Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI:
1. Қоса берiлiп отырған Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Қытай
Халық Республикасының Үкiметi арасындағы Қауiптi әскери қызметті болдырмау
туралы келiсiмнiң жобасы мақұлдансын.
2. Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрi Мұхтар Қапашұлы
Алтынбаевқа Қазақстан Республикасының Үкiметi атынан Келiсiм мәтiнiне
қағидатты сипаты жоқ өзгерiстер мен толықтырулар енгiзуге рұқсат бере
отырып, Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Қытай Халық Республикасының
Үкiметi арасында Қауiптi әскери қызметтi болдырмау туралы келiсiм жасасуға
өкiлеттiк берiлсiн.
3. Осы қаулы қол қойылған күнiнен бастап күшiне енедi.
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі
Жоба
Қазақстан Республикасына Үкiметi мен
Қытай Халық Республикасының Үкiметi арасындағы
Қауiптi әскери қызметтi болдырмау туралы
КЕЛIСIМ
Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Қытай Халық Республикасының Үкiметi (бұдан әрi Тараптар деп аталатын) өздерiнiң тату көршiлiк, достық қарым-қатынастарын қолдауға және дамытуға, екi ел қарулы күштерi арасындағы өзара сенiм білдiру мен ынтымақтастықты нығайтуға ұмтылыстарын растай отырып,
егемендік пен аумақтық тұтастықты өзара құрмет тұту, Тараптар мемлекеттерiнiң iшкi iстерiне араласпау, тең құқық және өзара сенiм білдiру қағидаттарын негiзге ала отырып,
қауiптi әскери қызметтен, жанжалдардан туындайтын қауiптi әскери қызметтi болдырмау және оларды тиiстi бейбiт құралдармен шешу қажеттiгiне сенiм білдiре отырып,
1996 жылғы 26 сәуiрде қол қойылған Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiкстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы Шекара ауданында әскери саладағы сенiмдi нығайту туралы келiсiмдi Z960057_ негiзге ала отырып,
бейбiт уақытта олардың бiр-бiрiне жақын жерлерде қызметiн жүзеге асыруы кезiнде өз қарулы күштерi қызметшiлерiнiң (техникасының) қауiпсiздiгін қамтамасыз етуге ұмтыла отырып, төмендегiлер туралы келiстi:
1-бап. Терминдер мен айқындамалар
Осы Келiсiмде мынадай терминдер мен айқындамалар пайдаланылады:
1. "Қауiптi әскери қызмет" адамдардың құрбан болуына немесе екiншi Тарап мемлекетiнiң материалдық шығындарына әкелiп соқтыруы немесе Тараптар мемлекеттерi арасындағы қарым-қатынастың шиеленiсуiне әкелiп соқтыруы мүмкiн күтпеген жағдайларға байланысты немесе абайсыз жасалатын, бейбiт уақытта шекара ауданындағы Тараптар қарулы күштерi қызметшілерiнiң (техникасының) iс-қимылын бiлдiредi.
2. "Қарулы күштер": Қазақстан Республикасы үшiн - Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi мен өзге де әскери құралымдарын; Қытай Халық Республикасы үшiн - Қытай Халық Республикасының Халық-азаттық армиясы мен өзге де әскери құрылымдарын білдіредi.
3. "Қызметшiлер" Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнiң кез келген әскери қызметшiсiн немесе қызметшiсiн білдiредi.
4. "Техника" Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнiң кез келген кемесiн, ұшағын немесе жер бетiнде жүретiн құралын білдiредi.
5. "Кеме" Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнiң кез келген жауынгерлiк кемесiн немесе көмекшi кемесiн білдiредi.
6. "Ұшақ" ғарыштық аппараттарды қоспағанда, Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнiң кез келген әскери ұшу аппаратын білдiредi.
7. "Жер бетiнде жүретiн құрал" Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнiң құрлықта пайдалануға арналған кез келген техникасын білдiредi.
8. "Лазер" электрондардың, атомдардың немесе молекулалардың мәжбүрлi сәуле шығаруына негiзделген инфрақызыл немесе ультракүлгiн диапазондардағы кез келген қарқынды когеренттi жоғары бағытталған электромагниттi сәуле шығару көзiн білдiредi.
9. "Ерекше назар аударылатын аудан" қарулы күштердiң қызметшілерi (техникасы) орналасқан, жанжал туындауы неғұрлым ықтимал немесе ондай жағдай орын алған және Тараптар ол жерде осы Келiсiмге сәйкес шаралар қабылдайтын, Тараптар өзара айқындайтын ауданды білдiредi.
10. "Басқару жүйесiне кедергi жасау" Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнiң қызметшілерiне (техникасына) басшылық жасауды қамтамасыз ететiн дабылдар және ақпараттар беру құралдары мен жүйелерiнiң жұмыс iстеуiн қиындататын, тоқтататын немесе шектейтiн iс-қимылдарды білдiредi.
11. "Күтпеген жағдайлар" көзделуi немесе қандай да бiр iс-шаралармен алдын алу мүмкiн емес төтенше жағдайларды білдiредi. Мәселен, авариялық жағдайлардан, тиiстi қызметшiлер мүшесiнің науқастануынан немесе табиғи апатты құбылыстардан туындаған жағдайлар.
12. "Жауынгерлiк атыстар" Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнiң атыс қаруынан, зеңбiректен оқ атуын, зымыран ұшыруын бiлдіреді.-
13. "Азаматтық халық" шекара аймағында тұратын және Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерінің құрамына кiрмейтiн кез келген азаматтық адамды білдiредi.
14. "Объектiлер" Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерінің техникасы болып табылмайтын ғимаратты, құрылыстарды, байланыс құралдарын, көлiктi, ауыл шаруашылығы қызметiнің объектiлерiн және азаматтық мақсаттағы инфрақұрылымның басқа да объектiлерін білдiредi.
2-бап. Қауiптi әскери қызметтi болдырмаудың негiзгі қағидаттары
1. Тараптар осы Келiсiмдi iске асыруда түрлерi осы Келiсiмнің 3-бабында айқындалған қауiптi әскери қызметтi болдырмауды басты мақсат деп санайды.
2. Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнің қызметшiсi өзара қауiпсiздiктi қамтамасыз ету мүддесiмен олардың бiр бiрiне жақын жерде жүзеге асыратын қызметi кезінде сақтық танытуы қажет.
3. Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнің қызметшiлерi қауiптi әскери қызметтi және әскердің күнделiктi қызметi (әскерлердің қозғалысы, оқу, жауынгерлiк атыстар, ұшақтардың ұшуы және т.б.) барысында туындайтын салдарларды болдырмау үшiн тиiмдi қауіпсiздік шараларын алдын ала қабылдайды.
4. Қауіптi әскери қызметтен болатын жанжалдар туындаған жағдайда Тараптар күш көрсетудi немесе оны қолдануды болдырмай, олардың таралмауын және тоқтатуды қамтамасыз ету үшiн шаралар қабылдайды және мұндай жанжалдарды консультациялар арқылы шешедi.
3-бап. Қауiптi әскери қызметтiң түрлерi
Өзара қауіпсiздік мүдделерінде Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнің қызметшiлерi қауіптi әскери қызметтің мынадай түрлерiн болдырмауға бағытталған қажеттi шараларды алдын ала қабылдайды:
1. Бiр Тарап мемлекетiнің қарулы күштерi қызметшiлерiнiң (техникасының) күтпеген жағдайларға байланысты немесе басқа да абайсыз себептер бойынша жасалатын екiншi Тарап мемлекетi аумағының шегiне кiруi.
2. Тараптардың бiрi лазердi, оның сәуле шығаруы екiншi Тарап мемлекетiнiң қызметшiлерiне, азаматтық халқына, техникасы мен объектiлерiне зиян келтiруi мүмкiн етiп қолдануы.
3. Ерекше назар аударылатын аудандағы екiншi Тарап мемлекетi қарулы күштерi қызметшiлерiнiң (техникасы) iс-қимылының екiншi Тарап мемлекетiнiң қызметшiлерi мен азаматтық халқына зиян келтiруi не оның техникасы мен объектiлерiне нұқсан келтiруi мүмкiн болатындай қиындауы.
4. Екiншi Тарап мемлекетiнiң қызметшiлерi мен азаматтық халқына зиян келтiруге не техникасы мен объектілерiне нұқсан келтiруге әкеп соғатындай басқару желiлерiне кедергi жасау.
4-бап. Екiншi Тарап мемлекетi аумағының шегiне кiру
кезiндегi iс-қимыл тәртiбi
1. Егер күтпеген жағдайларға байланысты немесе басқа да абайсыз себептер бойынша бiр Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң қызметшілерi (техникасы) екiншi Тарап мемлекетi аумағының шегiне кiруi мүмкiн немесе кiрген болса, онда осындай жағдайды бiрiншi анықтаған кез келген Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң қызметшiлерi:
а) байланыс орнату және қалыптасқан жағдайдың мән-жайлары туралы екiншi Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң қызметшiлерiн хабардар ету үшiн күш-жігер жұмсайды;
b) тиiстi нұсқауды сұратады (бередi).
2. Бiр Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң қызметшiлерi екiншi Тарап мемлекетi аумағының шегiне кiруi мүмкiн немесе кiрген болса, онда қалыптасқан жағдайға қарай кiрудi жүзеге асырған қызметшiлер (техниканы басқарушы қызметшiлер) кiрудi болдырмау немесе аумақты тастап шығу немесе екiншi Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң қызметшiлерi белгiлеген орынға бару үшiн шаралар қабылдайды.
3. Қызметшiлер белгiленген орынға келiсiмен оларға:
а) елшiлiк жанындағы әскери атташе аппаратымен немесе өз елiнiң консулдық өкiметiмен мүмкiндiгiнше жылдам байланысуына мүмкiндік беріледi;
б) болуының тиiстi жағдайлары жасалады және техниканың сақталуы қамтамасыз етiледi;
в) олардың аумақ шегiнен шығуын жеңiлдету мақсатында олардың техникасын жөндеуге, сондай-ақ мүмкiндiгiнше қысқа мерзiмде аумақты тастап шығуды жүзеге асыруына көмек көрсетедi;
г) қызметшiлерiнiң болуы, техниканың сақталуы мен жөнделуi жөнiндегi шығыстар, сондай-ақ қызметшiлерiнiң (техниканың) мемлекет аумағы шегiнен шығуын қамтамасыз етумен байланысты қызметтерге ақы төлеу жөнiндегi шығыстар қызметшiлерi (техникасы) екiншi Тарап мемлекетi аумағының шегiне кiрген Тарап қаражаттары есебiнен жүзеге асырылады.
5-бап. Лазерді қолдану кезіндегі iс-қимыл тәртiбi
1. Бiр Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң қызметшiлерi екiншi Тарап мемлекетi қарулы күштерiнің қызметшiсiне (техникасына) жақын жерде бола тұра лазер қолдануға ниеттенсе және бұл қолдану екiншi Тарап мемлекетiнiң қызметшілерiне және азаматтық халқына зиян келтiретiн болса не қарулы күштер техникасы мен объектiлерiне нұқсан келтiретiн болса лазер қолдануға ниеттенген Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң қызметшiсi ол туралы екiншi Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң тиiстi қызметшiлерiн хабардар ету үшiн алдын ала шаралар қолданады. Кез келген жағдайда лазер қолдануға ниеттенген Тарап мемлекетi қарулы күштерiнің қызметшiлерi тиiстi қауіпсiздiк шараларын қабылдайды.
2. Егер Тараптардың бiрi қарулы күштерiнiң қызметшілерi екіншi Тарап мемлекетi қарулы күштерінің қызметшiлерi лазер қолдануы оған немесе азаматтық халыққа зиян келтiруi не оның техникасы мен мемлекет объектiлерiне нұқсан келтiруi мүмкін деп санаған жағдайда, ол осындай қолданысты тоқтату мақсатында екiншi Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң қызметшiлерiмен байланыс орнату және хабардар ету үшiн алдын ала шаралар қабылдайды. Егер осындай хабарлама алған Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң қызметшiсi лазердi хабарламада көрсетілген ауданға жақын жерде нақты қолданған жағдайда, ол тиiстi мән-жайларды анықтауды жүргiзедi. Егер оның лазердi қолдануы екiншi Тарап мемлекетi қызметшiлерiне, азаматтық халқына, техникасы мен объектілерiне нақты зиян келтiруi мүмкiн болса, ол осындай қолдануды тоқтады.
3. Лазер қолдану туралы хабарлама осы Келiсiмнiң ажырамас бөлiгi болып табылатын осы Келiсiмге қосымшада көзделген тәртiппен жүзеге асырылады.
6-бап. Ерекше назар аударылатын аудандардағы iс-қимыл тәртiбi
1. Тараптардың әрқайсысы қауiпсiздiктің неғұрлым жоғары деңгейiн қамтамасыз ету мүдделерiнде екiншi Тарапқа кез келген ауданды ерекше назардағы аудан ретінде айқындау туралы уағдаласуды ұсынуы мүмкiн.
Уағдаласушы Тарап осы ұсыныстармен не келiседi, не бас тартады. Тараптар келiскен жағдайда олардың арасында келiсiм жасалады.
2. Айқындалған ерекше назардағы ауданда болатын Тарап мемлекетi қарулы күштерiнің қызметшілерi осы Келiсiмнiң қосымшаларына сәйкес байланыс орнатады және оны қолдайды, сондай-ақ осындай қызметтің салдарынан туындауы мүмкiн қауiптi әскери қызметтi болдырмау және кез келген жанжалды реттеу үшiн кейінiрек Тараптар келiсуi мүмкiн кез келген басқа да шараларды алдын ала қабылдайды.
3. Тараптың әрқайсысы айқындалған ерекше назар аударылатын ауданға қатысты уағдаластықтың қолданылуын тоқтатуға құқылы. Осы құқықты пайдалануға ниет бiлдiрген Тарап екiншi Тарапқа осындай уағдаластықтың қолданысын тоқтату күнi мен уақытын қоса алғанда, осындай ниетi туралы уақтылы хабарламаны осы Келiсiмнің 9-бабының 3-тармағында көзделген байланыс арнасы бойынша береді.
7-бап. Басқару желiлерiне кедергi келтiруді тоқтату
үшiн iс-қимыл жасау тәртібi
1. Бiр Тарап мемлекетi қарулы күштерiнің қызметшiлерi екiншi Тарап мемлекетi қарулы күштерiнің қызметшiсiне (техникасына) жақын жерде бола тұрып, оған және азаматтық халқына зиян келтiруі немесе оның техникасы мен объектiлерiне нұқсан келтiруі мүмкiн, өздерiнің басқару желiлерiне кедергiлердi анықтағанда, егер ол осы кедергiлер осы Тарап мемлекетi қарулы күштерінің қызметшiлерiнен (техникасынан) болған деп жорамалдаса, ол туралы екiншi Тарап мемлекетi қарулы күштерiнің тиiстi қызметшiлерiне хабарлайды.
2. Егер осындай ақпаратты алған Тарап мемлекетi қарулы күштерінің қызметшiлерi осы басқару желiлерiне кедергiлер шынында да оның iс-қимылынан туындағанын анықтаған жағдайда, ол осындай кедергiлердi тоқтату мақсатында дереу алдын ала шаралар қабылдайды.
8-бап. Жауынгерлiк атыстар жүргiзу кезiнде
iс-қимыл жасау тәртiбi
1. Жауынгерлiк атыстарды жүргiзетiн Тарап мемлекетi қарулы күштерiнің қызметшілерi екіншi Тарап мемлекетiнiң аумағына оқтардың, снарядтардың, зымырандардың кездейсоқ түсуiне және оның қызметшiлерiне, азаматтық халқына, техникасы мен объектiлерiне нұқсан келтiруге жол бермеу жөнінде шаралар қабылдайды.
2. Егер бiр Тарап мемлекетi қарулы күштерiнің қызметшiлерi екiншi Тарап жүргiзетiн жауынгерлiк атыстар оның қызметшiлерiне, азаматтық халқына, техникасы мен объектiлерiне нұқсан келтiргенiн анықтаған жағдайда, онда ол бұл туралы екiншi Тарапты хабардар ету үшiн алдын ала шаралар қабылдайды.
3. Жауынгерлiк атыстарды қайта жүргiзу қауіптi әскери қызмет нәтижесiнде туындаған нұқсан өтелгеннен кейiн және тиiстi қауіпсiздiк шаралары қабылданғаннан соң жүзеге асырылады.
9-бап. Ақпарат алмасу тәртiбi
1. Осы Келiсiмнің ережелерiн орындау мақсатында Тараптар мемлекеттерiнің қарулы күштерi осы Келiсiмге Қосымшада көзделгендей байланысты орнатады және қолдайды.
2. Тараптар мемлекеттерiнің қарулы күштерi осындай қызметтiң салдарынан туындауы мүмкiн қауiптi әскери қызметтер немесе жанжалдар туралы, сондай-ақ осы Келiсiмге қатысты басқа да мәселелер бойынша тиiстi ақпаратты уақтылы алмасады.
3. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнің Бас штабы осы баптың 2-тармағында көрсетiлген ақпаратты Қазақстан Республикасындағы Қытай Халық Республикасының Елшiлiгi жанындағы әскери атташе аппараты арқылы бередi. Қытай Халық-азаттық армиясының Бас штабы осындай ақпаратты Қытай Халық Республикасындағы Қазақстан Республикасының Елшiлiгi жанындағы әскери атташе аппараты арқылы бередi.
10-бап. Тараптардың құқықтары мен мiндеттерi
1. Осы Келiсiм Тараптардың арасында қолданылып жүрген басқа да келiсімдер мен уағдаластықтар бойынша олардың құқықтары мен мекемелерiн қозғамайды.
2. Осы Келiсiм қандай да бiр үшiншi Тарапқа қарсы бағытталмаған. Егер осы Келiсімнің қолданыс аясына жататын жанжал бiр Тараптың көршiлес елi аумағының шегінде болса, онда бұл Тараптың осы елмен тиiстi шаралар қабылдауға қатысты консультация жүргiзуге құқығы бар.
3. Осы Келiсiмнiң қолданыс аясына жататын қауiптi әскери қызмет нәтижесінде туындаған зиянды өтеу халықаралық құқықтың жалпыға бiрдей қабылданған қағидаттары мен нормаларына сәйкес жүзеге асырылады.
11-бап. Кездесулер және консультациялар
1. Осы Келiсiм күшiне енген күнiнен бастап бiр жылдан кешіктірмей Тараптардың өкілдерi оның ережелерiн iске асыру, сондай-ақ өз қарулы күштерiнің қауіпсiздігін неғұрлым жоғары деңгейде қамтамасыз етудің ықтимал жолдарын қарастыру үшiн кездеседi.
2. Бұдан әрi осындай кездесулер, егер қажет болған кезде Тараптар шұғыл кездесулер өткiзудi келiспесе, екi жылда бiр рет өткiзiлетiн болады.
12-бап. Осы Келiсiмнiң күшiне енуi
1. Осы Келiсiм оның күшiне енуi үшiн қажеттi мемлекетiшілiк рәсімдердi Тараптардың орындағандығы туралы соңғы жазбаша хабарлама алынған күнiнен бастап күшiне енеді. Осы Келiсiмнің оған қосымшасымен бiрге қолданысын Тараптардың бiрi бұл туралы екiншi Тарапқа жазбаша хабарлағаннан кейiн алты айдан соң тоқтата алады.
2. Тараптардың өзара уағдаластығы бойынша осы Келiсiмге өзгерiстер мен толықтырулар енгiзілуі мүмкiн, олар осы Келiсімнің ажырамас бөлiгi болып табылатын жеке хаттамалармен ресімделедi. Көрсетiлген хаттамалар осы Келiсiм үшiн көзделген тәртiппен күшiне енедi.
3. Осы Келiсімнің ережелерiн түсіндiру немесе қолдану кезінде даулар
мен келіспеушiліктер туындаған жағдайда, Тараптар оларды өзара
консультациялар және келiссөздер арқылы шешедi.
200___ жылғы "___" ______________________________________________
қаласында әрқайсысы қазақ, қытай және орыс тілдерінде екі данада жасалды
және барлық мәтiннің күшi бiрдей. Осы Келісімнің ережелерін түсіндіруде
келіспеушіліктер туындаған жағдайда, Тараптар орыс тіліндегі мәтінге
жүгінеді.
Қазақстан Республикасының Қытай Халық Республикасының
Үкіметі үшін Үкіметі үшін
Қазақстан Республикасының Yкіметi мен
Қытай Халық Республикасының Yкiметi
арасындағы Қауiпті әскери қызметті
болдырмау туралы келiсiмге
қосымша
Байланыс орнату және оны қолдау тәртiбi
1. Осы Келiсiмдi жүзеге асыру мақсатында Тараптар мемлекетiнің қарулы күштерi, қажет болған кезде мыналардың:
а) ерекше назар аударылатын ауданда болатын тиiстi қолбасшылар;
b) тиiстi кемелердің, ұшақтар экипаждарының, жер бетiнде жүретiн құралдардың, құрлық бөлімдерiнің немесе бөлiмшелерiнiң командирлерi*;
в) бiр Тарап ұшақтары экипаждарының командирi мен екiншi Тарап мемлекетiнің әуе қозғалысын басқару және бақылау пункттерiнің командирлерi арасындағы байланысты орнату және оны қолдау үшiн барлық жағдайы қамтамасыз етедi.
* командир - кемеге, ұшаққа, жер бетiнде жүретiн құралдарына, құрлық бөлiмдерiне немесе бөлiмшелерiне қолбасшылық етуге уәкiлеттi адамды бiлдiредi
2. Радиобайланыс орнату мақсатында жағдайға қарай мынадай жиiлiктер пайдаланылады:
а) Тараптар мемлекеттерiнің ұшақтары арасында не бiр Тарап мемлекетінің ұшақтары мен екiншi Тарап мемлекетiнің әуе қозғалысын басқару және бақылау пункттерiнің арасында - УҚТ диапазонында 128,5 МГц немесе 124,0 МГц жиiлiгiнде не ҚТ диапазонында 7390,0 кГц (5040,0 кГц - қосалқы) жиiлiгiнде; алғашқы байланысты орнатқаннан кейiн жұмыс алмасуы 128,5 МГц не 7390,0 кГц жиiлiгінде жүзеге асырылады;
b) Тараптар мемлекеттерiнің шекара кемелерi арасында және шекара кемесi мен жағалау арасында - УҚТ диапазонында 48,6 МГц немесе ҚТ диапазонында 4500,0 кГц жиілігінде;
в) бiр Тарап мемлекетiнің шекара кемесi мен екiншi Тарап мемлекетiнің ұшағы арасында - УҚТ диапазонында 121,5 МГц немесе 243 МГц жиiлiгінде; алғашқы байланысты орнатқаннан кейiн жұмыс алмасуы 124,0 МГц жиiлiгінде жүзеге асырылады;
г) жер бетiнде жүретiн құралдар немесе Тараптар мемлекеттерi қарулы
күштерiнің құрлық бөлiмшелерi арасында - УҚТ диапазонында 46,1 МГц (47,9
МГц - қосалқы) жиiлiгiнде немесе ҚТ диапазонында 4503,0 кГц (6915,0 кГц -
қосалқы) жиiлiгiнде;
д) УҚТ диапазонында радиобайланысты жүзеге асыру кезiнде амплитуда
немесе жиiлiк модуляция әдiсi қолданылады; ҚТ диапазонында жоғары
бүйiрдегi белдеу қолданылады.
3. Байланыс орнату үшiн мынадай шақыру белгiлерi қолданылады:
__________________________________________________________________________
Қазақстан Республикасының Қытай Халық Республикасының
кемесi - "monarch" (монарх) кемесi - "secret" (секрет)
Қазақстан Республикасының Қытай Халық Республикасының
ұшағы - 56110 ұшағы - 70310
Қазақстан Республикасының әуе Қытай Халық Республикасының
қозғалысын басқару және әуе қозғалысын басқару және
бақылау пунктi - brigadier бақылау пунктi - volcano
(бригадир) (жаңарту)
Қазақстан Республикасының Қытай Халық Республикасының
құрлық бөлiмi немесе бөлiмшесi құрлық бөлiмi немесе бөлiмшесi
- factor (фактор) - carat (карат)
__________________________________________________________________________
4. Тараптар радиобайланыстың болмауы олардың қауiптi әскери қызметi нәтижесінде жанжалға тартылған қарулы күштерi қызметшiлерi (техникасы) үшiн қауiп-қатердi ұлғайтуға қабiлеттi екенiн мойындайды. Осындай жанжалға қатысатын Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнің қызметшiлерi:
а) екiнші Тарап мемлекетiнiң қызметшiлерiмен радиобайланысты орнату мүмкiн болмаған жағдайда немесе радиобайланыс болғанымен, түсiнiсу мүмкiндiгi болмаған жағдайда осы Қосымшаның Қосымша белгiлер кестесiнде қамтылған белгiлердің көмегiмен байланысты жүзеге асыру жөнінде күш-жігер жұмсайды;
б) екiншi Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң қызметшiлерiмен байланыс орнату мүмкiн болмаған жағдайда өз қарулы күштерiнің басқа да бөлiмдерiмен байланыс орнатуға алдын ала шаралар қабылдайды, ал олар, өз кезегiнде жанжалды шешу мақсатында екiншi Тарап мемлекетi қарулы күштерiнiң қызметшiлерiмен байланыс орнату жөнiнде шаралар қабылдайды.
5. Тараптардың кемелерi арасындағы байланыс және кеме мен жағалау арасындағы байланыс 1965 жылғы Халықаралық белгiлер жиынтығында көзделген белгiлер мен сөз тiркестерiн пайдалану арқылы жүзеге асырылады. Ұшақтар арасындағы байланыс ұстап алушы және ұстап алынған әуе кемесi үшiн белгiленген және 1944 жылғы Халықаралық азаматтық авиация туралы конвенциясының (Чикаго конвенциясы) 2-қосымшасында (Ұшу ережесi) қамтылған белгiлер мен сөз тiркестерiн пайдалану арқылы жүзеге асырылады. Қосымша ретiнде осы Ереженің Қосымша белгiлер кестесiнде қамтылған белгiлер мен сөз тiркестерi пайдаланылуы мүмкiн.
6. Тараптар мемлекеттерi қарулы күштерiнің ұшақтары өздерiнің
арасында көрiнетiн байланысқа түскенде, олардың экипаждары 128,5 МГц
немесе 124,0 МГц жиiлiгiн тыңдайды. Егер ұшақ экипаждарына ақпарат алмасу
қажет болып, бiрақ ортақ тiлде байланыс орнату мүмкiн болмағанда, онда осы
Қосымшаның 5-тармағында көрсетiлген сөз тiркестерiн немесе көрiнетiн
белгiлердi пайдалану арқылы негiзгi ақпаратты беруге немесе берiлген
нұсқауларды қабылдағанын растауға әрекет жасайды.
Қосымша белгілер кестесi
__________________________________________________________________________
А. Белгiлер В. Ұшақ үшiн көзбен С. Сөз Д. Айтылуы Е. Тиісті
(Сөз шолу белгiсi тіркес. жауапты
тiркестерi) тері іс-қимыл.
мәнi дар
__________________________________________________________________________
1. Сiз бiздiң Күндiз және түнде: "Close to Клоус Ұсталынатын
мемлекетiк ұстаушы ұшақ ұстап territory" тэритори ұшақ мемлекет.
аумағымызға алынатын ұшақпен тік шекарадан
тiкелей қатар бағытта қауіпсiз бұрылып кетеді
жақындықтасыз аралықта, бiр қанаттан
екіншi қанатқа тербе.
ледi, бiрдей уақыт
аралығында аэронавига.
циялық оттармен сирек
жыпықтауды орындайды,
содан соң көлденең
жазықтықта екі жағына
да ұшу сызығынан
шамамен 10о бұрылыс.
тармен бірнеше рет
"ирелеңдеуді" орындайды
2. Сiз біздің Күндіз және түнде: "Territory Тэритори Ұсталынған ұшақ
мемлекеттік ұстаушы ұшақ ұстап entered" эентэрд ұстап алушы
аумағымыздың алынатын ұшақпен қатар ұшақтың
шегiне бағытта қауiпсiз нұсқауымен
кiрдіңiз аралықта, бiр қанаттан жүреді
екіншi қанатқа тербе.
ледi, бiрдей уақыт
аралығында аэронавига.
циялық оттармен сирек
жыпықтауды орындайды,
бiр мезгiлде бiр
қанаттан екiншi қанатқа
шайқалады, содан соң
көлденең жазықтықта
ұсталынатын ұшақ жағына
15-20о қиғаштықпен
айналуды орындайды.
Жақындасу аса сақтық.
пен, бiрақ қанаттардың
өрiсiнен жақын емес,
10-15 метрлік биiктiкте
төмендеумен немесе
жоғарылаумен жүзеге
асырылады. Ұсталынған
ұшақ белгi алғанын
растағанға дейiн немесе
радиобайланыс орнатыл.
ғанға дейiн қайталансын
3. Маған қону Күндiз және түнде: "Request Риквэст Ұстап алушы
қажет ұшақ аэронавигациялық landing" Лэндинг ұшақ ұсталын.
оттармен жиi қайталана. ған ұшаққа
тын жыпықтауларды көмек
орындайды және бiр көрсетеді
қанаттан бiр қанатқа
тербеле отырып, бiр
мезгiлде жағылған
шамдарын шығарады, одан
кейiн тiк жазықта
"ирелеңдеудi" баяу
орындайды
4. Радиобай. Күндiз де түнде де "Radio Рэдио Сұратушы ұшаққа,
ланысты жиiлiкте немесе МГц-те contakt" контакт кемеге, әуе
__МГц, немесе байланыс орнату мүмкiн қозғалысын
__МГц- емес, ұшақ бiр қанаты. басқару және
жиiлiкте нан екiншi қанатына бақылау пункті.
орнатуды тербеле отырып, не осы сөз
сұраймын аэронавигациялық оттарын тіркесі белгі.
ұзақ және қысқа сінің қабылда.
жыпықтауларды кезек- нуы расталады.
кезек үзiксiз орындайды Байланыс орна.
тылғаннан кейін
радиобайланысты
жүзеге асыру
үшін МГЦ жиілі.
гiне көшу керек
5. Менiң Жоқ "Radio Рэдио Ұшақ пен кеме
ұшағым contakt" контакт осы сөз тірке.
сiздiң сін алмасу
кемеңiзге __ жолымен радио.
МГц немесе __ байланыс орна.
МГц жиілігінде тады, екеуі де
радиобайланыс радиобайланысты
орнатуды жүзеге асыру
ұсынады үшін МГЦ жиілі.
гіне көшеді
6. Мен Жоқ "Stop Стоп Мән-жайлар
өзiмнiң interference" интерфирэнс анықталады және
басқару қажет болған
желiлерiмде жағдайда қауіп.
қауiптi ті кедергілер
кедергiлер туғызатын кез
деңгейiн келген іс-
байқаймын қимылдар
(сөз тiркесi тоқтатылады
орнатылған
жиiлiкте
берiледi)
7. Мен Жоқ "Laser Лэйзер Қызметшiлерге,
жоспарлаған danger" дэнджер азаматтық
лазердi халыққа зиян
қолдану осы немесе техника.
ауданда - ға нұқсан келтіру.
қауіп ді болдырмау
тудыруы үшін тиісті
мүмкін шаралар
(сөз тіркесі қабылданады
байланыс
орнату
жиiлiгiнде
берiледi)
8. Мен қауіпті Жоқ "Stop Стоп Мән-жайлар
лазерлiк laser" лэйзер анықталады
сәулелендiру және қажетті
деңгейiн жағдайда
байқаймын қызметшілерге,
(сөз тiркесi азаматтық
байланыс орнату халыққа зиян
жиiлiгiнде немесе техника
беріледі) мен объектiлер.
ге нұқсан
келтіруі мүмкін
лазердiң кез
келгенiн
қолдану
тоқтатылады
__________________________________________________________________________
Мамандар:
Қобдалиева Н.М.
Икебаева А.Ж.
