ИПС "Әділет"

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 10.12.2018 № 818 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 2 статьи 184 Закона Республики Казахстан "О государственном имуществе" от 1 марта 2011 года Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемую Стратегию развития акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Байконыр (Байконур)" на 2014 - 2023 годы.

2. Настоящее постановление вводится в действие со дня его подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан	К. Масимов

Утверждена
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 21 июля 2014 года № 804

Стратегия
развития акционерного общества
"Национальная компания "Социально-предпринимательская
корпорация "Байконыр (Байконур)"
на 2014 - 2023 годы

Стратегия развития акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Байконыр (Байконур)" на 2014 - 2023 годы (далее - Стратегия) разработана в соответствии с Правилами разработки, утверждения стратегий развития и планов развития национальных управляющих холдингов, национальных холдингов, национальных компаний, акционером которых является государство, а также мониторинга и оценки их реализации, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 октября 2011 года № 1236 и Концепцией развития социально-предпринимательских корпораций, одобренной постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 октября 2012 года № 1382 (далее - Концепция).

Стратегия определяет миссию, видение, стратегические направления, цели, задачи и мероприятия, механизмы их реализации, а также ключевые показатели эффективности деятельности акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Байконыр (Байконур)" (далее - СПК) на 2014 - 2023 годы.

Стратегия носит концептуальный характер и не включает в себя описание организационных мероприятий и документальных процедур, которые будут выработаны после согласования и утверждения Стратегии.

Стратегия является основой для разработки последующих программных документов, среднесрочных планов развития, прогнозных финансовых моделей, а также бюджета СПК.

Настоящая Стратегия определяет миссию, видения, стратегические направления, цели, задачи, мероприятия, механизмы их реализации и показатели результатов деятельности на ближайшие 10 лет и разработана с учетом основных направлений:

1) Послания Президента Республики Казахстан народу Казахстана от 14 декабря 2012 года "Стратегия "Казахстан - 2050" - новый политический курс состоявшегося государства";

2) Указа Президента Республики Казахстан от 6 апреля 2007 года № 310 "О дальнейших мерах по реализации Стратегии развития Казахстана до 2030 года";

3) Указа Президента Республики Казахстан от 1 февраля 2010 года № 922 "О Стратегическом плане развития Республики Казахстан до 2020 года";

4) Указа Президента Республики Казахстан от 4 июня 2013 года "Об утверждении Концепции инновационного развития Республики Казахстан до 2020 года";

5) Указа Президента Республики Казахстан от 18 июня 2009 года № 827 "О Системе государственного планирования в Республике Казахстан";

6) Указа Президента Республики Казахстан от 4 марта 2010 года № 931 "О некоторых вопросах дальнейшего функционирования Системы государственного планирования в Республике Казахстан";

7) Указа Президента Республики Казахстан от 19 марта 2010 года № 958 "О Государственной программе по форсированному индустриально-инновационному развитию Республики Казахстан на 2010 - 2014 годы и признании утратившими силу некоторых указов Президента Республики Казахстан";

8) постановления Правительства Республики Казахстан от 31 октября 2012 года № 1382 "Об одобрении Концепции развития социально-предпринимательских корпораций";

9) постановления Правительства Республики Казахстан от 30 ноября 2010 года № 1308 "Об утверждении Программы по развитию инноваций и содействию технологической модернизации в Республике Казахстан на 2010-2014 годы";

10) постановления Правительства Республики Казахстан от 13 апреля 2010 года № 301 "Об утверждении Программы "Дорожная карта бизнеса 2020";

11) постановления Правительства Республики Казахстан от 14 марта 2011 года № 254 "Об утверждении Программы "Производительность 2020";

12) постановления Правительства Республики Казахстан от 30 октября 2010 года № 1145 "Об утверждении Программы по привлечению инвестиций, развитию специальных экономических зон и стимулированию экспорта в Республики Казахстан на 2010 - 2014 годы";

13) постановления Правительства Республики Казахстан от 26 июля 2011 года № 862 "Об утверждении Программы "Развитие регионов";

14) программы развития Кызылординской области на 2011 - 2015 годы, утвержденной решением Кызылординского областного маслихата от 9 февраля 2011 года № 273.

1. Анализ текущего состояния

Анализ внешней среды

Общая характеристика области

СПК осуществляет свою деятельность в Кызылординской области (далее — область) Республики Казахстан. Область расположена на юге Казахстана в пределах Туранской низменности, на Востоке расположены отроги хребта Каратау, на северо-западе пески Приаральского Каракума, на юго-западе - пески Кызылкум.

Областной центр - город Кызылорда, один из древнейших в республике, которому более 190 лет. Расстояние между самыми северными и южными участками по прямой составляет более 1000 км.

Площадь области составляет 226,0 тысяч квадратных километров (далее - тыс. кв. км.). Население области (по предварительным данным на 1 января 2014 года) - 739,8 тысяч человек (далее - тыс. чел.) или 4,3 % численности населения Республики Казахстан.

Оценка экономической ситуации в Кызылординской области

Область обладает значительными ресурсами, составляющими потенциал ее уникальных конкурентных преимуществ. Это и многочисленное трудоспособное население, которое по состоянию на 1 января 2014 года составляет 47,7 % от общей численности населения. Область является аграрно-индустриальным регионом, располагает значительным экономическим потенциалом и природными ресурсами. Развиваются нефтегазовая сфера, урановая промышленность и строительная индустрия. Ранее если в целом в валовом региональном продукте (далее - ВРП) индустриальная доля составляла всего 3 %, то в настоящее время - 49,4 %, доля сельского хозяйства - в пределах 3 %. Традиционно область лидирует в рисоводстве - регион производит 90 % производимого риса в Республике Казахстан.

В области имеются месторождения минеральных ресурсов, включая нефть, газ, полиметаллические руды, уран, соль. Выявлены запасы свинца, цинка, кадмия, германия, золота, серебра, селена, железа, бурого угля, горючих сланцев, бурых железняков, фосфоритов, молибдено-ванадиевых и цирконий-титановых руд. Кроме того, широко распространены полезные неметаллические ископаемые: кирпичные суглинки, керамзитовое сырье, песчано-гравийный материал, пески для строительных и силикатных изделий, строительные камни, известняки для производства извести.

В отрасли несырьевого сектора стабильно работают производства по выпуску йодированной пищевой соли, полиэтиленовых труб и железобетонных изделий. В перспективе планируется строительство стекольного, нефтеперерабатывающего, цементного и известкового заводов, горно-обогатительного комбината, птицефабрики и т.д.

Имеющийся транзитный потенциал выражается в экономически выгодном расположении территории области на пересечении (авиационного, железнодорожного и автомобильного) путей, связывающих между собой государства Азиатского региона, Ближнего и Среднего Востока и Европы. Для развития туристического потенциала имеются большие возможности, основанные на имеющихся курортно-рекреационных зонах, историко-архитектурных памятниках, богатые на даты, события.

Географическое положение, природно-ресурсный, производственный и научно-технический потенциал области обеспечивают логистические потребности в южной части страны.

Для достижения этой цели с участием Правительства ведется строительство транспортной магистрали "Западная Европа - Западный Китай", которая охватывает все семь районов области и город Кызылорда. Через территорию области проходит трасса протяженностью 812 км, стоимость которой составляет 184 млрд. тенге.

ВРП за 2004 - 2012 годы имеет тенденцию положительного роста согласно графику 1. Значение ВРП за январь-сентябрь 2013 года по отношению к соответствующему периоду 2012 года вырос на 19 %. На рост ВРП повлияли высокие темпы прироста в строительстве - 70 %, обрабатывающей промышленности - 35 %, торговле - 28 %.

график 1

Динамика объема ВРП, млрд. тенге

При этом доля ВРП в структуре внутреннего валового продукта Республики Казахстан (далее - ВВП) в последние годы имеет ровную динамику и по состоянию на 2012 год составляет порядка 4 %.

График 2

Динамика доли области в ВРП в целом

Анализ структуры экономики Кызылординской области

Структура экономики области имеет ярко выраженную ресурсную направленность с большим удельным весом добычи полезных ископаемых. Доля обрабатывающей промышленности еще достаточно низка.

На текущем этапе развития области ведущим видом экономической деятельности, обеспечивающим основной объем ВРП, является добыча сырой нефти и природного газа, на долю которого пришлась большая часть произведенного ВРП в 2008 - 2012 годах.

Структура промышленности области за 2013 год представлена следующими отраслями: горнодобывающая, энергетика, газоснабжение, водоснабжение и отрасли обрабатывающей промышленности - легкая и пищевая промышленность, производство деревянных и пробковых изделий, производство бумаги и бумажной продукции, печать и воспроизведение записанных материалов, производство кокса и продуктов нефтепереработки, производство резиновых и пластмассовых изделий, машиностроение и металлообработка, химическая промышленность, ремонт и установка машин и оборудования, производство мебели, и производство строительных материалов.

В структуре промышленности области удельный вес горнодобывающей промышленности составляет 92,9 %, обрабатывающей промышленности - 4,8 %, электроснабжения, подачи газа, пара и воздушного кондиционирования - 1,8 %, водоснабжения, канализационной системы, контроля над сбором и распределением отходов - 0,5 %.

Оценка состояния приоритетных отраслей экономики Кызылординской области

Агропромышленный комплекс

Сельское хозяйство

Объем валовой продукции сельского хозяйства в 2013 году составил 48 253,4 млн. тенге или 99,5 % к уровню 2012 года.

График 3

Валовый выпуск продукции (услуг) сельского хозяйства во всех

категориях хозяйств Кызылординской области, млн. тенге

Растениеводство

В 2013 году по всем категориям хозяйств Кызылординской области посевы сельскохозяйственных культур размещены на 157,5 тыс. га, из них 79,3 тыс. га - зерновые, 54,3 тыс. га - кормовые, 21,8 тыс. га - картофель, овощи, бахчевые и 1,9 тыс. га - масличные. Посевы основной культуры - риса - были размещены на 75,6 тыс. га.

В целях эффективного использования поливной воды в области применяется метод капельного орошения. С применением метода капельного орошения урожайность возрастает в 3 раза, а расходы поливной воды уменьшаются вдвое.

За последние 4 года районированы 3 сорта риса российской селекции. Планируется районировать еще 2 сорта (Фитш, Анаит). Также внедрен опыт обработки семян риса швейцарским фунгицидом "Селест Топ", который позволяет в 2 раза сэкономить семена риса, на 7-10 дней - вегетативный период созревания, а использование воды сократится до 5 %.

В целях развития рисового кластера в регионе в 2013 году СПК выкуплен Жалагашский элеватор и создана дочерняя компания - товарищество с ограниченной ответственностью "Агро Холдинг "Байконур". Целью создания данного предприятия является оказание помощи рисоводческим хозяйствам области в повышении конкурентоспособности и добавленной стоимости рисоводческой продукции.

В настоящее время на стадии разработки находится проект "Строительство комплексной теплицы на площади 2,2 га" в городе Кызылорда, где будет использована голландская технология выращивания овощей в закрытом грунте. Реализация проекта увеличит уровень обеспеченности населения области свежими овощами в период межсезонья. Ежегодное производство по плану - 1200 тонн овощей.

Также СПК начата работа по реализации проекта "Закладка яблоневого сада интенсивного типа на площади 100 га". По проекту будут использованы низкие кустарные сорта яблок и технологии капельного орошения саженцев яблони. Планируется создание 30 рабочих мест и ежегодное производство порядка 4 тыс. тонн яблок.

Животноводство

В категориях хозяйств области в 2013 году поголовье крупного рогатого скота составило 243,2 тыс. голов, овец- 416,2 тыс. голов, коз - 204,6 тыс. голов, лошадей - 75,4 тыс. голов, верблюдов - 33,4 тыс.

За отчетный период произведено 31,4 тыс. тонн мяса, молока (коровье) - 78,7 тыс. тонн, яиц - 7,1 млн. штук.

По состоянию на 1 апреля 2014 года поголовье КРС в области достигло 256,6 тыс. голов, овец и коз - 618,4 тыс. голов, лошадей - 79,9 тыс. голов, верблюдов - 32,6 тыс. голов, птицы - 91,2 тыс. голов.

В области функционирует 23 племенных хозяйства с поголовьем 3,6 тыс. голов КРС, 49,7 тыс. голов овец, 4 тыс. голов лошадей и 3,4 тыс. голов верблюдов. Работает 1 дистрибьюторский центр и 53 пункта искусственного осеменения.

Через акционерное общество "НУХ "КазАгро" профинансированы 67 хозяйств на общую сумму 537,3 млн. тенге, приобретено 3014 голов крупного рогатого скота и 192 быка мясного направления, план выполнен на 126 %.

В рамках проекта акционерного общества "НУХ "КазАгро" "Развитие экспортного потенциала мяса крупного рогатого скота" в Кызылординской области до 2015 года намечается покупка репродуктивными хозяйствами 2,7 тыс. голов племенного крупного рогатого скота, фермерскими хозяйствами - 8,7 тыс. голов коров, 5 тыс. голов скота для откормочных площадок.

Таким образом, создана основа для развития как молочного, так и мясного направления по крупнорогатому скоту.

Одновременно, принимаются меры по укреплению кормовой базы. Для этого, посевы кормовых культур в 2013 году увеличены на 3,8 тысяч гектаров, создано семеноводческое хозяйство по производству элитных семян люцерны.

СПК совместно с товариществом с ограниченной ответственностью "Кызылорда Агросервис" планируется в 2014 году реализация проекта "Строительство откормочной площадки на 500 голов в Кызылординской области". По проекту планируется закупать крупный рогатый скот мясного направления зарубежной селекции, строительство откормочного комплекса, цеха по переработке мяса и производство мясной продукции. Плановое производство — 507 тонн мяса в год. В рамках проекта предусматривается создание 30 рабочих мест.

Проводятся работы по сохранению генофонда и восстановлению рыбных запасов в Малом Аральском море. С восстановлением Северного Малого Аральского моря и озер улов рыбы по области возрос с 400 тонн до 6 тыс. тонн.

Для перевода 13 озер в число озерно-товарных рыбных хозяйств Казахским научно-исследовательским институтом рыбного хозяйства разработано научно-биологическое обоснование, которое проходит экологическую экспертизу.

Для сохранения генофонда в Малом Аральском море Қамыстыбасским рыбопитомником, занимающимся воспроизводством и зарыблением водоемом, было выращено и выпущено в Малое Аральское море и в ближайшие к морю озера 14,2 млн. сеголеток ценных видов рыб.

В 2012 году в рамках программы по развитию рыбной отрасли из областного бюджета выделено 150 млн. тенге на восстановление отдельных озерных систем. На эти средства проводились мелиоративные работы на озерах "Акшатау-Соргак", "Кызыларык" Аральского района, "Караколь" Казалинского района, "Калгандария-Кызылорда", "Ирколь-прудхоз" город Кызылорда, "Калгандария-Актас" в Жанакорганском районе и на пруду в бывшем Кызылординском прудовом хозяйстве на площади в 82 га.

Промышленное производство

В 2013 году промышленными предприятиями области произведено продукции на 1,3 трлн. тенге, что составило 121,5 % к уровню прошлого года.

В горнодобывающей промышленности и разработке карьеров произведено продукции на 1,25 трлн. тенге или 121,3 % к уровню 2012 года. Объем добычи сырой нефти в денежном выражении составил 1,1 трлн. тенге.

В обрабатывающей промышленности произведено продукции на 65,4 млрд. тенге или 130,1 % к уровню прошлого года.

В электроснабжении, подачи газа, пара и воздушного кондиционирования объем промышленного производства составила 24,2 млрд. тенге или 110,0 % к уровню 2012 года.

Недропользование

По состоянию на 1 января 2013 года на территории области общее количество недропользователей составляет 101, из них разведкой и добычей углеводородного сырья занимаются 23 компании, разведкой и добычей твердых полезных ископаемых - 6, добычей лечебных грязей - 2, разведкой и добычей подземных вод - 7 и разведкой и добычей общераспространенных полезных (далее - ОПИ) ископаемых занимаются 63 недропользователя на 258 месторождениях на основании 77 контрактов.

График 5

Недропользователи ОПИ

На месторождениях песчанно-гравийной смеси на основании 20 контрактов разведку и добычу ведут 24 недропользователя, из них 11 - проводят добычу на производственные собственные нужды, 12 - добычу в коммерческих целях, один недропользователь находится на переходе к этапу добычи.

На месторождении суглинков разведку и добычу ведут 13 недропользователя на основании 13 контрактов, из них 12 проводят добычу и на разведке - 1.

На месторождении поваренной соли разведкой и добычей занимаются 3 недропользователя на основании 3 контрактов.

На месторождении кварцевых песков на основании 3 контрактов разведкой и добычей занимаются 3 недропользователя - товарищество с ограниченной ответственностью "Латон Маркет", товарищество с ограниченной ответственностью "Фирма Дана" и товарищество с ограниченной ответственностью "EURASIA FLOAT GLASS".

На месторождении строительных и барханных песков на основании 4 контрактов разведкой и добычей занимаются 4 недропользователя, из них 2 - на добыче строительных песков и 1 - на добыче барханных песков, на переходе к этапу добычи - 1.

Стабильно работают компании, занимающиеся производством щебня из доломитов и известняков, обеспечивая асфальтовые заводы, заводы по выпуску железобетонных изделий и строительные компании своей продукцией в рамках строительства автомобильной дороги "Западная Европа — Западный Китай".

На основании данных полезных ископаемых в области планируется реализовать 2 инвестиционных проекта, а именно:

1) проект "Строительств цементного завода" товарищества с ограниченной ответственностью "Сыр цементі";

2) проект "Строительство завода по выпуску извести" товарищества с ограниченной ответственностью "Шиелі-Тас-Оңтүстік".

В целях дальнейшей переработки ОПИ недропользователями области создано 11 минизаводов по выпуску щебня, 3 минизавода по выпуску железобетонных, 10 миникирпичных заводов, 1 - минизавод по выпуску кислотостойкого гравия, 1 - минизавод по выпуску мытого песка и 1 - минизавод по выпуску минерального порошка.

Всего в 2012 году объем производства щебня составил 2162,2 тысяч куб. метров. песчано-гравийной смеси - 495,7 тысяч куб. метров, жженного кирпича - 45 млн. штук, строительного и барханного песка - 113,0 тыс. куб. метров.

В соответствии с Концепцией, в сфере недропользования социально-предпринимательские корпорации участвуют в проектах только правом недропользования. Доля социально-предпринимательских корпораций должна определяться после проведения независимой рыночной оценки.

Социально-предпринимательскими корпорациями передаются права недропользования по месторождениям общераспространенных полезных ископаемых, техногенным минеральным образованиям, подземным водам, а также месторождениям твердых полезных ископаемых, не представляющим интерес для акционерное общество "Тау-Кен Самрук", который обладает приоритетным правом недропользования по медному, свинцово-цинковому, золоторудному, железомарганцевому дивизионам и дивизиону редких металлов и редкоземельных элементов.

В соответствии с Законом о недрах, право недропользования на разведку, добычу предоставляется следующими способами:

1) путем проведения конкурса на предоставление права недропользования;

2) без проведения конкурса на основе прямых переговоров.

До сегодняшнего времени для представителей бизнеса сотрудничество с социально-предпринимательскими корпорациями в сфере недропользования, являлось одним из главных механизмов освоения полезных ископаемых, так как действовал мораторий на получение права на недропользование через открытый конкурс. СПК, как национальная компания, обладала преимуществом получения прав на недропользование путем прямых переговоров.

Таким образом, СПК участвовало в проектах по недропользованию правом недропользования, получая при этом значительную долю в проекте в соответствии рыночной оценкой своего права на недропользование.

Однако в данное время вышеуказанный мораторий снят, и представители бизнеса имеют наиболее выгодную схему реализации бизнес-проекта в сфере недропользования, чем в сотрудничестве с СПК, т.е. путем участия в открытом конкурсе, сохраняя свои 100 %. Конечно, в конкурсе возможны временные издержки и процедурные риски, но, несмотря на это, видится, что значительная финансовая выгодность пути через конкурс более привлекательна для субъектов недропользования. И, на сегодня, у СПК практически нет реальных взаимовыгодных предложений инвесторам по совместному освоению полезных ископаемых, так как оно имеет право участвовать в проектах только правом недропользования. Единственное предложение - это конкурентно-способные цены на свои услуги в виде предоставления прав.

В соответствии с Концепцией ключевой принцип инвестиционной деятельности СПК - это реализация проектов в сотрудничестве с бизнесом, не создавая ему конкуренции. Таким образом, если в сфере недропользования бизнес-структурам будет более приемлемо и экономически выгодно ведение бизнеса без участия СПК, то должны только содействовать такому развитию, не создавая ненужную конкуренцию.

Исходя из изложенного и учитывая, что деятельность СПК направлена на реализацию перспективных, жизнеспособных для своего региона проектов в приоритетных отраслях экономики, определенных программами развития соответствующих территорий, видится, что на сегодняшний день рассматриваемый сектор экономики не является приоритетным для СПК.

Развитие малого и среднего бизнеса

По состоянию на 1 января 2014 года (по данным статистического регистра) по области зарегистрировано 5084 субъектов малого бизнеса (юридических лиц), что на 9,3 % больше, чем на 1 января 2013 года.

При этом из зарегистрированных 62,9 % (3196 единиц) предприятий являлись действующими, то есть осуществляли или потенциально могли осуществлять экономическую деятельность, 2106 предприятий (65,9 % из числа действующих) были активными, численность занятых в малом и среднем предпринимательстве возросла на 11,9 %.

Объем продукции, произведенной субъектами малого и среднего бизнеса, возрос на 0,09 % и составил в отчетном периоде 100,9 млрд. тенге.

В численности населения Казахстана доля населения области составляет более 4 %, то по объему продукции малого и среднего бизнеса ее удельный вес - только 2,8 %.

Одним из основных направлений поддержки предпринимательства является финансово-кредитная поддержка субъектов предпринимательства.

В области финансово-кредитная поддержка субъектов малого и среднего бизнеса (далее - субъектов МСБ) осуществляется через филиалы банков второго уровня, акционерное общество "Аграрная Кредитная Корпорация", акционерное общество "Фонд финансовой поддержки сельского хозяйства", акционерное общество "Фонд развития предпринимательства "Даму", микрокредитными и другими кредитными организациями.

В рамках Программы "Дорожная карта бизнеса 2020" с начала реализации одобрено 150 проектов на общую сумму свыше 12 млрд. тенге, из них субсидируется 138 проектов.

В 2012 году в рамках Государственной программы по форсированному индустриально-инновационному развитию субъектами малого среднего бизнеса Кызылординской области реализовано 12 проектов на общую сумму 1975 млн. тенге с созданием 129 новых рабочих мест. Из них в рамках Карты индустриализации реализован 1 проект стоимостью 20 млн. тенге, создано 20 новых рабочих мест.

В рамках Карты индустриализации СПК совместно с товариществом с ограниченной ответственностью "Жан Арай" реализуется инвестиционный проект "Строительство комбикормового завода мощностью 80 тонн в сутки" (товарищество с ограниченной ответственностью "Жан Арай-Жем") на общую сумму 280,0 млн. тенге с созданием 60 рабочих мест. Ввод завода в эксплуатацию запланирован на 2014 год.

Вне Карты индустриализации в области планируется реализация 18 проектов общей стоимостью более 6 млрд. тенге, в том числе проект строительства цементного завода, производства полиэтиленовых труб, транспортно-логистического центра в городе Кызылорда и т.д.

В целях создания условий для развития предпринимательства и новых производств в рамках Программы "Дорожная карта бизнеса 2020" в 2012 году области выделено 1897,1 млн. тенге, в том числе:

1) на субсидирование процентных ставок по кредитам - 294,3 млн. тенге;

2) на поддержку предпринимателей, имеющих валютные кредиты -

51,2 млн. тенге;

3) на частичное гарантирование кредитов - 48,0 млн. тенге;

4) на оказание сервисных услуг бизнесу - 50,0 млн. тенге;

5) на развитие производственной инфраструктуры — 1453,6 млн. тенге.

С начала 2013 года с целью поддержки субъектов предпринимательства, в рамках программы "Дорожная карта бизнеса 2020" одобрено 44 проекта на сумму более 1 499,5 млн. тенге.

В рамках Программы "Дорожная карта бизнеса 2020" в области осуществляется поддержка начинающих предпринимателей (старт-ап проекты) (проект "Бизнес-Советник"), поддержка действующих предпринимателей (проект "Бизнес-Советник-2"), сервисная поддержка ведения действующего бизнеса. Проводится обучение топ-менеджмента малого среднего бизнеса, модернизация и расширение производств путем установления деловых связей с иностранными партнерами (проект "Деловые связи"), оператором которых является акционерное общество "Фонд развития предпринимательства "Даму".

Проведены работы по подведению необходимой инфраструктуры по проектам "Создание промышленной площадки в городе Кызылорде" и "Создание индустриальной зоны в городе Кызылорда".

В настоящее время закончены работы по подведению инженерной инфраструктуры к проектам по производству бумажных изделий, строительству теплиц, зоны отдыха "Золотые пески", ведутся работы по подведению инженерной инфраструктуры к проектам в рамках создания Зоны отдыха "Камбаш", центра паломничества в комплексе с мемориалом "Коркыт-Ата", начато строительство объездной дороги, соединяющей промышленную площадку с трассой "Кызылорда - Жалагаш".

Филиалами банков второго уровня субъектам МСБ выдано кредитов на сумму свыше 15 млрд. тенге.

Сельскими кредитными товариществами профинансировано 363 проекта на сумму 941,2 млн. тенге, через акционерное общество "Фонд финансовой поддержки сельхозтоваропроизводителей" профинансировано 235 проектов на сумму 193,4 млн. тенге.

Микрокредитными организациями выдано 3,6 млрд. тенге кредитных средств.

Транспорт

Объем грузоперевозок составил 106135,3 тыс. тонн грузов. Грузооборот за этот период составил 14106,3 млн. ткм.

Автотранспортом области перевезено 251316,5 тыс. пассажиров. Пассажирооборот составил 4594,6 млн. пкм.

Туризм

В туристских регионах и странах, как известно, туризм дает 10 и более процентов ВВП, а в Казахстане - менее 1 %.

Область имеет уникальные возможности использования крупнейшего в мире космодрома "Байконур", с которого произведено много легендарных запусков и развития туризма как важной отрасли специализации Кызылординской области с ее вкладом в ВРП области 10 и более процентов.

В мире пока есть только два подобных места - мыс Канаверал в США, который при запусках американских космических аппаратов посещают миллионы людей, и Байконур, который посещают сотни туристов из-за отсутствия туристской инфраструктуры и надлежащей организации этого важного дела.

Основными туристскими объектами Кызылординской области также являются база отдыха "Камыстыбас" Аральского района, а также мемориальный комплекс "Коркыт-Ата".

Кроме этого, строительство международного транспортного коридора "Западная Европа - Западный Китай" открывает перспективные возможности перед СПК для участия в проектах по строительству гостиничных комплексов и гостевых домов вдоль этого транспортного коридора.

Строительная индустрия и деревообрабатывающая промышленность.

Вклад строительной отрасли в формирование валового внутреннего продукта в 2012 году 6,2 %. За 2012 год производство продукции строительной индустрии в регионе в натуральном выражении следующее:

1) пески природные - 163,2 тыс. куб. метров;

2) окна и их рамы, двери и их рамы деревянные - 20,2 тыс. кв. метров;

3) трубы, трубки, рукава и шланги их фитинги из пластмасс - 7 525 144 кг;

4) кирпичи керамические, неогнеупорные - 22,1 тыс. куб. метров;

5) конструкции строительные из бетона- 130 846 тонн;

6) бетон товарный - 15 182 тонн;

7) камень обработанный - 4201,04 тонн.

Имеющаяся база природных сырьевых ресурсов в области позволяет наладить выпуск широкого ассортимента современных строительных материалов и изделий.

В 2014 году в области запланировано строительство и ввод завода по производству листового стекла мощностью 148 тыс. тонн в год. Основными видами сырья для производства листового стекла будут являться кварцевый песок, доломит, известняк, кальцинированная сода. Будут привлечены китайские инвесторы, создано порядка 500 рабочих мест.

Проектом предусмотрено использование европейского оборудования в основных технологических узлах, вспомогательное оборудование будет от китайских поставщиков.

Следует также отметить, что в последние годы в Кызылординской области складывается достаточно развитая база по выпуску строительных материалов. Например, на выпуске железобетонных изделий и товарного бетона специализируются 6 предприятий, стабильно функционируют предприятия по производству различных видов битума, асфальтобетонный завод.

Вместе, с тем часть стройматериалов, таких как кирпич, стекло, двери, трубы, камень в Кызылординскую область завозится из других регионов. За счет собственного производства внутренний рынок основными видами стройматериалов обеспечивается, примерно, на 50 %. Ввиду недостаточного обеспечения внутреннего спроса рассматривается вопрос о значительном повышении этой доли.

В области предстоит удвоить жилищное и социально-бытовое строительство, что потребует соответствующего наращивания современной стройиндустрии. Прорабатывается вопрос по высокомеханизированному производству панелей и других деталей полной заводской готовности для массового малоэтажного строительства в Кызылординской области.

С учетом намечаемых объемов строительства, в том числе прокладки железнодорожного транзитного пути из Западного Китая в Западную Европу, в дальнейшем прокладки нефтепровода и газопровода по территории Кызылординской области, со строительством мощных перекачивающих станций, все это потребует к 2020 году увеличения объемов производства строительных материалов.

По данным Агентства Республики Казахстан по статистике за 2013 год объем производства деревянных и пробковых изделий, кроме мебели, изделий из соломки и материалов для плетения составил 102,33 млн. тенге, производства бумаги и бумажной продукции - 176,6 млн. тенге, производства мебели - 64,66 млн. тенге. Индекс физического объема промышленной продукции по Кызылординской области за 2013 год к 2012 году составил 100,1.

Легкая промышленность

Легкая промышленность - это многопрофильный инвестиционно-привлекательный сектор экономики. Предприятия данного сектора при условии выпуска качественной продукции, распологают устойчивым рынком сбыта, обеспечивая высокую, два-три раза в год, оборот и эффективность вложенных ресурсов, широкую межрегиональную и межотраслевую кооперацию. В секторе заложен и большой инновационный потенциал, так как в развитых странах уже сегодня имеются и непрерывно совершенствуются производственные технологии и виды оборудования.

В настоящее время легкая промышленность области удовлетворяет потребности своих граждан, примерно, на 1 %. Она представлена предприятиями малого и среднего бизнеса, как, например, товарищество с ограниченной ответственностью "Озык", товарищество с ограниченной ответственностью "Швейная фабрика Султан Суирик", товарищество с ограниченной ответственностью "Кызылординское УПП КОГ". Одно из них занимается пошивом спецодежды для промышленных компаний, другие шьют постельные принадлежности, национальные костюмы. При этом подавляющая часть потребности в данной продукции обеспечивается за счет импортных товаров.

В целях развития в области собственной легкой промышленности СПК планирует развивать проекты в сфере переработки продукции агропромышленного комплекса (далее - АПК) региона (в том числе, переработка кожевенного сырья, шерсти), с производством продукции с высокой добавленной стоимостью.

Для обеспечения предприятий АПК необходимым сырьем планируется создание и расширение сети сервисно-заготовительных центров.

Прогноз развития отраслей экономики и их влияние на улучшение социально-экономической ситуации области

По данным Агентства Республики Казахстан по статистике темп роста ВВП за период январь-декабрь 2013 года составил 106 %.

За 2013 год промышленными предприятиями области произведено продукции на 1348,0 млрд. тенге или к 2012 году составил 121,5 %.

За счет увеличения объема продукции нефтепереработки, прочих неметаллических минеральных продукции, продуктов химической промышленности, продуктов питания обеспечен рост производства в обрабатывающей промышленности на 30 % по отношению к прошлому году (произведено продукции на 65,4 млрд. тенге).

В электроснабжении, подаче газа, пара и воздушного кондиционирования объем промышленной продукции в январе-декабре 2013 года составил 24,2 млрд. тенге или 110,0 % 2012 года.

В тоже время, в связи с истощением запасов нефти и обводнением действующих скважин крупных нефтяных операторов снижается объем производства сырой нефти. За январь-декабрь 2013 года произведено 10,6 млн. тонн нефти или к соответствующему периоду 2012 года 97,3 %.

По прогнозным данным Министерства экономики и бюджетного планирования Республики Казахстан, в 2014 году рост реального ВВП составит- 6 %.

Рост ВВП будет частично обеспечен ростом ВРП. Увеличение доли данных отраслей в ВРП будет способствовать повышению доходов и обеспечению занятости экономически активного населения, содействовать повышению продовольственной безопасности. Увеличение объемов производства также повысят поступления в бюджет, что повлечет рост финансирования социальных обязательств государства.

Таким образом, развитие указанных отраслей повлияет на повышение конкурентоспособности экономики и уровня жизни населения области.

Оценка экспортного потенциала

Комплексный подход в развитии экономики области должен основываться на сбалансированном развитии региона, учитывающем самообеспечение населения продовольствием, насыщение внутреннего рынка товарами с большим казахстанским содержанием и интенсивное развитие экспортной составляющей за счет выпуска эксклюзивной продукции, характерной для данного региона.

Проводимые в последние годы индустриально-инновационные меры позволили реализовать программы и проекты по эффективному функционированию АПК как республики в целом, так и области в частности.

Выпуск конкурентоспособного товара на региональном уровне и превращение региона в экспортера товаров сельскохозяйственной отрасли необходимо начать с решения ряда региональных проблем, а именно:

1) сформировать новые кластеры в дополнение к функционирующим (зерновой, пищевой и т.д.);

2) определить источники финансирования программ, добиться прозрачности в использовании денежных средств, выделяемых государством;

3) разработать программы по интенсификации животноводческого сектора частных подворий за счет улучшения породности скота, использования качественных кормов, повышения уровня ветеринарной работы и др.;

4) разработать меры, направленные на совершенствование функционирования закупочно-сбытовой системы;

5) создать систему производств по переработке вторичного сырья на основе современных технологий;

6) определить приоритеты диверсификации АПК с целью выявления его экспортного потенциала.

Кызылординская область обладает значительным потенциалом минерально-сырьевых ресурсов, включая нефть, газ, полиметаллические руды, уран, соль. Выявлены запасы свинца, цинка, кадмия, германия, золота, серебра, селена, железа, бурого угля, горючих сланцев, бурых железняков, фосфоритов, молибдено-ванадиевых и цирконий-титановых руд.

Важнейшими полезными ископаемыми области являются углеводородное сырье, цветные металлы (свинец и цинк), уран, ванадий, поваренная соль и подземные воды.

Область занимает 1 место в республике по запасам ванадия. В пределах региона размещаются уникальные по запасам месторождения ванадия Баласаускандык и Курумсак. Ванадиеносные сланцы хребта Каратау являются сырьем многоцелевого использования. Помимо ванадия большую ценность в рудах представляют запасы редких и редкоземельных элементов, золота и шунгита.

Единственным рассыпным месторождением титана является месторождение Акеспе, расположенное в Северном Приаралье. Кроме того, на территории области имеется также ряд месторождений железа, фосфоритов, горючих сланцев, талька, меди, которые в настоящее время недоразведаны. Также не доведены до логического завершения геологоразведочные работы Приаральского нефтегазового бассейна, в частности полуостров Кокарал.

Имеются уникальные залежи поваренной соли (северное побережье Аральского моря и котловины, прилегающих к нему озер).

Минеральные воды Жанакорганского месторождения и знаменитые лечебные грязи озера Терескен, а, также перспективные участки лечебных грязей озера Сор, дают все предпосылки для развития сети здравниц.

Область занимает третье место по запасам цинка, урана, свинца. На сегодняшний день важным для области является перспектива возобновления деятельности свинцово-цинкового рудника "Шалкия", которая имела бы замещающий эффект и повлекла бы за собой развитие смежных производств.

Данные по ряду запасов полезных ископаемых (в процентах от общеказахстанских):

1) ванадия - 65 %;

2) цинка-15,1%;

3) свинца - 9,6 %;

4) урана-13,7%;

5) нефти, газа и конденсата - 4,7 %;

6) подземных вод - 3,5 %.

Чтобы освоить эти богатства, вывести экономику области на качественно новый уровень, прорабатывается реализация ряда перспективных проектов.

Животноводческий сектор - это тот сегмент, тот пласт экономики, на который необходимо направить усилия государства. Международный опыт развития животноводства показывает, что продукцию этой отрасли составляют не только молоко и мясо, но и шерсть, кожа и другие виды вторичного сырья, использование которых позволит выпускать многочисленные товары как народного потребления, так и для применения в различных отраслях промышленности: текстильная, легкая, парфюмерная, фармакологическая и т.д.

Таким образом, животноводство, как и растениеводство, должно стать составной частью экспортного потенциала. Вовлечение животноводческого комплекса в экспортную составляющую АПК обусловлено рядом преимуществ, таких как исторически сложившимися навыками местного населения для развития отгонно-пастбищных форм содержания скота, животноводческим потенциалом региона, кормовой базой и т.д. Использование вторичного сырья животноводства позволит диверсифицировать экспортную составляющую области в АПК Республики.

Анализ инвестиционной ситуации области

В 2013 году объем инвестиций, привлеченных во все сферы экономики области, составил 371,4 млрд. тенге, что на 68 % больше, чем в 2012. По источникам финансирования доля инвестиций за счет средств предприятий, организаций и населения - 64 %, иностранные инвестиции - 0,2 %, заемные средства - 19,9 %, местный бюджет - 5,4 %, республиканский бюджет - 10,5 %. При этом ВРП области, по оценке, составил более одного триллиона тенге. Норма инвестиций составила около 35 %.

Между нормой инвестиций (ее долей в ВВП) и темпом социально-экономического развития имеется определенная взаимосвязь. Норма в 25 % обычно соответствует среднегодовому росту экономики в размере 4-5 % в лучшем случае. Чтобы достичь прогнозных среднегодовых темпов в 8 %, норма инвестиций должна составить 35-40 %.

Преобладающими источниками инвестиций, являются собственные средства хозяйствующих субъектов, объем которых в январе-декабре 2013 года по сравнению с 2012 годом (в сопоставимых ценах) увеличился на 44,9 %.

Внешнеторговый оборот за январь-август 2013 года составил 3503,6 млн. долларов США и по сравнению с соответствующим периодом 2012 годом составил 104,9 %, в том числе экспорт - 3313,5 млн. долл. США (106,9 % к уровню 2012 года), импорт - 190,1 млн. долл. США (79,6 % к уровню 2012 года).

При огромных объемах экспорта в Кызылординской области, легко привлечь инвестиции, если они будут окупаемыми и вкладываться в производство, которые обеспечат дальнейшее наращивание этого экспорта. А именно таковыми могут быть инвестиции в производство ванадия, цинка и свинца, урана, в поддержание добычи нефти, в создание современной газовой промышленности, расширение производства риса.

Влияние факторов внешней среды

Имеется ряд глобальных факторов, которые могут воздействовать на деятельность социально-предпринимательских корпораций, включая: политические, правовые, экономические, демографические, хозяйственные и экологические факторы.

Политические и правовые факторы

Стабильные внутриполитические условия, а также отсутствие внешних угроз и демонстрация многовекторности международных отношений Республики Казахстан способствуют успешному и динамичному развитию экономики области. Кроме того, государством принимается комплекс мер, благоприятствующих развитию отраслей народного хозяйства, в том числе АПК, отрасли машиностроения и строительной индустрии. СПК руководствуется в своей деятельности правовыми нормами Гражданского кодекса Республики Казахстан от 27 декабря 1994 года и Налогового кодекса Республики Казахстан от 10 декабря 2008 года, Закона Республики Казахстан от 13 мая 2003 года "Об акционерных обществах", что обеспечивает правовую основу в деятельности.

Хозяйственные факторы

В соответствии со Стратегическим планом развития Республики Казахстан до 2020 года планируется постепенное увеличение, начиная с 2010 года, темпов роста ВВП и инвестиций в национальную экономику, что позволит проводить активную инвестиционную политику, способствующую развитию приоритетных секторов экономики.

Последовательные экономические преобразования позволяют надеяться на постепенное восстановление экономики Казахстана и области, в частности, со всеми вытекающими последствиями, оказывающими положительное влияние на деятельность СПК, в случае отсутствия непредвиденных неблагоприятных событий на мировом финансовом рынке.

Демографические факторы

Две главные тенденции мировой демографии - общее увеличение продолжительности жизни и снижение уровня смертности.

Таким образом, отмечается общий прирост населения для удовлетворения потребности которого требуется перманентное увеличение производства продовольствия и развитие жизнеобеспечивающей инфраструктуры. Вследствие этого, возникает необходимость в поиске инвестиционных средств. В этой связи СПК способно обеспечить свою постоянную деятельность для решения задач государства по развитию экономического потенциала и социально-экономической сферы области.

Экологические факторы

Суровые климатические условия могут повлиять на снижение эффективности деятельности компаний, представленных в области. В частности, для предприятий сельскохозяйственной направленности увеличивается вероятность неурожая, падежа поголовья сельскохозяйственных животных, для машиностроительных предприятий возрастает риск отказа технологического оборудования, для строительной отрасли, горнометаллургической промышленности и транспортно-коммуникационного комплекса увеличенный износ зданий, сооружений, оборудования и транспортно-коммуникационной инфраструктуры. Указанные обстоятельства могут повлиять на устойчивость социально-экономического развития области.

Выводы по разделу

Приоритетные для СПК сектора экономики

Определение приоритетных для СПК секторов экономики осуществлялось с учетом сложившейся экономической специализации региона и основных направлений государственной политики, изложенных в ПФИИР и Программе развития Кызылординской области на 2011 - 2015 годы.

В Послании 2010 года Президент Казахстана Н. Назарбаев в качестве приоритетных отраслей предложил сконцентрироваться на пяти-семи кластерах внесырьевых отраслей экономики. К ним он отнес - туризм, нефтегазовое машиностроение, пищевую и текстильную промышленность, транспортно-логистические услуги, металлургию и промышленность стройматериалов.

Выполнение этого руководящего указания крайне важно для Кызылординской области, поскольку из перечисленных отраслей здесь отсутствует только металлургия. Все же другие отрасли имеют самые благоприятные и эффективные возможности для своего опережающего развития.

Поэтому приоритетными секторами экономики для СПК являются АПК и сельскохозяйственная обработка, развитие строительной индустрии и производства строительных материалов, развитие транспортной и телекоммуникационной инфраструктуры, энергетика, включая развитие чистой энергетики, туристская деятельность, машиностроение, развитие легкой и пищевой отрасли.

Из отраслей промышленности, в первую очередь, это относится к развитию пищевой промышленности на базе ускоренного развития сельского хозяйства области и к промышленности стройматериалов в связи с дальнейшим развитием транспортного, жилищного и промышленного строительства.

Основные проблемы сельского хозяйства области, решение которых требует дальнейших совместных усилий государства и субъектов сельского хозяйства:

1) неудовлетворительное состояние материально-технической базы;

2) неразвитость производственных процессов глубокой переработки сельскохозяйственной продукции;

3) недостаток оборотных средств для запуска производств и закупа сырья;

4) низкий уровень кадрового потенциала, обусловленный оттоком населения из-за непривлекательных условий работы на селе.

Огромные возможности роста обрабатывающей промышленности связаны с развитием продовольственного комплекса области, где практически отсутствует развитая промышленность по переработке мяса, молока, отсутствует современная кожевенная промышленность, сырье для которой в избытке дает развитие овцеводства и другие отрасли животноводства, нет развитой шерстяной промышленности, для развития которой есть серьезная сырьевая база, и которая будет наращиваться. Имеется потребность в создании современных мясокомбинатов с широким ассортиментом выпускаемой продукции, молочных комбинатов по производству различных молочных продуктов для населения. На базе переработки животноводческой продукции может быть серьезно развита кожевенная и текстильная промышленность, включая пошив одежды.

Еще одним крупным источником ускоренного развития Кызылординской области может стать интенсивное развитие туризма, прежде всего, международного, во многом связанного с посещением космодрома в Байконуре.

Развитие туризма в Байконур повысит интерес международной общественности к Казахстану и вызовет дополнительный приток туристов в Астану, Алматы и, возможно, в другие регионы Казахстана.

Задача состоит в том, чтобы сделать туризм одним из двигателей развития Кызылординской области, доведя его долю в создании ВРП к 2020 году до 5 %, а к 2030 году - до 10 % ВРП.

Кроме того, важным источником ускоренного развития Кызылординской области явится создание крупной транзитной транспортной системы и логистических баз в связи с прохождением через территорию Кызылординской области автомагистрали и железнодорожного пути, соединяющего Западный Китай и Казахстан с Россией и Западной Европой.

Транспортно-логистическая структура будет содействовать получению Казахстаном дополнительных доходов от международного транзита грузов и развитию внешней торговли самого Казахстана.

Со строительством международного транспортного коридора "Западная Европа-Западный Китай" перед СПК открываются перспективные возможности для участия в проектах по строительству гостиничных комплексов и гостевых домов как в областном центре, так и вдоль этого транспортного коридора.

Требуют незамедлительного решения и проблемы пассажирских перевозок в городе Кызылорда - одном из немногих областных центров, где практически отсутствуют автобусы большой вместимости. В городе с населением, насчитывающим более 200 тыс.человек пассажирскими перевозки на настоящий момент осуществляют порядка 450 микроавтобусов (газелей) и 305 автобусов малой вместимости.

Анализ внутренней среды

Основные этапы развития СПК

СПК создано 11 января 2011 года. В первом полугодии 2011 года деятельность компании была направлена на создание организационной структуры, анализ текущего состояния экономики региона, проведение встреч и форумов с представителями государственных и частных структур, создание информационного поля о возможностях и направлениях СПК в рамках регионального развития.

Одним из первых шагов СПК стала диагностика региональных предприятий, целями которой являлись:

1) оценка текущего состояния и возможностей расширения и повышения качества производимой продукции в регионе;

2) поиск возможностей для продвижения государственных программ в регионе с учетом интересов малого и среднего бизнеса;

3) поиск целевых ниш рынка, непроизводимых в регионе товаров и услуг, и расширение возможностей импортозамещения.

Диагностика определила основные направления, формат и последовательность деятельности СПК. В ходе диагностики была проведена работа с более чем 50 региональными компаниями, по результатам которой были определены базовые направления деятельности:

1) развитие аграрного сектора региона;

2) поддержка индустриально-инновационных проектов;

3) развитие туризма;

4) развитие стройиндустрии и деревообрабатывающей промышленности;

5) развитие легкой промышленности в регионе;

6) развитие пищевой промышленности;

7) создание институциональных условий для развития бизнеса (информационная, консультационная и методологическая поддержка).

С начала 2011 года в СПК поступило более 60-ти бизнес-предложений.

За 2011 - 2013 годах совместно с партнерами (3 предприятия по переработке рыбы в Аральском и Казалинском районах - сервисно-перерабатывающий комплекс "Кызылорда Балык", товарищество с ограниченной ответственностью "Каратерен Балык", сервисно-заготовительный центр "Боген", производство молока и молочной продукции в городе Кызылорда (товарищество с ограниченной ответственностью "Шогирли Сут"), товарищество с ограниченной ответственностью "Дамир Балабакшасы" на 100 мест в городе Кызылорда, санаторий с грязелечебницей (товарищество с ограниченной ответственностью "Шипажай Жанакорган") на 76 койко-мест в Жанакорганском районе.

Общая стоимость их 754,3 млн. тенге, при этом:

1) доля участия СПК - 270,5 млн. тенге;

2) сумма привлеченных частных инвестиций - 333,9 млн. тенге.

На стадии практической реализации в настоящее время в СПК находятся 8 инвестиционных проектов, общая сумма которых составляет порядка 8,114 млрд. тенге, где вклад денежных средств СПК составит около 2,9 млрд. тенге.

Планируются к реализации 5 проектов общей стоимостью 4,2 млрд. тенге, где вклад денежных средств СПК составит около 262,145 млн. тенге.

Участие в обеспечении продовольственной безопасности региона является одним из основных стратегических направлений деятельности СПК.

В рамках принимаемых мер по стабилизации цен на основные продовольственные товары на базе товарищество с ограниченной ответственностью "Агропромышленный комбинат Алтын Камба" построено овощехранилище вместимостью 3250 тонн, реализован совместный проект по строительству мясохранилища вместимостью 100 тонн и фруктохранилища вместимостью 150 тонн.

Сформирован региональный стабилизационный фонд продовольственных товаров, планируются мероприятия по увеличению посевных площадей овощной продукции, налаживается оптово-розничная сеть по продаже продуктов питания и другие.

Участие в реализации Программы "Модернизация жилищно-коммунального хозяйства Республики Казахстан на 2011 - 2020 годы".

В целях реализации Программы "Модернизация жилищно-коммунального хозяйства Республики Казахстан на 2011 - 2020 годы" в 2011 году было выделено 120,0 млн. тенге, а в 2012 году - 312,5 млн. тенге.

В 2011 году было отремонтировано 5 многоквартирных жилых домов (далее - МЖД). 4 объекта приняты Государственной приемочной комиссией, 1 объект - переходящий на 2013 год.

В 2012 году было запланировано отремонтировать 14 объектов, (10 объектов - в городе Кызылорда, 2 - в Кармакшинском и 2 в Казалинском районах). Ремонтные работы полностью завершены и приняты государственной приемочной комиссией на 7-ми объектах, а именно 3 объекта в городе Кызылорда, 2 объекта в Кармакшинском районе, 2 объекта в Казалинском районе. 4 объекта в городе Кызылорда готовятся к сдаче объекта (1 переходящий с 2011 года).

На остальных 4-х объектах ремонтные работы не закончены, выполнено 85 % ремонтных работ.

На сегодняшний день из 432,5 млн. тенге, выделенных по Программе "Модернизация жилищно-коммунального хозяйства Республики Казахстан на 2011 - 2020 годы" в 2011 - 2012 годы освоено - 419,0 млн. тенге (97 %).

Основная причина неосвоения - поздние сроки предоставления необходимых документов для ремонта, неподписанные Договора собственниками квартир, недобросовестные подрядные организации, изношенность внешних канализационных сетей, которые затопляют очищение и отремонтированные подвальные помещения, создавая дополнительные препятствия.

По Программе "Дорожная карта занятости 2020" СПК является региональной уполномоченной организацией по микрокредитованию на селе.

Всего за 2011 - 2012 годы было выдано 607 конечным заемщикам, в том числе: в 2011 году - 200,0 млн. тенге были доведены до 98 человек, в 2012 году - 933,0 млн. тенге - до 509 человек.

Основными сферами развития сельского предпринимательства стали животноводство (разведение крупного рогатого скота), производство мясных продуктов, выращивание овощей и бахчевых культур, сфера обслуживания (бани, парикмахерские, станции технического обслуживания, швейные, ремонтные мастерские).

По Программе "Дорожная карта занятости 2020" на микрокредитование на селе на 2013 год по двум траншам выделено и освоено 2,0 млрд. тенге. По первому траншу выделенных средств 2013 года - 1,0 млрд. тенге через СПК получили 435 человек. Свыше 400 человек получили микрокредиты по второму траншу выделенных бюджетных средств 2013 года. С учетом самого получателя микрокредита ожилается создание свыше 1000 новых рабочих мест.

В целом в освоении средств второго направления Программы Дорожная карта занятости 2020 в 2013 году участниками являются 46 кредитных товариществ и 8 микрокредитных организаций.

В 2013 году в области решена проблема по снижению ставки вознаграждения по микрокредитованию. Если в 2011 году средняя процентная ставка по выданным микрокредитам для конечного заемщика составляла 8 %, в 2012 году - 7,3 %, то в 2013 году - по микрокредитам, выданным конечным заемщикам через СПК - процентная ставка снизилась до 4,4 %.

Стратегическое планирование

Система стратегического планирования до момента создания СПК в предприятиях, переданных ему в оплату размещенных акций, носила формальный характер, а в некоторых вовсе отсутствовала.

На данный момент наблюдается понимание стратегии СПК среди сотрудников и согласованности между показателями СПК и группы предприятий. Планируется разработка и внедрение Системы сбалансированных показателей в группе предприятий - инструмента реализации стратегии, который позволит довести миссию, видение и стратегические направления до уровня руководителей структурных подразделений в форме конкретных целей, задач и показателей.

СПК планирует провести полную регламентацию системы стратегического планирования в группе компаний, описать процессы взаимодействия акционера и СПК.

Корпоративное управление

В целях повышения эффективности и для приведения деятельности СПК в соответствие с требованиями законодательства в мае 2011 года был разработан и принят Кодекс корпоративного управления, определяющий принципы функционирования СПК и регламентирующий взаимодействие Акционера, Совета директоров и исполнительного органа СПК.

Органом управления СПК является Совет директоров в составе семи членов, из которых трое - независимые директора, представители бизнеса.

Действуя в интересах СПК, эффективный, профессиональный и независимый Совет директоров обеспечивает надлежащий уровень корпоративного управления, определяя стратегические направления развития, защищая права акционеров и осуществляя контроль деятельности Правления. Включение представителей бизнес-сообщество в качестве независимых директоров в состав Совета директоров позволяет обеспечить независимую и объективную оценку деятельности СПК.

Исполнительным органом СПК является Правление в составе Председателя и трех заместителей Председателя. Правление СПК заседает еженедельно и принимает решения по оперативному управлению СПК.

В управленческую практику СПК внедрено проведение еженедельных оперативных совещаний руководства и руководителей структурных подразделений. Результатом внедрения данной практики стало:

повышение оперативности принятия управленческих решений;

улучшение контроля над исполнением решений;

повышение вовлеченности в работу руководителей структурных подразделений, создание условий для реальной командной работы.

Корпоративный секретарь, подотчетный Совету директоров, обеспечивает соблюдение Правлением, должностными лицами, структурными подразделениями обеспечение процедур, направленных на обеспечение прав и интересов акционеров, а также совершенствование политики и практики в области корпоративного управления.

Следование принципам корпоративного управления создает основу для проведения объективного анализа деятельности СПК. Приоритетом корпоративного управления является обеспечение соответствия деятельности СПК законодательству и ведущим международным стандартам и принципам корпоративного управления, а также внедрение современных методов менеджмента.

Для обеспечения эффективной модели управления СПК активно внедряет современные стандарты корпоративного управления, соответствующие лучшей мировой практике и будет вести постоянную работу по его совершенствованию в рамках единой политики, определенной Акционером и направленной на повышение привлекательности СПК для потенциальных инвесторов.

СПК будет вести работу по переходу на методы управления и бизнес-процессы, отвечающие современным тенденциям развития экономики и передовым практикам ведения бизнеса. Будут продолжены мероприятия по повышению прозрачности деятельности СПК, внедрению практики публикации отчетов СПК, в том числе решений Правления (за исключением конфиденциальной информации), Совета директоров и акционеров СПК.

В целях улучшения качества корпоративного управления СПК планируется проводить диагностику корпоративного управления на основе Методики диагностики системы корпоративного управления по примеру группы компаний акционерное общество "Самрук-Қазына". Методика позволит определить рейтинг соответствия наилучшей практике корпоративного управления, и призвана стать инструментом для постоянного мониторинга процесса совершенствования корпоративного управления в СПК.

Целью диагностики является повышение уровня корпоративного управления, путем структурированного и последовательного подхода к оценке и развитию системы корпоративного управления, на основе лучшей мировой практики. При этом корпоративное управление оценивается по следующим трем основным компонентам: структура, процессы и прозрачность.

Высокий уровень корпоративного управления не только влияет на экономические показатели деятельности компании, повышение прозрачности, полноценность процесса принятия решений, но и положительно сказывается на восприятии компании инвесторами.

Будет пересмотрена кадровая политика СПК с ориентацией на привлечение людей с опытом работы в бизнесе, в том числе выпускников программы "Болашак".

Будет внедрена система эффективного менеджмента, отлажены механизмы внутреннего контроля и мониторинга, направленные на выявление всех рисков, связанных с его функционированием в рыночных условиях.

Модель управления дочерними и зависимыми организациями

СПК осуществляет инвестирование проектов в следующих основных формах:

1) создание совместных предприятий (далее - СП) с субъектами частного предпринимательства (далее - партнерами) при этом доля участия СПК в проектах не может превышать 49 %;

2) предоставление СПК актива в финансовый лизинг партнерам через дочернюю компанию товарищество с ограниченной ответственностью "Кызылорда Каржы Компаниясы".

Сотрудничество между СПК и партнерами осуществляется в форме создания совместного предприятия и передачи активов в качестве вкладов в уставный капитал. Активами СПК и партнера могут быть денежные средства, недвижимое имущество, земельные участки и другие ликвидные активы. СПК может выступать гарантом при привлечении заемных средств.

Степень участия в деятельности дочерней компании (далее - Компании) СПК позволяет отнести модель управления СПК к операционной.

Операционная модель управления имеет преимущества: позволяет вести прямой контроль над исполнением поручений вышестоящих органов; предполагает высокую степень личной ответственности руководства Компании как конечного ответчика по реализуемым проектам, способствует поддержке интересов Компании во внешней среде.

Управление персоналом

Персоналу принадлежит важное место в системе стратегического менеджмента как одному из главных источников создания конкурентных преимуществ на длительный период.

Организационная структура СПК представляет достаточный количественный состав структурных подразделений, исходя из поставленных перед ними задач и функций, объема выполняемых работ.

Условия, в которых происходит взаимодействие структурных подразделений, влияют на успешность их совместной деятельности, на удовлетворенность процессом и результатами труда.

Реализуемая кадровая политика СПК нацелена на решение проблем с нехваткой квалифицированных кадров в сфере экономики, финансирования и сохранения накопленного опыта, на укрепление корпоративных ценностей, с учетом эффективной системы мотивации работников и в соответствии с утвержденными внутренними документами.

Кадровая политика тесно связана с миссией и основными задачами СПК и основывается на следующих принципах и направлениях:

1) оптимизация организационной структуры с учетом запуска и реализации всех направлений деятельности, предусмотренных стратегией;

2) прием кадров на вакантные должности осуществляется на принципах открытости и конкурсного отбора;

3) на управленческие позиции работники назначаются в основном из внутренних резервов, что обеспечивает мотивацию сотрудников к росту;

4) постоянное повышение профессионального уровня сотрудников на семинарах и курсах повышения квалификации, систематическое проведение аттестаций.

В СПК планируется также разработать стратегию управления человеческими ресурсами, направленную на создание эффективной системы управления персоналом и достижение стратегических целей. Будут выстроены системы подбора и адаптации персонала, формирования кадрового резерва, обучения и развития персонала.

В течение 2014 - 2023 годов планируется совершенствование кадровой политики СПК с учетом принципов кадровой политики группы компаний акционерного общества "Фонд национального благосостояния "Самрук-Қазына".

Финансовое состояние

В СПК функционирует система бюджетирования, основанная на общих принципах прозрачности, сбалансированности и эффективности.

Количество объявленных акций СПК составляет 10 000 000 штук простых акций с номинальной стоимостью 1000 тенге (свидетельство о государственной регистрации выпуска ценных бумаг А 5852 от 13 декабря 2011 года).

По состоянию на 01 января 2014 года года выкупленный и размещенный акционерный капитал СПК составляет 3 654 303 тыс. тенге.

Неконсолидированные показатели за 2012 год:

Согласно финансовой отчетности СПК за 2012 год, обязательный ежегодный аудит которой проведен согласно Закона РК "Об акционерных обществах" аудиторской компанией товарищество с ограниченной ответственностью "Инсар":

1. СПК в 2012 году получило доход в общей сумме 156 609,7 тыс. тенге;

2. Расходы СПК за 2012 год составили в общей сумме 132 383,1 тыс. тенге.

Таким образом, прибыль СПК до налогообложения по итогам отчетного 2012 году составила 24 226,6 тыс. тенге.

Расходы по корпоративному подоходному налогу составили 412,1 тыс. тенге.

Прибыль после налогообложения составила 23 814,5 тыс. тенге.

С учетом покрытия убытка прошлого года в сумме 23 624,6 тыс. тенге нераспределенная прибыль после налогообложения по состоянию на 31 декабря 2012 года составила 189,9 тыс. тенге.

Консолидированные показатели за 2012 год:

Согласно Протокола заседания Совета директоров СПК от 26 апреля 2011 года и приказа Управления финансов Кызылординской области от 22 июля 2011 года № 85 создано товарищество с ограниченной ответственностью "Кызылорда Каржы компаниясы" со 100 % участием в уставном капитале СПК. В целях совместной реализации инвестиционных проектов решением Совета директоров СПК созданы следующие совместные предприятия с долей участия СПК (Таблица 1):

Таблица 1

Наименование товарищества с ограниченной ответственностью	Доля участия СПК %
Товарищество с ограниченной ответственностью "Кызылорда құс фабрикасы"	49,00
Товарищество с ограниченной ответственностью "Жан-Арай Жем"	49,00
Товарищество с ограниченной ответственностью "Шипажай "Жаңақорған"	49,00
Товарищество с ограниченной ответственностью "Қаратерең Балық"	44,50
Товарищество с ограниченной ответственностью "Сервисно-заготовительный центр "Бөген"	9,50
Товарищество с ограниченной ответственностью "Шогірлі сүт"	31,30
Товарищество с ограниченной ответственностью "СПК Кызылорда Балык"	49,0
Товарищество с ограниченной ответственностью "КазРос Инновация"	10,0
Товарищество с ограниченной ответственностью "Аральский рыбоперерабатывающий завод"	49,0

Согласно учредительных договоров с инициаторами проектов по созданию совместных предприятий предполагается продажа доли участия СПК (отчуждение) в течение 5 (Пяти) лет с момента их создания.

Согласно финансовой отчетности Группа Компаний СПК за 2012 год, обязательный ежегодный аудит которой проведен согласно Закона Республики Казахстан "Об акционерных обществах" аудиторской компанией товарищество с ограниченной ответственностью "Инсар":

1. Группа Компаний СПК за 2012 год получила доход в общей сумме 561 380,8 тыс. тенге, в том числе:

2. Расходы Группы Компаний СПК за 2012 год составили в общей сумме 589 996,8 тыс. тенге, в том числе:

1) расходы по КПН - 412,1 тыс. тенге;

2) убыток организации в прибыли (убытке) совместных предприятий, учитываемых методом долевого участия - 3129,5 тыс. тенге.

Таким образом, убыток Группы Компаний СПК по итогам отчетного 2012 года составил 28 616,0 тыс. тенге.

С учетом убытка прошлого года в сумме 31 686,6 тыс. тенге убыток Группы Компаний СПК по состоянию на 31 декабря 2012 года составил 60 302,6 тыс. тенге.

Финансовая устойчивость СПК по итогам 2012 года характеризуется следующими показателями:

1) коэффициент долга/ЕВГГОА, % - 0,5 при нормативе 0,4;

2) коэффициент финансового левереджа, % - 1,1 при нормативе 1,0.

Выводы по разделу:

В целях повышения финансовой устойчивости и выхода на безубыточность СПК предусматривается выполнение ряда мероприятий:

1) Разработка качественной Стратегии и Планов развития в соответствии с Системой государственного планирования;

2) Развитие и повышение корпоративного управления;

3) Внедрение системы эффективного менеджмента, что позволит оптимально и наиболее результативно взаимодействовать с внешней средой, продуктивно и целесообразно распределять ресурсы компаний;

4) Мониторинг и анализ финансово-хозяйственной деятельности дочерних и зависимых компаний на постоянной основе с целью оперативного реагирования на проблемы, компаний, входящих в состав СПК;

5) Оптимизация административных расходов СПК и административно-управленческого персонала;

6) Строгое соблюдение норм законодательства РК.

Кроме того, при участии СПК в реализации отдельных правительственных инициатив (по вопросам микрокредитования, продовольственной безопасности и других мероприятий) необходимо предусмотреть средства на финансовые издержки и неадекватные риски.

Для дальнейшего устойчивого развития СПК также будет следовать основным принципам деятельности СПК, определенных Концепцией развития СПК:

Партнерство с частным сектором

СПК будет эффективно работать в пространстве, не занятом или недостаточно занятом частным сектором, и стимулировать развитие бизнеса, создавать условия для его роста, не конкурируя с ним.

Активное управление инвестициями

СПК будет выполнять роль активного акционера (участника) в отличие от портфельных инвесторов, инициируя ключевые решения развития бизнеса.

Активное управление затратами

СПК будет стремиться минимизировать затраты при осуществлении своих функций.

Социальная ответственность

В целях реализации принципа социальной ответственности, СПК будет стремиться направлять часть чистой прибыли в местный бюджет по решению единственного акционера в рамках дивидендной политики.

Партнерство с другими участниками содействия развитию бизнеса

СПК будет активно взаимодействовать с финансовыми и нефинансовыми институтами развития, компаниями с государственным участием, банками второго уровня для исключения дублирования и обеспечения синергии усилий.

SWOT-анализ СПК

SWOT-анализ является одним из эффективных инструментов анализа текущей ситуации и служит основой для разработки стратегических направлений развития. При этом сильные и слабые стороны отражают состояние внутренней среды организации, на которые компания может влиять, а возможности и угрозы находятся вне зоны контроля компании и характеризуют общее текущее положение в стране и мире (внешней среде).

Таблица 2

Сильные стороны	Слабые стороны
- статус национальной компании - возможность вовлечения минерально-сырьевой базы и государственных активов в хозяйственный оборот. - наличие стартового капитала - отраслевая многопрофильность - сформирован портфель бизнес-проектов СПК. - разработаны ТЭО и ТЭЗ бизнес-проектов. - СПК может выступать единым координатором и интегратором реализации различных государственных инвестиционных программ на уровне области, операторами которых сегодня выступают различные институты и ведомства. - аутсорсинг - возможности удовлетворения внутреннего спроса на продукты питания за счет повышения эффективности сельского хозяйства. - возможности расширения форм сотрудничества в государственно-частном партнерстве. - возможность создания новых производств за счет вовлечения в оборот неиспользуемых сельскохозяйственных угодий.	- недостаточная развитость взаимоотношений с институтами развития - ограниченность бюджета компании на реализацию инвестиционных проектов - низкая доля сотрудников из предпринимательской среды - незначительный опыт работы в условиях реализации механизма государственное частное партнерство. - смешение коммерческих и некоммерческих задач, что не позволяет определить приоритет перед СПК. - не сформирована база маркетинговых исследований. - отрицательные показатели эффективности деятельности. - отрицательные денежные результаты от операционной и финансовой деятельности - отсутствие системы менеджмента качества, соответствующей международным стандартам ИСО 9001-2008 (система менеджмента качества). - отсутствие опыта и механизмов привлечения частного капитала. - низкая доля инвестиционных вложений инновационного, технологического и инженерного характера. - наличие значительной доли долгосрочных бизнес - проектов в портфеле, в связи с чем, получение социального эффекта от инвестиционной деятельности на текущем этапе затруднительно. - высокие финансовые риски при осуществлении инвестиций в проекты АПК, строительной индустрии и машиностроении. - слабая заинтересованность потенциальных инвесторов в возможности участия в реализуемых и планируемых бизнес - проектах СПК.
Возможности	Угрозы
- высокий спрос на привлечение инвестиций. - растущий инвестиционный потенциал региона - поддержка со стороны Государственных структур - дополнительное финансирование из областного бюджета на новые направления - трансферт опыта и информационных ресурсов из государственных институтов развития - прогнозируемые возможности в развитии промышленности строительных материалов. - повышение научно-технического потенциала путем внедрения инновационных технологий производства и управления. - модернизация системы образования с целью подготовки в области инженерных кадров и квалифицированных рабочих в соответствии с отраслевой специализацией области. - выгодное географическое расположение	- сырьевая направленность области - недоверие со стороны представителей бизнеса - высокие издержки процесса производства (энергоемкость, эмиссии в окружающей среде, накопление промышленных и бытовых отходов) - изношенность объектов коммунальной собственности и недостаточная обеспеченность инженерной инфраструктурой земель, выделяемых в оплату уставного капитала - неизученность ключевых секторов макрорегиона для вложения инвестиций и инновации - финансовый кризис: инфляция, неликвидность, др. - наличие на рынке предоставляемых услуг других участников со схожим видом деятельности. - неразвитость рынка долгосрочного финансирования - риск снижения платежеспособного спроса в результате роста уровня безработицы, связанный со снижением спроса на продукцию отраслей экономики области. - рост цен на продукцию добывающих отраслей, вызывающий возможный спад покупательской способности. - ужесточение кредитной политики банками второго уровня. - высокая подверженность влиянию изменения законодательства и регулятивных мер. - отставание и отсутствие необходимого технического оснащения отраслей специализации. - низкая активность населения в предпринимательской деятельности. - несбалансированность рынка труда.

Ограничения и возможности стратегического развития

Структурированный анализ сильных и слабых сторон, возможностей и угроз позволил выявить основные ограничения развития СПК:

1) низкий уровень развития инвестиционного потенциала области;

2) низкий уровень предпринимательской активности населения;

3) доминирование сырьевой составляющей в структуре экономики области;

4) недоверие к профессионализму и эффективности деятельности государственных институтов развития со стороны целевой аудитории.

К наибольшим возможностям для дальнейшего развития СПК относятся:

1) наличие полномочий от государства и государственной поддержки деятельности;

2) реализация, "прорывных" инвестиционных проектов, межрегиональных проектов и региональных стратегий развития крупного бизнеса, способствующих росту капитализации области;

3) выгодное географическое расположение области;

4) интеграция транспортной системы области в глобальную транспортно-логистическую сеть;

5) развитие экспортоориентированных производств и диверсификация экспорта.

СПК имеет ряд безусловно сильных сторон, которые могут и должны быть использованы как опорные точки для обеспечения дальнейшего роста и развития. Существующие слабые стороны неустранимыми не являются.

Дальнейшая деятельность будет направлена на использование сильных сторон СПК для реализации возможностей, инициирование мер по работе над слабыми сторонами СПК и сглаживанию угроз.

Важнейшими движущими силами дальнейшего развития СПК являются: развитие и диверсификация экономической базы области, учет и адаптация к изменениям внешней среды, повышение эффективности деятельности СПК.

2. Миссия и видение СПК

Миссия СПК - содействие социально-экономическому развитию региона на принципах партнерства государства и бизнеса.

Видение СПК - региональный институт развития, эффективно управляющий активами, стимулирующий экономическую активность в точках роста региона, в том числе через привлечение инвестиций, и выступающий катализатором формирования конкурентоспособных устойчивых производств.

Цель СПК - увеличение стоимости активов.

Основные задачи СПК:

1) создание новых и модернизация существующих конкурентоспособных производств в приоритетных секторах экономики региона (точках роста);

2) обеспечение вовлечения государственных активов в деловой оборот, оздоровление проблемных активов и развитие на их базе конкурентоспособных производств;

3) внедрение передовых производственных и управленческих технологий и стандартов;

4) увеличение стоимости активов;

5) развитие инфраструктуры поддержки начинающего бизнеса (бизнес-инкубаторов, технопарков, индустриальных зон);

6) поддержка бизнес-инициатив в регионах через развитие кластеров в приоритетных отраслях, а также координацию партнерских программ по развитию МСБ вокруг системообразующих и крупных компаний регионов;

7) оказание нефинансовой поддержки бизнеса в рамках деятельности СПК ;

8) расширение сотрудничества с государственными институтами развития для реализации бизнес-проектов;

9) развитие коммуникаций и обмена навыками между портфельными компаниями;

10) содействие брендированию продукции для более активного продвижения продукции на внутреннем и внешнем рынках;

11) привлечение в регионы отечественных и зарубежных инвесторов для реализации перспективных проектов, в том числе на принципах государственно-частного партнерства;

12) оказание инвесторам содействия в реализации проектов через долевое финансирование, участие активами, а также получении финансирования в рамках государственных и отраслевых программ;

13) разработка региональных карт развития с учетом основных специализаций регионов и формирование перечня перспективных и конкурентоспособных проектов для привлечения инвесторов.

3. Стратегические направления деятельности (далее - СНД), цели, ключевые показатели деятельности и ожидаемые результаты по ним.

В рамках поставленных задач перед СПК, определены следующие приоритетные направления деятельности:

1) увеличение стоимости активов и создание новых производств в точках роста региона;

2) создание условий для стимулирования экономической активности в точках роста региона;

3) развитие внутренней среды, обеспечивающей эффективную деятельность СПК;

4) участие в реализации государственных программ.

СНД 1. "Увеличение стоимости активов и создание новых производств в точках роста региона"

Цель 1. Обеспечение роста и эффективности инвестиций

Задачи:

1) увеличение количества вновь созданных и модернизированных конкурентоспособных производств с высокой степенью эффективности;

2) увеличение объема инвестиционного портфеля.

Мероприятия:

1) увеличить число прибыльных бизнес-проектов, вышедших на проектную мощность, которые будут оказывать содействие по увеличению объемов производства и производительности труда в области;

2) увеличить объемы инвестиций в бизнес-проекты;

3) обеспечить вовлечение государственных активов в деловой оборот;

4) обеспечить привлечение внебюджетных инвестиций для реализации бизнес-проектов;

5) расширить сотрудничество с государственными институтами развития для реализации бизнес-проектов;

6) увеличить количество реализуемых СПК бизнес-проектов;

7) увеличить количество инициируемых СПК бизнес-проектов;

8) наладить взаимодействие с инициаторами крупных бизнес-проектов в приоритетных секторах экономики на территории области;

9) содействовать реализации региональных бизнес-проектов, поддерживаемых государством, и отдельных государственных программ и целевых государственных мероприятий (Карта индустриализации, Программа развития моногородов, комплекс мер, направленных на создание и развитие сервисно-заготовительных центров и пр.);

10) увеличить ресурсную базу, обеспечивающую формирование инвестиционного портфеля;

11) увеличивать объемы реинвестируемой прибыли;

12) внедрить эффективные механизмы привлечения средств республиканского бюджета на финансирование бизнес-проектов СПК;

13) реализовать программы средне- и долгосрочных заимствований СПК на рынках капитала (включая выпуск ценных бумаг).

Ключевые показатели деятельности:

1) прирост объема инвестиционного портфеля СПК за год;

2) количество ежегодно запускаемых инвестиционных проектов, в том числе с участием иностранного капитала (не менее пяти ежегодно), единиц.;

3) рост объема иностранных инвестиций в обрабатывающую промышленность не менее чем на 20 %.

Ожидаемые результаты:

В результате достижения цели 1 "Обеспечение роста и эффективности инвестиций":

1) прирост объема инвестиционного портфеля СПК составит в 2014 году 3 % с постепенным увеличением этого показателя к 2023 году до 5 %;

2) количество ежегодно запускаемых инвестиционных проектов, в том числе с участием иностранного капитала, в общей сложности составит 70 единиц;

3) будет обеспечен рост объема иностранных инвестиций в обрабатывающую промышленность не менее чем на 20 %.

Цель 2. Увеличение прибыльности СПК

Задачи:

1) увеличение доходности;

2) увеличение рентабельности деятельности СПК.

Мероприятия:

1) повышение доходности инвестиционного портфеля;

2) обеспечение оптимального соотношения доходности и надежности размещения временно свободных денежных средств СПК;

3) расширение источников получения доходов;

4) оптимизация структуры административных расходов СПК;

5) поиск дешевых источников заимствования.

Ключевые показатели деятельности:

1) чистый доход СПК по итогам года;

2) чистый доход на одного сотрудника по итогам года;

3) рентабельность активов СПК.

Ожидаемые результаты:

В результате достижения СПК цели 2 "Увеличение прибыльности СПК":

1) размер чистого дохода СПК в 2014 году составит 20 млн. тенге, а к 2023 году 250 млн. тенге;

2) чистый доход на одного сотрудника составит в 2014 году 0,6 млн. тенге, достигнув показателя 8,3 млн. тенге в 2023 году;

3) рентабельность активов в 2014 году возрастет до 0,5 % с ростом значения к 2023 году до 2,3 %.

Цель 3. Реабилитация государственных активов

Задачи:

1) поиск государственных активов (предприятий), деятельность которых носит коммерчески ориентированный характер, для проведения мероприятий по реабилитации (оздоровлению), реструктуризации и развития на их основе новых конкурентоспособных производств;

2) проведение анализа перспектив развития по финансовому оздоровлению переданных государственных активов (предприятий).

Мероприятия:

1) анализ финансово-хозяйственной деятельности/комплексный анализ передаваемого предприятия/актива на предмет целесообразности проведения мероприятий по финансовому оздоровлению (реабилитации), реструктуризации и развития на их основе новых производств;

2) анализ плана финансового оздоровления передаваемого предприятия и/или анализ плана мероприятий по реабилитации (оздоровлению), реструктуризации и развитию передаваемого актива;

3) разработка бизнес-планов, технико-экономических обоснований, маркетинговых исследований, планов по оздоровлению для передаваемого предприятия/актива;

4) поиск инвесторов в целях возможности участия в реабилитации (оздоровлении) государственных активов (предприятий) для последующей передачи в конкурентную среду;

5) финансовое оздоровление, реструктуризация и развитие на основе переданных государственных активов (предприятий) новых конкурентоспособных производств.

Ключевой показатель деятельности:

1) количество реабилитированных (оздоровленных) предприятий.

Ожидаемые результаты:

В результате достижения цели 3 "Реабилитация государственных активов" в 2017 году СПК будет осуществлена реабилитация одного предприятия, а к 2023 году этот показатель будет увеличен до двух предприятий.

Результатом реабилитации (оздоровления) предприятий будет являться достижение устойчивого финансового состояния переданных предприятий или предприятий, которым переданы проблемные активы.

СНД 2. "Создание условий для стимулирования экономической активности в точках роста региона"

Цель. Формирование благоприятных условий для развития бизнес инициатив в точках роста региона

Задачи:

1) развитие инфраструктуры поддержки предпринимательства (индустриальные зоны, бизнес инкубаторы);

2) развитие кластерных инициатив;

3) развитие партнерских программ с крупными компаниями.

Мероприятия:

1) способствование созданию в регионе эффективных объектов инфраструктуры, обеспечивающих деятельность малых предприятий;

2) поддержка начинающих предпринимателей путем организации обучающих программ;

3) льготное кредитование в рамках осуществляемых программ СПК;

4) поддержка "прорывных" проектов;

5) поддержка кластерных инициатив в несырьевом секторе;

6) создание и укрепление партнерских отношений с крупными компаниями в регионе;

7) сотрудничество с государственными институтами развития для развития сети местных поставщиков вокруг крупных компаний в регионе;

8) участие в проведении мероприятий по гарантированию и страхованию займов субъектов АПК и предоставление гарантий сельхозтоваропроизводителям для проведения весенне-полевых и уборочных работ.

Ключевые показатели деятельности:

1) количество привлеченных иностранных инвесторов в регион (не менее двух ежегодно), в том числе из списка GlоЬаl-2000 (не менее трех до 2023 года), единиц;

2) количество созданных бизнес инкубаторов в регионе, единиц;

3) количество предприятий единого кластера в регионе с участием СПК, единиц.

Ожидаемые результаты:

В результате достижения СПК Цели 1 "Формирование благоприятных условий для развития бизнес инициатив в точках роста региона":

1) количество привлеченных иностранных инвесторов составит 16 единиц (в том числе трое из списка Glоbаl-2000);

2) количество созданных в регионе бизнес-инкубаторов, начиная с одного в 2014 году возрастет в 2023 году до трех;

3) количество предприятий единого кластера в регионе с участием СПК, в 2014 году покажет значение 2, постепенно увеличиваясь до 27-ми к 2023 году.

СНД 3. "Развитие внутренней среды, обеспечивающей эффективную деятельность СПК"

Цель 1. Повышение качества корпоративного управления, основных и вспомогательных бизнес-процессов.

Задача:

1) совершенствование системы корпоративного управления.

Мероприятия:

1) внедрить в практику кодекс корпоративного управления и совершенствовать его стандарты;

2) сформировать профессиональный состав Совета директоров СПК;

3) провести работы по присвоению СПК и его дочерним структурам рейтинга корпоративного управления национального или международного уровня;

4) сформировать эффективную систему реализации прав акционеров;

5) внедрение риск-менеджмента в деятельности СПК;

6) развитие человеческого потенциала в компании;

7) сформировать систему раскрытия информации и прозрачности деятельности;

8) внедрять передовые производственные и управленческие технологии и стандарты корпоративного управления;

9) повысить операционную результативность деятельности группы компаний СПК и усилить эффективность синергии;

10) совершенствовать систему внутренних документов, регламентирующих корпоративное управление в СПК;

11) активизация информационно-имиджевой деятельности СПК в СМИ.

Ключевой показатель деятельности:

1) получение рейтинга корпоративного управления.

Ожидаемые результаты:

В результате достижения Цели 1 "Получение рейтинга корпоративного управления" в 2014 году будет образована качественная система корпоративного управления. Значение рейтинга корпоративного управления в 2014 году составит 3 (средний уровень) с постепенным ростом до уровня 6 (высокий уровень) в 2023 году.

Цель 2. Развитие взаимодействия с внешними сторонами.

Задачи:

1) оказание нефинансовой поддержки бизнеса в рамках деятельности СПК;

2) обеспечение максимальной прозрачности, а также улучшения доступности и качества информации о деятельности СПК;

3) улучшение качества предоставляемых услуг.

Мероприятия:

1) развитие коммуникаций и обмен навыками между портфельными и другими компаниями;

2) содействие брендированию продукции для более активного продвижения продукции на рынке;

3) расширение сотрудничества с государственными институтами развития для реализации бизнес проектов;

4) регулярное обновление контента корпоративного сайта актуальной и оперативной информацией о деятельности СПК;

5) налаживание обратной связи СПК с потребителем, проведение встреч, форумов, презентаций;

6) проведение опросов предпринимателей региона в целях возможного устранения замечаний потребителей.

Ключевые показатели деятельности:

1) количество посещений интернет-ресурса СПК;

2) количество бизнес-заявок, поступивших на рассмотрение;

3) % удовлетворенности предпринимателей области в качестве представленных услуг.

Ожидаемые результаты:

В результате достижения Цели 2 "Взаимодействие с внешними сторонами" СПК планирует:

1) в 2014 году достичь 5 000 посещений корпоративного веб-сайта;

2) в 2023 году - 33 000 посещений.

По количеству поступивших бизнес-заявок планируется:

1) в 2014 году получить 25 заявок на реализацию совместных проектов;

2) в 2023 году количество заявок достигнет 120.

По значению коэффициента удовлетворенности предпринимателей региона деятельностью СПК:

1) в 2014 году планируется достичь значения 40 %;

2) в 2023 году - 93 %.

Цель 3. Формирование эффективной кадровой политики

Задачи:

1) повышение квалификации работников;

2) уменьшение текучести кадров.

Мероприятия:

1) участие в семинарах, тренингах и курсах повышения квалификаций;

2) внедрение системы мотивации сотрудников СПК;

3) внедрение социального пакета для сотрудников;

4) привлечение работников с опытом работы в бизнесе;

5) привлечение работников выпускников программы "Болашак";

6) привлечение зарубежных специалистов.

Ключевые показатели деятельности:

1) коэффициент текучести кадров;

2) коэффициент охваченных обучением сотрудников;

3) количество работников из числа выпускников программы "Болашак", завершивших обучение в ведущих зарубежных университетов, а также зарубежных специалистов.

Ожидаемые результаты:

В результате достижения Цели 3 "Формирование эффективной кадровой политики" СПК планирует:

1) в 2014 году достичь значения текучести кадров 9 %, в 2023 году -3 %.

По коэффициенту охваченных обучением сотрудников планируется:

1) в 2014 году достичь значения 25 %, в 2023 году - 90 %.

Количество работников из числа выпускников программы "Болашак", завершивших обучение в ведущих зарубежных университетов:

1) в 2014 году - 1, в 2023 году - 7.

СНД 4. "Участие в реализации государственных программ".

Цель 1. Формирование региональной инновационной системы

Задачи:

1) развитие региональной инновационной системы;

2) стимулирование инновационной активности.

Мероприятия:

1) исследование состояния и развития инновационной инфраструктуры;

2) оказание методической, консультационной, практической и иной помощи элементам индустриально-инновационной инфраструктуры, субъектам индустриально-инновационной системы, в том числе, в международном сотрудничестве;

3) создание и развитие специальных экономических зон, индустриальных зон, технопарков, бизнес-инкубаторов, конструкторских бюро, офисов коммерциализации, инвестиционные фонды рискового инвестирования, R&D центров, лабораторий, инжиниринговых и проектных компаний;

4) оказание содействия субъектам индустриально-инновационной деятельности в коммерциализации технологий;

5) поддержка эффективного внедрения инноваций и развития высокотехнологичных производств;

6) поддержка в создании и модернизации испытательных лабораторий, в том числе, в рамках строительства приграничных торговых центров, специальных экономических зон, а также в рамках инвестиционных проектов;

7) направление средств, полученных от использования обязательств недропользователей по 1 % на НИОКР, направление его в работу технопарков, центров коммерциализации, инвестиционные фонды рискового инвестирования, R&D центров, лабораторий, инжиниринговых и проектных компаний;

8) поиск, анализ и сопровождение инновационных бизнес-идей и проектов;

9) формирование банка инновационных бизнес-идей и проектов;

10) отбор наиболее перспективных инновационных разработок и рационализаторских предложений с целью возможности их последующей коммерциализации;

11) содействие в повышении энергоэффективности и снижении энергоемкости создаваемых и действующих производств;

12) масштабная информационно-пропагандистская поддержка инновационных процессов;

13) содействие в обеспечении участия от области субъектов индустриально-инновационной деятельности в республиканских конкурсах.

Ключевые показатели деятельности:

1) количество в области элементов инновационной инфраструктуры и субъектов научной и (или) научно-технической деятельности;

2) количество инновационных бизнес-идей, отобранных уполномоченным органом к реализации;

3) количество проектов с использованием альтернативной энергетики и энергоэффективных технологий.

Ожидаемые результаты:

В результате достижения цели 1 "Формирование региональной инновационной системы" СПК как интегратором инновационных процессов в области будет сформирована инновационная инфраструктура, которая в 2017 году будет насчитывать 1 элемент (специальные экономические зоны, индустриальные зоны, технопарки, бизнес-инкубаторы, конструкторские бюро, офисы коммерциализации, инвестиционные фонды рискового инвестирования, R&D центры, лаборатории, инжиниринговые и проектные компании), а в 2023 году - 3 элемента.

Количество бизнес-идей, отобранных уполномоченным органом к реализации в 2017 году достигнет 3 единиц, а в 2023 году - 13 единиц.

Количество реализуемых бизнес-проектов, использующих энергоэффективные и (или) энергосберегающие технологии к 2017 году достигнет 5 единиц, а к 2023 году возрастет до 14 единиц.

Цель 2. Стимулирование притока инвестиций в экономику региона

Задачи:

1) привлечение в регионы отечественных и зарубежных инвесторов для реализации перспективных проектов, в том числе на принципах государственно-частного партнерства;

2) оказание инвесторам содействия в реализации проектов через долевое финансирование, участие активами, а также получении финансирования в рамках государственных и отраслевых программ.

Мероприятие:

создание и развитие на базе СПК Центра Обслуживания Инвесторов (далее — ЦОИ) основными задачами которого является поиск инвесторов для привлечения инвестиции в регион и сервисная поддержка и сопровождение проектов инвесторов на региональном уровне.

Функции Центра обслуживания инвесторов:

1) поиск иностранных и отечественных инвесторов для региона, потенциальных партнеров для создания совместных предприятий между казахстанской и зарубежной сторонами;

2) осуществление функций "первого окна" в регионе для потенциальных инвесторов;

3) содействие в реализации инструментов государственной поддержки для инвесторов на региональном уровне;

4) формирование и ведение региональной базы данных по перспективным и действующим проектам для потенциальных инвесторов;

5) мониторинг реализации инвестиционных проектов на территории области в пределах компетенции Центра обслуживания инвесторов;

6) создание диалоговой площадки между частным инвестором и государством, представителями казахстанского и зарубежного бизнеса;

7) участие в решении проблемных вопросов инвесторов на региональном уровне, защита интересов инвесторов;

8) информационно-аналитическое обеспечение инвесторов, уполномоченных государственных органов, задействованных институтов развития и прочих заинтересованных организаций:

9) проведение обучающих семинаров для местных предпринимателей, касательно привлечения инвестиций и их эффективного использования;

10) организация переговоров, встреч, "круглых столов" инвесторов с уполномоченными государственными органами, институтами развития;

11) организация инвестиционных форумов/выставок с участием казахстанской и зарубежной сторон;

12) представление интересов региона на международных инвестиционных мероприятиях;

13) содействие в подписании договоров, меморандумов, соглашений между государственными органами, местными предприятиями и инвесторами в пределах компетенции Центра обслуживания инвесторов;

14) оказание прочих услуг в рамках сервисной поддержки инвесторов.

Ключевые показатели деятельности:

1) общий объем привлеченных частных инвестиций в бизнес-проекты, млн. тенге;

2) количество предпринимателей, получивших сервисные услуги ЦОИ.

Ожидаемые результаты:

В результате достижения Цели 2 "Стимулирование притока инвестиций в экономику региона" общий объем привлеченных частных инвестиций в 2014 году составит 900 млн. тенге, а в 2023 году этот показатель увеличится до 2800 млн. тенге.

Количество предпринимателей, получивших сервисные услуги ЦОИ, в 2014 году, составит 20, с ежегодным поступательным ростом количества до 80 в 2023 году.

Цель 3. Повышение доходов населения путем содействия устойчивой и продуктивной занятости

Задача:

1) вовлечение в продуктивную экономическую деятельность самозанятого, безработного и малообеспеченного населения

Мероприятия:

1) совершенствование процесса микрокредитования населения;

2) совершенствование системы мониторинга профинансированных проектов.

Ключевые показатели деятельности:

1) количество профинансированных проектов;

2) коэффициент возвратности микрокредитов;

3) количество созданных рабочих мест в рамках программы микрокредитования.

Ожидаемые результаты:

В результате достижения Цели 3 "Повышение доходов населения путем содействия устойчивой и продуктивной занятости" количество профинансированных проектов в 2014 году достигнет 100, тогда как в 2023 году этот показатель увеличится до 1500.

Коэффициент возвратности микрокредитов с уровня 80 % в 2014 году достигнет показателя 94 % в 2023 году.

Количество созданных рабочих мест в рамках программы микрокредитования, находясь в прямой зависимости от количества профинансированных проектов, в 2014 году составит 200 с ростом значения к 2023 году до 3000.

Для обеспечения контроля за осуществлением Стратегии разработан ряд количественных и качественных индикаторов. Они охватывают общий процесс внедрения новых Миссии и Видения СПК, формирование предполагаемого инвестиционного портфеля (включая реструктуризацию и разработку) и проведение внутренних организационных преобразований.

СПК будет отслеживать свои результаты относительно данных индикаторов и направлять все необходимые ресурсы и усилия на достижение их целевых значений.

Также, в целях реализации Стратегии будет разработан План развития СПК на пять лет, конкретизирующий и детализирующий мероприятия, осуществляемые в течение среднесрочного периода в рамках реализации Стратегии.

Приложение
к Странам развития акционерного
общества "Национальная компания
"Социально-предпринимательская корпорация
"Байконыр (Байконур)"
на 2014 -2023 годы

Основные ключевые показатели деятельности (далее - КПД)

стратегического развития акционерного общества

"Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация

"Байконыр (Байконур)" на 2014 -2023 годы

СНД 1. Увеличение стоимости активов и создание новых производств в точках роста региона

Цель 1. Обеспечение роста и эффективности инвестиций

Наименование КПД	2014 год	2015 год	2016 год	2017 год	2018 год	2019 год	2020. год	2021 год	2022 год	2023 год
КПД 1. Прирост объема инвестиционного портфеля СПК за год, %	3	3	3	3	4	4	4	5	5	5
КПД 2. Количество ежегодно запускаемых инвестиционных проектов, в том числе с участием иностранного капитала (не менее пяти ежегодно), единиц	5	5	6	6	7	7	7	8	9	10
КПД 3. Рост объема иностранных инвестиций в обрабатывающую промышленность не менее чем на 20 %, %.	101	102	104	105	108	111	114	116	118	120

Цель 2. Увеличение прибыльности СПК

Наименование КПД

2014 год

2015 год

2016 год

2017 год

2018 год

2019 год

2020 год

2021 год

2022 год

2023 год

КПД 1. Чистый доход СПК, млн. тенге	-	25	40	60	90	120	150	180	210	250
КПД 2. Чистый доход СПК на одного сотрудника по итогам года, млн. тенге	-	0,8	1,3	2	3	4	5	6	7	8,3
КПД 3. Рентабельность активов СПК, %	-	0,6	0,7	0,8	1	1,2	1,4	1,7	2	2,3

Цель 3. Реабилитация государственных активов.

Наименование КПД	2014 год	2015 год	2016 год	2017 год	2018 год	2019 год	2020 год	2021 год	2022 год	2023 год
КПД 1. Количество реабилитированных (оздоровленных) предприятий, единиц	-	-	-	-	1	1	1	1	2	2

СНД 2. Создание условий для стимулирования экономической активности в точках роста региона

Цель 1. Формирование благоприятных условий для развития бизнес инициатив в точках роста региона

Наименование КПД	2014 год	2015 год	2016 год	2017 год	2018 год	2019 год	2020 год	2021 год	2022 год	2023 год
КПД 1. Количество привлеченных иностранных инвесторов в регион (не менее двух ежегодно), том числе из списка GlоЬаl-2000 (не менее трех до 2023 года), единиц	2 -	2 -	2 -	2 -	2 -	1 1	2 -	1 1	2 -	1 1
КПД 2. Количество созданных бизнес-инкубаторов в регионе, единиц;	-	-	1	1	1	1	2	2	3	3
КПД 3. Количество предприятий единого кластера в регионе с участием СПК, единиц;	-	2	4	6	9	12	15	19	23	27

СНД 3. Развитие внутренней среды, обеспечивающей эффективную деятельность СПК

Цель 1. Повышение качества корпоративного управления, основных и вспомогательных бизнес-процессов

Наименование КПД	2014 год	2015 год	2016 год	2017 год	2018 год	2019 год	2020 год	2021 год	2022 год	2023 год
КПД 1. Получение рейтинга корпоративного управления СПК	-	-	3	-	4	-	5	-	-	6
Товарищество с ограниченной ответственностью "Агрохолдинг Байконур"	-	-	-	-	3	-	4	-	5	-
Товарищество с ограниченной ответственностью "Автобусный парк"	-	-	-	-	3	-	4	-	5	-

Цель 2. Развитие взаимодействия с внешними сторонами

Наименование КПД	2014 год	2015 год	2016 год	2017 год	2018 год	2019 год	2020 год	2021 год	2022 год	2023 год
КПД 1. Количество посещений интернет-ресурса СПК, тыс. посещений.	5	7	9	12	15	18	21	25	29	33

КПД 2. Количество бизнес-заявок, поступивших на рассмотрение	30	40	50	60	70	80	90	100	11О	120
КПД 3. % удовлетворенности предпринимателей области в качестве	40	50	60	70	75	80	85	88	90	93

Цель 3. Формирование эффективной кадровой политики

Наименование КПД	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023
Наименование КПД	год	год	год	год	год	год	год	год	год	год
КПД 1. Коэффициент текучести кадров, %	9,0	8,0	6,0	5,0	4,0	4,0	3,6	3,4	3,2	3
КПД 2. Коэффициент охваченных обучением сотрудников, %	25	45	50	60	65	70	75	80	85	90
КПД 3. Количество работников из числа выпускников программы "Болашак", завершивших обучение в ведущих зарубежных университетах, а также зарубежных специалистов	-	1	3	3	3	4	4	5	6	6

СНД 4. Участие в реализации государственных программ

Цель 1. Формирование региональной инновационной системы

Наименование КПД	2014 год	2015 год	2016 год	2017 год	2018 год	2019 год	2020 год	2021 год	2022 год	2023 год
КПД 1. Количество в области элементов инновационной инфраструктуры и субъектов научной и (или) научно-технической деятельности, единиц	-	-	-	-	1	-	-	2	-	3
КПД 2. Количество инновационных бизнес-идей, отобранных уполномоченным органом к реализации, единиц	-	-	1	2	3	5	7	9	12	15
КПД 3. Количество проектов с использованием альтернативной энергетики и энергоэффективных технологий, единиц	-	-	2	3	5	7	9	10	12	14

Цель 2. Стимулирование притока инвестиций в экономику региона

Наименование КПД	2014 год	2015 год	2016 год	2017 год	2018 год	2019 год	2020 год	2021 год	2022 год	2023 год
КПД 1. Общий объем привлеченных частных инвестиций в бизнес-Проекты, млн. тенге	900	1000	1100	1200	1400	1600	1900	2200	2500	2800
КПД 2. Количество предпринимателей, получивших сервисные услуги ЦОИ, единиц	20	25	30	40	50	60	65	70	75	80

Цель 3. Повышение доходов населения путем содействия устойчивой и продуктивной занятости

Наименование КПД	2014 год	2015 год	2016 год	2017 год	2018 год	2019 год	2020 год	2021 год	2022 год	2023 год
КПД 1. Количество профинансированных проектов, единиц	100	200	300	450	600	750	900	1100	1300	1500
КПД 2. Коэффициент возвратности микрокредитов, %	100	80	82	84	86	87	88	90	92	94
КПД 3. Количество созданных рабочих мест в рамках программы микрокредитования, единиц	200	400	600	900	1200	1500	1800	2200	2600	3000

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Үкіметінің 10.12.2018 № 818 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Мемлекеттік мүлік туралы" 2011 жылғы 1 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңы 184-бабының 2-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған "Байқоңыр (Байконур)" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы", ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 - 2023 жылдарға арналған даму стратегиясы бекітілсін.

2. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі	К.Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2014 жылғы 21 шілдедегі
№ 804 қаулысымен
бекітілген

"Байқоңыр (Байконур)" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы"
ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 - 2023 жылдарға
арналған даму стратегиясы

Осы "Байқоңыр (Байконур)" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 - 2023 жылдарға арналған даму стратегиясы (бұдан әрі - Стратегия) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 31 қазандағы № 1236 қаулысымен бекітілген Акционері мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың даму стратегиялары мен даму жоспарларын әзірлеу, бекіту, сондай-ақ оларды іске асырудың мониторингі мен оны бағалау қағидаларына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 31 қазандағы № 1382 қаулысымен мақұлданған Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорацияларды дамыту тұжырымдамасына (бұдан әрі - Тұжырымдама) сәйкес әзірленген.

Стратегия "Байқоңыр (Байконур)" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының (бұдан әрі - ӘКК) 2014 - 2023 жылдарға арналған миссиясын, пайымын, стратегиялық бағыттарын, мақсатын, міндеттерін және іс-шараларды, оларды іске асыру тетіктерін, сондай-ақ оның қызметі тиімділігінің түйінді көрсеткіштерін айқындайды.

Стратегияның тұжырымдамалық сипаты бар және Стратегия келісіліп, бекітілгеннен кейін әзірленетін ұйымдастырушылық іс-шаралар мен құжаттамалық рәсімдердің сипатын қамтымайды.

Стратегия кейінгі бағдарламалық құжаттарды, орта мерзімді даму жоспарларын, болжамды қаржы модельдерін, сондай-ақ ӘКК бюджетін әзірлеу үшін негіз болып табылады.

Стратегия жақындағы 10 жылға миссияны, пайымды, стратегиялық бағыттарды, мақсаттарды, міндеттерді, іс-шараларды, оларды іске асыру тетіктерін және қызмет нәтижелерінің көрсеткіштерін айқындайды және мыналардың негізгі бағыттарын ескере отырып әзірленген:

1) Қазақстан Республикасының Президенті - Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың "Қазақстан-2050" Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты" атты 2012 жылғы 14 желтоқсандағы Қазақстан халқына Жолдауы;

2) "Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму стратегиясын одан әрі іске асыру жөніндегі шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2007 жылғы 6 сәуірдегі № 310 Жарлығы;

3) "Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспары туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 1 ақпандағы № 922 Жарлығы;

4) "Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі инновациялық даму тұжырымдамасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2013 жылғы 4 маусымдағы № 579 Жарлығы;

5) "Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2009 жылғы 18 маусымдағы № 827 Жарлығы;

6) "Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесінің одан әрі жұмыс істеуінің кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 4 наурыздағы № 931 Жарлығы;

7) "Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010 - 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарлама және Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарының күші жойылды деп тану туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 958 Жарлығы;

8) "Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорацияларды дамыту тұжырымдамасын мақұлдау туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 31 қазандағы № 1382 қаулысы;

9) "Қазақстан Республикасында инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу жөніндегі 2010 - 2014 жылдарға арналған бағдарламаны бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 30 қарашадағы № 1308 қаулысы;

10) "Бизнестің жол картасы 2020" бағдарламасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 13 сәуірдегі № 301 қаулысы;

11) "Өнімділік 2020" бағдарламасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 14 наурыздағы № 254 қаулысы;

12) "Қазақстан Республикасында инвестицияларды тарту, арнайы экономикалық аймақтарды дамыту және экспортты ынталандыру жөніндегі 2010 — 2014 жылдарға арналған бағдарламаны бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 30 қазандағы № 1145 қаулысы;

13) "Өңірлерді дамыту" бағдарламасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 26 шілдедегі № 862 қаулысы;

14) Қызылорда облыстық мәслихатының 2011 жылғы 9 ақпандағы № 273 шешімімен бекітілген Қызылорда облысын дамытудың 2011 - 2015 жылдарға арналған бағдарламасы.

1. Ағымдағы жағдайды талдау

Сыртқы ортаны талдау

Облыстың жалпы сипаттамасы

ӘКК өз қызметін Қазақстан Республикасының Қызылорда облысында (бұдан әрі - облыс) жүзеге асырады. Облыс Қазақстанның оңтүстігінде Тұран ойпатының шегінде орналасқан, шығысында Қаратау жотасының сілемі, солтүстік-батысында Арал маңындағы Қарақұм құмы, оңтүстік-батысында - Қызылқұм құмы орналасқан.

Облыс орталығы - Қызылорда қаласы, республикадағы ең көне қалалардың бірі, құрылғанына 190 жылдан асқан. Ең солтүстігінде және ең оңтүстігінде орналасқан учаскелер арасындағы қашықтық тігінен 1000 км астамды құрайды.

Қызылорда облысының ауданы 226,0 мың шаршы километрді (бұдан әрі-мың шаршы км) құрайды. Облыс халқы (2014 жылғы 1 қаңтардағы алдын ала деректер бойынша) - 739,8 мың адам немесе Қазақстан Республикасындағы халық санының 4,3 %-ы.

Қызылорда облысындағы экономикалық ахуалды бағалау

Облыста қомақты ресурстар бар, олар оның бәсекелік бірегей артықшылықтарының әлеуетті құрамдас бөлігі болып табылады. Бұл еңбек етуге қабілетті саны көп тұрғындар, 2014 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша еңбек етуге қабілетті тұрғындар саны жалпы халық санының 47,7 %-ын құрады. Облыс аграрлық-индустриялық өңір болып табылады, айтарлықтай экономикалық әлеуеті мен табиғи ресурстары бар. Мұнай-газ саласы, уран өнеркәсібі мен құрылыс индустриясы дамып келеді. Бұдан бұрын өңірлік жалпы өнімде (бұдан әрі - ЖӨӨ) индустриялық өнім бар болғаны 3 %-ды құраса, қазіргі уақытта - 49,4 %-ды құрайды, ауыл шаруашылығының үлесі -3 % шегінде. Әдетте, облыс күріш өсіруде көшбасшы болып табылады - өңір республикада өсірілетін күріштің 90 %-ын өндіреді.

Облыста мұнайды, газды, полиметалл кендерін, уранды, тұзды қоса алғанда, минералды ресурстардың кен орындары бар. Қорғасын, мырыш, кадмий, германий, алтын, күміс, селен, темір, қоңыр көмір, жанатын тақтатас, қоңыр теміртас, фосфорит, молибден-ванадий және цирконий-титан кендерінің қорлары анықталды. Бұдан басқа, бейметалл пайдалы қазбалар кеңінен таралған, кірпіш саздағы, керамзит шикізаты, құм-қиыршықтас материалы, құрылыс және силикат бұйымдарына арналған құм, құрылыс тастары, әк шығаруға арналған әктастар.

Шикізат емес сектор саласында йодталған аспаздық тұз, полиэтилен құбырларын және темір-бетон бұйымдарын шығаратын өндірістер тұрақты жұмыс істейді. Перспективада шыны, мұнай өңдеу, цемент және әктас зауыттарын, кен байыту комбинатын және т.б. салу жоспарланып отыр.

Қолда бар транзит әлеуеті облыс аумағының Азия өңірін, Таяу және Орта Шығыс пен Еуропаны өзара байланыстыратын жолдардың (авиация, теміржол және автомобиль) қиылысында экономикалық тұрғыдан ыңғайлы орналасуынан көрінеді. Туристік әлеуетті дамыту үшін жұмыс істеп тұрған курорттық-рекреациялық аймақтарға, атаулы күндер мен оқиғаларға бай тарих-сәулет ескерткіштеріне негізделген орасан зор мүмкіндіктер бар.

Облыстың географиялық орналасуы, табиғи-ресурстық, өндірістік және ғылыми-техникалық әлеуеті еліміздің оңтүстік бөлігіндегі логистикалық қажеттіліктерді қамтамасыз етеді.

Осы мақсатқа қол жеткізу үшін Үкіметтің қатысуымен "Батыс Еуропа -Батыс Қытай" көлік магистралінің құрылысы жүргізіліп жатыр, ол облыстың барлық 7 (жеті) ауданы мен Қызылорда қаласын қамтиды. Облыс аумағы арқылы ұзындығы 812 км трасса өтеді, оның құны 184 млрд. теңгені құрайды.

2004 - 2012 жылдары жалпы өңірлік өнімнің (бұдан әрі - ЖӨӨ) 1-кестеге сәйкес оң өсу үрдісі бар. 2012 жылдың осындай кезеңіне қатысты 2013 жылғы қаңтар-қыркүйектегі ЖӨӨ мәні 19 %-ға өсті. ЖӨӨ-нің өсуіне құрылыстағы -70 %, өңдеуші өнеркәсіптегі - 35 %, саудадағы - 28 % өсу қарқынының жоғары болуы ықпал етті.

1-кесте

Бұл ретте Қазақстан Республикасының жалпы ішкі өнімінің (бұдан әрі - ЖІӨ) құрылымындағы ЖӨӨ үлесінің соңғы жылдардағы серпіні түзу және 2012 жылғы жағдай бойынша шамамен 4 %-ды құрайды.

2-кесте

Қызылорда облысы экономикасының құрылымын талдау

Облыс экономикасының құрылымында ресурстық бағытталу айқын көрінеді, пайдалы қазбаларды өндірудің үлес салмағы қомақты. Өңдеуші өнеркәсіптің үлесі әлі де мейлінше төмен.

Облыстың ағымдағы даму кезеңінде ЖӨӨ негізгі көлемін қамтамасыз ететін экономикалық қызметтің басты түрі шикі мұнай мен табиғи газ өндіру болып табылады, оның үлесіне 2008 - 2012 жылдары өндірілген ЖӨӨ-нің қомақты бөлігі тиесілі.

Облыс өнеркәсібінің 2013 жылғы құрылымын мынадай салалармен көрсетуге болады: кен өндіру, энергетика, газбен жабдықтау, сумен жабдықтау және өңдеуші өнеркәсіп салалары - жеңіл және тамақ өнеркәсібі, ағаш және тоз бұйымдарының өндірісі, қағаз және қағаз бұйымдарының өндірісі, жазып алынған материалдарды басып шығару және шығару, кокс және мұнай өңдеу өнімдерінің өндірісі, резеңке және пластмасса бұйымдарының өндірісі, машина жасау және металл өңдеу, химия өнеркәсібі, машиналар мен жабдықтарды жөндеу және орнату, жиһаз өндірісі және құрылыс материалдарының өндірісі.

Облыс өнеркәсібінің құрылымында кен өндіру өнеркәсібінің үлес салмағы 92,9 %-ды, өңдеуші өнеркәсіп - 4,8 %-ды, электрмен жабдықтау, газ, бу беру және ауа баптау - 1,8 %-ды, сумен жабдықтау, кәріз жүйесі, қалдықтарды жинауды және бөлуді бақылау - 0,5 %-ды құрайды.

Қызылорда облысы экономикасының басым салаларының жай-күйін бағалау

Агроөнеркәсіптік кешен

Ауыл шаруашылығы

2013 жылы ауыл шаруашылығының жалпы өнімінің көлемі 48 253,4 млн. теңгені немесе 2012 жылдың деңгейіне қатысты 99,5 %-ды құрады.

3-кесте

Өсімдік шаруашылығы

2013 жылы Қызылорда облысы шаруашылықтарының барлық санаттары бойынша ауыл шаруашылығы дақылдарының егістігі 157,5 мың га орналасқан, оның ішінде 79,3 мың га - дәнді дақылдар, 54,3 мың га - жем-шөп, 21,8 мың га - картоп, көкөніс,бақша дақылдары және 1,9 мың га майлы дақылдар. Негізгі дақыл - күріш егістігі 75,6 мың га орналастырылды.

Суаратын суды тиімді пайдалану мақсатында облыста тамшылатып суару әдісі пайдаланылады. Тамшылатып суару әдісі пайдаланылған кезде шығымдылық 3 есе артады, ал суаратын судың шығыстары екі есе азаяды.

Соңғы 4 жылда ресейлік селекция күрішінің 3 сорты аудандастырылды. Тағы 2 сортты (Фитш, Анаит) аудандастыру жоспарланып отыр. Сондай-ақ күріш тұқымын швейцариялық "Селест Топ" фунгицидімен өңдеу тәжірибесі енгізілді, ол күріш тұқымын 2 есе үнемдеуге, жетілудің вегетативтік кезеңін 7-10 күнге азайтуға мүмкіндік береді, ал су жұмсау 5 %-га дейін азаяды.

Өңірде күріш кластерін дамыту мақсатында 2013 жылы ӘКК Жалағаш элеваторын сатып алып, ӘКК-нің еншілес кәсіпорнын - "Байқоңыр" агрохолдингі" жауапкершілігі шектеулі серіктестігін құрды. Бұл кәсіпорынды құрудағы мақсат облыстың күріш өсіру шаруашылықтарына күріш өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігі мен қосылған құнын жоғарылатуда көмек көрсету болып табылады.

Қазіргі уақытта Қызылорда қаласында "Ауданы 2,2 га кешенді жылыжай салу" жобасы әзірлену сатысында, мұнда көкөністі жабық топырақта өсірудің голландтық технологиясы пайдаланылатын болады. Жобаны іске асыру облыс халқының маусымаралық кезеңде жас көкөніспен қамтамасыз етілу деңгейін ұлғайтады. Жоспар бойынша жыл сайынғы өндіріс 1200 тоннаны құрайды.

Сондай-ақ, ӘКК "Ауданы 100 га қарқынды үлгідегі алма бағын отырғызу" жобасын іске асыру жөніндегі жұмысты бастады. Жоба бойынша бұта тәріздес алма сортының аласа бұталары мен алма көшеттерін тамшылатып суару технологиясы пайдаланылатын болады. 30 жұмыс орнын құрып, жыл сайын шамамен 4 мың тонна алма өсіру жоспарланып отыр.

Мал шаруашылығы

Облыс шаруашылықтарының санаттарында 2013 жылы ірі қара мал басы 243,2 мың басты, қой - 416,2 мың басты, ешкі - 204,6 мың басты, жылқы -75,4 мың басты, түйе - 33,4 мыңды құрады.

Есепті кезеңде 31,4 мың тонна ет, 78,7 мың тонна сүт (сиыр сүті), 7,1 млн. дана жұмыртқа өндірілді.

2014 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша облыстағы ІҚМ басы 256,6 мың басқа, қой мен ешкі - 618,4 мың басқа, жылқы - 79,9 мың басқа, түйе - 32,6 мың басқа, құс - 91,2 мың басқа жетті.

Облыста 23 асыл тұқымды шаруашыльгқ жұмыс істейді, онда 3,6 мың бас ІҚМ, 49,7 мың бас қой, 4 мың бас жылқы және 3,4 мың бас түйе бар. 1 дистрибьюторлық орталық пен 53 қолдан ұрықтандыру пункті жұмыс істейді.

"ҚазАгро" ҰБХ" акционерлік қоғамы арқылы жалпы сомасы 537,3 млн. теңгеге 67 шаруашылыққа қаржы берілді, 3014 бас ірі қара мал мен ет бағытындағы 192 бұқа сатып алынады, жоспар 126 %-ға орындалды.

"ҚазАгро" ҰБХ" акционерлік қоғамының "Ірі қара мал етінің экспорттық әлеуетін дамыту" жобасының шеңберінде Қызылорда облысынада 2015 жылға дейін төл шығару шаруашылықтарының 2,7 мың бас асыл тұқымды ірі мал басын, фермер шаруашылықтарының 8,37 мың бас сиыр, бордақылау алаңдары үшін 5 мың бас мал сатып алуы межеленіп отыр.

Осылайша, ірі қара мал бойынша сүт бағытын да, ет бағытын да дамыту үшін негіз құрылды.

Сонымен бірге, жем-шөп базасын нығайту жөнінде шаралар қабылданып жатыр. Бұл үшін 2013 жылы жем-шөп дақылдарының егістігі 3,8 мың гектарға ұлғайтылды, жоңышқаның элиталық тұқымын шығару жөнінде тұқым өсіретін шаруашылық құрылды.

"Қызылорда Агросервис" жауапкершілігі шектеулі серіктестігімен бірге ӘКК 2014 жылы "Қызылорда облысында 500 басқа арналған бордақылау алаңын салу" жобасын іске асыруды жоспарлап отыр. Жоба бойынша шетелдік селекцияның ет бағытындағы ірі қара малын сатып алу, бордақылау кешенін, ет өңдеу цехын салу және ет өнімдерін өндіру жоспарланған. Жоспардағы өндіріс - жылына 507 тонна ет. Жоба шеңберінде 30 жұмыс орнын құру жоспарланып отыр.

Шағын Арал теңізінде балық қорларының гендік қорын сақтау мен оларды қалпына келтіру жұмыстары жүргізілуде. Солтүстік Шағын Арал теңізі мен көлдер қалпына келтірілген соң облыс бойынша балық аулау 400 тоннадан 6 мың тоннаға дейін өсті.

13 көлді көлдегі-тауарлық балық шаруашылықтарының қатарына ауыстыру үшін Қазақ балық шаруашылығының ғылыми-зерттеу институты ғылыми-биологиялық негіздеме әзірледі, ол экологиялық сараптамадан өтіп жатыр.

Шағын Арал теңізіндегі гендік қорды сақтау мақсатында балық өсірумен және су тоғандарына жіберумен айналысатын Қамыстыбас балық питомнигі құнды балық түрлерінің 14,2 млн. шабағын өсіріп, Шағын Арал теңізіне және теңізге жақын орналасқан көлдерге жіберді.

2012 жылы балық саласын дамыту жөніндегі бағдарлама шеңберінде жекелеген көлдер жүйелерін қалпына келтіруге облыстық бюджеттен 150 млн, теңге бөлінді. Бұл қаражатқа Арал ауданының "Ақшатау-Сорғақ", "Қызыларық" көлдерінде, Қазалы ауданының "Қаракөл" көлінде, Қызылорда қаласының "Қалғандария-Қызылорда", "Иіркөл-тоған шаруашылығы" көлдерінде, Жаңақорған ауданының "Қалғандария-Ақтас" көлінде және бұрынғы Қызылорда тоған шаруашылығының ауданы 82 га тоғанында мелиоративтік жұмыстар жүргізілді.

Өнеркәсіптік өндіріс

2013 жылы облыстың өнеркәсіптік кәсіпорындары 1,3 трлн. теңгенің өнімін шығарды, бұл өткен жылдың деңгейіне қатысты 121,5 %-ды құрады.

Кен өндіру өнеркәсібінде және карьер қазуда 1,25 трлн. теңгенің өнімі өндірілді немесе 2012 жылдың деңгейіне қатысты 121,3 %. Шикі мұнай өндірудің ақшалай мәндегі көлемі 1,1 трлн. теңгені құрады.

Өңдеуші өнеркәсіпте 65,4 млрд. теңгенің өнімі шығарылды немесе өткен жылдың деңгейіне қатысты 130,1 %.

Электрмен жабдықтауда, газ, бу беруде және ауа баптауда өнеркәсіптік өндіріс көлемі 24,2 млрд. теңгені құрады немесе 2012 жылдың деңгейіне қатысты 110,0 %.

Жер қойнауын пайдалану

2013 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша облыс аумағындағы жер қойнауын пайдаланушылардың жалпы саны 101-ді құрады, олардың ішінде 23 компания көмірсутек шикізатын барлаумен және өндірумен, 6-уы қатты пайдалы қазбаларды барлаумен және өндірумен, 2-уі емдік балшық өндірумен, 7-уі жерасты суларын барлаумен және өндірумен айналысады, 77 келісімшарттың негізінде 258 кен орнында 63 жер қойнауын пайдаланушы жалпы таралған пайдалы қазбаларды (бұдан әрі - ЖПҚ) барлаумен және өндірумен айналысады.

5-кесте

Құм-қиыршықтас қоспасының кен орнында 20 келісімшарт негізінде барлау мен өндіруді 24 жер қойнауын пайдаланушы жүргізеді, олардың ішінде 11-і өздерінің өндірістік қажеттіліктері үшін өндіреді, 12-сі коммерциялық мақсаттарда өндіреді, бір жер қойнауын пайдаланушы өндіру сатысына көшу кезеңінде.

Құмдақ кен орнында 13 келісімшарт негізінде 13 жер қойнауын пайдаланушы барлау мен өндіруді жүргізеді, олардың ішінде 12-сі өндіруді жүргізеді және 1-еуі барлауда.

Аспаздық тұз кен орнында 3 келісімшарт негізінде 3 жер қойнауын пайдаланушы барлаумен және өндірумен айналысады.

Кварц құмының кен орнында 3 келісімшарт негізінде 3 жер қойнауын пайдаланушы барлаумен және өндірумен айналысады - "Латон Маркет" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, "Фирма Дана" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі және "EURASIA FLOAT GLASS" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі.

Құрылыс құмы мен шағыл құм кен орнында 4 келісімшарт негізінде 4 жер қойнауын пайдаланушы барлаумен және өндірумен айналысады, олардың ішінде 2-уі құрылыс құмын өндіреді және 1-уі шағын құм өндіреді, 1-уі өндіру сатысына көшу кезеңінде.

Доломиттер мен әктастардан ұсақтас өндірумен айналысатын компаниялар орнықты жұмыс істеп, "Батыс Еуропа - Батыс Қытай" автомобиль жолын салу шеңберінде асфальт зауыттарын, темір-бетон бұйымдарын шығаратын зауыттарды және құрылыс компанияларын өз өнімімен қамтамасыз етеді.

Осы пайдалы қазбалардың негізінде облыста 2 инвестициялық жобаны іске асыру жоспарланып отыр, атап айтқанда:

1) "Цемент зауытын салу" жобасы, "Сыр цементі" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі;

2) "Әк шығару зауытын салу" жобасы, "Шиелі-Тас - Оңтүстік" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі.

ЖПҚ одан әрі өңдеу мақсатында облыстың жер қойнауын пайдаланушылары ұсақтас шығаратын 11 шағын зауыт, темір-бетон бұйымдарын шығаратын 3 шағын зауыт, 10 шағын кірпіш зауытын, 1 қышқылға төзімді киыршықтас шығаратын шағын зауыт, 1 шайылған құм шығаратын шағын зауыт және 1 минералдық ұнтақ шығаратын шағын зауыт құрды.

2012 жылы ұсақтас өндірісінің көлемі барлығы 2162,2 мың текше метрді, құм-қиыршықтас қоспасы 495,7 мың текше метрді, күйдірілген кірпіш 45 млн. дананы, құрылыс құмы мен шағыл құм 113,0 мың текше метрді құрады.

Тұжырымдамаға сәйкес жер қойнауын пайдалану саласында әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялар жер қойнауын пайдалану жобаларына жер қойнауын пайдалану құқығымен ғана қатысады. Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялардың үлесі тәуелсіз нарықтық бағалау жүргізгеннен кейін ғана айқындалуға тиіс.

Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялар жалпы таралған пайдалы қазбалардың кен орындары, техногенді минералды түзілімдер, жерасты сулары, сондай-ақ мыс, қорғасын-мырыш, алтын кені, темір-марганец дивизионда және сирек кездесетін металдар мен жерде сирек кездесетін элементтер дивизионы бойынша жер қойнауын пайдаланудың басым құқығына ие "Тау-Кен Самұрық" акционерлік қоғамы үшін қызығушылық тудырмайтын қатты пайдалы қазбалардың кен орындары бойынша жер қойнауын пайдалану құқықтарын береді.

Жер қойнауы туралы заңға сәйкес барлауға, өндіруге арналған жер қойнауын пайдалану құқығы мынадай тәсілдермен беріледі:

1) жер қойнауын пайдалану құқығына конкурс өткізу жолымен;

2) конкурс өткізбей, тікелей келіссөздер негізінде.

Бүгінгі күнге дейін бизнес өкілдері үшін жер қойнауын пайдалану саласындағы әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялармен ынтымақтастық " пайдалы қазбаларды игерудің ең басты тетіктерінің бірі ретінде болды, өйткені жер қойнауын пайдалану құқығын ашық конкурс арқылы алуға мораторий қолданылды. Ұлттық компания ретінде ӘКК-де жер қойнауын пайдалану құқықтарын тікелей келіссөздер негізінде алу артықшылығы болды.

Осылайша, ӘКК жер қойнауын пайдалану жөніндегі жобаларға жер қойнауын пайдалану құқығымен қатысып, бұл ретте өзінің жер қойнауын пайдалану құқығының нарықтық бағасына сәйкес жобадан қомақты үлес алып отырды.

Алайда, қазіргі уақытта жоғарыда аталған мораторий алып тасталды және бизнес өкілдерінде жер қойнауын пайдалану саласындағы бизнес-жобаны іске асырудың ӘКК-мен ынтымақтастықтан гөрі неғұрлым тиімдірек схемасы бар, яғни, ашық конкурсқа қатысып, өздерінің 100 %-ын сақтап қалады. Әрине, конкурста уақыт шығасылары мен рәсімдік тәуекелдер болуы мүмкін, дегенмен, бұған қарамастан конкурс арқылы өтетін жолдың қаржылай пайда әкелуі жер қойнауын пайдалану субъектілері үшін неғұрлым тартымды болып көрінеді. Бүгінде ӘКК-де пайдалы қазбаларды бірлесіп игеру бойынша инвесторларға ұсынатын шын мәніндегі өзара пайдалы ұсыныстар жоқтың қасы, өйткені ол жобаларға жер қойнауын пайдалану құқығымен ғана қатысуға құқылы. Жалғыз ұсыныс - бұл құқықтар беру. түріндегі өзі көрсететін қызметтердің бәсекеге қабілетті бағалары.

Тұжырымдамаға сәйкес ӘКК инвестициялық қызметінің түйінді қағидаты - бұл бәсекелестікті жасамай жобаларды бизнеспен ынтымақтастықта іске асыру. Осылайша, егер жер қойнауын пайдалану саласында бизнес құрылымдарға бизнесті ӘКК-нің қатысуынсыз жүргізу неғұрлым тиімді әрі экономикалық тұрғыдан пайдалы болса, онда олар қажетсіз бәсекелестікті жасамай, мұндай дамуға жәрдем көрсетуге тиіс.

Баяндалғанды негізге ала отырып және ӘКК қызметі өз өңірі үшін тиісті аумақтарды дамыту бағдарламаларында айқындалған экономиканың басым салаларындағы перспективалы, тіршілікке бейім, бәсекеге қабілетті жобаларды іске асыруға бағытталғанын ескере отырып, бүгінгі таңда экономиканың қаралып отырған секторы ӘКК үшін басым болып табылмайды деп пайымдаймыз.

Шағын және орта бизнесті дамыту

2014 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша (статистикалық тіркелім деректері бойынша) облыста 5084 шағын бизнес субъектісі (заңды тұлғалар) тіркелген, бұл 2013 жылғы 1 қаңтардағыдан 9,3 %-ға артық.

Бұл ретте тіркелгендердің ішінен кәсіпорындардың 62,9 %-ы (3196 бірлік) жұмыс істеп тұрды, яғни экономикалық қызметті жүзеге асырды немесе әлеуетті түрде жүзеге асыра алатын болды, 2106 кәсіпорын (жұмыс істеп тұрғандардың қатарынан 65,9 %-ы) белсенді болды, шағын және орта кәсіпкерлікте жұмыспен қамтылғандар саны 11,9 %-ға өсті.

Шағын және орта бизнес субъектілері өндірген өнім көлемі 0,09 %-ға өсіп, есепті кезеңде 100,9 млрд. теңгені құрады.

Қазақстан халқының санында облыс халқының үлесі 4 %-дан артық, ал шағын және орта бизнес өнімдерінің көлемі бойынша оның үлес салмағы бар болғаны 2,8 %.

Кәсіпкерлік субъектілерін қаржылай-кредиттік қолдау кәсіпкерлікті қолдаудың негізгі бағыттарының бірі болып табылады.

Облыста шағын және орта бизнес субъектілерін (бұдан әрі - ШОБ субъектілері) қаржылай-кредиттік қолдау екінші деңгейдегі банктердің филиалдары, "Аграрлық кредиттік корпорациясы" акционерлік қоғамы, "Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры" акционерлік қоғамы, "Даму" кәсіпкерлікті дамыту қоры" акционерлік қоғамы, микрокредиттік және басқа да кредиттік ұйымдар арқылы жүзеге асырылады.

"Бизнестің жол картасы 2020" бағдарламасының шеңберінде іске асырыла бастағаннан бері жалпы сомасы 12 млрд. теңгеден асатын 150 жоба мақұлданды, олардың ішінде 138 жоба субсидияланады.

2012 жылы үдемелі индустриялық-инновациялық даму жөніндегі мемлекеттік бағдарламаның шеңберінде Қызылорда облысының шағын және орта бизнес субъектілері жалпы сомасы 1975 млн. теңгеге 12 жобаны іске асырды, 129 жаңа жұмыс орны құрылды. Оның ішінде Индустрияландыру картасы шеңберінде құны 20 млн. теңге 1 жоба іске асырылып, 20 жаңа жұмыс орны құрылды.

Индустрияландыру картасының шеңберінде ӘКК "Жан Арай" жауапкершілігі шектеулі серіктестігімен бірге жалпы сомасы 280,0 млн. теңге "Қуаты тәулігіне 80 тонна болатын құрама жем зауытын салу" инвестициялық жобасын іске асыруда ("Жан Арай" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі), 60 жұмыс орны құрылмақ. Зауытты пайдалануға беру 2014 жылға жоспарланған.

Индустрияландыру картасынан тыс облыста жалпы құны 6 млрд. теңгеден асатын 18 жобаны іске асыру жоспарланып отыр, оның ішінде Қызылорда қаласында цемент зауытын салу, полиэтилен құбырларының өндірісі, көлік-логистика орталығы жобалары және басқалары бар.

Кәсіпкерлікті және жаңа өндірістерді дамыту үшін жағдай жасау мақсатында "Бизнестің жол картасы 2020" бағдарламасының шеңберінде 2012 жылы Қызылорда облысына 1897,1 млн. теңге бөлінген, оның ішінде:

1) кредиттер бойынша пайыздық мөлшерлемелерді субсидиялауға - 294,3 млн. теңге;

2) валюталық кредиттері бар кәсіпкерлерді қолдауға - 51,2 млн.теңге;

3) кредиттерге ішінара кепілдік беруге - 48,0 млн. теңге;

4) бизнеске сервистік қызметтер көрсетуге - 50,0 млн. теңге;

5) өндірістік инфрақұрылымды дамытуға- 1453,6 млн. теңге.

"Бизнестің жол картасы 2020" бағдарламасының шеңберінде кәсіпкерлік субъектілерін қолдау мақсатында 2013 жылдың басынан бері 1499,5 млн. теңгеден астам сомаға 44 жоба мақұлданды.

"Бизнестің жол картасы 2020" бағдарламасының шеңберінде Қызылорда облысында ісін жаңадан бастаған кэсіпкерлерді қолдау (старт-ап жобалар) ("Бизнес-Кеңесші жобасы"), жұмыс істеп тұрған кәсіпкерлерді қолдау ("Бизнес-Кеңесші-2 жобасы"), жұмыс істеп тұрған бизнесті жүргізуге сервистік қолдау көрсету жүзеге асырылады. Шетелдік әріптестермен іскерлік байланыстар орнату ("Іскерлік байланыстар" жобасы) жолымен шағын және орта бизнестің топ-менеджментін оқыту, өндірістерді жаңғырту және кеңейту жүргізіледі, бұл жобаның операторы - "Даму" кәсіпкерлікті дамыту қоры" акционерлік қоғамы.

"Қызылорда қаласында өнеркәсіптік алаң құру" және "Қызылорда қаласында индустриялық аймақ құру" жобалары бойынша қажетті инфрақұрылым жеткізу жұмыстары жүргізілді.

Қазіргі уақытта қағаз бұйымдарын шығару, жылыжай, "Алтын құм" демалыс аймағын салу жөніндегі жобаларға инженерлік инфрақұрылым жеткізу жұмыстары аяқталды, "Қамбаш" демалыс орталығын, "Қорқыт ата" мемориалы бар кешенде тәу ету орталығын салу шеңберіндегі жобаларға инженерлік инфрақұрылым жеткізу жұмыстары жүргізілуде, өнеркәсіптік алаңды "Қызылорда — Жалағаш" трассасымен қосатын айналма жол салу басталды.

Екінші деңгейдегі банктердің филиалдары ШОБ субъектілеріне 15 млрд. теңгеден астам сомаға кредит берді.

Ауылдық кредиттік серіктестіктер 941,2 млн. теңге сомасына 363 жобаны қаржыландырды, "Ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілерді қаржылай қолдау қоры" акционерлік қоғамы арқылы 193,4 млн. теңге сомасына 235 жоба қаржыландырылды.

Микрокредиттік ұйымдар 3,6 млрд. теңге кредит қаражатын берді.

Көлік

Жүк тасымалының көлемі 106135,3 мың тонна жүкті құрады. Осы кезеңдегі жүк айналымы 14106,3 млн. ткм құрады.

Облыс автокөлігі 251316,5 мың жолаушыны тасымалдады. Жолаушы айналымы 4594,6 млн. жкм құрады.

Туризм

Туристік елдер мен өңірлерде туризм ЖІӨ-нің 10 және одан астам пайызын беретіні белгілі, ал Қазақстанда - 1 %-дан кем.

Облыста аңызға айналған көптеген ұшырулар жүргізілген әлемдегі аса ірі "Байқоңыр" ғарыш айлағын пайдаланудың және туризмді Қызылорда облысы мамандануының маңызды саласы ретінде дамытудың бірегей мүмкіндігі бар, оның облыс ЖӨӨ-не үлесі 10 және одан астам пайыз болмақ.

Әлемде әзірге осыған ұқсас екі-ақ жер бар - АКДІ-тағы Канаверал мүйісі, одан америкалық ғарыш аппараттары ұшырылған кезде миллиондаған адамдар барып тамашалайды, және Байқоңыр, туристік инфрақұрылымның болмауына және осы бір маңызды істің тиісінше ұйымдастырылмауына байланысты оған жүз шақты адам ғана барады.

Арал ауданының "Қамыстыбас" демалыс базасы, сондай-ақ "Қорқыт ата" мемориалдық кешені Қызылорда облысының негізгі туристік объектілері болып табылады.

Бұдан басқа, "Батыс Еуропа - Батыс Қытай" халықаралық көлік дәлізінің құрылысы осы көлік дәлізінің бойынан қонақ үй кешендері мен мейманханалар салу жөніндегі жобаларға қатысу үшін ӘКК алдында перспективалы мүмкіндіктер ашады.

Құрылыс индустриясы және ағаш өңдеу өнеркәсібі

Жалпы ішкі өнімді қалыптастыруға құрылыс саласының қосқан үлесі 2012 жылы 6,2 % болды. 2012 жылы өңірдегі құрылыс индустриясы өнімдерінің өндірісі заттай мәнде мынадай болды:

1) табиғи құм - 163,2 мың текше метр;

2) терезелер мен олардың жақтаулары, есіктер мен олардың ағаштан жасалған жақтаулары - 20,2 мың шаршы метр;

3) құбырлар, түтікшелер, түтіктер мен шлангтер және олардың пластмассадан жасалған фитингтері - 525 144 кг;

4) керамикалық, отқа төзімсіз кірпіш - 22,1 мың текше метр;

5) бетоннан жасалған құрылыс конструкциялары - 130 846 тонна;

6) тауарлық бетон - 15 182 тонна;

7) өңделген тас - 4201,04 тонна.

Облыста бар табиғи шикізат ресурстарының базасы заманауи құрылыс материалдары мен бұйымдардың мол ассортиментін шығаруды жолға қоюға мүмкіндік береді.

2014 жылы облыста қуаты жылына 148 мың тонна болатын табақ шыны шығару зауытын салу және пайдалануға беру жоспарланған. Табақ шыны жасау үшін негізгі шикізат түрлері кварц құмы, доломит, әктас, кальцийлендірілген сода болмақ. Қытайлық инвесторлар шақырылып, шамамен 500 жұмыс орны құрылады.

Жобада негізгі технологиялық тораптарда еуропалық жабдықтарды пайдалану көзделген, қосалқы жабдықтарды қытайлық өнім берушілер жеткізеді.

Сонымен бірге, соңғы жылдары Қызылорда облысында құрылыс материалдарын шығару жөніндегі мейлінше дамыған база қалыптасып келе жатқанын атап өткен жөн. Мысалы, темір-бетон бұйымдары мен тауарлық бетон шығаруға 6 кәсіпорын маманданған, битумның әрқилы түрін шығару жөніндегі кәсіпорын, асфальт-бетон зауыты орнықты жұмыс істейді.

Дегенмен, кірпіш, шыны, есік, құбыр, тас сияқты құрылыс материалдарының бір бөлігі Қызылорда облысына сырттан әкелінеді. Өзіндік өндіріс есебінен ішкі нарық құрылыс материалдарының негізгі түрлерімен шамамен 50 %-ға қамтамасыз етіледі. Ішкі сұраныстың жеткіліксіз қамтамасыз етілуіне байланысты бұл үлесті мейлінше жоғарылату туралы мәселе қаралып жатыр.

Облыста тұрғын үй құрылысы мен әлеуметтік-тұрмыстық құрылысты еселеу қажет, мұның өзі заманауи құрылыс индустриясының қарқынын тиісінше үдетуді талап етеді. Қызылорда облысында шағын қабатты үйлерді жаппай салу үшін панельдер мен толығымен зауытта әзірленетін басқа да бөлшектерді жоғары механикаландырылған түрде шығару мәселесі пысықталып жатыр.

Құрылыстың межеленген көлемін, оның ішінде Батыс Қытайдан Батыс Еуропаға транзиттік теміржол төсеу көлемін ескере отырып, келешекте Қызылорда облысының аумағы арқылы мұнай құбыры мен газ құбырын төсеп, қуатты айдау станцияларын салудың өзі 2020 жылға қарай құрылыс материалдарын өндіру көлемін ұлғайтуды талап етеді.

Қазақстан Республикасы Статистика агенттігінің деректері бойынша 2013 жылы жиһаздан басқа, ағаш және тоз бұйымдарының, сабаннан және өруге арналған материалдардан жасалған бұйымдардың өндірісі 102,33 млн. теңгені, қағаз және қағаз өнімдерінің өндірісі - 176,6 млн. теңгені, жиһаз өндірісі - 64,66 млн. теңгені құрады. Қызылорда облысы бойынша өнеркәсіптік өнімнің іс жүзіндегі көлемінің индексі 2012 жылға қатысты 2013 жылы 100,1-ді құрады.

Жеңіл өнеркәсіп

Жеңіл өнеркәсіп - бұл экономиканың көпбейінді инвестициялық тартымды секторы. Сапалы өнім шығаратын болса, бұл сектор кәсіпорындарының орнықты өткізу нарығы бар, жоғары, жылына екі-үш рет айналымды және салынған ресурстардың тиімділігін, өңіраралық және салааралық ауқымды кооперацияны қамтамасыз ете алады. Сектордағы инновациялық әлеует те қомақты, өйткені дамыған елдерде бүгінгі күннің өзінде өндірістік технологиялар мен жабдықтардың түр-түрі бар, әрі олар ұдайы жетілдіріліп отырады.

Қазіргі уақытта облыстың жеңіл өнеркәсібі өз азаматтарының қажеттілігін шамамен 1 %-ға қанағаттандырады. Онда шағын және орта бизнес кәсіпорындары әрекет етеді, мысалы, "Озық" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, "Сұлтан Сүйрік" тігін фабрикасы" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, "Қызылорда СКҚ ОӨК" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі. Олардың бірі өнеркәсіптік компаниялар үшін арнайы киім-кешек тігумен айналысады, тағы біреуі төсек-орын жабдығын, ұлттық костюмдер тігеді. Бұл ретте осы өнімдерге деген сұраныстың басым бөлігі импорттық тауарлар есебінен қамтамасыз етіледі.

Облыста меншікті жеңіл өнеркәсіпті дамыту мақсатында ӘКК өңірдегі агроөнеркәсіптік кешен (бұдан әрі - АӨК) өнімдерін қайта өңдеу саласындағы жобаларды (оның ішінде, тері-былғары шикізатын, жүн өңдеу) дамытып, қосылған құны жоғары өнім шығаруды жоспарлап отыр.

ӘКК кәсіпорындарын қажетті шикізатпен қамтамасыз ету үшін сервистік-дайындау орталықтарының желісін құру және кеңейту жоспарланған.

Экономика салаларының даму болжамы және олардың облыстың әлеуметтік-экономикалық жағдайын жақсартуға ықпалы

Қазақстан Республикасы Статистика агенттігінің деректері бойынша 2013 жылғы қаңтар-желтоқсан кезеңіндегі ЖӨӨ өсу қарқьшы 106 %-ды құрады.

2013 жылы облыстың өнеркәсіптік кәсіпорындары 1348,0 млрд. теңгеге өнім шығарды немесе 2012 жылға қатысты 121,5 %-ды құрады.

Мұнай өңдеу өнімдерінің, өзге де бейметалл минералдық өнімдердің, химия өнеркәсібі өнімдерінің, тамақ өнімдерінің көлемін ұлғайту есебінен өңдеуші өнеркәсіптегі өндіріс көлемінің өткен жылға қатысты 30 %-ға өсуі қамтамасыз етілді (65,4 млрд. теңгеге өнім өндірілді).

Электрмен жабдықтауда, газ, бу беруде және ауа баптауда өнеркәсіптік өнім көлемі 2013 жылғы қаңтар-желтоқсанда 24,2 млрд. теңгені құрады немесе 2012 жылға қатысты 110,0 %.

Сонымен қатар, мұнай қорының сарқылуына және ірі мұнай операторларының жұмыс істеп тұрған ұңғымаларын су басуына байланысты шикі мұнай өндіру көлемі төмендеп барады. 2013 жылғы қаңтар-желтоқсанда 10,6 млн. тонна мұнай өндірілді немесе 2012 жылдың тиісті кезеңіне қатысты 97,3 %.

Қазақстан Республикасы Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігінің болжамды деректері бойынша 2014 жылы нақты ЖІӨ өсуі - 6%.

ЖІӨ өсуі ішінара ЖӨӨ өсуінің есебінен қамтамасыз етілетін болады. Аталған салалардың ЖӨӨ-ге қосар үлесінің ұлғаюы кірістердің артуына және экономикалық тұрғыдан белсенді тұрғындарды жұмыспен қамтуды қамтамасыз етуге ықпал етеді, азық-түлік қауіпсіздігін жоғарылатуға септігін тигізеді. Өндіріс көлемдерінің ұлғаюы бюджетке түсетін түсімдерді де арттырады, мұның өзі мемлекеттің әлеуметтік міндеттемелерін қаржыландырудың өсуіне алып келеді.

Осылайша, көрсетілген салаларды дамыту экономиканың бәсекеге қабілеттілігі мен облыс халқының тұрмыс деңгейін жоғарылатуға ықпал етеді.

Экспорттық әлеуетті бағалау

Облыс экономикасын дамытудағы кешенді тәсіл тұрғындардың өзін-өзі азық-түлікпен қамтамасыз етуін, ішкі нарықты қазақстандық қамтуы жоғары тауарлармен толықтыруды және осы өңірге тән эксклюзивті өнім шығару есебінен экспорттық құрамдасты қарқынды дамытуды ескеретін өңірді теңгерімді дамытуға негізделуге тиіс.

Соңғы жылдары жүргізіліп жатқан индустриялық-инновациялық шаралар тұтастай алған республикада да, оның ішінде облыста да АӨК-тің тиімді жұмыс істеуі жөніндегі бағдарламалар мен жобаларды іске асыруға мүмкіндік берді.

Өңірлік деңгейде бәсекеге қабілетті өнім шығаруды және өңірді ауыл шаруашылығы саласының экспорттаушысына айналдыруды бірқатар өңірлік проблемаларды шешуден бастау қажет:

1) жұмыс істеп тұрған кластерлерге (астық, тамақ және т.б.) қосымша жаңа кластерлер қалыптастыру;

2) бағдарламаларды қаржыландыру көздерін айқындау, мемлекет бөлетін ақша қаражатын пайдаланудың ашықтығына қол жеткізу;

3) мал тұқымын жақсарту, сапалы жем-шөп пайдалану, ветеринариялық жұмыстың деңгейін жоғарылату және т.б. есебінен жеке қожалықтардың мал шаруашылығы секторын жандандыру жөнінде бағдарлама әзірлеу;

4) сатып алу-өткізу жүйесінің жұмыс істеуін жетілдіруге бағытталған шараларды әзірлеу;

5) заманауи технологиялар негізінде қайталама шикізатты қайта өңдеу жөніндегі өндірістер жүйесін құру;

6) АӨК-тің экспорттық әлеуетін анықтау мақсатында оны әртараптандыру басымдықтарын айқындау.

Қызылорда облысында мұнайды, газды, полиметалл кендерін, уранды, тұзды қоса алғанда, минералды ресурстардың кен орындары бар. Қорғасын, мырыш, кадмий, германий, алтын, күміс, селен, темір, қоңыр көмір, жанатын тақтатас, қоңыр теміртас, фосфорит, молибден-ванадий және цирконий-титан кендерінің қорлары анықталды.

Облыстағы аса маңызды пайдалы қазбалар - көмірсутек шикізаты, түсті металл (қорғасын және мырыш), уран, ванадий, аспаздық тұз және жерасты сулары.

Ванадий қоры бойынша облыс республикада 1-орынды иеленеді. Өңір шегінде ванадий қорының бірегей Баласауысқандық және Құрымсақ кен орындары орналасқан. Қаратау сілемінің құрамында ванадий бар тақтатастары жан-жақты мақсатта пайдалануға болатын шикізат болып табылады. Ванадийден басқа сирек кездесетін және жерде сирек кездесетін элементтердің, алтын мен шунгиттің қорлары құндылығы жоғары кендер болып табылады.

Солтүстік Арал маңында орналасқан Ақеспе кен орны титанның жалғыз шашыраңқы кен орны болып табылады. Бұдан басқа, облыс аумағында темірдің, фосфориттердің, жанатын тақтатастардың, тальктің, мыстың бірқатар кен орындары бар, қазіргі уақытта бұлар жете барланбаған. Сондай-ақ Арал маңы мұнай бассейнін, атап айтқанда Көкарал жарты аралын геологиялық барлау жұмыстары қисынды соңына дейін жеткізілген жоқ.

Аспаздық тұздың бірегей шоғыры бар (Арал теңізінің солтүстік жағалауы және оған жақын орналасқан көлдердің қазаншұңқырлары).

Жаңақорған кен орнының минералды суы мен Теріскен көлінің әйгілі емдік балшығы, сондай-ақ Сор көлінің емдік балшығының перспективалы учаскелері шипажайлар желілерін дамыту үшін алғышарт болады.

Мырыш, уран, қорғасын қоры бойынша облыс үшінші орында. Бүгінгі таңда "Шалқия" қорғасын-мырыш кенішінің қызметін қалпына келтіру перспективасы облыс үшін маңызды болып табылады, ол алмастырушы әсер беріп, аралас өндірістердің дамуына септігін тигізген болар еді.

Бірқатар пайдалы қазбалардың қорлары бойынша деректер (жалпықазақстандық қорға қатысты пайызбен):

1) ванадий —65 %;

2) мырыш - 15,1 %;

3) қорғасын -9,6%;

4) уран-13,7%;

5) мұнай, газ және конденсат - 4,7 %;

6) жерасты сулары - 3,5 %.

Осы байлықтың бәрін игеру, облыс экономикасын сапалы жаңа деңгейге шығару үшін бірқатар перспективалы жобаларды іске асыру пысықталып жатыр.

Мал шаруашылығы секторы - бұл мемлекеттің күш-жігері жұмсалуға тиіс экономика сегменті, қабаты. Мал шаруашылығын дамытудағы халықаралық тәжірибе бұл саланың өнімдерін ет пен сүт қана құрап қоймай, оған жүн мен тері, қайталама шикізаттың басқа да түрлері жататынын көрсетіп отыр, оларды пайдалану халықтың тұтынуы үшін де, өнеркәсіптің тоқыма, жеңіл, парфюмерлік, фармакологиялық және т.б. түрлі салаларында пайдалану үшін де көптеген тауарларды шығаруға мүмкіндік береді.

Осылайша, өсімдік шаруашылығы сияқты мал шаруашылығы да экспорттық әлеуеттің құрамдас бөлігіне айналуға тиіс. Мал шаруашылығы кешенін АӨК-тің экспорттық құрамдас бөлігіне қосу бірқатар артықшылықтарға негізделген, олардың қатарына мал ұстаудың айдау-жаю нысандарын дамыту үшін жергілікті тұрғындардың тарихи қалыптасқан дағдысы, өңірдің мал шаруашылығы әлеуеті, жем-шөп базасы және т.б. жатады. Мал шаруашылығының қайталама шикізатын пайдалану республика АӨК-індегі облыстың экспорттық құрамдасын әртараптандыруға мүмкіндік береді.

Облыстың инвестициялық ахуалын талдау

2013 жылы облыс экономикасының барлық салаларына тартылған инвестициялар көлемі 371,4 млрд. теңгені құрады, бұл 2012 жылға қарағанда 68 %-ға жоғары. Қаржыландыру көздері бойынша инвестициялардың үлесі мынадай: кәсіпорындардың, ұйымдар мен халықтың есебінен - 64 %, шетелдік инвестициялар - 0,2 %, қарыз қаражаты - 19,9 %, жергілікті бюджет - 5,4 %, республикалық бюджет - 10,5 %. Бұл ретте облыс ЖӨӨ бағалау бойынша бір триллион теңгеден асты. Инвестициялар нормасы 35 %-ға жуық.

Инвестициялар нормасы (оның ЖІӨ-дегі үлесі) мен әлеуметтік-экономикалық даму қарқыны арасында белгілі бір өзара байланыс бар. 25 %-дық норма, әдетте, экономиканың ең үздік 4-5 % мөлшерінде орташа жылдық өсуіне сәйкес келеді. Орташа жылдық болжамды 8 %-дық қарқынға қол жеткізу үшін инвестициялар нормасы 35-40 %-ды құрауға тиіс.

Шаруашылық жүргізуші субъектілердің меншікті қаражаты инвестициялардың басым көздері болып табылады, 2012 жылмен салыстырғанда олардың 2013 жылғы қаңтар-желтоқсандағы көлемі (салыстырмалы бағамен) 44,9 %-ға ұлғайды.

2012 жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 2013 жылғы қаңтар-тамыздағы сыртқы сауда айналымы 3503,6 млн. АКДІ долларын құрап, 104,9 %-ға жетті, оның ішінде экспорт - 3313,5 млн. АҚШ долл. (2012 жылдың деңгейіне қатысты 106,9 %), импорт - 190,1 млн. АҚШ долл. (2012 жылдың деңгейіне қатысты 79,6 %).

Қызылорда облысының экспорт көлемі орасан зор, өзін-өзі ақтайтын болса және осы экспортты одан әрі ұлғайтуды қамтамасыз ететін өндіріске құйылатын болса, инвестиция тарту оңай. Ванадий, мырыш пен қорғасын өндірісіне, мұнай өндіруді қолдауға, заманауи газ өнеркәсібін құруға, күріш өндірісін кеңейтуге құйылатын инвестициялар дәл осындай болуы мүмкін.

Сыртқы орта факторларының ықпалы

Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялардың қызметіне ықпалын тигізуі мүмкін бірқатар жаһандық факторлар орын алып отыр, олардың қатарында: саяси, құқықтық, экономикалық, демографиялық, шаруашылық және экологиялық факторлар да бар.

Саяси және құқықтық факторлар

Орнықты, ішкі саяси жағдайлар, сондай-ақ сырттан төнетін қауіптің болмауы және Қазақстан Республикасының халықаралық қатынасындағы көп бағыттылық облыс экономикасының қарқынды әрі серпінді дамуына ықпал етеді. Бұдан басқа, мемлекет халық шаруашылығының салаларын, оның ішінде АӨК-ті, машина жасау саласы мен құрылыс индустриясын дамытуға қолайлы ықпалын тигізетін шаралар кешенін қабылдауда. ӘКК өз қызметінде 1994 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің және 2008 жылғы 10 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Салық кодексінің, "Акционерлік қоғамдар туралы" 2003 жылғы 13 мамырдағы Қазақстан Республикасы Заңының нормаларын басшылыққа алады, мұның өзі қызметтің құқықтық негізін қамтамасыз етеді.

Шаруашылық факторлар

Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспарына сәйкес 2010 жылдан бастап ЖІӨ-нің өсу қарқыны мен ұлттық экономикаға құйылатын инвестицияларды біртіндеп ұлғайту жоспарланып отыр, бұл экономиканың басым салаларын дамытуға ықпал ететін белсенді инвестициялық саясат жүргізуге мүмкіндік бермек.

Дәйекті экономикалық өзгерістер Қазақстан мен облыс экономикасын біртіндеп қалпына келтіруге үміт артуға мүмкіндік береді, атап айтқанда, мұның әлемдік қаржы нарығында болжанбаған қолайсыз оқиғалар болмаған жағдайда, ӘКК қызметіне оң әсерін тигізетін барлық салдары ескерілді.

Демографиялық факторлар

Әлемдік демографияда басты екі үрдіс бар - өмір сүру ұзақтығын жалпы ұлғайту және өлім деңгейін төмендету.

Осылайша, халық санының жалпы өскені байқалып отыр, оның қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін азық-түлік өндірісін перманентті ұлғайту және тыныс-тіршілікті қамтамасыз ететін инфрақұрылымды дамыту талап етіледі. Осының нәтижесінде инвестициялық қаражат іздестіру қажеттілігі туындайды. Осыған байланысты ӘКК облыстың экономикалық әлеуетін және әлеуметтік-экономикалық дамыту жөніндегі мемлекет міндеттерін шешу үшін өзінің тұрақты қызметін қамтамасыз етуге қабілетті.

Экологиялық факторлар

Климаттық жағдайлардың қатаң болуы облыста жұмыс істейтін компаниялардың қызметі тиімділігінің төмендеуіне ықпалын тигізуі мүмкін. Атап айтқанда, ауыл шаруашылығы бағытындағы кәсіпорындар үшін өнімнің шықпай қалу, ауыл шаруашылығы малдарының қырылу ықтималдығы артады, машина жасау кәсіпорындары үшін технологиялық жабдықтың істен шығу қаупі артады, құрылыс саласы, тау-кен металлургиясы өнеркәсібі мен көлік-коммуникация кешені үшін ғимараттардың, құрылыстардың, жабдықтар мен көлік-коммуникация инфрақұрылымының тозу деңгейі жоғарылайды. Көрсетілген мән-жайлар облыстың әлеуметтік-экономикалық дамуының орнықтылығына ықпалын тигізуі мүмкін.

Экономиканың ӘКК үшін басым секторлары

Экономиканың ӘКК үшін басым секторларын айқындау өңірде қалыптасқан экономикалық мамандануды және ҮИИДМБ мен Қызылорда облысын дамытудың 2011 - 2015 жылдарға арналған бағдарламасында баяндалған мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын ескере отырып жүзеге асырылды.

2010 жылғы Жолдауында Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаев экономиканың шикізаттық емес бес-жеті кластерлік саласына назар аударуды ұсынды. Мұндайлардың қатарына ол - туризмді, мұнай-газ өнеркәсібін, машина жасауды, тамақ және тоқыма өнеркәсібін, көліктік-логистикалық қызметтерді, металлургия мен құрылыс материалдарының өнеркәсібін жатқызды.

Елбасының бұл нұсқауын орындау Қызылорда облысы үшін өте маңызды, өйткені жоғарыда аталған салалардың ішінен мұнда металлургия ғана жоқ. Басқа салалардың бәрінде озыңқы даму үшін барынша қолайлы әрі тиімді мүмкіндіктер бар.

Сондықтан АӨК және ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеу, құрылыс индустриясы мен құрылыс материалдарының өндірісін дамыту, көлік және телекоммуникация инфрақұрылымын дамыту, таза энергетиканы дамытуды қоса алғанда, энергетика, туристік қызмет, машина жасау, жеңіл өнеркәсіп пен тамақ өнеркәсібін дамыту экономиканың ӘКК үшін басым секторлары болып табылады.

Өнеркәсіп салаларының ішінен, бірінші кезекте, бұл облыстың ауыл шаруашылығын жеделдетіп дамыту базасында тамақ өнеркәсібін дамытуға және келешекте көліктік, тұрғын үй және өнеркәсіптік құрылыстың дамуына байланысты құрылыс материалдарының өнеркәсібіне қатысты.

Шешілуі мемлекет пен шаруашылық жүргізуші субъектілердің келешекте бірлесіп күш-жігер жұмсауын талап ететін облыстың ауыл шаруашылығының негізгі проблемалары:

1) материалдық-техникалық базаның қанағаттанғысыз жай-күйі;

2) ауыл шаруашылығы өнімдерін терең өңдеудің өндірістік процестерінің дамымауы;

3) өндірісті іске қосу және шикізат сатып алу үшін айналым қаражатының жетіспеуі;

4) ауылдағы жұмыс жағдайларының тартымсыз болуының салдарынан тұрғындардың көшіп кетуіне негізделген кадр әлеуетінің төмен деңгейі.

Өңдеуші енеркэсіпті дамытудың орасан зор мүмкіндіктері облыстық азық-түлік кешенін дамытуға байланысты, мұнда ет, сүт өңдейтін дамыған өнеркәсіп жоқ, қой шаруашылығының және мал шаруашылығының басқа да салаларының дамуы шикізатты артығымен беретін заманауи тері-былғары өңдеу өнеркәсібі жоқ, дамуы үшін шикізат базасы мол, әрі өрістетіле беретін дамыған жүн өңдеу өнеркәсібі жоқ. Шығарылатын өнімнің сан алуан ассортименті болатын заманауи ет комбинаттарын, халық үшін түрлі сүт өнімдерін шығаратын сүт комбинаттарын құру қажет. Мал шаруашылығы өнімдерін өңдеу базасында киім тігуді қоса алғанда, тері-былғары және тоқыма өнеркәсіптерін айтарлықтай дамытуға болады.

Туризмді, ең алдымен Байқоңыр ғарыш айлағына барумен байланысты халықаралық туризмді қарқынды дамыту Қызылорда облысын жеделдетіп дамытудың тағы бір маңызды көзіне айналуы мүмкін.

Байқоңырда туризмді дамыту халықаралық қоғамдастықтың Қазақстанға қызығушылығын арттырып, Астанаға, Алматыға және Қазақстанның басқа өңірлеріне де туристердің қосымша ағынын әкеледі.

Міндет - туризмді Қызылорда облысын дамыту қозғалтқыштарының біріне айналдырып, оның ЖӨӨ жасаудағы үлесін 2020 жылға қарай ЖӨӨ-нің 5 %-ына дейін, ал 2030 жылға қарай - ЖӨӨ-нің 10 %-ына дейін жеткізу.

Бұдан басқа, Батыс Қытай мен Қазақстанды Ресеймен және Батыс Еуропамен қосатын автомагистраль мен темір жолдың Қызылорда облысының аумағы арқылы өтуіне байланысты ірі транзиттік көлік жүйесі мен логистикалық базалар құру Қызылорда облысын жеделдетіп дамытудың маңызды көзі болып табылады.

Көліктік-логистикалық құрылым халықаралық жүк транзитінен Қазақстанның қосымша табыс алуына және Қазақстанның өзінің сыртқы саудасын дамытуға ықпал ететін болады.

"Батыс Еуропа - Батыс Қытай" халықаралық көлік дәлізінің құрылысы облыс орталығында да, осы көлік дәлізінің бойынан да қонақ үй кешендері мен мейманханалар салу жөніндегі жобаларға қатысу үшін ӘКК алдында перспективалы мүмкіндіктер ашады.

Қызылорда қаласында жолаушылар тасымалдау проблемалары да дереу өз шешімін талап етеді - бұл сыйымдылығы жоғары автобустар жоқ дерлік бірен-саран облыс орталықтарының бірі. Халық саны 200 мың адамнан асатын қалада қазіргі уақытта жолаушылар тасымалдауды шамамен 450 микроавтобус (газельдер) пен сыйымдылығы шағын 305 автобус жүзеге асырады.

Ішкі ортаны талдау

ӘКК дамуының негізгі кезеңдері

ӘКК 2011 жылғы 11 қаңтарда құрылған. 2011 жылдың бірінші жартыжылдығында компания қызметі ұйымдық құрылымды жасақтауға, өңір экономикасының ағымдағы жай-күйін талдауға, мемлекеттік және жеке меншік құрылымдардың өкілдерімен кездесулер мен форумдар өткізуге, өңірлік даму шеңберінде ӘКК мүмкіндіктері мен бағыттары туралы ақпараттық өріс жасауға бағытталды.

Өңірлік кәсіпорындардың диагностикасы ӘКК-нің алғашқы қадамдарының бірі болды, оның мақсаты мынадай еді:

1) өңірде өндірілетін өнімнің сапасын кеңейтудің және жақсартудың ағымдағы жай-күйі мен мүмкіндіктерін бағалау;

2) шағын және орта бизнестің мүддесін ескере отырып, өңірде мемлекеттік бағдарламаларды ілгерілету мүмкіндігін іздеу;

3) нарықтың нысаналы тауашаларын, өңірде өндірілмейтін тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді іздеу және импорт алмастыру мүмкіндіктерін кеңейту.

Диагностика ӘКК қызметінің негізгі бағыттарын, форматы мен дәйектілігін айқындап берді. Диагностика барысында 50-ден астам өңірлік компаниямен жұмыс жүргізілді, оның нәтижесінде қызметтің базалық бағыттары айқындалды:

1) өңірдің аграрлық секторын дамыту;

2) индустриялық-инновациялық жобаларды қолдау;

3) туризмді дамыту;

4) құрылыс индустриясы мен ағаш өңдеу өнеркәсібін дамыту;

5) өңірде жеңіл өнеркәсіпті дамыту;

6) тамақ өнеркәсібін дамыту;

7) бизнесті дамыту үшін институционалдық жағдайлар жасау (ақпараттық, консультациялық және әдіснамалық қолдау).

2011 жылдың басынан бері ӘКК-ге 60-тан астам бизнес-ұсыныс түсті.

2011 - 2013 жылдары әріптестермен бірге Арал және Қазалы аудандарында балық өңдеу жөніндегі 3 кәсіпорын - "Қызылорда Балық" сервистік-өңдеуші кешен, "Қаратерең Балық" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, "Бөген" сервистік-дайындау орталығы, Қызылорда қаласында сүт және сүт өнімдерінің өндірісі ("Шөгірлі Сүт" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі), Қызылорда қаласында 100 орындық "Дамир балабақшасы" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, Жаңақорған ауданындағы балшықпен емдейтін шипажайы бар 76 төсек-орындық санаторий ("Шипажай Жаңақорған" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі).

Олардың жалпы құны 754,3 млн. теңге, бұл ретте:

1) ӘКК қатысу үлесі -270,5 млн.теңге;

2) тартылған жеке инвестициялар сомасы - 333,9 млн.теңге.

Қазіргі уақытта ӘКК-де практикалық тұрғыдан іске асыру сатысында 8 инвестициялық жоба бар, олардың жалпы құны шамамен 8,114 млрд. теңге, мұндағы ӘКК-нің ақшалай үлесі 2,9 млрд. теңгеге жуық.

Жалпы құны 4,2 млрд. теңге болатын 5 жобаны іске асыру жоспарланып отыр, мұндағы ӘКК-нің ақшалай қаражатының үлесі 262,145 млн. теңгеге жуық.

Өңірдің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысу ӘКК қызметінің негізгі стратегиялық бағыттарының бірі болып табылады.

Негізгі азық-түлік тауарларының бағасын тұрақтандыру жөнінде қабылданып жатқан шаралар шеңберінде "Алтын Қамба" агроөнеркәсіптік комбинаты" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің базасында сыйымдылығы 3250 тонна көкөніс сақтау қоймасы салынды, сыйымдылығы 100 тонна ет сақтау қоймасы мен сыйымдылығы 150 тонна жеміс сақтау қоймасын салу жөніндегі бірлескен жоба іске асырылды.

Азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қоры қалыптастырылды, көкөніс өнімдерінің егіс алқаптарын ұлғайту жөніндегі іс-шаралар жоспарлануда, тамақ өнімдері мен басқаларын сату жөніндегі көтерме-бөлшек сауда желісі реттелуде.

Қазақстан Республикасының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын жаңғыртудың 2011 - 2020 жылдарға арналған бағдарламасын іске асыруға қатысу Қазақстан Республикасының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын жаңғыртудың 2011 — 2020 жылдарға арналған бағдарламасын іске асыру мақсатында 2011 жылы 120,0 млн. теңге, ал 2012 жылы - 312,5 млн. теңге бөлінді.

2011 жылы көппәтерлі 5 тұрғын үй (бұдан әрі - КТҮ) жөнделді. 4 объектіні Мемлекеттік қабылдау комиссиясы қабылдады, 1 объекті - 2013 жылға ауысады.

2012 жылы 14 объектіні жөндеу жоспарланған (10 объекті - Қызылорда қаласында, 2-уі - Қармақшы ауданында және 2-уі - Қазалы ауданында). Жөндеу жұмыстары толық аяқталып, 7 объектіні мемлекеттік қабылдау комиссиясы қабылдап алды, атап айтқанда Қызылорда қаласында 3 объекті, Қармақшы ауданында - 2 объекті, Қазалы ауданында 2 объекті. Қызылорда қаласындағы 4 объектіні тапсыруға дайындық жүргізіліп жатыр (1-еуі 2011 жылдан ауысқан).

Қалған 4 объектіде жөндеу жұмыстары аяқталған жоқ, жұмыстардың 85 %-ы орындалды.

Бүгінгі күні Қазақстан Республикасының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын жаңғыртудың 2011 - 2020 жылдарға арналған бағдарламасы бойынша 432,5 млн. теңге бөлінсе, 2011 - 2012 жылдары оның 419,0 млн. теңгесі (97 %-ы) игерілді. Жете игермеудің негізгі себебі - жөндеу үшін қажетті құжаттардың кеш ұсынылуы, шарттарға пәтер иелерінің қол қоймауы, жосықсыз мердігер ұйымдар, сыртқы кәріз желілерінің шамадан тыс тозуы, олар қосымша кедергілер жасай отырып, тазартылған және жөнделген жертеле қабаттарын су басады.

"Жұмыспен қамту 2020 жол картасы" бағдарламасы бойынша ӘКК ауылда микрокредит беру жөніндегі өңірлік уәкілетті орган болып табылады.

2011 - 2012 жылдары барлығы 607 түпкілікті қарыз алушыға кредит берілді, оның ішінде: 2011 жылы - 200,0 млн. теңге 98 адамға, 2012 жылы -933,0 млн. теңге 509 адамға берілді.

Мал шаруашылығы (ірі кара мал өсіру), ет өнімдерінің өндірісі, көкөніс пен бақша дақылдарын өсіру, қызмет көрсету саласы (моншалар, шаштараздар, техникалық қызмет көрсету станциялары, тігін салондары, жөндеу шеберханалары) ауылдағы кәсіпкерлікті дамытудың негізгі салаларына айналды.

"Жұмыспен қамту 2020 жол картасы" бағдарламасы бойынша ауылда микрокредит беруге екі траншпен 2013 жылға 2,0 млрд.теңге бөлініп, игерілді. Бірінші транш бойынша 2013 жылы бөлінген 1,0 млрд. теңгені ӘКК арқылы 435 адам алды. 2013 жылы екінші транш бойынша бөлінген бюджет қаражатынан 400 адам микрокредит алды. Микрокредитті алушының өзін қоса есептегенде, 1000-нан астам жаңа жұмыс орындарын құру межеленіп отыр.

Тұтастай алғанда, "Жұмыспен қамту 2020 жол картасы" бағдарламасының екінші бағытының қаражатын игеруге 46 кредиттік серіктестік пен 8 микрокредиттік ұйым қатысты.

2013 жылы облыста микрокредит беру бойынша сыйақы мөлшерлемесін төмендету проблемасы шешілді. Егер 2011 жылы берілген микрокредиттер бойынша орта есеппен алғандағы пайыздық мөлшерлеме түпкілікті қарыз алушы үшін 8 %-ды, 2012 жылы - 7,3 %-ды құраса, 2013 жылы ӘКК арқылы түпкілікті қарыз алушы берілген микрокредиттер бойынша пайыздық мөлшерлеме 4,4 %-ға дейін азайтылды.

Стратегиялық жоспарлау

Орналастырылған акцияларды төлеуге ӘКК-ге берілген кәсіпорындарда ӘКК құрылғанға дейінгі стратегиялық жоспарлау жүйесі формальды сипатта болды, ал кейбіреуінде мүлдем болған жоқ.

Қазіргі кезде қызметкерлердің ӘКК стратегиясын және ӘКК мен кәсіпорындар топтарының арасындағы көрсеткіштердің келісімділігін түсінетіні байқалады. Кәсіпорындар топтарында Теңгерімделген көрсеткіштер жүйесін әзірлеу және енгізу жоспарланып отыр, ол стратегияны іске асыру құралы бола отырып, миссияны, пайымды және стратегиялық бағыттарды нақты мақсаттар, міндеттер мен көрсеткіштер нысанында құрылымдық бөлімшелер басшыларының деңгейіне дейін жеткізуге мүмкіндік береді.

ӘКК компаниялар тобында стратегиялық жоспарлау жүйесін толық регламенттеуді, акционер мен ӘКК-нің өзара іс-қимыл жасау процестерін сипаттауды жоспарлауда.

Корпоративтік басқару

Тиімділікті жоғарылату және ӘКК қызметін заңнама талаптарына сәйкес келтіру мақсатында 2011 жылғы мамырда Корпоративтік басқару кодексі әзірленіп, қабылданды, онда ӘКК-нің жұмыс істеу қағидаттары айқындалып, Акционердің, Директорлар кеңесінің және ӘКК атқарушы органының өзара іс-қимыл жасауы регламенттеледі.

Құрамында жеті мүшесі бар Директорлар кеңесі ӘКК-нің басқарушы органы болып табылады, оның ішінде үшеуі - тәуелсіз директорлар, бизнес өкілдері.

ӘКК мүддесінде әрекет ете отырып, тиімді, кәсіпқой әрі тәуелсіз Директорлар кеңесі корпоративтік басқарудың тиісті деңгейін қамтамасыз етіп, дамудың стратегиялық бағыттарын айқындайды, акционерлердің құқықтарын қорғап, басқарма қызметін бақылауды жүзеге асырады. Директорлар кеңесінің құрамына тәуелсіз директорлар ретінде бизнес-қоғамдастықтың өкілдерін қосу ӘКК қызметін тәуелсіз әрі объективті бағалауды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

Құрамында Төраға және Төрағаның үш орынбасары болатын Басқарма ӘКК-нің атқарушы органы болып табылады. ӘКК басқармасы апта сайын мәжіліс өткізеді және ӘКК-ні жедел басқару бойынша шешімдер қабылдайды.

ӘКК-нің басқарушылық практикасына басшылық пен құрылымдық бөлімшелер басшыларының апта сайынғы жедел кеңестерін өткізу енгізілген.

Мұндай практиканы енгізу нәтижесі мынадай:

1) басқарушылық шешімдер қабылдаудың жеделдігін арттыру;

2) шешімдердің орындалуын бақылауды жақсарту;

3) құрылымдық бөлімшелер басшыларының жұмысқа ден қоюын арттыру, шынайы командалық жұмыс үшін жағдайлар жасау.

Директорлар кеңесіне есеп беретін Корпоративтік хатшы Басқарманың, ӘКК-нің құрылымдық бәлімшелерінің лауазымды адамдарының акционерлердің құқықтары мен мүдделерін қамтамасыз етуге, сонымен қатар корпоративтік басқару саласындағы саясат пен практиканы жетілдіруге бағытталған рәсімдерді сақтауын қамтамасыз етеді.

Корпоративтік басқару қағидаттарын қолдану ӘКК қызметіне объективті талдау жүргізу үшін негіз болады. ӘКК қызметінің заңнамаға және жетекші халықаралық стандарттар мен корпоративтік басқару қағидаттарына сәйкестігін қамтамасыз ету, сондай-ақ менеджменттің заманауи әдістерін енгізу корпоративтік басқару басымдығы болып табылады.

Басқарудың тиімді моделін қамтамасыз ету үшін ӘКК корпоративтік басқарудың әлемдік үздік практикаға сәйкес келетін заманауи стандарттарын белсенді түрде енгізуде және Акционер айқындаған әрі әлеуетті инвесторлар үшін ӘКК-нің тартымдылығын арттыруға бағытталған бірыңғай саясат шеңберінде оны жетілдіру жөнінде ұдайы жұмыс жүргізетін болады.

ӘКК экономиканы дамытудың заманауи үрдістеріне сай келетін басқару әдістері мен бизнес-процестерге және бизнесті жүргізудің алдыңғы қатарлы практикасына кешу жөнінде жұмыс жүргізеді. ӘКК қызметінің ашықтығын жоғарылату, ӘКК есептерін, оның ішінде басқарма, Директорлар кеңесі мен ӘКК акционерлерінің шешімдерін (жасырын ақпаратты қоспағанда) жариялау практикасын енгізу жөніндегі іс-шаралар жалғасын табады.

Корпоративтік басқару сапасын жақсарту мақсатында ӘКК "Самұрық-Қазына" акционерлік қоғамының компаниялар тобының үлгісі бойынша Корпоративтік басқару жүйесін диагностикалау әдістемесінің негізінде корпоративтік басқаруға диагностика жүргізуді жоспарлап отыр. Әдістеме корпоративтік басқарудың ең үздік практикасына сәйкестік рейтингін айқындауға мүмкіндік береді және ӘКК-дегі корпоративтік басқаруды жетілдіру процесін ұдайы мониторингтеу құралына айналуға тиіс.

Диагностиканың мақсаты корпоративтік басқару жүйесін бағалау мен дамытудың құрылымдалған әрі дәйекті тәсілі арқылы үздік әлемдік практика негізінде корпоративтік басқару деңгейін жоғарылату болып табылады. Бұл ретте корпоративтік басқару мынадай негізгі үш құрамдауыш бойынша бағаланады: құрылым, процестер мен ашықтық.

Корпоративтік басқарудың жоғары деңгейі компания қызметінің экономикалық көрсеткіштеріне, ашықтықты арттыруға, шешім қабылдау процесінің толықтығына әсерін тигізіп қана қоймай, сонымен бірге инвесторлардың компанияны қабылдауына да оң ықпалын тигізеді.

ӘКК-нің кадр саясаты қайта қаралып, бизнесте жұмыс тәжірибесі бар адамдарды, оның ішінде "Болашақ" бағдарламасының түлектерін тартуға бағдарланады.

Оның нарықтық жағдайларда жұмыс істеуіне байланысты тәуекелдердің бәрін анықтауға бағытталған тиімді менеджмент жүйесі енгізіліп, ішкі бақылау және мониторинг тетіктері реттеледі.

Еншілес және тәуелді ұйымдарды басқару моделі ӘКК жобаларды инвестициялауды мынадай негізгі нысандарда жүзеге асырады:

1) жеке меншік кәсіпкерлік субъектілерімен (бұдан әрі - әріптестер) бірге бірлескен кәсіпорындар (бұдан әрі - БК) құру, бұл ретте жобаларға ӘКК-нің қатысу үлесі 49 %-дан аспайды;

2) "Қызылорда қаржы компаниясы" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі — еншілес компания арқылы ӘКК активін әріптестерге қаржылық лизингке беру.

ӘКК мен әріптестер арасындағы ынтымақтастық бірлескен кәсіпорын құру және активтерді жарғылық капиталға салымдар ретінде беру нысанында жүзеге асырылады. Ақша қаражаты, жылжымайтын мүлік, жер учаскелері мен басқа да өтімді активтер ӘКК мен әріптестің активтері бола алады. ӘКК қарыз қаражатын тарту кезінде кепілгер болуы мүмкін.

Еншілес компанияның (бұдан әрі - Компания) қызметіне ӘКК-нің қатысу дәрежесі ӘКК-ні басқару моделін операциялық модельге жатқызуға мүмкіндік береді.

Басқарудың операциялық моделінің артықшылықтары бар: жоғары тұрған органдар тапсырмаларының орындалуына тікелей бақылау жүргізуге мүмкіндік береді; іске асырылып жатқан жобалар бойынша түпкілікті жауапкер ретінде Компания басшылығының жеке жауапкершілігі дәрежесінің жоғары болуын көздейді.

Персоналды басқару

Стратегиялық менеджмент жүйесінде ұзақ мерзімді кезеңге арналған бәсекелі артықшылық құрудың негізгі көздерінің бірі ретінде персоналдың алатын орны ерекше.

Өз алдына қойылған міндеттер мен функцияларды, орындалатын жұмыстар көлемін негізге ала отырып, ӘКК-нің ұйымдық құрылымы құрылымдық бөлімшелердің жеткілікті сандық құрамын білдіреді.

Құрылымдық бөлімшелердің өзара іс-қимыл жасауы жүргізілетін шарттар олардың бірлескен қызметінің табысты болуына, процеспен және еңбек нәтижелерімен қанағаттану деңгейіне ықпалын тигізеді.

ӘКК іске асырып отырған кадр саясаты жұмыскерлерді ынталандырудың тиімді жүйесін ескере отырьш және бекітілген ішкі құжаттарға сәйкес экономика саласында білікті кадрлардың жетіспеуіне байланысты проблемаларды шешуге, қаржыландыруға және жинақталған тәжірибені сақтауға, корпоративтік құндылықтарды нығайтуға бағытталған.

Кадр саясаты ӘКК-нің миссиясымен және негізгі міндеттерімен тығыз байланысты, әрі мынадай қағидаттар мен бағыттарға негізделеді:

1) стратегияда көзделген қызметтің барлық бағыттарын іске асыру мен іске қосуды ескере отырып, ұйымдық құрылымды оңтайландыру;

2) бос лауазымдарға кадрларды қабылдау ашықтық және конкурстық іріктеу қағидаттарында жүзеге асырылады;

3) басқарушылық орындарға жұмыскерлер негізінен ішкі резервтен тағайындалады, мұның өзі қызметкерлерді өсуге ынталандыруды қамтамасыз етеді;

4) семинарлар мен біліктілікті жоғарылату курстарында қызметкерлердің біліктілік деңгейін үнемі жоғарылатып тұру, жүйелі түрде аттестаттаудан өткізу.

ӘКК-де персоналды басқарудың тиімді жүйесін құруға және стратегиялық мақсаттарға қол жеткізуге бағытталған адами ресурстарды басқару стратегиясын да әзірлеу жоспарланып отыр. Персоналды іріктеу және бейімдеу, кадрлар резервін қалыптастыру, персоналды оқыту және дамыту жүйесі құрылмақ.

2014 - 2023 жылдары "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы компаниялар тобының кадр саясатының қағидаттарын ескере отырып, ӘКК-нің кадр саясатын жетілдіру жоспарланып отыр.

Қаржылық жағдайы

ӘКК-де бюджеттеу жүйесі жұмыс істейді, ол ашықтықтың, теңгерімділіктің және тиімділіктің жалпы қағидаттарына негізделген.

ӘКК-нің жарияланған акцияларының саны 10 000 000 дана қарапайым акцияны құрайды, номиналды құны 1000 теңге (бағалы қағаздар шығарылымын мемлекеттік тіркеу туралы 2011 жылғы 13 желтоқсандағы А 5852 куәлік).

2014 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша ӘКК-нің сатып алынған және орналастырылған акционерлік капиталы 3 654 303 мың теңгені құрайды.

2012 жылғы шоғырландырылмаған көрсеткіштер:

"Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жыл сайынғы міндетті аудитін "Инсар" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі" аудиторлық компаниясы жүргізген ӘКК-нің 2012 жылғы қаржылық есептілігіне сәйкес:

1. 2012 жылы ӘКК жалпы 156 609,7 мың теңге кіріс алды;

2. 2012 жылы ӘКК шығыстарының жалпы сомасы 132 383,1 мың теңге болды.

Осылайша, есепті 2012 жылдың қорытындысы бойынша салық салынғанға дейінгі ӘКК пайдасы 24 226,6 мың теңге болды.

Корпоративтік табыс салығы бойынша шығыстар 412,1 мың теңгені құрады.

Салық салынғаннан кейінгі пайда 23 814,5 мың теңгені құрады.

Өткен жылдың 23 624,6 мың теңге сомасындағы залалды өтеуді ескерсек, салық салынғаннан кейінгі бөлінбеген пайда 2012 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша 189,9 мың теңгені құрады.

2012 жылғы шоғырландырылған көрсеткіштер:

ӘКК Директорлар кеңесінің 2011 жылғы 26 сәуірдегі отырысының хаттамасына және Қызылорда облысы қаржы басқармасының 2011 жылғы 22 шілдедегі № 85 бұйрығына сәйкес "Қызылорда қаржы компаниясы" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі құрылды, оның жарғылық капиталына ӘКК 100 % қатысады. Инвестициялық жобаларды бірлесіп іске асыру мақсатында ӘКК Директорлар кеңесі ӘКК-нің қатысу үлесімен мынадай бірлескен кәсіпорындарды құрды (1-кесте):

1-кесте

Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің атауы	ӘКК-нің қатысу үлесі, %
"Қызылорда құс фабрикасы" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	49,00
"Жан-Арай Жем" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	49,00
"Шипажай "Жаңақорған" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	49,00
"Қаратерең Балық" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	44,50
"Бөген" сервистік-дайындау орталығы" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	9,50
"Шөгірлі сүт" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	31,30
"ӘКК Қызылорда Балық" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	49,0
"КазРос Инновация" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	10,0
"Арал балық өңдеу зауыты" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	49,0

Жобалардың бастамашыларымен жасалған бірлескен кәсіпорындар құру жөніндегі құрылтай шарттарына сәйкес олар құрылған кезден бастап 5 (бес) жыл ішінде ӘКК-нің қатысу үлесін сату (иеліктен шығару) болжанып отыр.

1. ӘКК-нің Компаниялар тобы 2012 жылы жалпы сомасы 561 380,8 мың теңге кіріс алды;

2. Компаниялар тобының 2012 жылғы шығыстарының жалпы сомасы 589 996,8 мың теңге болды, оның ішінде:

1) КТС бойынша шығыстар - 412,1 мың теңге;

2) үлестік қатысу әдісімен есептелетін бірлескен кәсіпорындардың пайдасындағы (шығынындағы) ұйымның шығыны - 3129,5 мың теңге.

Осылайша, ӘКК-нің Компаниялар тобының есепті 2012 жылдың қорытындысы бойынша шығыны 28 616,0 мың теңгені құрады.

31 686,6 мың теңге сомасындағы өткен жылдың шығынын ескерсек, ӘКК-нің Компаниялар тобының шығыны 2012 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша 60 302,6 мың теңге болды.

2012 жылдың қорытындысы бойынша қаржылық орнықтылық мынадай көрсеткіштермен сипатталады:

1) борыш/EBITDA коэффициенті, % - 0,5, норматив бойынша - 0,4;

2) қаржылық левередж коэффициенті, % - 1,1, норматив бойынша - 1,0.

Қаржылық орнықтылықты жоғарылату және шығынсыздық деңгейіне шығу мақсатында ӘКК бірқатар іс-шараларды орындауды көздеп отыр:

1) мемлекеттік жоспарлау жүйесіне сәйкес сапалы стратегия мен даму жоспарларын әзірлеу;

2) корпоративтік басқаруды дамыту және жоғарылату;

3) тиімді менеджмент жүйесін енгізу, бұл сыртқы ортамен оңтайлы әрі мейлінше нәтижелі өзара іс-қимыл жасауға, компаниялардың ресурстарын өнімді әрі нысаналы таратуға мүмкіндік береді;

4) ӘКК құрамына кіретін компаниялардың проблемаларына жедел ден қою мақсатында еншілес және тәуелді компаниялардың қаржылық-шаруашылық қызметін тұрақты негізде мониторингтеу және талдау;

5) ӘКК-нің әкімшілік шығыстары мен әкімшілік-басқарушылық персоналды оңтайландыру;

6) Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларын қатаң сақтау.

Бұдан басқа, ӘКК жекелеген үкіметтік бастамаларды (шағын кредит беру, ТКШ жаңғырту, азық-түлік қауіпсіздігі және басқа да іс-шаралар бойынша мәселелер) іске асыруға қатысқан кезде қаржылық шығындар мен барабар емес тәуекелдерді көздеу қажет.

ӘКК одан әрі орнықты даму үшін ӘКК-ні дамыту тұжырымдамасында айқындалған ӘКК қызметінің негізгі қағидаттарын да басшылыққа алатын болады:

Жеке меншік сектормен әріптестік

ӘКК жеке меншік сектор иеленбеген немесе толық иеленбеген кеңістікте тиімді жұмыс істеп, бизнесті дамытуды ынталандырады, онымен бәсекеге түспей, оны дамыту үшін жағдайлар жасайтын болады.

Инвестицияларды белсенді басқару

ӘКК бизнесті дамытудың түйінді шешімдеріне бастама жасай отырып, қоржынды инвесторларға қарағанда белсенді акционер (қатысушы) рөлін орындайтын болады.

Шығындарды белсенді басқару

ӘКК өз функцияларын жүзеге асыру кезінде шығындарды барынша азайтатын болады.

Әлеуметтік жауапкершілік

Әлеуметтік жауапкершілік қағидатын іске асыру мақсатында ӘКК таза пайдасының бір бөлігін дивидендтік саясат шеңберінде жалғыз акционерінің шешімі бойынша жергілікті бюджетке жіберуге ұмтылады.

Бизнесті дамытуға жәрдемдесуге басқа қатысушылармен әріптестік

Қайталауды болдырмау және күш-жігер синергиясын қамтамасыз ету үшін ӘКК қаржылық және қаржылық емес даму институттарымен, мемлекет қатысатын компаниялармен, екінші деңгейдегі банктермен өзара іс-қимылды белсенді жүргізетін болады.

ӘКК SWOT-талдау

SWOT-талдау ағымдағы жағдайды талдаудың тиімді құралдарының бірі болып табылады және дамудың стратегиялық бағыттарын әзірлеу үшін негіз болады. Бұл ретте мықты және осал тұстары ұйымның ішкі ортасының компания ықпалын тигізе алатын жай-күйін көрсетеді, ал мүмкіндіктер мен қауіптер компаниянық бақылау аймағынан тыс болады, әрі елдегі және әлемдегі (сыртқы ортадағы) жалпы ағымдағы жағдайды сипаттайды.

2-кесте

Мықты тұстары	Осал тұстары
- ұлттық компания мәртебесі - минералдық шикізат базасы мен мемлекеттік активтерді щаруашылық айналымға тарту мүмкіндігі. - бастапқы капиталдың болуы - салалық көпбейінділік ӘКК бизнес-жобаларының қоржыны қалыптастырылған., - бизнес-жобалардың ТЭН мен ТЭҚ әзірленген. ӘКК облыс деңгейінде іске асырылатын, бүгінгі күні операторлары ретінде әртүрлі институттар мен ведомстволар әрекет ететін әртүрлі мемлекеттік инвестициялық бағдарламалардың бірыңғай үйлестірушісі әрі интеграторы бола алады. - аутсорсинг - ауыл шаруашылығының тиімділігін жоғарылату есебінен тамақ өнімдеріне деген ішкі сұранысты қанағаттандыру мүмкіндігі. - мемлекеттік-жекешелік әріптестік нысандарын кеңейту мүмкіндігі. - пайдаланылмайтын ауыл шаруашылығы алқаптарын айналымға тарту есебінен жаңаөндірістер құру мүмкіндігі.	даму институттарымен өзара қарым-қатынастың жеткілікті дамымауы компанияның инвестициялық жобаларды іске асыруға арналған бюджетінің шектеулі болуы кәсіпкерлік ортадан келген қызметкерлер үлесінің төмен болуы - мемлекеттік-жекешелік әріптестік шарттарында жұмыс істеу тәжірибесініқ аз болуы. - коммерциялық және коммерциялық емес міндеттердің араласуы, бұл ӘКК алдына басымдық қоюға мүмкіндік бермейді. - маркетингтік зерттеулер базасы қалыптастырылмаған. қызмет тиімділігінің теріс көрсеткіштері. операциялық және қаржылық нәтиженің теріс болуы - ИСО 9001-2008 халықаралық стандарттарына (сапа менеджменті жүйесі) сәйкес келетін сапа менеджменті жүйесінің болмауы. - жеке меншік капиталды тарту тәжірибесі мен тетіктерінің болмауы. - инновациялық, технологиялық және инженерлік сипаттағы инвестициялық салымдардың төмен деңгейі. - қоржында ұзақ мерзімді бизнес-жобалардың қомақты үлесінің болуы, осыған байланысты қазіргі кезеңде инвестициялық қызметтен әлеуметтік әсер алу қиындық тудырады. - ӘКК жобаларына, құрылыс индустриясы мен машина жасауға инвестиция құюды жүзеге асырған кезде қаржылық тәуекелдің жоғары болуы. - әлеуетті инвесторлардың ӘКК іске асыратын және жоспарлайтын бизнес-жобаларға қатысу мүмкіндігіне қызығушылығының әлсіз болуы.
Мүмкіндіктер	Қауіптер
- инвестиция тартуға сұраныстың жоғары болуы. - өңірдің өсіп келе жатқан инвестициялық әлеуеті - мемлекеттік құрылымдар тарапынан қолдау - облыстық бюджеттен жаңа бағыттарға қаржы бөлінуі - мемлекеттік даму институттарынан тәжірибе мен ақпараттық ресурстар трансферті - құрылыс материалдары өнеркәсібін дамытудың болжамды мүмкіндіктері. - өндіріс пен басқарудың инновациялық технологияларын енгізу жолымен ғылыми-техникалық	- облыстың шикізатқа бағытталуы - бизнес өкілдері тарапынан сенімсіздік - өндіріс процесі шығындарының жоғары болуы (энергияны көп қажет ету, қоршаған ортаға эмиссиялар, өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтардың жинақталуы) - коммуналдық меншік объектілерінің тозуы және жарғылық капиталды төлеуге берілетін жердің инженерлік инфрақұрылыммен жеткілікті қамтамасыз етілмеуі - инвестициялар салу және инновациялар үшін макроөңірдің түйінді секторларының жете
әлеуетті жоғарылату.	зерделенбеуі
- облыстың салалық мамандануына сәйкес облыста инженер кадрлар мен білікті жұмысшыларды даярлау мақсатында білім беру жүйесін жаңғырту. - қолайлы географиялық орналасуы	- қаржы дағдарысы: инфляция, өтімсіздік және т.б. - қызметтер көрсету нарығында қызмет түрі ұқсас басқа қатысушылардың болуы. - ұзақ мерзімді қаржыландыру нарығының дамымауы. - облыс экономикасы салаларының өнімдеріне деген сұраныстың төмендеуіне байланысты жұмыссыздық деңгейінің өсуі нәтижесінде төлемге қабілетті сұраныстың темендеу қаупі. - өндіруші салалар өнімдері бағасының өсуі, ол сатып алу қабілетінің ықтимал құлдырауына себеп болады. - екінші деңгейдегі банктердің кредит саясатын қатаңдатуы. - заңнама мен реттеуші шаралар өзгерісінің ықпалына ұшырау қаупінің жоғары болуы. - мамандану салаларының қажетті техникалық жарағының болмауы немесе артта қалуы. - тұрғындардың кәсіпкерлік қызметтегі белсенділігінің төмен болуы. - еңбек нарығының теңгерімсіздігі.

Стратегиялық дамудағы шектеулер мен мүмкіндіктер

Мықты және осал түстарды, мүмкіндіктер мен қауіптерді құрылымдалған талдау ӘКК-ні дамытудағы негізгі шектеулерді анықтауға мүмкіндік берді:

1) облыстың инвестициялық әлеуетінің даму деңгейінің төмен болуы;

2) халықтың кәсіпкерлік белсенділігі деңгейінің төмен болуы;

3) облыс экономикасының құрылымында шикізат құрамдасының үстем болуы;

4) нысаналы аудитория тарапынан мемлекеттік даму институттары қызметінің кәсіпқойлығы мен тиімділігіне сенімсіздіктің болуы.

ӘКК-ні одан әрі дамытудың мейлінше жоғары мүмкіндіктеріне мыналар жатады:

1) мемлекет берген құзыреттің болуы және қызметті мемлекеттің қолдауы;

2) өңірді капиталдандыруға ықпал ететін "серпінді" инвестициялық жобаларды, өңіраралық жобаларды және ірі бизнесті дамытудың өңірлік стратегияларын іске асыру;

3) облыстың қолайлы географиялық орналасуы;

4) облыстың көліктік жүйесінің жаһандық көлік-логистика желісіне кірігуі;

5) экспортқа бағдарланған өндірістерді дамыту және экспортты әртараптандыру.

ӘКК-нің бірқатар сөзсіз мықты тұстары бар, оларды келешектегі өсу мен дамуды қамтамасыз ету үшін тірек нүктелері ретінде пайдалануға болады және солай болуға тиіс. Қазіргі осал тұстарды жоюға болады.

Мүмкіндіктерді іске асыру, ӘКК-нің осал тұстарымен жұмыс жүргізу және қауіптерді азайту жөніндегі шараларға бастама жасау үшін келешектегі қызмет ӘКК-нің мықты тұстарын пайдалануға бағытталатын болады.

Облыстың экономикалық базасын дамыту және әртараптандыру, сыртқы ортаның өзгерістерін есепке алу және оған бейімделу, ӘКК қызметінің тиімділігін арттыру ӘКК-ні одан әрі дамытудың аса маңызды қозғаушы күштері болып табылады.

2. ӘКК миссиясы мен пайымы

ӘКК миссиясы - мемлекет пен бизнестің әріптестігі қағидаттарында Қызылорда облысының әлеуметтік-экономикалық дамуына жәрдемдесу.

ӘКК пайымы - 2023 жылға қарай ӘКК активтерді тиімді басқаратын, өңірдің өсу нүктелерінде экономикалық белсенділікті, оның ішінде инвестициялар тарту арқылы ынталандыратын және бәсекеге қабілетті орнықты өндірістерді калыптастырудың катализаторы ретінде әрекет ететін өңірлік даму институтына айналады.

ӘКК мақсаты - өңірдің өсу нүктелерінде бизнес-бастамаларды қолдау және экономикалық белсенділікті ынталандыру.

ӘКК негізгі міндеттері:

1) өңір экономикасының басым секторларында (өсу нүктелерінде) бәсекеге қабілетті өндірістердің жаңаларын құру және жұмыс істеп тұрғандарын жаңғырту;

2) мемлекеттік активтердің іскери айналымға тартылуын қамтамасыз ету, проблемалы активтерді сауықтыру және олардың базасында бәсекеге қабілетті өндірістерді дамыту;

3) өндірістік және басқарушылық озық технологиялар мен стандарттарды енгізу;

4) активтердің құнын ұлғайту;

5) ісін жаңа бастаған бизнесті қолдау инфрақұрылымын дамыту (бизнес-инкубаторлар, технопарктер, индустриялық аймақтар);

6) басым салаларда кластерлерді дамыту, сондай-ақ өңірлердің жүйе құраушы және ірі компанияларының айналасынан ШОБ дамыту жөніндегі әріптестік бағдарламаларын үйлестіру арқылы бизнес-бастамаларды қолдау;

7) компания қызметінің шеңберінде бизнеске қаржылай емес қолдау көрсету;

8) бизнес-жобаларды іске асыру үшін мемлекеттік даму институттарымен ынтымақтастықты өрістету;

9) қоржынды компаниялар арасындағы коммуникация мен дағды алмасуды дамыту;

10) өнімді ішкі және сыртқы нарықтарда неғұрлым белсенді ілгерілету үшін өнім брендингіне жәрдемдесу;

11) перспективалы жобаларды іске асыру үшін өңірлерге отандық және шетелдік инвесторларды тарту, оның ішінде мемлекеттік-жекешелік әріптестік қағидаттарында тарту;

12) үлестік қаржыландыру, активтер түрінде қатысу арқылы инвесторларға жобаларды іске асыруда, сондай-ақ мемлекеттік және салалық бағдарламалар шеңберінде қаржы алуда жәрдем көрсету;

13) өңірлердің негізгі мамандықтары ескерілген өңірлік карталарды әзірлеу және инвесторларды тарту үшін перспективалы және бәсекеге қабілетті жобалар тізімін құру.

3. Қызметтің стратегиялық бағыттары (бұдан әрі - ҚСБ),

мақсаттары, қызметтің түйінді көрсеткіштері және олар бойынша

күтілетін нәтижелер.

Өзінің пайымына қол жеткізу және өз миссиясын жүзеге асыру үшін ӘКК мынадай стратегиялық бағыттар бойынша әрекет ететін болады:

1) активтердің құнын ұлғайту және өңірдің өсу нүктелерінде жаңа өндірістер құру;

2) өңірдің өсу нүктелерінде экономикалық белсенділікті ынталандыру үшін жағдайлар қалыптастыру;

3) ӘКК-нің тиімді қызметін қамтамасыз ететін ішкі ортаны дамыту;

4) мемлекеттік бағдарламаларды іске асыруға қатысу.

1-ҚСБ. "Активтердің құнын ұлғайту және өңірдің өсу нүктелерінде жаңа өндірістер құру"

1-мақсат. Инвестициялардың өсуін және тиімділігін қамтамасыз ету

Міндеттер:

1) тиімділік дәрежесі жоғары жаңадан құрылған және жаңғыртылған бәсекеге қабілетті өндірістер санын ұлғайту;

2) инвестициялық қоржын көлемін ұлғайту.

Іс-шаралар:

1) жобалық қуатқа шыққан, облыста өндіріс көлемін және еңбек өнімділігін ұлғайту бойынша жәрдем көрсететін пайдалы бизнес-жобалардың санын ұлғайту;

2) бизнес-жобаларға құйылатын инвестициялар көлемін ұлғайту;

3) мемлекеттік активтерді іскерлік айналымға тартуды қамтамасыз ету;

4) бизнес-жобаларды іске асыру үшін бюджеттен тыс инвестициялар тартуды қамтамасыз ету;

5) бизнес-жобаларды іске асыру үшін мемлекеттік даму институттарымен ынтымақтастықты өрістету;

6) ӘКК іске асыратын бизнес-жобалар санын ұлғайту;

7) ӘКК бастама жасайтын бизнес-жобалар санын ұлғайту;

8) облыс аумағында экономиканың басым салаларында ірі бизнес- жобалардың бастамашыларымен өзара іс-қимыл жасауды жолға қою;

9) мемлекет қолдайтын өңірлік бизнес-жобалар мен жекелеген мемлекеттік бағдарламаларды және нысаналы мемлекеттік іс-шараларды (Индустрияландыру картасы, Моноқалаларды дамыту бағдарламасы, сервистік-дайындау орталықтарын құруға және дамытуға бағытталған шаралар кешені және т.б.) іске асыруға жәрдемдесу;

10) инвестициялық қоржынды қалыптастыруды қамтамасыз ететін ресурстық базаны ұлғайту;

11) қайта инвестицияланатын пайда көлемін ұлғайту;

12) ӘКК бизнес-жобаларын қаржыландыруға республикалық бюджет қаражатын тартудың тиімді тетіктерін енгізу;

13) капитал нарықтарында ӘКК-ніқ орта және ұзақ мерзімді қарыз алу бағдарламаларын іске асыру (бағалы қағаздар шығаруды қоса алғанда).

Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

1) жыл нәтижесі бойынша ӘКК-нің инвестициялық қоржын көлемінің өсуі;

2) жыл сайын іске қосылатын инвестициялық, оның ішінде шетелдік капитал қатысатын жобалар саны (жыл сайын кемінде бесеу), бірлік;

3) өңдеуші өнеркәсіпке шетелдік инвестициялар көлемінің кемінде 20 %-ға өсуі.

Күтілетін нәтижелер:

"Инвестициялардың өсуін және тиімділігін қамтамасыз ету" 1-мақсатына жету нәтижесінде:

1) ӘКК-нің инвестициялық қоржын көлемінің өсуі 2015 жылы 3 %-ды құрап, бұл көрсеткіш 2023 жылға қарай біртіндеп 5 %-ға дейін өседі;

2) жыл сайын іске қосылатын инвестициялық, оның ішінде шетелдік капитал қатысатын жобалар санының жалпы шамасы 70 бірлікті құрайды;

3) өңдеуші өнеркәсіпке шетелдік инвестициялар көлемінің кемінде 20 %-ға өсуі қамтамасыз етіледі.

2-мақсат. ӘКК табыстылығын ұлғайту

Міндеттер:

1) кірістілікті ұлғайту;

2) ӘКК қызметінің рентабельділігін ұлғайту.

Іс-шаралар:

1) инвестициялық қоржынның кірістілігін арттыру;

2) кірістілік пен ӘКК-нің уақытша бос қаражатын орналастыру сенімділігінің оңтайлы арақатынасын қамтамасыз ету;

3) кіріс алу көздерін кеңейту;

4) ӘКК әкімшілік шығыстарының құрылымын оңтайландыру;

5) қарыз алудың арзан көздерін іздеу.

Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

1) жыл қорытындысы бойынша ӘКК таза пайдасы, млн. теңге;

2) жыл қорытындысы бойынша бір қызметкерге шаққандағы таза пайда, млн. теңге;

3) ӘКК активтерінің рентабельділігі, %.

Күтілетін нәтижелер:

ӘКК "ӘКК табыстылығын ұлғайту" 2-мақсатына жету нәтижесінде:

1) ӘКК таза пайдасы 2015 жылға қарай 40 млн. теңгені құрап, 2023 жылға қарай 250 млн. теңгеге жетеді;

2) бір қызметкерге шаққандағы таза пайда 2015 жылы 1,3 млн. теңгені құрап, 2023 жылға қарай 8,3 млн. теңге көрсеткішіне жетеді;

3) 2015 жылы активтердің рентабельділігі 0,7 %-ға дейін жетіп, бұл мән 2023 жылға қарай 2,3 %-ға дейін өседі.

3-мақсат. Мемлекеттік активтерді оңалту

Міндеттер:

1) оңалту (сауықтыру) жөніндегі іс-шараларды жүргізу, қайта құрылымдау және олардың негізінде бәсекеге қабілетті жаңа өндірістерді дамыту үшін қызметінің сипаты коммерциялық бағытталған мемлекеттік активтерді (кәсіпорындарды) іздеу;

2) берілген мемлекеттік активтерді (кәсіпорындарды) қаржылық сауықтыру жөніндегі даму перспективаларына талдау жүргізу.

Іс-шаралар:

1) қаржылық сауықтыру (оңалту), қайта құрылымдау және олардың негізінде жаңа өндірістерді дамыту жөніндегі іс-шараларды жүргізудің орындылығы тұрғысынан қаржылық-шаруашылық қызметті талдау/берілетін кәсіпорынды/активтерді кешенді талдау;

2) берілетін кәсіпорынды қаржылық сауықтыру жоспарын талдау және/немесе берілетін активтерді сауықтыру (оңалту), қайта құрылымдау және дамыту жөніндегі іс-шаралар жоспарын талдау;

3) бизнес-жоспарлар, техникалық-экономикалық негіздемелер, маркетингтік зерттеулер, берілетін кәсіпорын/актив үшін сауықтыру жөніндегі жоспарлар әзірлеу;

4) кейіннен бәсекелі ортаға беру үшін мемлекеттік активтерді (кәсіпорынды) оңалтуға (сауықтыруға) қатысу мүмкіндігі мақсатында инвесторлар іздеу;

5) қаржылық сауықтыру, қайта құрылымдау және берілген мемлекеттік активтер (кәсіпорын) негізінде бәсекеге қабілетті жаңа өндірістерді дамыту.

Қызметтің түйінді көрсеткіші:

1) оңалтылған (сауықтырылған) кәсіпорындар саны.

Күтілетін нәтижелер:

"Мемлекеттік активтерді оңалту" деген 3-мақсатқа қол жеткізу нәтижесінде 2017 жылы ӘКК бір кәсіпорынды оңалтуды жүзеге асырады, ал 2023 жылға қарай бұл көрсеткіш екі кәсіпорынға дейін жетеді.

Берілген кәсіпорындардың немесе проблемалы активтер берілген кәсіпорындардың орнықты қаржылық жағдайына қол жеткізу кәсіпорынды оңалту (сауықтыру) нәтижесі болмақ.

2-ҚСБ. "Өңірдің өсу нүктелерінде экономикалық белсенділікті ынталандыру үшін жағдайлар жасау"

Мақсат. Өңірдің өсу нүктелерінде бизнес бастамаларды дамыту үшін қолайлы жағдайлар қалыптастыру

Міндеттер:

1) кәсіпкерлікті қолдау инфрақұрылымын дамыту (индустриялық аймақтар, бизнес инкубаторлар);

2) кластерлік бастамаларды дамыту;

3) ірі компаниялармен бірге әріптестік бағдарламаларды дамыту.

Іс-шаралар:

1) өңірде шағын кәсіпорындардың қызметін қамтамасыз ететін инфрақұрылымның тиімді объектілерін құруға ықпал ету;

2) оқыту бағдарламаларын ұйымдастыру жолымен ісін жаңадан бастаған кәсіпкерлерді қолдау;

3) ӘКК жүзеге асыратын бағдарламалар шеңберінде жеңілдікті кредит беру;

4) "серпінді" жобаларды қолдау;

5) шикізаттық емес секторда кластерлік бастамаларды қолдау;

6) өңірдегі ірі компаниялармен әріптестік қатынас орнату және оны нығайту;

7) өңірдегі ірі компаниялардың айналасынан жергілікті өнім берушілердің желісін дамыту үшін мемлекеттік даму институттарымен ынтымақтастық;

8) АӨК субъектілерінің қарыздарына кепілдік беру және оны сақтандыру жөніндегі іс-шараларды жүргізуге қатысу және көктемгі егіс жұмыстары мен егін жинау жұмыстарын жүргізу үшін ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілерге кепілдіктер беру.

Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

1) өңірге тартылған шетелдік инвесторлардың көлемі (жыл сайын кемінде екеу), оның ішінде Global-2000 тізімінен (2023 жылға дейін кемінде үшеу), бірлік;

2) өңірде құрылған бизнес-инкубаторлар саны, бірлік;

3) өңірдегі ӘКК қатысатын бірыңғай кластер кәсіпорындарының саны, бірлік.

Күтілетін нәтижелер:

"Өңірдің өсу нүктелерінде бизнес бастамаларды дамыту үшін қолайлы жағдайлар қалыптастыру" деген мақсатқа қол жеткізу нәтижесінде:

1) тартылған шетелдік инвесторлардың саны 16 бірлікті құрайды (оның ішінде Global-2000 тізімінен үшеу);

2) өңірде құрылған бизнес-инкубаторлардың санын 2015 жылы біреуден бастап 2023 жылы үшеуге дейін жеткізу;

3) өңірдегі ӘКК қатысатын бірыңғай кластер кәсіпорындарының саны 2014 жылы 2 деген мәнді көрсетіп, 2023 жылға қарай біртіндеп 27-ге дейін ұлғаяды.

3-ҚСБ. "ӘКК қызметінің тиімділігін қамтамасыз ететін, ішкі ортаны дамыту"

1-мақсат. Корпоративтік басқарудың, негізгі және қосалқы бизнес-процестердің сапасын жоғарылату.

Міндет:

1) корпоративтік басқару жүйесін жетілдіру.

Іс-шаралар:

1) практикаға корпоративтік басқару кодексін енгізу және оньщ стандарттарын жетілдіру;

2) ӘКК Директорлар кеңесінің кәсіпқой құрамын қалыптастыру;

3) ӘКК-ге және оның еншілес құрылымдарына ұлттық немесе халықаралық деңгейдегі корпоративтік басқару рейтингін беру жөнінде жұмыстар жүргізу;

4) акционерлердің құқықтарын іске асырудың тиімді жүйесін қалыптастыру;

5) ӘКК қызметіне тәуекел менеджментін енгізу;

6) компанияда адами әлеуетті дамыту;

7) ақпаратты ашу мен қызметтің ашықтығы жүйесін қалыптастыру;

8) озық өндірістік және басқарушылық технологиялар мен корпоративтік басқару стандарттарын енгізу;

9) ӘКК компаниялар топтары қызметінің операциялық нәтижелілігін арттыру және синергияның тиімділігін күшейту;

10) ӘКК-дегі корпоративтік басқаруды регламенттейтін ішкі құжаттар жүйесін жетілдіру;

11) ӘКК-нің БАҚ-тағы ақпараттық-имидждік қызметін жандандыру.

Қызметтің түйінді көрсеткіші:

1) корпоративтік басқару рейтингін алу.

Күтілетін нәтижелер:

"Корпоративтік басқарудың, негізгі және қосалқы бизнес-процестердің сапасын жоғарылату" деген 1-мақсатқа қол жеткізу нәтижесінде 2015 жылы корпоративтік басқарудың сапалы жүйесі құрылатын болады. Корпоративтік басқару рейтингінің мәні 2015 жылы 3-ті құрал (орташа деңгей), 2023 жылы бұл деңгей біртіндеп 6-ға дейін (жоғары деңгей) өсетін болады.

2-мақсат. Сыртқы тараптармен өзара іс-қимыл жасауды дамыту

Міндеттер:

1) ӘКК қызметінің шеңберінде қаржылай емес қолдау көрсету;

2) барынша ашықтықты, сондай-ақ ӘКК қызметі туралы ақпараттың қолжетімділігі мен сапасын жақсартуды қамтамасыз ету;

3) көрсетілетін қызметтердің сапасын жақсарту.

Іс-шаралар;

1) қоржынды және басқа да компаниялар арасында коммуникацияларды дамыту және машықтармен алмасу;

2) өнімнің нарықтағы неғұрлым белсенді брендингіне жәрдемдесу;

3) бизнес жобаларды іске асыру үшін мемлекеттік даму институттарымен ынтымақтастықты өрістету;

4) корпоративтік сайт контентін ӘКК қызметі туралы өзекті, әрі жедел ақпаратпен үнемі жаңартып тұру;

5) ӘКК-нің тұтынушымен кері байланысын жолға қою, кездесулер, форумдар, презентациялар өткізу;

6) тұтынушылардың ықтимал ескертулерін жою мақсатында өңірдің кәсіпкерлеріне ұдайы сауалнама жүргізу.

Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

1) ӘКК интернет-ресурсына кірушілер саны;

2) қарауға келіп түскен бизнес-өтінімдер саны;

3) облыс кәсіпкерлерінің ұсынылған көрсетілетін қызметтердің сапасына қанағаттану %-ы.

Күтілетін нәтижелер:

"Сыртқы тараптармен өзара іс-қимыл жасауды дамыту" 2-мақсатына жеткен кезде:

1) 2015 жылы корпоративтік веб-сайтқа кірушілер санын 5 000-ға жеткізу;

2) 2023 жылы - 33 000 кіру.

Келіп түскен бизнес-өтінімдер саны бойынша мыналар жоспарланады:

1) 2014 жылы бірлескен жобаларды іске асыруға 25 өтінім алу;

2) 2023 жылы өтінімдер санын 120-ға жеткізу.

Облыс кәсіпкерлерінің ӘКК қызметіне қанағаттану коэффициентінің мәні бойынша:

1) 2015 жылы 40 %-дық мәнге қол жеткізу жоспарланады;

2) 2023 жылы - 93 %.

3-мақсат. Тиімді кадр саясатын қалыптастыру

Міндеттер:

1) қызметкерлердің біліктілігін арттыру;

2) кадрлар ауысуын азайту.

Іс-шаралар:

1) семинарлар, тренингтер мен біліктілігін арттыру курстарына қатысу;

2) ӘКК қызметкерлерін ынталандыру жүйесін енгізу;

3) қызметкерлер үшін әлеуметтік пакетті енгізу;

4) кәсіпкерлікте жұмыс тәжірибесі бар қызметкерлерді тарту;

5) қызметке "Болашақ" бағдарламасының түлектерін тарту;

6) шетелдік мамандарды тарту.

Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

1) кадрлардың тұрақтамау коэффициенті, %;

2) оқумен қамтылған қызметкерлер коэффициенті, %;

3) "Болашақ" бағдарламасының түлектері, озық шетелдік университеттерде оку бітірушілер, сондай-ақ шетелдік мамандар қатарынан шақырылған жұмыскерлер саны.

Күтілетін нәтижелер:

"Тиімді кадр саясатын қалыптастыру" деген 3-мақсатқа қол жеткізу нәтижесінде ӘКК мыналарды жоспарлайды:

1) 2014 жылы кадрлардың тұрақтамауының 9 %-дық, 2023 жылы -3 %-дық мәніне қол жеткізу.

Оқумен қамтылған қызметкерлер коэффициенті бойынша мыналар жоспарланады:

1) 2014 жылы 25 %-дық, 2023 жылы - 90 %-дық мәнге қол жеткізу.

"Болашақ" бағдарламасының түлектері, алдыңғы қатарлы шетелдік университеттерде оқу бітірушілер қатарынан шақырылған жұмыскерлер саны.

1) 2014 жылы - 4, 2023 жылы - 7.

4-ҚСБ. "Мемлекеттік бағдарламаларды іске асыруға қатысу"

1-мақсат. Өңірлік инновациялық жүйені қалыптастыру

Міндеттер:

1) өңірлік инновациялық жүйені дамыту;

2) инновациялық белсенділікті ынталандыру.

Іс-шаралар:

1) инновациялық инфрақұрылымның жай-күйі мен дамуын зерттеу;

2) индустриялық-инновациялық инфрақұрылым элементтеріне, индустриялық-инновациялық жүйе субъектілеріне әдістемелік, консультациялық, практикалық және өзге де көмек көрсету, оның ішінде халықаралық ынтымақтастықта;

3) арнайы экономикалық аймақтар, индустриялық аймақтар,

технопарктер, бизнес-инкубаторлар, конструкторлық бюролар,

коммерцияландыру кеңселерін, тәуекелді инвестициялаудың инвестициялық

қорларын, R&D орталықтар, зертханалар, инжинирингтік және жобалық

компаниялар құру және дамыту;

4) индустриялық-инновациялық қызмет субъектілеріне технологияларды коммерцияландыруда жәрдем көрсету;

5) инновацияларды тиімді енгізуді және жоғары технологиялы өндірістерді дамытуды қолдау;

6) сынақ зертханаларын құруда және жаңғыртуда, оның ішінде шекара маңындағы сауда орталықтарын, арнайы экономикалық аймақтар салу шеңберінде, оның ішінде инвестициялық жобалар шеңберінде қолдау;

7) жер қойнауын пайдаланушылардың міндеттемелерін пайдаланудан алынған қаражаттың 1 %-ын ҒЗТКЖ-ға жіберу, оны технопарктердің, коммерцияландыру орталықтарының, тәуекелді инвестициялаудың инвестициялық қорларының, R&D орталықтардың, зертханалардың, инжинирингтік және жобалық компаниялардың жұмысына жіберу;

8) бизнес-идеялар мен жобаларды іздеу, талдау және сүйемелдеу;

9) инновациялық бизнес-идеялар мен жобалар банкін қалыптастыру;

10) кейіннен коммерцияландыру мақсатында неғұрлым перспективалы инновациялық әзірлемелер мен өнертапқыштық ұсыныстарды іріктеп алу;

11) құрылатын және жұмыс істеп тұрған өндірістердің энергия тиімділігін арттыруға және энергия сыйымдылығын төмендетуге жәрдемдесу;

12) инновациялық процестерді ауқымды ақпараттық-насихаттық қолдау;

13) индустриялық-инновациялық қызмет субъектілерінің облыс атынан республикалық конкурстарға қатысуын қамтамасыз етуге жәрдемдесу.

Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

1) облыстағы инновациялық инфрақұрылым элементтері мен ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерінің саны;

2) уәкілетті орган іске асыру үшін іріктеп алған инновациялық бизнес-идеялар саны;

3) баламалы энергетика мен энергия тиімді технологиялар пайдаланылатын жобалар саны.

Күтілетін нәтижелер:

"Өңірлік инновациялық жүйені қалыптастыру" деген 1-мақсатқа қол жеткізу нәтижесінде инновациялық процестердің интеграторы ретінде ӘКК облыста инновациялық инфрақұрылым қалыптастырмақ, онда 2017 жылы 1 элемент (арнайы экономикалық аймақтар, индустриялық аймақтар, технопарктер, бизнес-инкубаторлар, конструкторлық бюролар, коммерцияландыру кеңселері, тәуекелді инвестициялаудың инвестициялық қорлары, R&D орталықтар, зертханалар, инжинирингтік және жобалық компаниялар), ал 2023 жылы 3 элемент болады.

Уәкілетті орган іске асыру үшін іріктеп алған инновациялық бизнес-идеялар саны 2017 жылы 3 бірлікке, ал 2023 жылы 15 бірлікке жетеді.

Іске асырылып жатқан, энергия тиімді және (немесе) энергия үнемдеуші технологиялар пайдаланылатын жобалар саны 2017 жылы 5 бірлікке, ал 2023 жылға қарай 14 бірлікке дейін жетеді.

2-мақсат. Өңір экономикасына инвестициялардың құйылуын ынталандыру

Міндеттер:

1) перспективалы жобаларды, оның ішінде мемлекеттік-жекешелік әріптестік қағидаттарында іске асыру үшін өңірге отандық және шетелдік инвесторларды тарту;

2) жобаларды үлескерлікпен қаржыландыру, активтермен қатысу арқылы іске асыруда, сондай-ақ мемлекеттік және салалық бағдарламалар аясында қаржы алуда инвесторларға көмек көрсету.

Іс-шаралар:

ӘКК базасында Инвесторларға қызмет көрсету орталығын (бұдан әрі - ИҚО) құру және дамыту жоспарланып отыр, оның негізгі міндеттері өңірге инвестициялар тарту үшін инвесторлар іздеу мен инвесторлардың жобаларын өңірлік деңгейде сервистік қолдау және сүйемелдеу болып табылады.

Инвесторларға қызмет көрсету орталығының функциялары:

1) өңір үшін отандық және шетелдік инвесторларды, қазақстандық және шетелдік тараптар арасында бірлескен кәсіпорындар құру үшін әлеуетті әріптестерді іздеу;

2) әлеуетті инвесторлар үшін өңірде "бірінші терезе" функцияларын жүзеге асыру;

3) инвесторлар үшін өңірлік деңгейде мемлекеттік қолдау құралдарын іске асыруға жәрдемдесу;

4) әлеуетті инвесторлар үшін перспективалы және қолданыстағы жобалар бойынша өңірлік дерекқорды қалыптастыру және енгізу;

5) Инвесторларға қызмет көрсету орталығы құзыретінің шегінде облыс аумағында инвестициялық жобалардың іске асырылуын мониторингтеу;

6) жеке инвестор мен мемлекет, қазақстандық және шетелдік бизнес өкілдері арасында диалог алаңқайын құру;

7) инвесторлардың проблемалы мәселелерін өңірлік деңгейде шешуге қатысу, инвесторлардың мүддесін қорғау;

8) инвесторларды, уәкілетті мемлекеттік органдарды, жұмылдырылған даму институттарын және өзге де мүдделі ұйымдарды ақпараттық-талдамалық қамтамасыз ету;

9) жергілікті кәсіпкерлер үшін инвестициялар тартуға және оны тиімді пайдалануға қатысты оқыту семинарларын өткізу;

10) инвесторлардың уәкілетті мемлекеттік органдармен, даму институттарымен келіссөздерін, кездесулерін, "дөңгелек үстелдерін" ұйымдастыру;

11) қазақстандық және шетелдік тараптардың қатысуымен инвестициялық форумдар/көрмелер ұйымдастыру;

12) халықаралық инвестициялық іс-шараларда өңір мүддесін білдіру;

13) Инвесторларға қызмет көрсету орталығы құзыретінің шегінде мемлекеттік органдар, жергілікті кәсіпорындар мен инвесторлар арасында шарттарға, меморандумдарға, келісімдерге қол қоюға жәрдемдесу;

14) инвесторларды сервистік қолдау шеңберінде өзге де қызметтер көрсету.

Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

1) бизнес-жобаларға тартылған жеке меншік инвестициялардың жалпы көлемі;

2) ИҚО сервистік қызмет алған кәсіпкерлер саны.

Күтілетін нәтижелер:

"Өңір экономикасына инвестициялардың құйылуын ынталандыру" деген 2-мақсатқа қол жеткізу нәтижесінде тартылған жеке меншік инвестициялардың жалпы көлемі 2014 жылы 900 млн. теңгені құрайды, ал 2023 жылы бұл көрсеткіш 2800 млн. теңгеге дейін ұлғаяды.

ИҚО сервистік қызмет алған кәсіпкерлер саны 2014 жылы 20 болады, бұл көрсеткіш жыл сайын біртіндеп өсіп, 2023 жылы 80-ге дейін жетеді.

3-мақсат. Орнықты әрі өнімді жұмыспен қамтуға жәрдемдесу арқылы халықтың табысын арттыру

Міндет:

1) өз бетімен жұмыс істейтін, жұмыссыз және аз қамтамасыз етілген халықты өнімді экономикалық қызметке жұмылдыру

Іс-шаралар:

1) халыққа микрокредит беру процесін жетілдіру;

2) қаржыландырылған жобаларды мониторингтеу жүйесін жетілдіру.

Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

1) қаржыландырылған жобалар саны;

2) микрокредиттердің қайтарылу коэффициенті;

3) микрокредит беру бағдарламасының шеңберінде құрылған жұмыс орындарының саны.

Күтілетін нәтижелер:

"Орнықты әрі өнімді жұмыспен қамтуға жәрдемдесу арқылы халықтың табысын арттыру" деген 3-мақсатқа қол жеткізу нәтижесінде қаржыландырылған жобалар саны 2014 жылы 100-ге жетеді, ал 2023 жылы бұл көрсеткіш 1500-ге дейін ұлғаяды.

Микрокредиттердің қайтарылу коэффициенті 2014 жылғы 80 %-дық деңгейден 2023 жылы 94 %-дық көрсеткішке жетеді.

Микрокредит беру бағдарламасының шеңберінде құрылған жұмыс орындарының саны қаржыландырылған жобалар санына тікелей байланысты бола отырып, 2014 жылы 200 болады, бұл мән 2023 жылға қарай 3000-ға дейін өседі.

Стратегияның жүзеге асырылуын бақылауды қамтамасыз ету үшін бірқатар сандық және сапалық индикаторлар әзірленді. Олар ӘКК-нің жаңа миссиясы мен пайымын енгізудің жалпы процесін, болжамды инвестициялық қоржынды қалыптастыруды (қайта құрылымдауды және әзірлеуді қоса алғанда) және ішкі ұйымдық өзгерістерді жүргізуді қамтиды.

ӘКК осы индикаторларға қатысты өз нәтижелерін қадағалап отырады және барлық қажетті ресурстары мен күш-жігерін осы нысаналы мәндерге қол жеткізуге жұмсайтын болады.

Сондай-ақ, Стратегияны іске асыру мақсатында ӘКК дамытудың бесжылдық жоспарлары әзірленеді, ол Стратегияны іске асыру шеңберінде орта мерзімді кезең ішінде жүзеге асырылатын іс-шараларды нақтылайды және айқындайды.

"Байқоңыр" (Байконур)" әлеуметтік-
кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық
компаниясы" акционерлік қоғамының
2014 - 2023 жылдарға арналған
даму стратегиясына
қосымша

"Байқоңыр (Байконур)" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 - 2023 жылдарға арналған стратегиялық даму қызметінің негізгі түйінді көрсеткіштері (бұдан әрі - ҚТК)

1-ҚСБ. Активтердің құнын ұлғайту және өңірдің өсу нүктелерінде жаңа өндірістер құру

1-мақсат. Инвестициялардың өсуін және тиімділігін қамтамасыз ету

ҚТК атауы	2014 жыл	2015 жыл	2016 жыл	2017 жыл	2018 жыл	2019 жыл	2020 жыл	2021 жыл	2022 жыл	2023 жыл
1-ҚТК. Жыл нәтижесі бойынша ӘКК-нің инвестициялық қоржын көлемінің өсуі, %	3	3	3	3	4	4	4	5	5	5
2-ҚТК. Жыл сайын іске қосылатын инвестициялық, оның ішінде шетелдік капитал қатысатын жобалар саны (жыл сайын кемінде бесеу), бірлік	5	5	5	6	7	7	7	8	9	10
3-ҚТК. Өңдеуші өнеркәсіпке шетелдік инвестициялар көлемінің кемінде 20 %-ға өсуі, %.	101	102	104	105	108	111	114	116	118	120

2-мақсат. ӘКК пайдалылығын ұлғайту

ҚТК атауы	2014 жыл	2015 жыл	2016 жыл	2017 жыл	2018 жыл	2019 жыл	2020 жыл	2021 жыл	2022 жыл	2023 жыл
1-ҚТК. Жыл қорытындысы бойынша ӘКК таза пайдасы, млн. теңге	-	25	40	60	90	120	150	180	210	250
2-ҚТК. Жыл қорытындысы бойынша бір қызметкерге шаққандағы таза пайда, млн. теңге	-	0,8	13	2	3	4	5	6	7	8,3
3-ҚТК. ӘКК активтерінің рентабельділігі, %	-	0,6	0,7	0,8	1	1,2	1,4	1,7	2	2,3

3-мақсат. Мемлекеттік активтерді оңалту

ҚТК атауы	2014 жыл	2015 жыл	2016 жыл	2017 жыл	2018 жыл	2019 жыл	2020 жыл	2021 жыл	2022 жыл	2023 жыл
1-ҚТК. Оңалтылған (сауықтырылған) кәсіпорындар саны, бірлік	-	-	-	-	1	1	1	1	2	2

2-ҚСБ. Өңірдің өсу нүктелерінде экономикалық белсенділікті ынталандыру үшін жағдайлар жасау

1-мақсат. Өңірдің өсу нүктелерінде бизнес бастамаларды дамыту үшін қолайлы жағдайлар қалыптастыру

ҚТК атауы

2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

2017 жыл

2018 жыл

2019 жыл

2020 жыл

2021 жыл

2022 жыл

2023 жыл

1-ҚТК. Өңірге тартылған шетелдік инвесторлардың көлемі (жыл сайын кемінде екеу),

оның ішінде Global-2000 тізімінен (2023 жылға дейін кемінде үшеу), бірлік

2-ҚТК. Өңірде құрылған бизнес-инкубаторлар саны, бірлік	-	-	1	1	1	1	2	2	3	3
3-ҚТК. Өңірдегі ӘКК қатысатын бірыңғай кластер кәсіпорындарының саны, бірлік	-	2	4	6	9	12	15	19	23	27

3-ҚСБ. ӘКК қызметінің тиімділігін қамтамасыз ететін, ішкі ортаны дамыту

1-мақсат. Корпоративтік басқарудың, негізгі және қосалқы бизнес-процестердің сапасын жоғарылату

ҚТК атауы	2014 жыл	2015 жыл	2016 жыл	2017 жыл	2018 жыл	2019 жыл	2020 жыл	2021 жыл	2022 жыл	2023 жыл
1-ҚТК.Корпоративтік басқару рейтингін алу	-	-	3	-	4	-	5	-	-	6

2-мақсат. Сыртқы тараптармен өзара іс-қимыл жасауды дамыту

ҚТК атауы	2014 жыл	2015 жыл	2016 жыл	2017 жыл	2018 жыл	2019 жыл	2020 жыл	2021 жыл	2022 жыл	2023 жыл
1-ҚТК. ӘКК интернет-ресурсына кірушілер саны	5	7	9	12	15	18	21	25	29	33
2-ҚТК. Қарауға келіп түскен бизнес-өтінімдер саны	30	40	50	60	70	80	90	100	110	120
3-ҚТК. Облыс кәсіпкерлерінің ұсынылған қызметтердің сапасына қанағаттану %-ы	40	50	60	70	75	80	85	88	90	93

3-мақсат. Тиімді кадр саясатын қалыптастыру

ҚТК атауы	2014 жыл	2015 жыл	2016 жыл	2017 жыл	2018 жыл	2019 жыл	2020 жыл	2021 жыл	2022 жыл	2023 жыл
1-ҚТК. Кадрлардың тұрақтамау коэффициенті, %	9,0	8,0	6,0	5,0	4,0	4,0	3,6	3,4	3,2	3
2-ҚТК. Оқумен қамтылған қызметкерлер коэффициенті, %	25	45	50	60	65	70	75	80	85	90
3-ҚТК. "Болашақ" бағдарламасының түлектері, алдыңғы қатарлы шетелдік университеттерде оқу бітірушілер, сондай-ақ шетелдік мамандар қатарынан шақырылған жұмыскерлер саны	-	1	3	3	3	4	4	5	6	6

4-ҚСБ. Мемлекеттік бағдарламаларды іске асыруға қатысу

1-мақсат. Өңірлік инновациялық жүйені қалыптастыру

ҚТК атауы	2014 жыл	2015 жыл	2016 жыл	2017 жыл	2018 жыл	2019 жыл	2020 жыл	2021 жыл	2022 жыл	2023 жыл
1-ҚТК. Облыстағы инновациялық инфрақұрылым элементтері мен ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерінің саны	-	-	-	-	1	-	-	2	-	3
2-ҚТК. Уәкілетті орган іске асыру үшін іріктеп алған инновациялық бизнес-идеялар саны	-	-	1	2	3	5	7	9	12	15
3-ҚТК. Баламалы энергетика мен энергия тиімді технологиялар пайдаланылатын жобалар саны	-	-	2	3	5	7	9	10	12	14

2-мақсат. Өңір экономикасына инвестициялардың құйылуын ынталандыру

ҚТК атауы	2014 жыл	2015 жыл	2016 жыл	2017 жыл	2018 жыл	2019 жыл	2020 жыл	2021 жыл	2022 жыл	2023 жыл
1-ҚТК. Бизнес-жобаларға тартылған жеке меншік инвестициялардың жалпы көлемі, млн. теңге	900	1000	1100	1200	1400	1600	1900	2200	2500	2800
2-ҚТК.Инвесторларға қызмет көрсету орталығынан сервистік қызмет алған кәсіпкерлер саны	20	25	30	40	50	60	65	70	75	80

3-мақсат. Орнықты әрі өнімді жұмыспен қамтуға жәрдемдесу арқылы халықтың табысын арттыру

ҚТК атауы	2014 жыл	2015 жыл	2016 жыл	2017 жыл	2018 жыл	2019 жыл	2020 жыл	2021 жыл	2022 жыл	2023 жыл
1-ҚТК.Қаржыландырылған жобалар саны	100	200	300	450	600	750	900	1100	1300	1500

2-ҚТК.Микрокредиттердің қайтарылу коэффициенті, %	100	80	82	84	86	87	88	90	92	94
3-ҚТК.Микрокредит беру бағдарламасының шеңберінде құрылған жұмыс орындарының саны	200	400	600	900	1200	1500	1800	2200	2600	3000

Об утверждении Стратегии развития акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Байконыр (Байконур)" на 2014 - 2023 годы

Стратегия
развития акционерного общества
"Национальная компания "Социально-предпринимательская
корпорация "Байконыр (Байконур)"
на 2014 - 2023 годы

"Байқоңыр (Байконур)" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 - 2023 жылдарға арналған даму стратегиясын бекіту туралы

"Байқоңыр (Байконур)" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы"
ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 - 2023 жылдарға
арналған даму стратегиясы

Об утверждении Стратегии развития акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Байконыр (Байконур)" на 2014 - 2023 годы

Стратегияразвития акционерного общества"Национальная компания "Социально-предпринимательскаякорпорация "Байконыр (Байконур)"на 2014 - 2023 годы

"Байқоңыр (Байконур)" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 - 2023 жылдарға арналған даму стратегиясын бекіту туралы

"Байқоңыр (Байконур)" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы"ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 - 2023 жылдарғаарналған даму стратегиясы

Стратегия
развития акционерного общества
"Национальная компания "Социально-предпринимательская
корпорация "Байконыр (Байконур)"
на 2014 - 2023 годы

"Байқоңыр (Байконур)" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы"
ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 - 2023 жылдарға
арналған даму стратегиясы