ИПС "Әділет"

      В целях реализации K972030_ Стратегии развития Казахстана до 2030 года постановляю:
      1. Утвердить прилагаемую Программу действий Правительства Республики Казахстан на 2000-2002 годы.
      2. Правительству Республики Казахстан в месячный срок утвердить План мероприятий по реализации Программы действий Правительства на 2000-2002 годы.
      3. Государственным органам, непосредственно подчиненным и подотчетным Президенту Республики Казахстан, принять все меры по реализации Программы действий Правительства Республики Казахстан на 2000-2002 годы.
      4. Премьер-Министру Республики Казахстан ежеквартально докладывать Президенту Республики Казахстан о ходе выполнения Программы действий Правительства Республики Казахстан на 2000-2002 годы.
      5. Внести в Указ Президента Республики Казахстан от 28 января 1998 года № 3834 U983834_ "О мерах по реализации Стратегии развития Казахстана до 2030 года" (САПП Республики Казахстан, 1998 г., № 2, ст. 10) следующие изменения:
      1) признать утратившими силу подпункты 2) и 3) пункта 1;
      2) пункты 2, 3 исключить;
      3) абзац второй пункта 5 исключить.
      6. Настоящий Указ вступает в силу со дня подписания.

Президент

Республики Казахстан

Приложение к Указу Президента

Республики Казахстан

от 17 февраля 2000 года № 344

                               Программа
               действий Правительства Республики Казахстан
                           на 2000-2002 годы

      Сноска. В Программу внесены изменения - Указом Президента РК от 8 октября 2001 г. N 693 P010693_ .

                               Введение
      Настоящая Программа действий Правительства Республики Казахстан на 2000-2002 годы разработана с учетом Стратегии развития Республики Казахстан до 2030 года и в соответствии с Докладом о Программе действий Правительства Республики Казахстан на 2000-2002 годы, одобренного постановлениями Парламента Республики Казахстан (от 12 ноября 1999 г. № 204-I ПРК) и P991684_ Правительства Республики Казахстан (от 11 ноября 1999 г. № 1684).
      Основной задачей Правительства Республики Казахстан является обеспечение устойчивого экономического роста при соблюдении важнейших макроэкономических параметров - эффективного обменного курса тенге, низкого уровня инфляции и дефицита республиканского бюджета, платежного баланса страны.
      Правительство Республики Казахстан в своей предстоящей деятельности определяет следующие основные направления:
      сохранение политической стабильности и укрепление основ национальной безопасности;
      формирование устойчивой макроэкономической политики и создание условий для экономического роста;
      обеспечение развития реального сектора экономики, особенно экспортоориентированного и импортозамещающего, и отраслей, обеспечивающих занятость и повышение емкости внутреннего рынка;
      повышение эффективности управления государственной собственностью;
      регулирование деятельности предприятий - естественных монополии, создание конкурентной среды и условий для развития предпринимательства и конкуренции;
      обеспечение устойчивости банковской системы страны и создание условий для расширения кредитования казахстанскими банками второго уровня хозяйствующих субъектов; активизация работы рынка ценных бумаг;
      формирование привлекательного инвестиционного климата страны и укрепление имиджа Республики Казахстан на внешних рынках капиталов, активизация деятельности по привлечению прямых инвестиций и оказание необходимой государственной поддержки отечественным товаропроизводителям; определение четких критериев и процедур государственных заимствований и предоставления правительственных гарантий; обеспечение возврата заемщиками долгов прошлых лет государству;
      адресное предоставление социальной помощи на основе критерия бедности; перенос работы по оказанию социальной помощи в регионы; развитие страхового рынка в области страхования жизни, формирование у населения понимания личной ответственности по обеспечению доходов в пенсионном возрасте;

дальнейшее совершенствование системы государственного управления, ее

децентрализация, укрепление системы планирования.

Основными принципами своей деятельности на предстоящий период

Правительство Республики Казахстан определило:

сохранение общественного и национального согласия;

обеспечение разумного баланса между социальной и экономической

эффективностью;

приоритет реального сектора экономики;

реалистичность государственного бюджета;

предоставление социальной помощи, прежде всего малообеспеченным;

непримиримая борьба с коррупцией;

усиление внимания к проблемам нравственного развития общества;

многовекторность во внешней политике;

коллективный стиль работы и повышение персональной ответственности

членов Правительства Республики Казахстан.

       В настоящей Программе действий Правительства Республики Казахстан на 2000-2002 годы изложен комплекс мероприятий, направленных на реализацию поставленной задачи, основных направлений и принципов деятельности Правительства на предстоящий период.

      1. Национальная безопасность
      Замысел. Сохраняя в качестве основных приоритетов укрепление суверенитета и территориальной целостности Казахстана, а также безопасности страны, Правительство Республики Казахстан намерено активизировать деятельность по укреплению экономического, военного, социально-политического, экологического и информационного компонентов национальной безопасности.
      Действия Правительства. Правительство будет продолжать проводить взвешенную и конструктивную внешнюю политику, направленную на дальнейшее развитие дружественных, равноправных и взаимовыгодных отношений со всеми заинтересованными государствами, прежде всего с соседними странами. Казахстан продолжит укрепление сотрудничества с государствами Таможенного Союза, Центральноазиатского Международного Сообщества. Большое внимание, по-прежнему, будет уделяться укреплению интеграционных процессов в СНГ. Правительство продолжит работу в рамках Совещания по взаимодействию и мерам доверия в Азии, будет заниматься также вопросами развития партнерских отношений с НАТО.
      Повышенное внимание Правительство уделит взаимодействию с международным сообществом в целях противодействия распространению в Центральной Азии терроризма, религиозного экстремизма и незаконного оборота наркотиков.
      Правительство намерено продолжить переговоры и, по достижении соответствующих договоренностей, осуществить делимитацию границ с приграничными государствами, укрепить Пограничную Службу КНБ, добиться прогресса на переговорах по урегулированию статуса Каспийского моря, завершить юридическое оформление результатов демаркации границы с Китайской Народной Республикой и достичь приемлемых для Казахстана договоренностей по использованию вод трансграничных рек.
      Укрепление военной безопасности в предстоящий период будет осуществляться в соответствии со Стратегией национальной безопасности и новой Военной доктриной.
      В установленном порядке будут приняты решения по видоизменению структуры видов Вооруженных Сил, закреплению минимума оборонных расходов страны, реорганизации экономики Вооруженных Сил с переходом на программно-целевой метод финансирования, разработана среднесрочная оборонная программа с учетом экономических возможностей страны, определены закупки приоритетных видов вооружений и военной техники, реализованы программы подготовки кадров для вооруженных сил и развития военной науки, пересмотрен принцип организации мобилизационной подготовки, гражданской и территориальной обороны.
      Будут разработаны основные направления развития и взаимодействия оборонной промышленности с гражданским сектором промышленности, принята комплексная информационная программа по поднятию имиджа Вооруженных Сил и военных профессий.
      Будут приняты меры по обеспечению боевой готовности и боевых возможностей соединений внутренних войск МВД, укреплению их взаимодействия с Министерством обороны и Пограничной Службой КНБ в вопросах противодействия международному терроризму и религиозному экстремизму.
      С целью укрепления экономической безопасности будут реализованы меры, направленные на повышение конкурентоспособности отечественного производства путем внедрения новых технологий, расширение экспортных возможностей Казахстана на мировом рынке, максимальное использование транзитного потенциала страны, укрепление финансовой устойчивости страны и усиление контроля за использованием природных ресурсов, совершенствование инвестиционной и научно-технологической политики, упреждение воздействия негативных явлений на национальную экономику.
      Укрепление взаимодействия с международными институтами и отдельными странами будет направлено на объединение усилий мирового сообщества по нейтрализации экологических и социальных последствий проблем Арала, Семипалатинского полигона и других экологически неблагополучных районов республики, усиление ответственности в области экологии, радиационной и ядерной безопасности, укрепление мер по поддержанию режима нераспространения ядерного оружия, борьбе с незаконным оборотом ядерных и других радиоактивных материалов, оптимизацию системы природопользования и охраны окружающей среды с учетом интересов национальной безопасности, созданию системы предупреждения угроз экологической безопасности и совершенствования системы экологического контроля.
      В целях укрепления национальной информационной безопасности будет реализована специальная государственная программа Республики Казахстан на 1999-2003 годы, в частности, на ее базе будут обеспечены: защита системы правительственной связи, функционирование национальной криптографической службы, создание национальной геоинформационной системы государственного управления. Будет проводиться политика расширения информационной востребованности государственного языка и совершенствования казахстанских средств массовой информации (СМИ), прежде всего, электронных СМИ.
      Правительство будет принимать меры по улучшению защиты населения, объектов и территорий от чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера. В 2000 году при содействии ПРООН будет разработан и введен в действие в установленном порядке План подготовленности Казахстана к природным катастрофам.

      2. Внутриполитическая стабильность и консолидация общества
      Замысел. Сохранение общественно-политической стабильности, укрепление межнационального согласия и социального партнерства, содействие росту благосостояния населения, обеспечение личной безопасности граждан, их прав и свобод, дальнейшее осуществление правовой реформы.
      Действия Правительства. Правительство будет уделять большое внимание вопросам дальнейшей демократизации общества, укреплению законности и правопорядка, соблюдению конституционных прав и свобод граждан, продолжит конструктивный диалог с политическими партиями и движениями, а также женскими, молодежными и другими неправительственными организациями. Необходимо способствовать становлению в стране демократической партийной системы, исключающей возможность партийного соперничества по этническим или другим опасным принципам противостояния.
      В целях противодействия терроризму, сепаратизму, политическому и религиозному экстремизму будут проводиться работы по предотвращению и пресечению любых форм их проявления, осуществлению превентивных мер по недопущению межэтнических конфликтов. Для этого на межгосударственном уровне будет укреплено сотрудничество, внесены изменения в действующее законодательство.
      Будет реализована Государственная программа борьбы с коррупцией на 1999-2000 годы и разработана долгосрочная программа, предусматривающая системные меры по предотвращению коррупционных преступлений и проявлений, а также усилено антикоррупционное законодательство.
      В рамках укрепления законности и правопорядка продолжится работа по совершенствованию законодательной базы. Будут внесены изменения и дополнения в Уголовный и Уголовно-Процессуальный кодексы. Особое внимание будет уделяться вопросам подготовки и переподготовки кадров, технического перевооружения правоохранительных органов и специальных структур, созданию условий для социальной адаптации лиц, освободившихся из мест лишения свободы и безнадзорных детей, улучшению материально-технической базы исправительных учреждений, реформированию судебной системы и приведения ее в соответствие с общепринятыми международными стандартами.
      Продолжится работа по присоединению к Европейским конвенциям, регулирующим правоотношения в сфере уголовного, гражданского и судебно-процессуального права.
      В целях создания системы эффективного государственного и общественного противодействия дальнейшему распространению наркомании и наркобизнеса будет реализована Государственная программа борьбы с наркоманией и наркобизнесом в Республике Казахстан на 1999-2001 годы.
      Будет создана необходимая нормативная правовая база, укреплены таможенная и государственная границы. Профилактика злоупотребления наркотиками реализуется путем создания Республиканского Центра медико-социальных проблем наркомании и введения в действие системы мероприятий по сокращению спроса на наркотики среди несовершеннолетних и молодежи. Эти мероприятия будут развиваться с учетом расширения и углубления международного сотрудничества в этой области. В частности, для реализации Программы будет привлечена безвозмездная техническая помощь Управления ООН по контролю над наркотиками и предупреждению преступности.
      Будет разработана и принята программа борьбы с бедностью и безработицей на период 2000-2002 годы, которая станет основным приоритетом всей социальной политики.
      Кроме того, будет усилена борьба с бытовым насилием над женщинами и несовершеннолетними, пересмотрены меры наказания за эти преступления. Предусматривается реализация Национального плана действий по улучшению положения женщин, в соответствии с которым будет разработан целый ряд нормативных правовых актов, касающихся семьи, женщин и детей. Согласно данного плана будет проведена гендерная экспертиза действующего законодательства. Будет создана сеть кризисных центров с телефонами доверия и предоставления убежища женщинам - жертвам насилия.
      В рамках информационно-разъяснительной работы с населением будет продолжена практика публичных выступлений в средствах массовой информации руководителей центральных и местных государственных органов, их встреч с лидерами политических партий, национально-культурных центров, общественных объединений и конфессий. Будет усилено внимание к проблемам нравственного развития общества, идеологической и информационной политикам.
      Будет расширено сотрудничество с международными демократическими институтами и правозащитными организациями, в части оказания консультативной и методической помощи со стороны международных структур общественно-политическим объединениям Казахстана.
      Правительство будет способствовать дальнейшему развитию национально-культурных центров, разработает проект Закона Республики Казахстан "О национально-культурных центрах".

      3. Экономический рост
      3.1. Макроэкономическая политика
      Замысел. Политика Правительства будет направлена на сохранение макроэкономической стабильности и создание экономической среды для хозяйствующих субъектов, обеспечивающей высокие темпы экономического развития.
      Правительство намерено обеспечить ежегодный реальный рост валового внутреннего продукта на уровне 7-9%, снизить среднегодовой уровень инфляции до 5-7% в 2002 году.
      Посредством эффективной государственной денежно-кредитной и фискальной политики, финансового и организационного оздоровления реального сектора экономики, повышения денежных доходов и создания стимулирующих условий для вкладов населения будут обеспечиваться технологическое обновление производства и повышение конкурентоспособности экономики Казахстана.
      Действия Правительства. Правительство создаст законодательные и организационные условия для дальнейшего совершенствования бюджетного процесса. Формирование показателей государственного бюджета будет носить среднесрочный характер.
      Правительство обеспечит установление в 2002 году дефицита республиканского бюджета, исчисленного по новой методике, в пределах 2,3% к ВВП. Рост доходов государственного бюджета будет обеспечиваться за счет расширения налогооблагаемой базы и совершенствования налогового администрирования. Усиление транспарентности государственных расходов будет обеспечиваться за счет более четкой расстановки приоритетов, формирования и развития нормативной базы, последовательного отказа от несвойственных государству функций с передачей их в частный сектор.
      Будет активизирована государственная инвестиционная политика, направленная на улучшение структуры промышленности, сельского хозяйства, транспорта и коммуникаций.
      Правительство намерено ежегодно при формировании бюджета рассматривать возможность повышения размеров пенсий, государственных социальных пособий, а также заработной платы работников государственных учреждений и государственных служащих.
      Посредством проведения последовательной политики ускоренного развития реального сектора, расширения внутренних и внешних рынков сбыта продукции, реализации мер экспортоориентации и импортозамещения будет поддерживаться положительное сальдо торгового баланса. Будут приняты меры по развитию услуг и увеличению их экспорта.
      В целях реализации мероприятий по подготовке к вступлению Казахстана во Всемирную торговую организацию будет проводиться последовательная политика либерализации торгового режима.
      При импорте аналогичных товаров, производимых в Казахстане в соответствии с международными стандартами качества и реализуемых по конкурентным ценам, будет проводиться политика, направленная на защиту отечественных производителей. Минимальные таможенные ставки будут устанавливаться на социально значимые товары, не производимые в стране.
      Устойчивость и преемственность в макроэкономической политике будет обеспечиваться за счет: расширения горизонта и улучшения качества экономического планирования; эффективной индустриальной, аграрной и транспортно-коммуникационной политики; формирования программ развития образования, здравоохранения, культуры; активного участия граждан в решении социально-экономических проблем государства.
      Одним из важнейших инструментов обеспечения макроэкономической стабильности будет функционирование Национального фонда Республики Казахстан, целью которого является формирование накоплений государства (сберегательная функция), а также снижение зависимости государственного бюджета от конъюнктуры мировых цен (стабилизационная функция). С 2002 года 10% всех налоговых поступлений республиканского бюджета от сырьевого сектора будет направляться в Национальный фонд Республики Казахстан.
      В целях соблюдения интересов страны будет проведена инвентаризация заключенных Казахстаном международных договоров и принятых обязательств.

      3.2. Денежно-кредитная (монетарная) политика
      Замысел. Денежно-кредитная политика будет нацелена на поддержание низкого уровня инфляции, сохранение стабильности финансового рынка, дальнейшее укрепление банковской системы, развитие страхового рынка, создание условий для дальнейшего роста кредитования реального сектора экономики, в том числе небанковскими финансовыми учреждениями.
      Действия Правительства. Правительство будет поддерживать Национальный Банк в проведении политики низкого уровня инфляции. Основными инструментами воздействия денежно-кредитного регулирования на текущую банковскую ликвидность и поддержание финансовой стабильности будут операции открытого рынка, регулирование официальных ставок и рефинансирование банков второго уровня.
      Национальный Банк уделит особое внимание возможности внедрения нового режима денежно-кредитной политики - инфляционного таргетирования, предполагающего установление целевых показателей по инфляции вместо существующего режима установления целевых показателей по денежной базе и золотовалютным активам.
      Предполагается сохранение ставки рефинансирования слабо положительной в реальном выражении с учетом уровня инфляции, состояния внешних и внутренних финансовых рынков. Начавшееся развитие вексельного рынка облегчит доступ банков к рефинансированию путем переучета векселей, увеличится потенциал кредитования экономики.
      Созданная система обязательного коллективного гарантирования (страхования) срочных вкладов (депозитов) физических лиц обеспечит дальнейший рост доверия населения к банковскому сектору и, как следствие, еще больше расширит объем денег, привлекаемых в банковский сектор. В дальнейшем, по мере становления системы гарантирования депозитов, произойдет расширение объектов гарантирования и других параметров, а также круга банков-участников системы гарантирования в зависимости от выполнения ими требований по переходу к международным стандартам.
      Особое внимание будет уделено мероприятиям, способствующим появлению новых типов финансовых институтов, таких как взаимные фонды и организации, уполномоченные на проведение операций с корпоративными векселями. Будет оказано содействие созданию организованного рынка недвижимости и развитию ипотечного кредитования.
      Ипотечное кредитование будет развиваться за счет активизации участия банков в финансировании населения под залог недвижимости. Созданная Казахстанская ипотечная компания будет способствовать развитию ипотечного кредитования посредством рефинансирования (покупки) ипотечных кредитов, выдаваемых банками.
      Будет расширяться использование системы лизинга для кредитования хозяйствующих субъектов, поставок техники сельскому хозяйству и малому бизнесу.
      В целях дальнейшего развития банковской системы Республики Казахстан, к концу 2001 года будет завершена реализация Программы перехода банков второго уровня к международным стандартам банковской деятельности.
      В ближайшие годы будут совершенствоваться методы и процедуры лицензирования и пруденциального регулирования деятельности банков, в том числе внедрение в течение 2001 года надзора на консолидированной основе, совершенствование оценки рисков банковской деятельности. В целях укрепления стабильности финансового сектора будет создан единый орган финансового надзора.
      В целях содействия развитию фондового рынка будет проводиться работа по активизации обращения на организованном фондовом рынке акций и других ценных бумаг банков, действующих в организационно-правовой форме открытых акционерных обществ с обязательным опубликованием в средствах массовой информации их котировок на регулярной основе. Будет разработан механизм секьюритизации активов банков, включая выпуск специфических долговых обязательств, а также расширена деятельность банков с корпоративными ценными бумагами.
      В денежно-кредитной статистике будет достигнута унификация в отношении Плана счетов бухгалтерского учета в коммерческих банках в соответствии с Проектом руководства МВФ по составлению денежно-кредитной и финансовой статистики.
      Будет продолжена работа по совершенствованию нормативной правовой базы для функционирования страхового рынка, совершенствованию системы надзора и регулирования деятельности страховых компаний, особенно по внедрению принципов Международной ассоциации органов страхового надзора, повышению требований к капитализации, уровню страховых резервов и надежности их размещения.
      Для повышения качества и расширения страховых услуг, особенно в области страхования жизни и аннуитетов, будет представлен доступ на казахстанский рынок иностранным страховым компаниям.
      Большое внимание будет уделено развитию добровольных и обязательных видов страхования. Будет продолжена работа по приведению законодательства по данным видам страхования к международным нормам.

      3.3. Налогово-бюджетная (фискальная) политика
      Замысел. В соответствии с поручениями Главы государства Правительство намерено проводить последовательную фискальную политику, направленную на закрепление положительных тенденций в экономике и обеспечивающую оптимальный уровень поступлений в бюджет путем установления баланса интересов между налогоплательщиками и государством. Продолжится реформирование бюджетной системы, внедрение перспектив до бюджетного планирования, совершенствование бюджетных взаимоотношений центра и регионов, ужесточение политики внешнего заимствования, управление государственными расходами на основе расширения и развития нормативной правовой базы, финансирование социально значимых бюджетных программ, дальнейшее совершенствование и регламентация бюджетного процесса, ужесточение подходов к возврату бюджетных средств конечными заемщиками, относительное сокращение размеров государственного долга.
      Действия Правительства.
      Правительство в области достижения баланса интересов государства и хозяйствующих субъектов в их финансовых взаимоотношениях для обеспечения необходимых объемов поступлений в доход государственного бюджета будет:
      постоянно совершенствовать налоговое и таможенное законодательство с целью исключения неоправданного вмешательства государственных органов в деятельность хозяйствующих субъектов;
      продолжать работу по снижению налогового бремени и увеличению доходной части бюджета за счет расширения налогооблагаемой базы;
      обеспечивать полноту налоговых поступлений по подакцизной продукции, в том числе через реализацию мероприятий по государственному регулированию их производства и оборота;
      совершенствовать механизм контроля при применении трансфертных цен;
      продолжать работу по дальнейшему упрощению механизма налогообложения субъектов малого бизнеса.
      Будет завершен первый этап автоматизации таможенных органов.
      В целях обеспечения однозначного толкования норм налогового законодательства, упрощения его применения налогоплательщиками, а также повышения уровня соблюдения налоговой дисциплины начнет действовать новый K010209_ Налоговый кодекс.
      Будет осуществлено дальнейшее совершенствование межбюджетных отношений на основе Концепции децентрализации государственных функций и принципов стабильности межбюджетных отношений.
      За каждым уровнем управления будут закреплены на законодательной основе собственные источники поступлений, полномочия и ответственность при выполнении государственных функций и расходовании бюджетных средств.
      Взаимоотношения между республиканским и местными бюджетами будут строиться на принципах осуществления бюджетных изъятий из местных бюджетов и выделения выравнивающих субвенций дотационным регионам (при единых для всех регионов нормативах распределения доходов, кроме г. Астаны).
      В области государственного и гарантированного государством заимствования и долга Правительство намерено в дальнейшем:
      ужесточить требования к отбору проектов, финансируемых за счет правительственных и гарантированных государством займов;
      повысить эффективность использования заемных ресурсов;
      оптимизировать расходы, связанные с реализацией инвестиционных проектов, снизить административные и операционные издержки, а также затраты на консультационные услуги;
      совершенствовать механизм управления государственным и гарантированным государством заимствованием и долгом;
      пересмотреть подходы к заимствованию местными исполнительными органами.
      В части повышения эффективности управления государственной собственностью Правительство будет:
      проводить работу по оптимизации структуры государственной собственности;
      усиливать роль и влияние совета директоров акционерных обществ с контрольным государственным пакетом акций;
      максимально активизировать и усиливать работу по обеспечению стабильности и полноты поступлений дивидендов на государственные пакеты акций и доли прибыли государственных предприятий, а также увеличению удельного веса таких поступлений в общем объеме доходной части бюджета.
      Правительство будет добиваться увеличения присутствия национального капитала в важнейших отраслях экономики. В целях мобилизации потенциала крупного отечественного бизнеса для развития страны и защиты отечественных инвестиций будет создан Совет предпринимателей при Президенте Республики Казахстан.
      Для оптимизации управления государственной собственностью будут проведены дальнейшие мероприятия по комплексной инвентаризации объектов государственной собственности.
      В отношении активов Национального фонда с целью реализации сберегательной функции Правительство и Национальный Банк будут проводить взвешенную политику по размещению его активов на международных рынках капитала.
      Главными приоритетами расходования бюджетных средств станут:
      - рост инвестиций в развитие производственной инфраструктуры, объектов социальной сферы, а также объектов г. Астаны;
      - социальная сфера, т.е. последовательная индексация пенсий, пособий, а также заработной платы работникам бюджетной сферы, в первую очередь среднего и низового звеньев;
      - обеспечение безопасности и укрепление обороноспособности страны, предполагающее финансирование расходов на оборону не менее 1% от ВВП.
      Правительство обеспечит интеграцию и гармонизацию процессов стратегического, индикативного и бюджетного планирования, а также повышение качества бюджетного планирования, исполнения бюджетных обязательств и прогнозно-аналитической работы.
      Правительство пересмотрит подходы к разработке и принятию программных документов, ключевые принципы и подходы к разработке индикативных планов социально-экономического развития Республики Казахстан.
      На среднесрочный (трехлетний) период будет разработана и реализована программа развития на скользящей основе, охватывающая все стратегические приоритеты, отраслевые и региональные программы, которая будет служить сводным нормативным правовым актом и представлять основу для разработки бюджетов.
      Для повышения качества планирования Правительство разработает и внедрит действенную систему оценки эффективности бюджетной политики. Критерии такой системы учитывают динамику основных макроэкономических показателей, а также основываются на современных методах оценки рациональности бюджетных расходов, результативности государственных затрат. Будет осуществляться постепенный переход к оценке стоимости и анализа выгод принимаемых бюджетных программ с целью сохранения сбалансированности показателей социально-экономического развития и проведения государственной политики.
      Правительство внедрит классифицирование бюджетных расходов на текущие программы и программы развития.
      Правительство в дальнейшем будет увеличивать удельный вес инвестиционных расходов бюджета. В связи с этим будет разработана система эффективного мониторинга вложенных затрат.
      В рамках модернизации Казначейства будет усилено качество прогнозно-аналитической работы по управлению наличностью с целью эффективного планирования текущих расходов бюджетов всех уровней.
      Правительством будет уделено особое внимание совершенствованию системы государственных закупок.
      Будут проведены работы по разработке и внедрению системы мониторинга и оценки эффективности государственных закупок, автоматизации этого процесса.
      Будут совершенствоваться закупочные процедуры с целью достижения эффективности расходования бюджетных средств при участии в проведении конкурсных процедур представителей соответствующих общественных объединений.
      Будет проведена работа по созданию системы обучения работников государственных органов и учреждений, занимающихся вопросами организации и проведения закупок.
      В области бухгалтерского учета и аудиторской деятельности будут разработаны стандарты бухгалтерского учета и аудита, соответствующие международным, с целью обеспечения благоприятных условий для проведения экономической реформы в республике, улучшения инвестиционного климата и расширения международных связей. Будут приняты меры по переводу крупных предприятий на международные стандарты бухгалтерского учета.
      С целью предоставления общественности четкой и ясной информации о бюджетном процессе Правительство примет меры по дальнейшему обеспечению доступности:
      законодательных и нормативных документов;
      годовых финансовых и оперативных докладов и отчетов (администраторами бюджетных программ);
      исчерпывающей информации о государственных финансах.
      Будет усилена роль уполномоченных Правительством контролирующих органов в части мониторинга и контроля за правильностью исполнения бюджетных обязательств.
      В целях упорядочения нормативной правовой базы по государственным финансам Правительство приступит к разработке соответствующих концепций и подготовит основу для проекта Бюджетного кодекса.

      3.4. Улучшение инвестиционного климата
      Замысел. Для достижения устойчивых темпов экономического роста в первую очередь необходимо повышение инвестиционной активности в стране. Для этого требуются формирование привлекательного инвестиционного климата, укрепление имиджа Казахстана на внешних рынках капиталов, увеличение притока прямых инвестиций, рациональное и эффективное использование государственных инвестиций.
      Действия Правительства. Будут приняты меры по дальнейшему улучшению общего инвестиционного климата страны, целевому привлечению новых инвестиций на зарубежных рынках капиталов и мобилизации внутренних инвестиций в соответствии с программами государственных инвестиций и привлечения прямых инвестиций.
      Продолжится работа по улучшению инвестиционного законодательства, в том числе в сфере недропользования; совершенствованию государственной поддержки прямых инвестиций в приоритетные секторы экономики, включая систему стимулов, направленную на содействие реализации инвестиционных проектов; защите законных прав инвесторов; защите прав индивидуальных собственников.
      Будет завершена разработка единого Закона Республики Казахстан "О государственной защите и поддержке инвестиций" на базе действующих законов Z949000_ "Об иностранных инвестициях" и Z970075_ "О государственной поддержке прямых инвестиций".
      Особое значение Правительство придает росту притока инвестиций в развитие производственной инфраструктуры, обрабатывающей промышленности, жилья, объектов социальной сферы, туризма и сельского хозяйства, а также объектов города Астаны.
      Правительство намерено активизировать диалог с инвесторами и рекламно-информационную деятельность на международных рынках капиталов. Особое внимание придается продолжению практики проведения крупных международных инвестиционных саммитов, деятельности Совета иностранных инвесторов при Президенте Республики Казахстан и его совместных рабочих групп, в состав которых входят представители государственных органов, иностранных инвесторов и консалтинговых организаций.
      В области государственных инвестиций Правительство намерено повысить и упорядочить требования к подготовке, анализу, экспертизе и отбору проектов.
      Основная задача в области государственного инвестирования - добиться рационального и эффективного инвестирования государственных и привлекаемых государством средств в приоритетные секторы экономики.
      Будет обеспечено функционирование рынка ценных бумаг, как эффективного механизма мобилизации и перераспределения внутренних сбережений и средств потенциальных иностранных инвесторов с созданием необходимых условий для привлечения портфельных инвестиций. Выпуск акций и облигаций казахстанскими организациями - эмитентами негосударственных ценных бумаг должен стать одним из основных механизмов привлечения инвестиций в экономику Казахстана. Для дальнейшего развития реального сектора будут внесены изменения в действующее законодательство по вопросам регулирования рынка ценных бумаг.
      Правительством с Национальным Банком будет разработан новый программный документ по развитию рынка ценных бумаг на 2001-2002 годы.
      Для обеспечения доверия инвесторов к эмитентам корпоративных ценных бумаг - хозяйствующим субъектам будет обеспечена прозрачность процедур путем усиления ответственности за сокрытие информации перед инвесторами и за другие нарушения законодательства о ценных бумагах. В целях повышения привлекательности вложений в корпоративные ценные бумаги будут законодательно пересмотрены вопросы трансфертных цен, отношения с аффилиированными лицами. Это позволит осуществлять эффективный мониторинг за эмитентами в процессе распределения средств.
      Будет усилена информационно-пропагандистская работа по разъяснению населению и хозяйствующим субъектам принципов и механизмов функционирования рынка ценных бумаг.

      3.5. Торговая политика.
      Замысел. Правительство подтверждает приверженность либеральной внешнеторговой политике. Торговая политика будет строиться исходя из необходимости дальнейшей эффективной интеграции Казахстана в систему международного разделения труда с учетом обеспечения экономической безопасности страны. Основной задачей торговой политики является максимальное использование внешнеэкономических связей для содействия структурной перестройке экономики, создания конкурентоспособных производств для обеспечения потребности внутреннего рынка и содействия продвижению казахстанских товаров и услуг на мировые рынки, улучшения показателей платежного и торгового баланса.
      Действия Правительства. Предусматривается приоритетное развитие экспортоориентированных производств, увеличение объемов реализации традиционных товаров за счет продвижения их на новые рынки, диверсификация структуры экспорта с целью увеличения доли производств с высокой степенью добавленной стоимости, повышение конкурентоспособности казахстанской продукции на мировом рынке, развитие финансовой, транспортной и информационной инфраструктур внешней торговли.
      Правительство активизирует деятельность по пропаганде казахстанской продукции, которая по своим параметрам не уступает или превосходит зарубежные аналоги путем проведения эффективного маркетинга, организации выставок, выпуска рекламных роликов, буклетов и т.д. Правительство продолжит работу по созданию гибкой таможенно-тарифной системы для защиты отечественных производителей в период освоения производства новых товаров, обеспечения сбалансированности потребительского рынка, улучшения структуры экспорта и импорта.
      С целью недопущения демпинга товаров на внешнем рынке, поддержки отечественных товаропроизводителей будут разработаны меры косвенного регулирования экспорта товаров и стимулирования экспорта.
      Поддержка отечественных производителей в стратегически важных секторах экономики будет осуществляться посредством: применения антидемпинговых, компенсационных и защитных мер; создания равных конкурентных условий на внутреннем рынке. Будут совершенствоваться тарифные и нетарифные меры регулирования внешней торговли, а также разрабатываться процедуры, способствующие сокращению доступа на рынок Казахстана импорта, наносящего ущерб казахстанским товаропроизводителям и потребителям.
      Правительство разработает программу импортозамещения и повышения конкурентоспособности обрабатывающей промышленности Республики Казахстан.
      В целях регулирования отношений в области внешней и внутренней торговли будут разработаны законопроект о торговле и подзаконные акты, регламентирующие торговые отношения. Будут продолжены процедуры ратификации и присоединения к международным соглашениям и конвенциям в области торговли, приемлемые для Казахстана.
      В отношении внешнеэкономической статистики будут введены пересмотренные формы обследования по услугам.
      В целях обеспечения условий равноправного партнерства в мировой торговле, совершенствования экономического сотрудничества с зарубежными странами Казахстан продолжит процесс вступления в ВТО с максимальным учетом экономических интересов республики.
      Торговая политика со странами Евразийского и Центральноазиатского экономических сообществ, а также в рамках Шанхайской организации сотрудничества будет направлена на эффективное функционирование общего рынка товаров, услуг и капитала. Правительство продолжит работу, направленную на гармонизацию законодательных и нормативных правовых актов, проведение согласованной налоговой, денежно-кредитной, валютно-финансовой, торговой, таможенной и тарифной политики.
      Торговая политика со странами СНГ будет основываться на принципах свободной торговли и устранения торговых барьеров.
      Будет продолжена работа по сотрудничеству с международными финансовыми организациями и иностранными государствами для софинансирования структурных реформ, участия Казахстана, как равноправного партнера, в различных международных торгово-экономических союзах с целью укрепления имиджа страны и защиты ее внешнеэкономических интересов.
      В области внутренней торговли будут усилены меры по контролю за качеством и безопасностью реализуемых на потребительском рынке товаров. В целях улучшения сбыта продукции отечественных товаропроизводителей будет стимулироваться создание современной системы оптовой торговли.
      Для повышения конкуренции и снижения цен на потребительские товары предусматривается создание коммунальных торговых рынков. Будут приняты нормативные правовые акты по созданию контрольных механизмов, обеспечивающих развитие конкуренции между торговыми рынками и на них.

      3.6. Ценовая и антимонопольная политика
      Замысел. Правительство продолжит комплекс мер, направленных на развитие конкуренции и проведение жесткой антимонопольной политики для расширения простора предпринимательству. Осуществление взвешенной тарифной политики на основе контроля за составом затрат в регулируемом секторе экономики рассматривается как один их важнейших факторов повышения эффективности экономики, наполнения отечественных рынков качественными товарами и услугами.
      Действия Правительства.
      В сфере конкурентного рынка:
      предоставление максимальной свободы хозяйственной деятельности субъектам рынка, соблюдающим принципы добросовестной конкуренции и не злоупотребляющим своим доминирующим положением;
      мониторинг за состоянием рынков с целью определения состояния конкуренции на товарных рынках, выявления хозяйствующих субъектов-монополистов, выработки предложений для развития конкуренции;
      выявление фактов злоупотреблений доминирующим положением хозяйствующими субъектами, проведение ценового мониторинга. В целях реализации Закона Республики Казахстан Z010144_ "О конкуренции и ограничении монополистической деятельности" будут разработаны нормативные правовые акты, регулирующие деятельность субъектов, доминирующих на республиканском и региональных рынках;
      пресечение возможных картельных соглашений по установлению на рынке единых цен, устранению с рынка или ограничению доступа на него других субъектов;
      развитие конкуренции на внутреннем рынке путем создания равноправных условий для отечественных товаропроизводителей;
      проведение структурной реорганизации в сфере естественной монополии с целью выделения сфер, относящихся к конкурентной среде;
      предотвращение вмешательства государственных органов в хозяйственную деятельность субъектов рынка, за исключением случаев, предусмотренных законодательными актами;
      укрепление организационных и правовых основ защиты конкуренции на товарных рынках.
      В сфере деятельности естественных монополий:
      разработка методических рекомендаций по порядку установления ставки прибыли на задействованные активы;
      обеспечение прозрачности экономической деятельности субъектов естественной монополии, ежегодное обязательное проведение аудиторских проверок с последующей публикацией их результатов;
      установление предельного уровня цен на отдельные виды услуг (товаров, работ);
      установление обоснованных цен (тарифов) на услуги субъектов естественной монополии, обеспечивающих покрытие затрат и получение обоснованной прибыли;
      соблюдение межотраслевых, внутриотраслевых и региональных ценовых паритетов и балансов;
      оптимизация затрат, поощрение инвестиционных программ, направленных на снижение текущих затрат на производство, повышение эффективности и качества предоставляемых услуг;
      разработка и введение в практику порядка по установлению тарифов с понижающим коэффициентом на услуги субъектов естественной монополии.
      Изменится методология расчета тарифа на транспортировку электроэнергии по линиям электропередачи межрегионального и регионального уровней. Это будет способствовать закупке электроэнергии у отечественных производителей и отказу от импорта электроэнергии. Будет устранена необоснованная дифференциация отпускных тарифов на электрическую и тепловую энергию по группам потребителей.
      Совершенствование тарифной политики на железнодорожном транспорте будет осуществляться в зависимости от доли транспортной составляющей в цене продукции и с учетом сезонных факторов.
      Будет принята Программа реструктуризации железнодорожного транспорта, предусматривающая выделение из состава республиканского государственного предприятия "Казакстан темiр жолы" объектов социальной сферы, ряда структурных подразделений, не относящихся к сфере естественной монополии, что приведет к развитию конкуренции в смежных с железнодорожными перевозками отраслях и обеспечит прозрачность экономической деятельности предприятий на железнодорожном транспорте.
      Начнется поэтапное доведение уровня тарифов на услуги телефонной связи к 2005 году до уровня, покрывающего издержки на их предоставление, с одновременным введением механизма частичной компенсации абонентских платежей для некоторых категорий потребителей. В целях либерализации рынка телекоммуникаций будет проводиться работа по внедрению системы повременного учета стоимости местных телефонных соединений с оплатой их по показателям счетчиков.

      3.7. Промышленность
      Замысел. Правительство создаст условия для роста промышленного производства, развития предприятий, обеспечивающих потребности внутреннего и внешнего рынков на основании реализации политики импортозамещения и стимулирования экспортоориентированных производств, с дифференцированными подходами и механизмами поддержки.
      Действия Правительства. Основными направлениями концепции индустриальной (промышленной) политики Правительства станет реализация комплекса мер по защите отечественных товаропроизводителей, стимулированию экспортоориентированных производств, имеющих сравнительные конкурентные преимущества, созданию системы стандартов мирового уровня.
      Правительство будет осуществлять жесткий мониторинг за выполнением контрактных обязательств по предприятиям, переданным в управление иностранным и отечественным инвесторам, реализацией мер по выравниванию уровня цен предприятий-экспортеров с ценами мирового рынка, и активизирует свое участие в решении проблем развития отдельных предприятий и отраслей.
      Будут приняты меры по сокращению доли бартерных операций во взаиморасчетах между предприятиями, финансово-экономическому оздоровлению предприятий, решению проблемы ликвидации взаимных неплатежей хозяйствующих субъектов с применением таких инструментов, как клиринг, организация рынка долговых обязательств, банкротство и другие.
      В рамках государственной инновационной политики планируются на базе отечественных разработок технологическая модернизация и диверсификация производств, направленные на обеспечение выпуска конкурентоспособной импортозамещающей и экспортоориентированной продукции. Бесперспективные предприятия будут подвергаться банкротству и сегментации с последующим созданием на их базе малых и средних инновационных наукоемких производств.
      В целях обеспечения продвижения казахстанских товаров и услуг на зарубежные рынки будут внедряться на казахстанских предприятиях системы управления качеством, соответствующие требованиям мировых стандартов.
      Будет разработан комплекс законодательных и нормативных правовых актов в области безопасности работы промышленных объектов с целью предотвращения возникновения на них крупномасштабных аварий и катастроф.
      В нефтехимической и нефтегазовой промышленности будут приняты меры по созданию условий для опережающего развития нефтегазоперерабатывающих производств. Предстоит привлечь инвестиции в развитие нефтехимических предприятий, для увеличения объемов и глубины переработки нефти и попутного газа.
      Будет продолжено формирование нефтехимического комплекса, основанного на собственной базе углеводородного сырья и обеспечивающего его переработку в конечные высокотехнологические и наукоемкие виды продукции для насыщения республиканских рынков средств производства и товаров народного потребления, расширения экспортного потенциала республики. Будут осуществляться отдельные элементы регулирования производства нефтепродуктов. Будет принята программа развития Каспия, предусматривающая участие отечественного бизнеса в реализации крупных инвестиционных проектов.
      В горнометаллургической промышленности будет ужесточен контроль над использованием недр, подготовкой запасов к эксплуатации, выполнением обязательств управляющих компаний по инвестированию горных и геологоразведочных работ, внедрению новых технологий по добыче руды и производству металлов, а также организации производства продукции более высокого уровня готовности.
      Правительство потребует от управляющих компаний обеспечить регистрацию качества цинка и меди на Лондонской бирже металлов, что позволит реализовывать названные металлы по мировым ценам.
      С целью развития химической промышленности будет реализовываться Программа восстановления и развития химической и нефтехимической промышленности. Планируется обеспечить стимулирование организации крупномасштабного производства минеральных удобрений и химических средств защиты растений на базе разработки собственных сырьевых ресурсов, микробиологических средств защиты, биопестицидов на основе растительного сырья. Будут осуществлены меры по восстановлению и завоеванию лидирующего положения на рынке минеральных удобрений и химических средств защиты растений.
      Продолжится работа в части создания привлекательных условий для инвестирования в производство полимерной продукции на базе казахстанского углеводородного сырья, а также других производств.
      Для дальнейшего развития урановой промышленности реализуются мероприятия, связанные с кооперацией отечественных предприятий с родственными предприятиями России и Украины по восстановлению ядерно-топливного цикла. За счет совместных научных разработок планируется внедрить современные технологии для получения новых видов урановой продукции. Будут проработаны вопросы расширения географии экспорта урана, предприняты меры по дальнейшему развитию бериллиевого и танталового производств с выпуском продукции более высокой степени готовности.
      Развитие машиностроения будет ориентировано на обеспечение потребностей сельского хозяйства в оборудовании и ремонте техники; производство вооружения для казахстанской армии и на экспорт в государства СНГ и другие страны; производство нефтедобывающего, горного, обогатительного и металлургического оборудования, а также машин и оборудования для других отраслей промышленности страны. Будет обеспечено выполнение подрядов и заказов топливно-энергетического, горно-металлургического и транспортного комплекса на отечественных предприятиях в рамках мер по реализации политики импортозамещения.
      С целью организации производства электроники и бытовой электротехники будет осуществлена программа развития электронной и электротехнической отрасли.
      Будут приняты меры для увеличения притока прямых инвестиций в обрабатывающую промышленность с целью создания новых производств по выпуску конкурентоспособных товаров.

      3.8. Сельское хозяйство
      Замысел. Государственная политика в сельскохозяйственном секторе будет строиться на поддержке эффективных отраслей, производящих конкурентоспособную продукцию и формирование общеэкономических условий для стабилизации производства других видов сельскохозяйственной продукции, обеспечивающих необходимый уровень продовольственной безопасности страны.
      Будет продолжена земельная реформа, направленная на совершенствование земельного законодательства и земельных отношений в республике, развитие рынка земли, создание и совершенствование нормативной правовой базы и системы государственной регистрации прав на недвижимое имущество.
      Действия Правительства. С целью обеспечения экономического роста в агропромышленном комплексе и формирования финансово-устойчивых сельхозпроизводителей будет продолжена реализация Программы развития сельскохозяйственного производства на 2000-2002 годы.
      Основными направлениями деятельности Правительства в области сельского хозяйства будут стимулирование производства конкурентоспособных отраслей, расширение емкости внутреннего и внешнего рынков сбыта отечественной сельхозпродукции, финансовое оздоровление сельской экономики, развитие лизинговых отношений.
      Правительство будет содействовать дальнейшему развитию рыночных реформ на селе.
      Будет разработана программа обеспечения продовольственной безопасности страны. Предусматривается проведение мероприятий по обновлению государственного резерва продовольственного зерна, формированию государственных ресурсов семенного и фуражного зерна на случай чрезвычайных обстоятельств, будет продолжена работа по лицензированию деятельности элеваторов и мониторингу движения зерновых ресурсов страны. Дальнейшее участие государства в закупках и сбыте зерна будет связано только с использованием и обновлением государственных ресурсов.
      Повышение устойчивости зернового хозяйства будет происходить в основном за счет повышения культуры производства, в том числе за счет соблюдения технологической дисциплины, внедрения экономических методов хозяйствования, рационального использования удобрений и химических средств защиты растений.

      В целях сохранения генофонда растений и животных будут реализовываться программы субсидирования элитного семеноводства и племенного животноводства, а также защиты растений от массовых вредителей и болезней и животных от особо опасных и заразных болезней.
      Дальнейшее развитие селекции и семеноводства будет направлено на внедрение в производство сортов с различными сроками вегетации, сочетающих устойчивость к полеганию, скороспелость, высокую урожайность и хорошие технологические качества.
      В животноводстве будет продолжена реализация Программы развития молочного производства вокруг крупных городов. Будет осуществляться повышение конкурентоспособности продукции отечественного животноводства путем увеличения продуктивности на основе программы поддержки племенного дела, а также совершенствования технологии переработки, что даст возможность наполнения внутренних рынков качественной продукцией и выхода на внешний рынок. Начнет функционировать государственная компания по закупу и экспорту животноводческой продукции.
      Задача технической политики на ближайшие годы заключается в постепенном обновлении парка зерноуборочной техники, унификации ее сервисного обслуживания. Техническое перевооружение села в основном будет осуществляться на основе развития лизинговых отношений.
      Обеспечение доступности сельхозтоваропроизводителей к кредитным ресурсам будет осуществляться путем создания сельских кредитных товариществ. Расширению масштабов кредитования аграрного сектора будет способствовать введение института "зерновых расписок" в качестве залогового инструмента. Для кредитования аграрного сектора будут привлекаться внешние займы и средства банков второго уровня.
      Будет продолжена работа по совершенствованию единой информационно-маркетинговой системы сельскохозяйственного производства, пользователи которой получат информацию о региональных и внешних рынках сельхозпродукции.
      При осуществлении экспортно-импортной политики будет распространен беспошлинный ввоз на сельхозтехнику и запасные части к ней, удобрения и средства защиты растений, не производящиеся в республике.
      Для восстановления плодородия почвы и повышения эффективности орошаемых земель продолжится государственное субсидирование сельскохозяйственных товаропроизводителей на приобретение минеральных удобрений.
      Семеноводство зерновых культур в республике будет вестись в соответствии с принятыми в каждой области зональными системами земледелия.
      Для решения проблемы стабильного водообеспечения будут приняты меры по внедрению водосберегающей технологии полива, повышению ответственности самих водопользователей за состояние ирригации и мелиорации, содержание и эксплуатацию гидромелиоративных систем, улучшение мониторинга орошаемых земель.
      Будут разработаны концептуальные основы развития орошаемого земледелия и рационального водопользования, адаптированные к рыночным условиям.
      Будут внесены изменения в нормативные правовые акты по вопросам залога земельных участков и права землепользования.
      Завершится процесс технического оформления границ земельных участков, предоставленных для ведения крестьянских (фермерских) хозяйств, с выдачей им правоустанавливающих документов на землю для последующей регистрации прав на землю в органах юстиции, а также перерегистрации правоудостоверяющих документов на земельные участки крестьянских (фермерских) хозяйств и негосударственных сельскохозяйственных организаций, права землепользования которых сформированы за счет условных земельных долей.

      3.9. Наука и технологии
      Замысел. Укрепить научно-технический потенциал Республики, развить исследования, направленные на разработку наукоемких, ресурсосберегающих и экологически чистых производств, ориентированных на экспорт продукции высоких технологий, создать мотивированные условия развития науки и новых технологий, инновационной деятельности, поэтапного изменения сырьевой направленности экономики на технологическую, подготовке для этих целей высококвалифицированных специалистов.
      Действия Правительства. Для реализации поставленных задач Правительство намерено совершенствовать систему управления научно-технической сферой на основе инновационных и научно-технических программ.
      В связи с этим будет совершенствоваться нормативная правовая и методическая база функционирования научно-технической сферы, в том числе в области финансирования научно-исследовательских и опытно-конструкторских работ, их конкурсного отбора и реализации, защиты прав интеллектуальной собственности, активизации инновационной деятельности.
      В соответствии с тенденциями развития мировой науки и необходимостью разработки научных основ новейших технологий важно:
      ориентировать программы фундаментальных исследований и соответствующие научные коллективы на создание принципиально новых технологий, обеспечивающих отечественным товаропроизводителям собственные ниши на мировом товарном рынке;
      обеспечить первоочередную направленность прикладных исследований на научно-технологическое обеспечение потребностей базовых отраслей экономики;
      продолжить реструктуризацию и приватизацию отдельных объектов научно-технологической сферы с сохранением профиля деятельности;
      создать благоприятные условия для организации новых наукоемких производств, развития инновационной деятельности в научно-технологической и других сферах, способствующие переходу к единому научно-производственному циклу "исследования - разработка - подготовка кадров - промышленное освоение";
      привлечь инвестиции к организации и развитию наукоемких производств, внедрению ресурсосберегающих и экологически чистых технологий, в том числе при переработке вторичного сырья и отходов.
      Особое внимание Правительство уделит сохранению и развитию кадрового потенциала, подготовке и аттестации научных кадров высшей квалификации по приоритетным направлениям научно-технологического развития.

      3.10. Строительство
      Замысел. Обеспечить рациональное решение задач по проектированию и строительству наиболее значимых объектов промышленности, здравоохранения, отдыха и туризма. Создать систему государственного градостроительного кадастра. Дальнейшее развитие жилищного строительства, формирование полноценного рынка жилья.
      Действия Правительства. На основании долгосрочной концепции государственной градостроительной политики будет начата разработка генеральной схемы организации территории Республики Казахстан. Будет проводиться работа по формированию и ведению на территории страны государственного градостроительного кадастра.
      Планируется реализовать меры, направленные на совершенствование нормативной базы проектирования и строительства для гармонизации ее с международными нормами, усиление интеграции в рамках межгосударственной научно-технической комиссии по стандартизации, метрологии и сертификации в строительстве стран СНГ и с центром Организации Объединенных Наций по населенным пунктам и его региональными подразделениями.";
      абзац четвертый изложить в следующей редакции:
      "Правительство и Национальный Банк намерены развивать ипотечное кредитование населения по доступным ставкам, в том числе предоставление жилья в долгосрочную аренду с правом последующего выкупа. Будут приняты меры по обеспечению низкого уровня процентного вознаграждения по ипотечным кредитам, выделяемым за счет средств местных бюджетов.
      Будут разработаны и внедрены пилотные проекты по формированию системы строительных сбережений. Предусматривается разработка типовых проектов жилых домов, доступных для широких слоев населения со средними доходами.
      Будут приняты меры, направленные на поддержание отечественных строительных компаний.
      Будет продолжено реформирование жилищно-коммунального хозяйства на основе совершенствования регулирования деятельности кооперативов собственников квартир (КСК). Предполагается, там где это целесообразно, дальнейший перевод коммунальной теплоэнергетики на автономные системы отопления, а также дальнейшее внедрение приборов учета воды и теплоносителей.
      В целях соблюдения стандартов и государственных нормативов строительства, контроля за качеством строительных работ, а также для обеспечения контроля технического состояния жилищного фонда и объектов гражданского назначения будет усилен государственный надзор в этих областях.

      3.11. Малое предпринимательство
      Замысел. Дальнейшее расширение сектора малого предпринимательства, обеспечивающего укрепление экономики страны, занятость населения и повышение его жизненного уровня.
      Действия Правительства.
      Правительство в первую очередь направит свою деятельность на совершенствование политики государственной поддержки малого предпринимательства, обеспечивающей динамичное развитие производственной сферы.
      Будут предприниматься действия по решению проблем кредитования малого бизнеса путем создания условий, обеспечивающих доступность кредитных ресурсов для начинающих предпринимателей.
      В этих целях Правительство разработает среднесрочную программу финансовой поддержки малого предпринимательства, реализация которой будет осуществляться в том числе и за счет средств государственного бюджета.
      Будут созданы благоприятные условия для развития инфраструктуры малого предпринимательства, определены основные направления по формированию и передаче субъектам малого предпринимательства имущественных комплексов, технологий и оборудования при реорганизации и сегментации простаивающих предприятий и малоэффективных производств.
      Для активизации развития малого бизнеса Правительство минимизирует вмешательство государства в дела малых предприятий, будет способствовать устранению административных барьеров. Будут усовершенствованы процедуры лицензирования предпринимательской деятельности, упрощены процедуры сертификации, разного рода разрешений, аккредитации и иных норм и правил. Правительство приступит к внедрению механизма, при котором субъекты малого предпринимательства смогут проходить процедуры, связанные с регистрацией бизнеса, в одном органе.
      Правительство продолжит работу по дальнейшему совершенствованию нормативной правовой базы, будет способствовать упрощению законодательных и нормативных актов и сокращению в законах норм отсылочного характера. Будет усовершенствована система государственных закупок, определен перечень отдельных видов товаров и услуг, закупки которых государство будет осуществлять у субъектов малого предпринимательства.
      В целях поддержки предпринимательской деятельности и развития ее новых форм будет разработан законопроект о франчайзинге.
      Будет поощряться законотворческая инициатива общественных объединений предпринимателей путем выделения грантов лучшим из них, определенным на основе специального отбора.
      В результате реализации намечаемых мер ожидается рост числа субъектов предпринимательства, создание новых рабочих мест, увеличение численности занятых в сфере малого бизнеса, создание реальной конкурентной среды, формирование массового слоя собственников как основы среднего класса общества.
      3.12. Туризм
      Замысел. Улучшать туристский комплекс страны, стимулировать развитие въездного и внутреннего туризма как одного из основных источников пополнения доходной части бюджета, обеспечения занятости населения.
      Действия Правительства. С учетом неиспользованных возможностей туризма в Казахстане и его влияния на развитие других отраслей экономики будут созданы условия для реализации U983859_ Государственной программы "Возрождение исторических центров Шелкового пути, сохранение и преемственное развитие тюрко-язычных государств, создание инфраструктуры туризма", а также будет разработана программа развития туризма в Республике Казахстан на 2001-2005 годы.
      Правительство активизирует работу, направленную на укрепление и расширение сотрудничества с международными туристическими организациями, иностранными государствами и компаниями; усилит работу по привлечению иностранных и отечественных инвестиций в отрасль; проведет анализ и маркетинговые исследования с целью определения "ниши" Казахстана на мировом туристском рынке. Особое внимание будет уделяться мерам по обеспечению безопасности туристов.
      Правительство примет меры по совершенствованию нормативных правовых актов и информационно-статистической базы туризма, созданию системы стандартов туристской деятельности, соответствующих международным требованиям.
      Особое внимание будет уделяться подготовке и переподготовке казахстанских специалистов в области туризма и гостиничного хозяйства на базе создаваемых информационно-методических центров.
      Будут реализовываться программы изучения и сбалансированного использования объектов экологического туризма.

      3.13. Региональное развитие
      Замысел. Обеспечение эффективного взаимодействия центральных и местных органов управления в проведении социально-экономических реформ, развитие принципов территориального самоуправления с соответствующим правовым и финансовым обеспечением.
      Действия Правительства. Предстоит усовершенствовать действующую систему формирования и исполнения бюджетов всех уровней.
      Будет разработана концепция региональной политики Республики Казахстан.
      Развитие регионов будет осуществляться в соответствии с Законом Республики Казахстан Z010148_ "О местном государственном управлении в Республике Казахстан".
      Возрастет роль местных исполнительных органов в проведении разъяснительной работы с населением, укреплении внутриполитической стабильности, развитии социальной сферы и внедрении здорового образа жизни, в осуществлении региональных программ, сбалансированном использовании природных ресурсов и оздоровлении окружающей среды, в создании особо охраняемых природных территорий местного значения. Предусматривается расширение полномочий акимов в части определения размеров и видов социальной помощи.
      На местные исполнительные органы возложено решение задач и ответственность за: борьбу с бедностью и безработицей; развитие малого и среднего предпринимательства; разработку и реализацию региональных программ.
      В этих условиях будет усиливаться региональная специализация и повышаться ответственность акимов за создание условий обеспечивающих привлечение инвестиций, модернизацию производств и новое строительство.
      Местные исполнительные органы совместно с Правительством обеспечат реструктуризацию и сегментацию бездействующих производств, ликвидацию и банкротство несостоятельных предприятий в установленном законодательством порядке.
      Будет проводиться политика развития конкуренции на региональных рынках путем поддержки отечественных товаропроизводителей, в частности, субъектов малого и среднего бизнеса.
      Развитие сельскохозяйственного производства будет строиться исходя из принципа целесообразности и эффективности производства тех или иных видов сельхозпродукции. К приоритетным отраслям сельского хозяйства, которым будет оказываться государственная поддержка, относятся: зерновое производство (Северо-Казахстанская, Костанайская, Акмолинская области, Иртышский район Павлодарской области, северные районы Актюбинской области и Кызылординская область по рису); производство масличных культур (Восточно-Казахстанская область); хлопководство (Южно-Казахстанская область).
      Обеспечение продуктами сельскохозяйственного производства населения регионов будет осуществляться в соответствии с региональными программами.
      В областных центрах и крупных городах республики будут созданы учреждения социальной адаптации и реабилитации лиц, освобождаемых из мест лишения свободы, а также приюты для безнадзорных детей.
      Для решения проблем развития депрессивных сельских районов Правительство и местные исполнительные органы власти будут оказывать содействие в привлечении инвестиций, поддержке малого предпринимательства, решении вопросов социальной и жилищно-коммунальной сферы. Акимами будет проводиться работа по эффективному распоряжению объектами коммунальной собственности.
      В индикативных планах регионов будут устанавливаться прогнозные показатели социально-экономического развития территории, в том числе в натуральном выражении.
      Местные бюджеты все в большей мере будут зависеть от состояния региональной экономики. Правительство намерено усилить межрегиональную конкуренцию на рынках труда и инвестиций, стимулируя свободное передвижение рабочей силы, капитала и инвестиций.
      В порядке эксперимента в 2001 году в отдельных административно-территориальных единицах (аульных (сельских) округах, аулах (селах), поселках) пройдут выборы акимов.
      Правительство совместно с акимами будет осуществлять в регионах следующие меры:
      Акмолинская область. Предусматривается развитие индустрии хранения и переработки сельхозпродуктов, специализация отраслей сельского хозяйства, связанных с производством зерна, мясомолочных продуктов. Будут налаживаться производство минеральных удобрений, добыча и переработка золота. Предусматриваются: реабилитация группового водопровода; развитие индустрии туризма и спорта; консервация и ликвидация рудников, захоронение техногенных урановых отходов; реконструкция станции очистки воды.
      Актюбинская область. Будет осуществляться развитие нефтегазодобывающей, химической, черной металлургии, добычи хромовой руды. Продолжится поиск, разработка, добыча и переработка углеводородного сырья, а также твердых полезных ископаемых, строительство объектов по газификации села. Будут предприняты меры по возобновлению деятельности предприятий сельскохозяйственного машиностроения, металлообработки, приборостроения, промышленности строительных материалов, легкой промышленности. Продолжится реализация мер, направленных на развитие собственных энергетических мощностей. В сельскохозяйственном секторе будут осуществляться меры по оптимизации структуры посевных площадей и росту поголовья животных, развитию перерабатывающих отраслей агропромышленного комплекса и пищевой промышленности. Начнется реализация мер для обеспечения прямого транспортного сообщения Западного Казахстана с северными и центральными регионами Республики.
      Алматинская область. Будут приняты меры по приоритетному развитию предприятий перерабатывающей промышленности, созданию условий для развития эффективного сельскохозяйственного производства, расширению рынков сбыта, развитию малого предпринимательства, инфраструктуры туризма, обеспечению устойчивой работы социальной и жилищно-коммунальной сферы, формированию благоприятного инвестиционного климата, борьбе с бедностью и безработицей. Получит дальнейшее развитие областной центр - г. Талдыкорган.
      Атырауская область. Предусматривается увеличение объемов нефтегазодобычи и нефтепереработки, развитие нефтяного машиностроения, производства строительных материалов, продукции рыбной и пищевой промышленности. Предполагается реконструкция Атырауского НПЗ; намечается ремонт взлетно-посадочной полосы аэропорта г. Атырау; развитие транспортной инфраструктуры, в первую очередь, нефтепроводной; ремонт автодорог. Дальнейшее развитие получит сельское хозяйство. В животноводстве будут более ускоренными темпами развиваться табунное коневодство и верблюдоводство, вестись селекционная племенная работа по дальнейшему улучшению продуктивности эдильбаевских и каракульских овец, повышению продуктивных показателей выведенного нового типа каракульских мясо-сальных овец.
      Восточно-Казахстанская область. Предполагается дальнейшее развитие мощностей добывающих и перерабатывающих предприятий цветной металлургии, прирост их сырьевой базы, геологоразведочных работ на перспективу; машино- и приборостроения, легкой и пищевой промышленности, расширение производства нефтяного оборудования, индустрии строительных материалов. Будет развиваться лесная и деревообрабатывающая промышленность. В аграрном секторе получат развитие крупяные (просо, гречиха, горох, овес), масличные (подсолнечник) культуры, в животноводстве - молочное и мясное скотоводство, тонкорунное и полугрубошерстное овцеводство, птицеводство и мараловодство. Предусмотрено завершение реконструкции маслоэкстракционного завода. Намечено развитие индустрии туризма и отдыха, в том числе на казахстанском участке Шелкового пути.
      Жамбылская область. Планируется осуществлять дальнейшее развитие горнодобывающей и химической отраслей промышленности; восстановление и развитие предприятий металлообработки, по производству машин и оборудования; легкой, пищевой и перерабатывающей промышленности. Намечено оздоровление экологической обстановки, обеспечение качественной питьевой водой отдаленных населенных пунктов. Планируется развитие инфраструктуры туризма на казахстанском участке Шелкового пути. Дальнейшее развитие получат отрасли сельского хозяйства, предстоит значительно расширить посевы сахарной свеклы, кукурузы на зерно, восстановить каракулеводство, создать условия для улучшения семеноводства и племенного дела.
      Западно-Казахстанская область. Предусматривается ускорение развития нефтегазохимического комплекса, легкой и пищевой промышленности, производства продукции машиностроения на оборонных предприятиях. Продолжится освоение Карачаганакского газоконденсатного месторождения и газификация села. Дальнейшее развитие получат пастбищное животноводство, в частности, мясо-сальное овцеводство, табунное коневодство и мясное скотоводство.
      Карагандинская область. Будут развиваться базовые отрасли, в том числе теплоэнергетический комплекс и металлургия, производство продукции из цветных и черных металлов. Предусматривается развитие химической промышленности и машиностроения, пищевой и легкой промышленности, сложнобытовой техники; в сельском хозяйстве - мясо-сального овцеводства, мясного скотоводства и табунного коневодства. Намечено развитие индустрии туризма и отдыха.
      Кызылординская область. Предусматриваются развитие энергетического комплекса, легкой, пищевой и нефтедобывающей промышленности, индустрии строительных материалов и производственной инфраструктуры, увеличение производства риса за счет введения интенсивных технологий и развитие мясо-сального овцеводства и каракулеводства, развитие инфраструктуры туризма на казахстанском участке Шелкового пути. Намечены освоение свинцово-цинковых месторождений и производство оборудования для сельхозмашин. Одним из приоритетных направлений станет оздоровление экологической обстановки в регионе.
      Костанайская область. Будут предприняты меры, способствующие увеличению добычи и переработки железной руды, а также расширению производства в отраслях агропромышленного комплекса, в частности в производстве зерна, мясомолочном скотоводстве, табунном коневодстве, свиноводстве и птицеводстве.
      Мангистауская область. Продолжится дальнейшее развитие топливной, химической и нефтехимической промышленности, реконструкция и модернизация МАЭК внедрение новейших методов увеличения нефтеотдачи пластов, создание современной транспортной инфраструктуры, увеличение производства продукции морского промысла, расширение обустройства нефтегазовых месторождений. Завершится реконструкция морского порта Актау, строительство рыбохолодильника и модернизация мощностей по производству минеральных удобрений. Предусматривается восстановление производства камня-ракушечника, кормовой муки. В сельском хозяйстве получат развитие верблюдоводство, каракулеводство, мясо-сальное овцеводство. Намечено развитие индустрии туризма и отдыха, в том числе на казахстанском участке Шелкового пути.
      Павлодарская область. Предусматриваются дальнейшее расширение рынков сбыта электроэнергии, угля, развитие энергоемких производств, дальнейшее развитие производства глинозема, ферросплавов, обеспечение загрузки производственных мощностей нефтеперерабатывающего завода, угольных разрезов. В аграрном секторе получат развитие производство крупяных (просо, гречиха, горох, овес), масличных (подсолнечник) культур, в животноводстве - мясомолочное скотоводство и мясо-сальное овцеводство.
      Северо-Казахстанская область. Будут осуществляться меры по дальнейшему развитию машиностроения на базе государственных конверсионных программ, легкой и пищевой промышленности, приборостроения и отдельных видов наукоемких производств. Предусмотрено наращивание объемов производства зерновых культур, мясомолочного скотоводства и свиноводства. Будут продолжены работы по консервации и ликвидации уранового рудника и захоронения техногенных урановых отходов. Будут развернуты работы по обеспечению сельских населенных пунктов качественной питьевой водой путем восстановления и реконструкции групповых магистральных водопроводов.
      Южно-Казахстанская область. Предусматривается дальнейшее развитие легкой и пищевой, химической и нефтехимической промышленности, цветной металлургии, машиностроения, а также таких основных отраслей сельского хозяйства как хлопководство и виноградарство, инфраструктуры туризма на казахстанском участке Шелкового пути. До конца 2001 года намечено завершение строительства моста и автомобильной дорога "Кызыласкер-Кировский".
      Город Астана. Дальнейшее развитие города будет осуществляться в соответствии с U010574_ Государственной программой "Расцвет Астаны - расцвет Казахстана". Предусматривается развитие сельскохозяйственного машиностроения, организация производства зерноуборочных и кормоуборочных комбайнов, зернообрабатывающей техники. Будет осуществлен широкий комплекс мер по модернизации объектов жизнеобеспечения и благоустройства столицы, строительству жилья, реконструкции объектов инфраструктуры и культурно-бытового назначения. Намечено развитие индустрии туризма и отдыха. Будет продолжено строительство международного аэропорта в городе. С 1 января 2002 года начнет функционировать специальная экономическая зона для застройки левобережья города Астаны.
      Город Алматы. Будет осуществляться дальнейшее социально-экономическое развитие города на основе максимального использования созданного научно-технического и производственного потенциала, развития финансовой и банковской сферы, легкой и пищевой промышленности, ведущих отраслей машиностроения на основе конверсии оборонных предприятий, сферы услуг и туризма, а также строительства нового пассажирского терминала в Алматинском аэропорту. Будут осуществлены мероприятия по развитию города как регионального Центрально-азиатского финансового центра.

4. Социальное развитие

4.1. Социальная защита и борьба с бедностью

       Замысел. Правительство усилит социальную направленность проводимых реформ, активизируя свою деятельность в осуществлении мер по борьбе с бедностью. Будет продолжена политика, направленная на повышение уровня жизни населения: своевременной выплаты заработной платы, пенсий, пособий и адресной социальной помощи бедным.
      Будет продолжено совершенствование системы социальной защиты населения, основанной на разумном сочетании механизмов предоставления государственных гарантий по социальной защите и персональной ответственности каждого гражданина за собственное обеспечение при наступлении социального риска.
      Действия Правительства. Будут совершенствоваться меры, направленные на борьбу с бедностью.
      Правительством будут приняты действенные меры по реализации P010886_ Концепции социальной защиты населения.
      Правительство Республики Казахстан подтверждает приверженность пенсионной реформе и безусловному своевременному выполнению своих обязательств по выплате пенсий и пособий.
      При повышении размеров назначенных пенсий будет учитываться период выхода на пенсию.
      Будет укрепляться накопительная система путем улучшения обращаемости пенсионных активов; поощрения использования пенсионными фондами принятых в международной практике стандартов бухгалтерского учета; рассмотрения возможности предоставления пенсионным фондам инвестирования в высококачественные иностранные финансовые активы (ценные бумаги высококлассных эмитентов).
      Будут предусмотрены меры по расширению охвата населения, прежде всего сельских жителей и самозанятого населения, услугами накопительных пенсионных фондов. Предусматривается принять меры по обеспечению полного и своевременного перечисления работодателями пенсионных взносов работников.
      Для активизации деятельности пенсионных фондов и компаний по управлению пенсионными активами на внутреннем рынке будет расширяться перечень финансовых инструментов, используемых для размещения пенсионных активов.

      В целях дальнейшего обеспечения сохранности пенсионных накоплений и стабильности инвестиционных доходов продолжится работа по совершенствованию законодательной, нормативной правовой базы развития накопительной пенсионной системы.
      Предусматривается совершенствование механизма пенсионных выплат из накопительных пенсионных фондов с учетом достаточности выплат из солидарной пенсионной системы и наличия государственных гарантий в виде доплат до минимальной пенсии при недостаточности пенсионных накоплений.
      Создание устойчивого и стабильного страхового рынка является одним из самых важных условий успешной реализации пенсионной реформы. Становление страхового рынка позволит внедрить схемы, предусматривающие возможность передачи пенсионных накоплений с индивидуального пенсионного счета в накопительном пенсионном фонде в страховую организацию для осуществления впоследствии пожизненных аннуитетов лицам, передавшим такие средства.
      В целях обеспечения защиты населения от социальных рисков будет осуществляться подготовка к внедрению системы обязательного социального страхования на случай потери трудоспособности, потери кормильца и потери работы. Система социального страхования через государственный фонд социального страхования будет стимулировать граждан легализовывать свои трудовые отношения, поскольку они будут получать существенные преимущества по сравнению с невовлеченными гражданами.
      Будут приняты меры по совершенствованию системы оплаты труда работников государственных учреждений.
      Будет продолжена работа по разработке программы присвоения единых идентификационных кодов для всех граждан Республики Казахстан.
      Правительство намерено не допускать задолженностей по заработной плате работникам государственных учреждений.
      Правительством будут приняты меры по усилению контроля за исполнением социальных программ.
      Социальная помощь будет адресована истинно нуждающимся, единственным критерием для ее предоставления будет черта бедности.
      Будет введено страхование ответственности работодателя при нанесении вреда жизни и здоровью работника при исполнении им трудовых (служебных) обязанностей.

      Будет осуществляться реализация Программы реабилитации инвалидов, направленной на укрепление их интеграции в общество, законодательства по социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями и законодательства о ветеранах. Дальнейшее развитие получат центры социальной адаптации для лиц без определенного места жительства.
      Правительство предпримет меры по регламентации процедуры присвоения статуса инвалидности и определения степени потери трудоспособности, а также повышению ответственности медицинских работников и экспертов медико-социальных экспертных комиссий.
      Развитие протезно-ортопедической отрасли будет осуществляться путем слияния протезно-ортопедических предприятий и медицинских стационаров и создания на их базе протезно-ортопедических центров. Будет налажен выпуск отвечающих современным требованиям протезов по новейшим технологиям. Планируется внедрить на предприятиях республики импортозамещающие технологии по производству комплектующих узлов и деталей к протезам верхних и нижних конечностей.
      Особой заботой Правительства будут охвачены дети-сироты и дети-инвалиды, дети с ослабленным здоровьем, из малоимущих и малообеспеченных семей. Для них будут предоставляться квоты при поступлении в вузы, организованы специальные условия для их обучения (на дому, в больницах и т.п.).

      4.2. Трудовые отношения и занятость

      Трудовые отношения.
      Замысел. Правительство продолжит работу, направленную на совершенствование сферы трудовых отношений, обеспечение соблюдения законодательства о труде и охране труда, содействие в создании системы социального партнерства, создание условий для реализации трудового потенциала.
      Действия Правительства. Продолжится работа по совершенствованию нормативной правовой базы в сфере труда, а также работа по приближению законодательства о труде к международным стандартам путем ратификации соответствующих конвенций Международной организации труда.
      Продолжится дальнейшее налаживание действенного трехстороннего механизма социального диалога по вопросам социальных и трудовых отношений между Правительством, профсоюзами и работодателями.
      В целях обеспечения конституционных прав граждан на свободу труда и безопасные условия труда будет продолжена работа по совершенствованию действующей системы государственного контроля за соблюдением законодательства о труде и об охране труда путем создания вертикальной структуры государственной инспекции труда и наделения госинспекторов труда необходимыми полномочиями и правами.
      Стимулированию граждан к легализации трудовых отношений также будет содействовать введение системы обязательного социального страхования от потери работы.
      Обеспечение занятости.
      Замысел. Правительство продолжит работу, направленную на решение проблем занятости, сохранение существующих и создание новых рабочих мест, расширение временной и самостоятельной занятости, определение истинных масштабов безработицы.
      Правительство будет проводить постоянный мониторинг уровня бедности и уровня безработицы.
      Действия Правительства. Продолжится работа по снижению потенциала бедности путем содействия занятости граждан.
      В области обеспечения занятости и профилактики безработицы необходимо создать гибкую систему подготовки кадров, в том числе из безработных, при наличии спроса на специальности, востребованные на рынке труда.
      В связи с этим главным направлением станет повышение конкурентоспособности граждан на рынке труда через приобретение ими новых или углубление имеющихся профессиональных знаний и навыков в целях последующего трудоустройства. Предполагается дальнейшая ориентация системы образования, подготовки кадров в соответствии с потребностями рынка труда, будет совершенствоваться система переподготовки кадров непосредственно на рабочем месте. Будет продолжена работа по разработке методики прогнозирования структуры спроса на рынке труда, совершенствованию деятельности службы занятости, разработке региональных и республиканской программ занятости населения, совершенствованию организации общественных работ с учетом изменения системы их оплаты и источника финансирования, созданию дополнительных рабочих мест при реализации инвестиционных программ.
      В ходе реализации P000833_ Программы по борьбе с бедностью и безработицей предполагается совершенствование инструментов содействия занятости, в том числе информационной базы занятости, а также нормативной правовой и методической базы по реализации специальных программ содействия занятости.
      С целью защиты внутреннего рынка труда предусматривается установление квот для ввоза иностранной рабочей силы, а также возложение на работодателя обязательств по созданию дополнительных и сохранению имеющихся рабочих мест, переобучению казахстанских специалистов с целью замены иностранных.

      4.3. Образование
      Замысел. В сфере среднего образования Правительство продолжит работу, направленную на обеспечение конституционного права граждан на бесплатное среднее образование в государственных учреждениях образования, полный охват обучением детей школьного возраста, обеспечение качества образовательного процесса.
      В сфере высшего образования деятельность Правительства будет направлена на сохранение и развитие кадрового потенциала на стратегических направлениях развития страны; повышение конкурентоспособности казахстанской системы; интеграцию научных учреждений и высших учебных заведений; подготовку и аттестацию научных кадров высшей квалификации по приоритетным направлениям; оптимизацию высших учебных заведений, повышение качества подготовки специалистов.
      Действия Правительства. для обеспечения равных стартовых возможностей всех детей перед поступлением в школы будет осуществляться обязательная предшкольная подготовка в организациях образования. Для выполнения постановленных задач в системе среднего образования Правительство намерено на основе нового Закона Республики Казахстан Z990389_ "Об образовании", совершенствовать нормативную правовую базу всех уровней образования, разработать Государственную программу "Образование" и принять меры по ее реализации.

      В дошкольном воспитании и обучении предстоит:
      использовать материально-технический, кадровый потенциал общеобразовательных школ для развития программ раннего образования детей;
      совершенствовать систему подготовки, переподготовки и повышения квалификации педагогических работников дошкольного воспитания в связи с внедрением предшкольной подготовки детей.
      В системе среднего образования предстоит:
      осуществить меры по разработке и поэтапному внедрению государственных общеобязательных стандартов начального и среднего профессионального образования, учебной, учебно-методической литературы по техническим и специальным предметам;
      продолжить работу по реализации государственных и целевых программ в области информатизации системы среднего образования, издания учебников и учебно-методических комплексов для 1-11 классов, Закона Z970151_ "О языках в Республике Казахстан", экологического образования, профилактики правонарушений среди несовершеннолетних, осуществлению комплексных мер противодействия употреблению и распространению наркотиков;
      обеспечить сохранение сети различных типов организаций образования (общеобразовательных, малокомплектных сельских школ, специальных интернатных, внешкольных, детских домов, профессиональных школ, частного сектора образования);
      сохранить и развивать определенные формы трудовой подготовки школьников, создавать учебно-производственные центры труда для детей;
      принять меры по обеспечению летнего отдыха детей, дальнейшему улучшению военно-патриотического и нравственного воспитания учащейся молодежи;
      обеспечить в средней школе необходимую базовую подготовку учащихся по основным направлениям применения информационных технологий;
      продолжить финансирование информатизации образования, обеспечивающее модернизацию его методов и технологий, с целью создания единого информационно-образовательного пространства;
      разработать концепцию среднего общего образования с 12-летним сроком обучения;
      провести в отдельных регионах эксперимент по совмещению итоговой аттестации среднего общего образования и вступительных экзаменов системы профессионального образования.

      В системе высшего образования будет:
      внедрена конкурсная система разработки государственных общеобязательных стандартов образования;
      развиваться система государственных образовательных грантов и кредитов для получения гражданами страны профессионального образования;
      разработана и внедрена новая система аттестации вузов, независимо от их форм собственности и ведомственной принадлежности;
      введена система рейтингов высших учебных заведений;
      осуществлена поэтапная интеграция науки и высшего образования;
      начат эксперимент по передаче ряда объектов образования в доверительное управление на 3-5 лет коллективам этих организаций (руководителю) с правом последующей приватизации при выполнении определенных условий;
      продолжена разработка на конкурсной основе и выпуск нового поколения учебников и учебных пособий для всех уровней образования.
      совершенствоваться модель формирования студенческого контингента в вузах страны;
      усовершенствован классификатор направлений подготовки и специальностей высшего профессионального образования;
      совершенствоваться система подготовки, переподготовки и повышения квалификации научно-педагогических кадров среднего и высшего профессионального образования;
      повышаться престиж технических профессий, создан Казахско-Британский технический университет для подготовки кадров по техническим специальностям;
      продолжена работа по развитию системы национальных и региональных государственных университетов.

      4.4. Здравоохранение.
      Замысел. Реализовать государственную программу "Здоровье народа" и иные программы отрасли здравоохранения; внедрить разработанные новые механизмы финансирования и реструктуризации отрасли в целях формирования свободного рынка медицинских услуг и сохранения доступности здравоохранения для широких слоев населения.
      Действия Правительства. Правительство привержено проводить политику, направленную на повышение качества и доступности медицинских услуг, проведение жесткого контроля за расходованием денежных средств, выделенных на программы реформы здравоохранения. Будет повышен уровень и статус органа управления здравоохранением.
      Для реализации поставленных целей Правительство предусматривает:
      принятие мер по реализации Государственной программы развития фармацевтической и медицинской промышленности в Республике Казахстан, комплексных программ "Здоровый образ жизни" и по профилактике болезней, передаваемых половым путем, региональных программ борьбы с туберкулезом. Особое внимание будет уделено снижению уровня заболеваемости женщин анемией и раком молочной железы;
      разработку, утверждение и принятие мер по реализации целевых комплексных программ "Диабет", "Профилактика и снижение травматизма в Республике Казахстан", "Лечение и медицинская профилактика наркомании";
      решение вопросов поддержки отечественных товаропроизводителей фармацевтической и медицинской продукции;
      осуществление комплекса экономических, правовых, организационных мер, направленных на сохранение и поддержание имеющегося уровня медицинского обслуживания, совершенствование комплексной системы управления качеством медицинской помощи, включающей индикаторы качества для каждого уровня медицинской помощи, механизмы экономической мотивации и адаптацию системы здравоохранения к оптимальному функционированию в рыночных условиях, разработку и совершенствование нормативной правовой базы гарантированного объема бесплатной медицинской помощи, оказания платных услуг в отрасли;
      законодательное обеспечение устойчивости системы здравоохранения;
      эффективное финансирование особо важных программ здравоохранения и исследований в области медицины; расширенное финансирование таких программ как "Здоровье народа", "Диабет";
      совершенствование системы оплаты медицинских услуг, финансирования первичной медико-санитарной помощи по принципу подушевого норматива, основанного на количестве жителей, прикрепленных к амбулаторно-поликлиническим организациям; поэтапный переход от стационарных к амбулаторным принципам лечения путем организации дневных стационаров, стационаров на дому, дальнейшим внедрением института семейных врачей;
      дальнейшее развитие негосударственного сектора здравоохранения, поэтапная приватизация лечебно-профилактических учреждений;
      совершенствование системы санитарно-эпидемиологического контроля; адаптация санитарно-эпидемиологической службы к международным стандартам, внедрение и развитие новой системы инфекционного контроля в лечебно-профилактических учреждениях, усиление работы по профилактике и снижению инфекционной заболеваемости, сертификации республики, как территории свободной от полиомиелита;
      продолжение мер по совершенствованию подготовки и переподготовки медицинских работников, разработке и внедрению научных программ, с учетом эффективности и практической значимости;
      обеспечение широкой информационно-пропагандистской поддержки кампании за здоровый образ жизни, правильное питание, соблюдение личной гигиены и санитарии.
      Особое внимание будет уделяться вопросам внедрения новых медицинских технологий в области диагностики заболеваний.

      4.5. Демография и миграция
      Замысел. Необходимо переломить в предстоящий период негативные тенденции в демографических и миграционных процессах и создать основы для увеличения численности населения страны. Демографическая и миграционная политика будет осуществляться путем дифференцированного воздействия на определенные группы населения.
      Действия Правительства. Правительство намерено проводить активную демографическую политику, совершенствовать законодательную базу для ее проведения.
      Правительство намерено устранять факторы, подталкивающие людей к эмиграции,осуществлять защиту прав и интересов переселенцев (оралманов). Одновременно предусматривается учет соблюдения государственных интересов при регулировании иммиграции путем установления обоснованной квоты. Правительство будет содействовать возвращению соотечественников, их расселению и адаптации к местным условиям и обеспечению их жильем.
      Для преодоления отрицательных тенденций миграционных процессов необходимо завершить разработку законопроекта "О внесении изменений и дополнений в Закон Республики Казахстан "О миграции населения".
      Правительство намерено приступить к работе по анализу проблем внутренней миграции и урбанизации населения для разработки в перспективе основных направлений государственной политики по регулированию процессов внутренней миграции.

      4.6. Охрана окружающей среды и природопользование
      Замысел. Правительство направит свои действия на стабилизацию качества окружающей среды и регулирование процесса природопользования, адекватного потребностям общества. Повысит надежность защиты населения от чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера.
      Действия Правительства. Предполагается принять меры по ужесточению действующего природоохранного законодательства, а также приведению экологических законодательных норм в соответствие с международными конвенциями.
      Международное сотрудничество в области охраны окружающей среды и природопользования будет развиваться в соответствии с обязательствами, принятыми Казахстаном на Международной конференции в Рио-де-Жанейро (1992 г.). Будут предприняты меры по созданию устойчивых механизмов сотрудничества с государствами Центральной Азии в области выработки региональной экологической политики для решения трансграничных экологических проблем и меры по обеспечению эффективного управления проектами внешнего и смешанного финансирования.
      В целях оптимизации природопользования будут продолжены работы по: определению территориальных ограничений (лимитов) загрязнения окружающей среды и использования природных ресурсов; созданию кадастров природных ресурсов и единой государственной системы мониторинга окружающей среды и природных ресурсов; совершенствованию системы природопользования и механизма платы за ее использование, усилению правовой основы функционирования государственной экологической экспертизы и государственного контроля в области охраны окружающей среды; совершенствованию системы платежей и расходования средств на природоохранные мероприятия.
      Предусматриваются меры по восстановлению и реабилитации окружающей среды путем решения задач по: увеличению площадей лесов, их рациональному использованию, а также других ресурсов растительного и животного мира; сокращению дефицита водных ресурсов; снижению воздействия хозяйственной и иной деятельности на окружающую среду; повышению уровня использования отходов производства и потребления.
      Увеличение сети особо охраняемых природных территорий будет способствовать оптимальному использованию и увеличению объемов лесов и других ресурсов растительного и животного мира. Намечены мероприятия по лесовосстановлению и лесоразведению, созданию защитной зеленой зоны вокруг г. Астаны. Предполагается усилить борьбу с браконьерством проведением широкомасштабных акций в периоды нереста осетровых рыб, размножения и миграции редких и исчезающих видов животных, птиц. Дальнейшее развитие получит экологический туризм.
      Особое внимание будет уделено обеспечению населения качественной питьевой водой и сокращению дефицита водных ресурсов. Предполагается разработать механизмы рационального использования трансграничных вод, комплексные схемы использования водных ресурсов. Будет принята Государственная программа "Питьевые воды".
      Будут предприняты меры по снижению воздействия хозяйственной и иной деятельности на окружающую среду, внедрению системы экологического аудита производств со значительным воздействием на окружающую среду. Будет разработан и утвержден перечень экологически опасных видов деятельности с последующим внедрением их лицензирования и экологического страхования.
      Будет продолжено изучение исторических загрязнений, в том числе радиоактивных, по результатам которого предполагается разработать программу по их ликвидации.
      В целях повышения уровня использования отходов продолжится создание банка данных технологий по переработке отходов и безотходных технологий и будут приняты меры по обеспечению необходимых условий для их внедрения.
      В целях создания государственной системы предупреждения и ликвидации чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера будет сформирована система оперативного реагирования на чрезвычайные ситуации регионального и глобального масштаба, получит дальнейшее развитие реализация межгосударственных соглашений в области предупреждения и ликвидации чрезвычайных ситуаций.

      4.7. Культура и спорт
      Замысел. Обеспечить сохранность, доступность и активное приобщение населения к историко-культурным и духовным ценностям, развивать отечественный рынок продукции и услуг в социально-культурной сфере; расширять и углублять международное и межрегиональное культурное сотрудничество; продолжить пропаганду и внедрение в обществе принципов здорового образа жизни, привлечения населения к систематическим занятиям физическими упражнениями, развивать отечественный спорт и повышать его авторитет на международной арене.
      Действия Правительства. В области культуры будут приняты меры поддержки сохранения и развития казахской национальной культуры и языка, а также культуры и языков народов, населяющих Республику Казахстан; осуществления комплекса упреждающих мер институционального, организационного, нормативного правового характера для укрепления материально-технической базы организаций культуры и формирования отечественного рынка продукции и услуг в социально-культурной сфере, соответствующих мировым стандартам; реформирования системы подготовки и повышения квалификации кадров для отрасли культуры и всемерной поддержке развития народного и профессионального искусства; поддержки инициатив по расширению и укреплению международных культурных контактов и обменов.
      В сфере спорта и физической культуры будет продолжена работа по: реализации U010570_ Государственной программы развития физической культуры и спорта; внедрению Президентских тестов физической подготовленности населения; привлечению детей и подростков к занятиям в спортивных секциях; расширению сети детско-юношеских спортивных школ, школ-интернатов для одаренных в спорте детей, подростковых клубов; поддержке спорта высших достижений, активизации деятельности по видам спорта и дальнейшему развитию добровольных спортивных обществ и клубов.
      В сфере физической культуры и спорта будет продолжена работа по пропаганде принципов здорового образа жизни, по всемерной поддержке массовых видов спорта и оказана государственная поддержка участникам летних Олимпийских игр 2000 года в Сиднее (Австралия) и зимних Олимпийских играх 2002 года Солт-Лейк-Сити (США).

      5. Инфраструктура, транспорт и связь
      Замысел. Удовлетворять транспортные и информационные потребности экономики и общества при снижении транспортной составляющей в себестоимости отечественной продукции, обеспечить дальнейшее развитие транзитного потенциала республики.
      Действия Правительства. Одним из важнейших направлений работы станет проведение взвешенной тарифной политики, развитие и совершенствование законодательной базы для перевозчиков и операторов на транспортно- коммуникационном рынке страны. В отрасли будет продолжена политика реструктуризации, предполагающая сужение сферы деятельности естественных монополистов и передачу отдельных функций в частный сектор.
      В сфере железнодорожного транспорта предусматривается дальнейшее совершенствование системы управления. Реформирование будет направлено на повышение эффективности деятельности отрасли за счет создания конкурентной среды на рынке транспортных услуг. Намечено провести реструктуризацию РГП "Казакстан темiр жолы" в соответствии с P010756_ Программой реструктуризации железнодорожного транспорта Республики Казахстан на 2001-2005 годы. Будут пересмотрены условия эксплуатации основных средств, внедрены ресурсосберегающие технологии.
      В сфере железных дорог будет продолжена модернизация основных участков железных дорог, реконструкция производственной базы для ремонта подвижного состава. Будет завершено строительство новой железнодорожной линии Аксу - Конечная (Дегелен) и продолжено строительство новой железнодорожной линии Донское - Краснооктябрьский рудник. В целях перехода на современные технологии перевозок продолжится техническое перевооружение железных дорог, будут внедрены современные информационные системы управления, организованы и развиты автоматизированные информационные сети с дальнейшей интеграцией их в международную транспортную информационную систему. Будет организовано скоростное движение пассажирских поездов на линии Алматы - Астана.
      В сфере автомобильного транспорта дальнейшее развитие получат международные автомобильные перевозки, способствующие расширению экономических, торговых и культурных связей республики. Для обеспечения развития транспортных перевозок будет принят Закон Республики Казахстан "Об автомобильном транспорте.
      В сфере автомобильных дорог в приоритетном порядке получат развитие автомобильные дороги на направлениях, обеспечивающих международные перевозки, продолжится работа по созданию дорог частного владения. Будет активизироваться инвестиционная политика по развитию транспортных маршрутов под эгидой и с помощью международных организаций, способствующая интеграции в международную транспортную сеть. Будет завершена реабилитация автомагистрали Алматы - Астана. Начнется реконструкция автомобильных дорог в Западном Казахстане Атырау - Урал - Актобе, дороги Алматы - Бишкек, Алматы - Хоргос, мостового перехода через реку Сырдарья около Кызылорды, продолжится строительство участков автомобильной дороги Астана - Боровое и Восточный Казахстан - граница Республики Алтай. Завершится строительство моста через реку Урал в районе города Уральска.
      В дальнейшем будет обеспечено поэтапное увеличение средств и поиск дополнительных источников финансирования автодорог. Дорожный сектор будет качественно обновляться на основе строительства высококатегорийных дорог, обеспеченных системой сервисного обслуживания для обеспечения эффективного функционирования автомобильных дорог в общем транспортном комплексе республики. Получит развитие строительство новых дорог в обход крупных городов и населенных пунктов.
      В сфере воздушного транспорта будем привержены созданию конкурентных условий. Продолжится работа по формированию нескольких стабильных региональных компаний. Правительство разработает законопроект о государственном регулировании гражданской авиации. Будет ужесточен государственный надзор за безопасностью полетов. Будет осуществляться программа развития отрасли гражданской авиации. Для консолидации отрасли под жестким государственным управлением предполагается формирование сильных национальных перевозчиков. Планируется продолжить активную замену устаревшего самолетного парка за счет лизинга и закупки определенного количества самолетов высокого класса, с целью расширения сферы услуг и завоевания новых рынков. Продолжится реконструкция и строительство аэропортов в целях их соответствия мировым стандартам.
      В сфере водного транспорта главными приоритетными направлениями деятельности станет обеспечение дальнейшего развития инфраструктуры порта Актау, увеличение объемов перевалки экспортно-импортных грузов, поддержание в судоходном состоянии водных путей и шлюзов; приобретение судов класса "река - море" для организации морского судоходства в Каспийском регионе, использование в целях развития мультимодальных перевозок - транзитных возможностей внутренних водных путей.
      В сфере связи и телекоммуникаций предполагается достичь качественно нового уровня развития за счет внедрения современных систем и средств связи. Начнется процесс либерализации отрасли. Развитие информационной структуры предусматривает общегосударственную политику оптимизации эксплуатационных и инвестиционных затрат, продолжение формирования Национальной информационной супермагистрали с завершением работ в 2005 году, связывающей все областные центры, крупные населенные пункты, районные центры, общей протяженностью 9 тыс. км. Планируется модернизация коммутационного оборудования, магистральной сети, продолжится формирование спутниковой связи для организации магистральных и зоновых линий связи.
      Будет завершено строительство западного участка Трансазиатскоевропейской волоконно-оптической линии связи, что позволит увеличить транзитный график Центральной и Юго-Восточной Азии через территорию Казахстана. Будет осуществлена модернизация почтовой связи страны, что в сочетании с расширением сферы ее деятельности, связанной с формированием почтово-сберегательной системы, позволит вывести почтовую отрасль на современный уровень с широким спектром предлагаемых услуг.
      Будет усилено законодательство в области надзора за безопасностью движения на транспорте.

      6. Энергетические ресурсы
      Замысел. Обеспечение потребностей внутреннего рынка и формирование экспортоориентированного, технологически связанного топливно-энергетического комплекса.
      Действия Правительства. Будут предприняты активные действия по развитию топливно-энергетического комплекса страны в направлении обеспечения энергетической независимости и доставки энергоносителей на мировые рынки потребления. Правительство намерено определиться со схемой экспортных газо- и нефтепроводов и приступить к проектированию и строительству их отдельных участков. Будет активизирована работа по созданию многовариантных путей транспортировки энергоносителей за рубеж, а также по насыщению внутреннего рынка республики нефтепродуктами. Намерены разработать программу постепенного перехода на экологически безопасные технологии производства электроэнергии с учетом экономической целесообразности и энергетической безопасности страны.
      Нефть. В нефтегазовой промышленности Правительство Республики Казахстан намерено в ближайшие годы продолжить работу с Правительством России по увеличению квоты на транспортировку нефти трубопроводным транспортом, а также по вводу в 2001 году первой очереди нефтепровода по проекту Каспийского Трубопроводного Консорциума (КТК).
      Будет обеспечен контроль за выполнением графика бурения нефтяных скважин на Казахстанском секторе Каспийского моря.
      Развитие Карачаганакского и Тенгизского комплексов в период 2000-2002 гг. позволит увеличить добычу нефти и конденсата на этих месторождениях. Планируется строительство нефтепровода Кенкияк - Атырау, что позволит обеспечить возможность транспортировки нефти месторождений Актюбинской области на экспортный рынок Европы и более полной загрузки Атырауского нефтеперерабатывающего завода. Прирост добычи нефти в эти годы предполагается достичь в основном за счет Тенгизского и Карачаганакского месторождений, ввода ряда месторождений Актюбинской области, а также месторождения, граничащего с полуостровом Северные Бузачи.
      Будут предприняты конкретные меры по обеспечению потребностей южных регионов в природном газе и северных - в нефтепродуктах по стабильным и относительно низким ценам. Начнется освоение Амангельдинской группы месторождений газа.
      Правительство определится с окончательными вариантами дополнительных нефтепроводов, разработает и утвердит программу использования железнодорожного и морского транспорта по перевозке нефти.
      Твердое топливо. Будут приняты меры по стабилизации добычи энергетического угля в Экибастузском бассейне и экспорта его в Российскую Федерацию, обеспечению достигнутых в предыдущие годы объемов добычи низкозольных углей месторождений Каражыра, Шубарколь и Шоптыколь. Будет продолжено ведение ликвидационных работ на нерентабельных шахтах Карагандинского угольного бассейна.
      Электроэнергетика. В целях дальнейшего реформирования сектора электроэнергетики намечено продолжить тарифную политику, направленную на дальнейшее снижение зависимости величины тарифа от дальности электропередачи, создание единого по стране эффективного оптового рынка электрической энергии и мощности, усилить конкуренцию между энергоисточниками за сбыт вырабатываемой ими электроэнергии, что, в конечном итоге, будет способствовать снижению цен на поставляемую конечным потребителям электроэнергию.
      Правительство намерено завершить приватизацию мощностей по производству электроэнергии в 2001 году, создать конкурентный оптовый рынок электроэнергии при помощи многосторонних банков развития и доноров. В целях укрепления платежной дисциплины улучшения коммерческого управления и стимулирования инвестиций будет продолжена работа по проведению приватизации региональных компаний - дистрибьюторов электроэнергии путем проведения открытых тендеров.
      Механизм и регулирование расчета тарифов и цен на производство, передачу, распределение электрической и тепловой энергии должны обеспечивать полное покрытие себестоимости. С этой целью на основе обзора действующих процедур будут внесены необходимые поправки к законодательным актам и нормативам.
      На основе привлечения кредита предполагается реализовать проект "Модернизация Национальной электрической сети" для повышения надежности функционирования основной государственной сети электропередачи напряжением 500 и 220 кВ.
      Дальнейшее развитие получит работа по организации параллельной работы энергосистем Казахстана, России и стран Центральной Азии для обеспечения надежного и бесперебойного энергоснабжения при взаимных поставках электроэнергии, основанных на принципах взаимовыгодных отношений.

      7. Профессиональное Правительство
      Замысел. Правительство продолжит совершенствование системы государственного управления, межведомственной и межотраслевой координации; предпримет дальнейшие шаги по реформированию государственной службы.
      Действия Правительства. Правительство разработает и реализует Программу децентрализации функций государственных органов; проведет функциональный анализ в каждом центральном государственном органе; осуществит функциональную кодификацию государственных органов и должностей государственной службы; усовершенствует процедуру принятия правительственных решений; продолжит совершенствование законодательства о государственной службе.
      В соответствии с K972030_ Посланием Президента страны народу Казахстана "Казахстан-2030" будет разработан стратегический план развития Республики Казахстан до 2010 года.
      Одной из приоритетных задач станет реализация Программы децентрализации государственных функций. В рамках реализации Программы будет определен уполномоченный орган, осуществляющий координацию деятельности органов государственного управления по вопросам децентрализации государственных функций и развития местного управления.
      Будут приняты законодательные акты, регламентирующие сферы местного государственного управления и местного самоуправления.
      Правительство будет осуществлять постепенный переход к финансовой самостоятельности местных государственных органов при планировании объемов финансовых ресурсов на реализацию стратегических направлений своей деятельности.
      Основной упор в совершенствовании государственного управления будет сделан на оценку результатов деятельности. Руководителям различных звеньев исполнительной власти будет предоставлено больше автономности в принятии решений и их реализации. Необходимый стратегический контроль будет осуществляться не за процессом выполнения работы, а в первую очередь будет направлен на оценку результатов их деятельности.
      Каждый центральный и местный исполнительный орган будет иметь четко разработанный и понятный для общества план работы на год, развернутый в соответствующие бюджетные программы, и отчитываться по его выполнению.
      Наряду с предоставлением большей свободы руководителям в определении стратегии и тактики решения вопросов будет введена практика аудита результатов деятельности на каждом уровне управления, на основе которого и будет производиться оценка эффективности каждого государственного органа в целом.
      Правительство продолжит работу по дальнейшему реформированию системы государственной службы.
      Отбор кадров и продвижение по службе административных государственных служащих будут направлены на реализацию принципа равного доступа на государственную службу граждан Республики Казахстан, в том числе молодежи и женщин, и основываться, в первую очередь, на принципах профессионализма. С этой целью будут приняты акты, регламентирующие отбор кадров на конкурсной основе; квалификационные требования к должностям административных государственных служащих; процедуру прохождения аттестации административными государственными служащими; формирование кадрового резерва и другие.
      В целях стимулирования и поднятия статуса государственной службы будет разработана среднесрочная программа повышения оплаты труда государственных служащих. Будут реализованы пилотные проекты по совершенствованию системы оплаты труда на основе факторно-балльной оценки должностей. На этой основе будут разработаны квалификационные требования к должностям административных государственных служащих.
      Будут внедрены единые принципы оплаты труда работников республиканских государственных предприятий и национальных компаний. Такая система будет определяться Правительством и состоять из фиксированной заработной платы и бонуса, размеры которого будут связаны с результатами финансово-хозяйственной деятельности предприятий.

      Предстоит реализовать Концепцию обучения государственных служащих, основанную на создании единой системы обучения кадров государственной службы, внедрении механизма государственного заказа и определения единых стандартов обучения. Правительством будут предприняты ряд мер по формированию устойчивого механизма финансирования системы обучения государственных служащих. Для реализации данного направления будет использована учебно-методическая база Академии государственной службы при Президенте Республики Казахстан и широко охвачены возможности материально-технической базы региональных учебных заведений.
      В целях реализации задач по формированию новой управленческой элиты страны будут предприняты меры по созданию Евразийского учебного центра в г. Астане при технической поддержке международных донорских организаций.
      С целью регламентации деятельности всех работников бюджетной сферы, включая работников образования и здравоохранения, в 2002 году будет начата разработка нормативных правовых актов о гражданской службе.
      Правительство уделит особое внимание законотворческой деятельности в республике, разработает концепцию правового развития Республики Казахстан. Одновременно будет усилен контроль за реализацией принятых законов, особенно в части своевременной разработки подзаконных нормативных правовых актов.
      Будут предприняты шаги по дальнейшему усилению борьбы с коррупцией. Руководителями государственных органов будут разработаны программы действий, предусматривающие, в первую очередь, решение вопросов последовательной борьбы с коррупционными явлениями, соблюдение в повседневной деятельности норм этики государственного служащего.

      Заключение
      Правительство приступило к работе в преддверии нового тысячелетия в условиях сложной социально-экономической ситуации.
      Правительство продолжит последовательную реализацию долгосрочной Стратегии Президента Республики Казахстан - "Казахстан - 2030".
      Предлагаемые в программе меры будут способствовать выходу экономики на траекторию устойчивого экономического роста.
      Реализация Программы позволит исправить существующие диспропорции в экономике, создать условия для развития отечественных товаропроизводителей, расширить налогооблагаемую базу и ускорить решение на этой основе проблем социальной сферы.
      Развитие реального сектора создаст дополнительные рабочие места, что положительно скажется на доходах населения и росте платежеспособного спроса. В целом экономический рост окажет благоприятное влияние на уровень бедности и размеры пенсий и пособий.

Важнейшим условием реализации Программы будет являться благоприятная

международная обстановка, политическая и экономическая ситуация в

странах-партнерах и странах, непосредственно граничащих с Казахстаном.

В поле внимания Правительства останутся вопросы интеграции Казахстана

в мировое хозяйство, углубления взаимодействия с соседними государствами и

другими странами-партнерами, развития региональной интеграции и

эффективного использования транзитно-транспортного потенциала страны.

* * *

      Қазақстанның 2030 жылға дейiнгi Даму стратегиясын iске асыру мақсатында қаулы етемін:
      1. Қоса берiлiп отырған Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000-2002 жылдарға арналған Iс-қимыл бағдарламасы бекiтiлсiн.
      2. Қазақстан Республикасының Yкiметi бiр ай мерзімде Yкiметтің 2000-2002 жылдарға арналған Іс-қимыл бағдарламасын iске асыру жөнiндегi Іс-шаралар жоспарын бекiтсiн.
      3. Қазақстан Республикасының Президентiне тiкелей бағынатын және есеп беретiн мемлекеттiк органдар Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000-2002 жылдарға арналған іс-қимыл бағдарламасын iске асыру жөнiнде барлық шараларды қолдансын.
      4. Қазақстан Республикасының Премьер-Министрi тоқсан сайын Қазақстан

Республикасының Президентiне Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000-2002

жылдарға арналған Iс-қимыл бағдарламасының орындалу барысы туралы баяндап

отырсын.

5. "Қазақстанның 2030 жылға дейінгі Даму стратегиясын іске асыру

жөніндегі шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 1998 жылғы

28 қаңтардағы N 3834 Жарлығына

U983834_

(Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы,

1998 ж., N 2, 10-құжат) мынадай өзгерістер енгізілсін:

1) 1-тармақтың 2) және 3) тармақшаларының күші жойылған деп танылсын;

2) 2, 3-тармақтар алынып тасталсын;

3) 5-тармақтың екінші абзацы алынып тасталсын.

6. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.

Қазақстан Республикасының

Президенті

Қазақстан Республикасы

Президентінің

2000 жылғы 17 ақпан

N 344 Жарлығына қосымша

ЕСКЕРТУ. Қосымша өзгерді - ҚР Президентінің 2001.10.08. N 693

U010693_

Жарлығымен.

Қазақстан Республикасының Үкіметі

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2000-2002 жылдарға

арналған іс-қимыл бағдарламасы

Кіріспе

       Осы Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000-2002 жылдарға арналған iс-қимыл бағдарламасы Қазақстан Республикасының 2030 жылға дейiнгi даму Стратегиясы ескерiле отырып және Қазақстан Республикасы Парламентiнiң (1999 жылғы 12 қараша, N 204-I ҚРП) және Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң (1999 жылғы 11 қарашадағы N 1684) қаулыларымен мақұлданған Қазақстан Республикасы Yкіметiнiң 2000-2002 жылдарға арналған iс-қимыл бағдарламасы туралы Баяндамаға сәйкес әзiрлендi.
      Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң негізгi мiндетi маңызды макроэкономикалық параметрлердi - теңгенiң тиiмдi айырбас бағамын, республикалық бюджет тапшылығы мен инфляцияның төмен деңгейiн, елдiң төлем балансын сақтау жағдайында тұрақты экономикалық өсудi қамтамасыз ету болып табылады.
      Қазақстан Республикасының Yкiметi өзiнің алда тұрған қызметiнде мынадай негiзгi бағыттарды белгiлейдi:
      саяси тұрақтылықты сақтау және ұлттық қауiпсiздiктің негiздерiн нығайту;
      тұрақты макроэкономикалық саясатты қалыптастыру және экономикалық өсу үшiн жағдай жасау;
      экономиканың нақты, әсiресе экспортқа бағытталған және импортты алмастыратын секторы мен жұмыспен қамтуды және iшкi рыноктың сыйымдылығын арттыруды қамтамасыз ететін салаларын дамытуды қамтамасыз ету;
      мемлекеттiк меншiктi басқарудың тиiмдiлiгiн арттыру;
      кәсiпорындардың - табиғи монополияның қызметiн реттеу кәсiпкерлiк пен бәсекелестiктi дамыту үшiн, бәселестiкті орта қалыптастыру және жағдай туғызу;
      елдiң тұрақты банктiк жүйесiн қамтамасыз ету және екiншi деңгейдегi қазақстандық банктердiң шаруашылық жүргiзушi субъектiлердi несиелендiруiн кеңейту үшiн жағдайлар жасау; бағалы қағаздар рыногының жұмысын жандандыру;
      елдің тартымды инвестициялық ахуалын қалыптастыру және Қазақстан Республикасының капиталдың сыртқы рыноктарындағы имиджiн нығайту, тiкелей инвестицияларды тарту жөнiндегi қызметті жандандыру және отандық тауар өндiрушiлерге қажетті мемлекеттiк қолдау көрсету; мемлекеттiк қарыз алудың нақты өлшемдерi мен рәсімдерiн айқындау және үкiметтiк кепiлдiктердi ұсыну; заемшылардың өткен жылдардағы борыштарды мемлекетке қайтаруын қамтамасыз ету;
      кедейлiк өлшемiнiң негiзiнде атаулы әлеуметтiк көмектер ұсыну; әлеуметтiк көмек көрсету жөнiндегi жұмыстарды аймақтарға көшiру; өмiрдi сақтандыру, халықтың зейнетақы жасында кiрiстердi қамтамасыз ету жөнiндегi жеке жауапкершiлiктi тусiнуiн қалыптастыру саласында сақтандыру рыногын дамыту;

мемлекеттiк басқару жүйесiн одан әрi жетiлдiру, оны

орталықсыздандыру, жоспарлау жүйесiн нығайту.

Қазақстан Республикасының Үкiметi өз қызметiнiң алдағы кезеңдегi

негізгі принциптерi ретiнде:

қоғамдық және ұлттық келiсiмдi сақтауды;

әлеуметтiк және экономикалық тиiмдiліктiң арасындағы орынды

тепе-теңдiктi қамтамасыз етудi;

экономиканың нақты секторының басымдығын;

мемлекеттiк бюджеттiң шынайылығын;

әлеуметтiк көмектi, ең алдымен аз қамтамасыз етiлгендерге, берудi;

сыбайлас жемқорлыққа қарсы ымырасыз күрестi;

қоғамды рухани дамыту проблемаларына назар аударуды күшейтудi;

сыртқы саясаттағы көп салалықты;

       жұмыстың ұжымдық стилi мен Қазақстан Республикасының Үкiметi мүшелерiнiң дербес жауапкершiлiгiн арттыруды айқындады.
      Осы Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000-2002 жылдарға арналған iс-қимыл бағдарламасында қойылған мiндеттердi iске асыруға бағытталған iс-шаралар кешенi, Yкiметтiң алдағы кезеңдегi қызметiнiң негiзгi бағыттары мен принциптерi кешенi баяндалған.

                          1. Ұлттық қауіпсiздiк

      Ой-ниет. Негізгi басымдықтар ретiнде Қазақстанның егемендігі мен аумақтық тұтастығын, сондай-ақ елдiң қауiпсiздiгiн сақтай отырып, Қазақстан Республикасының Үкiметi ұлттық қауiпсiздiктiң экономикалық, әскери, әлеуметтiк-саяси, экологиялық және ақпараттық компоненттерiн нығайту жөнiндегi қызметтi жандандырмақ ниетте.

      Үкiметтің iс-қимылы. Yкiмет барлық мүдделi мемлекеттермен, ең алдымен көршi елдермен достық, тең құқықты және өзара тиiмдi қарым-қатынастарды одан әрi дамытуға бағытталған байыпты және сындарлы сыртқы саясатты жүргізудi жалғастыратын болады. Қазақстан Кеден Одағы, Орталық Азия Халықаралық Қауымдастығы елдерiмен ынтымақтастықты нығайтуды жалғастырады. Бұрынғы ТМД-да интеграциялық процестердi нығайтуға кеп қөңiл бөлiнетiн болады. Үкiмет Өзара iс-қимыл және Азиядағы сенiм бiлдiру шаралары жөнiндегi кеңестiң шеңберiндегі жұмысты жалғастырады, сондай-ақ НАТО-мен әрiптестiк қатынасты дамыту мәселелерiмен де шұғылданатын болады.

      Yкiмет Орталық Азияда терроршылдықтың, дiни экстремизмнiң және есiрткiнiң заңсыз айналымының таралуына қарсы әрекет ету мақсатында халықаралық қоғамдастықпен өзара iс-қимылға баса назар аударады.

      Үкiмет келiссөздер жүргізбек және тиiстi уағдаластықтарға қол жеткiзiлуiне орай iргелес мемлекеттермен шекараны делимитациялауды жүзеге асырмақ, ҰҚК-нiң Шекара қызметiн нығайтпақ, Каспий теңiзiнiң мәртебесiн реттеу жөнiндегi келiссөздерде iлгерілеуге қол жеткiзбек, Қытай Халық Республикасымен шекараны демокрациялаудың нәтижелерiн заң жүзiнде ресiмдеудi аяқтамақ және шекара арқылы өтетiн суларды пайдалану жөнiнде Қазақстан үшiн қолайлы уағдаластықтарға қол жеткiзбек ниетте.

      Алдағы кезеңде әскери қауiпсiздiктi нығайту Ұлттық қауiпсiздiк стратегиясы мен жаңа Әскери доктринаға сәйкес жүзеге асырылатын болады.

      Белгiленген тәртiппен Қарулы Күштер түрлерi құрылымының түрiн өзгерту, елдiң ең төменгi қорғаныс шығыстарын бекiту, қаржыландырудың бағдарламалық-мақсатты әдiсiне көшу арқылы Қарулы Күштердiң экономикасын қайта ұйымдастыру жөнiнде шешiмдер қабылданатын, елдiң экономикалық мүмкiндiктерi ескерiле отырып орта мерзiмдi қорғаныстық бағдарлама әзiрленетiн, қару-жарақ пен әскери техниканың басым түрлерiн сатып алу айқындалатын, Қарулы Күштер үшiн кадрлар даярлау және әскери ғылымды дамыту бағдарламасы iске асырылатын, жұмылдырушылық даярлықты, азаматтық және аумақтық қорғанысты ұйымдастырудың принциптерi қайта қаралатын болады.

      Қорғаныс өнеркәсiбiн дамытудың және өнеркәсiптiң азаматтық секторымен өзара iс-қимылының негiзгi бағыттары әзiрленiп, Қарулы Күштер мен әскери мамандықтардың беделiн көтеру жөнiнде кешендi ақпараттық бағдарлама қабылданатын болады.

      IIМ iшкi әскерлерi құрамаларының жауынгерлiк даярлығы мен жауынгерлiк мүмкiндiктерiн қамтамасыз ету, олардың халықаралық терроршылдық пен дiни экстремизмге қарсы iс-қимыл мәселелерiнде Қорғаныс министрлiгiмен және ҰҚК-нiң Шекара қызметiмен өзара iс-қимылын нығайту жөнiнде шаралар қабылданады.

      Экономикалық қауіпсiздiктi нығайту мақсатында жаңа технологияларды енгiзу, Қазақстанның дүниежүзілік рыноктағы эспорттық мүмкiндiктерiн кеңейту, елдiң транзиттiк әлеуетiн барынша пайдалану, елдiң қаржылық тұрақтылығын нығайту және табиғи ресурстардың пайдаланылуын бақылауды күшейту, инвестициялық және ғылыми-технологиялық саясатты жетiлдiру, жағымсыз құбылыстардың ұлттық экономикаға әсерiнiң алдын алу жолымен отандық өндiрiстiң бәсекелестiк қабiлетiн арттыруға бағытталған шаралар iске асырылатын болады.

      Халықаралық институттармен және жекелеген елдермен өзара iс-қимылды нығайту дүниежүзілік қоғамдастықтың Арал, Семей полигоны мен республиканың басқа да экологиялық қолайсыз аудандары проблемаларының экологиялық және әлеуметтiк зардаптарын бейтараптандыру жөнiндегi күш-жiгерiн бiрiктiруге, экология, радиациялық және ядролық қауіпсiздiк саласында жауапкершiлiктi күшейтуге, ядролық қаруды таратпау режимiн қолдау, ядролық және басқа да радиоактивтi материалдардың заңсыз айналымына қарсы күрес, ұлттық қауiпсiздiк мүдделерiн ескере отырып, табиғатты пайдалану және айналадағы ортаны қорғау жүйелерiн оңтайландыру, экологиялық қауiпсiздiк қатерлерiнiң алдын алу жүйесiн құру жөнiндегi шараларды нығайтуға және экологиялық бақылау жүйесiн жетiлдiруге бағытталады.

      Ұлттық ақпараттық қауiпсiздiктi нығайту мақсатында Қазақстан Республикасының 1999-2003 жылдарға арналған арнаулы мемлекеттік бағдарламасы iске асырылады, атап айтқанда, оның базасында үкiметтiк байланыс жүйесiн қорғау, ұлттық криптографиялық қызметтің жұмыс істеуі, мемлекеттік басқарудың ұлттық геоақпараттық жүйесін құру қамтамасыз етіледі. Мемлекеттік тілдің ақпараттық қажеттілігін кеңейту және қазақстандық бұқаралық ақпарат құралдарын (БАҚ), ең алдымен электронды

БАҚ-ын жетілдіру саясаты жүргізілетін болады.

Үкімет халықты, объектілерді және аумақтарды табиғи және техногендік

сипаттағы төтенше жағдайлардан қорғауды жақсарту жөніндегі шаралар

қабылдайтын болады. 2000 жылы БҰҰДБ-ның жәрдемімен белгіленген тәртіппен

Қазақстанның табиғи апаттарға дайындығының жоспары әзірленіп, қолдануға

енгізілетін болады.

2. IШКI САЯСИ ТҰРАҚТЫЛЫҚ ЖӘНЕ ҚОҒАМНЫҢ

ТОПТАСУЫ

       Ой-ниет. Қоғамдық - саяси тұрақтылықты сақтау, ұлтаралық келiсiм мен әлеуметтiк әрiптестiктi нығайту, халықтың әл-ауқатының өсуiне жәрдемдесу, азаматтардың жеке басының қауiпсiздiгiн, олардың құқықтары мен бостандығын қамтамасыз ету, құқықтық реформаны одан әрi жүзеге асыру.

      Yкiметтiң iс-қимылы. Үкiмет қоғамды одан әрi демократияландыру, заңдылық пен құқық тәртiбiн нығайту, азаматтардың конституциялық құқықтары мен бостандығын сақтау мәселелерiне зор көңiл бөледi, саяси партиялармен және қозғалыстармен, сондай-ақ әйелдер, жастар және басқа да үкiметтiк емес ұйымдармен сындарлы диалогты жалғастырады. Елде қарсы тұрудың этникалық немесе басқа да қауiптi принциптерi бойынша партиялық бәсекелестiктiң мүмкiндiгiн болдырмайтын демократиялық партия жүйесiнiң қалыптасуына ықпал ету қажет.

      Терроршылдыкқа, сепаратизмге, саяси және дiни экстремизмге қарсы iс-қимыл жасау мақсатында олардың бой көрсетуiнiң кез келген нысандарының алдын алу және жолын кесу, ұлтаралық қақтығыстарға жол бермеу жөнiндегi алдын алу шараларын жүзеге асыру жөнiндегi жұмыстар жүргiзiлетiн болады. Ол үшiн мемлекетаралық деңгейде ынтымақтастық нығайтылып, қолданылып жүрген заңдарға өзгерiстер енгiзiлетiн болады.

      Сыбайлас жемқорлыкқа қарсы күрестiң 1999-2000 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасы iске асырылатын және сыбайлас жемқорлық қылмыстар мен бой көрсетулердiң алдын алу жөнiндегі жүйелi шараларды көздейтiн ұзақ мерзiмдi бағдарлама әзiрленетiн, сондай-ақ сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңдар күшейтiлетiн болады.

      Заңдылық пен құқық тәртiбiн нығайтудың шеңберiнде заңдар базасын жетiлдiру жөнiндегi жұмыс жалғастырылады. Қылмыстық және Қылмыстық iс жүргiзу Кодекстерiне өзгерiстер мен толықтырулар енгізiлетiн болады. Құқық қорғау органдары мен арнаулы құрылымдардың кадрларын даярлау және қайта даярлау, оларды техникалық қайта жарақтандыру, бас бостандығынан айыру орындарынан босаған адамдардың әлеуметтiк бейiмделуi және қараусыз балалар үшiн жағдайлар жасау, түзеу мекемелерiнiң материалдық-техникалық базасын жақсарту, сот жүйесiн реформалау және оны жалпы қабылданған халықаралық стандарттарға сәйкес келтiру мәселелерiне айрықша көңiл бөлiнедi.

      Қылмыстық, азаматтық және соттық - iс жүргiзу құқықтары салаларындағы құқықтық қатынастарды реттейтiн Еуропалық конвенцияларға қосылу жөнiндегi жұмыс жалғастырылады.

      Нашақорлық пен есiрткi бизнесiнiң одан әрi таралуына тиiмдi мемлекеттiк және қоғамдық қарсы әрекет жасау жүйесiн құру мақсатында, Қазақстан Республикасында нашақорлық пен есiрткi бизнесiне қарсы күрестiң 1999-2001 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасы iске асырылады.

      Кедендiк және мемлекеттiк шекараларды нығайтудың нормативтiк-құқықтық базасы құрылады. Есірткiнi терiс пайдаланудың алдын алу Нашақорлықтың медициналық-әлеуметтiк проблемаларының республикалық орталығын құру және кәмелетке толмағандар мен жастардың арасында есiрткiге сұранысты азайту жөнiндегi iс-шаралардың жүйесiн қолданысқа енгiзу жолымен iске асырылады. Бұл iс-шаралар осы саладағы халықаралық ынтымақтастықты кеңейту және тереңдету ескерiле отырып дамытылатын болады. Атап айтқанда, Бағдарламаны iске асыру үшiн БҰҰ-ның Есiрткiнi бақылау және қылмыстың алдын алу жөнiндегi басқармасының тегiн техникалық көмегi тартылады.

      Бүкiл әлеуметтiк саясаттың негiзгi басымдығы болып табылатын кедейлiкпен және жұмыссыздықпен күрестiң 2000-2002 жылдар кезеңiне арналған бағдарламасы әзiрленiп, қабылданатын болады.

      Бұдан басқа, әйелдер мен кәмелетке толмағандарға тұрмыста күш қолдануға қарсы күрес күшейтiлiп, бұл қылмыстар үшiн жазалау шаралары қайта қаралатын болады. Отбасына, әйелдерге және балаларға қатысты бiрқатар нормативтiк құқықтық актiлер әзiрлеуге негіз болатын Әйелдердiң жағдайын жақсарту жөнiндегi iс-қимылдардың ұлттық жоспарын iске асыру көзделiп отыр. Аталған жоспарға сәйкес қолданылып жүрген заңдарға гендерлiк сараптама жүргізiледi. Сенiм телефондары бар және күш қолданудың құрбаны болған әйелдерге баспана беретiн дағдарыс орталықтарының желiсi құрылатын болады.
      Халықпен ақпараттық-түсiндiру жұмыстарының шеңберiнде орталық және жергiлiктi мемлекеттiк органдар басшыларының бұқаралық ақпарат құралдарында көпшiлiк алдында сөз сөйлеуі, олардың саяси партиялардың, ұлттық-мәдени орталықтардың, қоғамдық бiрлестiктердiң және конфессиялардың жетекшiлерiмен кездесу практикасы жалғастырылады. Қоғамның рухани даму проблемалары мен идеологиялық және ақпараттық саясаттарға көңiл бөлу күшейтiледi.

Халықаралық құрылымдардың тарапынан Қазақстанның қоғамдық-саяси

бiрлестiктерiне консультативтiк және әдiстемелiк көмек көрсетiлуi

бөлiгiнде халықаралық демократиялық институттармен және құқық қорғау

ұйымдарымен ынтымақтастық кеңейтiледi.

Yкiмет ұлттық-мәдени орталықтардың одан әрi дамуына жәрдемдесетiн

болады, "Ұлттық-мәдени орталықтар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының

жобасын әзiрлейдi.

3. ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУ

3.1. Макроэкономикалық саясат

       Ой-ниет. Yкiметтiң саясаты макроэкономикалық тұрақтылықты сақтауға және шаруашылық жүргiзушi субъектiлер үшiн экономикалық дамудың жоғары қарқынын қамтамасыз ететiн экономикалық орта жасауға бағытталатын болады.
      Үкiмет жыл сайынғы жалпы iшкi өнiмнiң нақты өсуiн 7-9% деңгейiнде қамтамасыз етуге, 2002 жылы инфляцияның орташа жылдық деңгейiн 5-7%-ға дейiн төмендетуге ниеттенуде.
      Тиiмдi мемлекеттік ақша-несиелiк және (фискальдық саясат, экономиканың нақты секторын қаржылық және ұйымдастырушылық сауықтыру, ақшалай кiрiстердi арттыру және халықтың салымдары үшін ынталандыратын жағдай жасау арқылы өндiрiстi технологиялық жаңарту және Қазақстан экономикасының бәсекелестiк қабiлетiн арттыру қамтамасыз етілетiн болады.
      Yкiметтің iс-қимылы. Үкiмет бюджет процесiн одан әрi жетiлдiру үшiн заңнамалық және ұйымдастырушылық жағдайлар жасайды. Мемлекеттiк бюджеттің көрсеткiштерiн қалыптастыру орташа мерзiмдiк сипатта болады.
      Үкiмет 2002 жылы ЖIӨ-ге 2,3% шегiнде жаңа әдiспен есептелген республикалық бюджет тапшылығын белгiлеудi қамтамасыз етедi. Мемлекеттiк бюджет кiрiстерiнiң өсуi салық салынатын базаны кеңейтудiң және салық әкiмшiлiгiн жүргiзудi жетiлдiрудiң есебiнен қамтамасыз етiлетiн болады. Мемлекеттiк шығыстардың айқын жүргiзiлуiн күшейту басымдықтарды неғұрлым нақты белгiлеу, нормативтiк базаны қалыптастыру және дамыту, оларды жеке секторға бере отырып, мемлекетке тән емес функциялардан дәйектi түрде бас тарту есебiнен қамтамасыз етiлетiн болады.
      Өнеркәсiптiң, ауыл шаруашылығының, көлiк пен коммуникациялардың құрылымын жақсартуға бағытталған мемлекеттiк инвестициялық саясат жандандырылады.
      Үкiмет жыл сайын бюджетті қалыптастыру кезiнде зейнетақылардың, мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылардың, сондай-ақ мемлекеттiк мекемелер қызметкерлерiнiң және мемлекеттiк қызметшiлердiң жалақы мөлшерiн арттыру мүмкiндiгiн қарастыруға ниеттенуде.
      Нақты секторды жеделдете дамыту, өнiмдi өткiзудiң iшкi және сыртқы рыноктарын кеңейту саясатын дәйектi жүргiзу, экспортқа бағдарлау және импортты алмастыру шараларын iске асыру арқылы сауда теңгерiмінің оң сальдосын ұстауға қолдау көрсетiледi. Қызмет көрсетулердi дамыту және олардың экспортын ұлғайту жөнiнде шаралар қолданылады.
      Қазақстанның Дүниежүзілік сауда ұйымына енуiне дайындық жөнiндегi iс-шараларды iске асыру мақсатында сауда режимiн ырықтандырудың дәйектi саясаты жүргiзiлетiн болады.
      Халықаралық сапа стандарттарына сәйкес Қазақстанда өндiрiлетiн және бәсекелестік баға бойынша сатылатын осындай тауарлардың импорты кезiнде отандық өндiрушiлердi қорғауға бағытталған саясат жүргiзiледi. Елде өндiрiлмейтiн әлеуметтiк маңызы бар тауарларға ең төменгi кеден ставкалары белгiленедi.
      Макроэкономикалық саясаттағы тұрақтылық пен сабақтастық: экономикалық жоспарлаудың көкжиегiн кеңейту мен сапасын жақсарту, тиiмдi индустриялық, аграрлық және көлiк-коммуникациялық саясат; бiлiм беру, денсаулық сақтау, мәдени даму бағдарламаларын қалыптастыру; мемлекеттің әлеуметтiк-экономикалық проблемаларын шешуге азаматтардың белсендi түрде қатысуы есебiнен қамтамасыз етiлетiн болады.
      Макроэкономикалық тұрақтылықты қамтамасыз етудiң аса маңызды құралдарының бiрi - мақсаты мемлекеттiк қорларды (жинақтаушы функция) қалыптастыру болып табылатын, сондай-ақ мемлекеттiк бюджеттiң әлемдегi бағалар конъюнктурасына тәуелдiлiгiн азайту (тұрақтандырушылық функциясы) болып табылатын Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының жұмыс iстеуi болады. 2002 жылдан бастап шикiзат секторынан республикалық бюджетке түсетiн барлық салық түсiмдерiнiң 10% Қазақстан Республикасының Ұлттық қорына жiберiлетiн болады.
      Елдiң мүдделерiн сақтау мақсатында Қазақстанның жасасқан халықаралық шарттары мен қабылдаған мiндеттемелерiн түгендеу жүргiзiледi.

          3.2. Ақша-несие (монетарлық) саясаты

      Ой-ниет. Ақша-несие саясаты инфляцияның төмен деңгейiн ұстап тұруға, қаржы рыногының тұрақтылығын сақтауға, банк жүйесiн одан әрi нығайтуға, сақтандыру рыногын дамытуға, соның iшiнде банктiк емес қаржы мекемелерiнiң экономиканың нақты секторын несиелендiруiнiң одан әрi өсуi үшiн жағдайлар жасауға бағытталатын болады.
      Үкiметтiң iс-қимылы. Үкiмет Ұлттық Банктiң инфляцияның төмен деңгейi саясатын жүргiзуiн қолдайтын болады. Ақша-несиелiк реттеудiң ағымдағы банк өтемпаздығына ықпал етудiң және қаржылық тұрақтылықты ұстап тұрудың негiзгi құралдары ашық рыноктың операциялары, ресми ставкаларды реттеу және екiншi деңгейдегi банктердi қайта қаржыландыру болады.
      Ұлттық Банк ақша-несие саясатының жаңа режимiн - ақша базасы және алтын-валюталық активтер бойынша мақсатты көрсеткiштер белгiлеудiң қазiргi режимiнiң орнына инфляция бойынша мақсатты көрсеткiштер белгiлеудi көздейтiн инфляциялық таргеттеудi енгiзу мүмкiндiгiне ерекше назар аударатын болады.
      Инфляцияның деңгейiн, сыртқы және iшкi қаржы рыноктарының жай-күйiн ескере отырып, қайта қаржыландырудың ставкаларын нақты түрдегi әлсiз оң мәнiнде сақтау көзделiп отыр. Вексельдiк рыноктың дами бастауы банктердiң вексельдердi қайта есептеу жолымен қайта қаржыландыруға кiруiн жеңiлдетедi, экономиканы несиелендiрудiң әлеуетi артады.

            Жеке адамдардың мерзiмдiк салымдарын (депозиттерiн) мiндеттi ұжымдық кепiлдендiрудiң (сақтандырудың) құрылған жүйесi халықтың банк секторына сенiмiнiң одан әрi артуын қамтамасыз етедi және соның нәтижесi ретiнде банк секторына тартылатын ақша көлемiн одан әрi кеңейте түседi. Алдағы уақытта депозиттердi кепiлдендiру жүйесiнiң қалыптасуына қарай, кепiлдендiру объектiлерi мен басқа да көрсеткiштердiң, сондай-ақ кепiлдендiру жүйесiне қатысушы банктер шеңберiнiң олардың халықаралық стандарттарға көшу жөнiндегi талаптарды орындауына қарай кеңеюi жүредi.
      Өзара қарыз қорлары мен корпоративтi вексельдермен операциялар жүргiзуге уәкiлеттiк берiлген ұйымдар сияқты қаржы институттарының жаңа үлгiлерiнiң пайда болуына ықпал ететiн іс-шараларға ерекше көңiл бөлiнетiн болады. Жылжымайтын мүліктердiң ұйымдасқан рыногын құруға және ипотекалық несиелендiрудi дамытуға жәрдем көрсетiлетiн болады.
      Ипотекалық несиелендiру банктердiң жылжымайтын мүлiктiң кепiлiмен халықты қаржыландыруға қатысуын жандандырудың есебiнен дамытылады.Құрылған Қазақстан ипотекалық компаниясы банктер беретiн ипотекалық несиелердi қайта қаржыландыру (сатып алу) арқылы ипотекалық несиелендiрудi дамытуға жәрдемдесетiн болады.
      Шаруашылық жүргiзушi субъектiлердi несиелендiру, ауыл шаруашылығы мен шағын бизнеске техникалар беру үшiн лизинг жүйесiн пайдалану кеңейтiледi.
      Қазақстан Республикасының банк жүйесiн одан әрi дамыту мақсатында 2001 жылдың аяғына қарай Екiншi деңгейдегi банктердi банк қызметiнiң халықаралық стандарттарына көшiру бағдарламасын iске асыру аяқталады.
      Таяу жылдары банктердiң қызметiн лицензиялау мен пруденциялдық реттеудiң, оның iшiнде 2001 жылдың iшiнде шоғырландырылған негiзде қадағалауды енгiзудiң, банктiк қызметтер тәуекелдерiн бағалауды жетiлдiрудiң әдiстерi мен рәсiмдерi жетiлдiрiлетiн болады. Қаржы секторының тұрақтылығын нығайту мақсатында бiрыңғай қаржылық қадағалау органы құрылады.
      Қор рыногын дамытуға жәрдем көрсету мақсатында бұқаралық ақпарат құралдарында тұрақты негiзде олардың баға кесуiн мiндеттi жариялау арқылы ұйымдастырылған қор рыногында және ашық акционерлiк қоғамдардың ұйымдастырушылық-құқықтық нысанында қызмет істейтін банктердің акцияларының және басқа да бағалы қағаздарының айналымын жандандыру жөнінде жұмыстар жүргізіледі. Айрықша борыштық міндеттемелерді шығаруды қоса алғанда банктердің активтерін секьюритизациялау тетігі әзірленетін, сондай-ақ банктердің корпоративтік бағалы қағаздармен қызметі кеңейтілетін болады.
      (Он екінші абзац)
      Халықаралық валюта қоры басшылығының ақша-несиелік және қаржы статистикасын жасау жөніндегі жобасына сәйкес ақша-несиелік статистикада Коммерциялық банктердегі бухгалтерлік есеп шоттары жоспарының сәйкестендірілуіне қол жеткізіледі.
      (Он төртінші абзац)
      Сақтандыру рыногының жұмыс iстеуi, сақтандыру компанияларының қызметiн қадағалау әрi реттеу жүйесiн жетiлдiру, әсiресе, Сақтандыруды қадағалау органдары халықаралық қауымдастығының принциптерiн енгiзу, капиталдандыруға, сақтандыру резервтерiнiң деңгейi мен оларды орналастырудың сенiмдiлiгiне қойылатын талаптарды арттыру бойынша нормативтiк құқықтық базаны жетiлдiру жөнiндегi жұмыс жалғастырылады.
      Сақтандыру қызметін көрсетулердің, әсіресе өмірді және аннуитеттерді сақтандыру саласында, сапасын арттыру және кеңейту үшін шетелдік сақтандыру компанияларының қазақстандық рынокке кіруіне рұқсат етілетін болады.
      Сақтандырудың ерікті және міндетті түрлерін дамытуға көп көңіл бөлінеді. Сақтандырудың аталған түрлері бойынша заңдарды халықаралық нормаларға сәйкес келтiру жөнiндегi жұмыс жалғастырылады.

     3.3. Салық және бюджет (фискальдық) саясаты

      Ой-ниет. Мемлекет басшысының тапсырмаларына сәйкес Yкiмет экономикадағы оң үрдiстердi орнықтыруға бағытталған және салық төлеушiлер мен мемлекет арасындағы мүдделер теңгерiмiн белгiлеу арқылы бюджетке түсетiн түсiмдердiң оңтайлы деңгейiн қамтамасыз ететiн дәйектi фискальдық саясат жүргiзуге ниеттенуде. Бюджет жүйесiн реформалау, перспективалық бюджеттiк жоспарлауды енгiзу, орталықтар мен аймақтардың өзара бюджеттiк қатынастарын жетiлдiру, сыртқы қарыз алу саясатын қатайту, нормативтiк құқықтық базаны кеңейту және дамыту негiзiнде мемлекеттiк шығыстарды басқару, әлеуметтiк маңызы бар бюджеттiк бағдарламаларды қаржыландыру, бюджет процесiн одан әрi жетiлдiру әрi регламенттеу, түпкi заем алушылардың бюджет қаражатын қайтаруына көзқарасты қатайту, мемлекеттiк борыш мөлшерiн салыстырмалы түрде қысқарту жалғастырылады.
      Үкiметтiң iс-қимылы.
      Yкiмет мемлекеттiк бюджеттiң кiрiсiне түсiмдердiң қажеттi көлемiн қамтамасыз ету үшiн мемлекет пен шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң олардың өзара қаржылық қатынастарындағы мүдделер теңгерiмiне қол жеткiзу саласында:
      шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң қызметiне мемлекеттiк органдардың орынсыз араласуын болдырмау мақсатында салық және кеден заңдарын ұдайы жетiлдiретiн;
      салық ауыртпалығын азайту және салық салынатын базаны кеңейту есебiнен бюджеттiң кiрiс бөлiгiн ұлғайту жөнiндегi жұмысты жалғастыратын;
      акцизделетiн өнiмдер бойынша, соның iшiнде олардың өнiмi мен айналымын мемлекеттiк реттеу жөнiндегi iс-шараларды iске асыру арқылы, салық түсiмдерiнiң толықтығын қамтамасыз ететiн;
      трансферттiк бағаларды қолдану кезiнде бақылау тетiгiн жетiлдiретiн;
      шағын бизнес субъектiлерiне салық салу тетiгiн одан әрi оңайлату жөнiндегi жұмысты жалғастыратын болады.
      Кеден органдарын автоматтандырудың бірiншi кезеңiн аяқтайтын болады.
      Салық заңдары нормаларының бiрмәндi түсiндiрiлуiн, салық төлеушiлердiң оны қолдануын оңайлатуды, сондай-ақ салық тәртiбiн сақтау деңгейiн арттыруды қамтамасыз ету мақсатында жаңа Салық кодексi K010209_ қолданылатын болады.
      Мемлекеттік функцияларды орталықсыздандыру тұжырымдамасының және бюджетаралық қатынастар тұрақтылығы принциптерiнiң негiзiнде бюджетаралық қатынастарды одан әрi жетiлдiру жүзеге асырылады.
      Мемлекеттiк функцияларды орындау және бюджет қаражатын жұмсау кезiнде басқарудың әрбiр деңгейiне заң жүзiндегi өздерiнiң түсiм көздерi, өкiлеттiк пен жауапкершілік бекiтiлiп берiлетiн болады.
      Республикалық және жергiлiктi бюджеттер арасындағы өзара қатынастар жергiлiктi бюджеттерден бюджеттiк алуды жүзеге асыру және дотациялық аймақтарға (Астана қаласынан басқа барлық аймақтар үшiн кiрiстердi бөлудің бiрыңғай нормативтерiмен) оларды теңестiретiн субвенциялар бөлу принциптерінде құрылады.
      Мемлекеттiк және мемлекет кепiлдiк берген қарыз алу және борыш саласында Үкiмет бұдан әрi:
      үкiметтiк және мемлекет кепiлдiк берген заемдар есебiнен қаржыландырылатын жобаларды iрiктеуге қойылатын талаптарды қатайтуға;
      заемдық ресурстарды пайдаланудың тиiмдiлiгiн арттыруға;
      инвестициялық жобаларды iске асыруға байланысты шығыстарды оңтайландыруға, әкімшiлiк және операциялық шығындарды, сондай-ақ консультациялық қызметтер көрсетуге кететiн шығындарды азайтуға;
      мемлекеттiк және мемлекет кепiлдiк берген қарыз алу мен борышты басқару тетiгiн жетiлдiруге;
      жергiлiктi атқарушы органдардың қарыз алу қағидаттарын қайта қарауға ниеттенуде.
      Мемлекеттiк меншіктi басқарудың тиiмдiлiгiн арттыру бөлiгiнде Үкiмет:
      мемлекеттiк меншiктiң құрылымын оңтайландыру жөнiндегi жұмысты жалғастыратын;
      акцияларының мемлекеттiк бақылау пакетi бар акционерлiк қоғамдардың директорлар кеңесiнiң рөлi мен ықпалын күшейтетiн;
      мемлекеттiк кәсiпорындар акцияларының мемлекеттiк пакеттерiне дивидендтер мен пайдасы үлестерiнiң тұрақтылығы мен толықтығын, сондай-ақ бюджеттiң кiрiс бөлiгiнiң жалпы көлемiнде осындай түсiмдердiң үлес салмағының ұлғаюын қамтамасыз ету жөнiндегi жұмысты барынша жандандыратын және күшейтетiн болады.
      Үкiмет экономиканың аса маңызды салаларында ұлттық капиталдың қатысуын ұлғайтуға қол жеткiзетiн болады. Елдi дамыту және отандық инвестицияларды қорғау үшiн iрi отандық бизнестiң әлеуетiн жұмылдыру мақсатында Қазақстан Республикасының Президентi жанынан Кәсiпкерлер кеңесi құрылады.
      Мемлекеттiк меншiктi басқаруды оңтайландыру үшiн мемлекеттiк меншiк объектiлерiн кешендi түгендеу жөнiндегi iс-шаралар одан әрi жүргiзiледi.
      Жинақтаушы функциясын iске асыру мақсатында Ұлттық қордың активтерiне қатысты Үкiмет пен Ұлттық банк оның активтерiн капиталдың халықаралық рыноктарында орналастыру жөнiнде байыпты саясат жүргiзедi.
      Бюджет қаражатын жұмсаудың басты басымдықтары:
      - өндiрiстiк инфрақұрылымды, әлеуметтiк сала объектiлерiн, сондай-ақ Астана қаласының объектiлерiн дамытуға инвестициялардың өсуi;
      - әлеуметтiк сала, яғни зейнетақыларды, жәрдемақыларды, сондай-ақ бюджет саласы қызметкерлерiнiң, бiрiншi кезекте орта және төменгi буындағылардың жалақысын бiрте-бiрте индекстеу;
      - қорғаныс шығыстарын ЖIӨ-нiң кемiнде 1%-мен қаржыландыруды көздейтiн елдiң қауiпсiздiгі мен қорғаныс қабiлетiн нығайтуды қамтамасыз ету болады.
      Үкiмет стратегиялық, индикативтiк және бюджеттiк жоспарлау процестерiн бiрiктiрудi және үйлестiрудi, сондай-ақ бюджеттiк жоспарлаудың сапасын арттыруды, бюджеттiк мiндеттемелер мен болжамдық-талдау жұмысының орындалуын қамтамасыз етедi.
      Үкiмет бағдарламалық құжаттарды әзiрлеу мен қабылдау қағидаттарын, Қазақстан Республикасының әлеуметтiк-экономикалық дамуының индикативтiк жоспарларын әзiрлеуге түйiндi принциптер мен қағидаттарды қайта қарайды.
      Жиынтық нормативтiк құқықтық акт ретiнде қызмет ететiн және бюджеттердi әзiрлеу үшiн негiз болып табылатын барлық стратегиялық басымдықтарды, салалық және аймақтық бағдарламаларды түгел қамтитын өзгермелi негiздегi даму бағдарламасы орта мерзiмдi (үш жылдық) кезеңге әзiрленедi және iске асырылады.
      Жоспарлаудың сапасын арттыру үшiн Үкiмет бюджет саясатының тиiмділігiн бағалаудың пәрмендi жүйесiн әзiрлейдi және енгiзедi. Мұндай жүйенiң өлшемдері негiзгi макроэкономикалық көрсеткiштердiң серпiнiн ескерiп отырады, сондай-ақ бюджет шығыстарының ұтымдылығын, мемлекеттiк шығындардың нәтижелiлiгiн бағалаудың қазiргi заманғы әдiстерiне негiзделедi. Әлеуметтiк-экономикалық даму көрсеткiштерiнің теңдестiрiлуiн сақтау және мемлекеттiк саясатты жүргiзу мақсатында қабылданатын бюджеттiк бағдарламалардың құнын бағалау және пайдалылығын талдауға бiртiндеп көшу жүзеге асырылады.
      Yкiмет бюджеттiк шығыстарды ағымдағы бағдарламалар және даму бағдарламалары деп жiктеудi енгiзедi.
      Үкiмет алдағы уақытта бюджеттiң инвестициялық шығыстарының үлес салмағын арттыратын болады. Осыған байланысты жұмсалған шығындардың тиiмдiлiгiне мониторинг жүргiзудiң жүйесi әзiрленедi.
      Қазынашылықты жаңалау шеңберiнде барлық деңгейдегi бюджеттiң ағымдағы шығыстарын тиiмдi жоспарлау мақсатында қолма-қол ақшаны басқару жөнiндегi болжамдық-талдау жұмысының сапасы күшейтiледi.
      Үкiмет мемлекеттiк сатып алу жүйесiн жетiлдiруге ерекше назар аударатын болады.
      Мемлекеттiк сатып алудың тиiмдiлiгiне мониторинг жүргiзу және бағалау жүйесiн әзiрлеу мен енгiзу жөнiнде жұмыс жүргiзiлетiн болады.
      Бюджет қаражатын тиiмдi жұмсауға қол жеткiзу мақсатында конкурстық рәсiмдер өткiзуге тиiстi қоғамдық бiрлестiктердiң өкiлдерi қатыстырыла отырып, сатып алу рәсiмдерi жетiлдiрiлетiн болады.
      Сатып алуды ұйымдастыру және жүргiзу мәселелерiмен айналысатын мемлекеттiк органдар мен мекемелердiң қызметкерлерiн оқыту жүйесiн құру жөнiнде жұмыс жүргiзiлетiн болады.
      Бухгалтерлiк есеп пен аудиторлық қызмет саласында республикада экономикалық реформа жүргiзу үшiн қолайлы жағдайды қамтамасыз ету, инвестициялық ахуалды жақсарту және халықаралық байланыстарды кеңейтудi қамтамасыз ету мақсатында халықаралық стандарттарға сай бухгалтерлiк есеп пен аудит стандарттары әзiрленедi. Iрi кәсіпорындарды бухгалтерлiк есептiң халықаралық стандарттарына көшiру жөнiнде шаралар қолданылатын болады.
      Бюджет процесi туралы жұртшылыққа нақты әрi анық ақпарат беру мақсатында Үкiмет:
      заңнамалық және нормативтiк құжаттарға;
      жылдық қаржылық және жедел баяндамалар мен есептерге (бюджеттiк бағдарламалардың әкiмшiлерi дайындаған);
      мемлекеттiк қаржы туралы толық ақпаратқа қолжетiмділіктi одан әрi қамтамасыз ету жөнiнде шаралар қолданылатын болады.
      Бюджет мiндеттемелерiнiң дұрыс орындалуы үшiн бақылау мен мониторингiн және бақылау жүргiзу бөлiгiнде Үкiмет уәкілеттiк берген бақылаушы органдардың рөлi күшейтiледi.
      Мемлекеттiк қаржы жөнiндегi нормативтiк құқықтық базаны тәртiпке келтiру мақсатында Yкiмет тиiстi тұжырымдамалар әзiрлеуге кiрiседi және Бюджет кодексiнiң жобасы үшiн негiз дайындайды.

      3.4. Инвестициялық ахуалды жақсарту

      Ой-ниет. Экономикалық өсудiң тұрақты қарқындарына қол жеткiзу үшiн бiрiншi кезекте елде инвестициялық белсендiлiктi арттыру қажет. Ол үшiн тартымды инвестициялық ахуал қалыптастыру, Қазақстанның капиталдардың сыртқы рыноктарындағы имиджiн нығайту, тiкелей инвестициялардың ағынын арттыру, мемлекеттiк инвестицияларды ұтымды және тиiмдi пайдалану талап етiледi.
      Үкiметтiң iс-қимылы. Елдiң жалпы инвестициялық ахуалын одан әрi жақсарту, мемлекеттiк инвестициялар мен тiкелей инвестицияларды тарту бағдарламаларына сәйкес капиталдардың шетелдiк рыноктарында жаңа инвестицияларды мақсатты тарту және iшкi инвестицияларды жұмылдыру жөнiнде шаралар қолданатын болады.
      Инвестициялық заңдарды, оның iшiнде жер қойнауын пайдалану саласында жақсарту; инвестициялық жобаларды iске асыруға жәрдемдесуге бағытталған ынталандырулар жүйесiн қоса алғанда, экономиканың басымдықты секторларына тiкелей инвестицияларды мемлекеттiк қолдауды жетiлдiру; инвесторлардың заңды құқықтарын қорғау; жеке меншiк иелерiнiң құқықтарын қорғау жөнiндегi жұмыс жалғастырылатын болады.
      "Шетелдiк инвестициялар туралы" және "Тiкелей инвестицияларды мемлекеттiк қолдау туралы" қолданылып жүрген заңдардың базасында "Инвестицияларды мемлекеттiк қорғау және қолдау туралы" Қазақстан Республикасының бiрыңғай Заңын әзiрлеу аяқталады.
      Yкiмет өндiрiстiк инфрақұрылымды, өңдеу өнеркәсiбiн, тұрғын үйді, әлеуметтiк сала, туризмдi және ауыл шаруашылығы объектiлерiн, сондай-ақ Астана қаласының объектiлерiн дамытуға инвестициялар ағымының өсуiне ерекше мән бередi.
      Үкiмет инвесторлармен диалогты және капиталдардың халықаралық рыноктарында жарнамалық-ақпараттық қызметтi жандандырмақ ниетте. Iрi халықаралық инвестициялық самиттердi өткiзу практикасын жалғастыруға, Қазақстан Республикасы Президентiнiң жанындағы Шетелдiк инвесторлар кеңесiнiң және құрамына мемлекеттiк органдардың, шетелдiк инвесторлардың және консалтингтiк ұйымдардың өкiлдерi кiретiн оның бiрлескен жұмыс топтарының қызметіне ерекше назар аударылады.
      Yкiмет мемлекеттiк инвестициялар саласында жобаларды даярлауға, талдауға, сараптауға және iрiктеуге қойылатын талапты арттырмақ және реттемек ниетте.

            Мемлекеттiк инвестициялау саласындағы негiзгi міндет - шектелген мемлекеттiк және мемлекет тартатын қаражаттарды экономиканың басымдықты секторларына ұтымды және тиiмдi инвестициялауға қол жеткiзу.
      Iшкi жинақтар мен портфельдi инвестицияларды тарту үшiн қажеттi жағдайлар жасай отырып, әлеуеттi шетелдiк инвесторлардың қаражатын жұмылдырудың және қайта бөлудiң тиiмдi тетiгi ретiндегi бағалы қағаздар рыногының жұмыс iстеуi қамтамасыз етiлетiн болады. Қазақстандық ұйымдардың - мемлекеттік емес бағалы қағаздар эмитенттерiнiң акциялар мен облигациялар шығаруы инвестицияларды Қазақстанның экономикасына тартудың негiзгi тетiктерiнiң бiрi болуы тиiс. Нақты секторды одан әрi дамыту үшiн бағалы қағаздар рыногын реттеу мәселелерi жөнiндегi қолданыстағы заңдарға өзгерiстер енгiзiлетiн болады.
      Үкiмет Ұлттық Банкпен бағалы қағаздар рыногын дамыту жөнiндегi 2001-2002 жылдарға арналған жаңа бағдарламалық құжат әзiрлейтiн болады.
      Инвесторлардың корпоративтiк бағалы қағаздардың эмитенттерiне - шаруашылық жүргiзушi субъектiлерге сенiмiн қамтамасыз ету үшiн инвесторлардың алдында ақпараттарды жасырғаны үшiн және бағалы қағаздар туралы заңдарды басқа да бұзғаны үшiн жауапкершiлiктi күшейту жолымен рәсiмдердiң ашықтығы қамтамасыз етiледi. Корпоративтiк бағалы қағаздарға салымдардың тартымдылығын арттыру мақсатында трансферттiк бағалар мәселесi, аффилиирлендiрiлген тұлғалармен қатынас заң жүзiнде қайта қаралатын болады. Бұл қаражатты бөлу процесiнде эмитенттерге тиiмдi мониторингтi жүзеге асыруға мүмкiндiк бередi.
      Халыққа және шаруашылық жүргiзушi субъектiлерге бағалы қағаздар рыногының жұмыс iстеуiнiң принциптерi мен тетiктерiн түсiндiру жөнiндегі ақпараттық-насихат жұмыстары күшейтiлетiн болады.

      3.5. Сауда саясаты

      Ой-ниет. Үкiмет ырықтандырылған сыртқы сауда саясатын ұстанатынын растайды. Сауда саясаты елдiң экономикалық қауіпсiздігiн қамтамасыз етудi ескере отырып, Қазақстанның халықаралық еңбек бөлiнiсi жүйесiне одан әрi тиiмдi түрде кiрiгуi қажеттiгі тұрғысынан жүргiзiледi. Сауда саясатының негiзгi мiндетi - экономиканы құрылымдық қайта құруға жәрдемдесу, iшкі рыноктың қажеттiлiктерiн қамтамасыз ету үшiн бәсекеге қабiлеттi өндiрiстер құру және қазақстандық тауарлар мен қызметтер көрсетудi әлемдiк рыноктарға жылжытуға жәрдемдесу, төлемдiк және сауда теңгерiмiнiң көрсеткiштерiн жақсарту үшiн сыртқы экономикалық байланыстарды барынша пайдалану болып табылады.
      Үкiметтiң iс-қимылы. Экспортқа бағытталған өндiрiстi дамыту, оларды жаңа рыноктарға жылжытудың есебiнен дәстүрлi тауарларды сатудың көлемдерiн арттыру, қосылған құны жоғары деңгейдегi өндiрiстердiң үлесiн арттыру мақсатында экспорттың құрылымын әртараптандыру, қазақстандық өнiмдердiң дүниежүзiлiк рыноктағы бәсекелестiк қабiлетiн көтеру, сыртқы сауданың қаржылық, көлiктiк және ақпараттық инфрақұрылымдарын басым дамыту көзделедi.
      Үкiмет тиiмдi маркетинг, көрмелердi ұйымдастыру, жарнамалық роликтердi, буклеттердi және т.б. шығаруды жүргiзу жолымен өзiнiң параметрлерi бойынша шетелдегi осындай тауарлардан кем емес немесе артық қазақстандық өнiмдердi насихаттау жөнiндегi қызметтi жандандырады. Yкiмет жаңа тауарлардың өндiрiсiн игеру кезеңiнде отандық тауар өндiрушілердi қорғау, тұтыну рыногының теңдестiрiлуiн қамтамасыз ету, экспорт пен импорттың құрылымын жақсарту үшiн икемдi кедендiк-тарифтiк жүйе құру жөнiндегi жұмысты жалғастырады.
      Сыртқы рынокта тауарлардың демпингiне жол бермеу, отандық тауар өндiрушiлердi қолдау және экспортты ынталандыру мақсатында тауарлардың экспортын жанама реттеу шаралары әзiрленедi.
      Отандық тауар өндiрушiлердi экономиканың стратегиялық маңызды секторларында қолдау: демпингке қарсы, өтемақылық және қорғау шараларын қолдану; iшкi рынокта тең бәсекелестiк жағдай жасау арқылы жүзеге асырылады. Сыртқы сауданы реттеудiң тарифтiк және тарифтiк емес шаралары жетiлдiрілетiн болады, сондай-ақ Қазақстанның рыногына қазақстандық тауар өндiрушiлерге және тұтынушыларға зиян келтiретiн импортқа қол жеткiзудi қысқартуға ықпал ететiн рәсiмдер әзiрленедi.
     Yкiмет импортты алмастыру және Қазақстан Республикасы өңдеушi өнеркәсiбiнiң бәсекеге қабiлеттiлiгiн арттыру бағдарламасын әзiрлейдi.

           Сыртқы және iшкi сауда саласындағы қатынастарды реттеу мақсатында Сауда туралы заң жобасы және сауда қатынастарын регламенттейтiн заңға тәуелдi актiлер әзiрленедi. Сауда саласындағы Қазақстан үшiн қолайлы халықаралық келiсiмдер мен конвенцияларды бекiту және оларға қосылу рәсiмдерi жалғастырылатын болады.
      Сыртқы экономикалық статистикаға қатысты қызмет көрсетулер бойынша зерттеудiң қайта қаралған нысандары енгiзiлетiн болады.
      Дүниежүзілік саудада тең құқықты әрiптестiк жағдайларын қамтамасыз ету, шет елдермен экономикалық ынтымақтастықты жетiлдiру мақсатында Қазақстан Республикасының экономикалық мүдделерiн барынша ескере отырып, ДСҰ-ға кiру процесiн жалғастырады.
      Еуразиялық және Орталық Азия экономикалық қоғамдастықтарының елдерiмен, сондай-ақ Шанхай ынтымақтастығы ұйымының шеңберiндегi сауда саясаты тауарлар, қызмет көрсетулер мен капиталдар ортақ рыногының тиiмдi жұмыс iстеуiне бағытталады. Yкімет заңнамалық және нормативтiк құқықтық актiлердi үйлестiруге, келiсiлген салық, ақша-несие, валюта-қаржы, сауда, кедендiк және тарифтiк саясат жүргiзуге бағытталған жұмысты жалғастырады.
      ТМД елдерiмен сауда саясаты еркiн сауда және сауда кедергiлерiн жою принциптерiне негiзделедi.
      Құрылымдық реформаларды қоса қаржыландыру, елдің абыройын нығайту және оның сыртқы экономикалық мүдделерін қорғау мақсатында Қазақстанның тең құқықты әрiптес ретінде түрлі халықаралық сауда-экономикалық одақтарға қатысуы үшін халықаралық қаржы ұйымдарымен және шетелдік мемлекеттермен ынтымақтастығы жөніндегі жұмыс жалғастырылатын болады.
      Iшкi сауда саласында тұтыну рыногында сатылатын тауарлардың сапасы мен қауiпсiздiгiн бақылау жөнiндегi шаралар күшейтiледi. Отандық тауар өндiрушiлердiң өнiмдерiн өткiзудi жақсарту мақсатында қазіргi заманғы көтерме сауда жүйесiн құру ынталандырылатын болады.
      Тұтыну тауарларының бәсекесiн арттыру және бағаны арзандату үшiн коммуналдық сауда рыноктарын құру көзделедi. Сауда рыноктарының арасындағы және олардағы бәсекенi дамытуды қамтамасыз ететiн бақылау тетiктерiн жасау жөнiндегi нормативтiк құқықтық актiлер қабылданатын болады.

           3.6. Баға және монополияға қарсы саясат

      Ой-ниет. Үкімет кәсіпкерлікке кеңістікті кеңейту үшін бәсекелестікті дамытуға және монополияға қарсы қатаң саясат жүргізуге бағытталған шаралардың кешенін жалғастырады. Экономиканың реттелетін секторындағы шығындардың құрамын бақылаудың негізінде байыпты тарифтік саясатты жүзеге асыру экономиканың тиімділігін арттырудың, отандық рыноктарды сапалы тауарлармен және қызмет көрсетулермен толықтырудың маңызды факторларының бірі ретінде қарастырылады.

      Үкіметтің іс-қимылы
      Бәсекелесті рынок саласында:
      адал ниетті бәсекелестіктің принциптерін сақтайтын және өзінің үстемдікті жағдайын асыра пайдаланбайтын рынок субъектілерінің шаруашылық қызметіне барынша еркіндік беру;
      тауар рыноктарындағы бәсекелестіктің жағдайын айқындау, шаруашылық жүргізуші субъектілерді-монополияшыларды анықтау, бәсекені дамыту үшін ұсыныстар әзірлеу мақсатында рыноктардың жәй-күйінің мониторингі;
      басым жағдайға ие шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң өз артықшылығын терiс пайдалануы фактiлерiн анықтау, баға мониторингiн жүргiзу. "Бәсекелестiктi дамыту және монополистiк қызметтi шектеу туралы" Z010144_ Қазақстан Республикасының Заңын iске асыру мақсатында республикалық және аймақтық рыноктарда басым жағдайға ие субъектiлердiң қызметiн реттейтiн нормативтiк құқықтық актiлер әзiрленедi.
      рынокта бiрыңғай баға белгілеу, басқа субъектiлердi рыноктан шеттету немесе оған кiруiн шектеу жөнiндегi мүмкiн болатын картель келiсiмдерiнiң жолын кесу;
      отандық тауар өндiрушiлер үшiн тең құқықты жағдайлар жасау жолымен iшкi рынокта бәсекенi дамыту;
      бәсекелi ортаға жататын салаларды бөлу мақсатымен табиғи монополия саласында құрылымдық қайта ұйымдастырулар жүргiзу;
      мемлекеттiк органдардың заңдарда көзделген жағдайларды қоспағанда рынок субъектiлерiнiң шаруашылық қызметтерiне араласуын болдырмау;
      тауар рыноктарында бәсекенi қорғаудың ұйымдастырушылық және құқықтық негiздерiн нығайту.

      Табиғи монополиялар қызметі саласында:
      жұмыс iстейтiн активтерге пайда ставкасын белгiлеу тәртiбi жөнiнде әдiстемелiк ұсынымдар әзiрлеу;
      табиғи монополия субъектiлерiнiң экономикалық қызметiнің ашық болуын қамтамасыз ету, нәтижелерi кейiн жарияланатын аудиторлық тексерулердi жыл сайын мiндеттi түрде жүргiзу;
      қызмет көрсетулердiң (тауарлардың, жұмыстардың) жекелеген түрлерiне арналған бағалардың шектi деңгейiн белгiлеу;

           табиғи монополияның субъектiлерiнiң қызмет көрсетулерiне шығындарды жабуды және негiзделетiн пайда алуды қамтамасыз ететiн негiзделген бағалар (тарифтер) белгiлеу;
      салааралық, сала iшiндегi және аймақтық бағалық тепе-теңдiк пен баланстарды сақтау;
      шығындарды оңтайландыру, өндiрiске ағымдық шығындарды төмендетуге бағытталған инвестициялық бағдарламаларды көтермелеу, ұсынылатын қызмет көрсетулердiң тиiмдiлiгi мен сапасын арттыру;
      табиғи монополия субъектiлерiнiң көрсетiлетiн қызметтерiне тарифтерге төмендеткiш коэффициенттер белгiлеу жөнiндегi тәртiптi әзiрлеу және практикаға енгiзу.

      Аймақаралық және аймақтық деңгейлердегi желiлер бойынша электр энергиясын тасымалдауға арналған тарифтi есептеудiң әдiснамасы өзгерiледi. Бұл электр энергиясын отандық өндірушілерден сатып алуға және электр энергиясының импортынан бас тартуға ықпал етедi. Тұтынушылар топтары бойынша электр және жылу энергияларын босату тарифтерiн негiзсiз саралау тоқтатылатын болады.
     Темiр жол көлiгiндегi тарифтiк саясатты жетiлдiру өнiмнiң бағасындағы көлiктiң құрамдас бөлiгiнiң үлесiне қарай және маусымдық факторлар ескерiлiп жүзеге асырылады.
      "Қазақстан темiр жолы" республикалық мемлекеттiк кәсiпорнының құрамынан табиғи монополия саласына жатпайтын бiрқатар құрылымдық бөлiмшелердi, әлеуметтiк саланың объектiлерiн бөлiп шығаруды көздейтiн Темiр жол көлiгiн қайта құрылымдау бағдарламасы қабылданады, мұның өзi темiр жол тасымалдарымен сабақтас салалардағы бәсекенi дамытуға алып келедi және темiр жол көлiгiндегi кәсiпорындардың экономикалық қызметiнiң ашық жүргiзiлуiн қамтамасыз етедi.
      Сонымен бiр мезгiлде, тұтынушылардың кейбiр санаттары үшiн абоненттiк төлемдердi iшiнара өтеу тетiгiн енгiзе отырып, 2005 жылға қарай телефон байланысы қызметтерi тарифтерiнiң деңгейiн олардың көрсетiлуiнiң шығындарын жабатын деңгейге дейін кезең-кезеңiмен көтеру басталады. Телекоммуникациялар рыногын ырықтандыру мақсатында жергiлiктi телефон сөйлесулерiн есептеуiштердің көрсеткiштерi бойынша төлей отырып, құнын уақыты бойынша есептеу жүйесiн енгiзу жөнiндегi жұмыс жүргiзiлетiн болады.

      3.7. Өнеркәсiп саясаты

      Ой-ниет. Үкiмет өнеркәсiп өндiрiсiнiң өсуi, импорт алмастыру саясатын iске асырудың және сараланған қадамдары мен қолдау тетiктерi бар экспортқа бағдарланған өндiрiстi ынталандыру негiзiнде iшкi және сыртқы рыноктар қажеттiлiктерiн қамтамасыз ететiн кәсiпорындарды дамыту үшiн жағдай жасайды.
      Yкiметтiң iс-қимылы. Үкiметтiң индустриалды (өнеркәсiптiк) саясаты тұжырымдамасының негiзгi бағыттары отандық тауар өндiрушiлердi қорғау, салыстырмалы бәсекелi артықшылықтары бар экспортқа бағдарланған өндiрiстердi ынталандыру, әлемдiк деңгей стандарттарының жүйесiн құру жөнiндегi шаралар кешенiн iске асыру болады.
      Yкiмет шетелдiк және отандық инвесторларға басқаруға берілген кәсіпорындар бойынша келiсiмшарттық мiндеттемелердiң орындалуына экспорттаушы-кәсіпорындардың бағаларын әлемдiк рыноктың бағаларымен теңестiру жөнiндегi шаралардың iске асырылуына қатаң мониторингтi жүзеге асырып және жекелеген кәсiпорындар мен салаларды дамыту проблемаларына өзi белсене қатысатын болады.
      Кәсiпорындардың арасындағы өзара есеп айырысулардағы баспа-бас айырбастың үлесiн қысқарту, кәсiпорындарды қаржы-экономикалық сауықтыру, клиринт, борыштық мiндеттемелер рыногын ұйымдастыру, банкроттық және басқалар сияқты құралдарды қолдану арқылы шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң өзара қарыздарын жою проблемаларын шешу жөнiнде шаралар қолданатын болады.
      Мемлекеттiк инновациялық саясат шеңберiнде отандық әзiрленiмдер базасында бәсекеге қабiлеттi импорт алмастыратын және экспортқа бағдарланған өнiм шығаруды қамтамасыз етуге бағытталған өндiрiстердi технологиялық жаңғырту және әртараптандыру жоспарланып отыр. Перспективасыз кәсiпорындар кейiннен олардың базасында шағын және орта инновациялық ғылымды қажет ететiн өндiрiстер құрыла отырып, банкроттыққа және бөлшектеуге ұшырайтын болады.
      Қазақстандық тауарлар мен қызметтер көрсетудi шетелдiк рыноктарға жылжытуды қамтамасыз ету мақсатында қазақстандық кәсiпорындарда әлемдiк стандарттар талаптарына сай келетiн сапаны басқару жүйесi енгiзiлетiн болады.
      Оларда аса ауқымды авариялар мен апаттардың пайда болуының алдын алу мақсатында өнеркәсiп объектiлерiнiң қауiпсiз жұмысы саласында заң және нормативтiк құқықтық актiлердiң кешенi әзiрленедi.
      Мұнайхимия және мұнайгаз өнеркәсіптерiнде мұнайгаз өңдеу өндiрiсiн оздыра дамыту үшiн жағдайлар жасау жөнiнде шаралар қабылданатын болады. Мұнай мен iлеспе газды қайта өңдеудiң көлемдерi мен тереңдiктерiн арттыру үшiн мұнайгаз кәсiпорындарын дамытуға инвестициялар тарту алда тұр.
      Республикалық өндiрiс құралдары және халық тұтынатын тауарлар рыноктарын молықтыру, республиканың экспорттық әлеуетiн кеңейту үшiн өзiнiң көмiрсутегi шикiзатының базасына негiзделген және оны өнiмдердiң түпкiлiктi жоғары технологиялык және ғылымды көп қажет ететiн түрлерiне қайта өңдеудi қамтамасыз ететiн мұнайхимия кешенiн қалыптастыру жалғастырылады. Мұнай өнiмдерi өндiрiсiн реттеудiң жекелеген элементтерi жүзеге асырылады. Отандық бизнестің iрi инвестициялық жобаларды iске асыруға қатысуын көздейтiн Каспийдi дамыту бағдарламасы қабылданатын болады.
      Тау-кен металлургия өнеркәсiбінде жер қойнауын пайдалануды, запастарды пайдалануға дайындауды, компания басқарушыларының тау-кен және геологиялық барлау жұмыстарын инвестициялау, руда өндiру және металдар өндiрiсi жөнiндегi жаңа технологияларды енгiзу, сондай-ақ дайындық деңгейi неғұрлым жоғары өнiмдер өндiрудi ұйымдастыру жөнiндегi мiндеттемелерiн орындауын бақылау қатайтылатын болады.
      Yкiмет компанияларды басқарушылардан металдардың Лондондық биржасында мырыштың және мыстың сапасын аталған металдарды дүниежүзілiк бағалар бойынша сатуға мүмкiндiк беретiн тiркеудi қамтамасыз етудi талап етедi.
      Химия өнеркәсiбiн дамыту мақсатында химия және мұнай-химия өнеркәсiбiн қалпына келтiру және дамыту Бағдарламасы iске асырылатын болады. Өсiмдiк шикiзатының негiзiнде өз шикiзат ресурстарын, микробиологиялық қорғау құралдарын биопестициттердi әзiрлеудiң базасында минералдық тыңайтқыштар мен өсімдіктердi қорғаудың химиялық құралдарын iрi ауқымда өндiрудi ұйымдастыруды ынталандыруды қамтамасыз ету жоспарланып отыр. Минералдық тыңайтқыштар мен өсiмдiктердi қорғаудың химиялық құралдары рыногында жетекшi жағдайды қалпына келтiру және жеңiп алу жөнiндегi шаралар жүзеге асырылатын болады.
      Қазақстандық көмiрсутегi шикiзатының базасында полимер өнiмдерi өндiрiсiн, сондай-ақ басқа да өндiрiстердi инвестициялау үшiн тартымды жағдайлар жасау бөлiгiндегi жұмыс жалғастырылады.
      Уран өнеркәсiбiн одан әрi дамыту үшiн отандық кәсiпорындардың Ресей мен Украинаның тектес кәсiпорындарымен ядролық-отындық циклды қалпына келтiру жөнiндегi кооперациясына байланысты iс-шаралар iске асырылатын болады. Бiрлескен ғылыми әзiрленiмдердiң есебiнен уран өнiмдерiнiң жаңа түрлерiн алу үшiн қазiргi заманғы технологияларды енгiзу жоспарлануда. Уран экспортының географиясын кеңейту мәселесi пысықталатын, дайындалуы неғұрлым жоғары өнiмдi шығара отырып, берилий мен тантал өндiрiсiн одан әрi дамыту жөнiнде шаралар қолданылатын болады.
      Машина жасауды дамыту ауыл шаруашылығының жабдықтар мен техника жөнiндегi қажеттiлiгiн қамтамасыз етуге; қазақстандық армия үшiн және ТМД мемлекеттеріне және басқа да елдерге экспортқа қару-жарақ жасауға; мұнай өндіру, тау-кен, байыту және металлургиялық жабдықтарды, сондай-ақ ел өнеркәсібінің басқа да салалары үшін машиналар мен жабдықтарды өндіруге бағытталатын болады. Отын-энергетикалық, тау-кен металлургия және көліктік кешеннің импортты алмастыру саясатын iске асыру жөнiндегi шаралардың шеңберіндегі отандық кәсіпорындардағы мердігерлікпен тапсырыстарын орындау қамтамасыз етіледі.

            Электроника мен тұрмыстық электр техникаларын шығаруды ұйымдастыру мақсатында электрондық және электротехникалық саланы дамыту бағдарламасы жүзеге асырылады.

            Бәсекеге қабiлеттi тауарлар шығару жөнiндегi жаңа өндiрiстердi құру мақсатында өңдеу өнеркәсібіне тікелей инвестициялардың ағынын арттыру үшін шаралар қабылданатын болады.

      3.8. Ауыл шаруашылығы

      Ой-ниет. Ауыл шаруашылығы секторындағы мемлекеттік саясат бәсекелестік қабілетті, елдiң азық-түлiк қауiпсiздiгiнiң қажеттi деңгейiн қамтамасыз ететiн өнімді өндіретін тиімді салаларды қолдауға және ауыл шаруашылығы өнімдерінің басқа да түрлерін өндіруді тұрақтандыру үшін жалпы экономикалық жағдайларды қалыптастыруға құрылатын болады.
      Республикада жер жөніндегі заңдарды және жер қатынастарын жетілдіруге, жер рыногын дамытуға, жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеудің нормативтік құқықтық базасы мен жүйесін құруға және жетілдіруге бағытталған жер реформасы жалғастырылатын болады.
      Үкіметтің іс-қимылы. Агроөнеркәсіптік кешенде экономикалық өсуді қамтамасыз етуді және қаржылық-тұрақты ауыл шаруашылығы өндірушілерін қалыптастыру мақсатында, 2000-2002 жылдарға арналған ауыл шаруашылығын дамытудың бағдарламасын iске асыру жалғастырылады.
      Үкiметтiң ауыл шаруашылығы саласындағы қызметiнiң негiзгі бағыттары бәсекелестiк қабiлеттi салалар өндiрiсiн ынталандыру, отандық ауыл шаруашылығы өнiмдерiн iшкi және сыртқы өткiзу рыноктарының сыйымдылығын кеңейту, ауыл экономикасын қаржылық сауықтыру, лизингтiк қатынастарды дамыту болады.
      Үкiмет ауылда нарықтық реформаларды одан әрi дамытуға ықпал етедi.
      Елдiң азық-түлiк қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету бағдарламасы әзiрленетiн болады. Төтенше жағдайлардың орын алуына арналған мемлекеттiк азық-түлiктiк астықтың резервiн жаңалау, мемлекеттiк тұқымдық және жемшөп астығы ресурстарын қалыптастыру жөнiндегi iс-шараларды жүргiзу көзделедi, елдiң элеваторлары мен астық ресурстары қозғалысының мониторингi қызметiн лицензиялау жөнiндегi жұмыстар жалғасатын болады. Мемлекеттiң астықты сатып алуға және өткiзуге одан әрi қатысуы мемлекеттiк ресурстарды пайдаланумен және жаңартумен ғана байланысты болады.
      Астық шаруашылығының тұрақтылығын арттыру негiзiнен өндiрiс дақылдарын арттырудың есебiнен, оның iшiнде технологиялық тәртiптi сақтаудың, шаруашылық жүргiзудiң экономикалық әдiстерiн енгiзудiң, тыңайтқыштарды және өсiмдiктердi химиялық қорғау құралдарын ұтымды пайдалану есебiнен жүретiн болады.
      Селекцияны және тұқым өсiрудi одан әрi дамыту өсiп-өну мерзiмдерi әртүрлi, өсу тұрақтылығына, тез пiсуге, жоғары өнiмдiлiкке және жақсы технологиялық сапаға икемдi сорттарды өндiрiске енгiзуге бағытталатын болады.
      Мал шаруашылығында iрi қалалар айналасында Сүт өндiрiсiн дамыту бағдарламасын iске асыру жалғасатын болады. Мал тұқымын асылдандыру iсiн қолдау бағдарламасы негізiнде өнiмдiлiктi ұлғайту жолымен отандық мал шаруашылығы өнiмiнiң бәсекеге қабiлетiн арттыру, сондай-ақ қайта өңдеу технологиясын жетiлдiру жүзеге асырылатын болады, бұл iшкi рынокты сапалы өнiммен толықтыруға және сыртқы рынокқа шығуға мүмкiндiк бередi. Мал шаруашылығы өнiмiн сатып алу және экспорттау жөнiнде мемлекеттiк компания жұмыс iстей бастайтын болады.
      Таяу жылдарға арналған техникалық саясаттың мiндеттерi астық жинау техникасы паркiн бiрте-бiрте жаңартуға, оның сервистiк қызмет көрсетуiн бiрегейлендiруге саяды. Селоны техникалық қайта жарақтандыру негізiнен алғанда лизингтiк қатынастарды дамытудың негізiнде жүзеге асырылатын болады.
      Ауыл шаруашылығы тауар өндiрушiлерiнiң несие ресурстарына қол жетiмділігiн қамтамасыз ету ауылдық несие серiктестiктерiн құру жолымен жүзеге асырылады. Аграрлық секторды несиелендiру ауқымын кеңейтуге кепiл құралы ретiнде "астық қолхаттары" институтын енгiзу ықпал ететiн болады. Аграрлық секторды несиелендiру үшiн сыртқы заемдар мен екiншi деңгейдегi банктердiң қаражаты тартылады.
      Пайдаланушылар ауыл шаруашылығы өнiмiнiң аймақтық және сыртқы рыноктары туралы ақпарат алатын ауыл шаруашылығы өндiрiсiнің бiрыңғай ақпараттық-маркетингтiк жүйесiн жетiлдiру жөнiндегi жұмыс жалғасатын болады.

            Экспорттық-импорттық саясатты жүзеге асыру кезiнде республикада шығарылмайтын ауыл шаруашылығы техникалары мен оларға қосалқы бөлшектерге, тыңайтқыштар мен өсiмдiктердi қорғау құралдарына бажсыз әкелу қолданылатын болады.
      Топырақ құнарлылығын қалпына келтiру және суармалы жерлер тиiмдiлiгiн арттыру үшiн ауыл шаруашылығы тауар өндiрушілерінің минералдық тыңайтқыштарды сатып алуын мемлекеттiк субсидиялау жалғастырылады.
      Республикада дәндi дақылдар тұқымын өсiру әр облыста қабылданған егiншiлiктiң аймақтық жүйесiне сәйкес жүргiзiлетiн болады.
      Сумен тұрақты қамтамасыз ету проблемасын шешу үшiн суарудың су үнемдеу технологиясын енгiзу, су пайдаланушылардың өздерiнiң ирригация және мелиорацияның жағдайына, гидромелиорациялық жүйелердi ұстауына және пайдалануға, суармалы жерлер мониторингiн жақсартуға жауапкершілігiн арттыру жөнiнде шаралар қабылданатын болады.
      Нарықтық жағдайларға икемделген суармалы егiншiлiктi және суды ұтымды пайдалануды дамытудың тұжырымды негiздерi әзiрленетiн болады.

            Жер учаскелерінің кепiлi және жердi пайдалану құқығы мәселелерi бойынша нормативтiк құқықтық актiлерге өзгерiстер енгiзiлетін болады.
      Кейiн жерге құқықтарды әдiлет, сондай-ақ шаруа (фермер) қожалықтарының жер учаскелерiне арналған құқығын куәландыратын құжаттарды қайта тiркеу және жердi пайдалану құқығы шартты жер үлестерiнiң есебiнен қалыптастырылған мемлекеттiк емес ауыл шаруашылығы ұйымдары органдарында тiркеу үшiн оларға құқығын белгiлейтiн құжаттарды беру арқылы шаруа (фермерлiк) қожалықтарды жүргiзу үшiн берiлген жер учаскелерiнің шекараларын техникалық ресiмдеу процесі аяқталады.

           3.9. Ғылым мен технология

      Ой-ниет. Республиканың ғылыми-техникалық әлеуетiн нығайту, жоғары технологиялы өнiмдердiң экспортын бейiмделген, ғылымды көп қажет ететiн, ресурс үнемдейтiн және экологиялық жағынан таза жоғары технологияларды әзiрлеуге бағытталған зерттеулердi дамыту, ғылым мен жаңа технологияны, инновациялық қызметтi дамытуға, экономиканың шикiзаттық бағытын технологиялыққа кезең-кезеңмен өзгертуге, осы мақсаттар үшiн жоғары бiлiктi мамандарды даярлауға дәлелдi жағдайлар жасау.
      Yкiметтiң iс-қимылы. Yкiмет алға қойған мiндеттердi iске асыру үшiн инновациялық және ғылыми-техникалық бағдарламалардың негiзiнде ғылыми-техникалық саланы басқару жүйесiн жетiлдiруге ниеттенуде.
      Осыған байланысты ғылыми-техникалық саланың жұмыс iстеуiнің, оның ішінде ғылыми-зерттеу және тәжірибелiк-конструкторлық жұмыстарды қаржыландыру, оларды конкурстық іріктеу және сату, санаткерлiк меншiк құқықтарын қорғау, инновациялық қызметтi жандандыру саласында нормативтiк құқықтық база жетiлдiрiлетiн болады.
      Дүниежүзiлiк ғылымды дамыту мен ең жаңа технологиялардың ғылыми негiздерiн әзiрлеудiң қажеттiгi үрдiстерiне сәйкес:
      iргелi зерттеулер бағдарламаларын және тиiстi ғылыми ұжымдарды отандық тауар өндiрушiлерге әлемдiк тауар рыногында өз орнын қамтамасыз ететiн принциптi түрде жаңа технологиялар жасауға бағдарлау;
      экономиканың базалық саласының қажеттiлiктерiн ғылыми-технологиялық қамтамасыз етуге арналған қолданбалы зерттеулердің бiрiншi кезектi бағытталуын қамтамасыз ету;
      қызметтің бейінін сақтай отырып, ғылыми-технологиялық саланың жекелеген объектілерін қайта құрылымдау мен жекешелендіруді жалғастыру;
      ғылымды көп қажет ететін жаңа өндірістерді ұйымдастыру, ғылыми-технологиялық және басқа да салаларда "зерттеу - әзірлеу - кадрларды даярлау - өнеркәсіптік игеру" бірыңғай ғылыми-өндірістік циклына көшуге мүмкіндік беретін инновациялық қызметті дамыту үшін қолайлы жағдай жасау;
      ғылымды көп қажет ететін өндірісті ұйымдастыруға және дамытуға, ресурсты үнемдейтін және экологиялық таза технологияларды, соның ішінде қайталама шикізаттар мен қалдықтарды қайта өңдеу кезінде, енгізуге инвестициялар тарту маңызды.
      Үкімет ғылыми-технологиялық дамудың басым бағыттары бойынша кадрлық әлеуетті сақтау мен дамытуға, және жоғары білікті ғылыми кадрларды даярлау мен аттестациялауға айрықша назар аударады.

      3.10. Құрылыс

      Ой-ниет. Өнеркәсіптің, денсаулық сақтаудың, демалыс пен туризмнің неғұрлым маңызды объектілерін жобалау мен құрылысын салу жөніндегі міндеттерді оңтайлы шешуді қамтамасыз ету. Мемлекеттік қала құрылысы кадастрының жүйесін жасау. Тұрғын үй құрылысын одан әрi дамыту, толыққанды тұрғын үй рыногын қалыптастыру.
      Yкiметтің іс-қимылы. Мемлекеттiк қала құрылысы саясатының ұзақ мерзiмдi тұжырымдамасының негiзiнде Қазақстан Республикасының аумағын ұйымдастырудың бас схемасын әзiрлеу басталады. Елдiң аумағында мемлекеттiк қала құрылысы кадастрын қалыптастыру және жүргiзу жөнiндегi жұмыс жүргiзiлетiн болады.
      Жобалаудың және құрылыстың нормативтiк базасын халықаралық нормалармен үйлестiру үшiн жетiлдiруге, ТМД елдерiнiң құрылыстағы стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi мемлекетаралық ғылыми-техникалық комиссиясының шеңберiнде және Бiрiккен Ұлттар Ұйымының елдi мекендер жөнiндегі орталығымен және оның аймақтық бөлiмшелерiмен интеграцияны күшейтуге бағытталған шараларды iске асыру жоспарлануда.
      Yкiмет пен Ұлттық Банк халықты қол жетiмдi ставкалар бойынша ипотекалық несиелендiрудi, оның iшiнде тұрғын үйдi кейiн сатып алу құқығымен ұзақ мерзiмдi жалға берудi дамытуды ұйғарды. Жергiлiктi бюджеттер қаражаты есебiнен бөлiнетiн ипотекалық несиелер бойынша проценттiк сыйақының төменгi деңгейiн қамтамасыз ету жөнiнде шаралар қабылданатын болады.
      Құрылыс жинақтары жүйесiн қалыптастыру жөнiндегi пилоттық жобалар әзiрленетiн және енгiзiлетiн болады. Табысы орташа халықтың кең ауқымы үшiн қол жетiмдi тұрғын үйлердiң үлгi жобаларын әзiрлеу көзделiп отыр.

            Отандық құрылыс компанияларын қолдауға бағытталған шаралар қабылданатын болады.
      Меншiктi пәтерлер кооперативiнiң (МПК) қызметiн реттеудi жетiлдiрудiң негiзiнде тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықты реформалау жалғастырылатын болады. Ол орынды жерлерде коммуналдық жылу энергетикаларын дербес жылыту жүйелерiне одан әрi көшіру, сондай-ақ су мен жылу жеткiзгiштердi есептеу аспаптарын одан әрi енгiзу көзделiп отыр.

            Құрылыстың стандарттарын және мемлекеттiк нормативтерiн сақтау, құрылыс жұмыстарының сапасын бақылау мақсатында, сондай-ақ тұрғын үй қорының және азаматтық мақсаттағы объектiлердiң техникалық жағдайын бақылауды қамтамасыз ету үшiн осы салаларда мемлекеттiк қадағалау күшейтiлетiн болады.

      3.11. Шағын кәсiпкерлiк

      Ой-ниет. Елдiң экономикасын нығайтуды, халықты жұмыспен қамтуды және оның өмiр сүру деңгейiн арттыруды қамтамасыз ететiн шағын кәсiпкерлiк секторын одан әрi кеңейту.
      Үкiметтiң iс-қимылы.
      Үкiмет, ең алдымен, өзiнiң қызметiн өндiрiстiк саланы серпiндi дамытуды қамтамасыз ететiн шағын кәсiпкерлiктi мемлекеттiк қолдау саясатын жетiлдiруге бағыттайды.
      Жаңа бастаған кәсiпкерлер үшiн несие ресурстарына қол жетiмдiлiктi қамтамасыз ететiн шарттар жасау жолымен шағын бизнестi несиелендiру проблемаларын шешу жөнiндегi iс-қимыл қабылданатын болады.
      Осы мақсатта Yкiмет iске асыру, оның iшiнде мемлекеттiк бюджеттiң қаражаты есебiнен жүзеге асырылатын шағын кәсiпкерлiктi қаржылай қолдаудың орта мерзiмдi бағдарламасын әзiрлейдi.
      Шағын кәсiпкерлiктiң инфрақұрылымын дамыту үшiн қолайлы жағдай жасалатын, тоқтап тұрған кәсiпорындарды және тиiмдiлiгi аз өндiрiстердi қайта ұйымдастыру мен бөлшектеу кезiнде мүлiктiк кешендердi, технологиялар мен жабдықтарды қалыптастыру және шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiне беру жөнiндегi негiзгi бағыттар айқындалатын болады.
      Шағын бизнестi дамытуды жандандыру үшiн Үкiмет шағын кәсiпорындардың iстерiне мемлекеттiң араласуын мейлiнше азайтады, әкiмшілік кедергiлердi жоюға ықпал ететiн болады. Кәсiпкерлiк қызметтi лицензиялау рәсiмдерi жетiлдiрiлетiн, сертификаттау, әр түрлi үлгiдегi рұқсат беру, аккредитациялау рәсiмдерi мен өзге де нормалар мен ережелер жеңілдетiледi. Үкiмет шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiнiң бизнестi тiркеуге байланысты рәсiмдерiн бiр органда өткiзе алатын тетiктi енгiзуге кiрiседi.
      Yкiмет нормативтiк құқықтық базаны одан әрi жетiлдiру жөнiндегi жұмысты жалғастырады, заңнамалық және нормативтiк актiлердi оңайлатуға және заңдарда сiлтеме сипаттағы нормаларды қысқартуға ықпал ететiн болады. Мемлекеттiк сатып алу жүйесi жетілдiрiлетiн болады, мемлекет сатып алуды шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiнен жүзеге асыратын тауарлар мен қызмет көрсетулердiң жекелеген түрлерiнiң тiзбесi айқындалады.
      Кәсiпкерлiк қызметтi қолдау және оның жаңа нысандарын дамыту мақсатында франчайзинг туралы заң жобасы әзiрленетiн болады.
      Кәсіпкерлердің қоғамдық бiрлестiктерiнiң заң шығару бастамасы арнайы iрiктеудiң негiзiнде анықталған олардың ең жақсыларына гранттар бөлу жолымен көтермеленетiн болады.
      Белгiленген шараларды iске асырудың нәтижесiнде кәсіпкерлiк субъектiлерiнiң қатарын өсiру, жаңа жұмыс орындарын құру, шағын бизнес саласында жұмыс iстейтiндердiң санын көбейту, нақты бәсекелестiк ортаны құру, қоғамның орташа табының негiзi ретiнде меншiк иелерiнiң қалың жiгiн қалыптастыру күтiлуде.

      3.12. Туризм

      Ой-ниет. Елдiң туристiк кешенiн жақсарту, сырттан келулер және iшкi туризмдi дамытуды бюджеттiң кiрiс бөлiгiн толтырудың, халықты жұмыспен қамтуды қамтамасыз етудiң негiзгi көздерiнiң бiрi ретiнде ынталандыру.
      Үкiметтiң iс-қимылы. Қазақстанда туризмнiң пайдаланылмаған мүмкiндiктерiн және оның экономиканың басқа салаларының дамуына ықпалын ескере отырып, "Жiбек жолының тарихи орталықтарын қайта өркендету, түркi тiлдi мемлекеттердi сақтау және сабақтастықпен дамыту, туризмнiң инфрақұрылымын жасау" U983859_ мемлекеттiк бағдарламасын iске асыру үшiн жағдайлар жасалатын, сондай-ақ Қазақстан Республикасында туризмдi дамытудың 2001-2005 жылдарға арналған бағдарламасы әзiрленетiн болады.
      Үкiмет халықаралық туристiк ұйымдармен, шет мемлекеттермен және компаниялармен ынтымақтастықты нығайтуға және кеңейтуге бағытталған жұмысты жандандырады; салаға шетелдiк және отандық инвестицияларды тартуды қамтамасыз ету жөнiндегi жұмысты күшейтедi; Қазақстанның дүниежүзiлiк туристiк рыноктағы "орнын" айқындау мақсатында талдау мен маркетингтiк зерттеулер жүргiзедi. Туристердiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi шараларға ерекше назар аударылады.
      Үкімет нормативтiк құқықтық актiлер мен ақпараттық-статистикалық базаны жетiлдiру, туристiк қызмет стандарттарының халықаралық талаптарға сәйкес келетiн жүйесiн құру жөнiнде шаралар қабылдайды.
      Құрылатын ақпараттық-әдiстемелiк орталықтардың базасында туризм мен қонақ үй шаруашылығы саласында қазақстандық мамандарды даярлауға және қайта даярлауға ерекше көңiл бөлiнедi.
      Экологиялық туризмнiң объектiлерiн зерделеу және теңгерiмдi пайдалану бағдарламасы iске асырылатын болады.

      3.13. Аймақтық даму

      Ой-ниет. Орталық және жергiлiктi басқару органдарының әлеуметтiк-экономикалық реформаларды жүргiзудегi тиiмдi өзара iс-қимылын, тиiстi құқықтары мен қаржылық қамтамасыз етiлуi бар аумақтық өзiн-өзi басқару принциптерiн дамытуды қамтамасыз ету.
      Yкiметтiң iс-қимылы. Барлық деңгейдегi бюджеттердi қалыптастыру мен атқарудың қолданыстағы жүйесiн жетiлдiрудi қолға алу алда тұр.
      Қазақстан Республикасы аймақтық саясатының тұжырымдамасы әзiрленетiн болады.
      Аймақтарды дамыту "Қазақстан Республикасындағы жергiлiктi мемлекеттiк басқару туралы" Z010148_ Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылатын болады.
      Жергiлiктi атқарушы органдардың халықпен түсiндiру жұмыстарын жүргiзудегi, iшкi саяси тұрақтылықты нығайтудағы, әлеуметтiк саланы дамытудағы және салауатты өмiр салтын енгізудегi, табиғи ресурстарды теңгерiмдi пайдаланудың және қоршаған ортаны сауықтырудың аймақтық бағдарламаларын жүзеге асырудағы, жергiлiктi маңызы бар айрықша қорғалатын табиғи аумақтарды құрудағы рөлi артады. Әлеуметтiк көмектердiң мөлшерлерi мен түрлерiн белгiлеу бөлiгiнде әкiмдердiң өкiлеттiгiн кеңейту көзделiп отыр.
      Жергiлiктi атқарушы органдарға: кедейлікпен және жұмыссыздықпен күрес; шағын және орта кәсiпкерлiктi дамыту, аймақтық бағдарламаларды әзiрлеу және iске асыру мiндеттерiн шешу мен олар үшiн жауаптылық жүктелдi.
      Осы орайда аймақтық мамандандыру күшейтiлетiн және әкiмдердiң инвестицияларды тартуды, өндiрiстi жаңғырту мен жаңа құрылыстар салуды қамтамасыз ететiн жағдайлар жасауға жауапкершілігi арттырылатын болады.
      Жергiлiктi атқарушы органдар Yкiметпен бiрлесіп заңдарда белгiленген тәртiппен әрекетсiз өндiрiстердi қайта құрылымдауды мен саралауды, дәрменсiз кәсiпорындарды таратуды және банкроттығын қамтамасыз етедi.
      Отандық тауар өндiрушiлердi, атап айтқанда шағын және орта бизнестiң субъектiлерiн қолдау жолымен аймақтық рыноктарда бәсекелестiктi дамыту саясаты жүргiзiледi.
      Ауыл шаруашылығы өндiрiсiн дамыту ауыл шаруашылығы өнiмдерiнiң қолайлы түрлерiн өндiрудiң орындылығы мен тиiмдiлiгi принципiне сүйенiп құрылады. Мемлекеттік қолдау көрсетiлетiн басым салаларға: астық өндiрiсi (Солтүстiк Қазақстан, Қостанай, Ақмола облыстары, Павлодар облысының Ертiс ауданы, Ақтөбе облысының солтүстiк аудандары және күрiш бойынша Қызылорда облысы), майлы дақылдарды өндiру (Шығыс Қазақстан облысы), мақта өсiру (Оңтүстiк Қазақстан облысы) жатады.
      Аймақтардың халқын ауыл шаруашылығы өндiрiсiнiң өнiмдерiмен қамтамасыз ету аймақтық бағдарламаларға сәйкес жүзеге асырылады.
      Республиканың облыс орталықтары мен iрi қалаларында бас бостандығынан айыру орындарынан босаған адамдарды әлеуметтiк бейiмдеу және оңалту мекемелерi, сондай-ақ қорғансыз балаларға арналған паналар құрылатын болады.
      Күйзелiске ұшыраған ауылдық аудандарды дамыту проблемаларын шешу үшiн Үкiмет және жергiлiктi атқарушы билiк органдары инвестицияларды тартуға, шағын кәсiпкерлiктi қолдауға, әлеуметтiк және тұрғын үй-коммуналдық сала мәселелерiн шешуге жәрдемдесетiн болады. Әкiмдер коммуналдық меншiк объектiлерiне тиiмдi билiк ету жөнiндегi жұмысты жүргiзетiн болады.
      Аумақтардың индикативтiк жоспарларында аймақтардың әлеуметтiк-экономикалық дамуының, соның iшiнде заттай бiлдiрiлген, болжамдық көрсеткiштерi белгiленедi.
      Жергiлiктi бюджеттер неғұрлым көл шамада аймақтық экономиканың жай-күйiне байланысты болады. Yкiмет жұмыс күшiнiң, капиталдың және инвестициялардың еркiн қозғалысын ынталандыра отырып, еңбек рыноктарында және инвестицияларда аймақаралық бәсекелестiктi күшейтпек ниетте.

            Эксперимент тәртiбiмен 2001 жылы жекелеген әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктерде (ауылдық (селолық) округтерде, ауылдарда (селоларда), кенттерде) әкiмдер сайлауы өтедi.
      Yкiмет әкiмдермен бiрлесiп аймақтарда мынадай шараларды жүзеге асырады:
      Ақмола облысы. Ауыл шаруашылығы өнiмдерiн сақтау және қайта өңдеу индустриясын дамыту, ауыл шаруашылығының астық, ет-сүт өнiмдерiн өндiрумен байланысты салаларын мамандандыру көзделiп отыр. Минералдық тыңайтқыштар өндiрiсi, алтын өндiру мен қайта өңдеу жөнге қойылатын болады. Топтық су құбырларын оңалту; туризм мен спорт индустриясын дамыту; рудниктердi консервациялау мен жою, техногендiк уран қалдықтарын көму; су тазалау станцияларын қайта жаңарту көзделiп отыр.
      Ақтөбе облысы. Мұнайгаз, химиялық, қара металлургия, хром рудасын өндiрудi дамытуды жүзеге асыратын болады. Көмiрсутегi шикiзатын, сондай-ақ қатты пайдалы қазбаларды iздестiру, әзiрлеу, өндiру және қайта өңдеу, селоны газдандыру жөнiндегi объектілердiң құрылысын салу жалғастырылады. Ауыл шаруашылығы машиналарын жасау, металл өңдеу, аспап жасау кәсiпорындарының, құрылыс материалдары өнеркәсiптерiнiң, жеңiл өнеркәсiптiң қызметiн қайта жаңарту жөнiнде шаралар қолданылатын болады. Өз энергетикалық қуаттарын дамытуға бағытталған шараларды iске асыру жалғастырылады. Ауыл шаруашылығы секторында егіс алаңдарының құрылымдарын оңтайландыру және мал басын өсiру, агроөнеркәсiптiк кешен мен тамақ өнеркәсiбiнiң қайта өндiру салаларын дамыту жөнiндегi шаралар жүзеге асырылады. Батыс Қазақстанның республиканың солтүстiк және орталық аймақтарымен тiкелей көлiктiк қатынасын қамтамасыз етуге арналған шараларды iске асыру басталады.
      Алматы облысы. Өнеркәсiптi қайта өңдеу кәсiпорындарын басымдықпен дамыту, тиiмдi ауыл шаруашылығы өндiрiсiн дамыту үшiн жағдайлар жасау, өткiзу нарығын кеңейту, шағын кәсiпкерлiктi, туризмнiң инфрақұрылымын дамыту, әлеуметтiк және тұрғын үй-коммуналдық саланың тұрақты жұмысын қамтамасыз ету, қолайлы инвестициялық ахуалды қалыптастыру, кедейлiкпен және жұмыссыздықпен күрес жөнiнде шаралар қабылданатын болады. Облыс орталығы - Талдықорған қаласы одан әрi дамытылады.
      Атырау облысы. Мұнайгаз өндiру мен мұнайды қайта өңдеудiң көлемiн арттыру, мұнай машиналарын жасауды, құрылыс материалдары өндiрiсiн, балық және тамақ өнеркәсiбi өнімдерiн дамыту көзделiп отыр. Атырау МӨЗ-н; Атырау қаласы әуежайының ұшу-қону алаңын жөндеу белгiленiп отыр; көлiктiк, бiрiншi кезекте мұнай құбыры, инфрақұрылымдарын дамыту; автомобиль жолдарын жөндеу ұйғарылып отыр. Ауыл шаруашылығы одан әрi дамытылады. Мал шаруашылығында табынды жылқы өсiру мен түйе өсiру неғұрлым жеделдетiлген қарқынмен дамытылатын болады. Қой шаруашылығында еділбай және қаракөл қойларының өнiмдiлiгiн одан әрi жақсарту, еттi-майлы қаракөл қойының шығарылған жаңа түрiнiң өнiмдiк көрсеткiштерiн арттыру жөнiндегі селекциялық асылдандыру жұмысы жүргiзiледi.
      Шығыс Қазақстан облысы. Түстi металлургияның өндiрушi және қайта өңдеушi кәсiпорындарының қуатын одан әрi дамыту, олардың шикiзат базасының өсуi, геологиялық барлау жұмыстары; машина мен аспаптар жасау, жеңiл және тамақ өнеркәсiбi, мұнай жабдықтары өндiрiсiн, құрылыс материалдарының индустриясын кеңейту көзделiп отыр. Орман және ағаш өңдеу өнеркәсiбi дамытылатын болады. Аграрлық секторда жармақты (тары, қарақұмық бұршақ, сұлы), майлы (күнбағыс) дақылдарын өндiру, мал шаруашылығында - еттi және сүттi мал өсiру, биязы және қылшық жүндi қой өсiру, құс өсiру және марал өсiру дамытылатын болады. Май сығу зауытын қайта жаңартуды аяқтау көзделiп отыр. Туризм мен демалыстың, соның iшiнде Жiбек жолының қазақстандық учаскесiнде, индустриясын дамыту белгiленуде.
      Жамбыл облысы. Өнеркәсiптен тау-кен және химия салаларын одан әрi дамытуды; машиналар мен жабдықтар өндiрiсi бойынша металл өңдеу кәсiпорындарын; жеңiл, тамақ және қайта өңдеу өнеркәсiптерiн қалпына келтiрудi және дамытуды жүзеге асыру жоспарланып отыр. Экологиялық жағдайды сауықтыру, шалғайдағы елдi мекендердi сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету белгiленуде. Жiбек жолының қазақстандық учаскесiнде туризмнiң инфрақұрылымын дамыту жоспарланып отыр. Ауыл шаруашылығы салалары одан әрi дамытылады, қант қызылшасы, астықтыққа жүгерi егудi едәуiр кеңейту, қаракөл өсiрудi қалпына келтiру, тұқым өсiру мен мал тұқымын асылдандыру iсiн жақсарту үшiн жағдай жасау алда тұр.
      Батыс Қазақстан облысы. Мұнайгазхимия кешенiн, жеңiл және тамақ өнеркәсiбiн, қорғаныс кәсiпорындарында машина жасау өнiмдерi өндiрiсiн дамытуды жеделдету көзделiп отыр. Қарашығанақ газ-конденсат кен орнын игеру және селоны газдандыру жалғастырылады. Жайылымдық мал, атап айтқанда еттi-майлы қой, табынды жылқы және еттi iрi қара мал өсiру одан әрi дамытылады.
      Қарағанды облысы. Базалық салалар, соның iшiнде жылу-энергетикалық кешен мен металлургия, түстi және қара металдардан жасалған өнiмдер өндiрiсi дамытылатын болады. Химия өнеркәсiбi мен машина жасауды, тамақ және жеңiл өнеркәсiптi, күрделi тұрмыстық техникаларды; ауыл шаруашылығында - еттi-майлы қой өсiрудi, еттi iрi қара мал өсiрудi және табынды жылқы өсiрудi дамыту көзделiп отыр. Туризм мен демалыс индустриясын дамыту белгiленуде.
      Қызылорда облысы. Энергетикалық кешендi, жеңiл, тамақ және мұнай өндiру өнеркәсiбiн, құрылыс материалдары индустриясы мен өндiрiстiк инфрақұрылымдарды дамыту, қарқынды технологияларды енгiзудiң есебiнен күрiш өндiрудi арттыру және еттi-майлы қой өсiру мен қаракөл өсiрудi дамыту, Жiбек жолының қазақстандық учаскесiнде туризмнiң инфрақұрылымын дамыту көзделiп отыр. Қорғасын-мырыш кен орындарын игеру мен ауыл шаруашылығы машиналары үшiн жабдықтар шығару белгiленуде. Аймақтағы экологиялық жағдайды сауықтыру басым бағыттардың бiрi болады.
      Қостанай облысы. Темiр рудасын өндiру мен қайта өңдеудi арттыруға, сондай-ақ агроөнеркәсiптiк кешен саласында, атап айтқанда астық өндiруде, еттi-сүттi мал, табынды жылқы, шошқа және құс өсiруде өндiрiстi кеңейтуге ықпал ететiн шаралар қолданылатын болады.
      Маңғыстау облысы. Отын, химия және мұнайхимия өнеркәсiбiн одан әрi дамыту МАЭК-тi қайта жаңарту және жаңғырту, жер қабаттарының мұнай беруiн арттырудың ең жаңа әдiстерiн енгiзу, қазiргі заманғы көлiктiк инфрақұрылымдарды құру, теңiз кәсiпшiлiгi өнiмдерiн өндiрудi арттыру, мұнайгаз кен орындарын жайластыруды кеңейту жалғастырылады. Ақтау теңiз портын қайта жаңарту, балық тоңазытқышының құрылысын салу және минералдық тыңайтқыштар өндiру жөнiндегi қуаттарды жаңғырту аяқталады. Ұлутасты, мал азығындық ұн өндiрудi қалпына келтiру көзделiп отыр. Ауыл шаруашылығында түйе, қаракөл, еттi-майлы қой өсiру дамытылады. Туризм мен демалыс индустриясын, соның iшiнде Ұлы Жiбек жолының қазақстандық учаскесiнде, дамыту көзделiп отыр.
      Павлодар облысы. Электр энергиясын, көмiрдi өткiзу рыноктарын одан әрi кеңейту, энергия сыйымдылығы үлкен өндiрiстердi дамыту, глинозем, ферроқорытпа өндiрудi одан әрi дамыту, мұнай өңдеу зауытының, көмiр разрездерiнiң өндiрiстiк қуаттарын жұмыспен қамтамасыз ету көзделiп отыр. Аграрлық секторда жарма (тары, қарақұмық, бұршақ, сұлы), майлы (күнбағыс) дақылдарды өндiру, мал шаруашылығында - еттi-сүттi iрi қара мал мен еттi-майлы қой өсiру дамытылады.
      Солтүстiк Қазақстан облысы. Мемлекеттiк конверциялық бағдарламалардың базасында машина жасауды, жеңiл және тамақ өнеркәсiбiн, аспаптар жасауды және көбiне ғылымға сүйенетiн өндiрiстiң жекелеген түрлерiн одан әрi дамыту жөнiндегi шаралар жүзеге асырылады. Астық дақылдарын өндiрудiң, еттi-сүттi iрi қара мен шошқа өсiрудiң көлемiн арттыру көзделiп отыр. Уран руднигiн консервациялау мен жою және техногендi уран қалдықтарын көму жөнiндегі жұмыстар жалғастырылады. Топтық арналық су құбырларын қалпына келтiру және қайта жаңарту жолымен селолық елдi мекендердi сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету жөнiндегi жұмыстар кең қанат жаятын болады.
      Оңтүстiк Қазақстан облысы. Жеңiл және тамақ, химия мен мұнайхимия өнеркәсiптерiн, түстi металлургияны, машина жасауды, сондай-ақ мақта өсiру мен жүзiм өсiру сияқты ауыл шаруашылығының негізгi салаларын, Жiбек жолының қазақстандық учаскесiнде туризмнiң инфрақұрылымын одан әрi дамыту көзделiп отыр. "Қызыл әскер - Киров" көпiрi мен автомобиль жолының құрылысын салуды 2001 жылдың аяғына дейiн аяқтау белгiлендi.
      Астана қаласы. Қаланы одан әрi дамыту "Астананың гүлденуi - Қазақстанның гүлденуi" U010574_ мемлекеттiк бағдарламасына сәйкес жүзеге асырылатын болады. Ауыл шаруашылығы машиналарын жасауды дамыту, астық жинау және мал азығын жинау комбайндарын, астық өңдеу техникаларын шығаруды ұйымдастыру көзделiп отыр. Астананың тыныс-тiршiлiгi мен жайластырылуын қамтамасыз ететiн объектiлердi жаңғырту, тұрғын үйлердiң құрылысын салу, инфрақұрылымдар мен мәдени-тұрмыстық мақсаттағы объектiлердi қайта жаңарту жөнiндегi шаралардың кең кешенi жүзеге асырылатын болады. Туризм мен демалыс индустриясын дамыту белгілендi. Қаладағы халықаралық әуежайдың құрылысын салу жалғастырылады. 2002 жылғы 1 қаңтардан бастап Астана қаласының сол жақ жағалауын салу үшiн арнайы экономикалық аймақ жұмыс істей бастайтын болады.
      Алматы қаласы. Құрылған ғылыми-техникалық және өндiрiстiк әлеуетті барынша пайдаланудың, қаржы және банктiк саланы, жеңіл және тамақ өнеркәсiбiн, қорғаныс кәсiпорындарын конверсиялаудың негізiнде машина жасаудың жетекшi салаларын, қызмет көрсету мен туризм саласын дамытудың негiзiнде қаланы одан әрi әлеуметтік-экономикалық дамыту, сондай-ақ Алматы әуежайындағы жаңа жолаушылар терминалының құрылысын салу жүзеге асырылатын болады. Қаланы аймақтық Орта Азиялық қаржы орталығы ретiнде дамыту жөнiндегi iс-шаралар жүзеге асырылады.

      4. ӘЛЕУМЕТТIК ДАМУ

      4.1. Әлеуметтiк қорғау және кедейлiкпен күрес
      Ой-ниет. Yкiмет өзiнiң қызметiн кедейлiкпен күрес жөнiндегi шараларды жүзеге асыруды жандандыра отырып, жүргiзiлетiн реформалардың әлеуметтiк бағытталуын күшейтедi. Халықтың өмiр сүру деңгейiн арттыруға бағытталған саясат: жалақыны, зейнетақыларды, жәрдемақылар мен кедейлерге атаулы әлеуметтiк көмектi уақтылы төлеу жалғасатын болады.
      Әлеуметтiк қорғау жөнiндегi мемлекеттiк кепiлдiктердi беру тетiктерiн парасатты үйлестiруге және әлеуметтiк қатер туындаған кезде әрбiр азаматтың өзiн қамтамасыз етуге дербес жауапкершiлiгiне негiзделген халықты әлеуметтiк қорғау жүйесiн жетiлдiру жалғасатын болады.
      Үкiметтiң iс-қимылы. Кедейлiкпен күреске бағытталған шаралар жетiлдiрiлетiн болады.
      Yкiмет Халықты әлеуметтiк қорғау тұжырымдамасын P010886_ iске асыру жөнiнде пәрмендi шаралар қолданатын болады.
      Қазақстан Республикасының Yкiметi зейнетақы реформасын және зейнетақы мен жәрдемақыны төлеу жөнiндегi өз мiндеттемелерiн уақытында сөзсiз орындауды ұстанатынын растайды.
      Тағайындалған зейнетақылардың мөлшерлерiн арттырған кезде зейнеткерлiкке шыққан кезеңi ескерiлетiн болады.
      Зейнетақы активтерiнiң айналымын жақсарту; халықаралық стандарттар тәжiрибесiнде қабылданған бухгалтерлiк есептi зейнетақы қорларының пайдалануын көтермелеу; зейнетақы қорларына жоғары сапалы шетелдiк қаржы активтерiне (жоғары сыныпты эмитенттердiң бағалы қағаздарына) инвестициялауды берудiң мүмкiндiктерiн қарастыру жолымен жинақтау жүйесi нығайтылатын болады.
      Халықты, алдымен ауыл тұрғындарын және өз бетiмен жұмыс iстейтiн халықты жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметтерiмен қамтуды кеңейту жөнiндегi шаралар көзделетiн болады. Жұмыс берушілердiң қызметкерлерге зейнетақы жарналарын толық және уақтылы аударуын қамтамасыз ету жөнiндегi шараларды қабылдау көзделедi.
      Зейнетақы қорларының қызметiн және iшкi рынокта зейнетақы активтерiн басқару жөнiндегi науқандарды жандандыру үшiн зейнетақы активтерiн орналастыру үшiн пайдаланылатын қаржылық құралдардың тiзбесi кеңейтiледi.

            Зейнетақы жинақтауларының сақталуын және инвестициялық кiрiстердiң тұрақтылығын қамтамасыз ету мақсатында жинақтаушы зейнетақы жүйесiн дамытудың заңдық, нормативтiк құқықтық базасын жетiлдiру жөнiндегi жұмыс жалғастырылады.
      Ортақ зейнетақы жүйесiнен төленетiн төлемдердiң жеткiлiктiлiгiн және зейнетақы жинақтауы жеткiлiксiз болған кезде, ең төменгi зейнетақыға дейiнгi үстемеақылар түрiндегi мемлекеттiк кепiлдiктердiң бар екендiгiн ескере отырып, жинақтаушы зейнетақы қорларынан төленетiн зейнетақы төлемдерiнiң тетiгiн жетiлдiру көзделедi.
      Орнықты және тұрақты сақтандыру рыногын құру зейнетақы реформасын табысты iске асырудың маңызды шарттарының бiрi болып табылады. Сақтандыру рыногының қалыптасуы мұндай қаражатты берген адамдарға кейiннен өмiрлiк аннуитеттерді жүзеге асыру үшiн зейнетақы жинақтауын жинақтаушы зейнетақы қорындағы жеке зейнетақы шотынан сақтандыру ұйымына беру мүмкiндiгiн көздейтiн схеманы енгiзуге мүмкiндiк бередi.
      Халықты әлеуметтiк қатерлерден қорғауды қамтамасыз ету мақсатында еңбекке қабiлетiн жоғалту, асыраушысынан айрылу және жұмысынан айрылу жағдайына мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру жүйесiн енгiзуге дайындық жүзеге асырылатын болады. Мемлекеттiк әлеуметтiк сақтандыру қоры арқылы әлеуметтiк сақтандыру жүйесi азаматтарды өздерiнiң еңбек қатынастарын заңдастыруға ынталандыратын болады, себебi олар тартылмаған азаматтармен салыстырғанда елеулi артықшылықтар алатын болады.
      Мемлекеттiк мекемелердiң қызметкерлерiне еңбекақы төлеу жүйесiн жетiлдiру жөнiнде шаралар қабылданатын болады.
      Қазақстан Республикасының барлық азаматтары үшiн бiрыңғай сәйкестендiрiлген кодтарды беру бағдарламасын әзiрлеу жөнiндегi жұмыс жалғасатын болады.
      Үкiмет мемлекеттiк мекемелердiң қызметкерлерiне жалақы төлеу жөнiндегi берешектерге жол бермеудi көздейдi.
      Үкiмет әлеуметтiк бағдарламалардың атқарылуын бақылауды күшейту жөнiнде шаралар қабылдайды.
      Әлеуметтік көмек оны берудiң бiрден-бiр өлшемi кедейлiктiң шегi болып болып табылатын нағыз мұқтаждарға арналатын болады.
      Қызметкерге еңбек (қызметтiк) мiндеттерiн орындау кезiнде оның өмiрi мен денсаулығына келтiрiлген зиян кезiнде жұмыс берушінің жауапкершiлiгiн сақтандыру енгiзiлетiн болады.

                  Мүгедектердiң қоғамға кiрiгуiн нығайтуға бағытталған оңалту бағдарламасын, мүмкiндiктерi шектеулi балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеудi қолдау жөнiндегi заңдарды және ардагерлер туралы заңдарды iске асыру жүзеге асырылатын болады. Белгілi тұратын орны жоқ адамдарды әлеуметтiк бейiмдеу орталықтары одан әрi дамытылатын болады.
      Yкiмет мүгедектiк статусын беру және еңбекке қабiлетiн жоғалту деңгейiн анықтау, сондай-ақ медицина қызметкерлерi мен медициналық-әлеуметтік сараптау комиссиялары сарапшыларының жауапкершілігiн арттыру рәсiмiн регламенттеу жөнiндегi шараларды белгiлейдi.
      Протездеу-ортопедия саласын дамыту протездеу-ортопедия кәсiпорындарын және медициналық стационарларды бiрiктiру және олардың базасында протездеу-ортопедия орталықтарын құру жолымен жүзеге асырылатын болады. Жаңа технологиялар бойынша қазiргi заманғы талаптарға жауап беретiн протездердi шығару жолға қойылатын болады. Республиканың кәсiпорындарында аяқ-қол протездерiне жиынтықтаушы буындар мен бөлшектердi шығару жөнiнде импортты алмастырушы технологияларды енгiзу жоспарланып отыр.
      Жетiм балалар мен мүгедек балалар, денсаулығы нашар, кембағал және аз қамтылған отбасылардан шыққан балалар Yкiметтiң ерекше қамқорлығына алынады. Олар үшiн жоғары оқу орындарына түскен кезде квоталар берiледi, оларды оқыту үшiн (үйде, ауруханаларда және т.б.) арнайы жағдайлар ұйымдастырылады.

      4.2. Еңбек қатынастары және жұмыспен қамту

      Еңбек қатынастары.
      Ой-ниет. Үкiмет еңбек қатынастары саласында жетiлдiруге, еңбек және еңбектi қорғау туралы заңдардың сақталуын қамтамасыз етуге, әлеуметтiк әрiптестiк жүйесiн құруға жәрдемдесуге, еңбек әлеуетiн iске асыру үшiн жағдайлар жасауға бағытталған жұмысты жалғастыратын болады.
      Yкiметтiң iс-қимылы. Еңбек саласындағы нормативтiк құқықтық базаны жетiлдiру жөнiндегi жұмыс, сондай-ақ Халықаралық еңбек ұйымының тиiстi конвенцияларын бекiту жолымен еңбек туралы заңдарды халықаралық стандарттарға жақындату жөнiндегi жұмыс жалғасады.
      Yкiмет, кәсiподақтар мен жұмыс берушiлер арасындағы әлеуметтiк және еңбек қатынастары мәселелерi жөнiндегi әлеуметтiк диалогтың әрекеттi үш жақты тетiгiн одан әрi реттеу жалғасады.
      Азаматтардың еңбек бостандығына және қауiпсiз еңбек жағдайына конституциялық құқықтарын қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттiк еңбек инспекциясының тiкелей құрылымын құру және мемлекеттiк еңбек инспекторларына қажеттi өкілеттiктер мен құқықтарды беру жолымен еңбек туралы және еңбектi қорғау туралы заңдардың сақталуын мемлекеттiк бақылаудың қолданыстағы жүйесiн жетiлдiру жөнiндегi жұмыс жалғасатын болады.
      Азаматтарды еңбек қатынастарын заңдастыруға ынталандыруда жұмыстан айрылудан мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру жүйесiн енгiзуге жәрдемдесетiн болады.
      Жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету.
      Ой-ниет. Yкiмет жұмыспен қамту проблемаларын шешуге, бұрынғы жұмыс орындарын сақтауға және жаңаларын құруға, уақытша және жеке еңбекпен қамтуды кеңейтуге, жұмыссыздықтың нақты ауқымын айқындауға бағытталған жұмысты жалғастырады.
      Үкiмет кедейлiк деңгейi мен жұмыссыздық деңгейiне тұрақты мониторинг жүргiзетiн болады.
      Yкiметтiң iс-қимылы. Азаматтардың жұмыспен қамтылуына жәрдемдесу жолымен кедейлену мүмкiндiгiн төмендету жөнiндегi жұмыс жалғасады.
      Жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету және жұмыссыздықтың алдын алу саласында еңбек рыногында талап етiлген мамандықтарға сұраныс болған ретте кадрларды, оның iшiнде жұмыссыздардың арасынан даярлаудың икемдi жүйесiн жасау қажет.
      Осыған байланысты азаматтарды кейiннен еңбекке орналастыру мақсатында жаңа немесе бұрынғы кәсiптiк бiлiмдерi мен дағдыларын тереңдету арқылы еңбек рыногындағы бәсекеге қабiлеттiлiгiн арттыру басты бағыт болмақ. Еңбек рыногындағы қажеттілікке сәйкес бiлiм беру, кадрларды даярлау жүйесiн одан әрi бағдарлау көзделiп отыр, кадрларды тiкелей жұмыс орнында қайта даярлау жүйесi жетiлдiрiлетiн болады. Еңбек рыногындағы сұраныс құрылымын болжау әдiстемесiн әзiрлеу, жұмыспен қамту қызметінің жұмысын жетiлдiру, халықты жұмыспен қамтудың аймақтық және республикалық бағдарламаларын әзiрлеу, қоғамдық жұмыстарға ақы төлеу жүйесi мен қаржыландыру көзiнің өзгеруiн ескере отырып ұйымдастыруды жетiлдiру, инвестициялық бағдарламаларды iске асыру кезiнде қосымша жұмыс орындарын құру жөнiндегi жұмыс жалғасады.
      Кедейлiкке және жұмыссыздыққа қарсы күрес жөнiндегi бағдарламаны P000833_ iске асыру барысында жұмыспен қамтуға жәрдемдесу құралдарын, оның iшiнде жұмыспен қамтудың ақпараттық базасын, сондай-ақ жұмыспен қамтуға жәрдемдесудiң арнаулы бағдарламаларын iске асыру жөнiндегi нормативтiк құқықтық және әдiстемелiк базаларды жетiлдiру көзделiп отыр.
      Iшкi еңбек рыногын қорғау мақсатында шетелдiк жұмыс күшiн әкелуге квоталар белгiлеу, сондай-ақ жұмыс берушiге қосымша жұмыс орындарын құру және бұрынғыларын сақтау, шетелдiктердi ауыстыру мақсатында қазақстандық мамандарды қайта оқыту жөнiндегi мiндеттемелердi жүктеу көзделуде.

      4.3. Бiлiм беру

      Ой-ниет. Орта бiлiм беру саласында Yкiмет азаматтардың мемлекеттiк бiлiм беру мекемелерiнде тегiн орта бiлiм алуға конституциялық құқығын қамтамасыз етуге, мектеп жасындағы балаларды оқуға толық қамтуға, бiлiм беру процесiнiң сапасын қамтамасыз етуге бағытталған жұмысты жалғастырады.
      Жоғары бiлiм беру саласында Үкiметтiң қызметi ел дамуының стратегиялық бағыттарында кадр әлеуетiн сақтауға және дамытуға; қазақстандық жүйенiң бәсекеге қабiлеттiгiн арттыруға; ғылыми мекемелер мен жоғары оқу орындарын интеграциялауға; басым бағыттар бойынша жоғары бiлiктi ғылыми кадрларды даярлауға және аттестациялауға жоғары оқу орындарын оңтайландыруға, мамандарды даярлаудың сапасын көтеруге бағытталатын болады.
      Yкiметтiң iс-қимылы. Барлық балалардың мектепке түсер алдындағы тең бастапқы мүмкiндiктерiн қамтамасыз ету үшiн бiлiм беру ұйымдарында мiндеттi мектеп алдындағы даярлау жүзеге асырылады. Орта бiлiм беру жүйесiнде алдағы мiндеттердi орындау үшiн Yкiмет "Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының жаңа Заңы негізiнде білім берудiң барлық деңгейiнiң нормативтiк құқықтық базасын жетiлдiрудi, "Бiлiм" мемлекеттiк бағдарламасын әзірлеуді және оны iске асыру жөнiнде шаралар қабылдауды көздейді.

      Мектепке дейiнгi тәрбие мен оқытуда:

      жалпы бiлiм беретiн мектептердiң материалдық-техникалық, кадр әлеуетiн балаларға ерте бiлiм беру бағдарламаларын дамыту үшiн пайдалану;
      балаларды мектепке дейiнгi даярлаудың енгізiлуiне байланысты педагогикалық қызметкерлердi даярлау, қайта даярлау және олардың бiлiктiлiгiн көтеру жүйесiн жетiлдiру көзделiп отыр.

      Орта бiлiм беру жүйесiнде:

      балаларды мектепке дейiн даярлаудың енгiзiлуiне байланысты мектепке дейiнгi тәрбиенiң педагогикалық қызметкерлерiн даярлау, қайта даярлау және олардың бiлiктiлiгiн арттыру жүйесiн жетiлдiру;
      бастауыш және орта кәсiптiк бiлiм берудiң мемлекеттiк жалпыға мiндеттi стандарттарын, техникалық және арнаулы пәндер бойынша оқу, оқу-әдiстемелiк әдебиеттерiн әзiрлеу және кезең-кезеңмен енгiзу жөнiндегi шараларды жүзеге асыру;
      орта білім беру жүйесiн ақпараттандыру, 1-11 сыныптар үшін оқулықтар мен оқу-әдiстемелiк кешендерді, "Қазақстан Республикасындағы тiлдер туралы" Заңды шығару, кәмелетке толмағандардың арасында экологиялық білім беру, құқық бұзушылықтардың алдын ала саласында мемлекеттік және мақсатты бағдарламаларды іске асыру, есірткілерді тұтынуға және таратуға қарсы әрекет етудің кешенді шараларын жүзеге асыру жөніндегі жұмысты жалғастыру;
      білім берудің (жалпы білім беру, нашар жинақталған ауыл мектептері, арнаулы интернаттар, мектептен тыс, балалар үйлері, кәсіптік мектептер, білім берудің жеке секторы) әр түрлі үлгідегі ұйымдарының торабы сақталуын қамтамасыз ету;
      шәкірттерді еңбекке даярлаудың жекелеген нысандарын сақтау және дамыту, балаларға арналған оқу-өндірістік еңбек орталықтарын құру;
      балалардың жазғы демалысын қамтамасыз ету, оқушы жастарға әскери-патриоттық және адамгершілік тәрбие беруді одан әрі жақсарту жөнінде шаралар қолдану;
      орта мектепте оқушылардың ақпараттық технологияларды қолданудың негiзгi бағыттары бойынша қажеттi базалық даярлығын қамтамасыз ету;
      бiрыңғай ақпараттық-білім беру кеңiстiгiн құру мақсатында бiлiм берудің әдiстерi мен технологияларын жаңғыртуды қамтамасыз ететiн ақпараттандыруды қаржыландыруды жалғастыру;
      оқу мерзiмi 12 жылдық орта жалпы білім беру тұжырымдамасын әзiрлеу;
      орта жалпы бiлiм берудiң қорытынды аттестациясы мен кәсiби бiлiм беру жүйелерінің түсу емтихандарын бiрiктiру жөнiнде жекелеген аймақтарда эксперимент жүргiзу көзделiп отыр.

      Жоғары білім беру жүйесінде:

      білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарын әзірлеудің конкурстық жүйесі енгізіледі;
      ел азаматтарының кәсіптік білім алуы үшін мемлекеттік білім гранттары мен несиелері жүйесі дамытылады;
      жоғары оқу орындарын, олардың меншіктік нысандарына және ведомстволық бағынысына қарамастан, аттестациялаудың жаңа жүйесі әзірленеді және енгізіледі;
      жоғары оқу орындары рейтингтерінің жүйесі енгізіледі;
      ғылым мен жоғары білімді кезең-кезеңімен интеграциялау жүзеге асырылады;
      білім берудің бірқатар объектілерін 3-5 жылға сенімді басқаруға беруге, осы ұйымдардың ұжымдарына (басшысына) кейіннен белгілі бір шарттарды орындаған жағдайда жекешелендіру құқығын беру жөнінде эксперимент басталды;
      білім берудің барлық деңгейлеріне арналған оқулықтар мен оқу құралдарының жаңа нұсқаларын конкурстық негізде әзірлеу және шығару жалғастырылады;
      елдiң жоғары оқу орындарында студенттер құрамын қалыптастыру моделi жетiлдiрiледi;
      жоғары кәсіптiк бiлiм берудiң даярлық бағыттары мен мамандықтар жiктемесi жетiлдiрiледi;
      орта және жоғары кәсiптiк бiлiм беретiн ғылыми-педагогикалық кадрларды даярлау, қайта даярлау және олардың біліктiлiгiн арттыру жүйесi жетiлдiрiледi;
      техникалық кәсiптердiң беделi арттырылады, техникалық мамандықтар бойынша кадрлар даярлау үшiн Қазақ-Британ техникалық университетi құрылады;
      ұлттық және аймақтық мемлекеттiк университеттер жүйесiн дамыту жөнiндегi жұмыс жалғастырылады.

      4.4. Денсаулық сақтау

      Ой-ниет. "Халық денсаулығы" мемлекеттiк бағдарламасын және денсаулық сақтау саласының өзге де бағдарламаларын iске асыру; медициналық қызмет көрсетулердiң еркiн рыногын қалыптастыру және халықтың қалың бұқарасы үшiн денсаулық сақтаудың еркiндiгiн сақтау мақсатында салаларды қаржыландырудың және қайта құрылымдаудың әзiрленген жаңа тетіктерiн енгiзу.
      Үкiметтің iс-қимылы. Үкiмет медициналық қызметтердiң сапасын арттыруға және олардың қол жетiмділігiне, денсаулық сақтауды реформалау бағдарламасына бөлiнген ақша қаражатының жұмсалуына қатаң бақылау жасауға бағытталған саясатты дәйектi жүргiзедi. Денсаулық сақтауды басқару органының деңгейi мен мәртебесi көтерiледi.
      Үкiмет алға қойған мақсаттарды іске асыру үшiн:
      Қазақстан Республикасында фармацевтикалық және медициналық өнеркәсiптi дамытудың мемлекеттiк бағдарламасын, "Салауатты өмiр салты" және жыныс жолымен берiлетiн аурулардың алдын алу жөнiндегi кешендi бағдарламаларды, туберкулезге қарсы күрестің аймақтық бағдарламаларын iске асыру жөнiнде шаралар қабылдауды. Әйелдердiң анемиямен және сүт безi рагымен ауру деңгейiн төмендетуге ерекше назар аударылатын болады;
      "Диабет", "Қазақстан Республикасында жарақаттанудың алдын алу және оны азайту", "Нашақорлықты емдеу және медициналық алдын алу" мақсатты кешендi бағдарламаларын әзiрлеу, бекiту және iске асыру жөнiнде шаралар қабылдауды;
      фармацевтикалық және медициналық өнімдердi отандық өндiрушiлердi қолдау мәселелерiн шешудi;
      медициналық қызмет көрсетудiң қазiргi деңгейiн сақтауға және қолдауға, медициналық көмектiң әрбiр деңгейiне арналған сапа индикаторларын, экономикалық уәждеу тетiктерiн және денсаулық сақтау жүйесiн нарықтық жағдайда оңтайлы жұмыс iстеуге бейiмдеудi, тегiн медициналық көмектiң кепiлдi көлемiнiң, салада ақылы қызметтер көрсетудiң нормативтiк құқықтық базасын жетiлдiруге бағытталған кешендi экономикалық, құқықтық, ұйымдастыру шараларының кешенiн жүзеге асыруды;
      денсаулық сақтау жүйесiнiң тұрақтылығын заңнамалық қамтамасыз етудi;
      денсаулық сақтаудың ерекше маңызды бағдарламаларын және медицина саласындағы зерттеулердi тиiмдi қаржыландыруды; "Халық денсаулығы", "Диабет" сияқты бағдарламаларды, 2002 жылы - есiрткiге қарсы күрес жөнiндегi бағдарламаны кеңiнен қаржыландыруды;
      медициналық қызмет көрсетулерге ақы төлеудi, амбулаторлық-емханалық ұйымдарға бекiтiлген, тұрғындардың санына негiзделген жан басына шағу нормативiнiң принципi бойынша бастапқы медициналық-санитарлық көмек көрсетуді қаржыландыру жүйесін жетiлдiру; үйде күндiзгi стационарларды, стационарларды ұйымдастыру жолымен, отбасылық дәрiгерлер институтын одан әрi енгiзумен стационарлық емдеудiң амбулаторлық принциптерiне кезең-кезеңiмен өтудi;

            денсаулық сақтаудың мемлекеттiк емес секторын одан әрi дамытуды, емдеу-алдын алу мекемелерiн кезең-кезеңiмен жекешелендiрудi;
      санитарлық-эпидемиологиялық бақылау жүйесiн жетiлдiрудi; санитарлық-эпидемиологиялық қызметтi халықаралық стандарттарға бейiмдеудi, емдеу-алдын алу мекемелерiнде инфекциялық бақылаудың жаңа жүйесiн енгiзудi және дамытуды, жұқпалы аурулардың алдын алу және оларды азайту жөнiндегi жұмысты күшейтудi, республиканы полиомиелиттен тазарған аумақ ретiнде сертификаттауды;
      медицина қызметкерлерiн даярлау мен қайта даярлауды жетiлдiру, ғылыми бағдарламаларды, тиiмдiлiгiн және iс жүзiндегi маңызын ескере отырып, әзiрлеудi және енгiзудi;
      салауатты өмiр салты, дұрыс тамақтану, емдiк гигиена мен санитарияны сақтау жолындағы науқанды кеңiнен ақпараттық-насихаттық қолдауды қамтамасыз етудi көздейдi.
      Аурулар диагностикасы саласында жаңа медициналық технологияларды енгiзу мәселелерiне ерекше назар аударылатын болады.

      4.5. Демография және көшi-қон

      Ой-ниет. Алдағы кезеңде демографиялық және көшi-қон процестерiндегi ылайықсыз ағымдарда бетбұрыс жасау және елдiң халық санын ұлғайтудың негiзiн қалау қажет. Демография және көшi-қон саясаты халықтың белгiлi бiр топтарына сараланған ықпал ету жолымен жүзеге асырылатын болады.
      Үкiметтiң іс-қимылы. Үкiмет белсендi демографиялық саясат жүргiзбек, оны жүргiзу үшiн заңдардың базасын жетiлдiрмек ниетте.
      Үкiмет адамдарды керi көшi-қонға итермелейтiн факторларды жоюды, көшiп келушiлердiң (оралмандардың) құқықтары мен мүдделерi қорғалуын жүзеге асыруды қалайды. Сонымен бiрге көшi-қонды реттеу кезiнде негiзделген квота белгiлеу жолымен мемлекеттiк мүдделердiң сақталуын есепке алу көзделедi. Yкiмет отандастардың қайтып келуiне, оларды орналастыруға, жергiлiктi жағдайларға бейiмделуiне және оларды тұрғын үймен қамтамасыз етуге жәрдемдесетiн болады.
      Көшi-қон процестерiнiң ылайықсыз ағымдарын жою үшiн "Халықтың көшi-қоны туралы" Қазақстан Республикасының Заңына өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" заңның жобасын әзiрлеудi аяқтау қажет.
      Үкiмет болашақта iшкi көшi-қон процестерiн реттеу жөнiндегi, мемлекеттiк саясаттың негiзгi бағыттарын әзiрлеу үшiн халықтың iшкi көшi-қоны және урбанизация проблемаларын талдау жөнiндегi жұмысқа кiрiсудi көздеп отыр.

      4.6. Қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалану

      Ой-ниет. Үкiмет өз iс-қимылын қоршаған ортаның сапасын тұрақтандыруға және табиғатты пайдалану процесiн қоғамның қажеттерiне сай реттеуге бағыттайды. Халықты табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлардан қорғаудың сенiмдiлiгiн арттырады.
      Yкiметтің iс-қимылы. Қолданыстағы табиғат қорғау заңнамасын қатайту, сондай-ақ экологиялық заңнамалық нормаларды халықаралық конвенцияларға сәйкес келтiру жөнiнде шаралар қабылдау көзделiп отыр.
      Қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалану саласындағы халықаралық ынтымақтастық Рио-де-Жанейродағы Халықаралық конференцияда (1992 ж.) Қазақстан қабылдаған мiндеттемелерге сәйкес дамитын болады. Орталық Азия мемлекеттерiмен трансшекаралық экологиялық проблемаларды шешу үшiн аймақтық экологиялық саясатты әрi сыртқы және аралас қаржыландырылатын жобаларды тиiмдi басқаруды қамтамасыз ету жөнiндегі шараларды тұжырымдау саласында ынтымақтастықтың тұрақты тетiктерiн жасау жөнiнде шаралар қабылданады.
      Табиғатты пайдалануды оңтайландыру мақсатында қоршаған ортаны ластауды және табиғи ресурстарды пайдаланудың аумақтық шектеулерiн (лимиттерiн) анықтау; табиғи ресурстардың кадастрларын және қоршаған орта мен табиғи ресурстар мониторингінің бiрыңғай мемлекеттiк жүйесiн жасау; табиғатты пайдалану жүйесiн және оны пайдаланғаны үшiн ақы төлеу тетiгiн жетiлдiру, қоршаған ортаны қорғау саласында мемлекеттiк экологиялық сараптама мен мемлекеттiк бақылау жұмысының құқықтық негiзiн күшейту; табиғатты қорғау iс-шараларына төлемдер және қаражат жұмсау жүйесiн жетiлдiру жөнiндегi жұмыстар жалғасатын болады.
      Мына мiндеттердi: орман алқаптарын ұлғайту, сондай-ақ олармен қоса, өсiмдiктер мен жануарлар дүниесiнің басқа да ресурстарын ұтымды пайдалануды; су ресурстарының тапшылығын қысқартуды; шаруашылық және өзге де қызметтiң қоршаған ортаға әсерiн азайтуды; өндiрiс және тұтыну қалдықтарын пайдалану деңгейiн арттыруды шешу жолымен қоршаған ортаны қалпына келтiру әрi оңалту жөнiндегi шаралар көзделедi.
      Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар желiсiн ұлғайту ормандардың және өсiмдiктер мен жануарлар дүниесiнiң басқа да ресурстарын оңтайлы пайдалануға әрi олардың көлемiн ұлғайтуға ықпал ететiн болады. Астана қаласы төңiрегiнде орманды қалпына келтiру және ағаш егу, қорғаныш жасыл аймақты жасау жөнiнде iс-шаралар белгіленген. Бекiре балықтардың уылдырық шашатын, сирек кездесетiн әрi жойылып бара жатқан аң-құстардың өсіп-өнуi және қайту-келу кезеңiнде кең ауқымды шаралар жүргізе отырып қаскерлiкпен күрестi күшейту көзделуде. Экологиялық туризм одан әрi дамитын болады.
      Халықты сапалы ауыз сумен қамтамасыз етуге және су ресурстарының тапшылығын қысқартуға айрықша көңiл бөлiнедi. Трансшекаралық суларды ұтымды пайдалану тетiктерiн, су ресурстарын пайдаланудың кешендi схемаларын әзiрлеу ұйғарылып отыр. "Ауыз су" мемлекеттiк бағдарламасы қабылданатын болады.
      Шаруашылық және өзге де қызметтiң қоршаған ортаға әсерiн азайту; қоршаған ортаға елеулi әсер ететiн өндiрiстерге экологиялық аудит жүйесiн енгiзу жөнiнде шаралар қабылданады. Экологиялық қауiптi қызметтердi кейiннен лицензиялауды және экологиялық сақтандыруды енгiзе отырып, олардың тiзбесi әзiрленiп, бекiтiлетiн болады.
      Тарихи ластануларды, оның iшiнде радиоактивтiк ластануды зерделеу жалғасады, оның нәтижелерi бойынша оларды жою жөнiндегi бағдарлама әзiрлеу көзделедi.
      Қалдықтарды пайдалану деңгейiн арттыру мақсатында қалдықтарды ұқсату жөнiндегi технологиялар мен қалдықсыз технологиялар дерекқорын жасау жалғасады және оларды енгiзу үшiн қажеттi жағдайларды қамтамасыз ету жөнiнде шаралар қабылданады.
      Табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және жоюдың мемлекеттiк жүйесiн құру мақсатында аймақтық және ғаламдық ауқымдағы төтенше жағдайларға жедел жауап әрекет етудiң жүйесi қалыптастырылады, төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою саласында мемлекетаралық келiсiмдердің iске асырылуы одан әрi дамытылады.

      4.7. Мәдениет және спорт

      Ой-ниет. Тарихи-мәдени және рухани құндылықтардың сақталуын, қол жетiмдiлiгiн және оларға халықтың белсендi тартылуын қамтамасыз ету, әлеуметтiк-мәдени саладағы өнiмдер мен қызмет көрсетулердiң отандық рыногын дамыту; халықаралық және аймақаралық мәдени ынтымақтастықты кеңейту және тереңдету; қоғамда салауатты өмiр салты принциптерiн насихаттауды және енгiзудi жалғастыру, халықты дене шынықтыру жаттығуларымен жүйелi түрде айналысуға тарту және, отандық спортты дамыту және оның халықаралық көлемдегi беделiн көтеру.
      Үкiметтiң iс-қимылы. Мәдениет саласында қазақ ұлттық мәдениетi мен тiлiн, сондай-ақ Қазақстан Республикасын мекендеген халықтардың мәдениетi мен тiлдерiн сақтау мен дамытуды қолдау; мәдениет ұйымдарының материалдық-техникалық базасын нығайту үшiн институционалдық, ұйымдастырушылық, нормативтiк құқықтық сипаттағы негiзгi шаралар кешенiн жүзеге асыру және әлеуметтік-мәдени салада өнiмдер мен қызмет көрсетулердiң әлемдiк стандарттарға сай отандық рыногын қалыптастыру; мәдениет саласы үшiн кадрларды даярлау және бiлiктiлiгiн жоғарылату жүйесiн реформалау мен халықтық және кәсiптiк өнердiң дамуын барынша қолдау; халықаралық мәдени байланыстар мен алмасуларды кеңейту және нығайту жөнiндегi бастамаларды қолдау.
      Спорт пен дене шынықтыру саласында: Дене шынықтыру және спортты дамытудың мемлекеттік бағдарламасын U010570_ iске асыру; халықтық дене шынықтырудың Президенттiк тестiлерiн енгiзу; балалар мен жасөспiрiмдердi спорт секцияларында айналысуға тарту, балалар-жасөспiрiмдер спорт мектептерiнiң, спорттағы дарынды балаларға арналған мектеп-интернаттардың, жасөспірiмдер клубтарының торабын кеңейту; жоғары жетiстiктер спортын қолдау, спорттың түрлерi және ерiктi спорт қоғамдары мен клубтарын одан әрi дамыту жөнiндегi қызметтi жандандыру жөнiндегі жұмыс жалғастырылады.
      Дене шынықтыру мен спорт саласында салауатты өмiр салты принциптерiн насихаттау жөнiндегi, спорттың бұқаралық түрлерiн барынша қолдау жөнiндегi жұмыстар жалғастырылады және Сиднейдегi (Австралия) 2000 жылғы жазғы Олимпиадалық ойындарға және Солт-Лейк-Ситидегi (АҚШ) 2002 жылғы қысқы Олимпиадалық ойындарға қатысушыларға мемлекеттiк қолдау көрсетiлетiн болады.

      5. ИНФРАҚҰРЫЛЫМ, КӨЛIК ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС

      Ой-ниет. Экономика мен қоғамның көлiктiк және ақпараттық сұранысын отандық өнiмнiң өзiндiк құнындағы көлiктiң құрамдас бөлiгiн кемiте отырып қанағаттандыру, республиканың тасымалдау әлеуетiн одан әрi дамытуды қамтамасыз ету.
      Yкiметтiң iс-қимылы. Салмақты тарифтiк саясатты жүргiзу, елдiң көлiктiк-коммуникациялық рыногында тасымалдаушылар мен операторларға арналған заңдық базаны дамыту және жетiлдiру жұмыстың аса маңызды бағыттарының бірi болмақ. Бұл салада табиғи монополистердің қызметi саласын қайта құрылымдау, болжамды түрде тарылту және жекелеген функцияларды жеке секторға тапсырып беру саясаты жалғастырылатын болады.
      Темiр жол көлiгi саласында басқару жүйесiн одан әрi жетiлдiру көзделедi. Реформа сала қызметiнiң тиiмдiлiгiн көлiктiк қызмет көрсету рыногында бәсекелестiк ортаны құру есебiнен арттыруға бағытталады. Қазақстан Республикасының темiр жол көлiгiн қайта құрылымдаудың 2001-2005 жылдарға арналған бағдарламасына P010756_ сәйкес "Қазақстан темiр жолы" РМК-ын қайта құрылымдау жүргiзу белгiленiп отыр. Жаңа құралдарды пайдаланудың шарттары қайта қаралады, ресурс үнемдеу технологиясы енгiзiледi.
      Темiр жол саласында негiзгi темiр жол учаскелерiн жаңғырту, жылжымалы құрамды жөндеу үшiн өндiрiстiк базаны қайта жаңарту жалғастырылады. Ақсу-Конечная (Дегелең) жаңа темір жол желiсiн салу аяқталады және Дөң-Краснооктябрь кенiшi жаңа темiр жол желiсiнiң құрылысы жалғасады. Тасымалдаудың осы заманғы технологиясына ауысу мақсатында темiр жолдарды техникалық қайтадан жабдықтау жалғастырылады, басқарудың осы заманғы ақпараттық жүйесi енгізiледi, автоматтандырылған ақпараттық тораптар, оларды халықаралық көлiк ақпарат жүйесiне одан әрi интеграциялай отырып, ұйымдастырылады және дамытылады. Алматы-Астана желiсiнде жолаушы поездарының жүрдек қозғалысы ұйымдастырылады.
      Автомобиль көлiгi саласында республиканың экономикалық, сауда және мәдени байланыстарын кеңейтуге жәрдемдесетiн халықаралық автомобильдiк тасымалдар одан әрi дамитын болады. Көлiктiк тасымалдардың дамуын қамтамасыз ету үшiн "Автомобиль көлiгi туралы" Қазақстан Республикасының Заңы қабылданады.
      Автомобиль жолдары саласында халықаралық тасымалдарды қамтамасыз ететiн бағыттардағы автомобиль жолдары басымдық тұрғыда дамытылады, жеке меншiктегi жолдарды құру жөнiндегi жұмыс жалғастырылады. Халықаралық ұйымдардың басшылығында және көмегiмен, халықаралық көлiк жүйесiн интеграциялауға жәрдемдесетiн көлiк қатынастарын дамыту жөнiндегi инвестициялық саясат жандандырылады. Алматы-Астана автокүрежолын оңалту аяқталады. Батыс Қазақстанда Атырау-Орал-Ақтөбе автомобиль жолдарын, Алматы-Бішкек, Алматы-Қорғас жолдарын, Қызылорданың тұсында Сырдария өзенiндегi көпiр өткелдi қайта салу басталады. Астана-Бурабай және Шығыс Қазақстан-Алтай Республикасының шекарасы автомобиль жолдарының учаскелерiн салу жалғасады. Орал қаласының тұсында Жайық өзенiне көпiр салу аяқталады.
      Бұдан әрi қаражаттың кезең-кезеңмен ұлғаюы және автожолдарды қаржыландырудың қосымша көздерiн iздестiру қамтамасыз етіледi. Республиканың жалпы көлiк кешенiнде автомобиль жолдарының тиiмдi жұмыс iстеуiн қамтамасыз ету үшiн қызмет көрсетудiң сервистiк жүйесiмен қамтамасыз етiлген жоғары санаттағы жолдарды салу негiзiнде жол секторы сапалық жаңартылатын болады. Iрi қалалар мен елдi мекендердi айналып өтетiн жаңа жолдардың құрылысы дамытылады.
      Әуе көлiгi саласында нақты жағдайлар жасауға көңiл бөлетiн боламыз. Бiрнеше тұрақты аймақтық компаниялар құру жөнiндегi жұмыс жалғастырылады. Yкiмет азаматтық авиацияны мемлекеттiк реттеу туралы заң жобасын әзiрлейдi. Ұшу қауіпсiздiгiн мемлекеттiк қадағалау қатайтылады. Азаматтық авиация саласын дамыту бағдарламасы жүзеге асырылады. Саланы қатаң мемлекеттiк басқаруға топтастыру үшiн күшті ұлттық тасымалдаушыларды қалыптастыру көзделiп отыр. Қызмет көрсету саласын кеңейту және жаңа рыноктарды игеру мақсатында ескiрген ұшақтар паркiн лизингтiң және жоғары сыныпты ұшақтарды белгiлi мөлшерде сатып алу есебiнен жедел ауыстыруды жалғастыру жоспарланған. Әуежайларды олардың әлемдiк стандарттарға сай келуi мақсатында қайта жаңарту және салу жалғастырылады.
      Су көлiгi саласында Ақтау портының инфрақұрылымын одан әрi дамытуды қамтамасыз ету, экспорттық-импорттық жүктердiң алмастырылу көлемiн ұлғайту, су жолдары мен шлюздердi кеме жүретiндей жағдайда ұстау; Каспий аймағында теңiз кеме шаруашылығын ұйымдастыру үшiн "өзен-теңiз" сыныбындағы кемелердi сатып алу, мультимодельды тасымалдауды - iшкі су жолдарының транзиттiк мүмкiндiктерiн дамыту мақсатында пайдалану үшiн қызметтiң негiзгi басым бағыты болмақ.
      Байланыс пен телекоммуникациялар саласында байланыстың осы заманғы жүйелерi мен құралдарын енгiзу есебiнен дамудың сапалық жаңа деңгейiне қол жеткiзу жобаланып отыр. Саланы ырықтандыру процесi басталады. Ақпараттық құрылымды дамыту пайдалану мен инвестиция шығындарын оңтайландырудың жалпы мемлекеттiк саясатын, жалпы ұзақтығы 9 мың км., барлық облыс орталықтарын, iрi елдi мекендердi, аудан орталықтарын байланыстыру жұмыстарын 2005 жылы аяқтай отырып, Ұлттық ақпараттық супермагистраль қалыптастыруды көздейдi. Коммутациялық жабдықтарды, магистральдық желiнi жаңғырту жоспарланған, байланыстың магистральдық және аймақтық желілерін ұйымдастыру үшін жер серігі байланысын қалыптастыру жалғастырылады.
      Байланыстың Трансазия-еуропалық талшықты-оптикалық желісінің батыс учаскесін салу аяқталады, бұл Қазақстанның аумағы арқылы өтетін Орталық және Оңтүстік-Шығыс Азия транзит трафигін ұлғайтуға мүмкіндік береді. Елдің почталық байланысын жаңғырту жүзеге асырылады, бұл оның почта - жинақтаушы жүйесiн қалыптастырумен байланысты қызмет аясын кеңейтумен бірге почта саласын, кең ауқымды ұсынылатын қызмет көрсетулермен қоса, осы заманғы деңгейге шығаруға мүмкіндік береді.
      Көлiкте жүру қауiпсiздiгiн қадағалау саласында заңдар күшейтiлетiн болады.

      6. ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ РЕСУРСТАР

      Ой-ниет. Iшкi рыноктың сұранысын қамтамасыз ету және экспортқа бағыттаған, технологиялық байланысқан отын-энергетикалық кешендi қалыптастыру.
      Yкiметтiң iс-қимылы. Елдiң отын-энергетикалық кешенін энергетикалық тәуелсiздiктi қамтамасыз ететін бағытта дамыту және энергия көздерiн әлемдiк тұтыну рыноктарына жеткiзу жөнінде белсендi iс-қимыл жасалады. Экспорттық газ және мұнай құбырларының сызбаларын айқындау және олардың жекелеген учаскелерiн жобалау мен сала бастау көзделiп отыр. Энергия көздерiн шетелге тасымалдаудың көпсалалы жолдарын құру, сондай-ақ республиканың iшкi рыногын мұнай өнiмдерiмен толықтыру жөнiндегi жұмысы жандандырылады. Экономикалық пайдалылықты және елдiң энергетикалық қауiпсiздiгiн ескере отырып, электр қуатын өндiрудiң экологиялық қауіпсіз технологиясына кезең-кезеңмен көшу бағдарламасын әзiрлеу көзделiп отыр.
      Мұнай. Мұнай-газ өнеркәсiбiнде Қазақстан Республикасының Yкiметi таяудағы жылдарда құбыр желiсi көлiгiмен мұнайды тасымалдауға арналған квотаны ұлғайту, сондай-ақ Каспий Құбыр желiсi Консорциумы (КҚК) жобасы бойынша 2001 жылы мұнай құбырының бiрiншi кезегiн iске қосу жөнiнде Ресей Yкiметiмен жұмыс iстеудi жалғастырады.
      Каспий теңiзiнiң Қазақстан секторындағы мұнай скважиналарын бұрғылау кестесiнiң орындалуын бақылау қамтамасыз етiледi.
      2000-2002 жылдар кезеңiнде Қарашығанақ және Теңiз кешендерiнiң дамытылуы осы кен орындарында мұнай мен конденсат шығаруды ұлғайтуға мүмкiндiк бередi. Кеңқияқ-Атырау мұнай құбырын салу жоспарланған, бұл Ақтөбе облысының кен орындарынан мұнайды Еуропаның экспорттық рыногына тасымалдауға және Атырау мұнай өңдеу зауытын неғұрлым толық жүктемелеуге мүмкiндiк бередi. Бұл жылдары мұнай өндiрудiң өсуiне негiзiнен Теңiз және Қарашығанақ кен орындарын, Ақтөбе облысының бiрқатар кен орындарын, сондай-ақ Солтүстік Бозашы түбегiмен шектес кен орындарын iске қосу есебінен жету жобаланған.
      Тұрақты және салыстырмалы тұрғыда төмен бағамен оңтүстiк аймақтардың - табиғи газға және солтүстiктің - мұнай өнiмдерiне деген сұраныстарын қамтамасыз ету жөнiнде нақты шаралар қолданылатын болады. Амангелдi газ кен орындары тобын игеру басталады.
      Yкiмет қосалқы мұнай құбырларының түпкiлiктi нұсқаларын айқындайды және темiр жол, теңiз көлiгiн мұнайды тасымалдау жөнiнде пайдаланудың бағдарламасын әзiрлейдi және бекiтедi.
      Қатты отын. Екiбастұз бассейнiнде энергетикалық көмір өндiрудi тұрақтандыру және оны Ресей Федерациясына экспорттау, алдағы жылдары қол жеткiзiлген Қаражыра, Шұбаркөл және Шөптiкөл кен орындарының күлi аз көмiрiн өндiрудiң көлемiн қамтамасыз ету жөнiнде шаралар қабылданатын болады. Қарағанды көмiр бассейнiнiң тиiмсiз шахталарын тарату жұмыстары жалғастырылады.
      Электр энергетикасы. Электр энергетикасы секторын одан әрi реформалау мақсатында тариф мөлшерiнiң электрдi беру қашықтығына тәуелдi болуын кемiтуге, елде электр энергиясы мен қуатының бiрыңғай тиiмдi көтерме рыногын жасауға бағытталған тариф саясатын жалғастыру электр энергиясын өндiретiн энергия көздерi арасында өздерi өндiрген электр энергиясын өткiзу үшiн бәсекелестiктi күшейту белгiленген, бұл сайып келгенде, түпкi тұтынушыларға берiлетiн электр энергиясы үшiн бағаны төмендетуге жәрдемдеседi.
      Үкiмет электр қуатын өндiру жөнiндегi қуаттарды жекешелендiрудi 2001 жылы аяқтауды, көпсалалы даму банктерiнiң және донорлардың көмегiмен электр қуатының бәсекелi көтерме сауда рыногын құруды көздеп отыр. Төлеу тәртiбiн нығайту, коммерциялық басқаруды жақсарту және инвестицияларды көтермелеу мақсатында ашық тендерлер жүргiзу жолымен аймақтық компанияларды - электр энергиясы дестрибьюторларды жекешелендiру жөніндегі жұмыс жалғастырылады.
      Электр және жылу энергиясын өндiру, беру, тарату тарифтерi мен бағаларын есептеу тетiктерi және оның реттелуi өзiндiк құнның толық өтелуiн қамтамасыз етуi тиiс. Осы мақсатта қазiргi рәсiмдердi шолу негiзiнде заңнамалық актiлер мен нормативтерге қажеттi түзетулер енгiзiледi.

            Несиелер тартудың негiзiнде электр берудiң кернеуi 500 және 220 кВ негізгі мемлекеттiк желiсiнiң сенiмдi жұмыс iстеуiн арттыру үшiн "Ұлттық электр желiсiн жаңғырту" жобасын iске асыру көзделiп отыр.
      Өзара тиiмдi қатынастар принциптерiне негiздей отырып, электр энергиясын өзара беру кезiнде энергиямен сенiмдi де iркiлiссiз қамтамасыз ету үшiн Қазақстанның, Ресейдiң және Орталық Азия елдерiнiң энергия жүйелерiнiң қатар жүретiн жұмысын ұйымдастыру жөнiндегі жұмыс одан әрi дамытылады.

      7. КӘСIБИ ҮКIМЕТ

      Ой-ниет. Үкiмет мемлекеттiк басқару ведомствоаралық және салааралық үлестiру жүйесiн жетiлдiрудi жалғастырады; мемлекеттік қызметті реформалау жөнiнде одан әрi қадамдар жасайды.
      Үкiметтiң iс-қимылы. Үкiмет Мемлекеттiк органдардың функцияларын орталықтан шығару бағдарламасын әзiрлейдi және iске асырады; әрбiр орталық мемлекеттiк органда функционалдық талдау жүргiзедi; мемлекеттiк органдарға және мемлекеттiк қызмет лауазымдарына функционалдық код берудi жүзеге асырады; Үкіметтік шешiмдер қабылдау рәсiмiн жетiлдiредi; мемлекеттiк қызмет туралы заңдарды жетiлдiрудi жалғастырады.
      Ел Президентiнiң "Қазақстан - 2030" Қазақстан халқына Жолдауына K972030_ сәйкес Қазақстан Республикасын дамытудың 2010 жылға дейiнгі стратегиялық жоспары әзiрленедi.
      Жергiлiктi мемлекеттiк басқару мен жергiлiктi өзiн-өзi басқару салаларын регламенттендiретiн заң актiлерi қабылданатын болады.
      Yкiмет өз қызметiнiң стратегиялық бағыттарын iске асыруға арналған қаржы ресурстарының көлемiн жоспарлаған кезде жергiлiктi мемлекеттiк органдардың қаржылық дербестiгiне кезең-кезеңiмен өтудi жүзеге асырады.
      Үкiмет мемлекеттiк қызмет жүйесiн одан әрi реформалау жөніндегi жұмысты жалғастырады.
      Мемлекеттiк басқаруды жетiлдiруде негiзгi күш қызмет нәтижелерiн бағалауға жұмсалады. Атқарушы билiктiң түрлi буындағы басшыларына шешiмдер қабылдауда және оларды iске асыруда көбiрек дербестiк берiледi. Қажеттi стратегиялық бақылау жұмысты орындау барысына емес, бiрiншi кезекте олардың қызмет нәтижелерiн бағалауға бағытталады.
      Әрбiр орталық және жергiлiктi атқарушы органның тиiстi бюджеттiк бағдарламаларға таратылған, бiр жылға арналып айқын әзiрленген және халыққа түсiнiктi жұмыс жоспары болады және оның орындалуы жөнiнде есеп бередi.
      Басшыларға мәселелердi шешудiң стратегиясы мен тактикасын айқындауда көбiрек еркiндiк берiлумен қатар, басқарудың әрбiр деңгейiнде қызмет нәтижелерiн тексеру практикасы енгiзiледi, соның негiзiнде әрбiр мемлекеттiк органның тұтас алғанда тиiмділігi бағаланатын болады.
      Кадрларды iрiктеу және әкiмшілік-мемлекеттiк қызметшiлердi қызмет бойынша жылжыту Қазақстан Республикасы азаматтарының, оның iшiнде жастар мен әйелдердiң мемлекеттiк қызметке тең қол жеткiзуi принципiн iске асыруға және, ең алдымен, кәсiпкерлiк принциптерiне арқа сүйеуге бағытталған. Осы мақсатта кадрларды конкурстық негiзде iрiктеудi, әкiмшiлiк мемлекеттiк қызметшiлердiң лауазымдарына қойылатын бiлiктiлiк талаптарын; әкiмшiлiк мемлекеттiк қызметшiлердi аттестациядан өткiзу ресiмiн; кадр резервiн қалыптастыруды және басқаларды регламенттейтiн актiлер қабылданатын болады.
      Мемлекеттiк қызметтiң мәртебесiн қолдау және көтеру мақсатында мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеудi көтерудің орташа мерзiмдi бағдарламасы әзiрленетiн болады. Лауазымдарды факторлық-баллдық бағалау негiзiнде еңбекке ақы төлеу жүйесiн жетiлдiру жөнiндегi пилоттық жобалар iске асырылады. Осының негiзiнде мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлер лауазымдарына бiлiктiлiк талаптары әзiрленедi.
      Республикалық мемлекеттiк кәсiпорындар мен ұлттық компаниялар қызметкерлерiнiң еңбегiне ақы төлеудiң бiрыңғай принциптерi енгiзiледi. Мұндай жүйенi Үкiмет айқындайды және ол кесiмдi жалақы мен бонустан тұратын болады, олардың мөлшерi кәсiпорындардың қаржы-шаруашылық қызметiнiң нәтижелерiне байланысты болады.

            Мемлекеттiк қызмет кадрларын оқытудың бiрыңғай жүйесiн құруға, мемлекеттiк тапсырыс тетiгiн енгiзуге және оқытудың бiрыңғай стандарттарын айқындауға негiзделген Мемлекеттік қызметшiлердi оқытудың тұжырымдамасы iске асырылады. Yкiмет мемлекеттiк қызметшiлердi оқыту жүйесiн қаржыландырудың тұрақты тетiгін қалыптастыру жөнiнде бiрқатар шаралар қабылдайды. Осы бағытты барынша iске асыру үшiн Қазақстан Республикасының Президентi жанындағы Мемлекеттiк қызмет академиясының оқу-әдiстемелiк базасы пайдаланылады және аймақтық оқу орындарының материалдық-техникалық базасының мүмкiндiктерi қамтылады.
      Елдiң жаңа басқарушы элитасын қалыптастыру жөнiндегi мiндеттердi iске асыру мақсатында халықаралық донор ұйымдардың техникалық қолдауы жағдайында Астана қаласында Еуразия оқу орталығын құру жөнiнде шаралар қолданылады.
      Бiлiм және денсаулық сақтау қызметкерлерiн қоса алғанда, бюджет саласындағы барлық қызметкерлердiң қызметiн регламенттеу мақсатында 2002 жылы азаматтық қызмет туралы нормативтiк құқықтық актiлер әзiрлене бастайды.
      Yкiмет республикада заң шығарушылық қызметiне айрықша көңiл бөледi, Қазақстан Республикасының Құқықтық даму тұжырымдамасын әзiрлейдi. Сонымен қатар қабылданған заңдардың iске асырылуына, әсiресе заңға тәуелдi нормативтiк құқықтық актiлердiң уақтылы әзiрленуi бөлігінде бақылау күшейтiледi.
      Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестi одан әрi күшейту жөнiнде қадамдар жасалады. Мемлекеттiк органдардың басшылары, ең алдымен, сыбайлас жемқорлық құбылыстарымен дәйектi күрес жүргiзу, мемлекеттiк қызмет этикасының нормаларын күнделiктi iс-қимылда сақтау мәселелерiн шешудi көздейтiн iс-қимыл бағдарламасын әзiрлейтiн болады.

      ҚОРЫТЫНДЫ

      Үкiмет жаңа мыңжылдықтың табалдырығы алдында күрделi әлеуметтiк-экономикалық ахуал жағдайларында жұмысқа кiрiстi.
      Үкiмет Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Қазақстан 2030" ұзақ мерзiмдi стратегиясын дәйектiлiкпен iске асыруды жалғастырады.
      Бағдарламаны iске асыру ұсынылып отырған шаралар экономиканы тұрақты экономикалық өсу траекториясына шығаруға ықпал ететiн болады.
      Бағдарлама макродеңгейде орын алған әлеуметтiк-экономикалық қиғаштықтарды түзетуге, отандық тауар өндiрушiлердi дамыту үшiн жағдайлар жасауға, салық салынатын базаны кеңейтуге және осының негiзiнде әлеуметтiк саланың проблемаларын шешудi жеделдетуге мүмкiндiк бередi.
      Нақты секторды дамыту халықтың кiрiсi мен төлемге қабiлеттi сұраныстың өсуiне оң әсер ететiн қосымша жұмыс орындарын құрады. Тұтастай алғанда экономикалық өсу кедейлiктiң деңгейiне және зейнетақылар мен жәрдемақылардың мөлшерлерiне қолайлы ықпал етедi.

Бағдарламаны iске асырудың ең маңызды шарты қолайлы халықаралық

жағдай, әрiптес елдердегi және Қазақстанмен тiкелей шектесетiн елдердегі

саяси және экономикалық ахуал болып табылады.

Қазақстанның әлемдiк шаруашылыққа интеграциялануы, көршiлес

мемлекеттермен және басқа да әрiптес елдермен өзара iс-қимылды тереңдету,

аймақтық интеграцияны дамыту және елдiң транзиттiк-көлiк әлеуетiн тиiмдi

пайдалану мәселелері Үкiметтiң назарында болады.

Оқығандар:

Омарбекова А.Т.

Қасымбеков Б.А.

О дальнейших мерах по реализации Стратегии развития Казахстана до 2030 года

Қазақстанның 2030 жылға дейiнгi Даму стратегиясын одан әрi iске асыру жөнiндегi шаралар туралы