Дағдарыстан кейін қалпына келтіру бағдарламасын (бәсекеге қабілетті кәсіпорындарды сауықтыру) бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 4 наурыздағы № 225 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 10 қарашадағы № 1182 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2014.11.10 № 1182 (01.01.2017 ж. бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Бәсекеге қабілетті кәсіпорындарды сауықтыру тетігін анықтау мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Дағдарыстан кейін қалпына келтіру бағдарламасы (бәсекеге қабілетті кәсіпорындарды сауықтыру) (бұдан әрі - Бағдарлама) бекітілсін.
2. Орталық мемлекеттік органдар мен өзге де ұйымдар Бағдарламаны іске асыру жөнінде шаралар қабылдасын.
3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігіне жүктелсін.
4. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2011 жылғы 4 наурыздағы
№ 225 қаулысымен
бекітілген

Дағдарыстан кейін қалпына келтіру бағдарламасы
(бәсекеге қабілетті кәсіпорындарды сауықтыру)

Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша «сауықтыру жоспары», «Сауықтыру жоспары», «сауықтыру жоспарлары», «сауықтыру жоспарында», «сауықтыру жоспарына», «сауықтыру жоспарларын», «сауықтыру жоспарында» деген сөздер «оңалту (сауықтыру) жоспары», «Оңалту (сауықтыру) жоспары», «оңалту (сауықтыру) жоспарлары», «оңалту (сауықтыру) жоспарында», «оңалту (сауықтыру) жоспарына», «оңалту (сауықтыру) жоспарларын», «оңалту (сауықтыру) жоспарында» деген сөздермен ауыстырылды - ҚР Үкіметінің 2012.08.02 № 1016 Қаулысымен.

1. Бағдарламаның паспорты

Ескерту. 1-бөлімге өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 19.02.2014 № 117 қаулысымен.

Бағдарламаның атауы Дағдарыстан кейін қалпына келтіру
бағдарламасы (бәсекеге қабілетті
кәсіпорындарды сауықтыру) (бұдан әрі -
Бағдарлама)

Әзірлеу үшін негіздеме Қазақстан Республикасының Президенті
Н.Ә.Назарбаевтың 2011 жылғы 11 ақпанда
«Нұр Отан» ХДП-ның ХІІІ съезінде берген
тапсырмасы. Кәсіпкерлік мәселелері
жөніндегі бірыңғай үйлестіру кеңесі
отырысының 2010 жылғы 6 желтоқсандағы
хаттамасы

Бағдарламаны әзірлеуге Қазақстан Республикасы Қаржы
және іске асыруға министрлігі
жауапты мемлекеттік
орган

Бағдарламаның мақсаты Бәсекеге қабілетті кәсіпорындардың
төлем қабілеттілігін қалпына келтіру

Бағдарламаның міндеттері Жұмыс істеп тұрған бәсекеге қабілетті
өндірістерді сауықтыру (оның ішінде
қаржылық). Барынша мүмкін жұмыс
орындарының санын сақтау.

Іске асыру мерзімі 2011 - 2016 жылдар

Нысаналы индикаторлары 50 бәсекеге қабілетті кәсіпорынды
сауықтыру;
Бағдарламаға қатысушы кәсіпорындардың
қолданыстағы жұмыс орындарының кемінде
70 пайызын сақтау.

Қаржыландыру көздері 2011 - 2016 жылдарға арналған
мен көлемдері республикалық бюджет қаржыландыру
көзі болып табылады, оның ішінде 2011
жылға - 8,756 млрд. теңге. Алдын ала
бағалау бойынша:
барлық әлеуетті қатысушылар
Бағдарламаға қатысқан, барлық оңалту
(сауықтыру) жоспарларының ең жоғары
субсидиялау мерзімі (5 жыл) болған,
барлық оңалту (сауықтыру) жоспарлары
кредиттер бойынша сыйақы ставкаларын
субсидиялауды талап еткен кездегі ең
пессимистік сценарий бойынша шығыстар
145,404 млрд. теңгеге дейін құрауы
мүмкін.
Осыларға жол беруді нақты бағалау осы
шығыстарды 80 млрд. теңгеге дейін
айтарлықтай қысқартуды болжамдауға
мүмкіндік береді. Сондықтан 2012 – 2016
жылдарға арналған республикалық
бюджеттен қаржыландыру сомалары
жоспарлы кезеңге арналған тиісті
бюджеттерді қалыптастыру кезінде
нақтыланатын болады.

2. Кіріспе

Ескерту. 2-бөлімге өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 2011.11.19 № 1355; 2012.08.02 № 1016; 07.03.2013 N 224; 19.02.2014 № 117; 31.12.2014 № 1417 қаулыларымен.

Әлемдік экономикадағы дағдарыс көріністерінің салдарынан бүгінгі таңда бәсекеге қабілетті кәсіпорындардың бір бөлігі кредиттерді және облигациялық қарыздарды өтеуде және оларға қызмет көрсетуге байланысты қиындықтарға ұшырап отыр, бұл банкроттық, кредит берушілер, инвесторлар мен контрагенттер алдында міндеттемелерді орындамау, салықтық міндеттемелерді орындамау қаупін туындатып, банктердің несие қоржынына теріс әсер етеді.
Өз кезегінде банк активтері сапасының нашарлауы құрылатын провизиялар көлемінің, шығындардың, капиталға қысымның өсуіне және соның салдарынан нақты секторға кредит беру мүмкіндігінің қысқаруына әкеп соқтырады, бұл нәтижесінде экономиканың өсімін тежейді.
Осыған байланысты Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев 2011 жылғы 11 ақпанда «Нұр Отан» ХДП-ның XIII съезіндегі өзінің сөзінде нақты және қаржы секторларының орын алып отырған проблемалары туралы атап өтті және Қазақстан Республикасының Үкіметіне Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкімен және Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігімен бірлесіп, дағдарыстан кейінгі қалпына келтіру бағдарламасын әзірлеуді тапсырды.
Өз сөзінде Мемлекет басшысы осы мәселені шешу екі бағыт бойынша - бәсекеге қабілетті кәсіпорындарды сауықтыруға көмек көрсету және қаржы жүйесін сауықтыру арқылы жүзеге асырылуы тиіс деп айқындап берді.
Сондықтан Экономиканы дағдарыстан кейін қалпына келтіру бағдарламасында бәсекеге қабілетті кәсіпорындарды сауықтыру жөніндегі және Қаржылық тұрақтылық және қаржы нарығын дамыту жөніндегі кеңес шеңберінде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігімен бірлесіп әзірлеген қаржы жүйесін сауықтыру жөніндегі екі бөлік көзделеді.
Осы Бағдарлама берешегі 4,5 миллиард теңгеден асатын бәсекеге қабілетті кәсіпорындарды сауықтыру мақсатында әзірленді.
Берешегі осы сомадан кем бәсекеге қабілетті кәсіпорындар Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 13 сәуірдегі № 301 қаулысымен бекітілген «Бизнестің жол картасы 2020» бағдарламасы (бұдан әрі – «Бизнестің жол картасы 2020» бағдарламасы) шеңберінде мемлекеттік қолдау көрсетуді пайдалана алады. «Бизнестің жол картасы 2020» бағдарламасы бойынша субсидиялау түрінде қолдау шараларын алып жатқан кәсіпорындар Бағдарламаның талаптарына сәйкес келген жағдайда оған қатыса алады. Бұл ретте, «Бизнестің жол картасы 2020» бағдарламасы немесе басқа мемлекеттік және бюджеттік бағдарламалар шеңберінде субсидияланатын кредиттерді (қарыздарды алуды) Бағдарлама шеңберінде субсидиялау үшін Бағдарлама бойынша субсидиялау шартын жасасқанға дейін осы бағдарламалар шеңберінде жасалған субсидиялау шарттарын бұзуы тиіс.
Қаржы жүйесін сауықтыру үшін кредиттік портфель сапасын сауықтыруға, Қазақстан экономикасына кредит берудің тұрақты өсуін қамтамасыз ететін ең үздік халықаралық тәжірибеге сәйкес меншікті капиталдың жеткілікті болуы жөніндегі талаптарды жақсартуға бағытталған шаралар кешені қабылданатын болады.
Мемлекет басшысы кәсіпорындарды сауықтырудағы мемлекеттің қолдауы уақытша шара болып табылады және кәсіпорындардың өсу стратегиясына көшуі үшін көрсетіледі деп айқындады.
Кейіннен өзінің төлем қабілеттілігін қалпына келтірген кәсіпорындар «Өнімділік 2020» бағдарламасына және Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 958 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010 — 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламаны іске асыруға қатыса алады.
Бағдарламаның қолданысы кәсіпорындарды сауықтыру кезінде тараптардың еріктілігі, тепе-тең қатысуы, айқындылық, жариялылық, сондай-ақ тиімділік пен жүйелілік қағидаттарына негізделген.
Еріктілік қағидаты кәсіпорынның Бағдарламаға өтініммен қатысуына сайып келеді.
Тараптардың тепе-тең қатысуы кәсіпорынды сауықтыру жөніндегі іс-шаралар кредит берушілердің, меншік иелері мен мемлекеттің бірлескен және көрсетілетін қолдау келемімен мөлшерлес күш-жігерімен жүзеге асырылуға тиіс екенін білдіреді.
Айқындылық қағидаты Бағдарламаға қатысушыларды іріктеу рәсімдері мен нәтижелерін баяндаудың анықтығына және Бағдарламаның іске асырылуы үшін мемлекеттік және өзге органдардың Қазақстан Республикасы Үкіметінің алдында есеп беруіне негізделеді.
Жариялылық қағидаты қызметтік, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де құпия режимді қамтамасыз етуді ескере отырып, мемлекеттік органдардың қызметіндегі барынша ашықтықты және мемлекеттік қолдау нәтижелерін міндетті түрде жариялауды білдіреді.
Тиімділік және жүйелілік қағидаты мемлекеттік қолдау оңалту (сауықтыру) жоспарында айқындалған мерзімге сәйкес оң нәтиже межеленген кезде ғана ұсынылатынын білдіреді.
Бағдарламаға «Жеке кәсіпкерлік туралы» Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 31 қаңтардағы Заңының ережелеріне сәйкес орта және ірі кәсіпкерлік субъектілері болып табылатын, қызметін өндіруші өнеркәсіп салаларында жүзеге асыратын, сондай-ақ алкоголь және темекі өнімін өндіретін кәсіпорындарды қоспағанда, жүйе құрушы болып табылатын кәсіпорындар қатыса алады.
Мемлекет, ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер қатысатын заңды тұлғалар, сондай-ақ шетелдер қатысатын заңды тұлғалар Бағдарламаға қатысушы бола алмайды.
Бұл ретте қаржы ұйымдарымен қаржыландыру туралы келiсiмдер 2012 жылғы 1 қаңтардан кешіктірілмей жасалуы тиіс және 2011 жылғы 1 қаңтарға (не 2013 жылғы 1 қаңтардан бастап 2013 жылғы 1 сәуірге дейінгі кезеңде Бағдарламаға қатысуға өтініш берген кәсіпорындар бойынша 2012 жылғы 1 қаңтарға) олар бойынша міндеттемелердің жалпы сомасы 4 500 000 000 (төрт миллиард бес жүз миллион) теңгенi құрауы немесе асыруы тиiс (2012 жылғы 1 қаңтардан кешiктiрмей туындаған бұрын қабылданған мiндеттемелердi қайта қаржыландыру жағдайларын қоспағанда) және қайта құрылымдаусыз оларды болашақта орындау проблемалы болады деген негiздер болуы тиiс.
Егер холдинг құрамына берешек бойынша критерийді қоспағанда, жоғарыда көрсетілген критерийлерге сәйкес келетін кәсіпорын кірген жағдайда және бұл ретте холдинг бойынша жиынтық берешек 4,5 млрд. теңгені құраса немесе одан жоғары болса, онда осы кәсіпорынның Бағдарламаға қатысуға құқығы бар.
Бағдарламаға жоғарыда көрсетілген талаптарға сәйкес келетін, «Банкроттық туралы» Заңға сәйкес сот шешімінің негізінде оңалту рәсімі қолданылған кәсіпорындар қатыса алады.
Бағдарламада мынадай ұғымдар мен терминдер пайдаланылады:
Сауықтыру кеңесі - мүдделі мемлекеттік органдардың, үкіметтік емес ұйымдардың, сондай-ақ «Нұр Отан» халықтық-демократиялық партиясы өкілдерінен тұратын және Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен қалыптастырылған консультациялық-кеңесші орган. Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі Сауықтыру кеңесінің төрағасы болып табылады. Сауықтыру кеңесінің қызметі Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін Сауықтыру кеңесі туралы ережемен реттеледі. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Сауықтыру кеңесінің жұмыс органы болып табылады.
Салалық органдар - Қазақстан Республикасы Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігі, Қазақстан Республикасы Өңірлік даму министрлігі, Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлiгi, Қазақстан Республикасы Көлiк және коммуникация министрлiгi, Қазақстан Республикасы Бiлiм және ғылым министрлiгi, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлiгi, Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлiгi, Қазақстан Республикасы Cпорт және дене шынықтыру iстерi агенттiгi және басқалар.
Оңалту (сауықтыру) жоспары – оңалту рәсімін, жеделдетілген оңалту рәсімін қолдану кезінде борышкерді сауықтыруға бағытталған және кредит берушілердің талаптарын өтеу кестесін, сондай-ақ қол жеткiзiлетiн нәтижелерді, пайдаланылатын ресурстарды және ықтимал тәуекелдердi қоса алғанда, іске асыру мерзімін көрсете отырып, жұмыс істеп тұрған кәсiпорынның төлем қабiлеттiлiгiн қалпына келтiру және жұмыс орындарын сақтау мақсатында борышкер мен кредит берушiлер, біртекті кредит берушілер арасындағы өзара келісім негізінде жүзеге асырылатын өзара байланысты iс-шаралар кешенi.
Кредит берушілер комитеті - еңбекақы төлеу, Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдар жөніндегі кредит берушілердің, салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер жөніндегі кредит берушілердің өкілдерінен, кредит беруші - мемлекеттік материалдық резервті басқару жөніндегі уәкілетті органның, сондай-ақ кәсіпорынға талап қою сомасы неғұрлым көп кредит берушілердің өкілдерінен қалыптастырылған алқалы орган.
Консультанттар - әлеуетті қатысушылардан және олардың кредит берушілерінен және меншік иелерінен тәуелсіз, оңалту (сауықтыру) жоспарын әзірлеу үшін Кредит берушілер комитеті таңдаған адамдар.
Уәкілетті орган - Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі.
Сауықтыру — кәсіпорынның төлем қабілеттілігін қалпына келтіру.
Кәсіпорын - акционерлік қоғам, жауапкершілігі шектеулі серіктестік ұйымдық-құқықтық нысанындағы кәсіпкерлік субъектісі.
Холдинг – бұл:
ұйымдық-құқықтық нысандарына қарамастан, акцияларының (қатысу үлестерiнің) елу пайыздан астамы бiр меншiк иесiне тиесiлi компаниялар тобы;
ұйымдық-құқықтық нысандарына қарамастан, кәсіпорын және акцияларының (қатысу үлестерiнің) елу пайыздан астамы осы кәсіпорынға тиесілі компаниялар тобы;
ұйымдық-құқықтық нысандарына қарамастан, бiр қаржы ұйымының алдындағы бiрыңғай кредиттiк желi бойынша немесе шартпен бiрiктірілген компаниялар тобы.
Әлеуетті қатысушы - Бағдарламаға қатысуға құқығы бар және Бағдарламаға қатысушыларды іріктеуге қатысуға ниет білдірген кәсіпорын.
Әлеуетті қатысушының өтініші - Сауықтыру кеңесінің жұмыс органы белгілеген нысанға сәйкес әлеуетті қатысушы толтыратын құжат.
Сауықтыру кеңесінің қорытындысы - әлеуетті қатысушыны оңалту (сауықтыру) жоспарын талдауға негізделген және оны негізге алған Сауықтыру кеңесінің әлеуетті қатысушыны Бағдарламаға қосу не қоспау туралы шешімі.
Қатысушы - Сауықтыру кеңесінің оң қорытындысын алған әлеуетті қатысушы.
Стратегиялық инвестор:
оңалту (сауықтыру) жоспарымен корреспонденцияланатын жеке инвестициялық бағдарламаны іске асыру шарттарында дауыс беретін акциялардың және/немесе акционерлік қоғамның дауыс беретін акцияларының кемінде он пайызын құрайтын оңалту (сауықтыру) жоспарын іске асыру шеңберінде шығарылған акциялар пакетінің он және одан асатын пайызын сатып алуға мүдделі инвестор;
жеке инвестициялық бағдарламаны іске асыру және/немесе серіктестіктің жарғылық капиталына қосымша салым енгізу шарттарында жарғылық капиталдың 10 және одан астам пайызы мөлшерінде жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің қатысу үлесін сатып алуға мүдделі инвестор.
Мониторинг жөнiндегi консалтингтiк компаниялар - қатысушыларды оңалту (сауықтыру) жоспарларын iске асыру мониторингiн жүзеге асыру үшiн мемлекеттік сатып алу туралы заңнамаға сәйкес Уәкiлеттi орган тартатын компаниялар.
Сараптау қорытындылары - кәсіпорындардың Бағдарлама талаптарына сәйкестігіне салалық органдардың қорытындылары.
Субсидиялау жөнiндегi оператор - Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындаған заңды тұлға, оған:
қаржы ұйымдарына (облигация ұстаушы, қатысушы) кредиттер және/немесе лизингтiк операциялар бойынша пайыздық ставканы, облигациялар бойынша купонды субсидиялау шеңберiнде ақша қаражатын аудару;
пайыздық ставканы субсидиялау бөлiгiнде Бағдарламаны iске асыру мониторингi жөнiндегi мiндеттер жүктелген.

3. Ағымдағы ахуалды талдау

Дағдарыс жағдайында мемлекет өзіне экономикалық үдерістерді тұрақтандырушы рөлін қабылдады, екінші деңгейдегі банктерге, шағын және орта бизнес субъектілеріне, құрылыс саласы компанияларына айтарлықтай қаржылық қолдау көрсетті.
Мемлекеттік қолдау шараларын іске асыру үшін қомақты бюджет қаражаты және Ұлттық қор қаражаты оқшауландырылды.
Тұрақты жұмыс орындарының жұмыс істеп тұрғандарын сақтау және жаңаларын құру, сондай-ақ экономиканың шикізаттық емес секторларында өңірлік кәсіпкерліктің орнықты және теңгерімді өсуін қамтамасыз ету мақсатында «Бизнестің жол картасы 2020» бағдарламасы шеңберінде мынадай:
жаңа бизнес-бастамаларды қолдау;
кәсіпкерлік секторды сауықтыру;
экспортқа бағдарланған өндірістерді қолдау бағыттары бойынша банктің сыйақы ставкасын субсидиялау арқылы шағын және орта бизнес субъектілеріне қолдау көрсетіледі.
Сонымен бірге, екінші деңгейдегі банктердің ақпараты бойынша әлемдік қаржы-экономикалық дағдарыстың салдарынан орта және ірі кәсіпкерлік субъектілері болып табылатын жекелеген кәсіпорындар да кредиттерді өтеуге және оларға қызмет көрсетуге байланысты қиындықтарды сезініп отыр.
Қалыптасқан ахуал банктерге бұрын мемлекет көрсеткен қолдауға қарамастан, олардың несие қоржынына, сондай-ақ облигациялық қарыздарға қызмет көрсетуге және салық міндеттемелерін орындауға теріс әсер етуі мүмкін.
Бұл кәсіпорындардың көпшілігінің Қазақстан экономикасы үшін маңызды мәні бар екенін, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 958 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010 - 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламаны іске асыруға қатысатынын атап өткен жөн.
Әлемдік тәжірибені талдау көрсетіп отырғандай, қаржы-экономикалық дағдарыстардың салдарын жою мемлекет тарапынан ауқымды қолдаумен сипатталады.
Мәселен, Түркияда 2001 жылғы ақпанда басталған қаржы-экономикалық дағдарыс 1990 жылдар ішінде болған дағдарыстардың тұтастай легімен салыстырғанда ең ауыры болды және экономикаға анағұрлым нұқсан келтірді. Нәтижесінде мемлекетке қомақты қаражат жұмсай отырып, 21 жеке банкке интервенцияны жүзеге асыруға және 4 ірі мемлекеттік банкті қайта құрылымдауды жүргізуге тура келді. Реформа басында корпоративтік берешек еленбеген еді, бірақ шетелдік валютада қарыздары бар ірі түрік корпорациялары дағдарысқа жауап ретінде түрік лирасының өте құнсыздануы салдарынан ауыр жағдайда қалды.
Осылайша, түрік үкіметіне корпоративтік сектор берешегінің проблемасын ерікті қайта құрылымдау бағдарламасын жүзеге асыру жолымен шешуге тура келді. Банктер мен компаниялар арасындағы қайта құрылымдаудың бейресми рәсімі немесе соттан тыс әлемдік мәмілелер дауаларды шешу бойынша ең табысты және кеңінен қолданылатын әдістер болып табылады.
Ерікті қайта құрылымдау бағдарламасының сипаттамалары:
негізгі кредит берушілердің соттан тыс қайта құрылымдауды жүргізу мүмкіндігін қарастыруға әзірлігі;
кредит берушілер компанияның ұзақ мерзімді тыныс-тіршілігіне қатысты тәуелсіз сараптамаға бастамашылық ете алады;
сараптама кезінде кредит берушілер компанияға өз қызметін қалыпты режимде жүзеге асыру мүмкіндігін бере отырып, өнім берушілер мен клиенттердің сенімділігін қолдайтындай дәрежеде қолдау көрсетуге және өндіріс үдерісіне араласпауға келісім білдіреді;
тәуелсіз сараптама нәтижелеріне негізделе отырып, компанияның негізгі кредит берушілері ұзақ мерзімді қолдаудың шарттары мен қажеттілігін бірге шешеді;
үдерісті жылдамдату үшін жетекші банкті және кредит берушілер комитетін құруға болады;
бір санаттың ішіндегі кредит берушілер арасында шығындарды тең дәрежеде бөлу талаптарының бастапқылығын тану;
егер кредит берушілер компания ұзақ мерзімді перспективада шын мәнінде өміршең деп анықтаса, олар пайыздың мерзімін ұзарту, кредиттің кезеңін ұзарту, одан әрі қаржы беру немесе компанияның үлесін сатып алу сияқты неғұрлым ұзақ мерзімді қаржылық қолдау шараларын ұсына алады.
Стамбул ұстанымы - Нормативтік база мен құрылым. 2001 жылы Түркияда лондондық ұстанымға негізделген қайта құрылымдаудың ерікті заңды емес бағдарламасы әзірленді. Шығыс Азиядағы дағдарыс тәжірибесінің негізінде жасалған Стамбул ұстанымы деп аталған бағдарлама осы бағдарламаның жұмыс істеуі үшін қажетті салықтық бастамаларды реттеп қолдануға бағытталды. Осы элементтер Қазынашылық пен Қаржы министрлігінің күшті қолдауын талап етті.
Банк секторын реттеу және қадағалау агенттігі 2002 жылы банктерді үйлестіруді қайта құрылымдауды қолдауға провизиялардың түсінікті қағидаларын белгіледі. Келісімге 34 коммерциялық банк, банктік емес қаржы делдалдары, сондай-ақ мемлекеттік банктер қол қойды.
Стамбул ұстанымын іске асыру. Үкімет 2002 жылғы 1 маусымда бағдарламаның басталғаны туралы жария етті. Бірақ оны іске асыру жұмыс істемейтін кредиттерді қайта құрылымдау және банктерді қайта капиталдандыру аяқталатын қыркүйектің аяғына дейін кейінге қалдырылды. Сол уақытқа капиталдандырылған банктердің банктерді қайта капиталдандыру және барлық провизиялық кредиттерді жинақтау үшін қажетті бастамалары болуы тиіс болатын. Банктер сондай-ақ одан әрі ұзарту мүмкіндігімен үш жылға арналған Бағдарламаның бір бөлігі болған салықтық жеңілдіктерді пайдалана алды.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде үздік әлемдік практиканы ескере отырып, Қазақстанның орта және ірі кәсіпкерлік субъектілері болып табылатын кәсіпорындардың төлем қабілеттілігін және жұмыс орындарын сақтау мақсатында оларға қолдау көрсеткен жөн.

4. Бағдарламаның мақсаты, міндеттері, нысаналы индикаторлары
және іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері

Бағдарламаның мақсаты

Бәсекеге қабілетті кәсіпорындардың төлем қабілеттілігін қалпына келтіру.

Бағдарламаның нысаналы индикаторлары

50-ге жуық бәсекеге қабілетті кәсіпорынды сауықтыру;
Бағдарламаға қатысушы кәсіпорындардың қолданыстағы жұмыс орындарының кемінде 70 пайызын сақтау.
Ескерту. Кіші бөлім жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.02.2014 № 117 қаулысымен.

Міндеттері

1. Бағдарлама қатысушылардың борыштық жүктемесін азайту;
2. Мемлекеттік қолдау шараларын көрсету.
Ескерту. Кіші бөлім жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.02.2014 № 117 қаулысымен.

Бағдарламаны іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері

1. Мыналар Бағдарлама көрсеткіштері болып табылады:
1) Негізгі борышты өтеу:
2013 жылы Бағдарламаға қатысушылардың субсидияланатын кредиттері (қарыздары) бойынша негізгі борыштың төмендеуі орташа алғанда кемінде 4 %-ды құрайды;
2014 жылы Бағдарламаға қатысушылардың субсидияланатын кредиттері (қарыздары) бойынша негізгі борыштың төмендеуі орташа алғанда кемінде 15 %-ды құрайды;
2015 жылы Бағдарламаға қатысушылардың субсидияланатын кредиттері (қарыздары) бойынша негізгі борыштың төмендеуі орташа алғанда кемінде 30 %-ды құрайды;
2016 жылы Бағдарлама қатысушылардың субсидияланатын кредиттері (қарыздары) бойынша негізгі борыштың төмендеуі орташа алғанда кемінде 45 %-ды құрайды.
2) Бағдарламаға қатысушылардың жалпы санына сыйақының пайыздық ставкасын субсидиялауды қамтамасыз етуге қатысты Бағдарламаға қатысушылардың үлесі:
2013 жылы – 77 %;
2014 жылы – 95 %;
2015 жылы – 98 %;
2016 жылы – 98 %.
Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.02.2014 № 117 қаулысымен.
2. Мақсаттарға, нысаналы индикаторларға, міндеттерге, нәтиже
көрсеткіштеріне қол жеткізуге жауапты мемлекеттік және өзге органдар:
Сауықтыру кеңесі;
Уәкілетті орган;
Меншік иелері;
Бағдарламаға қатысушылар;
Кредит берушілер комитеті;
Субсидиялау жөніндегі оператор.
Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2012.08.02 № 1016 Қаулысымен.
3. Бағдарламаны іске асыру тетіктері.
Бағдарламаны іске асыру тетіктері Бағдарламаға қатысушы кәсіпорындардың қаржылық жай-күйін талдауға, барлық мүдделі тараптарға көлемі жағынан мөлшерлес қолдау көрсету кезінде Бағдарламаға қатысушы әрбір жеке кәсіпорын бойынша оңалту (сауықтыру) жоспарын әзірлеуге және орындауға сүйенеді.
Бағдарламаға қатысушыларды іріктеу екі кезеңде жүзеге асырылады.
Бағдарламаға қатысушыларды іріктеуге қатысуға өтініш бергенге дейін кәсіпорын меншік иесінің (меншік иелерінің) шешімі негізінде кредит берушілерге жүгінеді және олармен өзінің Бағдарламаға қатысу мүмкіндігін келіседі.
Егер талап ету құқықтары жиынтықта берешек сомасының (салық берешегін қоспағанда) 85 және одан астам пайызын құрайтын кредит берушілердің (салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер жөніндегі кредит берушілерді қоспағанда) оң шешімдері алынса, кәсіпорын өзінің Бағдарламаға қатысуын келісті деп есептеледі.
Кәсiпорынның Бағдарламаға қатысуына оң шешiм қабылданған жағдайда кредит берушiлер Кредит берушiлер комитетiн құрады. Егер талап ету құқықтары берешек сомасының 85 және одан көп пайызын құрайтын кредит берушi болған жағдайда, кредит берушілер комитеті құрылмауы мүмкін және шешімді осындай кредит беруші қабылдайды.
Кредит берушiлердiң кәсіпорынның Бағдарламаға қатысуына келiсiмi Кредит берушiлер комитетiнiң шешiмiмен ресiмделедi. Кредит берушілер комитетіне қатысатын кредит берушілер кредит берушілер комитетіне қатысатын кредит берушілер талаптарының жалпы сомасына талаптар мөлшеріне барабар дауыстар санына ие болады. Міндеттемелерді орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін қолданылуға жататын тұрақсыздық төлемі (айыппұлдар, өсімпұлдар), төлемнің мерзімін өткізіп алғаны үшін пайыздар, қолдан шығарылған пайда түріндегі шығындар, сондай-ақ өзге де мүліктік және (немесе) қаржылық санкциялар кредит берушілер комитетінде дауыстар санын анықтау мақсаттары үшін есепке алынбайды.
Кредит берушiлер кәсiпорынның Бағдарламаға қатысушыларды iрiктеуге қатысу мүмкiндiгiмен келiспеген жағдайда кәсiпорын банкроттық туралы заңнамаға сәйкес сот оңалту рәсімін жүргізу үшiн сотқа жүгiне алады.
Бағдарламаға қатысуға кредит берушiлердiң келiсiмiн алып, кәсiпорын мыналарды:
Кредит берушiлер комитетiнiң кәсiпорынның Бағдарламаға қатысуына келiсiм беру туралы шешiмiнiң көшiрмесiн,
оң сараптау қорытындысын,
берiлген қарыздарды (кредиттердi) проблемалы қарыздарға жатқызу мүмкiндiгiн растай отырып, қаржы ұйымдарының 2011 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша (не 2013 жылғы 1 қаңтардан бастап 2013 жылғы 1 сәуірге дейінгі кезеңде Бағдарламаға қатысуға өтініш берген кәсіпорындар бойынша 2012 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша) кәсiпорынның жиынтықта 4 500 000 000 (төрт миллиард бес жүз миллион) теңгенi құрауы немесе одан артық болуға тиiс берешегiнiң бар екенi туралы үзiндi көшiрмелерiн не облигация ұстаушылар туралы тiркеушiнiң мәлiметтерiн,
қатысуға өтiнiш берген күннiң алдындағы кемiнде бiр ай бұрын берiлген кәсiпорын жарғысының нотариалды расталған көшiрмесiн және акционерлiк қоғам тiркеушiсiнiң үзiндi көшiрмесiн қоса бере отырып, белгiленген нысандағы өтiнiшпен Сауықтыру кеңесiнiң жұмыс органына жүгiнедi.
«Банкроттық туралы» Заңға сәйкес сот шешімінің негізінде өтініш беру сәтіне оңалту рәсімі қолданылған кәсіпорынның Бағдарламаға қатысушыларды іріктеуге қатысуға өтініш беруі сот оңалту рәсімі шеңберінде құрылған кредит берушілер комитеті шешімінің негізінде жүзеге асырылады. Өтінішке жоғарыда көрсетілген құжаттардан басқа кәсіпорынға оңалту рәсімін қолдану туралы сот шешімінің көшірмесі қоса беріледі.
Әлеуеттi қатысушылардың өтiнiштерiн қабылдау 2013 жылғы 1 сәуірге дейiн жүзеге асырылады. Егер Бағдарламаға Бағдарлама талаптарына сәйкес келетiн және холдингке кiретiн бiрнеше кәсiпорын қатысқан жағдайда, сараптамалық қорытындыны алуға және қатысуға арналған құжаттар, оларды басқарушы компанияның атынан тапсырылуы мүмкiн.
Өтініш нысанын Жұмыс органы Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің интернет-ресурстарында орналастырады.
Сараптау қорытындысын алу үшін кәсіпорын салалық органдарға жүгінеді. Сараптау қорытындысын салалық органдар Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен береді.
Салалық органдардың сараптау қорытындысы мыналарды қамтиды:
кәсіпорынның орта немесе ірі кәсіпкерлік субъектісі болып табылатынын:
қызметкерлерінің орташа жылдық саны елуден астам, бірақ екі жүз елу адамнан аспайтын немесе бір жылдағы активтерінің орташа жылдық құны тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген үш жүз жиырма бес мың еселенген айлық есептік көрсеткіштен аспайтын жеке кәсіпкерлікті жүзеге асыратынын,
қызметкерлерінің орташа жылдық саны екі жүз елу адамнан астам немесе бір жылдағы активтерінің орташа жылдық құны тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген айлық есептік көрсеткіштің үш жүз жиырма бес мың есесінен асатын жеке кәсіпкерлікті жүзеге асыратынын растау;
кәсіпорын салалық органдар әзірлеген критерийлерге сәйкес жүйе құрушы болып табылатынын растау;
кәсіпорын қызметін өнеркәсіптің өндіруші, сондай-ақ алкоголь және темекі өнімдерін өндіруші салаларында жүзеге асырмайтынын растау.
Сауықтыру кеңесiнiң жұмыс органы ұсынылған құжаттардың толықтығы тұрғысынан оларды 5 жұмыс күнi iшiнде қарайды және кәсiпорынды екiншi кезеңге қатысуға жiберу немесе керi қайтару туралы шешiм шығарады.
Екінші кезең консультанттардың оңалту (сауықтыру) жоспарын әзірлеуімен, оны Кредит берушілер кеңесінің бекітуімен, Сауықтыру кеңесінің жұмыс органының талдауымен және Сауықтыру кеңесінде қараумен тұжырымдалады.
1) Оңалту (сауықтыру) жоспарын әзірлеу үшін әлеуетті қатысушы Кредит берушілер комитеті таңдайтын консультантты тартады.
Консультант мынадай жағдайларда тартылмайды:
әлеуетті қатысушы берешегінің барлық сомасының 85 пайыздан астамы үлесіне келетін негізгі кредит беруші болған кезде. Бұл ретте оңалту (сауықтыру) жоспарын әлеуетті қатысушы негізгі кредит берушімен бірлесіп әзірлейді;
егер әлеуетті қатысушыға сот оңалту рәсімі қолданылған болса.
Консультант қызметтерінің құнын төлеуге арналған 50 пайыз мөлшеріндегі шығыстар республикалық бюджеттен қоса қаржыландырылады, бұл ретте әрбір әлеуетті қатысушыны қоса қаржыландырудың ең көп сомасы шарт сомасының 50 пайызынан немесе 35 млн. теңгеден аспауға тиіс.
Сауықтыру жоспарын әзірлеу үшін консультант көрсететін қызметтердің құнын төлеуге республикалық бюджеттен қоса қаржыландыру тиісті қаржы жылына көзделген қаражат шеңберінде жүзеге асырылады.
2) Оңалту (сауықтыру) жоспарын әзірлеу үшін консультант қызметтерінің құнын төлеуге республикалық бюджеттен қоса қаржыландыруды алу үшін әлеуетті қатысушы уәкілетті органға әлеуетті қатысушы мен консультант арасында жасалған оңалту (сауықтыру) жоспарын әзірлеуге арналған шартты қоса бере отырып, Уәкілетті орган бекіткен нысанға сәйкес жасалған өтінімді жібереді.
Өтінімде Кредит берушілер комитеті оңалту (сауықтыру) жоспарымен келіспеген, оңалту (сауықтыру) жоспарын әзірлеу мерзімінен асып кеткен, Сауықтыру кеңесінің теріс қорытындысы алынған немесе қатысушы Бағдарламадан алып тасталған жағдайда әлеуетті қатысушының республикалық бюджеттен жіберілген қоса қаржыландыру сомасын қайтару міндеттемесі көзделеді.
Уәкiлеттi орган консультант қызметтерiнiң құнын төлеуге республикалық бюджеттен қоса қаржыландыруды жүзеге асыруға өтiнiмдi алған күнінен бастап үш жұмыс күнi iшiнде өтiнiмде көрсетiлген сома негiзiнде төлеуге берiлетiн шотты қалыптастырады және ақшалай қаражаттың сомасын консультанттың банктiк шотына аударуды жүзеге асырады. Егер тиісті қаржы жылында қоса қаржыландыруды жүзеге асыруға арналған қаражат көзделмеген жағдайда, өтінімді қайтару себебі көрсетіле отырып, әлеуетті қатысушыға оны алған күнінен бастап үш жұмыс күні ішінде қайтарылуға жатады.
3) Оңалту (сауықтыру) жоспарын консультант немесе әлеуеттi қатысушы негiзгi кредит берушiмен бiрлесiп, оңалту (сауықтыру) жоспарын әзiрлеуге шарт жасасқан күнінен немесе екiншi кезеңге қатысуға жiберiлгеннен бастап 6 айдан аспайтын мерзiмде, бірақ 2013 жылғы 1 шілдеден кешіктірмей әзiрлейдi және оны Кредит берушiлер комитетi бекiтедi, ол:
кәсіпорынның ағымдағы қаржылық жай-күйі мен оның қалыптасуы себептерінің сипаттамасын;
кәсіпорынның кредит берушілері мен меншік иелері қабылдайтын шараларды;
мемлекеттік қолдаудың қажетті болжамды шараларын (көлемі, мерзімі, кестесі және тағы басқалар);
жоспарланатын қаржы-экономикалық көрсеткіштер негізінде жасалған кредит берушілер берешегін өтеу кестесін;
әлеуетті қатысушының кредит берушілері арасында аффилиирленген тұлғалардың болуы туралы мәліметтерді;
қызметінің қаржы-экономикалық және өндірістік көрсеткіштерінің болжамын;
күтілетін нәтижені;
күтілетін тәуекелдерді;
функционалдық бюджеттерді (мысалы: инвестициялар, маркетинг бюджеті, еңбек бойынша жоспар, салықтар бюджеті және басқалар) қоса бере отырып, оларға енгізілген деректерді міндетті түрде егжей-тегжейлі сипаттай отырып, қаржы-экономикалық модельді (қаржылық есептіліктің негізгі форматтарының (кірістер мен шығыстардың бюджеті, ақша қозғалысының бюджеті, теңгерім парағының бюджеті) болжамын қамтитын MS Excel форматындағы құжат) қамтиды.
Егер Бағдарламаға Бағдарлама талаптарына сәйкес келетін және холдингке кіретін бірнеше кәсіпорын қатысқан жағдайда, холдинг бойынша холдингке кіретін әр кәсіпорын бойынша жоғарыда аталған талаптар көрсетілген бірыңғай оңалту (сауықтыру) жоспары әзірленуі мүмкін.
Өтініш берген сәтте соттың оңалту рәсімі қолданылған кәсіпорынның оңалту (сауықтыру) жоспары заңнамада белгіленген тәртіппен бекітілген, қолда бар оңалту жоспарын ескере отырып әзірленуі мүмкін.
4) Әзiрленген оңалту (сауықтыру) жоспарын әлеуеттi қатысушының Кредит берушiлер комитетi бекiтедi.
Кредит берушiлер комитетi бекiткен оңалту (сауықтыру) жоспары белгіленген мерзімде ұсынылмаған жағдайда Сауықтыру кеңесі кәсіпорынның Бағдарламаға қатысуынан бас тарту туралы шешім қабылдайды. Сауықтыру кеңесінің жұмыс органы немесе әлеуетті қатысушының кредит берушілер комитеті консультант қызметінің құнын төлеуді бірлесіп қаржыландыруға бағытталған бюджет қаражатын өндіріп алу жөнінде шаралар қабылдайды, сондай-ақ банкроттық рәсіміне бастамашылық етуі мүмкін.
Кәсіпорын банкрот деп танылған жағдайда консультант қызметінің құнын төлеуді бірлесіп қаржыландыруға бағытталған бюджет қаражаты банкроттық туралы заңнамада белгіленген тәртіппен республикалық бюджетке өндіріп алуға жатады.
5) Әлеуетті қатысушы оңалту (сауықтыру) жоспарын Кредит берушілер комитетінің оңалту (сауықтыру) жоспарын бекіту туралы шешімінің көшірмесімен қоса Сауықтыру кеңесінің Жұмыс органына ұсынады.
6) Сауықтыру кеңесiнiң жұмыс органы әлеуетті қатысушылардың құжаттар кестесін Сауықтыру кеңесінің қарауына жібергенге дейін:
әлеуеттi қатысушының бюджетке төлейтiн төлемдерi бойынша қалыптасқан «төлем тарихы» туралы ақпарат жинауды жүзеге асырады;
меншiк иесінің, кредит берушiлердiң және мемлекеттiң тарапынан қолдау шараларының тепе-теңдігін бағалау бөлiгiнде оңалту (сауықтыру) жоспарын және оның тиімділігін талдайды.
Меншiк иесінің, кредит берушiлердiң және мемлекеттiң тарапынан қолдау шараларының тепе-теңдігін бағалау бөлiгiнде оңалту (сауықтыру) жоспарын және оның тиімділігін талдау тараптар қолдауының келтiрiлген таза құнының есебiн пайдалану негiзiнде әзiрленген және уәкiлеттi орган бекiткен әдiстемеге сәйкес жүзеге асырылады.
Оңалту (сауықтыру) жоспарының тиімділігі деп мыналар ұғынылады:
сауықтыру жоспарының бюджеттік тиімділігі;
сауықтыру жоспарының әлеуметтік тиімділігі (жұмыс орындарын барынша сақтап қалу);
кәсіпорынның төлемге қабілеттілігін, кейіннен қаржылық тұрақсыздыққа жол бермеу және кредит берушілер алдындағы өз міндеттемелерін уақтылы орындау қабілетін қалпына келтіру.
7) Жүргізілген жұмыс қорытындылары бойынша Жұмыс органы әлеуетті қатысушының досьесін қалыптастырып, Сауықтыру кеңесінің қарауына жібереді, онда:
әлеуетті қатысушының өтініші;
оң сараптау қорытындысы;
қаржы ұйымдарының үзінді-көшірмелері;
оңалту (сауықтыру) жоспары;
кредит берушілердің оңалту (сауықтыру) жоспарын бекіту туралы шешімінің көшірмесі;
меншік иесі, кредит берушілер және мемлекет тарапынан қолдау шараларының тепе-теңдігін бағалау бөлігінде оңалту (сауықтыру) жоспарын талдау нәтижелері;
оларға қатысты соттың оңалту рәсімі қолданылған кәсіпорындар бойынша - кәсіпорынға оңалту рәсімін қолдану туралы сот шешімінің көшірмесі қамтылады.
8) Сауықтыру кеңесi Бағдарламаға әлеуеттi қатысушының мәліметін Жұмыс органы енгiзген күннен бастап 15 жұмыс күнi iшiнде қарайды және 15 жұмыс күнi iшiнде Сауықтыру кеңесiнiң Жұмыс органының интернет-ресурстарына орналастыруға жататын шешiм қабылдайды.
9) Сауықтыру кеңесiнiң терiс қорытындысын алған әлеуеттi қатысушы бойынша Сауықтыру кеңесінің Жұмыс органы немесе әлеуеттi қатысушының Кредит берушiлер комитетi консультант қызметінің құнын төлеуді бірлесіп қаржыландыруға бағытталған бюджет қаражатын өндіріп алу жөнінде шаралар қабылдайды, сондай-ақ банкроттық рәсіміне бастамашылық етуі мүмкін.
Кәсіпорын банкрот деп танылған жағдайда консультант қызметтерiнiң құнын төлеуді бірлесіп қаржыландыруға бағытталған бюджет қаражаты банкроттық туралы заңнамада белгіленген тәртіппен республикалық бюджетке өндіріп алуға жатады.
Екінші кезеңнің қорытындысы бойынша әлеуетті қатысушы мәртебесін алады.
10) Бағдарламаға қатысушылар Кредит берушілер комитетінің шешімі бойынша оңалту (сауықтыру) жоспарына өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізуі мүмкін, бұл ретте оңалту (сауықтыру) жоспарына өзгерістер және (немесе) толықтырулар кредит берушілердің және меншік иелерінің тарапынан қолдау шараларының көлемін азайтуды көздемейді.
Өзгертілген және (немесе) толықтырылған оңалту (сауықтыру) жоспары оны кейіннен Сауықтыру кеңесінде қарау және мақұлдау үшін тиісті өзгерістерді және (немесе) толықтыруларды бекіту туралы Кредит берушілер комитеті шешімдерінің көшірмелерін қоса бере отырып, Сауықтыру кеңесінің жұмыс органына ұсынылады.
Егер мемлекет тарапынан қолдау шаралары ұлғаймаған жағдайда, Бағдарламаға қатысушының кредиторлары мен меншік иелері оңалту (сауықтыру) жоспарына өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізбестен қосымша қолдау шараларын көрсете алады.
Ескерту. 3-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 2011.11.19 № 1355; 2012.08.02 № 1016; 07.03.2013 N 224 қаулыларымен.
4. Қолдау шаралары.
Бағдарламаны іске асыру шеңберінде кәсіпкерлік секторды сауықтыру бірнеше қолдау құралын пайдалана отырып жүзеге асырылады, олар оңалту (сауықтыру) жоспарында көрсетіліп, жауапкершілік блоктарына бөлінеді:
1) кредит берушiлер тарапынан қолдау (шаралар Бағдарламаны іске асыру кезінде көрсетілуі тиіс):
берешектің бір бөлігін есептен шығару (негізгі борыш, сыйақылар, тұрақсыздық айыбы);
банктердің күмәнді және үмітсіз қарыздарды екінші деңгейдегі банктердің күмәнді және үмітсіз талаптарын басқару және (немесе) кейіннен сату, қайта құрылымдау және (немесе) секьюритилендіру үшін оларды сатып алу жөніндегі еншілес ұйымға беруі;
төлемді өтеу кестесі мен мерзімділігін өзгерту;
қаржыландыру мерзімін ұлғайту, негізгі борыш бойынша жеңілдік кезеңін ұлғайту;
инвестициялық кезеңді аяқтау мақсатында жобаны түгел қаржыландыру;
қарызды қайта құрылымдаудың өзге де тәсілдері;
стратегиялық инвестор іздестіру және қатысушыны бағалау;
2) кәсіпорынның меншік иесі тарапынан қолдау:
кәсіпорынның акционерлік (жарғылық) капиталын ұлғайту;
кредит берушілер алдындағы қарыз толық өтелгенге дейін кәсіпорынның таза пайдасын қатысушылар арасында бөлмеу;
инвестор іздестіруге Мандат беру;
кәсіпорынның бизнес-үдерістерін оңтайландыру;
берешекті қайта құрылымдаудың шарттарын орындау бойынша кредит берушілерге толық көмек көрсету (кредиттік құрылымды күшейту);
іске асыру жөніндегі келісілген жоспарлардың және мәлімделген рентабельділіктің орындалуын қамтамасыз ету;
акциялар пакетін/жарғылық капиталдағы қатысу үлесін сатуға келісу;
кәсіпорында тәуекел-менеджерді немесе қаржылық бақылаушыны енгізуге келісу;
заңнамамен тыйым салынбаған басқа да қолдау шаралары;
3) мемлекеттік қолдау:
қазiргi бар қарыздар (кредиттер) және/немесе лизингтiк операциялар бойынша пайыздық ставканы, облигациялар бойынша купонды субсидиялау;
салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеу мерзімін ұзарту;
салықтық преференциялар беру;
стратегиялық инвестор іздестіруде көмек көрсету;
4 жылға дейінгі мерзімге кепілдендірілген тапсырыс беру;
олардың кәсіпорынды сауықтырудағы қатысу дәрежесін ескере отырып, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің ақша қаражатын екінші деңгейдегі банктердегі депозиттерге орналастыру бойынша шаралар қолдану.
Мемлекеттік қолдау шараларын беру былайша жүзеге асырылады.
Кәсіпорын Кредиторлар комитетінің кәсіпорынның Бағдарламаға қатысуға келісетіні туралы шешімінің және Сауықтыру жөніндегі кеңес шешімінің көшірмелерімен қоса кәсіпорынды банкрот деп тану туралы (оңалту рәсіміндегі кәсіпорын бойынша оңалту рәсімін тоқтату туралы өтініші) кредиторлардың талап арыз беруіне мораторийді көздейтін жеделдетілген оңалту рәсімін енгізу туралы арызды сотқа жібереді.
Кәсiпорынды банкрот деп тану туралы кредиторлардың талап арыз беруiне мораторийдi көздейтiн жеделдетiлген оңалту рәсiмiн енгiзу туралы сот шешiмi (оңалту рәсіміндегі кәсіпорын бойынша оңалту рәсімін тоқтата тұру ұйгарым) алынып, ол Сауықтыру кеңесiнiң жұмыс органына ұсынылғаннан кейiн ақшалай сипаттағы мемлекеттiк қолдау шаралары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тiркеледi және уәкiлеттi органның, Бағдарламаға қатысушының, меншiк иесiнiң (меншiк иелерiнiң), субсидиялау бойынша оператор мен кредиторлардың арасында жасалатын шарттарда өтеу кестелерін қоса бере отырып, ресiмделедi.
Субсидиялау шартына қол қойылғаннан кейін оңалту (сауықтыру) жоспарына субсидиялау шартының ажырамас бөлігі болып табылатын өтеу кестесінде нақты көрсетілген соманы есепке ала отырып, өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізіледі және кейіннен Сауықтыру кеңесінде қарамастан және мақұлдамастан кредиторлар комитетінің шешімімен бекітіледі. Бұл ретте, кредит берушілер мен меншік иелері тарапынан қолданылатын шаралар азайтылуға жатпайды.
Кәсiпорынды банкрот деп тану туралы кредиторлардың талап арыз беруiне мораторийдi көздейтiн жеделдетiлген оңалту рәсiмiн енгiзу туралы сот шешiмi (оңалту рәсіміндегі кәсіпорын бойынша оңалту рәсімін тоқтата тұру ұйғарым) ұсынылмаған жағдайда, кәсіпорын қатысушы деп танылған күннен бастап алты ай ішінде мемлекеттік қолдау шаралары қолданылмайды. Сауықтыру жөніндегі кеңес қатысушыны Бағдарламадан шығару туралы шешім қабылдайды. Сауықтыру жөніндегі кеңестің жұмыс органы немесе әлеуетті қатысушының кредиторлар комитеті консультант қызметінің құнын төлеуді бірлесіп қаржыландыруға бағытталған бюджет қаражатын өндіріп алу бойынша шаралар қабылдайды, сондай-ақ банкроттық рәсіміне бастамашылық ете алады.
Кәсіпорын банкрот деп танылған жағдайда консультант қызметінің құнын төлеуді бірлесіп қаржыландыруға бағытталған бюджет қаражаты банкрот туралы заңнамада белгіленген тәртіппен республикалық бюджетке өндіріп алуға жатады.
Кәсіпорынды банкрот деп тану туралы кредиторлардың талап арыз беруіне мораторийді көздейтін жеделдетілген оңалту рәсімін енгізу туралы сот шешімі (оңалту рәсіміндегі кәсіпорын бойынша оңалту рәсімін тоқтата тұру туралы ұйғарым) болмаған кезде мемлекеттік қолдау шаралары, егер Бағдарламаның осы бөлімінің 5-тармағында көзделген түзетулер кәсіпорын Бағдарламаның қатысушысы деп танылғанға дейін қабылданбаған жағдайда, қолданылмайды. Бұл ретте жоғарыда көрсетілген түзетулер қабылданғаннан кейін қатысушы кәсіпорынды банкрот деп тану туралы кредиторлардың талап арыз беруіне мораторийді көздейтін жеделдетілген оңалту рәсімін енгізу туралы сотқа арыз (оңалту рәсіміндегі қатысушы бойынша оңалту рәсімін тоқтата тұру туралы өтініш) жолдайды. Өздеріне қатысты соттың оңалту рәсімі қолданылған қатысушыларды субсидиялау оңалту рәсімі тоқтатылғаннан кейін кредиторлар тарапынан көрсетілген шараларды (жүргізілген қайта құрылымдауды) ескере отырып, субсидиялау шартына сәйкес жүзеге асырылады.
Кредиттер және/немесе лизингтiк операциялар бойынша пайыздық ставканы, облигациялар бойынша купонды субсидиялауды қаржыландыру үшiн қажетті ақшалай қаражатты жоспарлауды, сондай-ақ мемлекеттiк қолдау және консультанттар қызметтерiнің құнын төлеуді қоса қаржыландыру бойынша бюджеттiк бағдарламаларды әкiмшiлендiрудi уәкiлеттi орган жүзеге асырады.
Пайыздық ставканы субсидиялау.
Пайыздық ставканы субсидиялау тек қана кредиттер және/немесе лизингтiк операциялар, облигациялар купоны бойынша жүзеге асырылады. Бұл ретте, қаржыландыру туралы келісімдер 2012 жылғы 1 қаңтардан кешіктірілмей жасалуы тиіс және олар бойынша міндеттемелердің жалпы сомасы 2011 жылғы 1 қаңтардан кешіктірмей (не 2013 жылғы 1 қаңтардан бастап 2013 жылғы 1 сәуірге дейінгі кезеңде Бағдарламаға қатысуға өтініш берген кәсіпорындар бойынша 2012 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша) туындаған бұрын қабылданған міндеттемелерді қайта қаржыландыру жағдайларынан басқа, 2011 жылғы 1 қаңтарға 4 500 000 000 (төрт миллиард бес жүз миллион) теңгені құрауы немесе одан жоғары болуы тиіс (валюталар бағамы Бағдарлама iске асырылатын бүкiл кезеңге 2011 жылғы 1 қаңтардағы мән деңгейiнде тiркелiп қалады).
Субсидиялау инфрақұрылымдық облигациялар бойынша міндеттемелерді қоспағанда, оңалту (сауықтыру) жоспарына сәйкес қаржылай кредит берушілердің міндеттемелерді қайта құрылымдауының міндеттілігі шарттарымен беріледі.
Субсидиялау мерзімі 5 жылға дейін, субсидия мөлшері - жылдық 7 пайызға дейін.
Бұл ретте субсидиялау жөніндегі оператор және қаржы ұйымдары қандай да бір комиссияларды, алымдарды және/немесе өзге де төлемдерді алмайды.
Оң бағамдық айырма туындаған жағдайда ол болашақ субсидиялар есебіне жатқызылады, ал теріс бағамдық айырма жағдайында - өтеу Бағдарламаға қатысушының қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
Субсидиялау қатысушының қарыздарды (кредиттерді) өтеу кестесіне сәйкес ай сайын жүзеге асырылады.
Субсидиялау Қазақстан Республикасының Үкіметінің 2011 жылғы 8 қыркүйектегі № 1031 қаулысымен бекітілген Дағдарыстан кейін қалпына келтіру бағдарламасы (бәсекеге қабілетті кәсіпорындарды сауықтыру) шеңберінде сыйақының пайыздық ставкасын субсидиялау қағидасына сәйкес жүзеге асырылады.
Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеу мерзімін ұзарту және салықтық преференциялар беру.
Мерзімін ұзарту 2008 жылғы 1 қаңтардан басталған кезеңде қалыптасқан берешек бойынша өсімпұл есептеу жүргізілмейтін 3 жылға дейінгі мерзімге берілуі мүмкін.
Көрсетілгенмен қатар Бағдарламаға қатысушылар Салық кодексінде белгіленген инвестициялық салықтық преференцияларды және басқа да салықтық жеңілдіктерді пайдалануы мүмкін.
Бағдарламаға қатысушылар салық органдарын өздерінің Бағдарламада қатысатыны туралы хабардар етеді.
Стратегиялық инвестор іздестіруде көмек көрсету.
Кәсіпорынның капиталына кіру үшін стратегиялық инвестор іздестіруде көмек көрсету осы мәселені негізгі кредит берушімен немесе қазақстандық даму институттарының қызметі шеңберінде қалыптастырылған кредит берушілер комитетімен міндетті түрде келісу шартымен жүзеге асырылады. Осы қолдау шарасын іске асырудың тиімділігі мақсатында Сауықтыру кеңесінің Жұмыс органы Бағдарламаға қатысушылардың кредит берушілері мен қазақстандық даму институттарының қызметін үйлестіруді қамтамасыз етеді.
4 жылға дейінгі мерзімге кепілдендірілген тапсырыс беру.
Кепілдендірілген тапсырыс беру мемлекеттік сатып алу субъектілері және квазимемлекеттік сектор субъектілері жүзеге асыратын мемлекеттік сатып алу арқылы 4 жылға дейінгі мерзімге жүзеге асырылатын болады. Бұл ретте сатып алынатын тауарлар техникалық ерекшеліктер талаптарына сәйкес болуға тиіс және олардың құны сатып алушылар мәлімдеген құннан асып кетпеуге тиіс.
Квазимемлекеттік сектор субъектілерінің ақша қаражатын орналастыруы жөнінде шаралар қабылдау.
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес квазимемлекеттік сектор субъектілерінің басқару органдары арқылы олардың кәсіпорынды сауықтыруға қатысу дәрежесін ескере отырып, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің екінші деңгейдегі банктердің депозиттеріне уақытша бос қаражатты орналастыруы жөнінде шаралар қабылданды.
Ескерту. 4-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 2011.11.19 № 1355; 2012.08.02 № 1016; 07.03.2013 N 224; 19.02.2014 № 117; 16.05.2014 № 495 (29.12.2011 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.
5. Бағдарламада қойылған міндеттерді шешу мақсатында банкроттық саласындағы заңнамаға сауықтыру (оңалту) сот рәсімін қолдануға қатысты өзгерістер мен толықтырулар енгізу жөніндегі шаралар қабылданатын болады.
Кәсіпорынды банкрот деп тану туралы кредиторлардың талап арыз беруіне мараторийді көздейтін жеделдетілген оңалту рәсімін енгізу мүмкіндігі көзделетін болады.
Сауықтырудың (оңалтудың) тиімді сот рәсімі үшін заңнамаға:
банкроттық (тарату) рәсімінен бөлек қаржылық сауықтыру (оңалту) рәсімін енгізу;
кредит берушілердің келісімімен қаржылық сауықтыру (оңалту) рәсімінде кредит берушілердің талабы бойынша топ-менеджментті ауыстыру мүмкіндігімен кәсіпорынды меншік иесіне қалдыру;
кредит берушілер комитетінің құрамын кеңейту және оның құрамының тақ болуына қатысты талапты алып тастау;
кредит берушілер талабының сомасына қарай дауыс беру кезінде дауыстарды санаудың қосымша критерийін енгізу;
уәкілетті органның құзыретінен оңалту рәсімін енгізуді келісу функциясын алып тастау бөлігінде өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін болады.
Сонымен бірге салық салу, мемлекеттік сатып алу салаларындағы, банктер мен банк қызметі туралы заңнамаға мынадай:
Бағдарламаға қатысушыларға салық берешегін өтеу мерзімін ұзарту;
банктердің күмәнді және үмітсіз қарыздарды екінші деңгейдегі банктердің күмәнді және үмітсіз талаптарын басқару және (немесе) кейіннен сату, қайта құрылымдау және (немесе) секьюритилендіру үшін оларды сатып алу жөніндегі еншілес ұйымға беруі;
банктің еншілес ұйымына борышкердің күмәнді және үмітсіз қарыздарын сауықтыру мерзімі аяқталғаннан кейін немесе банк пен борышкердің келісімі бойынша мерзімнен бұрын қарыз алушының оны сатып алған күнінен бастап 1 жыл ішінде сатылуы тиіс акцияларына (қатысу үлестеріне) айырбасталатын облигацияларына айырбастауға мүмкіндік беру;
банкке Бағдарламаға қатысушы қарыз алушыға қойылатын талаптар табысталған еншілес ұйымының берешегі бойынша осы ұйымның қызметі мерзіміне тепе-тең провизияларды біркелкі қалыптастыруын жүргізу мүмкіндігін беру;
мемлекеттік сатып алу туралы заңнамадағы әлеуетті өнім берушілер үшін белгіленген, - төлемге қабілеттілігі мен мерзімі үш айдан асқан салық берешегінің болмауы - біліктілік талаптарын Бағдарламаға қатысушыларға қолданбау бөлігінде өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша шаралар қабылданатын болады.
Сондай-ақ, ЕЭК шеңберінде қол қойылған Мемлекеттік (муниципалдық) сатып алу туралы келісімге сәйкес Бағдарламаға қатысушылар жеткізетін белгілі бір тауарларды ұлттық режимнен шығару жөнінде нормативтік құқықтық актілер қабылдау қажет болады.
Бағдарламаның іске асырылуын әдіснамалық қамтамасыз етуді уәкілетті орган жүзеге асырады.
Бағдарламаны іске асыру Бағдарламаға қосымша болып табылатын Іс-шаралар жоспарына сәйкес жүзеге асырылатын болады.
Ескерту. 5-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2012.08.02 № 1016 Қаулысымен.
6. Бағдарламаға қатысушылардың оңалту (сауықтыру) жоспарларын тиiмдi iске асыру мақсатында Сауықтыру кеңесiнiң Жұмыс органы мемлекеттік сатып алу туралы заңнамаға сәйкес конкурстық негiзде Бағдарламаға қатысушылардың оңалту (сауықтыру) жоспарларының iске асырылуын кешендi және жүйелi мониторинг жүргiзу үшiн мониторинг жөнiндегi консалтингтiк компанияларды тартады.
Бағдарламаға қатысушыларды оңалту (сауықтыру) жоспарларының iске асырылу мониторингi оны iске асырудың екiншi жылынан бастап оңалту (сауықтыру) бағдарламасының бүкiл мерзiмi бойына жыл сайын жүргiзiлетiн болады.
Бағдарлама шеңберінде кредиттер және (немесе) лизингтік операциялар бойынша сыйақының, облигациялар бойынша купонның пайыздық мөлшерлемесін субсидиялау шарты жасалмаған кәсіпорындарға қатысты бағдарламаға қатысушыларды оңалту (сауықтыру) жоспарларын іске асырудың мониторингi жүргізілмейді.
Оңалту (сауықтыру) жоспарларының iске асырылу мониторингінің нәтижелері мүдделі тараптардың оңалту (сауықтыру) жоспарларын орындау, оңалту (сауықтыру) жоспарының нәтижелеріне қол жеткізу жөніндегі қорытындыларды қамтуы тиіс, ал олар орындалмаған (қол жеткізілмеген) жағдайда себептер көрсетіледі және ахуалды түзету, болашақ кезеңде тараптардың міндеттемелерін орындау жөніндегі ұсынымдар беріледі.
Бағдарламаға қатысушылардың оңалту (сауықтыру) жоспарларының iске асырылуын мониторингілеу нәтижелерiн Жұмыс органы жылына кемiнде бiр рет Сауықтыру кеңесiне шығарады.
Оңалту (сауықтыру) жоспарларын, оның ішінде ахуалды түзету, болашақ кезеңде тараптардың міндеттемелерін орындау жөніндегі ұсынымдарды іске асыру мониторингі нәтижелерінің негізінде Сауықтыру кеңесі қатысушыны Бағдарламадан алып тастау (алып тастамау) туралы шешім шығарады.
Сауықтыру кеңесiнiң шешiмi ол қабылданған сәттен бастап 15 жұмыс күнi iшiнде Бағдарламаға қатысушыға жеткiзiледi.
Сауықтыру кеңесінің қатысушыны Бағдарламадан шығару туралы шешімінің негізінде Сауықтыру кеңесінің жұмыс органы кәсіпорынды банкрот деп тану туралы кредиторлардың талап арыз беруіне мораторийді көздейтін жеделдетілген оңалту рәсімін жою туралы өтінішімен сотқа жүгінеді және оңалту (сауықтыру) жоспарын орындау шеңберінде, оның ішінде консультанттардың қызметіне ақы төлеуді бірлесіп қаржыландыруға бөлінген бюджет қаражатын өндіріп алу бойынша шаралар қабылдайды, сондай-ақ банкроттық рәсіміне бастамашылық етуі мүмкін.
Кәсіпорын банкрот деп танылған жағдайда оңалту (сауықтыру) жоспарын орындау шеңберінде, оның ішінде консультанттардың қызметіне ақы төлеуді бірлесіп қаржыландыруға бөлінген бюджет қаражаты банкроттық туралы заңнамада белгіленген тәртіппен республикалық бюджетке өндіріп алуға жатады.
Бағдарламаны iске асыру барысында субсидиялау жөнiндегi оператор ай сайынғы негiзде пайыздық ставканы субсидиялау шеңберiнде Бағдарламаның iске асырылуына мониторинг жүргiзедi және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 8 қыркүйектегі № 1031 қаулысымен бекітілген Дағдарыстан кейiн қалпына келтiру бағдарламасы (бәсекеге қабiлеттi кәсiпорындарды сауықтыру) шеңберiнде сыйақының пайыздық ставкасын субсидиялау қағидасында белгіленген нысандар мен мерзім бойынша ақпаратты Сауықтыру кеңесiнiң Жұмыс органына бередi.
Бағдарламаға қатысушыларға ұсынылған салықтық преференциялар мен салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеу мерзімін ұзартудың мониторингін уәкілетті орган жүзеге асырады.
Жұмыс органы бұқаралық ақпарат құралдарында Бағдарламаның іске асырылу жай-күйін жария етіп отыруды қамтамасыз етеді.
Ескерту. 6-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 2012.08.02 № 1016; 07.03.2013 N 224; 31.12.2014 № 1417 қаулыларымен.
7. Бағдарламадан мерзімінен бұрын шығу.
Бағдарламадан мерзімінен бұрын шығу үшін Қатысушы Сауықтыру кеңесінің жұмыс органына жүгінеді. Өтінішке кредиторлар комитетінің келісімі және тиісті есептеулерді келтіре отырып, Бағдарламаға қатысушының келешекте кредиттерді (қарыздарды) өз бетімен өтеудің және оларға қызмет көрсетудің ықтимал мүмкіндігінің бар екендігі туралы қаржы ұйымдарының жазбаша қорытындысы қоса беріледі.
Қатысушының Бағдарламадан мерзімінен бұрын шығу туралы өтінішін алғаннан кейін Жұмыс органы аталған мәселені Сауықтыру кеңесінде қарауға бастамашылық етеді.
Ұсынылған материалдардың, сондай-ақ оңалту (сауықтыру) жоспарының өткен жылдарда іске асырылуын мониторингтеу нәтижелерінің негізінде Сауықтыру кеңесі қатысушының Бағдарламадан мерзімінен бұрын шығуы туралы шешім шығарады.
Қатысушы Бағдарламадан мерзімінен бұрын шыққан кезде республикалық бюджеттен алынған субсидияларды қайтару жүргізілмейді.
Сауықтыру кеңесі қатысушыны Бағдарламадан мерзімінен бұрын шығару туралы шешім қабылдаған күннен бастап бір жұмыс күні ішінде Сауықтыру кеңесінің жұмыс органы субсидиялау жөніндегі операторды сыйақының пайыздық ставкасының субсидияланатын бөлігін төлеудің тоқтатылғаны туралы жазбаша хабардар етеді және бес жұмыс күні ішінде субсидиялау жөніндегі операторға, қаржы ұйымына, меншік иесіне және қатысушыға субсидиялау шартының бұзылғаны туралы жазбаша хабарлама жібереді.
Субсидиялау шарты бұзылғаннан кейін Бағдарламаға қатысушы кредиторлар комитетінің шешімі негізінде кредиторлар комитетімен келісілген қорытынды есепті қоса бере отырып, жеделдетілген оңалту рәсімінің тоқтатылғаны туралы өтінішпен сотқа жүгінеді.
Ескерту. 4-бөлім 7-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 2014.11.10 № 1182 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

5. Бағдарламаны іске асыру кезеңдері

Ескерту. 5-бөлім жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.02.2014 № 117 қаулысымен.

Бағдарламаны іске асыру үш кезеңде жүзеге асырылады:
Бірінші және екінші кезеңдер – 2011 - 2013 жылдар.
Бірінші кезең алдын ала іріктеу кезеңі болады.
Екінші кезең – оңалту (сауықтыру) жоспарларын қарау және Бағдарламаға қатысушыларды іріктеу.
Үшінші кезең:
2011 – 2016 жылдар аралығы – мемлекеттік қолдау шараларын қолдану;
2013 жылдан бастап оңалту (сауықтыру) жоспарларының іске асыру мерзімінің соңына дейін – Бағдарлама қатысушыларының оңалту (сауықтыру) жоспарларының іске асырылу мониторингісі.

6. Қажетті ресурстар мен оларды қаржыландыру көздері

Ескерту. 6-бөлім жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.02.2014 № 117 қаулысымен.

2011 – 2016 жылдарға арналған республикалық бюджет қаржыландыру көзі болып табылады. Алдын ала бағалау бойынша:
барлық әлеуетті қатысушылар Бағдарламаға қатысқан,
барлық оңалту (сауықтыру) жоспарларының ең жоғары субсидиялау мерзімі (5 жыл) болады;
барлық оңалту (сауықтыру) жоспарлары кредиттер бойынша сыйақы ставкаларын субсидиялауды талап еткен кездегі ең пессимистік сценарий бойынша шығыстар 145,404 млрд. теңгеге дейін қурауы мүмкін, оның ішінде:
1) сыйақы ставкаларын субсидиялау – 141,004 млрд. теңге;
2) оңалту (сауықтыру) жоспарларын әзірлеу бойынша консультанттардың көрсететін қызметтеріне ақы төлеуге бірлесе қаржыландыруға – 1,125 млрд. теңге;
3) мониторинг бойынша консалтингтік компаниялардың көрсететін қызметтеріне ақы төлеуге – 1,685 млрд. теңге.
Осыларға жол беруді нақты бағалау осы шығыстарды 80 млрд. теңгеге дейін айтарлықтай қысқартуды болжамдауға мүмкіндік береді. Сондықтан 2012 – 2016 жылдарға арналған республикалық бюджеттен қаржыландыру сомалары жоспарлы кезеңге арналған тиісті бюджеттерді қалыптастыру кезінде нақтыланатын болады.
Сауықтыру жөніндегі бюджеттік бағдарламаларды жоспарлауды, әкімшілендіруді уәкілетті орган жүзеге асыратын болады.

7. Бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары

Ескерту. 7-бөлімге өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 2011.07.09 № 783 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 2011.09.08 N 1031 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 2011.11.19 № 1355, 2012.08.02 № 1016; 07.03.2013 N 224; 19.02.2014 № 117 қаулыларымен.

Р/с №	Іс-шараның атауы	Жауапты орындаушылар	Аяқтау нысаны	Орындау мерзімі
1	2	3	4	5
Нормативтік құқықтық актілерді қабылдау
1	«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне бәсекеге қабілетті кәсіпорындарды сауықтыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңы жобасының тұжырымдамасын әзірлеу	Қаржымині Әділетмині ЭДСМ ИЖТМ ҰБ (келісім бойынша) ҚҚА (келісім бойынша)	Заң жобасының тұжырымдамасын Қазақстан Республикасының Үкіметі жанындағы Заң шығару мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссияға шығару	2011 жылғы 2-тоқсан
2	Сауықтыру кеңесінің құрамын және ол туралы ережені бекітуді көздейтін Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулысының жобасын әзірлеу	Қаржымині	Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулысының жобасы	2011 жылғы 2-тоқсан
3	Субсидиялау жөніндегі операторды айқындау	Қаржымині	Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулысының жобасы	2011 жылғы 2-тоқсан
4	Салалық органдардың кәсіпорынның Бағдарлама талаптарына сәйкестігіне сараптамалық қорытынды беру тәртібін бекіту	ИЖТМ Қаржымині ЭДСМ	Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулысының жобасы	2011 жылғы 2-тоқсан
4-1	Дағдарыстан кейін қалпына келтіру бағдарламасы (бәсекеге қабілетті) (кәсіпорындарды сауықтыру) шеңберінде консультанттардың қызметтеріне ақы төлеуді республикалық бюджеттен бірлесіп қаржыландыру қағидасының жобасын әзірлеу	Қаржымині	Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулысының жобасы	2011 жылғы 2-тоқсан
4-2	Дағдарыстан кейін қалпына келтіру бағдарламасы (бәсекеге қабілетті кәсіпорындарды сауықтыру) шеңберінде Сыйақының пайыздық ставкасын субсидиялау қағидасының жобасын әзірлеу	Қаржымині	Қазақстан Республикасы ның Үкіметі қаулысының жобасы	2011 жылғы 2-тоқсан
5	Кәсіпорындары жүйе құрушыға жатқызу критерийлерін бекіту	ЭДСМ Қаржымині Салалық органдар	Бірлескен бұйрық	2011 жылғы 2-тоқсан
6	Консультант қызметінің құнын төлеуді республикалық бюджеттен қоса қаржыландыруды жүзеге асыруға өтінім нысанын бекіту	Қаржымині	Қазақстан Республикасының Қаржы министрінің бұйрығы	2011 жылғы 2-тоқсан
7.	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 14 қыркүйектегі № 960 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу	Қаржымині ЭДСМ	Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулысының жобасы	2011 жылғы 2-тоқсан
8.	Бағдарламаға қатысуға өтініш нысанын бекіту	Қаржымині	Қазақстан Республикасының Қаржы министрінің бұйрығы	2011 жылғы 2-тоқсан
9.	Меншік иесі, кредит берушілер мен мемлекет тарапынан қолдау шараларының тепе-теңдігін бағалау бөлігінде талдау әдістемесін бекіту	Қаржымині	Қазақстан Республикасының Қаржы министрінің бұйрығы	2011 жылғы 2-тоқсан
Ұйымдастыру шаралары
10.	Бағдарламаға әлеуетті қатысушылардың өтініштерін қабылдау	Жұмыс органы (Қаржымині), әлеуетті қатысушылар	Бағдарламаға қатысуға арналған өтініш	2013 жылғы 1 сәуірге дейін
11.	Қатысушыларды оңалту (сауықтыру) жоспарын әзірлеу	Консультанттар немесе негізгі кредит берушімен бірге қатысушы	Оңалту (сауықтыру) жоспары	Шарт жасалған күннен бастап 6 ай ішінде
12.	Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 2011.11.19 № 1355 Қаулысымен.
13.	Сауықтыру кеңесінің Жұмыс органының Интернет-ресурстарына қажетті ақпаратты орналастыру	Жұмыс органы (Қаржымині)	Интернет-ресурстардағы ақпарат	Қажетіне қарай
14.	Бағдарламаға қатысушыларға берілген салықтық преференциялар мен салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеу мерзімін ұзартудың мониторингі	Қаржымині	Жұмыс органына (Қаржымині) ақпарат	Ай сайын, есептіден кейінгі айдың 15-күніне дейін
15.	Пайыздық ставканы субсидиялау бөлігінде Бағдарламаны іске асыру мониторингі	Субсидиялау жөніндегі оператор	Қаржыминіне ақпарат	Ай сайын, есептіден кейінгі айдың 15-күніне дейін
16.	Қатысушыларды оңалту (сауықтыру) жоспарларының іске асырылу мониторингі	Қаржымині Консалтингтік ұйымдар	Сауықтыру жөніндегі кеңеске ақпарат беру	Жыл сайын (екінші жылдан бастап) оңалту (сауықтыру) жоспарларын іске асыру аяқталғанға дейін

Ескертпе: аббревиатуралардың толық жазылуы:

ҚҚА - Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі
ҰБ - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі
ЭДСМ - Қазақстан Республикасы Экономикалық даму және сауда министрлігі
Қаржымині - Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі
ИТЖМ - Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі
Әділетмині - Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі

Об утверждении Программы посткризисного восстановления (оздоровление конкурентоспособных предприятий)

Постановление Правительства Республики Казахстан от 4 марта 2011 года № 225. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 10 ноября 2014 года № 1182

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 10.11.2014 № 1182 (вводится в действие с 01.01.2017).

В целях определения механизма оздоровления конкурентоспособных предприятий Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемую Программу посткризисного восстановления (оздоровление конкурентоспособных предприятий) (далее - Программа).
2. Центральным государственным органам и иным организациям принять меры по реализации Программы.
3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на Министерство финансов Республики Казахстан.
4. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждена
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 4 марта 2011 года № 225

Программа посткризисного восстановления
(оздоровление конкурентоспособных предприятий)

Сноска. По всему тексту слова "план оздоровления", "План оздоровления", "планы реабилитации (оздоровления)", "планом оздоровления", "плана оздоровления", "планов оздоровлений", "плане оздоровления" заменены соответственно словами "план реабилитации (оздоровления)", "План реабилитации (оздоровления)", "планы реабилитации (оздоровления)", "планом реабилитации (оздоровления)", "плана реабилитации (оздоровления)", "планов реабилитаций (оздоровлений)", "плане реабилитации (оздоровления)" постановлением Правительства РК от 02.08.2012 № 1016.

1. Паспорт Программы

Сноска. Раздел 1 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 19.02.2014 № 117.

Наименование Программа посткризисного восстановления
Программы (оздоровление конкурентоспособных
предприятий) (далее - Программа)

Основание для разработки Поручение Президента Республики
Казахстан Назарбаева Н.А., данное
11 февраля 2011 года на XIII съезде
НДП "Hуp Отан".

Протокол заседания Единого
координационного совета по вопросам
предпринимательства от 6 декабря
2010 года

Государственный орган, Министерство финансов Республики
ответственный за Казахстан
разработку и реализацию
Программы

Цель Программы Восстановление платежеспособности
конкурентоспособных предприятий

Задачи Программы Оздоровление (в том числе финансовое)
действующих конкурентоспособных
производств.

Сохранение максимально возможного
количества рабочих мест.

Сроки реализации 2011 - 2016 годы

Целевые индикаторы Оздоровление 50 конкурентоспособных
предприятий;
Сохранение не менее 70 процентов
действующих рабочих мест предприятий –
участников Программы.

Источники и объемы Источником финансирования будет являться
финансирования республиканский бюджет на 2011 – 2016 годы,
в том числе на 2011 год – 8,765 млрд. тенге.
По предварительной оценке, при самом
пессимистичном сценарии, при котором:
все потенциальные участники примут
участие в Программе, все планы
реабилитации (оздоровления) будут иметь
максимальные сроки субсидирования
(5 лет), все планы реабилитации
(оздоровления) потребуют субсидирования
ставки вознаграждения по кредитам,
расходы могут составить до 145,404 млрд. тенге.
Реальная оценка этих допущений позволяет
прогнозировать значительное сокращение
данных расходов до 80 млрд. тенге.
Поэтому суммы финансирования из
республиканского бюджета на 2012 – 2016 годы
будут уточняться при формировании
соответствующих бюджетов на планируемый период.

2. Введение

Сноска. Раздел 2 с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 19.11.2011 № 1355; от 02.08.2012 № 1016; от 07.03.2013 № 224; от 19.02.2014 № 117; от 31.12.2014 № 1417.

Вследствие кризисных явлений в мировой экономике в настоящее время часть конкурентоспособных предприятий испытывают затруднения с погашением и обслуживанием кредитов и облигационных займов, что создает риски банкротства, неисполнения обязательств перед кредиторами, инвесторами и контрагентами, неисполнения налоговых обязательств, негативно сказывается на ссудном портфеле банков.
В свою очередь, ухудшение качества активов банков приводит к росту объемов создаваемых провизий, убытков, давления на капитал и, как следствие, сокращению возможности кредитования реального сектора, что в итоге сдерживает рост экономики.
В связи с чем, в своем выступлении на XIII съезде НДП "Hуp Отан" 11 февраля 2011 года Президент Республики Казахстан Назарбаев Н.А. отметил об имеющихся проблемах реального и финансового секторов, и поручил Правительству Республики Казахстан совместно с Национальным Банком Республики Казахстан и Агентством Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций разработать программу посткризисного восстановления.
В выступлении Глава государства определил, что решение данной задачи должно осуществляться по двум направлениям - посредством оказания помощи в оздоровлении конкурентоспособным предприятиям и оздоровления финансовой системы.
Поэтому Программа потскризисного восстановления экономики предполагает две части - по оздоровлению конкурентоспособных предприятий и по оздоровлению финансовой системы, разработанную совместно с Национальным Банком и Агентством по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций в рамках Совета по финансовой стабильности и развитию финансового рынка.
Данная программа разработана в целях оздоровления конкурентоспособных предприятий, задолженность которых превышает 4,5 миллиарда тенге.
Конкурентоспособные предприятия, чья задолженность составляет менее данной суммы, смогут воспользоваться государственной поддержкой в рамках Программы «Дорожная карта бизнеса 2020», утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 апреля 2010 года № 301 (далее - Программа «Дорожная карта бизнеса 2020»). Предприятия, уже получающие меры поддержки по Программе «Дорожная карта бизнеса 2020» в виде субсидирования, в случае соответствия требованиям Программы могут принять участие в ней. При этом для субсидирования кредитов (займов) в рамках Программы, уже субсидируемых в рамках Программы «Дорожная карта бизнеса 2020» или других государственных и бюджетных программах, до заключения договора субсидирования по Программе необходимо расторгнуть договор субсидирования, заключенный в рамках этих программ.
Для оздоровления финансовой системы будет принят комплекс мер, которые будут направлены на оздоровление качества кредитного портфеля, улучшение требований по достаточности собственного капитала в соответствии с лучшей международной практикой, обеспечивающей устойчивый рост кредитования экономики Казахстана.
Глава государства определил, что поддержка государства в оздоровлении предприятий является временной мерой и оказывается с тем, чтобы помочь предприятиям перейти к стратегии роста.
В дальнейшем восстановившие свою платежеспособность предприятия смогут принять участие в Программе "Производительность 2020" и в реализации Государственной программы по форсированному индустриально-инновационному развитию Республики Казахстан на 2010 - 2014 годы, утвержденной Указом Президента Республики Казахстан от 19 марта 2010 года № 958.
Действие Программы основано на принципах добровольности, паритетного участия сторон при оздоровлении предприятия, прозрачности, гласности, а также эффективности и системности.
Принцип добровольности заключается в заявительном участии предприятия в Программе.
Паритетное участие сторон означает, что мероприятия по оздоровлению предприятия должны осуществляться совместными и соизмеримыми по оказываемому объему поддержки усилиями кредиторов, собственников и государства.
Принцип прозрачности заключается в ясности изложения процедур и результатов отбора участников Программы, и подотчетности государственных и иных органов за реализацию Программы перед Правительством Республики Казахстан.
Принцип гласности означает максимальную открытость в деятельности государственных органов и обязательную публикацию результатов государственной поддержки, с учетом обеспечения режима служебной, коммерческой или иной охраняемой законом тайны.
Принцип эффективности и системности означает, что государственная поддержка будет предоставляться только при ожидании положительного результата в соответствии со сроками, определенными планом реабилитации (оздоровления).
В Программе могут участвовать предприятия, являющиеся субъектами среднего и крупного предпринимательства в соответствии с положениями Закона Республики Казахстан от 31 января 2006 года "О частном предпринимательстве", являющиеся системообразующими, за исключением осуществляющих деятельность в добывающих отраслях промышленности, а также производящих алкогольную и табачную продукцию.
Участниками Программы не могут являться юридические лица с участием государства, национальных управляющих холдингов, национальных холдингов, а также юридические лица с иностранным участием.
При этом соглашения о финансировании с финансовыми организациями должны быть заключены не позднее 1 января 2012 года и общая сумма обязательств по ним на 1 января 2011 года (либо на 1 января 2012 года по предприятиям, подавшим заявление на участие в Программе в период с 1 января 2013 года до 1 апреля 2013 года) должна составлять или превышать 4 500 000 000 (четыре миллиарда пятьсот миллионов) тенге (кроме случаев рефинансирования ранее принятых обязательств, возникших не позднее 1 января 2012 года), и по которым должны быть основания, что без реструктуризации их исполнение в будущем будет проблематичным.
В случае, если в состав холдинга входит предприятие, соответствующее вышеуказанным критериям, за исключением критерия по задолженности, и при этом совокупная задолженность по холдингу составляет или превышает 4,5 млрд. тенге, то данное предприятие имеет право принять участие в Программе.
В Программе могут участвовать предприятия, соответствующие вышеуказанным требованиям, к которым применена реабилитационная процедура на основании решения суда в соответствии с Законом "О банкротстве".
В Программе используются понятия и термины:
Совет по оздоровлению - консультативно-совещательный орган, состоящий из представителей заинтересованных государственных органов, неправительственных организаций, а также Народно-демократической партии "Hуp Отан" и сформированный решением Правительства Республики Казахстан. Председателем Совета по оздоровлению является Премьер-Министр Республики Казахстан. Деятельность Совета по оздоровлению регулируется Положением о Совете по оздоровлению, утверждаемым Правительством Республики Казахстан. Рабочим органом Совета по оздоровлению является Министерство финансов Республики Казахстан.
Отраслевые органы - Министерство экономики и бюджетного планирования Республики Казахстан, Министерство регионального развития Республики Казахстан, Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан, Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан, Министерство транспорта и коммуникаций Республики Казахстан, Министерство образования и науки Республики Казахстан, Министерство здравоохранения Республики Казахстан, Министерство культуры и информации Республики Казахстан, Агентство Республики Казахстан по делам спорта и физической культуры и другие.
План реабилитации (оздоровления) - комплекс взаимосвязанных мероприятий, направленных на оздоровление должника при применении реабилитационной процедуры, ускоренной реабилитационной процедуры и осуществляемых на основе взаимного согласия между должником и кредиторами, группой однородных кредиторов в целях восстановления платежеспособности действующего предприятия и сохранения рабочих мест с указанием сроков реализации, включая график погашения требований кредиторов, а также достигаемых результатов, используемых ресурсов и возможных рисков.
Комитет кредиторов - коллегиальный орган, сформированный из представителей кредиторов по оплате труда, социальным отчислениям в Государственный фонд социального страхования, кредиторов по налогам и другим обязательным платежам в бюджет, представителей кредитора - уполномоченного органа по управлению государственным материальным резервом, а также кредиторов, имеющих наибольшие суммы требований к предприятию.
Консультанты - независимые от потенциальных участников и их кредиторов и собственников лица, выбранные Комитетом кредиторов для разработки плана реабилитации (оздоровления).
Уполномоченный орган - Министерство финансов Республики Казахстан.
Оздоровление - восстановление платежеспособности предприятия.
Предприятие - субъект предпринимательства в организационно-правовой форме акционерного общества, товарищества с ограниченной ответственностью.
Холдинг – это:
группа компаний, независимо от их организационно-правовых форм, более пятидесяти процентов акций (долей участия) которых принадлежат одному собственнику;
предприятие и группа компаний, независимо от их организационно-правовых форм, более пятидесяти процентов акций (долей участия) которых принадлежат этому предприятию;
группа компаний, независимо от их организационно-правовых форм, объединенных по единой кредитной линии или договором перед одной финансовой организацией.
Потенциальный участник - предприятие, имеющее право участвовать в Программе и изъявившее желание принять участие в отборе участников Программы.
Заявление потенциального участника - документ, заполняемый потенциальным участником согласно форме, установленной Рабочим органом Совета по оздоровлению.
Заключение Совета по оздоровлению - обоснованное и основанное на анализе плана реабилитации (оздоровления) потенциального участника решение Совета по оздоровлению о включении либо не включении потенциального участника в Программу.
Участник - потенциальный участник, получивший положительное заключение Совета по оздоровлению.
Стратегический инвестор:
инвестор, заинтересованный в приобретении десяти и более процентов голосующих акций на условиях реализации собственной инвестиционной программы, корреспондирующейся с планом реабилитации (оздоровления) и/или пакета акций выпущенных в рамках реализации плана реабилитации (оздоровления), которые составят не менее десяти процентов от голосующих акций акционерного общества;
инвестор, заинтересованный в приобретении доли участия товарищества с ограниченной ответственностью в размере 10 и более процентов от размера уставного капитала на условиях реализации собственной инвестиционной программы и/или внесения дополнительного вклада в уставный капитал товарищества.
Консалтинговые компании по мониторингу - компании, привлекаемые Уполномоченным органом в соответствии с законодательством о государственных закупках для осуществления мониторинга реализации планов реабилитаций (оздоровлений) участников.
Экспертные заключения - заключения отраслевых органов на соответствие предприятия требованиям Программы.
Оператор по субсидированию - юридическое лицо, определенное Правительством Республики Казахстан, на которое возложены задачи по:
перечислению в финансовые организации (держателю облигаций, участнику) денежных средств в рамках субсидирования процентной ставки по кредитам и/или лизинговым операциям, купона по облигациям;
мониторингу реализации Программы в части субсидирования процентной ставки.

3. Анализ текущей ситуации

В условиях кризиса государство, принимая на себя роль стабилизатора экономических процессов, оказало существенную финансовую поддержку банкам второго уровня, субъектам малого и среднего бизнеса, компаниям строительной отрасли.
Для реализации мер государственной поддержки, были отвлечены значительные бюджетные средства и средства Национального фонда.
В целях сохранения действующих и создания новых постоянных рабочих мест, а также обеспечения устойчивого и сбалансированного роста регионального предпринимательства в несырьевых секторах экономики в рамках Программы "Дорожная карта бизнеса 2020" оказывается поддержка субъектам малого и среднего бизнеса посредством субсидирования ставки вознаграждения банка по следующим направлениям:
поддержка новых бизнес-инициатив;
оздоровление предпринимательского сектора;
поддержка экспортоориентированных производств.
Вместе с тем, по информации банков второго уровня, вследствие мирового финансово-экономического кризиса отдельные предприятия, являющиеся субъектами среднего и крупного предпринимательства, также испытывают затруднения с погашением и обслуживанием кредитов.
Сложившаяся ситуация может негативно сказаться на ссудном портфеле банков, несмотря на оказанную ранее им государством поддержку, а также на обслуживании облигационных займов и исполнении налоговых обязательств.
Следует отметить, что многие из этих предприятий имеют важное значение для экономики Казахстана, а также участвуют в реализации Государственной программы по форсированному индустриально-инновационному развитию Республики Казахстан на 2010-2014 годы, утвержденной Указом Президента Республики Казахстан от 19 марта 2010 года № 958.
Как показывает анализ мирового опыта, ликвидация последствий финансово-экономических кризисов характеризуется масштабной поддержкой со стороны государства.
Так, финансово-экономический кризис, начавшийся в Турции в феврале 2001 года, оказался самым глубоким по сравнению с целой серией кризисов, происходивших в течение 1990-х годов, и причинил наибольший урон экономике. В результате, государству пришлось осуществить интервенцию в 21 частный банк и провести реструктуризацию 4 крупных государственных банков, при этом затратив значительные средства. В начале реформы корпоративная задолженность была проигнорирована, но крупные турецкие корпорации, имевшие займы в иностранной валюте, оказались в бедственном положении вследствие глубокой девальвации турецкой лиры в ответ на кризис.
Таким образом, турецкому правительству пришлось решать проблему задолженности корпоративного сектора путем осуществления программы добровольной реструктуризации. Неформальная процедура реструктуризации или внесудебные мировые сделки между банками и компаниями являются самыми успешными и широко применяемыми методами по решению споров.
Характеристики программы добровольной реструктуризации:
готовность основных кредиторов рассмотреть возможность проведения внесудебной реструктуризации;
кредиторы могут инициировать независимую экспертизу в отношении долгосрочной жизнеспособности компании;
во время экспертизы, кредиторы выражают согласие поддерживать и не вмешиваться в процесс производства в такой степени, чтобы поддерживать уверенность поставщиков и клиентов, тем самым давая компании возможность осуществлять свою деятельность в нормальном режиме;
основываясь на результатах независимой экспертизы, основные кредиторы компании решают вместе условия и необходимость долгосрочной поддержки;
для ускорения процесса, возможно создание ведущего банка и комитета кредиторов;
признание первичности требований деления потерь в равной степени между кредиторами внутри одной категории;
если кредиторы определили, что компания действительно жизнеспособна в долгосрочной перспективе, они могут предоставить более долгосрочные меры финансовой поддержки, такие как отсрочка процента, продление периода кредита, дальнейшее предоставление финансов или выкуп доли компании.
Стамбульский подход - Нормативная база и структура. В 2001 году в Турции была разработана добровольная неюридическая программа реструктуризации, основанная на лондонском подходе. Программа, названная стамбульским подходом, составленная на основе опыта кризиса в Восточной Азии, была направлена на регулятивное применение налоговых инициатив, необходимых чтобы данная программа была работающей. Данные элементы требовали сильную поддержку Казначейства и Министерства финансов.
Агентство по регулированию и надзору за банковским сектором в 2002 году установило понятные правила провизии в поддержку реструктуризации координирования банков. Соглашение было подписано с 34 коммерческими банками, небанковскими финансовыми посредниками, а также государственными банками.
Реализация стамбульского подхода. Правительство объявило о начале программы 1 июня 2002 года. Но ее реализация была отложена до конца сентября, когда была завершена реструктуризация неработающих кредитов и ре-капитализация банков. К тому времени, капитализированные банки должны иметь необходимые инициативы для ре-капитализации банков и для сбора всех провизионных кредитов. Банки также могли воспользоваться налоговыми льготами, которые были частью Программы на три года с возможностью продления дальнейшего продления.
На основании вышеизложенного, целесообразно оказать поддержку предприятиям, являющимися субъектами среднего и крупного предпринимательства Казахстана в целях сохранения их платежеспособности и рабочих мест с учетом лучшей мировой практики.

4. Цель, задачи, целевые индикаторы и показатели
результатов реализации Программы

Цель Программы

Восстановление платежеспособности конкурентоспособных предприятий.

Целевые индикаторы Программы

«Оздоровление порядка 50 конкурентоспособных предприятий;
Сохранение не менее 70 процентов действующих рабочих мест предприятий – участников Программы.
Сноска. Подраздел с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 19.02.2014 № 117.

Задачи

1. Снижение долговой нагрузки участников Программы;
2. Оказание мер государственной поддержки.
Сноска. Подраздел с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 19.02.2014 № 117.

Показатели результатов реализации Программы

1. Показателями Программы являются:
1) Погашение основного долга:
в 2013 году в среднем снижение основного долга по субсидируемым кредитам (займам) участников Программы составит не менее 4%;
в 2014 году в среднем снижение основного долга по субсидируемым кредитам (займам) участников Программы составит не менее – 15 %;
в 2015 году в среднем снижение основного долга по субсидируемым кредитам (займам) участников Программы составит не менее – 30 %;
в 2016 году в среднем снижение основного долга по субсидируемым кредитам (займам) участников Программы составит не менее – 45 %.
2) Доля участников Программы, в отношении которых обеспечено субсидирование процентной ставки вознаграждения к общему количеству участников Программы:
в 2013 году –77%;
в 2014 году – 95%;
в 2015 году – 98%;
в 2016 году – 98%.
Сноска. Пункт 1 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 19.02.2014 № 117.
2. Государственные и иные органы, ответственные за достижение целей, целевых индикаторов, задач, показателей результатов:
Совет по оздоровлению;
Уполномоченный орган;
Собственники;
Участники Программы;
Комитет кредиторов;
Оператор по субсидированию.
Сноска. Пункт 2 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 02.08.2012 № 1016.
3. Механизмы реализации Программы.
Механизмы реализации Программы заключаются в анализе финансового состояния предприятий - участников Программы, разработке и исполнении плана реабилитации (оздоровления) по каждому отдельному предприятию - участнику Программы, при оказании соизмеримой по объему поддержке всех заинтересованных сторон.
Отбор участников Программы осуществляется в два этапа.
До подачи заявления на участие в отборе участников Программы, предприятие на основании решения собственника (собственников) обращается к кредиторам и согласовывает с ними возможность своего участия в Программе.
Считается, что предприятие согласовало свое участие в Программе, если получены положительные решения кредиторов (за исключением кредиторов по налогам и другим обязательным платежам в бюджет), права требований которых в совокупности составляют 85 и более процентов от суммы задолженности (за исключением налоговой задолженности).
В случае принятия положительного решения на участие предприятия в Программе, кредиторами формируется Комитет кредиторов. В случае, если имеется кредитор, права требований которого составляют 85 и более процентов от суммы задолженности, комитет кредиторов может не создаваться и решение принимается таким кредитором.
Согласие кредиторов на участие предприятия в Программе оформляется решением Комитета кредиторов. Кредиторы, участвующие в комитете кредиторов, обладают числом голосов, пропорциональным размеру требований к общей сумме требований кредиторов, участвующих в комитете кредиторов. Подлежащие применению за неисполнение или ненадлежащее исполнение обязательства неустойки (штрафы, пеня), проценты за просрочку платежа, убытки в виде упущенной выгоды, а также иные имущественные и (или) финансовые санкции для целей определения числа голосов на комитете кредиторов не учитываются.
В случае несогласования кредиторами возможности участия предприятия в отборе участников Программы, предприятие может обратиться в суд для введения судебной реабилитационной процедуры в соответствии с законодательством о банкротстве.
Получив согласие кредиторов на участие в Программе, предприятие обращается в Рабочий орган Совета по оздоровлению с заявлением установленной формы с приложением:
копии решения Комитета кредиторов о согласии на участие предприятия в Программе,
положительного экспертного заключения,
выписки финансовых организаций о наличии задолженности предприятия по состоянию на 1 января 2011 года (либо по состоянию 1 января 2012 года по предприятиям, подавшим заявление на участие в Программе в период с 1 января 2013 года до 1 апреля 2013 года), которая в совокупности должна составлять или превышать сумму 4 500 000 000 (четыре миллиарда пятьсот миллионов) тенге, с подтверждением возможности отнесения выданных займов (кредитов) к проблемным, либо сведения регистратора о держателях облигаций,
нотариально заверенной копии устава предприятия и выписки от регистратора акционерного общества, выданной не ранее одного месяца, предшествующего дате подачи заявления на участие.
Подача заявления на участие в отборе участников Программы, предприятием, к которому на момент подачи заявления применена реабилитационная процедура на основании решения суда в соответствии с Законом"О банкротстве", осуществляется на основании решения комитета кредиторов, созданного в рамках судебной реабилитационной процедуры. К заявлению, помимо вышеуказанных документов, прилагается копия решения суда о применении к предприятию реабилитационной процедуры.
Прием заявлений потенциальных участников осуществляется до 1 апреля 2013 года. В случае, если в Программе участвует несколько предприятий, соответствующих требованиям Программы и входящих в холдинг, документы на получение экспертного заключения и участие могут подаваться от управляющей ими компанией.
Форма заявления размещается Рабочим органом на интернет-ресурсах Министерства финансов Республики Казахстан.
Для получения экспертного заключения предприятие обращается в отраслевые органы. Экспертное заключение предоставляется отраслевыми органами в порядке, установленном Правительством Республики Казахстан.
Экспертное заключение отраслевых органов включает в себя:
подтверждение, что предприятие является субъектом среднего или крупного предпринимательства:
осуществляет частное предпринимательство, со среднегодовой численностью работников свыше пятидесяти, но не более двухсот пятидесяти человек или среднегодовой стоимостью активов за год не свыше трехсотдвадцатипятитысячекратного месячного расчетного показателя, установленного законом о республиканском бюджете на соответствующий финансовый год,
осуществляет частное предпринимательство, со среднегодовой численностью работников более двухсот пятидесяти человек или общей стоимостью активов за год свыше трехсотдвадцатипятитысячекратного месячного расчетного показателя, установленного законом о республиканском бюджете на соответствующий финансовый год;
подтверждение, что предприятие является системообразующим в соответствии с критериями, разработанными отраслевыми органами;
подтверждение, что предприятие не осуществляет деятельность в добывающих отраслях промышленности, а также производящих алкогольную и табачную продукцию.
Рабочий орган Совета по оздоровлению рассматривает представленные документы на предмет их полноты в течение 5 рабочих дней и выносит решение о допуске или отклонении предприятия к участию во втором этапе.
Второй этап заключается в разработке консультантами плана реабилитации (оздоровления), его утверждении Комитетом кредиторов, анализе рабочим органом Совета по оздоровлению и рассмотрении на Совете по оздоровлению.
1) Для разработки плана реабилитации (оздоровления) потенциальный участник привлекает консультанта, выбираемого Комитетом кредиторов.
Консультант может не привлекаться в случаях:
когда имеется основной кредитор, на долю которого приходится свыше 85 процентов от всей суммы задолженности потенциального участника. При этом план реабилитации (оздоровления) разрабатывается потенциальным участником совместно с основным кредитором;
если к потенциальному участнику применена судебная реабилитационная процедура.
Расходы на оплату стоимости услуг консультанта в размере 50 процентов софинансируются из республиканского бюджета, при этом максимальная сумма софинансирования каждого потенциального участника не должна превышать 50 процентов от суммы договора или 35 миллионов тенге.
Софинансирование из республиканского бюджета на оплату стоимости услуг консультанта для разработки плана оздоровления осуществляется в рамках средств, предусмотренных на соответствующий финансовый год.
2) Для получения софинансирования из республиканского бюджета оплаты стоимости услуг консультанта для разработки плана реабилитации (оздоровления), потенциальный участник направляет заявку в уполномоченный орган, составленную согласно форме, утвержденной уполномоченным органом, с приложением договора на разработку плана реабилитации (оздоровления), заключенного между потенциальным участником и консультантом.
В заявке предусматривается обязательство потенциального участника вернуть направленные из республиканского бюджета суммы софинансирования, в случаях несогласования Комитетом кредиторов плана реабилитации (оздоровления), превышения сроков разработки плана реабилитации (оздоровления), получения отрицательного заключения Совета по оздоровлению или исключения участника из Программы.
Уполномоченный орган в течение трех рабочих дней со дня получения заявки на осуществление софинансирования оплаты стоимости услуг консультанта из республиканского бюджета, формирует счет к оплате на основании суммы, указанной в заявке, и осуществляет перечисление суммы денежных средств на банковский счет консультанта. В случае, если средства на осуществление софинансирования в соответствующем финансовом году не предусмотрены, заявка подлежит возврату потенциальному участнику в течение трех рабочих дней со дня ее получения с указанием причины возврата.
3) План реабилитации (оздоровления) разрабатывается консультантом или потенциальным участником совместно с основным кредитором и утверждается Комитетом кредиторов в срок, не превышающий 6 месяцев, соответственно со дня заключения договора на разработку плана реабилитации (оздоровления) или допуска к участию во втором этапе, но не позднее 1 июля 2013 года, который включает в себя:
описание текущего финансового состояния предприятия и причин, вследствие которых оно сложилось;
меры оздоровления, принимаемые кредиторами предприятия и собственниками;
необходимые прогнозируемые меры государственной поддержки (объем, сроки, график и другие);
график погашения задолженности кредиторов, составленный на основе планируемых финансово-экономических показателей;
сведения о наличии аффилиированных лиц в числе кредиторов потенциального участника;
прогноз финансово-экономических и производственных показателей деятельности;
ожидаемый результат;
ожидаемые риски;
финансово-экономическую модель (документ в формате MS Excel, содержащий прогноз основных форматов финансовой отчетности (бюджет доходов и расходов, бюджет движения денег, бюджет балансового листа) с обязательной детализацией включенных в них данных с приложением функциональных бюджетов (например: инвестиции, бюджет маркетинга, план по труду, бюджет налогов и другие).
В случае, если в Программе участвует несколько предприятий, соответствующих требованиям Программы и входящих в холдинг, может разрабатываться единый план реабилитации (оздоровления) по холдингу с отражением в нем вышеуказанных требований по каждому предприятию, входящему в холдинг.
План реабилитации (оздоровления) предприятия, к которому на момент подачи заявления применена судебная реабилитационная процедура, может быть разработан с учетом уже имеющегося плана реабилитации (оздоровления), утвержденного в порядке, установленном законодательством.
4) Разработанный план реабилитации (оздоровления) утверждается Комитетом кредиторов потенциального участника.
В случае непредставления плана реабилитации (оздоровления), утвержденного Комитетом кредиторов, в установленный срок, Совет по оздоровлению принимает решение об отклонении предприятия от участия в Программе. Рабочий орган Совета по оздоровлению или комитет кредиторов потенциального участника принимают меры по взысканию бюджетных средств, направленных на софинансирование оплаты стоимости услуг консультанта, а также могут инициировать процедуру банкротства.
В случае признания предприятия банкротом, бюджетные средства, направленные на софинансирование оплаты стоимости услуг консультанта, подлежат взысканию в Республиканский бюджет в порядке, установленном законодательством о банкротстве.
5) Потенциальный участник предоставляет план реабилитации (оздоровления) в рабочий орган Совета по оздоровлению с приложением копии решения Комитета кредиторов об утверждении плана реабилитации (оздоровления).
6) Рабочий орган Совета по оздоровлению до направления досье потенциальных участников на рассмотрение Совета по оздоровлению:
осуществляет сбор информации о сложившейся "платежной истории" потенциального участника по платежам в бюджет;
анализирует план реабилитации (оздоровления) в части оценки паритетности мер поддержки со стороны собственника, кредиторов и государства и его эффективности.
Анализ плана реабилитации (оздоровления) в части оценки паритетности мер поддержки со стороны собственника, кредиторов и государства и его эффективности осуществляется в соответствии с методикой, разработанной на основе использования расчета чистой приведенной стоимости поддержки сторон и утвержденной уполномоченным органом.
Под эффективностью плана реабилитации (оздоровления) понимаются:
бюджетная эффективность плана реабилитации (оздоровления);
социальная эффективность плана реабилитации (оздоровления) (максимально возможное сохранение рабочих мест);
восстановление платежеспособности предприятия, способности в дальнейшем не допускать финансовой неустойчивости и своевременно исполнить свои обязательства перед кредиторами.
7) По итогам проведенной работы Рабочий орган формирует и направляет на рассмотрение Совета по оздоровлению досье потенциального участника, которое включает в себя:
заявление потенциального участника;
положительное экспертное заключение;
выписки финансовых организаций;
план реабилитации (оздоровления);
копию решения кредиторов об утверждении плана реабилитации (оздоровления);
результаты анализа плана реабилитации (оздоровления) в части оценки паритетности мер поддержки со стороны собственника, кредиторов и государства;
копию решения суда о применении к предприятию реабилитационной процедуры - по предприятиям, в отношении которых применена судебная процедура реабилитации.
8) Совет по оздоровлению рассматривает досье потенциального участника Программы в течение 15 рабочих дней со дня внесения его Рабочим органом и принимает решение, которое подлежит размещению в течение 15 рабочих дней на интернет-ресурсах Рабочего органа Совета по оздоровлению.
9) По потенциальному участнику, получившему отрицательное заключение Совета по оздоровлению, Рабочий орган Совета по оздоровлению или комитет кредиторов потенциального участника принимают меры по взысканию бюджетных средств, направленных на софинансирование оплаты стоимости услуг консультанта, а также могут инициировать процедуру банкротства.
В случае признания предприятия банкротом, бюджетные средства, направленные на софинансирование оплаты стоимости услуг консультанта, подлежат взысканию в Республиканский бюджет в порядке, установленном законодательством о банкротстве.
По итогам второго этапа потенциальный участник получает статус участника.
10) Участники Программы по решению Комитета кредиторов могут внести изменения и (или) дополнения в план реабилитации (оздоровления), при этом изменения и (или) дополнения в план реабилитации (оздоровления) не могут предусматривать уменьшение объемов мер поддержки со стороны кредиторов и собственников.
Измененный и (или) дополненный план реабилитации (оздоровления) представляется в Рабочий орган Совета по оздоровлению с приложением копии решения Комитета кредиторов об утверждении соответствующих изменений и (или) дополнений для последующего рассмотрения и одобрения его на Совете по оздоровлению.
Кредиторы и собственники участника Программы могут оказать дополнительные меры поддержки без внесения изменений и (или) дополнений в план реабилитации (оздоровления), в случае, если меры поддержки со стороны государства не увеличиваются.
Сноска. Пункт 3 с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 19.11.2011 № 1355; от 02.08.2012 № 1016; от 07.03.2013 № 224.
4. Меры поддержки.
В рамках реализации Программы, оздоровление предпринимательского сектора будет осуществляться с применением нескольких инструментов поддержки с разделением их по блокам ответственности, которые должны быть отражены в плане реабилитации (оздоровления):
1) поддержка со стороны кредиторов (меры должны быть оказаны в период реализации Программы):
списание части задолженности (основной долг, вознаграждения, неустойка);
передача банками сомнительных и безнадежных займов в дочернюю организацию по приобретению сомнительных и безнадежных требований банков второго уровня для управления ими и (или) их последующей реализации, реструктуризации и (или) секьюритизации;
изменение графика и периодичности погашения платежа;
увеличение сроков финансирования, увеличение льготного периода по основному долгу;
дофинансирование проекта в целях завершения инвестиционной фазы;
иные способы рефинансирования займа;
поиск стратегического инвестора и оценка участника;
2) поддержка со стороны собственников предприятия:
увеличение акционерного (уставного) капитала предприятия;
нераспределение чистой прибыли предприятия между участниками до полного погашения займа перед кредиторами;
предоставление Мандата на поиск инвестора;
оптимизация бизнес-процессов предприятия;
оказание полного содействия кредиторам по исполнению условий реструктуризации задолженности (усиление кредитной структуры);
обеспечение выполнения согласованных планов по реализации и заявленной рентабельности;
согласие на реализацию пакета акций/доли участия в уставном капитале;
согласие на введение риск-менеджера или финансового контролера на предприятии;
другие меры поддержки, не запрещенные законодательством;
3) государственная поддержка:
субсидирование процентной ставки по уже имеющимся займам (кредитам) и/или лизинговым операциям, купона по облигациям;
предоставление отсрочки по уплате налогов и других обязательных платежей в бюджет;
предоставление налоговых преференций;
содействие в поиске стратегического инвестора;
предоставление гарантированного заказа на срок до 4 лет;
принятие мер по размещению субъектами квазигосударственного сектора денежных средств на депозитах в банках второго уровня с учетом степени их участия в оздоровлении предприятий.
Предоставление мер государственной поддержки осуществляется следующим образом.
Предприятие направляет в суд заявление о введении ускоренной реабилитационной процедуры, предусматривающей мораторий на подачу исков кредиторов о признании предприятия банкротом (заявление о приостановлении реабилитационной процедуры по предприятию, находящемуся в реабилитационной процедуре), с приложением копии решения Комитета кредиторов о согласии на участие предприятия в Программе и решения Совета по оздоровлению.
После получения решения суда о введении ускоренной реабилитационной процедуры, предусматривающей мораторий на подачу исков кредиторов о признании предприятия банкротом (определения о приостановлении реабилитационной процедуры по предприятию, находящемуся в реабилитационной процедуре), и его представления в Рабочий орган Совета по оздоровлению, меры государственной поддержки денежного характера в соответствии с законодательством Республики Казахстан фиксируются и оформляются в договорах, заключаемых между уполномоченным органом, участником Программы, собственником (собственниками), оператором по субсидированию и кредиторами, с приложением графиков погашений.
После подписания договора субсидирования в план реабилитации (оздоровления) вносятся изменения и (или) дополнения с учетом фактических отраженных сумм в графике погашения, являющемся неотъемлемой частью договора субсидирования, которые утверждаются решением комитета кредиторов без последующего рассмотрения и одобрения его на Совете по оздоровлению. При этом меры со стороны кредиторов и собственников не подлежат уменьшению.
В случае непредставления решения суда о введении ускоренной реабилитационной процедуры, предусматривающей мораторий на подачу исков кредиторов о признании предприятия банкротом (определения о приостановлении реабилитационной процедуры по предприятию, находящемуся в реабилитационной процедуре) в течение шести месяцев со дня признания предприятия участником, меры государственной поддержки не применяются. Совет по оздоровлению принимает решение об исключении участника из Программы. Рабочий орган Совета по оздоровлению или комитет кредиторов потенциального участника принимают меры по взысканию бюджетных средств, направленных на софинансирование оплаты стоимости услуг консультанта, а также могут инициировать процедуру банкротства.
В случае признания предприятия банкротом, бюджетные средства, направленные на софинансирование оплаты стоимости услуг консультанта, подлежат взысканию в Республиканский бюджет в порядке, установленном законодательством о банкротстве.
При отсутствии решения суда о введении ускоренной реабилитационной процедуры, предусматривающей мораторий на подачу исков кредиторов о признании предприятия банкротом (определения о приостановлении реабилитационной процедуры по предприятию, находящемуся в реабилитационной процедуре), меры государственной поддержки применяются, в случае, если поправки, предусмотренные в пункте 5 настоящего раздела Программы, не были приняты до признания предприятия участником Программы. При этом после принятия вышеуказанных поправок, участник направляет в суд заявление о введении ускоренной реабилитационной процедуры, предусматривающей мораторий на подачу исков кредиторов о признании предприятия банкротом (заявление о приостановлении реабилитационной процедуры по участнику, находящемуся в реабилитационной процедуре). Субсидирование участников, в отношении которых применена судебная процедура реабилитации, осуществляется в соответствии с договором субсидирования с учетом оказанных мер со стороны кредиторов (проведенной реструктуризации) после приостановления реабилитационной процедуры.
Планирование денежных средств, необходимых для финансирования субсидирования процентной ставки по кредитам и/или лизинговым операциям, купона по облигациям, а также администрирование бюджетных программ по государственной поддержке и софинансированию оплаты стоимости услуг консультантов осуществляются уполномоченным органом.
Субсидирование процентной ставки.
Субсидирование процентной ставки осуществляется только по кредитам и/или лизинговым операциям, купона по облигациям. При этом, соглашения о финансировании должны быть заключены не позднее 1 января 2012 года и общая сумма обязательств по ним на 1 января 2011 года (либо на 1 января 2012 года по предприятиям, подавшим заявление на участие в Программе в период с 1 января 2013 года до 1 апреля 2013 года) должна составлять или превышать 4 500 000 000 (четыре миллиарда пятьсот миллионов) тенге, кроме случаев рефинансирования ранее принятых обязательств, возникших не позднее 1 января 2012 года (курс валют на весь период реализации Программы остается фиксированным на уровне значений 1 января 2011 года).
Субсидирование предоставляется на условиях обязательности реструктуризации финансовыми кредиторами обязательств в соответствии с планом реабилитации (оздоровления), за исключением обязательств по инфраструктурным облигациям.
Срок субсидирования составляет до 5 лет, размер субсидии – до 7 процентов годовых.
При этом оператор по субсидированию и финансовые организации не взимают какие-либо комиссии, сборы и/или иные платежи.
В случае возникновения положительной курсовой разницы ее засчитывают в счет будущих субсидий, а в случае отрицательной курсовой разницы - возмещение осуществляется за счет средств участника Программы.
Субсидирование осуществляется ежемесячно в соответствии с графиком погашения участником займов (кредитов).
Субсидирование осуществляется в соответствии с Правилами субсидирования процентной ставки вознаграждения в рамках Программы посткризисного восстановления (оздоровление конкурентоспособных предприятий), утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 8 сентября 2011 года № 1031.
Предоставление отсрочки по уплате налогов и других обязательных платежей в бюджет и налоговых преференций.
Отсрочка может предоставляться по задолженности, сформировавшейся в период с 01.01.2008 года, сроком до 3 лет, в течение которых не производится начисление пени.
Наряду с указанным, участники Программы могут воспользоваться инвестиционными налоговыми преференциями и другими налоговыми льготами, установленными Налоговым кодексом.
Участники Программы уведомляют налоговые органы о своем участии в Программе.
Содействие в поиске стратегического инвестора.
Содействие в поиске стратегического инвестора для вхождения в капитал предприятия будет осуществляться на условиях обязательного согласования данного вопроса с основными кредиторами или сформированным комитетом кредиторов в рамках деятельности казахстанских институтов развития. В целях эффективности реализации данной меры поддержки, Рабочий орган Совета по оздоровлению обеспечит координацию деятельности кредиторов участников Программы и казахстанских институтов развития.
Предоставление гарантированного заказа на срок до 4 лет.
Предоставление гарантированного заказа будет осуществляться посредством государственных закупок, осуществляющих субъектами государственных закупок и закупок квазигосударственного сектора на срок до 4 лет. При этом приобретаемые товары должны соответствовать требованиям технической спецификации и их стоимость не должна превышать стоимости, заявленной покупателями.
Принятие мер по размещению субъектами квазигосударственного сектора денежных средств.
В соответствии с законодательством Республики Казахстан через органы управления субъектов квазигосударственного сектора будут приняты меры по размещению субъектами квазигосударственного сектора временно свободных средств на депозитах банков второго уровня с учетом степени их участия в оздоровлении предприятий.
Сноска. Пункт 4 с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 19.11.2011 № 1355; от 02.08.2012 № 1016; от 07.03.2013 № 224; от 19.02.2014 № 117; от 16.05.2014 № 495 (вводится в действие с 29.12.2011).
5. В целях решения поставленных в Программе задач будут приняты меры по внесению изменений и дополнений в законодательство в области банкротства касательно применения судебной процедуры оздоровления (реабилитация).
Будет предусмотрена возможность введения ускоренной реабилитационной процедуры, предусматривающей мораторий на подачу исков кредиторов о признании предприятия банкротом.
Для эффективности судебной процедуры оздоровления (реабилитация), в законодательство будут внесены изменения и дополнения в части:
введения процедуры финансового оздоровления (реабилитации) отдельно от процедуры банкротства (ликвидации);
сохранения за собственником предприятия с согласия кредиторов права управления предприятием в процедуре финансового оздоровления, с возможностью смены топ-менеджмента по требованию кредиторов;
расширения состава комитета кредиторов и исключения требования касательно нечетности его состава;
введения дополнительного критерия подсчета голосов при голосовании в зависимости от суммы требования кредиторов;
исключения из компетенции уполномоченного органа функции согласования введения процедуры реабилитации.
Вместе с тем, также будут приняты меры по внесению изменений и дополнений в законодательство в области налогообложения, государственных закупок, о банках и банковской деятельности в части:
предоставления отсрочки по погашению налоговой задолженности участникам Программы;
передачи банками сомнительных и безнадежных займов в дочернюю организацию по приобретению сомнительных и безнадежных требований банков второго уровня для управления ими и (или) их последующей реализации, реструктуризации и (или) секьюритизации, совокупный размер которых должен быть меньше размера собственного капитала банка;
предоставления возможности дочерней организации банка обменять сомнительные и безнадежные займы на облигации должника, конвертируемые в акции (доли участия) заемщика по истечении срока оздоровления или досрочно по согласованию банка и должника, которые (акции, доли участия) подлежат реализации в течение 1 года со дня их приобретения;
предоставления банку возможности по задолженности дочерней организации, которой переданы требования к заемщику - участнику Программы оздоровления, проводить равномерное формирование провизии пропорционально сроку деятельности организации;
нераспространения на участников Программы квалификационных требований, установленных законодательством о государственных закупках для потенциальных поставщиков, - платежеспособность и отсутствие налоговой задолженности сроком, превышающим три месяца.
Также потребуется принятие нормативных правовых актов в соответствии с Соглашением о государственных (муниципальных) закупках, подписанным в рамках ЕЭП, по изъятию из национального режима определенных товаров, поставляемых участниками Программы.
Методологическое обеспечение реализации Программы, осуществляется уполномоченным органом.
Реализация Программы будет осуществляться в соответствии с Планом мероприятий, являющимся приложением к Программе.
Сноска. Пункт 5 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 02.08.2012 № 1016.
6. В целях эффективной реализации планов реабилитаций (оздоровлений) участников Программы Рабочий орган Совета по оздоровлению в соответствии с законодательством о государственных закупках на конкурсной основе привлекает консалтинговые компании по мониторингу для проведения комплексного и систематического мониторинга реализации планов реабилитаций (оздоровлений) участников Программы.
Мониторинг реализации планов реабилитаций (оздоровлений) участников Программы проводится ежегодно в течение всего срока реализации плана реабилитации (оздоровления), начиная со второго года его реализации.
Мониторинг реализации планов реабилитаций (оздоровлений) участников Программы в отношении предприятий, с которыми не заключен договор субсидирования процентной ставки вознаграждения по кредитам и (или) лизинговым операциям, купона по облигациям в рамках Программы, не проводится.
Результаты мониторинга реализации планов реабилитаций (оздоровлений) должны содержать выводы по исполнению заинтересованными сторонами плана реабилитации (оздоровления), достижению результатов плана реабилитации (оздоровления), а в случае неисполнения (недостижения) их, указываются причины и даются рекомендации по исправлению ситуации, исполнению обязательств сторон в будущий период.
Результаты мониторинга реализации планов реабилитаций (оздоровлений) участников Программы выносятся Рабочим органом на Совет по оздоровлению не реже одного раза в год.
На основании результатов мониторинга реализации планов реабилитаций (оздоровлений), в том числе рекомендаций по исправлению ситуации, исполнению обязательств сторон в будущий период, Совет по оздоровлению выносит решение об исключении (неисключении) участника из Программы.
Решение Совета по оздоровлению доводится до участника Программы в течение 15 рабочих дней с момента его принятия.
На основании решения Совета по оздоровлению об исключении участника из Программы Рабочий орган Совета по оздоровлению обращается в суд с заявлением об отмене ускоренной реабилитационной процедуры, предусматривающей мораторий на подачу исков кредиторов о признании предприятия банкротом, и принимает меры по взысканию бюджетных средств, отвлеченных в рамках исполнения плана реабилитации (оздоровления), в том числе и на софинансирование оплаты услуг консультантов, а также может инициировать процедуру банкротства.
В случае признания предприятия банкротом, бюджетные средства, отвлеченные в рамках исполнения плана реабилитации (оздоровления), в том числе и на софинансирование оплаты услуг консультантов, подлежат взысканию в Республиканский бюджет в порядке, установленном законодательством о банкротстве.
В ходе реализации Программы оператор по субсидированию на ежемесячной основе проводит мониторинг реализации Программы в рамках субсидирования процентной ставки и представляет в Рабочий орган Совета по оздоровлению информацию по формам и срокам, установленным Правилами субсидирования процентной ставки вознаграждения в рамках Программы посткризисного восстановления (оздоровление конкурентоспособных предприятий), утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 8 сентября 2011 года № 1031.
Мониторинг предоставленных участникам Программы налоговых преференций и отсрочки по выплате налогов и других обязательных платежей в бюджет осуществляет уполномоченный орган.
Рабочий орган обеспечивает освещение в средствах массовой информации состояния реализации Программы.
Сноска. Пункт 6 с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 02.08.2012 № 1016; от 07.03.2013 № 224; от 31.12.2014 № 1417.
7. Досрочный выход из Программы.
Для досрочного выхода из Программы участник обращается в Рабочий орган Совета по оздоровлению. К обращению прилагаются согласие комитета кредиторов и письменное заключение финансовых организаций о наличии у участника Программы потенциальной возможности самостоятельного погашения и обслуживания кредитов (займов) в дальнейшем с приведением соответствующих расчетов.
После получения обращения участника о досрочном выходе из Программы, Рабочий орган инициирует рассмотрение данного вопроса на Совете по оздоровлению.
На основании представленных материалов, а также результатов мониторинга реализации плана реабилитации (оздоровления) за предыдущие годы, Совет по оздоровлению выносит решение о досрочном выходе участника из Программы.
При досрочном выходе участника из Программы возврат субсидий, полученных из республиканского бюджета, не производится.
В течение одного рабочего дня со дня принятия решения Советом по оздоровлению о досрочном выходе участника из Программы, Рабочий орган Совета по оздоровлению письменно уведомляет оператора по субсидированию о прекращении выплат субсидируемой части процентной ставки вознаграждения и в течение пяти рабочих дней направляет письменное уведомление оператору по субсидированию, финансовой организации, собственнику и участнику о расторжении договора субсидирования.
После расторжения договора субсидирования участник Программы на основании решения комитета кредиторов обращается в суд с заявлением о прекращении ускоренной реабилитационной процедуры с приложением заключительного отчета, согласованного с комитетом кредиторов.
Сноска. Раздел 4 дополнен пунктом 7 в соответствии с постановлением Правительства РК от 10.11.2014 № 1182.

5. Этапы реализации Программы

Сноска. Раздел 5 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 19.02.2014 № 117.

Реализация Программы будет осуществляться в три этапа:
Первый и второй этапы – 2011–2013 годы.
Первый этап будет предварительным этапом отбора.
Второй этап – рассмотрение планов реабилитаций (оздоровлений) и отбор участников Программы.
Третий этап:
с 2011 по 2016 годы – применение мер государственной поддержки;
с 2013 года до конца срока реализации планов реабилитаций (оздоровлений) – мониторинг реализации планов реабилитаций (оздоровлений) участников Программы.

6. Необходимые ресурсы и источники их финансирования

Сноска. Раздел 6 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 19.02.2014 № 117.

Источником финансирования будет являться республиканский бюджет на 2011 – 2016 годы. По предварительной оценке, при самом пессимистичном сценарии, при котором:
все потенциальные участники примут участие в Программе,
все планы реабилитации (оздоровления) будут иметь максимальные сроки субсидирования (5 лет),
все планы реабилитации (оздоровления) потребуют субсидирования ставки вознаграждения по кредитам,
расходы могут составить до 145,404 млрд. тенге, в том числе на:
1) субсидирование ставки вознаграждения 141,004 млрд. тенге;
2) софинансирование оплаты услуг консультантов по разработке планов реабилитаций (оздоровлений) 1,125 млрд. тенге;
3) оплату услуг консалтинговых компаний по мониторингу 2,685 млрд. тенге.
Реальная оценка этих допущений позволяет прогнозировать значительное сокращение данных расходов до 80 млрд. тенге. Поэтому суммы финансирования из республиканского бюджета на 2012 – 2016 годы будут уточняться при формировании соответствующих бюджетов на планируемый период.
Планирование, администрирование бюджетных программ по оздоровлению будет осуществлять уполномоченный орган.

7. План мероприятий по реализации Программы

Сноска. Раздел 7 с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 09.07.2011 № 783 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования); от 08.09.2011 № 1031 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования); от 19.11.2011 № 1355; от 02.08.2012 № 1016; от 07.03.2013 № 224; от 19.02.2014 № 117.

№ п/п	Наименование мероприятия	Ответственные исполнители	Форма завершения	Срок исполнения
1	2	3	4	5
Принятие нормативных правовых актов
1	Разработка концепции проекта Закона Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам оздоровления конкурентоспособных предприятий"	МФ МЮ МЭРТ МИНТ НБ (по согласованию) АФН (по согласованию)	Вынесение концепции законопроекта на Межведомственную комиссию по вопросам законопроектной деятельности при Правительстве Республики Казахстан	2 квартал 2011 года
2	Разработка проекта постановления Правительства Республики Казахстан, предусматривающего утверждение состава и положения о Совете по оздоровлению	МФ	Проект постановления Правительства Республики Казахстан	2 квартал 2011 года
3	Определение оператора по субсидированию	МФ	Проект постановления Правительства Республики Казахстан	2 квартал 2011 года
4	Утверждение порядка предоставления отраслевыми органами экспертного заключения на соответствие предприятия требованиям Программы	МИНТ МФ МЭРТ	Проект постановления Правительства Республики Казахстан	2 квартал 2011 года
4-1	Разработка проекта Правил софинансирования из республиканского бюджета оплаты услуг консультантов в рамках Программы посткризисного восстановления (оздоровление конкурентоспособных предприятий)	МФ	Проект постановления Правительства Республики Казахстан	2 квартал 2011 года
4-2	Разработка проекта Правил субсидирования процентной ставки вознаграждения в рамках Программы посткризисного восстановления (оздоровление конкурентоспособных предприятий)	МФ	Проект постановления Правительства Республики Казахстан	2 квартал 2011 года
5	Утверждение критериев отнесения предприятий к системообразующим	МЭРТ МФ Отраслевые органы	Совместный приказ	2 квартал 2011 года
6	Утверждение формы заявки на осуществление софинансирования оплаты стоимости услуг консультанта из республиканского бюджета	МФ	Приказ Министра финансов	2 квартал 2011 года
7	Внесение изменений и дополнений в Постановление Правительства Республики Казахстан от 14 сентября 2004 года № 960	МФ МЭРТ	Проект постановления Правительства Республики Казахстан	2 квартал 2011 года
8	Утверждение формы заявления на участие в Программе	МФ	Приказ Министра финансов Республики Казахстан	2 квартал 2011 года
9	Утверждение методики анализа плана реабилитации (оздоровления) в части оценки паритетности мер поддержки со стороны собственника, кредиторов и государства	МФ	Приказ Министра финансов Республики Казахстан	2 квартал 2011 года
Организационные меры
10	Принятие заявлений потенциальных участников Программы	Рабочий орган (МФ), потенциальные участники	заявление на участие в Программе	до 1 апреля 2013 года
11	Разработка плана реабилитации (оздоровления) участников	Консультанты или участник совместно с основным кредитором	План реабилитации (оздоровления)	В течении 6 месяцев со дня заключения договора
12	Исключена постановлением Правительства РК от 19.11.2011 № 1355
13	Размещение необходимой информации на Интернет-ресурсах Рабочего органа Совета по оздоровлению	Рабочий орган (МФ)	Информация на Интернет-ресурсах	По мере необходимости
14	Мониторинг предоставленных участникам Программы налоговых преференций и отсрочки по выплате налогов и других обязательных платежей в бюджет	МФ	Информация в Рабочий орган (МФ)	ежемесячно к 15 числу месяца, следующего за отчетным
15	Мониторинг реализации Программы в части субсидирования процентной ставки	Оператор по субсидированию	Информация МФ	ежемесячно к 15 числу месяца, следующего за отчетным
16	Мониторинг реализации планов реабилитаций (оздоровлений) участников	МФ Консалтинговые организации	Предоставление информации Совету по оздоровлению	Ежегодно (со второго года) до конца реализации планов реабилитаций (оздоровлений)

Примечание: расшифровка аббревиатур:
АФН - Агентство Республики Казахстан по регулированию и надзору
финансового рынка и финансовых организаций
НБ - Национальный Банк Республики Казахстан
МЭРТ - Министерство экономического развития и торговли
Республики Казахстан
МФ - Министерство финансов Республики Казахстан
МИНТ - Министерство индустрии и новых технологий Республики
Казахстан
МЮ - Министерство юстиции Республики Казахстан