ИПС "Әділет"

ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ Генерального Прокурора Республики Казахстан от 11 октября 2023 года № 186 "Об утверждении Правил назначения и проведения проверки законности источников приобретения (происхождения) актива" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 33540) следующее изменение:

Правила назначения и проведения проверки законности источников приобретения (происхождения) актива, утвержденные указанным приказом, изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему приказу.

2. Комитету по возврату активов Генеральной прокуратуры Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Генеральной прокуратуры Республики Казахстан после его официального опубликования.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Генерального Прокурора Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Генеральный Прокурор
Республики Казахстан

Б. Асылов

	Приложение к приказу Генеральный Прокурор Республики Казахстан от 30 января 2025 года № 16
	Приложение к приказу Генеральный Прокурор Республики Казахстан от 11 октября 2023 года № 186

Правила назначения и проведения проверки законности источников приобретения (происхождения) актива

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила назначения и проведения проверки законности источников приобретения (происхождения) актива (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 4 статьи 20 Закона Республики Казахстан "О возврате государству незаконно приобретенных активов" (далее – Закон) и определяют порядок назначения и проведения проверки законности источников приобретения (происхождения) актива.

2. В Правилах используются следующие термины:

1) активы – имущественные блага и права (имущество), находящиеся в Республике Казахстан и за ее пределами, включая любые имущественные блага и права (имущество), извлеченные (извлекаемые) из такого имущества;

2) досье – совокупность документов, содержащих сведения по итогам проведенного мониторинга и анализа и иных мер по возврату активов;

3) проверка – проверка законности источников приобретения (происхождения) актива.

Иные термины используются в значении, установленном в Законе и других нормативных правовых актах Республики Казахстан.

3. Целью проверки является исследование законности источников приобретения (происхождения) актива, подтверждение либо опровержение факта незаконного приобретения актива.

Глава 2. Порядок назначения проверки законности источников приобретения (происхождения) актива

4. В качестве должностного лица, инициирующего проверку, может выступать руководитель самостоятельного структурного подразделения уполномоченного органа по возврату активов, его заместитель либо лица, исполняющие их обязанности.

5. Проверка осуществляется по решению (постановлению) руководителя уполномоченного органа по возврату активов либо лица, исполняющего его обязанности, принимаемому на основании рапорта должностного лица уполномоченного органа по возврату активов, инициирующего проверку, либо по поручению Генерального Прокурора Республики Казахстан или заместителя Генерального Прокурора Республики Казахстан, курирующего работу уполномоченного органа по возврату активов.

6. В рапорте о назначении проверки указывается:

1) дата, фамилия, имя, отчество (при его наличии) и должность лица, подающего рапорт;

2) краткое изложение имеющихся материалов на субъекта и (или) его аффилированных лиц, сформированных по состоянию на дату подачи рапорта;

3) активы субъекта и (или) его аффилированного лица, в отношении законности приобретения которых планируется проведение проверки;

4) период проверки, который может включать временной период, начиная с первичного происхождения средств, на которые приобретались активы, являющиеся предметом проверки;

5) срок проведения проверки.

7. В качестве проверяющих, в том числе по проверке, назначенной с 11 октября 2023 года, выступают должностные лица уполномоченного органа по возврату активов, а также сотрудники органов прокуратуры Республики Казахстан в порядке, определенном пунктом 16 настоящих Правил.

8. О проведении проверки законности источников приобретения (происхождения) актива выносится постановление, которое регистрируется в ведомстве органов прокуратуры в области государственной правовой статистики и специальных учетов и (или) его территориальных органах.

9. В постановлении о проведении проверки указывается:

1) номер и дата постановления, фамилия, имя, отчество (при его наличии) руководителя уполномоченного органа по возврату активов либо лица, исполняющего его обязанности, подписывающего постановление, основания проверки;

2) данные об активе, в отношении которого назначена проверка, его местонахождение, наименование субъекта и (или) его аффилированных лиц, в собственности, пользовании, владении и (или) под контролем которых находится (находился) актив, сведения о руководителе юридического лица, бизнес-идентификационный номер (индивидуальный идентификационный номер);

3) предмет проверки с указанием проверяемого периода;

4) фамилия, имя отчество, должность лица (лиц), которому (которым) поручена проверка, и сведения о сотрудниках, специалистах (работниках), привлекаемых к ней;

5) срок проведения проверки;

6) права и обязанности субъекта и (или) его аффилированных лиц, в собственности, пользовании, владении и (или) под контролем которых находится (находился) актив, в отношении законности источников приобретения которого назначена проверка;

7) подпись лица, уполномоченного подписывать постановление.

10. Постановление о назначении проверки вручается субъекту и (или) его аффилированному лицу, в собственности, пользовании, владении и (или) под контролем которых находится (находился) актив, либо руководителю юридического лица посредством информационной системы по делопроизводству уполномоченного органа по возврату активов.

Глава 3. Порядок проведения проверки законности источников приобретения (происхождения) актива

11. Проверка проводится в отношении находящегося в Республике Казахстан и за ее пределами актива субъекта и (или) его аффилированных лиц, подпадающего под сферу действия Закона.

Применительно к лицу, включенному в реестр, проверка проводится вне зависимости от того, реализовало ли такое лицо свое право по представлению декларации о раскрытии активов.

12. Проверка проводится только теми лицами, которые указаны в постановлении о проведении проверки.

Состав лиц, проводящих проверку, предмет и период проверки могут изменяться (дополняться) по решению руководителя уполномоченного органа по возврату активов, назначившего проверку, либо лица, исполняющего его обязанности.

13. Решение об изменении (дополнении) предмета либо периода проверки выносится:

в случае невозможности оценки законности источников приобретения (происхождения) актива без изменения (дополнения) перечня проверяемых вопросов либо проверяемого периода;

в случае выявления фактов нарушений законности, не отнесенных к предмету либо периоду проверки;

в связи с ошибками при формировании либо регистрации постановления о проведении проверки.

14. Проверка проводится в течение не более шестидесяти рабочих дней.

При необходимости истребования дополнительных материалов срок проведения проверки может быть продлен не более чем на шестьдесят рабочих дней.

Проверка, в том числе назначенная с 11 октября 2023 года, может быть приостановлена в случаях назначения экспертизы, иной проверки, связанной с данным активом, а также при необходимости получения сведений и документов от иностранных государств и в иных случаях, препятствующих проведению проверки, в том числе при назначении аудита, оценки актива, проверки уполномоченным государственным органом по требованию прокурора, при истребовании дополнительных материалов в других государственных органах и организациях независимо от форм собственности, у физических лиц, при проведении согласительных и иных процедур в рамках добровольного возврата активов.

Исчисление срока проведения приостановленной проверки продолжается со дня ее возобновления.

Проверка может быть завершена в случае заключения соглашения (соглашений) в соответствии со статьей 25 Закона, в том числе на основании таких соглашений, заключенных с 11 октября 2023 года.

15. В случае необходимости для дачи заключений в рамках проверки привлекаются:

сотрудники государственных и правоохранительных органов (за исключением органов прокуратуры);

специалисты (работники) организаций независимо от форм собственности.

Сотрудники государственных и правоохранительных органов привлекаются по требованию уполномоченного органа по возврату активов, адресованному в соответствующие органы, учреждения либо организации.

Привлечение специалистов (работников) частных организаций осуществляется в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан либо законодательством Республики Казахстан о возврате государству незаконно приобретенных активов.

При наличии угрозы жизни и здоровью должностного лица уполномоченного органа по возврату активов, а также угрозы воспрепятствования его законной деятельности, к проверке, для обеспечения безопасности лиц, осуществляющих проверку, могут быть привлечены сотрудники правоохранительных органов.

16. Уполномоченный орган по возврату активов по согласованию с Генеральным Прокурором Республики Казахстан либо его заместителями может привлекать к проведению проверки, в том числе назначенной с 11 октября 2023 года, сотрудников ведомства органов прокуратуры, органов военной и транспортной прокуратур, прокуратур областей и приравненных к ним прокуратур (городов республиканского значения и столицы), районных и приравненных к ним (городские, межрайонные, а также специализированные) прокуратур.

17. В ходе проверки при отсутствии иных возможностей для выявления скрытых нарушений законодательства Республики Казахстан, имеющих значение для реализации проверки, решается вопрос о необходимости осуществления оперативно-розыскных мероприятий (далее – ОРМ).

Постановление о проведении ОРМ выносится в соответствии с подпунктом 20) пункта 1 статьи 10 Конституционного закона Республики Казахстан "О прокуратуре" (далее – Конституционный закон) и подпунктом в-1) пункта 1 статьи 10 Закона Республики Казахстана "Об оперативно-розыскной деятельности".

Проект постановления о проведении ОРМ согласовывается с руководителем подразделения по надзору за законностью оперативно-розыскной, контрразведывательной деятельности и негласных следственных действий Генеральной прокуратуры Республики Казахстан (далее – Генеральная прокуратура).

Постановление о проведении оперативно-розыскных мероприятий подписывается Генеральным Прокурором Республики Казахстан либо заместителем Генерального Прокурора Республики Казахстан, курирующим работу уполномоченного органа по возврату активов.

Постановление о проведении ОРМ направляется для исполнения в уполномоченный орган согласно установленной Уголовно-процессуальным кодексом (далее – УПК) подследственности (подведомственности). В исключительных случаях, для предотвращения фактов утечки оперативной информации, исключения конфликта интересов, допускается поручать проведение ОРМ другим правоохранительным или специальным государственным органам вне зависимости от установленной законом компетенции.

Над проведением ОРМ осуществляется постоянный контроль подразделением по надзору за законностью оперативно-розыскной, контрразведывательной деятельности и негласных следственных действий Генеральной прокуратуры с заслушиванием результатов проведенной работы.

18. Экспертиза в рамках проводимой проверки назначается в случаях, требующих специальных научных знаний и когда без ее назначения не представляется возможным реализовать проверку.

Постановление о назначении экспертизы выносится руководителем уполномоченного органа по возврату активов, его заместителями или лицами, исполняющими их обязанности.

В постановлении о назначении экспертизы указываются:

1) наименование органа, назначившего экспертизу;

2) время, место назначения экспертизы;

3) вид экспертизы;

4) основания для назначения экспертизы;

5) объекты, направляемые на экспертизу, и информация об их происхождении, а также разрешение на возможное полное или частичное уничтожение указанных объектов, изменение их внешнего вида или основных свойств в ходе исследования;

6) наименование органа судебной экспертизы и (или) фамилия, имя, отчество (при его наличии) лица, которому поручено производство судебной экспертизы;

7) вопросы, подлежащие разрешению экспертом.

При наличии в заключении сотрудника и (или) специалиста (работника) выводов о составе уголовного, административного правонарушения либо обстоятельства, являющегося основанием для подачи заявления в суд, экспертиза по материалам прокурорских проверок производится в рамках УПК, Кодекса Республики Казахстан об административных правонарушениях (далее – КоАП), Гражданского процессуального кодекса (далее – ГПК), Административного процедурно-процессуального кодекса (далее – АППК).

19. В ходе проверки уполномоченный орган по возврату активов запрашивает и получает у государственных, местных представительных и исполнительных органов, органов местного самоуправления и иных организаций независимо от форм собственности, субъектов квазигосударственного сектора, должностных и физических лиц дела, информацию и материалы в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

20. Уполномоченный орган по возврату активов может запрашивать информацию у компетентных органов и организаций иностранных государств или международных организаций, субъектов и (или) их аффилированных лиц.

21. При осуществлении проверки законности источников приобретения (происхождения) актива уполномоченный орган по возврату активов:

1) не требует предоставления документов, информации, если они не относятся к предмету проверки законности источников приобретения (происхождения) актива;

2) не превышает установленные сроки проведения проверки законности источников приобретения (происхождения) актива;

3) не препятствует нормальному функционированию проверяемого актива, за исключением случаев, создающих угрозу законности и общественному порядку, социально-экономической стабильности в регионе, конституционному строю и национальной безопасности Республики Казахстан, а также угрожающих возникновением необратимых последствий для жизни и здоровья людей.

22. Требования уполномоченного органа по возврату активов о выделении сотрудников и (или) специалистов (работников), истребовании сведений и дел подписываются руководителем уполномоченного органа по возврату активов, его заместителями, руководителями структурных подразделений уполномоченного органа по возврату активов, лицами, исполняющими их обязанности, либо лицами, указанными в постановлении о назначении проверки, либо их непосредственными руководителями.

23. Требования прокурора о предоставлении судами уголовных, гражданских, административных дел и дел об административных правонарушениях направляются в соответствии с УПК, ГПК, АППК, КоАП.

24. Требования о проведении проверки, направляемые в уполномоченные органы, подписываются руководителем уполномоченного органа по возврату активов, его заместителем либо лицами, исполняющими их обязанности.

25. При проведении проверки уполномоченный орган по возврату активов применяет имеющиеся в наличии технические средства для сбора фактической информации об активе, законность источников приобретения (происхождения) которого является предметом проверки, субъектах, являющихся собственником, доверительным управляющим, пользователем такого актива, в том числе бывшими, а также документах, материалах, помещениях, процессе деятельности соответствующих активов (субъектов) и подтверждения фактов нарушения законности.

26. Сбор фактической информации осуществляется путем фото-видеосъемки, снятия замеров, копий, отбора проб, контрольного закупа и иной фиксации, имеющей значение для объективной оценки в ходе проверки, с обязательным уведомлением соответствующего субъекта.

Не допускается использование специальных технических средств, применение которых требует специального разрешения в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об оперативно-розыскной деятельности".

27. Вызов лиц и получение объяснений от должностных, физических лиц и представителей юридических лиц по вопросам проводимой проверки осуществляется должностным лицом, указанным в постановлении о назначении проверки, либо его руководителем.

28. По окончании проверки составляется справка о результатах проверки (далее – справка), которая содержит:

1) дату и место составления справки, основания проверки;

2) наименование проверяемого актива и (или) данные субъекта и (или) аффилированных лиц, в собственности, пользовании, владении и (или) под контролем которых находится (находился) актив, предмет (тематика) проверки;

3) общие сведения по тематике проверки;

4) выводы и предложения по результатам проверки;

5) подпись должностного лица (лиц), проводившего (проводивших) проверку.

Справка приобщается к материалам досье субъекта (при наличии).

29. По результатам проверки, в том числе назначенной с 11 октября 2023 года, принимаются следующие решения:

1) о внесении на рассмотрение комиссии по вопросам возврата государству незаконно приобретенных активов вопроса о подаче в суды исков о признании активов активами необъяснимого происхождения;

2) о реализации уполномоченным органом по возврату активов иных мер по принудительному возврату активов, предусмотренных законами Республики Казахстан, включая обеспечительные и (или) предварительные обеспечительные меры;

3) о передаче материалов в правоохранительные либо специальные государственные органы для проведения досудебных расследований;

4) об инициировании проверок, аудитов, ревизий, проводимых другими государственными органами;

5) об инициировании подачи исков, связанных с возвратом активов, а также осуществления иных мероприятий, предусмотренных действующим законодательством;

6) о внесении актов надзора и реагирования, предусмотренных Главой 5 Конституционного закона;

7) об инициировании иных мероприятий, не противоречащих требованиям законодательства Республики Казахстан.

В случаях, не терпящих отлагательств, решения, предусмотренные в настоящем пункте, могут быть приняты уполномоченным органом по возврату активов до завершения проверки и подведения ее итогов.

30. Справка вручается либо направляется субъекту и (или) его аффилированным лицам, в собственности, пользовании, владении и (или) под контролем которых находится (находился) актив, либо их уполномоченным представителям, либо руководителю юридического лица, в отношении законности источников приобретения (происхождения) которого проведена проверка, в течение пяти рабочих дней после окончания проверки.

Надлежащим вручением являются следующие способы, обеспечивающие фиксирование доставки:

1) нарочно;

2) по почте заказным письмом;

3) на адрес электронной почты;

4) в личный кабинет в системе электронного правительства.

В случае возврата справки в связи с отказом в его принятии лицо считается уведомленным надлежащим образом.

Возражения к справке (при их наличии) предоставляются письменно в течение трех рабочих дней со дня вручения справки и приобщаются к материалам проверки.

"Активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеруді тағайындау және жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының 2023 жылғы 11 қазандағы № 186 бұйрығына өзгеріс енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының 2025 жылғы 30 қаңтардағы № 16 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылғы 3 ақпанда № 35691 болып тіркелді

БҰЙЫРАМЫН:

1. "Активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеруді тағайындау және жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының 2023 жылғы 11 қазандағы № 186 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33540 болып тіркелген) мынадай өзгеріс енгізілсін:

Аталған бұйрықпен бекітілген Активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеруді тағайындау және жүргізу қағидалары осы бұйрықтың қосымшасына сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

2. Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Активтерді қайтару жөніндегі комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күннен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Бас Прокуроры

Б. Асылов

	Қазақстан Республикасы Бас Прокуроры 2025 жылғы 30 қаңтардағы № 16 Бұйрыққа қосымша
	Қазақстан Республикасы Бас Прокуроры 2023 жылғы 11 қазандағы № 186 Бұйрыққа қосымша

Активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеруді тағайындау және жүргізу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеруді тағайындау және жүргізу қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 20-бабының 4-тармағына сәйкес әзірленді және активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеруді тағайындау және жүргізу тәртібін анықтайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай терминдер пайдаланылады:

1) активтер – Қазақстан Республикасындағы және оның шегінен тысқары жердегі мүліктік игіліктер мен құқықтар (мүлік), оған қоса осындай мүліктен алынған (алынатын) кез келген мүліктік игіліктер мен құқықтар (мүлік);

2) дерекнама – активтерді қайтару бойынша жүргізілген мониторинг пен талдау және өзге де шаралардың қорытындылары бойынша мәліметтерді қамтитын құжаттар жиынтығы;

3) тексеру – активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеру.

Өзге терминдер Заңда және Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген мағынада пайдаланылады.

3. Тексерудің мақсаты активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын зерттеу, активті заңсыз иемдену фактісін растау немесе теріске шығару болып табылады.

2-тарау. Активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеруді тағайындау тәртібі

4. Тексеруге бастамашы лауазымды адам ретінде активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның дербес құрылымдық бөлімшесінің басшысы, оның орынбасары не олардың міндетін атқарушы адамдар бола алады.

5. Тексеру активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті орган басшысының не оның міндетін атқарушы адамның тексеруге бастамашы болған активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның лауазымды адамы баянатының негізінде қабылданатын шешімі (қаулысы) бойынша не Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры немесе активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның жұмысына жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры орынбасарының тапсырмасы бойынша жүзеге асырылады.

6. Тексеруді тағайындау туралы баянатта:

1) күні, баянат беруші адамның тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде) және лауазымы;

2) баянат беру күніндегі жай-күй бойынша қалыптастырылған субъектіге және (немесе) оның үлестес тұлғаларына қатысты материалдардың қысқаша мазмұны;

3) иемдену заңдылығына қатысты тексеру жүргізу жоспарланып отырған субъектінің және (немесе) оның үлестес тұлғасының активі;

4) тексеру нысанасы болып табылатын активтердің пайда болуының көздеріне алғашқы қаражаттың пайда болу кезеңін қамтуы мүмкін тексеру кезеңі;

5) тексеру жүргізу мерзімі көрсетіледі.

7. Тексерушілер, оның ішінде 2023 жылғы 11 қазаннан бастап тағайындалған тексеру бойынша тексерушілер ретінде активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның лауазымды адамдары, сондай-ақ осы Қағидалардың 16-тармағында айқындалған тәртіппен Қазақстан Республикасының прокуратура органдарының қызметкерлері танылады.

8. Активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеру жүргізу туралы қаулы шығарылады, ол прокуратура органдарының мемлекеттік құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы ведомствосының және (немесе) оның аумақтық органдарында тіркеледі.

9. Тексеру жүргізу туралы қаулыда:

1) қаулының нөмірі және күні, қаулыға қол қоятын активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті орган басшысының не оның міндетін атқарушы адамның тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде), тексеру негіздері;

2) өзіне қатысты тексеру тағайындалған актив туралы деректер, оның орналасқан жері, өзінің меншігінде, пайдалануында, иеленуінде және (немесе) бақылауында активі бар (болған) субъектінің және (немесе) оның үлестес тұлғаларының атауы, заңды тұлғаның басшысы туралы мәліметтер, бизнес-сәйкестендіру нөмірі (жеке сәйкестендіру нөмірі);

3) тексерілетін кезең көрсетіле отырып, тексерудің нысанасы;

4) тексеру тапсырылған адамның (адамдардың) тегі, аты, әкесінің аты, лауазымы және оған тартылатын қызметкерлер, мамандар (жұмыскерлер) туралы мәліметтер;

5) тексеру жүргізу мерзімі;

6) өзінің меншігінде, пайдалануында, иелігінде және (немесе) бақылауында актив болатын (болған) субъектінің және (немесе) оның үлестес тұлғаларының құқықтары мен міндеттері;

7) қаулыға қол қоюға уәкілетті тұлғаның қолы көрсетіледі.

10. Тексеруді тағайындау туралы қаулы өзінің меншігінде, пайдалануында, иелігінде және (немесе) бақылауында актив болатын (болған) субъектіге және (немесе) оның үлестес тұлғасына не заңды тұлғаның басшысына активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның іс жүргізу жөніндегі ақпараттық жүйесі арқылы жіберіледі.

3-тарау. Активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеруді жүргізу тәртібі

11. Тексеру Заңның қолданылу саласына кіретін субъекті және (немесе) оның үлестес тұлғаларының Қазақстан Республикасының аумағындағы және одан тыс активіне қатысты жүргізіледі.

Тізілімге енгізілген тұлғаға қатысты тексеру мұндай тұлғаның активтерді ашып көрсету туралы декларацияны ұсыну құқығын жүзеге асырғаны не асырмағанына қарамастан жүргізіледі.

12. Тексеруді тексеру жүргізу туралы қаулыда көрсетілген тұлғалар ғана жүргізеді.

Тексеруді жүргізетін тұлғалардың құрамы, тексеру нысанасы мен кезеңі тексеруді тағайындаған активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті орган басшысының не оның міндетін атқарушы адамның шешімі бойынша өзгертілуі (толықтырылуы) мүмкін.

13. Тексеру нысанасын не кезеңін өзгерту (толықтыру) туралы шешім:

тексерілетін мәселелердің тізбесін не тексерілетін кезеңін өзгертпей (толықтырусыз) активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын бағалау мүмкін болмаған жағдайда;

тексеру нысанасына не кезеңіне жатқызылмаған заңдылықты бұзушылықтың фактілері анықталған жағдайда;

тексеру жүргізу туралы қаулыны қалыптастыру немесе тіркеу кезіндегі қателіктерге байланысты шығарылады.

14. Тексеру алпыс жұмыс күнінен аспайтын мерзімде жүргізіледі.

Қосымша материалдарды талап ету қажет болған кезде, тексеру жүргізу мерзімі алпыс жұмыс күнінен аспайтын мерзімге ұзартылуы мүмкін.

Тексеру, оның ішінде 2023 жылғы 11 қазаннан бастап тағайындалған тексеру сараптама, осы активке байланысты өзге де тексеру тағайындалған жағдайларда, сондай-ақ шет мемлекеттерден мәліметтер мен құжаттарды алу қажет болған кезде және тексеру жүргізуге кедергі келтіретін өзге де жағдайларда, оның ішінде аудит, активті бағалау, прокурордың талап етуі бойынша уәкілетті мемлекеттік орган тексеру тағайындаған кезінде, басқа мемлекеттік органдар мен меншік нысанына қарамастан өзге де ұйымдардан, жеке тұлғалардан қосымша материалдарды талап ету кезінде, активтерді ерікті түрде қайтару шеңберінде келісу және өзге де рәсімдерді жүргізу кезінде тоқтатыла тұруы мүмкін.

Тоқтатыла тұрған тексеруді жүргізу мерзімін есептеу ол қайта басталған күннен бастап жалғасады.

Тексеру Заңның 25-бабына сәйкес келісім (келісімдер) жасалған жағдайда, оның ішінде 2023 жылғы 11 қазаннан бастап жасалған осындай келісімдердің негізінде аяқталуы мүмкін.

15. Қажет болған жағдайда тексеру шеңберінде қорытынды беру үшін:

мемлекеттік және құқық қорғау органдарының қызметкерлері (прокуратура органдарын қоспағанда);

меншік нысанына қарамастан ұйымдардың мамандары (жұмыскерлері) тартылады.

Мемлекеттік және құқық қорғау органдарының қызметкерлері активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның тиісті органдарға, мекемелерге не ұйымдарға жіберген талабы бойынша тартылады.

Жеке ұйымдардың мамандарын (жұмыскерлерін) тарту Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне не Қазақстан Республикасының заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

Активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның лауазымды адамының өмірі мен денсаулығына қатер төнген кезде, сондай-ақ оның заңды қызметіне кедергі келтіру қатері болған кезде тексеруді жүзеге асыратын тұлғалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін тексеруге құқық қорғау органдарының қызметкерлері тартылуы мүмкін.

16. Активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті орган Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының не оның орынбасарларының келісуі бойынша тексеруді, оның ішінде 2023 жылғы 11 қазаннан бастап тағайындалған тексеруді жүргізуге прокуратура органдары ведомствосының, әскери және көлік прокуратурасы органдарының, облыстардың прокуратуралары мен оларға теңестірілген (республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) прокуратуралардың, аудандық және оларға теңестірілген (қалалық, ауданаралық, сондай-ақ мамандандырылған) прокуратуралардың қызметкерлерін тарта алады.

17. Тексеру барысында тексеруді жүзеге асыру үшін маңызы бар Қазақстан Республикасы заңнамасының жасырын бұзушылықтарын анықтау үшін өзге мүмкіндіктер болмаған кезде жедел-іздестіру іс-шараларын (бұдан әрі – ЖІІ) жүзеге асыру қажеттілігі туралы мәселе шешіледі.

ЖІІ-ні жүргізу туралы қаулы Қазақстан Республикасының "Прокуратура туралы" Конституциялық заңының (бұдан әрі – Конституциялық заң) 10-бабы 1-тармағының 20) тармақшасына және "Жедел-іздестіру қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабы 1-тармағының в-1) тармақшасына сәйкес жүзеге асырылады.

ЖІІ-ні жүргізу туралы қаулының жобасы Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының (бұдан әрі – Бас прокуратура) жедел-іздестіру, қарсы барлау қызметі мен жасырын тергеу әрекеттерінің заңдылығын қадағалау бөлімшесінің басшысымен келісіледі.

Жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізу туралы қаулыға Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры немесе активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның жұмысына жетекшілік ететін Бас Прокурор орынбасары қол қояды.

ЖІІ-ні жүргізу туралы қаулы Қылмыстық-процестік кодексте (бұдан әрі – ҚПК) айқындалған тергеулік (ведомстволық) реті бойынша уәкілетті органға орындау үшін жіберіледі. Ерекше жағдайларда, жедел ақпараттың тарап кету фактілерін болдырмау, мүдделер қақтығысын жою үшін ЖІІ жүргізуді заңда айқындалған өкілеттіктерге қарамастан өзге құқық қорғау органдарына немесе арнаулы мемлекеттік органдарға тапсыруға рұқсат етіледі.

ЖІІ-ні жүргізуге Бас прокуратураның жедел-іздестіру, қарсы барлау және жасырын тергеу әрекеттерінің заңдылығын қадағалау бөлімшесі атқарылған жұмыс нәтижелерін тыңдау арқылы тұрақты бақылауды жүзеге асырады.

18. Жүргізілетін тексеру шеңберінде сараптама арнайы ғылыми білімді талап ететін және оны тағайындаусыз тексеруді іске асыру мүмкін болмайтын жағдайларда тағайындалады.

Сараптама тағайындау туралы қаулыны активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның басшысы, оның орынбасарлары немесе олардың міндеттерін атқаратын адамдар шығарады.

Сараптама тағайындау туралы қаулыда:

1) сараптама тағайындаған органның атауы;

2) сараптама тағайындалған уақыт, орны;

3) сараптама түрі;

4) сараптама тағайындау үшін негіздер;

5) сараптамаға жіберілетін объектілер және олардың пайда болу көзі туралы ақпарат, сондай-ақ зерттеу барысында көрсетілген объектілерді толық немесе ішінара жоюға, олардың сыртқы түрін немесе негізгі қасиеттерін өзгертуге рұқсат;

6) сот сараптамасы органының атауы және (немесе) сот сараптамасын жүргізу тапсырылған тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде);

7) сарапшының шешуіне жататын мәселелер көрсетіледі.

Қызметкердің және (немесе) маманның (жұмыскердің) қорытындысында қылмыстық, әкімшілік құқық бұзушылықтың құрамы не сотқа арыз беру үшін негіз болып табылатын мән-жайлар туралы тұжырымдар болған кезде прокурорлық тексерулер материалдары бойынша сараптама ҚПК, Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің (бұдан әрі – ӘҚБтК), Азаматтық-процестік кодексінің (бұдан әрі – АПК), Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексінің (бұдан әрі – ӘРПК) шеңберінде жүргізіледі.

19. Тексеру барысында активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті орган мемлекеттік, жергілікті өкілді және атқарушы органдардан, жергілікті өзін-өзі басқару органдарынан және меншік нысанына қарамастан өзге де ұйымдардан, квазимемлекеттік сектор субъектілерінен, лауазымды адамдардан және жеке тұлғалардан Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен істерді, ақпаратты және материалдарды сұратады және алады.

20. Активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті орган шет мемлекеттердің құзыретті органдары мен ұйымдарынан немесе халықаралық ұйымдардан, субъектілерден және (немесе) олардың үлестес тұлғаларынан ақпарат сұрата алады.

21. Активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеруді жүзеге асыру кезінде активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті орган:

1) егер олар активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығын тексеру нысанасына жатпаса, құжаттарды, ақпаратты ұсынуды талап етпейді;

2) активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығына тексеру жүргізудің белгіленген мерзімін асырмайды;

3) заңдылық пен қоғамдық тәртіпке, өңірдегі әлеуметтік-экономикалық тұрақтылыққа, Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысы мен ұлттық қауіпсіздігіне қатер төндіретін, сондай-ақ адамдардың өмірі мен денсаулығы үшін қайтымсыз салдарлардың туындауына қауіп төндіретін жағдайларды қоспағанда, тексерілетін активтің қалыпты жұмыс істеуіне кедергі келтірмейді.

22. Активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның қызметкерлерді және (немесе) мамандарды (жұмыскерлерді) бөлу, мәліметтер мен істерді талап ету туралы талаптарына активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның басшысы, оның орынбасарлары, активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның құрылымдық бөлімшелерінің басшылары, олардың міндеттерін атқаратын адамдар не тексеруді тағайындау туралы қаулыда көрсетілген тұлғалар не олардың тікелей басшылары қол қояды.

23. Соттардың қылмыстық, азаматтық, әкімшілік істерді және әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді беруі туралы прокурордың талаптары ҚПК-ге, АПК-ге, ӘРПК-ге, ӘҚБтК-ге сәйкес жіберіледі.

24. Уәкілетті органдарға жіберілетін тексеру жүргізу туралы талаптарға активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның басшысы, оның орынбасарлары не олардың міндеттерін атқаратын адамдар қол қояды.

25. Тексеру жүргізу кезінде активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті орган иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығы тексеру нысанасы болып табылатын актив туралы, активтің меншік иесі, оның ішінде бұрынғы иесі, сенімгерлік басқарушысы, пайдаланушысы болып табылатын субъектілер, сондай-ақ құжаттар, материалдар, үй-жайлар, тиісті активтердің (субъектілердің) қызмет процесіне қатысты нақты ақпаратты жинау және заңдылықты бұзушылық фактілерін растау үшін қолда бар техникалық құралдарды қолданады.

26. Нақты ақпаратты жинау тиісті субъектіні міндетті түрде хабардар ете отырып, тексеру барысында объективті бағалау үшін маңызы бар фото-бейнетүсірілім, өлшемдерді, көшірмелерді алу, сынамаларды алу, бақылау сатып алу және өзге де тіркеу жолымен жүзеге асырылады.

"Жедел-іздестіру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес арнайы рұқсатты талап ететін арнайы техникалық құралдарды пайдалануға жол берілмейді.

27. Жүргізілетін тексеру мәселелері бойынша тұлғаларды шақыруды және лауазымды адамдардан, жеке тұлғалардан және заңды тұлғалардың өкілдерінен түсініктемелер алуды тексеру тағайындау туралы қаулыда көрсетілген лауазымды адам не оның басшысы жүзеге асырады.

28. Тексеру аяқталғаннан кейін тексеру нәтижелері туралы анықтама (бұдан әрі – анықтама) жасалады, онда:

1) анықтама жасалған күні мен орны, тексеру негіздері;

2) тексерілетін активтің атауы және (немесе) өзінің меншігінде, пайдалануында, иелігінде және (немесе) бақылауында актив, тексеру нысанасы (тақырыбы) болатын (болған) субъектінің және (немесе) оның үлестес тұлғаларының деректері;

3) тексеру тақырыбы бойынша жалпы мәліметтер;

4) тексеру нәтижелері бойынша қорытындылар мен ұсыныстар;

5) тексеру жүргізген лауазымды адамның (адамдардың) қолы көрсетіледі.

Анықтама субъектінің дерекнама материалдарына тіркеледі (бар болса).

29. Тексеру, оның ішінде 2023 жылғы 11 қазаннан бастап тағайындалған тексеру нәтижелері бойынша мынадай:

1) активтерді пайда болуы түсініксіз активтер ретінде тану туралы соттарға талап қою туралы мәселені заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару мәселелері жөніндегі комиссияның қарауына енгізу туралы;

2) қамтамасыз ету және (немесе) алдын ала қамтамасыз ету шараларын қоса алғанда, активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген активтерді мәжбүрлеп қайтару жөніндегі өзге де шараларды іске асыруы туралы;

3) сотқа дейінгі тергеп-тексерулер жүргізу үшін материалдарды құқық қорғау не арнаулы мемлекеттік органдарға беру туралы;

4) басқа мемлекеттік органдар жүргізетін тексерулерге, аудиттерге, ревизияларға бастамашылық жасау туралы;

5) активтерді қайтаруға байланысты талап қоюлар беруге бастама жасау, сондай-ақ қолданыстағы заңнамамен көзделген өзге де іс-шараларды жүзеге асыру туралы;

6) Конституциялық заңның 5-тарауында көзделген прокурорлық қадағалау және ден қою актілерін енгізу туралы;

7) Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына қайшы келмейтін өзге де іс-шараларға бастамашылық жасау туралы шешімдер қабылданады.

Кейінге қалдыруға болмайтын жағдайларда активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті орган осы тармақта көзделген шешімдерді тексеру аяқталғанға және оның қорытындылары шығарылғанға дейін қабылдауы мүмкін.

30. Анықтама өзінің меншігінде, пайдалануында, иелігінде және (немесе) бақылауында актив болатын (болған) субъектіге және (немесе) оның үлестес тұлғаларына не олардың уәкілетті өкілдеріне немесе иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығына қатысты тексеру жүргізілген заңды тұлғаның басшысына тексеру аяқталғаннан кейін бес жұмыс күні ішінде табысталады не жіберіледі.

Тиісті табыстау болып жеткізуді тіркеуді қамтамасыз ететін мынадай:

1) қолма-қол;

2) тапсырыс хатпен пошта арқылы;

3) электронды пошта мекенжайына;

4) электрондық үкімет жүйесіндегі жеке кабинет арқылы беру тәсілдері болып табылады.

Анықтама оны қабылдаудан бас тартуға байланысты қайтарылған жағдайда тұлға тиісті түрде хабардар етілген болып саналады.

Анықтамаға қарсылықтар (болған жағдайда) анықтама берілген күннен бастап үш жұмыс күні ішінде жазбаша ұсынылады және тексеру материалдарына тіркеледі.