Мемлекеттік қызмет туралы

Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 23 шілдедегі N 453 Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 23 қарашадағы № 416-V ҚРЗ Заңымен

      Ескерту. Күші жойылды - ҚР 23.11.2015 № 416-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

МАЗМҰНЫ

1-тарау. Жалпы ережелер

      1-бап. Негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
      1) «А» корпусы – Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын кадр резервіне іріктеудің, конкурстық іріктеудің, мемлекеттік қызметті өткеру мен оны тоқтатудың ерекше тәртібі, сондай-ақ арнайы біліктілік талаптары көзделген басқарушылық деңгейдегі мемлекеттік әкімшілік лауазымдар;
      2) ауысу – мемлекеттік қызметшіні атқарып жүрген қызметінен бір мезгілде босата отырып, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен оны бос не уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындау рәсімі;
      3) «Б» корпусы – «А» корпусына енгізілмеген мемлекеттік әкімшілік лауазымдар;
      4) бiлiктiлiк талаптары – мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасуға үмiткер азаматтарға олардың кәсiптiк даярлық деңгейiн, біліктілігін және нақты мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға сай келуiн айқындау мақсатында қойылатын талаптар;
      5) лауазымды адам – билiк өкiлiнiң функцияларын тұрақты, уақытша немесе арнайы өкiлеттiк бойынша жүзеге асыратын не мемлекеттiк органдарда ұйымдастырушылық-өкiмдік немесе әкiмшiлiк-шаруашылық функцияларды орындайтын адам;
      6) лауазымдық өкiлеттiктер – мемлекеттiк қызметшiлер өз қызметiн жүзеге асыратын мемлекеттiк органдардың алдында тұрған мақсаттар мен мiндеттерге сай келетін нақты мемлекеттiк лауазыммен көзделген құқықтар мен мiндеттер;
      7) мансаптық жоспарлау – «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісінің лауазымдық ауыстырылуы және кәсіби дамуы кезеңдерін айқындауға бағдарланған процесс;
      8) мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi – Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген жағдайларды қоспағанда, өз қызметін тұрақты кәсіби негізде жүзеге асыратын мемлекеттiк қызметшi;
      9) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазым санаты – тиісті біліктілік  талаптары бар мемлекеттік әкiмшiлiк лауазымдар жиынтығы;
      10) мемлекеттiк қызмет – мемлекеттiк билiктiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыруға бағытталған лауазымдық өкiлеттiктерді атқару жөнiндегi мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк органдардағы қызметi;
      11) мемлекеттік қызметтің кадр резерві – бос мемлекеттік лауазымдарға орналасуға үміткер Қазақстан Республикасы азаматтарының Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қалыптастырылған жүйеленген тізімі;
      12) мемлекеттiк қызметшi – мемлекеттiк органда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен республикалық немесе жергiлiктi бюджеттерден не Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң қаражатынан ақы төленетiн лауазымды атқаратын және мемлекеттiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыру мақсатында лауазымдық өкiлеттiктерді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының азаматы;
      13) мемлекеттік қызметшілердің қызмет этикасы – мемлекеттік қызметшілердің осы Заңда, мемлекеттік органдардың актілерінде белгiленген және жалпы жұрт таныған моральдық-этикалық нормаларға негізделген мінез-құлық қағидалары;
      14) мемлекеттiк лауазым – мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген лауазымдық өкiлеттiктер және лауазымдық мiндеттер аясы жүктелген құрылымдық бiрлiгi;
      15) мемлекеттiк саяси қызметшi – тағайындалуы (сайлануы), босатылуы және қызметi саяси-айқындаушы сипатта болатын және саяси мақсаттар мен мiндеттердi iске асыру үшiн жауапты болатын мемлекеттiк қызметшi;
      16) мүдделер қақтығысы – мемлекеттік қызметшінің жеке басының мүдделері өзінің лауазымдық өкілеттіктерін тиісінше атқармауына әкеп соғуы мүмкін болатын кездегі мемлекеттік қызметшінің жеке басының мүдделері мен оның лауазымдық өкілеттіктері арасындағы қайшылық;
      17) ротация – осы Заңға сәйкес мансаптық жоспарлау шеңберінде «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерін олардың келісімімен лауазымдық ауыстырулар;
      18) тағылымдама – мемлекеттік қызметшілердің, сондай-ақ мемлекеттік әкімшілік қызметтің кадр резервіне алынған адамдардың мемлекеттік органдардың жолдамасы бойынша тұрақты жұмыс орнынан тыс жерде кәсіби білім алуы мен тәжірибе жинақтауы;
      19) тәлімгер – мемлекеттік қызметке алғаш рет қабылданған адамға бекітілген, оның кәсіби даярлығына практикалық көмек көрсететін мемлекеттік қызметші;
      20) уақытша бос мемлекеттік лауазым – аталған лауазымды атқаратын мемлекеттік қызметшінің әлеуметтік демалыста болуына, сондай-ақ ауыруы салдарынан, егер ауру Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі екі айдан астам еңбекке уақытша жарамсыздық мерзімін белгілеуі мүмкін ауру түрлерінің тізбесіне енген болса, оның жұмыс орнында болмауына байланысты уақытша бос мемлекеттік лауазым.
      Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 13.06.2013 N 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi) Заңымен.

      2-бап. Мемлекеттiк қызмет туралы заңдар

      Мемлекеттiк қызмет туралы заңдар Конституциядан, осы Заңнан, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

      3-бап. Мемлекеттiк қызметтiң принциптерi

      1. Қазақстан Республикасында мемлекеттiк қызмет:
      1) заңдылық;
      2) қазақстандық патриотизм;
      3) мемлекеттiк өкiметтiң заң шығарушылық, атқарушылық және сот тармақтарына бөлiнуiне қарамастан, мемлекеттiк қызмет жүйесiнiң бiртұтастығы;
      4) азаматтар құқықтарының, бостандықтарының және заңды мүдделерiнiң мемлекет мүдделерi алдындағы басымдығы;
      5) жалпы қол жетiмдiлiк, яғни Республика азаматтарының мемлекеттiк қызметке қол жеткiзуге және өз қабiлеттерi мен кәсіби даярлығына сәйкес мемлекеттiк қызмет бойынша жоғарылатылуға тең құқығы;
      6) азаматтардың мемлекеттiк қызметке кiруiнiң ерiктiлiгi;
      7) мемлекеттiк қызметшiлердiң кәсiбилiгi мен жоғары бiліктiлiгi;
      8) мәнi бiрдей жұмыстарды орындағаны үшiн еңбекке ақыны тең төлеу;
      9) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдар өз өкiлеттiгi шегiнде қабылдаған шешiмдердi орындаудың бағынысты мемлекеттiк қызметшiлер мен төменгi мемлекеттiк органдардың қызметшілерi үшiн мiндеттiлiгi;
      10) мемлекеттiк қызметшiлердiң бақылауда болуы және есептiлiгi;
      11) мемлекеттiк құпиялар немесе заңмен қорғалатын өзге де құпия болып есептелетiн қызметтi қоспағанда, қоғамдық пiкiр мен жариялылықты ескеру;
      12) мемлекеттiк қызметшiлердiң құқықтық және әлеуметтiк қорғалуы;
      13) мемлекеттiк қызметшiлердi қызметтiк мiндеттерiн адал, ынталы атқарғаны, ерекше маңызды және күрделi тапсырмаларды орындағаны үшiн көтермелеу;
      14) мемлекеттiк қызметшiлердiң қызметтiк мiндеттерiн орындамағаны не тиiсiнше орындамағаны және өздерiнiң өкiлеттiгiн асыра пайдаланғаны үшiн жеке жауаптылығы;
      15) мемлекеттiк қызметшілердiң бiлiктiлiгiн арттыруды үздiксiз жүргiзу принциптерiне негiзделедi.
      2. Мемлекеттiк органдарда саяси партиялардың ұйымдарын құруға жол берiлмейдi. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдық мiндеттерiн атқарған кезде заңдардың талаптарын басшылыққа алады және саяси партиялардың, қоғамдық бiрлестiктер мен олардың органдарының шешiмдерiне байланысты болмайды.

      4-бап. Осы Заңның қолданылуы

      1. Осы Заң барлық мемлекеттiк қызметшiлерге қолданылады, бұған Қазақстан Республикасының Конституциясындаконституциялық заңдарында немесе өзге де заң актiлерiнде олар үшiн өзгедей құқықтық мәртебе белгiленген жағдайлар қосылмайды.
      1-1. Осы Заңның күші Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде реттелмеген бөлігінде Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жергілікті өкілді органдар тағайындайтын немесе сайланатын мемлекеттiк әкімшілік қызметшiлерге қолданылады.
      2. Мыналар:
      1) техникалық қызмет көрсетудi жүзеге асыратын және мемлекеттiк органдардың жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн адамдар мемлекеттiк қызметшiлерге жатпайды. Мұндай адамдардың тiзбесiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi;
      2) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және оның ведомстволарының қызметшілері мен техникалық қызметшілері мемлекеттiк қызметшiлерге жатпайды.
      Ескерту. 4-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.07.05 N 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 N 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi) Заңдарымен.

      5-бап. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi уәкiлеттi
             орган мен оның аумақтық бөлiмшелерi

      1. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган (бұдан әрi - уәкiлеттi орган) Қазақстан Республикасының Президентiне тiкелей бағынысты және есеп беретiн, мемлекеттiк қызмет саласында бiрыңғай мемлекеттiк саясатты iске асыруды жүзеге асыратын мемлекеттiк орган, оған мыналар:
      1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      2) мемлекеттiк қызметтi жүзеге асыру үшiн нормативтiк құқықтық базаны жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар әзiрлеу, сондай-ақ өз құзыретi шегiнде заңдарда белгiленген тәртiппен нормативтiк құқықтық актiлер қабылдау;
      3) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымдар санаттарына үлгiлiк бiлiктiлiк талаптарын әзiрлеу және бекiту;
      4) мемлекеттiк қызмет персоналы жөнiндегi республикалық дерекқорды, оның ішінде автоматтандырылған бірыңғай дерекқорды (ақпараттық жүйені) қалыптастыруды қоса алғанда, мемлекеттік қызметтің кадр құрамы жай-күйінің және мемлекеттік лауазымдардың мониторингін жүргізу;
      4-1) мемлекеттiк әкiмшілiк қызметтің кадр резервін қалыптастыру;
      4-2) мемлекеттік қызметшілерді және мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасуға кандидаттарды тестілеу тәртібінбағдарламаларын айқындау, сондай-ақ тестілеуді ұйымдастыру;
      5) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 N 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      6) осы Заңға сәйкес мемлекеттік қызметшілер лауазымдарының тізілімін, сондай-ақ актілерді әзірлеу және Қазақстан Республикасының Президентіне бекітуге ұсыну;
      7) мемлекеттiк органдардың мемлекеттiк қызметшiлер даярлау, қайта даярлау және бiлiктiлiгiн арттыру, оның iшiнде шетелдерде де, мәселелерi жөнiндегi қызметiн үйлестiру;
      8) мемлекеттiк қызметшiлердi даярлау, қайта даярлау және олардың бiлiктiлiгiн арттыру бойынша мемлекеттiк тапсырысты қалыптастыру мен орналастыруды үйлестiру;
      8-1) мемлекеттік әкiмшiлiк қызметшiлерден сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн берiлген тәртiптік жазаны мерзiмінен бұрын алып тастауға келiсiм беру;
      9) мемлекеттiк органдардың мемлекеттiк қызмет саласындағы заңдарды сақтауын бақылауды жүзеге асыру;
      9-1) мемлекеттік қызметшілердің қызмет этикасын сақтауын бақылауды жүзеге асыру;
      10) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымды атқаруға арналған конкурстарды өткiзу тәртiбiн белгiлеу, сондай-ақ конкурстардың дұрыс өткiзiлуiн бақылауды жүзеге асыру;
      10-1) кандидаттың қойылатын біліктілік талаптарына сай келуі бөлігінде мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындауға келісу;
      10-2) мемлекеттік әкімшілік қызметшінің лауазымдық нұсқаулығын әзірлеу мен бекіту тәртібін айқындау;
      10-3) Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен келісе отырып, мемлекеттiк органдардың персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) туралы үлгілік ережені бекіту;
      11) мемлекеттiк органдардың осы Заңды және өзге де нормативтiк құқықтық актiлердi бұза отырып қабылдаған шешiмдерiнiң күшiн жою туралы ұсыныстар енгiзу;
      12) мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызмет туралы заңдардың қолданылу мәселелерi бойынша мемлекеттiк органдардың немесе лауазымды адамдардың iс-әрекетi мен шешiмiне жасалған шағымдарын қарау;
      13) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 N 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      14) мемлекеттiк қызмет мәселелерi жөнiндегi халықаралық шарттардың жобаларын дайындауға қатысу;
      14-1) мемлекеттiк органдар көрсететiн қызметтердiң сапасын арттыру жөнiнде ұсыныстар әзiрлеу;
      15) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асыру жүктеледi.
      2. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi органдардың бiрыңғай жүйесін уәкiлеттi орган мен оған бағынысты аумақтық бөлiмшелер құрады.
      Аумақтық бөлiмшелер өз қызметiн уәкiлеттi орган белгiлеген құзырет шегiнде жүзеге асырады.
      2-1. Уәкiлеттi органның облыстарда, республикалық маңызы бар қалада, астанада тәртiптiк кеңестерi болады, олар туралы ереженi уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтедi.
      3. Уәкiлеттi орган мен оның аумақтық бөлiмшелерiнiң шешiмдерi бұйрықтар нысанында ресiмделедi.
      Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2005.07.08. N 75 (2-1-тармақтың күші 2005 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізіледі; қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 2011.07.05 N 452-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізілетін); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.01.2014 N 159-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      6-бап. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі)

      1. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) өз құзыреті шегінде:
      1) мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшелерінің Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасын орындауы жөніндегі қызметін үйлестіреді;
      2) тәртіптік, аттестаттау, конкурстық және кадр мәселелері жөніндегі өзге де комиссиялардың қызметін ұйымдастырады;
      3) аттестаттауды және конкурстық іріктеуді жүргізу, мемлекеттік қызметшілерді қызмет бойынша жоғарылату, мемлекеттік қызметшілерді тәртіптік жауаптылыққа тарту, мемлекеттік қызметшілерді қызметінен босату рәсімдерінің сақталуын қамтамасыз етеді;
      4) кадрларды іріктеуді ұйымдастырады, мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік қызметті өткеруіне байланысты құжаттарды ресімдейді;
      5) мемлекеттік қызметте болуына байланысты шектеулердің сақталуын қамтамасыз етеді;
      6) мемлекеттік қызметшілердің тағылымдамасын, тәлімгерлігін, қызметін бағалауды, оқуын, қайта даярлығын (қайта мамандануын) және біліктілігін арттыруды ұйымдастырады, мемлекеттік қызметшілерді көтермелеу түрлерін және оларды қолдану тәртібін әзірлейді;
      7) мемлекеттік қызметшілердің дербес деректерін, бағалау, аттестаттау және оқудан өту нәтижелері туралы мәліметтерді есепке алуды жүзеге асырады;
      8) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
      2. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) мемлекеттік органның басқа құрылымдық бөлімшелерінен ұйымдық жағынан дербес болады, жауапты хатшыға немесе аппарат басшысына, ал жауапты хатшы және аппарат басшысы лауазымы енгізілмеген мемлекеттік органдарда мемлекеттік органның басшысына тікелей бағынады.
      3. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар адамның шешімімен құрылады.
      Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының шешімімен немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.
      Ескерту. 6-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

2-тарау. Мемлекеттік қызметшілердің құқықтық жағдайы

      7-бап. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдарын сыныптау

      1. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдарының құрамына мемлекеттiк қызметшiлердiң саяси және әкiмшiлiк лауазымдары кіредi.
      2. Мемлекеттік қызметшілер лауазымдарының тізілімін уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.
      Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер үшін лауазымдар санаттары белгіленеді. Мемлекеттік саяси қызметшілер үшін лауазымдар санаттары белгіленбейді.
      Ескерту. 7-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      8-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң құқықтары

      Мемлекеттiк қызметшiнiң:
      1) Республиканың азаматтарына Қазақстан Республикасының Конституциясымен және заңдарымен кепiлдiк берiлетiн құқықтар мен бостандықтарды пайдалануға;
      2) өз өкiлеттiгi шегiнде мәселелердi қарауға және олар бойынша шешiмдер қабылдауға қатысуға, тиiстi органдар мен лауазымды адамдардың оларды орындауын талап етуге;
      3) белгiленген тәртiппен лауазымдық мiндеттердi орындау үшiн қажеттi ақпарат пен материалдар алуға;
      4) лауазымдық мiндеттердi атқару үшiн белгiленген тәртiппен меншiк нысандарына қарамастан, ұйымдарда болуға;
      5) басшыдан мемлекеттiк қызметшiнiң атқаратын лауазымына сәйкес қызметтiк өкiлеттiк мiндеттерi мен көлемiн дәл белгiлеудi талап етуге;
      6) жеке басының қадiр-қасиетiнiң құрметтелуiне, басшылар, өзге де лауазымды адамдар және азаматтар тарапынан өзiне әдiл және құрметпен көзқарас жасалуына;
      7) өзi атқаратын лауазымға жұмыс сапасына, тәжiрибесiне және осы Заңда белгiленген өзге де негiздерге қарай ынталандырылуына және еңбегiне ақы төленуiне;
      8) тиiстi бюджет қаражаты есебiнен қайта даярлануға (қайта мамандануға) және бiлiктiлiгiн арттыруға;
      8-1) мемлекеттік орган оны Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде оқуға немесе тағылымдамаға жіберген жағдайда жұмыс орнының (лауазымының) сақталуына;
      9) өзiнiң мемлекеттiк қызмет өткеруiне қатысты материалдармен кедергiсiз танысуға, қажет болған жағдайларда жеке түсiнiктеме беруге;
      10) бiлiктiлiгi, қабілетi, сiңiрген еңбегi және өзiнiң қызметтiк мiндеттерiн адал орындауы ескеріле отырып, қызметi бойынша жоғарылауға;
      11) қызметшiнiң пiкiрiнше негiзсiз айып тағылған жағдайда қызметтiк тексеру жүргiзiлуiн талап етуге;
      11-1) өзіне мәлім болған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтың анық жағдайлары туралы өзі жұмыс істейтін мемлекеттік орган басшылығының назарына немесе құқық қорғау органдарына жеткізген жағдайда Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құқықтық және өзге де қорғалуға;
      12) еңбегiнiң қорғалуына, денсаулығының сақталуына, қауiпсiз және жоғары өнiмдi жұмыс iстеуi үшiн қажеттi еңбек жағдайына;
      13) әлеуметтiк және құқықтық қорғалуға;
      14) мемлекеттiк қызметтен өз қалауы бойынша босауға;
      15) зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандырылуға;
      16) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдарға мемлекеттiк қызметтi жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар енгізуге құқығы бар.
      Ескерту. 8-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      9-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң негiзгi мiндеттерi

      1. Мемлекеттiк қызметшiлер:
      1) Республиканың Конституциясы мен заңдарын сақтауға;
      2) Қазақстан Республикасының Президентi бекiткен тәртiппен мемлекеттiк қызметшiнiң антын беруге;
      3) азаматтар мен заңды тұлғалар құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерiнiң сақталуын және қорғалуын қамтамасыз етуге, заңдарда белгiленген тәртiп пен мерзiмде азаматтардың өтiнiштерiн қарауға, олар бойынша қажеттi шаралар қолдануға;
      4) өзiне берiлген құқықтар шегiнде және қызмет мiндеттерiне сәйкес өкiлеттiгiн жүзеге асыруға;
      4-1) лауазымдық өкілеттіктерін жүзеге асыру кезінде бейтарап және саяси партиялардың, діни және өзге де қоғамдық бірлестіктердің қызметінен тәуелсіз болуға;
      5) мемлекеттiк тәртiп пен еңбек тәртiбiн сақтауға;
      6) өзiне заңда белгiленген шектеулердi қабылдауға;
      7) қызмет этикасы нормаларын сақтауға;
      8) басшылардың бұйрықтары мен өкiмдерiн, жоғары тұрған органдар мен лауазымды адамдардың өз өкiлеттiгi шегiнде шығарған шешiмдерi мен нұсқауларын орындауға;
      9) мемлекеттiк құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де  құпияны сақтауға, оның iшiнде мемлекеттiк қызметтi тоқтатқаннан кейiн де, заңмен белгiленген белгiлi бiр уақыт iшiнде, ол жөнiнде қолхат бере отырып сақтауға;
      10) қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде алған, азаматтардың жеке өмiрiн, ар-намысын және қадiр-қасиетiн қозғайтын мәлiметтердi құпия сақтауға және олардан, заңдарда көзделген жағдайларды қоспағанда, мұндай ақпарат берудi талап етпеуге;
      11) мемлекеттiк меншiктiң сақталуын қамтамасыз етуге, өзіне сеніп тапсырылған мемлекеттiк меншiктi тек қызметтiк мақсатта пайдалануға;
      12) алып тасталды - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
      12-1) өздеріне мәлім болған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жағдайлары туралы өздері жұмыс істейтін мемлекеттік орган басшылығының назарына немесе құқық қорғау органдарына дереу хабарлауға;
      13) қызметтiк міндеттерін тиiмдi атқару үшiн өзiнiң кәсiби деңгейi мен біліктiлiгiн арттыруға;
      14) оқуды аяқтағаннан кейін өздерін жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде оқуға жіберген мемлекеттік органда, сондай-ақ мемлекеттік қызметте тікелей жұмысты өтеуге мiндеттi. Оқу және жұмысты өтеу мерзімдері уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Мемлекеттiк қызмет өткеру тәртібi туралы ережеде айқындалады.
      2. Мемлекеттiк әкімшілік қызметшiлердiң осы Заңда белгiленген негiзгi мiндеттерiнен туындайтын нақты мiндеттерi бiлiктiлiк талаптар негiзiнде айқындалады және қызметтiк нұсқаулықтарда көрсетiледi.
      Лауазымдық нұсқаулықтарды мемлекеттiк органның басшысы немесе ол уәкілеттік берген лауазымды адам, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда өзге де адамдар бекiтедi.
      Ескерту. 9-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 2011.07.05 N 452-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізілетін); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      10-бап. Мемлекеттiк қызметте болуға байланысты
               шектеулер

      1. Мемлекеттiк қызметшiнiң:
      1) өкiлдi органдардың депутаты болуға;
      2) педагогтiк, ғылыми және өзге де шығармашылық қызметтi қоспағанда, басқа да ақылы қызметпен айналысуға;
      3) кәсiпкерлiк қызметпен айналысуға, соның iшiнде, егер коммерциялық ұйымды басқаруға тiкелей қатысу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес оның қызметтiк мiндетiне кiрмейтiн болса, егер "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" Қазақстан Республикасының Заңында өзгеше белгіленбесе, ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан, коммерциялық ұйымды басқаруға қатысуға;
      4) үшiншi тұлғалардың істерi бойынша өзi қызмет iстейтiн не өзiне тiкелей бағынысты немесе өзiнiң бақылауындағы мемлекеттік органда өкiл болуға;
      5) өзiнiң қызметтiк iс-әрекетiн материалдық-техникалық, қаржылық және ақпараттық қамтамасыз ету құралдарын, басқа да мемлекеттiк мүлiк пен қызметтiк ақпаратты қызметтiк емес мақсатта пайдалануға;
      6) ереуiлдердi қоса алғанда, мемлекеттiк органдардың қалыпты жұмыс iстеуiне және қызметтiк мiндеттердi орындауға кедергi келтiретiн әрекеттерге қатысуға;
      7) лауазымдық өкiлеттiгiн орындауға байланысты азаматтар мен заңды тұлғалар көрсететiн қызметтi жеке мақсатына пайдалануға құқығы жоқ.
      2. Мемлекеттік қызметші қызметке кіріскеннен кейін бір ай ішінде, осы адамға заңды түрде тиесілі ақшаны, сондай-ақ мүліктік жалдауға берілген мүлікті қоспағанда, коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы, өзінің меншігіндегі үлестерді, акцияларды (акцияны) және пайдаланылуы табыс алуға әкелетін өзге де мүлікті мемлекеттік қызметті өткеру уақытына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сенімгерлік басқаруға беруге міндетті. Мүлікті сенімгерлік басқаруға арналған шартты нотариат куәландыруға тиіс. Мемлекеттiк қызметшi мүлiктi сенiмгерлiк басқаруға арналған шарттың нотариат куәландырған көшiрмесiн нотариат куәландырған күннен бастап он күн мерзiмде жұмыс орны бойынша персоналды басқару қызметіне (кадр қызметiне) ұсынады. Мемлекеттiк қызметшiлердiң мүлiктi сенiмгерлiк басқаруға беру қағидаларын Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтедi.
      Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшелерін, Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің Төрағасы мен мүшелерін қоспағанда, мемлекеттік қызметшілердің өздеріне тиесілі облигацияларды, ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайларын сенімді басқаруға бермеуіне болады.
      Мемлекеттік қызметшінің сенімгерлік басқаруға берілген мүліктен кіріс алуға құқығы бар.
      Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшелерін, Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің Төрағасы мен мүшелерін қоспағанда, мемлекеттік қызметшілер тұрғын үйлерін мүліктік жалдауға беруге құқылы.
      2-1. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасы мен оның орынбасарлары аталған лауазымдарға тағайындалған күндерінен бастап бір ай мерзімде өздеріне тиесілі инвестициялық қорлардың пайларын, облигацияларды және коммерциялық ұйымдардың акцияларын сенімгерлік басқаруға беруге және оларды сенімгерлік басқаруға арналған, нотариат куәландырған шарттың көшірмесін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің кадр қызметіне ұсынуға міндетті.
      Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасы мен оның орынбасарлары инвестициялық қорлардың пайларын, облигацияларды, коммерциялық ұйымдардың акцияларын сатып алуға құқылы емес.
      3. Заңдарда көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiк қызметшiге өзiнiң жақын туыстары ата-аналары, балалары, бала асырап алушылар, асырап алған балалар, ата-анасы бiр және ата-анасы бөлек аға-iнiлерi мен апа-сiңлiлерi, аталары, әжелерi, немерелерi) немесе ерi (зайыбы) атқаратын қызметке тiкелей бағынысты лауазым атқаруына болмайды.
      3-1. Мемлекеттiк қызметшiлердiң жақын туыстары мен жекжаттарына (жұбайлардың аға-iнiлерiне, апа-сiңлiлерiне, ата-аналары мен балаларына) қатысты лауазымдық өкiлеттiктерiн жүзеге асыруына Қазақстан Республикасының заң актiлерiмен шектеулер көзделуi мүмкiн.
      4. Мемлекеттiк қызметке:
      1) белгiленген тәртiппен әрекетке қабілетсiз немесе әрекетке қабiлетi шектеулi деп танылған;
      2) сот белгiлi бiр мерзiм iшiнде мемлекеттiк лауазымдар атқару құқығынан айырған;
      3) бiлiктiлiк талаптарында тиiстi қызметтердi атқару үшiн денсаулық жағдайына арнаулы талаптар белгiленген реттерде медициналық мекеменiң қорытындысына сәйкес лауазымдық өкiлеттiктi орындауға кедергi келтiретiн науқасы бар;
      4) өзiнiң мәртебесiн және соған негізделген беделiн жеке басылық, топтық және өзге де қызметтiк емес мүдделерге пайдалануға алып келуi ықтимал әрекеттерге жол бермеу мақсатында өзiне заңмен белгiленген шектеулердi қабылдаудан бас тартқан;
      5) мемлекеттік қызметке кірер алдында үш жыл ішінде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін тәртіптік жауаптылыққа тартылған адамды қабылдауға болмайды. Бұл ретте, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін жұмыстан босатылған адам мемлекеттік қызметке жіберілмейді;
      6) алып тасталды - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      6-1) мемлекеттiк қызметке кiргенге дейiн үш жыл iшiнде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн сот тәртiбiмен әкiмшiлiк жаза қолданылған;
      6-2) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған;
      6-3) алып тасталды - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      6-4) өзіне қатысты мемлекеттік қызметке орналасқанға дейін үш жылдың ішінде қылмыстық теріс қылық жасағаны үшін соттың айыптау үкімі шығарылған немесе қылмыстық теріс қылық жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;
      7) мемлекеттiк қызметке кiру уақытына өтелмеген немесе заңда белгiленген тәртiппен алынбаған соттылығы бар;
      7-1) ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасағаны үшін бұрын сотталған немесе қылмыс жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;
      8) сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманы сақтау нысанасына арнайы тексеруден өтпеген;
      9) қылмыстық топтың құрамында қылмыс жасаған;
      қылмыстық топтың құрамында жасалған қылмыстар туралы өзіне қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан адамды қабылдауға болмайды.
      5. Алып тасталды - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
      Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.09.25 N 484, 2005.07.08 N 75 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.07.21 N 308, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2009.12.08 N 226-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.05 N 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. Мемлекеттік қызметке кіру

      11-бап. Мемлекеттiк саяси қызметке кiру

      Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң мемлекеттiк қызметке кiруi тағайындау не сайлау негiзiнде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының
заңдарында белгiленген басқа да реттерде, тәртiп пен жағдайларда жүзеге асырылады.
      Ескерту. 11-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393 Заңымен.

      12-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметке кiру

      1. Қазақстан Республикасы азаматтарының мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасуға құқығы бар.
      Осы Заңда көзделген жағдайларды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жергілікті өкілді органдардың тағайындауы немесе сайлану жағдайларын қоспағанда, мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасу конкурстық негізде жүзеге асырылады.
      2. «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне іріктеу Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын тәртіппен жүргізіледі.
      «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне алынған азаматтардың «А» корпусының бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына орналасуға арналған конкурстық іріктеуге қатысуға құқығы бар.
      3. Өз өкiлеттiктерiн теріс себептермен тоқтатқандарды қоспағанда, өз өкілеттіктерін кемінде алты ай орындаған және қойылатын біліктілік талаптарына сай келетін, өз өкілеттіктерін тоқтатқан Парламент депутаттарының, тұрақты негiзде жұмыс iстейтiн мәслихат депутаттарының, мемлекеттiк саяси қызметшiлердің, судьялардың «Б» корпусының мемлекеттiк әкiмшілiк лауазымына конкурстық іріктеуден тыс орналасуға құқығы бар.
      Осы тармақтың бірінші бөлігінде аталған адамдар «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына Қазақстан Республикасы Президентінің шешімімен кадр резервіне іріктеуден және конкурстық іріктеуден өтпестен орналаса алады.
      4. Мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде тегіне, әлеуметтiк, лауазымдық және мүлiктiк жағдайына, жынысына, нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, дiнге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жерiне байланысты немесе кез келген өзге жағдаяттар бойынша қандай да бір кемсітушілік белгілеуге жол берiлмейдi.
      Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 13.06.2013 N 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi) Заңымен.

      13-бап. Мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде қойылатын
               талаптар

      1. Мемлекеттiк қызметке кiретiн адамдар мынадай талаптарға сай болуға:
      1) Қазақстан Республикасының азаматы болуға;
      2) егер Қазақстан Республикасының заңнамасында тиiстi лауазымдарға қатысты өзгеше белгiленбесе, жасы он сегiз жастан кем болмауға тиіс.
      Мемлекеттiк әкімшілік лауазымдарға орналасуға үміткер адамдар мынадай талаптарға сай болуға:
      1) қажеттi бiлiмi, кәсiби даярлық деңгейi болуға және белгіленген бiлiктiлiк талаптарына сай келуге;
      2) Қазақстан Республикасының заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа толмаған болуға тиіс.
      2. Азамат мемлекеттiк қызметке кiру кезінде мемлекеттік кіріс органдарына табыстары және өзiне меншiк құқығымен тиесiлi, салық салу объектілері болып табылатын мүлкi туралы декларацияны табыс етуге мiндеттi.
      3. Мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасу арнайы тексерудің оң нәтижелері алынғаннан кейiн жүзеге асырылады.
      Мемлекеттік орган арнайы тексерудің нәтижелерін алған күнге дейiн азаматтарды мемлекеттік әкiмшiлiк лауазым көздейтін мiндеттердi уақытша атқару үшiн жұмысқа қабылдайды. Олармен еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес реттеледi. Еңбек шарттары арнайы тексеруді жүргізу мерзіміне жасалады.
      Арнайы тексеру жүргізу кезеңінде бұл адамдарға осы Заңның мемлекеттік қызметшілердің міндеттері мен жауапкершілігі, мемлекеттік қызметте болуына байланысты шектеулер бөлігіндегі ережелері қолданылады. Бұл адамдардың құқықтары еңбек шартында айқындалады.
      4. Мемлекеттiк саяси қызметке кiру үшiн қойылатын қосымша талаптарды Қазақстан Республикасының Президентi айқындауы мүмкін.
      5. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптары мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшелері қызметінің негізгі бағыттары, мемлекеттік әкімшілік қызметшілер жүзеге асыратын лауазымдық өкілеттіктер ескеріле отырып, мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымдар санаттарына қойылатын үлгілік біліктілік талаптары негізінде әзірленеді және оларды уәкілетті органның келісімімен мемлекеттік органдар бекітеді.
      «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын арнайы біліктілік талаптарын Қазақстан Республикасының Президентi бекітеді.
      Ескерту. 13-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 13.06.2013 N 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi); 07.11.2014 № 248-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.11.2014 № 257-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 10-баптың 12) тармақшасынан қараңыз) Заңдарымен.

      14-бап. Мемлекеттiк әкiмшілiк лауазымға орналасуға
             арналған конкурс

      1. Мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасуға арналған конкурс Қазақстан Республикасы азаматтарының мемлекеттiк қызметке тең қол жеткiзу құқығын қамтамасыз етедi.
      «Б» корпусының бос және уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға арналған конкурсты мемлекеттік орган өткізеді.
      Тестілеуден өту кезінде уәкілетті орган белгілейтін шекті мәндерден төмен емес баға алған азаматтардың конкурсқа қатысуға құқығы бар.
      2. Конкурс орталық мемлекеттік органдарда, ведомстволарда және олардың аумақтық бөлімшелерінде өткізілген кезде хабарландырулар орталық мемлекеттік органдардың және уәкілетті органның интернет-ресурстарында, сондай-ақ уәкілетті орган айқындаған мерзімді баспасөз басылымдарында жарияланады.
      Конкурсты жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдарда өткізу туралы хабарландырулар жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдардың және уәкілетті органның интернет-ресурстарында, сондай-ақ уәкілетті органның аумақтық бөлімшелері айқындаған мерзімді баспасөз басылымдарында жарияланады.
      Персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметi) құрылған жағдайда, хабарландырулар ол құрылымына кіретін мемлекеттік органның интернет-ресурсында жарияланады.
      3. Егер конкурс «Б» корпусының уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына өткізілсе, онда осы шарт конкурсты өткізу туралы хабарландыруда көрсетілуге тиіс.
      4. Конкурсты өткізу және конкурстық комиссияны құру тәртібін уәкілетті орган айқындайды.
      5. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін бірыңғай конкурстық комиссия құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың бірыңғай конкурстық комиссиясы осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар адамның шешімімен құрылады.
      Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде бірыңғай конкурстық комиссия құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің бірыңғай конкурстық комиссиясы орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының шешімімен немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.
      6. Конкурстық комиссияның оң қорытындысын алған конкурсқа қатысушының «Б» корпусының мемлекеттiк әкiмшілiк лауазымына орналасуға құқығы бар.
      7. Тағайындауға құқығы бар адам конкурстық комиссияның оң қорытындысын алған конкурсқа қатысушыны «Б» корпусының жарияланған мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымына қабылдауға мiндеттi. Бұл ретте, Қазақстан Республикасының заңнамасында мемлекеттiк қызметке кiру үшiн көзделген талаптар сақталуға тиiс.
      8. Конкурстық комиссияның оң қорытындысын алмаған, бiрақ ол мемлекеттiк қызметке ұсынған конкурсқа қатысушы «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне алынуға құқылы.
      Мемлекеттік органның конкурстық комиссиясының ұсынымы бойынша «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне алынған конкурсқа қатысушы өзі алынған күннен бастап бір жыл ішінде, біліктілік талаптарына сай келген жағдайда, сол мемлекеттік органда «Б» корпусының тиісті мемлекеттік әкімшілік лауазымына қосымша конкурстан өтпестен орналасуға құқылы.
      9. Конкурстық комиссияның шешiмiне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен шағым жасалуы мүмкін.
      10. «А» корпусының бос және уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға арналған конкурсты өткізудің ерекше тәртібін Қазақстан Республикасының Президентi айқындайды.
      Ескерту. 14-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

  4-тарау. Мемлекеттік қызмет өткеру және қызметтік мансап

      15-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға кiру кезiндегi
               сынақ

      1. Мемлекеттiк әкiмшілік қызметке алғаш рет немесе қызметiн тоқтатқаннан кейiн жаңадан қабылданған, сондай-ақ жоғары дәрежелi санаттағы мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға қабылданған азамат үшiн үш айға дейiнгi мерзiмге сынақ белгіленуi мүмкiн.
      2. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi дәлелдi себептермен қызметте болмаған кезең сынақ мерзiмiне есептелмейдi.
      3. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi сынақ нәтижесi қанағаттанғысыз болған жағдайда уәкiлеттi органмен немесе оның аумақтық бөлiмшесiмен келiсе отырып, сынақ, мерзiмiнен өтпеген адам ретiнде жұмыстан шығарылуы мүмкiн.
      4. Егер сынақ мерзiмi өтiп, мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi мемлекеттiк қызметтi жалғастыра берсе, ол сынақтан өткен болып саналады және сынақ мерзiмi мемлекеттiк қызмет стажына есептеледi. Одан кейiнгi жұмыстан босатуға Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негiздер бойынша ғана жол берiледi.
      Ескерту. 15-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2005.07.08 N 75 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

      15-1-бап. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік
                 лауазымдарына ауысу тәртібімен орналасу

      1. Мемлекеттік әкімшілік қызметшінің «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзі келiсiм берген, қойылатын біліктілік талаптарына сай келген жағдайда және оның соңғы лауазымындағы қызметінің нәтижелері ескеріле отырып, ауысу тәртібімен орналасуға құқығы бар.
      Ауысудың жүргізілу тәртібі уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Мемлекеттiк қызмет өткеру тәртібi туралы ережеде реттеледi.
      Мемлекеттiк қызмет өткеру тәртібi туралы ережеде көзделген жағдайларда «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына ауысу тәртібімен орналасу уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесінің келісімімен жүзеге асырылады.
      2. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына ауысу тәртібімен орналасу аумақтық бөлімшелерін қоса алғанда, мемлекеттік органның, оның ведомствосының ішінде, сондай-ақ олардың арасында жүзеге асырылады.
      3. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына басқа мемлекеттік органдардан, олардың ведомстволарынан және олардың аумақтық бөлімшелерінен ауысу тәртібімен орналасу Мемлекеттік қызмет өткеру тәртібі туралы ережеде айқындалатын жағдайларда жүзеге асырылады.
      4. Мемлекеттік қызметшіге сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін әкімшілік жаза қолдану туралы қаулының орындалуы аяқталған күннен бастап бір жыл ішінде немесе оның сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн алынбаған тәртiптiк жазасы болған кезде, «Б» корпусының мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымына ауысу тәртiбiмен орналасуға жол берiлмейдi.
      Ескерту. 4-тарау 15-1-баппен толықтырылды - ҚР 2012.12.14 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      16-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң қызметін
               бағалау және оларды аттестаттау

      1. Мемлекеттік органдар мемлекеттік әкімшілік қызметшілер жұмысының тиімділігін және сапасын айқындау үшін олардың қызметін жыл сайынғы бағалауды жүргізеді.
      2. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің қызметін жыл сайынғы бағалау нәтижелері сыйлықақы беру, көтермелеу, оқыту, мансаптық жоспарлау, ротация жөнінде шешімдер қабылдауға негіз болып табылады.
      Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің қызметін үш жыл бойы бағалау нәтижелері оларды аттестаттаудан өткізу жөнінде шешімдер қабылдауға негіз болып табылады.
      3. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің кәсiби даярлық деңгейін және олардың лауазымдық мiндеттерді орындау қабілетін айқындау жөніндегі рәсім аттестаттау болып табылады.
      Аттестаттау тестілеуді және әңгімелесуді қамтиды. Кемiнде он бес жыл мемлекеттiк қызмет өтілі бар «Б» корпусының мемлекеттік әкiмшілік қызметшiлері тестiлеуге жатпайды.
      4. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң қызметін бағалау және оларды аттестаттау тәртібін уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтедi.
      «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері аттестаттауға дәлелсіз себептермен келмеген жағдайда тәртіптік жауаптылыққа тартылады.
      Аттестаттауда теріс нәтижелер алған «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері қызметінен төмендетілуге не босатылуға жатады.
      Қызметінен төмендету «Б» корпусының төмен тұрған бос мемлекеттік әкімшілік лауазымы болған, «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісі осы лауазымға қойылған біліктілік талаптарына сай келген кезде жүзеге асырылады.
      Қайта аттестатталуға жататын «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері қайта аттестаттау аяқталғанға дейін ауысу тәртібімен тең дәрежелі не жоғары тұрған лауазымдарға тағайындала алмайды.
      5. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін бірыңғай аттестаттау комиссиясын құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың бірыңғай аттестаттау комиссиясы осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар адамның шешімімен құрылады.
      Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде бірыңғай аттестаттау комиссиясын құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің бірыңғай аттестаттау комиссиясы орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының шешімімен немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.
      Ескерту. 16-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.12.14 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      17-бап. Жұмыс уақыты

      1. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң жұмыс уақытының ұзақтығы осы Заңда көзделген ерекшелiктер ескерiле отырып, Қазақстан Республикасының еңбек заңдарына сәйкес белгiленедi.
      2. Тұтас алғанда мемлекеттiк органның немесе оның жекелеген бөлiмшелерiнiң қалыпты (үздiксiз) жұмысы әрi қарай жедел атқарылуына байланысты болатын шұғыл және күнi бұрын болжанбаған жұмысты орындау үшiн орган басшысының не жауапты хатшының немесе Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын өзге де лауазымды адамның жазбаша өкiмi бойынша жұмысы Республиканың еңбек заңдарына сәйкес өтелетiн, демалыс және мереке күндерi қызметке келуге мiндеттi жекелеген мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлер тартылуы мүмкiн.
      Ескерту. 17-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

      18-бап. Iссапарлар кезiндегi кепiлдiктер мен өтемақылар

      1. Мемлекеттiк қызметшілерге Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн тәртiппен қызметтiк, оның iшiнде шет мемлекеттерге, iссапарларға арналған шығындары өтеледi.
      Мемлекеттiк қызметшілерге Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген iссапарда болған уақытына тәулікақы алуға, көздеген жерiне барып-қайту жөнiндегi шығындарға, тұрғын үй-жай жалдау жөнiндегi шығындарға кепiлдiктер мен құқығы тиесiлi болады.
      2. Iссапарға жiберiлген мемлекеттiк қызметшілердiң iссапардың бүкiл уақыты бойы жұмыс орны (қызметi) мен орташа жалақысы сақталады.
      Ескерту. 18-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393 Заңымен.

      18-1-бап. Ротация

      Мемлекеттік қызметте «А» корпусының мемлекеттiк әкімшілік қызметшiлерiн ротациялау мансаптық жоспарлау шеңберінде олардың келісімімен жүзеге асырылады.
      Ротация жүргізудің тәртiбiн уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi айқындайды.
      Ескерту. 18-1-баппен толықтырылды - ҚР 2005.07.08 N 75 Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда - ҚР 2012.12.14 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      18-2-бап. Мүдделер қақтығысы

      1. Егер мүдделер қақтығысы бар болса, мемлекеттiк қызметшiнiң лауазымдық өкiлеттiктерді жүзеге асыруына тыйым салынады.
      2. Мемлекеттiк қызметшi мүдделер қақтығысын болғызбау және оны реттеу бойынша шаралар қабылдауға тиiс.
      3. Туындаған мүдделер қақтығысы туралы немесе оның туындау мүмкiндiгi туралы өзiне белгiлi болған сәтте мемлекеттiк қызметшi өзiнiң тiкелей басшысына немесе мемлекеттiк органның басшылығына бұл туралы жазбаша түрде хабарлауға мiндеттi.
      Тiкелей басшысы немесе мемлекеттiк органның басшылығы мемлекеттiк қызметшiнiң өтiнiшi бойынша немесе басқа көздерден ақпарат алған кезде, мүдделер қақтығысын болғызбау және оны реттеу бойынша уақтылы шаралар қабылдауға, оның iшiнде:
      1) оған байланысты мүдделер қақтығысы туындаған немесе туындауы мүмкiн мәселе бойынша мемлекеттiк қызметшiнiң лауазымдық мiндеттерiн атқаруды басқа адамға тапсыруға;
      2) мемлекеттiк қызметшiнiң лауазымдық мiндеттерiн өзгертуге;
      3) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен мемлекеттiк қызметшiнiң келiсiмi бойынша оны басқа лауазымға ауыстыруға тиiс.
      4. Мемлекеттiк қызметшi, оның тiкелей басшысы және мемлекеттiк органның басшылығы өздерiне белгiлi болған мүдделер қақтығысы жағдайларын болғызбау және оны реттеу бойынша шаралар қабылдамағаны үшiн тәртiптiк жауапкершiлiкке тартылады.
      Ескерту. Заң 18-2-баппен толықтырылды - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

      19-бап. Мемлекеттiк қызметті өткерудiң өзге де мәселелерi

      1. Мемлекеттiк әкiмшілік лауазымдарға алғаш рет қабылданған адамдарға уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен тәлімгерлер бекітіледі.
      2. Мемлекеттік қызметшілердің және мемлекеттік әкімшілік қызметтің кадр резервіне алынған адамдардың тағылымдамадан өтуі уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.
      3. Мемлекеттiк қызметті өткерудің осы Заңда реттелмеген өзге де мәселелерi Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде, уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Мемлекеттiк қызмет өткеру тәртібi туралы ережеде регламенттеледі.
      Ескерту. 19-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.12.14 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      20-бап. Мемлекеттiк қызметтің кадр резервi

      Ескерту. 20-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      1. Мемлекеттiк саяси және әкiмшiлiк лауазымдарға орналасу үшiн мемлекеттiк қызметтiң кадрлар резервi қалыптастырылады.
      2. Кадр резервiн қалыптастыру тәртiбi және онымен жұмысты ұйымдастыру уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Мемлекеттiк қызметтiң кадрлар резервi туралы ережемен реттеледi.
      Ескерту. 20-бап жаңа редакцияда - ҚР 2005.07.08 N 75 Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

4-1-тарау. Мемлекеттік қызметшілердің қызмет этикасы

      Ескерту. Заң 4-1-тараумен толықтырылды - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      20-1-бап. Мемлекеттік қызметшілерге қызмет этикасын сақтау
                 жөнінде қойылатын талаптар

      1. Мемлекеттік қызметшілер:
      1) мемлекеттік қызметке, мемлекетке және оның институттарына қоғамның сенімін сақтауға және нығайтуға;
      2) жалпы жұрт таныған моральдық-этикалық нормаларды сақтауға;
      3) азаматтармен қарым-қатынаста сыпайылық және әдептілік танытуға;
      4) мемлекет мүддесіне нұқсан келтіретін, мемлекеттік органдардың тиімді жұмыс істеуіне кедергі жасайтын іс-әрекеттерге қарсы тұруға;
      5) Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздеріне құрметпен қараудың үлгісі болуға;
      6) заңдарда белгіленген шектеулер мен тыйымдарды сақтауға;
      7) мемлекеттік органдардың тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету мақсатында лауазымдық міндеттерін адал және кәсіби деңгейде атқаруға;
      8) лауазымдық міндеттерін атқару кезінде жеке және заңды тұлғаларға ерекше ықылас көрсетпеуге, олардың ықпалынан тәуелсіз болуға;
      9) жеке сипаттағы мәселелерді шешу кезінде мемлекеттік органдардың, ұйымдардың, мемлекеттік қызметшілер мен өзге де адамдардың қызметіне ықпал ету үшін өзінің қызметтік жағдайын пайдаланбауға;
      10) кадрларды туыстық, жерлестік және жеке басына берілгендік белгілері бойынша іріктеу мен орналастыру жағдайларына жол бермеуге;
      11) қарамағындағы мемлекеттік қызметшілерден олардың қызметтік міндеттерінің шеңберінен тыс тапсырмалар орындауды талап етпеуге;
      12) басқа адамдарды құқыққа қайшы теріс қылықтар немесе жалпы жұрт таныған моральдық-этикалық нормалармен сыйыспайтын іс-әрекеттер жасауға мәжбүрлемеуге;
      13) басқа мемлекеттік қызметшілер тарапынан қызмет этикасы нормаларын бұзу фактілеріне жол бермеуге және олардың жолын кесуге міндетті.
      2. Мемлекеттік қызметшілер лауазымдық міндеттерін атқару кезеңінде ресми мінез-құлық нормаларын сақтауға тиіс.
      3. Мемлекеттік қызметшілер қызметтік жағдайын және онымен байланысты мүмкіндіктерді коммерциялық және коммерциялық емес ұйымдардың мүддесіне орай, оның ішінде оларға өзінің көзқарасын насихаттау үшін пайдаланбауға тиіс.

      20-2-бап. Мемлекеттік қызметшілердің сыбайлас жемқорлыққа
                 қарсы әрекеттері

      1. Мемлекеттік қызметшілер сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы тұруға, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарға не сыбайлас жемқорлықпен ұштасатын немесе сыбайлас жемқорлыққа жағдайлар туғызатын әрекеттерге жол бермеуге тиіс.
      2. Мемлекеттік қызметшілер басқа мемлекеттік қызметшілер тарапынан болатын сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық фактілерінің жолын кесуге тиіс.
      3. Мемлекеттік қызметші, егер сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық туралы анық ақпараты болса, мұндай құқық бұзушылықты болғызбау және тоқтату жөнінде қажетті шаралар қолдануға, оның ішінде жоғары тұрған басшыға, өзі жұмыс істейтін мемлекеттік органның басшылығына, уәкілетті мемлекеттік органдарға жазбаша нысанда дереу хабарлауға тиіс. Мемлекеттік қызметші өзін басқа адамдардың сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға көндіру жағдайлары туралы да аталған адамдар мен органдарға жазбаша нысанда дереу хабарлауға міндетті.
      Мемлекеттік органның басшылығы ақпаратты алған күннен бастап бір ай мерзімде мемлекеттік қызметшінің сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар, өзін осы бұзушылықтарды жасауға көндіру жағдайлары туралы мәлімдеулері бойынша шаралар қолдануға, оның ішінде тексерулер ұйымдастыру және уәкілетті органдарға өтініштер жолдау арқылы шаралар қолдануға міндетті.
      4. Мемлекеттік органның басшылығы сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың, өзін осы бұзушылықтарды жасауға көндірудің анық жағдайлары туралы хабарлаған мемлекеттік қызметшіні оның құқықтарын, заңды мүдделерін кемсітетін қудалаудан қорғау жөнінде шаралар қолдануға міндетті.
      5. Мемлекеттік қызметшілер жеке және заңды тұлғалардың өз құқықтары мен заңды мүдделерін іске асыруын қиындататын іс-әрекеттерге (әрекетсіздікке) жол бермеуге тиіс.
      6. Мемлекеттік қызметшіге сыбайлас жемқорлық жасаған деп көпшілік алдында негізсіз айып тағылған жағдайда, ол осындай айыптауды анықтаған күннен бастап бір ай мерзімде оны теріске шығару жөнінде шаралар қолдануға тиіс.

      20-3-бап. Көпшілік алдында сөйлеу

      1. Мемлекеттік орган қызметінің мәселелері бойынша көпшілік алдында сөйлеуді оның басшысы немесе мемлекеттік органның уәкілеттік берілген лауазымды адамдары жүзеге асырады.
      Мемлекеттік қызметшілер пікірталастарды әдепті түрде жүргізуге тиіс.
      2. Мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік саясатты жүргізуге және мемлекеттік органның қызметіне қатысы жоқ мәселелер бойынша мемлекеттік органның атынан жарияланымдарына жол берілмейді.
      Педагогтік, ғылыми және өзге де шығармашылық қызмет жөнінде материалдар жариялауды мемлекеттік қызметші жеке тұлға ретінде өз атынан жүзеге асырады.

  5-тарау. Мемлекеттік қызметшілерді қамсыздандыру

      21-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу

      1. Мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбегiне төленетiн ақы қызметтiк мiндеттерiн сөзсiз және тиянақты атқаруы үшiн жеткiлiктi материалдық жағдайды қамтамасыз етуге, мемлекеттiк органдарды бiлiктi және тәжiрибелi кадрлармен жасақтауға жәрдемдесуге, олардың адал да бастамашыл еңбегiн ынталандыруға тиiс.
      2. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу жүйесiн Қазақстан Республикасының Президентi белгiлейдi.
      Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Еңбекке ақы төлеудiң бiрыңғай жүйесi негiзiнде жүзеге асырылады.
      3. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң жалақысы республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң қаражаты есебiнен төленедi.
      4. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң жалақысы мен оларға төленетiн басқа да төлемдер Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен индекстелуге тиiс.
      Ескерту. 21-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2012.07.05 N 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      22-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң демалысы

      1. Мемлекеттiк қызметшiлерге сауықтыру үшiн екi лауазымдық айлықақысы мөлшерiнде жәрдемақы төленiп, ұзақтығы отыз күнтiзбелiк күнге ақы төленетiн жыл сайынғы демалыс берiледi.
      2. Мемлекеттiк қызметшiлердiң қалауы бойынша жыл сайынғы ақы төленетiн демалыс оларға бөлiп-бөлiп берiлуi мүмкiн.
      3. Мемлекеттiк қызметшiге жалақысы сақталмайтын демалыс берiлуi мүмкiн.
      4. Мемлекеттiк қызметшiлер мемлекеттiк орган басшысының не жауапты хатшының немесе Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын өзге де лауазымды адамның шешiмi бойынша жыл сайынғы немесе қосымша демалыстан шақыртылып алынуы мүмкiн. Пайдаланылмаған демалыстың қалған бөлiгi мемлекеттiк  қызметшiге тиiстi жылдың басқа кез келген уақытында берiледi не келесi жылғы демалысына қосылады.
      5. Мемлекеттік әкімшілік қызметші ауыстырылған жағдайда не мемлекеттік саяси қызметшінің басқа мемлекеттік лауазымға тағайындалуына байланысты, егер мемлекеттік қызметші бұрынғы жұмыс орнында демалысын пайдаланбаған болса, жаңа жұмыс орнындағы ақы төленетін жыл сайынғы демалысы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мерзімі аяқталғанға дейін берілуі мүмкін.
      Ескерту. 22-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

      23-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердi көтермелеу

      1. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдық мiндеттерiн үлгiлi орындағаны, мiнсiз мемлекеттiк қызметi, ерекше маңызды және күрделi тапсырмаларды орындағаны үшiн және жұмыстағы басқа да жетiстiктерi үшiн, сондай-ақ өз қызметінің бағалану нәтижелері бойынша:
      1) бiржолғы ақшалай сыйақы беру;
      2) алғыс жариялау;
      3) бағалы сыйлықпен марапаттау;
      4) грамотамен марапаттау;
      5) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген көтермелеудiң өзге де нысандарымен, оның ішінде ведомстволық наградалармен және омырауға тағатын ерекшелік белгілерімен марапаттау арқылы көтермеленуi мүмкiн.
      2. Мемлекеттiк қызметшiлер ерекше еңбек сiңiргенi үшiн Қазақстан Республикасының мемлекеттiк наградаларымен марапатталады.
      Ескерту. 23-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      24-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердi әлеуметтiк
               қорғау шаралары

      1. Мемлекеттiк қызметшiлер Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiп бойынша тұрғын үймен қамтамасыз етіледi.
      2. Тұрғын үй жағдайын жақсартуға мұқтаж мемлекеттiк қызметшiлерге жеке тұрғын үй құрылысы үшiн жер учаскесi тегiн берiледi. Жер учаскесiн беру шарттарын Республика Үкiметi белгiлейдi.
      3. Мемлекеттiк қызметшiлер және олармен бiрге тұратын отбасы мүшелерi белгiленген тәртiппен тиiстi мемлекеттiк денсаулық сақтау мекемелерiнде медициналық қызмет көрсетуді пайдаланады.
      4. Мемлекеттік орган таратылған (жойылған) жағдайда, мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі болған кезде төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысы төленеді.
      Мемлекеттік орган қайта ұйымдастырылған жағдайда жаңадан құрылған мемлекеттік органның басшылығы қайта ұйымдастырылған мемлекеттік органның мемлекеттік әкімшілік қызметшілеріне олардың біліктілігіне сәйкес жұмыс ұсынады.
      Басқа мемлекеттік органның функциялары, өкілеттіктері және штат бірліктері берілген мемлекеттік орган берілген функцияларды, өкілеттіктерді орындаған және осы штат бірліктерінде қызмет атқарған мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге олардың біліктілігіне сәйкес жұмыс ұсынады.
      Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер жұмысқа орналасудан бас тартқан жағдайда, олар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жұмыстан босатылады. Бұл ретте, кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі бар мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысы төленеді.
      Мемлекеттік органның штат саны қысқарған жағдайда мемлекеттік қызметшіге кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі болған кезде төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысы төленеді.
      5. Мемлекеттiк қызметшi қайтыс болған жағдайда оның отбасы мүшелерiне мемлекеттiк органдағы соңғы қызмет орны бойынша үш орташа жалақысы мөлшерiнде бiржолғы жәрдемақы төленедi, бұл орайда жәрдемақының мөлшерi Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленгеннен төмен болмауы керек.
      Ескерту. 24-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393; 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      25-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердi зейнетақымен және
               әлеуметтiк қамсыздандыру

      Мемлекеттiк қызметшiлердi зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандыру Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

6-тарау. Мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік қызметті
тоқтатуы

      26-бап. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң отставкаға
               шығуы және қызметтен босатылуы

      1. Отставка дегенiмiз мемлекеттiк саяси қызметшiнiң тиiстi мемлекеттiк лауазымдағы мiндеттерiн атқаруды тоқтатуы, ол оның жазбаша арызы негiзiнде жүзеге асырылады.
      2. Отставканы мемлекеттiк саяси қызметшiнi осы лауазымға тағайындаған (сайлаған) мемлекеттiк орган немесе лауазымды адам қабылдайды немесе одан дәлелдi бас тартылады. Отставканы қабылдау немесе одан бас тартылу туралы шешiм жазбаша арыз берiлген күннен бастап бiр ай мерзiмде қабылданады. Саяси қызметшi отставкадан бас тартылған жағдайда қызметтiк өкілеттiгiн атқаруды жалғастыруға тиiс және оның Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен қызметтен босауға құқығы бар.
      3. Мемлекеттік саяси қызметшілер Конституцияда, осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасында белгіленген негіздерде және тәртіппен отставкаға өтініш береді және отставкаға кетеді.
      4. Лауазымдық өкiлеттiгiн өрескел бұзу, мемлекеттiк қызметте болуға лайықсыз қылықтар жасау мемлекеттiк саяси қызметшiнiң отставкаға шығуы үшiн негiз бола алмайды, қайта жұмыстан босату үшiн негiз болады. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердi қызметтен босатудың негiздерi мен тәртiбiн Қазақстан Республикасының Президентi белгiлейдi.
      4-1. Мыналар:
      сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған адамды немесе сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін бұрын жұмыстан шығарылған адамды, сондай-ақ қылмыстық топтың құрамында қылмыс жасаған адамды мемлекеттік қызметке қабылдау;
      қылмыстық топтың құрамында жасалған қылмыстар туралы өзіне қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан адамды мемлекеттік қызметке қабылдау мемлекеттік саяси қызметшілердің мемлекеттік қызметті тоқтатуы үшін негіз болып табылады.
      5. Алып тасталды - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).
      Ескерту. 26-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2007.07.21 N 308, 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      27-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң
               мемлекеттiк қызметтi тоқтатуының негiздерi

      1. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызметтi тоқтатуы үшiн:
      1) олардың өз тiлегi бойынша жұмыстан босату туралы арыз беруi;
      1-1) тараптардың өзара келісуі бойынша еңбек шартын жасасу жолымен олардың мемлекеттік қызметте болу мерзімін жыл сайын ұзарту құқығымен Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген зейнеткерлік жасқа толуы;
      2) еңбек шарты мерзiмiнiң бiтуi не Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негiздер бойынша келiсiм-шарттың бұзылуы;
      2-1) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген олардың өкілеттіктері мерзімдерінің аяқталуы;
      2-2) олардың атқаратын лауазымдары саяси лауазымдарға не азаматтарды Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жергілікті өкілді органдар тағайындайтын немесе олар сайланатын лауазымдарға өзгеруі;
      3) мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң өз табысы мен мүлкi туралы көрiнеу жалған мәлiмет беруi;
      4) осы Заңда белгiленген мiндеттер мен шектеулердi сақтамауы;
      5) меншiк құқығымен тиесiлi мүлiктi сенiм бiлдiрiлген басқаруға бермеуi;
      6) Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтуы;
      7) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылығын жасауы;
      7-1) қылмыс не қасақана қылмыстық теріс қылық жасағаны үшін соттың айыптау үкiмiнің заңды күшіне енуi;
      7-2) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған адамды немесе сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін бұрын жұмыстан шығарылған адамды, сондай-ақ қылмыстық топтың құрамында қылмыс жасаған адамды мемлекеттік әкімшілік лауазымға қабылдау;
      қылмыстық топтың құрамында жасалған қылмыстар туралы өзіне қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның ең төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан адамды мемлекеттік әкімшілік лауазымға қабылдау;
      7-3) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін қылмыстық істі Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатылуы, сондай-ақ қылмыстық топтың құрамында жасалған қылмыс үшін қылмыстық істі қылмыстық қудалау органының немесе соттың Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатуы;
      7-4) мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде мемлекеттiк қызметке қабылдаудан бас тарту үшiн негiз болуы мүмкiн көрiнеу жалған құжаттар мен мәлiметтердi беруі;
      7-5) мемлекеттiк лауазымға тағайындалу кезiнде осы Заңда белгіленген талаптарға сәйкес келмеуі;
      8) осы Заңда белгiленген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiк
әкiмшiлiк лауазымды конкурстан тыс атқаруы;
      9) аттестаттаудың терiс нәтижелерi;
      9-1) сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманың сақталу нысанасына арнайы тексерудiң терiс нәтижелерi;
      10) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де негiздемелер негiз болып табылады.
      1-1. Осы баптың 1-тармағының 3), 4), 5), 7), 7-1), 7-2), 7-3), 7-4) тармақшаларына сәйкес жұмыстан босатылған адамдар терiс себептермен босатылған болып танылады.
      2. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердi босатуды мемлекеттiк органның мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға қабылдауға құқығы бар тиiстi лауазымды адамы Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүргiзедi.
      3. Қызметтен заңсыз босатылған жағдайда мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiнiң уәкiлеттi органға шағымдануға, сондай-ақ өзiнiң құқықтары мен бостандықтарын сот арқылы қорғауға құқығы бар.
      4. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң, сондай-ақ мемлекеттік органдардың мемлекеттік әкімшілік қызметшілер болып табылатын басшыларының ауысуы жаңадан тағайындалған мемлекеттiк саяси және (немесе) әкімшілік қызметшілердің бастамасы бойынша мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшінің атқарып отырған лауазымдағы мемлекеттiк қызметiн тоқтатуы үшiн негiз бола алмайды.
      Ескерту. 27-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2005.07.08 N 75 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.05.15 N 253, 2007.07.21 N 308, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 N 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi); 03.07.2014 № 227-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

  7-тарау. Мемлекеттік қызмет туралы заңдарды бұзу үшін
жауаптылық

      28-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң жауаптылығы

      1. Мемлекеттiк қызметшiнiң өзiне жүктелген мiндеттердi орындамағаны не тиiсiнше орындамағаны, терiс себептермен жұмыстан босатуға әкеп соғатын тәртiптiк терiс қылық жасаған адамдарды өз еркiмен жұмыстан босатқаны, мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға адамдарды заңсыз тағайындағаны және (немесе) мемлекеттік әкімшілік лауазымдардан адамдарды заңсыз босатқаны, мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге тәртіптік жазаларды заңсыз қолданғаны, мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасуға арналған конкурсты өткiзу тәртiбiн бұзғаны, тест тапсырмаларының және өзге де конкурстық сұрақтардың мазмұнын жария еткені, мүдделер қақтығысын болғызбау және реттеу жөнінде шаралар қолданбағаны, лауазымдық өкiлеттiгiн асыра пайдаланғаны, мемлекеттiк және еңбек тәртiбiн бұзғаны үшiн, сол сияқты осы Заңда белгiленген, мемлекеттiк қызметте болуға байланысты шектеулердi сақтамағаны үшiн мемлекеттiк қызметшiге тәртiптiк жазалар:
      1) ескерту;
      2) сөгiс;
      3) қатаң сөгiс;
      4) қызметке сәйкес еместiгi туралы ескерту;
      4-1) қызметiн төмендету;
      5) атқаратын қызметiнен босату қолданылуы мүмкiн.
      1-1. Мемлекеттік қызметшіге сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін тәртіптік жазаның мынадай түрлері:
      1) қызметіне толық сәйкес еместігі туралы ескерту;
      2) лауазымын төмендету;
      3) атқаратын қызметінен босату қолданылады.
      Қызметіне толық сәйкес еместігі туралы ескерту түріндегі тәртіптік жаза лауазымын төмендету түрінде тәртіптік жаза қолдану мүмкін болмаған кезде қолданылады.
      Лауазымын төмендету түріндегі тәртіптік жаза төмен тұрған бос мемлекеттік лауазым болған және мемлекеттік қызметші осы лауазымға белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келген кезде қолданылады.
      Атқаратын қызметінен босату түріндегі тәртіптік жаза сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы заңнамада көзделген негіздер бойынша қолданылады.
      2. Тәртiптiк жазаны:
      1) лауазымдық өкiлеттiгiне сәйкес осындай құқығы бар адамдар қолданады;
      2) нақ сол терiс қылық үшiн қайтадан қолдануға болмайды;
      3) Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленетiн тәртiппен қолданады.
      2-1. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін бірыңғай тәртіптік комиссия құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың бірыңғай тәртіптік комиссиясы осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар адамның шешімімен құрылады.
      Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде бірыңғай тәртіптік комиссия құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің бірыңғай тәртіптік комиссиясы орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының шешімімен немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.
      3. Тәртiптiк лайықсыз әрекетке жол берген мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiнi оны тағайындаған басшы белгiленген тәртiппен жауаптылығы туралы мәселе шешiлгенге дейiн лауазымдық мiндеттерiн атқарудан уақытша шеттетуi мүмкiн.
      4. Мемлекеттiк қызметшi өз iс-әрекетiнiң заңсыздығы үшiн жауап бередi. Атқару үшiн алынған өкiмнiң заңдылығына күмәнданған жағдайда бұл жөнiнде ол өзiнiң тiкелей басшысына және өкiмдi берген басшыға жазбаша нысанда дереу хабарлауға тиiс. Лауазымы бойынша жоғары тұрған басшы аталған өкiмдi жазбаша растаған жағдайда мемлекеттiк қызметшi, егер оны орындау қылмыстық жазалануға тиiс әрекеттерге әкеп соқпайтын болса, оны орындауға мiндеттi. Мемлекеттiк қызметшiнiң заңсыз өкiмдi орындауының салдары үшiн осы өкiмдi растаған басшы жауап бередi.
      5. Мемлекеттiк қызметшiлер құқық бұзушылықтар жасаған жағдайда Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген негіздерде және тәртiппен тиiсiнше қылмыстық, әкiмшiлiк, материалдық жауаптылықта болады.
      Ескерту. 28-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2003.09.25 N 484, 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2014 № 227-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

       28-1-бап. Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды
                  және сыбайлас жемқорлыққа жағдай туғызатын
                  құқық бұзушылықтарды жасағаны үшiн тәртiптiк
                  жаза қолдану мерзiмдерi

      1. Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды немесе сыбайлас жемқорлыққа жағдай туғызатын құқық бұзушылықтарды жасағаны үшiн тәртiптік жаза терiс қылық анықталған күннен бастап үш айдан кешiктiрiлмей қолданылады және жазаны терiс қылық жасалған күннен бастап бiр жылдан кешiктiрiп қолдануға болмайды.
      2. Сотқа дейінгі тергеп-тексеру не қылмыстық іс тоқтатылған жағдайда, бірақ адамның іс-әрекеттерінде сыбайлас жемқорлық тәртіптік теріс қылық белгілері болған кезде, тәртіптік жаза сотқа дейінгі тергеп-тексеруді не қылмыстық істі тоқтату туралы шешім қабылданған күннен бастап үш айдан кешіктірілмей, бірақ осы теріс қылық жасалған күннен бастап бір жылдан кешіктірілмей қолданылады.
      3. Мемлекеттiк қызметшiнiң еңбекке уақытша қабiлетсiздiгiне, мемлекеттiк немесе қоғамдық мiндеттердi орындау үшiн жұмыстан босатылуына, демалыста, iссапарда болуына байланысты жұмыста болмаған уақытында бiр жылдық және үш айлық тәртiптiк жаза қолдану мерзiмi еңбек заңнамасына сәйкес тоқтатыла тұрады.
      Ескерту. Заң 28-1-баппен толықтырылды - ҚР 2003.09.25 N 484, өзгерту енгізілді - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      28-2-бап. Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасын
                 бұзғаны үшін тәртіптік жазалар қолдану
                 мерзімдері

      Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасын бұзғаны үшін тәртіптік жаза терiс қылық анықталған күннен бастап үш айдан кешiктiрiлмей қолданылады және жазаны терiс қылық жасалған күннен бастап бiр жылдан кешiктiрiп қолдануға болмайды.
      Ескерту. Заң 28-2-баппен толықтырылды - ҚР 2012.02.16 N 557-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

       29-бап. Мемлекеттiк қызметшiлер құқықтарының оларды
               тәртiптiк жауапқа тарту кезiндегi кепiлдiгi

      1. Мемлекеттік қызметші өзін тәртіптік жауаптылыққа тартуға байланысты барлық материалдармен міндетті түрде таныстырылуға тиіс, оған қызметтік тексеру рәсіміне жеке өзінің қатысу құқығы беріледі.
      2. Жауапқа тартылушы мемлекеттiк қызметшiлер мемлекеттiк органның немесе лауазымды адамның iс-әрекетi мен шешiмдерiне уәкiлеттi орган белгілеген тәртiппен не сотқа шағым жасай алады.
      Ескерту. 29-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

8-тарау. Қорытынды ережелер

      30-бап. Осы Заңның күшіне енгізілу тәртібі

      Осы Заң 2000 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
      Президенті

On public service

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 23 July, 1999 No. 453.

      Unofficial translation
      Footnote. The Law of the Republic of Kazakhstan dated November 23, 2015 No. 416-V (effective from 01/01/2016) expired.

Chapter 1. General provisions

Article 1. Basic definitions

      The following basic definitions are used in this Law:

      1) body “A” - administrative public positions of management level, for which the special procedure for selecting the personnel reserve, competitive selection, performance and termination of public service is provided, which is determined by the President of the Republic of Kazakhstan, as well as the special qualification requirements;

      2) transfer - the procedure for appointing of a public servant for a vacant or temporarily vacant administrative public position in the manner, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan with his (her) simultaneous dismissal from his (her) office;

      3) body “B” - administrative public positions that not included in the body “A”;

      4) qualification requirements – the requirements for citizens, applying for an administrative public position, in order to determine their level of professional training, competence and compliance with a particular administrative public position;

      5) official - a person, permanently, temporarily or on special authority acting as a representative of power or performing organizational and management or administrative functions in state bodies;

      6) official powers - rights and obligations under a particular public position, that meet the goals and tasks faced by the state bodies, where public servants operate;

      7) career planning - a process, oriented to the definition of stages of official displacement and professional development of administrative public servant of body “A”;

      8) administrative public servant - a public servant, carrying out his (her) activities on a permanent professional basis, except as provided by the laws of the Republic of Kazakhstan and the acts of the President of the Republic of Kazakhstan;

      9) a category of administrative public position – a set of administrative public positions with the relevant qualification requirements;

      10) public service - the activity of public servants in state bodies for the implementation of official power, aimed at achieving the objectives and functions of state power;

      11) personnel reserve of public service – a systematic list of citizens of the Republic of Kazakhstan, applying for vacant public positions, formed according to the procedure provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      12) public servant - a citizen of the Republic of Kazakhstan, who holds the position in the state body under the legislation of the Republic of Kazakhstan that paid from the republican or local budgets or from the funds of the National Bank of Kazakhstan and exercises the official powers to implement the objectives and functions of the state;

      13) civil service ethics – the rules for public servants, established in this Law, acts of the state bodies and based on generally accepted moral and ethical standards;

      14) public position - a structural unit of a state body, that is responsible for the range of official powers and duties, established by the regulatory legal acts;

      15) political public servant - a public servant, whose appointment (election), dismissal and activities are of political and definitive character, and who is responsible for the implementation of political goals and objectives;

      16) conflict of interests - the contradiction between the personal interests of a public servant and his (her) official power, in which the personal interests of a public servant may lead to the improper performance of his (her) official duties;

      17) rotation – an official transitions of the administrative public servants of body “A” with their consent under the career planning in accordance with this Law;

      18) internship - acquisition of professional knowledge and experience away from the permanent place of work by public servants, as well as by persons enrolled in the personnel reserve of the administrative public service, according to the direction of the state bodies;

      19) mentor - a public servant, assigned to the person that first passed to the public service, and providing practical assistance in his (her) professional training;

      20) temporarily vacant public position – a public position, that is temporarily vacant in connection with finding a public servant, occupying this position in social leave, as well as his (her) absence in the workplace due to a disease, if the disease is included in the list of diseases in which, in accordance with labour legislation of the Republic of Kazakhstan, the Government of the Republic of Kazakhstan may set a period of temporary disability for more than two months.

      Footnote. Article 1 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.06.2013 No. 101-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 2. Legislation on public service

      Legislation on public service consists of the Constitution, this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

Article 3. Principles of public service

      1. Public service in the Republic of Kazakhstan is based on the following principles:

      1) rule of law;

      2) Kazakhstani patriotism;

      3) unity of the public service system, regardless of the separation of public powers for the legislative, executive and judicial branches;

      4) priority of the rights, freedoms and legitimate interests of citizens before the interests of the state;

      5) accessibility, that is the equal right of citizens to have access to public service and promotion of public service in accordance with their abilities and professional training;

      6) voluntary involvement of citizens in the public service;

      7) professionalism and competence of public servants;

      8) equal remuneration for equivalent work;

      9) mandatory implementation of the decisions, made by the higher state bodies and officials within their powers to subordinated public servants and employees of subordinated state bodies;

      10) controllability and accountability of public servants;

      11) consideration of public opinion and publicity, except activities, constituting state secrets or other secrets, protected by law;

      12) legal and social protection of public servants;

      13) promotion of public servants for conscientious, proactive performance of official duties, performance of tasks of special importance and complexity;

      14) personal liability for non-performance or improper performance of official duties by a public servant and excess of his (her) powers;

      15) the continuity of advanced training of public servants.

      2. Creation of organization of political parties in state bodies is not allowed. Public servants in the performance of official duties are governed by the legislation and are not bound by the decisions of political parties, public associations and their bodies.

Article 4. Scope of this Law

      1. This Law shall apply to all public servants, except in cases when the Constitution, constitutional laws and other legislative acts of the Republic of Kazakhstan define other different legal status for them.

      1-1. This Law shall apply to administrative public officials, appointed by local representative bodies or elected in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan, in part that is not regulated by the laws of the Republic of Kazakhstan and the acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

      2. Public servants do not include:

      1) persons, performing maintenance and ensure the functioning of state bodies. A list of such persons is established by the Government of the Republic of Kazakhstan;

      2) employees and technical employees of the National Bank of Kazakhstan and its agencies.

      Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2012 No. 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 13.06.2013 No. 101-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 5. Authorized body for the public service affairs and its territorial subdivisions

      1. Authorized body for the public service affairs (hereinafter - the authorized body) - a state body, directly subordinate and accountable to the President of the Republic of Kazakhstan, implementing a unified state policy in the field of public service, that is entrusted with the following:

      1) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

      2) development of proposals to improve the regulatory legal framework for the activities of public service, as well as adoption of regulatory legal acts within its competence in accordance with the legislation;

      3) development and approval of standard qualification requirements to categories of administrative public positions;

      4) maintenance of monitoring of the state of personnel and public service positions, including the formation of republican database of public service personnel, including a single automated database (information system);

      4-1) formation of personnel reserve of the administrative public service;

      4-2) defining the procedures, programs, as well as organization of testing for public servants and candidates for administrative public positions;

      5) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.01.2014 No. 159-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

      6) development and submission for approval to the President of the Republic of Kazakhstan a registry of public servants, as well as acts in accordance with this Law;

      7) coordination of activities of state bodies on issues of training, retraining and advanced training of public servants, including abroad;

      8) coordination of formation and placement of public procurement on training, retraining and advanced training of public servants;

      8-1) coordination of early withdrawal of disciplinary sanctions of administrative public servants for corruption offences;

      9) monitoring the compliance of the state bodies with the legislation in the field of public service;

      9-1) monitoring the compliance of public servants with the civil service ethics;

      10) determination of the procedure for competition to occupy the administrative public position, as well as monitoring the accuracy of the competition;

      10-1) coordination of approval of appointment to administrative public position in terms of compliance of the candidate with the qualification requirements;

      10-2) defining the procedure for development and approval of the job description of an administrative public servant;

      10-3) approval of model regulations on Service of personnel management (personnel department) of the state bodies in coordination with the Administration of the President of the Republic of Kazakhstan;

      11) proposing the abolition of decisions of the state bodies, taken in violation of this Law and other regulatory legal acts;

      12) consideration of complaints of public servants on the actions and decisions of state bodies or officials on the issues of implementation of legislation on public service;

      13) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.01.2014 No. 159-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

      14) participation in the drafting of international treaties on the issues of public service;

      14-1) development of proposals to improve the quality of services, provided by state bodies;

      15) performance of other functions provided by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan and the acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

      2. The authorized body and its subordinate territorial subdivisions shall form a uniform system of bodies for the public service affairs.

      Territorial subdivisions shall operate within the competence, established by the authorized body.

      2-1. The authorized body has disciplinary councils in regions, the city of republican significance and the capital, and their regulation is approved by the President of the Republic of Kazakhstan on the presentation of the authorized body.

      3. Decisions of the authorized body and its territorial subdivisions are made in the form of orders.

      Footnote. Article 5, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11.03.2003 No. 393 (the order of enforcement see Art. 2); dated 08.07.2005 No. 75 (the order of enforcement see Art. 2); dated 05.07.2011 No. 452-IV (shall be enforced from the date of its first official publication); dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication); dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 13.01.2014 No.159-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 6. Service of personnel management (personnel department)

      1. Service of personnel management (personnel department) shall, within its competence:

      1) coordinate the activities of the structural subdivisions of the state body on the execution of the legislation of the Republic of Kazakhstan on public service;

      2) organize the activities of disciplinary, certifying, competitive and other commissions on personnel matters;

      3) ensure the compliance with the procedures for certification and competitive selection, promotion of public servants, attraction of public servants to disciplinary action, dismissal of public servants;

      4) organize the selection of personnel, prepare documents, related to the performance of public service by the public servants;

      5) ensure the compliance with the restrictions, related with presence in the public service;

      6) organize internship, mentoring, performance evaluations, training, retraining (requalification) and advanced training of public servants, develop the types of rewards for public servants and the procedure for their application;

      7) take account of personal data of public servants, information on the results of evaluation, certification, and completing the course;

      8) exercise other powers, stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      2. Service of personnel management (personnel department) is organisationally independent from other structural subdivisions of the state body, directly subordinated to the executive secretary or the head of the executive office, and in the state bodies that do not have the position of the executive secretary and the head of the executive office, to the head of the state body.

      3. The establishment of a unified service of personnel management (personnel department) in the regions, cities of republican significance and the capital, districts, cities, for the executive bodies, financed from the budgets of the relevant administrative-territorial units is allowed in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan. Unified service of personnel management (personnel department) of the regional, the city of republican significance, capital, district, city executive bodies, financed from the local budget, is created by the decision of a person, having the right to appoint the heads of these executive bodies.

      For the district, municipal, territorial subdivisions of the central state body and its agencies, the establishment of a unified service of personnel management (personnel department) in the inter-regional and regional territorial subdivision of the central state body and its agencies, is allowed. Unified service of personnel management (personnel department) of the district, municipal territorial divisions is created by the decision of the head of the inter-regional or regional territorial subdivisions of the central state body and its agencies, or by the decision of the higher body.

      Footnote. Article 6 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Chapter 2. The legal status of public servants

Article 7. Classification of positions of public servants

      1. The structure of public servants includes the political and administrative positions of public servants.

      2. Registry of positions of public servants is approved by the President of the Republic of Kazakhstan by the presentation of the authorized body.

      Position categories are set for administrative public servants. Position categories are not set for political public servants.

      Footnote. Article 7 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Article 8. Rights of public servants

      Public servant shall have the right to:

      1) use the rights and freedoms, guaranteed to citizens of the Republic by the Constitution and laws of the Republic of Kazakhstan;

      2) participate within his (her) authority in consideration of issues and make decision on them, demand their execution by the relevant bodies and officials;

      3) obtain in the prescribed manner the information and materials necessary for the performance of official duties;

      4) have access in the established procedure to organizations, regardless of their form of ownership for the performance of official duties;

      5) require from the head the exact definition of the tasks and scope of official duties in accordance with the position, occupied by public servants;

      6) personal dignity, fair and respectful attitude from heads, other officials and citizens;

      7) promotion and payment of salary, depending on the position that he (she) occupies, quality, experience and other requirements established by this Law;

      8) retraining (requalification) and advanced training at the expense of the relevant budget;

      8-1) preserve job (positions) in the case of the direction of him (her) for training by the state body under the state order by postgraduate education programs in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan or internship;

      9) unimpeded access to materials that relate to his (her) passing the public service, where necessary, give personal explanation;

      10) promotion based on skill, ability, merit and fair execution of his (her) duties;

      11) require the presence of an official investigation if there are unfounded charges, according to an employee;

      11-1 ) legal and other protection in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan in the case of bringing them to the head of the state body in which it operates, or to law enforcement agencies about which it has learned credible cases of corruption offenses;

      12) occupational health and safety, safe working conditions, necessary for high performance;

      13) social and legal protection;

      14) dismissal from public service at his (her) own request;

      15) pension and social security;

      16) make proposals for improving public service to higher state bodies and officials.

      Footnote. Article 8, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Article 9. Main responsibilities of public servants

      1. Public servants shall:

      1) observe the Constitution and the legislation of the Republic;

      2) take the oath of a public servant in the manner, approved by the President of the Republic of Kazakhstan;

      3) ensure respect for and protection of rights, freedoms and legitimate interests of citizens and legal entities, consider the letters of citizens in the procedure and terms established by the legislation, and take the necessary measures on them;

      4) exercise the authority within the rights, granted to them and in accordance with the official duties;

      4-1) in the exercise of official authority be impartial and independent of political parties, religious and other public associations;

      5) comply with the state and labour discipline;

      6) accept the restrictions, imposed by the law;

      7) respect the rules of professional ethics;

      8) fulfill orders and directives of heads, decisions and instructions of higher bodies and officials, issued within their authority;

      9) keep state secrets and other secrets protected by the law, including after termination of public service within the time prescribed by the law, about what acknowledged in writing;

      10) maintain the confidentiality of the information received in the performance of official duties, affecting privacy, honor and dignity of citizens, and shall not require them to provide such information, except in cases prescribed by the law;

      11) ensure the safety of state property, and use the state property entrusted to them only for official purposes;

      12) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2010 No. 371-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

      12-1) immediately bring to the attention of the administration of the state body where they work, or to law enforcement agencies about cases of corruption offences, became known to them;

      13) improve their professional level and qualifications for the effective performance of official duties;

      14) work in the state body, sent them to training under the state order by postgraduate education programs, immediately after completion of training, as well as on the public service. Terms of training and labour-rent are defined by the Regulations on the order of the public service, approved by the President of the Republic of Kazakhstan on the presentation of the authorized body.

      2. Specific responsibilities of the administrative public servants, arising from the main responsibilities, established by this Law are determined on the basis of qualification requirements, and are reflected in job descriptions.

      Job descriptions are approved by the head of the state body or an official, authorized by him (her), as well as other persons in the cases, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 9, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 07.12.2009 No. 222-IV (the order of enforcement see Art. 2); dated 29.12.2010 No. 371-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.07.2011 No. 452-IV (shall be enforced from the date of its first official publication); dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Article 10. Restrictions, related to the stay in the public service

      1. Public servant shall not:

      1) be a deputy of the representative bodies;

      2) engage in other remunerative activity, except for educational, scientific and other creative activities;

      3) engage in entrepreneurial activities, including participation in the management of a commercial organization, regardless of its organizational-legal form, if directly participation in the management of a commercial organization is not part of his (her) official duties in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, unless otherwise provided by the Law of the Republic of Kazakhstan “On Combating Corruption”;

      4) be a representative for third parties in the state body where he (she) serves, either the body directly subordinated or accountable to it;

      5) use for unofficial purpose the means of material and technical, financial, and information support of its official activity, other state property and proprietary information;

      6) participate in activities that impede the normal functioning of state bodies and performance of official duties, including strikes;

      7) use, in connection with the performance of official duties, the services of citizens and legal entities for personal purpose.

      2. Public servant in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan shall, within one month after taking office, at the time of the public service, transfer his (her) owned shares, stocks (stock) in the authorized capital of commercial organizations and other property, the use of which involves generating income in trust management, except money legally owned by such person, as well as hired property. Contract on trust management of property shall be notarized. A copy of the notarized contract on trust management of property is submitted by public servants within ten days from the date of notarization in the service of personnel management (personnel department) at the workplace. Terms of the transfer of property of public servants in trust management are established by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Public servants, except members of the Government of the Republic of Kazakhstan, the Chairman and members of the Constitutional Council of the Republic of Kazakhstan, may not transfer bonds, shares of open and interval mutual funds, belonging to them in trust management.

      Public servant is entitled to receive income from the property, transferred in trust management.

      Public servants, except members of the Government of the Republic of Kazakhstan, the Chairman and members of the Constitutional Council of the Republic of Kazakhstan, are entitled to lease homes.

      2-1. Chairman of the National Bank of the Republic of Kazakhstan and his (her) deputies shall, within one month from the date of appointment for these positions transfer in trust management and submit to the personnel department of the National Bank of Kazakhstan, a copy of the notarized contract on trust management of the owned shares of mutual funds, bonds, and stocks of commercial organizations.

      Chairman of the National Bank of the Republic of Kazakhstan and his (her) deputies shall not have the right to acquire shares of investment funds, bonds, stocks of commercial organizations.

      3. Public servant may not hold a position directly under the position occupied by his (her) close relatives (parents, children, adoptive parents, adoptees, full and half brothers and sisters, grandparents, grandchildren) or spouse (wife), except the cases stipulated by the law.

      3-1. Legislative acts of the Republic of Kazakhstan may provide restrictions on the exercise of official powers by public servants in respect of close relatives and cousins-in-law (brothers, sisters, parents and children of spouses).

      4 The persons,

      1) duly recognized as incapable or partially capable;

      2) deprived by the court the right to hold public position for a specified period;

      3) in accordance with the opinion of the medical institution, have the disease, preventing the performance of official duties, in cases where the special requirements for health to occupy the relevant positions are established in the qualification requirements;

      4) refused to accept the restrictions imposed by the law, in order to avoid actions that may lead to the use of their status and the corresponding authority in the personal, group and other unofficial interests;

      5) that for three years before entering the public service, brought to disciplinary liability for corruption offences. At the same time, a person dismissed from work for a corruption offence is not permitted to the public service;

      6) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication);

      6-1) to whom for three years before entering the public service imposed a judicially administrative penalty for a corruption offence;

      6-2) committed corruption crime;

      6-3) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication);

      7) that have a criminal record, that at the time of entering the public service is not canceled or withdrawn in accordance with the law;

      7-1) that previously convicted or released from criminal liability for non-rehabilitating grounds for grave or especially grave crimes;

      8) did not pass a special audit for compliance with the anti-corruption legislation;

      9) commits a crime in an organized group or a criminal community (criminal organization), a transnational organized group, a transnational criminal community (transnational criminal organization) or a stable armed group (band);

      against whom a criminal case on the crime in an organized group or a criminal community (criminal organization), a transnational organized group, a transnational criminal community (transnational criminal organization) or a stable armed group (band), stopped by prosecuting authority or a court, or refused to initiate criminal proceedings by the prosecuting authority on the non-rehabilitating grounds, prior to the expiration of the lower limit of the penalty of imprisonment, prescribed by the relevant Article of the Special part of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan, - cannot be admitted to the public service.

      5. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2010 No. 371-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      Footnote. Article 10, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 25.09.2003 No. 484; dated 08.07.2005 No. 75 (the order of enforcement see Art. 2); dated 21.07.2007 No. 308; dated 07.12.2009 No. 222-IV (the order of enforcement see Art. 2); dated 08.12.2009 No. 226-IV (shall be enforced from 01.01.2010 ); dated 29.12.2010 No. 371-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.11.2011 No. 502-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.07.2012 No. 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Chapter 3. Admission to the public service

Article 11. Admission to the political public service

      Admission to the public service of political public servants shall be on the basis of appointment or election, as well as in other cases in the manner and on the conditions, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 11 as amended – by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11 March, 2003 No. 393 (the order of enforcement see Art. 2).

Article 12. Admission to the administrative public service

      1. The citizens of the Republic of Kazakhstan have the right to occupy administrative public positions.

      Occupation of administrative public position shall be on a competitive basis, except as provided in this Law, as well as in the cases of appointment by the local representative bodies or election in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. Selection in personnel reserve of the administrative public service of the body “A” is conducted in the manner, determined by the President of the Republic of Kazakhstan.

      Citizens, enlisted in personnel reserve of the administrative public service of the body “A”, are eligible to participate in the competition for vacant administrative public positions of the body “A”.

      3. The right to occupy the administrative public position of the body “B” out of a competitive selection, has deputies of the Parliament, deputies of maslikhats, working on a permanent basis, political public servants, judges, terminated their powers, except for those who terminated on the negative motives, serving at least six months and complying with the qualification requirements.

      The persons, mentioned in the first part of this paragraph, may occupy administrative public positions of the body “A” without selection in the personnel reserve and a competitive selection under the decision of the President of the Republic of Kazakhstan.

      4. Establishing any discrimination for reasons of origin, social, property status, gender, race, nationality, language, attitude to religion, convictions, place of residence or any other circumstances in entering the public service, is not allowed.

      Footnote. Article 12 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.06.2013 No. 101-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 13. Requirements for admission to the public service

      1. Persons, entering the public service shall meet the following requirements:

      1) possess the nationality of the Republic of Kazakhstan;

      2) be at least eighteen years of age, unless otherwise is established to the relevant positions by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Persons, applying for administrative public positions, shall meet the following requirements:

      1) have the necessary education, professional training level and comply with the qualification requirements;

      2) do not reach the retirement age, established by the law of the Republic of Kazakhstan.

      2. In entering public service, a citizen is obliged to submit to the tax authorities a declaration of income and property, belonging to him (her) by right of property that is subject to taxation.

      3. Occupation of administrative public positions is carried out after the positive results of a special audit.

      State body receives citizens for temporary performance of duties, stipulated by the administrative public positions, until the day of the results of a special audit. Labour relations with them are governed in accordance with the labour legislation of the Republic of Kazakhstan. Employment contracts are concluded for a period of a special audit.

      During the special audits, the provisions of this Law in part of the duties and responsibilities of public servants, the restrictions, related to a stay in the public service are subject to those persons. The rights of those persons are determined by the employment contract.

      4. Additional requirements for admission to the political public service may be determined by the President of the Republic of Kazakhstan.

      5. Qualification requirements for administrative public positions of the body “B” shall be developed taking into account the main activities of the structural subdivisions of the state body, official powers, carried out by the administrative public servants, and shall be approved by the state bodies in consultation with the authorized body on the basis of standard qualification requirements for categories of administrative public positions.

      Special qualification requirements for administrative public positions of the body “A” shall be approved by the President of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 13 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.06.2013 No. 101-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 14. Competition for occupation of administrative public position

      1. Competition for occupation of administrative public position provides the right of citizens of the Republic of Kazakhstan to equal access to public service.

      The competition for the vacant and temporarily vacant administrative public position of the body “B” is held by a state body.

      The citizens that received when taking the test the evaluation which is not below the thresholds, established by the authorized body shall be entitled to participate in the competition.

      2. During the competition in the central state bodies, agencies and their territorial subdivisions, the announcements are published on the internet resources of the central state bodies, as well as in periodicals, defined by the authorized body.

      Announcements of the competition in the executive bodies, financed from the local budget, are published on the internet-resources of the executive bodies, financed from the local budget, and the authorized body, as well as in periodicals, defined by the territorial subdivisions of the authorized body.

      In the case of a unified personnel management service (personnel department) the announcements are published on the internet resources of the state body, in the unit of which it is composed.

      3. If the competition is held in a temporarily vacant administrative public position of the body “B”, then this condition must be specified in the announcement of the competition.

      4. The procedure for competition and formation of the competition commission is determined by the authorized body.

      5. In the regions, the cities of republican significance, the capital, districts, cities, the creation of a unified competition commission for executive bodies, financed from the budgets of the corresponding administrative-territorial units is allowed. Unified competition commission of the regional, city of republican significance, capital, district, municipal executive bodies, financed from the local budget, is created by the decision of a person, having the right to appoint the heads of these executive bodies.

      For the district, municipal territorial subdivisions of the central state body and its agencies, the creation of a unified competition commission in interregional or regional territorial subdivision of the central state body and its agencies, is allowed. Unified competition commission of the district, municipal territorial subdivisions is created by the decision of the head of the interregional or regional territorial subdivisions of the central state body and its agencies, or by the decision of the higher body.

      6. Participant of the competition that received a positive opinion of the competition commission has the right to occupy the administrative public position of the body “B”.

      7. A person, having the right to appoint must accept to the declared administrative public position of the body “B” the participant of the competition that received a positive opinion of the competition commission. The requirements, provided in the legislation of the Republic of Kazakhstan for the public service shall be met.

      8. The participant of the competition that does not receive a positive opinion of the competition commission, but recommended for the public service, shall be entitled to be enrolled in the personnel reserve of the administrative public service of the body “B”.

      The participant of the competition, enrolled in the personnel reserve of the administrative public service of the body “B” on the recommendation of the competition commission of the state body has the right within one year from the date of enrollment to occupy the appropriate administrative public position of the body “B” in the same state body without passing additional competition, under the condition of meeting the qualification requirements.

      9. Decision of the competition commission may be appealed in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      10. The special procedure of the competition for the vacant and temporarily vacant administrative public position of the body “A” is determined by the President of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 14 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Chapter 4. Public service and professional career

Article 15. Test when applying for administrative position

      1. For the citizen, taken at administrative public service for the first time or again after its termination, as well as taken at the administrative position of the higher category the probation up to three months can be established.

      2. The probation period shall not include the period when the administrative public servant was absent from duty for valid reasons.

      3. When the test results are unsatisfactory, the administrative public servant may be dismissed as not passed probation period in consultation with the authorized body or its territorial subdivisions.

      4. If the probation period expired, and the administrative public servant continues to public service, he (she) is considered as passed the test and probation period shall be included in the length of public service. Subsequent dismissal is allowed only on the grounds, provided by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 15, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11.03.2003 No. 393 (the order of enforcement see Art. 2); dated 08.07.2005 No. 75 (the order of enforcement see Art. 2).

Article 15-1. Occupation of administrative public positions of the body “B” due to transfer

      1. Administrative public servant has the right to occupy administrative public position of the body “B” due to transfer, subject to his (her) consent, compliance with the qualification requirements and based on the results of his (her) activity at the last position.

      Procedure for transfer is governed by the Regulations of the public service, approved by the President of the Republic of Kazakhstan by the presentation of the authorized body.

      In cases, stipulated by the Regulations of the public service, occupation of administrative public service of the body “B” due to transfer is carried out with the consent of the authorized body or its territorial subdivisions.

      2. Occupation of administrative public position of the body “B” due to transfer is performed within the state body, its agencies, including their subdivisions, as well as between them.

      3. Occupation of administrative public position of the body “B” due to transfer from other state bodies, their agencies and their territorial subdivisions is performed in cases, determined by the Regulations of the public service.

      4. Within one year after the end of execution of the decision to impose an administrative penalty on a public servant for a corruption offence or if he (she) has unwithdrawn disciplinary penalties for corruption offences, the occupation of administrative public position of the body “B” due to transfer shall not be allowed.

      Footnote. Chapter 4 is supplemented by Article 15-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Article 16. Assessment of activity and certification of administrative public servants

      1. State bodies provide an annual assessment of the administrative public servants to determine the effectiveness and quality of their work.

      2. The results of annual assessment of administrative public servants are the basis for decisions on awarding, promotion, training, career planning, job rotation.

      The results of assessment of the administrative public servants during three years are the basis for decisions on conducting their certification.

      3. Certification is the procedure to determine the level of professional training of administrative public servants of the body “B” and their ability to perform their duties.

      Certification includes testing and interviewing. Administrative public servants of the body “B”, having the experience of public service at least fifteen years are not subject to testing.

      4. Procedure for assessment of activity and certification of administrative public servants is approved by the President of the Republic of Kazakhstan by presentation of the authorized body.

      Administrative public servants of the body “B” in the case of failure to appear for certification without valid reasons shall be subject to disciplinary liability.

      Administrative public servants of the body “B”, with a negative result of certification, shall be subject to demotion or dismissal.

      Demotion is performed in the presence of a lower vacant administrative public position of the body “B”, and in compliance of an administrative public servant of the body “B” with qualification requirements established for this position.

      Administrative public servants of the body “B”, subject to re-certification cannot be assigned to the equivalent or higher positions due to transfer before completion of the re-certification.

      5. The creation of unified certification commission for executive bodies, financed from the budgets of corresponding administrative-territorial subdivisions is allowed in the regions, the cities of republican significance and the capital, districts, cities. Unified certification commission of the regional, the city of republican significance, the capital, district, municipal executive bodies, financed from the local budget, is created by the decision of a person, having the right to appoint the heads of these executive bodies.

      For the district, municipal territorial subdivisions of the central state body and its agencies, the creation of unified certification commission in interregional or regional territorial subdivision of the central state body and its agencies is allowed. Unified certification commission of the district, municipal territorial subdivisions is created by the decision of the head of the interregional or regional territorial subdivisions of the central state body and its agencies, or by the decision of the higher body.

      Footnote. Article 16 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Article 17. Working time

      1. Working time of administrative public servants is determined in accordance with the labour legislation of the Republic of Kazakhstan with the specifications prescribed in this Law.

      2. Certain administrative public servants may be brought to perform urgent and contingency work, from urgent performance of which depends on further normal (continuous) operation of the state body as a whole or its separate subdivisions, by written order of the head of the body or the executive secretary or other officer, designated by the President of the Republic of Kazakhstan, and they are required to report for duty at weekends and holidays, the work, which is compensated in accordance with the Labour legislation of the Republic.

      Footnote. Article 17, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2010 No. 371-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 18. Guarantees and compensations for business trips

      1. Public servants are reimbursed expenses for business trips, including to a foreign state in the order determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Public servants are subject to the guarantees and the right to receive a subsistence allowance for the time spent on a business trip, the cost of travel to the destination and back, the cost of hiring premises, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      2. Work place (position) and average wages are preserved for seconded public servants during the whole time of business trip.

      Footnote. Article 18 as amended – by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11 March, 2003 No. 393 (the order of enforcement see Art. 2).

Article 18-1. Rotation

      In the public service, the rotation of administrative public servants of the body “A” is provided upon their consent within the career planning.

      The order of rotation is determined by the President of the Republic of Kazakhstan by the presentation of the authorized body.

      Footnote. Chapter 4 is supplemented by Article 18-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.07.2005 No. 75 (the order of enforcement see Art. 2); is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Article 18-2. Conflict of interests

      1. Public servant is prohibited from engaging in official duties, if there is a conflict of interests.

      2. Public servant shall take measures to prevent and resolve conflicts of interests.

      3. Public servant shall notify in writing his (her) immediate supervisor or administration of a state body about the arisen conflict of interests or the possibility of its occurrence, as soon as he (she) becomes aware of it.

      Immediate supervisor or administration of a state body under the letter of a public servant or receiving the information from other sources shall timely take measures to prevent and resolve conflicts of interests, including:

      1) authorize another person to execution of official duties of a public servant, in respect of which a conflict of interests has arisen or may be arisen;

      2) change the official duties of the public servant;

      3) transfer of the public servant with his (her) consent in another position in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      4. Public servant, his (her) immediate supervisor and administration of a state body shall bear disciplinary responsibility for failing to prevent and resolve the cases of reported conflict of interests.

      Footnote. The Law is supplemented by Article 18-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2010 No. 371-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 19. Other issues of public service

      1. Mentors for individuals, first engaged in the administrative public positions, are assigned in the order determined by the authorized body.

      2. Internship of public servants and those persons that enrolled in the personnel reserve of the administrative public service, shall be as determined by the President of the Republic of Kazakhstan by presentation of the authorized body.

      3. Other issues of public service that are not regulated by this Law shall be governed by legislative acts of the Republic of Kazakhstan, the Regulations of the public service, approved by the President of the Republic of Kazakhstan by presentation of the authorized body.

      Footnote. Article 19 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Article 20. Personnel reserve of public service

      1. Personnel reserve of public service is formed to occupy political and administrative public positions.

      2. The order of formation and organization of work with personnel reserve is regulated by the Regulations on the personnel reserve of public service, approved by the President of the Republic of Kazakhstan by presentation of the authorized body.

      Footnote. Article 20 – is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 8 July, 2005 No. 75 (the order of enforcement see Art. 2).

Chapter 4-1. Professional ethics of public servants

      Footnote. The Law is supplemented with Chapter 4-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Article 20-1. Requirements for public servants on compliance with the professional ethics

      1. Public servants shall:

      1) maintain and strengthen public confidence in the public service, the state and its institutions;

      2) comply with the generally accepted moral and ethical standards;

      3) show politeness and correctness in relationships with citizens;

      4) counter the actions that damage the interests of the state, preventing the effective functioning of the state bodies;

      5) serve as an example of respect for the state symbols of the Republic of Kazakhstan;

      6) comply with the legal restrictions and prohibitions;

      7) execute their duties in good faith and in a professional level in order to ensure the efficient operation of state bodies;

      8) not provide preference to individuals and legal entities, be independent of their influence in the performance of official duties;

      9) not use their position to influence the activity of state bodies, organizations, public servants and other persons in matters of a personal nature;

      10) avoid any recruitment and appointment of personnel on the grounds of kinship, communities and personal loyalty;

      11) not require the subordinate public servants fulfilling orders, outside their official duties;

      12) not compel others to commit unlawful acts or offences that are not compatible with the generally accepted moral and ethical standards;

      13) prevent and suppress the facts of violation of professional ethics on the part of other public servants.

      2. Public servants shall comply with the norms of official behavior during the performance of official duties.

      3. Public servants shall not use their position and related opportunities in the interest of commercial and non-profit organizations, including for the promotion of their attitude towards them.

Article 20-2. Anticorruption behavior of public servants

      1. Public servants must confront display of corruption, prevent corruption offences or offences, involving corruption or creating conditions for corruption.

      2. Public servants must suppress the facts of corruption offences by other public servants.

      3. Public servant, if he (she) has reliable information about corruption offences shall take the necessary measures to prevent and stop such offence, including immediately in writing inform superior head, administration of the state body where he (she) works, and the authorized state bodies. Public servant shall also immediately inform in writing the said persons and bodies on cases of declination of him (her) by others to corruption offences.

      Administration of the state body must, within one month from the receipt of information, take measures on statements of public servant on corruption offences, cases of declination of him (her) to commit these violations, including through the organization of inspections and addressing appeals in the authorized bodies.

      4. Administration of the state body shall take measures to protect the public servant that reports the verified cases of corruption offences, declination of him (her) to commit these violations, from persecution that infringes his (her) rights and legitimate interests.

      5. Public servants shall not allow the actions (inaction), complicating the implementation by individuals and legal entities of their rights and legitimate interests.

      6. Upon presentation to the public servant the unfounded public accusations of corruption, he (she) must, within one month from the date of detection of such a charge, take measures for its refutation.

Article 20-3. Public speaking

      1. Public speaking on the activities of state body is carried out by its head or authorized officials of a state body.

      Public servants shall conduct discussions in the correct form.

      2. Publications of public servants on behalf of a state body on matters not related to the conduct of public policy and the activities of the state body are not allowed.

      Publication of materials on teaching, research and other creative activities is carried out by public servants on their own behalf as a private individual.

Chapter 5. Support of public servants

Article 21. Remuneration of public servants

      1. Remuneration of public servants should provide sufficient material conditions for the unconditional and comprehensive performance of duty, promotion of the staffing of state bodies by competent and experienced personnel, and motivation of their conscientious and proactive work.

      2. Remuneration system of political public servants is appointed by the President of the Republic of Kazakhstan.

      Remuneration of administrative public servants shall be on the basis of the Unified system of remuneration, approved by the President of the Republic of Kazakhstan.

      3. Salaries of administrative public servants are paid at the expense of the republican and local budgets.

      4. Salaries and other payments of administrative public servants are subject to indexation in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 21, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11.03.2003 No. 393 (the order of enforcement see Art. 2); dated 05.07.2012 No. 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 22. Leave of public servants

      1. Public servants are granted annual paid leave of thirty days with the payment of an allowance for health improvement in the amount of two salaries.

      2. At the request of public servants annual paid leave may be granted to them by parts.

      3. Public servant may be granted leave without pay.

      4. According to the decision of the head of the state body or the executive secretary or other official, designated by the President of the Republic of Kazakhstan, public servants may be recalled from the annual or additional leave. The remaining part of the unused leave is provided to a public servant at any other time of the relevant year or added to the leave in next year.

      5. In case of transfer of administrative public servant or in connection with the appointment of a political public servant to another public position, if a public servant did not use leave of his (her) previous job, annual paid leave may be granted at new job until the expiration of the period, established by the laws of the Republic Kazakhstan.

      Footnote. Article 22, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11.03.2003 No. 393 (the order of enforcement see Art. 2); dated 29.12.2010 No. 371-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 23. Encouragement of public servants

      1. For exemplary performance of duties, impeccable public service, performing tasks of special importance and complexity and other achievements in work, as well as on the results of evaluation of their activities, public service can be encouraged to:

      1) lump-sum remuneration;

      2) expression of gratitude;

      3) awarding of valuable gift;

      4) awarding the diploma;

      5) other forms of incentives, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan, including the awarding of departmental awards and breast signs of distinction.

      2. Public servants are awarded by the state awards of the Republic of Kazakhstan for meritorious service.

      Footnote. Article 23, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months from the date of its first official publication).

Article 24. Measures of social protection of public servants

      1. Public servants are provided with housing in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      2. Public servants that need to improve their living conditions are provided free land for individual housing construction. Conditions for granting land plots are defined by the Government of the Republic.

      3. Public servants and members of their families, residing with them, use medical care in the appropriate public health facilities in the established procedure.

      4. In case of abolition (liquidation) of the state body, administrative public servants shall be paid severance pay in the amount of four average monthly salaries in the presence of length of public service for at least three years.

      In the case of reorganization of the state body, the head of the newly formed state body offers jobs to administrative public servants of the reorganized state body in accordance with their qualifications.

      The state body, to which the functions, powers and staff units of other state body are transferred, offers jobs to administrative public servants, exercising transferred functions, powers and taking the staff units, in accordance with their qualifications.

      In case of refusal of administrative public servants from employment, they shall be dismissed in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan. At the same time administrative public servants, having the length of public service for at least three years, shall be paid a severance pay in the amount of four average monthly salaries.

      In the case of staff reduction of the state body, public servant shall be paid a severance pay in the amount of four average monthly salaries in the presence of length of public service for at least three years.

      5. Upon the death of a public servant, his (her) family members shall be paid a lump sum allowance equal to three average monthly salaries at the last place of service in the state body, and the allowance cannot be lower than the amount established in the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 24, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11.03.2003 No. 393 (the order of enforcement see Art. 2); dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Article 25. Pension and social security of public servants

      Pension and social security of public servants shall be in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 6. Termination of public service of public servants

Article 26. Resignation and dismissal of political public servants

      1. Resignation is the termination of execution of the duties on the respective public position, by political public servant, carried out on the basis of his (her) written application.

      2. Resignation is accepted or it is provided a reasoned refusalby the state body or an official, appointed (elected) the political public servant to the position. Decision to accept or refuse the resignation shall be made within one month from the date of written application. In case of refusal to resignation, political servant must continue to perform official duties and is entitled to dismissal in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      3. Political public servants apply for resignation and resign on the grounds and in the manner prescribed by the Constitution, this Law and other legislation of the Republic of Kazakhstan.

      4. Gross violation of official duties, committing offences that are not compatible with staying on the public service, cannot be grounds for resignation of a political public servant, and shall be grounds for dismissal. Grounds and procedure for dismissal of political public servants are determined by the President of the Republic of Kazakhstan.

      4-1. The grounds for termination of public service by political public servants shall be:

      acceptance of the public service the person that committed the corruption crime, or a person previously dismissed for corruption offences, as well as the person that committed the crime in an organized group, criminal community (criminal organization), transnational organized group, transnational criminal community (transnational criminal organization) or steady armed group (combination);

      adoption of the public service of the person against whom a criminal case on the crime in an organized group or criminal community (criminal organization), transnational organized group, transnational criminal community (transnational criminal organizations) or steady armed group (combination) stopped by the prosecuting authority or the court or refused to initiate a criminal case by the prosecuting authority on non-rehabilitating grounds before the expiration of the period for lower limit of the sentence of imprisonment, prescribed by the relevant Article of the Special Part of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan.

      5. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

      Footnote. Article 26, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11.03.2003 No. 393 (the order of enforcement see Art. 2); dated 21.07.2007 No. 308; dated 29.11.2011 No. 502-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Article 27. Grounds for termination of public service by administrative public servants

      1. The grounds for termination of public service by administrative public servants shall be:

      1) submission of resignation notice;

      1-1) achievement of retirement age set by the law of the Republic of Kazakhstan, with the right to the annual renewal of their stay in the public service by conclusion of the employment contract by mutual consent of the parties;

      2) the expiration of the employment contract or the termination of the employment contract on the grounds, stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      2-1) the expiration of period of their powers, as provided by the laws of the Republic of Kazakhstan and the acts of the President of the Republic of Kazakhstan;

      2-2) the transformation of their positions in political offices or positions for which citizens appointed by the local representative bodies or elected in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan;

      3) provision by an administrative public servant of knowingly false information about his (her) income and assets;

      4) failure to comply with obligations and restrictions established by this Law;

      5) non-transfer in trust management of the property, owned by him (her);

      6) loss of citizenship of the Republic of Kazakhstan;

      7) commitment of corruption offences;

      7-1) the entry into force of a judgment of conviction;

      7-2) admission for administrative position a person, that committed a corruption offence or a person previously dismissed for corruption offences, as well as the person that committed the crime in an organized group, criminal community (criminal organization), transnational organized groups, transnational criminal community (transnational criminal organizations) or steady armed group (combination);

      Admission for administrative public position of the person against whom a criminal case on the crime in an organized group or criminal community (criminal organization), transnational organized group, transnational criminal community (transnational criminal organizations) or steady armed group (combination) stopped by prosecuting authority or court, or refused to initiate a criminal case by the prosecuting authority on non-rehabilitating grounds before the expiration of the lower limit of the sentence of imprisonment, prescribed by the relevant Article of the Special part of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan;

      7-3) termination of criminal proceedings for non-rehabilitating grounds for corruption crimes, as well as termination of the criminal case on the crime in an organized group or criminal community (criminal organization), transnational organized group, transnational criminal community (transnational criminal organizations) or steady armed group (combination) by the prosecuting authority or the court, or refusal to institute criminal proceedings by the prosecuting authority on non-rehabilitating grounds before the expiry of the lower limit of the sentence of imprisonment, prescribed by the relevant Article of the Special part of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan;

      7-4) presentation when entering public service of false documents or information that could be grounds for refusal of admission to the public service;

      7-5) non-compliance with the requirements established by this Law, in appointment to the public position;

      8) non-competitive occupation of administrative public position, except as provided by this Law;

      9) negative results of certification;

      9-1) negative results of a special check for compliance with the anti-corruption legislation;

      10) other grounds, stipulated by the laws of the Republic of Kazakhstan and the acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

      1-1. Persons, dismissed in accordance with paragraphs 3), 4), 5), 7), 7-1), 7-2), 7-3), 7-4) of paragraph 1 of this Article shall be recognized as dismissed by negative motives.

      2. Dismissal of administrative public servants is carried out by the appropriate official of a state body, eligible to admission to the administrative public position in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      3. In the case of illegal dismissal, an administrative public servant has the right to appeal to the authorized body, as well as on the legal protection of his (her) rights and freedoms.

      4. Changing of political public servants, as well as heads of state bodies, that are administrative public servants, may not be grounds for termination of the public service by an administrative public servants at his (her) own post on the initiative of the newly appointed political and (or) administrative public servants.

      Footnote. Article 27, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11.03.2003 No. 393 (the order of enforcement see Art. 2); dated 08.07.2005 No. 75 (the order of enforcement see Art. 2); dated 15.05.2007 No. 253; dated 21.07.2007 No. 308; dated 07.12.2009 No. 222-IV (the order of enforcement see Art. 2); dated 29.12.2010 No. 371-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.11.2011 No. 502-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication); dated 13.06.2013 No. 101-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Chapter 7. Responsibility for violation of the legislation on the public service

Article 28. Responsibility of public servants

      1. For non-performance or improper performance by a public servant of his (her) duties, voluntary dismissal of persons that committed disciplinary offence, entailing dismissal on negative grounds, unlawful appointment of persons to administrative public positions and (or) release of persons of administrative public positions, wrongful imposition of disciplinary sanction to administrative public servants, violation of the order of competition for the occupation of the administrative public position, disclosure of test items and other competitive questions, the failure to take measures to prevent and resolve conflicts of interest, abuse of official powers, violation of the state and labour discipline, as well as for non-compliance with this Law restrictions related with staying in the public service, the following disciplinary sanctions may be imposed to a public servant:

      1) remark;

      2) reprimand;

      3) severe reprimand;

      4) warning of service incompetence;

      4-1) demotion;

      5) dismissal from office.

      1-1. Public servant shall be subject to the following types of disciplinary sanctions for corruption offences:

      1) warning of service incompetence;

      2) demotion;

      3) dismissal from office.

      Disciplinary sanction in the form of a warning of service incompetence is imposed without the possibility of imposing a disciplinary sanction in the form of a demotion.

      Disciplinary sanction in the form of demotion is imposed in the presence of vacant subordinate public position and with compliance of public servant for the qualification requirements established for the position.

      Disciplinary sanction in the form of dismissal from office is imposed on the grounds provided by the legislation on combating corruption.

      2. Disciplinary sanction:

      1) is imposed by persons having such a right in accordance with the official powers;

      2) cannot be imposed again for the same offence;

      3) is imposed in the order, determined by the regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

      2-1. In the regions, cities of republican significance and the capital, districts, cities, the creation of a unified disciplinary commission for executive bodies, financed from the budgets of the appropriate administrative-territorial units, is allowed. Unified disciplinary commission of the regional, the city of republican significance, the capital, district, municipal executive bodies, financed from the local budget is created by the decision of a person having the right to appoint the heads of these executive bodies.

      For the district, municipal territorial subdivisions of the central state body and its agencies, the creation of a unified disciplinary commission in the inter-regional or regional territorial subdivision of the central state body and its agencies, is allowed. Unified disciplinary commission of the district, municipal territorial subdivisions is created by the decision of the head of the inter-regional or regional territorial subdivisions of the central state body and its agencies, or by the decision of the higher body.

      3. Administrative public servant that committed disciplinary offence may be suspended from official duties by the head that appointed him (her) before addressing the issue of liability in the prescribed manner.

      4. Public servant shall be responsible for the illegality of his (her) actions. If he (she) is in doubts about the legality of orders received for execution, he (she) shall immediately notify in writing his (her) immediate supervisor and the head that gave the order. In case if a superior head confirms in writing this order, a public servant is obliged to execute it, if execution of it does not involve the actions that relate to criminal acts. Responsibility for the consequences of execution of unlawful order by a public servant shall bear the head that approved this order.

      5. If public servants commit crimes and other offences, they shall bear respectively criminal, administrative, financial responsibility on the grounds and in the manner, prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 28, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11.03.2003 No. 393 (the order of enforcement see Art. 2); dated 25.09.2003 No. 484; dated 29.12.2010 No. 371-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 14.12.2012 No. 59-V (shall be enforced upon expiry of three months after the date of its first official publication).

Article 28-1. Terms of imposition of disciplinary sanctions for corruption offences and offences, creating conditions for corruption

      1. Disciplinary sanction for a corruption offence or offences, creating conditions for corruption, is imposed not later than three months from the date of discovery of the offence and may not be imposed later than one year from the date of commission of the offence.

      2. In case of refusal to initiate criminal proceedings or termination of the criminal case, but if in the presence of signs of corruption disciplinary offence in the person’s action, the disciplinary sanction may be imposed no later than three months from the date of the decision to dismiss the criminal case or its termination, but not later one year from the date of commission of the offence.

      3. The time of annual and three-month disciplinary sanctions shall be suspended in accordance with the labour legislation during the absence of a public servant at work in connection with a temporary disability, release from work to meet state or public duties, staying in a leave, a business trip.

      Footnote. The Law is supplemented by Article 28-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.09.2003 No. 484; as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2010 No. 371-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 28-2. Terms of imposition of disciplinary sanctions for violations of the budget legislation of the Republic of Kazakhstan

      Disciplinary sanction for violations of the budget legislation of the Republic of Kazakhstan shall be imposed no later than three months from the date of discovery of the offense and may not be imposed later than one year from the date of commission of the offence.

      Footnote. Chapter 7 is supplemented by Article 28-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.02.2012 No. 557-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 29. Guarantees of the rights of public servants in bringing them to disciplinary liability

      1. Public servant shall be compulsorily familiar with all materials related to bringing him (her) to disciplinary liability, and he (she) shall be entitled to participate personally in the process of an official investigation.

      2. Actions and decisions of the state bodies or officials may be appealed by the prosecuted public servants according to the procedure specified by the authorized body, or to the court.

      Footnote. Article 29, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2010 No. 371-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Chapter 8. Final Provisions

Article 30. Procedure for the enforcement of this Law

      This Law shall enter into force from 1 January 2000.

The President
of the Republic of Kazakhstan