ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4-т. қараңыз.
"Жануарларға жауапкершілікпен қарау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 30-бабының 1-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған жануарларды жануарларға арналған панажайларда, зоологиялық жатынжайларда, жануарларды уақытша ұстау пункттерінде, жануарларға арналған оңалту орталықтарында, зоологиялық питомниктерде, контактілі зоопарктерде, жылжымалы хайуанаттар бақтарында ұстау қағидалары бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:
1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;
2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оның Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын;
3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Заң қызметі департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министріне жүктелсін.
4. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
|
Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрі |
С. Брекешев |
|
КЕЛІСІЛДІ Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі |
|
|
КЕЛІСІЛДІ Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі |
| Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрі 2022 жылғы 23 мамырдағы № 175 бұйрығына қосымша |
Жануарларды жануарларға арналған панажайларда, зоологиялық жатынжайларда, жануарларды уақытша ұстау пункттерінде, жануарларға арналған оңалту орталықтарында, зоологиялық питомниктерде, контактілі зоопарктерде, жылжымалы хайуанаттар бақтарында ұстау қағидалары
1-тарау. Жалпы ережелер
1. Осы Жануарларды жануарларға арналған панажайларда, зоологиялық жатынжайларда, жануарларды уақытша ұстау пункттерінде, жануарларға арналған оңалту орталықтарында, зоологиялық питомниктерде, контактілі зоопарктерде, жылжымалы хайуанаттар бақтарында ұстау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Жануарларды жауапкершілікпен қарау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 30-бабының 1-тармағына сәйкес әзірленді және жануарларды жануарларға арналған панажайларда, зоологиялық жатынжайларда, жануарларды уақытша ұстау пункттерінде, жануарларға арналған оңалту орталықтарында, зоологиялық питомниктерде, контактілі зоопарктерде, жылжымалы хайуанаттар бақтарында ұстау тәртібін айқындайды.
2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар мен терминдер пайдаланылады:
1) жануардың иесі – жануар меншік құқығымен немесе өзгедей заттық құқықпен тиесілі болатын жеке немесе заңды тұлға;
2) жануарларға арналған оңалту орталығы – жануардың иесіне және (немесе) жауапты адамға не табиғи мекендеу ортасына қайтарылуға жататын немесе жатпайтын, тіршілігі мен саулығына қатер төндіретін жағдайға ұшыраған, табиғи жағдайларда тіршілік ете алмайтын жануарларды, сондай-ақ жеке немесе заңды тұлғалардан алып қойылған немесе тәркіленген үй жануарларын (компаньон-жануарларды) шектеулі қабылдауға, емдеуге, уақытша ұстауға, оңалтуға және бейімдеуге арналған және жабдықталған мүліктік кешен;
3) жануарларға арналған панажай – тіршілігі мен саулығына қатер төндіретін жағдайға ұшыраған жануарларды, қараусыз қалған және қаңғыбас жануарларды, сондай-ақ жеке немесе заңды тұлғалардан алып қойылған немесе тәркіленген үй жануарларын (компаньон-жануарларды) ұстауға арналған және жабдықталған мүліктік кешен;
4) жануарларды уақытша ұстау пункті – табылған, ауланған қараусыз қалған және қаңғыбас жануарларды, сондай-ақ жеке немесе заңды тұлғалардан алып қойылған немесе тәркіленген үй жануарларын (компаньон жануарларды) уақытша ұстауға әдейі арналған және жабдықталған мүліктік кешен;
5) жауапты адам – жануар иесінің осы Заңда белгіленген құқықтары мен міндеттерін жануар иесінің жазбаша тапсырмасы бойынша өзіне алатын адам;
6) жылжымалы хайуанаттар бағы – жануарларды ұстау және тасымалдау арқылы ғылыми маңызы жоқ цирк, эстрада, ойын-сауық қызметінде жануарларды көпшілікке демонстрациялау үшін пайдаланылатын арнайы жабдықталған жылжымалы конструкциялар, оның ішінде торлар;
7) зоологиялық жатынжай – дара кәсіпкер немесе мемлекеттік емес заңды тұлға құрған, жануарлардың иелерімен келісу бойынша үй жануарларын (компаньон-жануарларды) уақытша ұстауға немесе ұстай тұруға арналған және жабдықталған мүліктік кешен;
8) зоологиялық питомник – дара кәсіпкер, мемлекеттік не мемлекеттік емес заңды тұлға құрған, асыл тұқымдық құндылығы бар немесе арнаулы мақсаттағы жануарларды ұстау және өсіру үшін әдейі жабдықталған және соған арналған мүліктік кешен;
9) контактілі зоопарк – жануарларды көпшілікке демонстрациялау және келушілерге физикалық контакт беру мақсатында оларды ұстау үшін пайдаланылатын арнайы жабдықталған құрылысжайлар, үй-жайлар, көлік, торлар, қоршаулар және басқа да конструкциялар;
10) стерилизациялау – жануарды хирургиялық, дәрі-дәрмекпен не өзге тәсілдермен ұрпақ өрбіту қабілетінен айыру;
11) ұстау орны – жануардың иесі және (немесе) жауапты адам пайдаланатын, жануар ұсталатын ғимараттар, құрылыстар, құрылысжайлар, үй-жайлар немесе жер учаскелері;
12) үй жануарлары (компаньон жануарлар) (бұдан әрі – үй жануарлары) – қай түрге жататынына қарамастан, адам эстетикалық қажеттіліктері мен қарым-қатынас қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін дәстүрлі түрде асырайтын және өсіретін жануарлар;
3. Жануарларды күту рәсімдері (гигиена, азықтандыру, суару) осы Қағидаларда белгіленген талаптарды ескере отырып, жануарлардың түрлік қажеттіліктерін ескере отырып, сондай-ақ жануарларға зиян келтірмеуге мүмкіндік беретін әдістерді қолдана отырып жүргізіледі.
2-тарау. Жануарларды жануарларға арналған панажайларда ұстау тәртібі
4. Жануарларды ұстау кезінде жануарлар панапанажайы иесі Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңнамасының сақталуын қамтамасыз етеді.
5. Жануарларды ұстау орындарын қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартуды қамтитын тұрақты жинау қамтамасыз етіледі.
6. Ұстау орындарын күрделі жинау және дезинфекциялау үшін ай сайын кемінде бір санитариялық күн белгіленеді.
7. Жануарлар жанасатын қатты беттер (едендер, жатақтар) күнделікті қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартылады.
8. Ұстау орындары, ыдыстар мен астаулар оларды жануарлардың басқа түрін немесе тобын ұстау үшін пайдаланар алдында дезинфекцияланады.
9. Сумен жабдықтау шаруашылық-ауыз су пайдаланудың орталықтандырылған желісінен немесе артезиан ұңғымаларынан жүзеге асырылады.
10. Барлық кәріз құрылғылары жануарлардың кіруіне жол бермейді.
11. Жануарларды панажайларда орналастыру кезінде келесі талаптар сақталады:
1) жануарлардың нақты түрлерінің саулығын қолдау үшін қажетті дене белсенділігіне қажеттілігін қанағаттандыратын кеңістік пен жағдайды қамтамасыз ету;
2) жануарлардың түрлік ерекшеліктері мен олардың мөлшерін ескеретін ұяшықтар мен торлардың болуы;
3) төменгі қабаттарда орналасқан жануарлардың (жануарларды бірнеше қабатқа орналастырған кезде), олардың азығы мен суының жоғарғы қабаттарда орналасқан жануарлардың тіршілік өнімдерімен ластануына жол бермеу;
4) әртүрлі қоршаудағы, бірақ бір-бірінің көрінуі шегіндегі жануарлардың өзара іс-қимылы олар үшін стресстің себебі болып табылатын жағдайдың туындау мүмкіндігін болдырмау;
5) жануарлар бар үй-жайларда персонал үшін ені кемінде 1,5 (бір жарым) метр өту жолдарының болуы, егер жануарлар бар торлар осындай өту жолының екі жағында орналасқан жағдайда, өту жолының ені кемінде 3 (үш) метр.
12. Әр түрлі жануарлар бөлек ұсталады.
13. Жануарларға арналған панажайлар адамдардың қауіпсіздігін, температуралық-ылғалдылық режимін, жарықтандыруды, желдетуді (табиғи, мәжбүрлі), кәрізді, зиянды сыртқы әсерлерден қорғауды қамтамасыз етуді ескере отырып жабдықталады.
14. Жануарларға арналған панажайлардың едендерінің беті қатты және тегіс, сумен жууға және дезинфекциялау құралдарымен өңдеуге төзімді болады.
15. Гидробионттарды қоспағанда, жануарларға арналған паналардың едендері, қабырғалары және іргетасы су өткізбейтіндікпен қамтамасыз етіледі.
16. Жануарларға арналған панажайлардағы едендер мен қабырғалар тиімді тазалау мен дезинфекция жүргізуге мүмкіндік беретін зиянсыз материалмен жабылады.
17. Жануарларға арналған панажайлар желдеткішпен жабдықталады, сондай-ақ оларда табиғи және (немесе) жасанды жарықтандыру көзделеді.
18. Жануарларға арналған дала панажайы 3 (үш) тұйық қабырғасы, металл тордан (тордан) жасалған 1 (бір) ашық қабырғасы, төбесі, едені бар жабық құрылыс болып табылады. Қоршаудың едені бетон, асфальт немесе ағаш жабынмен қамтамасыз етіледі. Бетон немесе асфальт еден ағаш еденмен жабылған. Вольерлерді қатарлап орналастыру кезінде металл тордан (тордан) жасалған ұяшықтар арасында қалқалар жасалады, бұл ретте қоршаулардың әрбір қатары үш жағынан бітеу қабырғалармен қоршалады. Қоршау қабырғаларының (қалқаларының) биіктігі кемінде 2 (екі) метр.
19. Дала панажайларында қалың жүні бар ірі немесе орта жануарлар ұсталады.
20. Жануарлар панажайының иелері Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығымен бекітілген Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген) жануарларды ұстау қауіпсіздігін және өрт қауіпсіздігін қоса алғанда, жануарларды ұстауды қамтамасыз ететін қызметкерлер жұмысының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
21. Жануарлардың панажайларында жануарлар жанасатын беттерге оларды тоттан босату, сондай-ақ жануарларды жарақаттайтын өткір жиектер мен бұрыштарды дөңгелектеу мақсатында техникалық қызмет көрсетіледі.
22. Электр құрылғыларын қоса алғанда, жабдық жануарлар үшін қолжетімдіктен тыс қауіпсіздікті ескере отырып орнатылады.
23. Панажай қоршауларының конструкциясы мен техникалық жай-күйі жануарлардың олардан өздігінен шығу мүмкіндігін болдырмайды.
24. Тұрғынжайларда күтіп-бағуға тыйым салынған жануарлар тізбесіне енгізілген жануарлар (бұдан әрі - қауіпті жануарлар) бар панажайлар олардың жануарлармен ашылуын болдырмайтын ерекше берік тиектермен (ысырмалармен) жабдықталады.
25. Жануарлар мен адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жануарларды аулауға арналған құрылғылар, ұстау орындарынан өздігінен шығып кеткен жануарларды жалпы қимылсыздандыруға арналған препараттар қолданылады.
26. Егер олардың тамақтану режимімен өзгеше көзделмесе, жануарларды күніне кемінде бір рет тамақтандырады (жануарлардың түрлік қажеттіліктерін, жасын және денсаулық жағдайын ескере отырып).
27. Оттықтар мен астаулар таза ұсталады және аптасына кемінде бір рет дезинфекцияланады.
28. Жеке немесе заңды тұлға жануарларды азықтандырудың рационын және режимін жануарларды сапалы, қоректік құнды азықтармен, жануарлардың әр түрінің нақты түрлері мен жекелеген дарақтарының қажеттіліктеріне сәйкес келетін порция мөлшері мен санымен қамтамасыз ету қажеттілігін ескере отырып жасайды.
29. Жануарларға жем мен су берудің қауіпсіз әдістері қолданылады.
30. Ішетін ыдыстар мен басқа да су көздері әрбір жануарға таза ауыз суға тұрақты және шектеусіз қол жеткізуді қамтамасыз ететіндей етіп орналастырылады. Ауыз суды ауыстыру тәулігіне кемінде бір рет жүзеге асырылады.
31. Азықтарды сақтау және пайдалану оларды өндірушілер белгілеген сақтау шарттарын ескере отырып жүзеге асырылады.
32. Азықтарды сақтау және оларды жануарларға беруге дайындау жүзеге асырылатын панажайлар механикалық тазалау, жуу және дезинфекциялау жүргізу мүмкіндігін ескере отырып жабдықталады.
3-тарау. Зоологиялық зоологиялық жатынжайларда жануарларды ұстау тәртібі
33. Жануарларды ұстау кезінде зоологиялық жатынжай иесі Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңнамасының сақталуын қамтамасыз етеді.
34. Зоологиялық жатынжайларда қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартуды қоса алғанда, үнемі тазалау қамтамасыз етіледі.
35. Зоологиялық жатынжайларды күрделі жинау және дезинфекциялау үшін ай сайын кемінде бір санитариялық күн белгіленеді.
36. Ұстау орындары, ыдыстар мен астаулар оларды жануарлардың басқа түрін немесе тобын ұстау үшін пайдаланар алдында дезинфекцияланады.
37. Сумен жабдықтау шаруашылық-ауыз су пайдаланудың орталықтандырылған желісінен немесе артезиан ұңғымаларынан жүзеге асырылады.
38. Барлық кәріз құрылғылары жануарлардың кіруіне жол бермейді.
39. Жануарларды зоологиялық жатынжайларға орналастыру кезінде мынадай талаптар сақталады:
1) жануарлардың нақты түрлерінің саулығын қолдау үшін қажетті дене белсенділігіне қажеттілігін қанағаттандыратын кеңістік пен жағдайды қамтамасыз ету;
2) төменгі қабаттарда орналасқан жануарлардың (жануарларды бірнеше қабатқа орналастырған кезде), олардың азығы мен суының жоғарғы қабаттарда орналасқан жануарлардың тіршілік өнімдерімен ластануына жол бермеу.
40. Әр түрлі жануарлар бөлек ұсталады.
41. Зоологиялық жатынжайлар адамдардың қауіпсіздігін, температуралық-ылғалдылық режимін, жарықтандыруды, желдетуді (табиғи, мәжбүрлі), кәрізді, зиянды сыртқы әсерлерден қорғауды қамтамасыз етуді ескере отырып жабдықталады.
42. Жануарларды ұстауға арналған жатынжайлардың едендерінің беті қатты және тегіс, сумен жууға және дезинфекциялау құралдарымен өңдеуге төзімді болады.
43. Гидробионттарды қоспағанда, жануарларды ұстауға арналған үй-жайлардың едендері, қабырғалары мен іргетасы су өткізбейтіндікпен қамтамасыз етіледі.
44. Зоологиялық жатынжайлардың едендері мен қабырғалары тиімді тазалау мен дезинфекция жүргізуге мүмкіндік беретін зиянсыз материалмен жабылады.
45. Зоологиялық жатынжайлардың иелері Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығымен бекітілген Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген) жануарларды ұстау қауіпсіздігін және өрт қауіпсіздігін қоса алғанда, жануарларды ұстауды қамтамасыз ететін қызметкерлер жұмысының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
4-тарау. Уақытша ұстау пункттерінде жануарларды ұстау тәртібі
46. Жануарларды ұстау кезінде уақытша ұстау пунктінің иесі Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңнамасының сақталуын қамтамасыз етеді.
47. Жануарларды уақытша ұстау пунктін қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартуды қамтитын тұрақты жинау қамтамасыз етіледі.
48. Күтіп-бағу орындарын күрделі жинау және дезинфекциялау үшін ай сайын кемінде бір санитариялық күн белгіленеді.
49. Жануарлар жанасатын қатты беттер (едендер, жатақтар, алабұға) күнделікті қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартылады.
50. Жануарларды уақытша ұстау пункттерінде ыдыстар мен астаулар оларды жануарлардың басқа түрін немесе тобын ұстау үшін пайдаланар алдында дезинфекцияланады.
51. Сумен жабдықтау шаруашылық-ауыз су пайдаланудың орталықтандырылған желісінен немесе артезиан ұңғымаларынан жүзеге асырылады.
52. Барлық кәріз құрылғылары жануарлардың кіруіне жол бермейді.
53. Жануарларды уақытша ұстау пункттеріне орналастыру кезінде мынадай талаптар сақталады:
1) жануарлардың нақты түрлерінің саулығын қолдау үшін қажетті дене белсенділігіне қажеттілігін қанағаттандыратын кеңістік пен жағдайды қамтамасыз ету;
2) жануарлардың түрлік ерекшеліктері мен олардың мөлшерін ескеретін ұяшықтар мен торлардың болуы;
3) төменгі қабаттарда орналасқан жануарлардың (жануарларды бірнеше қабатқа орналастырған кезде), олардың азығы мен суының жоғарғы қабаттарда орналасқан жануарлардың тіршілік өнімдерімен ластануына жол бермеуге міндетті;
4) Жануарлар бар үй-жайларда персонал үшін ені кемінде 1,5 (бір жарым) метр өту жолдарының болуы, егер жануарлар бар торлар осындай өту жолының екі жағында орналасқан жағдайда, өту жолының ені кемінде 3 (үш) метр.
54. Әр түрлі жануарлар бөлек ұсталады.
55. Жануарларды уақытша ұстау пункттері адамдардың қауіпсіздігін, температуралық-ылғалдылық режимін, жарықтандыруды, желдетуді (табиғи, мәжбүрлі), кәрізді, зиянды сыртқы әсерлерден қорғауды қамтамасыз етуді ескере отырып жабдықталады.
56. Жануарларды уақытша ұстау пункттеріндегі едендердің беті сумен жууға және дезинфекциялау құралдарымен өңдеуге төзімді, қатты және тегіс болады.
57. Жануарларды уақытша ұстау пункттері желдеткішпен жабдықталады, сондай-ақ оларда табиғи және (немесе) жасанды жарықтандыру көзделеді.
58. Уақытша ұстау пункттері жануардың қозғалысы үшін бос кеңістікпен қамтамасыз етіледі.
59. Жануарларды уақытша ұстау пункттерінің иелері Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығымен бекітілген Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген) жануарларды ұстау қауіпсіздігін және өрт қауіпсіздігін қоса алғанда, жануарларды ұстауды қамтамасыз ететін қызметкерлер жұмысының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
60. Жануарларды уақытша ұстау пункттерінің конструкциясы мен техникалық жай-күйі жануарлардың олардан өздігінен шығу мүмкіндігін болдырмайды.
61. Тұрғынжайларда ұстауға тыйым салынған жануарлар тізбесіне енгізілген жануарлармен (бұдан әрі – қауіпті жануарлар) уақытша ұстау пункттері олардың жануарлармен ашылуын болдырмайтын ерекше берік тиектермен (ысырмалармен) жабдықталады.
62. Жануарлар мен адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жануарларды аулауға арналған құрылғылар, ұстау орындарынан өздігінен шығып кеткен жануарларды жалпы иммобилизациялауға арналған препараттар қолданылады.
63. Егер олардың тамақтану режимімен өзгеше көзделмесе, жануарларды күніне кемінде бір рет тамақтандырады (жануарлардың түрлік қажеттіліктерін, жасын және денсаулық жағдайын ескере отырып).
64. Оттықтар мен астаулар таза ұсталады және аптасына кемінде бір рет дезинфекцияланады.
65. Жеке немесе заңды тұлға жануарларды азықтандырудың рационын және режимін жануарларды сапалы, қоректік құнды азықтармен, жануарлардың әр түрінің нақты түрлері мен жекелеген дарақтарының қажеттіліктеріне сәйкес келетін порция мөлшері мен санымен қамтамасыз ету қажеттілігін ескере отырып жасайды.
66. Азықтарды сақтау және пайдалану оларды өндірушілер белгілеген сақтау шарттарын ескере отырып жүзеге асырылады.
67. Азықтарды сақтау және оларды жануарларға беруге дайындау жүзеге асырылатын жануарларды уақытша ұстау пункттері механикалық тазалау, жуу және дезинфекциялау жүргізу мүмкіндігін ескере отырып жабдықталады.
5-тарау. Оңалту орталықтарында жануарларды ұстау тәртібі
68. Жануарларды ұстау кезінде оңалту орталығының иесі Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңнамасының сақталуын қамтамасыз етеді.
69. Оңалту орталығын қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартуды қамтитын тұрақты жинау қамтамасыз етіледі.
70. Оңалту орталығын күрделі жинау және дезинфекциялау үшін ай сайын кемінде бір санитариялық күн белгіленеді.
71. Жануарлар жанасатын қатты беттер (едендер, жатақтар, алабұға) күнделікті қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартылады.
72. Оңалту орталықтарында ыдыстар мен астаулар оларды жануарлардың басқа түрін немесе тобын ұстау үшін пайдаланар алдында дезинфекцияланады.
73. Сумен жабдықтау шаруашылық-ауыз су пайдаланудың орталықтандырылған желісінен немесе артезиан ұңғымаларынан жүзеге асырылады.
74. Барлық кәріз құрылғылары жануарлардың кіруіне жол бермейді.
75. Жануарларды оңалту орталықтарында орналастыру кезінде мынадай талаптар сақталады:
1) жануарлардың нақты түрлерінің саулығын қолдау үшін қажетті дене белсенділігіне қажеттілігін қанағаттандыратын кеңістік пен жағдайды қамтамасыз ету;
2) жануарлардың түрлік ерекшеліктері мен олардың мөлшерін ескеретін ұяшықтар мен торлардың болуы;
3) төменгі қабаттарда орналасқан жануарлардың (жануарларды бірнеше қабатқа орналастырған кезде), олардың азығы мен суының жоғарғы қабаттарда орналасқан жануарлардың тіршілік өнімдерімен ластануына жол бермеуге міндетті;
4) әртүрлі қоршаудағы, бірақ бір-бірінің көрінуі шегіндегі жануарлардың өзара іс-қимылы олар үшін стресстің себебі болып табылатын жағдайдың туындау мүмкіндігін болдырмау;
5) жануарлар бар үй-жайларда персонал үшін ені кемінде 1,5 (бір жарым) метр өту жолдарының болуы, егер жануарлар бар торлар осындай өту жолының екі жағында орналасқан жағдайда, өту жолының ені кемінде 3 (үш) метр.
76. Әр түрлі жануарлар бөлек ұсталады.
77. Жануарларға арналған оңалту орталықтары адамдардың қауіпсіздігін, температуралық-ылғалдылық режимін, жарықтандыруды, желдетуді (табиғи, мәжбүрлі), кәрізді, зиянды сыртқы әсерлерден қорғауды қамтамасыз етуді ескере отырып жабдықталады.
78. Жануарларға арналған оңалту орталықтарының едендерінің беті сумен жууға және дезинфекциялау құралдарымен өңдеуге төзімді, қатты және тегіс болады.
79. Гидробионттарды қоспағанда, жануарларға арналған оңалту орталықтарының едендері, қабырғалары және іргетасы су өткізбейтіндікпен қамтамасыз етіледі.
80. Жануарларға арналған оңалту орталықтарының едендері мен қабырғалары тиімді жинау мен дезинфекция жүргізуге мүмкіндік беретін зиянсыз материалмен жабылады.
81. Жануарларға арналған Оңалту орталықтары желдеткішпен жабдықталады, сондай-ақ оларда табиғи және (немесе) жасанды жарықтандыру көзделеді.
82. Жануарларға арналған оңалту орталықтарының иелері Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығымен бекітілген Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген) жануарларды ұстау қауіпсіздігін және өрт қауіпсіздігін қоса алғанда, жануарларды ұстауды қамтамасыз ететін қызметкерлер жұмысының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
83. Жануарлар мен адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жануарларды аулауға арналған құрылғылар, оңалту орталығынан өздігінен кетіп қалған жануарларды жалпы иммобилизациялауға арналған препараттар қолданылады.
84. Жеке немесе заңды тұлға жануарларды азықтандырудың рационын және режимін жануарларды сапалы, қоректік құнды азықтармен, жануарлардың әр түрінің нақты түрлері мен жекелеген дарақтарының қажеттіліктеріне сәйкес келетін порция мөлшері мен санымен қамтамасыз ету қажеттілігін ескере отырып жасайды.
85. Ішетін ыдыстар мен басқа да су көздері әрбір жануарға таза ауыз суға тұрақты және шектеусіз қол жеткізуді қамтамасыз ететіндей етіп орналастырылады. Ауыз суды ауыстыру тәулігіне кемінде бір рет жүзеге асырылады.
86. Азықтарды сақтау және пайдалану оларды өндірушілер белгілеген сақтау шарттарын ескере отырып жүзеге асырылады.
87. Азықтарды сақтау және оларды жануарларға беруге дайындау жүзеге асырылатын Оңалту орталықтары механикалық тазалау, жуу және дезинфекциялау жүргізу мүмкіндігін ескере отырып жабдықталады.
6-тарау. Зоологиялық питомниктерде жануарларды ұстау тәртібі
88. Жануарларды ұстау кезінде зоологиялық питомниктің иесі Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңнамасының сақталуын қамтамасыз етеді.
89. Зоологиялық питомникті қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартуды қамтитын тұрақты жинау қамтамасыз етіледі.
90. Зоологиялық питомникте ыдыс-аяқ пен ішетін ыдыстар оларды жануарлардың басқа түрін немесе тобын ұстау үшін қолданар алдында дезинфекцияланады.
91. Сумен жабдықтау шаруашылық-ауыз су пайдаланудың орталықтандырылған желісінен немесе артезиан ұңғымаларынан жүзеге асырылады.
92. Әр түрлі жануарлар бөлек ұсталады.
93. Зоологиялық питомниктер адамдардың қауіпсіздігін, температуралық-ылғалдылық режимін, жарықтандыруды, желдетуді (табиғи, мәжбүрлі), кәрізді, зиянды сыртқы әсерлерден қорғауды қамтамасыз етуді ескере отырып жабдықталады.
94. Зоологиялық питомниктерде едендердің беті қатты және тегіс, сумен жууға және дезинфекциялау құралдарымен өңдеуге төзімді болады.
95. Гидробионттарды қоспағанда, зоологиялық питомниктің едендері, қабырғалары мен іргетасы су өткізбейтіндікпен қамтамасыз етіледі.
96. Зоологиялық питомниктер желдеткішпен жабдықталады, сондай-ақ оларда табиғи және (немесе) жасанды жарықтандыру көзделеді.
97. Зоологиялық питомниктердің иелері Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығымен бекітілген Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген) жануарларды ұстау қауіпсіздігін және өрт қауіпсіздігін қоса алғанда, жануарларды ұстауды қамтамасыз ететін қызметкерлер жұмысының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
98. Жануарлар мен адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жануарларды аулауға арналған құрылғылар, зоологиялық питомниктен өздігінен шыққан жануарларды жалпы иммобилизациялауға арналған препараттар қолданылады.
99. Егер олардың тамақтану режимімен өзгеше көзделмесе, жануарларды күніне кемінде бір рет тамақтандырады (жануарлардың түрлік қажеттіліктерін, жасын және денсаулық жағдайын ескере отырып).
100. Оттықтар мен астаулар таза ұсталады және аптасына кемінде бір рет дезинфекцияланады.
101. Жеке немесе заңды тұлға жануарларды азықтандырудың рационын және режимін жануарларды сапалы, қоректік құнды азықтармен, жануарлардың әр түрінің нақты түрлері мен жекелеген дарақтарының қажеттіліктеріне сәйкес келетін порция мөлшері мен санымен қамтамасыз ету қажеттілігін ескере отырып жасайды.
102. Ішетін ыдыстар мен басқа да су көздері әрбір жануарға таза ауыз суға тұрақты және шектеусіз қол жеткізуді қамтамасыз ететіндей етіп орналастырылады. Ауыз суды ауыстыру тәулігіне кемінде бір рет жүзеге асырылады.
103. Азықтарды сақтау және пайдалану оларды өндірушілер белгілеген сақтау шарттарын ескере отырып жүзеге асырылады.
104. Азықтарды сақтау және оларды жануарларға беруге дайындау жүзеге асырылатын зоологиялық питомниктер механикалық тазалау, жуу және дезинфекциялау жүргізу мүмкіндігін ескере отырып жабдықталады.
7-тарау. Жануарларды контактілі зоопарктерінде ұстау тәртібі
105. Жануарларды асыраған кезде контактілі зоопарктің иесі Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңнамасының сақталуын қамтамасыз етеді.
106. Контактілі зоопарктерінде қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартуды қоса алғанда, үнемі жинау қамтамасыз етіледі.
107. Жануарлар жанасатын қатты беттер (едендер, жатақтар, алабұға) күнделікті қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартылады.
108. Контактілі зоопарктерінде ыдыстар мен астаулар оларды жануарлардың басқа түрін немесе тобын ұстау үшін пайдаланар алдында дезинфекцияланады.
109. Жануарларды контактілі зоопарктерде орналастырған кезде мынадай талаптар сақталады:
1) жануарлардың нақты түрлерінің саулығын қолдау үшін қажетті дене белсенділігіне қажеттілігін қанағаттандыратын кеңістік пен жағдайды қамтамасыз ету;
2) жануарлардың түрлік ерекшеліктерін және олардың мөлшерін ескеретін ұяшықтар мен торлардың болуы.
110. Әр түрлі жануарлар бөлек ұсталады.
111. Жануарларды ұстауға арналған үй-жайлардың едендерінің беті қатты және тегіс, сумен жууға және дезинфекциялау құралдарымен өңдеуге төзімді болады.
112. Жануарларды ұстауға арналған үй-жайлардың едендері мен қабырғалары тиімді жинау мен дезинфекция жүргізуге мүмкіндік беретін зиянсыз материалмен жабылады.
113. Контактілі зоопарктерінің иелері Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығымен бекітілген Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген) жануарларды күтіп-бағу қауіпсіздігін және өрт қауіпсіздігін қоса алғанда, жануарларды күтіп-бағуды қамтамасыз ететін қызметкерлер жұмысының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
114. Қоршау қоршауларының конструкциясы мен техникалық жай-күйі жануарлардың олардан өздігінен шығу мүмкіндігін болдырмайды.
115. Егер олардың тамақтану режимімен өзгеше көзделмесе, жануарларды күніне кемінде бір рет тамақтандырады (жануарлардың түрлік қажеттіліктерін, жасын және денсаулық жағдайын ескере отырып).
116. Оттықтар мен астаулар таза ұсталады және аптасына кемінде бір рет дезинфекцияланады.
117. Жеке немесе заңды тұлға жануарларды азықтандырудың рационын және режимін жануарларды сапалы, қоректік құнды азықтармен, жануарлардың әр түрінің нақты түрлері мен жекелеген дарақтарының қажеттіліктеріне сәйкес келетін порция мөлшері мен санымен қамтамасыз ету қажеттілігін ескере отырып жасайды.
118. Жануарларға жем мен су берудің қауіпсіз әдістері қолданылады.
119. Ішетін ыдыстар мен басқа да су көздері әрбір жануарға таза ауыз суға тұрақты және шектеусіз қол жеткізуді қамтамасыз ететіндей етіп орналастырылады. Ауыз суды ауыстыру тәулігіне кемінде бір рет жүзеге асырылады.
120. Азықтарды сақтау және пайдалану оларды өндірушілер белгілеген сақтау шарттарын ескере отырып жүзеге асырылады.
121. Азықтарды сақтау және оларды жануарларға беруге дайындау жүзеге асырылатын контактілі зоопарктерінде механикалық тазалау, жуу және дезинфекциялау жүргізу мүмкіндігі ескеріле отырып жабдықталады.
8-тарау. Жануарларды жылжымалы хайуанаттар бақтарында ұстау тәртібі
122. Жануарларды асыраған кезде жылжымалы хайуанаттар бағы иесі Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңнамасының сақталуын қамтамасыз етеді.
123. Жануарларды ұстауға арналған жылжымалы құрылымдар мен торларды қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартуды қамтитын тұрақты жинау қамтамасыз етіледі.
124. Жануарлар жанасатын қатты беттер (едендер, жатақтар, алабұға) күнделікті қалдықтардан, оның ішінде жануарлардың тіршілік ету өнімдерінен тазартылады.
125. Жылжымалы хайуанаттар бақтарында ыдыстар мен астаулар оларды жануарлардың басқа түрін немесе тобын ұстау үшін пайдаланар алдында дезинфекцияланады.
126. Жануарлар жылжымалы құрылымдарда, торларда (жеке немесе топтық) ұсталады.
127. Жануарларға арналған торлар жануарларды күтіп-бағу ерекшеліктері ескеріле отырып, жануарлардың түрлеріне, тұқымына, жынысына және жасына қарай орналастырылады.
128. Жануарларды жылжымалы хайуанаттар бақтарында орналастырған кезде мынадай талаптар сақталады:
1) жануарлардың нақты түрлерінің саулығын қолдау үшін қажетті дене белсенділігіне қажеттілігін қанағаттандыратын кеңістік пен жағдайды қамтамасыз ету;
2) жануарлардың түрлік ерекшеліктерін және олардың мөлшерін ескеретін жылжымалы конструкциялар мен торлардың болуы.
129. Әр түрлі жануарлар бөлек ұсталады.
130. Жылжымалы құрылымдар мен жануарларды ұстауға арналған торлардың едендерінің беті сумен жууға және дезинфекциялау құралдарымен өңдеуге төзімді, қатты және тегіс болады.
131. Жылжымалы құрылымдар мен торлар жануардың қозғалысы үшін бос орынмен қамтамасыз етіледі. Жылжымалы құрылымдар мен жасушалардың есіктері ішке қарай ашылады және жануардың жылжымалы құрылымдар мен жасушалардан өздігінен шыға алмауын қамтамасыз ететін тиектері болады.
132. Жылжымалы хайуанаттар бақтарының иелері Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығымен бекітілген Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген) жануарларды асырау қауіпсіздігін және өрт қауіпсіздігін қоса алғанда, жануарларды асырауды қамтамасыз ететін қызметкерлер жұмысының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
133. Вольерлер қоршауларының конструкциясы мен техникалық жай-күйі жануарлардың олардан өздігінен шығу мүмкіндігін болдырмайды.
134. Тұрғынжайларда күтіп-бағуға тыйым салынған жануарлар тізбесіне енгізілген жануарлары бар жылжымалы хайуанаттар бақтары (бұдан әрі-қауіпті жануарлар) олардың жануарлармен ашылуын болдырмайтын ерекше берік тиектермен (ысырмалармен) жабдықталады.
135. Жануарлар мен адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жануарларды аулауға арналған құрылғылар, ұстау орындарынан өздігінен шығып кеткен жануарларды жалпы қимылсыздандыруға арналған препараттар қолданылады.
136. Егер олардың тамақтану режимімен өзгеше көзделмесе, жануарларды күніне кемінде бір рет тамақтандырады (жануарлардың түрлік қажеттіліктерін, жасын және денсаулық жағдайын ескере отырып).
137. Оттықтар мен астаулар таза ұсталады және аптасына кемінде бір рет дезинфекцияланады.
138. Жеке немесе заңды тұлға жануарларды азықтандырудың рационын және режимін жануарларды сапалы, қоректік құнды азықтармен, жануарлардың әр түрінің нақты түрлері мен жекелеген дарақтарының қажеттіліктеріне сәйкес келетін порция мөлшері мен санымен қамтамасыз ету қажеттілігін ескере отырып жасайды.
139. Жануарларға жем мен су берудің қауіпсіз әдістері қолданылады.
140. Ішетін ыдыстар мен басқа да су көздері әрбір жануарға таза ауыз суға тұрақты және шектеусіз қол жеткізуді қамтамасыз ететіндей етіп орналастырылады. Ауыз суды ауыстыру тәулігіне кемінде бір рет жүзеге асырылады.
141. Азықтарды сақтау және пайдалану оларды өндірушілер белгілеген сақтау шарттарын ескере отырып жүзеге асырылады.
142. Азықтарды сақтау және оларды жануарларға беруге дайындау жүзеге асырылатын жылжымалы хайуанаттар бақтары механикалық тазалау, жуу және дезинфекциялау жүргізу мүмкіндігін ескере отырып жабдықталады.
