ИПС "Әділет"

Қолданушылар назарына!
Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

Осы Заң Қазақстан Республикасында дене шынықтыру және спорт саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейдi, бұқаралық дене шынықтыру, әуесқой және кәсiпқой спорт қызметiн қамтамасыз етудiң және оларды дамытудың құқықтық, ұйымдық, экономикалық және әлеуметтiк негiздерiн айқындайды.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

1) ардагер спортшы – спорттық мансабын аяқтаған жоғары дәрежедегі спортшы;

1-1) арнаулы спорттық мүкәммал – жаттығу және жарыс әрекетінің қажетті құрамдасын білдіретін, мүгедектігі бар спортшы организмінің бұзылған немесе жоғалтқан функцияларының орнын толтыратын спорттық мүкәммал;

2) әуесқой спорт – жеке адамдарға спорттық шеберлiгiн жетiлдiруге және әртүрлі спорт түрiнде жоғары нәтижелерге қол жеткізуге мүмкiндiк беретiн бұқаралық спорт қозғалысы;

2-1) балалар мен жасөспірімдерге арналған спорт секциясы – жаттықтырушы, жаттықтырушы-оқытушы немесе дене шынықтыру және спорт жөніндегі нұсқаушы өткізетін, тұрақты негізде ұйымдастырылатын, балалар мен жасөспірімдердің денсаулығын нығайтуға және спорттық қабілеттерін дамытуға арналған сабақ;

3) бейімдік дене шынықтыру және спорт – мүгедектігі бар адамдарды оңалтуға және қалыпты әлеуметтік ортаға бейімдеуге, олардың толыққанды өмірді сезінуіне кедергі келтіретін психологиялық тосқауылдарды еңсеруіне, сондай-ақ қоғамның әлеуметтік дамуына өзінің жеке үлес қосуының қажеттігін сезінуіне бағытталған спорттық-сауықтыру сипатындағы шаралар кешені;

4) бұқаралық спорт – халық арасында дене шынықтыруды дамытуға ықпал ететін спорт қозғалысы;

5) бірыңғай спорттық сыныптама – спортшылардың, жаттықтырушылардың шеберлiк деңгейiн немесе жаттықтырушылардың, жаттықтырушы-оқытушылардың, спорт төрешiлерінiң, нұсқаушы-спортшылардың, дене шынықтыру және спорт жөніндегі әдіскерлердің бiлiктiлiгін айқындайтын спортшылардың спорттық атақтары, разрядтары, жаттықтырушының спорттық атағы, жаттықтырушылардың, жаттықтырушы-оқытушылардың, спорт төрешiлерінiң, нұсқаушы-спортшылардың, дене шынықтыру және спорт жөніндегі әдіскерлердің біліктілік санаттары жүйесi;

5-1) бірінші жаттықтырушы – жоғары дәрежедегі спортшыларды даярлаудың бастапқы (ерте) кезеңдерінде спортшыны даярлауды (кемінде үш жыл) жүзеге асыратын жаттықтырушы;

5-2) дәрігерлік-дене шынықтыру диспансері – дене шынықтырумен және спортпен айналысатын адамдарды медициналық қамтамасыз етуге, дәрігерлік бақылауға, емдік дене шынықтыруға және оңалтуға арналған спорттық медицина ұйымы;

6) дене тәрбиесi – денi сау, дене бiтiмi және рухани жағынан жетiлген өскелең ұрпақты қалыптастыруға бағытталған педагогикалық процесс;

7) дене шынықтыру – мәдениеттiң құрамдас бөлiгi, адамның дене бітімін және интеллектуалдық қабілеттерін дамыту, дене тәрбиесі мен дене бітімін дамыту арқылы оның қозғалыс белсенділігін жетілдіру және саламатты өмір салтын қалыптастыру, әлеуметтік бейімдеу мақсатында қоғам жасайтын және пайдаланатын рухани және материалдық құндылықтар жиынтығын білдіретін әлеуметтiк қызмет саласы;

8) дене шынықтыру даярлығы – адамның дене шынығуы қасиеттерін тәрбиелеуге және функционалдық мүмкіндіктерін дамытуға бағытталған педагогикалық процесс;

9) дене шынықтыру және спорт жөнiндегi әдiскер (бұдан әрi – әдiскер) – кәсіптік білімі бар, оқу-жаттығу процесін әдiстемелiк қамтамасыз етудi және оған басшылық жасауды, дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық іс-шараларды өткізуді жүзеге асыратын жеке адам;

9-1) дене шынықтыру және спорт жөніндегі нұсқаушы – кәсіптік білімі бар, оқу-жаттығу процесін практикалық қамтамасыз етуді, дене шынықтыру-сауықтыру іс-шараларын, оның ішінде бейімдік дене шынықтыруды және спортты жүргізуді жүзеге асыратын жеке тұлға;

10) дене шынықтыру және спорт жүйесi – халыққа дене тәрбиесiн беру және дене шынықтыру мен спортты дамыту мақсатындағы қызметтi жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалардың жиынтығы;

11) дене шынықтыру және спорт саласындағы маман – дене шынықтыру және спорт саласындағы қызметті жүзеге асыратын жеке адам;

12) дене шынықтыру мен спорт саласындағы уәкiлеттi орган – дене шынықтыру мен спорт саласындағы басшылықты және салааралық үйлестiрудi жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

13) дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары – жеке адамдардың дене жаттығуларымен, спортпен айналысуына және спорттық іс-шараларды өткізуге арналған, арнайы жабдықталған (соның ішінде спорттық мүкаммалмен) объектiлер (алаңдар, үйлер, ғимараттар);

14) дене шынықтыру-спорт ұйымы – негізгі қызмет түрі ретінде дене шынықтыру мен спорт саласындағы қызметтi жүзеге асыратын заңды тұлға;

15) Дүниежүзілік универсиада – әртүрлі спорт түрлерi бойынша студенттер арасында өткiзiлетiн кешенді халықаралық қысқы және жазғы жарыстар;

16) жаттықтырушы, жаттықтырушы-оқытушы – спорттық нәтижелерге қол жеткізу үшін спортшыны даярлаудың оқу-жаттығу процесін және оның сайыс әрекетіне басшылықты жүзеге асыратын жеке тұлға;

17) жаттықтырушыны, жаттықтырушы-оқытушыны, спорттық медицина жөніндегі маманды, дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де маманды, спорт төрешісін дисквалификациялау – спорт түрлерінің қағидаларын бұзғаны үшін және (немесе) спорттық жарыстар ережесін (регламентін) бұзғаны үшін және (немесе) допингке қарсы қағидаларды бұзғаны үшін және (немесе) спорттық әдепті бұзғаны үшін және (немесе) халықаралық спорт ұйымдары және (немесе) аккредиттелген республикалық (өңірлік) спорт федерациялары бекіткен нормаларды бұзғаны үшін аккредиттелген спорт федерациясы жүзеге асыратын, жаттықтырушыны, жаттықтырушы-оқытушыны, спорттық медицина жөніндегі маманды, дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де маманды, спорт төрешісін спорттық жарыстарға қатысудан және (немесе) оқу-жаттығу жиындарынан және (немесе) дене шынықтыру және спорт саласындағы еңбек (кәсіптік) қызметінен шеттету;

17-1) жеке жаттықтырушы – спортшыны спорт түрі бойынша Қазақстан Республикасының құрама командасынан (спорт түрі бойынша ұлттық құрама командадан) тыс болған кезеңінде оның жеке-дара даярлау жоспарын орындауына бағытталған даярлауды (кемінде үш жыл) жүзеге асыратын жаттықтырушы;

18) жоғары дәрежедегі спортшы – спорт түрі бойынша Қазақстан Республикасы құрама командасының (спорт түрі бойынша ұлттық құрама команданың) мүшесi болып табылатын және (немесе) "Қазақстан Республикасының спорт шеберінен" төмен емес спорттық атағы бар спортшы;

19) жоғары жетiстiктер спорты – спортшылардың спорттық жарыстарда барынша жоғары спорттық нәтижелерге немесе жеңістерге қол жеткiзуiн көздейтін спорт саласы;

20) кәсiпқой спорт – спорттық ойын-сауық іс-шараларын (жарыстарды) ұйымдастыруға және өткізуге бағытталған, оларға дайындалғаны және қатысқаны үшін спортты кәсіби қызметі ретінде таңдаған спортшылар Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес сыйақы алатын спорттың құрамдас бөлігі;

21) кешендi ғылыми топ – спортшының функционалдық жай-күйін, резервтік мүмкіндіктерін, даярлығының психологиялық және техникалық деңгейін бағалауға бағытталған ғылыми-әдiстемелiк, медициналық-биологиялық, психологиялық зерттеулер жүргiзу үшiн құрылатын бiлiктi мамандар тобы;

22) Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілері – балалардың, жастардың және ересек тұрғындардың дене шынықтыру даярлығына қойылатын нормативтік талаптардың жиынтығы;

23) мектеп спорты – бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беретін білім беру ұйымдарында білім алушылардың дене тәрбиесіне, оларды спорттық іс-шараларға қатысуға даярлауға бағытталған дене шынықтыру мен спорттың бір бөлігі;

24) мектептегі спорттық лига – мақсаты мектеп спортын кеңінен таратуға және бір немесе бірнеше спорт түрін дамытуға жәрдемдесу, мектеп оқушыларымен спорттық іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу болып табылатын мектеп оқушылары арасындағы спорттық қозғалыс;

25) мемлекеттiк жаттықтырушы – Қазақстан Республикасының аумағында спорт түрін (түрлерін) дамыту жөніндегі мемлекеттік саясатты іске асыру бойынша функциялар мен іс-шараларды жүзеге асыратын жаттықтырушы;

25-1) мемлекеттік спорттық тапсырыс – мемлекет қаржыландыратын, мемлекеттік спорттық тапсырыстың жан басына шаққандағы нормативтік қаржыландыру әдістемесіне сәйкес айқындалатын және өнім берушілерде олардың меншік нысанына, ведомстволық бағыныстылығына, типтері мен түрлеріне қарамастан орналастырылатын, балалар мен жасөспірімдер үшін дене шынықтыру және спорт саласында көрсетілетін қызметтер көлемі;

25-2) мемлекеттік спорттық тапсырыстың жан басына шаққандағы қаржыландыру нормативі – балалар мен жасөспірімдерге арналған спорт секциялары үшін дене шынықтыру және спорт саласында көрсетілетін қызметтердің мемлекеттік кепілдендірілген құнының қаржылық қамтамасыз ету нормативі;

26) мүгедектігі бар спортшы – тыныс-тіршілігінің шектелуіне алып келетін аурулардан, жарақаттардан, олардың салдарынан, бұзылулардан организм функциялары үнемі бұзылып, денсаулығы нашарлаған және спорттың қолжетімді түрімен (қолжетімді түрлерімен) айналысатын жеке тұлға;

27) мүгедектігі бар спортшыларды сыныптау – мүгедектігі бар спортшыларға функционалдық мүмкіндіктер деңгейі ұқсас мүгедектігі бар басқа спортшылармен жарысқа түсу мүмкіндігін жасау мақсатында сыныптаушының немесе сыныптаушылар тобының олардың дәрежесін (сыныптамалық санатын) айқындау процесі;

28) нұсқаушы-спортшы – спорттық қызметін Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес еңбекақы төлемі шартымен жүзеге асыратын спортшы;

29) оқу-жаттығу жиыны – спортшылардың спорттық шеберлігін және оқу-жаттығу процесінің сапасын арттыру мақсатында ұйымдастырылған орталықтандырылған іс-шара;

29-1) олимпиадалық емес спорт түрі – Олимпиадалық ойындар бағдарламасына кірмеген, әлемдік спорт қоғамдастығында кеңінен дамыған және халықаралық спорт федерациялары басқаратын спорт түрі;

29-2) олимпиадалық спорт түрі – Олимпиадалық ойындар бағдарламасына кірген, Халықаралық олимпиада комитетінің Олимпиадалық хартиясына сәйкес Халықаралық олимпиада комитеті таныған спорт түрі;

29-3) паралимпиадалық емес спорт түрі – Паралимпиадалық ойындар бағдарламасына кірмеген, әлемдік спорт қоғамдастығында кеңінен дамыған және халықаралық спорт федерациялары басқаратын спорт түрі;

30) Паралимпиадалық ойындар – тірек-қимыл аппараты, көру органдары зақымданған және интеллектуалдық дамуы бұзылған мүгедектігі бар спортшылар арасында өткізілетін халықаралық қысқы және жазғы жарыстар;

30-1) паралимпиадалық спорт түрі – Паралимпиадалық ойындар бағдарламасына кірген, Халықаралық паралимпиада комитетінің Қағидалар жиынтығына сәйкес Халықаралық паралимпиада комитеті таныған спорт түрі;

31) спорт – спорттық жарыстар және адамды оған даярлаудың арнайы нысанында қалыптасқан, спорт түрлерінің жиынтығы ретіндегі әлеуметтік-мәдени қызмет саласы;

32) спорт саласы – айырым белгілері бар және өзінде бір немесе бірнеше спорттық жарыстар түрі (бағдарламалары) қамтылатын спорт түрінің бір бөлігі;

33) спорт резерві – жоғары спорттық нәтижелерге қол жеткізуге әлеуеті бар жас және жасөспірім жастағы спортшылар;

34) спорт төрешiсі – арнайы даярлықтан өткен және тиiстi бiлiктiлiк санатын алған, спорттық iс-шараны ұйымдастырушы спорт түрiнiң қағидаларына және спорттық iс-шараның ережелерiне (регламенттеріне) сәйкес төрелікті қамтамасыз етуге уәкiлеттiк берген жеке адам;

35) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалар) – халықаралық спорттық жарыстарға даярлықты жүзеге асыратын және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туы астында қатысатын спортшылар, жаттықтырушылар, отандық және шетелдік мамандар ұжымдары;

35-1) спорт түрлерін саралау – халықаралық спорттық жарыстардағы спорт жетістіктеріне, спорт түрінің ұлттық-мәдени дәстүрлілігіне, кадр әлеуетінің, материалдық-техникалық базаның болуына, бұқаралығына қарай және өңірдің климаттық жағдайларына байланысты спорт түрінің ерекшеліктеріне қарай спорт түрлерінің даму деңгейін айқындау;

35-2) спорттық әдеп – спортшылар, жаттықтырушылар, жаттықтырушы-оқытушылар және спорт төрешілері үшін белгіленген мінез-құлық қағидалары;

36) Қазақстан Республикасының штаттық құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық штаттық құрама командалар) – Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасында көзделген қаржылық шарттармен спорттық қызметті жүзеге асыратын және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туы астында халықаралық спорттық жарыстарға қатысатын спортшылар, жаттықтырушылар, отандық және шетелдік мамандар ұжымдары;

37) спорт түрі бойынша Қазақстан Республикасы құрама командасының (спорт түрі бойынша ұлттық құрама команданың) бас жаттықтырушысы – спорт түрi бойынша Қазақстан Республикасының құрама командасына (спорт түрі бойынша ұлттық құрама командаға) басшылық жасауға, оның даярлығына, қалыптастырылуына және әлем чемпионаттарына, Олимпиада, Паралимпиада, Сурдлимпиада ойындарына және басқа да халықаралық жарыстарға қатысуына жауап беретiн жаттықтырушы;

38) спорт түрлерінің тізілімі – Қазақстан Республикасының аумағында дамып отырған спорт түрлері мен спорт салалары туралы қағаз және электрондық жеткізгіштерде тіркелген мәліметтерді қамтитын ақпараттық жүйе;

39) спорт түрi – жаттығу ортасы, жарыстастық қызметіндегі дене шынықтыру жаттығуларының немесе интеллектуалдық қабілеттердің жиынтығы және жарыстар қағидалары айырым белгiлерi болып табылатын спорттың құрамдас бөлiгi;

40) спорттағы тыйым салынған субстанциялар және (немесе) әдістер (бұдан әрі – допинг) – Допингке қарсы дүниежүзілік ұйымның және Допингке қарсы дүниежүзілік ұйымның халықаралық стандартының тыйым салынған тізіміне енгізілген химиялық қоспалар (заттар, дәрілер) мен әдістер, оның ішінде спортта пайдалануға тыйым салынған субстанциялар және (немесе) әдістер тізбелеріне енгізілген субстанцияларды және (немесе) әдісті пайдалану немесе пайдалануға әрекеттену;

40-1) спорттық-бұқаралық іс-шаралар – адамның дене бітімін және зияткерлік қабілеттерін дамытуға, саламатты өмір салтын насихаттауға бағытталған, спорт құрылыстары мен объектілерінде, сондай-ақ спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізуге арналған ашық жерлерде өткізілетін, осы іс-шараларда екі жүз және одан көп көрерменнің бір мезгілде болуы көзделетін іс-шаралар;

41) спорттық-бұқаралық iс-шаралардың бірыңғай күнтiзбесi – халықаралық, республикалық және жергілікті деңгейлердегі жыл сайынғы жарыстардың, сондай-ақ жарыстарға дайындық жөніндегі іс-шаралардың тізбесі;

41-1) спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізуге арналған орындар – спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізуге ыңғайластырылған объектілер мен құрылыстар, сондай-ақ осы мақсаттар үшін арнайы жасалмаған өзге де орындар (демалыс аймақтары, ипподромдар, цирктер, саябақтар, гүлзарлар, алаңдар, көшелер);

41-2) спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін уақыт – спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін орындарға алғашқы көрермен кірген (келген) кезден бастап іс-шаралар аяқталғанға және осы орындардан соңғы көрермен шыққанға (кеткенге) дейінгі уақыт;

41-3) спорттық-бұқаралық іс-шараны ұйымдастырушы – бастамасы бойынша спорттық-бұқаралық іс-шара өткізілетін жеке немесе заңды тұлға;

42) спорттық жарыс – бекітілген ереже (регламент) бойынша өткізілетін сайыстың үздік қатысушысын анықтау мақсатында спорт түрі (түрлері) бойынша спортшылар немесе командалар арасындағы сайыс;

42-1) спорттық жарысқа қатысатын жануарларды дисквалификациялау – жануарларды оларға қатысты допинг пайдаланылғаны үшін спорттық жарыстарға қатысудан, оқу-жаттығу жиындарынан шеттету;

43) спорттық қызмет туралы шарт – спортшы, жаттықтырушы немесе дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де маман мен дене шынықтыру-спорт ұйымы арасында жасалатын азаматтық-құқықтық шарт;

44) спорттық іс-шара – спортшылардың, жаттықтырушылардың және дене шынықтыру мен спорт саласындағы мамандардың қатысуымен өткізілетін спорттық жарыс, оқу-жаттығу жиыны;

44-1) спорттың басым түрлері – спорт түрлерін саралау нәтижелері бойынша Қазақстан Республикасында спортты дамыту мақсатында мемлекеттік қаржыландыру үшін бірінші кезектегілер ретінде айқындалған спорт түрлері;

45) спорт федерациясы – спорттың бір немесе бірнеше түрін дамыту мақсатында қоғамдық бірлестік нысанында немесе қауымдастық (одақ) нысанындағы заңды тұлғалар бірлестігі нысанында құрылған коммерциялық емес ұйым;

46) спорт федерацияларын аккредиттеу – Қазақстан Республикасының аумағында спорт түрін (түрлерін) дамыту жөніндегі спорт федерацияларының құқықтылықтарын тану рәсімі;

47) спортшы – спорт түрімен (түрлерімен) жүйелі түрде айналысатын және спорт жарыстарына қатысатын жеке адам;

48) спортшыны дисквалификациялау –спорт түрлерінің қағидаларын бұзғаны үшін және (немесе) спорттық жарыстар ережесін (регламентін) бұзғаны үшін және (немесе) допингке қарсы қағидаларды бұзғаны үшін және (немесе) спорттық әдепті бұзғаны үшін және (немесе) халықаралық спорт ұйымдары және (немесе) аккредиттелген республикалық (өңірлік) спорт федерациялары бекіткен нормаларды бұзғаны үшін аккредиттелген спорт федерациясы жүзеге асыратын, спортшыны спорттық жарыстарға қатысудан және (немесе) оқу-жаттығу жиындарынан және (немесе) дене шынықтыру және спорт саласындағы еңбек (кәсіптік) қызметінен шеттету;

49) спортшыны тіркеу – спортшыны тіркеу туралы куәлікті бере отырып, федерация өткізетін немесе оның қатысуымен өткізілетін спорттық жарыстарға және өзге де спорттық іс-шараларға қатысу құқығын беру мақсатында спорт түрі бойынша спорт федерациясы спортшының спорттың осы түрімен айналысатынын танитын рәсім;

50) студенттік спорт – техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім беру ұйымдарында білім алушылардың дене тәрбиесіне, оларды спорттық іс-шараларға қатысуға даярлауға бағытталған дене шынықтыру мен спорттың бір бөлігі;

51) студенттік спорт лигасы – мақсаты студенттік спортты кеңінен таратуға жәрдемдесу және спорттың түрін (түрлерін) дамыту, студенттермен спорттық іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу болып табылатын студенттер арасындағы спорттық қозғалыс;

52) Сурдлимпиадалық ойындар – есту органдары зақымданған мүгедектігі бар спортшылар арасында өткізілетін халықаралық қысқы және жазғы жарыстар;

52-1) сурдлимпиадалық спорт түрі – Сурдлимпиадалық ойындар бағдарламасына кірген және Саңыраулардың халықаралық спорт комитеті бекіткен спорт түрі;

53) сыныптаушы – мүгедектігі бар спортшыларды олардың функционалдық мүмкіндіктерінің деңгейіне қарай сыныптауды жүзеге асыратын, жарыстарды ұйымдастырушылар осыған уәкілеттік берген және тиісті құжатпен расталған арнаулы даярлықтан өткен жеке тұлға;

54) техникалық және қолданбалы спорт түрлерi – спортшының техникалық құралдарды қолдана отырып өткізілетін жарыстарға арнайы даярлығын талап ететiн спорт түрлерінің бір бөлiгi;

55) ұлттық спорт түрлерi – жарыспалы әрекет нысанында тарихи түрде қалыптасқан және өзiне тән дене шынықтыру жаттығуларын және дене шынықтыру белсендiлiгi ұйымдастырылуының өзiндiк қағидалары мен тәсiлдерi бар халық ойындарын білдіретін спорт түрлері;

56) Халықаралық арнаулы олимпиадалық ойындар – интеллектуалдық мүмкіндіктері шектеулі мүгедектігі бар спортшылар арасында өткізілетін халықаралық қысқы және жазғы жарыстар;

57) халықаралық спорттық жарыстар – шетелдік спортшылар (командалар) қатысатын спортшылар (командалар) арасындағы спорт түрi бойынша өтетін сайыстар.

Ескерту. 1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 22.01.2016 № 446-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.05.2017 № 65-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 91-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.05.2020 № 395-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттiк саясаттың қағидаттары мен міндеттері

1. Қазақстан Республикасындағы дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттiк саясат:

1) барлық жеке адамдар үшiн дене шынықтырумен және спортпен айналысу теңдiгi және олардың жалпыға бірдей қолжетімділігі;

2) халықтың әртүрлi жас топтарына дене тәрбиесiн берудің үздіксіздігі мен сабақтастығы;

3) дене шынықтырумен және спортпен айналысудың ерiктiлiгi;

4) дене шынықтыру-спорттық іс-шаралардың сауықтыру бағыты;

5) дене шынықтырумен, әуесқой және кәсіпқой спортпен айналысуға тең құрмет көрсету;

6) кемсітушілікке тыйым салу және қатігездікті, зорлық-зомбылықты және адамның қадір-қасиетін қорлауды насихаттауға жол бермеу;

7) халықаралық спорттық жарыстарда Қазақстан Республикасының намысын қорғайтын жоғары жетiстiктер спортының басымдығы;

8) бейімдік дене шынықтыру мен спортты дамытуға жәрдемдесу қағидаттары негізінде жүргiзiледi.

2. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік саясаттың міндеттері:

1) дене шынықтырумен және спортпен айналысатын адамдардың, сондай-ақ дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық іс-шаралардың қатысушылары мен көрермендерінің өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету және спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізу орындарында қоғамдық тәртіпті сақтау;

2) олимпиадалық емес, олимпиадалық, паралимпиадалық, паралимпиадалық емес, сурдлимпиадалық және ұлттық спорт түрлерін дамыту;

3) дене шынықтыру мен спортты қолдау және ынталандыру;

4) дене шынықтыру және спорт саласын зерттеу үшін ғылыми базаны дамыту;

5) әлеуметтік және білім беру функцияларын, сондай-ақ ерікті қызмет қағидатына негізделген олардың құрылымының ерекшелігін ескере отырып, спорттың барлық түрлерін дамытуға жәрдемдесу болып табылады.

Ескерту. 2-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 11.05.2017 № 65-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-бап. Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және спорт саласындағы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және спорт саласындағы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда көзделгеннен өзге қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

3. Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және спорт саласындағы заңнамасымен реттелген құқықтық қатынастарға мемлекеттік спорттық тапсырыстың көрсетілетін қызметтерін сатып алу бөлігінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасының күші қолданылмайды.

Ескерту. 3-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.05.2020 № 395-VI (01.05.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4-бап. Денешынықтыруды және спортты дамытуды мемлекеттік қолдау

1. Денешынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік қолдау:

1) мемлекеттiк саясатты қалыптастыру, оның жүйесін құру, сондай-ақ тиісті нормативтiк-құқықтық, қаржылық, материалдық-техникалық, кадрлық, ғылыми-әдiстемелiк, медициналық, ақпараттық қамтамасыз ету арқылы денешынықтыру және спорт саласындағы қатынастарды реттеу;

2) денешынықтыру-спорт ұйымдарының сыртқы байланыстарын дамытуға, олардың Қазақстан Республикасында денешынықтыру-спорт қозғалысын дамытуға ықпал ететін халықаралық спорт ұйымдарына интеграциялануына қолдау көрсету;

3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес спорт ғимараттарын жобалауға, салуға және пайдалануға өз қаражатын салатын отандық және шетелдiк инвесторлар үшін қолайлы инвестициялық ахуал жасау;

4) мемлекеттік меншіктегі спорт ғимараттарының қолжетімді болуын қамтамасыз ету арқылы жүзеге асырылады.

2. Мемлекеттік меншіктегі спорт ғимараттарының қолжетімді болуын қамтамасыз ету "Ең төмен әлеуметтік стандарттар және олардың кепілдіктері туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес ең төмен әлеуметтік стандарт болып табылады.

Ескерту. 4-бап жаңа редакцияда - ҚР 19.05.2015 № 315-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5-бап. Жеке тұлғалардың дене шынықтыру және спорт саласындағы құқықтары мен міндеттері

1. Жеке тұлғалардың:

1) дене шынықтырумен және спортпен айналысуға;

2) дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық бағыттағы қоғамдық бірлестіктерге кіруге;

3) спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шараларға қатысуға;

4) мемлекеттік және жеке спорт құрылыстары мен көрсетілетін қызметтерді пайдалануға;

5) спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін кезде әртүрлі нышанды және жеке-дара пікірін жария білдірудің Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де құралдарын пайдалануға;

6) спорттық атақтар мен біліктілік санаттарын беру үшін құжаттарды дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға ұсынуға;

7) спорттық разрядтар мен біліктілік санаттарын беру үшін құжаттарды жергілікті атқарушы органдарға ұсынуға құқығы бар.

2. Жеке тұлғалар:

1) спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін орындарда қоғамдық тәртіпті сақтауға;

2) спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін орындарда қоғамдық тәртіпті бұзуға арандататын әрекеттерге жол бермеуге, айналадағыларға қауіп туғызатын құқыққа қарсы акциялар жасамауға міндетті.

3. Жеке тұлғаларға:

1) спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін орындарға алкоголь өнімін, металл, шыны ыдыстағы өнімді, пиротехникалық бұйымдарды және пайдаланылуы адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіруі не жеке және заңды тұлғаларға материалдық нұқсан келтіруі мүмкін өзге де заттарды алып кіруге;

2) спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін уақытта мінберлерге, футбол, хоккей және өзге де спорт алаңдарына адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін кез келген заттарды лақтыруға;

3) спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін уақытта шарбақтар мен қоршаулардың, турникеттердің шегінен өз бетімен шығуға;

4) спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін уақытта әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни, тектiк-топтық және рулық алауыздықты қоздыруға бағытталған, сол сияқты жеке тұлғалардың құқықтарын кемсітетін плакаттарды, эмблемаларды, транспаранттарды және өзге де көрінетін заттарды пайдалануға тыйым салынады.

Ескерту. 5-бап жаңа редакцияда - ҚР 22.01.2016 № 446-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2-тарау. ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ ЖӘНЕ СПОРТ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

6-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң дене шынықтыру және спорт саласындағы құзыретi

Қазақстан Республикасының Үкіметі дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлейді және олардың жүзеге асырылуын ұйымдастырады.

Ескерту. 6-бап жаңа редакцияда - ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7-бап. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкiлеттiорганның құзыретi

Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкiлеттi орган:

1) дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастырады және іске асырады;

1-1) халықаралық спорттық жарыстардың чемпиондары мен жүлдегерлеріне, жаттықтырушыларға және спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелеріне ақшалай көтермелеудің мөлшерін бекітеді;

1-2) халықаралық спорттық жарыстардың чемпиондары мен жүлдегерлеріне, жаттықтырушыларға және спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелеріне ақшалай көтермелеуді төлеу және оны қайтару қағидаларын бекітеді;

1-3) спортшылар мен жаттықтырушыларға өмір бойы ай сайынғы материалдық қамсыздандыруды төлеу қағидаларын бекітеді және олардың мөлшерін белгілейді;

1-4) дене шынықтыру мен спортты дамытуға бағытталған бюджеттен тыс ақша қаражатын бөлу жөніндегі бірыңғай операторды айқындау қағидаларын бекітеді;

2) өз құзыреті шегінде дене шынықтыру және спорт саласында басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асырады;

3) мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша дене шынықтыру және спорт саласында әкімшілік деректерді жинауға арналған нысандарды әзірлейді және бекітеді;

4) ведомстволық статистикалық бақылаулар жүргiзедi;

5) салалық көтермелеу жүйесiн әзiрлейдi және бекiтедi;

6) дене шынықтыру және спорт саласындағы кадрларды даярлау, қайта даярлау мен олардың бiлiктiлiгiн арттыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

7) аккредиттелген республикалық спорт федерацияларымен және жергілікті атқарушы органдармен бірлесе отырып, республикалық және халықаралық спорттық жарыстарды, оның ішінде ардагер спортшылар арасында өткiзедi;

8) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелерiн халықаралық спорттық жарыстарға даярлауды және олардың қатысуын ұйымдастырады және жүзеге асырады;

9) дене шынықтыру және спорт саласындағы ғылыми зерттеулердi, олардың нәтижелерiн Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес дене шынықтыру және спорт практикасына енгiзудi ұйымдастырады және үйлестiредi;

10) Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

11) спортта допингке қарсы іс-шаралардың жүргiзiлуiне бақылауды жүзеге асырады;

12) спортшылар мен жаттықтырушыларға: "Қазақстан Республикасының еңбек сiңiрген спорт шеберi", "Қазақстан Республикасының халықаралық дәрежедегi спорт шеберi", "Қазақстан Республикасының спорт шеберi", "Қазақстан Республикасының еңбек сiңiрген жаттықтырушысы" спорттық атақтарын береді, спортшылар мен жаттықтырушыларды осындай спорттық атақтарынан айырады;

13) мынадай: бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi жоғары санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi жоғары санатты жаттықтырушы-оқытушы, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi жоғары санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi жоғары санатты жаттықтырушы-оқытушы, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi жоғары санатты әдіскер, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi жоғары санатты әдiскер, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi жоғары санатты нұсқаушы-спортшы, жоғары санатты ұлттық спорт төрешiсi, ұлттық спорт төрешiсi біліктілік санаттарын береді, біліктілік санаттарынан айырады;

14) республикалық және өңірлік спорт федерацияларын аккредиттеудi жүзеге асырады;

15) Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілерін өткізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

16) Қазақстан Республикасының аумағында және оның шегінен тыс жерде өткізілетін спорттық іс-шараларға дайындалу және қатысу кезеңінде спортшыларды, жаттықтырушыларды және дене шынықтыру және спорт саласындағы мамандарды, әскери қызметшілер мен құқық қорғау органдарының қызметкерлерін қамтамасыз етудің заттай нормаларын әзірлейді және бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органның келісуімен бекітеді;

17) оқу-жаттығу процесі мен спорттық іс-шаралар кезеңінде спортшыларды, оның ішінде барлық санаттағы әскери қызметшілерді және құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлерін тамақтандыру және фармакологиялық қамтамасыз ету нормативтерінің әдістемесін бекітеді;

18) алып тасталды - ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

18-1) Қазақстан Республикасының Үкіметіне халықаралық спорттық жарыстардың чемпиондары мен жүлдегерлеріне, жаттықтырушыларға және спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелеріне ақшалай көтермелеудің мөлшері туралы ұсыныс енгізеді;

18-2) халықаралық спорттық жарыстардың чемпиондары мен жүлдегерлеріне, жаттықтырушыларға және спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелеріне ақшалай көтермелеуді төлеу және оны қайтару қағидаларын әзірлейді;

19) спортшылар мен жаттықтырушыларға өмір бойы ай сайынғы материалдық қамсыздандыруды төлеу қағидаларын әзірлейді, Қазақстан Республикасының Үкіметіне олардың мөлшері туралы ұсыныстар енгізеді және төлемдерін қамтамасыз етеді;

20) дене шынықтыру және спорт сабақтарын жүргізу кезіндегі қауіпсіздік қағидаларын бекітеді;

21) спорттық атақтарды, разрядтарды және біліктілік санаттарын беру нормалары мен талаптарын бекітеді;

22) спорт түрлері бойынша кешенді нысаналы бағдарламаларды және спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) спортшыларын даярлаудың жеке жоспарларын бекітеді;

23) уәкілетті орган әзірлеген және бекіткен кәсіптік стандарттарға сәйкес аккредиттелген республикалық федерациялардың ұсыныстары бойынша жаттықтырушыларға, жаттықтырушы-оқытушыларға және спорт төрешілеріне аттестаттау жүргізу қағидаларын бекітеді;

24) спорт резервін және жоғары дәрежелі спортшыларды даярлау жүзеге асырылатын дене шынықтыру-спорт ұйымдары үшін спорт түрлері бойынша бағдарламаларды бекітеді;

25) спорттық атақтар, разрядтар және біліктілік санаттарын беру және олардан айыру, омырауға тағатын белгілерді беру қағидаларын, сондай-ақ олардың сипаттамасын әзірлейді және бекітеді;

26) жарыстар түрлерінің, оқу-жаттығу жиындарының тізбесін бекітеді және олардың сыныптамасын айқындайды;

27) спорттық іс-шараларды өткізу қағидаларын бекітеді;

28) спортшының бiр дене шынықтыру-спорт ұйымынан басқа дене шынықтыру-спорт ұйымына ауысу қағидаларын бекiтедi;

29) спорт федерацияларын аккредиттеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

30) аккредиттелген республикалық спорт федерацияларының ұсынуымен спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама және штаттық құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) құрамдарын жыл сайын бекітеді;

31) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама және штаттық құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) құрамдарын қалыптастыру қағидаларын бекітеді;

32) спорт резерві және жоғары дәрежедегі спортшыларды даярлау бойынша оқу-жаттығу процесін жүзеге асыратын дене шынықтыру-спорт ұйымдарында спорттың түрлері бойынша спортшылардың жас шамасын бекітеді;

33) спорт түрлерi бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлерi бойынша ұлттық құрама командалардың) бас жаттықтырушыларын және спорт түрлері бойынша мемлекеттік жаттықтырушыларды – аккредиттелген республикалық (өңірлік) спорт федерацияларының ұсынуымен, олимпиадалық спорт түрлері бойынша – Қазақстан Республикасы Ұлттық олимпиада комитетімен келісу бойынша, паралимпиадалық спорт түрлері бойынша – Қазақстан Республикасы Ұлттық паралимпиада комитетімен келісу бойынша, сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы Ұлттық сурдлимпиада комитетімен келісу бойынша лауазымдарға тағайындайды және олардан босатады;

34) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелеріне олардың халықаралық спорттық жарыстарда жарақаттар алуы және мертігуі кезінде өтемақы төлемдерін төлеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

35) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелеріне олардың халықаралық спорттық жарыстарда спорттық жарақаттар алуы және мертігуі кезінде өтемақы төлемдерін төлеуді жүзеге асырады;

36) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелерін халықаралық спорттық жарыстарға даярлау және оған қатысу кезінде сақтандыруды қамтамасыз етеді;

37) спорт түрлерін, спорт салаларын тану және спорт түрлерінің тізілімін қалыптастыру қағидаларын бекітеді;

38) спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай күнтізбесін қалыптастыру қағидаларын бекітеді;

39) республикалық аккредиттелген спорт федерацияларының ұсыныстары бойынша спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай республикалық күнтізбесін бекітеді және оның іске асырылуын қамтамасыз етеді;

40) оқу-жаттығу процесі, спорттық резервті және жоғары дәрежедегі спортшыларды даярлау, допингке қарсы қызмет, ғылыми-әдістемелік, медициналық-биологиялық және фармакологиялық қамтамасыз ету жүзеге асырылатын ұйымдар және спортшыларды медициналық көмекпен қамтамасыз ететін ұйымдар үшін үлгілік штаттарды әзірлейді және бекітеді;

41) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

42) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

43) спорт мектептеріне және спорт мектептерінің бөлімшелеріне "мамандандырылған" деген мәртебе беру қағидаларын бекітеді;

44) дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының тізілімін жүргізеді;

44-1) республикалық және жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын спорттық іс-шараларға, оның ішінде дене шынықтыру-спорт ұйымдары үшін оқу-жаттығу жиындарына бөлінетін ақша қаражатын жұмсау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

45) спортшыларға, жаттықтырушыларға, дене шынықтыру және спорт саласындағы мамандар мен дене шынықтыру-спорт ұйымдарына "Үздік" номинациясында атақтар беру қағидаларын бекітеді;

46) масс-медиа саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша "Үздік спорт журналисі" атағын беру қағидаларын әзірлейді;

47) спорт резерві мен жоғары дәрежелі спортшыларды даярлау жөніндегі оқу-жаттығу процесі жүзеге асырылатын дене шынықтыру-спорт ұйымдары түрлерінің тізбесін және олардың қызметі қағидаларын бекітеді;

48) білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша олимпиадалық резервтің республикалық, облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мамандандырылған мектеп-интернат-колледждері және спорттағы дарынды балаларға арналған облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мектеп-интернаттары қызметінің қағидаларын бекітеді;

49) олимпиадалық резервтің республикалық, облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мамандандырылған мектеп-интернат-колледждері, спорттағы дарынды балаларға арналған облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мектеп-интернаттары үшін спорт түрлері бойынша білім берудің үлгілік оқу бағдарламаларын бекітеді және олимпиадалық резервтің республикалық мамандандырылған мектеп-интернат-колледждерінің оқу бағдарламаларын келіседі;

49-1) ұлттық спорт түрлерінің тізбесін бекітеді;

50) олимпиадалық резервтің республикалық, облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мамандандырылған мектеп-интернат-колледждері, спорттағы дарынды балаларға арналған облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мектеп-интернаттары үшін спорт түрлері бойынша үлгілік оқу жоспарларын бекітеді және олимпиадалық резервтің республикалық мамандандырылған мектеп-интернат-колледждерінің оқу жоспарларын келіседі;

50-1) жеңімпаздарына дене шынықтыру және спорт мамандықтары бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында экстернат нысанында оқуға рұқсат етілетін халықаралық және республикалық спорттық жарыстардың тізбесін қалыптастырады және бекітеді;

50-2) республикалық бюджеттен қаржыландырылатын, дене шынықтыру және спорт мамандықтары бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында экстернат нысанында оқуға рұқсат береді;

51) спорт түрлерінде пайдаланылатын жануарлар мен құстардың жем-азығы нормативтерін әзірлейді және бекітеді;

52) жоғары дәрежелі спортшылармен, жоғары дәрежелі спортшыларды даярлауды жүзеге асыратын жаттықтырушылармен және дене шынықтыру және спорт саласындағы мамандармен спорттық қызмет туралы шарттар бойынша ақша төлемінің мөлшерін бекітеді;

53) халықаралық және республикалық спорттық жарыстардың ережелерін (регламенттерін) бекітеді;

54) спорттық іс-шаралардың шығыстар құрылымын бекітеді;

55) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша мүгедектігі бар спортшыларға сыныптау жүргізудің тәртібі мен шарттарын бекітеді;

56) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларын (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларды) Олимпиада, Паралимпиада, Сурдлимпиада ойындарына және басқа да халықаралық жарыстарға даярлау жөніндегі ұйымдастыру комитеттерінің құрамдарын бекітеді;

57) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

58) өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және спорт саласындағы халықаралық шарттарын әзірлейді, жасасады, олардың орындалуын қамтамасыз етеді, халықаралық спорт ұйымдарында және халықаралық спорттық іс-шараларда Қазақстан Республикасының атынан өкілдік етеді;

59) алып тасталды - ҚР 11.05.2017 № 65-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

60) білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша спорт саласындағы білім беру ұйымдарының қызметі туралы қағидаларды әзірлейді және бекітеді;

61) республикалық бюджеттен қаржыландырылатын спорт саласындағы білім беру ұйымдарында жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар, сондай-ақ техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар мамандарды даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын қалыптастыруға қатысады;

62) спорттың басым түрлерінің республикалық тізбесін әзірлейді және бекітеді;

63) Қазақстан Республикасында спорт түрлерін саралау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

64) жергілікті атқарушы орган ұсынған спорттың басым түрлерінің өңірлік тізбесін келіседі;

65) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган мен жергілікті атқарушы органдар өткізетін спорттық жарыстардың чемпиондары мен жүлдегерлері үшін жүлделер құнының мөлшерін әзірлейді және бекітеді;

65-1) дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік мекемелердің тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізу бойынша ақылы қызмет түрлерін көрсету және олардың тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түсетін ақшаны жұмсау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

65-2) Қазақстан Республикасының спорттық әдебін әзірлейді және бекітеді;

65-3) балалар-жасөспірімдер спорт мектептері желісінің ең төмен мемлекеттік нормативтерін әзірлейді және бекітеді;

65-4) дене шынықтыру мен спортты дамытуға бағытталған бюджеттен тыс ақша қаражатын бөлу жөніндегі қағидаларды әзірлейді және бекітеді;

65-5) Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындардың чемпиондары мен жүлдегерлеріне тұрғынжай беру және оны пайдалану қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

65-6) осы Заңға сәйкес бірыңғай операторды айқындайды;

65-7) дене шынықтыру мен спортты дамытуға бағытталған бюджеттен тыс ақша қаражатын бөлу жөніндегі бірыңғай операторды айқындау қағидаларын әзірлейді;

65-8) балалар мен жасөспірімдерге арналған спорт секцияларында мемлекеттік спорттық тапсырысты орналастыру және олардың жұмыс істеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

65-9) балалар мен жасөспірімдерге арналған спорт секцияларын жан басына шаққандағы нормативтік қаржыландыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

65-10) мемлекеттік спорттық тапсырыстың жан басына шаққандағы нормативтік қаржыландыру әдістемесін әзірлейді және бекітеді;

65-11) балалар мен жасөспірімдерге арналған спорт секцияларының рейтингін айқындау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

66) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 7-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 11.05.2017 № 65-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 91-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.04.2019 № 240-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.05.2020 № 395-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 24.11.2021 № 75-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2023 № 15-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 94-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Жергілікті атқарушы органдардың, қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, ауылдық округ, кент және ауыл әкімдерінің құзыреті

1. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергiлiктi атқарушы органы:

1) жеке тұлғалардың спортпен айналысуы үшін, оның ішінде халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтарына қолжетімді болуы ескеріле отырып, тұрғылықты жері бойынша және көпшілік демалатын орындарда инфрақұрылым жасайды;

1-1) бұқаралық спортпен айналысуға арналған спорттық жабдықтың қауіпсіз пайдаланылуына мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

2) республикалық және (немесе) жергілікті аккредиттелген спорт федерацияларымен бірлесе отырып, облыстық, республикалық маңызы бар қалалық, астаналық спорттық жарыстарды, оның ішінде ардагер спортшылар арасында өткізеді;

2-1) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган аккредиттелген республикалық спорт федерацияларымен бірлесе отырып өткізетін республикалық және халықаралық спорттық жарыстарды, оның ішінде ардагер спортшылар арасында өткізуге қатысады;

3) спорт түрлерi бойынша облыстық, республикалық маңызы бар қалалық, астаналық құрама командаларды даярлауды және олардың республикалық және халықаралық спорттық жарыстарда өнер көрсетуiн қамтамасыз етедi;

4) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында бұқаралық спортты және ұлттық спорт түрлерiн дамытуды қамтамасыз етеді;

5) облыс, республикалық маңызы бар қала, астана аумағында дене шынықтыру-спорт ұйымдарының қызметiн үйлестiредi;

5-1) балалар-жасөспірімдердің дене шынықтыру даярлығы, оның ішінде бейімдік дене шынықтыру және спорт клубтарын құрады;

6) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

7) білім беру ұйымдарының спорт ғимараттарын сабақтан тыс және кешкі уақытта халық үшін спорт секцияларының жұмысын қамтамасыз ету және спорттық іс-шаралар өткізу мақсатында пайдалану жөнінде шаралар қолданады;

8) спортшыларға: "Қазақстан Республикасының спорт шеберлігіне кандидат", 1-разрядты спортшы спорттық разрядтарын береді, спортшыларды осындай спорттық разрядтардан айырады;

9) мынадай: бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi бірінші санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi бірінші санатты жаттықтырушы-оқытушы, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi бірінші санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi бірінші санатты жаттықтырушы-оқытушы, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi бірінші санатты әдіскер, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi бірінші санатты әдіскер, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегі бірінші санатты нұсқаушы-спортшы, бiрiншi санатты спорт төрешiсi біліктілік санаттарын береді, біліктілік санаттарынан айырады;

10) аккредиттелген өңірлік және жергілікті спорт федерацияларының ұсыныстары бойынша спорттық-бұқаралық iс-шаралардың бірыңғай өңірлік күнтiзбесін бекiтедi және оның iске асырылуын қамтамасыз етеді;

11) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында спорттық іс-шараларды ұйымдастыруды және өткiзудi үйлестiредi;

12) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бірліктің аумағында дене шынықтыру мен спортты дамыту жөніндегі ақпаратты жинауды, талдауды жүзеге асырады және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген нысанда және мерзімдерде дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкiлеттi органға ұсынады;

13) жергілікті спорт федерацияларын аккредиттеуді жүзеге асырады;

14) олимпиадалық резервтің облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мамандандырылған мектеп-интернат-колледждері мен спорттағы дарынды балаларға арналған облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мектеп-интернаттары үшін спорт түрлері бойынша білім берудің үлгілік оқу бағдарламаларын іске асырады;

15) олимпиадалық резервтің облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мамандандырылған мектеп-интернат-колледждері мен спорттағы дарынды балаларға арналған облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мектеп-интернаттарының үлгілік оқу жоспарларын келіседі;

16) аккредиттелген өңірлік және жергілікті спорт федерацияларының ұсыныстары бойынша спорт түрлері бойынша облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың құрама командаларының тізімдерін қалыптастырады және бекітеді;

17) осы Заңға сәйкес Олимпиада, Паралимпиада және Сурдлимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлерін тұрғын үймен қамтамасыз етеді;

18) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың дене шынықтыру және спорт жөніндегі басқару органының бірінші басшысын лауазымға тағайындайды және лауазымнан босатады;

19) ресми дене шынықтыру және спорт іс-шараларын медициналық қамтамасыз етуді ұйымдастырады;

20) дене шынықтыру және спорт іс-шараларын өткізу кезінде қоғамдық тәртіп пен қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етеді;

20-1) дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарын пайдалануды үйлестіреді;

20-2) спорт мектептеріне, спорт мектебінің бөлімшелеріне "мамандандырылған" деген мәртебе береді;

20-3) халықаралық және республикалық деңгейдегі жарыстарды өткізуге арналған спорттық ғимараттарды жобалау үшін техникалық өзіндік ерекшеліктер мен техникалық тапсырманы республикалық аккредиттелген спорт федерацияларымен келіседі;

20-4) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) құрамына кіретін спортшыларға, олардың жаттықтырушыларына, сондай-ақ спорттың ойналатын түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (ұлттық құрама командалардың) құрамдарында қатысатын спортшыларға, олардың жаттықтырушыларына және клубтық командалардың жетекшілеріне ай сайынғы ақшалай жабдықталым төлемдерінің мөлшерін әзірлейді және бекітеді;

20-5) спорттың басым түрлерінің өңірлік тізбесін әзірлейді және дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органның келісуімен бекітеді;

20-6) дәрігерлік-дене шынықтыру диспансерлерінің жұмысын ұйымдастырады;

20-7) бюджет қаражаты көлемі шегінде балалар мен жасөспірімдерге арналған спорт секцияларын қаржыландыруға мемлекеттік спорттық тапсырысты бекітеді;

20-8) мемлекеттік спорттық тапсырыстың көрсетілетін қызметтерін берушілердің меншік нысанына, олардың ведомстволық бағыныстылығына, типтері мен түрлеріне қарамастан, балалар мен жасөспірімдерге арналған спорт секцияларында мемлекеттік спорттық тапсырысты орналастыруды қамтамасыз етеді;

20-9) электрондық және жалпыға қолжетімді форматтарда мемлекеттік спорттық тапсырысты орналастырудың, оның сапасын бақылаудың және нысаналы игерілуінің барлық кезеңдері мен рәсімдерінің орындалуын қамтамасыз етеді;

21) жергілікті мемлекеттік басқару мүдделерінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

2. Ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органы:

2) аккредиттелген жергілікті спорт федерацияларымен бірлесіп, спорт түрлерi бойынша аудандық, облыстық маңызы бар қалалық спорттық жарыстарды өткiзедi;

3) спорт түрлерi бойынша аудандық, облыстық маңызы бар қалалық құрама командаларды даярлауды және олардың облыстық спорттық жарыстарға қатысуын қамтамасыз етедi;

5) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында аудандық, облыстық маңызы бар қалалық дене шынықтыру-спорт ұйымдарының қызметiн үйлестiредi;

6) спортшыларға: 2-разрядты спортшы, 3-разрядты спортшы, жасөспірімдер бойынша 1-разрядты спортшы, жасөспірімдер бойынша 2-разрядты спортшы, жасөспірімдер бойынша 3-разрядты спортшы спорттық разрядтарын береді, спортшыларды осындай спорттық разрядтардан айырады;

7) мынадай: бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екiншi санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екiншi санатты жаттықтырушы-оқытушы, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi екiншi санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi екiншi санатты жаттықтырушы-оқытушы, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екiншi санатты әдiскер, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi екiншi санатты әдiскер, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екiншi санатты нұсқаушы-спортшы, спорт төрешiсi біліктілік санаттарын береді, біліктілік санаттарынан айырады;

8) спорттық-бұқаралық iс-шаралардың бірыңғай өңірлік күнтiзбесін iске асырады;

9) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында спорттық iс-шараларды ұйымдастыруды және өткiзудi үйлестiредi;

10) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бірліктің аумағында дене шынықтыру мен спортты дамыту жөніндегі ақпаратты жинауды, талдауды жүзеге асырады және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген нысанда және мерзімдерде облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органына ұсынады;

11) аккредиттелген өңірлік және жергілікті спорт федерацияларының ұсыныстары бойынша спорт түрлері бойынша аудандық, облыстық маңызы бар қалалардың құрама командаларының тізімдерін қалыптастырады және бекітеді;

12) осы Заңға сәйкес Олимпиада, Паралимпиада және Сурдлимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлерін тұрғын үймен қамтамасыз етеді;

13) ресми дене шынықтыру және спорт іс-шараларын медициналық қамтамасыз етуді ұйымдастырады;

14) дене шынықтыру және спорт іс-шараларын өткізу кезінде қоғамдық тәртіп пен қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етеді;

14-1) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында спорт ғимараттарын салу мәселелерін үйлестіреді және олардың халыққа қолжетімді болуын қамтамасыз етеді;

14-2) спорт ұйымдарына әдістемелік және консультациялық көмек көрсетеді;

14-3) аудандық және қалалық мамандандырылмаған балалар-жасөспірімдер мектептерінің қызметін қамтамасыз етеді;

14-4) халықпен жұмыс істеу үшін дене шынықтыру және спорт жөніндегі нұсқаушылармен қамтамасыз етеді;

15) жергілікті мемлекеттік басқару мүдделерінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

3. Республикалық маңызы бар қаладағы, астанадағы ауданның әкімі:

1) спортшыларға: 2-разрядты спортшы, 3-разрядты спортшы, жасөспірімдер бойынша 1-разрядты спортшы, жасөспірімдер бойынша 2-разрядты спортшы, жасөспірімдер бойынша 3-разрядты спортшы спорттық разрядтарын береді, спортшыларды осындай спорттық разрядтардан айырады;

2) мынадай: бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екiншi санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екiншi санатты жаттықтырушы-оқытушы, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi екiншi санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi екiншi санатты жаттықтырушы-оқытушы, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екiншi санатты әдiскер, бiлiктiлiгi орта деңгейдегi екiншi санатты әдiскер, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екiншi санатты нұсқаушы-спортшы, спорт төрешiсi біліктілік санаттарын береді, біліктілік санаттарынан айырады;

3) Қазақстан Республикасының заңнамасымен өз қарауына жатқызылған өзге де мәселелерді шешеді.

4. Қаладағы ауданның, аудандық маңызы бар қаланың, ауылдық округтің, кенттің және ауылдың әкiмi:

1) спорт мекемелерiне қолдау жасайды және олардың материалдық-техникалық қамтамасыз етiлуіне жәрдем көрсетедi;

2) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында жеке адамдардың тұрғылықты жерiнде және олардың көпшілік демалатын орындарында дене шынықтыру мен спортты дамыту үшiн жағдайлар жасайды;

2-1) тиісті аумақтар шегінде ерікті негізде құрылатын спорт клубтарын құруға және олардың қызметіне жәрдемдеседі;

3) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен және мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерімен бірлесе отырып, мүгедектігі бар адамдар арасында сауықтыру және спорттық іс-шаралар өткізуді ұйымдастырады;

4) Қазақстан Республикасының заңнамасымен өз қарауына жатқызылған өзге де мәселелерді шешеді.

Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 11.05.2017 № 65-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.05.2020 № 395-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Дене шынықтыру мен спортты насихаттау

1. Дене шынықтыру мен спорт, денсаулық сақтау және білім беру саласындағы уәкілетті органдар, дене шынықтыру-спорт ұйымдары, бұқаралық ақпарат құралдары халықтың әртүрлі топтарының жас шамасын, кәсіби және әлеуметтік ерекшеліктерін ескере отырып, дене шынықтыру мен спортты насихаттауды жүзеге асырады, дене шынықтыру мен спорттың әлеуметтік маңызын ашуды, ұлтты сауықтырудағы, жеке адамдардың саламатты өмір салтын қалыптастырудағы олардың рөлін қамтамасыз етеді.

2. Бұқаралық ақпарат құралдары, жергілікті атқарушы органдар, дене шынықтыру және спорт бағытындағы қоғамдық бірлестіктер дене шынықтыру мен спортты насихаттауды жүргізеді, денсаулықтарын сақтау және нығайту, аурулардың алдын алу, жұмысқа қабілеттілік пен белсенді ұзақ өмір сүрудің жоғары деңгейіне, сондай-ақ ізгілік мұраттары мен спорт құндылықтарына қол жеткізу үшін дене шынықтыру компоненттерін практикалық пайдалануда халықтың білім деңгейін арттырады.

3-тарау. ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ МЕН СПОРТ ЖҮЙЕСІ

10-бап. Дене шынықтыру мен спорт субъектілері

1. Қазақстан Республикасындағы дене шынықтыру мен спорт субъектiлерiне:

1) дене шынықтыру-спорт ұйымдары: олимпиадалық даярлау орталықтары, олимпиада резервін даярлау орталықтары, спорт федерациялары, спорт мектептері мен спорт клубтарының барлық түрлері, спорт секциялары, әскери-қолданбалы және қызметтік-қолданбалы спорт түрлері бойынша жарыстарды ұйымдастыратын ұйымдар, ведомстволық спорт қоғамдары және спортты дамытуды жүзеге асыратын қоғамдық бірлестіктер;

2) дене шынықтыру және спорт саласындағы қызметті жүзеге асыратын білім беру ұйымдары;

3) дене шынықтыру және спорт саласындағы зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдар;

4) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган, жергілікті атқарушы органдар;

5) спорттық медицина ұйымдары;

6) дене шынықтырумен айналысатын жеке адамдар, спортшылар, ұжымдар (спорт командалары), спорт төрешілері, жаттықтырушылар және дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де мамандар жатады.

2. Дене шынықтыру-спорт ұйымдары халықтың әртүрлі топтары арасында дене шынықтыру мен спортты дамыту бойынша жұмыстарды ұйымдастыруға қатысады, спортшылардың және спорттық жарыстарға және оқу-жаттығу іс-шараларына қатысатын басқа да адамдардың денсаулығын қорғау және нығайту үшін жағдайлар жасайды, спортшыларға, жаттықтырушыларға және дене шынықтыру және спорт саласындағы мамандарға жаттығу жасау үшін қажетті жағдайларды қамтамасыз етеді.

3. Қазақстан Республикасының дене шынықтыру-спорт ұйымдары халықаралық спорт ұйымдарына мүше бола алады, егер мұндай құқықтар мен міндеттер Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмесе, халықаралық спорт ұйымдарының мүшелері мәртебесіне сәйкес құқықтарға ие бола алады және міндеттер атқара алады.

11-бап. Спорт федерацияларын аккредиттеу

1. Республикалық, өңірлік және жергілікті спорт федерациялары аккредиттелуге жатады.

2. Олимпиадалық және олимпиадалық емес спорт түрлері бойынша республикалық және (немесе) өңірлік спорт федерациялары Халықаралық олимпиада комитеті, Азияның Олимпиада кеңесі таныған халықаралық спорт ұйымының Қазақстан Республикасының атынан мүшелері болып табылуға және (немесе) оларды Қазақстан Республикасының Ұлттық олимпиада комитеті тануға тиіс.

2-1. Паралимпиадалық және паралимпиадалық емес спорт түрлері бойынша республикалық және (немесе) өңірлік спорт федерациялары Халықаралық паралимпиада комитеті таныған халықаралық спорт ұйымының Қазақстан Республикасының атынан мүшелері болуға және (немесе) оларды Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитеті құптауға тиіс.

2-2. Сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша республикалық және (немесе) өңірлік спорт федерациялары Саңыраулардың халықаралық спорт комитеті таныған халықаралық спорт ұйымының Қазақстан Республикасының атынан мүшелері болуға және (немесе) оларды Қазақстан Республикасының Ұлттық сурдлимпиада комитеті құптауға тиіс.

3. Ұлттық спорт түрлері бойынша республикалық және (немесе) өңірлік спорт федерациялары Қазақстан Республикасы атынан халықаралық спорт ұйымының мүшесі болып табылуға және оны Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитеті тануға тиіс.

4. Қазақстан Республикасы облыстарының кемінде жартысының аумақтарында дамыту жүзеге асырылатын, спорт түрлерінің аккредиттеу тәртібімен белгіленген ерекшеліктеріне байланысты өңірлік спорт федерациясы республикалық спорт федерациясының мәртебесін иеленеді.

Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 11.05.2017 № 65-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Аккредиттелген спорт федерацияларының құқықтары мен міндеттері

1. Аккредиттелген республикалық және өңірлік спорт федерациялары:

1) тиісті спорт түрі (түрлері) бойынша спорттық іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге;

2) спорт түрі (түрлері) бойынша спортшыларды даярлау жүйесін жетілдіруге;

3) құзыреті шегінде спортшылардың бір дене шынықтыру-спорт ұйымынан басқасына ауысуын ұйымдастыруға қатысуға;

4) тиісті халықаралық жарыстарды өткізетін халықаралық спорт ұйымдарының нормаларына сәйкес спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалар) үшін қатысуға құқығы жоқ спортшылардың тиісті спорт түрлері бойынша халықаралық спорттық жарыстарға қатысуына шектеулер белгілеуге;

5) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) нышандарын пайдаланудың барлық құқықтарын иеленуге;

6) спорт салаларын спорт түрлерінің тізіліміне қосу туралы ұсыныстар енгізуге;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған әртүрлі көздерден тиісті спорт түрлерін дамыту үшін ұсынылған қаржылық және өзге де қолдауды қабылдауға;

8) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқылы.

2. Аккредиттелген республикалық және өңірлік спорт федерациялары:

1) спорт түрлерін дамытуға және кеңінен таратуға;

2) халықаралық спорт ұйымдарының (болған кезде) талаптарына сәйкес дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша спорт түрлері бойынша қағидаларды әзірлеуге және бекітуге;

3) спорт түрлері бойынша кешенді нысаналы бағдарламаларды және спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) спортшыларын даярлаудың жеке жоспарларын әзірлеуге;

4) аккредиттелген республикалық немесе өңірлік спорт федерациясы өткізетін спорттық жарыстар туралы ережелерді (регламенттерді) әзірлеуге және оларды дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органның бекітуіне ұсынуға;

5) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) халықаралық спорттық жарыстарға даярлығын және оларға қатысуын қамтамасыз етуге;

6) халықаралық және республикалық спорттық жарыстарға тиісті спорт түрлері бойынша ардагер спортшылардың даярлығын және оларға қатысуын қамтамасыз етуге;

7) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға тиісті спорт түрлерін дамыту жөнінде ақпарат беруге;

8) спорттағы кемсітушілік пен зорлық-зомбылықтың кез келген нысандарының көріністеріне қарсы іс-қимыл жасауға;

9) спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай республикалық күнтізбесін әзірлеуге және іске асыруға;

10) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға бірыңғай спорттық сыныптамаға енгізу мақсатында спорттың тиісті түрлерiне қойылатын талаптар мен нормаларды және жаттықтырушыларды аттестаттау бойынша біліктілік талаптарын белгіленген тәртіппен ұсынуға;

11) спорт түрлері бойынша спорт төрешілерін даярлауды жүзеге асыруға;

12) жаттықтырушыларды қайта даярлауды, жаттықтырушыларды, спорт төрешілерін және дене шынықтыру мен спорт саласындағы мамандарды аттестаттауды жүзеге асыруға;

13) егер осы Заңда өзгеше көзделмесе, спорттық атақтар мен біліктілік санаттарынан айыру үшін құжаттарды дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға ұсынуға;

13-1) егер осы Заңда өзгеше көзделмесе, спорттық разрядтар мен біліктілік санаттарынан айыру үшін құжаттарды жергілікті атқарушы органдарға ұсынуға;

13-2) спорттық атақтар, разрядтар мен біліктілік санаттарын беру үшін дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға немесе жергілікті атқарушы органға ұсынылатын құжаттарды келісуге;

14) спортшыларды тіркеуді жүргізуге;

15) спортшылардың, аттестатталған спорт төрешілерінің, жаттықтырушылардың тізілімін жүргізуге;

16) Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларында белгіленген талаптарға сәйкес допингті пайдалануға қарсы іс-қимыл жасауға;

17) Қазақстан Республикасының және тиісті спорт түрлері бойынша халықаралық спорт федерацияларының допингке қарсы қағидаларын қазақ және орыс тілдерінде бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға немесе өздерінің интернет-ресурстарында орналастыруға;

18) жарыс кезеңінде де, жарыстан тыс кезеңде де тестілеу өткізу мақсатында спортшылардың тізімін қалыптастыру үшін ұлттық допингке қарсы ұйымға қажетті ақпаратты Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларына сәйкес беруге;

19) спортшыларды Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларына сәйкес оларды жарыс кезеңінде де, сондай-ақ жарыстан тыс кезеңде де тестілеуге жататын спортшылардың тізіміне енгізілгені туралы хабардар етуге;

20) допингке қарсы қағидаларға сәйкес спортшыларды тестілеуден өткізуге жәрдемдесуге;

21) тиісті допингке қарсы ұйымның және (немесе) халықаралық спорт федерациясының шешімі негізінде және оны орындау үшін спорт түрлерінің қағидаларын бұзғаны үшін және (немесе) спорттық жарыстар ережесін (регламентін) бұзғаны үшін және (немесе) спорттық әдепті бұзғаны үшін және (немесе) халықаралық спорт ұйымдары және (немесе) аккредиттелген республикалық (өңірлік) спорт федерациялары бекіткен нормаларды бұзғаны үшін спортшыларды, жаттықтырушыларды, жаттықтырушы-оқытушыларды, спорттық медицина жөніндегі мамандарды, спорт төрешілерін, дене шынықтыру және спорт саласындағы мамандарды, спорттық жарысқа қатысатын жануарларды дисквалификациялауға;

22) дисквалификациялау туралы дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға, ұлттық допингке қарсы ұйымға, тиісті спорт түрі бойынша халықаралық спорт федерациясына ақпарат беруге;

23) әдістемелік жұмыс нәтижелерінің негізінде дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға спорт түрін дамыту жөнінде ұсынымдар беруге;

24) егер осы шарттар халықаралық спорт федерацияларының талаптарында көзделсе, кәсіпқой спортты дамыту жөніндегі міндеттерді орындауға;

25) Қазақстан Республикасының заңнамасына және өз жарғыларына сәйкес өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

3. Аккредиттелген жергілікті спорт федерациялары:

1) тиісті спорт түрі (түрлері) бойынша облыс, республикалық маңызы бар қала, астана деңгейінде спорттық іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге;

2) құзыреті шегінде спортшылардың бір дене шынықтыру-спорт ұйымынан басқасына ауысуын ұйымдастыруға қатысуға;

3) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың тиісті жергілікті атқарушы органына спорт түрінің (түрлерінің) дамуы туралы ақпарат жіберуге;

4) Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған әртүрлі көздерден тиісті спорт түрлерін дамыту үшін ұсынылған қаржылық және өзге де қолдауды қабылдауға;

5) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқылы.

4. Аккредиттелген жергілікті спорт федерациялары:

1) спорт түрін дамытуға және кеңінен таратуға;

2) спортшыларды тиісті спорт түрі (түрлері) бойынша даярлау жоспарларын әзірлеуге;

3) аккредиттелген жергілікті спорт федерациясы өткізетін спорттық жарыстар туралы ережелерді (регламенттерді) әзірлеуге және оларды жергілікті атқарушы органның бекітуіне ұсынуға;

4) спортшылардың спорттық жарыстарға даярлығын және оларға қатысуын қамтамасыз етуге;

5) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға тиісті спорт түрлерін дамыту жөнінде ақпарат ұсынуға;

6) спорттағы кемсітушілік пен зорлық-зомбылықтың кез келген нысандарының көріністеріне қарсы іс-қимыл жасауға;

7) спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай республикалық күнтізбесін әзірлеуге және іске асыруға қатысуға;

8) Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларында белгіленген талаптарға сәйкес допингті пайдалануға қарсы іс-қимыл жасауға;

9) Қазақстан Республикасының және тиісті спорт түрлері бойынша халықаралық спорт федерацияларының допингке қарсы қағидаларын қазақ және орыс тілдерінде бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға немесе өздерінің интернет-ресурстарында орналастыруға;

10) жарыс кезеңінде де, жарыстан тыс кезеңде де тестілеу өткізу мақсатында спортшылардың тізімін қалыптастыру үшін ұлттық допингке қарсы ұйымға қажетті ақпаратты Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларына сәйкес беруге;

11) спортшыларды Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларына сәйкес оларды жарыс кезеңінде де, жарыстан тыс кезеңде де тестілеуге жататын спортшылардың тізіміне енгізілгені туралы хабардар етуге;

12) допинг-бақылау жүргізу тәртібіне сәйкес тестілеу өткізуге жәрдемдесуге;

13) тиісті допингке қарсы ұйымның және (немесе) халықаралық спорт федерациясының шешімі негізінде және оны орындау үшін спорт түрлерінің қағидаларын бұзғаны үшін және (немесе) спорттық жарыстар ережесін (регламентін) бұзғаны үшін және (немесе) спорттық әдепті бұзғаны үшін және (немесе) халықаралық спорт ұйымдары және (немесе) аккредиттелген республикалық (өңірлік) спорт федерациялары бекіткен нормаларды бұзғаны үшін спортшыларды, жаттықтырушыларды, жаттықтырушы-оқытушыларды, спорттық медицина жөніндегі мамандарды, спорт төрешілерін, дене шынықтыру және спорт саласындағы мамандарды, спорттық жарысқа қатысатын жануарларды дисквалификациялауға;

14) дисквалификациялау туралы дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға, ұлттық допингке қарсы ұйымға, тиісті спорт түрі бойынша халықаралық спорт федерациясына ақпарат беруге;

15) әдістемелік жұмыс нәтижелерінің негізінде облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органына спорт түрлерін дамыту жөнінде ұсынымдар беруге;

15-1) егер осы Заңда өзгеше көзделмесе, спорттық разрядтар мен біліктілік санаттарынан айыру үшін құжаттарды жергілікті атқарушы органдарға ұсынуға;

15-2) спорттық разрядтар мен біліктілік санаттарын беру үшін жергілікті атқарушы органдарға ұсынылатын құжаттарды келісуге;

16) Қазақстан Республикасының заңнамасына және өз жарғыларына сәйкес өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

Ескерту. 12-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

13-бап. Ұлттық олимпиадалық қозғалыс. Қазақстан Республикасының Ұлттық олимпиада комитетi

1. Ұлттық олимпиадалық қозғалыс мақсаты олимпиадалық қозғалыс қағидаттарын насихаттау және енгізу, дене шынықтыру мен спортты дамытуға жәрдемдесу, халықаралық спорттық ынтымақтастықты нығайту, Олимпиада ойындарына және Халықаралық олимпиада комитетінің аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысу болып табылатын халықаралық олимпиадалық қозғалыстың құрамдас бөлігі болып табылады.

2. Ұлттық олимпиадалық қозғалысты қызметін Қазақстан Республикасының қоғамдық бiрлестiктер туралы заңнамасына, Халықаралық олимпиада комитетінің Олимпиадалық хартиясына сәйкес және Халықаралық олимпиада комитетінің тануы негізінде, сондай-ақ өзінің жарғысына сәйкес жүзеге асыратын қоғамдық бірлестік болып табылатын Қазақстан Республикасының Ұлттық олимпиада комитетi басқарады. Мемлекет ұлттық олимпиадалық қозғалысты таниды және Қазақстан Республикасының Ұлттық олимпиада комитетіне өзінің жарғылық мақсаттарын іске асыруына жан-жақты жәрдем көрсете отырып, қолдайды.

3. Қазақстан Республикасының Ұлттық олимпиада комитетi:

1) мемлекетте олимпиадалық қозғалыс қағидаттарын насихаттайды, жоғары жетістіктер спорты мен бұқаралық спортты дамытуға ықпал етеді;

2) Олимпиада ойындарында және Халықаралық олимпиада комитетінің аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларда Халықаралық олимпиада комитетінің Олимпиадалық хартиясына сәйкес Қазақстан Республикасын білдіреді;

3) Халықаралық олимпиада комитетінде Қазақстан Республикасын білдіреді;

4) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкiлеттi органмен өзара iс-қимыл жасау кезiнде жоғары жетістіктер спорты мен бұқаралық спортты дамытудың бiрыңғай саясатын жүргiзедi;

5) Олимпиада ойындарына және Халықаралық олимпиада комитеті аясында өткiзілетiн басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысу үшiн Қазақстан Республикасының спортшыларын қажетті даярлық деңгейін қамтамасыз етуге бағытталған шараларды әзірлеу мен жүзеге асыруға қатысады;

6) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органымен келісу бойынша Халықаралық олимпиада комитетіне Қазақстан Республикасының Олимпиада ойындарын өткізуге кандидат қаласы туралы өтінім беруге құқылы;

7) олимпиадалық спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (олимпиадалық спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) бас жаттықтырушыларының және олимпиадалық спорт түрлері бойынша мемлекеттік жаттықтырушылардың лауазымдарға тағайындалуын және олардан босатылуын келісуді жүзеге асырады.

4. Қазақстан Республикасының Ұлттық олимпиада комитетi Халықаралық олимпиада комитетінің Олимпиадалық хартиясына сәйкес Халықаралық олимпиада комитетіне тиесілі олимпиадалық рәмізді, девизді, туды және гимнді, "Олимпиадалық ойындар", "Олимпиада ойындары" деген атауларды Қазақстан Республикасының аумағында пайдалану құқықтарын қорғау жөнiндегi шараларды жүзеге асырады. Қазақстан Республикасының Ұлттық олимпиада комитетi Қазақстан Республикасы Ұлттық олимпиада комитетiнің олимпиадалық эмблемасына, девизіне, туына және өзге де ұлттық олимпиадалық нышанға айрықша құқықтарды иеленеді.

5. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) Олимпиада ойындарында және Халықаралық олимпиада комитетінiң қамқорлығы аясында өткiзiлетiн басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысуы Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк Туы астында жүзеге асырылады.

6. Қазақстан Республикасы Ұлттық олимпиада комитетiнің жоғары жетістіктер спорты мен бұқаралық спортты дамыту, сондай-ақ Қазақстан Республикасы спортшыларының Олимпиада ойындарына және Халықаралық олимпиада комитетінің аясында өткiзілетiн басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысуы үшін қажетті даярлық деңгейін қамтамасыз ету жөніндегі өз өкілеттіктерін іске асыруы дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен және республикалық спорт федерацияларымен өзара іс-қимыл жасау арқылы жүзеге асырылады.

7. Қазақстан Республикасының Ұлттық олимпиада комитетi өзінің алдында тұрған жарғылық міндеттерін орындауды өзінің қаржыландыру көздері, қайырымдылық көмек, жеке және заңды тұлғалардың ерікті қайырмалдықтары, сондай-ақ белгіленген тәртіппен бөлінетін бюджет қаражаты есебінен іске асырады.

8. Қазақстан Республикасының Ұлттық олимпиада комитеті Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкес мемлекеттік тапсырмалар алуға құқылы.

Ескерту. 13-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 16.11.2015 № 403-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.05.2017 № 65-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-1-бап. Ұлттық паралимпиадалық қозғалыс. Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитеті

1. Ұлттық паралимпиадалық қозғалыс өзінің мақсаттары паралимпиадалық қозғалыс қағидаттарын насихаттау және енгізу, паралимпиадалық спорт түрлері бойынша мүгедектігі бар спортшылар арасында дене шынықтыру мен спортты дамытуға жәрдемдесу, халықаралық спорттық ынтымақтастықты нығайту, Паралимпиадалық ойындарға және Халықаралық паралимпиада комитетінің аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысу болып табылатын халықаралық паралимпиадалық қозғалыстың құрамдас бөлігі болып табылады.

2. Ұлттық паралимпиадалық қозғалысты Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитеті басқарады, ол қызметін Қазақстан Республикасының қоғамдық бірлестіктер туралы заңнамасына, Халықаралық паралимпиада комитетінің Қағидалар жиынтығына сәйкес және Халықаралық паралимпиада комитетінің тануы негізінде, сондай-ақ өзінің жарғысына сәйкес жүзеге асыратын қоғамдық бірлестік болып табылады. Мемлекет ұлттық паралимпиадалық қозғалысты таниды және Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитетіне оның жарғылық мақсаттарын іске асыруына жан-жақты жәрдемдесе отырып, қолдау көрсетеді.

3. Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитеті:

1) мемлекетте паралимпиадалық қозғалыс қағидаттарын насихаттайды, паралимпиадалық жоғары жетістіктер спорты түрлері мен бұқаралық спортты дамытуға ықпал етеді;

2) Паралимпиадалық ойындарда және Халықаралық паралимпиада комитетінің аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларда Халықаралық паралимпиада комитетінің Қағидалар жиынтығына сәйкес Қазақстан Республикасынан өкілдік етеді;

3) Халықаралық паралимпиада комитетінде Қазақстан Республикасынан өкілдік етеді;

4) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен өзара іс-қимыл жасау кезінде паралимпиадалық жоғары жетістіктер спорты түрлері мен бұқаралық спортты дамытудың бірыңғай саясатын жүргізеді;

5) Паралимпиадалық ойындарға және Халықаралық паралимпиада комитетінің аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысу үшін Қазақстан Республикасының мүгедектігі бар спортшыларының қажетті даярлық деңгейін қамтамасыз етуге бағытталған шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады;

6) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органымен келісу бойынша Халықаралық паралимпиада комитетіне Қазақстан Республикасының Паралимпиадалық ойындарды өткізуге кандидат қаласы туралы өтінім беруге құқылы;

7) паралимпиадалық спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (паралимпиадалық спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) бас жаттықтырушыларының және паралимпиадалық спорт түрлері бойынша мемлекеттік жаттықтырушылардың лауазымдарға тағайындалуын және олардан босатылуын келісуді жүзеге асырады.

4. Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитеті Халықаралық паралимпиада комитетінің Қағидалар жиынтығына сәйкес Халықаралық паралимпиада комитетіне тиесілі паралимпиадалық рәмізді, девизді, туды және гимнді, "Паралимпиадалық ойындар", "Паралимпиада ойындары" деген атауларды Қазақстан Республикасының аумағында пайдалану құқықтарын қорғау жөніндегі шараларды жүзеге асырады. Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитеті Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитетінің паралимпиадалық эмблемасына, девизге, туға және өзге де ұлттық паралимпиадалық нышанға айрықша құқықтарды иеленеді.

5. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) Паралимпиадалық ойындарда және Халықаралық паралимпиада комитетінiң қамқорлығы аясында өткiзiлетiн басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысуы Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк Туы көтеріліп жүзеге асырылады.

6. Қазақстан Республикасы Ұлттық паралимпиада комитетінің паралимпиадалық жоғары жетістіктер спорты түрлері мен бұқаралық спортты дамыту, сондай-ақ Паралимпиадалық ойындарға және Халықаралық паралимпиада комитетінің аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысу үшін Қазақстан Республикасының мүгедектігі бар спортшыларының қажетті даярлық деңгейін қамтамасыз ету жөніндегі өз өкілеттіктерін іске асыруы дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен және республикалық спорт федерацияларымен өзара іс-қимыл жасау арқылы жүзеге асырылады.

7. Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитеті өзінің алдында тұрған жарғылық міндеттерін орындауды меншікті қаржыландыру көздері, қайырымдылық көмек, жеке және заңды тұлғалардың ерікті қайырмалдықтары есебінен, сондай-ақ белгіленген тәртіппен бөлінетін бюджет қаражаты есебінен іске асырады.

8. Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитеті Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкес мемлекеттік тапсырмалар алуға құқылы.

Ескерту. 3-тарау 13-1-баппен толықтырылды - ҚР 11.05.2017 № 65-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-баптан қараңыз); 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-2-бап. Ұлттық сурдлимпиадалық қозғалыс. Қазақстан Республикасының Ұлттық сурдлимпиада комитеті

1. Ұлттық сурдлимпиадалық қозғалыс мақсаты сурдлимпиадалық қозғалыс қағидаттарын насихаттау және енгізу, сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша Республикасының мүгедектігі бар спортшылар арасында дене шынықтыру мен спортты дамытуға жәрдемдесу, халықаралық спорттық ынтымақтастықты нығайту, Сурдлимпиадалық ойындарға және Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінің аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысу болып табылатын халықаралық сурдлимпиадалық қозғалыстың құрамдас бөлігі болып табылады.

2. Ұлттық сурдлимпиадалық қозғалысты Қазақстан Республикасының Ұлттық сурдлимпиада комитеті басқарады, ол қызметін Қазақстан Республикасының қоғамдық бірлестіктер туралы заңнамасына, Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінің жарғысына сәйкес, сондай-ақ өз жарғысына сәйкес жүзеге асыратын қоғамдық бірлестік болып табылады. Мемлекет ұлттық сурдлимпиадалық қозғалысты құптайды және Қазақстан Республикасының Ұлттық сурдлимпиада комитетіне оның жарғылық мақсаттарын іске асыруына жан-жақты жәрдем көрсете отырып, қолдайды.

3. Қазақстан Республикасының Ұлттық сурдлимпиада комитеті:

1) мемлекетте сурдлимпиадалық қозғалыс қағидаттарын насихаттайды, сурдлимпиадалық жоғары жетістіктер спорты түрлері мен бұқаралық спортты дамытуға ықпал етеді;

2) Сурдлимпиадалық ойындарда және Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінің аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларда Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінің жарғысына сәйкес Қазақстан Республикасынан өкілдік етеді;

3) Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінде Қазақстан Республикасынан өкілдік етеді;

4) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен өзара іс-қимыл жасау кезінде сурдлимпиадалық жоғары жетістіктер спорты түрлері мен бұқаралық спортты дамытудың бірыңғай саясатын жүргізеді;

5) Сурдлимпиадалық ойындарға және Саңыраулардың халықаралық спорт комитеті аясында өткiзілетiн басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысу үшiн Қазақстан мүгедектігі бар спортшыларының қажетті даярлық деңгейін қамтамасыз етуге бағытталған шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады;

6) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органымен келісу бойынша Саңыраулардың халықаралық спорт комитетіне Қазақстан Республикасының Сурдлимпиадалық ойындарды өткізуге кандидат қаласы туралы өтінім беруге құқылы;

7) сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) бас жаттықтырушыларының және сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша мемлекеттік жаттықтырушылардың лауазымдарға тағайындалуын және лауазымдарынан босатылуын келісуді жүзеге асырады.

4. Қазақстан Республикасының Ұлттық сурдлимпиада комитеті Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінің жарғысына сәйкес Саңыраулардың халықаралық спорт комитетіне тиесілі сурдлимпиадалық рәмізді, девизді, туды және гимнді, "Сурдлимпиадалық ойындар" атауын Қазақстан Республикасының аумағында пайдалану құқықтарын қорғау жөніндегі шараларды жүзеге асырады. Қазақстан Республикасының Ұлттық сурдлимпиада комитеті Қазақстан Республикасы Ұлттық сурдлимпиада комитетінің сурдлимпиадалық эмблемасына, девизге, туға және өзге де ұлттық сурдлимпиадалық нышанға айрықша құқықтарды иеленеді.

5. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) Сурдлимпиадалық ойындарға және Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінiң қамқорлығы аясында өткiзiлетiн басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысуы Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк Туы көтеріліп жүзеге асырылады.

6. Қазақстан Республикасы Ұлттық сурдлимпиада комитетінің сурдлимпиадалық жоғары жетістіктер спорты түрлері мен бұқаралық спортты дамыту, сондай-ақ Сурдлимпиадалық ойындарға және Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінің аясында өткiзілетiн басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысу үшін Қазақстан мүгедектігі бар спортшыларының қажетті даярлық деңгейін қамтамасыз ету жөніндегі өз өкілеттіктерін іске асыруы дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен және аккредиттелген республикалық (өңірлік) спорт федерацияларымен өзара іс-қимыл жасау арқылы жүзеге асырылады.

7. Қазақстан Республикасының Ұлттық сурдлимпиада комитеті өзінің алдында тұрған жарғылық міндеттерді орындауды қаржыландырудың меншікті көздері, қайырымдылық көмек, жеке және заңды тұлғалардың ерікті қайырмалдықтары, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бөлінетін бюджет қаражаты есебінен іске асырады.

Ескерту. 3-тарау 13-2-баппен толықтырылды - 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Арнайы олимпиадалық қозғалыс, арнайы олимпиадалық спорт түрлері бойынша қоғамдық бірлестіктер

1. Арнаулы олимпиадалық қозғалыс өзінің мақсаттары мүгедектігі бар адамдардың дене шынықтыруы мен спортын дамытуға жәрдемдесу, көрсетілген салада халықаралық ынтымақтастықты нығайту, Халықаралық арнаулы олимпиадалық ойындарға қатысу болып табылатын халықаралық арнаулы олимпиадалық қозғалыстың бір бөлігі болып табылады.

2. Қызметін Қазақстан Республикасының қоғамдық бірлестіктер туралы заңнамасына, тиісті халықаралық спорт ұйымдарының жарғыларына сәйкес және халықаралық спорт ұйымдарының құптауы негізінде, сондай-ақ өз жарғысына сәйкес жүзеге асыратын арнайы олимпиадалық спорт түрлері бойынша қоғамдық бірлестік арнайы олимпиадалық қозғалысты басқарады.

3. Арнайы олимпиадалық спорт түрлері бойынша қоғамдық бірлестік Арнайы олимпиадалық ойындарда, Халықаралық арнайы олимпиада комитетінің аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларда спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларынан (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардан) өкілдік етеді.

4. Арнайы олимпиадалық спорт түрлері бойынша қоғамдық бірлестік өзінің алдында тұрған жарғылық міндеттерді орындауды қаржыландырудың меншікті көздері, қайырымдылық көмек, жеке және заңды тұлғалардың ерікті қайырмалдықтары, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бөлінетін бюджет қаражаты есебінен іске асырады.

Ескерту. 14-бап жаңа редакцияда - ҚР 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 30.05.2020 № 395-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-бап. Білім беру ұйымдарындағы дене тәрбиесi және спорт

1. Білім беру ұйымдарындағы дене тәрбиесі мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына және үлгілік оқу жоспарларына сәйкес оқу уақытында және оқудан тыс уақытта жүзеге асырылады.

2. Дене тәрбиесі мектепке дейінгі ұйымдарда, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында, сондай-ақ жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында бірінші және екінші оқу жылдарында білім алушылар үшін аптасына кемінде үш сағат көлемінде жүргізіледі.

Денсаулығы нашар білім алушылар мен тәрбиеленушілер арнайы медициналық топтар мен емдiк дене шынықтыру топтарында айналысады.

Дене мүмкіндіктері шектеулі білім алушылар мен тәрбиеленушілер бейімдік дене шынықтыру мен спорт құралдарын пайдалана отырып айналысады.

Білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген білім беру ұйымдарындағы дене тәрбиесі сабақтарында дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес ұлттық спорт түрлері бойынша міндетті компонентті қолдану көзделеді.

Дәрігерлік-консультативтік комиссияның анықтамасы бар білім алушылар дене тәрбиесі сабақтарынан босатылады.

Спорттағы дарынды балаларға арналған мамандандырылған мектеп-интернаттардың, олимпиадалық резервтің мамандандырылған мектеп-интернат-колледждерінің білім алушылары мен тәрбиеленушілері дене тәрбиесі сабақтарынан босатылады.

3. Мектепке дейiнгi білім беру ұйымдары, жалпы бiлiм беретiн мектептер мен басқа да білім беру ұйымдары білім алушылар мен тәрбиеленушілердің дене тәрбиесiмен айналысу мақсатында дене шынықтыру машықтарын қалыптастырады, оларды спортпен айналысуға тартады, дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық iс-шаралар өткiзедi және қоғамдық бiрлестiктер мен басқа да заңды тұлғаларға мектеп жасына дейiнгi балалардың, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің қатысуымен спорттық iс-шараларды ұйымдастыруға және өткiзуге жәрдемдеседi.

4. Сабақтан тыс уақытта спортпен айналысу үшiн спорт клубтары, секциялар мен мектептен тыс дене шынықтыру-сауықтыру ұйымдары құрылады, олардың қатарына әртүрлі спорт мектептерi, балалар-жасөспiрiмдердің дене шынықтыру даярлығы клубтары, тұрғылықты жерi бойынша балалар мен жеткіншектер клубтары және қызметi мектеп жасына дейiнгi балалардың, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің дене тәрбиесi мен спорттық даярлығына бағытталған басқа да заңды тұлғалар кiредi.

5. Дене шынықтыру-спорт ұйымдарында спорт резервін даярлау мақсатында жергілікті атқарушы органдармен келісу бойынша жалпы білім беретін мектептер базасында тереңдетілген оқу-жаттығу процесі негізінде әртүрлі спорт түрлері бойынша білім алушылар мен тәрбиеленушілердің спорттық даярлығын жүзеге асыратын мамандандырылған спорт сыныптары мен топтары құрылады.

6. Спорттағы дарынды балаларға арналған мамандандырылған мектеп-интернаттарда, олимпиадалық резервтің мамандандырылған мектеп-интернат-колледждерінде спортшыларды даярлау білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жүзеге асырылады.

7. Білім беретін оқу орындарында спортшыларды даярлау дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекіткен қағидаларға, бағдарламалар мен нормативтерге сәйкес жүзеге асырылады.

8. Мектеп жасына дейінгі білім беру ұйымдарында, мектептен тыс дене шынықтыру-сауықтыру ұйымдарында және басқа да білім беру ұйымдарында дене тәрбиесі үшін қажетті жағдайлар жасау жергілікті атқарушы органдарға жүктеледі.

9. Білім беру ұйымдарында студенттік және мектеп спортын дамыту мақсатында спорт клубтары, студенттер және оқушылар лигалары, білім алушылар мен тәрбиеленушілер арасында спорт түрлері бойынша федерациялар құрылуы мүмкін.

10. Студенттік және мектеп спорты саласындағы қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар студенттік және (немесе) мектеп спорты лигасының мүшелері болуы мүмкін.

11. Студенттер және оқушылар лигаларын қалыптастыру, студенттер және оқушылар лигалары арасында спорттық іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу тәртібін дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.05.2020 № 395-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.02.2024 № 64-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында, құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарында әскери-қолданбалы, қызметтік-қолданбалы және басқа да спорт түрлерін дамыту

1. Әскери қызметшілер мен Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдары қызметкерлерінің бір немесе бірнеше мемлекеттік органдар қызметінің шеңберінде дамитын қызметтік міндеттерін орындауына байланысты арнайы іс-қимылдары (оның ішінде тәсілдері) әскери-қолданбалы және қызметтік-қолданбалы спорт түрлерінің негізі болып табылады.

2. Әскери қызметшілер мен Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдары қызметкерлерінің дене шынықтыру даярлығы қоршаған ортаның физикалық факторларының өзгерістері ескеріле отырып, әскери қызметтің, Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдары қызметінің ерекшеліктері мен жауынгерлік және жедел-қызметтік міндеттерді орындауға байланысты әртүрлі жағдайларға әскери қызметшілер мен Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдары қызметкерлері организмінің төзімділігін арттыру мақсатында өткізілетін даярлықтың негізгі нысанасы болып табылады.

3. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында, құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарында дене шынықтыру даярлығы Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі, Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдары бекітетін дене шынықтыру даярлығы бойынша бағдарламалар негізінде қызметкерлердің қызметтік міндеттерді табысты орындауы мақсатында жүзеге асырылады.

4. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында, құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарында әскери қызметшiлер мен құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлерін спортпен тұрақты түрде айналысуға тарту мақсатында тиісті әскери-қолданбалы, қызметтік-қолданбалы, техникалық және басқа да спорт түрлерін дамытуды, спортшылар даярлауды жүзеге асыратын, сондай-ақ құрама командаларды жасақтайтын спорт клубтары, дене шынықтыру-спорт ұйымдары құрылуы және жұмыс істеуі мүмкін.

5. Осы баптың 4-тармағында көрсетілген ұйымдар оқу-жаттығу процесін жүзеге асырады, барлық санаттағы әскери қызметшiлердің және Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдары қызметкерлерінің спортпен айналысуы үшін жағдайлар жасайды, спортшылардың спорттық жарыстарға, оның ішінде оқу-жаттығу және спорттық іс-шараларды ұйымдастыруды, медициналық қызмет көрсетуді, спортшылардың қарқынды дене шынықтыру жүктемелерінен, аурулары мен жарақаттануынан кейін қалпына келтіру іс-шараларын, олардың тамақтануын, тұруын және жол жүруін қамтамасыз етуді, сондай-ақ спорттық жарақпен, спорттық мүкәммалмен және жабдықпен қамтамасыз етуді, жаттықтырушылар мен дене шынықтыру және спорт саласындағы басқа да мамандардың біліктілігін арттыру жөніндегі іс-шаралар өткізуді көздейтін, Дүниежүзілік армия ойындарына, Достас армиялардың спартакиадасына, әлем чемпионаттарына және Полицейлер мен өрт сөндірушілердің дүниежүзілік ойындарына қатысуына даярлығын жүзеге асырады.

6. Әскери-қолданбалы және қызметтік-қолданбалы, техникалық және басқа да спорт түрлерін дамытуға басшылықты жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі, Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдары спорттық іс-шараларға қатысу үшін тиісті спорт түрлері бойынша құрама командаларды жасақтайды, әскери қызметшiлер мен Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдары қызметкерлерінің дене шынықтыру даярлығына үнемі тестілеу жүргізіп отырады, республикалық және халықаралық спорттық іс-шараларды ұйымдастырады, өткізеді және қамтамасыз етеді, әскери-қолданбалы, қызметтік-қолданбалы, техникалық және басқа да спорт түрлері бойынша спорттық сыныптаманы әзірлейді және оған уақтылы өзгерістер енгізеді, әскери қызметшілер мен Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарының қызметкерлері қатарындағы спортшылар мен жаттықтырушыларға спорттық атақтар, спортшыларға спорттық разрядтар, жаттықтырушылар мен спорт төрешілеріне біліктілік санаттарын беру, олардан айыру үшін құжаттарды дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға, жергілікті атқарушы органдарға ұсынады, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен спортшыларға спорттық разрядтар, жаттықтырушылар мен спорт төрешілеріне біліктілік санаттарын және әскери қызметшілерге дәрежелер береді.

7. Әскери қызметшiлер мен Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарының қызметкерлері арасында өткізілетін әскери-қолданбалы және қызметтік-қолданбалы, техникалық және басқа да спорт түрлері бойынша спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай күнтізбесін Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі, Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдары бекітеді.

Ескерту. 16-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 11.05.2017 № 65-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

17-бап. Еңбек ұжымдарындағы дене шынықтыру және спорт

1. Заңды тұлғалар жұмыскерлердi сауықтыру бойынша дене шынықтыруды дамыту үшін қаражат көздей алады және жеке адамдардың дене шынықтырумен және спортпен айналысу құқықтарын iске асыруына жағдайлар жасайды.

2. Жұмыскерлердiң, олардың отбасы мүшелерiнiң жеке және ұжымдық дене шынықтыру-спорт сабақтарын ұйымдастыру үшiн материалдық база құру, оны пайдалану, қаржыландыру, мамандармен қамтамасыз ету ұжымдық шарттарда және (немесе) заңды тұлғаның басқару органының шешімімен айқындалады және (немесе) оны дара кәсіпкер айқындайды.

3. Еңбек ұжымдарында ерікті негізде және салалық қағидат бойынша спортпен айналысу үшін жеке адамдарды біріктіретін ведомстволық дене шынықтыру-спорт қоғамдары құрылуы мүмкін.

4. Қоғамдардың ұйымдастырушылық-құқықтық нысаны және олардың қызмет тәртібі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындалады.

18-бап. Халықтың тұрғылықты жерi бойынша және көпшілік демалатын орындардағы дене шынықтыру және спорт

1. Халықтың тұрғылықты жері бойынша және көпшілік демалатын орындарда дене шынықтыру мен спортты дамыту:

1) жеке тұлғалардың дене шынықтырумен және спортпен айналысуы үшін, оның ішінде халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтарына қолжетімді болуы ескеріле отырып, инфрақұрылым жасауды;

2) спорт клубтары мен секцияларының жұмысын ұйымдастыруды;

3) дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық iс-шараларды ұйымдастыруды және өткiзуді;

4) дене шынықтыру-спорт ұйымдарына көпшілік демалыс орындарында халықтың дене шынықтырумен және спортпен айналысуына арналған қажеттi үй-жайлар бөлуге және спорт ғимараттарын беруге жәрдемдесуді;

5) дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының тиісті техникалық жай-күйін қамтамасыз етуді қамтиды.

2. Санаториялық-курорттық ұйымдар, пансионаттар, демалыс үйлерi, туристiк базалар және балаларды сауықтыру лагерьлерi жеке, топтық және отбасылық дене шынықтыру-сауықтыру іс-шараларын өткiзу үшін жағдайлар жасайды.

Ескерту. 18-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.05.2020 № 395-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

19-бап. Бейімдік дене шынықтыру және спорт, мүгедектігі бар адамдарды физикалық оңалту және әлеуметтік бейімдеу

1. Бейімдік дене шынықтыру мен спорт әдістерін пайдалана отырып, мүгедектігі бар адамдарды физикалық оңалту және әлеуметтік бейімдеу спорт клубтарында, мүгедектігі бар адамдардың мектептері мен секцияларында, дене шынықтыру-спорт ұйымдарында жүзеге асырылады.

2. Мүгедектігі бар адамдарға арналған дене шынықтыру-спорт ұйымдарындағы оқу-жаттығу процесі, даярлық кезеңдерінің мазмұны паралимпиадалық, сурдлимпиадалық, арнаулы олимпиадалық спорт түрлері бойынша тиісті қоғамдық бірлестіктер әзірлейтін және дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітетін спорт түрлері бойынша бағдарламалар негізінде жүзеге асырылады.

3. Мүгедектігі бар адамдардың дене шынықтырумен және спортпен шұғылдануын ұйымдастыру, кадрлар даярлау, мүгедектігі бар адамдардың дене шынықтырумен және спортпен шұғылдануын әдістемелік, медициналық қамтамасыз ету және дәрігерлік бақылау білім беру, денсаулық сақтау, халықты әлеуметтік қорғау, дене шынықтыру және спорт органдарына жүктеледі.

4. Жергілікті атқарушы органдар мүгедектігі бар адамдар арасында спортты дамытуды, арнаулы спорттық мүкәммал беруді қамтамасыз етеді және мүгедектігі бар адамдардың дене шынықтырумен және спортпен шұғылдануы үшін дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарына қолжетімді болуына жағдай жасайды.

Мүгедектіктің санатына қарай санамаланған көрсетілген қызметтер Қазақстан Республикасының әлеуметтік қорғау туралы заңнамасына сәйкес бюджет қаражаты есебінен және жеңілдікті шарттармен жүзеге асырылады.

5. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары дене шынықтыру-спорт ұйымдарымен бірлесе отырып, спорт клубтарының, мектептерінің, секцияларының ашылуын, сондай-ақ мүгедектігі бар адамдарды республикалық спорттық жарыстарға даярлауды және олардың қатысуын қамтамасыз етеді.

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерімен бірлесе отырып, облыс, республикалық маңызы бар қала, астана, аудан, облыстық маңызы бар қала деңгейінде спорттық іс-шаралар өткізуді ұйымдастырады.

6. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерімен бірлесе отырып, республикалық спорттық жарыстар өткізуді ұйымдастырады.

Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган дене шынықтыру-спорт ұйымдарымен бірлесе отырып, мүгедектігі бар адамдар арасындағы спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларын (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларды) даярлауды және олардың халықаралық спорттық жарыстарға, оның ішінде Паралимпиадалық, Сурдлимпиадалық ойындарға және Дүниежүзілік арнаулы олимпиадалық ойындарға қатысуын ұйымдастырады.

Ескерту. 19-бап жаңа редакцияда - ҚР 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-бап. Түзеу мекемелеріндегі дене шынықтыру және спорт

1. Түзеу мекемелерінде сотталған адамдардың дене тәрбиесі жүзеге асырылады.

2. Түзеу мекемелерінің әкімшілігі дене шынықтырумен және спортпен айналысу үшін жағдайлар қамтамасыз етеді және спорт түрлері жөніндегі қағидаларға сәйкес спорттық іс-шараларды ұйымдастырады.

3. Сотталғандар дене шынықтырумен және спортпен айналысу үшін өз қаражаты есебінен спорттық киім, аяқкиім сатып алуға құқылы.

4-тарау. ҰЛТТЫҚ СПОРТ ТҮРЛЕРІН ДАМЫТУ

21-бап. Ұлттық спорт түрлері

1. Ұлттық спорт түрлері спорттың ажырамас бір бөлігі болып табылады, оның танылуы осы Заңда белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

2. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары спорт клубтарын, мектептерін, секцияларын ашу, облыс, республикалық маңызы бар қала, астана деңгейінде спорттық іс-шараларды өткізу, ұлттық спорт түрлері бойынша республикалық, халықаралық спорттық жарыстарға спортшыларды даярлау және олардың қатысуы, тиісті инфрақұрылым жасау арқылы ұлттық спорт түрлерінің дамуын қамтамасыз етеді.

3. Ұлттық спорт түрлері бойынша сабақтарды ұйымдастыру, кадрларды даярлау, әдістемелік, медициналық және допингке қарсы қамтамасыз ету, спорттық атақтар, разрядтар және біліктілік санаттарын беру, олардан айыру осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

4. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган ұлттық спорт түрлері бойынша республикалық спорт федерацияларымен бірлесіп, халықаралық және республикалық жарыстарды өткізуді, спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларын (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларды) халықаралық және республикалық спорттық жарыстарға даярлауды және олардың қатысуын ұйымдастырады.

Ескерту. 21-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

22-бап. Ұлттық спорт түрлері бойынша бірлестіктерді, спорт клубтарын құру құқығы

Қазақстан Республикасы азаматтарының ерікті бастамалармен Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жұмыс істейтін ұлттық спорт түрлері бойынша бірлестіктер, әуесқой және кәсіпқой спорт клубтары мен оларға теңестірілген ұйымдар құруға құқығы бар.

5-тарау. СПОРТ РЕЗЕРВІ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ ЖЕТІСТІКТЕР СПОРТЫ

23-бап. Спортшылардың құқықтары мен міндеттері

1. Спортшылардың:

1) спорт түрін (түрлерін) таңдауға;

2) таңдаған спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен спорттық жарыстарға қатысуға;

3) бірыңғай спорттық сыныптама нормалары мен талаптарын орындаған кезде спорттық разрядтар мен спорттық атақтар алуға;

4) дене шынықтыру-спорт ұйымдарының өзара келісімі бойынша бір дене шынықтыру-спорт ұйымынан басқасына немесе шетелдік дене шынықтыру-спорт ұйымына өтуге;

5) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен спорттық қызмет туралы шарттар жасасуға;

6) спортшылардың құқықтары мен заңды мүдделерін халықаралық спорттық ұйымдарда қорғауда таңдаған спорт түрлері бойынша спорт федерацияларынан жәрдем алуға;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.

2. Спортшылар:

1) Қазақстан Республикасы Мемлекеттік Гимнiнiң музыкалық редакциясы мен мәтiнiн білуге;

2) спорттық іс-шараларға қатысу уақытында және спорт ғимараттарында болған кезінде қауіпсіздік талаптарын сақтауға;

3) допингті пайдаланбауға, міндетті допинг-бақылаудан өтудің белгіленген тәртібін сақтауға;

4) спорттық әдепті сақтауға;

5) жарыстарды ұйымдастырушылардың талаптарын осындай жарыстардың ережелеріне сәйкес сақтауға;

6) санитариялық-гигиеналық талаптарды, медициналық талаптарды сақтауға, тұрақты түрде медициналық тексерулерден өтуге;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

Ескерту. 23-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

24-бап. Спорт резервін және жоғары дәрежелі спортшыларды даярлау

1. Спорт резервін және жоғары дәрежелі спортшыларды даярлауды аккредиттелген республикалық федерациялар әзірлейтін және дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітетін дене шынықтыру-спорт ұйымдарына арналған спорт түрлері бойынша бағдарламаларға сәйкес дене шынықтыру-спорт ұйымдары жүзеге асырады. Спорт резервін және жоғары дәрежелі спортшыларды даярлау оқу-жаттығу процесін және спорттық іс-шаралар өткізуді қамтиды.

2. Оқу-жаттығу процесі мазмұнын дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітетін, спортшыларды даярлаудың мынадай кезеңдеріне бөлінеді:

1) спорттық-сауықтыру;

2) бастапқы даярлық;

3) оқу-жаттығу;

4) спорттық шеберлікті жетілдіру;

5) жоғары спорт шеберлігі.

3. Оқу-жаттығу процесін ұйымдастыру бойынша шығыстар дене шынықтыру-спорт ұйымдарының көзделген қаражаты шегінде жүзеге асырылады.

4. Спорт түрлері бойынша спортшыларды ұстауға, қамтамасыз етуге, даярлауға және олардың спорттық іс-шараларға қатысуына, оның ішінде спорттық іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге байланысты көрсетілетін қызметтерді сатып алу оларға қатысты дене шынықтыру мен спорт саласындағы уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы орган Қазақстан Республикасының мемлекеттік мүлік туралы заңнамасына сәйкес басқаруды жүзеге асыратын мемлекеттік кәсіпорындарда жүзеге асырылады.

25-бап. Жоғары дәрежелі спортшылар даярлаудың ерекшеліктері

1. Жоғары дәрежелі спортшылар даярлауды дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекіткен спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) спортшыларын даярлаудың жеке жоспарларына сәйкес дене шынықтыру және спорт саласындағы қазақстандық және шетелдік мамандар, сондай-ақ дене шынықтыру-спорт ұйымдары жүзеге асырады.

2. Жоғары дәрежелі спортшылар даярлау Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес шарттық негізде жүзеге асырылады.

3. Спорттық қызмет туралы шартта спортшының, жаттықтырушының және заңды тұлғаның құқықтары мен міндеттері, әлеуметтік және медициналық сақтандыру туралы ережелер, шартты жасасу және бұзу талаптары қамтылуы тиіс. Спорттық қызмет туралы шартта Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін басқа да талаптар мен міндеттемелер қамтылуы мүмкін.

4. Спортшыны тіркеу туралы куәліктің болуы спорттық қызмет туралы шарттың міндетті талабы болып табылады.

26-бап. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама және штаттық құрама командалары және оларды жасақтау тәртібі

1. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама және штаттық құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалар), спорт түрлері бойынша облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың құрама командалары халықаралық спорттық іс-шараларға даярлану және қатысу мақсатында жасақталады және негізгі әрі резервтік құрамдардан тұруы мүмкін.

2. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) құрамы спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларына (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларға) кандидаттардың тиісті тізіміне енгізілген спортшылар арасынан жасақталады.

3. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының штаттық құрама командаларының құрамы спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелері арасынан жасақталады.

4. Спорт түрлері бойынша облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың құрама қомандаларының құрамы спорт түрлері бойынша облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың құрама қомандаларына кандидаттардың тиісті тізіміне енгізілген спортшылар арасынан жасақталады.

5. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың), спорт түрлері бойынша облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың құрама қомандалары мүшелерін материалдық-техникалық қамтамасыз ету ғылыми-әдістемелік, медициналық-биологиялық, медициналық және допингке қарсы қамтамасыз етуді, спорттық жарақпен қамтамасыз етуді көздейді.

6-тарау. КӘСІПҚОЙ СПОРТ

27-бап. Кәсіпқой спортпен айналысу құқығы

1. Қазақстан Республикасы азаматтарының шарттық негізде Қазақстан Республикасында да, басқа елдерде де ақы төленетін кәсіпқой спорт қызметімен айналысуға құқығы бар.

2. Кәсіпқой спортшылардың, жаттықтырушылардың және дене шынықтыру және спорт саласындағы басқа да мамандардың арасындағы қатынастарды реттеу ерекшеліктері Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында және өзге де нормативтік құқықтық актілерде белгіленеді.

3. Өз құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету және қорғау үшін кәсіпқой спортшылар Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларына сәйкес кәсіптік одақтарға біріге алады.

4. Кәсіптік одақтарды құру тәртібі мен олардың жұмыс істеу шарттары және кәсіпқой спорт сабақтарын өткізу, спорттық қызмет туралы шарттар жасасу тәртібі Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.

5. Спортшылардың, спорт төрешілерінің, жаттықтырушылардың және дене шынықтыру мен спорт саласындағы басқа да мамандардың спорттық жарыстарға дайындалуы мен қатысуына байланысты және олардың табыс көзі болып табылатын кәсіптік қызметі Қазақстан Республикасының заңнамасымен реттеледі.

28-бап. Кәсіпқой спортшылар мен жаттықтырушылар, дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де мамандар құқықтарының кепілдіктері

1. Кәсіпқой спорт клубымен спорттық қызмет туралы шарт жасасқан спортшылардың, жаттықтырушылардың және дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де мамандардың өз қызметіне байланысты, оның ішінде өзге кәсіпқой спорт клубына өтуіне байланысты өтемақыларға құқығы бар.

2. Кәсіпқой спорт клубы кәсіпқой спортшыны тәртіптік жауаптылыққа тартылған кезінде спорт жарысынан шеттету кезеңінде оқу-жаттығу процесіне қатысуын қамтамасыз етуге міндетті.

3. Кәсіпқой спортшыға және жаттықтырушыға, дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де маманға тамақтануға, жол жүруге, тұруға және спорттық жарыстарға дайындалуға, қалыпқа келу процесін ұйымдастыруға, спорттық жарақат алған немесе ауырған жағдайда медициналық ем алуға жұмсалған шығыстары, сондай-ақ басқа да шығыстары спорттық қызмет туралы шартта айқындалған мөлшерде өтеледі.

4. Егер кәсіпқой спортшы кәсіпқой спорт клубының кінәсінен қажетті сақтандыру шарттарын жасаспауына, кәсіпқой спортшының міндетті алдын ала немесе мерзімдік медициналық қарап тексеруден, оқудан, еңбекті қорғау саласындағы білімі мен дағдыларын тексеруден өтпеуіне байланысты спорттық жарыстарға қатысуға жіберілмеген болса, кәсіпқой спорт клубы кәсіпқой спортшыға оның шеккен залалын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен өтейді.

29-бап. Кәсіпқой спорт федерациясының құқықтары мен міндеттері

1. Кәсіпқой спорт федерацияларының:

1) өз құзыреті шегінде осы спорт федерациясының мүшелері болып табылатын немесе осы федерацияны мойындайтын кәсіпқой спорт субъектілерінің орындауы үшін міндетті құжаттарды қабылдауға;

2) кәсіпқой спортшыларды, кәсіпқой жаттықтырушыларды және дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де мамандарды спорттық жарыстарға қатысуға жіберуге;

3) спорттық жарыстарды ұйымдастыруға және өткізуге, спорттық жарыстарды өткізу құрылымын, күнтізбесін, өзге де шарттарын айқындауға, федерация жарғысымен айқындалған спорттың түрінен спорттық жарыстар өткізуге құқық беруге;

4) спорттық қызмет туралы шарттарды және кәсіпқой спорт саласындағы өзге де шарттарды тіркеуді және есепке алуды жүзеге асыруға;

5) федерация өткізетін жарыстарға қатысуға жіберуге құқық беретін кәсіпқой спорт клубтарын сертификаттауды, акрредиттеуді енгізуге және жүзеге асыруға;

6) спорттық жарыстарда төрешілік етуді ұйымдастыруды жүзеге асыруға;

7) кәсіпқой спорт клубтары өткізетін спорттық жарыстарға бақылауды жүзеге асыруға;

8) кәсіпқой спортшыларға спорттық куәліктер мен өзге де құжаттар беруді жүзеге асыруға;

9) халықаралық спорт федерацияларымен байланысты дамытуға және нығайтуға құқығы бар.

2. Кәсіпқой спорт федерациясы:

1) кәсіпқой спорт субъектілерінің құқықтары мен мүдделерін халықаралық және ұлттық деңгейлерде қорғауды қамтамасыз етуге;

2) допингті пайдалануға қарсы шаралар қолдануға;

3) спорт резервін даярлауды жүзеге асыруға;

4) спорттың инфрақұрылымын және материалдық-техникалық базасын дамытуға;

5) спортты халық арасында насихаттауды және кеңінен танытуды ұйымдастыруға;

6) кәсіпқой спорттың ардагерлері мен мүгедектігі бар адамдарына көмек көрсетуге;

7) кәсіпқой спортшыларды тіркеуді жүргізуге;

8) кәсіпқой спортшылардың тізілімін жүргізуге;

9) кәсіпқой спортшылардың тіркелгендігі туралы ақпаратты қазақ және орыс тілдерінде бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға немесе өздерінің интернет-ресурстарында орналастыруға;

10) Қазақстан Республикасының заңнамасына және федерация жарғысына сәйкес өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

3. Кәсіпқой спорт федерациясы осы Заңда көзделген жекелеген құқықтар мен міндеттерді, егер олар кәсіпқой спорт федерациясының құрылтай құжаттарына қайшы келмесе, өз араларында жасалатын келісімдер негізінде кәсіпқой спорт ұйымдарына беруге құқылы.

Ескерту. 29-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

30-бап. Кәсіпқой спорт клубтарының құқықтары мен міндеттері

1. Кәсіпқой спорт клубы:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен спортшылармен, жаттықтырушылармен және дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де мамандармен спорттық қызмет туралы шарттарды жасасуға, өзгертуге және бұзуға;

2) кәсіпқой спортшыларды, кәсіпқой жаттықтырушыларды және дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де мамандарды жоғары спорттық нәтижелерге қол жеткізгені үшін көтермелеуге;

3) кәсіпқой спортшылардан және жаттықтырушылардан, дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де мамандардан олардың спорттық қызмет туралы жасалған шарттарда қамтылған міндеттерін орындауын талап етуге;

4) Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және спорт саласындағы заңнамасына сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқылы.

2. Кәсіпқой спорт клубы:

1) кәсіпқой спортшыға, кәсіпқой жаттықтырушыға және дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де маманға спорттық қызмет туралы жасалған шартқа сәйкес төлемдерді уақтылы жүзеге асыруға;

2) міндетті алдын ала, мерзімдік және кезектен тыс медициналық тексерулерден өту кезеңінде жұмыс орындары (лауазымдары) мен орташа жалақыларын сақтай отырып, өз қаражаты есебінен кәсіпқой спортшылардың, кәсіпқой жаттықтырушылардың және дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де мамандардың көрсетілген медициналық тексерулерден өтуін ұйымдастыруға;

3) спорт федерациясы белгілеген мерзімде спорт федерациясында спорттық қызмет туралы шарттарды тіркеуді жүргізуге;

4) жұмыскерлердің жеке қорғану құралдарын қоса алғанда, кәсіпқой спортшының, кәсіпқой жаттықтырушының және дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де маманның спорттық қызмет туралы шартта көзделген міндеттерін орындауы үшін оларды қажетті спорттық киіммен, жарақпен, медициналық қызмет көрсетумен және өзге де құралдармен қамтамасыз етуге;

5) спорттық жарыстар мен оқу-жаттығу жиындары өтетін орындарда күзет пен еңбек гигиенасының талаптарына сай келетін тиісті техникалық жабдықтар құруға және кәсіпқой спортшы мен дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де маманның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге;

6) спорттық жарыстарға дайындалу кезінде немесе оларға тікелей қатысу кезінде кәсіпқой спортшы жарақат алған жағдайда, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де мән-жайлар болған кезде кәсіпқой спортшыға білікті медициналық көмекті ұйымдастыруға, сондай-ақ осындай жазатайым оқиғаны тергеп-тексеруді және есепке алуды қамтамасыз етуге;

7) кәсіпқой спортшы, кәсіпқой жаттықтырушы және дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де маман спорттық жарақаттың салдарынан спорттық қызметін уақытша тоқтата тұрған кезеңде оған өз есебінен мөлшері спорттық қызмет туралы шартта көзделген төлемді толық көлемде төлеуге;

8) спорттық жарыстарға дайындалу және оларға тікелей қатысу кезінде спортта допингті және денсаулыққа зиянды басқа да құралдарды және (немесе) әдістерді пайдалануға қарсы күресуге;

9) спортты халық арасында насихаттауды және кеңінен таратуды ұйымдастыруға;

10) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен кәсіпқой спортшының, кәсіпқой жаттықтырушының және дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де маманның міндетті әлеуметтік және медициналық сақтандырылуын жүзеге асыруға;

11) кәсіпқой спортшыны, кәсіпқой жаттықтырушыны және дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де маманды еңбекті қорғау және жазатайым оқиғалар болған жағдайда алғашқы көмек көрсету жөніндегі жұмыстарды орындаудың қауіпсіз әдістері мен тәсілдеріне үйретуге, еңбекті қорғау жөнінде нұсқаулық беруге, жұмыс орнында тағылымдамадан өткізуге және еңбек қорғау талаптарын, жұмысты орындаудың қауіпсіз әдістері мен тәсілдерін білетіндіктеріне тексеру жүргізуге;

12) жастар арасында спорт резервін даярлауды жүзеге асыруға, балалар спорт мектептерін ашуға, бейіндеуші спорт түріне жаттықтырушылар мен төрешілер даярлауға;

13) Қазақстан Республикасының заңнамасына және құрылтай құжаттарына сәйкес өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

7-тарау. ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ МЕН СПОРТ САЛАСЫНДАҒЫ НОРМАТИВТІК ТАЛАПТАР

31-бап. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің –Елбасының тестілері

1. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілері күшті, төзімділікті, жылдамдық пен ептілікті көрсететін дене шынықтыру жаттығуларының түрлерін қамтиды және жеке адамдардың жасына байланысты деңгейлерден тұрады.

2. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілеріне дене шынықтырумен және спортпен айналысуға денсаулығы жарамды жеке адамдар қатысады.

3. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілерін орындау жөніндегі жұмысқа басшылық жасауды және оны бақылауды дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган мен жергілікті атқарушы органдар жүзеге асырады.

4. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілерін өткізу жөніндегі жұмысты ұйымдастыру жалпы білім беретін мектептерде, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында, жоғары оқу орындарында және еңбек ұжымдарында осы ұйымдардың басшыларына жүктеледі.

Ескерту. 31-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 91-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.05.2020 № 395-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

32-бап. Спортшыны тіркеу туралы куәлік

1. Спортшыны тіркеу туралы куәлік оның спорт федерациясында тіркеуден өткенін растайтын құжат болып табылады.

2. Спортшыны тіркеу туралы куәлікте:

1) спортшының тегі, аты, әкесінің аты (бар болғанда);

2) жынысы;

3) туған күні;

4) тіркеу нөмірі;

5) тіркеу нөмірі берілген күн;

6) тіркеуді жүзеге асырған спорт федерациясының атауы;

7) спорт түрі;

8) спорттық разрядтар, санаттар мен спорттық атақтар беру туралы мәліметтер;

9) медициналық қарап-тексеруден өткені туралы мәліметтер;

10) спорттық жарыстарда қол жеткізген нәтижелері;

11) жарыстан шеттету туралы мәліметтер;

12) допинг қолданған жағдайлары туралы мәліметтер;

13) мемлекеттік наградалар мен көтермелеудің өзге де нысандары туралы мәліметтер;

14) жаттықтырушының тегі, аты, әкесінің аты (бар болғанда);

15) таңдалған спорт түрінің ерекшелігіне байланысты өзге де мәліметтер;

16) фотосуреті көрсетіледі.

3. Спортшыны тіркеу туралы куәлікті беру және ауыстыру, спорт федерацияларының спортшыны тіркеу туралы мәліметтерді ұсыну тәртібін, сондай-ақ спортшыны тіркеу туралы куәліктің нысанын дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

33-бап. Мүгедектігі бар спортшыларды сыныптау, паралимпиадалық, сурдлимпиадалық және арнаулы олимпиадалық спорт түрлері бойынша сыныптаушылар мен спорт төрешілерін даярлау

Ескерту. 33-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Паралимпиадалық спорт түрлері бойынша спорттық жарыстарда тең сайыс жағдайларын жасау мақсатында ұйымдастырушылар сыныптаушылардың шығыстарын жабуды қоса алғанда, тиісті жарыстарға қатысуға мәлімделген мүгедектігі бар спортшыларға олардың функционалдық мүмкіндіктерінің деңгейі бойынша сыныптау жүргізуді қамтамасыз етуге міндетті.

2. Мүгедектігі бар спортшыларға сыныптау жүргізу тәртібі мен шарттарын Халықаралық паралимпиада комитетінің және паралимпиадалық спорт түрлері бойынша тиісті халықаралық спорт ұйымдарының талаптарына сәйкес Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитетімен келісу бойынша паралимпиадалық спорт түрлері бойынша аккредиттелген спорт федерациялары әзірлейді.

3. Сыныптау жүргізуді Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитеті берген тиісті құжаты бар сыныптаушы жүзеге асырады.

3-1. Мүгедектігі бар спортшыларға сыныптау жүргізген кезде ұйымдастырушылар Қазақстан Республикасынан немесе шет мемлекеттерден сыныптаушыларды тартады.

4. Паралимпиадалық спорт түрлері бойынша сыныптаушылар мен спорт төрешілерін даярлауды паралимпиадалық спорт түрлері бойынша аккредиттелген спорт федерациялары Халықаралық паралимпиада комитетінің немесе паралимпиадалық спорт түрлері бойынша халықаралық спорт ұйымдарының ұсынуы бойынша халықаралық сарапшылардың қатысуымен жүзеге асырады.

5. Сурдлимпиадалық және арнайы олимпиадалық спорт түрлері бойынша спорт төрешілерін даярлауды сурдлимпиадалық және арнайы олимпиадалық спорт түрлері бойынша республикалық қоғамдық бірлестіктер Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінің және Халықаралық арнайы олимпиада комитетінің ұсынуы бойынша халықаралық сарапшылардың қатысуымен спорт төрешілерін даярлау жөніндегі оқыту семинарларының жоспарларына сәйкес жүзеге асырады.

Ескерту. 33-бап жаңа редакцияда - ҚР 11.05.2017 № 65-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

34-бап. Спорт түрлерін және спорт салаларын тану. Спорт түрлерінің тізілімі

1. Қазақстан Республикасының аумағында спорт түрлері мен спорт салаларын тануды спорт түрлерінің тізіліміне енгізу арқылы дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады.

2. Қазақстан Республикасының аумағында спорттық іс-шараларды өткізу спорт түрлерінің тізіліміне енгізілген спорт түрлері мен спорт салалары бойынша жүзеге асырылады.

35-бап. Бірыңғай спорттық сыныптама. Спортшылардың спорттық атақтары, разрядтары және жаттықтырушының спорттық атағы. Әскери қызметшілердің дәрежелері және жаттықтырушылардың, жаттықтырушы-оқытушылардың, әдіскерлердің, нұсқаушы-спортшылардың, спорт төрешілерінің біліктілік санаттары

Ескерту. 35-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Бірыңғай спорттық сыныптама спортшыларға мынадай спорттық атақтар, разрядтар және жаттықтырушыларға мынадай спорттық атақ көздейді:

1) спорттық атақтар:

"Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген спорт шебері";

"Қазақстан Республикасының халықаралық дәрежедегі спорт шебері";

"Қазақстан Республикасының спорт шебері";

"Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген жаттықтырушысы";

2) спорттық разрядтар:

"Қазақстан Республикасының спорт шеберлігіне кандидат";

1-разрядты спортшы;

2-разрядты спортшы;

3-разрядты спортшы;

1-жасөспірімдік разрядты спортшы;

2-жасөспірімдік разрядты спортшы;

3-жасөспірімдік разрядты спортшы.

2. Әскери қызметшілерге мынадай дәрежелер беріледі:

1) "Үздік";

2) 1-дәрежелі "Спортшы жауынгер";

3) 2-дәрежелі "Спортшы жауынгер".

3. Әскери-қолданбалы спорт түрлері бойынша спорттық разрядтарды, біліктілік санаттарын және дәрежелерді беру нормалары мен талаптарын – Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі және Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары, қызметтік-қолданбалы спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдары және Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары белгілейді.

4. Жаттықтырушыларға, жаттықтырушы-оқытушыларға, әдіскерлерге, нұсқаушы-спортшыларға және спорт төрешілеріне мынадай біліктілік санаттары беріледі:

1) жаттықтырушыларға, жаттықтырушы-оқытушыларға:

біліктілігі жоғары деңгейдегі жоғары санатты жаттықтырушы, біліктілігі жоғары деңгейдегі жоғары санатты жаттықтырушы-оқытушы;

біліктілігі жоғары деңгейдегі бірінші санатты жаттықтырушы, біліктілігі жоғары деңгейдегі бірінші санатты жаттықтырушы-оқытушы;

біліктілігі жоғары деңгейдегі екінші санатты жаттықтырушы, біліктілігі жоғары деңгейдегі екінші санатты жаттықтырушы-оқытушы;

біліктілігі орта деңгейдегі жоғары санатты жаттықтырушы, біліктілігі орта деңгейдегі жоғары санатты жаттықтырушы-оқытушы;

біліктілігі орта деңгейдегі бірінші санатты жаттықтырушы, біліктілігі орта деңгейдегі бірінші санатты жаттықтырушы-оқытушы;

біліктілігі орта деңгейдегі екінші санатты жаттықтырушы, біліктілігі орта деңгейдегі екінші санатты жаттықтырушы-оқытушы;

2) әдіскерлерге:

біліктілігі жоғары деңгейдегі жоғары санатты әдіскер;

біліктілігі жоғары деңгейдегі бірінші санатты әдіскер;

біліктілігі жоғары деңгейдегі екінші санатты әдіскер;

біліктілігі орта деңгейдегі жоғары санатты әдіскер;

біліктілігі орта деңгейдегі бірінші санатты әдіскер;

біліктілігі орта деңгейдегі екінші санатты әдіскер;

3) нұсқаушы-спортшыларға:

біліктілігі жоғары деңгейдегі жоғары санатты нұсқаушы-спортшы;

біліктілігі жоғары деңгейдегі бірінші санатты нұсқаушы-спортшы;

біліктілігі жоғары деңгейдегі екінші санатты нұсқаушы-спортшы;

4) спорт төрешілеріне:

жоғары санатты ұлттық спорт төрешісі;

ұлттық спорт төрешісі;

бірінші санатты спорт төрешісі;

спорт төрешісі.

Ескерту. 35-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

35-1-бап. Спорттық атақтан, разрядтан және біліктілік санатынан айыру

Спорттық атақтан, разрядтан және біліктілік санатынан айыру төменде санамаланған фактілердің бірі:

1) спорттық атақты, разрядты және біліктілік санатын беру үшін негіз болған құжаттарда анық емес немесе қасақана бұрмаланған ақпаратты беру;

2) допингке қарсы қағидаларды бұзу анықталған жағдайларда жүзеге асырылады.

Ескерту. 7-тарау 35-1-баппен толықтырылды - 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

36-бап. Спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай күнтізбесі

Спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай күнтізбесі республикалық және өңірлік деп бөлінеді және ол деңгейіне байланысты жыл сайынғы халықаралық, республикалық және жергілікті деңгейлердегі спорттық жарыстардың, сондай-ақ спорттық жарыстарға дайындық жөніндегі іс-шаралардың тізбесін айқындайды.

37-бап. Спорт түрі бойынша қағидалар

1. Аккредиттелген республикалық спорт федерациялары белгілі бір әрбір спорт түрі бойынша халықаралық спорт ұйымдарының талаптарын (бар болғанда) ескере отырып, Спорт түрі бойынша қағидаларды әзірлейді және бекітеді.

2. Спорттың әскери-қолданбалы және қызметтік-қолданбалы түрлері бойынша қағидаларды Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі, Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдары әзірлейді және бекітеді.

38-бап. Спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу қағидалары

Ескерту. 38-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 22.01.2016 № 446-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Республикалық спорттық жарыстар дене шынықтыру мен спорт саласындағы уәкілетті органның шешімі және спорт түрлері бойынша аккредиттелген республикалық федерациялармен келісу бойынша спорттық-бұқаралық іс-шаралардың республикалық бірыңғай күнтізбесіне сәйкес өткізіледі.

2. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық спорттық жарыстар халықаралық спорт ұйымдарының және дене шынықтыру мен спорт саласындағы уәкілетті органның шешімі бойынша өткізіледі. Бұл жарыстар спорттық-бұқаралық іс-шаралардың республикалық бірыңғай күнтізбесіне енгізіледі.

3. Облыстық, қалалық және аудандық спорттық жарыстар жергілікті атқарушы органдардың шешімі бойынша және аккредиттелген тиісті жергілікті спорт федерацияларымен келісу бойынша спорттық-бұқаралық іс-шаралардың өңірлік бірыңғай күнтізбесіне сәйкес өткізіледі.

4. Спортық жарыстар спорт түрлерінің тізіліміне енгізілген спорт түрлері бойынша жарыстар туралы ереженің (регламенттің) негізінде өткізіледі.

5. Халықаралық спорттық жарыстар аккредиттелген республикалық және (немесе) өңірлік спорт федерациялары әзірлейтін және дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітетін спорттық жарыстар туралы ережелерге (регламенттерге) сәйкес өткізіледі.

6. Республикалық спорттық жарыстар дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекіткен спорттық жарыстар туралы ережелерге (регламенттерге) сәйкес өткізіледі.

7. Облыстық, қалалық және аудандық спорттық жарыстардың ережелерін (регламенттерін) аккредиттелген жергілікті спорт федерациялары әзірлейді және оны жергілікті атқарушы орган бекітеді.

8. Спорттық іс-шараларды, оның ішінде оқу-жаттығу жиындарын өткізу тәртібін, спорттық іс-шаралар түрлерінің тізбесі мен олардың сыныптамасын дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

9. Міндетті медициналық тексеруден өткен спортшылардың оқу-жаттығу процесі мен спорттық іс-шараларға қатысуға құқығы бар.

10. Спорт федерациялары, бас жаттықтырушылар спорттық іс-шараларды ұйымдастырушылардың Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздерін пайдалану тәртібін сақтауын, сондай-ақ, спортшылардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік Гимнінің музыкалық редакциясы мен мәтінін білуін қамтамасыз етуге міндетті.

11. Спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шараларды ұйымдастырушылар іс-шара өткізілетін күнге дейін күнтізбелік он күннен кешіктірмей, жергілікті атқарушы органдарға – көрермендердің болжалды саны туралы, күнтізбелік бір күн бұрын – сатылған билеттердің, берілген рұқсаттамалардың, оның ішінде көлік құралдарына рұқсаттамалардың, сондай-ақ ішкі істер және денсаулық сақтау органдарының арнаулы техникасына, мүгедектігі бар адамдардың көлік құралдарына арналған тұрақ орындарының саны туралы хабар беруге міндетті.

12. Спорттық және спорттық-бұқаралық, ойын-сауық мәдени-бұқаралық іс-шараларды өткізу қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі нұсқаулық ішкі істер органдары мен мәдениет, дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органның бірлескен бұйрығымен бекітіледі.

13. Спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу үшін жергілікті атқарушы органдар ұйымдастыру комитеттерін құрады, олар осы іс-шараларды дайындауға және өткізуге қатыстырылған ұйымдардың қызметін үйлестіреді.

14. Спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шараларды ұйымдастырушылар:

1) жеке тұлғалардың қауіпсіздігі, спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізуге арналған орындардың, оның ішінде олардағы мүліктің сақталуы үшін жағдайлар жасауға, сондай-ақ ішкі істер органдарына қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етуде жәрдемдесуге;

2) спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін орындармен шекаралас аумақтың абаттандырылуы бұзылған жағдайда, оны қалпына келтіруді қамтамасыз етуге;

3) спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін орындарда көрермендердің жүріс-тұрыс қағидаларын орналастыруға міндетті.

15. Ойын-сауық мәдени-бұқаралық іс-шараларды өткізу кезінде жеке және заңды тұлғаларға келтiрілген зиян Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес өтеледі.

Ескерту. 38-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 22.01.2016 № 446-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

39-бап. Дене шынықтыру мен спорт сабақтарын, спорттық жарыстарды және спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізу кезінде қауіпсіздік қағидаларын сақтау, жеке адамдардың денсаулығын қорғау

1. Дене шынықтыру мен спорт сабақтарын өткізу кезінде дене шынықтыру мен спорт саласындағы мамандар дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган әзірлейтін және бекітетін қауіпсіздік қағидаларының сақталуын қамтамасыз етеді.

2. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары ұйымдарының әкiмшiлiгi сабақтар мен спорттық жарыстар өткiзiлетiн орындарды қауiпсiздiк техникасы қағидаларына, санитариялық қағидалар мен гигиеналық нормативтерге сәйкес спорттық мүкәммалмен және жабдықпен қамтамасыз етедi және жеке адамдардың денсаулығына келтiрiлген зиян үшiн Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.

2-1. Бұқаралық спортпен айналысуға арналған спорттық жабдықты пайдалану және монтаждау ұлттық стандарттардың талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

3. Сабақтар мен спорттық жарыстарды өткізуге арналған спорт құрылысжайлары техникалық, санитариялық қағидалар мен гигиеналық нормативтерге, спорт құрылысжайларын пайдалану мен өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес келуге және мүгедектігі бар адамдар үшін қолжетімді болуға тиіс.

4. Дене шынықтыру мен спорт саласындағы мамандар дене шынықтырумен және спортпен айналысатын жеке адамдардың денсаулығына келтiрілген зиян үшiн Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.

5. Спортпен ұйымдасқан түрде шұғылдану кезінде спортшының, жаттықтырушының немесе төрешінің денсаулығына зиян келтірілгені үшін жауапкершілік Қазақстан Республикасының заңнамасы және спортшының, жаттықтырушының немесе төрешінің спорт ұйымымен жасасқан шарт талаптары негізінде белгіленеді.

6. Жеке тұлғалар мен қатысушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуді күрделендіретін спорт құрылыстарын, спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізуге арналған орындарды пайдалану және өрт қауіпсіздігі қағидаларының талаптарын, оның ішінде мiнберлердің тіреуіш конструкцияларының ескіруі, мінбер астындағы үй-жайларда жанатын қауіпті заттар мен материалдардың орналастырылуы, авариялық жарық берудің және эвакуациялау жолдарының болмауы, өртке қарсы қорғану құралдарының болмауы немесе олардың ақаулы болуы бөлігінде бұзушылықтар, сондай-ақ өрттің туындауына әкеп соғуы мүмкін электр жабдығын монтаждау және пайдалану қағидаларын, санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды, спорттық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін орындарда қатысушылар мен көрермендердің қауіпсіздік жағдайларын бұзушылықтар анықталған жағдайда, ішкі істер органдары не халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган енгізетін ұсыну бойынша жергілікті атқарушы органдар қауіпсіздік жағдайларының анықталған бұзушылықтары жойылғанға дейін осындай іс-шараларды өткізуге тыйым салады.

7. Алып тасталды - ҚР 22.01.2016 № 446-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Ескерту. 39-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 22.01.2016 № 446-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-тарау. ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ МЕН СПОРТ САЛАСЫН КАДРЛЫҚ, ҒЫЛЫМИ,
МЕДИЦИНАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ЖӘНЕ ДОПИНГ-БАҚЫЛАУ

40-бап. Дене шынықтыру мен спорт саласында мамандар даярлау

1. Дене шынықтыру мен спорт саласында мамандарды даярлау Қазақстан Республикасының білім беру туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

2. Мемлекет білім беру ұйымдарында оқу мақсатына арналған дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары кешенін, жабдықтардың үлгілік жиынтығын, дене шынықтыру мен спорт саласындағы түрлі бейіндегі мамандарды даярлауға арналған мамандандырылған спорт ғимараттарын және мүкәммалын қамтитын материалдық-техникалық базаны нығайтуға жәрдемдеседі.

3. Спорт бойынша мамандандырылған оқу орындарында және дене тәрбиесі факультеттерінде адамдарды оқыту бюджет қаражаты, ұйымдардың қаражаты, ерікті жарналар, қайырымдылық қорлары және жекелеген адамдардың қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

4. Дене шынықтыру және спорт бойынша жаттықтырушылық, жаттықтырушы-оқытушылық қызметке техникалық және кәсіптік дене шынықтыру немесе жоғары дене шынықтыру білімі бар адамдар жіберіледі.

"Қазақстан Республикасының спорт шебері" немесе "Қазақстан Республикасының халықаралық дәрежедегі спорт шебері" не "Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген спорт шебері" спорттық атақтары, техникалық және кәсіптік немесе жоғары білімі бар, дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган жанындағы жаттықтырушылардың біліктілігін арттыру курстарынан өткен адамдар да дене шынықтыру және спорт бойынша жаттықтырушылық, жаттықтырушы-оқытушылық қызметке жіберіледі.

5. Спорттық жарыстар мен спорттық-бұқаралық іс-шараларға төрешілік етуге дене шынықтыру-спорт ұйымдарында арнайы даярлықтан өткен және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен спорт төрешілері ретінде аттестатталған адамдар жіберіледі.

6. Спорттық медицина және бейімдік дене шынықтыру мен спорт мамандарын даярлау және олардың біліктілігін арттыру техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының білім беру бағдарламалары арқылы жүзеге асырылады.

Ескерту. 40-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.05.2020 № 395-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

41-бап. Жаттықтырушыларды, спорт төрешілерін аттестаттау

1. Спорт түрлері бойынша жаттықтырушыларды аттестаттау жаттықтырушылардың спортшыларды даярлау бойынша жұмысты жүргізу құқығын растау мақсатында, қауіпсіздік техникасы қағидалары бойынша білімін қоса алғанда, жаттықтырушылардың тиісті спорт түрі саласындағы тиісті біліктілігі мен білімін тану және растау рәсімі болып табылады.

2. Спорт төрешілерін аттестаттау спорттық іс-шараларда төрешілік жұмысты жүргізу құқығын растау мақсатында спорт төрешілерінің тиісті спорт түрі саласындағы тиісті біліктілігі мен білімін тану және растау рәсімі болып табылады.

3. Алып тасталды – ҚР 30.05.2020 № 395-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
4. Алып тасталды - ҚР 11.05.2017 № 65-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5. Жаттықтырушылар мен спорт төрешілерін аттестаттау нәтижелері бойынша оларға төрт жыл мерзімге аттестаттау туралы куәлік беріледі.

Ескерту. 41-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.05.2017 № 65-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.05.2020 № 395-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

42-бап. Дене шынықтыру мен спортты дамытуды ғылыми-әдістемелік және ғылыми-техникалық қамтамасыз ету

1. Дене шынықтыру мен спорт саласында іргелі, іздестіру, тәжірибелік-конструкторлық, технологиялық, қолданбалы және басқа да ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуді белгіленген тәртіппен құрылған және өз қызметін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асыратын ғылыми орталықтар, ғылыми-зерттеу институттары, зертханалар, дене шынықтыру мен спорт саласындағы білім беру мекемелері жүзеге асырады.

2. Дене шынықтыру мен спорт саласындағы уәкілетті орган спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалар) немесе ведомстволық бағынысты ұйымдар жанындағы кешенді ғылыми топтардың, уақытша ғылыми ұжымдардың қызметін үйлестіреді.

3. Жергілікті атқарушы органдар өңірлік ғылыми-әдістемелік бірлестіктердің, кешенді ғылыми топтардың қызметін үйлестіреді.

43-бап. Дене шынықтыру мен спорт саласындағы медициналық қамтамасыз ету

1. Дене шынықтырумен және спортпен айналысатын адамдарды медициналық қамтамасыз ету:

1) олардың денсаулық жағдайын жүйелі түрде бақылауды;

2) физикалық жүктемелерінің өздерінің денсаулық жағдайына барабарлығын бағалауды;

3) аурулардың, жарақаттардың профилактикасын және оларды емдеуді, медициналық оңалтуды, нормативтерге сәйкес дәрумен беруді және дәрілік заттармен қамтамасыз етуді;

4) дене шынықтырумен және спортпен айналысу кезінде пайдаланылатын құралдармен және әдістермен денсаулығын қалпына келтіруді қамтиды.

2. Спортшыларды медициналық қамтамасыз ету, спорттық іс-шаралар өткізу кезінде медициналық қызмет көрсетуді ұйымдастыру, спорттық медицина ұйымдарын құру тәртібі Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

44-бап. Спортта допингті, спортта допингтік субстанцияларды және (немесе) әдістерді пайдалануға қарсы іс-қимыл

1. Спортта допингті болдырмау және онымен күрес Қазақстан Республикасының және халықаралық допингке қарсы ұйымдардың допингке қарсы қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

2. Бір немесе бірнеше мынадай бұзушылықтар:

1) спортшының (спорттық жарысқа қатысатын жануардың) организмінен алынған сынамада тыйым салынған субстанцияның немесе оның метаболиттерінің немесе маркерлерінің болуы;

2) допингті пайдалану немесе пайдалануға әрекеттену;

3) допингке қарсы қағидаларға сәйкес хабарламаны алғаннан кейін дәлелді себептерсіз сынаманы алуға келуден бас тарту немесе сынаманы алуға келмеу немесе сынаманы алудан өзгеше түрде жалтару;

4) өзінің тұрған жері туралы талап етілетін ақпаратты бермеуді және ақылға қонымды қағидалар негізінде тағайындалатын тестілеуге келмеуді қоса алғанда, спортшының жарыстан тыс тестілеу үшін қолжетімді болуына қатысты талаптарды бұзу;

5) допинг-бақылаудың кез келген кезеңінде бұрмалау немесе бұрмалауға әрекеттену;

6) допингке ие болу;

7) допингті тарату;

8) кез келген спортшыға (спорттық жарысқа қатысатын жануарға) тыйым салынған субстанцияны енгізу немесе енгізуге әрекеттену немесе оған қатысты тыйым салынған әдісті қолдану немесе қолдануға әрекеттену немесе допингке қарсы қағидаларды бұзуға немесе кез келген бұзуға әрекеттенуге байланысты көмектесу, көтермелеу, жәрдемдесу, арандату, жасыру немесе кез келген өзге нысанда бірге қатысу допингке қарсы қағидаларды бұзушылық болып табылады.

2-1. Осы баптың 2-тармағының 1), 2), 6) және 8) тармақшаларында көрсетілген әрекеттерді жүзеге асыру Дүниежүзілік допингке қарсы агенттіктің тыйым салынған субстанциялар мен әдістерді терапиялық пайдалану жөніндегі халықаралық стандартына сәйкес берілген допингті терапиялық пайдалануға рұқсат болған не осы баптың 2-тармағының 1), 2), 6) және 8) тармақшаларында көрсетілген әрекеттерді жасағаннан кейін осындай рұқсатты беруге мүмкіндік беретін, көрсетілген халықаралық стандартта көзделген мән-жайлар болған кезде допингке қарсы қағидаларды бұзушылық болып табылмайды.

3. Спортшылардың, сондай-ақ жаттықтырушылардың, спорттық медицина бойынша мамандардың, дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де мамандардың спортшыларға қатысты допингке қарсы қағидаларды бұзуына, спорттық жарысқа қатысатын жануарларға қатысты допинг пайдалануға жол берілмейді. Спортшының, сондай-ақ спорттық жарысқа қатысатын жануарға қатысты допингті пайдалану фактісі Дүниежүзілік допингке қарсы агенттік аккредиттеген зертханаларда жүргізілген зерттеулердің нәтижелерімен расталады.

4. Допинг-бақылау тестілер өткізуді жоспарлауды, сынамалар алуды, оларды сақтауды, тасымалдауды, сынамаларды зертханалық талдауды, тестілеуден кейінгі рәсімдерді, сондай-ақ тиісті тыңдаулар өткізу мен апелляцияларды қарауды қамтитын процесті білдіреді.

5. Допинг-бақылау (тестілеу) рәсімі жарыс кезеңінде және жарыстан тыс кезеңде жүзеге асырылады. Жарыс кезеңі деп, егер тиісті спорт түрі бойынша халықаралық спорт федерациясы қағидаларында немесе өзге де халықаралық допингке қарсы ұйымда не Ұлттық допингке қарсы ұйымда өзгеше көзделмесе, спортшының және (немесе) жануардың нақты спорттық жарысқа қатысуына байланысты кезең түсініледі. Жарыс кезеңіне қосылмаған уақыт жарыстан тыс кезең болып табылады.

6. Допингті пайдалануға қарсы іс-қимыл жөніндегі шаралар:

1) допинг-бақылау жүргізуді;

2) спортшылардың, жаттықтырушылардың, дене шынықтыру мен спорт саласындағы өзге де мамандардың допингке қарсы қағидаларды бұзғаны үшін жауаптылығын белгілеуді;

3) допингті қолданудың алдын алуды;

4) допинг-бақылауды жүргізетін мамандардың біліктілігін арттыруды;

5) бұқаралық ақпарат құралдарында допингке қарсы насихат жүргізуді;

6) спортта допингті болдырмауға және оған қарсы күреске бағытталған ғылыми зерттеулер жүргізуді;

7) спортшылардың жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіру құралдары мен әдістерін әзірлеу жөнінде ғылыми зерттеулер жүргізуді;

8) құрамына тыйым салынған субстанцияларды қосу арқылы дәрілік заттар мен тағамдық қоспалардың сапасын бұрмалағаны, осындай дәрілік заттар мен тағамдық қоспаларды өткізгені үшін, сондай-ақ, тыйым салынған субстанцияларды әзірлеу, дайындау, пайдалану тәсілдері, әдістері және оларды сатып алу орындары туралы мәліметтерді таратуға бағытталған қызмет үшін жауаптылықты белгілеуді;

9) допингке қарсы қағидаларда көзделген допинг-бақылау жүргізу шарттарын бұзғаны үшін дене шынықтыру-спорт ұйымдарының жауаптылығын белгілеуді;

10) спортта допингті болдырмау және онымен күрес саласында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыруды қамтиды.

7. Спорттық жарыстарды ұйымдастырушылар халықаралық спорт ұйымдарының талаптары мен шешімдерін және Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтай отырып, міндетті допинг-бақылауды жүргізу шарттарын қамтамасыз етуге міндетті.

Ескерту. 44-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

44-1-бап. Ұлттық допингке қарсы ұйым

Ұлттық допингке қарсы ұйым деп спортта допингті болғызбау және онымен күресу, допинг-бақылауды ұйымдастыру мақсатында құрылған мемлекеттік кәсіпорын түсініледі.

Ұлттық допингке қарсы ұйым:

1) допингке қарсы қағидаларды әзірлеуге қатысады;

2) допинг-бақылауға жататын спортшылардың және (немесе) жануарлардың тізімін қалыптастырады және оларды допингке қарсы қағидаларға сәйкес тіркейді;

3) допинг-бақылауға жататын спортшылардың және (немесе) жануарлардың тізімін спорт түрлері бойынша аккредиттелген республикалық және өңірлік спорт федерацияларына ұсынады;

4) допингке қарсы қағидаларға сәйкес допинг-бақылауды жүргізеді;

5) допингке қарсы дерекқорға спортшылар және спорттық жарысқа қатысатын жануарлар туралы мәліметтерді енгізеді;

6) ерекше жағдай түрінде допингті терапиялық пайдалануға рұқсат береді;

7) допингке қарсы қағидаларды бұзды деп айып тағылатын спортшыларға, жаттықтырушыларға, жаттықтырушы-оқытушыларға, спорттық медицина жөніндегі мамандарға, дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де мамандарға қатысты тергеп-тексеру және тыңдау жүргізеді;

8) спорт түрі бойынша аккредиттелген республикалық немесе өңірлік спорт федерациясына, спорт түрі бойынша халықаралық спорт федерациясына, Дүниежүзілік допингке қарсы ұйымға, дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға допингке қарсы қағидалардың ықтимал бұзылуы, қабылданған шешімдер туралы, сондай-ақ кінәлі адамдарды жауаптылыққа тарту үшін маңызы бар мән-жайлар туралы мәліметтер береді;

9) осы Заңның 44-бабы 6-тармағының 1), 4), 6), 7) және 10) тармақшаларында көзделген шараларды жүргізеді;

10) осы Заңға және допингке қарсы қағидаларға сәйкес өзге де функцияларды орындайды.

Ескерту. 8-тарау 44-1-баппен толықтырылды - 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

44-2-бап. Допингке қарсы қағидаларды бұзғаны үшін шаралар

1. Допингке қарсы қағидаларды бұзғаны үшін:

1) спортшыны, жаттықтырушыны, жаттықтырушы-оқытушыны, спорттық медицина жөніндегі маманды, дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де маманды дисквалификациялау көзделеді.

Спортшыны, жаттықтырушыны, жаттықтырушы-оқытушыны, спорттық медицина жөніндегі маманды, дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де маманды дисквалификациялау Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес жүзеге асырылады;

2) спортшының спорттық нәтижесін жою және біліктілік ұпайларын немесе балдарын алу;

3) жаттықтырушының, жаттықтырушы-оқытушының, спорттық медицина жөніндегі маманның, дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де маманның жауаптылығы;

4) спортшылар мен жаттықтырушыларға ай сайынғы ақшалай қамтылымды төлеуді тоқтату;

5) спортшыларды, жаттықтырушыларды, жаттықтырушы-оқытушыларды спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама және штаттық құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың), облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың спорт түрлері бойынша құрама командаларының құрамынан шығару көзделеді.

2. Допинг пайдаланған немесе пайдалануға әрекеттенген жағдайда спорттық нәтиже жойылғаны үшін:

1) спорттық атақтан, разрядтан, біліктілік санатынан айыру;

2) ақшалай көтермелеуді алған кезде жеке және (немесе) бас жаттықтырушы болмаған бірінші жаттықтырушыларды қоспағанда, спортшылардың және олардың жеке жаттықтырушыларының, спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларының) бас жаттықтырушыларының ақшалай көтермелеуді қайтаруы;

3) спортшылар мен жаттықтырушыларға өмір бойғы ай сайынғы материалдық қамтамасыз етуді төлеуді тоқтату;

4) Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындардың чемпионымен немесе жүлдегерімен тұрғынжайды пайдалану шартын бұзу көзделеді.

Ескерту. 8-тарау 44-2-баппен толықтырылды - 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

9-тарау. ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ МЕН СПОРТ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК
ӘЛЕУМЕТТІК КЕПІЛДІКТЕР ЖҮЙЕСІ

45-бап. Спортшылардың, жаттықтырушылардың және спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалар) мүшелерінің әлеуметтік қорғалуы

Ескерту. 45-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Жергілікті атқарушы органдар, спорт федерациялары, дене шынықтыру-спорт ұйымдары аса көрнекті спортшыларға – "КСРО-ның еңбек сіңірген спорт шебері", "Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген спорт шебері", "КСРО-ның халықаралық дәрежедегі спорт шебері", "Қазақстан Республикасының халықаралық дәрежедегі спорт шебері" атақтары бар, спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) құрамына кірген немесе кіретін олимпиада чемпиондары мен жүлдегерлеріне, әлем чемпиондарына, олардың "Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген жаттықтырушысы" немесе "КСРО-ның еңбек сіңірген жаттықтырушысы" атақтары бар жаттықтырушыларына ай сайын ақшалай үлес төлейді.

2. Жергілікті атқарушы органдар, спорт федерациялары, дене шынықтыру-спорт ұйымдары спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) құрамына кіретін спортшыларға, олардың жаттықтырушыларына, сондай-ақ спорттың ойналатын түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (ұлттық құрама командалардың) құрамында ойнайтын спортшыларға, олардың жаттықтырушыларына және клубтық командалардың жетекшілеріне ай сайын ақшалай үлес төлейді.

3. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелері халықаралық жарыстарда спорттық жарақаттар алған және мертіккен кезде, оларға Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен өтемақы төлеуді жүзеге асырады.

4. Дүниежүзілік допингке қарсы ұйымның, Халықаралық Олимпиада комитетінің, Халықаралық паралимпиада комитетінің, Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінің, Халықаралық федерацияның шешімі негізінде неғұрлым жоғары спорттық нәтиже берілген кезде халықаралық спорттық жарыстардың чемпиондары мен жүлдегерлеріне, жаттықтырушылар мен спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелеріне ақшалай көтермелеу төлемдерінің мөлшерін қайта қарау жүргізіледі.

5. Халықаралық спорттық жарыстардың чемпиондары мен жүлдегерлеріне, жаттықтырушылар мен спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелеріне ақшалай көтермелеу төлемдері спорттық жарысты өткізу күні қолданыста болған валюта бағамы бойынша жүргізіледі.

Ескерту. 45-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

46-бап. Спортшылар мен жаттықтырушыларды мемлекеттік әлеуметтік қолдау

1. Мемлекет ай сайынғы төлемдерді білдіретін өмір бойы ай сайынғы материалдық қамтамасыз ету түрінде (бұдан әрі – материалдық қамтамасыз ету) спортшылар мен жаттықтырушыларды әлеуметтік қолдауды жүзеге асырады.

2. Материалдық қамтамасыз етуді алу құқығына кемінде жиырма жыл еңбек өтілі бар мына спортшылар мен жаттықтырушылар ие:

1) Олимпиада, Паралимпиада, Сурдлимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлері және (немесе) олипиадалық спорт түрлері бойынша әлем чемпиондары атағын жеңіп алған спортшылар;

2) Олимпиада, Паралимпиада, Сурдлимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлері және (немесе) олипиадалық спорт түрлері бойынша әлем чемпиондары атағын жеңіп алған спортшыларды даярлаған жаттықтырушылар.

3. Осы баптың 2-тармағында белгіленген бірнеше негіздер бойынша бір мезгілде материалдық қамтамасыз етуді алуға құқығы бар адамдарға материалдық қамтамасыз ету ең жоғары мөлшерде негіздердің тек біреуі бойынша ғана төленеді.

47-бап. Олимпиада, Паралимпиада, Сурдлимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлеріне тұрғын үй беру және оны сатып алу тәртібі

1. Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындардың чемпиондары немесе жүлдегерлері болып табылатын Қазақстан Республикасының спортшыларына коммуналдық тұрғын үй қорынан тұрғынжай өтеусіз негізде пайдалануға беріледі.

Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындардың чемпиондары немесе жүлдегерлері болып табылатын Қазақстан Республикасының спортшылары он жыл өткен соң Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындардың чемпиондары мен жүлдегерлеріне тұрғынжай беру және оны пайдалану қағидаларына сәйкес коммуналдық тұрғын үй қорынан берілген, өздері тұрып жатқан тұрғынжайды өтеусіз негізде меншікке алады.

2. Бір Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындарда бір медальдан көп медаль жеңіп алған адамдарға жергілікті атқарушы органнан бір рет тұрғынжай беріледі.

2-1. Дүниежүзілік допингке қарсы ұйымның, Халықаралық Олимпиада комитетінің, Халықаралық паралимпиада комитетінің, Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінің шешімі негізінде жүлделі орын берілген кезде олимпиадалық, Паралимпиадалық, Сурдлимпиадалық ойындардың қатысушысына осы баптың 1 және 4-тармақтарына сәйкес коммуналдық тұрғын үй қорынан тұрғынжай беріледі.

2-2. Дүниежүзілік допингке қарсы ұйымның, Халықаралық Олимпиада комитетінің, Халықаралық паралимпиада комитетінің, Саңыраулардың халықаралық спорт комитетінің шешімі негізінде неғұрлым жоғары жүлделі орын берілген кезде олимпиадалық, Паралимпиадалық, Сурдлимпиадалық ойындардың жүлдегерлеріне осы баптың 4-тармағына сәйкес және дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган айқындаған тәртіппен коммуналдық тұрғын үй қорынан тұрғынжай беріледі.

3. Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындардың чемпиондары мен жүлдегерлері үшін тұрғынжайды жергілікті атқарушы органдар спортшының тұрғылықты жеріне және алған орнына қарай республика қалаларынан береді.

4. Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындардың чемпиондары мен жүлдегерлері үшін мынадай шарттар белгіленеді:

1) Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындарда алтын медаль жеңіп алған чемпионға – үш бөлмелі пәтер;

2) Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындарда күміс медаль жеңіп алған жүлдегерге – екі бөлмелі пәтер;

3) Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындарда қола медаль жеңіп алған жүлдегерге – бір бөлмелі пәтер.

5. Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындардың тұрғынжай берілген чемпионы немесе жүлдегері болып табылатын Қазақстан Республикасының спортшысы қайтыс болған (қаза тапқан) жағдайда, тұрғынжайды меншікке өтеусіз алу құқығы допинг сынаманың нәтижесіне және осы баптың 1-тармағында көрсетілген мерзімге қарамастан, қайтыс болған (қаза тапқан) адамның мұрагерлеріне өтеді.

6. Паралимпиадалық ойындардың чемпиондары мен жүлдегерлеріне коммуналдық тұрғын үй қорынан – олардың қалауы ескеріле отырып, төменгі қабаттардан немесе лифтілері бар тұрғын үйлерден, ал Паралимпиадалық ойындардың тірек-қозғалыс аппараты бұзылған чемпиондары мен жүлдегерлеріне екіншіден жоғары емес қабаттан тұрғынжай беріледі.

Паралимпиадалық ойындардың чемпиондары мен жүлдегерлеріне ғимараттың типі, абаттандырылу дәрежесі және басқа да тұруға қажетті жағдайлар ескеріле отырып, тұрғын үй-жайды таңдау құқығы беріледі.

7. Жергілікті атқарушы орган Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындардың чемпиондары мен жүлдегерлеріне тұрғынжайды ресми шешімді немесе хаттаманы алған кезден бастап алты айдан кешіктірілмейтін мерзімде береді.

8. Олимпиадалық, Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық ойындардың чемпиондарына немесе жүлдегерлеріне тұрғынжай беруді қаржыландыру ресми шешімді немесе хаттаманы алған кезден бастап алты айдан кешіктірілмей жергілікті бюджеттер қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

9. Бұл нормалар осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін Олимпиада, Паралимпиада және Сурдлимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлері атағын жеңіп алған адамдарға қолданылмайды.

Ескерту. 47-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

48-бап. Дене шынықтыру саласындағы жеңілдікпен көрсетілетін қызметтер

Мүгедектігі бар адамдарды қоспағанда, дене шынықтыру-сауықтыру көрсетілетін қызметтерін тегін немесе жеңілдікті шарттармен пайдаланатын азаматтар санаттарының тізбесін, сондай-ақ жеңілдіктердің мөлшерін дене шынықтыру мен спорт саласындағы уәкілетті орган белгілейді, олар ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергілікті атқарушы органының және дене шынықтыру-спорт ұйымдары әкімшілігінің шешімдерімен белгіленеді.

Ескерту. 48-бап жаңа редакцияда - ҚР 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-тарау. ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ МЕН СПОРТТЫ ҚАРЖЫЛЫҚ ЖӘНЕ
ИНФРАҚҰРЫЛЫМДЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ

49-бап. Дене шынықтыру мен спортты қаржыландыру көздері

Дене шынықтыру мен спортты қаржыландыру бюджет қаражаты және Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен жүзеге асырылады.

50-бап. Дене шынықтыру мен спорт саласындағы қайырымдылық және кәсіпкерлік қызмет

Ескерту. 50-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын ұйымдардан басқа, жеке және заңды тұлғалар дене шынықтыру-спорт ұйымдарының, командалардың немесе спорттық іс-шаралардың қайырымдылық жасаушылары бола алады. Қайырымдылық жасаушылар мен дене шынықтыру-спорт ұйымдары, командалар, іс-шараларды ұйымдастырушылар арасындағы қатынастар шарттық негізде белгіленеді. Қайырымдылық жасаушылар спорттық іс-шараларды қаржыландыра отырып, оларды демеушілердің немесе олардың өнімдерінің белгісімен (эмблемасымен) өткізу құқығына ие болады.

2. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке және заңды тұлғалар дене шынықтыру-спорт ұйымдарына және жекелеген адамдарға қызмет көрсету бойынша кәсіпкерлік қызметпен айналыса алады, дене шынықтыру-спорт және оған ілеспе тауарларды өндіре алады, дене шынықтыру мен спортты жарнама қызметінде пайдалана алады.

Ескерту. 50-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

50-1-бап. Бірыңғай оператор

1. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган айқындайтын, дене шынықтыру мен спортты дамытуға бағытталған бюджеттен тыс ақша қаражатын бөлу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын, корпоративтік қор нысанындағы коммерциялық емес ұйым бірыңғай оператор деп танылады.

2. Бірыңғай оператор қайырымдылық көмекті:

1) дене шынықтырумен айналысатын жеке тұлғаларды, спортшыларды, ұжымдарды (спорт командаларын) әлеуметтік қолдау түрінде;

2) демеушілік көмек түрінде;

3) дене шынықтыру-спорт ұйымдарына, дене шынықтыру және спорт саласындағы қызметті жүзеге асыратын білім беру ұйымдарына, дене шынықтыру және спорт саласында зерттеуді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдарға, спорттық медицина ұйымдарына олардың жарғылық қызметін қолдау мақсатында бөледі.

3. Бірыңғай оператордың қайырымдылық көмек көрсетудегі негізгі басымдықтары:

1) дене шынықтыру мен спортты қолдау және ынталандыру;

2) олимпиадалық емес, олимпиадалық, паралимпиадалық емес, паралимпиадалық, сурдлимпиалық, арнайы олимпиадалық және ұлттық спорт түрлерін дамыту;

3) әлеуметтік және білім беру функцияларын, сондай-ақ ерікті қызмет қағидатына негізделген олардың құрылымының өзіндік ерекшелігін ескере отырып, дене шынықтыруды, барлық спорт түрін дамытуға жәрдемдесу;

4) әлеуметтік салада көмек көрсету;

5) бірыңғай оператордың қызметіне байланысты ұйымдастырушылық-практикалық іс-шаралар;

6) дене шынықтыру және спорт саласындағы имидждік жобаларды іске асыру болып табылады.

4. Мыналар:

1) өтініш берушіні заңды тұлға ретінде тіркеу;

2) салықтық берешектің, міндетті зейнетақы жарналары, әлеуметтік аударымдар және міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар және (немесе) жарналар бойынша берешектің болмауы;

3) демеушілік және (немесе) қайырымдылық көмек көрсету шеңберінде бөлінген қаражатты бөлуді қоса алғанда, кемінде сегіз жыл дене шынықтыру мен спортты дамытуға бағытталған қаражатты бөлу тәжірибесінің болуы;

4) бірыңғай операторды айқындау кезінде заңды тұлға банкроттық не таратылу рәсіміне жатпауға тиіс, қаржы-шаруашылық қызметі Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тоқтатыла тұрмауға тиіс;

5) Қазақстан Республикасының резиденттігі бірыңғай операторды айқындау өлшемшарттары болып табылады.

5. Мыналар:

1) құрылтайшылардан (қатысушылардан, мүшелерден) түскен түсімдер;

2) ерікті мүліктік жарналар мен қайырмалдықтар;

3) акциялар, облигациялар, басқа да бағалы қағаздар мен салымдар (депозиттер) бойынша алынатын дивидендтер (кірістер, сыйақы (мүдде);

4) Қазақстан Республикасының заңымен тыйым салынбаған басқа да түсімдер бірыңғай оператордың мүлкін қалыптастыру көздері болып табылады.

6. Бірыңғай оператор дене шынықтыру мен спортты дамытуға бағытталған бюджеттен тыс ақша қаражатын:

1) пайдаланушыларға қайырымдылық көмекті бөлу бойынша қайырымдылық жасаушының ерік-қалауын сақтау;

2) қайырымдылық көмек көрсету жөніндегі іс-шаралардың тиімділігі;

3) қайырымдылық көмек шеңберінде бөлінген қаражаттың нысаналы жұмсалуын қамтамасыз ету;

4) қайырымдылық көмектің оң әсер етуі қағидаттары негізінде бөледі.

7. Қайырымдылық көмекті алушылар бірыңғай операторға бюджеттен тыс ақша қаражатын нысаналы пайдалану туралы есептілікті тоқсан сайынғы, жартыжылдық және жылдық негізде ұсынады, оны бірыңғай оператордың жоғары басқару органы немесе алқалы органы бекітеді.

8. Бірыңғай оператор қайырымдылық жасаушы бекітетін алушылар ұсынған есептілік негізінде қайырымдылық көмекті пайдалану жөніндегі ақпаратты қайырымдылық жасаушы белгілеген мерзімдерде оған ұсынады.

Ескерту. 10-тарау 50-1-баппен толықтырылды - 13.12.2019 № 280-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

51-бап. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары

1. Дене шынықтыру мен спорттың материалдық базасын әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріне жататын дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының барлық түрлері құрайды.

2. Спорт ғимараттары мемлекеттік және (немесе) жеке меншікте болуы мүмкін.

3. Аумақтарды дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарымен қамтамасыз ету қажеттілігін айқындау, сондай-ақ дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарын орналастыру сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерге сәйкес жүзеге асырылады.

4. Мемлекет меншігіндегі дене шынықтыру-сауықтыру, спорт ғимараттарын оларға тең дене шынықтыру-сауықтыру, спорттық және спорттық-техникалық ғимараттарды құрмай тұрып жоюға, олардың нысаналы және функционалдық мақсатын өзгертуге жол берілмейді.

5. Меншігінде немесе иелігінде спорт ғимараттары бар адамдар техникалық регламенттер, стандарттар талаптарына, мемлекеттік бақылау және қадағалау органдары белгілеген нормаларға, қағидалар мен талаптарға, санитариялық қағидаларға сәйкес спорттық іс-шаралар өткізілетін орындарды тиісінше техникалық жабдықтармен қамтамасыз етеді.

52-бап. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының тізілімі

1. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының тізілімі дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары туралы мәліметтерді есепке алуға және сақтауға арналған ақпараттық жүйені білдіреді.

2. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары тізілімге енгізілуге жатады.

3. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының тізілімі мынадай міндетті мәліметтерді:

1) дене шынықтыру-сауықтыру немесе спорт ғимаратының толық атауын;

2) дене шынықтыру-сауықтыру немесе спорт ғимаратының мекенжайын (тұрған жерін);

3) меншігінде дене шынықтыру-сауықтыру немесе спорт ғимараты бар меншік иесі туралы мәліметтерді;

4) пайдалануға беру, реконструкциялаудың, күрделі жөндеудің аяқталған күнін;

5) дене шынықтыру-сауықтыру немесе спорт ғимаратының функционалдық мақсатын;

6) біржолғы қабылдау қабілетін;

7) дене шынықтыру-сауықтыру немесе спорт ғимараты орналасқан жер учаскесінің алаңын;

8) ғимараттарда қызмет көрсетуші персоналға арналған орындардың бар немесе жоқ екендігін;

9) медициналық қызмет көрсетуге және допинг-бақылау жүргізуге арналған арнайы жабдықталған үй-жайдың бар немесе жоқ екендігін;

10) көрермендерге арналған орындардың санын қамтиды.

11-тарау. ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ МЕН СПОРТ САЛАСЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚЫЗМЕТ

53-бап. Дене шынықтыру мен спорт саласындағы халықаралық ынтымақтастық

1. Дене шынықтыру мен спорт саласындағы халықаралық ынтымақтастық Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына және заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

2. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық дене шынықтыру-спорт ұйымдары, сондай-ақ халықаралық дене шынықтыру-спорт ұйымдарының филиалдары мен өкілдіктері құрылуы мүмкін. Ұлттық дене шынықтыру-спорт ұйымдары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен өз қызметін жүзеге асыруға шетелдіктерді және азаматтығы жоқ адамдарды тартуға, сондай-ақ шет мемлекеттерден, халықаралық ұйымдардан, шетелдік ұйымдардан, шетелдіктерден және азаматтығы жоқ адамдардан алынған ақша қаражатына және өзге де мүлікке өз бетінше иелік етуге құқылы.

54-бап. Дене шынықтыру мен спорт саласында ерікті негізде жұмыс жүргізетін ұйымдастырушылар (спорт еріктілері)

1. Спорт түрлері және өндірістік гимнастика бойынша жаттықтырушылар, нұсқаушылар, спорт төрешілері, халықпен дене шынықтыру-сауықтыру және спорт жұмысын ұйымдастырушылар (спорт еріктілері) ерікті негізде дене шынықтыру мен спорт саласындағы қоғамдық қызметті жүзеге асыра алады, дене шынықтыру-спорт ұйымдарында арнайы даярлықтан және аттестаттаудан өте алады.

2. Тиісті даярлықтан және аттестаттаудан өтпеген, осы баптың 1-тармағында көрсетілген адамдарға спорт сабақтарын ұйымдастыру мен өткізуге, спорттық жарыстарға төрешілік етуге және өз бетінше өзге де спорттық қызметпен айналысуға жол берілмейді.

55-бап. Қазақстан Республикасының аумағындағы шетелдіктердің және азаматтығы жоқ адамдардың дене шынықтыру мен спорт саласындағы құқықтары

Қазақстан Республикасының аумағындағы шетелдіктер және азаматтығы жоқ адамдар, халықаралық спорттық жарыстарда спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалар) құрамында өнер көрсету құқығын қоспағанда, осы Заңда көзделген көлемде дене шынықтырумен және спортпен айналысу құқықтарын пайдаланады.

12-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

56-бап. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік бақылау

Ескерту. 56-бап алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

57-бап. Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және спорт саласындағы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және спорт саласындағы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады.

58-бап. Өтпелі ережелер

1. Спорт федерациялары осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап алты ай ішінде өздерінің қызметін осы Заңның талаптарына сәйкес келтіруі тиіс.

2. Осы Заңның 41-бабында көрсетілген жаттықтырушылар мен спорт төрешілері осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап екі жыл ішінде аттестатталуға жатады.

59-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

1. Осы Заң оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

2. "Дене шынықтыру және спорт туралы" 1999 жылғы 2 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 24, 1065-құжат; 2003 ж., № 15, 129-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 13, 86-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 10, 69-құжат; № 20, 152-құжат; 2009 ж., № 15-16, 77-құжат; № 18, 84-құжат; № 23, 111-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 24, 149-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; 2012 ж., № 3, 25-құжат; № 8, 64-құжат; № 12, 84-құжат; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 14, 72, 75-құжаттар; 2014 ж., № 1, 4-құжат) күші жойылды деп танылсын.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Н. НАЗАРБАЕВ

Unofficial translation

This Law shall regulate social relations in the field of physical culture and sports, determine the legal, organizational, economic and social bases for ensuring the activities and development of mass physical culture, amateur and professional sports in the Republic of Kazakhstan.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. Basic concepts used in this Law

The following basic concepts shall be used in this Law:

1) a veteran athlete - a high-class athlete who has completed a sports career;

1-1) special sports equipment - sports equipment, which is a necessary component of training and competitive activities, compensating for impaired or lost body functions of an athlete with a disability;

2) amateur sports - a mass sports movement that gives individuals the opportunity to improve sports skills and achieve the highest results in various sports;

2-1) sports section for children and youth - an activity to improve health and develop sports abilities of children and youth, conducted by a coach, trainer-teacher or instructor in physical culture and sports, organized on a regular basis;

3) adaptive physical culture and sports - a set of sports and recreational measures aimed at rehabilitation and adaptation to a normal social environment of persons with disabilities, overcoming psychological barriers that prevent them from feeling a full life, as well as awareness of the need for their personal contribution to the social development of society;

4) grassroots sports - a sports movement that promotes development of physical culture among the population;

5) unified sports classification - a system of sports titles, classes of athletes, sports title of a coach, qualification categories of coaches, coaches-instructors, referees, instructors-athletes, physical culture and sports methodologists, which defines the level of skill of athletes, coaches or qualification of coaches, coaches-instructors, referees, instructors-athletes, physical culture and sports methodologists;

5-1) the first coach - a coach who trains (for at least three years) an athlete in the initial (early) stages of training high-class athletes;

5-2) medical and sports dispensary - a sports medical organization intended for medical support, medical supervision, therapeutic physical culture and rehabilitation of persons involved in physical culture and sports;

6) physical education - a pedagogical process aimed at formation of a healthy, physically and spiritually perfect younger generation;

7) physical culture - an integral part of culture, a field of social activity, which is a set of spiritual and material values created and used by society in order to develop a person’s physical and intellectual abilities, improve their physical activity and form a healthy lifestyle, social adaptation through physical education and development;

8) physical training - a pedagogical process aimed at development of physical qualities and functional capabilities of a person;

9) methodologist in physical culture and sports (hereinafter - methodologist) - an individual with vocational education, carrying out methodological support and management of the training process, conducting fitness and recreation and sports activities;

9-1) instructor in physical culture and sports - an individual with a professional education, carrying out practical support for the educational and training process, conducting sports and recreational activities, including adaptive physical culture and sports;

10) a system of physical culture and sports - a set of individuals and legal entities engaged in activities for the physical education of the population and development of physical culture and sports;

11) a specialist in the field of physical culture and sports - an individual engaged in activities in the field of physical culture and sports;

12) an authorized body in the field of physical culture and sports - a central executive body that provides management and inter-sectoral coordination in the field of physical culture and sports;

13) sports and recreational and sports facilities - specially equipped (including with sports equipment) facilities (sites, buildings, structures), designed for individuals to exercise, do sport and conduct sports activities;

14) physical culture and sports organization - a legal entity carrying out activities in the field of physical culture and sports as the main activity;

15) World University Games - comprehensive international winter and summer competitions held among students in various sports;

16) coach, coach-instructor - an individual who instructs and trains an athlete and manages his/her competitive activity in order to achieve sports results;

17) disqualification of a coach, coach-instructor, sports medicine specialist, another specialist in the field of physical culture and sports, referee - disqualification of a coach, coach-instructor, sports medicine specialist, another specialist in the field of physical culture and sports, referee from participation in sports competitions and (or) instructional training sessions, and (or) labour (professional) activities in the field of physical culture and sports by an accredited sports federation for violating the rules of sports and (or) rules (regulations) for sports competitions, and (or) anti-doping rules, and (or) sports ethics, and (or) norms approved by international sports organizations and (or) republican (regional) accredited sports federations;

17-1) personal coach - a coach who trains (for at least three years) an athlete to enable the latter to fulfil his/her individual training plan while he/she is not on the combined team of the Republic of Kazakhstan by type of sport (national combined team of by type of sport);

18) a high-class athlete - an athlete who is a member of the national team of the Republic of Kazakhstan by sport (the national team by sport) and (or) having a sporting title not lower than the "master of sports of the Republic of Kazakhstan";

19) high-performance sport - the area of sport, providing for the achievement by athletes of the highest possible sports results or victories in sports competitions;

20) professional sports - an integral part of sports, aimed at organizing and conducting sports and entertainment events (competitions), for preparation and participation in which the athletes who have chosen sports as their professional activities receive remuneration in accordance with the civil legislation of the Republic of Kazakhstan;

21) complex scientific group - a group of qualified specialists created for scientific, methodological, medical, biological and psychological research aimed at assessing the functional state, reserve capabilities, psychological and technical level of an athlete's preparation;

22) tests of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy - a set of regulatory requirements for the physical fitness of children, youth and adults;

23) school sports - a part of physical culture and sports aimed at the physical education of students in educational institutions of primary, basic secondary and general secondary education, their preparation for participation in sports events;

24) school sports league - a sports movement among schoolchildren, aimed at support in popularizing school sports and development of one or several sports, organizing and conducting sports events with schoolchildren;

25) a state coach - a coach who performs the functions and takes actions to implement the state policy for development of the type (s) of sports in the territory of the Republic of Kazakhstan;

25-1) state sports order - a state-funded volume of services in the field of physical culture and sports for children and youth, determined according to the methodology of per capita regulatory financing of the state sports order and placed with suppliers, regardless of their form of ownership, departmental subordination, types and kinds;

25-2) per capita standard for financing of the state sports order - the standard for financial support of the guaranteed state cost of services in the field of physical culture and sports for sports sections for children and youth;

26) an athlete with a disability - an individual who has a health disorder with a persistent disorder of body functions due to diseases, injuries, their consequences, disorders, which leads to a limitation of vital activity, and is engaged in an available type (s) of sports;

27) classification of athletes with disabilities – a process of determining a class (classification category) of athletes with disabilities by a classifier or a group of classifiers in order to create an opportunity for them to compete with other athletes with disabilities who have a similar level of functional abilities;

28) an instructor-athlete - an athlete who performs sports activities on wage conditions in accordance with the labor legislation of the Republic of Kazakhstan;

29) a training camp - a centralized event, organized in order to improve sportsmanship and the quality of the training process of athletes;

29-1) non-Olympic sport - a sport not included in the program of the Olympic Games, widely spread in the world sports community and led by international sports federations;

29-2) Olympic sport - a sport included in the program of the Olympic Games, recognized by the International Olympic Committee in accordance with the Olympic Charter of the International Olympic Committee;

29-3) non-Paralympic sport - a sport not included in the program of the Paralympic Games, widely spread in the world sports community and led by international sports federations;

30) Paralympic Games - international winter and summer competitions held among athletes with disabilities who have damage to the musculoskeletal system, visual organs, and impaired intellectual development;

30-1) Paralympic sport - a sport included in the program of the Paralympic Games, recognized by the International Paralympic Committee in accordance with the Rules of the International Paralympic Committee;

31) sport - a sphere of social and cultural activities as a set of sports in the form of sports competitions and special preparation of a person for them;

32) sporting discipline - a part of a sport that has distinctive features and includes one or several types (programs) of sports competitions;

33) sports reserve - athletes of youth and juvenile age, having the potential for high sports achievements;

34) sports judge - an individual who has undergone special training and has received the appropriate qualification category, authorized by the organizer of a sporting event to provide refereeing in accordance with the rules of the type of sport and the provisions (regulations) of the sporting event;

35) national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) - teams of athletes, coaches, domestic and foreign specialists engaged in training and participating in international sports competitions under the State Flag of the Republic of Kazakhstan;

35-1) ranking of types of sports - determining the level of development of types of sports depending on sporting achievements at international sports competitions, national and cultural traditions of the type of sport, the availability of human resources, material and technical base, mass character and the characteristics of the type of sport depending on climatic conditions of the region;

35-2) sports ethics - the rules of conduct established for athletes, coaches, coaches-instructors, and referees;

36) regular national teams of the Republic of Kazakhstan (regular national teams by sports) - teams of athletes, coaches, domestic and foreign professionals, engaged in sports activities on financial terms stipulated by the budget legislation of the Republic of Kazakhstan and participating in international sports competitions under the State Flag of the Republic of Kazakhstan;

37) the head coach of the national team of the Republic of Kazakhstan by sport (the national team by sport) - the coach responsible for the management, preparation, formation and performance of the national team of the Republic of Kazakhstan by sport (the national team by sport) in the world championships, Olympic, Paralympic, Deaflympic and other international competitions;

38) register of types of sports - an information system, containing information on sports and sporting disciplines recorded on paper and electronic media that have been developed in the Republic of Kazakhstan;

39) type of sport - an integral part of sport, the distinguishing features of which are the environment, a set of physical exercises or intellectual abilities in competitive activities and competition rules;

40) prohibited substances and / or methods in sports (hereinafter - doping) - chemical compounds (substances, drugs) and methods included in the prohibited list of the World Anti-Doping Organization and the International Standard of the World Anti-Doping Organization, including the use or attempt to use the substance and (or) the method included in the list of substances and (or) methods prohibited for use in sports;

40-1) sports events - events aimed at the development of physical and intellectual abilities of a person, promoting healthy lifestyles, held in sports facilities and facilities, as well as in open areas, intended for sports events, providing the simultaneous presence of two hundred and more spectators at these events;

41) a single calendar of sports events - a list of annual competitions of international, republican and local levels, as well as events for preparation for the competitions;

41-1) venues for sports events - objects and facilities designed for sports events, as well as other places not intended specifically for these purposes (recreation areas, hippodromes, circuses, parks, squares, streets);

41-2) time of sports events - the time from the moment the first spectator enters (arrives) at the places where mass sports events are held until the end of the events and the last spectator leaves (goes out of) these places;

41-3) organizer of a sporting event - an individual or a legal entity, initiating the conduct of a sporting event;

42) sports competition - a competition among athletes or teams by type (types) of sport in order to identify the best competitor, which is held in accordance with approved rules (regulations);

42-1) disqualification of animals participating in a sports competition - suspension of animals from participating in sports competitions, instructional training sessions because they were doped.

43) agreement on sports activities - a civil contract concluded between an athlete, a coach or other specialist in the field of physical culture and sports and a physical education and sports organization;

44) sports event - a sports competition, a training camp with the participation of athletes, coaches and specialists in the field of physical culture and sports;

44-1) priority types of sports – types of sports identified according to the ranking of types of sports as a priority for state funding for development of sports in the Republic of Kazakhstan;

45) sports federation - a non-profit organization created in the form of a public association or association of legal entities in the form of an association (union) in order to develop one or more sports;

46) accreditation of sports federations - a procedure for recognizing the powers of sports federations for development of the type (s) of sports in the territory of the Republic of Kazakhstan;

47) an athlete - an individual who systematically engages in the type (s) of sports and performs in sports competitions;

48) disqualification of an athlete - suspension of an athlete from participating in sports competitions and (or) instructional training sessions, and (or) labour (professional) activities in the field of physical culture and sports by an accredited sports federation for violating the rules of sports and (or) rules (regulations) for sports competitions, and (or) anti-doping rules, and (or) sports ethics, and (or) norms approved by international sports organizations and (or) republican (regional) accredited sports federations;

49) registration of an athlete - a procedure for recognizing by a sports federation by sport of an athlete’s belonging to this type of sport with the purpose of granting him the right to take part in sports competitions and other events held by the federation or with its participation, with the issuance of an athlete’s registration certificate;

50) student sports - a part of physical culture and sports aimed at the physical education of students in organizations of technical and vocational, post-secondary and higher education, their preparation for participation in sports events;

51) student sports league - a sports movement among students, aimed to assist in popularizing student sports and developing the type (s) of sports, organizing and conducting sports events with students;

52) Deaflympics - international winter and summer competitions held among athletes with disabilities who have hearing loss;

52-1) Deaflympic sport - a sport included in the program of the Deaflympic Games and approved by the International Committee of Sports for the Deaf;

53) classifier - an individual who carries out the classification of athletes with disabilities according to the level of their functional capabilities, authorized for this by the organizers of the competition and who has undergone special training, confirmed by the relevant document;

54) technical and applied sports - part of sports requiring special preparation of an athlete for competitions using technical means;

55) national types of sports - sports that have been historically established in the form of competitive activities and being a kind of physical exercise and folk games with original rules and methods of organizing physical activity;

56) International Special Olympic Games - international winter and summer competitions held among athletes with disabilities with limited intellectual abilities;

57) international sports competitions - competitions by sport among athletes (teams), involving foreign athletes (teams).

Footnote. Article 1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 01.22.2016 № 446-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.05.2017 № 65-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 91-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 280-VI as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2020 № 395-VI (see Article 2 for the entry into force); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 2. Principles and objectives of state policy in the field of physical culture and sports

1. The state policy in the field of physical culture and sports in the Republic of Kazakhstan shall be pursued on the basis of the principles of:

1) equality and general accessibility of physical culture and sports for all individuals;

2) continuity and succession of physical education of different age groups of the population;

3) voluntariness in physical culture and sports;

4) health-improving physical culture and sports activities;

5) equal respect for physical education, amateur and professional sports;

6) prohibition of discrimination and prevention of propaganda of the cult of cruelty, violence and humiliation of human dignity;

7) the priority of high-performance sport, defending the honor of the Republic of Kazakhstan at international sports competitions;

8) promoting the development of adaptive physical culture and sports.

2. The objectives of the state policy in the field of physical culture and sports shall be:

1) the provision of safety of life and health of people engaged in physical culture and sports, as well as participants and spectators of physical culture and health and sports events and observance of public order in the places of sports events;

2) development of non-Olympic, Olympic, Paralympic, non-Paralympic, Deaflympic and national sports;

3) support and promotion of physical culture and sports;

4) development of a scientific base for research in the field of physical culture and sports;

5) promotion of the development of all types of sports, taking into account social and educational functions, as well as the specifics of their structure, based on the principle of voluntary activities.

Footnote. Article 2 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.05.2017 № 65-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 280-VI as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 3. Legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of physical culture and sports

1. The legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of physical culture and sports shall be based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan, consist of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. If an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan establishes other rules than those provided for by this Law, the rules of the international treaty shall apply.

3. The legal relations regulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of physical culture and sports are not subject to the legislation of the Republic of Kazakhstan on public procurement in terms of the purchase of state sports order services.

Footnote. Article 3 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2020 № 395-VI (shall be enforced from 01.05.2021).

Article 4. State support for development of physical culture and sports

1. State support in the field of physical culture and sports shall be carried out through:

1) regulation of relations in the field of physical culture and sports through the formation of state policy, creation of its system, as well as appropriate regulatory, financial, material, technical, personnel, scientific, methodological, medical, information support;

2) the support of development of external relations of physical culture and sports organizations, their integration into international sports organizations that contribute to the development of the physical culture and sports movement in the Republic of Kazakhstan;

3) creation of a favorable investment climate for domestic and foreign investors who invest in the design, construction and operation of sports facilities in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan;

4) provision of availability of state-owned sports facilities.

2. Provision of availability of state-owned sports facilities shall be the minimum social standard in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On minimum social standards and their guarantees".

Footnote. Article 4 in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.05.2015 № 315-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 5. Rights and obligations of individuals in the field of physical culture and sports

1. Individuals shall have the right:

1) to engage in physical culture and sports;

2) to join public associations of physical culture and health and sports orientation;

3) to participate in sporting and sports events;

4) to use public and private sports facilities and services;

5) when carrying out sporting and sports events, to use various symbols and other means of public expression of individual opinion, not prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

6) to submit documents for the conferment of sports titles and qualification categories to the authorized body for physical culture and sports;

7) to submit documents for the conferment of sports classes and qualification categories to local executive bodies.

2. Individuals shall be obliged:

1) to observe public order in the places of sporting and sports events;

2) to prevent actions that provoke a violation of public order, not to take illegal actions that create a danger to others in the places of sporting and sports events.

3. Individuals shall be prohibited:

1) to bring alcoholic products, products in metal and glass containers, pyrotechnic products and other items to the venues of sports and mass events, the use of which may pose a threat to the life and health of people or cause material damage to individuals and legal entities;

2) to throw away any items that pose a threat to the life and health of people, on the stands, football fields, hockey and other sports grounds during sporting and sports events;

3) to voluntarily go beyond fences and cordons, turnstiles during sporting and sports events;

4) to use posters, emblems, banners and other visual objects, aimed at inciting social, racial, national, religious, class and tribal strife, and infringing upon the rights of individuals during sporting and sports events.

Footnote. Article 5 in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 22.01.2016 № 446-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Chapter 2. STATE REGULATION
IN THE FIELD OF PHYSICAL CULTURE AND SPORT

Article 6. Competence of the Government of the Republic of Kazakhstan in physical culture and sports

The Government of the Republic of Kazakhstan shall develop the main directions of the state policy in physical culture and sports and organize their implementation.

Footnote. Article 6 - as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 7. Competence of an authorized body in the field of physical culture and sports

An authorized body in the field of physical culture and sports shall:

1) form and implement the state policy in physical culture and sports;

1-1) approve cash incentive amounts for champions and prize-winners of international sports competitions, coaches and members of the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports);

1-2) approve the rules for the payment of cash incentives to champions and prize-winners of international sports competitions, coaches and members of the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) and their return;

1-3) approve the rules for the payment of lifelong monthly material support to athletes and coaches and establish their amounts;

1-4) approve the rules for determining a single operator for the distribution of extra-budgetary funds for the development of physical culture and sports;

2) provide, within its competence, management and inter-sectoral coordination in the field of physical culture and sports;

3) develop and approve the forms, intended for collecting administrative data in the field of physical culture and sports, in coordination with the authorized body in the field of state statistics;

4) conduct departmental statistical observations;

5) develop and approve the sectoral incentive system;

6) develop and approve the rules of training, retraining and advanced training of personnel in the field of physical culture and sports;

7) hold republican and international sports competitions, including among sportsmen-veterans, together with accredited republican sports federations and local executive bodies;

8) organize and conduct preparation and participation of members of the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) in international sports competitions;

9) organize and coordinate research in the field of physical culture and sports, introduction of their results in the practice of physical culture and sports in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

10) develop and approve the anti-doping rules of the Republic of Kazakhstan;

11) oversee the conduct of anti-doping activities in sports;

12) confer sports titles to athletes and coaches, deprive athletes and coaches of sports titles such as: “Merited Master of Sport of the Republic of Kazakhstan”, “International Master of Sport of the Republic of Kazakhstan”, “Master of Sport of the Republic of Kazakhstan”, “Merited Coach of the Republic of Kazakhstan”;

13) confer qualification categories, deprive of qualification categories such as: top-level qualification coach of the top category, top-level qualification coach-instructor of the top category, mid-level qualification coach of the top category, mid-level qualification coach-instructor of the top category, top-level qualification methodologist of the top category, mid-level qualification methodologist of the top category, top-level qualification instructor-athlete of the top category, national referee of the top category, national referee;

14) accredit republican and regional sports federations;

15) develop and approve the rules for conduct of the tests of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy;

16) in coordination with the central authorized budget planning body, develop and approve the standards for support of athletes, coaches and specialists in the field of physical culture and sports, military personnel and law enforcement officers during the preparation and participation in sports events held in the Republic of Kazakhstan and abroad;

17) approve the method of standards of nutrition and pharmacological support for athletes, including military personnel of all categories and law enforcement and special state bodies, during the training process and sports events;

18) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

18-1) submit proposals on the size of financial incentives to champions and prize-winners of international sports competitions, coaches and members of the combined teams of the Republic of Kazakhstan by types of sports (national combined teams by types of sports) to the Government of the Republic of Kazakhstan;

18-2) develop the rules for paying financial incentives to champions and prize-winners of international sports competitions, coaches and members of the combined teams of the Republic of Kazakhstan by types of sports (national combined teams by types of sports) and their return;

19) develop the rules for payment of life-long monthly material support to athletes and coaches, make proposals to the Government of the Republic of Kazakhstan on their sizes and ensure the payments;

20) approve the safety rules for physical culture and sports;

21) approve the rules and requirements for the assignment of sports titles, categories and qualification categories;

22) approve the comprehensive target programs for types of sports and individual plans for training of athletes of national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports);

23) approve the rules for attestation of coaches, trainer coaches and sports referees on the proposals of the republican accredited federations in accordance with occupational profiles developed and approved by the authorized body;

24) approve programs for types of sports for physical culture and sports organizations, which train the sports reserve and high-class athletes;

25) develop and approve the rules for the conferment and deprivation of sports titles, classes and qualification categories, giving badges, as well as their description;

26) approve the list of types of competitions, training camps and determine their classification;

27) approve the rules for holding sporting events;

28) approve the rules for transition of an athlete from one physical culture and sports organization to another physical culture and sports organization;

29) develop and approve the rules for accreditation of sports federations;

30) annually approve the composition of national teams and regular national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) upon the recommendation of accredited republican sports federations;

31) approve the rules for formation of national and regular national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports);

32) approve the age of athletes by sports in physical culture and sports organizations, which carry out the training process for preparation of sports reserve and high-class athletes;

33) appoint and dismiss head coaches of the combined teams of the Republic of Kazakhstan by types of sports (national combined teams by types of sports) and state coaches by types of sports on the basis of recommendations of the republican (regional) accredited sports federations, by the Olympic sports - in agreement with the National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan, by Paralympic sports - in agreement with the National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan, by Deaflympic sports - in agreement with the National Deaflympic Committee of the Republic of Kazakhstan;

34) in coordination with the authorized body in the field of healthcare, develop and approve the rules of compensation payments to members of national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) when they get sports injuries and traumas at international sports competitions;

35) make compensation payments to members of the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) when they get sports injuries and traumas at international sports competitions;

36) provide insurance during preparation and participation of members of national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) in international sports competitions;

37) approve the rules for the recognition of the types of sports, sporting disciplines and formation of the register of types of sports;

38) approve the rules for formation of a single calendar of sports events;

39) approve the unified republican calendar of sports events upon the recommendation of the republican accredited sports federations and ensure its implementation;

40) develop and approve standard staffs for organizations that carry out such activities as instruction and training, training of young athletes and high-class athletes, anti-doping activities, scientific and methodological, biomedical and pharmacological support, and organizations providing athletes with medical care;

41) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);
42) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

43) approve the rules of assigning the status of "specialized" to sports schools and "specialized" departments of sports schools;

44) keep the register of physical culture and health and sports facilities;

44-1) develop and approve the rules for spending funds allocated for sporting events, also for instructional training sessions to physical culture and sports organizations that are funded from the republican and local budgets;

45) approve the rules for awarding titles in the nomination "The Best" to athletes, coaches, specialists in the field of physical culture and sports and physical culture and sports organizations;

46) in coordination with the authorized body in the field of mass media, shall develop rules for awarding the title "Best sports journalist";

47) approve the list of types of physical culture and sports organizations and the rules of their activities, providing the training process for preparation of sports reserve and high-class athletes;

48) in agreement with the authorized body for education, approve the rules of operation of specialized boarding schools-colleges of the Olympic reserve at the level of the Republic, a region, cities of republican significance, the capital, and boarding schools for children gifted in sports at the level of a region, cities of republican significance, the capital;

49) approve standard educational curricula by types of sports for specialized boarding schools-colleges of the Olympic reserve at the level of the Republic, a region, cities of republican significance, the capital, for boarding schools for children gifted in sports at the level of a region, cities of republican significance, the capital and coordinate the curricula of republican specialized boarding schools-colleges of the Olympic reserve;

49-1) approves the list of national sports;

50) approve standard syllabuses by types of sports for specialized boarding schools-colleges of the Olympic reserve at the level of the Republic, a region, cities of republican significance, the capital, for boarding schools for children gifted in sports at the level of a region, cities of republican significance, the capital and coordinate the syllabuses of republican specialized schools boarding schools-colleges of the Olympic reserve;

50-1) form and approve the list of international and republican sports competitions, the winners of which are allowed to study in the form of external studies in educational institutions, implementing educational programs of technical and vocational, post-secondary education in the field of physical culture and sports;

50-2) issue permits to study in the form of external studies in educational organizations implementing educational programs of technical and vocational, post-secondary education in the field of physical culture and sports, funded from the republican budget;

51) develop and approve the standards for feeding animals and birds used in sports;

52) approve the amounts of money payments under contracts on sports activities with high-class athletes, coaches and specialists in the field of physical culture and sports, who train high-class athletes;

53) approve the provisions (regulations) of international and republican sports competitions;

54) approve the cost structure of sports events;

55) approve the procedure and conditions for the classification of athletes with disabilities in agreement with the authorized body in the field of healthcare;

56) approves the composition of the organizing committees for preparation of the national teams of the Republic of Kazakhstan in sports (national teams in sports) for the Olympic, Paralympic, Deaflympics and other international competitions;

57) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

58) within its competence, develop, conclude international treaties of the Republic of Kazakhstan in the field of physical culture and sports, ensure their implementation, represent the Republic of Kazakhstan in international sports organizations and at international sporting events;

59) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.05.2017 № 65-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

60) in coordination with the authorized body in the field of education, develop and approve the rules on the activities of educational organizations in the field of sports;

61) participate in formation of the state educational order for training specialists with higher and postgraduate education, as well as with technical and vocational, post-secondary education in sports education organizations, funded from the republican budget;

62) develop and approve the republican list of priority types of sports;

63) develop and approve the rules for ranking of the types of sports in the Republic of Kazakhstan;

64) coordinate the regional list of priority types of sports, submitted by the local executive body;

65) develop and approve the size of the cost of prizes for champions and prize-winners of sports competitions held by the authorized body in the field of physical culture and sports and local executive bodies;

65-1) develop and approve the rules for the provision of paid activities on the sale of goods (works, services) by state institutions in the field of physical culture and sports and their spending of money earned as a result of the sale of goods (works, services);

65-2) develop and approve the sports ethics of the Republic of Kazakhstan;

65-3) develop and approve the minimum state standards for the network of children and youth sports schools;

65-4) develop and approve the rules for the allocation of off-budget funds aimed at the development of physical culture and sports;

65-5) develop and approve the rules for the provision of dwelling to champions and prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games and its use;

65-6) select the single operator in accordance with this Law;

65-7) develop the rules for selecting the single operator for the distribution of off-budget funds aimed at the development of physical culture and sports;

65-8) develops and approves the rules for placing the state sports order in sports sections for children and youth and their functioning;

65-9) develops and approves the rules for per capita regulatory financing of sports sections for children and youth;

65-10) develops and approves the methodology for per capita regulatory financing of the state sports order;

65-11) develops and approves the rules for determining the rating of sports sections for children and youth;

66) exercise other powers provided for by this Law, other Laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 7 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.05.2017 № 65-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 91-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 01.04.2019 № 240-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 280-VI as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2020 № 395-VI (see Article 2 for the entry into force); dated 24.11.2021 № 75-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 04.07.2023 № 15-VIII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication); dated 19.06.2024 № 94-VIII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 8. Competence of local executive bodies, akims of a district in a town, a town of district significance, a rural district, a settlement and a village

1. The local executive body of the region, the city of republican significance, the capital shall:

1) creates an infrastructure for sports activities of individuals, including taking into account accessibility for people with limited mobility, at the place of residence and in places of mass recreation;

1-1) exercises state control over the safe operation of sports equipment intended for mass sports;

2) conduct sports competitions of regions, cities of republican significance, the capital, including among veteran athletes, together with the republican and (or) local accredited sports federations;

2-1) participate in the conduct of republican and international sporting events, including among veteran athletes, held by the authorized body in the field of physical culture and sports, together with the accredited republican sports federations;

3) provide training of regional teams, teams of cities of republican significance, the capital teams by sports and their performance at the republican and international sports competitions;

4) ensure the development of grassroots sports and national sports in the territory of the relevant administrative and territorial unit;

5) coordinate the activities of physical culture and sports organizations in the region, city of republican significance, the capital;

5-1) creates physical training clubs for children and youth, including adaptive physical culture and sports;

6) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

7) take measures on the use of the sports facilities during non-school and evening time of educational organizations in order to ensure the work of sports sections for the population and to hold sports events;

8) confer sports classes to athletes, deprive athletes of sports classes such as: “candidate master of sport of the Republic of Kazakhstan”, first-class athlete;

9) confer qualification categories, deprive of qualification categories such as: top-level qualification coach of the first category, top-level qualification coach-instructor of the first category, mid-level qualification coach of the first category, mid-level qualification coach-instructor of the first category, top-level qualification methodologist of the first category, mid-level qualification methodologist of the first category, top-level qualification instructor-athlete of the first category, referee of the first category;

10) approve the unified regional calendar of sports events upon the recommendations of regional and local accredited sports federations and ensure its implementation;

11) coordinate the organization and conduct of sporting events in the territory of the relevant administrative and territorial unit;

12) collect, analyze and provide information to the authorized body in the field of physical culture and sports on development of physical culture and sports in the territory of the relevant administrative and territorial unit in the form and within the time limits, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

13) accredit local sports federations;

14) implement standard educational curricula by types of sports for specialized boarding schools-colleges of the Olympic reserve at the level of a region, cities of republican significance, the capital and for boarding schools for children gifted in sports at the level of a region, cities of republican significance, the capital;

15) coordinate standard syllabuses for specialized boarding schools-colleges of the Olympic reserve at the level of a region, cities of republican significance, the capital and for boarding schools for children gifted in sports at the level of a region, cities of republican significance, the capital;

16) generate and approve the lists of national teams by sports of regions, cities of republican significance, the capital upon the recommendations of regional and local accredited sports federations;

17) provide housing for champions and prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games in accordance with this Law;

18) appoint and dismiss the head of the governing body for physical culture and sports of a region, city of republican significance, the capital in agreement with the authorized body for physical culture and sports;

19) organize medical support of official physical culture and sports events;

20) ensure public order and public safety during physical culture and sports events;

20-1) coordinate the use of health and fitness and sports facilities;

20-2) assign the status of "specialized" to sports schools, "specialized" departments of sports schools;

20-3) with the republican accredited sports federations, coordinate the technical and design specifications to design sports facilities, intended to hold competitions of international and republican level;

20-4) develop and approve the amount of monthly cash payments to athletes belonging to the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports), their coaches, as well as athletes participating in the national teams of the Republic of Kazakhstan (national teams) in team sports, their coaches and club team leaders;

20-5) develop and approve, in coordination with the authorized body in the field of physical culture and sports, a regional list of priority types of sports;

20-6) organizes the work of medical and physical education dispensaries;

20-7) approves the state sports order for financing of sports sections for children and youth within the scope of budgetary funds;

20-8) ensures the placement of the state sports order in sports sections for children and youth, regardless of the form of ownership of the service providers of state sports order, their departmental subordination, types and kinds;

20-9) ensures the execution of all stages and procedures for placement, quality control and targeted development of the state sports order in electronic and public formats;

21) in the interests of local government, exercise other powers assigned to local executive bodies by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. Local executive body of a district, town of regional significance shall:

1) 1) creates an infrastructure for sports activities of individuals, including taking into account accessibility for people with limited mobility, at the place of residence and in places of mass recreation;

1-1) exercises state control over the safe operation of sports equipment intended for mass sports;

2) conduct district sports competitions, sports competitions of towns of regional significance by sports in conjunction with local accredited sports federations;

3) provide training of district teams, teams of towns of regional significance by sports and their performance at regional sports competitions;

4) ensure the development of grassroots sports and national sports in the territory of the relevant administrative and territorial unit;

5) coordinate the activities of district physical culture and sports organizations, towns of regional importance in the territory of the relevant administrative and territorial unit;

5-1) creates physical training clubs for children and youth, including adaptive physical culture and sports;

6) confer sports classes to athletes, deprives athletes of sports categories such as: second-class athlete, third-class athlete, first-class junior athlete, second-class junior athlete, third-class junior athlete;

7) confer qualification categories, deprive of qualification categories such as: top-level qualification coach of the second category, top-level qualification coach-instructor of the second category, mid-level qualification coach of the second category, mid-level qualification coach-instructor of the second category, top-level qualification methodologist of the second category, mid-level qualification methodologist of the second category, top-level qualification instructor-athlete of the second category, referee;

8) implement a unified regional calendar of sports events;

9) coordinate the organization and conduct of sporting events in the territory of the relevant administrative and territorial unit;

10) collect, analyze and provide information to the local executive body of the region, the city of republican significance, the capital on the development of physical culture and sports in the territory of the relevant administrative and territorial unit in the form and within the time limits, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

11) form and approve lists of national teams by sports of districts, cities of regional significance upon the recommendation of regional and local accredited sports federations;

12) provide housing for champions and prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games in accordance with this Law;

13) organize medical support of official physical culture and sports events;

14) ensure public order and public safety during physical culture and sports events;

14-1) coordinate the construction of sports facilities in the region, the city of republican significance, the capital and ensure their availability to the population;

14-2) provide methodological and advisory assistance to sports organizations;

14-3) ensure the activities of district and urban non-specialized youth schools;

14-4) provides instructors in physical culture and sports for work with the population;

15) in the interests of local government, exercise other powers imposed on local executive bodies by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. Akim of the district in the city of republican significance, the capital shall:

1) confer sports classes to athletes, deprive athletes of sports classes such as: second-class athlete, third-class athlete, first-class junior athlete, second-class junior athlete, third-class junior athlete;

2) confer qualification categories, deprive of qualification categories such as: top-level qualification coach of the second category, top-level qualification coach-instructor of the second category, mid-level qualification coach of the second category, mid-level qualification coach-instructor of the second category, top-level qualification methodologist of the second category, mid-level qualification methodologist of the second category, top-level qualification instructor-athlete of the second category, referee;

3) solve other issues, assigned to his jurisdiction by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. Akim of a district in a town, town of district significance, rural district, settlement and village shall:

1) support and assist in the logistics of sports facilities;

2) create conditions for the development of physical culture and sports at the place of residence of individuals and in the places of their mass recreation in the territory of the relevant administrative and territorial unit;

2-1) promotes within the respective territories the formation and activities of sports clubs created on a voluntary basis;

3) organize, together with the authorized body in the field of physical culture and sports and public associations of persons with disabilities, the holding of recreational and sports events among persons with disabilities;

4) solve other issues, assigned to his jurisdiction by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 8 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.05.2017 № 65-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 28.12.2018 № 210-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 273-VI as of 26.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); № 280-VI as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2020 № 395-VI (see Article 2 for the entry into force); dated 30.12.2020 № 397-VI (shall be enforced six months after the day of its first official publication); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 9. Propaganda of physical culture and sports

1. Authorized bodies in the field of physical culture and sports, health and education, physical education and sports organizations, the media shall promote physical culture and sports, taking into account the age, professional and social characteristics of various groups of the population, disclose the social significance of physical culture and sports, their role in improving the nation’s health, formation of a healthy lifestyle of individuals.

2. Mass media, local executive bodies, public associations of physical culture and sports orientation shall promote physical culture and sports, increase the level of public knowledge in the practical use of physical culture components to preserve and improve health, prevent diseases, achieve a high level of efficiency and active longevity, as well as humanistic ideals and values of sport.

Chapter 3. SYSTEM OF PHYSICAL CULTURE AND SPORTS

Article 10. Subjects of physical culture and sports

1. The subjects of physical culture and sports in the Republic of Kazakhstan shall be:

1) physical education and sports organizations: Olympic training centers, Olympic reserve training centers, sports federations, sports schools and sports clubs of all types, sports sections, organizations that organize competitions in military-applied and service-applied types of sports, departmental sports societies and public associations engaged in development of sports;

2) educational organizations carrying out activities in the field of physical culture and sports;

3) scientific organizations engaged in research in the field of physical culture and sports;

4) an authorized body in the field of physical culture and sports, local executive bodies;

5) sports medicine organizations;

6) individuals, engaged in physical culture, athletes, teams (sports teams), sports judges, coaches and other specialists in the field of physical culture and sports.

2. Physical culture and sports organizations shall participate in the organization of work on development of physical culture and sports among various groups of population, create conditions for protecting and promoting the health of athletes and other people participating in sports competitions and training activities, provide athletes, coaches and specialists in physical culture and sports with necessary conditions for training.

3. Physical culture and sports organizations of the Republic of Kazakhstan may be the members of international sports organizations, acquire rights and bear obligations in accordance with the status of members of international sports organizations, if such rights and obligations do not contradict the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 11. Accreditation of sports federations

1. Republican, regional and local sports federations shall be subject to accreditation.

2. The republican and (or) regional sports federations of Olympic and non-Olympic sports, on behalf of the Republic of Kazakhstan, shall be members of an international sports organization recognized by the International Olympic Committee, the Olympic Council of Asia, and (or) be recognized by the National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan.

2-1. Republican and (or) regional sports federations of Paralympic and non-Paralympic sports, on behalf of the Republic of Kazakhstan, shall be members of an international sports organization recognized by the International Paralympic Committee, and (or) be recognized by the National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan.

2-2. Republican and (or) regional sports federations of deaflympic sports, on behalf of the Republic of Kazakhstan, shall be members of an international sports organization recognized by the International Committee of Sports for the Deaf, and (or) be recognized by the National Deaflympic Committee of the Republic of Kazakhstan.

3. Republican and (or) regional sports federations by national type (s) of sport must be members of the international sports organization on behalf of the Republic of Kazakhstan and be recognized by the National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan.

4. In connection with the peculiarities of the types of sports established in the accreditation procedure, the development of which is carried out in the territories of less than half of the regions of the Republic of Kazakhstan, the regional sports federation shall acquire the status of a republican sports federation.

Footnote. Article 11 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.05.2017 № 65-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 280-VI as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 12. Rights and obligations of accredited sports federations

1. Republican and regional accredited sports federations shall have the right:

1) to organize and conduct sports events according to the appropriate type (s) of sport;

2) to improve the system of training athletes by the type (s) of sports;

3) within the competence to participate in the organization of the transition of an athlete from one physical education and sports organization to another;

4) to establish restrictions for athletes to participate in international sports competitions in relevant types of sports, who are not entitled to compete for national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) in accordance with the norms of international sports organizations conducting relevant international competitions;

5) to have all the rights to use the symbols of the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports);

6) to make proposals on inclusion of sports disciplines in the register of the types of sports;

7) to receive financial and other support provided for development of relevant types of sports from various sources not prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

8) to exercise other rights in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. Republican and regional accredited sports federations shall be obliged:

1) to develop and popularize types of sports;

2) to develop and approve the rules for the types of sports as agreed with the authorized body in the field of physical culture and sports in accordance with the requirements of international sports organizations (if available);

3) to develop comprehensive target programs for types of sports and individual plans for training athletes of national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports);

4) to develop rules (regulations) for sports competitions held by a republican or regional accredited sports federation, and submit them to the authorized body for physical culture and sports for approval;

5) to ensure the preparation and participation of national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) in international sports competitions;

6) to provide training and participation of veteran athletes in relevant types of sports in international and republican sports competitions;

7) to provide information to the authorized body in the field of physical culture and sports on the development of relevant types of sports;

8) to counteract the manifestation of any forms of discrimination and violence in sports;

9) to develop and implement a unified republican calendar of sports events;

10) to submit requirements and norms of relevant sports to the authorized body in the field of physical culture and sports in the prescribed manner in order to incorporate them into a single sports classification and qualification requirements for certification of coaches;

11) to train sports judges by sports;

12) to ensure the retraining of coaches, certification of coaches, sports judges and specialists in the field of physical culture and sports;

13) to submit documents on the deprivation of sports titles and qualification categories to the authorized body for physical culture and sports, unless otherwise provided for by this Law;

13-1) to submit documents on the deprivation of sports classes and qualification categories to local executive bodies, unless otherwise provided for by this Law;

13-2) to obtain approval for documents on the conferment of sports titles, classes and qualification categories, which are submitted to the authorized body for physical culture and sports or the local executive body;

14) to register athletes;

15) keep a register of athletes, certified sports judges, coaches;

16) to counteract the use of doping in accordance with the requirements, established by the anti-doping rules of the Republic of Kazakhstan;

17) to publish in the mass media or post on their Internet resources the anti-doping rules of the Republic of Kazakhstan and international sports federations for relevant types of sports in the Kazakh and Russian languages;

18) in accordance with the anti-doping rules of the Republic of Kazakhstan, to provide the national anti-doping organization with the necessary information for formation of a list of athletes to conduct the testing both in competitive and out-of-competition periods;

19) to notify athletes in accordance with the anti-doping rules of the Republic of Kazakhstan on their inclusion in the list of athletes to be tested both in competitive and out-of-competition periods;

20) to assist in the testing of athletes in accordance with the anti-doping rules;

21) to disqualify athletes, coaches, coaches-instructors, sports medicine specialists, referees, physical culture and sports specialists, animals participating in a sports competition, on the basis and pursuant to the decision of the relevant anti-doping organization and (or) international sports federation for violating the rules of sports and (or) rules (regulations) for sports competitions, and (or) sports ethics, and (or) norms approved by international sports organizations and (or) republican (regional) accredited sports federations;

22) to inform the authorized body for physical culture and sports, the national anti-doping organization, the international sports federation of the relevant sport on disqualification;

23) on the basis of the results of the methodological work, to provide recommendations to the authorized body in the field of physical culture and sports on the development of the type of sport;

24) to fulfill obligations for development of professional sports, if these conditions are provided for by the requirements of international sports federations;

25) to perform other duties in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan and their charters.

3. Local accredited sports federations shall be entitled:

1) to organize and carry out sports events at the level of a region, a city of republican significance, the capital according to the appropriate type (s) of sports;

2) within the competence to participate in the organization of the transition of an athlete from one physical culture and sports organization to another;

3) to send to the relevant local executive body of the region, the city of republican significance, the capital, information on the development of the type (s) of sports;

4) to receive financial and other support provided for the development of relevant types of sports from various sources not prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

5) to exercise other rights in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. Local accredited sports federations shall be obliged:

1) to develop and popularize sports;

2) to develop plans for training of athletes in the relevant type of sport (s);

3) to develop rules (regulations) for sports competitions held by a local accredited sports federation and submit them to the local executive body for approval;

4) to ensure the preparation and participation of athletes in sports competitions;

5) to provide information to the authorized body in the field of physical culture and sports on the development of relevant types of sports;

6) to counteract the manifestation of any forms of discrimination and violence in sports;

7) to take part in development and implementation of a unified republican calendar of sports events;

8) to counteract the use of doping in accordance with the requirements, established by the anti-doping rules of the Republic of Kazakhstan;

9) to publish in the mass media or post on their Internet resources the anti-doping rules of the Republic of Kazakhstan and international sports federations for relevant types of sports in the Kazakh and Russian languages;

10) in accordance with the anti-doping rules of the Republic of Kazakhstan, to provide the national anti-doping organization with the necessary information for formation of a list of athletes to conduct testing both in the competitive and out-of-competition periods;

11) to notify athletes in accordance with the anti-doping rules of the Republic of Kazakhstan of their inclusion in the list of athletes to be tested both in competitive and out-of-competition periods;

12) to assist in conducting testing in accordance with the procedure of doping control;

13) to disqualify athletes, coaches, coaches-instructors, sports medicine specialists, referees, physical culture and sports specialists, animals participating in a sports competition, on the basis and pursuant to the decision of the relevant anti-doping organization and (or) international sports federation for violating the rules of sports and (or) rules (regulations) for sports competitions, and (or) sports ethics, and (or) norms approved by international sports organizations and (or) republican (regional) accredited sports federations;

14) to inform the authorized body for physical culture and sports, the national anti-doping organization, the international sports federation for the relevant sport on disqualification;

15) on the basis of the results of the methodological work, to provide recommendations to the local executive body of the region, the city of republican significance, the capital for development of types of sports;

15-1) to submit documents on the deprivation of sports classes and qualification categories to local executive bodies, unless otherwise provided for by this Law;

15-2) to obtain approval for documents on the conferment of sports classes and qualification categories, which are submitted to local executive bodies;

16) to perform other duties in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan and their charters.

Footnote. Article 12 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 13. The National Olympic Movement. National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan

1. The National Olympic Movement shall be an integral part of the international Olympic movement, aimed to promote and introduce the principles of the Olympic movement, promote the development of physical culture and sports, strengthen international sports cooperation, participate in the Olympic Games and other international sports events, held under the auspices of the International Olympic Committee.

2. The national Olympic movement is led by the National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan, which is a public association operating in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on public associations, the Olympic Charter of the International Olympic Committee and on the basis of its recognition by the International Olympic Committee, as well as in accordance with its charter. The state recognizes and supports the national Olympic movement by providing every kind of assistance to the National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan in the implementation of its statutory goals.

3. The National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan shall:

1) promote the principles of the Olympic movement in the state, promote the development of high performance sports and grassroots sports;

2) in accordance with the Olympic Charter of the International Olympic Committee, represent the Republic of Kazakhstan at the Olympic Games and other international sports events, held under the auspices of the International Olympic Committee;

3) represent the Republic of Kazakhstan in the International Olympic Committee;

4) when interacting with the authorized body in the field of physical culture and sports, conduct a unified policy for development of high performance sports and grassroots sports;

5) participate in development and implementation of measures aimed at ensuring the necessary level of training of athletes of the Republic of Kazakhstan to participate in the Olympic Games and other international sports events, held under the auspices of the International Olympic Committee;

6) in coordination with the local executive body of a region, a city of republican significance, the capital, have the right to submit to the International Olympic Committee an application for a candidate city of the Republic of Kazakhstan for holding the Olympic Games;

7) coordinate the appointment and dismissal of the head coaches of the national teams of the Republic of Kazakhstan in Olympic sports (national teams in Olympic sports) and state coaches in Olympic sports.

4. The National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan, in accordance with the Olympic Charter of the International Olympic Committee, shall take measures to protect the rights, belonging to the International Olympic Committee, to use the Olympic symbol, motto, flag and anthem, the names Olympic Games and the Games of the Olympics in the Republic of Kazakhstan. The National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan shall have the exclusive rights to the Olympic emblem of the National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan, the motto, the flag and other national Olympic symbols.

5. Performances of national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) at the Olympic Games and other international sports events, held under the patronage of the International Olympic Committee, shall be carried out under the State Flag of the Republic of Kazakhstan.

6. The implementation by the National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan of its authority to develop high performance sports and grassroots sports, as well as to provide the necessary level of training for athletes of the Republic of Kazakhstan to participate in the Olympic Games and other international sports events, held under the auspices of the International Olympic Committee, shall be carried out in cooperation with the authorized body in the field of physical culture and sports and republican sports federations.

7. The National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan shall fulfill its statutory tasks at the expense of its own sources of funding, charitable assistance, voluntary donations of individuals and legal entities, as well as at the expense of budget funds allocated in the prescribed manner.

8. The National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan shall have the right to receive state tasks in accordance with the budget legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 13 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.11.2015 № 403-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.05.2017 № 65-VI (the order of enforcement, see article 2); № 280-VI as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 13-1. National Paralympic Movement. National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan

1. The National Paralympic Movement shall be an integral part of the International Paralympic Movement, the goals of which are to promote and implement the principles of the Paralympic Movement, promote the development of physical culture and sports among athletes with disabilities in Paralympic sports, strengthen international sports cooperation, participate in the Paralympic Games and other international sports events held under the auspices of the International Paralympic Committee.

2. The national Paralympic movement is led by the National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan, which is a public association operating in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on public associations, the Code of Rules of the International Paralympic Committee and on the basis of its recognition by the International Paralympic Committee, as well as in accordance with its charter. The state recognizes and supports the national Paralympic movement by providing every kind of assistance to the National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan in the implementation of its statutory goals.

3. The National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan shall:

1) promote the principles of the Paralympic movement in the state, contribute to the development of Paralympic sports of high performance and grassroots sports;

2) represent the Republic of Kazakhstan at the Paralympic Games and other international sports events, held under the auspices of the International Paralympic Committee in accordance with the Code of Rules of the International Paralympic Committee;

3) represent the Republic of Kazakhstan in the International Paralympic Committee;

4) when interacting with the authorized body in the field of physical culture and sports, conduct a unified policy for development of Paralympic high performance and grassroots sports;

5) participates in the development and implementation of measures aimed at ensuring the necessary level of training of athletes with disabilities of the Republic of Kazakhstan to participate in the Paralympic Games and other international sporting events held under the auspices of the International Paralympic Committee;

6) in coordination with the local executive body of the region, the city of republican significance, the capital, have the right to submit to the International Paralympic Committee an application for a candidate city of the Republic of Kazakhstan for the Paralympic Games;

7) coordinate the appointment and dismissal of the head coaches of national teams of the Republic of Kazakhstan in Paralympic sports (national teams in Paralympic sports) and state coaches in Paralympic sports.

4. The National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan, in accordance with the Code of Rules of the International Paralympic Committee, shall take measures to protect the rights of the International Paralympic Committee to use the Paralympic symbol, motto, flag and anthem, the names Paralympic Games, Games of Paralympiad in the Republic of Kazakhstan. The National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan shall have the exclusive rights to the Paralympic emblem of the National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan, the motto, the flag and other national Paralympic symbols.

5. Performances of national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) at the Paralympic Games and other international sports events, held under the patronage of the International Paralympic Committee shall be carried out under the State Flag of the Republic of Kazakhstan.

6. Implementation by the National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan of its powers to develop Paralympic sports of the highest achievements and mass sports, as well as to ensure the necessary level of training of athletes with disabilities of the Republic of Kazakhstan to participate in the Paralympic Games and other international sporting events held under the auspices of the International Paralympic Committee, shall be carried out in cooperation with the authorized body in the field of physical culture and sports and the republican sports federations.

7. The National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan shall perform its statutory tasks at the expense of its own sources of funding, charitable assistance, voluntary donations from individuals and legal entities, as well as through budget funds, allocated in the prescribed manner.

8. The National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan has the right to receive state tasks in accordance with the budget legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 3 is supplemented by Article 13-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.05.2017 № 65-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (the enforcement procedure is in Art. 2); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 13-2. The national Deaflympic movement. The National Deaflympic Committee of the Republic of Kazakhstan

1. The National Deaflympics Movement is an integral part of the International Deaflympics Movement, the goals of which are to promote and implement the principles of the Deaflympics movement, to promote the development of physical culture and sports among athletes with disabilities in Deaflympics, to strengthen international sports cooperation, to participate in the Deaflympics and other international sports events held under the auspices of the International Committee for Sports of the Deaf.

2. The national Deaflympic movement is led by the National Deaflympic Committee of the Republic of Kazakhstan, which is a public association operating in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on public associations, the charter of the International Committee of Sports for the Deaf, as well as in accordance with its charter. The state recognizes and supports the national Deaflympic movement by providing every kind of assistance to the National Deaflympic Committee of the Republic of Kazakhstan in the implementation of its statutory goals.

3. The National Deaflympic Committee of the Republic of Kazakhstan:

1) promotes the principles of the Deaflympic movement in the state, promotes the development of deaflympic types of high-performance sports and mass sports;

2) represents, in accordance with the charter of the International Committee of Sports for the Deaf, the Republic of Kazakhstan at the Deaflympic Games and other international sporting events held under the auspices of the International Committee of Sports for the Deaf;

3) represents the Republic of Kazakhstan in the International Committee of Sports for the Deaf;

4) in interaction with the authorized body for physical culture and sports, pursues a unified policy for the development of deaflympic types of high-performance sports and mass sports;

5) participates in the development and implementation of measures aimed at ensuring the necessary level of training of athletes with disabilities of the Republic of Kazakhstan to participate in the Deaflympics and other international sports events held under the auspices of the International Committee for Deaf Sports;

6) in agreement with the local executive body of a region, a city of republican significance, the capital, has the right to submit an application of a candidate city of the Republic of Kazakhstan for hosting the Deaflympic Games to the International Committee of Sports for the Deaf;

7) coordinates the appointment and dismissal of head coaches of combined teams of the Republic of Kazakhstan by types of deaflympic sports (national combined teams by types of deaflympic sports) and state coaches by types of deaflympic sports.

4. The National Deaflympic Committee of the Republic of Kazakhstan, in accordance with the charter of the International Committee of Sports for the Deaf, takes measures to protect the rights of the International Committee of Sports for the Deaf to use the Deaflympic symbol, motto, flag and anthem, the name “Deaflympic Games” in the Republic of Kazakhstan. The National Deaflympic Committee of the Republic of Kazakhstan has exclusive rights to the Deaflympic emblem of the National Deaflympic Committee of the Republic of Kazakhstan, the motto, the flag and other national Deaflympic symbols.

5. The combined teams of the Republic of Kazakhstan by types of sports (national combined teams by types of sports) at the Deaflympic Games and other international sporting events held under the auspices of the International Committee of Sports for the Deaf perform under the State Flag of the Republic of Kazakhstan.

6. Implementation by the National Deaflympics Committee of the Republic of Kazakhstan of its powers to develop Deaflympics of the highest achievements and mass sports, as well as to ensure the necessary level of training of athletes with disabilities of the Republic of Kazakhstan to participate in the Deaflympics and other international sports events held under the auspices of the International Committee for Deaf Sports, shall be carried out in cooperation with the authorized body in the field of physical culture and sports and republican (regional) accredited sports federations.

7. The National Deaflympic Committee of the Republic of Kazakhstan fulfils its statutory tasks using its own sources of funding, charitable assistance, voluntary donations from individuals and legal entities, as well as budgetary funds allocated in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 3 is supplemented with Article 13-2 in accordance with Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 14. The Special Olympics movement, Special Olympics public associations

1. The Special Olympic Movement is a part of the International Special Olympic Movement, the objectives of which are to promote the development of physical culture and sports for persons with disabilities, strengthen international cooperation in this area, and to participate in the International Special Olympic Games.

2. The Special Olympics movement is led by the special Olympics public association, operating in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on public associations, the charters of the relevant international sports organizations and on the basis of its recognition by international sports organizations, and also in accordance with its charter.

3. The public association for special Olympic sports represents the national teams of the Republic of Kazakhstan for sports (national teams for sports) at the Special Olympic Games and other international sports events held under the auspices of the International Special Olympic Committee.

4. The special Olympics public association fulfils its statutory tasks using its own sources of funding, charitable assistance, voluntary donations from individuals and legal entities, as well as budgetary funds allocated in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 14 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2020 № 395-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 15. Physical education and sports in educational organizations

1. Physical education in educational organizations shall be carried out in school and out-of-school time in accordance with the state educational standards and model curricula.

2. Physical education is carried out in preschool organizations, organizations of secondary, technical and vocational, post-secondary education, as well as in organizations of higher and (or) postgraduate education that implement higher education programs for students of the first and second years of study, in an amount of at least three hours per week.

Students and pupils with poor health shall be engaged in special medical groups and groups of medical physical culture.

Students and pupils with disabilities shall be engaged using adaptive physical culture and sports.

By agreement with the authorized body in the field of education in the physical education classes in the educational organizations specified in part one of this paragraph, the use of a mandatory component for national sports is provided in accordance with the list approved by the authorized body in the field of physical culture and sports.

Students having a certificate from a medical advisory commission are exempted from PE lessons.

Students and pupils of specialized boarding schools for children gifted in sports, specialized boarding schools-colleges of the Olympic reserve are exempt from physical education classes.

3. Pre-school educational organizations, secondary schools and other educational organizations for physical education of students and pupils shall form physical education skills, engage in sports, conduct fitness and recreation and sports activities and assist public associations and other legal entities in organizing and conducting sports events with the participation of children of preschool age, students and pupils.

4. For doing sports in extracurricular time, the sports clubs, sections and out-of-school sports and recreational organizations shall be created, including sports schools of various types, youth physical education clubs, children’s and adolescent clubs at the place of residence, and other legal entities whose activities are aimed at physical education and sports training of children of preschool age, students and pupils.

5. In order to prepare a sports reserve in physical culture and sports organizations, in coordination with local executive bodies, specialized sports classes and groups shall be created on the basis of general education schools that provide sports training for students and pupils in various types of sports, based on an in-depth training process.

6. Training of athletes in specialized boarding schools for children gifted in sports, specialized boarding schools-colleges of the Olympic reserve shall be carried out in the manner established by the authorized body in the field of physical culture and sports, in coordination with the authorized body in the field of education.

7. Training of athletes in educational institutions shall be carried out in accordance with the rules, programs and regulations approved by the authorized body in the field of physical culture and sports.

8. Creation of the necessary conditions for physical education in pre-school educational organizations, out-of-school sports and recreation organizations and other educational organizations shall be entrusted to local executive bodies.

9. In order to develop student and school sports, educational organizations may create sports clubs, student and school leagues, federations for sports among students and pupils.

10. Individuals and legal entities carrying out activities in the field of student and school sports may be members of the student and / or school sports league.

11. The procedure for forming student and school leagues, organizing and holding sporting events among student and school leagues shall be determined by the authorized body in the field of education in coordination with the authorized body in the field of physical culture and sports.

Footnote. Article 15 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2020 № 395-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 23.02.2024 № 64-VIII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 16. Development of military-applied, service-applied and other sports in the Armed Forces, other troops and military formations, law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan

1. The basis of military-applied and service-applied types of sports shall be the special actions (including technique) related to the performance of military duties by servicemen and law enforcement officers and special state bodies of the Republic of Kazakhstan, developed as part of the activities of one or more government bodies.

2. Physical training of servicemen and law enforcement officers and special state bodies of the Republic of Kazakhstan shall be the main subject of training conducted in order to increase the body’s stability of servicemen and law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan to various conditions related to the peculiarities of military service, service in law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan and the implementation of combat and operational and service tasks, taking into account changes in the physical factors of environment.

3. Physical training in the Armed Forces, other troops and military formations, law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan shall be carried out in order to successfully perform official duties by the employees based on physical training programs, approved by the Defense Ministry of the Republic of Kazakhstan, law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan.

4. Sports clubs, physical education and sports organizations can be created and operate in the Armed Forces, other troops and military units, law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan in order to attract military personnel and law enforcement officers and special state bodies to regular sports activities, to develop relevant military-applied, service-applied, technical and other sports, training of athletes, as well as formation of national teams.

5. The organizations referred to in paragraph 4 of this article shall carry out the training process, create conditions for involving the military personnel of all categories and law enforcement officers and special state bodies of the Republic of Kazakhstan in sports, training athletes to participate in sports competitions, including the World Army Games, the Games of friendly armies, world championships and the World Games of police and firemen, providing for the organization of training and sports events, medical support, rehabilitation measures after intense exercise, illnesses and injuries in athletes, provision of food, accommodation and travel, as well as the provision of sports equipment and facilities, taking measures to improve the skills of trainers and other specialists in the field of physical culture and sports.

6. The Defense Ministry of the Republic of Kazakhstan, law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan, managing the development of military-applied and service-applied, technical and other sports, form combined teams by relevant types of sports to participate in sporting events, regularly test physical fitness of military personnel and employees of law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan, organize, conduct and support republican and international sporting events, develop and timely amend the sports classification for military-applied, service-applied, technical and other sports, submit to the authorized body for physical culture and sports, local executive bodies documents on the conferment of sports titles to athletes and coaches, sports classes to athletes, qualification categories to coaches and referees from among the military personnel and employees of law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan, confer sports classes to athletes, qualification categories to coaches and referees, and degrees to military personnel in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

7. The unified calendar of sports events for military-applied and service-applied, technical and other types of sports held among military personnel and law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan shall be approved by the Defense Ministry of the Republic of Kazakhstan, law-enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 16 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.05.2017 № 65-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 280-VI as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 17. Physical culture and sports in labor collectives

1. Legal entities may provide funds for development of physical culture to improve the health of employees and create conditions for execution of the right by individuals for physical culture and sports.

2. Creation of a material base, its use, financing, provision of specialists for organizing individual and collective physical education and sports activities of employees, their family members shall be determined by collective contracts and (or) by the decision of the management body of a legal entity and (or) an individual entrepreneur.

3. In labor collectives, departmental physical culture and sports societies may be established on a voluntary basis and by the sectoral principle, uniting individuals for doing sports.

4. The organizational and legal form of societies and the procedure for their activities shall be determined in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 18. Physical culture and sports at the place of residence and in places of mass recreation of the population

1. Development of physical culture and sports at the place of residence and in places of mass recreation of the population shall include:

1) creation of infrastructure for physical training and sports for individuals, including taking into account accessibility for people with limited mobility;

2) organization of the work of sports clubs and sections;

3) organization and conduct of sports and recreational and sports activities;

4) support of physical education and sports organizations in allocation of the necessary facilities and provision of sports facilities for physical culture and sports in public recreation places;

5) provision of the proper technical condition of health and fitness and sports facilities.

2. Sanatorium-resort organizations, boarding houses, holiday homes, tourist centers and children's recreation camps shall create conditions for individual, group and family sports and recreational activities.

Footnote. Article 18 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2020 № 395-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 19. Adaptive physical culture and sports, physical rehabilitation and social adaptation of persons with disabilities

1. Physical rehabilitation and social adaptation of persons with disabilities using the methods of adaptive physical culture and sports shall be carried out in sports clubs, schools, and sections of persons with disabilities, physical culture, and sports organizations.

2. The educational and training process, the content of training stages in physical culture and sports organizations for persons with disabilities shall be carried out on the basis of programs for sports developed by the relevant public associations for Paralympic, Deaflympics, Special Olympic sports, and approved by the authorized body in the field of physical culture and sports.

3. The organization of physical culture and sports for persons with disabilities, training, methodological, medical support, and medical supervision over physical culture and sports for persons with disabilities shall be assigned to the bodies of education, healthcare, social protection of the population, physical culture, and sports.

4. Local executive bodies shall facilitate development of sports among persons with disabilities, provision of special sports equipment and create conditions for persons with disabilities to access health and fitness and sports facilities for physical culture and sports.

Depending on the category of disability, the listed services shall be provided out of budgetary funds and on preferential terms in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on social protection.

5. Local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts, and cities of regional significance, together with physical culture and sports organizations shall ensure the opening of sports clubs, schools, and sections, as well as the training of persons with disabilities and their participation in republican sports competitions.

Local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts, and cities of regional significance, together with public associations of persons with disabilities shall organize sports events at the level of the region, city of republican significance, the capital, district, city of regional significance.

6. The authorized body in the field of physical culture and sports, together with public associations of persons with disabilities shall organize the holding of republican sports competitions.

The authorized body in the field of physical culture and sports, together with physical culture and sports organizations, organizes the training of national teams of the Republic of Kazakhstan in sports (national teams in sports) among persons with disabilities and their participation in international sports competitions, including Paralympic, Deaflympics games and the World Special Olympics.

Footnote. Article 19 - is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.04.2023 № 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 20. Physical culture and sports in correctional institutions

1. Physical education of convicts shall be carried out in correctional institutions.

2. The administration of correctional institutions shall provide conditions for physical culture and sports and organize sports events in accordance with the rules for types of sports.

3. The convicted persons shall have the right, at their own expense, to purchase sports clothing, shoes for physical training and sports.

Chapter 4. DEVELOPMENT OF NATIONAL TYPES OF SPORTS

Article 21. National types of sports

1. National types of sports shall be an integral part of sports, the recognition of which is carried out in the manner, prescribed by this Law.

2. Local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital shall ensure the development of national types of sports by opening sports clubs, schools, sections, holding sports events at the level of a region, city of republican significance, the capital, training and participation of athletes in national types of sports at republican, international sports competitions, creation of appropriate infrastructure.

3. The organization of classes in national sports, personnel training, methodological, medical and anti-doping support, conferment, deprivation of sports titles, classes and qualification categories are carried out in the manner prescribed by this Law and other legislation of the Republic

4. The authorized body in the field of physical culture and sports together with the republican sports federations for national types of sports shall organize international and republican competitions, training and participation of national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) in international and republican sports competitions.

Footnote. Article 21 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 22. The right to establish associations, sports clubs by national types of sports

Citizens of the Republic of Kazakhstan shall have the right to establish voluntary associations, amateur and professional sports clubs and organizations of national types of sports equal to them, acting in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 5. SPORTS RESERVE AND SPORTS OF HIGH PERFORMANCE

Article 23. Rights and obligations of athletes

1. Athletes shall be entitled to:

1) choose the type (s) of sports;

2) participate in sports competitions in the selected types of sports in the manner, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) obtain sports categories and sports titles subject to fulfillment of the standards and requirements of a unified sports classification;

4) transfer from one physical culture and sports organization to another or a foreign physical culture and sports organization by mutual agreement of physical culture and sports organizations;

5) conclude contracts on sports activities in the manner, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

6) assist sports federations in the selected types of sports in protecting the rights and legitimate interests of athletes in international sports organizations;

7) exercise other rights in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. Athletes shall be obliged:

1) to know the musical version and text of the National Anthem of the Republic of Kazakhstan;

2) to comply with safety requirements while participating in sporting events and while staying at sports facilities;

3) not to use doping, to comply with the established procedure for passing the mandatory doping control;

4) to observe the sports ethics;

5) comply with the requirements of the organizers of the competition in accordance with the provisions of such competitions;

6) comply with sanitary and hygienic requirements, medical requirements, regularly undergo medical examinations;

7) perform other duties in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 23 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 24. Training of sports reserve and high-class athletes

1. Training of sports reserves and high-class athletes shall be carried out by physical education and sports organizations in accordance with programs for types of sports for physical education and sports organizations, developed by the accredited republican federations and approved by the authorized body in the field of physical culture and sports. Training of sports reserve and high-class athletes shall include the training process and sports activities.

2. The training process shall be divided into the following stages of training athletes, the content of which shall be approved by the authorized body in the field of physical culture and sports:

1) sports and fitness;

2) initial training;

3) training;

4) improvement of sportsmanship;

5) higher sportsmanship.

3. The costs of organizing the training process shall be covered within the limits of the allocated funds of physical culture and sports organizations.

4. Services, related to the maintenance, provision, preparation and participation of athletes by sport in sporting events, including the organization and conduct of sporting events, shall be purchased at the state-owned enterprises in relation to which the authorized body in the field of physical culture and sports or a local executive body exercises administration in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on state property.

Article 25. Peculiarities of training high-class athletes

1. Training of high-class athletes shall be carried out by Kazakhstani and foreign experts in the field of physical culture and sports, as well as sports organizations in accordance with individual plans for training athletes of national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) approved by the authorized body in the field of physical culture and sports.

2. Training of high-class athletes shall be carried out on a contractual basis in accordance with the civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. The contract on sports activities should contain the rights and obligations of the athlete, coach and legal entity, the provisions on social and health insurance, the conditions for the conclusion and termination of the contract. The contract on sports activities may contain other conditions and obligations that do not contradict the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. The obligatory condition of the contract on sports activities shall be the presence of a certificate of registration of the athlete.

Article 26. National and regular national teams of the Republic of Kazakhstan by sports and the procedure for their formation

1. National and regular national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports), national teams by sports of regions, cities of republican significance and the capital shall be formed in order to prepare and participate in international sports events and may consist of the main and reserve compositions.

2. The composition of the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) shall be formed from among the athletes, included in the corresponding list of candidates for national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports).

3. The composition of regular national teams of the Republic of Kazakhstan by sports shall be formed from among the members of the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports).

4. The composition of national teams by sports of regions, cities of republican significance and the capital shall be formed from among the athletes, included in the corresponding list of candidates for national teams by sports of regions, cities of republican significance and the capital.

5. The material logistics of members of the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports), national teams by sports of regions, cities of republican significance and the capital shall include the scientific and methodological, medical-biological, medical and anti-doping support, provision of sports equipment.

Chapter 6. PROFESSIONAL SPORT

Article 27. The right to engage in professional sports

1. Citizens of the Republic of Kazakhstan shall have the right to engage in paid professional sports activities both in the Republic of Kazakhstan and other countries on a contractual basis.

2. Peculiarities of regulation of relations between professional athletes, coaches and other specialists in the field of physical culture and sports shall be established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan and other regulatory legal acts.

3. To ensure and protect their rights and legitimate interests, professional athletes may, in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan, unite into trade unions.

4. The order of creation and the conditions for the functioning of trade unions and the involvement in professional sports, the conclusion of contract on sports activities shall be determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

5. Professional activities of athletes, sports judges, coaches and other specialists in the field of physical culture and sports, associated with the preparation and participation in sports competitions and being the source of their income, shall be regulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 28. Guarantees of the rights of professional athletes and coaches, other specialists in the field of physical culture and sports

1. Athletes, coaches and other specialists in the field of physical culture and sports who have concluded a contract on sports activities with a professional sports club shall be entitled to receive compensation related to their activities, including in connection with transfer to another professional sports club.

2. For the period of disqualification when bringing to disciplinary responsibility a professional sports club shall be obliged to ensure the participation of a professional athlete in the training process.

3. A professional athlete and coach, another specialist in the field of physical culture and sports shall be compensated for their expenses on food, travel, accommodation and preparation for sports competitions, organization of the rehabilitation process, medical treatment in case of a sports injury or illness, as well as other expenses in the amounts, determined by the contract on sports activities.

4. If a professional athlete is not allowed to participate in sports competitions due to the fault of a professional sports club due to failure to sign the necessary insurance contracts, failure of a professional sportsman to pass a mandatory prior or periodic medical examination, training, testing of knowledge and skills in the field of labor protection, the professional sports club shall reimburse the damage caused to the professional athlete in the manner, prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 29. Rights and obligations of professional sports federations

1. A professional sports federation shall have the right:

1) within its competence to accept documents that are obligatory for execution by professional sports entities that are members of this sports federation or recognizing this federation;

2) to allow professional athletes, professional coaches and other specialists in the field of physical culture and sports to participate in sports competitions;

3) to organize and conduct sports competitions, determine the structure, calendar, other conditions for holding sports competitions, delegate the right to hold sports competitions by types of sports, as defined by the charter of the federation;

4) to register and keep records of contracts on sports activities and other contracts in the field of professional sports;

5) to introduce and carry out certification and accreditation of professional sports clubs, giving the right of admission to participate in competitions held by the federation;

6) to organize the refereeing of sports competitions;

7) to monitor sports competitions held by professional sports clubs;

8) to issue sports certificates and other documents to professional athletes;

9) to develop and strengthen ties with international sports federations.

2. A professional sports federation shall be obliged:

1) to ensure the protection of the rights and interests of subjects of professional sports at the international and national levels;

2) to take measures against the use of doping;

3) to carry out the preparation of a sports reserve;

4) to develop the infrastructure and material and technical base of sports;

5) to organize the promotion and popularization of sports among the population;

6) to provide assistance to veterans and persons with disabilities of professional sports;

7) to register professional athletes;

8) keep a register of professional athletes;

9) to publish in the mass media or post information on the registration of professional athletes in the Kazakh and Russian languages on their Internet resources;

10) to perform other duties in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan and the charter of the federation.

3. A professional sports federation shall have the right to transfer certain rights and obligations provided for by this Law to professional sports organizations on the basis of agreements concluded between them, if they do not contradict the constituent documents of a professional sports federation.

Footnote. Article 29 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 30. Rights and obligations of professional sports clubs

1. Professional sports club shall have the right:

1) to conclude, amend and terminate contracts with sportsmen, coaches and other specialists in the field of physical culture and sports on sports activities in the manner, prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) to foster professional athletes, professional coaches and other specialists in the field of physical culture and sports for high athletic performance;

3) to require professional athletes and coaches, other specialists in the field of physical culture and sports to perform their duties specified in the concluded contracts on sports activities;

4) to exercise other rights in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of physical culture and sports.

2. Professional sports club shall be obliged:

1) to make timely payments to a professional athlete, professional coach and other specialist in the field of physical culture and sports in accordance with the concluded contract on sports activities;

2) to organize mandatory preliminary, periodic and extraordinary medical examinations of professional athletes, professional coaches and other specialists in the field of physical culture and sports at their own expense while retaining their place of work (position) and average earnings during the specified medical examinations;

3) to carry out the registration of contracts on sports activities in a sports federation in the period, established by the sports federation;

4) to provide a professional athlete, professional coach and other specialist in the field of physical culture and sport with the necessary sports uniform, equipment, medical care and other means necessary for them to fulfill the obligations, stipulated in the contract on sports activity, including personal protection equipment for employees;

5) to provide the proper technical equipment of the venues of sports competitions and training camps that meet the requirements of occupational safety and health, and ensure the safety of a professional athlete and other specialist in the field of physical culture and sports;

6) in case of injury of a professional athlete during preparation for sports competitions or directly during participation in them, as well as in the presence of other circumstances stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan, to arrange a qualified medical assistance to a professional athlete, as well as ensure investigation and registration of such an accident;

7) during the period of temporary suspension of sports activities of a professional athlete, professional coach and other specialist in the field of physical culture and sports caused by sports injuries, to pay them at their own expense the full amount of payments, the amount of which is provided for in the contract on sports activities;

8) to fight against the use of doping in sport and other unhealthy means and (or) methods in preparation for sports competitions and directly during participation in them;

9) to organize the promotion and popularization of sports among the population;

10) to carry out compulsory social and medical insurance of a professional athlete, professional coach and other specialist in the field of physical culture and sports in the manner, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

11) to teach a professional athlete, professional coach and other specialist in the field of physical culture and sports to safe methods and techniques for labor protection and provision of first aid in case of accidents, to give instructions on labor protection, on-the-job training and to test knowledge of labor protection requirements, safe methods and techniques for performing work;

12) to train sports reserve among young people, to establish children's sports schools, to train coaches and judges in the main type of sport;

13) to perform other duties in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan and constituent documents.

Chapter 7. REGULATORY REQUIREMENTS IN THE FIELD OF PHYSICAL CULTURE AND SPORTS

Article 31. Tests of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy

1. Tests of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy shall include the types of physical exercises that reflect strength, endurance, speed and agility, and consist of levels depending on the age of individuals.

2. Individuals who have no contraindications to physical culture and sports shall take part in the tests of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy.

3. Management and control over the fulfillment of the tests of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy shall be carried out by the authorized body in the field of physical culture and sports and local executive bodies.

4. The organization of work on conducting tests of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy is assigned to the heads of the general education schools, organizations of technical and vocational, post-secondary education, higher educational institutions and labor collectives.

Footnote. Article 31 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 91-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2020 № 395-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 32. Athlete registration certificate

1. An athlete registration certificate shall be a document confirming his registration in a sports federation.

2. The athlete registration certificate shall include:

1) surname, name, patronymic (if any);

2) gender;

3) date of birth;

4) registration number;

5) the date of assignment of the registration number;

6) the name of the sports federation that carried out the registration;

7) type of sport;

8) information on the assignment of sports titles and sports categories;

9) information on passing medical examinations;

10) the results achieved in sports competitions;

11) information about disqualification;

12) information on cases of the use of doping;

13) information on state awards and other forms of encouragement;

14) surname, name, patronymic (if any) of the coach;

15) other information related to the specifics of the chosen types of sports;

16) photography.

3. The procedure for issuing and replacing an athlete registration certificate, submitting information to the sports federations about the athlete registration, and the form of the athlete registration certificate shall be approved by the authorized body in the field of physical culture and sports.

Article 33 Classification of athletes with disabilities, training of classifiers and sports judges in Paralympic, Deaflympics, and Special Olympic types of sport

Footnote. The heading is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

1. In order to create equal competitive conditions at sports competitions in Paralympic sports, the organizers shall be obliged to ensure that athletes with disabilities declared to participate in the relevant competitions are classified according to the level of their functional capabilities, including covering the costs of classifiers.

2. The procedure and conditions for the classification of athletes with disabilities shall be developed by accredited sports federations for Paralympic sports in agreement with the National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan in accordance with the requirements of the International Paralympic Committee and relevant international sports organizations for Paralympic sports.

3. The classification is performed by a classifier having an appropriate document issued by the National Paralympic Committee of the Republic of Kazakhstan.

3-1. When classifying athletes with disabilities, the organizers shall involve classifiers from the Republic of Kazakhstan or foreign countries.

4. Preparation of classifiers and sports judges in Paralympic sports shall be carried out by accredited sports federations in Paralympic sports with the participation of international experts upon the recommendation of the International Paralympic Committee or international sports organizations in Paralympic sports.

5. The training of referees for deaflympic and special Olympic sports is carried out by republican public associations for deaflympic and special Olympic sports in accordance with the plans of training seminars for the training of referees with the participation of international experts on the proposal of the International Committee of Sports for the Deaf and the International Special Olympic Committee.

Footnote. Article 33 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.05.2017 № 65-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 34. Recognition of types of sports and sports disciplines. Register of types of sports

1. Recognition of types of sports and sports disciplines in the Republic of Kazakhstan shall be carried out by an authorized body in the field of physical culture and sports by entering into the register of types of sports.

2. Sporting events on the territory of the Republic of Kazakhstan shall be carried out by types of sports and sports disciplines included in the register of types of sports.

Article 35. The Unified Sports Classification. Sports titles, classes of athletes and sports title of a coach. The degrees of military personnel and qualification categories of coaches, coaches-instructors, methodologists, instructors-athletes, referees

Footnote. The heading of Article 35 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

1. The Unified Sports Classification contains such sports titles, classes for athletes and sports titles for coaches as:

1) sports titles:

"Honored master of sports of the Republic of Kazakhstan";

"master of sports of international class of the Republic of Kazakhstan";

"master of sports of the Republic of Kazakhstan";

"Honored coach of the Republic of Kazakhstan";

2) sports categories:

"Candidate for master of sports of the Republic of Kazakhstan";

sportsman of 1 category;

sportsman of 2 category;

sportsman of 3 category;

sportsman of 1 youth category;

sportsman of 2 youth category;

sportsman of 3 youth category.

2. Military personnel are awarded the following degrees:

1) “Uzdik”;

2) “Sportshy zhauynger” of the 1st degree;

3) “Sportshy zhauynger” of the 2nd degree.

3. The norms and requirements for conferring sports classes, qualification categories and degrees in military-applied sports are established by the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan and special state bodies of the Republic of Kazakhstan, in service-applied sports - by law enforcement bodies of the Republic of Kazakhstan and special state bodies of the Republic of Kazakhstan.

4. Coaches, coaches-instructors, methodologists, instructors-athletes and referees are awarded the following qualification categories:

1) coaches, coaches-instructors:

top-level qualification coach of the top category, top-level qualification coach-instructor of the top category;

top-level qualification coach of the first category, top-level qualification coach-instructor of the first category;

top-level qualification coach of the second category, top-level qualification coach-instructor of the second category;

mid-level qualification coach of the top category, mid-level qualification coach-instructor of the top category;

mid-level qualification coach of the first category, mid-level qualification coach-instructor of the first category;

mid-level qualification coach of the second category, mid-level qualification coach-instructor of the second category;

2) methodologists:

methodologist of the highest qualification level of the highest category;

methodologist of the highest qualification level of the first category;

methodologist of the highest qualification level of the second category;

methodologist of the average qualification level of the highest category;

methodologist of the average qualification of the first category;

methodologist of the average qualification level of the second category;

3) instructors-athletes:

instructor-athlete of the highest qualification level of the highest category;

instructor-athlete of the highest qualification level of the first category;

instructor-athlete of the highest qualification level of the second category;

4) sports judges:

national sports judge of the highest category;

national sports judge;

sports judge of the first category;

sports judge.

Footnote. Article 35 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 35-1. Deprivation of a sports title, class and qualification category

The deprivation of a sports title, class and qualification category takes place if any of the below indicated facts is established:

1) provision of inaccurate or deliberately distorted information in the documents, which were the grounds for conferring a sports title, class and qualification category;

2) violation of anti-doping rules.

Footnote. Chapter 7 is supplemented with Article 35-1 in accordance with Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 36. Unified calendar of sports events

The unified calendar of sports events shall be divided into republican and regional one, and, depending on its level, shall determine the list of annual sporting events of the international, republican and local levels, as well as the preparations for sporting events.

Article 37. Rules for the type of sport

1. For each specific type of sport, the republican accredited sports federations, taking into account the requirements of international sports organizations (if available), shall develop and approve the Rules for the type of sport.

2. The Rules for military-applied and service-applied types of sports shall be developed and approved by the Defense Ministry of the Republic of Kazakhstan, law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan.

Article 38. Rules for organizing and conducting sports and sporting events

Footnote. The title of Article 38 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 22.01.2016 № 446-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

1. Republican sports competitions shall be held by the decision of the authorized body in the field of physical culture and sports and in agreement with the republican accredited sports federations for types of sports in accordance with the unified republican calendar of sports events.

2. International sports competitions in the territory of the Republic of Kazakhstan shall be held by the decision of international sports organizations and the authorized body in the field of physical culture and sports. These competitions shall be included in the unified republican calendar of sporting events.

3. Regional, city and district sports competitions shall be held by the decision of the local executive bodies and in coordination with the relevant local accredited sports federations in accordance with the unified regional calendars of sporting events.

4. Sports competitions shall be held by the types of sports, included in the register of the types of sports on the basis of the provision (regulation) on the competition.

5. International sports competitions are held in accordance with the rules (regulations) for sports competitions, which are developed by republican and (or) regional accredited sports federations and approved by the authorized body for physical culture and sports.

6. Republican sports competitions are held in accordance with the rules (regulations) for sports competitions, which are approved by the authorized body for physical culture and sports.

7. Provisions (regulations) of regional, city and district sports competitions shall be developed by local accredited sports federations and shall be approved by the local executive body.

8. The procedure for holding sports events, including training camps, the list of types of sports events and their classification shall be determined by the authorized body in the field of physical culture and sports.

9. The athletes who have undergone compulsory medical examination shall have the right to participate in the training process and sports events.

10. Sports federations, head coaches shall be obliged to ensure that the organizers of sports events respect the use of state symbols of the Republic of Kazakhstan, as well as the athletes' knowledge of the musical version and text of the National Anthem of the Republic of Kazakhstan.

11. Organizers of sports and mass sports events, no later than ten calendar days before the day of the event, shall be obliged to inform local executive bodies about the expected number of spectators, for one calendar day - about the number of tickets sold, passes issued, including for vehicles, as well as parking places for special equipment of internal affairs and health authorities, vehicles of persons with disabilities.

12. Instruction on ensuring the safety of sports and sporting events, entertainment cultural events shall be approved by a joint order of the internal affairs bodies and the authorized body in the field of culture, physical culture and sports.

13. In order to organize and conduct sports and sporting events, the local executive bodies shall establish the organizational committees that coordinate the activities of organizations, involved in preparation and holding of these events.

14. Organizers of sports and sporting events shall be obliged:

1) to create conditions for the security of individuals, the safety of places for sports and sporting events, including their property, and to assist the internal affairs bodies in ensuring public order;

2) to ensure the restoration of the territory, bordering the venues of sports and sporting events in case of its violation;

3) to place the rules of conduct of the audience in the venues of sports and mass events.

15. The harm caused to individuals and legal entities during sports and sporting events shall be reimbursed in accordance with the civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 38 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 22.01.2016 № 446-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 280-VI as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 39. Compliance with safety rules, protection of health of individuals during the physical education and sports, sports competitions and sports events

1. Specialists in the field of physical culture and sports during the conduct of physical education classes and sports shall ensure the compliance with the safety rules, developed and approved by the authorized body in the field of physical culture and sports.

2. The administration of organizations of physical and recreational and sports facilities shall provide the venues of trainings and sports competitions with sports gear and equipment in accordance with safety regulations, health regulations and hygienic standards and shall be responsible for damage caused to the health of individuals in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

2-1. The operation and installation of sports equipment intended for mass sports is carried out in accordance with the requirements of national standards.

3. Sports facilities intended for conducting classes and sports competitions must comply with technical, sanitary rules and hygienic standards, rules for the operation of sports facilities and fire safety, and be accessible to persons with disabilities.

4. Specialists in the field of physical culture and sports shall be responsible for the harm caused to the health of individuals engaged in physical culture and sports, in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

5. Responsibility for harm caused to the health of an athlete, coach or sports judge during sports activities in an organized form shall be established on the basis of the legislation of the Republic of Kazakhstan and the terms of the contract concluded by an athlete, coach or sports judge with a sports organization.

6. In case of detection of violations of the rules for the operation of sports facilities, places for sports and mass events and fire safety, complicating the security of individuals and participants, including in terms of dilapidation of bearing structures of the stands, placement of fuel substances and materials in the premises under the stands, the absence of emergency lighting and evacuation routes, the absence or malfunction of fire protection equipment, as well as violations of the rules for the installation and operation of electric equipment that may cause a fire, sanitary and epidemiological requirements, safety conditions for participants and spectators in the venues of sports and sporting events, the local executive authorities, upon the recommendation of the internal affairs bodies or the state body in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population, shall prohibit such events until the identified violations of security conditions are eliminated.

7. is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 22.01.2016 № 446-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).
Footnote. Article 39 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 22.01.2016 № 446-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2020 № 397-VI (shall be enforced six months after the day of its first official publication); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 8. PERSONNEL, SCIENTIFIC, MEDICAL SECURITY AND DOPING CONTROL IN THE FIELD OF PHYSICAL CULTURE AND SPORT

Article 40. Training of specialists in the field of physical culture and sports

1. Training of specialists in the field of physical culture and sports shall be carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on education.

2. The state shall assist in strengthening the material and technical base in educational institutions, including a set of physical and recreational and sports facilities for training purposes, a standard set of equipment, specialized sports facilities and equipment for training specialists in the field of physical culture and sports of various profiles.

3. Training of persons in specialized sports schools and at the departments of physical education shall be carried out at the expense of budget funds, funds of organizations, voluntary contributions, charitable foundations and individuals.

4. Persons with technical and professional physical culture or higher physical culture education are allowed to be coaches, coaches-instructors in the field of physical culture and sports.

Persons with the sports titles “Master of Sport of the Republic of Kazakhstan” or “International Master of Sport of the Republic of Kazakhstan” or “Merited Master of Sport of the Republic of Kazakhstan” with technical and professional or higher education are allowed to be coaches, coaches-instructors in the field of physical culture and sports after completing advanced training courses for coaches arranged by the authorized body for physical culture and sports.

5. Persons who have undergone special training in physical education and sports organizations and certified as sports judges in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan shall be allowed to referee sports competitions and sports events.

6. Training and advanced training of specialists in sports medicine and adaptive physical culture and sports are carried out through educational programs of organizations of technical and vocational, post-secondary and higher and (or) postgraduate education.

Footnote. Article 40 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2020 № 395-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 41. Attestation of coaches, sports judges

1. Certification of coaches for types of sports shall be a procedure for recognition and confirmation of proper qualification and knowledge of coaches in the field of the corresponding type of sport, including knowledge of safety regulations, in order to confirm the right of coaches to train the athletes.

2. Certification of sports judges shall be a procedure for recognizing and confirming the proper qualification and knowledge of sports judges in the field of the relevant type of sport in order to confirm the right to referee the sports events.

3. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2020 № 395-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).
4. is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.05.2017 № 65-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

5. Following the results of certification of coaches and sports judges, they shall receive a certificate for a period of four years.

Footnote. Article 41 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.05.2017 № 65-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2020 № 395-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 42. Scientific-methodical and scientific-technical support of development of physical culture and sports

1. Fundamental, search, development, technological, applied and other research projects in the field of physical culture and sports shall be carried out by scientific centers, research institutes, laboratories, educational institutions in the field of physical culture and sports, established in the prescribed manner and operating in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. The authorized body in the field of physical culture and sports shall coordinate the activities of the integrated scientific groups, temporary research teams under the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) or in subordinate organizations.

3. Local executive bodies shall coordinate the activities of regional scientific and methodological associations, integrated scientific groups.

Article 43. Medical support in the field of physical culture and sports

1. Medical support for people engaged in physical culture and sports shall include:

1) systematic monitoring of their health;

2) an assessment of the adequacy of physical activity for their health;

3) prevention and treatment of diseases, injuries, medical rehabilitation, fortification and provision of medicines in accordance with the regulations;

4) restoration of health by means and methods used in physical culture and sports.

2. Medical support for athletes, organization of medical care during sports events, the procedure for creating sports medicine organizations shall be carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of health care.

Article 44. Countering the use of doping in sport, doping substances and (or) methods in sports

1. Prevention of doping in sports and the fight against it shall be carried out in accordance with the anti-doping rules of the Republic of Kazakhstan and international anti-doping organizations.

2. Anti-doping rule violations include:

1) presence of a prohibited substance or its metabolites or markers in a sample of an athlete (an animal participating in a sports competition);

2) the use of or attempt to use doping;

3) refusal to appear for the sample collection or a failure to appear for the sample collection without good reason after receiving notification in accordance with anti-doping rules, or otherwise evading the sample collection;

4) violation of the requirements regarding the accessibility of an athlete for out-of-competition testing, including failure to file required whereabouts information and to appear for testing, which is scheduled on the basis of reasonable rules;

5) falsification or attempt to falsify in any stage of doping control;

6) possession of doping;

7) distribution of doping;

8) the administration of or attempt to administer a prohibited substance to any athlete (animal participating in a sporting event) or the use of or attempt to use a prohibited method to him/her/it, or assistance, encouragement, aiding, incitement, concealment or complicity in any other form, connected with violation of or any attempt to violate the anti-doping rule.

2-1. The implementation of the actions specified in subparagraphs 1), 2), 6) and 8) of paragraph 2 of this article is not an anti-doping rule violation given a permit for therapeutic use of doping issued in accordance with the international standard for the therapeutic use of prohibited substances and methods of the World Anti-Doping Agency, or the circumstances provided for by the specified international standard that allow to issue such a permit after the performance of actions specified in subparagraphs 1), 2), 6) and 8) of paragraph 2 of this article.

3. The violation of anti-doping rules by athletes, as well as coaches, specialists in sports medicine, other specialists in the field of physical culture and sports in respect of athletes, the use of doping with respect to animals participating in a sporting competition shall not be allowed.

The fact of using the doping by an athlete, as well as an animal participating in a sporting event, shall be confirmed by the results of research conducted in laboratories accredited by the World Anti-Doping Agency.

4. Doping control shall be a process that includes planning of tests, taking of samples, their storage, transportation, laboratory testing of samples, post-test procedures, and the relevant hearings and appeals.

5. The doping control procedure (testing) is carried out during the competition and out-of-competition periods. The competition period means the period of participation of an athlete and (or) an animal in a specific sporting event, unless otherwise provided for by the rules of the international sports federation of the relevant sport or another international anti-doping organization or the National Anti-Doping Organization. The time not included in the competition period is the out-of-competition period.

6. Measures to counteract the use of doping shall include:

1) conducting doping control;

2) establishing the responsibility of athletes, coaches, and other specialists in the field of physical culture and sports for violating anti-doping rules;

3) prevention of doping;

4) professional development of specialists conducting doping control;

5) anti-doping propaganda in the media;

6) conduct of research aimed at preventing doping in sport and combating it;

7) conduct of research on the development of tools and methods for restoring the performance of athletes;

8) establishing responsibility for the falsification of medicines and food additives through the inclusion of prohibited substances in their composition, the sale of such medicines and food additives, as well as for activities aimed at disseminating information about the ways, methods of development, manufacturing, use of prohibited substances and the places of their acquisition;

9) determination of the responsibility of physical culture and sports organizations for violation of the conditions of doping control provided for by the anti-doping rules;

10) implementation of international cooperation in the field of doping prevention in sport and the fight against it.

7. Organizers of sports competitions shall be obliged to provide conditions for the conduct of mandatory doping control in compliance with the requirements and decisions of international sports organizations and the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 44 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 44-1. The National Anti-Doping Organization

The National Anti-Doping Organization is a state-owned enterprise established to prevent and combat doping in sports, and to organize doping control.

The National Anti-Doping Organization:

1) participates in the development of anti-doping rules;

2) draws up a list of athletes and (or) animals subject to doping control and registers them in accordance with anti-doping rules;

3) submits a list of athletes and (or) animals subject to doping control to the republican and regional accredited sports federations by types of sports;

4) conducts doping control in accordance with anti-doping rules;

5) enters information on athletes and animals participating in a sports competition into anti-doping databases;

]6) issues a therapeutic use exemption permit;

7) conducts investigations and hearings concerning athletes, coaches, coaches-instructors, sports medicine specialists, other specialists in the field of physical culture and sports who are charged with anti-doping rule violation;

8) conveys information on possible violation of anti-doping rules, decisions made, as well as circumstances relevant to bringing guilty persons to liability, to a republican or regional accredited sports federation by types of sports, an international sports federation by types of sports, the World Anti-Doping Agency, the authorized body for physical culture and sports;

9) carries out the measures provided for in subparagraphs 1), 4), 6), 7) and 10) of paragraph 6 of Article 44 of this Law;

10) performs other functions in accordance with this Law and anti-doping rules.

Footnote. Chapter 8 is supplemented with Article 44-1 in accordance with Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 44-2. Sanctions for anti-doping rule violation

1. The anti-doping rule violation entails:

1) disqualification of an athlete, coach, coach-instructor, sports medicine specialist, another specialist in the field of physical culture and sports.

The disqualification of an athlete, coach, coach-instructor, sports medicine specialist, another specialist in the field of physical culture and sports is carried out in accordance with international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan;

2) cancellation of a sporting event result and deduction of qualification points or athlete points;

3) the liability of a coach, coach-instructor, sports medicine specialist, another specialist in the field of physical culture and sports;

4) the termination of payment of the monthly salary to athletes and coaches;

5) exclusion of athletes, coaches, coaches-instructors from the combined and regular national teams of the Republic of Kazakhstan by types of sports (national combined teams by types of sports), combined teams by types of sports of regions, cities of republican significance and the capital.

2. The cancellation of a sporting event result in case of the use of or attempt to use doping entails:

1) deprivation of a sports title, class, qualification category;

2) return of financial incentives by athletes and their personal coaches, head coaches of the combined teams of the Republic of Kazakhstan by types of sports (national combined teams by types of sports), except for the first coaches who at the time of receiving the financial incentive were not personal and (or) head coaches;

3) the termination of payment of monthly allowance to athletes and coaches;

4) the termination of a rental agreement with a champion or prize-winner of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games.

Footnote. Chapter 8 is supplemented with Article 44-2 in accordance with Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Chapter 9. SYSTEM OF STATE SOCIAL GUARANTEES IN THE FIELD OF PHYSICAL CULTURE AND SPORTS

Article 45. Social security of athletes, coaches and members of combined teams of the Republic of Kazakhstan by types of sports (national combined teams by types of sports)

Footnote. The heading of Article 45 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

1. Local executive bodies, sports federations, physical education and sports organizations pay a monthly salary to outstanding athletes - Olympic champions and prize-winners, world champions who have the titles "Honored master of sports of the USSR", "Honored master of sports of the Republic of Kazakhstan", "master of sports of the USSR of international class", "master of sports of international class of the Republic of Kazakhstan", who were or are part of the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports), their coaches, having the title of "Honored coach of the Republic of Kazakhstan" and "Honored coach of the USSR."

2. Local executive bodies, sports federations, physical education and sports organizations pay a monthly salary to the athletes who are members of the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports), their coaches, as well as athletes participating in the national teams of the Republic of Kazakhstan (national teams) in team sports, their coaches and heads of club teams.

3. The authorized body in the field of physical culture and sports shall make compensation payments to the members of the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) when they receive sports injuries and traumas at the international competitions in the manner, prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. When a higher sporting event result is awarded on the basis of the decision of the World Anti-Doping Agency, the International Olympic Committee, the International Paralympic Committee, the International Committee of Sports for the Deaf, the International Federation, it is necessary to revise the size of financial incentives paid to champions and prize-winners of international sports competitions, coaches and members of combined teams of the Republic of Kazakhstan by types of sports (national combined teams by types of sports).

5. Financial incentives to champions and prize-winners of international sports competitions, coaches and members of combined teams of the Republic of Kazakhstan by types of sports (national combined teams by types of sports) are paid at the exchange rate in effect on the day of the sports competition.

Footnote. Article 45 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 46. State social support for athletes and coaches

1. The state shall provide social support to athletes and coaches in the form of life-long monthly material support (hereinafter - material support), which is the monthly payments.

2. The following athletes and coaches who have a work experience of at least twenty years shall have the right to receive material support:

1) athletes who have won the titles of champions and prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games and (or) world champions in Olympic sports;

2) coaches who trained athletes who have won the titles of champions and prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games and (or) world champions in Olympic sports.

3. The persons who are simultaneously entitled to receive material support for several reasons, established by paragraph 2 of this article, shall receive the material support in the highest amount for only one of the reasons.

Article 47. Allocation of housing to champions and prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games and the procedure for its acquisition

1. Athletes of the Republic of Kazakhstan who are champions or prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games are provided with dwelling from the municipal housing stock for free.

After ten years, athletes of the Republic of Kazakhstan, who are champions or prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games, become owners of the dwelling from the municipal housing stock they occupy at no charge in accordance with the rules for the provision of dwelling to champions and prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games and its use.

2. Individuals who won more than one medal at the same Olympic, Paralympic and Deaflympic Games receive the dwelling from the local executive body only once.

2-1. When a prize is awarded on the basis of the decision of the World Anti-Doping Agency, the International Olympic Committee, the International Paralympic Committee, the International Committee of Sports for the Deaf, a participant in the Olympic, Paralympic, Deaflympic Games is provided with dwelling from the municipal housing stock in accordance with paragraphs 1 and 4 of this article.

2-2. When a higher prize is awarded on the basis of the decision of the World Anti-Doping Agency, the International Olympic Committee, the International Paralympic Committee, the International Committee of Sports for the Deaf, the prize-winners of the Olympic, Paralympic, Deaflympic Games are provided with dwelling from the municipal housing stock in accordance with paragraph 4 of this article and in the manner determined by the authorized body for physical culture and sports.

3. Champions and prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games are provided with dwelling by local executive bodies in the cities of the Republic, depending on the place of residence and place of employment of an athlete.

4. The following conditions are established for champions and prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games:

1) a three-room apartment for a champion who won a gold medal at the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games;

2) a two-room apartment for a prize-winner who won a silver medal at the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games;

3) a one-room apartment for a prize-winner who won a bronze medal at the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games.

5. In the event of the death (loss of life) of an athlete of the Republic of Kazakhstan, who is a champion or prize-winner of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games, who was provided with dwelling, the right to receive it in ownership free of charge shall pass to the heirs of the deceased (dead), regardless of the result of the doping test and the period specified in paragraph 1 of this article.

6. Champions and prize-winners of the Paralympic Games are provided with dwelling from the municipal housing stock, taking into account their desire, on the lower floors or in residential buildings with elevators, and champions and prize-winners of the Paralympic Games with lesions of the musculoskeletal system - on or lower the second floor.

Paralympic champions and prize-winners are given the right to choose a dwelling, taking into account the type of a building, the level of municipal improvement and other necessary living conditions.

7. The local executive body shall provide champions and prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games with a dwelling within six months of receipt of the official decision or protocol.

8. The provision of dwelling to champions or prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games is financed from local budgets within six months of receipt of the official decision or protocol.

9. These rules shall not apply to individuals who have won the titles of champions and prize-winners of the Olympic, Paralympic and Deaflympic Games prior to the enactment of this Law.

Footnote. Article 47 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 48. Preferential services in the field of physical culture

The list of categories of citizens using physical culture and health services free of charge or on preferential terms, with the exception of persons with disabilities, as well as the amount of benefits shall be established by the authorized body in the field of physical culture and sports, decisions of the local executive body of the district, city of regional significance and administrations of sports organizations.

Footnote. Article 48 - is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 10. FINANCIAL AND INFRASTRUCTURAL SUPPORT OF PHYSICAL
CULTURE AND SPORTS

Article 49. Sources of financing of physical culture and sports

The physical culture and sports shall be financed at the expense of budget funds and other sources not prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 50. Charity and entrepreneurial activity in the field of physical culture and sports

Footnote. The heading of Article 50 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

1. Benefactors of physical culture and sports organizations, teams or sporting events may be individuals and legal entities, except for organizations financed from budgetary funds. Relationships between benefactors and physical culture and sports organizations, teams, event organizers are established on a contractual basis. Sponsors financing sporting events get the right to have them conducted under their sign (emblem) or that of their products.

2. In accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, individuals and legal entities may engage in business activities to render services to physical education and sports organizations and individuals, produce physical culture and sports and related products, use physical culture and sports in promotional activities.

Footnote. Article 50 is as amended by Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 50-1. The single operator

1. The single operator is a non-profit organization in the form of a corporate fund, selected by the authorized body for physical culture and sports, carrying out activities on the allocation of off-budget funds aimed at the development of physical culture and sports.

2. The single operator allocates charitable aid:

1) in the form of social support for individuals involved in physical culture, athletes, collectives (sports teams);

2) in the form of sponsorship;

3) to physical culture and sports organizations, educational institutions carrying out activities in the field of physical culture and sports, scientific organizations carrying out research in the field of physical culture and sports, sports medicine organizations in order to maintain their statutory activities.

3. The main priorities for the provision of charitable assistance by the single operator are as follows:

1) support and motivation of physical culture and sports;

2) development of non-Olympic, Olympic, non-Paralympic, Paralympic, Deaflympic, special Olympic and national sports;

3) promotion of physical culture, all kinds of sports, taking into account social and educational functions, as well as the specifics of their structure, based on the principle of voluntary activity;

4) rendering assistance in the social sphere;

5) organizational and practical measures related to the activities of the single operator;

6) implementation of image-building projects in the field of physical culture and sports.

4. The criteria for selecting the single operator are as follows:

1) the applicant’s registration as a legal entity;

2) absence of tax arrears, arrears in mandatory pension contributions, social contributions and deductions and (or) compulsory social health insurance contributions;

3) presence of at least eight years of experience in the distribution of funds aimed at the development of physical culture and sports, including the distribution of funds allocated as part of the provision of sponsorship and (or) charitable assistance;

4) a legal entity shall not be subject to bankruptcy or liquidation procedures, financial and economic activities shall not be suspended in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan at the time of selecting the single operator;

5) the residency of the Republic of Kazakhstan.

5. The sources of formation of the assets of the single operator are as follows:

1) contributions from founders (participants, members);

2) voluntary material contributions and donations;

3) dividends (income, remuneration (interest) received on shares, bonds, other securities and deposits;

4) other receipts not prohibited by the law of the Republic of Kazakhstan.

6. The single operator distributes off-budget funds aimed at the development of physical culture and sports, based on the principles of:

1) compliance with the benefactor’s will regarding the distribution of charitable assistance among recipients;

2) effectiveness of measures to provide charitable assistance;

3) ensuring targeted spending of funds allocated as part of charitable assistance;

4) positive impact of charitable assistance.

7. On a quarterly, biannual and annual basis, recipients of charitable assistance submit to the single operator reports on the targeted use of off-budget funds, which are approved by the supreme governing body or collegial body of the single operator.

8. The single operator, within the time frame established by the benefactor, provides him/her/it with information on the use of charitable assistance on the basis of the recipients’ reports, which is approved by the benefactor.

Footnote. Chapter 10 is supplemented with Article 50-1 in accordance with Law № 280-VI of the Republic of Kazakhstan as of 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 51. Physical and recreational and sports facilities

1. The material base of physical culture and sports shall include all types of physical and recreational and sports facilities, which belong to the objects of social infrastructure.

2. Sports facilities may be in state and (or) private property.

3. The need for provision of territories with physical and recreational and sports facilities, as well as the placement of physical and recreational and sports facilities shall be determined in accordance with the state regulations in the field of architecture, city planning and construction.

4. It shall not be allowed to liquidate, change the target and functional purpose of physical and recreational, sports facilities owned by the state, without creating an equivalent physical and recreational, and sports facilities.

5. Persons that own sports facilities shall ensure the proper technical equipment of the venues of sports events in accordance with the requirements of technical regulations, standards, norms, rules and requirements, established by the state control and supervision bodies and sanitary regulations.

Article 52. Register of physical and recreational and sports facilities

1. The register of physical and recreational and sports facilities shall be an information system designed for recording and storing information about physical and recreational and sports facilities.

2. Physical and recreational and sports facilities shall be subject to inclusion in the register.

3. The register of physical and recreational and sports facilities shall contain the following mandatory information:

1) the full name of the physical and recreational or sports facility;

2) the address (location) of the physical and recreational or sports facility;

3) information about the owner, who has the physical and recreational or sports facility;

4) the date of commissioning, completion of reconstruction, overhaul;

5) the functional purpose of the physical and recreational or sports facility;

6) simultaneous capacity;

7) the area of the land plot where the physical and recreational or sports facility is located;

8) the presence or absence of areas for staff in the facilities;

9) the presence or absence of specially equipped premises for medical care and doping control;

10) the number of seats.

Chapter 11. INTERNATIONAL ACTIVITY IN THE FIELD OF PHYSICAL
CULTURE AND SPORTS

Article 53. International cooperation in the field of physical culture and sports

1. International cooperation in the field of physical culture and sports shall be carried out in accordance with international treaties and the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. On the territory of the Republic of Kazakhstan, international physical culture and sports organizations, as well as branches and representative offices of international physical culture and sports organizations may be established. National physical culture and sports organizations shall have the right, in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, to attract foreigners and stateless persons to their activities, as well as independently manage funds and other assets received from foreign states, international organizations, foreign organizations, foreigners and stateless persons.

Article 54. Organizers, doing the voluntary work in the field of physical culture and sports (sports volunteers)

1. Trainers, instructors by types of sports and production gymnastics, sports judges, organizers of physical and recreational and sports work with the population (sports volunteers) may engage in social activities in the field of physical culture and sports on a voluntary basis, undergo special training and certification in physical education and sports organizations.

2. Persons referred to in paragraph 1 of this article who have not undergone appropriate training and certification, shall not be allowed to organize and conduct sports activities, refereeing of sports competitions and other independent sports activities.

Article 55. The rights of foreigners and stateless persons staying on the territory of the Republic of Kazakhstan in the field of physical culture and sports

Foreigners and stateless persons staying in the territory of the Republic of Kazakhstan shall enjoy the rights to engage in physical culture and sports in the amount stipulated by this Law, except for the right to participate in the national teams of the Republic of Kazakhstan by sports (national teams by sports) in international sports competitions.

Chapter 12. FINAL PROVISIONS

Article 56. State control in the field of physical culture and sports

Footnote. Article 56 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 57. Liability for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of physical culture and sports

Violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of physical culture and sports shall entail liability, established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 58. Transitional provisions

1. Sports federations within six months from the day of enactment of this Law shall bring their activities in line with the requirements of this Law.

2. Trainers and sports judges referred to in Article 41 of this Law shall be subject to certification within two years from the date this Law enters into force.

Article 59. Procedure for enactment of this Law

1. This Law shall enter into force upon expiry of ten calendar days after its first official publication.

2. To recognize the Law of the Republic of Kazakhstan dated December 2, 1999 "On physical culture and sport" invalid (Bulletin of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, 1999, № 24, Art. 1065; 2003, № 15, Art. 129; 2004, № 23, Article 142; 2006, № 3, Article 22; № 13, Article 86; 2007, № 2, Article 18; № 10, Article 69; № 20, Art. 152; 2009, № 15-16, Article 77, № 18, Article 84, № 23, Article 111, 2010, № 5, Article 23, № 24, Article 149, 2011, № 1, Article 2, № 11, Article 102, № 12, Article 111, 2012, № 3, Article 25, № 8, Article 64, № 12, Article 84, № 15, Article 97; 2013, № 14, Article 72, 75; 2014, №1, Article 4).

President of the
Republic of Kazakhstan	N. NAZARBAYEV

Дене шынықтыру және спорт туралы