Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2012.05.18 № 362 (қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді) бұйрығымен.
«Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің 7-бабының 1-тармағының 5) тармақшасына және 145-бабының 1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. «Дербес компьютерлерге, бейнетерминалдарға және олармен жұмыс істеу жағдайларына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2010 жылғы 28 қыркүйектегі № 767 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6526 болып тіркелген, 2010 жылғы 30 қарашада «Егемен Қазақстан» газетінде № 506-512 (26355) жарияланған) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
көрсетілген бұйрықпен бекітілген «Дербес компьютерлерге, бейнетерминалдарға және олармен жұмыс істеу жағдайларына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық ережесінде:
1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«1. «Дербес компьютерлерге, бейнетерминалдарға және олармен жұмыс iстеу жағдайларына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық ережесi (бұдан әрi – санитариялық ереже) дербес компьютерлердi (бұдан әрi - ДК), планшетті дербес компьютерлерді (бұдан әрі - ПлДК), ноутбуктерді, бейнетерминалдарды (бұдан әрi - БТ) орналастыру мен пайдалануға және олармен жұмыс iстеу жағдайларына, микроклиматқа, физикалық факторлардың әсерiне және жарыққа қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды регламенттейдi.»;
2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«2. Осы санитариялық ереже тұрмыста пайдаланылатын теледидарларға, теледидардың ойын қондырғыларына, борттық және шағын компьютерлерге қолданылмайды.
Қызметі ДК, ПлДК, бейнетерминалдарды пайдалануға және олармен жұмыс істеу жағдайларына байланысты жеке және заңды тұлғаларға арналған.
ДК, ПлДК және бейнетерминалдар арқылы халыққа қызмет көрсету жөніндегі объектілерді мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының санитариялық-эпидемиологиялық қорытындысы бар болғанда пайдалануға енгізуге жол беріледі.»;
3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«3. Осы санитариялық ережеде мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылды:
1) қауіпсіз электромагниттік сәулелену – адамның денсаулығына зиянды әсер ететін электромагниттік сәулелену деңгейі;
2) бейнетерминал – бейненi көрсетуге арналған құрылғы. Клавиатура тәрiздi енгiзу (кiру блогы) құрылғысымен жабдықталған, дисплей экраны бар пайдаланушының терминалы;
3) жерге қосу нұсқасы – жермен тікелей жанасатын жерге қосылатын жабдық орнатылған үй-жайдың (ғимараттың) нұсқасы бойынша орналастырылған металл өткізгіштер жиынтығы;
4) үй-жайдың кешенді жасанды жарығы – жалпы жарыққа жергілікті жарық қосылатын жарық;
5) үй-жайды кешенді табиғи жарықтандыру – жоғарғы және бүйірлік табиғи жарықтандырудың үйлесуі;
6) жарықтандырудың өту коэффициенті – жарықтандырудың өту коэффициенті К % - газды разрядты шамдардың айнымалы токпен қуаттандыру кезінде олардың жарық ағынының уақыт ішінде өзгеруі нәтижесінде жарық тербелісінің салыстырмалы тереңдігін бағалау критерийі;
7) ноутбук – кітапша түрінде жиналатын, дисплей мен клавиатураны қоса алғанда шағын бір корпуста барлық қажетті компоненттері (соның ішінде монитор) бар портативті дербес компьютер. Сымды және сымсыз желілерге қосылатын жетілдірілген құралдары, ішіне салынған мультимедиялық жабдығы (динамиктер, жиі микрофон және веб-камера) болады;
8) дербес компьютер – жеке тұлғаның автономды пайдалануына арналған микрокомпьютер;
9) периметрмен орналастыру – жиһаздарды, жабдықты қабырға бойында (периметрi бойынша) орналастыру;
10) жайсыздық көрсеткiшi – көру аймағында жарықтықты бiрқалыпты бөлмеу кезiнде жағымсыз әсер тудыратын жайсыз жылтырауды бағалау критерийi;
11) планшетті дербес компьютер – стилустың немесе саусақтардың көмегімен клавиатураны және тышқанды пайдаланбастан жұмыс істейтін, экранмен қосылған, қолмен енгізетін планшетті құрылғымен жабдықталған ноутбуктер тобы;
12) жұмыс беті – жұмыс жүргiзiлетiн және жарық нормаланатын немесе өлшенетiн бет;
13) қатармен орналастыру – жиһаздар мен жабдықтарды үй-жайдың ортасында, бiрiнен кейiн бiрiн қатармен орналастыру;
14) стилус – сенсорлы экранмен жұмыс істеуге арналған пластмасса өзек;
15) «в» типiнiң 3-санатты дiрiл деңгейi – оқу пункттерi, есептеу орталықтары, денсаулық сақтау пункттерi, кеңсе үй-жайларының, жұмыс бөлмелерiнiң және ақыл-ой еңбегi қызметкерлерiне арналған басқа да үй-жайлардың жұмыс орындарындағы жалпы дiрiл;
16) орталықта орналастыру – жиһаздар мен жабдықты үй-жайдың ортасында топтап орналастыру;
17) электрондық кітап – электрондық түрде берілген мәтіндік ақпаратты көрсетуге арналған шағын планшетті компьютер.»;
2-бөлімнің атауы мынадай редакцияда жазылсын:
«2. ДК, ПлДК, ноутбуктер мен БТ-дi орналастыруға және пайдалануға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар»;
4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«4. ДК, ПлДК, ноутбуктер және БТ пайдалануға арналған үй-жайларда осы санитариялық ережеде келтірілген жарықтандырудың, микроклиматтың, желдетудің нормаланған параметрлерін сақтау үшін жағдайлар қамтамасыз етіледі.
ДК, ПлДК, ноутбуктер мен БТ-ны бiлiм беру ұйымдарының цокольды қабаттарында орналастыруға жол берiлмейдi. ДК және БТ-ның жұмыс орындарын күш беретiн кабельдер, жоғары вольтты трансформаторлар, технологиялық жабдықтар орналасқан жерге орнатуға жол берiлмейдi.»;
5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«5. Электронды сәуле түтiгi (бұдан әрi - ЭСТ) негiзiндегi ДК және БТ пайдаланушыларының бiр жұмыс орнының ауданы, оның iшiнде халыққа қызмет көрсететiн мәдени ойын-сауық объектiлерiнде қатарда кемiнде 6 шаршы метр (бұдан әрi – м2), орталықта және периметр бойынша орналасқанда - 4 м2, БТ-ны тегiс дискреттiк экрандар (сұйық кристалл, плазмалық) базасында пайдаланғанда кез келген орналасуда 4 м2 құрайды.
ПлДК, ноутбуктерді пайдаланушылардың бір жұмыс орнына арналған алаңға 2,5 м2 жол беріледі.»;
6, 7, 11, 12, 15, 20, 23, 25, 38, 41, 42, 43, 44, 46, 47, 52, 53, 54, 55, 56, 59, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 75-тармақтар алынып тасталсын;
14-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«14. Үй-жайларда келушілердің сыртқы киімдеріне арналған гардероб бөлмелері немесе шкафтар (ілгіштер) және санитариялық тораптар қарастырылады.»;
21-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«21. Экраннан және ЭСТ-дегi БТ корпусынан 0,05 метр (бұдан әрi - м) қашықтықтағы кез келген нүктедегi рентген сәулесiнiң экспозициялық дозасының қуаты реттейтiн құрылғылардың кез келген қалыптарында сағатына 1 микро Зиверттен аспауы тиiс.»;
26-тармақта 4) тармақша алынып тасталсын;
28-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«28. ДК және БТ-мен үздiксiз жұмыс iстеу ұзақтығы 2 сағаттан артық емес ұсынылады.
ПлДК салмағы:
1) 1-4 сынып оқушылары үшін 1 кг артық емес;
2) 5-8 сынып оқушылары үшін 1,5 кг-ға дейін;
3) 9-11 сынып оқушылары үшін 1,5-тен 2,5 кг-ға дейін.»;
29-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«29. ДК пайдалана отырып жұмыс iстеу қосалқы, негiзгi болып табылатын (диспетчерлiк, операторлық, есептеу, басқару посттары мен кабиналар, есептеу техникасының залдары) және жүйке-эмоциялық жүктемемен байланысты өндiрiстiк үй-жайларда жұмыс орындарындағы температура, салыстырмалы ылғалдылық және ауа қозғалысының жылдамдығы осы санитариялық ережеге 2-қосымшаның 1-кестесiнде көрсетiлген талаптарға сәйкес келеді.»;
37-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«37. ДК және БТ-мен жұмыс орындарындағы электромагниттiк иондамайтын сәулелердiң рұқсат етiлген деңгейлерi осы санитариялық ережеге 6-қосымшада келтiрiлген. Құрал-саймандық бақылау жүргiзу әдiстемесі және ДК пайдаланушылардың жұмыс орындарындағы электромагниттiк өрiстің гигиеналық деңгейлері осы санитариялық ережеге 7-қосымшада келтiрiлген.
Шу деңгейі нормативті деңгейден асатын жабдықтар (баспа құрылғылары, серверлер және т.б.) ДК, ПлДК, ноутбуктер, БТ үй-жайларынан бөлек орналастырылады.»;
45-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«45. Жасанды жарықтандыру кезінде жарық көздері ретінде люминесценттік шамдар пайдаланылады. Жергілікті жарықтандыру шырағдандарында қыздыру шамдарын, оның ішінде қуат үнемдейтін шамдарды пайдалануға жол беріледі.»;
49-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«49. ДК пайдалануға арналған үй-жайларда жарықтың нормаланған мәнiн қамтамасыз ету үшiн iстен шыққан шамдарды ауыстыру жүргізіледі, терезе жақтауларының әйнектерiн және шырағдандарды тазалау жылына кемiнде екi рет жүзеге асырылады.
Экрандағы жарқылдардың алдын алу үшін терезе ойықтары қорғаныш құрылғыларымен немесе жалюздермен жабдықталады.»;
6-бөлімнің атауы мынадай редакцияда жазылсын:
«6. Пайдаланушыларға арналған ДК, ПлДК, ноутбуктермен жұмыс iстеу жағдайларына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар»;
50-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«50. Пайдаланушыларға арналған үстелдiң жұмыс бетiнiң биiктiгi 680-800 мм шегiнде реттеледi.»;
7-бөлімнің атауы мынадай редакцияда жазылсын:
«7. Жалпы бiлiм беру ұйымдарында, орта және жоғары бiлiм беру ұйымдарында ДК, ПлДК, ноутбуктермен және БТ-мен оқыту жағдайларына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар»;
57-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«57. Сабақ оқуға арналған үй-жайлар бiр орындық үстелдермен жабдықталады. ДК, ПлДК, ноутбуктермен және БТ-мен жұмыс iстеуге арналған бiр орындық үстелдiң құрылымында мыналар:
1) екi бөлек бет: бiреуi биiктiгi 520-760 мм шегінде ыңғайлы реттеушісі бар ДК орналастыруға арналған және екiншiсi - биiктiгi мен еңкею бұрышы 0-ден 15 градусқа дейiн ыңғайлы реттеушісі бар клавиатураға арналған, жұмыс қалпында бекiтiлген;
2) ДК, ПлДК, ноутбуктер мен БТ-ға арналған клавиатура бетiнiң енi кемiнде 750 мм (екi беттiң енi бiрдей болады) және тереңдiгi кемiнде 550 мм;
3) ДК, ПлДК, ноутбуктер немесе БТ-ға және клавиатураға арналған беттердiң электр қуатының сымы және жергiлiктi желiнiң кабельдерi орналасқан тiреушеге тiреуiш. Тiреушенiң негiзiн аяқ қойғышпен бiрге бiрiктiрген дұрыс;
4) жұмыс орнын принтермен жабдықтаған кезде беттiң енiн 1200 мм дейiн үлкейту;
5) биiктiгi және еңкею бұрышы бойынша реттелетiн, негiзгi үстелдің үстіңгі тақтайынан бөлек клавиатураға арналған қондырғы, тiреушенің негiзiне біріктірілген аяқ қойғыш көзделедi.»;
60-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«60. Мектепке дейінгі ұйымдарда және мектептерде БТ, ДК, ПлДК-мен және ноутбуктермен тікелей болатын сабақтардың үзіліссіз ұзақтығын оқу сағаты ішінде мынадан асырмау ұсынылады:
Атауы |
Сабақтардың ұзақтығы |
Мектепке дейінгі ұйымдар және 1 сыныптар |
15 минуттан артық емес |
2-3 сыныптар |
20 минуттан артық емес |
4-5 сыныптар |
25 минуттан артық емес |
6-8 сыныптар |
30 минуттан артық емес |
9-11 сыныптар |
35 минуттан артық емес |
»;
8-бөлімнің атауы мынадай редакцияда жазылсын:
«8. Мектепке дейiнгi ұйымдарда БТ, ПлДК, ноутбуктер мен ДК-де оқыту жағдайларына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар»;
71-74-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
«71. Мектепке дейiнгi ұйымдарда компьютерлiк ойын сабақтары аптасына 2 реттен жиi жүргiзiлмейдi.
72. БТ, ПлДК, ноутбуктер және ДК-мен сабақтарды ұйқыға арналып бөлінген уақыт, күндiзгi серуен және басқа да сауықтыру іс-шаралары есебінен жүргізуге жол берiлмейдi.
73. БТ, ПлДК, ноутбуктер және ДК пайдаланатын мектеп жасына дейiнгi балалардың сабақтарын әдiскер өткізеді немесе оның қатысуымен жүргiзiледi.
74. Жасына қарамастан екi және одан да көп балаларға БТ, ПлДК, ноутбуктер және ДК-ді бір мезгілде пайдалануға жол берiлмейдi.»;
1-қосымшада:
3-кесте алынып тасталсын;
2-қосымшада:
1-кесте осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес мынадай редакцияда жазылсын;
4-қосымша алынып тасталсын;
6-қосымша осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын;
7-қосымша:
11-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«11. Жиілігі 50 Гц электр өрісінің фондық деңгейі және магниттік өріс кернеуінің фондық деңгейлері мынадай мәндерге сәйкес келеді: 0.5 кВ/м және 0.16 Ампер (0.2 мкТл).».
2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитеті осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде заңнамада белгіленген тәртіппен тіркеуді қамтамасыз етсін.
3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаменті осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін оны заңнамада белгіленген тәртіппен ресми жариялауды қамтамасыз етсін.
4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитетінің төрағасы – Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитарлық дәрігері К.С. Оспановқа жүктелсін.
5. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының
Денсаулық сақтау министрі С. Қайырбекова
Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрінің
2011 жылғы 25 сәуірдегі
№ 217 бұйрығына 1-қосымша
«Дербес компьютерлердi,
бейнетерминалдарды
пайдалануға және олармен
жұмыс iстеу жағдайларына
қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар»
санитариялық ережесiне
2-қосымша
Өндiрiстiк үй-жайларға арналған микроклиматтың оңтайлы нормалары
1-кесте
Жыл кезеңi |
Жұмыс санаты |
Ауа температурасы артық емес |
Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы, % |
Ауа қозғалысының жылдамдығы, секундына метр (бұдан әрі – м/с) |
Салқын Жылы |
1а жеңiл |
22-24 |
40-60 |
0,1 |
Ескертпе:
1. 1а санатына отырып істелетін және физикалық күш талап етілетін, энергия шығыны сағатына 120 килокалорий (бұдан әрі - ккал/сағ) құрайтын жұмыстар жатады.
2. 1б санатына тұрып, отырып істелетін немесе жүрумен байланысты және физикалық күш жұмсалатын, энергия шығыны 120-дан 150 ккал/сағ. құрайтын жұмыстар жатады.
Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрінің
2011 жылғы 25 сәуірдегі
№ 217 бұйрығына 2-қосымша
«Дербес компьютерлердi,
бейнетерминалдарды
пайдалануға және олармен
жұмыс iстеу жағдайларына
қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар»
санитариялық ережесiне
6-қосымша
Иондамайтын электромагниттi сәулелену деңгейлерінің рұқсат етiлген мәндерi
Параметрлер атауы |
ДК, БТ бөліктері |
Бақылау қашықтығы, см |
Рұқсат етілген мәні |
Кәсіби пайдаланушыларға арналған электростатикалық өрістің кернеулігі |
Монитор |
Бас деңгейінде 1,0 |
20 метрге киловольт (бұдан әрі - кВ/м) |
Балалардың мектепке дейінгі ұйымдардың, оқу орындарының және компьютер клубтарының жұмыс орындарындағы электростатикалық өрістің кернеулігі |
Монитор |
Бас деңгейінде 1,0 |
20 кВ/м |
БТ, ДК айналасындағы электр |
Монитор |
Деңгейде |
25 метрге Вольт (бұдан әрі - В/м) |
2-400 кГц жиілік диапазонында: |
Монитор |
Бас деңгейінде |
2,5 кВ/м |
ДК, БТ айналасындағы магниттік ағын тығыздығы: |
Монитор |
Дисплей мен 10 см қашықтықта орнатылған жерге қосылмаған пластина арасында |
250 нанно Тесла (бұдан әрі - нТл) |
2-400 кГц жиілік диапазонында: |
Монитор |
25 нТл |
|
Монитордың үстіңгі электростатикалық әлеуеті, артық емес (сертификатталған сынаулар кезінде) |
Монитор |
1,0 |
500 Вольт |
Өнеркәсіптік жиіліктің электр өрісінің кернеулігі (50 Гц) |
Қуат блоктары |
1,0 |
0,5 кВм |
