Об отраслевой Программе профилактики правонарушений в Республике Казахстан на 2011 - 2013 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 21 декабря 2010 года № 1390

В соответствии с подпунктом 2) статьи 5 Закона Республики Казахстан от 29 апреля 2010 года "О профилактике правонарушений" и целях реализации Указа Президента Республики Казахстан от 17 августа 2010 года № 1039 "О мерах по повышению эффективности правоохранительной деятельности и судебной системы в Республике Казахстан" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемую отраслевую Программу профилактики правонарушений в Республике Казахстан на 2011 - 2013 годы (далее - Программа).
2. Министерству внутренних дел Республики Казахстан совместно с заинтересованными государственными органами, акимами областей, городов Астаны и Алматы обеспечить надлежащее и своевременное выполнение мероприятий, предусмотренных Программой.
3. Акимам областей, городов Астаны и Алматы в срок до 30 декабря 2010 года обеспечить принятие маслихатами региональных программ профилактики правонарушений на 2011 - 2013 годы.
4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на Министерство внутренних дел Республики Казахстан.
5. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждена
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 21 декабря 2010 года № 1390

Отраслевая Программа профилактики правонарушений в
Республике Казахстан на 2011 - 2013 годы

1. Паспорт

Сноска. Раздел 1 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298.

Наименование отраслевая Программа профилактики
правонарушений в Республике Казахстан на
2011 - 2013 годы (далее - Программа)

Основание для подпункт 2) статьи 5 Закона Республики
разработки Казахстан от 29 апреля 2010 года "О
профилактике правонарушений";
пункт 5.8 Указа Главы государства от 17
августа 2010 года № 1039 "О мерах по
повышению эффективности правоохранительной
деятельности и судебной системы в
Республике Казахстан"

Государственный орган, Министерство внутренних дел Республики
ответственный за Казахстан
разработку и реализацию
Программы

Цель Формирование эффективной и действенной
системы профилактики правонарушений и
преступлений

Задачи Активизация работы по профилактике
правонарушений среди несовершеннолетних и
молодежи;
Профилактика правонарушений в сфере
семейно-бытовых отношений, пьянства и
алкоголизма;
Снижение уровня преступности в
общественных местах и на улицах;
Профилактика правонарушений в сфере
миграции;
профилактика правонарушений в сфере
природоохранного законодательства;
Противодействие имущественным
преступлениям;
профилактика преступлений в сфере оборота
оружия;
Создание эффективной системы профилактики
и раннего предупреждения межэтнических и
межконфессиональных конфликтов;
Сотрудничество с общественностью и
гражданами;
Совершенствование нормативной правовой
базы

Сроки (этапы) 2011 - 2013 годы
реализации

Целевые индикаторы Снижение уровня правонарушений и
преступлений в стране (на 100 тысяч
населения) до 4,9 % в 2011 году, до 3,9 %
в 2012 году, до 3,5 % в 2013 году

Источники и объемы Средства республиканского бюджета.
финансирования Предполагаемые объемы финансирования -
всего 156,295 млн. тенге, в том числе:
в 2012 году - 81,288 млн. тенге,
в 2013 году - 75,007 млн. тенге
Предусматриваемые суммы на 2012 - 2013
годы будут уточняться при формировании
республиканского бюджета на
соответствующий финансовый год.

2. Введение

Понимание преступности как социально негативного явления предполагает соответствующую стратегию ее предупреждения, главным направлением которого является воздействие на причины, ее порождающие.
Являясь особым видом деятельности в области социального управления, профилактика направлена на совершенствование общественных отношений и обеспечение комплексных мер противодействия правонарушениям.
Разработка отраслевой программы профилактики правонарушений вызвана необходимостью выработки на государственном уровне системного и комплексного подхода к решению проблемы профилактики правонарушений, а также финансовой и технической поддержки предпринимаемых мер по укреплению потенциала в этой области.
Отраслевая Программа профилактики правонарушений в Республике Казахстан на 2011 - 2013 годы разработана в целях реализации Закона Республики Казахстан "О профилактике правонарушений", Указа Президента Республики Казахстан от 17 августа 2010 года № 1039 "О мерах по повышению эффективности правоохранительной деятельности и судебной системы в Республике Казахстан", а также иных законодательных и нормативных правовых актов по вопросам предупреждения правонарушений в Республике Казахстан.

3. Анализ текущей ситуации

Сноска. Раздел 3 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298.

Предпринимаемые государством меры борьбы с преступностью позволяют лишь сдерживать рост количества регистрируемых преступлений (таблица 1).
Таблица 1. Количество зарегистрированных преступлений

годы	Зарегистрировано, всего	рост, сниж. в %	Преступность на 10 тыс. населения
2005	146347	-9,3	96
2006	141271	-3,5	92
2007	128064	-9,3	83
2008	127478	-0,6	81
2009	121667	-4,6	77
10 мес. 2010	110412	10,8	82

Источник: КПСиСУ Генеральной прокуратуры Республики Казахстан

Вместе с тем, реальная картина преступности (с учетом ее латентной части) свидетельствует о явно недостаточных усилиях правоохранительных и иных государственных органов, да и всего общества по сдерживанию криминальных проявлений. Это во многом обусловлено имеющимися упущениями в проведении работы по предупреждению правонарушений и преступлений.
Анализируя оперативную обстановку за последние два года, можно отметить, что криминальная ситуация в Республике Казахстан в целом остается сложной. Преступность продолжает оказывать отрицательное влияние на все сферы жизнедеятельности государства и общества, сдерживает социально-экономические преобразования в стране, подрывает ее международный авторитет.
За 10 месяцев 2010 года зарегистрировано более 110 тысяч преступлений, что на 10,8 % больше, чем за аналогичный период 2009 года. При этом уровень преступности на 10 тыс. населения вырос с 75 до 82 преступлений.
Несмотря на преодоление тенденции роста преступности, в том числе тяжких и особо тяжких ее видов, сокращение количества убийств, причинений тяжкого вреда здоровью, разбойных нападений, снижение уровня групповой и подростковой преступности, в 2010 году в сравнении с показателями 2009 года:
увеличилось на 17,4 % количество грабежей;
увеличилось на 25,0 % количество краж чужого имущества, в том числе на 39,8 % из квартир, на 12,5 % скота;
увеличилось на 14,9 % количество краж и на 14,8 % угонов автомашин;
возросло на 41,5 % число преступлений, совершенных в общественных местах, в том числе на 37,6 % на улицах;
на 24,3 % выросло число уголовно-наказуемых хулиганств;
на 12,3 % возросло количество учащихся общеобразовательных школ, совершивших преступления;
на 3,7 % возросло число преступлений, совершенных ранее совершавшими преступления лицами;
на 32,1 % возросло число преступлений, совершенных в состоянии алкогольного опьянения.
Одной из целей, определенных Стратегическим планом развития Республики Казахстан до 2020 года, утвержденного Указом Главы государства от 1 февраля 2010 года (далее - Стратегплан-2020), является укрепление системы охраны прав и защиты законных интересов детей.
Несмотря на имеющуюся тенденцию снижения уровня подростковой преступности, все еще остается высоким удельный вес учащихся общеобразовательных школ от общего числа выявленных несовершеннолетних, совершивших преступления (таблица 2).

Таблица 2. Доля учащихся школ, совершивших преступления

годы	Выявлено несовершеннолетних	из них
		учащихся школ	удельный вес в %
2005	8608	4424	51,4
2006	8799	4274	48,6
2007	8344	3937	47,2
2008	7519	3297	43,8
2009	6651	3302	49,6
10 мес. 2010	4910	2651	54,0

Источник: КПСиСУ Генеральной прокуратуры Республики Казахстан

Несовершеннолетними в целом по республике совершается каждое 15-ое тяжкое преступление, каждое 20-ое убийство, каждое 16-ое причинение тяжкого вреда здоровью, каждый 8-ой разбой, каждый 5-ый грабеж и каждая 13-ая кража.
Ежегодно в органы внутренних дел за различные правонарушения доставляется около 100 тыс. несовершеннолетних, из которых более 9 тыс. беспризорные и безнадзорные дети или 9,4 % от общего числа доставленных.
За последние годы, в результате ослабления профилактических мер, отмечен рост преступлений, совершаемых в состоянии опьянения (таблица 3), на долю которых приходится каждое 10-ое преступление, в том числе каждое 2-ое убийство.

Таблица 3. Динамика преступлений, совершаемых в состоянии опьянения

годы	Всего	Рост, снижение в %	Удельный вес в %
2005	7879	-9,2	9,2
2006	6866	-12,9	7,9
2007	6272	-8,7	7,6
2008	6482	3,3	7,8
2009	8314	28,3	10,4
10 мес. 2010	8165	32,1	12,8

Источник: КПСиСУ Генеральной прокуратуры Республики Казахстан

Отмечается устойчивая тенденция роста рецидивной (повторной) преступности: если в 2005 году снижение составляло 8,9 %, то за 10 месяцев 2010 года рост составил 3,7 %. При этом, в целом по стране ранее судимыми лицами совершается каждое 9-ое убийство, каждое 11-ое умышленное причинение тяжкого вреда здоровью, каждый 5-ый разбой и каждый 7-ой грабеж.
Напряженной остается ситуация с преступностью в общественных местах и на улицах, рост которой в 2009 году составил 6,4 % (в 2005 г. - 13 %) и удельный вес достиг 17,1 % (в 2005 г. - 12,8 %). За 10 мес. 2010 года рост таких преступлений достиг 41,5 % и 37,6 % соответственно. Для выправления положения необходимо принятие комплекса мер по повышению эффективности оперативного управления комплексными силами полиции, задействованными в охране общественного порядка, внедрению новых форм и методов патрулирования маршрутов, широкому использованию систем видеонаблюдения в наиболее криминогенных участках, а также рациональному использованию сети стационарных постов полиции и парка передвижных пунктов полиции.
Криминальную напряженность усиливает незаконная миграция, способствующая проникновению в страну оружия, наркотиков, преступников и экстремистов. Усилия правоохранительных органов и взаимодействие с другими государственными органами по перекрытию каналов нелегальной миграции остаются недостаточными. В настоящее время миграционная ситуация в республике характеризуется ростом объемов трудовой миграции, увеличением масштабов незаконной миграции, наличием беженцев, а также интенсивной внутренней миграцией.
С начала 2010 года в органах внутренних дел зарегистрировалось 865 тыс. иностранцев, против 813 тыс. в 2009 году (+6 %).
За нарушение миграционного законодательства к административной ответственности привлечено 122,5 тыс. иностранцев, в 2009 году - 113,0 тыс. (+7,7 %).
В судебном порядке 12873 иностранцев выдворены за пределы страны, против 11947 в 2009 году (+7,1 %).
За незаконное использование иностранной рабочей силы привлечено к административной ответственности 1576 работодателя, против 1359 в 2009 году (+13,7 %).
За нарушение миграционного законодательства возбуждено 242 уголовных дела, в 2009 году - 269 (-10 %). Привлечено к уголовной ответственности 254 (221, +12,9 %) человек.
Вместе с тем, слабо проводится работа по выявлению преступлений, связанных с организацией незаконной миграции по ст. 330-2 УК РК. В текущем году возбуждено всего 15 уголовных дел, против 11 в 2009 году.
Не в полной мере органами внутренних дел на городском и районных уровнях используются возможности Единой информационной системы "Беркут", предназначенной для учета внешних миграционных потоков в Республику Казахстан. Кроме того, в данном направлении необходимо разработать новые механизмы учета в сфере внешней миграции.
В целом по республике выявлено более 4 тыс. нарушений природоохранного законодательства. По фактам экологических преступлений (213), а также краж, незаконного приобретения или сбыта объектов и продукции биологических ресурсов (127) возбуждено 340 уголовных дел, к административной ответственности привлечено 3,5 тысяч правонарушителей, взыскано штрафов на общую сумму более 7 млн. тенге.
Особое внимание уделено борьбе с браконьерством на территории Урало-Каспийского бассейна, где органами внутренних дел по фактам незаконной добычи, приобретения или сбыта рыбы и ее продукции возбуждено 184 уголовных дела, из них 115 - направлены в суд. Изъято свыше 82 тонн незаконно добытой рыбы, из них 4,3 тонны осетровых пород, а также 1,5 тыс. единиц орудий лова, 26 плавательных средства.
Вместе с тем, изучение правоприменительной практики в сфере экологии показывает, что работа органов внутренних дел по предупреждению и выявлению нарушений природоохранного законодательства проводится недостаточно эффективно, не принимаются должные меры по раскрытию и расследованию экологических преступлений. Из общего числа возбужденных уголовных дел лишь треть доходит до суда. Это в основном связано с низкой квалификацией сотрудников органов внутренних дел и отсутствием единой методологии пресечения, выявления, раскрытия и расследования преступлений в данной сфере.
Не эффективными остаются предупредительные меры по противодействию имущественным преступлениям (кражам, грабежам, разбоям и угонам автотранспорта) (таблица 5).

Таблица 5. Динамика отдельных видов имущественных преступлений.

	2005 г.	2006 г.	2007 г.	2008 г.	2009 г.	10 мес. 2010 г.
кражи	63141	59322	51482	52696	49004	49625
грабежи	13064	12607	10930	11231	9274	8913
разбои	3002	2474	1994	1950	1623	1357
угоны	2054	2410	2411	2134	1930	1837

Источник: КПСиСУ Генеральной прокуратуры Республики Казахстан

Данная ситуация обусловлена ослаблением оперативных позиций подразделений криминальной полиции, а также взаимодействия со службами административной полиции при проведении целевых оперативно-профилактических мероприятий.
За последние годы в целом по стране отмечается рост преступлений, совершаемых с применением огнестрельного оружия, все чаще с их использованием стали совершаться такие тяжкие преступления, как убийства, причинение тяжкого вреда здоровью и разбои (таблица 6).

Таблица 6. Динамика преступлений с применением огнестрельного оружия

	2005 г.	2006 г.	2007 г.	2008 г.	2009 г.	10 мес. 2010 г.
всего	474	429	469	379	465	209
убийства	99	71	89	79	111	78
причинение тяжкого вреда здоровью со смертельным исходом	-	2	1	3	5	11
разбои	112	84	107	84	93	83

Источник: КПСиСУ Генеральной прокуратуры Республики Казахстан

При этом, более 76 % таких преступлений совершено с применением незарегистрированного огнестрельного оружия, что указывает на слабую работу по выявлению каналов незаконного оборота оружия. Не должным образом организована работа по установлению утраченного и похищенного оружия (только за 2009 год таких фактов зафиксировано 305).
Для организации надлежащего учета огнестрельного оружия требуется создание республиканской гильзотеки, а также специализированной лаборатории по проведению испытаний ввозимого в Казахстан гражданского и служебного оружия.
В рамках ключевого направления "Обеспечение межнационального согласия, безопасности, стабильности международных отношений" Стратегпланом-2020 поставлена задача по созданию эффективной системы профилактики и раннего предупреждения межэтнических и межконфессиональных конфликтов.
Органами внутренних дел за последние годы налажена система мониторинга конфликтных ситуаций с целью раннего предупреждения их перерастания в массовые беспорядки, в том числе на межнациональной почве. Так, в 2008 году при Научно-исследовательском институте МВД создан Центр мониторинга криминогенной ситуации. По этим вопросам налажено тесное взаимодействие и обмен информацией между государственными и правоохранительными органами, а также Ассамблеей народа Казахстана и малыми ассамблеями.
В 2009 году, в результате своевременно принятых мер, предотвращено 11 инцидентов на криминально-бытовой почве, которые могли спровоцировать межэтнические и межконфессиональные конфликты.
Вместе с тем, как показывает анализ ситуации, наиболее взрывоопасными очагами социальной напряженности являются трудовые коллективы предприятий, созданных с участием иностранного капитала, которые наибольше сконцентрированы в западных регионах страны.
Требует активизации работа правоохранительных органов с общественностью и гражданами. На сегодня по стране в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об участии граждан в обеспечении общественного порядка" действует более 6 тыс. общественных формирований правоохранительной направленности (в 2008 г. - 4154, в 2009 г. - 5863), в которых участвуют свыше 41 тыс. человек. С их участием раскрыто более 2,5 тыс. преступлений и выявлено 35 тыс. правонарушений.
Вместе с тем, как показывает анализ криминогенной ситуации, необходимо расширение сети таких формирований в общеобразовательных школах.
Министерством внутренних дел заключены меморандумы о сотрудничестве по вопросам профилактики пьянства и алкоголизма с руководством Духовного управления мусульман Казахстана и Русской православной церкви.
Установление различных форм сотрудничества правоохранительных органов с институтами гражданского общества должно стать одним из основных приоритетов в профилактике правонарушений, как отмечено в Указе Главы государства "О мерах по повышению эффективности правоохранительной деятельности и судебной системы в Республике Казахстан".
За последние годы Министерством внутренних дел проведена большая работа по совершенствованию нормативной правовой базы в сфере обеспечения общественного порядка и профилактики правонарушений. В период с 2006 по 2010 годы разработаны и приняты Законы Республики Казахстан:
"Об амнистии в связи с легализацией незаконных трудовых иммигрантов", которым был создан механизм проведения разовой акции по легализации незаконных трудовых мигрантов путем их регистрации в органах внутренних дел;
"О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по регулированию миграционных процессов", которым введены нормы, запрещающие въезд в Республику Казахстан иностранцам, выдворенным из страны, а также определяющие условия осуществления иностранцами частной предпринимательской деятельности в Республике Казахстан;
"О внесении изменений и дополнений в Закон Республики Казахстан "О государственном контроле за оборотом отдельных видов оружия" с целью введения нормы, предусматривающей приобретение травматического оружия по разрешению органов внутренних дел, а также создания правовой базы для выкупа оружия у населения;
"О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты по вопросу ограничения использования (ношения) военной форменной одежды" с целью установления административной ответственности за неправомерное использование физическими и юридическими лицами форменной одежды;
"О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам профилактики и предупреждения правонарушений среди несовершеннолетних" с целью определения порядка нахождения несовершеннолетних в досуговых и развлекательных заведениях;
"О противодействии бытовому насилию", которым конкретизированы меры индивидуальной профилактики, основания и порядок их применения, введено понятие "защитного предписания";
"О профилактике правонарушений" с целью создания единой системы профилактики, определяющей компетенцию всех центральных и местных исполнительных органов.
В настоящее время на рассмотрении Мажилиса Парламента Республики Казахстан находятся проекты законов Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам закрепления оснований и порядка содержания граждан", "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам защиты прав ребенка" и "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам совершенствования деятельности органов внутренних дел в сфере обеспечения общественной безопасности".
Вместе с тем, как показывает практика, в сфере профилактики правонарушений все еще имеется ряд проблем, решение которых необходимо на законодательном уровне.
Так, требуется разработка изменений и дополнений в Закон Республики Казахстан "О частном предпринимательстве" в части усиления контроля за юридическими лицами, осуществляющими предпринимательскую деятельность в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему.
Назрела необходимость совершенствования нормативной правовой базы по уточнению понятий "общественное место" и "уличная преступность" в целях формирования объективной правовой статистики.
На сегодня недостаточно осуществляется работа по информационному и материально-техническому обеспечению органов внутренних дел. Не в полной мере используется практика проведения социологических исследований по проблемным вопросам профилактики правонарушений.
За последние два года проведено 5 акций среди населения ("Здравствуйте, я ваш участковый инспектор", "16 дней без насилия", "Разрешите представиться", "Семья без насилия", "Полиция и школа"), однако они носят эпизодический характер.
В системе МВД сформирован значительный массив информации, обрабатываемый автоматизированными базами данных, действующими зачастую разрозненно. Вместе с тем, на сегодня назрела необходимость комплексного использования данных сведений для анализа и прогнозирования складывающейся криминогенной ситуации.
Развитие международного сотрудничества в сфере борьбы с преступностью должно быть направлено на укрепление имеющихся связей и расширение механизмов практического взаимодействия с правоохранительными органами зарубежных стран.
Необходимо продолжить работу по развитию договорной правовой базы борьбы с преступностью.
В многостороннем сотрудничестве необходимо акцентировать внимание на взаимодействии с правоохранительными органами в формате Содружества Независимых Государств, Организации Договора о коллективной безопасности, Шанхайской организации сотрудничества. Наладить взаимодействие правоохранительных органов государств-участников Таможенного союза.
Следует активизировать участие правоохранительных органов страны в проектах и программах ООН, реализации приоритетов казахстанского председательства в Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе и в составе "Тройки" ОБСЕ.
В двустороннем формате, исходя из практических задач, продолжить динамичные контакты с правоохранительными органами Российской Федерации, Китая, странами Центральной Азии, государствами Европы и США.
Особое внимание обратить на приграничное сотрудничество в противодействии различным проявлениям организованной преступности, терроризму и иным проявлениям экстремизма, незаконной миграции, перекрытию каналов наркотрафика, незаконному изготовлению и обороту оружия.
В рамках разработки проекта отраслевой Программы профилактики правонарушений в Республике Казахстан на 2011 - 2013 годы, был изучен позитивный международный опыт по решению имеющихся проблем, который позволяет сделать вывод о том, что в западных странах широко распространен программный подход к этой деятельности.
Целевые программы выступают в качестве основной организационной формы участия населения в профилактике правонарушений. В таких программах, как правило, деятельность полиции минимизирована и в основном заключается в инициализации и решении текущих организационных вопросов. Профилактические же мероприятия проводятся силами граждан.
К примеру, программы "Очисть и посей" ("Weed & Seed") проводятся по инициативе федеральных ведомств США, и являются инновационным, комплексным, межведомственным подходом к разрешению проблем профилактики правонарушений и преступлений, оздоровления коммуны. Цель программы состоит в том, чтобы бороться с насильственными преступлениями, незаконным оборотом наркотиков и другими видами преступлений и правонарушений на отдельно взятой территории, обеспечивая безопасную окружающую среду и социальное развитие ее жителям.
Программа базируется на четырех фундаментальных принципах: сотрудничестве, координации, усилиях населения и объединении ресурсов.
Об эффективности использования программы "Очисть и посей" (в совокупности с другими полицейскими инициативами) свидетельствует статистика по г. Нью-Йорку, где количество убийств снизилось в среднем на 39 %, квартирных краж на 25 % и угонов автомобилей - на 36 % в период ее реализации.
На федеральном и местном уровнях реализуются программы предупреждения преступлений. В некоторых штатах участие граждан в укреплении правопорядка позволило снизить количество ограблений на улицах на 30 %.
К наиболее популярным превентивным программам, которые доказали свою эффективность во многих странах мира (Великобритания, США, Канада, Германия, Индия, Австралия), можно отнести "Соседский надзор" и "Программы профилактики преступности через организацию внешнего окружения (Разбитые окна)".
Программа "Соседский надзор" направлена на создание соседских организаций по надзору за состоянием общественного порядка на определенной территории. Такие программы ведут, как правило, участковые инспектора полиции. Участие сотрудников полиции ограничивается организацией периодических совместных мероприятий.
Программа проводится по трем направлениям:
1) объединение в группы или отряды граждан, проживающих в определенном районе, для ведения наблюдения за подозрительными лицами и информирования об этом полиции;
2) маркировка имущества путем проставления специального номера (например, почтового кода дома и квартиры или инициалов владельца) для облегчения обнаружения имущества. Руководителям или старшим отрядов квартального наблюдения сотрудники полиции выдают наклейки для окон, предупреждающие преступников о том, что находящееся в доме имущество помечено;
3) организация посещений полицейскими домовладельцев и жителей района и оказание консультативной помощи в обеспечении охраной квартир и домов.
Формальная сторона участия в программе "Соседский надзор" минимальна, главное – это желание способствовать созданию более безопасных условий жизни. Основная деятельность "соседей" – доведение любой информации криминального характера до сведения полиции. Иногда эта деятельность включает создание гражданских дружин по патрулированию территории. К примеру, в США насчитывается более 100 тыс. таких организаций.
Аналогичная программа разработана в Великобритании и Эстонии, где финансирование и контроль над ее реализацией возложены на местные органы власти.
Большой интерес вызывает опыт работы полиции США в профилактике подростковой преступности, где под ее эгидой совместно с мэрией города Лос-Анджелеса с 1995 года создана Школа кадетов.
Школа кадетов – это курсы, которые организует полиция для обучения желающих подростков от 14 до 18 лет, которые проходят каждую субботу с 8 до 17 часов в течение 18-ти недель.
Как правило, основным контингентом школы являются подростки, находящиеся в трудной жизненной ситуации. Школа кадетов способствует тому, чтобы "увести" их с пути совершения преступлений, на который они могут встать или их может вовлечь среда, в которой они живут.
Программа обучения состоит из трех основных составляющих:
1) предотвращение преступления;
2) вмешательство в проблему до того, как проблема стала серьезной;
3) образование, обучение, навыки, которые пригодятся в жизни.
После окончания школы они могут работать на общественных началах на полицейских участках, выполняя небольшие поручения.
В части совершенствования форм и методов обеспечения общественного порядка и безопасности граждан особого внимания заслуживают преобразования, проводимые в последние годы в системе Министерства внутренних дел Грузии, где полностью упразднена государственная автомобильная инспекция.
В настоящее время функции дорожной полиции в Грузии выполняет специальная патрульная служба, которой также переданы функции патрульно-постовой службы. Данная организация работы позволяет минимизировать коррупционные правонарушения со стороны сотрудников полиции, усилия которых направлены на обеспечение общественного порядка и спокойствия граждан.
В этой связи, с 1 апреля 2012 года начат эксперимент по слиянию подразделений дорожной и патрульной полиции на базе Департамента внутренних дел Павлодарской области, который продлится до 1 апреля 2013 года.
Одним из наиболее востребованных на сегодня является виктимологическое направление предупреждения преступлений. Оно не требует больших материальных затрат и реализует присущее всем людям стремление к самозащите.
Так, в Японии в настоящее время действует разветвленная сеть различных общественных движений профилактического профиля. Самая заметная из них - Ассоциация по предупреждению преступности. Повсеместно действуют комитеты по связи полиции со школами и промышленными корпорациями. В результате таких превентивных мер в Японии самый низкий в мире показатель "тюремного населения" - 50 заключенных на 100 тысяч населения.
В рамках профилактики правонарушений среди молодежи и несовершеннолетних, интерес представляют программы для школ и высших учебных заведений.
К примеру, во всех учебных заведениях Западной Европы, начиная с начальной школы и заканчивая вузами, с участием полицейских проводятся лекции по прикладной виктимологии, по результатам которых желающие могут пройти специальный тренинг с целью освоения приемов самозащиты и выработки навыков оптимального поведения в экстремальных ситуациях.
Такие программы направлены на уменьшение, количества факторов риска антисоциального поведения различных категорий учащихся. Главное в этих программах - установление тесного взаимодействия между учащимися, родителями и местными общинами. Кроме того, в них предусматривается минимизация негативного поведения учащихся в стенах учебного заведения (в том числе употребления алкоголя, марихуаны, курения) и акцентирование внимания на учебной деятельности.
Так, в Германии с 2004 года достигнуты наиболее низкие показатели по таким видам правонарушений, как детская (-10,9 %) и юношеская преступность (-4,3 %). В Болгарии количество преступлений, совершенных несовершеннолетними (в возрасте с 14 до 17 лет), на 100 тысяч населения сократилась в течение четырех лет с 4286 до 2930, в Румынии - с 1958 до 1379. В Израиле такая работа организована в дошкольных организациях посредством реализации проекта "Я и мой полицейский".
Национальные программы обеспечения безопасности дорожного движения действуют в Австралии, Австрии, Болгарии, Великобритании, Германии, Греции, Дании, Испании, Италии, Канаде, Латвии, Литве, Малайзии, Мексике, Нидерландах, Новой Зеландии, Норвегии, Польше, Португалии, Республике Корея, России, Саудовской Аравии, Соединенных штатах Америки, Турции, Финляндии, Швеции, Японии.
В этой связи, полагаем возможным адаптировать изученный зарубежный опыт работы в деятельности казахстанской полиции в рамках отраслевой программы профилактики правонарушений.
Кроме того, в Республике Казахстан в этом направлении уже предприняты определенные меры.
Так, принятыми в последнее время законами Республики Казахстан "О профилактике правонарушений", "О профилактике бытового насилия", "О профилактике правонарушений среди несовершеннолетних и предупреждения детской безнадзорности и беспризорности" четко определена компетенция каждого государственного органа в профилактике правонарушений и преступлений, а также предусматривается участие в этой работе институтов гражданского общества, общественных объединений и неправительственных организаций.

4. Цели, задачи, целевые индикаторы и показатели результатов
реализации программы

Сноска. Раздел 4 в редакции постановления Правительства РК от 12.10.2012 № 1298.

Основная цель Программы – формирование эффективной и действенной системы профилактики правонарушений и преступлений.
Основной целевой индикатор Программы - снижение уровня правонарушений и преступлений на 100 тыс. населения до 4,9 % в 2011 году, до 3,9 % в 2012 году, до 3,5 % в 2013 году.
Задачи:
1) активизация работы по профилактике правонарушений среди несовершеннолетних и молодежи.
Показателями результатов данной задачи являются:
снижение уровня беспризорности и безнадзорности до 37,4 % в 2011 году, до 37,3 % в 2012 году, до 37,2 % в 2013 году;
снижение удельного веса преступлений, совершенных несовершеннолетними до 6,2 % в 2011 году, до 6,1 % в 2012 году, до 6,0 % в 2013 году;
снижение количества преступлений, совершенных учащимися общеобразовательных школ до 3659 в 2011 году, до 3563 в 2012 году, до 3500 в 2013 году.
В целях решения первой задачи "Активизация работы по профилактике правонарушений среди несовершеннолетних и молодежи" основное внимание будет уделено мерам активизации работы региональных комиссий по делам несовершеннолетних путем проведения конкурсов на лучшую комиссию, вопросам приоритетного обеспечения занятости молодежи, состоящих на учетах в органах занятости, при этом проработаны вопросы стимулирования работодателей.
Также планируется осуществить мероприятия по организации отдыха и досуга детей, а также развитию правового воспитания среди учащихся и расширения услуг по оказанию психологической помощи несовершеннолетним;
2) профилактика правонарушений в сфере семейно-бытовых отношений, пьянства и алкоголизма.
Показателями результатов данной задачи являются:
снижение удельного веса преступлений, совершенных в сфере семейно-бытовых отношений до 0,4 % в 2011 году, до 0,3 % в 2012 году и до 0,2 % в 2013 году;
снижение удельного веса преступлений, совершенных в состоянии алкогольного опьянения до 14,1 % в 2011 году, до 14,0 % в 2012 году и до 13,9 % в 2013 году.
Для решения второй задачи "Профилактика правонарушений в сфере семейно-бытовых отношений, пьянства и алкоголизма" будут осуществлены мероприятия, направленные на широкое применение новых норм законодательства о профилактике бытового насилия, обеспечение полного учета и качественной организации работы с лицами, склонными к совершению правонарушений в семейно-бытовой сфере, в отношении которых вынесены защитные предписания;
3) снижение уровня преступности в общественных местах и на улицах.
Показателями результатов данной задачи являются:
снижение удельного веса убийств до 0,4 % в 2011 году, до 0,3 % в 2012 году, до 0,2 % в 2013 году;
снижение удельного веса причинений тяжкого вреда здоровью до 1,0 % в 2011 году, до 0,9 % в 2012 году, до 0,8 % в 2013 году;
снижение удельного веса грабежей до 22,0 % в 2011 году, до 21,8 % в 2012 году, до 21,7 % в 2013 году;
снижение удельного веса разбоев до 1,5 % в 2011 году, до 1,4 % в 2012 году, до 1,3 % в 2013 году;
снижение удельного веса хулиганств до 14,5 % в 2011 году, до 14,4 % в 2012 году, до 14,3 % в 2013 году.
Для решения третьей задачи "Снижение уровня преступности в общественных местах и на улицах" будут осуществлены мероприятия, прежде всего направленные на улучшение материально-технической обеспеченности патрульной службы, в частности увеличено количество передвижных и стационарных постов полиции, систем видеонаблюдения в местах массового скопления людей.
Также будет внедрен позитивный опыт работы правоохранительных органов зарубежных стран в сфере обеспечения общественного порядка и безопасности (опыт полиции Грузии);
4) профилактика правонарушений в сфере миграции.
Показателем результатов данной задачи является:
средняя продолжительность незаконного пребывания в Казахстане иностранцев (дней) до 25 в 2011 году, до 20 в 2012 году, до 15 в 2013 году.
В рамках решения четвертой задачи "Профилактика правонарушений в сфере миграции" будут осуществлены мероприятия по реализации новых норм Закона Республики Казахстан "О миграции населения" в части усиления ответственности иностранцев и граждан Республики Казахстан за его нарушения.
Также будут приняты меры по установлению лиц, обладающих наравне с казахстанским, гражданством других государств с целью постановки на утрату их гражданства Республики Казахстан;
5) противодействие имущественным преступлениям.
Показателем результатов данной задачи является:
снижение удельного веса преступлений против собственности в общем числе зарегистрированных преступлений до 66,0 % в 2011 году, до 64,0 % в 2012 году, до 63,0 % в 2013 году.
Для решения пятой задачи "Противодействие имущественным преступлениям" будет проведен комплекс целенаправленных оперативно-профилактических и специальных мероприятий;
6) профилактика преступлений в сфере оборота оружия.
Показателем результатов данной задачи является:
снижение количества преступлений, совершенных с применением огнестрельного оружия до 645 в 2011 году, до 635 в 2012 году, до 625 в 2013 году.
Для решения задачи "Профилактика преступлений в сфере оборота оружия" будет проведен комплекс целенаправленных оперативно-профилактических и специальных мероприятий по выявлению и пресечению незаконных каналов ввоза огнестрельного оружия, боеприпасов и взрывчатых веществ.
Также реализованы меры по повышению качества расследуемых уголовных дел, ужесточению контроля за учетом, хранением и уничтожением изъятого оружия и проработаны вопросы по созданию республиканской гильзотеки гражданского и служебного оружия для их постановки на учет;
7) создание эффективной системы профилактики и раннего предупреждения межэтнических и межконфессиональных конфликтов.
Показателем результатов данной задачи является:
снижение количества предотвращенных конфликтов, способных спровоцировать возникновение межконфессиональных и межэтнических конфликтов до 10 в 2011 году, до 9 в 2012 году, до 7 в 2013 году.
Для решения задачи "Создание эффективной системы профилактики и раннего предупреждения межэтнических и межконфессиональных конфликтов" будут реализованы мероприятия по проведению разъяснительной и пропагандистской работы с населением, особенно молодежью, в части профилактики и раннего предупреждения межэтнических и межконфессиональных конфликтов, для чего в регионах планируется создание агитационных и пропагандистских групп;
8) сотрудничество с общественностью и гражданами.
Показателем результатов данной задачи является:
увеличение количества граждан участвующих в охране общественного порядка до 34035 в 2011 году, до 34500 в 2012 году, до 35300 в 2013 году.
Для решения задачи "Сотрудничество с общественностью и гражданами" будут осуществлены меры по расширению сети общественных формирований правоохранительной направленности, привлечению к данной работе работников частных охранных структур и студенческой молодежи, использованию возможностей диспетчерских служб транспортных пассажирских предприятий и кооперативов собственников квартир;
9) совершенствование нормативной правовой базы.
В целях решения данной задачи в период реализации программы заинтересованными государственными органами будут разработаны нормативные правовые акты по совершенствованию деятельности государственных органов в сфере профилактики правонарушений, направленной на проведение индивидуальной профилактической работы с лицами, состоящими на учете органов внутренних дел, а также по созданию специальных учреждений органов внутренних дел для содержания несовершеннолетних правонарушителей.
Государственные органы, ответственные за достижение цели, целевого индикатора, задач и показателей результатов:
Министерство внутренних дел Республики Казахстан, осуществляющее координацию деятельности государственных органов и других основных участников программы и несущее ответственность за реализацию программы в целом;
Министерства финансов, образования и науки, здравоохранения, культуры и информации, труда и социальной защиты населения, Агентство по делам религий, а также областные (города республиканского значения, столицы) исполнительные органы, осуществляющие в пределах компетенции выполнение мероприятий, предусмотренных программой.

5. Этапы реализации программы

Сноска. Раздел 5 с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 24.06.2011 № 703; от 12.10.2012 № 1298.

Реализация программы предусматривается в течение трех лет (2011 - 2013 годы).
В течение первого года (2011 год) реализации программы планируется осуществление следующих первоочередных мероприятий:
1) рассмотрение вопроса о дополнении Указа Президента Республики Казахстан от 17 января 2004 года № 1283 "Об утверждении реестра должностей военнослужащих, сотрудников правоохранительных органов, государственной противопожарной службы Агентства Республики Казахстан по чрезвычайным ситуациям и органов прокуратуры Республики Казахстан по категориям" в части совершенствования организационно-штатной структуры службы участковых инспекторов полиции;
2) рассмотрение вопроса целесообразности внесения изменений и дополнений в некоторые нормативные правовые акты по вопросу порядка направления на принудительное лечение лиц, страдающих алкоголизмом, уклоняющихся от добровольного лечения и их медико-социальной реабилитации;
3) совершенствование законодательства в целях уточнения понятий "общественное место" и "уличная преступность";
4) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
5) внесение предложений в местные исполнительные органы о расширении сети наркологических организаций для принудительного лечения лиц от алкогольной зависимости;
6) подготовить и опубликовать сборник законодательных актов по вопросам профилактики безнадзорности и правонарушений среди несовершеннолетних, защиты их прав;
7) создание механизма регистрации иностранцев, временно пребывающих в Республике Казахстан, в гостиницах с передачей информации в подразделения миграционной полиции органов внутренних дел;
8) расширение учебной программы курсов повышения квалификации в Учебном центре подготовки специалистов по борьбе с нелегальной миграцией и торговлей людьми при Карагандинской академии МВД с учетом задач, поставленных перед вновь созданным Комитетом миграционной полиции;
9) организация на базе одного из высших учебных заведений системы МВД курсов повышения квалификации для сотрудников природоохранной и криминальной полиции, следственных подразделений по вопросам предупреждения, выявления, раскрытия и расследования экологических преступлений и правонарушений;
10) пересмотр квалификационных требований с целью укрепления подразделений административной полиции квалифицированными руководящими сотрудниками, способными рационально распределять силы и средства с учетом анализа оперативной обстановки;
11) изучение вопроса внедрения автоматизации пунктов коммерческого осмотра межгосударственных, стыковых и узловых станций, с установлением систем видеонаблюдения, габаритных ворот с дистанционным управлением, электронно-тенземетрических весов и аппаратуры подготовки, передачи и приема информации о поездах и грузах, для осуществления контроля целостности прибывающих вагонов с грузами (по методу приграничных пунктов коммерческого осмотра Российской Федерации);
12) изучение вопроса создания республиканской гильзотеки гражданского и служебного оружия для постановки на учет и идентификации гладкоствольного, газового, газового с возможностью стрельбы травматическим патроном и бесствольного оружия;
13) участие в мероприятиях ОБСЕ по международному сотрудничеству в сфере безопасности.
В течение второго и третьего года (2012 - 2013 годы) реализации программы предусматривается осуществление следующих мероприятий:
1) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
2) разработка изменений и дополнений в Закон Республики Казахстан "О частном предпринимательстве" в части отнесения юридических лиц, осуществляющих предпринимательскую деятельность в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему, взрывчатых веществ и материалов, гражданских пиротехнических веществ и изделий с их применением, к категории субъектов среднего и крупного предпринимательства, а также введение ежеквартальных проверок указанных субъектов;
3) изучение правовых аспектов создания специализированной лаборатории по проведению испытаний ввозимого в Республику Казахстан гражданского и служебного оружия на соответствие их криминалистическим требованиям с выдачей соответствующих заключений;
4) введение стандартов оказания специальных социальных услуг в области социальной защиты населения для лиц, находящихся в трудной жизненной ситуации;
5) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
6) проведение рейдовых оперативно-профилактических мероприятий в организациях образования и местах досуга молодежи;
7) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
8) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
9) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
10) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
11) проведение мероприятий по развитию кинологической службы органов внутренних дел;
12) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
13) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
14) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
15) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
16) исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298;
17) обеспечение подразделений природоохранной полиции территориальных органов внутренних дел транспортными и другими техническими средствами;
18) разработка и внедрение в органах внутренних дел методологии в части выявления организованных форм преступности в сфере природопользования, а также расследования и раскрытия экологических преступлений;
19) обобщение опыта работы правоохранительных органов по выявлению и расследованию преступлений в сфере незаконного оборота оружия и разработка методических рекомендаций;
20) выработать механизм использования диспетчерских служб предприятий, осуществляющих пассажирские перевозки (в том числе такси), для оперативного обмена необходимой информацией с дежурными частями органов внутренних дел;
21) проведение социологических исследований (опросов) по проблемам обеспечения правопорядка и профилактики правонарушений.
Мониторинг реализации Программы проводится в соответствии с порядком, определенным Правилами разработки и мониторинга отраслевых программ, утвержденными o постановлением Правительства Республики Казахстан от 18 марта 2010 года № 218.

6. Необходимые ресурсы

Финансовое обеспечение программы будет осуществляться за счет средств государственного бюджета.
Для реализации программы потребуется 156,295 млн. тенге, в том числе в 2012 году - 81,288 млн. тенге, в 2013 году - 75,007 млн. тенге.
Предусматриваемые суммы на 2012 - 2013 годы будут уточняться при формировании республиканского бюджета на соответствующий финансовый год.
Реализация мероприятий, финансируемых за счет местных бюджетов, предусматривается в пределах выделенных средств.

7. План мероприятий по реализации отраслевой Программы
профилактики правонарушений в Республике Казахстан
на 2011 - 2013 годы

Сноска. Раздел 7 с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 24.06.2011 № 703; от 01.08.2011 № 888; от 12.10.2012 № 1298.

№ п/п	Мероприятие	Форма завершения	Ответст- венные за исполне- ние	Срок исполне- ния	Предполагаемые расходы (млн. тенге)
					Республиканс- кий бюджет			Местный бюджет
					2011 год	2012 год	2013 год	2011 год	2012 год	2013 год
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Профилактика правонарушений и укрепление правопорядка
1.	Образование при местных исполнительных органах областей, городов республиканского значения, столицы и районов, городов областного значения межведомственных комиссий по профилактике правонарушений с целью осуществления координации деятельности субъектов профилактики правонарушений, выработки соответствующих предложений по повышению эффективности профилактической работы	Решение маслиха- тов, информация в МВД	Акимы областей, городов Астаны и Алматы, районов, городов област- ного значения	Январь 2011 года				Не требуется
1-1.	Организовать проведение областных, городских конкурсов "Лучшая городская, районная комиссия по делам несовершеннолетних и защите их прав"	Информация в Прави- тельство	МВД (созыв), акимы областей, городов Астаны и Алматы	4 квартал 2012 – 2013 годы	Не требуется			Не требуется
Социальная профилактика
2.	Принятие дополнительных мер по обеспечению трудовой занятости населения, привлечению безработных к оплачиваемым общественным работам, проведению их профессиональной подготовки и обучения	Соответст- вующие мероприя- тия	МТСЗН (созыв), акимы областей, городов Астаны и Алматы	Постоян- но	Не требуется			В пределах предусмотренных средств
3.	Введение стандартов оказания специальных социальных услуг в области социальной защиты населения для лиц, находящихся в трудной жизненной ситуации в связи с бездомностью	Приказ МТСЗН	МТСЗН	3 квартал 2012 года	Не требуется
3-1.	Содействие в приоритетном порядке занятости молодежи из целевых групп населения, состоящей на учете в органах занятости и дополнительно оказывать им индивидуальную, групповую воспитательную и психологическую помощь	Информация в МВД	МТСЗН (созыв), МОН, МЗ, акимы областей, городов Астаны и Алматы	ежегодно	Не требуется			Не требуется
Профилактика безнадзорности и правонарушений среди несовершеннолетних и молодежи
4.	Принять комплекс мер по трудоустройству и реабилитации несовершеннолетних, не имеющих определенного места жительства, утративших социальные связи, уделив особое внимание несовершеннолетним, вернувшимся из воспитательных колоний и иным подросткам, оставшимся без попечения родителей	Соответст- вующие мероприятия, планы работ	Акимы областей, городов Астаны и Алматы	Постоян- но	Не требуется			Не требуется
4-1.	Проработать вопросы выделения квот рабочих мест для несовершеннолетних, состоящих на учетах органов внутренних дел, малообеспеченных и неблагополучных семей	Соответст- вующие мероприятия	Акимы областей, городов Астаны и Алматы	Ежеквар- тально	Не требуется			Не требуется
4-2.	Разработать и внедрить систему стимулирования работодателей, создающих рабочие места для лиц, освободившихся из мест лишения свободы, лиц с ограниченными физическими возможностями, выпускников интернатных учреждений и детских домов	Соответст- вующие мероприятия, планы работ	Акимы областей, городов Астаны и Алматы	Декабрь 2012 года	Не требуется			Не требуется
5.	Проработка с неправительственными организациями вопросов создания дополнительных кризисных центров для несовершеннолетних, оказавшихся в трудной жизненной ситуации, оказание им психологической помощи	Соответст- вующие мероприя- тия, соглашения	Акимы областей, городов Астаны и Алматы	Постоян- но				Не требуется
6.	Подготовка и опубликование сборника законодательства по вопросам профилактики безнадзорности и правонарушений среди несовершеннолетних, защиты их прав	Сборник	МВД, МОН	1 квартал 2011 года	Не требуется
7.	Оказание правовой и консультационной помощи родителям или лицам, их заменяющим, находящимся в трудной жизненной ситуации, в вопросах охраны прав и защиты интересов детей	Консульта- ции, семинары	МОН, МЮ	Постоян- но	Не требуется
8.	Проведение тематических бесед и лекций с привлечением ученых-правоведов, представителей юстиции, прокуратуры по разъяснению норм административного и уголовного законодательства среди учащихся общеобразовательных школ	Лекции, семинары, беседы	МОН, ГП (по согласо- ванию), МЮ	Постоян- но	Не требуется
9.	Проведение комплексных проверок учебных заведений с неблагополучной криминогенной обстановкой с рассмотрением результатов на заседаниях региональных комиссий по делам несовершеннолетних и защите их прав и органов образования	Комплекс- ные проверки, протокола заседаний	Акимы областей, городов Астаны и Алматы, МВД, ГП (по согласо- ванию)	Постоян- но				Не требуется
10.	Осуществление работы по выявлению детей и подростков, не посещающих школы, лицеи и гимназии	Проведение соответст- вующих рейдов	МОН (созыв), МВД, акимы областей, городов Астаны и Алматы	Постоян- но	Не требуется			Не требуется
11.	Организация и проведение оздоровительного отдыха на период проведения школьных каникул подростков, проживающих в неблагополучных и малообеспеченных семьях, а также состоящих на учете в органах внутренних дел	Соответст- вующие мероприя- тия	МОН (созыв), МВД, акимы областей, городов Астаны и Алматы	Постоян- но, в период школьных каникул	Не требуется			В пределах предусмотренных средств
12.	Привлечение детей, находящихся в трудной жизненной ситуации, к занятиям физической культуры и спортом	Проведение спортивных мероприя- тий	МТС (созыв), МОН, акимы областей, городов Астаны и Алматы	Постоян- но	Не требуется			Не требуется
13.	Проведение регулярных рейдов по контролю за исполнением требований законодательных актов о запрете нахождения несовершеннолетних в увеселительных заведениях в ночное время, а также реализации несовершеннолетним алкогольной и табачной продукции с привлечением средств массовой информации и общественности	Проведение соответст- вующих рейдов	МВД (созыв), МОН, акимы областей, городов Астаны и Алматы	Постоян- но	Не требуется			Не требуется
13-1.	Предусматривать с участием правоохрани- тельных органов в организациях образования во внеурочное время проведение специальных тренингов с целью обучения приемам самозащиты и выработки навыков оптимального поведения в экстремальных ситуациях	Информация в МВД	МВД, (созыв), МОН акимы областей, городов Астаны и Алматы, районов, городов областного значения	15 января, 15 июля ежегодно	Не требуется			Не требуется
13-2.	Организовать региональные конкурсы авторских программ и методических разработок заместителей директоров по воспитательной работе, классных руководителей (воспитателей) образовательных учреждений по предупреждению девиантного поведения учащихся	Информация в МВД	Акимы областей, городов Астаны и Алматы, районов, городов областного значения	4 квартал 2012- 2013 годы	Не требуется			Не требуется
13-3.	Проработать вопросы установки видеонаблюдения в учреждениях образования и на прилегающих к ним территориях, финансируемых из местного бюджета, а также введения контрольно- пропускного режима в форме турникетов с использованием пластиковых карточек	Информация в МВД	Акимы областей, городов Астаны и Алматы, районов, городов областного значения	15 января, 15 июля ежегодно				В пределах предусмотренных средств
13-4.	Проработать вопросы о реализации в пилотном режиме проекта, заключающегося в создании в системе органов внутренних дел на базе одной области организации по аналогии Школы кадетов (США)	Информация в МВД	Акимы областей, городов Астаны и Алматы	1 квартал 2013 года	Не требуется			Не требуется
13-5.	Организовать дополнительное строительство в жилых массивах детских дворовых и спортивных площадок, принять меры по увеличению количества дворовых клубов на базе общеобразовательных школ и кооперативов собственников помещений (квартир)	Информация в МВД	Акимы областей, городов Астаны и Алматы	15 января, 15 июля ежегодно				В пределах предусмотренных средств
13-6.	Разработать и утвердить совместным приказом МВД и МОН программу по повыше- нию квалификации воспитателей интернатных учреждений и специальных организаций образования для работы с несовершеннолетними с девиантным поведением, в рамках действующих программ по вопросам повышения квалификации работников образования и органов внутренних дел	Совместный приказ	МВД, МОН	2 квартал 2013 года	Не требуется			Не требуется
Профилактика правонарушений в сфере семейно-бытовых отношений, пьянства и алкоголизма
14.	Обеспечение полного учета и организация профилактической работы с лицами, склонными к совершению правонарушений в семейно-бытовой сфере, в отношении которых вынесены защитные предписания	Вынесение защитных предписа- ний, профилак- тические учеты	МВД	Постоян- но	Не требуется
15.	Внесение предложений в местные исполнительные органы о расширении сети наркологических организаций для принудительного лечения лиц от алкогольной зависимости	Предложе- ния акимам областей, городов Астаны и Алматы	МВД (свод), МЗ	1 квартал 2011- 2013 годы	Не требуется
Профилактика наркопреступности и наркомании
16.	Подраздел исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
Профилактика повторной преступности
23.	Подраздел исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298.
24.
25.
26.
Обеспечение правопорядка и безопасности граждан в общественных местах и на улицах
27.	С учетом анализа криминогенной ситуации, внесение корректировок в маршруты патрулирования нарядов комплексных сил полиции с целью их приближения к участкам, наиболее подверженным преступлениям	Корректи- ровка планов расстанов- ки сил и средств полиции	МВД	Ежеквар- тально	Не требуется
28.	На основе динамики преступности в общественных местах и на улицах, внесение предложений в местные исполнительные органы о мерах по: - увеличению парка передвижных пунктов полиции в областных центрах и крупных городах; - расширению сети стационарных постов полиции в местах массового скопления граждан; - расширению сети камер видеонаблюдения на улицах и других общественных местах	Предложе- ния акимам областей, городов Астаны и Алматы	МВД	Декабрь 2011- 2013 годы	Не требуется
29.	На основе изучения международного опыта в сфере охраны общественного порядка внедрение новых методов обеспечения правопорядка и безопасности граждан на улицах и других общественных местах	Внесение предложе- ний на рассмотре- ние МВК по профилак- тике правонару- шений	МВД (созыв), ГП (по согласо- ванию), МЧС	3 квартал 2011- 2013 годы	Не требуется
29-1.	Продолжить работу по созданию полицейского подразделения для обеспечения правопорядка и дорожной безопасности по опыту Министерства внутренних дел Грузии	Информация в Адми- нистрацию Президента	МВД, Аким Павлодар- ской области	апрель 2013 г.	Не требуется			Не требуется
Профилактика правонарушений в сфере дорожного движения
30.	Подраздел исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298.
31.
32.
33.
34.
Профилактика правонарушений в сфере миграции
35.	Разработка новой Инструкции по применению Правил въезда и пребывания иностранцев в Республике Казахстан и постановка на утрату совместного приказа Министра внутренних дел от 9 апреля 2004 года № 215, Министра иностранных дел от 14 апреля 2004 года № 08-1/93 и Председателя Агентства по миграции и демографии от 14 апреля 2004 года № 35-п	Совместный приказ	МВД, МИД, КНБ (по согласо- ванию)	Ноябрь 2011 года	Не требуется
36.	Установление лиц, обладающих наравне с казахстанским, гражданством других государств и принятие мер по регистрации утраты у них гражданства Республики Казахстан	Заключения об утрате гражданст- ва	МВД, заинтере- сованные государс- твенные органы	Постоян- но	Не требуется
37.	Организация работы временных штабов по борьбе с незаконной миграцией в южных приграничных районах страны	Создание временных штабов, планы работы	МВД	Май- октябрь 2011- 2013 годы	Не требуется
Меры по противодействию преступности
Профилактика имущественных преступлений (краж, грабежей, разбоев и угонов автотранспорта)
38.	Проведение на основе анализа оперативной обстановки целевых оперативно-профилак- тических мероприятий: - по выявлению лиц, причастных к кражам чужого имущества, а также фактов использования ими дачных строений и гаражей под складские помещения для хранения краденого имущества, оружия, боеприпасов, разукомплектования похищенных автотранспортных средств и изменения идентификационных номеров их узлов и агрегатов ("Квартира", "Автомобиль", "Аркан", "Барсетка", "Рынок", "Гараж", "Дача" и "Сбыт"); - по предупреждению краж и угонов автотранспортных средств ("Город без угонщиков")	Оператив- но-профи- лактичес- кие мероприя- тия	МВД	Постоян- но	Не требуется
39.	Проведение работы по расширению сети платных автостоянок и гаражных товариществ	Соответст- вующие мероприя- тия	Акимы областей, городов Астаны и Алматы	Постоян- но				Не требуется
40.	Изучение вопроса внедрения автоматизации пунктов коммерческого осмотра межгосударственных, стыковых и узловых станций, с установлением систем видеонаблюдения, габаритных ворот с дистанционным управлением, электронно-тенземет- рических весов и аппаратуры подготовки, передачи и приема информации о поездах и грузах, для осуществления контроля целостности прибывающих вагонов с грузами (по методу приграничных пунктов коммерческого осмотра Российской Федерации)	Внесение предложе- ний на рассмотре- ние МВК по профилак- тике правонару- шений	МТК (созыв), МВД	3 квартал 2011 года	Не требуется
Профилактика преступлений в сфере оборота оружия
41.	Обобщение опыта работы правоохранительных органов по выявлению и расследованию преступлений в сфере незаконного оборота оружия и разработка методических рекомендаций	Методичес- кие рекоменда- ции	МВД, КНБ (по согласо- ванию), КТК МФ	1 квартал 2012 года	Не требуется
42.	Изучение вопроса создания республиканской гильзотеки гражданского и служебного оружия для постановки на учет и идентификации гладкоствольного, газового, газового с возможностью стрельбы травматическим патроном и бесствольного оружия	Внесение предложе- ний на рассмотре- ние МВК по профилак- тике правонару- шений	МВД, заинтере- сованные государс- твенные органы	3 квартал 2011 года	Не требуется
43.	Проведение на предприятиях, в организациях и учреждениях, хранящих и использующих оружие, инвентаризации всего имеющегося у них оружия и боеприпасов, проверку обеспечения их сохранности	Проведение проверок	МВД	Постоян- но	Не требуется
43-1.	Реализовать комплекс целенаправленных мероприятий и операций в отстойных парках поездов, на грузовых станциях, в поездах дальнего следования и пригородного сообщения по выявлению лиц, занимающихся незаконным оборотом оружия, боеприпасов, взрывчатых веществ	Информация в Прави- тельство	МВД (созыв), КТК МФ	15 января, 15 июля ежегодно	Не требуется			Не требуется
Создание эффективной системы профилактики и раннего предупреждения межэтнических и межконфессиональных конфликтов
44.	Организация пропагандистских групп по разъяснению и пропаганде среди населения государственной политики в сфере межэтнических и межконфессиональных отношений	Создание пропаган- дистских групп	Акимы областей, городов Астаны и Алматы	1 квартал 2011 года				Не требуется
45.	Организация с привлечением представителей национально- культурных центров по изучению проблемных вопросов и проведению праворазъяснительной работы в местах компактного проживания различных этнических групп с целью недопущения конфликтных ситуаций на межэтнической и межконфессиональной почве	Проведение встреч	МВД	Постоян- но	Не требуется
45-1.	Организовать агитационные группы с целью разъяснения и пропаганды среди населения, особенно учащейся молодежи, политики государства в области укрепления межконфессиональных и межэтнических отношений, а также профилактики конфликтов на межрелигиозной почве и религиозного экстремизма	Информация в МВД	АДР (созыв), МВД, МОН, акимы областей, городов Астаны и Алматы	15 января, 15 июля ежегодно	Не требуется			Не требуется
Сотрудничество правоохранительных органов с общественностью и гражданами
46.	Принятие совместно с местными исполнительными органами комплекса мер по расширению сети общественных формирований правоохранительной направленности, ориентированных на: - предупреждение и пресечение нарушений общественного порядка в городах и селах; - профилактику краж чужого имущества, в т.ч. скота; - профилактику правонарушений среди учащейся и студенческой молодежи; - профилактику правонарушений в сфере дорожного движения	Создание обществен- ных формирова- ний правоохра- нительной направлен- ности	МВД (созыв), МОН, акимы областей, городов Астаны и Алматы	Постоян- но	Не требуется
47.	Выработка механизма использования диспетчерских служб предприятий, осуществляющих пассажирские перевозки (в том числе такси), для оперативного обмена необходимой информацией с дежурными частями органов внутренних дел	Соглашения о сотруд- ничестве	МВД, акимы областей, городов Астаны и Алматы	2 квартал 2012 года	Не требуется
48.	Создание института волонтеров из числа студентов педагогических и юридических вузов для проведения шефской работы над воспитанниками детских домов, а также подростками, состоящими на профилактических учетах в органах внутренних дел	Соответст- вующие мероприя- тия	МОН, МВД	Постоян- но	Не требуется
49.	Организация работы по вовлечению сотрудников негосударственных (частных) охранных организаций в обеспечении общественного порядка в качестве общественных помощников полиции	Регистра- ция обществен- ных помощников	МВД	Постоян- но	Не требуется
50.	Привлечение представителей религиозных конфессий к работе по социальной реабилитации лиц, страдающих алкоголизмом и наркоманией	Проведение лекций, бесед	МЗ, АДР, акимы областей, городов Астаны и Алматы	Постоян- но	Не требуется			Не требуется
51.	Обеспечение проведения отчетов руководства органов внутренних дел, участковых инспекторов полиции и представителей местных исполнительных органов перед населением административных участков, коллективами предприятий, учреждений и организаций	Протоколы отчетов	МВД, акимы областей, городов Астаны и Алматы	Ежеквар- тально	Не требуется			Не требуется
51-1.	Внедрить программу "Соседский надзор" по опыту Великобритании, США, Канады, Германии, Индии и Эстонии	Информация в МВД	Акимы областей, городов Астаны и Алматы, МВД	4 квартал 2012 года	Не требуется			Не требуется
Совершенствование нормативной правовой базы профилактики правонарушений
52.	Рассмотрение вопроса о дополнении Указа Президента Республики Казахстан от 17 января 2004 года № 1283 "Об утверждении реестра должностей военнослужащих, сотрудников правоохранительных органов, государственной противопожарной службы Агентства Республики Казахстан по чрезвычайным ситуациям и органов прокуратуры Республики Казахстан по категориям" в части совершенствования организационно- штатной структуры службы участковых инспекторов полиции	Внесение предложе- ний на рассмотре- ние МВК по профилак- тике правонару- шений	МВД	1 квартал 2011 года	Не требуется
53.	Разработка и внесение на рассмотрение МВК по законопроектной деятельности концепции Закона Республики Казахстан "О дорожном движении"	Решение МВК по законо- проектной деятель- ности	МВД (созыв), МЮ, МЗ, МОН, МТК	4 квартал 2011 года	Не требуется
54.	Разработка и внесение на рассмотрение МВК по законопроектной деятельности концепции Закона Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в Закон Республики Казахстан "О частном предпринимательстве", в части отнесения юридических лиц, осуществляющих предпринимательскую деятельность в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему, взрывчатых веществ и материалов, гражданских пиротехнических веществ и изделий с их применением, к категории субъектов среднего и крупного предпринимательства, а также введение ежеквартальных проверок указанных субъектов	Решение МВК по законо- проектной деятель- ности	МВД (созыв), МЮ, МЭРТ	4 квартал 2011 года	Не требуется
55.	Рассмотрение вопроса целесообразности внесения изменений и дополнений в постановление Кабинета Министров Республики Казахстан от 19 апреля 1995 года № 514 в части порядка направления на принудительное лечение лиц, страдающих алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, уклоняющихся от добровольного лечения и их медико- социальной реабилитации	Внесение предложе- ний на рассмотре- ние МВК по профилак- тике правонару- шений	МВД, ГП (по согласо- ванию), МЗ	3 квартал 2011 года	Не требуется
56.	Изучение правовых аспектов создания специализированной лаборатории по проведению испытаний ввозимого в Республику Казахстан гражданского и служебного оружия на соответствие их криминалистическим требованиям с выдачей соответствующих заключений	Внесение предложе- ний на рассмотре- ние МВК по профилак- тике правонару- шений	МВД	1 квартал 2012 года	Не требуется
57.	Совершенствование законодательства в целях уточнения понятий "общественное место" и "уличная преступность"	Внесение предложе- ний на рассмотре- ние МВК по профилак- тике правонару- шений	МВД	2 квартал 2011 года	Не требуется
Информационное и материально-техническое обеспечение профилактики правонарушений
58.	Подраздел исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
Подготовка и повышение квалификации кадров по вопросам профилактики правонарушений
66.	Подраздел исключен постановлением Правительства РК от 12.10.2012 № 1298.
67.
68.
Международное сотрудничество
69.	Продолжить работу по заключению международных договоров в области борьбы с преступностью, а также о реадмиссии	Междуна- родные договора	МВД, заинтере- сованные государ- ственные органы	Постоян- но	Не требуется
70.	Совершенствование практических форм взаимодействия с правоохранительными органами в формате СНГ, ОДКБ и ШОС	Совместные мероприя- тия, специаль- ные операции	МВД, КНБ (по согласо- ванию), КТК МФ, ГП (по согласо- ванию)	Постоян- но	Не требуется
71.	Проведение правоохранительными органами Беларуси, Казахстана и России специальных операций по выявлению и пресечению деятель- ности организованных преступных групп, действующих в приграничных регионах; пресечению незаконного оборота наркотических средств; выявлению и нейтрализации каналов незаконной миграции на единой таможенной территории	Совмест- ные мероприя- тия, специаль- ные операции	МВД, ПС КНБ (по согласо- ванию), КТК МФ	Постоян- но	Не требуется
72.	Укрепление взаимодействия с Управлением Организации Объединенных Наций по наркотикам и преступности	Совместные проекты	МВД, заинтере- сованные государ- ственные органы	Постоян- но	Не требуется
73.	Участие в мероприятиях Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе по международному сотрудничеству в сфере безопасности	Совещания, конферен- ции, семинары	МИД, МВД, заинте- ресован- ные государ- ственные органы	Постоян- но	Не требуется
74.	Обеспечение регулярного обмена информацией о состоянии преступности	Обмен информа- цией, совместные мероприя- тия	МВД, КНБ (по согласо- ванию), КТК МФ, ГП (по согласо- ванию)	Постоян- но	Не требуется
75.	Взаимодействие с правоохранительными органами стран Центральной Азии	Региональ- ные семинары, встречи	МВД, заинтере- сованные государ- ственные органы	Постоян- но	Не требуется
76.	Взаимодействие с правоохранительными органами государств Европы, Китая и США	Встречи, консульта- ции, семинары	МВД, заинтере- сованные государ- ственные органы	Постоян- но	Не требуется
77.	Проведение на регулярной основе масштабных оперативно- профилактических мероприятий и специальных операций в приграничных с Казахстаном регионах по выявлению и пресечению: - деятельности организованных преступных групп; - деятельности лиц и организаций, причастных к совершению преступлений террористического и экстремистского характера; - нелегальной миграции; - незаконного оборота наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров, в том числе методом "контролируемая поставка"; - по противодействию незаконному изготовлению и обороту оружия	Совмест- ные мероприя- тия, специаль- ные операции	МВД, КНБ (по согласо- ванию), КТК МФ, ГП (по согласо- ванию)	Постоян- но	Не требуется
	Всего:			2011- 2013 годы	-	81,288	75,007

в том числе по РБ

	Госорган				2011	2012	2013	Итого
	МВД				-	81,288	75,007	156,295
	Всего по РБ				-	81,288	75,007	156,295

Примечание: расшифровка аббревиатур:
ГП - Генеральная прокуратура Республики Казахстан
КНБ - Комитет национальной безопасности Республики Казахстан
ПС КНБ - Пограничная служба Комитета национальной безопасности
Республики Казахстан
КТК МФ - Комитет таможенного контроля Министерства финансов
Республики Казахстан
МВД - Министерство внутренних дел Республики Казахстан
МЗ - Министерство здравоохранения Республики Казахстан
МТСЗН - Министерство труда и социальной защиты населения Республики
Казахстан
МСИ - Министерство связи и информации Республики Казахстан
МИД - Министерство иностранных дел Республики Казахстан
МК - Министерство культуры Республики Казахстан
МОН - Министерство образования и науки Республики Казахстан
МТС - Министерство туризма и спорта Республики Казахстан
МЮ - Министерство юстиции Республики Казахстан
МЭРТ - Министерство экономического развития и торговли
Республики Казахстан
МТК - Министерство транспорта и коммуникаций Республики Казахстан
МВК по профилактике правонарушений - Межведомственная комиссия по
профилактике правонарушений при Правительстве Республики Казахстан
МВК по законопроектной деятельности - Межведомственная комиссия по
вопросам законопроектной деятельности при Правительстве Республики
Казахстан
РБ - республиканский бюджет
МБ - местный бюджет
ДВД - департамент внутренних дел
АДР - Агентство Республики Казахстан по делам религий

Қазақстан Республикасындағы құқық бұзушылық профилактикасының 2011 - 2013 жылдарға арналған салалық бағдарламасы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 21 желтоқсандағы N 1390 Қаулысы

"Құқық бұзушылық профилактикасы туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 29 сәуірдегі Заңы 5-бабының 2) тармақшасына сәйкес және "Қазақстан Республикасында құқық қорғау қызметі мен сот жүйесінің тиімділігін арттыру жөніндегі шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 17 тамыздағы № 1039 Жарлығын іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасындағы құқық бұзушылық профилактикасының 2011 - 2013 жылдарға арналған салалық бағдарламасы (бұдан әрі - Бағдарлама) бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі мүдделі мемлекеттік органдармен, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдерімен бірлесіп, Бағдарламада көзделген іс-шаралардың тиісінше және уақтылы орындалуын қамтамасыз етсін.
3. Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері 2010 жылғы 30 желтоқсанға дейінгі мерзімде мәслихаттардың құқық бұзушылық профилактикасының 2011 - 2013 жылдарға арналған өңірлік бағдарламаларын қабылдауын қамтамасыз етсін.
4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігіне жүктелсін.
5. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2010 жылғы 21 желтоқсандағы
№ 1390 қаулысымен
бекітілген

Қазақстан Республикасындағы құқық бұзушылық профилактикасының
2011 - 2013 жылдарға арналған салалық бағдарламасы

1. Паспорты

Ескерту. 1-бөлімге өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен.

Атауы Қазақстан Республикасындағы құқық бұзушылықтар
профилактикасының 2011 - 2013 жылдарға арналған
салалық бағдарламасы (бұдан әрі — Бағдарлама)

Әзірлеу үшін "Құқық бұзушылық профилактикасы туралы"
негіздеме 2010 жылғы 29 сәуірдегі Қазақстан
Республикасының Заңы 5-бабының 2) тармақшасы;
Мемлекет басшысының "Қазақстан Республикасындағы
құқық қорғау қызметі мен сот жүйесінің
тиімділігін арттыру жөніндегі шаралар туралы"
2010 жылғы 17 тамыздағы № 1039 Жарлығының
5.8-тармағы

Бағдарламаны Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі
әзірлеуге және
іске асыруға
жауапты
мемлекеттік
орган

Мақсаты Құқық бұзушылықтар мен қылмыстар
профилактикасының тиімді және пәрменді жүйесін
қалыптастыру

Міндеттері Кәмелетке толмағандар мен жастар арасында құқық
бұзушылықтың профилактикасы бойынша жұмысты
жандандыру;
Отбасы-тұрмыстық қарым-қатынастар саласындағы
құқық бұзушылықтардың, маскүнемдік пен
алкоголизмнің профилактикасы;
Қоғамдық орындар мен көшелердегі қылмыстың
деңгейін төмендету;
Көші-қон саласындағы құқық бұзушылықтардың
профилактикасы;
Табиғатты қорғау заңнамасы саласындағы құқық
бұзушылықтардың профилактикасы;
Мүліктік қылмыстарға қарсы іс-қимыл;
Қару айналымы саласындағы қылмыстардың
профилактикасы;
Этносаралық және конфессияаралық қақтығыстардың
профилактикасы мен ерте алдын алудың тиімді
жүйесін құру;
Жұртшылықпен және азаматтармен ынтымақтастық;
Нормативтік-құқықтық базаны жетілдіру

Іске асыру 2011 - 2013 жылдары
мерзімдері
(кезеңдері)

Нысаналы Елдегі құқық бұзушылықтар мен қылмыстар деңгейін
индикатор- (100 мың тұрғынға) 2011 жылы 4,9 дейін, 2012
лары жылы 3,9 дейін, 2013 жылы 3,5 дейін төмендету

Қаржыландыру Республикалық бюджет қаражаты.
көздері мен Қаржыландырудың болжанатын жалпы көлемі
көлемі 156,295 млн. теңгені құрайды, оның ішінде:
2012 жылы - 81, 288 млн. теңге,
2013 жылы - 75,007 млн. теңге.
2012 - 2013 жылдарға қарастырылатын сома тиісті
қаржы жылына арналған республикалық бюджетті
қалыптастыру кезінде нақтыланатын болады.

2. Кіріспе

Әлеуметтік жағымсыз көрініс ретінде қылмыс ұғымы басты бағыты оны тудыратын себептерге ықпал ету болып табылатын алдын алудың тиісті стратегиясын көздейді.
Әлеуметтік басқару саласындағы қызметтің ерекше түрі бола отырып, профилактика қоғамдық қарым-қатынастарды жетілдіруге және құқық бұзушылыққа қарсы іс-әрекеттің кешенді шараларын қамтамасыз етуге бағытталған.
Құқық бұзушылықтың алдын алудың салалық бағдарламасын әзірлеу құқық бұзушылық профилактикасы проблемасын шешуде мемлекеттік деңгейде жүйелі және кешенді тәсілді жасау, сондай-ақ осы саладағы әлеуетті күшейту бойынша алдын ала қабылданып жатқан шараларды қаржылық және техникалық қолдау қажеттігінен туындады.
Қазақстан Республикасындағы құқық бұзушылық профилактикасының 2011 - 2013 жылдарға арналған салалық бағдарламасы Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстан Республикасында құқық қорғау қызметі мен сот жүйесінің тиімділігін арттыру жөніндегі шаралар туралы" 2010 жылғы 17 тамыздағы № 1039 Жарлығын, "Құқық бұзушылық профилактикасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңын, сондай-ақ Қазақстан Республикасындағы құқық бұзушылықтарды ескерту мәселелері бойынша өзге де заңнамалық және нормативтік құқықтық актілерді іске асыру мақсатында әзірленді.

3. Ағымдағы жағдайды талдау

Ескерту. 3-бөлімге өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен.

Мемлекеттің қылмысқа қарсы алдын ала қабылдап жатқан шаралары тек қана тіркелген қылмыстар санының өсуін (1-кесте) тоқтатуға мүмкіндік береді.

1-кесте. Тіркелген қылмыстардың саны

жылдар	тіркелгені, барлығы	% өскен, төмендеген	10 мың тұрғынға шаққандағы қылмыстылық
2005	146347	-9,3	96
2006	141271	-3,5	92
2007	128064	-9,3	83
2008	127478	-0,6	81
2009	121667	-4,6	77
2010 жылдың 10 айы	110412	10,8	82

Дереккөз: Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының ҚСжАЕК

Сонымен қатар қылмыстылықтың шынайы көрінісі (оның латенттік бөлігін ескере отырып) барлық криминалдық көріністерді тоқтатуға құқық қорғау және өзге де мемлекеттік органдардың күшінің анық жетпейтінін көрсетеді. Бұл көп жағдайда құқық бұзушылық пен қылмыстылықты ескерту бойынша жұмысты жүргізудегі кемшіліктерге негізделеді.
Соңғы екі жылдағы жедел жағдайды талдай отырып, Қазақстан Республикасында криминалдық жағдай жалпы күрделі болып отырғанын атап өту қажет. Қылмыстылық мемлекет пен қоғамның барлық тіршілік ету саласына жағымсыз ықпал етіп, елдің әлеуметтік-экономикалық қалыптасуын бәсеңдетіп, оның халықаралық беделіне нұқсан келтіруін жалғастыруда.
2010 жылдың 8 айында 110 мыңнан астам қылмыс тіркелді, бұл 2009 жылдың осыған ұқсас кезеңіне қарағанда 10,8%-ға көп. Бұл ретте 10 мың тұрғынға шаққанда қылмыстылықтың деңгейі 75-тен 82-ге дейін өскен.
Қылмыстылықтың, оның ішінде ауыр және аса ауыр түрлерінің өсу үрдісін азайтуға, кісі өлтірудің, денсаулыққа ауыр зиян келтірудің, қарақшылық шабуылдың санын қысқартуға, топтық және жасөспірімдер қылмысының деңгейін төмендетуге қол жеткеніне қарамастан, 2009 жылдың көрсеткіштерімен салыстырғанда 2010 жылы:
тонау саны 17,4%-ға көбейді;
бөтеннің мүлкін ұрлау 25,0%-ға, оның ішінде пәтерлерден 39,8%-ға, мал ұрлау 12,5%-ға көбейді;
ұрлық саны 14,9%-ға және автомашиналарды айдап әкету 14,8%-ға көбейді;
қоғамдық орындарда жасалған қылмыстар саны 41,5%-ға, оның ішінде көшелерде 37,6%-ға өсті;
қылмыстық жазаланатын бұзақылықтар саны 24,3%-ға өсті;
жалпы білім беретін мектептің оқушылары жасаған қылмыстар саны 12,3%-ға өсті;
бұрын қылмыс жасаған адамдар жасаған қылмыстар саны 3,7%-ға өсті;
алкогольге мас күйде жасаған қылмыстар саны 32,1%-ға өсті.
Мемлекет басшысының 2010 жылғы 1 ақпандағы Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының 2010 жылға дейінгі Стратегиялық Даму жоспарымен (бұдан әрі - Стратегиялық жоспар - 2020) белгіленген міндеттердің бірі баланың құқықтарын сақтау және олардың заңды мүдделерін қорғауды күшейту болып табылады.
Жасөспірімдер қылмысының қолда бар үрдісі деңгейінің төмендегеніне қарамастан, кәмелетке толмағандар жасаған анықталған қылмыстардың жалпы санынан жалпы білім беретін мектептерде оқитындардың жоғары үлес салмағы (2-кесте) сол қалпы қалып отыр.

2-кесте. Мектепте оқитындар жасаған қылмыстардың үлесі

жылдар	Анықталған кәмелетке толмағандар	олардан
Мектепте оқитындар	Үлес салмағы %
2005	8608	4424	51,4
2006	8799	4274	48,6
2007	8344	3937	47,2
2008	7519	3297	43,8
2009	6651	3302	49,6
2010 жылдың 10 айы	4910	2651	54,0

Дереккөз: Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының ҚСжАЕК

Республика бойынша жалпы әрбір 15-ші ауыр қылмысты, әрбір 20-шы кісі өлтіруді, әрбір 16-шы денсаулыққа ауыз зиян келтіруді, әрбір 8-ші қарақшылықты, әрбір 5-ші тонауды және әрбір 13-ші ұрлықты кәмелетке толмағандар жасайды.
Жыл сайын ішкі істер органдарында әртүрлі құқық бұзушылығы үшін 100 мыңға жуық кәмелетке толмаған жасөспірімдер жеткізіледі, олардың 9 мыңнан астамы немесе жеткізілгендердің жалпы санының 9,4%-ы панасыз және қадағалаусыз қалған балалар.
Соңғы жылдары профилактикалық шаралардың нашарлауының нәтижесінде мас күйде жасаған қылмыстардың (3-кесте) өскені байқалады, оның үлесіне әрбір 10-шы қылмыс, оның ішінде әрбір 2-ші кісі өлтіру кіреді.

3-кесте. Mac күйде жасаған қылмыстардың динамикасы

жылдар	барлығы	% өскен, төмендеген	үлес салмағы %
2005	7879	-9,2	9,2
2006	6866	-12,9	7,9
2007	6272	-8,7	7,6
2008	6482	3,3	7,8
2009	8314	28,3	10,4
2010 жылдың 10 айы	8165	32,1	12,8

Дереккөз: Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының ҚСжАЕК

Рецидивті (қайта жасалған) қылмыстың қалыпты өсу үрдісі байқалады: егер 2005 жылы төмендеуі 8,9% құраса, 2009 жылы өсуі 9,8%, 2010 жылдың 10 айында 3,7% құраған. Бұл ретте еліміз бойынша жалпы бұрын сотталған адамдар әрбір 9-шы кісі өлтіруді, әрбір 11-ші денсаулыққа ауыр зиян келтіруді, әрбір 5-ші қарақшылық пен әрбір 7-ші тонауды жасайды.
Қоғамдық орындар мен көшелердегі қылмыстылық жағдайы қауырттық күйде қалып отыр, олардың өсуі 2009 жылы 6,4% (2005 жылы - 13%) құрап, үлес салмағы 17,1% (2005 жылы - 12,8%) жетті. 2010 жылдың 10 айында осындай қылмыстар тиісінше 41,5% және 37,6%-ға жетті. Жағдайды түзету үшін қоғамдық тәртіпті сақтауға жұмылдырылған полицияның кешенді күштерін жедел басқарудың тиімділігін арттыру, бағыттарды патрульдеудің жаңа нысандары мен әдістерін дамыту, едәуір криминогенді аумақтарда бейне бақылау жүйесін кеңінен пайдалану, сондай-ақ стационарлық полиция бекеттерін және полицияның жылжымалы пункттері паркін ұтымды пайдалану бойынша кешенді шаралар қабылдау қажет.
Елімізге қарудың, есірткілердің, қылмыскерлер мен экстремистердің енуіне ықпал ететін криминалдық шиеленіс заңсыз көші-қонды күшейтеді. Заңсыз көші-қон арналарын жабу бойынша құқық қорғау органдарының күші және басқа мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасасуы жеткіліксіз болып отыр. Қазіргі уақытта көші-қон жағдайы республикада еңбек көші-қоны көлемінің өсуімен, заңсыз көші-қон ауқымының өсуімен, қаңғыбастардың, сондай-ақ қарқынды ішкі көші-қонның болуымен сипатталады.
2010 жылдың басынан бастап ішкі істер органдарында 865 мың, тиісінше 2009 жылы 813 (+6%) шетелдік тіркелген.
Көші-қон заңнамасын бұзғаны үшін 122,5 мың, 2009 жылы - 113,0 мың (+7,7%) шетелдік әкімшілік жауапкершілікке тартылды.
Сот тәртібімен 12873 шетелдік, тиісінше 2009 жылы 11947 (+7,1%) шетелдік елден тыс жерлерге шығарылды.
Шетелдік еңбек күшін заңсыз пайдаланғаны үшін 1576 жұмыс беруші, тиісінше 2009 жылы 1359 (+13,7%) жұмыс беруші әкімшілік жауапкершілікке тартылған.
Көші-қон заңнамасын бұзғаны үшін 242, 2009 жылы 269 (-10%) қылмыстық іс қозғалған. 254 (221, +12,9%) адам қылмыстық жауапкершілікке тартылды.
Сонымен қатар Қазақстан Республикасы ҚК-нің 330-2-бабы бойынша заңсыз көші-қонмен байланысты қылмыстарды анықтау бойынша жұмыс нашар жүргізілуде. Ағымдағы жылы барлығы 15 қылмыстық іс, тиісінше 2009 жылы 11 қылмыстық іс қозғалған.
Қалалық және аудандық деңгейдегі ішкі істер органдары Қазақстан Республикасында сыртқы көші-қон ағындарын есепке алуға арналған "Бүркіт" Бірыңғай ақпараттық жүйесінің мүмкіндігін толық пайдаланбайды. Сонымен қатар осы бағыттарда сыртқы көші-қон саласындағы есепке алудың жаңа тетігін әзірлеу қажет.
Республика бойынша жалпы 4 мыңнан астам табиғат қорғау заңнамасын бұзушылық анықталды. Экономикалық қылмыстар (213), сондай-ақ ұрлау, заңсыз сатып алу немесе объектілер мен биологиялық өнімдерді өткізу фактісі бойынша 340 қылмыстық іс қозғалды, 3,5 мың құқық бұзушы әкімшілік жауапкершілікке тартылып, жалпы сомасы 7 млн. теңгеден астам айыппұл өндіріліп алынды.
Орал-Каспий бассейінінің аумағында браконьерлікке қарсы күреске ерекше назар аударылды, онда ішкі істер органдары заңсыз аулау, балықтар мен олардың өнімдерін сатып алу немесе сату фактілері бойынша 184 қылмыстық іс қозғалды, олардың 115-1 сотқа жолданды. Заңсыз ауланған 82 тоннадан астам балық, олардан 4,3 тонна бекіре тұқымдас, сондай-ақ 1,5 мың балық аулау құралы, 26 жүзу құралдары алынды.
Сонымен бірге экология саласында құқық қолдану практикасын зерделеу табиғатты қорғау заңнамасын бұзуды ескерту және анықтау бойынша ішкі істер органдарының жұмысының тиімділігі жеткіліксіз жүргізілуде, экологиялық қылмыстарды ашу және тергеу бойынша тиісті шаралар қабылданбайды. Қозғалған қылмыстық істің жалпы санынан тек үшіншісі ғана сотқа жетеді. Бұл негізінен ішкі істер органдары қызметкерлері біліктілігінің төмендігіне және осы саладағы қылмыстардың жолын кесудің, анықтаудың, ашудың және тергеудің бірыңғай әдіснамасының болмауына байланысты.
Мүліктік қылмыстарға қарсы іс-әрекет бойынша (ұрлық, тонау, қарақшылық және автокөлікті айдап кету) алдын ала шаралар тиімсіз болып қалуда (5-кесте).

5-кесте. Мүліктік қылмыстың жекелеген түрлерінің динамикасы

	2005 ж.	2006 ж.	2007 ж.	2008 ж.	2009 ж.	2010 жылдың 10 айы
ұрлық	63141	59322	51482	52696	49004	49625
тонау	13064	12607	10930	11231	9274	8913
қарақшылық	3002	2474	1994	1950	1623	1357
айдап кету	2054	2410	2411	2134	1930	1837

Дереккөз: Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының ҚСжАЕК

Осы жағдай криминалдық полиция бөліністерінің жедел ұстанымының, сондай-ақ мақсатқа бағытталған жедел-профилактикалық іс-шараларды өткізу кезінде әкімшілік полиция қызметтерімен бірге өзара іс-қимылдың нашарлауына негізделген.
Соңғы жылдары жалпы еліміз бойынша атыс қаруын қолданумен жасалатын қылмыстар санының өскені байқалады, оларды қолданумен кісі өлтіру сияқты аса ауыр қылмыс түрлері, денсаулыққа ауыр зиян келтіру және қарақшылық жасалуда (6-кесте).

6-кесте. Атыс қаруын қолданумен жасалған қылмыстардың динамикасы

	2005 ж.	2006 ж.	2007 ж.	2008 ж.	2009 ж.	2010 жылдың 10 айы
барлығы	474	429	469	379	465	209
кісі өлтіру	99	71	89	79	111	78
адам өліміне
әкелетін
денсаулыққа	-	2	1	3	5	11
ауыр зиян
келтіру
қарақшылық	112	84	107	84	93	83

Дереккөз: Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының ҚСжАЕК

Бұл ретте осындай қылмыстың 76%-дан астамы тіркелмеген атыс қаруымен жасалған, бұл заңсыз қару айналымы арналарын анықтау бойынша жұмыстың нашарлығын көрсетеді. Жойылған және ұрланған қаруды (тек қана 2009 жылы осындай 305 факті тіркелген) анықтау бойынша жұмыс тиісті деңгейде ұйымдастырылмаған.
Атыс қаруын есепке алуды тиісті ұйымдастыру үшін республикалық гильзотекаларды, сондай-ақ Қазақстан Республикасына әкелінетін азаматтық және қызметтік қаруға сынақ жүргізуге арналған мамандандырылған зертханалар құруды қажет етеді.
Стратегиялық жоспар - 2020 "Ұлтаралық келісімді, қауіпсіздікті, халықаралық қарым-қатынасты қамтамасыз етудің" басты бағыты шеңберінде этносаралық және конфессияаралық қақтығыстардың профилактикасы мен ерте алдын алудың тиімді жүйесін құру бойынша міндеттер қойылды.
Ішкі істер органдары соңғы жылдары қақтығыс жағдайларға олардың жаппай, оның ішінде ұлтаралық негіздегі тәртіпсіздікте өршуінің ерте алдын алумақсатында мониторинг жүйесін енгізді. Осылайша, 2008 жылы ІІМ-нің Ғылыми-зерттеу институтының жанында Криминогендік жағдайдың мониторингі орталығы құрылды. Осы мәселе бойынша мемлекеттік және құқық қорғау органдарының, сондай-ақ Қазақстан халқы ассамблеясы және кіші ассамблеялары арасында өзара тығыз іс-қимыл жасасу және ақпарат алмасу жолға қойылды.
2009 жылы уақтылы шаралар қабылдаудың нәтижесінде этносаралық және конфессияаралық қақтығысты арандатуы мүмкін криминалдық-тұрмыстық негіздегі 11 қақтығыстың жолы кесілді.
Сонымен бірге жағдайды талдау көрсеткендей әлеуметтік шиеленістің едәуір өршуінің қауіпті ошағы шетелдік капиталдың қатысуымен құрылған кәсіпорынның еңбек ұжымы болып табылады, олардың көбі еліміздің батыс өңірінде жинақталған.
Құқық қорғау органдарының жұртшылық пен азаматтармен жұмысын жандандыруды талап етіледі. Бүгінде еліміз бойынша "Азаматтардың қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етуге қатысуы туралы" Заңға сәйкес құқық қорғауға бағытталған 6 мыңнан астам (2008 ж. - 4154, 2009 ж. - 5863) қоғамдық құрылым қызмет етеді, оған 41 мың адам қатысады. Олардың қатысуымен 2,5 мыңнан астам қылмыс ашылып, 35 мың құқық бұзушылық анықталды.
Сонымен қатар криминогендік жағдайды талдау көрсеткендей, осындай құрылымдардың желісін жалпы білім беретін мектептерде кеңейту қажет.
Ішкі істер министрлігі Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының және Орыс православие шіркеуінің басшыларымен маскүнемдік пен алкоголизмнің алдын алу мәселесі бойынша ынтымақтастық туралы меморандум жасасты.
Азаматтық қоғам институттарымен құқық қорғау органдары ынтымақтастығының әртүрлі нысандарын белгілеу Мемлекет басшысы "Қазақстан Республикасындағы құқық қорғау қызметі мен сот жүйесінің тиімділігін арттыру жөніндегі шаралар туралы" Жарлығында атап өткендей, құқық бұзушылық профилактикасындағы негізгі басымдықтардың бірі болуы тиіс.
Соңғы жылдары Ішкі істер министрлігі қоғамдық тәртіпті және құқық бұзушылық профилактикасын қамтамасыз ету саласындағы нормативтік құқықтық актілерді жетілдіру бойынша үлкен жұмыс атқарды. 2006 жылдан бастап 2010 жылдар аралығында Қазақстан Республикасының мынадай заңдары әзірленіп, қабылданды:
"Заңсыз еңбектенуге көшіп келушілерді жария етуге байланысты рақымшылық жасау туралы" Заң, оның негізінде ішкі істер органдарында оларды тіркеу жолымен заңсыз еңбек мигранттарын заңдастыру бойынша біржолғы акция өткізу тетігі құрылды;
"Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне көші-қон процестерін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Заң, онда елден шығарылған шетелдіктерге Қазақстан Республикасына кіруге тыйым салатын, сондай-ақ Қазақстан Республикасында жеке кәсіпкерлік қызметін шетелдіктердің жүзеге асыру шарттарын айқындайтын нормалар енгізілген;
Ішкі істер органдарының рұқсаты бойынша жарақаттайтын қаруды сатып алуды, сондай-ақ тұрғындардан қаруды сатып алу үшін құқықтық база құруды көздейтін нормалар енгізу мақсатында "Жекелеген қару түрлерінің айналымына мемлекеттік бақылау жасау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Заң;
Нысанды киімді жеке және заңды тұлғалардың заңға қайшы пайдаланғаны үшін әкімшілік жауапкершілікті белгілеу мақсатында "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне жеке және заңды тұлғалардың нысанды және арнаулы киімді киіп жүруі (пайдалануы) мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Заң;
Кәмелетке толмағандардың демалатын және ойын-сауық мекемелерінде болу тәртібін белгілеу мақсатында "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне балалардың қадағалаусыз қалуының профилактикасы және кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың алдын алу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Заң;
"Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы" Заң, онда жеке профилактика шаралары, оларды қолдану негіздері мен тәртібі нақтыланған, "қорғау нұсқамасы" енгізілді;
Барлық орталық және жергілікті атқарушы органдардың құзыретін айқындайтын бірыңғай профилактика жүйесін құру мақсатында "Құқық бұзушылық профилактикасы туралы" Заң.
Қазіргі уақытта "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне азаматтарды ұстау тәртібі мен негіздерін бекіту мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы", "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласында ішкі істер органдарының қызметін жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заңдардың жобалары Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің қарауында жатыр.
Сонымен бірге құқық бұзушылық профилактикасы саласындағы практика көрсеткендей, оларды заңнамалық деңгейде шешу қажеттігінде бірқатар проблемалар кездеседі.
Осылайша, "Жеке кәсіпкерлік туралы" Қазақстан Республикасының Заңының азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондары айналымы саласындағы кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын заңды тұлғаларға бақылауды күшейту бөлігіне өзгерістер мен толықтырулар әзірлеуді талап етеді.
Объективті құқықтық статистиканы қалыптастыру мақсатында "қоғамдық орын" және "көше қылмысы" ұғымдарын нақтылау бойынша нормативтік құқықтық базаны жетілдіру қажеттігі туындады.
Бүгінде ішкі істер органдарында ақпараттық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету бойынша жұмыс жеткіліксіз жүзеге асырылады. Құқық бұзушылық профилактикасының проблемалық мәселелері бойынша әлеуметтік зерттеулер жүргізу толық көлемде қолданылмайды.
Соңғы екі жылда тұрғындар арасында 5 акция ("Сәлеметсіз бе, мен сіздің учаскелік инспекторыңызбын", "Зорлық-зомбылықсыз 16 күн", "Танысуға рұқсат етіңіз", "Зорлық-зомбылықсыз отбасы", "Полиция және мектеп") өткізілді, бірақ олар эпизодтық сипатта болып келеді.
ІІМ жүйесінде көбіне бөлек-бөлек жұмыс істейтін автоматтандырылған деректер базасымен жасалған ақпараттардың елеулі массиві қалыптастырылды. Сонымен бірге қазіргі күні қалыптасқан криминогендік жағдайды талдау және болжау үшін осы мәліметтерді кешенді пайдалану қажеттігі туындап отыр. Осыған байланысты Бірыңғай ақпараттық-талдамалық орталық құру мәселесі пысықталуда.
Қылмысқа қарсы күрес саласында халықаралық ынтымақтастықты дамыту қолдағы байланыстарды күшейтуге және шетелдер мен құқық қорғау органдарының практикалық іс-қимыл жасасу тетігін кеңейтуге бағытталуы тиіс.
Қылмыстылыққа қарсы күрестің шартты құқықтық базасын дамыту бойынша жұмысты жалғастыру қажет.
Жан-жақты ынтымақтастықта Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы, Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы, Шанхай ынтымақтастық ұйымдары ауқымында құқық қорғау органдарымен өзара іс-қимыл жасасуға назар аудару қажет. Кеден одағына қатысушы мемлекеттердің құқық қорғау органдарымен өзара іс-қимылды жолға қою.
Еліміздің құқық қорғау органдарының БҰҰ-ның жобаларына және бағдарламаларына қатысуын жандандыру, Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық жөніндегі ұйымға және ЕҚЫҰ "Үштігінің" құрамына Қазақстанның төрағалық ету басымдықтарын іске асыру қажет.
Практикалық міндеттерді қоса отырып, екі жақты негізде Ресей Федерациясының, Қытайдың, Орта Азия елдерінің, Еуропа және АҚШ мемлекеттерімен құқық қорғау органдарының динамикалық байланысын жалғастыру.
Ұйымдасқан қылмыстың әртүрлі көріністеріне, терроризм және өзге де экстремизм көріністеріне, есірткі трафигіне, қаруды заңсыз дайындау және айналымына қарсы іс-әрекетте шекаралық ынтымақтастыққа ерекше назар аударылсын.
Қазақстан Республикасындағы құқық бұзушылықтар профилактикасының 2011 - 2013 жылдарға арналған салалық бағдарламасын әзірлеу шеңберінде орын алған проблемаларды шешу бойынша позитивті халықаралық тәжірибе зерделенген болатын, бұл туралы қорытынды жасау осы қызметке бағдарламалық тәсілдер кеңінен таралған батыс елдерін алуға мүмкіндік береді.
Мақсатты бағдарлама құқық бұзушылыққа халықтың қатысуының негізгі ұйымдастырылған нысаны ретінде алынады. Осындай бағдарламаларда осы сияқты полицияның қызметі ықшамдалған және көбіне ағымдағы мәселелерге бастама жасаумен және оны шешумен шектеледі.
Мысалы, "Очисть и посей" ("Weed&Seed") бағдарламасы АҚШ-тың федералдық ведомстволарының бастамасы бойынша жүргізіледі және құқық бұзушылықтар мен қылмыстар профилактикасы, коммунаны¹ сауықтыру проблемасын шешуде инновациялық, кешенді, ведомствоаралық тәсіл болып табылады. Бағдарламаның мақсаты қауіпсіз қоршаған ортаны және оның тұрғындарының әлеуметтік дамуын қамтамасыз ете отырып, жекелеген аумақта зорлық-зомбылық қылмыстармен, есірткінің заңсыз айналымымен және қылмыстар мен құқық бұзушылықтардың басқа да түрлерімен күресуді қамтиды.
Бағдарлама терт іргелі қағидатқа негізделеді: ынтымақтастық, үйлестіру, халықтың күш-жігері және ресурстарды біріктіру.
"Очисть и посей" бағдарламасын пайдалану тиімділігі (полицейлердің басқа да бастамаларының жиынтығымен) туралы Нью-Йорк қаласы бойынша берілген статистика куәландырады, онда оны іске асыру кезеңінде кісі өлтіру орташа есеппен 39%, пәтер ұрлығы 25% және автомобилдерді ұрлау 36% төмендеген.
Федералдық және жергілікті деңгейлерде қылмыстарды ескерту бағдарламасы іске асырылуда. Кейбір штаттарда құқықтық тәртіпті нығайтуға азаматтардың қатысуы көшелердегі тонаудың санын 30% темендетуге мүмкіндік берді.
Әлемнің көптеген елдерінде (Ұлыбритания, АҚШ, Канада, Германия, Үндістан, Австралия) өзінің тиімділігін дәлелдеген неғұрлым кең тараған алдын ала жасалатын бағдарламаларға «Көрші назары» және «Сыртқы қоршаған ұйым арқылы қылмыстың алдын алу бағдарламасы (Сынған терезе)» бағдарламаларын жатқызуға болады.
«Көрші назары» бағдарламасы белгілі бір аумақта қоғамдық тәртіптің жай-күйін қадағалау жөніндегі көршілер ұйымдарын құруға бағытталған. Мұндай бағдарламаларды, әдетте, учаскелік полиция инспекторлары жүргізеді. Полиция қызметкерлерінің қатысуы мерзімді бірлескен іс-шараларды ұйымдастырумен шектеледі.
Бағдарлама үш бағыт бойынша жүргізіледі:
1) күдікті адамдарға қадағалау жүргізу және ол туралы полицияны хабардар ету үшін белгілі бір ауданда тұратын азаматтарды топтарға немесе жасақтарға біріктіру;
2) мүлікті табуды оңайлату үшін арнайы нөмір (мысалы, үйдің немесе пәтердің пошталық коды немесе иесінің аты-жөні) қою арқылы мүлікті таңбалау. Тоқсандық қадағалау жасақтарының басшыларына немесе аға қызметкерлеріне полиция қызметкерлері үйдегі мүліктерге белгі қойылғаны туралы қылмыскерлерді ескертетін терезелерге арналған жапсырмалар береді;
3) полицейлердің үй иелері мен аудан тұрғындарына баруын және пәтерлер мен үйлерді күзетпен қамтамасыз етуде консультативтік көмек көрсетуін ұйымдастыру.
«Көрші назары» бағдарламасына қатысудың формальды жағы минималды, ең бастысы – ол неғұрлым қауіпсіз өмір сүру жағдайына мүмкіндік туғызуға ниеті. «Көршілердің» негізгі қызметі – қылмыстық сипаттағы кез келген ақпаратты полицияның назарына жеткізу. Кейде бұл қызметке аумақты патрульдеу бойынша азаматтық жасақтар құру жатады. Мәселен, АҚШ-та 100 мыңнан астам осындай ұйым бар.
Осыған ұқсас бағдарламалар Ұлыбритания мен Эстонияда жасалған, оны қаржыландыру және іске асырылуын бақылау жергілікті билік органдарына жүктелген.
Жасөспірімдер қылмысының профилактикасында АҚШ полициясының жұмыс тәжірибесі үлкен қызығушылық тудырады, мұнда олардың қамқорлығымен, Лос-Анджелес қаласының мэриясымен бірлесе отырып, 1995 жылдан бастап Кадеттер мектебі құрылған.
Кадеттер мектебі – бұл 18 апта бойы әр сенбі күндері сағат 8-ден 17-ге дейін өтетін, 14-тен 18 жасқа дейінгі ниет білдіруші жасөспірімдерді оқыту үшін полиция ұйымдастыратын курстар.
Әдетте, мектептің негізгі контингентін қиын өмір жағдайына тап болған жасөспірімдер құрайды. Кадеттер мектебі оларды өздері түсуі немесе өмір сүріп отырған ортасы еліктіруі мүмкін қылмыс жасау жолынан «тайдыруға» мүмкіндік тудырады.
Оқыту бағдарламасы үш негізгі құрамдас бөліктен тұрады:
1) қылмысты болдырмау;
2) проблема қиындап кетпей тұрып, проблемаға араласу;
3) білім беру, оқыту, өмірде қажет болатын дағдылар.
Мектепті бітіргеннен кейін олар шағын тапсырмаларды орындай отырып, полиция учаскелерінде қоғамдық негізде жұмыс істей алады.
Қоғамдық тәртіпті және азаматтардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету нысандары мен әдістерін жетілдіру бөлігінде соңғы жылдары Грузия Ішкі істер министрлігінің жүйесінде жүргізіліп жатқан өзгерістер ерекше көңіл бөлуге лайық, мұнда мемлекеттік автомобиль инспекциясы толығымен таратылған.
Қазіргі уақытта Грузияда жол полициясының функцияларын арнайы патрульдік қызмет атқарады, сонымен қатар оларға патрульдік-бекеттік қызмет функциялары да берілген. Жұмысты осылай ұйымдастыру күш-жігері қоғамдық тәртіпті және азаматтардың тыныштығын қамтамасыз етуге бағытталған полиция қызметкерлерінің тарапынан сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды барынша азайтуға мүмкіндік береді.
Осыған байланысты, 2012 жылдың 1 сәуірінен бастап Павлодар облысының Ішкі істер департаментінің базасында жол және патрульдік полиция бөліністерін қосу бойынша эксперимент басталды, ол 2013 жылдың 1 сәуіріне дейін жалғасады.
Бүгінгі күні анағұрлым негізгілердің бірі қылмысты ескертудің виктимологиялық бағыты болып табылады. Ол үлкен материалдық шығынды қажет етпейді және барлық адамдарға тән өзін-өзі қорғауға деген талпынысты іске асырады.
Осылайша, Жапонияда қазіргі уақытта профилактикалық бейіндегі әртүрлі қоғамдық қозғалыстардың тармақталған желілері жұмыс істейді. Олардың ішінде ең белгілісі - Қылмысты ескерту ассоциациясы. Барлық жерлерде полицияның мектептермен және өнеркәсіп корпорацияларымен байланысы жөніндегі комитеттер жұмыс істейді. Осындай алдын алу шараларының нәтижесінде Жапонияда "түрме халқының" көрсеткіші 100 тұрғынға 50 тұтқыннан, бұл әлемдегі ең төмен көрсеткіш.
Жастар мен кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтың алдын алу шеңберінде мектеп және жоғары оқу орындарына арналған бағдарламалар қызығушылық тудыруда.
Мысалы, Батыс Еуропаның барлық оқу орындарында, бастауыш мектептерден бастап жоғары оқу орындарына дейін, полицейлердің қатысуымен қолданбалы виктимология бойынша дәрістер өткізіледі, оның нәтижелері бойынша ниет білдірушілер өзін-өзі қорғау тәсілдерін игеру және экстремалдық жағдайларда оңтайлы мінез-құлық дағдыларын үйрену мақсатында арнайы тренингтерден өте алады.
Осындай бағдарламалар әртүрлі санаттағы оқушылардың әлеуметке қарсы мінез-құлқының тәуекел факторлары санын төмендетуге бағытталған. Бұл бағдарламаларда ең бастысы оқушылар, ата-аналар мен жергілікті қауым арасында өзара тығыз іс-қимыл жасасуды орнату. Сонымен қатар онда оқу орны қабырғасында оқушылардың теріс мінез-құлқын (оның ішінде алкогольді, марихуананы тұтыну, темекі шегу) барынша төмендету және оқу қызметіне назар аудару көзделеді.
Осылайша, Германияда 2004 жылдан бастап балалар (-10,9%) және жасөспірімдер қылмысы (-4,3%) сияқты құқық бұзушылықтардың түрлері бойынша едәуір төмен көрсеткіштерге қол жеткізілді. Болгарияда кәмелетке толмағандар (14 жастан 17 жасқа дейін) жасаған қылмыстардың саны 100 мың тұрғынға шаққанда төрт жыл ішінде 4286-дан 2930-ға дейін, Румынияда 1958-ден 1379-ға дейін қысқарған. Израильде осындай жұмыс мектепке дейінгі ұйымдарда "Мен және менің полицейім" жобасын іске асыру арқылы ұйымдастырылған.
Жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз етудің ұлттық бағдарламасы Австралияда, Австрияда, Болгарияда, Ұлыбританияда, Германияда, Грецияда, Данияда, Испанияда, Италияда, Канадада, Латвияда, Литвада, Малайзияда, Мексикада, Нидерландыда, Жаңа Зеландияда, Норвегияда, Польшада, Португалияда, Корея Республикасында, Ресейде, Сауд Аравиясында, Америка Құрама Штаттарында, Түркияда, Финляндияда, Швецияда, Японияда қолданыста.
Осыған байланысты құқық бұзушылықтар профилактикасының салалық бағдарламасы шеңберінде зерделенген шетелдік жұмыс тәжірибесін қазақстандық полицияның қызметіне бейімдеуге болады деп ұйғарамыз.
Сонымен қатар Қазақстан Республикасында осы бағытта белгілі бір шаралар қабылдана бастады.
Осылайша, соңғы уақытта қабылданған "Құқық бұзушылық профилактикасы туралы", "Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтың алдын алу және балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуын ескерту туралы" заңдарда құқық бұзушылықтар мен қылмыстардың профилактикасында әрбір мемлекеттік органның құзыреті белгіленген, сондай-ақ осы жұмысқа азаматтық қоғам институттарының, қоғамдық бірлестіктер мен үкіметтік емес ұйымдардың қатысуы көзделген.

4. Бағдарламаның мақсаттары, міндеттері, нысаналы индикаторлары мен іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері

Ескерту. 4-бөлім жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен.

Бағдарламаның негізгі мақсаты – құқық бұзушылықтар мен қылмыстар профилактикасының тиімді және пәрменді жүйесін қалыптастыру.
Бағдарламаның негізгі нысаналы индикаторы – құқық бұзушылықтар мен қылмыстар санын 100 мың тұрғынға шаққанда 2011 жылы 4,9 дейін, 2012 жылы 3,9 дейін, 2013 жылы 3,5 дейін төмендету болып табылады.
Міндеттері:
1) кәмелетке толмағандар мен жастар арасында құқық бұзушылықтар профилактикасы бойынша жұмысты жандандыру;
Бұл міндет нәтижелерінің көрсеткіштері:
қадағалаусыздық және қараусыздықтың деңгейін 2011 жылы 37,4 дейін, 2012 жылы 37,3 дейін, 2013 жылы 37,2 дейін төмендету;
кәмелетке толмағандар жасаған қылмыстардың үлес салмағын 2011 жылы 6,2% дейін, 2012 жылы 6,1% дейін, 2013 жылы 6,0% дейін төмендету;
жалпы білім беретін мектеп оқушылары жасаған қылмыстар санын 2011 жылы 3659 дейін, 2012 жылы 3563 дейін, 2013 жылы 3500 дейін төмендету болып табылады.
«Кәмелетке толмағандар мен жастар арасында құқық бұзушылықтар профилактикасы бойынша жұмысты жандандыру» деген бірінші міндетті шешу мақсатында үздік комиссияға конкурстар өткізу арқылы өңірлік кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі комиссиялардың жұмысын жандандыру шараларына, еңбекпен қамту органдарында есепте тұрған жастарды басымдық тәртіпте еңбекпен қамтуға ерекше көңіл бөлінетін болады, бұл ретте жұмыс берушілерді ынталандыру мәселелері пысықталды.
Сонымен бірге балалардың демалысы мен бос уақытын ұйымдастыру, сондай-ақ оқушылар арасында құқықтық тәрбиені дамыту және кәмелетке толмағандарға психологиялық көмек көрсету қызметін кеңейту жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру жоспарланған.
2) отбасы-тұрмыстық қарым-қатынастар саласындағы құқық бұзушылықтардың, маскүнемдік пен алкоголизмнің профилактикасы;
Бұл міндет нәтижелерінің көрсеткіштері:
отбасы-тұрмыстық қарым-қатынастар саласында жасалған қылмыстардың үлес салмағын 2011 жылы 0,4% дейін, 2012 жылы 0,3% дейін, 2013 жылы 0,2% дейін төмендету;
алкогольге мас күйде жасалған қылмыстардың үлес салмағын 2011 жылы 14,1% дейін, 2012 жылы 14,0% дейін, 2013 жылы 13,9% дейін төмендету болып табылады.
«Отбасы-тұрмыстық қарым-қатынастар саласындағы құқық бұзушылықтардың, маскүнемдік пен алкоголизмнің профилактикасы» деген екінші міндетті шешу үшін тұрмыстық зорлық-зомбылықтар профилактикасы туралы заңнаманың жаңа нормаларын кеңінен қолдануға, қорғау нұсқамалары шығарылған, отбасы-тұрмыстық салада құқық бұзушылықтар жасауға бейім адамдарды толық есепке алуды және олармен сапалы жұмыс ұйымдастыруды қамтамасыз етуге бағытталған іс-шаралар жүзеге асырылады.
3) қоғамдық орындар мен көшелердегі қылмыстардың деңгейін төмендету;
бұл міндет нәтижелерінің көрсеткіштері:
кісі өлтірудің үлес салмағын 2011 жылы 0,4% дейін, 2012 жылы 0,3% дейін, 2013 жылы 0,2% дейін төмендету;
денсаулыққа ауыр зиян келтірудің үлес салмағын 2011 жылы 1,0% дейін, 2012 жылы 0,9% дейін, 2013 жылы 0,8% дейін төмендету;
тонаудың үлес салмағын 2011 жылы 22,0% дейін, 2012 жылы 21,8% дейін, 2013 жылы 21,7% дейін төмендету;
қарақшылық шабуылдың үлес салмағын 2011 жылы 1,5% дейін, 2012 жылы 1,4% дейін, 2013 жылы 1,3% дейін төмендету;
бұзақылықтың үлес салмағын 2011 жылы 14,5% дейін, 2012 жылы 14,4% дейін, 2013 жылы 14,3% дейін төмендету болып табылады.
«Қоғамдық орындар мен көшелердегі қылмыстардың деңгейін төмендету» деген үшінші міндетті шешу үшін ең алдымен патрульдік қызметтің материалдық-техникалық қамтамасыз етілуін жақсартуға, атап айтқанда полицияның жылжымалы және тұрақты бекеттерінің, адамдар көп шоғырланатын орындардағы бейнебақылау жүйесінің санын арттыруға бағытталған іс-шаралар жүзеге асырылады.
Сонымен қатар шет елдер құқық қорғау органдарының қоғамдық тәртіпті және қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы позитивті жұмыс тәжірибесі (Грузия полициясының тәжірибесі) енгізілетін болады.
4) көші-қон саласындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы;
бұл міндет нәтижелерінің көрсеткіші:
Қазақстанда заңсыз болудың орташа ұзақтығы 2011 жылы 25 (күн) дейін, 2012 жылы 20 дейін, 2013 жылы 15 дейін болып табылады.
«Көші-қон саласындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы» деген төртінші міндетті шешу шеңберінде «Халықтың көші-қоны туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жаңа нормаларын бұзғаны үшін шетелдіктер мен Қазақстан Республикасы азаматтарының жауапкершілігін күшейту бөлігінде оны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жүзеге асырылатын болады.
Сонымен бірге олардың Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтуға қою мақсатында қазақстандықпен қатар, басқа да мемлекеттердің азаматтығы бар адамдарды анықтау жөніндегі шаралар қабылданатын болады.
5) мүліктік қылмыстарға қарсы іс-қимыл;
бұл міндет нәтижелерінің көрсеткіші:
тіркелген қылмыстардың жалпы санынан жеке меншікке қарсы қылмыстардың үлес салмағын 2011 жылы 66,0% дейін, 2012 жылы 64,0% дейін, 2013 жылы 63,0% дейін төмендету болып табылады.
«Мүліктік қылмыстарға қарсы іс-қимыл» деген бесінші міндетті шешу үшін мақсатты бағытталған жедел-профилактикалық және арнайы іс-шаралар кешені өткізілетін болады.
6) қару айналымы саласындағы қылмыстардың профилактикасы;
бұл міндет нәтижелерінің көрсеткіші:
атыс қаруын қолдану арқылы жасалған қылмыстардың санын 2011 жылы 645 дейін, 2012 жылы 635 дейін, 2013 жылы 625 дейін төмендету болып табылады.
«Қару айналымы саласындағы қылмыстардың профилактикасы» міндетін шешу үшін атыс қаруын, оқ-дәрілерді және жарылғыш заттарды әкелудің заңсыз арналарын анықтау және жолын кесу жөніндегі мақсатты бағытталған жедел-профилактикалық және арнайы іс-шаралар кешені өткізілетін болады.
Сонымен бірге тергелетін қылмыстық істердің сапасын арттыру, алынған қаруды есепке алуға, сақтауға және жоюға бақылауды қатаңдату жөніндегі шаралар іске асырылды және оларды есепке алу үшін азаматтық және қызметтік қарудың республикалық гильзотекасын құру мәселесі пысықталды.
7) этносаралық және конфессияаралық қақтығыстардың профилактикасы және ерте алдын алудың тиімді жүйесін құру;
бұл міндет нәтижелерінің көрсеткіші:
этносаралық және конфессияаралық қақтығыстардың туындауын арандатуға қабілетті қақтығыстарды болдырмау санын 2011 жылы 10 дейін, 2012 жылы 9 дейін, 2013 жылы 7 дейін төмендету болып табылады.
«Этносаралық және конфессияаралық қақтығыстардың профилактикасы және ерте алдын алудың тиімді жүйесін құру» міндетін шешу үшін халыққа, әсіресе жастарға этносаралық және конфессияаралық қақтығыстардың профилактикасы мен ерте алдын алу бөлігінде түсіндіру және насихат жұмыстарын жүргізу жөніндегі іс-шаралар іске асырылатын болады, ол үшін өңірлерде үгіт және насихат топтарын құру жоспарлануда.
8) жұртшылықпен және азаматтармен ынтымақтастық;
бұл міндет нәтижелерінің көрсеткіші:
қоғамдық тәртіпті сақтауға қатысушы азаматтардың санын 2011 жылы 34035 дейін, 2012 жылы 34500 дейін, 2013 жылы 35300 дейін арттыру болып табылады.
«Жұртшылықпен және азаматтармен ынтымақтастық» міндетін шешу үшін құқық қорғау бағытындағы қоғамдық құрылымдардың желісін кеңейту, бұл жұмысқа жеке меншік күзет құрылымдарының қызметкерлері мен студент жастарды жұмылдыру, жолаушылар көлігі кәсіпорындарының диспетчерлік қызметі мен пәтер иелері кооперативтерінің мүмкіндіктерін пайдалану жөніндегі шаралар жүзеге асырылатын болады.
9) нормативтік құқықтық базаны жетілдіру;
Бұл міндетті шешу мақсатында Бағдарламаны іске асыру кезеңінде мүдделі мемлекеттік органдар ішкі істер органдарының есебінде тұрған адамдармен жеке профилактикалық жұмыс жүргізуге бағытталған құқық бұзушылықтар профилактикасы жүйесіндегі мемлекеттік органдардың қызметін жетілдіру, сондай-ақ кәмелетке толмаған құқық бұзушыларды ұстау үшін ішкі істер органдарының арнайы мекемелерін құру бойынша нормативтік құқықтық актілерді әзірлейтін болады.
Мақсатына, нысаналы индикаторларына, міндеттері мен нәтижелерінің көрсеткіштеріне қол жеткізу үшін жауапты мемлекеттік органдар:
Мемлекеттік органдар мен Бағдарламаға басқа негізгі қатысушылардың қызметін үйлестіруді жүзеге асыратын және Бағдарламаның толық іске асырылуы үшін жауапты болатын Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі;
өз құзыреті шегінде Бағдарламада көзделген іс-шаралардың орындалуын жүзеге асыратын Қаржы, Білім және ғылым, Денсаулық сақтау, Мәдениет және ақпарат, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрліктері, Дін істері агенттігі, сондай-ақ облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) атқарушы органдары.

5. Бағдарламаны іске асыру кезеңдері

Ескерту. 5-бөлімге өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2011.06.24 № 703, 2012.10.12 № 1298 Қаулыларымен.

Бағдарламаны іске асыру үш жыл аралығын (2011 - 2013 жылдар) қарастырады.
Бірінші жыл аралығында (2011 жыл) бағдарламаны іске асыру мынадай алғашқы кезекті іс-шараларды жүзеге асыруды жоспарлайды:
1) "Қазақстан Республикасының әскери қызметшілері, құқық қорғау органдары, Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі өртке қарсы қызмет органдары мен прокуратура органдарының қызметкерлері лауазымдарының санаттары бойынша тізілімдерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2004 жылғы 17 қаңтардағы № 1283 Жарлығын толықтыру туралы мәселені қарастыру;
2) кейбір нормативтік құқықтық актілерге алкоголизммен ауырған, ерікті түрде емдеуден жалтарған адамдарды мәжбүрлеп емдеуге жолдау және оларды медициналық-әлеуметтік ақтау тәртібі мәселесі жөнінде өзгерістер мен толықтырулар енгізудің орындылығы мәселесін қарастыру;
3) "қоғамдық орын" және "көше қылмысы" ұғымдарын нақтылау мақсатында нормативтік құқықтық базаны жетілдіру;
4) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
5) жергілікті атқарушы органдарға адамдарды маскүнемділікке тәуелділіктен мәжбүрлеп емдеу үшін наркологиялық ұйымдар желісін кеңейту туралы ұсыныстар енгізу;
6) заңнамалық нормативтік құқықтық актілерге кәмелетке толмағандар арасында қаңғыбастық пен қадағалаусыздықтың профилактикасы, олардың құқықтарын қорғау мәселесі жөніндегі жинақты дайындау және жариялау;
7) Қазақстан Республикасына уақытша келген шетелдіктерді ішкі істер органдарының көші-қон бөліністеріне ақпараттарды бере отырып, қонақ үйлерде тіркеу тетіктерін құру;
8) жаңадан құрылған Көші-қон полициясы комитетінің алдына қойылған міндеттерді ескере отырып, ІІМ-нің Қарағанды академиясы жанындағы заңсыз көші-қон мен адамдар саудасына қарсы күрес жөніндегі мамандарды дайындайтын оқу орталығында біліктілікті арттыру курстарының оқу бағдарламасын кеңейту;
9) ІІМ жоғары оқу орындарының бірінің базасында табиғатты қорғау және криминалдық полиция, тергеу бөліністерінің қызметкерлері үшін экологиялық қылмыстар мен құқық бұзушылықтарды ескерту, анықтау, ашу және тергеу мәселелері жөніндегі біліктілікті арттыру курстарын ұйымдастыру;
10) әкімшілік полиция қызметкерлерін жедел жағдайды талдауды ескере отырып, күштер мен құралдарды үнемді бөлуге қабілетті білікті басшы құраммен нығайту мақсатында біліктілік талаптарын қайта қарау;
11) жүктері бар келген вагондардың тұтастығын бақылауды жүзеге асыру үшін поездар мен жүктер туралы ақпараттарды дайындау, беру және қабылдауда бейнебақылау, қашықтықтан басқаратын ауқымды қақпаларды, электрондық-тензиметриялық таразылар мен аппаратураларды қондырып, мемлекетаралық, қиылысатын және түйінді станцияларда коммерциялық қару бекеттеріне автоматтандыруды енгізу мәселесін зерделеу (Ресей Федерациясының шекаралық коммерциялық қарау бекеттерінің әдісі бойынша);
12) тегіс ұңғылы, газдық, жарақат салатын патрондармен атуға мүмкіндігі бар газдық және ұңғысыз қаруларды есепке қою мен сәйкестендіру үшін қызметтік қарулардың республикалық гильзотекасын қалыптастыру мәселесін зерделеу;
13) қауіпсіздік саласында халықаралық ынтымақтастық жөніндегі ЕҚЫҰ-ның іс-шараларына қатысу.
Екінші және үшінші жылдар аралығында (2012 — 2013 жылдар) бағдарламаны іске асыру мынадай іс-шараларды жүзеге асыруды көздейді:
1) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
2) "Жеке кәсіпкерлік туралы" Қазақстан Республикасының Заңына азаматтық және қызметтік қару мен олардың патрондары, жарылғыш заттар мен материалдар, оларды қолданып, азаматтық пиротехникалық заттар мен бұйымдар айналымы саласында кәсіпкерлік қызмет і жүзеге асырушы заңды тұлғаларды орта және ірі кәсіпкерлік субъектілеріне жатқызу, сондай-ақ көрсетілген субъектілерге тоқсан сайын тексеруді енгізу бөлігінде өзгерістер мен толықтырулар әзірлеу;
3) Қазақстан Республикасына әкелінетін азаматтық және қызметтік қаруларды олардың криминалистік талаптарға сәйкестігіне тексеру жүргізіп, тиісті қорытындыны беру жөніндегі мамандандырылған зертхананы құрудың құқықтық аспектілерін зерделеу;
4) өмірдің қиын жағдайына тап болған адамдар үшін халықты әлеуметтік қорғау саласында арнайы әлеуметтік қызмет көрсету стандартын енгізу;
5) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
6) білім беру ұйымдары мен жастар көңіл көтеретін орындарда жедел-профилактикалық іс-шаралар өткізу;
7) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
8) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
9) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
10) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
11) ішкі істер органдарының кинология қызметін дамыту жөнінде іс-шаралар жүргізу;
12) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
13) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
14) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
15) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
16) алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен;
17) аумақтық ішкі істер органдарының табиғат қорғау полициясы бөліністерін көлік және басқа да техникалық құралдармен қамтамасыз ету;
18) табиғат пайдалану саласында қылмыстардың ұйымдасқан нысандарын анықтау, сондай-ақ экологиялық қылмыстарды тергеу және ашу бөлігінде әдіснама әзірлеу және ішкі істер органдарына енгізу;
19) қарудың заңсыз айналымы саласында қылмыстарды анықтау мен тергеу жөнінде құқық қорғау органдарының жұмыс тәжірибесін қорытындылау және әдістемелік нұсқаманы әзірлеу;
20) ішкі істер органдарының кезекші бөлімдерімен қажетті ақпарат алмасу үшін жолаушылар тасымалын (оның ішінде такси) жүзеге асырушы кәсіпорындардың диспетчерлік қызметін пайдалану тетіктерін пысықтау;
21) құқықтық тәртіпті қамтамасыз ету мен құқық бұзушылықтардың профилактикасы проблемалары жөніндегі әлеуметтік зерттеулерді (сұрау салуларды) өткізу.
22) Бағдарламаны іске асыру мониторингі Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 18 наурыздағы № 218 қаулысымен бекітілген Салалық бағдарламаларды әзірлеу және мониторингілеу ережелерінде айқындалған тәртіпке сәйкес жүргізіледі.

6. Қажетті ресурстар

Бағдарламаны қаржылық қамтамасыз ету республикалық бюджет есебінен жүзеге асырылатын болады.
Бағдарламаны іске асыру үшін 156,295 млн. теңге, оның ішінде 2012 жылы - 81,288 млн. теңге, 2013 жылы - 75,007 млн. теңге талап етіледі.
Сондай-ақ концессиялық негізде қаржыны пайдалану болжанады.
2012 - 2014 жылдарға көзделген сома тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджетті қалыптастырған кезде нақтыланатын болады.
Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінде облыстар (елорда, республикалық маңызы бар қалалар) бюджетінен қаржыландыру көзделген бағдарламаның жекелеген іс-шараларын тиімді іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінің 44-бабына сәйкес оларды республикалық бюджеттен берілетін нысаналы трансферттермен қаржыландыру болжанған.

7. Қазақстан Республикасындағы құқық бұзушылық профилактикасының 2011 - 2013 жылдарға арналған салалық бағдарламасын іске асыру жоспары

Ескерту. 7-бөлімге өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2011.06.24 № 703, 2011.08.01 № 888, 2012.10.12 № 1298 Қаулыларымен.

р/с №	Іс-шара	Аяқталу нысаны	Орындалуына жауапты	Орындалу мерзімі	Болжанатын шығыстар (млн.теңге)
					Республикалық бюджет			Жергілікті бюджет
					2011 жыл	2012 жыл	2013 жыл	2011 жыл	2012 жыл	2013 жыл
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Құқық бұзушылықтардың профилактикасы және құқықтық тәртіпті нығайту
1.	Құқық бұзушылық профилактикасы субъектілерінің қызметін үйлестіруді жүзеге асыру, профилактикалық жұмыстың тиімділігін арттыру жөніндегі тиісті ұсыныстарды әзірлеу мақсатында облыстардың, республикалық маңызы бар, қалалардың, елорданың және облыстық маңызы бар аудандардың қалалардың жергілікті атқарушы органдарының жанында құқық бұзушылық профилактикасы жөніндегі комиссия құру	Мәслихаттардың шешімдері, IIМ-ге ақпарат	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының, облыстық маңызы бар аудандардың, қалалардың әкімдері	2011 жылғы қаңтар				Қажет етпейді
1-1.	«Кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі үздік қалалық, аудандық комиссия» атты облыстық, қалалық конкурстар өткізуді ұйымдастыру	Үкіметке ақпарат	ІІМ (жинау) облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	2012-2013 жылдар 4-тоқсан	Қажет етпейді			Қажет етпейді
Әлеуметтік профилактика
2.	Тұрғындарды еңбекпен қамтуды қамтамасыз ету, жұмыссыздарды, әсіресе жастарды төленетін қоғамдық жұмыстарға тарту, оларға кәсіби даярлық және оқулар жүргізу бойынша қосымша шаралар қабылдау	Тиісті іс-шаралар	Еңбекмині (жинау), облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Ұдайы	Қажет етпейді			Көзделген қаражат шегінде
3.	Өмірдің қиын жағдайына тап болған адамдар үшін тұрғындарды әлеуметтәк қорғау саласында арнайы әлеуметтік қызмет көрсету стандарттарын енгізу	Еңбекмині бұйрығы	Еңбекмині	2012 жылдың 3-тоқсаны	Қажет етпейді
3-1.	Еңбекпен қамту органдарында есепте тұрған халықтың мақсатты топтарындағы жастарды басым тәртіппен еңбекпен қамтуға жәрдемдесу және оларға жеке, топтық тәрбие және психологиялық көмек көрсету	ІІМ-ге ақпарат	Еңбекмині (жинау), БҒМ, ДСМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Жыл сайын	Қажет етпейді			Қажет етпейді
Кәмелетке толмағандар мен жастар арасындағы қадағалаусыздық пен құқық бұзушылықтардың профилактикасы
4.	Тәрбие колонияларынан оралған кәмелетке толмағандар мен ата-аналарының қарауынсыз қалған жасөспірімдерге ерекше көңіл бөле отырып, белгілі бір тұрғылықты жері жоқ, әлеуметтік байланыстарын жоғалтқан кәмелетке толмағандарды жұмыспен қамту және оңалту жөніндегі шаралар кешенін қабылдау	Тиісті іс-шаралар, жұмыс жоспарлары	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Ұдайы	Қажет етпейді			Қажет етпейді
4-1.	Ішкі істер органдарында есепте тұратын, аз қамтылған және қолайсыз отбасылардағы кәмелетке толмағандар үшін жұмыс орындары квоталарын бөлу мәселелерін пысықтау	Тиісті іс-шаралар	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Тоқсан сайын	Қажет етпейді			Қажет етпейді
4-2.	Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарға, физикалық мүмкіндіктері шектеулі адамдарға, интернаттық мекемелер мен балалар үйлерінің түлектеріне жұмыс орындарын құрған жұмыс берушілерді ынталандыру жүйесін әзірлеу және енгізу	Тиісті іс-шаралар, жұмыс жоспарлары	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	2012 жылғы желтоқсан	Қажет етпейді			Қажет етпейді
5.	Үкіметтік емес ұйымдармен өмірдің қиын жағдайына тап болған кәмелетке толмағандар үшін қосымша дағдарыс орталықтарын құру, оларға психологиялық көмек көрсету мәселелерін пысықтау	Тиісті іс-шаралар, келісім	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Ұдайы				Қажет етпейді
6.	Кәмелетке толмағандардың арасындағы қадағалаусыз қалу мен құқық бұзушылықтың алдын алу, олардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша заңнамалар жинағын дайындау және жариялау	Жинақ	ІІМ, БҒМ	2011 жылдың 1-тоқсаны	Қажет етпейді
7.	Өмірдің қиын жағдайына тап болған ата-аналарға немесе оларды алмастыратын адамдарға балалардың құқықтарын сақтау және мүдделерін қорғау мәселелерінде құқықтық және кеңестік көмек көрсету	Кеңестер беру, семинарлар	БҒМ, Әділетмині	Ұдайы	Қажет етпейді
8.	Жалпы білім беретін мектептерде оқитындардың арасында әкімшілік және қылмыстық заңнамалардың нормаларын түсіндіру бойынша ғылыми-құқықтанушыларды, әділет, прокуратура өкілдерін тарта отырып, тақырыптық әңгімелер мен дәрістер ұйымдастыру	Дәрістер, семинарлар, әңгімелер	БҒМ, БП (келісім бойынша), Әділетмині	Ұдайы	Қажет етпейді
9.	Кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі өңірлік комиссия отырыстарында және білім беру органдарында нәтижелерін қарай отырып, қолайсыз криминогендік ахуалдағы оқу орындарына кешенді тексеріс жүргізу	Кешенді тексерістер, отырыстардың хаттамалары	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері, ІІМ, БП (келісім бойынша)	Ұдайы				Қажет етпейді
10.	Мектеп, лицей және гимназияларға бармайтын балалар мен жасөспірімдерді анықтау бойынша жұмысты жүзеге асыру	Тиісті рейдтер жүргізу	БҒМ (жинау), ІІМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Ұдайы	Қажет етпейді			Қажет етпейді
11.	Қолайсыз және күнкөрісі төмен отбасыларында, сондай-ақ ішкі істер органдарында есепте тұратын жасөспірімдерді мектеп демалысын өткізу кезеңінде сауықтыру демалысын ұйымдастыру	Тиісті іс-шаралар	БҒМ (жинау), ІІМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Ұдайы, мектеп демалысын кезеңінде	Қажет етпейді			Көзделген қаражат шегінде
12.	Өмірдің қиын жағдайына тап болған балаларды дене шынықтырумен және спортпен жүйелі айналысуға тарту	Спорттық іс-шаралар өткізу	ТСМ (жинау), БҒМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Ұдайы	Қажет етпейді			Қажет етпейді
13.	Бұқаралық ақпарат құралдарын және жұртшылықты тарта отырып, түнгі уақытта көңіл көтеретін орындарда кәмелетке толмағандардың болуына тыйым салу, сондай-ақ кәмелетке толмағандарға алкогольді және темекі өнімдерін сату туралы қабылданған заңдарды бақылау бойынша ұдайы рейдтер жүргізу	Тиісті рейдтер жүргізу	ІІМ (жинау), БҒМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Ұдайы	Қажет етпейді			Қажет етпейді
13-1.	Білім беру ұйымдарында сабақтан тыс уақытта құқық қорғау органдарының қатысуымен өзін-өзі қорғау және экстремалды жағдайларда оңтайлы жүріп-тұру дағдыларын қалыптастыру мақсатында арнайы тренингтер ұйымдастыру	ІІМ-ге ақпарат	ІІМ (жинау) БҒМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың әкімдері	Жыл сайын 15 қаңтар, 15 шілде	Қажет етпейді			Қажет етпейді
13-2.	Оқушылардың девиантты жүріс-тұрысының алдын алу бойынша оқу орындары директорларының тәрбие ісі жөніндегі орынбасарларының, сынып жетекшілерінің (тәрбиешілердің) авторлық бағдарламалары мен әдістемелік әзірлемелерінің өңірлік конкурстарын ұйымдастыру	ІІМ-ге ақпарат	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың әкімдері	2012-2013 жылдардың 4-тоқсаны	Қажет етпейді			Қажет етпейді
13-3.	Жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын оқу мекемелерінде және оларға іргелес аумақтарда бейнебақылау орнату, сондай-ақ пластикалық карточкаларды қолдану арқылы турникет түрінде бақылау-өткізу режимін енгізу мәселелерін пысықтау	ІІМ-ге ақпарат	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Жыл сайын 15 қаңтар, 15 шілде				Көзделген қаражат шегінде
13-4.	Ішкі істер органдары жүйесінде бір облыстың базасында Кадеттер мектебіне ұқсас (АҚШ) ұйымдар ашу болып табылатын жобаны пилоттық режимде іске асыру туралы мәселелерді пысықтау	ІІМ-ге ақпарат	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	2013 жылдың 1-тоқсаны	Қажет етпейді			Қажет етпейді
13-5.	Тұрғын үй массивтерінде балалар аулаларын және спорт алаңдарын қосымша салуды ұйымдастыру, жалпы білім беретін мектептер және үй-жай (пәтер) иелерінің кооперативі базасында аула клубтарының санын көбейту бойынша шаралар қабылдау	ІІМ-ге ақпарат	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Жыл сайын 15 қаңтар, 15 шілде				Көзделген қаражат шегінде
13-6.	Білім беру және ішкі істер органдары қызметкерлерінің біліктілігін арттыру мәселелері бойынша қолданыстағы бағдарламалар шеңберінде девиантты мінез-құлықты кәмелетке толмағандармен жұмыс жүргізу үшін интернаттық мекемелер мен арнайы білім беру ұйымдары тәрбиешілерінің біліктілігін арттыру жөніндегі бағдарламаны әзірлеу және ІІМ мен БҒМ-нің бірлескен бұйрығымен бекіту	Бірлескен бұйрық	ІІМ, БҒМ	2013 жылдың 2-тоқсаны	Қажет етпейді			Қажет етпейді
Отбасы-тұрмыстық қарым-қатынастар саласындағы құқық бұзушылықтардың, маскүнемдік пен алкоголизмнің профилактикасы
14.	Қорғау ұйғарымы шығарылған отбасы-тұрмыстық қарым-қатынастар саласында құқық бұзушылық жасауға бейім адамдарды толық есепке алуды және профилактикалық жұмыс ұйымдастыруды қамтамасыз ету	Қорғау ұйғарымдарын шығару, профилактикалық есепке алу	ІІМ	Ұдайы	Қажет етпейді
15.	Жергілікті атқарушы органдарға адамдарды маскүнемділікке тәуелділіктен мәжбүрлеп емдеу үшін наркологиялық ұйымдар желісін кеңейту туралы ұсыныстар енгізу	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдеріне ұсыныстар	ПМ (жинау), ДСМ	2011-2013 жылдардың 1-тоқсаны	Қажет етпейді
Есірткі қылмысы мен нашақорлықтың профилактикасы
16.	Кіші бөлім алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
Қылмыстың қайталану профилактикасы
23.	Кіші бөлім алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен.
24.
25.
26.
Қоғамдық орындар мен көшелерде қоғамдық тәртіп пен азаматтардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету
27.	Криминогендік жағдайларды ескере отырып, полицияның кешенді күштері жасақшаларын едәуір қылмысқа шалдыққан учаскелерге жақындату мақсатында олардың патрульдеу бағыттарына түзетулер енгізу.	Полицияның кешенді күштері мен құралдарын орналастыру жоспарын түзету	ІІМ	Тоқсан сайын	Қажет етпейді
28.	Жергілікті атқарушы органдарға: - патрульдік полицияның саптық бөліністерін материалдық-техникалық жабдықтау; - облыс орталықтары мен ірі қалаларда жылжымалы полиция пункттер паркін көбейту; - азаматтар жаппай жиналған жерлерде стационарлық полиция бекеттерінің желісін кеңейту; - көшелер мен басқа да қоғамдық орындарда бейне бақылау камералары желісін кеңейту жөніндегі шаралар туралы ұсыныстар енгізу	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдіктеріне ұсыныстар	ІІМ (жинау), БП (келісім бойынша), ТЖМ	2011-2013 жылдар желтоқсан	Қажет етпейді
29.	Қоғамдық тәртіпті сақтау саласындағы халықаралық тәжірибені зерделеудің негізінде көшелер мен басқа да қоғамдық орындарда құқықтық тәртіп пен азаматтардың қауіпсіздігін қамтамасыз етудің жаңа әдістерін енгізу	Құқық бұзушылық профилактикасы жөніндегі ВАК-тың қарауына ұсыныстар енгізу	ІІМ	2011-2013 жылдар қараша	Қажет етпейді
29-1.	Грузия Ішкі істер министрлігінің тәжірибесі бойынша құқықтық тәртіп пен жол қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін полиция бөлінісін құру жөніндегі жұмысты жалғастыру	Президент Әкімшілігіне ақпарат	ІІМ, Павлодар облысының әкімі	2013 жылғы сәуір	Қажет етпейді			Қажет етпейді
Жол қозғалысы саласындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы
30.	Кіші бөлім алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен.
31.
32.
33.
34.
Көші-қон саласындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы
35.	Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2004 жылғы 9 сәуірдегі № 215, Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрінің 2004 жылғы 14 сәуірдегі № 08-1/93, Көші-қон және демография жөніндегі агенттігі төрағасының 2004 жылғы 14 сәуірдегі № 35-п бірлескен бұйрығын күшін жоюға қою және Қазақстан Республикасында шетелдіктердің келу және болу ережесін қолдану жөнінде жаңа нұсқаулық әзірлеу	Бірлескен бұйрық	IIМ.СІМ, ҰҚК (келісім бойынша)	2011 жыл қараша	Қажет етпейді
36.	Қазақстанның азаматтығымен бірдей басқа мемлекеттің азаматтығын алған адамдарды анықтау және олардан Қазақстан Республикасының азаматтығын жоюды тіркеу бойынша шаралар қабылдау	Азаматтығын жою туралы қорытынды	ІІМ, мүдделі мемлекеттік органдар	Ұдайы	Қажет етпейді
37.	Еліміздің оңтүстік шекаралық аудандарында заңсыз көші-қонға қарсы күрес жөніндегі уақытша штабтың жұмысын ұйымдастыру	Уақытша штабтарды құру, жұмыс жоспары	ІІМ	2011-2013 жылдар мамыр-қазан	Қажет етпейді
Қылмыстылыққа қарсы іс-әрекет бойынша шаралар
Мүліктік қылмыстардың (ұрлықтар, қарақшылық пен автокөлікті айдап әкету) профилактикасы
38.	Жедел жағдайды талдау негізінде: - бөтеннің мүлкін ұрлауға қатысы бар адамдарды, сондай-ақ олармен саяжай құрылыстары мен гараждарды ұрланған мүліктер, қару, қару-жарақ сақтау, ұрланған автокөліктерді бөлшектеу мен олардың түйіндері мен агрегаттарының сәйкестендіру нөмірлерін өзгерту үшін қойма ретінде қолдану фактілерін анықтау бойынша ("Пәтер", "Автокөлік", "Арқан", "Барсетка", "Базар", "Гараж", "Саяжай" және "Өткізу"); - автокөлік құралдарын ұрлау және айдап әкетуді ескерту ("Ұрлықсыз қала") бойынша мақсатты жедел-профилактикалық іс-шараларын өткізу	Жедел-профилактикалық іс-шаралар	ІІМ	Ұдайы	Қажет етпейді
39.	Ақылы автотұрақтар мен гараж серіктестіктері желісін кеңейту бойынша жұмыс жүргізу	Тиісті іс-шаралар	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Ұдайы	Қажет етпейді
40.	Бейне бақылау, алыстан басқаратын габаритті қақпалар, электронды-тенземетрлік таразылар мен аппаратураларды дайындау, жүктермен келетін вагондардың тұтастығына бақылауды (Ресей Федерациясының шекаралық пункттерін коммерциялық қарау әдісі бойынша) жүзеге асыру үшін поездармен жүктер туралы ақпараттарды беру және тарату жүйелерін орната отырып, мемлекетаралық, қиылысатын және торапты станцияларда коммерциялық қарау пункттерін автоматтандыруды дамыту мәселесін зерттеу	Құқық бұзушылық профилактикасы жөніндегі ВАК-тың қарауына ұсыныстар енгізу	ККМ (жинау), ІІМ	2011 жылдың 3-тоқсаны	Қажет етпейді
Қару айналымы саласындағы қылмыстардың профилактикасы
41.	Құқық қорғау органдары қызметкерлері үшін заңсыз қару айналымы саласындағы қылмыстарды тергеу мен анықтау бойынша құқық қорғау органдарының жұмыс тәжірибесін жинақтау және әдістемелік ұсынымдар әзірлеу	Әдістемелік ұсынымдар	ІІМ, ҰҚК (келісім бойынша), Қаржымині КБК	2012 жылдың 1-тоқсаны	Қажет етпейді
42.	Тегіс ұңғылы, газдық, жарақаттық патрондармен атуға мүмкіндігі бар газдық және ұңғысыз қаруларды есепке қою мен сәйкестендіру үшін азаматтық және қызметтік қарулардың республикалық гильзотекасын құру мәселесін зерделеу	Құқық бұзушылық профилактикасы жөніндегі ВАК-тың қарауына ұсыныстар енгізу	ІІМ, мүдделі мемлекеттік органдар	2011 жылдың 3-тоқсаны	Қажет етпейді
43.	Қару сақтайтын және қолданатын кәсіпкерліктер, ұйымдар мен мекемелерде олардың қолда бар барлық қару мен қару-жарақты түгендеуді, олардың сақталуын қамтамасыз етуді тексеріс жүргізу	Тексерістер жүргізу	ІІМ	Ұдайы	Қажет етпейді
43-1.	Поездар тұрағы парктерінде, жүк станцияларында, алысқа және қала маңына қатынайтын поездарда қарудың, оқ-дәрілердің, жарылғыш заттардың заңсыз айналымымен шұғылданатын адамдарды анықтау бойынша мақсатты бағытталған іс-шаралар мен операциялар кешенін іске асыру	Үкіметке ақпарат	ІІМ (жинау), Қаржымині КБК	Жыл сайын 15 қаңтар, 15 шілде	Қажет етпейді			Қажет етпейді
Этносаралық және конфессияаралық қақтығыстардың профилактикасы мен ерте алдын алудың тиімді жүйесін құру
44.	Этносаралық және конфессияаралық қарым-қатынастар саласында халықтың арасында мемлекеттік саясатты түсіндіру мен насихаттау жөніндегі насихаттау топтарын ұйымдастыру	Насихаттау топтарын құру	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	2011 жылдың 1-тоқсаны
45.	Этносаралық және конфессияаралық негізде кақтығыс жағдайларына жол бермеу мақсатында әр түрлі этносаралық топтар шоғырланып тұратын орындарда ұлттық-мәдени ұйымдардың өкілдерін жұмылдыра отырып, проблемалық мәселелерді зерделеу және құқықты түсіндіру жұмыстарын жүргізу	Кездесулер өткізу	ІІМ	Ұдайы	Қажет етпейді
45-1.	Конфессияаралық және этносаралық қатынастарды нығайту, сондай-ақ дінаралық және діни экстремизм негізіндегі қақтығыстар профилактикасы саласындағы мемлекет саясатын халық, әсіресе оқушы жастар арасында түсіндіру және насихаттау мақсатында үгіт топтарын ұйымдастыру	ІІМ-ге ақпарат	ДІА (жинау), ІІМ, БҒМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Жыл сайын 15 қаңтар, 15 шілде	Қажет етпейді			Қажет етпейді
Құқық қорғау органдарының жұртшылықпен және азаматтармен ынтымақтастығы
46.	Жергілікті атқарушы органдармен бірлесіп: - қалалар мен ауылдарда қоғамдық тәртіпті бұзушылықтың алдын алу мен жолын кесуге; - бөгденің мүлкінің, оның ішінде мал ұрлығының алдын алуға; - Оқитындар мен студент жастар арасындағы құқық бұзушылықтың алдын алуға; - Жол қозғалысы саласындағы құқық бұзушылықтың алдын алуға бағытталған құқық қорғау бағытындағы қоғамдық құрылымдардың желісін кеңейту бойынша шаралар кешенін қабылдау	Құқық қорғау бағытындағы қоғамдық құрылымдарды құру	ІІМ (жинау), БҒМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Ұдайы	Қажет етпейді
47.	Ішкі істер органдарының кезекші бөлімдерімен қажетті ақпараттарды жедел алмасу үшін жолаушылар тасымалдауды (оның ішінде такси) жүзеге асыратын кәсіпорындардың диспетчерлік қызметтерін пайдалану тетігін жасау	Ынтымақтастық туралы келісім	ІІМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	2012 жылдың 2-тоқсаны	Қажет етпейді
48.	Балалар үйлерінің тәрбиеленушілерімен, сондай-ақ ішкі істер органдарының профилактикалық есебінде тұрған жасөспірімдермен шефтік жұмыстарды жүргізу үшін педагогикалық және заң жоғары оқу орындары студенттерінен волонтерлер институтын құру	Тиісті іс-шаралар	БҒМ, ІІМ	Ұдайы	Қажет етпейді
49.	Полицияның қоғамдық көмекшілері ретінде қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етуде мемлекеттік емес (жеке) қорғау ұйымдарының қызметкерлерін тарту бойынша жұмысты ұйымдастыру	Қоғамдық көмекшілерді тіркеу	ІІМ	Ұдайы	Қажет етпейді
50.	Діни конфессиялар өкілдерін алкоголизм мен нашақорлықтан азап шегетін адамдарды әлеуметтік ақтау бойынша жұмысқа тарту	Дәрістер, әңгімелер өткізу	ДСМ, ДІА, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Ұдайы	Қажет етпейді
51.	Ішкі істер органдары басшыларының, учаскелік полиция инспекторларының және жергілікті атқарушы органдар өкілдерінің әкімшілік учаске тұрғындарының, кәсіпорындар, мекемелер мен ұйымдар ұжымдарының алдында есеп беру жүргізулерін қамтамасыз ету	Есеп беру хаттамалары	ІІМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері	Тоқсан сайын	Қажет етпейді
51-1.	Ұлыбритания, АҚШ, Канада, Германия, Үндістан және Эстония тәжірибесі бойынша «Көрші назары» бағдарламасын енгізу	ІІМ-ге ақпарат	Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері, ІІМ	2012 жылғы 4-тоқсан	Қажет етпейді			Қажет етпейді
Құқық бұзушылықтар профилактикасының нормативтік құқықтық базасын жетілдіру
52.	Қазақстан Республикасы Президентінің "Әскери қызметшілердің, құқық қорғау органдары, мемлекеттік өртке қарсы қызмет, Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар агенттігі мен Қазақстан Республикасы прокуратура органдары қызметкерлері лауазымдарының реестрін бекіту туралы" 2004 жылғы 17 қаңтардағы № 1283 Жарлығына учаскелік полиция инспекторлары қызметінің ұйымдастырушылық-штаттық құрылымдарын жетілдіру бөлігінде толықтыру туралы мәселені қарау	Құқық бұзушылық профилактикасы жөніндегі ВАК-тың қарауына ұсыныстар енгізу	ІІМ	2011 жылдың 1-тоқсаны	Қажет етпейді
53.	"Жол жүрісі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының тұжырымдамасын әзірлеу және Заң жобалау қызметі жөніндегі ВАК-тың қарауына енгізу	Заң жобалау қызметі жөніндегі ВАК-тың шешімі	IIМ (жинау), Әділетмині, ДСМ, БҒМ, ККМ	2011 жылдың 4-тоқсаны	Қажет етпейді
54.	Азаматтық және қызметтік қарулар мен оның патрондарын, жарылғыш заттар мен материалдарды, азаматтық пиротехникалық заттар мен оларды қолданумен жасалған бұйымдардың айналымы саласындағы кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру заңды тұлғаларға, орта және ірі кәсіпкерлік субъектілерінің санатына, сондай-ақ көрсетілген субъектілердің тоқсан сайынғы тексерісін енгізуге қатысты бөлігінде "Жеке кәсіпкерлік туралы" Заңға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының тұжырымдамасын әзірлеу және Заң жобалау қызметі жөніндегі ВАК-тың қарауына енгізу	Заң жобалау қызметі жөніндегі ВАК-тың шешімі	ІІМ (жинау), Әділетмині, ЭДСМ	2011 жылдың 4-тоқсаны	Қажет етпейді
55.	Өз еркімен емделуден жалтарған алкоголизмнен, нашақорлықтан және уытқұмарлықтан зардап шеккен адамдарды мәжбүрлеп емдеуге жолдау және оларды медициналық әлеуметтік ақтау тәртібі мәселесі бойынша Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 1995 жылғы 19 сәуірдегі № 514 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізудің мақсатқа сай екендігі мәселесін қарау	Құқық бұзушылық профилактикасы жөніндегі ВАК-тың қарауына ұсыныстар енгізу	ІІМ, БП (келісім бойынша), ДСМ	2011 жылдың 3-тоқсаны	Қажет етпейді
56.	Қазақстан Республикасына кіргізілетін азаматтық және қызметтік қаруларды тиісті қорытындылар бере отырып, олардың криминалистік талаптарға сәйкестігіне тексерулер өткізу жөнінде мамандандырылған зертханалар құрудың құқықтық аспектілерін зерделеу.	Қазақстан Республикасы Үкіметіне ұсыныстар	ІІМ	2012 жылдың 1-тоқсаны	Қажет етпейді
57.	"Қоғамдық орын" және "көшедегі қылмыстық" ұғымдарын нақтылау мақсатында заңнаманы жетілдіру	Құқық бұзушылық профилактикасы жөніндегі ВАК-тың қарауына ұсыныстар енгізу	ІІМ	2011 жылдың 2-тоқсаны	Қажет етпейді
Құқық бұзушылық профилактикасын ақпараттық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету
58.	Кіші бөлім алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
Құқық бұзушылық профилактикасы мәселесі бойынша кадрларды дайындау және олардың біліктілігін арттыру
66.	Кіші бөлім алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2012.10.12 № 1298 Қаулысымен.
67.
68.
Халықаралық ынтымақтастық
69.	Қылмысқа қарсы күрес саласында халықаралық шарттарды жасасу жөнінде, сондай-ақ реадмиссия туралы жұмыстарды жалғастыру	Халықаралық шарттар	ИМ, мүдделі мемлекеттік органдар	Ұдайы	Қажет етпейді
70.	ТМД, ҰҚШҰ және ШЫҰ форматында құқық қорғау органдарымен өзара іс-қимыл жасасудың практикалық нысандарын жетілдіру	Бірлескен шаралар, арнайы операциялар	IIМ, ҰҚК (келісім бойынша), Қаржымині КБК, БП (келісім бойынша)	Ұдайы	Қажет етпейді
71.	Шекаралас өңірлерде бар ұйымдасқан қылмыстық топтардың қызметін анықтау және жолын кесу; есірткі құралдарының заңсыз айналымының жолын кесу; біртұтас кеден аумағында заңсыз көші-қон арналарын анықтау және залалсыздандыру жөнінде арнайы операцияларды Беларусь, Қазақстан және Ресей құқық қорғау органдарымен бірлесіп, өткізу	Бірлескен шаралар, арнайы операциялар	ІІМ, ҰҚК ШҚ (келісім бойынша), Қаржымині КБК	Ұдайы	Қажет етпейді
72.	Біріккен Ұлттар Ұйымының есірткі мен қылмыстар жөніндегі басқармасымен өзара іс-қимыл жасасуды нығайту	Бірлескен жобалар	ІІМ, мүдделі мемлекеттік органдар	Ұдайы	Қажет етпейді
73.	Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымының қауіпсіздік саласындағы халықаралық ынтымақтастық жөніндегі іс-шараларға қатысуы	Кеңестер, конференциялар, семинарлар	СІМ, IIM, мүдделі мемлекеттік органдар	Ұдайы	Қажет етпейді
74.	Қылмыстардың жай-күйі туралы ақпаратпен тұрақты алмасуды қамтамасыз ету	Ақпарат алмасу, бірлескен іс-шаралар	ІІМ, ҰҚК (келісім бойынша), Қаржымині КБК, БП (келісім бойынша)	Ұдайы	Қажет етпейді
75.	Орта Азия елдерінің құқық қорғау органдарымен өзара іс-қимыл жасасуы	Өңірлік семинарлар, кездесулер	ІІМ, мүдделі мемлекеттік органдар	Ұдайы	Қажет етпейді
76.	Еуропа мемлекеттері, Қытай және АҚШ құқық қорғау органдарымен өзара іс-қимыл жасасуы	Кездесулер, кеңестер, семинарлар	ІІМ, мүдделі мемлекеттік органдар	Ұдайы	Қажет етпейді
77.	Қазақстанмен шекаралас өңірлерде: - ұйымдасқан қылмыстық топтардың қызметін; - террористік және экстремистік сипаттағы қылмыстарды жасауға қатысы бар адамдар мен ұйымдардың қызметін; - жасырын көші-қонды; - есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың заңсыз айналымын, оның "бақыланатын жеткізілу" әдісімен анықтау және жолын кесу; - қарулардың заңсыз дайындалуы мен айналымына қарсы әрекет жөнінде ауқымды жедел-профилактикалық және арнайы операцияларды тұрақты негізде өткізу	Бірлескен іс-шаралар, арнайы операциялар	ІІМ, ҰҚК (келісім бойынша), Қаржымині КБК, БП (келісім бойынша)	Ұдайы	Қажет етпейді
	Барлығы			2011-2013	-	81,288	75,007

оның ішінде РБ бойынша

	Мемлекеттік орган				2011	2012	2013	Барлығы
	ІІМ				-	81,288	75,007	156,295
	РБ бойынша барлығы				-	81,288	75,007	156,295

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

БП - Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы
ҰҚК - Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік
комитеті
ҰҚК ШҚ - Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік
комитетінің Шекара қызметі
Қаржымині КБК - Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі
Кедендік бақылау комитеті
ІІМ - Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі
ДСМ - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау
министрлігі
Еңбекмині - Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты
әлеуметтік қорғау министрлігі
БАМ - Қазақстан Республикасы Байланыс және ақпарат
министрлігі
СІМ - Қазақстан Республикасы Сыртқы істер
министрлігі
MM - Қазақстан Республикасы Мәдениет министрлігі
БҒМ - Қазақстан Республикасы Білім және ғылым
министрлігі
ТСМ - Қазақстан Республикасы Туризм және спорт
министрлігі
Әділетмині - Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі
ЭДСМ - Қазақстан Республикасы Экономикалық даму және
сауда министрлігі
ККМ - Қазақстан Республикасы Көлік және
коммуникация министрлігі
Құқық бұзушылық профилактикасы жөніндегі ВАК - Қазақстан Республикасы Үкіметінің жанындағы құқық бұзушылық профилактикасы жөніндегі ведомствоаралық комиссия
Заң жобалау қызметі жөніндегі ВАК - Қазақстан Республикасы Үкіметінің жанындағы заң жобалау қызметі жөніндегі ведомствоаралық комиссия
РБ - республикалық бюджет
МБ - жергілікті бюджет
ІІД - Ішкі істер департаменті
ДІА – Қазақстан Республикасы Дін істері агенттігі