Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к условиям перевозки грузов воздушным транспортом"

Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 22 октября 2008 года № 556. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 ноября 2008 года № 5380. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от от 30 июня 2010 года № 476

      Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 30.06.2010 № 476.

      В соответствии с подпунктом 6) статьи 7, подпунктом 1) статьи 17 Закона Республики Казахстан от 4 декабря 2002 года "О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения", ПРИКАЗЫВАЮ:
      1. Утвердить прилагаемые санитарно-эпидемиологические правила и нормы: "Санитарно-эпидемиологические требования к условиям перевозки грузов воздушным транспортом".
      2. Комитету государственного санитарно-эпидемиологического надзора Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Белоног А.А.) направить настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.
      3. Департаменту правовой работы и государственных закупок Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Малгаждарова Б.Т.) направить настоящий приказ на официальное опубликование после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Председателя Комитета государственного санитарно-эпидемиологического надзора - Главного государственного санитарного врача Республики Казахстан Белоног А.А.
      5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня официального опубликования.

      Министр                                    А. Дерновой

"СОГЛАСОВАН"
Министр транспорта и коммуникаций
Республики Казахстан
_____________ С. Ахметов
31 октября 2008 года

Утверждены приказом   
Министра здравоохранения
Республики Казахстан  
22 октября 2008 года № 556

Санитарно-эпидемиологические правила и нормы
"Санитарно-эпидемиологические требования к условиям
перевозки грузов воздушным транспортом"

1. Общие положения

      1. Санитарно-эпидемиологические правила и нормы "Санитарно-эпидемиологические требования к условиям перевозки грузов воздушным транспортом" (далее - санитарные правила) устанавливают санитарно-эпидемиологические требования к грузовым авиационным транспортным средствам, условиям перевозки пищевых продуктов, сырого и опасного грузов воздушным транспортом.
      2. В настоящих санитарных правилах использованы следующие термины и определения:
      1) багаж - имущество, вещи пассажиров или экипажа, перевозимые на борту воздушного судна;
      2) груз - любое перевозимое имущество на борту воздушного судна;
      3) медицинский (санитарный) досмотр - проверка медико-санитарных документов, транспортных средств, опрос и при необходимости медицинский осмотр экипажей (бригад) и пассажиров; забор проб для лабораторного исследования;
      4) почтовый груз - письменная корреспонденция, посылки, почтовые контейнеры, а также печатные издания в упаковке;
      5) опасный груз - вещества, материалы, изделия, отходы производства и иной деятельности, которые при перевозке, производстве погрузочно-разгрузочных работ и хранении могут нанести вред окружающей природной среде, послужить причиной взрыва, пожара или повреждения воздушного судна, устройств, зданий и сооружений, травмирования, отравления, ожогов, заболевания или гибели людей, животных и птиц;
      6) сырой груз - груз, содержащий жидкость, или груз который может по своей природе выделять жидкость или образовать жидкость (жидкость в водонепроницаемом контейнере, неупакованное сырое мясо, замороженная рыба, внутренности животных, шкуры, кожа в водонепроницаемом контейнере и животные);
      7) транспортно-экспедиционные организации и отделения почтовой перевозки - производственные единицы участников перевозочного процесса (перевозчика грузов и почтовой сети), предназначенные и оборудованные для предоставления перевозочных услуг;
      8) упаковка - средство или комплекс средств, обеспечивающих защиту продукции от повреждения и потери, а также облегчающих транспортировку, хранение и реализацию продукции.
      3. Груз, багаж должны перевозиться в багажно-грузовых отсеках пассажирского (за исключением грузоперевозок любых жидкостей и грузов, указанных в перечне опасных грузов) и грузового воздушного транспорта.
      4. Перевозимые грузы и товары, подлежащие сертификации, сопровождаются сертификатами соответствия, подтверждающими безопасность груза.
      5. Грузы, задержанные в международных аэропортах, подлежат санитарно-карантинному контролю.
      6. Должностные лица, осуществляющие санитарно-карантинный контроль в пунктах пропуска, в случае получения информации о наличии на воздушном транспортном средстве груза, представляющего опасность для здоровья людей, больного с симптомами заболевания, согласно приказу Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 марта 2004 года № 297 "Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарная охрана границы и территории Республики Казахстан", зарегистрированному в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 2798, подвергают медицинскому (санитарному) досмотру воздушное судно.
      7. Для определения безопасности перевозимого груза и при наличии эпидемиологических показаний, в соответствии с постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 ноября 2003 года № 1168 "Об утверждении Правил осуществления санитарно-карантинного контроля и обеспечения санитарной охраны границы и территории Республики Казахстан", должностными лицами органов государственного санитарно-эпидемиологического надзора на воздушном транспорте назначается санитарно-эпидемиологическая экспертиза груза и багажа.
      8. Решение о дальнейшей судьбе задержанного груза, представляющего опасность для здоровья и безопасности людей, принимается в соответствии с Постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 1995 года № 1891 "Об утверждении Порядка по уничтожению или дальнейшей переработке продукции и товаров в случае признания их непригодными к реализации и употреблению", на основании санитарно-эпидемиологического заключения.
      9. При ручной разгрузке без ограничения расстояния предельно допустимая масса поднимаемого и перемещаемого груза при непрерывной работе, связанной с перемещением тяжестей для мужчины не должна превышать 50 килограмм (далее - кг). Допускается мужчинам переносить груз более 50 кг на расстояние не более 60 метров (далее - м) или с подъемом по наложенным мостикам на высоту не более 3 м. Поднимать груз более 80 кг одному рабочему не допускается. Для женщины вес поднимаемого груза должен быть не более 20 кг, для двух женщин - не более 50 кг.
      10. Обеспечение санитарно-бытовыми помещениями, выдача, хранение и использование средств индивидуальной защиты, специальной одежды, специальной обуви производится в соответствии с требованиями приказа и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 8 июля 2005 года № 334 "Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к проектированию производственных объектов", зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 3792 (далее - приказ № 334).
      11. В помещении отдыха дежурной бригады предусматривается мебель.
      12. Объекты питания (столовые, буфеты) должны соответствовать требованиям санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к объектам общественного питания", утвержденных приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 25 июля 2003 года № 569, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 2526.
      13. Площадь комнаты отпуска рабочим специального питания и приема пищи должна составлять 1 метр квадратный (далее - м 2 ) на каждого посетителя, но не менее 12 м 2 , которое располагается вне производственных помещений и оборудоваться достаточным количеством посадочных мест, холодильным шкафом, умывальником.
      14. Работники, занятые на погрузочно-разгрузочных работах и обслуживанием грузовых воздушных судов, проходят обязательные предварительные и периодические медицинские осмотры в соответствии с требованиями приказа Министра здравоохранения Республики Казахстан от 12 марта 2004 года № 243 "Об утверждении Перечня вредных производственных факторов, профессий, при которых обязательны предварительные и периодические медицинские осмотры и Инструкции по проведению обязательных предварительных и периодических медицинских осмотров работников, подвергающихся воздействию вредных, опасных и неблагоприятных производственных факторов", зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 2780, приказа Министра здравоохранения Республики Казахстан от 20 октября 2003 года № 766 "Об утверждении Правил проведения обязательных медицинских осмотров декретированных групп населения", зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 2556 и гигиеническое обучение в соответствии с требованиями приказа Министра здравоохранения Республики Казахстан от 17 сентября 2003 года № 688 "Об утверждении Правил по организации и проведению гигиенического обучения декретированных группы населения", зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 2531.
      15. Работники, занятые на погрузочно-разгрузочных работах, должны иметь личную медицинскую книжку установленного образца, утвержденного приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 4 ноября 2003 года № 816 "Об утверждении Формы личной медицинской книжки представителей декретированной группы населения и Правил выдачи, учета и ведения личной медицинской книжки", зарегистрированным в Реестре государственных нормативных правовых актов Республики Казахстан № 2575.

2. Санитарно-эпидемиологические требования к упаковке грузов

      16. Груз принимается к перевозке воздушным транспортом при соблюдении следующих условий:
      1) груз должен иметь исправную тару или упаковку, соответствующую действующим техническим регламентам, стандартам и техническим условиям;
      2) грузы, на тару и упаковку которых технические регламенты, стандарты и технические условия не установлены, должны иметь возможность их надежного крепления и сохранности при авиационной перевозке;
      3) упаковка должна подходить для содержимого груза и должна надежно защищать его от воздействия внешних факторов;
      4) металлическая, стеклянная, керамическая, деревянная, пластмассовая емкость, в которую упаковываются (заполняются) подлежащие перевозке воздушным транспортом жидкие и иные грузы, должна выдерживать внутреннее избыточное давление, зависящее от высоты полета и температуры и предохранять от утечки, разлива или россыпи содержимого;
      5) габариты и масса груза должны обеспечивать его свободную погрузку и выгрузку, размещение в багажно-грузовых отсеках воздушного транспорта и его крепление;
      6) груз должен быть безопасным для воздушного транспорта, находящихся на нем людей и багажа;
      7) каждая упаковка должна иметь на наружной поверхности четкую и несмываемую маркировку с указанием грузоотправителя и грузополучателя.

3. Санитарно-эпидемиологические требования к территории
объектов, осуществляющих грузоперевозки

      17. Территория объектов, осуществляющих грузоперевозки и воздушный транспорт должны соответствовать требованиям приказа Министра здравоохранения Республики Казахстан от 3 февраля 2006 года № 42 "Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм по аэровокзалам и воздушным судам гражданской авиации", зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан № 4106 (далее - приказ № 42). P092293
      18. На территории объектов, расположенных в аэропортах, предусматриваются:
      1) линейный цех, багажные отделения, почтовые участки (сортировки, страховой, крупногабаритных грузов), погрузочно-разгрузочные площадки;
      2) стоянка для воздушных судов;
      3) склады хранения багажа, груза и почтовых грузов (отправлений), запасных частей;
      4) административно-бытовой корпус, автомобильный гараж, проходная.
      19. К путям стоянки грузового воздушного транспорта, к производственным и административно-бытовым зданиям должны быть предусмотрены подъезды и стоянка для автомобильного транспорта.
      20. Для сбора и удаления бытовых отходов устанавливаются металлические контейнеры на бетонированной площадке. Расстояние от контейнеров до краев площадки должно быть не менее 1 метра (далее - м). Площадка для контейнеров должна быть ограждена с трех сторон. Контейнеры располагаются на расстоянии не ближе 25 м от производственных и вспомогательных помещений. Удаление бытовых отходов потребления производится при накоплении не более чем на 2/3 емкости контейнера специальным транспортом.
      21. Уборка территории проводится не реже двух раз в день, в зимнее время очищаться от снега и льда, в летнее - поливаться.

4. Санитарно-эпидемиологические требования к
производственным помещениям

      22. Производственные помещения объектов, осуществляющих грузовые перевозки, должны проектироваться в соответствии с требованиями приказа № 334.
      23. Утверждение проектно-сметной документации на строительство и реконструкцию, размещение встроенных и отдельно стоящих объектов, ввод в эксплуатацию осуществляются при наличии санитарно-эпидемиологического заключения.
      24. Транспортно-экспедиционные организации, отделения почтовых перевозок (багажные кладовые, передвижные камеры для хранения и доставки багажа и груза, почтовые сортировочные пункты, цехи технического обслуживания воздушного транспорта) должны иметь подъездные пути, погрузочно-разгрузочные площадки, помещения для хранения и сортировки груза и багажа, почтовых грузов, средства механизации и оборудование для безопасного выполнения погрузочно-разгрузочных работ.
      25. Помещения приемки, экспедиции, сортировки, комплектации, хранения, погрузки и разгрузки груза, багажа и почтовых грузов должны быть расположены с учетом поточности производственного процесса.
      26. Внутренняя отделка производственных помещений должна соответствовать требованиям приказа № 334 и выполняться из материалов, разрешенных к применению в Республике Казахстан.

5. Санитарно-эпидемиологические требования к
водоснабжению, канализации, отоплению,
вентиляции, кондиционированию и освещению

      27. Производственные здания и бытовые помещения объектов, осуществляющих перевозку груза, багажа и почтовых авиационных грузов должны иметь централизованное хозяйственно-питьевое водоснабжение и централизованные сети канализации.
      28. Вода, используемая для хозяйственно-бытовых и питьевых нужд должна соответствовать требованиям санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к качеству воды централизованных систем питьевого водоснабжения", утвержденных приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 28 июня 2004 года № 506 "Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм по хозяйственно-питьевому водоснабжению и местам культурно-бытового водопользования", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 2999.
      29. Система отопления должна быть исправной и иметь механизм регулирования степени нагрева помещений, быть доступной для очистки и ремонта.
      30. Отопительные приборы в производственных помещениях с постоянными рабочими местами должны размещаться под световыми проемами.
      31. Ворота, входные двери и окна в холодное время должны быть утеплены. Ворота должны быть сблокированы с пуском воздушно-тепловых завес.
      32. Помещения складов и транспортных экспедиций обеспечиваются естественной общеобменной вентиляцией, кондиционированием в соответствии с требованиями приказа № 334.
      33. Скорость движения воздуха в зоне пребывания человека не должна превышать 0,3 метра в секунду.
      34. Воздухозаборные устройства располагаются в местах, исключающих попадание в них загрязненного воздуха, газов, воды.
      35. Концентрация пыли в воздухе помещений в зоне дыхания не должна превышать 0,5 миллиграмма на метр кубический (далее - мг/м 3 ), концентрация углекислого газа - 0,1 процента (далее - %).
      36. Относительная влажность воздуха должна быть в пределах 30-60 %.
      37. Производственные помещения с постоянным пребыванием людей должны иметь естественное освещение.
      38. Искусственное освещение производственных помещений должно быть комбинированным, равномерным и обеспечиваться светильниками с разрядными источниками света. Лампы накаливания должны использоваться для аварийного освещения.
      39. Освещенность проходов и участков производственных помещений, где работы не проводятся, должна составлять не более 25 % нормируемой освещенности, создаваемой светильниками общего освещения, но не менее 75 люкс (далее - лк) от разрядных ламп и не менее 30 лк - от ламп накаливания.
      40. Для местного освещения рабочих мест используются светильники, не оказывающие вредного воздействия прямого и отраженного света на работающих.
      41. Светильники и стекла световых проемов по мере загрязнения очищаются от копоти, пыли, грязи не реже 1 раза в месяц.
      42. Перегоревшие светильники, разбитая и поврежденная защитная арматура должны заменяться своевременно. Для хранения отработанных ламп с ртутным наполнением должно быть предусмотрено отдельное помещение.

6. Санитарно-эпидемиологические требования к
условиям перевозки пищевых продуктов

      43. Перевозка пищевых продуктов, а также материалов и изделий, контактирующих с пищевыми продуктами, осуществляется в условиях, обеспечивающих сохранение их качества и безопасность. Воздушный транспорт для перевозки пищевых продуктов должен быть чистым, без постороннего запаха, в исправном состоянии.
      44. Скоропортящиеся пищевые продукты перевозятся в соответствии с требованиями приказа Главного государственного санитарного врача Республики Казахстан от 1 августа 2002 года № 32 "Об утверждении санитарных правил и норм "Санитарно-гигиенические требования к условиям хранения и срокам реализации скоропортящихся пищевых продуктов", зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 1989.
      45. При перевозке пищевых продуктов должны быть санитарно-эпидемиологическое заключение, сертификат соответствия, счет-фактура (инвойс) или транспортная накладная.
      46. При невозможности обеспечения заданных грузоотправителем температурного режима для перевозки скоропортящихся продуктов в имеющемся воздушном транспорте, груз к перевозке не принимается.
      47. Пищевые продукты не должны перевозиться вместе с радиоактивными, токсичными, химическими и биологическими веществами. При транспортировке пищевых продуктов должно соблюдаться товарное соседство и температурный режим:
      1) мясо, охлажденное и остывшее, должно быть упаковано в водонепроницаемый материал и перевозиться в рефрижераторных контейнерах температурой не выше минус 8 градусов Цельсия (далее - о С);
      2) температура мяса говядины, баранины в толще мышц у костей при погрузке в рефрижераторные контейнеры должна быть не выше минус 8 о С, блоков из жилованного мяса и субпродуктов мяса и птицы минус 12 о С, блоков из мяса птицы механической обвалки и из мясной массы минус 12 о С;
      3) окорока, грудинка, корейка и другие сырокопченые мясные изделия в безвакуумной упаковке должны иметь хорошо выраженный запах копчения, сухую, чистую, равномерно прокопченную поверхность без выхватов мяса и жира, без бахромок мяса, плесени и остатков волос. Мясокопчености должны перевозиться при температуре от 0 о С до минус 8 о С;
      4) жиры животные топленые пищевые (говяжий, бараний, конский и костный) в бочках, а также уложенные в ящик в виде монолита, предъявляются к перевозке с температурой не выше плюс 4 о С, расфасованные в бруски, завернутые в жиронепроницаемую бумагу и уложенные в ящик;
      5) рыба мороженая, филе рыбное и филе морского гребешка, мидии, крабовые палочки, крабы, трепанги, мороженые и другие морские продукты при погрузке должны иметь температуру не выше минус 12 о С. Морепродукты, рыба должны укладываться в водонепроницаемые контейнеры и перевозиться как сырой груз. В не замороженном виде перевозка крабовых палочек, вареных крабов и креветок не допускается;
      6) рыба и сельдь соленые, пряного посола и маринованные упаковываются в деревянные, полимерные заливные или сухотарные бочки, вместимостью не более 50 литров (далее - л.) с мешками-вкладышами из полимерных материалов, в дощатые ящики, а расфасованные в пакеты из полимерных материалов - в ящики из гофрированного картона. Рыба и сельдь, упакованные в заливные бочки, должны заливаться тузлуком. Ящики выстилаются одним из материалов: пергаментом, подпергаментом, целлофаном или другими безопасными водонепроницаемыми материалами, разрешенными к применению в Республике Казахстан;
      7) рыба и балычные изделия горячего копчения, вяленые перевозятся только в таре. Перевозка рыбы и балычных изделий горячего копчения допускается в замороженном виде. Рыба и балычные изделия горячего копчения перевозятся в рефрижераторных контейнерах и при погрузке должны иметь температуру не выше минус 18 о С. Рыба и балычные изделия холодного копчения при погрузке должны иметь температуру не выше 0 о С и должны перевозиться в изотермических емкостях. Лососевые и зубатка холодного копчения, а также балычные изделия холодного копчения и вяленые, упаковываются в ящики. На ящики с замороженной рыбой горячего копчения должна наноситься надпись "замороженная". На торцевых стенах ящиков с рыбой холодного копчения и вяленой, включая балычные изделия должны быть два - три круглых отверстия диаметром от 25 до 30 миллиметров;
      8) пакеты с крабовыми палочками замороженными, крабы и креветки варено-мороженые, упаковываются в ящики, на которые крупным шрифтом наносится надпись "замороженные". Общий срок хранения до погрузки и перевозки крабовых палочек не должен превышать 20 суток;
      9) икра лососевых рыб и нерасфасованная пробойная соленая, ястычная - упаковываются в заливные бочки, емкостью не более 50 л. Икра зернистая лососевых рыб, зернистая и паюсная осетровых и пробойная соленая, расфасованная в металлические или стеклянные банки, укладываются в ящики;
      10) молоко и молочные продукты перевозятся в изотермических контейнерах. Масло сливочное перевозится в упакованном виде в ящиках. Масло топленое перевозится в упакованном виде в деревянных бочках с вкладышами из полимерной пленки. Допускается перевозка их в стеклянных и жестяных банках, установленных в ящики;
      11) маргарин твердый, застывшие жиры кондитерские, хлебопекарные и кулинарные, расфасованные в бруски, завернутые в пергамент или кашированную фольгу, упаковываются в ящики, а нефасованные (в виде монолита) укладываются в ящики, выстланные пергаментом или полимерной пленкой. Маргарин твердый, застывшие жиры перевозится в изотермических контейнерах;
      12) майонез перевозится расфасованным в стеклянную упаковку в ящиках с внутренними перегородками и прокладками. Температура майонеза при погрузке должна быть не выше плюс 4 о С и не ниже 0 о С;
      13) сыры сычужные твердые должны упаковываться в ящики. При погрузке сыры должны иметь температуру не выше плюс 4 о С, в зимний период плюс 8 о С;
      14) мороженное перевозится в рефрижераторных контейнерах при температуре погрузки минус 20 о С в металлических банках, а фасованное в коробках, контейнерах;
      15) яйца перевозятся в специальной ячеистой упаковке, укладываемой в ящики. Куриные яйца во время инкубационного периода размещаются отдельно от криогенных жидкостей, радиоактивных материалов. Уровень температуры отсека должен сохраняться между 10 о С - 15 о С в течение полета и не должен превышать 27 о С;
      16) картофель для длительного хранения перевозится в таре, плоды и овощи в таре в рефрижераторных контейнерах, допускается перевозка навалом позднего картофеля, свеклы столовой, арбузов, тыквы продовольственной, белокочанной капусты среднепоздних и позднеспелых сортов, картофеля, предназначенного для производства спирта, крахмала и патоки;
      17) бананы перевозятся в жестком виде, с кожурой и плодоножкой зеленого цвета, достаточно развитыми плодами с типичной для вида формой и размерами. Бананы, предварительно уложенные в мешки из полимерной пленки с плотной увязкой горловины мешка, упаковываются в картонные коробки. Бананы перевозятся в рефрижераторных контейнерах, которые во время перевозки вентилируются при положительной температуре наружного воздуха два раза в сутки, при отрицательной один раз в сутки;
      18) соки, нектары фруктовые и овощные, молоко и сливки стерилизованные, сметана и брынза, расфасованные в пакеты, формируются в блоки из упаковок одинаковой емкости, устанавливаемых на картонный лоток и обтягиваются термоусадочной пленкой. Блоки в контейнерах объединяются в пакеты на поддонах, с обтяжкой пакетов плотной полимерной термоусадочной пленкой;
      19) температура замороженных, мороженных, подмороженных и охлажденных грузов должна измеряться в момент погрузки в грузовой отсек воздушного судна.
      Для лиц, сопровождающих грузы, должны быть предусмотрены условия для размещения и питания.

7. Санитарно-эпидемиологические требования к
условиям перевозки сырого груза

      48. Сырой груз перевозится в водонепроницаемом контейнере.
      49. При перевозке сырого груза на полу и стенах воздушного судна должны быть оборудованы водосборники.
      50. Водонепроницаемые контейнеры должны быть прочными к колебаниям атмосферного давления и температуры, а также не должны допускать разрывов и утечки содержимого.
      51. При разбрызгивании жидкости по полу или стенам воздушного судна в соответствии с сопроводительным документом определяют характер жидкости и по прилету судна жидкость удаляют с поверхности.
      52. На внутренних поверхностях контейнеров не должно быть повреждений и коррозии.

8. Санитарно-эпидемиологические требования к
условиям перевозки опасных грузов

      53. При перевозке опасных грузов, лица, причастные к перевозке и работе с ними должны быть информированы о наличии такого груза.
      54. На опасные грузы должна оформляться "Декларация грузоотправителя на опасные грузы", которая является приложением к грузовой транспортной накладной.
      55. К работе с опасными грузами не допускаются лица, имеющие ограничения по состоянию здоровья, подростки до 18 лет, беременные и кормящие женщины.
      56. Перевозка опасных грузов производится в таре, емкостях, универсальных или специальных контейнерах.
      57. Конструкция тары, емкостей и контейнеров должна быть герметичной, обеспечивать предотвращение потери, утечки груза, иметь знаки опасности. Материал тары, емкостей и контейнеров должен подвергаться очистке и дезинфекции.
      58. После выгрузки опасных грузов отсеки воздушных судов должны быть осмотрены и обеззаражены, с последующим лабораторным контролем эффективности очистки.
      59. Контейнеры должны выдерживать нагрузки, возникающие при перевозках.
      60. Погрузочно-разгрузочные работы проводятся на специальных стоянках.
      61. Погрузка, выгрузка и сортировка опасных грузов проводится с применением погрузочно-разгрузочных машин и механизмов.
      62. Работы с опасными грузами проводятся в дневное время, при скорости ветра не более 3 м в секунду.
      63. При погрузке, выгрузке грузов не допускается нарушение целостности тары (емкости, контейнеров).
      64. В целях безопасности, информация о перевозимых опасных грузах, о состоянии возвратной тары из-под опасных грузов, направляемых грузоотправителю или для обработки, вписывается в грузовую транспортную накладную.
      65. Не допускается совместная погрузка опасных грузов разных категорий, опасных грузов с не опасными, погрузка и выгрузка опасных грузов без маркировок.
      66. Перед погрузкой и выгрузкой опасных грузов проводится проверка исправности тары.
      67. Рассыпанный опасный груз собирают в емкость, вывозят для утилизации, место рассыпания обрабатывают.
      68. Остатки опасных грузов, пришедших в негодность в результате загрязнения или аварии на транспорте, переупаковывают, обезвреживают на специальных площадках, захоронение проводится на полигонах.
      69. Перевозка радиоактивных грузов осуществляется в соответствии с требованиями приказа Министра здравоохранения Республики Казахстан от 31 января 2003 года № 97 "Об утверждении санитарных правил и норм "Санитарно-гигиенические требования по обеспечению радиационной безопасности", зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 2198.
      70. При погрузке радиационных упаковок I, II, III транспортных категорий, в воздушном судне и местах их хранения суммарный транспортный индекс не должен превышать 50.
      71. Погрузка универсальных контейнеров с грузом радиоактивных веществ объемом свыше 5 кубических м проводится на грузовых воздушных судах большого тоннажа.
      72. Погрузка и выгрузка радиоактивных упаковок, ликвидация аварийных ситуаций при погрузке и выгрузке производится в соответствии с требованиями правил безопасности.
      73. Продукция при ввозе, производстве, реализации и применении должна быть в радиационном отношении безопасной, соответствовать требованиям действующего законодательства в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения и иметь соответствующую нормативно-техническую документацию. Радиационная безопасность продукции подтверждается наличием санитарно-эпидемиологического заключения.
      74. Все воздушные суда после перевозки грузов, нормируемых по радиационному фактору, подвергаются радиационному контролю, независимо от их дальнейшего использования.
      75. При обнаружении локальных источников или воздушных судов, имеющих поверхностное радиоактивное загрязнение, проводятся работы по их дезактивации.
      76. При перевозке грузов, содержащих штаммы живых микроорганизмов, в том числе бактерии, вирусы, риккетсии, паразиты, грибки, их рекомбинации, генетически измененные микроорганизмы, а так же материалы биологического происхождения, в которых содержатся или могут содержаться болезнетворные агенты, биологические препараты, предназначенные для иммунопрофилактики и диагностики инфекционных болезней людей или животных, содержащие штаммы живых микроорганизмов, должны соответствовать требованиям санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к устройству и условиям работы микробиологических, вирусологических и паразитологических лабораторий", утвержденных приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 21 января 2004 года № 63, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 2692.
      77. При перевозке опасных грузов внутри грузового места между внутренней емкостью и наружной тарой помещают список содержимого. На грузовых местах с жидкими опасными грузами на двух противоположных сторонах наносят манипуляционные знаки, обозначающие верх грузовых мест.
      78. Перевозка меха грызунов из районов и стран с неблагополучной эпизоотической обстановкой не допускается.
      79. Не допускается производить погрузку и выгрузку опасных грузов, воспламеняющихся при взаимодействии с водой, пожароопасных, опасных грузов во время грозы, при работающих двигателях, во время заправки воздушного судна горюче-смазочными материалами и специальными жидкостями, а также в период технического обслуживания.
      80. В случае возникновения аварийной ситуации при перевозке опасных грузов перевозчики информируют органы государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
      81. Экипаж воздушного судна и лица, работающие с опасными грузами, обеспечиваются средствами защиты, индикации, обеззараживания (в зависимости от вида перевозимого груза). Работа без средств защиты не допускается.
      82. Во время работы с опасными грузами не допускается принимать пищу, пить, курить, а также находиться в зоне проведения работ без специальной одежды. Лица, занятые перевозкой химических токсических и радиоактивных материалов, веществ должны соблюдать правила личной гигиены.

9. Санитарно-эпидемиологические требования к грузовым
авиационным транспортным средствам

      83. Воздушные суда подаются под погрузку после очистки от остатков ранее перевозимых грузов, мойки и дезинфекции.
      84. В грузовом воздушном судне предусматриваются следующие помещения: грузовые отсеки с полками для груза, коридоры, тамбур с сетчатой перегородкой и отсек для сопровождающих груз.
      85. Для укладки грузов используют поддоны. Бумажные мешки и другая бумажная тара могут храниться без поддонов.
      86. Во всех грузовых воздушных суднах вентиляция и обмен воздуха должны быть постоянными независимо от продолжительности рейса, температуры воздуха снаружи и внутри авиационного транспортного средства.
      87. Система принудительной вентиляции должна обеспечивать внутри помещений грузового отсека постоянное избыточное давление не менее 30 Паскаль, температура воздуха в грузовом отсеке должна быть не ниже плюс 18 о С.
      88. Пункты экипировки грузовых воздушных судов должны соответствовать требованиям приказа № 42.
      89. Системы водоснабжения, водоотведения, вентиляции, отопления и освещения грузового воздушного судна должны соответствовать требованиям приказа № 42.
      90. Грузовые воздушные суда должны иметь санитарный паспорт, оформленный в соответствии с требованиями приказа и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 20 апреля 2004 года № 349 "Об утверждении Правил выдачи, учета и ведения санитарного паспорта на транспортные средства", зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 2840.
      91. В грузовом воздушном судне должны быть аптечки с набором медикаментов, укомплектованные в соответствии с требованиями приказа Министра здравоохранения Республики Казахстан от 20 декабря 2004 года № 876 "Об утверждении состава аптечки первой помощи для оказания неотложной медицинской помощи населению", зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 3358.

"Жүктерді әуе көлігімен тасымалдау жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2008 жылғы 22 қазандағы N 556 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2008 жылғы 28 қарашада Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 5380 болып енгізілді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 30 маусымдағы N 476 бұйрығымен

      Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.06.30 N 476 бұйрығымен.

      "Халықтың санитарлық–эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" 2002 жылғы 4 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 7 бабының 6) тармақшасына17 бабының 1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
      1. Қоса беріліп отырған санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары бекітілсін: "Жүктерді әуе көлігімен тасымалдау жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар".
      2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитеті (Белоног А.А.) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуге жіберсін.
      3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Құқықтық жұмыс және мемлекеттік сатып алу департаменті (Малгаждарова Б.Т.) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін ресми жариялауға жіберсін.
      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитетінің төрағасы - Қазақстан Республикасы Бас мемлекеттік санитарлық дәрігері А.А. Белоногқа жүктелсін.
      5. Осы бұйрық ресми жарияланғаннан күннен кейiн он күнтiзбелiк күн өткеннен соң қолданысқа енгiзiледi.

      Министр                                    А. Дерновой

      "КЕЛІСІЛГЕН"
      Қазақстан Республикасының
      Көлік және коммуникация
      Министрі
      ______________С. Ахметов
      2008 жылғы 31 қазан

Қазақстан Республикасы  
Денсаулық сақтау министрінің
2008 жылғы 22 қазанда   
N 556 бұйрығымен бекітілген

"Жүктерді әуе көлігімен тасымалдау жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары 1. Жалпы ережелер

      1. "Жүктерді әуе көлігімен тасымалдау жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары (бұдан әрі - санитарлық ереже) жүктерді авиациялық көлік құралымен, тағамдық азық-түліктерді, ылғалды және қауіпті жүктерді әуе көлігімен тасымалдау жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды белгілейді.
      2. Осы санитарлық ережеде мынадай терминдер және оның анықтамасы пайдаланылды:
      1) багаж - әуе кемесінің бортында тасымалданатын мүлік, жолаушылардың немесе экипаждың заттары;
      2) жүк - әуе кемесінің бортында тасымалданатын кез-келген мүлік;
      3) медициналық (санитарлық) тексеріс - медициналық-санитарлық құжаттарды, көліктерді тексеру, сұрау жүргізу және керек болған жағдайда экипажды (бригадаларды) және жолаушыларды медициналық тексерістен өткізу; зертханалық тексеріс жүргізу үшін сынамаларды алу;
      4) пошталық жүк - жазбаша корреспонденция, посылкалар, пошталық контейнерлер, сондай-ақ сәйкесті орамдағы баспа басылымдар;
      5) қауіпті жүк – тасымалдау, тиеу-түсіру жұмыстарын жүргізу және сақтау кезінде қоршаған ортаға зиян тигізуі, әуе кемесінің, құрылғылардың, ғимараттардың және құрылыстардың жарылуына, өртіне немесе бұзылуына, сондай-ақ адамдардың, жануарлардың және құстардың өлуіне, жарақаттануына, улануына, күюіне немесе ауыруына себеп болуы мүмкін өндіріс және өзге де қызметтің заттары, материалдары, өнімдері, қалдықтары;
      6) ылғал жүк - құрамында сұйықтық бар жүк, немесе табиғатында өздігінен сұйықтық бөлетін немесе сұйықтық түзетін жүк (ылғал өткізбейтін контейнердегі сұйықтық, орамсыз шикі ет, қатырылған балық, жануарлардың ішек-қарыны, терісі, су өткізбейтін контейнердегі тері және тірі жануарлар);
      7) көлікті-экспедициялық ұйым және пошта тасымалдау бөлімшесі – оператордың авиациялық тасымал және пошта қызметін ұсынуға арналған және жабдықталған тасымал процесіне (жүктерді тасымалдау және пошта желісі) қатысушылардың өндірістік бірліктері;
      8) орам – азық-түліктердің бүлінуі мен зиян келуін сақтауды қамтамасыз ететін, сондай-ақ азық-түліктерді тасымалдауды, сақтауды және сатуды жеңілдететін заттар және заттар жиынтығы.
      3. Жүк, багаж (қауіпті жүктер тізбесінде көрсетілген кез-келген сұйықтықтар мен жүктерді тасымалдаудан басқа) жолаушылар және жүк тасымалдайтын әуе көліктерінің багаж-жүк қоятын орнымен тасымалданады.
      4. Сертификаттауға жататын тасымалданатын жүктер және тауарлар жүктің қауіпсіздігін куәландыратын сәйкестік сертификатымен бірге болуы тиіс.
      5. Халықаралық әуе жайларда ұсталған жүктер санитарлық-карантиндік бақылауға жатады.
      6. Өткізу пункттеріндегі санитарлық-карантиндік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды тұлғалар әуе көлігінде адам денсаулығы үшін қауіпті болып табылатын, жүк және ауру белгісі бар науқастың бар екендігі туралы ақпарат түскен жағдайда Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2798 болып тіркелген "Қазақстан Республикасының шекарасы мен аумағын санитарлық қорғау" санитарлық-эпидемиологиялық ережелері мен нормаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі міндетін атқарушының 2004 жылғы 30 наурыздағы N 297 бұйрығына сәйкес әуе кемесі медициналық (санитарлық) тексеруге жіберіледі.
      7. Тасымалданатын жүктің қауіпсіздігін анықтау үшін және эпидемиологиялық көрсеткіштер болған кезде "Қазақстан Республикасының аумағын және шекарасын санитарлық қорғауды қамтамасыз ету және санитарлық-карантиндік бақылауды іске асыру Ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 22 қарашадағы N 1168 қаулысына сәйкес әуе көлігіндегі мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының лауазымды тұлғалары жүкке және багажға санитарлық-эпидемиологиялық сараптама белгілейді.
      8. Адамдардың денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін қауіп тудыратын ұсталған жүктердің одан арғы мәселесі туралы шешім "Өнім мен тауарлар сатуға және пайдалануға жарамсыз деп танылған жағдайда оларды жою немесе одан әрi қайта өңдеу тәртiбiн бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1995 жылғы 29 желтоқсандағы N 1891 қаулысына сәйкес санитарлық-эпидемиологиялық қорытындысы негізінде қабылдануы тиіс.
      9. Қашықтығы шектелмеген қолмен тиеу кезінде ауыр жүктің орнын ауыстырумен байланысты үзіліссіз жұмыс жағдайында көтеретін және орнын ауыстыратын жүктің шекті рұқсат етілген массасы ерлер үшін 50 килограммнан (бұдан әрі – кг) аспауы тиіс. Ерлерге 60 метрден (бұдан әрі - м) артық емес қашықтықта немесе 3 м-ден артық емес биіктікте жатқан 50 кг-нан аспайтын жүкті көтеруге рұқсат етіледі. Бір жұмысшыға 80 кг-нан артық жүкті көтеруге рұқсат етілмейді. Әйелдер үшін көтерілетін жүктің салмағы 20 кг-нан, екі әйелге – 50 кг артпауы тиіс.
      10. Санитарлық-тұрмыстық үй-жайлармен қамтамасыз ету, жеке қорғаныш құралын, арнайы киімді, арнайы аяқ киімді беру, сақтау және пайдалану  N 334 бұйрықтың талаптарына сәйкес жүргізілуі тиіс.
      11. Кезекші бригаданың демалыс үй-жайында жиһаз қарастырылуы тиіс.
      12. Тамақтану объектілері (асхана, буфеттер) Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2526 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2003 жылғы 25 шілдедегі N 569 бұйрығымен бекітілген "Қоғамдық тамақтану объектілеріне қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық ережесі талаптарына сәйкес болуы тиіс.
      13. Жұмысшыларға әлеуметтік тамақ беру және тамақ ішу бөлмесінің ауданы әрбір келушіге 1 шаршы метрден (бұдан әрі - м 2 ), бірақ кемінде 12 м 2 құрауы тиіс. Ол өндірістік үй-жайлардың сыртына орналасуы және жеткілікті отырғызу орнымен, тоңазытқышпен, шкафпен, қолжуғышпен жабдықталуы тиіс.
      14. Тиеу-түсіру жұмыстарымен және жүк әуе кемелеріне қызмет көрсетумен айналысатын жұмыскерлер Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2780 болып тіркелген "Алдын ала және мерзімдік медициналық қараулар міндетті зиянды өндірістік факторлардың, кәсіптердің тізбесі мен Зиянды, қауіпті және қолайсыз өндірістік факторлардың әсеріне ұшыраған қызметкерлерді міндетті алдын ала және мерзімдік медициналық қарауларды жүргізу жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 12 наурыздағы N 243 бұйрығы, Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2556 болып тіркелген "Халықтың декреттелген тобына міндетті түрде медициналық тексерулерді жүргізу ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2003 жылғы 20 қазандағы N 766 бұйрығы талаптарына сәйкес міндетті алдын ала және ағымдық медициналық қараулардан өтуі, Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2531 болып тіркелген "Халықтың декреттелген тобын гигиеналық оқытуды ұйымдастыру мен жүргізу жөніндегі ережені бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2003 жылғы 17 қыркүйектегі N 688 бұйрығына сәйкес гигиеналық оқудан өтуі тиіс.
      15. Тиеу-түсіру жұмыстарымен айналысатын жұмыскерлерде Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2575 болып тіркелген "Халықтың декреттелген тобы өкілдерінің жеке медициналық кітапшасының нысанын және жеке медициналық кітапшаны беру, есепке алу және толтыру ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2003 жылғы 4 қарашадағы N 816 бұйрығымен бекітілген, белгіленген үлгідегі жеке медициналық кітапшасы болуы тиіс.

2. Жүктердің орамына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      16. Жүкті әуе көлігімен тасымалдау мынадай шарттар сақтаған кезде қабылдануы тиіс:
      1) жүк қолданыстағы стандарттарға және техникалық шарттарға сәйкес жарамды ыдыста немесе орамда болуы тиіс;
      2) жүктердің ыдыстары мен орамдарына стандарттар мен техникалық шарттары белгіленбеген болса, авиациялық тасымалдау кезінде олардың сақталуы мен мықты бекітілуіне мүмкіндік болуы тиіс;
      3) ішіндегі жүк үшін орам сай келуі және оны сыртқы орта әсерінен ластанудан сенімді қорғауы тиіс;
      4) әуе көлігімен тасымалдауға жататын сұйық және басқа да жүктер оралатын (толтырылатын) металл, шыны, керамикалық, ағаш, пластмассалы сыйымдылықтар ұшу биіктігі мен температурасына байланысты және ішкі артық қысымға шыдамды болуы және ішіндегінің ағып кетпеуіне, төгілмеуіне немесе шашылмауына кепілденуі тиіс.
      5) жүктердің көлемі мен салмағы оның еркін тиелуін және түсіруін, әуе көлігінің жүк-багаж бөлігіне орналастыруын және оны бекітуді қамтамасыз етуі тиіс;
      6) жүк әуе көлігіндегі адамдар мен багажға қауіп тудырмауы тиіс;
      7) әрбір орамның сыртқы бетінде жүк жіберуші мен жүк қабылдаушы көрсетілген анық және жуылып кетпейтін таңба болуы тиіс.

3. Жүк тасымалдауды жүзеге асыратын обьектілер аумағына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      17. Жүк тасымалдауды іске асыратын объектінің аумағы және әуе көлігі Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 4106 болып тіркелген "Азаматтық авиацияның әуевокзалдарын және әуе кемелері бойынша санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2006 жылғы 3 ақпандағы N 42 бұйрығының (бұдан әрі - 42 бұйрық) талаптарына сәйкес болуы тиіс. P092293
      18. Әуежайларда орналасқан объектінің аумағында:
      1) желілік цех, багаж бөлімшесі, пошталық учаскелері (үлкен көлемді жүктерді сұрыптау, сақтандыру), тиеу-түсіру алаңшалары;
      2) әуе кемесіне арналған тұрақ;
      3) багаж, жүк және пошта жүктерін (жөнелту) қосалқы бөлшектер сақтайтын қоймалар;
      4) әкімшілік-тұрмыстық корпус, автомобиль гаражы, өту жолы қарастырылуы тиіс.
      19. Жүк әуе көлігі тұрағының жолдарына, өндірістік және әкімшілік-тұрмыстық ғимараттарға кіреберіс және автомобиль көліктері үшін тұрақ қарастырылуы тиіс.
      20. Қатты тұрмыстық қалдықтарды және қоқыстарды жинау және шығару үшін бетондалған алаңшаларда металл контейнерлері орналастырылуы тиіс. Контейнерлерден алаңшаның жиегіне дейінгі қашықтық кемінде 1 м болуы тиіс. Қоқыс жинауға арналған алаңқай үш жақтан қоршалады. Контейнерлер өндірістік және қосалқы үй-жайлардан 25 м-ден жақын емес қашықтықта орналасуы тиіс. Қоқысты шығару контейнер сыйымдылығына 2/3 артық емес жиналған соң арнайы көлікпен жүзеге асырылуы тиіс.
      21. Аумақты жинау күніне екі реттен кем емес жүргізілуі, қыс мезгілінде қар мен мұздан тазартылуы, жазда су себілуі тиіс.

4. Өндірістік үй-жайларға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      22. Жүк тасымалдауды жүзеге асыратын өндірістік үй-жайлардың объектілері Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 3792 болып тіркелген "Өндірістік объектілерді жобалауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық ережесі және нормаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі міндетін атқарушының 2005 жылғы 8 шілдедегі N 334 бұйрығының (бұдан әрі - N 334 бұйрық) талаптарына сәйкес жобаланады.
      23. Құрылысқа және қайта жаңартуға арналған жобалық-сметалық құжатты бекіту, жапсарланған және бөлек тұрған объектілерді орналастыру, пайдалануға беру санитарлық-эпидемиологиялық қорытынды болған кезде жүзеге асыруы тиіс.
      24. Көліктік-экспедициялық ұйымдарда, пошта тасымалдау бөлімшелерінде (багаж қоятын бөлме, жүкті және багажды жеткізу және сақтауға арналған жылжымалы камералар, пошталық сұрыптау пункттері, әуе көлігің техникалық қызмет көрсету цехтар) кіреберіс жолдар, тиеу-түсіру алаңқайлары, жүкті және багажды сұрыптау және сақтауға арналған үй-жайлар, пошталық жүктер, тиеу-түсіру жұмыстарының қауіпсіз орындауға арналаған механикалық құрал және жабдық болуы тиіс.
      25. Жүкті, багажды және пошта жүктерін қабылдау, экспедициялау, сұрыптау, жинақтау, сақтау үй-жайлары өндірістік процестің ағымын есепке ала отырып орналастырылуы тиіс.
      26. Өндірістік үй жайлардың ішін әрлеу N 334 бұйрық талаптарына сәйкес және Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген материалдардан орындалуы тиіс.

5. Сумен жабдықтауға, кәрізге, жылуға, желдеткішке, ауа баптауға және жарыққа қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      27. Жүк, багаж және пошта авиациялық жүктерді тасымалдауды жүзеге асыратын объектілердің өндірістік ғимараттар және тұрмыстық үй-жайлар орталықтанған шаруашылық-ауызсумен жабдықтау және орталықтанған кәріз желісіне қосылуы тиіс.
      28. Шаруашылық-тұрмыстық және ауызсу қажеттілігі үшін пайдаланылатын су Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2999 болып тіркелген "Шаруашылық - ауызсумен жабдықтауға және мәдени-тұрмыстық су пайдалану орындары жөніндегі санитарлық-эпидемиологиялық ереже мен нормаларды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 28 маусымдағы N 506 бұйрығы талаптарына жауап беруі тиіс.
      29. Жылу жүйесі ауаның біркелкі жылуын және үй-жайды жылыту деңгейін реттеуді қамтамасыз етуі, тазалауға және жөндеуге ыңғайлы болуы тиіс.
      30. Тұрақты жұмыс орындары бар өндірістік үй-жайлардағы жылыту құралдары жарық жақтауларының астына орналасуы тиіс.
      31. Дарбаза, кіру есіктері және терезелер салқын уақытта жылытылуы тиіс. Дарбаза ауа-жылыту шымылдығын түсіру арқылы блоктануы тиіс.
      32. Қоймалардың және көлік экспедицияларының үй-жайлары N 334 бұйрық талаптарына сәйкес табиғи жалпы айналым желдеткішімен, ауа баптағышпен қамтамасыз етіледі.
      33. Адам болатын аймақтағы ауа қозғалысының жылдамдығы секундына 0,3 метрден аспауы тиіс.
      34. Ауа шымылдығының құрылғысы оған ластанған ауаның, газдың, судың түсуін болдырмайтын орындарда орналасады.
      35. Тыныс алу аймағындағы үй-жай ауасы шаңының концентрациясы 0,5 миллиграмм текше метрден (бұдан әрі - мг/м 3 ), көмірқышқыл газының концентрациясы – 0,1 пайыздан (бұдан әрі - %) артпауы тиіс.
      36. Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 30-60% шамасында болуы тиіс.
      37. Адамдар тұрақты болатын өндірістік үй-жайларда табиғи жарық болуы тиіс.
      38. Өндірістік үй-жайлардың жасанды жарығы аралас, біркелкі болуы және жарықтың разрядты көзі бар шамшырақтармен қамтамасыз етілуі тиіс. Қызу шамдары апаттық жарықтар үшін пайдаланылуы тиіс.
      39. Жұмыс жүргізілмейтін өндірістік үй-жайлардың өту жолдарының және учаскелерінің жарығы жалпы жарықтың шамшырағымен болатын нормаланатын жарықтандырудың 25% артық болмауы, бірақ разрядты шамның 75 люксінен (бұдан әрі – лк) кем емес және қызу шамының 30 лк кем емес болуы тиіс.
      40. Жұмыс орнының жергілікті жарығы үшін жұмыс істеушілерге тікелей және шағыласатын жарықтың зиянды әсерін болдырмайтын шамшырақтар пайдаланылады.
      41. Шамшырақтар және жарық жақтауларының әйнектері ластануына байланысты айына кемінде 1 рет ластан, шаңнан, ыстан тазартылуы тиіс.
      42. Істен шыққан шамшырақтар, сынған және бүлінген қорғаныш арматура уақтылы ауыстырылуы тиіс. Сынап толтырылған өңделген шамдарды сақтау үшін жеке үй-жай қарастырылуы тиіс.

6. Тағам азық-түліктерін тасымалдау жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      43. Тағам азық-түліктерін, сондай-ақ тағам азық-түлігімен жанасатын, материалдар мен бұйымдарды тасымалдау олардың сапасы мен қауіпсіздігін сақтауды қамтамасыз ететін жағдайларда жүзеге асырылуы тиіс. Тағам азық-түліктерін тасымалдауға арналған әуе көлігі таза болуы, бөгде иісі болмауы, жарамды жағдайда болуы тиіс.
      44. Тез бұзылатын тағам азық-түліктері Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 1989 болып тіркелген "Тез бұзылатын тағам азық-түліктерін сақтау және сату мерзімінің жағдайларына қойылатын санитарлық-гигиеналық талаптар" санитарлық ережесі мен нормаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Бас мемлекеттік санитарлық дәрігерінің 2002 жылғы 1 тамыздағы N 32 бұйрығы талаптарына сәйкес тасымалданады.
      45. Тағам азық-түлігін тасымалдау кезінде санитарлық-эпидемиологиялық қорытынды, сәйкестік сертификаты, есеп-фактурасы (инвойс), көліктің тіркеме қағазы ұсынылуы тиіс.
      46. Әуе көлігіндегі тез бұзылатын азық-түліктерді тасымалдау үшін жүк жөнелтуші берген температуралық режимді қамтамасыз ету мүмкін емес кезде жүк тасымалдануға қабылданбайды.
      47. Тағам азық-түліктері радиоактивті, уытты, химиялық және биологиялық заттармен бірге тасымалданбауы тиіс. Тағам азық-түлігін тасымалдау кезінде тауар көршілестігі және температуралық режим сақталуы тиіс:
      1) салқындатылған және суыған ет су өткізбейтін материалға оралуы және температурасы минус 8 Цельсий градустан (бұдан әрі - o С) жоғары емес мұздатылған контейнерлермен тасымалдануы тиіс;
      2) сүйектен алынған сиыр, қой еттердің температурасы мұздатылған контейнерлерге тиеу кезінде минус 8 о С-тан, сіңірлі еттерден алынған бөлшектері және еттің және құстың сорпалық өнімдері – минус 12 o С-тан, механикалық ұрғылаудан және ет массасынан алынған құс етінің бөлшектері – минус 12 o С-тан жоғары болмауы тиіс;
      3) сан, төс, қабырға еттерінің және басқа да ауасыз орамдағы шикілей ысталған ет өнімдерінің жақсы ысталған иісі, құрғақ, таза болуы, еті және майы жұлмаланбаған тегіс, еттер талшықтанбаған, жүн қалдықтары мен көгеруі болмаған біркелкі ысталған болуы тиіс. Ысталған еттер 0 о С-тан минус 8 o С температура кезінде тасымалдануы тиіс;
      4) бөшкедегі ерітілген, сондай-ақ монолит түріндегі жәшікке салынған тағамдық жануар (сиыр, қой, жылқы және сүйек) майлары төрт бұрышты ыдысқа салынған, май өткізбейтін қағазға оралған және жәшікке салынған плюс 4 o С-тан жоғары емес температурада тасымалдауға жіберілуі тиіс;
      5) мұздатылған балық, балық филесі және теңіз тарақ балығының, мидияның филесі, краб таяқшалары, крабтар, трепанга, мұздатылған және басқа да теңіз өнімдерін тиеу кезінде температура минус 12 o С-тан жоғары болмауы тиіс. Теңіз өнімдері, балықтар су өткізбейтін контейнерлерге салынуы және шикізат жүк ретінде тасымалдануы тиіс. Қатырылмаған краб таяқшаларын, пісірілген крабтар мен креветкаларды тасымалдауға рұқсат етілмейді;
       6) балық және тұздалған, дәмдеуіштелген тұздықтағы және маринатталған сельдтер полимерлік материалдардан жасалған ішкі қапшығы бар сыйымдылығы 50 литрден (бұдан әрі – л) артық емес ағаш, құрғақ және полимерлі құю бөшкелеріне, ағаш жәшіктерге, ал полимерлік материалдан жасалған пакеттерге құйылғандар – гофрирлі картоннан жасалған жәшіктерге салынуы тиіс. Құю бөшкелеріне оралған балық пен сельдтің үстіне тұздық құйылуы тиіс. Жәшіктердің табанына мына материалдардың бірі төселуі тиіс: пергамент, пергаментасты, целлофан немесе Қазақсан Республикасында қолдануға рұқсат етілген өзге де қауіпсіз су өткізбейтін материалдар;
      7) ыстықпен ысталған, сүрленген балық және балық өнімдері тек ыдыста тасымалдануы тиіс. Ыстықпен ысталған балық және балық өнімдерін мұздатылған контейнерлерде тасымалдау және тиеу кезінде температура минус 18 o С-тан аспауы тиіс. Салқынмен ысталған балық және балық өнімдерін тиеу кезінде 0 o С-тан аспайтын температурада болуы және изотермиялық сыйымдылықта тасымалдануы тиіс. Салқынмен ысталған лосос және тісті жыртқыш балық, сондай-ақ салқынмен ысталған және сүрленген балық өнімдері тек жәшікке оралуы тиіс. Ыстықпен ысталған мұздатылған балығы бар жәшікке "мұздатылған" деп жазылуы тиіс. Балық өнімдерін қоса алғанда салқынмен ысталған және сүрленген балығы бар жәшіктердің сыртқы қабырғаларында 25–тен 30 миллиметрге дейінгі диаметрде екі-үш дөңгелек саңылаулар болуы тиіс;
      8) мұздатылған краб таяқшалары бар пакеттер, пісірілген-мұздатылған крабтар және креветкалар үлкен әріптермен "мұздатылған" деп жазылған жәшіктерге оралуы тиіс. Краб таяқшаларын тиеу және түсіруге дейінгі жалпы сақтау мерзімі 20 тәуліктен аспауы тиіс;
      9) лосос балығының және ыдысқа салынбаған сойылған тұздалған, ястычты уылдырық сыйымдылығы 50 л артық емес құю бөшкелеріне оралуы тиіс. Лосос балығының түйірлі, металл және шыны банкілерге салынған бекіренің түйірлі және түйірсіз және сойылған тұздалған уылдырықтар жәшікке салынуы тиіс;
      10) сүт және сүт өнімдері изотермиялық контейнерлерде тасымалдануы тиіс. Сары май оралған күйде жәшікте тасымалдануы тиіс. Ерітілген майлар полимерлік пленкадан жасалған қосымшасы бар ағаш бөшкелерде оралған күйде тасымалдануы тиіс. Оларды жәшікке орнатылған шыны және қатты банкілерде тасымалдауға рұқсат етіледі;
      11) қатты маргарин, ыдысқа салынған кондитерлік, наубайханалық және аспаздық, пергаментке немесе каширленген фольгаға оралған тоң майлар жәшікке салынуы, ал ыдысқа салынбағандар (монолит түріндегі) табанына пергамент немесе полимерлі пленка төселген жәшіктерге салынуы тиіс. Қатты маргарин, тоң майлар изотермиялық контейнерлерде тасымалдануы тиіс;
      12) майонез ішкі төсеніштері мен арақабырғалықтары бар жәшіктерде шыны орамға салынып тасымалдануы тиіс. Тиеу кезінде майонездің температурасы плюс 4 о С-тан артпауы және 0 o С-тан төмен болмауы тиіс;
      13) қатты мәйек сырлар жәшікке салынуы тиіс. Сырларды тиеу кезінде температура плюс 4 о С-тан, қысқы кезеңде – плюс 8 о С-тан аспауы тиіс;
      14) балмұздақтар тиеу температурасы минус 20 о С кезінде металл банкілердегі мұздатылған контейнерлерде, ал ыдысқа салынғандары – қораптарда, контейнерлерде тасымалдануы тиіс;
      15) жұмыртқалар жәшікке салынатын арнайы жұмыртқа орамында тасымалдануы тиіс. Құс жұмыртқалары инкубациялық кезеңдегі уақытта криогендік сұйықтардан, радиоактивтік материалдардан бөлек орналасуы тиіс. Жүк қоятын орынның температура деңгейі ұшу бойы 10 o С-пен 15 o С аралықты сақтауы және 27 o С-тан аспауы тиіс;
      16) ұзақ сақталуы үшін картофель ыдыста, жеміс-жидектер және көкөністер – ыдыста мұздатылған контейнерлерде тасымалдануы тиіс, кеш пісетін картофельді, асханалық қызылшаны, қарбызды, азық-түліктік асқабақты, орташа пісетін және кеш пісетін сұрыптағы орамжапырақты, спирт өндіруге арналған картофельді, крахмалды және сірнені үйіп тасымалдауға рұқсат етіледі;
      17) банандар қатты күйде, қабығымен және көк жеміс сабағымен, нысан түрі және мөлшері үшін типтік жеткілікті піскен жеміс күйінде тасымалдануы тиіс. Қаптың аузы мықтап буылған полимерлік пленкалардан жасалған қаптарға алдын ала салынған банандар картон қораптарға салынуы тиіс. Банандар тасымалдау уақытында сыртқы ауа температурасы жағымды кезінде тәулігіне екі рет, жағымсыз кезде – тәулігіне бір рет желдетілуі тиіс мұздатылған контейнерлерде ғана тасымалдануы тиіс;
      18) пакеттерге құйылған шырындар, жеміс және көкөніс некторлары, және стерилденген сүт және кілегей, қаймақ және брынза картон лотоктарына орнатылатын бірдей сыйымдылықтағы орамдардан жасалған бөліктермен жасалуы және жылу сақтайтын пленкалармен қапталуы тиіс. Контейнерлердегі бөліктер мықты полимерлік жылу сақтайтын пленкамен қапталған пакеттермен бірге табанындағы пакеттермен қабысуы тиіс;
      19) қатырылған, мұздатылған, үсіген және салқындатылған жүктердің температурасы әуе кемесінің жүк бөлігіне тиеу сәтінде өлшенуі тиіс;
      Жүктерді алып жүретін адамдар үшін орналасу және тамақтану жағдайлары қарастырылған болуы тиіс.

7. Ылғал жүктерді тасымалдау жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      48. Ылғал жүк су өткізбейтін контейнерде тасымалдануы тиіс.
      49. Ылғал жүкті тасымалдау кезінде әуе кемесінің едені мен қабырғалары сужинағышпен жабдықталуы тиіс.
      50. Су өткізбейтін контейнерлер атмосфералық қысым мен температураның тербелісіне төзімді болуы, сондай-ақ ішіндегілердің төгілуі мен жарылуын болдырмауы тиіс.
      51. Әуе кемесінің едені мен қабырғаларына сұйықтық шашырған кезде қоса жүретін жолдама құжатқа сәйкес сұйықтықтың сипаты анықталуы тиіс және кеме қонған кезде сұйықтық бетінен алынуы тиіс.
      52. Контейнерлердің ішкі бетінде ақау және дат болмауы тиіс.

8. Қауіпті жүктерді тасымалдау жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      53. Қауіпті жүктерді тасымалдау кезінде оларды тасымалдауға және олармен жұмыс істеуге қатысты тұлғалар осындай жүктің болуы туралы хабардар болуы тиіс.
      54 Қауіпті жүктерге жүк көлік тіркеме қағазы "Жүк жіберушінің қауіпті жүкке арналған декларациясы" ресімделуі тиіс.
      55. Қауіпті жүктермен жұмыс істеуге денсаулық жағдайы шектелгендерге, 18 жасқа дейінгі жеткіншектерге, жүкті және емшектегі баласы бар әйелдерге рұқсат етілмейді.
      56. Қауіпті жүктерді тасымалдау ыдыста, сыйымдылықтарда, әмбебап немесе арнайы контейнерлерде жүргізілуі тиіс.
      57. Ыдыстардың, сыйымдылықтардың және контейнерлерің құрылымы герметикалық болуы, жүктің жоғалуын, төгілуін болдырмауды қамтамасыз етуі, қауіптілік белгілері болуы тиіс. Ыдыстардың, сыйымдылықтардың және контейнерлердің материалы тазалануы және дезинфекциялануы тиіс.
      58. Қауіпті жүктерді түсіргеннен кейін әуе кемелерінің жүк қоятын орындар қаралуы және зарарсыздануы, кейінірек тазалану нәтижесі зертханалық тексерілуі тиіс.
      59. Контейнерлер тасымалдау кезінде туындайтын жүктемеге төзімді болуы тиіс.
      60. Тиеу-түсіру жұмыстары арнайы тұрақтарда жүргізілуі тиіс.
      61. Қауіпті жүктерді тиеу, түсіру және қауіпті жүктерді сұрыптау тиеу-түсіру машиналарын және механизмдерін қолдану арқылы жүргізіледі.
      62. Қауіпті жүктермен жұмыс желдің жылдамдығы секундына 3 м артық емес кезде күндізгі уақытта орындалады.
      63. Жүктерді тиеу, түсіру кезінде ыдыстың (сыйымдылықтар, контейнерлер) бүтіндігі бұзылмауы тиіс.
      64. Тасымалданатын қауіпті жүктер туралы, жүк жіберушіге немесе өңделу үшін жіберілетін қауіпті жүктердің кері қайтарылатын ыдыстарының жағдайы туралы ақпарат қауіпсіздік мақсатында жүк көлік тіркеме қағазында жазылады.
      65. Әртүрлі санаттағы қауіпті жүктерді, қауіпті емес жүктермен бірге қауіпті жүктерді бірге тиеуге, таңбаланбаған қауіпті жүктерді тиеуге және түсіруге рұқсат етілмейді.
      66. Қауіпті жүктерді тиеу және түсіру алдында ыдыстардың жарамдылығын тексеру жүргізіледі.
      67. Шашылған қауіпті жүк сыйымдылыққа жиналады, кәдеге жаратылуы үшін шығарылады, шашыраған орын өңделеді.
      68. Көлік апаты немесе ластануы нәтижесінде жарамсыз болған қауіпті жүктердің қалдықтары қайта оралады, арнайы алаңқайларда зарарсызданады, көму полигондарда жүргізіледі.
      69. Радиоактивті жүктерді тасымалдау Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2198 болып тіркелген "Радиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша санитарлық-гигиеналық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2003 жылғы 31 қаңтардағы N 97 бұйрығының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.
      70. I, II, III көліктік санаттағы радиациялық орамдарды тиеу кезінде, әуе кемесінде және оларды сақтау орындарының көліктік индекс сомасы 50-ден артпауы тиіс.
      71. Әмбебап контейнерлерді жүгімен радиоактивті заттар көлемі 5 текше метрден жоғары болғанда үлкен тоннажды әуе жүк кемесіне тиеу жүргізіледі.
      72. Радиоактивті орамдарды тиеу және түсіру, тиеу және түсіру кезінде апаттық жағдайды жою қауіпсіздік ереже талаптарына сәйкес жүргізіледі.
      73. Өнім әкелу, өндіру, сату және қолдану кезінде радиациялық жағынан қауіпсіз болуы, халықтың санитарлық–эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы қолданыстағы заңнама талаптарына сай және тиісті нормативтік-техникалық құжаттары болуы тиіс. Өнімдердің радиациялық қауіпсіздігі санитарлық-эпидемиологиялық қорытынды болғанда расталады.
      74. Барлық әуе кемелері радиациялық фактор бойынша нормаланатын жүктерді тасымалдағаннан кейін олардың одан әрі пайдаланылуына қарамастан радиациялық бақылауға жатады.
      75. Радиоактивтік жеңіл ластанған әуе кемелері немесе тарату көздері анықталған кезде оларды дезактивация бойынша жұмыстар жүргізіледі.
      76. Тірі штамдары бар микроорганизмдерді, оның ішінде бактерияларды, вирустарды, рикетсияларды, паразиттерді, саңырауқұлақтарды, олардың кері комбинацияларын, генетикалық өзгеріске ұшыраған микроорганизмдерді, сондай-ақ шығу тегі биологиялық материалдар, құрамында бар немесе болуы мүмкін ауру жұқтыратын агенттерді, құрамында тірі микроорганизм штамдары бар, жануарлар мен адамдардың жұқпалы аурулар диагностикасы және иммундық алдын алуға арналған биологиялық препараттарды тасымалдау Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2692 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 21 қаңтардағы N 63 бұйрығымен бекітілген "Микробиологиялық, вирусологиялық және паразитологиялық зертханаларда жұмыс істеу кезінде құрылысқа, техника қауіпсіздігіне, өндірістік санитарияға, індетке қарсы режимге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары талаптарына сәйкес болуы тиіс.
      77. Жұқпалы заттарды жүк орнының ішінде тасымалдау кезінде ішкі сыйымдылық пен сыртқы ыдыс арасында ішіндегі заттардың тізімі орналастырылады. Сұйық жұқпалы заттармен жүк орындарында екі қарама-қарсы жағынан, жүк орнының үстіңгі бетін көрсететін манипуляциялық белгі салынады.
      78. Эпизоотикалық қолайсыз аудандар мен елдерден кеміргіштер терілерін тасуға рұқсат етілмейді.
      79. Жаңбыр кезінде сумен әрекеттеніп от шашырататын қауіпті жүктерді, сондай-ақ найзағай уақытында, двигательдер жұмыс істеп тұрған кезде, әуе кемесін жанар-жағармай материалдарымен және арнайы сұйықтықтармен толтыру кезінде, сондай-ақ техникалық қызмет көрсету кезеңінде кез-келген өрттен қауіпті, қауіпті жүктерді тиеу және түсіруге рұқсат етілмейді.
      80. Қауіпті жүктерді тасымалдау кезінде апаттық жағдайлар туындаған кезде мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарына хабарлайды.
      81. Әуе кемесінің экипажы және қауіпті жүктермен жұмыс істейтін адамдар қорғаныш құралымен, индикациямен, (тасымалданатын жүктің түріне байланысты) зарарсызданумен қамтамасыз етіледі. Қорғаныш құралынсыз жұмыс істеуге рұқсат етілмейді.
      82. Қауіпті жүктермен жұмыс істеу кезінде тамақ ішуге, су ішуге, темекі тартуға, сондай-ақ арнайы киімсіз жұмыс жүргізу аумағында болуға рұқсат етілмейді. Химиялық уытты және радиоактивтік материалдарды, заттарды тасымалдаумен айналысатын адамдар жеке гигиена ережесін сақтауы тиіс.

9. Жүктерді авиациялық көлік құралымен тасымалдауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      83. Әуе көлігі жүк тиеуге, бұрын тасымалданған жүк қалдықтарынан тазартылып, жууға және дезинфекцияға беріледі.
      84. Жүк әуе кемесінде мынадай үй-жайлар көзделеді: жүкке арналған сөрелері бар жүк қоятын орындар, дәліздер, торлы арақабырғалығы бар тамбур және алып жүретін жүктерге арналған орындар.
      85. Жүктерді жинау үшін астына төсеніш пайдаланылады. Қағаз қаптар және басқа да қағаз ыдыстар төсенішсіз сақталуы мүмкін.
      86. Барлық жүк әуе кемелерінде желдеткіш және ауа алмасу авиациялық көлік құралының сыртқы және ішкі температурасы сапар ұзақтығынан тұрақты тәуелсіз болуы тиіс.
      87. Ықтиярсыз желдеткіш жүйесі үй-жай ішіндегі жүк қоятын орындарда тұрақты артық қысым 30 Паскальдан кем емес болуды қамтамасыз етуі, жүк қоятын орынның ауа температурасы плюс 18 o С-тан кем емес болуы тиіс.
      88. Жүк әуе кемелерін жабдықтау пункттері N 42 бұйрық талаптарына сәйкес болуы тиіс.
      89. Жүк әуе кемесінің сумен жабдықтау, суды бұрып жіберу, желдеткіш, жылу және жарық жүйелері N 42 бұйрықтың талаптарына сәйкес болуы тиіс.
      90. Жүк әуе кемесінде Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2840 болып тіркелген "Көлік құралдарына санитарлық паспорт беру, есепке алу және жүргізу ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі міндетін атқарушының 2004 жылғы 20 сәуірдегі N 349 бұйрығы талаптарына сәйкес ресімделген санитарлық паспорт болуы тиіс.
      91. Жүк әуе көлігінде Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 3358 болып тіркелген "Халыққа кезек күттірмес медициналық көмек көрсетуге арналған бастапқы жәрдем қобдишасының құрамын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 20 желтоқсандағы N 876 бұйрығы талаптарына сәйкес толықтырылған, дәрі-дәрмектер жиыны бар дәрі қобдишасы болуы тиіс.