Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2021 жылғы 7 шiлдедегi № 227 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 13 шiлдеде № 23480 болып тіркелді

БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір бұйрықтарының тізбесі бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Электр энергетикасын дамыту департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының энергетика вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Энергетика министрі

Н. Ногаев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Денсаулық сақтау министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Еңбек және халықты

әлеуметтік қорғау министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Индустрия және инфрақұрылымдық

даму министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Сауда және интеграция министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Төтенше жағдайлар министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ұлттық экономика министрлігі

Қазақстан Республикасы Энергетика министрі 2021 жылғы 7 шілдедегі № 227 бұйрығымен бекітілген

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір бұйрықтарының тізбесі

1. "Жылу энергиясын пайдалану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2014 жылғы 18 желтоқсандағы № 211 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10234 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Жылу энергиясын пайдалану қағидаларында:

1-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"1-тарау. Жалпы ережелер";

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Осы Жылу энергиясын пайдалану қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Электр энергетикасы туралы" Қазақстан Республикасы Заңы (бұдан әрі – Заң) 5-бабының 22) тармақшасына сәйкес әзірленді және жылу энергиясын пайдалану тәртібін айқындайды.

Энергия өндіруші, энергия беруші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар мен жылу энергиясын тұтынушылар арасында туындайтын қатынастар Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде, Заңда және осы Қағидаларда айқындалады.";

2-тармақтың 17) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"17) өлшем құралдарын салыстырып тексеру – өлшем құралдарының міндетті метрологиялық талаптарға сәйкестігін растау мақсатында орындалатын операциялар жиынтығы;";

2-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"2-тарау. Жылумен жабдықтауды ұйымдастыру";

3-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"3-тарау. Тұтынушыларды жылу энергиясына қосуға арналған техникалық шарттар";

4-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"4-тарау. Тұтынушылардың жылу тұтынатын қондырғыларын пайдалануға рұқсат беру";

5-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"5-тарау. Коммерциялық есепке алу аспаптарын орнату және пайдалану";

25-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"25. Тұтынушылардың жылу тұтыну қондырғылары энергиямен жабдықтаушы ұйыммен жылу энергиясы үшін есеп айырысуға қажетті коммерциялық есепке алу аспаптарымен қамтамасыз етіледі.

Жылу энергиясын есепке алу үшін үлгілері Өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізіліміне енгізілген, өлшем құралдарын бастапқы немесе кезеңдік салыстырып тексеру туралы құжаттары бар коммерциялық есепке алу аспаптары пайдаланылады.

Жылу энергиясын коммерциялық есепке алу аспаптарын күтіп ұстау, техникалық қызмет көрсету және салыстырып тексеру теңгерімдік тиесілігіне сәйкес жүзеге асырылады.

Коммерциялық есепке алу аспаптарын салыстырып тексеру Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 27 желтоқсандағы № 934 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18094 болып тіркелген) бұйрығымен бекітілген Өлшем құралдарына салыстырып тексеру жүргізу, өлшем құралдарын салыстырып тексерудің мерзімділігін белгілеу қағидаларына және өлшем құралдарын салыстырып тексеру туралы сертификат нысанына сәйкес жүзеге асырылады.

Коммерциялық есепке алу аспаптарын салыстырып тексеруді "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес аккредиттелген мамандандырылған ұйымдар жүзеге асырады.";

27 және 28-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"27. Коммерциялық есепке алу аспаптарын салыстырып тексеру аспапқа салыстырып тексеру аралық интервалға сәйкес салыстырып тексеру әдістемелерінде көрсетілген мерзімде, сондай-ақ олардың көрсеткіштерінің дұрыстығына күмән болған жағдайда мүдделі тараптардың бірінің өтініші бойынша жүргізіледі.

28. Егер кезектен тыс салыстырып тексеру кезінде коммерциялық есепке алу аспаптарының көрсеткіштері олардың дәлдік сыныбында жол берілетін қателіктен асып кетсе, онда кезектен тыс салыстырып тексеру жөніндегі шығындарды аспаптардың меншік иесі төлейді. Өзге жағдайда, салыстырып тексеру бойынша шығындарды салыстырып тексеруді талап еткен тарап көтереді.";

6-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"6-тарау. Тұтынушылардың жылуды тұтыну жүйелерін пайдалануы";

7-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"7-тарау. Тұтынушыларға жылу энергиясын беруді шектеу және тоқтату шарттары";

8-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"8-тарау. Тұтынушыларға жіберілетін будағы жылу энергиясының мөлшерін анықтау";

9-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"9-тарау. Тұтынушыларға жіберілетін ыстық судағы жылу энергиясының мөлшерін анықтау және тұтынушылар қайтаратын конденсаттың мөлшерін анықтау";

10-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"10-тарау. Төлем құжаттарын ұсыну және төлеу";

11-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"11-тарау. Тұрмыстық қажеттілік үшін жылу энергиясын пайдаланатын тұтынушылардың жылу энергиясын пайдалануы туралы қосымша ережелер".

2. "Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 19 наурыздағы № 222 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10889 болып тіркелген) мынадай өзгерістер және толықтырулар енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларында:

1-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"1-тарау. Жалпы ережелер";

2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар мен анықтамалар пайдаланылады:

1) ІІ-IV топтарға жататын жұмыскер – персоналдың электр қауіпсіздігі бойынша біліктілік дәрежесі;

2) ағымдағы пайдалану тәртібімен орындалатын жұмыстар – ұйымның басшысы (бас инженері) бекіткен тізбеге сәйкес, кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында жедел, жедел жөндеу персоналы орындайтын жөндеу және техникалық қызмет көрсету бойынша басқа да көлемі шағын (бір ауысымнан аспайтын) жұмыстар;

3) арнайы жұмыстар – қауіпсіздік бойынша жоғары талап қойылатын жұмыстар;

4) ашық тарату құрылғысы (бұдан әрі – АТҚ) – барлық немесе негізгі жабдықтары ашық ауада орналасқан тарату құрылғысы;

5) әкімшілік-техникалық персонал – электр қондырғыларында техникалық және жедел қызмет көрсету, жөндеу, монтаждау және реттеу жұмыстарын ұйымдастыру міндеті жүктелген басшылар мен мамандар;

6) әуе электр беру желісі (бұдан әрі – ӘЖ) – ашық ауада орналасқан инженерлік құрылыстардағы (көпірлерде, өтпе жолдарда және т.б.), тіректерге немесе кронштейндерге және бағаналарға оқшаулағыштар мен арматураның көмегімен бекітілген, сымдар арқылы электр энергиясын беруге арналған құрылғы. Әуе электр беру желісінің басына және соңғы ұштарына тарату құрылғысының желілік порталдары мен желілік кірмелері, ал тармақтары үшін – тарату құрылғысының тармақтаушы тірегі мен желілік порталы немесе желілік кірмесі қабылданады;

7) әуе электр беру желілерін және әуе байланыс желілерін қорғау аймағы – 100 метр (м) қашықтықтағы кеме жүретін су айдындары үшін олардың ауытқымаған жағдайында шеткі сымдар желісінің, екі жағынан тік жазықпен шектелген су айдынының сулы бетінің ауа кеңістігі түріндегі су алаңы (өзен, арналар, көл және т.б.) арқылы өтетін әуе желілерінің өту жолдарының бойындағы, ал кеме жүрмейтін су айдыны үшін – жермен өтетін немесе әуе желілері бойымен өтетін қорғау аймақтарын белгілеу үшін көзделген төменде көрсетілген қашықтықтағы олардың ауытқымаған жағдайында шеткі сымдар желісінің, екі жағынан тік жазықпен шектелген жер учаскесі мен ауа кеңістігі түріндегі аймақ:

кернеуі 1 киловольт (кВ) дейінгі әуе желілері және әуе байланыс желілері үшін – 2 м;

1-20 кВ әуе желілері үшін – 10 м;

35 кВ әуе желілері үшін – 15 м;

110 кВ әуе желілері үшін – 20 м;

150, 220 кВ әуе желілері үшін – 25 м;

8) биіктегі жұмыстар – 1,3 м және одан да көп биіктіктегі және биіктік бойынша құлама шекарасынан кемінде 2 м қашықтықтағы уақытша қоршаулармен қоршалған жұмыс орындары және оларға өтетін жолдар. Бұл қоршауларды орнату мүмкін болмаған жағдайда биіктегі жұмыстар сақтандырғыш белбеулерін пайдалану арқылы орындалады;

9) бригада – жұмыс жүргізушіні (бақылаушыны) қоса алғанда, екі және одан да көп адамнан тұратын топ;

10) бұрмаланбаған электр өрісінің кернеуі – жұмыс барысында адам болатын аймақта айқындалатын, адамның және өлшеу аспабының болуымен бұрмаланбаған электр өрісінің кернеуі;

11) екінші рет жалғау (екінші рет тізбектер) – қысқыштар, электр сымдары мен кабельдер, жалғаушы аспаптар мен басқару, электр автоматика, блоктау, өлшеу, қорғау және сигнал беру құрылғылары қатарларының жиынтығы;

12) жабық тарату құрылғысы (бұдан әрі – ЖТҚ) – жабдығы ғимарат ішінде орналасқан тарату құрылғысы;

13) жалғаным – атауы және кернеуі бір мақсаттағы, электр станциясы, кіші станция шегінде орналасқан ТҚ, генератор, қалқан, жинақтаушы шиналарына жалғанған электр тізбегі (жабдық пен шиналар). Бір күштік трансформатордың (орама санына қарамастан) әртүрлі кернеуінің, бір екі жылдамдықты электр қозғалтқыштың электр тізбектері бір жалғаным болып саналады. Көпбұрыштардың схемаларында, бір жарымдық схемаларда желілердің, трансформатордың жалғанымына барлық коммутациялық аппараттар мен шиналар жатады, ал солар арқылы бұл желілер немесе трансформатор тарату құрылғысы жалғанған;

14) жарылыстан қорғалған электр жабдығы – қоршаған жарылыс қаупі бар қоспаның тұтануын (пайдалану кезінде) жою немесе қиындату жөніндегі конструктивтік шаралар көзделген электр жабдығы;

15) жедел жөндеу персоналы – өздеріне бекітілген электр қондырғылары үшін бекітілген көлемде жедел түрде қызмет көрсету үшін арнайы оқытылған және даярланған жөндеу персоналы;

16) жедел персонал – электр қондырғыларын жедел басқаруды және қызмет көрсетуді жүзеге асыратын персонал (тексеру, жедел қайта қосу, жұмыс орнын дайындау, жұмысшыларға рұқсат беру және оларға қадағалау, жұмыстарды ағымдағы пайдалану тәртібімен орыңдау);

17) жерге тұйықтау – жерге тұйықтау құрылғылары бар электр қондырғылар немесе жабдықтары, желілерінің қандай да бір нүктелерін әдейі электрлі жалғау;

18) жиынтық тарату құрылғысы (бұдан әрі – ЖинТҚ) – жинақталған немесе құрауға толық дайын күйінде жеткізілетін, орнатылған аппараттары, қорғаныс құрылғысы және автоматикасы бар, толықтай немесе ішінара жабық шкафтардан немесе блоктардан тұратын тарату құрылғысы;

19) жоғары өрмелеу жұмыстары – жердің, аралық жабынның немесе жұмыс төсемі бетінен 2 м астам биіктікте орындалатын жұмыстар, олардың бетінде монтаждау немесе жөндеу кезінде тікелей конструкциялармен немесе жабдықтармен жұмыстар жүргізіледі. Бұл ретте жұмыс істеушілерді құлап кетуден сақтандыратын негізгі құралдар – сақтандыру арқаны және оны бекіту тәсілі болып табылады;

20) жөндеу персоналы – электр жабдығына техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді, монтаждау, баптау және сынауды қамтамасыз етуші персонал;

21) жұмыс орнын дайындау – жұмыс орнында жұмыс істеушіге қауіпті өндірістік фактордың әсерін болдырмау үшін жұмыс басталғанға дейін техникалық шараларды орындау;

22) жұмыс санаты – наряд рұқсаттаманың тиісті бағанында көрсетілетін, кернеуді алу, кернеуді алмау, ток өткізгіш бөлік әлеуеттерінде кернеуді алмау деп бөлінетін жұмыстар;

23) жұмысқа алғаш рет рұқсат беру – өкім немесе наряд бойынша жұмыстың алғаш рет жүзеге асырылатын рұқсат беру;

24) жұмысқа қайтадан рұқсат беру – бұрын наряд бойынша, сондай-ақ жұмыста орын алған үзілістен кейін орындалған жұмыстарға рұқсат беру;

25) жүк көтергіш машина – жүк көтеруге және жылжытуға арналған циклдік әрекет ететін техникалық құрылғы;

26) кабельдік желі (бұдан әрі – КЖ) – электр энергиясын немесе оның жекелеген импульстерін өткізу үшін жалғайтын, бітеуіш және шеткі муфталармен (бітеулер) және тіреу бөлшектері бар бір немесе бірнеше қосарлас кабельдерден тұратын желіні, ал май толтырылған кабельдік желілер үшін бұдан басқа, қоректендіретін аппараттары және май қысымының сигнализация жүйесі бар желі;

27) кабельдік электр беру желілерін және кабельдік байланыс желілерінің күзет аймағы – жерасты кабельдік желіні бойлай, екі жағындағы шеткі сымдардан КЖ үшін 1 м қашықтықта және кабельдік байланыс желісі үшін 2 м, ал қалаларда жаяу жүргінші жолдарының астында жатқан кернеуі 1000 В кабельдік желі үшін 0,6 м және 1 м қашықтықта, тиісінше, көшенің көлік жолына және қарама қарсы жағына қарай алшақ жатқан тік жазықтармен шектелген жер учаскесі;

28) кернеуді алып орындайтын жұмыстар – жұмыс жүргізілетін электр қондырғысының ток өткізгіш бөліктерінен коммутациялық аппараттарды ажырату, шиналар мен кабельдерді айыру, сымдардан кернеуді алу, жұмыс орнындағы ток өткізгіш бөліктерге кернеу беруге кедергі келтіретін шаралар қабылданып атқарылатын жұмыс;

29) коммутациялық аппарат – электр энергиясын коммутациялауға және электр қондырғысының бір бөлігінен (ажыратқыш, жүктеме ажыратқыш, бөлектеуіш, айырғыш, автомат, шаппа қосқыш, пакетті ажыратқыш, сақтандырғыш) кернеуді алмауға арналған электр аппараты;

30) қарапайым көрнекі схемасы бар электр қондырғысы – салқын жүйелі шиналары жоқ, шиналардың дара секцияландырылған немесе секцияландырылмаған жүйесі бар, кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғысы, барлық ӘЖ және КЖ, кернеуі 1000 В дейінгі барлық электр қондырғылары;

31) қарап-тексеру – электр жабдығын, ғимараттар мен құрылыстарды, электр қондырғыларын көзбен шолып тексеру;

32) қауіпсіздік белгісі (плакат) – ықтимал қауіп-қатер туралы адамға ескерту, тыйым салу немесе белгілі бір әрекеттерге нұсқама беру, сондай-ақ пайдалануы қауіпті және (немесе) зиянды өндірістік факторлар әсерінің зардаптарын болдырмауға немесе төмендетуге байланысты объектілердің тұрған жері туралы ақпаратқа арналған белгі;

33) қолданыстағы электр қондырғысы – кернеу беріліп тұрған немесе кернеу коммутация аппараттарын қосу арқылы беріле алатын электр қондырғысы немесе оның бір бөлігі;

34) қол қоюшы тұлға – электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кілтін заңды түрде иеленетін және оны электрондық құжатта пайдалану құқығы бар жеке немесе заңды тұлға;

35) қорғаныстық жерге тұйықтау – электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында электр қондырғысының бөлшектерін жерге тұйықтау;

36) кіші электр станциясы – электр энергиясын түрлендіруге және таратуға арналған электр қондырғысы;

37) магнит өрісінің ықпал ету аймағы – магнит өрісінің кернеуі бір метрге 80 амперден (бұдан әрі – А/м) асатын кеңістік;

38) мақсатты нұсқама – наряд немесе бригада мүшесіне немесе орындаушыға өкім беруші беретін, нарядпен немесе өкіммен белгіленген адамдар санатын қамтитын электр қондырғысында нақты бір жұмысты қауіпсіз орындау бойынша нұсқама;

39) механизмдер – гидравликалық көтергіштер, телескопиялық мұнаралар, экскаваторлар, тракторлар, автотиегіштер, бұрғылау кран машиналары, механикалық жетегі бар жылжымалы сатылар;

40) механикалық құлып – тұтқасы кілтпен жабылатын алмалы-салмалы құлып;

41) наряд-рұқсаттама (бұдан әрі – наряд) – белгіленген нысандағы арнайы бланкіде немесе электрондық құжатта ресімделген және жұмыстың мазмұнын, орнын, оның басталған және аяқталған уақытын, жұмысты қауіпсіз жүргізу жағдайын, бригада құрамын және жұмысты қауіпсіз орындауға жауапты тұлғаларды айқындайтын жұмысты жүргізуге арналған тапсырма;

42) өкім – жұмыстың мазмұнын, орнын, уақытын, қауіпсіздік шараларын (егер олар қажет болса) және оны орындау тапсырылған электр қауіпсіздігі бойынша топтары көрсетілген адамдарды анықтайтын жұмыс жүргізуге берілетін тапсырма;

43) персонал – кәсіпорынның, ұйымның жеке құрамы немесе орындалатын жұмыстың сипатына қарай бөлінген осы құрамның бір бөлігі;

44) тарату құрылғысы (бұдан әрі – ТҚ) – электр энергиясын қабылдау және тарату үшін қызмет атқаратын, коммутациялық аппараттардың жиынтығынан, жиналмалы және жалғамалы шиналардан, релелік қорғанысы мен автоматиканың көмекші құрылғыларынан, есепке алу және өлшеу құралдарынан тұратын электр құрылғысы;

45) техникалық қызмет көрсету – бұйымды мақсаты бойынша пайдаланған, оны күтіп сақтау және тасымалдау кезінде, оның жұмысқа жарамдылығы мен дұрыстығын сақтауға қатысты орындалатын операция немесе операциялар кешені;

46) ток өткізбейтін бөлік – авариялық жұмыс режимінде кернеуде болуы мүмкін электр қондырғысының бөлігі (мысалы, электр машинасының корпусы);

47) ток өткізгіш бөлік – электр қондырғысының қалыпты кернеудегі бөлігі;

48) ток өткізгіш бөліктер немесе оларға жақын маңдағы кернеуді алмай жұмыс істеу – кернеудегі (жұмыс істеп тұрған немесе жеткізілген) ток өткізгіш бөліктерге жанасып немесе осы ток өткізгіш бөліктерден рұқсат етілетін аз қашықтықта орындалатын жұмыс;

49) бағытталған кернеу астындағы әуе желісі – қолданыстағы әуе желілерінің барлық ұзына бойы мен немесе жақын маңдағы жекелеген учаскелерімен немесе электрлендірілген темір жолдың түйіспе торабының маңында, оларды жерге тұйықтаудың (сондай-ақ жерге тұйықтау болмаған жағдайда) әртүрлі схемалар кезінде ажыратылған сымдардағы ауыспалы тогының және қолданыстағы әуе желілерінің (түйіспе тораптың) аса көп жұмыс тогы кезінде кернеуі 25 вольттан (бұдан әрі – В) артық берілгенде жүріп жатқан әуе желілері және байланыс әуе желілері;

50) тұтынушы – шарт негізінде электр энергиясын тұтынатын жеке немесе заңды тұлға;

51) шұғыл жұмыстар – жарақатқа немесе басқа да кенеттен денсаулықтың күрт нашарлауына алып келетін қауіпті өндірістік фактордың адамдарға әсерін болдырмау үшін кідіріссіз орындалатын жұмыстар, сондай-ақ, жабдықтың, құрылыстың, жылу автоматикасы және басқару (бұдан әрі – ЖАБ) құрылғыларының, тұтынушыларды электр және жылумен жабдықтау жүйелерінің қалыпты жұмысын бұзатын ақаулар мен бұзылуларды жою жұмыстары;

52) электр желісі – электр энергиясын тұтынушылардың аумағында орналасқан кіші станциялар, тарату құрылғылары және оларды жалғайтын электр желілерінің жиынтығы;

53) электр қондырғысы – электр энергиясын өндіруге, түрлендіруге, өзгертуге, беруге, тұтынуға және (немесе) оны энергияның басқа түріне түрлендіруге арналған машиналар, аппараттар, желілер мен қосалқы жабдықтар (олар орнатылған құрылыстар мен орынжайларды бірге алғанда) жиынтығы;

54) электр қондырғыларында жұмыстарды орындау кезіндегі жұмыс орны – наряд, өкім бойынша немесе ағымдағы пайдалану тәртібінде жұмысты орындау үшін персонал жіберілетін электр қондырғысының учаскесі;

55) электр қондырғысына жауапты адам – әкімшілік-техникалық персонал арасынан қолданыстағы қағидалар мен нормативтік-техникалық құжаттарға сәйкес электр қондырғысында (-ларда) жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру міндеттері жүктелген жұмыскер;

56) ІІ-IV топтарға жататын жұмыскер – персоналдың электр қауіпсіздігі бойынша біліктілік дәрежесі;

57) электрден қорғану құралы – электр қауіпсіздігін қамтамасыз етуге арналған қорғаныс құралы;

58) электр өрісінің ықпал ету аймағы – электр өрісінің кернеулігі бір метрге 5 киловольттан (бұлан әрі – кВ/м) асатын кеңістік;

59) электр саласына қатысы жоқ жұмыскер – персоналдың "электр техникалық", "электр технологиялық" анықтамасына енбейтін өндірістік персонал;

60) электр техникалық персонал – электр қондырғыларының жұмыс режимімен монтаждауды, баптауды, техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді басқаруды жүзеге асыратын әкімшілік-техникалық, жедел, жедел-жөндеу және жөндеу персоналы;

61) электр технологиялық персонал – өз басқаруындағы технологиялық процестің негізгі құраушысы электр энергиясы (мысалы, электрмен дәнекерлеу, электр доғалық пештер, электролиз) болып табылатын, жұмысында қолмен басқарылатын электр машиналарын, тасымалды электр құралы мен шырақтарды пайдаланатын персонал және лауазымдық нұсқаулықтарында осы Қағидаларды білу белгіленген басқа да жұмыскерлер;

62) электрондық құжат – өзіндегі ақпарат электрондық-цифрлық нысанда ұсынылған және электрондық цифрлық қолтаңба арқылы куәландырылған құжат.";

2-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"2-тарау. Персоналдың еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету"

6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"6. Персоналды дайындау және біліктілігін тексеру Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 26 наурыздағы № 234 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10830 болып тіркелген) бекітілген Қазақстан Республикасының энергетикалық ұйымдарында персоналмен жұмыс істеу қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.";

15 және 16-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"15. 1000 В жоғары электр қондырғыларында жұмыс істеуге электр қондырғысында жеке қызмет көрсететін жедел персонал арасынан немесе электр қауіпсіздігі бойынша IV топтан төмен емес ауысымдағы үлкендері, электр қауіпсіздігі бойынша III топтан төмен емес ауысымдағы қалған жұмыскерлерге рұқсат етіледі.

16. 1000 В дейінгі электр қондырғыларында жұмыс істеуге электр қондырғысына қызмет көрсететін электр қауіпсіздігі бойынша III топтан төмен емес жедел персонал арасынан жұмыскерлерге рұқсат етіледі.";

3-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"3-тарау. Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдалану кезінде қауіпсіздік техникасын ұйымдастыру бойынша талаптар";

33-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"33. Кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларында наряд, өкім беру әкімшілік-техникалық персонал арасынан электр қауіпсіздігі бойынша V топқа, ал кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында электр қауіпсіздігі бойынша IV топтан төмен емес жұмыскерлерге беріледі.

Наряд беретін қызметкерлер болмаған жағдайда, апаттарды болдырмау немесе олардың зардаптарын жою жұмыстары кезінде аталған электр қондырғысының жедел персоналы арасынан IV топтан төмен емес жұмыскерлердің наряд пен өкім беруіне рұқсат етіледі. Жедел персоналға наряд беру құқығы ұйым басшысының жазбаша немесе электрондық нұсқауымен ресімделеді.";

35-тармақта:

2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"2) кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында электр қауіпсіздігі бойынша IV топтан төмен емес мамандарды тағайындайды.";

37, 38 және 39-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"37. Жұмысқа рұқсат беруші:

1) нарядта, өкімде көрсетілген жұмыс орнын әзірлеу бойынша техникалық іс-шаралардың дұрыс және дәл орындалуына, техникалық іс-шаралардың жұмыстың сипаты мен орнына сәйкестігіне;

2) жұмысқа дұрыс рұқсат берілуіне;

3) бригада мүшелеріне өткізілген нұсқаулықтың толықтығы мен сапасына жауап береді.

Жұмысқа рұқсат беруші жедел персонал арасынан тағайындалады. Кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларында жұмысқа рұқсат берушінің электр қауіпсіздігі бойынша тобы IV топтан төмен емес, ал кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларда - III топтан төмен емес болады.

38. Жұмыс жүргізуші:

1) жұмыс орнының наряд нұсқауларына сәйкестігіне, жұмыстардың орындалу шарттары бойынша қажетті қауіпсіздік шараларын қамтамасыз етуге;

2) бригада мүшелерімен өткізілген нұсқаулардың нақтылығы мен толықтығына;

3) қорғаныс құралдарының, құрал-саймандардың, мүлік пен құрылғылардың болуына, жарамдылығына және дұрыс қолданылуына;

4) жұмыс орнында қоршаулардың, плакаттардың, жетектерді жабатын құрылғылардың сақталуына;

5) жұмыстардың қауіпсіз жүргізілуіне, өзінің және бригада мүшелерінің осы Қағидаларды сақтауына;

6) бригада мүшелеріне тұрақты түрде бақылауды жүзеге асыруға жауап береді.

Кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларында наряд бойынша орындалатын жұмыстарды жүргізуші электр қауіпсіздігі бойынша иобы IV топтан төмен емес, ал кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында – ІІІ топтан төмен емес болады.

Зиянды газдар пайда болуы мүмкін жерасты құрылыстарындағы жұмыстар үшін, кернеулі және кернеуі 1000 В дейінгі ӘЖ сымдарды тарту, ауыстыру бойынша, тіректерге ілінген кернеуі 1000 В жоғары ӘЖ жұмыстар үшін жұмыс жүргізушінің электр қауіпсіздігі бойынша тобы IV топтан төмен емес болады.

Осы Қағидалардың 193-тармағында көрсетілген жұмыстардан басқа, кернеуі 1000 В дейінгі және одан жоғары электр қондырғыларында өкім бойынша жұмыстарды орындау үшін жұмыс жүргізушінің электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес тобының болуы жеткілікті.

39. Бақылаушы электр қондырғыларында өз бетінше жұмыс істеуге рұқсаты жоқ жұмыскерлер бригадасын қадағалайды.

Бақылаушы әзірленген жұмыс орнының нарядта қарастырылған нұсқауларға сәйкестігіне;

1) жұмыс орнында орнатылған жерге тұйықтау, қоршаулардың, қауіпсіздік плакаттары мен белгілерінің, жетектердің құлыпталатын құрылғыларының болуына және сақталуына;

2) бригада мүшелерінің электр қондырғысының электр тогынан зақымдануына қатысты және басқа да өндірістік факторлардан қауіпсіздігіне жауап береді;

3) бақылаушы ретінде III төмен емес рұқсат тобы бар жұмыскер тағайындалады.

Жұмыс технологиясымен байланысты қауіпсіздік үшін оның құрамына кіретін және үнемі жұмыс орнында болатын бригаданы басқаратын жұмыскер жауапты болады. Оның тегі осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша электр қондырғыларында жұмыс істеу үшін наряд-рұқсат беру жұмыс орындарын дайындау жөніндегі шаралардың 1-кестесіндегі "Жекелеген нұсқаулар" жолында және оны толтыру жөніндегі нұсқауларда көрсетіледі.";

41-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"41. Ұйым басшысының жазбаша немесе электрондық нұсқауымен жұмыскерге:

1) наряд, өкім беруші;

2) рұқсат беруші;

3) жұмысқа жауапты басшы;

4) жұмыс жүргізушісі (бақылаушысы), сондай-ақ жеке қарап-тексеру құқығын беру ресімделеді.";

4-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"4-тарау. Наряд бойынша жұмыстар";

47 және 48-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"47. Наряд екі данада жазылады, оның бірі жауапты жұмыс басшысына (жүргізушісіне) арналады, екіншісі – жұмысқа рұқсат берушіге немесе егер аталған учаскеде кезекші персонал болмаса наряд берген жергілікті кезекші персоналға арналады немесе электрондық құжатта ресімделеді.

Наряд-рұқсаттама бланкісін компьютерде толтыруға, одан әрі басып шығаруға және рұқсатты жазбаша нысанда жүзеге асыруға жол беріледі.

48. Жұмыс жүргізу үшін нарядтарды телефон және радио арқылы беруге жол беріледі. Бұл ретте наряд жазбаша немесе электрондық құжатта жазылады және үш данада ресімделеді: наряд берушіге, жұмыстардың жауапты басшысына (өндірушісі), рұқсат берушіге.

Бұл жағдайда наряд беруші бір данасын жазады, ал мәтінді телефон немесе радиограмма түрінде қабылдаушы тұлға нарядтың екі данасын толтырады және қайта тексеруден кейін наряд берушінің қолы қойылатын жерге оның тегін, аты-жөнін көрсетіп, жазудың дұрыстығын растап, өз қолын немесе электрондық нысанда ресімдеген кезде электрондық цифрлық қолтаңбамен қолын қояды.

Жұмыс басшысының (жүргізушінің) және жұмысқа рұқсат берушінің міндеттерін қатар атқарған жағдайда, наряд жазбаша екі данада немесе электрондық нысанда жазылады.";

60-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"60. Бригада мүшелерін әртүрлі жұмыс орындарына бөліп орналастырған жағдайда, жұмыс жүргізушіден бөлек электр қондырғыларына рұқсаты III топтан төмен емес жұмыскерлердің болуы рұқсат етіледі.

Жұмыс жүргізушіден бөлек болуға тура келетін бригада мүшелерін жұмысты жүргізуші жұмыс орындарына ертіп келеді және жұмысты орындау кезінде сақталуы қажет еңбек қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқау береді.";

69-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"69. Өкім бойынша жұмыстар кернеуі 1000 В ток өткізуші бөліктерден алыста орындалады. Жұмыстар, сондай-ақ, 1000 В дейінгі электр қондырғыларында (осы Қағидалардың 49-тармағында көрсетілген жұмыстардан басқа) немесе жұмыс істемей тұрған электр қондырғыларында орындалады.";

73 және 74-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"73. Өкім бойынша жұмыс істеу кезінде, олардың кернеуде болуына немесе болмауына қарамастан жетектердегі және коммутациялық аппараттардың агрегаттық шкафтарындағы жұмыстарды қоса алғанда, электр қауіпсіздігі бойынша IV топтан төмен емес жұмыс жүргізушінің жеке өзіне екінші реттік тізбектерді, өлшеу аспаптарын, релелік қорғаныс, автоматика, телемеханика және байланыс құрылғыларын монтаждау, жөндеу және пайдалану жұмыстарын орындауға, егер бұл тізбектер мен құрылғылар 1000 В жоғары ток өткізгіш бөліктері жоқ немесе толық қоршалған үй-жайда, немесе қоршау талап етілмейтін биіктікте орналасқан жағдайда рұқсат етіледі.

74. Жедел персонал арасынан жұмысты орындаушы аға жұмыскер немесе кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларында жұмыс істеушілерге бақылауды жүзеге асырушының электр қауіпсіздігі бойынша IV төмен емес тобы болады, ал кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында жұмыс істейтіндердің тобы III төмен емес болады. Кернеуі 1000 В дейінгі және одан жоғары электр қондырғыларында жұмыс істейтін бригада мүшелерінің тобы III төмен емес болады.

Жұмыстың алдында өкім беруші айқындаған жұмыс орнын дайындау бойынша барлық техникалық іс-шаралар орындалады.";

77-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"77. Электр тогының адамды жарақаттауы мүмкін аса қауіпті жағдайлардан басқа, үй-жайда орналасқан кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында электр қауіпсіздігі бойынша тобы III төмен емес және жұмыс жүргізуші болып табылатын жұмыскерге жеке жұмыс істеуге рұқсат етіледі.";

79 және 80-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"79. Кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында электр қауіпсіздігі бойынша тобы III төмен емес бір жұмыскерге өкім бойынша:

1) АТҚ аумағын абаттандыру, шөбін шабу, жолдар мен өтпе жолдарды қардан тазалау;

2) ТҚ камераларынан тыс 2,5 м аспайтын биіктікте орналасқан сымды радио және телефон байланысы, жарық беру өткізгіш құрылғылары мен арматураларын жөндеу және қызмет көрсету;

3) жабдықтардың қаптамаларындағы және ТҚ камераларынан тыс қоршаулардағы жазуларды жаңарту;

4) ауа тазартатын сүзгілерді тексеру және олардағы сорбенттерді ауыстыру;

5) трансформаторлардың, генераторлардың және істен шыққан басқа жабдықтардың кебуін бақылау;

6) май тазартқыш және басқа да көмекші аппаратураларда майды тазарту және кептіру кезінде қызмет көрсету;

7) электр қозғалтқыштарда және желдеткіштер мен трансформаторлар мен компрессорлардың май сорғыларының механикалық бөлшектеріндегі жұмыстарды жүргізуге рұқсат етіледі.

80. Кернеуі 1000 В дейінгі және одан жоғары ток өткізгіш бөліктері қоршалған ЖТҚ-ның және электр жабдығы бар үй-жайлардың дәліздерін жеке жинастыру жұмыстарын өкім бойынша электр қауіпсіздігі бойынша II төмен емес топтағы жұмыскердің орындауына болады. АТҚ-дағы жинастыру жұмыстарын электр қауіпсіздігі бойынша IІI төмен емес топтағы бір жұмыскердің орындауына рұқсат етіледі.

Кернеуі 1000 В дейінгі тарату қалқандары бөлек орнатылған үй-жайларда жинастыру жұмысын электр қауіпсіздігі бойынша I тобы бар жұмыскердің орындауына рұқсат етіледі.";

82-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"82. Электр қауіпсіздігі бойынша II төмен емес топтағы жұмыскерге өкім бойынша төмендегі жұмыстарды орындауға:

1) тәуліктің жарық мезгілінде қолайлы ауа-райы жағдайында, оның ішінде тіректердің жай-күйін бағалап, тіректердің ағаш бөліктерінің шіріген-шірімегенін тексере отырып, ӘЖ-ні қарап тексеру;

2) тіректердегі тұрақты белгілерді қалпына келтіру;

3) габариттерді бұрыш өлшегіш құралдармен өлшеу;

4) тіректердің айналасындағы алаңды өртке қарсы мақсатпен тазарту;

5) тіректердегі құрсауларды сырлау;

6) шамдарды ауыстыру мен 2,5 м аспайтын биіктікте ТҚ-дан тыс орналасқан шамшырақтарды тазарту;

7) ток өткізгіш бөліктері қоршалған, кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларындағы үй-жайларды, сондай-ақ басқару және релелік қалқандардың үй-жайларын жинастыру рұқсат етіледі.";

6-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"6-тарау. Ағымдағы пайдалануда орындалатын жұмыстарды ұйымдастыру";

7-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"7-тарау. Бригада құрамы";

91-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"91. Бригаданың саны мен құрамы жұмысты орындау шарттарына сүйене отырып, бригада мүшелерінің электр қауіпсіздігі бойынша біліктілігін, сондай-ақ жұмыс жүргізушінің (бақылаушының) бригада мүшелерін байқау мүмкіндігін ескере отырып, айқындалады.

Жұмыс жүргізуші басқаратын бригада мүшесінің электр қауіпсіздігі бойынша тобы IV төмен емес бригада мүшесі орындайтын, осы Қағидалардың 373-тармағында көзделген ӘЖ-дегі жұмыстардан басқа жұмыстарды орындау үшін электр қауіпсіздігі бойынша III тобы болады.

Бригаданың электр қауіпсіздігі бойынша тобы III төмен емес әрбір мүшесіне электр қауіпсіздігі бойынша тобы II төмен емес бір жұмыскерді қосуға жол беріледі. Бригаданың II топтан төмен емес мүшелерінің жалпы саны үштен аспайды.

Наряд бойынша жұмыс кезінде бригаданың ең аз саны жұмыс жүргізушіні (бақылаушыны) қоса алғанда екі адамды құрайды.";

8-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"8-тарау. Жұмыс орнын дайындауға рұқсат беру және жұмысқа жіберу";

9-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"9-тарау. Жұмыс орнын дайындау және бригаданы наряд және өкім бойынша жұмысқа алғашқы жіберу";

97-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"97. Жұмыс жүргізуші жұмысқа рұқсат берушінің міндеттерін қатар орындайтын жағдайларда, ол жұмыс орнын дайындауды бригаданың электр қауіпсіздігі бойынша тобы III төмен емес бір жұмыскерімен бірге орындайды.";

108-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"108. Жұмысқа рұқсаттама нарядтың екі данасында жазбаша жасалады, оның бір данасы – жұмыс жүргізушіде (бақылаушыда) қалады, ал екіншісі – жедел персонал арасынан оларды жіберетін қызметкерде немесе электрондық құжатта жұмыс жүргізушіге (бақылаушыға) және екіншісі жедел персонал арасынан оларды жіберетін қызметкерге ресімделеді.

Жұмыс жүргізуші рұқсат берушінің міндеттерін қатар атқарған кезде, рұқсаттама нарядтың бір данасында ресімделеді.";

10-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"10-тарау. Жұмыс жүргізу кезіндегі бақылау, бригада құрамындағы өзгерістер";

111-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"111. Жұмыс жүргізушінің (бақылаушының) рұқсатымен бір немесе бірнеше бригада мүшелерінің уақытша жұмыс орнынан кетулеріне болады. Бұл ретте оларды бригада құрамынан шығару талап етілмейді. Кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларында жұмыс орнында қалған бригада мүшелерінің саны жұмыс жүргізушіні (бақылаушыны) қосқанда, екіден кем емес.

Электр қауіпсіздігі бойынша тобы III төмен емес бригада мүшелеріне өз бетінше ТҚ-дан шығуға және жұмыс орнына қайтып келуге рұқсат етіледі, II төмен емес тобы бар бригада мүшесіне III төмен емес тобы бар бригада мүшесімен немесе электр қондырғыларын жеке өзі тексеру құқығына ие жұмыскермен еріп жүруге рұқсат етіледі. ТҚ-дан шыққан кезде есіктерді құлыптамай, ашық қалдыруға рұқсат етілмейді.

Қайтып келген бригада мүшелері жұмыс жүргізушінің (бақылаушының) рұқсатымен жұмысқа кіріседі.";

113-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"113. Наряд берген жұмысшыға немесе электр қондырғыларында жұмыс орындауға наряд беру функциясы бар басқа жұмыскерге бригада құрамына өзгеріс енгізуге рұқсат етіледі. Бригада құрамын өзгерту туралы нұсқау рұқсат берушіге, жұмысқа жауапты басшыға немесе өзгерту туралы нұсқауды берген жұмыскердің аты-жөнін нарядқа жазып, өзі қол қоятын немесе электрондық құжатта берілген нарядқа өзгерістер енгізетін жұмыс жүргізушіге (бақылаушыға) телефон, радио арқылы немесе қолма-қол беруге рұқсат етіледі. Бригада құрамы өзгерген жағдайда электр қондырғыларында жұмыс істеу үшін наряд-рұқсат бригадасының құрамындағы өзгерістердің және осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша оны толтыру жөніндегі нұсқаулардың 4-кестесі толтырылады.

Бригада құрамын өзгерткен кезде осы Қағидалардың 92-тармағын сақтау талап етіледі. Жұмыс жүргізуші (бақылаушы) бригада құрамына енгізілген жұмыскерлерді нұсқаулықпен таныстыруға міндетті.";

11-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"11-тарау. Бригаданы басқа жұмыс орнына ауыстыру";

116-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"116. Басқа жұмыс орнына ауыстыру нарядта ресімделеді. Жедел персонал арасынан рұқсат беруші жүзеге асыратын ауыстыруды нарядтың екі данасында ресімдейді немесе электрондық құжатта берілген нарядқа өзгерістер енгізеді.";

12-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"12-тарау. Жұмыстағы үзілістерді және жұмысқа қайта рұқсат беруді ресімдеу";

121-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"121. Келесі күндері әзірленген жұмыс орындарына баруға қайта рұқсаттаманы рұқсат беруші немесе оның рұқсатымен жұмысқа жауапты басшы жүзеге асырады. Бұл ретте рұқсаттама беруге жоғары тұрған жедел персоналдың рұқсаты талап етілмейді.

Жұмыс жүргізуші (бақылаушы) рұқсат берушінің рұқсатымен, егер оған тапсырылса, Электр қондырғыларында жұмыс істеуге наряд-рұқсаттаманың жұмыс орындарын дайындау жөніндегі шаралардың 1-кестесіндегі жеке нұсқауларға және осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша оны толтыру жөніндегі нұсқаулар жолында жаза отырып, бригаданы дайындалған жұмыс орнына жұмысқа жібереді.

Келесі күні жұмыстар жалғасқан кезде жұмыс жүргізуші (бақылаушы) қалдырылған плакаттардың, қоршаулардың, жалаушалардың бүтіндігіне және сақталғандығына, сондай-ақ жерге тұйықтау құралдарының сенімділігіне көз жеткізеді және бригаданы жұмысты орындауға жібереді.

Жедел персонал арасынан рұқсат беруші орындайтын жұмысқа рұқсат нарядтың екі данасында немесе электрондық құжатта жазбаша ресімделеді. Жауапты басшы немесе жұмыс жүргізуші (бақылаушы) жүзеге асыратын рұқсаттама нарядтың бір данасында жазбаша немесе жұмыс жүргізушіде (бақылаушыда) бар электрондық құжатта ресімделеді.";

13-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"13-тарау. Жұмыстың аяқталуы, жұмыс орнын тапсыру-қабылдау";

14-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"14-тарау. Жұмыстар толық аяқталғаннан кейін электр қондырғыларын қосу";

15-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"15-тарау. Электр қондырғысында кернеуді алу арқылы жұмыстардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін техникалық іс-шаралар";

140-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"140. Кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларындағы ТҚ-да кернеу жоқтығын тексеру үшін жедел персонал ішінен электр қауіпсіздігі бойынша IV төмен емес топтағы жұмыскерге, кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында – III төмен емес топтағы жұмыскерге рұқсат етіледі.

ӘЖ-де кернеу тексеруді екі жұмысшы: кернеуі 1000 В жоғары ӘЖ-де – электр қауіпсіздігі бойынша IV және III төмен емес топтағы жұмыскер, кернеуі 1000 В дейінгі ЭЖ-де III төмен емес топтағы жұмыскер орындайды.";

155 және 156-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"155. Кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында жерге тұйықтау құралдарын орнату және алып тастау бойынша операцияларды орындауға жедел персонал арасынан III төмен емес топтағы бір жұмысшыға рұқсат беріледі.

156. Кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларында тасымалды жерге тұйықтау құралдарын екі жұмыскер орнатады: біреуі – электр қауіпсіздігі бойынша IV төмен емес топтағы (жедел жұмыс персонал санынан), екіншісі – электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы жұмыскер; III төмен емес топтағы жұмыскер жөндеу персоналы арасынан, ал басқа ұйымдардың жалғанымдарын жерге тұйықтау кезінде – осы ұйымдар персоналы арасынан бөлінген жұмыскер орындайды. Қашықтағы кіші станцияларда әкімшілік-техникалық немесе жедел персоналдың рұқсаты бойынша негізгі схемадағы жерге тұйықтау құралдарын орнату кезінде, басқа ұйымдардың персоналы ішінен электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтың екінші жұмыскеріне жұмыс істеуге рұқсат етіледі; жедел персонал арасынан электр қауіпсіздігі бойынша IV төмен емес топтағы бір жұмыскердің тұйықтау пышақтарын іске қосады.

Жедел персонал ішінен электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы жұмыскердің жеке өзіне жерге тұйықтаушы пышақтарды токтан ажырату және тасымалды жерге тұйықтау құралын алып тастауға рұқсат етіледі.";

165-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"165. Жөндеу үшін токтан ажыратылған ӘЖ-де тасымалды жерге тұйықтау құралдарын орнату, одан кейін алып тастау және тіректердегі жерге тұйықтаушы пышақтарды токқа қосу жұмыстарын жедел персонал ішінен: біреуі – электр қауіпсіздігі бойынша IV төмен емес топтағы (кернеуі 1000 В жоғары ӘЖ) немесе электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы (кернеуі 1000 В дейінгі ӘЖ) жұмыскер, ал екіншісі электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы жұмыскер орындайды. Жөндеу персоналы ішінен электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы екінші жұмыскерді пайдалануға рұқсат етіледі.

Жедел персонал ішінен электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы бір жұмыскерге жерге тұйықтаушы пышақтарды токтан ажыратуға рұқсат етіледі.

ӘЖ жұмыс орындарында тасымалды жерге тұйықтау құралдарын электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы бригада мүшесімен бірге жұмыс жүргізуші орнатуға рұқсат етіледі. Сол тасымалды жерге тұйықтау құралдарын алып тастауды жұмыс жүргізушінің нұсқауымен бригаданың электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы екі мүшесі жүргізеді.

ӘЖ-де кернеу жоқтығын тексеру, жерге тұйықтау құралдарын орнату немесе алу кезінде екі жұмыскердің біреуі жерде тұрады және екіншісін бақылап тұрады.";

169-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"169. Кернеуі 20 кВ дейінгі электр қондырғыларда ток өткізгіш бөліктерді қалқандармен қоршауға болмаса, токтан ажыратылған және кернеу келіп тұрған ток өткізгіш бөліктердің арасындағы (мысалы, токтан ажыратылған айырғыш түйіспелерінің арасында) оқшаулағыш жапсырмаларды қолдануға рұқсат етіледі. Оқшаулағыш жапсырмалардың кернеу келіп тұрған ток өткізгіш бөліктерге жанасуына жол беріледі.

Оқшаулағыш жапсырмаларды электр қауіпсіздігі бойынша IV және III төмен емес топтағы екі жұмыскер орнатады және алып тастайды. Жапсырмалармен орындалатын операциялар кезіңде диэлектрлік қолғаптар, оқшаулағыш штанга (қысқыштар) пайдаланылады.";

172-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"172. АТҚ-да жұмыс орнынан онымен шектесетін кернеу келіп тұрған учаскеге өтуге болатын конструкциялар учаскесінде көзге жақсы көрінетін осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша "ТОҚТА! КЕРНЕУ" деген жазулары бар плакаттар орнатылады. Бұл плакаттарды жөндеу персоналы ішінен электр қауіпсіздігі бойынша тобы III төмен емес жұмыскердің жұмысқа рұқсат етушінің басшылығымен орнатуына рұқсат беріледі.

Олар арқылы көтерілуге рұқсат етілетінмен шектес конструкцияларда осы Қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес нысан бойынша төменде "КӨТЕРІЛМЕ! МЕРТ БОЛАСЫҢ" деген белгі (плакат) ілінеді.

Жұмыс жүргізуге рұқсат етілетін конструкциялар мен стационарлы баспалдақтарда осы Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша "ОСЫ ЖЕРДЕН КӨТЕРІЛ" деген белгі (плакат) ілінеді.

Әзірленген жұмыс орындарындағы электр қондырғыларында осы Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша "ОСЫ ЖЕРДЕ ЖҰМЫС ІСТЕ" деген плакат ілінеді.";

16-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"16-тарау. Жекелеген жұмыстарды орындау кезіндегі қауіпсіздік шаралары"

196-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"196. Өкім бойынша біліктегі кернеуді және жұмыс істеп тұрған генератор роторының оқшаулау кедергісін өлшеу жұмыстарын орындауға электр қауіпсіздігі бойынша тобы IV және III төмен емес екі жұмыскерге рұқсат етіледі.";

198-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"198. Жұмыс істеп тұрған генератордағы шөткелік аппаратта қызмет етуге электр қауіпсіздігі бойынша тобы III төмен емес персоналға өкім бойынша мынадай сақтандыру шараларын орындай отырып рұқсат етіледі:

1) бет пен көзді қорғау құралдарын пайдаланып, қорғаушы каска, түймеленген арнайы киім киіп, киімді машинаның айналып тұрған бөліктерінің іліп кетуінен сақтай отырып, жұмыс істеу;

2) диэлектрлік кебістерді, кілемшелерді пайдалану;

3) екі полюстің ток өткізгіш бөліктерін немесе ток өткізгіш бөліктер мен жерге қосылған бөліктерді қолмен бір мезетте ұстамау.

Айналып тұрған генератордағы, синхронды конденсатордағы ротор сақиналарын тегістеуді оқшауланған материалдардан істелген қалыптардың көмегімен орындалады.";

205-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"205. Айналып тұрған электр қозғалтқыштарындағы ток өткізгіш және айналмалы өткізгіштерге жанасусыз орындалатын жұмыстарды өкім бойынша жүргізуге жол беріледі.

Жұмыс істеп тұрған электр қозғалтқышының щеткалық аппаратында қызмет көрсету үшін өкім бойынша осы мақсат үшін оқытылған электр қауіпсіздігі бойынша тобы III төмен емес жұмыскерге мынадай сақтандыру шараларын сақтай отырып, жұмыс істеуге жол беріледі:

1) бет пен көзді қорғау құралдарын пайдаланып, түймеленген арнайы киім киіп, киімді электр қозғалтқышының айналып тұрған бөліктерінің іліп кетуінен сақтана отырып, жұмыс істеу;

2) диэлектрлік кебістерді, кілемшелерді пайдалануға;

3) екі полюстің ток өткізгіш бөліктерін немесе ток өткізгіш бөліктер мен жерге қосылған бөліктерді қолмен бір мезетте ұстамау.

Айналып тұрған электр қозғалтқышындағы ротор сақиналарын тегістеуді оқшауланған материалдардан жасалған қалыптардың көмегімен ғана орындауға рұқсат етіледі.";

17-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"17-тарау. Электролизді қондырғылар";

18-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"18-тарау. Коммутациялық аппараттар";

19-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"19-тарау. Жиынтықты тарату құрылғылары";

20-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"20-тарау. Діңгекті (бағандық) трансфоматорлық кіші станциялар және жинақтық трансформаторлық кіші станциялар";

21-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"21-тарау. Күштік трансформаторлар, майлы шунттаушы және доға сөндіргіш реакторлар";

22-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"22-тарау. Токты өлшеу трансформаторлары";

23-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"23-тарау. Электр қазандары";

24-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"24-тарау. Электрлік газ тазартқыш қондырғылар";

268-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"268. Электрлік газ тазалағыш қондырғыға қызмет көрсетуді электр қауіпсіздігі бойынша тобы III және IV төмен емес электр техникалық (электр технологиялық) персонал жүзеге асырады.";

271-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"271. Электр газ тазалағыш қондырғыларда, тізбесін кәсіпорындағы электр қондырғыларына жауапты адам айқындалатын және жұмыс беруші бекітетін, ерекше қауіпті шарттарда жұмыстар жүргізген кезде, электр қауіпсіздігі бойынша тобы IV төмен емес электр техникалық (электр технологиялық) персоналға бақылаушының тағайындауымен наряд беріледі.";

25-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"25-тарау. Аккумулятор батареялары";

294-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"294. Аккумулятор батареяларын және зарядтың құрылғыларына қызмет көрсетуді электр қауіпсіздік бойынша тобы III төмен емес арнайы оқытылған персонал орындайды.";

26-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"26-тарау. Конденсаторлық қондырғылар";

27-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"27-тарау. Кабельдік жұмыстар";

333-тармақта:

4) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"4) жұмысты кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларында электр қауіпсіздік бойынша V топтағы жұмысқа жауапты басшының, кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында электр қауіпсіздік бойынша тобы IV төмен емес жұмыс жүргізушінің қадағалауымен кабель салу жұмысында тәжірибесі бар жұмыскерлер орындайды.";

334-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"334. Жер асты кабельдік құрылыс жұмыстарын, сондай-ақ соларға түсіп қарап тексеруді наряд бойынша кемінде үш жұмыскер орындайды, оның екеуі сақтандырушылар. Жұмыс орындаушы мен сақтандырушы жұмыскерлер арасында байланыс орнатылады. Жұмыс жүргізушінің электр қауіпсіздік бойынша тобы IV төмен емес.";

341-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"341. Құдықтың ішінде болуға және жұмыс істеуге электр қауіпсіздік бойынша тобы III төмен емес бір жұмыскерге рұқсат етіледі, ол сақтандырғыш арқаны бар сақтандыру белдігін қолданады. Сақтандыру белдігінің жон арқадан айқасатын, иыққа ілінетін қайысы, айқасқан жерінде арқанды бекітетін шеңбері болады. Арқанның екінші ұшын сақтандырушы қызметкерлердің біреуі ұстайды.";

28-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"28-тарау. Әуе электр беру желілері";

367-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"367. Тіректің ұшына дейін көтеріліп, оны сырлауды электр қауіпсіздігі бойынша тобы II төмен емес қызметкерге осы Қағидалардың 356-тармағының талаптарын сақтай отырып, орындауға рұқсат беріледі. Сырлау кезіңде сырдың оқшаулағыштарға және сымдарға төгілуін болдырмау шаралары қабылданады (мысалы, табандық қойылады).";

373-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"373. Кернеуі 1000 В дейінгі ӘЖ-де және кернеуі 1000 В жоғары желілердің тіректеріне ілінген көшелерді жарықтандыру желілерінде сымдарды қайта тарту және ауыстыру жұмыстары кернеуі 1000 В дейінгі және одан жоғары желілердің барлығын ажыратқан және жұмыс учаскесінің екі жағынан да жерге тұйықталған жағдайда жүргізіледі.

Жұмыстарды наряд бойынша құрамында екіден кем емес жұмыскері бар бригада орындайды; жұмыс жүргізушінің электр қауіпсіздігі бойынша тобы IV төмен емес.";

375-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"375. Осы схема бойынша жұмыс мынадай жағдайларда рұқсат етіледі:

1) жұмыс істеушіні жерден тиісті кернеудегі арнайы құрылғылармен оқшаулау;

2) экрандау жиынтығын қолдану;

3) потенциалды тасымалдауға арналған арнайы штангамен экрандаушы жиынтықтың, жұмыс алаңының және сымның потенциалын теңестіру. Осы Қағидалардың 2-қосымшасына сәйкес жұмыс кезінде қызметкерден жерге тұйықталған бөліктер мен жабдықтарға дейінгі қашықтық рұқсат етілген параметрлер кестесінің Кернеудегі тоқ өткізгіш бөліктерге дейінгі рұқсат етілген арақашықтық, м 1-кестесінде көрсетілгеннен кем болмауы тиіс.";

377-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"377. Кернеуі 1000 В жоғары ӘЖ сымдарының потенциал астындағы (ток өткізгіш бөліктерге тікелей жанасу арқылы) жұмыстары электр қауіпсіздігі бойынша тобы IV төмен емес қызметкер орындайды, ал бригаданың қалған мүшелерінің тобы III төмен емес.";

412 және 413-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"412. Тізбектері көлденең орналасқан көп тізбекті ӘЖ токтан ажыратылған бір тізбегінде жұмыс істегенде, тіректерге кернеуде қалған тізбектер жағынан қызыл жалаушалар ілінеді. Жалаушаларды жерден 2-3 м биіктікте жұмыс жүргізуші және бригаданың электр қауіпсіздігі бойынша тобы III төмен емес мүшесі іледі.

413. Кернеу келіп тұрған тізбек жағынан тірекке көтерілуге және осы тізбекті сүйемелдеп тұрған траверс учаскелеріне өтуге рұқсат берілмейді. Егер тіректің степ-болты болса, қай тізбектің астында тұрғанына қарамастан, оның бойымен көтерілуге жол беріледі. Степ-болттар кернеуде қалған тізбектер жағынан орналасқан кезде, тірекке жерде тұрған жұмыс жүргізушінің немесе электр қауіпсіздігі бойынша тобы III төмен емес бригада мүшесінің бақылауымен көтерілу талап етіледі.";

429-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"429. Өту қиын жерлерде (батпақ, сулы кедергілер, тау, ағаш үйінділері) және қолайсыз ауа райы жағдайында (жаңбыр, қар, қатты аяз), сондай-ақ тәуліктің қараңғы мезгілінде, бірі аға жұмыскер болып тағайындалатын электр қауіпсіздігі бойынша тобы II төмен емес жұмыскер ӘЖ-ні тексереді. Басқа жағдайларда ӘЖ-ні қарауға электр қауіпсіздігі бойынша тобы II төмен емес бір жұмыскеріне рұқсат беріледі.

ӘЖ-ні түнгі уақытта тексеру кезінде сымдардың астымен жүруге рұқсат берілмейді.

Ақауларды іздеген кезде ӘЖ-ні тексерушілер ескерту белгілерін немесе плакаттарды іледі.

Аралау кезінде диспетчермен байланыс қамтамасыз етіледі.";

445-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"445. Кернеуді түсірмей жұмыс орындайтын бригаданың құрамында екіден кем емес жұмыскер болады: электр қауіпсіздігі бойынша тобы IV төмен емес жұмыс жүргізуші және III төмен емес топтағы бригада мүшесі.

Жұмыс жүргізуші және бригада мүшесі дайындықтан өтеді және кернеуді түсірмей 0,38 кВ жұмыс істеу құқығын, сондай-ақ жоғарыға шығып істейтін жұмысқа рұқсат алады, ол жөнінде электр қондырғыларында жұмыс істеу нормалары мен қағидаларын білуін тексеру туралы куәліктің Арнайы жұмыстарды жүргізу құқығын беру куәлігіне осы Қағидаларға 15-қосымшаға сәйкес тиісті жазу жазылады.";

29-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"29-тарау. Релелік қорғаныс және электр автоматика құрылғылары, құралдар өлшеу құралдары және электр энергиясын есепке алу аспаптары, екінші реттік тізбектер";

459-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"459. Релелік қорғаныс, электр автоматика құрылғыларында қызмет көрсететін персонал ішінен электр қауіпсіздігі бойынша IV төмен емес топтағы жұмыс жүргізушіге рұқсат берушінің міндеттерін қоса орындауға рұқсат беріледі. Бұл ретте ол жұмыс орнын дайыңдауға қажетті қауіпсіздік шараларын белгілейді. Жұмыс орнын дайындау үшін ажырату, жерге қосу, кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларының бір бөлігіне қатысты уақытша қоршаулар орнату жұмыстарын орындау талап етілмесе, міндеттерді осылай қоса атқаруға рұқсат етіледі.";

460, 461 және 462-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"460. Электр қауіпсіздігі бойынша IV төмен емес топтағы жұмыс жүргізушіге, сондай-ақ III төмен емес топтағы бригада мүшелеріне осы Қағидалардың 80-тармағында көзделген жағдайларда, бригаданың басқа мүшелерінен бөлек екінші реттік тізбектерде және релелік қорғаныс, электроавтоматика құрылғыларында жұмыс істеуге рұқсат етіледі. Бұл жағдайда осы тізбектер және тарату құрылғылар және кернеуі 1000 В жоғары және ток еткізгіш бөліктер жоқ, толықтай қоршалған немесе қоршауды қажет етпейтін биіктіктегі үй-жайларда орналасқан болуы керек.

461. Энергия беруші ұйымдардың персоналы есептегіш құралдармен жүргізілетін жұмысты іссапармен келген персонал есебінде жүргізеді. Бұл жұмыстарды құрамында кемінде екі жұмыскері бар бригада орындайды.

ТҚ-ның үй-жайында электр есептеуіштерінің көрсеткіштерін тұтынушы өкілінің қатысуымен энергия беруші ұйымының электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы жұмыскері жазып алады.

462. Тұтынушылардың қоса атқаратын немесе шарт бойынша (бала бақшалар, дүкендер, емханалар, кітапханалар) қызмет көрсетуші персоналы бар, кернеуі 1000 В дейінгі электр жабдықтарында жұмыс орнын әзірлеу және жұмысқа рұқсаттама беру жұмыстарын тиісті энергиямен жабдықтау ұйымының жедел персоналы электр қауіпсіздігі бойынша III және IV төмен емес топтағы екі жұмыскерден тұратын бригада күшімен, тұтынушы өкілінің қатысуымен күнделікті пайдалану ретінде орындалатын жұмыстардың бекітілген тізбесі бойынша орындай алады.";

464-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"464. Бір фазалы электр есептегішпен жұмысты энергиямен жабдықтайтын ұйымдардың электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы жедел персоналы жеке өзі күнделікті пайдалану ретінде орындалатын жұмыстардың бекітілген тізбесі бойынша түсірілген кернеуде орындауға болады. Коммутациялық аппараты болмаса, ағаш үйлерде, аса жоғары қауіп жоқ үй-жайларда мұндай жұмысты жүктемені түсіріп, ал кернеуді түсірмей орындауға рұқсат етіледі.";

30-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"30-тарау. Электр жабдығын сынақтан өткізу және параметрлерін өлшеу";

467-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"467. Электр жабдығына сынақ жасау өткізуге дайындықтан, білімі мен талаптары тексеруден өткен жабдықтарды сынақ жасау бойынша мамандар кұрамына кіргізілген кернеуі 1000 В жоғары электр жабдықтығында V топқа, кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында IV төмен емес топқа жататын электр қауіпсіздігі бойынша персоналға рұқсат беріледі.

Сынақ жасауға құқық осы Қағидаларға 15-қосымшаға сәйкес Электр жабдықтарында жұмыс істеудің білім нормалары мен қағидаларын тексеру туралы куәліктің Арнайы жұмыстарды жүргізуге құқық беру куәлігіндегі жазумен расталады.

Электр жабдықтарын сынақтан өткізумен айналысатын жұмыс жүргізуші, сондай-ақ орнықты сынақ құрылғыларын пайдаланып, жеке өздері сынақ өткізетін жұмыскерлер тәжірибелі жұмыскердің бақылауымен бір айлық тағылымдамадан өтеді.";

469-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"469. Электр жабдығын сынауды құрамында IV төмен емес топтағы жұмыс жүргізуші, III төмен емес топтағы бригада мүшесі, күзет тапсырылған электр қауіпсіздігі бойынша II төмен емес топтағы бригада мүшесі бар бригада өткізеді.";

471-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"471. Материалдар мен бұйымдарды (қорғау құралдарды, әртүрлі оқшаулағыш бөлшектерді, майды) ток өткізгіш бөліктері тұтастай немесе торланған қоршаулармен жабылған, ал есіктері бұғаттаумен жабдықталған тұрақты қондырғыларды пайдаланып, электр қауіпсіздігі бойына III төмен емес топтың жұмыскерінің жеке өзінің орындауына жол беріледі.";

475, 476 және 477-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"475. Қажет болған жағдайда сынақ қондырғысына, жалғағыш сымдарға және сыналатын жабдыққа бөгде адамдардың жақындауын болдырмау үшін электр қауіпсіздігі бойынша II төмен емес топтағы бригада мүшелерінен тұратын күзет қойылады. Бригаданың күзетке қойылған мүшелері қоршаудан тыс тұрады және сыналатын жабдыққа кернеу берілді деп есептеледі. Бекеттен бұл жұмыскерлер жұмыс жүргізушінің рұқсатымен кете алады.

476. КЖ сынау кезінде, егер оның қарама-қарсы ұшы жабық камерада, ЖТҚ бөлігінде немесе үй-жайда орналасса, есіктерде немесе қоршауларда осы Қағидалардың 474-тармағында келтірілген нысан бойынша ескерту плакаты ілінеді. Егер есіктер мен қоршаулар ашық болса немесе сынаққа трассада талсымдары бөлінген кабелі жөнделіп жатқан желі түссе, онда есіктерге, қоршауларға және кабельдің бөлінген талсымдарының қасына ілінген плакаттардан басқа, электр қауіпсіздігі бойынша II төмен емес топ бригадасы мүшелерінен немесе кезекші персоналдан тұратын күзет қойылады.

477. Сынақ қондырғысы мен сыналатын жабдықты әр басқа үй-жайларда немесе ТҚ-ның әр басқа учаскелерінде орналастырған кезде, оқшаулағыштың жай-күйіне қадағалау жүргізетін энергия қауіпсіздігі бойынша III төмен емес тобының бригада мүшелеріне жұмыс жүргізушіден бөлек тұруға рұқсат етіледі. Бригаданың бұл мүшелері қоршаудан тыс тұруға және сынақтар басталмас бұрын жұмыс жүргізушіден қажетті нұсқама алады.";

487, 488 және 489-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"487. Кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларында электр өлшегіш тістеуіктермен жұмысты екі:

біреуі IV төмен емес топтағы (жедел персонал ішінен), екіншісі III төмен емес топтағы (жөндеу персоналы ішінен рұқсат беріледі) жұмыскер орындайды. Өлшеу кезінде диэлектрлік қолғаптар пайдаланылады. Аспаптың көрсеткішін санау үшін аспапқа қарай еңкеюге рұқсат берілмейді.

488. Кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында электр өлшегіш тістеуіктермен жұмыс істеуге III төмен емес топтың бір жұмыскеріне диэлектрлік қолғаптарды қолданбай жұмыс істеуге жол беріледі.

Электр өлшегіш тістеуіктермен ӘЖ тірегінде тұрып жұмыс істеуге рұқсат берілмейді.

489. Өлшегіш штангалармен жұмысты кемінде екі:

біреуі – IV төмен емес топтағы, қалғандары II төмен емес топтағы жұмыскер орындайды. Конструкцияға немесе телескопиялық мұнараға штангасыз көтерілу, сондай-ақ одан штангасыз түсу талап етіледі.

Тіректі конструкциялар немесе телескопия мұнарасын пайдалана отырып бірлікті өлшеу жұмысын жүргізу кезінде, жұмыс наряд бойынша орындалады.

Штангамен диэлектрлік қолғаптарды пайдаланбай жұмыс істеуге жол берілмейді.";

491-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"491. Импульстік өлшегіштің сымын ӘЖ оқшаулағыш штангалардың көмегімен IV төмен емес топтың жедел персоналы немесе зертхана персоналы жедел персоналдың бақылауымен орындайды.

Импульстік өлшегішті орнықты коммутация аппараты арқылы ӘЖ бұрын жалғанған орнықты сымға қосуды жөне өлшеуді жедел қызмет персоналы немесе өкім бойынша зертхана персоналы ішінен электр қауіпсіздігі бойынша IV төмен емес топ жұмыскерлерінің жеке өздері орындайды.";

493-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"493. Пайдалану барысында мегаомметрмен өлшеуді электр техникалық персонал арасынан оқытылған жұмыскерлер орындайды. Кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларында өлшеу жұмыстары наряд бойынша, ал кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында - өкім бойынша жүргізіледі.

Мегаомметрмен өлшеу жүргізілетін жұмыстардың мазмұнына енгізілген жағдайларда, мұндай өлшеулерді нарядта немесе өкімде атап көрсету талап етілмейді.

Оқшау кедергісін мегаомметрмен өлшеуді электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы жұмыскер орындай алады.";

31-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"31-тарау. Байланыс, диспетчерлік және технологиялық басқару құралдары";

531-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"531. ҚРП (ҚКП) жұмыстары наряд немесе өкім бойынша жүргізілуге тиіс.

Газға қауіпті саналмайтын жер асты кабель құрылыстарын аралап тексеру және онда жұмыс істеу кем дегенде екі жұмыскерге жүктеледі.

Зиянды газдар пайда болуы мүмкін жер асты кабель құрылыстарындағы жұмыстарды наряд бойынша кемінде үш жұмыскер орындайды, оның екеуі – сақтандырушы. Жұмыс жүргізушінің тобы IV төмен емес, ал электр қауіпсіздігі бойынша топпен бригада мүшелері III төмен емес топ болуға тиіс.";

533-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"533. III төмен емес топтың бір жұмыскеріне сақтандыратын арқаны бар сақтандырғыш белдігін пайдаланып, құдықта жұмыс істеуге рұқсат етіледі.";

544-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"544. Радио аппараттарымен жарлық бойынша жұмыс істеуге рұқсат етіледі. III төмен емес топтағы бір жұмыскерге 25 В дейінгі кернеуден қоректенетін аппараттардағы жұмыстардан басқа, қандай да бір жөндеу жұмыстарын орындаусыз, радио аппараттарымен жұмыс істеуге рұқсат етіледі";

548, 549 және 550-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"548. Мұнаралар мен діңгектердегі сыртқы антенналық-фидерлік құрылғыларды монтаждау және қызмет көрсету жұмыстарын IV және III төмен емес топтағы жұмыскерлерден тұратын бригада орындауға тиіс. Жұмыс басталмас бұрын жоғары жиілік аппараттарын ажырату керек.

Антенналық-діңгекті құрылыстарда жұмыс жүргізгенде, төмендегі талаптар орындалуға тиіс:

1) антеннаға, діңгекке шығатын жұмыскерлердің биіктіктегі жұмыстарды орындауға рұқсаттамасы болуға тиіс;

2) жұмыстың алдында діңгектің сигнал беру және антенналарды қыздыру жарығы сөндірілуге және осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша "ҚОСПА, АДАМДАР ЖҰМЫС ІСТЕП ЖАТЫР" Белгі (Плакат) ілінеді;

3) діңгектердің электрлі сигнал беру жарығының шамдарын ауыстырған кезде осы Қағидалардың 431 және 432-тармақтарының талаптары сақталынуға тиіс.

549. Кернеуі 1000 В жоғары ТҚ және ӘЖ орналастырылған жоғары жиілікті құрылғылардың жабдықтарына қызмет көрсету, реттеу және жөндеу жұмыстарын, біреуі IV төмен емес топқа жататын кемінде екі адам орындауға тиіс.

Жоғары жиілікті бөгегіштердің токтан ажыратылған сүйретпелеріне кернеу келіп тұруы мүмкін екенін есте ұстау қажет.

550. Жұмыс істеп тұрған аппараттардың қалқандарының панельдерін (блоктарын) ашып, қорғаныс құралдарын пайдаланып, электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы бір жұмыскерге жұмыс істеуге рұқсат беріледі.

Жұмыс басталмас бұрын жалғағыш желіде кернеу жоқтығын тексеріп алу қажет. 25 В жоғары кернеу беріліп тұрғанда жұмыс істеуге рұқсат берілмейді.";

553 және 554-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"553. Байланыс конденсаторлары мен қосылым сүзгілерінің арасындағы тізбекте аспаптарды қосуға және ажыратуға байланыс конденсаторының төменгі қоршауламаларын жерге тұйықтағыш пышақтың көмегімен жерге тұйықтаған жағдайда рұқсат етіледі. Өлшеу барысында аспаптарды бірнеше рет жалғағанда байланыс конденсаторының төменгі қоршауламалары жерге қосылуы тиіс.

1 (бір) сағаттан аспайтын өлшеу жұмыстарын нұсқау бойынша электр қауіпсіздігі бойынша IV төмен емес топтағы қызметкердің, IV төмен емес топтағы қызметкердің қадағалауымен жедел персоналдың ішінен III төмен емес топ жұмыскерінің орындауына болады. Мұндай өлшеулер қосылым сүзгісінің ішінде байланыс конденсаторының төменгі қоршауламасының жерге тұйықтау пышағы ажыратылғанда жүргізілуге тиіс. Бұл ретте аспаптар жерге тұйықталады.

Өлшеулерді электрден қорғау құралдарын (диэлектрлік резеңке етіктер мен қолғаптар, оқшаулағыш саптары бар саймандар) қолданып жүргізу керек.

Ұзақтығы 1 (бір) сағаттан асатын өлшеулер наряд бойынша жүргізілуге тиіс.

554. Тасымалды жоғары жиілікті байланыс посттарын монтаждау және бөлшектеу жұмыстарын құрамында кемінде екі жұмыскер бар, электр қауіпсіздігі біреуі IV төмен емес топтағы, ал екіншісі III төмен емес топтағы бригада орындауға тиіс.";

559-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"559. Аппараттық үй-жайларда орналастырылған құрылғыларда жұмыс істеу, оларды қосу және ажырату, сондай-ақ телефон байланысы, радиотрансляция және т.б. аппараттарын жөндеу жұмыстарын электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы бір жұмыскердің орындауына болады.";

32-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"32-тарау. Жылу автоматикасы, жылу-техникалық өлшеу және қорғау қондырғыларының электрлік бөлігі";

567-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"567. ЖАӨ құрылғыларының пульттарында, тарату қалқандарында және құрастырмаларында коммутация аппараттарымен операцияларды, егер мұндай операциялар электр қондырғыларында жұмыс істеу үшін наряд-рұқсаттаманың жұмыс орындарын дайындау жөніндегі шаралардың 1-кестесі және оны нысан бойынша толтыру жөніндегі нұсқаулар жолында осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес рұқсат нарядтың жеке нұсқауының жазбасымен, ал жұмыстарды нұсқау бойынша орындағанда – нұсқау тіркеу кезінде расталған болса, III төмен емес топтың жедел персоналы немесе IV төмен емес топтың жұмыс жүргізушісінің орындауына болады.";

571-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"571. Жылу автоматикасы, жылу-техникалық өлшеу және қорғаныс құрылғылары, АБЖ қашықтықтан басқару бойынша технологиялық схеманы немесе жабдықтың жұмыс тәртібін езгертуді талап етпейтін жұмыстарын жарлық бойынша орындауға рұқсат етіледі. Нұсқау бойынша III төмен емес топтағы жұмыскердің жеке өзінің төмендегі жұмыстарды орындауына болады:

1) аспаптардың тіркелетін бөліктерін ретке келтіру;

2) манометрлерді (электр түйіспеден басқа) дифманометрлерді, термобуларды, кедергі термометрлерін ауыстыру;

3) басқарудың блоктық және жылу қалқандарындағы жылу-техникалық бақылау аспаптарының ақауларын жою;

4) температуралық өзгерістер нүктелерінің ауыстырып қосқыштарының алдын алу шараларын жүргізу;

5) автоматты басқару жүйесінің АБЖ есептеу техникасы техникалық құралдары кешенін жөндеу;

6) автореттегіштердің электронды блоктары баптау параметрлерін ретке келтіру және тексеру;

7) қысқыштардың қораптарын тығыздау;

8) стендтердің, датчиктердің, атқарғыш механизмдердің, панельдердің жазуларын, таңбаларын жасау;

9) панельдердің қалқандарын тығыз ауамен үрлеу.";

573-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"573. АБЖ құрылғыларындағы жұмыстарға рұқсат беруші технологиялық цехтың, учаскенің жедел жұмыс атқаратын жұмыскері болып табылады. Цехта, учаскеде жергілікті жедел жұмыс атқаратын жұмыскер жоқ болған жағдайда, IV төмен емес топтағы жұмыс жүргізуші рұқсат беруші бола алады. Жұмыс жүргізушінің рұқсаттама беруді жүзеге асырады, жұмыс орнын дайындау барысында қауіпсіздік шараларын белгілейді және электр қондырғыларында жұмыс істеу үшін Наряд-рұқсаттаманың жұмыс орындарын дайындау жөніндегі шаралардың 1-кестесінің жеке нұсқауларын және осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша оны толтыру жөніндегі нұсқаулар жолында көрсетеді.";

33-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"33-тарау. Тасымалды электр аспаптары және шамдары, қолмен басқарылатын электр машиналары, бөлгіш трансформаторлар";

574 және 575-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"574. I класты тасымалды электр аспаптарымен және қолмен басқарылатын электр қол машиналарымен қауіптілігі жоғары үй-жайларда жұмыс істеуге электр қауіпсіздігі бойынша II төмен емес топтағы жұмыскерге рұқсат етіледі.

Көмекші жабдықты (трансформаторларды, жиілікті түрлендіргіштерді, қорғаныс-ажыратқыш құрылғыларын) электр желісіне қосу жұмысын III төмен емес топтағы осы электр желісін пайдаланатын электротехникалық қызметкер орындауға тиіс.

575. Тасымалды электр аспабы мен электр машиналарының сыныбы осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес рұқсат етілген параметрлер кестесінің Жұмыста электр аспабын және әртүрлі сыныпты қол электр машиналарын пайдалану шарттары 4-кестесінде келтірілген талаптарға сәйкес жекелеген жағдайларда электр қорғау құралдарын қолдана отырып, үй-жай санатына және жұмыс жүргізу шарттарына сәйкес келеді.";

580-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"580. Қолға берілетін және жұмыста пайдаланылатын қолмен басқарылатын электр машиналары, тасымалды электр аспаптары және шырақтар, көмекші жабдықтар ұлттық стандарттың, дайындаушы зауыттың паспортымен электр жабдықтары бұйымдары және электр қондырғыларының аппараттары үшін белгілеген мерзімдерде және көлемде тексеруден және сынақтан өтуге тиіс.

Қолмен басқарылатын электр машиналарын, тасымалды электр аспаптарын және шырақтарды, көмекші жабдықтарды жарамды жай-күйінде сақтап тұру, мезгіл-мезгіл сынақтардан және тексеруден өткізіп отыру үшін ұйымның басшысының нұсқауымен электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы жауапты жұмыскер тағайындалуға тиіс.";

34-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"34-тарау. Электр қондырғыларында автомобильдерді, жүк көтергіш машиналарды, механизмдер мен басқыштарды пайдаланып жұмыс істеу";

586-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"586. Автомобильдердің, жүк көтергіш машиналар мен механизмдердің АТҚ-ның аумағында және ӘЖ күзет аймағындағы қозғалысы, сондай-ақ машиналар мен механизмдердің орнатылуы мен жұмыс істеуі жедел персоналдың, наряд берген жұмысшының, жауапты басшының немесе – кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында – электр тоғының қауіпсіздігі бойынша IV төмен емес топтағы жұмыс жүргізушінің, ал құрылыс-құрастыру жұмыстарын ӘЖ күзет аймағында орындаған кезде – электр тогының қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы жауапты басшының немесе жұмыс жүргізушінің бақылауымен жүзеге асырылуға тиіс.";

589-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"589. Машина залдары мен цехтардың төбесіне орналастырылған жарықтандыру аспаптарына көпірлі кранның арбасында тұрып, кемінде екі жұмыскер қызмет көрсетеді, оның электр қауіпсіздігі бойынша III төмен емес топтағы біреуі жұмысты орындайды. Екінші жұмыскер жұмыс істеп жаткан жұмысшыға жақын жерде тұрып, оның қажетті қауіпсіздік шараларын сақтауына бақылау жасауға тиіс.

Көпірлі кранның арбасына уақытша төсеме тақтайлар мен басқыштарды орнатуға рұқсат берілмейді. Тікелей арба төсенішінің үстінде немесе осы төсеніштің үстіне орнатылған орнықты төсеме тақтайда тұрып жұмыс істеу қажет.

Жұмыскерді көпірлі кранның арбасына шығарудың алдында тройлерлік сымдардан кернеу түсірілуге тиіс. Жұмыс кезінде сақтандырғыш белдікті пайдалану керек.

Кран жүргізуші көпірді немесе кранның арбасын жұмыс жүргізушінің бұйрығымен ғана қозғалтуға тиіс. Көпірлі кранның қозғалысы кезінде жұмыскерлер кабинада немесе арбада орналасуға тиіс. Бұл кезде арбаның қозғалуына рұқсат берілмейді.";

598-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"598. Тоқ өткізгіш бөлшектермен жанасу немесе электр разрядының пайда болуы нәтижесінде механизм немесе жүк көтергіш машина кернеуде болған жағдайда, оларға жақын тұрған адамдарға қол тигізуге, сондай-ақ кернеу алынғанға дейін олардан жерге түсуге рұқсат етілмейді. Бұл жағдайда машинист механизмнің кернеу астында екенін және оған жақындауға, тіпті одан да көп жанасуға болмайтындығын айналасындағыларға ескертіп, осы Қағидалардың 2-қосымшасына сәйкес рұқсат етілген параметрлер кестесінің Кернеудегі ток өткізгіш бөліктерге дейінгі рұқсат етілген арақашықтық, м 1-кестесінде көрсетілгеннен кем емес қашықтыққа механизмнің қозғалмалы бөлігін тез бұзуға және тоқ өткізгіш бөліктерден бұруға шаралар қабылдайды.";

601-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"601. Ұзын металл заттарды (құбырларды, болат шыбықтарды, оның ішінде басқыштарды) ішке кіргізуді жүргізушінің, электр қауіпсіздігі бойынша IV төмен емес топтағы жедел персоналдың үздіксіз қадағалауымен екі адам орындауға тиіс.

Кернеуі 330 В және одан жоғары электр қондырғыларында тасымалданушы ұзын металл заттардан әсерден пайда болған әлеуетті түсіру үшін оларға жерге дейін жететін металл тізбек жалғануға тиіс.";

35-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"35-тарау. Құрылыс-монтаждау ұйымдарының қызметкерлеріне жұмыс істеп тұрған электр қондырғыларында және электр жеткізу желілерінің күзет аймақтарында жұмыс жүргізуге рұқсат беру";

616-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"616. Ажыратылған ӘЖ жұмыс жүргізгенде құрылыс-монтаждау ұйымдарының жұмыс учаскелерінде жерге тұйықтау құралдарын наряд бойынша ӘЖ пайдаланатын ұйымның қызметкерлері ішінен рұқсат беруші орнатуға тиіс. Жерге тұйықтауды ажырату үшін бөлек наряд берілуге тиіс. Бұл ретте бригада мүшесі ретінде құрылыс-монтаждау ұйымдарының жұмыскерлері ішінен III төмен емес топ жұмыскерін тартуға рұқсат беріледі.";

619-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"619. Қажет болғанда кабельді тесуді КЖ пайдаланатын ұйымның жұмыскерлері ішінен рұқсат беруші орындауға тиіс. Бригада мүшесі ретінде ҚМҰ IV төмен емес топтағы жұмыскерін тартуға болады.";

мынадай мазмұндағы 36-тараумен толықтырылсын:

"36-тарау. Жарылыстан қорғалған электр жабдықтары

1-параграф. Жалпы талаптар

621. Осы тараудың талаптары жарылыстан қорғалған электр жабдығына қолданылады, онда оны қоршаған жарылыс қаупі бар қоспаның тұтану (пайдалану кезінде) мүмкіндігін жою немесе қиындату жөніндегі конструктивтік шаралар көзделген.

2-параграф. Персоналға қойылатын талаптар

622. Жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалануды, тексеруді, жарылыстан қорғалған электр жабдығына ағымдағы, жоспарлы техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді және қалпына келтіруді жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалану бойынша біліктілігін арттырудан және электр қауіпсіздігі бойынша кемінде III рұқсат тобы және "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес қауіпті өндірістік объектілерде жұмыс істеу құқығына рұқсаты бар электр қауіпсіздігі бойынша білімін мерзімді тексеруден өткен электр техникалық персонал орындайды.

623. Жарылыс қаупі бар ортада жұмыс істейтін жабдықпен жұмыс істеу үшін персоналды кәсіптік даярлау жарылыстан қорғаудың әртүрлі түрлерін, оны монтаждау, пайдалану және жөндеу тәсілдерін зерделеуді, дайындаушының техникалық құжаттамасының талаптарын, стандарттарды, жарылыс қаупі бар аймақтарды жіктеу қағидаттарын, жарылыс қаупі бар жағдайларда жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру қағидаттары мен әдістерін зерделеуді қамтиды.

Параграф 3. Пайдалануға енгізу

624. Жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалануға беру, тікелей мақсаты бойынша пайдалану, техникалық қызмет көрсету, жөндеудің барлық түрлері және техникалық куәландыру осы Қағидаларда белгіленген жұмыстарды қауіпсіз орындау жөніндегі ұйымдастырушылық-техникалық іс-шараларды сақтаған кезде дайындаушының нұсқауларына сәйкес орындалады.

4-параграф. Тексеру (қарап-тексерулер)

625. Электр жабдықтарын пайдалануға енгізу алдында қабылдау жөніндегі комиссия қабылдау актісін ресімдей отырып, құрастыру бойынша дайындаушының талаптарына, жобаға сәйкестігіне бастапқы тексеру жүргізеді.

Құрастыру бойынша дайындаушының техникалық құжаттамасының талаптарынан, жобадан ауытқуға жол берілмейді.

626. Электр жабдықтарын пайдалану барысында тексеруді кәсіпорынның электр қондырғыларына жауапты қызметкері бекіткен график бойынша және көлемде ауысымдық жедел және әкімшілік техникалық персонал орындайды.

627. Кезектен тыс тексеру қорғау құрылғылары арқылы электр жабдықтарын автоматты ажыратқаннан кейін орындалады.

628. Тексеру нәтижелері анықталған бұзушылықтар мен оларды жою бойынша қабылданған шаралар көрсетіле отырып, компьютерленген немесе құжаттық техникалық қызмет көрсету жүйесінің базасында ресімделеді.

629. Пайдалану процесінде тексеру және кезектен тыс тексеру кезінде мыналар:

1) жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалану кезіндегі жұмыс параметрлерінің өзгерістері немесе ауытқулары;

2) қоршаған ортаның қолайсыз факторларының, коррозияның, температураның, шаң жиналуының, ылғалдың әсері, механикалық және химиялық әсерлердің әсері;

3) құбырлар бояуының, қаптаманың бекіткіш элементтері бояуының жай-күйі;

4) түйіспелі қосылыстардың мықтылығы, құбырлардағы бітеуіштердің, кабель сымдарының жай-күйі, қорғаныш қабықшалары мен жарылыстан қорғалған жабдықтардың бекіту мықтылығы;

5) сымдар мен кабельдердің кірістерінің түзулігі, жарылыстан қорғалған электр жабдығының жарылыстан қорғалған қаптамаларының сыртқы зақымдануының болмауы;

6) жарылыс қаупі бар аймағы бар үй-жайлардағы және оларға жанасатын үй-жайлардағы ағынды-сорғылы желдеткіш жүйесінің жай-күйі;

7) жарылыстан қорғалған электр жабдықтарындағы ескерту плакаттарының, жарылыстан қорғауды таңбалау белгілерінің болуы.

630. Электр жабдығының жарылыстан қорғалуына әсер ететін параметрлерінің дайындаушының техникалық құжаттамасында көрсетілген параметрлерден ауытқуына жол берілмейді.

631. Жарылыстан қорғалған электр жабдығының ішкі бөліктерін тексеру электр жабдығын ажыратқаннан кейін орындалады, бұл ретте мыналар тексеріледі:

1) жарылыс қаупі бар аймақта орналасқан және ұшқын қауіпсіз тізбектердің элементтері болып табылатын ток өткізгіш бөліктері бар жарылыстан қорғалған электр жабдығы;

2) кез келген беттің температурасын, жинақталған электр энергиясының разрядын қауіпсіз деңгейге дейін төмендету үшін жеткілікті уақыт ішінде қабықшаны барлық кіретін және шығатын тізбектерді, оның ішінде нөлдік жұмыс өткізгішін ажыратпай ашуға жол берілмейді;

3) бір жерге қосуды жерге қосу кедергісін өлшеуді оңайлату үшін ажыратуға жол берілетін қос жерге қосу болған жағдайларды қоспағанда, жарылыс қаупі бар аймақтың барлық тізбектерін ажыратпай қорғаныс блогын жерге қосуды ажыратуға жол берілмейді.

632. Жарылыс қаупі бар аймақтарда жұмыстар наряд бойынша жүргізіледі.

Жарылыс қаупі бар аймақтарда жарылыстан қорғалған электр жабдығында жұмыс істеуге рұқсат беру осы тараудың талаптарын ескере отырып, осы Қағидаларда көзделген ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар орындалғаннан кейін жүргізіледі.

633. Жарылыс қаупі бар аймақтарда жұмыс жүргізу кезінде жарылыс қаупі бар газ-ауа қоспаларының, жарылыс қаупі бар шаңның концентрацияларын тұрақты бақылау жүзеге асырылады.

634. Ұшқын қауіпсіз тізбектері бар жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын ағымдағы жөндеу кезінде мынадай жұмыстар орындалады:

1) жарылыстан қорғалған электр жабдықтардың және енгізу құрылғыларының жекелеген құрама бөлшектері ауыстырылады;

2) жарылыстан қорғалған электр жабдықтарының қалыпты жұмыс режимін қамтамасыз ететін басқару құрылғылары реттеледі;

3) тозған бөлшектер, құрастыру бірліктері ауыстырылады;

4) жүргізіліп жатқан жұмыстарға арналған дайындаушының техникалық құжаттамасында көрсетілген бақылау-өлшеу аппаратурасы қолданылады. Егер құжаттамада бақылау-өлшеу аппаратурасы көрсетілмесе, тексерілетін тізбектің ұшқын қауіпсіздігін бұзбайтын аспаптар пайдаланылады;

5) дайындаушының техникалық құжаттамасында көрсетілген ағымдағы жөндеу жұмыстарының басқа түрлері.

635. Жұмыстарды орындаушы жұмыс аяқталғаннан кейін ұшқын қауіпсіз жүйенің немесе ұшқын қауіпсіз тізбектері бар жарылыстан қорғалған электр жабдықтарының дайындаушының техникалық құжаттамасының талаптарына сәйкестігін қамтамасыз етеді.

636. Байланысқан жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын және жарылыс қаупі бар аймақтан тыс орналасқан ұшқын қауіпсіз тізбектер бөлшектерін ағымдағы жөндеу жарылыс қаупі бар аймақтарда орналасқан ұшқын қауіпсіз жүйелердің элементтері үшін көрсетілген операциялармен шектеледі.

637. Жарылыс қаупі бар аймақтарда мыналарға рұқсат етілмейді:

1) кез келген ақаулар кезінде жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалану;

2) ажырату себептерін анықтамай және жоймай автоматты түрде ажыратқаннан кейін жарылыстан қорғалған электр жабдығын қосу;

3) жарылыстан қорғалған электр жабдығына түсетін дайындаушы көздеген нормалардан жоғары жүктеме кезінде;

4) дайындаушының келісімінсіз жобаның конструкциясын, жарылыстан қорғалған электр жабдығының жинақтылығын өзгерту;

5) дайындаушының келісімінсіз ұшқын қауіпсіз тізбектің параметрлерін өзгерте отырып, жобаны модернизациялауды орындау;

6) жанып кеткен шамдарды басқа типті, басқа қуатты шамдармен ауыстыру;

7) жұмыс режимін бұзудан қорғаусыз жарылыстан қорғалған электр жабдығын қосу;

8) қорғау құрылғыларын осы жарылыстан қорғалған электр жабдығы есептелмеген параметрлері бар басқа түрлеріне ауыстыру;

9) дайындаушы көрсеткеннен жарылыстан қорғалған электр жабдығы қысымынан төмен қысым кезінде артық қысыммен толтырылған немесе үрленетін қаптамалы жарылыстан қорғалған электр жабдығының жұмысы;

10) жарылыс қаупі бар аймақтарды (үй-жайларды) басқа жарылу қаупі бар аймақтардан (үй-жайлардан) немесе жарылу қаупі жоқ үй-жайлардан бөліп тұратын үй-жайлар мен тамбурлардың есіктерін ашық қалдыру;

11) қорғаныш сұйықтығының немесе кварц құмының деңгейі белгіленген деңгейден төмен жарылыстан қорғалған электр жабдығын жұмыста қалдыру;

12) сыртқы қабығы мен электр сымдары құбырларының сыртқы зақымдануы бар кабельдерді пайдалану;

13) жарылыстан қорғалған жабдықты өндірушінің паспорттық табличкаларынсыз және тіркеу нөмірінсіз пайдалану.

638. Жарылыстан қорғалған электр қондырғыларында паспорттық табличкаларды бояуға жол берілмейді. Жарылыстан қорғау белгілері мен ескерту белгілерінің бояуы мерзім сайын қалпына келтіріледі. Олардың түсі электр жабдықтарының түсінен ерекшеленеді.";

14-қосымша алып тасталсын.

3. "Қазақстан Республикасының энергетикалық ұйымдарында персоналмен жұмыс істеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 26 наурыздағы № 234 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10830 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Қазақстан Республикасының энергетикалық ұйымдарында персоналмен жұмыс істеу қағидаларында:

33-4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"33-4. Білімге мерзімді (кезекті) біліктілік тексеру жүргізу үшін осы Қағидалардың 33-5-тармағында білімге мерзімді біліктілік тексеру үшін белгіленген мерзімнің аяқталуы негіз болып табылады. Жұмыскерлерге арналған білімге мерзімді біліктілік тексеруді тағайындау ұйымның техникалық басшысының (бұған өкілеттігі болған жағдайда, бөлімшенің) жыл сайынғы (он бесінші желтоқсанға дейін) бұйрығымен жүзеге асырылады. Бұйрыққа білімі мерзімді біліктілік тексерілуге жататын ұйым адамдарының тізімі әрбір тексерілетін адамға мерзімі көрсетілген график жүзінде қоса беріледі.";

42-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"42. Орталық комиссия (Құрылымдық бөлімше комиссиясы) құрылмаған ұйым жұмыскерлері білімге біліктілік тексеруден энергия өндіруші, энергия беруші ұйымдарға және электр және жылу энергиясын тұтынушыларға энергетикалық сараптама жүргізуді және (немесе) электр энергетикасы саласында монтаждау-реттеу жұмыстарын жүзеге асыратын ұйымдардың комиссияларында өтеді.".

4. "Тұтынушылардың электр қондырғыларын техникалық пайдалану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 30 наурыздағы № 246 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10949 болып тіркелген) мынадай өзгерістер және толықтырулар енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Тұтынушылардың электр қондырғыларын техникалық пайдалану қағидаларында:

1-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"1-тарау. Жалпы ережелер";

2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

2. Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) ағымдағы жөндеу – бұл кезекті жөндеуге дейін электр жабдығы мен желінің қалыпты жұмысының кепілдігін қамтамасыз ету мақсатында пайдалану процесінде пайдаланушы персонал немесе жөндеу бригадасы электр жабдығын орнату орнында жүзеге асыратын және тексеру, тазарту, тығыздау, жекелеген жарамсыздықтарды жою, тозған бөлшектерді, түйіндерді ауыстыру немесе қалпына келтіру және механизмдерді реттеу, профилактикалық іс-шараларды өткізу көзделетін жоспарлы жөндеу;

2) бейтараптық – электр жабдығының сымды орамаларының (элементтерінің) жұлдызшасына жалғанған жалпы нүктесі;

3) жарылыстан қорғалған электр техникалық бұйым (электр техникалық құрылғы, электр жабдығы) – бұйымды пайдалану нәтижесінде оның қауіпті жарылысы болатын қоршаған ортасының тұтанып жану мүмкіндігі жойылған немесе қиындатылған арнайы мақсаттағы электр техникалық бұйым (электр техникалық құрылғы, электр жабдығы);

4) жарылыстан қорғалған электр жабдығы – қоршаған жарылыс қаупі бар қоспаның тұтануын (пайдалану кезінде) жою немесе қиындату жөніндегі конструктивтік шаралар көзделген электр жабдығы;

5) жедел ток желісі – көрсетілген операцияларды орындау үшін электр қондырғының басқару, автоматтандыру, қорғау және сигнал беру тізбектерінде пайдаланылатын электр энергиясын беруге арналған ауыспалы немесе тұрақты токтың электр желісі;

6) жеңіл оқшаулағышы бар электр жабдығы – найзағайдың асқын кернеуі әсеріне ұшырамайтын немесе найзағайдың асқын кернеуі амплитудасын шектеп, қорғайтын арнайы шаралар кезінде электр қондырғыларында қолдануға арналған электр жабдығы;

7) жергілікті нұсқаулық – кәсіпорын шегінде қолдану үшін әзірленетін және энергетикалық объектілердің басшылары бекітетін нұсқаулық;

8) жиынтық тарату құрылғысы – жиналған немесе жинау үшін толықтай дайындалған түрде коммутациялық аппараттары, жабдықтары, қорғау және автоматтандыру құрылғылары кіріктірілген толықтай немесе ішінара жабық шкафтар мен блоктардан тұратын жекелеген желі бойынша электр энергиясын таратуға арналған құрылғы, ішкі қондырғыға арналған жиынтық тарату құрылғысы, сыртқы қондырғыға арналған жиынтық тарату құрылғысы;

9) жиынтық трансформаторлық (түрлендіргіш) кіші станция – жиналған немесе жинау үшін толықтай дайындалған түрде трансформаторлар (түрлендіргіштер) мен блоктардан тұратын кіші станция. Жинақтамалы трансформаторлық (түрлендіргішті) кіші станциялар немесе олардың жабық үй-жайларда орнатылатын бөліктері ішкі қондырғыларға; ал далада қойылатыны – сыртқы қондырғыларға жатады;

10) жұмыс істеп тұрған электр қондырғысы – кернеулі немесе кернеу коммутациялық аппараттарды іске қосу арқылы берілетін электр қондырғысы немесе оның бөлігі;

11) жылжымалы электр қабылдағыш – көлік құралдарының көмегімен немесе қолмен итеріп апару арқылы орнына орналастыру мүмкіндігі қамтамасыз етілетін, ал ток көзіне қосылуы икемді кабель, бау және уақытша алынып, салынатын немесе бөлшектенетін түйіспелі жалғамалар көмегімен жүзеге асырылатын конструкциясы болатын электр қабылдағышы;

12) күрделі жөндеу – бұл жабдықты қалпына келтіру және базалықты қоса алғанда, жабдықтың кез келген бөлігін ауыстыру немесе қалпына келтіру арқылы жабдық немесе желі ресурстарын толық немесе толық дерлік (80% кем емес) қалпына келтіру, жөнделген бөліктер мен жалпы жабдықты тексеру және реттеу, электр схемаларын қайта монтаждау, тозған құрылымдар мен желі учаскелерін ауыстыру немесе қалпына келтіру немесе оларды жөнделетін объектілердің пайдалану мүмкіндіктерін жақсартатын одан да сенімді және үнемділерге ауыстыру мақсатында жүзеге асырылатын жоспарлы жөндеу;

13) күштік электрлік тізбек – функционалдық мақсаты электр энергиясын өндіру немесе беру, электр энергиясының басқа түріне немесе параметрлерінің мәндері басқа энергияға түрлендіру болатын элементтерді қамтитын электрлік тізбек;

14) кіріктірілген кіші станция – ғимараттың бір бөлігін алатын кіші электр станциясы;

15) қалыпты оқшаулағышы бар электр жабдығы – асқын кернеуден қорғайтын әдеттегі шаралар кезінде найзағайдың асқын кернеуі әсеріне ұшырайтын электр қондырғыларында қолдануға арналған электр жабдығы;

16) құрама шиналар жүйесі – электр тарату құрылғысының қосылуын жалғайтын элементтер жинағы;

17) нысаналы нұсқаулық – нарядпен немесе өкіммен анықталатын наряд берген жұмысшылардың бригада мүшесіне немесе атқарушыға дейін қамтитын жұмысшылар санатына электр қондырғысымен қауіпсіз нақты жұмыс істеу бойынша нұсқау;

18) оқшауландырылған бейтараптық – жерге тұйықталатын құрылғыға қосылмайтын немесе оған өлшейтін, қорғайтын, сигнал беру құрылғылары және жоғары кедергіге ие басқа да ұқсас құрылғылар арқылы жалғанатын трансформатордың немесе генератордың бейтараптығы;

19) өнеркәсіптік жиіліктің сынаулы кернеуі – сынаудың белгілі бір шарттары кезінде электр жабдығының берілген ішкі және/немесе сыртқы оқшаулағыш уақыты ішінде сақтайтын айнымалы токтың 50 герц (Гц) кернеуінің қолданыстағы мәні;

20) пайдалану – бұйымның өз мақсатына қол жеткізілуі іске асырылатын, қолдау табатын немесе қалпына келтірілетін тіршілік циклінің кезеңі;

21) сынақ – электр жабдығының сапасын арттыру резервтерін және жұмыстарының сенімділігін, басқа әдістермен сынауға жатпайтын құрылым бөлшектерінің немесе материалдардың жасырын ақауларының дайындау технологиясын, құрылымдарының кемшіліктерін айқындау мақсатында қызмет етудің әртүрлі әсер ететін факторлар мен режимдер кезінде электр жабдығымен жүзеге асырылатын жұмыстың сапа бақылауы бойынша оны пайдалану барысында және жөндеуден кейін электр жабдығында жүзеге асырылатын бірқатар техникалық немесе технологиялық іс-шаралар;

22) техникалық қызмет көрсету – бұйымды мақсаты, сақталуы және тасымалдануы бойынша пайдалану кезінде оның жұмыс істеу қабілетін немесе жарамдылығын сақтау операцияларының кешені немесе операция (ұсақ-түйек жөндеуді қоса алғанда);

23) ток сымы – электр станциясы, кіші станция, кәсіпорын немесе цех шегінде электр энергиясын беруге арналған, оқшаулағыштар мен ұстап тұратын конструкциялары бар шиналар немесе сымдар түрінде жасалған құрылғы;

24) трансформаторлық кіші станция – трансформатордың көмегімен бір кернеулі электр энергиясын басқа кернеулі электр энергиясына түрлендіруге арналған электрлік кіші станция;

25) тұтынушылардың электр торабы – белгілі бір аумақта жұмыс істейтін кіші станциялардан, тарату құрылғыларынан, ток өткізгіштерден, электр қуатын беретін әуе және кабельді желілерден тұратын электр энергиясын беруге арналған электр қондырғыларының жиынтығы;

26) түзетілген сыналатын кернеу – сынаудың белгілі бір шарттары кезінде берілген уақыт ішінде электр жабдығына салынатын түзетілген кернеудің амплитудалық мәні;

27) түрлендіргіш кіші станция – ток түрін немесе оның жиілігін түрлендіруге арналған электрлік кіші станция;

28) электр беру желісі – электр станциясы немесе кіші станция аумағынан тыс шығатын және электр энергиясын беруге арналған электр желісі;

29) электр берудің әуе желісі – электр энергиясын жер үстінде орналасқан және оқшаулағыштар мен арматуралар көмегімен тіреуіштерге немесе инженерлік құрылыстардағы (көпірлердегі, жол сымдарындағы) кронштейндерге және тіректерге бекітілетін сымдар арқылы электр энергиясын жеткізуге арналған құрылғы. Электр берудің әуе желісінің басы мен соңына желілік порталдары немесе тарату құрылғысының желілік кірмелері, ал тармақталуы үшін тармақталу тіректері мен желілік порталдар немесе тарату құрылғылардың желілік кірмесі қабылданады;

30) электр берудің кабельдік желісі – электр энергиясын немесе оның жекелеген тізбегін беру үшін жалғамалы, кідірткі және шеткі муфталармен (бітеулермен) және бекіткіш бөлшекті бір немесе бірнеше қатар кабельдерден, ал май толтырылатын кабельдік желілер үшін, одан басқа, қуат алатын аппараттары мен май қысымы сигнализациясының жүйесінен тұратын желілер;

31) электр берудің кіші тізбектері (электр станциясы, кіші станциялар немесе кез келген электр қондырғылары) – құралдар мен электр автоматикасын басқаруын, электр қондырғысының блокталуын, өлшенуін, қорғалуын және сигнализациясын жалғастырушы электр сымдары мен кабельдердің, қысқыш қатарларының жиынтығы;

32) электр қондырғысы – электр энергиясын өндіруге, түрлендіруге, трансформациялауға, беруге, тұтынуға және (немесе) оны энергияның басқа түріне түрлендіруге арналған машиналар, аппараттар, желілер мен қосалқы жабдықтар (олар орнатылған құрылыстар мен орынжайларды бірге алғанда) жиынтығы;

33) электр қондырғысына жауапты адам – электр қондырғысын пайдалану, сондай-ақ (қондырғыларын) қауіпсіз жұмыс жүргізуді ұйымдастыру міндеті жүктелген, әкімшілік-техникалық персонал қатарындағы жұмысшы;

34) электр қондырғысын (электр станциясын, кіші станцияны, сорғы станциясын) басқару қалқаны – бір үй-жайда орналастырылған электр қондырғысының жекелеген агрегаттарын басқару, қадағалау және қорғау құрылғылары бар панельдер мен қалқандарының жиынтығы;

35) электр станциясының (кіші станцияның) принципті электр схемасы – электр станциясының (кіші станцияның) электр тогы жүретін бөлігінің жұмыс принципі туралы мағлұмат беруші, жабдықтың құрамын және оның байланысын кескіндеуші схема;

36) электр сымы – құрылыстар мен ғимараттардың беткі немесе ішкі құрылымдық құрылыс элементтері бойынша салынатын сымдар мен кабельдердің, оларға бекітілген, ұстап тұратын және қорғауыш бөлшектердің жиынтығы;

37) электр тарату пункті – кіші станцияның құрамына кірмейтін электр тогын таратушы құрылғы;

38) электр таратушы құрылғы – коммутациялық аппараттарды, құрама және жалғамалы шиналарды, шағын құрылғыларды (компрессорлық қондырғылар, аккумуляторлық батареялар), сонымен қатар қорғау автоматика құрылғыларын және өлшегіш аспаптарды қамтитын және электр энергиясының бір кернеуде қабылданып, таратылуы үшін қызмет ететін электр қондырғысы;

39) электр техникалық бұйымның (құрылғының) блокталуы – бұйымның басқа бөлігінің белгілі бір жай-күйі немесе жағдайы болатын кезде оның кернеудегі бөліктеріне кіру мүмкіндігі болмайтын немесе шиеленісе түсетін жағдайдың туындауын болдырмау мақсатында бұйымның бір бөлігі орындайтын операцияны шектеуге немесе тоқтатуға арналған электр техникалық бұйымның (құрылғының) бөлігі;

40) электр энергиясын қабылдағыш (электр қабылдағыш) – электр энергиясын тұтынатын және оны пайдалану үшін энергияның басқа түріне айналдырушы аппарат, агрегат, механизм немесе кез келген құрылғы;

41) электр энергиясының көзі – энергияның әр алуан түрін электр энергиясына түрлендіретін электр техникалық бұйым (құрылғы).";

2-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"2-тарау. Тұтынушылардың электр қондырғыларды техникалық пайдалануын ұйымдастыру";

3-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"3-тарау. Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдалануға жіберу";

16-тармақта:

7) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"7) электр энергиясын өндіру, түрлендіру, беру және тұтыну кезінде авариялардың және істен шығудың алдын алу және оларды жою болып табылады.";

4-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"4-тарау. Тұтынушының электр қондырғыларын басқарудың автоматтандырылған жүйелері";

5-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"5-тарау. Тұтынушының электр қондырғыларына техникалық қызмет көрсету, жоспарлы-ескертпелі жөндеу, жаңғырту мен реконструкциялау";

6-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"6-тарау. Техникалық құжаттама";

7-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"7-тарау. Жалпы мақсаттағы электр жабдығы мен электр қондырғылары";

8-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"8-тарау. Таратқыш құрылғылар мен кіші станциялар";

9-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"9-тарау. Электр берудің әуе желілері және ток сымдары";

10-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"10-тарау. Электр берудің кабельдік желілері";

11-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"11-тарау. Электр қозғалтқыштары";

12-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"12-тарау. Тұтынушылардың электр қондырғыларының релелі қорғанышы,электроавтоматика, телемеханика және екінші реттік тізбектері";

13-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"13-тарау. Жерге тұйықтау құрылғылары";

14-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"14-тарау. Тұтынушылардың электр қондырғыларын асқын кернеуден қорғау";

15-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"15-тарау. Конденсаторлық қондырғылар";

16-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"16-тарау. Аккумуляторлық қондырғылар";

17-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"17-тарау. Бақылау, өлшеу және есепке алу құралдары";

18-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"18-тарау. Электрмен жарықтандыру";

19-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"19-тарау. Арнайы мақсаттағы электр қондырғылары";

20-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"20-тарау. Электрқыздырғыш қондырғылары";

21-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"21-тарау. Тұтынушылардың технологиялық электр станциялары";

22-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"22-тарау. Тасымалданатын және жылжымалы электрқабылдағыштар";

мынадай мазмұндағы 23-тараумен толықтырылсын:

"23-тарау. Жарылыс қаупі бар аймақтардағы электр жабдықтары

1-параграф. Жалпы талаптар

521. Осы тараудың талаптары үй-жайлардың ішіндегі және сыртындағы жарылыс қаупі бар аймақтарға орналасқан жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалануға қолданылады.

522. Жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалану осы Қағидалардың, дайындаушылардың техникалық құжаттамасының, жергілікті жағдайларды ескере отырып, жарылыстан қорғалған электр жабдықтарына арналған стандарттардың талаптарына сәйкес жүргізіледі.

523. Жарылысқа қауіпсіз электр жабдықтарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу жарылыстан қорғалған жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу жүйесінің кәсіпорнында қолданылатын ережелерге сәйкес технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсетумен және жөндеумен бір уақытта жүзеге асырылады.

524. Жарылыс қаупі бар аймақтарда Кеден одағы комиссиясының 2011 жылғы 18 қазандағы № 825 шешімімен қабылданған "Жарылыс қаупі бар орталарда жұмыс істеуге арналған жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" Кеден одағының техникалық регламентінің (012/2011 КО ТР) талаптарына, Зерттеу (сынау) және өлшеу қағидалары мен әдістерін, оның ішінде "Жарылыс қаупі бар орталарда жұмыс істеуге арналған жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" (012/2011 КО ТР) талаптарын қолдану мен орындау және техникалық реттеу объектілерінің сәйкестігін бағалауды жүзеге асыру үшін қажетті сынамаларды алу қағидаларын қамтитын халықаралық және өңірлік (мемлекетаралық) стандарттардың, ал олар болмаған жағдайда ұлттық (Мемлекеттік) стандарттардың тізбесі талаптарына және қолдану нәтижесінде ерікті негізде Комиссия алқасының 2020 жылғы 1 желтоқсандағы № 158 шешімімен бекітілген "Жарылыс қаупі бар орталарда жұмыс істеуге арналған жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" Кеден одағының техникалық регламентінің (бұдан әрі – 012/2011 КО ТР) талаптарын сақтау қамтамасыз етілетін халықаралық және өңірлік (мемлекетаралық) стандарттардың, ал олар болмаған жағдайда ұлттық (мемлекеттік) стандарттардың тізбесі талаптарына сәйкес келетін және сертификатталған жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын пайдалануға жол беріледі.

525. 012/2011 КО ТР бойынша жарылыс қаупі бар аймақтарда жарылыстан қорғалған электр жабдығының корпусында жарылыстан қорғау жөніндегі таңбалауы жоқ электр жабдықтарын пайдалануға рұқсат етілмейді, қауіпті факторлар ұйымның өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасын жүргізуге аттестаты болған немесе аттестатталған жағдайда объектінің иесі тарапынан оларды зақымдау әсерінің қаупін сәйкестендіруге және бағалауға жатады.

Технологиялық қондырғылардың ішіне орнатылатын жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын қолдану мүмкіндігі осы қондырғыға жобада көзделеді.

526. Пайдалануға енгізу, тікелей арналуы бойынша пайдалану, техникалық қызмет көрсету, барлық жөндеу түрлері және техникалық біліктілік сараптау жұмыстарды қауіпсіз орындау жөніндегі ұйымдастырушылық техникалық іс-шаралар сақталған жағдайда дайындаушының нұсқауларына сәйкес орындалады.

2-параграф. Пайдалануға енгізу

527. Жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалануға енгізуді қабылдау комиссиясы құрастырылған жабдықтың жобалау құжаттамасының талаптарына, құрастыру жөніндегі дайындаушының талаптарына, қолданыстағы стандарттар мен нормативтердің талаптарына сәйкестігіне кәсіпорынның оқыған білікті III төмен емес топ мамандары - 1000 В дейін және V төмен емес 1000 В жоғары кәсіпорындар (кәсіпорын бойынша бұйрыққа сәйкес жарылыстан қорғалған жабдықты монтаждау және пайдалану талаптарына оқытылған) не осындай жабдықтарды тексеруге жіберілген мамандандырылған ұйым жүргізген бастапқы тексеру нәтижелері негізінде қабылдау актісін ресімдей отырып жүргізеді.

Қабылдау жөніндегі комиссияның құрамына: кәсіпорын жабдықтарын қабылдау жөніндегі бұйрықпен бекітілген комиссия төрағасы және Комиссияның басқа да мүшелері кіреді.

Жобаны монтаждау бойынша дайындаушының техникалық құжаттамасының талаптарынан ауытқуға жол берілмейді.

528. Жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалануға енгізу кезінде оған мыналарды қамтитын тексеру жүргізіледі:

1) құрастырылған, жөнделген, жаңғыртылған электр жабдығының дайындаушының техникалық құжаттамасына, жобаға, жергілікті жағдайларға сәйкестігі, рұқсат етілмеген өзгерістердің болмауы;

2) электр жабдығының жарылыстан қорғалу деңгейінің, жабдық тобының, температуралық кластың, үстіңгі бетінің ең жоғары рұқсат етілген температурасының, жабдықты қорғау деңгейінің жарылыс қаупі бар аймақтың класына сәйкестігі;

3) таңбалаудың және ескерту белгілерінің болуы;

4) жабдықтың жарылыстан қорғалуына әсер ететін қорғаныш қабықшаларының, қарау әйнектерінің сыртқы зақымдануының болмауы;

5) бекіту элементтерінің, жерге қосу құрылғыларының, тығындардың, пайдаланылатын жарылыстан қорғаныштың құрамдас бөлігі болып табылатын элементтердің болуы және жинақталуы;

6) кабель кірістерінің, кабельдердің және сымдардың, түйіспелі қосылыстардың жай-күйі;

7) қорғаныш құбырларында электр сымдарын монтаждау кезінде бөлу тығыздағыштарының болуы және жай-күйі;

8) әртүрлі жарылыс қаупі бар аймақтарды бөлетін үй-жайлардың қабырғаларды тесіп кабельдерді өткізген кезде бөлу тығыздағыштарының болуы және жай-күйі, кабель қаптамаларының сыртқы зақымдануының болмауы;

9) негізгі және қосымша жерге қосу өткізгіштерінің жай-күйі, түйіспелі қосылыстардың жай-күйі, өткізгіштердің қимасының қолданыстағы жүктемелерге сәйкестігі;

10) оқшауланған бейтарабы бар жүйелер үшін қысқа тұйықталудың толық кедергісін, тікелей жерге қосылған бейтарабы бар жүйелер үшін жерге тұйықтау құрылғыларының кедергісін, оның шамасының қолданыстағы нормаларға сәйкестігін тексеру;

11) автоматты қорғаныш құрылғыларының жұмысын баптауды тексеру;

12) жиілік мәндерінің, кернеудің дайындаушының техникалық құжаттамасының талаптарына сәйкестігін тексеру;

13) электр жабдықтарын жарылыстан қорғауды қамтамасыз ететін іс-шаралар кешенін орындау.

529. "d" түріндегі жарылыстан қорғанышы - "жарылыс өткізбейтін қаптамасы" бар электр жабдығында мыналар тексеріледі:

1) фланецті қосылыстар саңылаулары өлшемдерінің дайындаушының техникалық құжаттамасында белгіленген шекті рұқсат етілген мәндерге сәйкестігі;

2) қорғаныш консистентті жағармай жағылған қаптама;

3) бұрандалы қосылыстардың, қақпақтардың жай-күйі;

530. "е" түріндегі жарылыстан қорғанышы - "жоғары қорғанышы" бар электр жабдығында мыналар тексеріледі:

1) төсемдердің жай-күйі;

2) қорғаныш қаптамасының дайындаушының техникалық құжаттамасының талаптарына сәйкестігі.

531. Жарылыс қаупі бар жағдайларда орнату орындары үшін температураның рұқсат етілген мәндерден жоғары көтерілуінің алдын алатын қорғаныш құрылғыларымен жабдықталған электр қозғалтқыштарының орамалары, қозғалтқыштарды салқындату жүйелері, қозғалтқышты салқындату желдеткіштерінің жай-күйі, механикалық бөлшектердің жай-күйі, орталықтау, теңгеру, қорғаныс қаптамалары мен іргетастарының бүтіндігі тексеруге жатады.

Қорғаныш құрылғыларын ажырату уақыты дайындаушының техникалық құжаттамасында көрсетілген мәндерден аспайды.

532. Шамдардың қуаты мен типінің шырағданның паспорттық деректеріне сәйкестігі, жарық өткізетін элементтердің жай-күйі, жарықтандыру жабдықтары корпустарының тұтастығы тексеріледі.

533. "Қабықты майлы немесе жанбайтын сұйықтықпен толтыру" ("о") жарылыстан қорғаныш түрі бар электр жабдықтарында мыналар тексеріледі:

1) қорғау сұйықтығы деңгейінің көрсеткішіндегі қарау терезелерінің немесе басқа да оның деңгейін бақылау құралдарының жай-күйі;

2) қорғаныш сұйықтығы бар қаптамада бос кеңістіктің болуы;

3) эластикалық төсемдердің жай-күйі;

4) қаптамадан қорғаныш сұйықтығының ағуының болмауы;

5) қорғаныш сұйықтығының дайындаушының талаптарына сәйкестігі.

534. "Артық қысыммен қаптаманы толтыру немесе үрлеу" ("р") жарылыстан қорғаныш түрі бар электр жабдықтарында мыналар тексеріледі:

1) электр жабдығы арқылы үрленетін ауаның қысымы мен мөлшерін бақылайтын бұғаттаудың жарамдылығы;

2) қорғаныш газының температурасы, онда ластанудың болмауы;

3) жарылыс қаупі бар аймақтағы ұшқын/қоқыс басшықтардың және сорғыш газ арналары сүзгілерінің жай-күйі.

535. "Ұшқын қауіпсіз электр тізбегі" ("i") жарылыстан қорғаныш түрі бар электр жабдықтарында мыналар тексеріледі:

1) тізбектердің ұшқын қауіпсіздігін растайтын құжаттар мен есептердің болуы;

2) жарылыстан қорғаныш деңгейінің, электр жабдықтары тобының, температуралық кластың үстіңгі қабаттың ең жоғары температурасына сәйкестігі (шаңды жарылыс қауіпті орта үшін);

3) электр жабдықтарының параметрлері, тізбектердің компоненттері, ұзындығы, маркасы және кабельдерді төсеуге қойылатын талаптар;

4) орнатылған электр жабдықтарының жобада көрсетілгенге сәйкестігі;

5) байланысқан жабдық параметрлерінің жобаға сәйкестігі.

536. "Қаптаманы кварцпен толтыру" ("q") жарылыстан қорғаныш түрі бар электр жабдықтарында мыналар тексеріледі:

1) бақылау терезелерінің, толтырғыштың қорғаныш қабаты деңгейін бақылаудың басқа құралдарының жай-күйі;

2) қаптаманың және иілгіш төсемдердің зақымдануының болмауы;

537. Жабдықтың жарылыстан қорғау деңгейін растайтын таңбалауы болмаған кезде ақаулары бар жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалануға жол берілмейді.

3-параграф. Жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалану

538. Жарылыс қаупі бар аймақтарда жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын пайдалану процесінде мыналар жүзеге асырылады:

1) жарылыстан қорғалған электр жабдықтары жұмысының параметрлерін үздіксіз бақылау, жедел персоналдың ағымдағы техникалық қызмет көрсетуді орындауы;

2) мерзімді тексерулер;

3) ағымдағы жөндеу;

4) техникалық қызмет көрсету және жөндеу жүйесі бойынша жоспарлы жөндеулер

539. Жарылыстан қорғалған электр жабдығы үшін кезеңдік тексерулер, ағымдағы техникалық қызмет көрсетуді жүргізу арасындағы аралық жабдықтың типіне, дайындаушының, стандарттардың талаптарына, жабдық сипаттамаларының жай-күйіне әсер ететін өндірістік факторларға, жарылыс қаупі бар аймақтың класына, электр жабдығына жасалған алдыңғы тексерудің нәтижелеріне сүйене отырып белгіленеді.

540. Тексеру мерзімі мен көлемін кәсіпорынның электр қондырғыларына жауапты қызметкері анықтайды.

Тексеру нәтижелері компьютерленген немесе құжаттық техникалық қызмет көрсету жүйесінің бірыңғай деректер қорына енгізіледі.

541. Егер жүргізілген тәуекел талдауы және дайындаушының ұсынымдары өзгеше талап етпесе, мерзімді тексерулер арасындағы аралық 3 (үш) жылдан аспайды.

542. Пайдалану процесінде тексеру және кезектен тыс тексеру кезінде мыналар анықталады:

1) жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалану кезіндегі жұмыс параметрлерінің өзгерістері немесе ауытқулары;

2) қоршаған ортаның қолайсыз факторларының, коррозияның, температураның, шаң жиналуының, ылғалдың әсері, механикалық және химиялық әсерлердің әсері;

3) құбырлар бояуының, қаптаманың бекіткіш элементтері бояуының жай-күйі;

4) түйіспелі қосылыстардың мықтылығы, құбырлардағы бітеуіштердің, кабель сымдарының жай-күйі, қорғаныш қабықшалары мен жабдықтарының бекіту мықтылығы;

5) сымдар мен кабельдердің кірістерінің түзулігі, электр жабдығының жарылыстан қорғалған қаптамаларының сыртқы зақымдануының болмауы;

6) жарылыс қаупі бар аймағы бар үй-жайлардағы және оларға жанасатын үй-жайлардағы ағынды-сорғылы желдеткіш жүйесінің жай-күйі;

7) жарылыстан қорғалған электр жабдықтарындағы ескерту плакаттарының, жарылыстан қорғауды таңбалау белгілерінің болуы.

543. Электр жабдығының жарылыстан қорғалуына әсер ететін параметрлерінің дайындаушының техникалық құжаттамасында көрсетілген параметрлерден ауытқуына жол берілмейді.

544. Жарылыстан қорғалған электр жабдығының ішкі бөліктерін тексеру жарылыстан қорғалған электр жабдығын ажыратқаннан кейін орындалады, бұл ретте мыналар тексеріледі:

1) жарылыс қаупі бар аймақта орналасқан және ұшқын қауіпсіз тізбектердің элементтері болып табылатын ток өткізгіш бөліктері бар жарылыстан қорғалған электр жабдығы;

2) кез келген беттің температурасын, жинақталған электр энергиясының разрядын қауіпсіз деңгейге дейін төмендету үшін жеткілікті уақыт ішінде қабықшаны барлық кіретін және шығатын тізбектерді, оның ішінде нөлдік жұмыс өткізгішін ажыратпай ашуға жол берілмейді;

3) бір жерге қосуды жерге қосу кедергісін өлшеуді оңайлату үшін ажыратуға жол берілетін қос жерге қосу болған жағдайларды қоспағанда, жарылыс қаупі бар аймақтың барлық тізбектерін ажыратпай қорғаныс блогын жерге қосуды ажыратуға жол берілмейді.

545. Автоматтардың электромагниттік ажыратқыштары, магнитті іске қосқыштар мен автоматтардың жылу ажыратқыштары, қорғаныштық ажырату құрылғылары жоспарлы техникалық қызмет көрсету, жөндеу кезінде, олардың дұрыс жұмыс істемеуі және істен шығуы кезінде іске қосылуы тұрғысынан тексеріледі.

546. Жылжымалы жарылыстан қорғалған электр жабдығы үшін автоматтардың электромагниттік ажыратқыштары, магнитті іске қосқыштар мен автоматтардың жылу ажыратқыштары, қорғаныштық ажырату құрылғыларының іске қосылуын тексеру аралығы 12 айды құрайды.

547. Жоспарлы техникалық қызмет көрсету, жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын жөндеу көлемі мен мерзімділігі кәсіпорынның техникалық басшысы бекіткен кәсіпорында қолданылатын техникалық қызмет көрсету және жөндеу жүйесімен анықталады.

548. Сақтандырғыштардың балқымалы ендірмелері жөндеу кезінде олардың қорғалатын электр жабдығының номинал тогына сәйкестігіне тексеріледі. Балқымалы ендірмелерді ауыстыру олардың істен шығуына қарай орындалады. Толтырғышы ағатын, корпусында жарықтар мен өзге де ақаулар бар сақтандырғыштарды пайдалануға жол берілмейді.

549. "Артық қысыммен қаптаманы толтыру немесе үрлеу" жарылыстан қорғау түрі бар электр жабдығының бұғатталуының іске қосылуын тексеру 6 айда 1 рет жүргізіледі.

550. Электр жабдықтарын ажыратуға қолданылатын газ сигнализаторлардың іске қосылуын тексеру жылына 1 рет жүргізіледі.

551. Жоспарлы техникалық қызмет көрсету кезінде тікелей жерге қосылған бейтарабы бар кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында 2 жылда кемінде 1 рет жарылыстан қорғалған электр жабдығының фаза-нөл ілмегінің толық кедергісі өлшенеді, қорғаныш құрылғыларының іске қосылуын қамтамасыз ететін қысқа тұйықталу тогының еселігі тексеріледі.

Жоспардан тыс өлшеу жарылыстан қорғалған электр жабдықтарының қорғаныш құрылғылары істен шыққан кезде орындалады.

552. Оқшауланған бейтарабы бар, кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында айына кемінде 1 рет оқшаулауды бақылау құрылғысының дыбыстық сигнализациясы және тесулік сақтандырғыштың бүтіндігі тексеріледі. Тесулік сақтандырғыштардың жай-күйі әрбір іске қосылу кезінде тексеріледі.

Тұрақты ток желілерінде айына кемінде 1 рет желіні оқшаулауды бақылау құрылғысының дыбыстық сигнализациясы тексеріледі.

553. Жерге тұйықтау құрылғысын қарап-тексеру, тексеру және сынау Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 230 бұйрығымен (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10851 болып тіркелген) бекітілген Электр қондырғыларын орнату қағидаларының 8-тарауының 28-параграфында көзделген мерзімдерде жүргізіледі.

Жарылыс қаупі бар қондырғылардың жерге тұйықтау құрылғысының жекелеген элементтері іріктеліп ашылады:

жер асты бөлігін алғашқы ашу 8 жыл пайдаланылғаннан кейін, 10 жылдан кейін жүргізіледі.

Жерге тұйықтау құрылғысының жобалық құрылғыдан асатын кедергісі кезінде оны төмендету шаралары қабылданады.

554. Жарылыстан қорғалған электр жабдығын әрбір ауыстырып қойғаннан кейін қосар алдында жерге қосу құрылғысымен жалғау тексеріледі. Тұйықталған бейтарабы бар 1000 В-қа дейінгі желіде фаза-нөл ілмегінің кедергісі тексеріледі.

555. Ыстық резервтегі жарылыстан қорғалған электр жабдықтары мерзім сайын және электр қондырғыларына жауапты қызметкер белгілеген мерзімде қосылуға дайын, жұмысқа қосылады.

Бір тәуліктен артық уақыт жұмыстан шығарылған жарылыстан қорғалған электр жабдығы тікелей қосар алдында көзбен шолып тексеріледі.

556. Жарылыстан қорғалған электр жабдығын жұмысқа қосу дайындаушының техникалық құжаттамасында жазылған тәртіппен жүргізіледі.

557. "Жарылыс өткізбейтін қаптама" ("d") жарылыстан қорғаныш түрі бар жарылыстан қорғалған электр жабдығын қарау кезінде мыналарға көңіл бөлінеді:

- электр жабдығының қақпақтарымен, фланецтермен, қалқандармен және басқа да бөлшектерімен бірге жарылыс қорғанышын қамтамасыз ететін жалын арнасы жолы бетінің, бекіткіш бұрандамалардың жай-күйі. Бекіткіш бұрандалар тартылған, алмалы-салмалы бөлшектер қаптамаға тығыз жапсарласқан.

Қаптамада сызаттар, сынықтар, майысулар болуына жол берілмейді.

558. "Қабықты майлы немесе жанбайтын сұйықтықпен толтыру" ("о") жарылыстан қорғаныш түрі бар жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын қарау кезінде мыналар тексеріледі:

1) дайындаушының деректеріне сәйкес келетін қаптамадағы қорғаныш сұйықтығының деңгейі;

2) сұйықтықтың түсі және оның ағуының болмауы;

3) егер жарылыстан қорғалған электр жабдығының конструкциясында оны өлшеу қарастырылған болса, жоғарғы қабаттың температурасы.

559. "е" (жарылысқа қарсы жоғары сенімділік) қорғаныш түрі бар электр жабдығын қарау кезінде мыналар тексеріледі:

1) тығыздағыш төсемдердің, фланецті қосылыстардың жай-күйі;

2) шамадан тыс жүктемеден қорғаудың іске қосылу уақытының дайындаушының техникалық құжаттамасында көрсетілген уақытқа сәйкестігі, блоктау жұмысы, сыртқы оқшаулау бөлшектерінің жай-күйі;

3) электр қозғалтқыштар желдеткіштерінің, желдеткіштердің қорғаныш қаптамаларының және жалғастырушы муфталардың жай-күйі;

4) жарылыстан қорғалған электр жабдығының қаптамасында шаң мен кірдің болмауы;

5) электр тогының кемуінің болуы;

6) тұтану көздерінің болмауы.

560. "Артық қысыммен қаптаманы толтыру немесе үрлеу" ("р") жарылыстан қорғаныш түрі бар жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын қарау кезінде мыналар тексеріледі:

1) үй-жайдың құрылыс бөлігі (жарықтардың, бұзылудың болмауы);

2) электр коммуникациялары каналдарының жай-күйі (саңылаулар жарылыс қаупі бар аймаққа ашылатын жерлерде), клапандарды жабатын, қысыммен үрлеу жүйесі зақымдалған кезде үй-жайға жарылыс қаупі бар газдардың немесе будың кіруінің алдын алатын бітеуіштердің жай-күйі;

3) үй-жайға апаратын есіктерде жазулардың болуы: "Назар аударыңыз! Үй-жай артық қысыммен қорғалған. Есікті жабыңыз";

4) қорғаныш газын беру жүйесінің (желдеткіштердің, сүзгілердің, құбырлардың және т. б.), қорғаныш газының параметрлерін бақылау жүйесінің және бұғаттау жүйесінің түзулігі;

5) қаптаманың, жарылыстан қорғалған электр жабдығы мен газ құбырларының қаптамасындағы тығыздауыштардың бүтіндігі, қаптамадағы артық қысымды, жарылыстан қорғалған электр жабдығының қаптамасына кіретін және шығатын қорғаныш газының температурасын бақылайтын өлшеу аспаптарының түзулігі және көрсеткіштері.

561. Жарықты қарау кезінде мыналар тексеріледі:

1) шамдардың қуаты мен типінің шырағдандардың параметрлеріне сәйкестігі;

2) шырағдандардың жарық өткізетін элементтерінің, корпустарының жай-күйі.

562. "Ұшқын қауіпсіз электр тізбегі" ("i") жарылыстан қорғаныш түрі бар электр жабдықтарын қарау кезінде мыналар тексеріледі:

1) жарылыс қаупі бар аймақта ұшқын қауіпсіз электр жабдығының ішкі элементтерін қорғауды қамтамасыз ететін қаптаманың жай-күйі;

2) жерге қосу құрылғысының болуы және бүтіндігі;

3) жалғау сымдары мен кабельдердің зақымдануының болмауы;

4) ұшқын қорғау блоктарының компаунд құймасының бүтіндігі;

5) сақтандырғыштардың болуы және бүтіндігі;

6) ұшқын қорғау элементтері мен шығыс тізбектерінің параметрлері;

7) сақтандырғыштарды ауыстыру, электрлік өлшеуді орындау, электр оқшаулауын сынау жөніндегі дайындаушының техникалық құжаттамасының талаптарын сақтау.

563. Жарылыстан қорғаныш түрі бар ("s") электр жабдығын қарау және тексеру дайындаушының техникалық құжаттамасына сәйкес жүргізіледі.

564. Компаунд толтырылған жарылыстан қорғалған электр жабдықтарында құйманың жай-күйі тексеріледі. Құймадан шұңғыл, сызат, құю массасының құйылатын бөлшектерден бөлініп қабыршақтануы анықталған кезде, жарылыстан қорғалған электр жабдығын бұдан әрі пайдалануға жол берілмейді.

565. Сусымалы материалмен толтырылған жарылыстан қорғалған электр жабдықтарында материалдың шашылмауы тексеріледі. Шашылғаны анықталған кезде жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын пайдалануға жол берілмейді.

566. "Қаптаманы кварцпен толтыру" ("q") жарылыстан қорғаныш түрі бар жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын қарау кезінде мыналар тексеріледі:

1) егер қаптаманың конструкциясында толтырғыштың деңгейін көзбен шолып бақылау құрылғысы көзделген болса, толтырғыштың болуы, толтыру деңгейі және толтырылатын материалда қуыстың болмауы;

2) қаптаманың зақымдалуының және бұрандамалы қосылыстардың өздігінен бұралып ашылуының болмауы;

3) қаптаманың қыздыру температурасы.

567. Таңбалауында жарылыстан қорғаныш белгісінен кейін "Х"белгісі тұратын жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын дайындаушылардың техникалық құжаттамасы талаптарының орындалуы тексеріледі.

568. Жарылыстан қорғалған электр жабдығына жоспарлы техникалық қызмет көрсету кезінде қаптамалардың ішкі қуыстары тексеріледі, жиналған конденсат алып тасталады, қосылыстардың босаған бекітпелері, ток өткізгіш бөліктердің түйіспелері тартылады, зақымдалған немесе тозған төсемдер ауыстырылады, жарылыстан қорғаныш беттері ескі консистентті майлаудан тазартылады, жаңа жағармай жағылады. Құрастырғаннан кейін қақпақтары мен алмалы-салмалы қосылыстардағы барлық бұрандамалардың тартылуы тексеріледі.

569. Пайдалану процесінде бақылау үшін қолжетімді орындарда жарылыстан қорғалған электр жабдығы қаптамасының жарылыс өткізбейтін саңылауының ені былай өлшенеді:

1) электр қондырғыларына жауапты қызметкер белгілеген кезеңділікпен, дірілдейтін жабдыққа орнатылған жарылыстан қорғалған электр жабдықтарында;

2) жоспарлы жөндеудегі жарылыстан қорғалған электр жабдықтарында;

3) жарылыс өткізбейтін қаптамаларына бөлшектеу жасалған жарылыстан қорғалған электр жабдықтарында.

Осы жарылыстан қорғалған электр жабдығына арналған стандарт болмаған жағдайда, саңылаудың ені дайындаушының техникалық құжаттамасындағы деректерден аспайды.

570. Ылғал үй-жайларда төселген құбырлық электр сымдарында су жинағыш құбырлардан конденсат электр қондырғысына жауапты қызметкер бекіткен график бойынша айына 1 реттен кем емес кезеңділікпен түсіріледі, конденсатты түсіргеннен кейін құбыр өткізгіштерінің герметиктігі қамтамасыз етіледі.

571. Жарылыстан қорғалған электр жабдығын профилактикалық сынау мерзімділігін электр қондырғысына жауапты қызметкер жалпы мақсаттағы жарылыстан қорғалған электр жабдығы үшін белгіленген кезеңділіктен кем емес етіп белгілейді.

Сынақтар жоспарлы техникалық қызмет көрсету кезінде дайындаушының техникалық құжаттамасына сәйкес жүргізіледі.

572. Авариядан, жұмыстың технологиялық режимінің бұзылуынан немесе басқа себептерден туындаған үй-жайдың газдануы кезінде аварияларды жою жоспарында көзделген іс-шаралар орындалады.

573. Шаңның немесе талшықтардың жарылу қаупі бар аймақтарда технологиялық жабдық жұмыс істеп тұрған кезде ауадағы өлшенген шаңның немесе талшықтардың концентрациясы өлшенеді. Концентрацияны өлшеу кезеңділігін электр қондырғысына жауапты қызметкер айына кемінде 1 рет анықтайды.

Жобада, технологиялық регламентте өндіріс процесінде пайда болатын жанғыш талшықтардың немесе шаңның сипаттамалары берілген: төменгі концентрациялық шегі, шөккен шаңның өздігінен тұтану және бықсу температурасы, өлшенген шаңның өздігінен тұтану температурасы.

574. Үй-жайларды шаң мен жанғыш талшықтардың кіруінен қорғауды қамтамасыз ететін тығыздағыштар мен басқа да құралдар жарамды күйде ұсталады. Үй-жайлар жылына 2 реттен кем емес кезеңділікпен электр қондырғыларына жауапты қызметкер белгілеген мерзімде шаң-тозаңнан және талшықтардан тазартылады.

575. Жарылыстан қорғалған электр жабдығы мен электр сымдарының ішкі және сыртқы беттері электр қондырғыларына жауапты қызметкер бекіткен график бойынша шаң мен талшықтардан тазартылады. Қызған беттерге шаң мен талшықтардың жиналуының алды алынады.

576. Жарылыстан қорғалған электр жабдығы мен электр сымдарын жиналған шаңнан немесе талшықтардан тазарту статикалық электрдің жиналуына кедергі келтіретін шараларды сақтай отырып, сору жолымен жүзеге асырылады.

Жарылыстан қорғалған желдеткіштен және оның арынды жағында сүзгіштен тұратын жылжымалы шаңсорғыш қондырғы болған жағдайда, резеңке ұштығы бар шлангтен сығылған ауамен тазалауға жол беріледі. Желдеткіштің сорғыш жағы тазартылатын жарылыстан қорғалған электр жабдығының үстіне бекітілетін жабын түрінде орындалады.

577. Жарылыстан қорғалған электр жабдығының ішіндегі шаң мен талшықтар электр қондырғысына жауапты қызметкер бекіткен график бойынша, мыналардан кем емес кезеңділікпен тазартылады:

жылына 2 рет – қалыпты ұшқын шығаратын бөліктері бар электр машиналары үшін (коллекторлық тұрақты ток машиналары);

2 - 3 айда 1 рет – дірілге ұшырайтын жабдыққа орнатылған электр жабдықтары үшін;

жылына 1 рет – қалған жарылыстан қорғалған электр жабдықтары үшін.

578. Жарықтандыру арматурасы мен шамдар электр қондырғыларына жауапты қызметкерлер бекіткен график бойынша тазартылады. Металл қаптамалардың сыртқы беттеріндегі тұнған тозаң қабаты 5 мм-ден асқан жағдайда, тазарту мерзімінен бұрын жүргізіледі.

579. Жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын шаңның немесе талшықтардың кіруінен қорғауға арналған ақаулы иілімді тығыздағыштар ауыстыруға жатады.

580. Қайта орнатылған тығыздағыш резеңке төсемді қысу кезінде оның биіктігі 30-40% шегінде өзгереді.

581. Жарылыс қауіпті технологиялық процестері бар үй-жайларда жарылыстан қорғалған электр жабдығына кернеуді беру желдеткіш жүйелері жұмыс істеп тұрған кезде ғана рұқсат етіледі.

582. Ай сайын жұмыс істемейтін (резервтік) желдеткіштерді жиналған шаңнан немесе талшықтардан босату мақсатында қысқа мерзімді іске қосу жүргізіледі.

583. Егер жарылыстан қорғалған электр жабдығының қаптамасында 5 мм-ден кем тұнған шаң қабатын қамтамасыз ету мүмкін болмаса, ол оның сыртқы беттерінің нақты қызуын анықтау үшін сынауға жатады.

584. Жарылыстан қорғалған электр жабдығы әрбір зақымдалған сайын электр қондырғыларына жауапты қызметкер акт жасайды немесе жарылыстан қорғалған электр жабдығының паспортына зақымданған күні мен себебін көрсете отырып, жазба енгізеді, оны жою туралы белгі қояды.

585. Тар, ықтимал газды жағдайларда, оның ішінде технологиялық аппараттардың ішінде жұмыс жүргізу кезінде, жарықтандыру тиісті ортада орындалған жарылыстан қорғалған тасымалы аккумуляторлық шырағдандардың немесе жарылыс қауіпті орындалған тасымалы шырағдандардың көмегімен қамтамасыз етіледі.

586. Жылжымалы және тасымалды жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын қосуға арналған құрылғылар жарылыс қаупі бар аймақтан тыс жерлерге орналастырылады. Электр жабдықтарының жарылыстан қорғау деңгейі жарылыс қаупі бар аймақ класына сәйкес келеді.

587. Таңбалауында Х белгісі бар кез келген типтегі сертификатталған жарылыстан қорғалған электр жабдығы үшін дайындаушының техникалық құжаттамасында көрсетілген қауіпсіз пайдалану талаптары орындалады.

588. Жарылу қаупі бар аймақтарда пайдаланылатын тасымалды және жылжымалы жарылыстан қорғалған электр жабдығы жарылыстан қорғаныш түрі, тобы (кіші тобы) бойынша жарылу қаупі бар аймақтарда қолданылған электр жабдықтарының температуралық класына сәйкес келеді.

4-параграф Техникалық қызмет көрсету және жөндеу

589. Жарылыс қаупі бар аймақтарда электр жабдығына техникалық қызмет көрсету және жөндеу жарылыстан қорғалған электр жабдығын дайындаушылардың техникалық құжаттамасын, осы жарылыстан қорғалған электр жабдығына арналған стандарттарды, жергілікті жағдайларды ескере отырып әзірленген, тұтынушының техникалық басшысы бекіткен технологиялық карталар бойынша жүргізіледі.

590. Дайындаушының техникалық құжаттамасында техникалық қызмет көрсетудің, ағымдағы жөндеудің көлемі мен мерзімі көрсетіледі.

Техникалық қызмет көрсету мыналарды қамтиды:

1) дайындаушының техникалық құжаттамасында белгіленген пайдалану ережелерін орындау;

2) жабдықтың жұмыс режимін реттеу және артық жүктеуге жол бермеу;

3) температуралық режимді сақтау;

4) дайындаушының техникалық құжаттамасында белгіленген орындарда мерзімді майлау;

5) көзбен шолып қарау кезінде тораптардың тозуының жай-күйін бақылау;

6) жабдықты авариялық жағдайда сөндіру.

Ағымдағы жөндеу кәсіпорында қолданылатын техникалық қызмет көрсету және жөндеу жүйесіне кіреді және жұмыстардың регламенттелген түрі болып табылады және жабдықтың жұмыс параметрлерін тексеруді, негізгі сипаттамаларды баптауды, реттеуді, жабдықтың жұмыс бөлшектерін тазалауды, сүзгілерді, майды, тез тозатын бөлшектерді ауыстыруды қамтиды:

591. Технологиялық карталарға мыналар кіреді:

1) жарылыс қаупі бар аймақтардың жіктелуі, электр жабдықтарының жарылыстан қорғау түрі;

2) жарылыстан қорғалған электр жабдығына жарылыстан қорғау түріне сәйкес техникалық қызмет көрсету, жөндеу көлемі;

3) персоналдың біліктілігіне қойылатын талаптар;

4) жарылыстан қорғалған электр жабдықтарына техникалық қызмет көрсету, жөндеу жүргізу үшін талап етілетін ақпарат.

Жұмыстар булардың, газдардың, қоспалардың немесе шаңның қауіпті концентрацияларын қауіпті заттардың бар концентрацияларын тұрақты бақылай отырып, қауіпсіз деңгейге дейін төмендеткеннен кейін орындалады.

Жарылыс қаупі бар аймақтарда жұмыс жүргізу кезінде жарылыс қаупі бар газ-ауа қоспаларының, жарылыс қаупі бар шаңның концентрацияларын тұрақты бақылау жүзеге асырылады.

592. Жарылыстан қорғалған электр жабдығының бөлшектері мен құрауыштарын ауыстыруды орындауға кейіннен жарылыстан қорғау элементтерінің іс-әрекеті тексеріле отырып, Техникалық регламентте көзделген талаптарға сәйкес дайындаушының техникалық құжаттамасының және стандарттардың талаптарына толық сәйкес, дайындаушы кәсіпорынның және осындай жабдыққа техникалық қызмет көрсетуге және жөндеуге рұқсат етілген мамандандырылған ұйымның келісімі бойынша түпнұсқа бөлшектер мен құрауыштарды немесе басқа да өндірушілердің бөлшектері мен құрауыштарын пайдалана отырып, рұқсат етіледі.

5-параграф. Жұмыс өндірісі

593. Жарылыс қаупі бар аймақтарда жұмыстар Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 19 наурыздағы № 222 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №10889 болып тіркелген, 2015 жылғы 23 маусымда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларына 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша оны толтыру жөніндегі нұсқау және электр қондырғыларындағы жұмыс үшін рұқсаттама-наряд бойынша жүргізіледі.

594. Ұшқын қауіпсіз тізбектері бар жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын ағымдағы жөндеу кезінде мынадай жұмыстар орындалады:

1) жарылыстан қорғалған электр жабдықтардың және енгізу құрылғыларының жекелеген құрама бөлшектері ауыстырылады;

2) жарылыстан қорғалған электр жабдықтарының қалыпты жұмыс режимін қамтамасыз ететін басқару құрылғылары реттеледі;

3) тозған бөлшектер, құрастыру бірліктері ауыстырылады;

4) жүргізіліп жатқан жұмыстарға аналған дайындаушының техникалық құжаттамасында көрсетілген бақылау-өлшеу аппаратурасы қолданылады. Егер құжаттамада бақылау-өлшеу аппаратурасы көрсетілмесе, тексерілетін тізбектің ұшқын қауіпсіздігін бұзбайтын аспаптар пайдаланылады;

5) дайындаушының техникалық құжаттамасында көрсетілген ағымдағы жөндеу жұмыстарының басқа түрлері.

595. Жұмыстарды орындаушы жұмыс аяқталғаннан кейін ұшқын қауіпсіз жүйенің немесе ұшқын қауіпсіз тізбектері бар жарылыстан қорғалған электр жабдықтарының дайындаушының техникалық құжаттамасының талаптарына сәйкестігін қамтамасыз етеді.

596. Байланысқан жарылыстан қорғалған электр жабдықтарын және жарылыс қаупі бар аймақтан тыс орналасқан ұшқын қауіпсіз тізбектер бөлшектерін ағымдағы жөндеу жарылыс қаупі бар аймақтарда орналасқан ұшқын қауіпсіз жүйелердің элементтері үшін көрсетілген операциялармен шектеледі.".

5. "Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 253 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10907 болып тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларында:

1-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"1-тарау. Жалпы ережелер";

3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"3. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) II, III және өзге рұқсат тобы бар жұмысшы – электр қауіпсіздігі бойынша II, III және өзге рұқсат тобынан төмен емес жұмысшы;

2) алғашқы рет рұқсат беру – наряд немесе нұсқау бойынша жұмысқа алғаш рет рұқсат беру;

3) авариялық дайындық – жөндеуді жалғастыру тұтынушыларды шектеуге (ажыратуға) немесе энергия объектісі (электр станциясы, кіші станция), энергия жүйесі (бірлестігі) жұмысының сенімділігін күрт төмендетуге әкеп соғуы мүмкін жағдайларда жабдықтың немесе электр беру желілерінің (бұдан әрі – ЭБЖ) жұмыс жағдайын қалпына келтіруге қажетті уақыт;

4) әкiмшілік-техникалық персонал – бірлестіктер, кәсіпорындар, цехтар, зертханалар қызметтері мен бөлімшелерінің, электр желілері аудандары мен учаскелерінің басшылары, бастықтары, аталған адамдардың орынбасарлары, сондай-ақ әкімшілік функциялар жүктелген мамандар;

5) бағытталған кернеу астындағы әуе желісі – кернеуі 110 килоВольт (бұдан әрі – кВ) және одан жоғары басқа әуе желісінің (бұдан әрі – ӘЖ) осінен жалпы ұзындығы 2 километрден кем болмайтын қашықтықта барлық ұзындық бойымен немесе жекелеген учаскелерде өтетін ӘЖ және байланыс әуе желісі (бұдан әрі – БӘЖ), м:

110 кВ ӘЖ үшін – 100;

220 кВ ӘЖ үшін – 150;

500 кВ ӘЖ үшін – 200;

1150 кВ ӘЖ үшін – 250;

6) жоғары өрмелеу жұмыстары – монтаждау немесе жөндеу кезінде тікелей конструкциялармен немесе жабдықпен жұмыстар жүргізілетін жердің, аралық жабынның немесе жұмыс төсемі бетінен 2 метрден (бұдан әрі – м) астам биіктікте орындалатын жұмыстар. Бұл ретте жұмыс істеушілерді құлап кетуден сақтандыратын негізгі құралдар – сақтандыру арқаны және оны бекіту тәсілі болып табылады;

7) бригада (наряд немесе нұсқау бойынша) – жұмысты жүргізуші немесе бақылаушыны қоса алғанда, құрамында екі немесе одан көп адамы бар бригада;

8) бұрмаланбаған электр өрiсiнiң кернеуi – жұмыс процесінде адам болатын аймақта анықталатын, адамның қатысуымен бұрмаланбаған электр өрiсiнiң кернеуi;

9) жалғау – тарату қондырғысының (бұдан әрi – ТҚ), генератордың, қалқанның, жинақ шиналарына жалғанған және электр станциясының, кіші станцияның және өзгелердің маңында орналасқан бір мақсаттағы, атаудағы және кернеудегі электр тiзбегi (жабдық және шиналар);

10) жедел персонал – энергетикалық қондырғыларды жедел басқаруды (тексеру, жедел қайта қосу, жұмыс орнын дайындау, жұмыс істейтін персоналды жіберу және оларды қадағалау) жүзеге асыратын персонал;

11) жедел-жөндеу персоналы – өзіне бекітілген көлемдегі электр қондырғыларына жедел қызмет көрсету үшін арнайы оқытылған және дайындалған жөндеу персоналы;

12) жергілікті кезекші персоналсыз электр қондырғысы – ӘЖ және кабель желісінің (бұдан әрі – КЖ) жедел-шығу бригадалары немесе жедел-жөндеу жұмыстарының персоналы қызмет көрсететін электр қондырғысы;

13) жөндеу персоналы – электр станциялары мен кіші станциялардың электр қондырғыларын, ӘЖ, КЖ, ӘЖС, кабельдік байланыс желісін (бұдан әрі – КБЖ), релелік қорғанысты, автоматиканы, өлшеу құралдарын, найзағайдан қорғау мен оқшаулағышты, диспетчерлік және технологиялық басқару құралдарына пайдалану-жөндеу қызметін көрсетумен және оларды жөндеумен айналысатын мамандар мен жұмысшылар, электр зертханаларының персоналы;

14) жұмыс орны – жұмысты орындау үшін персоналдың кіруіне рұқсат етілетін электр қондырғысы учаскесі;

15) жұмыс орнын дайындау – жұмыстарды жұмыс орнында қауіпсіз жүргізуді қамтамасыз ету бойынша техникалық іс-шаралардың орындалуы;

16) қолданыстағы электр қондырғысы – кернеуде тұрған, не коммутациялық аппараттардың қосылуымен кернеу берілетін электр қондырғысы немесе оның учаскесі;

17) жүк көтергіш машиналар – крандардың барлық түрі, кран-экскаваторлар (арқанға ілінген ілгекпен жұмыс істеуге арналған экскаваторлар), жүк көтергіштер, жүк пен адамдарды көтеруге арналған жүкарбалар;

18) кабельдік электр беру желілерінің және кабельдік байланыс желілерінің күзет аймағы – шеткі кабельден арасы КЖ үшін 1 м және КБЖ үшін 2 м қашықтықта желінің екі жағынан тік жазықтықпен шектелген КЖ-нің жерастын бойлайтын жер телiмi;

19) кәсіпорын – кәсіпорындар, ұйымдар мен басқа да заңды тұлғалар;

20) кезекшi персонал – ауысымдағы кезекшіліктегі және жедел басқаруға және жедел ауыстырып қосуға жіберілген персонал: диспетчерлер, кезекшi инженерлер мен техниктер, ауысым бастықтары, үй және басқару қалқандарындағы кезекшілер, жедел-шығу бригадаларының мүшелері;

21) кернеудегі жұмыс – жұмыс кернеуінде тұрған тоқ өтетін бөліктерге жақындау арқылы немесе осы тоқ өтетін бөліктерге рұқсат етілгеннен аз қашықтықта орындалатын жұмыс;

22) коммутациялық аппарат – электр тізбегін коммутациялауға және тоқты (ажыратқаш, жүктеме ажыратқышы, бөлгіш, айырғыш, автомат, өшіргіш, пакет ажыратқыш, сақтандырғыш және өзгелерін) өткізуге арналған электр аппараты;

23) күрделi схемасы бар электр қондырғысы – қарапайым схемасы бар электр қондырғыларына қарағанда барынша дамыған шина жүйесі бар кернеуі 1000 вольттан (бұдан әрі – В) жоғары ТҚ.

24) қайтадан жіберу – осы наряд бойынша бұрын жұмыстар жүргiзiлген жұмыс орнына қайта жіберу;

25) қайталама (көмекші) тізбек – электр станциясының (кіші станцияның) басқару, автоматика, өлшеу, қорғаны және сигнал беру аспаптары мен қондырғыларын біріктіретін қысқыштар мен электр өткізгіштер қатарының жиынтығы;

26) қарапайым және көрнекті схемасы бар электр қондырғысы – шиналарының айналма жүйесі жоқ, жеке секцияланған немесе секцияланбаған шина жүйелері бар кернеуі 1000 В-тан жоғары ТҚ, барлық ӘЖ және КЖ, кернеуі 1000 В-қа дейінгі барлық электр қондырғылары;

27) механизмдер – гидравликалық көтергіштер, телескоптық мұнаралар, экскаваторлар, тракторлар, автотиегіштер, бұрғылау-кран машиналары, механикалық жетекті жылжымалы баспалдақтар және өзгелері;

28) наряд-рұқсаттама (наряд) – жұмысты қауіпсіз жүргізуге, оның мазмұнын, орнын, басталу және аяқталу уақытын, қажетті қауіпсіздік шараларын, бригаданың және жұмыстың қауіпсіз орындалуына жауапты адамдардың құрамын анықтайтын арнайы бланкіде (немесе мамандандырылған бағдарламалық өнім базасында) немесе электрондық құжатта жасалған өкім;

29) өкім – жұмыстың мазмұнын, орнын, уақытын, қауіпсіздік шараларын (егер олар қажет болса) және оны орындау тапсырылған адамдарды анықтайтын, жұмыстың қауіпсіз орындалуы үшін берілетін ауызша тапсырма;

30) тоқ өткізбейтін бөлік – авариялық жұмыс тәртiбiнде кернеуде болатын электр қондырғысының бөлiгi, мысалы, электр машинасының корпусы;

31) тоқ өткізгіш бөлік – кернеуде тұрған электр қондырғысының бөлігі;

32) экрандау аймағы – электр өрісіне жақын орналасқан ғимараттар мен құрылыстардың, сондай-ақ электр өрісінің кернеуі 5 кВ/метрден (бұдан әрі – кВ/м) аспайтын жабдыққа арналған жерге қосылған металл конструкцияларының, іргетастарының, күш трансформаторлары мен ірі габаритті объектілердің кеңістігі;

33) әуе электр беру желілерінің және әуе байланыс желілерінің күзет аймағы – шеткi өткiзгiштерден бастап желінің екі жағында бойлай орналасқан ауытқусыз жағдайында болатын сызықтық жазықтықпен шектелген ӘЖ аймағы бойынша жер телімі және әуе кеңiстiктер түрiнде, м;

кернеуі 1 кВ-ға дейін ӘЖ және БӘЖ үшін – 2;

1-20 кВ болатын ӘЖ үшін – 10;

35 кВ болатын ӘЖ үшін – 15;

110 кВ болатын ӘЖ үшін – 20;

220 кВ болатын ӘЖ үшін – 25;

500 кВ болатын ӘЖ үшін – 30;

1150 Кв болатын ӘЖ үшін – 55;

Шеткi өткiзгiштерден басталатын екі желіні бойлай орналасқан ауытқусыз жағдайында болатын тiк жазықтықпен шектелген су қоймаларының үстінен әуе кеңістігі түрінде су қоймаларымен (өзендер, арналар, көлдер және тағы басқа) өтетін ӘЖ ауысуы бойының аймағы кемелер жүретін ұзындығы 100 м су қоймалары үшін, кемелер жүрмейтін су қоймалары үшін бойлайтын күзет аймақтарын орнатуға ескертілген құрлықтан өтетін ӘЖ;

34) әуе электр беру желісі – ашық ауада орналасқан және инженерлік құрылыстардағы (көпірлердегі, жол өтпелеріндегі және өзгелердегі) тіректер немесе кронштейндерге және бағаналарға оқшаулағыштар мен арматураның көмегімен бекітілген сымдар бойынша электр энергиясын беруге арналған қондырғы;

35) электр қондырғысы – электр энергиясы өндірілетін, түрлендірілетін, берілетін, тұтынылатын қондырғы;

36) электр өрісіне әсер ету аймағы – электр өрісінің кернеуі 5 кВ/м-ден асатын кеңістік;

37) қол қоюшы тұлға – электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кілтін құқыққа сыйымды иеленетін және оны электрондық құжатта пайдалану құқығы бар жеке немесе заңды тұлға;

38) электрондық құжат – ақпарат электрондық-цифрлық нысанда ұсынылған және электрондық цифрлық қолтаңба арқылы куәландырылған құжат.";

19-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"19. Осы электр қондырғыларына қызмет көрсетпейтін жұмысшылардың оған тек 1000 В-тан жоғары электр қондырғыларында IV төмен емес рұқсат тобы бар және кернеуі 1000 В электр қондырғыларында III төмен емес рұқсат тобы бар кезекші немесе жедел-жөндеу персоналының не жеке өзінің тексеріп-қарауға құқығы бар жұмысшының бірге жүруімен рұқсат етіледі.

Бірге ілесіп жүруші электр қондырғыларына жіберілген адамдардың қауіпсіздігін қадағалап отыруы және осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес Рұқсат етілген параметрлер кестесінде көзделген аз қашықтықта тоқ өтетін бөліктерге олардың жақындамауы туралы ескертуі қажет.";

2-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"2-тарау. Жұмыстарды орындау қауіпсіздігін қамтамасыз ететін іс-шаралар";

43-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"43. Кернеуі 1000 В-тан жоғары электр қондырғыларындағы электр қауіпсіздігі бойынша V және VІ төмен емес рұқсат тобы бар мамандар жұмыс басшылары болып тағайындалады.

Жұмыс басшылары:

1) нарядта көрсетілген қауіпсіздік шараларын орындауды және олардың толықтығын, олар қабылдайтын қосымша қауіпсіздік шараларын;

2) бригаданың, оның ішінде жұмыстарға жіберуші мен жүргізуші жүргізетін нысаналы нұсқаманың толықтығы мен сапасын;

3) басқа өндірістік факторлардан жұмыс істейтіндердің электр қауіпсіздігі мен қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.";

45-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"45. Жіберушілерді кернеуі 1000 В–тан жоғары электр қондырғыларында электр қауіпсіздігі бойынша ІV төмен емес рұқсат тобы бар және кернеуі 1000 В-қа дейінгі электр қондырғыларында электр қауіпсіздігі бойынша ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар жедел персонал арасынан тағайындайды. Жіберуші:

1) осы Қағидалардың талаптарына сәйкес, жұмыс орнын дайындау бойынша техникалық іс-шаралардың, нұсқаулардың сапалы орындалуын;

2) техникалық іс-шаралардың жұмыс сипатына және орнына сәйкестігін;

3) жұмысқа жіберуді;

4) оның бригада мүшелерінің нұсқамасын жүргізу толықтығы мен сапасын қамтамасыз етеді.";

49-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"49. Жұмыстарды жүргізуге наряд телефон, радио немесе электрондық құжат бойынша беріледі. Наряд үш данада – нарядты берген адам, жұмыс басшысы (жүргізушісі), жіберуші үшін жазылады.

Бұл жағдайда нарядты беруші бір дананы жазып береді, ал мәтінді телефонхат-радиохат немесе электрондық құжат түрінде қабылдайтын адам нарядтың екі данасын толтырады және кері тексеруден кейін нарядты берушінің қолының орнында оның фамилиясы мен аты-жөнін көрсетеді, жазба дұрыстығын өз қолымен растайды.

Жұмыс басшысының (өндірушінің) және рұқсат берушінің міндеттерін қоса атқару кезінде наряд екі данада немесе электрондық құжатпен жазылады.

Осы Қағидалардың 10-тармағының үшінші бөлігінде келтірілген қосымшаға сәйкес нысан бойынша электр қондырғыларында жұмыс істеуге арналған нарядты одан әрі басып шығара отырып және рұқсаттарды жазбаша нысанда жүзеге асыра отырып, компьютер арқылы бланкіге толтыруға жол беріледі.";

54-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"54. Бақылаушы электр қондырғыларында өз бетінше жұмыс істеуге құқығы жоқ бригадаларды қадағалау үшін тағайындалады.

Бақылаушы қамтамасыз етеді:

1) дайындалған жұмыс орнының жұмыс орындарын дайындау кезінде қажетті іс-шараларға және нарядтың жекелеген нұсқауларына сәйкес келуі;

2) бригада мүшелеріне нысаналы нұсқаманың анықтығы мен толықтығы;

3) жұмыс орнында орнатылған жерге тұйықтағыштардың, қоршаулардың, плакаттар мен қауіпсіздік белгілерінің, жетектердің бекіту құрылғыларының болуы және сақталуы;

4) электр қондырғысының электр тоғымен зақымдануға қатысты бригада мүшелерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.

Бақылаушы болып ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар жұмысшы тағайындалады.

Жұмыс технологиясына байланысты қауіпсіздік үшін жауапты бригаданы басқаратын, оның құрамына кіретін және жұмыс орнында үнемі болатын жұмысшы болып табылады.";

65-тармақта:

1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"1) қызмет көрсету персоналы бар электр станцияларында және кіші станцияларда (бұдан әрі – КС) жұмыс істеу кезінде – кезекшіде немесе электронды архивте;";

70-тармақта:

2) және 3) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:

"2) аса жоғары қаупі жоқ үй-жайларда орналасқан 1000 В-қа дейінгі электр қондырғыларында адамдардың электр тоғымен зақымдануына байланысты жұмысты жүргізуші құқығына ие ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар жұмысшының;

3) электр станциялары мен кіші станциялардың электр қондырғыларында рұқсат тобы III төмен емес қызметкерге:

АТҚ аумағын абаттандыру, шөпті шауып алу, жолдар мен өтпежолдарды қардан тазартуды;

ТҚ-дан тыс 2,5 м-ден аспайтын биіктікте орналасқан сымды радио- және телефон байланысы құрылғыларын жөндеу және оларға қызмет көрсетуді;

жабдық қаптамаларындағы жазбаларды және ТҚ камерасынан тыс қоршауларды жаңартуды;

трансформаторлардың, генераторлардың және басқа да жабдықтың құрғатылуын қадағалауды;

майды тазарту және құрғату кезінде май тазарту және өзге де шағын аппаратураға қызмет көрсетуді;

электр қозғалтқыштарындағы және желдеткіштердің механикалық бөліктеріндегі және трансформаторлардың, компрессорлардың май сорғыларындағы жұмыстарды;

ауа тазартқыш сүзгілерді тексеру және олардағы сорбенттерді ауыстыру, камералардан тыс 2,5 м биіктікте орналасқан жарықтандыру аппаратурасын жөндеу және қызмет көрсету;";

71-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"71. Бригада құрамын өзгертуге нарядты (өкімді) берген жұмысшыға рұқсат етіледі.

Бригада құрамының өзгеруі туралы нұсқаулар телефон, радио, электронды құжат арқылы немесе нарядта өзінің қолынан кейін өзгеріс туралы нұсқауды берген жұмысшының аты-жөнін жазатын жіберуші жұмыс басшысына қолма-қол (жүргізушіге) беріледі.

Жұмыс басшысы (жүргізуші) бригада құрамына кірген жұмысшыларға нұсқау беруі қажет.";

74-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"74. Кіші станцияны, ӘЖ-ні және 10/0,4 кВ трансформаторлық кіші станцияны (бұдан әрі – ТС) авариялық өшіру және бригадамен байланыс болмаған кезінде жіберуге келісім осы жабдыққа нарядтарды беру құқығына ие және бригадамен зақымданған жерді іздеп табуға және жоюға шығатын адам арқылы немесе электрондық құжат беріледі. Бұл келісім ӘЖ-ні қуат көзі орталықтарынан ажыратқаннан және жерге қосқаннан кейін беріледі.";

81-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"81. Рұқсат нарядтың екі данасында да және нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстарды есепке алу журналында немесе осы Қағидалардың 10-тармағының төртінші бөлігінде келтірілген қосымшаға сәйкес электрондық құжатпен ресімделеді. Жұмыс басшысы (өндірушісі) рұқсат берушінің міндеттерін қоса атқарса, рұқсат нарядтың бір данасында ресімделеді.

Өкім бойынша жұмысқа жіберу жедел журналда немесе нарядтар мен нұсқаулар бойынша жұмыстарды есепке алу журналында ресімделеді.";

84-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"84. Жұмыс басшысының, жүргізушісінің келісімімен бригаданың бір немесе бірнеше мүшесінің жұмыс орнынан уақытша кетуіне рұқсат етіледі.

1000 В-тан жоғары электр қондырғыларында жұмыс орнында қалған бригада мүшелерінің саны жұмысты жүргізушіні қоса алғанда екі адамнан кем болмауы тиіс. Жұмыс басшысының, жүргізушісінің келісімімен ІІІ рұқсат тобы бар бригада мүшелері өздігінен, І және ІІ төмен емес рұқсат тобы бар бригада мүшелері ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар мүшелердің еріп жүруімен ТҚ-дан шығып, жұмыс орнына орала алады.

Оралған бригада мүшелері жұмысқа жұмыс басшысының, жүргізушісінің келісімімен кірісе алады.";

86-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"86. Жұмыс күні бойы жұмыстағы үзіліс кезінде бригада жұмыс орнында болмауы тиіс. Бұл ретте наряд жұмыс басшысында, жүргізушісінде (бақылаушыда) болады.

Үзілістен кейін бригада мүшелері жұмыс орнына жұмыс басшысысыз, жүргізушісісіз (бақылаушысыз) оралмайды. Үзілістен кейін жұмыс орнына жіберуді жұмыс басшысы, жүргізушісі (бақылаушы) бұған келісімді алмай және нарядтағы ресімдеусіз жүзеге асырады.";

95-тармақта:

3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"3) аралас ажыратқыштарда жетектер ажыратылған күйінде механикалық құлыппен бекітілген;";

97-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"97. Егер аппаратураны конструкциялық орындау және жұмыс сипаты мүмкіндік берсе, жоғарыда аталған шаралар кабельді, сымды коммутациялық аппараттан, не жұмыс жүргізіліп жатқан жабдықтан шиналарға жалғау немесе ажыратумен ауыстырылады.

Жұмыс орнын дайындау кезінде кабельді, сымды шиналарға жалғауды немесе ажыратуды жөндеу персоналынан шыққан ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар жұмысшы жедел-жөндеу персоналынан шыққан кезекшінің немесе жұмысшының қадағалауымен орындайды. Жұмыс орнына жақын тұрған тиіп кетуі мүмкін тоқ өтетін бөліктерден кернеу ажыратылады, не олар қоршалады.";

104-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"104. Электр станциялары мен кіші электр станцияларының электр қондырғыларындағы кернеудің жоқтығын тексеру 1000 В-тан жоғары электр қондырғыларында IV төмен емес рұқсат тобы бар және 1000 В-қа дейінгі электр қондырғыларында ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар кезекші немесе жедел-жөндеу персоналынан шыққан бір жұмысшыға рұқсат етіледі.

ӘЖ-де кернеудің жоқтығын тексеруді 1000 В-тан жоғары ӘЖ-де IV және ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар, 1000 В-қа дейінгі ӘЖ-де ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар екі жұмысшы орындайды.";

117-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"117. Электр станциялары мен кіші станциялардың электр қондырғыларында, егер орындалатын жұмыс сипаты қажет етсе, жұмыс орнын дайындау кезінде орнатылған жерге қосуларды уақытша ажыратуға рұқсат етіледі (оқшаулағыш кедергісін өлше және өзгелері).

Жерге тұйықтауды уақытша ажыратуды және қайтадан орнатуды кезекші, жедел-жөндеу персоналы не нарядты берушінің нұсқауы бойынша жұмыс басшысы, жүргізушісі орындайды.

Жерге тұйықтауды уақытша ажыратуға, сондай-ақ осы операцияларды жұмыс басшысының, жүргізушісінің орындауына келісім жерге қосудың қайда және қандай мақсатта ажыратылғаны туралы жазбамен "жеке нұсқаулар" наряд жолына енгізіледі.";

130, 131 және 132-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"130. Электр станцияларының және кіші станциялардың 1000 В-қа дейінгі электр қондырғыларында жерге қосуларды орнату және ажырату бойынша операцияларды кезекші немесе жедел-жөндеу персоналынан шыққан ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар бір жұмысшының орындауына рұқсат етіледі.

131. Электр станцияларының және кіші станциялардың 1000 В-тан жоғары электр қондырғыларында:

1) тасымалды жерге қосуларды екі жұмысшы – бірі ІV төмен емес рұқсат тобы бар (кезекші немесе жедел-жөндеу персоналынан шыққан), екіншісі – ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар, ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар жұмысшы жөндеу персоналынан, ал тұтынушылардың қосылыстарын жерге қосу кезінде тұтынушылар персоналынан болуы мүмкін. Алыстағы кіші станцияларда әкімшілік-техникалық персоналдың немесе диспетчердің нұсқауы бойынша жерге қосуларды орнату кезінде негізгі схемада екінші адам ретінде тұтынушылар персоналы арасынан ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар жұмысшыны тартуға рұқсат етіледі;

2) жерге қосатын пышақтарды жедел-жөндеу персоналынан шыққан ІV төмен емес рұқсат тобы бар бір жұмысшы қоса алады;

3) жерге қосатын пышақтарды өшіруді және ажыратуды кезекші немесе жедел-жөндеу персоналынын шыққан ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар бір жұмысшы орындай алады.

132. Жөндеуге тапсыру үшін ажыратылған ӘЖ-де тасымалды жерге қосуларды орнатуды, содан кейін ажыратуды және тіректердегі жерге қосатын пышақтарды қосуды кезекші немесе жедел-жөндеу персоналынан шыққан: біріншісі - ІV төмен емес рұқсат тобы бар (1000 В-тан жоғары ӘЖ-де) немесе ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар (1000 В-қа дейінгі ӘЖ-де), екіншісі – ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар жұмысшылар орындауы қажет. Жөндеу персоналынан шыққан ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар екінші адамды, ал тұтынушыға қуат беретін ӘЖ-де тұтынушы персоналынан адамды пайдалануға рұқсат етіледі.

Жерге қосатын пышақтарды ажыратуды кезекші немесе жедел-жөндеу персоналынан шыққан ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар бір жұмысшыға рұқсат етіледі.

ӘЖ-нің жұмыс орындарында тасымалды жерге қосуларды жұмыс басшысы (жүргізушісі) ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар бригада мүшелерімен орната алады. Бұл тасымалды жерге қосуларды жұмыс басшысының (жүргізушісінің) нұсқауы бойынша ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар бригаданың екі мүшесі ажыратады";

135-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"135. 6-10 кВ электр қондырғыларында тоқ өтетін бөліктерді қалқандармен қоршауға жол берілмеген жағдайда, ажыратылғандардың және тоқ өтетін бөліктер (мысалға, ажыратылған айырғыштардың түйіспелері арасында) кернеуінде тұрғандардың арасында орналасқан оқшаулағыш қаптамаларды пайдалануға рұқсат етіледі. Бұл оқшаулағыш қаптамалар кернеуде тұрған тоқ өтетін бөліктерге қатысты.

Қаптамаларды диэлектрлік қолғаптарды және оқшаулағыш қарнақтарды не қысқаштарды пайдалана отырып, ІV және ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар (оның біреуі – кезекші немесе жедел-жөндеу персоналынан шыққан) екі жұмысшы орнатуы және ажыратуы қажет."

139-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"139. АТҚ-да жұмыс орнынан кернеуде тұрған олармен шектес учаскелерге өтуге болатын конструкциялар учаскелерінде осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша "ТОҚТА! КЕРНЕУ" деген жақсы көрінетін белгілер (плакаттар) орнатылады. Бұл плакаттарды жөндеу персоналынан шыққан ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар жұмысшы жіберушінің басшылығымен орнатады.

Көтерілуге рұқсат етілетін конструкциямен шектесетін конструкциялардың төменгі жағында осы Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша "КӨТЕРІЛМЕ! МЕРТ БОЛАСЫҢ" деген белгі (плакаты) ілінеді.

Жұмыстарды жүргізу үшін көтерілуге рұқсат етілген стационарлық сатылар мен конструкцияларда осы Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша "ОСЫ ЖЕРДЕН КӨТЕРІЛ" деген белгі (плакаты) ілінеді.";

151-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"151. Кәсіпорын персоналынан шыққан немесе басқа ұйымдардың жұмысшысына (іссапарға жіберілген персонал құқығында) кезекшінің рұқсатымен басқару қалқандарында және ТҚ-да орнатылған есептеуіштер мен басқа да өлшеу аспаптарының көрсеткіштерін жеке өзінің жазып алуына рұқсат етіледі. Жергілікті кезекші персонал болған кезде бұл жұмысшының ІІ төмен емес рұқсат тобы, жергілікті кезекші персонал болмаған кезде – ІІІ төмен емес рұқсат тобы болуы қажет.";

181-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"181. Біліктегі кернеуді және жұмыс істеп тұрған генератор роторы оқшаулағышының кедергісін өлшеуді кезекші персоналдан шыққан жұмысшының жеке өзінің немесе мамандандырылған бөлімше персоналынан шыққан ІV және ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар екі жұмысшының нұсқау бойынша орындауына рұқсат етіледі.";

183-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"183. Жұмыс істеп тұрған генераторда щеткалы аппаратқа қызмет көрсетуге тек техникалық персоналдан шыққан жұмысшының жеке өзіне немесе осы мақсат үшін бөлінген ІІІ төмен емес рұқсат тобы бар жұмысшыға рұқсат етіледі. Бұл ретте мынадай сақтық шараларын сақтау қажет:

1) машинаның айналмалы бөліктерінен сақтанып, бас киім киіп және түймеленген арнайы киімде жұмыс істеу;

2) диэлектрлік қолғапты кимей-ақ, диэлектрлік галошты немесе резеңке диэлектрлік кілемді пайдалану;

3) екі полюстің тоқ өтетін бөліктерін немесе тоқ өтетін және жерге қосылған бөліктерін бір уақытта қолмен ұстамау қажет.";

229-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"229. Сығымдауыш қондырғыларға және электр қондырғылардағы ауа жинағыштарға қызмет ететін жұмысшылардың III төмен емес рұқсат тобы болу керек.";

233 және 234-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"233. Энергия өткізу ұйымдарының персонал құрамы іссапарға жіберілген персонал құқығында есептеу құралдарымен жұмыс істейді. Бұл жұмыстарды құрамында кем дегенде екі жұмысшысы бар бригада жүргізеді.

Энергиямен жабдықтаушы ұйымының III төмен емес рұқсат тобы бар жұмысшысы ТҚ орынжайларында электр есептегіштердің көрсеткішін тұтынушы өкілінің қатысуымен жазып алады.

234. Қызметті қоса атқаратын немесе шарт бойынша (балабақшалар, дүкендер, емханалар, кітапханалар) қызмет көрсететін персоналы бар тұтынушылардың кернеуі 1000 В-қа дейінгі электр қондырғыларында жұмыс орнын дайындауды және жұмысқа жіберуді ағымдағы пайдалану тәртібінде орындалатын бекітілген жұмыстар тізбесі бойынша тиісті энергиямен жабдықтаушы ұйымдардың жедел персоналы тұтынушы өкілінің қатысуымен III және V төмен емес рұқсат тобы бар, екі жұмысшыдан құралған бригадамен жүргізеді.";

236-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"236. Бірфазалық электр есептеуіштермен жұмысты энергиямен жабдықтаушы ұйымдардың III төмен емес рұқсат тобы бар жедел персонал ағымдағы пайдалану тәртібімен орындалатын жұмыстардың бекітілген тізбесі бойынша ажыратылған кернеуде бірыңғай атқара алады. Ағаш үйлерде, асқан қауіп жоқ орынжайларда электр есептеуішке дейін коммутациялық аппарат болмаса, бұл жұмысты кернеуді ағытпай, жүктемені ажыратып жүргізуге болады.";

287-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"287. Жер асты кабель құрылғысы газ қауіптілердің қатарына жатпаса, құрылыс ремонты, кабельдерді бояу, жинау бойынша жұмыстарды кемінде 2 жұмысшы тексеруі қажет. Электр станциялары мен кіші станцияларда коллектор мен туннельді III төмен емес тобы бар бір ғана адам тексере алады.";

295-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"295. Құдықтарда III төмен емес рұқсат тобы бар сақтандыру белдігін тағып алған бір адамның жұмыс істеуіне рұқсат етіледі. Сақтандыру белдігінің иыққа тағатын қайысы, ол арқа жағында қиылысқан жерінде арқанды бекітетін сақинасы болуы тиіс. Белдіктің екінші бір ұшын сақтандырушылардың біреуі ұстап тұрады.";

306-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"306. Тіреуге шығуға тіреудің басына дейін жұмыстың барлық түрлерін орындауға - III төмен емес рұқсат тобы бар, ӘЖ-ні ажырату арқылы тіреудің жоғарғы жағына дейін орындалатын жұмыстар кезінде ІІ төмен емес рұқсат тобы бар, ажыратылмаған ӘЖ-де тоқ өтпейтін бөліктерде жұмыс істеушілердің басы осы ӘЖ-нің төменгі сымдарының деңгейіне дейінгі аралық 2 м қашықтықта жұмыс істеу кезінде ІІ төмен емес рұқсат тобы бар бригада мүшелеріне рұқсат етіледі. Жұмыстың ерекшелігі тіреудің болуына байланысты; I рұқсат тобымен жерден 3м дейінгі аралықтағы барлық жұмыс түрі.";

319-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"319. Тіреудің ұшына дейін II төмен емес тобы бар бригада мүшелері бояйды. Тіреуді бояу кезінде бояу оқшаулағыш пен электр сымына жағылмас үшін шаралар қолдану керек.";

323-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"323. Электр сымының қуатымен жұмыс істеуге құқы бар бригада мүшелерінде (ток жүретін бөліктерге тікелей жанасатын болса) IV төмен емес рұқсат тобы, ал бригаданың қалған мүшелерінде III төмен емес рұқсат тобы болуы тиіс.";

341-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"341. Тізбектері көлденең орналасқан көптізбекті ӘЖ ажыратылған тізбегінде жұмыс жасау барысында тіреулерде кернеуде қалған тізбектер жағынан қызыл жалаушалар ілінеді. Жалауды жұмыс iстеушi III төмен емес рұқсат тобы бар бригада мүшелерiмен бірге жұмыс iстейтiн жерден 2-3 м биiктiкке iлу қажет.

Тірекке кернеуде тұрған тізбек жағынан көтерiлуге және осы тізбекті ұстап тұрған траверстің учаскелеріне көшуге болмайды. Егер тiректе степ-бұраны болса, олар қандай тізбектің астында орналасқанына қарамастан көтерiлуге болады. Егер степ-бұрандар кернеумен тұрған тізбектер жағынан орналасқан жағдайда, тірекке жерде тұрған жұмысты жүргізушінің немесе III төмен емес рұқсат тобы бар бригада мүшесінің қадағалауымен көтерілген жөн.";

357-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"357. Өтуге қиындық келтiретiн жерлерде (батпақ, су тосқауылдары, таулар, құлаған ағаштар) және ауа райынын қолайсыз жағдайларында (жаңбыр, қар, қатты аяз), сондай-ақ қараңғы мезгiлде ӘЖ-н II төмен емес рұқсат тобы бар екi жұмысшы орындауы тиіс.

Қалған жағдайларда ӘЖ II төмен емес рұқсат тобы бiр жұмысшы тексеріп-қарайды.

ӘЖ қарау кезiнде қараңғы мезгiлде электр сымының астымен жүруге болмайды.

ӘЖ зақымдалған жерiн iздеу кезiнде өздерiмен бiрге ескерту плакаттары болуы тиіс.";

370, 371 және 372-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"370. Сынақты IV төмен емес рұқсат тобындағы жұмыс өндірушiсі, III төмен емес рұқсат тобындағы бригада мүшелерi, II төмен емес рұқсат тобындағы күзетке шығарылған жұмысшылары бар бригада жүргізеді.

371. Сынақ жүргiзетiн бригаданың құрамына дайындық жұмыстарын жүргiзу және құрал-жабдықты бақылау үшiн тартылған жөндеу жұмысын жүргiзетiн жұмысшылар қосылады.

Құрал-жабдықты жөндейтін немесе бөлшектейтін бригаданың құрамына сынақ жүргізу үшiн реттеу ұйымдары немесе электр зертханасының персоналы қосылады. Бұл жағдайда сынақ жүргізуді жұмыс басшысы не болмаса оның нұсқауымен жөндеу ұйымы немесе зертхананың персоналы IV-тен төмен емес тобы бар қызметкер жүзеге асырады.

372. Ток жүргiзетiн бөлiктерi тұтас және торлы қоршаулармен жабылған, ал есiгi бұғатталған 1000 В жоғары электр қондырғыларынан тыс стационарлық сынақ қондырғылары пайдаланып, оқшаулау материалдары мен бұйымдарын (қорғану құралдары, түрлi оқшаулау тетіктері) жаппай сынауды III төмен емес рұқсат тобындағы жұмысшы оқшаулау материалдары мен бұйымдарын сынау бойынша жергiлiктi нұсқауға сәйкес жүргiзе алады.";

377-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"377. Сынақ қондырғысы мен сыналатын жабдығы әртүрлі орынжайда немесе РУ түрлi учаскелерiнде орналасқан жағдайда, жұмыс өндiрушiден бөлек оқшаулағыштың жағдайын бақылайтын III төмен емес рұқсат тобы бар бригада мүшелерiнің келуіне болады. Бұл топтың мүшелері қоршаудың сыртында тұрып, сынақ басталар бұрын жұмыс өндiрушiден қажеттi нұсқауды алуы қажет.";

390, 391 және 392-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"390. 1000 В жоғарғы электр қондырғыларында электр өлшеуiш қысқыштармен жұмысты ұйғарым бойынша екi адам жүргiзуi тиiс: бiреуі – IV төмен емес қолжетімділік тобынан, екiншiсi III төмен емес қолжетімділік тобынан болуы тиіс. Көрсеткiштердi есептеу үшiн аспапқа қарай еңкеюге болмайды. Жұмысты диэлектрлiк қолғаппен iстеу қажет.

391. 1000 В дейiнгi электр қондырғыларында электр өлшегіш қысқыштармен III төмен емес рұқсат тобындағы бiр адам диэлектрлік қолғапты пайдаланбай, жұмыс iстеуіне болады.

392. Өлшеуiш қарнақтармен жұмысты ұйғарым бойынша кем дегенде екi адам жүргiзуi керек: бiрi IV төмен емес рұқсат тобынан, қалғаны III төмен емес рұқсат тобынан болуы керек. Құрылымға немесе телескоп мұнарасына қарнақсыз көтеріліп, түскен жөн. Қарнақпен жұмыс iстеу кезiнде диэлектрлiк қолғапты қолдану мiндеттi емес.";

394-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"394. Импульстi өлеуіштiң тартылымын ӘЖ-не оқшаулау қарнақтарының көмегімен жалғауды IV төмен емес қолжетімділік топтағы кезекшi немесе кезекшiнiң бақылауымен зертхана персоналы орындайды.

Импульстi өлшеуіштi стационарлық коммутациялық аппаратура арқылы тартылымның жалғанған ӘЖ-не жалғауды және өлшеудi кезекшiнiң жеке өзi немесе өкім бойынша IV төмен емес қолжетімділік топтағы зертхана персоналы орындайды.";

400-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"400. Мегаомметрмен оқшаулау кедергiсін III төмен емес рұқсат тобындағы бiр адам өлшейді.

Егер бұл өлшеу жұмыс барысына кiретiн болса, ол туралы нарядта немесе нұсқауда келісу қажет етiлмейдi.";

407-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"407. Егер наряд (нұсқау) берушi оған коммутациялық аппаратураны нарядтың "Жеке тапсырмалар" деген тармағына жазып, ал нұсқау бойынша жұмыстың орындалуын–нұсқауды тiркеу жазуымен – қосуды немесе ажыратуда тапсырса, пульттерде, реттеу қалқандарында, жылу автоматикасы және өлшем құралғыларын жинауда коммутациялық аппаратурамен жүргiзiлетiн операцияларды кезекшi немесе III төмен емес рұқсат тобындағы жедел-жөндеу персоналы, сондай–ақ жөндеу бригадасының IV төмен емес рұқсат тобындағы жұмысты жүргізуші атқара алады.";

414-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"414. Жылу автоматикасы және өлшем құрылғыларында III төмен емес рұқсат тобындағы жұмысшы жеке өзi нұсқау бойынша мынадай жұмыстарды атқарады:

1) аспаптардың тiркелген бөлiгін реттеу;

2) кедергінің манометрін (электрлік түйіспеліктерден басқалары), дифмонометрлерін, терможұптарын ауыстыру;

3) блоктық басқару қалқандарындағы жылутехникалық бақылау аспаптарындағы ақауларды жою;

4) температураны өлшеу ауыстырып қосу нүктесiнiң профилактикасы;

5) АБЖ есептеуіш техниканың техникалық құралдар кешенін жөндеу;

6) автореттегіштердің элеткронды блоктарын баптау параметрлерін тексеру және реттеу;

7) қысқыштар қораптарын тығыздау;

8) стендтер, берілістер, атқару механизмдерін, панелдерi таңбалау және жазу;

9) қалқандарды, панелдерді сығылған ауамен үрлеу.";

3-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"3 тарау. Диспетчерлік және технологиялық басқару құралдарын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік";

423-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"423. КБЖ жылжымалы құралдармен өлшеу жұмысын кем дегенде екi адам жүргiзуi керек, олардың бiреуінде IV төмен емес рұқсат тобы, екiншiсiнде III төмен емес рұқсат тобы болуы тиіс.";

427-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"427. КҚҚ қызмет көрсетуге III төмен емес рұқсат тобындағы жұмысшылар жiберiледi.";

436-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"436. ҚККП барлық жұмыстарын III төмен емес қолжетімділік тобындағы жүргізуші бригада атқаруы тиiс.";

446-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"446. Қандай да бір жөндеу жұмыстарын орындау құқығынсыз III төмен емес рұқсат тобындағы бір жұмысшыға кернеуі 42В дейін қуатталатын транзисторлар мен микросхемаларда орындалатын аппаратурадағы жұмыстан басқа радиоаппаратураға қызмет етуге рұқсат етіледі.";

450-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"450. Мұнаралар мен дiңгектерде сыртқы антенно-фидерлi қондырғыларды құрастыру және тазалау жұмыстарын IV және III төмен емес рұқсат топтарындағы жұмысшылардан тұратын бригада орындайды. Жұмыс басталар алдында жоғарғы жиiлiктi аппаратураны өшiру.";

452 және 453-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"452. ТҚ немесе 1000 В жоғары ӘЖ орналасқан жоғарғы жиiлiктi қондырғылардың жабдығына қызмет көрсету, реттеу және жөндеу жұмыстарын кемінде екi адам жүргiзуі тиіс, оның бiреуiнің IV төмен емес рұқсат тобы болуы тиіс.

453. Панельдер (блогтар) ашық қолданыстағы аппатурада III төмен емес рұқсат тобындағы бір жұмысшы диэлектрлік резеңке төсеніш қолданып жұмыс істеуге рұқсат етіледі.

Жұмыс басталар алдында жалғастырушы жоғарғы жиілікті желіде кернеудің жоқтығын тексеру керек. 42 В жоғары желіде кернеу болса, жұмыс істеуге тыйым салынады.";

456 және 457-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"456. Байланыс шоғырлатқыштары мен жалғаушы сүзгілердің арасындағы тізбек аспапты қосу және ажырату тек жерге тұйықтау пышағының көмегімен байланыс шоғырлатқышының төменгі қаптамасының жерге қосылған кезде пышақтың көмегімен рұқсат етіледі. Өлшеу кезінде аспаптарды бірнеше мәрте қайта жалғай берген жағдайда, байланыс шоғырлатқышының төменгі қаптамасы әрқашан жерге қосылған болуы керек.

Бір сағатқа дейінгі ұзақтықтағы өлшеуді нұсқау бойынша IV төмен емес рұқсат тобы бар бір адам немесе IV төмен емес рұқсат тобындағы жедел жөндеу персоналы кезекшісі немесе жұмысшысының қадағалаумен жүргізе алады. Бұл өлшеу тек жалғастырушы сүзгінің ішінде разрядтауышты өшірмей, байланыс шоғырлатқышының төменгі қаптамасының жерге тұйықтау пышағы ажыратылған жағдайда жүргізіледі. Бұл кезде аспаптар жерге қосылған болу керек, өлшеуі электрден қорғану құралдарын (диэлектрлік қолғап пен аяқ киім, оқшаулау тұтқыштары бар құралдар т.б.) пайдаланып жүргізіледі.

457. Тасымалды жоғары жиіліктегі пост байланысын құрастыру және бөлшектеуді құрамы кемінде 2 адамнан: біреуі IV төмен емес рұқсат тобынан, екіншісі III төмен емес рұқсат тобынан тұратын бригада орындауы тиіс.";

462-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"462. Аппарат тұрған жерде орналасқан құрылғыларда жұмыс істеуге, қосуға және ажыратуға, сондай-ақ телефон байланысы, радио тарату аппаратурасын және электр станциялары мен кіші станциялардың электр қондырғыларындағы басқасын жөндеуге III төмен емес рұқсат тобындағы бір жұмысшы жіберіледі.";

470 және 471-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"470. Қолданыстағы электр қондырғыларында жүк көтергіш крандарды қолданып жұмыс істеген кезде, жүкті кранмен қозғау бойынша жұмыстардың қауіпсіз өндірісіне уәкілетті тұлға IV төмен емес рұқсат тобындағы инженерлік-техникалық қызметкері болу тиіс. Бұл тұлғаның уәкілеттігі наряд берушіге немесе жұмыс басшысына жүктелуі мүмкін.

471. Энергетикалық кәсіпорындар штатына енгізілген және жүріп тұрған электр қондырғыларында жұмыс істейтін кран жүргізушілерінің II төмен емес тобы болу тиіс.";

483-тармақта:

1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"1) басқыш көлденең қалыпта жұмысты жүргізушінің, кезекшінің немесе жедел-жөндеу қызметкерінің IV төмен емес рұқсат тобындағы жұмысшысының үздіксіз бақылауында жылжытылуы қажет;";

499-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"499. Келісім алғаннан кейін ҚҚҰ бригадаға наряд береді. Наряд үш данада жазылады, олардың бірі пайдалануға беруші кәсіпорынның персоналына немесе электрондық құжат беріледі.";

503-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"503. Егер ҚҚҰ үшін бөлінген жұмыс аймағы қоршалмаса, ондағы жұмыстар пайдалануға беруші кәсіпорын III төмен емес рұқсат тобы бар бақылаушыға берген наряд бойынша жасалады. Бұл туралы нарядта жазылады.";

505-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"505. ҚҚҰ-ның жұмысты толық аяқтағандығы туралы хабарлама жазбаша түрде немесе электрондық құжат айналымы арқылы беріледі.

Хабарламада наряд бойынша жұмыс толық аяқталғандығы, бригада (бригадалар) жұмыс учаскесінен шығарылғандығы, жұмыс орындары тексерілгендігі (материалдар, аспаптар, құрылғылар және өзгелері жиналғандығы, ҚҚҰ персоналы орнатқан жерге қосу, қоршаулар, қауіпсіздік белгілері мен плакаттары алынғандығы) көрсетіледі.";

1, 3, 4 және 15-қосымшалар осы Тізбеге 1, 2, 3 және 4-қосымшаларға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

	Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір бұйрықтарының тізбесіне 1-қосымша
	Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларына 1-қосымша

Электр техникалық (электр технологиялық) персоналдың электр қауіпсіздігі бойынша рұқсаттама топтары және оларды беру жағдайлары

Электр қауіпсіздігі бойынша рұқсаттама тобы	Электр қауіпсіздігі бойынша рұқсаттама тобын растау үшін электр энергетикасы саласында орындалатын жұмыстардың ең аз өтілі (мерзімі)	Лауазымдық нұсқаулықта белгіленген талаптар шеңберінде электр қауіпсіздігі бойынша рұқсаттама тобын растау үшін білімнің ең аз көлемі
1	2	3
1 топ	Жұмысқа орналасқан сәттен бастап бір айдың ішінде, сондай-ақ білімді біліктілік тексеру нәтижелері бойынша электр қауіпсіздігі бойынша біліктілік рұқсаттама тобын растамаған адамдар үшін электр энергетикасы саласындағы нормативтік құқықтық актілерде белгіленген мерзімде.	1) Адам ағзасына электр тоғының қаупі туралы қарапайым білім; 2) Лауазымдық нұсқаулық шеңберінде электр сымына қосу (электр розеткасы арқылы) және қорғаныс құралдарын (қаптамасын, панелін) алмай және электр ашасын, розетканы, адыратқышты, автоматты бөлшектемей тұрмыстық және кеңсе техникасын пайдалану кезінде қауіпсіздік шараларын сақтау көлемінде.
2 топ	Бұрынғы электр қауіпсіздігі бойынша рұқсаттама тобымен жұмыс істеу кезеңінде кемінде 72 сағат бағдарлама бойынша оқығаннан кейін.	1) Бұрынғы электр қауіпсіздігі бойынша рұқсаттама тобы көлеміндегі білім, сондай-ақ бекітілген электр қондырғылары мен жабдықтары туралы қарапайым техникалық білім; 2) Электр жетегімен, электрмен пісірумен (өздігінін қосусыз), термиялық қондырғылармен, жүк көтергіш машиналармен, жылжымалы машиналармен және электр жетегі бар механизмдермен, қол электр машиналарымен және электр желісінің кернеуі 1000 В (бір мың вольт) дейінгі басқа да жылжымалы электр жабдығымен (құралымен) қауіпсіз жұмыс істеудегі білім. Электр қауіпсіздігі бойынша екінші рұқсаттама тобы кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларында жұмыстарды жүргізуге және соның ішінде оларда электр тоғы мен кернеу болмаған кезде қорғаныс құралдарын (қаптаманы, панельді) алуға және электр ашаларын, розеткаларды, ажыратқыштарды, автоматтарды бөлшектеуге мүмкіндік береді; 3) Электр тоғының қаупі, тоқ өтетін бөліктерге жақындау қаупі туралы айқын түсінік, сондай-ақ электр энергетикасы саласында, оның ішінде электр қорғаныс құралдары мен құрылғыларын пайдалану арқылы жұмыс істеу кезіндегі білім.
3 топ	Бұрынғы топта 3 ай, ал электр қауіпсіздігі бойынша ІІІ және одан жоғары рұқсаттама тобын бұрын растаған адамдар үшін жұмысқа орналасқан сәттен бастап бір ай аяқталғаннан кейін.	1) Электр қауіпсіздігі бойынша бұрынғы рұқсаттама тобы көлеміндегі білім; 2) Мыналарды: сеніп тапсырылған электр қондырғыларына өздігінен қызмет көрсету, аралау, қарап-тексеру, қосу және өшіру және оның ішінде кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларындағы электр энергиясын есепке алу схемаларында (жүйелерінде), сондай-ақ жөндеу немесе баптау бригадаларын осы электр қондырғыларына жіберуді; электр қондырғыларында, автоматика сымдары мен аспаптарында жөндеу жұмыстарын өздігінен өндіру, энергетика объектілерінде, сондай-ақ тұрмыстық және кеңсе техникасында пайдаланылатын станоктар мен машиналарды (стационарлық және жылжымалы) есепке алу, тіркеуді; құрылыс-монтаждау, жөндеу, іске қосу-баптау жұмыстары бригадасының құрамында, соның ішінде электр қондырғыларындағы сынау-өлшеу, автоматика сымдары мен аспаптары бойынша энергетика объектілерінде пайдаланылатын станоктар мен машиналарды (стационарлық және жылжымалы) есепке алу, тіркеуді орындауға арналған білім; 3) Жұмысты қауіпсіз жүргізуді және электр қондырғыларында жұмыс істеп жатқан адамдарды қарауды қамтамасыз ете білу; 4) Зардап шегушіні электр тоғының әрекетінен босата білу.
4 топ	Бұрынғы топта 6 ай, ал электр қауіпсіздігі бойынша IV және одан жоғары рұқсаттама тобын бұрын растаған адамдар үшін жұмысқа орналасқан сәттен бастап бір ай аяқталғаннан кейін.	1) Электр қауіпсіздігі бойынша бұрынғы рұқсаттама тобы көлеміндегі білім; 2) Мыналарды: өздігінен қызмет көрсету, диспетчерлік және шұғыл келіссөздер жүргізу, электр қондырғыларын аралау, тексеріп-қарау, қосу, ауыстырып қосу және өшіру, оның ішінде кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларындағы электр энергиясын есепке алу схемаларында (жүйелерінде), сондай-ақ жөндеу немесе баптау бригадаларын осы электр қондырғыларына жіберуді; бригаданың құрылыс-монтаждау, жөндеу, іске қосу-баптау және оның ішінде лауазымдық нұсқаулық шеңберінде сынау-өлшеу бойынша жұмыстарды орындауы кезінде басшылық. әкімшілік-техникалық персоналдың лауазымдық нұсқаулығына сәйкес кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғылары бар электр шаруашылығына (учаскеге, объектіге) жауапты адам ретінде ұйым жұмыстарына басшылық ету; өздігінен қарап-тексеру және оның ішінде электр энергиясын есепке алу схемаларында (жүйелерінде), электр энергетикасы саласындағы сарапшы, жобалау ұйымдарының мамандары, энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру саласындағы сарапшылар немесе мамандар (энергоаудиторлар) үшін; өздігінен қарап-тексеру және оның ішінде қауіпсіздік және еңбекті қорғау қызметі басшылары мен мамандарының электр қауіпсіздігі мәселелері бойынша в схемах (системах) учета электрической энергии руководителями и специалистами служб безопасности и охраны труда организаций по вопросам электробезопасности, контроля и принятия мер по выявленным нарушениям организации в рамках должностной инструкции. орындауға арналған білім; 3) Электр қондырғыларында жұмыс істеу кезіндегі өауіп туралы толық түсінік; 4) Персоналды қауіпсіздік техникасы қағидаларына оқыту білу.
5 топ	Бұрынғы топта 12 ай, ал электр қауіпсіздігі бойынша V рұқсаттама тобын растаған адамдар үшін жұмысқа орналасқан сәттен бастап бір ай аяқталғаннан кейін.	1. Электр қауіпсіздігі бойынша бұрынғы рұқсаттама тобы көлеміндегі білім. 2. Мыналарды: 1) әкімшілік-техникалық персоналдың лауазымдық нұсаулығына сәйкес, кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғылары бар электр шаруашылығына (учаскеге, объектіге) жауапты адам ретінде ұйымдағы жұмыстарға басшылық ету; 2) өздігінен қарап-тексеру және оның ішінде электр энергиясын есепке алу схемаларында (жүйелерінде), электр энергетикасы саласындағы сарапшы, жобалау ұйымдарының мамандары, энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру саласындағы сарапшылар немесе мамандар (энергоаудиторлар) үшін; 3) өздігінен қарап-тексеру және оның ішінде самостоятельного осмотра, и в том числе в схемах (системах) учета электрической энергии руководителями и специалистами служб безопасности и охраны труда организаций по вопросам электробезопасности, контроля и принятия мер по выявленным нарушениям организации, при условии требований их должностной инструкцией. 3. Электр қондырғылары схемаларын, жабдықты құрастыруды, өндірістің технологиялық процестерін білу. 4. Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыра білу және кез келген кернеудегі электр қондырғыларындағы жұмысқа тікелей басшылық етуді жүзеге асыра білу. 5. Қызметкерлерге нұсқаулықты жүргізу кезінде қауіпсіздік шаралары жөніндегі талаптарды нақты белгілей және баяндай білу. 6. Персоналды қауіпсіздік техникасы қағидаларына, алғашқы медициналық көмек көрсетудің практикалық тәсілдеріне оқыта білу.

Ескертпе:

1) кестеде келтірілген электр қауіпсіздігіне қатысты персоналға қойылатын талаптар ең аз және ұйым басшысының шешімімен лауазымдық нұсқаулықтарда белгіленген талаптарға сәйкес толықтырылуы мүмкін;

2) электр қауіпсіздігі бойынша бірінші рұқсаттама тобы электр-техникалық персоналға таралады. Өндірістік персоналдың І топқа жатқызылуын талап ететін мамандық, жұмыс орындарының тізбесін ұйым басшысы белгілейді. Өндірістік қызметіне жатқызылатын электр қауіпсіздігі бойынша талаптарды игерген персоналға белгіленген нысандағы журналда ресімделетін І топ беріледі (осы Қағидаларға 6-қосымша). І топты беру беру нұсқаулықты жүргізу арқылы беріледі, әдетте, ауызша сұрау нысанында және (қажеттілік болған жағдайда) алынған қауіпсіз жұмыс тәсілдері дағдысын тексеру нысанында білімді тексерумен аяқталуы тиіс. І топты беруді ұйым басшысының өкімімен тағайындалған, ІІІ төмен емес топқа ие электр-техникалық персонал арасынан шыққан қызметкер жүргізеді;

3) электр қауіпсіздігі бойынша бірінші рұқсаттама тобы ұйым персоналының электр қауіпсіздігі бойынша рұқсаттама тобы төрттен төмен болмайтын адамның бірге жүруінсіз электр қондырғыларының жанына тікелей жақындауға мүмкіндік бермейді;

4) электр қауіпсіздігі бойынша екінші, үшінші, төртінші және бесінші рұқсаттама тобы электр-техникалық немесе технологиялық персоналға жататын ұйым персоналының арасынан шыққан адамдарға беріледі. Олардың қызметі лауазымдық нұсқаулыққа сәйкес, жеке қажеттіліктерін өндіру және электр, жылу энергиясын тұтыну бойынша қызметті жүзеге асыратын ұйымдардағы техникалық пайдалану қағидалары мен қауіпсіздік қағидалары нормаларын сақтаумен байланысты лауазымдық нұқсаулыққа сәйкес;

5) электр қауіпсіздігі бойынша екінші рұқсаттама тобы электр қауіпсіздігі төрттан төмен болмайтын рұқсаттама тобы бар адамның еріп жүруі арқылы электр энергетикасы саласындағы объектіге (жабдыққа, қондырғыларға) баруға мүмкіндік беретін ұйым персоналы арасынан шыққан адамдарға беріледі;

6) Электр қауіпсіздігі бойынша үшінші рұқсаттама тобы осы 1-қосымшаның 5-тармақшада) көрсетілген нормалардан басқа, ұйым персоналының арасынан шыққан адамдарға беріледі, лауазымдық нұсқаулыққа сәйкес сеніп тапсырылған электр қондырғыларында мыналарды:

кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғыларына қызмет көрсету, қосу және өшіру, соның ішінде электр энергиясын есепке алу схемаларында (жүйелерінде), сондай-ақ жөндеу немесе баптау бригадаларын осы электр қондырғыларына жіберуді жүзеге асыру;

электр қондырғыларындағы құрылыс-монтаждау, жөндеу, іске-қосу-баптау жұмыстарын, оның ішінде сынау-өлшеу бойынша жұмыстарды қарау;

бригадалар жұмысында жұмыс өндірісін бақылаушы персонал ретінде қатысуды өздігінен жүзеге асыруға мүмкіндік береді;

7) электр қауіпсіздігі бойынша төртінші рұқсаттама тобы қызметі осы 1-қосымшаның 5 және 6-тармақшаларында көрсетілген нормалардан басқа ұйым персоналының арасынан шыққан адамдарға беріледі, сондай-ақ лауазымдық нұсқаулық шеңберінде өздігінен шешеді:

диспетчерлік және шұғыл келіссөздерді жүргізу, аралауды, қарап-тексеруді, бақылауды жүзеге асыру және электр қондырғыларын қосуға, ауыстырып-қосуға және өшіруге өкім беру және оның ішінде электр қондырғыларындағы электр энергиясын есепке алу схемаларында (жүйелерінде);

кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларына қызмет көрсету, қосу және өшіру және оның ішінде электр қондырғыларындағы электр энергиясын есепке алу схемаларында (жүйелерінде), сондай-ақ жөндеу немесе баптау бригадаларын осы электр қондырғыларына жіберуді жүзеге асыру;

бригаданы құрылыс-монтаждау, жөндеу, іске қосу-баптау жұмыстарын және оның ішінде 1000 В дейінгі электр қондырғыларындағы сынау-өлшеу жөніндегі жұмыстарды орындауға жіберу бойынша нарядтар мен өкімдерді беру;

кернеуі 1000 В дейінгі электр қондырғылары бар электр шаруашылығына (учаскеге, объектіге) жауапты адам ретінде мәселелерді шешу;

8) электр қауіпсіздігі бойынша бесінші рұқсаттама тобы қызметі осы 1-қосымшаның 5, 6 және 7-тармақшаларында көрсетілген нормалардан басқа ұйым персоналының арасынан шыққан адамдарға беріледі, сондай-ақ лауазымдық нұсқаулық шеңберінде өздігінен шешеді:

кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғылары бар электр шаруашылығына (учаскеге, объектіге) жауапты адам ретінде мәселелерді шешу;

бригаданы құрылыс-монтаждау, жөндеу, іске қосу-баптау жұмыстарын және оның ішінде 1000 В жоғары электр қондырғыларындағы сынау-өлшеу жөніндегі жұмыстарды орындауға жіберу бойынша нарядтар мен өкімдерді беру.

	Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір бұйрықтарының тізбесіне 2-қосымша
	Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларына 3-қосымша
	Нысан

Электр қондырғыларында жұмыс істеуге берілетін наряд-рұқсаттаманың нысаны және оны толтыру бойынша нұсқау

Нарядтың беткі жағы (1-бет)

Ұйым ________________________________________________________________

Бөлімше______________________________________________________________

Электр қондырғыларындағы жұмыс үшін № _____НАРЯД-РҰҚСАТТАМА

Жұмыстардың жетекшісіне ___________ Рұқсат берушіге____________________

Жұмыстардың өндірушіге ___________ Бақылаушыға_______________________

Бригада мүшелері _____________________________________________________

_____________________________________________________________________

Жұмыс санаты ________________________________________________________

____________________________________________________ тапсырма беріледі

Жұмысты бастау: Күні ______________ уақыты ____________________________

Жұмысты аяқтау: Күні ______________ уақыты ____________________________

Апат жағдайына дайындық уақыты ______________________________________

1-кесте

Жұмыс орындарын дайындау бойынша шаралар

Токтан ажыратуды және жерге тұйықтау құралдарын орнатуды қажет ететін электр қондырғыларының атауы	Не ажыратылуға және қай жерге қосылуға тиіс
1	2

Жеке нұсқаулар ______________________________________________________

Нарядты бердім: Күні _____________ уақыты ___________________________

Қол қойылды _________________ Тегі __________________________________

Кіруге рұқсат беру

2-кесте

Жұмыс орындарын дайындауға және жұмысқа кіруге рұқсат алдым	Күні, уақыты	Кімнен (лауазым, тегі)	Рұқсат беруші (қолы)

Нарядтың келесі беті (2-ші бет)

Жұмыс орындары әзірленді. Кернеу беріліп тұр: ___________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Рұқсат беруші __________

(қолы)

Жұмыстарға жауапты басшы (жұмыс жүргізуші немесе бақылаушы)

_____________________________________________________________________

(қолы)

Күн сайынғы жұмысқа рұқсаттама және оның аяқталу уақыты

3-кесте

Бригада максатты нұсқаулық алды және әзірленген жұмыс орнына баруға рұқсаттама берілді			Жұмыс аяқталды, бригада шығарылды
Жұмыс орнының атауы	Күні, уақыты	Қойылатын қолдар (қол) (тегі, аты-жөні)	Күні, уақыты	Жұмыс жүргізушінің (бақылаушының) қолы (қол) (тегі, аты-жөні)
		Рұқсат берушінің	Жұмыс жүргізушінің (бақылаушының)
1	2	3	4	5

Бригада құрамындағы өзгерістер

4-кесте

Бригада құрамына енгізілді (тегі, аты-жөні, тобы)	Бригада құрамынан шығарылды (тегі, аты-жөні, тобы)	Күні, уақыты (Күні) (уақыты)	Рұқсат бердім (қолы) (тегі, аты-жөні)
1	2	3	4

Алғашқы рұқсаттама кезінде мақсаты нұсқаулықты тіркеу

5-кесте

Нұсқаулық өткіздім		Нұсқаулық алдым
Наряд берген тұлға	_______________ (қолы) (тегі, аты-жөні) _______________	Жұмыстарға жауапты жетекші (жұмыс жүргізуші, бақылаушы)	_________________ (қолы) (тегі, аты-жөні)
Рұқсат беруші	_______________ (қолы) (тегі, аты-жөні) _______________	Жұмыстарға жауапты жетекші Бригада мүшелері Жұмыс жүргізуші (бақылаушы)	_________________ _________________ _________________ _________________
Жұмыстарға жауапты жетекші Жұмыс жүргізуші (бақылаушы)	_______________ _______________ _______________	Жұмыс жүргізуші Бригада мүшелері	_________________ _________________ _________________

Жұмыс толық аяқталды, бригада шығарылды, бригаданың орнатқан жерлендірулері алынды.

Хабарланды (кімге) _______________________ Күні ______________ уақыты

(тегі, аты-жөні)

Жұмыстар жүргізуші (бақылаушы) ______________________________________

(қолы) (тегі, аты-жөні)

Жұмыстарға жауапты жетекші __________________________________________

(қолы) (тегі, аты-жөні)

Рұқсат беруші _______________________________________________________

(қолы) (тегі, аты-жөні)

Наряд толтыру бойынша нұсқаулар

1. Нарядтағы жазулар айқын болуға тиіс. Нарядты қарындашпен толтыруға және түзетуге рұқсат берілмейді.

2. Нарядтарды нөмірлеу жүйесін кәсіпорынның басшысы белгілейді.

3. Күнідерді көрсеткен кезде Күні, айы және жылдың соңғы екі саны жазылады, мысалы: 10.08.12.

4. Нарядта көрсетілетін тұлғалардың тегінен басқа, аты-жөні және электр қауіпсіздігі бойынша тобы жазылады.

5. Нарядта электр қондырғыларының, жабдықтың қосылымдарының диспетчерлік атаулары (белгілері) көрсетіледі.

6. Кестелерде немесе нарядтың мәтінінде жазу жолдары жетпейтін болса, онда жазуларды жалғастыру үшін оған сол нөмірмен наряд берушінің қолы қойылған нарядтың қосымша бланкісі беріледі. Ондай кезде кестенің соңғы жазу жолдарында немесе негізгі бланкінің жазу жолының соңында: "Қосымша бланкіні қараңыз" деп жазу керек.

Нарядтың беткі жағы

7. "Бөлімше" деген жазу жолында кәсіпорынның жұмыс жүргізгелі жатқан құрылымдық бөлімшесі көрсетіледі.

8. Жұмыс басшысы тағайындалмаса, "Жұмыс басшысы" деген жазу жолында "Тағайындалмайды" деп жазу керек.

9. "Рұқсат берушіге" деген жазу жолында жұмысқа рұқсаттама берген жедел жөндеу жұмыскерінің немесе жөндеу жұмыскерлері ішінен жұмыс жүргізушінің аты-жөні жазылады. Рұқсат беруші ретінде кезекші жүретін электр қондырғылары үшін жазу жолында аты-жөні көрсетілмей, "Кезекшіге" деп жазылады.

10. "Бригада мүшелерімен" деген жазу жолдарында бригада мүшелерін жеке-жеке атағаннан өзге, бригада мүшелерінің қайсысы жүргізуші, кран жүргізушісі, матаушы екені, сонымен бірге оның жұмыс істейтін механизмінің типі көрсетіледі. Мысалы: "Бекмұратов Н.З., II топ, ТВ-26 телемұнарасының жүргізушісі".

11. "Жұмыс санаты" деген жазу жолында терминдер мен олардың анықтамаларына сәйкес жұмыстар санатының толық атауы көрсетіледі.

12. "Тапсырылады" деген жазу жолдарында: электр қондырғысының, қосылымдардың, әуе желісі учаскесінің, тіректердің нөмірлері, аралықтар, тізбек, ӘЖ фазасы, жұмыс мазмұны көрсетіледі.

13. 1-кестеде көрсетіледі:

1-бағанда – коммутация аппараттарымен іс-қимыл жүргізуді және жерлендіруді орнатуды қажет ететін электр қондырғыларының атауы;

2-бағанда – коммутация аппараттары ажыратылу жүргізілетін және жерлендіру орнатылатын орындар.

2-ші бағанды толтыру кезінде келесі қағидалар сақталынуға тиіс:

станциялар мен кіші станциялардың электр қондырғылары үшін көзге көрінетін үзікті қамтамасыз ету мақсатында токтан ажыратылатын коммутация аппараттарының атаулары (белгілері), сонымен бірге жерге тұйықтау құралдарын орнататын орындар керсетіледі;

оларға қызмет көрсетпейтін персонал ажыратылатын АЖ және КЖ үшін, электр қондырғысының атауына сәйкес келетін жазу жолында, 1-бағанда, ТҚ да және жұмыс орнында оны жерлендіру қажеттілігі туралы нұсқаулығымен желінің атауы (белгісі) жазылады.

жедел жөндеу персоналы ажырататын АЖ және КЖ үшін, көзге көрінетін үзікті қамтамасыз ету мақсатында ажыратылатын, ТҚ-да және АЖ-ның өзіндегі коммутация аппараттарының атауы (белгісі) көрсетіледі, сондай-ақ жерлендіру орнататын орындар (ТҚ-да және жұмыс орнында);

оған қызмет керсетпейтін ажырататын персонал да, жедел жөндеу персоналы да АЖ және КЖ үшін, жазулар олардың әрқайсысы үшін жоғарыдағы қағидаларға сәйкес жазылады.

Жұмыс орнын әзірлеуді талап етпейтін жұмыстар кезінде 1-кестенің бағандарында "Талап етілмейді" деген жазу жазылады.

14. "Жеке нұсқаулар" деген жолдарда жазылады:

жұмыскерлердің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін қосымша шаралар (қосымша жерге тұйықтауды мен қоршаулар орнату, ауаны қауіпті газдың бар-жоқтығына тексеру, өрт қауіпсіздігінің шаралары және т.б.), сондай-ақ осы шараларды бригаданың өзінің орындауына рұқсат;

нарядты бақылаушыға ресімдеген кезде - бригаданы басқаратын қызметкер;

жетекшіге немесе жұмыс орындаушыға (бақылаушыға) бригаданы басқа жұмыс орнына көшіру үшін берілетін рұқсат;

электр қондырғыны немесе оның бөлігін кезекшінің өкімісіз қосу рұқсаты;

жерге тұйықтауды уақытыша алуға рұқсат; орындалатын жұмысқа байланысты басқа да жазулар.

15. 2-кесте жұмысқа алғаш рет рұқсаттама алғанда толтырылады.

1-бағанда рұқсат берушіге осы рұқсатты берген тұлғаның тегі және лауазымы көрсетіледі. Рұқсат беру кезінде 1-бағанда рұқсат берген тұлға тікелей өзі лауазымын көрсетіп, қол қояды.

Нарядтың келесі жағы

16. Электр станцияларындағы және кіші станциялардағы электр қондырғыларында жұмыс жүргізген кезде "Жұмыс орындары әзірленді. Кернеу беріліп тұр" деген жазу жолдарында рұқсат беруші жөнделініп жатқан қосылымның ток өткізгіш бөліктері, сонымен қатар, жұмыс орнына жақын көршілес қосылымдардың кернеу беріліп тұрған ток өткізгіш бөліктерін көрсетуі керек.

Әуе және кабельдік желідегі жұмыстар кезінде бұл жазу жолдарында жөнделіп жатқан желінің күзет аймағындағы қиып өтетін және жақындасатын басқа әуе және кабельдік желілері көрсетіледі.

Қажет болса, рұқсат беруші өзге де ток өткізгіш бөліктерді көрсетіп жазады.

Рұқсат беруші мен жұмыстарға жауапты басшы (жұмыс жүргізуші немесе бақылаушы, егер басшы тағайындалмаса) жұмыс орнын қабылдағаннан кейін және алғаш рет рұқсаттама берілгенде ғана "Жұмыс орындары әзірленді. Кернеу беріліп тұр" деген жазу жолдарының астына қол қояды.

17. 3-кестеде Күні сайын жұмысқа берілетін рұқсаттама, жұмыстың аяқталуы, сонымен бірге, бригаданың басқа жұмыс орнына ауыстырылғаны жазылады.

Егер жұмыстардың басшысы (жүргізуші) рұқсат берушінің міндеттерін қоса атқаратын болса, онда ол рұқсаттама беру кезінде 3-ші және 4-ші бағандарда қол қояды.

18. Бригада құрамындағы өзгерістер 4-ші кестеде керсетіледі және кестенің 4-ші бағанында наряд берушінің қолымен куәландырылады. Бригада құрамының өзгеруіне телефон, радио немесе шабарман арқылы рұқсат бергенде, жұмыстардың басшысы (жүргізуші) 4-ші бағанда рұқсат берген тұлғаның аты-жөнін жазып, қол қояды.

Бригадаға автомобиль жүргізушісін немесе механизм және кран жүргізушісін енгізгенде немесе шығарғанда, оларға бекітіліп берілген автомобильдің, механизмнің түрі көрсетіледі.

19. Егер бригада жерлендіру құралдарын орнатпаса, онда мәтіннен "бригаданың орнатқан жерлендіру құралдары алынды" деген сөздер сызылып тасталуға тиіс. Наряд бланкісінің қалған жазу жолдары олардың атауларына және жолма-жол мәтінге сәйкес толтырылады. Пайдаланылмаған жазу жолдарында сызық салынады.

	Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір бұйрықтарының тізбесіне 3-қосымша
	Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларына 4-қосымша

Нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстарды есепке алу

Жергілікті кезекші персоналы бар электр қондырғыларында (үйдегі кезекшіліктен басқа) нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстар осы үшін арналған төменде ұсынылған нысан бойынша нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстарды есепке алу журналында есепке алынады.

Журналда тиісті бағандарда нарядтар бойынша жұмысқа алғашқы рұқсат беру және оның толық аяқталуы, өкімдер бойынша жұмысқа рұқсат беру және жедел персоналдың өзі немесе оның бақылауымен берілетін өкімдер бойынша жұмыстарды қоспағанда, оның аяқталуы ескеріледі, олар туралы жазба тек жедел журналда ғана жасалады. Бұдан басқа, наряд бойынша жұмысқа алғашқы және күнделікті рұқсаттамалар жедел журналға жазумен ресімделеді, бұл ретте наряд нөмірі мен жұмыс орны ғана ескеріледі.Нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстарды есепке алу журналын кезекші персонал жүргізеді. Журнал нөмірленеді, тігіледі және мөрмен бекітіледі. Соңғы жазбадан кейін оны сақтау мерзімі-6 ай.

Нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстарды есепке алудың электрондық журналы жүргізілген жағдайда журналдың беттері өзгермейтін форматта қалыптастырылады.

Электр қондырғыларында жергілікті жедел персоналсыз және үй кезекшілігімен жұмыстардың есеп журналы жүргізілмейді, нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстар жедел журналда есепке алынады.

Нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстарды есепке алу журналы

Нысан

Өкім нөмірі	Наряд нөмірі	Жұмыс орны және атауы	Жұмыс жүргізуші немесе бақылаушы (тегі, аты-жөні)	Өкім бойынша жұмыс істейтін бригада мүшесі (тегі, аты-жөні)	Өкімді берген тұлға (тегі, аты-жөні)	Жұмысқа кірістік (күні, уақыты)	Жұмыс аяқталды (күні, уақыты)
1	2	3	4	5	6	7	8

Ескертпелер:

1) өкімдер бойынша жұмыстардың саны көп болған кезде олардың реттік нөмірлерін жазуды ай сайын қайтадан бастауға жол беріледі;

2) наряд бойынша жұмыстар кезінде тек 2, 3, 7 және 8-бағандар толтырылады;

3) жергілікті жағдайларға байланысты ұсынылатын журнал нысанын толықтыруға немесе түрін өзгертуге жол беріледі.

	Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір бұйрықтарының тізбесіне 3-қосымша
	Электр қондырғыларын
	пайдалану кезіндегі қауіпсіздік
	техникасы қағидаларына
	15-қосымша

Электр қондырғыларында жұмыс істеудің нормалары мен қағидаларын білуін тексеру туралы куәлік

Нысан

Бірінші беті:

КУӘЛІК № ____

_____________________________________________

(ұйым)

_____________________________________________

(тегі, аты, әкесінің аты (болған кезде))

_____________________________________________

лауазымы (мамандығы)

Кернеуі ____________ электр қондырғыларында

_____________________________________________

ретінде жұмыс істеуге рұқсат берілді

Берілген күні: "___" ____________ 20 __ ж.

Жұмыс беруші (электр шаруашылығына жауапты)

______________________________________________________________

(қолы) (тегі, аты-жөні)

Білімін тексеру нәтижелері жазылмаса жарамсыз.

Қызметкер міндеттерін орындаған кезде өзімен бірге куәлігін ұдайы алып жүруге тиіс.

Екінші беті:

Нормативтік құжаттарды білуін тексеру нәтижелері
Тексеру күні	Тексеру себептері	Электр қауіпсіздігі жөніндегі тобы	Жалпы баға	Келесі тексеру күні	Комиссия төрағасының қолы

Үшінші беті:

Өнеркәсіптік қауіпсіздік және басқа арнайы қағидалардың нормативтік құжаттарды білуін тексеру нәтижелері
Тексеру күні	Нормативтік құжаттардың атауы	Комиссияның шешімі	Комиссия төрағасының қолы

Төртінші беті:

Арнайы жұмыстарды жүргізу құқығының куәлігі
Өткізілетін күні	Жұмыстардың атауы	Комиссия төрағасының қолы

Ескертпелер:

1) электр қондырғыларында жұмыс істеу нормалары мен қағидаларын білуін тексеру туралы куәлік көрсетілген лауазымда (кәсіпте) өз бетінше жұмыс істеуге ұсынушыны куәландыратын құжат болып табылады;

2) куәлік қызметкерге оны жұмысқа ресімдеу кезінде беріледі және электр қондырғыларындағы жұмыс жөніндегі нормалар мен талаптарды білуін тексеру нәтижелері туралы тиісті жазбалардан кейін ғана жарамды болады;

3) екінші бетте Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 230 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10851 болып тіркелген) бекітілген Электр қондырғыларын орнату қағидаларын, осы Қағидалардың Электр қондырғыларын техникалық пайдалануды және өрт қауіпсіздігі саласындағы нормативтік құжаттарды білуіне жалпы баға қойылады;

4) үшінші бет Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 343 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10244 болып тіркелген) қауіпті өндірістік объектілер үшін өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары және басқа да арнайы қағидалар бойынша аттестаттау талап етілетін персонал үшін толтырылады;

5) төртінші бет арнайы жұмыстарды жүргізуге рұқсат етілген персонал үшін толтырылады (жоғары өрмелеу жұмыстары; ток өткізгіш бөліктердегі кернеулі жұмыстар: оқшаулағыштар мен жалғағыш қысқыштарды тазалау, жуу және ауыстыру, арқандарды майлау; құдықтардағы, шурфтардағы, орлардағы және тереңдігі 2 метрден асатын қазаншұңқырлардағы жұмыстар; қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарға қызмет көрсету; жабдықты жоғары кернеумен сынау (мегаомметрмен жұмыс істеуден басқа);

6) куәлік қызметкердің қызметтік міндеттерін орындау уақытында үнемі болады және бақылаушы қызметкерлердің талабы бойынша ұсынылады;

7) кызметкер лауазымы өзгерген жағдайда куәлік ауыстырылуға немесе жұмыстан босатылған кезде қайтарылуға тиіс;

8) куәлік мата негізіндегі қатты мұқабадан және төрт беттен тұратын блоктан тұрады. Куәліктің өлшемі 95 мм х 65 мм. байланыстырғыштың қалаған түсі-қара шие;

9) мұқабаның беткі жағында қарама-қарсы (ақ немесе сары) түспен: куәлік деген жазу бедерленген.