Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2006 жылғы 30 наурыздағы N 80 Жарлығымен бекiтiлген Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2006 жылғы 1 наурыздағы "Қазақстанның әлемдегi бәсекеге барынша қабiлеттi елу елдiң қатарына кiру стратегиясы" атты Қазақстан халқына Жолдауын iске асыру жөнiндегi iс-шаралардың жалпыұлттық жоспарының 62.1-тармағын орындау үшiн Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI:
1. Қоса берiлiп отырған Этносаралық және конфессияаралық келiсiмнiң қазақстандық моделiн жетiлдiрудiң 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрi - Бағдарлама) бекiтiлсiн.
2. Орталық және жергілiктi атқарушы органдар Бағдарламада көзделген iс-шаралардың уақтылы орындалуын қамтамасыз етсiн және жарты жылдықтың қорытындылары бойынша 10 қаңтар мен 10 шiлдеден кешiктiрмей Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлiгiне олардың iске асырылу барысы туралы ақпарат ұсынсын.
3. Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлiгi жарты жылдықтың қорытындылары бойынша 20 қаңтар мен 20 шiлдеден кешiктiрмей Қазақстан Республикасының Үкіметін Бағдарламаның iске асырылу барысы туралы хабардар етсiн.
4. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгiзiледi.
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі
Қазақстан Республикасы
Үкіметiнiң
2006 жылғы 28 маусымдағы
N 593 қаулысымен
бекiтiлген
Ескерту. бүкіл мәтін бойынша "Қазақстан халықтары Ассамблеясының", "Қазақстан халықтарының Ассамблеясы" деген сөздер "Қазақстан халқы Ассамблеясының", "Қазақстан халқы Ассамблеясы" деген сөздермен ауыстырылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008.03.19 N 267 Қаулысымен.
Этносаралық және конфессияаралық келiсiмнiң қазақстандық моделін жетілдірудің 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасы Мазмұны:
1. Этносаралық және конфессияаралық келiсiмнiң қазақстандық моделiн жетiлдiрудiң 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасының паспорты
2. Кiрiспе
3. Проблеманың қазiргi жай-күйiн талдау
4. Бағдарламаның мақсаты мен мiндеттерi
5. Бағдарламаның негiзгi бағыттары мен iске асыру тетiгi
6. Қажеттi ресурстар мен оларды қаржыландыру көздерi
7. Бағдарламаны iске асырудан күтiлетiн нәтиже
8. Бағдарламаны iске асыру жөнiндегi iс-шаралар жоспары
9. Ескертпелер
1. Бағдарламаның паспорты
Атауы Этносаралық және конфессияаралық келiсiмнiң
қазақстандық моделiн жетiлдiрудiң 2006-2008
жылдарға арналған бағдарламасы
Әзiрлеу үшін Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2006 жылғы
негiздеме 30 наурыздағы N 80 Жарлығымен бекiтiлген
Қазақстан Республикасы Президентiнiң
2006 жылғы 1 наурыздағы "Қазақстанның әлемдегi
бәсекеге барынша қабiлеттi елу елдiң қатарына
кiру стратегиясы" атты Қазақстан халқына Жолдауын
iске асыру жөнiндегi iс-шаралардың жалпыұлттық
жоспарының 62.1-тармағын және Қазақстан
Республикасының Мемлекеттiк хатшысы О.Әбдiкәрiмов
бекiткен 2005 жылғы 1 ақпандағы N 35-11.4
Қазақстан халқы Ассамблеясының 10 жылдығы
бойынша ұйымдастыру-насихаттау жұмыстары
жоспарының 1.2-тармағын iске асыру мақсатында
Негiзгi әзiрлеушi Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат
министрлiгi
Мақсаты Этносаралық және конфессияаралық келiсiмнiң
қазақстандық моделiн жетiлдiру
Мiндеттерi Республикада этносаралық және конфессияаралық
келiсiмнiң қазақстандық моделiн жетiлдiрудi
қамтамасыз ететiн iс-шаралар кешенiн әзiрлеу және
iске асыру;
елдегi әлеуметтiк-саяси ахуалдың, сондай-ақ
конфессияаралық және этносаралық қатынастар
саласындағы ахуалдың және қоғамдағы әлеуметтiк-
психологиялық шиеленiс деңгейiнiң мониторингi,
диагностикасы мен болжамы;
iшкi саяси тұрақтылықты, этносаралық және
конфессияаралық келiсiмдi нығайту
Iске асыру мерзiмi 2006-2008 жылдар
Қаржыландыру Бағдарламаны iске асыру:
көздерi барлығы 969,6 млн. теңге, оның iшiнде: 2006 жылы
- 316 млн. теңге, 2007 жылы 312,9 млн. теңге,
2008 жылы - 340,7 млн. теңге республикалық
бюджеттiң;
барлығы 1354,8 млн. теңге, оның iшiнде: 2006
жылы - 138 млн. теңге, 2007 жылы - 552,6 млн.
теңге, 2008 жылы - 664,2 млн. теңге жергiлiктi
бюджеттiң қаражатынан қаржыландыруды талап етедi.
2007-2008 жылдарға арналған шығыстар көлемi
тиiстi қаржы жылына арналған "Республикалық
бюджет туралы" Қазақстан Республикасының Заңына
сәйкес айқындалады (нақтыланады).
Күтiлетiн нәтиже Бағдарламаны iске асыру нәтижесiнде:
республикадағы этносаралық және конфессияаралық
қатынастарды үйлестiру үшiн жағдай жасалады;
этносаралық және конфессияаралық төзiмдiлiктiң,
этномәдени әралуандылықты көпэтникалы және
көпконфессиялы қазақстандық қоғамдағы азаматтық
келiсiмнiң әлеуметтiк-психологиялық негiзi
ретiнде құрметтеудiң, қабылдаудың және түсiнудiң
қағидаттары мен нормалары бекiтiледi;
республиканың дiни бiрлестiктерi арасындағы
өзара түсiнiстiк пен төзiмдiлiк нығайтылады;
азаматтық татулық пен қоғамдық келiсiмдi
қамтамасыз ету мақсатында рухани құндылықтар мен
диалог мәдениетiн iлгерiлету iсiнде мемлекеттiк
органдардың, ұлттық-мәдени, діни және үкiметтiк
емес бiрлестiктердiң ынтымақтастығы күшейтiледi;
этномәдени бiлiм беру жүйесi қалыптастырылады;
Қазақстан халқы Ассамблеясының қоғамдық
рөлiн нығайту жөнiнде жағдай жасалады;
2006-2008 жылдары:
қоғамдағы этносаралық және конфессияаралық
ахуал мәселелерi бойынша 12 қолданбалы ғылыми
және 6 республикалық зерттеу ұйымдастырылады және
өткiзiледi;
республика аумағында жұмыс iстейтiн ұлттық-
мәдени, дiни бiрлестiктер және шетелдiк
миссионерлер туралы ақпараттық дерекқор
толықтырылады;
жастардың қатысуымен 9 халықаралық
конференция, 30 республикалық және өңірлік
конференция, 74 семинар, 46 конкурс, 93 дөңгелек
үстел, 41 тренинг, 59 республикалық этнос
күндері, Қазақстан халықтары достығының 3
фестивалі ұйымдастырылады және өткізіледі;
республикалық және өңiрлiк бұқаралық ақпарат
құралдарында Қазақстандағы ұлтаралық және
конфессияаралық келiсiмдi насихаттайтын 3000-нан
астам материал жарияланады.
Ескерту. 1-бөлімге өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008.03.19 N 267 Қаулысымен.
2. Кiрiспе
Этносаралық және конфессияаралық келiсiмнiң қазақстандық моделiн жетiлдiру бағдарламасы Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2006 жылғы 30 наурыздағы N 80 Жарлығымен бекiтiлген Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2006 жылғы 1 наурыздағы "Қазақстанның әлемдегi бәсекеге барынша қабілеттi елу елдiң қатарына кiру стратегиясы" атты Қазақстан халқына Жолдауын iске асыру жөнiндегi iс-шаралардың жалпыұлттық жоспарының 62.1-тармағын және Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк хатшысы О.Әбдiкәрiмов бекiткен 2005 жылғы 1 ақпандағы N 35-11.4 Қазақстан халқы Ассамблеясының 10 жылдығы бойынша ұйымдастыру-насихаттау жұмыстары жоспарының 1.2-тармағын iске асыру мақсатында әрi этносаралық және конфессияаралық қатынастарды одан әрi үйлестiру, төзiмдi сана мен мiнез-құлық нормаларын қалыптастыру және әлеуметтiк тәжiрибеге енгiзу жөнiнде кешендi және мақсатты саясатты әзiрлеу мен жүргiзу қажеттiгiне байланысты әзiрлендi. Қазақстанның 2030 жылға дейiнгi даму стратегиясында республикада қоғамның iшiнде тiкелей қайшылықтарға жол берiлмейтiндiгi белгiленген: "Бiздiң стратегиялық мiндетiмiз - халықтың көптеген топтарының бiрлiгi, жекешiл және қоғамдық негiздердi салиқалы үйлестiру, мұның өзi қоғамымыздың жарасымды сатылы дәстүрлерiн толықтыра түседi."
Халық құрамының көпэтностығы әрi көпконфессиялығы айқын көрiнетiн ел ретiнде Қазақстан үшiн әлеуметтiк тұрақтылыққа қол жеткiзу және оны нығайту, жеке адамның, жекелеген әлеуметтiк топтар мен қоғамның мүдделерiн үйлестiру этникалық қауымдастықтардың өзара қатынасының оңтайлы нысандарын iздестiру, этносаралық және конфессияаралық келiсiмдi нығайту, этносаралық және конфессияаралық өзара қатынастар мәдениетiн арттыру, экстремизм мен ксенофобияның алдын алу мiндетiмен тығыз байланысты.
Елiмiзде 130 ұлттың, ұлыстар мен этникалық топтардың өкiлдерi өмiр сүруде. Мұндай әралуандылық рухани-адамгершiлiк құндылықтардың қайнар көзi бола отырып, белгiлі бiр проблемаларды туындатады. Үйлесiмдi этносаралық өзара қатынастар мен конфессияаралық келiсiмдi дамыту мемлекеттiк және қоғамдық болжамдау мен реттеудiң кешендi ұстанымы мен тиiмдi тетiктерiн талап етедi.
Қазақстан Республикасы өзiн ар-ождан бостандығы мен дiни наным бостандығы қағидаттары, әртүрлi конфессияға жататын азаматтардың өз дiни бiрлестiктерiн құруға тең құқықтары, мемлекеттiң дiни бiрлестiктердiң iшкi iстерiне араласпау қағидаты және халықаралық қоғамдастықта қабылданған дiннiң негiзiн қалаушы басқа да нормалары заң жүзiнде бекiтiлген демократиялық, зайырлық, құқықтық және әлеуметтiк мемлекет ретiнде орнықтыруда.
Қазiргi кезеңде Қазақстанның дамуына тән ерекшелiктердiң бiрi қоғам өмiрiндегi дiн рөлiнiң толассыз артуы болып табылады. Оның беделi мен мәртебесі артып, әлеуметтiк функциялары кеңейiп келедi, дiнге сенушiлер мен дiни бiрлестiктердiң саны өсе түсуде.
Республикада құрамына Қазақстан үшiн дәстүрлi дiни iлiмдердiң (ислам, христиан) барлық дiни бiрлестiктерi және дәстүрлi емес, бұрын Қазақстанда болмаған дiни қозғалыстардың жаңа ұйымдары енген көпконфессиялы кеңiстiк қалыптасты. Сондай-ақ дiни экстремизмнiң Қазақстанға енуiне ықпал ететiн дiнисымақ құралымдар пайда болды.
Осындай жағдайлар аясында барлық ұлттар мен ұлыстардың өкiлдерi үшiн экономикалық, әлеуметтiк, мәдени, дiни дамудың бiрдей мүмкiндiктердi нақты қамтамасыз етiлген, ұлтаралық келiсiм, Қазақстан халқының бiртұтастығы, iзгiлiк, ұлт құқықтары мен адам құқықтарын үйлесiмдi ұштастыру қағидаттары iс жүзiнде көрiнiс тапқан көпұлтты, сан алуан мәдениеттi және көпконфессиялы қоғам құру iсiндегi Қазақстанның жетiстiктерi айқын көрiнедi.
Көпэтникалы және сан алуан мәдениеттi қоғамдастық құрудың қазақстандық тәжiрибесi көбiнесе бiрегей болып табылады. Елдiң одан әрi табысты дамуының басты шарты iшкi саяси тұрақтылықты, азаматтық татулық пен ұлтаралық келiсiмдi қамтамасыз ету болып қала бередi.
Елдегi ұлттық және дiни қатынастарды одан әрi үйлестiру, төзiмдi сананы қалыптастыру және қазақстандық қоғамда экстремизмнiң алдын алу жөнiндегi iс-шаралардың тиiмдi жүйесiн әзiрлеу және icке асыру, шешiмi ұлттық-мәдени, дiни және үкiметтiк емес бiрлестiктердiң кеңiнен қолдауына сүйенген мемлекеттiк және жергiлiктi органдардың үйлестiрілген күш-жiгерiн талап ететiн кешендi мiндет болып табылады.
Осы Бағдарламада этносаралық және конфессияаралық келiсiмнiң қазақстандық моделiн жетiлдiрудiң, елдегi этносаралық ахуалды үйлестiрудiң, төзiмдi сана мен мiнез-құлық қалыптастырудың және әлеуметтiк практикаға енгiзудiң, ұлттық және дiни экстремизмнiң алдын алудың мақсаттары мен мiндеттерi айқындалды, сондай-ақ оларды iске асырудың негiзгi бағыттары мен тетiктерi белгiлендi, қаржыландыру көздерi көрсетiлдi.
3. Проблеманың қазiргi жай-күйiн талдау
Мемлекеттiк тәуелсiздiк пен егемендiкке қол жеткiзген сәттен бастап қазақстан демократиялық мемлекет құруға, әлеуметтiк әрiптестiк пен азаматтық келiсiмдi, саяси және ұлтаралық тұрақтылықты қамтамасыз етуге нық бағыт алды.
Қазiргi уақытта Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк ұлттық саясаттың негiзгi қағидаттары:
адам мен азаматтың нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, дiнге көзқарасына, қай әлеуметтiк топтарға және қоғамдық бiрлестiктерге жататынына қарамастан, олардың құқықтары мен бостандықтарының теңдiгi;
әлеуметтiк, нәсілдiк, ұлттық, тiлдiк немесе дiни тәуелдiлiк белгiлерi бойынша азаматтардың құқықтарын шектеудiң кез келген нысанына тыйым салу;
Қазақстанның тарихи қалыптасқан бiртұтастығын сақтау;
Қазақстан Республикасының Конституциясына , халықаралық құқықтың жалпы танылған қағидаттары мен нормаларына Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес Қазақстан аумағында тұратын халықтардың құқықтарына кепiлдiк беру;
әрбiр азаматтың ешқандай мәжбүрлеусiз өзiнiң қай ұлтқа жататынын анықтау және оны көрсету құқығы;
Қазақстан Республикасы халықтарының ұлттық мәдениеттерi мен тiлдерiн дамытуға ықпал ету;
қайшылықтар мен жанжалдарды уақытылы және бейбiт түрде шешу;
мемлекет қауiпсiздiгiне нұқсан келтiруге, әлеуметтiк, нәсiлдiк, ұлттық және дiни араздықты, өшпендiлiктi не қастықты қоздыруға бағытталған қызметке тыйым салу;
Қазақстан Республикасының аумағынан тыс жерлерде оның азаматтарының құқықтары мен мүдделерiн қорғау, халықаралық құқық нормаларына сәйкес шет елдерде тұратын отандастарға ана тiлiн, мәдениетi мен ұлттық дәстүрлерiн сақтауда әрi дамытуда, олардың тарихи отанымен байланысын нығайтуда қолдау көрсету болып табылады.
Қазiргi уақытта Қазақстанда осы проблеманы шешуге бағытталған шаралар кешенiн көздейтiн бiрқатар кесiмдер қабылданды, олардың негiз қалаушылары "Қазақстан халқы Ассамблеясының стратегиясы мен Қазақстан халқы Ассамблеясының ережесi туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2002 жылғы 26 сәуiрдегi N 856 Жарлығы , "Тiлдердi қолдану мен дамытудың 2001-2010 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасы" және бiрқатар басқалары болып табылады.
Қазақстан халықтарының тілдерiн дамыту туралы қамқорлық мемлекеттiк саясат дәрежесiне көтерiлiп, ұлттық саясаттың құрамдас бөлiгi болып табылатынын атап өту қажет. Мемлекет басшысының "Қазақстанның әлемдегi бәсекеге барынша қабiлеттi елу елдiң қатарына кiру стратегиясы. Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпiлiс жасау қарсаңында" атты Қазақстан халқына Жолдауында қойылған мiндеттерге қол жеткiзу жөнiндегi шарттардың бiрi қазақ халқының сан ғасырлық дәстүрiн, тiлi мен мәдениетiн сақтау және дамыту болып табылады, бұл ретте ұлтаралық және мәдениаралық келiсiм, Қазақстанның бiртұтас халқының iлгерiлеуi қамтамасыз етiледi. Қазiргi уақытта Қазақстанда тiлдердiң шынайы әралуандылығы бар, жүзден астамы функционалдық мақсатта пайдаланылуда.
Қазiргi Қазақстанда дiни және этникалық төзiмдiлiк дәстүрлi түрде жоғары болып қалып отыр. Республикадағы ұлтаралық қатынастар жеткiлiктi түрде тұрақты дамуда, ал туындап жатқан мәселелер өркениеттi нысанда шешiлуде. Қазақстандықтардың мәдениетаралық диалог пен этникалық шоғырланудың жалпы адами құндылықтарына бейiмдiлiгi экономиканы реформалауға байыпты әрi шынайы бағдарды жүргiзудiң, азаматтық қоғам мен құқықтық мемлекет құрудың, әлеуметтiк қорғаудың пәрмендi тетiктерiн құрудың, әлеуметтiк проблемаларды демократиялық жолмен шешудiң рухани-адамгершiлiк негiзi болып табылады. Өз ұлтының мүддесiн күйттеу емес, ұлтаралық қатынастардың адамгершiлiк, құқықтық негiздерiн нығайту бұлардың игiлiктерiнiң тәсiлi болып табылатынын неғұрлым жiтi түсiнушiлiк үрдiсi байқалуда.
Демократиялық қоғам құру процесiнде мемлекет пен дiни бiрлестiктер арасындағы қатынастар түбегейлi түрде өзгердi. Қазақстан Республикасының Конституциясына және 1992 жылы қабылданған "Дiни сенiм бостандығы және дiни бiрлестiктер туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес дiнге сенушiлер өздерiнiң жалпы адами және азаматтық құқықтары мен мiндеттерiн шектеуге ұшырамай, дiндi еркiн ұстануға мүмкiндiк алды.
Қазақстанда тәуелсiздiктiң 15 жылы iшiнде дiни институттар саны мен сапасы өсуi едәуiр өстi.
2006 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 40-тан астам конфессия мен деноминация өкiлi болып табылатын дiни бiрлестiктердiң жалпы саны 3420-ны құрады. Дiни бiрлестiктер жалпы санының 1853-i Ислам, 267-сi Орыс православие шiркеуi, 94-i Римдiк-католик шiркеуi, 1101-i Протестанттизм, 78-i дәстүрлi емес әрi жаңа құралымдар (бахайлар, Кришна санасы қоғамы, Соңғы өсиет шiркеуi және басқалары) және басқа да саны аз дiни құралымдар - 349.
Дiни бiрлестiктерде 2565 дiни ғибадат құрылыстары бар, олардың 1727-ci - мұсылман мешiттерi, 241-i - православие шiркеуi, 74-i - католик костелдерi, 10-ы - синагога, және бес жүзден астам протестанттық және басқа да шiркеулер.
Дiни бiрлестiктер 38 атаулы мерзiмдi баспасөз басылымдарын шығарады. Ел азаматтарының шет елге ұйымдасқан түрде шығуының ең бұқаралық сипаттағы түрi - қажылық сапарға шығушы қазақстандық зиярат етушiлердiң саны жыл сайын өсуде.
Қазақстанда 8 жоғары (оның iшiнде 2 исламдық, 1 католиктiк, 1 лютерандық, 4 протестанттық), 6 арнаулы орта және 3 жалпы бiлiм беретiн дiни оқу орындары жұмыс iстейдi, iрi мешiттердiң жанында тұрақты әрекет ететiн курстap мен шiркеулердiң жанында жексенбiлiк мектептер жұмыс iстейдi.
Қазiргi уақытта Қазақстанда 22 елден 413 шетелдiк миссионер жұмыс iстеуде.
Әр түрлi елдерде жасалған террористiк акциялардан кейiн терроризм мен дiни экстремизмге қарсы әрекет ету жөнiндегi батыс елдерiнiң халықаралық тәжiрибесiн ескере отырып, мемлекеттiк органдардың дiндi жамылып экстремистiк iс-қимылды жүзеге асыратын дiни бiрлестiктер мен шетелдiк миссионерлердiң жұмыс iстеуiн анықтау және олардың жолын кесу жөнiндегi жұмысын жетiлдiру қажеттiлiгi арта түсуде.
Қазақстан Республикасындағы дiни ахуалды сипаттай келе, оның елдiң жалпы әлеуметтiк-саяси және экономикалық жағдайымен тiкелей байланысты екенiн атап өту керек. Экономиканың нығаюымен және қоғамның демократиялануымен дiни саладағы бiрқатар алаңдатушылық туғызып отырған үрдістердiң ыдыратушы әлеуетi әлсiрейдi.
Қоғамдық тұрақты дамудың және барлық халықтардың әл-ауқатының жақсаруының негiзгi факторларының бiрi бейбiт конфессияаралық диалог болып табылады. 2002 жылдың күзiнде Қазақстанға сапары барысында БҰҰ-ның бас хатшысы Кофи Аннан соңғы жылдар көбiнесе "өркениеттер арасындағы жiкшiлдiк" деп аталып келген әр түрлi мемлекеттер арасындағы қатынастардағы шиеленiспен орын алуымен, сонымен бiрге бұл қатынастардың шиеленiсуiнiң себептерi ретiнде дiни сипаттағы проблемалар аталатынымен есте қалатынын ескере отырып, сондай-ақ төзiмдiлiк пен келiсiмнiң қазақстандық бiрегей тәжiрибесiн назарға алып отырып, бiздiң елдi ұлтаралық тұрақтылық пен рухани төзiмдiлiктiң үлгiсi деп атады.
2001 жылғы қыркүйекте Рим Папасы Иоанн Павел II-нiң Қазақстанға келуi Съезд өткiзудiң алдындағы елеулi қоғамдық-саяси және дiни iс-шаралардың қатарынан ерекше орын алды. Съезд шақыру туралы бастаманы алғаш рет Қазақстан Президентi Н.Ә.Назарбаев 2003 жылғы ақпанда өзiнiң Ватикандағы Понтификпен кездесуiнде айтқанын атап өткен жөн.
2006 жылы Астана қаласында Әлемдік және дәстүрлі діндер басшыларының II Съезі болып өтті. Оның қорытындылары өркениеттер, конфессиялар, елдер мен халықтар арасындағы келісімді нығайтуға және олардың арасында сындарлы диалог орнатуға ықпал етті.
Дiндердiң бейбiт қатар өмiр сүруi, дiни экстремизмнiң таралуына жол бермеу қазiргi дүниенiң өзектi проблемаларының бiрi болып табылады. Дiни және этникалық негiздегi жанжалдар, мәдени, әлеуметтiк, саяси құқықтарды шектеу, этникалық немесе конфессиялық белгілер бойынша кемсiту ұлттық-мемлекеттiк жүйелердiң тұрақсыздығының және халықаралық қатынастардағы шиеленiстiң өсуiнiң негiзгi факторларының бiрiне айналды.
Қазақстанның Конституциясы олардың ұлтына қарамастан елдiң барлық азаматтарының теңдiгiн орнықтырады. Бiздiң елде барлық ұлттардың, ұлыстар мен этникалық топтардың мәдениетi жалпыұлттық игiлiк ретiнде қаралады. Барлық азаматтарға өздерiнiң этномәдени мүдделерiн қорғау мен iске асыруда тең құқықтарға конституциялық кепiлдiк берiледi. Әлеуметтiк зерттеулердiң нәтижелерiне сәйкес республикада дiнге сенушілердiң саны өсуде - қазiргi таңда қазақстандықтардың шамамен 62%-ы өздерiн дiнге сенушi деп санайды.
Орталық Азия мемлекеттерi қашанда саяси және экономикалық оқиғалардың ортасында болатын. Қазiргi таңда бұл өңiр экономикасы мейлiнше әлсiз әрi iшкi саяси процестерi оңай емес, өте күрделi жағдайда. Оның үстiне, ол iрi iшкi өзгерiстер орын алып отырған жаһандық әлемдiк саясаттың дәл ортасында қалды. Осыған байланысты, Қазақстан үшiн осы өңiрдiң бей-берекетшiлiк пен қатерлердiң, террор мен зорлық-зомбылықтың, бiздiң елдегi этносаралық және конфессияаралық келiсiмнiң шырқын бұзудың көзiне айналуына жол бермеу тұрақтылықтың маңызды факторы болып табылады. Сонымен бiрге, бүгiнгi Қазақстанда этносаралық шоғырланудың, конфессияаралық келiсiмнiң моделi мен этносаралық және конфессияаралық өзара iс-қимыл процесi арасында белгiлі бiр алшақтық орын алуда.
Этносаралық және конфессияаралық өзара iс-қимыл саласындағы ахуал өте серпiндi дамуда және көбiнесе оны болжау мүмкiн емес. Бұл әлеуметтiк тұрақтылықты, конфессияаралық және этносаралық келiсiмдi қамтамасыз етуге бағытталған кешендi iс-қимыл бағдарламасын жасауды талап етедi.
Дiни өркендеу процестерiне байланысты дiни ұстамдылық постулаттары мен нормалары, конфессияаралық келiсiмге, дiни ұйымдардың жанжалсыз қатар өмiр сүруiне қол жеткiзу және оны нығайту жолдары қазiргi заманғы Қазақстан үшiн ерекше өзектi сипат алып отыр.
Қазiргi қазақстандық қоғам өмiрiнiң әр түрлi қырына дiни фактордың әсерi күшейе түскенi айқын. Оның серпiнi мен ерекшелiктерi мынадай негiзгi нысандарда көрiнiс табуда:
дәстүрлi дiни институттардың ықпал ету саласы кеңейдi;
халықтың қалың топтарының дiни ықпалға бейiмдiлiгi арта бастады;
дiни бiрлестiктердiң әлеуметтiк функциялары кеңейдi;
дiни бiлiм беру аясы кеңеюде, оның қаржылық және материалдық базасы нығаюда;
Таяу Шығыс елдерiнiң, сондай-ақ Еуропа елдерiнiң дiни-қайырымдылық ұйымдарының Қазақстандағы миссионерлiк, идеологиялық және насихат қызметi күшейе түсуде.
Қоғамдық пiкiрде ұлттық және конфессиялық тиесiлiлiктi теңдестiру фактiсi Қазақстандағы қазiргi заманғы дiни ахуалдың ерекшелiгi болып табылады. Конфессияаралық қатынастардың кез келген түрде күрделенуi, әсiресе шиеленiсуi ұлтаралық салаға көшетiнiн болжау әбден қисынды.
Осындай жағдайда жалпыұлттық бiрлiктi сақтау және нығайту мүдделерiнде этникалық мәдениеттерді, олардың арасындағы өзара iс-қимылды саяси, экономикалық, әлеуметтiк, идеологиялық жағдайлар кешенiн қамтамасыз ету мiндеттерiнiң маңызы ерекше зор. Саяси радикализмнiң, конфессиялық және этникалық төзбеушiлiктiң алдын алу жөнiнде, азаматтарға сана мен мiнез-құлық төзiмдiлiгiн сiңiру жөнiнде, саяси және құқықтық мәдениеттi дамыту, әлеуметтiк әрiптестiктi кеңейту, қазақстандық патриотизмдi тәрбиелеу, экстремизмнiң әр түрiнiң алдын алу жөнiнде пәрмендi шаралар қабылдау қажеттiлiгi өктем талап етiлуде. Сондықтан, этносаралық және конфессияаралық келiсiмдi жетiлдiру кiдiрiссiз әрi пәрмендi шаралар қабылдауды талап ететiн өзектi мәселе болып табылады.
Көпэтникалық және сан алуан мәдени қоғамдастықты шоғырландырудың, этносаралық және конфессияаралық келiсiмдi нығайтудың модельдерi мен тетiктерi осы әр түрлi бағыттағы үрдiстердiң бүкiл күрделiлiгi мен қайшылықтары, ықтимал қауiптер мен жанжалдар ескерiле отырып жасалуға тиiс.
Жаңа ақпараттық және коммуникациялық технологиялар туындатқан сәйкестендiру дағдарысына жауап ретiнде қауымдық сәйкестендiру, яғни белгiлi бiр этникалық топқа, дiнге, аумаққа тиесiлiлiктi баса көрсету үрдiсi пайда болды. Сонымен бiр мезгiлде қазiргi заманғы жағдайларда дәстүрлi этникалық байланыстардың үзiлуi, этникалық қауымдасудың оқшалануын еңсеру, адамдардың өзге мәдени құндылықтар мен нормаларды сiңiруi ырықсыз жүруде.
Қазақстан Бiрiккен Ұлттар Ұйымына мүше мемлекет ретiнде 1995 жылғы 16 қарашада ЮНЕСКО-ның Бас конференциясының 5.61-қарарымен бекiтілген Төзiмдiлiк қағидаттары декларациясын қолдайды. Дiни төзiмдiлiк пен бейбiтшiлiк қағидаттары бiздiң мемлекетiмiздiң саясатында негiз қалаушы қағидаттар болып табылады.
Сонымен бiрге, этносаралық және конфессияаралық қатынастар саласындағы қазiргi ахуалды талдау бұл проблемаға кешендi ұстаным қажет екенiн көрсетедi. Осы процестiң барлық аспектiлерiн көрсететiн Қазақстандағы этносаралық және конфессияаралық қатынастарды үйлестiру проблемасына арналған арнайы бағдарламалық құжатты қабылдау үшiн жағдай жасалды.
Ұлттық саясат Қазақстанда тұратын диаспоралар мүдделерiнiң бүкiл қырын көрсететiн өзiнiң арсеналында олардың келiсiмдерiнiң тиянақты тетiгi бар шоғырландырушы факторға айналуға тиiс. Осыған байланысты мемлекеттiк билiк органдарының, әр түрлi саяси және қоғамдық күштердiң конституциялық қағидаттарға, ғылыми негiзделген қорытындылар мен ұсынымдарға негiзделген ұлттық мәселедегi ұстанымдарының ортақ болуы ерекше маңызға ие болады.
Кедейлiк, жұмыссыздық, әлеуметтiк қорғалмау сияқты осындай әлеуметтiк проблемалар ұлтаралық жанжалдарға ұласуы мүмкiн әлеуметтiк шиеленiске түрткi болады. Этносаралық және конфессияаралық келiсiмге қол жеткiзу проблемаларының жүйелi сипаты арнайы бағдарлама жасау қажеттiгiн туындатты.
Ескерту. 3-бөлімге өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008.03.19 N 267 Қаулысымен.
4. Бағдарламаның мақсаты мен мiндеттерi
Бағдарламаның мақсаты этносаралық және конфессияаралық келiсiмнiң қазақстандық моделiн жетiлдiру болып табылады.
Бағдарламаның мiндеттерi:
республикадағы этносаралық және конфессияаралық келiсiмнiң қазақстандық моделiн жетiлдiрудi қамтамасыз ететiн iс-шаралар кешенiн әзiрлеу және iске асыру;
елдегi әлеуметтік-саяси ахуалдың, сондай-ақ этносаралық және конфессияаралық қатынастар саласындағы ахуал мен қоғамдағы әлеуметтiк-психологиялық шиеленiс деңгейiнiң мониторингi, диагностикасы және болжамы;
iшкi саяси тұрақтылықты, ұлтаралық және конфессияаралық келiсiмдi нығайту болып табылады.
5. Бағдарламаның негiзгi бағыттары мен iске асыру тетiгi
Негiзгi бағыт этносаралық және конфессияаралық қатынастарды үйлестiру, қоғамдағы әлеуметтiк шиеленiстi төмендету, әлеуметтiк практикаға төзiмдi мiнез-құлық нормалары мен экстремизмнiң алдын алу және оған қарсы әрекет ету тетiктерiн енгiзудi қамтамасыз ету, қоғамдағы әлеуметтiк саяси ахуалдың өзгеруiне икемдi ден қою үшiн жағдай жасау болып табылады.
Бағдарламалық iс-шаралар жүйесi мынадай негізгi бағыттар бойынша жүргiзiлетiн болады.
Ғылыми-әдiстемелiк бағыт: этносаралық және конфессияаралық қатынастар саласындағы ахуалды зерделеуге және экстремизмнiң әр түрлi көрiнiстерiне қарсы әрекет ету, әр түрлi әлеуметтiк топтарда төзiмдi мiнез-құлықты қалыптастыру жөнiнде практикалық ұсынымдарды дайындауға бағытталған ғылыми зерттеулер жүргiзу; қоғамдағы әлеуметтiк шиеленiс деңгейiн мониторингтеудiң, диагностикалаудың және сараптаудың, тәуекелдердi және әлеуметтiк жанжалдардың ықтимал зардаптарын бағалаудың әдiстерiн әзiрлеу; бұқара санасындағы ыдыратушы көңiл-күйдi бейтараптандыру тетiктерiн әзiрлеу; республика аумағында жұмыс iстейтiн ұлттық-мәдени және дiни бiрлестiктер туралы ақпараттық дерекқорды толықтыруды қамтамасыз ету.
Ұйымдастырушылық-практикалық бағыт: этносаралық және конфессияаралық қатынастарды үйлестiруге, iшкi саяси тұрақтылықты, азаматтық бейбiтшiлiк пен келiсiмдi нығайтуға, қоғамдағы әлеуметтiк шиеленiстi төмендетуге, сондай-ақ Қазақстанда тұратын тиiстi диаспоралардың тарихи шығу елдерiмен достық қатынастарды дамытуға бағытталған фестивальдар, конференциялар, конкурстар, семинарлар, "дөңгелек үстелдер" өткiзу.
Ақпараттық-насихаттық бағыт: этникалық және конфессиялық төзiмдiлiк қағидаттарын тәрбиелеу мәселелерi бойынша жергiлiктi БАҚ-та мемлекеттiк тапсырыс шеңберiнде тұрақты айдарлар, теле- және радио хабарлар, сөз орамдарын, роликтер шығаруды қамтамасыз ету; Қазақстандағы ұлтаралық және конфессияаралық келiсiмдi насихаттайтын жарнамалық материалдарды (брэндмауэрлер, биллбордтар, тартпалар, плакаттар) жасауды және қоғамдық орындарда орналастыруды қамтамасыз ету; бұқаралық ақпарат құралдарында төзiмдi сана қалыптастыру жөнiндегi материалдарды жариялау.
Этномәдени бiлiм берудiң мақсаты көпұлтты әрi көпмәдениеттi ортада белсендi және тиiмдi тiршiлiк етуге қабiлеттi, басқа мәдениеттердiң ерекшелiгiн түсiнуi дамыған ұлтты, нәсiлi, нанымы мен сенiмi әр түрлi адамдармен бейбiт әрi тату өмiр сүруге қабiлеттi адамды қалыптастыру болып табылады. Бұл ретте, әр түрлi этномәдени қауымдар өкiлдерiнiң қатар өмiр сүруi мен төзiмдiлiгi туралы ғана емес, сонымен бiрге олардың негiз қалаушы iзгiлiк құндылықтары мен демократиялық қағидаттар негiзiнде ынтымақтастық жасауы және шоғырлануы туралы сөз қозғалуға тиiс.
Осы бағдарламаны iске асыру жан-жақты дамыған, үйлесiмдi, денi сау, көп мәдениеттi жеке адамды дамытуға, балалар мен жасөспiрiмдерде төзiмдi сана мен мiнез-құлықты, азаматтылық пен қазақстандық патриотизм рухын сiңiруге, сондай-ақ этносаралық және конфессияаралық қатынастарды үйлестiру саласындағы жастар бастамаларына жәрдем көрсетуге мүмкiндiк бередi.
Бағдарламада:
қазақстандық жалпы азаматтық сәйкестендiрудi қалыптастыруды және елдiң көп мәдениеттi әлеуетiн дамытуды;
қоғамдағы әлеуметтiк-психологиялық шиеленiстi азайту жөнiндегi мемлекеттiк саясаттың тиiмділігiн;
iзгілiк пен дiни ұстамдылық, ұлтаралық әрi конфессияаралық келiсiм, экстремизмге қарсы әрекет ету қағидаттарын басшылыққа алатын төзiмдiлiк мiнез-құлқының нормалары мен стандарттарын әлеуметтiк практикаға енгiзудi қамтамасыз ететiн iс-шаралар кешенiн әзiрлеу көзделедi.
Бағдарламаны iске асыру:
жексенбiлiк мектептер мен ұлттық қайта өрлеу мектептерiнiң мәртебесiн және оларды қаржыландыру тетiгiн айқындауды;
мемлекет пен азаматтық қоғамның сындарлы диалогы қағидаттарын және ең алдымен, төзiмдiлiк қағидаттарын қолдайтын қоғамдық ұйымдарды белсендi түрде тартуды;
экстремизм қаупiн болдырмау мақсатында таяу және алыс шет елдердiң құқық қорғау органдарымен өзара iс-қимыл жасауды;
барлық деңгейдегi бұқаралық ақпарат құралдары арқылы осы саладағы қызметке танымал мәдениет қайраткерлерiн, ақындарды, жазушылар мен теологтарды тарта отырып, халықта, әсiресе жастарда дiни идеялар мен догмалардың әсерiнен иммунитет жасау жөнiндегi жұмысты жүйелендiрудi көздейдi.
Бүкiл iс-шаралар кешенiн iске асыру қоғамдағы этносаралық жағдайды үйлестiруге мүмкiндiк бередi, әлеуметтiк шиеленiстi төмендету факторы ретiнде қызмет етедi, төзiмдi сана ұстанымдарын қалыптастыруға жәрдемдеседi.
Бағдарлама мүдделi мемлекеттiк органдармен бiрге елдiң ішкі және сыртқы қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiнде жағдай жасауға, экстремизмнiң алдын алуға, экстремизм мен террор актiлерiнiң жасалуына ықпал ететiн себептердi анықтауға әрi оларды бейтараптандыруға бағытталған iс-шаралар кешенiн әзiрлеудi және iске асыруды көздейдi.
6. Қажеттi ресурстар мен оларды қаржыландыру көздерi
Бағдарламаны iске асыру мынадай көздерден:
республикалық бюджеттен;
жергiлiктi бюджеттерден жүзеге асырылатын болады.
Бағдарламаны iске асыруға:
республикалық бюджеттен барлығы - 969,6 млн. теңге, оның ішінде: 2006 жылы - 316 млн. теңге, 2007 жылы - 312,9 млн. теңге, 2008 жылы - 340,7 млн. теңге;
жергілікті бюджеттен барлығы - 1354,8 млн. теңге, оның ішінде: 2006 жылы - 138 млн. теңге, 2007 жылы - 552,6 млн. теңге, 2008 - 664,2 млн. теңге қаржыландыруды талап етеді.
2007-2008 жылдарға арналған шығыстар көлемi тиiстi қаржы жылына арналған "Республикалық бюджет туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес анықталатын (нақтыланатын) болады.
Ескерту. 6-бөлімге өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008.03.19 N 267 Қаулысымен.
7. Бағдарламаны iске асырудан күтiлетiн нәтиже
Бағдарламаны iске асыру нәтижесiнде:
республикадағы этносаралық және конфессияаралық қатынастарды үйлестiру үшiн жағдай жасалады;
этносаралық және конфессияаралық төзiмдiлiктiң, көпэтникалы және көпконфессиялы қазақстандық қоғамдағы азаматтық келiсiмнiң әлеуметтiк-психологиялық негiзi ретiнде этномәдени сан алуандылықты құрметтеудiң, қабылдаудың және түсiнудiң қағидаттары мен нормалары орнықтырылады;
республиканың дiни бiрлестiктерi арасындағы өзара түсiнiстiк пен төзiмдiлiк нығайтылады;
азаматтық татулық пен қоғамдық келiсiмдi қамтамасыз ету мақсатында диалогтың рухани құндылықтары мен мәдениетiн жылжыту iсiнде мемлекеттiк органдардың, ұлттық-мәдени, дiни және үкiметтiк емес бiрлестiктердiң ынтымақтастығы күшейтiледi;
этномәдени бiлiм жүйесi қалыптастырылады;
Қазақстан халқы Ассамблеясының қоғамдық рөлiн нығайту жөнiнде жағдай жасалады;
2006-2008 жылдары:
қоғамдағы этносаралық және конфессияаралық ахуал мәселелерi бойынша 12 қолданбалы ғылыми және 6 республикалық зерттеу ұйымдастырылады және өткiзiледi;
республика аумағында жұмыс iстейтiн ұлттық-мәдени, дiни бiрлестiктер және шетелдiк миссионерлер туралы ақпараттық дерекқор толықтырылады;
жастардың қатысуымен 9 халықаралық конференция, 30 республикалық және өңірлік конференция, 74 семинар, 46 конкурс, 93 дөңгелек үстел, 41 тренинг, 59 республикалық этнос күндері, Қазақстан халықтары достығының 3 фестивалі ұйымдастырылады және өткізіледі;
республикалық және өңiрлiк ақпарат құралдарында Қазақстандағы ұлтаралық және конфессияаралық келiсiмдi насихаттайтын 3000-нан астам материал жарық көредi.
Ескерту. 7-бөлімге өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008.03.19 N 267 Қаулысымен.
8. Бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары
Ескерту. 8-бөлімге өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы
Үкіметінің 2008.03.19 N 267 Қаулысымен.
N№ |
Іс-шаралар | Аяқтау нысаны | Жауапты орындаушылар | Орындау мерзімі | Болжамды шығыстар (млн. теңге) | Қаржыландыру көздері |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| Ғылыми-әдістемелік жұмыс | ||||||
1. |
Қоғамдағы |
Қазақстан |
МАМ |
Жыл сайын, 20 қаңтар, 20 шілде |
Барлы- |
Респуб- |
2. |
Этносаралық және конфессияаралық қатынастар мәселелері бойынша қолданбалы ғылыми зерттеулер жүргізуді ұйымдастыру |
Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат |
МАМ, Әділетмині |
Жыл сайын, 20 қаңтар, 20 шілде |
Барлығы: 31,7 оның ішінде: 2006 ж. - 11,7 2007 ж. - 10,0 2008 ж. - 10,0 |
Республикалық бюджет |
3. |
Республика аумағында жұмыс істейтін ұлттық-мәдени және діни бірлестіктер мен шетелдік миссионерлер туралы ақпараттық дерекқордың толықтырылуын қамтамасыз ету |
Ақпараттық материалдар шығару |
МАМ, Әділетмині, ДББК |
Жыл сайын, IV тоқсан |
Қаржыландыруды талап етпейді |
|
4. |
Этносаралық және конфессияаралық келісімнің қазақстандық моделін жетілдірудің 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұсыныстарды тиімді дайындау |
Бұйрық |
МАМ, Әділетмині, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдіктері, мүдделі мемлекеттік органдар |
2006 жылғы III тоқсан |
Қаржылан дыруды талап етпейді |
|
| Ұйымдастыру-практикалық жұмыс | ||||||
5. |
Этносаралық және конфессияаралық қатынастарды үйлестіруге, ішкі саяси тұрақтылықты нығайтуға, қоғамдағы әлеуметтік шиеленісті төмендетуге, сондай-ақ Қазақстанда тұратын тиісті диаспоралардың тарихи шығу елдерімен достық қатынастарды дамытуға бағытталған фестивальдарды, конференцияларды, конкурстарды, семинарларды, "дөңгелек үстелдерді" өткізуді ұйымдастыру |
Министр- |
МАМ, БҒМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері, ҚХА |
Жыл сайын, І-ІІІ тоқсан |
Барлығы: 16,5 оның ішінде: 2006 ж. - 3,7 2007 ж. - 3,7 2008 ж. - 9,1 Барлығы: 115,1 оның ішінде: 2006 ж. - 10,5 2007 ж. - 44,1 2008 ж. - 60,5 |
Республикалық бюджет |
6. |
Әлеуметтік шиеленісті төмендетуге бағытталған іс-шараларды (әдістемелік материалдар шығару, семинарлар, әлеуметтік сауалнамалар, дөңгелек үстелдер, тренингтер мен дінтану сараптамаларын өткізу) өткізуді ұйымдастыру |
МАМ-ға ақпарат |
Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері |
Жыл сайын, 10 қаңтар, 10 шілде |
Барлығы: 114,6 оның ішінде: 2006 ж. - 9,7 2007 ж. - 49,2 2008 ж. - 55,7 |
Жергілікті бюджет |
7. |
Қазақстанда тұратын этностардың тарихи шығу елдерімен қатынастарды нығайтуға және Қазақстан Республикасындағы этносаралық және конфессияаралық келісімнің қазақстандық моделін шет елдерде насихаттауға бағытталған іс-шараларды өткізуді ұйымдастыру |
Бұйрық |
СІМ, МАМ, Әділетмині, ҚХА |
Жыл сайын |
Барлығы: 848,1 оның ішінде: 2006 ж. - 282,7 2007 ж. - 282,7 2008 ж. - 282,7 |
Республикалық бюджет |
8. |
Көпэтносты елдерде этносаралық және конфессияаралық қатынастарды үйлестірудің шетелдік тәжірибесін зерделеу мәселелері бойынша халықаралық конференциялар мен семинарлар, |
Бұйрық |
МАМ, Әділетмині, ҚХА |
Жыл сайын, II, III, IV тоқсандар |
Барлығы: 26,5 оның ішінде: 2006 ж. - 5,0 2007 ж. - 5,0 2008 ж. - 16,2 |
Республикалық бюджет |
9. |
Қазақстан аумағында тұратын диаспоралардың республикалық мәдениет күндерін өткізуді ұйымдастыру, мәдениеттерді дамыту мәселелері бойынша тренингтер, семинарлар, дөңгелек үстелдер, конференциялар ұйымдастыру және өткізу, ұлттық диаспораларға олардың тілін өркендетуде қолдау көрсету, |
Бұйрық, әкімдердің шешімдері |
МАМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері, ҚХА |
Жыл сайын, ІІ-ІV тоқсан |
Барлығы: 22,3 оның ішінде: 2006 ж. - 9,3 2007 ж. - 9,0 2008 ж. - 4,0 Барлығы: 138,4 оның ішінде: 2006 ж. - 26,9 2007 ж. - 41,5 2008 ж. - 70,0 |
Республикалық бюджет Жергілікті бюджет |
10. |
Ұлттық-мәдени және діни бірлестіктермен, қоғамдық ұйымдармен бірлесіп, төзімді сана ұстанымдарын әлеуметтік практикаға енгізуге бағдарланған семинарлар, дөңгелек үстелдер, конференциялар, тренингтер, ашық сабақтар өткізуді ұйымдастыру |
Бұйрық |
МАМ, БҒМ, Әділетмині, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері, қоғамдық бірлестіктер, ҚХА |
Жыл сайын, IV тоқсан |
Барлығы: 1,1 оның ішінде: 2006 ж. - 1,1 Барлығы:33,8 оның ішінде: 2006 ж. - 10,3 2007 ж. - 10,2 2008 ж. - 13,3 |
Республикалық бюджет Жергілікті бюджет |
| Ақпараттық-насихаттық жұмыс | ||||||
11. |
Жергілікті БАҚ-та мемлекеттік тапсырыс шеңберінде этникалық және конфессиялық төзімділік қағидаттарын тәрбиелеу мәселелері жөнінде тұрақты |
Бұйрық, әкімдердің шешімдері |
Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері |
Жыл сайын, II тоқсан |
Барлығы: 472,2 оның ішінде: 2006 ж. - 58,0 2007 ж. |
Жергілікті бюджет |
12. |
Қазақстандағы ұлтаралық және конфессияаралық келісімді насихаттайтын жарнамалық материалдарды (брэндмауэрлер, биллбордтар, тартпалар, плакаттар) жасау және оларды қоғамдық |
Әкімдердің шешімдері |
Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері |
Жыл сайын, II тоқсан |
Барлығы: 480,7 оның ішінде: 2006 ж. - 22,6 2007 ж. - 211,9 2008 ж. - 246,2 |
Жергілікті бюджет |
13 |
Қазақстандағы |
Ми- |
МАМ |
2008 |
Барлы- |
Респуб- |
14 |
"Шаңырақ" |
Ми- |
МАМ |
2008 |
Барлы- |
Респуб- |
Жиыны |
Барлығы: 969,6 Барлығы: 1354,8 |
Республикалық бюджет Жергілікті бюджет |
||||
Ескертпелер:
Әділетмині - Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі;
МАМ - Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі;
БҒМ - Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі;
ҚХА - Қазақстан халқы Ассамблеясы;
ДББК - Қазақстан Республикасы Үкіметі жанындағы Діни бірлестіктермен байланыс жөніндегі кеңес;
СІМ - Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі
ШҚО - Шығыс Қазақстан облысы;
СҚО - Солтүстік Қазақстан облысы;
ОҚО - Оңтүстік Қазақстан облысы;
БҚО - Батыс Қазақстан облысы.
2007 - 2008 жылдарға арналған шығыстардың көлемі тиісті қаржы жылына арналған»"Республикалық бюджет туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес анықталатын (нақтыланатын) болады.
