ИПС "Әділет"

МАЗМҰНЫ

Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша "тұқым шаруашылығы саласындағы уәкілеттік мемлекеттік орган", "тұқым шаруашылығы саласындағы уәкілеттік мемлекеттік органға", "тұқым шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік органды", "тұқым шаруашылығы саласындағы уәкілеттік мемлекеттік органның", "тұқым шаруашылығы саласындағы уәкілеттік мемлекеттік органдардың", "тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттік органмен" деген сөздер "уәкілеттік орган", "уәкілетті органға", "уәкілетті органды", "уәкілетті органның", "уәкілетті органдардың", "уәкілеттік органмен" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.
Ескерту. Заң жобасының бүкіл мәтіні бойынша "рұқсат етiлген" және "жіберілген" деген сөздер "ұсынылатын" деген сөзбен ауыстырылды - ҚР 27.11.2015 № 424-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Осы Заң тұқым шаруашылығы саласындағы қызметтi жүзеге асырудың құқықтық, экономикалық және ұйымдық негіздерiн белгiлейдi және тұқым шаруашылығы жүйесiнiң ұйымдастырылуы мен жұмыс iстеуi және ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң тұқымдарын өндiру, дайындау, өңдеу, сақтау, тасымалдау, сату мен пайдалану iсiн мемлекеттiк бақылау мәселелерiн реттеуге бағытталған.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

1) алып тасталды - ҚР 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен;

1-1) алып тасталды - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

2) аттестаттау - жеке және (немесе) заңды тұлғалардың тұқым шаруашылығы субъектiсiнiң мәртебесiне сәйкестiгiн анықтау (растау);

3) аттестаттау туралы куәлiк – мемлекеттiң тұқым шаруашылығы саласындағы аттестатталған субъектiлердiң қызметiн тануын айғақтайтын, өз құзыреті шегінде облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органы берген құжат;

4) ауыл шаруашылық өсiмдiктерi - дәндi, дәндi-бұршақтық, жармалық, азықтық, майлы, эфирлi-майлы, техникалық, көкөнiстiк, дәрi-дәрмектiк, гүлдiк, жемiстiк, жидектiк дақылдар, картоп, жүзiм;

5) байқаудан өткiзушi – ауданның, облыстық маңызы бар қаланың, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың тиісті жергiлiктi атқарушы органына ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң сорттық егiстерiн байқаудан өткiзу жөніндегі қызметтің басталғандығы туралы хабарлаған жеке тұлға;

6) бақылау сынақтары - ауыл шаруашылық өсiмдiгiнiң сорт белгiлерiнiң сақталуын және әр түрiнiң осы сортқа сәйкестiгiн анықтау;

7) бiрегей тұқымдар - ауыл шаруашылық өсiмдiгi сортының авторы, ол уәкiлдiк берген адам немесе сорттың оригинаторы өсiрiп шығарған және элиталық тұқымдарды өндiруге арналған тұқым;

8) бiрiншi, екiншi және үшiншi көбейтiлген тұқымдар - тұқымдар элитасының жылдар бойынша кейiннен өсiрiп-өндiрiлуi: бiрiншi жыл - бiрiншi көбейтiлген тұқым, екiншi жыл - екiншi көбейтiлген тұқым, үшiншi жыл - үшiншi көбейтiлген тұқым;

9) егiстердi байқаудан өткiзу - ауыл шаруашылық өсiмдiктерi егiстерiнiң сорттық сапаларын: сорттық тазалығын, сортқа тәндiлiгiн, арамшөптер басу, ауруға шалдығу және зиянкестерден бүлiну дәрежесiн анықтау;

10) жерге егiп бағалау - тұқымдардың белгiлi бiр түрге, сортқа жататындығы мен сорттық тазалығын оларды арнаулы учаскелерде егу және өсiмдiктер бойынша сорттық сапаларын кейiннен тексеру жолымен анықтау;

11) зертханалық сорттық сынақтар - тұқымдардың белгiлi бiр сортқа тиiстiлiгiн белгiлеу және зертханалық талдау жүргiзу жолымен тұқымдардың сорттық тазалығын анықтау;

12) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

12-1) Ауыл шаруашылығы дақылдарының сортын сынау жөніндегі мемлекеттік комиссия - өсімдік сорттарының патент қабілеттілігін және шаруашылыққа пайдалылығын сараптамадан өткізуді және сынауды жүзеге асыратын, уәкілеттік органның қарауындағы ұйым;

13) сорт ауыстыру - тұқым өсiрушiлердiң өндiрiсте егiлiп жүрген ескi сорттарды неғұрлым шығымды немесе ауыстырылатын сорттан шаруашылық-бағалылық белгiлерi мен қасиеттерi жағынан артық жаңа, пайдалануға ұсынылатын сорттармен ауыстыруы;

14) сорт жаңарту - өндiрiсте пайдалану кезiнде сорттық және биологиялық сапасы нашарлаған тұқымдарды сол сорттың жақсы тұқымдарымен ауыстыру;

15) сортқа тәндiлiк - айқас тозаңдандырылатын ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң сорттық тазалығының көрсеткiшi;

16) сорт оригинаторы - сорттың сақталуын қамтамасыз ететiн жеке немесе заңды тұлға;

17) сорттық бақылау - ауыл шаруашылық өсiмдiктерi егiстерiнiң сорттық тазалығын анықтау және тұқымдардың белгiлi бiр сортқа жататындығын белгiлеу жөнiндегi iс-шаралардың жүзеге асырылуын бақылау;

18) сорттық сынақ - селекциялық жетістіктің патент қабiлеттiлiгi мен шаруашылықта пайдалылығын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен жүргiзiлетiн сараптамадан және сынақтан өткізу;

19) сорттық тазалық - негiзгi сорт өсiмдiктерiнiң немесе сабақтарының осы ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң немесе сабақтарының жалпы санына проценттiк қатынасы;

20) суперэлиталық тұқымдар - бiрегей тұқымдарға жататын, өсiрiп-өндiру көшеттiгінің өнiмiнен алынған, ұлттық стандарттар мен тұқым шаруашылығы саласындағы өзге де нормативтiк құжаттардың талаптарына сай келетiн және элиталық тұқымдарды өндiруге арналған тұқымдар;

20-1) тұқымға арналған аттестат – бірегей және элиталық тұқымдардың сұрыптық және егістік сапасын растайтын құжат;

21) тұқымдар - өсiмдiктердiң сортын молықтыру үшiн пайдаланылатын генеративтiк және вегетативтiк органдары: тұқымның өзi, жемiстер, күрделi жемiстердiң бөлiгi, қосалқы жемiс, масақтар, көшеттер, жуашық, түйнек, қалемшелер, түзушi ұлпалар және басқалар;

22) тұқымдардың кондициялылығы - тұқымдардың тұқым шаруашылығы саласындағы ұлттық стандарттар мен өзге де нормативтiк құжаттардың талаптарына сәйкестiгi;

23) тұқымдардың сорттық сапасы - тұқымдардың ауыл шаруашылық өсiмдiгiнiң белгiлi бiр сортына жататындығын сипаттайтын белгiлер жиынтығы;

24) тұқымдар тобы – тиiстi құжатпен (байқаудан өткiзу актiсiмен, тұқым аттестатымен, тұқым куәлiгімен, тұқымдардың кондициялығы туралы куәлiкпен, тұқымдарға талдау жасау нәтижесiмен, карантиндiк сертификатпен, фитосанитариялық сертификатпен) расталған, шығу тегi мен сапасы жағынан бiртектес тұқымдардың белгiлi бiр мөлшерi;

25) тұқымдық бақылау - тұқымның егу сапасын анықтау жөнiндегi iс-шаралардың жүзеге асырылуын, Қазақстан Республикасының заңнамасы талаптарының сақталуын бақылау;

26) тұқым куәлiгi - тұқымдардың алғашқы және одан кейiнгi көбейтiлуiнiң сорттық және егу сапасын растайтын құжат;

27) тұқымның егу сапасы - тұқымдардың егуге (отырғызуға) жарамдылық дәрежесiн сипаттайтын сапа көрсеткiштерiнiң жиынтығы;

28) тұқым өндiрушiлер - осы Заңға сәйкес тұқым шаруашылығы саласындағы қызметтi жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар;

29) тұқым өсiру шаруашылығы - облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органы аттестаттаған, бiрiншi, екiншi және үшiншi көбейтiлген тұқымдарды өндiру мен сатуды жүзеге асыратын шаруашылық жүргiзушi субъект;

29-1) тұқым өткізуші - облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органы аттестаттаған, ауыл шаруашылығы өсімдіктері тұқымдарының партияларын өткізу және (немесе) тұқым несиесін беру жөніндегі қызметті жүзеге асырушы жеке немесе заңды тұлға;

30) тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертхана – тұқымдардың сорттық және егу сапасының тұқым шаруашылығы саласындағы ұлттық стандарттар мен өзге де нормативтiк құжаттардың талаптарына сәйкестiгiне зерттеулер жүргiзу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын және белгіленген тәртіппен аккредиттелген заңды тұлға;

31) тұқым сараптамасы – тұқымдардың сұрыптық және егістік сапаларының тұқым шаруашылығы саласындағы техникалық регламенттердiң және стандарттау жөнiндегi құжаттардың талаптарына сәйкестiгiн анықтау жөнiндегi iс-шаралар кешенi;

32) тұқым сарапшысы – ауданның, облыстық маңызы бар қаланың, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың тиісті жергiлiктi атқарушы органына тұқымдардың сорттық және егістік сапасына сараптама жүргізу жөніндегі қызметтің басталғандығы туралы хабарлаған, тұқым сапасына сараптама жасау жөніндегі зертхана маманы;

33) тұқым шаруашылығы - тұқымдарды өндiру, дайындау, өңдеу, сақтау, тасымалдау, сату және пайдалану жөнiндегi iс-шаралар кешенiн қамтитын қызмет, сондай-ақ мемлекеттiк бақылау, оның iшiнде сорттық және тұқымдық бақылау;

34) тұқым шаруашылығы жөніндегі мемлекеттік инспектор – жергілікті атқарушы органның тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамы;

35) тұқым шаруашылығының схемасы - көшеттiктер мен тұқымдық егiстiктердiң өзара байланысты топтары, оларда белгiлi бiр реттiлiкпен, сұрыптау және өсiрiп-өндiру жолымен сортты молықтыру процесi жүзеге асырылады;

36) тұқым шаруашылығы саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган (бұдан әрi – уәкiлеттi орган) – тұқым шаруашылығы саласындағы басшылықты және салааралық үйлестiруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

37) элиталық тұқымдар - ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң бiрегей немесе суперэлиталық тұқымнан алынған және Қазақстан Республикасының тұқым шаруашылығы туралы заңнамасының талаптарына сай келетiн тұқымдары;

38) элиталық тұқым өсiру шаруашылығы - облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органы аттестаттаған, элиталық тұқымдарды өндiру мен сатуды жүзеге асыратын шаруашылық жүргiзушi субъект.

Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2006.12.29 № 209, өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Тұқым шаруашылығы саласындағы объектiлер мен субъектiлер

1. Тұқым шаруашылығы саласындағы объектiлерге:

сорт (өскiн, топ, будан, жеке түр, аралас сорттар);

тұқымдар;

тұқымдық және тұқым өcipy егiстерi мен екпелерi жатады.

2. Тұқым шаруашылығы саласындағы субъектiлерге:

сорттың авторы;

сорттың оригинаторы;

тұқым өндiрушiлер;

тұқымдарды сату құқығынсыз үй жанындағы, бау-бақ, саяжай және бақша учаскелерiнде пайдалану үшiн тұқым өндiрумен шұғылданатан жеке адамдарды қоспағанда, тұқымдарды тұтынушылар;

тұқымдардың сорттық және егу сапасын анықтау бойынша қызмет көрсететiн жеке және (немесе) заңды тұлғалар;

тұқым өткізушілер;

Ауыл шаруашылығы дақылдарының сорт сынағын өткізу жөніндегі мемлекеттік комиссия жатады.

Ескерту. 2-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-бап. Қазақстан Республикасының тұқым шаруашылығы туралы заңдары

1. Қазақстан Республикасының тұқым шаруашылығы туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленсе, халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

2-тарау. Тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттік реттеу мен
басқару

4-бап. Тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттiк реттеу

Тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттiк реттеу:

1) мыналарды:

тұқым шаруашылығы субъектілерін алғашқы аттестаттауды;

аттестаттау туралы куәліктің қолданылу мерзімі өткеннен кейін тұқым шаруашылығы субъектілерін:

бірегей тұқым өндірушілерді - бес жылда бір рет;

элиталы тұқым өсіру шаруашылықтарын - үш жылда бір рет;

тұқым өсіру шаруашылықтарын - үш жылда бір рет;

тұқым өткізушілерді - екі жылда бір рет;

тұқым шаруашылығы субъектілерін біліктілік талаптарына сәйкестігі нысанасына аттестаттаудан кейін жыл сайын зерттеп-тексеруді қамтитын тұқым шаруашылығы субъектілерін аттестаттау;

1-1) ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң сұрыптық егiстерiн байқаудан өткiзу және тұқымдардың сорттық және егістік сапасына сараптама жүргізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын байқаудан өткізушілер мен тұқым сарапшыларын есепке алу;

2) Қазақстан Республикасында пайдалануға ұсынылатын Селекциялық жетiстiктердiң мемлекеттiк тiзiлiмiн және ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің перспективалы сорттарының тізбесін жүргiзу;

3) тұқымның сорттық және егу сапасына мiндеттi сараптама жасау;

4) тұқым шаруашылығы саласында мемлекеттiк бақылау жүргiзу;

5) рұқсаттық бақылау;

6) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тұқым шаруашылығы және селекция саласында ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң тектiк қорын сақтау, дамыту және пайдалану жөнiндегi iргелi және қолданбалы сипаттағы ғылыми зерттеулер жүргiзу;

7) Қазақстан Республикасында пайдалануға ұсынылатын бiрегей және асыл тұқымдар сұрыптары өндірісін, өткізуді және сатып алуды субсидиялау;

8) ауыл шаруашылық өсiмдiктерiн сорттық сынақтан өткiзудi, тұқымдардың, соның iшiнде отандық ауыл шаруашылығы тауар өндiрушiлерiнiң егуiне арналған тұқымдардың сорттық және егiстiк сапасының сараптамасын мемлекеттiк қамтамасыз ету;

9) алып тасталды - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

10) тұқым шаруашылығы саласындағы инвестициялық, кредиттiк саясатты қалыптастыру;

11) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру кезiнде тұқым шаруашылығы субъектiлерiнiң мүдделерiн құқықтық жағынан қорғау;

12) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

13) алып тасталды

14) техникалық реттеу - саласындағы қауiпсiздiктi (бұдан әрi - қауiпсiздiк) қамтамасыз ету;

15) тұқым шаруашылығы саласында қауiпсiздiкке қатысты тұтынушыларды жаңылыстыруға әкелетiн әрекеттердiң алдын алу арқылы жүзеге асырылады.

Ескерту. 4-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (2005.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.12.29 № 209, 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.15 № 461-IV (2012.01.30 бастап қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң тұқым шаруашылығы саласындағы құзыретi

Қазақстан Республикасының Үкiметi:

1) тұқым шаруашылығы саласында мемлекеттiк саясаттың негiзгi бағыттарын әзiрлейдi;

2) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

3) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

4) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

5) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

6) тұқым шаруашылығы саласындағы, оның iшiнде тұқымдардың экспорты және импорты мәселелерi бойынша үкiметаралық келiсiмдерді жасасады;

7) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

7-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

8) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

9) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

10) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

11) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

12) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

13) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

14) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (2005.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.12.29 № 209, 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Уәкілетті органның құзыретi

1. Уәкілеттік орган:

1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

1-1) тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастырады және іске асырады;

1-2) тұқым шаруашылығы саласында жергілікті атқарушы органдарды үйлестіруді және оларға әдістемелік басшылық жасауды жүзеге асырады;

2) селекция, сортты сынақтан өткiзу және тұқым шаруашылығы жөнiндегi ғылыми-техникалық бағдарламаларды әзiрлейдi және iске асырады;

3) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4) алып тасталды - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

5) Қазақстан Республикасында пайдалануға ұсынылатын ауыл шаруашылық өсiмдiктерi сорттарының тұқымдарын өндiру және сату көлемiне болжам жасайды;

6) бiрегей және элиталық тұқымдар, бiрiншi, екiншi және үшiншi көбейтiлген тұқым өндiрушiлердi, тұқым өткізушілерді аттестаттау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

7) алынып тасталды - 2006.01.10 № 116 Заңымен.

7-1) патент қабілеттілігі мен шаруашылықта пайдалылығы мемлекеттік сынақтың немесе өтініш берушінің деректері бойынша бағаланатын өсімдіктердің тектері мен түрлерінің тізбесін әзірлейді және бекітеді;

7-2) мыналарды:

Қазақстан Республикасында пайдалануға ұсынылатын Селекциялық жетістіктердің мемлекеттік тізілімін жүргізу тәртібін;

ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің сорт сынағы мәселелері жөніндегі республикалық комиссия туралы ережені;

ауыл шаруашылығы өсімдіктеріне сорт сынағын жүргізудің әдістемесін;

тұқым шаруашылығының аттестатталған субъектілері үшін субсидиялауға жататын бірегей тұқымдарды өндіруге және элиталық тұқымдарды өткізуге жыл сайын квота белгілеудің тәртібін;

сортты егiстердi байқаудан өткiзу тәртібін бекітеді;

8) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8-1) сұрыптық және тұқымдық бақылауды, жерге егiп бағалауды, зертханалық сұрыптық сынақтардан өткiзудi, тұқым сапасына сараптама жасауды жүзеге асыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

8-2) тұқым шаруашылығын мемлекеттік қолдаудың бағыттарын, тұқымдары бюджет қаражаты есебінен субсидиялануға жататын ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тізбесін және оларға бөлінетін субсидиялардың нормативтерін айқындайды;

8-3) тұқым шаруашылығын дамытуды субсидиялау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

8-4) ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiн сұрыптық сынақтан өткiзу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

8-5) алып тасталды - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

8-6) тұқымдардың, оның iшiнде отандық ауыл шаруашылығы тауар өндiрушiлерiнiң егуiне арналған тұқымдардың сұрыптық және егiстiк сапасына сараптама жүргізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

9) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10) алып тасталды

11) сортты сынақтан өткiзу мен тұқым шаруашылығы мәселелерi бойынша нормативтiк құқықтық актiлердi және тұқымға арналған құжаттаманың нысандарын әзiрлейдi және бекiтедi;

11-1) алып тасталды - ҚР 27.11.2015 № 424-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі;

12) құзыреті шегінде стандарттау жөніндегі құжаттардың жобаларын қарайды, сондай-ақ стандарттау саласындағы уәкілетті органға ұлттық, мемлекетаралық стандарттарды, ұлттық техникалық-экономикалық ақпарат сыныптауыштарын және стандарттау жөніндегі ұсынымдарды әзірлеу, өзгерістер енгізу, қайта қарау және күшін жою жөнінде ұсыныстар енгізеді;

13) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

13-1) табиғи-климаттық жағдайлар бойынша қолайсыз жылдарда облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергiлiктi атқарушы органдарының өтiнiштерi негiзiнде тұқым шаруашылығы саласындағы ұлттық стандарттарда және стандарттау жөніндегі өзге де құжаттарда белгiленген тұқым сапасының көрсеткiштерiн бiр жылдан аспайтын мерзімге төмендетуді келіседі;

14) бастапқы, элиталық және өнеркәсiптiк (жаппай) тұқым шаруашылығын жүргiзудiң схемалары мен әдiстерiн әзiрлейдi және бекiтедi;

15) отандық және шетелдiк селекция сорттарына мемлекеттiк сынақ ұйымдастырады;

16) уәкілеттік орган бекіткен сорттар оригинаторларын тіркеу ережелеріне сәйкес сорттар оригинаторларын тіркейді;

17) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

18) республиканың тұқым ресурстарының мониторингiн жүзеге асырады;

19) өз құзыретi шегiнде селекция және тұқым шаруашылығы жөнiнде халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады;

20) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

21) Қазақстан Республикасында пайдалануға ұсынылатын Селекциялық жетiстiктердiң мемлекеттiк тiзiлiмiн және ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң перспективалы сорттарының тiзбесiн бекiтедi;

22) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

23) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

24) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

25) алып тасталды

26) ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тұқым шаруашылығы саласындағы қажетті ақпаратты жергілікті атқарушы органдардан сұратады;

27) республика бойынша тұқымдар балансын жасайды;

28) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

29) патент беруге арналған қорытындысымен қоса сорт сипаттамасының, сорттың патент қабілеттілігі туралы қорытындының нысандарын белгілейді;

30) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

31) Қазақстан Республикасының тұқым шаруашылығы туралы заңнамасының талаптарын бұзуды жою туралы нұсқаманың, әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманың, әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша қаулының нысандарын бекітеді;

31-1) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

31-2) сұрып сынағын өткізу саласындағы мемлекеттік мекемелер өндіретін және (немесе) өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағасын белгілейді;

32) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

2. Уәкілеттік орган өз қызметiн аумақтық органдар арқылы жүзеге асырады.

Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.10 № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.12.29 № 209, 2009.07.17 № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.03.19 № 258-IV, 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.11.2015 № 424-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-1-бап. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергілікті атқарушы органдарының құзыреті

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергілікті атқарушы органдары:

1) тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

2) тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асырады;

3) уәкілетті органның қарауына элиталық тұқым өсіру шаруашылықтарының элиталық тұқымдарды өндіру мен өткізу көлемі жөнінде ұсыныстар енгізеді;

4) тұқым шаруашылығы субъектілеріне уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен тиісті куәлік бере отырып, оларды аттестаттауды жүргізеді;

5) рұқсаттар мен хабарламалардың мемлекеттік электрондық тізілімін жүргізеді;

6) облыс, республикалық маңызы бар қала және астана бойынша тұқымдар баланстарын жасайды;

7) ауыл шаруашылығы саласындағы уәкілетті органға ауыл шаруашылығы дақылдарының тұқым шаруашылығы саласындағы қажетті ақпарат беруді қамтамасыз етеді;

8) құзыреті шегінде ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілердің сақтық және ауыспалы тұқым қорларын қалыптастыруына жәрдемдеседі;

9) бастапқы, элиталық тұқым шаруашылығын жүргізу және ауыл шаруашылығы дақылдарының тұқымдарын жаппай көбейту схемалары мен әдістері бойынша ұсыныстар енгізеді;

10) сұрыптық және тұқымдық бақылауды жүзеге асыру, сұрыптық егiстіктердi байқаудан өткiзуді, жерге егiп бағалауды, зертханалық сұрыптық сынақтарды, тұқым сапасына сараптама жүргізу тәртібінің орындалуын бақылауды жүзеге асырады;

10-1) алып тасталды - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

10-2) тиісті аумақта тұқым ресурстарының мониторингін жүзеге асырады;

11) осы Заңның 6-1-бабының 12) тармақшасына сәйкес айқындалатын квоталар шегінде субсидиялауға жататын тұқымдарды өткізудің шекті бағасын белгілейді;

12) субсидиялауға жататын тұқымдардың әрбір түрі бойынша жыл сайынғы квоталарды:

тұқым шаруашылығы саласында аттестатталған әрбір субъект үшін – бірегей тұқымдар бойынша;

әрбір әкімшілік-аумақтық бірлік үшін элиталық тұқымдар бойынша айқындайды;

13) субсидияланған бiрегей және элиталық тұқымдардың мақсатты пайдаланылуын бақылайды;

14) байқаудан өткiзушiлер мен тұқым сарапшылары кадрларын даярлауды және олардың бiлiктiлiгiн арттыруды ұйымдастырады;

15) ауыл шаруашылығы өсiмдiктерi тұқымдарының сұрыптық және егістік сапасына сараптама жүргiзу жөнiндегi нормативтiк құқықтық актiлердiң сақталуына бақылауды жүзеге асырады;

16) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

17) тұқым шаруашылығы жөнiндегi мемлекеттiк инспектордың ұсынысы негізінде:

субъектiнiң тұқым шаруашылығы саласындағы қызметтi жүзеге асыруға құқығын куәландыратын аттестаттау туралы куәлігінің қолданысын;

тұқымдардың сұрыптық және егістік сапаларына сараптама жүргiзу жөніндегі қызметті тоқтата тұрады;

18) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 6-1-баппен толықтырылды - ҚР 2006.01.10 № 116 (01.01.2006 қолданысқа енгiзiледi) Заңымен; жаңа редакцияда - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгерістер енгізілді - ҚР 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.11.2015 № 424-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-бап. <*>

Ескерту. 7-бап алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 Заңымен (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi).

8-бап. Тұқым шаруашылығы жөніндегі мемлекеттiк инспекторлар және олардың өкiлеттiктерi

Ескерту. 8-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Облыс, республикалық маңызы бар қала және астана әкімдері Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердің тиiстi лауазымдарына "Тұқым шаруашылығы жөнiндегi мемлекеттiк инспектор" деген қосымша арнаулы атау беруге құқылы.

2. Тұқым шаруашылығы жөніндегі мемлекеттiк инспекторлардың:

1) тұқым шаруашылығы субъектілерінің уәкілеттік орган бекіткен бастапқы, элиталық және өнеркәсіптік (жаппай) тұқым шаруашылығын жүргізудің схемалары мен әдістерін, тұқым шаруашылығы саласындағы әдістемелік және технологиялық талаптарды сақтауына мемлекеттік бақылауды, оның ішінде сорттық және тұқымдық бақылауды жүзеге асыруға;

2) Қазақстан Республикасының тұқым шаруашылығы туралы заңнамасының сақталуы тұрғысынан мемлекеттік бақылау мақсатында тұқым шаруашылығының субъектілеріне баруға және олардан Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тұқым шаруашылығы саласындағы қызметті жүзеге асыру мәселелері бойынша ақпарат алуға;

3) аттестатталған тұқым шаруашылығы субъектiлерi көрсететiн қызметтердiң сапасын тексеруге;

4) аттестатталған тұқым өндiрушiлердiң қызметiне олардың бiлiктiлiк талаптарына сәйкестiгi нысанында инспекция жүргiзудi жүзеге асыруға;

5) тұқым шаруашылығы саласында қызметтi жүзеге асыру кезiнде Қазақстан Республикасының тұқым шаруашылығы туралы заңнамасының бұзылғаны туралы нұсқама беруге және әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы хаттамалар жасауға;

6) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органына:

тұқымдардың сұрыптық және егістік сапаларына сараптама жүргiзу жөніндегі қызметті тоқтата тұру туралы ұсыныстар енгiзуге;

7) тұқым сапасына мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыру үшiн тұқым топтарынан сынамалар iрiктеп алуға;

8) субсидия бөлiнген тұқымның нысаналы пайдаланылуын бақылауды жүзеге асыруға құқығы бар.

9) алып тасталды

Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (2005.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.10. № 116 (2006.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2009.07.17. № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

9-бап. Тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттiк бақылау

1. Тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттiк бақылауды тұқым шаруашылығы жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлар жүзеге асырады және ол Қазақстан Республикасының тұқым шаруашылығы туралы заңнамасының, тұқым шаруашылығы саласындағы ұлттық стандарттар мен өзге де нормативтiк құжаттардың сақталуын қамтамасыз етуге бағытталған.

2. Тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттiк бақылау:

1) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

2) сорттық және тұқымдық бақылауды;

3) аттестатталған тұқым шаруашылығы субъектiлерiнiң қызметiн олардың уәкілетті орган бекіткен рұқсат беру талаптарына сәйкестігі тұрғысынан бақылауды;

4) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

5) ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң сорттарын мемлекеттiк сынауды бақылау.

3. Сорттық және тұқымдық бақылау:

1) тұқымдарды өндіру, дайындау, өңдеу, сақтау, өткізу, тасымалдау және пайдалану жөніндегі іс-шаралардың жүзеге асырылуын мынадай:

тұқым себу;

ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң вегетациясы;

жинау;

тұқым құю;

тұқым сақтау;

өткiзу (тұқымдардың өткiзуге дайындалған және өткiзiлген партияларын, оның iшiнде экспорт және импорт кезiнде, олардың сапасының растаушы құжаттарға сәйкестiгiне тексеру) кезеңдерiнде тұқым шаруашылығы ережелерi мен нормаларын сақтау нысанында бақылауды қамтиды.

Белгiленген тәртiппен аттестатталған тұқым өндiрушiлердiң тұқым өндiруiн бақылау, ол мынадай кезеңдердi қамтиды:

тұқым себуге дайындалған егiстiктердi тексеру - тұқым себудiң алдында жылына бiр рет;

вегетация кезеңiнде сорттық егiстердi тексеру - жылына үш рет;

сорттық және гибридтiк егiстердi байқау және егiстiк зерттеудi бақылау - байқау кезеңiнде бiр рет;

тұқымдарды жинау (жинап алу), тасымалдау, өңдеу (тазарту) және сақтауды, тұқым қоймаларының дайындығын бақылау - бақылаудың әрбiр түрi бойынша жылына екi рет.

2) тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханалардың тұқымдардың сорттық және егу сапасына сараптама жүргiзуiн, олардың тұқым шаруашылығы саласындағы нормативтiк құқықтық актiлер мен стандарттау жөніндегі құжаттарды сақтауын:

тұқым сапасын сараптау кезеңiнде жылына екi рет, сондай-ақ бақылау тәртiбiмен тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi қызметтердi мемлекеттiк сатып алуды жүзеге асыру кезiнде;

тұқым өндiрушiлерге шағым жасалған, сондай-ақ тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханалар берген тұқымдардың сорттық және егу сапасына зерттеулердің нәтижелерiмен келiспеген жағдайлардағы бақылауды;

3) байқаудан өткізу кезеңінде байқаудан өткізушілердің жұмысын, сондай-ақ тұқым өндірушілердің осы Заңның 14-бабы 2-тармағының нормаларын сақтау нысанасына оларды тексеруді;

4) тұқым шаруашылығы субъектiлерiнiң тұқым шаруашылығы саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердi, стандарттау жөніндегі құжаттарды және өзге де нормативтік құжаттарды сақтауын бақылауды қамтиды.

4. Тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттік бақылау Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес тексеру және бақылау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау нысанында жүзеге асырылады.

5. Алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. 9-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.01.31. № 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.17. № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-бап. Тұқым шаруашылығы субъектiлерiн аттестаттау

1. Мыналар:

1) алып тасталды - ҚР 29.03.2016 № 479-V Заңымен (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі).

2) бiрегей және элиталық тұқымдарды өндiрушiлер;

3) сатуға арналған бiрiншi, екiншi, үшiншi көбейтiлген тұқымдарды өндiрушiлер;

5) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

6) тұқым өткізушілер аттестатталуға жатады.

2. Аттестаттау мерзiмi бiткеннен кейiн тұқым шаруашылығының субъектiлерi қайта аттестаттаудан өтуге мiндеттi.

Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.01.10 № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. Тұқым шаруашылығын ұйымдастыру

11-бап. Тұқым шаруашылығы жүйесi

1. Ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң тұқым шаруашылығы жүйесi - сорт алмастыру және сорт жаңарту мақсаты үшiн сорттардың шығарылуын, мемлекеттiк сорттық сынағын, жаппай көбейтiлуiн, тұқымдардың өндiрiлуiн, дайындалуын, өңделуiн, сақталуын, тасымалдануын, сатылуы мен пайдаланылуын, сорттық егiстердi байқаудан өткiзудi, тұқым сапасына сараптама жасауды, мемлекеттiк сорттық және тұқымдық бақылауды қамтамасыз ететiн, функционалдық жағынан өзара байланысты мемлекеттiк органдардың, ғылыми ұйымдардың, тұқым шаруашылығы субъектiлерiнiң жиынтығы.

2. Ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң тұқым шаруашылығы жүйесiне:

1) уәкілеттік орган мен оның аумақтық органдары;

1-1) облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті атқарушы органдары;

2) тұқым өндiру, дайындау, өңдеу, сақтау, сату және тасымалдау жөнiндегi қызметтi жүзеге асыратын аттестатталған жеке және заңды тұлғалар;

3) тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханалар кіреді.

Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. <*>

Ескерту. 12-бап алып тасталды – ҚР 2004.12.20. № 13 Заңымен (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi).

4-тарау. Тұқымдарды өндіру, дайындау, өңдеу, сақтау, тасымалдау, сату және пайдалану

13-бап. Тұқымдарды өндiру мен пайдалануға қойылатын талаптар

1. Ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң тұқымдары:

1) карантиндiк объектiлерден ауру жұққызған болса;

2) осы Заңда белгiленген тәртiппен егу сапасына сараптамадан өтпесе;

3) гендік инженерия (генетикалық жағынан түрлендірілу) негізінде алынса, оларды өткізуге және егу (отырғызу) үшiн пайдалануға тыйым салынады.

2. Сұрыптық және егу сапалары бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмейтiн тұқымдарды өткізуге, сондай-ақ егу (отырғызу) үшiн пайдалануға тыйым салынады.

2-1. Тұқым шаруашылығы саласындағы ұлттық стандарттардың және стандарттау жөніндегі өзге де құжаттардың талаптарына сәйкес келмейтiн тұқымдарды егу (отырғызу) үшiн өткiзуге және пайдалануға жол берiлмейдi.

2-2. Осы Заңның 6-бабы 1-тармағының 13-1) тармақшасына сәйкес уәкілетті органмен келісу бойынша тұқым шаруашылығы саласындағы ұлттық стандарттарда және стандарттау жөніндегі өзге де құжаттарда белгіленген көрсеткіштерге қарағанда сапа көрсеткіштері төмендетілген ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тұқымдарын өткізуге және егу (отырғызу) үшін пайдалануға жол беріледі.

3. Алып тасталды - ҚР 27.11.2015 № 424-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4. Алып тасталды - ҚР 27.11.2015 № 424-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Осы Заңда белгіленген тәртіппен аттестатталмаған жеке және заңды тұлғалар тұқымдарды өткізу құқығынсыз өз қажеттіліктері үшін ғана өндіру мен пайдалануды жүзеге асыра алады.

Ескерту. 13-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.12.29 № 209, 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.07.15 № 461-IV (2012.01.30 бастап қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.11.2015 № 424-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Тұқым өндiрушiлердiң құқықтары мен мiндеттерi

1. Тұқым өндiрушiлер тұқым өндiру көлемдерiн өз бетiнше айқындауға құқылы.

2. Тұқым өндiрушiлер:

1) уәкілеттік орган бекiткен технологиялық талаптарды, өндiрiс схемаларын, тұқымды сақтау және сату ережелерiн сақтауға, олардың саны мен сапасы жағынан сақталуын қамтамасыз етуге;

2) алып тасталды - ҚР 27.11.2015 № 424-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі;

3) элиталық тұқымдарды алдағы уақытта сату, соның iшiнде мемлекеттен тыс жерлерге сату мақсатымен оларды өндiру кезiнде бiрегей тұқым сорттарын және будандардың шыққан тегiнiң нысандарын сатып алуға;

4) тұқымдарды сату кезiнде олардың сорттық және егу сапасын, сондай-ақ сорттың сипаттамасын (суреттемесiн) растайтын құжаттарды табыс етуге;

5) уәкілеттік орган белгiлеген тәртiппен сорттық егiстерге байқау өткiзуге;

6) сатуға, егу үшiн пайдалану мен сақтық және ауыспалы қорлар жасауға арналған тұқымдардың егу сапасына сараптама жүргiзуге;

7) егiстi (отырғызылған екпелердi), аумақтарды, тұқым тазалағыш машиналар мен механизмдердi, қоймаларды карантиндiк объектiлердi анықтау үшiн үнемi тексерiп отыруды қамтамасыз етуге және оларға қарсы күрес жөніндегі іс-шараларды жүргізуге;

8) өз қаражаты есебiнен ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң сақтық және ауыспалы қорларын құруға;

9) алып тасталды - 2009.07.17. № 188-IV Заңымен;

10) уәкілеттік орган белгiленген тәртiп пен мерзiмде сорттың жаңартылуын және сорттың алмастырылуын жүргiзуге;

11) сатылуға тиiстi тұқымның тұқым құжатында көрсетiлген сорттық және егу сапасына сәйкестiгiне кепiлдiк беруге;

12) сатылған және өз қажетiне пайдаланылған тұқымдардың мөлшерiне, шыққан тегiне, олардың сорттық және егу сапасына есеп жүргiзуге мiндеттi.

Ескерту. 14-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.07.17 № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.07.15 № 461-IV (2012.01.30 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 27.11.2015 № 424-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-1-бап. Ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң сорттық егiстерiн байқаудан өткiзу және тұқымдардың сорттық және егістік сапасына сараптама жасау жөніндегі қызметке қойылатын талаптар

1. Жеке тұлғалар ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң сорттық егiстерiн байқаудан өткізу жөніндегі қызметті және тұқымдардың сорттық және егістік сапасына сараптаманы жүзеге асыру үшін хабарламамен бірге:

1) байқаудан өткізушілер үшін – агрономия, жеміс-көкөніс шаруашылығы, топырақтану және агрохимия, өсімдіктерді қорғау және олардың карантині, тұқым сарапшылары үшін – агрономия, жеміс-көкөніс шаруашылығы, қайта өңдеу өндірістерінің технологиясы (ауыл шаруашылығы), стандарттау және сертификаттау (ауыл шаруашылығы) мамандықтары бойынша жоғары немесе орта білімнен кейінгі білімінің бар екенін;

2) арнайы даярлықтан өткендігін (байқаудан өткізушілер үшін – байқаудан өткізушілер курстары);

3) тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханадағы (тұқым сарапшылары үшін) жұмысы немесе тағылымдамасы (кемінде екі ай) туралы мәліметтерді растайтын құжаттардың көшірмелерін ұсынады.

2. Байқаудан өткізушілер және (немесе) тұқым сарапшылары мынадай талаптарға сай болуға тиіс:

1) байқаудан өткізушілер үшін:

агрономия, жеміс-көкөніс шаруашылығы, топырақтану және агрохимия, өсімдіктерді қорғау және олардың карантині мамандықтары бойынша жоғары немесе орта білімнен кейінгі білімінің;

арнайы даярлығы (байқаудан өткізушілер курстары) туралы құжаттың болуы;

2) тұқым сарапшылары үшін:

агрономия, жеміс-көкөніс шаруашылығы, қайта өңдеу өндірістерінің технологиясы (ауыл шаруашылығы), стандарттау және сертификаттау (ауыл шаруашылығы) мамандықтары бойынша жоғары немесе орта білімнен кейінгі білімінің;

тұқым сапасына және екпе материалына сараптама жасау жөнiндегi зертханадағы жұмысы немесе тағылымдамасы (кемінде екі ай) туралы құжаттың болуы.

Ескерту. 4-тарау 14-1-баппен толықтырылды - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15-бап. Ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң тұқымдарын өндiруге арналған агроэкологиялық аймақтар

Ескерту. 15-бап алынып тасталды - ҚР 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

16-бап. Тұқым топтарын сату мен тасымалдау

1. Тұқым топтарын сату мен тасымалдау Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

2. Тұқым топтарын сатқан және тасымалдаған кезде олар ыдысқа салынған (буып-түйiлген) немесе ыдысқа салынбаған (үйiлген) күйде болуы мүмкiн.

3. Тұқым топтарын ыдысқа салынған (буып-түйiлген) күйiнде сатқан және тасымалдаған кезде олардың ыдыстары мен бумаларында белгiленген нысанда этикетка болуға тиiс.

4. Бiрегей және элиталық тұқымдарды ыдысқа салынған (буып-түйiлген) күйде ғана сату мен тасымалдауға рұқсат етiледi.

5. Тұқымдарды ыдысқа салынбаған (үйiлген) күйiнде сатқан және тасымалдаған кезде осы тұқым топтарына тұқымдардың әрбiр тобы сортының атауы, тұқымдардың өсiрiлген жерi мен сапасы туралы деректер көрсетiлген iлеспе құжаттарды ресiмдеу талап етiледi.

6. Химиялық және биологиялық препараттармен өңделген тұқым топтары ыдысқа салынған (буып-түйiлген) жағдайда болуға тиiс. Осы тұқымдардың ыдыстары мен бумаларында мұндай тұқымдардың ұсталу тәртiбiн анықтайтын және адамның денсаулығы мен қоршаған ортаға жағымсыз әсер ету мүмкiндiгi туралы мәлiметтер қамтылған тиiстi жазбалар болуы керек.

7. Тұқым топтарын сатқан және тасымалдаған кезде ыдыстар мен бумаларда, этикеткаларда және iлеспе құжаттарда сорттың атауы, тұқымдардың өсiрiлген жері мен сапасы туралы шындыққа сәйкес келмейтiн мәлiметтер көрсетуге, сондай-ақ бұқаралық ақпарат құралдарында тұқым топтары туралы көрiнеу жалған жарнама таратуға тыйым салынады.

17-бап. Тұқымдардың сақтандыру және өтпелi қорлары

Ескерту. 17-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Алып тасталды - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Алып тасталды - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Сақтық тұқым қорлары ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң тұқым қорлары болып табылады және астық шықпай қалған жағдайда тұқым себудi қамтамасыз ету үшiн оларды ауыл шаруашылық тауар өндiрушiлерi дербес қалыптастырады.

4. Өтпелi тұқым қорлары күздiк ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң қорлары болып табылады және оларды ауыл шаруашылық тауар өндiрушiлерi дербес қалыптастырады.

Ескерту. 17-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

18-бап. Тұқымдарды дайындау, өңдеу, сақтау және пайдалану

1. Ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң тұқымдарын дайындауды, өңдеудi, сақтауды және пайдалануды ұйымдастыру тәртiбiн уәкілеттік орган белгiлейдi.

2. Патент иесiнiң ерекше құқық объектiсi болып табылатын тұқымдарды пайдалануға Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен рұқсат етiледi.

19-бап. Тұқым топтарын Қазақстан Республикасына әкелу және Қазақстан Республикасынан әкету

1. Тұқым топтарын Қазақстан Республикасына әкелу және Қазақстан Республикасынан әкету Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.

2. Алып тасталды - ҚР 27.11.2015 № 424-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4. Алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Қазақстан Республикасына әкелiнетiн және Қазақстан Республикасынан әкетiлетiн тұқым партияларымен олардың сұрыптық және егістік сапаларын куәландыратын құжаттар бірге жүруге және ол тұқым шаруашылығы саласындағы техникалық регламенттерде және стандарттау жөнiндегi құжаттарда белгiленген талаптарға сәйкес келуге тиiс.

6. Алып тасталды - ҚР 27.11.2015 № 424-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7. Қазақстан Республикасына әкелiнетiн тұқым топтарына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен мемлекеттік карантиндік фитосаниятариялық бақылау мен қадағалау және тұқымдық сараптама жасалуға тиiс.

8. Қазақстан Республикасына әкелінетін тұқым партияларымен бірге патент иеленуші құқықтарының сақталуын растайтын құжат (лицензиялық немесе сублицензиялық шарт) жүруге тиіс.

Ескерту. 19-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.12.29 № 209, 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.11.2015 № 424-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-бап. Тұқым сапасына кепiлдiктер

1. Тұқым өткізушілер тұқымдардың сорттық және егу сапасы олардың сапасын растайтын iлеспе құжаттарда көрсетiлген мәлiметтерге сәйкестiгiне кепiлдiк бередi.

2. Тұқымдардың сорттық және егу сапасы iлеспе құжаттарда көрсетiлген мәлiметтерге сәйкес келмеген жағдайда тұқым өткізушілер Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жауапты болады.

3. Сатып алынған тұқымдарға кепiлдiктер тұқым шаруашылығы саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерде, ұлттық стандарттарда және басқа да нормативтiк құжаттарда белгiленген мерзiм iшiнде қолданылады.

Ескерту. 20-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-тарау. Тұқымның сорттық және егу сапаларын
анықтау тәртібі

21-бап. Ауыл шаруашылық өсiмдiктерi тұқымдарының сорттық сапасын анықтау

1. Ауыл шаруашылығы өсiмдiктерi тұқымдарының сұрыптық сапаларын анықтау нормативтік құқықтық актілерде, стандарттау жөніндегі құжаттарда белгiленген талаптарға сәйкес егiстердi байқаудан өткiзу, жерге егiп бағалау және зертханалық сұрыптық сынақтар арқылы жүргiзiледi және аттестатталған тұқым өндiрушiлер үшiн мiндеттi болып табылады.

2. Тұқымдары тұқым шаруашылығы субъектiлерiнiң сатуына нeмece өздерiнiң тұқымдық егiстерiне пайдалануына арналған ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң сорттық егiстерiне мiндеттi түрде байқау өткiзiлуге тиiс.

3. Ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң Қазақстан Республикасында пайдалануға ұсынылатын Селекциялық жетiстiктердiң мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзiлген сорттарының бiрегей және элиталық тұқымдары жерге егiп бағалануға тиiс.

4. Ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң Қазақстан Республикасында пайдалануға ұсынылатын Селекциялық жетiстiктердiң мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзiлген сорттарының кейiннен сатылуға арналған элиталық тұқымдары мен бiрiншi көбейтiлген тұқымдары зертханалық сорттық сынақтан өткiзiлуге тиiс.

Ескерту. 21-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

22-бап. Тұқымдардың егу сапасын анықтау

1. Өткізуге және егу үшін пайдаланылуға жататын тұқымдардың егу сапасын айқындау "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен аккредиттелген тұқым сапасына сараптама жасау жөніндегі зертханаларда тұқымдардың сынамаларын іріктеп алу және оларға кейіннен талдау жасау арқылы жүргізіледі.

2. Өткізілуге тиiс тұқым топтарынан сынамалар iрiктеп алуды тұқым өндiрушi өкiлiнiң қатысуымен облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органының тұқым шаруашылығы жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлары жүргiзедi.

3. Тек қана егуге арналған тұқымдар топтарынан сынамаларды iрiктеп алуды тұқым өндiрушілердiң өтiнiмi бойынша тұқым сарапшылары және (немесе) тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханаларда тиiстi даярлықтан өткен тұқым өндiрушiлер (олардың өкiлдерi) жүргiзедi.

Ескерту. 22-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

23-бап. Тұқымдарға құжаттама жасау

1. Тұқымдардың сорттық және егу сапасын куәландыратын тиiстi құжаттарсыз оларды iшкi рынокта, экспорт және импорт кезiнде сатуға, сондай-ақ тұқымдарды егу үшiн пайдалануға жол берiлмейдi.

2. Сату және тасымалдау кезiнде бiрегей, суперэлиталық және элиталық тұқымдарға - тұқым аттестаты, бiрiншi және одан кейiнгi көбейтiлген тұқымдарға тұқым куәлiгi қоса берiледi.

3. Тұқым шаруашылығы субъектiлерi егу үшiн өзi өсiрген тұқымды пайдаланған жағдайда байқаудан өткiзу актiсi мен тұқымдардың кондициялылығы туралы куәлiк не байқаудан өткiзу aктici мен тұқымдарға талдау жасау нәтижесi олардың сорттық және егу сапасын растайтын құжаттар болып табылады.

4. Байқаудан өткiзушiлер мен тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертханалар берген, олардың сорттық және егу сапасын растайтын құжаттар (сорттық егiстердi байқаудан өткiзу актiсi, тұқымдардың кондициялығы туралы куәлiк, тұқымдарға талдау жасау нәтижелерi) негiзiнде тұқым өндірушілер тұқым аттестатын немесе тұқым куәлiгін бередi.

Ескерту. 23-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

23-1-бап. Тұқымдарды кәдеге жарату және жою кезiндегi қауiпсiздiктiң жалпы талаптары

1. Тұқымдық сараптау нәтижелерi бойынша мақсатына қарай пайдалану үшiн жарамсыз деп танылған тұқымдар техникалық регламенттерде белгiленген тәртiппен қосымша өңделуге, кәдеге жаратылуға және (немесе) жойылуға тиiс.

Сараптама жүргiзуге және оларды одан әрi пайдалану мүмкiндiгi немесе жою қажеттiгi туралы шешiм қабылдауға қажеттi кезеңде тұқымдар қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн жағдайлар сақтала отырып, жеке үй-жайларда сақталуға тиiс.

2. Мақсатына қарай пайдалануға жарамсыз тұқымдарды тасымалдауға, сақтауға, сараптауға, пайдалануға немесе жоюға байланысты шығындарды олардың иесi төлейдi.

Ескерту. 23-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2006.12.29 № 209 Заңымен.

23-2-бап. Тұқымдардың қауiпсiздiгi мен сапасы туралы ақпаратқа қойылатын талаптар

Тұқымдардың қауiпсiздiгiне және оның өмiрлiк циклi процестерiне қатысты тұтынушыларды жаңылыстыратын әрекеттердiң алдын алу мақсатында тұқым өндiрушiлер сатып алушыларға және (немесе) тұтынушыларға тұқымдардың қауiпсiздiгi мен сапасының көрсеткiштерi туралы толық және дәйектi ақпарат беруге мiндеттi.

Ескерту. 23-2-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2006.12.29 № 209 Заңымен.

5-1-тарау. Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің сорт сынағы

Ескерту. Заң 5-1-тараумен толықтырылды - ҚР 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

23-3-бап. Сұрыптардың патентке қабілеттілігі мен шаруашылыққа пайдалылығына сараптама және сынақ

1. Ауыл шаруашылығы өсімдіктері сұрыптарының патентке қабілеттілігі мен шаруашылыққа пайдалылығы уәкілетті орган бекітетін өсімдіктер тектері мен түрлерінің тізбелеріне сәйкес мемлекеттік сынақтың және (немесе) өтініш берушінің деректері бойынша бағаланады.

2. Дақылдар бөлінісінде шаруашылыққа пайдалылығына, ерекшелігіне, біртектілігіне және тұрақтылығына сұрып сынағын өткізу әдістемелерін Ауыл шаруашылығы дақылдарына сұрып сынағын өткізу жөніндегі мемлекеттік комиссия бекітеді.

3. Ауыл шаруашылығы дақылдарына сұрып сынағын өткізу жөніндегі мемлекеттік комиссия сұрыптың шаруашылыққа пайдалылығына сынақ өткізумен бір мезгілде ерекшелігіне, біртектілігіне, тұрақтылығына сынақ өткізеді және морфологиялық белгілері бойынша ресми сипаттама жасайды.

Ескерту. 23-3-бап жаңа редакцияда - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

23-4-бап. Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің сорт сынағын қаржыландыру көздері

Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің сорт сынағы бойынша шығыстарды қаржыландыру:

1) бюджет қаражаты;

2) мемлекеттік сорт сынағы саласындағы қызмет көрсетулерге ақы төлеу тәртібімен түсетін қаражат;

3) ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің сорт сынағы нәтижесінде алынған өнімдерді өткізуден түсетін қаражат;

3-1) бiрегей, элиталық тұқымдарға және кейiнгi көбейтiлген тұқымдарға зертханалық сұрыптық сынақтар жүргізу жөніндегі қызметтерге ақы төлеу тәртібімен түсетін қаражат;

3-2) ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің сұрып сынағы саласында баспа өнімдерін және ақпараттық бюллетеньдерді өткізуден түсетін қаражат;

4) Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен жүргізіледі.

Ескерту. 23-4-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6-тарау. Тұқым шаруашылығы саласындағы
дауларды шешу және жауапкершілік

24-бап. Тұқым шаруашылығы саласындағы қызметтi жүзеге асыру кезiндегi дауларды шешу

Тұқым шаруашылығы саласындағы қызметтi жүзеге асыру кезiнде туындайтын даулар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес шешiледi.

25-бап. Қазақстан Республикасының тұқым шаруашылығы туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

Қазақстан Республикасының тұқым шаруашылығы туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады.

Ескерту. 25-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.11 № 229-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

Қазақстан Республикасының
Президентi

      Вниманию пользователей!
      Для удобства пользования РЦПИ создано ОГЛАВЛЕНИЕ
      Сноска.
      По всему тексту слова "уполномоченным государственным органом в области семеноводства", "уполномоченного государственного органа в области семеноводства", "уполномоченный государственный орган в области семеноводства", "государственным органом в области семеноводства" заменены соответственно словами "уполномоченным органом", "уполномоченного органа", "уполномоченный орган" Законом РК от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2);
      по всему тексту слова "допущенными" и "допущенных" заменены соответственно словами "рекомендуемыми" и "рекомендуемых" в соответствии с Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Настоящий Закон определяет правовые, экономические и организационные основы осуществления деятельности в области семеноводства и направлен на регулирование вопросов организации и функционирования системы семеноводства и государственного контроля за производством, заготовкой, обработкой, хранением, транспортировкой, реализацией и использованием семян сельскохозяйственных растений.

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

1) исключен Законом РК от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2);

1-1) исключен Законом РК от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016);

2) аттестация - установление (подтверждение) соответствия физических и (или) юридических лиц статусу субъекта семеноводства;

3) свидетельство об аттестации – документ, выданный в пределах компетенции местным исполнительным органом области (города республиканского значения, столицы), свидетельствующий о признании государством деятельности аттестованных субъектов в области семеноводства;

4) сельскохозяйственные растения - зерновые, зернобобовые, крупяные, кормовые, масличные, эфиромасличные, технические, овощные, лекарственные, цветочные, плодовые, ягодные культуры, картофель, виноград;

5) апробатор - физическое лицо, уведомившее соответствующий местный исполнительный орган района, города областного значения, области, города республиканского значения и столицы о начале деятельности по проведению апробации сортовых посевов сельскохозяйственных растений;

6) контрольные испытания - установление сохранности признаков сорта сельскохозяйственного растения и соответствия разновидности данному сорту;

7) оригинальные семена - семена, произведенные автором сорта сельскохозяйственного растения, уполномоченным им лицом или оригинатором сорта и предназначенные для производства элитных семян;

8) семена первой, второй и третьей репродукций - последующее размножение семян элиты по годам: первый год - первая репродукция, второй год - вторая репродукция, третий год - третья репродукция;

9) апробация посевов - определение сортовых качеств посевов сельскохозяйственных растений: сортовой чистоты, сортовой типичности, степени засоренности, поражения болезнями и повреждения вредителями;

10) грунтовая оценка - установление принадлежности семян к определенному виду, сорту и их сортовой чистоты путем посева на специальных участках и последующей проверки сортовых качеств по растениям;

11) лабораторные сортовые испытания - установление принадлежности семян к определенному сорту и определение сортовой чистоты семян путем проведения лабораторного анализа;

12) исключен Законом РК от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);

12-1) Государственная комиссия по сортоиспытанию сельскохозяйственных культур - организация, находящаяся в ведении уполномоченного органа, осуществляющая экспертизу и испытание сортов растений на патентоспособность и хозяйственную полезность;

13) сортосмена - замена производителями семян старых, возделываемых в производстве сортов новыми, рекомендуемыми к использованию сортами, более продуктивными или превосходящими заменяемые сорта по хозяйственно ценным признакам и свойствам;

14) сортообновление - замена семян, сортовые и биологические качества которых ухудшились при использовании в производстве, лучшими семенами того же сорта;

15) сортовая типичность - показатель сортовой чистоты перекрестно-опыляющихся сельскохозяйственных растений;

16) оригинатор сорта - физическое или юридическое лицо, которое обеспечивает сохранение сорта;

17) сортовой контроль - контроль за осуществлением мероприятий по определению сортовой чистоты посевов сельскохозяйственных растений и установлению принадлежности семян к определенному сорту;

18) сортоиспытание - экспертиза и испытание селекционного достижения на патентоспособность и хозяйственную полезность, проводимые в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

19) сортовая чистота - процентное отношение числа растений или стеблей основного сорта к общему числу растений или стеблей данного сельскохозяйственного растения;

20) суперэлитные семена - семена, принадлежащие к оригинальным, получаемые из урожая питомника размножения, соответствующие требованиям национальных стандартов и иных нормативных документов в области семеноводства и предназначенные для производства элитных семян;

20-1) аттестат на семена – документ, подтверждающий сортовые и посевные качества оригинальных и элитных семян;

21) семена - генеративные и вегетативные органы растений, используемые для воспроизводства сорта: собственно семена, плоды, части сложных плодов, соплодия, колоски, саженцы, луковицы, клубни, черенки, меристема и другие;

22) кондиционность семян - соответствие семян требованиям национальных стандартов и иных нормативных документов в области семеноводства;

23) сортовые качества семян - совокупность признаков, характеризующих принадлежность семян к определенному сорту сельскохозяйственного растения;

24) партия семян - определенное количество однородных по происхождению и качеству семян, подтвержденное соответствующим документом (актом апробации, аттестатом на семена, свидетельством на семена, удостоверением о кондиционности семян, результатом анализа семян, карантинным сертификатом, фитосанитарным сертификатом);

25) семенной контроль - контроль за осуществлением мероприятий по определению посевных качеств семян, за соблюдением требований законодательства Республики пригодности для посева (посадки);

26) свидетельство на семена - документ, подтверждающий сортовые и посевные качества семян первой и последующих репродукций;

27) посевные качества семян - совокупность показателей качества семян, характеризующих степень их пригодности для посева (посадки);

28) производители семян - физические и юридические лица, осуществляющие деятельность в области семеноводства в соответствии с настоящим Законом;

29) семеноводческое хозяйство - хозяйствующий субъект, аттестованный местным исполнительным органом области (города республиканского значения, столицы), осуществляющий производство и реализацию семян первой, второй и третьей репродукций;

29-1) реализатор семян - физическое или юридическое лицо, аттестованное местным исполнительным органом области (города республиканского значения, столицы), осуществляющее деятельность по реализации партий семян сельскохозяйственных растений и (или) выдаче семенной ссуды;

30) лаборатория по экспертизе качества семян – юридическое лицо, аккредитованное в установленном порядке и осуществляющее деятельность по проведению исследований сортовых и посевных качеств семян на соответствие их требованиям национальных стандартов и иных нормативных документов в области семеноводства;

31) семенная экспертиза – комплекс мероприятий по определению сортовых и посевных качеств семян на их соответствие требованиям технических регламентов и документов по стандартизации в области семеноводства;

32) семенной эксперт - специалист лаборатории по экспертизе качества семян, уведомивший соответствующий местный исполнительный орган района, города областного значения, области, города республиканского значения и столицы о начале деятельности по проведению экспертизы сортовых и посевных качеств семян;

33) семеноводство - деятельность, включающая в себя комплекс мероприятий по производству, заготовке, обработке, хранению, транспортировке, реализации и использованию семян, а также государственный контроль, в том числе сортовой и семенной;

34) государственный инспектор по семеноводству – должностное лицо местного исполнительного органа, осуществляющее государственный контроль в области семеноводства;

35) схема семеноводства - группа взаимосвязанных питомников и семенных посевов, в которых в определенной последовательности путем отбора и размножения осуществляется процесс воспроизведения сорта;

36) уполномоченный государственный орган в области семеноводства (далее – уполномоченный орган) – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство и межотраслевую координацию в области семеноводства;

37) элитные семена - семена сельскохозяйственных растений, которые получены от оригинальных или суперэлитных семян и соответствуют требованиям законодательства Республики Казахстан о семеноводстве;

38) элитно-семеноводческое хозяйство - хозяйствующий субъект, аттестованный местным исполнительным органом области (города республиканского значения, столицы), осуществляющий производство и реализацию элитных семян.

Сноска. Статья 1 в редакции Закона РК от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2); с изменениями, внесенными законами РК от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 31-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие c 01.01.2018); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 2. Объекты и субъекты в области семеноводства

1. К объектам в области семеноводства относятся:

сорт (клон, линия, гибрид, популяция, смесь сортов);

семена;

семенные и семеноводческие посевы и насаждения.

2. К субъектам в области семеноводства относятся:

автор сорта;

оригинатор сорта;

производители семян;

потребители семян, за исключением физических лиц, занимающихся производством семян для использования на приусадебных, садовых, дачных и огородных участках без права их реализации;

физические и (или) юридические лица, оказывающие услуги по определению сортовых и посевных качеств семян;

реализаторы семян;

Государственная комиссия по сортоиспытанию сельскохозяйственных культур.

Сноска. Статья 2 с изменениями, внесенными законами РК от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 3. Законодательство Республики Казахстан о семеноводстве

1. Законодательство Республики Казахстан о семеноводстве основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

Глава 2. Государственное регулирование и управление в области семеноводства

Статья 4. Государственное регулирование в области семеноводства

Государственное регулирование в области семеноводства осуществляется посредством:

1) аттестации субъектов семеноводства, включающей:

первичную аттестацию субъектов семеноводства;

переаттестацию субъектов семеноводства по истечении срока действия свидетельства об аттестации:

производителей оригинальных семян - один раз в пять лет;

элитно-семеноводческих хозяйств - один раз в три года;

семеноводческих хозяйств - один раз в три года;

реализаторов семян - один раз в два года;

постаттестационное ежегодное обследование субъектов семеноводства на предмет соответствия квалификационным требованиям;

1-1) учета апробаторов и семенных экспертов, осуществляющих деятельность по проведению апробации сортовых посевов сельскохозяйственных растений и экспертизы сортовых и посевных качеств семян;

2) ведения Государственного реестра селекционных достижений, рекомендуемых к использованию в Республике Казахстан, и перечня перспективных сортов сельскохозяйственных растений;

3) обязательной экспертизы семян на сортовые и посевные качества;

4) проведения государственного контроля в области семеноводства;

5) разрешительного контроля;

6) проведения научных исследований фундаментального и прикладного характера в области семеноводства и селекции по сохранению, развитию и использованию генофонда сельскохозяйственных растений в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

7) субсидирования производства, реализации и закупа оригинальных и элитных семян сортов, рекомендуемых к использованию в Республике Казахстан;

8) государственного обеспечения сортоиспытания сельскохозяйственных растений, экспертизы сортовых и посевных качеств семян, в том числе семян, предназначенных для посева отечественными сельскохозяйственными товаропроизводителями;

9) исключен Законом РК от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016);

10) формирования инвестиционной, кредитной политики в области семеноводства;

11) правовой защиты интересов субъектов семеноводства при осуществлении международного сотрудничества в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

12) исключен Законом РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

13) (исключен);

14) обеспечения безопасности в области технического регулирования (далее - безопасность);

15) предупреждения действий, вводящих в заблуждение потребителей относительно безопасности в области семеноводства.

Сноска. Статья 4 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводятся в действие с 01.01.2005); от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2); от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012); от 10.07.2012 № 31-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие c 01.01.2018).

Статья 5. Компетенция Правительства Республики Казахстан в области семеноводства

Правительство Республики Казахстан:

1) разрабатывает основные направления государственной политики в области семеноводства;

2) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

4) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

5) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

6) заключает межправительственные соглашения в области семеноводства, в том числе по вопросам экспорта и импорта семян;

7) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

7-1) - 13) исключены Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

14) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. Статья 5 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводятся в действие с 01.01.2005); от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2); от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 6. Компетенция уполномоченного органа

1. Уполномоченный орган:

1) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

1-1) формирует и реализует государственную политику в области семеноводства;

1-2) осуществляет координацию и методическое руководство местных исполнительных органов в области семеноводства;

2) разрабатывает и реализует научно-технические программы по селекции, сортоиспытанию и семеноводству;

3) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

4) исключен Законом РК от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016);

5) прогнозирует объемы производства и реализации семян сортов сельскохозяйственных растений, рекомендуемых к использованию в Республике Казахстан;

6) разрабатывает и утверждает правила аттестации производителей оригинальных и элитных семян, семян первой, второй и третьей репродукций, реализаторов семян;

7) исключен Законом РК от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона № 116);

7-1) разрабатывает и утверждает перечни родов и видов растений, по которым патентоспособность и хозяйственная полезность оцениваются по данным государственного испытания или заявителя;

7-2) утверждает:

порядок ведения Государственного реестра селекционных достижений, рекомендуемых к использованию в Республике Казахстан;

положение о республиканской комиссии по вопросам сортоиспытания сельскохозяйственных растений;

методики проведения сортоиспытания сельскохозяйственных растений;

порядок установления ежегодных квот производства оригинальных и реализации элитных семян, подлежащих субсидированию, для аттестованных субъектов семеноводства;

порядок проведения апробации сортовых посевов;

8) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

8-1) разрабатывает и утверждает правила осуществления сортового и семенного контроля, грунтовой оценки, лабораторных сортовых испытаний, экспертизы качества семян;

8-2) определяет направления государственной поддержки семеноводства, перечень сельскохозяйственных растений, семена которых подлежат субсидированию за счет бюджетных средств, и нормативы субсидий на них;

8-3) разрабатывает и утверждает правила субсидирования развития семеноводства;

8-4) разрабатывает и утверждает правила проведения сортоиспытания сельскохозяйственных растений;

8-5) исключен Законом РК от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016);

8-6) разрабатывает и утверждает правила проведения экспертизы сортовых и посевных качеств семян, в том числе семян, предназначенных для посева отечественными сельскохозяйственными товаропроизводителями;

9) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

10) (исключен)

11) разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты по вопросам сортоиспытания и семеноводства и формы документации на семена;

11-1) исключен Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);

12) рассматривает проекты документов по стандартизации в пределах компетенции, а также вносит предложения по разработке, внесению изменений, пересмотру и отмене национальных, межгосударственных стандартов, национальных классификаторов технико-экономической информации и рекомендаций по стандартизации в уполномоченный орган в сфере стандартизации;

13) исключен Законом РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

13-1) согласует снижение показателей качества семян на срок не более одного года, установленных национальными стандартами и иными документами по стандартизации в области семеноводства, на основании обращений местных исполнительных органов областей, городов республиканского значения и столицы в неблагоприятные по погодно-климатическим условиям годы;

14) разрабатывает и утверждает схемы и методы ведения первичного, элитного и промышленного (массового) семеноводства;

15) организует государственные испытания сортов отечественной и иностранной селекции;

16) регистрирует оригинаторов сортов в соответствии с правилами регистрации оригинаторов сортов, утвержденными уполномоченным органом;

17) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

18) осуществляет мониторинг семенных ресурсов республики;

19) осуществляет в пределах своей компетенции международное сотрудничество по селекции и семеноводству;

20) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

21) утверждает Государственный реестр селекционных достижений, рекомендуемых к использованию в Республике Казахстан, и перечень перспективных сортов сельскохозяйственных растений;

22) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

23) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

24) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

25) (исключен);

26) запрашивает необходимую информацию в области семеноводства сельскохозяйственных растений от местных исполнительных органов;

27) составляет баланс семян по республике;

28) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

29) устанавливает формы описания сорта с заключением на выдачу патента, заключения о патентоспособности сорта;

30) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

31) утверждает формы предписания об устранении нарушения требований законодательства Республики Казахстан о семеноводстве, протокола об административном правонарушении, постановления по делу об административном правонарушении;

31-1) исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

31-2) устанавливает цены на товары (работы, услуги), производимые и (или) реализуемые государственными учреждениями в сфере сортоиспытания;

32) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

2. Уполномоченный орган осуществляет свою деятельность через территориальные органы.

Сноска. Статья 6 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводятся в действие с 01.01.2005); от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2); от 17.07.2009 № 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 19.03.2010 № 258-IV; от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 10.07.2012 № 31-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие c 01.01.2018); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 6-1. Компетенция местных исполнительных органов областей, городов республиканского значения и столицы

Местные исполнительные органы областей, городов республиканского значения и столицы:

1) осуществляют государственный контроль в области семеноводства;

2) реализуют государственную политику в области семеноводства;

3) вносят на рассмотрение в уполномоченный орган предложения по объемам производства и реализации элитно-семеноводческими хозяйствами элитных семян;

4) проводят аттестацию субъектов семеноводства с выдачей соответствующего свидетельства в порядке, определяемом уполномоченным органом;

5) ведут государственный электронный реестр разрешений и уведомлений;

6) составляют балансы семян по области, городу республиканского значения и столице;

7) обеспечивают предоставление в уполномоченный орган в сфере сельского хозяйства необходимой информации в области семеноводства сельскохозяйственных культур;

8) содействуют в пределах компетенции формированию сельскохозяйственными товаропроизводителями страховых и переходящих фондов семян;

9) вносят предложения по схемам и методам ведения первичного, элитного семеноводства и массового размножения семян сельскохозяйственных культур;

10) осуществляют контроль за исполнением порядка осуществления сортового и семенного контроля, проведения апробации сортовых посевов, грунтовой оценки, лабораторных сортовых испытаний, экспертизы качества семян;

10-1) исключен Законом РК от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016);

10-2) осуществляют мониторинг семенных ресурсов на соответствующей территории;

11) устанавливают предельную цену реализации на подлежащие субсидированию семена в пределах квот, определяемых в соответствии с подпунктом 12) статьи 6-1 настоящего Закона;

12) определяют ежегодные квоты по каждому виду семян, подлежащих субсидированию:

по оригинальным семенам – для каждого аттестованного субъекта в области семеноводства;

по элитным семенам – для каждой административно-территориальной единицы;

13) контролируют целевое использование просубсидированных оригинальных и элитных семян;

14) организуют подготовку и повышение квалификации кадров апробаторов и семенных экспертов;

15) осуществляют контроль за соблюдением нормативных правовых актов по проведению экспертизы сортовых и посевных качеств семян сельскохозяйственных растений;

16) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

17) на основании предложения государственного инспектора по семеноводству приостанавливают:

действие свидетельства об аттестации, удостоверяющего право субъекта на осуществление деятельности в области семеноводства;

деятельность по проведению экспертизы сортовых и посевных качеств семян;

18) осуществляют в интересах местного государственного управления иные полномочия, возлагаемые на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Глава дополнена статьей 6-1 в соответствии с Законом РК от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие c 01.01.2018).

Статья 7. (Исключена - Законом РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 01.01.2005)

Статья 8. Государственные инспекторы по семеноводству и их полномочия

Сноска. Заголовок статьи 8 в редакции Закона РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

1. Акимы области, города республиканского значения и столицы вправе в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, присваивать дополнительное специальное наименование "Государственный инспектор по семеноводству" соответствующим должностям административных государственных служащих.

2. Государственные инспекторы по семеноводству имеют право:

1) осуществлять государственный контроль за соблюдением субъектами семеноводства схем и методов ведения первичного, элитного и промышленного (массового) семеноводства, утвержденных уполномоченным органом, методических и технологических требований в области семеноводства, в том числе сортовой и семенной контроль;

2) посещать субъекты семеноводства с целью государственного контроля на предмет соблюдения законодательства Республики Казахстан о семеноводстве и получать от них информацию по вопросам осуществления деятельности в области семеноводства в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

3) проверять качество услуг, оказываемых аттестованными субъектами семеноводства;

4) осуществлять инспектирование деятельности аттестованных производителей семян на предмет их соответствия квалификационным требованиям;

5) выдавать предписания о нарушении законодательства Республики Казахстан о семеноводстве и составлять протоколы об административных правонарушениях при осуществлении деятельности в области семеноводства;

6) вносить в местный исполнительный орган области, города республиканского значения и столицы предложения о приостановлении:

действия свидетельства об аттестации, удостоверяющего право субъекта на осуществление деятельности в области семеноводства;

деятельности по проведению экспертизы сортовых и посевных качеств семян;

7) проводить отбор проб из партий семян для осуществления государственного контроля качества семян;

8) осуществлять контроль за целевым использованием субсидированных семян;

9) (исключен).
Сноска. Статья 8 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводятся в действие с 01.01.2005); от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 17.07.2009 № 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 9. Государственный контроль в области семеноводства

1. Государственный контроль в области семеноводства осуществляется государственными инспекторами по семеноводству и направлен на обеспечение соблюдения законодательства Республики Казахстан о семеноводстве, национальных стандартов и иных нормативных документов в области семеноводства.

2. Государственный контроль в области семеноводства предусматривает:

1) исключен Законом РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

2) сортовой и семенной контроль;

3) контроль за деятельностью аттестованных субъектов семеноводства на соответствие их разрешительным требованиям, утвержденным уполномоченным органом;

4) исключен Законом РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

5) контроль за государственным испытанием сортов сельскохозяйственных растений.

3. Сортовой и семенной контроль включает:

1) контроль за осуществлением мероприятий по производству, заготовке, обработке, хранению, реализации, транспортировке и использованию семян на предмет соблюдения правил и норм семеноводства в следующие периоды:

посева;

вегетации сельскохозяйственных растений;

уборки;

засыпки семян;

хранения семян;

реализации (проверка подготовленных к реализации и реализованных партий семян, в том числе при экспорте и импорте, на соответствие их качества подтверждающим документам).

Контроль производства семян у производителей семян, аттестованных в установленном порядке, включает следующие этапы:

проверку полей, подготовленных для посева семян, - один раз в год перед посевом;

проверку сортовых посевов в период вегетации - три раза в год;

контроль апробации и полевых обследований сортовых и гибридных посевов - один раз в период апробации;

контроль сбора (уборки), транспортировки, обработки (очистки) и хранения семян, готовности семенохранилищ - по два раза на каждый вид контроля в год;

2) контроль за проведением экспертизы сортовых и посевных качеств семян лабораториями по экспертизе качества семян, соблюдением ими нормативных правовых актов и документов по стандартизации в области семеноводства:

два раза в год в период экспертизы качества семян, а также в порядке контроля при осуществлении государственных закупок услуг по экспертизе качества семян;

в случаях предъявления претензий к производителям семян, а также несогласия с результатами исследований семян на сортовые и посевные качества, выданными лабораториями по экспертизе качества семян;

3) проверку в период апробации работы апробаторов, а также производителей семян на предмет соблюдения ими норм пункта 2 статьи 14 настоящего Закона;

4) контроль за соблюдением субъектами семеноводства нормативных правовых актов, документов по стандартизации и иных нормативных документов в области семеноводства.

4. Государственный контроль в области семеноводства осуществляется в форме проверки и профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан.

5. Исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. Статья 9 с изменениями, внесенными законами РК от 31.01.2006 № 125; от 17.07.2009 № 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 31-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие c 01.01.2018); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 10. Аттестация субъектов семеноводства

1. Аттестации подлежат:

1) исключен Законом РК от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие c 01.01.2018);

2) производители оригинальных и элитных семян;

3) производители семян первой, второй и третьей репродукций, предназначенных для реализации;

5) исключен Законом РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

6) реализаторы семян.

2. По истечении срока аттестации субъекты семеноводства обязаны пройти переаттестацию.

Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными законами РК от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие c 01.01.2018).

Глава 3. Организация семеноводства

Статья 11. Система семеноводства

1. Система семеноводства сельскохозяйственных растений представляет собой совокупность функционально взаимосвязанных государственных органов, научных организаций, субъектов семеноводства, обеспечивающих выведение, государственное сортоиспытание, массовое размножение сортов для целей сортосмены и сортообновления, производство, заготовку, обработку, хранение, транспортировку, реализацию и использование семян, апробацию сортовых посевов, экспертизу качества семян, государственный сортовой и семенной контроль.

2. В систему семеноводства сельскохозяйственных растений входят:

1) уполномоченный орган и его территориальные органы;

1-1) местные исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы);

2) аттестованные физические и юридические лица, осуществляющие деятельность по производству, заготовке, обработке, хранению, реализации и транспортировке семян;

3) лаборатории по экспертизе качества семян.

Сноска. Статья 11 с изменениями, внесенными законами РК от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона № 116); от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие c 01.01.2018); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 12. (Исключена Законом РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 01.01.2005)

Глава 4. Производство, заготовка, обработка, хранение, транспортировка, реализация и использование семян

Статья 13. Требования к производству и использованию семян

1. Запрещаются реализация и использование для посева (посадки) семян сельскохозяйственных растений:

1) зараженных карантинными объектами;

2) не прошедших экспертизу на посевные качества в порядке, установленном настоящим Законом;

3) полученных на основе генной инженерии (генетически модифицированных).

2. Запрещаются реализация, а также использование для посева (посадки) семян, не соответствующих по сортовым и посевным качествам требованиям законодательства Республики Казахстан.

2-1. Не допускаются к реализации и использованию для посева (посадки) семена, не соответствующие требованиям национальных стандартов и иных документов по стандартизации в области семеноводства.

2-2. Допускаются к реализации и использованию для посева (посадки) семена сельскохозяйственных растений с показателями качества, сниженными против установленных национальными стандартами и иными документами по стандартизации в области семеноводства по согласованию с уполномоченным органом в соответствии с подпунктом 13-1) пункта 1 статьи 6 настоящего Закона.

3. Исключен Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

4. Исключен Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

5. Физические и юридические лица, не аттестованные в порядке, установленном настоящим Законом, могут осуществлять производство и использование семян только для собственных нужд без права реализации.

Сноска. Статья 13 с изменениями, внесенными законами РК от 29.12.2006 № 209(порядок введения в действие см. ст.2); от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012); от 10.07.2012 № 31-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 14. Права и обязанности производителей семян

1. Производители семян имеют право самостоятельно определять объемы производства семян.

2. Производители семян обязаны:

1) соблюдать утвержденные уполномоченным органом технологические требования, схемы производства, правила хранения и реализации семян, обеспечивать их количественную и качественную сохранность;

2) исключен Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);

3) при производстве элитных семян с целью их дальнейшей реализации, в том числе за пределы государства, приобретать оригинальные семена сортов и родительские формы гибридов;

4) при реализации семян представлять документы, подтверждающие их сортовые и посевные качества, а также характеристику (описание) сорта;

5) проводить апробацию сортовых посевов в порядке, установленном уполномоченным органом;

6) проводить экспертизу посевных качеств семян, предназначенных для реализации, использования на посев и создания страховых и переходящих фондов;

7) обеспечивать систематическое обследование посевов (посадок), территорий, семяочистительных машин и механизмов, складов на выявление карантинных объектов и проводить мероприятия по борьбе с ними;

8) создавать страховые и переходящие фонды семян сельскохозяйственных растений за счет собственных средств;

9) исключен Законом РК от 17.07.2009 № 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2);

10) проводить сортообновление и сортосмену в порядке и сроки, которые установлены уполномоченным органом;

11) гарантировать соответствие семян, подлежащих реализации, сортовым и посевным качествам, указанным в документе на семена;

12) вести учет количества, происхождения реализованных и использованных на собственные нужды семян, их сортовых и посевных качеств.

Сноска. Статья 14 с изменениями, внесенными законами РК от 17.07.2009 № 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012); от 29.09.2014 № 239-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 14-1. Требования, предъявляемые к деятельности по проведению апробации сортовых посевов сельскохозяйственных растений и экспертизы сортовых и посевных качеств семян

1. Физические лица для осуществления деятельности по апробации сортовых посевов сельскохозяйственных растений и экспертизы сортовых и посевных качеств семян с уведомлением представляют копии документов, подтверждающие:

1) наличие высшего или послесреднего образования по специальностям: агрономия, плодоовощеводство, почвоведение и агрохимия, защита и карантин растений – для апробаторов, агрономия, плодоовощеводство, технология перерабатывающих производств (сельское хозяйство), стандартизация и сертификация (сельское хозяйство) – для семенных экспертов;

2) прохождение специальной подготовки (курсы апробаторов - для апробаторов);

3) сведения о работе или стажировке (не менее двух месяцев) в лаборатории по экспертизе качества семян (для семенных экспертов).

2. Апробаторы и (или) семенные эксперты должны соответствовать следующим требованиям:

1) для апробаторов наличие:

высшего или послесреднего образования по специальностям: агрономия, плодоовощеводство, почвоведение и агрохимия, защита и карантин растений;

документа о специальной подготовке (курсы апробаторов);

2) для семенных экспертов наличие:

высшего или послесреднего образования по специальностям: агрономия, плодоовощеводство, технология перерабатывающих производств (сельское хозяйство), стандартизация и сертификация (сельское хозяйство);

документа о работе или стажировке (не менее двух месяцев) в лаборатории по экспертизе качества семян и посадочного материала.

Сноска. Глава 4 дополнена статьей 14-1 в соответствии с Законом РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 15. Агроэкологические зоны для производства семян сельскохозяйственных растений

Сноска. Статья 15 исключена Законом РК от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 16. Реализация и транспортировка партий семян

1. Реализация и транспортировка партий семян осуществляются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

2. Партии семян при их реализации и транспортировке могут находиться в затаренном (упакованном) или незатаренном состоянии (насыпью).

3. При реализации и транспортировке партий семян в затаренном (упакованном) состоянии их тара и упаковка должны иметь этикетки установленных форм.

4. Реализация и транспортировка оригинальных и элитных семян разрешаются только в затаренном (упакованном) состоянии.

5. При реализации и транспортировке семян в незатаренном состоянии (насыпью) требуется оформить на данные партии семян сопроводительные документы с указанием сведений о наименовании сорта каждой партии семян, происхождении и качестве семян.

6. Партии семян, обработанные химическими и биологическими препаратами, должны находиться в затаренном (упакованном) состоянии. Тара и упаковка этих семян должны иметь соответствующие надписи, определяющие порядок обращения с такими семенами и содержащие сведения о возможных негативных воздействиях на здоровье человека и окружающую среду.

7. При реализации и транспортировке партий семян запрещается указывать на таре и упаковках, этикетках и в сопроводительных документах не соответствующие действительности сведения о наименовании сорта, происхождении и качестве семян, а также распространять заведомо ложную рекламу о партиях семян в средствах массовой информации.

Статья 17. Страховые и переходящие фонды семян

Сноска. Заголовок статьи 17 в редакции Закона РК от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016).

1. Исключен Законом РК от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016).

2. Исключен Законом РК от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016).

3. Страховые фонды семян представляют собой запасы семян сельскохозяйственных растений и формируются сельскохозяйственными товаропроизводителями самостоятельно для обеспечения посева в случае неурожая.

4. Переходящие фонды семян представляют собой запасы семян озимых сельскохозяйственных растений и формируются сельскохозяйственными товаропроизводителями самостоятельно.

Сноска. Статья 17 с изменениями, внесенными Законом РК от 04.12.2015 № 435-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 18. Заготовка, обработка, хранение и использование семян

1. Порядок организации заготовки, обработки, хранения и использования семян сельскохозяйственных растений определяется уполномоченным органом.

2. Использование семян, которые являются объектом исключительных прав патентообладателя, допускается в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

Статья 19. Ввоз в Республику Казахстан и вывоз из Республики Казахстан партий семян

1. Ввоз в Республику Казахстан и вывоз из Республики Казахстан партий семян осуществляются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

2. Исключен Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

4. Исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

5. Ввозимые в Республику Казахстан и вывозимые из Республики Казахстан партии семян должны сопровождаться документами, удостоверяющими их сортовые и посевные качества, и соответствовать требованиям, установленным техническими регламентами и документами по стандартизации в области семеноводства.

6. Исключен Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

7. Ввозимые в Республику Казахстан партии семян подлежат государственному карантинному фитосанитарному контролю и надзору и семенной экспертизе в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

8. Ввозимые в Республику Казахстан партии семян должны сопровождаться документом, подтверждающим соблюдение прав патентообладателя (лицензионный или сублицензионный договор).

Сноска. Статью 19 с изменения, внесенными законами РК от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 20. Гарантии качества семян

1. Реализаторы семян гарантируют соответствие сортовых и посевных качеств семян сведениям, указанным в сопроводительных документах, подтверждающих их качество.

2. В случае несоответствия сортовых и посевных качеств семян сведениям, указанным в сопроводительных документах, реализаторы семян несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

3. Гарантии на приобретенные семена действуют в течение срока, установленного нормативными правовыми актами, национальными стандартами и иными нормативными документами в области семеноводства.

Сноска. Статья 20 с изменениями, внесенными законами РК от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.07.2012 № 31-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Глава 5. Порядок определения сортовых и
посевных качеств семян

Статья 21. Определение сортовых качеств семян сельскохозяйственных растений

1. Определение сортовых качеств семян сельскохозяйственных растений проводится посредством апробации посевов, грунтовой оценки и лабораторных сортовых испытаний в соответствии с требованиями, установленными нормативными правовыми актами, документами по стандартизации, и является обязательным для аттестованных производителей семян.

2. Обязательной апробации подлежат сортовые посевы сельскохозяйственных растений, семена с которых предназначены для реализации или использования субъектами семеноводства на собственные семенные посевы.

3. Грунтовой оценке подлежат оригинальные и элитные семена сортов сельскохозяйственных растений, включенных в Государственный реестр селекционных достижений, рекомендуемых к использованию в Республике Казахстан.

4. Лабораторным сортовым испытаниям подлежат предназначенные для последующей реализации элитные семена и семена первой репродукции сортов сельскохозяйственных растений, включенных в Государственный реестр селекционных достижений, рекомендуемых к использованию в Республике Казахстан.

Сноска. Статья 21 с изменениями, внесенными законами РК от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 22. Определение посевных качеств семян

1. Определение посевных качеств семян, подлежащих реализации и использованию для посева, проводится посредством отбора проб семян и последующего их анализа в лабораториях по экспертизе качества семян, аккредитованных в порядке, установленном Законом Республики Казахстан "Об аккредитации в области оценки соответствия".

2. Отбор проб из партий семян, подлежащих реализации, производится государственными инспекторами по семеноводству местного исполнительного органа области, города республиканского значения и столицы при участии представителя производителя семян.

3. Отбор проб из партий семян, предназначенных только для посева, производится семенными экспертами по заявке производителей семян и (или) производителями семян (их представителями), прошедшими соответствующую подготовку в лабораториях по экспертизе качества семян.

Сноска. Статья 22 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие c 01.01.2018).

Статья 23. Документирование семян

1. Реализация семян на внутреннем рынке, при экспорте и импорте, а также использование семян для посева без соответствующих документов, удостоверяющих их сортовые и посевные качества, не допускаются.

2. При реализации и транспортировке оригинальные, суперэлитные и элитные семена сопровождаются аттестатом на семена, семена первой и последующих репродукций - свидетельством на семена.

3. В случае использования субъектами семеноводства для посева семян собственного производства документами, подтверждающими их сортовые и посевные качества, являются акт апробации и удостоверение о кондиционности семян либо акт апробации и результат анализа семян.

4. Аттестат на семена или свидетельство на семена выдается производителями семян на основании выданных апробаторами и лабораториями по экспертизе качества семян документов, подтверждающих их сортовые и посевные качества (акт апробации сортовых посевов, удостоверение о кондиционности семян, результаты анализа семян).

Сноска. Статья 23 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие c 01.01.2018).

Статья 23-1. Общие требования безопасности при утилизации и уничтожении семян

1. Семена, признанные по результатам семенной экспертизы непригодными для использования по назначению, подлежат дополнительной обработке, утилизации и (или) уничтожению в порядке, установленном техническими регламентами.

Семена на период, необходимый для проведения экспертизы и принятия решения о возможности их дальнейшего использования или необходимости уничтожения, подлежат хранению в отдельных помещениях с соблюдением условий, обеспечивающих безопасность.

2. Расходы, связанные с транспортировкой, хранением, экспертизой, использованием или уничтожением семян, непригодных для использования по назначению, оплачиваются их владельцем.

Сноска. Статья 23-1 дополнена - Законом РК от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 23-2. Требования к информации о безопасности и качестве семян

В целях предупреждения действий, вводящих в заблуждение потребителей относительно безопасности семян и процессов их жизненного цикла, производители семян обязаны предоставлять покупателям и (или) потребителям полную и достоверную информацию о показателях безопасности и качества семян.

Сноска. Статья 23-2 дополнена - Законом РК от 29 декабря 2006 г. № 209 (порядок введения в действие см. ст.2).

Глава 5-1. Сортоиспытание сельскохозяйственных растений

Сноска. Закон дополнен главой 5-1 в соответствии с Законом РК от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 23-3. Экспертиза и испытание сортов на патентоспособность и хозяйственную полезность

1. Патентоспособность и хозяйственная полезность сортов сельскохозяйственных растений оцениваются по данным государственного испытания и (или) заявителя в соответствии с перечнями родов и видов растений, утверждаемыми уполномоченным органом.

2. Методики проведения сортоиспытания на хозяйственную полезность, отличимость, однородность и стабильность в разрезе культур утверждаются Государственной комиссией по сортоиспытанию сельскохозяйственных культур.

3. Одновременно с проведением испытания сорта на хозяйственную полезность Государственная комиссия по сортоиспытанию сельскохозяйственных культур проводит испытание на отличимость, однородность, стабильность и составляет официальное описание по морфологическим признакам.

Сноска. Статья 23-3 в редакции Закона РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 23-4. Источники финансирования сортоиспытания сельскохозяйственных растений

Финансирование расходов по сортоиспытанию сельскохозяйственных растений производится за счет:

1) бюджетных средств;

2) средств, поступающих в порядке оплаты услуг в сфере государственного сортоиспытания;

3) средств от реализации продукции, полученной в результате сортоиспытания сельскохозяйственных растений;

3-1) средств, поступающих в порядке оплаты услуг по проведению лабораторных сортовых испытаний оригинальных, элитных семян и семян последующих репродукций;

3-2) средств от реализации печатной продукции и информационных бюллетеней в области сортоиспытания сельскохозяйственных растений;

4) иных источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 23-4 с изменениями, внесенными Законом РК от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Глава 6. Разрешение споров и ответственность
в области семеноводства

Статья 24. Разрешение споров при осуществлении деятельности в области семеноводства

Споры, возникающие при осуществлении деятельности в области семеноводства, разрешаются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Статья 25. Ответственность за нарушение законодательства Республики Казахстан о семеноводстве

Нарушение законодательства Республики Казахстан о семеноводстве влечет ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 25 в редакции Закона РК от 11.12.2009 № 229-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Президент
Республики Казахстан

Тұқым шаруашылығы туралы

1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. Тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттік реттеу мен
басқару

3-тарау. Тұқым шаруашылығын ұйымдастыру

4-тарау. Тұқымдарды өндіру, дайындау, өңдеу, сақтау, тасымалдау, сату және пайдалану

5-тарау. Тұқымның сорттық және егу сапаларын
анықтау тәртібі

5-1-тарау. Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің сорт сынағы

6-тарау. Тұқым шаруашылығы саласындағы
дауларды шешу және жауапкершілік

О семеноводстве

Глава 1. Общие положения

Глава 2. Государственное регулирование и управление в области семеноводства

Глава 3. Организация семеноводства

Глава 5. Порядок определения сортовых и
посевных качеств семян

Глава 5-1. Сортоиспытание сельскохозяйственных растений

Глава 6. Разрешение споров и ответственность
в области семеноводства

Тұқым шаруашылығы туралы

1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. Тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттік реттеу менбасқару

3-тарау. Тұқым шаруашылығын ұйымдастыру

4-тарау. Тұқымдарды өндіру, дайындау, өңдеу, сақтау, тасымалдау, сату және пайдалану

5-тарау. Тұқымның сорттық және егу сапаларынанықтау тәртібі

5-1-тарау. Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің сорт сынағы

6-тарау. Тұқым шаруашылығы саласындағыдауларды шешу және жауапкершілік

О семеноводстве

Глава 1. Общие положения

Глава 2. Государственное регулирование и управление в области семеноводства

Глава 3. Организация семеноводства

Глава 5. Порядок определения сортовых ипосевных качеств семян

Глава 5-1. Сортоиспытание сельскохозяйственных растений

Глава 6. Разрешение споров и ответственностьв области семеноводства

2-тарау. Тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттік реттеу мен
басқару

5-тарау. Тұқымның сорттық және егу сапаларын
анықтау тәртібі

6-тарау. Тұқым шаруашылығы саласындағы
дауларды шешу және жауапкершілік

Глава 5. Порядок определения сортовых и
посевных качеств семян

Глава 6. Разрешение споров и ответственность
в области семеноводства