Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. "Қаржы нарығының жекелеген субъектілерінің бухгалтерлік есепті жүргізуі жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 1 шілдедегі № 68 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7121 болып тіркелген) мынадай толықтырулар енгізілсін:
көрсетілген қаулымен бекітілген қаржы нарығының жекелеген субъектілерінің бухгалтерлік есебін жүргізу жөніндегі нұсқаулық:
мынадай мазмұндағы 17, 18 және 19-тараулармен толықтырылсын:
"17-тарау. Негізгі құрал-жабдықтарды шағын және орта бизнеске арналған халықаралық стандартқа сәйкес есепке алу
158. Негізгі құрал-жабдықтарды сатып алу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
1) негізгі құрал-жабдықтар келген кезде:
Дт | 2410 | Негізгі құрал-жабдықтар |
Кт | 3310 | Жеткізушілерге және мердігерлерге қысқа мерзімді кредиторлық берешек; |
2) негізгі құрал-жабдықтарды төлеген кезде:
Дт | 3310 | Жеткізушілерге және мердігерлерге қысқа мерзімді кредиторлық берешек |
Кт | 1010 | Кассадағы ақша қаражаттары |
1030 | Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаттары. |
159. Негізгі құрал-жабдықтарды басқа негізгі құрал-жабдықтарға айырбастау жолымен сатып алу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
1) егер қабылданған объектінің әділ құны берілген объектінің құнына тең болған жағдайда:
Дт | 2410 | Негізгі құрал-жабдықтар (қабылданған объект) |
2420 | Негізгі құрал-жабдықтар амортизациясы | |
Кт | 2410 | Негізгі құрал-жабдықтар (берілген объект); |
2) егер қабылданған объектінің әділ құны берілген объектінің құнынан жоғары болса:
Дт | 2410 | Негізгі құрал-жабдықтар (қабылданған объект) |
2420 | Негізгі құрал-жабдықтар амортизациясы | |
1010 | Кассадағы ақша қаражаттары | |
1030 | Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаттары | |
Кт | 2410 | Негізгі құрал-жабдықтар (берілген объект) |
6210 | Активтерді шығынға жазудан кірістер; |
3) егер қабылданған объектінің әділ құны берілген объектінің құнынан төмен болса:
Дт | 2410 | Негізгі құрал-жабдықтар (қабылданған объект) |
2420 | Негізгі құрал-жабдықтар амортизациясы | |
7410 | Активтерді шығынға жазу бойынша шығыстар | |
Кт | 2410 | Негізгі құрал-жабдықтар (берілген объект) |
1010 | Кассадағы ақша қаражаттары | |
1030 | Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаттары. |
160. Негізгі құрал-жабдықтар бойынша амортизацияны есептеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт | 7490 01 | Пайдалану құқығы нысанындағы негізгі құрал-жабдықтардың және активтердің амортизациясы бойынша шығыстар |
Кт | 2420 | Негізгі құрал-жабдықтар амортизациясы. |
161. Объектінің немесе негізгі құрал-жабдықтар объектілері тобының құнсыздануы анықталған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
1) бастапқы құны бойынша есепке алу әдісін қолданған жағдайда:
Дт | 7420 | Активтердің құнсыздануынан болған шығыстар |
Кт | 2430 | Негізгі құрал-жабдықтар құнсыздануынан болған залал; |
2) қайта бағаланған құн бойынша есепке алу әдісі қолданылған жағдайда объектінің немесе негізгі құрал-жабдықтар объектілері тобының құнсыздануы қайта бағалау бойынша бұрын есептелген резервті ескере отырып жүзеге асырылады:
Дт | 7420 | Активтердің құнсыздануынан болған шығыстар |
5420 | Пайдалану құқығы нысанындағы негізгі құрал-жабдықтарды және активтерді қайта бағалау резерві | |
Кт | 2430 | Негізгі құрал-жабдықтар құнсыздануынан болған залал. |
162. Негізгі құрал-жабдықтарға қайта бағаланған құн бойынша есепке алу әдісі қолданылған жағдайда, негізгі құрал-жабдықтарды қайта бағалау мынадай бухгалтерлік жазбалармен жүзеге асырылады:
1) оң қайта бағалау жағдайында:
Дт | 2410 | Негізгі құрал-жабдықтар |
2420 | Негізгі құрал-жабдықтар амортизациясы | |
Кт | 5420 | Пайдалану құқығы нысанындағы негізгі құрал-жабдықтарды және активтерді қайта бағалау резерві; |
2) теріс қайта бағалау жағдайында:
Дт | 2420 | Негізгі құрал-жабдықтар амортизациясы |
5420 | Пайдалану құқығы нысанындағы негізгі құрал-жабдықтарды және активтерді қайта бағалау резерві | |
7420 | Активтердің құнсыздануынан болған шығыстар | |
Кт | 2410 | Негізгі құрал-жабдықтар. |
163. Негізгі құрал-жабдықтар объектілерін есептен шығару кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт | 2420 | Негізгі құрал-жабдықтар амортизациясы |
7410 | Активтерді шығынға жазу бойынша шығыстар | |
Кт | 2410 | Негізгі құрал-жабдықтар. |
18-тарау. Қорларды сатып алу және сату кезінде шағын және орта бизнеске арналған халықаралық стандартқа сәйкес есепке алу
164. Қорларды сатып алу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
1) қорлар келген кезде:
Дт | 1330 | Тауарлар |
Кт | 3310 | Жеткізушілерге және мердігерлерге қысқа мерзімді кредиторлық берешек; |
2) қорларды төлеген кезде:
Дт | 3310 | Жеткізушілерге және мердігерлерге қысқа мерзімді кредиторлық берешек |
Кт | 1010 | Кассадағы ақша қаражаттары |
1030 | Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаттары. |
165. Қорларды сату кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
1) сатудан түскен табысты тану кезінде:
Дт | 1210 | Сатып алушылардың және тапсырыс берушілердің қысқа мерзімді дебиторлық берешегі |
Кт | 6010 | Өнім өткізуден және қызмет көрсетуден кірістер; |
2) сатып алушылардан төлем алған кезде:
Дт | 1010 | Кассадағы ақша қаражаттары |
1030 | Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаттары | |
Кт | 1210 | Сатып алушылардың және тапсырыс берушілердің қысқа мерзімді дебиторлық берешегі; |
және бір мезгілде:
Дт | 7010 | Өткізілген өнімдердің және көрсетілген қызметтің өзіндік құны |
Кт | 1330 | Тауарлар. |
19-тарау. Жалақы және басқа да ақшалай төлемдерді төлеу жөніндегі операцияларды шағын және орта бизнеске арналған халықаралық стандартқа сәйкес есепке алу
166. Қызметкерге есеп беруге ақша қаражаттарын беру кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт | 1250 | Қызметкерлердің қысқа мерзімді дебиторлық берешегі |
Кт | 1010 | Кассадағы ақша қаражаттары |
1030 | Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаттары. |
167. Ұйымның ішкі құжаттарында белгіленген талаптарға сәйкес дайындалған растайтын құжаттардың негізінде қызметкердің берешегін есептен шығару бойынша мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт | 7210 | Әкімшілік шығыстар |
Кт | 1250 | Қызметкерлердің қысқа мерзімді дебиторлық берешегі. |
168. Ұйымның жалақысын есептеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
1) жалақыны есептеу сомасына:
Дт | 7210 | Әкімшілік шығыстар |
Кт | 3350 | Еңбекке ақы төлеу бойынша қысқа мерзімді берешек; |
2) жалақыдан жеке табыс салығын ұстау сомасына:
Дт | 3350 | Еңбекке ақы төлеу бойынша қысқа мерзімді берешек |
Кт | 3120 | Жеке табыс салығы; |
3) міндетті зейнетақы аударымдарын жалақыдан ұстап қалу сомасына:
Дт | 3350 | Еңбекке ақы төлеу бойынша қысқа мерзімді берешек |
Кт | 3220 | Зейнетақы аударымдары бойынша міндеттемелер; |
4) жалақыдан міндетті әлеуметтік аударымдарды есептеу сомасына:
Дт | 7220 01 | Әлеуметтік салық және әлеуметтік төлемдер бойынша шығыстар |
Кт | 3150 | Әлеуметтік салық (Міндетті әлеуметтік аударымдар); |
5) жалақыдан әлеуметтік салықты есептеу сомасына:
Дт | 7220 01 | Әлеуметтік салық және әлеуметтік төлемдер бойынша шығыстар |
Кт | 3150 | Әлеуметтік салық. |
169. Нақты жалақы төленген кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
Дт | 3350 | Еңбекке ақы төлеу бойынша қысқа мерзімді берешек |
Кт | 1010 | Кассадағы ақша қаражаттары |
1030 | Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаттары. |
170. Осы нұсқаулықтың 168-тармағына сәйкес ұсталған және есептелген салықтар мен бюджетке төленетін міндетті төлемдерді төлеу кезінде жалақы бойынша мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
1) жеке табыс салығын төлеу сомасына:
Дт | 3120 | Жеке табыс салығы |
Кт | 1030 | Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаттары; |
2) әлеуметтік салықты төлеу сомасына:
Дт | 3150 | Әлеуметтік салық |
Кт | 1030 | Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаттары; |
3) міндетті зейнетақы аударымдарын төлеу сомасына (әрбір қызметкер бойынша бөлгенде):
Дт | 3220 | Зейнетақы аударымдары бойынша міндеттемелер |
Кт | 1030 | Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаттары; |
4) міндетті зейнетақы аударымдарын төлеу сомасына (әрбір қызметкер бойынша бөлгенде):
Дт | 3150 | Әлеуметтік салық (Міндетті әлеуметтік аударымдар) |
Кт | 1030 | Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаттары.". |
2. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Бухгалтерлік есеп департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:
1) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;
2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;
3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.
3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.
4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
|
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің Төрағасы |
Т. Сулейменов |
