Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Сауда және интеграция министрінің м.а. 29.07.2024 № 291-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
"Терроризмге қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-2-бабының 1-тармағына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:
1. Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің террористік тұрғыдан осал объектілерін және террористік тұрғыдан осал ішкі сауда объектілерін терроризмге қарсы қорғауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулық осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес бекітілсін.
Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Сауда және интеграция министрінің м.а. 29.07.2024 № 291-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.2. Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің Қаржы және әкімшілік жұмысы департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:
1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;
2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция вице-министріне жүктелсін.
4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрі |
А. Шаккалиев |
"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Ішкі істер министрлігі
"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрлігі
"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Ұлттық қауіпсіздік комитеті
Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция Бірінші вице-министрі 2023 жылғы 5 қазандағы № 366-НҚ бұйрығына қосымша |
Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің террористік тұрғыдан осал объектілерін және террористік тұрғыдан осал ішкі сауда объектілерін терроризмге қарсы қорғауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулық
Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР Сауда және интеграция министрінің м.а. 29.07.2024 № 291-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
1 тарау. Жалпы ережелер
1. Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің террористік тұрғыдан осал объектілерін және террористік тұрғыдан осал ішкі сауда объектілерін терроризмге қарсы қорғауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық), "Терроризмге қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-2-бабының 1-тармағына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 6 мамырдағы № 305 қаулысымен бекітілген террористік тұрғыдан осал объектілерді терроризмге қарсы қорғауды ұйымдастыруға қойылатын талаптарға (бұдан әрі-Талаптар) сәйкес әзірленді.
Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Сауда және интеграция министрінің м.а. 29.07.2024 № 291-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.2. Негізгі Нұсқаулық Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің және оның ведомстволарының, олардың қарамағындағы ұйымдардың объектілеріне, сондай-ақ террористік тұрғыдан осал объектілерге жатқызылған, ішкі сауда саласындағы қызметті жүзеге асыратын объектілерге (бұдан әрі-Объектілер) террористік тұрғыдан осал объектілерге жатқызу Қағидалары мен критерийлеріне сәйкес, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 12 сәуірдегі № 234 қаулысымен бекітілген (бұдан әрі – Қағида).
Егер Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің, оның ведомстволарының және оның қарамағындағы ұйымдардың теңгерімінде тұрған объектілерде соңғыларының қарамағындағы және Қағидаларға сәйкес жатқызылған өзге де ұйымдар орналастырылса, онда оларға осы ұйымдар қарамағында не өз қызметін жүзеге асыратын реттелетін саясат саласында болатын мемлекеттік органдардың Бірінші басшыларының нормативтік құқықтық актілерімен бекітілген терроризмге қарсы қорғауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықтар қолданылады.
3. Объектілерді олардың басшылары, меншік иелері, иелері пайдалану кезінде осы Нұсқаулықтың ережелері мен талаптарының сақталуын қамтамасыз етеді.
4. Бұл Нұсқаулықта келесі негізгі ұғымдар қолданылады:
1) алғашқы ден қою шаралары - объектінің персоналы мен күзет қызметі субъектісінің қызметкерлері қабылдайтын, уәкілетті мемлекеттік органдарды терроризм актісінің қатері немесе жасалғаны туралы, сондай-ақ терроризм актісінің ықтимал салдарын барынша азайту және жою жөніндегі іс-қимылдар туралы уақтылы хабардар етуге (шұғыл (алғашқы) ден қою күштерімен бастапқы және тергеу іс-қимылдарын жүзеге асыруға көмек көрсетуге, зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету, эвакуациялау және т. б.);
2) бейнебақылау жүйесі – бейнебақылау камераларының, деректерді беру желілерінің, бағдарламалық және техникалық құралдардың және бейнежазбаларды сақтау құралдарының, сондай-ақ өзара ақпарат алмасуды жүзеге асыратын бағдарламалық және (немесе) техникалық басқару құралдарының жиынтығы;
3) бақылау-өткізу пункті - адамдар мен көлік құралдарын бақылауды, өткізуді қамтамасыз етуге арналған арнайы жабдықталған орын;
4) дағдарыстық жағдай – жасалған немесе жасалынып тұрған террористік шабуылды білдіретін және шұғыл ден қою шараларын қабылдауды талап ететін жағдай;
5) жарықтандыру жүйесі - бейнебақылау жүйесі үшін жарықтың қажетті деңгейін, тәуліктің қараңғы уақытында объектіде адамдар мен көлік құралдарының көрінуін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін техникалық құралдар жиынтығы;
6) инженерлік-техникалық нығайту - объектіге не оның бір бөлігіне рұқсатсыз кіруге қажетті қарсы іс-қимылды қамтамасыз ететін конструктивтік элементтер, инженерлік, техникалық құралдар және (немесе) олардың жиынтығы;
7) ішкі сауда объектілері - сауда объектілері және қоғамдық тамақтану объектілері;
8) күзет қызметінің субъектілері - бұл Қазақстан Республикасы Ішкі істер органдарының мамандандырылған күзет бөлімшелері және жеке күзет ұйымдары;
9) қорғалатын аймақ (учаске) – қорғалуға жататын аумақ, сондай-ақ объектіде бөлінген аймақтар (учаскелер), ғимараттардың (құрылыстар мен құрылыстардың) бөліктері, үй-жайлар және олардың конструктивтік элементтері;
10) қол жеткізуді бақылау және басқару жүйесі - қол жеткізуді бақылауға, объектіге және (немесе) оның жекелеген аймақтарына кіруге және (немесе) шығуға, персонал мен келушілердің құқықтарын шектеуге, ақпаратты жинауға және сақтауға арналған техникалық үйлесімді аппараттық құралдардың және (немесе) бағдарламалық қамтамасыз етудің жиынтығы;
11) қоғамдық тамақтану - тамақ өнімдерін өндірумен, қайта өңдеумен, өткізумен және тұтынуды ұйымдастырумен байланысты кәсіпкерлік қызмет;
12) қоғамдық тамақтану объектілері - асхана, бар, кафе, мейрамхана және олардың нақты атауына қарамастан қоғамдық тамақтану қызметтерін ұсынатын өзге де мекемелер.
13) объектінің ықтимал қауіпті учаскелері – аумақтық бөлінген аймақтар (учаскелер), жарылыс-өрт қаупі бар, қауіпті химиялық заттар, қару-жарақ пен оқ-дәрілер, улы заттар мен препараттар пайдаланылатын, сақталатын немесе пайдаланылатын объектінің конструктивтік және технологиялық элементтері, технологиялық тізбектердің, жүйелердің, жабдықтардың немесе құрылғылардың элементтері, объектінің сыни аймақтары, сондай-ақ объектіде адамдардың жаппай болуы мүмкін орындар, акті жасау өмір мен денсаулыққа зиян келтіруге, апаттың пайда болуына ықпал етуі мүмкін терроризм, терроризм актісін жасау үшін одан әрі пайдалану мақсатында қауіпті әлеуметтік-экономикалық салдарлармен төтенше жағдайға қауіп төндіруге, қауіпті заттар мен материалдарды ұрлау;
14) объектінің периметрі – құқық белгілейтін құжаттарға сәйкес объектінің шекарасы;
15) оқу (профилактикалық) іс-шаралары - алғашқы ден қою дағдыларын қалыптастыру мақсатында нұсқамалар мен сабақтар түрінде іске асырылатын персоналды оқыту мен күзетудің алдын алу тәсілдері;
16) объектіні терроризмге қарсы қорғауды бағалау (эксперимент) - өткізу режимін, объектілердің, сондай-ақ оларда күзет қызметін жүзеге асыратын субъектілердің терроризм актісін жасауға кедергі келтіруге, салдарларды барынша азайтуды және жоюды қамтамасыз етуге даярлығын бағалауға бағытталған іс-шара;
17) объект - персоналдың ұйымдасқан жиынтығы бар ұйым (мекеме) және (немесе) ғимарат, құрылыс, ғимараттар мен құрылыстар кешені не олардың бөліктері;
18) объектілердің персоналы - объектінің басшылары мен қызметкерлері, оның ішінде қызметті объектінің жалға берілетін алаңдарында жүзеге асыратын тұлғалар (жалға алушылар);
19) өткізу режимі - адамдардың рұқсатсыз кіруі (шығуы), көлік құралдарының кіруі (шығуы), мүлікті әкелу (әкету), әкелу (әкету) мүмкіндігін болдырмайтын, белгіленген тәртіпті регламенттейтін қағидалар жиынтығы;
20) сауда объектісі - осындай объектілердің нақты атауына қарамастан, тауарларды сатуға, сатып алушыларға қызмет көрсетуге және сатып алушылармен ақшалай есеп айырысулар жүргізуге арналған және пайдалануға арналған жабдықпен арнайы жарақтандырылған ғимарат немесе ғимараттың бір бөлігі, ғимарат немесе құрылыстың бір бөлігі, сауда базары, автоматтандырылған құрылғы немесе көлік құралы;
21) сауда алаңы - тауарларды көрсетуге, көрсетуге, сатып алушыларға қызмет көрсетуге және тауарларды сату, сатып алушылардың өтуі кезінде сатып алушылармен ақшалай есеп айырысулар жүргізуге арналған арнайы жабдықпен қамтылған сауда объектісінің алаңы;
22) сыни аймақ - терроризм актісі нәтижесінде жойылуы объектінің қалыпты жұмыс істеуінің елеулі бұзылуына, оның елеулі зақымдалуына немесе ондағы аварияға әкеп соғуы мүмкін үй-жай, учаскелер және конструктивтік элементтер;
23) терроризмге қарсы қорғалу паспорты - объект туралы оның терроризмге қарсы қорғалу жай-күйін көрсететін жалпы және инженерлік-техникалық мәліметтерді қамтитын және террористік тұрғыдан осал объектіде терроризм актілерінің алдын алу, жолын кесу, азайту және (немесе) олардың салдарын жою жөніндегі іс-шараларды жоспарлауға арналған ақпараттық-анықтамалық құжат;
24) террористік тұрғыдан осал объектілер - аса маңызды мемлекеттік, стратегиялық, қауіпті өндірістік объектілер, сондай-ақ стратегиялық маңызы бар экономика салаларының объектілері, адамдар көп жиналатын объектілер, терроризмге қарсы қорғауды міндетті ұйымдастыруды талап ететін қорғалатын объектілер;
25) телевизиялық күзет жүйесі - бұзушылықтарды анықтауға және тіркеуге арналған тұйық үлгідегі телевизиялық жүйе болып табылатын бейнебақылау жүйесі;
26) хабарлау жүйесі - террористік тұрғыдан осал объектідегі адамдарды төтенше оқиғалар (авария, өрт, дүлей зілзала, шабуыл, террористік акт) кезіндегі дабыл және қалыптасқан жағдайдағы іс-әрекеттер туралы жедел хабардар етуге (жарықпен және (немесе) дыбыстық құлақтандыруға) арналған техникалық құралдар жиынтығы;
Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Сауда және интеграция министрінің м.а. 29.07.2024 № 291-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.5. Объектілерді терроризмге қарсы қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі шаралар объектілер аумағында терроризм актілерін жасауға (оларды жасау тәуекелін төмендетуге) кедергі келтіретін жағдайлар жасауға, ықтимал Террористік қауіптердің салдарын барынша азайтуға және (немесе) жоюға бағытталған.
Қорғау шараларын ұйымдастыру алдын-ала, сараланған тәсіл, сәйкестік және кешенділік принциптеріне негізделген.
6. Объектіде терроризм актісін жасауға кедергі жасауды орындау тиіс:
1) объект үшін террористік сипаттағы ықтимал қатерлерді, сондай-ақ оларды іске асырудың ықтимал салдарын нақтылау;
2) тиісті алгоритмдерді, оның ішінде сауда объектілерінде бұқаралық іс-шаралар өткізу кезінде оларға ден қою жоспарларын нақтылау/әзірлеу;
3) объектіде өткізу және объектішілік режимдерді белгілеу және олардың сақталуын бақылауды ұйымдастыру;
4) тараптардың күзет шартына сәйкес міндеттерді орындауына тұрақты бақылауды жүзеге асыру (жеке күзет ұйымымен объектіні күзетуге шарт жасасу кезінде);
5) күзет (қауіпсіздік) қызметінің басшысымен (немесе қауіпсіздікке жауапты адаммен) бірлесіп осал жерлерді (сыни аймақтарды, адамдардың объектіде жаппай болатын орындарын) айқындай отырып, объектіні күзету ерекшеліктеріне егжей-тегжейлі талдау жүргізу;
6) қажетті инженерлік-техникалық құралдармен жарақтандыру және оларды жұмыс жағдайында ұстау;
7) объектінің басшы құрамын, объектінің қауіпсіздік қызметі қызметкерлерін және персоналын терроризм актісін жасау қатерлеріне алғашқы ден қоюға оқытуды ұйымдастыру (терроризм актісін жасау белгілерін анықтау, бұл туралы басшылықты, құқық қорғау және (немесе) арнаулы мемлекеттік органдарды хабардар ету);
8) күзет (қауіпсіздік) қызметінің басшысымен (немесе қауіпсіздікке жауапты адаммен) бірлесіп, қауіпсіздік қызметінің қызметкерлерімен күдікті адамдар мен заттарды, жарылғыш құрылғыларды және террористік актілерді дайындаудың басқа да белгілерін анықтаған кездегідей қажетті іс-шараларды жүзеге асыру дағдыларын әзірлеу және игеру үшін практикалық сабақтар өткізу.
9) персоналда қырағылық және терроризмге қарсы сана объектісін әзірлеу.
7. Объектіде ықтимал террористік қауіптердің салдарын барынша азайту және (немесе) жою келесідей қамтамасыз етіледі:
1) жасалған терроризм актісі немесе оны жасау қаупі туралы Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік және (немесе) Ішкі істер органдарын дереу хабардар етумен;
2) персонал мен келушілерді объектіден эвакуациялауды уақтылы қамтамасыз ету;
3) террористік көріністерге ден қою, сондай-ақ жасалған терроризм актісінің нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы қатерлерді барынша азайту және (немесе) жою мәселелері бойынша оқу-жаттығуларға, жаттығуларға және эксперименттерге объект персоналының қатысуымен жүзеге асырылады;
4) объектінің персоналын және күзет қызметі субъектілерінің қызметкерлерін тиісті объектінің ерекшеліктеріне барабар террористік сипаттағы қауіп-қатерлерге алғашқы ден қою алгоритмдерін дағдыларға үйрету және практикалық пысықтау;
5) объектіде терроризм актісі жасалған жағдайда персоналды және келушілерді құлақтандыруды және эвакуациялауды ұйымдастыру;
6) объектінің терроризмге қарсы қорғалуы паспортын уақтылы жасау және өзекті жай-күйде ұстау, оны тиісінше сақтау;
7) негізгі құтқару, авариялық және өзге де қызметтер келгенге дейін адамдардың өмірі мен денсаулығына тікелей қатер төндіретін жағдайларды қоспағанда, терроризм актісінің зардаптарын жоюға және азайтуға бағытталған бастапқы ден қою шараларын ұйымдастыру үшін қажетті күштер мен құралдарды қалыптастыру;
8) объектінің (сумен жабдықтау, электрмен жабдықтау, газ жабдығы, өрт сөндіру), персонал мен объектіге келушілердің тіршілігін қамтамасыз ету жүйелерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету, эвакуациялау жолдарын айқындау, персоналды қорғау құралдарымен қамтамасыз ету, қызметтің көрсетілген учаскелері үшін жауапты тұлғаларды айқындау жөніндегі шұғыл шараларды дайындау және ұйымдастыру арқылы жүзеге асырылады.
8. Объектілердің терроризмге қарсы қорғалуын объектілердің меншік иелері, иелері және басшылары ұйымдастырады.
9. Басшының бұйрығымен объектінің терроризмге қарсы қорғалуы жөніндегі іс-шараларды жүргізуді қамтамасыз ететін тұлға (бөлімше) айқындалады. Сол бұйрықпен оны алмастыратын адам анықталады.
Объектінің терроризмге қарсы қорғалуы жөніндегі іс-шараларды жүргізуді қамтамасыз етуге жауапты қызметкерді таңдау және тағайындау терроризмге қарсы іс-әрекеттің ерекшелігіне неғұрлым сәйкес келетін соңғысының құзыреті мен лауазымдық міндеттері ескеріле отырып жүргізіледі.
Объектінің басшысы тиісті бұйрық шығарады, қызметкердің функциясы лауазымдық міндеттерге қосылады.
10. Объектілердің меншік иелері, иелері, басшылары немесе өзге де уәкілетті лауазымды адамдары жалға берілетін ғимаратқа (үй-жайға) орналастырылған кезде жалдау шартында объектіні қорғауды жүзеге асыратын объектінің терроризмге қарсы қорғалу паспортын әзірлейтін тараптарды айқындауды, объектіні қазіргі заманғы инженерлік-техникалық құралдармен жарақтандыруды, олардың үздіксіз жұмыс істеуін бақылауды, өткізу режимін ұйымдастыруды және осы іс-шараларды қаржыландыруды қамтамасыз етеді.
Көрсетілген міндеттемелер объектілерді (жекелеген ғимараттарды, үй-жайларды) жалға беру не шарттық негізде пайдалану кезінде де көзделеді.
11. Объектіні терроризмге қарсы қорғау, оның ішінде инженерлік-техникалық жарақтандыру және қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі іс-шараларды іске асыру мақсатында объектілердің меншік иелері, иелері және басшылары қажетті қаржыландыруды уақтылы көздейді.
Объектілердің иелері мен басшылары объектіні күзету жүйесін ұйымдастыруға тікелей рұқсаты бар адамдарды объектіні күзету режимі және инженерлік-техникалық құралдарды пайдалану қағидалары туралы мәліметтерді жария етуге жол бермеу туралы ескертеді.
12. Объектілер бойынша күзет қызметтерін көрсету туралы шарттар жасасқан күзет қызметі субъектілері тиісті өткізу режимін қамтамасыз ету, өз персоналымен оқу іс-шараларын ұйымдастыру, талаптарға және негізгі Нұсқаулыққа сәйкес техникалық қорғау құралдарын тиісінше пайдалану жөніндегі міндеттерді орындайды.
13. Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің террористік тұрғыдан осал объектілеріне және террористік тұрғыдан осал ішкі сауда объектілеріне әкелуге тыйым салынған заттар мен бұйымдардың тізбесі осы Нұсқаулықтың 1-қосымшасында келтірілген.
Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Сауда және интеграция министрінің м.а. 29.07.2024 № 291-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.2 тарау. Өткізу режимін ұйымдастыруға қойылатын талаптар
14. Осы тарау объектілердің терроризмге қарсы қорғалуын қамтамасыз ету мақсаттарына сәйкес келетін объектілерде өткізу режимін ұйымдастыруға қойылатын талаптарды айқындайды.
Террористік тұрғыдан осал ішкі сауда объектілері көпшілікке қолжетімді және келуге ашық адамдар көп жиналатын объектілер болып табылады.
15. Өткізу режимі персонал мен объектіге келушілердің қауіпсіздік деңгейін жоғарылатуды қамтамасыз етеді:
1) адамдар мен көлік құралдарын объектіге немесе оның қолжетімділігі шектеулі аймақтарына санкцияланған рұқсат беруді ұйымдастыру;
2) құқыққа қайшы ниеті бар адамдарды, сондай-ақ оларды іске асыру үшін пайдаланылуы мүмкін заттар мен заттарды анықтау;
3) объектіні күзету, объектінің ықтимал қауіпті учаскелерін және сыни аймақтарды қорғау, оның ішінде оларда бөгде адамдардың бақылаусыз болуын болдырмау.
16. Объектіде оның басшысының бұйрығымен объектінің ерекшелігіне сәйкес келетін және адамдар мен көлік құралдарын объектіге және оның қол жетімділігі шектеулі жекелеген аймақтарына санкцияланған жіберуді көздейтін өткізу режимі белгіленеді.
Террористік тұрғыдан осал ішкі сауда объектілері үшін өткізу режимі адамдар мен көлік құралдарын қолжетімділігі шектеулі объектілердің аймақтарына санкцияланған жіберуді көздейді.
Аса маңызды мемлекеттік объектілердегі өткізу режимін ведомствоаралық бұйрықтарда белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Ішкі істер органдарының мамандандырылған күзет бөлімшелері реттейді және жүзеге асырады.
Қалған объектілердегі өткізу режимін күзет қызметі субъектілері не объект персоналы қатарынан тағайындалған адамдар реттейді және жүзеге асырады.
17. Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің қарамағындағы ұйымдар объектілерінің және террористік тұрғыдан осал объектілерге жатқызылған Ішкі сауда объектілерінің меншік иелері, иелері, басшылары немесе өзге де уәкілетті лауазымды адамдары күзет қызметтерін көрсетуге, оның ішінде, террористік тұрғыдан осал.объектілерді күзетуге лицензиясы бар күзет қызметі субъектісімен күзет қызметтерін көрсету туралы шарт жасасады.
18. Күзет қызметі субъектісімен күзет қызметтерін көрсету туралы шарт жасасу кезінде онда терроризмге қарсы қорғалуды және объектінің қауіпсіздігінің тиісті деңгейін қамтамасыз ету жөніндегі күзет қызметі субъектісі іске асыратын іс-шаралар көрсетіледі, оларға мыналар жатады:
1) персонал мен келушілерді, көлік құралдарын объектіге немесе оның бір бөлігіне (аймағына) санкцияланған жіберуді ұйымдастыру;
2) объектінің аумағында құқыққа қайшы ниеті бар адамдарды, сондай-ақ оларды өткізу үшін пайдаланылуы мүмкін заттар мен заттарды анықтау;
3) объектіні күзету, объектінің ықтимал қауіпті учаскелерін және сыни аймақтарды қорғау (бақылау), оның ішінде оларда бөгде адамдардың бақылаусыз болуын болдырмау;
4) жасалған терроризм актісінің нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы қатерлерді барынша азайтуға және жоюға бағытталған алғашқы ден қою іс-шараларын орындау бойынша объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін адамдармен оқу іс-шараларын ұйымдастыру;
5) бұқаралық іс-шараларды өткізу кезіндегі қосымша қауіпсіздік шаралары;
6) осы Нұсқаулықтың 6-тарауында көзделген террористік тұрғыдан осал объектілерді терроризмге қарсы қорғауды ұйымдастыруға қойылатын талаптарға сәйкес объектіде белгіленген техникалық қорғау құралдарын тиісінше пайдалану.
19. Объектінің басшысы өткізу режимін ұйымдастыруға және бақылауға жауапты адамды (бөлімшені) айқындайды. Объектілерде күзет қызметі субъектісімен күзет қызметтерін көрсету туралы шарт болмаған жағдайда өткізу режимін қамтамасыз ету жөніндегі функцияларды тікелей орындауға жауапты адамдарды тағайындау көзделеді.
20. Объектілер үшін өткізу режимін ұйымдастыру тәртібі:
1) объектілер қызметкерлерінің жұмыс кестесі және оларды жұмыс және жұмыс уақытынан тыс уақытта өткізу тәртібі;
2) келушілерді объектіге өткізу тәртібі;
3) материалдық құндылықтарды енгізу (шығару), әкелу (әкету) тәртібі;
4) объектілерге әкелуге тыйым салынған заттар мен заттардың тізбесі (1-қосымша);
5) объектілердің ықтимал қауіпті учаскелерінің тізбесі (кіру қақпасы, кіру есігі, қосалқы шығу, бірінші қабаттың терезелері, жертөле үй-жайы және т. б.);
6) аймақтарға бөлу (бірінші аймақ – персонал мен келушілерге кіруі шектелмеген ғимараттар, аумақтар, үй – жайлар; екінші аймақ – адамдардың белгілі бір санатына кіруге рұқсат етілген ғимараттар, аумақтар, үй-жайлар-режимдік, қызметтік, серверлік үй-жайлар, инженерлік-техникалық жабдығы бар үй-жайлар, тіршілікті қамтамасыз ету жабдықтарымен, тауарлық-материалдық құндылықтарды сақтауға арналған үй-жайлармен және т. б.);
7) объектінің сыни аймақтарын күзету;
8) адамдардың объектіде болуы мүмкін орындарды бақылау.
21. Персонал мен келушілерді объектіге (адамдар көп жиналатын объектілерді қоспағанда) және оның бір бөлігіне (аймағына) жіберу:
1) кіруді бақылау және басқару жүйесі және рұқсаттама бюросы;
2) заттарды тасымалдауға арналған заттарды бақылауды, оның ішінде техникалық бақылауды және көзбен шолып қарауды өтуі.
Келушілерді объектілердегі бірінші аймаққа жіберу объектінің басшысы айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.
22. "Қорғас" халықаралық шекара маңы ынтымақтастығы орталығында (бұдан әрі – ХШЫО) өткізу режимі мемлекеттік шекараны қорғау мақсатында, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу пункттерінде қолданылатын режимдердің талаптары ескеріле отырып ұйымдастырылады.
Еуразиялық экономикалық одақ аумағынан ХШЫО аумағына баратын жеке тұлғалар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес кедендік, шекаралық және бақылаудың өзге де түрлері түрінде уәкілетті органдардың бақылауынан өтеді.
23. Әрбір объектіде өткізу режимін ұйымдастыру тәртібінің негізінде, оған тән ерекшеліктерді ескере отырып, объектінің басшысы немесе күзет қызметі субъектісінің басшысы (объектінің басшысымен келісім бойынша) қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі лауазымдық нұсқаулықты әзірлейді, ол объектінің ерекшелігіне қарай мыналарды көздейді:
1) күзет қызметінің міндеттерін орындау;
2) ұйымға кірген кезде жеке басын куәландыратын тиісті құжаттарды тексеру;
3) автокөлік құралдарын объектінің аумағына өткізу кезінде тиісті құжаттарды тексеру және әкелінетін жүктердің сипаты;
4) қызметтік мәселелер бойынша объектіге баратын басқа ұйымдардан келген адамдардың құжаттарын және келу мақсаттарын тексеру, келушілер кітабына жазу (электрондық өткізу жүйесінде есепке алу);
5) объектілердің аумағын ішкі үй-жайларды тексеру, объектінің периметрін тексеру және қоршауларды (бар болса) олардың зақымдану мәніне тексеру, күдікті заттарды анықтау тұрғысында тұрақты аралау;
6) барлық анықталған бұзушылықтар туралы объектінің басшысына және күзет ұйымындағы тікелей басшылыққа дереу баяндау;
7) белгіленген ережелерді бұза отырып объектіге кіруге және (немесе) персонал мен келушілерге қатысты құқыққа қайшы әрекеттер жасауға тырысатын адамдар анықталған кезде нақты объектінің жарақтандырылуына сүйене отырып, объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін адамдардың іс-әрекеттері;
8) келушілердің қол жүгін визуалды, сыртқы тексеруді жүргізу алгоритмі.
Лауазымдық нұсқаулық жеке басқа арналмаған және әр объект үшін оның ерекшеліктерін ескере отырып жасалады.
24. Өткізу режимін ұйымдастыру үшін объектіде күзет бекеттерінің қажетті саны көзделеді.
25. Азаматтардың құқықтарын шектейтін, объектіні қорғауды қамтамасыз ететін адамдар талаптарының заңдылығын түсіндіретін өткізу режимін ұйымдастыру тәртібі туралы хабарламалар объектіге кіру кезінде көруге болатын орындарда орналастырылады.
3-тарау. Профилактикалық және оқу іс-шараларын ұйымдастыруға қойылатын талаптар
26. Нысан басшылары терроризмге қарсы қорғауды қамтамасыз ету бойынша профилактикалық және оқу іс-шараларын ұйымдастырады. Аталған іс-шараларды объектіде өткізуді объектінің терроризмге қарсы қорғалуы жөніндегі іс-шараларды жүргізуге жауапты тұлға жүзеге асырады.
27. Профилактикалық іс-шаралардың мақсаты объектіде терроризм актісін жасауды барынша азайтуға ықпал ететін жағдайлар жасау болып табылады.
Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің объектілерінде профилактикалық іс-шара ретінде терроризмге қарсы күрес жөніндегі жедел штабтар өткізу режимін, Министрлік объектілерінің, сондай-ақ оларда күзет қызметін жүзеге асыратын субъектілердің терроризм актісін жасауға кедергі келтіруге, салдарларды барынша азайтуды және жоюды қамтамасыз етуге бағытталған эксперименттер жүргізеді.
28. Оқу іс-шараларының мақсаты объектінің персоналын және күзет қызметі субъектілерін терроризмге қарсы қауіпсіздікті ұйымдастыру негіздерімен таныстыру, терроризм актісін жасау немесе жасау қаупі жағдайында іс-қимылдарға, оның салдарларынан қорғау тәсілдеріне, келушілер мен персоналды объектіден қауіпсіз және уақтылы эвакуациялауға үйрету болып табылады.
29. Профилактикалық және оқу іс-шаралары нұсқаулықтар мен сабақтар (практикалық және теориялық) және эксперименттер түрінде өткізіледі:
1) объектінің меншік иелері, иелері, персоналы және жалға алушылар;
2) объектіні күзетуді қамтамасыз ететін тұлғалар.
30. Қажет болған жағдайда профилактикалық және оқу іс-шараларын өткізуге терроризмге қарсы комиссия мен терроризмге қарсы күрес жөніндегі жедел штабты үйлестіру кезінде мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардың өкілдері, сондай-ақ объектінің неғұрлым дайындалған қызметкерлері тартылады.
Аталған іс-шараларға объектілерде орналасқан мемлекеттік органдар мен ұйымдар тартылады.
31. Терроризмге қарсы қауіпсіздік мәселелері бойынша профилактикалық және оқу іс-шаралары тақырыптарының нұсқалары осы Нұсқаулықтың 2-қосымшасында келтіріледі.
32. Күзет қызметі субъектісінің қызметкерлерімен профилактикалық және оқу іс-шараларын жүргізу оның басшысына жүктеледі.
33. Объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін тұлғалармен терроризмге қарсы қорғаныстың инженерлік-техникалық құралдарын пайдалану дағдыларын, үй-жайларды тексеру техникасын игеру және (немесе) жетілдіру, жарылғыш құрылғыларды қалаудың ықтимал орындарын анықтау бойынша қосымша сабақтар өткізіледі.
34. Персоналға арналған сабақтар (практикалық және теориялық) объект басшысы бекіткен кестеге сәйкес жүргізіледі.
Объектінің күзетшілерімен сабақтар күзет қызметі субъектісінің басшысы бекіткен кестеге сәйкес жүргізіледі.
35. Терроризмге қарсы қорғау жөніндегі іс-шараларды жүргізуге жауапты тұлға қызметкерлердің жекелеген топтары үшін олардың қызметін ескере отырып, іс-шаралар кестесін жасайды.
36. Теориялық сабақтар терроризм идеологиясының таралуының алдын алуға, экстремизм мен терроризм идеологиясынан, қауіпсіздік мәдениетінен, терроризмге қарсы құрылудан бас тартуды қалыптастыруға, Террористік қауіптердің әртүрлі сценарийлерінде мінез-құлық алгоритмдері туралы білімді қалыптастыруға, сондай-ақ объектілерге келушілердің қауіпсіздігі мәселелері бойынша бағытталған.
Теориялық сабақтар тиісті ақпаратты жеткізу арқылы жүргізіледі.
37. Практикалық сабақтар персонал мен объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін адамдардың іс-әрекеттерінің барынша үйлесімділігі мен айқындылығын қамтамасыз етуге бағытталған.
Практикалық сабақтар барысында қызметкерлердің іс-әрекеттері пысықталады:
1) қауіпсіз және кедергісіз эвакуация жүргізу бойынша;
2) терроризм актісі қаупі төнген жағдайда;
3) объектіде күдікті адамдар мен заттар, сондай-ақ объектіге тән терроризм актілерін жасаудың өзге де сценарийлері анықталған кезде.
38. Объектінің барлық ұжымын қамти отырып, объектінің үй-жайларында және аумағында терроризм актісін жасау қаупі туындаған кездегі іс-әрекеттер бойынша практикалық сабақтар жылына кемінде бір рет өткізіледі.
39. Объектінің барлық ұжымын қамти отырып, практикалық сабақтар өткізудің алдында осы Нұсқаулыққа 3-қосымшаға сәйкес терроризм актілерін жасаудың ықтимал сценарийлері кезінде мінез-құлық алгоритмдерін білуін қалыптастыруға бағытталған персоналдың және объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін адамдардың жекелеген топтарымен теориялық және практикалық сабақтар, жоспарлы нұсқамалар өткізу қажет.
40. Нұсқаулық өткізу объектінің персоналын терроризмге қарсы қауіпсіздіктің негізгі ережелерімен таныстыруға, сауатты және ұтымды мінез-құлық дағдыларын дамытуға арналған.
41. Объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін персонал мен тұлғаларға жоспарлы нұсқама жылына кемінде екі рет жүргізіледі.
42. Жоспардан тыс Нұсқаулық келесі жағдайларда өткізіледі:
1) Қазақстан Республикасы Президентінің 2013 жылғы 9 тамыздағы № 611 "Терроризм актісі қатерінің туындауы туралы ақпарат мониторингінің және халықты хабардар етудің мемлекеттік жүйесін ұйымдастыру және оның жұмыс істеуі қағидаларын бекіту туралы" Жарлығына сәйкес террористік қауіптілік деңгейінің бірі объектісі орналасқан өңірде енгізілгенде: орташа ("Сары"), жоғары ("Объектінің терроризмге қарсы қорғалуы жөніндегі іс-шараларды жүргізуді қамтамасыз ететін адамды үйлестіру кезінде сыни ("қызыл") ;
2) объектінің терроризмге қарсы қорғалуы жөніндегі іс-шараларды жүргізуді қамтамасыз ететін адамды үйлестіру кезінде объектіде терроризм актісін жасаудың ықтимал қаупі туралы ақпараттың болуы;
3) терроризмге қарсы күрес жөніндегі жедел штабты үйлестіру кезінде сабақтарға, жаттығу іс-шараларына дайындалуға, бөлімшелердің, күзетшілер мен объектінің персоналының іс-қимылдарын бағалауға;
4) Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметін үйлестіру кезінде күзет іс-шараларын өткізуге дайындық.
43. Жоспардан тыс нұсқаманың мазмұны оны жүргізу қажеттілігін тудырған себептер мен жағдайларға байланысты әрбір нақты жағдайда айқындалады.
44. Нұсқама объектіде жұмыс істеп жүрген объектінің қызметкерлер тобы үшін немесе жұмысқа ғана түскен адамдар үшін жеке жүргізіледі.
45. Профилактикалық және оқу іс-шараларын жүргізу үшін арнайы көрнекі ақпаратты (стендтер, плакаттар) орналастыруға, тақырыптық слайдтарды көрсету үшін проектор орнатуға, аудиотехниканы немесе бейнетехниканы пайдалануға арналған орындар бөлінетін барлық немесе белгілі бір қызметкерлер тобы бар үй-жай пайдаланылады.
Көрсетілген іс-шараларды бейнеконференцбайланыс құралдарын және ақпараттық материалдарды электрондық тарату құралдарын пайдалана отырып жүргізуге жол беріледі.
Сауда объектілерінде профилактикалық іс-шара ретінде терроризмге қарсы күрес жөніндегі жедел штабтар өткізу режимін, сауда объектілерінің, сондай-ақ оларда күзет қызметін жүзеге асыратын субъектілердің терроризм актісін жасауға кедергі келтіруге, салдарларды барынша азайтуды және жоюды қамтамасыз етуге бағытталған эксперименттер жүргізеді.
46. Іс - шара аяқталғаннан кейін оның нәтижелері осы Нұсқаулыққа 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша терроризмге қарсы қорғау жөніндегі оқу іс-шараларын есепке алу журналына (бұдан әрі-журнал) енгізіледі.
Журнал нөмірленеді, тігіледі және мөрмен бекітіледі. Журналды толтыру қатаң реттілікті сақтай отырып жүргізіледі.
Журналды жүргізуді объектінің терроризмге қарсы қорғалуы жөніндегі іс-шараларды жүргізуге жауапты тұлға жүзеге асырады.
47. Нұсқамаға немесе сабаққа 20-дан астам адам қатысқан кезде аталған іс-шараны құжаттау хаттама түрінде жүзеге асырылады.
4-тарау. Террористік көріністерге ден қою, сондай-ақ жасалған терроризм актісі нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы қатерлерді жою мәселелері бойынша өзара іс-қимылды ұйымдастыруға қойылатын талаптар
48. Объектінің басшылығы, объектіні терроризмге қарсы қорғау жөніндегі іс-шараларды жүргізуге жауапты адам (бөлімше), объектіні қорғауды жүзеге асыратын күзет қызметі субъектілері терроризмге қарсы іс-қимылды жүзеге асыратын мемлекеттік органдармен, әкімшілік-аумақтық бірліктің терроризмге қарсы комиссияларымен, терроризмге қарсы күрес жөніндегі жедел штабтармен және өзге де ұйымдармен, оның ішінде жоспарлау және ұйымдастыру кезінде қажетті өзара іс-қимылды ұйымдастырады терроризм актілеріне ден қою мәселелері бойынша бірлескен іс-қимылдар, сондай-ақ жасалған терроризм актісі нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы қатерлерді жою шараларын жүргізіледі.
49. Объектілерді күзетуді жүзеге асыратын объектілер мен күзет қызметі субъектілерінің басшылығы мен персоналы терроризмге қарсы іс-қимылды жүзеге асыратын мемлекеттік органдарға жәрдем көрсетуге және қажетті көмек көрсетеді.
50. Терроризмге қарсы комиссиямен өзара іс-қимыл терроризм актілерінің алдын алу және олардың алдын алу, объектінің персоналын және объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін адамдарды оқыту және даярлау, объектіде терроризм актісіне қауіп төнген немесе жасалған жағдайда объектінің іс-әрекетке дайындығын айқындау мақсатында ұйымдастырылады.
51. Терроризмге қарсы комиссиямен өзара іс-қимыл объектіні терроризмге қарсы қорғауды ұйымдастырудың барлық кезеңдерінде жүзеге асырылады, оның құрылысы объект үшін террористік сипаттағы ең ықтимал қауіптерді нақтылаудан (модельдеуден) басталады.
52. Объектідегі террористік сипаттағы ең ықтимал қауіптерге және оның ерекшеліктеріне (объектінің типіне, орналасқан жеріне, күзет қызметі субъектілерінің персоналы мен қызметкерлерінің санына) сүйене отырып, объектіде террористік сипаттағы ықтимал қауіптерге әртүрлі адамдар тобының іс-қимыл алгоритмдері нақтыланады (3-қосымша).
53. Бұл алгоритмдер уәкілетті мемлекеттік органдардың қатысуымен өткізілетін практикалық сабақтар, сондай-ақ терроризмге қарсы күрес жөніндегі жедел штабтардың жоспарларына сәйкес өткізілетін терроризмге қарсы түрлі деңгейдегі сабақтарды, жаттығу іс-шараларын дайындау және өткізу, объектінің күзеті мен персоналының іс-қимылдарын бағалау барысында пысықталады.
54. Терроризмге қарсы күрес жөніндегі жедел штаб объектіні терроризмге қарсы түрлі деңгейдегі сабақтарды, жаттығу іс-шараларын өткізуге, объектінің күзеті мен персоналының іс-қимылдарын бағалауға тартқан жағдайда объектіге күзет қызметтерін көрсету туралы шарт жасасқан объектінің және күзет қызметі субъектісінің басшылары осы іс-шараларды өткізуге қажетті қызметкерлер топтарын тартуға жәрдемдеседі, олардың қатысуын қамтамасыз етеді.
55. Терроризмге қарсы көп деңгейлі сабақтарды, жаттығу іс-шараларын өткізу, объектінің күзеті мен персоналының іс-қимылдарын бағалау қорытындылары бойынша тиісті жоспарларға, кестелер мен алгоритмдерге тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізіледі.
56. Объектілердің басшылары терроризм актілерін дайындау фактілері мен белгілері туралы Қазақстан Республикасының аумақтық ішкі істер және Ұлттық қауіпсіздік органдарын уақтылы хабардар етуді және оларға жол бермеуге бағытталған шараларды іске асыруды қамтамасыз етеді.
57. Объектіге күзет қызметтерін көрсету туралы шарт жасасқан күзет қызметі объектілері мен субъектілерінің басшылары терроризм актісін жасау немесе жасау қатерлеріне ден қоюға әзірлікті қамтамасыз ету шеңберінде алғашқы ден қою алгоритмдерін әзірлейді:
1) терроризм актісін (актілерін) жасау немесе жасау қаупі туралы Қазақстан Республикасының аумақтық ішкі істер және Ұлттық қауіпсіздік органдарына, ақпарат түсуіне қарай хабарлайды;
2) уәкілетті мемлекеттік органдардан терроризм актісін (актілерін) жасау немесе жасау қаупі туралы ақпарат алған кезде;
3) жасалған терроризм актісінің нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы қатерлерді барынша азайтуға және жоюға бағытталған іс-шараларды орындау бойынша жүзеге асырылады.
5-тарау. Террористік тұрғыдан осал объектінің терроризмге қарсы қорғалу паспортын әзірлеуге және айналысқа қойылатын талаптар
58. Әрбір объектіге талаптарға сәйкес терроризмге қарсы қорғалу паспорты (бұдан әрі – Паспорт) әзірленеді.
Паспорт терроризмге қарсы іс-қимылды жүзеге асыратын мүдделі органдардың объектідегі терроризм актілерінің алдын алу, жолын кесу, азайту және (немесе) олардың зардаптарын жою жөніндегі іс-шараларды жоспарлау кезінде пайдалануына арналған.
59. Паспорт-қол жетімділігі шектеулі ақпаратты қамтитын құжат. Паспортқа Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес "Қызметтік пайдалану үшін" не "құпия" деген шектеу белгісі беріледі. Паспортпен жұмыс істеуге қатаң шектеулі адамдар тобы жіберіледі.
Паспортпен жұмыс істеу кезінде, оның ішінде оны әзірлеу, келісу, есепке алу, сақтау және жою кезінде қолжетімділігі шектеулі ақпаратқа қойылатын заңнама талаптарының орындалуы қамтамасыз етіледі.
60. Объектінің басшысы паспортты әзірлеуге, оны сақтауға, түзетуге, мазмұнын жаңартуға және жоюға жауапты адамды тағайындайды.
61. Паспорт электрондық нұсқаны бір мезгілде әзірлей отырып, Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2023 жылғы 14 маусымдағы № 481 және Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті төрағасының 2023 жылғы 26 маусымдағы № 51/қе бірлескен бұйрығымен, террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалуының үлгілік паспортына сәйкес (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Реестрінде № 32950 болып тіркелді) екі данада әзірленеді.
62. Объект бірнеше құқық иеленушілері бар ғимаратта, құрылыста (ғимараттар мен құрылыстар кешенінде) орналасқан жағдайларда паспорт жасау құқық иеленушілер арасындағы жазбаша келісім бойынша жүзеге асырылады: объектілердің барлық құқық иеленушілері немесе олардың біреуі бірлесіп.
63. Паспорттың жобасы объектінің басшысы объектіні террористік тұрғыдан осал объектілердің, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың тізбесіне енгізу туралы тиісті хабарлама алған сәттен бастап 45 (қырық бес) жұмыс күні ішінде жасалады.
Паспортты әзірлеу, оған түзетулер енгізу мерзімдерін ұлғайту қажет болған кезде объектінің басшылығы терроризмге қарсы комиссияға тиісті өтінішпен жүгінеді.
64. Әзірленген паспорттың жобасы жасалғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн ішінде объектінің орналасқан жері бойынша аумақтық ішкі істер органының басшыларымен келісіледі.
65. Келісілгеннен кейін 10 (он) жұмыс күні ішінде паспортты (оның ішінде оны жаңарту кезінде) объектінің басшысы бекітеді.
Бірлесіп жасаған кезде паспортты объектілердің барлық құқық иелері бекітуге тиіс.
Бір құқық иеленуші жасаған кезде паспортты ол объектінің басқа құқық иеленушілерімен келісім бойынша бекітеді.
66. Әзірленгеннен және бекітілгеннен кейін паспорттың бірінші данасы (түпнұсқасы) оны сақтауға жауапты тұлғада сақталуға тиіс.
67. Терроризм актілерінің жолын кесуге, жоюға және олардың салдарын азайтуға тартылған органдарға паспортты уақтылы беруді қамтамасыз ету мақсатында паспортқа екі данада құжаттарды уақытша беру актісі жасалады.
68. Құжаттарды уақытша беру актісінің бір данасы паспортпен бірге терроризмге қарсы операцияға басшылықты жүзеге асыратын жедел штабқа беріледі. Тізімдеменің екінші данасы паспортты сақтауға жауапты тұлғада қалады.
69. Паспорттың екінші данасы мен электрондық нұсқасы (электрондық ақпарат тасығышта PDF форматында) ол бекітілген немесе түзетілген күннен бастап күнтізбелік 10 (он) күннен кешіктірілмейтін мерзімде сақтау үшін Қазақстан Республикасы Ішкі істер органдарының аумақтық бөлімшесіне жіберіледі.
70. Паспорт өзгерген жағдайда келесілер түзетуге жатады:
1) меншік құқығы;
2) объектінің басшысы;
3) объектінің атауы;
4) объектінің негізгі мақсаты;
5) Объектінің жалпы ауданы мен периметрі, іргелес аумақты салу немесе күрделі жөндеу, ғимараттарды (құрылыстар мен құрылыстарды) және инженерлік жүйелерді реконструкциялау аяқталғаннан кейін, егер конструкцияда өзгерістер жүргізілген болса;
6) объектінің ықтимал қауіпті учаскелері;
7) объектінің терроризмге қарсы қорғалуын қамтамасыз ету үшін тартылатын техникалық құралдар.
71. Паспортқа өзгерістер түзету үшін негіздер пайда болғаннан кейін 20 (жиырма) жұмыс күні ішінде енгізіледі.
Паспортта оны сақтауға жауапты адам енгізілген өзгерістер мен толықтырулар туралы өзгерістердің себептері мен күндерін көрсете отырып, объект басшысының немесе паспортқа қол қоюға уәкілетті адамның қолымен куәландырылған белгілер қояды. Өзгерістер болған паспорттың элементтері ғана ауыстырылуға жатады.
Бір мезгілде объектінің уәкілетті басшысының қолы қойылған тиісті өзгерістер туралы ақпарат паспорттың электрондық нұсқасын бір мезгілде ауыстыра отырып, паспорттың екінші данасына қосу үшін Қазақстан Республикасының Ішкі істер органдарына жіберіледі.
72. Паспорт толық ауыстырылуға жатады:
1) кемінде бес жылда бір рет;
2) паспорт мәтінінің жартысынан астамына түзетулер енгізілген жағдайда.
73. Паспорт тиісті акті жасала отырып, комиссиялық тәртіппен жойылуға тиіс.
Акт объектінің құқық иесі болып табылатын ұйымда қалады.
Актінің көшірмесі паспортты жою аяқталғаннан кейін 3 (үш) жұмыс күні ішінде паспорттың екінші данасының сақтау орны бойынша жіберіледі.
6-тарау. Объектілерді инженерлік-техникалық жабдықпен жарақтандыруға қойылатын талаптар
74. Объектілерді инженерлік-техникалық жабдықтармен жарақтандыру объектінің санатына байланысты талаптарға сәйкес жүзеге асырылады және олардың қауіпсіздігінің тиісті деңгейін қамтамасыз етуге тиіс.
Төртінші топ объектілерін жабдықтау Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2019 жылғы 1 шілдедегі № 602 бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Реестрінде № 18961 тіркелді).
Инженерлік-техникалық жабдықтар мен құралдардың негізгі сипаттамалары қойылатын функционалдық талаптарға сәйкес келуі тиіс, олардың саны мен орналасуы объектіге рұқсатсыз кіруге қажетті қарсы тұруды қамтамасыз етуі тиіс
Нысанның инженерлік-техникалық жабдықтары әрқашан жұмыс күйінде сақталады. Жабдықтың техникалық жай-күйін бағалау үшін сараптама комиссиясы құрылады, оның құрамына тексерілетін объектінің басшысы, терроризмге қарсы комиссияның өкілі, сондай-ақ Министрліктің орталық аппаратының өкілі кіреді. Комиссиялық тексеру 3 жылда кемінде 1 рет жүргізіледі және таңдамалы сипатта болады.
75. Объектіні салуды, реконструкциялауды, жаңғыртуды, күрделі жөндеуді жобалау кезінде объектінің меншік иесіне, иесіне (оның ішінде әлеуетті) объектінің объектіні террористік тұрғыдан осал объектілерге жатқызу өлшемшарттарына сәйкестігін айқындау және қажет болған жағдайда тиісті инженерлік-техникалық жарақтандыруды, атап айтқанда: байланыс жүйесін, бейнебақылау жүйесін, қолжетімділікті шектеу құралдарын, жүйені көздеу қажет кіруді бақылау және басқару, күзет дабылы жүйесі, сондай-ақ бақылау-өткізу пункті.
Объектілерді жобалау және инженерлік-техникалық жабдықтармен жарақтандыру үшін террористік тұрғыдан осал объектілердің меншік иелері, иелері, басшылары оның ықтимал қауіпті учаскелерін айқындайды, осы учаскелерге апаратын бағыттарда инженерлік-техникалық жарақтандырудың ең жоғары тығыздығы қамтамасыз етіледі.
76. Терроризм актісін жасаудың ықтимал қауіптілік дәрежесін және оның ықтимал салдарын ескере отырып, объектілер мынадай топтарға бөлінеді:
1) бірінші топқа Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігі мен оның ведомстволарының орталық аппараттары орналасқан әкімшілік ғимараттар жатады;
2) екінші топқа Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің қарамағындағы ұйымдардың объектілері жатады:
2.1) "Қорғас" ХШЫО;
2.2) террористік тұрғыдан осал объектілердің тиісті санатына жатқызылған және "QazExpoCongress" Ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамы тікелей пайдаланатын "ЭКСПО-2017" халықаралық мамандандырылған көрмесінің объектілері;
3) үшінші топқа сауда алаңы 500 (бес жүз) шаршы метрден және одан да көп сауда объектілері, келушілерге қызмет көрсетуге арналған залдардың жиынтық алаңы 500 (бес жүз) шаршы метрден және одан да көп қоғамдық тамақтану объектілері (нақты атауына қарамастан) жатады;
3.1) сауда, қосалқы, әкімшілік-тұрмыстық үй-жайлармен, азық-түлік, азық-түлік емес тауарларды сатуға қабылдауға, сақтауға және дайындауға арналған үй-жайлармен қамтамасыз етілген сауда алаңы 500 (бес жүз) - ден 2000 (екі мың) шаршы метрге дейінгі сауда объектілері, қоғамдық тамақтандыру объектілері (олар болған кезде) және өзге де объектілер (олар болған кезде);
3.2) келушілерге қызмет көрсетуге арналған залдардың жиынтық алаңы 500 (бес жүз) - ден 2000 (екі мың) шаршы метрге дейінгі қоғамдық тамақтану объектілері;
3.3) сауда алаңы 2000 (екі мың) шаршы метрден асатын, азық-түлік, азық-түлік емес тауарларды сатуға маманданған, сауда, әкімшілік-тұрмыстық, қойма үй-жайларымен және өз аумағының шекаралары шегінде автокөлік құралдарын қоюға арналған алаңмен (бар болса), сондай-ақ қоғамдық тамақтану объектілерімен (бар болса) қамтамасыз етілген сауда объектілері) және өзге де объектілермен (олар болған кезде);
3.4) келушілерге қызмет көрсетуге арналған залдардың жиынтық алаңы 2000 (екі мың) шаршы метрден асатын қоғамдық тамақтану объектілері;
4) аумағында атыс қаруы мен оқ-дәрілер саудасы жүзеге асырылатын сауда алаңына қарамастан объектілері жатады.
77. Мемлекеттік күзетілуге жататын Министрлік объектілерін Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 7 қазандағы № 1151 қаулысымен бекітілген мемлекеттік күзетілуге жататын объектілерді инженерлік-техникалық нығайту жөніндегі талаптарға сәйкес жарақтандырылады.
78. Топқа қарамастан барлық объектілер міндетті түрде күзет телевизиялық жүйелермен, жүйелермен және құлақтандыру құралдарымен жарақтандырылады.
79. Бірінші топтың объектілері 78-тармақта көзделген іс-шараларға қосымша міндетті түрде жарақтандырылады:
1) қолжетімділікті шектеу құралдарымен;
2) қол жеткізуді бақылау және басқару жүйесімен;
3) күзет және дабыл сигнализациясы жүйесімен;
4) күзеттік жарықтандыру жүйесімен;
5) резервтік электрмен жабдықтау жүйесімен;
6) қарап тексеру жүйелерімен және құралдарымен;
7) байланыс жүйелерімен және құралдарымен;
8) периметрі бойынша қоршаумен (қажет болған жағдайда);
9) сыртқы (қажет болған жағдайда) және ішкі бақылау-өткізу пункттерімен;
10) өткізу бюросы;
11) күзет бекеттері;
12) күзет бөлімшелерінің үй-жайлары;
80. Бірінші топтағы объектілерде:
1) құдықтар, люктер, лаздар, шахталар, ашық құбырлар, арналар және ғимараттар мен құрылыстарға кіруге болатын басқа да осындай құрылыстар түріндегі кіреберістері немесе шығулары бар жерасты және жер үсті коммуникациялары тұрақты немесе алынбалы торлармен, қақпақтармен немесе құлыптау құрылғылары бар есіктермен жабдықталады, сондай-ақ басқа да техникалық күзет құралдарымен жабдықталуы мүмкін;
2) ғимараттардың терезе, есік ойықтарын қорғау құралдарын (оққа төзімді шынылармен, жарылыстан қорғайтын пленкамен жабдықтау), құрылыстарды, үй-жайларды, құлыптар мен құлыптау құрылғыларын, өзге де инженерлік-техникалық шешімдерді қолдану өзге де инженерлік-техникалық құралдардың болмауын өтеуге тиіс;
3) бірінші қабаттың терезелері қорғаныш шыныдан (пленкадан), тесуге төзімді, адамның енуіне жеткілікті, ауыр металл затпен немесе оққа төзімді қорғаныш шыныдан (пленкадан)жасалуы тиіс;
4) объектіге кіретін есіктердің мынадай параметрлерге баламалы беріктігі болуға тиіс:
қалыңдығы кемінде 40 мм болған кезде кенептерді үздіксіз толтыратын ішкі ағаш есіктерге;
3,5 м және одан жоғары биіктіктен тасталған, салмағы 4 кг болат шардың 3 соққысына төтеп беретін, бір соққыға төзімді көп қабатты әйнекті пайдалана отырып, кенептердің қалыңдығы кемінде 40 мм, жабық және шыныланған сыртқы ағаш есіктерге;
3,5 м және одан жоғары биіктіктен тасталған, салмағы 4 кг болат шардың 3 соққысына төтеп беретін, бір соққыға төзімді қорғаныш шынылауды пайдалана отырып, металл жақтаулардағы немесе онсыз шыныдан жасалған кенептері бар есіктерге.
81. Бірінші топтағы объектінің периметрін қоршау жабдығы жағдайында, ол адамдардың еркін өтуіне және көлік құралдарының объектіге және объектіден өтуіне кедергі келтіруі тиіс.
Қоршау болуы керек:
1) еркін еңсеруді болдырмайтын және объектінің режимдік жағдайларын қанағаттандыратын топыраққа биіктігі мен көмілуі;
2) құрылымдағы қарапайымдылық, жоғары беріктік және төзімділік;
3) оны жеңуді жеңілдететін тораптар мен құрылымдардың болмауы.
Қоршау келесі сипаттамаларға сәйкес келуі керек:
1) барлық маусымдардың және тиісті климаттық аймақтардың сыртқы климаттық факторларына төзімділік;
2) көлік құралдары тудыратын индустриялық кедергілерден және кедергілерден, құстар мен жануарлардың әсерінен қорғалуы.
82. Бірінші топтағы объектінің ғимаратына кіре берістегі күзет бекеті стационарлық рамалық детектормен, қол металл детекторымен және интраскоппен жабдықталуы тиіс.
Күзет бөлімшесінің үй-жайының конструкциясы ғимараттардың тиісті санатының конструкциясына қойылатын талаптарға сәйкес келуі тиіс.
83. Бірінші топтағы және 2.1-топтағы объектілер аумағының ғимараттарын, құрылыстарын және қоршауларын инженерлік-техникалық нығайту бұзушылардың объектіге және оның ішіне кіруін еңсеру қиынға соғуын қамтамасыз етуі тиіс.
84. Бақылау-өткізу пункттерінің саны және бірінші топ және 2.1-топ объектілерінде орналасуы адамдар мен көлік құралдарының қажетті өткізу қабілетін қамтамасыз етуі тиіс.
Көлік құралдарына арналған бақылау-өткізу пункттері шлагбаумдармен жабдықталады.
85. 3.1-топтың объектілері 78-тармақта көзделген іс-шараларға қосымша міндетті түрде жарақтандырылады:
1) объектіге және (немесе) оның ықтимал қауіпті учаскелері мен сыни аймақтарына кіруді шектеу құралдарымен;
2) дабыл берудің мобильді немесе стационарлық құралымен ("дабыл түймелері") қамтамасыз етіледі.
86. Екінші топтың және 3.2-топтың объектілері 78 және 84-тармақтарда көзделген іс-шараларға қосымша міндетті түрде жабдықталады:
1) объектінің жекелеген ғимараттарына, үй-жайлары мен аймақтарына санкцияланған қолжетімділікті, сондай-ақ олардан шығуды қамтамасыз ету мақсатында кіруді бақылау және басқару жүйесімен (олардың мақсатын ескере отырып);
2) күзет дабылы жүйесімен (ықтимал қауіпті учаскелердің болуына байланысты) қамтамасыз етіледі;
3) объектіге (объектіге) санкцияланбаған әкелуге (әкетуге), әкелуге (әкетуге) тыйым салынған қару мен басқа да заттар мен заттарды табу мақсатында техникалық қарап тексеру құралдарымен (функционалдық ерекшеліктері мен сыйымдылығының сандық көрсеткіштерін негізге ала отырып);
4) таранға қарсы құрылғылармен (объектінің орналасқан жеріне (кіру топтарына, адамдардың жаппай болуы мүмкін ашық орындарға) және объектіге келушілерге соқтығысу қаупін болғызбау мақсатында көлік құралдарының қозғалыс жолдарына қатысты кірме жолдарға байланысты) қамтамасыз етіледі.
87. 78 және 84-тармақтарда көзделген іс-шараларға қосымша, 2.1-топ объектісін жарақтандыру кезінде міндетті түрде уәкілетті мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасай отырып, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу пункттерінде ҚР Мемлекеттік шекарасын қорғауды және мемлекеттік бақылауды ұйымдастыруға арналған инфрақұрылымның қауіпсіздігіне және жайластырылуына қойылатын талаптардың орындалуы қамтамасыз етіледі, оның ішінде қоршаудың және бақылау-өткізу пункттерінің (сыртқы және ішкі) болуы.
88. Бейнебақылау жүйесі (телевизиялық күзет жүйесі) объектідегі жағдайға бақылау жүргізу, сондай-ақ жағдайды бағалау және бұзушылардың іс-әрекеттерін тіркеу үшін рұқсатсыз кіру фактісін көзбен шолып растау мақсатында белгіленеді.
89. Жеке ғимаратты (ғимараттар кешенін) алып жатқан объектіде бейнебақылау жүйесімен жабдықталады:
1) объектіге іргелес аумақтың периметрі;
2) Бақылау-өткізу пункттері (бар болса);
3) негізгі және қосалқы кіреберістер;
4) адамдардың объектіде жаппай болуы мүмкін орындары;
5) ықтимал қауіпті учаскелері бар аумақ пен үй-жайлар, үй-жайлар (орындар), оның ішінде сақтау камералары орналасқан жерлер, оларға апаратын дәліздер;
6) тексеру үй-жайлары (бөлмелері), көлікті тексеру учаскелері (бар болса);
7) объект басшысының (меншік иесінің) қалауы бойынша үй-жайлар мен аумақтар.
90. Ғимараттың бір бөлігін алып жатқан объектіде бейнебақылау жүйесі мыналарды қамтиды:
1) адамдардың объектіде жаппай болуы мүмкін орындары;
2) бас және қосалқы кіреберістер (бар болса).
91. Бейнебақылау жүйесі мыналарды қамтамасыз етеді:
1) күзетілетін аймақтардың, үй-жайлардың, объектінің периметрі мен аумағының жай-күйі туралы көрнекі ақпаратты күзет бөлімшесінің арнайы бөлінген үй-жайындағы Жергілікті бақылау пунктінің не автоматтандырылған режимдегі орталықтандырылған күзет пунктінің мониторларына беруді;
2) объектідегі жағдайды нақты уақыт режимінде бағалау мүмкіндігі;
3) оқиғаларды кейіннен талдау үшін бейнеақпаратты сақтау;
4) ақпаратты сақтау мерзімі кемінде 30 тәулік;
5) объектінің басшылығы өкілінің күзетке/қауіпсіздікке жауапты өкілінің бақылауымен ғана сақталған ақпаратқа жедел қол жеткізу.
92. Тәуліктің қараңғы уақытында, егер объектілердің үй-жайлары мен іргелес аумақтарының жарықтандырылуы телекамералардың сезімталдығынан төмен болса, көрінетін немесе инфрақызыл жарық диапазонының жарықтандыруы қосылады (ол болған кезде).
83. Объектіні күзету телевизиялық жүйесіне кіретін бейнебақылау жүйелеріне қойылатын техникалық талаптар Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті төрағасының 2020 жылғы 27 қазандағы № 69-қе бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21693 болып тіркелген) бекітілген Ұлттық бейнебақылау жүйесінің жұмыс істеу қағидаларында көзделген бейнебақылау жүйелерінің ең төменгі техникалық шарттарына сәйкес келуге тиіс.
Бейнебақылау жүйесінің бейнебақылау жүйесін полицияның жедел басқару орталықтарына не аумақтық ішкі істер органдарының кезекші бөлімдеріне беру мүмкіндігі қамтамасыз етіледі.
94. Хабарлау жүйелері мен құралдары персонал мен келушілерді штаттан тыс жағдайдың туындауы (терроризм актісін жасау немесе жасау қаупі және туындаған салдарлар туралы) және олардың іс-қимылдарын үйлестіру туралы жедел хабардар етуді қамтамасыз етуге тиіс.
95. Объектінің персоналы мен келушілерін құлақтандыру, сондай-ақ алдын ала әзірленген жоспарға сәйкес басқа да техникалық және жылжымалы байланыс құралдарының (Дабыл беру) көмегімен ішкі байланыс желілері бойынша жүзеге асырылады, олар мыналарды қамтамасыз етеді:
1) ғимараттарға, үй-жайларға, адамдар тұрақты немесе уақытша болатын объект аумағының учаскелеріне дыбыстық және жарық сигналдарын беруді;
2) үй-жайларда объектілерде қауіптілік сипаты, эвакуациялауды немесе бұғаттауды жүзеге асыру қажеттілігі мен тәртібі, сондай-ақ персонал мен объектіге келушілердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған іс-қимылдар туралы автоматты режимде де (бұрын жазылған мәтінді оқу), сондай-ақ микрофон көмегімен сөйлеу ақпаратын таратуды қамтиды. Үй-жайларды эвакуациялау және бұғаттау туралы ескерту жүйелері сигналдармен ерекшеленеді.
Ескерту жүйесін басқару күзет үй-жайынан немесе үй-жай объектісінің басшылығы айқындаған басқа үй-жайдан жүзеге асырылуға тиіс.
96. Хабарлағыштардың саны және олардың қуаты адамдардың тұрақты немесе уақытша болатын барлық орындарында қажетті естуді қамтамасыз етеді, эвакуация жүргізілген жағдайда оны жүргізу үшін қажетті есептік уақыт ішінде әрекет етеді.
97. Күзет және дабыл сигнализациясының жүйелері мен құралдары рұқсатсыз кіру туралы хабарламаларды анықтау және беру немесе объектінің объектісіне және (немесе) күзетілетін аймағына кіруге әрекет жасау мақсатында қолданылады.
Күзет дабылы жүйесінің құрылымы мыналарға сүйене отырып анықталады:
1) объектінің жұмыс режимі;
2) ғимараттар ішіндегі үй-жайлардың орналасу ерекшеліктері;
3) қорғалатын аймақтардың саны.
Сигнал беру жүйелерімен және құралдарымен объектінің ықтимал қауіпті учаскелері жабдықталады.
98. Дабыл беру құралы аумақтық ішкі істер органдарының кезекші бөлімдеріне не күзет қызметі субъектілерінің орталықтандырылған бақылау пультіне жасырын сигнал беру мүмкіндігін қамтамасыз етеді.
Дабыл беру құралы міндетті түрде күзет бекетімен және жаппай өткізуге арналған объектіге кіреберістермен жарақтандырылады.
99. Кіруді бақылау және басқару жүйесі және кіруді шектеу құралдары объектінің ғимараттарына, үй-жайлары мен аймақтарына санкцияланған кіруді және (немесе) олардан шығуды қамтамасыз ету мақсатында пайдаланылады.
100. Қол жеткізуді басқару және басқару жүйесі турникетті ашудың және бұғаттаудың қолмен, автоматты және (немесе) қашықтан әдісін қамтамасыз етеді.
101. Кіруді бақылау және басқару жүйелері терроризм актісіне әрекет жасау кезінде немесе мүмкін болған кезде объективті тергеп-тексеруді, дәлелдемелік базаны қалыптастыруды, объект персоналының немесе бөгде адамдардың рұқсатсыз іс-әрекеттері кезінде тергеп-тексеруді қамтамасыз ету мақсатында оларды кейіннен бір мәнді жіктеу үшін барлық оқиғаларды Мұрағат ақпаратын тасығыштарда бір жыл ішінде автоматты түрде жазуды және сақтауды қамтамасыз етуге тиіс.
102. Байланыс жүйелері мен құралдары күзет бөлімшелерінің күштері мен құралдарын басқару үшін ақпарат алмасу мақсатында пайдаланылады.
Байланыс жүйесі күзет пунктіндегі кезекші мен қызмет көрсету аумағындағы күзет нарядтары арасында, қызмет көрсету аумағы шегіндегі күзет нарядтары арасында екі жақты радиобайланысты қамтамасыз етеді.
103. Нөмірлері Интернет желісінде және басқа да қоғамдық орындарда орналастырылған барлық топтар объектілерінің телефондары, сондай-ақ күзет және қабылдау басшыларының телефондары сөйлесуді жазу құралдарымен жабдықталады.
Ескерту. 103-тармаққа орыс тілінде өзгеріс енгізіледі, қазақ тіліндегі мәтін өзгермейді - ҚР Сауда және интеграция министрінің м.а. 29.07.2024 № 291-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.104. Резервтік электрмен жабдықтау жүйелері мен құралдары күзет және дабыл сигнализациясы, кіруді бақылау және басқару, жарықтандыру, бейнебақылау жүйесінің үздіксіз жұмысын қамтамасыз етуі тиіс.
105. Күзет және дабыл сигнализациясы, кіруді бақылау және басқару жүйелерінде негізгі желілік қоректендіру болмаған кезде жабдықтың кемінде 2 сағат жұмыс істеуін қамтамасыз ететін аккумуляторлық қолдауы бар үздіксіз қоректендіру көздері болуға тиіс.
106. Электр қуатының дербес резервтік көздері кіруді бақылау және басқару жүйесінің, телевизиялық бейнебақылау жүйесінің, күзет және кезекші жарықтандырудың жұмысын қамтамасыз етуі тиіс:
1) қалалық үлгідегі қалалар мен кенттерде-кемінде 24 сағат;
2) ауылдық аудандарда-кемінде 48 сағат;
3) жету қиын аудандарда-кемінде 72 сағат.
107. Күзеттік жарықтандыру жүйелері мен құралдары объектінің тәуліктің қараңғы уақытында жарықтандырылуын қамтамасыз етуі тиіс.
108. Тексерудің техникалық құралдары объектіге және объектіден рұқсатсыз әкелуге (шығаруға), әкелуге (әкетуге) тыйым салынған заттар мен заттарды табу үшін қолданылады.
Объектіні техникалық тексеру құралдарымен жарақтандыру объектілерге тән қауіп-қатерлерге, оның жұмыс істеу ерекшеліктеріне сәйкес келуі тиіс.
109. Объектілердің кіру топтары, сондай-ақ көлік құралдарының қозғалыс жолдарына (10 метрден кем) қатысты объектіде адамдардың жаппай болуы мүмкін болатын ашық орындар орналасқан жағдайда объектілер көлік құралдарының жылдамдығын төмендету құралдарымен жабдықталады.
110. Көлік құралдарының жылдамдығын төмендету отырғызғыштарды, сәулет және ландшафт элементтерін, тіректерді және басқа құралдарды пайдалану арқылы қамтамасыз етіледі.
Объектіде объектінің терроризмге қарсы қорғалу деңгейін арттыруға ықпал ететін қосымша инженерлік-техникалық жабдықтар орнатылуы мүмкін.
111. Объектіні инженерлік-техникалық жабдықтармен жарақтандыру жөніндегі іс-шаралардың аяқталу мерзімі объектіге террористік тұрғыдан осал мәртебе беру туралы хабарлама алған сәттен бастап 6 айдан аспайтын уақытты құрайды. Объектіні террористік тұрғыдан осал объектілер тізбесіне енгізгеннен кейін 6 айдың ішінде инженерлік-техникалық жабдықпен жарақтандыру мүмкін болмаған жағдайда, объектінің басшылығы бюджет қаражатын, объектіні жарақтандыруға арналған бюджеттен тыс көздерді жоспарлау үшін шаралар қабылдайды, ал терроризмге қарсы комиссияға келісуге объектіні инженерлік-техникалық жарақтандыру жөніндегі іс-шаралар жоспарының жобасы ұсынылады.
Бұл ретте объектінің басшысы талап етілетін инженерлік-техникалық жабдықтың (бейнебақылау және құлақтандыру жүйелерін қоспағанда) уақытша болмауын өтейтін өзге де шешімдер және (немесе) қауіпсіздік шараларын қабылдайды.
Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің террористік тұрғыдан осал объектілеріне және террористік тұрғыдан осал ішкі сауда объектілеріне әкелуге тыйым салынған заттар мен бұйымдардың тізбесі
Ескерту. 1-қосымшаның тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Сауда және интеграция министрінің м.а. 29.07.2024 № 291-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
1. Қару: травматикалық, газ және жарық дыбыстық әсер ететін патрондары бар атыс, ұңғысыз, суық, сондай-ақ суық қаруға жатпайтын әртүрлі түрдегі пышақтар, лақтыру, пневматикалық, газ, электр, сигналдық қару және зақымдайтын әрекеті радиоактивті сәулеленуді және биологиялық әсерді пайдалануға негізделген өзге де заттар, қару және өзге де заттар, зақымдайтын әсері электромагниттік, жарық, жылу, инфрақызыл немесе ультрадыбыстық сәулеленуді қолдануға негізделген, жоғарыда аталған қару түрлеріне еліктейтін заттар, қару ретінде пайдаланылуы мүмкін заттар (соққы-ұсақтау, лақтыру және тесу-кесу әрекетінің заттары), қаруға арналған оқ-дәрілер және оның құрамдас бөліктері.
2. Механикалық және аэрозольді бүріккіштер және адам ағзасына көзден жас ағызатын, тітіркендіретін және басқа да жағымсыз әсерлермен жабдықталған басқа құрылғылар.
3. Заттар: жарылғыш, есірткі, психотроптық, улы, уландырғыш, радиоактивті, каустикалық, пиротехникалық, тез тұтанғыш.
Ескерту: аса маңызды мемлекеттік объектілер үшін өткізу және объектішілік режимді регламенттейтін тәртіпке сәйкес заттар мен заттарды алып өту үшін қосымша шектеулер белгіленуі мүмкін.
Сабақ тақырыптарының нұсқалары
1. Терроризм жасау қаупі және жасалған актісі кезіндегі іс-әрекеттер (жасау тәсіліне байланысты).
2. Объектінің терроризмге қарсы қауіпсіздігін ұйымдастыру.
3. Объектідегі қауіпсіздік шаралары.
4. Терроризм актісін ықтимал дайындау белгілері.
5. Жарылғыш заттарды тану және жарылыс қаупі бар мінез-құлық ережелері.
6. Объектінің жанында қоғамдық тәртіпсіздіктер туындаған кезде және Объектіні және кепілге алу қаупі төнген кезде қауіпсіздікті қамтамасыз ету.
7. Терроризм актісін жасау қаупі төнген кезде қауіпсіздікті қамтамасыз ету.
8. Объектінің персоналы мен келушілерін құлақтандыру және эвакуациялау, эвакуация жүргізу кезіндегі қауіпсіздік шаралары.
9. Терроризм актісінің салдарын азайту және жою тәсілдері.
10. Иесіз заттар мен күдікті заттарды табу кезіндегі әрекеттер.
11. Терроризмге қарсы іс-қимылды жүзеге асыратын мемлекеттік органдармен өзара іс-қимылды ұйымдастыру.
12. Нысандағы ықтимал террористік қауіптер және олардың алдын алу шаралары.
13. Экстремизм мен терроризм идеологиясының таралуының алдын алу.
Әр түрлі тұлғалардың объектілердің террористік сипаттағы ықтимал қауіптерге іс қимыл АЛГОРИТМІ
1 тарау. Жалпы ережелер
1. Террористік сипаттағы ықтимал қауіп-қатерлерге объектілердің әртүрлі топтарының іс-қимылдарының осы алгоритмі (бұдан әрі – Алгоритм) объектілердің басшылығы мен персоналының (кәсіпкерлік субъектілерін және олардың ішкі сауда объектілерінде қызметті жүзеге асыратын қызметкерлерін қоса алғанда), объектілердің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін күзет қызметі субъектілері қызметкерлерінің терроризм актісін (актілерін) жасау немесе жасау қатерлеріне ден қоюға, сондай-ақ терроризм актісін (актілерін) жасау қатерлеріне ден қоюға, сондай-ақ терроризм актісін (актілерін) барынша азайтуға және жасауға бағытталған алғашқы ден қою іс-шараларын орындауға әзірлігін жасалған терроризм актісі нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы қатерлерді жою.
2. Терроризм актісін жасау немесе жасау қаупі төнген жағдайда объектінің басшысы не өзге тұлға оның нұсқауы бойынша құқық қорғау және арнаулы органдарды дереу хабардар етеді, сондай-ақ персонал мен келушілерді эвакуациялауды қамтамасыз етеді.
3. Ақпарат беру кезінде терроризм актісінің жасалғаны туралы немесе оның жасалу қаупі туралы алынған мәліметтер, объектінің атауы мен мекенжайы, оқиға болған уақыты, зардап шеккендердің болуы, олардың орналасқан жері мен жай-күйі, хабарламаны беретін адамның тегі, аты және әкесінің аты (ол болған кезде) және ол атқаратын лауазымы көрсетіледі.
Толық деректердің болмауы жауапты тұлғаларды шұғыл баяндаудан босатпайды.
4. Терроризм актісін жасау қаупінің туындауының алдын алу жөніндегі жұмысты ұйымдастыру кезінде күзет қызметкерлерінің объектілерге және бөгде адамдардың осал учаскелеріне (учаскелеріне, жабдықтарына) еркін (рұқсатсыз) кіруіне жол бермеуге ерекше назар аударылады.
5. Объектіні күзету персоналы мен қызметкерлері қырағылық танытып, назар аударып, сондай-ақ террористік әрекетті ықтимал дайындау мен жүзеге асырудың мынадай белгілері туралы өз басшылығына хабарлауға керек:
1) мінез-құлқында ықтимал террористік шабуыл объектісінің жақын маңдағы ортасындағы жағдайды зерделеу, объект қызметінің белгілі бір аспектілеріне жоғары немесе барабар дәлелденбеген қызығушылық қаралатын адамдардың пайда болуы;
2) объектілерде күдікті адамдардың пайда болуы және олардың фото және бейнетүсірілім жүргізуі;
3) персоналмен және объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін адамдармен негізсіз байланысқа түсу, олардан жұмыс режимі, қол жеткізу тәртібі, қауіпсіздікті қамтамасыз ету туралы мәліметтерді шығару;
4) жертөлелер мен шатырларға техникалық қызмет көрсетуге қатысы жоқ адамдардың кіруі;
5) объектінің ғимаратына кіре берісте күзетпен тексерілуі ұсынушының жеке басы туралы ақпарат бермейтін бөгде келушілерде (күдік туғызатын адамдарда) құжаттардың болуы;
6) жалған ақпарат объектісінің әкімшілігі мен персоналына хабарлау;
7) объектінің осал учаскелерін және оларға қол жеткізу тәртібін, өткізу режимі жүйесінің және объектіні күзетудің тәртібін зерделеу;
8) объектіні бақылау, оның ішінде техникалық құралдарды (бинокль және т. б.) қолдана отырып, қоршауларды, коммуникацияларды тексеру;
9) объектіге, оның ішінде жұмыс уақытынан тыс уақытта жасырын кіру әрекеттері;
10) объектіге рұқсатсыз кіру белгілерінің болуы (сынған терезелер, жарық шамдары, сынған құлыптар және т. б.);
11) адамның иесіз пакеттерді, сөмкелерді, орамдарды және т. б. қалдыруы немесе табуы;
12) адамның киімнің астына жасырылған, киімнің астынан жарылғыш құрылғы элементтерінің, сымдардың, тумблерлердің, ажыратқыштардың болуы;
13) гримнің, жүкқұжаттардың, шаштардың, таңғыштардың көмегімен адамның сыртқы түрінің өзгеру белгілерінің болуы, ауа-райына сәйкес келмейтін жылы киім (куртка және т. б.) не оның астындағы заттарды жасыруға арналған кең киім кию;
14) қолында қаруды немесе жарылғыш құрылғыны жасыруға болатын үлкен сөмкелердің немесе баулдардың болуы;
15) тасымалданатын заттарға абайлап қарау, оларды денеге басу және оларды мезгіл-мезгіл еріксіз сезіну;
16) адамның әртүрлі бұзушылықтар болуы мүмкін камуфляждалған нысанды киімді пайдалануы (шеврондардың болмауы, нысанның төменгі және жоғарғы бөліктерінің түсінің, бас киімнің сәйкес келмеуі);
17) беттің табиғи емес мінез-құлқы (бозару, реакцияның тежелуі, шектелген қозғалыстар, эмоцияны білдірмейтін бет, жүгіретін көздер, тығыз қысылған еріндер, айқын қозу, мол тер шығару, көзге қарамау, бір жерге қайта-қайта қарау);
18) сәлемдемені, сөмкені әкелу, тасымалдау және беру өтініштері, объектіге, оның ішінде сыйақы үшін жинақтау;
19) қызметтік аймақта қажетсіз бөгде адамдардың болуы;
20) адамның полиция (өзге де қызметтер) қызметкері нысанындағы объектіге қызметтік куәлігін көрсетпей баруы, оның өзіне тән емес функцияларды (іс-қимылдарды) орындауы;
21) объектіге жақын автокөліктің ұзақ тұруы;
22) объектіде белгісіз жаңа жабдықтар мен өзге де заттардың пайда болуы.
6. Белгілі бір объектіге қатысты террористік шабуылдың үлгілік сценарийлерін алдын ала талдау негізінде персоналдың іс-қимылдары мен объектіні күзетудің тиісті алгоритмі пысықталады.
Нысанда ескерту және эвакуациялау жоспарлары жасалуы керек.
Адамдарды келесідей эвакуациялау керек:
1) авариялық және күзеттік жарықтандыруды қосу арқылы;
2) эвакуациялау процесін қиындататын дүрбелең мен басқа да құбылыстардың алдын алуға бағытталған арнайы әзірленген мәтіндерді (өткелдерде, тамбурларда, баспалдақ торларында және басқа жерлерде адамдардың жиналуы) беру арқылы жүзеге асырылады;
3) эвакуациялау бағыттары мен жолдарының жарық көрсеткіштерін қосу арқылы;
4) қосымша эвакуациялық шығу есіктерін (мысалы, электромагниттік құлыптармен жабдықталған) қашықтықтан ашу (осындай мүмкіндік болған кезде) арқылы жүзеге асырылады.
7. Жасалған терроризм актісі нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу жөніндегі іс-шаралар олардың туындау ықтималдығы және олардан болуы мүмкін залал ескеріле отырып жүргізіледі.
Жасалған терроризм актісі нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу жөніндегі іс-шараларды орындау объектілердің басшыларына олардың құзыреті шегінде жүктеледі.
8. Осы алгоритмде көзделген барлық жағдайларда бірінші топ объектілерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін Қазақстан Республикасы Ішкі істер органдарының мамандандырылған күзет бөлімшелері қызметкерлерінің іс-қимыл тәртібі тиісті ведомстволық және ведомствоаралық актілермен регламенттеледі.
2 тарау. Объектіде терроризм актісін жасау не жасау қаупі туындаған кезде персоналдың іс қимыл жасау тәртібі
9. Қазақстан Республикасы Президентінің 2013 жылғы 9 тамыздағы № 611 "Терроризм актісі қатерінің туындауы туралы ақпарат мониторингінің және халықты хабардар етудің мемлекеттік жүйесін ұйымдастыру және оның жұмыс істеуі қағидаларын бекіту туралы" Жарлығына сәйкес террористік қауіптілік деңгейлерін белгілеу кезінде объектінің басшысы мынадай қауіпсіздік шараларын басады:
Террористік қауіптіліктің орташа ("Сары") деңгейінде:
1) өткізу режимін күшейту;
2) техникалық құралдарды пайдалана отырып, келушілерді, персоналды және көлік құралдарын тексеру іс-шараларын жүргізу барысында режимдік шараларды күшейту;
3) терроризмге қарсы қорғау және дағдарыстық жағдайларды оқшаулау мәселелері жөніндегі жұмыс комиссиясының құрамын нақтылау;
4) енгізілген террористік қауіптілік деңгейі, олардың іс-қимыл тәртібі туралы объектінің күзеті мен персоналына (оның ішінде дағдарыстық жағдайларды оқшаулау жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын) нұсқама беру;
5) персоналды терроризм актісін жасаудың ықтимал қатері және қажетті іс-қимылдар туралы хабардар ету;
6) объектідегі және оған іргелес аумақтағы жағдайды көзбен шолып бақылауды ұйымдастыру;
7) объектідегі терроризм актісінің салдарын барынша азайту қажет болған жағдайда күзет бөлімшелері объектісінің персоналы қатарынан күштер мен құралдарды есептеуді нақтылау;
8) ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның маңызды объектілерін қорғау мәселелерін пысықтау;
9) терроризмге қарсы іс-қимылды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарына қажетті жәрдем көрсету.
Террористік қауіптіліктің жоғары ("қызғылт сары") деңгейі кезінде (террористік қауіптіліктің "сары" деңгейін белгілеу кезінде қабылданатын шаралармен қатар):
1) дағдарыс жағдайларын оқшаулау жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын объектінің персоналы мен бөлімшелерінің әзірлігін тексеру және олардың терроризм актісінің жолын кесу және адамдарды құтқару жөніндегі ықтимал іс-қимылдарын пысықтау;
2) объектінің аумағы бойынша көлік құралдарының қозғалысын бақылауды күшейту, қаруды және жарылғыш заттарды анықтаудың техникалық құралдарын қолдана отырып, көлік құралдарын тексеріп қарауды немесе көзбен шолып қарауды жүргізу;
3) объектіні төтенше режимге ауыстыру немесе объектінің жұмыс істеуін уақытша тоқтатуға дайындық іс-шаралары.
Террористік қауіптіліктің сыни ("қызыл") деңгейін белгілеу кезінде (террористік қауіптіліктің "сары" және "қызғылт сары" деңгейлерін енгізу кезінде қолданылатын шаралармен қатар):
1) адамдарды құтқару, құтқару қызметтері мен құралымдарының үздіксіз жұмысына жәрдемдесу жөнінде шұғыл шаралар қабылдау;
2) объектіні төтенше режимге ауыстыру немесе объектінің жұмыс істеуін тоқтату.
10. Объектіде терроризм актісін жасау не жасау қаупі туындаған кезде шұғыл әрекеттерді қабылдау үшін негіз болып табылады:
1) күдікті затты анықтау;
2) қауіп-қатердің телефон арқылы немесе жазбаша түрде түсуі;
3) объектіге қарулы шабуыл;
4) объектіні басып алу, оның ішінде персоналды кепілге алу;
5) террорист объектіге шабуыл жасайды.
11. Жоғарыда аталған жағдайларда, сондай-ақ террористік қызметті ықтимал дайындау және жүзеге асыру белгілері анықталған жағдайда объектінің басшылығы ішкі істер органдарының "102" арнасына, "112" бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметіне не болғандығы туралы дереу хабарлайды.
Параграф 1. Күдікті затты анықтау
12. Күдікті зат деп иесіз сөмке, пакет, жәшік, қорап және өзге де заттар, оның ішінде жарылғыш құрылғының бар екендігін көрсететін мынадай белгілері бар заттар түсініледі:
затта сымдардың, арқанның, электр таспаның болуы;
зат шығаратын күдікті дыбыстар (шертулер, сағат механизмінің дыбысы және т. б.);
заттан бадам, аммиак немесе басқа ерекше иіс шығады;
табылған затты әдеттен тыс орналастыру;
затта орнатылған әртүрлі қуат көздері, сыртқы белгілері бойынша антеннаға ұқсас сым.
13. Қауіпті немесе күдікті затты тапқан адамдар бұл туралы объектінің басшылығына және ішкі істер органдарының "102" арнасына немесе "112" бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметіне шұғыл ден қою күштері (ішкі істер органдарының бөлімшелері, жедел медициналық көмек қызметтері, өрт есептеулері, жедел–құтқару қызметтері) келгенге дейін дереу хабарлайды, құқық қорғау органдары келгеннен кейін заттан қауіпсіз қашықтықта турады.
14. Басшының іс-әрекеті:
шұғыл әрекет ету күштері келгенге дейін келгенге дейін объект персоналының арасынан қоршауды қою;
шұғыл ден қою қызметтерінің қауіпті немесе күдікті нысанасы анықталған жерге кедергісіз кіруді қамтамасыз ету;
персоналды және объектіге келушілерді эвакуациялау жөнінде шаралар қабылдау.
15. Қызметкерлердің әрекеттері:
объектіні күзету басшылығы мен қызметкерлеріне хабарлау, ғимаратқа ешкімді кіргізбеу;
күдікті заттан қауіпсіз қашықтықта болу (100 метрден жақын емес), жақындамау, қол тигізбеу, ашпау және затты жылжытпау;
иесіз заттың ықтимал иесін анықтау үшін айналаңыздағы адамдардан сұхбат алыңыз;
радиобайланыс құралдарын, оның ішінде ұялы телефонды заттың жанында пайдаланудан бас тарту;
анықтау уақыты мен орнын бекітіңіз;
қажет болған жағдайда персоналды эвакуациялауды ұйымдастыруға жәрдем көрсету;
қажет болған жағдайда қорғауды қамтамасыз ететін заттарды (ғимараттың бұрышы, бағанасы, қалың ағаш, автомашина) паналап, бақылау жүргізу;
объектіден кету, егер объектіден кету мүмкін болмаса, қажетті қашықтықтағы күрделі құрылыстың артына баспанаға жасырыну.
16. Объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін тұлғалардың іс-әрекеттері:
күдікті затқа қол тигізбеңіз, жақындамаңыз, қозғалмаңыз;
иесіз заттың ықтимал иесін анықтау үшін айналаңыздағы адамдардан сұхбат алыңыз;
радиобайланыс құралдарын, оның ішінде ұялы телефонды заттың жанында пайдаланудан бас тарту;
анықтау уақыты мен орнын бекітіңіз;
күдікті заттың табылғаны туралы Ішкі істер органдарының "102" арнасына немесе "112" бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметіне дереу хабарлау;
күдікті заттың пайда болуын және оны табу жағдайларын сипаттауға дайын болу;
дүрбелең туғызбау үшін не болғанын білуі керек адамдардан басқа ешкімге жарылыс қаупі туралы хабарлауға болмайды;
күдікті затқа және қауіпті аймаққа бөгде адамдардың кіруін шектеуді қамтамасыз ету;
қауіпті аймаққа іргелес аумақтан адамдарды ұйымдасқан түрде эвакуациялауды қамтамасыз ету;
қажет болған жағдайда қорғауды қамтамасыз ететін заттарды (ғимараттың бұрышы, бағанасы, қалың ағаш, автомашина) паналап, бақылау жүргізу.
17. Жарылғыш құрылғы немесе жарылғыш құрылғыға ұқсас зат анықталған кезде ұсынылатын эвакуация және қоршау аймақтары:
граната - 50 метр;
салмағы 200 грамм тротил дойбы – 45 метр;
жарылғыш құрылғы - кемінде 200 метр;
сыра банкі 0,33 литр - 60 метр;
дипломат (іскерлік) - 230 метр;
жол чемоданы - 350 метр;
жеңіл автокөлік-кемінде 600 метр;
шағын автобус - 920 метр;
жүк көлігі (фургон) - 1240 метр.
18. Жарылғыш құрылғы жарылған кезде:
бірден құлап, баспана іздемеу және дыбысқа қайта оралмау керек;
егер қан кету бар болса, қолдарыңыз бен аяқтарыңызды баяу жылжытыңыз, жарақат қай жерде және қаншалықты ауыр екенін түсіну қажет;
мүмкіндігінше тұрыңыз, айналаңызға қараңыз;
дүрбелеңге салынбаңыз;
жаралыларға көмектесіңіз;
жарылыс орнына жақындамаңыз, қауіпсіз қашықтыққа барыңыз, қоршауға жақындамаңыз;
оқиғаның барлық мәліметтерін есте сақтаңыз және куәлік етіңіз;
егер өрт еденге түсе бастаса, шығудың қайда екенін білмесеңіз, бетіңізді киіммен жабыңыз (жақсырақ суланған) шығуға дейін қабырғаға және одан әрі қарай жорғалаңыз;
үйінділердің астында болған кезде үрейленбеңіз, серпілмеңіз, құлап қалған нәрсені алып тастауға тырыспаңыз, "сезініңіз", мүмкін болса, ішіңізге бұрылып жатыңыз.
Параграф 2. Қауіп-қатердің телефон арқылы түсуі
19. Телефон терроризм актісін жасау қаупі, оның ішінде кепілге алынған жарылғыш құрылғылар, кепілге алу, бопсалау туралы хабарламалардың келіп түсу арнасы болып табылады.
Мұндай сигналдарды назардан тыс қалдырмау керек, әңгімені сөзбе-сөз есте сақтауға және оны қағазға түсіруге тырысу керек, осы әңгіме туралы ақпаратты таратпау керек, ақпаратқа ие адамдардың санын мүмкіндігінше шектеу керек.
20. Қауіп-қатерді алушының телефон арқылы жасайтын әрекеттері:
сөйлесуді жазу мүмкіндігін қосыңыз (бар болса);
әңгіме барысында қоңырау шалушының жынысын, жасын және сөйлеу ерекшеліктерін белгілеңіз: дауыс (қатты немесе тыныш, төмен немесе жоғары), сөйлеу қарқыны (жылдам немесе баяу), айтылуы (айқын, бұрмаланған, кекештенген, сыбырлаған, екпінмен немесе диалектімен), сөйлеу мәнері (бос, мазақ, балағат сөздермен);
дыбыстық фонға назар аударыңыз (автомашиналардың немесе теміржол көлігінің шуы, теле-немесе радиоаппаратураның дыбысы, дауыстар);
қоңырау сипаты (қалалық, қалааралық);
әңгіменің нақты басталу уақытын және оның ұзақтығын жазыңыз;
әңгіме барысында келесі сұрақтарға жауап алуға тырысыңыз:
бұл адам қайда, кімге, қандай телефонға қоңырау шалады;
ол қандай нақты талаптар қояды;
талаптарды жеке өзі қояды немесе делдал ретінде әрекет етеді және адамдардың қандай да бір тобын білдіреді;
ол қандай шарттармен немесе олар жоспардан бас тартуға келіседі;
онымен қалай және қашан байланысуға болады;
бұл қоңырау туралы кімге хабарлауға болады немесе хабарлау керек;
жоғарыда көрсетілген мәліметтерді жазбаша тіркеңіз;
қоңырау шалушыдан объектінің басшылығының шешім қабылдауы немесе қандай да бір әрекеттер жасауы үшін мүмкін болатын ең ұзақ уақытқа қол жеткізуге тырысыңыз;
әңгіме соңында телефонды іліп қоймаңыз;
мүмкіндігінше сөйлесу барысында немесе әңгіме аяқталғаннан кейін дереу ішкі істер органдарының "102" арнасына немесе "112" бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметіне және объектінің басшылығына телефон қатері туралы хабарлаңыз.
Параграф 3. Қауіп-қатердің жазбаша нысанда түсуі
21. Қауіп-қатерді алушының жазбаша нысандағы іс-әрекеттері:
хатты мүмкіндігінше мұқият ұстаңыз;
мүмкіндігінше хатты таза тығыз жабылатын полиэтилен пакетке салыңыз және бөлек қатты қалтаға салыңыз;
хатта саусақ іздерін қалдырмауға тырысыңыз;
егер құжат конвертте түссе, оны ашу тек сол немесе оң жақта, шеттерін қайшымен мұқият кесіп тастаңыз;
құжатты мәтінмен, кез-келген тіркемемен, конвертпен және қаптамамен сақтаңыз, ештеңені тастамаңыз;
хаттың мазмұнымен тым көп адамдарды таныстыруға болмайды;
электрондық пошта арқылы немесе мобильді құрылғыға хабарлама түрінде қауіп төнген кезде оны жоймаңыз;
ішкі істер органдарының басшылығына және "102" арнасына немесе "112" бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметіне дереу хабарлау.
Параграф 4. Нысан қызметкерлеріне қарулы шабуыл
22. Басшының іс-әрекеті:
ішкі істер органдарының "102" арнасына немесе "112" бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметіне дереу хабарлау;
объектідегі адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау (эвакуациялау, ішкі кедергілерді бұғаттау, объектідегі жағдай туралы хабарлау);
терроризмге қарсы күрес жөніндегі жедел штаб күштерімен өзара іс-қимылды қамтамасыз ету.
23. Қызметкерлердің әрекеттері:
жағдайды бағалаңыз, ғимараттан шығу жоспарын тез ойластырыңыз;
мүмкіндігінше қауіпсіз эвакуациялау ғимараттан кетіңіз;
жеке заттар мен сөмкелерді қалдырыңыз;
қолыңызды жасырмаңыз, оларды көз алдында ұстаңыз;
ғимараттан кету мүмкіндігі болмаған жағдайда:
жасыру;
есікті мықтап жабыңыз, кілтпен жапқан дұрысырақ;
терезелерді жабыңыз, барлық перделерді түсіріңіз немесе жабыңыз;
жарық пен компьютер мониторларын өшіріңіз, ұялы телефондарды үнсіз режимге қойыңыз;
тыныштықты сақтаңыз;
мүмкіндігінше кез келген қолжетімді тәсілмен және өз қауіпсіздігін кепілдендірілген қамтамасыз ету шартымен құқық қорғау органдарын қарулы шабуыл фактісі туралы, оның ішінде ішкі істер органдарының "102" арнасына немесе "112" бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметіне хабарлау арқылы хабардар етіңіз.
24. Екінші топ объектісінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін адамдардың іс-әрекеттері:
қарулы шабуылдаушыны анықтаңыз;
мүмкіндігінше оның объектідегі адамдардың жаппай болатын жерлеріне қарай жылжуына тосқауыл қойыңыз;
қарулы шабуыл фактісі туралы объектінің басшылығына, құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарға кез келген тәсілмен хабарлаңыз;
объектідегі адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету шараларын қабылдаңыз (эвакуация, ішкі кедергілерді бұғаттау).
Параграф 5. Кепілге алу
25. Басшының іс-әрекеті:
қызметкерлер мен келушілердің қауіпсіздігі үшін барынша мүмкін болатын жағдайларды ұйымдастырыңыз;
құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарды кепілге алу туралы дереу хабардар етіңіз;
басқыншылардың талаптарын анықтауға тырысыңыз;
мүмкіндігінше терроризмге қарсы күрес жөніндегі жедел штабтың келген күштерімен өзара іс-қимылды қамтамасыз етіңіз.
26. Персоналдың және объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін адамдардың іс-әрекеттері:
мүмкіндігінше кепілге алуды болдырмаңыз, ғимараттан абайлап шығыңыз немесе үй-жайға паналаңыз, есікті құлыптаңыз;
мүмкіндігінше кез келген қолжетімді тәсілмен және өз қауіпсіздігін кепілдендірілген қамтамасыз ету шартымен құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарды кепілге алу жағдайлары мен шабуылдаушылар туралы хабардар етуге тырысыңыз;
дүрбелеңге салынбаңыз, шыдамдылық пен сабырлылықты сақтаңыз (барлау агенттіктері қазірдің өзінде әрекет ете бастағанын және кепілге алынғандарды босату үшін қажет нәрсенің бәрін жасайтынын есте сақтаңыз);
қауіпсіз орынды табыңыз.
Параграф 6. Объектінің аумағында атыс кезінде
27. Басшының іс-әрекеті:
қызметкерлер мен келушілер үшін барынша мүмкін болатын жағдайларды ұйымдастыру;
құқық қорғау және / немесе арнаулы мемлекеттік органдарға атыс туралы дереу хабарлау;
қызметкерлер мен келушілердің өмірі мен денсаулығын қорғау бойынша шаралар қабылдау.
28. Қызметкерлердің әрекеттері:
көшеде ату кезінде, ол пердемен жабылған болса да, терезенің жанында тұрмаңыз;
терезе деңгейінен жоғары көтерілмеңіз;
оқ естілетін жаққа бармаңыз;
көшеде ату кезінде жерге жатып, баспанадан (ғимараттың бұрышы, гүлзар, аялдама) өтуге тырысыңыз, егер жақын жерде мұндай нәрсе болмаса, басыңызды қолыңызбен жауып, қозғалыссыз жатыңыз.
Параграф 7. Нысан ғимараты жарылған кезде
29. Басшының іс-әрекеті:
қызметкерлер мен келушілердің қауіпсіздігі үшін барынша мүмкін болатын жағдайларды ұйымдастыру;
ғимараттың жарылуы туралы құқық қорғау және/немесе арнайы мемлекеттік органдарға дереу хабарлау.
30. Қызметкерлердің әрекеттері:
сіз дереу жерге, еденге жатып, баспана іздемеуіңіз керек және дыбысқа оралмауыңыз керек;
егер қан кетсе, қолдарыңыз бен аяқтарыңызды баяу жылжытыңыз жараның қай жерде және қаншалықты ауыр екенін түсініңіз;
мүмкіндігінше тұрып, айналаңызға қараңыз;
дүрбелеңге салынбаңыз;
мүмкіндігінше жаралыларға көмектесіңіз;
шыны шкафтардың, витриналар мен терезелердің жанында болмауға тырысыңыз;
жүк көтергіш қабырғалардың астына паналаңыз;
баспалдақ алаңдарына шықпаңыз, қосылған электр құрылғыларына қол тигізбеңіз;
қараңғыда болғаннан кейін сіріңкелерді пайдаланбаңыз;
ғимараттан шығып, баспалдақпен төмен түсіп, арқаңызды қабырғаға қысып, басыңызды қолыңызбен бүгіңіз және жабыңыз;
құлауы мүмкін карниздер мен қабырғаларды қадағалаңыз;
жарылыс орнына жақындамаңыз, қауіпсіз қашықтыққа барыңыз, қоршауға жақындамаңыз;
көшеде болғаннан кейін ғимараттан алыстаңыз;
оқиғаның барлық мәліметтерін еске түсіріп, куәлік беріңіз.
Параграф 8. Нысанға террористер шабуыл жасаған кезде
31. Басшының іс-әрекеті:
келушілердің, сауда объектілері персоналының және ішкі сауда субъектілерінің қауіпсіздігі үшін барынша мүмкін болатын жағдайларды ұйымдастыру;объектіде күдікті адамды немесе адамдар тобын анықтау туралы ақпаратты құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарға дереу беру;
құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне күдікті адам туралы барынша толық ақпарат беру, бұл шабуылдаушыны анықтау және ұстау уақытын қысқартуы мүмкін;
адамдарды ұйымдасқан эвакуациялауды және өз қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
32. Қызметкерлердің әрекеттері:
ғимараттан абайлап кету немесе үй-жайға баспана беру, есікті құлыптау, тәртіп сақшыларының келуін күту;
мүмкіндігінше құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарды, күзетшілерді, персоналды және объектінің басшылығын қарулы шабуылдың фактісі мен мән-жайлары туралы кез келген тәсілмен хабардар етуге міндетті.
33. Объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін тұлғалардың іс-әрекеттері:
дәстүрлі емес ағымдарды жақтаушының сыртқы белгілері бойынша анықтау;
мүмкін болса, оның объектідегі адамдардың жаппай болатын жерлеріне қарай жылжуына тосқауыл қойыңыз;
объектінің басшылығына, құқық қорғау және / немесе арнаулы мемлекеттік органдарға күдікті адамның немесе адамдар тобының анықталғаны туралы кез келген тәсілмен хабарлау;
объектіде адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау (эвакуациялау, ішкі кедергілерді бұғаттау);
қажет болған жағдайда күдікті адамның немесе адамдар тобының объект бойынша (жеке өзі не бейнебақылау жүйесі арқылы)қозғалысын бақылауды ұйымдастыру;
өз қауіпсіздігіңізді қамтамасыз етіңіз.
3-тарау. Объектіде терроризм актілерінің алдын алу жөніндегі практикалық іс-шаралар
34. Басшының терроризм актілерінің алдын алу жөніндегі іс-әрекеттері:
терроризмге қарсы іс-қимыл саласындағы басшылық құжаттардың талаптарын білу және оларды персоналдың назарына жеткізуді ұйымдастыру;
ықтимал террористік қатерлерге ден қою мәселелері бойынша ішкі істер және Ұлттық қауіпсіздік органдарының бөлімшелерімен өзара іс-қимылды ұйымдастыру;
персоналдың және объектіні күзетудің қатысуымен іс-қимыл алгоритмдерін пысықтау бойынша практикалық жаттығуларды жүйелі түрде өткізу;
объектіні терроризмге қарсы қорғау шараларын іске асыруға жауапты лауазымды адамды белгілеу.
35. Объектіні терроризмге қарсы қорғау шараларын іске асыру үшін жауапты лауазымды адамның іс-әрекеті:
қызметкерлермен терроризмге қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша сабақтарды жоспарлау және өткізу;
үй-жайларда және объект аумағында терроризм актісін жасау қаупі туындаған кездегі іс-әрекеттер бойынша персоналмен жаттығуларды жылына кемінде 1 рет жоспарлау және өткізу;
басшыға терроризмге қарсы іс-қимыл шараларын жетілдіру және персоналдың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша ұсыныстар беру;
объектінің жай-күйіне және оны терроризмге қарсы қорғау жөніндегі іс-шаралардың орындалуына күнделікті бақылауды жүзеге асыру;
ықтимал террористік қатерлерге ден қою мәселелері бойынша ішкі істер және Ұлттық қауіпсіздік органдарының бөлімшелерімен, сондай-ақ күзет қызметі субъектілерімен өзара іс-қимылды ұйымдастыру;
объектіде террористік әрекетті ықтимал дайындау және жүзеге асыру белгілеріне назар аудару.
4-тарау. Жасалған терроризм актісі нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде персоналдың іс-қимыл тәртібі
Параграф 1. Өрттің (жарылыстың) пайда болуы
36. Басшының іс-әрекеті:
бұл туралы дереу телефон арқылы мемлекеттік өртке қарсы қызметке (бұдан әрі - МӨҚҚ) 101 нөмірі бойынша немесе 112 бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметке хабарлау қажет;
адамдарды құтқару және эвакуациялау, өртті алғашқы өрт сөндіру құралдарымен сөндіру және материалдық құндылықтарды сақтау бойынша қолдан келгенше шаралар ұйымдастыру, өрттен қорғаудың автоматты жүйелерінің іске қосылуын тексеру (өрт кезінде адамдарға хабарлау);
қажет болған жағдайда электр энергиясын өшіру (өрттен қорғау жүйелерін қоспағанда), желдету жүйелерінің жұмысын тоқтату;
ғимараттың үй-жайларында өрттің және түтіндеудің алдын алуға ықпал ететін басқа да іс-шараларды орындау;
МӨҚҚ бөлімшесі келгенге дейін өртті сөндіру бойынша жалпы басшылықты (объектінің ерекшеліктерін ескере отырып) жүзеге асыру;
өртті сөндіруге қатысатын қызметкерлердің қауіпсіздік талаптарын сақтауын қамтамасыз ету;
МӨҚҚ бөлімшелерінің кездесуін ұйымдастыру және өрт ошағына және өртке қарсы сумен жабдықтау үшін ең қысқа жолды таңдауға көмек көрсету;
өрт сөндіру бөлімшесі келгеннен кейін объектінің басшысы өртті сөндіру басшысына объектінің конструктивтік ерекшеліктері, іргелес құрылыстар мен құрылыстар, сақталатын заттардың саны мен өрт қауіпті қасиеттері және өртті сәтті жою және қауіпсіздік үшін қажетті басқа да мәліметтер туралы хабарлайды.
37. Қызметкерлердің әрекеттері:
объектінің мекенжайы мен нөмірін, өрт шыққан жерін, өзінің тегі мен лауазымын атай отырып, басшылыққа, сондай-ақ телефон арқылы МӨҚҚ-ге 101 нөмірі немесе 112 бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызмет бойынша дереу хабарлау;
жұмысты тоқтатыңыз, электр құрылғылары мен жабдықтарын өшіріңіз, шамдарды өшіріңіз және терезелерді жабыңыз;
объектіде бар қорғау құралдарын пайдаланыңыз;
тыныштықты сақтай отырып, өрт кезінде эвакуациялау жоспарына сәйкес негізгі немесе қосалқы шығуларға барыңыз;
қатты түтін кезінде еденге құлап, бетіңізді киіммен жабыңыз (жақсырақ суланған), егер сіз шығудың қайда екенін білмесеңіз қабырғаға дейін және одан әрі шығуға дейін жылжыңыз;
мүмкіндігінше зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсетіңіз;
өрт сөндірушілер мен құтқарушылардың кездесуін ұйымдастыру, оларға объектіге кіру орындарын көрсету, өрт гидранттарының люктерін орналастыру, эвакуациялау жоспары және жоспардағы өрт орнын көрсету.
38. Объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін тұлғалардың іс-әрекеттері:
объектінің мекенжайы мен нөмірін, өрт шыққан жерін, өзінің тегі мен лауазымын атай отырып, басшылыққа, сондай-ақ телефон арқылы МЖӘ-ге 101 нөмірі немесе 112 бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызмет бойынша дереу хабарлаңыз;
объектіні хабардар ету жүйелерін іске қосыңыз және өрттің пайда болуы туралы хабардар етіңіз;
объектінің әр бөлігінде адамдардың бар-жоғын тексере отырып, адамдарды объектіден уақтылы эвакуациялауды бастаңыз;
алғашқы өрт сөндіру құралдарымен өртті оқшаулау және сөндіру жөнінде шаралар қабылдаңыз;
мүмкіндігінше зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсетіңіз;
өрт сөндірушілер мен құтқарушылардың кездесуін ұйымдастыру, оларға объектіге кіру орындарын көрсету, өрт гидранттарының люктерін, эвакуациялау жоспары және жоспардағы өрт орны орналастыру;
өрт сөндірушілер келгеннен кейін ішкі істер органдарының қызметкерлері келгенге дейін аумақты қоршау және сөндіруге қатысы жоқ адамдарға кіруге тыйым салу қажет.
Параграф 2. Объектінің ғимараттары мен құрылыстарының құлауы
39. Басшының іс-әрекеті:
112 нөмірі бойынша бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметке дереу хабарлау;
объектінің әрбір бөлігінде адамдардың болуын тексере отырып, персоналды объектіден дереу эвакуациялауды ұйымдастыру;
эвакуация барысында өткелдердегі дүрбелең мен қысымның жолын кесу;
мүмкіндігінше зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету;
ғимараттан қауіпсіз қашықтықта жинау орнын анықтау;
қызметкерлерді шақыруды ұйымдастыру.
40. Қызметкерлердің әрекеттері:
ғимараттан тезірек кетуге тырысыңыз;
бөлмеден шығып баспалдақпен түсіңіз;
эвакуация кезінде дүрбелең мен айқай-шу тудырмаңыз;
мүмкіндігінше зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсетіңіз;
көшеде болғаннан кейін ғимараттардың жанында тұрмаңыз, ашық кеңістікке және эвакуация орындарына ауысыңыз;
ғимараттан кету мүмкін болмаған жағдайда, ең қауіпсіз орында болыңыз: күрделі қабырғалардың саңылаулары мен бұрыштары, жақтау арқалықтарының астында;
мүмкін болса құлаған заттар мен қоқыстардан қорғау үшін үстелдің астына жасырыңыз;
терезелер мен электр құрылғыларынан аулақ болыңыз.
41. Объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін тұлғалардың іс-әрекеттері:
объектінің мекенжайы мен нөмірін, құлау орнын атай отырып, 112 нөмірі бойынша бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметке дереу хабарлаңыз;
объектіні хабарлау жүйелерін іске қосыңыз және құлау және әрекет ету тәртібі туралы хабардар етіңіз;
объектінің әр бөлігінде адамдардың бар-жоғын тексере отырып, адамдарды объектіден уақтылы эвакуациялауды бастаңыз;
құлау нәтижесінде пайда болған алғашқы өрт сөндіру құралдарымен өртті оқшаулау және сөндіру жөнінде шаралар қабылдаңыз;
мүмкіндігінше зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсетіңіз;
өрт сөндірушілер мен құтқарушылардың кездесуін ұйымдастыру, оларға объектіге кіру орындарын көрсету, өрт гидранттарының люктерін, эвакуациялау жоспары және жоспардағы құлау орнын орналастырыңыз;
өрт сөндірушілер келгеннен кейін ішкі істер органдарының қызметкерлері келгенге дейін аумақты қоршау және авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге тартылмаған адамдарға оған кіруге тыйым салыңыз.
42. Үйінді астында болған жағдайда әрекет ету:
терең тыныс алу, дүрбелең мен қорқынышқа берілмеу;
төмен қаратып, қауіпсіз жерге көшуге тырысыңыз (үйіндінің бұрыштары);
өзіңізді тексеріп мүмкіндігінше өзіңізге алғашқы көмек көрсетіңіз;
сақтықпен айналадағы кеңістікті барынша кеңейтіңіз;
үстіңе құлаған заттарды өзіңнен алып тастауға тырыспаңыз, серпілмеңіз;
тар жолды анықтағаннан кейін, бұлшық еттеріңізді босаңсытып, шынтақтарыңызды денеңізге басу арқылы одан шығуға тырысыңыз;
металл заттармен ритмді соғу арқылы сигнал беріңіз;
үмітсізденбеңіз және көмек күтіңіз.
Параграф 3. Атмосфераға күшті әсер ететін улы, радиоактивті және биологиялық қауіпті заттардың (КӘУЗ) шығарындыларымен авариялардың туындауы
43. Басшының іс-әрекеті:
112 нөмірі бойынша бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметке дереу хабарлау;
қызметкерлер мен келушілер арасында құтқару, эвакуациялау және инфекцияны болдырмау бойынша қолдан келгенше шаралар қабылдау;
қажет болған жағдайда жертөледе жерленген бөлмеде паналау;
өрттен қорғаудың автоматты жүйелерінің іске қосылуын тексеру (өрт кезінде адамдарға хабарлау);
инфекция бұлтының таралуын болдырмау үшін желдету жүйелерінің жұмысын тоқтату;
инфекция бұлтының дамуына жол бермейтін басқа әрекеттерді орындау;
мүмкіндігінше зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету;
нысан ғимаратына кіруді шектеу;
ғимараттан қауіпсіз қашықтықта жинау орнын анықтау;
қызметкерлерді шақыруды ұйымдастыру.
44. Қызметкерлердің әрекеттері:
жұмысты тоқтатыңыз, электр құрылғылары мен жабдықтарын өшіріңіз, шамдарды өшіріңіз және терезелерді жабыңыз;
объектіде бар қорғаныс құралдарын (мақта-дәке таңғыштарын)пайдаланыңыз;
бекітілген эвакуация жоспарына сәйкес шыдамдылық пен тыныштықты сақтай отырып, дүрбелеңге жол бермей, негізгі немесе қосалқы шығуларға барыңыз;
мүмкіндігінше зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсетіңіз.
45. Ғимараттан эвакуациялау кезіндегі әрекеттер:
жылдам қозғалыңыз, бірақ жүгірмеңіз немесе шаң көтермеңіз;
қабырғаларға сүйенбеңіз және айналадағы заттарға қол тигізбеңіз;
жол бойында кездесетін сұйықтық тамшыларына немесе белгісіз заттардың ұнтақты шашырауына баспаңыз;
жеке қорғаныс құралдарын алып тастамаңыз;
тамақ ішпеңіз, су ішпеңіз;
ғимараттан қауіпсіз қашықтықта орналасқан жинау орнына барыңыз;
қызметкерлерді шақыру және объект басшысына хабарлаңыз.
46. Объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін тұлғалардың іс-әрекеттері:
объектінің мекенжайын және болған оқиға туралы ақпаратты хабарлай отырып, басшылыққа, сондай-ақ 112 нөмірі бойынша бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметке дереу хабарлаңыз;
нысанды ескерту жүйелерін іске қосыңыз және КӘУЗ арқылы шығарындылар туралы хабарлаңыз;
объектінің әр бөлігінде адамдардың бар-жоғын тексере отырып, адамдарды объектіден уақтылы эвакуациялауды бастаңыз;
мүмкіндігінше зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсетіңіз;
құтқарушылардың кездесуін ұйымдастырыңыз, оларға объектіге кіру орындарын көрсетіңіз, өрт гидранттарының люктерін, эвакуациялау жоспары және жоспардағы шығару орны орналастырыңыз;
құтқарушылар келгеннен кейін ішкі істер органдарының қызметкерлері келгенге дейін аумақты қоршау және зарарсыздандыру жөніндегі іс-шараларға қатысы жоқ адамдарға оған кіруге тыйым салу қажет.
5-тарау. Жасалған терроризм актісі нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде объектінің персоналын қорғау тәсілдері мен іс-қимылдарға оқыту жөніндегі практикалық іс-шаралар
47. Жасалған терроризм актісі нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде қорғау тәсілдері мен іс-қимылдарды оқыту персоналда техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде туындайтын қауіптерден қорғау кезінде қажетті білімді, іскерлікті және дағдыларды қалыптастырудың мақсатты және арнайы ұйымдастырылған процесін болжайды.
48. Персоналды техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде қорғау тәсілдері мен іс-қимылдарға оқыту жөніндегі негізгі міндеттер мыналар болып табылады:
1) төтенше жағдайлардағы мінез-құлық қағидаларына, қорғау тәсілдеріне және іс-әрекеттеріне, зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету тәсілдеріне, жеке және ұжымдық қорғау құралдарын пайдалану қағидаларына оқыту;
2) төтенше жағдайлардың алдын алу және олардың салдарын жою жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыру мен өткізуде практикалық дағдыларды жетілдіру;
3) оқу-жаттығулар мен жаттығулар барысында техногендік сипаттағы төтенше жағдайларда, сондай-ақ авариялық-құтқару және шұғыл жұмыстарды жүргізу кезінде іс-қимыл тәртібін практикалық меңгеру.
49. Төтенше жағдайлардың алдын алу жөніндегі басшының іс-әрекеті:
азаматтық қорғау саласындағы басшылық құжаттардың талаптарын білу және оларды персоналдың назарына жеткізуді ұйымдастыру;
техногендік сипаттағы ықтимал төтенше жағдайларға ден қою мәселелері бойынша ішкі істер, азаматтық қорғау органдарының бөлімшелерімен өзара іс-қимылды ұйымдастыру;
қызметкерлердің қатысуымен іс-қимыл алгоритмдерін пысықтау бойынша практикалық жаттығулар өткізуді ұдайы ұйымдастыру;
азаматтық қорғау шараларын іске асыруға жауапты лауазымды адамды белгілеу.
50. Азаматтық қорғау шараларын іске асыру үшін жауапты лауазымды адамның іс-әрекеті:
қызметкерлермен азаматтық қорғау мәселелері бойынша сабақтарды жоспарлау және өткізу;
техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар қаупі туындаған кездегі іс-әрекеттер бойынша қызметкерлермен, педагогтармен және білім алушылармен жаттығуларды жартыжылдық кемінде 1 рет жоспарлау және өткізу;
басшыға азаматтық қорғау шараларын жетілдіру және персоналдың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша ұсыныстар беру;
азаматтық қорғау саласындағы талаптарды сақтау бөлігінде объектінің жай-күйіне күн сайын бақылауды жүзеге асыру.
51. Әкімшілік-шаруашылық жұмысқа жауапты объект бөлімшесі басшысының іс-әрекеті:
объектінің аумағын жарықтандырудың дұрыстығын бақылау;
арнайы және авариялық-құтқару техникасының объектінің аумағына кедергісіз өтуін қамтамасыз ету;
қорғаныс құралдарының (өрт крандары, өрт сөндіргіштер және электр қалқандары) тиісті жай-күйін қамтамасыз ету.
52. Негізгі және қосалқы үй-жайларға қойылатын талаптар:
шатыр, жертөле, қосалқы үй-жайлар және ғимараттардан шығатын қосалқы есіктер жабық және мөрленуі тиіс, оларға апаратын жолдар қандай да бір үй-жайға кедергісіз кіру үшін қоқысқа тасталмауы тиіс;
көрсетілген үй-жайлардың есіктері мен люктеріне қажет болған жағдайларда тәулік бойы қол жеткізу қамтамасыз етілуі тиіс кілттердің сақталатын орны туралы ақпарат ілінеді;
эвакуациялық шығу кілттерінің көшірмесін ғимараттың бірінші қабатындағы кезекші персоналдың (күзеттің) үй-жайында сақтау керек;
барлық өрт крандары, өрт сөндіргіштер мен электр қалқандары мөрленуі тиіс.
6-тарау. Шұғыл әрекет ету қызметтерінің телефондары
53. Дайындалып жатқан немесе жасалған қылмыс кезінде ол туралы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің немесе Ішкі істер министрлігінің тұрғылықты жері бойынша аумақтық органдарына не сенім телефоны арқылы немесе электрондық пошта мекенжайына дереу хабарлау қажет.
Ұлттық қауіпсіздік комитетінің кезекші қызметінің телефоны: 110
Бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметтің телефоны: 112
Өртке қарсы қызмет телефоны: 101
Ішкі істер органдары кезекші қызметінің телефоны: 102
Жедел медициналық жәрдем телефоны: 103
Терроризмге қарсы дайындық бойынша оқу іс-шараларын есепке алу журналы
(титул парағы)
___________________________
(ұйымның атауы)
Терроризмге қарсы дайындық бойынша оқу іс-шараларын өткізуді есепке алу № ___ журналы
Журналдың басталу күні"___" _____ 20__ ж.
Журналдың аяқталу күні"___" _____ 20__ ж.
(ішкі жағы)
1 бөлім. Нұсқаулықтар
№№ р/с | Нұсқама өткізу күні | Нұсқамаланушының т. а. ә. және лауазымы | Нұсқаулық түрі | Нұсқама жүргізген тұлғаның Т. А. Ә. және лауазымы | Нұсқау берушінің қолы | Нұсқама жүргізген адамның қолы |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
2 бөлім. Сабақтар
1. Сабақты өткізу күні.
2. Сабақтың тақырыбы.
3. Оқу сұрақтары.
4. Қатысқан қызметкерлердің саны.
5. Сабақты өткізген адамның қолы.