"Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 5-1-бабының 11) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында білім алушылардың кәсіптік практикасын және тағылымдамасын ұйымдастыру және одан өту қағидалары бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі Білім және ғылым департаментінің бастығы:
1) осы бұйрықты заңнамада белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркеу үшін Қазақстан Республикасының Әділет министрлігіне жолдасын;
2) осы бұйрықтың көшірмесін мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде ресми жариялау үшін мерзімді баспасөз басылымдарына және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесіне жолдасын;
3) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің ресми интернет-ресурсына орналастырсын.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.
Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.4. Бұйрық лауазымды адамдарға, оларға қатысты бөлігінде жеткізілсін.
5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының | |
Қорғаныс министрі | И. Тасмағамбетов |
| Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2016 жылғы 22 қаңтардағы № 36 бұйрығымен бекітілген |
Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында білім алушылардың кәсіптік практикасын және тағылымдамасын ұйымдастыру және одан өту қағидалары
1. Жалпы ережелер
1. Осы Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында білім алушылардың кәсіптік практикасын және тағылымдамасын ұйымдастыру және одан өту қағидалары(бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында білім алушылардың кәсіптік практикасын және тағылымдамасын ұйымдастыру және одан өту тәртібін айқындайды.
Әскери оқу орындарында білім беру бағдарламалары мен мамандықтарға байланысты мынадай кәсіптік практика түрлері ұйымдастырылады: оқу, өндірістік, дипломалды, педагогикалық, зерттеу және тағылымдама.
Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.2. Осы Қағидаларда мынадай түсініктер пайдаланылады:
1) кәсіптік практика – болашақ кәсіптік қызметпен байланысты белгілі бір жұмыс түрлерін орындау процесінде теориялық білімдерді, дағдыларды бекітуге, практикалық машықтар мен құзыреттерді иемденуге және дамытуға бағытталған оқу қызметінің түрі;
2) тағылымдама – тиісті командалық, штабтық, инженерлік және ӘОО-ларда даярлық бейіндеріне және оқыту бағдарламаларына сәйкес мамандығы бойынша басқа да лауазымдарда білім алушылардың әскерлердегі қызметтік міндеттерін орындау дағдылары мен машықтарын иемденуге бағытталған оқу процесінің құрамдас бөлігі;
3) білім алушылар – әскери оқу орнында техникалық және кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламалары бойынша білім алушылар.
Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.3. Кәсіптік практиканың түрлері, мерзімі мен мазмұны Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 3 тамыздағы № 348 бұйрығымен бекітілген Техникалық және кәсіптік білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 29031 болып тіркелді) және Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің 2022 жылғы 20 шiлдедегi № 2 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 28916 болып тіркелген) бекітілген Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының (бұдан әрі – БМЖС) талаптарына сәйкес академиялық күнтізбеге сәйкес айқындалады.
Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.4. Практика көлемі мен еңбек сыйымдылығы БМЖС талаптарына сәйкес есептеледі, практика саны мен ұзақтығын әскери, арнайы оқу орны жұмыс оқу жоспарларына сәйкес дербес белгілейді.
Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.2. Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында білім алушылардың кәсіптік практикасын және тағылымдамасын ұйымдастыру және өткізу тәртібі
5. Әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімше әскери оқу орындарының өтінімдері бойынша жыл сайын күнтізбелік жыл алдындағы жылдың 1 қыркүйегінде кәсіптік практика мен тағылымдамадан өту кестесін әзірлейді. Кестеде тізімдік құрам, кәсіптік практика мен тағылымдаманың мерзімдері мен өтетін орны көрсетіледі.
Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.6. Әскери оқу орнының бастығы кәсіптік практиканы даярлау және одан өту жөніндегі жұмысты ұйымдастырады, білім алушыларды бөледі, кәсіптік практиканың жетекшілерін тағайындайды, жергілікті жерлерде одан өтуді бақылауды ұйымдастырады.
Практикалардың жетекшілері әскери оқу орнының бастығымен қатар кәсіптік практикадан өту сапасы үшін жауап береді.
7. Кәсіптік практикадан өту үшін ӘОО-ның білім алушысына жеке тапсырма мен практика күнделігі беріледі.
8. Келгеннен кейін білім алушылар олар практика өтетін әскери бөлімдер мен мекемелер басшысының бұйрығымен лауазымға тағайындалады.
9. Сырқаты және басқа да дәлелді себептермен курспен бір уақытта кәсіптік практикадан өтпеген білім алушылар үшін ӘОО бастығының шешімімен қосымша ӘОО оқу процесін қамтамасыз ету бөлімшелерінде ұзақтығы 15-20 күнтізбелік күн одан өту ұйымдастырылады.
10. Білім алушылар әскери тәртіпті, күн тәртібін өрескел бұзуға жол берген жағдайда практика жетекшілері ӘОО бастығымен келісу бойынша білім алушылардың кәсіптік практикадан өтуін тоқтатады және оларды ӘОО-ға "F", "FX" (қанағаттанарлықсыз) бағасын қоюмен жолдайды.
Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.11. Кәсіптік практика аяқталғаннан кейін әрбір білім алушыға оның тікелей жетекшісі кәсіптік практикадан өткені және жеке тапсырманы орындағаны туралы жазбаша пікір жасайды.
12. Пікір ӘОО-дан кәсіптік практиканың жетекшісімен келісіледі, әскери бөлімнің немесе білім алушы кәсіптік практикадан өткен мекеменің командирі бекітеді.
13. Практиканың тікелей жетекшісі күн сайын жеке жоспардың орындалуына бақылауды жүзеге асырады, білім алушыға кәсіптік практикадан өту бойынша әдістемелік және практикалық көмек көрсетеді, білім алушының жұмысын ұдайы есепке алу мен бағалауды, олардың тиісті құжаттаманы жүргізуіне, тәртіп пен ішкі тәртіпті сақтауына бақылауды жүзеге асырады, кәсіптік практика аяқталғаннан кейін кемінде 3 күн бұрын білім алушыға мінездеме жасайды және оны әскери бөлімнің немесе мекеменің командиріне бекітуге ұсынады.
14. Білім алушыға мінездемеде жеке жоспарды орындау сапасы, білім алушының лауазымдық міндеттерді орындауға даярлық дәрежесі, нормативтік құқықтық құжаттарды білуі және оларды күнделікті қызметте қолдана білуі, моральдық-жігерлік қасиеттері, тәртіптілігі, жалпы мәдени даму деңгейі, білім алушыны қызметте пайдалану жөніндегі ұсынымдар көрсетіледі.
Практиканың тікелей жетекшісі мінездемеде практика үшін баға қояды.
Әскери бөлімнің немесе мекеменің командирі білім алушыларға жасалған және қол қойылған құжаттардың шынайылығын және білім алушыға қойылған бағаның объективтілігін қамтамасыз етеді.
Кәсіптік практикадан өтуді, практика қорытындыларын шығаруды бақылауды, практика нәтижелерін қорытындылау мен талдауды, оны жетілдіру жөніндегі ұсынымдарды Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігінің Білім және ғылым департаменті жүзеге асырады.
3. Кәсіптік практиканың қорытындыларын шығару
15. Кәсіптік практикадан өтуді, практика қорытындыларын жасауды, практика нәтижелерін қорытындылауды және талдауды, оны жетілдіру жөніндегі ұсынымдарды әзірлеуді әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімше жүзеге асырады.
Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.15-1. Қашықтан оқыту нысанында білім алумен қатар жұмыс істейтін адамдар, егер олардың көрсетілген ұйымдарда жүзеге асыратын кәсіптік қызметі практиканың мазмұны мен жоспарланатын нәтижесінің талаптарына сәйкес келетін болса, педагогикалық (зерттеу) практикасын және тағылымдаманы жұмыс істейтін орны бойынша ұйымдарда өтеді. Бұл ретте практиканы өту орнын дербес таңдауға жол беріледі. Практикадан өту мерзімін Университет жұмыс оқу жоспарына және академиялық күнтізбеге сәйкес белгілейді.
Ескерту. Қағида 15-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.15-2. Жұмыс орны бойынша өтетін практикаға жетекшілік ету үшін университеттің бітіретін кафедрасының профессор-оқытушы құрамына жататын адамдар қатарынан практика жетекшісі және практика өтетін ұйымның қызметкерлері қатарынан практика жетекшісі тағайындалады.
Ескерту. Қағида 15-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.15-3. Кәсіптік практикадан өту үшін білім алушы кафедрадан жеке тапсырма және практика күнделігін алады.
Ескерту. Қағида 15-3-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.15-4. Білім алушы кәсіптік практиканы аяқтағаннан кейін ұйымның практика жетекшісі жасаған және университеттен жетекшімен келісілген практикадан өту туралы пікір ұсынады.
Ескерту. Қағида 15-4-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.15-5. Практика бағдарламасын дәлелсіз себеппен орындамаған немесе оның қорытындысы бойынша қанағаттанарлықсыз баға алған білім алушылар академиялық берешегі бар болып саналады.
Ескерту. Қағида 15-5-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.16. Кәсіптік практика қорытындысы бойынша білім алушы тиісті кафедраға (циклге) әскери бөлім мен мекеменің практика жетекшісі берген практика бойынша есеп беруді және пікірді ұсынады.
Практика бойынша есепті ӘОО-дан практика жетекшісі тексереді және комиссияның алдында қорғалады.
Комиссия құрамына ӘОО-дан практика жетекшісі, бітіретін кафедраның (циклдің) профессор-оқытушы құрамы кіреді. Комиссия құрамына сонымен қатар әскери бөлімдердің және мекемелердің командирлері кіреді.
Комиссия төрағасы бітіретін кафедра (цикл) бастықтарының қатарынан сайланады. Комиссия құрамы 5 адамнан артық еместі құрайды.
Комиссияның шешімі қарапайым көпшілік дауыспен комиссия мүшелерінің кемінде екіден/үш бөлігі дауыс берген кезде қабылданады. Дауыстар тең болған кезде комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады.
Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.17. Практиканы қорғау қорытындылары бойынша осы Қағидаларға қосымшаға сәйкес нысан бойынша кәсіптік практиканы қорғау хаттамасы жасалады.
18. Кәсіптік практика бойынша қорытынды баға әскери бөлімнен және мекемеден кәсіптік практика жетекшісінің бағасы ескеріле отырып қойылады, оның қорытынды бағадан үлес салмағы 60 %-ды және ӘОО-дан практика жетекшісінің ұсынған есеп беруін қорғау бойынша бағаның 40%-ын құрайды.
Есеп беруді қорғау нәтижесі "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес белгіленген балдық-рейтингілік әріптік бағалау жүйесі бойынша бағаланады.
Кәсіптік практика бойынша есеп беруді қорғау қорытындысы қорытынды бақылау ведомосына енгізіледі.
Кәсіптік практика қорытындысы ӘОО-ның тиісті факультеттерінде, кафедраларында (циклдерде) талқыланады. ӘОО-ның оқу-әдістемелік кеңесінде практиканың жалпы қорытындысы шығарылады.
Ескерту. 18-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.| Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің әскери, арнайы оқу орындары білім алушыларының кәсіптік практикасын ұйымдастыру және одан өту қағидаларына қосымша |
Нысан
_________________________________________________
кәсіптік практикасын қорғау хаттамасы
№ | Білім алушының тегі, аты, әкесінің аты (болған кезде) | Лауазымы, кәсіптік практикадан өту орны | Практика жетекшісінің тегі, аты, әкесінің аты (болған кезде), лауазымы | Практкианы қорғау нәтижелері |
Комиссия төрағасы:_________________________________________________
Практика жетекшісі:__________________________________________________
Комиссия мүшелері:__________________________________________________
