Об утверждении Особого порядка формирования затрат, применяемом при утверждении тарифов (цен, ставок сборов) на регулируемые услуги (товары, работы) субъектов естественных монополий

Приказ и.о. Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции от 30 июля 2003 года N 185-ОД. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 12 августа 2003 года N 2438. Утратил силу приказом Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий от 25 апреля 2013 года № 130-ОД.

Сноска. Утратил силу приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 25.04.2013 № 130-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Сноска. Название в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 2 статьи 15-1 Закона Республики Казахстан от 9 июля 1998 года "О естественных монополиях и регулируемых рынках", приказываю:
Сноска. Преамбула с изменениями, внесенными приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 17.02.2009 N 48-ОД (порядок введения в действие см. п.5 ).

1. Утвердить прилагаемый Особый порядок формирования затрат, применяемый при утверждении тарифов (цен, ставок сборов) на регулируемые услуги (товары, работы) субъектов естественных монополий.
Сноска. Пункт 1 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

2. Департаменту административной работы Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан:
1) обеспечить в установленном порядке его опубликование в официальных средствах массовой информации;
2) довести его до сведения структурных подразделений и территориальных органов Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции.

3. Признать утратившими силу:

1) приказ Комитета Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции от 15 августа 1998 года N 03-2 ОД "Об утверждении Инструкции "Об особом порядке формирования затрат, учитываемых при расчете цен (тарифов) на производство и предоставление услуг (товаров, работ) субъектами естественной монополии" (зарегистрированный в Министерстве юстиции Республики Казахстан 5 ноября 1998 года N 634, опубликованный в Бюллетене нормативных правовых актов центральных исполнительных и иных государственных органов Республики Казахстан 1999 года N 3);

2) приказ Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции от 17 мая 1999 года N 28-ОД "О внесении изменений в приказ от 15 августа 1998 года N 03-2 ОД" (зарегистрированный в Министерстве юстиции Республики Казахстан 2 июня 1999 года за N 786);

3) приказ Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции от 27 сентября 1999 года N 73-ОД "О механизме финансирования установки приборов учета коммунальных услуг" (зарегистрированный в Министерстве юстиции Республики Казахстан 27 сентября 1999 года за N 952).

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Первого заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции Ертлесову Ж.Д.

5. Настоящий приказ вводится в действие со дня его опубликования.

И.о. Председателя

Согласован

Министр труда и социальной
защиты населения
Республики Казахстан

30 июля 2003 года

Утверждены
Приказом Председателя
Агентства Республики Казахстан
по регулированию естественных
монополий и защите конкуренции
от 30 июля 2003 года N 185-ОД

Особый порядок формирования затрат, применяемый при
утверждении тарифов (цен, ставок сборов) на регулируемые услуги
(товары, работы) субъектов естественных монополий

Сноска. Название в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

Сноска. По тексту слова "услуги (товары, работы)", "услуг (товаров, работ)", "услуги (товара, работ)", "услуги (товаров, работ)", заменены словами "регулируемые услуги (товары, работы)", "регулируемых услуг (товаров, работ)", "регулируемой услуги (товара, работы)", "регулируемой услуги (товара, работы)";
слова "Индикативным", "Индикативного" заменены словами "Среднесрочным", "Среднесрочного" - приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 21 апреля 2005 года N 142-ОД ;
слова "утверждении тарифов (цен, ставок сборов)", "утверждении тарифа (цены, ставки сбора)", "утверждению тарифа (цены, ставки сбора)", "утверждения тарифа (цены, ставки сбора)", заменены словами "утверждении тарифов (цен, ставок сборов) и тарифных смет", "утверждении тарифа (цены, ставки сбора) и тарифных смет", "утверждению тарифа (цены, ставки сбора) и тарифных смет", "утверждения тарифа (цены, ставки сбора) и тарифных смет" - приказом Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий от 17 марта 2006 года N 78-ОД (вводится в действие со дня его официального опубликования).

1. Общие положения

1. Настоящий Особый порядок формирования затрат, применяемый при утверждении тарифов (цен, ставок сборов) и тарифных смет на регулируемые услуги (товары, работы) субъектов естественных монополий (далее - Особый порядок), разработан в соответствии с Законом Республики Казахстан от 9 июля 1998 года «О естественных монополиях и регулируемых рынках» с целью недопущения необоснованного роста тарифов (цен, ставок сборов) на регулируемые услуги (товары, работы) субъектов естественной монополии.
Сноска. Пункт 1 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).
2. Особый порядок, включает следующие положения:
1) регулирование затрат, включаемых в тариф (цену, ставку сбора);
2) ограничение статей расходов субъекта естественной монополии в пределах технических и технологических норм расхода сырья, материалов, топлива, энергии, а также нормативных технических потерь;
3) установление перечня расходов, не учитываемых при формировании тарифа (цены, ставки сбора);
4) ограничение прибыли, включаемой в тариф (цену, ставку сбора);
5) согласование применяемых методов начисления износа основных средств;
6) согласование переоценки основных средств и направлений использования средств амортизационных отчислений, предусматриваемых тарифной сметой субъекта естественной монополии.
Сноска. В пункт 2 внесены изменения приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 17 марта 2006 года N 78-ОД (вводится в действие со дня его официального опубликования); приказом и.о. Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 14 августа 2006 года N 203-ОД (вводится в действие со дня его официального опубликования).
3. В Особом порядке используются следующие понятия:
затратная часть тарифа (цены, ставки сбора) - совокупность затрат, связанных с оказанием услуг (работ) субъектом естественной монополии, которые учитываются при утверждении тарифа (цены, ставки сбора) и тарифных смет. Данные затраты состоят из себестоимости регулируемой услуги (товара, работы) и расходов периода (общие и административные расходы, расходы по реализации, расходы по выплате вознаграждений);
ограничение видов затрат, включаемых в затратную часть тарифа (цены, ставки сбора) - установление перечня затрат, не учитываемых при утверждении тарифа (цены, ставки сбора) и тарифных смет;
ограничение уровня расходов - установление предела уровня затрат, учитываемых в тарифе (цене, ставке сбора) на основании технических и технологических норм расхода сырья, материалов, топлива, энергии, а также нормативных технических потерь и лимитов;
расходы - затраты субъекта естественной монополии, которые осуществляются им за счет дохода, полученного от оказания регулируемых услуг (товаров, работ) по утвержденным уполномоченным органом тарифам (ценам, ставкам сборов);
регулируемые услуги (товары, работы) субъекта естественной монополии - услуги (товары, работы), предоставляемые субъектом естественной монополии в сфере естественной монополии и подлежащие государственному регулированию уполномоченным органом, включая случаи предоставления услуг (товаров, работ) в виде передачи определенного товара потребителю;
компетентный орган - отраслевое министерство и (или) ведомство, а для субъектов естественных монополий, оказывающих регулируемые услуги водохозяйственной и (или) канализационной систем - местные исполнительные органы;
уполномоченный орган - государственный орган, осуществляющий руководство в сферах естественных монополий и на регулируемых рынках .
Сноска. В пункт 3 внесены изменения - приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 21 апреля 2005 года N 142-ОД; приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 17 марта 2006 года N 78-ОД (вводится в действие со дня его официального опубликования); приказом и.о. Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 14 августа 2006 года N 203-ОД (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 17.02.2009 N 48-ОД (порядок введения в действие см. п.5).
4. Особый порядок применяется к субъектам естественной монополии, предоставляющим регулируемые услуги (товары, работы). <*>
Сноска. Пункт 4 в редакции - приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 21 апреля 2005 года N 142-ОД.
5. Формирование тарифов (цен, ставок сборов) осуществляется на основании раздельного учета доходов, затрат и задействованных активов по каждому виду регулируемых услуг (товаров, работ) и в целом по иной деятельности.
При формировании тарифов (цен, ставок сборов) на регулируемые услуги (товары, работы) включаются затраты с учетом требований настоящего Особого порядка. Формирование статей затрат осуществляется в соответствии со стандартами бухгалтерского учета.
Учетная политика принимается субъектом естественной монополии после ее согласования с уполномоченным органом. <*>
Сноска. Пункт 5 с изменениями, внесенными приказами Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 21.04.2005 № 142-ОД; от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

2. Регулирование затрат, включаемых в тариф
(цену, ставку сбора) на регулируемые услуги (товары, работы)

Сноска. В заголовок внесены изменения - приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 21 апреля 2005 года N 142-ОД .

6. Регулирование затрат, включаемых в тариф (цену, ставку сбора) субъекта естественной монополии осуществляется путем ограничения видов затрат, включаемых в затратную часть тарифа (цены, ставки сбора), и ограничения уровня расходов субъекта естественной монополии.
7. Материальные расходы, включаемые в затратную часть тарифа (цены, ставки сбора), определяются исходя из технических и технологических норм расхода сырья, материалов, топлива, энергии (далее - материальных ресурсов) на выпуск единицы продукции (услуг, товаров, работ) и (или) годовых норм материальных ресурсов, утвержденных уполномоченным органом в установленном им порядке и цен материальных ресурсов, определенных по результатам тендерных (конкурсных) закупок в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
Сноска. В пункт 7 внесены изменения - приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 21 апреля 2005 года N 142-ОД; приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 17 марта 2006 года N 78-ОД (вводится в действие со дня его официального опубликования); приказом и.о. Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 14 августа 2006 года N 203-ОД (вводится в действие со дня его официального опубликования).
7-1. Исключен приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).
8. Расходы на аудиторские, консалтинговые, маркетинговые услуги и ремонтные работы, проводимые подрядным способом, другие услуги производственного характера, осуществляемые сторонними организациями, приобретаемые в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, включаются в затратную часть тарифа (цены, ставки сбора).
9. исключен приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 17.03.2006 N 78-ОД (вводится в действие со дня его официального опубликования).
10. исключен приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 14.11.2008 N 349-ОД (порядок введения в действие см. п. 5 ).
11. Расходы, связанные с нормативными техническими потерями, утвержденными уполномоченным органом, включаются в затратную часть тарифа (цены, ставки сбора).
Сноска. Пункт 11 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 14.11.2008 N 349-ОД (порядок введения в действие см. п. 5 ).
12. Средства, направляемые субъектом естественной монополии на текущий и капитальный ремонты и другие ремонтно-восстановительные работы, не приводящие к росту стоимости основных средств, включаются в затратную часть тарифа (цены, ставки сбора) исходя из годовой сметы затрат, согласованной уполномоченным органом.
Сноска. Пункт 12 с изменениями, внесенными приказами Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 17.03.2006 N 78-ОД (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 14.11.2008 N 349-ОД (порядок введения в действие см. п. 5).
13. Параметры по системе оплаты труда работников субъекта утверждаются компетентным органом по согласованию с уполномоченным государственным органом по труду или местным исполнительным органом.
Расходы на оплату труда производственного персонала, включаемые в затраты, определяются исходя из фактической численности, но не превышающей нормативной численности персонала субъекта естественной монополии, и среднемесячной заработной платы, принятой в действовавших тарифах (ценах, ставках сборов) с учетом показателей прогноза социально-экономического развития Республики Казахстан (инфляция).
Для субъектов естественных монополий в сфере водоснабжения и (или) водоотведения, производства, передачи тепловой энергии, за исключением энергопроизводящих организаций с комбинированным производством электрической и тепловой энергии, расходы на оплату труда производственного персонала определяются из фактической численности, но не превышающей нормативной численности персонала субъекта естественной монополии, и среднемесячной заработной платы производственного персонала, сложившейся в регионе по данным статистики за месяц, предшествующий подаче заявки.
При превышении заработной платы производственного персонала субъектов естественных монополий в сферах водоснабжения и (или) водоотведения, производства, передачи тепловой энергии, за исключением энергопроизводящих организаций с комбинированным производством электрической и тепловой энергии, определенной исходя из среднемесячной заработной платы, принятой в действовавших тарифах (ценах, ставках сборов) с учетом показателей прогноза социально-экономического развития Республики Казахстан, над среднемесячной заработной платой производственного персонала, сложившейся в регионе по данным статистики за месяц, предшествующий подаче заявки, учитывается заработная плата производственного персонала, определяемая исходя из среднемесячной заработной платы, принятой в действовавших тарифах (ценах, ставках сборов), с учетом показателей прогноза социально-экономического развития Республики Казахстан (инфляция).
Расходы на оплату труда административного персонала, включаемые в затраты, определяются исходя из фактической численности, но не превышающей нормативной численности персонала субъекта естественной монополии.
Для субъектов естественных монополий в сфере водоснабжения и (или) водоотведения, производства, передачи тепловой энергии, за исключением энергопроизводящих организаций с комбинированным производством электрической и тепловой энергии, расходы на оплату труда административного персонала определяются из фактической численности, но не превышающей нормативной численности персонала субъекта естественной монополии, и среднемесячной заработной платы административного персонала, сложившейся в регионе по данным статистики за месяц, предшествующий подаче заявки.
Расходы на оплату труда административного персонала субъектов, за исключением государственных предприятий, включаемые в затраты по должностным окладам руководителей, их заместителей, главных (старших) бухгалтеров субъектов естественной монополии и других работников административного персонала лимитируются исходя из соотношения между максимальным и минимальным уровнем должностных окладов работников субъекта естественной монополии, согласно штатному расписанию, не превышающего пятнадцать раз.
Расходы на премирование и другие виды вознаграждений к заработной плате, не включаемые в затратную часть тарифа (цены, ставки сбора), субъект естественной монополии (за исключением государственных предприятий), осуществляет из чистого дохода (фактической прибыли) при его наличии.
Уполномоченный орган принимает решение о снижении или отказе в повышении расходов на оплату труда административного и (или) производственного персонала, включаемого в тарифы (цены, ставки сборов), на основе сравнительного анализа затрат на оплату труда субъектов естественной монополии, занимающихся тем же или аналогичным видом деятельности, а также в случае сокращения объемов оказываемых регулируемых услуг (товаров, работ) субъекта естественной монополии.
Сноска. Пункт 13 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).
14. Амортизационные отчисления основных средств и нематериальных активов, рассчитанные по прямолинейному (равномерному) методу начисления включаются в затратную часть тарифа (цены, ставки сбора).
Применение прямолинейного (равномерного) метода начисления износа основных средств и нематериальных активов не требует согласования с уполномоченным органом.
Применение и начисление амортизации иными методами начисления амортизации согласовывается с Уполномоченным органом в установленном порядке.
15. Уполномоченный орган согласовывает субъекту естественной монополии проведение переоценки основных средств.
Уполномоченный орган после проведения субъектом естественной монополии переоценки основных средств, поэтапно включает в затратную часть тарифа (цены, ставки сбора) увеличение амортизационных отчислений, за исключением субъектов естественных монополий, оказывающих услуги в сфере водоснабжения и (или) водоотведения.
Сноска. Пункт 15 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).
16. Амортизационные отчисления направляются на проведение капитальных ремонтных работ, приводящих к увеличению стоимости основных средств, и реализацию инвестиционных проектов.
17. исключен приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 14.11.2008 N 349-ОД (порядок введения в действие см. п. 5 ).
18. Расходы на охрану природы, плата за использование природных ресурсов определяются в соответствии со ставками, порядком и условиями оплаты, установленными законодательством Республики Казахстан.
19. В расходах периода учитываются расходы на выплату вознаграждения за заемные средства для реализации инвестиционного проекта субъекта естественной монополии, утвержденного в установленном законодательством порядке.
Расходы на выплату вознаграждения по заемным средствам, полученным в национальной валюте, для реализации инвестиционного проекта учитываются при расчете тарифа (цены, ставки сбора) в пределах суммы, рассчитанной с применением 2-х кратной официальной ставки рефинансирования, установленной Национальным Банком Республики Казахстан.
Расходы на выплату вознаграждения по заемным средствам, полученным в иностранной валюте, для реализации инвестиционного проекта учитываются при расчете тарифа (цены, ставки сбора) в пределах суммы, рассчитанной с применением 4-х кратной ставки Лондонского межбанковского рынка.
Вознаграждение за заемные средства, полученные в иностранной валюте, учитываются в расходах периода затратной части тарифа (цены, ставки сбора) с учетом прогнозируемого изменения курса тенге к иностранной валюте на основании основных показателей Среднесрочного плана социально-экономического развития Республики Казахстан и прогнозных показателей республиканского бюджета Республики Казахстан.
Ставка рефинансирования Национального Банка Республики Казахстан и ставка Лондонского межбанковского рынка применяются на день принятия решения по утверждению тарифа (цены, ставки сбора) и тарифных смет субъекта естественной монополии.
Сноска. Пункт 19 с изменениями, внесенными приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 14.11.2008 N 349-ОД (порядок введения в действие см. п. 5 ).
20. Расходы на обязательные виды страхования, налоги, сборы и платежи, учитываемые в расходах периода, определяются в соответствии со ставками, порядком и условиями оплаты, установленными законодательством Республики Казахстан.
21. В случае утверждения тарифа (цены, ставки сбора) и тарифных смет по инициативе уполномоченного органа, расходы общехозяйственного и административного назначения уполномоченный орган включает в тарифы (цены, ставки сборов) в пределах расходов, принятых в действовавших тарифах (ценах, ставках сборов), с учетом индекса потребительских цен за период, предшествующий изменению тарифов (цен, ставок сборов) в случаях предусмотренных пунктом 22 настоящего Особого порядка.
Сноска. Пункт 21 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).
22. При формировании тарифа (цены, ставки сбора) уполномоченный орган определяет целесообразность изменения сумм расходов общехозяйственного и административного назначения, по результатам проведенной финансовой экспертизы деятельности субъекта естественной монополии, либо при снижении эффективности деятельности субъектов естественной монополии (увеличение себестоимости единицы оказываемой регулируемой услуги (товара, работы), снижение объемов оказываемых регулируемых услуг (товаров, работ), увеличение кредиторской и дебиторской задолженности.
Включение в расходы периода, расходов по созданию и совершенствованию систем и средств административного управления допускается только с согласия уполномоченного органа после представления расчета экономической эффективности от вложения средств на указанные цели.
Сноска. Пункт 22 с изменениями, внесенными приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).
23. Представительские, командировочные расходы и расходы на услуги связи административного персонала, периодическую печать, содержание служебного автотранспорта, информационные, консультационные и маркетинговые услуги включаются в тарифы (цены, ставки сборов) в пределах лимитов, установленных субъектом естественной монополии по согласованию с уполномоченным органом.
Уровень затрат на повышение квалификации административного персонала, связанное с производственной необходимостью, включаются в расчет тарифа (цены, ставки сбора) по предварительному согласованию с уполномоченным органом.
Сноска. Пункт 23 с изменениями, внесенными приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 14.11.2008 N 349-ОД (порядок введения в действие см. п. 5 ).
23-1. Расходы, связанные с изобретательством и рационализаторством производства, в рамках регулируемых услуг при наличии экономически обоснованных материалов, учитываются при формировании тарифов (цен, ставок сборов).
Сноска. Особый порядок дополнен пунктом 23-1 в соответствии с приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).
24. Исключен приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).
25. Уполномоченный орган привлекает независимых экспертов для проведения экспертизы проектов тарифов (цен, ставке сбора), и проводит корректировку на основании результатов проведенной экспертизы.
Сноска. Пункт 25 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 14.11.2008 N 349-ОД (порядок введения в действие см. п. 5 ).

3. Инвестиции субъектов естественной монополии

26. Инвестиции осуществляются субъектами естественной монополии за счет собственных и (или) заемных средств. Источниками собственных средств являются прибыль (чистый доход) и амортизационные отчисления.
Возврат заемных средств осуществляется за счет прибыли и (или) амортизационных отчислений.
Сноска. Пункт 26 с изменениями, внесенными приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 14.11.2008 N 349-ОД (порядок введения в действие см. п. 5 ).
27. исключен приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 14.11.2008 N 349-ОД (порядок введения в действие см. п. 5 ).

4. Перечень расходов, не учитываемых при формировании тарифов
(цен, ставок сборов) субъектов естественной монополии

28. При формировании и утверждении тарифов (цен, ставок сборов) и тарифных смет субъектов естественной монополии в затратной части тарифа (цены, ставки сбора) не учитываются следующие расходы:
на сверхнормативные технические и коммерческие потери, порчу и недостачи товарно-материальных ценностей и запасы на складах, другие непроизводительные расходы и потери, за исключением случаев, предусмотренных в пункте 24;
амортизационные отчисления основных средств, не используемых при оказании, предоставлении регулируемых услуг (товаров, работ);
на арендную плату за пользование основными средствами (кроме основных средств общехозяйственного назначения), полученными в доверительное управление, в имущественный найм, по лизингу;
платежи за сверхнормативные выбросы (сбросы) загрязняющих веществ;
судебные издержки;
безнадежные долги;
штрафы, пени, неустойки и другие виды санкций за нарушение условий хозяйственных договоров;
штрафы и пени за сокрытие (занижение) дохода;
убытки от хищений;
потери от брака;
по содержанию обслуживающих производств и хозяйств (бесплатное предоставление помещений, оплата стоимости коммунальных услуг организациям общественного питания и т.д.);
на содержание объектов здравоохранения, детских дошкольных учреждений, учебных заведений, профессионально-технических училищ, кроме технологически необходимых, согласованных с компетентным органом;
на содержание оздоровительных лагерей, объектов культуры и спорта, жилого фонда;
на проведение культурно-просветительных, оздоровительных и спортивных мероприятий (проведение вечеров отдыха, спектаклей, концертов);
на погашение ссуд (включая беспроцентные), выданных работникам предприятий на улучшение жилищных условий, приобретение садовых домиков и обзаведение домашним хозяйством;
по благоустройству садовых товариществ (в том числе, строительство дорог, энерго- и водоснабжение, осуществление других расходов общего характера);
на проведение и организацию лекций, выставок, диспутов, встреч с деятелями науки и искусства, научно-технических конференций, членские взносы в общественные организации и ассоциации;
по рекламе в средствах массовой информации, по изданию рекламной, плакатной и типографской продукции, за исключением продукции, используемой в производственных целях;
на приобретение, аренду и содержание квартир, жилых зданий и сооружений, мест в общежитиях и гостиницах для персонала субъекта естественной монополии;
на выполнение работ по благоустройству города, оказанию помощи сельскому хозяйству и другие подобного рода работы;
на оплату отпусков работникам, обучающихся в организации образования;
на премирование и другие формы вознаграждения по итогам работы;
по оплате путевок работникам и их детям на лечение, отдых, экскурсии за счет средств субъекта естественной монополии, кроме затрат, связанных с реабилитационным лечением профзаболеваний;
по оплате услуг поликлиник по договорам, заключенным с органами здравоохранения на предоставление своим работникам медицинской помощи;
страховые платежи (взносы, уплачиваемые предприятиями по договорам личного и имущественного страхования, заключенных предприятиями в пользу своих работников);
по оплате дополнительно предоставленных (сверх предусмотренного законодательством) отпусков работникам, в том числе женщинам, воспитывающим детей, оплата проезда членов семьи работника к месту использования отпуска и обратно, а также компенсация за неиспользованный отпуск;
на оказание всех видов спонсорской помощи;
льготы работникам субъекта естественной монополии (предоставление питания работникам бесплатно или по сниженным ценам, оплата абонементов в группы здоровья, занятий в секциях, клубах, протезирование и т.п.), кроме предусмотренных законодательством;
на приобретение подарков на юбилейные даты или выдаваемые в виде поощрения работникам (включая автомашины, квартиры, предметы длительного пользования и другие товары, а также увеличение процентных ставок лицевых счетов работников);
на компенсацию стоимости питания детям, находящимся в дошкольных учреждениях, санаториях и оздоровительных лагерях;
отчисления профсоюзам на цели, определенные коллективным договором;
связанные с проведением опытно-экспериментальных работ, изготовлением и испытанием моделей и образцов по изобретениям и рационализаторским предложениям (за исключением работ, применяющихся в представлении регулируемых услуг (товаров, работ), организацией выставок, смотров, конкурсов и других мероприятий по изобретательству и рационализации, выплаты авторских вознаграждений и т.п.;
другие виды расходов, непосредственно не относящиеся к производству и оказанию регулируемых услуг (товаров, работ) и приводящие к росту тарифов (цен, ставок сборов).
Сноска. Пункт 28 с изменениями, внесенными приказами Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 21.04.2005 N 142-ОД; от 16.06.2006 N 156-ОД; от 14.11.2008 N 349-ОД (порядок введения в действие см. п. 5); от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

5. Ограничение прибыли, включаемой в тариф
(цену, ставку сбора)
субъектов естественной монополии

29. В расчет тарифа (цены, ставки сбора) субъектов естественных монополий включается уровень прибыли (чистого дохода), определяемый как произведение ставки прибыли на величину регулируемой базы задействованных активов.
При этом, если плановый уровень тарифа на услуги водоснабжения и (или) водоотведения превышает 200 тенге за метр кубический без налога на добавленную стоимость, ставка прибыли принимается на уровне ставки рефинансирования Национального Банка Республики Казахстан на дату подачи заявки на утверждение тарифа или его предельного уровня.
Сноска. Пункт 29 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 15.02.2013 № 48-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

6. Ответственность за нарушение Особого порядка

30. Субъекты естественной монополии, допустившие нарушение Особого порядка, привлекаются к ответственности в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

"Табиғи монополиялар субъектiлерiнiң реттелiп көрсетiлетiн қызметтерiне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтер (бағалар, алым ставкаларын) бекiту кезiнде қолданылатын шығындарды қалыптастырудың ерекше тәртiбiн бекiту туралы"

Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігінің 2003 жылғы 30 шілдедегі N 185-НҚ бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2003 жылғы 12 тамызда тіркелді. Тіркеу N 2438. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының 2013 жылғы 25 сәуірдегі № 130-НҚ бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының 25.04.2013 № 130-НҚ бұйрығымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Ескерту. Бұйрықтың атауы жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ бұйрығымен (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

"Табиғи монополиялар және реттелетін нарықтар туралы" 1998 жылғы 9 шiлдедегi Қазақстан Республикасы Заңының 15-1 бабының 2-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
Ескерту. Бұйрықтың кіріспесіне өзгерту енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2009.02.17 N 48-НҚ бұйрығымен.
1. Қоса беріліп отырған Табиғи монополиялар субъектiлерiнiң реттелiп көрсетiлетiн қызметтерiне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтер (бағалар, алым ставкаларын) бекiту кезiнде қолданылатын шығындарды қалыптастырудың ерекше тәртiбi бекітілсін.
Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ бұйрығымен (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
2. Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестiктi қорғау жөнiндегi агенттiгiнiң Әкiмшiлiк жұмысы департаментi осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн:
1) оны белгiленген тәртiпте ресми бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауды қамтамасыз етсiн;
2) оны Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестiктi қорғау жөнiндегi агенттiгiнiң құрылымдық бөлiмшелерi мен аумақтық органдарының назарына жеткiзсiн.
3. Мыналардың күшi жойылған деп танылсын:
1) "Табиғи монополия субъектiлерінiң қызметтерiн (тауарларын, жұмыстарын) өндiруге және ұсынуға бағалар (тарифтер) есептеу кезiнде ескерiлетiн шығындарды қалыптастырудың ерекше тәртiбi туралы" Нұсқаулықты бекiту туралы" Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестiктi қорғау жөнiндегі комитетiнiң 1998 жылғы 15 тамыздағы N 03-2-НҚ бұйрығы (Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгінде 1998 жылғы 5 қарашада N 634 тiркелген, Қазақстан Республикасының орталық атқарушы және өзге мемлекеттiк органдардың нормативтiк құқықтық актiлерi бюллетенiнде 1999 жылы N 3 жарияланған);
2) "1998 жылғы 15 тамыздағы N 03-2-НҚ бұйрығына өзгерiстер енгiзу туралы" Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестiктi қорғау жөнiндегi агенттiгiнiң 1999 жылғы 17 мамырдағы N 28-НҚ бұйрығы (Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде 1999 жылғы 2 маусымда N 786 тiркелген);
3) "Коммуналдық қызметтердi есептеу құралдарын орнатуды қаржыландыру механизмi туралы" Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестiктi қорғау жөнiндегi агенттiгiнiң 1999 жылғы 27 қыркүйектегi N 73-НҚ бұйрығы (Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде 1999 жылғы 27 қыркүйекте N 952 тiркелген).
4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестiктi қорғау жөнiндегi агенттiгi төрағасының бiрiншi орынбасары Ж.Ж.Ертiлесоваға жүктелсiн.
5. Осы бұйрық жарияланған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi.

Төрағаның міндетін атқарушы

Келісілді

Қазақстан Республикасының Еңбек және
халықты әлеуметтік қорғау министрі

2003 жылғы 30 шілде

Қазақстан Республикасының
Табиғи монополияларды реттеу
және бәсекелестікті қорғау
жөніндегі агенттігі төрағасының
2003 жылғы 30 шілдедегі
N 185 НҚ бұйрығымен
бекітілген

Табиғи монополиялар субъектiлерiнiң реттелiп көрсетiлетiн
қызметтерiне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды,
алымдар ставкаларын) бекiту кезiнде қолданылатын шығындарды
қалыптастырудың ерекше тәртiбі

Ескерту. Тәртіптің атауы жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ бұйрығымен (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Жалпы ережелер

1. Табиғи монополиялар субъектілерінің реттеліп көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алымдар ставкаларын) және тарифтiк сметаларды бекiту кезінде қолданылатын шығындарды қалыптастырудың осы ерекше тәртібі (бұдан әрі - Ерекше тәртіп) Табиғи монополиялар субъектілерінің реттеліп көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтердің (бағалардың, алымдар ставкаларының) негізсіз көтерілуіне жол бермеу мақсатында «Табиғи монополиялар және реттелетін нарықтар туралы» Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 9 шілдедегі Заңына сәйкес әзірленді.
Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ бұйрығымен (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

2. Ерекше тәртіп мынадай ережелерді қамтиды:
1) тарифке (бағаға, алым ставкасына) енгізілетін шығындарды реттеу;
2) шикізат, материалдар, отын, энергия шығыстарының техникалық және технологиялық нормалары, сондай-ақ нормативтiк техникалық ысыраптар шегінде табиғи монополия субъектісінің шығыстар баптарын шектеу;
3) тарифті (бағаны, алым ставкасын) қалыптастыру кезінде ескерілмейтін шығыстар тізбесін белгілеу;
4) тарифке (бағаға, алым ставкасына) енгізілетін пайдаларды шектеу;
5) негізгі құралдардың тозуын есептеудің қолданылатын әдістерін келісу;
6) табиғи монополия субъектісінің тарифтік сметасында көзделген негізгі құралдарды қайта бағалау мен амортизациялық аударым құралдарын пайдалану бағыттарын келісу.
Ескерту: 2-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының 2006 жылғы 17 наурыздағы N 78-НҚ , 2006 жылғы 14 тамыздағы N 203-НҚ бұйрықтарымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз).

3. Ерекше тәртіпте мынадай ұғымдар пайдаланылады:
тарифтің (бағаның, алым ставкасының) шығын бөлігі - тарифтi (бағаны, алым ставкасын) және тарифтiк сметалар бекiту кезінде ескерілетін табиғи монополия субъектісінің қызмет (жұмыс) көрсетуге байланысты шығындардың жиынтығы. Осы шығындар қызметтің (тауардың, жұмыстың) өзіндік құнынан және кезең шығыстарынан (жалпы және әкімшілік шығыстар, іске асыру жөніндегі шығыстар, сыйақы төлеу жөніндегі шығыстар) тұрады;
тарифтің (бағаның, алым ставкасының) шығын бөлігіне енгізілетін шығын түрлерін шектеу - тарифтi (бағаны, алым ставкасын) және тарифтiк сметалар бекiту кезінде ескерілмейтін шығындар тізбесін белгілеу;
шығыстар деңгейін шектеу - шикізат, материалдар, отын, энергия шығыстарының техникалық және технологиялық нормаларының, сондай-ақ нормативтiк техникалық ысыраптар мен лимиттердің негізінде ескерілетін тарифте (бағада, алым ставкасында) шығындар деңгейінің шегін белгілеу;
шығыстар - уәкілетті орган бекіткен тарифтер (бағалар, алым ставкалары) бойынша қызметтер (тауарлар, жұмыстар) көрсетуден алынған табысы есебінен олар жүзеге асыратын табиғи монополия субъектісінің шығындары;
табиғи монополия субъектісінің реттеліп көрсетілетін қызметтері (тауарлары, жұмыстары) - табиғи монополия саласындағы және уәкілетті орган мемлекеттік реттеуге жатқызған, белгілі бір тауарды тұтынушыға қызметтер (тауарлар, жұмыстар) түрінде беру жағдайын қоса, табиғи монополия субъектісі ұсынатын қызметтер (тауарлар, жұмыстар);
құзыреттi орган - салалық министрлiк және (немесе) ведомство, ал су шаруашылығы және (немесе) кәрiз жүйелерiнiң реттелiп көрсетiлетiн қызметтерiн көрсететiн табиғи монополиялар субъектiлерi үшiн - жергiлiктi атқарушы органдар;
уәкілетті орган - табиғи монополияр салаларындағы және реттелетін нарықтардағы басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік орган.
Ескерту. 3-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2005.04.21 N 142-НҚ , 2006.03.17 N 78-НҚ , 2006.08.14 N 203-НҚ (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз), 2009.02.17 N 48-НҚ Бұйрықтарымен.

4. Ерекше тәртіп реттеліп көрсетілетін қызметтер (тауарлар, жұмыстар) ұсынатын табиғи монополия субъектілеріне қолданылады.
Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2005 жылғы 21 сәуірдегі N 142-НҚ Бұйрығымен.

5. Тарифтерді (бағаларды, алым ставкаларын) қалыптастыру реттеліп көрсетілетін қызметтердің (тауарлардың, жұмыстардың) әрбір түрі бойынша және тұтастай өзге қызмет бойынша табыстарды, шығындар мен тартылған активтерді есепке алу негізінде жүргізіледі.
Реттелiп көрсетiлетiн қызметтерге (тауарларға, жұмыстарға) тарифтердi (бағаларды, алым ставкаларын) қалыптастырған кезде осы Ерекше тәртiптiң талаптарын ескере отырып шығындар енгiзiледi. Шығындардың баптарын қалыптастыру бухгалтерлiк есеп стандарттарына сәйкес жүзеге асырылады.
Есеп саясаты табиғи монополия субъектісі уәкілетті органмен келіскеннен кейін тігін қабылдайды.
Ескерту. 5-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2005 жылғы 21 сәуірдегі N 142-НҚ, 15.02.2013 № 48-НҚ (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрытарымен.

2. Реттеліп көрсетілетін қызметтерінің (тауарларының,
жұмыстарының) тарифіне (бағасына, алым ставкасына)
енгізілетін шығындарды реттеу

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы өзгертілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2005 жылғы 21 сәуірдегі N 142-НҚ Бұйрығымен.

6. Табиғи монополия субъектісінің тарифіне (бағасына, алым ставкасына) енгізілетін шығындарды реттеу тарифтің (бағаның, алым ставкасының) шығын бөлігіне енгізілетін шығын түрлерін шектеу және табиғи монополия субъектісінің шығыс деңгейін шектеу жолымен жүзеге асырылады.

7. Тарифтiң (бағаның, алым ставкасының) шығын бөлiгiне енгiзiлетiн материалдық шығыстар өнiмнiң (қызметтердiң, тауарлардың, жұмыстардың) бiрлiгiн шығаруға арналған шикізат, материалдар, отын, энергия шығыстарының техникалық және технологиялық нормаларына (бұдан әрi - материалдық ресурстар) және (немесе) уәкілетті органның ол белгілеген тәртіппен бекітілген материалдық ресурстардың нормаларына және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен тендерлiк (конкурстық) сатып алулардың нәтижелерi бойынша анықталған материалдық ресурстардың бағаларына сүйене отырып айқындалады.
Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгертулер енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2006 жылғы 17 наурыздағы N 78-НҚ , 2006 жылғы 14 тамыздағы N 203-НҚ бұйрықтарымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз).

7-1. Алып тасталды - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ бұйрығымен (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

8. Аудиторлық, консалтингілік, маркетингілік қызметтер мен мердігерлік тәсілмен жүргізілетін жөндеу жұмыстары, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен, бөгде ұйымдар жүзеге асыратын, сатып алатын өндірістік сипаттағы басқа қызметтерге жұмсалған шығыстар тарифтің (бағаның, алым ставкасының) шығын бөлігіне енгізіледі.

9. <*>
Ескерту. 9-тармақ алынып тасталды - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2006 жылғы 17 наурыздағы N 78-НҚ бұйрығымен.

10. <*>
Ескерту. 10-тармақ алынып тасталды - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2008.11.14 N 349-НҚ Б ұйрығымен.

11. Уәкілетті орган бекіткен нормативтік техникалық ысыраптарға байланысты шығыстар тарифтің (бағаның, алым ставкасының) шығын бөлігіне енгізіледі.
Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2008.11.14 N 349-НҚ Б ұйрығымен.

12. Табиғи монополия субъектiсiнiң негізгі құралдар құнының өсуіне әкелмейтін ағымдағы және күрделі жөндеу және басқа жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарына арналған қаражаттары уәкілетті органмен келісілген шығындардың жылдық сметасына сүйене отырып, тарифтің (бағаның, алым ставкасының) шығын бөлігіне енгізіледі.
Ескерту. 12-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2006.03.17 N 78-НҚ , 2008.11.14 N 349-НҚ Бұйрықтарымен .

13. Субъект қызметкерлерiнiң еңбекақы жүйесi жөнiндегi параметрлерiн еңбек жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органмен немесе жергiлiктi атқару органымен келiсiм бойынша құзыреттi орган бекiтедi.
Шығындарға енгiзiлетiн өндiрiстiк персоналға еңбекақы төлеу шығыстары табиғи монополия субъектiсi персоналының нормативтiк санынан аспайтын нақты санға және Қазақстан Республикасының әлеуметтiк-экономикалық даму болжамының көрсеткіштері ескеріле отырып қолданыстағы тарифтерде (бағаларда, алым ставкаларында) қабылданған орташа айлық жалақыға сүйене отырып анықталады (инфляция).
Сумен жабдықтау және (немесе) суды бұру, жылу энергиясын өндіру, беру саласындағы табиғи монополия субъектілері, электр және жылу энергиясының құрамдастырылған өндірісі бар энергия өндіруші ұйымдарды қоспағанда өндiрiстiк персоналға еңбекақы төлеу шығыстары табиғи монополия субъектісі персоналының нормативтiк санынан және өтінім беру алдында бір ай бұрын статистика деректері бойынша өңірде қалыптасқан өндірістік персоналдың орташа айлық жалақысынан аспайтын нақты санынан анықталады.
Электр және жылу энергиясының құрамдастырылған өндірісі бар энергия өндіруші ұйымдарды қоспағанда, Қазақстан Республикасының әлеуметтiк-экономикалық даму болжамының көрсеткіштері ескеріле отырып қолданыстағы тарифтерде (бағаларда, алым ставкаларында) қабылданған орташа айлық жалақыға сүйене отырып анықталған Сумен жабдықтау және (немесе) суды бұру, жылу энергиясын өндіру, беру саласындағы табиғи монополия субъектілерінің, өндірістік персоналының жалақысын өтінім беру алдында бір ай бұрын статистика деректері бойынша өңірде қалыптасқан өндірістік персоналдың орташа айлық жалақысынан асырған кезде Қазақстан Республикасының әлеуметтiк-экономикалық даму болжамының көрсеткіштері ескеріле отырып қолданыстағы тарифтерде (бағаларда, алым ставкаларында) қабылданған орташа айлық жалақыға сүйене отырып анықталатын өндірістік персоналдың жалақысы ескеріледі (инфляция).
Шығындарға енгiзiлетiн әкiмшiлiк персоналдың еңбегiне ақы төлеу шығыстары табиғи монополия субъектiсi персоналының нормативтiк санын жоғарылатпайтын нақты санына сүйене отырып анықталады.
Сумен жабдықтау және (немесе) суды бұру саласындағы табиғи монополия субъектілері, электр және жылу энергиясының құрамдастырылған өндіріспен энергия өндіруші ұйымдарды қоспағанда жылу энергиясын өндіру, беру үшін өндiрiстiк персоналға еңбекақы төлеу шығыстары табиғи монополия субъектісі персоналының нормативтiк санынан және өтінім беру алдында бір ай бұрын статистика деректері бойынша өңірде қалыптасқан өндірістік персоналдың орташа айлық жалақысынан аспайтын нақты санынан анықталады.
Мемлекеттік кәсіпорындардан басқа табиғи монополия субъектілері басшыларының, олардың орынбасарларының, бас (аға) бухгалтерлерінің және әкімшілік персоналдардың басқа қызметкерлерінің лауазымдық жалақылары бойынша шығындарға енгізілетін әкімшілік персоналдың еңбегіне ақы төлеу шығыстары штат кестесіне сәйкес табиғи монополия субъектісінің лауазымдық жалақысының он бес еседен аспайтын ең жоғарғы және ең төменгі деңгейінің арасындағы ара қатынасы негізінде шектеледі.
Тарифтiң (бағаның, алым ставкасының) шығын бөлiгiне енгiзiлмейтiн сыйлықақыға және жалақыға басқа да сыйақы түрлерiне шығыстарды табиғи монополия субъектiсi (мемлекеттiк кәсiпорындарды қоспағанда) таза табыс есебiнен (нақты пайда) ол болған жағдайда жүзеге асырады.
Уәкiлеттi орган осындай немесе ұқсас қызмет түрiмен айналысатын табиғи монополия субъектiлерiнiң жалақыларына жұмсалатын шығындарды салыстырып талдау негiзiнде, сондай-ақ табиғи монополия субъектiсi көрсететiн реттелетін қызметтер (тауарлар, жұмыстар) көлемi қысқарған жағдайда тарифке (бағаға, алымдар ставкаларына) енгiзiлетiн әкiмшiлiк және (немесе) өндiрiстiк персоналдардың еңбегiне ақы төлеу шығыстарын төмендету немесе жоғарылатудан бас тарту туралы шешiм қабылдайды.
Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ бұйрығымен (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

14. Тік жолды (бір қалыпты) есептеу тәсілі бойынша есептелген негізгі құралдардың және материалды емес активтердің амортизациялық аударымдары тарифтің шығындық бөлігіне енгізіледі.
Негізгі құралдардың және материалды емес активтердің тозуын тік жолды (бір қалыпты) есептеу тәсілін қолдану уәкілетті органның келісімін талап етпейді.
Амортизацияны есептеудің өзге тәсілдерімен амортизацияны қолдану және есептеу белгіленген тәртіпте Уәкілетті органмен келісіледі.

15. Уәкiлеттi орган табиғи монополия субъектiсiне негiзгi құралдарға қайта бағалау жүргiзуiн келiседi.
Уәкiлеттi орган табиғи монополия субъектiсi негiзгi құралдарға қайта бағалау жүргiзгеннен кейiн тарифтiң (бағаны, алым ставкасын) шығын бөлiгiне сумен жабдықтау және (немесе) суды бұру саласындағы қызметтерді көрсететін табиғи монополия субъектiлерін қоспағанда, амортизациялық аударымдарды өсіруді кезең-кезеңмен енгiзеді.
Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ бұйрығымен (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

16. Амортизациялық аударымдар негізгі құралдар құнының артуына әкелетін күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізуге және инвестициялық жобаларды іске асыруға бағытталады.

17. <*>
Ескерту. 17-тармақ алынып тасталды - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2008.11.14 N 349-НҚ Б ұйрығымен.

18. Табиғатты қорғау шығыстары, табиғат ресурстарын пайдалануға төлем Қазақстан Республикасының заңында белгіленген ставкаларға, тәртіпке және талапқа сәйкес анықталады.

19. Заңнамада белгіленген тәртіпте бекітілген табиғи монополия субъектісінің инвестициялық жобасын жүзеге асыру үшін заемдық қаражат сыйақысын төлеу шығыстары кезең шығыстарында ескеріледі.
Инвестициялық жобаны іске асыру үшін ұлттық валютада алынған заемдық қаражаттар бойынша сыйақы төлеуге жұмсалған шығыстар Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілеген қайта қаржыландырудың 2 есе ресми ставкасын қолдана отырып есептелген сома шегінде тарифті (бағаны, алым ставкасын) есептеу кезінде ескеріледі.
Инвестициялық жобаны іске асыру үшін шетел валютасында алынған заемдық қаражаттар бойынша сыйақы төлеуге жұмсалған шығыстар Қазақстан Республикасының Лондон банкаралық рыногының 4 есе ставкасын қолдана отырып есептелген сома шегінде тарифті (бағаны, алым ставкасын) есептеу кезінде ескеріледі.
Шетел валютасында алынған заемдық қаражаттар үшін сыйақы Қазақстан Республикасы әлеуметтік-экономикалық дамуының орташа мерзімді жоспарының негізгі көрсеткіштерінің және Қазақстан Республикасы республикалық бюджетінің болжамды көрсеткіштерінің негізінде шетел валютасына теңге бағамының болжамды өзгеруін ескере отырып, тарифтің (бағаның, алым ставкасының) шығын бөлігі кезеңіндегі шығыстарда ескеріледі.
Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің қайта қаржыландыру ставкасы мен Лондон банк аралық рыногының ставкасы табиғи монополия субъектісінің тарифiн (бағасын, алым ставкасын) және тарифтiк сметасын бекiту жөніндегі шешім қабылдаған күніне қолданылады.
Ескерту. 19-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2008.11.14 N 349-НҚ Бұйрығымен .

20. Кезең шығыстарында ескерілетін сақтандыру, салық, алымдар мен төлемдердің міндетті түрлеріне жұмсалған шығыстар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген ставкаларға, төлем тәртібі мен шарттарына сәйкес айқындалады.

21. Уәкiлеттi органның бастамасы бойынша тарифтi (бағаны, алым ставкасын) және тарифтiк сметаларды, жалпы шаруашылық және әкiмшiлiк мақсаттағы шығыстарды бекiткен жағдайда, уәкiлеттi орган осы Ерекше тәртіптің 22-тармағында көзделген жағдайларда алдағы тарифтердi (бағаларды, алым ставкаларын) өзгерту кезеңi үшiн тұтынушылар бағаларының индексiн ескере отырып, қолданыстағы тарифтерде (бағаларда, алым ставкаларында) қабылданған шығыстар шегiнде тарифтерге (бағаларға, алым ставкаларына) енгiзеді.
Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ бұйрығымен (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

22. Уәкiлеттi орган тарифті (бағаны, алым ставкасын) қалыптастырған кезде табиғи монополия субъектiлерінiң қызметiне жүргiзiлген қаржылық сараптаманың нәтижелерi бойынша, не табиғи монополия субъектiлерiнiң қызмет тиiмдiлiгiн төмендеткен (көрсетiлген қызметтер (тауарлар, жұмыстар) бiрлiгiнiң өзiндiк құнын арттыру, көрсетiлетiн қызметтердiң (тауарлардың, жұмыстардың) көлемiн кеміту, кредиторлық және дебиторлық берешектердi арттыру) жалпы шаруашылық және әкiмшiлiк мақсаттағы шығыстар сомасының өзгеруі мақсаттылығын айқындайды.
Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ бұйрығымен (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

23. Әкімшілік персоналының өкілеттік, іссапарлық шығыстары және байланыс қызметінің шығыстары, мерзімдік баспасөзге, қызметтік автокөлікті ұстауға, ақпараттық, консультациялық және маркетингілік қызметтерге жұмсалған шығыстар уәкілетті органның келісімі бойынша табиғи монополия субъектісі белгілеген лимиттер шегінде тарифтерге (бағаларға, алым ставкаларына) енгізіледі.
Өндірістік қажеттілікке байланысты әкімшілік персоналының біліктілігін арттыруға жұмсалған шығын деңгейі уәкілетті органның алдын-ала келісімі бойынша тарифтің (бағаның, алым ставкасының) есебіне енгізіледі.
Ескерту. 23-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2008.11.14 N 349-НҚ Бұйрығымен.

23-1. Реттеліп көрсетілетін қызметтер шеңберіңде экономикалық негізделген материалдар болған кезде өндірістегі өнертапқыштыққа және өнертабыстыққа байланысты шығыстар тарифтерді (бағаларды, алымдар ставкасын) қалыптастырған кезде ескеріледі.
Ескерту. Ереже 23-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ бұйрығымен (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

24. Алып тасталды - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ бұйрығымен (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

25. Уәкілетті орган тарифтердің (бағалардың, алым ставкасының) жобаларына сараптама жүргізу үшін тәуелсіз сарапшыларды тартады және жүргізілген сараптама негізінде түзету жүргізеді.
Ескерту. 25-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2008.11.14 N 349-НҚ Бұйрығымен

3. Табиғи монополия субъектілерінің инвестициясы

26. Инвестиция табиғи монополия субъектілерінің өзінің және (немесе) заемдық қаражаттардың есебінен жүзеге асырылады. Өзінің қаражатының көздері пайда (таза табыс) және амортизациялық аударымдар болып табылады.
Заемдық қаражаттарды қайтару пайданың және (немесе) амортизациялық аударымдардың есебінен жүзеге асырылады.
Ескерту. 26-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2008.11.14 N 349-НҚ Бұйрығымен

27. <*>
Ескерту. 27-тармақ алынып тасталды - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2008.11.14 N 349-НҚ Б ұйрығымен.

4. Табиғи монополия субъектілерінің тарифтерін
(бағаларын, алым ставкаларын) қалыптастыру кезінде
ескерілмейтін шығыстардың тізбесі

28. Табиғи монополия субъектілерінің тарифтерiн (бағаларын, алым ставкаларын) және тарифтiк сметаларын қалыптастырған және бекiткен кезде тарифтің (бағаның, алым ставкасының) шығын бөлігінде мынадай шығыстар ескерілмейді:
нормативтен тыс техникалық және коммерциялық ысырапқа, тауар-материалдық құндылықтардың және қоймалардағы қорлардың бүлінуі мен жетіспеушілігіне жұмсалған шығыстар, 24-тармақта көзделген жағдайларды қоспағанда, басқа өнімсіз шығыстар мен ысыраптар;
қызметтерді (тауарларды, жұмыстарды) көрсеткен, ұсынған кезде пайдаланылмайтын негізгі қаражаттардың амортизациялық аударымдары;
лизинг бойынша сенімді басқаруға, мүлікті жалға алынған негізгі құралдарды (жалпы шаруашылық мақсаттағы негізгі құралдардан басқа) пайдалану үшін жалдау төлеміне жұмсалған шығыстар;
былғағыш заттардың нормативтен тыс тасталындысы (лақтырындысы) үшін төлемдер;
сот шығындары;
сенімсіз қарыздар;
шаруашылық шарттардың талаптарын бұзғаны үшін айыппұлдар, өсімақылар, тұрақсыз төлемдер мен санкциялардың басқа түрлері;
табысты қысқартқаны (төмендеткені) үшін айыппұлдар мен өсімпұлдар;
талан-тараждан келген залалдар;
ақаудан болған ысырап;
қызмет көрсетуші өндірістер мен шаруашылықтарды (үй-жайларды тегін беру, қоғамдық тамақтандыру ұйымдарына коммуналдық қызметтер құнын төлеу және т.б.) ұстау жөніндегі шығыстар;
денсаулық сақтау, мектепке дейінгі балалар мекемелері, оқу орындарына, кәсіптік-техникалық училищелер объектілерін, құзыретті органмен келісілген технологиялық қажеттіліктен басқа, ұстауға жұмсалған шығыстар:
сауықтыру лагерлерін, мәдени және спорт объектілерін, тұрғын үй қорын ұстауға жұмсалған шығыстар;
мәдени-ағарту, сауықтыру және спорт іс-шараларын (демалыс кештерін, спектакльдер мен концерттер өткізу) өткізуге жұмсалған шығыстар;
кәсіпорындардың қызметкерлеріне тұрғын үй жағдайларын жақсартуға, бақша үйлерін сатып алуға және үй шаруашылығын жүргізуге берілген несиелерді (пайыссыздарын қоса) өтеуге жұмсалған шығыстар;
бақшалық серіктестіктерді (оның ішінде жол салу, энергиямен және сумен жабдықтау, жалпы сипаттағы басқа шығыстарды жүзеге асыру) абаттандыру жөніндегі шығыстар;
лекциялар, көрмелер, пікірсайыстар, ғылым және өнер қайраткерлерімен кездесулер, ғылыми-техникалық конференциялар өткізуге және ұйымдастыруға, қоғамдық ұйымдар мен қауымдастықтардағы мүшелік жарнамаларға жұмсалған шығыстар;
бұқаралық ақпарат құралдарындағы жарнамалар жөніндегі, жарнамалық, плакаттық және баспаханалық өнімдер шығару жөніндегі шығыстар, өндірістік мақсаттарға пайдаланылатын өнімдерден басқа;
пәтерлер, тұрғын үй ғимараттарын және үй-жайлар, табиғи монополия субъектісінің персоналы үшін жатақханадан және қонақ үйлерден орындар сатып алуға, жалдауға және ұстауға жұмсалған шығыстар;
қаланы көріктендіру, ауыл шаруашылығына көмек көрсету жөніндегі жұмыстарды және осы тәріздес басқа жұмыстарды орындауға жұмсалған шығыстар;
білім ұйымдарында оқитын қызметкерлердің еңбек демалыстарына ақы төлеуге жұмсалған шығыстар;
жұмыс нәтижелері бойынша сыйлықақы беруге және сыйақының басқа нысандарына жұмсалған шығыстар;
қызметкерлерге және олардың балаларына емделуге, демалуға және саяхатқа шығуға жолдамаларға табиғи монополия субъектісі қаражаттарының есебінен, кәсіби ауруларды оңалту еміне байланысты шығындардан басқа, ақы төлеу жөніндегі шығыстар;
денсаулық сақтау органдарымен өз қызметкерлеріне медициналық көмек көрсетуге жасалған шарттар бойынша емхана қызметкерлеріне ақы төлеу жөніндегі шығыстар;
сақтандыру төлемдері (кәсіпорындармен өз қызметкерлерінің пайдасына жасалған жеке және мүліктік сақтандыру шарттары бойынша кәсіпорындар төлеген жарналар);
қызметкерлерге, оның ішінде балалар тәрбиелейтін әйелдерге қосымша берілетін демалыстарға (заңда көзделгеннен тыс), қызметкердің отбасы мүшелеріне демалысты өткізетін жеріне және қайтар жолына жолақы төлеу, сондай-ақ пайдаланылмаған демалысы үшін өтемақы төлеу жөніндегі шығыстар;
демеушілік көмектің барлық түрлерін көрсетуге жұмсалған шығыстар;
табиғи монополия субъектісінің қызметкерлеріне (қызметкерлерге тамақты тегін немесе төмендетілген баға бойынша беру, сауықтыру, секцияларда, клубтарда шұғылданатын, протез салатын және т.б. топтардағы абонементтерге ақы төлеу) заңнамада көзделгеннен басқа жеңілдіктер;
мерей тойлық күндерге сыйлықтар немесе қызметкерлерге ынталандыру түрінде берілген (автокөлік, пәтерлер, ұзақ уақыт пайдаланылатын заттар мен басқа тауарлар, сондай-ақ қызметкерлердің бет есептерінің пайыздық ставкаларын арттыру) сатып алу жұмсалған шығыстар;
мектепке дейінгі балалар мекемелеріндегі, санаторилердегі және сауықтыру лагерлеріндегі балалар тамақтарының құнын өтеуге жұмсалған шығыстар;
ұжымдық шарт айқындаған мақсаттар үшін кәсіподақтарға аударым жасау шығыстары;
тәжiрибе-эксперименттiк жұмыстарды жүргізуге, өнертапқыштық пен рационализаторлық ұсыныстар бойынша модельдер мен үлгiлердi жасауға және сынауға (реттелiп көрсетiлетiн қызметтердi (тауарларды, жұмыстарды) ұсынған кезде қолданылатын жұмыстарды қоспағанда), көрмелер, байқаулар, конкурстар мен басқа да iс-шаралар ұйымдастыруға, авторлық сыйақылар төлеуге және т.б. байланысты шығыстар;
өндіріске және қызметтер (тауарлар, жұмыстар) көрсетуге тікелей қатысы жоқ және тарифтердің (бағалардың, алым ставкаларының) өсуіне алып келетін шығыстардың басқа да түрлері.
Ескерту. 28-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2005.04.21 N 142-НҚ , 2006.06.16 N 156-НҚ, 2008.11.14 N 349-НҚ, 15.02.2013 № 48-НҚ (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

5. Табиғи монополия субъектілерінің тарифтеріне
(бағасына, алым ставкасына) енгізілетін
пайданы шектеу

29. Табиғи монополиялар субъектiлерi тарифiнiң (бағасының, алым ставкасының) есебiне қолданысқа енгiзiлген активтердiң реттелетiн базасының шамасына пайда ставкасының туындысы ретiнде анықталатын пайданың (таза табыстың) деңгейi енгiзiледi.
Бұл ретте, егер сумен жабдықтау және (немесе) суды бұру қызметтеріне тарифтердің жоспарлы деңгейі 1 м³-қа 200 теңгеден асатын болса қосымша құн салығынсыз, пайда ставкасы тарифті немесе оның шекті деңгейін бекітуге берген өтінімді беру күніне Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қайта қаржыландыру ставкасының деңгейінде қабылданады.
Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 15.02.2013 № 48-НҚ (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

6. Ерекше тәртіпті бұзғаны үшін жауапкершілік

30. Ерекше тәртіпті бұзуға жол берген табиғи монополия субъектілері Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жауапкершілікке тартылады.