Азаматтық қорғау саласындағы заңнаманы жетілдіру
Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар, азаматтық қорғаныс, өрт және өнеркәсіптік қауіпсіздік, авариялық-құтқару қызметтері, мемлекеттік материалдық резерв саласындағы құқықтық реттеудің сапасы мен деңгейін арттыру мақсатында қоғамдық қатынастардың осы салаларындағы қатынастарды реттейтін заңнамалық актілерді шоғырландыру талап етіледі.
Денсаулық сақтау саласындағы заңнаманы жетілдіру
Денсаулық сақтау саласындағы қолданыстағы заңнамада медициналық қызметтер көрсету нарығының қарқынды дамуы, жаңа технологиялардың дамуы, жаңа дәрілік заттардың пайда болуы, қаржыландыру жүйесін түпкілікті оң нәтижеге қол жеткізуге бағыттай отырып, одан әрі жетілдіру, медицина ғылымы мен практикада жаңа инновациялық бағыттарды қалыптастыру және енгізу сияқты өмірлік маңызы бар факторлар жеткілікті ескерілмеген.
Кеден одағы шеңберінде де медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканы қолдануды реттейтін құқықтық базаны жетілдіру қажеттігі туындап отыр.
Дәрілік заттарды ұтымсыз пайдалануға жол бермеу, дәрілік заттарды бақылаусыз қолданумен байланысты пациенттердің денсаулығына төнетін қауіпті азайту мақсатында медициналық өнім жарнамасының тәсілдерін қатаңдату қажет.
Жастар саясаты саласындағы заңнаманы жетілдіру
Қазіргі уақытта мемлекеттік жастар саясатының бағыттарын кеңейту үшін «әлеуметтік лифтілер» тетіктерін, сондай-ақ мемлекеттік жастар саясатын іске асыру аясында республикалық және өңірлік деңгейлерде өзара іс-қимыл үшін құқықтық алаң құру қажеттігі туындап отыр.
Еңбек қатынастары саласындағы заңнаманы жетілдіру
Нарықтық экономика, еңбек нарығының және халықты жұмыспен қамту проблемаларының болуы жағдайларында еңбек құқығы қатынастары мәселесі өзекті болып табылады. Осыған байланысты еңбек заңнамасын қолдану практикасын жүйелі талдау және осы саладағы халықаралық тәжірибені есепке алу негізінде оны ұдайы жетілдіріп отыру қажет.
Бұл ретте еңбек қызметінің сипаты мен жұмыскерлердің еңбек жағдайларына қарай еңбек және әлеуметтік заңнаманы одан әрі саралау, сондай-ақ әлеуметтік әріптестікті қолдану саласы мен оның құралдарын кеңейту мәселелері пысықтауды талап етеді.
1. Кәсіподақ институттарын жаңғырту
Еңбек қатынастарын жетілдіру мәселелерінде мемлекеттің негізгі әріптестерінің бірі кәсіподақтар болып табылады. Сонымен бірге, аса ірі кәсіподақ орталығы - Қазақстанның кәсіподақтар федерациясы (бұдан әрі - ҚКФ) қызметінің қазіргі форматы уақыт талаптарына сай келмейді. Ұжымдық шарттар, оларды орындау үшін тараптардың жауапкершілігі туралы ережелер айқын баяндалмаған кәсіптік одақтар туралы тиімсіз заңнама едәуір проблемалы тұс болып табылады. Сондықтан қазір кәсіподақ қозғалысын, ең алдымен ҚКФ-ны жаңғырту бойынша шешуші қадам жасау талап етіледі.
2. Еңбек қатынастары саласындағы қайшылықтарды реттеудің тиімді көпдеңгейлі тетігін құру
Еңбек қатынастары саласындағы дауларды реттеудің тиімді тетігін құру мақсатында даулар мен қақтығыстарды соттан тыс шешу жүйесін енгізу талап етіледі. Сонымен қатар еңбек қақтығыстарын тудыратын іс-әрекеттер үшін жауаптылықты бекіту мәселесін пысықтау қажет.
Білім және ғылым мәселелері бойынша заңнаманы жетілдіру
Түлектердің білімін объективті түрде анықтауға іріктеу рәсімдерін бағдарлау мақсатында ұлттық бірыңғай тестілеу жүйесін реформалау мәселесін пысықтау қажет.
Бұдан басқа, «Болашақ» халықаралық стипендиясын іске асыру тетіктерін жетілдіру мәселелерін пысықтаған жөн.
Ғылымды қаржыландыру рәсімдерін одан әрі жетілдіру мақсатында жеке және шетелдік компаниялардың зерттеулеріне қатысу мүмкіндіктерін кеңейту, «дәлелдеу саясаты», бәсекелестік, ашықтық, кәсіптік қоғамдастықтарды дамыту қағидаттарында кәсіптік зерттеу нарығын дамыту қажет.
Тұрғын үй қатынастары саласындағы заңнаманы жетілдіру
Үй-жайлардың меншік иелері мен басқару органдарының өзара жауапкершілік пен құқықтарды қамтамасыз ететін тұрғын үй заңнамасы нормаларын одан әрі жетілдіру қажет.
Бұдан басқа, (салымдарды сақтандыру арқылы үлескерлердің қаражатын қорғаудың қосымша тетігін енгізу бөлігінде) тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу мәселелері бойынша заңнаманы жетілдіру талап етіледі.
Медиация мәселелері жөніндегі заңнаманы жетілдіру
Кәсіпкерлік субъектілері арасындағы дауларға мемлекеттің араласуын барынша азайту, мемлекеттік соттарға түсетін жүктемені азайту мақсатында медиация институтын (елеусіз мәселелер бойынша дауларды соттан тыс реттеу институттарына беру бөлігінде) одан әрі заңнамалық жетілдіру қажет.
Атқарушылық іс жүргізу саласын жетілдіру
Қазіргі кезде сот актілерінің орындалмауы аса ауыр емес қылмыстар санатына жататындығы атқарушылық іс жүргізу саласындағы дағдарыстың басты себептерінің бірі болып табылады. Осыған байланысты оны ауыр қылмыстар санатына ауыстыра отырып, сот актілерін орындамағаны үшін жауаптылығын қатаңдату қажет.
Бұдан басқа, ерікті орындау институтын жою, борышкерлер үшін сот актілерін уақтылы орындамағаны үшін өсімпұлды белгілеу, жеке сот орындаушыларының қызметіне ақы төлеудің сараланған мөлшерлемесін енгізу мәселелерін пысықтау талап етіледі.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша заңнаманы жетілдіру
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің тиімді тетіктерін енгізу, оның ішінде сыбайлас жемқорлық қылмыстар мен құқық бұзушылықтар жасағаны үшін қылмыстық және әкімшілік жауаптылықты қатаңдату арқылы сыбайлас жемқорлыққа қарсы шаралардың құқықтық негіздерін жаңғырту қажет.
Сот жүйесін жаңғырту
Сот төрелігін жүзеге асыру жүйесін одан әрі заңнамалық жетілдіру мен оңайлату, оның ішінде оны төрешілдік рәсімдерді азайтуға, ақпараттық-құқықтық технологияларды анағұрлым кең пайдалануға қарай бағдарлау талап етіледі.
Азаматтық және шаруашылық заңнаманы жетілдіруМеншік құқығын, оның ішінде адал меншік иелерін қорғау, шарттың міндеттемелерді қорғауға кепілдік беру және оларды бұзғаны үшін жауаптылықты қатаңдату мәселелерін жетілдіруді талап етеді.
Қылмыстық заңнаманы жетілдіру
Қылмыстық заңнаманы қазіргі жағдайларға бейімдеу, қылмысқа қарсы күресте оның мүмкіндіктерін күшейту, азаматтар құқықтарының, мемлекет мүдделерінің қорғалу деңгейін жоғарылату маңызды мәселе болып табылады.
Отандық және шетелдік тәжірибені ескеруді, ұлттық мүдделер тұрғысынан қылмыстық заңның елдің халықаралық міндеттемелеріне сәйкестігін қамтамасыз етуді жалғастыру қажет.
Қылмыстық заңнаманы одан әрі жетілдіру өзін дәлелдеген құқықтық институттардың қажетті сабақтастығын қамтамасыз етумен және оларды сақтаумен байланысты болуға тиіс.
Қылмыстық іс жүргізу заңнамасын жетілдіруҚылмыстық сот ісін жүргізудің оңтайлы моделі болмайынша, мемлекеттің қылмыстық саясатының тиімді болуы мүмкін емес және оның басты мақсаты тікелей қолданылатын, заңдардың мәнін, мазмұны мен қолданысын айқындайтын жеке адамның құқықтары мен бостандықтары туралы конституциялық нормалардың танылуына негізделген қылмыстық іс жүргізу заңын қалыптастыру болып табылады. Сондықтан қылмыстық іс жүргізу құқығын дамытудағы басымдық адамның құқықтары мен бостандықтарын сөзсіз қорғауға бағытталған қылмыстық сот ісін жүргізудің негізін қалаушы қағидаттарын одан әрі іске асыру болып қала беруі тиіс.
Қылмыстарды жылдам ашу, оларды жасаған адамдарды қылмыстық жауаптылыққа тарту және әділ сот талқылауын жүргізу мақсатында қылмыстық іс жүргізу заңнамасын тиімді түрде қолдануды көздейтін оңтайлы құқықтық тетіктерді әзірлеу қажет.
Қылмыстық іс жүргізу құқығын жаңғыртып, қылмыстық процесті жеңілдету және тиімділігін арттыру қажет.
Қылмыстық атқару заңнамасын жетілдіру
Қылмыстық саясатты жетілдірудің қылмыстық, қылмыстық іс жүргізу және қылмыстық атқару құқығын кешенді, өзара байланыста түзету арқылы жүргізілетінін ескере отырып, қылмыстық атқару заңнамасының негізгі мақсаттарының бірі оны қылмыстық заңнамаға сәйкес келтіру болып табылады.
Қылмыстық атқару заңнамасы қылмыстық-құқықтық ықпал етудің жазаламайтын - балама шараларын кеңінен пайдалануға, қылмыстық атқару жүйелерін дамытудың жаңа тетіктерін белгілеуге негізделген болуы тиіс (атап айтқанда, бас бостандығынан айыруға сотталған адамдарды ұстау орындарын жақсарту).
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнаманы жетілдіру
Әкімшілік-деликтілік заңнамасын одан әрі жетілдіру үшін әкімшілік жауаптылықтың негіздерін, оның ішінде әкімшілік және тәртіптік жауаптылықты қолдану саласын бөлуді көздейтін заңнамалық айқындауды жалғастыру қажет.
Бұдан басқа, әкімшілік-құқықтық санкциялардың құқық бұзушылықтың қоғамдық қауіптілігі деңгейіне шамалас болуы, сондай-ақ әкімшілік жазалау шараларының ауырлық дәрежесі бойынша қылмыстық-құқықтық санкциялармен арақатынасының теңгерімділігі мәселелерін жетілдіру қажет.
Айыппұлдарды өндіріп алудың тиімділігін арттыру мақсатында баптың санкциясында көрсетілген әкімшілік өндіріп алудың түріне, адамның жасалған құқық бұзушылық фактісімен келісуіне байланысты әкімшілік жауаптылыққа тартудың сараланған рәсімдерін енгізу қажет.
Бұдан басқа, әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнаманың шеңберінде әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді қарауға уәкілетті органдардың (лауазымды адамдардың) қаулыларына дау айту туралы істер бойынша іс жүргізу мәселелерін реттеу қажет.
Қазіргі уақытта жаңадан ашылған мән-жайлар жөнінде әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша заңды күшіне енген қаулыларды қайта қарау институтын енгізудің объективті қажеттілігі туындап отыр.
Кәсіпкерлікті мемлекеттік реттеуді жаңғырту
1. Қазіргі уақытта кәсіпкерлік қызмет туралы заңнама түрлі салаға тиесілі нормативтік құқықтық актілердің кең ауқымын қамтиды. Бұл ретте оның одан әрі өсуін шектеудің заңнамалық шектері мен кепілдіктері жоқ; кәсіпкерліктің әрбір жаңа саласын немесе түрін «өз» заңымен қанағаттандыру мүмкін емес, Заңдар нысанасының ұсақталу, бөлшектену процесі байқалып отыр.
Өзінің барынша өзектілігі тұрғысынан осы кең ауқымды жүйелеу міндеті туындап отыр, оның нәтижесі Кәсіпкерлік кодексті қабылдау болуы тиіс.
Бұдан басқа, кәсіпкерлікті құқықтық реттеудегі олқылықтарды, қайшылықтар мен қайталауды жою, сондай-ақ кәсіпкерлік қызметті мемлекеттік реттеу тетіктерін оңтайландыру қажет.
2. Бизнес үшін әкімшілік кедергілерді азайту жөніндегі жұмыс жалғасып, тиісті нормативтік құқықтық база жақсартылуы тиіс.
Қаржылық бақылау жүйесін реформалау
Халықаралық стандарттарға сәйкес қаржылық бақылау жүйесін реформалау мақсатында мемлекеттік сектордағы басқарудың ажырамас құрауышы ретінде мемлекеттік қаржылық бақылау жүйесінің мемлекеттік аудит жүйесіне өтуін, құқықтық негізі мен институционалдық құрылымын әзірлеуді, сондай-ақ мемлекеттік сектордағы аудиторларға арналған кәсіби практиканың халықаралық негізінде мемлекеттік аудит жүйесін нығайту мақсатында кадрлық әлеуетті өсіруді қамтамасыз ету қажет.
|