Об утверждении Концепции развития Ассамблеи народа Казахстана (до 2025 года)

Указ Президента Республики Казахстан от 28 декабря 2015 года № 148. Утратил силу указом Президента Республики Казахстан от 15 сентября 2022 года № 1014.

Сноска. Утратил силу Указом Президента РК от 15.09.2022 № 1014.

В целях обеспечения развития Ассамблеи народа Казахстана на среднесрочную перспективу ПОСТАНОВЛЯЮ:

1. Утвердить прилагаемую Концепцию развития Ассамблеи народа Казахстана (до 2025 года) (далее – Концепция).

2. Правительству Республики Казахстан в трехмесячный срок разработать и утвердить План мероприятий по реализации Концепции (далее – План).

3. Центральным государственным и местным исполнительным органам и организациям принять меры по реализации Плана.

4. Признать утратившим силу Указ Президента Республики Казахстан от 18 апреля 2013 года № 552 "Об утверждении Концепции развития Ассамблеи народа Казахстана (до 2020 года)" (САПП Республики Казахстан, 2013 г., № 25, ст. 397).

5. Настоящий Указ вводится в действие со дня его подписания.

Президент Республики Казахстан

Н. НАЗАРБАЕВ

УТВЕРЖДЕНА Указом Президента Республики Казахстан от 28 декабря 2015 года № 148

КОНЦЕПЦИЯ
развития Ассамблеи народа Казахстана (до 2025 года)

Сноска. Концепция в редакции Указа Президента РК от 09.01.2019 № 824.

Содержание

1. Введение

2. Анализ ситуации

3. Цели и задачи Концепции

4. Основные направления деятельности Ассамблеи народа Казахстана по укреплению общественного согласия и общенационального единства

5. Механизмы реализации и ресурсное обеспечение Концепции

6. Перечень нормативных правовых актов, посредством которых предполагается реализация Концепции

7. Ожидаемые результаты реализации Концепции

Глава 1. Введение

Концепция разработана в соответствии с Законом Республики Казахстан от 20 октября 2008 года "Об Ассамблее народа Казахстана", Указом Президента Республики Казахстан от 7 сентября 2011 года № 149 "О Положении об Ассамблее народа Казахстана", посланиями Президента Республики Казахстан народу Казахстана, в том числе Стратегией "Казахстан-2050": новый политический курс состоявшегося государства", приоритетами всесторонней модернизации, поручениями, данными на сессиях Ассамблеи народа Казахстана (далее - Ассамблея).

В 2017 году в Казахстане начаты два важнейших процесса обновления - политическая модернизация, ознаменованная конституционной реформой, а также третья модернизация Казахстана, запустившая процесс выхода на новый экономический уклад.

В апреле 2017 года опубликована программная статья Президента Казахстана Н.А. Назарбаева "Взгляд в будущее: модернизация общественного сознания". В ней Глава государства подчеркивает, что "начатые нами масштабные преобразования должны сопровождаться опережающей модернизацией общественного сознания. Она не просто дополнит политическую и экономическую модернизацию - она выступит их сердцевиной". Новые компоненты общенациональной программы "Рухани жаңғыру" изложены Елбасы в статье "Семь граней Великой степи".

В марте 2018 года Глава государства выдвинул Пять социальных инициатив, которые запустили процесс масштабных социальных преобразований и формирования национальной модели социального благополучия.

Таким образом, в Казахстане дан старт реализации целостной программы политической, экономической, социальной и духовной модернизации. Их конечная цель - войти в тридцатку развитых государств мира.

В этой связи на новом этапе государственного строительства стратегическим приоритетом политики в сфере общественного согласия и общенационального единства является создание благоприятных условий для осуществления всесторонней модернизации Казахстана, призванных консолидировать общество в целях вхождения Казахстана в число 30-ти самых развитых стран мира.

Сегодня в рамках духовной модернизации проводится работа по продвижению консолидирующего общенационального исторического сознания и укреплению ценностей, объединяющих нацию. Как отметил Глава государства, это платформа, соединяющая горизонты прошлого, настоящего и будущего народа, примиряющая различные полюса национального сознания.

В данном контексте общенациональная программа "Рухани жаңғыру" нацелена на дальнейшую интеграцию этносов Казахстана в единый народ и единую политическую нацию, сохранение культурного многообразия по принципу "единство в многообразии", формирование в казахстанском обществе нового качества межэтнических и межкультурных коммуникаций.

Глава 2. Анализ ситуации

В настоящее время казахстанская модель общественного согласия и общенационального единства Назарбаева Н.А. признана одной из успешных в мире.

Реализована Программа совершенствования казахстанской модели межэтнического и межконфессионального согласия на 2006 - 2008 годы.

Стратегия Ассамблеи на среднесрочный период (до 2011 года), Концепция развития Ассамблеи (до 2020 года) и основные ее положения исполнены.

Обеспечено эффективное взаимодействие государственных органов и институтов гражданского общества в сфере обеспечения межэтнического согласия.

Интегрированы усилия этнокультурных объединений в достижении целей и задач Ассамблеи.

Эффективно функционирует система мониторинга межэтнической ситуации и упреждающих механизмов в данной сфере.

Указом Президента Республики Казахстан от 1 марта 1995 года Ассамблея была создана как консультативно-совещательный орган при Президенте Республики Казахстан. На нее возложена межведомственная координация деятельности по развитию и укреплению межэтнических отношений.

Конституционная реформа 2007 года закрепила Ассамблею в качестве учреждения, имеющего конституционный статус.

Ассамблее обеспечено гарантированное парламентское представительство.

В 2007 году в соответствии с Указом Президента Республики Казахстан Ассамблея народов Казахстана переименована в Ассамблею народа Казахстана.

В 2008 году принят Закон Республики Казахстан "Об Ассамблее народа Казахстана", который определил нормативные правовые основы ее деятельности в сфере межэтнических отношений.

В 2011 году Указом Президента Республики Казахстан утверждено Положение об Ассамблее, где закреплены статус и полномочия Ассамблеи и ее общественных структур.

В 2018 году принят Закон Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в Закон Республики Казахстан "Об Ассамблее народа Казахстана", направленный на дальнейшее совершенствование ее деятельности.

Укреплена инфраструктура Ассамблеи, обеспечена ее интеграция в систему гражданского общества и государственной власти.

При Ассамблее функционируют общественные фонды, развивается многофункциональный веб-портал, в Национальной академической библиотеке Республики Казахстан создан депозитарий Ассамблеи.

По поручению Главы государства в 2009 году создан научно-экспертный совет Ассамблеи. Во всех регионах на базе высших учебных заведений созданы научно-экспертные группы.

В 2011 году в Академии государственного управления при Президенте Республики Казахстан создан Центр по изучению межэтнических и межконфессиональных отношений в Центрально-Азиатском регионе, который является рабочим органом научно-экспертного совета.

Создан клуб журналистов Ассамблеи. На региональном уровне действуют аналогичные структуры.

Во всех регионах сформированы советы общественного согласия и советы матерей Ассамблеи.

Указом Главы государства в 2014 году создано республиканское государственное учреждение "Қоғамдық келісім" при Президенте Республики Казахстан (далее - РГУ "Коғамдық келісім") как исполнительный орган Ассамблеи. На региональном уровне созданы коммунальные государственные учреждения "Қоғамдық келісім" при аппаратах акимов областей, городов республиканского значения, столицы (далее - КГУ "Қоғамдық келісім").

Казахстанская модель общественного согласия и единства презентована на 56 языках стран - участниц Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе (далее - ОБСЕ) и распространена в посольствах Республики Казахстан за рубежом.

Подписаны меморандумы о сотрудничестве с Верховным комиссаром ОБСЕ по делам национальных меньшинств, Центром глобального диалога и сотрудничества, государственными и негосударственными структурами ряда стран.

В 2014 году подписан Меморандум о взаимопонимании между Ассамблеей и Секретариатом Совещания по взаимодействию и мерам доверия в Азии (далее - СВМДА).

Сформированы следующие преимущества казахстанской модели по укреплению общественного согласия и общенационального единства.

Во-первых, благодаря целенаправленной политике Первого Президента страны — Елбасы Назарбаева Н.А. созданы и совершенствуются механизмы реализации гражданского равноправия независимо от этнической и религиозной принадлежности.

Во-вторых, представительство и реализация интересов казахстанских этносов осуществляются на высшем государственном уровне - Председателем Ассамблеи является Президент страны, гарант Конституции.

Решения высшего органа Ассамблеи - Сессии - обязательны к рассмотрению всеми государственными органами.

В-третьих, гарантированное представительство интересов этносов в Парламенте страны обеспечивается избранием Ассамблеей 9 депутатов Мажилиса.

В-четвертых, сформирована ценностная основа, базирующаяся на общегражданских принципах, общих духовно-культурных ценностях и общенациональном историческом сознании.

В-пятых, государством созданы условия и оказывается поддержка для развития традиций, языков и культуры народа Казахстана.

В-шестых, казахстанская модель общественного согласия и общенационального единства развивается на основе гражданской инициативы и конструктивного диалога институтов гражданского общества и государства.

В-седьмых, принципиальная позиция Казахстана заключается в том, что использование этнических вопросов в политических целях недопустимо.

В Казахстане внедрены общепризнанные нормы в сфере межэтнических отношений.

В целом функционирует эффективная политико-правовая и институционально-управленческая система обеспечения и укрепления общественного согласия и общенационального единства.

Новые вызовы XXI века - турбулентность мировой экономики, нарастание геополитического противостояния, рост роли этнорелигиозного фактора в современных международных конфликтах, миграционных потоков и беженцев - требуют дальнейшего укрепления единства, сплоченности и патриотизма народа Казахстана.

Необходимо усиление роли Ассамблеи в обеспечении общественного согласия и общенационального единства на принципах гражданства, нацеленности на решение задач Стратегии "Казахстан-2050" через осуществление всесторонней модернизации, а также ее активное участие в духовном обновлении казахстанского общества.

Глава 3. Цели и задачи Концепции

Целями Концепции являются дальнейшее развитие Ассамблеи, повышение ее роли в модернизации страны, обеспечении общественного согласия и общенационального единства на основе казахстанского патриотизма, гражданской и духовно-культурной общности этносов Казахстана при консолидирующей роли казахского народа.

Основные задачи Концепции:

1) усиление роли Ассамблеи в обеспечении эффективного взаимодействия государственных органов, организаций и институтов гражданского общества по укреплению общественного согласия и общенационального единства;

2) внедрение новых механизмов взаимодействия государства с этнокультурными объединениями Ассамблеи и иными общественными объединениями для укрепления общественного согласия и общенационального единства, модернизации общественного сознания;

3) укрепление роли государственного языка как консолидирующего фактора, сохранение и развитие традиций, языков и культуры народа Казахстана;

4) активное участие этнокультурных объединений Ассамблеи и иных общественных объединений в решении комплекса общегосударственных задач, интеграция их усилий для достижения цели и задач Ассамблеи;

5) разработка мер по оказанию содействия государственным органам в недопущении конфликтных ситуаций в сфере межэтнических отношений;

6) систематизация работы Ассамблеи по формированию политико-правовой культуры граждан, содействию в развитии благотворительности, медиации в сфере общественного согласия и общенационального единства.

Глава 4. Основные направления деятельности Ассамблеи народа Казахстана по укреплению общественного согласия и общенационального единства

Приоритетами деятельности Ассамблеи определены: укрепление общественного согласия и общенационального единства, гражданской идентичности и патриотизма, содействие модернизации общества, укрепление института Ассамблеи.

Параграф 1. В области укрепления общественного согласия и общенационального единства, гражданской идентичности и патриотизма

Ассамблея будет содействовать дальнейшему укреплению в Казахстане гражданской общности с признанием многообразия культур, языков, традиций народа, консолидации и единению общества вокруг приоритетов развития страны.

Деятельность Ассамблеи осуществляется по следующим ключевым направлениям:

1) широкое привлечение структур Ассамблеи к проектам по модернизации общественного сознания, в том числе к переходу казахского алфавита на латинскую графику;

2) развитие деятельности Ассамблеи в области благотворительности, медиации и общественного контроля;

3) содействие развитию государственного языка и языков казахстанских этносов;

4) поддержка, сохранение и популяризация общего историко-культурного наследия народа Казахстана;

5) распространение знаний об истории формирования полиэтничного народа Казахстана и роли этносов в укреплении независимости.

Параграф 2. В области содействия реализации государственной политики по обеспечению общественного согласия и общенационального единства

Ассамблея и далее будет выступать ключевым механизмом формирования гражданской идентичности и реализации конституционного принципа общественного согласия, диалоговой площадкой государства и гражданского общества.

Обеспечивается реализация следующих мер:

1) осуществление эффективного взаимодействия государственных органов, организаций и общественных структур Ассамблеи в сфере межэтнических отношений, формирование культуры сотрудничества на основе принципов партнерства между органами управления и общественными структурами Ассамблеи;

2) внедрение в практику механизмов общественного контроля за деятельностью органов государственного управления и принимаемыми ими решениями, связанными с соблюдением прав и интересов этносов Казахстана;

3) выработка предложений для центральных государственных и местных исполнительных органов в сфере укрепления общественного согласия и общенационального единства при формировании и реализации государственных программ, стратегических планов работы;

4) дальнейшее развитие статистических баз данных и совершенствование системы мониторинга сферы межэтнических отношений;

5) распространение опыта работы депутатской группы Ассамблеи в Мажилисе Парламента Республики Казахстан в местных представительных органах;

6) вовлечение этнокультурных объединений Ассамблеи и иных общественных объединений в работу по сохранению и развитию традиций, языков, культуры этносов Казахстана;

7) оказание содействия государственным органам в недопущении конфликтных ситуаций в сфере межэтнических отношений, а также выявлении и превентивном разрешении;

8) активизация работы советов общественного согласия Ассамблеи в сфере общественного контроля, благотворительности и медиации;

9) привлечение советов матерей, этнокультурных объединений Ассамблеи и иных общественных объединений к популяризации института семьи, традиционных семейных ценностей, дружбы и единства в казахстанском обществе.

Важным является развитие нормативной правовой базы реализации государственной политики по обеспечению общественного согласия и общенационального единства:

1) совершенствование законодательства об Ассамблее;

2) развитие механизмов сотрудничества с Парламентом Республики Казахстан, взаимодействия с депутатской группой Ассамблеи в Мажилисе Парламента;

3) укрепление взаимодействия с правоохранительными органами по профилактике нарушений законодательства в сфере межэтнических отношений;

4) повышение правовой культуры населения, формирование неприятия к проявлениям ксенофобии, экстремизма;

5) разработка единых стандартов и социолингвистических понятий в сфере общественного согласия и общенационального единства и обеспечение их единообразного использования.

На региональном уровне осуществляется модернизация деятельности местных исполнительных органов в сфере укрепления общественного согласия и общенационального единства, которая предусматривает:

1) внедрение современных методов менеджмента в деятельность региональных ассамблей, КГУ "Қоғамдық Келісім", общественных структур Ассамблеи;

2) развитие на региональном уровне постоянно действующих механизмов сотрудничества в виде консультативно-совещательных органов, комиссий, рабочих групп, участие в формировании региональных программ развития;

3) совершенствование системы повышения квалификации государственных служащих, а также руководителей и представителей этнокультурных объединений по вопросам межэтнических отношений;

4) обеспечение обмена опытом между ассамблеями регионов по вопросам благотворительности, медиации и общественного контроля.

В сфере информационного обеспечения деятельности Ассамблеи реализуются следующие мероприятия:

1) разъяснительная работа в средствах массовой информации (далее - СМИ), интернете, а также социальных сетях о значимости общественного согласия и общенационального единства, гражданской идентичности и патриотизма для осуществления всесторонней модернизации;

2) разъяснение направлений модернизации казахстанского общества на базе нового мультимедийного портала Ассамблеи, газет и журналов этнокультурных объединений Ассамблеи и иных общественных объединений, проведение информационных акций;

3) реализация проектов, направленных на продвижение общенациональной программы "Рухани жаңғыру";

4) развитие информационных ресурсов Ассамблеи;

5) содействие развитию СМИ этнокультурных объединений Ассамблеи и иных общественных объединений, поддержка инициатив отдельных этносов Казахстана по поэтапному переводу СМИ и печатных изданий на латинскую графику;

6) проведение практических семинаров, конкурсов, медиафорумов и других мероприятий на базе клуба журналистов Ассамблеи;

7) проведение информационной работы по популяризации модели общественного согласия и общенационального единства в зарубежных СМИ с использованием потенциала заграничных диппредставительств Республики Казахстан, а также соотечественников, проживающих за рубежом.

В сфере образования обеспечивается следующий комплекс мероприятий:

1) содействие продвижению ценностей общественного согласия и общенационального единства, модернизации и общенациональной программы "Рухани жацгыру" в учреждениях образования всех уровней;

2) организация издания и распространения социально значимой литературы, научных и иных трудов по тематике межэтнических отношений;

3) организация методических, научно-практических семинаров-тренингов, в том числе для государственных служащих, по вопросам реализации государственной политики в сфере общественного согласия и общенационального единства;

4) организация научно-образовательных семинаров по популяризации и продвижению ценностей общенациональной программы "Рухани жаңғыру" на базе республиканского лектория Ассамблеи, а также кафедр Ассамблеи;

5) участие в реализации государственной молодежной политики;

6) взаимодействие с организациями образования всех уровней по изучению казахстанских ценностей и обеспечению преемственности ценностей единства и согласия в молодежной среде.

В сфере культуры деятельность Ассамблеи концентрируется на следующих направлениях:

1) популяризация казахстанской культуры в стране и за рубежом, в том числе в странах исторического происхождения этносов Казахстана;

2) участие в продвижении туризма, способствующего популяризации культурного наследия страны;

3) содействие развитию культуры и народно-прикладного искусства;

4) расширение фонда Казахской национальной электронной библиотеки, депозитария Ассамблеи в Национальной академической библиотеке Республики Казахстан и областных библиотеках.

В сфере международного сотрудничества обеспечиваются:

1) развитие сотрудничества с международными организациями для осуществления социальных, культурных, образовательных и других проектов;

2) взаимодействие с зарубежными странами и международными организациями по популяризации казахстанской модели общественного согласия и общенационального единства, в том числе с привлечением послов дружбы Ассамблеи;

3) изучение международного опыта в сфере межэтнических отношений с выработкой практических рекомендаций для Казахстана;

4) поддержка соотечественников, проживающих за рубежом, по сохранению и развитию родного языка, культуры, национальных традиций, укреплению связей с исторической Родиной;

5) укрепление двусторонних культурно-гуманитарных связей со странами-участницами Евразийского экономического союза, Шанхайской организацией сотрудничества, Совещания по взаимодействию и мерам доверия в Азии, Международной организацией тюркской культуры (ТЮРКСОЙ);

6) содействие в развитии связей и сотрудничества этносов Казахстана со странами их исторического происхождения.

Параграф 3. В области укрепления института Ассамблеи

Основные задачи - совершенствование Ассамблеи с учетом приоритетов модернизации, усиление ее эффективности.

Предусмотрена реализация следующих мер:

1) дальнейшее совершенствование организационной структуры, механизмов и координации работы Ассамблеи, ее исполнительных органов;

2) укрепление института Ассамблеи путем общественной аккредитации этнокультурных объединений;

3) повышение эффективности деятельности заместителей Председателя Ассамблеи, назначаемых от этнокультурных объединений;

4) усиление роли Совета Ассамблеи в реализации цели и задач Ассамблеи;

5) модернизация деятельности научно-экспертного совета Ассамблеи и его научно-экспертных групп в регионах, кафедр Ассамблеи;

6) усиление экспертного сопровождения реализуемых проектов Ассамблеи;

7) активизация работы по формированию при Ассамблее структур по медиации и использованию процедур медиации в разрешении вопросов в сфере общественного согласия и общенационального единства;

8) организационное и методическое обеспечение деятельности советов общественного согласия и советов матерей Ассамблеи;

9) организация консультативной помощи и методической поддержки домам дружбы, этнокультурным объединениям;

10) совершенствование работы республиканского молодежного движения Ассамблеи "Жаңғыру жолы", направленной на консолидацию молодежи вокруг приоритетов модернизации;

11) повышение эффективности деятельности Ассоциации предпринимателей Ассамблеи, в том числе на региональном уровне.

Глава 5. Механизмы реализации и ресурсное обеспечение Концепции

Исполнителями положений Концепции являются: Ассамблея, РГУ "Қоғамдық келісім" и КГУ "Қоғамдық келісім", уполномоченный орган — Министерство общественного развития и другие центральные государственные и местные исполнительные органы, региональные секретариаты Ассамблеи, советы общественного согласия, институты гражданского общества (по согласованию).

Положения Концепции также будут реализованы через законодательные акты, стратегические планы государственных органов, а также продолжение Плана мероприятий по реализации данной Концепции и специальных планов действий и мероприятий, формируемых на основании поручений Президента Республики Казахстан - Председателя Ассамблеи по итогам сессий Ассамблеи.

Аналогичные планы мероприятий будут разрабатываться региональными ассамблеями и утверждаться их председателями.

Реализация Концепции будет осуществляться за счет и в пределах средств, предусмотренных в республиканском и местных бюджетах, а также иных источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.

Глава 6. Перечень нормативных правовых актов, посредством которых предполагается реализация Концепции

Достижение задач предполагается посредством следующих нормативных правовых актов:

Закон Республики Казахстан от 20 октября 2008 года "Об Ассамблее народа Казахстана";

Указ Президента Республики Казахстан от 7 сентября 2011 года "О Положении об Ассамблее народа Казахстана".

Глава 7. Ожидаемые результаты реализации Концепции

Результатами реализации Концепции станут:

1) повышение роли Ассамблеи в обеспечении эффективного взаимодействия государственных органов, организаций и институтов гражданского общества в сфере межэтнических отношений;

2) формирование эффективной инфраструктуры институтов Ассамблеи;

3) совершенствование региональной политики в сфере укрепления общественного согласия и общенационального единства;

4) повышение роли Ассамблеи в сфере благотворительности, медиации, общественного контроля;

5) укрепление стабильности, общественного согласия и общенационального единства, гражданской идентичности;

6) развитие нормативной правовой базы государственной политики по обеспечению общественного согласия и общенационального единства;

7) расширение сферы употребления государственного языка и повышение его консолидирующей роли;

8) совершенствование системы информационной работы Ассамблеи;

9) укрепление взаимодействия с зарубежными странами и международными организациями в сфере межэтнических отношений.

Главными результатами реализации настоящей Концепции должны стать дальнейшее развитие института Ассамблеи, создание благоприятных условий для укрепления общественного согласия и общенационального единства как ключевых факторов успешной модернизации и достижения стратегических задач развития государства.

Қазақстан халқы Ассамблеясының (2025 жылға дейінгі) даму тұжырымдамасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Президентінің 2015 жылғы 28 желтоқсандағы № 148 Жарлығы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Президентінің 2022 жылғы 15 қыркүйектегі № 1014 Жарлығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Президентінің 15.09.2022 № 1014 Жарлығымен.

Қазақстан халқы Ассамблеясының дамуын орта мерзімді перспективада қамтамасыз ету мақсатында ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан халқы Ассамблеясының (2025 жылға дейінгі) даму тұжырымдамасы (бұдан әрі – Тұжырымдама) бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасының Үкіметі үш ай мерзімде Тұжырымдаманы іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын (бұдан әрі – Жоспар) әзірлесін және бекітсін.

3. Орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдар мен ұйымдар Жоспарды іске асыру жөнінде шаралар қабылдасын.

4. "Қазақстан халқы Ассамблеясының (2020 жылға дейінгі) даму тұжырымдамасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2013 жылғы 18 сәуірдегі № 552 Жарлығының (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 25, 397-құжат) күші жойылды деп танылсын.

5. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті	Н.Назарбаев

Қазақстан Республикасы Президентінің 2015 жылғы 28 желтоқсандағы № 148 Жарлығымен БЕКІТІЛГЕН

Қазақстан халқы Ассамблеясының (2025 жылға дейінгі) даму
ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ

Ескерту. Тұжырымдама жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 09.01.2019 № 824 Жарлығымен.

Мазмұны

1. Кіріспе

2. Ахуалды талдау

3. Тұжырымдаманың мақсаты мен міндеттері

4. Қазақстан халқы Ассамблеясының қоғамдық келісімді және жалпыұлттық бірлікті нығайту жөніндегі қызметінің негізгі бағыттары

5. Тұжырымдаманы іске асыру тетіктері және ресурстық қамтамасыз ету

6. Тұжырымдаманы солар арқылы іске асыру көзделетін нормативтік құқықтық актілердің тізбесі

7. Тұжырымдаманы іске асырудан күтілетін нәтижелер

1-тарау. Кіріспе

Тұжырымдама "Қазақстан халқы Ассамблеясы туралы" 2008 жылғы 20 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңына, "Қазақстан халқы Ассамблеясының ережесі туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 7 қыркүйектегі № 149 Жарлығына, Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан халқына жолдауларына, оның ішінде "Қазақстан-2050" стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытына", жан-жақты жаңғырту басымдықтарына, Қазақстан халқы Ассамблеясының (бұдан әрі - Ассамблея) сессияларында берілген тапсырмаларға сәйкес әзірленді.

2017 жылы Қазақстанда жаңғырудың екі аса маңызды процесі - конституциялық реформаларға арқау болған саяси жаңғыру, сондай-ақ жаңа экономикалық жолға бет бұру процесіне бастау болған Қазақстанның үшінші жаңғыруы басталды.

2017 жылғы сәуірде Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың "Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру" бағдарламалық мақаласы жарық көрді. Онда Мемлекет басшысы "Мақсатқа жету үшін біздің санамыз ісімізден озып жүруі, яғни одан бұрын жаңғырып отыруы тиіс. Бұл саяси және экономикалық жаңғыруларды толықтырып ғана қоймай, олардың өзегіне айналады" деп атап өтті. "Рухани жаңғыру" жалпыұлттық бағдарламасының жаңа компоненттері Елбасының "Ұлы даланың жеті қыры" мақаласында баяндалған.

2018 жылғы наурызда Мемлекет басшысы Бес әлеуметтік бастаманы ұсынды, ол ауқымды әлеуметтік жаңарулар мен әлеуметтік игіліктің ұлттық моделін қалыптастыру процесінің бастауына айналды.

Осылайша, Қазақстанда саяси, экономикалық, әлеуметтік және рухани жаңғырудың тұтас бағдарламасын іске асыру басталды. Олардың түпкілікті мақсаты - әлемнің дамыған отыз елінің қатарына кіру.

Осыған байланысты мемлекеттік құрылыстың жаңа кезеңінде қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлік саласындағы саясаттың стратегиялық басымдығы Қазақстанның әлемдегі ең дамыған 30 елдің қатарына кіру мақсатына қоғамды жұмылдыруға бағытталған Қазақстанды жан-жақты жаңғыртуды іске асыру үшін қолайлы жағдай жасау болып табылады.

Бүгінгі күні рухани жаңғыру шеңберінде қоғамды ұйыстырушы жалпыұлттық тарихи сананы ілгерілету және ұлтты біріктіретін құндылықтарды нығайту бойынша жұмыстар жүргізілуде. Мемлекет басшысы атап көрсеткендей, бүл халықтың өткенін, бүгіні мен ертеңін жалғайтын, ұлттық сананың әртүрлі полюстерін біріктіретін тұғырнама.

Осы тұрғыдан алғанда, "Рухани жаңғыру" жалпыұлттық бағдарламасы Қазақстан этностарын одан әрі біртұтас халыққа және біртұтас саяси ұлтқа айналдыруға, "көптүрліліктің бірлігі" қағидаты бойынша мәдени әр-алуандылықты сақтауға, қазақстандық қоғамда этносаралық және мәдениетаралық коммуникацияның жаңа сапасын қалыптастыруға бағытталған.

2-тарау. Ахуалды талдау

Қазіргі уақытта Н.Ә. Назарбаевтың қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірліктің қазақстандық моделі әлемдегі табысты модельдердің бірі ретінде танылды.

Этносаралық және конфессияаралық келісімнің қазақстандық моделін жетілдірудің 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасы іске асырылды.

Ассамблеяның орта мерзімді кезеңге арналған (2011 жылға дейінгі) стратегиясы, Ассамблеяның (2020 жылға дейінгі) даму тұжырымдамасы және оның негізгі ережелері орындалды.

Этносаралық келісімді қамтамасыз ету саласында мемлекеттік органдар мен азаматтық қоғам институттарының тиімді өзара іс-қимылы қамтамасыз етілді.

Ассамблеяның мақсаттары мен міндеттеріне қол жеткізуде этномәдени бірлестіктердің күш-жігері кіріктірілді.

Этносаралық ахуалды мониторингтеудің және осы саладағы алдын алу тетіктерінің жүйесі тиімді жұмыс істейді.

Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы 1 наурыздағы Жарлығымен Ассамблея Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы консультативтік-кеңесші орган ретінде құрылды. Оған этносаралық қатынастарды дамыту мен нығайту жөніндегі қызметті ведомствоаралық үйлестіру жүктелді.

2007 жылғы конституциялық реформа Ассамблеяны конституциялық мәртебеге ие мекеме ретінде бекітті.

Ассамблеяның кепілді парламенттік өкілдігі қамтамасыз етілді.

2007 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығына сәйкес Қазақстан халықтары Ассамблеясы Қазақстан халқы Ассамблеясы болып өзгертілді.

2008 жылы "Қазақстан халқы Ассамблеясы туралы" Қазақстан Республикасының Заңы қабылданды, оның этносаралық қатынастар саласындағы қызметінің нормативтік-құқықтық негізін айқындады.

2011 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен Ассамблея туралы ереже бекітілді, онда Ассамблеяның және оның қоғамдық құрылымдарының мәртебесі мен өкілеттігі белгіленді.

2018 жылы Ассамблея қызметін одан әрі жетілдіруге бағытталған "Қазақстан халқы Ассамблеясы туралы" Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасының Заңы қабылданды.

Ассамблеяның инфрақұрылымы нығайтылды, оның азаматтық қоғам және мемлекеттік билік жүйесіне кірігуі қамтамасыз етілді.

Ассамблея жанында қоғамдық қорлар жұмыс істейді, көпфункциялы веб-портал даму үстінде, Қазақстан Республикасы Ұлттық академиялық кітапханасында Ассамблея депозитарийі құрылды.

Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша 2009 жылы Ассамблеяның ғылыми-сарапшылық кеңесі құрылды. Барлық өңірлерде жоғары оқу орындары базаларында ғылыми-сарапшылық топтар құрылды.

2011 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясында ғылыми-сарапшылық кеңестің жұмыс органы болып табылатын Орталық Азия өңіріндегі этносаралық және конфессияаралық қатынастарды зерттеу жөніндегі орталық құрылды.

Ассамблеяның Журналистер клубы құрылды. Өңірлік деңгейде осы сияқты құрылымдар жұмыс істейді.

Барлық өңірлерде Ассамблеяның қоғамдық келісім кеңестері және аналар кеңестері құрылды.

Мемлекет басшысының Жарлығымен 2014 жылы Ассамблеяның атқарушы органы ретінде Қазақстан Республикасы Президентінің жанынан "Қоғамдық келісім" республикалық мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі - "Қоғамдық келісім" РММ) құрылды. Өңірлік деңгейде облыстар, республикалық маңызы бар қалалар мен астана әкімдерінің аппараттары жанынан "Қоғамдық келісім" коммуналдық мемлекеттік мекемелері (бұдан әрі - "Қоғамдық келісім" КММ) құрылды.

Қоғамдық келісім мен бірліктің қазақстандық моделі Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымына (бұдан әрі - ЕҚЫҰ) қатысушы елдердің 56 тілінде таныстырылды және Қазақстан Республикасының шет елдердегі елшіліктеріне таратылды.

ЕҚЫҰ-ның Аз ұлттар ісі жөніндегі Жоғарғы комиссарымен, Жаһандық диалог және ынтымақтастық орталығымен, бірқатар елдердің мемлекеттік және мемлекеттік емес құрылымдарымен ынтымақтастық туралы меморандумдарға қол қойылды.

2014 жылы Ассамблея мен Азиядағы өзара ықпалдастық және сенім шаралары жөніндегі кеңестің (бұдан әрі - АӨСШК) хатшылығы арасында өзара түсіністік туралы меморандумға қол қойылды.

Қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті нығайту бойынша қазақстандық модельдің мынадай артықшылықтары қалыптастырылды.

Біріншіден, елдің Түңғыш Президенті - Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың мақсатты саясатының арқасында этностық және діни тиесілілігіне қарамастан азаматтық тең құқықты іске асырудың тетіктері жасалды және жетілдіріліп келеді.

Екіншіден, Қазақстандағы этностардың өкілдігі және олардың мүдделерін іске асыру ең жоғары мемлекеттік деңгейде жүзеге асырылады - Конституцияның кепілі, ел Президенті, Ассамблея Төрағасы болып табылады.

Ассамблеяның жоғары органының - Сессияның шешімдерін барлық мемлекеттік органдардың қарауы міндетті.

Үшіншіден, ел Парламентіндегі этностардың кепілді өкілдігі Ассамблеяның Мәжіліске 9 депутат сайлауы арқылы қамтамасыз етілген.

Төртіншіден, ортақ азаматтық қағидаттарға, ортақ рухани-мәдени құндылықтар мен жалпыұлттық тарихи санаға тұғырланған құндылықтың негізі қалыптастырылды.

Бесіншіден, мемлекет Қазақстан этностарының тілдерін, дәстүрлері мен мәдениеттерін дамыту үшін жағдай жасады және қолдау көрсетіп келеді.

Алтыншыдан, қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірліктің қазақстандық моделі азаматтық бастамашылдықтың, азаматтық қоғам институттары мен мемлекеттің сындарлы диалогының негізінде дамуда.

Жетіншіден, Қазақстанның үзілді-кесілді ұстанымы этникалық мәселелерді саяси мақсаттарда пайдалануға жол бермеуге негізделеді.

Қазақстанда этносаралық қатынастар саласында жалпыға бірдей танылған нормалар енгізілген.

Тұтастай алғанда, қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті қамтамасыз ету мен нығайтудың тиімді саяси-құқықтық және институционалдық-басқарушылық жүйесі жұмыс істеп тұр.

XXI ғасырдың жаңа сын-қатерлері - әлемдік экономиканың құбылмалылығы, геосаяси текетірестің өршуі, қазіргі заманғы халықаралық қақтығыстардағы этнодіни факторлар рөлінің, көші-қон ағыны мен босқындардың өсуі - Қазақстан халқының бірлігін, ұйымшылдығын және патриотизмін одан әрі нығайтуды талап етеді.

Ассамблеяның азаматтық, жан-жақты жаңғыртуды жүзеге асыру арқылы "Қазақстан - 2050" стратегиясының міндеттерін шешуге бағытталу қағидаттарына негізделген қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті қамтамасыз етудегі, сондай-ақ қазақстандық қоғамның рухани жаңғыруына белсенді қатысудағы рөлін күшейту қажет.

3-тарау. Тұжырымдаманың мақсаты мен міндеттері

Тұжырымдаманың мақсаты Ассамблеяны одан әрі дамыту, оның елді жаңғыртудағы, қазақстандық патриотизм, қазақ халқының шоғырландырушы рөлінің арқасында Қазақстан этностарының азаматтық және рухани-мәдени бірлігі негізінде қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті қамтамасыз етудегі рөлін арттыру болып табылады.

Тұжырымдаманың негізгі міндеттері:

1) қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті нығайту бойынша мемлекеттік органдардың, ұйымдар мен азаматтық қоғам институттарының тиімді өзара іс-қимылын қамтамасыз етуде Ассамблея рөлін күшейту;

2) қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті нығайту, қоғамдық сананы жаңарту үшін мемлекеттің Ассамблеяның этномәдени бірлестіктерімен және өзге де қоғамдық бірлестіктермен өзара іс-қимылының жаңа тетіктерін енгізу;

3) Қазақстан халқының дәстүрлерін, тілдері мен мәдениетін сақтау мен дамытудағы шоғырландырушы фактор ретіндегі мемлекеттік тілдің рөлін нығайту;

4) Ассамблеяның этномәдени бірлестіктері мен өзге де қоғамдық бірлестіктердің жалпымемлекеттік міндеттер кешенін шешуге белсенді түрде қатысуы, олардың күш-жігерін Ассамблеяның мақсаттары мен міндеттеріне қол жеткізу үшін біріктіру;

5) этносаралық қатынастар саласында қақтығысты жағдайларға жол бермеуде мемлекеттік органдарға қолдау көрсету бойынша шаралар әзірлеу;

6) Ассамблеяның азаматтардың саяси-құқықтық мәдениетін қалыптастыру, қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлік саласындағы қайырымдылықты, медиацияны дамытуға жәрдемдесу жөніндегі жұмысын жүйелеу.

4-тарау. Қазақстан халқы Ассамблеясының қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті нығайту жөніндегі қызметінің негізгі бағыттары

Ассамблея қызметінің басымдықтары: қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті, азаматтық бірегейлік пен патриотизмді нығайту, қоғамды жаңғыртуға жәрдемдесу, Ассамблея институтын нығайту.

1-параграф. Қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті, азаматтық бірегейлікті және патриотизмді нығайту саласында

Ассамблея Қазақстанда халық мәдениеттерінің, тілдері мен дәстүрлерінің әралуандылығын мойындай отырып, азаматтық бірлікті одан әрі нығайтуға, қоғамды еліміздің даму басымдықтар төңірегіне шоғырландыру мен біріктіруге жәрдемдесетін болады.

Ассамблея қызметі мынадай түйінді бағыттар бойынша жүзеге асырылады:

1) Ассамблеяның құрылымдарын қоғамдық сананы жаңғырту бойынша жобаларға, оның ішінде қазақ әліпбиін латын графикасына кешіруге кеңінен тарту;

2) Ассамблеяның қайырымдылық, медиация және қоғамдық бақылау саласындағы қызметін дамыту;

3) мемлекеттік тілді және қазақстандық этностардың тілдерін дамытуға жәрдемдесу;

4) Қазақстан халқының ортақ тарихи-мәдени мұрасын қолдау, сақтау және насихаттау;

5) Қазақстанның көпэтносты халқының қалыптасу тарихы және этностардың тәуелсіздікті нығайтудағы рөлі туралы ілімді тарату.

2-параграф. Қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті қамтамасыз ету бойынша мемлекеттік саясатты жүзеге асыруға жәрдемдесу саласында

Ассамблея бұдан кейін де азаматтық бірегейлікті қалыптастыру мен қоғамдық келісімнің конституциялық қағидатын іске асырудың түйінді тетігі, мемлекет пен азаматтық қоғамның диалог алаңы ретінде қызмет ете береді.

Мынадай шараларды іске асыру қамтамасыз етіледі:

1) мемлекеттік органдардың, ұйымдар мен Ассамблеяның қоғамдық құрылымдарының этносаралық қатынастар саласындағы тиімді өзара іс-қимылын жүзеге асыру, Ассамблеяның басқару органдары мен қоғамдық құрылымдары арасында әріптестік қағидаттары негізіндегі ынтымақтастық мәдениетін қалыптастыру;

2) мемлекеттік басқару органдарының қызметін және олардың Қазақстандағы этностардың құқықтары мен мүдделерін сақтауға байланысты қабылдайтын шешімдерін қоғамдық бақылау тетіктерін практикаға енгізу;

3) мемлекеттік бағдарламаларды, жұмыстың стратегиялық жоспарларын қалыптастыру мен іске асыру кезінде орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдар үшін қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті нығайту саласында ұсыныстар әзірлеу;

4) этносаралық қатынастар саласындағы статистикалық дерекқорды одан әрі дамыту және мониторингтеу жүйесін жетілдіру;

5) Ассамблеяның Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісіндегі депутаттық тобының жұмыс тәжірибесін жергілікті өкілді органдарға тарату;

6) Ассамблеяның этномәдени бірлестіктері мен өзге де қоғамдық бірлестіктерді Қазақстан этностарының дәстүрлерін, тілдері мен мәдениеттерін сақтау мен дамыту жөніндегі жұмысқа тарту;

7) мемлекеттік органдарға этносаралық қатынастар саласында қақтығысты жағдайларға жол бермеуде, сондай-ақ анықтау мен алдын ала шешуде жәрдемдесу;

8) қоғамдық бақылау, қайырымдылық және медиация саласында Ассамблеяның қоғамдық келісім кеңестерінің жұмысын жандандыру;

9) аналар кеңестерін, Ассамблеяның этномәдени бірлестіктері мен өзге де қоғамдық бірлестіктерді отбасы институтын, дәстүрлі отбасылық құндылықтарды, қазақстандық қоғамдағы достық пен бірлікті кеңінен танытуға тарту.

Қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті қамтамасыз ету бойынша мемлекеттік саясатты іске асырудың нормативтік құқықтық базасын дамыту маңызды болып табылады:

1) Ассамблея туралы заңнаманы жетілдіру;

2) Қазақстан Республикасының Парламентімен ынтымақтастық, Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісіндегі Ассамблеяның депутаттық тобымен өзара іс-қимыл тетіктерін дамыту;

3) этносаралық қатынастар саласындағы заңнаманы бұзушылықтың профилактикасы бойынша құқық қорғау органдарымен өзара іс-қимылды нығайту;

4) тұрғындардың саяси-құқықтық мәдениетін арттыру, ксенофобия, экстремизм көріністеріне төзбеушілікті қалыптастыру;

5) қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлік саласында бірыңғай стандарттар мен әлеуметтік-лингвистикалық ұғымдарды әзірлеу және олардың біркелкі пайдаланылуын қамтамасыз ету.

Өңірлік деңгейде жергілікті атқарушы органдардың қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті нығайту саласындағы қызметін жаңғырту жүзеге асырылуда және ол мынаны көздейді:

1) өңірлік ассамблеялардың, "Қоғамдық келісім" КММ-нің, Ассамблеяның қоғамдық құрылымдарының қызметіне қазіргі заманғы менеджмент әдістерін енгізу;

2) өңірлік деңгейде консультативтік-кеңесші органдар, комиссиялар, жұмыс топтары түріндегі тұрақты жұмыс істейтін ынтымақтастық тетіктерін дамыту, өңірлік даму бағдарламаларын қалыптастыруға қатысу;

3) мемлекеттік қызметшілердің, сондай-ақ этномәдени бірлестіктердің басшылары мен өкілдерінің этносаралық қатынастар мәселелері бойынша біліктілігін арттыру жүйесін жетілдіру;

4) өңірлердегі ассамблеялар арасында қайырымдылық, медиация және қоғамдық бақылау мәселелері бойынша тәжірибе алмасуды қамтамасыз ету.

Ассамблея қызметін ақпараттық қамтамасыз ету саласында мынадай іс-шаралар іске асырылады:

1) бұқаралық ақпарат құралдарындағы (бұдан әрі - БАҚ), интернетте, сондай-ақ әлеуметтік желілердегі жан-жақты жаңғыруды жүзеге асыру үшін қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірліктің, азаматтық бірегейліктің және патриотизмнің маңызы туралы түсіндіру жұмыстары;

2) Ассамблеяның жаңа мультимедиалық порталының, Ассамблеяның этномәдени бірлестіктері мен өзге де қоғамдық бірлестіктердің газеттері мен журналдарының базасында қазақстандық қоғамды жаңғыртудың бағыттарын түсіндіру, ақпараттық акциялар өткізу;

3) "Рухани жаңғыру" жалпыұлттық бағдарламасын ілгерілетуге бағытталған жобаларды іске асыру;

4) Ассамблеяның ақпараттық ресурстарын дамыту;

5) Ассамблеяның этномәдени бірлестіктері мен өзге де қоғамдық бірлестіктердің БАҚ-ының дамуына жәрдемдесу, Қазақстанның жекелеген этностарының БАҚ пен баспа басылымдарын кезең-кезеңімен латын графикасына көшіру жөніндегі бастамаларын қолдау;

6) Ассамблеяның журналистер клубының базасында практикалық семинарлар, конкурстар, медиа форумдар мен басқа да іс-шаралар өткізу;

7) Қазақстан Республикасының шетелдегі дипломатиялық өкілдіктерінің, сондай-ақ шетелде тұратын отандастардың әлеуетін пайдалана отырып, қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірліктің қазақстандық моделін шетелдік БАҚ-тарда кеңінен танымал ету бойынша ақпараттық жұмыс жүргізу.

Білім беру саласында мынадай іс-шаралар кешені қамтамасыз етіледі:

1) барлық деңгейдегі білім беру мекемелерінде қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірліктің құндылықтарын, жаңғыртуды және "Рухани жаңғыру" жалпыұлттық бағдарламасын ілгерілетуге жәрдемдесу;

2) этносаралық қатынастар тақырыбы бойынша әлеуметгік-маңызы бар, ғылыми және езге де еңбектерді басып шығару мен таратуды ұйымдастыру;

3) қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлік саласында мемлекеттік саясатты іске асыру мәселелері бойынша әдістемелік, ғылыми-практикалық семинар-тренингтер, оның ішінде мемлекеттік қызметшілер үшін ұйымдастыру;

4) Ассамблеяның республикалық лекториясы, сондай-ақ Ассамблея кафедралары базасында "Рухани жаңғыру" жалпыұлттық бағдарламасының құндылықтарын кеңінен танымал ету мен ілгерілету бойынша ғылыми-білім беру семинарларын ұйымдастыру;

5) мемлекеттік жастар саясатын іске асыруға қатысу;

6) қазақстандық құндылықтарды зерделеу және жастар ортасында бірлік пен келісім құндылықтарының сабақтастығын қамтамасыз ету бойынша барлық деңгейдегі білім беру ұйымдарымен өзара іс-қимыл жасау.

Мәдениет саласында Ассамблеяның қызметі мынадай бағыттарға шоғырландырылатын болады:

1) елімізде және шет мемлекеттерде, оның ішінде Қазақстан этностарының тарихи отаны болған елдерде қазақстандық мәдениетті кеңінен танымал ету;

2) еліміздің мәдени мұрасын танымал етуге ықпал ететін туризмді ілгерілетуге қатысу;

3) мәдениетті және халықтың қолданбалы өнерін дамытуға жәрдемдесу;

4) Қазақ ұлттық электрондық кітапханасының қорын, Қазақстан Республикасының Ұлттық академиялық кітапханасындағы және облыстық кітапханалардағы Ассамблея депозитарийін кеңейту.

Халықаралық ынтымақтастық саласы мына бағыттарда қамтамасыз етіледі:

1) әлеуметтік, мәдени, білім беру және басқа да жобаларды жүзеге асыру үшін халықаралық ұйымдармен ынтымақтастықты дамыту;

2) қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірліктің қазақстандық моделін кеңінен танымал ету бойынша, оның ішінде Ассамблеяның достық елшілерін тарта отырып, шет елдермен және халықаралық ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау;

3) Қазақстан үшін практикалық ұсынымдарды тұжырымдай отырып, этносаралық қатынастар саласындағы халықаралық тәжірибені зерделеу;

4) шет елдерде тұратын отандастарға ана тілін, мәдениетін, ұлттық дәстүрін сақтау мен дамыту, тарихи Отанымен байланыстарын нығайту тұрғысынан қолдау;

5) Еуразиялық экономикалық одаққа, Шанхай ынтымақтастық ұйымына, Азиядағы өзара ықпалдастық және сенім шаралары жөніндегі кеңеске, Түркі мәдениеті халықаралық ұйымына (ТҮРКСОЙ) қатысушы елдермен екіжақты мәдени-гуманитарлық байланыстарды нығайту;

6) Қазақстан этностарының өздерінің тарихи шыққан елдерімен байланысы мен ынтымақтастығын дамытуға жәрдемдесу.

3-параграф. Ассамблея институтын нығайту саласында

Негізгі міндеттер - жаңғырту басымдықтарын ескере отырып, Ассамблеяны жетілдіру, оның тиімділігін күшейту.

Мынадай шараларды іске асыру көзделген:

1) Ассамблеяның, оның атқарушы органдарының ұйымдық құрылымын, жұмысының тетіктері мен үйлестірілуін одан әрі жетілдіру;

2) этномәдени бірлестіктерді қоғамдық аккредиттеу арқылы Ассамблея институтын нығайту;

3) Ассамблея Төрағасының этномәдени бірлестіктерден тағайындалатын орынбасарлары қызметінің тиімділігін арттыру;

4) Ассамблеяның мақсаттары мен міндеттерің іске асыруда Ассамблея Кеңесінің рөлін күшейту;

5) Ассамблеяның ғылыми-сарапшылар кеңесі мен оның өңірлердегі ғылыми-сарапшылар топтарының, Ассамблея кафедраларының қызметін жаңғырту;

6) Ассамблея іске асыратын жобаларды сараптамалық сүйемелдеуді күшейту;

7) Ассамблея жанынан медиация және қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлік саласындағы мәселелерді шешуде медиация рәсімдерін пайдалану жөніндегі құрылымдарды қалыптастыру жұмысын жандандыру;

8) Ассамблеяның қоғамдық келісім кеңестері мен аналар кеңестерінің қызметін ұйымдастырушылық және әдістемелік қамтамасыз ету;

9) достық үйлеріне, этномәдени бірлестіктерге консультациялық көмек пен әдістемелік қолдау көрсетуді ұйымдастыру;

10) жастарды жаңғырту басымдықтарының төңірегіне топтастыруға бағытталған Ассамблеяның "Жаңғыру жолы" республикалық жастар қозғалысының жұмысын жетілдіру;

11) Ассамблеяның кәсіпкерлер қауымдастығының, оның ішінде өңірлік деңгейдегі қызметінің тиімділігін арттыру.

5-тарау. Тұжырымдаманы іске асыру тетіктері және ресурстық қамтамасыз ету

Тұжырымдама ережелерінің орындаушылары: Ассамблея, Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы "Қоғамдық келісім" РММ және "Қоғамдық келісім" КММ, уәкілетті орган - Қоғамдық даму министрлігі және басқа да орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдар, Ассамблеяның өңірлік хатшылықтары, қоғамдық келісім кеңестері, азаматтық қоғам институттары (келісім бойынша) болып табылады.

Тұжырымдама ережелері сонымен қатар заңнамалық актілер, мемлекеттік органдардың стратегиялық жоспарлары, сондай-ақ Тұжырымдаманы іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары мен Ассамблея сессияларының қорытындылары бойынша Қазақстан Республикасының Президенті - Ассамблея Төрағасының тапсырмалары негізінде қалыптастырылатын арнайы іс-қимыл және іс-шаралар жоспарларын жалғастыру арқылы іске асырылатын болады.

Осыған ұқсас іс-шаралар жоспарларын өңірлік ассамблеялар әзірлейді және оларды өздерінің төрағалары бекітеді.

Тұжырымдаманы іске асыру республикалық және жергілікті бюджеттер есебінен және оларда көзделген қаражат шегінде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де көздерден жүзеге асырылатын болады.

6-тарау. Тұжырымдаманы солар арқылы іске асыру көзделетін нормативтік құқықтық актілердің тізбесі

Міндеттерге мынадай нормативтік құқықтық актілер арқылы қол жеткізу көзделеді:

"Қазақстан халқы Ассамблеясы туралы" 2008 жылғы 20 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңы;

"Қазақстан халқы Ассамблеясының ережесі туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 7 қыркүйектегі Жарлығы.

7-тарау. Тұжырымдаманы іске асырудан күтілетін нәтижелер

Тұжырымдаманы іске асыру нәтижелері:

1) мемлекеттік органдардың, ұйымдар мен азаматтық қоғам институттарының этносаралық қатынастар саласындағы тиімді өзара іс-қимылын қамтамасыз етудегі Ассамблеяның рөлін арттыру;

2) Ассамблея институттарының тиімді инфрақұрылымын қалыптастыру;

3) қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті нығайту саласындағы өңірлік саясатты жетілдіру;

4) қайырымдылық, медиация, қоғамдық бақылау саласында Ассамблеяның рөлін арттыру;

5) тұрақтылықты, қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті, азаматтық бірегейлікті нығайту;

6) қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті қамтамасыз ету бойынша мемлекеттік саясаттың нормативтік құқықтық базасын дамыту;

7) мемлекеттік тілдің қолданылу аясын кеңейту және оның ұйыстырушы рөлін арттыру;

8) Ассамблеяның ақпараттық жұмыс жүйесін жетілдіру;

9) этносаралық қатынастар саласында шет елдермен және халықаралық ұйымдармен өзара іс-қимылды нығайту болады.

Осы Тұжырымдаманы іске асырудың басты нәтижелері Ассамблея институтын одан әрі дамыту, табысты жаңғырудың және мемлекетті дамытудың стратегиялық міндеттеріне қол жеткізудің негізгі факторлары ретіндегі қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті нығайту үшін қолайлы жағдайлар жасау болмақ.