О безопасности дорожного движения

Закон Республики Казахстан от 15 июля 1996 года N 29

Сноска. Утратил силу Законом РК от 17.04.2014 № 194-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Вниманию пользователей!
Для удобства пользования РЦПИ создано ОГЛАВЛЕНИЕ

Сноска. В тексте после слова "Глава" цифры "I - IV" заменены соответственно цифрами "1 - 4" - Законом РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 01.01.2005).

Настоящий Закон устанавливает основные принципы организации государственной системы управления, регулирует общественные отношения в сфере обеспечения безопасности дорожного движения.

Глава 1
Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем
Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

1) автомагистраль - дорога, имеющая для каждого направления движения проезжие части, отделенные друг от друга разделительной полосой, а при ее отсутствии - дорожным ограждением, без пересечений в одном уровне с другими дорогами, железнодорожными или трамвайными путями, пешеходными или велосипедными дорожками;
2) дорога - автомобильная дорога общего пользования, хозяйственная автомобильная дорога, улица населенного пункта, подлежащие государственному учету и представляющие комплекс инженерных сооружений, предназначенных для движения транспортных средств. Дорога включает в себя одну или несколько проезжих частей, а также трамвайные пути, тротуары, обочины и разделительные полосы при их наличии;
3) дорожное движение - совокупность общественных отношений, возникающих при перемещении людей и грузов по дорогам с использованием транспортных средств либо без них (пешеходы), а также в процессе регулирования условий этого перемещения;
4) безопасность дорожного движения - состояние дорожного движения, отражающее степень защищенности его участников и государства от дорожно-транспортных происшествий и их последствий;
5) обеспечение безопасности дорожного движения - деятельность, направленная на предотвращение возникновения дорожно-транспортных происшествий, снижение тяжести их последствий;
6) участник дорожного движения - лицо, принимающее непосредственное участие в процессе движения в качестве водителя, пешехода, пассажира транспортного средства, погонщика животных;
7) технические средства регулирования дорожного движения - дорожные знаки, дорожная разметка, светофоры (включая оборудование, определяющее программу их работы), регулирующие устройства на железнодорожных переездах, а также дорожные ограждения и направляющие устройства;
8) организация дорожного движения - комплекс организационно-технических мероприятий и распорядительных действий по управлению движением на дорогах;
9) дорожно-транспортное происшествие - событие, возникшее в процессе движения по дороге транспортного средства и с его участием, при котором погибли или ранены люди, повреждены транспортные средства, сооружения, грузы либо причинен иной материальный ущерб;
10) уполномоченный орган в области транспорта и коммуникаций - центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство в области автомобильного транспорта, а также в пределах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, межотраслевую координацию;
10-1) единая информационная система государственной регистрации транспортных средств и прицепов к ним – государственная информационная система, обеспечивающая централизованный учет сведений о владельцах транспортных средств и прицепов к ним, транспортных средствах и прицепах к ним с обязательным содержанием идентификационного номера транспортного средства, а также выданных свидетельствах о регистрации транспортных средств, государственных регистрационных номерных знаках;
11) транспортное средство - устройство, предназначенное для перевозки по дорогам людей, грузов или оборудования, установленного на нем;
11-1) идентификационный номер транспортного средства – индивидуальный серийный номер транспортного средства, выраженный в виде последовательных буквенно-цифровых символов, присвоенный производителем транспортного средства, позволяющий произвести идентификацию транспортного средства в единой информационной системе государственной регистрации транспортных средств и прицепов к ним;
12) регион деятельности - территория, определенная уполномоченным органом в области транспорта и коммуникаций по принципу распределения зарегистрированных механических транспортных средств и прицепов к ним;
13) государственный технический осмотр - периодический процесс диагностирования технического состояния тракторов и изготовленных на их базе самоходных шасси и механизмов, прицепов к ним, включая прицепы со смонтированным специальным оборудованием, самоходных сельскохозяйственных, мелиоративных и дорожно-строительных машин и механизмов, а также специальных машин повышенной проходимости на соответствие требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан;
14) единая информационная система обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним - электронная база данных, содержащая сведения о владельцах механических транспортных средств и прицепов к ним, механических транспортных средствах и прицепов к ним, результатах проведения обязательного технического осмотра, выданных свидетельствах о прохождении обязательного технического осмотра и международных сертификатах технического осмотра;
15) механическое транспортное средство - транспортное средство, кроме мопеда, приводимое в движение двигателем. Понятие распространяется также на тракторы и самоходные машины;
16) обязательный технический осмотр – периодический процесс диагностирования технического состояния механических транспортных средств и прицепов к ним на соответствие требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан;
17) свидетельство о прохождении обязательного технического осмотра - документ, являющийся бланком строгой отчетности и подтверждающий факт прохождения обязательного технического осмотра, по результатам которого установлено, что техническое состояние механических транспортных средств и прицепов к ним соответствует установленным законодательством Республики Казахстан требованиям;
18) диагностическая карта технического осмотра - документ, содержащий сведения о владельце и механическом транспортном средстве и прицепов к нему с перечнем параметров технического состояния механического транспортного средства и прицепов к нему и результатах обязательного технического осмотра;
19) стационарная линия технического осмотра – комплекс, оснащенный средствами технического диагностирования транспортных средств для проведения обязательного технического осмотра, расположенный в здании или сооружении;
20) мобильная линия технического осмотра - передвижной комплекс, состоящий из специального транспортного средства, оснащенного средствами технического диагностирования транспортных средств для проведения обязательного технического осмотра;
20-1) оператор технического осмотра – индивидуальный предприниматель или юридическое лицо, осуществляющие деятельность по проведению обязательного технического осмотра и включенные в реестр операторов технического осмотра;
21) центр технического осмотра – комплекс, предназначенный для выполнения работ по диагностированию технического состояния механических транспортных средств и прицепов к ним, имеющий для этих целей стационарную и (или) мобильную линию технического осмотра;
22) реестр операторов технического осмотра – единый перечень операторов технического осмотра, ведение которого осуществляется уполномоченным органом в области транспорта и коммуникаций;
23) прицеп - транспортное средство, не оборудованное двигателем и предназначенное для движения в составе с механическим транспортным средством. Понятие распространяется также на полуприцепы и прицепы-роспуски;
24) международный сертификат технического осмотра - документ, являющийся бланком строгой отчетности и подтверждающий факт прохождения обязательного технического осмотра механическим транспортным средством и прицепами к нему массой более 3,5 тонны, используемым в международном автомобильном сообщении, и соответствия требованиям, установленным международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.
Сноска. Статья 1 в редакции Закона РК от 24.01.2011 № 399-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 08.01.2013 № 64-V (вводится в действие с 01.01.2013).

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан о
безопасности дорожного движения

Законодательство Республики Казахстан о безопасности дорожного движения основывается на Конституции Республики Казахстан, состоит из настоящего Закона, иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

Статья 3. Основные принципы обеспечения безопасности
дорожного движения

Основными принципами обеспечения безопасности дорожного движения являются:
- приоритет жизни и здоровья граждан, участвующих в дорожном движении, над экономическими результатами хозяйственной деятельности;
- приоритет ответственности государства за обеспечение безопасности дорожного движения над ответственностью граждан, участвующих в дорожном движении;
- соблюдение интересов граждан и государства при обеспечении безопасности дорожного движения;
- системный подход к обеспечению безопасности дорожного движения.
Сноска. В статью 3 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.).

Статья 4. Система обеспечения безопасности дорожного
движения

Система обеспечения безопасности дорожного движения является средством реализации государственной политики и включает в себя правовые нормы, регулирующие отношения в сфере обеспечения безопасности дорожного движения, совокупность центральных и местных исполнительных органов, юридических лиц, независимо от форм собственности, участников дорожного движения, средств и мер, обеспечивающих безопасность дорожного движения и ликвидацию последствий дорожно-транспортных происшествий.

Глава 2
Государственная система
управления в сфере обеспечения
безопасности дорожного движения

Статья 5. Основные направления обеспечения безопасности
дорожного движения

Безопасность дорожного движения обеспечивается путем:
- установления полномочий и ответственности Правительства, Республики Казахстан, центральных и местных исполнительных органов в сфере обеспечения безопасности дорожного движения;
- координации деятельности центральных и местных исполнительных органов, юридических и физических лиц с целью предупреждения дорожно-транспортных происшествий и снижения тяжести их последствий;
- регулирования деятельности по обеспечению безопасности движения на автомобильном, наземном городском рельсовом транспорте и в дорожном хозяйстве;
- разработки и утверждения в установленном порядке нормативных правовых актов по вопросам обеспечения безопасности дорожного движения;
- организации дорожного движения;
- программно-целевого планирования мероприятий по обеспечению безопасности дорожного движения;
- научного, материально-технического и финансового обеспечения мероприятий по безопасности дорожного движения;
- организации подготовки водителей транспортных средств и обучения граждан правилам и требованиям безопасности движения;
- проведения комплекса мероприятий по медицинскому обеспечению безопасности дорожного движения;
- технического регулирования в сфере обеспечения безопасности дорожного движения;
- проведения социально ориентированной политики в области страхования на транспорте;
- государственного надзора и контроля за выполнением законодательства, иных нормативных актов, правил и стандартов в сфере обеспечения безопасности дорожного движения.
Сноска. Статья 5 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2); от 12.01.2007 № 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 04.07.2013 № 132-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 6. Компетенция Правительства Республики Казахстан
в сфере обеспечения безопасности дорожного
движения

К компетенции Правительства Республики Казахстан относятся:
- разработка и проведение на территории Республики Казахстан единой государственной политики в сфере обеспечения безопасности дорожного движения;
- утверждение технических регламентов;
- руководство деятельностью центральных и местных исполнительных органов по вопросам обеспечения безопасности дорожного движения, контроль выполнения ими законов, актов Президента и Правительства Республики Казахстан;
- определение центрального исполнительного органа по безопасности дорожного движения и утверждение Положения о нем;
- установление единой системы правил, стандартов и других нормативных актов;
- осуществление международного сотрудничества в сфере обеспечения безопасности дорожного движения;
- утверждение правил организации и проведения обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним;
- утверждение периодичности прохождения обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним;
- утверждение формы диагностической карты технического осмотра;
- утверждение правил пользования автомобильными дорогами, дорожными сооружениями и порядка их охраны на территории Республики Казахстан;
- утверждение правил подготовки водителей транспортных средств;
- определение порядка государственной регистрации и учета отдельных видов транспортных средств по идентификационному номеру транспортного средства;
- выполнение иных функций, возложенных на него Конституцией, законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.
Сноска. Статья 6 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2); от 04.07.2008 № 55-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 24.01.2011 № 399-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 08.01.2013 № 64-V (вводится в действие с 01.01.2013); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 7. Компетенция центрального исполнительного
органа по безопасности дорожного движения

К компетенции центрального исполнительного органа по безопасности дорожного движения относятся:
- реализация государственной политики в сфере обеспечения безопасности дорожного движения;
- разработка правил подготовки водителей транспортных средств;
- определение порядка проведения профилактических мероприятий и обучения населения правилам и требованиям безопасности дорожного движения;
- организация и осуществление государственного контроля за обеспечением безопасности дорожного движения;
- участие в заключении международных договоров Республики Казахстан в сфере обеспечения безопасности дорожного движения;
- координация деятельности по обеспечению безопасности дорожного движения;
- согласование представленной заказчиком нормативной, проектной и технической документации при проектировании, строительстве, ремонте, содержании и управлении дорог;
- участие в работе комиссий по приемке в эксплуатацию автомобильных дорог, дорожных сооружений, железнодорожных переездов, линий городского рельсового транспорта;
- разработка технических регламентов;
- определение порядка представления и представление данных по идентификационному номеру транспортного средства банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, для исполнения ими обязанностей, предусмотренных налоговым законодательством Республики Казахстан, по согласованию с Национальным Банком Республики Казахстан;
- осуществление иных полномочий, предусмотренных настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.
Сноска. Статью 7 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона № 116); от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2); от 12.01.2007 № 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 04.07.2008 № 55-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 15.07.2011 № 461-IV (вводятся в действие с 30.01.2012); от 08.01.2013 № 64-V (вводятся в действие с 01.07.2013); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 04.07.2013 № 132-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 7-1. Компетенция уполномоченного органа в области
транспорта и коммуникаций

В компетенцию уполномоченного органа в области транспорта и коммуникаций входят:
1) управление дорожной деятельностью на автомобильных дорогах международного и республиканского значения;
2) обеспечение выполнения работ по строительству, реконструкции, ремонту, внедрению и содержанию технических средств регулирования дорожного движения на автомобильных дорогах международного и республиканского значения;
3) осуществление государственного контроля за соблюдением порядка проведения обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним операторами технического осмотра;
4) разработка и утверждение формы бланка свидетельства о прохождении обязательного технического осмотра;
5) ведение реестра операторов технического осмотра;
6) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
7) выдача бланков свидетельств о прохождении обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним операторам технического осмотра, осуществляемая после представления документов, подтверждающих уплату платежа за услуги реализации бланочной продукции, поступающего в доход бюджета в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
8) разработка и утверждение форм обязательной ведомственной отчетности, проверочных листов, критериев оценки степени риска, полугодовых планов проведения проверок в соответствии с Законом Республики Казахстан «О государственном контроле и надзоре в Республике Казахстан»;
9) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
10) осуществление иных полномочий, предусмотренных настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.
Сноска. Глава 2 дополнена статьей 7-1 в соответствии с Законом РК от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона № 116); в редакции Закона РК от 24.01.2011 № 399-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 8. Компетенция областных (города республиканского
значения, столицы) и районных (городов
областного значения) представительных и
исполнительных органов в сфере обеспечения
безопасности дорожного движения

1. К ведению областных (города республиканского значения, столицы) и районных (городов областного значения) представительных органов в сфере обеспечения безопасности дорожного движения относятся:
- рассмотрение отчетов руководителей областных (города республиканского значения, столицы) и районных (городов областного значения) исполнительных органов по вопросам обеспечения безопасности дорожного движения;
- осуществление в соответствии с законодательством Республики Казахстан иных полномочий по обеспечению прав и законных интересов граждан.
2. К ведению областных (города республиканского значения, столицы) и районных (городов областного значения) исполнительных органов в сфере обеспечения безопасности дорожного движения относятся:
- выдача международных сертификатов технического осмотра;
- обеспечение безопасности дорожного движения на соответствующей территории;
- организация и контроль за выполнением решений центрального исполнительного органа по безопасности дорожного движения;
- организация и проведение комплекса мер по медицинскому обеспечению безопасности дорожного движения;
- обеспечение выполнения работ по строительству, реконструкции, ремонту, внедрению и содержанию технических средств регулирования дорожного движения на автомобильных дорогах общего пользования областного и районного значения, улицах населенных пунктов;
- обеспечение выполнения и контроль за всеми видами работ при строительстве, реконструкции, ремонте, внедрении и содержании технических средств регулирования дорожного движения на автомобильных дорогах районов (городов), дорожной сети городов, населенных пунктов районов (городов), выполнении работ по их содержанию, охране и обустройству дорог объектами сервиса;
- управление дорожной деятельностью на автомобильных дорогах общего пользования областного и районного значения, улицах населенных пунктов;
- осуществление в интересах местного государственного управления иных полномочий, возлагаемых на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.
Сноска. Статья 8 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона № 116); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 9. (Статья исключена Законом РК от 12 января 2007 года № 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования).

Статья 10. Государственная система учета показателей
состояния безопасности дорожного движения

1. На территории Республики Казахстан осуществляется единая государственная система учета показателей аварийности, дорожно-транспортного травматизма, численности транспортных средств, водителей, правонарушений в сфере дорожного движения, транспортно-эксплуатационных показателей дорог, а также других показателей, отражающих состояние безопасности дорожного движения и деятельности по их обеспечению.
2. (Исключен - Законом РК от 04.07.2008 № 55-IV (порядок введения в действие см. ст.2).
3. Центральные и местные исполнительные органы вправе запрашивать в установленном порядке сведения, входящие в систему отчетности.
Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 04.07.2008 № 55-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 11. Программы обеспечения безопасности дорожного
движения

Сноска. Статья 11 исключена Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Глава 3
Организация дорожного движения
и основные требования
по обеспечению его безопасности

Статья 12. Порядок дорожного движения на территории
Республики Казахстан

1. Порядок дорожного движения на территории Республики Казахстан, права и обязанности участников дорожного движения, назначение и действие технических и других средств регулирования дорожного движения определяются Правилами дорожного движения. Правилами пользования автомобильными дорогами, дорожными сооружениями и порядком их охраны на территории Республики Казахстан, утверждаемыми Правительством Республики Казахстан.
2. На территории Республики Казахстан установлено правостороннее движение транспортных средств.

Статья 13. Основные требования по обеспечению
безопасности дорожного движения при
осуществлении деятельности, связанной с
эксплуатацией транспортных средств

1. Юридические лица, осуществляющие деятельность, связанную с эксплуатацией транспортных средств, обязаны:
- организовать работу водителей в соответствии с требованиями, обеспечивающими безопасность в процессе дорожного движения;
- соблюдать установленный режим труда и отдыха водителей;
- создавать условия для повышения квалификации водителей и других работников автомобильного и наземного городского рельсового транспорта, обеспечивающих безопасность дорожного движения;
- анализировать и устранять причины дорожно-транспортных происшествий и нарушений Правил дорожного движения;
- обеспечивать контроль за техническим состоянием транспортных средств и их эксплуатацию в исправном состоянии;
- обеспечивать проведение предрейсовых и периодических медицинских осмотров водителей;
- организовывать мероприятия по совершенствованию водителями навыков оказания доврачебной помощи пострадавшим в дорожно-транспортных происшествиях.
2. Юридические лица, осуществляющие перевозочную деятельность автомобильным и наземным городским рельсовым транспортом, могут устанавливать специальные правила и предъявлять к водителям транспортных средств дополнительные требования для обеспечения безопасности дорожного движения с учетом рода грузов, особенностей их перевозок и в пределах, установленных законодательством Республики Казахстан.
Сноска. Статья 13 с изменениями, внесенными Законом РК от 04.07.2013 № 132-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 14. Права и обязанности участников дорожного
движения

1. Права граждан на безопасные условия движения по дорогам гарантируются государством и обеспечиваются путем исполнения законодательства Республики Казахстан о безопасности дорожного движения, международных договоров, ратифицированных Республикой.
2. Реализация участниками дорожного движения своих прав не должна ограничивать или нарушать права других участников дорожного движения.
3. Участники дорожного движения имеют право на:
- свободное, беспрепятственное передвижение по дорогам в соответствии и на основании правил и процедур, установленных законодательством;
- получение разъяснения от должностных лиц и государственного органа, осуществляющего надзор за дорожным движением, о причинах запрещения или ограничения движения по дорогам;
- полную и достоверную информацию о безопасных условиях движения, качестве продукции и услуг, связанных с обеспечением безопасности дорожного движения, о правах, обязанностях и ответственности должностных лиц, деятельность которых связана с обеспечением безопасности дорожного движения;
- получение бесплатно гарантированного объема медицинской помощи, спасательных работ и другой необходимой помощи при дорожно-транспортном происшествии от организаций и должностных лиц, деятельность которых связана с обеспечением безопасности дорожного движения;
- возмещение ущерба в установленном законодательством порядке в случаях причинения им телесных повреждений, а также в случаях повреждения транспортного средства и (или) груза в результате дорожно-транспортного происшествия;
- обжалование в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, незаконных действий должностных лиц, осуществляющих полномочия в сфере обеспечения безопасности дорожного движения.
4. Участники дорожного движения обязаны выполнять требования настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан в части обеспечения безопасности дорожного движения.

Статья 15. Получение права на управление транспортными
средствами

1. Право на управление транспортными средствами может быть предоставлено:
- лицам, достигшим шестнадцатилетнего возраста, - мотоциклами, мотороллерами и другими мототранспортными средствами (категория "А");
- лицам, достигшим восемнадцатилетнего возраста, - автомобилями, разрешенная максимальная масса которых не превышает 3500 кг и число сидячих мест которых, помимо сиденья водителя, не превышает восьми (категория "В"), а также автомобилями, разрешенная максимальная масса которых превышает 3500 кг, за исключением относящихся к категории "Д" (категория "С");
- лицам, достигшим возраста двадцати одного года, имеющим стаж работы водителем не менее трех лет, в том числе стажа управления транспортными средствами, относящимися к категории "С", не менее одного года, - автомобилями, предназначенными для перевозки пассажиров и имеющими более восьми сидячих мест, помимо сиденья водителя (категория "Д"), троллейбусами и трамваями;
- лицам, имеющим право управлять транспортными средствами, относящимися к категориям "В", "С" или "Д", при наличии стажа управления соответствующей категорией транспортного средства не менее двенадцати месяцев - составами транспортных средств (категория "Е").
2. Право на управление транспортными средствами подтверждается соответствующими удостоверениями. На территории Республики Казахстан действуют национальные и международные водительские удостоверения, соответствующие требованиям международных договоров Республики Казахстан.
3. Удостоверения на право управления транспортными средствами выдаются лицам, постоянно или временно проживающим на территории Республики Казахстан, достигшим установленного настоящей статьей возраста, не имеющим медицинских противопоказаний, обладающим необходимыми знаниями и навыками в объеме типовых программ подготовки водителей транспортных средств соответствующей категории и сдавшим экзамены в установленном порядке.
4. Типовые программы подготовки водителей транспортных средств соответствующих категорий и порядок допуска разрабатываются центральным исполнительным органом по безопасности дорожного движения по согласованию с заинтересованными министерствами, иными центральными исполнительными органами.
5. Допускается самостоятельная подготовка граждан для получения удостоверения на право управления транспортными средствами категорий "А" и "В" в объеме соответствующих программ.
6. Порядок допуска лиц к экзаменам на право управления транспортными средствами, их сдачи, выдачи удостоверений на право управления транспортными средствами устанавливается центральным исполнительным органом по безопасности дорожного движения.
Сноска. Статья 15 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона № 116); от 28.12.2010 № 369-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 08.01.2013 № 64-V (вводится в действие с 01.01.2013).

Статья 16. Основания прекращения действия права на
управление транспортными средствами

1. Основаниями прекращения права на управление транспортными средствами являются:
1) истечение установленного срока действия водительского удостоверения;
2) ухудшение здоровья водителя, препятствующее безопасному управлению транспортными средствами, подтвержденное медицинским заключением.
Основаниями для направления на медицинское освидетельствование для подтверждения годности к управлению транспортными средствами являются явные психические расстройства и расстройства поведения, аномалии развития органа зрения, доброкачественные новообразования с нарушением зрительных функций, врожденные аномалии или приобретенное отсутствие органа либо его части с нарушением функций пораженного органа, мешающие полноценному управлению транспортными средствами;
3) несдача экзамена для проверки знания правил дорожного движения в течение двух месяцев со дня получения постановления о направлении водителя на проверку знания правил дорожного движения;
4) лишение права на управление транспортными средствами.
Прекращение права на управление транспортными средствами по основаниям, предусмотренным подпунктами 2) и 3) настоящего пункта, осуществляется по решению суда в порядке, предусмотренном гражданским процессуальным законодательством, по иску уполномоченного органа (должностного лица).
Право управления транспортным средством восстанавливается при прекращении такого права:
по основанию, предусмотренному подпунктом 1) настоящего пункта, - после сдачи экзамена для проверки знаний правил дорожного движения и прохождения медицинского осмотра;
по основанию, предусмотренному подпунктом 2) настоящего пункта, - по решению суда, если будет устранена причина прекращения права на управление транспортными средствами;
по основанию, предусмотренному подпунктом 3) настоящего пункта, - в порядке, установленном статьей 15 настоящего Закона;
по основанию, предусмотренному подпунктом 4) настоящего пункта, - после сдачи экзамена и истечения срока лишения права управления транспортным средством.
2. Виды правонарушений, влекущих в качестве меры ответственности лишение права на управление транспортными средствами либо ограничение такого права, устанавливаются законами Республики Казахстан.
Сноска. Статью 16 с изменениями, внесенными законами РК от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2); от 04.07.2008 № 55-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 17. Медицинское обеспечение безопасности
дорожного движения

1. Медицинское обеспечение безопасности дорожного движения включает:
- обязательное медицинское освидетельствование граждан, претендующих на получение удостоверения на право управления, и водителей транспортных средств;
- проведение предрейсовых и текущих медицинских осмотров водителей;
- оказание медицинской помощи пострадавшим в дорожно-транспортном происшествии;
- обучение участников дорожного движения, должностных лиц органов, обеспечивающих безопасность дорожного движения, а также граждан приемам оказания доврачебной помощи пострадавшим в дорожно-транспортных происшествиях.
1-1. Координацию деятельности по медицинскому обеспечению безопасности дорожного движения осуществляет уполномоченный орган в области здравоохранения.
2. Медицинская помощь пострадавшим в дорожно-транспортных происшествиях включает оказание:
- доврачебной помощи на месте дорожно-транспортного происшествия;
- медицинской помощи на месте дорожно-транспортного происшествия, в пути следования в медицинскую организацию и в медицинской организации.
3. Перечень медицинских противопоказаний, при которых лицам запрещается управлять транспортными средствами, порядок проведения медицинского освидетельствования, осмотра, их периодичность устанавливаются уполномоченным органом в области здравоохранения.
Сноска. В статью 17 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.).

Статья 18. Общие требования, обеспечивающие
безопасность дорожного движения при
эксплуатации транспортных средств

1. Конструкция изготовленных транспортных средств, в том числе конструкция их составных частей, предметов дополнительного оборудования, запасных частей и принадлежностей в части, относящейся к обеспечению безопасности дорожного движения, должна отвечать требованиям, установленным техническими регламентами.
2. Транспортные средства, их составные части, предметы дополнительного оборудования, запасные части и принадлежности в части, относящейся к обеспечению безопасности дорожного движения, подлежат подтверждению соответствия в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
3. Допуск отдельных видов механических транспортных средств и прицепов к участию в дорожном движении по дорогам общего пользования осуществляется центральным исполнительным органом по безопасности дорожного движения путем государственной регистрации с выдачей соответствующих документов и государственных регистрационных номерных знаков, регистрации и учета лиц, пользующихся ими, в том числе по доверенности, приема экзаменов и выдачи удостоверений на право их управления.
За государственную регистрацию механических транспортных средств и прицепов взимается сбор за государственную регистрацию транспортных средств в порядке, установленном налоговым законодательством Республики Казахстан.
За выдачу водительских удостоверений, свидетельств о государственной регистрации механических транспортных средств, государственных регистрационных номерных знаков взимается государственная пошлина в порядке, установленном Налоговым кодексом Республики Казахстан.
Регистрация, перерегистрация транспортных средств физических лиц производится после представления документов, подтверждающих:
уплату налога на транспортные средства в порядке, установленном Налоговым кодексом, - для плательщиков налога;
право на освобождение от уплаты налога - для лиц, не являющихся плательщиками налога в соответствии с Налоговым кодексом Республики Казахстан.
Государственная регистрация механического транспортного средства и прицепа без документа в сфере подтверждения соответствия требованиям безопасности, установленным техническими регламентами, запрещается.
Государственной регистрации подлежат следующие виды механических транспортных средств и прицепов:
1) легковые, грузовые автомобили и автобусы, включая изготовленные на их базе специальные автомобили, троллейбусы;
2) мотоциклы и мотороллеры;
3) прицепы, предназначенные для движения в составе с автомобилями;
4) исключен Законом РК от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона № 116);
5) легковые, грузовые автомобили и автобусы, включая изготовленные на их шасси специальные автомобили, троллейбусы, мотоциклы и мотороллеры, прицепы, предназначенные для движения в составе с автомобилями, зарегистрированные в других государствах и ввезенные на территорию Республики Казахстан на срок более двух месяцев.
Государственной регистрации не подлежат следующие виды механических транспортных средств и прицепов:
1) автомобили, тракторы, включая изготовленные на их базе специальные автомобили и тракторы, самоходные шасси и механизмы, прицепы, используемые как технологический транспорт на закрытых территориях;
2) исключен Законом РК от 04.07.2013 № 132-V (вводится в действие с 01.01.2014);
3) исключен Законом РК от 04.07.2013 № 132-V (вводится в действие с 01.01.2014);
4) легковые, грузовые автомобили и автобусы, включая изготовленные на их шасси специальные автомобили, мотоциклы и мотороллеры, прицепы, предназначенные для движения в составе с автомобилями, зарегистрированные в других государствах и ввезенные на территорию Республики Казахстан на срок менее двух месяцев.
4. После внесения изменения в конструкцию зарегистрированного транспортного средства, в том числе в конструкцию его составных частей, предметов дополнительного оборудования, запасных частей и принадлежностей, влияющих на обеспечение безопасности дорожного движения, необходимо проведение повторного подтверждения соответствия в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан в области технического регулирования.
5. Конструкция, техническое состояние и оборудование транспортных средств, участвующих в дорожном движении, должны отвечать следующим основным требованиям, относящимся к обеспечению безопасности дорожного движения:
1) наличие в транспортном средстве тормозной системы, рулевого управления, зеркал заднего вида, звукового сигнала, шасси, световых приборов, обеспечивающих безопасность дорожного движения;
2) обеспечение достаточной обзорности и видимости, позволяющих безопасно управлять транспортным средством;
3) наличие механизмов, предметов дополнительного оборудования и приспособлений транспортного средства, исключающих риск причинения вреда жизни и здоровью человека и окружающей среде;
4) обеспечение уменьшения опасности для пассажиров и других участников дорожного движения в случае дорожно-транспортного происшествия.
6. Выбросы в окружающую среду, производимые транспортными средствами при их эксплуатации, не должны превышать допустимый уровень, установленный техническими регламентами в сфере охраны окружающей среды.
7. Государственная регистрация транспортных средств производится в единой информационной системе государственной регистрации транспортных средств и прицепов к ним.
Сноска. Статья 18 с изменениями, внесенными законами РК от 24.12.2001 № 276 (вводятся в действие с 01.01.2002); от 10.06.2003 № 433; от 20.12.2004 № 13 (вводятся в действие с 01.01.2005); от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона № 116); от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.12.2008 № 101-IV (вводятся в действие с 01.01.2009); от 16.11.2009 № 200-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 24.01.2011 № 399-IV (вводится в действие с 01.01.2012); от 08.01.2013 № 64-V (вводится в действие с 01.01.2013); от 04.07.2013 № 132-V (вводятся в действие с 01.01.2014).

Статья 18-1. Реестр операторов технического осмотра

Сноска. Заголовок статьи 18-1 в редакции Закона РК от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

1. Уполномоченный орган в области транспорта и коммуникаций ведет реестр операторов технического осмотра, осуществляет его опубликование в периодических печатных изданиях на казахском и русском языках и размещает на своем интернет-ресурсе.
Порядок ведения реестра определяется Правительством Республики Казахстан.
Оператор технического осмотра осуществляет деятельность по проведению обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним со дня включения уполномоченным органом в области транспорта и коммуникаций в реестр операторов технического осмотра.
2. В целях включения в реестр операторов технического осмотра в уполномоченный орган в области транспорта и коммуникаций представляются следующие документы:
1) заявление;
2) справка о государственной регистрации (перерегистрации) юридического лица - для юридического лица;
3) копия документа, удостоверяющего личность, и свидетельства о регистрации в качестве индивидуального предпринимателя - для индивидуального предпринимателя;
4) нотариально засвидетельствованные копии документов, подтверждающих право собственности или владения и пользования на недвижимое имущество оператора технического осмотра с проставленным штампом о произведенной регистрации прав на недвижимое имущество в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
5) исключен Законом РК от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
6) копии сертификатов аттестации испытательного оборудования и поверки средств измерений;
7) информация об испытательных оборудованиях и средствах измерений по форме, установленной законодательством Республики Казахстан.
3. Заявление с прилагаемыми к нему документами рассматривается уполномоченным органом в области транспорта и коммуникаций в течение пяти рабочих дней со дня его подачи, по итогам которого заявителю направляется письменное уведомление о включении в реестр или мотивированный отказ.
4. Основаниями для отказа включения в реестр операторов технического осмотра являются:
1) непредставление документов, требуемых в соответствии с пунктом 2 настоящей статьи;
2) недостоверность указанных сведений в представленных документах;
3) исключение из реестра операторов технического осмотра в течение шести месяцев до даты подачи заявления по основаниям, указанным в подпунктах 3), 4) и 5) пункта 5 настоящей статьи.
5. Основаниями для исключения из реестра операторов технического осмотра являются:
1) заявление индивидуального предпринимателя или юридического лица о добровольном исключении из реестра операторов технического осмотра;
2) прекращение деятельности индивидуального предпринимателя или ликвидация юридического лица в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
3) предоставление заведомо недостоверной информации при включении в реестр операторов технического осмотра;
4) совмещение оказания услуг по проведению обязательного технического осмотра и ремонту, техническому обслуживанию механических транспортных средств и прицепов к ним;
5) совершение повторного в течение года административного правонарушения в сфере осуществления обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним.
Уведомление об исключении из реестра операторов технического осмотра направляется индивидуальному предпринимателю или юридическому лицу в течение трех рабочих дней после принятия соответствующего решения уполномоченным органом в области транспорта и коммуникаций.
Сноска. Закон дополнен статьей 18-1 в соответствии с Законом РК от 24.01.2011 № 399-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 24.12.2012 № 60-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 19. Обязательный технический осмотр механических
транспортных средств и прицепов к ним

1. Находящиеся в эксплуатации на территории Республики Казахстан и зарегистрированные в центральном исполнительном органе по безопасности дорожного движения механические транспортные средства и прицепы к ним подлежат обязательному техническому осмотру.
Обязательный технический осмотр включает в себя проверку состояния механических транспортных средств и прицепов к ним на соответствие требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан.
2. Обязательный технический осмотр проводится операторами технического осмотра, включенными уполномоченным органом в области транспорта и коммуникаций в реестр операторов технического осмотра, независимо от места регистрации транспортного средства и места жительства владельца транспортного средства.
Операторы технического осмотра оказывают услуги на основании публичного договора.
3. Совмещение оказания услуг по проведению обязательного технического осмотра и ремонту, техническому обслуживанию механических транспортных средств и прицепов к ним не допускается.
Оказание услуг по ремонту и техническому обслуживанию механических транспортных средств и прицепов к ним на территории оператора технического осмотра не допускается.
4. Оператор технического осмотра:
1) осуществляет проведение обязательного технического осмотра с использованием стационарных и мобильных линий технического осмотра при открытии центра технического осмотра в столице, городах республиканского и областного значения;
2) обеспечивает проведение обязательного технического осмотра в пределах региона деятельности, определенного уполномоченным органом в области транспорта и коммуникаций;
3) информирует население о графике проведения обязательного технического осмотра в регионе деятельности;
4) осуществляет проведение обязательного технического осмотра с использованием стационарных и (или) мобильных линий технического осмотра при открытии центра технического осмотра в административных центрах районов, сельских округах и городах районного значения.
Порядок определения региона деятельности устанавливается уполномоченным органом в области транспорта и коммуникаций.
5. Проведение обязательного технического осмотра включает в себя два этапа: подготовительный и основной.
В ходе подготовительного этапа проведения обязательного технического осмотра проводятся идентификация и проверка результатов идентификации транспортного средства на соответствие данным регистрационных и иных документов.
В ходе основного этапа проведения обязательного технического осмотра выполняются работы (проверка) по определению соответствия технического состояния транспортного средства требованиям безопасности, установленным законодательством Республики Казахстан в области технического регулирования.
6. Для прохождения обязательного технического осмотра владелец механического транспортного средства и прицепов к нему предъявляет оператору технического осмотра следующие документы:
1) свидетельство о государственной регистрации транспортного средства;
2) подтверждающие уплату физическими лицами налога на транспортные средства за текущий календарный год в порядке, установленном Налоговым кодексом Республики Казахстан, или подтверждающие право на освобождение от его уплаты;
3) исключен Законом РК от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
Оператор технического осмотра обеспечивает внесение представленных документов в единую информационную систему обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним.
7. По результатам проведения обязательного технического осмотра механического транспортного средства и прицепов к нему составляется диагностическая карта технического осмотра, на основании которой выдается свидетельство о прохождении обязательного технического осмотра с указанием срока его действия.
8. Если по результатам проведения обязательного технического осмотра выявлены неисправности и условия, при которых запрещается эксплуатация механических транспортных средств и прицепов к ним, обязательный технический осмотр признается не пройденным.
В этом случае владельцу механического транспортного средства и прицепов к нему выдается диагностическая карта механического транспортного средства и прицепов к нему с указанием неисправностей.
9. После устранения выявленных неисправностей и условий, при которых запрещается эксплуатация механического транспортного средства и прицепов к нему, владелец механического транспортного средства и прицепов к нему представляет его для повторного проведения обязательного технического осмотра.
Повторный технический осмотр механического транспортного средства и прицепов к нему проводится в центре технического осмотра, где проводился первый обязательный технический осмотр либо в ином центре технического осмотра.
При повторном техническом осмотре механического транспортного средства и прицепов к нему в центре технического осмотра, где проводился первый обязательный технический осмотр, технический осмотр производится только по тем позициям, которые не отвечали установленным критериям и были указаны в диагностической карте. В этом случае оплата взимается только за проверку тех позиций, которые проверяются вновь.
Максимальный срок предъявления механического транспортного средства и прицепов к нему на повторный обязательный технический осмотр после обнаружения неисправностей при проведении обязательного технического осмотра составляет десять календарных дней.
10. Владелец механического транспортного средства и прицепов к нему самостоятельно определяет место выполнения и исполнителя работ по устранению выявленных неисправностей и условий, при которых запрещается эксплуатация механического транспортного средства и прицепов к нему.
Сноска. Статья 19 в редакции Закона РК от 24.01.2011 № 399-IV (порядок введения в действие см. ст.2); с изменениями, внесенными законами РК от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); Конституционным Законом РК от 03.07.2013 № 121-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 04.07.2013 № 132-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 19-1. Выдача международного сертификата
технического осмотра

1. Для получения международного сертификата технического осмотра владелец механического транспортного средства и прицепов к нему обращается в местный исполнительный орган с заявлением и приложением следующих документов:
1) квитанции об уплате государственной пошлины за выдачу международного сертификата технического осмотра;
2) подтверждающих уплату физическими лицами налога на транспортные средства за текущий календарный год в порядке, установленном Налоговым кодексом Республики Казахстан, или право на освобождение от его уплаты;
3) копии свидетельства о прохождении государственного или обязательного технического осмотра.
2. Местный исполнительный орган в течение двух рабочих дней со дня подачи заявления с приложенными документами выдает владельцу механического транспортного средства и прицепов к нему международный сертификат технического осмотра.
3. В случае отсутствия документов, перечисленных в пункте 1 настоящей статьи, местный исполнительный орган в течение одного рабочего дня со дня подачи заявления направляет владельцу механического транспортного средства и прицепов к нему письменный мотивированный отказ в выдаче международного сертификата технического осмотра с указанием причины отказа.
4. Международный сертификат технического осмотра выдается в соответствии с международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.
5. При утере или порче международного сертификата технического осмотра владелец транспортного средства имеет право на получение дубликата международного сертификата технического осмотра.
Для получения дубликата международного сертификата технического осмотра владелец транспортного средства обращается в местный исполнительный орган с заявлением и представлением квитанции об уплате государственной пошлины за выдачу дубликата международного сертификата технического осмотра.
Утерянный или испорченный бланк международного сертификата технического осмотра признается недействительным со дня подачи в местный исполнительный орган заявления об утере или порче.
6. Местный исполнительный орган в течение двух рабочих дней со дня подачи заявления производит выдачу дубликата международного сертификата технического осмотра с присвоением нового номера и надписью «Дубликат» в правом верхнем углу.
7. В случае подачи владельцем транспортного средства заявления без представления квитанции об уплате государственной пошлины за выдачу дубликата международного сертификата технического осмотра местный исполнительный орган в срок, указанный в пункте 6 настоящей статьи, отказывает в письменной форме в выдаче дубликата международного сертификата технического осмотра.
8. Международный сертификат технического осмотра выдается на срок, соответствующий указанному в свидетельстве о прохождении обязательного или государственного технического осмотра.
Сноска. Закон дополнен статьей 19-1 в соответствии с Законом РК от 24.01.2011 № 399-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); в редакции Закона РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 19-2. Государственный контроль за соблюдением порядка
проведения обязательного технического осмотра

1. Государственный контроль за соблюдением порядка проведения обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним операторами технического осмотра осуществляется в форме проверки.
2. Проверка осуществляется в соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственном контроле и надзоре в Республике Казахстан".
Сноска. Закон дополнен статьей 19-2 в соответствии с Законом РК от 24.01.2011 № 399-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 19-3. Права и обязанности операторов
технического осмотра

Сноска. Заголовок статьи 19-3 в редакции Закона РК от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

1. Операторы технического осмотра имеют право в случае несоответствия механических транспортных средств и прицепов к ним установленным требованиям отказывать в выдаче свидетельства о прохождении обязательного технического осмотра.
2. Операторы технического осмотра обязаны:
1) обеспечивать соответствие состояния применяемого производственного помещения, оборудования, материальных ресурсов и условий их эксплуатации установленным техническим требованиям, а также метрологическим нормам и правилам;
2) допускать к проведению обязательного технического осмотра работников, квалификация которых соответствует квалификационным требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан;
3) соблюдать в процессе выполнения работ при проведении обязательного технического осмотра требования, установленные законодательством Республики Казахстан;
4) по просьбе владельцев транспортных средств сообщать иные сведения, относящиеся к работам, выполняемым при проведении обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним;
5) осуществлять учет расходования бланков свидетельств обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним;
6) осуществлять учет сведений о техническом состоянии осмотренных механических транспортных средств и прицепов к ним в электронном виде;
7) информировать органы внутренних дел о фактах замены номерных агрегатов (двигатель, шасси, кузов), не соответствующих данным свидетельства о государственной регистрации транспортного средства, представления к техническому осмотру транспортных средств без государственных номерных знаков либо со знаками, не соответствующими указанным в свидетельстве о государственной регистрации транспортного средства;
8) представлять сведения в единую информационную систему обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним по результатам проведения обязательного технического осмотра;
9) в течение пяти календарных дней уведомлять уполномоченный орган в области транспорта и коммуникаций об изменении места нахождения центра технического осмотра;
10) составлять график проведения обязательного технического осмотра в пределах региона деятельности с согласия местных исполнительных органов;
11) соблюдать иные требования, установленные законодательством Республики Казахстан.
3. Операторам технического осмотра запрещается:
1) проводить обязательный технический осмотр транспортных средств с замененными без согласования с центральным исполнительным органом в области дорожного движения номерными агрегатами (двигатель, шасси, кузов), не соответствующими данным свидетельства о государственной регистрации транспортного средства, представлять к техническому осмотру транспортные средства без государственных номерных знаков либо со знаками, не соответствующими указанным в свидетельстве о государственной регистрации транспортного средства;
2) отказывать владельцу механического транспортного средства и прицепов к нему в прохождении обязательного технического осмотра или выдаче свидетельства о прохождении обязательного технического осмотра без составления диагностической карты технического осмотра;
3) изменять условия прохождения обязательного технического осмотра в связи с нарушением срока проведения обязательного технического осмотра;
4) требовать от владельца механического транспортного средства и прицепов к нему в связи с проведением обязательного технического осмотра дополнительное вознаграждение.
Сноска. Закон дополнен статьей 19-3 в соответствии с Законом РК от 24.01.2011 № 399-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 19-4. Государственная регистрация, перерегистрация и
государственный технический осмотр некоторых видов
транспортных средств и прицепов к ним

Государственная регистрация, перерегистрация и государственный технический осмотр тракторов и изготовленных на их базе самоходных шасси и механизмов, прицепов к ним, включая прицепы со смонтированным специальным оборудованием, самоходных сельскохозяйственных, мелиоративных и дорожно-строительных машин и механизмов, а также специальных машин повышенной проходимости осуществляются в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области государственного регулирования развития агропромышленного комплекса и сельских территорий.
Сноска. Закон дополнен статьей 19-4 в соответствии с Законом РК от 24.01.2011 № 399-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 20. Основные требования по обеспечению
безопасности дорожного движения при
техническом обслуживании и ремонте
транспортных средств

1. Нормативы технического обслуживания и ремонта транспортных средств с учетом условий их эксплуатации устанавливаются заводами - изготовителями транспортных средств.
2. Транспортные средства, прошедшие техническое обслуживание и ремонт, должны отвечать требованиям Правил дорожного движения и других нормативных правовых актов, относящихся к обеспечению безопасности дорожного движения.
Сноска. В статью 20 внесены изменения - Законами РК от 29 декабря 2006 г. № 209 (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 21. Основания и порядок запрещения эксплуатации
транспортных средств

1. Запрещается эксплуатация транспортных средств в случаях:
- несоответствия конструкции транспортного средства требованиям настоящего Закона и техническим регламентам;
- наличия технических неисправностей, создающих угрозу безопасности дорожного движения и окружающей среде;
- несоответствия номеров узлов и агрегатов, установленных на транспортном средстве, данным, внесенным в регистрационные документы на транспортное средство;
- отсутствия регистрационных документов и документа о прохождении государственного или обязательного технического осмотра;
- отсутствия государственных регистрационных номерных знаков или их несоответствия установленным требованиям и регистрационным документам;
- отсутствия договора обязательного страхования гражданско-правовой ответственности владельцев транспортных средств и (или) договора обязательного страхования гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами;
- в других случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.
2. Запрещение эксплуатации транспортного средства осуществляется уполномоченными на то должностными лицами до устранения причин, послуживших основанием такого запрещения.
3. Порядок запрещения эксплуатации транспортных средств устанавливается законодательством Республики Казахстан.
Сноска. Статья 21 с изменениями, внесенными законами РК от 08.05.2003 № 414; от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 24.01.2011 № 399-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 22. Мероприятия по организации дорожного
движения

1. Мероприятия по организации дорожного движения осуществляются в целях повышения его безопасности и пропускной способности дорог уполномоченным органом в области транспорта и коммуникаций, местными исполнительными органами, физическими и юридическими лицами, в ведении которых находятся автомобильные дороги, а также территориальными подразделениями центрального исполнительного органа по безопасности дорожного движения.
2. Разработка и проведение указанных мероприятий осуществляются в соответствии с нормативными правовыми актами на основе проектов, схем и иных документов, утверждаемых в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
Сноска. Статья 22 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 24.01.2011 № 399-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 23. Основные требования по обеспечению
безопасности дорожного движения в процессе
его организации

1. Деятельность по организации дорожного движения должна осуществляться в соответствии с требованиями безопасности на основе комплексного использования технических средств и конструкций, применение которых регламентировано техническими регламентами и предусмотрено проектами и схемами организации дорожного движения.
2. Изменение в организации движения транспортных средств и пешеходов в случаях возникновения реальной угрозы безопасности дорожного движения должно осуществляться только уполномоченными на то должностными лицами в установленном порядке.
Сноска. В статью 23 внесены изменения - Законом РК от 29 декабря 2006 г. № 209 (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 24. Основные требования по обеспечению
безопасности дорожного движения при
проектировании, строительстве,
реконструкции, ремонте, содержании и
управлении дорогами

1. Проектирование, строительство, реконструкция, ремонт, содержание и управление дорогами на территории Республики Казахстан должны выполняться на основе и с соблюдением требований безопасности, установленных техническими регламентами.
При проектировании, строительстве и реконструкции дорог не допускается снижение капитальных затрат за счет инженерных решений, отрицательно влияющих на безопасность дорожного движения.
2. Нормативная, проектная и техническая документация на проектирование, строительство, ремонт, содержание и управление дорог в части обеспечения безопасности дорожного движения подлежит согласованию и утверждению в порядке, устанавливаемом Правительством Республики Казахстан.
3. Соответствие построенных, реконструированных и отремонтированных дорог требованиям, установленным техническими регламентами дорожного движения, удостоверяется актом приемки дорог. Акт приемки дорог выдается комиссией, назначаемой уполномоченным Правительством Республики Казахстан органом на основании результатов проведенных в установленном порядке контрольных осмотров, обследований и испытаний.
Ответственность за состояние дорог установленным требованиям в части обеспечения безопасности дорожного движения на этапе проектирования возлагается на исполнителя проекта, а на этапах реконструкции и строительства на исполнителя работ.
4. Обязанность по обеспечению соответствия состояния дорог в процессе эксплуатации установленным правилам, техническим регламентам возлагается на юридические и физические лица, во владении (в ведении) которых находятся дороги.
Сноска. В статью 24 внесены изменения - Законом РК от 10 января 2006 года № 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона № 116); от 29 декабря 2006 г. № 209 (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 25. Ограничение или прекращение движения на
дорогах

1. Временное ограничение или запрещение движения транспортных средств по дорогам производится в случаях стихийных бедствий, неблагоприятных дорожно-климатических условий, проведения массовых мероприятий и в других случаях, угрожающих безопасности дорожного движения.
2. Основания и порядок прекращения или временного ограничения движения транспортных средств по дорогам устанавливаются Правительством Республики Казахстан.

Глава 4
Заключительные положения

Статья 26. Государственный надзор и контроль за
обеспечением безопасности дорожного движения
(Исключена - Законом РК от 10 января 2006 года № 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона № 116)

Статья 27. Ответственность за нарушение
законодательства, в сфере обеспечения
безопасности дорожного движения

Лица, виновные в нарушении законодательства в сфере обеспечения дорожного движения, несут ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.
Сноска. В статью 27 внесены изменения - Законом РК от 29 декабря 2006 г. № 209 (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 28. Международные договоры

Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые установлены законодательством Республики Казахстан о безопасности дорожного движения, то применяются правила международного договора.

Президент
Республики Казахстан

Жол жүрiсi қауiпсiздiгi туралы

Қазақстан Республикасының 1996 жылғы 15 шiлдедегi N 29 Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 17 сәуірдегі № 194-V Заңымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР 17.04.2014 № 194-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

МАЗМҰНЫ

Ескерту. Мәтiнде "тарау" деген сөздiң алдындағы "I - IV" деген цифрлар тиiсiнше "1 - 4" деген цифрлармен ауыстырылды - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

Осы Заң жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы мемлекеттiк басқару жүйесiн ұйымдастырудың негiзгi принциптерiн белгiлеп, қоғамдық қатынастарды реттейдi.

1 тарау
Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
1) автомагистраль бiр-бiрiнен бөлiп тұратын жолақпен, ал ол болмаған жағдайда, жол қоршауымен бөлiнген, жүрiстiң әрбiр бағыты үшiн жүру бөлiктерi бар, басқа жолдарды, темiржолдарды немесе трамвай жолдарын, жаяу немесе велосипедпен жүретiн жолдарды бiр деңгейде кесiп өтпейтiн жол;
2) жол - мемлекеттiк есепке алуға жататын және көлiк құралдарының жүруiне арналған инженерлiк құрылыс кешенi болып табылатын жалпы пайдаланудағы автомобиль жолы, шаруашылық автомобиль жолы, елдi мекен көшесi. Жол бiр немесе бiрнеше жүрiс бөлiгiн, сондай-ақ трамвай жолдарын, тротуарларды, жол жиектерiн және бөлу жолақтары болған жағдайда - соларды қамтиды;
3) жол жүрiсi - адамдар мен жүктердiң жолдармен көлiк құралдарын пайдаланып не оларсыз (жүргiншiлер) жүрiсi кезiнде, сондай-ақ осы жүрiс ережелерiн реттеу процесiнде туындайтын қоғамдық қатынастар жиынтығы;
4) жол жүрiсi қауiпсiздiгi – жол-көлiк оқиғалары мен олардың зардаптарынан жол жүрiсiне қатысушылар мен мемлекеттiң қорғалу дәрежесiн көрсететiн жол жүрiсiнiң жай-күйi;
5) жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету – жол-көлiк оқиғаларының туындауын болғызбауға, олардың зардаптарының ауырлығын азайтуға бағытталған қызмет;
6) жол жүрiсiне қатысушы – жүргiзушi, жүргiншi, көлiк құралының жолаушысы, мал айдаушы ретiнде жүрiс процесiне тiкелей қатысатын адам;
7) жол жүрiсiн реттеудiң техникалық құралдары – жол белгiлерi, жол таңбалары, бағдаршамдар (олардың жұмыс бағдарламасын айқындайтын жабдықтарды қоса алғанда), темiр жол өткелдерiндегi реттегiш құрылғылар, сондай-ақ жол қоршаулары мен бағыттаушы құрылғылар;
8) жол жүрiсiн ұйымдастыру – жолдардағы жүрiстi басқару жөнiндегi ұйымдық-техникалық іс-шаралар мен өкiммен жүргiзілетiн iс-қимылдар кешенi;
9) жол-көлiк оқиғасы – көлiк құралының жол бойында жүрiсi процесiнде және оның қатысуымен туындаған, адамдар қаза тапқан немесе жарақаттанған, көлiк құралдары, ғимараттар, жүк бүлiнген не өзге де материалдық залал келтiрген оқиға;
10) көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган – автомобиль көлігі саласындағы басшылықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шекте салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;
10-1) көлік құралдарын және олардың тіркемелерін мемлекеттік тіркеудің бірыңғай ақпараттық жүйесі – көлік құралдарының және олардың тіркемелерінің иелері, көлік құралының сәйкестендіру нөмірі міндетті түрде қамтылған көлік құралдары және олардың тіркемелері туралы, сондай-ақ көлік құралдарын тіркеу туралы берілген куәліктер, мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілері туралы мәліметтерді орталықтандырылған есепке алуды қамтамасыз ететін мемлекеттік ақпараттық жүйе;
11) көлiк құралы - адамдарды, жүктi немесе үстiне орнатылған жабдықтарды жолдармен тасымалдауға арналған қондырғы;
11-1) көлік құралының сәйкестендіру нөмірі – көлік құралдарын және олардың тіркемелерін мемлекеттік тіркеудің бірыңғай ақпараттық жүйесінде көлік құралын сәйкестендіруді жүргізуге мүмкіндік беретін, көлік құралын шығарушы берген, тізбектелген әріптік-цифрлық белгілер түрінде көрсетілген көлік құралының жеке сериялық нөмірі;
12) қызмет өңірі – тіркелген механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін бөлу принципі бойынша көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган айқындаған аумақ;
13) мемлекеттік техникалық байқау – тракторларды және олардың базасында жасалған өздiгiнен жүретiн шассилер мен механизмдердiң, монтаждалған арнаулы жабдығы бар тiркемелердi қоса алғанда, олардың тіркемелерінің, өздiгiнен жүретiн ауыл шаруашылық, мелиорациялық және жол-құрылыс машиналары мен механизмдерiнің, сондай-ақ жүрiп өту мүмкiндiгi жоғары арнайы машиналардың техникалық жай-күйінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігін диагностикалаудың мерзімді процесі; (2012.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі)
14) механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқаудың бірыңғай ақпараттық жүйесі – механикалық көлік құралдарының және олардың тіркемелерінің иелері, механикалық көлік құралдары және олардың тіркемелері, міндетті техникалық байқауды өткізудің нәтижелері, берілген міндетті техникалық байқаудан өткені туралы куәліктер мен халықаралық техникалық байқау сертификаттары туралы мәліметтерді қамтитын электрондық деректер базасы;
15) механикалық көлiк құралы - мопедтен басқа, қозғалтқыш арқылы жүретiн көлiк құралы. Бұл ұғым тракторлар мен өздiгiнен жүретiн машиналарға да қолданылады;
16) міндетті техникалық байқау – механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерінің техникалық жай-күйінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігін диагностикалаудың мерзімді процесі;
17) міндетті техникалық байқаудан өткені туралы куәлік – қатаң есептілік бланкісі болып табылатын және міндетті техникалық байқаудан өту фактісін растайтын, оның нәтижелері бойынша механикалық көлік құралдарының және олардың тіркемелерінің техникалық жай-күйінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігі белгіленген құжат;
18) техникалық байқаудың диагностикалық картасы – механикалық көлік құралының және оның тіркемелерінің техникалық жай-күйі параметрлерінің тізбесі бар, иесі мен механикалық көлік құралы және оның тіркемелері туралы және міндетті техникалық байқау нәтижелері туралы мәліметтерді қамтитын құжат;
19) техникалық байқаудың стационарлық желісі – міндетті техникалық байқаудан өткізу үшін көлік құралдарын техникалық диагностикалау құралдарымен жарақтандырылған, ғимаратта немесе құрылыста орналасқан кешен;
20) техникалық байқаудың ұтқыр желісі – көлік құралдарын міндетті техникалық байқаудан өткізуге арналған техникалық диагностикалау құралдарымен жарақтандырылған, арнайы көлік құралынан тұратын жылжымалы кешен;
20-1) техникалық байқау операторы – міндетті техникалық байқаудан өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын және техникалық байқау операторларының тізіліміне енгізілген дара кәсіпкер немесе заңды тұлға;
21) техникалық байқау орталығы – механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерінің техникалық жай-күйін диагностикалау жұмыстарын орындауға арналған, осы мақсаттар үшін стационарлық және (немесе) ұтқыр техникалық байқау желісі бар кешен;
22) техникалық байқау операторларының тізілімі – техникалық байқау операторларының бірыңғай тізбесі, оны жүргізуді көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады;
23) тiркеме қозғалтқышпен жабдықталмаған және механикалық көлiк құралының құрамында жүруге арналған көлiк құралы. Бұл ұғым жартылай тiркемелер мен ұзартылмалы тiркемелерге де қолданылады;
24) халықаралық техникалық байқау сертификаты – қатаң есептіліктегі бланк болып табылатын және халықаралық автомобиль қатынасында пайдаланылатын, салмағы 3,5 тоннадан асатын механикалық көлік құралының және оның тіркемелерінің міндетті техникалық байқаудан өту фактісін және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда белгіленген талаптарға сәйкестігін растайтын құжат.
Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.01.24 № 399-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 08.01.2013 № 64-V (01.01.2013 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының жол жүрiсi
қауiпсiздiгi туралы заңдары

Қазақстан Республикасының жол жүрiсi қауiпсiздiгi туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi, осы Заңнан, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

3-бап. Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етудiң
негiзгi принциптерi

Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етудiң негiзгi принциптерi мыналар болып табылады:
- жол жүрiсiне қатысушы азаматтардың өмiрi мен денсаулығының шаруашылық қызметтiң экономикалық нәтижелерiнен басымдығы;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуде мемлекет жауапкершiлiгiнiң жол жүрiсiне қатысушы азаматтардың жауапкершiлiгiнен басымдығы;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету кезiнде азаматтар мен мемлекет мүдделерiнiң сақталуы;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге жүйелi көзқарас.
Ескерту. 3-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

4-бап. Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жүйесi

Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жүйесi мемлекеттiк саясатты iске асыру құралы болып табылады және ол жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы қатынастарды айқындайтын құқықтық нормаларды, орталық және жергiлiктi атқарушы органдардың, меншiк нысанына қарамастан, заңды тұлғалардың, жол жүрiсiне қатысушылардың, жол жүрiсi қауiпсiздiгiн және жол-көлiк оқиғаларының зардаптарын жоюды қамтамасыз ететiн құралдар мен шаралардың жиынтығын қамтиды.

2 тарау
Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету
саласындағы мемлекеттiк басқару жүйесi

5-бап. Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етудiң
негiзгi бағыттары

Жол жүрiсi қауiпсiздiгi мыналар арқылы қамтамасыз етiледi:
- Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң, орталық және жергiлiктi атқарушы органдарының жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы өкiлеттiгi мен жауапкершiлiгiн белгiлеу;
- жол-көлiк оқиғаларының алдын алу және олардың зардаптарының ауырлығын азайту мақсатымен орталық және жергiлiктi атқарушы органдардың, заңды және жеке тұлғалардың қызметiн үйлестiру;
- автомобиль, қалалық жерүсті рельстік көлікте және жол шаруашылығында жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi қызметтi реттеу;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мәселелерi жөнiндегi нормативтiк құқықтық актiлердi белгiленген тәртiппен әзiрлеу және бекiту;
- жол жүрiсiн ұйымдастыру;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi шараларды бағдарламалық-мақсатты жоспарлау;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгi жөнiндегi шараларды ғылыми, материалдық-техникалық және қаржы жағынан қамтамасыз ету;
- көлiк құралдарының жүргiзушiлердi даярлауды ұйымдастыру және азаматтарға жүрiс қауiпсiздiгiнiң ережелерi мен талаптарын оқытып-үйрету;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн медициналық жағынан қамтамасыз ету жөнiнде шаралар кешенiн жүргiзу;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгін қамтамасыз ету саласында техникалық реттеу;
- көлiкте сақтандыру саласында әлеуметтiк бағдарланған саясат жүргiзу;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласында заңдардың, өзге де нормативтiк актiлердiң, ережелер мен стандарттардың орындалуын мемлекеттiк қадағалау мен бақылау.
Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2006.12.29. № 209, 2007.01.12. № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі); 04.07.2013 № 132-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң жол жүрiсi
қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы құзыреті

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң құзыретіне мыналар жатады:
- Қазақстан Республикасы аумағында жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласында бiрыңғай мемлекеттiк саясат әзiрлеу және жүргiзу;
- техникалық регламенттердi бекiту;
- орталық және жергiлiктi атқарушы органдардың жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мәселелерi жөнiндегi қызметiне басшылық ету, олардың Заңдарды, Қазақстан Республикасының Президентi мен Үкiметiнiң актiлерiн орындауына бақылау жасау;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгi жөнiндегi орталық атқарушы органды белгiлеу және ол туралы Ереженi бекiту;
- ережелердiң, стандарттар мен басқа да нормативтiк актiлердiң бiрыңғай жүйесiн белгiлеу;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру;
- механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқауды ұйымдастыру және жүргізу қағидаларын бекіту;
- механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқаудан өткізудің кезеңділігін бекіту;
- техникалық байқаудың диагностикалық картасының нысанын бекіту;
- Қазақстан Республикасының аумағында автомобиль жолдарын, жол ғимараттарын пайдалану ережесін және оларды қорғау тәртібін бекіту;
- көлік құралдарын жүргізушілерді даярлау қағидаларын бекіту;
- көлік құралының сәйкестендіру нөмірі бойынша көлік құралдарының жекелеген түрлерін мемлекеттік тіркеу және есепке алу тәртібін айқындау;
- өзіне Қазақстан Республикасының Конституциясымен, заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен жүктелген өзге де функцияларды орындау;
Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (2005.01.01 бастап күшіне енеді), 2006.12.29 № 209, 2008.07.04 № 55-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.24 № 399-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 08.01.2013 № 64-V (01.01.2013 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-бап. Жол жүрiсi қауiпсiздігі жөнiндегi орталық
атқарушы органның құзыреті

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Жол жүрiсi қауiпсiздiгi жөнiндегi орталық атқарушы органның құзыретіне мыналар жатады:
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласында мемлекеттiк саясатты iске асыру;
- көлiк құралдарын жүргiзушiлердi даярлау қағидаларын әзірлеу;
- алдын алу шараларын жүргiзу және халыққа жол жүрiсi қауiпсiздiгiнiң ережелерi мен талаптарын оқытып үйрету тәртiбiн белгiлеу;
- жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз етуге мемлекеттік бақылауды ұйымдастыру және жүзеге асыру;
- Қазақстан Республикасының жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы халықаралық шарттарын жасасуға қатысу;
- жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі қызметті үйлестіру;
- жолдарды жобалау, салу, жөндеу, күтіп ұстау және басқару кезінде тапсырыс беруші ұсынған нормативтік, жобалық және техникалық құжаттаманы келісу;
- автомобиль жолдарын, жол құрылыстарын, теміржол өтпелерін, қалалық рельстік көлік желілерін пайдалануға қабылдау жөніндегі комиссиялардың жұмысына қатысу;
- техникалық регламенттердi әзiрлеу;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкімен келісім бойынша, Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген міндеттерді банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың орындауы үшін оларға көлік құралының сәйкестендіру нөмірі бойынша деректерді ұсыну тәртібін айқындау және ұсыну;
- осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру.
Ескерту. 7-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (2005.01.01 бастап күшіне енеді), 2006.01.10 № 116 (2006.01.01 бастап күшіне енеді), 2006.12.29 № 209, 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2008.07.04 № 55-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.01.2013 № 64-V (01.07.2013 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2013 № 132-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.01.2014 N 159-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-1-бап. Көлік және коммуникация саласындағы
уәкілетті органның құзыреті

Көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті органның құзыретіне:
1) халықаралық және республикалық маңызы бар автомобиль жолдарында жол қызметін басқару;
2) халықаралық және республикалық маңызы бар автомобиль жолдарында жол жүрісін реттеудің техникалық құралдарын салу, реконструкциялау, жөндеу, енгізу және күтіп-ұстау жөніндегі жұмыстардың орындалуын қамтамасыз ету;
3) техникалық байқау операторларының механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқаудан өткізу тәртібін сақтауына мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру;
4) міндетті техникалық байқаудан өткені туралы куәлік бланкілерінің нысандарын әзірлеу және бекіту;
5) техникалық байқау операторларының тізілімін жүргізу;
6) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
7) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бюджет кірісіне түсетін, бланк өнімін өткізу қызметін көрсету төлемінің төленгенін растайтын құжаттар ұсынылғаннан кейін жүзеге асырылатын, механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерінің міндетті техникалық байқаудан өткені туралы куәліктердің бланкілерін техникалық байқау операторларына беру;
8) «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес міндетті ведомстволық есептіліктің, тексеру парақтарының нысандарын, тәуекел дәрежесін бағалау өлшемдерін, тексерулер жүргізудің жартыжылдық жоспарларын әзірлеу және бекіту;
9) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
10) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру кіреді.
Ескерту. 7-1-баппен толықтырылды - ҚР 2006.01.10 № 116 (2006.01.01 бастап күшіне енеді) Заңымен, жаңа редакцияда - ҚР 2011.01.24 № 399-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Облыстық (республикалық маңызы бар қала,
астана) және аудандық (облыстық маңызы бар
қалалар) өкілді және атқарушы органдардың жол
жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету
саласындағы құзыреті

1. Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласында облыстық (республикалық маңызы бар қала, астана) және аудандық (облыстық маңызы бар қалалар) өкілді органдардың қарауына мыналар жатады:
- облыстық (республикалық маңызы бар қала, астана) және аудандық (облыстық маңызы бар қалалар) атқарушы органдар басшыларының жол жүрiсi қауiпсiздiгi мәселелерi жөнiндегi есептерiн қарау;
- Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету жөніндегі өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру.
2. Жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы облыстық (республикалық маңызы бар қала, астана) және аудандық (облыстық маңызы бар қалалар) атқарушы органдардың қарауына мыналар жатады:
- халықаралық техникалық байқау сертификаттарын беру;
- тиiстi аумақта жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгi жөнiндегi орталық атқарушы орган шешiмдерiнiң орындалуын ұйымдастыру және бақылау;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн медициналық жағынан қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар кешенiн ұйымдастыру және жүргiзу;
- облыстық және аудандық маңызы бар жалпы пайдаланудағы автомобиль жолдарында, елді мекендердің көшелерінде жол жүрісін реттеудің техникалық құралдарын салу, қайта жаңарту, жөндеу, енгізу және күтіп-ұстау жөніндегі жұмыстардың орындалуын қамтамасыз ету;
- аудандардың (қалалардың) автомобиль жолдарында, қалалардың, аудандардың (қалалардың) елдi мекендерiнiң жол тораптарында салу, қайта жаңарту, жөндеу, оларда жол жүрiсiн реттеудiң техникалық құралдарын енгiзу және күтiп ұстау, оларды күтiп ұстау, күзету және жолдарда қызмет көрсету объектiлерiн жайғастыру жөнiндегi жұмыстарды орындау кезiнде жұмыстың барлық түрлерiнiң орындалуын қамтамасыз ету және бақылау;
- облыстық және аудандық маңызы бар жалпы пайдаланудағы автомобиль жолдарындағы, елді мекендердің көшелеріндегі жол қызметін басқару;
- жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру.
Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2006.01.10 № 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап.
Ескерту. 9-бап алынып тасталды - Қазақстан Республикасының 2007.01.12. № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-бап. Жол жүрiсi қауiпсiздiгiнiң жай-күйi
көрсеткiштерiн есепке алудың мемлекеттiк
жүйесi

1. Қазақстан Республикасының аумағында апаттардың, жол-көлiк жарақаттарының көрсеткiштерiн, көлiк құралдарының, жүргiзушiлер санын, жол жүрiсi саласындағы құқық бұзушылықтардың, жолдардың көлiк-пайдалану көрсеткiштерiн, сондай-ақ жол жүрiсi қауiпсiздiгi мен оны қамтамасыз ету жөнiндегi қызметтiң жай-күйiн көрсететiн басқа да көрсеткiштердi есепке алудың бiрыңғай мемлекеттiк жүйесi жүзеге асырылады.
2. (Алынып тасталды - Қазақстан Республикасының 2008.07.04 № 55-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен).
3. Орталық және жергiлiктi атқарушы органдар есептiлiк жүйесiне кiретiн мәлiметтердi белгiленген тәртiппен сұратып алуға құқылы.
Ескерту. 10-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2008.07.04 № 55-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

11-бап. Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету
бағдарламалары

Ескерту. 11-бап алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3 тарау
Жол жүрiсiн ұйымдастыру және оның қауiпсiздiгiн қамтамасыз
ету жөнiндегi негiзгi талаптар

12-бап. Қазақстан Республикасы аумағындағы жол
жүрiсiнiң тәртiбi

1. Қазақстан Республикасы аумағындағы жол жүрiсiнiң тәртiбi , жол жүрiсiне қатысушылардың құқықтары мен мiндеттерi, жол жүрiсiн реттеудiң техникалық және басқа да құралдарының мақсаты мен қолданылуы Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтетiн Жол жүрiсi ережелерiмен, Автомобиль жолдарын, жол құрылыстарын пайдалану ережелерiмен және оларды Қазақстан Республикасы аумағында қорғау тәртiбiмен белгiленедi.
2. Қазақстан Республикасы аумағында көлiк құралдарының оң жақпен жүруi белгiленген.

13-бап. Көлiк құралдарын пайдалануға байланысты
қызметтi жүзеге асыру кезiнде жол жүрiсi
қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi
негiзгi талаптар

1. Көлiк құралдарын пайдалануға байланысты қызметтi жүзеге асыратын заңды тұлғалар:
- жол жүрiсi процесiнде қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн талаптарға сәйкес жүргiзушiлердiң жұмысын ұйымдастыруға;
- жүргiзушiлер еңбегi мен демалысының белгiленген режимiн сақтауға;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн автомобиль және қалалық жерүстi рельстік көлiк жүргiзушiлерi мен басқа да қызметкерлерiнiң біліктiлiгiн арттыру үшiн жағдай жасауға;
- жол-көлiк оқиғаларының және жол қозғалысы ережелерiн бұзудың себептерiне талдау жасап, оларды жоюға;
- көлiк құралдарының техникалық жай-күйiн және оның дұрыс жағдайда пайдаланылуын бақылауды қамтамасыз етуге;
- жүргiзушiлердi сапарға шығар алдында және мезгiл-мезгiл медициналық байқаудан өткiзiп тұруды қамтамасыз етуге;
- жүргiзушiлердiң жол-көлiк оқиғаларында зардап шеккендерге дәрiгер келгенге дейiнгi көмек көрсету дағдыларын жетiлдiру жөнiндегi шараларды ұйымдастыруға мiндеттi.
2. Автомобиль көлігімен және қалалық жерүстi рельстік көлiкпен тасымалдау қызметiн жүзеге асыратын заңды тұлғалар арнайы қағидалар белгiлей алады және жүктердiң түрiн, оларды тасымалдау ерекшелiктерiн ескере отырып және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шектерде жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн көлік құралдарының жүргiзушiлеріне қосымша талаптар қоя алады.
Ескерту. 13-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 04.07.2013 № 132-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

14-бап. Жол жүрiсiне қатысушылардың құқықтары мен
мiндеттерi

1. Азаматтардың жолдармен жүрудiң қауiпсiздiк жағдайлары құқықтарына мемлекет кепiлдiк бередi және ол құқықтар Қазақстан Республикасының жол жүрiсi қауiпсiздiгi туралы заңдарының, Республика бекiткен халықаралық шарттардың орындалуы арқылы қамтамасыз етіледi.
2. Жол жүрiсiне қатысушылардың өз құқықтарын iске асыруы жол жүрiсiне басқа қатысушылардың құқықтарын шектемеуге немесе бұзбауға тиiс.
3. Жол жүрiсiне қатысушылардың:
- заңдармен белгiленген ережелер мен рәсiмдерге сәйкес және солардың негiзiнде жолмен еркiн, кедергiсiз жүруге;
- лауазымды адамдардан және жол жүрiсiн қадағалауды жүзеге асырушы мемлекеттiк органнан жолмен жүруге тыйым салыну немесе шектелу себептерi туралы түсiнiктеме алуға;
- қозғалыстың қауiпсiз жағдайлары, жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге байланысты өнiмдер мен көрсетiлетiн қызметтер сапасы туралы, қызметi жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге байланысты лауазымды адамдардың құқықтары, мiндеттерi мен жауапкершiлiгi туралы толық және анық ақпарат алуға;
- қызметi жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге байланысты ұйымдар мен лауазымды адамдардан жол-көлiк оқиғасы кезiнде медициналық көмектiң, құтқару жұмыстарының кепiлдi көлемi мен басқа да қажеттi көмектi тегiн алуға;
- жол-көлiк оқиғасы салдарынан өздерiне дене жарақаттары келтiрiлген жағдайларда, сондай-ақ көлiк құралы мен (немесе) жүк бүлiнген жағдайларда заңдарда белгiленген тәртiп бойынша залалды өтеттiруге;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы өкiлеттiгiн жүзеге асырушы лауазымды адамдардың заңсыз iс-әрекеттерiне Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiп бойынша шағым жасауға құқығы бар.
4. Жол жүрiсiне қатысушылар осы Заңның және жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге қатысты бөлiгiнде Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнiң талаптарын орындауға мiндеттi.

15-бап. Көлiк құралдарын жүргiзу құқығын алу

1. Көлiк құралдарын жүргiзу құқығы мыналарға берiлуi мүмкiн:
- он алты жасқа толған адамдарға - мотоциклдер, мотороллерлер және басқа да мотокөлiк құралдарын ("А" санаты) жүргiзуге;
- он сегiз жасқа толған адамдарға - рұқсат етiлген ең ауыр салмағы 3500 килограмнан аспайтын және жүргiзушiнiң орнын есептемегенде, отыратын орын саны сегiзден аспайтын автомобильдердi ("В" санаты), сондай-ақ рұқсат етiлген ең ауыр салмағы 3500 килограмнан асатын автомобильдердi ("С" санаты) жүргiзуге, бұған "Д" санатына жататындары кiрмейдi;
- кемінде үш жыл жүргізушілік стажы, оның ішінде кемінде бір жыл «С» санатына жататын көлiк құралдарын жүргiзу стажы бар, жиырма бір жасқа толған адамдарға – жүргізушінің орнын қоспағанда, сегiзден астам отыратын орындары бар және жолаушылар тасымалдауға арналған автомобильдердi («Д» санаты), троллейбустар мен трамвайларды жүргiзуге;
- "В", "С" немесе "Д" санаттарына жататын көлiк құралдарын жүргiзу құқығы бар адамдарға көлiк құралдарының тиiстi санаттарын жүргiзу стажы он екi айдан кем болмаған жағдайда - көлiк құралдарының құрамдарын ("Е" санаты) жүргiзуге.
2. Көлiк құралдарын жүргiзу құқығы тиiстi куәлiктермен расталады. Қазақстан Республикасы аумағында Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары талаптарына сәйкес келетiн ұлттық және халықаралық жүргiзушiлер куәлiктерi қолданылады.
3. Көлiк құралдарын жүргiзу құқығының куәлiктерi осы бапта белгiленген жасқа толған, медициналық жағынан кiнәраты жоқ, көлiк құралдарының тиiстi санатының жүргiзушiлерiн даярлайтын үлгi бағдарламалар көлемiнде қажеттi бiлiм мен дағдысы бар және белгiленген тәртiппен емтихандар тапсырған, Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты немесе уақытша тұратын адамдарға берiледi.
4. Көлiк құралдарының тиiстi санаттарына жүргiзушiлер даярлаудың үлгi бағдарламаларын және рұқсат беру тәртiбiн жол жүрісі қауіпсіздігі жөніндегі орталық атқарушы орган мүдделi министрлiктермен, өзге де орталық атқарушы органдармен келiсе отырып әзiрлейдi.
5. Көлiк құралдарының "А" және "В" санаттарын жүргiзу құқығына куәлiк алу үшiн азаматтардың тиiстi бағдарламалар көлемiнде өз бетiнше даярлануына жол берiледi.
6. Адамдарды көлік құралдарын жүргізу құқығына емтихандарға жіберу, оларды тапсыру, көлік құралдарын жүргізу құқығына куәліктерді беру тәртібін жол жүрісі қауіпсіздігі жөніндегі орталық атқарушы орган белгілейді.
Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2006.01.10. № 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2010.12.28 № 369-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2013.01.08 № 64-V (2013.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Көлiк құралдарын жүргiзу құқығының күшiн
тоқтату негiздемелерi

1. Көлік құралдарын жүргізу құқығының тоқтатылуына:
1) жүргізуші куәлігінің белгіленген қолданылу мерзімінің бітуі;
2) жүргізуші денсаулығының көлік құралдарын қауіпсіз жүргізуге кедергі келтіретіндей нашарлап, оның медициналық қорытындымен расталуы негіздемелер болып табылады.
Көрінеу психикалық бұзылулар мен мінез-құлықтың бұзылуы, көру органы дамуының кемістігі, көру функциясын бұзатын жаңадан пайда болған қатерсіз ісіктер, органның туа біткен кемістігі немесе органнан не бүлінген органның қызметін бұзатын оның бір бөлігінен жүре келе айырылу, олардың көлік құралдарын толыққанды жүргізуге кедергі келтіруі көлік құралдарын жүргізуге жарамдылықты растау үшін медициналық куәландыруға жіберуге негіздемелер болып табылады;
3) жүргізушінің жол жүрісі ережелерін білуін тексеруге жіберу туралы қаулыны алған күннен бастап екі ай ішінде жол жүрісі ережелерін білуін тексеруге арналған емтиханды тапсырмауы;
4) көлік құралдарын жүргізу құқығынан айыру негіздеме болып табылады.
Осы тармақтың 2) және 3) тармақшаларында көзделген негіздемелер бойынша көлік құралдарын жүргізу құқығының тоқтатылуы уәкілетті органның (лауазымды адамның) талап арызы бойынша, азаматтық іс жүргізу заңнамасында көзделген тәртіппен сот шешімі бойынша жүзеге асырылады.
Көлік құралын жүргізу құқығы тоқтатылған кезде осы құқық:
осы тармақтың 1) тармақшасында көзделген негіздеме бойынша - жол жүрісі ережелерін білуін тексеруге арналған емтихан тапсырғаннан және медициналық тексеруден өткеннен кейін;
осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген негіздеме бойынша - егер көлік құралдарын жүргізу құқығын тоқтатудың себептері жойылатын болса, сот шешімі бойынша;
осы тармақтың 3) тармақшасында көзделген негіздеме бойынша - осы Заңның 15-бабында белгіленген тәртіппен;
осы тармақтың 4) тармақшасында көзделген негіздеме бойынша - емтихан тапсырғаннан және көлік құралын басқару құқығынан айыру мерзімі аяқталғаннан кейін қайта қалпына келтіріледі.
2. Жауапкершiлiк шаралары ретiнде көлiк құралдарын жүргiзу құқығынан айыруға не сондай құқықты шектеуге әкеп соғатын құқық бұзушылық түрлерi Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленедi.
Ескерту. 16-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2008.07.04 № 55-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

17-бап. Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн медициналық қамтамасыз
ету

1. Жол жүрісі қауіпсіздігін медициналық қамтамасыз ету:
- көлiк құралдарын жүргiзу құқығына куәлiк алуға үмiткер азаматтар мен жүргiзушiлердi мiндеттi түрде медициналық куәландыруды;
- жүргiзушiлердi сапарға шығар алдында және ағымдағы медициналық байқаудан өткiзудi;
- жол-көлiк оқиғаларында зардап шеккендерге медициналық көмек көрсетудi;
- жол жүрiсiне қатысушыларды, жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн органдардың лауазымды адамдарын, сондай-ақ азаматтарды жол-көлiк оқиғаларында зардап шеккендерге дәрiгер келгенге дейiн көмек көрсету тәсiлдерiн үйретудi қамтиды.
1-1. Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн медициналық қамтамасыз ету жөнiндегi қызметтi үйлестiрудi денсаулық сақтау саласындағы уәкiлеттi орган жүзеге асырады.
2. Жол-көлiк оқиғаларында зардап шеккендерге медициналық көмек:
- жол-көлiк оқиғасы болған жерде дәрiгер келгенге дейiн көмек көрсетудi;
- жол-көлiк оқиғасы болған жерде, медицина ұйымына бара жатқан жолда және медицина ұйымында медициналық көмек көрсетудi қамтиды.
3. Адамдардың көлiк құралдарын жүргiзуiне тыйым салуға негiз болатын медициналық кiнәраттардың тiзбесiн, медициналық куәландыру, тексеру тәртiбiн және олардың мерзiмдiлiгiн денсаулық сақтау саласындағы уәкiлеттi орган белгiлейдi .
Ескерту. 17-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

18-бап. Көлiк құралдарын пайдалану кезiнде жол жүрiсi
қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн жалпы талаптар

1. Шығарылған көлiк құралдарының конструкциясы, оның iшiнде олардың құрамдас бөлiктерiнiң, қосымша жабдықтау заттарының, қосалқы бөлшектерi мен керек-жарақтарының конструкциясы жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге жататын бөлiгiнде техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сай болуға тиiс.
2. Көлiк құралдары, олардың құрамдас бөлiктерi, қосымша жабдықтау заттары, қосалқы бөлшектерi мен керек-жарақтары жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге жататын бөлiгiнде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен сәйкестiгi расталуға тиiс.
3. Механикалық көлік құралдарының және тіркемелердің жекелеген түрлерінің жалпы пайдаланудағы жолдармен жол жүрісіне қатысуына рұқсат беруді жол жүрісі қауіпсіздігі жөніндегі орталық атқарушы орган тиісті құжаттар мен мемлекеттік тіркеу нөмір белгілерін бере отырып, мемлекеттік тіркеу, оларды пайдаланушы, оның ішінде сенімхат бойынша пайдаланушы адамдарды тіркеу мен есепке алу, оларды жүргізу құқығына емтихан қабылдау мен куәлік беру арқылы жүзеге асырады.
Механикалық көлік құралдары мен тіркемелерді мемлекеттік тіркеу үшін Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген тәртіппен көлік құралдарын мемлекеттік тіркегені үшін алым алынады.
Жүргізуші куәліктерін, механикалық көлік құралдарын мемлекеттік тіркеу туралы куәліктерді, мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілерін беру үшін Қазақстан Республикасының Салық кодексінде белгіленген тәртіппен мемлекеттік баж алынады.
Жеке тұлғалардың көлік құралдарын тіркеу, қайта тіркеу:
салық төлеушілер үшін - Салық кодексінде белгіленген тәртіппен көлік құралдары салығын төлегенін;
Қазақстан Республикасының Салық кодексіне сәйкес салық төлеушілер болып табылмайтын тұлғалар үшін салық төлеуден босату құқығын растайтын құжаттарды бергеннен кейін жүргізіледі.
Механикалық көлiк құралы мен тiркеменiң техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкестiгiн растау саласындағы құжаты болмаса, оны мемлекеттiк тiркеуге тыйым салынады.
Механикалық көлік құралдары мен тіркемелердің мынадай түрлері мемлекеттік тіркелуге жатады:
1) жеңіл, жүк автомобильдері және олардың базасында жасалған арнайы автомобильдердi қоса алғанда, автобустар, троллейбустар;
2) мотоциклдер және мотороллерлер;
3) автомобильдердің құрамында жүруге арналған тіркемелер;
4) алып тасталды - 2006.01.10. № 116 Заңымен.
5) басқа мемлекеттерде тiркелген және Қазақстан Республикасының аумағына екi айдан артық мерзiмге әкелiнген жеңiл, жүк автомобильдерi және олардың шассилерінде жасалған арнайы автомобильдерді қоса алғанда, автобустар, троллейбустар, мотоциклдер мен мотороллерлер, автомобильдердiң құрамында жүруге арналған тiркемелер.
Механикалық көлік құралдары мен тіркемелердің мынадай түрлері мемлекеттік тіркелуге жатпайды:
1) жабық аумақтарда технологиялық көлік ретінде пайдаланылатын автомобильдер мен тракторлар, олардың базасында жасалған арнайы автомобильдер мен тракторларды, өздігінен жүретін шассилер мен механизмдерді, тіркемелерді қоса алғанда;
2) алып тасталды - ҚР 04.07.2013 № 132-V Заңымен (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі);
3) алып тасталды - ҚР 04.07.2013 № 132-V Заңымен (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі);
4) басқа мемлекеттерде тіркелген және Қазақстан Республикасының аумағына екі айдан аз мерзімге әкелінген жеңіл, жүк автомобильдері мен автобустар, олардың шассилерінде жасалған арнайы автомобильдерді қоса алғанда; мотоциклдер мен мотороллерлер, автомобильдердiң құрамында жүруге арналған тiркемелер.
4. Тiркелген көлiк құралдарының конструкциясына, соның iшiнде оның жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге әсер ететiн құрамдас бөлiктерiнiң, қосымша жабдықтау заттарының, қосалқы бөлшектердiң және керек-жарақтарының конструкциясына өзгерiстер енгiзiлгеннен кейiн Қазақстан Республикасының техникалық реттеу саласындағы заңнамасында белгiленген тәртiппен сәйкестiктi қайта растауды өткiзу қажет.
5. Жол қозғалысына қатысатын көлiк құралдарының конструкциясы, техникалық жай-күйi және жабдықтары жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге қатысты мынадай негiзгi талаптарға:
1) көлiк құралында жол қозғалысы қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн тежегiш жүйе, рульдiк басқару, артқы жағын шолу айнасы, дыбыс сигналы, шассилер, жарық беру аспаптары болуына;
2) көлiк құралдарын қауiпсiз басқаруға мүмкiндiк беретiн шолу мен көрудiң жеткiлiктi мөлшерде қамтамасыз етiлуiне;
3) адам өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға зиян келтiру қаупiн болғызбайтын қосымша жабдық тетiктерi, заттары және көлiк құралының бейiмделген құрылғылары болуына;
4) жол-көлiк оқиғасы болған жағдайда жолаушылар және жол қозғалысының басқа да қатысушылары үшiн қауiпiсiздiктi бәсеңдетудi қамтамасыз етуге сәйкес келуге тиiс.
6. Көлiк құралдарын пайдалану кезiнде олардан қоршаған ортаға бөлiнетiн шығарындылар қоршаған ортаны қорғау саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген жол берiлетiн деңгейден аспауға тиiс.
7. Көлік құралдарын мемлекеттік тіркеу көлік құралдарын және олардың тіркемелерін мемлекеттік тіркеудің бірыңғай ақпараттық жүйесінде жүргізіледі.
Ескерту. 18-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2001.12.24 № 276, 2003.06.10 № 433, 2004.12.20 № 13 (2005.01.01 бастап күшіне енеді), 2006.01.10 № 116 (2006.01.01 бастап күшіне енеді), 2006.12.29 № 209, 2008.12.10 № 101-IV (2009.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.11.16 № 200-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.24 № 399-IV (2012.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2013.01.08 № 64-V (2013.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі); 04.07.2013 № 132-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-1-бап. Техникалық байқау операторларының тiзiлiмi

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган техникалық байқау операторларының тізілімін жүргізеді, оның мерзімді баспасөз басылымдарында қазақ және орыс тілдерінде жариялануын жүзеге асырады және оны өзінің интернет-ресурсында орналастырады.
Тізілімді жүргізу тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.
Техникалық байқау операторы механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқаудан өткізу жөніндегі қызметті көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган техникалық байқау операторларының тізіліміне енгізген күннен бастап жүзеге асырады.
2. Техникалық байқау операторларының тізіліміне енгізу мақсатында көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті органға мынадай құжаттар:
1) өтініш;
2) заңды тұлға үшiн – заңды тұлғаны мемлекеттiк тiркеу (қайта тіркеу) туралы анықтама;
3) дара кәсіпкер үшін - жеке басын куәландыратын құжаттың және дара кәсіпкер ретінде тіркеу туралы куәліктің көшірмесі;
4) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу жүргізілгені туралы мөртабан қойылған, техникалық байқау операторының жылжымайтын мүлікке меншік немесе оны иелену және пайдалану құқығын растайтын құжаттардың нотариат куәландырған көшірмелері;
5) алып тасталды - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
6) сынақ жабдығын аттестаттау және өлшем құралдарын салыстырып тексеру сертификаттарының көшірмелері;
7) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген нысан бойынша сынақ жабдықтары мен өлшем құралдары туралы ақпарат ұсынылады.
3. Көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган өтінішті оған қоса беріліп отырған құжаттармен бірге ол берілген күннен бастап бес жұмыс күні ішінде қарайды, оның қорытындысы бойынша өтініш берушіге тізілімге енгізу туралы жазбаша хабарлама немесе дәлелді бас тарту жіберіледі.
4. Техникалық байқау операторларының тізіліміне енгізуден бас тарту үшін:
1) осы баптың 2-тармағына сәйкес талап етілетін құжаттарды ұсынбау;
2) ұсынылған құжаттардағы мәліметтердің дәйексіздігі;
3) осы баптың 5-тармағының 3), 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген негіздер бойынша өтініш берілген күнге дейін алты айдың ішінде техникалық байқау операторларының тізілімінен шығару негіз болып табылады.
5. Техникалық байқау операторларының тізілімінен шығару үшін:
1) дара кәсіпкердің немесе заңды тұлғаның техникалық байқау операторларының тізілімінен өз еркімен шығару туралы өтініші;
2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес дара кәсіпкер қызметінің тоқтатылуы немесе заңды тұлғаның таратылуы;
3) техникалық байқау операторларының тізіліміне енгізу кезінде көрінеу бұрыс ақпарат ұсыну;
4) механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқаудан өткізу және жөндеу, оларға техникалық қызметтер көрсету бойынша көрсетілетін қызметтерді қоса атқару;
5) механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқауды жүзеге асыру саласында әкімшілік құқық бұзушылықты бір жыл ішінде қайталап жасау негіз болып табылады.
Техникалық байқау операторларының тізілімінен шығару туралы хабарлама көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган тиісті шешім қабылдағаннан кейін үш жұмыс күні ішінде дара кәсіпкерге немесе заңды тұлғаға жіберіледі.
Ескерту. Заң 18-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.01.24 № 399-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

19-бап. Механикалық көлік құралдарын және олардың
тіркемелерін міндетті техникалық байқаудан өткізу

1. Қазақстан Республикасының аумағында пайдаланылып жүрген және жол жүрісі қауіпсіздігі жөніндегі атқарушы орталық органда тіркелген механикалық көлік құралдары және олардың тіркемелері міндетті техникалық байқаудан өткізілуге жатады.
Міндетті техникалық байқау механикалық көлік құралдарының және олардың тіркемелерінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігін тексеруді қамтиды.
2. Көлік құралының тіркелген жеріне және көлік құралы иесінің тұратын жеріне қарамастан, көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган техникалық байқау операторларының тізіліміне енгізген техникалық байқау операторлары міндетті техникалық байқауды жүргізеді.
Техникалық байқау операторлары жария шарт негізінде қызметтер көрсетеді.
3. Механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқаудан өткізу және жөндеу, оларға техникалық қызметтер көрсету бойынша көрсетілетін қызметтерді қоса атқаруға жол берілмейді.
Техникалық байқау операторының аумағында механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін жөндеу және оларға техникалық қызметтер көрсету бойынша қызметтер көрсетуге жол берілмейді.
4. Техникалық байқау операторы:
1) астанада, республикалық және облыстық маңызы бар қалаларда техникалық байқау орталығы ашылған кезде техникалық байқаудың стационарлық және ұтқыр желiлерiн пайдалана отырып, мiндеттi техникалық байқаудан өткізуді жүзеге асырады;
2) көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган айқындаған қызмет өңірі шегінде міндетті техникалық байқау өткізуді қамтамасыз етеді;
3) қызмет өңірінде міндетті техникалық байқау өткізудің кестесі туралы халықты хабардар етеді;
4) аудандардың әкімшілік орталықтарында, ауылдық округтерде және аудандық маңызы бар қалаларда техникалық байқау орталығы ашылған кезде техникалық байқаудың стационарлық және (немесе) ұтқыр желiлерiн пайдалана отырып, мiндеттi техникалық байқаудан өткізуді жүзеге асырады.
Қызмет өңірін айқындау тәртібін көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган белгілейді.
5. Міндетті техникалық байқауды өткізу екі кезеңді: дайындық және негізгі кезеңдерді қамтиды.
Міндетті техникалық байқау өткізудің дайындық кезеңі барысында көлік құралын сәйкестендіру және оны сәйкестендіру нәтижелерінің тіркеу және өзге де құжаттардағы деректерге сәйкестігіне тексеру жүргізіледі.
Міндетті техникалық байқау өткізудің негізгі кезеңі барысында көлік құралының техникалық жай-күйінің Қазақстан Республикасының техникалық реттеу саласындағы заңнамасында белгіленген қауіпсіздік талаптарына сәйкестігін анықтау жөнінде жұмыстар (тексеру) орындалады.
6. Міндетті техникалық байқаудан өткізу үшін механикалық көлік құралы мен оның тіркемелерінің иесі техникалық байқау операторына мынадай құжаттарды ұсынады:
1) көлік құралын мемлекеттік тіркеу туралы куәлікті;
2) жеке тұлғалардың Қазақстан Республикасының Салық кодексінде белгіленген тәртіппен ағымдағы күнтізбелік жыл үшін көлік құралдары салығын төлегенін растайтын немесе оны төлеуден босату құқығын растайтын құжаттарды;
3) алып тасталды - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Техникалық байқау операторы ұсынылған құжаттарды механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқаудың бірыңғай ақпараттық жүйесіне енгізуді қамтамасыз етеді.
7. Механикалық көлік құралын және оның тіркемелерін міндетті техникалық байқаудан өткізу нәтижелері бойынша техникалық байқаудың диагностикалық картасы жасалады, оның негізінде қолданылу мерзімі көрсетіле отырып міндетті техникалық байқаудан өткені туралы куәлік беріледі.
8. Егер міндетті техникалық байқау өткізудің нәтижелері бойынша механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін пайдалануға тыйым салатын ақаулықтар және жағдайлар анықталған болса, міндетті техникалық байқау өткізілмеген деп танылады.
Бұл жағдайда механикалық көлік құралының және оның тіркемелерінің иесіне ақаулықтар көрсетіле отырып, механикалық көлік құралының және оның тіркемелерінің диагностикалық картасы беріледі.
9. Механикалық көлік құралын және оның тіркемелерін пайдалануға тыйым салынатын анықталған ақаулықтар мен жағдайлар жойылғаннан кейін механикалық көлік құралының және оның тіркемелерінің иесі оны қайтадан міндетті техникалық байқаудан өткізу үшін ұсынады.
Механикалық көлік құралын және оның тіркемелерін қайтадан байқаудан өткізу бірінші міндетті техникалық байқаудан өткізілген техникалық байқау орталығында не өзге техникалық байқау орталығында жүргізіледі.
Бірінші міндетті техникалық байқау өткізілген орталықта механикалық көлік құралын және оның тіркемелерін қайтадан техникалық байқаудан өткізу кезінде техникалық байқау белгіленген критерийлерге сай болмаған және диагностикалық картада көрсетілген позициялар ғана бойынша жүргізіледі. Бұл жағдайда төлем қайтадан тексерілетін позицияларды тексеру үшін ғана алынады.
Міндетті техникалық байқауды өткізу кезінде ақаулықтар анықталғаннан кейін механикалық көлік құралын және оның тіркемелерін міндетті техникалық байқауға қайтадан әкелудің ең ұзақ мерзімі күнтізбелік он күнді құрайды.
10. Механикалық көлік құралының және оның тіркемелерінің иесі механикалық көлік құралын және оның тіркемелерін пайдалануға тыйым салынатын анықталған ақаулықтар мен жағдайларды жою жөніндегі жұмыстар орындалатын жерді және орындаушыны дербес айқындайды.
Ескерту. 19-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.01.24 № 399-IV (ҚР 2011.01.24 N 399-IV Заңының 2-бабын қараңыз) Заңымен, өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; 03.07.2013 № 121-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; 04.07.2013 № 132-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

19-1-бап. Халықаралық техникалық байқау
сертификатын беру

1. Халықаралық техникалық байқау сертификатын алу үшін механикалық көлік құралының және оның тіркемелерінің иесі жергілікті атқарушы органға өтініш береді және оған мынадай құжаттарды:
1) халықаралық техникалық байқау сертификатын беру үшін мемлекеттік баж төлегені туралы түбіртекті;
2) жеке тұлғалардың Қазақстан Республикасының Салық кодексінде белгіленген тәртіппен ағымдағы күнтізбелік жылға көлік құралы салығын төлегенін немесе оны төлеуден босату құқығын растайтын құжаттарды;
3) мемлекеттік немесе міндетті техникалық байқаудан өткені туралы куәліктің көшірмесін қоса береді.
2. Жергілікті атқарушы орган құжаттарымен қоса өтініш берілген күннен бастап екі жұмыс күні ішінде механикалық көлік құралының
және оның тіркемелерінің иесіне халықаралық техникалық байқау сертификатын береді.
3. Осы баптың 1-тармағында санамаланған құжаттар болмаған жағдайда, жергілікті атқарушы орган өтініш берілген күннен бастап бір жұмыс күні ішінде механикалық көлік құралының және оның
тіркемелерінің иесіне бас тарту себептерін көрсете отырып, халықаралық техникалық байқау сертификатын беруден жазбаша түрде дәлелді бас тартуды жібереді.
4. Халықаралық техникалық байқау сертификаты Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес беріледі.
5. Халықаралық техникалық байқау сертификаты жоғалған немесе бүлінген кезде көлік құралы иесінің халықаралық техникалық байқау сертификатының телнұсқасын алуға құқығы бар.
Халықаралық техникалық байқау сертификатының телнұсқасын
алу үшін көлік құралының иесі жергілікті атқарушы органға
өтініш береді және халықаралық техникалық байқау сертификатының
телнұсқасын беру үшін мемлекеттік баж төлегені туралы түбіртекті ұсынады.
Халықаралық техникалық байқау сертификатының жоғалған немесе бүлінген бланкісі жергілікті атқарушы органға оның жоғалғаны немесе бүлінгені туралы өтініш берілген күннен бастап жарамсыз деп танылады.
6. Жергілікті атқарушы орган өтініш берілген күннен бастап екі жұмыс күні ішінде жаңа нөмір бере отырып және үстіңгі оң жақ бұрышында «Телнұсқа» деген жазбасы бар халықаралық техникалық байқау сертификатының телнұсқасын береді.
7. Көлік құралының иесі халықаралық техникалық байқау сертификатының телнұсқасын беру үшін мемлекеттік баж төлегені туралы түбіртекті ұсынбай өтініш берген жағдайда, жергілікті атқарушы орган осы баптың 6-тармағында көрсетілген мерзімде халықаралық техникалық байқау сертификатының телнұсқасын беруден жазбаша нысанда бас тартады.
8. Халықаралық техникалық байқау сертификаты міндетті немесе мемлекеттік техникалық байқаудан өткені туралы куәлікте көрсетілген мерзімге сәйкес келетін мерзімге беріледі.
Ескерту. Заң 19-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.01.24 № 399-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; жаңа редакцияда - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

19-2-бап. Міндетті техникалық байқаудан өткізу тәртібінің
сақталуын мемлекеттік бақылау

1. Техникалық байқау операторларының механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқаудан өткізу тәртібін сақтауына мемлекеттік бақылау тексеру нысанында жүзеге асырылады.
2. Тексеру «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады.
Ескерту. Заң 19-2-баппен толықтырылды - ҚР 2011.01.24 № 399-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

19-3-бап. Техникалық байқау операторларының құқықтары мен
міндеттері

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Техникалық байқау операторларының механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелері белгіленген талаптарға сәйкес келмеген жағдайда, міндетті техникалық байқаудан өткені туралы куәлік беруден бас тартуға құқығы бар.
2. Техникалық байқау операторлары:
1) қолданылатын өндірістік үй-жайдың, жабдықтың, материалдық ресурстардың және оларды пайдалану шарттарының белгіленген техникалық талаптарға, сондай-ақ метрологиялық нормалар мен қағидаларға сәйкестігін қамтамасыз етуге;
2) міндетті техникалық байқауды өткізуге біліктілігі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келетін қызметкерлерді жіберуге;
3) міндетті техникалық байқауды өткізу кезіндегі жұмыстарды орындау процесінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды сақтауға;
4) көлік құралдары иелерінің өтініші бойынша механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқаудан өткізу кезінде орындалатын жұмыстарға қатысты өзге де мәліметтерді хабарлауға;
5) механикалық көлік құралдарының және олардың тіркемелерінің міндетті техникалық байқау куәліктері бланкілерінің жұмсалуын есепке алуды жүзеге асыруға;
6) байқаудан өткізілген механикалық көлік құралдарының және олардың тіркемелерінің техникалық жай-күйі туралы мәліметтердің электронды түрде есепке алынуын жүзеге асыруға;
7) көлік құралының мемлекеттік тіркеу туралы куәлігіндегі деректерге сәйкес келмейтін нөмірлік агрегаттардың (қозғалтқыш, шасси, шанақ) ауыстырылуы, көлік құралдарын мемлекеттік нөмір белгілерінсіз не көлік құралын мемлекеттік тіркеу туралы куәлікте көрсетілген белгілерге сәйкес келмейтін белгілермен техникалық байқауға ұсыну фактілері туралы ішкі істер органдарын хабардар етуге;
8) міндетті техникалық байқаудың нәтижелері бойынша механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін міндетті техникалық байқаудың бірыңғай ақпараттық жүйесіне мәліметтер ұсынуға;
9) көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті органға техникалық байқау орталығының орналасқан жерінің өзгергені туралы күнтізбелік бес күн ішінде хабарлауға;
10) жергілікті атқарушы органдардың келісуімен қызмет өңірі шегінде міндетті техникалық байқаудан өткізу кестесін жасауға;
11) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өзге де талаптарды сақтауға міндетті.
3. Техникалық байқау операторларына:
1) жол жүрісі саласындағы орталық уәкілетті органның келісімінсіз, көлік құралын мемлекеттік тіркеу туралы куәліктің деректеріне сәйкес келмейтін нөмірлік агрегаттары (қозғалтқыш, шасси, шанақ) ауыстырылған көлік құралдарын міндетті техникалық байқаудан өткізуге, көлік құралдарын мемлекеттік нөмір белгілерінсіз не көлік құралының мемлекеттік тіркеу туралы куәлігінде көрсетілген белгілерге сәйкес келмейтін белгілермен техникалық байқауға ұсынуға;
2) механикалық көлік құралының және оның тіркемелерінің иесіне міндетті техникалық байқау өткізуден бас тартуға немесе техникалық байқаудың диагностикалық картасын жасамай міндетті техникалық байқаудан өткені туралы куәлікті беруге;
3) міндетті техникалық байқаудан өткізу мерзімінің бұзылуына байланысты міндетті техникалық байқауды өткізу шарттарын өзгертуге;
4) механикалық көлік құралының және оның тіркемелерінің иесінен міндетті техникалық байқауды өткізуге байланысты қосымша сыйақы талап етуге тыйым салынады.
Ескерту. Заң 19-3-баппен толықтырылды - ҚР 2011.01.24 № 399-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

19-4-бап. Механикалық көлік құралдарының және олардың
тіркемелерінің жекелеген түрлерін мемлекеттік
тіркеу, қайта тіркеу және мемлекеттік техникалық
байқаудан өткізу

Тракторларды және олардың базасында жасалған өздiгiнен жүретiн шассилер мен механизмдердi, монтаждалған арнаулы жабдығы бар тiркемелердi қоса алғанда, олардың тiркемелерiн, өздiгiнен жүретiн ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол-құрылыс машиналары мен механизмдерiн, сондай-ақ жүрiп өту мүмкiндiгi жоғары арнайы машиналарды мемлекеттiк тiркеу, қайта тіркеу және мемлекеттiк техникалық байқаудан өткiзу Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіптік кешенді және ауылдық аумақтарды дамытуды мемлекеттік реттеу туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
Ескерту. Заң 19-4-баппен толықтырылды - ҚР 2011.01.24 № 399-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

20-бап. Көлiк құралдарына техникалық қызмет көрсету мен
оларды жөндеу кезiнде жол жүрiсi қауiпсiздiгiн
қамтамасыз ету жөнiндегi негiзгi талаптар

1. Көлiк құралдарына техникалық қызмет көрсету мен оларды жөндеу нормативтерiн көлiк құралдарын шығарған зауыттар олардың пайдаланылу жағдайларын ескере отырып белгiлейдi.
2. Техникалық қызмет көрсетiлiп, жөндеуден өткiзiлген көлiк құралдары Жол жүрiсi ережелерiнiң және жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге қатысты басқа да нормативтiк құқықтық актiлердiң талаптарына сәйкес келуге тиiс.
Ескерту. 20-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2006.12.29. № 209 Заңымен.

21-бап. Көлiк құралдарын пайдалануға тыйым салудың
негiздемелерi мен тәртiбi

1. Көлiк құралдарын пайдалануға мынадай жағдайларда:
- көлiк құралдарының конструкциясы осы Заңның талаптарына және техникалық регламенттерге сәйкес келмесе;
- жол жүрiсi қауiпсiздiгiне және қоршаған ортаға қатер төндiретiн техникалық ақаулары болса;
- көлiк құралына орнатылған тораптар мен агрегаттардың нөмiрi көлiк құралындағы тiркеу құжаттарына енгiзiлген деректерге сәйкес келмесе;
- тiркеу құжаттары және мемлекеттiк немесе міндетті техникалық байқаудан өткiзiлгенi туралы құжаты болмаса;
- мемлекеттiк тiркеу нөмiрiнiң белгiлерi болмаса немесе олар белгiленген талаптар мен тiркеу құжаттарына сәйкес келмесе;
- көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру шарты және (немесе) тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру шарты болмаса;
- Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген басқа да жағдайларда тыйым салынады.
2. Көлiк құралын пайдалануға тыйым салуды ондай тыйым салуға негiз болған себептер жойылғанға дейiн оған уәкiлдiк берiлген лауазымды адамдар жүзеге асырады.
3. Көлiк құралдарын пайдалануға тыйым салу тәртiбi Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленедi.
Ескерту. 21-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.05.08 № 414, 2006.12.29 № 209, 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.24 № 399-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

22-бап. Жол жүрiсiн ұйымдастыру жөнiндегi шаралар

1. Жол жүрiсiн ұйымдастыру жөнiндегi iс-шараларды оның қауiпсiздiгi мен жолдардың өткiзу қабiлетiн арттыру мақсатында көлік және коммуникация саласындағы орган, қарамағында автомобиль жолдары бар жергiлiктi атқарушы органдар, жеке және заңды тұлғалар, сондай-ақ жол жүрiсi қауiпсiздiгi жөнiндегi орталық атқарушы органның аумақтық бөлiмшелерi жүзеге асырады.
2. Аталған шараларды әзiрлеу мен өткiзу Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленген тәртiп бойынша бекiтiлетiн жобалар, схемалар және өзге де құжаттар негiзiнде нормативтiк құқықтық актiлерге сәйкес жүзеге асырылады.
Ескерту. 22-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (2005.01.01 бастап күшіне енеді), 2011.01.24 № 399-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

23-бап. Жол жүрiсiн ұйымдастыру процесiнде оның
қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi негiзгi
талаптар

1. Жол жүрiсiн ұйымдастыру жөнiндегi қызмет техникалық регламенттермен реттелген және жол жүрiсiн ұйымдастырудың жобалары мен схемаларында көзделген техникалық құралдар мен конструкцияларды кешендi пайдалану негiзiнде қауiпсiздiк талаптарына сәйкес жүзеге асырылуға тиiс.
2. Жол жүрiсi қауiпсiздiгiне нақты қатер төнген реттерде көлiк құралдары мен жүргiншiлердiң жүрiп-тұруын ұйымдастыруға өзгерiстi соған уәкiлдiк берiлген лауазымды адамдар ғана белгiленген тәртiппен жүзеге асыруға тиiс.
Ескерту. 23-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2006.12.29. № 209 Заңымен.

24-бап. Жолдарды жобалау, салу, қайта жаңарту, жөндеу,
күту және басқару кезiнде жол жүрiсi
қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi
негiзгi талаптар

1. Қазақстан Республикасының аумағында жолдарды жобалау, салу, қайта жаңарту, жөндеу, күту және басқару техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптары негiзiнде және соларды сақтай отырып орындалуға тиiс.
Жолдарды жобалау, салу және қайта жаңарту кезiнде жол жүрiсi қауiпсiздiгiне терiс әсер ететiн инженерлiк шешiмдер есебiнен күрделi шығындарды азайтуға жол берiлмейдi.
2. Жолдарды жобалаудың, салудың, жөндеудiң, күту мен басқарудың нормативтiк, жобалық және техникалық құжаттамасы жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету бөлiгiнде Қазақстан Республикасының Үкіметi белгiлейтiн тәртiппен келiсiлуге және бекiтiлуге тиiс.
3. Салынған, қайта жаңартылған және жөнделген жолдардың жол жүрiсiнiң техникалық регламенттерiнде белгiленген талаптарға сәйкестiгi жолдарды қабылдап алу актiсiмен куәландырылады. Жолдарды қабылдап алу актiсiн белгiленген тәртiппен өткiзiлген тексерiп қарау, зерттеулер мен сынақтан өткiзу нәтижелерi негiзiнде Қазақстан Республикасының Үкiметi уәкiлдiк берген орган тағайындайтын комиссия бередi.
Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету бөлiгiнде жолдардың жай-күйiнің белгiленген талаптарға сай болуы үшiн жауапкершiлiк жобалау кезеңiнде жобаны орындаушыға, ал қайта жаңарту және салу кезеңдерiнде жұмыстарды орындаушыға жүктеледi.
4. Пайдалану процесiнде жолдардың жай-күйi техникалық регламенттерге сәйкес келуiн қамтамасыз ету жөнiндегi мiндет жолды иеленушi (қарамағындағы) заңды және жеке тұлғаларға жүктеледi.
Ескерту. 24-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2006.01.10. № 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2006.12.29. № 209 Заңдарымен.

25-бап. Жолдағы жүрiстi шектеу немесе тоқтату

1. Көлiк құралдарының жолдарымен жүруi дүлей зiлзала, жолдағы климат жағдайлары қолайсыз болған, бұқаралық шаралар өткiзiлген реттерде және жол жүрiсi қауiпсiздiгiне қатер төндiретiн басқа да реттерде уақытша шектеледi немесе оған тыйым салынады.
2. Көлiк құралдарының жолдармен жүруiн тоқтату немесе уақытша шектеу негiздерi мен тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.

4 тарау
Қорытынды ережелер

26-бап. Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етудi
мемлекеттiк қадағалау мен бақылау
Ескерту. 26-бап алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2006.01.10. № 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

27-бап. Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету
саласындағы заңдарды бұзғандық үшiн
жауапкершiлiк

Жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы заңдардың бұзылуына кiнәлi адамдар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.

28-бап. Халықаралық шарттар

Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта жол жүрiсi қауiпсiздiгi туралы Қазақстан Республикасы заңдарында белгiленгеннен өзгеше ережелер белгiленген болса, онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

Қазақстан Республикасының
Президентi