Астықтың санды-сапалы есебiн жүргiзу Ережесiн бекiту туралы

Күшін жойған

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2002 жылғы 3 сәуірдегі N 104 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2002 жылғы 19 сәуірде тіркелді. Тіркеу N 1827. Күші жойылды - ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 2005 жылғы 11 наурыздағы N 195 (V053545) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2001 жылғы 7 маусымдағы "Астық туралы" Қазақстан Республикасының Заңын iске асыру жөнiндегi iс-шаралар жоспарын бекiту туралы" N 773 P010773_ қаулысының 9-тармағын орындау мақсатында БҰЙЫРАМЫН :
1. Қоса берiлген астықтың санды-сапалы есебiн жүргiзу Ережесi бекiтiлсiн.
2. Астық департаментi белгiленген заңнама тәртiбiнде осы бұйрықты мемлекеттiк тiркеуiн қамтамасыз етсiн.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Вице-Министр А.К. Күрiшбаевке жүктелсiн.
4. Осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеу күнiнен бастап күшiне енедi.

Министр

Қазақстан Республикасы Қазақстан Республикасы
Экономика және сауда министрлiгiнің Ауыл шаруашылығы министрiнiң
стандартизация, метрология 2002 жылғы 3 сәуiрдегi
және сертификаттау жөніндегі N 104 бұйрығымен бекітілген
комитет төрағасы міндетін атқарушы
келiсiлген
2002 жылы 2 сәуiрдегi N 11-1-2/694

Астықтың санды-сапалы есебін жүргізу Ережесі

Астықтың санды-сапалы есебiн жүргiзу осы Ережесi (бұдан әрi - Ережесi) астықты қабылдау және бiрiншi есепке алу, өңдеу, сақтау, астықты жiберу, астықты бiлiктiлiк операцияларын ресiмдеу тәртiбiн Қазақстан Республикасында реттейдi және Қазақстан Республикасы 2001 жылғы 19 қаңтардағы "Астық туралы" Z010143_ Заңының 6 бап 1-тармақ, 11-тармақшасына сәйкес әзiрленген.

1. Жалпы ереже

1. Осы Ережеде пайдаланатын келесi негiзгi ұғымдар:
1) агент - жүз пайызды мемлекеттiң қатысуы бар, Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмiмен құралатын ұйым және өзiнiң компетенция шегiнде астықтың мемлекеттiк ресурстарын басқаруын жүзеге асырады;
2) тазарту актiсi - белгiленген тәртiпте астық қоймасын және басқа сақтау орындарын тазалау кезiнде құрылатын құжат;
астықтың базистiк нормасы - қолданылатын мемлекеттiк стандартқа сәйкес қабылдау кезiнде есеп жүргiзетiн астық сапасының көрсеткiш нормасы;
3) астықтың мемлекеттiк ресурс түрлерi: азық-түлiк астығының мемлекеттiк резервi, жем-шөп астығының мемлекеттiк ресурсы, тұқым астығының мемлекеттiк ресурсы, астықтың мемлекеттiк сату ресурсы;
4) астық иесi - астық қабылдау кәсiпорнына астығын сақтауға берген заңды немесе жеке тұлға;
5) тереңдiк астық қабылдау кәсiпорны - темiр жол немесе кеме жәй су (теңiз) бухгалтерлi дербес есеп беру қатынасы жоқ астық қабылдау кәсiпорны;
6) астықтың мемлекеттiк ресурсы - азық-түлiк қауiпсiздiгiн және мемлекеттiк мiндеттемелерiн орындауын қамтамасыз ету мақсатында, және де астық нарығын қорғау және реттеу үшін құрылған мемлекеттік астық қоры;
7) астық қолхатының иесi - меншiктенушi және (немесе) астық қолхатының атаулы иесi;
8) астықтың шығындалған партиясын тазалау - сақтаушымен немесе басқа уәкiлеттi органмен жүзеге асырылатын сақтауға қабылданған ақталған немесе ақталмаған жетiспеушiлiк немесе артықшылық астық санының анықтау мақсатында, астықтың санды-сапалы есебiн жүргiзуiн дұрыстығын тексеру;
9) нақтылы есепке алынған салмақ - астық иесi мен астық қабылдау кәсiпорны арасында шартпен анықталған ылғалдығы мен залалды қоспасы бойынша нормаға келтiрiлген және астықтың сақталуын қамтамасыз ететiн астықтың нақтылы салмағы;
10) астық - тамақ, тұқым, жемдiк және техникалық мақсатта қолданылатын астық тұқымдастар, астық бұршақтық және майлы дақылдардың жемiсi;
11) астық қолхаты - астық қабылдау орнының беретiн астық иесiнен астықты сақтауға қабылдағаны туралы растайтын екiлi қойма куәлiгi;
12) астық қоймасы (элеватор, астық қабылдау орны) - астықты сақтау үшiн арнайы техникалық құрылыс;
13) астық инспекторы - өзiнiң өкiлеттiгiн белгiленген заңнама тәртiбiнде жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлiгiнiң аумақтық басқармасының инспекторы;
14) шығындалған астық партиясы - сәйкес құжаттармен расталған және осы партияның нақтылы шығындалуы туралы куәландыратын сақталу үдерiсiнде өндiру, орналастыру және жөнелту технологиялық операцияларының жүргiзiлген, астықтың сапасы бойынша бiр түрдегi ерекше партиясы;
15) түгендеу - нақты астықтың барлығын және оның сапасын есеп мәлiметiне сәйкестiгiн тексеруге бағытталған жалпы шаралар;
16) астық сапасы - мемлекеттiк стандарт талабына, техникалық шараларына, санитарлық және ветеринар-санитарлық ережелерi мен нормаларына, тазалық нормативтерi мен басқа нормативтi құжаттарға сәйкес астықтың тұтынушы қасиетiнiң жиынтығы;
17) астықтың санды-сапалы есебi - астықтың нақтылы есепке алынған салмағын есепке алу, және де астық қоймаларында оның саны мен сапасының сақталуын бақылау iс-шаралар жиынтығы;
18) желiлiк астық қабылдау кәсiпорны - темiр жол немесе кеме жәй су (теңiз) қатынасы бар, дербес бухгалтер есептемесi бар астық қабылдау кәсiпорны;
19) материалды жауапты тұлға - сақтауға қабылданған астықтың санды сапалы сақталуына жауапты және өзiнiң мiндеттерiн қолданатын заңнамаға сәйкес жүзеге асыратын астық қабылдау кәсiпорнының лауазымды тұлғасы;
20) ақталған жетiспеушiлiк - астықтың сапасының жақсаруы кезiнде пайда болатын, астықты сақтау үдерiсiнде пайда болған және лауазымды тұлғаның жауапкершiлiгi шығарып тасталынған жетiспеушiлiгi;
21) оперативтiк есеп - астықтың нақтылы салмақтағы есебi;
22) астықты тазалау - астықтағы қоспаларды бөлу үшiн технологиялық операциялардың жиынтығы;
23) астық партиясы - сапасы туралы құжаттармен ресiмделiнген, бiр уақыттағы қабылдауға, жөнелту және сақтауға тағайындалған сапасы бойынша бiр түрдегi астық саны;
24) астықты өңдеу - сақтауға қабылданған астықтың сапалық көрсеткiштерiн жақсартуға және сақтау шартының жүргiзу бойы оның сақталуын қамтамасыз ету бағытталған астықты кептiру технологиялық операцияларының жиынтығы;
25) астық қабылдау - қабылдаған кезде астықтың саны мен сапасын анықтау, оның тиiмдi орналасуы және сақталуын қамтамасыз ету, және де астық иелерiнiң есебiн жүргiзу шаралары;
26) астықты кептiру - астық ылғалдығын төмендетуге бағытталған технологиялық операциялар жиынтығы;
27) астық қабылдау кәсiпорыны - астық сақтаудың айрықша түрдегi қызмет құқығын жүзеге асыратын меншікті құқығында астық қоймалары (элеватор, астық қабылдау пунктi) бар заңды тұлға;
28) астықты сақтау - қабылдау, өңдеу, сақтау және астықты жөнелтуiмен қоса астық қоймаларымен жүзеге асырылатын технологиялық жалпы шаралар;
29) астықтың нақтылы салмағы - таразыда өлшену жолымен анықталған келiп түсетiн, сақталатын және жөнелтiлетiн астық нақты көлемi;
30) табиғи үстемақы - ылғалдығы және арам шөп қоспасы бойынша ылғалдығы және арам шөп қоспаның әрбiр пайызына 1 пайыз мөлшерiнде астықтың нақтылы салмағының ауытқу мөлшерi астықты сақтауға типтi көпшiлiк шарт қарастырғаннан бөлек жоғары;
31) табиғи бағасын кемiту - ылғалдығы және арам шөп қоспасы бойынша ылғалдығы және арам шөп қоспаның әрбiр пайызына 1 пайыз мөлшерiнде астықтың нақтылы салмағының ауытқу мөлшерi астықты сақтауға типтi көпшiлiк шарт қарастырғаннан бөлек төмен;
32) ақталған жетiспеушiлiк - тазалау актiсімен расталған астық жетiспеушiлiгi;
33) ақталмаған жетiспеушiлiк - тазалау актi материалдарымен расталмаған астық жетiспеушiлiгi.
2. Астық қабылдау кәсiпорындарында астықпен операцияларды ресiмдеу және оның есебi осы Ережелерге сәйкес жүзеге асырылады.
3. Астықпен санды есеп және ресiмдеу барлық операциялары бiр килограмға дейiн туралықта нақтылы салмақта жүргiзiледi.
4. Астық қабылдау кәсiпорнының басшысы қабылданған астықтың санды және сапалы сақталуын материалды жауапкершiлiгiн жүргiзетiн астық қабылдау кәсiпорнының қызмет тұлғаларының қызмет мiндеттемелерiн iшкi бекiтiлген нұсқаулар мен ережелермен қарастырылған бөлу жолымен дербес анықтайды.

2. Астықтың түсiмiн ресiмдеу

5. Астық қабылдау кәсiпорнына иелерiнен келiп түсетiн астық астық қабылдау кәсiпорындарымен жөнделген, белгiленген тәртiпте тексерiлген автокөлiктi немесе темiр жол таразыларында өлшенгеннен кейiн қабылданады. Өлшену астық иесiнiң немесе астық иесiнiң сенiмiмен астықты алып келген тұлғаның қатысуымен жүргiзiледi. Қабылданған астық саны туралы мәлiмет таразы журналына (1, 2 қосымша) жазылады.
Сонымен қатар, әрбiр келiп түскен астық партияларынан астық қабылдау кәсiпорнының лаборатория жұмысшысымен қолданылатын стандарттарға сәйкес астықтың сапасын анықтау үшiн нұсқа алынады.
6. Астықтың автокөлiк транспортымен түскен кезде тауар көлiк жүкқұжатында көлiктiң келуi мен кету уақыты белгiленуi астық қабылдау кәсiпорнының жұмысшысымен жүргiзiледi.
Астықтың темiр жол, өзен, iшкi су көлiктерiмен түскен кезде түсiру құралдарының берiлу және оның аяқталуы құжаттары белгiленген заңнама тәртібінде бекітілген сәйкес түрдегi көліктердің жүкті тасу ережелерiне сәйкес ресiмделiнедi.
7. Астықтың сапасын анықтау белгiленген тәртiпте бiлiктiлiгi тексерiлген астық қабылдау кәсiпорын лаборатория мамандарымен мемлекеттiк стандарттар және күшi бар заңнама белгiлегендей әдiстер мен көрсеткiштерге сәйкес жүргiзiледi.
Сынама талдау нәтижелерi:
1) астықпен барлық операциялары толтырылатын, талдау карточкасында залалды және астық қоспалары фракциялар бойынша ажыратылады, үлгiнiң талдау нәтижесi талдау карточкасында (3 қосымша) жазылады;
2) зертхана талдауларының нәтижесiн тiркеу журналында (4 қосымша) тiркелiнедi;
3) қабылданған астық жүк құжаттарына (5 қосымша) жазылады.
Астық қабылдау кәсiпорнында астықтың сапасының талдау барлық көрсеткiштерi зертхана талдауларының нәтижесiн тiркеу журналында (4 қосымша) жазылады. Көрсетiлген журналдар нөмiрленген, бауланған және басшы қолымен және астық қабылдау кәсiпорны мөрiмен толықтырылуы қажет.
Лаборатория жүргiзiлген талдау көрсеткiштерiмен астық иесi (оның өкiлi) немесе заттай жауапты тұлға келiспеген жағдайда, олардың қатысуымен қайта талдау жүргізiлу қажет, егер де қайта талдаумен келіспеген жағдайда үлгi белгiленген тәртiпте мөрленедi және астық қабылдау кәсiпорын лабораториясының талдау карточкасымен және өтiнiммен үш тәулiк мерзiмiнде белгiленген тәртiпте тәуелсiз аккредиттелген, сынау лабораториясына жiберiледi.
8. Астық қабылдау кәсiпорны басшысы және заттай жауапты тұлға мерзiмде таразының дұрыстығын және таразышылардың астықтың өлшеу дұрыстығын тексередi, таразы журналында белгiлеумен сәйкес бақылау қайта өлшеуi жүргiзiледi.
Астық қабылдау кәсiпорны таразы шаруашылығының техникалық жағдайы белгiленген тәртiпте метрологиялық қызметпен бақыланады.
9. Астық партиялары кез-келген түрдегi көлiкпен тасымалдауға арналған жүктердi тасымалдау ережесiне сәйкес көрсетiлген көлiк түрiнде төмендегi құжаттармен жөнелтiледi:
1) азық-түлiктiк және жем-шөп астығы - сапа сертификатымен;
2) бiрiншi және келесi репродукция тұқымы - тұқым куәлiгiмен;
3) элиттi тұқымдар - тұқымға аттестатпен.
Астықты астық қабылдау кәсiпорнына автокөлiкпен тасыған кезде тауар көлiк жүкқұжаты үлгiлi нысанымен жөнелтiледi.
Тауар көлiк жүкқұжаттары әрбiр автокөлiк партиясына (бөлек автокөлiк немесе тiркеме автокөлiк (трактор), автопоезға) жазылады.
Астықты астық иесiнiң көлiгiмен тасығанда тауар көлiк жүкқұжаты 3 данада жазылады. Бiрiншi дана астық қабылдау кәсiпорнында қалады, ал екiншi және үшiншi даналар астық қабылдау кәсiпорнының астықтың салмағының нақты санының қабылдауы белгiсiмен астық иесiне қайтарылады.
Астықты басқа көлiкпен тасыған кезде, астық иесi тасушыға тауар көлiк жүкқұжатын 4 данада жазып бередi. Бiрiншi дана астық қабылдау кәсiпорнында қалады, басқа даналар астық иесiне қайтарылады. Сонымен қатар екiншi және сонан кейiнгi даналарда астық қабылдау кәсiпорны астық иесiнен қабылданған нақты салмағы туралы сәйкес белгi жасайды.
Астық қабылдау кәсiпорнына астықтың әкелiнген кезде тауар көлiк жүкқұжаттарынсыз немесе басқа үлгiдегi тауар көлiк жүкқұжаттарымен, ал тұқымды астықты жөнелту жүкқұжаттарынсыз кезiнде астық қабылдау кәсiпорны иесiнiң (оның өкiлi) қатысуымен акт жасалынады. Актiде келесi көрсеткiштер көрсетiледi: астық иесiнiң аты жөнi; автокөлiктiң нөмiрi және оның иесiнiң аты жөнi; астықтың дақылы; жеткiзудiң ара қашықтығы; жол қағазшасы бойынша жүктiң салмағы және өткiзу түрi. Акт 3 немесе 4 данаға сәйкес жасалынады.
10. Тәулiк бойы бiр өткiзушiден келiп түсетiн, сапасы бойынша бiртектi астық партиясын қабылдау, қабылданған астық орта тәулiктi үлгiнiң талдау мәлiметтерi көрсетiлетiн жүкқұжатын (5 қосымша) құрап ресiмделiнедi. Жүкқұжат негiзiнде астық иесiнiң дербес шотында астықтың санды-сапалы есебi кiтапшасында (6 және 7 қосымша) келесi астық қолхатының жаздыруымен жазу жасалынады.
11. Келiп түскен астық партиясының ылғалдығы және залалдануының бар болуы анықтағаннан кейiн қызметтi тұлға астық тауар көлiк жүкқұжатының келесi бетiнде ылғалдық және залалдану көрсеткiштерiн және астықтың орналасуы тиiс қойма нөмiрi көрсетiледi және бұл көрсеткiштерді өзiнiң қолымен растайды және көлiктi көлiк таразысына жiбередi.
12. Егер де астық астық қабылдау кәсiпорнына талапты көрсеткiштердi қажет етпейтiн басқа үлгiдегi тауар көлiк жүкқұжаттарымен әкелiнген жағдайда өндiрiстiк-технологиялық лаборатория қызметкерi жүкқұжаттарының бiрiншi дананың келесi бетiне ылғалдық көрсеткiшi, залалдануы, осы астық партиясы орналасқан қойма нөмiрi толтырылады.
13. Астықты сәйкес қоймаға жiберу үшiн экспресс әдiсiмен анықталған ылғалдық көрсеткiшi астық қабылдау кәсiпорнында қалатын жүкқұжаттарының тек бiрiншi данасында көрсетiледi.
14. Астық қабылдау кәсiпорнының лауазымды тұлғасы автокөлiк таразысына келiп түскен астықты өлшеуiн жүзеге асыратын, ал оның болмаған жағдайда, материалды жауапты тұлға астық иесiнен немесе оның өкілінен (жүргiзушiден) жүкқұжаттардың барлық 3 немесе 4 данасын алады және астықты автокөлікпен өлшегеннен кейін жүктерді қайта өлшеу журналына (1 қосымша) автокөлiк таразысында келесi көрсеткiштер жазылады: жүкқұжат нөмiрi, астық иесiнiң аты жөнi, автокөлiк және тiркеме нөмiрi, дақылдың аты және брутто салмағы. Осымен қатар бiр уақытта ол жүкқұжаттың бiрiншi данадасында таразы журналдағы (1 қосымша) жазба нөмiрiн және брутто салмағын, осы көрсеткiштердi өз қолымен белгiлеп көрсетедi.
15. Астықпен тиелген автокөлiктi өлшеу, және де оларды түсiру, жүргiзушiсiз жүргiзiледi.
Астық қабылдау кәсiпорнында 3 және одан да көп автокөлiк таразысы болған кезде таразышы жүкқұжаттың бiрiншi данасында журналда (1 қосымша) жазбасының нөмiрi бөлшекте көрсетiледi: алымында - автотаразының нөмiрi, бөлiмiнде - журналдағы жазбаның тәртiптi нөмiрi.
Егер де астық иесiнiң жүкқұжатында автокөлiк нөмiрi және астықты алып келген автокөлiк иесiнiң аты көрсетiлмеген жағдайда, таразышы мiндеттi түрде бұл көрсеткiштердi жүкқұжатта басылған штамптiң текстiнде жол қағазша негiзiнде көрсетедi.
16. Брутто салмағын анықтағаннан және жүкқұжаттың бiрiншi данасын ресiмдегеннен кейiн автокөлiк түсiрiлуi үшiн сәйкес астық қоймаларына жiберiледi, жүргiзушiге немесе астық иесiне жүкқұжаттың бiрiншi данасы берiледi, ал қалған даналар автокөлiк таразысының таразышында көлiктi түсiргенге дейiн қалады. Кәсiпорында екi автокөлiк таразысы (кiретiн және шығатын) болған жағдайда астық иесiне немесе астықты алып келген жүргiзушiге жүкқұжаттың барлық даналары тапсырылады және ол автокөлiктi түсiрiп болғаннан кейiн шығатын таразының таразышына оларды тапсырады.
Астық қабылдау кәсiпорнында бiр автокөлiк таразысы болған жағдайда (1 қосымша) журналда брутто салмағы және тара салмағы жазылады. Жүкқұжаттың бiрiншi данасының артқы бетiнде таразышы барлық үш таразы көрсеткiштерiн (брутто, тара, нетто) көрсетедi.
Кәсiпорындарда екi (қосылған) автокөлiк таразысы бар бiр таразышы қызмет көрсететiн бiр журналы (1 қосымша) тақты және тақсыз күндерде бөлек жүргiзiледi.
Бөлек кiретiн және шығатын автокөлiк таразысы бар, бөлек таразышылармен қызмет көрсететiн астық қабылдау кәсiпорындарында, кiретiн таразыда брутто салмағын, ал шығатын таразыда тара салмағын анықтайды. Бұл жағдайда әрбiр автокөлiк таразысына бөлек (1 қосымша) журнал жүргiзiледi. Шығатын таразының журналында жазбаның реттi нөмiрi алдын ала төгiлген автокөлiк тара салмағын анықтаған кезде, журналда жазба сол реттi нөмiрде жүргiзiлiп көрсетiледi, осы автокөлiктiң барлық көрсеткiштерi кiретiн автокөлiк таразысының (1 қосымша) журналында жазылып көрсетiлгендей.
17. Затты жауапты тұлға немесе автокөтергiш операторы көлiктi түсiрiп болғаннан кейiн жүкқұжаттың бiрiншi данасының артында астықты қабылдаған қойманың нөмiрi көрсетiледi, астықтың қабылдауына қол қояды және көлiктi таразыға тарасын өлшеу үшiн жiберiледi.
18. Шығарылатын автокөлiк таразысының лауазымды тұлғасы бос автокөлiктi өлшегеннен кейiн өзiнiң (1 қосымша) журналында, реттi нөмiрiмен жүкқұжаттың бiрiншi данасының артқы жағында белгiленген келесi жазбалар: жүкқұжат N, өткiзушiнiң аты және тараның салмағы жазылынады.
Yш және одан да көп автокөлiк таразысы бар астық қабылдау кәсiпорындары шығатын таразысының журналында жазбаның реттi нөмiрi көрсетiлмейдi, таразышының жүкқұжаттың бiрiншi данасында көрсетiлген шығарылатын таразының жазбасының нөмiрi көрсетiледi. Журналға жазылу құжаттардың түсу барысында жасалынады.
19. Бiр уақытта келiп түсетiн астықтың өлшеуiн жүзеге асыратын астық қабылдау кәсiпорны лауазымды адамы жүкқұжаттың бiрiншi данасының келесi бетiнде тара салмағы мен нетто салмағын көрсетедi, осы көрсеткiштердi өзiнiң қолымен куәландырады.
Бұдан кейiн онымен тауар көлiктi жүкқұжаттың қалған 3 данасында астық қабылданған қойма нөмiрi, нетто салмағы толтырады және осы көрсеткiштердi өз қолымен бекiтедi.
Тауар көлiк жүкқұжаттың бiрiншi данасын таразышы астық қабылдау кәсiпорнының қабылданған астықтың орташа тәулiктi үлгiсiмен (5 қосымша) жүкқұжат құрайтын есептi жұмысшысына бередi.
20. Астықты қабылдау және жiберу, сонымен қоса ІІІ категориялы қалдықтарын (жемдiк емес) жоюға тасып шығару, сол (1 қосымша) автокөлiк таразысында астықты өлшеу журналында тiзбектi тәртiпте тiркеледi.
21. Операциялық күннiң соңында есепшi жұмысшы 1 бөлiмде барлық жүкқұжаттарды нақтылы салмақ қорытындысын есептейдi. Автокөлiк таразысында астық қабылдау кәсiпорны лауазымды адамы сол мерзiмде таразы журналында (1 қосымша) өткен операциялық тәулiкте әрбiр дақылдардың астық қабылдау қорытындысын брутто және тара графасы бойынша есептеуге және астық қабылдау кәсiпорны есепшi жұмысшысына журналды тапсыруға мiндеттi. Бұдан кейiн есепшi жұмысшы таразы көрсеткіштерiн (1 қосымша) журналында брутто салмағы мен тара салмағы арасындағы айырмашылығы қабылданған астық барлық жүкқұжаттарда (5 қосымша) қорытындыларының көрсетiлген нетто салмағының тең болуын тексеру жүргiзедi.
22. Әрбiр дақылдың нақтылы салмағын тексергеннен кейiн қабылданған астық жүкқұжаттары (5 қосымша) лаборатория меңгерушiсi немесе басқа лаборатория қызметкерiмен орташа тәулiктi лаборатория талдау көрсеткiшiн толтырып, оларды өз қолымен куәландырып, лабораториялық талдау тiркеу журналында (4 қосымша) тiркелiнедi. Қабылданған астық жүкқұжаттары (5 қосымша) астық қабылдау кәсiпорнына келiп түскен астықтың жалпы есебiн жүзеге асыратын лауазымды адамға қайтарылады.
23. Астық қабылдау кәсiпорнына келiп түскен қабылданған астық жүкқұжатына лаборатория талдау нәтижелерін толтырып және салмағын тексергеннен кейін астықтың жалпы есебін жүзеге асыратын лауазымды адам қабылданған астық барлық жүкқұжаттарын орта тәулікті сынама (4 қосымша) бойынша сапасын анықтап, оған қосымша тауар көлік құжаттарымен бірге астық қабылдау кәсіпорны материалды жауапты тұлғаға сәйкес қабылданған астық жүкқұжатына (5 қосымша) тауар көлік құжатының қосылуының дұрыстығын және қабылданған астық нетто салмағын дәлдігін анықтап тексеру үшін береді.
24. Тексерiс бiткеннен кейiн затты жауапты тұлға қабылданған астық жүкқұжаттарына (5 қосымша) қол қояды және бiр уақытта астық иесiнiң тауар көлiктi жүкқұжаттар (8 қосымша) тiзбесiне нетто салмағын жазады, ал қабылданған астықтың жүкқұжаттары (5 қосымша) астық қабылдау кәсiпорнына астықтың жалпы есебiн жүзеге асыратын лауазымды адамға қайтарады.
Затты жауапты тұлға тауаркөлiк жүкқұжаттар (8 қосымша) тiзбелерiн астық қоймаларында астық пен тараның қозғалысы туралы (9 қосымша) есеп беруiне қоса тiркейдi.
25. Астық қабылдау кәсiпорны бухгалтерия жұмысшысы тексерiлген лаборатория талдауының нақтылы салмақ және басқа мәлiметтердiң көрсеткiш негiзiнде есепке алынған салмаққа (нақтылы есепке алынған) есеп жүргiзедi және қабылданған астық жүкқұжаттарын (5 қосымша) тексеру және астық қабылдау кәсiпорны бас бухгалтерінің немесе бұл мақсатта арнайы қарастырылған тұлға қол қою үшiн бередi.
26. Астықтың нақтылы есепке алынған салмағы үш кезеңде анықталынады:
1) нақтылы шегерiм немесе үстеме пайызы сапалы көрсеткiштердiң ауытқушылығы жиынтығының ылғалдығы мен залалды қоспалары бойынша
есептелiнедi;
2) сонан кейiн, ылғалдығы және залалды қоспа бойынша заттай шегерiм немесе үстеме салмағы формуласымен есептелiнедi:

нақтылы салмақ х шегерiм немесе үстеме пайызы
_____________________________________________
100%

3) сонан кейiн нақтылы салмақтан ылғалдығы және залалды қоспа бойынша әрбiр ылғалдығы және залалды қоспаның пайызына шартпен белгiленген нормадан төмен 1 пайыз көлемiнде заттай шегерiм салмағы шегерiледi, немесе нақтылы салмаққа ылғалдығы және залалды қоспа бойынша әрбiр ылғалдығы және залалды қоспаның пайызына шартпен белгiленген нормадан жоғары 1 пайыз көлемiнде заттай шегерiм қосылады. Заттай шегерiм және үстеме 0,1 пайызға дейiн дәлдiкпен есептелiнедi.
Собықты жүгерiден басқа, заттай шегерiм немесе үстеме көлемiне үлкейтiлген немесе кемiтiлген астықтың нақтылы салмағы, есепке алынған нақтылы салмақ болып табылады.
Астық қабылдау кәсiпорны үшiн астық қолхатында қойылған астықтың есепке алынған нақтылы салмағы, астық қабылдау кәсiпорны мен астық иесi арасында шарты бойынша анықталған нормасы бойынша жөнелтiлгенде, жiберiлгенде нақтылы салмаққа тең болады.
27. Сапаның көрсеткiшiнiң шартта белгiленген нормалардан ылғалдығы және залалды қоспа бойынша ауытқыған кезде, астықты астық қолхаты бойынша жiберген кезде заттай шегерiм және үстеме қолданылады. Нақтылы салмақтан ылғалдығы және залалды қоспа бойынша заттай шегерiм салмағы әрбiр ылғалдығы және залалды қоспаның шартта белгiленген нормадан төмен пайызына 1% көлемiнде есептен шығарылады, немесе шартта белгiленген нормадан жоғары ылғалдығы және залалды қоспаның әрбiр пайызына ылғалдығы және залалды қоспа бойынша 1% көлемiнде заттай үстеме нақтылы салмаққа қосылады.
28. Астық қабылдау кәсiпорнына собықпен келiп түскен жүгерi дәнiнiң есепке алынған нақтылы салмағы келесi тәртiпте анықталады:
1) собықтың нақтылы салмағы және дәннiң нақты шығу пайызына байланысты жүгерi дәнiнiң нақтылы салмағы анықталынады;
2) сонан-соң жүгерi дәнiнiң есепке алынған нақты салмағы заттай шегерiм салмағына кемiткен немесе заттай үстем салмағына көбейтiлген, шартта белгiленген нормадан сәйкес сапаның ылғалдығы және залалды қоспа бойынша ауытқуы, дәннiң нақты салмағынан шыға есептелiнедi;
3) собықты жүгерiнi дәнге ауыстыру астық қабылдау кәсiпорын зертханасымен анықталған орта тәулiктi үлгiнi бастыру жолымен собықтан дәннiң нақты шығуы бойынша жүргiзiледi.
29. Астық қабылдау кәсiпорнына сапасы бiр тектi емес астық келіп түскенде оның орта тәулiктi үлгiсiмен қабылдау рұқсат етiлмейдi.
Осындай астықтың сапасын астық қабылдау кәсiпорын лабораториясы әрбiр келiп түскен партияларды (автокөлiкпен) бөлек анықтайды.
30. Келiп түскен астық партиясының сапасын анықтағаннан кейiн лаборатория қызметкерi тауар көлiк жүкқұжатының келесi бетiнде барлық талап ететiн сапа көрсеткiштерiн және астық жiберiлетiн қойма нөмiрiн көрсетедi. Жүкқұжатының келесi бетiнде астық сапасының көрсеткiштерi жоқ болса қолмен жазылынады.
Егер астық қабылдау кәсiпорнына астық талапты көрсеткiштерi жоқ басқа үлгiдегi жүкқұжаттарымен әкелiнген жағдайда, аға ауыспалы лаборант жүкқұжат бiрiншi данасының келесi бетiнде төменгi үлгiде көрсетiлгендей штамп қояды және мұнда барлық талапты сапа көрсеткiштерi және астық жiберiлетiн қойма нөмiрi толтырылынады.
31. Тауар көлiк жүкқұжатының бiрiншi данасының негiзiнде астық қабылдау кәсiпорнының есеп қызметкерi қабылданған астықтың орташа есептегi сапа көрсеткiш қорытындылары немесе жүгерi собығынан орташа өлшемдегi дәннiң нақты шығуын анықтайтын бiр түрдегi қабылданған астық жүкқұжаты (5 қосымша) құрылады.
32. Қабылданған астық жүкқұжаты (5 қосымша) негiзiнде астық сандық сапалық есеп журналына (6 және 7 қосымша) жазу жасалынады, сонан кейiн астық иесi келiсiмiмен астық қолхаты жаздырылады.
33. Басқа астық қабылдау кәсiпорнынан темiр жол және су көлiгiмен астық келiп түскен кезде, келiп түскен партияның салмағын материалды жауапты тұлға немесе астық қабылдау кәсiпорын - қабылдаушы темiр жол станциясының таразышысы немесе кемежай қабылдау өткiзушiмен бiрге анықтайды, ал автокөлiкпен жеткiзiлгенде - жүктi алып келген және оның сақталуына жауапты тұлғаның қатысуымен.
Жүктiң өлшену нәтижелерi өлшенген астықты тiркеу таразы журналдарына (1 және 2 қосымша) сәйкес тiркелiнедi.
34. Жол жөнекей станцияның вагонды таразысында астық жүктерiн өлшеу, аз жүккөтергiш таразысында вагондарды ағытпай (екi қабылдауда) және үлкен жүктi вагондарды өлшеу рұқсат етiлмейдi.
35. Қалыпты салмақты мөшекте қапталған өнiмдi қабылдау өлшенусiз жүргiзiледi, ал келiп түскен партияның салмағы орын санымен және қалыпты салмақпен орын санының тексергенде темiр жол немесе су көлiгiнiң қабылдау өткiзушiсi қатысуымен анықталынады.
Вагондар мен кемелерден жүк түсiрген кезде бөлек мөшектер жыртылған (өңi кетiп қалған, тiгiсi ашылған және т.б.) болса, мұндай мөшектегi өнiмдер нақты салмағымен темiр жол және су көлiгiнiң коммерциялық актiсiнде белгiленiп өлшенiледi және кiрiстiрiлiнедi. Вагонда (кемеде) өнiмнiң төгiлгенi болған кезде, жүкқабылдаушымен төгiлген жиналынады, өлшенiлiнедi және кiрiстiрiлiнедi.
Темiр жол және су көлiгiмен келiп түскен астық қабылдау (10 қосымша) көп вагонды (баржалық) астық өнiмдерiнiң келiп түсуi қабылдау актiсiмен немесе (11 қосымша) бiр вагонды (баржалық) келiп түсу қабылдау актiсiмен материалды жауапты тұлғамен ресiмделiнедi. Темiр жол немесе су жүкқұжаттары бухгалтерияға берiледi.
36. Басқа адреске жiберу тәртiбiмен астықты қабылдаған астық қабылдау кәсiпорны бұл туралы дереу жүк жiберушiге және бастапқы адресатқа хабарлайды.
37. Басқа астық қабылдау кәсiпорнынан келiп түскен астық және өнiмдер материалды жауапты тұлғаның өзiнiң қойма есебiмен қабылдау пунктiнде қайта өлшегенде нақты салмағы санымен және Ереженiң 33-тармағында көрсетiлген тәртiпте кiрiстiрiлiнедi.
Салмақтың (орынның саны) станция (кемежәй, порт, кәсiпорын) жүкқұжатына қарсы айырмашылығында жiберiлу ресiмделiнедi:
1) жүкпен бiрге iлесетiн астық иесiнiң (оның өкiлi) қоса жiберiлетiн жүкқұжаттарының қолхатымен және астықты автокөлiкпен қабылдаған материалды жауапты тұлғамен;
2) жүкқұжаттың келесi бетiнде станция (кемежәй, порт) бастығының, оның көмекшiсi немесе олардың тапсырысымен жүк ауласының меңгерушiсiнiң қолымен белгiленген, тағайындалған станцияның штемпелiмен таразының көрсеткiштерi - 0,1% алшақтау нормасының есебiмен темiр жол және су тасымалдауында табиғи кемудiң нормасынан аспайтын астық салмағының жетiспеушiлiгi расталғаны;
3) темiр жол және су тасымалдауында табиғи кемудiң нормасынан аспайтын және таразының көрсеткiштерiнде алшақтау нормасының астықтың салмағының жетiспеушiлiгiнде тағайындалған, және де стандартты салмақпен мөшекте қапталған ұн, жарма және жүгерi тұқымын орындарын жетiспеушiлiгiн темiр жол станциясымен (кемежәй, порт) құрастырылған коммерциялық актiмен ресiмделiнедi.
Коммерциялық акт станция бастығымен (оның орынбасары), жүк аумағының меңгерушiсiмен (немесе оның орнын басатын тұлға) және станция қабылдау өткiзушiмен және де егер ол тексеруге қатысса, жүк қабылдаушымен қол қойылады.
Темiр жол көлiгiмен төгiлген күйде немесе қапта (мөшекте) тасымалданатын астық, астық бұршақты, майлы дақылдардың тұқымдарын вагонды, тұтқалы, циферблатты, мойнақты таразыда дәл өлшеудiң нормасы белгiленген қолданылатын мемлекеттiк стандартқа сәйкес болуы тиiс.
38. Астық қабылдау кәсiпорнына темiр жол немесе су көлiгiмен астықтың келiп түскен кезде қабылдаушы астық қабылдау кәсiпорын лабораториясымен түсiру мезгiлiнде сынама алынады және белгiленген мемлекеттiк стандарт тәртiбiнде талдау жүргiзiледi.
39. Кәсiпорын - қабылдаушы лабораториясымен келiп түскен астық өнiмдерiн талдау жүргiзген кезде астық сапасы жөнелтушiнiң сертификатта көрсетiлген ұйғарымды алшақтау нормасынан жоғары сапасынан алшақтығы белгiленсе, астық өнiмдерiнiң тиелiп жiберiлген орында берiлген сертификат келесi тәртiпте айырбасталынады:
1) жүк жөнелтушi уәкiлi телеграммамен шақырылады;
2) даулы астық партиясы бос қоймаға түсiрiледi және басқа астық партияларымен араластырылмайды;
3) үлгi алу жөнелтушi уәкiлi (астық иесi), қабылдаушы және Ауыл шаруашылығы министрлiгiнiң аумақтық басқармасының астық инспекторының қатысуымен жүргiзiледi және алу актiсi ресiмделiнедi, сапа сертификаты ұсынылады.
Егер де даулы астық партиясынан үлгiнi алу мүмкiндiгi және де оларды түсiрген кейiн сапасының өзгерiстер болмағанын растайтын шындық мәлiметтердiң болмаған жағдайда, онда сапа сертификатына қабылдаушының кiнәрат-талаптары қабылданбайды.
Екi килограмнан кем емес салмақта алынған үлгi, астықты тиеп жiберiлген жерден берiлген сапа сертификаты мен қабылдаушының лабораториясының талдау карточкасының алу актiсiмен iлестiрiп, белгiленген тәртiпте сапасын тәуелсiздiк бағалау үшiн аккредиттелген сынау лабораториясына ұсынылады.
Сапаның барлық көрсеткiшiне немесе бiр дау көрсеткiшiне жүргiзiлген осы астыққа қарастырылған стандартпен сынау негiзiнде, сынау лабораториясы сынау протоколын бередi, осының негiзiнде Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлiгiнiң облыстық аумақтық басқармасы астықты тиеп жiберiлген жерден берiлген сертификатты мойындауы туралы немесе ауыстыруын шешiм қабылдайды.
Егер де астық сапасын сынау лабораториясында алынған талдау деректерiмен наразылық бiлдiрген сертификат сапа көрсеткiштерi арасында сапалардың айырмашылығы стандартты нормалық ұйғарымнан аспайтын болса, осы сертификаттың дұрыстығы сынау протоколымен және сертификаттың келесi бетiнде жазылуымен расталады.
Жазба белгiленген тәртiпте аккредиттелген сынау лабораториясы басшысының қолы мен мөрiмен расталынады.
Егер де алынған талдау деректерiмен және наразылық бiлдiрген сертификаттың сапа көрсеткiштерi арасындағы сапа айырмашылығы стандартты нормалық ұйғарымнан асатын болса, жiберiлген жерден берiлген сертификат жаңаға айырбасталынады; мұндай жағдайда жаңа сертификаттың жоғарғы оң жағында: "___ 200_ ж. N____ сертификатқа айырбас", көрсетiледi, келесi бетiнде белгiлеуiмен сәйкес қайта берiлген сертификат немесе жiберiлген жерден берiлген сертификат, астық қабылдаушыға астықтың сапасын сынау лабораториясы сынау протокол жөнелтпесiмен жiберiледi. Сертификаттың көрсеткiшi бойынша нақты сапасының сәйкес еместiгi туралы айырбасталған сертификатты берген ұйым басшысы хабарландырылады.
Керектi жағдайда жiберушi немесе қабылдаушы сынау лаборатория қорытындысымен келiспегенде, талас сот тәртiбiнде шешiледi.
Жақын және алыс шет елдерден келiп түсетiн астық сапасының айырмашылығындағы кiнәрат талаптар заңнамада белгiлеген тәртiпте ресiмделiнедi және ұсынылады.
Астық қабылдау кәсiпорны акт-шағым құрайды (12 қосымша) және бiр ай мерзiмде кiнәрат талаптарды акт-шағымымен қосып, сапа сертификатымен жiбередi. Акт-шағымының екiншi данасы астық жiберілген жерiне жiберiледi. Қабылданған акт-шағымдарын астық жiберушi - ұйым арнайы журналға (13 қосымша) тiркейдi және екi апта iшiнде барлық қажеттi құжаттардың келiп түсуiмен кiнәрат талаптар қарастырылады.
Егер де сапасының төмендеуi немесе астықтың бүлiнуi жол жүру барысында болған жағдайда, коммерциялық акт құрастырылады, ал шығынды өтеу жөнiндегi кiнәрат талаптар автокөлiк ұйымына белгiленген заңнама тәртiбiнде ұсынылады.
Егер де астықтың сапасының төмендеуi немесе бүлiнуi жол жүру барысында жөнелтушi кiнәсiмен болған жағдайда, коммерциялық акт негiзiнде кiнәрат талаптар жөнелтушiге белгiленген заңнама тәртiбiнде ұсынылады.
Қабылданған акт-шағымдар астықтың санды-сапалы есеп кiтапшасында сапаның түзетуiн тексеру үшiн астық инспекторларына берiледi.

3. Астықтың жiберуiн ресiмдеу

40. Астықтың әрбiр партиясы астық қабылдау кәсiпорны материалды жауапты тұлғамен, басшы мен бас бухгалтер немесе уәкiлеттi тұлғамен қол қойылған (14 қосымша) бұйрығы негiзiнде, өлшеу жолымен анықталынатын саны бойынша және астық қабылдау кәсiпорны лабораториясы анықтайтын сапасы бойынша жiберiледi (тиелiнiп жiберiлiнедi). Жүк жөнелтушiнiң вагон немесе элеватор таразысы болмаған жағдайда салмағын анықтау жөнелту станциясы вагон таразысында жүк жөнелтушiмен бiрге темiр жол таразышымен жүргiзiледi және олардың қолдарымен жол құжаттары куәландырылады. Орында жiберiлген кезде салмақ қабылдаушы қатысуымен анықталынады. Астық партияларын өлшеу нәтижелерi лабораториялық талдауды тiркеу журналына (4 қосымша), таразы журналына (1, 2 қосымша) жазылады. Партия бойынша, көлiк тiркеумен бiрге тасымалданатын лабораториялық талдауды тiркеу журналына да (4 қосымша) көлiк және тiркеменiң нөмiрi көрсетiледi.
Жiберiлгенде (тиелiнiп жiберiлгенде) астықтың сапасы мемлекеттiк стандарт белгiленген тәсiлмен анықталынады және талдау нәтижелерi сапа туралы құжатта жазылынады және журналда (4 қосымша) тiркелiнедi.
Мемлекеттiк ресурстың астығын сақтайтын астық қабылдау кәсiпорны осы астықтың әрбiр партиясының Агенттiң наряды бойынша заңнама тәртiбiнде белгiленгендей жiберу жүргiзiледi.
41. Астық қабылдау кәсiпорнынан астық қолхаты бойынша астықты жiберу Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлiгiнiң 2001 жылғы 31 қазандағы N 323 V011664_ бұйрығымен бекiтiлген жiберу Ережелерiмен, астық қолхатын айналымы және өтеуiмен реттемеленедi.
Қойма бойынша бұйрық бес тәулiк бойы қолдану күшi бар, сонымен қатар тұтынушы осы көрсетiлген күндердiң бiреуiнде астықты қоймадан тасымалдауын жүргiзу тиiс. Тасымалдау басталғаннан кейiнгi бұйрық келесi күнi қолдану күшi жойылады және тасымалданбай қалған астық санына жаңа бұйрық жазылады.
Астықты қабылдаушының сенiм хатсыз, белгiленбеген нысанды бұйрығымен, бұйрықта көрсетiлген саннан асып түсетiн немесе бұйрықтың мерзiмi өтiп кеткен астықты жiберу және жөнелту астық қабылдау кәсiпорын жауапты тұлғалары қолданылатын заңнамаға сәйкес жауапты болады.
Астықты жiберу және жөнелту құжаттарында: көлiк жүк құжаттарында, фактураларда, және де астық қабылдау кәсiпорындары жазып беретiн есепшоттарында астық қолхатының нөмiрi көрсетiлуi қажет.
42. Астық қабылдау кәсiпорындарынан астықты жiберу барлық бұйрықтар, астықты жiберу жөнiндегi қабылданған бұйрықтардың есеп журналын жүргiзетiн астық қабылдау кәсiпорын есеп жұмысшысына берiледi.
Өтелген астық қолхатының есебi астық қолхаты реестрiнде жүргiзiледi.
43. Астықты астық қабылдау кәсiпорын iшiнде ауыстыру - астық қабылдау кәсiпорны басшысы немесе оның орынбасары және материалды - жауапты тұлғаның қол қойылуымен астықты астық қабылдау кәсiпорын iшiнде ауыстыру жүкқұжатымен (15 қосымша) ресiмделiнедi. Астық қабылдау кәсiпорны ауласы шегiнде астықтың қоймадан қоймаға ауысуы кезiнде салмақ бiр рет осы қойманың материалды-жауапты тұлғалардың қатысуымен анықталынады.
Астық қабылдау кәсiпорны iшiнде ауысатын астықтың сапасы осы кәсiпорын лабораториясымен анықталынады, ал сапа көрсеткiштерi кәсiпорны iшiнде ауысатын астықтың жүкқұжатында көрсетiледi.
44. Тиелiнетiн немесе жөнелтiлетiн тұқымның әрбiр партиясы келесi жүкқұжаттармен бiрге жөнелтiлiнуi тиiс:
1) барлық дақылдардың элита және супер элита тұқымы, және де өздiгiнен желiлiк жүгерi тұқымы - тұқымға аттестат, сапа сертификатымен;
2) барлық қалған репродукция тұқымдары - тұқымға куәлiк, сапа сертификатымен;
3) жүгерiнiң гибридтi тұқымдары - жүгерiнiң гибридтi тұқымдарына куәлiк, сапа сертификатымен.
Бұл құжаттарда сортты сапалар өткiзушiнiң сортты құжаттары негiзiнде, ал егiс сапасы - аккредиттi лаборатория беретiн "тұқымның кондициясы туралы куәлiгi" негiзiнде көрсетiледi. Тұқым ылғалдығы тұқымды тиеп жiберген немесе жiберiлетiн күнi жүргiзiлген кәсiпорын лаборатория талдауының негiзiнде көрсетiледi.
Тұқымға аттестат және тұқымға куәлiк астық қабылдау кәсiпорын басшысы немесе оның орынбасары, лаборатория меңгерушiсiмен және материалды-жауапты тұлғамен қол қойылады.
Сортты тұқымды темiр жол немесе су көлiгiмен жөнелткен кезде көлiк жүк құжаттарда осы партияға сортты тұқымға берiлген қосымша аттестат немесе тұқымға куәлiк туралы белгi жасалынады, осы құжаттың нөмiрi және құжатты берген кәсiпорын аты көрсетiледi. Бұл аттестат немесе куәлiк темiр жол немесе су жүкқұжатына тiркелiнедi. Аттестат немесе куәлiктiң екiншi данасы тұқым иесiне берiледi, үшiншi дана лаборатория iс қағазында қалады.
Сортты тұқымды темiр жол немесе су көлiгiмен тиеп жiберген кезде, есептеу және санды-сапалы есептеу үшiн талап ететiн ылғалдық және тауарды талдау бойынша залалды қоспалардың болу көрсеткiштерi аттестат және тұқым куәлiктерiнде қосымша бөлек жолда көрсетiледi.
Тұқымды астықты темiр жол немесе су көлiгiмен жөнелткен кезде тұқым куәлiгiнде сонымен қатар клейковинаның сапасы мен мөлшерi, шынылығы, натурасы, бұл үшiн "егiстiк" сөзiн сызып тастап "егiс сапасы туралы қосымша мәлiмет" жолдарын қолданып көрсету қажет. Тұқымды пошта немесе тауар қол жүкпен жөнелтiлген кезде аттестат немесе куәлiк жөнелтiлу ораманың iшiне салынады.
Тұқымды орында жiберiлген кезде аттестат немесе куәлiк 2 данада жазылады, оның iшiнде бiреуi тұқым алушыға берiледi, ал екiншiсi лаборатория iс қағаздарында қалады.

4. Тереңдiктен желiлi астық
қабылдау кәсiпорнына астықты тасымалдауын ресiмдеу

45. Тереңдiктегi астық қабылдау кәсiпорнынан желiлi астық қабылдау кәсiпорнына астықты тасымалдау астық иесiмен осы кәсiпорынмен астық иесi арасы шартына сәйкес жүргiзiледi.
Тереңдiк астық қабылдау кәсiпорындардан астықты тасымалдау тауар көлiктi жүкқұжатпен 3 данада жазылып, ресiмделiнедi. Тауар көлiктi жүкқұжаттың жыртылмалы талоны бар 2 данасы жүргiзушiге берiледi, ал 3 дана тереңдiк астық қабылдау кәсiпорында қалады.
46. Тереңдiк астық қабылдау кәсiпорыннан алып келген астықты қабылдаған желiлi астық қабылдау кәсiпорын, жүкқұжаттың бiрiншi данасы өзiнде қалады, екiншi дана астық қабылдауы қолхатымен терең астық қабылдау кәсiпорнына қайтарылынады, жыртылма талондар астықты алып келген жүргiзушi арқылы астықты жеткiзгенi үшiн және автокөлiк жұмысының есебi үшiн есеп шотқа қосымша автокөлiк кәсiпорнына жiберiледi.
47. Тереңдiк астық қабылдау кәсiпорны меңгерушiсiмен (таразышымен) автокөлiк немесе тауар таразысында көлiк жүргiзушiсi қатысуымен астықты өлшеу жүргiзiледi. Жүргiзушiсi жүктi тасымалдауды тауар көлiк жүкқұжатында қол қоюымен қабылдайды және астықты тағайындалған жерге сондай-ақ салмақпен өткiзедi.
48. Тереңдiк астық қабылдау кәсiпорнынан жiберiлетiн астықтың сапасы осы кәсiпорын лабораториясымен анықталынады және тауар көлiк жүкқұжатында көрсетiледi. Сонымен қатар тасымалданатын астыққа астық сертификациясы жазылады.
49. Тереңдiк астық қабылдау кәсiпорнынан алып келiнген астықтың сапасын желiлi астық қабылдау кәсiпорны лабораториясымен сертификатта көрсетiлген астық сапасына сәйкестiгi анықталынады.
Астықтың сапасын дәлiрек анықтау және желiлi астық қабылдау кәсiпорнында көлiк кiдiрiсiн жою мақсатында, бұл ұйымдарға сапасы бойынша бiр түрдегi астық партиясының орта тәулiктi үлгiде астық иесi астықты қабылдау үшiн белгiленген тәртiпте қабылдау жүргiзуге рұқсат етiледi.
50. Орта тәулiктi үлгiлер астық қабылдау кәсiпорны лабораториясымен әрбiр бөлек есептелiнетiн астықты желiлi астық қабылдау кәсiпорнына тиеп жiберген құқықты немесе нақтылы тұлғамен құрылады.
51. Бiрнеше материалды жауапты тұлғасы бар тереңдiк астық қабылдау кәсiпорнынан астықты тиеп жiберген кезде, тауар көлiктi жөнелтпе жүкқұжатында қойма нөмiрi және астықты тиеп жiберген материалды жауапты тұлғаның фамилиясы көрсетiледi.
52. Желiлi астық қабылдау кәсiпорнымен орта тәулiктi үлгiлi сапасы бойынша бiр түрдегi астық партиясының қабылдаған кезде желiлi астық қабылдау кәсiпорны лабораториясымен анықталған кәсiпорын - жөнелтушi орта өлшенген астық сапасы сапа сертификаты бойынша салыстырылады.
53. Алып келiнген астықтың сапасында ұйғарымды алшақтау нормасынан жоғары айырмашылығын тапқан кезде және желiлi және тереңдiктi астық қабылдау кәсiпорын лаборатория арасындағы келiспеушiлiк пайда болғанда, сапасы бойынша кiнәрат талаптар осы ереженiң 27-тармағында белгiленген астықтың сапасында айырмашылық болу кiнәрат талаптарды ұсыну тәртiбiне сәйкес шешiледi.

5. Астықты өңдеудi ресiмдеу

54. Астық қабылдау кәсiпорнында астықты тазалау және өңдеудiң басқа түрлерi тек қана, кәсiпорын басшысы (басшы орынбасары) және лаборатория меңгерушiсi қол қойылған өкiмiмен - астықты тазалау, кептiру актiсiмен (16 қосымша) жүргiзiледi.
55. Өкiмде астық иесi, тазалауға арналған астықтың саны мен сапасы, мақсаты және оны жүргiзу әдiсi, әрбiр сапа көрсеткiштерiн қандай кондицияға оларды жеткiзу керектiгiн және жұмыстың бiту мерзiмi көрсетiледi.
56. Материалды-жауапты тұлға оған тапсырылған жұмысты орындауын және жұмыс бiткеннен кейiн келесi күнге жеткiзбей нәтижелерiн (16 қосымша) астықты тазалау, кептiру актiсiмен ресiмдеуiн қамтамасыз ету мiндеттi.
Астықтың үлкен партиялары өңделген жағдайда астықты тазалау, кептiру актiсi бiр айда бiр рет кем емес астықты тазалау, кептiру туралы есеп беруде өндiрiстiк жұмысты уақытында көрсетуiн қамтамасыз ету үшiн құрастырылуы мiндеттi.
Актiде өңдеудiң алдында және соңында астықтың саны мен сапасы, алынған жанама өнiмдер және қалдықтардың саны мен сапасы көрсетiледi. Акт материалды-жауапты тұлға, лаборатория меңгерушiсiмен қол қойылуы, есеп жұмысшысымен тексерiлуi және астық қабылдау кәсiпорын басшысымен бекiтiлуi тиiс.
57. Астық тазалау машиналарында қоймаларда сақталынатын, барлық бөлек есептелiнген астық партияларын тазалаған кезде, тазалауға арналған астық саны бухгалтер есебi көрсеткiштерiмен анықталынады. Егер де тазалау тек қоймада сақталынатын астықтың бiр бөлiгi ғана жасалынса, өңдеудiң алдындағы саны өлшеу жолымен немесе барлық партиялардың өңдеудiң бiтуiне дейiн өлшеу жолымен анықталынады. Өңдеудiң алдында астық санын анықтау әдiсi, астықты тазалау, кептiру акт-өкiмiнде көрсетiледi.
58. Стационарды таразымен жабдықталған элеваторларда, кептiру-тазалау мұнараларында және механикалындырылған қоймаларда, өңдеу үшiн жiберiлетiн астық саны, өлшеу жолымен анықталынады.
59. Астықты тазалау және механизация ауыстырылу кезiнде алынған жанама өнiмдер және қалдықтар, әрбiр өндiрiлген астық партиясы мен өнiмнiң бөлек анықталынатын салмағы мен сапасы бойынша қалдық цехына берiледi. Жанама өнiмдер және қалдықтар өлшенiмi өңдеу актiсiне тiркелiнедi.
Астықты тазалау актiсiн құрастырған кезде қалдықтарда залалды немесе астық қоспаларына жатқызу сәйкес дақылға мемлекет стандарттары бойынша, залалды қоспа құрамында дақылды өсiмдiктiң дәнiн (майлы дақылдардың тұқымы және шөптерден бөлек) шығарып, жүргiзiледi.
60. Астықты тазалау және кептiру барысында ресiмдеген кезде, тазалау және кептiру алдындағы актідегi салмағы, осы барысы желiсiнде астықты қабылдау көрсеткiштерi байланысты, санды-сапалы есебiнiң дербес шоттарына байланысты көрсету қажет.
Астықты тазалау және кептiру актiлерiнде:
1) тазалау алдында саны мен сапасы - қабылданған астық реестрiнiң көрсеткiштерiнiң негiзiнде;
2) жанама өнiмдер мен қалдықтардың астықты тазалағаннан кейiн алынған саны мен сапасы;
3) кептiрiлуге жiберiлген (астық қалдықтарын тазалауға алынған салмағынан бөлек, егер олар астықты кетiруден бұрын бөлiнсе) астық саны, және де астықтың кептiргенге дейiн және кептiргеннен кейiн ылғалдығы;
4) лаборатория талдауының негiзiнде формуламен анықталынған, кептiргенде салмағының кемуi көрсетiледi.
61. Астықты тазалау кезiнде алынған жанама өнiмдер мен қалдықтарды салмағы бойынша қалдық цехiне (қоймаға) берiледi, негiзi дақылдардың есебiнен есептен шығарылады және сақтау жерiне кiрiстiрiледi. Жанама өнiм мен қалдықтар өлшенiм тiзiмдемесi астықты тазалау актiсiне тiркелiнедi.
Тазалау және кептiруден кейiн астық сапасы және жанама өнiмдер мен қалдықтардың сапасы астық қабылдау кәсiпорын лабораториясымен анықталынады.
Астықты кептiру кезiнде кему осы Ереженiң 70-тармағымен белгiленген тәртiпте көрсетiледi.
62. Астық шөмелесiнiң бетiнде астық қоймаларында, оның өзiнен-өзi орналастырған кезде сұрыпталуы нәтижесiнде, және де механизмдер ауыстырылуымен астықтың желдетуiмен пайда болатын, жеңiл органикалық қоспа астық шөмелесiнiң бетiнен алып тасталынуы тиiс. Астық шөмелесiн сыпырғаннан алынған қоспадан қалыпты астық алу үшiн өңдеу жүргiзiлiнедi. Осы қоспаның өңделуi актiмен ресiмделiнедi. I және II категориялы жанама өнiмдер мен қалдықтар қалыпты астық алынғаннан кейiн өлшенiледi, олардың сапасы анықталынады, сонан кейiн олар қалдық цехiне (қоймасына) берiледi, ал III категориялы қалдықтар (жемдiк емес) өлшенiледi және белгiленген тәртiпте жойылады. Қалдық цехiне (қоймасына) берiлген I және II категориялы жанама өнiмдер мен қалдықтар, және де жойылған III категориялы (жемдiк емес) қалдықтар олардан алынған негiзгi дақылдың есебiнен есептен шығарылады.
Транспортермен (аспалы тормен) астықтың ауыстырылуы жағдайында пайда болатын қалдықтар, мұндай тазалау өңдеу актiсiмен ресiмделiнедi, осының негiзiнде қалдықтар негiзгi дақылдан есептен шығарылып тасталынады және сәйкес сақтау орнымен кiрiстiрiлiнедi.
63. Қолдануға жарамайтын қалдықтар астық қабылдау кәсiпорын ауласынан шығарылып тасталуы және жойылуы қажет (17 қосымша).
64. Кептiрiлген астықтың санын есептеу салмақ бойынша жүргiзiледi, сол үшiн астық кептiру алдында және кейiн өлшенуi тиiс.
Мұндай жағдайда, кептiргенде ылғалдығының төмендеуiнен астық салмағының кемуi осы Ереженiң 84-тармағында көрсетiлгендей, формуламен есептелiнген, астықты тазалау және кептiру актiсiне байланысты, қоймалы және жедел есеп беру бойынша бар астықтан шартты есептен шығарылады.
65. Астық кептiргiш жұмысын оперативтi бақылау үшiн астық кептiргiш жұмысын есептеу журналы, ал таразылармен жабдықталған астық кептiргiштерде, сонымен қатар, ылғал және кептiрiлген астықтың артық өлшену таразы журналдары жүргiзiлiнедi.

6. Собықтағы жүгерiнi бастыру және талдауын ресiмдеу

66. Собықтағы жүгерiнi бастыру және талдауын астық қабылдау кәсiпорны басшысы (оның орынбасары) және лаборатория меңгерушiсi қол қойылуымен жүргiзiледi.
Жүгерiнi бастыру алынған дән, жанама өнiмдер және I және II категориялы қалдықтар (өзектен бөлек) қоймаға сақталу үшiн бағытталынады және материалды-жауапкерлi тұлғамен мiндеттi түрде өлшенiп және астық қабылдау кәсiпорын лабораториясымен сапасын анықтап қабылданылады.
Жүгерi өзегiн бастырудан алынған салмақ автокөлiк немесе басқа таразыларда өлшеу жолымен анықталынады. Бастырылмаған дән өзектiң 1,2% асқан салмақта болса, қайта бастырылу жүргiзiледi.
Жүгерiнiң бастырылуы өкiммен жүгерiнiң бастырылу актiмен ресiмделiнедi. Акт әрбiр бөлек есептелiнетiн собықты жүгерiнiң партиясын бастырылуына, құрастырылады.
Бастырылуға берiлген собықты жүгерiнiң салмағы, жүгерi дәнiнiң, жанама өнiмнiң, қалдықтардың және өзектердi бастырылуынан алынған салмақтың сомасы ретiнде анықталынады. Жүгерi собығының бастырылу сапасы (орташа өлшенген ылғалдық және собықтан шыққан дән), және де дәндi, жанама өнiмдi, қалдықтарды және өзектердi бастырудан алынған сапа және кәсiпорын лабораториясы өзекте бастырылмаған дәннiң барын анықтайды. Өлшенiм және талдау карточкасы тiркелiнедi.
Собықты жүгерiнiң бастырылуы кезiнде дәндi, қалдықты және өзектi өлшеу үшiн таразыларды қондыру мүмкiн болмаған жағдайда, олардың салмағы сатылу кезiнде құжаттар бойынша анықталынады.
67. Собықты жүгерiнi талдау кезiнде және сақталу орнын тазалаған кезде, собықтың өзiнен-өзi тазалану нәтижесiнде жиналынған дән, өлшену жолымен белгiленген дән салмағы және лаборатория анықтаған оның ылғалдығы және залал қоспасы көрсетiлген акт бойынша кiрiстiрiледi. Актiге талдау карточкасы тiркелiнедi. Собықты жүгерiнiң есеп шотынан таза дәннiң салмағы (бөтен қоспасыз) есептен шығарылады, ал дәндегi жүгерi есебiне қоспа салмағын қосатын нақтылы салмақ кiрiстiрiледi.
Собықты жүгерiнi талдау кезiнде алынған қалдықтар (собықтың, өзектiң, гүлдес, орама және басқа ауруымен зақымданған) собықты жүгерiден қалдықтың нақтылы салмағы көрсетiлетiн және лабораториямен анықталған сапа және дәннiң нақтылы шығу процентi талдау актiсi бойынша есептен шығарылады. Есептен шығару дән, өзек және қалдықтың орташа өлшенген ылғалдығы бойынша жүргiзiледi.

7. Астықтың сандық-сапалық есебi

68. Астық сақталуы мен салмағы кемуiнiң заңдылығын анықтауды бақылау үшiн (белгiленген тәртiпте метрологиялық бiлiктiлiгiн өткен) астық қабылдау кәсiпорындары әрбiр астық иелерi бойынша сандық-сапалық есебiн жүргiзедi. Астық, майлы дақылдардың, шөптердiң тұқымдары, жанама өнiмдер, I, II және III санаттағы қалдықтар, стандартты салмағы бар қаптарда буып-түйiлгеннен басқа өнiм астық, майлы дақылдардың, шөптердiң тұқымдары, жанама өнiмдер, I, II және III санаттағы қалдықтар бойынша салмағы, ылғалдылығы мен арамшөп қоспалары; собықтағы жүгерi бойынша - салмағы және собықтардың орта өлшемдiк ылғалдылығы, ал стандарттан тыс буып-түйiлген өнiм бойынша - орындардың саны, салмағы мен ылғалдылығы көрсетiлiп сандық-сапалық есеп кiтаптарында есепке алынады (6 және 7 қосымша).
Сандық-сапалық есептiң негiзiне астықты қабылдау кезiнде - талдау карточкасының, тиеу, босату кезiнде - сапа сертификатының сапалық көрсеткiштерi қабылданады.
69. Сандық-сапалық есеп кiтаптарында астық иесiнiң әрқайсысына, ал иелерi бойынша - сапасы бойынша бiрыңғай астықтың әрбiр партиясына жеке бет есептерi жүргiзiледi. Егер кластар бойынша келiп түскен астықты жеке сақтау келiсiм-шартта көзделсе кластар бойынша астық жеке бет есептерi бойынша жеке есепке алынады.
Жанама өнiмдер сандық-сапалық есеп кiтаптарында мынадай түрлер бойынша есепке алынады:
1) құрамында 50%-дан 70%-ға дейiн астық бар, бастапқы өңдеудiң астық қоспасы;
2) құрамында 70%-дан 85%-ға дейiн астық бар, бастапқы өңдеудiң астық қоспасы;
Бастапқы өңдеудiң астық қоспасы қоймаларға орналастырылуы және осы астық қоспасы алынған астық дақылына байланысты бөлек есепке алынуы тиiс.
I санаттағы қалдықтар мынадай түрлер бойынша есепке алынады:
3) құрамында 30%-дан 50%-ға дейiн астық бар астық қалдықтарын қоса, астық және майлы дақылдардан бөлек;
4) құрамында 10%-дан 30%-ға дейiн астық бар астық қалдықтарын қоса, астық және майлы дақылдардан бөлек.
Собықтағы жүгерiнiң сандық-сапалық есебiн жүргiзуге материалдық-жауапты әрбiр адам бойынша: тауарлық жүгерi бойынша - сақталатын орындарға бөлiнбей, ал сорттық және будандық жүгерi бойынша - сорттар мен будандардың жеке қалыптасатын партиялары бойынша рұқсат етiледi.
Қабылданатын әртүрлi деңгейдегi ақаулы астық қалыпты астықтан бөлек есептелiнедi.
70. Сандық-сапалық есеп жүргiзу кәсiпорынның басшысымен анықталған, мiндет жүктелген лауазымды тұлғамен жүзеге асырылады:
1) сандық-сапалық есеп кiтаптары бойынша мәлiметтердi материалдық-жауапты адамдардың қоймалық мәлiметтерiмен күн сайын салыстырып тексеру;
2) астықты есептеу үшiн барлық қажеттi материалдарды дайындау.
Сандық-сапалық есеп кiтаптарында жазылғанды ешқандай өшiруге және түзетуге рұқсат берiлмейдi. Қате жазуларды түзету тек қана сиямен, жасалған түзетулерге мiндеттi түрде сiлтеме жасап, түзеткен адамның қолы қойылып жасалады.
Бөлiнген есепшi қызметкерге берiлген барлық кiтаптар реттiк нөмiрлермен нөмiрленедi. Кiтаптың мұқабасында мыналар көрсетiлуi тиiс: астық қабылдау кәсiпорынның атауы, кiтаптың мүкәммалдық нөмiрi, қойманың түрі және нөмірі, кітап жүргізілетін астықтың иесі, материалдық-жауапты адамның тегi және аты-жөнi.
Жеке есеп беттерiндегi барлық жазулар кiрiс және шығыс операцияларын ресiмдейтiн, дұрыс жасалынған және қол қойылған құжаттардың, сондай-ақ сапа туралы құжаттардың негiзiнде жасалады.
Сандық-сапалық есеп кiтабындағы (6 және 7 қосымша) кiрiс және шығыс жөнiндегi жазулар бiр күн бойында қорытынды мәлiметтермен мынадай құжаттардан жасалуы мүмкiн:
қабылданған астыққа арналған жүкқұжаттардың тiзбесi, көп вагонды (баржалы) астық келуiне арналған қабылдау актiсi;
астықты тиеуге арналған темiржол және су жүкқұжаттарының тiзiмi.
Жүк алушылардың талаптары бойынша астықты кем тиеудi және артық тиеудi материалдық есеп бойынша қалпына келтiретiн жазбалар сандық-сапалық есеп кiтабының шығыс бөлiгiне жазылады: артық тиеулер қара жазумен шығысты ұлғайтуға, ал кем тиеулер қызыл жазумен шығысты азайтуға.
Сандық-сапалық есеп кiтапшасында жазулар операция күнiнен кейiнгi кешiктiрмей келесi күн сайын жазу жүргiзiледi.
Центнер-пайыздар бүтiн бiрлiктермен қойылады. 0,5-тен аз үлестер алынып тасталады, ал 0,5-тен және жоғары бiрлiк деп қабылданады.
Центнер-пайыздар ылғалдылығы мен қоқым қоспасы бойынша орташа өлшемдi сапасын анықтау мақсатында белгiлi бiр уақыт кезеңiнде центнер-пайыздардың қосындысын астықтың салмағына бөлу арқылы есептелiнедi. Орташа өлшемдi сапа 0,01%-ға дейiнгi дәлдiкпен анықталады.
Кiрiс және шығыс, центнер пайыз бойынша қорытындыларды күн сайын және ай бойы шығару керек. Қалдық алдындағы қалдықты кiрiсiмен қосып одан шығынды алып тастау арқылы шығарылады. Қалдық күн сайын егер күнi бойы кiрiс немесе шығыс операциялары болса, шығарылады.
Кептiру кезiнде ылғалдылықтың азаюынан алдын ала есептен шығарылған шығыс анықтамалы түрде көрсетiлуi тиiс (қалдықтан кейiн): "Сонымен бiрге кептiру кезiнде алдын ала есептен шығарылған шығыс...... кг".
Материалдық-жауапты адам тоқсан сайын (шалғайдағы астық қабылдау ұйымдарында ай сайын) жазылған қалдықтардың дұрыстығын өзiнiң қолын қойып куәландырады.
Астық қабылдау кәсiпорнының бас бухгалтерi, басшысының орынбасары, лабораторияның меңгерушiсi сандық-сапалық есеп кiтабындағы жазбалардың дұрыстығын ай сайын тексередi: бiрiншiсi - центнер-пайыз және қалдықтар бөлiгiнде, ал екiншiсi мен үшiншiсi - сапа көрсеткiштерi бөлiгiнде. Жүргiзiлген тексеру туралы кiтаптың жеке бет есептерiнде белгi қойылады.
Тiгiлген, нөмiрленген және мөр басылған сандық-сапалық есеп кiтапшаларында барлық жазбалар сиямен немесе электронды түрде компьютерде күн сайынғы шығарылған зертхана меңгерушiнiң, бас бухгалтердiң, материалды жауапты тұлға қол қоюымен жүргiзiледi.
Жүгерiнiң будандық және сорттық тұқымдарын өңдеу жөнiндегi зауыттарда собықтағы жүгерiнiң сандық-сапалық есебi сандық-сапалық есеп кiтаптарында жүргiзiледi (7 қосымша).
71. Материалдық-жауапты адамдар астық қабылдау кәсiпорынның бухгалтериясына барлық кiрiс және шығыс құжаттарын қоса берiп астықтың қозғалысы туралы есептер бередi. Есептерде ешқандай өшiруге және түзетуге рұқсат берiлмейдi. Есептерде қате жазбалар байқалғанда есептер қайта жасалады.
Есептердегi шамалы түзетулердi материалдық-жауапты адам қосымша түсiнiк берiп және түзетулердiң белгiленген тәртiбiн сақтап жеке өзi енгiзе алады.
72. Басқа кәсiпорындардан астық келiп түскенде материалдық-жауапты адам қайта өлшеу кезiнде нақты болған астықтың санын өзiнiң (9 қосымша) есебiнде көрсетедi.
Сандық-сапалық есеп кiтаптарында (6 және 7 қосымша) қайта өлшеу кезiнде нақты болған астықтың саны кiрiске алынады.
73. Басқа астық қабылдау кәсiпорындардан келiп түскен астықтың сапасы сандық-сапалық есеп кiтаптарында:
1) талдау кезiнде нәтижелерi ауытқу нормасының мүмкiндiгiнен аспайтын жөнелтушiнiң сапа сертификатымен;
2) белгiленген тәртiпте сапа сертификатына айырбас астықты жөнелту орны берген сапа сертификатына, сапасында айырмашылық ауытқу нормасы мүмкiндiгiнен асып түскен жағдайда және жөнелтушiге сапасында айырмашылығы туралы наразылық-актiлерi жiберiлген;
3) жөнелтушiмен берiлген сапа сертификатымен, ауытқу нормасының жоғарғы мүмкiндiгiнен асып түскен сапа айырмашылығы наразылық-актiлерi ресiмделiнбеген мәлiметтерi бойынша жазылады.
Ылғалдылық пен қоқым қоспасының көрсеткiштерi сандық-сапалық есеп кiтаптарына 0,1%-ға дейiнгi дәлдiкпен жазылады.
74. Тиелген (босатылған) астықтың әрбiр партиясы сандық-сапалық есеп кiтаптары бойынша мынадай шығыс құжаттарының негiзiнде есептен шығарылады: орнын ауыстырудың фактуралары, жүкқұжаттары, темiр жол және су тiзiмдерi, тауарлық-тасымалдық жүкқұжаттары, тиелген және босатылған астықтың сапасын куәландыратын басқа құжаттар (сапа сертификаты, талдау карточкасы және т.б.).
75. Кәсiпорынның бiр немесе әртүрлi аумақтарында орналасқан қоймадан басқа қоймаға астықты ауыстырғанда сандық-сапалық есеп кiтаптары бойынша астық қабылдау кәсiпорында сол сан, және де астық қабылдау кәсiпорын лабораториясы анықтаған сол астықтың сапа көрсеткiшi шығынға есептен шығарылады және кiрiстiрiледi.
76. Тазалау және өңдеу актiсi негiзiнде қалдықтар санды-сапалы кiтапшасында нақты салмағы мен сапасы бойынша астықтың есебiнен шығарылады және олардың сақталатын орындарында кiрiске алынады.
Егер қалдықтардың ылғалдылығын лаборатория анықтамаса, сандық-сапалық есеп кiтабында (6 және 7 қосымша) қалдықтар астықты тазартуға арналған актiде көрсетiлген өңдеуге дейiнгi астықтың ылғалдылығымен қалдықтар негiзгi дақылдың есебiнен шығарылады.
77. Астықтың, жанама өнiмдердiң, қалдықтардың әрбiр жеке есепке алынатын партиясы толық жұмсалған күнi немесе астықтың қалдықтары шамалы болғанда (қондырғы таразылармен жабдықталған механикаландырылған қоймаларда - 200 т. аз; механикаландырылмаған - 70 т. аз және шалғайдағы кәсiпорынның қоймаларында - 15 т. аз) астық қабылдау кәсiпорнының материалдық-жауапты адамы мен есепшi қызметкерi бұл туралы кәсiпорынның басшысына жазбаша хабарлайды. Бұл жағдайда астық қабылдау кәсiпорынның басшысы тазарту жөнiндегi комиссияға тазартудың толықтығын тексерудi тапсыруға және партияның тазартылуы ресiмделуiн ұйымдастыруға немесе осы Ережемен белгiленген тәртiппен тазарту актiсiн жасап қалдықтардың қайта өлшенуiн қамтамасыз етуге мiндеттi.
Астықтың партиясын тазарту актiсi жасалғаннан кейiн астық қабылдау кәсiпорынның басшысы астықтың толығымен жұмсалғандығы туралы астық иесiне хабарлайды және оған астық қабылдау кәсiпорнының комиссиясы жасап бекiткен тазарту актiсiн жолдайды. Қажет болған жағдайда астық иесi берiлген тазарту актiсiн тексеру және бекiту үшiн астықты сертификаттау жөнiндегi органға өтiнiш бередi.
Дәндi, бұршақ тұқымдас және майлы дақылдардың сорттық тұқымдарын қайта өлшеу олардың жекелеген партияларының қалдықтары 10 тонна аз болған жағдайларда жүргiзiледi.
78. Шамалы қалдықтарды қайтадан тексеру алдағы тексеру күнiнен кейiн алты айдан кешiктiрмей жүргiзiлуi тиiс.
Астықтың қалдықтары материалдық-жауапты адамның және астық қабылдау кәсiпорын басшысы тағайындаған комиссияның қатысуымен өлшенуi тиiс.
Сонымен бiрге, жаңа егiннiң астығын дайындау басталғанға дейiн, егер қалдығы 200 т. аз астық пен майлы дақылдардың бүкiл партиясын қайта өлшеу соңғы алты айдың iшiнде жүргiзiлмесе олар қайта өлшенуi және нәтижелерi тазарту актiлерiмен ресiмделуi тиiс.
Жеке бет есептерiн бiрiктiруге және жаңа егiннiң астығы мен бұрынғы жылдардың егiндерiнiң астығын араластыруға тыйым салынады.
79. Сандық-сапалық есеп кiтаптарында (6 және 7 қосымша) егер астық иесi партияны тазалаудан бас тартса, астық иесiнiң есеп шоты астық қабылдау кәсiпорын есепшi қызметкерi жабады, бұл жағдайда астық иесiнiң есеп шоты салмақта кему пайызын есепке алмай, ылғалдығының төмендеу пайызын есепке ала отырып жабылады.
Ылғалдығы бойынша салмақтағы кемудi алдын ала есептен шығару тек қана тазалау актiлерiн құрғанда есептен шығарылады.
Тазаланған және тексерiлген астық партиялары астық қабылдау кәсiпорын есепшi қызметкерiмен астық қабылдау кәсiпорын комиссиясының тазалау актiсiн қарастырғаннан кейiн жабады.
Қайта өлшенген партиялардың жаңа шоттары қайта өлшеу кезiнде анықталған нақты қалдықты және лаборатория анықтаған нақты сапаны негiзге алып тазарту актiсiн жасау бойынша дереу ашылады.
Тазартуға дейiн немесе түгендеуге дейiн тиелген, сондай-ақ түгендеу комиссиясының қатысуымен тиелген астықтың кем тиелгенi және артық тиелгенi үшiн жүк алушылардан келiп түскен дәлелденген наразылықтар осы дақылдың бұрынғы дербес шоты бойынша сандық-сапалық есеп кiтабында (6 және 7 қосымша) жазылады және осыған байланысты тазарту актiсi қайта жасалады. Қайта жасалған актiде "200__ж.____________ қайта өлшеу бойынша қалдық" жолы бойынша саны өзгермейдi; "200__ж.________ 200__ж.__________ дейiнгi шығыс" жолы бойынша кем тиелудiң санына азаяды немесе артық тиелудiң санына көбейедi. Қайта жасалынған акт әдеттегi тәртiппен қарау және бекiту үшiн астық инспекциясына берiледi.
80. Астықтың сандық-сапалық есеп кiтабында (6 және 7 қосымша) компьютерде электронды түрде жүргiзiлуi мүмкiн.
Операциялық күн аяқталғаннан кейiн астық дербес шот бойынша орын ауыстырған жағдайда (9 қосымша) қойма есебiнiң есеп беру мәлiметтерiмен қорытынды тексерiледi. Астықтың күнi бойы орын ауыстыруы жазылған парақ (парақтар) басып шығарылады, есепшi қызметкер мен материалдық жауапты адамның қолдары қойылады, нөмiрленедi және iске тiгiледi. Файл сақталады және партияны дайындаудың басынан бастап ұлғайтыла жүргiзiледi.
Астықтың әрбiр партиясы бойынша операциялар аяқталғаннан кейiн және тазарту актiлерi жасалынғаннан кейiн журналдар жеке кiтаптар болып түптеледi де жалпы негiзде сақталады.

8. Астық қоймаларды тазартуын ресiмдеу

81. Астық қабылдау кәсiпорнында қоймаларды және басқа астық сақталатын орындарды тазартуды құрамында астық қабылдау кәсiпорынның басшысы немесе оның орынбасары, лаборатория меңгерушiсi және кәсiпорынның бас бухгалтерi бар комиссия материалдық-жауапты адамның қатысуымен жүргiзедi. Сақтау орындарын тазарту (18 қосымша) тазарту актiсi құралып ресiмделiнедi.
Астық партиясы толық жұмсалған жағдайда немесе қайта өлшеу арқылы артығы мен кемi бар екендiгi тексерiлгенде олар болмаса және қоқым қоспасының ылғалдануы немесе ұлғаюы жоқ болса, сондай-ақ қоқым қоспасының ылғалдануы немесе ұлғаюы комиссияның түсiнiгi бойынша астықтың салмағы ұлғаюына әкеп соқпайтын болса, тазарту актiлерi жасалмайды.
Астық қоймаларында тазалау жүргiзу үшiн тазалау туралы комиссия (бұдан әрi - Комиссия) тағайындалады, құрамына астық қабылдау кәсiпорын лауазымды тұлғалар, уәкiлеттi органның астық инспекторы кiредi, ал егер де мемлекеттiк ресурс астығы сақталынған астық қоймалары тазаланған жағдайда Агент өкiлi құрамына кiредi.
Комиссия бастапқы құжаттар мен сандық-сапалық есеп кiтабында (6 және 7 қосымша) есептеу бойынша сандық және сапалық көрсеткiштердiң дұрыстығын тексередi және мұндай тексерiстiң нәтижесiн осы партияның дербес шотына жазады.
82. Комиссияның тапсырмасы бойынша астық қабылдау кәсiпорнының есепшi қызметкерi астық партиясын тазарту актiсiн жасайды және оны барлық қажеттi құжаттармен бiрге комиссия мүшелерiне бередi.
Тазарту актiсiн алғаннан кейiн бес күн мерзiмде қоймаларды тазарту жөнiндегi комиссия мынадай кiтаптар мен бастапқы құжаттардың негiзiнде операциялардың нәтижелерiн белгiлейдi:
1) бастапқы құжаттар бойынша сандық және сапалық, сондай-ақ салмақ есептеудiң дұрыстығы мен орташа өлшемдi ылғалдылық пен қоқым қоспасы жөнiндегi көрсеткiштер тұрғысынан тексерiлген сандық-сапалық есеп кiтаптары (6 және 7 қосымша);
2) қойма есептерi мен бастапқы кiрiс-шығыс құжаттары: қабылданған астыққа жүкқұжаттар, жүкқұжаттар тiзiлiмдерi, тауар көлiк жүкқұжаттары, жергiлiктi жiберу бұйрықтары, орын ауыстырудың темiр жол және су жүкқұжаттарының, астықты қайта өңдеуге арналған актiлердiң, жарамсыз қалдықтарды жоюға арналған актiлердiң және т.б.;
3) коммерциялық актiлер мен салмақ және сапа айырмашылығына арналған акт-рекламациялар;
4) сапа сертификаттарындағы, талдау карточкаларындағы және лабораториялық талдауларды тiркеу журналдарындағы жазбалар.
Тазарту актiлерi жасалуына орай, астық сақтау кәсiпорынның басшысы астық иесiн хабардар етедi және оған Комиссия қараған актiлердi жолдайды.
83. Астықтың жетiспеуiнiң көлемi сандық-сапалық есеп бойынша астықтың кiрiсi мен шығыс арасындағы айырмашылық ретiнде анықталады. Астықтың сақталу процесiнде астықтың сапасы өзгеруiн талдаудың негiзiнде жетiспеушiлiк ақталған және ақталмаған болып бөлiнедi.
Шығынның дәлелдiлiгi сақталу және өңделу кезiндегi қол жеткен сапаның жақсаруына, яғни ылғалдылығы мен қоқым қоспасының азаюына және сақталу кезiндегi табиғи шығын нормаларына дәл сәйкестiкпен белгiленедi. Астықты өңдеу жөнiнде жүргiзiлген операция белгiленген нысандағы актiлермен бекiтiлуi тиiс (16 қосымша).
84. Астықтың сапасы өзгеруiне сәйкес оның салмағы өзгеруiнiң дәлелдiлiгiн анықтау үшiн тазарту жөнiндегi комиссия мынаны басшылыққа алады:
1) ылғалдылықтың азаюынан астықтың салмағы кемуiнiң көлемi мынадай формула бойынша қайта есептелген, астықтың кiрiсi мен шығысы бойынша ылғалдылық көрсеткiштерiн салыстыру кезiнде алынған айырмашылықтан аспауы тиiс:
100 х (а - б)
Х = ---------------
100 - б

Бұл жерде Х - салмақтағы кемуiнiң iзделiп отырған пайызы;
а - кiрiс бойынша ылғалдылық көрсеткiшi, %;
б - шығыс бойынша ылғалдылық көрсеткiшi, %;
2) жарамды және жарамсыз қалдықтарды өңдеу актiлерi бойынша есептен шығарылғаннан тыс, арамшөп қоспаларының төмендеуiнен астық салмағының кемуi

(в - г) х (100 - д)
Х = -------------------
100 - г
формуласы бойынша қайта есептеумен астықтың кiрiсi мен шығыны бойынша арамшөп қоспаларының көрсеткiштерiн салғастыру арқылы алынатын айырмашылықтарды арттыруға тиiстi емес,
Бұл жерде Х - салмақтағы кемуiнiң iзделiп отырған пайызы;
б - кiрiс бойынша арамшөп қоспасы, %;
г - шығыс бойынша арамшөп қоспасы, %;
д - ылғалдықтың төмендеуiнен кемудiң мөлшерi "1" тармақшада келтiрiлген формула бойынша % есептелiнген.
Алайда осы формула бойынша кемудi есептен шығару тек 0,2% көп емес мөлшерде жасалуы мүмкiн. 0,2% тыс кемудi есептен шығару тек астық сақтау кәсiпорын басшысының негiздi қолдаухаты бойынша әрбiр жекелеген жағдайда Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлiгiнiң аумақтық басқармалары басшыларының рұқсатымен және орнында астық инспекторы осы қолдаухаттың негiздiлiгiн алдын ала тексергеннен кейiн ғана жасалуы мүмкiн. Өңдеуге немесе сақтау процесiнде механизмдердiң орын ауыстыруға тартылмаған астық партиялары бойынша есептен шығаруға арамшөп қоспаларын төмендету есебiнен рұқсат етiлмейдi;
3) сақтау кезiнде астықтың табиғи кемуi (пайызда) мынадай нормалардан 20 қосымшаға сәйкес аспауы тиiс.
Табиғи кемудiң көрсетiлген нормалары бақылау және шектi ретiнде тек қана жасанды кептiрiлген, астық қабылдау кәсiпорында сақталған астық партиясының нақты бар түгендеу немесе тексеру кезiнде, оның сапасының өзгеруi болмай салмағының төмендеуi белгiлi болған жағдайда қолданылады.
Астықты майлы дақылдар тұқымын 3 айға дейiн сақтаған кезде табиғи кему нормалары сақталған күн нақты саны есебiнен қолданылады, ал 6 айға және бiр жылға дейiн сақтаған кезде - сақталу айдың нақтылы саны есебiнде.
Астықты бiр жылдан артық сақтаған кезде әрбiр келесi сақталған жылға табиғи кему нормалары 0,04 пайыз көлемiнде сақталу айдың нақтылы саны есебiнде қолданылады.
Аралас астық үшiн кему нормалары қоспада бар негiзгi дақылдар бойынша белгiленедi.
Электормагниттi машиналарда тазаланған шөп тұқымдары бойынша табиғи кему нормалары 15 пайызға жоғарылайды.
Барлық дақылдар үшiн табиғи кему нормалары мына формула бойынша есептелiнедi:
а х б, % б х в, %
Х = --------- Х = а + --------
г г
85. Кейбiр жағдайда, астық партиялары бойынша қоқымның ылғалдылығын жоғарлауы немесе санының ұлғайтуы белгiленсе, тазарту жөнiндегi Комиссия сапаның өзгеру себептерiн әбден тексередi, сапаның төмендеуiне және жарамды артығының жоқтығына материалды жауапты тұлғаның жазықтылығы туралы тұжырым бередi.
Артығы жоқ болған кезде немесе, егер ол астықтың сапасының төмендеуiнiң нәтижесiнде болуға тиiстiден кем болса, салмағындағы айырмашылықтарды есептеу, негiз бар деп санағанда шығарылады.
Сапаның төмендеуi ылғалдандыру немесе бөтен қоқымды немесе басқа дақылдардың дәндерiн астыққа араластырып илеу есебiнен салмақтың ұлғаюына алып келу керек едi, арам шөп қоспаларына мемлекеттiк стандарт бойынша қатысты.

100 х (б - а)
Салмағындағы айырмашылықтарды есептеу Х = - -------------- формуласы
100 - б
бойынша шығарылады.
Бұл жерде Х - салмақты ұлғайтудың iзделiп отырған пайызы;
а - кiрiс және қалдық бойынша ылғалдықтың немесе арамшөп қоспаларының көрсеткiшi, %;
б - шығыс және қалдық бойынша ылғалдықтың немесе арамшөп қоспаларының көрсеткiшi, %.
Мысалы, кiрiс 157183 килограмм, ылғалдығы 14,34%, шығыс 157183 килограмм, ылғалдығы 15,20%.
100 Х (15,20 - 14,34) 86
Х = - - - - - - - - - - - - - = - - - - - = 1,01%
100 - 15,20 84,89

есеп құрайтыны:
157183 Х 1,01
--------------- = 1588 кг.
100
Тазартылған немесе түгенделiп болғаннан кейiнгi астық партияларында ылғалдықтың көтерiлуi және арамшөп қоспалары белгiлi болған жағдайда, астықты қабылдау немесе босату кезiнде немесе қандай болса да себептермен сапасына дәл анықтамаудың нәтижесi деп түсiндiрiледi, ол астықтың салмағын ұлғайтуға алып келуi тиiс емес, астық инспекторы салмақтағы айырмашылықтарды есептеу үшiн негiздiң бар болуы немесе жоқ болуы туралы өз тұжырымын астық санды-сапалы есеп кiтапшасында (6 және 7 қосымша) жазады, астық партияларын тазартудың нәтижелерi туралы шешiм қабылдау үшiн Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлiгiнiң аумақтық басқармасының бастығына хабарлайды.
Тазалау актiсiне сәйкес астықты есептен шығару тек нақтылы салмақтан ғана жүргiзiледi. Астықтың есепке алынған нақты салмағынан есептен шығару жүргiзiлмейдi.
86. Бастапқы құжаттар бойынша сандық және сапалық көрсеткiштер мен сандық-сапалық есеп жүргiзу кiтабындағы есептеулердiң дұрыстығын тексергеннен кейiн, комиссия тазарту актiсiн үш данада жасайды және оларды астықтың иесiне жiбередi. Астықтың иесi қажет кезiнде тазарту актiсiн бекiту үшiн ҚР АШМ аумақтық басқармасына өтiнiшпен барады. Тазарту актiсiн ҚР АШМ облыстық аумақтық басқармасына лауазымды тұлғамен бекiтiледi.
87. Тазарту актiлерi сиямен немесе компьютерде тазартусыз, түзетусiз және оңдаусыз толтырылады. Тазарту актiлерiне түзетулер қажет болған жағдайда жаңадан қайта жасалады.
Астықтың мөлшерi тазарту актiлерiнде килограммен, 0,01% дейiнгi дәлдiкпен ылғалдылық пен арамшөп қоспаларының өлшенген орташа көрсеткiштерi килограммен көрсетiледi. 0,04% дейiнгi бөлшек үлестер қоса лақтырылады, ал 0,005 және көбiрегi 0,01% орнына қабылданады.
Тазарту актiлерiне ағымдағы жылдың 1 қаңтарынан бастап және 31 желтоқсанға дейiн бiр жылдың iшiнде тiркеуге сәйкес реттiк нөмiрлер берiледi. Комиссияның оған қол қойған күнi тазарту актiсiнiң датасы болып табылады. Тазарту материалды жауапты тұлғаның қатысуынсыз жүргiзiлген жағдайда, комиссия бұл туралы тазарту актiсiнде себептерiн түсiндiрiп көрсетiледi.
Тазарту актiлерiнде сандық-сапалық есеп жүргiзу кiтабындағы жазбаларға сәйкес астық дақылдарының толық атауы, сондай-ақ материалды жауапты тұлғаның тегi мен аты жөнi, қойманың нөмiрi, атауы көрсетiледi. Тазалау актiсiнiң 1 және 7 тармақшаларда (18 қосымша):
1) түгендеу немесе тексеру кезiнде ведомстволармен ресiмделген өлшенiмдер мен актiлердiң азғантай қалдықтарын қайта өлшеу арқылы қолда бар мөлшерi;
2) қайта өлшеу кезiнде таңдап алынған үлгiлердiң зертханалық талдаудың деректерi бойынша ылғалдылық пен арамшөп қоспасының сапасы көрсетiледi.
2 және 4 тармақтарда қабылданған және босатылған астықтың салмағы, қабылдау және босатудың басталу және аяқталу мерзiмi, сондай-ақ ылғалдылық пен арамшөп қоспалары бойынша сапаның өлшенген орташа көрсеткiштерi сандық сапалық есеп жүргiзу кiтабының деректерi бойынша көрсетiледi.
5 және 6 тармақтарда машиналарда тазарту және тетiктермен астықтың орнын ауыстыру кезiнде алынған, I, II және III санаттағы жанама өнiмдер мен қалдықтарды өңдеуге арналған актiлерге сәйкес шығыс бойынша есептен шығарылған ылғалдылық пен арамшөп қоспалары бойынша жалпы мөлшерi мен өлшенген орташа сапасы көрсетiледi.
10 тармақта ылғалдылық пен арамшөп қоспаларының көтерiлуiне байланысты есептелген салмақтағы айырма көрсетiледi. Сапаның төмендеуiнен туындайтын салмақтағы айырмашылықтарды есептеу үшін негiздiгi бар болуы немесе жоқ болуы туралы тұжырымды тазарту жөнiндегi комиссия 17 тармаққа немесе тазарту актiсiне арнайы қосымшадан беруге мiндеттi.
12 тармақта өңдеу кезiнде алынған жанама өнiмдер мен қалдықтардың мөлшерi, өңдеуге босатылған астықтың салмағы, өңдеу түрi, тексерiлген партиялар бойынша өңдеуге арналған барлық актiлердiң нөмiрлерi мен даталары. Мұнда қабылдау, босату, тиеу және сақтау үдерiсiнде тетiктермен ауыстырылған астықтың дұрыс мөлшерi көрсетiледi.
Егер жол саны өңдеуге арналған барлық актiлердi есептеу үшiн жеткiлiксiз болса, тазарту актiсiне өңдеу актiлерiнiң тiзбесi қоса берiледi, ал 12 тармақта "Өңдеуге арналған актiлердiң тiзбесi қоса берiледi" деп көрсетiледi. Қоса берiлген актiлердiң тiзбесiне тазарту жөнiндегi комиссияның барлық мүшелерi мен материалды жауапты тұлға қол қояды.
13 тармақта осы Ереженiң 78-тармағында 3-тармақшада қарастырылған тәртiппен есептелiнген айлар мен күндер аралық орта сақтау мерзiмi көрсетiледi.
14 тармақтың "а", "б" және "в" тармақшаларында ылғалдылықтың төмендеуiнен және арамшөп қоспаларынан, кейiн бекiтiлген норма бойынша есептелген мөлшерде, сақтау кезiнде табиғи кемуден астықтың салмағындағы кему көрсетiледi.
14 тармақтың "г" тармақшасында салмақта кему сыпырынды есебiнен көрсетiледi. Есептен шығаруға тиiстi жетiспеушiлiк мөлшерi осы Ереженiң 82-тармағында белгiленген тәртiппен анықталады.
Егер 14-тармақта есептелген кему 11-тармақта көрсетiлген жетiспеушiлiктен жоғары болса, онда 14-тармақта нақты кему көрсетiледi. Бұл ретте жетiспеушiлiк алдымен сақтау кезiндегi табиғи кему нормалары, ал кейiн ылғалдылық және арамшөп қоспалары бойынша сапаның жақсаруы есебiнен есептен шығарылады.
15-тармақта сақтау кезiнде табиғи кему нормасының сапасының жақсаруымен ақталмайтын жетiспеушiлiктiң сол бөлiгiнiң немесе 11-тармақта көрсетiлген нақты артығы көрсетiледi.
Комиссия сақтау кезiнде табиғи кему нормаларымен, сапасының жақсаруымен ақталмаған, артылған немесе жетiспеушiлiк себептерiн мұқият тексергеннен кейiн баяндайды.
Тазарту актiсiне тазалау жөнiндегi комиссияның құрамына кiретiн барлық лауазымды тұлғалар мен материалды-жауапты тұлғалар қол қояды.
I, II және III санаттардың қалдығы бойынша тек сандық есепке алу жүргiзiледi. Оларды сақтаудың нәтижелерi түгендеу актiлерiмен ресiмделiнедi, материалдық құндылықтар үшiн белгiленген тәртiппен қаралады және бекiтiледi.
Егер тазарту кезiнде астықтың немесе өнiмдердiң артылғаны бiлiнсе, осы артылғанын тазалау актiсiн қарауды күтпей-ақ кәсiпорынның бухгалтериясы дереу кiрiске алу керек.
88. Жүгерi өңдейтiн зауыттарда өндiрiс бастығы қабылдаған әрбiр жеке есепке алынған жүгерi партияларын өңдеу аяқталғаннан кейiн мiндеттi тәртiппен осы жүгерi партияларының сақталатын жерiне және зауыттың өндiрiстiк корпусына толық тазарту жүргiзiледi.
Тазарту құрамында өндiрiс бастығының қатысуымен астық қабылдау кәсiпорынның басшысы немесе оның орынбасары, бас инженерi, лаборатория меңгерушiсi және бас бухгалтерi бар комиссия жүргiзедi.
Тазарту жөнiндегi комиссия астықтың қозғалысы туралы бастапқы құжаттар мен қоймалық есептер бойынша сан мен сапа жөнiнде тексерiлген сандық-сапалық есепке алу кiтабы бойынша операциялардың нәтижелерiн, сондай-ақ ылғалдылық бойынша есептiң дұрыстығын және өлшенген орташа көрсеткiштердi белгiлейдi.
Жүгерi өңдейтiн зауыттарда өндiрiске босатылған собықтағы жүгерiнiң салмағы өндiрiс бастығының жауапкершiлiгiндегi сақтау орындарын тазалау, кептiргiш камераларға салынған жүгерiнi өлшеу бойынша есептеледi және нәтижелердi анықтау кiрiс бойынша - олардың өлшенген орташа ылғалдығы және қалдықтар мен өзектердi, дән күйiнде тұрған жүгерiнi өңдеуден алынған мөлшерiмен салыстыру арқылы шығарылады.
Бұл жағдайда тазарту актiлерi (19 қосымша) есептелетiн жүгерi партияларының әрбiрiне жеке жасалады.
Жүгерi өңдейтiн зауыттар мен цехтарда технологиялық сұлба бойынша жүгерi өңдеуден алынған қалдықтарды, әрбiр сорт пен буданды ұсақтау мүмкiн болып көрiнбейдi, оларды сорттары мен будандары бойынша бөлу осы немесе басқа сортты және буданды собықтағы жүгерiнi бастыруға жiберiлген салмағына үйлесiмдi жүргiзiледi.
Тазарту актiлерiн (19 қосымша) жасағанда:
1) Кiрiс бойынша - собықтағы жүгерiнiң сандық-сапалық есеп кiтабының мәлiметтерi (7 қосымша);
2) Шығыс бойынша - жүгерiнiң тұқымдары мен өндiрiстен алынған жарамсыз жүгері, ұсақ дәндi жүгерi, өзектер мен қалдықтардың сандық-сапалық есеп кiтабының (7 қосымша) мәлiметтерi пайдаланылады. Бұл ретте жарамсыз жүгерiнiң кәсiпорынға қайтарылған мөлшерiн ескеру қажет, ал тазарту актiсi 5 жол бойынша көрсетiледi.
Өңдеу үдерiсiнде жүгерiнiң механикалық шығындары өндiрiске берiлген жүгерiнiң салмағының 0,2% шегiнде тазарту актiсi бойынша есептен шығаруға қабылдануы мүмкiн.
Сапасын жақсарту және белгiленген нормалардың шегiнде кемуден тыс жүгерiнiң артылғаны және жетiспеушiлiк болса, өндiрiстiң бастығы өзiнiң түсiнiгiн бередi, ал тазарту жөнiндегi комиссия олардың пайда болуы себептерiн мұқият тексеруге және тиiстi түсiнiктi тазарту актiсiне жазуға мiндеттi.
Ылғалдығы мен залалды қоспаның төмендеу есебiнде ақталатын астық жетiспеушiлiгi, және де сақталу кезiнде кему нормасы 20 қосымшаға сәйкес есептелiнедi.
89. Ұйымдарда астықтың бұзылғаны бiлiнген жағдайда әрбiр бүлiнген дерек мұқият тексерiледi және кiнәлiлер жауапкершiлiкке тартылады. Бұзылған астықтың мөлшерi, астық инспекторының тұжырымы бойынша онда ақаулықтың төртiншi дәрежесi болады және техникалық мақсаттарға пайдаланылуы мүмкiн емес, есепте және есептiлiкте ақталмаған жетiспеушiлiк ретiнде байқалады.
Бұзылған астықты жою тек қана ҚР АШМ аумақтық басқарма басшысы рұқсатымен және астық иесiнiң келiсiмi бойынша жүргiзiлуi мүмкiн.
90. Iске қосылатын астық қабылдау кәсiпорын зертхананы байқау кезiнде сапасы төмендетiлген астық қолданылады.
91. Кәсiпорын басшысы астық қабылдау кәсiпорында сақтаудағы барлық қолда бар астықты жаппай қайта есептеу арқылы түгендеу жүргiзуге рұқсат беруге құқылы.
92. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2001 жылғы 16 тамыздағы N 254 бұйрығымен бекітілген ҚР АШМ облыс аумақтық басқармасы Астық инспекторы туралы және ҚР АШМ аудан аумақтық басқармасы Астық инспекторы туралы Ережелерімен көзделген тәртіпте ҚР АШМ аумақтық басқармасының астық инспекторы астық қабылдау кәсiпорнын тексеру жүргізгенде астықтың сапасын, қалдықтарды анықтауда дұрыстығы бөлігінде және оның құжаттарда бейнелеу, сандық-сапалық есептi жүргiзу, тазарту актiлерiнiң уақытылы жасалуының, санитарлық жәй-күйi сақталуын және басқа мәселелердiң дұрыстығына тексерiс жүргiзгенде, астық бақылау кәсiпорны астық инспекторына оларға қажет барлық есеп беру мәлiметтерiн, бастапқы құжаттарды, журналдар мен тексерiс мәселесi жөнiндегi басқа да құжаттарды беруге мiндеттi.
Астық сақтауда, олардың сапасын анықтауда, сандық-сапалық есеп жүргiзуде тәртiп бұзушылық немесе басқа да жөнсiздiктер бiлiнген жағдайда астық инспекторы бiлiнген кемшiлiктер мен жөнсiздiктердi жою туралы нұсқама бередi, ал басшы, бас инженер, ӨТЛ-ның бастығы және кәсiпорынның бас бухгалтерi нұсқаманы астық инспекторы белгiлеген мерзiмде орындауға мiндеттi.
93. Астық инспекторы тазарту актiлерiн қарағанда:
1) тазарту актiсiнде барлық көзделген көрсеткiштер мен тиiстi қолдардың болуын тексеруге;
2) есеп және бастапқы құжаттар жөнiндегi тазарту актiсiнiң сандық және сапалық көрсеткiштерiн тексеруге мiндеттi.
Есепте қателер табылғанда есеп комиссиясының қызметкерлерi астық инспекторының қатысуымен:
3) өңдеу актiсi мен жарамсыз қалдықты жою актiсiн, астық есебiнен қалдықтарды дұрыс шығарып тастауды тексерудi, сандық-сапалық есеп жөнiндегi бет сайынғы жиынтықты iрiктеп тексередi;
4) сапаны жақсарту есебiнен және сақтағанда табиғи нормалар есебiнен салмағындағы кемудi есептен шығару жөнiндегi комиссия ұсынысының дұрыстығын тексередi;
5) материалды-жауапты тұлғаның түсiндiруi мен қойманы тазарту жөнiндегi тұжырымды қарайды.
94. Тексеру нәтижелерi мен тазарту актiсi жөнiндегi өзiнiң қорытындысын астық инспекторы:
1) тазарту актiсiнiң сандық-сапалық көрсеткiштерiнiң кiрiс және шығыс құжаттары жөнiндегi сандық-сапалық есеп кiтабындағы жазуға сәйкестiгiн;
2) ылғалдығын, шөп-шалаң қалдығын кемiту және сақтағанда табиғи кему нормалары есебiнен есептен шығаруға жатқызылған астық салмағының кемуiн көрсетiп, толық жазады.
Астықтың сақталған кезде ұрлаған немесе бұзылған партиялары, ұрланған немесе бұзылуына байланысты жойылған астық есептен шығарылуға жатпайды, ол жетiспеушiлiк ретiнде қаралуға тиiс.
Астық инспекторы тазарту актiлерi бойынша қорытындылар жасағанда осы Ереженi басшылыққа алады.
Тазарту актiсiнiң бiр данасы астық қабылдайтын кәсiпорынның шот қызметкерiнде сақталады, екеуi ҚР АШМ аумақтық басқарма басшысына жiберiледi, бекiтiлгеннен кейiн бiр данасы кәсiпорынға қайтарылады.
ҚР АШМ аумақтық басқармасының басшысы тазарту актiсiн қарауға және акт пен астық сарапшысының сараптық қорытындысын алғаннан кейiн он күн мерзiмнен кешiктiрмей ол бойынша шешiм қабылдауға мiндеттi.
95. Тазарту актiсi жөнiндегi дұрыс жасалмаған қорытынды үшiн астық инспекторларына заңнамаға сәйкес жауап бередi.
Астық инспекторының қорытындысы бойынша қарсылық болғанда, кәсiпорын басшысы мен материалды-жауапты тұлға астық инспекторына қарсылықтарын жазбаша түрде ҚР АШМ аумақтық басқармасының басшысына жiберiлетiн актiлерге қоса беруге мiндеттi.
Кәсiпорынның бас бухгалтерi тазарту актiсi жөнiндегi астық инспекторының қорытындысымен және ҚР АШМ аумақтық басқармасы басшысының шешiмiмен материалды-жауапты тұлғаны таныстыруға және олардан ол туралы жазбаша растау алуға мiндеттi.
96. Астық қабылдайтын кәсiпорынның негiзделген өтiнiшi бойынша және астық инспекторының қорытындысы бойынша астықтың жетiспейтiнiн жабу үшiн ҚР АШМ аумақтық басқармасы басшысының артық астықты есепке алуға құқығы бар.
Жетiспейтiн немесе артық астықтың партиялары арасында байланыс болғанда ғана, тазарту актiсi бойынша табылған жетiспеушiлiктердi бiр кәсiпорында, бiр немесе әртүрлi материалды-жауапты тұлғада сақталатын астықтың бiр немесе басқа түрлерiнiң артығымен жабуға рұқсат етiледi.
ҚР АШМ аумақтық басқармасының басшысы кәсiпорында, бiр немесе әртүрлi материалды-жауапты тұлғада сақталатын, астықтың партиялары өзара байланысты болғанда ғана, астық қабылдайтын кәсiпорынның негiзделген өтiнiшi бойынша және астық инспекторының қорытындысы бойынша астықтың бiр немесе бiрнеше партиясына бiр тазарту актiсiн жасауға құқылы, бұл операциялар бұрынғы түгендеуде өткiзiлген және бекiтiлген айналымдарды қозғамай, бiр мерзiмде ескерiлуге тиiс.
ҚР АШМ аумақтық басқарманың бастығы жетпейтiн астықты артық астықпен жабу жөнiндегi өтiнiштер бойынша немесе өтiнiш алғаннан кейiн жиырма күн iшiнде астықтың бiрнеше партиясына бiр тазарту актiсiн жасау жөнiндегi шешiмдi қарауға және қабылдауға мiндеттi.

9. Астықтың шығынын есепке алу мен есептен
шығару тәртiбi

97. Тиiстi тәртiппен ресiмделген және комиссия қол қойған тазарту актiсi бойынша алдын ала табылған кемудi материалды-жауапты тұлға өзiнiң қоймалық есептерi бойынша, тазарту актiсiн қарау мен бекiтудi күтпей есептен шығарады.
98. Тазарту актiлерi бойынша табылған салмақтағы кемудi иесi "Қаралмаған және бекiтiлмеген актiлер бойынша жетiспей алынған дайындалған тауарлар" деген жеке шотқа ауыстырады, сол шотта ол ҚР АШМ аумақтық басқармасының басшысы тазарту актiлерiн бекiткенге дейiн тұрады.
Егер, ҚР АШМ аумақтық басқармасының басшысы бекiткен тазарту актiлерi бойынша салмақтағы кемудi артықшылықпен жабу туралы немесе астықтың бiрнеше партиясына бiр тазарту актiсiн жасау туралы өтiнiш қаралса, осындай тазарту актiлерi бойынша салмақтағы кему "Қаралмаған және бекiтiлмеген актiлер бойынша жетiспей алынған дайындалған тауарлар" деген шотта ҚР АШМ аумақтық басқармасы басшысының қаралатын өтiнiш жөнiндегi шешiмiн ұйым алғанға дейiн болады.
Жетiспеушiлiктi артықшылықпен жабу туралы және астықтың бiрнеше партиясына бiр тазарту актiсiн жасау туралы өтiнiштердi астық қабылдайтын кәсiпорынның басшысы ҚР АШМ аумақтық басқармасының басшысы қаралатын өтiнiш жөнiндегi соңғы актiнi бекiткеннен кейiн, жиырма күннен кешiктiрмей қарайды.
"Қаралмаған және бекiтiлмеген актiлер бойынша жетiспей алынған дайындалған тауарлар" деген шоттағы есептен шығаруды, астықты өңдегенде және сақтағанда сапасын нақты қол жеткiзу арқылы жақсарту есебiнен, сондай-ақ сақтағанда белгiленген нормалардың шегiндегi табиғи кемудi иесi ҚР АШМ аумақтық басқармасының басшысы бекiткен тазарту актiлерiнiң негiзiнде ғана жүргiзедi.
Астықты өңдегенде және сақтағанда нақты қол жеткiзу арқылы сапасын жақсарту есебiнен, сондай-ақ сақталғанда белгiленген нормалардың шегiнде салмағындағы кемудiң тазарту актiсi бекiтiлгеннен кейiн жоғарыда аталған шоттан ауыл шаруашылығы өнiмдерi жөнiндегi рефакция мен бонификация шоттарының, айналыс шығындары мен өндiрiстiк шығындар есебiнен шығарылады, ал кемудiң нормадан жоғары жетiспеушiлiгi кiнәлiлердiң дербес шоттарына жатқызылады және олардан өндiрiп алынады.
99. Темiр жол, су және автомобиль-көлiк арқылы тасымалдағанда пайда болған жетiспеушiлiктi иесi табиғи кему нормаларының шегiнде "Шикiзат, негiзгi материалдар мен сатып алынатын жартылай фабрикаттар" деген айналыс шығыны шотының есебiне жатқызады.
100. Көлiк органдары темiр жол және су жолдары арқылы тиеп жiберген және баратын жерiне жетпеген астық алатын ұйымның "Дайындау тауарлары мен жолдағы ыдыс" деген шотында ескерiледi және астықты iздеу және астық қабылдайтын кәсiпорынға қайтару шаралары қолданылады.
Жүктi жеткiзу мерзiмi өткенде астық қабылдайтын кәсiпорын немесе жүк жiберушi көлiк органдарына дереу талап қоюға мiндеттi. Тасымалдаушының жүктi басқа кәсiпорынға беру жөнiндегi дәлелдi талабы қабылданбаған және соңғы талап қанағаттанусыз қалған жағдайда, тасымалдаушы мен жүктi алатын кәсiпорынға талап бiрдей қойылады.

10. Астық қабылдайтын кәсiпорындарда
астық тазартылғанда және жүгерi iрiктелгенде алынатын
өнiмдердi топтастыру

101. Ұйымдарда астық тазартылғанда және жүгерi iрiктелгенде алынатын астық, азық-түлiк және қалдық мыналарға бөлiнедi:
1) "Негiзгi өнiмдер" (әртүрлi дақылдар астығының табиғи қоспасын қоса алғанда азық-түлiктiк, жемдiк және тұқымдық астық);
2) "Жанама өнiмдер":
бiрiншi өңдеуден түскен 50%-дан 70%-ға дейiн азық-түлiктiк (жарманы қоса алғанда), жемдiк дәндерден және бұршақ дақылдардан тұратын, стандарт бойынша негiзгi астыққа немесе астық қалдығына жататын астық қалдығы;
бiрiншi өңдеуден түскен 70%-дан 85%-ға дейiн азық-түлiктiк (жарманы қоса алғанда), жемдiк дәндерден және бұршақ дақылдардан тұратын, стандарт бойынша негiзгi астыққа немесе астық қалдығына жататын астық қалдығы;
азықтық дән сағы - саңылауының диаметрi 2,5 мм. електен өткiзiлген жүгерiнiң ұнтақталған дәнi;
3) "Қалдықтар":
бiрiншi категория: құрамында 30-дан жоғары 50% дейiн (қоса алғанда) дән болатын астық қалдығы; құрамында 10-нан жоғары 30% дейiн (қоса алғанда) дән болатын астық қалдығы;
екiншi категория: құрамында 2-ден жоғары 10% дейiн дән болатын астық қалдығы; жүгерi собығының өзегi, жүгерiнiң қауызы, топан;
үшiншi категория: құрамында ең кемiнде 2% сабан бөлiктерi болатын, астық тазартылғанда (сепаратордың қабылдайтын елегiнен түсу, төменгi елегiнен өту) алынған қалдық; жүгерiнiң қабы.
102. Бiрiншi өңдеуден алынған астық қалдығы болатын, сондай-ақ қалдықта стандарт бойынша осы дақылдарға жатқызылған 10%-дан жоғары бидайдың немесе қара бидайдың немесе 20% басқа дақылдардың дәнi болатын жанама өнiм, аталған астық қалдығы мен қалдықтар олардан негiзгi дәндi алу мақсатымен қосымша өңделуге жатады.
Осы топтастыруда көзделген негiзгi және жанама өнiмдер сапа бойынша қолданыстағы мемлекеттiк стандарттардың талаптарына, техникалық жағдайларға немесе техникалық талаптарға сәйкес келуге тиiс.

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
1 Қосымша
__________________________
астық қабылдау кәсiпорны

______ жылғы автокөлiк таразыларында
жүктiң өлшенуiн тiркеу
журналы

_________________________________________________________________________
Жүк Астық Авто Астық Салмағы, кг қойма
Күні құжат иесі көлік түрі ________________________ N
N N брутто тара нетто
__________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
2 Қосымша

__________________________
астық қабылдау кәсiпорны

______ жылғы келіп түсетін және жөнелтілетін
жүктердің вагонды таразыларында
жүктің өлшенуін тіркеу
журналы
__________________________________________________________________________
Рет|Күні|Жөнел.|Жөнел.|Дақыл|Жүк|Ва. | Темір жол жүкқұжаты| Орын саны
N | | ту |туші | аты |құ.|гон |бойынша (қабылдаған |
| |(та. |(қа. | |жат| N | кезде) |
| |ғайын.|был. | | N | |____________________|_______________
| |дау) |дау. | | | |брутто |тара| нетто | Жүк |нақты
| |стан. |шы) | | | | | | | құжат |
| |циясы |коды | | | | | | | бойын.|
| | | | | | | | | | ша |
___|____|______|______|_____|___|____|_______|____|_______|_______|________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

таблицаның жалғасы
___________________________
Өлшену |Таразы. |
нәтижесі, кг |шы қолы |
__________________| |
брутто|тара|нетто | |
______|____|______|________|
13 14 15 16
___________________________
___________________________
___________________________

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
3 Қосымша

__________________________
астық қабылдау кәсiпорны

АСТЫҚТЫ N___ "___" __________ 200_ж.
ТАЛДАУ КАРТОЧКАСЫ

Дақыл ________________________ Өнiм жылы _____________________________
_______________________________________________________________________
Астық иесi_____________________________________________________________
Тиеу түсiру пунктi
Жөнелтушi______________________________________________________________
Қабылдаушы_____________________________________________________________
_______________________________________________________________________
вагон, автокөлiк N, кеме, баржа аты
_______________________________________________________________________
партия салмағы, кг_____________________ Қойма, сүрлем N _______________
Сынама N__________________ Сынама салмағы, кг__________________________
Ерекше белгiлер________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Сынама алынды ________ ____________ Күні ____________
қолы фамилиясы

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
3 Қосымшаның жалғасы
(талдау карточкасының келесі жағы)

Дақыл___________________________ МеСТ_________________________________
Сорт____________________________ Шығу тегi____________________________
Yлгi____________ Үлгіше _________________ Класс_______________________
Ылғалдығы, %_________________________ Түсі ___________________________
Табиғи болмыс, г/л ______________________ Иісі________________________
Жалпы стекловидность, % ______________________________________________
Сонымен қатар толық дән стекл., % ____________________________________
Анықтау әдiсi_________________________________________________________
Клейковина: саны, г., %_______________________________________________
Сапасы, ед.прибора ИДК-1 приборының_________________ Группа___________
Залал қоспасы, %_______________ Астық қоспасы, % _____________________

Сонымен қатар Сонымен қатар
_________________________________ _________________________________
Фракциялар, грамм, % Фракциялар, грамм, %
_________________________________ _________________________________
_________________________________ _________________________________
_________________________________ _________________________________
_________________________________ _________________________________
_________________________________ _________________________________
Сито өтетiн жерi N _________________________________
Зақымдалуы: зиянкестердiң аты _________________________________
Экземплярлар саны, дана _______________________, дәреже_______________

Лаборант ___________ __________________
қолы фамилиясы

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
4 Қосымша

Зертхана талдауларының нәтижелерін тіркеу
журналы
___________________________________________________________________________
Күн|Талдау карточка|Шаруа. |Дақыл|Партия |Сор.|Типі|Класы | % |Нату.|
| N (орта тәулік|шылық | |салмағы,| ты |тип.| |ыл. |расы |___
|сынамы), талдау|(аудан)| | кг | |ше | |ғал.| |Бар
| | аты | | | | | |дығы| |лығы
___|_______________|_______|_____|________|____|____|______|____|_____|____
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

таблицаның жалғасы
___________________________________________________________________________
Залалды қоспа |Астық (майлы) қоспа,%| Клейковина |
_________________________|_____________________|_________________| Жалпы
сонымен қатар | | | | | жылтыр.
_________________________| | | | | лық,
| Зиянды |Бар.| сонымен қатар | % | сапа | %
_______________|_________|лығы|________________|саны|____________|
Мине.| | |Бар.|с.қ.| |Өн. | | | |ИДК-1 |тобы|
ралды| | |лығы|____| |гені | | | |прибор.| |
| | | | | | | | | |бірлігі| |
_____|____|____|____|____|____|_____|___|______|____|_______|____|_________
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

таблицаның соңы
___________________________________________________________________________
Түсі | Иісі | | | | | Орналасу |Ерекше | Лаборант
| | | | | | орны |белгі. | қолы
| | | | | | (қойма, | лер |
| | | | | | сүрлем, | |
| | | | | | қойма | |
| | | | | | N) | |
_____|______|______|_______|______|_______|__________|_______|_____________
25 26 27 28 29 30 31 32 33
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
5 Қосымша
__________________________
астық қабылдау кәсiпорны

200_ жылғы "___" __________

орта тәулiктi сынақ бойынша сапасын анықтап қабылданған астық
N___ ЖҮКҚҰЖАТЫ

І бөлім

Иесi __________________________ Аудан _______________________________
Дақыл _______________________ Тип ______ Сорт__________ Репродукция
Сорттық тазалық категориясы _______________ Тұқым стандарт класы ______
Сорт құжатының аты мен N_______________________________________________

___________________________________________________________________________
Тауар Нақтылы Арақашық. Тауар Нақтылы Арақашық.
көлiк салмақ тық көлік салмақ тық
жүкқұжаты жүкқұжаты
___________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Барлығы
___________________________________________________________________________
Осы жүкқұжатта көрсетiлген астық санын тауар-автокөлiк
жүкқұжаттарымен тексердiм
_________ жүкқұжаттың жалпы салмағы (нетто) ___________________________ кг.
Қойма меңгерушiсiмен қабылданды __________________________________________

ІІ бөлім. Орта тәулікті үлгінің лаборатория талдауы N
___________________________________________________________________________
Сапан. Ыл. Арам Үстем. Та. Ас. За. Үсте. Сапаның қосымша көрсеткіштері
көр. ғал. шөп ақы би. тық. лал. меақы _____________________________
сет. ды. қос. таби. ғи тық дану баға. Түсі иі. Сонымен Сонымен
кіш. лы. пасы ғи бол. % сын сі қатар қатар
тері ғы баға. мыс кемі. арам астық
% сын ту шөп қоспасы
кемі. бар. қоспасы
ту лығы ______________________
бар. Бү. Қиын Таза. өнген
лығы лін. бө. лан. %
ген лі. ған
не. %
тін
___________________________________________________________________________
ӨТЛ Х Х
тал. Бағасы
дауы бойынша
төлеу
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Баға.
сын
кемі.
ту
үстем
ақы
%
___________________________________________________________________________
Сапаның қосымша көрсеткіштері
___________________________________________________________________________
Жылтырлық Клейковина Таспақаша Арам Сонымен
үлгілер үлгішіктер % _____________кеңесімен қоспалар қатар арам
тобы % зақымданған % қоспалар
дән
___________________________________________________________________________
Лабораторияда қалдырылған үлгі _______________________ кг.

Лаборатория меңгерушісі ________________________________

ІІІ бөлім. Ақшалай есеп (қажет кезінде толтырылады)
___________________________________________________________________________
Нақтылы Есепке алынған Есепке алынған Центнерге Сомасы
Құны салмағы, салмағы % салмағы бағасы
кг бағасын кеміту
үстемақы 100%
________________________________________________________________
_____________________________________________________
Собықтағы Собықтың Нақтылы дән Дәннің нақты
жүгері нақтылы шығымы % салмағы, кг
бойынша салмағы,
кг.
_____________________________________________
__________________________________________________________________________
Кептіру, % төлемі 1 тоннаға төлем Нақтылы
тазарту салмақ
үшін ________________________________________________________________
ақшалай
төлем
___________________________________________________________________________
Шығындар
___________________________________________________________________________
Бұрында берілген
авансты ұстап қалу
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Соңғы есепке берілетіні
__________________________________________________________________________

Жүкқұжатын құрған ____________________ Тексерген ___________________
Кәсіпорын басшысы _________________________________________

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
6 Қосымша
__________________________
астық қабылдау кәсiпорны

АСТЫҚТЫҢ САНДЫ-САПАЛЫ ЕСЕП
КІТАБЫ

Қойма______ Материалды тұлға (аты-жөні)________ Дақыл______ Қағаз N ______ __________________________________________________________________________
Күні|Тал.|құжат|Қайдан келіп|Ылғал.|Залал. КІРІС | ШЫҒЫС
|дау | N | түсті және | дық |дану,|____________________|___________
| N | | кімге | % | % |Сал.| Центнер- |Сал.| Центнер-
| | | жіберілді | | |мақ | пайызы |мақ | пайызы
| | | | | | |__________| |__________
| | | | | | |Ылға.|За. | |Ылға.|Залал.
| | | | | | |лдық |лал.| |лдық |дану
| | | | | | | |дану| | |
____|____|_____|____________|______|_____|____|_____|____|____|_____|_____
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
таблицаның жалғасы
__________________
Қалдық | Қойма |
_______| меңгеру.|
Салмақ | шінің |
| қолы |
_______|_________|
13 14
__________________
__________________
__________________

М.О. Бас бухгалтер _______________________________

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
7 Қосымша

__________________________
астық қабылдау кәсiпорны

СОБЫҚТАҒЫ ЖҮГЕРІ САНДЫ-САПАЛЫ ЕСЕП
КІТАБЫ

Қойма______ Материалды тұлға (аты-жөні)________ Дақыл______ Қағаз N ______ ___________________________________________________________________________
Күн|Құ.|Тал.|Қайдан| Фактичес. | Ылғалдық| КІРІС
|жат|дау |келіп | кий шығым %| % |
| N | N |түсті |____________|_________|________________________________
| | |және | дән| өзек |дән|собық|собық | сонымен |ц.% ылғалды.
| | |кімге | | | | |салма.| қатар |лығы бойынша
| | |жібе. | | | | |ғы, |_________|____________
| | |рілді | | | | |кг |дән |өзек|дән |өзек
| | | | | | | | |(10х|(10х|(11х |(12х
| | | | | | | | | 6) | 7) | 8) | 9)
___________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
таблицаның жалғасы
__________________________________________________
ШЫҒЫС |Қалғаны |Тексеріс |
______________________________|________| туралы |
собық | сонымен |ц.% ылғалды.|собық | қойма |
салма.| қатар |лығы бойынша|салмағы,|меңгеру. |
ғы, |__________|___________ | кг | шінің |
кг |дән |өзек |дән |өзек |(10х15) | қолы |
|(15х|(15х |(16х |(17х | | |
| 6) | 7) | 8) | 9) | | |
__________________________________________________
14 15 16 17 18 19 20
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________

М.О. Бас бухгалтер _______________________________

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
8 Қосымша

__________________________
астық қабылдау кәсiпорны

Тауар көліктік жүкқұжаттың тізбесі

_____________________ 200__ ж.

Астық түрі _______________________________________
Қойма ____________________________________________
Материалды жауапты тұлға _________________________
__________________________________________________________________________
Құжат N | Күні | Партия салмағы, кг | Ылғалдық | Залалды қоспа
| | | % ц-пайыз | % ц-пайыз
__________|________|______________________|____________|__________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

Материалды жауапты тұлға __________________
Қолы

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
9 Қосымша

__________________________
астық қабылдау кәсiпорны

ЭЛЕВАТОР ЖӘНЕ ҚОЙМАЛАРДА АСТЫҚ ПЕН ТАРА
ҚОЗҒАЛЫСЫ ТУРАЛЫ N ____ ЕСЕП
______________ 200__ ж.

1. Қойма N _____ Материалды жауапты тұлға (Аты жөні) ________
___________________________________________________________________________
N |Астық түрі,|Астық | Күн басында | Кіріс | Шығыс | Қалғаны
р/с| фураж | код, | қалғаны | | |
| көлемі |фураж |_____________|__________|_____________|____________
| |көлемі|Мөшек|салмақ,|Мөшек|сал.|Мөшек|салмақ,|Мөшек|сал.
| | |саны | кг |саны |мақ,|саны | кг |саны |мақ,
| | | | | | кг | | | |кг
_________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Келесі беті
2. Астық және сортты тұқымының тарамен қозғалысы ___________________________________________________________________________
тараның категориясы |Қалдық|Кіріс|Шығыс|Қалдық | Сонымен қатар
мен сорты | | | | |_________________________
| | | | | астық.| сортты | Басқа.
| | | | | пен | тұқым. | лары
| | | | | | дармен |
___________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

3. Бос тара мен брезенттердің қозғалысы
___________________________________________________________________________
брезенттің |Қал.|Кіріс |Шығыс|Қалдық|брезенттің |Қал.|Кіріс|Шығыс|Қалғаны
категориясы|дық | | | |категориясы|ғаны| | |
мен сорты | | | | |мен сорты | | | |
___________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Материалды тұлғаның қолы __________________

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
10 Қосымша
__________________________
астық қабылдау кәсiпорны

КӨП ВАГОНДЫ (КӨП БАРЖАЛЫ) АСТЫҚТЫҢ КЕЛІП ТҮСУ
N ____ ҚАБЫЛДАУ АКТІСІ

Дақыл аты ____________________
___________________________________________________________________________
Р|Жөнелту |темір| | Нетто | Мөшек-тара | Сапа көрсет.
е|станция.|жол.,|вагон| салмағы, кг | | кіштері
т|сы (жө. | су |(бар.|_____________|____________________|________________
N|нелтуші)|жүк |жа) |жөнел.|нақты |Кате. |Жөнел.|нақты |ылғал. | сор.
| |құ. | N |туші |қабыл.|гория.|туші |қабыл.| дық | примесь
| |жаты | |құжаты|дан. |сы, |жүк |дан. |________|________
| | N | |бойын.|ғаны |сорты |құжаты|ғаны |% |цент.|% |цент.
| | | | ша | | |бойын.| | |пайыз| |пайыз
| | | | | | | ша | | | | |
___________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

таблицаның жалғасы
____________________________________
| Нәтиже |
тал.|______________________________|
дау |арты.| Жетіспеушілік |
N | ғы, |________________________|
| кг |сал.|Табиғи кему| Ақтал.|
| |мақ,|___________| маған |
| | кг | | Сал. | |
| | |% | мақ, | |
| | | | кг | |
____________________________________
14 15 16 17 18 19
____________________________________
____________________________________
____________________________________

Материалды тұлғаның қолы _________________
фамилиясы қолы

лаборатория меңгерушісі _________________
фамилиясы қолы

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
11 Қосымша

__________________________
астық қабылдау кәсiпорны
Күні ______________________
Қойма _____________________

Бір вагонды (бір баржалы)

Астық келіп түсу N ____ ҚАБЫЛДАУ АКТІСІ

ЖӨНЕЛТУ СТ. ____________________ ЖӨНЕЛТУШІ _______________________
___________________________________________________________________________
Дақыл аты жүкқұжат N вагон N
___________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________
Нетто салмағы, | Сапасы |Талдау| Тара
кг | | N |
_______________|_____________| |______________________________________
Жөнелту.|Нақты |ылғал.|залал | |аты |тара |Жөнел.| Нақты | Артығы +
ші жүк |қабыл.|дық | | | |коды |туші | қабыл. | Жетіспеу.
құжаты |дан. | | | | | | жүк | данған | шілік -
бойынша |ған | | | | | |құжаты| |
| | | | | | |бойын.| |
| | | | | | | ша | |
___________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
артығы
___________________________________________________________________________
жетіс.
пеушілік
___________________________________________________________________________
Қойма меңгерушісі__________ ӨТЛ бастығы __________ Бухгалтер __________

Лаборатория меңгерушісі
___________________________________________________________________________

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
12 Қосымша

__________________________
Астық қабылдау кәсiпорны

"___" __________ 200__ж. АКТ-НАРАЗЫЛЫҚ N ____

Біз, төменде қол қоюшы: директор____________, ӨТЛ бастығы _______________,
Аты-жөні Аты-жөні
өндіріс бөлімшесінің аға мастері __________ және бас бухгалтері___________
Аты-жөні Аты-жөні
тексеріс талдау негізінде белгіледік ________________________,
астық түрі, өнім
"___" ______ 200__ж. келіп түскен _____________, жөнелтушінің сапа
деректерімен келесі алшақтық, ұйғарымды ауытқу мөлшерінен асып түсетін.
___________________________________________________________________________
Жөнелту | вагон | жүк | Көлік | сапа |Күні| Жөнелтуші құжаттары және
күні, |(баржа |құжат | жүкқұ. |серти | | қабылдаушы талдау бойынша
түсу |кемесі) | N | жаты |фикаты| | сапасы
| N | |бойынша | N | |____________________________
| | |салмағы, | | |ылғал.|Залал.| | |
| | | кг | | | дық | ды | | |
| | | | | | % |қоспа,| | |
| | | | | | | % | | |
___________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

таблицаның жалғасы
______________________________
Жарнамаланатын сапасында |
алшақтық |
_____________________________|
ылғал.|Залал.| | | |
дық | ды | | | |
% |қоспа,| | | |
| % | | | |
_____________________________|
12 13 14 15 16
______________________________
______________________________
______________________________

Директор ________________________
Аты-жөні Қолы

ӨТЛ бастығы ____________ өндіріс бөлімінің аға мастері ______________
Бас бухгалтер ____________________________
Аты-жөні Қолы

Кәсіпорында белгісі Нағыз акт-наразылықпен таныспыз.

"___" __________ 200 ж.

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
13 Қосымша

200_ жылғы сапа айырмашылығы бойынша қабылданған
акт наразылықтарын тіркеу
журналы

"___" __________ 200_ жылы басталған
"___" __________ 200_ жылы аяқталған

___________________________________________________________________________
N |Акт-наразылығын | Акт-наразылық | Жүк қабылдаушы,| Санды-сапалы
N | алу күні |__________________| Кәсіпорын аты | есеп кітапша.
реті | | N | Күні | | сында түзету.
| | | | | лер енгізу
| | | | | күні және
| | | | | түзету
| | | | | енгізген
| | | | | тұлға қолы
__________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
14 Қосымша
__________________________
Астық қабылдау кәсiпорны

"___" __________ 200__ж. N ____ БҰЙРЫҚ

Бұйрық мерзімі ____________ Қойма меңгерушісі N ____ т.
_____________________
200 ж. _______ сенімхат, N ______ наряды бойынша келесі астық
санын ______________________________ арқылы,
____________________________________________________ жіберу (жөнелту)
___________________________________________________________________________
Дақылдар | N |Орын | Нетто | Сапа көрсеткіштері
аты | штабеля |саны |салмағы,|_______________________________________
| | | кг | ылғал. | залал | |
| | | | дық | | |
___________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ _____________________________________________
жазбаша

Директор _________ Аға бухгалтер_________ ӨТЛ бастығы (лаб. меңгерушісі)

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
15 Қосымша
__________________________
Астық қабылдау кәсiпорны

Күні ______________________

Кәсіпорын ішінде астықтың ауыстырылу
ЖҮКҚҰЖАТЫ

Қойма меңгерушісі ________________________ N ______________ қоймадан
____________________ қоймаға, қойма меңгерушісіне _____________________
ауыстырылсын
__________________________________________________________________________
Дақыл, | Саны | Сапасы
сорты |_____________________________________________________________
| Ауыстырылуға | Нақты | ылғалдық, | Залалдық,
| жатады | ауыстырылған | % | %
__________________________________________________________________________
1 2 3 4 5
__________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Таразы журналында "___" ____________ бетінде жазбамен расталған
Директор ___________________ ӨТЛ бастығы ________________
Жіберді ____________________ Қабылдады ______________________
Аты-жөні, қызметі, қолы Аты-жөні, қызметі, қолы

Астықтың санды-сапалы
есебін жүргізу Ережесіне
16 Қосымша

_________________________________
астық қабылдау кәсіпорны

астық, майлы және шөп дақылдары тұқымын тазалауға, кептіруге
___________ 200_ж. N ___________ ӨКІМІ

N ____ қойма (элеватормен) меңгерушісі ___________________ жолдас
Сіздің N __________ қоймада (элеваторда) жауапты сақтаудағы
______________________ дақыл, ___________ кг салмағымен (алдын ала)
тазалау қажет,
жолымен ___________________________________________________________
машина, кептіргіш агрегаттар тазалау түрі
кептіру мақсатымен ________________________________________________
___________________________________________________________________
нәтижелерді алу үшін, тазалау, кептіруден кейін
___________________________________________________________________
Тазаланған, кептірілген астық (дәнін) N _________, қойма (сүрлем)
сақталынсын.
Тазалау, кептіруді "____" __________ 200_ж. бітірсін.
Директор ____________________________ ӨТЛ бастығы _________________
___________________________________________________________________

"____" _________________200___ж.

астық, майлы дақыл тұқымдары және шөпті тазалау, кептіру актісі

1. Тазалауға. Тазалау жүргізілді ___________________________________
астық тазалау машина аты, тазалау түрі

Жұмыс _____________ 200 ж. басталды, _____________ 200 ж. аяқталды
___________________________________________________________________________
Негізгі өнім |Сал. |Нату-|Ылғал. | Қоспалар, % |Залалды.|Тал.
|мақ,кг|ра, |дық, % |_______________________|ғы |дау
| |г/л | | залалды | Астық | | N
| | | |___________|___________|Экзем. |
| | | |бар.|с.қ. |бар.|с.қ. |пляр са.|
| | | |лығы|бұзыл.|лығы|бұзыл.|ны, аты |
| | | | |ған | |ған | |
________________|______|_____|_______|____|______|____|______|________|____
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10
________________|______|_____|_______|____|______|____|______|________|____
Тазаланғанға | | | | | | | | |
дейін | | | | | | | | |
________________|______|_____|_______|____|______|____|______|________|___
Тазаланғаннан | | | | | | | | |
кейін | | | | | | | |
________________|______|_____|_______|____|______|____|______|________|___
Ұсақ дән | | | | | | | | |
________________|______|_____|_______|____|______|____|______|________|___
Тазалаудың нәтижесінде келесі жанама өнімдер мен қалдықтар алынды
(_____________ таразысында көрсетілген өлшеммен саны белгіленген, берілген
талдау карточка сәйкес зертханада сапасы анықталынған)
___________________________________________________________________________
Жанама өнім мен |Сал.| Сапа көрсеткіші, %
қалдық түрі |мақ,|___________________________________________________
|кг |Ылғал| Тазаланған дақыл дәнінің стан. |Бар. |Тал.
| |дық,%| дарты бойынша |лық |дау
| | |_________________________________|Астық| N
| | |негізгі |астық қос|Залалды қоспа |(4+5+|
| | |дән |пасы |______________|7 ба.|
| | | | |барлығы| |ған) |
__________________|____|_____|________|_________|_______|______|_____|_____
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9
__________________|____|_____|________|_________|_______|______|_____|_____
Жанама өнімдер:
50 жоғары 70% дейін
дән бар астық қоспасы
___________________________________________________________________________
Сондай, 70 жоғары
85% дейін
___________________________________________________________________________
Сонымен қатар, стандарты
бойынша негізгі астық және астық қоспасына жататын дақылды өсімдіктер дәні.

Астықтың санды-сапалы
есебін жүргізу Ережесіне
16 Қосымша келесі беті

___________________________________________________________________________
Жанама өнімдер мен Сапаның % бойынша көрсеткіштері
қалдықтар түрі сал. ________________________________________________
мағы, ылғал. астыққа стандарт бойынша астық тал.
кг дық _____________________________ бар. дау
негізгі астық Залал. Қоспа лығы N
астық қоспасы ____________ (4+
бар. 5+7)
лығы
___________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9
___________________________________________________________________________
Қалдық:
БІРІНШІ КАТЕГОРИЯ
30 жоғары 50% дейін
(қоса) дәні бар астық
қалдықтар
сондай-ақ, 10 жоғары
30 дейін (қоса)
ЕКІНШІ КАТЕГОРИЯ
2 жоғары 10% дейін
(қоса) дәні бар астық
қалдықтар
ҮШІНШІ КАТЕГОРИЯ
2% аспай дәні бар
астықты тазалағаннан
кейінгі қалдықтар
___________________________________________________________________________
БАРЛЫҒЫ:
___________________________________________________________________________
Түсініктеме: 1. Астық дақылдарын тазалаған кезде дән (бірінші өңдеуден астық қоспасында және қалдықтарда) негізгі астыққа немесе астық қоспасына осы дақылдардың стандарты бойынша жатқызатын азық-түліктік (жармаларды қоса) жемдік және бұршақтық дақылдар дәні болып саналады. 7 бағанға майлы дақылдар және шөп тұқымдары қосылмайды.
2. Майлы дақылдар және шөп тұқымдарын тазалау астыққа ұқсас көрсетіледі.
3. Тазаланатын дақыл санды-сапалы есебінде жанама өнім мен қалдықтар
саны 3 бағанда көрсетілген ылғалмен шығынға есептен және 6 бағанда
көрсетілген залалды қоспамен шығарылады.
4. Санды-сапалы есебінде жанама өнім мен қалдықтар 3 бағанда
көрсетілген ылғалмен және 6 бағанда көрсетілген тең 7 баған шегеріп
залалды қоспамен кірістіріледі.
2. Кептіруге.
Кептіру ________ 200_ж. басталды, ________ 200_ж. аяқталды,
Кептіру әдісі (қандай агрегаттарда) ____________,
______ кг кептірілді, кептіру үшін ылғалдық ____ %, талдау N ______,
кептіруден кейін ылғалдық ____ %, талдау N ______,
формула бойынша ылғалдықтың төмендеуі __________ %.
Сақтау орнын тазалаудан бұрын қойма және кептіргеннен кейін дереу
кему есебінен ______ кг, астықтың барлығынан алдын ала есептен шығарып
жүргізіп, орындалған жұмыс көлемінде ______ жоспарлы тонна қосылсын.

Бастық ӨТЛ ____________ Кептіруші мастер ________________________
Зертхана меңгерушісі _______ Қойма меңгерушісі (элеватор) ____________
Бухгалтер тексерді _________ бекітемін: Директор _____________________

"____" ____________ 200_ж.

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
17 Қосымша
__________________________
Астық қабылдау кәсiпорны

БЕКIТЕМIН:
ДИРЕКТОР ________________
________________ 200 ж.

Жарамсыз қалдықтарды жоюға
"___" _________ 200 ж.
N ________ АКТ

ӨТЛ бастығы (зертхана меңгерушiсi) _________ қойма меңгерушiсi _________
және күзет бастығы __________________ құрамындағы комиссия директор 200 ж.
____ өкiмi негiзiнде ______ категориялы N _______ қоймасында бар N ___ акт
бойынша 200 ж. ________ қалдықтар қаралды, осы актiнi құрдық. _______200 ж.
N ___ зертхана талдауына сәйкес көрсетiлген қалдықтар ___ % дән және астық
қоспасы бар.
________ кг. Санында қалдықтар жарамсыз деп танылды және _________ жойылды.
әдiспен

200 ж.______ N ___ рұқсатнамаға сәйкес кәсiпорын ауласынан көрсетiлген
қалдық саны шығарылып тасталды.

ӨТЛ меңгерушiсi _______________ Қойма меңгерушiсi __________________
Күзет бастығы _____________________

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
18 Қосымша

__________________________
Астық қабылдау кәсiпорны

БЕКIТЕМIН:

1. Ақталған жетiспеушiлiктi есептен шығару _________ кг
2. Салмақта айырмашылықты есептеу __________________кг
3. Ақталмаған жетiспеушiлiк __________________кг қалады
4. __________________ кг артықшылық бар

ҚР АШМ астық инспекторы ___________________________

ТАЗАЛАУ АКТIСI

200 ж. "____" ______________

Комиссия құрамында: директор _____________________________________________
ӨТЛ меңгерушiсi (зертхана меңгерушiсi) ______________________________ және
Бас (аға) бухгалтер __________________ материалды жауапты тұлға (қызметi,
аты жөнi)______________________________________________________ қатысуымен
(сақтау түрi) бойынша __________________
_________________ операциялар (дақылдармен, өнiм сортымен) нәтижелерiн
тексеру жүргiздiк. Сонымен көрiнгенi:
___________________________________________________________________________
N | Алдыңғы тазалаудағы уақытында айналым |Салмағы,|Орта өлшенген
ретi| (түгендеу) | кг | сан, %
| | |______________
| | |Ылғал.|Залал
| | | дық |қоспа
__________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 ___________________________________________________________________________
1 ________ 200 ж. қалдық
2 200 ж.____ 200 ж.____ дейін кіріс
3 Барлығы
4 200 ж. ____ 200 ж.____ дейін шығыс
5 І және ІІ категориялы жанама өнім мен қалдық
есептен шығарылды
6 III категориялы қалдық есептен шығарылды
7 Қайта өлшеу 200 ж. ____ қалдық
8 Барлығы
9 Кiрiс пен шығыс арасында айырмашылық
10 Ылғалдық пен залалды қоспа көбейуiне
есептелiнедi
11 Жетiспеушiлiк (артықшылық) барлығы
12 Алдыңғы тазалаудан (түгендеу) кейiнгi кезеңнен
тазалау және кептiру жүргiзiлдi
____________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Тазалау мен кептiруге | Тазалау |Тазалау мен| Жанама өнiм мен қалдық
актiлер | түрі | кептiруге | алынды
______________________| | жiберiлген|_____________________________
N | Күн | | салмақ, кг|I және II |III категориялы
| | | |категориялы | Қалдық
| | | |Жанама өнiм |
| | | |және қалдық |
___________________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Барлығы:
___________________________________________________________________________

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
18 Қосымшаның келесi бетi

13. Сақтаудың (ұзақтығы) орта мерзiмi_____ ай _____ күн.
14. Жетiспеушiлiк:
а) формула бойынша ылғалдықты төмендетiп _____% _____ кг;
б) формула бойынша залалды қоспаны төмендетiп _____% _____ кг;
в) сақтау кезiнде кему нормасымен _____% ___________________ кг;
г) ________________________________________ ақталады.

Барлығы ақталатыны ____________________ кг.
15. Қалатыны _________ кг, ақталмаған жетiспеушiлiк, ______ кг, артықшылық.
16. Тазалау актiсiнiң санды-сапалы көрсеткiштерiн растаймыз және келесi
түсiнiктеме беремiз ______________________________________________________
__________________________________________________________________________
материалды-жауапты тұлға _________________________________________________
17. Тазалау нәтижелерiн растаймыз және келесi түсiнiктеме беремiз:
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Басшы ____________ ӨТЛ меңгерушiсi, зертхана меңгерушiсi ____________
Бас (аға) бухгалтер ________________________________________________
ҚР АШМ астық инспекторының қорытындысы
ҚР АШМ __________________ пунктiнiң, мен инспектор __________________
Аты-жөнi
200 ж. ______ жоғарыда көрсетiлген актiлердi тексерген кезде,
санды-сапалы көрсеткiштер ________________________________________________
___________________________________________________________________________
берiлген есепке сәйкес немесе сәйкес емес және қайсысында екендiгi
белгiлендi.
Тексеру нәтижесiнен алып, бекiтуге ұсынамын.
1. Салмақта айырмашылықты есептеу:
а) формула бойынша ылғалдықты жоғарлау есебiнде _____% _____ кг;
б) формула бойынша залалды қоспаның жоғарлау есебiнде ___ % ___ кг;
Барлығы:____________ кг.
Ылғалдығы және залалды қоспа бойынша сапасының төмендеуiнен шығатын
салмақта айырмашылықты есептеу үшiн негiздiң барлығы немесе болмауы туралы
түсiнiктеме.
2. _____________________________________________ жетіспеушілігін есептен
астық, өнім түрі
шығару: а) формула бойынша ылғалдықты төмендетiп _____% _____ кг;
б) формула бойынша залалды қоспаны төмендетiп _____% _____ кг;
в) сақтау кезiнде кему нормасымен _____% _____ кг;
г) ________________ % ________________ .
Барлығы _______________ кг.
__________________________________________________________________________
саны жазбаша
Ақталмаған жетiспеушiлiк ________ кг, артықшылық ________ кг қалады.
Есептен шығару бас тарту себебi және басқа түсiнiктемелер
__________________________________________________________________________
ҚР АШМ астық инспекторы

Осы ҚР АШМ астық инспекторы қорытындысымен материалды жауапты
тұлға ________________________ ________________________ таныстырылды.
Аты-жөнi, қызметi, қолы Аты-жөнi, қызметi, қолы

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
19 Қосымша

__________________________
Астық қабылдау кәсiпорны

БЕКIТЕМIН:
Ақталған жетiспеушiлiктi есептен шығару _________ кг
Ақталмаған жетiспеушiлiк __________________кг қалады
__________________ кг артықшылық бар
ҚР АШМ астық инспекторы ___________________________
(мөрi)

N ТАЗАЛАУ АКТIСI
200 ж. "____" ________
Комиссия құрамында: директор ____________________________________________
Бас инженер ___________________ ӨТЛ бастығы ____________________________
Бас (аға) бухгалтер ________________________ өндiрiс меңгерушiсi (қойма
меңгерушiсi) ________________________________________________ қатысуымен
______________________________ жүгерi собығымен дәнiндегi операциялар
нәтижелерiн 200 ж. _________ 200 ж. _____ дейін тексеру жүргiздiк. Сонымен
көрiнгенi:
___________________________________________________________________________
Алдыңғы тазалаудағы |Сал.|Орта өлшемдi ылғалдық,|Дән шығу|Залал
уақытында айналым |мақ,| % |Анықтама|қоспа,
(түгендеу) |кг | | | %
| |______________________|________|_______
| | Дән | мекен | собық | % | Кг|
___________________________________________________________________________
1 200__ ж.
Собықтағы жүгерi қалдығы
2 Собықтағы жүгерi кiрiсi
3 Дәндi жүгерi кiрiсi
4 Барлығы
5 Шығыс (жiберу, жөнелту)
а) Собықтағы жүгерi
б) Дәндi жүгерi (ұсақ дәндi
және дөңгелекше қоса)
6 200 ж.
Қайта өлшеуде қалдық
а) Собықтағы жүгері
б) Дәндi жүгерi (ұсақ қоса)
7 Есептен шығарылды
а) қалдықтар
б) мекен
8 Барлығы:
9 Кiрiс пен шығыс арасында
айырмашылық
10 Механикалық шығын
11 Жетiспеушiлiк
Артықшылық
___________________________________________________________________________
12. Орта мерзiм (сақтау ұзақтығы) ________ ай ________ күн
13. Жетiспеушiлiк ақталады: Формула бойынша, % кг
а) ылғалдықты төмендетумен
б) сақтау кезiнде кему нормасы
Ақталатын барлығы
14. Ақталмаған жетiспеушiлiк ____________ кг қалады.

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
18 Қосымшаның келесi бетi

15. Тазалау актiсiнiң санды-сапалы көрсеткiштерiн растаймыз және келесi
түсiнiктеме беремiн
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Өндiрiс меңгерушiсi
Қойма меңгерушiсi
16. Тазалау нәтижелерiн растаймыз және келесi түсiнiктеме беремiн:
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Директор _______________________ АҚК бастығы
Бас инженер ____________________ Бас (аға) бухгалтер

ҚР АШМ АСТЫҚ ИНСПЕКТОРЫ ҚОРЫТЫНДЫСЫ

200 ж. _______ мен инспектор ______________________________________________
жоғарыда көрсетiлген актiлердi тексерген кезде, санды-сапалы көрсеткiштер
___________________________________________________________________________
(берiлген есепке сәйкес немесе сәйкес емес және қайсысында екендiгi)
Жүгерiнiң жетiспеушiлiгiнiң жетiспеушiлiгiн есептен шығаруын бекiтуiн
тексеру нәтижесімен растаймын:
а) формула бойынша ылғалдықтың төмендеуi есебiнен _____ % ______ кг.
б) сақтау кезiнде кему нормасы есебiнен ________ % ________ кг.
БАРЛЫҒЫ __________ кг.
__________________________________________________________________________
саны жазбаша
Ақталмаған жетiспеушiлiк ________ кг, артықшылық ____________ кг қалады.
Есептен шығару бас тарту себебi және басқа түсiнiктемелер
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

ҚР АШМ астық инспекторы:
Өндiрiс меңгерушiсi:
Қойма меңгерушiсi:

Астықтың санды-сапалы
есебiн жүргiзу Ережесiне
20 Қосымша

Сақтау кезінде астықтың табиғи кему нормалары

___________________________________________________________________________
|Сақтау |Элеватор.| Қоймаларда | Сақтау
Дақыл аты |мерзімі| ларда |_______________| үшін
| | | шөмеле |Ыдыста|құралған
| | | | |алаңдарда
___________________________________________________________________________
Бидай, қара бидай, арпа 3 ай 0,045 0,07 0,04 0,12
және полба 6 ай 0,055 0,09 0,06 0,16
1 жыл 0,095 0,115 0,09 -
Сұлы 3 ай 0,055 0,09 0,05 0,15
6 ай 0,065 0,125 0,07 0,20
1 жыл 0,105 0,165 0,09 -
Күріш дәні 3 ай 0,045 0,08 0,05 -
6 ай 0,075 0,105 0,07 -
1 жыл 0,115 0,145 0,10 -
Қарақұмық 3 ай 0,055 0,08 0,05 -
6 ай 0,075 0,11 0,07 -
1 жыл 0,10 0,145 0,10 -
Тары, чумиза және сорго 3 ай 0,06 0,11 0,06 0,14
6 ай 0,08 0,15 0,08 -
1 жыл 0,13 0,19 0,10 -

Дәнді жүгері 3 ай 0,075 0,13 0,07 0,18
6 ай 0,115 0,165 0,10 0,22
1 жыл 0,155 0,21 0,13 -

Собықты жүгері 3 ай - 0,25 - 0,45
6 ай - 0,30 - 0,55
1 жыл - 0,45 - -

Бұршақ, қыша, фасоль, 3 ай 0,045 0,70 0,04 -
Вика, қытай бұршақ 6 ай 0,06 0,90 0,06 -
1 жыл 0,095 0,115 0,08 -

Күнбағыс тұқымы 3 ай 0,13 0,20 0,12 0,24
6 ай 0,175 0,25 0,15 -
1 жыл 0,225 0,30 0,20 -

Басқа майлы дақылдар 3 ай - 0,10 0,08 -
6 ай - 0,13 0,11 -
1 жыл - 0,17 0,14 - ___________________________________________________________________________