Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыру ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2005 жылғы 27 тамыздағы № 317 Қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2005 жылғы 4 қазанда тіркелді. Тіркеу № 3870. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 3 ақпандағы № 9 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 03.02.2014 № 9 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Ескерту. Атауына өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2008.08.22 N 130 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

"Бағалы қағаздар рыногы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 3-бабы 2-тармағының 8) тармақшасына, "Қаржы рыногы мен қаржылық ұйымдарды мемлекеттiк реттеу және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабының 10) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасы Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу және қадағалау агенттігінің (бұдан әрі - Агенттік) Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Осы қаулының 1-қосымшасына сәйкес Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыру ережесі бекітілсін.

2. Осы қаулының 2-қосымшасында көрсетілген Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің күші жойылды деп танылсын.

3. Алынып тасталды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2008.08.22 N 130 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

1-тармақтың 9) тармақшасы алынып тасталсын.

4. Осы қаулы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап он төрт күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

5. Бағалы қағаздар нарығының субъектілерін және жинақтаушы зейнетақы қорларын қадағалау департаменті (Тоқобаев Н.Т.):
1) Заң департаментімен (Байсынов М.Б.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеу шараларын қолға алсын;
2) Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап он күндік мерзімде осы қаулыны Агенттіктің мүдделі бөлімшелеріне, "Қазақстан қаржыгерлерінің қауымдастығы" Заңды тұлғалар бірлестігіне, сауда-саттықты ұйымдастырушыға жіберсін.

6. Халықаралық қатынастар және жұртшылықпен байланыс бөлімі (Пернебаев Т.Ш.) осы қаулыны Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау шараларын қолға алсын.

7. Осы қаулының орындалуын бақылау Агенттік Төрағасының орынбасары Е.Л.Бахмутоваға жүктелсін.

Төраға

"Келісілді"

Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі
Төраға

31 тамыз 2005 жыл

Қазақстан Республикасы Қаржы
нарығын және қаржы ұйымдарын
реттеу мен қадағалау агенттігі
Басқармасының
2005 жылғы 27 тамыздағы
N 317 қаулысына N 1 қосымша

Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында
Брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыру ережесі

Осы Ереже 1994 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Жалпы ереже), 1999 жылғы 1 шілдедегі Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Ерекше ереже), "Бағалы қағаздар рыногы туралы" 2003 жылғы 2 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасының Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті (бұдан әрі - брокерлік және дилерлік қызмет) жүзеге асыру шарттары мен тәртібін белгілейді.
Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.02.24 № 71 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерімен реттелмеген бөлігінде, брокерлік және дилерлік қызмет брокердің және (немесе) дилердің ішкі құжаттарына, брокер және (немесе) дилер мен олардың клиенттерінің арасында жасалған брокерлік қызмет көрсету жөніндегі шарттарға және егер олар Қазақстан Республикасының аумағында қолданылып жүрген заңнамаға қайшы келмесе, дәстүрлерге (оның ішінде іскерлік айналыс дәстүрлеріне) сәйкес жүзеге асырылады.
Ескерту: 1-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 30 сәуірдегі N 111 (мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыcымен .

2. Осы Ереженің қолданылуы мыналарға қолданылады:
1) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкін қоспағанда, банк қызметін реттейтін Қазақстан Республикасының заңнамасына қарама-қайшы келмейтін бөлікте брокерлер және (немесе) дилерлер болып табылатын банктерге;
2) Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасына қарама-қайшы келмейтін бөлікте брокерлер және (немесе) дилерлер болып табылатын зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымдарға, жинақтаушы зейнетақы қорларға;
3) инвестициялық қорлар туралы Қазақстан Республикасының заңнамасына қарама-қайшы келмейтін бөлікте брокерлер және (немесе) дилерлер болып табылатын инвестициялық қорлардың басқарушы компанияларға.
Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

3. Брокер және (немесе) дилер брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыруға лицензиялардың мынадай түрлерінің бірін иелене алады:
1) бірінші санатты лицензия - номиналды ұстаушы ретінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен (бағалы қағаздармен жасалған мәмілелерді тіркеу құқығымен);
2) екінші санатты лицензия - клиенттердің шоттарын жүргізу құқығынсыз (бағалы қағаздармен жасалған мәмілелерді тіркеу құқығынсыз).

4. Бірінші санатты лицензияны иеленген брокер және (немесе) дилер осы Ережеде бірінші санатты брокер және (немесе) дилер, екінші санатты лицензияны иеленген - екінші санатты брокер және (немесе) дилер деп аталады.
4-1. Осы Ереженің мақсаттары үшін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын бақылау мен қадағалау комитеті (бұдан әрі - уәкiлеттi орган) Standard & Poor's агенттiгiнiң рейтингтік бағаларынан өзге сондай-ақ Moody's Investors Service пен Fitch агенттiктерiнiң және олардың еншілес рейтингтік ұйымдарының (бұдан әрі - басқа рейтингтік агенттіктер) рейтингтік бағаларын таниды.
Ескерту. 4-1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
4-2. Брокер және (немесе) дилер жылдық қаржылық есептілікке аудит жүргізеді.
Брокер және (немесе) дилер аудит жүргізілгенде, аудиторлық ұйым сұратқан барлық қажетті құжаттаманы (материалдарды) береді.
Ескерту. 4-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2008.10.29 N 168 Қаулысымен.
4-3. Брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарында белгіленген тәртіпте брокер және (немесе) дилер аффилиирленген тұлғалардың есебін жүргізеді.
Ескерту. 4-3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.02.24 № 71 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
4-4. <*>
Ескерту. 4-4-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.02.24 № 71 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
4-5. Брокер және (немесе) дилердің iшкi құжаттарымен бағалы қағаздардың орталық депозитарийiнiң, қор биржасының, клиринг ұйымының және (немесе) «Бағалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 77-1-бабының 1-тармағына сәйкес қаржы құралдармен мәмілелер бойынша ұйымға есеп айырысуды (төлемдерді) жүзеге асыратын есеп айырысу ұйымының (бұдан әрі – есеп айырысу ұйымы) электрондық құжаттарымен алмасу жүйесіне кіру үшін рұқсаты (пароль пайдаланатын) бар брокер және (немесе) дилердің қызметкерлерiнiң жауапкершiлiгi белгiленедi.
Ескерту. 4-5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
4-6. Осы Ереженің 37-1 және 37-2-тармақтарында көзделген бағалы қағаздармен мәмілелерді банк болып табылмайтын бірінші санаттағы брокер және (немесе) дилер ғана мына критерийлерге сәйкес келген кезде жасайды:
1) кемінде үш жылда бағалы қағаздар нарығында брокерлік және дилерлік қызметін жүзеге асыруы;
2) тәуекелдердің өтелуін сипаттайтын көрсеткіштер мәндерінің Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009 жылғы 26 қыркүйектегі № 209 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5844 тіркелген) бекітілген Бағалы қағаздар нарығында брокерлік және дилерлік қызметті, инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдар үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелерін қалыптастыру қағидаларының талаптарына сәйкес келуі;
3) қатарынан алдағы үш ай ішінде ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында айдың қорытындысы бойынша мәмілелер жасаған кейінгі айдың ішкі әдістемесіне сәйкес айқындалатын қор биржасы мүшелерінің белсенділік рэнкингі бойынша алғашқы жеті компаниялар тізімінде болу және қаржы құралдармен кемінде үш жүз мәмілелер жасау (талаптары мәміле мәні болып табылатын қаржы құралдарын кері сатып алу не кері сату міндеттемелері көзделетін мәмілелерді қоспағанда);
4) эмитенттерге кем дегенде сегіз, олардың ішінен бестен аспайтын қаржы құралдар бойынша қор биржаның өкілдік индексіне кіретін қор биржаның ішкі құжаттарымен сәйкес маркет-мейкер ретінде баға белгілеуді жариялау және ұстау бойынша қызмет көрсету;
5) андеррайтер ретінде немесе эмиссиялық консорциум құрамында эмиссиялық бағалы қағаздарды шығару және орналастыру бойынша қызмет көрсету, қатарынан соңғы үш күнтізбелік жыл ішінде кем дегенде үш эмитентке;
6) бағалы қағаздары қор биржасының ресми тізіміне енгізілген эмитенттерге консультациялық қызмет көрсету.
Ескерту. Ереже 4-6-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.02.2013 № 69 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулыларымен.
4-7. Егер банк болып табылмайтын бірінші санаттағы брокер және (немесе) дилер осы Ереженің 4-6-тармағында белгіленген бір және (немесе) бірнеше критерийлерге сәйкес келмеген жағдайда, онда осындай сәйкес келмеген күннен бастап осы Ереженің 37-1 және 37-2-тармақтарында көзделген бағалы қағаздармен мәмілелер жасамайды. Бұл ретте осы брокер және (немесе) дилер осы Ереженің 37-1 және 37-2-тармақтарында көзделген, брокердің және (немесе) дилердің осы Ереженің 4-6-тармағында белгіленген критерийлерге сәйкес келу кезінде жасалған бағалы қағаздармен мәмілелер бойынша клиенттері мен қарсы серіктестер алдында міндеттемелерді орындау бойынша іс-әрекеттер жасайды.
Брокердің және (немесе) дилердің осы Ереженің 4-6-тармағында белгіленген критерийлерге сәйкес келмеу фактісі басталған кезде брокер және (немесе) дилер уәкілетті органға сәйкес келмеуі анықталған күннен кейінгі келесі бір жұмыс күн ішінде осы факті туралы хабарлама жібереді.
Ескерту. Ереже 4-7-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

2-тарау. Брокер және (немесе) дилердің ұйымдық
құрылымы және қызметкерлерінің біліктілігі

5. Клиенттердің шоттарын номиналды ұстаушы ретінде жүргізу құқығы бар брокер және (немесе) дилердің ұйымдық құрылымында мынадай құрылымдық бөлімшелер болуы тиіс:
1) қаржы құралдарымен мәмілелердің жасалуын жүзеге асыратын сауда бөлімшесі (бұдан әрі - сауда бөлімшесі);
2) қаржы құралдарымен мәмілелердің орындалуын, қаржы құралдарын және осы брокер және (немесе) дилердің және оның клиенттерінің ақшасын есепке алуды жүзеге асыратын есеп айырысу бөлімшесі (бұдан әрі - бэк-офис);
3) номиналды ұстаушы ретінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарына сәйкес белгіленген өзге құрылымдық бөлімшелер.
Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.02.24 № 71 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

6. Бірінші санатты брокер және (немесе) дилердің бірінші басшысы немесе оның брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыруға жетекшілік жасайтын орынбасары лауазымын осы брокер және (немесе) дилердің бөлімшелері біреуінің басшысы лауазымымен қоса атқаруға рұқсат етіледі. Бэк-офис құзыретіне жататын функциялар мен міндеттерді сауда бөлімшесінің қызметкерлеріне жүзеге асыруға, сондай-ақ брокердің және (немесе) дилердің бір бөлімше қызметкерлерінің құқықтары мен құзыреттерін басқа бөлімше қызметкерлеріне беруге (табыстауға) жол берілмейді.
Ескерту. 6-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 30 сәуірдегі N 111 (мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыcымен .

7. Алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.02.24 № 71 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

8. Екінші санатты брокер және (немесе) дилердің ұйымдық құрылымын олар Қазақстан Республикасы заңнамаларының нормаларына және осы брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарына сәйкес дербес түрде айқындайды.

9. Алынып тасталды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 30 сәуірдегі N 111 (мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыcымен.

10. Брокер және (немесе) дилер өз клиенттерінің алдында олар үшін осы брокер және (немесе) дилермен шарттық қатынастарға кіру жөніндегі және/немесе осындай қатынастарды ұстап тұру жөніндегі ниеттер бөлігіндегі елеулі мәні бар ақпаратты осы Ереженің 11-15 тармақтарымен белгіленген тәртіпте ашады.

10-1. Инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметпен брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті бірлесіп атқаратын брокер және (немесе) дилер "Инвестициялық қорлар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 33-бабының 1-тармағының 5) және 6) тармақшаларында көрсетілген себептер бойынша инвестициялық пай қорының қызметін тоқтату үшін негіздемелер туындаған кезде, активтері өзінің басқаруындағы инвестициялық пай қорының қызметін тоқтатқан жағдайда, уәкілетті органның лицензияның қолданылуын тоқтата тұру немесе одан айыру туралы хабарламасын алған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде осы қордың активтерін есепке алуды жүзеге асыратын кастодианға кредиторлық және дебиторлық берешектердің сомасы, оның ішінде, "репо" операцияларын ашу аясында пайда болған сома туралы ақпаратты, кредиторлар, дебиторлар және "репо" операцияларына қатысқан тұлғалар туралы мәліметтерді қоса алғанда жібереді.
Ескерту. Ереже 10-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының - 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен.

11. Брокер және (немесе) дилердің бас офисінің және филиалдарының үй-жайларындағы оның клиенттері үшін қолайлы орындарда:
1) осы брокер және (немесе) дилерге брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыруға берілген лицензияның нотариалды куәландырылған көшірмесі;
2) осы Ереженің 12-тармағына сәйкес, брокер және (немесе) дилер клиенттің алғашқы талабы бойынша оған танысуға ұсынатын құжаттардың тізбесі.

12. Брокер және (немесе) дилер клиенттің бірінші талабы бойынша оған танысу үшін клиенттің талабын алған күннен бастап екі жұмыс күн ішінде:
1) соңғы есепті кезең үшін өзiнiң қаржылық есебін;
2) пруденциалдық нормативтерді осы брокер және (немесе) дилердің сақтау деңгейі туралы мәлiметтердi;
3) қатарынан соңғы он екi күнтізбелік ай iшiнде уәкiлеттi орган осы брокер және (немесе) дилерге қолданған әкiмшiлiк жазаларды қоспағанда, шектеулі ықпал ету шаралары мен санкциялар туралы мәліметтер. Әкiмшiлiк жаза түрiндегi санкциялар бойынша, әкiмшiлiк жаза қолдану туралы қаулының орындалуы аяқталған күннен бастап, қатарынан соңғы он екі күнтізбелік айға осы брокерге және (немесе) дилерге немесе оның лауазымды тұлғаларына әкiмшiлiк жаза қолдану туралы мәліметтерді;
4) өзiн-өзi реттейтін ұйымның және (немесе) сауда-саттықты ұйымдастырушының осы брокер және (немесе) дилерге, оның қызметкерлеріне қатысты қатарынан соңғы он екі күнтізбелік ай iшiнде қабылданған шешiмдерiн;
5) брокерлік және дилерлік қызметтің жүзеге асырылуын реттейтін нормативтік құқықтық актiлердi, сондай-ақ қаржы құралдарымен жасалған мәмiлелердi тiркеудiң шарттары мен тәртiбiн, брокер және (немесе) дилердің iшкi құжаттарын;
6) бірінші басшысы (ол болмаған кезінде – оның орнындағы адам) қол қойған және брокердің және (немесе) дилердің осы Ереженің 37-1 және 37-2-тармақтарында көзделген, брокердің және (немесе) дилердің осы Ереженің 4-6-тармағында белгіленген критерийлерге сәйкес келу кезінде бағалы қағаздармен мәмілелер жасаған кезде сәйкес келуі туралы мөр бедерімен расталған жазбаша растауды ұсынады.
Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

13. Брокер және (немесе) дилер клиентке осы ереженің 12-тармағында көрсетілген құжаттардың соңғы көшірмелерін беруден бас тартуға құқылы емес. Брокер және (немесе) дилер көшірмелерді бергені үшін оларды дайындауға кеткен шығынның мөлшерінен аспайтын мөлшерде клиенттен ақы алуға құқылы.

14. Брокер және (немесе) дилер қаржы құралдарымен осы клиенттің есебінен және мүддесінде жасауға болжанған мәмілеге қатысты Қазақстан Республикасының заңнамаларымен белгіленген шектеулер мен ерекше жағдайлар туралы клиентке хабарлайды.
Қаржы құралдарымен осы клиенттің есебінен және мүддесінде жасауға болжанған мәмілеге қатысты Қазақстан Республикасының заңдарымен белгіленген шектеулер мен ерекше жағдайлар туралы клиентті хабарландырудың жазбаша түрде ресімделуі, брокер және (немесе) дилердің жіберілетін құжаттар журналында тіркелуі және почта және/немесе қолына тапсырып және/немесе электронды почта, және/немесе факсимильдік және/немесе телекстік және/немесе телеграфтық хабарлау арқылы немесе мұндай хабарландыруды жөнелту негіздері туындаған күннен бастап байланыстың өзге түрлері арқылы жіберілуі тиіс.

15. Брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарымен, өз клиенттері алдында ақпараттар ашу жөнінде осы брокер және (немесе) дилердің қосымша міндеттері (осы Ереженің 11-14-тармақтарында айқындалған міндеттерден басқа) белгіленуі мүмкін.
Брокер және (немесе) дилердің жарнамалық ақпаратты таратуы "Жарнама туралы" 2003 жылғы 19 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.
Ескерту: 15-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен.
15-1. Брокерлер және (немесе) дилерлер есепті тоқсаннан кейiнгi айдың соңғы күнінен кешiктiрмей тоқсан сайын кiрiстер мен шығындар туралы бухгалтерлік балансы мен есепті мерзiмдi баспасөз басылымдарында және (немесе) меншікті интернет-ресурсында мемлекеттiк және орыс тiлдерiнде жариялайды.
Брокер және (немесе) дилердің кiрiстер мен шығындар туралы бухгалтерлік балансы мен есепті жариялау үшін он бес мың данадан кем емес басылыммен шығарылатын және Қазақстан Республикасының барлық аумағында таратылатын мерзiмдi баспасөз басылымдары қолданылады.
Кiрiстер мен шығындар туралы бухгалтерлік балансты және есепті брокер және (немесе) дилердiң интернет-ресурсында жариялаған кезде, осы ақпаратты орналастырудың күні мен уақыты көрсетiледi. Брокер және (немесе) дилердің кiрiстер мен шығындар туралы бухгалтерлік балансы және есеп брокер және (немесе) дилердің интернет-ресурсындағы мұрағатта сақталады.
Ескерту. 15-1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

16. Брокер және (немесе) дилер қаржы құралдарымен жасалған мәмілелердің параметрлері (бағалары, көлемдері және басқа ықтимал параметрлері) туралы нақты емес немесе жаңылдыруға әкеп соғатын мәліметтерді бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға немесе өзге де тәсілмен таратуға құқылы емес.

17. Өзінің қызметі туралы бұқаралық ақпарат құралдарында немесе өзге де тәсілдермен хабарландырулар жариялау кезінде брокер және (немесе) дилер өзінің толық атауын, сондай-ақ брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыруға лицензияның берілген күнін және нөмірін көрсетуге міндетті.
Ескерту. 17-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 30 сәуірдегі N 111 (мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыcымен .

3-тарау. Брокерлік қызмет көрсету туралы шарт.
Клиенттік тапсырыс

18. Брокерлік қызмет көрсету туралы шарт (бұдан әрі - брокерлік шарт деп аталады) жазбаша нысанда жасалады.

19. Брокерлік шартта бірінші санатты брокер және (немесе) дилердің бағалы қағаздарды номиналды ұстау жөніндегі қызметті көрсету талаптары мен тәртібі бір мезгілде болуы мүмкін.

19-1. Брокерлік шартқа Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексімен белгіленген тапсырма немесе комиссия шартының нормалары пайдаланылады.
Тапсырма шартының нормалары номиналды ұстаудың қызмет көрсетулерін ұсыну бөлігінде, ал комиссия шартының нормалары – бағалы қағаздардың ұйымдастырылған рыногында брокерлік қызметті көрсету бөлігінде пайдаланылады. Осы Ереженің 38-тармағымен белгіленген жағдайларда бағалы қағаздардың ұйымдастырылмаған рыногындағы брокерлік қызмет көрсетулер брокерлік шарттың тараптарының келісімі бойынша тапсырма және комиссия шартының негізінде ұсынылады.
Ескерту. Ереже 19-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен.
19-2. Клиентпен брокерлік шартты жасау барысында брокер және (немесе) дилерге мынадай құжаттар ұсынылады:
1) жеке тұлғалар үшін:
жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі;
2) заңды тұлғалар үшін (Қазақстан Республикасының резиденттері):
жарғының көшірмесі;
заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы анықтаманың немесе куәліктің көшірмесі;
бизнес-сәйкестендіру нөмірі;
Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 25 ақпандағы
№ 61 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4138 тіркелген) бекітілген Номиналды ұстау қызметін көрсететін бағалы қағаздар рыногы кәсіби қатысушыларының бағалы қағаздармен мәмілелерді тіркеу, бағалы қағаздар ұстаушысының жеке шотынан үзінді көшірмені ресімдеу мен беру және номиналды ұстаушының ақпаратты ашу ережесінің 8-тармағының 5) тармақшасында көрсетілген мәліметтер қамтылған, заңды тұлғаның қолтаңба үлгілері (оның ішінде клиенттік тапсырыстарға қол қою құқығына ие заңды тұлға өкілдерінің) және мөр бедері бар нотариалды куәландырылған құжат;
3) заңды тұлғалар үшін (Қазақстан Республикасының резиденттері емес):
жарғының көшірмесі;
резидент емес мемлекеттің уәкілетті органы берген заңды тұлғаның мемлекеттік тіркеуден өткенін растайтын құжаттың көшірмесі;
заңды тұлғаның қолтаңбалар үлгілері (оның ішінде клиенттік тапсырыстарға қол қою құқығына ие заңды тұлға өкілдерінің) және мөрінің бедері бар құжат;
брокерлік шартты жасайтын және өзге іс-әрекеттерді жүзеге асыратын заңды тұлға өкіліне қатысты берілген заңды тұлғаның уәкілетті органының сенімхаты немесе шешімі;
брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарымен көзделген өзге құжаттар.
Клиентке осы тармақтың 3) тармақшасында көрсетілген құжаттар Қазақстан Республикасының заңнама талаптарына сәйкес заңдастырылып немесе апостилирленіп, мемлекеттік және (немесе) орыс тілдерінде, нотариатта куәландырылған аудармасымен ұсынылады.
Ескерту. Ереже 19-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен, өзгерістер енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010.03.29 № 50 (2012.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 26.04.2013 № 110 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

20. Брокерлік шарт қаржы құралдарымен бір немесе бірнеше өзара байланысты мәмілелер жасау мақсатында немесе Брокерлік шартта белгіленген мерзім ішінде клиентке брокерлік қызмет көрсету мақсатында жасалуы мүмкін.
Қаржы құралдарымен бір немесе бірнеше өзара байланысты мәмілелер жасау мақсатында жасалған брокерлік шарт клиенттік тапсырыстың күшіне ие болады, онда осы Ереженің 29-тармағында белгіленген қағида болуы тиіс.
Белгіленген мерзімге жасалған Брокерлік шарттың негізінде қаржы құралдарымен жасалатын мәмілелер жеке клиенттік тапсырыстардың негізінде жүзеге асырылады. Бұл ретте Брокерлік шартта Қазақстан Республикасының заңнамаларында көзделген талаптардан басқа, брокер және (немесе) дилерге клиенттік тапсырыстарды ұсыну тәсілдеріне нұсқаулар, брокер және (немесе) дилердің клиенттік тапсырыстарды қабылдауын растау тәртібі және брокер және (немесе) дилердің клиентке клиенттік тапсырыстарды орындау жөніндегі есептерді ұсыну тәртібі, сондай-ақ осы Ереженің 14, 22, 25, 34, 34-1-тармақтарымен көзделген жағдайларда клиентке хабарламаларды жіберу тәртібі мен мерзімі болуы тиіс.
Ескерту. 20-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен.

21. Брокерлік шартта бағалы қағаздармен осы Брокерлік шартқа сәйкес жасалған және Қазақстан Республикасының заңнамаларымен оған қатысты шектеулер мен ерекше шарттар белгіленген мәміле туралы брокер және (немесе) дилердің уәкілетті органды осы мәміле жасалған күннен кейінгі күннен кешіктірмей хабардар ету міндеті көзделеді.
Ескерту. 21-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен.

22. Брокерлiк шарттың қолданылу мерзiмi iшiнде брокер және (немесе) дилер өз клиентіне:
1) оның қаржылық жай-күйiнiң нашарлау фактiлерi мен себептерi, брокер және (немесе) дилердің пруденциалдық нормативтердi сақтамауы туралы;
2) қатарынан соңғы он екi күнтізбелік ай iшiнде осы брокер және (немесе) дилерге уәкiлеттi орган қолданған әкiмшiлiк жазаларды қоспағанда, шектеулi ықпал ету шаралар мен санкциялар туралы. Әкiмшiлiк жаза түрiндегi санкциялар бойынша, әкiмшiлiк жаза қолдану туралы қаулының орындалуы аяқталған күннен бастап, қатарынан соңғы он екі күнтізбелік айға осы брокерге және (немесе) дилерге немесе оның лауазымды тұлғаларына әкiмшiлiк жаза қолдану туралы мәлiметтердi ұсынады;
3) брокер және (немесе) дилердiң лауазымды тұлғаларына салынған әкiмшiлiк айыппұлдар туралы;
4) өзiн-өзi реттейтiн ұйым қолданған ықпал ету шаралары және осы брокер және (немесе) дилерге қатысты қор биржасымен салынған айыппұлдар туралы;
5) қаржы құралдарымен брокерлік шартқа сәйкес жасалуға тиiстi (жасалған) мәмілелерге қатысты Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шектеулер мен ерекше шарттар туралы;
6) егер ол бұрын осындай критерийлерге сәйкес келген жағдайда және осы Ереженің 37-1 және 37-2-тармақтарына сәйкес мәмілелер жасаса осы брокердің және (немесе) дилердің осы Ереженің 4-6-тармағында белгіленген критерийлерге сәйкес келмегені туралы хабарлайды.
Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

23. Осы Ереженің 22-тармағында көзделген ескертпелер жазбаша түрде ресімделеді және клиентке брокер және (немесе) дилер почтамен және (немесе) қолма-қол және (немесе) электронды почтамен немесе мұндай ескертпенi жіберуге негіз туындаған күннен бастап өзге де ықтимал байланыс түрлерiмен жіберіледі және (немесе) брокер және (немесе) дилердің интернет-ресурсында орналастырылады.
Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

24. Брокерлік шартты жасау және орындау барысында брокер және (немесе) дилер клиентке мынадай қызметтер:
1) инвестициялық шешімдер қабылдауы үшін клиентке қажетті ақпарат береді;
2) қаржы құралдарымен мәмілелер жасау туралы клиентке нұсқамалар береді;
3) өзге де ықтимал ақпараттық, талдау және консультациялық қызметтер көрсетеді.

25. Брокер және (немесе) дилер брокерлік шартты жасау және орындау кезінде клиентке мүдделер қайшылығының пайда болу мүмкіндіктері мен фактілері туралы хабарлайды.
Егер мұндай мәмілені орындау мүдделер қайшылығына әкеп соқтыратын болса, Брокер және (немесе) дилер клиентке қаржы құралдарымен мәмілелер жасау туралы нұсқама беруге құқылы емес.
Осы тармақтың екінші абзацта белгіленген талаптарды бұзған жағдайда брокер және (немесе) дилер клиентке осындай жөнсіздік салдарынан оған келтірілген шығынды және Брокерлік шартта белгіленген тұрақсыздық айыбын төлейді.

26. Мүдделер қайшылығы туындаған жағдайда брокер және (немесе) дилер қаржы құралдарымен мәмілелерді клиенттің өз мүдделерінің басымдығына қарай жасайды.

27. Брокерлік шартты жасасу және орындау процесінде брокер және (немесе) дилер өзінің клиенті туралы мәліметтердің құпиялығын, сондай-ақ клиенттен алынған мәліметтің құпиялығын, егер Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдармен өзгеше белгіленбесе, сақтауға міндетті.
Ескерту. 27-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 30 сәуірдегі N 111 (мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыcымен .

28. Брокер және (немесе) дилер қаржы құралдарымен мәмілелерді клиенттік тапсырыстың негізінде жасайды.

29. Клиенттік тапсырысқа мынадай деректемелер болуы тиіс:
1) осы клиенттік тапсырысқа сәйкес жасалуға тиісті қаржы құралдарымен мәмілелердің түріне нұсқау;
1-1) клиент мүддесінде қаржы құралдарымен мәміле жасау болжанған клиент туралы мәліметтер:
жеке тұлға үшін:
тегі, аты, бар болса – әкесінің аты;
жеке басын куәландыратын құжаттың берілген күні мен нөмірі және құжатты берген органның атауы;
заңды тұлға үшін:
атауы;
заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы анықтаманың немесе куәліктің күні мен нөмірі, мемлекеттік тіркеуді (қайта тіркеуді) жүзеге асырған органның атауы;
2) осы клиенттік тапсырысқа сәйкес мәміле жасалуы тиісті қаржы құралдары эмитентінің атауы;
3) осы клиенттік тапсырысқа сәйкес мәміле жасалуы тиісті қаржы құралдары туралы мәліметтер: түрі, ұлттық бірегейлендіру номері (шетелдік бағалы қағаздарға қатысты – халықаралық бірегейлендіру нөмірі (ISIN)), сатып алынуға немесе сатылуға тиісті қаржы құралдарының саны, қаржы құралдарын сатып алу немесе сату бағасы және мәмілені тиісінше өткізу үшін қажетті басқа да мәліметтер;
4) клиенттік тапсырыстың түріне нұсқау:
лимиттік - алдын ала келісілген баға бойынша қаржы құралдарын сатып алуға/сатуға тапсырыс;
нарықтық - нарықтық баға бойынша қаржы құралдарын сатып алуға/сатуға тапсырыс;
буферлік - болашақта болатын баға бойынша қаржы құралдарын сатып алуға/сатуға тапсырыс;
брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарында көзделген клиенттік тапсырыстардың өзге түрлері;
5) клиенттік тапсырыстың қолданылу мерзімі туралы мәлімет;
6) клиенттік тапсырыстың қабылданған күні және нақты уақыты;
7) осы клиенттік тапсырысты қабылдаған брокер және (немесе) дилер қызметкерінің фамилиясы, аты, болған жағдайда әкесінің аты;
8) брокер және (немесе) дилердің қаржы құралдарымен осы клиенттік тапсырысқа сәйкес жасасуға жататын мәмілені жасау туралы ұсынымдарының бар екендігі туралы мәліметтер;
9) осы клиенттік тапсырысқа сәйкес жасасуға жататын мәміленің мақсатын көрсету;
10) брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарымен белгіленген өзге де ықтимал деректемелер.
Ескерту. 29-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз), ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 26.04.2013 № 110 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

30. Клиенттің брокер және (немесе) дилерге беретін клиенттік тапсырыстың нысаны мен клиенттік тапсырыстың даналарының саны брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарында белгіленеді. Клиенттік тапсырысқа клиент немесе оның өкілі қол қояды, егер клиент заңды тұлға болып табылса, мөрмен куәландырылады.
Брокер және (немесе) дилер клиенттік тапсырысты алған кезде клиенттік тапсырысқа қол қойған тұлғаның өкілеттілігін тексереді, сонымен қатар клиенттік тапсырыстардағы (қағаз жеткізушідегі) қолтаңбалардың және мөр бедерлерінің заңды тұлғаның қолтаңбаларының үлгілерімен (соның ішінде клиенттік тапсырыстарға қол қою құқығына ие заңды тұлғаның өкілдері) және мөр бедері бар нотариатпен куәландырылған құжатындағы немесе жеке тұлғаның не оның өкілінің жеке басын куәландыратын құжатындағы қолтаңбаға сәйкестігін тексеруді жүзеге асырады.
Егер, бұл брокерлік құжатпен көзделген жағдайда, "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы" 2003 жылғы 7 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңына сәйкес электрондық құжат айналымының жүйесін пайдалану арқылы электрондық түрде клиенттік тапсырысты жасауға және беруге жол беріледі.
Ескерту. 30-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен.

30-1. Егер бұл брокерлік шартпен көзделген жағдайда, клиенттік тапсырысты осы Ереженің 29 және 30-тармақтарының талаптарына сәйкес келетін клиенттің тапсырыстың түпнұсқасын кейіннен беру арқылы телефон байланысы құралдарымен беруге жол берiледi. Клиенттік тапсырысты телефон байланысы құралдарымен қабылдаған кезде аудиотехника немесе өзге арнайы техникалық құралдарды пайдалану арқылы клиентпен не оның клиенттің атынан клиенттік тапсырысты телефон байланысы құралдарымен беруге уәкiлеттi өкiлi сөйлесудің жазбасын жазады (бұдан әрі - телефон жазбасы).
Клиенттік тапсырыстың телефон жазбасы осы Ереженің 29-тармағында көрсетілген мәлiметтердi қамтуы тиiс.
Брокердің және (немесе) дилердің және оның клиентiнiң iс-әрекеттерi клиенттік тапсырыстың түпнұсқасының телефон жазбасына сәйкес келмеген жағдайда брокерлік шартпен анықталады.
Ескерту. 30-1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

31. Егер Брокерлік шартта жекелеген клиенттердің клиенттік тапсырыстарына қатысты өзгеше көзделмесе, клиенттік тапсырыстар оларды қабылдауына қарай хронологиялық тәртіппен орындалады.

32. Брокер және (немесе) дилер клиенттік тапсырысты орындауға:
1) клиенттік тапсырыстың мазмұнының Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына және брокерлік шартқа қарама-қайшы болғанда;
2) егер, клиенттік тапсырыс берілген бағалы қағаздарға ауыртпалық салынған болса;
3) брокер және (немесе) дилер клиентінің өзі қойған қолтаңбасына ұқсас механикалық немесе өзге көшірме көмегімен факсимильдік қолтаңба құралдарын клиенттік тапсырыста пайдаланған кезде;
4) егер клиенттік тапсырысқа брокер және (немесе) дилердің жауапты қызметкерінің қатысуымен клиент қол қоймаған жағдайда, клиенттік тапсырыстағы (қағаз жеткізушідегі) қолтаңба үлгісі және (немесе) мөр бедері заңды тұлғаның қолтаңбаларының үлгілері (оның ішінде заңды тұлғалардың өкілдерінің клиенттік тапсырысқа қол қою құқығы бар) және мөр бедері бар нотариатпен куәландырылған құжатында немесе жеке тұлғаның (оның ішінде оның өкілінің) жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілген қолтаңбаларға және (немесе) мөр бедеріне көзбен шолып өткенде сәйкес келмеген кезде қабылдамайды.
Осы тармақтың 4) тармақшасында көрсетілген жағдайда, сондай-ақ егер клиенттік тапсырысқа сәйкес брокердің және (немесе) дилердің жауапты қызметкерінің қатысуымен қол қойылмай орындалуы ұйғарылған мәміле сомасы жеке тұлға болып табылатын клиент үшін 2 000 айлық есептік көрсеткіштен және заңды тұлға болып табылатын клиент үшін 20 000 айлық есептік көрсеткіштен асатын соманы құраған жағдайда, брокер және (немесе) дилер брокердің және (немесе) дилердің ішкі құжаттарында көзделген тәртіпте клиентке клиенттік тапсырыста көрсетілген іс-әрекеттерді жасау ниетін растау туралы сұрау салады.
Ескерту. 32-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен.

33. Брокерлік шартта оның қолданылуын тоқтатудың негіздері, сондай-ақ Брокерлік шарттың қолданылуы тоқтаған жағдайда тараптардың әрекет ету тәртібі көзделуі тиіс.
Егер Брокерлік шарттың қолданылуы тоқтаған сәтке брокер және (немесе) дилердің шоттарында және кассасында тиісті клиентке тиесілі қаржы құралдары мен ақша (бірінші санатты брокер-дилердің номиналды ұстауындағы қаржы құралдарын қоспағанда) қалған болса, олар осы клиентке Брокерлік шарттың қолданылуы тоқтаған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде қайтарылады. Брокерлік шартта клиенттің қаржы құралдары мен ақшасын қайтарудың бұдан да қысқа мерзімі белгіленуі мүмкін.

34. Лицензияның қолданылуы тоқтатыла тұрған жағдайда брокер және (немесе) дилер уәкiлеттi органның ескертпесін алған күннен бастап екі жұмыс күні iшiнде бұл жөнінде:
1) өз клиенттеріне жеке хабарлама жіберу және тиiстi хабарландыруларды клиенттерге қолайлы орындарда (осы брокер және (немесе) дилердің бас офисі мен филиалдарының үй-жайларында және интернет-ресурсында (бар болса)) орналастыру арқылы;
2) осы брокер және (немесе) дилердің номиналды ұстау шоттары ашылған номиналды ұстаушыларға хабарлайды.
Ескерту. 34-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

34-1. Лицензиясынан айырған жағдайда, брокер және (немесе) дилер уәкілетті органның ескертпесін алған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде бұл жөнінде:
1) лицензиясынан айырған себептен брокерлік қызметті көрсету жөніндегі шартты бұзғаны туралы өзінің клиенттеріне жеке хабарлама жіберу арқылы;
2) осы брокер және (немесе) дилердің номиналды ұстау шоттары ашылған номиналды ұстаушыларға хабарлайды.
Лицензиясынан айырған жағдайда, брокер және (немесе) дилер уәкілетті органның ескертпесін алған күннен бастап отыз күнтізбелік күн ішінде клиенттің бұйрығы негізінде активтерді тіркеушіге немесе жасасқан шарт бар болса жаңа брокер және (немесе) дилерге өткізеді және тиісті хабарландыруды клиенттерге қолайлы орындарда (осы брокер және (немесе) дилердің бас офисі мен филиалдарының үй-жайларында) орналастырады.
Ескерту. Ереже 34-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 30 сәуірдегі N 111 (мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыcымен.

4-тарау. Қаржы құралдарымен мәмілелер жасау

35. Брокер және (немесе) дилер өз есебінен және өз мүддесі үшін (дилер ретінде), сол сияқты өз клиентінің есебінен және оның мүддесі үшін (брокер ретінде) қаржы құралдарымен мәмілелер жасауға құқылы.

36. Банк болып табылмайтын бiрiншi санаттағы брокер және (немесе) дилер клиенттерге тиесiлi ақшаны есепке алу және сақтау мақсатында банк шоттарын онымен аффиллирленбеген банктерде, туынды қаржы құралдарымен және валютамен мәмілелер бойынша есеп айырысуды жүзеге асыратын бағалы қағаздардың орталық депозитарийінде, клирингтік және (немесе) есеп айырысу ұйымдарында ашады.
Осы тармақтың бiрiншi абзацында көрсетілген банктер мынадай критерийлердің бiреуiне сәйкес келеді:
Standard & Poor's агенттiгiнiң халықаралық шәкiлi бойынша «ВВ-»-тен төмен емес ұзақ мерзiмдi кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингтік бағасы немесе Standard & Poor's ұлттық шәкiлi бойынша «kzBB-»-тен төмен емес басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар;
Standard & Poor's агенттiгiнiң халықаралық шәкiлi бойынша «A-»-тен төмен емес ұзақ мерзiмдi кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар резидент емес-бас банктiң резидент-еншiлес банктері болып табылады;
қор биржасының ресми тiзiмiнiң «акциялар» секторының бiрiншi санатына енгiзiлген эмитент-банктер болып табылады.
Ескерту. 36-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
36-1. Ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында да, ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарығында да жүзеге асырылуы мүмкін мынадай:
1) Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының «Екінші деңгейдегі банктердің бағалы қағаздар нарығында брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыра алатын туынды бағалы қағаздардың және туынды қаржы құралдарының базалық активтерін сатып алу тізбесін және тәртібін, сондай-ақ қайталама нарықта мемлекеттік бағалы қағаздармен және мемлекеттік емес бағалы қағаздармен, ұйымдаспаған бағалы қағаздар нарығында туынды қаржы құралдарымен мәмілелер жасау жағдайларын белгілеу туралы» 2007 жылғы 16 шілдедегі № 210 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4892 тіркелген) сәйкес мәмілелер жасау;
2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздарын бастапқы нарықта орналастыру кезінде олармен мәмілелер жасау;
3) шет мемлекеттердің Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының «Рейтингілік агенттіктерді және банктер мәмілелерін жүзеге асыра алатын облигацияларға арналған ең төменгі талап етілетін рейтингіні, сондай-ақ банктер брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асырған кезде мемлекеттік бағалы қағаздарымен мәмілелер жасай алатын елдердің ең төменгі талап етілетін рейтингісін белгілеу туралы» 2012 жылғы 28 сәуірдегі № 176 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7666 тіркелген) белгіленген ең төменгі рейтингісі бар мемлекеттік бағалы қағаздарын бастапқы нарықта орналастырған кезде олармен мәмілелер жасау;
4) «Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» 1995 жылғы 31 тамыздағы Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабына сәйкес банктердің иемденуіне рұқсат етілген мемлекеттік емес бағалы қағаздарды бастапқы нарықта орналастырған кезде олармен мәмілелер жасау;
5) басымдықпен сатып алу құқығын іске асыру жағдайларын қоспағанда, банк болып табылатын брокердің және (немесе) дилердің қаржы құралдарымен мәмілелері ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында жасалады.
Ескерту. Ереже 36-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.02.2013 № 69 (05.09.2012 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулыcымен.

37. Банк болып табылмайтын брокердің және (немесе) дилердің қаржы құралдарымен кез келген мәмілелері осы Ереженің 37-1, 37-2 және 38-тармақтарында белгіленген ерекше жағдайларды қоспағанда, ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында жасалуы тиіс.
Ескерту. 37-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.02.2013 № 69 (05.09.2012 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулыcымен.
37-1. Осы Ереженің 4-6-тармағында белгіленген критерийлерге сәйкес келетін банк болып табылмайтын бірінші санаттағы брокер және (немесе) дилер осы Ереженің 38-тармағында көрсетілген қаржы құралдармен жасалған мәмілелерден басқа, шет мемлекеттің заңнамасына сәйкес шығарылған және ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында айналысқа жіберілген бағалы қағаздардың халықаралық (шетел) нарықтарда жасайды.
Ескерту. 37-1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
37-2. Осы Ереженің 4-6-тармағында белгіленген критерийлерге сәйкес келетін брокер-дилер бес жұмыс күнге дейін есепті кезеңімен мәмілелер жасауға рұқсат беріледі, басқа тараптың ақшаны немесе қаржы құралын жеткізу жөнiндегi қарама-қарсы міндеттемелер мәмілесін жасаған күннен бастап төрт жұмыс күн ішінде мәмілені орындауы мүмкін болғанда бір тараптың қаржы құралын немесе ақшаны жеткізу жөнiндегi мiндеттемелерiн орындайды.
Көрсетілген мәмілелер бойынша есеп айырысулар «төлемге қарсы жеткiзiлiм» принципі бойынша (Euroclear, Clearstream, Depository Trust & Clearing Corporation, Japan Securities Clearing Corporation және басқа ұқсас жүйелер) халықаралық (шетелдiк) есеп-депозитарлық жүйелер арқылы жүзеге асырылады, сонымен қатар бiр тараптың мiндеттемелерiн қаржы құралын немесе ақшаны жеткiзу жөнiндегi мәмiленi орындауы басқа тараптың ақшаны немесе қаржы құралын жеткiзу жөнiндегi қарама-қарсы міндеттемелер мәмiлесiн орындамай мүмкін емес.
Ескерту. 37-2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
38. Осы Ереженің 37-тармағының екінші бөлігінде белгіленген норма мына жағдайларға қолданылмайды:
1) басқа мемлекеттердің заңнамаларына сәйкес эмиссияланған, мемлекеттік бағалы қағаздарымен мәмілелер жасауға;
2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздармен тек жеке тұлғалар арасында оларды орналастыру көзделген шығару, орналастыру, айналысқа жіберу, қызмет көрсету және өтеу талаптарымен мәмілелер жасауға;
3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес эмиссиялық болып табылмайтын мемлекеттік емес бағалы қағаздармен мәмілелер жасауға;
4) брокер және (немесе) дилердің мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздарды жеке тұлға - меншік иелерінен (бағалы қағаздардың меншік иелерінің олардың Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес коммерциялық өкілдері болып табылмайтын өкілдерінен) ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарығында сатып алуына;
5) мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздармен, оның ішінде ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында айналысқа жіберілмеген шетелдік эмитенттердің мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздарымен мәмілелер жасауға;
6) ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында айналысқа жіберілген шетелдік эмитенттердің бағалы қағаздарымен мәмілелер жасауға;
7) бағалы қағаздармен (оның ішінде брокер және (немесе) дилер өзі шығарған) оларды бағалы қағаздардың бастапқы нарығында орналастыру кезінде мәмілелер жасауға;
8) брокер және (немесе) дилердің өзі шығарған бағалы қағаздарын сатып алуы;
9) тауар жеткiзудi көздемейтін тауар биржаларындағы туынды қаржы құралдарымен мәмілелер жасауға;
10) бiлiктi инвесторлардың қаражаты есебінен сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарымен бiлiктi инвесторлар қаражатының есебінен қаржы құралдарымен мәмілелер жасау;
11) халықаралық (шетелдік) бағалы қағаздар нарығында шет мемлекеттің заңнамасына сәйкес шығарылған, ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында айналысқа жіберілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздарды сатып алу бойынша мәмілелер жасау;
12) бағалы қағаздарды басымдықпен сатып алу құқығын іске асыруға;
13) қор биржасы делистингке ұшыратқан бағалы қағаздармен мәмілелер жасауға;
14) «Акционерлік қоғамдар туралы» 2003 жылғы 13 мамырдағы Қазақстан Республикасы Заңының 30-бабына сәйкес белгіленген жағдайларда эмитенттің бағалы қағаздарын және өзге ақша міндеттемелерін акционердің талабы бойынша орналастырылған акцияларды сатып алуға;
15) акционерлік қоғамның орналастырылған акцияларын осы акционерлік қоғамның басқа түрдегі акцияларына айырбастауға;
16) «Акционерлік қоғамдар туралы» 2003 жылғы 13 мамырдағы Қазақстан Республикасы Заңының 26 және 27-баптарына сәйкес орналастырылған акцияларды қоғамның бастамасы бойынша немесе талап етуі бойынша сатып алу.
Ескерту. 38-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
38-1. Үлестес тұлғалармен акционерлік қоғамнан өзге, басқа ұйымдық-құқықтық нысанда құрылған брокер және (немесе) дилердің меншікті ақшасы есебінен мәмілелер жасау туралы шешім осы брокер және (немесе) дилердің бақылау кеңесімен келісіледі.
Ескерту. 38-1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.02.24 № 71 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
38-2. Брокер және (немесе) дилер шарттарымен мәмілелер мәні болып табылатын қаржы құралдарын кері сатып алу не кері сату міндеттемелері көзделетін ұйымдастырылмаған нарықта қаржы құралдарымен мәмілелер жасамайды.
Ескерту. 38-2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.02.24 № 71 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
38-3. Брокер және (немесе) дилер қор биржасының сауда-саттық жүйесінде жүзеге асыратын "репо" операциялары брокердің және (немесе) дилердің меншікті ақшасы есебінен және комиссия шарты болып табылатын брокерлік қызмет көрсетуге шарты шеңберінде клиенттің бұйрығына сәйкес тоқсан күнтізбелік күннен аспайтын мерзімге "репо" операциясының бастапқы мерзімін ұзартуды ескеріп, жасалады.
Ескерту. 38-3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.02.24 № 71 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
38-4. Брокер және (немесе) дилердің шоттарындағы клиент активтерінің барынша төмен құны жасалған маржиналдық мәмілелер бар болғанда, маржаның шектеулі деңгейін ескерусіз, осы клиенттің тапсырмасы бойынша брокер және (немесе) дилер қ ор биржасының сауда-саттық жүйесінде "тікелей" тәсілмен жасаған барлық "репо" операцияларының сомасынан отыз пайыздан кем еместі тұрақты құрайды.
Ереженің осы тармағында клиент активтері ретінде мыналар танылады:
1) ақша;
2) Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктеріндегі салымдар;
3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары;
4) "Standard & Poor's" агенттігінің халықаралық шәкілі бойынша "ВВ-"-тен төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингтік бағасы бар бағалы қағаздар.
Ескерту. Ереже 38-4-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2008.10.29 N 168, 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т.қараңыз) Қаулыларымен
38-5. Брокер және (немесе) дилер бағалы қағаздардың қажетті саны брокер және (немесе) дилердің немесе тапсырмасы бойынша мәміле жасасу жоспарланған оның клиентiнiң шотында болмағанда, бағалы қағаздармен мәмiленi жасаспайды және бағалы қағаздармен мәмілені жасасуға өтінімді бермейді.
Осы тармақ осы Ереженің 37-2-тармағында көрсетілген жағдайларға қолданылмайды.
Ескерту. 38-5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

38-6. Брокер және (немесе) дилер халықаралық (шетелдік) бағалы қағаздар нарықтарында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің қаржы құралдарын сатып алу-сату бойынша мәмiлелердi мынадай талаптарды сақтаған кезде жасайды:
1) акцияларды (депозитарлық қолхаттарды) сатып алу мәмiлелерi Bloomberg немесе Reuters ақпараттық талдау жүйелерінде ұсынылған ақпаратқа сәйкес осы қаржы құралдары айналысқа түсетін халықаралық (шетелдік) қор биржаларында мәмiленi жасау күніне қалыптасқан осы қаржы құралы бойынша бағаның ең жоғарғы мәнiнен аспайтын бағалар бойынша жасалады;
2) акцияларды (депозитарлық тілхаттарды) сату бойынша мәмілелер Bloomberg немесе Reuters ақпараттық талдау жүйелерiнде ұсынылған ақпаратқа сәйкес осы қаржы құралдары айналысқа түсетiн халықаралық (шетелдiк) қор биржаларында мәмiленi жасау күнiне қалыптасқан осы қаржы құралы бойынша бағаның ең төменгi мәнiнен кем емес бағалар бойынша жасалады;
3) principal protected notes қоспағанда, борыштық бағалы қағаздар бойынша, сондай-ақ туынды қаржы құралдары бойынша Bloomberg немесе Reuters ақпараттық талдау жүйелерінен сатып алуға (сатуға) бағасын белгiлеудiң талдамасы бар не осындай баға белгілеулер жоқ болған жағдайда, почта, электрондық немесе факсимильдiк байланыс арқылы алынған кемiнде үш түрлi қарсы әрiптестерден үш баға белгiлеу бар. Егер, қарсы әріптес осы бағалы қағазға баға белгілемеген жағдайда, қарсы әрiптестiң бағалы қағаздарға баға белгiлеудiң болмауы немесе баға белгілеуден бас тартуы туралы хабарламасы мәмiленi жасау туралы есепке енгiзiледi;
4) осы қаржы құралдарымен мәмiлелер жөнiндегi есептеулер «төлемге қарсы жеткiзiлiм» принципi бойынша (Euroclear, Clearstream, Depository Trust & Clearing Corporation, Japan Securities Clearing Corporation және басқа ұқсас жүйелер) халықаралық (шетелдік) есеп-депозитарлық жүйелер арқылы жүзеге асырылады, сонымен қатар бір тараптың мiндеттемелерiн қаржы құралын немесе ақшаны жеткiзу жөнiндегi мәмiленi орындауы басқа тараптың ақшаны немесе қаржы құралын жеткізу жөнiндегi қарама-қарсы міндеттемелер мәмiлесiн орындамай мүмкін емес.
Осы Ереженің мақсаттары үшін қарсы әріптес деп Қазақстан Республикасының немесе шет мемлекеттің заңнамасына сәйкес қаржы құралдарымен мәмілелер жасау құқығына ие заңды тұлға түсiнiледi.
Ескерту. 38-6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

39. Брокер ретінде іс-әрекет жасай отырып, брокер және (немесе) дилер осы мәмілені жасау сәтіне тиісті сауда-саттықты ұйымдастырушының сауда жүйесінде тіркелген осыған ұқсас қаржы құралдарымен мәмілелер жасауға қарсы өтініштің (ұсыныстың) ең жақсы бағасынан нашар баға бойынша қаржы құралдарымен мәмілелер жасауға құқылы емес.

40. Қарсы өтініштің (ұсыныстың) ең жақсы бағасынан нашар баға деп:
1) қаржы құралдарын осы брокер және (немесе) дилер сатқан кезде - осыған ұқсас қаржы құралдарын сатып алудың ең жоғарғы (ең жақсы) бағасынан төмен баға;
2) қаржы құралдарын осы брокер және (немесе) дилер сатып алған кезде - осыған ұқсас қаржы құралдарын сатудың ең төменгі (ең жақсы) бағасынан жоғары баға түсініледі.

41. Брокер ретінде қаржы құралдарымен мәмілелер жасау кезінде брокер және (немесе) дилер клиенттік тапсырманы аса жақсы орындау үшін барлық ықтимал күш-жігерін салады.

42. Брокерлік шартта көзделген жағдайларда не осы клиенттің мүдделерін қорғау мақсатында брокер және (немесе) дилер қаржы құралдарымен мәмілелер жасауды басқа брокер және (немесе) дилерге тапсыруға құқылы. Брокер және (немесе) дилердің қаржы құралдарымен мәміле жасауды басқа брокер және (немесе) дилерге тапсыруы Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес жүзеге асырылады.
Көрсетілген қаржы құралдарымен мәміле туралы мәліметтер осы мәмілені жасау тапсырылған брокер және (немесе) дилердің атауы көрсетілген брокер және (немесе) дилердің ішкі есепке алу журналында көрсетіледі.
Ескерту. 42-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен.

42-1. Брокерлік және дилерлік қызметті инвестициялық портфельді басқару қызметімен және (немесе) зейнетақы активтерін инвестициялық басқарумен қоса атқарғанда, брокердің және (немесе) дилердің меншік қаражаты есебінен қаржы құралдарымен мәміле жасау жөніндегі шешімдерді инвестициялық комитет қабылдайды.
Ескерту. Ереже 42-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 30 сәуірдегі N 111 (мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), өзгерту енгізілді - 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулыларымен.

5-тарау. Есепке алуды ұйымдастыру

43. Бiрiншi санатты брокер және (немесе) дилерге тиесiлi ақша мен қаржы құралдары оның клиенттерiнiң қаржы құралдары мен ақшасынан бөлек есепке алынады. Осы мақсаттарда бiрiншi санаттағы брокер және (немесе) дилер оған және оның клиенттеріне тиесiлi қаржы құралдары мен ақшаны бөлек есеп жүргізуге және сақтауға арналған жеке шоттарды (қосалқы шоттарды) және банк шоттарын орталық депозитарийде және (немесе) кастодиандарда (тек шетел эмитенттерiнiң бағалы қағаздары бойынша) және (немесе) осы Ереженің 36-тармағының талаптарына сәйкес келетін банктерде, сондай-ақ клиринг ұйымдарында және (немесе) есеп айырысу ұйымдарында ашады.
Ескерту. 43-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

44. Клиенттерден келіп түсетін қаржы құралдары мен ақшаны бiрiншi санаттағы брокер және (немесе) дилер орталық депозитарийде және (немесе) кастодиандарда (тек шетел эмитенттерiнiң бағалы қағаздары бойынша) және (немесе) осы Ереженің 36-тармағының талаптарына сәйкес келетін банктерде, және (немесе) клиринг ұйымдарында және (немесе) өзге есеп айырысу ұйымдарында брокер және (немесе) дилердің клиенттеріне тиесiлi қаржы құралдары мен ақшаға есеп жүргізуге және сақтауға арналған шоттарға қаржы құралдары мен ақша келіп түскен сәттен бастап үш күндік мерзімде аударуы тиіс.
Ескерту. 44-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

44-1. Брокер және (немесе) дилер бағалы қағаздар нарығындағы брокерлік және дилерлік қызмет аясында брокердің шоттарында орналасқан өз клиенттерінің ақшасын өз мүдделерінде немесе аффилиирленген тұлғалардың мүддесінде, сондай-ақ өздерінің клиенттерінің және олардың аффилиирленген тұлғаларының мүдделерінде заем түрінде тартпайды.
Ескерту. 44-1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.02.24 № 71 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

45. Брокер және (немесе) дилер Қазақстан Республикасының заңдарында немесе осы брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарында белгіленген тәртіппен мынадай есепке алу журналдарын жүргізу арқылы сенімді және өзекті (есеп деректерін өзгерту үшін негіздер туындаған күні) есепті жүргізеді:
1) клиенттік тапсырыстарға және олардың орындалуына (орындалмауына);
2) қаржы құралдарымен жасалған мәмілелерге және олардың орындалуына (орындалмауына);
3) алынып тасталды;
4) алынып тасталды;
5) жеке шоттардағы қаржы құралдарға және олардың санының өзгерістеріне;
6) жеке шоттардағы ақшаға және олардың санының өзгерістеріне;
7) қаржы құралдары бойынша түскен және бөлінген кірістерге;
8) клиенттердің наразылықтарына және оларды қанағаттандыру жөніндегі шараларға;
9) клиенттік тапсырыстардың орындалысы туралы клиенттер берген есептерге;
10) жасалған брокерлік шарттар және номиналдық ұстау шарттары:
11) брокердің және (немесе) дилердің меншікті активтерінің есебінен жасалған мәмілелерге қатысты қабылданған инвестициялық шешімдері;
12) басқа брокерге және (немесе) дилерге тапсырылған қаржы құралдарымен мәмілелер жасауға берілген бұйрықтары және (немесе) тапсырмалары.
Осы тармақтың 11) тармақшасында көрсетілген журналды жүргізуді брокерлік және дилерлік қызметті инвестициялық портфелді басқару қызметімен қоса атқаратын брокер және (немесе) дилер жүзеге асырады.
Ескерту. 45-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен.

46. Клиент ұсынған құжаттар бағалы қағаздармен мәмілелер жасасу, жеке шот ашу және жүргізу мақсатында, сондай-ақ осы есеп деректерін өзгерту үшін, брокер және (немесе) дилер осы жеке шот жабылған күннен бастап бес жыл ішінде сақтайды.
Ескерту. 46-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2008.10.29 N 168 Қаулысымен.

46-1. Брокер және (немесе) дилер халықаралық (шетелдік) нарықтарда мәміле жасап, жасалған мәмілені орындау туралы, сондай-ақ халықаралық (шетелдік) нарықтарда мәмілені жасау күніне қалыптасқан осы қаржы құралы бойынша бағалардың барынша жоғары және барынша төмен мәнін және мәмілені жасау күні мен уақытына осы бағалы қағаздарға нарықтық баға белгілеу параметрлерін растайтын құжаттардың сақталуын қамтамасыз етеді.
Қаржы құралдары бойынша нарықтық баға белгілеулерді растайтын құжат есебінде Bloomberg не Reuters ақпараттық талдау жүйелерінің талдамаларының көшірмелері не осындай баға белгілеулер жоқ болған жағдайда почта, электрондық және факсимальдік байланыс арқылы алынған қарсы әріптестердің ұсыныстары танылады. Қаржы құралдары бойынша нарықтық баға белгілеулерді растайтын құжатқа мәмілені жасаған қызметкер және тәуекелдерді басқаруды жүзеге асыратын бөлімше басшысы қол қояды.
Ескерту. Ереже 46-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009.08.05. N 190 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз) Қаулысымен.

6-тарау. Маржиналдық мәмілелерді жүзеге асыру ерекшеліктері

47. Егер бұл Брокерлік шартта көзделмеген болса, бірінші санатты брокер және (немесе) дилер клиенттердің тапсырмалары негізінде бағалы қағаздарды сатып алу-сату мәмілелерін жасауға құқылы, әрі олар бойынша есеп айырысуларды брокер және (немесе) дилер қайтарымдылық және төлем жасалу талабымен клиентке берген ақшаны немесе бағалы қағаздарды пайдалана отырып жасалады (бұдан әрі - маржиналдық мәмілелер).
Бұл ретте Брокерлік шартта көрсетілген ақшаны немесе бағалы қағаздарды қайтару міндеттемелерін орындау талаптары мен тәртібі, тараптардың жауапкершілігі, сондай-ақ маржиналдық мәмілелерді жасау талаптары болуы тиіс.
Маржиналдық мәмілені жасауға арналған клиенттік тапсырыста осы Ереженің 29-тармағында көрсетілген мәліметтерден басқа мыналар болуы тиіс:
1) брокер және (немесе) дилердің клиентке ақшаны немесе бағалы қағаздарды ұсыну мерзімі;
2) брокер және (немесе) дилер клиентке маржиналдық мәмілені жасау үшін ұсынатын ақша сомасы немесе бағалы қағаздар саны;
3) клиент брокер және (немесе) дилердің алдында өз міндеттемелерін орындауды қамтамасыз етуге ұсынатын ақша сомасы немесе бағалы қағаздар саны.

48. Клиент маржиналдық мәмілені жасауға клиенттік тапсырысқа қол қойған кезінде брокер және (немесе) дилерге оның уәкілетті тұлғасының атына клиенттің брокер және (немесе) дилер алдындағы берешегін өтеу мақсатында жүзеге асырылатын мәмілелерді жасаған кезде қажетті құжаттарға қол қоюға берілген сенімхатты ұсынады.

49. Маржиналдық мәмілелерді жасауға арналған клиенттік тапсырысты брокер-дилер мынадай талаптарда орындауға қабылдайды:
1) ең аз талап етілетін маржа деңгейін сақтау;
2) клиенттің маржиналдық мәмілені жасау нәтижесінде туындаған өз міндеттемелерін орындауды қамтамасыз етуге клиентке тиесілі және/немесе брокер және (немесе) дилер осы Ереженің 51-тармағында көзделген талаптармен осы маржиналдық мәмілені жасау нәтижесінде клиент үшін сатып алатын бағалы қағаздарды ұсынуы;
клиенттің маржиналдық мәмілені жасау нәтижесінде туындаған өз міндеттемелерін орындауды қамтамасыз етуге клиентке тиесілі және/немесе маржиналдық мәмілені жасау нәтижесінде клиент үшін алынатын ақшаны ұсынуы.

50. Брокер және (немесе) дилер маржиналдық мәмілелерді жасаған кезде:
1) ақшаны аудару және/немесе брокер және (немесе) дилерге тиесілі бағалы қағаздарды жеткізу арқылы клиенттің тапсырмаларын орындайды;
2) осы Ереже көзделген жағдайларда, маржиналдық мәміле бойынша қамтамасыз ету болып табылатын клиенттің ақшасына оның брокер және (немесе) дилер алдындағы бағалы қағаздарды жеткізу жөніндегі міндеттемелерін орындау үшін қажет болатын санда бағалы қағаздарды сатып алады;
3) осы Ережеде көзделген жағдайларда, маржиналдық мәмілелерді жасау нәтижесінде брокер және (немесе) дилер алдында туындаған міндеттемелер бойынша клиентпен есеп айырысуларды жүргізу үшін жеткілікті болатын көлемде клиенттің жеке шотында ескерілетін бағалы қағаздарды сатады.

51. Маржиналдық мәмілелерді жасау, брокер және (немесе) дилердің клиенттің міндеттемелерін қамтамасыз етуін құрайтын бағалы қағаздарды сатуы, сондай-ақ клиенттің брокер және (немесе) дилер алдындағы берешегін өтеу мақсатында клиенттің міндеттемелерін қамтамасыз етуін құрайтын клиенттің ақшасы есебінен бағалы қағаздарды сатып алу бағалы қағаздардың ұйымдасқан рыногында жүзеге асырылады.

52. Брокер және дилер маржалық мәмілені жасау үшін клиентке ақша берген жағдайда, клиенттің міндеттемелерін қамтамасыз етуі ретінде мыналар:
1) Standard & Poor's агенттігінің халықаралық шәкілі бойынша «ВВ-»-тен төмен емес рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі, немесе Standard & Poor's-тың ұлттық шәкілі бойынша «kz ВВ-»-тен төмен емес рейтингтік бағасы, немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларының акциялары;
2) қор биржасының ресми тізімінің «акциялар» секторының бірінші және (немесе) екінші санатына кіргізілген заңды тұлғалардың акциялары;
3) Қазақстан Республикасының және басқа мемлекеттердің заңнамасына сәйкес шығарылған, Standard & Poor's агенттігінің халықаралық шәкілі бойынша «В-»-тен төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі, немесе Standard & Poor's-тың ұлттық шәкілі бойынша «kz В-»-тен төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларының мемлекеттік емес борыштық бағалы қағаздары;
4) Қазақстан Республикасының және басқа мемлекеттердің заңнамасына сәйкес шығарылған, қор биржасының ресми тізімінің «бірінші шағын санаттың рейтингтік бағасы жоқ борыштық бағалы қағаздар» санатына кіргізілген Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларының мемлекеттік емес борыштық бағалы қағаздары;
5) мемлекеттік бағалы қағаздары қабылданады.
Ескерту. 52-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкінің 2012.01.30 № 20 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

53. Туындайтын тәуекелдерді басқару мақсатында брокер және (немесе) дилер жекелеген клиентке қатысты маржа деңгейін есептейді. Маржа деңгейі мынадай формула бойынша есептеледі:

ДСКр + СЦБр - ЗКБ
УрМ = ------------------- х 100%
ДСКр + СЦБр

мұнда:
УрМ - маржа деңгейі;
ДСКр - ағымдағы жұмыс күнінің соңына брокер және (немесе) дилердегі клиенттің шотындағы ақша сомасы;
СЦБр - ағымдағы жұмыс күнінің соңына брокер және (немесе) дилер клиенттің міндеттемелерін қамтамасыз ету ретінде қабылдайтын клиенттің бағалы қағаздарының ағымдағы нарықтық құны;
ЗКб - брокер және (немесе) дилер маржиналдық мәмілелерді жасау нәтижесінде туындаған не олар бойынша есеп айырысулар ағымдағы жұмыс күнінің аяқталуынан кешіктірмей жүзеге асырылуы тиіс клиенттің мүддесі үшін жасалған барлық мәмілелер бойынша есеп айырысуларды жүзеге асыру нәтижесінде туындауы мүмкін клиенттің брокер-дилер алдындағы берешегі.
Маржа деңгейі есеп айырысуларды жасау сәтіне дейін жасалған барлық мәмілелерді, оның ішінде олар бойынша есеп айырысулар ағымдағы жұмыс күнінің аяқталуынан кешіктірмей жасалуы тиіс мәмілелерді ескере отырып есептеледі.

54. Егер маржаның одан жоғары шектеулі деңгейі клиентпен жасалған Брокерлік шартта көзделмеген жағдайда маржаның шектеулі деңгейі елу процентті құрайды, брокер және (немесе) дилер нәтижесінде маржа деңгейі маржаның шектеулі деңгейінен төмен азаюы мүмкін мәмілені жасауға құқылы емес. Егер маржа деңгейі маржаның шектеулі деңгейінен төмен болған жағдайда, брокер және (немесе) дилер маржа деңгейінің төмендеуіне әкеп соқтыратын мәмілені жасауға құқылы емес.

55. Егер маржаның шектеулі деңгейі отыз бес проценттен төмендесе, брокер және (немесе) дилер маржаның шектеулі деңгейіне дейін деңгейді ұлғайту үшін жеткілікті болатын мөлшерде клиенттің ақшасын немесе бағалы қағаздарын салу туралы талапты (бұдан әрі - маржиналдық талап) клиентке жібереді, егер маржиналдық талапты жіберу үшін маржаның одан жоғары деңгейі клиентпен жасалған брокерлік шартта көзделмесе.
Брокер және (немесе) дилер маржиналдық талапты клиентке жазбаша нысанда жібереді.

56. Клиент брокер және (немесе) дилер қойған маржиналдық талапты оны алған күннен кейінгі жұмыс күнінен кешіктірмей орындайды.

57. Егер маржаның деңгейі күрт төмендеп кетсе (отыз бес проценттен төмен) және клиент маржиналдық талапты белгіленген мерзімде орындамаған жағдайда, брокер және (немесе) дилер қамтамасыз етуді құрайтын клиенттің бағалы қағаздарын сатуға немесе клиенттің брокер және (немесе) дилер алдындағы берешегін өтеу үшін жеткілікті болатын көлемде қамтамасыз етуді құрайтын клиенттің ақшасы есебінен бағалы қағаздарды сатып алуға құқылы.

58. Брокер және (немесе) дилер клиентке тиесілі қамтамасыз етуді құрайтын бағалы қағаздарды сатуды немесе қамтамасыз етуді құрайтын клиенттің ақшасы есебінен бағалы қағаздарды сатып алуды клиент немесе осы клиент берген сенімхат негізінде іс-әрекет ететін брокер және (немесе) дилердің уәкілетті тұлғасы қол қойған клиенттік тапсырыстың негізінде жүзеге асырады.

59. Клиенттің берешегі болған кезеңде брокер және (немесе) дилер клиентке клиенттік тапсырыстарды және қамтамасыз етуді құрайтын оған тиесілі бағалы қағаздарды сатуға және клиенттің осы іс-қимылдары оның брокер және (немесе) дилер алдындағы барлық берешегін өтеуге бағытталған жағдайларды қоспағанда, қамтамасыз ету болып табылатын клиенттің ақшасын пайдалануға арналған бұйрықтарды орындаудан бас тартуға құқылы.

60. Брокер және (немесе) дилер әрбір клиентке қатысты жасайтын маржиналдық мәмілелердің есебін бөлек жүргізеді, оған қоса:
брокер және (немесе) дилердің маржиналдық мәмілелерді жасау нәтижесінде туындайтын әрбір клиенттің міндеттемелер көлемін есепке алуды (клиенттерге жіберілген маржиналдық талаптарды есепке алу журналы);
брокер және (немесе) дилер берген ақшаны және/немесе бағалы қағаздарды қайтару туралы клиентке жіберілген талаптарды есепке алуды (әрбір клиенттер бөлігінде маржиналдық мәмілелер бойынша есепке алу журналы);
клиент брокер және (немесе) дилер алдындағы өз міндеттемелерін орындауды қамтамасыз ету ретінде берген бағалы қағаздарды сату мәмілелерін есепке алуды жүзеге асырады.

61. Маржиналдық мәмілелерді есепке алу журналында мыналар болуы тиіс:
клиенттің фамилиясы, аты, болған жағдайда әкесінің аты;
заңды тұлға - клиенттің атауы;
жеке шотының нөмірі;
маржиналдық мәмілені жүргізу күні және уақыты;
маржиналдық мәмілені жүргізу сәтіндегі жағдай бойынша маржаның деңгейі;
клиенттің брокер және (немесе) дилер алдындағы берешегінің сомасы;
клиенттің брокер және (немесе) дилер алдындағы міндеттемелерінің мөлшері және қамтамасыз ету құрамы.

62. Клиенттерге жіберілген маржиналдық талаптарды есепке алу журналында мыналар болуы тиіс:
заңды тұлға - клиенттің атауы;
клиенттің фамилиясы, аты, болған жағдайда әкесінің аты, клиенттің жеке шотының нөмірі;
жеке шотының нөмірі;
талаптың жіберілген күні және уақыты;
талапты жіберу сәтіндегі жағдай бойынша маржаның деңгейі.

7-тарау. Жекелеген операциялардың
түрлерін жүзеге асыру

Ескерту. 7-тарау алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.02.24 № 71 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

8-тарау. Брокер және (немесе) дилерлердің
андеррайтингтік қызметі

64. Бірінші санатты брокер және (немесе) дилер андеррайтер (дербес немесе эмиссиялық консорциум құрамында) болуға құқылы.
Егер эмиссиялық консорциум арқылы жүзеге асырылатын эмиссиялық бағалы қағаздарды орналастыру Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында сондай шет мемлекеттердің бағалы қағаздар рыногында да жүргізген жағдайда, эмиссиялық консорциум қатысушылары осындай мемлекеттердің бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыруға уәкілетті шетел ұйымдары болуға құқылы.

65. Брокер және (немесе) дилерлер - эмиссиялық консорциум қатысушылары арасындағы бірлескен қызметі туралы жасалған шарт (бұдан әрі - андеррайтерлер арасындағы шарт) Қазақстан Республикасының заңнамаларымен белгіленген басқа ықтимал нормалардан басқа мынадай нормалар болуы тиіс:
1) эмиссиялық консорциум қатысушыларының міндеттері;
2) эмиссиялық консорциум қатысушылары арасындағы құқықты, міндеттемелерді және жауапкершілікті бөлу туралы;
3) бірлескен қызметі туралы шарттың қолдану мерзімі.

66. Бағалы қағаздардың эмитенті және андеррайтер (эмиссиялық консорциум) арасындағы қарым-қатынастар жазбаша нысанда жасалған шартпен реттеледі, ол эмиссиялық консорциуммен жасалған жағдайда оған эмиссиялық консорциумның соңғы басқарушысы қатысушыларының атынан қол қойылады.
Бағалы қағаздардың эмитенті және андеррайтер (эмиссиялық консорциум) арасында жасалған шарт андеррайтерлер арасындағы шарт жасалғанға дейін және одан кейін де жасалу мүмкін. Бірінші жағдайда бағалы қағаздардың эмитенті және андеррайтер (эмиссиялық консорциум) арасында жасалған шарт ол кімнің басқарушы болатын эмиссиялық консорциумды құруға андеррайтердің құқығын көздеуі тиіс.

67. Бағалы қағаздардың эмитенті және андеррайтер арасында жасалған шарт (эмиссиялық консорциум) эмиссиялық бағалы қағаздар шығарылымын орналастырудың мынадай тәсiлдердiң бiреуiн белгiлейдi:
1) «қатаң міндеттемелер» тәсiлi, мұндайда андеррайтер (эмиссиялық консорциум) эмитенттен кейін оларды басқа инвесторларға сату мақсатында орналастырылатын бағалы қағаздарды сатып алады.
Андеррайтердің (эмиссиялық консорциум) «қатаң міндеттемелер» тәсiлiмен көрсетiлетiн қызметін бiрiншi санаттағы брокер және (немесе) дилер жүзеге асырады.
Көрсетілген қызмет түрін көрсету тәртiбiн реттейтін брокердің және (немесе) дилердің iшкi құжаттарында осы функцияларды мiндеттi түрде бекіту қосымша шарт болып табылады;
2) «ең жақсы күш салу» тәсiлi, бұл ретте андеррайтер (эмиссиялық консорциум) эмиссиялық бағалы қағаздарды инвесторға ұсыну арқылы оларды орналастыру бойынша оған барынша күш салуға мiндеттенедi;
3) бағалы қағаздардың эмитенті және андеррайтер (эмиссиялық консорциум) арасындағы жасалған шарт талаптарына сәйкес эмиссиялық бағалы қағаздарды орналастырудың басқа тәсiлi.
Ескерту. 67-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

67-1. "Қатаң міндеттемелер" тәсілін қолданғанда, андеррайтер (эмиссиялық консорциум) эмитенттен орналастырылатын бағалы қағаздарды сатып алады, олар андеррайтердің (эмиссиялық консорцум) бағалы қағаздарын есепке алуға арналған және бағалы қағаздарды номиналды ұстау есебі жүйесінде ашылған жеке шотына қабылданады.
"Ең жақсы күш салу" тәсілін қолданғанда, андеррайтер (эмиссиялық консорциум) жарияланған бағалы қағаздарды есепке алу үшін бағалы қағаздарды номиналды ұстау есебі жүйесінде ашылған эмитенттің жеке шотынан бағалы қағаздарды орналастыруды жүзеге асырады.
Андеррайтер (эмиссиялық консорциум) эмитенттен орналастырылатын бағалы қағаздардың бөлігін сатып алатын шарттың талаптарына сәйкес бағалы қағаздарды орналастырудың басқа тәсілін қолданғанда, осы бағалы қағаздар андеррайтердің (эмиссиялық консорциумның) бағалы қағаздарын есепке алуға арналған және бағалы қағаздарды номиналды ұстау есебі жүйесінде ашылған жеке шотына қабылданады.
Андеррайтер (эмиссиялық консорциум) эмиссиялық бағалы қағаздарды орналастыру бойынша барлық мүмкіндігін салуға міндеттенетін шарттың талаптарына сәйкес бағалы қағаздарды орналастырудың басқа тәсілін қолданғанда, осы бағалы қағаздарды орналастыру жарияланған бағалы қағаздарды есепке алуға арналған номиналды ұстау есебі жүйесінде ашылған эмитенттің жеке шотынан жүзеге асырылады.
Бағалы қағаздарды өзге тәсілмен орналастыру осы тармақтың талаптарын ескере отырып, бағалы қағаздардың эмитенті мен андеррайтер (эмиссиялық консорциум) арасында жасалған шарт талаптарымен белгіленген тәртіп бойынша жүзеге асырылады.
Ескерту: 67-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 30 сәуірдегі N 111 (мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыcымен .

67-2. Бағалы қағаздарды орналастыру барысында бағалы қағаздардың эмитентіне "қатаң міндеттемелер" тәсілімен пайдалануды көздейтін шарттарды қоспағанда, бірнеше андеррайтерлермен (эмиссиялық консорциумдармен) шарттар жасасуға рұқсат беріледі.
Ескерту: 67-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 30 сәуірдегі N 111 (мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыcымен .

68. Егер бұл бағалы қағаздар эмитенті мен андеррайтер (эмиссиялық консорциумның) және андеррайтерлер арасындағы шарт талаптарына қарама-қайшы келмесе, андеррайтер (эмиссиялық консорциумның басқарушысы) эмиссиялық консорциумның мүшелері болып табылмайтын (егер бағалы қағаздар шығарылымын орналастыруды эмиссиялық консорциум жүзеге асырса) басқа брокер және (немесе) дилерлердің (осындай мемлекеттердің бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметін жүзеге асыруға өкілетті шетел ұйымдары) шығарылымын орналастыратын бағалы қағаздарды сатуға тартуға құқылы.

9-тарау. Ішкі бақылау

69. Брокер және (немесе) дилер ішкі құжаттарға сәйкес ішкі бақылауды жүзеге асырады.
Ішкі бақылауды жүзеге асыру нормалары осы брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарымен белгіленеді. Бұл ретте ішкі бақылауды жүзеге асыруға ішкі бақылаудың объектісі болып табылатын тікелей іс-әрекеттер жасайтын брокер және (немесе) дилердің қызметкерлері жіберілмейді.

70. Брокер және (немесе) дилер айына кемінде бір рет жеке және банк шоттарындағы қаржы құралдарының саны мен ақшаға өзiнiң есеп деректерін бағалы қағаздардың орталық депозитарийінің, клирингтік және (немесе) есеп айырысу ұйымдарының, кастодианның және банктердің осы брокер және (немесе) дилерге ашылған шоттардағы қаржы құралдарының саны мен ақша туралы деректермен салыстырып тексереді.
Осы тармақтың бiрiншi абзацында көрсетілген деректер бойынша салыстырып тексерудің нәтижелері салыстырып тексеруді жүзеге асыратын тараптардың уәкiлеттi өкiлдерi қол қоятын салыстырып тексеру актiсiмен ресiмделедi.
Брокер және (немесе) дилер күн сайын бағалы қағаздардың орталық депозитарийге әрбір клиенттің бағалы қағаздардың орталық депозитарийінде ашылған шоттағы және эмиссиялық бағалы қағаздармен және өзге қаржы құралдарымен мәмілелер жасауға арналған ақша сомасы туралы мәлiметтердi ұсынады.
Ескерту. 70-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 279 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

71. Осы Ережеде реттелмеген мәселелер Қазақстан Республикасының заңнамаларында белгіленген тәртіпте шешіледі.

Қазақстан Республикасы
Қаржы нарығын және қаржы
ұйымдарын реттеу мен қадағалау
агенттігі Басқармасының
2005 жылғы 27 тамыздағы
N 317 қаулысына 2-қосымша

Күші жойылды деп танылатын нормативтік
құқықтық актілерді тізбесі

1. Қазақстан Республикасының Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясының "Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында брокерлiк-дилерлiк қызметтi жүзеге асыру қағидаларын бекiту туралы" 1998 жылғы 31 желтоқсандағы N 20 қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу Тізілімінде N 683 тіркелген, 1999 жылы сәуір айында "Рынок ценных бумаг Казахстана" N 4 журнлында жарияланған).

2. Қазақстан Республикасының Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясының "Қазақстан Республикасы Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясының 1998 жылғы 31 желтоқсандағы N 20 қаулысымен бекітілген Бағалы қағаздар рыногындағы брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыру қағидаларына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 1999 жылғы 30 қыркүйектегі N 44 қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу Тізілімінде N 924 тіркелген, 1999 жылы "Рынок ценных бумаг Казахстана" N 10 журналында жарияланған).

3. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Қазақстан Республикасының Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясының "Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыру ережесін бекіту туралы" 1998 жылғы 31 желтоқсандағы N 20 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2001 жылғы 20 желтоқсандағы N 566 қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 1746 тіркелген, 2002 жылы "Вестник Национального Банка Казахстана" N 3 басылымда жарияланған).

4. Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 683 тіркелген Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Қазақстан Республикасының Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясының "Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыру ережесін бекіту туралы" 1998 жылғы 31 желтоқсандағы N 20 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2003 жылғы 7 наурыздағы N 76 қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2243 тіркелген, 2003 жылы "Вестник Национального Банка Казахстана" N 9 басылымда жарияланған).

5. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде N 683 тіркелген Қазақстан Республикасының Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясының "Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыру ережесін бекіту туралы" 1998 жылғы 31 желтоқсандағы N 20 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу және Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде N 1263 тіркелген Қазақстан Республикасының Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясының "Клиенттердің шоттарын номиналды ұстаушы ретінде жүргізу құқығы бар бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыратын банктік емес ұйымдарға клиенттердің ақшасын есепке алу және сақтау үшін шоттарын ашуға рұқсат етілген банктер (банк қызметінің жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар) тізбесі туралы" 2000 жылғы 31 қыркүйектегі N 80 қаулысының күші жойылды деп тану туралы" 2004 жылғы 24 мамырдағы N 142 қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2933 тіркелген, 2004 жылы Агенттіктің "Қаржы хабаршысы" N 7 басылымында жарияланған).

6. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Қазақстан Республикасының Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясының "Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында брокерлiк және дилерлiк қызметтi жүзеге асыру қағидаларын бекiту туралы" 1998 жылғы 31 желтоқсандағы N 20 қаулысына өзгерістер енгізу туралы" 2004 жылғы 27 желтоқсандағы N 383 қаулысы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 3414 тіркелген, 2005 жылы Агенттіктің "Қаржы хабаршысы" N 2 басылымында жарияланған).

Об утверждении Правил осуществления брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 27 августа 2005 года № 317. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 4 октября 2005 года № 3870. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 3 февраля 2014 года № 9

Сноска. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка РК от 03.02.2014 № 9 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Сноска. Заголовок с изменениями, внесенными постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 22.08.2008 N 130 (вводится в действие с 1 октября 2008 года).

В соответствии с подпунктом 8) пункта 2 статьи 3 Закона "О рынке ценных бумаг", подпунктом 10) статьи 12 Закона "О государственном регулировании и надзоре финансового рынка и финансовых организаций", Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций (далее - Агентство) ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить Правила осуществления брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан согласно приложению 1 к настоящему постановлению.
2. Признать утратившими силу нормативные правовые акты Республики Казахстан, указанные в приложении 2 к настоящему постановлению.
3. (Исключен - постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 22.08.2008 N 130 (вводится в действие с 1 октября 2008 года).
4. Настоящее постановление вводится в действие по истечении четырнадцати дней со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
5. Департаменту надзора за субъектами рынка ценных бумаг и накопительными пенсионными фондами (Токобаев Н.Т.):
1) совместно с Юридическим департаментом (Байсынов М.Б.) принять меры к государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления;
2) в десятидневный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан довести настоящее постановление до сведения заинтересованных подразделений Агентства, Объединения юридических лиц "Ассоциация финансистов Казахстана", организатора торгов.
6. Отделу международных отношений и связей с общественностью Агентства (Пернебаев Т.Ш.) принять меры к публикации настоящего постановления в средствах массовой информации Республики Казахстан.
7. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Агентства Бахмутову Е.Л.

Председатель

"Согласовано"
Национальный Банк
Республики Казахстан

Председатель

31 августа 2005 года

Приложение 1
к постановлению Правления
Агентства Республики Казахстан
по регулированию и надзору финансового
рынка и финансовых организаций
от 27 августа 2005 года N 317

Правила
осуществления брокерской и дилерской деятельности
на рынке ценных бумаг Республики Казахстан

Настоящие Правила разработаны в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан (Общая часть) от 27 декабря 1994 года и Гражданским кодексом Республики Казахстан (Особенная часть) от 1 июля 1999 года, Законом Республики Казахстан от 2 июля 2003 года "О рынке ценных бумаг" и устанавливают условия и порядок осуществления брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг в Республике Казахстан (далее - брокерская и дилерская деятельность).
Сноска. Преамбула в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.02.2012 № 71 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1.
Общие положения

1. В части, которая не урегулирована нормативными правовыми актами Республики Казахстан, брокерская и дилерская деятельность осуществляется в соответствии с внутренними документами брокера и (или) дилера, заключенными между брокером и (или) дилером и его клиентами договорами об оказании брокерских услуг и обычаями (в том числе и обычаями делового оборота), если они не противоречат законодательству, действующему на территории Республики Казахстан.
Сноска. В пункт 1 внесены изменения - постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 30 апреля 2007 года N 111 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).
2. Действие настоящих Правил распространяется на:
1) банки, являющиеся брокерами и (или) дилерами, в части, не противоречащей законодательству Республики Казахстан, регулирующему банковскую деятельность, за исключением Национального Банка Республики Казахстан;
2) организации, осуществляющие инвестиционное управление пенсионными активами, накопительные пенсионные фонды, являющиеся брокерами и (или) дилерами, в части, не противоречащей законодательству Республики Казахстан о пенсионном обеспечении;
3) управляющие компании инвестиционных фондов, являющиеся брокерами и (или) дилерами, в части, не противоречащей законодательству Республики Казахстан об инвестиционных фондах.
Сноска. Пункт 2 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
3. Брокер и (или) дилер может обладать одним из следующих видов лицензии на осуществление брокерской и дилерской деятельности:
1) лицензией первой категории - с правом ведения счетов клиентов в качестве номинального держателя (с правом регистрации сделок с ценными бумагами);
2) лицензией второй категории - без права ведения счетов клиентов (без права регистрации сделок с ценными бумагами).
4. В настоящих Правилах брокер и (или) дилер, обладающий лицензией первой категории, именуется брокером и (или) дилером первой категории, лицензией второй категории брокером и (или) дилером второй категории.
4-1. Для целей настоящих Правил помимо рейтинговых оценок агентства Standard & Poor's Комитетом по контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций Национального Банка Республики Казахстан (далее - уполномоченный орган) также признаются рейтинговые оценки агентств Moody's Investors Service и Fitch, и их дочерних рейтинговых организаций (далее - другие рейтинговые агентства).
Сноска. Пункт 4-1 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
4-2. Брокер и (или) дилер проводит аудит годовой финансовой отчетности.
При проведении аудита брокер и (или) дилер предоставляет всю необходимую документацию (материалы), запрашиваемую аудиторской организацией.
Сноска. Глава 1 дополнена пунктом 4-2 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 29.10.2008 N 168 (порядок введения в действие см. п. 2 ).
4-3. Брокер и (или) дилер ведет учет аффилированных лиц, в порядке, установленном внутренними документами брокера и (или) дилера.
Сноска. Глава 1 дополнена пунктом 4-3 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 29.10.2008 N 168 (порядок введения в действие см. п. 2); в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.02.2012 № 71 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
4-4. Исключен постановлением Правления Национального Банка РК от 24.02.2012 № 71 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
4-5. Внутренними документами брокера и (или) дилера устанавливается ответственность работников брокера и (или) дилера, имеющих доступ (использующих пароли) для входа в систему обмена электронными документами центрального депозитария ценных бумаг, фондовой биржи, клиринговой организации и (или) расчетной организации, осуществляющей организацию расчетов (платежей) по сделкам с финансовыми инструментами в соответствии с пунктом 1 статьи 77-1 Закона Республики Казахстан от 2 июля 2003 года «О рынке ценных бумаг» (далее – расчетная организация).
Сноска. Пункт 4-5 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
4-6. Сделки с ценными бумагами, предусмотренные пунктами 37-1 и 37-2 настоящих Правил, заключает только брокер и (или) дилер первой категории, не являющийся банком, при его соответствии следующим критериям:
1) осуществление брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг не менее трех лет;
2) соответствие значений показателей, характеризующих покрытие рисков, требованиям Правил формирования системы управления рисками и внутреннего контроля для организаций, осуществляющих брокерскую и дилерскую деятельность на рынке ценных бумаг, деятельность по управлению инвестиционным портфелем, утвержденных постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 26 сентября 2009 года № 209 (зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 5844);
3) нахождение в списке первых семи компаний по рэнкингу активности членов фондовой биржи, определяемому в соответствии с внутренней методикой фондовой биржи по итогам месяца, предшествующего месяцу заключения сделок, и заключение не менее трехсот сделок с финансовыми инструментами (за исключением сделок, условиями которых предусматривается обязательство обратного выкупа либо обратной продажи финансовых инструментов, являющихся предметом сделки) на организованном рынке ценных бумаг в течение трех предыдущих последовательных месяцев;
4) оказание эмитентам услуг по объявлению и поддержанию котировок в качестве маркет-мейкера в соответствии с внутренними документами фондовой биржи не менее чем по восьми финансовым инструментам, не более пяти из которых входят в представительский индекс фондовой биржи;
5) оказание услуг по выпуску и размещению эмиссионных ценных бумаг в качестве андеррайтера или в составе эмиссионного консорциума, не менее чем трем эмитентам за три последних последовательных календарных года;
6) оказание консультационных услуг эмитентам, чьи ценные бумаги включены в официальный список фондовой биржи.
Сноска. Правила дополнены пунктом 4-6 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 25.02.2013 № 69 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
4-7. Если брокер и (или) дилер первой категории, не являющийся банком, перестал соответствовать одному и (или) нескольким критериям, установленным пунктом 4-6 настоящих Правил, то с даты такого несоответствия он не заключает сделки с ценными бумагами, предусмотренные пунктами 37-1 и 37-2 настоящих Правил. При этом данный брокер и(или) дилер совершает действия по выполнению обязательств перед клиентами и контрпартнерами по сделкам с ценными бумагами, предусмотренным пунктами 37-1 и 37-2 настоящих Правил, заключенным в период соответствия брокера и(или) дилера критериям, установленным пунктом 4-6 настоящих Правил.
При наступлении факта несоответствия брокера и (или) дилера критериям, установленным пунктом 4-6 настоящих Правил, брокер и (или) дилер направляет в уполномоченный орган уведомление о данном факте в течение одного рабочего дня, следующего за днем выявленного несоответствия.
Сноска. Правила дополнены пунктом 4-7 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2.
Организационная структура и квалификация
работников брокера и (или) дилера

5. Организационная структура брокера и (или) дилера с правом ведения счетов клиентов в качестве номинального держателя включает в себя следующие структурные подразделения:
1) торговое подразделение, осуществляющее заключение сделок с финансовыми инструментами (далее - торговое подразделение);
2) расчетное подразделение, осуществляющее исполнение сделок с финансовыми инструментами, учет финансовых инструментов и денег данного брокера и (или) дилера и его клиентов (далее - бэк-офис);
3) иные структурные подразделения, определенные в соответствии с внутренними документами брокера и (или) дилера с правом ведения счетов клиентов в качестве номинального держателя.
Сноска. Пункт 5 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.02.2012 № 71 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
6. Допускается совмещение должности первого руководителя брокера и (или) дилера первой категории или его заместителя, курирующего осуществление брокерской и дилерской деятельности, с должностью руководителя одного из подразделений данного брокера и (или) дилера. Не допускается осуществление работниками торгового подразделения функций и обязанностей, относящихся к компетенции бэк-офиса, а также передача (делегирование) прав и полномочий работников одного из подразделений брокера и (или) дилера работникам другого подразделения.
Сноска. В пункт 6 внесены изменения - постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 30 апреля 2007 года N 111 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).
7. Исключен постановлением Правления Национального Банка РК от 24.02.2012 № 71 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
8. Организационная структура брокера и (или) дилера второй категории определяется им самостоятельно в соответствии с нормами законодательства Республики Казахстан и внутренних документов данного брокера и (или) дилера.
9. исключен
Сноска. Пункт 9 исключен - постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 30 апреля 2007 года N 111 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).
10. Брокер и (или) дилер раскрывает в порядке, установленном пунктами 11-15 настоящих Правил, перед своими клиентами информацию, имеющую для них существенное значение в части намерений по вступлению в договорные отношения с данным брокером и (или) дилером и/или по поддержанию таких отношений.
10-1. Брокер и (или) дилер, совмещающий брокерскую и (или) дилерскую деятельность с деятельностью по управлению инвестиционным портфелем, в случае прекращения деятельности паевого инвестиционного фонда, активы которого находятся у него в управлении, при возникновении оснований для прекращения деятельности паевого инвестиционного фонда по причинам, указанным в подпунктах 5) и 6) пункта 1 статьи 33 Закона Республики Казахстан "Об инвестиционных фондах", в течение трех рабочих дней с даты получения уведомления уполномоченного органа о приостановлении действия лицензии или ее лишении направляет кастодиану, осуществляющему учет активов данного фонда, информацию о суммах кредиторской и дебиторской задолженностей, в том числе, возникших в рамках открытия операций "репо", включая сведения о кредиторах, дебиторах и лицах, участвовавших в операциях "репо".
Сноска. Глава 2 дополнена пунктом 10-1 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.
11. В легкодоступных для клиентов брокера и (или) дилера местах в помещениях его головного офиса и филиалов размещаются:
1) нотариально удостоверенные копии лицензий на осуществление брокерской и дилерской деятельности, выданные данному брокеру и (или) дилеру;
2) перечень документов, которые брокер и (или) дилер по первому требованию клиента представляет ему для ознакомления в соответствии с пунктом 12 настоящих Правил.
12. Брокер и (или) дилер по первому требованию клиента в течение двух рабочих дней со дня получения требования клиента представляет ему для ознакомления:
1) свою финансовую отчетность за последний отчетный период;
2) сведения об уровне соблюдения данным брокером и (или) дилером пруденциальных нормативов;
3) сведения об ограниченных мерах воздействия и санкциях, за исключением административных взысканий, примененных уполномоченным органом к данному брокеру и (или) дилеру в течение последних двенадцати последовательных календарных месяцев. По санкциям в виде административного взыскания предоставляются сведения о наложении административного взыскания на данного брокера и (или) дилера или его должностных лиц за последние двенадцать последовательных календарных месяцев со дня окончания исполнения постановления о наложении административного взыскания;
4) решения саморегулируемой организации и (или) организатора торгов, принятые в отношении данного брокера и (или) дилера, его работников в течение последних двенадцати последовательных календарных месяцев;
5) нормативные правовые акты, регулирующие осуществление брокерской и дилерской деятельности, а также условия и порядок регистрации сделок с финансовыми инструментами, внутренние документы брокера и (или) дилера;
6) письменное подтверждение брокера и (или) дилера, подписанное первым руководителем (в период его отсутствия – лицом, его замещающим) и заверенное оттиском печати брокера и (или) дилера о соответствии данного брокера и (или) дилера критериям, установленным пунктом 4-6 настоящих Правил, при заключении им сделок с ценными бумагами, предусмотренных пунктами 37-1 и 37-2 настоящих Правил.
Сноска. Пункт 12 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
13. Брокер и (или) дилер не может отказать клиенту в предоставлении последнему копий документов, указанных в пункте 12 настоящих Правил. Брокер и (или) дилер может взимать за предоставление копий плату с клиента в размере, не превышающем величину расходов на их изготовление.
14. Брокер и (или) дилер уведомляет клиента об ограничениях и особых условиях, установленных законодательством Республики Казахстан в отношении сделки с финансовыми инструментами, предполагаемой к совершению за счет и в интересах данного клиента.
Уведомление клиенту об ограничениях и особых условиях, установленных законодательством Республики Казахстан в отношении сделки с финансовыми инструментами, предполагаемой к совершению за счет и в интересах данного клиента, должно быть оформлено в письменном виде, зарегистрировано в журналах исходящей документации брокера и (или) дилера и отправлено почтой и/или нарочно, и/или электронной почтой, и/или факсимильным, и/или телексным, и/или телеграфным сообщением или иными возможными видами связи в день возникновения основания отправки такого уведомления.
15. Внутренними документами брокера и (или) дилера, могут быть установлены дополнительные (помимо обязанностей, определенных пунктами 11-14 настоящих Правил) обязанности данного брокера и (или) дилера по раскрытию информации перед его клиентами.
Распространение брокером и (или) дилером рекламной информации осуществляется в соответствии с требованиями Закона Республики Казахстан от 19 декабря 2003 года "О рекламе".
Сноска. Пункт 15 с изменениями, внесенными постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.
15-1. Брокеры и (или) дилеры ежеквартально, не позднее последнего числа месяца, следующего за отчетным кварталом, публикуют бухгалтерский баланс и отчет о прибылях и убытках на государственном и русском языках в периодических печатных изданиях и (или) на собственном интернет-ресурсе.
Для публикации бухгалтерского баланса и отчета о прибылях и убытках брокера и (или) дилера используются периодические печатные издания, выпускаемые тиражом не менее пятнадцати тысяч экземпляров и распространяемые на всей территории Республики Казахстан.
При публикации бухгалтерского баланса и отчета о прибылях и убытках на интернет-ресурсе брокера и (или) дилера указываются дата и время размещения данной информации. Бухгалтерский баланс и отчет о прибылях и убытках брокера и (или) дилера хранится в архиве интернет-ресурса брокера и (или) дилера.
Сноска. Пункт 15-1 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
16. Брокер и (или) дилер не может публиковать в средствах массовой информации или иным образом распространять недостоверные или вводящие в заблуждение сведения о параметрах (ценах, объемах и других возможных параметрах) сделок с финансовыми инструментами.
17. При публикации в средствах массовой информации или иным образом объявлений о своей деятельности брокер и (или) дилер указывает свое полное наименование, а также дату выдачи и номер лицензии на осуществление брокерской и дилерской деятельности.
Сноска. В пункт 17 внесены изменения - постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 30 апреля 2007 года N 111 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

Глава 3.
Договор об оказании брокерских услуг.
Клиентский заказ.

18. Договор об оказании брокерских услуг (далее - брокерский договор) подлежит заключению в письменной форме.
19. Брокерский договор может одновременно включать условия и порядок оказания услуг брокером и (или) дилером первой категории по номинальному держанию ценных бумаг.
19-1. К брокерскому договору применяются нормы договора поручения или комиссии, установленные Гражданским кодексом Республики Казахстан.
Нормы договора поручения применяются в части предоставления услуг номинального держания, а нормы договора комиссии - в части оказания брокерских услуг на организованном рынке ценных бумаг. Брокерские услуги на неорганизованном рынке ценных бумаг в случаях, установленных пунктом 38 настоящих Правил, предоставляются на основании договора поручения или комиссии по соглашению сторон брокерского договора.
Сноска. Глава 3 дополнена пунктом 19-1 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.
19-2. При заключении брокерского договора клиентом представляются брокеру и (или) дилеру следующие документы:
1) для физических лиц:
копия документа, удостоверяющего личность;
2) для юридических лиц (резидентов Республики Казахстан):
копия устава;
копия справки или свидетельства о государственной регистрации (перерегистрации) юридического лица;
бизнес - идентификационный номер;
нотариально засвидетельствованный документ с образцами подписей (в том числе представителей юридического лица, обладающих правом подписывать клиентские заказы) и оттиска печати юридического лица, включающий сведения, указанные в подпункте 5) пункта 8 Правил регистрации профессиональными участниками рынка ценных бумаг, оказывающими услуги номинального держания, сделок с ценными бумагами, оформления и выдачи ими выписки с лицевого счета держателя ценных бумаг и раскрытия информации номинальным держателем, утвержденных постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 25 февраля 2006 года № 61 (зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 4138);
3) для юридических лиц (нерезидентов Республики Казахстан):
копия устава;
копия документа, подтверждающего государственную регистрацию юридического лица, выданного уполномоченным органом государства нерезидента;
документ с образцами подписей (в том числе представителей юридического лица, обладающих правом подписывать клиентские заказы) и оттиска печати юридического лица;
доверенность или решение уполномоченного органа юридического лица, выданное в отношении представителя юридического лица, который будет заключать брокерский договор и осуществлять иные действия;
иные документы, предусмотренные внутренними документами брокера и (или) дилера.
Документы, указанные в подпункте 3) настоящего пункта, представляются клиентом легализованными или апостилированными, в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан, с нотариально засвидетельствованным переводом на государственный и (или) русский языки.
Сноска. Глава 3 дополнена пунктом 19-2 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190; с изменениями, внесенными постановлениями Правления Агентства РК по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 29.03.2010 № 50 (вводятся в действие с 01.01.2012); Правления Национального Банка РК от 26.04.2013 № 110 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
20. Брокерский договор может быть заключен в целях совершения одной или нескольких взаимосвязанных сделок с финансовыми инструментами или в целях брокерского обслуживания клиента в течение установленного брокерским договором срока.
Брокерский договор, заключенный в целях совершения одной или нескольких взаимосвязанных сделок с финансовыми инструментами, имеет силу клиентского заказа, в котором должны содержаться положения, установленные пунктом 29 настоящих Правил.
Сделки с финансовыми инструментами совершаемые на основании брокерского договора, заключенного на определенный срок, осуществляются на основании отдельных клиентских заказов. Брокерский договор, помимо условий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, должен содержать указание на способы предоставления брокеру и (или) дилеру клиентских заказов, порядок подтверждения брокером и (или) дилером приема клиентских заказов и порядок предоставления брокером и (или) дилером клиенту отчетов об исполнении клиентских заказов, а также порядок и сроки направления уведомлений клиенту в случаях, предусмотренных пунктами 14, 22, 25, 34, 34-1 настоящих Правил.
Сноска. Пункт 20 с изменениями, внесенными постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.
21. Брокерским договором предусматривается обязанность брокера и (или) дилера на информирование уполномоченного органа о сделке с ценными бумагами, совершенной в соответствии с данным брокерским договором и в отношении которой законодательством Республики Казахстан установлены ограничения и особые условия не позднее дня, следующего за днем заключения такой сделки.
Сноска. Пункт 21 с изменениями, внесенными постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.
22. В течение всего срока действия брокерского договора брокер и (или) дилер уведомляет своего клиента:
1) о фактах и причинах ухудшения его финансового состояния, несоблюдении брокером и (или) дилером пруденциальных нормативов;
2) об ограниченных мерах воздействия и санкциях, за исключением административных взысканий, примененных уполномоченным органом к данному брокеру и (или) дилеру в течение последних двенадцати последовательных календарных месяцев. По санкциям в виде административного взыскания предоставляются сведения о наложении административного взыскания на данного брокера и (или) дилера или его должностных лиц за последние двенадцать последовательных календарных месяцев со дня окончания исполнения постановления о наложении административного взыскания;
3) об административных штрафах, наложенных на должностных лиц брокера и (или) дилера;
4) о мерах воздействия, примененных саморегулируемой организацией, и штрафах, наложенных фондовой биржей в отношении данного брокера и (или) дилера;
5) об ограничениях и особых условиях, установленных законодательством Республики Казахстан в отношении сделок с финансовыми инструментами, которые предполагаются к заключению (заключенных) в соответствии с брокерским договором;
6) о несоответствии данного брокера и (или) дилера критериям, установленным пунктом 4-6 настоящих Правил, если ранее он соответствовал таким критериям и заключал сделки в соответствии с пунктами 37-1 и 37-2 настоящих Правил.
Сноска. Пункт 22 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
23. Уведомления, предусмотренные пунктом 22 настоящих Правил, оформляются в письменном виде и направляются брокером и (или) дилером клиенту почтой и (или) нарочно, и (или) электронной почтой или иными возможными видами связи, и (или) размещены на интернет-ресурсе брокера и (или) дилера в день возникновения основания отправки такого уведомления.
Сноска. Пункт 23 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
24. В процессе заключения и исполнения брокерского договора брокер и (или) дилер может оказывать клиенту следующие услуги:
1) по предоставлению информации, необходимой клиенту для принятия инвестиционных решений;
2) по даче клиенту рекомендаций о совершении сделок с финансовыми инструментами;
3) иные возможные информационные, аналитические и консультационные услуги.
25. В процессе заключения и исполнения брокерского договора брокер и (или) дилер уведомляет клиента о возможностях и фактах возникновения конфликта интересов.
Брокер и (или) дилер не может давать рекомендации клиенту о совершении сделки с финансовыми инструментами, если исполнение такой сделки приведет к возникновению конфликта интересов.
В случае нарушения требования, установленного абзацем вторым настоящего пункта, брокер и (или) дилер выплачивает клиенту убытки, понесенные последним в результате такого нарушения, и установленную брокерским договором неустойку.
26. В случае возникновения конфликта интересов брокер и (или) дилер совершает сделку с финансовыми инструментами, исходя из приоритета интересов клиента над своими.
27. В процессе заключения и исполнения брокерского договора брокер и (или) дилер сохраняет конфиденциальность сведений о своем клиенте, а также конфиденциальность полученной от клиента информации, за исключением случаев, которые установлены законодательством Республики Казахстан.
Сноска. В пункт 27 внесены изменения - постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 30 апреля 2007 года N 111 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).
28. Брокер и (или) дилер совершает сделки с финансовыми инструментами на основании клиентских заказов.
29. Клиентский заказ должен содержать следующие реквизиты:
1) указание на вид сделки с финансовыми инструментами, подлежащей совершению в соответствии с данным клиентским заказом;
1-1) сведения о клиенте, в интересах которого предполагается совершение сделки с финансовыми инструментами:
для физического лица:
фамилия, имя, при наличии отчество;
номер и дата выдачи документа, удостоверяющего личность и наименование органа, осуществившего выдачу документа;
для юридического лица:
наименование;
дата и номер справки или свидетельства о государственной регистрации (перерегистрации) юридического лица, наименование органа, осуществившего его государственную регистрацию (перерегистрацию);
2) наименование эмитента финансовых инструментов, сделка с которыми подлежит совершению в соответствии с данным клиентским заказом;
3) сведения о финансовых инструментах, сделка с которыми подлежит совершению в соответствии с данным клиентским заказом: вид, национальный идентификационный номер (в отношении иностранных ценных бумаг - международный идентификационный номер (ISIN)), количество финансовых инструментов, подлежащих покупке или продаже, цена покупки или продажи финансовых инструментов и другие сведения, необходимые для надлежащего совершения сделки;
4) указание на тип клиентского заказа:
лимитный заказ - на покупку/продажу финансовых инструментов по оговоренной цене;
рыночный заказ - на покупку/продажу финансовых инструментов по рыночной цене;
буферный заказ - на покупку/продажу финансовых инструментов по цене, которая сложится в будущем;
иные типы клиентских заказов, предусмотренные внутренними документами брокера и (или) дилера;
5) сведения о сроке действия клиентского заказа;
6) дату и точное время приема клиентского заказа;
7) фамилия, имя, при наличии отчество работника брокера и (или) дилера, принявшего данный клиентский заказ;
8) сведения о наличии рекомендации брокера и (или) дилера о совершении сделки с финансовыми инструментами, подлежащей совершению в соответствии с данным клиентским заказом;
9) указание на цель сделки, подлежащей совершению в соответствии с данным клиентским заказом;
10) иные возможные реквизиты, установленные внутренними документами брокера и (или) дилера.
Сноска. Пункт 29 с изменениями, внесенными постановлениями Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190; Правления Национального Банка РК от 26.04.2013 № 110 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
30. Форма клиентского заказа и количество экземпляров клиентского заказа, подлежащих представлению клиентом брокеру и (или) дилеру, устанавливаются внутренними документами брокера и (или) дилера. Клиентский заказ подписывается клиентом или его представителем, заверяется печатью, если клиентом является юридическое лицо.
При получении клиентского заказа брокер и (или) дилер проверяет полномочия лица, подписавшего клиентский заказ, в том числе осуществляет сверку подписей и оттисков печатей на клиентских заказах (на бумажном носителе) на их соответствие подписям, указанным в нотариально засвидетельствованном документе с образцами подписей (в том числе представителей юридического лица, обладающих правом подписывать клиентские заказы) и оттиска печати юридического лица, или документе, удостоверяющем личность физического лица либо его представителя.
Допускается составление и передача клиентского заказа в электронном виде с использованием системы электронного документооборота в соответствии с Законом Республики Казахстан от 7 января 2003 года "Об электронном документе и электронной цифровой подписи", в случае, если это предусмотрено брокерским договором.
Сноска. Пункт 30 в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.
30-1. Допускается передача клиентского заказа средствами телефонной связи с последующим предоставлением в течение тридцати календарных дней оригинала клиентского заказа, соответствующего требованиям пунктов 29 и 30 настоящих Правил, если это предусмотрено брокерским договором. При принятии клиентского заказа средствами телефонной связи осуществляется запись разговора с клиентом либо его представителем, уполномоченным на передачу от имени клиента клиентского заказа средствами телефонной связи, с использованием аудиотехники и иных специальных технических средств (далее – телефонная запись).
Телефонная запись клиентского заказа содержит сведения, указанные в пункте 29 настоящих Правил.
Действия брокера и (или) дилера и его клиента при несоответствии оригинала клиентского заказа телефонной записи определяются брокерским договором.
Сноска. Пункт 30-1 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
31. Клиентские заказы подлежат исполнению в хронологическом порядке их приема, если иное не предусмотрено брокерским договором в отношении клиентских заказов отдельных клиентов.
32. Брокер и (или) дилер не принимает к исполнению клиентский заказ:
1) при наличии противоречия содержания клиентского заказа действующему законодательству Республики Казахстан и брокерскому договору;
2) если ценные бумаги, в отношении которых представлен клиентский заказ, обременены;
3) при использовании в клиентском заказе средств факсимильного воспроизведения подписи с помощью механического или иного копирования аналога собственноручной подписи клиента брокера и (или) дилера;
4) при визуальном несоответствии образца подписи и (или) оттиска печати на клиентском заказе (на бумажном носителе) подписям и (или) оттиску печати, указанным в нотариально засвидетельствованном документе с образцами подписей (в том числе представителей юридического лица, обладающих правом подписывать клиентские заказы) и оттиска печати юридического лица, или документе, удостоверяющем личность физического лица (в том числе его представителя), в случае, если клиентский заказ не был подписан клиентом в присутствии ответственного работника брокера и (или) дилера.
В случае, указанном в подпункте 4) настоящего пункта, а также в случае, если сумма сделки, предполагаемой к совершению в соответствии с клиентским заказом, который не был подписан в присутствии ответственного работника брокера и (или) дилера, составляет сумму, превышающую 2 000 (две тысячи) месячных расчетных показателей для клиента, являющегося физическим лицом, и 20 000 (двадцать тысяч) месячных расчетных показателей для клиента, являющегося юридическим лицом, брокер и (или) дилер запрашивает клиента о подтверждении его намерения совершить действия, указанные в клиентском заказе, в порядке, предусмотренном внутренними документами брокера и (или) дилера.
Сноска. Пункт 32 в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.
33. Брокерским договором должны быть предусмотрены основания для прекращения его действия, а также порядок действия сторон при прекращении действия брокерского договора.
Если на момент прекращения действия брокерского договора на счетах и в кассе брокера и (или) дилера остались принадлежащие соответствующему клиенту финансовые инструменты и деньги (за исключением финансовых инструментов, находящихся у брокера и (или) дилера первой категории в номинальном держании), они возвращаются данному клиенту в течение трех рабочих дней со дня прекращения действия брокерского договора. Брокерским договором может быть установлен более короткий срок возврата финансовых инструментов и денег клиента.
34. В случае приостановления действия лицензии, брокер и (или) дилер в течение двух рабочих дней со дня получения уведомления уполномоченного органа сообщает об этом:
1) своим клиентам путем направления индивидуального извещения и размещения соответствующих объявлений в легкодоступных для клиентов местах (в помещениях головного офиса и филиалов, а также на интернет-ресурсе (при наличии) данного брокера и (или) дилера);
2) номинальным держателям, у которых открыты счета номинального держания данного брокера и (или) дилера.
Сноска. Пункт 34 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
34-1. В случае лишения лицензии, брокер и (или) дилер в течение двух рабочих дней со дня получения уведомления уполномоченного органа сообщает об этом:
1) своим клиентам путем направления индивидуального извещения о расторжении договора об оказании брокерских услуг по причине лишения лицензии;
2) номинальным держателям, у которых открыты счета номинального держания данного брокера и (или) дилера.
В случае лишения лицензии, брокер и (или) дилер передает активы в течение тридцати календарных дней с момента получения уведомления уполномоченного органа на основании приказа клиента регистратору или при наличии заключенного договора новому брокеру и (или) дилеру и размещает соответствующее объявление в легкодоступных для клиентов местах (в помещениях головного офиса и филиалов данного брокера и (или) дилера).
Сноска. Глава 3 дополнена пунктом 34-1 - постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 30 апреля 2007 года N 111 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

Глава 4.
Совершение сделок с финансовыми инструментами

35. Брокер и (или) дилер может совершать сделки с финансовыми инструментами как за свой счет и в своих интересах (в качестве дилера), так и за счет и в интересах своего клиента (в качестве брокера).
36. Брокер и (или) дилер первой категории, не являющийся банком, открывает банковские счета для учета и хранения денег, принадлежащих клиентам, в не аффилированных с ним банках и (или) в центральном депозитарии ценных бумаг, и (или) в клиринговых организациях, и (или) расчетных организациях.
Банки, указанные в части первой настоящего пункта, соответствуют одному из следующих критериев:
имеют долгосрочный кредитный рейтинг не ниже «ВВ-» по международной шкале агентства Standard & Poor's или рейтинговую оценку аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, или рейтинговую оценку не ниже «kzBB-» по национальной шкале Standard & Poor's или рейтинг аналогичного уровня по национальной шкале одного из других рейтинговых агентств;
являются дочерними банками-резидентами, родительский банк-нерезидент которых имеет долгосрочный кредитный рейтинг не ниже «А-» по международной шкале агентства Standard & Poor's или рейтинговую оценку аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств;
являются банками-эмитентами, включенными в первую категорию сектора «акции» официального списка фондовой биржи.
Сноска. Пункт 36 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
36-1. Сделки брокера и (или) дилера, являющегося банком, с финансовыми инструментами заключаются на организованном рынке ценных бумаг, за исключением следующих случаев заключения сделок, которые могут быть осуществлены как на организованном рынке ценных бумаг, так и неорганизованном рынке ценных бумаг:
1) заключения сделок в соответствии с постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 16 июля 2007 года № 210 «Об установлении перечня и порядка приобретения базовых активов производных ценных бумаг и производных финансовых инструментов, с которыми банки второго уровня могут осуществлять брокерскую и (или) дилерскую деятельность на рынке ценных бумаг, а также случаев заключения сделок с государственными ценными бумагами и негосударственными ценными бумагами на вторичном рынке, производными финансовыми инструментами на неорганизованном рынке ценных бумаг» (зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 4892);
2) заключения сделок с государственными ценными бумагами Республики Казахстан при их размещении на первичном рынке;
3) заключения сделок с государственными ценными бумагами иностранных государств, имеющих минимальный рейтинг, установленный постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 апреля 2012 года № 176 «Об установлении рейтинговых агентств и минимального требуемого рейтинга для облигаций, с которыми банки могут осуществлять сделки, а также минимального требуемого рейтинга стран, с государственными ценными бумагами которых банки могут совершать сделки при осуществлении брокерской и (или) дилерской деятельности» (зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 7666), при их размещении на первичном рынке;
4) заключения сделок с негосударственными ценными бумагами, разрешенными к приобретению банками в соответствии со статьей 8 Закона Республики Казахстан от 31 августа 1995 года «О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан», при их размещении на первичном рынке;
5) реализации права преимущественной покупки.
Сноска. Правила дополнены пунктом 36-1 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 25.02.2013 № 69 (вводится в действие с 05.09.2012).
37. Любые сделки брокера и (или) дилера, не являющегося банком, с финансовыми инструментами подлежат заключению на организованном рынке ценных бумаг, за исключениями, установленными пунктами 37-1, 37-2 и 38 настоящих Правил.
Сноска. Пункт 37 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 25.02.2013 № 69 (вводится в действие с 05.09.2012).
37-1. Брокер и (или) дилер первой категории, не являющийся банком, соответствующий критериям, установленным пунктом 4-6 настоящих Правил, помимо сделок с финансовыми инструментами, указанных в пункте 38 настоящих Правил, заключает на международных (иностранных) рынках ценных бумаг сделки по продаже негосударственных эмиссионных ценных бумаг, выпущенных в соответствии с законодательством иностранного государства и допущенных к обращению на организованном рынке ценных бумаг.
Сноска. Пункт 37-1 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
37-2. Брокеру-дилеру, соответствующему критериям, установленным пунктом 4-6 настоящих Правил, разрешается заключение сделок с расчетным периодом до пяти рабочих дней, при котором исполнение обязательств одной стороной сделки по поставке финансового инструмента или денег возможно с исполнением другой стороной сделки встречных обязательств по поставке денег или финансового инструмента в течение четырех рабочих дней с даты заключения сделки.
Расчеты по указанным сделкам осуществляются через международные (иностранные) расчетно-депозитарные системы (Euroclear, Clearstream, Depository Trust & Clearing Corporation, Japan Securities Clearing Corporation и других аналогичных систем) по принципу «поставка против платежа», при котором исполнение обязательств стороной сделки по поставке финансовых инструментов невозможно без исполнения ее встречных требований по получению иных финансовых инструментов или с применением услуг центрального контрагента.
Сноска. Пункт 37-2 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
38. Норма, установленная частью первой пункта 37 настоящих Правил, не распространяется на следующие случаи:
1) заключение сделок с государственными ценными бумагами, эмитированными в соответствии с законодательством других государств;
2) заключение сделок с государственными ценными бумагами Республики Казахстан, условиями выпуска, размещения, обращения, обслуживания и погашения которых предусмотрено их размещение только среди физических лиц;
3) заключение сделок с негосударственными ценными бумагами, не являющимися эмиссионными в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
4) покупка брокером и (или) дилером негосударственных эмиссионных ценных бумаг у их собственников-физических лиц (у представителей собственников ценных бумаг, являющихся физическими лицами и не являющихся их коммерческими представителями в соответствии с законодательством Республики Казахстан) на неорганизованном рынке ценных бумаг;
5) заключение сделок с негосударственными эмиссионными ценными бумагами, в том числе негосударственными эмиссионными ценными бумагами иностранных эмитентов, не допущенными к обращению на организованном рынке ценных бумаг;
6) заключение с нерезидентами сделок с ценными бумагами иностранных эмитентов, допущенными к обращению на организованном рынке ценных бумаг;
7) заключение сделок с ценными бумагами (в том числе выпущенными самим брокером и (или) дилером) при их размещении на первичном рынке ценных бумаг;
8) выкуп брокером и (или) дилером выпущенных им ценных бумаг;
9) заключение сделок с производными финансовыми инструментами на товарных биржах, не предусматривающих поставку товара;
10) заключение сделок с финансовыми инструментами за счет средств квалифицированных инвесторов с финансовыми инструментами, разрешенными к приобретению только за счет средств квалифицированных инвесторов;
11) заключение на международных (иностранных) рынках ценных бумаг сделок по покупке негосударственных эмиссионных ценных бумаг, выпущенных в соответствии с законодательством иностранного государства и допущенных к обращению на организованном рынке ценных бумаг;
12) реализация права преимущественной покупки ценных бумаг;
13) заключение сделок с ценными бумагами, подвергнутых фондовой биржей делистингу;
14) конвертирование ценных бумаг и иных денежных обязательств эмитента в простые акции акционерного общества в случаях, установленных статьей 30 Закона Республики Казахстан от 13 мая 2003 года «Об акционерных обществах»;
15) обмен размещенных акций акционерного общества одного вида на акции данного акционерного общества другого вида;
16) выкуп акционерным обществом своих размещенных акций по инициативе данного акционерного общества или по требованию акционера согласно статьям 26 и 27 Закона Республики Казахстан от 13 мая 2003 года «Об акционерных обществах».
Сноска. Пункт 38 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
38-1. Решение о заключении сделки за счет собственных денег брокера и (или) дилера, созданного в иной, помимо акционерного общества, организационно-правовой форме, с аффилиированными лицами согласовывается с наблюдательным советом данного брокера и (или) дилера.
Сноска. Пункт 38-1 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.02.2012 № 71 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
38-2. Брокер и (или) дилер не заключает сделки с финансовыми инструментами на неорганизованном рынке, условиями которых предусматривается обязательство обратного выкупа либо обратной продажи финансовых инструментов, являющихся предметом сделки.
Сноска. Правила дополнены пунктом 38-2 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 29.10.2008 N 168 (порядок введения в действие см. п. 2); в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.02.2012 № 71 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
38-3. Операции "репо", осуществляемые брокером и (или) дилером в торговой системе фондовой биржи за счет собственных денег брокера и (или) дилера либо в соответствии с приказом клиента в рамках договора на брокерское обслуживание, являющегося договором комиссии, совершаются на срок не более девяноста календарных дней с учетом продления первоначального срока операции "репо".
Сноска. Правила дополнены пунктом 38-3 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 29.10.2008 N 168 (порядок введения в действие см. п. 2); в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.02.2012 № 71 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
38-4. Минимальная стоимость активов клиента, находящихся на счетах у брокера и (или) дилера, постоянно составляет не менее тридцати процентов от суммы всех операций открытия "репо", совершенных брокером и (или) дилером в торговой системе фондовой биржи "прямым" способом по поручению данного клиента, без учета ограничительного уровня маржи при наличии заключенных маржинальных сделок.
В качестве активов клиента в настоящем пункте Правил признаются:
1) деньги;
2) вклады в банках второго уровня Республики Казахстан;
3) государственные ценные бумаги Республики Казахстан;
4) ценные бумаги, имеющие рейтинговую оценку не ниже "ВВ-" по международной шкале агентства "Standard & Poor's" или рейтинговую оценку аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств;
Сноска. Правила дополнены пунктом 38-4 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 29.10.2008 N 168 (порядок введения в действие см. п. 2); с изменениями, внесенными постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.
38-5. Брокер и (или) дилер не заключает сделку с ценными бумагами и не подает заявку на заключение сделки с ценными бумагами при отсутствии необходимого количества ценных бумаг и денег на счете брокера и (или) дилера или его клиента, по поручению которого планируется заключение сделки.
Действие настоящего пункта не распространяется на случай, указанный в пункте 37-2 настоящих Правил.
Сноска. Пункт 38-5 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
38-6. Брокер и (или) дилер заключает на международных (иностранных) рынках ценных бумаг сделки по купле-продаже финансовых инструментов казахстанских и иностранных эмитентов при соблюдении следующих условий:
1) сделки по купле акций (депозитарных расписок) заключаются по ценам, не превышающим максимального значения цены по данному финансовому инструменту, сложившейся в день заключения сделки на международных (иностранных) фондовых биржах, на которых обращаются данные финансовые инструменты, согласно информации, представленной в информационных аналитических системах Bloomberg или Reuters;
2) сделки по продаже акций (депозитарных расписок) заключаются по ценам не ниже минимального значения цены по данному финансовому инструменту, сложившейся в день заключения сделки на международных (иностранных) фондовых биржах, на которых обращаются данные финансовые инструменты, согласно информации, представленной в информационных аналитических системах Bloomberg или Reuters;
3) по долговым ценным бумагам, за исключением principal protected notes, а также по производным финансовым инструментам, имеется распечатка котировок на покупку (продажу) с информационных аналитических систем Bloomberg или Reuters либо в случае отсутствия таких котировок имеется не менее трех котировок от трех различных контрпартнеров, полученных посредством почтовой, электронной или факсимильной связи. Если контрпартнер не котирует данную ценную бумагу, сообщение контрпартнера об отсутствии котировок или отказе в котировании ценных бумаг включается в отчет о заключении сделки;
4) расчеты по сделкам с данными финансовыми инструментами осуществляются через международные (иностранные) расчетно-депозитарные системы (Euroclear, Clearstream, Depository Trust & Clearing Corporation, Japan Securities Clearing Corporation и других аналогичных систем) по принципу «поставка против платежа», при котором исполнение обязательств стороной сделки по поставке финансовых инструментов невозможно без исполнения ее встречных требований по получению иных финансовых инструментов или с применением услуг центрального контрагента.
Для целей настоящих Правил под контрпартнером понимается юридическое лицо, обладающее правом заключать сделки с финансовыми инструментами в соответствии с законодательством Республики Казахстан или иностранного государства.
Сноска. Пункт 38-6 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
39. Действуя в качестве брокера, брокер и (или) дилер не может заключать сделку с финансовыми инструментами по цене худшей, чем наилучшая цена встречных заявок (предложений) на заключение сделок с аналогичными финансовыми инструментами, зарегистрированных в торговой системе соответствующего организатора торгов на момент заключения данной сделки.
40. Под ценой худшей, чем наилучшая цена встречных заявок (предложений), понимается:
1) при продаже данным брокером и (или) дилером финансовых инструментов - цена, которая ниже максимальной (наилучшей) цены покупки аналогичных финансовых инструментов;
2) при покупке данным брокером и (или) дилером финансовых инструментов - цена, которая выше минимальной (наилучшей) цены продажи аналогичных финансовых инструментов.
41. При совершении сделки с финансовыми инструментами в качестве брокера, брокер и (или) дилер прилагает все возможные усилия для наилучшего исполнения клиентского поручения.
42. В случае, предусмотренном брокерским договором, либо в целях защиты интересов данного клиента брокер и (или) дилер может поручить совершение сделки с финансовыми инструментами другому брокеру и (или) дилеру. Поручение брокера и (или) дилера на совершение сделки с финансовыми инструментами другому брокеру и (или) дилеру осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
Сведения об указанной сделке с финансовыми инструментами отражаются во внутреннем журнале учета брокера и (или) дилера с указанием наименования брокера и (или) дилера, которому поручено совершение данной сделки.
Сноска. Пункт 42 с изменениями, внесенными постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.
42-1. При совмещении брокерской и дилерской деятельности с деятельностью по управлению инвестиционным портфелем и (или) инвестиционному управлению пенсионными активами решения о заключении сделок с финансовыми инструментами за счет собственных средств брокера и (или) дилера принимаются инвестиционным комитетом.
Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 42-1 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 30.04.2007 N 111 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации); с изменением, внесенным постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.

Глава 5.
Организация учета

43. Финансовые инструменты и деньги, принадлежащие брокеру и (или) дилеру первой категории, подлежат отдельному учету от финансовых инструментов и денег его клиентов. В этих целях брокер и (или) дилер первой категории открывает отдельные лицевые счета (субсчета) и банковские счета, предназначенные для раздельного учета и хранения финансовых инструментов и денег, принадлежащих ему и его клиентам, в центральном депозитарии ценных бумаг и (или) у кастодианов (только по ценным бумагам иностранных эмитентов), и (или) в банках, соответствующих требованиям пункта 36 настоящих Правил, а также в клиринговых организациях и (или) расчетных организациях.
Сноска. Пункт 43 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
44. Поступающие от клиентов финансовые инструменты и деньги подлежат зачислению брокером и (или) дилером первой категории на счета, предназначенные для учета и хранения финансовых инструментов и денег, принадлежащих клиентам брокера и (или) дилера, в центральном депозитарии ценных бумаг и (или) у кастодианов (только по ценным бумагам иностранных эмитентов) и (или) в банках, соответствующих требованиям пункта 36 настоящих Правил, и (или) в клиринговых организациях, и (или) в иных расчетных организациях, в трехдневный срок с момента поступления финансовых инструментов и денег.
Сноска. Пункт 44 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
44-1. В рамках брокерской и (или) дилерской деятельности на рынке ценных бумаг брокер и (или) дилер не использует деньги своих клиентов, находящиеся на счетах брокера, в виде займа либо в качестве исполнения обязательств в собственных интересах или в интересах третьих лиц.
Сноска. Пункт 44-1 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.02.2012 № 71 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
45. Брокер и (или) дилер осуществляет в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, или внутренними документами данного брокера и (или) дилера, достоверный и актуальный (в день возникновения оснований для изменения данных учета) учет путем ведения журналов учета:
1) клиентских заказов и их исполнения (неисполнения);
2) заключенных сделок с финансовыми инструментами и их исполнения (неисполнения);
3) исключен постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190;
4) исключен постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190;
5) финансовые инструменты на лицевых счетах и изменения их количества;
6) денег на лицевых счетах и изменения их количества;
7) поступлений и распределений доходов по финансовым инструментам;
8) претензий клиентов и мерах по их удовлетворению;
9) предоставляемых клиентам отчетов об исполнении клиентских заказов;
10) заключенных брокерских договоров и договоров номинального держания;
11) инвестиционных решений, принятых в отношении сделок, заключенных за счет собственных активов брокера и (или) дилера;
12) приказов и (или) поручений на совершение сделок с финансовыми инструментами, переданных другому брокеру и (или) дилеру.
Ведение журнала, указанного в подпункте 11) настоящего пункта, осуществляется брокером и (или) дилером, совмещающим брокерскую и дилерскую деятельность с деятельностью по управлению инвестиционным портфелем.
Сноска. Пункт 45 с изменениями, внесенными постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.
46. Документы, представленные клиентом в целях заключения сделок с ценными бумагами, открытия и ведения лицевого счета, а также для изменения данных учета, подлежат хранению брокером и (или) дилером в течение пяти лет со дня закрытия данного лицевого счета.
Сноска. Пункт 46 с изменениями, внесенными постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 29.10.2008 N 168 (порядок введения в действие см. п. 2 ).
46-1. Брокер и (или) дилер, заключая сделки на международных (иностранных) рынках, обеспечивает хранение документов об исполнении заключенной сделки, а также подтверждающих максимальное и минимальное значения цен по данному финансовому инструменту, сложившиеся в день заключения сделки на международных (иностранных) рынках, и параметры рыночных котировок по данным ценным бумагам на дату и время заключения сделки.
В качестве документа, подтверждающего рыночные котировки по финансовым инструментам, признаются копии распечаток с информационно-аналитических систем Bloomberg или Reuters либо, в случае отсутствия таких котировок, предложения контрпартнеров, полученные посредством почтовой, электронной или факсимильной связи. Документ, подтверждающий рыночные котировки по финансовым инструментам, подписывается сотрудником, заключившим сделку, и руководителем подразделения, осуществляющего управление рисками.
Сноска. Правила дополнены пунктом 46-1 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 05.08.2009 № 190.

Глава 6.
Особенности осуществления маржинальных сделок

47. Если это предусмотрено брокерским договором, брокер и (или) дилер первой категории может совершать на основании поручений клиентов сделки купли-продажи ценных бумаг, расчет по которым производится брокером и (или) дилером с использованием денег или ценных бумаг, предоставленных брокером и (или) дилером клиенту на условиях возвратности и платности (далее - маржинальные сделки).
При этом брокерский договор должен содержать условия и порядок исполнения обязательств по возврату указанных денег или ценных бумаг, ответственность сторон, а также условия совершения маржинальных сделок.
Клиентский заказ на совершение маржинальной сделки должен содержать, помимо сведений, указанных в пункте 29 настоящих Правил:
1) срок предоставления брокером и (или) дилером денег или ценных бумаг клиенту;
2) сумму денег или количество ценных бумаг, предоставляемых брокером и (или) дилером клиенту для совершения маржинальной сделки;
3) сумму денег или количество ценных бумаг, предоставляемых клиентом в обеспечение исполнения своих обязательств перед брокером и (или) дилером.
48. При подписании клиентского заказа на совершение маржинальной сделки клиент предоставляет брокеру и (или) дилеру доверенность, выданную на имя уполномоченного лица брокера и (или) дилера, на подписание необходимых документов при совершении сделок, осуществляемых в целях погашения задолженности клиента перед брокером и (или) дилером.
49. Клиентский заказ на совершение маржинальных сделок принимается брокером и (или) дилером к исполнению при условии:
1) соблюдения минимального требуемого уровня маржи;
2) предоставления клиентом в обеспечение исполнения своих обязательств, возникших в результате совершения маржинальной сделки, ценных бумаг, принадлежащих клиенту, и/или приобретаемых брокером и (или) дилером для клиента в результате совершения данной маржинальной сделки с условием, предусмотренным пунктом 51 настоящих Правил; и/или
предоставления клиентом в обеспечение исполнения своих обязательств, возникших в результате совершения маржинальной сделки, денег, принадлежащих клиенту, и/или получаемых для клиента в результате совершения маржинальной сделки.
50. При совершении маржинальных сделок брокер и (или) дилер:
1) исполняет поручения клиента посредством перечисления денег и/или поставки ценных бумаг, принадлежащих брокеру и (или) дилеру;
2) в случаях, предусмотренных настоящими Правилами, приобретает на деньги клиента, являющиеся обеспечением по маржинальной сделке, ценные бумаги в количестве, необходимом для выполнения обязательств клиента перед брокером и (или) дилером по поставке ценных бумаг;
3) продает учитываемые на лицевом счете клиента ценные бумаги в объеме, достаточном для проведения расчетов с клиентом по его обязательствам перед брокером и (или) дилером, возникшим вследствие совершения маржинальных сделок, в случаях, предусмотренных настоящими Правилами.
51. Совершение маржинальных сделок, реализация брокером и (или) дилером ценных бумаг, составляющих обеспечение обязательств клиента, а также покупка ценных бумаг за счет денег клиента, составляющих обеспечение обязательств клиента, в целях покрытия задолженности клиента перед брокером и (или) дилером осуществляется на организованном рынке ценных бумаг.
52. В случае предоставления брокером и дилером денег клиенту для совершения маржинальной сделки в качестве обеспечения обязательств клиента принимаются:
1) акции юридических лиц Республики Казахстан, имеющих рейтинговую оценку не ниже «ВВ-» по международной шкале агентства Standard & Poor's или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, или рейтинговую оценку не ниже «kzВВ-» по национальной шкале Standard & Poor's, или рейтинг аналогичного уровня по национальной шкале одного из других рейтинговых агентств, за вычетом резервов на возможные потери;
2) акции юридических лиц, включенные в первую и (или) вторую категории сектора «акции» официального списка фондовой биржи;
3) негосударственные долговые ценные бумаги юридических лиц Республики Казахстан, выпущенные в соответствии с законодательством Республики Казахстан и других государств, имеющие рейтинговую оценку не ниже «В-» по международной шкале агентства Standard & Poor's или рейтинга аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, или рейтинговую оценку не ниже «kzВ-» по национальной шкале Standard & Poor's, или рейтинг аналогичного уровня по национальной шкале одного из других рейтинговых агентств (с учетом сумм основного долга и начисленного вознаграждения), за вычетом резервов на возможные потери;
4) негосударственные долговые ценные бумаги юридических лиц Республики Казахстан, выпущенные в соответствии с законодательством Республики Казахстан и других государств, включенные в категорию «долговые ценные бумаги без рейтинговой оценки первой подкатегории» официального списка фондовой биржи;
5) государственные ценные бумаги.
Сноска. Пункт 52 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 30.01.2012 № 20 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования и распространяется на отношения, возникшие с 01.01.2012).
53. В целях управления возникающими рисками брокер и (или) дилер рассчитывает уровень маржи в отношении отдельного клиента. Уровень маржи рассчитывается по формуле:

ДСКр + СЦБр - ЗКБ
УрМ = ______________________ х 100%
ДСКр + СЦБр

где:
УрМ уровень маржи;
ДСК _Р - сумма денег, находящихся на счете клиента у брокера и (или) дилера, на конец текущего рабочего дня;
СЦБ _Р - текущая рыночная стоимость ценных бумаг клиента, принимаемых брокером и (или) дилером в качестве обеспечения обязательств клиента на конец текущего рабочего дня;
ЗК _Б - задолженность клиента перед брокером и (или) дилером, возникшая в результате совершения брокером и (или) дилером маржинальных сделок, либо которая может возникнуть в результате осуществления расчетов по всем сделкам, заключенным в интересах клиента, расчеты по которым должны быть проведены не позднее окончания текущего рабочего дня.
Уровень маржи рассчитывается с учетом всех сделок, заключенных до момента расчета, в том числе сделок, расчеты по которым должны быть осуществлены не позднее окончания текущего рабочего дня.
54. Ограничительный уровень маржи составляет пятьдесят процентов в случае, если более высокий ограничительный уровень маржи не предусмотрен в брокерском договоре с клиентом. Брокер и (или) дилер не может заключать сделку, вследствие которой уровень маржи уменьшится ниже ограничительного уровня маржи. В случае если уровень маржи ниже ограничительного уровня маржи, брокер и (или) дилер не может совершить сделку, приводящую к уменьшению уровня маржи.
55. В случае если ограничительный уровень маржи снизился до тридцати пяти процентов, брокер и (или) дилер направляет клиенту требование о внесении клиентом денег или ценных бумаг в размере, достаточном для увеличения уровня до ограничительного уровня маржи (далее - маржинальное требование), если более высокий уровень маржи для направления маржинального требования не предусмотрен в брокерском договоре с клиентом.
Брокер и (или) дилер направляет клиенту маржинальные требования в письменной форме.
56. Клиент выполняет маржинальное требование, выдвинутое брокером и (или) дилером, до конца рабочего дня следующего за днем получения маржинального требования.
57. В случае если уровень маржи снизился до критического (ниже тридцати пяти процентов) и при неисполнении клиентом маржинального требования в установленный срок, брокер и (или) дилер может осуществить реализацию принадлежащих клиенту ценных бумаг, составляющих обеспечение, или покупку ценных бумаг за счет денег клиента, составляющих обеспечение, в количестве, достаточном для погашения задолженности клиента перед брокером и (или) дилером.
58. Брокер и (или) дилер осуществляет реализацию принадлежащих клиенту ценных бумаг, составляющих обеспечение, или покупку ценных бумаг за счет денег клиента, составляющих обеспечение, на основании клиентского заказа, подписанного клиентом либо уполномоченным лицом брокера и (или) дилера, действующего на основании доверенности, выданной ему данным клиентом.
59. В период существования задолженности клиента брокер и (или) дилер может отказать клиенту в исполнении клиентских заказов и приказов на реализацию принадлежащих ему ценных бумаг, составляющих обеспечение, и на использование денег клиента, являющихся обеспечением, за исключением случаев, при которых данные действия клиента направлены на погашение всей задолженности клиента перед брокером и (или) дилером.
60. Брокер и (или) дилер осуществляет раздельный учет совершаемых им маржинальных сделок в отношении каждого клиента, включая:
учет размера обязательств каждого клиента, возникающих вследствие совершения брокером и (или) дилером маржинальных сделок (журнал учета по маржинальным сделкам в разрезе каждого клиента);
учет направленных клиенту требований о возврате денег и/или ценных бумаг, предоставленных брокером и (или) дилером (журнал учета направленных клиентам маржинальных требований);
учет сделок по реализации ценных бумаг, предоставленных клиентом в обеспечение исполнения его обязательств перед брокером и (или) дилером.
61. Журнал учета по маржинальным сделкам должен содержать:
фамилия, имя, при наличии отчество клиента;
наименование юридического лица - клиента;
номер лицевого счета;
дата и время проведения маржинальной сделки;
уровень маржи по состоянию на момент проведения маржинальной сделки;
сумма задолженности клиента перед брокером и (или) дилером;
размер и состав обеспечения обязательств клиента перед брокером и (или) дилером.
62. Журнал учета направленных клиентам маржинальных требований должен содержать:
наименование юридического лица - клиента;
фамилия, имя, при наличии отчество клиента, номер лицевого счета клиента;
номер лицевого счета;
дату и время направления требования;
уровень маржи по состоянию на момент направления требования.

Глава 7.
Осуществление отдельных видов операций

Сноска. Глава 7 исключена постановлением Правления Национального Банка РК от 24.02.2012 № 71 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 8.
Андеррайтинговая деятельность брокеров и (или) дилеров

64. Брокер и (или) дилер первой категории может выступать (самостоятельно или в составе эмиссионного консорциума) андеррайтером.
В случае, если размещение эмиссионных ценных бумаг, осуществляемое при помощи эмиссионного консорциума, будет производиться как на рынке ценных бумаг Республики Казахстан, так и на рынках ценных бумаг иностранных государств, участниками эмиссионного консорциума может выступать иностранные организации, уполномоченные на осуществление брокерской и дилерской деятельности на рынках ценных бумаг таких государств.
65. Договор о совместной деятельности, заключаемый между брокерами и (или) дилерами - участниками эмиссионного консорциума (далее - договор между андеррайтерами) помимо иных возможных норм, установленных законодательством Республики Казахстан, должен содержать следующие нормы:
1) функции участников эмиссионного консорциума;
2) распределение прав, обязанностей и ответственности между участниками эмиссионного консорциума;
3) срок действия договора о совместной деятельности.
66. Отношения между эмитентом ценных бумаг и андеррайтером (эмиссионным консорциумом) регулируются договором, заключенным в письменной форме, который, в случае его заключения с эмиссионным консорциумом, подписывается от имени участников последнего управляющим эмиссионного консорциума.
Договор между эмитентом ценных бумаг и андеррайтером (эмиссионным консорциумом) может быть заключен как до, так и после заключения договора между андеррайтерами. В первом случае договор между эмитентом ценных бумаг и андеррайтером (эмиссионным консорциумом) должен предусматривать право андеррайтера на создание эмиссионного консорциума, чьим управляющим он будет выступать.
67. Договор между эмитентом ценных бумаг и андеррайтером (эмиссионным консорциумом) устанавливает один из следующих способов размещения выпуска эмиссионных ценных бумаг:
1) способ «твердых обязательств», при котором андеррайтер (эмиссионный консорциум) выкупает у эмитента размещаемые ценные бумаги в целях их последующей продажи другим инвесторам.
Услуги андеррайтера (эмиссионного консорциума) способом «твердых обязательств» осуществляет брокер и (или) дилер первой категории.
Дополнительным условием является обязательное закрепление данных функций во внутренних документах брокера и (или) дилера, регламентирующих порядок предоставления указанного вида услуг;
2) способ «наилучших усилий», при котором андеррайтер (эмиссионный консорциум) обязуется приложить все возможные для него усилия по размещению эмиссионных ценных бумаг путем их предложения инвесторам;
3) иной способ размещения эмиссионных ценных бумаг в соответствии с условиями договора, заключенного между эмитентом ценных бумаг и андеррайтером (эмиссионным консорциумом).
Сноска. Пункт 67 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
67-1. При использовании способа "твердых обязательств" андеррайтер (эмиссионный консорциум) приобретает у эмитента размещаемые ценные бумаги, которые зачисляются на лицевой счет андеррайтера (эмиссионного консорциума), предназначенный для учета его ценных бумаг и открытый в системе учета номинального держания ценных бумаг.
При использовании способа "наилучших усилий" андеррайтер (эмиссионный консорциум) осуществляет размещение ценных бумаг с лицевого счета эмитента для учета объявленных ценных бумаг, открытого в системе учета номинального держания ценных бумаг.
При использовании иного способа размещения ценных бумаг в соответствии с условиями договора, при котором андеррайтер (эмиссионный консорциум) приобретает у эмитента часть размещаемых ценных бумаг, данные ценные бумаги зачисляются на лицевой счет андеррайтера (эмиссионного консорциума), предназначенный для учета его ценных бумаг и открытый в системе учета номинального держания ценных бумаг.
При использовании иного способа размещения ценных бумаг в соответствии с условиями договора, при котором андеррайтер (эмиссионный консорциум) обязуется приложить все возможные для него усилия по размещению эмиссионных ценных бумаг, размещение данных ценных бумаг осуществляется с лицевого счета эмитента для учета объявленных ценных бумаг, открытого в системе учета номинального держания ценных бумаг.
Размещение ценных бумаг иным способом осуществляется в порядке, установленном условиями договора, заключенного между эмитентом ценных бумаг и андеррайтером (эмиссионным консорциумом), с учетом требований настоящего пункта.
Сноска. Глава 8 дополнена пунктом 67-1 - постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 30 апреля 2007 года N 111 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).
67-2. При размещении ценных бумаг допускается заключение эмитентом ценных бумаг договоров с несколькими андеррайтерами (эмиссионными консорциумами), за исключением договоров, предусматривающих использование способа "твердых обязательств".
Сноска. Глава 8 дополнена пунктом 67-2 - постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 30 апреля 2007 года N 111 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).
68. Если это не противоречит условиям договора между эмитентом ценных бумаг и андеррайтером (эмиссионным консорциумом) и договора между андеррайтерами, андеррайтер (управляющий эмиссионного консорциума) может привлекать к продаже ценных бумаг размещаемого выпуска других брокеров и (или) дилеров (иностранные организации, уполномоченные на осуществление брокерской и дилерской деятельности на рынках ценных бумаг таких государств), не являющихся(еся) членами эмиссионного консорциума (если размещение выпуска ценных бумаг осуществляется эмиссионным консорциумом).

Глава 9.
Внутренний контроль

69. Брокер и (или) дилер осуществляет внутренний контроль в соответствии с внутренними документами.
Нормы осуществления внутреннего контроля устанавливаются внутренними документами данного брокера и (или) дилера. Не могут быть допущены к осуществлению внутреннего контроля работники брокера и (или) дилера, непосредственно выполняющие действия, которые являются объектом внутреннего контроля.
70. Брокер и (или) дилер не реже одного раза в месяц производят сверку данных собственного учета количества финансовых инструментов и денег на лицевых и банковских счетах с данными центрального депозитария ценных бумаг, клиринговых организаций и (или) расчетных организаций, кастодианов и банков о количестве финансовых инструментов и денег на счетах, открытых данному брокеру и (или) дилеру.
Результаты сверки по данным, указанным в части первой настоящего пункта, оформляются актом сверки, который подписывается уполномоченными представителями сторон, осуществляющими сверку.
Брокер и (или) дилер ежедневно представляет центральному депозитарию ценных бумаг сведения о сумме денег каждого клиента, находящихся на счете, открытом в центральном депозитарии ценных бумаг и предназначенных для заключения сделок с эмиссионными ценными бумагами и иными финансовыми инструментами.
Сноска. Пункт 70 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 279 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
71. Вопросы, не урегулированные настоящими Правилами, подлежат разрешению в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Приложение 2
к постановлению Правления
Агентства Республики Казахстан
по регулированию и надзору финансового
рынка и финансовых организаций
от 27 августа 2005 года N 317

Перечень нормативных правовых актов,
признаваемых утратившими силу

1. Постановление Национальной комиссии Республики Казахстан по ценным бумагам от 31 декабря 1998 года N 20 "Об утверждении Правил осуществления брокерско-дилерской деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под N 683, опубликованное в апреле 1999 года в журнале "Рынок ценных бумаг Казахстана" N 4).

2. Постановление Национальной комиссии Республики Казахстан по ценным бумагам от 30 сентября 1999 года N 44 "О внесении изменений и дополнений в Правила осуществления брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг, утвержденные постановлением Национальной комиссии Республики Казахстан по ценным бумагам от 31 декабря 1998 года N 20" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под N 924, опубликованное в 1999 году в журнале "Рынок ценных бумаг Казахстана" N 10).

3. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 20 декабря 2001 года N 566 "О внесении изменений и дополнений в постановление Национальной комиссии Республики Казахстан по ценным бумагам "Об утверждении Правил осуществления брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан" от 31 декабря 1998 года N 20" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под N 1746, опубликованное в 2002 году в издании "Вестник Национального Банка Казахстана" N 3).

4. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 7 марта 2003 года N 76 "О внесении изменений и дополнений в постановление Национальной комиссии Республики Казахстан по ценным бумагам от 31 декабря 1998 года N 20 "Об утверждении Правил осуществления брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан", зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под N 683" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под N 2243, опубликованное в 2003 году в издании "Вестник Национального Банка Казахстана" N 9).

5. Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 24 мая 2004 года N 142 "О внесении изменений и дополнений в постановление Национальной комиссии Республики Казахстан по ценным бумагам от 31 декабря 1998 года N 20 "Об утверждении Правил осуществления брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан", зарегистрированное в Министерстве юстиции Республики Казахстан под N 683 и признании утратившим силу постановления Национальной комиссии Республики Казахстан по ценным бумагам от 30 сентября 2000 года N 80 "О перечне банков (организаций, осуществляющих отдельные виды банковской деятельности), в которых небанковским организациям, осуществляющим брокерскую и дилерскую деятельность на рынке ценных бумаг с правом ведения счетов клиентов в качестве номинального держателя, разрешается открывать счета для учета и хранения денег клиентов", зарегистрированного в Министерстве юстиции Республики Казахстан под N 1263" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под N 2933, опубликованное в 2004 году в издании Агентства "Финансовый вестник" N 7).

6. Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 27 декабря 2004 года N 383 "О внесении изменений в постановление Национальной комиссии Республики Казахстан по ценным бумагам от 31 декабря 1998 года N 20 "Об утверждении Правил осуществления брокерско-дилерской деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под N 3414, опубликованное в 2005 году в издании Агентства "Финансовый вестник" N 2).