Жоғары оқу орындарының профессор-оқытушы құрамы мен ғылыми қызметкерлердің лауазымдарға конкурстық орналасуы қағидаларын бекіту туралы

Күшін жойған

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 23 сәуірдегі № 230 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 22 мамырда № 11122 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 4 қазандағы № 536 бұйрығымен

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 04.10.2018 № 536 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      "Білім туралы" Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі Заңының 5-бабының 36) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Жоғары оқу орындарының профессор-оқытушы құрамы мен ғылыми қызметкерлердің лауазымдарға конкурстық орналасуы қағидалары бекітілсін.

      2. Жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білім және халықаралық ынтымақтастық департаменті (Ж.Қ. Шаймарданов) заңнамада белгіленген тәртiппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелуін;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттiк тiркеуден өткеннен кейін ресми жариялауды;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Білім және ғылым вице-министрі Т.О. Балықбаевқа жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі.

Министр

А. Сәрінжіпов


  Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2015 жылғы 23 сәуірдегі
№ 230 бұйрығымен бекітілген

Жоғары оқу орындарының профессор-оқытушы құрамы мен ғылыми
қызметкерлерінің лауазымдарға конкурстық орналасуы қағидалары
1-бөлім. Жалпы ережелер

      Ескерту. 1-бөлімнің тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. Осы Жоғары оқу орындарының профессор-оқытушы құрамы мен ғылыми қызметкерлерінің лауазымдарға конкурстық орналасуы қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі - Заң) 5-бабының 36) тармағына сәйкес әзірленген және меншік нысанына қарамастан жоғары оқу орындарының штаттық кестесінде қарастырылған (бұдан әрі – штаттағы лауазымдар) жоғары оқу орындарының профессор-оқытушы құрамы мен ғылыми қызметкерлерінің лауазымдарға конкурстық орналасуы тәртібін анықтайды.

      2. Жоғары оқу орындарының профессор-оқытушы құрамы мен ғылыми қызметкерлерінің лауазымдарға конкурстық орналасуы бос лауазым орыны бар жоғары оқу орнымен (бұдар әрі - жоо) жүзеге асырылады.

      3. Жоғары оқу орындарының профессор-оқытушылар құрамы мен ғылыми қызметкерлерінің лауазымдарға конкурстық орналасуына тиісті бейіндері бойынша жоғары немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар "Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын (бұдан әрі – үлгілік біліктілік сипаттамалары) бекіту туралы" 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің бұйрығымен бекітілген талаптарға сәйкес адамдар жіберіледі (нормативтік құқықтық актінің мемлекеттік тіркеудің тізіліміне № 5750 тіркелген)

      Өнер, мәдениет және спорт саласындағы жоғары оқу орындарының қауымдастырылған профессорлар (доцент), профессорлар лауазымдарына орналасу конкурсына тиісті ғылыми атағы мен ғылыми дәрежесі жоқ, бірақ осы мамандық бойынша танылғын жетістіктерге ие мамандар жіберіледі.

2. Конкурс туралы хабарландыру

      4. Жоғары оқу орындарында профессор-оқытушы құрамының және ғылыми қызметкерлерінің бос лауазымы болған жағдайда тиісті жоғары оқу орны құжаттарды қабылдау аяқталған күнге дейін кемінде күнтізбелік отыз күн бұрын Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын мерзімді баспа басылымдарында, интернет-ресурстарында конкурс өткізу туралы хабарландыру орналастырады.

      Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      5. Конкурс өткізу туралы хабарландыру мынадай мәліметтерді қамтиды:

      1) профессор-оқытушы құрамының және ғылыми қызметкерлердің бос лауазымының атауы;

      2) жоғары оқу орнының орналасқан жері, пошталық мекенжайы, телефон көрсетілген атауы;

      3) құжаттарды қабылдаудың аяқталатын күні мен уақыты;

      4) Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген жағдайларды қоспағанда, үлгілік біліктілік сипаттамаларына сәйкес анықталатын конкурсқа қатысушыға қойылатын негізгі талаптар.

      Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      6. Бос лауазымдарға арналған конкурсқа өтініштер (еркін нысанда) хабарландыру жарияланған күнінен бастап күнтізбелік отыз күннен кешіктірмей беріледі.

3-бөлім. Конкурстық комиссияны қалыптастыру

      Ескерту. 3-бөлімнің тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      7. Профессор-оқытушы құрамының және ғылыми қызметкерлердің лауазымдарына тағайындауға арналған конкурстық комиссияның (бұдан әрі – конкурстық комиссия) саны мен дербес құрамын және оның өкілеттік мерзімін жоғары оқу орны басшысы анықтайды.

      8. Конкурстық комиссия жұмысының негізгі міндеттері:

      1) конкурсқа қатысу үшін барлығына бірдей теңдік мүмкіндігін беру;

      2) конкурсқа қатысушылардың арасында әділ бәсекелестікті қамтамасыз ету;

      3) әділдіктің сақталуына және конкурстың жариялы түрде өткізілуіне бақылауды жүзеге асыру;

      4) конкурстық комиссия отырысының кестесін анықтау;

      5) конкурстық құжаттамаларға талдау жүргізу;

      6) конкурстың қорытындысы бойынша шешім шығару болып табылады.

      9. Конкурстық комиссия мына құрамда құрылады:

      1) конкурстық комиссияның төрағасы – жоғары оқу орны басшысының орынбасары (проректор);

      2) конкурстық комиссия төрағасының орынбасары – жоғары оқу орны басшысының орынбасары (проректор) немесе жоғары оқу орны құрылымдық бөлімшесінің басшысы;

      3) конкурстық комиссияның хатшысы – жоғары оқу орнының штаттық қызметкері;

      4) құрамында кемінде үш адам бар конкурстық комиссия мүшелері (жоғары оқу орнының штаттық оқытушылары немесе ғылыми қызметкерлері арасынан, кадрлық қызметтің басшысы, заң кеңесшісі, сондай-ақ меншік нысанына қарамастан ұйымдар өкілдері).

      Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4-бөлім. Конкурсқа қатысушылардың құжаттарын қабылдау және қарау

      Ескерту. 4-бөлімнің тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      10. Конкурсқа қатысуға тілек білдірген адамдар, жоғары оқу орны басшысының атына өтініш жазады (ерікті нысанда). Өтінішке қоса мына құжаттарды тапсырады:

      1) кадрларды есепке алу бойынша жеке парағы;

      2) өмірбаян;

      3) жоғары білімі мен академиялық және ғылыми дәрежесі туралы дипломдардың, ғылыми атағы туралы құжаттардың көшірмелері және салыстыру үшін түпнұсқалары;

      4) қайта даярлау және біліктілікті арттыру туралы сертификаттардың көшірмесі (болған жағдайда) және салыстыру үшін түпнұсқалары;

      5) ғылыми жұмыстар мен өнертабыстардың тізімі (болған жағдайда);

      6) № 086 нысанындағы медициналық анықтама, 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының бұйрығымен бекітілген (нормативтік құқықтық актінің мемлекеттік тіркеудің тізіліміне № 6697 тіркелген);

      7) Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің есептері бойынша тұлғаның қылмыстық құқық бұзушылық жасауы туралы мәліметтердің болуы не болмауы туралы анықтама;

      8) профессор-оқытушы құрамының бос лауазымдарына орналасу үшін білім беру бағдарламасы бойынша жобаның немесе ғылыми қызметкерлердің бос лауазымдарына орналасу үшін ғылыми-зерттеу жұмысы бойынша жобаның презентациясы (электрондық түрде, көлемі 10 слайдтан артық емес);

      9) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 27 сәуірдегі № 272 бұйрығымен (нормативтік құқықтық актінің мемлекеттік тіркеудің тізіліміне № 11304 тіркелген) (бұдан әрі – № 272 бұйрық) бекітілген "Наркологиялық ұйымнан анықтама беру" мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартының 1-қосымшасына сәйкес нысан бойынша конкурсқа қатысушының тіркеуде тұрмайтыны туралы наркологиялық ұйымның анықтамасы;

      10) № 272 бұйрықпен бекітілген "Психоневрологиялық ұйымнан анықтама беру" мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартының 1-қосымшасына сәйкес нысан бойынша конкурсқа қатысушының тіркеуде тұрмайтыны туралы психоневрологиялық ұйымның анықтамасы.

      Осы тармақта көзделген тiзбеге сәйкес құжаттар топтамасын толық ұсынбау өтінішті қабылдаудан ерікті нысанда бас тартуға негіз болып табылады.

      Конкурсқа қатысушы біліміне, кәсіби деңгейіне қатысты қосымша ақпарат (ғылыми жарияланымдардың тізімі, алдыңғы жұмыс орнындағы басшылық берген ұсынымдар), сондай-ақ жұмыс тәжірибесін және біліктілігін растайтын құжаттар бере алады.

      Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5-бөлім. Конкурсты өткізу тәртібі

      Ескерту. 5-бөлімнің тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      11. Конкурс мына кезеңдерден тұрады:

      1) жоғары оқу орындарының профессор-оқытушы құрамы мен ғылыми қызметкерлерінің бос лауазымдарға орналасуы үшін үміткерлердің өтінімдерін қарастыру;

      2) профессор-оқытушы құрамының бос лауазымдарына орналасу үшін білім беру бағдарламасы бойынша жобаның немесе ғылыми қызметкерлердің бос лауазымдарына орналасу үшін ғылыми-зерттеу жұмысы бойынша жобаның презентациясы негізінде үміткерлермен әңгімелесу өткізу;

      3) конкурстың қорытындыларын шығару.

      Ескерту. 11-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      12. Жоғары оқу орны:

      1) конкурс өткізу туралы шешім қабылдайды;

      2) конкурс өткізілетін күн мен орынды белгілейді;

      3) конкурсқа қатысу үшін ұсынылған құжаттарды қабылдауды, тіркеуді және сақтауды жүргізеді;

      4) Комиссия отырысын ұйымдастырады.

      13. Хабарландыруда көрсетілген құжаттарды қабылдау аяқталатын күнге дейін қажетті құжаттарды табыс еткен азаматтар конкурсқа қатысушылар болып табылады.

      14. Профессор-оқытушылар құрамының және ғылыми қызметкерлерінің лауазымдарына тағайындау конкурсы сауалнама, тестілеу, әңгімелесу, шығармашылық есеп беру, авторлық әзірлемелерді қорғау, практикалық тапсырмалар нысанында үміткерлердің қызмет қорытындылары талдамалық жалпылау негізінде өткізіледі, бұл ретте кәсіби деңгейді анықтау үшін әрбір лауазым бойынша үлгілік біліктілік сипаттамаларына сәйкес білімдері тексеріледі.

      15. Әңгімелесудің мақсаты бос лауазымға конкурс жариялаған нақты жоғары оқу орнының ерекшеліктерін, үлгілік біліктілік сипаттамаларын ескере отырып, үміткерлердің кәсіби және жеке қасиеттеріне баға беру болып табылады.

      Әңгімелесу қорытындылары осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес бағалау парағына енгізіледі.

      Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      16. Бұдан кейін конкурстық комиссия профессор-оқытушылар құрамының және ғылыми қызметкерлердің лауазымдарына орналастыру үшін конкурстық іріктеу бойынша ашық немесе жасырын дауыс беруді өткізу туралы шешім қабылдайды.

      Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      16-1. Ашық дауыс беру жағдайында конкурстық комиссияның шешімі бағалау парақтарының нәтижелері негізінде конкурстық комиссияның мүшелері санының басым көпшілік дауысымен қабылданады. Дауыстар тең болған жағдайда конкурстық комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады. Конкурстық комиссия отырысы конкурстық комиссия мүшелерінің жалпы санынан кемінде үштен екісі отырысқа қатысқанда заңды деп саналады.

      Талқылау барысы және конкурстық комиссияның қабылданған шешімі конкурстық комиссияның барлық мүшелері мен хатшысы қол қоятын хаттама түрiнде ресiмделедi.

      Ерекше пікірі бар конкурстық комиссияның мүшелері оны білдірген жағдайда оны комиссия хаттамасына қоса берілетін жазбаша нысанда баяндайды.

      Ескерту. 5-бөлім 16-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      16-2. Жасырын дауыс беру барысында конкурстық комиссия осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес, лауазымға конкурстық іріктеу бойынша жасырын дауыс беру үшін үміткерді бюллетеньге (бұдан әрі – Бюллетень) енгізу туралы шешім қабылдайды.

      Ескерту. 5-бөлім 16-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      17. Дауыс беруші тұлға кандидатты қабылдауға келісетіндігін немесе келіспейтіндігін әр кандидаттың аты-жөнінің қасында жазылған "келісемін" немесе "келіспеймін" деген сөздерді белгілеу арқылы білдіреді. Конкурстық іріктеуде бір лауазымға екі және одан да көп үміткер қатысқан жағдайда, бюллетеньде бірде-бір аты-жөні сызылып тасталмаса, онда ол жарамсыз деп танылады.

      18. Дауыстарды санау үшін конкурстық комиссия жасырын дауыс берудің алдында конкурстық комиссия арасынан кемінде үш адамнан тұратын есептеу комиссиясын сайлайды. Есептеу комиссиясы әр кандидатура бойынша берілген дауыстардың нәтижесін жариялайды. Есептеу комиссиясының хаттамасын конкурстық комиссия бекітеді және конкурс материалдарына қосады.

      19. Конкурс өткізу кезінде конкурстық комиссия мүшелерінің кемінде 2/3 мүшесі дауыс беруге қатысқан жағдайда, конкурстық комиссияның шешімі жарамды болып саналады.

      20. Кандидат, егер оған комиссия құрамынан қатысып отырғандардың көпшілігі дауыс берген жағдайда оң қорытындыға ие болады. Дауыс берген кезде дауыстар тең болған жағдайда комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады.

      Жасырын дауыс беру арқылы қабылданған конкурстық комиссияның шешімі, егер ол осы Қағидаларды сақтау негізінде қабылданған болса, түбегейлі болып саналады.

      21. Құпия дауыс берудің нәтижелері бойынша конкурстық комиссия әр бос лауазымға үміткер бойынша еңбек шартын жасау үшін "жоғары оқу орнының басшысына ұсынылады" немесе "жоғары оқу орнының басшысына ұсынылмайды" деген жазумен ұсынымдар дайындайды.

      Комиссия хатшысы конкурсқа қатысқан тұлғаларды конкурстың нәтижелерімен және конкурстық комиссияның ұсынымдарымен таныстырады

      22. Еңбек шартын жасау 10 күнтізбелік күннен кешіктірмей, конкурстық комиссия отырысы аяқталғаннан және жоғары оқу орны ректорының шешімінен кейін жүргізіледі.

      23. Жоғары оқу орындарының профессор-оқытушылар құрамын және ғылыми қызметкерлерін лауазымдарға тағайындау конкурсының қорытындылары бойынша Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес еңбек шарты жасалады.

      Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6. Шағымдану тәртібі

      Ескерту. 6-бөлімнің тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      24. Конкурсқа қатысушылар мен кандидаттар өздеріне қатысы бар бөлігінде конкурстық құжаттармен және комиссияның шешімдерімен таныса алады.

      25. Комиссияның шешіміне конкурсқа қатысушылар мен үміткерлер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағымдана алады.

      Ескерту. 25-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

  Жоғары оқу орындарының
профессор-оқытушы құрамы
мен ғылыми қызметкерлерін
лауазымдарға конкурстық
тағайындау қағидаларына
1-қосымша

БАҒАЛАУ ҚАҒАЗЫ

      Ескерту. Қағида 1-қосымшамен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Конкурстық комиссия

      (ректордың №___ "__" _______ 20___ жылғы бұйрығымен бекітілді)

      20___ жылғы "__" _______ отырыс.

      Хаттама №___

      лауазым__________________________________________________________

      кафедра/институт/мектеп____________________________________________

      үміткердің Т.А.Ә.________________________________________________

      1 ДЕРЕКТЕРДІ БАҒАЛАУ

Біліктілік талаптар

Бағалау өлшемдері

Ескертпе

Білімі

сәйкес/сәйкес емес


Дәрежесі/атағы

сәйкес/сәйкес емес



5

4

3

2

1


Кәсіби тәжірибесі







Кәсіби талаптар (жарияланымдардың болуы, іргелі және/немесе ғылыми қолданбалы жобаларға жетекші немесе орындаушы ретінде қатысуы, мұғалім студенттердің көзімен сауалнама нәтижелері және т.б.)







Тілдерді білу







      2 ПРЕЗЕНТАЦИЯНЫ БАҒАЛАУ

Бағалау критерийлері

5

4

3

2

1

Ескертпе

Мазмұны мен тақырыптың сәйкестігі







Оқытудың интерактивті әдістерін қолдану







Жағдаяттық тапсырмалар және кейстердің болуы







Берілген ақпараттың өзектілігі







Баяндау мәнері және аудиторияның қатысуы







      3 ӘҢГІМЕЛЕСУДІ БАҒАЛАУ

Сұрақтар

5

4

3

2

1

Ескертпе















      4 ҚОРЫТЫНДЫ ШЕШІМ

Шешім

Негіздеме

Ескертпе

Бос лауазымға орналасуға ұсынылады



Бос лауазымға орналасуға ұсынылмайды



      __________________________________________________

      Конкурстық комиссия мүшесінің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      Қолы__________________             күні____________________

  Жоғары оқу орындарының
профессор-оқытушы құрамы
мен ғылыми қызметкерлерін
лауазымдарға конкурстық
тағайындау қағидаларына
2-қосымша

      Ескерту. Қосымшаның оң жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.06.2017 № 305 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Лауазымға конкурстық іріктеу бойынша жасырын дауыс
беруге арналған бюллетень (үлгі)

      ____________________________________________________________________

      (ЖОО атауы)

      Конкурстық комиссия

      (ректордың №___ "__" _______ 20___ жылғы бұйрығымен бекітілді)

      20___ жылғы "__" _______ отырыс. №___ хаттама

      лауазым _____________________________________________________________

      кафедра _____________________________________________________________

      Факультет (Институт) ________________________________________________

      Жарияланған бірліктер саны ___________

Үміткердің тегі, аты және әкесінің аты (болған жағдайжа)

Дауыс беру нәтижелері

1


Келісемін

Келіспеймін

2


Келісемін

Келіспеймін






      Ескертпе:

      1) Аты-жөндері алфавиттік тәртіпте енгізіледі.

      2) Кандидатураны "Жақтап" дауыс беру нәтижелері "Келіспеймін" сөзін сызып тастаумен, ал "Қарсы" дауыс берген жағдайда – "Келісемін" сөзін сызып тастаумен білдіріледі.

      3) Комиссия мүшесі "Келісемін" деп дауыс берген кандидатура саны жарияланған бірлік санынан аспауы тиіс.

      4) Аталған қағидаларды бұзу арқылы толтырылған бюллетень жарамсыз деп саналады.

Егер Сіз беттен қате тапсаңыз, тінтуірмен сөзді немесе фразаны белгілеңіз және Ctrl+Enter пернелер тіркесін басыңыз

 

бет бойынша іздеу

Іздеу үшін жолды енгізіңіз

Кеңес: браузерде бет бойынша енгізілген іздеу бар, ол жылдамырақ жұмыс істейді. Көбінесе, ctrl-F пернелері қолданылады