Об утверждении Правил ведения раздельного учета доходов, затрат и задействованных активов субъектами естественных монополий, оказывающими услуги по производству и (или) передаче и (или) распределению тепловой энергии

Приказ Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий от 13 сентября 2005 года N 266-ОД. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан от 5 октября 2005 года N 3872. Утратил силу приказом Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий от 24 июля 2013 года № 221-ОД

Сноска. Утратил силу приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 24.07.2013 № 221-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 15) пункта 1 статьи 14 Закона Республики Казахстан "О естественных монополиях и регулируемых
рынках" и Концепцией развития тарифной политики в сферах естественных монополий, одобренной постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 мая 2005 года N 455, ПРИКАЗЫВАЮ:
Сноска. Преамбула с изменениями, внесенными приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 05.02.2009 N 30-ОД (порядок введения в действие см. п.5 ).

1. Утвердить прилагаемые Правила ведения раздельного учета доходов, затрат и задействованных активов субъектами естественных монополий, оказывающими услуги по производству и (или) передаче и (или) распределению тепловой энергии.

2. Субъектам естественных монополий, оказывающим услуги по производству и (или) передаче и (или) распределению тепловой энергии разработать и утвердить методики ведения раздельного учета доходов, затрат и задействованных активов по видам услуг, регулируемых в соответствии с законодательством о естественных монополиях, либо внести в учетные политики соответствующие изменения, и в срок до 1 января 2006 года представить для согласования в уполномоченный орган, осуществляющий контроль и регулирование деятельности в сферах естественных монополий.

3. Департаменту по регулированию и контролю в сфере электро- и теплоэнергетики Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий (Шкарупа А.В.) обеспечить в установленном порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

4. Департаменту административной работы и анализа Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий (Есиркепов Е.О.) после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан:
1) обеспечить в установленном законодательством порядке его официальное опубликование в средствах массовой информации;
2) довести его до сведения структурных подразделений и территориальных органов Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий, местных исполнительных органов областей (городов республиканского значения, столицы).

5. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Первого заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий Алдабергенова Н.Ш.

6. Настоящий приказ вводится в действие со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

Председатель

Утверждены
приказом Председателя Агентства
Республики Казахстан по
регулированию естественных монополий
от 13 сентября 2005 года N 266-ОД

Правила ведения раздельного учета доходов,
затрат и задействованных активов субъектами естественных
монополий, оказывающими услуги по производству и (или)
передаче и (или) распределению тепловой энергии

Глава 1. Общие положения

1. Правила ведения раздельного учета доходов, затрат и задействованных активов субъектами естественных монополий, оказывающими услуги по производству и (или) передаче и (или) распределению тепловой энергии (далее - Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан "О естественных монополиях и регулируемых рынках " и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан и распространяются на субъектов естественных монополий, оказывающих услуги по производству и (или) передаче и (или) распределению тепловой энергии (далее - субъекты).
Сноска. Пункт 1 с изменениями, внесенными приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 05.02.2009 N 30-ОД (порядок введения в действие см. п.5 ).

2. Субъекты осуществляют раздельный учет доходов, затрат и задействованных активов по каждому виду регулируемых услуг, в том числе по перечню регулируемых услуг, утвержденному в соответствии с законодательством Республики Казахстан, и в целом по иной деятельности.

3. Раздельный учет представляет собой систему сбора и обобщения данных о доходах, затратах и задействованных активах раздельно по каждому виду регулируемых услуг и в целом по иной деятельности.

4. Основные принципы раздельного учета:
1) приоритет прямого отнесения (при возможности прямого отнесения) доходов, затрат и задействованных активов на соответствующие виды услуг на основе данных первичных документов;
2) наличие причинно-следственной связи доходов, затрат и задействованных активов с теми видами услуг, с которыми они связаны;
3) прозрачность при отнесении и распределении доходов, затрат и задействованных активов на соответствующие виды регулируемых услуг.

5. Раздельный учет должен быть основан на первичных документах и (или) данных бухгалтерского и управленческого учета, которые должны обеспечивать необходимый уровень детализации для разделения доходов, затрат и задействованных активов по видам услуг в соответствии с настоящими Правилами. Правила не меняют порядок и форму представления установленной финансовой и налоговой отчетности субъектами.

6. Основные понятия, применяемые в настоящих Правилах для целей ведения раздельного учета:

1) база распределения - количественный показатель (показатели), используемый для распределения затрат и степени задействованности активов на виды услуг;

2) задействованные активы - активы субъекта, используемые для предоставления услуги (услуг), включающие основные средства и нематериальные активы;

3) коэффициент распределения - доля общих затрат или активов, полученная в результате применения базы распределения, которая используется для распределения затрат и активов между услугами;

4) общие активы - активы, которые связаны с предоставлением двух и более видов услуг, но не имеют какой-либо определенной причинно-следственной связи с этими услугами, поэтому степень их задействованности в предоставлении услуг может быть определена на основе баз распределения, согласованных с уполномоченным органом;

5) общие затраты - затраты, которые связаны с предоставлением двух и более видов услуг, но не имеют какой-либо определенной причинно-следственной связи с этими услугами, поэтому распределяются на основе баз распределения, согласованных с уполномоченным органом;

6) прямо задействованные активы на услуги - задействованные активы, которые имеют прямые причинно-следственные связи с предоставлением определенной услуги, и поэтому могут быть прямо и однозначно отнесены к определенной услуге;

7) прямые затраты на услуги - затраты, которые имеют прямые причинно-следственные связи с определенной услугой, и поэтому могут быть прямо и однозначно отнесены к определенной услуге.
Иные понятия и термины, используемые в настоящих Правилах, применяются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

7. На основе настоящих Правил субъекты для целей ведения раздельного учета разрабатывают методику ведения раздельного учета доходов, затрат и задействованных активов по видам регулируемых услуг и в целом по иной деятельности, в виде отдельного раздела учетной политики либо документа, согласованного уполномоченным органом.

8. В качестве базы распределения общих активов и затрат субъект самостоятельно выбирает показатели и согласовывает их с уполномоченным органом. Данные, используемые для определения базы распределения, должны отвечать следующим требованиям:
1) достоверность и проверяемость данных;
2) обоснованность выбора данных, исходя из участия в технологическом процессе.
Базы распределения задействованных активов могут пересматриваться один раз в год по итогам финансового года.

Глава 2. Распределение доходов, затрат и
задействованных активов по видам регулируемых услуг и
в целом по иной деятельности

§ 1. Доходы от оказания регулируемых услуг и
в целом от иной деятельности

9. Доходы от оказания услуг учитываются раздельно по видам регулируемых услуг и в целом по иной деятельности на основе первичных документов и данных бухгалтерского учета:
1) по регулируемым видам деятельности - в соответствии с фактическим объемом оказанных услуг в рамках заключенных договоров и по тарифам, утвержденным уполномоченным органом;
2) по нерегулируемым видам деятельности - исходя из объемов и цен, по которым соответствующие услуги были предоставлены.
Отчет о распределении доходов составляется по форме согласно приложению 6 к настоящим Правилам.

§ 2. Задействованные активы

10. Для целей ведения раздельного учета задействованных активов по видам регулируемых услуг и в целом по иной деятельности из всего перечня основных средств выделяются:
1) прямо задействованные активы на услуги;
2) общие активы.

11. Прямо задействованные активы относятся непосредственно на определенную услугу. Общие активы относятся на услуги с применением баз распределения и рассчитанных на их основе коэффициентов распределения.

12. Основные средства субъекта для целей ведения раздельного учета затрат и формирования прибыли на задействованные активы группируются субъектом самостоятельно в соответствии с группами основных средств, определенными его учетной политикой, в том числе:
1) здания и сооружения;
2) машины, оборудование и передаточные устройства;
3) транспортные средства;
4) хозяйственный инвентарь;
5) фиксированные активы, не включенные в другие группы (прочие основные средства).

13. Для каждой группы общих основных средств составляется расчет по форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам, результатом которого является определение коэффициента распределения для группы основных средств в целом. При расчете коэффициента распределения общих основных средств либо нематериальных активов, предусмотренном приложением 1 к настоящим Правилам, вносятся все единицы общих основных средств группы, определяется база распределения для каждой группы общих активов. Коэффициенты распределения каждой группы общих основных средств по видам регулируемых услуг и в целом по иной деятельности определяются как частное от деления суммы отнесенных стоимостей каждой единицы общих основных средств на данный вид услуги к суммарной стоимости общих основных средств в данной группе.
В расчете коэффициента распределения общих основных средств либо нематериальных активов отдельной строкой определяется база распределения и рассчитываются коэффициенты распределения нематериальных активов (общих), используемых при оказании двух и более видов услуг.

14. Для распределения стоимости задействованных активов на услуги заполняется отчет о распределении задействованных активов по видам услуг, по форме согласно приложению 2 к настоящим Правилам, в которой стоимость активов определяется на основе остаточной стоимости основных средств субъекта по состоянию на последнюю отчетную дату предыдущего финансового года. Коэффициент распределения для каждой группы основных средств переносится в отчет о распределении задействованных активов по видам услуг из итоговой строки соответствующего расчета коэффициента распределения общих основных средств либо нематериальных активов. Стоимость активов группы основных средств, относящаяся на каждую услугу, определяется как произведение стоимости задействованных активов на коэффициент распределения.

§ 3. Затраты

15. Затраты, связанные с оказанием регулируемых видов услуг и иной деятельностью, распределяются в соответствии с учетной политикой субъекта и (или) методикой ведения раздельного учета доходов, затрат и задействованных активов, согласованной с уполномоченным органом.
Отчет о распределении затрат составляется по форме согласно приложению 5 к настоящим Правилам.

16. Затраты подразделяются на прямые, которые полностью относятся на соответствующую услугу, либо общие, которые связаны с предоставлением двух и более видов услуг и относятся на данные услуги с применением базы распределения.

17. Для формирования затрат используются данные бухгалтерского учета. В бухгалтерском учете прямые затраты формируются на отдельных счетах (субсчетах), соответствующих каждой регулируемой услуге и в целом иной деятельности. Для общих затрат бухгалтерским учетом предусматриваются отдельные счета (субсчета) затрат.

18. Раздельному учету подлежат все затраты субъекта на оказание регулируемых услуг и иной деятельности, в том числе затраты, не учитываемые и учитываемые в соответствии с особым порядком формирования затрат, применяемом при утверждении тарифов (цен, ставок сборов) на услуги (товары, работы) субъектов естественных монополий (далее - затраты по особому порядку), включающим в себя следующие статьи:
1) износ основных средств и амортизация нематериальных активов;
2) расходы на ремонт основных средств, не приводящие к росту стоимости основных средств;
3) расходы на оплату труда;
4) расходы по социальному налогу;
5) расходы на эксплуатацию;
6) расходы периода;
7) прочие расходы.
Внутри каждой статьи затраты могут быть детализированы более подробно.

19. Износ основных средств, используемых при оказании двух и более услуг, определяется для каждой группы основных средств, перечисленных в пункте 12 настоящих Правил и распределяется на регулируемые услуги и иную деятельность с использованием коэффициентов распределения, рассчитанных по форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

20. Амортизация общих нематериальных активов распределяется на регулируемые услуги и иную деятельность по коэффициентам распределения, рассчитанным по форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

21. Расходы на ремонт основных средств (общих), не приводящие к росту стоимости основных средств, относятся на услуги согласно соответствующим коэффициентам распределения по группам основных средств, рассчитанным по форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

22. Расходы на оплату труда могут быть прямыми и общими. Производственный персонал по отношению к технологическому процессу подразделяется на группы:
1) персонал, занятый в основной и не основной деятельности;
2) вспомогательный персонал;
3) административно-управленческий персонал.
В каждой группе персонала расходы по оплате труда прямо относятся на конкретную услугу, если работа персонала непосредственно связана только с одной услугой.
Если в данной группе имеется персонал, работа которого связана с оказанием двух и более услуг, то расходы по оплате труда распределяются между услугами согласно коэффициентам распределения общих активов (в целом, по всем группам), рассчитанным на основе данных согласно приложению 1 к настоящим Правилам, либо с использованием базы распределения, определенной субъектом и согласованной с уполномоченным органом, и рассчитанными по форме согласно приложению 3 к настоящим Правилам коэффициентами распределения.

23. Расходы по социальному налогу распределяются на услуги по тем же коэффициентам распределения, что и расходы на оплату труда в соответствующей группе персонала либо пропорционально распределению фонда оплаты труда.

24. Расходы на эксплуатацию основных средств относятся на услуги с использованием коэффициента распределения соответствующих групп основных средств (приложение 1 к настоящим Правилам). При распределении расходов на эксплуатацию по видам регулируемых услуг и в целом по иной деятельности принимается во внимание следующее:
1) затраты на материалы на обслуживание основных средств распределяются на услуги по принципу распределения на услуги соответствующих основных средств;
2) затраты на топливо относятся на услуги с применением базы распределения (согласованной с уполномоченным органом) и рассчитанных на их основе коэффициентов распределения;
3) затраты на горюче-смазочные материалы (ГСМ) распределяются на услуги по коэффициенту распределения группы основных средств "транспорт и спецтехника" (приложение 1 к настоящим Правилам), с которыми эти затраты связаны;
4) услуги (аренда) автотранспорта, аренда основных средств, услуги связи относятся на услуги прямо, если они связаны с оказанием только одной услуги. Если данные услуги связаны с оказанием двух и более услуг, то они распределяются по базе распределения затрат (согласованной с уполномоченным органом) и рассчитанных коэффициентов распределения;
5) расходы на электрическую энергию на хозяйственные нужды, отопление, горячее водоснабжение, холодное водоснабжение, канализацию и прочие коммунальные услуги для основного и вспомогательного производства относятся на услуги прямо в случае, если они непосредственно связаны с оказанием одной услуги, или по коэффициенту распределения на услуги, рассчитанному для соответствующих зданий и сооружений в случае, если они связаны с оказанием двух и более услуг;
6) расходы на обучение персонала, командировочные расходы, расходы на охрану труда относятся на услуги по тем же принципам, что и оплата труда соответствующих групп персонала;
7) расходы на пожарную и сторожевую охрану относятся на услуги аналогично распределению износа соответствующих основных средств;
8) расходы на прочие эксплуатационные затраты относятся на услуги по базе распределения, определенной субъектом и согласованной с уполномоченным органом.

25. Распределение расходов периода осуществляется в следующем порядке:
1) общие и административные расходы распределяются на услуги по тем же принципам, что и соответствующие затраты основного производства;
2) расходы по реализации относятся прямо на услуги, если они непосредственно связаны с оказанием определенной услуги. Если данные расходы связаны с оказанием двух и более услуг, то они распределяются на услуги с использованием базы распределения, принятой субъектом и согласованной уполномоченным органом, и коэффициентов распределения, рассчитанных по форме согласно приложению 4 к настоящим Правилам;
3) расходы по вознаграждениям (процентам) относятся на услуги прямо, если они непосредственно связаны с оказанием определенной услуги. Если данные расходы связаны с оказанием двух и более услуг, то они распределяются на услуги с использованием базы распределения, принятой субъектом и согласованной уполномоченным органом, и коэффициентов распределения, рассчитанных по форме согласно приложению 4 к настоящим Правилам.

26. Прочие расходы относятся на услуги прямо, если они непосредственно связаны с оказанием определенной услуги. Если данные расходы связаны с оказанием двух и более услуг, то они распределяются на услуги с использованием базы распределения, определенной субъектом и согласованной уполномоченным органом.

Глава 3. Отчетность по доходам, расходам и
задействованным активам по видам регулируемых услуг.
Взаимосвязь между данными раздельного учета и данными
бухгалтерского учета

27. Отчетность, представляемая субъектом уполномоченному органу в соответствии с настоящими Правилами, включает в себя:
1) расчет коэффициента распределения общих основных средств (по группам), либо нематериальных активов по форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам;
2) отчет о распределении задействованных активов по видам услуг по форме согласно приложению 2 к настоящим Правилам;
3) расчет коэффициентов распределения расходов на оплату труда персонала по форме согласно приложению 3 к настоящим Правилам;
4) расчет коэффициентов распределения расходов периода по форме согласно приложению 4 к настоящим Правилам;
5) отчет о распределении затрат по видам услуг по форме согласно приложению 5 к настоящим Правилам;
6) отчет о распределении доходов по видам услуг по форме согласно приложению 6 к настоящим Правилам.

28. Субъекты до 1 мая текущего года представляют в уполномоченный орган отчетность, предусмотренную пунктом 27 настоящих Правил, за предыдущий календарный год.

29. Общая сумма доходов в отчете о распределении доходов по видам услуг должна соответствовать данным, отраженным по строке "Доход от реализации товаров, работ и услуг" отчета о результатах финансово-хозяйственной деятельности, составляемого субъектом в соответствии с законодательством о бухгалтерском учете и финансовой отчетности, за соответствующий период.

30. Итоговая сумма затрат в отчете о распределении затрат по видам услуг за минусом расходов периода должна соответствовать данным, отраженным по строке "Себестоимость реализованных товаров (работ, услуг)" отчета о результатах финансово-хозяйственной деятельности, составляемого субъектом в соответствии с законодательством о бухгалтерском учете и финансовой отчетности, за соответствующий период.

31. Итоговая сумма расходов периода в отчете о распределении затрат по видам услуг должна соответствовать данным, отраженным по строке "Расходы периода" отчета о результатах финансово-хозяйственной деятельности, составляемого субъектом в соответствии с законодательством о бухгалтерском учете и финансовой отчетности, за соответствующий период.

32. Учетная (остаточная) стоимость основных средств и нематериальных активов должна соответствовать данным бухгалтерского учета на соответствующую дату.

33. Отчетность на бумажном носителе подписывается руководителем и главным бухгалтером субъекта и заверяется печатью. Отчетность представляется в уполномоченный орган на электронном и бумажном носителе. Отчетность на электронном носителе должна соответствовать отчетности, предоставленной на бумажном носителе.

Приложение 1
к Правилам ведения раздельного учета
доходов, затрат и задействованных активов
субъектами естественных монополий,
оказывающими услуги по производству
и (или) передаче и (или)
распределению тепловой энергии

Расчет коэффициента распределения общих
основных средств по группе
_______________________________________,
(наименование группы основных средств)
либо нематериальных активов на ____ год

N№	Наиме- нование	Рабо- чее сос- тоя- ние (рабо- тает или в ре- зер- ве)	Оста- точная стои- мость на начало года всего, тыс. тенге	Наиме- нова- ние пока- зате- ля для базы рас- преде- ления (на- тур. пока- зате- ль)	Значение показателя базы распределения
					всего	Регулируемая услуга N 1
					в на- тур. пока- зат.	в на- тур. пока- зат.	коэф- фи- циент гр.6/ гр.5	стои- мость, тыс. тенге гр.7/ гр.3
	1	2	3	4	5	6	7	8
	группа общих основных средств N 1
1.1.	объект N 1
1.2.	объект N 2
1.3.	объект N 3
1._	...
	стоимость группы, тыс.тенге (сумма (стр. 1.1.; стр.1._)		(сумма (стр. 1.1.; стр. 1._)					(сумма (стр. 1.1.; стр. 1._)
	Коэффи- циент распре- деления по группе							гр.8/ гр.3

(продолжение таблицы)

№N	Наимено- вание	Значение показателя базы распределения
		Регулируемая услуга N 2			Иные услуги
		в на- тур. пока- зат.	коэф- фи- циент гр. 9/ гр.5	стои- мость, тыс. тенге гр. 10* гр.3	в на- тур. пока- зат.	коэф- фи- циент гр.12/ гр.5	стои- мость, тыс. тенге гр.13/ гр.3
	1	9	10	11	12	13	14
	группа общих основных средств N 1
1.1.	объект N 1
1.2.	объект N 2
1.3.	объект N 3
1._	...
	стоимость группы, тыс.тенге (сумма (стр.1.1.; стр.1._)			(сумма (стр. 1.1.; стр. 1._)			(сумма (стр. 1.1.; стр. 1._)
	Коэффициент распределе- ния по группе			гр.11/ гр.3			гр.14/ гр.3

М.П.

Руководитель ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

Главный бухгалтер ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

"____"»_______________ год

Приложение 2
к Правилам ведения раздельного учета
доходов, затрат и задействованных активов
субъектами естественных монополий,
оказывающими услуги по производству
и (или) передаче и (или)
распределению тепловой энергии

Отчет о распределении задействованных
активов по видам услуг на _____ год

№N	Наименование основных средств	Оста точная стои- мость задей- ство- ванных активов на начало года всего, тыс. тенге	распределение задействованных активов по видам услуг
			Регулируемая услуга N 1		Регулируемая услуга N 2		иные услуги
			к-т рас- преде- ления из прил.1	стои- мость ак- тива, тыс. тенге гр.3* гр.4	к-т рас- преде- ления из прил.1	стои- мость ак- тива, тыс. тенге гр.3* гр.6	к-т рас- преде- ления из прил.1	стои- мость ак- тива, тыс. тенге гр.3* гр.8
1	2	3	4	5	6	7	8	9
1.	здания и сооружения:
1.1.	прямо задей- ствованные*
1.2.	общие
2.	Машины, обо- рудование и передаточные устройства:
2.1.	прямо задей- ствованные*
2.2.	Общие
3.	Транспортные средства:
3.1.	прямо задей- ствованные*
3.2.	Общие
4.	Хозяйственный инвентарь:
4.1.	прямо задей- ствованные*
4.2.	Общие
5.	Прочие основ- ные средства:
5.1.	прямо задей- ствованные*
5.2.	Общие
	ВСЕГО
6.	Нематериаль- ные активы

* - прямо задействованные активы, то есть активы связанные с оказанием только одной (конкретной) услуги, не распределяются по коэффициентам распределения и относятся прямо на конкретную услугу. При этом, при заполнении отчета стоимость прямо задействованных активов заносится в соответствующие графы 5, 7 либо 9 данной таблицы.

М.П.

Руководитель ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

Главный бухгалтер ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

"____"»_______________ год

Приложение 3
к Правилам ведения раздельного учета
доходов, затрат и задействованных активов
субъектами естественных монополий,
оказывающими услуги по производству
и (или) передаче и (или)
распределению тепловой энергии

Расчет коэффициентов распределения расходов
на оплату труда персонала на ____ год

N	Табельный номер сотрудника	Годо- вой фонд зара- ботной платы, тыс. тенге	Наиме- нование пока- зателя для базы распре- деления (натур. показа- тель)	Значение показателя базы распределения
				всего	Регулируемая услуга N 1
				в на- тур. пока- зат.	в на- тур. пока- зат.	коэф- фици- ент гр.5/ гр.4	фонд зар. платы для данн. услуги, тыс. тенге гр.6* гр.2
	1	2	3	4	5	6	7
1.	Персонал, заня- тый в основной и неосновной деятельности:
1.1.	Сотрудник
1.2.	Сотрудник
1.__	...
2.	Вспомогат. персонал:
2.1.	Сотрудник
2.2.	Сотрудник
2.__	...
3.	Административно- управленческий персонал:
3.1.	Сотрудник
3.2.	Сотрудник
3.__	...
	ВСЕГО ФОТ, тыс. тенге (стр.1+ стр.2+стр.3)	(стр.1+ стр.2+ стр.3)					(стр.1+стр.2+ стр.3)
	Коэффициент распределения затрат по оплате труда						гр.7/ гр.2

(продолжение таблицы)

№	Табельный номер сотрудника	Значение показателя базы распределения
		Регулируемая услуга N 2			Иные услуги
		в на- тур. пока- зат.	коэф- фици- ент гр.8/ гр.4	фонд зар. платы для данн. услуги, тыс. тенге гр.9* гр.2	в на- тур. пока- зат.	коэф- фици- ент гр.12/ гр.5	фонд зар. платы для данн. услуги, тыс. тенге гр.12* гр.2
	1	8	9	10	11	12	13
1.	Персонал, заня- тый в основной и неосновной деятельности:
1.1.	Сотрудник
1.2.	Сотрудник
1.__	...
2.	Вспомогат. персонал:
2.1.	Сотрудник
2.2.	Сотрудник
2.__	...
3.	Административно-управленческий персонал:
3.1.	Сотрудник
3.2.	Сотрудник
3.__	...
	ВСЕГО ФОТ, тыс. тенге (стр.1+ стр.2+ стр.3)			(стр.1+ стр.2+ стр.3)			(стр.1+ стр.2+ стр.3)
	Коэффициент распределения затрат по оплате труда			гр.10/ гр.2			гр.13/ гр.2

М.П.

Руководитель ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

Главный бухгалтер ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

"____"»_______________ год

Приложение 4
к Правилам ведения раздельного учета
доходов, затрат и задействованных активов
субъектами естественных монополий,
оказывающими услуги по производству
и (или) передаче и (или)
распределению тепловой энергии

Расчет коэффициентов распределения
расходов периода на ____ год

N	Наименование	Общая сумма, в тыс. тенге	Наиме- нование пока- зателя для базы распре- деления (натур. показа- тель)	Значение показателя базы распределения
				всего	Регулируемая услуга N 1
				в на- тур. пока- зат.	в на- тур. пока- зат.	коэф- фициент гр.5/ гр.4	сумма затрат на данную услугу, тыс. тенге гр.6* гр.2
	1	2	3	4	5	6	7
1.	Расходы по реализации
2.	Расходы по вознаграж- дениям
3.	...
	ВСЕГО затрат, тыс. тенге (стр.1+ стр.2+стр.3)	(стр.1+ стр.2+ стр.3)					(стр.1+ стр.2+ стр.3)

продолжение таблицы

№	Значение показателя базы распределения
	Регулируемая услуга N 2			Иные услуги
	в натур. пока- зат.	коэф- фициент гр.8/ гр.4	сумма затрат на данную услугу, тыс. тенге гр.9* гр.2	в натур. пока- зат.	коэф- фици- ент гр.12/ гр.5	сумма затрат на данную услугу, тыс. тенге гр.12* гр.2
	8	9	10	11	12	13
1.
2.
3.
			(стр.1+ стр.2+ стр.3)			(стр.1+ стр.2+ стр.3)

М.П.

Руководитель ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

Главный бухгалтер ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

"____"»_______________ год

Приложение 5
к Правилам ведения раздельного учета
доходов, затрат и задействованных активов
субъектами естественных монополий,
оказывающими услуги по производству
и (или) передаче и (или)
распределению тепловой энергии

Отчет о распределении затрат
по видам услуг на _____ год

№N	Наимено- вание	сумма за отчетный период по бух. учету, тыс. тенге			Распределение суммы по особому порядку на услуги
		в с е г о	в том числе		Регулируемая услуга N 1		Регулируемая услуга N 2		Иные услуги
			сумма затрат, не учтен- ная в тарифе соглас- но осо- бому порядку	сумма по осо- бому по- рядку	коэф- фици- ент расп- реде- ления	сумма затрат на данную услугу, гр.6* гр.5	коэф- фици- ент расп- реде- ления	сумма затрат на данную услугу, гр.8* гр.5	коэф- фици- ент расп- реде- ления	сумма затрат на данную услугу, гр.10* гр.5
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
1.	Износ основных средств:
1.1.	прямо задействов. затраты*
1.2.	общие затраты
2.	Амортизация нематери- альных активов:
2.1.	прямо задействов. затраты*
2.2.	общие затраты
3.	Расходы на оплату труда:
3.1.	прямо задействов. затраты*
3.2.	общие затраты
4.	Расходы на эксплу- атацию:
4.1.	прямо задействов. затраты*
4.2.	общие затраты
5.	Расходы периода:
5.1.	прямо задействов. затраты*
5.2.	общие затраты
6.	Прочие расходы
6.1.	прямо задействов. затраты*
6.2.	общие затраты
	ИТОГО:

* - прямо задействованные затраты, то есть затраты связанные с оказанием только одной (конкретной) услуги, не распределяются по коэффициентам распределения и относятся прямо на конкретную услугу. При этом, при заполнении отчета сумма прямо задействованных затрат заносится в соответствующие графы 7, 9 либо 11 данной таблицы.

М.П.

Руководитель ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

Главный бухгалтер ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

"____"»_______________ год

Приложение 6
к Правилам ведения раздельного учета
доходов, затрат и задействованных активов
субъектами естественных монополий,
оказывающими услуги по производству
и (или) передаче и (или)
распределению тепловой энергии

Отчет о распределении доходов по
видам услуг на ______ год

Отчет- ный период	Доход от всей деятельности за отчетный период по бух. учету, тыс. тенге
	общая сумма (всего)	в том числе доход от
		регулируемой услуги N 1			регулируемой услуги N 2
		Факти- ческий объем ока- занных услуг (в Гкал)	Утверж- денный тариф (тенге за 1 Гкал)	Доход от данной услуги гр.3* гр.4	Факти- ческий объем ока- занных услуг (в Гкал)	Утверж- денный тариф (тенге за 1 Гкал)	Доход от данной услуги гр.6* гр.7
1	2	3	4	5	6	7	8

(продолжение таблицы)

Доход от всей деятельности за отчетный период по бух. учету, тыс.тенге
в том числе доход от
иных услуг
всего гр.12+ гр.15	В том числе
	иных услуг N 1			иных услуг ...
	объем	цена	доход гр.10* гр.11	объем	цена	доход гр.13* гр.14
9	10	11	12	13	14	15

М.П.

Руководитель ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

Главный бухгалтер ______________________ _______________
Ф.И.О. подпись

"____"»_______________ год

Жылу энергиясын өндіру және (немесе) беру және (немесе) бөлу бойынша қызметтер көрсететін табиғи монополиялар субъектілерінің табыстарды, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтерді бөлектеп есепке алуды жүргізу ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2005 жылғы 13 қыркүйектегі N 266-НҚ Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2005 жылғы 5 қазанда тіркелді. Тіркеу N 3872. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының 2013 жылғы 24 шілдедегі № 221-НҚ бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттiгi төрағасының 24.07.2013 № 221-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Табиғи монополиялар және реттелетін нарықтар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабы 1-тармағының 15) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 13 мамырдағы N 455 қаулысымен мақұлданған Табиғи монополиялар салаларындағы тарифтік саясатты жетілдіру тұжырымдамасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
Ескерту. Бұйрықтың кіріспесіне өзгерту енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының 2009.02.05 N 30-НҚ бұйрығымен.
1. Қоса беріліп отырған Жылу энергиясын өндіру және (немесе) беру және (немесе) бөлу бойынша қызметтер көрсететін табиғи монополиялар субъектілерінің табыстарды, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтерді бөлектеп есепке алуды жүргізу ережесі бекітілсін.
2. Жылу энергиясын өндіру және (немесе) беру және (немесе) бөлу бойынша қызметтер көрсететін табиғи монополиялар субъектілері қызмет түрлері бойынша табыстарды, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтерді бөлектеп есепке алуды жүргізу әдістемелерін табиғи монополиялар туралы заңнамаға сәйкес әзірлесін және бекітсін не есепке алу саясатына тиісті өзгерістер енгізсін және 2006 жылғы 1 қаңтарға дейінгі мерзімде табиғи монополиялар салаларындағы қызметтерді реттеу мен бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті органға әдістемелерін келісуге ұсынсын.
3. Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігінің Электр және жылу энергетикасы саласындағы реттеу мен бақылау департаменті (А.В.Шкарупа) осы бұйрықтың белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін.
4. Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігінің Әкімшілік жұмысы және талдау департаменті (Е.О.Есіркепов) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін:
1) оның ресми бұқаралық ақпарат құралдарында белгіленген тәртіппен жариялануын қамтамасыз етсін;
2) оны Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігінің құрылымдық бөлімшелері мен аумақтық органдарының, облыстық (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) атқарушы органдарының назарына жеткізсін.
5. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының бірінші орынбасары Н.Ш.Алдабергеновке жүктелсін.
6. Осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күнінен бастап күшіне енеді.

Төраға

Қазақстан Республикасы
Табиғи монополияларды реттеу
агенттігі төрағасының
2005 жылғы 13 қыркүйектегі
N 266-НҚ бұйрығымен
бекітілген

Жылу энергиясын өндіру және (немесе) беру және
(немесе) бөлу бойынша қызметтер көрсететін табиғи
монополиялар субъектілерінің табыстарды, шығындар
мен қолданысқа енгізілген активтерді бөлектеп
есепке алуды жүргізу ережесі

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Жылу энергиясын өндіру және (немесе) беру және (немесе) бөлу бойынша қызметтер көрсететін табиғи монополиялар субъектілерінің табыстарды, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтерді бөлектеп есепке алуды жүргізу ережесі (бұдан әрі - Ереже) "Табиғи монополиялар және реттелетін нарықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес әзірленді және жылу энергиясын өндіру және (немесе) беру және (немесе) бөлу бойынша қызметтер көрсететін табиғи монополиялар субъектілеріне (бұдан әрі - субъектілер) қолданылады.
Ескерту. 1-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының 2009.02.05 N 30-НҚ бұйрығымен.

2. Субъектілер реттеліп көрсетілетін қызметтердің әрбір түрі бойынша, оның ішінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бекітілген реттеліп көрсетілетін қызметтердің тізбесі бойынша және тұтастай өзге қызмет бойынша табыстарды, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтерді бөлектеп есепке алуды жүзеге асырады.

3. Бөлектеп есепке алу реттеліп көрсетілетін қызметтердің әрбір түрі бойынша және тұтастай өзге қызмет бойынша табыстар, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтер туралы деректер жинау мен қорыту жүйесін білдіреді.

4. Бөлектеп есепке алудың негізгі қағидаттары:
1) табыстарды, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтерді бастапқы құжаттар деректерінің негізінде қызметтердің тиісті түрлеріне тікелей жатқызу (тікелей жатқызу мүмкін болған жағдайда) басымдығы;
2) олар байланысқан қызметтердің сол бір түрлерімен табыстардың, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтердің себеп-салдар байланысының болуы;
3) табыстарды, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтерді реттеліп көрсетілетін қызметтердің тиісті түрлеріне жатқызу және бөлу кезіндегі ашықтығы.

5. Бөлектеп есепке алу осы Ережеге сәйкес қызметтердің түрлері бойынша табыстарды, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтерді бөлуге нақтылаудың қажетті деңгейін қамтамасыз етуге тиіс бастапқы құжаттарға және (немесе) бухгалтерлік және басқарушылық есептің деректеріне негізделуі тиіс. Ереже субъектілердің белгіленген қаржылық және салық есептілігін ұсынудың тәртібі мен нысанын өзгертпейді.

6. Бөлектеп есепке алуды жүргізу мақсатында осы Ережеде қолданылатын негізгі ұғымдар:
1) бөлу базасы - шығындар мен активтердің қолданысқа енгізілген дәрежесін қызметтер түрлеріне бөлу үшін пайдаланылатын сандық көрсеткіш (көрсеткіштер);
2) қолданысқа енгізілген активтер - субъектінің негізгі құралдар мен материалдық емес активтерді қамтитын қызмет (қызметтер) ұсыну үшін пайдаланылатын активтері;
3) бөлу коэффициенті - қызметтер арасында шығындар мен активтерді бөлу үшін бөлу базасын қолданудың нәтижесінде алынған жалпы шығындардың немесе активтердің үлесі;
4) жалпы активтер - қызметтердің екі және одан да көп түрлерін ұсынуға байланысты, бірақ осы қызметтермен қандай да бір белгілі себеп-салдар байланысы жоқ активтер, сондықтан да олардың қызметтер ұсынуда қолданысқа енгізілген дәрежесі уәкілетті органмен келісілген бөлу базасының негізінде анықталуы мүмкін;
5) жалпы шығындар - қызметтердің екі және одан да көп түрлерін ұсынуға байланысты, бірақ осы қызметтермен қандай да бір белгілі себеп-салдар байланысы жоқ шығындар, сондықтан да уәкілетті органмен келісілген бөлу базасының негізінде бөлінеді;
6) қызметтерге тікелей қолданысқа енгізілген активтер - белгілі бір қызмет ұсынуға тікелей себеп-салдар байланыстары бар қолданысқа енгізілген активтер, сондықтан да белгілі бір қызметке тікелей және бір мәнді жатқызылуы мүмкін;
7) қызметтерге тікелей шығындар - белгілі бір қызметпен тікелей себеп-салдар байланысы бар шығындар, сондықтан да белгілі бір қызметке тікелей және бір мәнді жатқызылуы мүмкін.
Осы Ережеде пайдаланылатын өзге де ұғымдар мен терминдер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қолданылады.

7. Осы Ереженің негізінде субъектілер бөлектеп есепке алуды жүргізу мақсатында реттеліп көрсетілетін қызметтердің түрлері бойынша және тұтастай өзге де қызмет бойынша табыстарды, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтерді бөлектеп есепке алуды жүргізу әдістемесін уәкілетті органмен келісілген есепке алу саясатының жекелеген бөлімі не құжат түрінде әзірлейді.

8. Субъект жалпы активтер мен шығындарды бөлу базасы ретінде көрсеткіштерді өз бетінше таңдайды және оларды уәкілетті органмен келіседі. Бөлу базасын анықтау үшін пайдаланылатын деректер мынадай талаптарға жауап беруге тиіс:
1) деректердің дұрыстығы мен тексерілуі;
2) технологиялық процеске қатысуына сүйене отырып, деректерді таңдаудың негізділігі.
Қолданысқа енгізілген активтердің бөлу базалары қаржылық жылдың қорытындылары бойынша жылына бір рет қайта қаралуы мүмкін.

2-тарау. Табыстарды, шығындар мен қолданысқа
енгізілген активтерді реттеліп көрсетілетін
қызметтердің түрлері бойынша және тұтастай
өзге де қызмет бойынша бөлу

&1. Реттеліп көрсетілетін қызметтер мен тұтастай
өзге де қызметті көрсетуден алынатын табыстар

9. Қызметтер көрсетуден алынатын табыстар реттеліп көрсетілетін қызметтердің түрлері бойынша және тұтастай өзге де қызмет бойынша бастапқы құжаттар мен бухгалтерлік есеп деректерінің негізінде:
1) қызметтің реттеліп көрсетілетін түрлері бойынша - жасалған шарттардың шеңберінде көрсетілген қызметтердің іс жүзіндегі көлеміне сәйкес және уәкілетті орган бекіткен тарифтер бойынша;
2) қызметтің реттеліп көрсетілмейтін түрлері бойынша - тиісті қызметтер ұсынылған көлемдер мен бағаларға сүйене отырып, жеке ескеріледі.
Табыстарды бөлу туралы есеп осы Ережеге берілген 6-қосымшаның нысанына сәйкес жасалады.

&2. Қолданысқа енгізілген активтер

10. Қолданысқа енгізілген активтерді реттеліп көрсетілетін қызметтердің түрлері бойынша және тұтастай өзге де қызмет бойынша бөлектеп есепке алуды жүргізу мақсатында негізгі құралдардың барлық тізбесінен:
1) қызметтерге тікелей қолданысқа енгізілген активтер;
2) жалпы активтер болып бөлінеді.

11. Тікелей қолданысқа енгізілген активтер белгілі бір қызметке тікелей жатады. Жалпы активтер қызметтерге бөлу базасы мен олардың негізінде есептелген бөлу коэффициенттерін қолдана отырып, жатқызылады.

12. Қолданысқа енгізілген активтерге шығындарды бөлектеп есепке алуды жүргізу және пайданы қалыптастыру мақсатында субъектінің негізгі құралдары оның есепке алу саясатында белгіленген негізгі құралдардың топтарына сәйкес субъекті өз бетінше топтастырады, оның ішінде:
1) ғимараттар мен құрылыстар;
2) машиналар, жабдықтар және табыстау құрылғылары;
3) көлік құралдары;
4) шаруашылық құрал-жабдық;
5) басқа топтарға енгізілмеген тіркелген активтер (өзге де негізгі құралдар).

13. Жалпы негізгі құралдардың әрбір тобы үшін нәтижесі негізгі құралдардың тобы үшін тұтастай бөлу коэффициентін анықтау болып табылатын осы Ереженің 1-қосымшасының нысанына сәйкес есеп жасалады. Осы Ереженің 1-қосымшасында көзделген жалпы негізгі құралдарының не материалдық емес активтердің бөлу коэффициентін есептеген кезде топтың жалпы негізгі құралдарының барлық бірліктері енгізіледі, жалпы активтердің әрбір тобы үшін бөлу базасы анықталады. Реттеліп көрсетілетін қызметтердің түрлері бойынша және тұтастай өзге де қызмет бойынша жалпы негізгі құралдардың әрбір тобының бөлу коэффициенттері қызметтің осы түріне жалпы негізгі құралдардың әрбір бірлігінің жатқызылған құндары сомасының осы топтағы жалпы негізгі құралдардың жиынтық құнына бөліндісі ретінде анықталады.
Жалпы негізгі құралдарының не материалдық емес активтердің бөлу коэффициентін есептеген кезде жеке жолмен бөлу базасы анықталады және қызметтердің екі және одан да көп түрлерін көрсету кезінде пайдаланылатын материалдық емес (жалпы) активтерді бөлу коэффициенттері есептеледі.

14. Қызметтерге қолданысқа енгізілген активтердің құнын бөлу үшін осы Ережеге берілген 2-қосымшаның нысанына сәйкес кесте толтырылады, онда активтердің құны алдыңғы қаржы жылының соңғы есепті күнгі жағдайы бойынша субъектінің негізгі құралдарының қалдық құнының негізінде анықталады. Негізгі құралдардың әрбір тобы үшін бөлу коэффициенті жалпы негізгі құралдарды не материалдық емес активтерді бөлу коэффициентінің тиісті есебінің жиынтық жолынан қызметтер түрлері бойынша қолданысқа енгізілген активтерді бөлу туралы есепке ауыстырылады. Әрбір қызметке жатқызылған негізгі құралдардың тобы активтерінің құны қолданысқа енгізілген активтер құнының бөлу коэффициентіне туынды ретінде анықталады.

&3. Шығындар

15. Қызметтердің реттеліп көрсетілетін түрлерін және тұтастай өзге де қызметті көрсетуге байланысты шығындар субъектінің есепке алу саясатына және (немесе) уәкілетті органмен келісілген табыстарды, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтерді бөлектеп есепке алуды жүргізу әдістемесіне сәйкес бөлінеді.
Шығындарды бөлу туралы есеп осы Ережеге берілген 5-қосымшаның нысанына сәйкес жасалады.

16. Шығындар тиісті қызметке толығымен жататын тікелей не қызметтің екі және одан да көп түрлерін көрсетумен байланысты және осы қызметтерге бөлу базасын қолдану арқылы жататын жалпы болып бөлінеді.

17. Шығындарды қалыптастыру үшін бухгалтерлік есептің деректері пайдаланылады. Бухгалтерлік есепте тікелей шығындар әрбір реттеліп көрсетілетін қызметке және тұтастай өзге қызметке сәйкес келетін жеке шоттарда (субшоттарда) құралады. Жалпы шығындар үшін бухгалтерлік есепте шығындардың жеке шоттары (субшоттары) көзделеді.

18. Бөлектеп есепке алуға реттеліп көрсетілетін қызметтерді және өзге де қызмет көрсетуге арналған субъектінің барлық шығындары жатады, оның ішінде табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтер (бағалар, алым ставкаларын) бекіту кезінде қолданылатын шығындарды қалыптастырудың ерекше тәртібіне (бұдан әрі - ерекше тәртібі бойынша шығындар) сәйкес ескерілмейтін және ескерілетін шығындар, өзінде мынадай баптарды қамтиды:
1) негізгі құралдардың тозуы және материалдық емес активтер амортизациясы;
2) негізгі құралдар құнының өсуіне алып келмейтін негізгі құралдарды жөндеу шығыстары;
3) еңбекке ақы төлеу шығыстары;
4) әлеуметтік салық бойынша шығыстар;
5) пайдалануға жұмсалған шығыстар;
6) кезең шығыстары;
7) өзге шығыстар.
Әрбір баптың ішінде шығындар барынша жан-жақты нақтылануы мүмкін.

19. Екі және одан да көп қызмет көрсетуде пайдаланылатын негізгі құралдардың тозуы осы Ереженің 12-тармағында санамаланған негізгі құралдардың әрбір тобы үшін айқындалады және осы Ережеге берілген 1-қосымшаның нысанына сәйкес есептелген бөлу коэффициенттерді пайдалана отырып, реттеліп көрсетілетін және өзге де қызметке бөлінеді.

20. Жалпы материалдық емес активтердің амортизациясы осы Ережеге берілген 1-қосымшаның нысанына сәйкес есептелген бөлу коэффициенттері бойынша реттеліп көрсетілетін және өзге де қызметке бөлінеді.

21. Негізгі құралдар құнының өсуіне алып келмейтін негізгі құралдарды (жалпы) жөндеуге жұмсалған шығыстар осы Ережеге берілген 1-қосымшаның нысанына сәйкес есептелген негізгі құралдардың топтары бойынша бөлудің тиісті коэффициенттеріне сәйкес қызметтерге жатады.

22. Еңбекке ақы төлеу шығыстары тікелей және жалпы болуы мүмкін. Технологиялық процеске қатысы бойынша өндірістік персонал мынадай топтарға бөлінеді:
1) негізгі және негізгі емес қызметпен айналысатын персонал;
2) көмекші персонал;
3) әкімшілік-басқару персоналы.
Персоналдың әрбір тобындағы еңбекке ақы төлеу бойынша шығыстары, егер персоналдың жұмысы тек бір ғана қызметпен тікелей байланысты болса, нақты қызметке тікелей жатады.
Егер осы топта жұмысы екі немесе одан да көп қызметтер көрсетуге байланысты персонал бар болса, онда қызметтер арасында еңбекке ақы төлеу бойынша шығыстар осы Ережеге берілген 1-қосымшаның деректері негізінде есептелген жалпы активтердің бөлу коэффициенттеріне (тұтастай барлық топтар бойынша), сәйкес не субъектімен айқындалған және уәкілетті органмен келісілген бөлу базасын қолдану арқылы және де осы Ережеге берілген 3-қосымшаның нысаны бойынша есептелген бөлу коэффициенттерімен бөлінеді.

23. Әлеуметтік салық бойынша шығыстар қызметтерге персоналдың тиісті тобындағы еңбекке ақы төлеуге арналған шығыстар сияқты сол бір бөлу коэффициенттері бойынша не еңбекке ақы төлеу қорының бөлінуіне тепе-тең бөлінеді.

24. Негізгі құралдарды пайдалану шығыстары негізгі құралдардың (осы Ережеге берілген 1-қосымша) тиісті топтарының бөлу коэффициентін пайдалана отырып, қызметтерге жатады. Пайдалану шығыстарын реттеліп көрсетілетін қызмет түрлері және тұтастай өзге де қызмет бойынша бөлу кезінде мыналар назарға алынады:
1) негізгі құралдарға қызмет көрсетуге арналған материалдардың шығындары тиісті негізгі құралдардың қызметтеріне бөлу қағидаты бойынша қызметтерге бөлінеді;
2) отын шығындары бөлу базасын (уәкілетті органмен келісілген) және олардың негізінде есептелген бөлу коэффициенттерін қолдана отырып, қызметтерге жатқызылады;
3) жанар-жағар материалдардың (ЖЖМ) шығындары қызметтерге "көлік және арнаулы техника" негізгі құралдар тобының (осы Ережеге берілген 1-қосымша) бөлу коэффициенті бойынша бөлінеді;
4) автокөлік қызметтері (жалдау), негізгі құралдарды жалдау, байланыс қызметтері, егер олар бір ғана қызмет көрсетумен байланысты болса, қызметтерге тікелей жатқызылады. Егер осы қызметтер екі және одан да көп қызметтер көрсетумен байланысты болса, онда олар шығындардың бөлу базасы (уәкілетті органмен келісілген) және есептелген бөлу коэффициенттері бойынша бөлінеді;
5) негізгі және қосалқы өндіріс үшін электр энергиясына, шаруашылық мұқтаждарға, жылуға, ыстық сумен жабдықтауға, суық сумен жабдықтауға, кәрізге және өзге коммуналдық қызметтерге жұмсалған шығыстары қызметтерге, егер олар бір ғана қызмет көрсетумен тікелей байланысты болған жағдайда немесе егер олар екі және одан көп қызметтер көрсетуге байланысты жағдайда тиісті ғимараттар мен құрылыстар үшін есептелген қызметтерге бөлу коэффициенті бойынша тікелей жатқызылады;
6) персоналды оқыту шығыстары, іссапар шығыстары, еңбекті қорғау шығыстары персоналдың тиісті топтарының еңбегіне ақы төлеудің сол бір қағидаттары бойынша қызметтерге жатқызылады;
7) өрт және күзеттік қорғау шығыстарын қызметтерге жатқызу тиісті негізгі құралдардың тозуын бөлуіне ұқсас;
8) өзге де пайдалану шығыстары субъектімен айқындалған және уәкілетті органмен келісілген бөлу базасы бойынша қызметтерге жатқызылады.

25. Кезең шығыстарын бөлу мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:
1) жалпы және әкімшілік шығыстары негізгі өндірістік шығындарға сәйкес келетін сол бір қағидаттар бойынша қызметтерге бөлінеді;
2) сату бойынша шығыстар, егер олар белгілі бір қызмет көрсетумен тікелей байланысты болса, қызметтерге тікелей жатқызылады. Егер осы шығыстар екі және одан көп қызметтер көрсетумен байланысты болса, онда олар субъектімен айқындалған және уәкілетті органмен келісілген бөлу базасын және де осы Ережеге берілген 4-қосымшаның нысанына сәйкес есептелген бөлу коэффициенттерін пайдалану арқылы қызметтерге бөлінеді;
3) сыйақылар (пайыздар) бойынша шығыстар қызметтерге, егер олар белгілі бір қызметті көрсетумен тікелей байланысты болса, тікелей жатқызылады. Егер осы шығыстар екі және одан көп қызметтер көрсетумен байланысты болса, онда олар субъектімен айқындалған және уәкілетті органмен келісілген бөлу базасын, және де осы Ережеге берілген 4-қосымшаның нысанына сәйкес есептелген бөлу коэффициенттерін пайдалану арқылы қызметтерге бөлінеді.

26. Өзге шығыстар қызметтерге, егер олар белгілі бір қызмет көрсетумен тікелей байланысты болса, тікелей жатқызылады. Егер осы шығыстар екі және одан көп қызметтер көрсетумен байланысты болса, онда олар субъектімен айқындалған және уәкілетті органмен келісілген бөлу базасын пайдалану арқылы қызметтерге бөлінеді.

3-тарау. Реттеліп көрсетілетін қызметтердің
түрлері бойынша табыстар, шығыстар мен қолданысқа
енгізілген активтер бойынша есептілік. Бөлектеп
есепке алу деректері мен бухгалтерлік есеп
деректерінің арасындағы өзара байланыс

27. Субъектінің уәкілетті органға осы Ережеге сәйкес ұсынатын есептілік, мыналарды:
1) осы Ережеге берілген 1-қосымшаның нысанына сәйкес жалпы негізгі құралдардың не материалдық емес активтердің бөлу коэффициентінің есебін;
2) осы Ережеге берілген 2-қосымшаның нысанына сәйкес қолданысқа енгізілген активтерді қызметтердің түрлері бойынша бөлу туралы есебін;
3) осы Ережеге берілген 3-қосымшаның нысанына сәйкес персоналдың еңбекақысына жұмсалған шығыстардың бөлу коэффициентінің есебін;
4) осы Ережеге берілген 4-қосымшаның нысанына сәйкес кезең шығыстарының бөлу коэффициентінің есебін;
5) осы Ережеге берілген 5-қосымшаның нысанына сәйкес қызметтердің түрлері бойынша шығындарды бөлу туралы есебін;
6) осы Ережеге берілген 6-қосымшаның нысанына сәйкес қызметтердің түрлері бойынша табыстарды бөлу туралы есебін қамтиды.

28. Субъектілер үстіміздегі жылдың 1 мамырына дейін осы Ереженің 27-тармағында көзделген, өткен күнтізбелік жыл үшін уәкілетті органға есеп ұсынады.

29. Қызметтер түрлері бойынша табыстарды бөлу туралы есептегі табыстардың жиынтық сомасы субъекті тиісті кезең үшін бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамаға сәйкес жасаған қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижелері туралы есептің "Тауарларды, жұмыстар мен қызметтерді сатудан табыс" деген жолында көрсетілген деректерге сәйкес келуге тиіс.

30. Қызметтер түрлері бойынша шығындарды бөлу туралы есептегі шығыстардың жиынтық сомасы кезең шығыстарының минусімен субъекті тиісті кезең үшін бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамаға сәйкес жасаған қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижелері туралы есептің "Сатылған тауарлардың (жұмыстардың, қызметтердің) өзіндік құны" деген жолында көрсетілген деректерге сәйкес келуге тиіс.

31. Қызметтер түрлері бойынша шығындарды бөлу туралы есептегі кезең шығыстарының жиынтық сомасы субъекті тиісті кезең үшін бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамаға сәйкес жасаған қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижелері туралы есептің "Кезең шығыстары" деген жолында көрсетілген деректерге сәйкес келуге тиіс.

32. Негізгі құралдар мен материалдық емес активтердің есептілік (қалдық) құны тиісті күнгі бухгалтерлік есептің деректеріне сәйкес келуге тиіс.

33. Қағаз арқылы жеткізілетін есептілікке субъектінің басшысы және бас бухгалтері қол қояды және мөрмен расталады. Есептілік уәкілетті органға электрондық жеткізгіш және қағаз арқылы ұсынылады. Электрондық жеткізгіштегі есептілік қағаз арқылы жеткізілген есептілікке сәйкес келуге тиіс.

Жылу энергиясын өндіру және
(немесе) беру және (немесе)
бөлу бойынша қызметтер көрсететін
табиғи монополиялар субъектілерінің
табыстарды, шығындар мен қолданысқа
енгізілген активтерді бөлектеп
есепке алуды жүргізу ережесіне
1-қосымша

__________________ жалпы негізгі құралдардың тобы бойынша
(негізгі құралдар тобының атауы)

материалдық емес активтердің _______ жылға арналған
бөлу коэффициентінің есебі

N	Атауы	Жұмыс жағ- дайы (жұ- мыс іс- теуде не- месе резе- рвте)	Жыл ба- сын- дағы қал- дық құ- ны, бар- лы- ғы, мың тең- ге	Бөлу ба- засы үшін көр- сет- кіш- тің атауы (зат- тай көр- сет- кіш)	Бөлу базасының көрсеткішінің мәні
					бар- лығы	N 1-реттеліп көрсетілетін қызмет
					зат- тай көр- сет- кіш- те	зат- тай көр- сет- кіш- те	6- бағ. /5- бағ. коэ- ффи- ци- ент	құны, мың теңге 7- бағ.* 3- бағ.
	1	2	3	4	5	6	7	8
	N 1 жалпы негізгі құралдардың тобы
1.1	N 1-объект
1.2	N 2-объект
1.3	N 3-объект
1._	...
	топтың құны, мың теңге (сома (1.1-жол:1._-жол)		(со- ма (1. 1- жол: 1._ жол)					(сома (1.1- жол: 1._ жол)
	Топ бойынша бөлу коэффициенті							8-бағ. /3- бағ.

кестенің жалғасы

N	Атауы	Бөлу базасының көрсеткішінің мәні
		N 2-реттеліп көрсетілетін қызмет			өзге қызметтер
		зат- тай көр- сет- кіш- те	9- бағ. /5- бағ. коэф- фици- ент	құны, мың теңге 10- бағ.* 3- бағ.	зат- тай көр- сет- кіш- те	12- бағ. /5- бағ. коэф- фици- ент	құны, мың теңге 13- бағ.* 3- бағ.
	1	9	10	11	12	13	14
	N 1 жалпы негізгі құралдардың тобы
1.1	N 1-объект
1.2	N 2-объект
1.3	N 3-объект
1._	...
	топтың құны, мың теңге (сома (1.1-жол: 1._-жол)			(сома (1.1 -жол: 1._ жол)			(сома (1.1 -жол: 1._ жол)
	Топ бойынша бөлу коэффициенті			11- бағ./ /3- бағ.			14- бағ./ 3-бағ.

М.О.

Басшы _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

Бас бухгалтер _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

_______жылғы "____"»______________

Жылу энергиясын өндіру және
(немесе) беру және (немесе)
бөлу бойынша қызметтер көрсететін
табиғи монополиялар субъектілерінің
табыстарды, шығындар мен қолданысқа
енгізілген активтерді бөлектеп
есепке алуды жүргізу ережесіне
2-қосымша

Қолданысқа енгізілген активтерді қызметтердің түрлері
бойынша _______ жылға арналған бөлу туралы есеп

N	Негізгі құралдардың атауы	Жыл басына қолданысқа енгізілген активтердің қалдық құны, барлығы, мың теңге	қызмет түрлері бойынша қолданысқа енгізілген активтерді бөлу
			N 1-реттеліп көрсетілетін қызмет
			1-қосымшадан бөлу коэффициенті	активтің құны, мың теңге, 3-бағ.*4-бағ.
1	2	3	4	5
1.	ғимараттар мен құрылыс:
1.1	тікелей қолданысқа енгізілгендер*
1.2	Жалпы
2.	Машиналар, жабдықтар және табыстау құрылғылары:
2.1	тікелей қолданысқа енгізілгендер*
2.2	Жалпы
3.	Көлік құралдары:
3.1	тікелей қолданысқа енгізілгендер*
3.2	Жалпы
4.	Шаруашылық құрал-жабдық:
4.1	тікелей қолданысқа енгізілгендер*
4.2	Жалпы
5.	Өзге негізгі құралдар:
5.1	тікелей қолданысқа енгізілгендер*
5.2	Жалпы
	БАРЛЫҒЫ
6.	Материалдық емес активтер

кестенің жалғасы

N	Негізгі құралдардың атауы	қызмет түрлері бойынша қолданысқа енгізілген активтерді бөлу
		N 2-реттеліп көрсетілетін қызмет		Өзге қызметтер
		1- қосым- шадан бөлу коэффи- циенті	активтің құны, мың теңге, 3-бағ* 6-бағ.	1- қосым- шадан бөлу коэффи- циенті	активтің құны, мың теңге, 3-бағ* 8-бағ.
1	2	6	7	8	9
1.	ғимараттар мен құрылыс:
1.1	тікелей қолданысқа енгізілгендер*
1.2	Жалпы
2.	Машиналар, жабдықтар және табыстау құрылғылары:
2.1	тікелей қолданысқа енгізілгендер*
2.2	Жалпы
3.	Көлік құралдары:
3.1	тікелей қолданысқа енгізілгендер*
3.2	Жалпы
4.	Шаруашылық құрал-жабдық:
4.1	тікелей қолданысқа енгізілгендер*
4.2	Жалпы
5.	Өзге негізгі құралдар:
5.1	тікелей қолданысқа енгізілгендер*
5.2	Жалпы
	БАРЛЫҒЫ
6.	Материалдық емес активтер

* - тікелей қолданысқа енгізілген активтер, яғни тек бір
(нақты) қызмет көрсетумен байланысты активтер бөлу коэффициенттері
бойынша бөлінбейді және нақты қызметке тікелей жатқызылады. Бұл
ретте, есепті толтырған кезде тікелей қолданысқа енгізілген
активтердің құны осы кестенің тиісті 5, 7 не 9-бағандарына
жатқызылады.

М.О.

Басшы _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

Бас бухгалтер _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

_______жылғы "____"»______________

Жылу энергиясын өндіру және
(немесе) беру және (немесе)
бөлу бойынша қызметтер көрсететін
табиғи монополиялар субъектілерінің
табыстарды, шығындар мен қолданысқа
енгізілген активтерді бөлектеп
есепке алуды жүргізу ережесіне
3-қосымша

Персоналдың еңбекақысына жұмсалған шығыстардың
_______ жылға арналған бөлу коэффициентінің есебі

N	Қызметкердің табельдік нөмері	Жа- ла- қы- ның жыл- дық қо- ры, мың тең- ге	Бө- лу ба- засы үшін көр- сет- кіш- тің атауы (зат- тай көр- сет- кіш)	Бөлу базасы көрсеткішінің мәні
				бар- лығы	N 1-реттеліп көрсетілетін қызмет
				зат- тай көр- сет- кіш- те	зат- тай көр- сет- кіш- те	5- бағ./ 4-бағ. коэф- фи- циент	осы қызмет үшін жалақы қоры, мың теңге 6- бағ.* 2-бағ.
	1	2	3	4	5	6	7
1.	Негізгі және негізгі емес қызметпен айналысатын персонал
1.1.	Қызметкер
1.2.	Қызметкер
1.__	...
2.	Көмекші персонал
2.1.	Қызметкер
2.2.	Қызметкер
2.__	...
3.	Әкімшілік- басқару персоналы
3.1.	Қызметкер
3.2.	Қызметкер
3.__	...
	БАРЛЫҒЫ ЖҚ, мың теңге (1-жол+ 2-жол+3-жол)	(1- жол+ 2-жол+ 3-жол)					(1-жол+ 2-жол+ 3-жол)
	Еңбекке ақы төлеу бойынша шығындардың бөлу коэффициенті						7-бағ./ 2-бағ.

кестенің жалғасы

N	Қызметкердің табельдік нөмері	Бөлу базасы көрсеткішінің мәні
		N 2-реттеліп көрсетілетін қызмет			Өзге қызметтер
		зат- тай көр- сет- кіш- те	8- бағ. /4- бағ. коэ- ффи- ци- ент	осы қызмет үшін жалақы қоры, мың теңге 9-бағ.* 2-бағ.	зат- тай көр- сет- кіш- те	12- бағ. /5- бағ. коэф- фици- ент	осы қызмет үшін жалақы қоры, мың теңге 12-бағ. *2-бағ
	1	8	9	10	11	12	13
1.	Негізгі және негізгі емес қызметпен айналысатын персонал
1.1.	Қызметкер
1.2.	Қызметкер
1.__	...
2.	Көмекші персонал
2.1.	Қызметкер
2.2.	Қызметкер
2.__	...
3.	Әкімшілік- басқару персоналы
3.1.	Қызметкер
3.2.	Қызметкер
3.__	...
	БАРЛЫҒЫ ЖҚ, мың теңге (1-жол+ 2-жол+3-жол)			(1-жол+ 2-жол+ 3-жол)			(1-жол+ 2-жол+ 3-жол)
	Еңбекке ақы төлеу бойынша шығындардың бөлу коэффициенті			10-бағ. /2-бағ.			13-бағ. /2-бағ.

М.О.

Басшы _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

Бас бухгалтер _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

_______жылғы "____"»______________

Жылу энергиясын өндіру және
(немесе) беру және (немесе)
бөлу бойынша қызметтер көрсететін
табиғи монополиялар субъектілерінің
табыстарды, шығындар мен қолданысқа
енгізілген активтерді бөлектеп
есепке алуды жүргізу ережесіне
4-қосымша

Кезең шығыстарының _______ жылға арналған
бөлу коэффициентінің есебі

N	Атауы	Жалпы сома, мың теңге	Бөлу ба- засы үшін көр- сет- кіш- тің атауы (зат- тай көр- сет- кіш)	Бөлу базасы көрсеткішінің мәні
				бар- лығы	N 1-реттеліп көрсетілетін қызмет
				зат- тай көр- сет- кіш- те	зат- тай көр- сет- кіш- те	5- бағ. /4- бағ. коэф- фици- ент	осы қызмет үшін шығын- дар сомасы, мың теңге 6-бағ. *2-бағ.
	1	2	3	4	5	6	7
1	Сату бойынша шығыстар
2	Сыйақы бойынша шығыстар
3	...
	Шығындардың БАРЛЫҒЫ, мың теңге (1-жол+2- жол+3-жол)	(1- жол+ 2-жол +3- жол)					(1-жол+ 2-жол+ 3-жол)

кестенің жалғасы

N	Атауы	Бөлу базасы көрсеткішінің мәні
		N 2-реттеліп көрсетілетін қызмет			Өзге қызметтер
		зат- тай көр- сет- кіш- те	8- бағ./ 4-бағ. коэф- фици- ент	осы қызмет үшін шығын- дар сомасы, мың теңге 9-бағ. *2-бағ.	зат- тай көр- сет- кіш- те	12- бағ. /5- бағ. коэ- ффи- ци- ент	осы қызмет үшін шығын- дар со- масы, мың теңге 12-бағ. *2-бағ.
	1	8	9	10	11	12	13
1	Сату бойынша шығыстар
2	Сыйақы бойынша шығыстар
3	...
	Шығындардың БАРЛЫҒЫ, мың теңге (1-жол+2- жол+3-жол)			(1-жол +2-жол +3-жол)			(1-жол +2-жол +3-жол)

М.О.

Басшы _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

Бас бухгалтер _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

_______жылғы "____"»______________

Жылу энергиясын өндіру және
(немесе) беру және (немесе)
бөлу бойынша қызметтер көрсететін
табиғи монополиялар субъектілерінің
табыстарды, шығындар мен қолданысқа
енгізілген активтерді бөлектеп
есепке алуды жүргізу ережесіне
5-қосымша

Қызметтердің түрлері бойынша
_____ жылға арналған шығындарды бөлу туралы есеп

N	Атауы	Бух. есеп бойынша есепті кезең сомасы, мың теңге
		бар- лығы	оның ішінде
			Ерекше тәртіпке сәйкес тарифте ескерілмеген шығындар сомасы	ерекше тәртіп бойынша сома
1	2	3	4	5
1.	Негізгі құралдардың тозуы:
1.1	тікелей қолданысқа енгізілген шығындар*
1.2	жалпы шығындар
2.	Материалдық емес активтердің амортизациясы:
2.1	тікелей қолданысқа енгізілген шығындар*
2.2	жалпы шығындар
3.	Еңбекке ақы төлеу шығыстары:
3.1	тікелей қолданысқа енгізілген шығындар*
3.2	жалпы шығындар
4.	Пайдалану шығыстары:
4.1	тікелей қолданысқа енгізілген шығындар*
4.2	жалпы шығындар
5.	Кезең шығыстары:
5.1	Тікелей қолданысқа енгізілген шығындар*
5.2	жалпы шығындар
6.	Өзге шығыстар:
6.1	Тікелей қолданысқа енгізілген шығындар*
6.2	жалпы шығындар
	БАРЛЫҒЫ

кестенің жалғасы

N	Қызметтерге ерекше тәртіп бойынша сома бөлу
	N 1-реттеліп көрсетілетін қызмет		N 2-реттеліп көрсетілетін қызмет		Өзге қызметтер
	бөлу коэф- фици- енті	Осы қыз- меттің шығын- дар сомасы, 6-бағ.* 5-бағ.	бөлу коэф- фици- енті	осы қыз- меттің шығын- дар сомасы, 8-бағ. *5-бағ.	бөлу коэф- фици- енті	осы қыз- меттің шығын- дар сомасы, 10-бағ. *5-бағ.
1	6	7	8	9	10	11

* - тікелей қолданысқа енгізілген шығындар, яғни тек бір
(нақты) қызмет көрсетумен байланысты шығындар бөлу коэффициенті
бойынша бөлінбейді және нақты қызметке тікелей жатқызылады. Бұл
ретте, есепті толтырған кезде тікелей қолданысқа енгізілген
шығындар сомасы осы кестенің тиісті 7, 9 не 11-бағандарына
жатқызылады.

М.О.

Басшы _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

Бас бухгалтер _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

_______жылғы "____"»______________

Жылу энергиясын өндіру және
(немесе) беру және (немесе)
бөлу бойынша қызметтер көрсететін
табиғи монополиялар субъектілерінің
табыстарды, шығындар мен қолданысқа
енгізілген активтерді бөлектеп
есепке алуды жүргізу ережесіне
6-қосымша

Қызметтердің түрлері бойынша _______ жылға
арналған табыстарды бөлу туралы есеп

Есепті кезең	Бух. есеп бойынша есепті кезеңдегі барлық қызметтен түскен табыс, мың теңге
	Жалпы сома (бар- лығы)	оның ішінде табыс
		N 1-реттеліп көрсетілетін қызмет			N 2-реттеліп көрсетілетін қызмет
		Көрсе- тілген қыз- мет- тердің нақты көлемі (Гкал)	Бекі- тіл- ген тариф (1 Гкал үшін тең- ге)	Осы қыз- мет- тен түс- кен та- быс, 3-бағ* 4-бағ.	Көрсе- тілген қыз- мет- тердің нақты көлемі (Гкал)	Бекі- тілген тариф (1 Гкал үшін теңге)	Осы қыз- меттен түскен табыс, 6-бағ.* 7-бағ.
1	2	3	4	5	6	7	8

кестенің жалғасы

Бух. есеп бойынша есепті кезеңдегі барлық қызметтен түскен табыс, мың теңге
оның ішінде табыс
Өзге қызметтер
барлығы 12-бағ. +15-бағ.	Оның ішінде
	N 1 өзге де қызмет			өзге де қызмет ...
	кө- лемі	ба- ғасы	табысы 10-бағ.* 11-бағ.	кө- лемі	ба- ғасы	табысы, 13-бағ. *14-бағ.
9	10	11	12	13	14	15

М.О.

Басшы _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

Бас бухгалтер _________________________ ______________
тегі, аты-жөні қолы

_______жылғы "____"»______________