Об утверждении процедурных стандартов внешнего государственного аудита и финансового контроля

Нормативное постановление Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 апреля 2016 года № 13647.

В соответствии с подпунктом 2) пункта 2 статьи 8 Закона Республики Казахстан "О государственном аудите и финансовом контроле" Высшая аудиторская палата Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

Сноска. Преамбула - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить:

1) 100. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита эффективности согласно приложению 1 к настоящему нормативному постановлению;

2) 200. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита соответствия согласно приложению 2 к настоящему нормативному постановлению;

3) 600. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по привлечению аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий согласно приложению 3 к настоящему нормативному постановлению;

4) 700. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по признанию результатов государственного аудита согласно приложению 4 к настоящему нормативному постановлению;

5) 750. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению контроля качества органами внешнего государственного аудита и финансового контроля согласно приложению 5 к настоящему нормативному постановлению;

6) 900. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов согласно приложению 6 к настоящему нормативному постановлению;

7) 901. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению последующей оценки исполнения республиканского бюджета согласно приложению 7 к настоящему нормативному постановлению;

8) 902. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы отчета об исполнении местного бюджета маслихатам согласно приложению 8 к настоящему нормативному постановлению;

9) 1000. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате Республики Казахстан информации о своей работе согласно приложению 9 к настоящему нормативному постановлению;

10) 1001. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля согласно приложению 10 к настоящему нормативному постановлению;

11) 903. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению экспертно-аналитического мероприятия органами внешнего государственного аудита и финансового контроля согласно приложению 11 к настоящему нормативному постановлению;

12) 300. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита финансовой отчетности согласно приложению 12 к настоящему нормативному постановлению.

Сноска. Пункт 1 в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 29.11.2018 № 20-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 14.02.2019 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.04.2020 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Юридическому отделу в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего нормативного постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего нормативного постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан его направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и в информационно-правовой системе "Әділет";

3) в течение пяти рабочих дней со дня получения настоящего нормативного постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан его направление в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан" для размещения в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актов Республики Казахстан;

4) размещение настоящего нормативного постановления на интернет-ресурсе Счетного комитета.

3. Контроль за исполнением настоящего нормативного постановления возложить на руководителя аппарата Счетного комитета.

4. Настоящее нормативное постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета

К. Джанбурчин

	Приложение 1 к нормативному постановлению
	Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

100. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита эффективности

Сноска. Приложение 1 в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 29.05.2019 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита эффективности (далее – Стандарт) определяет цель, задачи, критерии и процедуры аудита эффективности, осуществляемые органами внешнего государственного аудита и финансового контроля (далее – органы аудита).

2. Стандарт разработан в соответствии с нормативными правовыми актами Республики Казахстан, регулирующими вопросы внешнего государственного аудита и финансового контроля, и на основании приемлемых положений Международных стандартов (ISSAI), утверждаемых Международной организацией высших органов аудита (INTOSAI), включая ISSAI 300 "Основные принципы аудита эффективности", ISSAI 3000 "Стандарты и руководства по проведению аудита эффективности, основанные на Стандартах аудита INTOSAI и практическом опыте", ISSAI 3100 "Руководства по ключевым понятиям аудита эффективности", ISSAI 3200 "Руководства по процессу аудита эффективности".

3. Целью Стандарта является установление единых требований, аудиторских и аналитических процедур, подлежащих к применению в процессе реализации функций и задач органов аудита на всех стадиях проведения аудита эффективности, а также раскрытие особенностей в вопросах определения критериев аудита эффективности, формирования выводов и результатов, включаемых в аудиторские отчеты.

4. Аудит эффективности проводится на предмет обеспечения объектами государственного аудита и финансового контроля (далее – объекты государственного аудита) эффективной деятельности по управлению национальными ресурсами.

5. Действие настоящего Стандарта распространяются на государственных аудиторов и экспертов (аудиторские организации, специалисты государственных органов и другие юридические, физические лица, привлекаемые органами аудита к проведению государственного аудита по соответствующему профилю).

6. В настоящем Стандарте используются следующие понятия:

1) надлежащий характер аудиторского доказательства – оценка качества аудиторских доказательств, их уместности и надежности при подтверждении выводов и заключений, на которых основывается аудиторское мнение;

2) критерии – обоснованные и достижимые эталонные нормы, показатели (стандарты и (или) хорошие практики), на основании которых оценивается эффективность функционирования изучаемого направления аудита эффективности или деятельности объекта государственного аудита;

3) базовые критерии – показатели (эффективность, экономичность, результативность и продуктивность), используемые при проведении всех видов аудита эффективности вне зависимости от его направлений и деятельности объекта государственного аудита;

4) специальные критерии – детализированные показатели, разрабатываемые и используемые для аудита эффективности в зависимости от особенностей его направлений и деятельности объекта государственного аудита;

5) аудиторская документация – документы, в которых отражены выполненные аудиторские процедуры, полученные аудиторские доказательства, выводы, рекомендации государственного аудитора и достигнутые результаты аудита эффективности;

6) профессиональное суждение и скептицизм – точка зрения государственного аудитора, основанная на его знаниях, квалификации и опыте работы, которая служит основанием для принятия им субъективных решений в обстоятельствах, когда определить порядок его действий не представляется возможными.

7. Прямым результатом аудита эффективности, проводимого органами аудита, является подготовка качественного аудиторского заключения, а конечным результатом – достижение положительного эффекта в изученном направлении аудита эффективности или деятельности объекта государственного аудита по результатам исполнения рекомендаций.

8. Прямой и конечный результаты достижимы при условии сбора надлежащего характера аудиторских доказательств и выражении мнения в аудиторском заключении относительно улучшения показателей эффективности в изученном направлении аудита эффективности или деятельности объекта государственного аудита.

Глава 2. Цель, основные задачи и этапы аудита эффективности

9. Целью аудита эффективности является выражение независимого, компетентного и объективного мнения относительно экономности, эффективности и результативности (продуктивности) в изученном направлении аудита эффективности или деятельности объекта государственного аудита с представлением рекомендаций по ее совершенствованию.

10. Задачами аудита эффективности являются:

1) определение актуальной темы и критериев аудита эффективности;

2) сбор достаточных и надежных аудиторских доказательств, относительно достижения критериев эффективности, выявления причин их отклонения (при наличии);

3) формирование независимого, объективного и компетентного аудиторского отчета и заключения, при необходимости с разработкой рекомендаций по устранению выявленных недостатков и нарушений и их недопущению в будущем, а также по улучшению и повышению эффективности в изученном направлении аудита эффективности или деятельности объекта государственного аудита;

4) реализация итогов аудита эффективности посредством проведения постаудита.

11. Аудит эффективности в соответствии с компетенциями органов аудита начинается с формирования перечня объектов государственного аудита и осуществляется по этапам, предусмотренным Правилами проведения внешнего государственного аудита и финансового контроля, утвержденными нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 30 июля 2020 года № 6-НҚ (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21070) (далее – Правила).

Сноска. Пункт 11 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 29.06.2021 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 3. Классификация аудита эффективности и основы существенности

12. Классификация аудита эффективности по видам используется для планирования аудитов, регулирования его масштаба, сроков и объема аудиторских, аналитических процедур, а также формирования систематизированной базы данных аудитов эффективности.

13. Классификация видов аудита эффективности делится по следующим признакам:

подходы государственного аудита (проведение аудитов эффективности с применением горизонтального или вертикального подходов);

направления государственного аудита (проведение аудита по определенной теме или деятельности объекта государственного аудита).

14. Проведение аудитов эффективности с применением:

1) горизонтального подхода предполагает проведение аудиторских мероприятий на нескольких объектах государственного аудита, которые принадлежат одному уровню государственного управления. Горизонтальные аудиты эффективности проводятся по направлениям государственного аудита, за исключением деятельности объекта государственного аудита. В рамках одного аудиторского мероприятия изучается определенное направление деятельности нескольких объектов государственного аудита.

2) вертикального подхода предполагает проведение аудиторских мероприятий на нескольких объектах государственного аудита, которые принадлежат разным уровням государственного управления. Данный вид аудита проводится по всем направлениям государственного аудита, за исключением деятельности объекта государственного аудита. В рамках одного аудиторского мероприятия изучаются направления деятельности нескольких объектов государственного аудита, принадлежащих разным уровням государственного управления.

15. Проведение аудита эффективности по направлениям:

1) налоговое и таможенное администрирование – предполагает изучение и (или) обладание пониманием государственной налоговой и таможенной политики – от этапа инициирования налоговых и таможенных реформ до этапа их практической реализации и достижения соответствующих прямых и конечных результатов. Государственные аудиторы и эксперты должны быть осведомлены в части законов, политик, правил и практик налогового и таможенного администрирования (мер по агрегированию доходных источников республиканского или местного бюджета (государственного бюджета – для проведения аудитов эффективности по вертикальному подходу), необходимых для выполнения государственных функций и оказания государственных услуг);

2) планирование и исполнение бюджетов – предполагает изучение и (или) обладание пониманием требований бюджетного и иного связанного законодательства и применяемой практики по планированию республиканского или местного бюджета (государственного бюджета – для проведения аудитов эффективности по вертикальному подходу) по всем статьям бюджета, сгруппированным по бюджетной классификации и по администраторам бюджетных программ; а также по исполнению республиканского или местного бюджета (государственного бюджета – для проведения аудитов эффективности по вертикальному подходу) уполномоченными государственными органами и администраторами бюджетных программ. Государственные аудиторы и эксперты должны быть осведомлены в части законов, политик, правил и практик бюджетирования, распределения компетенций, полномочий и ответственности между всеми участниками бюджетного процесса;

3) управление активами государства – предполагает изучение и (или) обладание пониманием требований законодательства, определяющих принципы и порядок управления активами государства – от аккумулирования активов государства, правил по признанию, учету и выбытию активов до практик использования государственных активов всеми лицами, кто наделен правом собственности, правом пользования и правом распоряжения активами государства. Государственные аудиторы и эксперты должны быть осведомлены в части политик, правил и практик управления активами государства, применяемыми пользователями активов государства, а также порядка распределения компетенций, полномочий и ответственности между всеми участниками процесса управления государственными активами;

4) реализация документов Системы государственного планирования – предполагает изучение и (или) обладание пониманием требований законодательства в части государственного планирования, устанавливающего принципы и правила формирования, утверждения и реализации документов Системы государственного планирования. Государственные аудиторы и эксперты должны быть осведомлены в части политик, правил и практик по реализации документов Системы государственного планирования, а также распределения компетенций, полномочий и ответственности в Системе государственного планирования;

5) ценообразование и закупки в государственном секторе – предполагает изучение и (или) обладание пониманием требований законодательства и положений методологических документов, на основании которых определяются цены: на товары, производимые и (или) закупаемые и (или) реализуемые в государственном секторе, на работы, выполняемые в государственном секторе, на услуги, оказываемые в государственном секторе.

По данному направлению важно изучение и (или) обладание пониманием требований законодательства, регулирующего каждый этап государственных закупок – планирование и проведение закупок, проведение взаиморасчетов между заказчиком и поставщиком, контроль и надзор за ходом выполнения работ в рамках государственного заказа, принятие товаров, работ и услуг, урегулирование разногласий. Государственные аудиторы и эксперты должны быть осведомлены в части применяемых практик по определению цен на товары, работы и услуги в государственном секторе, по распределению компетенций, полномочий и ответственности в системе ценообразования и закупок государственного сектора;

6) управление государственным долгом – предполагает изучение и (или) обладание пониманием требований законодательства, регулирующего вопросы управления государственным долгом, включая правила по осуществлению заимствований, определению потребности в заимствованиях, принятию условий и обязательств, вытекающих из договоров займа, погашению долга и другим аспектам управления государственным долгом. Для проведения аудита эффективности по данному направлению требуются специальные знания и навыки. Государственные аудиторы и эксперты должны быть осведомлены в части применяемых государственными органами, наделенными полномочиями по управлению долгом, практик по осуществлению заимствований и выполнению связанных обязательств, других лиц, наделенных правом осуществления гарантированных государством заимствований, а также распределению ответственности в системе управления государственным долгом;

7) использование грантов, инвестиций, займов и других связанных активов – предполагает изучение и (или) обладание пониманием требований законодательства, регулирующего вопросы обоснования, согласования и представления участникам бюджетного процесса грантов, инвестиций, займов и других связанных активов. Государственные аудиторы и эксперты должны быть осведомлены в части практик использования грантов, инвестиций, займов и других связанных активов пользователями данных активов, а также распределению компетенций, полномочий и ответственности вовлеченных лиц;

8) сфера охраны окружающей среды – предполагает изучение и (или) обладание пониманием требований законодательства, регулирующего вопросы охраны окружающей среды. Для проведения аудита эффективности по данному направлению требуются специальные знания и навыки. В дополнение, по данному направлению важно изучение и (или) обладание пониманием определения и реализации государственной политики по обеспечению устойчивого развития, а также соответствующих международных договоров и конвенций. Государственные аудиторы и эксперты должны быть осведомлены в части применяемых политик и практик по охране окружающей среды и устойчивому развитию уполномоченными органами, всеми вовлеченными юридическими и физическими лицами, а также распределения компетенций, полномочий и ответственности в сфере охраны окружающей среды;

9) сфера информационных технологий – предполагает изучение и (или) обладание пониманием требований законодательства, методологических и технических документов, определяющих правила применения информационных технологий в государственном и квазигосударственном секторах. Для проведения аудита эффективности по данному направлению требуются специальные знания и навыки. Государственные аудиторы и эксперты должны быть осведомлены в части применяемых политик и практик по инициированию, разработке, внедрению, сопровождению и обновлению информационных технологий пользователями данных технологий, а также распределения компетенций, полномочий и ответственности в сфере управления информационными технологиями;

10) деятельность объекта государственного аудита – предполагает изучение и (или) обладание пониманием требований законодательства, регулирующего деятельность объекта государственного аудита, включая внутренние (локальные) документы. Государственные аудиторы и эксперты должны быть осведомлены в части применяемых политик и практик осуществления объектом государственного аудита основной и иных видов деятельности, а также принятого распределения компетенций, полномочий и ответственности в организации.

16. На каждом этапе аудита эффективности определение существенности требует профессионального суждения государственных аудиторов с учетом интересов пользователей аудиторского заключения.

17. Уровень существенности для целей аудита эффективности определяется на основе финансовых показателей. При осуществлении аудита эффективности учитываются аспекты нефинансовой значимости изучаемого направления аудита и (или) деятельности объекта государственного аудита, которые не связаны или напрямую не связаны с вопросами финансирования.

18. Значимость представляет собой индикатор измерения важности влияния области государственного управления и (или) деятельности объекта государственного аудита на внешнюю среду ее функционирования. Полученный результат по значимости является основной информацией, которая оказывает влияние на принимаемые социально-экономические и политические решения, и является предметом профессионального суждения.

Глава 4. Формирование перспективного плана

Сноска. Глава 4 исключена нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 5. Процедуры планирования и проведения аудиторского мероприятия

Параграф 1. Предварительное изучение

28. Основными задачами этапа предварительного изучения и планирования аудиторского мероприятия является конкретизация темы аудита эффективности, разработка и (или) определение критериев (на основании цели, вопросов аудита), подходов, методов, способов управления рисками.

При определении методов проведения аудита (анализ, сопоставление, оценка, проверка, обследование, аудиторская выборка, размер существенности и другие) эффективности учитывается возможность применения одного или комбинации нескольких методов, включая сравнительный анализ, выборочное исследование.

29. Изучение направления аудита эффективности или деятельности объекта государственного аудита, проводимое на этапе предварительного изучения и планирования аудиторского мероприятия, является продолжением аналитических процедур, которые были проведены на этапе планирования. На данном этапе процесс изучения является максимально детализированным и сфокусированным на определенных аспектах направления государственного аудита или деятельности объекта государственного аудита в зависимости от определенной темы аудиторского мероприятия и нацелен на разработку документов аудита.

Сноска. Пункт 29 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

30. Одной из ключевых аналитических процедур этапа предварительного изучения и планирования аудиторского мероприятия является оценка аудиторского риска (возможность наступления определенного события, действия или бездействия, которое повлияет на достижение цели аудиторского мероприятия негативным или позитивным образом). Оценка рисков проводится способами, позволяющими сосредоточить усилия аудита эффективности на ключевых зонах риска, сократить излишние аудиторские процедуры и максимально результативно использовать имеющиеся ресурсы.

31. Основные положения планирования аудиторского мероприятия и порядок его проведения определены Правилами.

Параграф 2. Определение цели и вопросов аудита эффективности

32. Для каждого аудиторского мероприятия определяются конкретизированные цели. При определении цели аудиторского мероприятия соблюдаются следующие требования:

значимость цели аудита (ориентированность на существенные позитивные влияния аудита на изучаемое направление аудита эффективности и (или) деятельность объекта государственного аудита);

обеспечение четкой логической связи цели аудита с направлением аудита эффективности, темой аудита, изучаемым периодом и масштабом аудита;

обеспечение достижимости цели в рамках планируемого аудиторского мероприятия;

обеспечение приемлемого уровня детализации цели для исключения проведения чрезмерных аудиторских и аналитических процедур;

недопустимость применения расплывчатых и неоднозначных выражений.

33. Цель аудиторского мероприятия формулируется на основе темы аудита эффективности на стадии формирования Перечня объектов государственного аудита в порядке, определенном Правилами.

Сноска. Пункт 33 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

34. Цель аудиторского мероприятия формулируется таким образом, чтобы четко прослеживалась значимость аудита эффективности, его ориентированность на зоны риска и позитивное влияние на функционирование направления аудита эффективности и (или) деятельности объекта государственного аудита.

35. Цель аудиторского мероприятия определяется двумя способами:

формулировка в виде вопроса (базовый аудиторский вопрос);

в виде тезисного описания проблемы, которая будет изучена в ходе проведения аудиторского мероприятия.

36. При разработке аудиторских вопросов учитываются следующие основные факторы:

логическая связь аудиторского вопроса с темой и целью аудиторского мероприятия;

фокус аудиторских вопросов на результатах, достигнутых по направлению аудита эффективности и (или) объектом государственного аудита;

фокус аудиторских вопросов на проблемах, имеющихся по направлению аудита эффективности и (или) на объекте государственного аудита;

фокус аудиторских вопросов на соответствие критериям аудита эффективности;

формулирование вопросов, на которые даются ответы посредством применимых аналитических и аудиторских процедур;

исключение дублирующих по смыслу и содержанию вопросов;

применение нейтральных и непредвзятых формулировок.

Параграф 3. Виды критериев аудита эффективности

37. При аудите эффективности для оценки эффективности функционирования изучаемого направления аудита эффективности и (или) деятельности объекта государственного аудита применяются базовые и специальные критерии.

38. В рамках одного аудиторского мероприятия используются два и более базовых критерия аудита эффективности. Все базовые критерии применяются в случае возможности определения конечных результатов и эффекта по изучаемому направлению аудита эффективности. Кроме базовых критериев определяются показатели по наличию, степени рисков и наличию, состоянию внутреннего контроля.

39. Базовые критерии аудита эффективности детализируются в зависимости от цели и вопросов аудита эффективности. По каждому базовому критерию аудита эффективности определяются или разрабатываются специальные критерии (по наличию и степени рисков, а также наличию и состоянию внутреннего контроля).

40. Специальные критерии учитывают особенности направления аудита эффективности и (или) деятельности объекта государственного аудита. Специальные критерии не применяются в отношении других направлений аудита эффективности или объектов государственного аудита, по истечении определенного (более 2-х лет) времени их применения или специфики сферы, области деятельности или направления.

41. Одним из специальных критериев аудита эффективности является показатель перспективности, предназначенный для определения соответствия произведенных расходов целям и задачам, поставленным на обозначенный ожидаемый период. Критерий перспективности используется при аудите эффективности планирования республиканского бюджета и реализации документов Системы государственного планирования Республики Казахстан. Определение и (или) разработка специальных критериев осуществляются с использованием информации из доступных и достоверных источников.

Сноска. Пункт 41 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

42. Критерии аудита эффективности подразделяются на:

1) количественные (индикаторы, которые измеряются в числовом выражении, позволяющем определить уровень достижения результатов);

2) качественные (тезисные описания идеального или желаемого состояния дел или своевременность достижения результатов по направлению аудита эффективности и (или) деятельности объекта государственного аудита).

Параграф 4. Разработка критериев аудита эффективности

43. Разработка критериев аудита эффективности осуществляется в процессе предварительного изучения объектов государственного аудита. Определяются возможные источники критериев аудита эффективности, на основе изучения которых проводится их направленный выбор (выбираются типичные случаи, подробно изучаются для выяснения причины (проблем).

44. Каждый определенный и (или) разработанный критерий аудита эффективности отвечает следующим характеристикам:

применимость (показатели связаны с целью и вопросами аудита);

приемлемость (показатели согласованы с требованиями законодательства или мнением экспертов);

надежность (показатели позволяют различным государственным аудиторам при схожих обстоятельствах сформулировать аналогичные выводы, заключения и рекомендации);

объективность (показатели не являются предвзятыми и основаны на полной и достоверной информации);

полнота (показатели являются достаточными для достижения цели аудита);

полезность (применение показателей обеспечит выявление фактов, на основании которых формулируются выводы, заключения и рекомендации по улучшениям);

понятность (показатели сформулированы четко и исключают риски неверного толкования).

45. Источниками критериев аудита эффективности являются:

1) нормативные правовые акты, регулирующие функционирование области государственного аудита и (или) деятельности объекта государственного аудита;

2) решения представительных и исполнительных органов;

3) профессиональные, технические и отраслевые стандарты;

4) нормативные и методологические документы уполномоченных органов и (или) объекта государственного аудита;

5) методологические документы международных профессиональных организаций;

6) индикаторы измерения результатов, утвержденные уполномоченными органами и (или) объектом государственного аудита;

7) отчетные и статистические данные объектов государственного аудита, уполномоченных органов и организаций квазигосударственного и частного секторов;

8) аудиторские отчеты органов аудита и финансового контроля;

9) аудиторские отчеты органов внутреннего государственного аудита и финансового контроля;

10) литература по вопросам, связанным с целью, предметом и вопросами аудита эффективности;

11) заключения экспертов;

12) научные открытия и разработки;

13) материалы средств массовой информации, включая размещаемые на интернет-ресурсах.

46. Приемлемость определенных и (или) разработанных критериев аудита эффективности оценивается в ходе всех последующих аналитических и аудиторских процедур (до формирования аудиторского отчета) с заполнением контрольного листа оценки аудиторских мероприятий по форме согласно приложению 3 к настоящему Стандарту.

47. При разработке критериев аудита эффективности возможны следующие риски:

1) субъективизм – разработка критериев, основанной на применении неполной, необъективной информации и при отсутствии всестороннего изучения проверяемого направления, сферы (области), в том числе вследствие недостаточности нормативной, методологической базы и опыта в проверяемой сфере (области);

2) ограничения в получении независимого и компетентного экспертного мнения (отсутствие независимого экспертного мнения, квалифицированных специалистов в данной отрасли, независимых узкоспециализированных экспертов, научных разработок);

3) ограничения критериев по количественным и качественным измерениям результатов, достигаемых в сфере (области) государственного аудита или объекта государственного аудита с учетом их специфики;

4) отсутствие стандартов в деятельности объекта государственного аудита при проведении аудиторского мероприятия в новой сфере (области).

48. При разработке критериев аудита эффективности риски, указанные в пункте 47 настоящего Стандарта, учитываются государственными аудиторами, но не являются основанием для отказа от их разработки.

При сложности вопроса, изучаемого направления аудита эффективности или деятельности объекта государственного аудита, допускается определение или разработка критериев аудита эффективности (подход, ориентированный на проблему) на последующих этапах с обязательным включением соответствующих ссылок в аудиторскую документацию.

49. Аудиторские и аналитические процедуры, связанные с определением или разработкой критериев аудита эффективности, отражаются в аудиторской документации. В обязательном порядке документируются источники критериев аудита, а также случаи разногласий между государственными аудиторами, должностными лицами объекта государственного аудита, экспертами, в части применения критериев аудита эффективности.

50. Объект государственного аудита информируется о проведении государственного аудита с указанием определенных критериев аудита в срок, установленный Правилами.

51. На основании критериев определяются методы сбора и анализа информации (аудиторские доказательства), используемой государственными аудиторами для формирования выводов, рекомендаций.

52. На основе сравнения фактических данных, характеризующих деятельность объекта государственного аудита, полученных в процессе аудита эффективности, с критериями аудита эффективности, государственными аудиторами делаются выводы и заключения с соответствующей оценкой по состоянию положения документов нормативного характера, ожидаемых и возможных практик хорошего управления, при обнаружении фактов нарушений оценивается упущенная выгода и (или) экономические потери.

Параграф 5. Управление рисками

53. На всех этапах аудита эффективности осуществляется надлежащее управление рисками определения и (или) разработки критериев аудита эффективности, предполагающее исключение противоречий между критериями аудита эффективности, проведение аналитических процедур по корректировке или замене критериев. Основанием для корректировки или замены критериев являются дополнительные сведения и оформленные надлежащим образом аудиторские доказательства.

54. В целях обеспечения эффективного управления рисками, связанными с определением и (или) разработкой критериев аудита эффективности, а также их применением, ответственное подразделение органа аудита формирует базу данных по критериям аудитов эффективности. По завершении каждого аудиторского мероприятия формируется перечень критериев аудита эффективности по форме согласно приложению 4 к настоящему Стандарту для его передачи в базу данных.

55. Для обеспечения надлежащего применения критериев аудита эффективности государственные аудиторы составляют проектную матрицу аудиторского мероприятия по форме согласно приложению 5 к настоящему Стандарту. Проектная матрица аудиторского мероприятия является обязательным рабочим файлом, который формируется на этапе предварительного изучения.

Сноска. Пункт 55 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 6. Определение и применение аудиторского подхода

56. В зависимости от цели, вопросов и критериев аудита эффективности группа государственного аудита выбирает один из трех основных подходов к проведению аудита эффективности либо комбинирует указанные подходы:

1) системно-ориентированный подход, который исследует надлежащее функционирование систем управления;

2) подход, ориентированный на результат, который оценивает, достигнуты ли запланированные прямые и конечные результаты;

3) проблемно-ориентированный подход, согласно которому анализируются причины и последствия определенной проблемы.

57. Системно-ориентированный подход является сложным и трудоемким подходом проведения аудита эффективности, по результатам которого даются рекомендации по совершенствованию системы управления в изученной области. При данном подходе в обязательном порядке изучаются и оцениваются политика и практики всех участников соответствующей области государственного управления.

58. Применение подхода, ориентированного на результат, предполагает определение и проведение аналитических и аудиторских процедур, которые направлены на оценку результатов, которые были достигнуты по направлению аудита эффективности и (или) объектом государственного аудита. Данный подход приемлем для применения по направлениям аудита эффективности, по которым утверждены и применяются надлежащие индикаторы измерения результатов, либо существует высокая вероятность возможности разработки надлежащих критериев аудита.

59. При проведении аудиторского мероприятия с применением проблемно-ориентированного подхода, все аналитические и аудиторские процедуры фокусируются на определенной проблеме изучаемого направления аудита эффективности и (или) деятельности объекта государственного аудита. Применение данного подхода предполагает определение проблемы, ее причин и последствий. Данный подход приемлем для применения по направлениям аудита эффективности, по которым определена проблема, разрешимая при участии государственных аудиторов.

60. На основе выбранного подхода аудита в целях надлежащего структурирования последующих аналитических и аудиторских процедур государственными аудиторами определяется масштаб планируемого аудиторского мероприятия, предусматривающий разработку аудиторских вопросов, определение участников по изучаемому направлению аудита эффективности и (или) объектов государственного аудита, а также географические параметры (местоположение объектов государственного аудита) и изучаемый временной период.

Параграф 7. Методы сбора аудиторских доказательств

61. Государственные аудиторы на этапе проведения аудиторского мероприятия обеспечивают соответствие аудиторских доказательств требованиям, определенным в Правилах.

62. К методам сбора аудиторских доказательств, необходимых для формирования аудиторского отчета эффективности относятся интервью (собеседование), опросы, обзоры документов, инспектирование, наблюдение и фокус-группа.

63. Интервью (собеседование) является одним из ключевых методов для целей планируемого аудита эффективности и осуществляется на этапах:

предварительного изучения и планирования аудита эффективности – для понимания особенностей функционирования области государственного управления (направления аудита эффективности) и составления качественных документов планирования;

проведения аудита эффективности – с целью сбора аудиторских доказательств;

составления аудиторского отчета – с целью формирования компетентных и объективных выводов, заключений и рекомендаций;

реализации итогов аудиторского мероприятия – с целью обеспечения объективной оценки относительно выполнения рекомендаций органа аудита со стороны объекта государственного аудита и так далее.

64. Для обеспечения сбора полной и достоверной информации с применением метода интервьюирования государственные аудиторы следуют следующим инструкциям:

1) разработка памятки для проведения интервью по форме согласно приложению 6 к настоящему Стандарту;

2) планирование даты, времени и длительности каждого интервью;

3) определение списка участников интервью;

4) составление примерного перечня вопросов, применяя способ "от простого вопроса к сложному вопросу";

5) проведение интервью, демонстрируя уважительное, внимательное, участливое и объективное отношение к собеседнику;

6) ведение записи или протоколирование интервью.

65. Метод опроса предполагает систематизированный сбор информации посредством распространения вопросников определенной группе населения. Вопросник является основным инструментарием сбора информации, используемым при опросах.

66. Для обеспечения сбора полной и достоверной информации с применением метода опросов государственные аудиторы следуют следующим инструкциям:

1) вопросник начинается с общих вопросов и включает тестовые вопросы (то есть, вопросы с вариантами ответов) и открытые вопросы (то есть, вопросы, предполагающие получение от респондентов развернутых ответов или комментариев);

2) формируется оптимальный перечень вопросов, включающие только те вопросы, ответы на которые необходимо использовать для последующего анализа;

3) исключение использования в вопроснике чрезмерного количества открытых вопросов;

4) вопросы формулируются четко, ясно, последовательно и ориентируются на получение одного ответа;

5) вопросник включает краткую и понятную инструкцию по заполнению;

6) опрос до распространения вопросника проводится в тестовом режиме в соответствии с памяткой по проведению опроса по форме согласно приложению 7 к настоящему Стандарту.

67. Метод обзора документов предполагает сбор информации посредством изучения содержания документов объектов государственного аудита и других организаций государственного, квазигосударственного сектора, деятельность которых связана с деятельностью объекта государственного аудита.

68. Для обеспечения сбора полной и достоверной информации с применением метода обзора документов государственные аудиторы и эксперты следуют следующим инструкциям:

1) определяется перечень документов, которые должны быть изучены;

2) в перечень изучаемых документов входят документы, которые введены в действие, а также документы, которые утратили силу или проектные версии документов;

3) изучаемые документы (отчетные данные или финансовые документы, проверяются на предмет достоверности и надежности информации, которая содержится в данных документа);

4) формируется рабочий файл (контрольные листы) с включением описаний положений документов и (или) ссылок на данные документы, которые используются для последующих аналитических и аудиторских процедур.

69. Метод инспектирования предполагает проведение проверок в отношении документов, активов или определенных внутренних процессов, проводимых на объекте государственного аудита. При проведении инспектирования государственные аудиторы и эксперты используют подходы, применяемые при аудитах на соответствие и аудитах финансовой отчетности. Инспектирование проводится для сбора аудиторских доказательств, используемых при формировании аудиторского отчета относительно экономности, эффективности и результативности изучаемых аспектов деятельности объекта государственного аудита.

70. Метод наблюдения предполагает участие государственных аудиторов в наблюдении за людьми, активами и событиями.

71. Для обеспечения сбора полной и достоверной информации с применением метода наблюдения государственные аудиторы и эксперты следуют следующим инструкциям:

1) разрабатывается краткая памятка по проведению наблюдения;

2) определяется предмет наблюдения, требующий особого внимания для достижения цели планируемого аудиторского мероприятия;

3) определяется наиболее подходящее время для проведения наблюдений;

4) уведомляются все участники наблюдения о том, что целью наблюдения не является оценивание результатов работы участников;

5) принимаются во внимание ограничения, связанные с проведением наблюдения;

6) оформляется документация по результатам проведенного наблюдения.

72. Метод фокус-группы – предполагает способ сбора информации посредством организации обсуждений и взаимодействия между членами фокус-группы (физические лица), которые являются участниками соответствующей области государственного управления, определенной направлением аудита эффективности, по изучаемой в рамках планируемого аудиторского мероприятия проблеме.

73. Для обеспечения сбора полной и достоверной информации с применением метода фокус-группа государственные аудиторы следуют следующим инструкциям:

1) определяется ведущий фокус-группы;

2) разрабатывается памятка для ведущего фокус-группы, проводится дополнительный инструктаж по поведению ведущего;

3) определяется состав фокус-группы (физические лица, равные по статусу и имеющие схожий опыт) и организуется комфортная (рабочая) атмосфера для открытого и доверительного общения;

4) планируется дата, время и длительность встречи членов фокус-группы (рекомендуемая длительность встречи – не более двух часов);

5) делаются записи или протоколируются результаты обсуждений фокус-группы в соответствии памяткой для проведения обсуждения с фокус-группой по форме согласно приложению 8 к настоящему Стандарту.

Параграф 8. Систематизация выявленных фактов для составления аудиторского отчета и заключения

74. Аудиторская документация составляется подробно, чтобы другой государственный аудитор, не имеющий предварительных сведений о результатах государственного аудита (либо в ходе контроля качества), смог оценить:

1) связь между вопросами, критериями, масштабом государственного аудита, оценкой рисков, Программой аудита на проведение аудиторского мероприятия, сроками, объемом и результатами выполненных аудиторских процедур;

2) аудиторские доказательства, подтверждающие аудиторское заключение или мнение государственного аудитора;

3) обоснования, которые требовали применения профессионального суждения;

4) соответствующие выводы и рекомендации государственного аудита.

Сноска. Пункт 74 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

75. Государственные аудиторы выявляют факты, характеризующие реальное положение изученного направления аудита эффективности и (или) деятельности объекта государственного аудита на предмет соответствия критериям аудита эффективности.

76. Каждый выявленный факт подтверждается надежными и достаточными аудиторскими доказательствами. Аудиторские доказательства могут быть физическими, документальными и аналитическими.

77. Государственными аудиторами посредством проведения совместных обсуждений и при участии экспертов все выявленные факты систематизируются путем:

1) ранжирования выявленных фактов по существенности и значимости;

2) выяснения фактов, являющихся фрагментарным случаем или представляющих собой признак системной проблемы;

3) выяснения осведомленности руководства объекта государственного аудита о выявленных системных проблемах и определения необходимости участия других сторон в устранении выявленных недостатков и реализации рекомендаций по улучшениям;

4) определения причины и влияния выявленных фактов на эффективность направления аудита эффективности или деятельности объекта государственного аудита.

78. Выявленные при проведении аудита эффективности факты являются свидетельствами:

1) хорошей практики (имеются позитивные отклонения фактических значений, характеризующих область государственного аудита или деятельность объекта государственного аудита, от критериев аудита эффективности);

2) надлежащей практики (фактические значения, характеризующие область государственного аудита или деятельность объекта государственного аудита, соответствуют критериям аудита эффективности);

3) отрицательной практики (имеются отклонения в худшую сторону фактических значений, характеризующих область направления аудита эффективности или деятельность объекта государственного аудита, от критериев аудита эффективности).

79. Аудиторский отчет подготавливается с учетом обсуждений с представителями объекта государственного аудита и (или) другими организациями, вовлеченными в управление деятельностью объекта государственного аудита.

80. Составляемый по итогам аудиторского мероприятия аудиторский отчет содержит:

оценку изученного направления аудита эффективности и (или) деятельности объекта государственного аудита на предмет соответствия критериям аудита эффективности;

ссылки на соответствующую аудиторскую документацию;

лаконичные ответы на все вопросы аудита эффективности;

аудиторское мнение в части причин и (или) последствий отклонения от критериев.

Порядок составления и оформления аудиторского отчета определен Правилами.

81. Порядок составления, оформления аудиторского заключения и предписаний, а также осуществления мониторинга исполнения рекомендаций определен Правилами.

82. Итоги аудита эффективности, предусмотренные в аудиторском заключении, реализуются посредством:

1) осуществления на постоянной и системной основе мероприятий, предусмотренных в Правилах, структурным подразделением, ответственным за проведение государственного аудита (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии), совместно с членом Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан или ревизионной комиссии, ответственным за контроль исполнения данных в аудиторском заключении рекомендаций, и направленных для обязательного исполнения предписаний;

2) включения в Программу аудита эффективности другого аудиторского мероприятия аудиторских и аналитических процедур по проверке выполнения объектом государственного аудита рекомендаций;

3) проведения аудиторского мероприятия по сбору аудиторских доказательств с целью подтверждения надлежащего выполнения объектом государственного аудита рекомендаций.

Сноска. Пункт 82 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

Приложение 1 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита эффективности

Оценка критериев определения актуальной темы аудита эффективности

Сноска. Приложение 1 исключено нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Приложение 2 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита эффективности

Справка-обоснование проведения аудита эффективности

Сноска. Приложение 2 исключено нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

	Приложение 3 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита эффективности
	форма

Контрольный лист оценки качества аудиторских доказательств

№	Вопрос	Ответ "Да"	Ответ "Нет"	Пояснения (примечания)
1.	Были ли собраны аудиторские доказательства в отношении всех аудиторских вопросов и (или) использованных показателей аудита?
2.	Были ли собранные аудиторские доказательства оценены на предмет соответствия требованиям по:
2.1.	приемлемости
2.2.	обоснованности (аргументированности)
2.3.	надежности
2.4.	достаточности
3.	Были ли проведены процедуры по определению потребности в сборе дополнительных аудиторских доказательств?
3.1.	Если да, то были ли проведены процедуры по сбору дополнительных аудиторских доказательств надлежащим образом?
4.	Проводились ли консультации с экспертами в части соответствия собранных аудиторских доказательств требованиям (пункты 2.1.-2.4.)?
4.1.	Если да, то были ли получены подтверждения от экспертов в части обоснованности использованных аудиторских доказательств?
5.	Проводились ли обсуждения с представителями объекта государственного аудита по собранным аудиторским доказательствам?
5.1.	Если да, то были ли получены подтверждения от представителей объекта государственного аудита в части обоснованности использованных аудиторских доказательств?

Руководитель
группы аудита эффективности ____________________ (подпись, ФИО (при его наличии)

	Приложение 4 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита эффективности
	форма

Перечень критериев аудиторского мероприятия

1.	Тема аудита эффективности:
2.	Цель аудита эффективности:
3.	Объекты аудита эффективности:
4.	Масштаб аудита эффективности:
5.	Вопросы аудита эффективности:
6.	Базовые критерии:
6.1.
6.2.
7.	Специальные критерии:
7.1.
7.2.

Руководитель
группы аудита эффективности ____________________ (подпись, ФИО (при его наличии)

Приложение 5 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита эффективности

Сноска. Приложение 5 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

форма

Проектная матрица аудиторского мероприятия

Тема аудита эффективности:
Цель аудита эффективности:
Подцель аудита эффективности (в случае необходимости):
Аудиторский вопрос 1.
критерии	Источник информации	Риски
1.1.
Аудиторский вопрос 2.
критерии	Источник информации	Риски
2.1.
Аудиторский вопрос 3.
критерии	Источник информации	Риски
3.1.

Член (члены) группы аудита эффективности
_______________________________________
(подпись, ФИО (при его наличии)
Руководитель группы аудита эффективности
_______________________________________
(подпись, ФИО (при его наличии)

	Приложение 6 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита эффективности
	форма

Памятка для проведения интервью

Ознакомлен Должностное лицо органа внешнего государственного аудита __________________________ ФИО (при его наличии), __________________________ подпись, дата

Тема: ____________________________________________________________
Объект государственного аудита: _____________________________________
1. Определение перечня лиц – участников интервью
1.1. Респондент должен быть вовлечен в деятельность объекта государственного
аудита в силу своих должностных обязанностей или являться получателем государственной
услуги;
1.2. Респондент должен обладать знаниями и информацией, необходимыми для цели
аудиторского мероприятия.
2. Разработка вопросов интервью
2.1. В качестве вопросов интервью могут быть определены аудиторские вопросы или
другие вопросы, связанные с темой и целью аудиторского мероприятия.
3. Ранжирование вопросов интервью
3.1. От простого вопроса к сложному вопросу;
3.2. От менее значимого вопроса к наиболее значимому вопросу.
Перечень вопросов:

№	Наименование вопроса
1.
2.

4. Согласование даты, времени и длительности интервью с участниками
(рекомендуемая длительность – до 30 минут).
5. Определение и согласование порядка проведения интервью с участниками
5.1. Пояснения по цели аудита эффективности и проводимого интервью;
5.2. Пояснения по использованию данных интервью для целей анализа и
формирования аудиторского отчета;
5.3. Предоставление списка основных вопросов интервью;
5.4. Согласование протоколирования (или записи) интервью.
6. Обмен контактной информацией
7. Определение методов анализа собранной информации
Член группы аудита эффективности ______________ (подпись, ФИО (при его наличии)
или
Руководитель группы аудита эффективности _________ (подпись, ФИО (при его наличии)

	Приложение 7 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита эффективности
	форма

Памятка по проведению опроса

Ознакомлен Должностное лицо органа внешнего государственного аудита ___________________________ ФИО (при его наличии) ___________________________ подпись "___" ___________ ______ года

Тема: ___________________________________________________________
Объект государственного аудита: ____________________________________
1. Определение контингента и количества лиц – участников опроса
1.1. Респонденты должны быть вовлечены в деятельность объекта государственного
аудита или являться получателями государственной услуги и обладать информацией,
необходимой для цели аудиторского мероприятия;
1.2. Контингент и количество респондентов опроса должны определяться с
применением выборочного метода и гарантировать возможность экстраполяции результатов
опроса на генеральную совокупность.
2. Разработка вопросника для проведения опроса
2.1.В качестве вопросов для проведения опроса могут быть определены аудиторские
вопросы или другие вопросы, связанные с темой и целью аудиторского мероприятия;
2.2. При разработке вопросов могут быть использованы два способа:
2.2.1. вопросы с вариантами ответов,
2.2.2. открытые вопросы;
2.3. Каждый вопрос должен быть сформулирован четко и исключать возможности
неверного толкования;
2.4. В перечень вопросов должны быть включены вопросы по определению возраста,
пола и других характеристик респондента, значимых для цели проводимого аудита
эффективности.
3. Ранжирование вопросов для проведения опроса
3.1. От простого вопроса к сложному вопросу;
3.2. От менее значимого вопроса к наиболее значимому вопросу (см. далее образец
вопросника).
4. Определение даты, времени и длительности проведения опроса
5. Определение методов анализа собранной информации
Член группы аудита эффективности _______________ (подпись, ФИО (при его наличии)
или
Руководитель группы аудита эффективности _________ (подпись, ФИО (при его наличии)

Вопросник для проведения опроса (ОБРАЗЕЦ):

Уважаемый респондент!
Настоящий опрос проводится для цели аудита эффективности, проводимого
органом внешнего государственного аудита по теме
_______________________________________________
с целью __________________________________________________.
Данные заполненного вопросника являются конфиденциальными, не
подлежат разглашению и будут использованы исключительно для цели
проводимого аудита эффективности.

Вопрос 1.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Ответы (укажите наиболее подходящий ответ):
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
Вопрос 2.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Ответы (укажите наиболее подходящий ответ):
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
Вопрос 3.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Вопрос 4.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Благодарим за участие в опросе!

	Приложение 8 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита эффективности
	форма

Памятка для проведения обсуждений с фокус-группой

Ознакомлен Должностное лицо органа внешнего государственного аудита _________________________ ФИО (при его наличии) _________________________ подпись "___" ___________ ______ года

Тема: ___________________________________________________________
Объект государственного аудита: ____________________________________
1. Определение размера и состава фокус-группы
1.1. Участники фокус-группы должны быть вовлечены в деятельность объекта
государственного аудита или являться получателем государственной услуги;
1.2. Участники фокус-группы должны обладать знаниями или информацией,
необходимыми для цели аудиторского мероприятия;
1.3. Состав фокус-группы по возрасту, полу и другим характеристикам определяется с
применением профессионального суждения (допускается применение выборочного метода,
определение членов одной группы, определение добровольных участников и т.д.);
1.4. Рекомендуемый размер фокус-группы – 6-10 человек.
2. Модератор фокус-группы
2.1. Основная цель модератора – организовать дискуссии способом, гарантирующим
генерирование различных идей, являющихся полезными для цели проводимого аудита
эффективности;
2.2. Модератор группы должен обладать необходимыми знаниями и навыками по
организации дискуссий.
3. Разработка вопросов для обсуждений в рамках фокус-группы
3.1. В качестве вопросов могут быть определены аудиторские вопросы;
3.2. В качестве вопросов могут быть определены другие вопросы, связанные с темой и
целью аудиторского мероприятия;
3.3. Участники фокус-группы могут принимать участие в разработке вопросов;
3.4. Рекомендуемое число вопросов – 8-10.
4. Ранжирование вопросов интервью
4.1. От простого вопроса к сложному вопросу;
4.2. От менее значимого вопроса к наиболее значимому вопросу.
Перечень вопросов:

п/п	Наименование вопроса
1.
2.

5. Согласование даты, времени и длительности обсуждений с фокус-группой
(рекомендуемая длительность – до 45-90 минут)
6. Определение порядка проведения обсуждений с фокус-группой
6.1. Введение и знакомство;
6.2. Пояснения по цели аудита эффективности;
6.3. Пояснения по цели проводимых обсуждений с фокус-группой;
6.4. Пояснения по использованию данных обсуждений с фокус-группой для целей
анализа и формирования аудиторского отчета;
6.5. Правила участия в обсуждениях с фокус-группой;
6.6. Согласование протоколирования (или записи) обсуждений с фокус-группой.
7. Обмен контактной информацией
8. Определение методов анализа собранной информации
Член группы аудита эффективности _____________ (подпись, ФИО (при его наличии)
или
Руководитель группы аудита эффективности _________ (подпись, ФИО (при его наличии)

Приложение 2 к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

200. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита соответствия

Сноска. Процедурный стандарт - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 25.12.2020 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита соответствия (далее – Стандарт) определяет цель, задачи, основные этапы, процедуры и методы проведения аудита соответствия, осуществляемые органами внешнего государственного аудита и финансового контроля (далее – органы внешнего государственного аудита).

2. Стандарт разработан в соответствии с правовыми актами Республики Казахстан, регулирующими вопросы внешнего государственного аудита и финансового контроля и на основании приемлемых положений международных стандартов Международной организации высших органов аудита (INTOSAI).

3. Целью Стандарта является установление единых требований к проведению аудита соответствия органами внешнего государственного аудита.

4. Задачами Стандарта являются:

1) установление требований к планированию, подготовке к проведению, проведению, формированию выводов и результатов, а также контролю реализации итогов аудита соответствия;

2) определение процедур и методов проведения аудита соответствия;

3) раскрытие особенностей в вопросах определения критериев аудита соответствия, формирования выводов и результатов, включаемых в аудиторские отчеты.

5. Действие Стандарта распространяется на государственных аудиторов и экспертов (аудиторские организации, специалисты государственных органов и другие юридические, физические лица, привлекаемые органами аудита к проведению государственного аудита по соответствующему профилю).

6. В настоящем Стандарте используются следующие понятия:

критерии – обоснованные и достижимые эталонные нормы, показатели, на основании которых проверяется соблюдение объектом государственного аудита норм законодательства Республики Казахстан, а также актов субъектов квазигосударственного сектора, принятых для их реализации;

базовые критерии – показатели, используемые при проведении аудита соответствия вне зависимости от его направлений и деятельности объекта государственного аудита.

Глава 2. Цель, задачи и основные этапы аудита соответствия

7. Целью аудита соответствия является обоснованное выражение мнения о соблюдении объектом государственного аудита норм законодательства Республики Казахстан, регулирующего сферу деятельности объекта государственного аудита, а также актов субъектов квазигосударственного сектора, принятых для их реализации при обеспечении поступлений средств бюджета и использовании бюджетных средств, активов государства и субъектов квазигосударственного сектора.

8. Задачами аудита соответствия являются:

1) определение актуальной темы и критериев аудита соответствия;

2) сбор достаточных и надежных аудиторских доказательств, относительно достижения критериев соответствия, выявления причин их отклонения (при наличии);

3) формирование независимого, объективного и компетентного аудиторского отчета и заключения, при необходимости с разработкой рекомендаций по устранению выявленных недостатков и нарушений и их недопущению в будущем;

4) реализация итогов аудита соответствия посредством проведения постаудита.

9. Аудит соответствия осуществляется органами внешнего государственного аудита, исходя из представленных полномочий, по направлениям в соответствии с пунктами 2 статей 12 и 13 Закона Республики Казахстан от 12 ноября 2015 года "О государственном аудите и финансовом контроле".

10. Аудит соответствия может проводиться отдельно, также в рамках аудита финансовой отчетности или в комплексе с аудитом эффективности.

11. Процесс проведения аудита соответствия состоит из следующих основных этапов:

1) планирование отдельного государственного аудита;

2) проведение отдельного государственного аудита и сбор доказательств;

3) оценка доказательств и оформление результатов государственного аудита;

4) отчетность по результатам государственного аудита.

Глава 3. Планирование отдельного государственного аудита

Параграф 1. Предварительное изучение объектов государственного аудита и составление Программы аудита и поручений

Сноска. Заголовок параграфа 1 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

12. Порядок формирования группы для проведения аудита соответствия, предварительного изучения объектов государственного аудита, составления Программы аудита и поручений осуществляется в соответствии с Правилами проведения внешнего государственного аудита и финансового контроля, утвержденными нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 30 июля 2020 года № 6-НҚ (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21070) (далее – Правила).

Сноска. Пункт 12 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

13. Примерный перечень вопросов, изучаемых в ходе предварительного изучения объекта государственного аудита приведен в приложении к настоящему Стандарту.

Параграф 2. Определение критериев аудита соответствия

14. Определение критериев аудита соответствия осуществляется на стадии предварительного изучения объектов государственного аудита. Правильно определенные критерий должны быть задействованы на всех стадиях государственного аудита и обеспечить качество аудиторского заключения.

15. Основными базовыми критериями аудита соответствия являются:

1) законность – соответствие деятельности объекта государственного аудита нормам законодательства Республики Казахстан, регулирующего сферу деятельности объекта государственного аудита, а также актов субъектов квазигосударственного сектора, принятых для их реализации;

2) достоверность – правильность отражения операций, информации в отчетной документации объекта государственного аудита в соответствии с фактическим состоянием (действием/бездействием);

3) добросовестность – соблюдение норм этики и принципов финансового управления в объекте государственного аудита.

16. Критерии, определяемые в зависимости от специфики деятельности объекта государственного аудита, должны обладать следующими характеристиками:

достоверность (показатели, которые при использовании его другим аудитором в тех же обстоятельствах приводит к непротиворечивым выводам);

полнота (показатели являются достаточными для достижения цели аудита);

объективность (показатели не являются предвзятыми и основаны на полной и достоверной информации);

понятность (показатели сформулированы четко и исключают риски неверного толкования);

сопоставимость (показатели, не противоречащие показателям, примененным при аналогичных аудиторских проверках иных органов государственного аудита);

приемлемость (показатели согласованы с требованиями законодательства или мнением экспертов);

доступность (показатели доступные адресатам с тем, чтобы они имели возможность понять характер выполненной аудиторской деятельности, а также основания для аудиторского заключения).

17. Источниками для определения критериев аудита соответствия являются:

1) все правовые акты, регулирующие деятельность объекта государственного аудита;

2) профессиональные, технические и отраслевые стандарты;

3) нормативные и методологические документы уполномоченных органов и (или) объекта государственного аудита;

4) методологические документы международных профессиональных организаций;

5) отчетные и статистические данные объектов государственного аудита, уполномоченных органов и организаций квазигосударственного и частного секторов;

6) аудиторские отчеты органов государственного аудита и финансового контроля;

7) литература по вопросам, связанным с целью, предметом и вопросами аудита соответствия;

8) заключения экспертов;

9) материалы средств массовой информации, включая размещаемые на интернет-ресурсах.

18. В ходе определения критериев аудита соответствия государственные аудиторы рассматривают, насколько существенен риск возможного нарушения по каждому вопросу аудита. Вопрос существенности включает в себя как количественные (размер), так и качественные (характер и особенности) факторы.

19. Государственные аудиторы должны обеспечить, чтобы планируемые к применению критерии достоверно отражали предмет аудита в полном объеме. В случаях, когда объем аудита ограничен согласно плану и программе аудита и может охватывать лишь некоторые области законодательства, то такого рода ограничения области государственного аудита должны быть четко отражены в отчете государственного аудитора.

20. Если государственные аудиторы используют материалы, переданные объектом аудита или иными государственными органами для определения критериев аудита соответствия, то государственные аудиторы должны надлежащим образом, с помощью аудиторских процедур обеспечить, чтобы используемый материал достоверно отражал применяемые критерии.

21. В случае выявления правовых пробелов в законодательстве, регулирующего сферу деятельности объекта государственного аудита, государственными аудиторами отражаются мнение о выявленных правовых пробелах в аудиторском отчете.

22. При обнаружении противоречий норм права различных нормативных правовых актов государственному аудитору следует руководствоваться положением статьи 12 Закона Республики Казахстан "О правовых актах", а в случае обнаружения неразрешимых противоречий государственному аудитору необходимо установить возможные последствия от их применения и указать факты противоречий в аудиторском отчете.

Параграф 3. Оценка системы внутреннего контроля объекта государственного аудита

23. Оценка системы внутреннего контроля объекта государственного аудита позволит государственному аудитору определить степень надежности внутреннего контроля и влияет на характер и объем аудиторских процедур, планируемых государственным аудитором.

24. Государственный аудитор изучает, были ли изменения в системе внутреннего контроля и проверяет достоверность системы внутреннего контроля с учетом возможных изменений в деятельности или среде объекта государственного аудита.

25. Государственный аудитор знакомится с системой внутреннего контроля, включающую в себя систему мер, методик и процедур, используемых руководством объекта государственного аудита в качестве средств, для упорядоченного и эффективного ведения финансово-хозяйственной деятельности, обеспечения сохранности активов, выявления, исправления и предотвращения ошибок и искажения информации, а также подготовки достоверной финансовой отчетности.

26. Государственный аудитор обращает внимание на следующие элементы, которые могут оказаться значимыми при получении представления о системе внутреннего контроля объекта государственного аудита:

1) соблюдение принципов честности и этических ценностей - основных элементов, влияющих на эффективность организации, администрирования и мониторинга средств контроля;

2) приверженность принципам профессиональной компетентности – определение руководством объекта государственного аудита необходимого уровня профессиональной компетентности для определенных должностей, а также того, как этот уровень трансформируется в требуемые навыки и знания;

3) организационная структура – основа, в рамках которой планируется, выполняется, контролируется и проверяется деятельность объекта государственного аудита, направленная на достижение его целей;

4) делегирование полномочий и ответственности, связанных с деятельностью объекта государственного аудита, и установлением отношений подотчетности и иерархии полномочий;

5) политика и практика управления человеческими ресурсами в отношении поиска кадров с акцентом на образование, политика по обучению и продвижения по службе на основе периодической оценки результатов.

27. Государственный аудитор также изучает систему управления рисками объекта государственного аудита, в частности, фокусируя внимание на существование удовлетворительной контрольной среды, способной снизить риск преднамеренных недобросовестных действий.

28. Государственный аудитор может рассмотреть результаты работы службы внутреннего аудита объекта государственного аудита в качестве дополнительного источника информации.

Параграф 4. Оценка рисков

29. Оценка рисков является важной частью государственного аудита, направленного на обоснованное подтверждение достоверности. Государственный аудитор выполняет процедуры по оценке рисков с целью обеспечения основ для идентификации и оценки аудиторских рисков существенных искажений.

30. Вследствие ограничений, установленных Программой аудита, аудит соответствия не предоставляет гарантии или абсолютной уверенности в том, что все факты несоответствия требованиям будут обнаружены.

Сноска. Пункт 30 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

31. Присущие аудиту соответствия ограничения могут включать в себя следующие факторы:

1) субъективное суждение руководства в отношении интерпретации законодательства и инструкций;

2) ошибки сотрудников;

3) неверное планирование систем или их неэффективная работа;

4) обход систем контроля;

5) сокрытие или непредставление доказательств.

32. Перечень рисков и факторов, которые могут повлечь возникновение рисков, изменяется в зависимости от предмета аудита и обстоятельств его проведения.

33. Государственные аудиторы рассматривают три элемента риска аудита: риск, присущий самому аудиту, риск контроля и риск обнаружения в их связи с предметом аудита и особенностями конкретной ситуации.

34. При оценке рисков во внимание принимаются вероятность наступления событий риска, а также последствия, которые могут возникнуть в случае наступления вышеуказанных событий.

Глава 4. Проведение государственного аудита и методы сбора доказательств

35. С целью обоснования суждений и заключений государственного аудитора в отношении объекта государственного аудита необходимо получение обоснованных аудиторских доказательств.

35-1. Для формирования достаточных, надежных и актуальных аудиторских доказательств, с учетом особенностей и специфики деятельности объекта государственного аудита государственный аудитор, руководствуясь профессиональным суждением, использует аудиторскую выборку.

Аудиторская выборка включает в себя применение аудиторских процедур к менее чем ста процентам элементов совокупности, значимой для аудита, таким образом, чтобы каждый элемент совокупности имел вероятность попасть в выборку, что предоставит государственному аудитору разумную основу для формирования выводов обо всей совокупности.

Сноска. Процедурный стандарт дополнен пунктом 35-1 в соответствии с нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

36. Для получения аудиторских доказательств применяются следующие методы: наблюдение и осмотр, инспектирование, запрос, повторное выполнение, подтверждение и аналитическая работа.

37. Наблюдение и осмотр позволит получить информацию об объекте государственного аудита и его среде. Наблюдение и осмотр включают следующее:

1) наблюдение за деятельностью объекта государственного аудита;

2) изучение документов, материалов по внутреннему контролю объекта государственного аудита;

3) изучение отчетов, подготовленных руководством (квартальные отчеты и промежуточная финансовая отчетность) и лицами, наделенными соответствующими полномочиями;

4) осмотр помещений организации и ее производственных мощностей;

5) отслеживание операций и процедур в информационных системах.

38. Метод инспектирования включает в себя изучение журналов учета, отчетности, проверка фактического наличия материалов, основных средств, активов (далее - материальных активов). Методом инспектирования изучаются учетные документы и отчетности для проверки действующего учета материальных активов в сравнении с учетной политикой объекта государственного аудита. Инспектирование материальных активов также состоит из физической проверки, которое сопровождается наблюдением за проведением инвентаризации.

39. Запрос подразумевает попытку получения информации от соответствующих лиц как в составе объекта государственного аудита, так и вне его структуры. Запрос может быть произведен как в официальной письменной форме, так и в форме неформального устного обсуждения в форме интервью, постановки вопросов соответствующим лицам, включая экспертов. Запрос также может включать в себя подготовку и рассылку анкет или опросных листов.

40. Запросы наиболее эффективны, когда они направляются соответствующим, обладающим информацией лицам, то есть лицам, занимающим руководящие должности, которые уполномочены говорить или высказывать мнения от лица организации.

41. Повторное выполнение государственным аудитором процедур, которые были первоначально выполнены как часть системы внутреннего контроля объекта государственного аудита, осуществляется при возникновении сомнений и вновь открывшихся обстоятельств.

42. Подтверждение – это вид запроса, который заключается в получении определенной информации от третьего лица, независимом от объекта государственного аудита. При необходимости в рамках аудита соответствия государственный аудитор получает:

1) подтверждение напрямую от участников соглашений;

2) разъяснения, каким образом следует понимать ту или иную норму законодательства, регулирующего сферу деятельности объекта государственного аудита от уполномоченных государственных органов;

3) письменные подтверждения от руководства объекта аудита в отношении устных заявлений, сделанных в ходе аудиторской проверки.

43. Аналитическая работа используется при определении существования необычных операций или событий, сумм и коэффициентов, тенденций, указывающих на вопросы, которые могут иметь последствия для аудита соответствия.

44. Аналитическая работа может быть разным по объему и степени сложности, от простых сравнений аналогичных данных до применения статистических методов. Государственный аудитор может выполнить некоторые аналитические работы ближе к концу аудита соответствия на этапе формирования мнения\отчета\заключения, которые позволят подтвердить результаты аудита соответствия отдельно взятой статьи\компонента, также может указать на недостаточность конкретного аудиторского доказательства.

45. Государственный аудитор документирует процесс сбора аудиторского доказательства надлежащим образом в виде материалов государственного аудита (в электронной системе или на бумажном носителе) в соответствии с Правилами.

Глава 5. Оценка аудиторских доказательств и оформление результатов государственного аудита

46. Полученные доказательства оцениваются государственным аудитором с учетом значимости в целях выявления потенциальных фактов существенного несоответствия требованиям действующего законодательства, регулирующего сферу деятельности объекта государственного аудита.

47. Государственные аудиторы оценивают на основании полученных доказательств, что информация по предмету аудита по всем существенным вопросам соответствует установленным критериям.

48. При оценке аудиторских доказательств государственные аудиторы основываются на своем профессиональном суждении, которое учитывает обстоятельства конкретного дела, а также количественные и качественные характеристики соответствующих вопросов.

49. При применении профессионального суждения для определения, является ли несоответствие требованиям действующего законодательства, регулирующего сферу деятельности объекта государственного аудита существенным или нет, учитываются следующие факторы:

1) значимость соответствующих количественных показателей;

2) обстоятельства;

3) характер несоответствия;

4) причина несоответствия;

5) возможные результаты и последствия несоответствия;

6) заметность и уязвимость соответствующих программ (например, являются ли они объектом значительного интереса со стороны общества, влияют ли они на уязвимые слои населения);

7) потребности и ожидания получателей аудиторского заключения.

50. При проведении аудита соответствия, качественный аспект определения существенности может иметь больше веса по сравнению с количественным аспектом, например при выявлении следующих нарушений:

1) намеренные незаконные действия или несоответствия требованиям;

2) предоставление неверной и неполной информации руководству, государственному аудитору (сокрытие);

3) действия, совершенные несмотря на понимание недостатка правовых оснований для их совершений.

Независимо от суммы такие нарушения, в случае выявления, раскрываются государственным аудитором в аудиторском отчете.

51. Результаты государственного аудита по каждому из объектов государственного аудита оформляется аудиторским отчетом по форме, определенной Правилами.

52. При составлении аудиторского отчета необходимо соблюдать следующие требования:

1) полнота отражения всех вопросов, указанных в Программе государственного аудита и аудиторских заданиях, достоверность, объективность сведений, изложенных в них;

2) четкость формулировок содержания выявленных нарушений и недостатков, выявленные нарушения описываются объективно и точно с указанием необходимых ссылок на реквизиты оригиналов документов, подтверждающих достоверность записей в аудиторском отчете, а также статей, пунктов и подпунктов нормативных правовых актов, положения которых нарушены;

3) логическая и хронологическая последовательность излагаемого материала;

4) изложение фактических данных только на основе проверенных материалов (соответствующих документов), при наличии исчерпывающих ссылок на них.

5) выявленные нарушения отражаются с учетом уровня существенности, аудиторского риска и ссылкой на выборку.

53. Порядок составления, оформления аудиторского заключения и предписаний, а также осуществления мониторинга исполнения рекомендаций определены Правилами.

54. Итоги аудита соответствия, предусмотренные в аудиторском заключении реализуются посредством:

1) осуществления на постоянной и системной основе мероприятий, предусмотренных в Правилах;

2) включения в Программу аудита соответствия другого аудиторского мероприятия аудиторских и аналитических процедур по проверке выполнения объектом государственного аудита рекомендаций;

3) проведения аудиторского мероприятия по сбору аудиторских доказательств с целью подтверждения надлежащего выполнения объектом государственного аудита рекомендаций.

Приложение к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита соответствия

Примерный перечень вопросов, изучаемых в ходе предварительного изучения деятельности объекта государственного аудита *

Вопросы	Источники информации
1	2
1. Аудит соответствия (общие вопросы)**
Деятельность объекта государственного аудита	Нормативные правовые акты, информационно-правовые системы
	Учредительные документы объекта государственного аудита (Положение, Устав, документы, регламентирующие деятельность объекта государственного аудита)
	Структура объекта государственного аудита, включая территориальные подразделения и подведомственные организации
	Изъятие правоохранительными органами правоустанавливающих документов
Результаты предыдущего аудиторского мероприятия по объекту государственного аудита	Аудиторские отчеты, постановления органа внешнего государственного аудита и меры, принятые объектом государственного аудита по итогам аудиторского мероприятия
Деятельность службы внутреннего аудита объекта государственного аудита	Положение службы внутреннего аудита, годовой план аудиторских мероприятий, отчеты о результатах внутреннего аудита, сводная информация о деятельности служб внутреннего аудита (ежеквартальная информация Министерства финансов Республики Казахстан)
Своевременное и качественное исполнение бюджета администратором бюджетных программ	Отчет об исполнении республиканского бюджета на соответствующий отчетный год по соответствующему администратору бюджетных программ (информация, представляемая Министерством финансов Республики Казахстан, план финансирования по платежам, план финансирования по обязательствам).
Государственные и правительственные программы, планы развития субъектов квазигосударственного сектора в части касающейся объекта государственного аудита, стратегический план соответствующего администратора бюджетной программы	Отчеты об исполнении государственных и правительственных программ (планов мероприятий), планов развития субъектов квазигосударственного сектора в части касающейся объекта государственного аудита, стратегических планов соответствующего администратора бюджетной программы.
Способы проведения государственных закупок, номенклатура товаров, работ и услуг, сроки поставки товаров, работ и услуг в пределах выделенных средств из бюджета	Годовой план государственных закупок, уточненный план государственных закупок (информационные системы)
Накопленная информация об объекте государственного аудита	Информационные базы проверяемого объекта государственного аудита, официальные статистические данные, данные средств массовой информации
	Обращения (жалобы) физических и юридических лиц относительно действий (бездействий) должностных лиц объектов государственного аудита (при наличии)
Заключение Соглашений о результатах по целевым трансфертам между администратором бюджетной программы вышестоящего бюджета и соответствующим местным исполнительным органом	Соглашение о результатах по целевым трансфертам между администратором бюджетной программы вышестоящего бюджета и соответствующим местным исполнительным органом. Отчеты о достижении показателей Соглашений о результатах по целевым трансфертам
Доиспользование местными исполнительными органами сумм по ранее неиспользованным целевым трансфертам	Нормативные правовые решения маслихатов, нормативные правовые постановления акиматов, постановления Правительства Республики Казахстан о разрешении доиспользования средств целевых трансфертов (информационно-правовые системы)
Привлечение и использование связанных грантов	Соглашение о связанном гранте, информация о полученных и использованных связанных грантах по состоянию на 1 января текущего финансового года, отчет по достижению результатов по использованию связанных грантов, мониторинг использования связанных грантов
Привлечение и использование бюджетных кредитов	Кредитные договоры между кредитором, администратором бюджетной программы и заемщиком. Информация о целевом и эффективном использовании, погашении и обслуживании бюджетных кредитов
Реализация проектов, финансируемых за счет правительственных внешних займов	Информация об освоении средств внешних займов и софинансировании из республиканского бюджета, направленных на реализацию инвестиционных проектов, сводный отчет об освоении средств государственных внешних займов
Удорожание проектов, финансируемых за счет привлеченных займов	Информация об удорожании проектов, финансируемых за счет привлеченных займов
Мониторинг использования заемных средств в рамках договоров займа, предоставляемых Правительству Республики Казахстан международными финансовыми организациями	Информация о проектах, финансируемых международными финансовыми организациями
Операции по погашению и обслуживанию правительственных займов	Информация об освоении, погашении и обслуживании действующего портфеля правительственных внешних займов

Примечание:

*Данный перечень не является исчерпывающим. В ходе проведения аудиторского мероприятия допускается запрос дополнительных документов и (или) информации.

**При предварительном изучении изучаются общие вопросы и дополнительно по соответствующей цели государственного аудита, относящиеся к аудиту соответствия.

Приложение 3 к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

600. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по привлечению аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий

Сноска. Процедурный стандарт - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 14.02.2019 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по привлечению аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий (далее – Стандарт) содержит процедурные требования по привлечению аудиторских организаций и экспертов (далее - Эксперты) к проведению внешнего государственного аудита и финансового контроля и экспертно-аналитических мероприятий.

2. Целью Стандарта является установление единого методологического подхода для привлечения экспертов, обеспечения качественного аудиторского мероприятия и подтверждение результатов государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий заключениями независимой экспертизы по вопросам, требующим специальных знаний.

3. Задачей Стандарта является определение требований к процедуре привлечения Экспертов для проведения внешнего государственного аудита, экспертно-аналитических мероприятий и использования результатов их работы.

4. Эксперты, привлекаемые к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий, имеют соответствующее разрешение (лицензию), если это предусмотрено Законом Республики Казахстан от 16 мая 2014 года "О разрешениях и уведомлениях".

Экспертами являются юридические лица, имеющие специалистов необходимой квалификации с опытом работы, или физические лица с необходимой квалификацией и опытом работы.

5. Эксперты привлекаются к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий в тех случаях, когда для достижения целей государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий необходимо выполнение работ, требующих специальных знаний с владением теоретических и практических навыков, опыта в подвергаемой государственному аудиту сфере, а также обеспечение качественного государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий и подтверждение результатов государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий заключениями независимой экспертизы (далее - Заключение).

Сноска. Пункт 5 – в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 29.04.2022 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6. Экспертами не могут быть лица, оказывавшие объекту государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия услуги по бухгалтерскому учету и составлению финансовой отчетности, а также лица, имеющие конфликт интересов с объектом государственного аудита и финансового контроля, экспертно-аналитической деятельности. В целях исключения конфликта интересов, эксперты представляют сведения об отсутствии аффилированности.

7. При проведении государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия привлекаемые Эксперты руководствуются законодательством о государственном аудите и финансовом контроле, в том числе стандартами государственного аудита и финансового контроля, Правилами проведения внешнего государственного аудита и финансового контроля, утвержденными нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 30 июля 2020 года № 6-НҚ (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21070) (далее – Правила).

Сноска. Пункт 7 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 29.06.2021 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Основные принципы Стандарта, порядок привлечения Экспертов для проведения внешнего государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия

8. К основным принципам Стандарта относятся:

1) достоверность – подтверждение результатов экспертно-аналитического мероприятия и государственного аудита аудиторскими доказательствами;

2) независимость – недопущение вмешательства в деятельность Эксперта, а также отсутствие у него конфликта интересов с объектом государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия;

3) объективность – применение Экспертами непредвзятого, беспристрастного и самостоятельного, не обусловленного каким-либо влиянием, подхода к рассмотрению любых профессиональных вопросов и формированию суждений, выводов и заключений;

4) добросовестность – оказание Экспертами профессиональных услуг с должной тщательностью, внимательностью, оперативностью и надлежащим использованием своих способностей;

5) профессиональное поведение – соблюдение приоритета общественных интересов, поддержание Экспертом высокой репутации профессии и недопущение совершения поступков, несовместимых с оказанием экспертных (аудиторских услуг), способных подорвать уважение и доверие к Экспертам или аудиторской профессии, нанести ущерб ее общественному имиджу.

9. Необходимость привлечения экспертов к проведению внешнего государственного аудита и экспертно-аналитического мероприятия определяется при:

1) составлении заявки на проведение аудиторского мероприятия Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан (далее – Высшая аудиторская палата) и ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы (далее – ревизионные комиссии);

2) формировании перечня объектов государственного аудита и финансового контроля на соответствующий год;

3) предварительном изучении объектов государственного аудита;

4) формировании Плана работы Высшей аудиторской палаты на соответствующий год для привлечения экспертов к экспертно-аналитическим мероприятиям;

5) в ходе проведении аудиторского мероприятия.

Сноска. Пункт 9 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

10. Приобретение услуг экспертов с заключением соответствующих договоров производится в соответствии с требованиями гражданского законодательства и законодательства Республики Казахстан о государственных закупках, с учетом сроков проведения процедур и выделенных на эти цели бюджетных средств.

На основании письма Высшей аудиторской палаты в качестве экспертов на безвозмездной основе привлекаются специалисты государственных органов по их согласованию, а также работники подведомственной организации Высшей аудиторской палаты, в том числе для тестирования в пилотном режиме проектов методологических документов.

На основании письма ревизионной комиссии области, города республиканского значения, столицы в качестве экспертов на безвозмездной основе привлекаются специалисты государственных органов по их согласованию.

Сноска. Пункт 10 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

11. Эксперты привлекаются к проведению государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия путем:

1) включения Экспертов в состав группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия с постановкой конкретных вопросов, планируемых для поручения им в соответствии с Программой аудита;

2) включения отдельных вопросов в программу экспертно-аналитического мероприятия при его проведении.

Эксперты могут принимать участие в проведении государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия дистанционно.

Сноска. Пункт 11 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 3. Осуществление деятельности Экспертами, привлеченными для проведения государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия

12. Эксперты:

1) в составе группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия ежедневно устно отчитываются руководителю группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, еженедельно в последний рабочий день по защищенным каналам связи или заказным письмом с уведомлением направляют подписанный ими еженедельный отчет о ходе исполнения Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия (задания) экспертами по форме, согласно приложению к настоящему Стандарту и (или) по иной согласованной форме (далее – еженедельный отчет), заполненный (составленный) на отчетную дату, руководителю группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, руководителю структурного подразделения, ответственного за проведение государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, и члену Высшей аудиторской палаты (ревизионной комиссии), ответственному за проведение государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия;

2) по выданному отдельному поручению ежедневно устно отчитываются и еженедельно в последний рабочий день по защищенным каналам связи или заказным письмом с уведомлением направляют подписанный ими еженедельный отчет заполненный (составленный) на отчетную дату, руководителю группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, руководителю структурного подразделения, ответственного за проведение государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, члену Высшей аудиторской палаты (ревизионной комиссии), ответственному за проведение государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия.

Сноска. Пункт 12 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

13. Эксперты сохраняют конфиденциальность в отношении материалов и информации ставшей известной им при проведении ими государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия.

Глава 4. Использование результатов деятельности Экспертов

14. По результатам деятельности Экспертов готовится Заключение, документы и материалы, оформленные ими в соответствии с настоящим Стандартом, Программой государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия и договором, содержащими полную и достоверную информацию, с изложением, исключающим повторы и различные толкования, подкрепленную аудиторскими доказательствами, достаточными для подтверждения того, что цели государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия и привлечения Экспертов были достигнуты.

Заключение Экспертов составляется в четырех экземплярах (два экземпляра – отдельные Заключения либо приложения к аудиторскому отчету, один экземпляр в случае приложения к протоколу либо материалам об административном правонарушении, один экземпляр к акту выполненных работ).

15. Эксперты при подготовке Заключения и других материалов используют методы анализа, сопоставления, оценки, проверки, обследования, инспектирования, наблюдения, запросов, аналитического контроля, но не ограничиваются ими.

16. Заключение Экспертов составляется в соответствии с перечнем вопросов Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия.

Выявленные нарушения и недостатки описываются объективно и точно, с указанием необходимых ссылок на реквизиты оригиналов документов, подтверждающих достоверность записей в Заключении, а также структурных элементов правовых актов, положения которых нарушены.

Если по вопросу Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, за исключением вопросов аналитического характера, не установлено нарушений и недостатков, Экспертом:

1) в Заключении отражаются результаты проведенной работы с указанием отсутствия выявленных нарушений и недостатков;

2) к Заключению прилагается перечень подвергнутых государственному аудиту или экспертно-аналитическому мероприятию (проверке) документов с указанием их реквизитов.

17. В Заключении Экспертов каждый факт нарушения, а также выявленные недостатки и пробелы законодательства Республики Казахстан нумеруются и фиксируются отдельным пунктом в последовательном порядке с описанием характера и вида нарушения со ссылкой на структурные элементы правовых актов, положения которых нарушены. В описании нарушения, недостатка и пробела законодательства делается ссылка на документ, подтверждающий выявленные нарушения с указанием его наименования и порядкового номера, являющиеся приложением к Заключению.

18. Результаты деятельности Экспертов, включенных в состав группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, передаются не позднее дня завершения аудиторского мероприятия руководителю группы государственного аудита для включения кратких итогов в аудиторский отчет, оформляемый по итогам государственного аудита и (или) в качестве приложения к нему.

Эксперты, включенные в состав группы аудита или экспертно-аналитического мероприятия, при приложении к аудиторскому отчету своих заключений, не подписывают аудиторский отчет.

Второй экземпляр Заключения, оформленный на основании отдельного поручения, вручается не позднее дня завершения аудиторского мероприятия руководителю (должностному лицу) объекта государственного аудита и финансового контроля, с регистрацией Заключения в системе учета входящей корреспонденции объекта государственного аудита и финансового контроля либо почтой с уведомлением.

Регистрация первого экземпляра Заключения осуществляется путем проставления даты и входящего номера объекта государственного аудита с проставлением штампа или печати (при наличии) объекта государственного аудита и финансового контроля на титульной стороне первого листа.

19. Заключение подписывается и полистно парафируется Экспертами, подготовившими Заключение. Если в качестве Экспертов выступает юридическое лицо заключение парафируется и подписывается Экспертами, подписывается руководителем юридического лица с проставлением печати (при наличии). В случае участия Эксперта в проведении государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия на последнем листе указываются должности, фамилия, имени и отчества (при его наличии) должностных лиц объекта государственного аудита и финансового контроля, с ведома которых осуществлялась деятельность Экспертов.

20. Собранные Экспертами доказательства обосновывают выявленные у объекта государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия нарушения и недостатки и оформляются в соответствии с требованиями Правил.

21. При несогласии с результатами Заключения, руководством объекта государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия письменные возражения к Заключению представляются в Высшую аудиторскую палату (ревизионную комиссию) в срок не более десяти рабочих дней со дня вручения объекту государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия подписанного Заключения.

Письменные возражения, представленные объектом государственного аудита и финансового контроля сразу после вручения Заключения, прикладываются экспертами к Заключению.

Сноска. Пункт 21 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

22. В случае поступления в срок, предусмотренный пунктом 21 настоящего Стандарта, возражений к Заключению от объектов государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия, экспертами в течение пяти рабочих дней со дня поступления возражения готовится мотивированный ответ с указанием принятых и непринятых доводов по каждому пункту возражения.

По возражениям к Заключению, поступившим по истечении указанного срока, ответ не направляется. Экспертами на имя курирующего данное аудиторское мероприятие члена Высшей аудиторской палаты (ревизионной комиссии) готовится мотивированный ответ с указанием принятых и непринятых доводов по каждому пункту возражения.

Сноска. Пункт 22 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

23. Экспертами с учетом прохождения внутренних экспертиз, определенных Правилами, на основе собранных доказательств формулируются выводы и рекомендации к аудиторскому заключению и сводному реестру.

Эксперты обеспечивают сохранность документов, получаемых или составляемых в ходе государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, без права передачи их третьим лицам либо устного разглашения содержащихся в них сведений.

24. Заключение представляется в электронном и бумажном носителях, заверяется личным штампом или печатью Эксперта (при наличии) с указанием:

1) данных Экспертов (фамилия, имя, отчество (при его наличии)), для юридического лица - наименование и реквизиты организации;

2) даты составления Заключения, наименования объекта государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия, перечня документов, используемых при проведении экспертизы;

3) объема проведенной работы Экспертов;

4) способов и методов работы Экспертов;

5) перечня неразрешенных вопросов, связанных с проведением экспертизы;

Заключение оформляется следующим образом:

1) шрифт – Times New Roman;

2) размер шрифта – 14, в табличных материалах – 12;

3) межстрочный интервал – одинарный;

4) поля страницы: левое, верхнее и нижнее – по 2,5 сантиметра, правое – 1,5 сантиметра;

5) абзацный отступ – 1,27 сантиметров;

6) без переносов слов;

7) нумерация страниц – по центру сверху, без указания номера на первой странице;

8) табличная информация представляется в формате MS Excel, допускается в качестве приложений использовать диаграммы и слайды.

25. Деятельность Экспертов считается завершенной после подписания Постановления (Предписания) органов внешнего государственного аудита. Экспертами осуществляется сопровождение по выводам и рекомендациям, основанным на их Заключении (при необходимости) до снятия их с контроля путем предоставления письменных пояснений.

Оплата услуг Экспертов осуществляется в соответствии с заключенным договором на основании акта выполненных работ.

26. Положения настоящей главы не распространяются на деятельность Экспертов, привлеченных к проведению экспертно-аналитического мероприятия в качестве самостоятельного мероприятия, за исключением пункта 19, части второй пункта 23, пункта 24, части второй пункта 25 настоящего Стандарта.

Приложение к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по привлечению аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий форма

Еженедельный отчет о ходе исполнения Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия (задания) Экспертами

Аудиторское мероприятие: "___________________________________"

Срок проведения: дата начала и окончания: с ______ по _________ _______ 20___ года

Тип государственного аудита: __________________________________

Установлено на отчетную дату (накопительная – с начала проведения государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия до его завершения)
проблемные вопросы и их краткое описание	финансовые нарушения (тысяч тенге)	иные нарушения, в том числе процедурные	краткое описание вида нарушения, в том числе в разрезе сумм нарушения со ссылкой на нарушенные положения правовых актов	примечание
1	2	3	4	5
Наименование объекта государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия и его место нахождение, Ф.И.О. (при его наличии) ______ Эксперта по вопросу "________" Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия (задания)
Наименование объекта государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия и его место нахождение, Ф.И.О. (при его наличии)______ Эксперта по вопросу "________" Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия (задания)

Фамилия и инициалы Эксперта (ов) _________

(подпись (си))

Приложение 4 к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

700. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по признанию результатов государственного аудита

Сноска. Процедурный стандарт - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 03.12.2020 № 9-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по признанию результатов государственного аудита (далее – Процедурный стандарт) разработан в соответствии с подпунктом 2) пункта 2 статьи 8 и статьей 19 Закона Республики Казахстан от 12 ноября 2015 года "О государственном аудите и финансовом контроле" (далее – Закон).

Глава 2. Процедурные требования по признанию результатов государственного аудита

2. Процедура признания результатов государственного аудита на соответствие стандартам государственного аудита и финансового контроля осуществляется Высшей аудиторской палатой Республики Казахстан (далее – Высшая аудиторская палата) в следующих случаях:

1) в плановом порядке в рамках контроля за соблюдением стандартов государственного аудита и финансового контроля;

2) в рамках аудиторского мероприятия:

в ходе предварительного изучения объектов государственного аудита согласно перечню объектов государственного аудита Высшей аудиторской палаты на соответствующий год, сформированного в соответствии с Законом, в случае если цель, период, тип аудита и программные вопросы аудита совпадают с аудиторским мероприятием Высшей аудиторской палаты;

в ходе проведения государственного аудита эффективности, соответствия на объектах государственного аудита, на котором установлен факт проведения государственного аудита другим органом государственного аудита по цели, периоду, типу аудита и программным вопросам, охватываемому аудиторским мероприятием, совпадающим с аудиторским мероприятием Высшей аудиторской палаты;

в ходе проведения государственного аудита консолидированной финансовой отчетности республиканского бюджета в отношении результатов аудитов финансовой отчетности администраторов республиканских бюджетных программ (далее –государственный аудит финансовой отчетности), проведенных уполномоченным органом по внутреннему государственному аудиту.

Сноска. Пункт 2 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Признание результатов государственного аудита в плановом порядке в рамках контроля за соблюдением стандартов государственного аудита и финансового контроля осуществляется в ревизионных комиссиях областей, городов республиканского значения, столицы и уполномоченном органе по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделениях структурным подразделением Высшей аудиторской палаты, ответственным за правовое обеспечение и контроль качества.

Сноска. Пункт 3 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

4. Признание результатов государственного аудита в рамках аудиторского мероприятия осуществляется государственными аудиторами, ответственными за проведение государственного аудита согласно перечня объектов государственного аудита или государственными аудиторами, непосредственно проводящими аудит на объекте государственного аудита в сроки предварительного изучения объектов и в сроки, установленные для проведения аудита на объекте государственного аудита.

5. Признание результатов государственного аудита осуществляется на основании изучения материалов аудита. К материалам аудита относятся аудиторский отчет, реестр выявленных нарушений.

6. В случае необходимости признание результатов государственного аудита может осуществляться посредством перепроверки результатов государственного аудита на объекте аудита. Перепроверка будет являться аудиторским мероприятием и порядок ее проведения регламентирован Правилами проведения внешнего государственного аудита и финансового контроля, утвержденными нормативным постановлением Счетного комитета от 30 июля 2020 года № 6-НҚ (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21070).

7. Процедура признания результатов государственного аудита эффективности, соответствия проводится на основе следующих критериев на предмет соблюдения стандартов государственного аудита и финансового контроля (далее – критерии):

1) полнота охвата и раскрытия вопросов с учетом подвопросов, предусмотренных в Программе аудита (более тридцати процентов вопросов с учетом подвопросов);

2) отсутствие обоснований и результатов аудиторской выборки;

3) полнота и достоверность аудиторских доказательств (по двум и более фактам);

4) установление фактов нарушений, не выявленных в ходе проведения государственного аудита и не отраженных в аудиторском отчете, несоблюдение требований по фиксированию нарушений (по двум и более фактам);

5) правильность классификации выявленных нарушений.

Аудиторский отчет признается не соответствующим стандартам государственного аудита и финансового контроля при установлении несоответствий по трем и более критериям, предусмотренным настоящим пунктом.

Сноска. Пункт 7 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 12.07.2021 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

8. Процедура признания результатов государственного аудита финансовой отчетности проводится на основе следующих критериев:

1) достаточность охвата аудитом финансовой отчетности компонентов для обеспечения возможности выражения мнения по консолидированной финансовой отчетности;

2) проведение оценки рисков существенных искажений на уровне утверждений для определенных классов операций, сальдо счетов и раскрытий;

3) отсутствие обоснований и результатов аудиторской выборки;

4) полнота и достоверность аудиторских доказательств (по двум и более фактам);

5) правильность классификации выявленных нарушений.

6) обоснованность мнения, выраженного по финансовой отчетности.

Аудиторский отчет признается не соответствующим стандартам государственного аудита и финансового контроля при установлении несоответствий:

1) по двум и более критериям, указанным в подпунктах 1) - 5) настоящего пункта;

2) по критерию, указанному в подпункте 6) настоящего пункта.

Сноска. Пункт 8 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 12.07.2021 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
9. Исключен нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 12.07.2021 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

10. При признании результатов государственного аудита сокращается объем государственного аудита, приняв за основу материалы государственного аудита, проведенного другими органами государственного аудита. Решение о признании результатов государственного аудита отражается в Информации о результатах предварительного изучения объектов государственного аудита и (или) аудиторском отчете (далее – Информация о результатах аудита).

11. При непризнании результатов государственного аудита составляется экспертное заключение по форме, согласно приложению к настоящему Процедурному стандарту. Структурное подразделение, ответственное за аудиторское мероприятие, уведомляет объект государственного аудита о непризнании результатов государственного аудита, а также вносит соответствующую информацию в Единую базу данных по государственному аудиту и финансовому контролю в установленном порядке.

Аудиторское мероприятие на данном объекте государственного аудита проводится в соответствии с Программой аудита и Аудиторскими заданиями государственных аудиторов.

Экспертное заключение приобщается к материалам государственного аудита и является неотъемлемой частью Информации о результатах аудита.

	Приложение к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля
	Форма

Экспертное заключение по итогам непризнания результатов государственного аудита на соответствие стандартам государственного аудита и финансового контроля

Сноска. Приложение - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 12.07.2021 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

__________________________________________________________________________
_______ (наименование аудиторского отчета, его реквизиты)

№	Критерии на предмет соблюдения стандартов государственного аудита и финансового контроля	Установленные факты несоответствий стандартам государственного аудита и финансового контроля
1
2

Вывод: ________________________________________________________________
Государственные аудиторы, проводившие процедуру признания результатов
государственного аудита и финансового контроля:
__________________________________________________________
(должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)

Приложение 5 к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

750. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению контроля качества органами внешнего государственного аудита и финансового контроля

Сноска. Процедурный стандарт - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Настоящий Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению контроля качества органами внешнего государственного аудита и финансового контроля (далее – Стандарт) разработан в соответствии с подпунктом 2) пункта 2 и пунктом 3 статьи 8 и статьи 24 Закона Республики Казахстан "О государственном аудите и финансовом контроле" (далее – Закон), а также на основании приемлемых положений Международных стандартов по проведению контроля качества (ISSAI) Международной организации высших органов аудита (INTOSAI).

2. Стандарт содержит процедурные требования к осуществлению и оформлению контроля качества документов, составляемых государственными аудиторами и иными должностными лицами органов государственного аудита и финансового контроля по результатам государственного аудита, проводимых органами внешнего государственного аудита и финансового контроля (далее – органы внешнего ГАФК), заключений (материалов) привлеченных аудиторских организаций и (или) экспертов к проведению государственного аудита.

3. Целью Стандарта является обеспечение организации контроля качества путем проведения регулярных проверок и (или) анализа документов, составляемых государственными аудиторами и иными должностными лицами органов государственного аудита и финансового контроля в ходе своей деятельности на предмет соответствия стандартам государственного аудита и финансового контроля, а также Правилам проведения внешнего государственного аудита и финансового контроля, утвержденным нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 30 июля 2020 года №6-НҚ (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21070, далее – Правила ГАФК).

4. Задачей Стандарта является установление единого подхода к процедурным требованиям по осуществлению контроля качества государственного аудита, деятельности государственных аудиторов и иных должностных лиц органов государственного аудита и финансового контроля, заключений (материалов) привлеченных аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита.

5. В настоящем Стандарте используются следующие понятия:

контроль качества – проверка и (или) анализ документов, составляемых государственными аудиторами и иными должностными лицами органов государственного аудита и финансового контроля, привлеченными аудиторскими организациями и (или) экспертами к проведению государственного аудита на предмет соблюдения требований, предусмотренных в Общих и процедурных стандартах государственного аудита и финансового контроля, а также Правилах ГАФК.

6. Принципами осуществления контроля качества являются:

1) независимость – недопущение любого вмешательства в деятельность работников при осуществлении ими контроля качества;

2) объективность – проведение контроля качества в строгом соответствии с законодательством Республики Казахстан, обеспечение единого подхода при проведении контроля качества и оформлении итогов контроля качества, с документально обоснованными и подтвержденными выводами, исключение конфликта интересов;

3) прозрачность – ясность изложения результатов контроля качества, применение методов и критериев проведения контроля качества, обеспечивающих понятность и доступность его результатов для всех заинтересованных сторон;

4) компетентность – совокупность необходимых профессиональных знаний и навыков работников для осуществления контроля качества;

5) достоверность – подтверждение результатов контроля качества оригиналами документов или их сканированными версиями, а также ссылками на нормативные правовые акты, положения которых нарушены.

Глава 2. Организация контроля качества

7. Руководители органов внешнего ГАФК обеспечивают организацию контроля качества путем проведения регулярных проверок и (или) анализа документов, составляемых государственными аудиторами и иными должностными лицами органов государственного аудита и финансового контроля в ходе своей деятельности, на предмет соответствия стандартам государственного аудита и финансового контроля в порядке, определенном Правилами ГАФК, на основе системы управления рисками.

8. Структурное подразделение, ответственное за правовое обеспечение и контроль качества совместно с структурным подразделением, ответственным за проведение государственного аудита (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии) осуществляет расчет показателей рисков аудиторских мероприятий, подвергаемых контролю качества, согласно Методологическому руководству по применению настоящего Стандарта (далее – Методологическое руководство).

Сноска. Пункт 8 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

9. Контроль качества осуществляется:

1) на подготовительном и основном этапах аудиторского мероприятия - структурными подразделениями, ответственными за проведение государственного аудита Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан, структурным подразделением, определенным регламентом Ревизионной комиссии области, города республиканского значения, столицы (далее – Ревизионная комиссия);

2) на заключительном этапе аудиторского мероприятия - структурным подразделением, ответственным за правовое обеспечение и контроль качества (структурным подразделением, определенным регламентом Ревизионной комиссии).

Контроль качества осуществляется государственными аудиторами, которые не принимали участие в данном государственном аудите и финансовом контроле.

Сноска. Пункт 9 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

10. Необходимость и периодичность проведения контроля качества, а также сроки и продолжительность проведения контроля качества устанавливаются с целью обеспечения его оперативности и результативности.

11. Членом органа внешнего ГАФК, ответственным за организацию и осуществление аудиторского мероприятия, руководителем структурного подразделения, ответственного за проведение государственного аудита, и руководителем группы государственного аудита в пределах своих полномочий принимаются меры по контролю деятельности государственных аудиторов за обеспечением ими надлежащего качества составления документов по результатам государственного аудита.

12. Работники органов внешнего ГАФК своевременно и в полном объеме размещают необходимые документы в информационной системе электронного документооборота в целях проведения контроля качества и юридической экспертизы.

13. При возникновении препятствий в ходе осуществления контроля качества по его проведению, в том числе отсутствие и/или не размещение необходимых документов и иной информации, руководитель структурного подразделения, ответственного за правовое обеспечение и контроль качества (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии), информируют об этом руководителя органа внешнего ГАФК.

Сноска. Пункт 13 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

14. Работники структурного подразделения, ответственного за проведение государственного аудита, правовое обеспечение и контроль качества (структурного подразделения, определенного регламентом Ревизионной комиссии) анализируют и проводят экспертизу результатов государственного аудита по представленным материалам.

Сноска. Пункт 14 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

15. Структурным подразделением, ответственным за проведение государственного аудита (структурным подразделением, определенным Регламентом Ревизионной комиссии) осуществляется контроль качества:

1) информации о результатах предварительного изучения объектов государственного аудита, проекта Программы аудита;

2) проектов Аудиторских отчетов (Аудиторских отчетов) с подтверждающими документами, Реестров выявленных нарушений по результатам аудиторского мероприятия (далее – Реестр), Таблиц системных недостатков, выявленных в ходе аудиторского мероприятия (при наличии) (далее – Таблица системных недостатков), приложенных к ним;

3) заключений (материалов) привлеченных экспертов;

4) информации объектов государственного аудита и иных заинтересованных лиц по исполнению рекомендаций, данных в Аудиторском заключении и Предписаний по результатам внешнего государственного аудита.

Сноска. Пункт 15 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

15-1. Контроль качества проектов Аудиторского заключения, Постановления и Предписаний, Сводной таблицы, Сводного реестра осуществляется структурным подразделением, ответственным за правовое обеспечение и контроль качества (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии).

Сноска. Глава 2 дополнена пунктом 15-1 в соответствии с нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

16. Структурное подразделение, ответственное за проведение государственного аудита (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии) осуществляет экспертизу (юридическую и контроль качества) проектов Аудиторских отчетов (Аудиторских отчетов), Реестров, Таблиц системных недостатков, приложенных к ним.

Сноска. Пункт 16 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

17. Контролю качества подвергаются подготовительный, основной и заключительный этапы аудиторской деятельности органов внешнего ГАФК, вся деятельность государственных аудиторов и иных должностных лиц органов государственного аудита и финансового контроля, заключения (материалы) привлеченных аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита на основании критериев, согласно Методологическому руководству по применению настоящего Стандарта.

18. Детализация внутреннего порядка проведения контроля качества и критерии системы управления рисками по их проведению устанавливается в Методологическом руководстве по применению настоящего Стандарта.

Глава 3. Контроль качества подготовительного этапа аудиторского мероприятия

19. Информация о результатах предварительного изучения объектов государственного аудита, проект Программы аудита, служебная записка члена органа внешнего ГАФК, ответственного за аудиторское мероприятие (при внесении изменений в Перечень объектов государственного аудита), руководителем группы государственного аудита за восемь рабочих дней до выхода на объект аудита представляются руководителю структурного подразделения, ответственного за проведение государственного аудита (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии).

Сноска. Пункт 19 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

20. Структурным подразделением, ответственным за проведение государственного аудита (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии) проводится экспертиза документов, предусмотренных пунктом 19 настоящего Стандарта, на предмет соответствия требованиям действующих стандартов государственного аудита и финансового контроля и Правил ГАФК.

Сноска. Пункт 20 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

21. По результатам рассмотрения представленных документов структурным подразделением, ответственным за проведение государственного аудита (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии) в течение трех рабочих дней после дня их получения вносится экспертное заключение Члену органа внешнего ГАФК.

Сноска. Пункт 21 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

Глава 4. Контроль качества основного этапа проведения аудиторского мероприятия

22. Проект аудиторского отчета, подписанный государственными аудиторами, проекты Таблицы системных недостатков, Реестра и другие приложения (при наличии) руководителем группы государственного аудита (государственным аудитором) после завершения аудиторского мероприятия на объекте аудита направляются в орган внешнего ГАФК, способами, предусмотренными регламентом органа внешнего ГАФК.

По проектам аудиторских отчетов (аудиторским отчетам), Реестрам, Таблицам системных недостатков, приложенным к ним, проводится процедура контроля качества и юридическая экспертиза.

Юридическая экспертиза по проектам аудиторских отчетов (аудиторским отчетам), Реестров, Таблиц системных недостатков, приложенных к ним, проводится в порядке, определенном регламентом органа внешнего ГАФК.

Сноска. Пункт 22 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 22.08.2023 № 15-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

23. Процедура контроля качества проводится на проект Аудиторского отчета (Аудиторский отчет) с подтверждающими документами в течение семи рабочих дней со дня регистрации в канцелярии органа внешнего ГАФК структурным подразделением, ответственным за проведение государственного аудита.

Сноска. Пункт 23 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

24. Структурным подразделением, ответственным за проведение государственного аудита (структурным подразделением, определенным регламентом Ревизионной комиссии), в разрезе утвержденных критериев контроля качества отражаются установленные факты нарушений и несоответствий с указанием конкретных фактов со ссылкой на документы и пункты нормативных правовых и правовых актов, положения которых нарушены.

Результаты контроля качества по проектам аудиторских отчетов (аудиторским отчетам) учитываются при проведении оценки эффективности деятельности государственных аудиторов.

Сноска. Пункт 24 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 22.08.2023 № 15-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

25. Структурным подразделением, ответственным за проведение государственного аудита (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии), в рамках юридической экспертизы дается оценка наличия и полноты аудиторских доказательств по нарушениям, зафиксированным в реестре нарушений, оценка правильности применения законодательства (при квалификации нарушений), а также наличия признаков административного правонарушения.

Сноска. Пункт 25 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

26. По результатам проведения контроля качества проектов аудиторских отчетов (аудиторских отчетов) и документов, приложенных к ним (в том числе аудиторских отчетов по совместным проверкам с другими органами государственного аудита и финансового контроля), формируется экспертное заключение (по совместным проверкам каждым органом государственного аудита и финансового контроля в отдельности в рамках подвергнутых аудиту вопросов).

Сноска. Пункт 26 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

27. При несоответствии аудиторского отчета стандартам государственного аудита и финансового контроля по критериям, определенным Методологическим руководством по применению настоящего Стандарта, руководитель органа внешнего ГАФК определяет необходимость перепроверки результатов государственного аудита.

Глава 5. Глава 5. Контроль качества заключений (материалов) привлеченных аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита

28. При проведении государственного аудита привлекаемые эксперты руководствуются нормами Закона, а также требованиями, установленными в процедурных стандартах внешнего государственного аудита и финансового контроля и Правилах ГАФК.

29. Контроль качества заключений (материалов) привлеченных аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита осуществляется в рамках контроля качества проектов аудиторских отчетов (аудиторских отчетов).

Сноска. Пункт 29 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 6. Контроль качества заключительного этапа аудиторского мероприятия

30. Проекты Аудиторского заключения, Сводной таблицы, Сводного реестра, Постановления и Предписания, подготовленные под руководством Члена органа внешнего ГАФК, ответственного за аудиторское мероприятие, структурным подразделением, ответственным за проведение государственного аудита за десять рабочих дней до проведения заседания органа внешнего ГАФК, направляются в структурное подразделения, ответственное за правовое обеспечение и контроль качества (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии) для проведения юридической экспертизы и контроля качества заключительного этапа аудиторского мероприятия.

Сноска. Пункт 30 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

31. Юридическая экспертиза по проектам Аудиторского заключения, Сводного реестра, Сводной таблицы, Постановления и предписаний осуществляется в течение пяти рабочих дней со дня поступления, с последующим направлением заключения юридической экспертизы Члену органа внешнего ГАФК, ответственному за аудиторское мероприятие и структурному подразделению, ответственному за проведение государственного аудита.

Юридическая экспертиза по проектам Аудиторского заключения, Сводного реестра, Сводной таблицы, Постановления и Предписания Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии) проводится в части фактов нарушении, неэффективного планирования, использования бюджетных средств и активов государства, а также по рекомендациям и поручениям.

В юридическом заключении отражаются вопросы о соответствии содержания рекомендаций и поручений Аудиторского заключения требованиям законодательства, в том числе по адресности предписаний.

Представляется заключение о наличии или отсутствии признаков административного правонарушения по фактам нарушений, изложенным в Сводном реестре к Аудиторскому заключению для передачи в органы, уполномоченные возбуждать и (или) рассматривать дела об административных правонарушениях.

Сноска. Пункт 31 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

32. Контроль качества по проектам Аудиторского заключения, Сводной таблицы, Сводного реестра, Предписания и Постановления проводится в течение пяти рабочих дней со дня его поступления, по результатам которого члену органа внешнего ГАФК, ответственному за аудиторское мероприятие и структурному подразделению, ответственному за проведение государственного аудита направляется экспертное заключение.

Рассмотрение экспертного заключения по результатам контроля качества проектов Аудиторского заключения, Сводной таблицы, Сводного реестра, Предписания и Постановления, а также подготовка материалов на заседание органа внешнего ГАФК осуществляется в порядке, определенном регламентом органа внешнего ГАФК.

Сноска. Пункт 32 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 22.08.2023 № 15-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

Глава 7. Контроль качества исполнения реализации рекомендаций, содержащихся в Аудиторском заключении (в том числе совместном Аудиторском заключении), и пунктов Предписаний (Постановлений)

33. По поступившей информации от объектов государственного аудита и иных заинтересованных лиц по исполнению рекомендаций, данных в Аудиторском заключении и Предписаний по результатам государственного аудита структурное подразделение, ответственное за проведение государственного аудита (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии), совместно с Членом органа внешнего ГАФК, ответственным за аудиторское мероприятие, в течение семи рабочих дней со дня поступления информации, осуществляют контроль и анализ на предмет своевременности и полноты:

1) рассмотрения объектами аудита рекомендаций, данных в Аудиторском заключении, в том числе информации о результатах рассмотрения и подтверждающих документов об их рассмотрении и принятии решения.

Информация об исполнении Правительством рекомендаций, данных в Аудиторском заключении направляется государственным органом (субъектом квазигосударственного сектора), ответственным за их исполнение, в высший орган государственного аудита и финансового контроля для рассмотрения вопроса о снятии с контроля либо продлении сроков их исполнения.

Основания для снятия с контроля рекомендаций, данных в Аудиторском заключении, и пунктов Предписаний (Постановлений) органа внешнего ГАФК регламентируются Правилами ГАФК.

2) исполнения порученческих пунктов Предписаний, в том числе информации о результатах исполнения Предписаний и подтверждающих документов.

Сноска. Пункт 33 с изменениями, внесенными нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

34. По результатам рассмотрения представленных документов структурным подразделением, ответственным за проведение государственного аудита (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии) вносится проект служебной записки о результатах исполнения рекомендаций и предписаний члену органа внешнего ГАФК, ответственному за аудиторское мероприятие.

Сноска. Пункт 34 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

35. Проект служебной записки и проект запроса, подготовленные по результатам исполнения рекомендаций, содержащихся в Аудиторском заключении (в том числе совместном), и пунктов Предписаний, имеющие правовой характер (участие в судебных разбирательствах, совершенствование законодательства) согласовываются структурным подразделением, ответственным за правовое обеспечение и контроль качества (структурное подразделение, определенное регламентом Ревизионной комиссии).

Сноска. Пункт 35 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

Приложение 6 к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

900. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов

Сноска. Процедурный стандарт - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 27.03.2024 № 6-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов (далее – Процедурный стандарт) содержит процедурные требования к формированию и представлению Высшей аудиторской палатой Республики Казахстан (далее – Высшая аудиторская палата) оперативной информации для Президента Республики Казахстан и Парламента Республики Казахстан о работе Высшей аудиторской палаты, показателях работы органов государственного аудита и финансового контроля (далее – информация), а также к формированию и представлению ревизионными комиссиями областей, города республиканского значения, столицы (далее – ревизионная комиссия) информации маслихату и акиму соответствующей области, городов республиканского значения, столицы.

2. Целью Процедурного стандарта является установление единых подходов и процедур формирования и представления информации органами внешнего государственного аудита.

3. Действие настоящего Процедурного стандарта распространяется на структурные подразделения и на должностные лица органов внешнего государственного аудита.

4. К основным принципам Процедурного стандарта относятся:

1) надежность – достоверность и отсутствие ошибок в представляемой информации;

2) полнота и прозрачность – отражение проведенного государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий, ясность изложения результатов государственного аудита и финансового контроля;

3) сопоставимость – возможность сравнения информации за разные периоды и различных органов внешнего государственного аудита и финансового контроля (далее – органы государственного аудита);

4) своевременность – оперативный сбор достоверной информации, подготовка и предоставление отчета и информации в установленные сроки.

Глава 2. Подготовка и представление информации о деятельности органа внешнего государственного аудита

Параграф 1. Порядок формирования и сроки представления информации о деятельности Высшей аудиторской палаты за отчетный период Президенту Республики Казахстан, Парламенту Республики Казахстан

5. Источниками для подготовки информации являются:

1) ежеквартальные аналитические отчеты об исполнении республиканского и местных бюджетов по результатам бюджетного мониторинга, представляемые Министерством финансов Республики Казахстан (далее – Министерство финансов), а также местными уполномоченными органами по исполнению бюджета в соответствии с Бюджетным кодексом Республики Казахстан;

2) данные информационных систем Министерства финансов;

3) итоги государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий Высшей аудиторской палаты;

4) ключевые показатели деятельности органов внешнего государственного аудита, ревизионных комиссий, количество объектов и объем средств, охваченных государственным аудитом, ревизионными комиссиями, объем установленных ревизионными комиссиями нарушений норм законодательства Республики Казахстан, а также актов субъектов квазигосударственного сектора, объем выявленных ревизионными комиссиями финансовых нарушений, объем восстановленных (возмещенных) и подлежащих восстановлению (возмещению) сумм по результатам аудиторских мероприятий, исполнение рекомендаций (предложений) и поручений по итогам аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий, ключевые показатели деятельности уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту, информация о поступлениях в областной бюджет, бюджет города республиканского значения, столицы, бюджет района (города областного значения) за отчетный период, представляемые в соответствии с Процедурным стандартом государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями Высшей аудиторской палате информации о своей работе, согласно приложениями 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 и 9 к настоящему Процедурному стандарту;

5) информация о показателях работы уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений, служб внутреннего аудита центральных государственных органов, местных исполнительных органов областей, городов республиканского значения, столицы, ведомств центральных государственных органов, представляемая в соответствии с Правилами взаимодействия органов государственного аудита и финансового контроля, утвержденными совместным нормативным постановлением Счетного комитета от 28 ноября 2015 года № 9-НҚ и приказом Министра финансов от 27 ноября 2015 года № 589 (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 12577);

6) интегрированная информационная система Высшей аудиторской палаты;

7) оперативная отчетность и информация соответствующих государственных органов, администраторов бюджетных программ и субъектов квазигосударственного сектора в электронной форме, в том числе посредством единой базы данных по государственному аудиту и финансовому контролю.

Полнота, достоверность и своевременность предоставляемых отчетных данных по настоящему Процедурному стандарту обеспечивается Председателями ревизионных комиссий.

6. Структурные подразделения аппарата Высшей аудиторской палаты не позднее 10 числа месяца, следующего за отчетным кварталом, представляют в структурное подразделение, ответственное за анализ и отчетность (далее – Департамент), информацию об основных итогах работы и достигнутых результатах. Предоставляемая информация содержит: количественные и качественные показатели, проблемные вопросы по курируемым сферам, предложения по совершенствованию деятельности Высшей аудиторской палаты, предстоящие задачи, а также иные предложения. По поручению (запросу) Администрации Президента Республики Казахстан или Председателя Высшей аудиторской палаты Департамент устанавливает иные сроки представления информации.

7. Департамент на основании полученной от ревизионных комиссий информации, не позднее 25 числа месяца, следующего за отчетным кварталом, формирует сводную информацию по основным показателям деятельности ревизионных комиссий.

8. Департамент на основе полученной информации от структурных подразделений, ревизионных комиссий и уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту не позднее 2 числа второго месяца, следующего за отчетным кварталом, формирует проект информации и направляет на согласование структурным подразделениям, руководителю аппарата, членам Высшей аудиторской палаты.

9. За пять рабочих дней до срока представления информации, Департамент вносит на рассмотрение Председателю Высшей аудиторской палаты проект информации о деятельности Высшей аудиторской палаты за отчетный период с сопроводительными письмами на имя Президента Республики Казахстан, Председателей Палат Парламента Республики Казахстан.

Информация о деятельности Высшей аудиторской палаты за отчетный период представляется в Администрацию Президента Республики Казахстан в сроки, утвержденные Графиками представления информации, в Парламент не позднее 25 числа второго месяца, следующего за отчетным кварталом.

Параграф 2. Порядок формирования и сроки представления информации ревизионной комиссией маслихату и акиму области, городов республиканского значения, столицы, городов областного значения

10. Источниками для подготовки информации являются:

1) ежеквартальные аналитические отчеты об исполнении местных бюджетов по результатам бюджетного мониторинга, представляемые местными уполномоченными органами по исполнению бюджета в соответствии с Бюджетным кодексом Республики Казахстан;

2) данные информационных систем государственных органов;

3) итоги государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий ревизионной комиссии;

4) информационная система ревизионной комиссии;

5) оперативная отчетность и информация соответствующих государственных органов, администраторов бюджетных программ и субъектов квазигосударственного сектора в электронной форме, в том числе посредством единой базы данных по государственному аудиту и финансовому контролю.

11. Структурные подразделения аппарата ревизионной комиссии не позднее 10 числа месяца, следующего за отчетным кварталом, представляют в структурное подразделение, ответственное за подготовку отчетности, информацию об основных итогах работы и достигнутых результатах (далее – информация). Предоставляемая информация содержит: количественные и качественные показатели, проблемные вопросы по курируемым сферам, предложения по совершенствованию деятельности ревизионной комиссии, предстоящие задачи, а также иные предложения. По поручению Председателя ревизионной комиссии структурное подразделение, ответственное за подготовку отчетности, устанавливает иные сроки представления информации.

12. За пять рабочих дней до срока представления информации, структурное подразделение, ответственное за подготовку отчетности, вносит на рассмотрение Председателю или члену ревизионной комиссии проект информации о деятельности ревизионной комиссии за отчетный период с сопроводительным письмом на имя секретаря маслихата и акима области, столицы, города республиканского значения.

13. Структурное подразделение, ответственное за документооборот, вносит сопроводительное письмо и информацию, подписанные Председателем или членом ревизионной комиссии в соответствующий маслихат и акиму, по решению Председателя ревизионной комиссии, не позднее 20 числа второго месяца, следующего за отчетным кварталом.

По решению Председателя ревизионной комиссии результаты текущей оценки могут представляться маслихатам и акиму городов областного значения и районов.

Параграф 3. Структура и содержание информации

14. Информация представляется на ежеквартальной основе и содержит данные, характеризующие деятельность органа внешнего государственного аудита за отчетный период, обобщенные итоги о результатах государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий за отчетный период, и состоит из следующих разделов:

I. Введение.

II. Анализ исполнения бюджета за отчетный период.

III. Основные результаты государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий органа внешнего государственного аудита за отчетный период.

IV. Информация по совершенствованию деятельности органов внешнего государственного аудита.

Приложения (при необходимости).

При необходимости допускается включение дополнительных сведений в ежеквартальную информацию.

15. Структура, содержание и объем информации могут быть детализированы или расширены, в том числе с учетом пункта 17 настоящего Процедурного стандарта, а также в зависимости от наличия актуальных и значимых в отчетном периоде вопросов и специфики формируемой информации.

16. В разделе "Введение" указывается основание и цель представления информации, краткое содержание по основным направлениям деятельности органов внешнего государственного аудита за отчетный период.

17. Раздел "Анализ исполнения бюджета за отчетный период" содержит аналитическую информацию о поступлениях бюджета, налоговых сборах и обязательных платежах, по которым не исполнены плановые показатели с указанием причин, об исполнении расходов бюджета и использовании средств бюджета администраторами бюджетных программ с отражением:

1) анализа исполнения поступлений и доходов бюджета, в том числе:

полноты налоговых и неналоговых поступлений в доход бюджета;

налогов, сборов и обязательных платежей, по которым не исполнены плановые показатели, с указанием причин, повлиявших на неисполнение, в том числе основных макроэкономических показателей развития страны и ситуации на мировых товарных рынках;

объемов налоговых поступлений в Национальный фонд Республики Казахстан.

2) анализ исполнения расходной части бюджета за отчетный период, в том числе:

в сравнении с утвержденными показателями, причины отклонения;

исполнение бюджета в разрезе администраторов бюджетных программ;

исполнение целевых трансфертов и кредитов местными исполнительными органами.

18. В разделе "Основные результаты государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий органа внешнего государственного аудита за отчетный период" указывается:

1) ключевые показатели деятельности органа внешнего государственного аудита за отчетный период в сравнении с аналогичным периодом предыдущего года согласно приложению 1 к настоящему Процедурному стандарту;

2) сводная информация, включающая:

количество проведенного государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий в отчетный период, количество проверенных объектов государственного аудита и финансового контроля;

объем средств, охваченных государственным аудитом;

суммы нарушений при расходовании средств республиканского бюджета и при поступлении в республиканский бюджет;

всего установленных нарушений норм законодательства Республики Казахстан, а также актов субъектов квазигосударственного сектора (финансовые нарушения, нарушения процедурного характера, нарушения актов субъектов квазигосударственного сектора, принятых для реализации норм законодательства Республики Казахстан, неэффективно использованные бюджетные средства, активы государства, неэффективное планирование);

меры, принятые по результатам государственного аудита, в том числе:

суммы, подлежащие восстановлению и восстановленные в отчетном периоде;

результаты государственного аудита с отражением информации по количеству переданных в правоохранительные органы материалов государственного аудита по выявленным правонарушениям при проведении внешнего государственного аудита и финансового контроля, по количеству должностных лиц, привлеченных к ответственности (административной, дисциплинарной, уголовной);

количество данных органом внешнего государственного аудита и исполненных рекомендаций и предписаний (поручений);

3) основные итоги проведенного в отчетном периоде государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий в разрезе каждого мероприятия с указанием выявленных сумм нарушений, основных системных недостатков и сформированных рекомендаций.

19. В разделе "Информация о мерах по совершенствованию деятельности органов внешнего государственного аудита" указывается информация об итогах:

методологической и правовой деятельности (по разработанным методологическим документам и нормативным правовым актам в сфере государственного аудита и финансового контроля);

деятельности в сфере международного сотрудничества;

взаимодействия с органами государственного аудита и финансового контроля и другими государственными органами;

повышения квалификации работников органов внешнего государственного аудита и других органов государственного аудита и финансового контроля.

20. В приложении указываются ключевые показатели деятельности ревизионных комиссий (согласно приложению 2 к настоящему Процедурному стандарту) и уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту (согласно приложению 8 к настоящему Процедурному стандарту).

Параграф 4. Форма представления

21. Информация состоит из:

1) титульного листа;

2) содержания;

3) основного текста.

При необходимости к информации прилагаются дополнительные сведения.

Общий объем информации определяется исходя из количества проведенных аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий, а также сложности и содержательности анализа.

22. На титульном листе указываются наименование информации, а также наименование государственного органа, ответственного за его подготовку и представление.

23. В информации указывается информация только по завершенному государственному аудиту и экспертно-аналитическим мероприятиям, по результатам которых приняты постановления органа внешнего государственного аудита.

24. В информации все суммы указываются в миллионах или миллиардах тенге с точностью до первого десятизначного знака.

25. Информация формируется на государственном и на русском языках.

26. Информация о государственном аудите и экспертно-аналитических мероприятиях, проведенных в секретном режиме, представляется с соблюдением требований законодательства Республики Казахстан о государственных секретах.

27. Текстовый формат информации оформляется в соответствии со следующими требованиями:

шрифт – Times New Roman, в случае необходимости может использоваться Arial;

размер шрифта – 14, в случае необходимости может использоваться 16,

в табличных материалах – 12,

в случае необходимости может использоваться 8 и 10;

межстрочный интервал – 1,5 в случае необходимости может использоваться 1,0;

поля страницы: левое, верхнее и нижнее – по 2,5 сантиметров, правое – 1,5 сантиметров;

абзацный отступ – 1,27 сантиметров;

без переносов слов;

нумерация страниц – по центру сверху, на первой странице номер не указывается.

28. В структуру и содержание информации могут вноситься изменения по решению Председателя органа внешнего государственного аудита.

Приложение 1 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов

Ключевые показатели деятельности органов внешнего государственного аудита за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) _____года

№ п/п	Наименование показателей	Единица измерения	За аналогичный период предыдущего годаза ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) ___года	За отчетный период за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) ____года	отклонение в %, раз
1	2	3	4	5	6
I. Количественные показатели
1	Количество государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий	единиц
2	Количество объектов, охваченных государственным аудитом	единиц
3	Объем средств, охваченных государственным аудитом	миллион тенге
4	Всего установленных нарушений норм законодательства Республики Казахстан, а также актов субъектов квазигосударственного сектора, в том числе:	миллион тенге
4.1	финансовые нарушения	миллион тенге
4.2	нарушения актов субъектов квазигосударственного сектора, принятых для реализации норм законодательства Республики Казахстан	миллион тенге
4.3	неэффективно использованные бюджетные средства, активы государства	миллион тенге
4.4	неэффективное планирование	миллион тенге
5	Количество выявленных нарушений процедурного характера	единиц
6	Сумма установленных нарушений на один объект, в том числе	миллион тенге
6.1	сумма установленных финансовых нарушений на один объект	миллион тенге
II. Качественные показатели
7	Доля установленных нарушений к объему средств, охваченных государственным аудитом, в том числе	в процентах
7.1	доля установленных финансовых нарушений к объему средств, охваченных государственным аудитом	в процентах
8	Соотношение возмещенных (восстановленных, отраженных по учету) сумм к средствам, выделенным на содержание органа внешнего государственного аудита	раз
9	Доля фактически возмещенных (восстановленных, отраженных по учету) сумм в общем объеме средств, подлежащих возмещению (восстановлению, отражению по учету) (с наступившими сроками)	в процентах
10	Доля фактически возмещенных (восстановленных, отраженных по учету) средств в общем объеме средств, подлежащих возмещению (восстановлению, отражению по учету)	в процентах
11	Доля исполнения поручений и рекомендаций органа внешнего государственного аудита (с наступившими сроками исполнения)	в процентах
12	Доля исполненных рекомендаций органа внешнего государственного аудита по совершенствованию законодательства Республики Казахстан	в процентах

Приложение 2 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов

Ключевые показатели деятельности ревизионных комиссий за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) _____года

Наименование региона	Количество объектов, охваченных аудитом, единиц	Объем средств, охваченных аудитом, миллион тенге	Всего нарушений, миллион тенге	Финансовые нарушения, миллион тенге	Восстановлено (возмещено) с наступившими сроками, миллион тенге	Процент	Исполнено рекомендаций и поручений с наступившими сроками, единиц	Процент
1	2	3	4	5	6	7	8	9
Область Абай
Акмолинская область
Актюбинская область
Алматинская область
Атырауская область
Восточно-Казахстанская область
Жамбылская область
Область Жетісу
Западно-Казахстанская область
Карагандинская область
Костанайская область
Кызылординская область
Мангистауская область
Павлодарская область
Северо-Казахстанская область
Туркестанская область
Область Ұлытау
город Алматы
город Астана
город Шымкент
ИТОГО:

Приложение 3 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов

Количество объектов и объем средств, охваченных государственным аудитом, ревизионными комиссиями за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) года

Наименование региона	Количество объектов, охваченных государственным аудитом, единиц	Объем средств, охваченных государственным аудитом, миллион тенге	в том числе:	Объем средств, охваченных государственным аудитом по документам системы государственного планирования, миллион тенге
местный бюджет	бюджетные кредиты из Республиканского бюджета	целевые трансферты на развитие из Республиканского бюджета	целевые текущие трансферты из Республиканского бюджета	активы государства
1	2	3	4	5	6	7	8	9
Область Абай
Акмолинская область
Актюбинская область
Алматинская область
Атырауская область
Восточно-Казахстанская область
Жамбылская область
Область Жетісу
Западно-Казахстанская область
Карагандинская область
Костанайская область
Кызылординская область
Мангистауская область
Павлодарская область
Северо-Казахстанская область
Туркестанская область
Область Ұлытау
город Алматы
город Астана
город Шымкент
ИТОГО:

Приложение 4 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов

Объем установленных ревизионными комиссиями нарушений норм законодательства Республики Казахстан, а также актов субъектов квазигосударственного сектора за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) _____года

миллион тенге

Наименование региона	Всего установленных нарушений	В том числе:
финансовые нарушения	нарушения актов субъектов квазигосударственного сектора, принятых для реализации норм законодательства Республики Казахстан	неэффективно использованные бюджетные средства, активы государства	неэффективное планирование
1	2	3	4	5	6
Область Абай
Акмолинская область
Актюбинская область
Алматинская область
Атырауская область
Восточно-Казахстанская область
Жамбылская область
Область Жетісу
Западно-Казахстанская область
Карагандинская область
Костанайская область
Кызылординская область
Мангистауская область
Павлодарская область
Северо-Казахстанская область
Туркестанская область
Область Ұлытау
город Алматы
город Астана
город Шымкент
ИТОГО:

Приложение 5 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов

Объем выявленных ревизионными комиссиями финансовых нарушений за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) _____года

миллион тенге

Наименование региона	Общая сумма установленных финансовым нарушений	в том числе
по направлениям:	по источникам финансирования:
при использовании бюджетных средств	при использовании активов	при ведении бухгалтерского учета и составлении финансовой отчетности	по поступлениям в бюджет	местный бюджет	бюджетные кредиты из Республиканского бюджета	целевые трансферты на развитие из Республиканского бюджета	целевые текущие трансферты из Республиканского бюджета
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Область Абай
Акмолинская область
Актюбинская область
Алматинская область
Атырауская область
Восточно-Казахстанская область
Жамбылская область
Область Жетісу
Западно-Казахстанская область
Карагандинская область
Костанайская область
Кызылординская область
Мангистауская область
Павлодарская область
Северо-Казахстанская область
Туркестанская область
Область Ұлытау
город Алматы
город Астана
город Шымкент
ИТОГО:

Приложение 6 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов

Объем восстановленных (возмещенных) и подлежащих восстановлению(возмещению) сумм по результатам аудиторских мероприятий за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) _____ года

миллион тенге

Наименование региона	Сумма, подлежащая восстановлению и возмещению	Сумма возмещенных и восстановленных средств	Процент исполнения	в том числе (с наступившими сроками):
всего	с наступившими сроками	всего	с наступившими сроками	сумма, подлежащая возмещению	из них возмещено	сумма, подлежащая восстановлению	из них восстановлено
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Область Абай
Акмолинская область
Актюбинская область
Алматинская область
Атырауская область
Восточно-Казахстанская область
Жамбылская область
Область Жетісу
Западно-Казахстанская область
Карагандинская область
Костанайская область
Кызылординская область
Мангистауская область
Павлодарская область
Северо-Казахстанская область
Туркестанская область
Область Ұлытау
город Алматы
город Астана
город Шымкент
ИТОГО:

Приложение 7 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов

Исполнение рекомендаций(предложений) и поручений по итогам аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) _____года

Наименование региона	Количество рекомендаций (предложений) и поручений, единиц	Количество исполненных рекомендаций (предложений) и поручений, единиц	Процент исполнения	в том числе (с наступившими сроками):
всего	с наступившими сроками	всего	с наступившими сроками	количество рекомендаций (предложе-ний), единиц	из них исполнено	количество поручений, единиц	из них исполнено
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Область Абай
Акмолинская область
Актюбинская область
Алматинская область
Атырауская область
Восточно-Казахстанская область
Жамбылская область
Область Жетісу
Западно-Казахстанская область
Карагандинская область
Костанайская область
Кызылординская область
Мангистауская область
Павлодарская область
Северо-Казахстанская область
Туркестанская область
Область Ұлытау
город Алматы
город Астана
город Шымкент
ИТОГО:

Приложение 8 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов

Ключевые показатели деятельности уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) _____года

№ п/п	Наименование показателей	Единица измерения	За аналогичный период предыдущего года за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) ___года	За отчетный период за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) ____года	Отклонение (+,-)
Аудиторское мероприятие
1.	Проведено проверок	единиц
2.	Объем средств, охваченных аудитом	миллион тенге
3.	Сумма установленных финансовых нарушений	миллион тенге
4.	Сумма восстановленных, отраженных по учету и возмещенных в бюджет средств	миллион тенге
5.	Количество нарушений процедурного характера	единиц
6.	Количество направленных рекомендаций по недопущению нарушений и недостатков	единиц
7.	Количество вынесенных предписаний на устранение нарушений и о рассмотрении ответственности лиц, их допустивших	единиц
8.	Передано материалов аудита в правоохранительные органы	единиц
8.1	на сумму	миллион тенге
9.	Количество должностных лиц объектов аудита, привлеченных к административной ответственности	единиц
9.1	сумма наложенных штрафов	миллион тенге
9.2	сумма поступивших штрафов	миллион тенге
10.	Привлечено должностных лиц к дисциплинарной ответственности	единиц
Камеральный контроль
1.	Охвачено процедур государственных закупок	единиц
1.1	на сумму	миллион тенге
2.	Установлены нарушения, количество процедур	единиц
3.	Устранено нарушений	единиц
4.	Вынесено распоряжений о приостановлении расходных операций	единиц

Приложение 9 к Процедурному стандарту нешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов

Информация о поступлениях в областной бюджет, бюджет города республиканского значения, столицы, бюджет района (города областного значения) за ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) ___года

миллион тенге

Наименование показателей	Отчет за аналогичный период прошлого года	Утвержденный бюджет на отчетный финансовый год	Уточненный (скорректированный) бюджет на отчетный финансовый год	Отчетный период ____ квартал (полугодие, 9 месяцев, год) ___года	Процент исполнения к уточненному	Факт отчетного периода к факту аналогичного периода прошлого года
план	факт	(+,- )	процент	скорректированному) бюджету	(+,- )	процент
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Поступления
Поступления займов
Доходы, в том числе
Налоговые поступления, в том числе:
Индивидуальный подоходный налог
Социальный налог
Налоги на имущество
Земельный налог
Налог на транспортные средства
Акцизы
Поступления от использования природных ресурсов
Сборы за ведение предпринимательской и профессиональной деятельности
Прочие налоговые поступления
Неналоговые поступления
Поступления от продажи основного капитала
Поступления трансфертов
Трансферты из вышестоящего бюджета
Субвенции
Погашение бюджетных кредитов
Поступления от продажи финансовых активов

Приложение 7 к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

901. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению последующей оценки исполнения республиканского бюджета

Сноска. Процедурный стандарт - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 27.03.2024 № 6-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению последующей оценки исполнения республиканского бюджета (далее – Процедурный стандарт) содержит процедурные требования по обеспечению единых подходов к ежегодному заключению Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан (далее – Высшая аудиторская палата) к отчету Правительства Республики Казахстан об исполнении республиканского бюджета за отчетный финансовый год в Парламент Республики Казахстан (далее – Заключение).

2. Действие настоящего Процедурного стандарта распространяется на структурные подразделения и членов Высшей аудиторской палаты.

3. К основным принципам Процедурного стандарта относятся:

1) надежность – достоверность и отсутствие ошибок в Заключении, представляемом Высшей аудиторской палаты в Парламент Республики Казахстан;

2) полнота и прозрачность – отражение проведенного государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий, ясность изложения результатов государственного аудита и финансового контроля;

3) своевременность – оперативный сбор достоверной информации, подготовка и предоставление отчета и информации в установленные сроки;

4) сопоставимость – возможность сравнения отчетной информации за разные периоды;

5) гласность – обязательное опубликование Заключения на официальном интернет-ресурсе Высшей аудиторской палаты с учетом обеспечения режима секретности, служебной, коммерческой или иной охраняемой законом тайны.

Глава 2. Подготовка и представление Заключения в Парламент Республики Казахстан

Параграф 1. Порядок формирования и представления Заключения

4. Основой для формирования Заключения являются годовой отчет Правительства Республики Казахстан (далее – Правительство) об исполнении республиканского бюджета за отчетный финансовый год и ежеквартальные отчеты об исполнении республиканского бюджета, представляемые в Высшую аудиторскую палату Правительством и центральным уполномоченным органом по исполнению бюджета в соответствии с пунктом 2 статьи 125, пунктами 1 и 4 статьи 127 Бюджетного кодекса Республики Казахстан, а также результаты государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий Высшей аудиторской палаты, интегрированная информационная система Высшей аудиторской палаты, данные информационных систем Министерства финансов, отчеты администраторов республиканских бюджетных программ, информация местных исполнительных органов и субъектов квазигосударственного сектора, представленные по запросу Высшей аудиторской палаты, статистические данные об итогах социально-экономического развития, показатели денежно-кредитной политики, платежного баланса и внешнего долга страны за отчетный период и данные правоохранительных органов.

5. Координация работы по подготовке Заключения возлагается на члена Высшей аудиторской палаты в соответствии с распределением обязанностей между членами Высшей аудиторской палаты, утверждаемым Председателем Высшей аудиторской палаты.

6. Формирование Заключения осуществляет структурное подразделение, ответственное за анализ и отчетность (далее – Департамент).

Члены Высшей аудиторской палаты и структурные подразделения участвуют в разработке разделов (подразделов) Заключения по курируемым направлениям.

7. Структурное подразделение, ответственное за проведение государственного аудита, обеспечивает достоверность и актуализацию исторических данных, отраженных в Заключении на основании результатов аудиторских мероприятий.

8. Структурное подразделение, ответственное за развитие государственного языка, обеспечивает своевременность и качество Заключения на государственном языке.

9. Департаментом в течение отчетного периода по мере завершения государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий формируется аналитическая информация по результатам государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий Высшей аудиторской палаты, а также ревизионных комиссий областей, городов республиканского значения и столицы (далее – ревизионные комиссии) для проведения оценки исполнения республиканского бюджета и использования активов государства.

Высшая аудиторская палата при необходимости запрашивает у ревизионных комиссий и уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту соответствующие материалы государственного аудита.

10. Формы и перечень показателей для формирования Заключения составляются ежегодно, в зависимости от специфики отчета за соответствующий финансовый год.

11. Департамент направляет членам Высшей аудиторской палаты и структурным подразделениям, участвующим в формировании Заключения, отчет Правительства об исполнении республиканского бюджета за отчетный финансовый год:

представленный Министерством финансов Республики Казахстан 1 апреля года, следующего за отчетным периодом;

представленный Правительством 20 апреля года, следующего за отчетным периодом.

12. Департамент совместно с членами Высшей аудиторской палаты и структурными подразделениями, участвующим в формировании Заключения, до 25 апреля года, следующего за отчетным периодом, формирует проект Заключения и направляет его на рассмотрение Председателю Высшей аудиторской палаты.

13. Член Высшей аудиторской палаты, ответственный за подготовку и представление Заключения, совместно с Департаментом не позднее 5 мая года, следующего за отчетным периодом, вносит проекты Заключения и постановления Высшей аудиторской палаты об его одобрении на заседание Высшей аудиторской палаты.

14. Департамент не позднее 14 мая года, следующего за отчетным периодом, представляет на подписание Председателю Высшей аудиторской палаты сопроводительное письмо с Заключением, утвержденным постановлением Высшей аудиторской палаты для направления в Парламент Республики Казахстан и Правительство Республики Казахстан.

15. Информация о государственном аудите и экспертно-аналитических мероприятиях, проведенных в секретном режиме, формируется ответственными исполнителями и направляется структурным подразделением Высшей аудиторской палаты, ответственным за организацию работы Высшей аудиторской палаты по защите государственных секретов, с соблюдением требований законодательства Республики Казахстан о государственных секретах.

16. Департамент обеспечивает координацию и подготовку материалов для презентации и обоснования Заключения в Парламенте Республики Казахстан.

17. После утверждения Заключения на совместном заседании палат Парламента Республики Казахстан Департамент, в течение десяти рабочих дней направляет основные положения Заключения для официального опубликования в средствах массовой информации и размещения на интернет-ресурсе Высшей аудиторской палаты.

Параграф 2. Структура и содержание Заключения

18. Заключение представляется на отчет Правительства Республики Казахстан об исполнении республиканского бюджета за отчетный финансовый год.

19. Типовая структура Заключения:

ВВЕДЕНИЕ

РАЗДЕЛ I. МАКРОЭКОНОМИЧЕСКИЕ УСЛОВИЯ ИСПОЛНЕНИЯ РЕСПУБЛИКАНСКОГО БЮДЖЕТА

1.1. Оценка исполнения показателей прогноза социально-экономического развития Республики Казахстан

1.2. Оценка уровня и структуры государственного долга

1.3. Оценка поступлений и использования активов Национального фонда

РАЗДЕЛ II. ОЦЕНКА ИСПОЛНЕНИЯ ОСНОВНЫХ ПАРАМЕТРОВ РЕСПУБЛИКАНСКОГО БЮДЖЕТА

2.1. Оценка исполнения доходной части республиканского бюджета

2.2. Оценка исполнения расходной части республиканского бюджета

2.2.1. Оценка эффективности использования бюджетных средств, выделенных центральным государственным органам, в том числе при реализации бюджетных инвестиционных проектов

2.3. Оценка дефицита республиканского бюджета и источников его финансирования

2.4. Оценка эффективности использования средств республиканского бюджета, выделенных регионам

2.5. Оценка эффективности управления активами субъектов квазигосударственного сектора

РАЗДЕЛ III. ОЦЕНКА ЭФФЕКТИВНОСТИ РЕАЛИЗАЦИИ НАЦИОНАЛЬНЫХ ПРОЕКТОВ

РАЗДЕЛ IV. ПРЕДВАРИТЕЛЬНАЯ ОЦЕНКА КОНСОЛИДИРОВАННОЙ ФИНАНСОВОЙ ОТЧЕТНОСТИ РЕСПУБЛИКАНСКОГО БЮДЖЕТА

РАЗДЕЛ V. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНАЯ ЧАСТЬ

ПРИЛОЖЕНИЯ К ОТЧЕТУ

20. В разделе "Введение" указывается основание и цель представления информации, краткое содержание по основным направлениям деятельности.

21. Раздел "Макроэкономические условия исполнения республиканского бюджета" содержит анализ:

исполнения основных параметров Прогноза социально-экономического развития страны, являющихся основой для формирования республиканского бюджета;

текущей ситуации и оценкой влияния выявленных проблем социально-экономического развития на параметры бюджета.

оценку уровня и структуры государственного долга, в случае проведения в отчетном финансовом году тематического аудита эффективности по оценке уровня и структуры государственного долга;

оценку поступлений и использования активов Национального фонда, в случае проведения в отчетном финансовом году тематического аудита эффективности по оценке поступлений и использованию активов Национального фонда;

22. Раздел "Оценка исполнения основных параметров республиканского бюджета" содержит:

1) оценку исполнения закона о республиканском бюджете на отчетный финансовый год с указанием количества проведенных корректировок бюджета и соответствия бюджетному и иному законодательству Республики Казахстан, стратегическим и программным документам Системы государственного планирования, основным направлениям социально-экономической политики;

2) информацию об исполнении доходов республиканского бюджета по классификации поступлений, с учетом выполнения показателей, предусмотренных в прогнозе поступлений доходов в республиканский бюджет, а также по сравнению с годом, предшествующим отчетному периоду;

оценку эффективности таможенного и налогового администрирования и в целом налогово-бюджетной политики;

3) оценку исполнения расходной части бюджета по основным экономическим и функциональным группам, с указанием причин неисполнения бюджетных средств и образования неиспользуемых остатков на контрольных счетах наличности;

оценку эффективности использования средств республиканского бюджета центральными государственными органами и их деятельности (в разрезе каждого государственного органа), в том числе:

оценку исполнения центральными государственными органами республиканского бюджета за отчетный финансовый год;

оценку эффективности достижения центральными государственными органами прямых и конечных результатов, социально-экономического эффекта предусмотренных в бюджетной программе, документах Системы государственного планирования в Республике Казахстан;

анализ выявленных государственным аудитом и экспертно-аналитическими мероприятиями нарушений и системных недостатков при использовании бюджетных средств;

расхождения с данными отчета Правительства по исполнению республиканского бюджета и достижению показателей результатов бюджетных программ, выявленные по результатам аудиторской и экспертно-аналитической деятельности при их наличии;

4) информацию о дефиците бюджета и источниках его финансирования.

5) оценку эффективности использования средств республиканского бюджета в регионах, в том числе:

анализ развития регионов (бюджетная обеспеченность, эффективность выделяемых трансфертов)

анализ установленных нарушений по результатам государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий в разрезе регионов.

6) оценку эффективности использования средств республиканского бюджета и активов субъектов квазигосударственного сектора, в том числе:

анализ выявленных нарушений по результатам государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий при использовании средств республиканского бюджета и управлении активами субъектами квазигосударственного сектора;

анализ финансово-хозяйственной деятельности и поступлений в бюджет от субъектов квазигосударственного сектора;

23. В разделе "Оценка эффективности реализации Национальных проектов" отражается анализ, проведенный по национальным проектам.

24. Раздел "Предварительная оценка консолидированной финансовой отчетности республиканского бюджета".

25. Раздел "Заключительная часть" содержит выводы и рекомендации с описанием и систематизацией выявленных проблем при исполнении республиканского бюджета в разрезе каждого оцененного направления, в том числе касательно:

соответствия отчета об исполнении республиканского бюджета за отчетный финансовый год бюджетному законодательству Республики Казахстан (о законности, правильности, эффективности и экономичности управления денежными и материальными средствами республиканского бюджета);

соблюдение ковенантов установленных бюджетными документами;

достоверности и полноты информации по совершенным операциям, отраженным в годовом отчете и наличии нарушений;

повышения эффективности исполнения республиканского бюджета, реализации документов Системы государственного планирования в Республике Казахстан;

мер по укреплению финансовой дисциплины;

механизмов совершенствования управления финансовой деятельностью в государственном секторе, направленных на рациональное и эффективное использование средств республиканского бюджета.

26. В приложения к Заключению включаются основные результаты деятельности Высшей аудиторской палаты, ревизионных комиссий и уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту.

27. Структура, содержание и объем Заключения могут быть детализированы или расширены в зависимости от наличия актуальных и значимых в отчетном периоде вопросов, результатов государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий за отчетный год, а также специфики формируемой информации.

Параграф 3. Форма представления Заключения

28. Заключение состоит из:

титульного листа;

содержания;

основного текста;

приложений.

29. На титульном листе указывается наименование Заключения, а также наименование государственного органа, ответственного за его подготовку и представление.

30. В Заключении суммы указываются в миллиардах или миллионах тенге.

31. Текстовый формат Заключения оформляется в соответствии со следующими требованиями:

шрифт – Times New Roman;

размер шрифта – 14, в табличных материалах – 8-12.

32. Заключение формируется на государственном и на русском языках.

Параграф 4. Порядок обсуждения Заключения в Парламенте Республики Казахстан

33. Презентация Заключения в Мажилисе и Сенате Парламента Республики Казахстан осуществляется Председателем Высшей аудиторской палаты или лицом, им уполномоченным.

34. Членом Высшей аудиторской палаты, ответственным за подготовку и представление Заключения, совместно с аппаратом Высшей аудиторской палаты формируются соответствующие проекты выступлений Председателя Высшей аудиторской палаты, слайды и другие материалы, необходимые для его презентации в Парламенте.

35. В соответствии с пунктом 2 статьи 128 Бюджетного кодекса при обсуждении Заключения об исполнении республиканского бюджета Парламент заслушивает доклад Председателя Высшей аудиторской палаты в Мажилисе и Сенате Парламента Республики Казахстан, а также на совместном заседании обеих палат Парламента.

36. При рассмотрении Заключения в профильных комитетах в соответствии с графиком заседаний рабочих групп палат Парламента Республики Казахстан в их работе принимают участие члены Высшей аудиторской палаты на основе распределения участков государственного аудита.

37. В случае возникновения депутатских запросов к Заключению членами Высшей аудиторской палаты обеспечивается представление соответствующей информации в соответствии с распределением участков государственного аудита.

Приложение 8 к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

902. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы отчета об исполнении местного бюджета маслихатам

Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением Республиканского бюджета от 16.04.2018 № 12-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы отчета об исполнении местного бюджета маслихатам (далее – Стандарт) содержит процедурные требования к формированию и представлению ревизионными комиссиями области, городов республиканского значения, столицы (далее – ревизионные комиссии) отчета об исполнении местного бюджета за отчетный финансовый год (далее – Отчет) маслихатам областей, городов республиканского значения, столицы (далее – маслихат).

2. Основной задачей Стандарта является обеспечение ревизионной комиссией составления отчета, который по своему содержанию является заключением к соответствующему отчету местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, района (города областного значения), города районного значения, села, поселка, сельского округа (далее – годовой отчет местного исполнительного органа) на предмет достоверности и полноты данных в годовом отчете местного исполнительного органа о финансовом положении, финансовых операциях, результатах деятельности государственных органов, управления активами государства, а также соответствия требованиям законодательства Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 2 – в редакции Нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 03.09.2021 № 11-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

3. Основой для формирования Отчета являются годовой отчет местного исполнительного органа за отчетный финансовый год и ежемесячные отчеты об исполнении местного бюджета, представляемые в ревизионную комиссию соответствующим местным исполнительным органом и местным уполномоченным органом по исполнению бюджета в соответствии с пунктами 3 и 4 статьи 125, подпунктом 1) пункта 4 статьями 129, 131, 131-1 Бюджетного кодекса Республики Казахстан от 4 декабря 2008 года, а также результаты аудиторских мероприятий ревизионной комиссии, отчеты администраторов местных бюджетных программ, информация местного исполнительного органа и субъектов квазигосударственного сектора, представленные по запросу ревизионной комиссии, статистические данные об итогах развития соответствующей административно-территориальной единицы (далее – регион) за соответствующий финансовый год и данные правоохранительных органов.

Сноска. Пункт 3 – в редакции Нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 03.09.2021 № 11-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

4. В Отчете используется информация уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту о результатах проведенного государственного аудита в отчетном финансовом году, при ее представлении.

5. Действие настоящего Стандарта распространяется на должностных лиц и ответственные структурные подразделения ревизионной комиссии.

Глава 2. Структура и содержание Отчета

Сноска. Заголовок главы 2 в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением Республиканского бюджета от 16.04.2018 № 12-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6. Отчет составляется по типовой структуре отчета ревизионной комиссии об исполнении местного бюджета за отчетный год (заключение к отчету местного исполнительного органа) по форме, согласно приложению к настоящему Стандарту.

7. Отчет формируется на основных принципах:

1) надежности – достоверности представляемого в маслихат Отчета о совершенных операциях и отсутствии ошибок при их отражении в годовом отчете местного исполнительного органа;

2) полноты – отражения к отчетному периоду всей требуемой информации, предусмотренной бюджетным законодательством Республики Казахстан;

3) соответствия – соблюдения положений бюджетного и иного законодательства Республики Казахстан;

4) своевременности – оперативности сбора достоверной информации, подготовки и представления Отчета в установленные сроки.

8. Отчет содержит информацию об исполнении местного бюджета, достоверности учета и отчетности, эффективности управления и использования бюджетных средств, активов государства и квазигосударственного сектора.

9. В Отчете раскрывается информация о результатах оценки:

1) исполнения основных параметров местного бюджета, в том числе:

макроэкономические условия исполнения местного бюджета;

достоверность и полнота отчета об исполнении местного бюджета за отчетный финансовый год, включая:

доходы местного бюджета по классификации поступлений с учетом выполнения показателей, предусмотренных в прогнозе поступлений доходов в местный бюджет, а также по сравнению с годом, предшествующим отчетному периоду;

расходы местного бюджета по структуре и его функциональной классификации в соответствии с решением маслихата о местном бюджете на отчетный финансовый год, в том числе:

использование средств местного бюджета, в том числе целевых трансфертов и кредитов, связанных грантов, государственных и гарантированных государством займов, софинансирования из бюджета концессионных проектов, а также поручительств и активов государства;

использование субъектами квазигосударственного сектора средств местного бюджета, выделенных им на цели, предусмотренные бюджетными программами;

причины неиспользования бюджетных средств и образования остатков средств местного бюджета в разрезе администраторов местных бюджетных программ;

качество управления бюджетными средствами администраторами местных бюджетных программ, в том числе по планированию и исполнению доходов, расходов, а также по снижению (увеличению) объема кредиторской и дебиторской задолженностей, количеству и объему средств судебных актов и отчетности администраторов местных бюджетных программ;

выполнение администраторами местных бюджетных программ показателей решения маслихата о местном бюджете за отчетный финансовый год;

эффективность использования целевых трансфертов, выделенных из местного бюджета, и реализации инвестиционных проектов в регионе;

финансирование дефицита местного бюджета;

принятые государственными органами решения по повышению эффективности использования бюджетных средств;

выявленные отклонения отчета об исполнении местного бюджета за отчетный финансовый год от утвержденных показателей местного бюджета и предложения, направленные на их устранение, а также на совершенствование бюджетного процесса в целом;

эффективность управления бюджетными средствами, активами субъектов квазигосударственного сектора, связанными грантами, гарантированными государством займами, а также займами, привлекаемыми под поручительство государства;

2) соответствия исполнения решения маслихата о местном бюджете на отчетный финансовый год и плановый период бюджетному и иному законодательству Республики Казахстан, документам Системы государственного планирования Республики Казахстан, основным направлениям социально-экономической политики в отношении отчетного года и на плановый период, включая выявленные факты нарушений при планировании и исполнении местного бюджета и использовании связанных грантов, бюджетных инвестиций, государственных и гарантированных государством займов, займов, привлекаемых под поручительство государства и активов государства;

3) достоверности достижения местными органами результатов, предусмотренных в документах Системы государственного планирования Республики Казахстан, в ходе исполнения местного бюджета за отчетный финансовый год;

4) достоверности и правильности ведения объектами государственного аудита и финансового контроля учета и отчетности.

10. Отчет содержит выводы и предложения ревизионной комиссии, основанные на проведенных ею аудиторских и экспертно-аналитических мероприятиях в отчетном периоде, в том числе о:

соответствии отчета об исполнении местного бюджета за отчетный финансовый год бюджетному законодательству Республики Казахстан (о законности, правильности, эффективности и экономичности управления денежными и материальными средствами местного бюджета);

достоверности и полноте информации по совершенным операциям, отраженным в годовом отчете и наличии нарушений;

повышении эффективности исполнения местного бюджета и реализации документов Системы государственного планирования Республики Казахстан;

мерах по укреплению финансовой дисциплины, обеспечивающей ответственность за достоверное и полное представление финансовой отчетности;

механизмах совершенствования управления финансовой деятельностью в государственном секторе, направленных на рациональное и эффективное использование средств местного бюджета и активов государства;

принятых мерах по исполнению постановлений и предписаний ревизионной комиссии по итогам проведенных аудиторских мероприятий и мер реагирования финансового контроля за отчетный период;

повышении и укреплении кадровой политики, ведении мониторинга и принятии мер уполномоченными органами по исполнению бюджета, по недопущению системных нарушений, выявляемых органами государственного аудита и финансового контроля.

11. В приложении к Отчету указывается:

1) информация о полноте охвата внешним государственным аудитом средств местного бюджета;

2) информация о результатах аудиторских мероприятий и реализации рекомендаций ревизионной комиссии, в том числе о (об):

количестве проведенных аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий в отчетный период, проверенных объектах государственного аудита, по сумме средств из местного бюджета, охваченных внешним государственным аудитом, сумме нарушений при расходовании средств местного бюджета и при исполнении поступлений в местный бюджет;

выявленных финансовых и процедурных нарушениях;

принятых мерах по результатам внешнего государственного аудита, в том числе:

количестве материалов, переданных в правоохранительные органы для принятия процессуальных мер, в том числе материалов, по которым приняты процессуальные решения и проводятся досудебные расследования (производства);

направлении предписаний по выявленным фактам несоблюдения должностными лицами объектов государственного аудита нормативных правовых актов Республики Казахстан, а также предложения о привлечении должностных лиц к дисциплинарной ответственности в соответствующие государственные органы или назначившим их лицам;

исполнении рекомендаций и предписаний ревизионной комиссии;

выполнении поручений Президента Республики Казахстан, Администрации Президента Республики Казахстан по вопросам, связанным с осуществлением внешнего государственного аудита;

эффективности по направлениям своей деятельности за отчетный период;

3) результаты аудиторских мероприятий, проведенных в регионе уполномоченным органом по внутреннему государственному аудиту.

12. В структуру и содержание Отчета изменения и дополнения вносятся решением ревизионной комиссии.

Глава 3. Порядок составления Отчета

Сноска. Заголовок главы 3 в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением Республиканского бюджета от 16.04.2018 № 12-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

13. Отчет, представляемый в маслихат области, города республиканского значения, столицы, составляется до 14 мая текущего года и выносится на заседание ревизионной комиссии не позднее 16 мая текущего года.

14. Отчет, представляемый в маслихат района (города областного значения), входящего в соответствующую область, составляется до 14 апреля текущего года и выносится на заседание ревизионной комиссии не позднее 16 апреля текущего года.

15. Ревизионная комиссия представляет на рассмотрение Отчет:

1) в маслихат области, города республиканского значения, столицы до 20 мая текущего года;

2) в маслихат района (города областного значения), входящего в соответствующую область, до 20 апреля текущего года.

16. Отчет состоит из:

титульного листа – 1 лист;

содержания Отчета – 1 лист;

Отчета – не более 100 листов в маслихат области, города республиканского значения, столицы и не более 60 листов в маслихат района (города областного значения);

приложений – не более 30 листов в маслихат области, города республиканского значения, столицы и не более 20 листов в маслихат района (города областного значения).

17. На титульном листе указывается наименование Отчета, наименование ревизионной комиссии, ответственной за его подготовку и представление.

18. В Отчете суммы, утвержденные в местном бюджете, финансовых операций, отраженных в годовом отчете местного исполнительного органа, а также выявленного и возмещенного ущерба государству, нарушений бюджетного законодательства при использовании бюджетных средств и иных финансовых нарушений указываются в тысячах тенге (в табличных материалах – в миллионах тенге) с точностью до первого десятизначного знака.

19. Текстовый формат Отчета оформляется в соответствии со следующими требованиями:

шрифт – Times New Roman;

размер шрифта – 14, в табличных материалах – 12;

межстрочный интервал – 1,0 или по выбору – 1,5;

поля страницы: левое, верхнее и нижнее – по 2,5 см., правое – 1,5 см.;

абзацный отступ – 1,27 см.;

без переносов слов;

нумерация страниц – по центру сверху, на первой странице номер не указывается.

Отчет формируется на государственном и русском языках.

Приложение к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы отчета об исполнении местного бюджета маслихатам

Сноска. Приложение - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Форма

Типовая структура отчета ревизионной комиссии об исполнении местного бюджета
за ___год (заключение к отчету местного исполнительного органа)

ВВЕДЕНИЕ
РАЗДЕЛ I. ОСНОВНЫЕ ПОКАЗАТЕЛИ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ РЕГИОНА
РАЗДЕЛ II. АНАЛИЗ ИСПОЛНЕНИЯ МЕСТНОГО БЮДЖЕТА
2.1. Оценка исполнения поступлений в местный бюджет
2.2. Оценка исполнения доходов местного бюджета
2.2.1. Анализ налоговых поступлений
2.2.2. Анализ неналоговых поступлений
2.2.3. Анализ поступлений от продажи основного капитала
2.2.4. Анализ поступлений трансфертов
2.3. Оценка исполнения расходов местного бюджета
2.3.1. Анализ исполнения затрат местного бюджета
2.3.2. Анализ использования бюджетных кредитов
2.3.3. Анализ затрат на приобретение финансовых активов
2.3.4. Анализ дебиторской и кредиторской задолженности
РАЗДЕЛ III. ОЦЕНКА РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММНЫХ ДОКУМЕНТОВ
3.1. Оценка реализации плана развития области, города республиканского значения, столицы
3.2. Информация о реализации в регионе других программных документов
РАЗДЕЛ IV. ДОСТИЖЕНИЕ РЕЗУЛЬТАТОВ ПО ОТДЕЛЬНЫМ НАПРАВЛЕНИЯМ
4.1. Оценка эффективности реализации бюджетных инвестиционных проектов
4.2. Оценка эффективности использования бюджетных средств администраторами бюджетных программ
4.3. Оценка эффективности использования активов государства
4.4. Оценка эффективности использования активов субъектов квазигосударственного сектора
РАЗДЕЛ V. ОЦЕНКА КОНСОЛИДИРОВАННОЙ ФИНАНСОВОЙ ОТЧЕТНОСТИ МЕСТНОГО БЮДЖЕТА РАЗДЕЛ VI. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНАЯ ЧАСТЬ
5.1. Выводы
5.2. Рекомендации ПРИЛОЖЕНИЯ К ОТЧЕТУ
1. Дополнительные материалы (таблицы, диаграммы)
2. Информация о работе Ревизионной комиссии за отчетный период

Приложение 9 к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

1000. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате Республики Казахстан информации о своей работе

Сноска. Заголовок процедурного стандарта - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением Республиканского бюджета от 16.04.2018 № 12-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Процедурный стандарт государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате Республики Казахстан информации о своей работе (далее – Стандарт) разработан в соответствии со статьей 52 Закона Республики Казахстан "О государственном аудите и финансовом контроле". Настоящий Стандарт содержит процедурные требования к обеспечению единых подходов к формированию и представлению информации ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы (далее - ревизионные комиссии) Высшей аудиторской палате Республики Казахстан (далее - Информация).

Сноска. Пункт 1 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Действие настоящего Стандарта распространяется на должностных лиц и ответственные структурные подразделения ревизионных комиссий.

3. К основным принципам Стандарта относятся:

1) надежность – достоверность и отсутствие ошибок в представляемой ревизионными комиссиями информации Высшей аудиторской палате Республики Казахстан (далее – Высшая аудиторская палата) о своей работе;

2) полнота и прозрачность – отражение проведенного государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий, ясность изложения результатов государственного аудита и финансового контроля;

3) сопоставимость – возможность сравнения информации ревизионных комиссий за разные периоды;

4) своевременность – подготовка и представление отчета в установленные сроки;

5) гласность – размещение информации о результатах работы ревизионных комиссий на интернет-ресурсе Высшей аудиторской палаты с учетом обеспечения режима секретности, служебной, коммерческой или иной охраняемой законом тайны.

Сноска. Пункт 3 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Подготовка и представление ревизионными комиссиями информации Высшей аудиторской палате

Сноска. Заголовок главы 2 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Структура и содержание информации

4. Представляемая Высшей аудиторской палате информация о работе ревизионных комиссий состоит из пояснительной записки и сведений о результатах государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий за отчетный период в сравнении с аналогичным периодом предыдущего года.

Сноска. Пункт 4 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Пояснительная записка содержит общую информацию о работе за отчетный период, основные результаты проведенного ревизионными комиссиями государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий за отчетный период, в том числе основные выявленные системные нарушения и недостатки, анализ их причин, а также выводы и предложения по их устранению в разрезе каждого мероприятия с приведением примеров.

6. Пояснительная записка в формате MS Word о результатах государственного аудита и экспертно-аналитической деятельности не превышает десяти машинописных листов.

Сноска. Пункт 6 в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением Республиканского бюджета от 08.01.2018 № 1-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. Кроме пояснительной записки, ревизионные комиссии представляют сведения о результатах аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий согласно пунктам 8, 9, 10 и 11 настоящего Стандарта в формате MS Excel за отчетный период.

Сноска. Пункт 7 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

8. Основные показатели работы ревизионной комиссии за отчетный период представляются по форме, согласно приложению 1 к настоящему Стандарту.

9. Учет по исполнению рекомендаций/поручений представляется ревизионной комиссией за отчетный период по форме согласно приложению 2 к настоящему Стандарту.

10. Анализ выявленных финансовых нарушений представляется ревизионной комиссией за отчетный период по форме согласно приложению 3 к настоящему Стандарту.

11. Пояснительная записка об основных итогах деятельности Ревизионной комиссии за отчетный период ____ года представляется по форме согласно приложению 4 к настоящему Стандарту.

Сноска. Пункт 11 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

12. Ревизионные комиссии на основе данных сводных таблиц системных недостатков, выявленных в ходе аудиторского мероприятия, а также сводных реестров выявленных нарушений по результатам государственного аудита заполняют и представляют Высшей аудиторской палате за отчетный период следующие формы:

1) учет системных недостатков, выявленных в ходе аудиторского мероприятия Ревизионной комиссией по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года (приложение 5 к настоящему Стандарту);

2) учет выявленных нарушений при поступлении средств в бюджет Ревизионной комиссией по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года (приложение 6 к настоящему Стандарту);

3) учет выявленных нарушений при использовании бюджетных средств и активов государства Ревизионной комиссией по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года (приложение 7 к настоящему Стандарту);

4) учет выявленных нарушений, установленных при проведении аудита финансовой отчетности Ревизионной комиссии по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года (приложение 8 к настоящему Стандарту);

5) учет выявленных процедурных нарушений законодательства в деятельности объекта государственного аудита, в том числе связанных с реализацией его задач и функций Ревизионной комиссией по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года (приложение 9 к настоящему Стандарту).

Сноска. Пункт 12 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
13. Исключен нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Сроки и форма предоставления информации

14. Информация формируется за отчетный квартал и за период с начала отчетного года с нарастающим итогом.

15. Ревизионные комиссии представляют информацию в Высшую аудиторскую палату не позднее 20 числа месяца, следующего за отчетным кварталом, посредством интегрированной информационной системы Высшей аудиторской палаты (далее – ИИС ВАП). В случае отсутствия интеграции с ИИС ВАП, информация представляется посредством Единой системы электронного документооборота.

Полнота, надежность и своевременность предоставляемой отчетной информации согласно настоящему Стандарту обеспечивается председателями ревизионных комиссий.

Сноска. Пункт 15 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

16. В случае необходимости Высшая аудиторская палата устанавливает иные периоды отчетности и сроки представления информации.

Сноска. Пункт 16 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

17. Источниками информации являются итоги аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий ревизионных комиссий и ИИС ВАП.

Сноска. Пункт 17 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

18. Информация вносится в Высшую аудиторскую палату сопроводительным письмом и формируется на государственном и русском языках.

Сноска. Пункт 18 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

19. В информации указываются данные только по завершенному государственному аудиту и экспертно-аналитическим мероприятиям, по результатам которых приняты постановления ревизионной комиссии.

20. В информации суммы выявленного и возмещенного ущерба государству, финансовые и процедурные нарушения, прямые (косвенные) потери бюджета, суммы неэффективного планирования и использованных бюджетных средств (активов), нарушений актов субъектов квазигосударственного сектора, принятых для реализации норм законодательства Республики Казахстан указываются в тысячах тенге с точностью до первого десятизначного знака.

21. Пояснительная записка об основных итогах деятельности Ревизионной комиссии за отчетный период представляется по форме согласно приложению 4 к настоящему Стандарту в соответствии со следующими требованиями:

шрифт – TimesNewRoman, в случае необходимости может использоваться Arial;

размер шрифта – 14;

межстрочный интервал – 1,0, в случае необходимости может использоваться 1,5;

поля страницы: левое, верхнее и нижнее – по 2,5 см., правое – 1,5 см.;

абзацный отступ – 1,27 см.;

без переносов слов;

нумерация страниц – по центру сверху, на первой странице номер не указывается.

Сноска. Пункт 21 в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением Республиканского бюджета от 08.01.2018 № 1-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

	Приложение 1 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате информации о своей работе
	Форма

Основные показатели работы Ревизионной комиссии по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года

Сноска. Приложение 1 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№ п/п	Наименование показателей	Единица измерения	за аналогичный период предыдущего года	за отчетный период ____ года	Отклонение (гр.5-гр.4)	Отклонение, % (гр.5/гр.4-1)
1	2	3	4	5	6	7
I. Количественные показатели
1.	Количество проведенных аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий, в том числе:	единиц (далее – ед.)	0,0	0,0	0,0
по типам аудита:
1.0.1.	аудит эффективности	ед.			0,0
1.0.2.	аудит соответствия	ед.			0,0
1.0.3.	аудит финансовой отчетности	ед.			0,0
по видам аудита:
1.1.1.	совместный	ед.			0,0
1.1.2.	параллельный	ед.			0,0
1.2.	экспертно-аналитические мероприятия	ед.			0,0
2.	Количество документов Системы государственного планирования в Республике Казахстан, охваченных аудиторскими и экспертно-аналитическими мероприятиями	ед.	0,0	0,0	0,0
3.	Количество объектов аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий, охваченных аудиторскими и экспертно-аналитическими мероприятиями, в том числе:	ед.	0,0	0,0	0,0
3.0.	государственные органы (учреждения), из них:	ед.	0,0	0,0	0,0
3.0.1.	не выявлены финансовые нарушения	ед.			0,0
3.0.2.	выявлены финансовые нарушения	ед.			0,0
3.1.	субъекты квазигосударственного сектора, из них:	ед.	0,0	0,0	0,0
3.1.1.	не выявлены финансовые нарушения	ед.			0,0
3.1.2.	выявлены финансовые нарушения	ед.			0,0
3.2.	иные объекты государственного аудита и финансового контроля, из них:	ед.	0,0	0,0	0,0
3.2.1.	не выявлены финансовые нарушения	ед.			0,0
3.2.2.	выявлены финансовые нарушения	ед.			0,0
3.3.	объекты встречного государственного аудита и финансового контроля, из них:	ед.	0,0	0,0	0,0
3.3.1.	не выявлены финансовые нарушения	ед.			0,0
3.3.2.	выявлены финансовые нарушения	ед.			0,0
3.4.	объекты экспертно-аналитических мероприятий	ед.	0,0	0,0	0,0
4.	Всего объем средств государственного бюджета, охваченных аудиторскими мероприятиями, в том числе:	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
по уровням бюджета:
4.0.	местный бюджет	тыс. тенге			0,0
4.1.	республиканский бюджет (в том числе, целевые трансферты и бюджетные кредиты, выделенные из республиканского бюджета)	тыс. тенге			0,0
по формам и видам собственности:
4.2.	в государственных органах (учреждениях)	тыс. тенге			0,0
4.3.	в субъектах квазигосударственного сектора	тыс. тенге			0,0
4.4.	в иных организациях	тыс. тенге			0,0
по типам аудита:
4.5.	по аудиту эффективности	тыс. тенге			0,0
4.6.	по аудиту соответствия	тыс. тенге			0,0
4.7.	по аудиту финансовой отчетности	тыс. тенге			0,0
по источникам финансирования:
4.8.	по бюджетным кредитам из республиканского бюджета	тыс. тенге			0,0
4.9.	по целевым трансфертам на развитие из республиканского бюджета	тыс. тенге			0,0
4.10.	по целевым текущим трансфертам из республиканского бюджета	тыс. тенге			0,0
4.11.	по активам государства	тыс. тенге			0,0
4.12.	по местному бюджету	тыс. тенге			0,0
4.13.	по документам Системы государственного планирования Республики Казахстан	тыс. тенге			0,0
5.	Всего установленных нарушений норм законодательства Республики Казахстан, в том числе:	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
5.1.	финансовые нарушения	тыс. тенге			0,0
5.2.	неэффективно использованные бюджетные средства и активы государства	тыс. тенге			0,0
5.3.	неэффективное планирование бюджетных средств и активов государства	тыс. тенге			0,0
5.4.	искажения финансовой отчетности, установленные при проведении аудита финансовой отчетности	тыс. тенге			0,0
по уровням бюджета (всего нарушений):
5.5.	республиканский бюджет (в том числе, при использовании целевых трансфертов и бюджетных кредитов, выделенных из республиканского бюджета)	тыс. тенге			0,0
5.6.	местный бюджет	тыс. тенге			0,0
по направлениям (финансовые нарушения):
5.7.	по поступлениям в бюджет	тыс. тенге			0,0
5.8.	при использовании бюджетных средств и активов государства	тыс. тенге			0,0
5.9.	при ведении бухгалтерского учета	тыс. тенге			0,0
5.10.	при искажениях финансовой отчетности, являющихся финансовыми нарушениями (установленных при проведении аудита финансовой отчетности)	тыс. тенге			0,0
по типам аудита (всего нарушений):
5.11.	по аудиту эффективности	тыс. тенге			0,0
5.12.	по аудиту на соответствие	тыс. тенге			0,0
5.13.	по аудиту финансовой отчетности	тыс. тенге			0,0
по источникам финансирования (финансовые нарушения):
5.14.	по бюджетным кредитам	тыс. тенге			0,0
5.15.	по целевым трансфертам на развитие	тыс. тенге			0,0
5.16.	по целевым текущим трансфертам	тыс. тенге			0,0
5.17.	по местному бюджету	тыс. тенге			0,0
5.18.	по документам Системы государственного планирования Республики Казахстан	тыс. тенге			0,0
5.19.	cумма бюджетных средств, использованных не по целевому назначению	тыс. тенге			0,0
6.	Прямые (косвенные) потери бюджета (при поступлении средств в бюджет)	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
7.	Возможные потери и упущенная выгода (при использовании бюджетных средств и активов государства)	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
8.	Нарушения порядка выполнения процедур, в том числе:	ед.	0,0	0,0	0,0
8.1.	нарушения бюджетного законодательства при использовании бюджетных средств	ед.			0,0
8.2.	нарушения законодательства при ведении бухгалтерского учета	ед.			0,0
8.3.	нарушения законодательства при составлении финансовой отчетности	ед.
8.4.	нарушения законодательства в сфере строительства и градостроительства	ед.			0,0
8.5.	нарушения законодательства в сфере государственных закупок	ед.			0,0
8.6.	нарушения иного отраслевого законодательства	ед.			0,0
9.	Искажения финансовой отчетности, являющиеся процедурными нарушениями	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.	Всего сумма, подлежащая восстановлению и возмещению, в том числе:	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.0.1.	сумма, по которым сроки восстановления и возмещения наступили	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.0.2.	сумма, по которым сроки восстановления и возмещения не наступили	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.0.3.	сумма восстановленных и возмещенных средств, сроки восстановления и возмещения которых наступили	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.0.4.	сумма всего восстановленных и возмещенных средств	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.0.5.	сумма восстановленных и возмещенных средств, сроки восстановления и возмещения которых не наступили	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.0.6.	сумма не восстановленных и не возмещенных средств, сроки восстановления и возмещения которых наступили	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.1.	Сумма, подлежащая восстановлению, из них:	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.1.1.	сумма, по которым сроки восстановления наступили	тыс. тенге			0,0
10.1.2.	сумма, по которым сроки восстановления не наступили	тыс. тенге			0,0
10.1.3.	сумма восстановленных средств, сроки восстановления которых наступили	тыс. тенге			0,0
10.1.4.	сумма всего восстановленных средств	тыс. тенге			0,0
10.1.5.	сумма восстановленных средств, сроки восстановления которых не наступили	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.1.6.	сумма не восстановленных средств, сроки восстановления которых наступили	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.2.	Сумма, подлежащая возмещению, из них:	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.2.1.	сумма, по которым сроки возмещения наступили	тыс. тенге			0,0
10.2.2.	сумма, по которым сроки возмещения не наступили	тыс. тенге			0,0
10.2.3.	сумма возмещенных средств, сроки возмещения которых наступили	тыс. тенге			0,0
10.2.4.	сумма всего возмещенных средств	тыс. тенге			0,0
10.2.5.	сумма возмещенных средств, сроки возмещения которых не наступили	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.2.6.	сумма не возмещенных средств, сроки возмещения которых наступили	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.3.	Фактическая сумма, восстановленных и возмещенных средств (в ходе и после аудита), из них:	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.3.1.	восстановлено, в том числе:	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.3.1.1.	восстановлено выполнением работ, оказанием услуг, поставкой товаров, уменьшением суммы финансирования, либо суммы договора	тыс. тенге			0,0
10.3.1.2.	восстановлено по учету (приведением документов в соответствие)	тыс. тенге			0,0
10.3.2.	возмещено, в том числе:	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.3.2.1.	возмещено средств в денежной форме в государственный бюджет	тыс. тенге			0,0
10.3.2.2.	возмещено средств в бюджет организации (АО, ТОО, ГКП и др.)	тыс. тенге			0,0
10.4.	Остаток суммы, подлежащий восстановлению и возмещению	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
10.5.	Сумма, предъявленная к восстановлению и возмещению, по которым нет возможности восстановления и возмещения (за отчетный период)	тыс. тенге			0,0
10.6.	Не восстановленные и не возмещенные суммы, предъявленные к восстановлению и возмещению за прошлые года	тыс. тенге			0,0
10.7.	Фактическая сумма восстановленных (возмещенных) средств из суммы, предъявленной к восстановлению (возмещению) в течение предыдущих периодов	тыс. тенге			0,0
11.	Количество рекомендаций (предложений) и поручений, принятых по итогам аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий, в том числе:	ед.	0,0	0,0	0,0
11.0.1.	количество рекомендаций (предложений) и поручений, сроки исполнения которых наступили	ед.	0,0	0,0	0,0
11.0.2.	количество рекомендаций (предложений) и поручений, сроки исполнения которых не наступили	ед.	0,0	0,0	0,0
11.0.3.	количество исполненных рекомендаций (предложений) и поручений, сроки исполнения которых наступили	ед.	0,0	0,0	0,0
11.0.4.	количество всего исполненных рекомендаций (предложений) и поручений	ед.	0,0	0,0	0,0
11.0.5.	количество исполненных рекомендаций (предложений) и поручений, сроки исполнения которых не наступили	ед.	0,0	0,0	0,0
11.0.6.	количество неисполненных рекомендаций и поручений, сроки исполнения которых наступили	ед.	0,0	0,0	0,0
11.1.	Количество рекомендаций (предложений), принятых по итогам аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий, из них:	ед.	0,0	0,0	0,0
11.1.1.	количество рекомендаций (предложений), сроки исполнения которых наступили	ед.			0,0
11.1.2.	количество рекомендаций (предложений), сроки исполнения которых не наступили	ед.			0,0
11.1.3.	количество исполненных рекомендаций (предложений), сроки исполнения которых наступили	ед.			0,0
11.1.4.	количество всего исполненных рекомендаций (предложений)	ед.			0,0
11.1.5.	количество исполненных рекомендаций (предложений), сроки исполнения которых не наступили	ед.	0,0	0,0	0,0
11.1.6.	количество неисполненных рекомендаций (предложений), сроки исполнения которых наступили	ед.	0,0	0,0	0,0
11.2.	Количество поручений, принятых по итогам аудиторских мероприятий, из них:	ед.	0,0	0,0	0,0
11.2.1.	количество поручений, сроки исполнения которых наступили	ед.			0,0
11.2.2.	количество поручений, сроки исполнения которых не наступили	ед.			0,0
11.2.3.	количество исполненных поручений, сроки исполнения которых наступили	ед.			0,0
11.2.4.	количество всего исполненных поручений	ед.			0,0
11.2.5.	количество исполненных поручений, сроки исполнения которых не наступили	ед.	0,0	0,0	0,0
11.2.6.	количество неисполненных поручений, сроки исполнения которых наступили	ед.	0,0	0,0	0,0
12.	Количество переданных в правоохранительные органы материалов государственного аудита по выявленным правонарушениям при проведении внешнего государственного аудита и финансового контроля, по неисполненным или ненадлежащем исполнении предписаний объектами государственного аудита, в том числе:	ед.	0,0	0,0	0,0
12.1.	количество материалов, зарегистрированных в Едином реестре досудебного расследования, по которым проводится досудебное расследование/производство	ед.			0,0
12.2.	количество материалов, по которым прекращено досудебное расследование/производство	ед.			0,0
12.3.	количество материалов, которые направлены на рассмотрение в суд	ед.			0,0
12.4.	количество материалов, по которым судом или правоохранительным органом отказано в возбуждении уголовного дела	ед.			0,0
12.5.	количество материалов, которые судом или правоохранительным органом оставлены без рассмотрения	ед.			0,0
12.6.	количество материалов, по которым правоохранительным органом вынесено представление об устранении нарушений законности	ед.			0,0
12.7.	иные решения, принятые правоохранительными органами	ед.			0,0
13.	Количество составленных и направленных на рассмотрение в суд, наложенных ревизионной комиссией протоколов об административных правонарушениях, а также переданных материалов в уполномоченные органы для составления протоколов об административных правонарушениях, в том числе:	ед.	0,0	0,0	0,0
13.0.1.	количество протоколов об административных правонарушениях, наложенных судом или уполномоченным органом	ед.	0,0	0,0	0,0
13.0.2.	количество протоколов об административных правонарушениях, отказанных судом или уполномоченным органом	ед.	0,0	0,0	0,0
13.0.3.	количество протоколов об административных правонарушениях, находящихся на рассмотрении у судов или уполномоченных органов	ед.	0,0	0,0	0,0
13.0.4.	по решению суда или уполномоченного органа всего объем наложенных штрафов по составленным и направленным на рассмотрение в суд протоколам, а также переданным материалам в уполномоченные органы	тыс. тенге	0,0	0,0	0,0
13.1.	Количество составленных ревизионными комиссиями протоколов об административных правонарушениях и направленных на рассмотрение в суд, из них:	ед.	0,0	0,0	0,0
13.1.1.	количество протоколов об административных правонарушениях, наложенных судом	ед.			0,0
13.1.2.	количество протоколов об административных правонарушениях, отказанных в наложении судом	ед.			0,0
13.1.3.	количество протоколов об административных правонарушениях, находящихся на рассмотрении в судах	ед.			0,0
13.1.4.	по решению суда, вступившего в законную силу, всего объем наложенных штрафов по составленным и направленными на рассмотрение в суд протоколам	тыс. тенге			0,0
13.2.	Количество переданных материалов в уполномоченные органы для составления протоколов об административных правонарушениях, из них:	ед.	0,0	0,0	0,0
13.2.1.	количество протоколов об административных правонарушениях, наложенных уполномоченным органом	ед.			0,0
13.2.2.	количество протоколов об административных правонарушениях, отказанных в наложении уполномоченным органом	ед.			0,0
13.2.3.	количество протоколов об административных правонарушениях, находящихся на рассмотрении в судах или уполномоченных органов	ед.			0,0
13.2.4.	по решению уполномоченного органа (и/или суда) всего объем наложенных штрафов по переданным материалам в уполномоченные органы	тыс. тенге			0,0
13.3.	Количество протоколов об административных правонарушениях, наложенных ревизионной комиссией, из них:	ед.	0,0	0,0	0,0
13.3.1.	наложено штрафов по составленным протоколам ревизионной комиссией	тыс. тенге			0,0
13.4.	по решению суда, вступившего в законную силу, всего объем наложенных штрафов по составленным и направленными на рассмотрение в суд протоколам за предыдущие периоды	тыс. тенге			0,0
13.5.	по решению уполномоченного органа (и/или суда) всего объем наложенных штрафов по переданным материалам в уполномоченные органы за предыдущие периоды	тыс. тенге			0,0
13.6.	наложено штрафов по составленным протоколам ревизионной комиссией за предыдущие периоды	тыс. тенге			0,0
14.	Количество исков в суд в целях обеспечения возмещения в бюджет, восстановления путем выполнения работ, оказания услуг, поставки товаров и (или) отражения по учету выявленных сумм нарушений и исполнения предписания (в том числе рекомендаций и поручений)	ед.			0,0
15.	Количество, привлеченных к ответственности лиц, в том числе:	ед.	0,0	0,0	0,0
15.1.	уголовной	ед.			0,0
15.2.	административной	ед.			0,0
15.3.	дисциплинарной	ед.			0,0
16.	Штатная численность работников ревизионной комиссии, в том числе:	чел.			0,0
16.1.	аудиторы, из них:	чел.			0,0
16.1.1.	фактическая численность аудиторов	чел.			0,0
17.	Всего выделено бюджетных средств на содержание ревизионной комиссии, в том числе:	тыс. тенге			0,0
17.1.	освоено	тыс. тенге			0,0
17.2.	не освоено	тыс. тенге			0,0
II. Качественные показатели
18.	Соотношение восстановленных и возмещенных сумм к средствам, выделенным на содержание ревизионной комиссии	соотношение к 1
19.	Доля фактически восстановленных и возмещенных сумм в общем объеме средств, подлежащих восстановлению и возмещению (с наступившими сроками восстановления и возмещения)	в %
20.	Доля исполненных рекомендаций и поручений в общем количестве рекомендаций и поручений, принятых по итогам аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий (с наступившими сроками исполнения)	в %
21.	Доля исполненных рекомендаций в общем количестве рекомендаций, принятых по итогам аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий (с наступившими сроками исполнения)	в %
22.	Доля исполненных поручений в общем количестве поручений, принятых по итогам аудиторских мероприятий (с наступившими сроками исполнения)	в %
23.	Сумма установленных нарушений на один объект, в том числе:	тыс. тенге
23.1.	сумма установленных финансовых нарушений на один объект	тыс. тенге
24.	Доля установленных нарушений к объему средств, охваченных государственным аудитом, в том числе:	в %
24.1.	доля установленных финансовых нарушений к объему средств, охваченных государственным аудитом	в %
25.	Показатели на одного аудитора ревизионной комиссии (по фактическому количеству), в том числе:
25.1.	количество проведенных аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий	ед.
25.2.	количество объектов государственного аудита и финансового контроля	ед.
25.3.	всего выявлено нарушений	тыс. тенге
25.4.	выявлено финансовых нарушений	тыс. тенге
25.5.	восстановлено и возмещено средств объектами государственного аудита и финансового контроля	тыс. тенге
25.6.	объем средств, охваченных государственным аудитом и финансовым контролем	тыс. тенге

	Приложение 2 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате информации о своей работе
	Форма

Учет по исполнению рекомендаций/поручений Ревизионной комиссии по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года***

Сноска. Приложение 2 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№ п/п	Наименование аудиторского и экспертно-аналитического мероприятия	Дата и номер постановления (предписания) ревизионной комиссии	Содержание рекомендации/ поручения ревизионной комиссии (пункт, подпункт)	Рекомендация/поручение	Характер* пункта постановления (предписания)	Срок исполнения рекомендации/ поручения (по постановлению/ предписанию)	Наименование организации, которой адресована/-о рекомендация/поручение	Исполнено/Не исполнено**	Причины неисполнения
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1
2
3
ИТОГО:

* Примечание: Пункты постановления/предписания направленные на:

1) разработку и совершенствование нормативной правовой базы;

2) возмещение в бюджет;

восстановление путем выполнения работ, оказания услуг, поставки товаров и (или) отражения по учету выявленных сумм нарушений (приведения документов в соответствие);

3) улучшение организации деятельности;

4) привлечение к дисциплинарной ответственности;

5) проведение проверки (анализа, мониторинга, инвентаризации и т.д.).

** В графе 9 при исполнении рекомендации/поручения необходимо указать реквизиты подтверждающих документов (номер регистрации приказа (при привлечении к дисциплинарной ответственности), номер и дату платежного документа (при возмещении средств в бюджет), номер и дату бухгалтерской справки (при восстановлении средств по нарушениям бухгалтерского учета), номер и дату принятия нормативного правового акта, в котором учтена рекомендация/поручение и т.д.).

*** В приложении 2 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате информации о своей работе необходимо отражать рекомендации и поручения, сроки исполнения которых наступают в отчетном периоде (квартале, году). Рекомендации и поручения, данные по итогам аудиторских мероприятий, завершенных в отчетном году, по которым сроки исполнения еще не наступили, подлежат отражению в следущем отчетном периоде (квартале, году).

	Приложение 3 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате информации о своей работе
	Форма

Анализ выявленных нарушений Ревизионной комиссией по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года

Сноска. Приложение 3 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№ п/п	Наименование нормативных правовых актов	Единица измерения	Всего установленных нарушений норм законодательства Республики Казахстан		в том числе
					финансовые нарушения		неэффективно использованные бюджетные средства и активы государства		неэффективное планирование бюджетных средств и активов государства		искажения финансовой отчетности, установленные при проведении аудита финансовой отчетности
			за аналогичный период предыдущего года	за отчетный период ____ года	за аналогичный период предыдущего года	за отчетный период ____ года	за аналогичный период предыдущего года	за отчетный период ____ года	за аналогичный период предыдущего года	за отчетный период ____ года	за аналогичный период предыдущего года	за отчетный период ____ года
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
1		тыс. тенге
2		тыс. тенге
3		тыс. тенге
ИТОГО:		тыс. тенге

	Приложение 4 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате информации о своей работе
	Форма

Пояснительная записка об основных итогах деятельности Ревизионной комиссии по ________________________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года

Сноска. Стандарт дополнен приложением 4 в соответствии с нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением Республиканского бюджета от 08.01.2018 № 1-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Основные итоги аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий

1.1. Общий анализ ключевых показателей аудиторской деятельности за отчетный период (І квартал, І полугодие, 9 месяцев, год)

количество проведенных аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий;

количество объектов государственнного аудита;

объем средств, охваченных государственным аудитом;

всего установленных нарушений норм законодательства Республики Казахстан (финансовые нарушения, неэффективно использованные бюджетные средства и активы государства, неэффективное планирование бюджетных средств и активов государства, искажения финансовой отчетности, установленные при проведении аудита финансовой отчетности, нарушения процедурного характера), возможные потери и упущенная выгода, прямые (косвенные) потери бюджета, системные недостатки;

суммы, подлежащие восстановлению (возмещению) и восстановленные (возмещенные) в отчетном периоде;

результаты государственного аудита с отражением информации по количеству переданных в правоохранительные органы материалов государственного аудита по выявленным правонарушениям при проведении внешнего государственного аудита и финансового контроля, по количеству должностных лиц, привлеченных к ответственности (административной, дисциплинарной, уголовной);

исполнение рекомендаций и предписаний (поручений) Высшей аудиторской палаты.

1.2. Анализ результатов аудиторских мероприятий за отчетный период

количество проведенных аудиторских и экспертно-аналитических мероприятий;

объем средств, охваченных государственным аудитом и установленных нарушений по каждому аудиторскому мероприятию (краткое описание основных нарушений и системных недостатков, с указанием причин их возникновения);

выводы и рекомендации, данные по итогам государственного аудита (системные предложения по устранению нарушений и недостатков).

2. Итоги работы по совершенствованию деятельности ревизионной комиссии

аналитическая деятельность;

правовая деятельность.

	Приложение 5 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате информации о своей работе
	Форма

Учет системных недостатков, выявленных в ходе аудиторского мероприятия Ревизионной комиссией по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года

Сноска. Процедурный стандарт дополнен приложением 5 в соответствии с нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№ п/п	Год	Наименование объекта государственного аудита	Описание системных недостатков (в том числе негативные последствия от наличия системных недостатков)	Предлагаемая редакция поручения
1	2	3	4	5
1
2
3
ИТОГО:

	Приложение 6 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате
	информации о своей работе
	Форма

Учет выявленных нарушений при поступлении средств в бюджет Ревизионной комиссией по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года

Сноска. Процедурный стандарт дополнен приложением 6 в соответствии с нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

тыс. тенге

№ п/п	Год	Наименование объекта государственного аудита	БИН объекта государственного аудита	Код поступлений бюджета по ЕБК	Сумма установленных финансовых нарушений по поступлениям в бюджет			Прямые (косвенные) потери бюджета (при наличии)	Нарушенные положения НПА с описанием факта нарушения	Пункт Классификатора нарушений (при наличии)	Выявленные нарушения с признаками административного правонарушения (со ссылкой на статьи КоАП)
					всего	из них
						подлежит поступлению	поступило
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
1
2
3
ИТОГО:

	Приложение 7 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате информации о своей работе
	Форма

Учет выявленных нарушений при использовании бюджетных средств и активов государства Ревизионной комиссией по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года

Сноска. Процедурный стандарт дополнен приложением 7 в соответствии с нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

тыс. тенге

№ п/п	Год	Наименование объекта государственного аудита	БИН объекта государственного аудита	Код БП/ БПП	Объем средств, охваченных государственным аудитом
					Всего	в том числе за счет трансфертов из РБ	из них
							бюджетные средства	активы государства
1	2	3	4	5	6	7	8	9
1
2
3
Итого, в том числе:
РБ
МБ

Продолжение таблицы

Финансовые нарушения						в том числе
Всего	в том числе за счет трансфертов из РБ	в том числе				Нарушения бюджетного законодательства и иного законодательства при использовании бюджетных средств и активов государства				Нарушения законодательства при ведении бухгалтерского учета
		подлежит восстановлению		подлежит возмещению		подлежит восстановлению	в том числе восстановлено	подлежит возмещению	в том числе возмещено	подлежит восстановлению	в том числе восстановлено
		всего	из них восстановлено в ходе аудита	всего	из них возмещено в ходе аудита
10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21

Продолжение таблицы

Неэффективно использованные бюджетные средства и активы государства		Неэффективное планирование бюджетных средств и активов государства		Возможные потери и упущенная выгода	Нарушенные положения НПА с описанием факта нарушения	Пункт Классификатора нарушений (при наличии)	Выявленные нарушения с признаками административного правонарушения (со ссылкой на статьи КоАП)
Всего	в том числе за счет трансфертов из РБ	Всего	в том числе за счет трансфертов из РБ
22	23	24	25	26	27	28	29

	Приложение 8 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате информации о своей работе
	Форма

Учет выявленных нарушений, установленных при проведении аудита финансовой отчетности Ревизионной комиссией по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года

Сноска. Процедурный стандарт дополнен приложением 8 в соответствии с нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

тыс. тенге

№ п/п	Год	Код администратора бюджетной программы	Наименование администратора бюджетной программы	Наименование объекта государственного аудита	БИН объекта государственного аудита	Код БП/ БПП	Установленные искажения финансовой отчетности, являющиеся финансовыми нарушениями
							Всего	в том числе за счет трансфертов из РБ	из них
									подлежит восстановлению	восстановлено	подлежит возмещению	возмещено
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
1
2
3
Итого, в том числе:
РБ
МБ

Продолжение таблицы

Установленные искажения финансовой отчетности, являющиеся процедурными нарушениями			Общая сумма установленных искажений финансовой отчетности		Описание факта нарушения, ссылка на нарушенные положения НПА, пункт Классификатора
Количество	Общая сумма	в том числе за счет трансфертов из РБ	Всего (гр.7 + гр.14)	в том числе за счет трансфертов из РБ (гр.8 + гр.15)
14	15	16	17	18	19

	Приложение 9 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате информации о своей работе
	Форма

Учет выявленных процедурных нарушений законодательства в деятельности объекта государственного аудита, в том числе связанные с реализацией его задач и функций Ревизионной комиссией по __________ области, городу республиканского значения, столице за отчетный период ____ года

Сноска. Процедурный стандарт дополнен приложением 9 в соответствии с нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 20.03.2024 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№ п/п	Год	Наименование объекта государственного аудита	БИН объекта государственного аудита	Код БП/БПП	Всего процедурных нарушений	из них
						нарушения бюджетного законодательства при использовании бюджетных средств	нарушения законодательства при ведении бухгалтерского учета	нарушения законодательства в сфере строительства и градостроительства	нарушения законодательства в сфере государственных закупок	нарушения иного отраслевого законодательства
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
1
2
3
ИТОГО:

Продолжение таблицы

Описание факта нарушения, ссылка на нарушенные положения НПА	Пункт Классификатора нарушений (при наличии)	Выявленные нарушения с признаками административного правонарушения (со ссылкой на статьи КоАП)
12	13	14

Приложение 10 к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

1001. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля

Сноска. Нормативное постановление дополнено Приложением 10 в соответствии с Нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31.12.2016 № 20-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля (далее – Процедурный стандарт) определяет цель, задачи, способы, направления и критерии, процедурные требования к проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля (далее – органы государственного аудита).

2. Процедурный стандарт разработан в соответствии с подпунктом 24) пункта 4 статьи 12 Закона Республики Казахстан "О государственном аудите и финансовом контроле" (далее – Закон).

3. Целью Процедурного стандарта является измерение уровня достигнутых результатов, повышение качества, результативности органов государственного аудита, оценка соответствия деятельности органов государственного аудита законодательству Республики Казахстан о государственном аудите и финансовом контроле.

4. Задачей Процедурного стандарта является установление единого подхода к процедурным требованиям к осуществлению и оформлению результатов проведенной оценки деятельности органов государственного аудита (далее – Оценка).

5. Оценка осуществляется следующими способами:

1) в камеральном порядке по итогам года в отношении всех органов государственного аудита, за исключением Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан (далее – Высшая аудиторская палата) на основании информации ревизионных комиссий областей, городов республиканского значения, столицы (далее – ревизионные комиссии) и информации уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту с учетом проведенного им анализа отчетной информации и оценки эффективности деятельности служб внутреннего аудита (далее – оценка в камеральном порядке);

2) в плановом порядке в ревизионных комиссиях и уполномоченном органе по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделениях в соответствии с Перечнем объектов государственного аудита, за исключением служб внутреннего аудита (далее – оценка в плановом порядке).

Полнота и достоверность информации по подпункту 1) пункта 5 настоящего Процедурного стандарта обеспечивается первыми руководителями органов государственного аудита.

В случае представления органами государственного аудита недостоверной и неполной информации:

1) учитывается штрафной показатель от общей оценки деятельности органа государственного аудита в количестве (-5) баллов;

2) рекомендация о привлечении к ответственности руководителя органа государственного аудита направляется должностному лицу (органу), имеющему право назначения на должность и освобождения от должности в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственной службе.

6. По результатам деятельности ревизионных комиссий осуществляется рейтинговая оценка их деятельности.

В случае занятия первой позиции одной ревизионной комиссией в рейтинге оценки деятельности ревизионных комиссий за последние два года, направляется рекомендация о поощрении первого руководителя данной ревизионной комиссии должностному лицу (органу), имеющему право назначения на должность и освобождения от должности в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

7. Оценка деятельности служб внутреннего аудита осуществляется в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра финансов Республики Казахстан от 20 апреля 2018 года № 480 "Об утверждении процедурного стандарта внутреннего государственного аудита и финансового контроля "Оценка эффективности деятельности служб внутреннего аудита" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 16878).

Глава 2. Направления и критерии оценки деятельности уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту

8. Оценка уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту в камеральном порядке осуществляется по следующим направлениям:

1) формирование и исполнение Перечня объектов государственного аудита на соответствующий год;

2) проведение государственного аудита и финансового контроля;

3) проведение камерального контроля;

4) соблюдение стандартов государственного аудита и финансового контроля;

5) ответственность работников органов государственного аудита и финансового контроля;

6) исполнение решений Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля;

7) иные направления.

9. Критериями направления "Формирование и исполнение Перечня объектов государственного аудита на соответствующий год" являются:

1) формирование Перечня объектов государственного аудита на соответствующий год;

2) направление уведомлений о проведении внепланового аудита;

3) внесение изменений в Перечень объектов государственного аудита на соответствующий год;

4) исполнение Перечня объектов государственного аудита на соответствующий год (отклонение уточненного к первоначальному Перечню объектов государственного аудита за исключением переходящих аудиторских мероприятий).

Сноска. Пункт 9 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 10.01.2024 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

10. Критериями направления "Проведение государственного аудита и финансового контроля" являются:

1) выявление нарушений в ходе государственного аудита;

2) возмещение сумм нарушений в бюджет (за исключением камерального контроля) по поручениям/предписаниям с наступившими сроками исполнения;

3) восстановление и отражение по учету выявленных нарушений по поручениям/предписаниям с наступившими сроками исполнения (за исключением камерального контроля);

4) взыскание в доход бюджета сумм административных штрафов, по которым наступил срок уплаты, за исключением вынесенных постановлений по материалам, поступившим из других государственных органов, и постановлений, вынесенных судами, а также переданных на принудительное взыскание в установленном законодательством порядке;

5) удовлетворение судами исков по материалам уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений;

6) внесение и принятие предложений по внесению изменений в нормативные правовые акты и в акты субъектов квазигосударственного сектора, для повышения эффективности управления и использования бюджетных средств, активов государства и субъектов квазигосударственного сектора;

7) доля исполненных рекомендаций, поручений от количества рекомендаций, поручений, принятых по итогам государственного аудита (с наступившими сроками исполнения) с учетом прошлых периодов;

8) факты по привлечению к административной и уголовной ответственности по итогам государственного аудита.

Сноска. Пункт 10 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 10.01.2024 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

11. Критериями направления "Проведение камерального контроля" являются:

1) исполнение уведомлений по камеральному контролю;

2) результаты рассмотрения возражений на уведомления камерального контроля;

3) доля процедур государственных закупок, охваченных камеральным контролем, из общего количества подлежащих охвату способом конкурса.

12. Критериями направления "Соблюдение стандартов государственного аудита и финансового контроля" являются:

1) результаты проведенной Высшей аудиторской палатой проверки по оценке в плановом порядке;

Соблюдение требований Общих стандартов государственного аудита и финансового контроля, утвержденных Указом Президента Республики Казахстан от 11 января 2016 года № 167 (далее – Общие стандарты), процедурных стандартов государственного аудита и финансового контроля (далее – процедурные стандарты), утвержденных в соответствии с подпунктом 2) пункта 2 статьи 8 Закона, а также актов, принимаемых в соответствии с Общими и процедурными стандартами оценивается в плановом порядке.

2) наличие документов, признанных не соответствующими Стандартам государственного аудита и финансового контроля, предусмотренным статьями 8, 19 и 24 Закона;

3) отзыв сертификата государственного аудитора по основаниям, предусмотренным пунктом 8 статьи 39 Закона.

13. Критериями направления "Ответственность работников органов государственного аудита и финансового контроля" являются:

1) факты привлечения работников уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений к дисциплинарной, административной и уголовной ответственности, связанной с деятельностью уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений;

2) подтверждение случаев обращения физических и юридических лиц на противоправные действия работников уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений.

14. Критерием направления "Исполнение решений Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля" является полнота, качество и своевременность исполнения решений Координационного совета.

15. Критериями направления "Иные направления" являются:

1) проведение оценки эффективности деятельности служб внутреннего аудита;

2) оказание методологической помощи службам внутреннего аудита;

3) неисполнение или несвоевременное исполнение заданий и поручений Администрации Президента Республики Казахстан, Правительства Республики Казахстан;

4) проведение встреч, брифингов, пресс-конференций, круглых столов по итогам проведенной работы, в том числе по результатам аудиторских мероприятий с участием средств массовой информации.

Глава 3. Направления и критерии оценки деятельности ревизионных комиссий

16. Оценка ревизионных комиссий в камеральном порядке осуществляется по следующим направлениям:

1) формирование и исполнение Перечня объектов государственного аудита;

2) проведение государственного аудита и финансового контроля;

3) соблюдение стандартов государственного аудита и финансового контроля;

4) ответственность работников органов государственного аудита и финансового контроля;

5) исполнение решений Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля (и его Подкомитета);

6) иные направления.

17. Критериями направления "Формирование и исполнение Перечня объектов государственного аудита" являются формирование Перечня объектов государственного аудита на соответствующий год, исполнение Перечня объектов государственного аудита на соответствующий год (отклонение уточненного к первоначальному Перечню объектов государственного аудита, за исключением переходящих аудиторских мероприятий и аудиторских мероприятий по поручению Высшей аудиторской палаты и решениям соответствующих маслихатов), а также согласование бюджетных программ, одним из источников финансирования которых являются средства республиканского бюджета и Национального фонда Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 17 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 10.01.2024 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

18. Критериями направления "Проведение государственного аудита и финансового контроля" являются:

1) доля исполненных рекомендаций, поручений от количества рекомендаций, поручений, принятых по итогам государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий (с наступившими сроками исполнения) с учетом прошлых периодов;

2) факты по привлечению к административной и уголовной ответственности по итогам государственного аудита;

3) удовлетворение судами исков, поданных ревизионными комиссиями, в целях возмещения в бюджет, восстановления путем выполнения работ, оказания услуг, поставки товаров и (или) отражения по учету выявленных сумм нарушений и исполнения предписания;

4) возмещение (восстановление) средств по итогам государственного аудита и финансового контроля (за исключением доходной части);

5) неэффективное планирование и (или) неэффективное использование бюджетных средств и активов по итогам государственного аудита и финансового контроля;

6) признание в судебном порядке незаконными пунктов (подпунктов, частей) предписания ревизионной комиссии;

7) полнота и своевременность поступлений в местный бюджет, взимание поступлений в бюджет, а также правильность возврата, зачета ошибочно (излишне) оплаченных сумм из местного бюджета по итогам государственного аудита и финансового контроля;

8) внесение электронных информационных учетных данных в уполномоченный орган в области правовой статистики и специальных учетов по результатам аудиторских мероприятий;

9) выявление нарушений в ходе государственного аудита консолидированной финансовой отчетности.

Сноска. Пункт 18 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 10.01.2024 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

19. Критериями направления "Соблюдение стандартов государственного аудита и финансового контроля" являются:

1) результаты проведенной Высшей аудиторской палатой проверки по оценке в плановом порядке.

Соблюдение требований Общих стандартов, процедурных стандартов, утвержденных в соответствии с подпунктом 2) пункта 2 статьи 8 Закона, а также актов, принимаемых в соответствии с Общими и процедурными стандартами оценивается в плановом порядке.

2) наличие документов, признанных несоответствующими Стандартам государственного аудита и финансового контроля, предусмотренным статьями 8, 19 и 24 Закона;

3) отзыв сертификата государственного аудитора по основаниям, предусмотренным пунктом 8 статьи 39 Закона.

20. Критериями направления "Ответственность работников органов государственного аудита и финансового контроля" являются:

1) факты привлечения работников ревизионных комиссий к дисциплинарной, административной и уголовной ответственности, связанной с деятельностью ревизионных комиссий;

2) подтверждение случаев обращения физических и юридических лиц на противоправные действия работников ревизионных комиссий.

21. Критериями направления "Исполнение решений Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля (и его Подкомитета)" являются:

1) полнота, качество и своевременность исполнения решений Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля;

2) полнота, качество и своевременность исполнения решений Подкомитета Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля (при наличии).

Сноска. Пункт 21 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 10.01.2024 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

22. Критериями направления "Иные направления" являются:

1) соответствие требованиям представляемой ревизионными комиссиями информации о своей работе Высшей аудиторской палате;

2) передача информации в Единую базу данных по государственному аудиту и финансовому контролю (Интегрированную информационную систему Высшей аудиторской палаты);

3) неисполнение или несвоевременное исполнение поручений Главы государства и Администрации Президента, а также поручения Высшей аудиторской палаты, связанные с ними;

4) проведение встреч, брифингов, пресс-конференций, круглых столов по итогам проведенной работы, в том числе по результатам аудиторских мероприятий с участием средств массовой информации;

5) участие государственных аудиторов ревизионной комиссии в аудиторских мероприятиях Высшей аудиторской палаты;

6) проведение экспертно-аналитического мероприятия Ревизионной комиссией;

7) участие государственных аудиторов/работников ревизионной комиссии в совместных, параллельных проверках, стажировках в Высшей аудиторской палате.

Сноска. Пункт 22 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 10.01.2024 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 4. Порядок проведения оценки деятельности органов государственного аудита

Параграф 1. Оценка в камеральном порядке

23. Оценка деятельности органов государственного аудита в камеральном порядке осуществляется в соответствии с направлениями и критериями оценки деятельности уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту согласно приложению 1 к настоящему Процедурному стандарту, ревизионных комиссий согласно приложению 2 к настоящему Процедурному стандарту.

24. Оценка по критериям производится в соответствии с установленными положительными и отрицательными показателями деятельности.

25. Структурное подразделение, ответственное за проведение оценки, выводит соответствующую оценку:

100 баллов и выше – эффективно;

от 71 баллов до 99 баллов – удовлетворительно;

менее 70 баллов включительно – неэффективно.

26. Оценка включает:

1) сравнительную таблицу оценки по направлениям и критериям оценки деятельности органов государственного аудита, заполняемую по форме согласно приложению 3 к настоящему Процедурному стандарту;

2) обобщенную информацию по всем направлениям оценки в разрезе органов государственного аудита.

27. В целях определения оценки по направлениям, критериям и показателям:

1) ревизионными комиссиями информация с подтверждающими документами, включая пояснительную записку, составленную по каждому критерию и показателям оценки, направляется в Высшую аудиторскую палату по итогам года не позднее 20 января;

2) уполномоченным органом по внутреннему государственному аудиту информация с учетом проведенного им анализа отчетной информации и оценки эффективности деятельности служб внутреннего аудита с приложением подтверждающих документов, включая пояснительную записку, составленную по каждому критерию и показателям оценки, направляется в Высшую аудиторскую палату по итогам года не позднее 1 февраля;

3) структурными подразделениями Высшей аудиторской палаты, ответственными за оценку по закрепленным направлениям, критериям и показателям в соответствии с внутренним документом Высшей аудиторской палаты, на основании полученной информации и имеющихся сведений направляются результаты оценки для свода в структурное подразделение, ответственное за проведение оценки по итогам года не позднее 5 февраля.

28. Результаты оценки деятельности органов государственного аудита не позднее 25 февраля направляются органам государственного аудита для ознакомления.

29. Возражения к оценке деятельности органа государственного аудита, при их наличии, направляются органом государственного аудита в Высшую аудиторскую палату с подтверждающими документами в течение 10 рабочих дней со дня их получения.

30. Рассмотрение возражений к оценке деятельности органа государственного аудита обеспечивается в течение 10 рабочих дней со дня их получения при наличии подтверждающих документов.

Не подлежат рассмотрению возражения к оценке деятельности органов государственного аудита при отсутствии подтверждающих документов и поступившие по истечении срока, предусмотренного пунктом 29 настоящего Процедурного стандарта.

31. По итогам рассмотрения возражений к оценке деятельности органа государственного аудита Высшей аудиторской палатой направляется ответ о принятии или непринятии возражений с обоснованиями в срок, установленный частью первой пункта 30 настоящего Процедурного стандарта.

32. Окончательные итоги оценки деятельности органов государственного аудита не позднее 20 марта представляются Председателю Высшей аудиторской палаты.

33. Итоги оценки деятельности органов государственного аудита выносятся на заседание Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля с заслушиванием отчетных информаций первых руководителей ревизионных комиссий, занявших последние три позиции в рейтинге оценки деятельности ревизионных комиссий, а также уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту.

Параграф 2. Оценка в плановом порядке

34. Оценка деятельности органов государственного аудита в плановом порядке осуществляется способом проверки на предмет:

1) достоверности и полноты предоставляемой органами государственного аудита информации в Высшую аудиторскую палату по направлениям и критериям настоящего Процедурного стандарта;

2) соблюдения органами государственного аудита требований Общих стандартов, процедурных стандартов, утвержденных в соответствии с подпунктом 2) пункта 2 статьи 8 Закона, а также актов, принимаемых в соответствии с Общими и процедурными стандартами.

35. Проведение проверки по оценке в плановом порядке включается в перечень объектов государственного аудита Высшей аудиторской палаты на соответствующий год, сформированного в соответствии с Законом.

36. Руководство по проведению проверки по оценке в плановом порядке осуществляет член Высшей аудиторской палаты, закрепленный в Перечне объектов государственного аудита.

37. Оценка в плановом порядке проводится Высшей аудиторской палатой непосредственно в ревизионной комиссии или уполномоченном органе по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделениях не чаще одного раза в два года, но не реже одного раза в пять лет.

38. Оценка в плановом порядке проводится при наличии одного из следующих оснований:

1) поручение Главы государства Республики Казахстан, Администрации Президента Республики Казахстан;

2) выявление существенных рисков в деятельности органа государственного аудита и (или) получившие низкие оценки в рейтинге ревизионных комиссий по результатам оценки в камеральном порядке по итогам года;

3) по основаниям, предусмотренным в пункте 37 настоящего Процедурного стандарта.

39. Структурное подразделение, ответственное за проведение государственного аудита по согласованию с Членом Высшей аудиторской палаты, при составлении Заявки на проведение проверки по оценке в плановом порядке определяют сроки каждого этапа проведения проверки по оценке в плановом порядке.

Сноска. Пункт 39 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

40. Проверка по оценке в плановом порядке осуществляется государственными аудиторами структурного подразделения, ответственного за проведение государственного аудита, согласно Перечня объектов государственного аудита, сформированного в соответствии с Законом.

Сноска. Пункт 40 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

41. Допускается привлечение работников других структурных подразделений Высшей аудиторской палаты по согласованию с руководителем аппарата, соответствующим членом Высшей аудиторской палаты, а также непосредственными руководителями, а также из числа государственных аудиторов других органов государственного аудита по согласованию с их первыми руководителями.

В случае определения группы проверки из их числа определяется руководитель группы, который координирует работу группы, разрешает проблемные вопросы, возникающие в процессе проведения проверки по оценке в плановом порядке.

42. До проведения проверки по оценке в плановом порядке рассмотрению подлежат:

1) размещенные документы в Единой базе данных по государственному аудиту и финансовому контролю и (или) Интегрированной информационной системе Высшей аудиторской палаты;

2) обращения физических и юридических лиц по вопросам нарушений органами государственного аудита требований нормативных правовых актов в области государственного аудита и финансового контроля, на действия сотрудников органов государственного аудита, поступивших в Высшую аудиторскую палату;

3) отчетности, представленные в Высшую аудиторскую палату ревизионной комиссии согласно Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов, утвержденного нормативным постановлением Счетного комитета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 13647) (далее – нормативное постановление Высшей аудиторской палаты), Процедурного стандарта внешнего государственного аудита и финансового контроля по предоставлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате информации о своей работе, утвержденного нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты;

4) информация, представленная в Высшую аудиторскую палату, в соответствии с Правилами взаимодействия органов государственного аудита и финансового контроля, утвержденными совместно Высшей аудиторской палатой и уполномоченным органом по внутреннему государственному аудиту согласно пункту 3 статьи 46 Закона "О государственном аудите и финансовом контроле" и настоящим Процедурным стандартом;

5) исполнение решений Подкомитета и Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля.

43. На основе рассмотрения документов, указанных в пункте 42 настоящего Процедурного стандарта, составляется Программа проведения проверки по оценке в плановом порядке по форме согласно приложению 4 к настоящему Процедурному стандарту.

44. Основанием для проведения проверки по оценке в плановом порядке является поручение члена Высшей аудиторской палаты, оформленное по форме согласно приложению 5 к настоящему Процедурному стандарту.

Поручение является официальным документом, дающим право на проведение проверки по оценке в плановом порядке и оформляется на бланке строгой отчетности с регистрацией в уполномоченном органе в области правовой статистики и специальных учетов в соответствии с приказом исполняющего обязанности Генерального Прокурора Республики Казахстан от 25 декабря 2020 года № 162 "Об утверждении Правил регистрации актов о назначении, дополнительных актов о продлении сроков проверки и профилактического контроля и надзора с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и их отмены, уведомлений о приостановлении, возобновлении, продлении сроков проверки и профилактического контроля и надзора с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора, изменении состава участников и представлении информационных учетных документов о проверке и профилактическом контроле и надзоре с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и их результатах" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21964).

45. До выхода на проверку по оценке в плановом порядке членом Высшей аудиторской палаты:

1) утверждается Программа проверки по оценке в плановом порядке, составленная и подписанная руководителем ответственного структурного подразделения с учетом согласования структурных подразделений, ответственных за оценку по закрепленным направлениям, критериям и показателям;

2) подписывается Поручение, согласованное руководителями структурных подразделении, ответственных за проведение государственного аудита, правовое обеспечение и контроля качества.

Сноска. Пункт 45 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

46. Уведомление о проведении проверки по оценке в плановом порядке оформленное по форме согласно приложению 6 к настоящему Процедурному стандарту и подписанное членом Высшей аудиторской палаты не позднее, чем за два рабочих дня до начала проведения проверки по оценке в плановом порядке направляется посредством информационных систем электронного документооборота органу государственного аудита.

47. Перед началом проведения проверки по оценке в плановом порядке руководителю органа государственного аудита предъявляется:

1) Поручение на проведение проверки по оценке в плановом порядке;

2) служебные удостоверения либо документы, удостоверяющие их личность.

48. Началом проведения проверки по оценке в плановом порядке является день предъявления Поручения должностному лицу (лицам) органа государственного аудита.

49. Руководителю органа государственного аудита или должностному лицу, с ведома которого осуществляется проверка по оценке в плановом порядке, не позднее второго дня со дня предъявления Поручения выставляется Требование о предоставлении сведений, документации, информации и материалов (доказательств), по форме согласно приложению 7 к настоящему Процедурному стандарту.

50. В зависимости от объема материалов, трудовых ресурсов и периода проверки применяется выборка материалов, подлежащих проверке, в том числе путем охвата не менее 10% аудиторских отчетов от общего количества аудиторских отчетов с учетом следующих признаков:

1) наибольшая сумма охвата бюджетных средств и активов государства и/или установленных нарушений;

2) государственный аудит, проведенный в различных отраслях экономики;

3) аудиторские мероприятия, закрепленные за различными ответственными должностными лицами органов государственного аудита.

При этом в ходе применения выборки исключаются аудиторские мероприятия, проведенные совместно с Высшей аудиторской палатой.

51. Изучение и анализ секретных материалов осуществляется в соответствии с действующим законодательством по обеспечению режима секретности в Республике Казахстан.

52. По результатам проведенной проверки по оценке в плановом порядке составляется Отчет по проведению проверки по оценке в плановом порядке (далее – Отчет) по форме согласно приложению 8 к настоящему Процедурному стандарту. Выявленные нарушения и недостатки описываются объективно и точно, с указанием необходимых ссылок на реквизиты оригиналов документов, подтверждающих достоверность записей в Отчете. Каждый выявленный факт нарушения, а также недостатки нумеруются и фиксируются отдельным пунктом в последовательном порядке с описанием характера, вида нарушения и недостатка.

53. Отчет составляется и подписывается в двух экземплярах должностными лицами, проводившими проверку по оценке в плановом порядке.

Один экземпляр Отчета не позднее семи рабочих дней со дня завершения проверки по оценке в плановом порядке направляется органу государственного аудита, второй экземпляр – остается в Высшей аудиторской палате.

54. При несогласии с результатами проверки по оценке в плановом порядке, органом государственного аудита в срок не позднее десяти рабочих дней со дня получения результатов представляются в Высшую аудиторскую палату письменное возражение к Отчету.

Не подлежат рассмотрению возражение органа государственного аудита к Отчету, поступившему по истечении указанного срока.

55. Возражение к Отчету, представленное органом государственного аудита в установленный срок, рассматривается на этапе подготовки Заключения членом Высшей аудиторской палаты совместно с структурным подразделением, проводившим проверку по оценке в плановом порядке. Мотивированный ответ органу государственного аудита с указанием принятых и непринятых доводов по каждому пункту возражения направляется в срок не позднее двух рабочих дней до дня проведения заседания Высшей аудиторской палаты.

Сноска. Пункт 55 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

56. Пояснение, представленное органом государственного аудита на Отчет, принимается во внимание без подготовки ответа на него.

57. На основании Отчета оформляется Заключение, в котором содержатся выводы и рекомендации. Заключение оформляется по форме согласно приложению 9 к настоящему Процедурному стандарту.

58. Проекты Заключения, Постановления и Предписания с материалами проверки по оценке в плановом порядке в течение десяти рабочих дней после получения возражений органа государственного аудита к Отчету направляются ответственным структурным подразделением в структурное подразделение, ответственное за правовое обеспечение и контроль качества для проведения юридической экспертизы.

Юридическая экспертиза по проектам Заключения, Постановления и Предписания осуществляется в течение четырех рабочих дней со дня получения структурным подразделением, ответственным за правовое обеспечение и контроль качества, с последующим направлением заключения юридической экспертизы члену Высшей аудиторской палаты.

Проект Предписания после проведения юридической экспертизы за подписью члена Высшей аудиторской палаты направляется для рассмотрения органу государственного аудита в срок не позднее пяти рабочих дней до проведения заседания Высшей аудиторской палаты.

При несогласии с проектом Предписания органом государственного аудита в Высшую аудиторскую палату представляется письменное возражение в срок не более двух рабочих дней со дня их получения.

Сноска. Пункт 58 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

59. Заключение визируется руководителями структурных подразделений Высшей аудиторской палаты, ответственных за проведение государственного аудита, правовое обеспечение и контроль качества, подписывается членом Высшей аудиторской палаты и сопроводительным письмом представляется Председателю Высшей аудиторской палаты за четыре рабочих дня до проведения заседания Высшей аудиторской палаты.

Сноска. Пункт 59 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

60. В случаях выявления признаков уголовных или административных правонарушений в действиях должностных лиц органа государственного аудита передача материалов с соответствующими доказательствами в правоохранительные органы или органы, уполномоченные возбуждать и (или) рассматривать дела об административных правонарушениях осуществляется структурным подразделением, ответственным за правовое обеспечение и контроль качества, с соблюдением требований Кодекса Республики Казахстан "Об административных правонарушениях" и Закона.

Сноска. Пункт 60 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

61. Результаты проверки по оценке в плановом порядке рассматриваются на заседании Высшей аудиторской палаты.

По итогам заслушивания информации члена Высшей аудиторской палаты принимаются Заключение и Предписание.

62. Заключение утверждается Постановлением Высшей аудиторской палаты.

Постановление содержит:

1) решение об утверждении Заключения, подготовленного по итогам проверки по оценке в плановом порядке;

2) решение о передаче Заключения или извлечения из него и Предписания органу государственного аудита;

3) решение о передаче материалов в правоохранительные органы (при наличии).

63. В течение пяти рабочих дней со дня утверждения итогов проверки по оценке в плановом порядке, органу государственного аудита направляются:

1) Заключение или выписка из него;

2) Предписание Высшей аудиторской палаты по форме согласно приложению 10 к настоящему Процедурному стандарту.

В течение пяти рабочих дней после утверждения Заключения и подписания Предписания Высшей аудиторской палаты, руководитель группы проверки по оценке в плановом порядке материалы проверки (оригиналы Программы проверки, Заключения, подписанного членом Высшей аудиторской палаты, Предписания), сдает в структурное подразделение, ответственное за документооборот, доукомплектованными накопительными папками, содержащими уведомление о проведении проверки по оценке в плановом порядке, требование о предоставлении сведений, документации, информации и материалов (доказательств), возражения и пояснения органов государственного аудита (при наличии) и мотивированные ответы Высшей аудиторской палаты на возражения, экспертное заключение структурного подразделения, ответственного за правовое обеспечение, служебные записки о приобщении материалов (при наличии) для последующей передачи в архив.

Электронные версии материалов проверки по оценке в плановом порядке вносятся в электронный архив Единой базы данных и Интегрированную информационную систему Высшей аудиторской палаты.

64. Структурное подразделение, ответственное за документооборот, осуществляет постановку на контроль рекомендаций, содержащихся в Заключении, пунктов Предписаний Высшей аудиторской палаты в течение одного рабочего дня со дня подписания, за пять рабочих дней до наступления срока их исполнения напоминает члену Высшей аудиторской палаты о сроке их исполнения.

65. Структурное подразделение, ответственное за проведение государственного аудита, проводит мониторинг хода реализации рекомендаций, содержащихся в Заключении, и пунктов Предписаний Высшей аудиторской палаты.

Сноска. Пункт 65 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

66. Информацию о результатах рассмотрения рекомендаций, данных в Заключении, и об исполнении Предписаний органы государственного аудита направляют в Высшую аудиторскую палату в указанные в соответствующих документах сроки с приложением подтверждающих документов.

67. Структурное подразделение, ответственное за проведение государственного аудита, совместно с членом Высшей аудиторской палаты для исполнения данных в Заключении рекомендаций и направленных для обязательного исполнения Предписаний, на постоянной и системной основе осуществляет контроль и анализ своевременности и полноты:

1) рассмотрения органами государственного аудита рекомендаций, данных в Заключении, в том числе информации о результатах рассмотрения и подтверждающих документов об их рассмотрении и принятии решения;

2) исполнения порученческих пунктов Предписаний, в том числе информации о результатах исполнения Предписаний и подтверждающих документов, направляемых органами государственного аудита.

Сноска. Пункт 67 с изменениями, внесенными нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

68. Структурным подразделением, ответственным за проведение государственного аудита, в течение семи рабочих дней со дня получения информации (подтверждающих документов) от органа государственного аудита проводится контроль выполнения органом государственного аудита рекомендаций, содержащихся в Заключении, и пунктов Предписания.

Сноска. Пункт 68 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

69. Контроль проводится на предмет:

1) полноты и достоверности исполнения рекомендаций, содержащихся в Заключении, и пунктов Предписаний, наличия подтверждающих документов;

2) обоснованности внесения предложения о продлении сроков исполнения рекомендаций, содержащихся в Заключении, и пунктов Предписаний;

3) обоснованности снятия с контроля.

При необходимости допускается контроль с выездом для подтверждения устранения нарушений и исполнения рекомендаций и поручений Высшей аудиторской палаты, принятых органами государственного аудита мер.

70. В случае непредставления информации органом государственного аудита либо неисполнения или ненадлежащего им выполнения в указанный срок пунктов Предписания принимаются меры административного воздействия.

71. По итогам контроля структурное подразделение, ответственное за проведение государственного аудита, готовит проект служебной записки о результатах исполнения рекомендаций и (или) пунктов предписаний по форме согласно приложению 11 к настоящему Процедурному стандарту или запрос дополнительной информации от органа государственного аудита и вносит члену Высшей аудиторской палаты.

Служебная записка за подписью члена Высшей аудиторской палаты направляется Председателю Высшей аудиторской палаты.

Продление срока исполнения рекомендаций и (или) пунктов предписаний допускается только по объективным, не зависящим от органа государственного аудита основаниям.

Сноска. Пункт 71 с изменениями, внесенными нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

72. Председателем Высшей аудиторской палаты на основании служебной записки, предусмотренной пунктом 71 настоящего Процедурного стандарта, принимается решение о снятии с контроля, продлении сроков исполнения рекомендаций, содержащихся в Заключении, и пунктов Предписаний.

73. В течение четырех рабочих дней со дня принятия решения Председателя Высшей аудиторской палаты структурное подразделение, ответственное за проведение государственного аудита письмом за подписью члена Высшей аудиторской палаты, информирует орган государственного аудита о снятии с контроля либо продолжении исполнения рекомендаций, содержащихся в Заключении, и (или) пунктов Предписания Высшей аудиторской палаты.

Сноска. Пункт 73 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

74. Структурное подразделение, ответственное за проведение государственного аудита, осуществляет загрузку служебной записки члена Высшей аудиторской палаты с резолюцией Председателя Высшей аудиторской палаты и информации об исполнении органами государственного аудита рекомендаций, содержащихся в Заключении, и пунктов Предписаний в Интегрированную информационную систему Высшей аудиторской палаты.

Сноска. Пункт 74 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

75. В случае необходимости, обсуждение вопроса о ходе и (или) о полноте исполнения рекомендаций, содержащихся в Заключении, и пунктов Предписания, выносится на заседание Высшей аудиторской палаты с приглашением должностных лиц органов государственного аудита для заслушивания их информации, по итогам его рассмотрения принимается соответствующее решение.

76. Установленные за предыдущие периоды нарушения и замечания, по результатам проведенной Высшей аудиторской палатой проверки по оценке в плановом порядке в уполномоченном органе по внутреннему государственному аудиту (и его территориальных подразделениях) и ревизионных комиссиях, учитываются при проведении оценки их деятельности за отчетный период в соответствии с направлениями и критериями оценки.

Приложение 1 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля

Направления и критерии оценки деятельности уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту

Сноска. Приложение 1 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 10.01.2024 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№	Критерии оценки по направлениям	Показатели	Баллы
Направление 1: формирование и исполнение Перечня объектов государственного аудита на соответствующий год
1.1.	Формирование Перечня объектов государственного аудита на соответствующий год	Отсутствие фактов дублирования в утвержденном Перечне объектов государственного аудита уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту после обмена проектами перечней объектов государственного аудита с Высшей аудиторской палатой Республики Казахстан	5
		Наличие фактов дублирования в утвержденном Перечне объектов государственного аудита уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту после обмена проектами перечней объектов государственного аудита с Высшей аудиторской палатой Республики Казахстан	за каждый случай -2 балла (максимально (-10) баллов)
1.2.	Направление уведомлений о проведении внепланового аудита	Своевременность направления уведомлений	5
		Ненаправление либо несвоевременное направление уведомления о проведении внепланового аудита:
		от 1 до 2 фактов;	-1
		от 3 до 5 фактов;	-3
		более 5 фактов	-5
1.3.	Внесение изменений в Перечень объектов государственного аудита на соответствующий год	Отсутствие фактов исключения объектов государственного аудита из Перечня объектов государственного аудита	5
		Количество внесенных изменений в Перечень объектов государственного аудита (наименование объектов государственного аудита, тип аудита, вид проверки, период охвата государственным аудитом объектов государственного аудита, уровень бюджета, сумма охвата государственным аудитом бюджетных средств, активов государства), за исключением реорганизованных объектов государственного аудита:
		от 2 до 5;	-1
		от 5 до 10;	-2
		от 10 и более	-3
1.4.	Исполнение Перечня объектов государственного аудита на соответствующий год (отклонение уточненного к первоначальному Перечню объектов государственного аудита за исключением переходящих аудиторских мероприятий)	Отклонение объектов государственного аудита к первоначальному Перечню объектов государственного аудита:
		от 0 % до 15 % объектов аудита включительно	5
		от 16 % до 36 % объектов государственного аудита включительно	-3
		от 37 % и более объектов государственного аудита включительно	-5
Направление 2: проведение государственного аудита и финансового контроля
2.1.	Выявление нарушений в ходе государственного аудита	Удельный вес выявленных сумм нарушений процедур государственных закупок от общей суммы, охваченной аудитом:
		от 0 % до 50 %;	1
		от 50 % до 60 %;	2
		от 60 % до 70 %;	3
		от 70 % до 80 %;	4
		свыше 80 %	5
		Удельный вес выявленных сумм нарушений по консолидированной финансовой отчетности от общей суммы и активов, охваченной аудитом:
		от 0 % до 50 %;	1
		от 50 % до 60 %;	2
		от 60 % до 70 %;	3
		от 70 % до 80 %;	4
		свыше 80 %	5
2.2.	Возмещение сумм нарушений в бюджет (за исключением камерального контроля) по поручениям/предписаниям с наступившими сроками исполнения	Удельный вес возмещенных в бюджет сумм нарушений в отчетном периоде в общей сумме нарушений, подлежащих возмещению в бюджет:
		от 0 % до 10 %;	1
		от 10 % до 20 %;	2
		от 20 % до 30 %;	3
		от 30 % до 40 %;	4
		от 40 % до 50 %;	5
		от 50 % до 60 %;	6
		от 60 % до 70 %;	7
		от 70 % до 80 %;	8
		от 80 % до 90 %;	9
		от 90 % до 100 %	10
2.3.	Восстановление и отражение по учету выявленных нарушений по поручениям/предписаниям с наступившими сроками исполнения (за исключением камерального контроля)	Удельный вес восстановленных и отраженных по учету сумм нарушений в отчетном периоде в общей сумме нарушений, подлежащих восстановлению:
		от 0 % до 50 %;	0
		от 50 % до 60 %;	1
		от 60 % до 70 %;	2
		от 70 % до 80 %;	3
		от 80 % до 90 %;	4
		от 90 % до 100 %	5
2.4.	Взыскание в доход бюджета сумм административных штрафов, по которым наступил срок уплаты, за исключением вынесенных постановлений по материалам, поступившим из других государственных органов, и постановлений, вынесенных судами, а также переданных на принудительное взыскание в установленном законодательством порядке	Удельный вес взысканных в доход бюджета сумм административных штрафов в общей сумме штрафов, наложенных в отчетном периоде, по которым наступил срок уплаты за исключением вынесенных постановлений по материалам, поступившим из других государственных органов (Правоохранительных органов, Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан, Ревизионных комиссий, Служб внутреннего аудита) и постановлений, вынесенных судами, а также переданных на принудительное взыскание в установленном законодательством порядке:
		до 50%;	0
		от 50% до 60%;	1
		от 60% до 70%;	2
		от 70% до 80%;	3
		от 80% до 90%;	4
		от 90% до 100%	5
2.5.	Удовлетворение судами исков по материалам уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений	Удельный вес удовлетворенных судами исков по материалам уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений:
		от 0% до 20%;	1
		от 20% до 40%;	2
		от 40% до 60%;	3
		от 60% до 80%;	4
		от 80% до 100%	5
2.6.	Внесение и принятие предложений по внесению изменений в нормативные правовые акты и в акты субъектов квазигосударственного сектора, для повышения эффективности управления и использования бюджетных средств, активов государства и субъектов квазигосударственного сектора	Количество внесенных и принятых предложений по внесению изменений в нормативные правовые акты и в акты субъектов квазигосударственного сектора, для повышения эффективности управления и использования бюджетных средств, активов государства и субъектов квазигосударственного сектора	1 балл - за каждое принятое предложение (максимально 12 баллов)
2.7.	Доля исполненных рекомендаций, поручений от количества рекомендаций, поручений, принятых по итогам государственного аудита (с наступившими сроками исполнения) с учетом прошлых периодов	Доля исполненных пунктов рекомендаций, принятых по итогам государственного аудита:
		от 70% до 80%;	3
		от 80% до 90%;	5
		от 90% и более;	7
		Доля исполненных пунктов поручений, принятых по итогам государственного аудита:
		от 70% до 80%;	3
		от 80% до 90%;	5
		от 90% и более;	7
2.8.	Факты по привлечению к административной и уголовной ответственности по итогам государственного аудита	Факты по привлечению к административной ответственности по материалам с соответствующими аудиторскими доказательствами:
		до 50 фактов;	3
		более 50 фактов	5
		Наличие фактов привлечения лиц к уголовной ответственности по итогам передачи материалов в правоохранительные органы, в том числе в отчетном периоде по материалам прошлых лет	1
Направление 3: проведение камерального контроля
3.1.	Исполнение уведомлений по камеральному контролю	Удельный вес исполненных уведомлений по камеральному контролю:
		до 60%;	1
		от 60% до 70%;	2
		от 70% до 80%;	3
		от 80% до 90%;	4
		от 90% до 100%	5
3.2.	Результаты рассмотрения возражений на уведомления камерального контроля	Удельный вес заключений по результатам рассмотрения возражений на уведомления в пользу объектов камерального контроля:
		до 10%;	5
		от 10% до 30%;	4
		от 30% до 50%;	3
		от 50% до 70%;	2
		от 70% и выше	1
3.3.	Доля процедур государственных закупок, охваченных камеральным контролем, из общего количества подлежащих охвату способом конкурса	Доля процедур государственных закупок способом конкурса, охваченных камеральным контролем:
		от 70% до 80%;	3
		от 80% до 90%;	5
		от 90% и более;	7
Направление 4: соблюдение стандартов государственного аудита и финансового контроля
4.1.	Результаты проведенной Высшей аудиторской палатой проверки за соблюдением Стандартов государственного аудита и финансового контроля	Наличие нарушений в ходе проведения проверки за соблюдением Стандартов государственного аудита и финансового контроля	- 10 (присваивается в случаях установления фактов представления недостоверной информации по направлениям и критериям, несоблюдения Общих стандартов государственного аудита и финансового контроля)
4.2.	Наличие документов, признанных не соответствующими Стандартам государственного аудита и финансового контроля	Наличие документов по итогам государственного аудита, признанных Высшей аудиторской палатой Республики Казахстан не соответствующими Стандартам государственного аудита и финансового контроля за отчетный период:
		от 1 до 3 документов;	-2
		от 4 до 6 документов;	-3
		от 7 документов и более	-4
		Наличие документов по итогам государственного аудита, признанных Высшей аудиторской палатой Республики Казахстан не соответствующими Стандартам государственного аудита и финансового контроля за предыдущие периоды:
		от 1 до 3 документов;	-1
		от 4 до 6 документов;	-2
		от 7 документов и более	-3
		Удельный вес материалов аудита, не соответствующих Стандартам государственного аудита и финансового контроля, выявленных центральным аппаратом уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальными подразделениями, к общему количеству материалов, охваченных контролем качества:
		до 2% материалов;	-1
		от 3% до 5 % материалов;	-2
		от 6 % материалов и более	-3
4.3.	Отзыв сертификата государственного аудитора по основаниям, предусмотренным пунктом 8 статьи 39 Закона, за исключением оснований, предусмотренных критерием 5.1	Количество сотрудников уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений, у которых отозван сертификат государственного аудитора:
		1-5 сотрудников;	-2
		6-10 сотрудников;	-4
		11 и более сотрудников	-6
Направление 5: ответственность работников органов государственного аудита и финансового контроля
5.1.	Факты привлечения работников уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений к дисциплинарной, административной и уголовной ответственности, связанной с деятельностью уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений	Факты привлечения работников уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений к дисциплинарной ответственности за дисциплинарный проступок, дискредитирующий государственную службу:
		1-10 фактов;	-1
		11-20 фактов;	-3
		21 и более фактов.	-5
		Факты привлечения работников уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений к административной ответственности, за исключением административных коррупционных правонарушений (учитывать только факты привлечения работников к ответственности в качестве должностных лиц):
		1-10 фактов;	-2
		11-20 фактов;	-4
		21 и более фактов;	-6
		Факты привлечения работников уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений к административной ответственности за административные коррупционные правонарушения (учитывать только факты привлечения работников к ответственности в качестве должностных лиц):
		1-10 фактов;	-3
		11-20 фактов;	-5
		21 и более фактов;	-7
		Факты привлечения работников уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений к уголовной ответственности при наличии вступивших в законную силу обвинительных приговоров суда:
		1-5 фактов;	-4
		6 и более фактов.	-6
5.2.	Подтверждение случаев обращения физических и юридических лиц на противоправные действия работников уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений	Наличие подтвержденных случаев обращений физических и юридических лиц на противоправные действия работников уполномоченного органа по внутреннему государственному аудиту и его территориальных подразделений, поступивших в Высшую аудиторскую палату, уполномоченный орган и его территориальные подразделения	- 2
Направление 6: исполнение решений Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля
6.1	Полнота, качество и своевременность исполнения решений Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля	Отсутствие фактов неисполнения, несвоевременного и/или некачественного исполнения решений Координационного совета	10
		Наличие фактов неисполнения решений Координационного совета:
		1 факт;	-2
		от 2-х до 3-х фактов;	-4
		более 3-х фактов	-6
		Наличие фактов несвоевременного и/или некачественного исполнения решений Координационного совета:
		1 факт;	-1
		от 2-х до 3-х фактов;	-3
		более 3-х фактов	-5
		Внесение обоснованных предложений по решению проблем и/или улучшение деятельности органов государственного аудита и финансового контроля, процедур государственного аудита, отраженных в Плане работы Координационного совета на очередной планируемый год и/или Протоколе по результатам заседания Координационного совета:
		1 предложение;	3
		от 2-х до 3-х предложений;	5
		более 3-х предложений	7
Направление 7: иные направления
7.1.	Проведение оценки эффективности деятельности служб внутреннего аудита	Своевременное проведение оценки эффективности деятельности служб внутреннего аудита и направление их результатов в Высшую аудиторскую палату Республики Казахстан	5
		Наличие фактов некачественного и несвоевременного проведения оценки эффективности деятельности служб внутреннего аудита утвержденным нормативным правовым и правовым актам:
		1-2 факта;	-1
		3-4 факта;	-2
		5 и более фактов	-3
7.2.	Оказание методологической помощи службам внутреннего аудита	Количество принятых нормативных правовых и правовых актов по вопросам деятельности служб внутреннего аудита	2 балла - за каждый принятый нормативный правовой или правовой акт (максимально 10 баллов)
7.3.	Неисполнение или несвоевременное исполнение заданий и поручений Администрации Президента Республики Казахстан, Правительства Республики Казахстан	Количество неисполненных или несвоевременно исполненных заданий и поручений Администрации Президента Республики Казахстан, Правительства Республики Казахстан	за каждый случай - 1 балл (максимально (-5) баллов)
7.4	Проведение встреч, брифингов, пресс-конференций, круглых столов по итогам проведенной работы, в том числе по результатам аудиторских мероприятий с участием средств массовой информации	Количество проведенных встреч, брифингов, пресс-конференций, круглых столов	1 балл - за каждый случай (максимально 5 баллов)

Приложение 2 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля

Направления и критерии оценки деятельности ревизионных комиссий областей, городов республиканского значения, столицы

Сноска. Приложение 2 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 10.01.2024 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№	Критерии оценки по направлениям	Показатели	Баллы
Направление 1: формирование и исполнение Перечня объектов государственного аудита
1.1.	Формирование Перечня объектов государственного аудита на соответствующий год	Отсутствие фактов дублирования при проведении государственного аудита в соответствии с Перечнем объектов государственного аудита	5
		Наличие факта дублирования проведения государственного аудита по бюджетным программам объектов аудита	за каждый случай -2 балла (максимально (-10) баллов)
		Внесение изменений и дополнений в Перечень объектов государственного аудита без оснований, установленных Правилами проведения внешнего государственного аудита и финансового контроля, утвержденными нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 30 июля 2020 года № 6-НҚ (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21070) (далее – Правила № 6-НҚ).	-5
1.2.	Исполнение Перечня объектов государственного аудита на соответствующий год (отклонение уточненного к первоначальному Перечню объектов государственного аудита за исключением переходящих аудиторских мероприятий и аудиторских мероприятий по поручению Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан и решениям соответствующих маслихатов)	Отклонение объектов государственного аудита к первоначальному Перечню объектов государственного аудита без оснований, установленных Правилами 6-НҚ:
		от 0% до 15% объектов государственного аудита включительно	5
		от 16% до 36% объектов государственного аудита включительно	-1
		от 37% и более объектов государственного аудита включительно	-3
1.3.	Согласование бюджетных программ, одним из источников финансирования, которых являются средства республиканского бюджета и Национального фонда Республики Казахстан	Отсутствие согласования бюджетных программ, одним из источников финансирования, которых являются средства республиканского бюджета и Национального фонда Республики Казахстан:
		от 1 до 2 фактов	-1
		от 3 до 5 фактов	-2
		6 и более фактов	-3
Направление 2: проведение государственного аудита и финансового контроля
2.1.	Доля исполненных рекомендаций, поручений от количества рекомендаций, поручений, принятых по итогам государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий (с наступившими сроками исполнения) с учетом прошлых периодов	Доля исполненных пунктов рекомендаций, направленных на устранение пробелов и противоречий, а также на совершенствование бюджетного и иного законодательства Республики Казахстан, актов субъектов квазигосударственного сектора, принятых для реализации норм законодательства Республики Казахстан от общего количества рекомендаций:
		до 20%;	2
		от 21% до 30%;	4
		от 31% до 40%;	6
		от 41% и более	8
		Доля исполненных пунктов поручений, принятых по итогам государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий:
		от 70% до 80%;	4
		от 80% до 90%;	6
		от 90% и более;	8
		менее 70%	-1
2.2.	Факты по привлечению к административной и уголовной ответственности по итогам государственного аудита	Факты по привлечению к административной ответственности по итогам передачи материалов с соответствующими аудиторскими доказательствами в органы, уполномоченные рассматривать дела об административных правонарушениях, а также по итогам составления протокола об административном правонарушении органом государственного аудита, за исключением фактов не привлечения к административной ответственности лиц по независящим от ревизионной комиссии причинам:
		до 10 фактов;	3
		от 10 до 20 фактов;	5
		более 20 фактов	7
		Наличие фактов привлечения лиц к уголовной ответственности по итогам передачи материалов в правоохранительные органы, в том числе в отчетном периоде по материалам прошлых лет	1
2.3.	Удовлетворение судами исков, поданных ревизионными комиссиями, в целях возмещения в бюджет, восстановления путем выполнения работ, оказания услуг, поставки товаров и (или) отражения по учету выявленных сумм нарушений и исполнения предписания	Количество удовлетворенных судами исков (в том числе частично удовлетворенных) в целях возмещения в бюджет, восстановления путем выполнения работ, оказания услуг, поставки товаров и (или) отражения по учету выявленных сумм нарушений и исполнения предписания:
		от 1 до 2	1
		от 3 до 5	2
		свыше 6	3
2.4.	Возмещение (восстановление) средств по итогам государственного аудита и финансового контроля (за исключением доходной части)	Доля возмещенных средств в общем объеме средств, подлежащих возмещению по итогам аудиторских мероприятий, с наступившими сроками исполнения:
		до 10%;	1
		от 10% до 29%;	2
		от 30% до 49%;	3
		от 50% до 79%;	4
		от 80% и более	5
		Доля восстановленных средств в общем объеме средств, подлежащих восстановлению по итогам аудиторских мероприятий, с наступившими сроками исполнения:
		до 10%;	1
		от 10% до 29%;	2
		от 30% до 49%;	3
		от 50% до 79%;	4
		от 80% и более	5
2.5.	Неэффективное планирование и (или) неэффективное использование бюджетных средств и активов по итогам государственного аудита и финансового контроля	Доля выявленных сумм неэффективного планирования и неэффективного использования бюджетных средств и активов от общей суммы бюджетных средств и активов, охваченной аудитом эффективности, соответствия:
		от 0% до 8%;	6
		от 9% до 17%;	9
		от 18% до 26%;	12
		свыше 27%	15
2.6.	Признание в судебном порядке незаконными пунктов (подпунктов, частей) предписания ревизионной комиссии	Количество пунктов (подпунктов, частей) предписаний ревизионной комиссии, признанных в судебном порядке незаконными:
		от 1 до 2	-1
		от 3 до 4	-2
		5 и более	-3
2.7.	Полнота и своевременность поступлений в местный бюджет, взимание поступлений в бюджет, а также правильность возврата, зачета ошибочно (излишне) оплаченных сумм из местного бюджета по итогам государственного аудита и финансового контроля	Доля обеспеченных поступлений в бюджет по результатам проведенных аудиторских мероприятий к общей сумме средств установленных нарушений по поступлениям в бюджет с наступившими сроками
		до 10%	2
		от 10% до 29%	4
		от 30% до 49%	6
		от 50% до 79%	8
		от 80% и более	10
2.8.	Внесение электронных информационных учетных данных в уполномоченный орган в области правовой статистики и специальных учетов по результатам аудиторских мероприятий	Своевременное внесение талонов-уведомлений по результатам аудиторских мероприятий по перечню объектов государственного аудита (с наступившими сроками)	10
		Доля внесенных талонов-уведомлений по результатам аудиторских мероприятий с нарушением сроков:
		до 10% от общего количества объектов аудита	-1
		от 11% до 70% от общего количества объектов аудита	-2
		от 71% от общего количества объектов аудита и выше	-3
		Отсутствие талонов-уведомлений по результатам аудиторских мероприятий (с наступившими сроками)	-3
2.9	Выявление нарушений в ходе государственного аудита консолидированной финансовой отчетности	Удельный вес выявленных сумм искажений консолидированной финансовой отчетности, являющиеся финансовыми к общей сумме установленных искажений финансовой отчетности
		до 20%	2
		от 21% до 40%	4
		от 41% до 60%	6
		свыше 61%	8
Направление 3: соблюдение стандартов государственного аудита и финансового контроля
3.1.	Результаты проведенной Высшей аудиторской палатой Республики Казахстан проверки за соблюдением Стандартов государственного аудита и финансового контроля	Удельный вес выявленной суммы неверной классификации финансовых нарушений от общей суммы установленных нарушений:
		от 5% до 50%	-2
		от 51% до 70%	-3
		от 71% до 80%	-4
		свыше 81%	-5
		Количество нарушений процедурного характера:
		от 1 единицы до 15 единиц	-2
		от 16 единиц до 30 единиц	-3
		свыше 31 единиц	-4
3.2.	Наличие документов, признанных не соответствующими Стандартам государственного аудита и финансового контроля	Наличие документов по итогам государственного аудита, признанных Высшей аудиторской палатой Республики Казахстан не соответствующими Стандартам государственного аудита и финансового контроля за отчетный период:
		1 документ;	-2
		от 2 до 3 документов;	-3
		от 4 документов и более	-4
		Наличие документов по итогам государственного аудита, признанных Высшей аудиторской палатой Республики Казахстан не соответствующими Стандартам государственного аудита и финансового контроля за предыдущие периоды:
		1 документ;	-1
		от 2 до 3 документов;	-2
		от 4 документов и более	-3
		Удельный вес материалов аудита, не соответствующих Стандартам государственного аудита и финансового контроля, выявленных Ревизионной комиссией к общему количеству материалов, охваченных контролем качества:
		до 2% материалов;	-1
		от 2% до 5 % материалов;	-2
		от 5 % материалов и более	-3
3.3.	Отзыв сертификата государственного аудитора по основаниям, предусмотренным пунктом 8 статьи 39 Закона, за исключением оснований, предусмотренных критерием 4.1	Количество сотрудников ревизионных комиссий, у которых отозван сертификат государственного аудитора:
		1 сотрудник;	-1
		2 и более сотрудника	-3
Направление 4: ответственность работников органов государственного аудита и финансового контроля
4.1.	Факты привлечения работников ревизионных комиссий к дисциплинарной, административной и уголовной ответственности, связанной с деятельностью ревизионных комиссий	Факты привлечения работников ревизионных комиссий к дисциплинарной ответственности за дисциплинарный проступок, дискредитирующий государственную службу:
		1-2 факта;	-1
		3-4 факта;	-2
		5 и более фактов.	-3
		Факты привлечения работников ревизионных комиссий к административной ответственности, за исключением административных коррупционных правонарушений (учитывать только факты привлечения работников к ответственности в качестве должностных лиц):
		1-2 факта;	-1
		3-4 факта;	-2
		5 и более фактов	-3
		Факты привлечения работников ревизионных комиссий к административной ответственности за административные коррупционные правонарушения (учитывать только факты привлечения работников к ответственности в качестве должностных лиц):
		1-2 факта;	-3
		3-4 факта;	-4
		5 и более фактов	-5
		Наличие факта привлечения работников ревизионных комиссий к уголовной ответственности при наличии вступивших в законную силу обвинительных приговоров суда	-4
4.2.	Подтверждение случаев обращения физических и юридических лиц на противоправные действия работников ревизионных комиссий	Наличие подтвержденных случаев обращений физических и юридических лиц на противоправные действия работников ревизионных комиссий, поступивших в Высшую аудиторскую палату Республики Казахстан или ревизионную комиссию	- 1
Направление 5: исполнение решений Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля и его Подкомитета
5.1.	Полнота, качество и своевременность исполнения решений Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля	Отсутствие фактов неисполнения, несвоевременного и/или некачественного исполнения решений Координационного совета	5
		Наличие фактов неисполнения решений Координационного совета:
		1 факт;	-2
		от 2-х до 3-х фактов;	-3
		более 3-х фактов	-4
		Наличие фактов несвоевременного и/или некачественного исполнения решений Координационного совета:
		1 факт;	-1
		от 2-х до 3-х фактов;	-2
		более 3-х фактов	-3
		Внесение обоснованных предложений по решению проблем и/или улучшение деятельности органов государственного аудита и финансового контроля, процедур государственного аудита, отраженных в Плане работы Координационного совета на очередной планируемый год и/или Протоколе по результатам заседания Координационного совета (и его Подкомитета):
		1 предложение;	3
		от 2-х до 3-х предложений;	5
		более 3-х предложений	7
5.2.	Полнота, качество и своевременность исполнения решений Подкомитета Координационного совета органов государственного аудита и финансового контроля (при наличии)	Отсутствие фактов неисполнения, несвоевременного и (или) некачественного исполнения решений Подкомитета	5
		Наличие фактов неисполнения решений Подкомитета:
		1 факт;	-2
		от 2-х до 3-х фактов;	-3
		более 3-х фактов	-4
		Наличие фактов несвоевременного и (или) некачественного исполнения решений Подкомитета:
		1 факт;	-1
		от 2-х до 3-х фактов;	-2
		более 3-х фактов	-3
Направление 6: иные направления
6.1.	Соответствие требованиям представляемой ревизионными комиссиями информации о своей работе Высшей аудиторской палате Республики Казахстан	Соответствие представляемой ревизионными комиссиями информации Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по представлению ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы Высшей аудиторской палате Республики Казахстан информации о своей работе	5
		Несоответствие представляемой ревизионными комиссиями информации принципу "своевременность" (подготовка и представление отчета в установленные сроки)	-2
		Несоответствие представляемой ревизионными комиссиями информации принципу "полнота и прозрачность" (отражение проведенного государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий, ясность изложения результатов государственного аудита и финансового контроля)	-2
		Несоответствие представляемой ревизионными комиссиями информации принципу "надежность" (достоверность и отсутствие ошибок в представляемой ревизионными комиссиями информации Высшей аудиторской палате Республики Казахстан о своей работе)	-2
		Несоответствие представляемой ревизионными комиссиями информации принципу "надежность" (по итогам контроля за соблюдением стандартов государственного аудита и финансового контроля)	-2
6.2.	Передача информации в Единую базу данных по государственному аудиту и финансовому контролю (Интегрированную информационную систему Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан)	Передача информации в Единую базу данных по государственному аудиту и финансовому контролю (Интегрированную информационную систему Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан):
		с нарушением установленных сроков;	-1
		внесение до 75% от общего количества материалов;	-2
		внесение до 50% от общего количества материалов;	-3
		внесение до 25% от общего количества материалов	-4
6.3.	Неисполнение или несвоевременное исполнение поручений Главы государства и Администрации Президента, а также поручения Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан, связанные с ними	Количество неисполненных или несвоевременно исполненных поручений Главы государства и Администрации Президента, а также поручений Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан, связанные с ними	за каждый случай – 1 балла (максимально (-3) балла)
6.4.	Проведение встреч, брифингов, пресс-конференций, круглых столов по итогам проведенной работы, в том числе по результатам аудиторских мероприятий с участием средств массовой информации	Количество проведенных встреч, брифингов, пресс-конференций, круглых столов	1 балл – за каждый случай (максимально 5 баллов)
6.5.	Участие государственных аудиторов ревизионной комиссии в аудиторских мероприятиях Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан	Количество государственных аудиторов ревизионной комиссии, участвовавших в аудиторских мероприятиях Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан, за исключением совместных и параллельных проверок:
		за каждого привлеченного государственного аудитора	1 (максимально 3 балла)
6.6.	Проведение экспертно-аналитического мероприятия Ревизионной комиссией	Количество проведенных экспертно-аналитических мероприятий Ревизионной комиссией, за исключением текущих и последующих оценок бюджета
		за каждое проведенное экспертно-аналитическое мероприятие	1 (максимально 3 балла)
6.7.	Участие государственных аудиторов/работников ревизионной комиссии в совместных, параллельных проверках, стажировках в Высшей аудиторской палате Республики Казахстан	Количество проведенных совместных, параллельных проверок, пройденных стажировок в Высшей аудиторской палате Республики Казахстан
		за каждую проведенную совместную, параллельную проверку, пройденную стажировку	1 (максимально 3 балла)

	Приложение 3 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля
	Форма

Сравнительная таблица оценки по направлениям и критериям оценки деятельности органов государственного аудита

№	Направления и критерии оценки	Результаты оценки в разрезе органов государственного аудита
ИТОГО

	Приложение 4 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля
	Форма
	"Утверждаю" Член Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан _________________________ (Фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись) "__" __________ 20__ года

ПРОГРАММА
проверки по оценке в плановом порядке

1.____________________________________________________________________
(наименование органа государственного аудита)
2. Период, охватываемый проверкой: _____________________________________
3. Сроки проведения проверки: с ___________________ по ___________________
4. Состав государственных аудиторов, ответственных за проведение проверки
(группы проверки): _____________________________________________________
5. Вопросы проверки по оценке в плановом порядке:

______________________________________________________________________

Руководитель структурного подразделения, ответственного за проведение государственного аудита

______________________________________________________________________

(Фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)

Сноска. Пункт 5 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 05.01.2024 № 1-НҚ (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

	Приложение 5 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля
	Форма

ПОРУЧЕНИЕ
на проведение проверки по оценке в плановом порядке

Сноска. Приложение 5 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 10.01.2024 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии со статьей ___ Закона Республики Казахстан "О государственном
аудите и финансовом контроле" и Перечнем объектов государственного аудита
Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан на 20__ год поручается
провести проверку по оценке в плановом порядке в отношении
_____________________________________________________________________
(указать орган государственного аудита и финансового контроля, полное
наименование, его местонахождение, бизнес-идентификационный номер).
Должностные лица, осуществляющие проведение проверки по оценке в плановом
порядке:______________________________________________________________
(указать фамилия, имя, отчество (при наличии) и должность работника (-ов)
Период, охватываемый проверкой: с _________ по ___________
Сроки проведения проверки: с ____________ по _____________
Член Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан

_____________________________________________________________________
(фамилия, имя, отчество (при наличии) и подпись лица уполномоченного
подписывать поручение)
QR

	Приложение 5-1 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля
	форма

ПОРУЧЕНИЕ (Акт)
о продлении проверки по оценке в плановом порядке

Сноска. Стандарт дополнен приложением 5-1 в соответствии с нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 10.01.2024 № 2-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии со статьей ___ Закона Республики Казахстан "О государственном
аудите и финансовом контроле" и Перечнем объектов государственного аудита
Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан на 20__ год поручается продлить
срок проверки по оценке в плановом порядке в отношении
_________________________________________________________________________
(указать орган государственного аудита и финансового контроля, полное
наименование, его местонахождение, бизнес-идентификационный номер)
с "___"________года по "_____"______года.
Фамилия, имя, отчество (при наличии) и подпись лица уполномоченного подписывать
поручение ________________________________________________________________
(подпись, инициалы, фамилия)
QR

	Приложение 6 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля
	Форма
	____________________________ (наименование органа государственного аудита и финансового контроля)

Уведомление о проведении проверки по оценке в плановом порядке

В соответствии с Перечнем объектов государственного аудита Высшей аудиторской
палаты Республики Казахстан на ______ год с _____________ по ________________
(указать продолжительность) проводится проверка по оценке в плановом порядке.
Просим Вас:
1) оказать содействие в проведении проверки и определении ответственных должностных лиц;
2) не препятствовать ее проведению и обеспечить всей запрашиваемой информацией;
3) создать необходимые условия, осуществить подготовительные работы, обеспечить
государственных аудиторов рабочими местами.
Член Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан
_____________________________________________
(Фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)
Примечание:
Уведомление о проведении проверки оформляется на официальном бланке
Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан.
К Уведомлению о проведении проверки обязательно прилагается информация
о телефоне доверия уполномоченного по этике Высшей аудиторской палаты
Республики Казахстан.

	Приложение 7 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля
	Форма

Требование о предоставлении сведений, документации, информации и материалов (доказательств)

______________________________________________________________________
(наименование органа государственного аудита и финансового контроля)
В соответствии с Перечнем объектов государственного аудита Высшей аудиторской
палаты Республики Казахстан на ____ год, предусмотрено проведение проверки
по оценке в плановом порядке
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
(указать наименование органа государственного аудита и финансового контроля)
с __________________ по ________________.
(указать продолжительность проверки)
В связи с чем, в соответствии со статьей 21 Закона Республики Казахстан
"О государственном аудите и финансовом контроле" просим предоставить информацию
с копиями подтверждающих документов
______________________________________________________________________
(указать необходимые сведения и перечень документации)
Запрашиваемую информацию и копии документов предоставить к
______________________________________________________________________
на бумажных носителях и (или) (указать дату предоставления документации)
по электронной почте.
Государственные аудиторы, ответственные за проведение проверки по оценке
в плановом порядке ____________________________________________________
(должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)
Примечание:
1-экземпляр Требования о предоставлении сведений, документации, информации
и материалов (доказательств) оформляется на официальном бланке
Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан.

	Приложение 8 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля
	Форма

Отчет по итогам проверки по оценке в плановом порядке

1. Наименование органа государственного аудита: ______________________________
2. Государственные аудиторы, проводившие проверку по оценке в плановом порядке:
__________________________________________________________________________
3. Поручение на проведение проверки по оценке в плановом порядке от "____" №____
4. Период, охваченный проверкой: ____________________________________________
5. Срок проведения проверки: с ________________________ по ___________________
6. Результаты предыдущей проверки по оценке в плановом порядке:
__________________________________________________________________________
7. Итоги проведенной проверки по оценке в плановом порядке:
7.1. Установленные нарушения и замечания:
8. Выводы по результатам проверки по оценке в плановом порядке:
9. Рекомендации по результатам проверки по оценке в плановом порядке:
10. Приложения:
Государственные аудиторы, проводившие проверку по оценке в плановом порядке:
_________________________________________________________________________
(должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)
"____" ______________ 20__ года (дата составления)

	Приложение 9 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля
	Форма

Заключение по итогам проверки по оценке в плановом порядке

_______________________________________________________________________
(наименование органа государственного аудита и финансового контроля)
1. Наименование органа государственного аудита
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
2. Государственные аудиторы, проводившие проверку по оценке в плановом порядке:
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
3. Период, охваченный проверкой: __________________________________________
4. Срок проведения проверки: ______________________________________________
5. Основные нарушения и замечания, установленные по результатам проверки:
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
(отражаются в краткой форме основные результаты проверки; обобщенный анализ
________________________________________________________________________
нарушений и недостатков)
6. Выводы по результатам проверки по оценке в плановом порядке:
7. Рекомендации по результатам проверки по оценке в плановом порядке:
Член Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан
___________________________________________
(Фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)

	Приложение 10 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля
	Форма

___________________________________________________________________
(наименование органа, которым направляется предписание)
ПРЕДПИСАНИЕ
Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан № _______

_________________________________ "___" ________ 20__ года
(местонахождение органа)
Заголовок предписания
Констатирующая часть ________________________________________________
____________________________________________________________________
Поручения: __________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Член Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан
___________________________________________
(Фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)
Примечание: в предписании указываются требования об устранении выявленных
нарушений, причин и условий, способствующих им, а также принятия мер
ответственности, предусмотренных законодательством Республики Казахстан,
к лицам, допустившим эти нарушения, и о представлении в установленные сроки
в Высшую аудиторскую палату Республики Казахстан информации об исполнении Предписания.
Предписание содержит требования к органу государственного аудита о представлении
в установленные в нем сроки Высшую аудиторскую палату Республики Казахстан
информации об исполнении Предписания.
Проект Предписания членом Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан
вносится для обсуждения на заседание Высшей аудиторской палаты
Республики Казахстан совместно с проектом Заключения.
Предписание подписывается членом Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан
и направляется в адрес органа государственного аудита.
Предписание оформляется на бланке Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан.

	Приложение 11 к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению оценки деятельности органов государственного аудита и финансового контроля
	Форма
	Председателю Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан

Служебная записка

В соответствии с _____________________________________________ рекомендовано:
(реквизиты информации органа государственного аудита)

№ п/п	Содержание рекомендации, поручения	Ход реализации (количество продлений, частично снятых, неподержанных пунктов)	Проделанная работа органом государственного аудита

Вывод:
прошу рассмотреть возможность снятия с контроля/продления срока исполнения
_____________________________________________________________________
Член Высшей аудиторской палаты Республики Казахстан
___________________________________
(Фамилия, имя, отчество (при наличии)

Приложение 11 к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

903. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению экспертно-аналитического мероприятия органами внешнего государственного аудита и финансового контроля

Сноска. Нормативное постановление дополнено приложением 11 в соответствии с нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 29.11.2018 № 20-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению экспертно-аналитического мероприятия (далее – Стандарт) определяет цель и задачи деятельности органов внешнего государственного аудита и финансового контроля (далее – органы внешнего государственного аудита) по проведению экспертно-аналитического мероприятия

2. Стандарт разработан в соответствии с нормативными правовыми актами Республики Казахстан, регулирующими вопросы внешнего государственного аудита и финансового контроля, с учетом международного опыта в области государственного контроля, аудита и финансовой отчетности.

3. Целью Стандарта является регламентация порядка и процедур проведения органами внешнего государственного аудита экспертно-аналитических мероприятий.

4. Задачами Стандарта являются:

1) определение содержания и принципов осуществления экспертно-аналитических мероприятий;

2) установление общих требований к организации, проведению и оформлению результатов экспертно-аналитического мероприятия.

5. Действие настоящего Стандарта распространяется на должностные лица органов внешнего государственного аудита, а также специалистов государственных органов, экспертов, привлекаемые органами внешнего государственного аудита к проведению экспертно-аналитического мероприятия.

Сноска. Пункт 5 – в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6. Положения настоящего Стандарта не распространяются на проведение и подготовку заключений в рамках предварительной, текущей и последующей оценки, осуществление которых регламентировано Указом Президента Республики Казахстан от 9 декабря 2016 года № 388 "Об утверждении Правил проведения предварительной оценки проекта республиканского бюджета по основным направлениям его расходов и внесении изменений и дополнения в некоторые указы Президента Республики Казахстан", Процедурным стандартом внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению текущей оценки исполнения республиканского и местных бюджетов и Процедурным стандартом внешнего государственного аудита и финансового контроля по осуществлению последующей оценки исполнения республиканского бюджета, утвержденных нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета (далее – Счетный комитет) от 31 марта 2016 года № 5-НҚ (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 13647).

Сноска. Пункт 6 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 12.07.2021 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. Стандарт основывается на следующих принципах:

1) объективность – проведение экспертно-аналитического мероприятия с применением беспристрастного, непредвзятого и не подверженного каким-либо влияниям подхода с использованием полной, актуальной, надежной, достоверной и интерпретируемой информации, полученной в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, и формирование на ее основе экспертных выводов;

2) системность и комплексность – организация и проведение экспертно-аналитического мероприятия в виде комплекса экспертно-аналитических действий, взаимоувязанных по срокам, охвату вопросов, анализируемым показателям, приемам и методам;

3) научность – проведение экспертно-аналитического мероприятия на основе достижений науки в области методологии проведения экономического анализа и учета законов, применяемых в анализируемой сфере;

4) результативность – организация экспертно-аналитического мероприятия должна обеспечивать выработку на его основе системных выводов и рекомендаций по предмету экспертно-аналитического мероприятия, направленных на повышение эффективности его развития и (или) его вклада в экономику страны или отдельно взятой сферы экономики, региона, социальной сферы;

5) обоснованность – формирование выводов и предложений с наличием максимального количества аргументов в пользу сделанных выводов и рекомендаций.

Глава 2. Цель и содержание экспертно-аналитического мероприятия

8. Экспертно-аналитическое мероприятие представляет собой форму реализации экспертно-аналитической деятельности органов внешнего государственного аудита и финансового контроля, направленную на анализ, оценку эффективности планирования и исполнения бюджета, управления и использования бюджетных средств, активов государства (за исключением активов Национального фонда Республики Казахстан и Национального Банка Республики Казахстан) и субъектов квазигосударственного сектора, реализации документов Системы государственного планирования в Республике Казахстан, а также исследования их влияния на развитие экономики (или отдельной отрасли экономики), социальной сферы, основанные на системе управления рисками.

Экспертно-аналитическое мероприятие осуществляется органами внешнего государственного аудита и финансового контроля без выхода на объект экспертно-аналитического мероприятия, путем уведомления их не позднее, чем за два рабочих дня до начала экспертно-аналитического мероприятия.

Сноска. Пункт 8 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 12.07.2021 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

9. Экспертно-аналитическое мероприятие проводится в качестве самостоятельного мероприятия, по итогам которого формируется экспертно-аналитическое заключение.

Сноска. Пункт 9 – в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

10. Предметом экспертно-аналитического мероприятия являются процессы, виды деятельности, проблемы управления национальными ресурсами в различных отраслях экономики, социальных сферах, в которых присутствует государственное регулирование, в том числе через применяемые инструменты государственно-частного партнерства и государственной поддержки.

Определение предмета экспертно-аналитического мероприятия, проводимого в качестве самостоятельного мероприятия, осуществляется на основании системы управления рисками с учетом:

1) поручений Президента Республики Казахстан и его Администрации;

2) выявленных:

ухудшений показателей социально-экономического развития, отраслей, сфер экономики регионов;

системных недостатков и рисков по итогам оценки исполнения бюджетов за отчетный финансовый год, а также оценки проекта республиканского бюджета на соответствующий плановый период.

11. В качестве объекта экспертно-аналитического мероприятия выступают государственные органы и учреждения, субъекты квазигосударственного сектора, получатели бюджетных средств, получатели мер государственной поддержки, являющиеся участниками анализируемого процесса, виды деятельности и (или) проблемы в соответствующей сфере государственного регулирования.

12. Целью проведения экспертно-аналитического мероприятия является формирование достоверной и объективной оценки текущей ситуации по предмету экспертно-аналитического мероприятия, с определением:

основных воздействующих факторов;

целей, мотивов, причин принятия тех или иных решений по предмету экспертно-аналитического мероприятия;

прогноза дальнейшего развития ситуации при прочих равных условиях или моделирования ситуации при влиянии на нее внешних и (или) внутренних факторов;

системных выводов и рекомендаций.

13. Определение основных воздействующих факторов, целей, мотивов, причин принятия тех или иных решений по предмету экспертно-аналитического мероприятия должно обеспечить возможность сформировать целостную картину его развития и систему причинно-следственных связей, повлиявших на его показатели, характеризующие динамику изменения предмета экспертно-аналитического мероприятия.

На основе построенной целостной системы причинно-следственных связей при наличии достаточных данных строится прогноз дальнейшего развития ситуации по предмету экспертно-аналитического мероприятия с выработкой соответствующих системных выводов и рекомендаций.

Глава 3. Организация и проведение экспертно-аналитического мероприятия

14. Экспертно-аналитическое мероприятие осуществляется на основании плана работ органов внешнего государственного аудита на соответствующий год. Основой для формирования тематики такого экспертно-аналитического мероприятия являются поручения Президента Республики Казахстан, его Администрации, руководителя соответствующего органа внешнего государственного аудита

В случае, если экспертно-аналитическое мероприятие планируется осуществлять по тематикам предстоящих аудитов эффективности, в целях использования его результатов в аудиторской деятельности сроки его проведения планируются заблаговременного до запланированного периода начала аудита эффективности.

Продолжительность экспертно-аналитического мероприятия зависит от масштаба и сложности исследуемого предмета, в том числе от особенностей исследуемых актуальных проблем.

При планировании экспертно-аналитического мероприятия в годовом плане Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии) руководителем структурного подразделения, ответственного за проведение экспертно-аналитического мероприятия направляется служебная записка члену Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии), ответственному за его проведение об определении срока проведения экспертно-аналитического мероприятия.

Сроком завершения экспертно-аналитического мероприятия является утверждение экспертно-аналитического заключения.

Сноска. Пункт 14 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

15. Экспертно-аналитическое мероприятие состоит из следующих основных этапов:

1. Подготовительный этап:

1) сбор, систематизация и изучение информации по предмету экспертно-аналитического мероприятия;

2) разработка и утверждение программы экспертно-аналитического мероприятия;

2. Основной этап:

1) проведение анализа, с использованием имеющихся научных и экономико-математических методов;

3. Заключительный этап:

1) формирование проекта заключения экспертно-аналитического мероприятия с отражением системных выводов и рекомендаций;

2) направление проекта экспертно-аналитического заключения члену Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии), ответственному за его проведение для согласования и дальнейшего направления на рассмотрение Председателю Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии).

3) рассмотрение итогов экспертно-аналитического заключения на заседании Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии) с участием объектов экспертно-аналитического мероприятия.

Сноска. Пункт 15 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

16. К участию в экспертно-аналитическом мероприятии могут привлекаться эксперты в порядке, определенном Процедурным стандартом внешнего государственного аудита и финансового контроля по привлечению аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита, утвержденным настоящим нормативным постановлением.

Сноска. Пункт 16 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

17. Общая организация и контроль за проведением экспертно-аналитического мероприятия возлагается на руководителя структурного подразделения, ответственного за его реализацию.

Непосредственное руководство за проведением экспертно-аналитического мероприятия осуществляет член Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии), ответственный за проведение, по закрепленным за ним направлением работы.

Руководитель структурного подразделения, ответственного за реализацию экспертно-аналитического мероприятия осуществляет формирование состава группы экспертно-аналитического мероприятия: руководителя группы и ответственных работников.

Руководитель группы осуществляет координацию действий участников экспертно-аналитического мероприятия на всех его этапах.

Руководителем группы по согласованию с руководителем структурного подразделения ответственного за проведение экспертно-аналитического мероприятия подготавливается письмо-уведомление о проведении экспертно-аналитического мероприятия и за подписью члена Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии) ответственного за экспертно-аналитическое мероприятие, не позднее, чем за два рабочих дня до начала подготовительного этапа проведения экспертно-аналитического мероприятия направляется объекту экспертно-аналитического мероприятия.

Сноска. Пункт 17 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

18. Группа исполнителей экспертно-аналитического мероприятия формируется с условием достаточности совокупного уровня профессиональных компетенций для эффективного его проведения.

Допускается формирование группы из числа работников других структурных подразделений органа внешнего государственного аудита по согласованию с руководителем аппарата и их непосредственным руководителем.

19. В процессе планирования экспертно-аналитического мероприятия, группой экспертно-аналитического мероприятия разрабатывается программа экспертно-аналитического мероприятия, по форме согласно приложению к настоящему Стандарту, отражающая тематику и основные направления, предлагаемые к изучению, с их ранжированием по ответственным исполнителям из числа сформированной группы, сроки его проведения.

Программа экспертно-аналитического мероприятия подписывается руководителем структурного подразделения, ответственного за проведение экспертно-аналитического мероприятия и направляется на согласование и утверждение члену Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии), ответственного за его проведение.

Сноска. Пункт 19 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

20. Сбор информации по предмету экспертно-аналитического мероприятия осуществляется способами, не запрещенными законодательством Республики Казахстан, в том числе посредством формирования запросов.

21. Сбор информации по предмету экспертно-аналитического мероприятия обеспечивает возможность:

проведения детального исследования сведений по предмету экспертно-аналитического мероприятия;

сопоставления данных по предмету экспертно-аналитического мероприятия;

формирования достоверных выводов по итогам экспертно-аналитического мероприятия.

22. Сбор, систематизация и изучение в первоочередном порядке осуществляется из числа доступной информации по предмету экспертно-аналитического мероприятия, содержащейся в Интегрированной информационной системе Высшей аудиторской палаты, ведомственных информационных системах государственных органов, к которым получен удаленный доступ, на портале открытых данных, в опубликованной государственной или ведомственной статистике и в результатах оценки документов системы государственного планирования. При отсутствии и (или) недостаточности сведений, направляются запросы в организации, являющиеся носителем или источником формирования (использования) необходимой информации.

Сноска. Пункт 22 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

23. Сбор информации продолжается на всех этапах формирования экспертно- аналитического заключения в целях уточнения определенных данных и усиления выводов и рекомендаций.

Сноска. Пункт 23 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

24. В ходе проведения экспертно-аналитического мероприятия формируется рабочая документация в целях:

изучения предмета и объектов экспертно-аналитического мероприятия;

подтверждения результатов экспертно-аналитического мероприятия;

обеспечения качества экспертно- аналитического мероприятия;

подтверждения выполнения сотрудниками органа внешнего государственного аудита и экспертами программы экспертно-аналитического мероприятия.

В состав рабочей документации включаются документы и материалы, послужившие основанием для зафиксированных в экспертно-аналитическом заключении выводов и рекомендаций.

Ссылка на реквизиты и источник информации, из сформированной рабочей документации, используемой в экспертно-аналитическом заключении, обязательна.

Сноска. Пункт 24 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

25. При исследовании выбранных для анализа направлений предмета экспертно-аналитического мероприятия в зависимости от его характера, целей и задач используются все известные научные и экономико-математические методы и инструменты анализа, основными из которых являются:

макроэкономический анализ - анализ статистических показателей, позволяющий оценить результаты социально-экономической деятельности, выявить проблемы, негативные тенденции, резервы роста;

факторный анализ - многомерный метод, применяемый для изучения взаимосвязей между значениями переменных;

методы моделирования - исследование вопросов по предмету экспертно-аналитического мероприятия путем построения экономических моделей, позволяющих в формализованном виде определять закономерность и причины изменений экономических процессов.

26. Анализ основывается на сопоставимых данных, имеющих единую количественную и качественную характеристику. При этом для прогнозирования тенденций в анализируемом направлении должен быть определен базовый период, к качественным или количественным характеристикам которого будет осуществляться сравнение изменяемых значений.

Для исключения искажения вывод по происходящим закономерностям в анализируемом направлении по причине факторного воздействия на них единичных (случайных) событий изучение предмета экспертно-аналитического мероприятия начинается с года, месяца или дня после события, которыми определено его начало, предшествующих выбранному базовому периоду.

27. Содержание и общая структура экспертно-аналитического заключения осуществляется на основании собранной информации и содержит:

1) вводную часть:

объекты, предмет экспертно-аналитического мероприятия;

указание на цели и вопросы экспертно-аналитического мероприятия, анализируемый период;

показатели, характеризующие текущее состояние предмета экспертно-аналитического мероприятия;

описание использованной в рамках экспертно-аналитического мероприятия методологии, видов, методов, инструментов анализа и оцениваемых переменных;

2) аналитическую часть:

анализ изменения показателей предмета экспертно-аналитического мероприятия в динамике за определенный период времени;

выявленные проблемы, характерные предмету экспертно-аналитического мероприятия;

идентификация факторов, влияющих на показатели предмета экспертно-аналитического мероприятия;

оценка мер государственного регулирования в качестве факторов, влияющих на показатели предмета экспертно-аналитического мероприятия с определением степени их ориентированности на запланированные цели (в рамках государственной политики) по предмету исследования;

прогнозирование трендов, характерных предмету экспертно-аналитического мероприятия в краткосрочной (среднесрочной или долгосрочной) перспективе, наступление которых с большей степенью вероятно при влиянии на него выявленных негативных факторов и неизменности текущих тенденций;

3) резолютивная часть:

системные выводы и рекомендации по экспертно-аналитическому мероприятию, позволяющие скорректировать имеющуюся ситуацию в сторону улучшения ее основных показателей и повышения эффективности происходящих процессов.

Допускается формирование рекомендаций по целесообразности проведения на предстоящие периоды аудита эффективности по изученному предмету для подтверждения сделанных выводов аудиторскими доказательствами.

Сноска. Пункт 27 с изменением, внесенным нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

28. Формат экспертно-аналитического заключения в силу специфичности предмета и разнонаправленности целей экспертно-аналитического мероприятия определяется группой экспертно-аналитического мероприятия с учетом достижения спрогнозированных при его планировании заключений.

При этом при подготовке экспертно-аналитического заключения соблюдаются следующие требования:

1) информация о результатах экспертно-аналитического мероприятия должна излагаться в отчете последовательно, обеспечив логическую взаимосвязь суждений;

2) сделанные выводы должны быть аргументированы и подтверждаться сформированной рабочей документацией;

3) рекомендации по итогам экспертно-аналитического мероприятия должны логически следовать из выводов, быть четкими и однозначными, ориентированы на принятие конкретных мер по решению выявленных проблем по предмету экспертно-аналитического мероприятия, направлены на устранение причин и отрицательных последствий по предмету экспертно-аналитического мероприятия;

4) при использовании специального инструментария и (или) специфичной терминологии обязательно наличие понятийного аппарата;

5) в случае наличия противоречивых данных, полученных из различных официальных источников, должен быть указан источник, которому было отдано предпочтение при проведении анализа, и причины его выбора в качестве приоритетного.

Сноска. Пункт 28 – в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

29. Текстовый формат экспертно-аналитическое заключение оформляется в соответствии со следующими требованиями:

шрифт – TimesNewRoman;

размер шрифта – 14, в табличных материалах – 8-12.

Экспертно-аналитическое заключение формируется на государственном и на русском языках.

Сноска. Пункт 29 – в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 4. Рассмотрение и применение результатов экспертно-аналитического мероприятия

30. Проект экспертно-аналитического заключения не позднее пяти рабочих дней до проведения заседания направляется за подписью члена Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии), ответственного за его проведение объектам экспертно-аналитического мероприятия с целью подготовки к заседанию Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии).

При рассмотрении результатов экспертно-аналитического мероприятия на заседании Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии), проект экспертно-аналитического заключения направляется на рассмотрение членам Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии) не позднее трех рабочих дней до проведения заседания.

Заседания по экспертно-аналитическим мероприятиям, имеющим секретный характер, проводятся с соблюдением требований, установленных законодательством Республики Казахстан по защите государственных секретов.

Сноска. Пункт 30 – в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

31. Экспертно-аналитическое заключение утверждается Постановлением Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии).

Постановление содержит:

1) решение об утверждении экспертно-аналитического заключения, подготовленного по итогам проведенного экспертно-аналитического мероприятия;

2) решение о передаче экспертно-аналитического заключения или извлечения из него Правительству Республики Казахстан и (или) местному исполнительному органу и (или) соответствующему маслихату;

3) решение о направлении экспертно-аналитического заключения, содержащие установленные факты нарушений, системных недостатков и меры по их устранению в рекомендуемые сроки.

Экспертно-аналитическое заключение полистно парафируются группой экспертно-аналитического мероприятия, подписывается руководителем структурного подразделения ответственного за проведение экспертно-аналитического мероприятия, членом Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии), ответственного за его проведение и в срок в течение пяти рабочих дней направляется уполномоченным органам (должностным лицам) и (или) объектам экспертно-аналитического мероприятия.

Сноска. Пункт 31 – в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

32. Для ознакомления и использования в работе результаты экспертно-аналитического мероприятия направляются соответствующим структурным подразделениям.

По решению Председателя Высшей аудиторской палаты (Ревизионной комиссии) результаты экспертно-аналитического мероприятия размещаются на интернет-ресурсе, с учетом обеспечения режима секретности, служебной, коммерческой или иной охраняемой законом тайны.

Сноска. Пункт 32 – в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

33. Результаты экспертно-аналитического мероприятия используются при проведении аудиторских мероприятий, проведении предварительной, текущей и последующей оценки.

34. Контроль за исполнением рекомендаций возлагается на руководителя структурного подразделения, ответственного за проведение экспертно-аналитического мероприятия.

Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 34 в соответствии с нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Приложение к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению экспертно- аналитического мероприятия органами внешнего государственного аудита и финансового контроля

Сноска. Приложение – в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 04.04.2024 № 7-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

"Утверждаю" _______________________ Член органа внешнего государственного аудита от "___" _________ 20____ года

ПРОГРАММА
экспертно-аналитического мероприятия

Тема: ____________________________________________________
_________________________________________________________
Основные направления:
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
Сроки проведения: с "__" __________ по "__" _________ 20__ года.
Состав группы экспертно-аналитического мероприятия:

ФИО (при его наличии)	Роль в группе (руководитель/участник)	Направление, закрепленное для изучения

Руководитель структурного подразделения
____________________

Приложение 12 к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

300. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита финансовой отчетности

Сноска. Нормативное постановление дополнено приложением 12 в соответствии с нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.04.2020 № 5-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по проведению аудита финансовой отчетности (далее – Стандарт) определяет принципы и подходы к проведению аудита консолидированной и отдельной финансовой отчетности, осуществляемому органами внешнего государственного аудита и финансового контроля (далее – органы аудита).

2. Стандарт разработан в соответствии с нормативными правовыми актами Республики Казахстан, регулирующими вопросы внешнего государственного аудита и финансового контроля, и на основании приемлемых положений Международных стандартов (ISSAI), утверждаемых Международной организацией высших органов аудита (INTOSAI), включая ISSAI 100 "Основные принципы аудита в государственном секторе", ISSAI 200 "Фундаментальные принципы финансового аудита", стандарты финансового аудита ISSAI 2000-2999.

3. Целью Стандарта является установление единых принципов и требований к проведению аудита финансовой отчетности и подготовки аудиторского отчета по его результатам.

4. Действие Стандарта распространяются на государственных аудиторов и экспертов (аудиторские организации, специалисты государственных органов и другие юридические, физические лица, привлекаемые органами аудита к проведению государственного аудита по соответствующему профилю).

Глава 2. Основные понятия, используемые в Стандарте

В Стандарте используются следующие понятия:

1) аудиторская документация – документы, в которых отражены выполненные аудиторские процедуры, полученные аудиторские доказательства, выводы сделанные государственным аудитором;

2) аудиторский отчет по финансовой отчетности – документ, составленный непосредственно проводившими государственный аудит государственными аудиторами, содержащий выраженное в письменной форме мнение о достоверности финансовой отчетности, а также соответствии порядка ведения бухгалтерского учета и составления финансовой отчетности требованиям установленным законодательством Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности;

3) аудиторские доказательства – фактические данные с учетом их законности, достоверности и допустимости, на основе которых государственные аудиторы устанавливают наличие или отсутствие нарушений или недостатков в работе, а также иные материалы, подтверждающие изложенные в аудиторском отчете факты;

4) аудиторский файл – сгруппированная информация, содержащая записи, составляющие аудиторскую документацию по какому-либо конкретному объекту аудита;

5) аудиторский риск – это риск выражения государственным аудитором ошибочного аудиторского мнения в случае, когда в финансовой отчетности содержатся существенные искажения;

6) аудиторская выборка – применение аудиторских процедур к менее чем ста процентам элементов совокупности, значимой для аудита, таким образом, чтобы каждый элемент совокупности имел вероятность попасть в выборку, что предоставит государственному аудитору разумную основу для формирования выводов обо всей совокупности;

7) аналитические процедуры – оценка финансовой информации на основе изучения закономерных взаимосвязей, как между финансовой, так и нефинансовой информацией;

8) внешнее подтверждение – аудиторское доказательство, полученное государственным аудитором в виде прямого письменного ответа третьей стороны (подтверждающая сторона) на бумажном, электронном носителе;

9) генеральная совокупность – полный набор данных, из которого производится выборка, и в отношении которого, государственный аудитор делает выводы;

10) достаточность (аудиторского доказательства) – количественный критерий аудиторских доказательств, зависящий от уровня риска искажения, а также качества этих аудиторских доказательств;

11) запрос – заключается в поиске информации, как финансового, так и нефинансового характера, у осведомленных лиц внутри объекта или за его пределами;

12) запрос на отрицательное подтверждение – запрос, на который подтверждающая сторона отвечает непосредственно государственному аудитору только в том случае, если подтверждающая сторона не согласна с информацией, представленной в запросе;

13) запрос на положительное подтверждение – запрос, на который подтверждающая сторона отвечает непосредственно государственному аудитору, с указанием согласия с информацией, содержащейся в запросе и предоставляя запрашиваемую информацию;

14) инспектирование – заключается в проверке внутренних или внешних записей или документов на бумажном, электронном носителе, или в физической проверке актива;

15) компонент – субъект или вид хозяйственной деятельности, по которому руководство группы или компонента подготавливает финансовую информацию для включения в финансовую отчетность группы;

16) контрольная среда – внутренняя (корпоративная) культура, организационная структура и внутренний свод политик и процедур, предопределяющих качество отчетности и эффективность деятельности государственного органа;

17) модифицированное мнение – мнение с оговорками или отказ от выражения мнения;

18) не модифицированное мнение – выраженное государственным аудитором мнение, в котором государственный аудитор заключает, что финансовая отчетность подготовлена, во всех существенных аспектах, в соответствии с применимой основой представления финансовой отчетности;

19) недобросовестное действие – преднамеренное действие, совершенное одним или несколькими лицами из числа руководства объекта, лиц, наделенных руководящими полномочиями, сотрудников или третьих сторон, имеющее признаки обмана с целью получения несправедливого или незаконного преимущества;

20) наблюдение – заключается в зрительном изучении процессов или процедур, выполняемых другими лицами;

21) ошибка – непреднамеренно допущенное искажение в финансовой отчетности, в том числе не отражение какого-либо числового показателя или не раскрытие какой-либо информации;

22) пересчет – представляет собой проверку точности арифметических расчетов в первичных документах или учетных записях;

23) порог существенности – величина или величины, установленные государственным аудитором на более низком уровне, чем том, который установлен для финансовой отчетности в целом, чтобы снизить до приемлемо низкого уровня вероятность того, что совокупная величина необнаруженных искажений превысит уровень существенности, установленный для финансовой отчетности в целом;

24) повторное выполнение – независимое проведение государственным аудитором процедур или контрольных действий (которые были первоначально выполнены руководством или персоналом аудируемого лица в рамках системы внутреннего контроля аудируемого лица), осуществляемых как вручную, так и с применением компьютерных методов проведения аудита;

25) процедуры по оценке риска – аудиторские процедуры, проводимые с целью получения правильного представления о деятельности аудируемого лица и его среды, включая его систему внутреннего контроля, с целью идентификации и оценки риска существенных искажений, вызванных недобросовестными действиями или ошибкой, на уровне финансовой отчетности и на уровне утверждений;

26) профессиональное суждение – применение соответствующего обучения, знаний и опыта, в контексте стандартов аудита, бухгалтерского учета и этики, при принятии информированных решений о курсе действий, который является уместным в сложившихся обстоятельствах проведения аудита;

27) профессиональный скептицизм – позиция, которая подразумевает скептический склад ума, осознание того, что могут существовать обстоятельства, указывающие на возможное искажение, вызванное ошибкой или недобросовестными действиями, и критическую оценку доказательств;

28) последующие события – события, происходящие за период между датой финансовой отчетности и датой аудиторского отчета (заключения), и факты, которые становятся известны государственному аудитору после даты аудиторского отчета (заключения);

29) применимая основа представления финансовой отчетности – основа представления финансовой отчетности, принятая руководством объекта для подготовки финансовой отчетности, и которую государственный аудитор считает приемлемой для объекта с учетом характера его деятельности и цели финансовой отчетности, или которая требуется в соответствии с законом или нормативными правовыми актами (в квазигосударственном секторе – в соответствии с МСФО, в государственном секторе – в соответствии с нормативными правовыми актами, основанными на МСФООС по методу начисления);

30) процедура проверки по существу – аудиторские процедуры, которые выполняются для того, чтобы обнаружить существенные искажения информации на уровне утверждений, которые включают:

детальные тесты в отношении групп однотипных операций, остатков по счетам бухгалтерского учета и случаев раскрытия информации;

аналитические процедуры проверки по существу;

31) разумная уверенность – высокий, но не абсолютный, уровень уверенности;

32) расчетная оценка – приближенное значение денежной величины при отсутствии точного способа ее измерения, которое используется для обозначения величины, оцениваемой по справедливой стоимости, в случае неопределенности оценки, а также для обозначения других величин, которые требуют оценки;

33) риск существенных искажений – риск того, что финансовая отчетность была в существенной степени искажена до начала аудита, который состоит из двух компонентов, описываемых следующим образом на уровне утверждений:

неотъемлемый риск – подверженность утверждения о классе операций, сальдо счетов, или раскрытиях искажению, которое может быть существенным само по себе или в совокупности с другими искажениями до рассмотрения любых связанных средств контроля;

риск системы контроля – риск того, что искажение, которое может иметь место в утверждении о классе операций, сальдо счетов, или раскрытиях, которое может быть существенным само по себе или в совокупности с другими искажениями, не будет своевременно предотвращено или выявлено и устранено системой внутреннего контроля объекта;

34) риск не обнаружения – риск того, что процедуры, проведенные государственным аудитором с целью сокращения риска до приемлемо низкого уровня, не позволят ему обнаружить существующие искажения, которые могут оказаться существенными либо сами по себе, либо в совокупности с другими искажениями;

35) риск, не связанный с использованием выборки – риск, что государственный аудитор придет к ошибочному заключению по причинам, не имеющим отношение к риску, связанному с использованием выборки;

36) риск, связанный с использованием выборки – риск того, что вывод государственного аудитора, основанный на выборке, может отличаться от вывода, который мог быть сделан, если бы идентичные аудиторские процедуры были бы применены ко всей генеральной совокупности;

37) связанная сторона – организации, находящиеся под контролем, совместным контролем или значительным влиянием (аффилированные лица, дочерние, зависимые лица, ассоциированные предприятия);

38) система внутреннего контроля – процессы, разработанные, внедренные, и осуществляемые лицами, наделенными руководящими полномочиями, руководством объекта и прочим персоналом с целью обеспечения разумной уверенности в достижении целей объекта в контексте надежности финансовой отчетности, эффективности и производительности операций, а также соблюдения законодательства и нормативных актов, включающий следующие компоненты:

контрольная среда;

оценка рисков;

контрольные процедуры;

информация и связь;

мониторинг и оценка эффективности системы внутреннего контроля;

39) статистическая выборка – любой метод выборки, имеющий следующие признаки:

случайная выборка элементов;

использование теории вероятности для оценки результатов выборки, включая оценку риска, связанного с использованием выборки;

40) стратификация – процесс деления совокупности на подмножества, каждое из которых представляет собой группу элементов выборки со сходными характеристиками (чаще денежная стоимость);

41) существенность компонента – уровень существенности для компонента, определенный группой аудита;

42) сквозная проверка – включает отслеживание нескольких операций сквозь всю систему подготовки и представления финансовой отчетности;

43) существенность – информация считается существенной, если ее пропуск или искажение может повлиять на экономические решения пользователей, принятые на основе финансовой отчетности;

44) тесты средств контроля – аудиторские процедуры, проводимые с целью сбора аудиторских доказательств в отношении операционной эффективности средств контроля для предотвращения или выявления и корректировки существенных искажений на уровне утверждений;

45) утверждения – представления руководства объекта, сделанные в явной или неявной форме и воплощенные в финансовой отчетности, которые используются государственным аудитором для рассмотрения различных видов потенциальных искажений, которые могут иметь место в финансовой отчетности;

46) элемент финансового отчета – элемент, счет или статья финансового отчета:

элементами финансовой отчетности, связанными с оценкой финансового положения, являются активы, обязательства и капитал;

элементами, непосредственно связанными с измерениями результатов деятельности в отчете о результатах финансовой деятельности, являются доходы и расходы;

47) элементы выборки – отдельные элементы, составляющие генеральную совокупность;

48) консолидированная финансовая отчетность республиканского бюджета (далее – КФО РБ) – это финансовая отчетность ведомства центрального уполномоченного органа по исполнению бюджета, осуществляющего функции в сфере исполнения республиканского бюджета и обслуживания исполнения местных бюджетов, и администраторов республиканских бюджетных программ, представленная как финансовая отчетность единой организации;

49) консолидированная финансовая отчетность местного уполномоченного органа по исполнению бюджета – это финансовая отчетность местного уполномоченного органа по исполнению бюджета, местных уполномоченных органов по исполнению нижестоящих бюджетов и администраторов местных бюджетных программ, представленная как финансовая отчетность единой организации;

50) консолидированная финансовая отчетность администратора бюджетных программ (далее – КФО АБП) – это финансовая отчетность администратора бюджетных программ и подведомственных ему государственных учреждений, представленная как финансовая отчетность единой организации;

51) финансовая отчетность государственного учреждения – это информация о финансовом положении государственного учреждения на отчетную дату, о финансовом результате его деятельности и движении денежных средств за отчҰтный период, систематизированная в соответствии с требованиями, установленными законодательством.

Глава 3. Информация о предмете аудита финансовой отчетности

6. Аудит финансовой отчетности проводится в отношении консолидированной финансовой отчетности республиканского бюджета, консолидированной финансовой отчетности местного бюджета, консолидированной финансовой отчетности администраторов бюджетных программ и отдельной финансовой отчетности государственных учреждений, за исключением Национального Банка Республики Казахстан.

7. КФО РБ составляется на основании консолидированной финансовой отчетности администраторов республиканских бюджетных программ (и подведомственных им государственных учреждений) и финансовой отчетности по поступлениям бюджета. Высший орган государственного аудита и финансового контроля для проведения аудита консолидированной финансовой отчетности республиканского бюджета обобщает информацию об исполнении местных бюджетов.

Сноска. Пункт 7 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

8. Отдельная и консолидированная финансовая отчетность включает следующие формы:

1) бухгалтерский баланс;

2) отчет о результатах финансовой деятельности;

3) отчет о движении денег;

4) отчет об изменениях чистых активов/капитала;

5) пояснительная записка.

9. В качестве применимой основы представления финансовой отчетности в государственном секторе закреплены нормативные правовые акты, принятые уполномоченным органом по исполнению бюджета, основанные на международных стандартах финансовой отчетности государственного сектора.

10. Общая задача органа внешнего государственного аудита и финансового контроля при проведении аудита финансовой отчетности любого уровня состоит в получении разумной уверенности, содержит ли финансовая отчетность в своей совокупности существенные искажения информации, допущенные по причине недобросовестных действий или ошибки, что, в свою очередь, позволяет дать заключение о том, подготовлена ли финансовая отчетность во всех существенных аспектах в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности.

11. Конечная цель аудита финансовой отчетности – повысить степень уверенности пользователей в финансовой отчетности. Это обеспечивается посредством выражения мнения о достоверности финансовой отчетности, а также соответствии порядка ведения бухгалтерского учета и составления финансовой отчетности требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности.

12. Финансовая отчетность должна обеспечивать ценность представленной в ней информации для предполагаемых пользователей:

1) актуальность – информация, представленная в финансовой отчетности, имеет прямое отношение к характеру объекта аудита и к цели финансовой отчетности;

2) полнота – в финансовой отчетности отражены все сделки, события, остатки по счетам и информация, которые могут повлиять на заключения, основанные на финансовой отчетности;

3) достоверность – информация, представленная в финансовой отчетности:

отражает экономическую сущность событий и сделок, а не только их юридическую форму;

позволяет произвести оценку, измерение, представление и раскрытие информации;

нейтральность и объективность: информация, приведенная в финансовой отчетности, беспристрастна;

4) понятность – информация, приведенная в финансовой отчетности, четкая, понятная и не предполагает существенно отличающихся толкований.

Глава 4. Базовые принципы аудита финансовой отчетности

Параграф 1. Аудиторский риск

13. Аудит призван обеспечить разумную уверенность в том, что рассматриваемая финансовая отчетность в целом не содержит существенных искажений, вызванных недобросовестными действиями или ошибкой. Для получения разумной уверенности, государственный аудитор должен получить достаточные и надлежащие аудиторские доказательства, чтобы снизить аудиторский риск до приемлемо низкого уровня и, таким образом, получить возможность для обоснованных выводов, на которых основывается аудиторское мнение.

14. Аудиторский риск при аудите финансовой отчетности заключается в том, что государственный аудитор сделает неверное заключение, если информация об аудируемом предмете содержит существенные искажения. Государственному аудитору следует снизить аудиторский риск до приемлемого низкого уровня в обстоятельствах аудита, с тем, чтобы получить обоснованную уверенность в достоверности информации для составления мнения в положительной форме.

15. В целом, аудиторский риск напрямую зависит от риска существенных искажений и риска не обнаружения. Оценка рисков основывается на аудиторских процедурах, разработанных с целью получения информации, необходимой для этой цели, и доказательстве, полученном в ходе аудита.

16. Оценка рисков представляет собой вопрос профессионального суждения. Степень рассмотрения государственным аудитором каждой составляющей риска будет зависеть от обстоятельств аудита. Вопросы оценки рисков рассмотрены в параграфе 7 главы 5 Стандарта.

Параграф 2. Профессиональное суждение и скептицизм

17. Государственным аудиторам следует планировать и проводить аудит с профессиональным скептицизмом, признавая, что могут существовать обстоятельства, по причине которых финансовая отчетность может содержать существенные искажения. При планировании и проведении аудита финансовой отчетности, а также при формулировании выводов и подготовке отчета по результатам аудита государственному аудитору следует применять профессиональное суждение.

18. Понятия "профессиональный скептицизм" и "профессиональное суждение" используются при формулировке требований к принятию государственным аудитором решений о надлежащем плане действий в отношении вопросов, касающихся аудита.

19. Государственные аудиторы применяют профессиональные суждения на всех этапах процесса аудита. Это подразумевает использование соответствующих навыков, знаний и опыта в контексте, обусловленном стандартами аудита, бухгалтерского учета и этики, с тем, чтобы государственный аудитор мог принимать обоснованные решения относительно плана действий, соответствующие обстоятельствам, в которых проводится аудит.

20. Концепция профессионального скептицизма является основополагающей для всех видов аудита. Государственные аудиторы планируют и выполняют задание на проведение аудита с целью подтверждения достоверности информации с применением профессионального скептицизма, признавая, что в силу определенных обстоятельств информация о предмете аудита может содержать существенные искажения. Профессиональный скептицизм подразумевает, что государственный аудитор делает критическую оценку (допуская сомнения) достоверности полученных данных и может выявить данные, которые противоречат или ставят под сомнение надежность документов или заявлений объекта аудита. Подобное отношение необходимо на протяжении всего процесса аудита, для того чтобы снизить риск пропуска подозрительных обстоятельств, излишнего обобщения при формулировании выводов по результатам наблюдений и использования ложных допущений для определения характера, сроков и объема процедур по сбору данных аудита и оценки их результатов.

Параграф 3. Существенность

21. Концепция существенности применяется государственными аудиторами как при планировании, так и при выполнении аудита и оценке влияния идентифицированных искажений на аудит и на финансовую отчетность. В целом, искажения, включая пропуск информации, расцениваются как существенные, если, сами по себе или в совокупности с другими искажениями, они могут повлиять на экономические решения пользователей, принятые на основе финансовой отчетности. Существенность имеет как количественные, так и качественные аспекты. В государственном секторе она не ограничивается экономическими решениями пользователей, так как на финансовой отчетности могут быть основаны решения о продолжении определенных государственных программ или финансировании грантов. Качественные аспекты существенности обычно играют более важную роль в государственном секторе, чем в других типах организаций.

22. Государственным аудиторам также следует определить порог существенности для оценки риска существенного искажения информации и определения характера, сроков и объема последующих аудиторских процедур. При планировании аудита исключительно с целью обнаружения отдельных случаев существенного искажения информации из виду упускается тот факт, что в совокупности отдельные случаи несущественного искажения информации могут повлечь существенное искажение финансовой отчетности при этом не остается запаса на необнаруженные случаи искажения информации. Необходимо определить порог существенности, чтобы снизить до приемлемого низкого уровня вероятность того, что необнаруженные случаи искажения информации превысят существенность, установленную для финансовой отчетности в целом. Определение порога существенности предусматривает применение профессионального суждения. Данный показатель зависит от понимания государственными аудиторами объекта аудита, он может меняться в ходе осуществления процедур оценки рисков и зависит от характера и масштаба случаев искажения информации, выявленных в ходе предыдущих аудитов и следовательно от ожиданий государственного аудитора относительно искажения информации в текущем периоде.

23. Мнение государственных аудиторов касается финансовой отчетности в целом следовательно, государственный аудитор не несет ответственности за обнаружение случаев искажения информации, которые не являются существенными. Тем не менее, государственным аудиторам следует выявлять и документировать случаи несущественного искажения количественной информации, так как они могут быть существенны по своей природе или в совокупности. Случаи искажения информации, существенность которых не превышает минимального порога, не нуждаются в рассмотрении.

24. Существенность, определенная при планировании аудита, необязательно представляет собой сумму, ниже которой случаи искажения информации (по отдельности или в совокупности) всегда будут оцениваться как несущественные. Обстоятельства отдельных случаев искажения информации могут требовать от государственных аудиторов их оценки как существенных, даже если порог существенности не превышен. Государственные аудиторы анализируют не только размер, но и характер случаев искажения информации, а также конкретные обстоятельства, в которых они были допущены, при оценке их последствий для финансовой отчетности.

Анализируемые государственными аудиторами аспекты включают:

1) чувствительный характер определенных операций или программ;

2) общественный интерес, потребность в эффективном законодательном надзоре и регулировании;

3) характер искажения информации или отклонения.

Параграф 4. Документация

25. Государственным аудиторам следует подготавливать документацию по аудиту, достаточную для того, чтобы другими аудиторами, не имеющие предварительных данных об аудите, могли понять:

1) характер, сроки и объем аудиторских процедур, выполненных в соответствии со Стандартом и требованиями законодательства Республики Казахстан в сфере государственного аудита и финансового контроля;

2) результаты таких процедур, полученные аудиторские доказательства и значительные вопросы, возникшие в ходе аудита;

3) выводы, сделанные по таким вопросам;

4) значимые профессиональные суждения, сделанные в процессе формулирования таких выводов.

26. Достаточная и отвечающая требованиям документация по аудиту соответствует следующим требованиям:

1) подтверждает и обосновывает мнения и отчеты государственного аудитора;

2) служит источником информации для подготовки отчетов или ответов на любые запросы объекта аудита, или любой другой стороны;

3) служит доказательством соблюдения государственным аудитором Стандарта и требований законодательства Республики Казахстан в сфере государственного аудита и финансового контроля;

4) облегчает планирование, надзор и проверки;

5) способствует повышению квалификации государственного аудитора;

6) помогает обеспечивать выполнение делегированной работы удовлетворительным образом;

7) служит доказательством выполненной работы на будущее.

27. Государственные аудиторы должны задокументировать обсуждения значительных вопросов с руководством объекта аудита, лицами, наделенными руководящими полномочиями, и другими лицами, включая характер значительных вопросов, по которым проводилось обсуждение, а также когда и с кем проводились обсуждения.

28. Государственные аудиторы должны собрать аудиторскую документацию в аудиторском файле и своевременно завершить административный процесс компиляции окончательного аудиторского файла после даты аудиторского отчета (заключения).

Глава 5. Основные структурные элементы процесса аудита финансовой отчетности

Параграф 1. Планирование аудита финансовой отчетности

29. Общий порядок планирования аудиторских мероприятий, включая формы программы аудита определен Правилами проведения внешнего государственного аудита и финансового контроля, утвержденными нормативным постановлением Счетного комитета от 30 июля 2020 года № 6-НҚ (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21070) (далее – Правила). В Стандарте отражены специфические особенности аудита финансовой отчетности.

Сноска. Пункт 29 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
30. Исключен нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
31. Исключен нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
32. Исключен нормативным постановлением Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

33. При первичном аудите руководитель группы аудита должен ознакомиться с аудиторской документацией предыдущего государственного аудитора, а также может по согласованию с руководителем структурного подразделения ответственного за проведение аудита и членом органа внешнего государственного аудита и финансового контроля (далее – орган внешнего ГАФК), ответственным за аудиторское мероприятие увеличить объем работ по планированию, рассмотреть дополнительные вопросы при разработке программы аудита.

Сноска. Пункт 33 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Изучение деятельности объекта аудита (группы объектов аудита)

34. Государственный аудитор изучает деятельность объекта аудита, чтобы идентифицировать и правильно оценить события, операции, используемые методы учета, которые могут оказывать влияние на достоверность финансовой отчетности, на ход проведения аудита, или на выводы, которые являются основанием для аудиторского заключения.

35. Государственный аудитор оценивает факторы, влияющие на финансовые операции и финансовую отчетность аудируемого объекта:

1) применение нормативных правовых актов Республики Казахстан по ведению бухгалтерского учета и составлению финансовой отчетности;

2) структуру объекта аудита, распределение обязанностей между структурными подразделениями;

3) систему бухгалтерского учета;

4) систему внутреннего контроля;

5) наличие правовых споров и судебных разбирательств, итоги которых могут повлиять либо уже повлияли на финансовую отчетность;

6) оценку риска, в том числе результаты предыдущих аудитов финансовой отчетности (изучение результатов предыдущих аудитов, ознакомление с папками хранения, содержащих аудиторские документации (аудиторские файлы), контроль исполнения рекомендаций и устранения нарушений, выявленных в ходе предыдущих аудитов).

36. Государственный аудитор оценивает источники доказательств следующими методами:

1) изучение документов;

2) проведение интервью и получение информации у ответственных лиц объекта аудита;

3) оценка информации, полученной из средств массовой информации и других информационных источников;

4) выполнение преданалитических исследований (сравнение данных финансовых таблиц, оценка связи между финансовыми и нефинансовыми данными, сравнение данных текущего периода с данными предыдущих периодов, оценка бюджетной и финансовой отчетности).

37. Общий порядок проведения предварительного изучения деятельности объекта аудита регламентирован Правилами.

Результаты предварительного изучения объекта документируются в папке хранения, содержащих аудиторские документации (аудиторский файл).

Параграф 3. Изучение системы бухгалтерского учета

38. Государственный аудитор изучает структуру и систему бухгалтерского учета аудируемого объекта и выявляет неотъемлемые риски. Государственный аудитор в системе бухгалтерского учета объекта аудита рассматривает:

1) составление финансовой и бюджетной отчетности;

2) проведение бухгалтерских процедур с учетом специфики деятельности;

3) выполнение бухгалтерских операций.

39. Государственному аудитору необходимо получить сведения о системе бухгалтерского учета, чтобы определить:

1) регистры бухгалтерского учета;

2) методы систематизации и хранения первичных учетных документов;

3) порядок ведения бухгалтерского учета от момента возникновения операций до их отражения в финансовой отчетности;

4) виды доходов и расходов;

5) активы, обязательства, их оценка и отражение в учете;

6) изменения в составе чистых активов/капитала;

7) наличие резервов и их отражение в учете.

Система бухгалтерского учета объекта аудита является эффективной, если обеспечивается надлежащее ведение бухгалтерского учета и подготовка достоверной финансовой отчетности.

40. Государственный аудитор изучает, оценивает безопасность и надежность применяемой информационной системы бухгалтерского учета, тестирует ее на правильность отражения операций и осуществления расчетов. Государственный аудитор должен получить представление об информационной системе, связанной с подготовкой и представлением финансовой отчетности, и соответствующей деятельности, охватывающей следующее:

1) группы однотипных операций в деятельности объекта аудита, которые являются существенными для финансовой отчетности;

2) процедуры, как в системе информационных технологий (ИТ), так и при ручной обработке данных, используемые для инициирования, записи, обработки и, по мере необходимости, корректировки операций, передачи их в главную бухгалтерскую книгу и отражения в финансовой отчетности;

3) соответствующие данные бухгалтерского учета на бумажных носителях или в электронном виде, подтверждающая информация и специфические счета финансовой отчетности, касающиеся инициируемых операций, их регистрации, обработки и обобщения;

4) фиксация информационными системами данных о событиях и условиях, которые не входят в состав однотипных операций, но могут являться существенными для финансовой отчетности;

5) процесс подготовки и представления финансовой отчетности, включая процедуры и методы, используемые руководством объекта аудита при расчете важных расчетных оценок и в случаях необходимого раскрытия информации;

6) средства контроля, связанные с журнальными проводками, включая нестандартные журнальные проводки, используемые для отражения неповторяющихся, необычных операций или корректировок;

7) процесс консолидации финансовой отчетности.

41. При проведении аудита в отношении консолидированной финансовой отчетности государственными аудиторами проводится изучение организации процесса консолидации финансовой отчетности.

Параграф 4. Изучение системы внутреннего контроля

42. Система внутреннего контроля включает надзор и проверку, организованные внутри объекта его силами:

1) соблюдения требований законодательства Республики Казахстан;

2) точности и полноты документации бухгалтерского учета;

3) своевременности подготовки достоверной бухгалтерской отчетности;

4) предотвращения ошибок и искажений;

5) исполнения приказов и распоряжений;

6) обеспечения сохранности имущества организации.

43. Система внутреннего контроля в организации, включает следующие элементы:

1) контрольная среда;

2) процесс оценки рисков;

3) информационные системы;

4) контрольные действия;

5) мониторинг средств контроля.

44. Контрольная среда включает официальную позицию, осведомленность и действия представителей собственника и руководства относительно системы внутреннего контроля, а также понимание значения такой системы. Контрольная среда оказывает влияние на сознательность сотрудников в отношении контроля. Она является основой для эффективной системы внутреннего контроля, обеспечивающей поддержание дисциплины и порядка.

45. Процесс оценки рисков представляет собой выявление и по возможности устранение рисков в ведении хозяйственной деятельности, а также их возможных последствий. При этом следует учитывать, что риски могут быть связаны как с внешними, так и с внутренними событиями и обстоятельствами.

46. Информационная система обеспечивает понимание сотрудниками обязанности и ответственности, связанных с организацией и применением системы внутреннего контроля. Главной составляющей системы является функция информирования персонала о значимости его участия в процессах и связи его действий в информационной системе с работой других сотрудников, а также понимание способов доведения до руководителей соответствующего уровня информации о каких-либо исключительных ситуациях.

47. Контрольные действия включают политику и процедуры, которые помогают удостовериться, что распоряжения руководства выполняются. Контрольные действия, осуществляемые вручную или с применением информационных систем, имеют различные цели и применяются на различных организационных и функциональных уровнях.

48. Мониторинг средств контроля включает наблюдение за тем, функционируют ли они надлежащим образом в случае необходимости. Мониторинг средств контроля представляет собой процесс оценки эффективного функционирования системы внутреннего контроля во времени.

49. Для выявления недостатков в системе внутреннего контроля государственному аудитору потребуется определить соответствующие положения законодательства, связанные с требованиями к системе внутреннего контроля в государственном секторе.

В процессе изучения средств внутреннего контроля, государственный аудитор принимает во внимание:

1) любые дополнительные обязанности по представлению отчетности в отношении средств внутреннего контроля;

2) соответствующие средства контроля за соблюдением актов;

3) средства контроля, относящиеся к мониторингу результатов в сравнении с бюджетом;

4) средства контроля, относящиеся к передаче бюджетных средств другим объектам;

5) средства контроля за секретными данными, относящимися к национальной безопасности, и личными конфиденциальными данными, такими как налоговая информация;

6) средства надзора и иные средства контроля могут реализовываться внешними по отношению к объекту аудита сторонами.

50. Государственный аудитор должен получить представление о контрольной среде и оценить:

1) создало ли и поддерживает ли руководство объекта аудита под надзором лиц, наделенных руководящими полномочиями, культуру честности и этического поведения;

2) обеспечивают ли сильные стороны элементов контрольной среды, взятые в совокупности, соответствующую основу для других компонентов внутреннего контроля, и не подрывают ли недостатки контрольной среды эффективность других компонентов.

Параграф 5. Использование результатов работы внутренних аудиторов при проведении аудита финансовой отчетности

51. Государственные аудиторы, осуществляющие аудит финансовой отчетности, несут исключительную ответственность за выражаемое аудиторское мнение, и эта ответственность не уменьшается при использовании работы внутренних аудиторов. В то же время результаты работы внутренних аудиторов могут быть уместны для использования в процессе проведения аудита.

52. В целях определения возможности использования работы внутренних аудиторов государственный аудитор должен определить:

1) соответствует ли работа внутренних аудиторов целям аудита;

2) если да, планируемое влияние работы внутренних аудиторов на характер, сроки выполнения или масштаб процедур государственного аудитора.

53. При определении соответствия работы внутренних аудиторов целям государственного аудитора необходимо оценить:

1) объективность службы внутреннего аудита;

2) профессиональную компетентность внутренних аудиторов;

3) осуществляется ли работа внутренних аудиторов с должной профессиональной тщательностью;

4) вероятно ли эффективное общение между внутренними и государственным аудиторами.

54. Государственный аудитор при определении объективности работы внутренних аудиторов в части их соответствия целям внешнего государственного аудита, рассматривают все соответствующие руководства по оценке объективности внутренних аудиторов и, если необходимо, рассматривают отчеты уполномоченного органа, курирующего деятельность служб внутреннего аудита в государственном секторе.

Объективность службы внутреннего контроля определяется следующими критериями:

1) служба внутреннего аудита подотчетна высшему руководству и тем должностным лицам, на которых возложены управленческие функции;

2) служба внутреннего аудита предоставляет результаты по аудиту как высшему руководству, так и тем должностным лицам, на которых возложены управленческие функции;

3) служба внутреннего аудита расположена за пределами влияния общего персонала и менеджмента организационной единицы, подлежащей аудиту;

4) служба внутреннего аудита ограждена от политического давления, что позволяет данной службе проводить аудиты и отчитываться по выявленным данным, выражать мнения и делать заключения на объективной основе;

5) работникам службы внутреннего аудита не позволяется проводить аудит в отношении деятельности, за которую они ранее несли ответственность с целью исключения возможного конфликта интересов;

6) служба внутреннего аудита имеет доступ к лицам, наделенным руководящими полномочиями.

55. При определении планируемого влияния работы внутренних аудиторов на характер, сроки выполнения или масштаб аудиторских процедур, государственный аудитор рассматривает:

1) характер и масштаб определенной работы, которая выполнена или будет выполнена внутренними аудиторами;

2) оцененные риски существенных искажений на уровне утверждений для определенных классов операций, сальдо счетов и раскрытий;

3) степень субъективности при оценке аудиторского доказательства, собранного внутренними аудиторами в подтверждение соответствующих утверждений.

56. Для того, чтобы использовать определенную работу внутренних аудиторов, государственный аудитор оценивает и выполняет аудиторские процедуры в отношении данной работы, чтобы установить ее соответствие целям государственного аудитора.

57. Для того, чтобы определить соответствие определенной работы, выполненной внутренними аудиторами, целям аудита, государственный аудитор оценивает:

1) выполнение работы внутренними аудиторами, прошедшими соответствующее профессиональное обучение и обладающими профессиональным опытом;

2) проведение должного надзора, обзора и документирования в отношении данной работы;

3) получение соответствующего аудиторского доказательства, позволяющего внутренним аудиторам сделать обоснованные выводы;

4) надлежащий характер полученных выводов, и соответствие отчетов, подготовленных внутренними аудиторами, результатам выполненной работы;

5) обоснованность решения необычных вопросов, раскрытых внутренними аудиторами.

58. Если государственный аудитор использует определенную работу внутренних аудиторов, то он должен включить в аудиторскую документацию выводы, сделанные относительно оценки соответствия работы внутренних аудиторов и аудиторских процедур, выполненных внешним аудитором в отношении данной работы.

Параграф 6. Определение существенности при планировании и проведении аудита

59. Информация об отдельных активах, обязательствах, доходах, расходах и хозяйственных операциях, а также составляющих капитала считается существенной, если ее пропуск или искажение может повлиять на экономические и неэкономические решения пользователей, принятые на основе финансовой отчетности. Существенность зависит от величины показателя финансовой отчетности и (или) ошибки, оцениваемых в случае их отсутствия или искажения.

60. Государственному аудитору следует принимать во внимание существенность при планировании и выполнении аудита, оценке влияния идентифицированных искажений на аудит и на финансовую отчетность, а также при формулировании мнения в аудиторском отчете.

61. При планировании аудита государственный аудитор выносит суждения о размере искажений, которые расцениваться как существенные. Суждения являются основанием для:

1) определения характера, сроков проведения и объема процедур по оценке риска;

2) идентификации и оценки рисков существенных искажений;

3) определения характера, сроков выполнения и масштаба дальнейших аудиторских процедур.

Уровень существенности, который был определен при планировании аудита, не обязательно устанавливает сумму, ниже которой искажения всегда будут всегда оцениваться как несущественные. Обстоятельства, связанные с некоторыми искажениями, могут заставить государственного аудитора оценивать их как существенные, даже если они ниже уровня существенности.

62. Формируя программу проведения аудита, государственный аудитор должен определить уровень существенности как на уровне финансовой отчетности в целом, так и в отношении остатков по отдельным счетам бухгалтерского учета, групп однотипных операций и случаев раскрытия информации, для которых искажения меньшей величины, чем уровень существенности финансовой отчетности в целом, могли бы повлиять на экономические решения пользователей, принятые на основе финансовой отчетности.

Сноска. Пункт 62 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

63. Существенность в государственном секторе включает и количественные, и качественные аспекты (аспекты, касающиеся "размера" и "сущности" искажений), соответственно, для конкретных классов операций, остатков на счетах и раскрываемой информации может быть установлена на более низком уровне.

В тех случаях, когда государственный аудитор также формирует заключение относительно эффективности средств контроля или соблюдения законов и нормативных правовых актов, он принимает во внимание необходимость определения существенности для этих целей в дополнение к существенности финансовой отчетности.

64. Государственный аудитор должен определить порог существенности в целях оценки рисков существенных искажений и определения характера, сроков проведения и объема дальнейших аудиторских процедур.

65. Государственный аудитор должен пересмотреть уровень существенности для финансовой отчетности в целом (и, в случае необходимости, уровень или уровни существенности для специфических классов операций, сальдо счетов или раскрытий) в случае, если в ходе аудита ему становится известно об информации, которая заставила бы государственного аудитора изначально определить другую величину (или величины).

66. Если государственный аудитор приходит к заключению, что должен быть установлен более низкий уровень существенности для финансовой отчетности в целом (и, в случае необходимости, уровень или уровни существенности для специфических классов операций, сальдо счетов или раскрытий) чем тот, который был изначально установлен, то он должен установить, есть ли необходимость пересмотреть порог существенности и остаются ли в силе характер, сроки проведения и объем дальнейших аудиторских процедур.

67. Государственный аудитор должен включить в аудиторскую документацию следующие величины, а также факторы, которые рассматривались при определении таких величин:

1) уровень существенности для финансовой отчетности в целом;

2) в случае необходимости, уровень или уровни существенности для специфических классов операций, сальдо счетов или раскрытий;

3) порог существенности;

4) любой пересмотр уровня существенности по мере выполнения аудита.

Параграф 7. Идентификация и оценка рисков существенного искажения финансовой отчетности

68. Государственный аудитор должен идентифицировать и оценить риски существенных искажений в финансовой отчетности на основе знания объекта аудита и его среды, включая систему внутреннего контроля.

69. Для понятия контрольную среду объекта аудита, государственному аудитору необходимо проанализировать схемы взаимодействия в объекте аудита, реализации принципов честности и этики, обязательства учреждения в области компетенции, участие лиц, наделенных руководящими полномочиями, философию и стиль работы руководства объекта аудита, организационную структуру, наличие и уровень работы по внутреннему аудиту, распределение полномочий и ответственности, а также кадровую политику и практику.

70. В рамках процесса понимания государственному аудитору также необходимо проанализировать, проводятся ли объектом аудита процедуры по определению рисков, имеющих отношение к целям финансовой отчетности, и оценивается ли значимость таких рисков через оценку вероятности их наступления. Если такие процедуры имеют место, то государственному аудитору необходимо дать оценку их результатам.

71. Государственному аудитору следует оценить риски существенного искажения информации на уровне финансовой отчетности и на уровне утверждений для классов операций, сальдо счетов и раскрытий, с тем, чтобы сформировать основу для дальнейших аудиторских процедур.

72. При оценке организации и применения процесса оценки рисков объектом аудита государственный аудитор устанавливает, каким образом руководство объекта аудита:

1) выявляет риски хозяйственной деятельности, имеющие отношение к финансовой отчетности;

2) оценивает значимость рисков;

3) оценивает вероятность возникновения рисков;

4) решает вопрос о способах управления рисками.

73. Выявление и оценка рисков существенного искажения информации, как на уровне финансовой отчетности, так и на уровне утверждений и применимые средства контроля, в отношении которых государственный аудитор сформировал понимание, должны быть задокументированы в достаточном объеме.

74. Для этой цели государственный аудитор:

1) выявляет риски в процессе ознакомления с деятельностью объекта аудита и его средой, включая средства контроля, относящиеся к этим рискам, а также с группами однотипных операций, остатками по счетам бухгалтерского учета и случаями раскрытия информации в финансовой отчетности;

2) устанавливает соответствие между выявленными рисками и тем, какая информация может быть искажена на уровне утверждений;

3) рассматривает, являются ли риски значительными настолько, чтобы привести к существенному искажению финансовой отчетности.

75. При вынесении суждения о том, какие риски являются значительными рисками, государственный аудитор должен рассмотреть следующие вопросы:

1) указывает ли риск на недобросовестные действия;

2) связан ли риск с недавними существенными изменениями в отрасли, новыми требованиями по ведению учета и подготовке отчетности или иными подобными обстоятельствами, что требует особого внимания государственного аудитора;

3) насколько сложными являются хозяйственные операции;

4) связан ли риск со связанными сторонами, которые имеют важное значение для отчетности;

5) какова степень субъективности при расчете некоторых оценочных значений, содержащихся в финансовой отчетности, связанная с рисками, которые сопутствуют оценке значений некоторых показателей, при отсутствии точных способов их определения;

6) сопутствует ли риск хозяйственным операциям, кажущимся нетипичными для деятельности объекта аудита и имеющим важное значение для отчетности.

76. При этом государственный аудитор учитывает следующее:

1) сложность и несогласованность нормативных правовых актов;

2) несоблюдение нормативных правовых актов;

3) процесс составления бюджета и его исполнение;

Рассмотрение бюджетного процесса является важной частью понимания объекта аудита и его среды и оценки риска.

77. Если государственный аудитор установил, что значительный риск существует, ему необходимо получить представление о средствах контроля объекта аудита, включая действия по контролю, имеющих отношение к этому риску.

78. Возможно изменение аудиторской оценки рисков существенного искажения на уровне утверждений в ходе аудита по мере сбора дополнительных аудиторских доказательств. В случае если государственный аудитор в результате выполнения дальнейших аудиторских процедур получает аудиторские доказательства, противоречащие первоначально полученным аудиторским доказательствам, в соответствии с которыми он производил первоначальную оценку, ему следует пересмотреть свою оценку и, соответственно, изменить планирование дальнейших аудиторских процедур.

Параграф 8. Реагирование на выявленные риски

79. Государственному аудитору следует предпринимать необходимые действия для устранения выявленных рисков существенного искажения финансовой отчетности.

80. Способы реагирования на выявленные риски включают разработку аудиторских процедур для устранения рисков, таких как процедуры проверки по существу и проверка средств контроля. Процедуры проверки по существу включают как детальные тесты, так и аналитические проверки по существу классов операций, сальдо счетов и раскрытий.

81. Характер, сроки и объем аудиторских процедур основываются на выявленных рисках существенного искажения информации на уровне утверждений и зависят от таких рисков. При разработке необходимых аудиторских процедур государственному аудитору следует проанализировать причины выявленных рисков существенного искажения информации на уровне утверждений для каждого класса операций, сальдо счетов и раскрытий. Такие причины могут включать неотъемлемый риск, связанный с операциями (вероятность существенного искажения информации в силу определенных характеристик соответствующего класса операций, сальдо счетов и раскрытий) и риски системы контроля (учитывает ли оценка рисков соответствующие средства контроля).

82. Проверка рисков системы контроля требует от государственного аудитора получения доказательств эффективности функционирования средств контроля (то есть государственный аудитор намерен полагаться на эффективность функционирования средств контроля при определении характера, сроков и объема процедур проверки по существу).

83. При разработке и проведении тестов соответствующих средств контроля для получения достаточных и необходимых доказательств государственному аудитору следует учитывать, что чем больше он полагается на эффективность средства контроля, тем более убедительными должны быть полученные аудиторские доказательства.

84. Государственному аудитору следует разработать и выполнить процедуры проверки по существу для каждого существенного класса операций, сальдо счетов и раскрытий независимо от выявленных рисков существенного искажения информации.

85. Государственному аудитору следует во всех случаях проводить проверки по существу независимо от факта проверки средств контроля. Кроме того, если государственный аудитор определил, что выявленный риск существенного искажения информации на уровне утверждений является значительным, необходимо провести процедуры проверки по существу, предусматривающие реагирование именно на этот риск. Если подход к значительному риску состоит только в процедурах проверки по существу, такие процедуры должны включать детальные тесты.

Параграф 9. Непрерывность деятельности

86. Государственному аудитору следует проанализировать, имеют ли место события или обстоятельства, которые могут поставить под сомнение использование руководством объекта аудита допущения о непрерывности деятельности при подготовке финансовой отчетности.

87. Так как допущение о непрерывности деятельности является основополагающим принципом подготовки финансовой отчетности, руководство объекта аудита проводит специальную оценку способности продолжать свою непрерывную деятельность. При оценке уместности допущения о непрерывности деятельности руководство объекта аудита должно учитывать всю доступную информацию, касающуюся обозримого будущего. Может потребоваться изучение широкого спектра факторов, связанных с текущей и будущей деятельностью, потенциальных или объявленных процедур реструктуризации организационных подразделений, оценок дохода или вероятности долгосрочного бюджетного финансирования, а также потенциальных источников замещающего финансирования. Финансовая отчетность составляется на основе принципа непрерывности деятельности, если только законодательным органом не принято решение о ликвидации или прекращении деятельности объекта аудита. Соответствующая информация в связи с допущением о непрерывности деятельности подлежит раскрытию в финансовой отчетности.

88. Государственный аудитор должен установить, провело ли уже руководство объекта аудита предварительную оценку способности объекта аудита продолжать свою непрерывную деятельность. Государственному аудитору следует получить достаточные и надлежащие доказательства о правомерности применения допущения о непрерывности деятельности объекта аудита при подготовке и представлении финансовой отчетности и сделать заключение о том, имеется ли существенная неопределенность в способности объекта аудита продолжать свою деятельность на непрерывной основе. Если финансовая отчетность подготовлена на основе допущения о непрерывности деятельности, но, по суждению государственного аудитора, применение такого допущения не соответствует действительности, государственному аудитору следует определить последствия для аудиторского отчета (заключения).

89. При формировании мнения в отношении способности объекта аудита продолжать свою деятельность, государственный аудитор рассматривает использование допущения непрерывности деятельности в контексте двух, иногда пересекающихся между собой, факторов:

1) больший риск, ассоциируемый с изменениями в государственной политике;

2) менее встречающийся операционный риск.

Параграф 10. Аудит сальдо на начало отчетного периода при первичном аудите

90. При проведении первичного аудита цель государственного аудитора состоит в том, чтобы получить достаточное и надлежащее аудиторское доказательство о нижеследующем:

1) содержат ли сальдо на начало отчетного периода искажения, которые могут существенно повлиять на финансовую отчетность текущего отчетного периода;

2) применяется ли учетная политика последовательно либо были ли изменения в учетной политике должным образом отражены в бухгалтерском учете и раскрыты в установленном порядке.

91. Если государственный аудитор получит аудиторское доказательство, что сальдо на начало отчетного периода содержат искажения, которые могли бы оказать существенное влияние на финансовую отчетность за текущий период, то государственный аудитор должен выполнить такие дополнительные аудиторские процедуры, которые являются целесообразными в сложившейся ситуации, чтобы оценить влияние на финансовую отчетность за текущий период.

92. Государственный аудитор должен получить достаточное и надлежащее аудиторское доказательство в отношении того, была ли учетная политика, отраженная в сальдо на начало отчетного периода, последовательно применена в финансовой отчетности за текущий период, и были ли изменения в учетной политике надлежащим образом учтены, адекватно представлены и раскрыты в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности.

93. Если государственный аудитор не может получить достаточное и надлежащее аудиторское доказательство относительно сальдо на начало отчетного периода, то он должен выразить мнение с оговорками или, сообразно обстоятельствам, отказаться от выражения мнения относительно финансовой отчетности в соответствии с параграфом 3 главы 6 Стандарта.

94. Если государственный аудитор приходит к заключению, что сальдо на начало отчетного периода содержат искажение, которое оказывает существенное влияние на финансовую отчетность за текущий период, и влияние искажения не было надлежащим образом учтено или не было адекватно представлено или раскрыто, то государственный аудитор должен выразить мнение с оговорками в соответствии с параграфом 3 главы 6 Стандарта.

95. Если государственный аудитор приходит к заключению, что учетная политика текущего периода не применялась последовательно в отношении сальдо на начало отчетного периода, и если последствия изменений учетной политики не были должным образом отражены в бухгалтерском учете и адекватно раскрыты в финансовой отчетности, государственный аудитор должен в зависимости от конкретных обстоятельств выразить мнение с оговоркой в соответствии с параграфом 3 главы 6 Стандарта.

Параграф 11. Аудиторская выборка

96. При использовании аудиторской выборки цель государственного аудитора состоит в том, чтобы предоставить разумную основу для формирования заключений о совокупности, из которой произведена выборка.

97. При организации аудиторской выборки государственный аудитор должен учитывать цель аудиторских процедур и характеристики совокупности, из которой формируется выборка.

98. Государственный аудитор должен определить объем выборки, достаточный для снижения риска используемой выборки, до приемлемо низкого уровня.

99. Государственный аудитор должен отбирать статьи таким образом, чтобы обеспечить репрезентативность выборки, когда элементы совокупности имеют равную вероятность быть отобранными.

100. Государственный аудитор должен выполнить аудиторские процедуры в отношении каждой отобранной статьи, соответствующие ее цели.

101. Если аудиторская процедура неприменима в отношении отобранных элементов, государственный аудитор должен выполнить процедуру по отношению к какому-либо замещающему элементу.

102. Если государственный аудитор оказывается не в состоянии применить разработанные аудиторские процедуры, или подходящие альтернативные процедуры, в отношении отобранных элементов, то необходимо рассматривать данный элемент как отклонение от предписанного контроля (в случае тестов средств контроля) или как искажение (в случае детальных тестов).

103. Государственный аудитор должен изучить характер и причину любых выявленных отклонений или искажений и оценить их возможный эффект на цель аудиторской процедуры и на другие области аудита.

104. В исключительных случаях, когда государственный аудитор считает обнаруженное в выборке искажение или отклонение аномалией, он должен получить высокую степень уверенности в том, что такое искажение или отклонение не является характерным для совокупности. Для этого необходимо выполнить дополнительные аудиторские процедуры в целях получения достаточного и надлежащего аудиторского доказательства того, что искажение или отклонение не влияет на остальные статьи в совокупности.

105. Применительно к детальным тестам государственный аудитор должен экстраполировать (распространить) искажения, выявленные в выборке, на всю совокупность.

106. Государственный аудитор должен оценить:

1) результаты выборки;

2) обеспечило ли использование аудиторской выборки разумное основание для выведения заключений о тестируемой совокупности.

Параграф 12. Аудиторские процедуры

107. Для получения необходимых аудиторских доказательств государственный аудитор должен осуществить аудиторские процедуры, характер, сроки и объем которых определяются исходя из оценки риска.

108. Аудиторские процедуры состоят из тестов контроля и процедур аудиторской проверки по существу.

109. Тесты средств контроля проводятся с целью получения аудиторских доказательств по вопросам организации и эффективности функционирования систем бухгалтерского учета и внутреннего контроля объекта аудита.

110. Процедуры проверки по существу представляют собой тесты, проводимые для получения аудиторских доказательств в целях обнаружения существенных искажений в финансовой отчетности.

Процедуры проверки по существу бывают двух видов:

1) детальные тесты операций и сальдо счетов;

2) аналитические процедуры.

111. Для получения аудиторских доказательств государственный аудитор может применить следующие аудиторские процедуры:

1) запрос;

2) инспектирование;

3) наблюдение;

4) подтверждение;

5) пересчет;

6) повторное проведение, аналитические процедуры, либо их сочетание.

112. Запрос представляет собой поиск информации у осведомленных лиц в пределах и за пределами места нахождения объекта аудита. Запросы могут быть различными: от официальных письменных запросов, адресованных третьим лицам, до неофициальных устных запросов, адресованных работникам объекта аудита.

113. Инспектирование представляет собой проверку записей, документов или материальных активов. В ходе инспектирования записей и документов государственный аудитор получает аудиторские доказательства процесса их обработки средствами внутреннего контроля.

114. Наблюдение заключается в изучении процессов или процедур, выполняемых другими лицами.

115. Подтверждение представляет собой письменный ответ от независимой (третьей) стороны на запрос подтвердить информацию, содержащуюся в бухгалтерских записях. Ответы на запросы могут предоставить государственному аудитору сведения, которыми он ранее не располагал, или которые подтверждают аудиторские доказательства.

116. Внешние подтверждения используют в отношении:

1) дебиторской задолженности, числящейся на счетах бухгалтерского учета;

2) запасов, находящихся на ответственном хранении на складах третьих сторон;

3) полученных займов;

4) кредиторской задолженности, числящейся на счетах бухгалтерского учета.

117. Пересчет представляет собой проверку точности арифметических расчетов в первичных документах и бухгалтерских записях либо выполнение государственным аудитором самостоятельных расчетов.

118. Повторное проведение – независимое проведение государственным аудитором процедур или контрольных действий (которые были первоначально исполнены руководством или персоналом объекта аудита в рамках системы внутреннего контроля), осуществляемых как вручную, так и с использованием компьютеров. Примером является повторное проведение государственным аудитором процедуры ранжирования дебиторской задолженности по срокам погашения.

119. Аналитические процедуры представляют собой анализ и оценку полученной информации. Выбор аналитических процедур является предметом профессионального суждения государственного аудитора.

120. В процессе сбора аудиторских доказательств дополнительному рассмотрению могут подлежать следующие вопросы:

1) присутствие государственного аудитора при инвентаризации запасов;

2) запрос о судебных делах и претензиях;

3) стоимостная оценка и раскрытие информации о долгосрочных финансовых инвестициях;

4) информация по сегментам.

Параграф 13. Аудиторские доказательства

121. Цель государственного аудитора – разработать и выполнить аудиторские процедуры для получения достаточного и надлежащего аудиторского доказательства, чтобы сделать разумные выводы, которые послужат основанием для формирования аудиторского заключения о достоверности финансовой отчетности.

122. Аудиторские доказательства должны быть достаточными и иметь надлежащий характер. Достаточность – это мера количества доказательств, в то время как надлежащий характер относится к качеству доказательств, то есть их актуальности и достоверности. Необходимое количество доказательств зависит от риска существенного искажения информации в финансовой отчетности (чем выше риск, тем больше доказательств может потребоваться), и от качества таких доказательств (чем выше качество, тем меньше доказательств может потребоваться). Соответственно, достаточность и надлежащий характер доказательств являются взаимосвязанными параметрами. Сбор большого количества аудиторских доказательств не компенсирует их низкого качества.

123. Достоверность доказательств зависит от их источника и характера, а также от конкретных обстоятельств, при которых такие доказательства были получены. Даже если доказательства получены из внешних источников за пределами объекта аудита, такие как внешние подтверждения, определенные обстоятельства могут повлиять на достоверность такой информации.

124. Более достоверными являются согласующиеся доказательства, полученные из разных источников или имеющие разный характер, чем доказательства, рассматриваемые отдельно.

125. Аудиторские доказательства могут быть получены посредством проверки учетных записей. Наряду с информацией, которая подтверждает заявления руководства объекта аудита, следует обратить особое внимание на любую информацию, противоречащую таким заявлениям.

В случае финансовой отчетности в государственном секторе руководство часто делает заявления о том, что все действия и сделки осуществлялись в соответствии с законодательством или в рамках полномочий, и такие заявления вполне могут быть предметом аудита на соответствие в рамках финансового аудита.

126. В случаях, когда аудиторское доказательство, полученное из одного источника, противоречит аудиторскому доказательству, полученному из другого источника, или государственный аудитор сомневается в надежности информации, которую собирается использовать в качестве аудиторского доказательства, государственный аудитор должен определить, как следует изменить аудиторские процедуры или дополнить их для того, чтобы разрешить эту проблему, а также рассмотреть влияние данной ситуации на другие аспекты аудита.

Параграф 14. Аудит расчетных оценок включая расчетные оценки справедливой стоимости

127. Некоторые статьи финансовой отчетности не могут быть измерены точно, могут быть лишь оценены. Такие статьи финансовой отчетности рассматриваются как расчетные оценки. При их наличии в финансовой отчетности возрастает риск ее существенных искажений.

128. Цель государственного аудитора состоит получении достаточных и надлежащих аудиторских доказательств по следующим аспектам:

1) обоснованность расчетных оценок, включая расчетные оценки справедливой стоимости, признанные или раскрытые в финансовой отчетности;

2) адекватность соответствующих раскрытий в финансовой отчетности, в контексте законодательства Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности.

129. На основании оцененных рисков существенных искажений государственный аудитор определяет:

1) должным ли образом руководство объекта аудита применило требования законодательства Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности, касающиеся расчетной оценки;

2) являются ли надлежащими методы определения расчетных оценок и применялись ли они последовательно, а также соответствуют ли обстоятельствам изменения, если таковые имеют место, в расчетных оценках или методах их определения по сравнению с предыдущим периодом.

130. В отношении расчетных оценок, приводящих к значительным рискам, государственный аудитор должен получить достаточное и надлежащее аудиторское доказательство того, соответствуют ли:

1) решение руководства объекта аудита признать, или не признать, расчетные оценки в финансовой отчетности;

2) основа, выбранная для определения расчетных оценок, требованиям законодательства Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности.

131. На основании аудиторского доказательства государственный аудитор должен определить, обоснованы ли расчетные оценки в финансовой отчетности в контексте законодательства Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности или они искажены.

132. Государственный аудитор должен получить достаточное и надлежащее аудиторское доказательство того, соответствуют ли раскрытия, сделанные в финансовой отчетности в отношении расчетных оценок, требованиям законодательства Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности.

133. В отношении расчетных оценок, приводящих к значительным рискам, государственный аудитор должен также оценить адекватность раскрытия неопределенности таких оценок в финансовой отчетности в контексте законодательства Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности.

134. Государственный аудитор должен рассмотреть суждения и решения, принятые руководством объекта аудита при определении расчетных оценок, на предмет наличия признаков возможной предвзятости руководства объекта аудита. Сами по себе признаки возможной предвзятости руководства объекта аудита не считаются искажениями в целях заключения об обоснованности отдельных расчетных оценок.

135. В аудиторскую документацию государственный аудитор должен включать:

1) описание основы для аудиторского заключения в отношении обоснованности расчетных оценок и их раскрытия, приводящие к значительным рискам;

2) описание признаков возможной предвзятости руководства объекта аудита, если таковые имеются.

Параграф 15. Учет последующих событий

136. Если после даты аудиторского отчета (заключения), но до даты либо после даты представления финансовой отчетности, государственному аудитору становится известно о каком-либо факте, который влияет на аудиторский отчет, государственному аудитору необходимо провести следующие действия:

1) обсудить данный вопрос с руководством объекта аудита и, в случае необходимости, с лицами, наделенными руководящими полномочиями;

2) установить, необходимо ли вносить какие-либо поправки в финансовую отчетность и, если да,

3) выяснить у руководства объекта аудита, как оно намерено отразить данный вопрос в финансовой отчетности.

137. Если руководство объекта аудита не принимает меры, необходимые для того, чтобы проинформировать пользователей финансовой отчетности после даты ее выпуска, а также не вносит изменения в финансовую отчетность в случае, когда государственный аудитор считает, что такие изменения необходимы, следует уведомить руководство объекта аудита и лиц, наделенных руководящими полномочиями, о том, что объект аудита не должен предоставлять финансовую отчетность и аудиторский отчет (заключение) по ней третьим лицам до внесения в нее необходимых изменений. Если впоследствии финансовая отчетность будет передана третьим лицам без необходимых изменений, государственному аудитору нужно предпринять меры, необходимые для того, чтобы такие третьи лица не полагались на неисправленную финансовую отчетность и аудиторский отчет (заключение) по ней.

Параграф 16. Оценка искажений, выявленных в ходе аудита

138. Государственному аудитору следует оценить влияние выявленных искажений на процесс аудита и на финансовую отчетность объекта аудита.

139. В отношении искажений государственному аудитору следует провести оценку их существенности, по отдельности или в совокупности, с целью убедится в том, что она по-прежнему соответствует фактическим финансовым результатам объекта аудита.

140. Лица, наделенными руководящими полномочиями, должны быть уведомлены об искажениях и о влиянии таких искажений, по отдельности или в совокупности, на мнение, выраженное в аудиторском отчете. В аудиторском отчете государственный аудитор должен отдельно указать существенные искажения по соответствующим классам операций, сальдо счетов или соответствующим раскрытиям.

141. В ходе аудита государственный аудитор должен накапливать выявленные искажения, за исключением явно незначительных.

142. Государственный аудитор должен установить, есть ли необходимость пересмотреть программу аудита, если:

1) характер выявленных искажений и обстоятельства их возникновения указывают на то, что могут существовать иные искажения, которые в совокупности с искажениями, накопленными в ходе аудита, могли бы оказаться существенными;

2) совокупность искажений, накопленных в ходе аудита, приближается к уровню существенности, установленного в соответствии с параграфом 6 главы 5 Стандарта.

Сноска. Пункт 142 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

143. Государственный аудитор должен своевременно проинформировать обо всех искажениях, накопленных в ходе аудита, соответствующий уровень руководства объекта аудита, если это не запрещено законодательством или нормативными правовыми актами.

144. Перед оценкой влияния искажений на финансовую отчетность государственному аудитору необходимо пересмотреть уровень существенности в соответствии с параграфом 6 главы Стандарта, чтобы убедится в том, что он по-прежнему соответствует фактическим финансовым результатам объекта аудита.

145. Государственный аудитор должен установить, являются ли искажения существенными. При этом государственному аудитору необходимо рассмотреть следующие вопросы:

1) размер и характер искажений как в отношении конкретных классов операций, сальдо счетов или раскрытий, так и в отношении финансовой отчетности в целом, а также специфические обстоятельства возникновения таких искажений;

2) влияние искажений, связанных с предыдущими периодами, на соответствующие классы операций, сальдо счетов или раскрытия, а также на финансовую отчетность в целом.

146. Государственный аудитор должен запросить письменное представление руководства объекта аудита и, в случае необходимости, лиц, наделенных руководящими полномочиями, о том, рассматривают ли они влияние искажений как несущественное на финансовую отчетность в целом.

В случае проведения в рамках аудита финансовой отчетности дополнительных процедур по аудиту соответствия и оценке эффективности внутреннего контроля пояснения, указанные в пункте выше, могут быть сделаны в одном документе.

147. Государственный аудитор должен включить следующую информацию в аудиторскую документацию:

1) сумму, ниже которой искажения будут рассматриваться как незначительные;

2) все искажения, которые собраны в ходе аудита, а также информацию о том, могут ли они быть исправлены;

3) заключение государственного аудитора о том, являются ли искажения существенными и основания для этого вывода.

Глава 6. Формирование мнения по результатам аудита финансовой отчетности и составление аудиторского отчета

Параграф 1. Формулирование мнения по финансовой отчетности

148. Государственный аудитор должен сформулировать мнение относительно того, подготовлена ли финансовая отчетность, во всех существенных аспектах, в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности.

149. Для того, чтобы сформулировать данное мнение, государственный аудитор должен прийти к заключению относительно того, получил ли он разумную уверенность в том, что финансовая отчетность в целом не содержит существенные искажения, вызванные недобросовестными действиями или ошибкой. Такое заключение должно учитывать:

1) в соответствии с параграфом 13 главы 5 Стандарта, заключение государственного аудитора о том, было ли получено достаточное и надлежащее аудиторское доказательство;

2) в соответствии с параграфом 6 главы 5 Стандарта, заключение государственного аудитора о том, являются ли искажения существенными, по отдельности или в совокупности.

150. Государственный аудитор должен оценить, подготовлена ли финансовая отчетность, во всех существенных аспектах, в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности. Такая оценка должна включать рассмотрение качественных аспектов учетной практики объекта аудита, включая показатели возможной предвзятости суждений руководства объекта аудита.

151. В частности, принимая во внимание требования законодательства Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности, государственный аудитор должен оценить следующее:

1) являются ли расчетные оценки, сделанные руководством объекта аудита, обоснованными;

2) является ли информация, представленная в финансовой отчетности, релевантной, надежной, сопоставимой и понятной;

3) обеспечивает ли финансовая отчетность адекватные раскрытия, позволяющие ее предполагаемым пользователям понять влияние, оказываемое существенными операциями и событиями на информацию, представленную в финансовой отчетности.

152. Государственный аудитор выражает мнение без оговорок, если он приходит к заключению, что финансовая отчетность подготовлена, во всех существенных аспектах, в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности.

153. Если государственный аудитор не может получить достаточное и надлежащее аудиторское доказательство, позволяющее ему заключить, что финансовая отчетность в целом не содержит существенные искажения, он должен выразить мнение с оговоркой в аудиторском отчете (заключении) в соответствии с параграфом 3 главы 6 Стандарта.

Параграф 2. Подготовка аудиторского отчета

154. Аудиторский отчет должен быть представлен в письменной форме, с учетом порядка, установленного Правилами проведения внешнего государственного аудита и финансового контроля.

155. Аудиторский отчет включает следующие элементы:

1) заголовок;

2) адресат;

3) вводный параграф, определяющий финансовую отчетность, аудит которой проводился;

4) описание ответственности руководства объекта аудита за подготовку финансовой отчетности;

5) описание ответственности государственного аудитора за выражение мнения по финансовой отчетности;

6) параграф, представляющий аудиторское мнение, в котором содержится выражение мнения по финансовой отчетности;

7) подпись руководителя аудиторского задания;

8) дата аудиторского отчета.

156. Аудиторский отчет должен иметь заголовок, четко указывающий на то, что данный отчет является отчетом органа внешнего ГАФК и надлежащим образом адресован.

Сноска. Пункт 156 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

157. Вводный параграф аудиторского отчета содержит:

1) указание на объект аудита, по финансовой отчетности которого проводился аудит;

2) указание на то, что по данной финансовой отчетности проводился аудит;

3) название каждого отчета, входящего в финансовую отчетность;

4) дату или период, отраженный в каждом финансовом отчете, составляющем финансовую отчетность.

158. Аудиторский отчет включает раздел с заголовком "Ответственность руководства объекта аудита за подготовку финансовой отчетности" с перечислением лиц в объекте аудита, которые несут ответственность за подготовку финансовой отчетности и наделены правом первой подписи исходя из функциональных и должностных обязанностей.

159. Аудиторский отчет включает раздел с заголовком "Ответственность государственного аудитора", который содержит указание на то, что ответственность государственного аудитора заключается в выражении им мнения по финансовой отчетности на основании проведенного им аудита.

160. Аудиторский отчет должен содержать указание на то, что аудит был проведен в соответствии с процедурным стандартом, основанном на международных стандартах аудита высших органов аудита, обязывающим государственного аудитора выполнять этические требования, а также планировать и проводить аудит таким образом, чтобы обеспечить разумную уверенность в том, что финансовая отчетность не содержит существенных искажений.

161. Аудиторский отчет содержит описание аудита, с указанием следующих аспектов:

1) аудит включает выполнение процедур для получения аудиторских доказательств по суммам и раскрытиям в финансовой отчетности;

2) выбранные процедуры зависят от суждения государственного аудитора, включая оценку рисков существенных искажений в финансовой отчетности, вызванных недобросовестными действиями или ошибкой;

3) аудит также включает оценку надлежащего применения учетной политики и обоснованности расчетных оценок, сделанных руководством объекта аудита, а также общего представления финансовой отчетности.

162. Аудиторский отчет должен содержать указание на то, что государственный аудитор считает, что полученные им аудиторские доказательства являются достаточными и надлежащими для предоставления основы для выражения аудиторского мнения.

163. Аудиторский отчет должен включать раздел с заголовком "Мнение".

164. При выражении мнения без оговорок аудиторское мнение должно указывать, что финансовая отчетность подготовлена, во всех существенных аспектах, в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере бухгалтерского учета и финансовой отчетности.

165. Аудиторский отчет подписывается непосредственно проводившими государственный аудит государственными аудиторами.

166. Аудиторский отчет датируется не раньше даты, на которую государственный аудитор получил достаточное и надлежащее аудиторское доказательство, на котором основано аудиторское мнение по финансовой отчетности, включая доказательства того, что:

1) подготовлены все отчеты, составляющие финансовую отчетность, включая прилагаемые примечания;

2) лица, обладающие соответствующими полномочиями, подтвердили, что приняли на себя ответственность за данную финансовую отчетность.

Параграф 3. Модификация мнения по финансовой отчетности

167. Государственный аудитор должен модифицировать мнение в аудиторском отчете (заключении) при наличии одного из следующих условий:

1) на основании полученного аудиторского доказательства государственный аудитор приходит к заключению, что финансовая отчетность в целом содержит существенные искажения;

2) государственный аудитор не имеет возможности получить достаточное и надлежащее аудиторское доказательство, позволяющее ему прийти к заключению, что финансовая отчетность в целом не содержит существенные искажения.

168. Государственный аудитор выражает мнение с оговоркой при наступлении одного из следующих условий:

1) получив достаточное и надлежащее аудиторское доказательство, аудитор приходит к заключению, что искажения, индивидуально или в совокупности, являются существенными для финансовой отчетности;

2) государственный аудитор не имеет возможности получить достаточное и надлежащее аудиторское доказательство, на основании которого он может выразить мнение, но он приходит к заключению, что возможное влияние необнаруженных искажений, если таковые имеют место, на финансовую отчетность может быть существенным.

169. Государственный аудитор формулирует отказ от выражения мнения в том случае, если он не имеет возможности получить достаточное и надлежащее аудиторское доказательство, на основании которого он может выразить мнение, и приходит к заключению, что возможное влияние необнаруженных искажений, если таковые имеют место, на финансовую отчетность может быть и существенным, и повсеместным.

170. Если руководство объекта аудита ограничивает доступ к аудиторским доказательствам, государственный аудитор информирует об этом лица, наделенные руководящими полномочиями, кроме случаев, когда они участвуют в управлении объектом аудита, и решить, вопрос возможности выполнения альтернативных процедур для получения достаточного и надлежащего аудиторского доказательства.

171. Если государственный аудитор не имеет возможности получить достаточное и надлежащее аудиторское доказательство, последствия этого определяются следующим образом:

1) если государственный аудитор приходит к заключению, что возможное влияние необнаруженных искажений, если таковые имеют место, на финансовую отчетность является существенным, он выражает мнение с оговорками;

2) если государственный аудитор приходит к заключению, что возможное влияние необнаруженных искажений, если таковые имеют место, на финансовую отчетность является существенным, и повсеместным, государственным аудитором выражается отказ от выражения мнения по финансовой отчетности.

172. Отказ от выражения мнения предусмотрен только при проведении аудита в отношении отдельной финансовой отчетности.

173. Если государственный аудитор модифицирует мнение по финансовой отчетности, то в дополнение к специфическим элементам, требуемым параграфом 2 главы 6 Стандарта, им включается в аудиторский отчет (заключение) параграф, описывающий аспект, который вызвал необходимость в модификации мнения. Данный параграф размещается непосредственно перед параграфом, представляющим мнение в аудиторском отчете (заключении) и использовать заголовок "Основание для выражения мнения с оговорками", или "Основание для отказа от выражения мнения", в зависимости от обстоятельств.

Параграф 4. Включение в аудиторский отчет пояснительного параграфа

174. Если государственный аудитор сочтет необходимым привлечь внимание пользователей к вопросу, представленному или раскрытому в финансовой отчетности, который, по его профессиональному суждению, настолько важен, что является фундаментальным для понимания пользователями финансовой отчетности, то государственный аудитор должен включить пояснительный параграф в аудиторский отчет (заключение), при условии, что он получил достаточное и надлежащее аудиторское доказательство того, что данный вопрос не содержит существенного искажения в финансовой отчетности. Такой параграф должен касаться только информации, представленной или раскрытой в финансовой отчетности.

175. Если государственный аудитор включает в аудиторский отчет (заключение) пояснительный параграф, он должен:

1) поместить его сразу после параграфа, представляющего мнение, в аудиторском отчете (заключении);

2) использовать заголовок "Пояснительный параграф" или другой соответствующий заголовок;

3) включить в параграф четкую ссылку на вопрос, к которому привлекается внимание пользователей, и на то, где в финансовой отчетности можно найти соответствующие раскрытия, которые полностью описывают данный вопрос;

4) указать, что аудиторское мнение не было модифицировано в отношении вопроса, к которому привлекается внимание пользователей.

Параграфы о прочих вопросах, требующих внимания, в аудиторском отчете (заключении)

176. Если государственный аудитор считает необходимым сообщить о каком-либо вопросе кроме тех, что представлены или раскрыты в финансовой отчетности, который, по его профессиональному суждению является значимым для понимания пользователями аудита, обязанностей государственного аудитора или аудиторского отчета (заключения), то государственный аудитор должен представить такой вопрос в аудиторском отчете (заключении) в параграфе под заголовком "Прочие вопросы, требующие внимания" или под другим соответствующим заголовком. Государственный аудитор должен включить в аудиторский отчет (заключение) этот параграф сразу после параграфа, представляющего мнение, и любого пояснительного параграфа или в другой части аудиторского отчета (заключения), если содержание параграфа о прочих вопросах, требующих внимания, касается раздела прочих обязанностей по представлению отчетности.

Глава 7. Специфические вопросы проведения аудита в отношении консолидированной финансовой отчетности

177. Руководитель группы аудита определяет, возможно ли получение достаточных надлежащих аудиторских доказательств в отношении процесса консолидации финансовой информации компонентов, которые могли бы стать основанием для формирования мнения о достоверности финансовой отчетности группы. С этой целью, группе аудита следует ознакомиться с информацией о группе, ее компонентами и их средой в объеме, который необходим для определения значимых компонентов.

178. Руководитель группы аудита идентифицирует и оценивает риски существенных искажений на основе полученного знания объекта аудита и его среды.

Группе аудита следует:

1) учесть и дополнить информацию о группе, ее компонентах и их среде, включая средства контроля, применимые для всей группы, которая была получена на стадиях предварительного изучения объекта аудита;

2) получить представление о процессе консолидации, включая инструкции, выпущенные руководством группы для компонентов.

179. Группой аудита определяется следующее:

1) уровень существенности для финансовой отчетности группы в целом при разработке программы проведения аудита группы;

2) с учетом особенностей группы, если они есть, идентифицировать определенные группы однотипных операций, остатки по счетам бухгалтерского учета или случаи раскрытия информации в финансовой отчетности группы, для которых искажения сумм меньше уровня существенности, определенной для финансовой отчетности группы в целом, могут, в соответствии с обоснованными ожиданиями, повлиять на экономические решения пользователей, принимаемые на основании финансовой отчетности группы.

В таких случаях группа аудита должна определить уровень или уровни существенности, которые будут применяться к указанным определенным группам однотипных операций, остаткам по счетам, раскрытиям информации;

3) существенность компонента для тех компонентов, в которых государственные аудиторы будут проводить аудит в целях аудита финансовой отчетности группы. В целях снижения риска того, что совокупность неисправленных и необнаруженных искажений в финансовой отчетности группы превысит уровень существенности, определенный для финансовой отчетности группы в целом, существенность компонента устанавливается ниже уровня существенности для финансовой отчетности группы в целом.

Сноска. Пункт 179 - в редакции нормативного постановления Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28.09.2022 № 10-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

180. Руководитель группы аудита обязан разработать и осуществить надлежащие ответные действия в отношении оцененных рисков существенных искажений финансовой отчетности. Руководитель группы аудита должен определить тип работы, которая будет выполняться группой аудита в отношении аудита финансовой отчетности группы и государственными аудиторами компонентов в отношении финансовой информации компонентов.

181. Если характер, сроки выполнения и масштаб работы, которая будет выполняться в отношении процесса консолидации или финансовой информации компонентов, основаны на ожидании того, что средства контроля группы функционируют эффективно, или в том случае, когда одни только процедуры проверки по существу не могут обеспечить достаточное и надлежащее аудиторское доказательство на уровне утверждений, группа аудита должна протестировать эффективность функционирования указанных средств контроля.

182. В отношении компонента, который является финансово значимым для группы, группа аудита должна провести аудит финансовой информации компонента, применяя уровень существенности компонента.

183. В отношении компонента, который является значимым потому, что он может представлять значительные риски существенного искажения для финансовой отчетности группы в силу своего специфического характера или обстоятельств, группа аудита должна выполнить одно или несколько следующих действий:

1) аудит финансовой информации компонента, применяя уровень существенности компонента;

2) аудит одного или нескольких остатков по счетам бухгалтерского учета, групп операций или раскрытий, касающихся вероятных значительных рисков существенного искажения финансовой отчетности группы;

3) специальные аудиторские процедуры в отношении возможных значимых рисков существенного искажения финансовой отчетности группы.

184. В отношении компонентов, не являющихся значимыми компонентами, группа аудита должна выполнить аналитические процедуры на уровне группы.

185. Выбор компонентов должен осуществляться на цикличной основе.

186. Группа аудита должна разработать и выполнить дальнейшие аудиторские процедуры в отношении процесса консолидации в ответ на оцененные риски существенных искажений финансовой отчетности группы, которые возникают в связи с процессом консолидации. Они должны включать оценку того, все ли компоненты были включены в финансовую отчетность группы.

187. Группа аудита должна оценить надлежащий характер, полноту и точность консолидационных корректировок и реклассификаций и проверить, существуют ли какие-либо факторы риска недобросовестных действий или показатели возможной предвзятости руководства объекта аудита.

188. Группе аудита следует убедиться в том, что финансовая информация, идентифицированная государственным аудитором компонента, была включена в отчетность группы.

189. Руководитель группы аудита должен определить, было ли получено достаточное и надлежащее аудиторское доказательство в результате выполнения аудиторских процедур в отношении процесса консолидации и работы, выполненной группой аудита и государственными аудиторами компонентов, на основании которого можно выразить мнение по аудиту финансовой отчетности группы.

190. Руководитель группы аудита должен оценить влияние на мнение по аудиту финансовой отчетности группы любых искажений (идентифицированных группой аудита или сообщенных государственными аудиторами компонентов) и любых случаев невозможности получения достаточного и надлежащего аудиторского доказательства.

191. Группа аудита должна включать рассмотрение следующих вопросов в аудиторскую документацию:

1) анализ компонентов, указывая те, которые являются значимыми, и вид работ, выполненной в отношении финансовой информации компонентов;

2) характер, сроки выполнения и объем участия группы аудита в работе, выполняемой государственными аудиторами компонентов в отношении значимых компонентов, включая, в зависимости от обстоятельств, проверку группой аудита соответствующих частей аудиторской документации государственных аудиторов компонентов и сделанных на ее основе выводов;

3) письменный обмен информацией между группой аудита и государственными аудиторами компонента.

Глава 8. Рассмотрение вопросов соблюдения законодательства при проведении аудита финансовой отчетности

192. Государственному аудитору следует получить достаточные надлежащие доказательства о соблюдении законов и нормативных правовых актов, которые оказывают прямое существенное влияние на суммы, указываемые в финансовой отчетности, и раскрываемую в ней информацию.

193. Государственный аудитор не несет ответственность за предотвращение несоответствий и не обязан выявлять все нарушения законов и нормативных правовых актов, не влияющих напрямую на финансовую отчетность.

194. В соответствии с требованиями Стандарта, государственному аудитору необходимо понимать законодательную и нормативную правовую базу, применимую к деятельности объекта аудита.

195. Государственному аудитору следует принимать во внимание, что положения некоторых законов или нормативно-правовых актов имеют прямое влияние на финансовую отчетность, так как они определяют характер сумм и информации, подлежащих раскрытию в отчетности (бюджетное, налоговое и пенсионное законодательство), в то время как другие законы или нормативные правовые акты подлежат соблюдению руководством объекта аудита или определяют условия осуществления операционной деятельности объекта аудита, и такие законы или нормативные правовые акты не оказывают прямого влияния на финансовую отчетность (соблюдение условий лицензии, соблюдение нормативных требований платежеспособности, соблюдение экологических норм).

196. Несоблюдение законов и нормативных правовых актов Республики Казахстан может привести к штрафам, судебным разбирательствам или другим последствиям для объекта аудита, и это может существенно повлиять на финансовую отчетность.

197. Если в ходе проведения аудита финансовой отчетности государственным аудитором выявлены нарушения законодательства Республики Казахстан, им должны быть применены меры реагирования финансового контроля.

Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарын бекіту туралы

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитеті Төрағасының 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 28 сәуірде № 13647 болып тіркелді.

"Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабы 2-тармағының 8) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасы (бұдан әрі – Жоғары аудиторлық палата) ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1. Мыналар:

1) осы нормативтік қаулыға 1-қосымшаға сәйкес 100. Тиімділік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты;

2) осы нормативтік қаулыға 2-қосымшаға сәйкес 200. Сәйкестік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты;

3) осы нормативтік қаулыға 3-қосымшаға сәйкес 600. Мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды тарту бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты;

4) осы нормативтік қаулыға 4-қосымшаға сәйкес 700. Мемлекеттік аудит нәтижелерін тану бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты;

5) осы нормативтік қаулыға 5-қосымшаға сәйкес 750. Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының сапа бақылауын жүзеге асыруы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты;

6) осы нормативтік қаулыға 6-қосымшаға сәйкес 900. Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты;

7) осы нормативтік қаулыға 7-қосымшаға сәйкес 901. Республикалық бюджеттің атқарылуын кейіннен бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты;

8) осы нормативтік қаулыға 8-қосымшаға сәйкес 902. Мәслихаттарға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есеп ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты;

9) осы нормативтік қаулыға 9-қосымшаға сәйкес 1000. Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты;

10) осы нормативтік қаулыға 10-қосымшаға сәйкес 1001. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты;

11) осы нормативтік қаулыға 11-қосымшаға сәйкес 903. Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуі бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты бекітілсін.

12) осы нормативтік қаулыға 12-қосымшаға сәйкес 300. Қаржылық есептілік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты бекітілсін.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 29.11.2018 № 20-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 14.02.2019 № 2-НҚ; 28.04.2020 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулыларымен.

2. Заң бөлімі заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы нормативтік қаулының Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы нормативтік қаулының Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның мерзімді баспасөз басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялануға жіберілуін;

3) осы нормативтік қаулы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде алынған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің Эталондық бақылау банкіне орналастыру үшін оның "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

4) осы нормативтік қаулының Есеп комитетінің интернет-ресурсына орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы нормативтік қаулының орындалуын бақылау Есеп комитетінің аппарат басшысына жүктелсін.

4. Осы нормативтік қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің Төрағасы

Қ. Жаңбыршин

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына 1-қосымша

100. Тиімділік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты

Ескерту. Стандарт жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 29.05.2019 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Тиімділік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі - Стандарт) сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары (бұдан әрі - аудит органдары) жүзеге асыратын тиімділік аудитінің мақсатын, міндеттерін, өлшемшарттары мен рәсімдерін айқындайды.

2. Стандарт Қазақстан Республикасының сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау мәселелерін реттейтін нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес және ISSAI 300 "Тиімділік аудитінің негізгі қағидаттарын", ISSAI 3000 "INTOSAI аудит стандарттарына және практикалық тәжірибеге негізделген тиімділік аудитін жүргізу жөніндегі стандарттар мен басшылықтарды", ISSAI 3100 "Тиімділік аудитінің негізгі ұғымдары бойынша басшылықты", ISSAI 3200 "Тиімділік аудитінің процесі бойынша басшылықты" қоса алғанда, Халықаралық жоғары аудит органдары ұйымы (ИНТОСАИ) бекітетін Халықаралық стандарттардың (ISSAI) қолайлы ережелерінің негізінде әзірленді.

3. Стандарттың мақсаты тиімділік аудитін жүргізудің барлық сатысында аудит органдарының функцияларын және міндеттерін іске асыру процесінде қолдануға жататын аудиторлық және талдамалық рәсімдердің бірыңғай талаптарын белгілеу, сондай-ақ тиімділік аудитінің өлшемшарттарын айқындау, аудиторлық есептерге қосылатын тұжырымдар мен нәтижелерді қалыптастыру мәселелерінде ерекшеліктерді ашып көрсету болып табылады.

4. Тиімділік аудиті мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінің (бұдан әрі - мемлекеттік аудит объектілері) ұлттық ресурстарды басқару бойынша тиімді қызметті қамтамасыз етуі мәніне жүргізіледі.

5. Осы Стандарттың күші мемлекеттік аудиторларға және сарапшыларға (аудиторлық ұйымдар, мемлекеттік органдардың мамандары және аудит органдары тиісті бейіні бойынша мемлекеттік аудит жүргізуге тартатын басқа да заңды, жеке тұлғалар) қолданылады.

6. Осы Стандартта мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) аудиторлық дәлелдеменің тиісті сипаты - аудиторлық дәлелдемелердің сапасын, аудиторлық пікір негізделетін тұжырымдар мен қорытындыларды растау кезіндегі олардың орындылығы мен сенімділігін бағалау;

2) өлшемшарттар - негізделген және қолжетімді эталондық нормалар, көрсеткіштер (стандарттар және (немесе) жақсы практикалар), олардың негізінде тиімділік аудитінің зерделенетін бағытының жұмыс істеу немесе мемлекеттік аудит объектісі қызметінің тиімділігі бағаланады;

3) базалық өлшемшарттар - тиімділік аудиті мен мемлекеттік аудит объектісі қызметінің бағыттарына байланысты болмай, оның барлық түрлерін жүргізу кезінде қолданылатын көрсеткіштер (тиімділік, үнемділік, нәтижелілік және өнімділік);

4) арнайы өлшемшарттар - тиімділік аудиті мен мемлекеттік аудит объектісі қызметінің бағыттарына қарай, тиімділік аудиті үшін әзірленетін және пайдаланылатын нақтыланған көрсеткіштер;

5) аудиторлық құжаттама - орындалған аудиторлық рәсімдер, алынған аудиторлық дәлелдемелер, тұжырымдар, мемлекеттік аудитор ұсынымдары, және тиімділік аудитінің қол жеткізген нәтижелері көрініс тапқан құжаттар;

6) кәсіби пайым мен скептицизм - мемлекеттік аудитордың іс-қимылдарының тәртібін айқындау мүмкін болмаған жағдайларда, оның субъективті шешімдерді қабылдауы үшін негіз болатын біліміне, біліктілігіне және жұмыс тәжірибесіне негізделген көзқарасы.

7. Аудит органдары жүргізетін тиімділік аудитінің тікелей нәтижелері сапалы аудиторлық қорытындыны дайындау, ал түпкілікті нәтиже - ұсынымдарды орындау нәтижелері бойынша тиімділік аудитінің зерделенген бағытында немесе мемлекеттік аудит объектісінің қызметінде оң әсерге қол жеткізу болып табылады.

8. Тікелей және түпкілікті нәтижелер тиімділік аудитінің зерделенген бағытында немесе мемлекеттік аудит объектісінің қызметінде тиімділік көрсеткіштерінің жақсаруына қатысты аудиторлық қорытындыда аудиторлық дәлелдемелердің тиісті сипатын және пікірлерінің пайымдарын жинау жағдайы кезінде қолжетімді.

2-тарау. Тиімділік аудитінің мақсаты, негізгі міндеттері және кезеңдері

9. Тиімділік аудитінің мақсаты жетілдіру бойынша ұсынымдарды ұсына отырып, тиімділік аудитінің зерделенген бағытында немесе мемлекеттік аудит объектісінің қызметінде үнемділікке, тиімділікке және нәтижелілікке (өнімділікке) қатысты тәуелсіз, құзыретті және объективті пікір білдіру болып табылады.

10. Тиімділік аудитінің міндеттері мыналар:

1) тиімділік аудитінің өзекті тақырыбы мен өлшемшарттарын айқындау;

2) тиімділік өлшемшарттарына қол жеткізуге, олардың ауытқу себептерін анықтауға (болған жағдайда) қатысты жеткілікті және сенімді аудиторлық дәлелдемелер жинау;

3) қажет болған жағдайда, анықталған кемшіліктер мен бұзушылықтарды жою және болашақта оларға жол бермеу, сондай-ақ тиімділік аудитінің зерделенген бағытында немесе мемлекеттік аудит объектісінің қызметінде тиімділікті жақсарту және арттыру бойынша ұсынымдарды әзірлей отырып, тәуелсіз, объективті және құзыретті аудиторлық есеп пен қорытындыны қалыптастыру;

4) постаудитті жүргізу арқылы тиімділік аудитінің қорытындыларын іске асыру болып табылады.

11. Тиімділік аудиті аудит органдарының құзыреттеріне сәйкес мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесін қалыптастырудан басталады және Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2020 жылғы 30 шілдедегі № 6-НҚ нормативтік қаулысымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21070 болып тіркелген) Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу қағидаларында (бұдан әрі – Қағидалар) көзделген кезеңдер бойынша жүзеге асырылады.

Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 29.06.2021 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

3-тарау. Тиімділік аудитін сыныптау және мәнділіктің негіздері

12. Тиімділік аудитін түрлері бойынша сыныптау аудиттерді жоспарлау, оның ауқымын және аудиторлық, талдамалық рәсімдердің көлемін реттеу, сондай-ақ тиімділік аудиттерінің жүйелендірілген дерекқорын қалыптастыру үшін пайдаланылады.

13. Тиімділік аудитінің түрлерін сыныптау мынадай белгілер бойынша бөлінеді:

мемлекеттік аудиттің тәсілдері (деңгейлес және сатылай тәсілдерді қолдана отырып, тиімділік аудиттерін жүргізу);

мемлекеттік аудиттің бағыты (аудитті белгілі бір тақырып немесе мемлекеттік аудит объектісінің қызметі бойынша жүргізу).

14. Мыналарды қолдана отырып, тиімділік аудиттерін жүргізу:

1) деңгейлес тәсіл мемлекеттік басқарудың бір деңгейіне жататын мемлекеттік аудиттің бірнеше объектілерінде аудиторлық іс-шаралар жүргізуді болжайды. Деңгейлес тиімділік аудиті мемлекеттік аудит объектісінің қызметін қоспағанда, мемлекеттік аудит бағыттары бойынша жүргізіледі. Бір аудиторлық іс-шара шеңберінде мемлекеттік аудиттің бірнеше объектілері қызметінің белгілі бір бағыты зерделенеді.

2) сатылай тәсіл мемлекеттік басқарудың әртүрлі деңгейіне жататын мемлекеттік аудиттің бірнеше объектілерінде аудиторлық іс-шаралар жүргізуді болжайды. Аудиттің бұл түрі мемлекеттік аудит объектісінің қызметін қоспағанда, мемлекеттік аудиттің барлық бағыттары бойынша жүргізіледі. Бір аудиторлық іс-шара шеңберінде мемлекеттік басқарудың әртүрлі деңгейіне жататын мемлекеттік аудиттің бірнеше объектілері қызметінің бағыттары зерделенеді.

15. Тиімділік аудитін мынадай бағыттар бойынша жүргізу:

1) салықтық және кедендік әкімшілендіру - салықтық және кедендік реформаларға бастамашылық жасау кезеңінен оларды практикалық іске асырылуы және тиісті тікелей және түпкілікті нәтижелерге қол жеткізілуі кезеңіне дейін мемлекеттің салықтық және кедендік саясаты түсінігін зерделеуді және (немесе) меңгеруді болжайды. Мемлекеттік аудиторлар және сарапшылар салықтық және кедендік әкімшілендірудің заңдары, саясаты, қағидалары және практикалары бөлігінде (мемлекеттік функцияларды және мемлекеттік қызметтер көрсетуді орындау үшін қажетті республикалық немесе жергілікті бюджеттің (мемлекеттік бюджет - сатылай тәсіл бойынша тиімділік аудиттерін жүргізу үшін) кіріс көздерін агрегаттау бойынша шаралар) хабардар болуы тиіс;

2) бюджеттерді жоспарлау және атқару - бюджет және өзге де байланысты заңнама талаптары мен бюджеттік сыныптау және бюджеттік бағдарламалардың әкімшілері бойынша топтастырылған бюджеттің барлық баптары бойынша республикалық немесе жергілікті бюджетті (мемлекеттік бюджет - сатылай тәсіл бойынша тиімділік аудиттерін жүргізу үшін) жоспарлау; сондай-ақ уәкілетті мемлекеттік органдар мен бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің республикалық немесе жергілікті бюджетті атқару бойынша (мемлекеттік бюджет - сатылай тәсіл бойынша тиімділік аудиттерін жүргізу үшін) қолданылатын практика түсінігін зерделеуді және (немесе) меңгеруді болжайды. Мемлекеттік аудиторлар және сарапшылар бюджеттеу, бюджет процесіне қатысатын барлық қатысушылар арасында құзыреттерді, өкілеттіктерді және жауаптылықты бөлудің заңдары, саясаты, қағидалары және практикалары бөлігінде хабардар болуы тиіс;

3) мемлекет активтерін басқару - мемлекет активтерін шоғырландырудан, активтерді тану, есепке алу және шығару бойынша қағидалардан бастап мемлекет активтеріне меншік құқығы берілген, пайдалану және өкімдік ету құқығы бар барлық адамның мемлекет активтерін пайдалану практикаларына дейін - мемлекет активтерін басқару қағидаттары мен тәртібін айқындайтын заңнама талаптары түсінігін зерделеуді және (немесе) меңгеруді болжайды. Мемлекеттік аудиторлар және сарапшылар мемлекет активтерін пайдаланушылар қолданатын мемлекет активтерін басқару саясаты, қағидалары және практикалары, сондай-ақ мемлекет активтерін басқару процесінің барлық қатысушылары арасында құзыреттерді, өкілеттіктерді және жауаптылықты бөлу тәртібі бөлігінде хабардар болуы тиіс;

4) Мемлекеттік басқару жүйесі құжаттарының іске асырылуы -Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттарын қалыптастыру қағидаттары мен қағидаларын қалыптастыру, бекіту мен іске асыруды белгілейтін мемлекеттік жоспарлау бөлігінде заңнама талаптары түсінігін зерделеуді және (немесе) меңгеруді болжайды. Мемлекеттік аудиторлар және сарапшылар Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттарын іске асыру жөніндегі саясат, қағидалар және практикалар, сондай-ақ Мемлекеттік жоспарлау жүйесінде құзыреттерді, өкілеттіктерді және жауаптылықты бөлу бөлігінде хабардар болуы тиіс;

5) мемлекеттік секторда баға белгілеу мен сатып алу - заңнаманың және әдіснамалық құжаттар ережелерінің талаптары түсінігін зерделеуді және (немесе) меңгеруді болжайды, олардың негізінде: мемлекеттік секторда өндірілетін және (немесе) сатып алынатын және (немесе) сатылатын тауарларға; мемлекеттік секторда орындалатын жұмысқа; мемлекеттік секторда көрсетілетін қызметтерге белгіленетін бағалар айқындалады.

Бұл бағыт бойынша мемлекеттік сатып алудың әрбір кезеңін - сатып алуларды жоспарлау және өткізу, тапсырыс беруші мен өнім беруші арасында өзара есеп айырысу жүргізу, мемлекеттік тапсырма шеңберіндегі жұмыстардың орындалу барысын бақылау және қадағалау, тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді қабылдау, келіспеушіліктерді реттейтін заңнама талаптары түсінігін зерделеу және (немесе) меңгеру маңызды. Мемлекеттік аудиторлар және сарапшылар мемлекеттік секторда тауарларға, жұмыстарға және көрсетілетін қызметтерге баға айқындау, мемлекеттік сектордың баға белгілеуі және сатып алуы жүйесінде құзыреттерді, өкілеттіктерді және жауаптылықты бөлу бойынша қолданылатын практикалар бөлігінде хабардар болуы тиіс;

6) мемлекеттік борышты басқару - қарыз алуды жүзеге асыру, қарыз алуға қажеттілікті айқындау, қарыз алу шарттарынан туындайтын талаптар мен міндеттерді қабылдау, борышты өтеу және мемлекеттік борышты басқарудың басқа да аспектілері жөніндегі қағидаларды қоса алғанда, мемлекеттік борышты басқару мәселелерін реттейтін заңнама талаптары түсінігін зерделеуді және (немесе) меңгеруді болжайды. Осы бағыт бойынша тиімділік аудитін жүргізу үшін арнайы білім мен дағдылар талап етіледі. Мемлекеттік аудиторлар және сарапшылар мемлекетік органдар қолданатын борышты басқару бойынша берілген өкілеттіктер, қарыз алуды жүзеге асыру мен байланысты міндеттерді орындау жөніндегі практикалар, мемлекет кепілдік берген қарыз алуды жүзеге асыру құқығы берілген басқа адамдар, сондай-ақ мемлекеттік борышты басқару жүйесіндегі жауаптылықты бөлу бөлігінде хабардар болуы тиіс;

7) гранттардың, инвестициялардың, қарыздардың және басқа да байланысты активтердің пайдаланылуы - бюджет процесіне қатысушыларға гранттар, инвестициялар, қарыздар және басқа да байланысты активтер берудің негізділігі, келісілуі және ұсынылуы мәселелерін реттейтін заңнама талаптары түсінігін зерделеуді және (немесе) меңгеруді болжайды. Мемлекеттік аудиторлар және сарапшылар осы активтерді пайдаланушылардың гранттарды, инвестицияларды, қарыздарды және басқа да байланысты активтерді пайдалану практикасы, сондай-ақ тартылған адамдардың құзыреттерін, өкілеттіктерін және жауаптылықтарын бөлу бөлігінде хабардар болуы тиіс;

8) қоршаған ортаны қорғау саласы - қоршаған ортаны қорғау мәселелерін реттейтін заңнама талаптары түсінігін зерделеуді және (немесе) меңгеруді болжайды. Осы бағыт бойынша тиімділік аудитін жүргізу үшін арнайы білім мен дағдылар талап етіледі. Бұған қоса осы бағыт бойынша тұрақты дамуды қамтамасыз ету жөніндегі мемлекет саясатын, сондай-ақ тиісті халықаралық шарттар мен конвенцияларды айқындау және іске асыру түсінігін зерделеу және (немесе) меңгеру маңызды. Мемлекеттік аудиторлар және сарапшылар уәкілетті органдардың, барлық тартылған заңды және жеке тұлғалардың қоршаған ортаны қорғау және тұрақты даму бойынша қолданатын саясаты мен практикалары, сондай-ақ қоршаған ортаны қорғау саласында құзыреттерді, өкілеттіктерді және жауаптылықтарды бөлу бөлігінде хабардар болуы тиіс;

9) ақпараттық технологиялар саласы - мемлекеттік және квазимемлекеттік секторларда ақпараттық технологияларды қолдану қағидаларын реттейтін заңнама, әдіснамалық және техникалық құжаттар талаптары түсінігін зерделеуді және (немесе) меңгеруді болжайды. Осы бағыт бойынша тиімділік аудитін жүргізу үшін арнайы білім мен дағдылар талап етіледі. Мемлекеттік аудиторлар және сарапшылар осы технологияларды пайдаланушылардың ақпараттық технологияларды бастамашылық ету, әзірлеу, енгізу, сүйемелдеу және жаңарту бойынша қолданылатын саясат пен практикалар, ақпараттық технологияларды басқару саласында құзыреттерді, өкілеттіктерді және жауаптылықтарды бөлу бөлігінде хабардар болуы тиіс;

10) мемлекеттік аудит объектісінің қызметі - ішкі (жергілікті) құжаттарды қоса алғанда, мемлекеттік аудит объектісінің қызметін реттейтін заңнама талаптарын зерделеуді және (немесе) меңгеруді болжайды. Мемлекеттік аудиторлар және сарапшылар мемлекеттік аудит объектісі негізгі және өзге де қызмет түрлерін жүзеге асыруда қолданылатын саясат пен практикалар, сондай-ақ ұйымдарда қабылданған құзыреттерді, өкілеттіктерді және жауаптылықтарды бөлу бөлігінде хабардар болуы тиіс.

16. Тиімділік аудитінің әрбір кезеңінде мәнділікті айқындау аудиторлық қорытындының пайдаланушыларының мүдделерін ескере отырып, мемлекеттік аудиторлардың кәсіби пайымы талап етіледі.

17. Тиімділік аудитінің мақсатына арналған мәнділік деңгейі қаржылық көрсеткіштер негізінде айқындалады. Тиімділік аудитін жүзеге асыру кезінде қаржыландыру мәселелерімен байланысты емес немесе тікелей байланысты емес аудиттің зерделенетін бағытының және (немесе) мемлекеттік аудит объектісі қызметінің қаржылық емес аспектілері ескеріледі.

18. Маңыздылық дегеніміз мемлекеттік басқару саласының және (немесе) мемлекеттік аудит объектісі қызметінің жұмыс істеуінің сыртқы ортасына әсер ету маңыздылығын өлшеу индикаторы. Маңыздылық бойынша алынған нәтиже қабылданатын әлеуметтік-экономикалық және саяси шешімдерге әсер ететін және кәсіби пайымның мәні болатын негізгі ақпарат болып табылады.

4-тарау. Перспективалық жоспарды қалыптастыру

Ескерту. 4-тарау алып тасталды - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

5-тарау. Аудиторлық іс-шараны жоспарлау және жүргізу рәсімдері

1-параграф. Алдын ала зерделеу

28. Тиімділік аудитінің тақырыбын нақтылау, тәуекелдерді басқару өлшемшарттарын (аудиттің мақсаттары, мәселелері негізінде), тәсілдерін, әдістерін әзірлеу және (немесе) айқындау аудиторлық іс-шараны алдын ала зерделеу және жоспарлау кезеңінің негізгі міндеттері болып табылады.

Тиімділік аудитін жүргізу әдістерін айқындау кезінде (талдау, салыстыру, бағалау, тексеру, зерттеу, аудиторлық іріктеу, мәнділік көлемі және басқалар) бір немесе салыстырмалы талдауды, іріктеп зерттеуді қоса алғанда, бірнеше әдістің жиынтығын қолдану мүмкіндігі ескеріледі.

29. Аудиторлық іс-шараны алдын ала зерделеу және жоспарлау кезеңінде жүргізілетін тиімділік аудитінің бағытын немесе мемлекеттік аудит объектісінің қызметін зерделеу жоспарлау кезеңінде жүргізілген талдамалық рәсімдердің жалғасы болып табылады. Осы кезеңде зерделеу процесі аудиторлық іс-шараның белгілі бір тақырыбына байланысты мемлекеттік аудит бағытының немесе мемлекеттік аудит объектісі қызметінің белгілі бір аспектілерінде барынша нақтыланған және шоғырландырылған және аудит құжаттарын әзірлеуге бағытталған болып табылады.

Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

30. Аудиторлық іс-шараны алдын ала зерделеу және жоспарлау кезеңінде түйінді талдамалық рәсімдердің бірі аудиторлық тәуекелді (аудиторлық іс-шараның мақсаттарына қол жеткізуге теріс немесе оң әсер ететін қандай да бір оқиғаның, іс-қимылдың немесе әрекетсіздіктің болу мүмкіндіктері) бағалау болып табылады. Тәуекелдерді бағалау тиімділік аудитінің күшін тәуекелдердің түйінді аймақтарына жұмылдыруға, артық аудиторлық рәсімдерді қысқартуға және қолда бар ресурстарды барынша нәтижелі пайдалануға мүмкіндік беретін тәсілдермен жүргізіледі.

31. Аудиторлық іс-шараны жоспарлаудың негізгі ережелері және оны жүргізу тәртібі Қағидаларда айқындалған.

2-параграф. Тиімділік аудитінің мақсатын және мәселелерін айқындау

32. Әрбір аудиторлық іс-шара үшін нақтыланған мақсаттар айқындалады. Аудиторлық іс-шараның мақсатын айқындау кезінде мынадай талаптар сақталады:

аудит мақсатының маңыздылығы (аудиттің тиімділік аудитінің зерделенетін бағытына және (немесе) мемлекеттік аудит объектісінің қызметіне елеулі оң әсер етуіне бағытталуы);

аудит мақсатының тиімділік аудитінің бағытымен, аудиттің тақырыбымен, аудиттің зерделенетін кезеңімен және ауқымымен нақты логикалық тұрғыдан байланыстарын қамтамасыз ету;

жоспарланатын аудиторлық іс-шара шеңберінде мақсаттардың қолжетімділігін қамтамасыз ету;

аудиторлық және талдамалық рәсімдерді шамадан тыс жүргізуді болдырмау үшін мақсаттарды нақтылаудың қолайлы деңгейін қамтамасыз ету;

бұлыңғыр және әркелкі мәндерді қолдануға жол бермеу.

33. Аудиторлық іс-шараның мақсаты Қағидаларда айқындалған тәртіппен Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесін қалыптастыру сатысында тиімділік аудиті тақырыбының негізінде қалыптастырылады.

Ескерту. 33-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

34. Аудиторлық іс-шараның мақсаты тиімділік аудитінің маңыздылығы, оның тәуекел аймағына бағдарлануы және тиімділік аудит бағытының жұмыс істеуіне және (немесе) мемлекеттік аудит объектісінің қызметіне оң әсер етуін анық қадағаланатындай болып тұжырымдалады.

35. Аудиторлық іс-шараның мақсаты мынадай екі тәсіл арқылы айқындалады:

мәселе түрінде тұжырымдау (базалық аудиторлық мәселе);

проблеманы тезистік сипаттау түрінде, ол аудиторлық іс-шараны жүргізу барысында зерделенетін болады.

36. Аудиторлық мәселелерді әзірлеу кезінде мынадай негізгі факторлар:

аудиторлық мәселенің аудиторлық іс-шараның тақырыбымен және мақсатымен логикалық байланысы;

аудиторлық мәселелерді тиімділік аудитінің және (немесе) мемлекеттік аудит объектісінің бағыты бойынша қол жеткізілген нәтижелерге фокустау;

аудиторлық мәселелерді тиімділік аудитінің бағыты бойынша және (немесе) мемлекеттік аудит объектісінде бар проблемаларға фокустау;

аудиторлық мәселелерді тиімділік аудитінің өлшемшарттарына сәйкестігіне фокустау;

мәселелерді тұжырымдау, оларға жауаптар қолданылған талдамалық және аудиторлық рәсімдер арқылы беріледі;

мағынасы және мазмұны бойынша қайталанатын мәселелерді болдырмау;

бейтарап және алаламау тұжырымдауларын қолдану ескеріледі.

3-параграф. Тиімділік аудиті өлшемшарттарының түрлері

37. Тиімділік аудиті кезінде тиімділік аудитінің зерделенетін бағытының және (немесе) мемлекетік аудит объектісі қызметінің жұмыс істеу тиімділігін бағалау үшін базалық және арнайы өлшемшарттар қолданылады.

38. Бір аудиторлық іс-шара шеңберінде тиімділік аудитінің екі және одан көп өлшемшарты пайдаланылады. Барлық базалық өлшемшарттар тиімділік аудитінің зерделенетін бағыты бойынша түпкілікті нәтижелер мен әсерді айқындау мүмкіндігі жағдайында қолданылады. Базалық өлшемшарттардан басқа тәуекелдердің болуы, дәрежесі және ішкі бақылаудың болуы, жай-күйі бойынша көрсеткіштер айқындалады.

39. Тиімділік аудитінің базалық өлшемшарттары тиімділік аудитінің мақсаттарына және мәселелеріне қарай нақтыланады. Тиімділік аудитінің әрбір базалық өлшемшарты бойынша арнайы көрсеткіштер айқындалады немесе әзірленеді (тәуекелдердің болуы және дәрежесі, сондай-ақ ішкі бақылаудың болуы және жай-күйі бойынша).

40. Арнайы өлшемшарттар тиімділік аудиті бағытының және (немесе) мемлекеттік аудит объектісі қызметінің ерекшеліктерін ескереді. Арнайы өлшемшарттар тиімділік аудитінің басқа бағыттарына немесе мемлекеттік аудит объектілеріне қатысты оларды қолданудың белгілі бір уақыты (2 жылдан астам) өткеннен кейін немесе қызмет немесе бағыт аясының, саласының өзіндік ерекшелігіне қатысты қолданылмайды.

41. Тиімділік аудитінің арнайы өлшемшарттарының бірі жүргізілген шығыстардың белгіленген күтілетін кезеңге қойылған мақсаттар мен міндеттерге сәйкестігін айқындауға арналған перспективалық көрсеткіш болып табылады. Перспективалық өлшемшарты республикалық бюджетті жоспарлау және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттарының іске асырылу тиімділігіне аудит жүргізу кезінде пайдаланылады. Арнайы өлшемшарттарды айқындау және (немесе) әзірлеу қолжетімді және анық дереккөздерден алынған ақпарат пайдаланыла отырып жүзеге асырылады.

Ескерту. 41-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

42. Тиімділік аудитінің өлшемшарттары мыналарға бөлінеді:

1) сандық (нәтижелерге қол жеткізу деңгейін айқындауға мүмкіндік беретін сандық мәнде өлшенетін индикаторлар);

2) сапалық (тиімділік аудитінің және (немесе) мемлекеттік аудит объектісі қызметінің бағыты бойынша істің мінсіз немесе қалаулы жай-күйін немесе нәтижелеріне уақтылы қол жеткізуді тезистік сипаттау).

4-параграф. Тиімділік аудитінің өлшемшарттарын әзірлеу

43. Тиімділік аудитінің өлшемшарттарын әзірлеу мемлекеттік аудит объектілерін алдын алу зерделеу процесінде жүзеге асырылады. Тиімділік аудиті өлшемшарттарының ықтимал дереккөздері айындалады, оны зерделеу негізінде олардың бағытталған таңдауы жүргізіледі (типтік жағдайлар таңдалады, себептерін (проблемаларды) анықтау үшін толық зерделенеді).

44. Тиімділік аудитінің әрбір айқындалған және (немесе) әзірленген өлшемшарты мынадай сипаттамаларға жауап береді:

қолданушылық (аудиттің мақсатына және мәселелеріне байланысты көрсеткіштер);

қолайлылық (көрсеткіштер заңнаманың талаптарымен немесе сарапшылардың пікірлерімен келісілген);

сенімділік (көрсеткіштер түрлі мемлекеттік аудиторлардың бірдей жағдайлар кезінде ұқсас тұжырымдар, қорытындылар мен ұсынымдарды тұжырымдауына мүмкіндік береді);

объективтілік (көрсеткіштер біржақты болып табылмайды және толық әрі анық ақпаратқа негізделген);

толықтық (көрсеткіштер аудиттің мақсатына қол жеткізу үшін жеткілікті болып табылады);

пайдалылық (көрсеткіштерді қолдану фактілерді анықтауды қамтамасыз етеді, оның негізінде тұжырымдар, қорытындылар және жақсарту жөніндегі ұсынымдар тұжырымдалады);

түсініктілік (көрсеткіштер нақты тұжырымдалған және дұрыс түсіндірмеу тәуекелдерін болдырмайды).

45. Тиімділік аудиті өлшемшарттарының дереккөздері:

1) мемлекеттік аудит саласының жұмыс істеуін және (немесе) мемлекеттік аудит объектісінің қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;

2) өкілді және атқарушы органдардың шешімдері;

3) кәсіби, техникалық және салалық стандарттар;

4) уәкілетті органдардың және (немесе) мемлекеттік аудит объектісінің нормативтік және әдіснамалық құжаттары;

5) халықаралық кәсіби ұйымдардың әдіснамалық құжаттары;

6) уәкілетті органдар және (немесе) мемлекеттік аудит объектісі бекіткен нәтижелерді өлшеу индикаторлары;

7) мемлекеттік аудит объектілерінің, уәкілетті органдардың, квазимемлекеттік және жеке секторлар ұйымдарының есептік және статистикалық деректері;

8) аудит және қаржылық бақылау органдарының аудиторлық есептері;

9) ішкі мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының аудиторлық есептері;

10) тиімділік аудитінің мақсаты, мәні және мәселелерімен байланысты мәселелер бойынша әдебиет;

11) сарапшылардың қорытындылары;

12) ғылыми жаңалықтар мен әзірлемелер;

13) интернет-ресурстарға орналастырылғандарды қоса алғанда, бұқаралық ақпарат құралдарының материалдары болып табылады.

46. Тиімділік аудитінің айқындалған және (немесе) әзірленген өлшемшарттарының қолайлығы осы Стандартқа 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша аудиторлық іс-шараларды бағалаудың бақылау парағын толтыра отырып, кейінгі барлық талдамалық және аудиторлық рәсімдердің (аудиторлық есепті қалыптастырғанға дейін) барысында бағаланады.

47. Тиімділік аудитінің өлшемшарттарын әзірлеу кезінде мынадай тәуекелдер болуы мүмкін:

1) субъективизм - толық емес, объективті емес ақпаратты қолдануға негізделген және тексерілетін бағытты, аяны (саланы) жан-жақты зерделеу болмаған кезде, соның ішінде тексерілетін саладағы (аядағы) нормативтік, әдіснамалық база мен тәжірибенің жеткіліксіздігі салдарынан өлшемшарттар әзірлеу;

2) тәуелсіз және құзыретті сарапшылық пікір алудағы шектеулер (тәуелсіз сарапшы пікірінің, осы салада білікті мамандардың, тәуелсіз тар көлемдегі сарапшылардың, ғылыми әзірлемелердің болмауы);

3) мемлекеттік аудит объектісі аясында (саласы) немесе ерекшелігін ескере отырып, мемлекеттік аудит объектісі қол жеткізген нәтижелерді сандық және сапалық өлшеу бойынша өлшемшарттарды шектеу;

4) аудиторлық іс-шараны жаңа аяда (салада) жүргізу кезінде мемлекеттік аудит объектісінің қызметінде стандарттардың болмауы.

48. Тиімділік аудитінің өлшемшарттарын әзірлеу кезінде осы Стандарттың 47-тармағында көрсетілген тәуекелдерді мемлекеттік аудиторлар ескереді, алайда оларды әзірлеуден бас тарту үшін негіз болып табылмайды.

Тиімділік аудитінің зерделенетін бағыты мәселесінің немесе мемлекеттік аудит объектісі қызметінде күрделіліктер болуы кезінде аудиторлық құжаттамаға міндетті түрде тиісті сілтеме қоса отырып, кейінгі кезеңдерде тиімділік аудитінің өлшемшарттарын (проблемаға бағдарланған тәсіл) айқындауға немесе әзірлеуге жол беріледі.

49. Тиімділік аудитінің өлшемшарттарын айқындауға немесе әзірлеуге байланысты аудиторлық және талдамалық рәсімдер аудиторлық құжаттамада көрсетіледі. Аудит өлшемшарттарының дереккөздері, сондай-ақ мемлекеттік аудиторлар, мемлекеттік аудит объектісінің лауазымды адамдары, сарапшылар арасында тиімділік аудитінің өлшемшарттарын қолдану бөлігінде келіспеушілік жайттары міндетті түрде құжаттандырылады.

50. Мемлекеттік аудит объектісі Қағидаларда белгіленген мерзімде аудиттің белгілі бір өлшемшарттары көрсетіле отырып, мемлекеттік аудиттің жүргізілетіні туралы хабардар етіледі.

51. Өлшемшарттардың негізінде тұжырымдар, ұсынымдар қалыптастыру үшін мемлекеттік аудиторлар пайдаланатын ақпараттарды (аудиторлық дәлелдемелер) жинау және талдау әдістері айқындалады.

52. Тиімділік аудиті процесінде алынған мемлекеттік аудит объектісінің қызметін сипаттайтын нақты деректерді тиімділік аудитінің өлшемшарттарымен салыстыру негізінде мемлекеттік аудиторлар нормативтік сипаттағы құжаттар ережелерінің жай-күйін, жақсы басқарудан күтілетін және мүмкін практикаларды тиісінше бағалай отырып, тұжырымдар мен қорытындылар жасайды, бұзушылықтар фактілері анықталған кезде мемлекеттік аудит объектісінің жіберіп алған пайдасы және (немесе) экономикалық шығындары бағаланады.

5-параграф. Тәуекелдерді басқару

53. Тиімділік аудитінің барлық кезеңдерінде тиімділік аудитінің өлшемшарттары арасында қайшылықтардың болмауын, өлшемшарттарды түзету немесе ауыстыру жөніндегі талдамалық рәсімдерді жүргізуді болжайтын тиімділік аудитінің көрсеткіштерін айқындау және (немесе) әзірлеу тәуекелдерін тиісінше басқару жүзеге асырылады. Қосымша мәліметтер мен тиісінше ресімделген аудиторлық дәлелдемелер өлшемшарттарды түзету немесе ауыстыру үшін негіз болып табылады.

54. Тиімділік аудитінің өлшемшарттарын айқындаумен және (немесе) әзірлеумен, сондай-ақ олардың қолданылуымен байланысты тәуекелдерді тиімді басқаруды қамтамасыз ету мақсатында аудит органының жауапты құрылымдық бөлімшесі тиімділік аудиттерінің өлшемшарттары бойынша дерекқор қалыптастырады. Әрбір аудиторлық іс-шараның аяқталуы бойынша дерекқорға беру үшін осы Стандартқа 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тиімділік аудитінің өлшемшарттар тізбесі қалыптастырылады.

55. Тиімділік аудитінің өлшемшарттарын тиісінше қолдануды қамтамасыз ету үшін мемлекеттік аудиторлар осы Стандартқа 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша аудиторлық іс-шараның жобалық матрицасын құрайды. Аудиторлық іс-шараның жобалық матрицасы міндетті жұмыс файлы болып табылады, ол алдын ала зерделеу кезеңінде қалыптастырылады.

Ескерту. 55-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

6-параграф. Аудиторлық тәсілді айқындау және қолдану

56. Мемлекеттік аудит тобы тиімділік аудитінің мақсатына, мәселелері мен өлшемшарттарына байланысты тиімділік аудитін жүргізуге үш негізгі тәсілдің біреуін таңдайды не көрсетілген тәсілдерді біріктіреді:

1) басқару жүйелерінің тиісінше қызмет етуін зерттейтін жүйеге бағдарланған тәсіл;

2) жоспарланған тікелей және түпкілікті нәтижелерге қол жеткізілгенін бағалайтын нәтижеге бағдарланған тәсіл;

3) белгілі бір проблеманың себептері мен салдарлары талданатын проблемаға бағдарланған тәсіл.

57. Жүйеге бағдарланған тәсіл тиімділік аудитін жүргізуде күрделі және еңбекті қажет ететін тәсіл болып табылады, оның нәтижесі бойынша зерделенген саладағы басқару жүйесін жетілдіру жөнінде ұсынымдар беріледі. Бұл тәсілде міндетті түрде мемлекеттік басқарудың тиісті саласына барлық қатысушылардың саясаты мен практикалары зерделенеді және бағаланады.

58. Нәтижеге бағдарланған тәсілді қолдану тиімділік аудитінің бағыты бойынша және (немесе) мемлекеттік аудит объектісі қол жеткізген нәтижелерді бағалауға бағытталған талдамалық және аудиторлық рәсімдерді айқындауды және жүргізуді болжайды. Осы тәсіл нәтижелерді өлшеудің тиісті индикаторлары бекітілген және қолданылып отырған, не болмаса аудиттің тиісті өлшемшарттарын әзірлеу мүмкіндігінің ықтималдылығы жоғары болып отырған тиімділік аудитінің бағыттары бойынша қолдану үшін қолайлы.

59. Проблемаға бағдарланған тәсілді қолдана отырып аудиторлық іс-шара жүргізу кезінде барлық талдамалық және аудиторлық рәсімдер тиімділік аудитінің зерделенетін бағытының және (немесе) мемлекеттік аудит объектісі қызметінің белгілі бір проблемасына шоғырланады. Осы тәсілді қолдану проблемаларды, оның себептері мен салдарын айқындауды болжайды. Осы тәсіл мемлекеттік аудиторлардың қатысуы кезінде шешілетін проблема айқындалған тиімділік аудитінің бағыттары бойынша қолдану үшін қолайлы.

60. Аудиттің іріктелген тәсілінің негізінде кейінгі талдамалық және аудиторлық рәсімдерді тиісінше құрылымдау мақсатында мемлекеттік аудиторлар аудиторлық мәселелерді әзірлеуді, тиімділік аудитінің зерделенетін бағытының және (немесе) мемлекеттік аудит объектілерінің қатысушыларын, сондай-ақ географиялық параметрлер (мемлекеттік аудит объектілерінің орналасқан жері) мен зерделенетін уақытша кезеңді айқындауды көздейтін жоспарланатын аудиторлық іс-шараның ауқымын айқындайды.

7-параграф. Аудиторлық дәлелдемелерді жинау әдістері

61. Мемлекеттік аудиторлар аудиторлық іс-шара жүргізу кезеңінде аудиторлық дәлелдемелердің Қағидаларда айқындалған талаптарға сәйкес келуін қамтамасыз етеді.

62. Тиімділіктің аудиторлық есебін қалыптастыруға қажетті аудиторлық дәлелдемелерді жинау әдісіне сұхбат (әңгімелесу), пікіртерімдер, құжаттарды шолу, инспекциялау, байқау және фокус-топ жатады.

63. Сұхбат (әңгімелесу) жоспарланып отырған тиімділік аудитінің мақсаттары үшін түйінді әдістерінің бірі болып табылады және мынадай:

мемлекеттік басқару саласының (тиімділік аудит бағытының) жұмыс істеу ерекшеліктерін түсіну және сапалы жоспарлау құжаттарын жасау үшін - тиімділік аудитін алдын ала зерделеу және жоспарлау;

аудиторлық дәлелдемелер жинау мақсатында - тиімділік аудитін жүргізу;

құзыретті және объективті тұжырымдар, қорытындылар мен ұсынымдар қалыптастыру мақсатында - аудиторлық есеп жасау;

мемлекеттік аудит объектісі тарапынан аудит органының ұсынымдарын орындауына қатысты объективті бағалауды қамтамасыз ету мақсатында - аудиторлық іс-шараның қорытындыларын іске асыру және т.б. кезеңдерде жүзеге асырылады.

64. Сұхбат жүргізу әдісін қолдану арқылы толық және анық ақпараттың жиналуын қамтамасыз ету үшін мемлекеттік аудиторлар мынадай нұсқаулықтарды орындайды:

1) осы Стандартқа 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сұхбат жүргізуге арналған жадынама әзірлеу;

2) әрбір сұхбаттың күнін, уақытын және ұзақтығын жоспарлау;

3) сұхбатқа қатысушылардың тізімін айқындау;

4) "жай сұрақтан күрделі сұраққа қарай" тәсілін қолданып, сұхбаттардың үлгілік тізбесін жасау;

5) сұхбатты әңгімелесушіге құрмет, ілтипат, тілектестік және объективті қарым-қатынас көрсете отырып жүргізу;

6) жазба жүргізу немесе сұхбатты хатқа түсіру.

65. Пікіртерім жүргізу әдісі халықтың белгілі бір тобына сұрақнамалар тарату арқылы жүйеленген ақпарат жинауды болжайды. Сұрақнама пікіртерім жүргізу кезінде пайдаланылатын ақпарат жинаудың негізгі құралы болып табылады.

66. Пікіртерім жүргізу әдісін қолдану арқылы толық және анық ақпараттың жиналуын қамтамасыз ету үшін мемлекеттік аудиторлар мынадай нұсқаулықтарды орындайды:

1) сұрақнама жалпы сұрақтардан басталады және тестілік сұрақтар (яғни жауап нұсқалары бар сұрақтар) мен ашық сұрақтарды (яғни респонденттерден жан-жақты жауаптар мен түсіндірмелер алуды көздейтін сұрақтар) қамтиды;

2) жауаптары кейіннен талдау үшін пайдалануға қажет сұрақтарды ғана қамтитын оңтайлы сұрақтар тізбесі қалыптастырылады;

3) сұрақнамада ашық сұрақтар санының тым көп болуына жол берілмейді;

4) сұрақтар нақты, айқын, дәйекті түрде қалыптастырылады және бір жауап алуға бағдарланады;

5) сұрақнамада толтыру жөніндегі қысқаша және түсінікті нұсқаулық қамтылады;

6) сұрақнама таратылғанға дейін пікіртерім осы Стандартқа 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша пікіртерім жүргізу жөніндегі жадынамаға сәйкес тестілік режимде жүргізіледі.

67. Құжаттарды шолу әдісі мемлекеттік аудит объектілерінің және қызметтері мемлекеттік аудит объектісінің қызметімен байланысты басқа да мемлекеттік, квазимемлекеттік сектор ұйымдарының құжаттарының мазмұнын зерделеу арқылы ақпарат жинауды жүзеге асыруды болжайды.

68. Құжаттарды шолу әдісін қолдану арқылы толық және анық ақпараттың жиналуын қамтамасыз ету үшін мемлекеттік аудиторлар мен сарапшылар мынадай нұсқаулықтарды орындайды:

1) зерделенуі тиіс құжаттардың тізбесі айқындалады;

2) зерделенетін құжаттар тізбесіне қолданысқа енгізілген құжаттар, сондай-ақ күшін жойған құжаттар немесе құжаттардың жобалық нұсқалары кіреді;

3) зерделенетін құжаттар (есептік деректер немесе қаржылық құжаттар құжат деректерінде қамтылған ақпараттың анықтығы мен сенімділігі тұрғысынан тексеріледі);

4) кейіннен талдамалық және аудиторлық рәсімдерге пайдаланылатын құжаттар ережелерінің сипаттамалары және (немесе) аталған құжаттарға сілтемелер қосылған жұмыс файлы (бақылау парақтары) қалыптастырылады.

69. Инспекциялау әдісі құжаттарға, активтерге немесе мемлекеттік аудит объектісінде жүргізілетін белгілі бір ішкі процестерге қатысты тексерулер жүргізуді болжайды. Инспекциялау жүргізген кезде мемлекеттік аудиторлар мен сарапшылар сәйкестік аудиттері және қаржылық есептілік аудиттерінде қолданылатын тәсілдерді пайдаланады. Инспекциялау мемлекеттік аудит объектісі қызметінің зерделенетін аспектілерінің үнемділігіне, тиімділігіне және нәтижелілігіне қатысты аудиторлық есепті қалыптастыру кезінде пайдаланылатын аудиторлық дәлелдемелер жинау үшін жүргізіледі.

70. Байқау әдісі мемлекеттік аудиторлардың адамдарға, активтерге және оқиғаларға байқау жүргізуіне қатысуын болжайды.

71. Байқау әдісін қолдану арқылы толық және анық ақпараттың жиналуын қамтамасыз ету үшін мемлекеттік аудиторлар мен сарапшылар мынадай нұсқаулықтарды орындайды:

1) байқау жүргізу жөнінде қысқаша жадынама әзірленеді;

2) жоспарланып отырған аудиторлық іс-шараның мақсатына қол жеткізу үшін ерекше назар аударуды талап ететін байқау нысанасы айқындалады;

3) байқау жүргізу үшін ең қолайлы уақыт айқындалады;

4) қатысушылардың жұмысының нәтижелерін бағалау байқаудың мақсаты болып табылмайтындығы туралы байқауға қатысушылардың барлығына хабарланады;

5) байқау жүргізуге байланысты шектеулер назарға алынады;

6) жүргізілген байқаудың нәтижелері бойынша құжаттама ресімделеді.

72. Фокус-топ әдісі - бұл жоспарланып отырған аудиторлық іс-шара шеңберінде зерделенетін проблема бойынша тиімділік аудит бағытымен айқындалған мемлекеттік басқарудың тиісті саласының қатысушылары болып табылатын фокус-топтың мүшелері (жеке тұлғалар) арасында талқылаулар және өзара іс-қимыл ұйымдастыру арқылы ақпарат жинау тәсілін болжайды.

73. Фокус-топ әдісін қолдану арқылы толық және анық ақпараттың жиналуын қамтамасыз ету үшін мемлекеттік аудиторлар мынадай нұсқаулықтарды орындайды:

1) фокус-топтың жүргізушісі айқындалады;

2) фокус-топтың жүргізушісіне арналған жадынама әзірленеді жүргізушінің мінез-құлқы жөнінде қосымша нұсқамалық өткізіледі;

3) фокус-топтың құрамы (мәртебесі бойынша тең және тәжірибесі ұқсас жеке тұлғалар) айқындалады және ашық және сенімді қарым-қатынас үшін жайлы (жұмыс) атмосфера ұйымдастырылады;

4) фокус-топ мүшелерінің кездесулерінің күні, уақыты және ұзақтығы жоспарланады (кездесудің ұсынылатын ұзақтығы - екі сағаттан көп емес);

5) осы Стандартқа 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша фокус-топпен талқылау жүргізуге арналған жадынамаға сәйкес жазбалар жасалады немесе фокус-топ талқылауларының нәтижелері хатқа түсіріледі.

8-параграф. Аудиторлық есеп пен қорытындыны жасау үшін анықталған фактілерді жүйелендіру

74. Аудиторлық құжаттама мемлекеттік аудит нәтижелері туралы алдын ала мәліметтері жоқ (не сапа бақылауы барысында) басқа мемлекеттік аудитордың:

1) мемлекеттік аудиттің мәселелері, өлшемшарттары, ауқымы, тәуекелдердің бағалануы, аудиторлық іс-шараны жүргізуге арналған Аудит бағдарламасы, орындалған аудиторлық рәсімдердің мерзімдері, көлемі және нәтижелері арасындағы байланысты;

2) аудиторлық қорытындыны немесе мемлекеттік аудитордың пікірін растайтын аудиторлық дәлелдемелерді;

3) кәсіби пайымның қолданылуын талап еткен негіздерді;

4) мемлекеттік аудиттің тиісті тұжырымдары мен ұсынымдарын бағалай алуы үшін толық жасалады.

Ескерту. 74-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

75. Мемлекеттік аудиторлар тиімділік аудитінің өлшемшарттарына сәйкестігі мәніне тиімділік аудитінің зерделенген бағытының және (немесе) мемлекеттік аудит объектісі қызметінің шынайы жағдайын сипаттайтын фактілерін анықтайды.

76. Әрбір анықталған факт сенімді әрі жеткілікті аудиторлық дәлелдемелермен расталады. Аудиторлық дәлелдемелер нақты, деректі және талдамалық болуы мүмкін.

77. Мемлекеттік аудиторлар бірлескен талқылаулар өткізу арқылы және сарапшылардың қатысуымен барлық анықталған фактілерді:

1) анықталған фактілерді мәнділігі мен маңыздылығы бойынша ранжирлеу;

2) фрагменттік жағдай болып табылатын немесе жүйелі проблеманың белгісін білдіретін фактілерді анықтау;

3) мемлекеттік аудит объектісі басшылығының анықталған жүйелі проблемалар туралы хабардар болуын анықтау және анықталған кемшіліктерді жою мен жақсарту жөніндегі ұсынымдарды іске асыруда басқа тараптардың қатысу қажеттілігін айқындау;

4) анықталған фактілердің себептері мен тиімділік аудит бағытының немесе мемлекеттік аудит объектісі қызметінің тиімділігіне ықпалын айқындау жолымен жүйелендіреді.

78. Тиімділік аудитін жүргізу кезінде анықталған фактілер:

1) жақсы практиканың (мемлекеттік аудит саласын немесе мемлекеттік аудит объектісінің қызметін сипаттайтын нақты мағыналардың тиімділік аудитінің өлшемшарттарынан оң ауытқулары орын алады);

2) тиісті практиканың (мемлекеттік аудит саласын немесе мемлекеттік аудит объектісінің қызметін сипаттайтын нақты мағыналары тиімділік аудитінің өлшемшарттарына сәйкес келеді);

3) жағымсыз практиканың (мемлекеттік аудит саласын немесе мемлекеттік аудит объектісінің қызметін сипаттайтын нақты мағыналардың тиімділік аудиті өлшемшарттарынан жағымсыз жаққа ауытқулары орын алады) айғағы болып табылады.

79. Аудиторлық есеп мемлекеттік аудит объектісінің өкілдерімен және (немесе) мемлекеттік аудит объектісінің қызметін басқаруға тартылған басқа да ұйымдармен өткізілген талқылаулар ескеріле отырып дайындалады.

80. Аудиторлық іс-шараның қорытындысы бойынша жасалатын аудиторлық есеп:

тиімділік аудитінің зерделенген бағытын және (немесе) мемлекеттік аудит объектісінің қызметін тиімділік аудитінің өлшемшарттарына сәйкестігі мәніне бағалауды;

тиісті аудиторлық құжаттамаларға сілтемелерді;

тиімділік аудитінің барлық сұрақтарына қысқа жауаптарды;

өлшемшарттардан ауытқулар себептері мен (немесе) салдарлары бөлігінде аудиторлық пікірді қамтиды.

Аудиторлық есепті жасау және ресімдеу тәртібі Қағидаларда айқындалған.

81. Аудиторлық қорытындылар мен нұсқамаларды жасау, ресімдеу, сондай-ақ ұсынымдарды орындау мониторингін жүзеге асыру тәртібі Қағидаларда айқындалған.

82. Аудиторлық қорытындыда көзделген тиімділік аудитінің қорытындылары:

1) мемлекеттік аудит жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының немесе Тексеру комиссиясының аудиторлық қорытындыда берілген ұсынымдардың және міндетті түрде орындау үшін жолданған нұсқамалардың орындалуын бақылауға жауапты мүшесімен бірлесіп, Қағидаларда көзделген іс-шараларды тұрақты және жүйелі негізде жүзеге асыруы;

2) басқа аудиторлық іс-шараның тиімділік аудитінің бағдарламасына мемлекеттік аудит объектісінің ұсынымдарды орындауын тексеру жөніндегі аудиторлық және талдамалық рәсімдерді енгізу;

3) мемлекеттік аудит объектісінің ұсынымдарды тиісінше орындауын растау мақсатында аудиторлық дәлелдемелерді жинау жөніндегі аудиторлық іс-шараны жүргізу арқылы іске асырылады.

Ескерту. 82-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

	Тиімділік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 1-қосымша
	нысан

Тиімділік аудитінің өзекті тақырыбын айқындау өлшемшарттарын бағалау

Ескерту. 1-қосымша алып тасталды - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

	Тиімділік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 2-қосымша
	нысан

Тиімділік аудитін жүргізудің анықтама-негіздемесі

Ескерту. 2-қосымша алып тасталды - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

	Тиімділік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 3-қосымша
	нысан

Аудиторлық дәлелдемелердің сапасын бағалаудың бақылау парағы

№	Сұрақ	"иә" деген жауап	"жоқ" деген жауап	Түсініктеме (ескертпе)
1.	Аудиторлық дәлелдемелер барлық аудиторлық мәселелерге және (немесе) пайдаланылған аудит көрсеткіштеріне қатысты жиналған ба?
2.	Жиналған аудиторлық дәлелдемелер төмендегі талаптарға сәйкестігі мәніне бағаланған ба:
2.1.	қолайлылық
2.2.	негізділік (дәлелдену)
2.3.	сенімділік
2.4.	жеткіліктілік
3.	Қосымша аудиторлық дәлелдемелер жинауға қажеттілікті айқындау бойынша рәсімдер жүргізілген бе?
3.1.	Егер жүргізілсе, қосымша аудиторлық дәлелдемелер жинау бойынша рәсімдер тиісінше жүргізілген бе?
4.	Жиналған аудиторлық дәлелдемелердің талаптарға (2.1.-2.4. тармақтар) сәйкестігі бөлігінде сарапшылармен консультациялар жүргізілді ме?
4.1.	Егер жүргізілсе, пайдаланылған аудиторлық дәлелдемелердің негізділігі бөлігінде сарапшылардан растайтын жауап алынды ма?
5.	Жиналған аудиторлық дәлелдемелер бойынша мемлекеттік аудит объектілерінің өкілдерімен талқылау жүргізілді ме?
5.1.	Егер жүргізілсе, пайдаланылған аудиторлық дәлелдемелердің негізділігі бөлігінде мемлекеттік аудит объектісінің өкілдерінен растайтын жауап алынды ма?

Тиімділік аудиті тобының

жетекшісі _______________________________________

(қолы, ТАӘ (болған жағдайда)

	Тиімділік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 4-қосымша
	нысан

Аудиторлық іс-шара өлшемшарттарының тізбесі

1.	Тиімділік аудитінің тақырыбы:
2.	Тиімділік аудитінің мақсаты:
3.	Тиімділік аудитінің объектілері:
4.	Тиімділік аудитінің ауқымы:
5.	Тиімділік аудитінің мәселелері:
6.	Базалық өлшемшарттар:
6.1.
6.2.
7.	Арнайы өлшемшарттар:
7.1.
7.2.

Тиімділік аудиті

тобының жетекшісі _______________________________

(қолы, ТАӘ (болған жағдайда)

	Тиімділік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 5-қосымша
	нысан

Аудиторлық іс-шараның жобалық матрицасы

Ескерту. 5-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

Тиімділік аудитінің тақырыбы:
Тиімділік аудитінің мақсаты:
Тиімділік аудитінің кіші мақсаты (қажет болған жағдайда):
1-аудиторлық мәселе.
Өлшемшарт	Ақпарат дереккөзі	Тәуекелдер
1.1
2-аудиторлық мәселе.
Өлшемшарт	Ақпарат дереккөзі	Тәуекелдер
2.1.
3-аудиторлық мәселе.
Өлшемшарт	Ақпарат дереккөзі	Тәуекелдер
3.1.

Тиімділік аудиті тобының

мүшесі (мүшелері) ___________________________

(қолы, ТАӘ (болған жағдайда)

Тиімділік аудиті тобының

жетекшісі ___________________________________

(қолы, ТАӘ (болған жағдайда)

	Тиімділік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 6-қосымша
	нысан

Сұхбат жүргізуге арналған жадынама

Таныстырылды Сыртқы мемлекеттік аудит органының лауазымды адамы ________________________ ТАӘ (болған жағдайда), ________________________ қолы, күні

Тақырыбы ________________________________________________________________

Мемлекеттік аудит объектісі: _________________________________________________

1. Сұхбатқа қатысушы адамдардың тізбесін айқындау

1.1. Респондент өзінің лауазымдық міндеттеріне орай мемлекеттік аудит объектісінің

қызметіне тартылған болуы немесе мемлекеттік көрсетілетін қызметті алушы болуы тиіс;

1.2. Респондент аудиторлық іс-шараның мақсаты үшін қажетті білімге және ақпаратқа ие болуы тиіс.

2. ұхбат сұрақтарын әзірлеу

2.1. Сұхбат сұрағы ретінде аудиторлық мәселелер немесе аудиторлық іс-шараның

тақырыбымен және мақсатымен байланысты басқа да мәселелер айқындалуы мүмкін.

3. Сұхбат сұрақтарын ранжирлеу

3.1. Жай сұрақтан күрделі сұраққа қарай;

3.2. Маңыздылығы неғұрлым төмен сұрақтан анағұрлым маңыздырақ сұраққа қарай.

Сұрақтардың тізбесі:

р/с	Сұрақтың атауы
1.
2.

4. Қатысушылармен сұхбат күнін, уақытын және ұзақтығын (ұсынылатын ұзақтығы - 30 минут) келісу

5. Қатысушылармен сұхбат жүргізу тәртібін айқындау және келісу

5.1. Тиімділік аудитінің және жүргізілетін сұхбаттың мақсаты бойынша түсініктеме;

5.2. Аудиторлық есепті талдау және қалыптастыру мақсаттары үшін сұхбат деректерін пайдалану бойынша түсініктеме;

5.3. Сұхбаттың негізгі сұрақтарының тізімін беру;

5.4. Сұхбаттың хатқа түсірілуін (немесе жазып алынуын) келісу.

6. Байланыс ақпаратымен алмасу

7. Жинақталған ақпаратты талдау әдістерін айқындау

Тиімділік аудиті тобының мүшесі _______________

(қолы, ТАӘ (болған жағдайда)

немесе

Тиімділік аудиті тобының жетекшісі ____________

(қолы, ТАӘ (болған жағдайда)

	Тиімділік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 7-қосымша
	нысан

Пікіртерім жүргізу жөніндегі жадынама

Таныстырылды Сыртқы мемлекеттік аудит органының лауазымды адамы _______________________ ТАӘ (болған жағдайда) _______________________ қолы ____ жылғы "___" __________

Тақырыбы ________________________________________________________________

Мемлекеттік аудит объектісі: _________________________________________________

1. Сауалнамаға қатысушы адамдардың контингентін және санын айқындау

1.1. Респонденттер мемлекеттік аудит объектісінің қызметіне тартылған болуы немесе мемлекеттік көрсетілетін қызметті алушылар және аудиторлық іс-шараның мақсаты үшін қажетті білімге және ақпаратқа ие болуы тиіс;

1.2. Контингент және пікіртерім респонденттерінің саны іріктеу әдісін қолданумен айқындалуы және пікіртерім нәтижелерін басты жиынтыққа экстраполяциялау мүмкіндігіне кепілдік беруі тиіс.

2. Пікіртерім жүргізу үшін сұрақнама әзірлеу

2.1. Пікіртерім жүргізу үшін сұрақтар ретінде аудиторлық мәселелер немесе аудиторлық іс-шарасының тақырыбына және мақсаттына байланысты басқа да мәселелер айқындалуы мүмкін;

2.2. Сұрақтарды әзірлеу кезінде екі тәсіл пайдаланылуы мүмкін:

2.2.1. жауап нұсқалары бар сұрақтар,

2.2.2. ашық сұрақтар;

2.3. Әрбір сұрақ нақты тұжырымдалуы әрі оны жаңсақ түсіну мүмкіндігін болдырмауы тиіс;

2.4. Сұрақтардың тізбесіне респонденттің жасын, жынысын және жүргізілетін тиімділік аудитінің мақсаттары үшін маңызды басқа да сипаттамаларын айқындау бойынша сұрақтар енгізілуі мүмкін.

3. Пікіртерім жүргізу үшін сұрақтарды ранжирлеу

3.1. Жай сұрақтан күрделі сұраққа қарай;

3.2. Маңыздылығы неғұрлым төмен сұрақтан анағұрлым маңыздырақ сұраққа қарай (бұдан әрі сұрақнама үлгісін қараңыз).

4. Пікіртерім жүргізудің күнін, уақытын және ұзақтығын айқындау Жинақталған ақпаратты талдау әдістерін айқындау

Тиімділік аудиті тобының мүшесі_________________

(қолы, ТАӘ (болған жағдайда)

немесе

Тиімділік аудиті тобының жетекшісі ____________________

(қолы, ТАӘ (болған жағдайда)

Пікіртерім жүргізуге арналған сұрақнама (ҮЛГІ):

Құрметті респондент!

Осы пікіртерім _________________________________ мақсатында сыртқы мемлекеттік аудит

органы _______________________________________________ тақырыбы бойынша жүргізетін

тиімділік аудитінің мақсаттары үшін жүргізіледі.

Толтырылған сауалнаманың деректері құпия болып табылады, жариялануға жатпайды

және тек жүргізілетін тиімділік аудитінің мақсаттары үшін ғана пайдаланылатын болады

1-сұрақ.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

жауаптары (ең сай келетін жауапты көрсетіңіз ):

1.1.

1.2.

1.3.

1.4.

2-сұрақ

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

жауаптары (ең сай келетін жауапты көрсетіңіз):

2.1.

2.2.

2.3.

2.4.

3-сұрақ

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

4-сұрақ

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Пікіртерімге қатысқаныңыз үшін алғыс білдіреміз!

	Тиімділік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 8-қосымша
	нысан

Фокус-топпен талқылау жүргізуге арналған жадынама

Таныстырылды Сыртқы мемлекеттік аудит органының лауазымды адамы ________________________ ТАӘ (болған жағдайда) ________________________ қолы _____ жылғы "___" __________

Тақырыбы _______________________________________________________

Мемлекеттік аудит объектісі: _______________________________________

1. Фокус-топтың өлшемі мен құрамын айқындау

1.1 Фокус-топтың қатысушылары аудит объектісінің қызметіне тартылған болуы немесе мемлекеттік көрсетілетін қызметті алушы болуы тиіс;

1.2 Фокус-топтың қатысушылары аудиторлық іс-шараның мақсаты үшін қажетті білімге немесе ақпаратқа ие болуы тиіс;

1.3. Жасы, жынысы және басқа сипаттамалары бойынша фокус-топтың құрамы кәсіби пайымды қолдану арқылы айқындалады (іріктеу әдісін қолдануға, бір топ мүшелерін айқындауға, ерікті қатысушыларды айқындауға және т.б. рұқсат етіледі);

1.4. Фокус-топтың ұсынылатын мөлшері - 6-10 адам.

2. Фокус-топтың модераторы

2.1. Модератордың негізгі мақсаты - жүргізілетін тиімділік аудиті мақсаты үшін пайдалы болып табылатын түрлі идеяларды туындатуға кепілдік беретін тәсілмен пікірталас ұйымдастыру;

2.2. Топтың модераторы пікірталас ұйымдастыру бойынша қажетті білімге және дағдыларға ие болуы тиіс.

3. Фокус-топтың шеңберінде талқылау үшін сұрақтар әзірлеу

3.1. Сұрақтар ретінде аудиторлық сұрақтар айқындалуы мүмкін;

3.2. Сұрақтар ретінде аудиторлық іс-шарасының тақырыбына және мақсаттарына байланысты басқа да сұрақтар айқындалуы мүмкін;

3.3. Фокус-топтың қатысушылары сұрақтарды әзірлеуге қатыса алады;

3.4. Ұсынылатын сұрақтар саны - 8-10.

4. Сұхбат сұрақтарын ранжирлеу

4.1. Жай сұрақтан күрделі сұраққа қарай;

4.2. Маңыздылығы неғұрлым төмен сұрақтан анағұрлым маңыздырақ сұраққа қарай

Сүрақтардың тізбесі:

р/с	Сұрақтың атауы
1.
2.

5. Фокус-топпен талқылаудың күнін, уақытын және ұзақтығын (ұсынылатын ұзақтығы - 45-90 минутқа дейін) келісу

6. Фокус-топпен талқылау жүргізудің тәртібін айқындау

6.1. Кіріспе және танысу;

6.2. Тиімділік аудитінің мақсаты бойынша түсініктеме;

6.3. Фокус-топпен жүргізілетін талқылаудың мақсаты бойынша түсініктеме;

6.4. Талдауы және аудиторлық есепті қалыптастыру мақсаттары үшін фокус-топпен талқылаулардың деректерін пайдалану бойынша түсініктеме;

6.5. Фокус-топпен талқылауларға қатысудың қағидалары;

6.6. Фокус-топпен талқылаулардың хатқа түсірілуін (немесе жазып алынуын) келісу

7. Байланыс ақпаратымен алмасу

8. Жинақталған ақпаратты талдау әдістерін айқындау

Тиімділік аудиті тобының мүшесі ___________________

(қолы, ТАӘ (болған жағдайда)

немесе

Тиімділік аудиті тобының жетекшісі ________________

(қолы, ТАӘ (болған жағдайда)

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына 2-қосымша

200. Сәйкестік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты

Ескерту. Стандарт жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 25.12.2020 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Сәйкестік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі – Стандарт) сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары (бұдан әрі – сыртқы мемлекеттік аудит органдары) жүзеге асыратын сәйкестік аудитін жүргізудің мақсатын, міндеттерін, негізгі кезеңдерін, рәсімдері мен әдістерін айқындайды.

2. Стандарт Қазақстан Республикасының сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау мәселелерін реттейтін нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес және Халықаралық жоғары аудит органдары ұйымы (ИНТОСАИ) халықаралық стандарттарының қолайлы ережелерінің негізінде әзірленді.

3. Стандарттың мақсаты сыртқы мемлекеттік аудит органдарының сәйкестік аудитін жүргізуге бірыңғай талаптарды белгілеуі болып табылады.

4. Стандарттың міндеттері:

1) сәйкестік аудитін жоспарлауға, жүргізуге дайындалуға, жүргізуге, тұжырымдар мен нәтижелер қалыптастыруға, сондай-ақ қорытындыларының іске асырылуын бақылауға қойылатын талаптарды белгілеу;

2) сәйкестік аудитін жүргізудің рәсімдері мен әдістерін айқындау;

3) сәйкестік аудитінің өлшемшарттарын айқындау, аудиторлық есептерге енгізілетін тұжырымдар мен нәтижелерді қалыптастыру мәселелеріндегі ерекшеліктерді ашу болып табылады.

5. Стандарттың күші мемлекеттік аудиторлар мен сарапшыларға (аудиторлық ұйымдар, мемлекеттік органдардың мамандары және аудит органдары тиісті бейін бойынша мемлекеттік аудит жүргізуге тартатын басқа да заңды, жеке тұлғалар) қолданылады.

6. Осы Стандартта мынадай ұғымдар пайдаланылады:

өлшемшарттар – негізделген және қолжетімді нормалар, көрсеткіштер, олардың негізінде мемлекеттік аудит объектісінің Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларын, сондай-ақ квазимемлекеттік сектор субъектілерінің оларды іске асыру үшін қабылданған актілерін сақтауы тексеріледі;

базалық өлшемшарттар – сәйкестік аудитін жүргізу кезінде оның бағыттары мен мемлекеттік аудит объектісінің қызметіне қарамастан пайдаланылатын көрсеткіштер.

2-тарау. Сәйкестік аудитінің мақсаты, міндеттері және негізгі кезеңдері

7. Сәйкестік аудитінің мақсаты мемлекеттік аудит объектісінің бюджет қаражатының түсуін қамтамасыз ету және бюджет қаражатын, мемлекет және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің активтерін пайдалану кезінде мемлекеттік аудит объектісі қызметінің саласын реттейтін Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларын, сондай-ақ оларды іске асыру үшін қабылданған квазимемлекеттік сектор субъектілерінің актілерін сақтауы туралы пікірдің негізді түрде білдірілуі болып табылады.

8. Сәйкестік аудитінің міндеттері мыналар:

1) сәйкестік аудитінің өзекті тақырыбы мен өлшемшарттарын айқындау;

2) сәйкестік өлшемшарттарына қол жеткізуге, олардың ауытқу себептерін анықтауға (болған жағдайда) қатысты жеткілікті және сенімді аудиторлық дәлелдемелер жинау;

3) қажет болған жағдайда, анықталған кемшіліктер мен бұзушылықтарды жою және болашақта оларға жол бермеу бойынша ұсынымдарды әзірлей отырып, тәуелсіз, объективті және құзыретті аудиторлық есеп пен қорытындыны қалыптастыру;

4) постаудитті жүргізу арқылы сәйкестік аудитінің қорытындыларын іске асыру болып табылады.

9. Сәйкестік аудитін сыртқы мемлекеттік аудит органдары "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" 2015 жылғы 12 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының 12 және 13-баптарының 2-тармақтарына сәйкес ұсынылған өкілеттіктерге қарай бағыттары бойынша жүзеге асырады.

10. Сәйкестік аудиті жеке, сондай-ақ қаржылық есептілік аудиті шеңберінде немесе тиімділік аудитімен кешенді түрде жүргізілуі мүмкін.

11. Сәйкестік аудитін жүргізу процесі мынадай негізгі кезеңдерден тұрады:

1) жеке мемлекеттік аудитті жоспарлау;

2) жеке мемлекеттік аудит жүргізу және дәлелдемелер жинау;

3) дәлелдемелерді бағалау және мемлекеттік аудит нәтижелерін ресімдеу;

4) мемлекеттік аудит нәтижелері бойынша есептілік.

3-тарау. Жеке мемлекеттік аудитті жоспарлау

1-параграф. Мемлекеттік аудит объектілерін алдын ала зерделеу және аудит бағдарламасы мен тапсырмаларды жасау

Ескерту. 1-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

12. Сәйкестік аудитін жүргізу, мемлекеттік аудит объектілерін алдын ала зерделеу, аудит бағдарламасын және тапсырмаларды жасау үшін топты қалыптастыру тәртібі Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2020 жылғы 30 шілдедегі № 6-НҚ нормативтік қаулысымен бекітілген Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу қағидаларына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21070 болып тіркелген) (бұдан әрі – Қағидалар) сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

13. Мемлекеттік аудит объектісін алдын ала зерделеу барысында зерделенетін мәселелердің үлгілік тізбесі осы Стандартқа қосымшада келтірілген.

2-параграф. Сәйкестік аудитінің өлшемшарттарын айқындау

14. Сәйкестік аудитінің өлшемшарттарын айқындау мемлекеттік аудит объектілерін алдын ала зерделеу сатысында жүзеге асырылады. Дұрыс айқындалған өлшемшарттар мемлекеттік аудиттің барлық сатысында іске қосылып, аудиторлық қорытындының сапасын қамтамасыз етуі тиіс.

15. Сәйкестік аудитінің негізгі базалық өлшемшарттары:

1) заңдылық – мемлекеттік аудит объектісі қызметінің мемлекеттік аудит объектісі қызметінің саласын реттейтін Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларына, сондай-ақ квазимемлекеттік сектор субъектілерінің оларды іске асыру үшін қабылданған актілеріне сәйкестігі;

2) анықтық – мемлекеттік аудит объектісінің есептік құжаттамасындағы операциялардың, ақпараттың нақты жай-күйіне (әрекетіне/әрекетсіздігіне) сәйкес көрсетілуінің дұрыстығы.

3) адалдық – мемлекеттік аудит объектісінде әдеп нормаларын және қаржылық басқару қағидаттарын сақтау.

16. Мемлекеттік аудит объектісі қызметінің ерекшелігіне қарай айқындалатын өлшемшарттар мынадай сипаттамаларға ие болуы тиіс:

анықтық (басқа аудитор пайдалану кезінде сол мән-жайларда қарама-қайшы емес тұжырымдарға әкелетін көрсеткіштер);

толықтық (көрсеткіштер аудит мақсатына жету үшін жеткілікті болып табылады);

объективтілік (көрсеткіштер біржақты емес және толық әрі анық ақпаратқа негізделген);

түсініктілік (көрсеткіштер нақты тұжырымдалған және дұрыс түсінбеу қаупін жояды);

салыстырмалылық (өзге де мемлекеттік аудит органдарының ұқсас аудиторлық тексерулері кезінде қолданылған көрсеткіштерге қайшы келмейтін көрсеткіштер);

қолайлылық (көрсеткіштер заңнама талаптарымен немесе сарапшылардың пікірімен келісілген);

қолжетімділік (орындалған аудиторлық қызметтің сипатын, сондай-ақ аудиторлық қорытынды үшін негіздерді түсіну мүмкіндігіне ие болу үшін адресаттарға қолжетімді көрсеткіштер).

17. Сәйкестік аудитінің өлшемшарттарын айқындау көздері:

1) мемлекеттік аудит объектісінің қызметін реттейтін барлық құқықтық актілер;

2) кәсіби, техникалық және салалық стандарттар;

3) уәкілетті органдардың және (немесе) мемлекеттік аудит объектісінің нормативтік және әдіснамалық құжаттары;

4) халықаралық кәсіптік ұйымдардың әдіснамалық құжаттары;

5) мемлекеттік аудит объектілерінің, уәкілетті органдардың және квазимемлекеттік және жеке секторлар ұйымдарының есептік және статистикалық деректері;

6) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының аудиторлық есептері;

7) сәйкестік аудитінің мақсатына, мәніне және мәселелеріне байланысты мәселелер бойынша әдебиет;

8) сарапшылардың қорытындылары;

9) интернет-ресурстарда орналастырылатындарды қоса алғанда, бұқаралық ақпарат құралдарының материалдары.

18. Сәйкестік аудитінің өлшемшарттарын айқындау барысында мемлекеттік аудиторлар аудиттің әрбір мәселесі бойынша ықтимал бұзушылық тәуекелінің қаншалықты маңызды екенін қарайды. Маңыздылық мәселесі сандық (өлшем) және сапалық (сипаты мен ерекшеліктері) факторларды қамтиды.

19. Мемлекеттік аудиторлар қолданылуы жоспарланып отырған өлшемшарттардың аудит нысанасын толық көлемде дұрыс көрсетуін қамтамасыз етуі тиіс. Аудит жоспары мен бағдарламасына сәйкес аудит көлемі шектелген және заңнаманың кейбір салаларын ғана қамтуы мүмкін жағдайларда, мемлекеттік аудит саласындағы мұндай шектеулер мемлекеттік аудитордың есебінде нақты көрсетілуі тиіс.

20. Егер мемлекеттік аудиторлар сәйкестік аудитінің өлшемшарттарын айқындау үшін аудит объектісі немесе өзге де мемлекеттік органдар берген материалдарды пайдаланса, онда мемлекеттік аудиторлар тиісті түрде, аудиторлық рәсімдердің көмегімен пайдаланылатын материалдың қолданылатын өлшемшарттарды дұрыс көрсетуін қамтамасыз етуі тиіс.

21. Мемлекеттік аудит объектісі қызметінің саласын реттейтін заңнамада құқықтық олқылықтар анықталған жағдайда, мемлекеттік аудиторлар аудиторлық есепте анықталған құқықтық олқылықтар туралы пікірді көрсетеді.

22. Әртүрлі нормативтік құқықтық актілердің құқық нормаларының қайшылықтары анықталған кезде мемлекеттік аудитор "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабының ережесін басшылыққа алуы керек, ал шешілмейтін қайшылықтар анықталған жағдайда, мемлекеттік аудитор оларды қолданудың ықтимал салдарларын белгілеуі және аудиторлық есепте қайшылықтар фактілерін көрсетуі қажет.

3-параграф. Мемлекеттік аудит объектісінің ішкі бақылау жүйесін бағалау

23. Мемлекеттік аудит объектісінің ішкі бақылау жүйесін бағалау мемлекеттік аудиторға ішкі бақылаудың сенімділік дәрежесін айқындауға мүмкіндік береді және мемлекеттік аудитор жоспарлаған аудиторлық рәсімдердің сипаты мен көлеміне әсер етеді.

24. Мемлекеттік аудитор ішкі бақылау жүйесінде өзгерістердің болғанын-болмағанын зерделейді және мемлекеттік аудит объектісінің қызметінде немесе ортасында болуы мүмкін өзгерістерді ескере отырып, бақылау жүйесінің дұрыстығын тексереді.

25. Мемлекеттік аудитор қаржы-шаруашылық қызметті ретке келтіріп, тиімді жүргізу, активтердің сақталуын қамтамасыз ету, ақпараттың қателері мен бұрмалануын анықтау, түзету және алдын алу, сондай-ақ анық қаржылық есептілікті дайындау үшін мемлекеттік аудит объектісінің басшылығы құрал ретінде пайдаланатын шаралар, әдістемелер мен рәсімдер жүйесін қамтитын ішкі бақылау жүйесімен танысады.

26. Мемлекеттік аудитор мемлекеттік аудит объектісінің ішкі бақылау жүйесі туралы түсінік алған кезде маңызды болуы мүмкін мынадай элементтерге назар аударады:

1) адалдық және этикалық құндылықтар қағидаттарын сақтау – бақылау құралдарын ұйымдастырудың, әкімшілендірудің және мониторингілеудің тиімділігіне әсер ететін негізгі элементтер;

2) кәсіби құзыреттілік қағидаттарын ұстану – мемлекеттік аудит объектісі басшылығының белгілі бір лауазымдар үшін кәсіби құзыреттіліктің қажетті деңгейін, сондай-ақ бұл деңгей талап етілетін дағдылар мен білімге қалай ауысатынын айқындау;

3) ұйымдық құрылым – оның шеңберінде мемлекеттік аудит объектісінің мақсаттарына қол жеткізуге бағытталған қызметі жоспарланатын, орындалатын, бақыланатын және тексерілетін негіз;

4) мемлекеттік аудит объектісінің қызметіне және есептілік пен өкілеттіктер иерархиясы қатынастарын орнатуға байланысты өкілеттіктер мен жауапкершілікті беру;

5) білімге баса назар аудара отырып, кадрларды іздеуге қатысты адами ресурстарды басқару саясаты мен практикасы, нәтижелерді мерзімді бағалау негізінде оқыту және жоғарылату саясаты.

27. Мемлекеттік аудитор мемлекеттік аудит объектісінің тәуекелдерді басқару жүйесін, атап айтқанда, қасақана жосықсыз іс-әрекеттер тәуекелін төмендетуге қабілетті қанағаттанарлық бақылау ортасының болуына назар аудара отырып зерделейді.

28. Мемлекеттік аудитор мемлекеттік аудит объектісінің ішкі аудит қызметі жұмысының нәтижелерін қосымша ақпарат көзі ретінде қарауы мүмкін.

4-параграф. Тәуекелдерді бағалау

29. Тәуекелдерді бағалау анықтықты негізделген растауға бағытталған мемлекеттік аудиттің маңызды бөлігі болып табылады. Мемлекеттік аудитор елеулі бұрмалаушылықтардың аудиторлық тәуекелдерін сәйкестендіру және бағалау үшін негіздерді қамтамасыз ету мақсатында тәуекелдерді бағалау рәсімдерін орындайды.

30. Аудит бағдарламасында белгіленген шектеулердің салдарынан сәйкестік аудиті талаптарға сәйкес келмеудің барлық фактілерінің анықталатынына кепілдік немесе абсолютті сенімділік бермейді.

Ескерту. 30-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

31. Сәйкестік аудитіне тән шектеулер келесі факторларды қамтуы мүмкін:

1) заңнама мен нұсқаулықтарды түсіндіруге қатысты басшылықтың субъективті пайымы;

2) қызметкерлердің қателіктері;

3) жүйелерді дұрыс жоспарламау немесе олардың тиімсіз жұмысы;

4) бақылау жүйелерін айналып өту;

5) дәлелдемелерді жасыру немесе ұсынбау.

32. Тәуекелдердің туындауына әкеп соғуы мүмкін тәуекелдер мен факторлардың тізбесі аудиттің нысанасына және оны жүргізу мән-жайларына байланысты өзгереді.

33. Мемлекеттік аудиторлар аудит тәуекелінің үш элементін қарастырады: аудиттің өзіне тән тәуекел, бақылау тәуекелі және аудит тақырыбына және нақты жағдайдың ерекшеліктеріне байланысты анықтау тәуекелі.

34. Тәуекелдерді бағалау кезінде тәуекел оқиғаларының туындау ықтималдығы, сондай-ақ жоғарыда көрсетілген оқиғалар басталған жағдайда туындауы мүмкін салдарлар назарға алынады.

4-тарау. Мемлекеттік аудит жүргізу және дәлелдемелерді жинау әдістері

35. Мемлекеттік аудитордың мемлекеттік аудит объектісіне қатысты пайымдаулары мен қорытындыларын негіздеу мақсатында негізделген аудиторлық дәлелдемелерді алу қажет.

35-1. Мемлекеттік аудитор мемлекеттік аудит объектісі қызметінің ерекшелігі мен спецификасын ескере отырып, жеткілікті, сенімді және өзекті аудиторлық дәлелдемелерді қалыптастыру үшін кәсіби пайымдауын басшылыққа ала отырып, аудиторлық іріктемені пайдаланады.

Аудиторлық іріктеу аудит үшін маңызды жиынтықтың жүз пайызынан кем элементтеріне аудиторлық рәсімдерді мемлекеттік аудиторға барлық жиынтық туралы тұжырымдар қалыптастыру үшін орынды негіз ұсынатын әрбір жиынтық элементінің іріктеуге түсу ықтималдығы болатындай етіп қолдануды қамтиды.

Ескерту. 35-1-тармақпен толықтырылды - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

36. Аудиторлық дәлелдемелерді алу үшін мынадай әдістер қолданылады: байқау және қарау, инспекциялау, сұрау салу, қайта орындау, растау және талдау жұмысы.

37. Байқау және қарау мемлекеттік аудит объектісі және оның ортасы туралы ақпарат алуға мүмкіндік береді. Байқау және қарау мыналарды қамтиды:

1) мемлекеттік аудит объектісінің қызметін байқау;

2) мемлекеттік аудит объектісінің ішкі бақылау жөніндегі құжаттарын, материалдарын зерделеу;

3) басшылық және тиісті өкілеттіктер берілген адамдар дайындаған есептерді зерделеу (тоқсандық есептер және аралық қаржылық есептілік);

4) ұйымның үй-жайларын және оның өндірістік қуаттарын қарау;

5) ақпараттық жүйелердегі операциялар мен рәсімдерді қадағалау.

38. Инспекциялау әдісі есепке алу, есептілік журналдарын және өзге де материалдарды зерделеуді, материалдардың, негізгі құралдардың, активтердің (бұдан әрі – материалдық активтер) нақты бар-жоғын тексеруді қамтиды. Инспекциялау әдісімен мемлекеттік аудит объектісінің есепке алу саясатымен салыстырғанда материалдық активтердің қолданыстағы есебін тексеру үшін есепке алу құжаттары мен есептілік зерделенеді. Материалдық активтерді инспекциялау да түгендеу жүргізуді қадағалаумен сүйемелденетін физикалық тексеруден тұрады.

39. Сұрау салу мемлекеттік аудит объектісінің құрамында да, оның құрылымынан тыс жерде де тиісті адамдардан ақпарат алуға әрекет жасауды білдіреді. Сұрау салу ресми жазбаша нысанда да, сарапшыларды қоса алғанда, тиісті адамдарға сұхбат, сұрақтар қою нысанында бейресми ауызша талқылау нысанында да жүргізілуі мүмкін. Сұрау салу сауалнамаларды немесе пікіртерім парақтарын дайындауды және таратуды да қамтуы мүмкін.

40. Сұрау салулар тиісті, ақпаратты білетін адамдарға, яғни ұйымның атынан сөйлеуге немесе пікір білдіруге уәкілеттік берілген басшылық лауазымдарды атқаратын адамдарға жіберілген кезде тиімді болады.

41. Мемлекеттік аудитордың мемлекеттік аудит объектісінің ішкі бақылау жүйесінің бір бөлігі ретінде бастапқыда орындалған рәсімдерді қайта орындауы күмән туындаған және жаңадан ашылған мән-жайлар кезінде жүзеге асырылады.

42. Растау – бұл мемлекеттік аудит объектісінен тәуелсіз үшінші адамнан белгілі бір ақпаратты алудан тұратын сұрау салу түрі. Қажет болған жағдайда сәйкестік аудиті шеңберінде мемлекеттік аудитор:

1) келісімдерге қатысушылардан тікелей растау;

2) уәкілетті мемлекеттік органдардан мемлекеттік аудит объектісінің қызмет саласын реттейтін заңнаманың қандай да бір нормасын қалай түсіну керектігін түсіндірме;

3) аудиторлық тексеру барысында жасалған ауызша мәлімдемелерге қатысты аудит объектісі басшылығынан жазбаша растау алады.

43. Талдау жұмысы сәйкестік аудитіне әсер етуі мүмкін мәселелерді көрсететін ерекше операциялардың немесе оқиғалардың, сомалар мен коэффициенттердің, үрдістердің болуын анықтау кезінде қолданылады.

44. Талдау жұмысы көлемі мен күрделілік дәрежесі бойынша әртүрлі: ұқсас деректерді қарапайым салыстырудан бастап статистикалық әдістерді қолдануға дейін болуы мүмкін. Мемлекеттік аудитор жеке алынған баптың/компоненттің сәйкестік аудитінің нәтижелерін растауға мүмкіндік беретін пікірді/есепті/қорытындыны қалыптастыру кезеңінде сәйкестік аудитінің соңына жақын кейбір талдау жұмыстарын орындай алады, сондай-ақ нақты аудиторлық дәлелдеменің жеткіліксіздігін көрсете алады.

45. Мемлекеттік аудитор аудиторлық дәлелдемелерді жинау процесін Қағидаларға сәйкес мемлекеттік аудит материалдары түрінде (электрондық жүйеде немесе қағаз жеткізгіште) тиісінше құжаттайды.

5-тарау. Аудиторлық дәлелдемелерді бағалау және мемлекеттік аудит нәтижелерін ресімдеу

46. Мемлекеттік аудитор алынған дәлелдемелерді мемлекеттік аудит объектісі қызметінің саласын реттейтін қолданыстағы заңнама талаптарына елеулі сәйкессіздіктің әлеуетті фактілерін анықтау мақсатында маңыздылығын ескере отырып бағалайды.

47. Мемлекеттік аудиторлар алынған дәлелдер негізінде барлық маңызды мәселелер бойынша аудит мәні туралы ақпарат белгіленген өлшемшарттарға сәйкес келетіндігін бағалайды.

48. Аудиторлық дәлелдемелерді бағалау кезінде мемлекеттік аудиторлар нақты істің мән-жайларын, сондай-ақ тиісті мәселелердің сандық және сапалық сипаттамаларын ескеретін өзінің кәсіби пайымына сүйенеді.

49. Мемлекеттік аудит объектісі қызметінің саласын реттейтін қолданыстағы заңнама талаптарына сәйкессіздік елеулі болып табыла ма, жоқ па екенін анықтау үшін кәсіби пайымдауды қолдану кезінде мынадай факторлар ескеріледі:

1) тиісті сандық көрсеткіштердің маңыздылығы;

2) мән-жайлар;

3) сәйкессіздіктің сипаты;

4) сәйкессіздіктің себебі;

5) сәйкессіздіктің ықтимал нәтижелері мен салдары;

6) тиісті бағдарламалардың байқалуы мен осалдығы (мысалы, олар қоғам тарапынан айтарлықтай қызығушылықтың объектісі болып табыла ма, олар халықтың осал топтарына әсер ете ме);

7) аудиторлық қорытындыны алушылардың қажеттіліктері мен күтетіні.

50. Сәйкестік аудитін жүргізу кезінде маңыздылықты анықтаудың сапалық аспектісі сандық аспектімен салыстырғанда басым болуы мүмкін, мысалы, келесі бұзушылықтарды анықтау кезінде:

1) қасақана заңсыз әрекеттер немесе талаптарға сәйкес келмеу;

2) басшылыққа, мемлекеттік аудиторға дұрыс емес және толық емес ақпарат беру (жасыру);

3) оларды жасау үшін құқықтық негіздердің жетіспеушілігін түсінуге қарамастан жасалған әрекеттер.

Мұндай бұзушылықтарды сомасына қарамастан, анықталған жағдайда, мемлекеттік аудитор аудиторлық есепте ашады.

51. Мемлекеттік аудит объектілерінің әрқайсысы бойынша мемлекеттік аудит нәтижелері Қағидаларда айқындалған нысан бойынша аудиторлық есеппен ресімделеді.

52. Аудиторлық есепті жасау кезінде мынадай талаптарды сақтау қажет:

1) Мемлекеттік аудит бағдарламасында және аудиторлық тапсырмаларда көрсетілген барлық мәселенің көрсетілуінің толықтығы, оларда жазылған мәліметтердің анықтығы, объективтілігі;

2) анықталған бұзушылықтар мен кемшіліктердің мазмұнын тұжырымдаудың анықтығы, анықталған бұзушылықтар аудиторлық есептегі жазбалардың анықтығын растайтын құжаттар түпнұсқаларының деректемелеріне, сондай-ақ ережелері бұзылған нормативтік құқықтық актілердің баптарына, тармақтары мен тармақшаларына қажетті сілтемелер көрсетіле отырып, объективті және дәл сипатталады;

3) баяндалатын материалдың логикалық және хронологиялық реттілігі;

4) нақты деректерді оларға толық сілтемелер болған кезде тексерілген материалдар (тиісті құжаттар) негізінде ғана баяндау;

5) анықталған бұзушылықтар маңыздылық, аудиторлық тәуекел деңгейін ескере отырып және іріктемеге сілтеме жасай отырып көрсетіледі.

53. Аудиторлық қорытынды мен нұсқамаларды жасау, ресімдеу, сондай-ақ ұсынымдардың орындалуын мониторингілеуді жүзеге асыру тәртібі Қағидаларда айқындалған.

54. Аудиторлық қорытындыда көзделген сәйкестік аудитінің қорытындылары:

1) Қағидаларда көзделген іс-шараларды тұрақты және жүйелі негізде жүзеге асыру;

2) Сәйкестік аудитінің бағдарламасына басқа аудиторлық іс-шараның мемлекеттік аудит объектісінің ұсынымдарды орындауын тексеру жөніндегі аудиторлық және талдамалық рәсімдерді енгізу;

3) мемлекеттік аудит объектісінің ұсынымдарды тиісінше орындағанын растау мақсатында аудиторлық дәлелдемелерді жинау жөніндегі аудиторлық іс-шараны жүргізу арқылы іске асырылады.

Сәйкестік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына қосымша

Мемлекеттік аудит объектісінің қызметін алдын ала зерделеу барысында зерделенетін мәселелердің үлгілік тізбесі*

Мәселелер	Ақпарат көздері
1	2
1. Сәйкестік аудиті (жалпы мәселелер)**
Мемлекеттік аудит объектісінің қызметі	Нормативтік құқықтық актілер, ақпараттық-құқықтық жүйелер
	Мемлекеттік аудит объектісінің құрылтай құжаттары (Ереже, Жарғы және мемлекеттік аудит объектісінің қызметін регламенттейтін құжаттар)
	Аумақтық бөлімшелері мен ведомстволық бағынысты ұйымдарын қоса алғанда, мемлекеттік аудит объектісінің құрылымы
	Құқық қорғау органдарының құқық белгілейтін құжаттарды алып қоюы
Мемлекеттік аудит объектісі бойынша алдыңғы аудиторлық іс-шараның нәтижелері	Аудиторлық есептер, сыртқы мемлекеттік аудит органының қаулылары және аудиторлық іс-шараның қорытындылары бойынша мемлекеттік аудит объектісі қабылдаған шаралар
Мемлекеттік аудит объектісінің ішкі аудит қызметінің жұмысы	Ішкі аудит қызметінің ережесі, аудиторлық іс-шаралардың жылдық жоспары, ішкі аудит нәтижелері туралы есептер, ішкі аудит қызметтерінің жұмысы туралы жиынтық ақпарат (Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің тоқсан сайынғы ақпараты)
Бюджеттік бағдарламалар әкімшісінің бюджетті уақтылы және сапалы орындауы	Тиісті бюджеттік бағдарламалар әкімшісі бойынша тиісті есепті жылға арналған республикалық бюджеттің атқарылуы туралы есеп (Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі ұсынатын ақпарат, төлемдер бойынша қаржыландыру жоспары, міндеттемелер бойынша қаржыландыру жоспары)
Мемлекеттік және үкіметтік бағдарламалар, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің мемлекеттік аудит объектісіне қатысты бөлігінде даму жоспарлары, тиісті бюджеттік бағдарлама әкімшісінің стратегиялық жоспары	Мемлекеттік және үкіметтік бағдарламалардың (іс-шаралар жоспарларының), квазимемлекеттік сектор субъектілерінің мемлекеттік аудит объектісіне қатысты бөлігінде даму жоспарларының, тиісті бюджеттік бағдарлама әкімшісінің стратегиялық жоспарларының орындалуы туралы есептер
Мемлекеттік сатып алуды өткізу тәсілдері, тауарлардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің номенклатурасы, бюджеттен бөлінген қаражат шегінде тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді жеткізу мерзімдері	Мемлекеттік сатып алудың жылдық жоспары, мемлекеттік сатып алудың нақтыланған жоспары (ақпараттық жүйелер)
Мемлекеттік аудит объектісі туралы жинақталған ақпарат	Тексерілетін мемлекеттік аудит объектісінің ақпараттық базалары, ресми статистикалық деректер, бұқаралық ақпарат құралдарының деректері
	Жеке және заңды тұлғалардың мемлекеттік аудит объектілерінің лауазымды адамдарының әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) қатысты өтініштері (шағымдары) (болған кезде)
Жоғары тұрған бюджеттің бюджеттік бағдарлама әкімшісі мен тиісті жергілікті атқарушы орган арасында Нысаналы трансферттер бойынша нәтижелер туралы келісімдер жасасу	Жоғары тұрған бюджеттің бюджеттік бағдарлама әкімшісі мен тиісті жергілікті атқарушы орган арасындағы Нысаналы трансферттер бойынша нәтижелер туралы келісім. Нысаналы трансферттер бойынша нәтижелер туралы келісімдердің көрсеткіштеріне қол жеткізу туралы есептер
Жергілікті атқарушы органдардың бұрын пайдаланылмаған нысаналы трансферттер сомаларын толық пайдалануы	Мәслихаттардың нормативтік құқықтық шешімдері, әкімдіктердің нормативтік құқықтық қаулылары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің нысаналы трансферттер қаражатын толық пайдалануға рұқсат беру туралы қаулылары (ақпараттық-құқықтық жүйелер)
Байланысты гранттарды тарту және пайдалану	Байланысты грант туралы келісім, ағымдағы қаржы жылының 1 қаңтарындағы жағдай бойынша алынған және пайдаланылған байланысты гранттар туралы ақпарат, байланысты гранттарды пайдалану бойынша нәтижелерге қол жеткізу жөніндегі есеп, байланысты гранттарды пайдалану мониторингі
Бюджеттік кредиттерді тарту және пайдалану	Кредитор, бюджеттік бағдарлама әкімшісі және қарыз алушы арасындағы кредиттік шарттар. Бюджеттік кредиттерді мақсатына сай және тиімді пайдалану, өтеу және қызмет көрсету туралы ақпарат
Үкіметтік сыртқы қарыздар есебінен қаржыландырылатын жобаларды іске асыру	Инвестициялық жобаларды іске асыруға бағытталған сыртқы қарыздар қаражатын игеру және республикалық бюджеттен қоса қаржыландыру туралы ақпарат, мемлекеттік сыртқы қарыздар қаражатын игеру туралы жиынтық есеп
Тартылған қарыздар есебінен қаржыландырылатын жобалардың қымбаттауы	Тартылған қарыздар есебінен қаржыландырылатын жобалардың қымбаттауы туралы ақпарат
Қазақстан Республикасының Үкіметіне халықаралық қаржы ұйымдары ұсынатын қарыз шарттары шеңберінде Қарыз қаражатын пайдалану мониторингі	Халықаралық қаржы ұйымдары қаржыландыратын жобалар туралы ақпарат
Үкіметтік қарыздарды өтеу және оларға қызмет көрсету жөніндегі операциялар	Үкіметтік сыртқы қарыздардың қолданыстағы портфелін игеру, өтеу және қызмет көрсету туралы ақпарат

Ескертпе:

*Аталған тізбе толыққанды болып табылмайды. Аудиторлық іс-шараны жүргізу барысында қосымша құжаттар және (немесе) ақпарат сұратылуы мүмкін.

** Алдын ала зерделеу кезінде жалпы мәселелер және сәйкестік аудитіне жататын мемлекеттік аудиттің тиісті мақсаты бойынша қосымша зерделенеді.

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына 3-қосымша

600. Мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды тарту бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты

Ескерту. Стандарт жаңа редакцияда Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 14.02.2019 № 2-НҚ нормативтік қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды тарту бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі – Стандарт) сыртқы мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды (бұдан әрі – Сарапшылар) тарту бойынша рәсімдік талаптарды қамтиды.

2. Стандарттың мақсаты сарапшыларды тарту, сапалы аудиторлық іс-шараны қамтамасыз ету үшін бірыңғай әдіснамалық тәсіл белгілеу және мемлекеттік аудиттің және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелерін арнайы білімді талап ететін мәселелер бойынша тәуелсіз сараптаманың қорытындыларымен растау болып табылады.

3. Стандарттың міндеті сыртқы мемлекеттік аудитті, сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізу үшін Сарапшыларды тарту және олардың жұмысының нәтижелерін пайдалану рәсіміне қойылатын талаптарды айқындау болып табылады.

4. Мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге тартылатын сарапшылардың, егер "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" 2014 жылғы 16 мамырдағы Қазақстан Республикасының Заңында көзделсе, тиісті рұқсаты (лицензиясы) болады.

Жұмыс тәжірибесімен қажетті біліктілікке ие мамандары бар заңды тұлғалар немесе қажетті біліктілігі және жұмыс тәжірибесі бар жеке тұлғалар Сарапшылар болып табылады.

5. Мемлекеттік аудиттің және сараптамалық-талдау іс-шараларының мақсаттарына қол жеткізу үшін мемлекеттік аудит жүргізілетін саладағы теориялық және тәжірибелік дағдыларын меңгерген арнайы білімі, тәжірибесі талап ететін жұмыстарды орындау, сондай-ақ сапалы мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын қамтамасыз ету және мемлекеттік аудиттің және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелерін тәуелсіз сараптаманың қорытындыларымен (бұдан әрі – Қорытынды) растау қажет болатын жағдайларда, мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге сарапшылар тартылады.

Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 29.04.2022 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

6. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісіне немесе сараптамалық-талдау іс-шарасына бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілікті жасау бойынша қызметтер көрсеткен, сондай-ақ мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісімен, сараптамалық-талдау қызметімен мүдделер қақтығысы бар адамдар Сарапшылар бола алмайды. Мүдделер қақтығысын болдырмау мақсатында сарапшылар үлестестіктің жоқтығы туралы мәлімет ұсынады.

7. Мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу кезінде тартылатын Сарапшылар мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы заңнаманы, соның ішінде мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарын, Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2020 жылғы 30 шілдедегі № 6-НҚ нормативтік қаулысымен бекітілген Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу қағидаларын (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21070 болып тіркелген) (бұдан әрі – Қағидалар) басшылыққа алады.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 29.06.2021 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

2-тарау. Стандарттың негізгі қағидаттары, сыртқы мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу үшін Сарапшыларды тарту тәртібі

8. Стандарттың негізгі қағидаттарына:

1) анықтық – сараптамалық-талдау іс-шарасының және мемлекеттік аудиттің нәтижелерін аудиторлық дәлелдемелермен растау;

2) тәуелсіздік – Сарапшының қызметіне араласуға жол бермеу, сондай-ақ оның мемлекеттік аудит объектісімен немесе сараптамалық-талдау іс-шарасымен мүдделер қақтығысының болмауы;

3) объективтілік – Сарапшылардың кез келген кәсіби мәселелерді қарастыруда және пікірлер, тұжырымдар мен қорытындылар қалыптастыруда алаламау, турашылдық және дербес, қандай да бір ықпалға түспеген тәсіл қолдануы;

4) адалдық – Сарапшылардың кәсіби қызметтерін тиісті тыңғылықтылықпен, мұқияттылықпен, жеделдікпен және өз қабілеттерін тиісінше пайдалана отырып көрсетуі;

5) кәсіби мінез-құлық – қоғамдық мүдделердің басымдықтарын сақтау, Сарапшының мамандықтың жоғары беделін қолдауы және сарапшылық (аудиторлық қызмет) көрсетумен сыйыспайтын, Сарапшыларға немесе аудиторлық кәсіпке құрмет пен сенімді жоятын, оның қоғамдық имиджіне залал келтіретін әрекеттерден бас тарту.

9. Сарапшыларды сыртқы мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге тартудың қажеттілігі:

1) Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының (бұдан әрі – Жоғары аудиторлық палата) және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының (бұдан әрі – тексеру комиссиялары) аудиторлық іс-шара жүргізуге арналған өтінім жасауы;

2) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесін қалыптастыру;

3) мемлекеттік аудит объектілерін алдын ала зерделеу;

4) сараптамалық-талдау іс-шарасына сарапшыларды тарту үшін Жоғары аудиторлық палатаның тиісті жылға арналған жұмыс жоспарын қалыптастыру;

5) аудиторлық іс-шараны жүргізу барысы кезінде айқындалады.

Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

10. Тиісті шарттар жасай отырып, сарапшылардың көрсетілетін қызметтерін сатып алу рәсімдерді жүргізу мерзімдері мен осы мақсаттарға бөлінген бюджет қаражаты ескеріле отырып, азаматтық заңнаманың және Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасының талаптарына сәйкес жүргізіледі.

Жоғары аудиторлық палатаның хаты негізінде сарапшылар ретінде өтеусіз негізде олардың келісуі бойынша мемлекеттік органдардың мамандары, сондай-ақ Жоғары аудиторлық палатаның ведомстволық бағынысты ұйымының қызметкерлері, соның ішінде әдіснамалық құжаттардың жобаларын пилоттық режимде тестілеу үшін тартылады.

Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың тексеру комиссиясының хаты негізінде сарапшылар ретінде өтеусіз негізде олардың келісуі бойынша мемлекеттік органдардың мамандары тартылады.

Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

11. Сарапшылар мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге:

1) сарапшыларды Аудит бағдарламасына сәйкес оларға тапсырма беру үшін жоспарланатын нақты мәселелер қойыла отырып, мемлекеттік аудит тобының немесе сараптамалық-талдау іс-шарасының құрамына қосу;

2) сараптамалық-талдау іс-шарасын өткізу кезінде оның бағдарламасына жекелеген мәселелерді қосу жолымен тартылады.

Сарапшылар мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге қашықтықтан қатыса алады.

Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

3-тарау. Мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу үшін тартылған Сарапшылардың қызметін жүзеге асыру

12. Сарапшылар:

1) мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы тобының құрамында мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы тобының жетекшісіне күн сайын ауызша есеп береді, апта сайын соңғы жұмыс күні қорғалған байланыс арналары арқылы немесе хабарламалы тапсырыс хатпен осы Стандартқа қосымшаға сәйкес нысан бойынша және (немесе) өзге де келісілген нысан бойынша есепті күнге толтырылып (жасалып), Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасының бағдарламасын (тапсырманы) сарапшылардың орындау барысы туралы өздері қол қойған апта сайынғы есепті (бұдан әрі – апта сайынғы есеп) мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы тобының жетекшісіне, мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің басшысына және Жоғары аудиторлық палатаның (тексеру комиссиясының) мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты мүшесіне жібереді;

2) берілген жеке тапсырма бойынша мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы тобының жетекшісіне, мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің басшысына және Жоғары аудиторлық палатаның (тексеру комиссиясының) мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты мүшесіне күн сайын ауызша есеп береді және апта сайын соңғы жұмыс күні қорғалған байланыс арналары арқылы немесе хабарламалы тапсырыс хатпен есепті күнге толтырылып (жасалып), өздері қол қойған апталық есепті жібереді.

Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

13. Сарапшылар мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу кезінде оларға белгілі болған материалдар мен ақпаратқа қатысты құпиялылықты сақтайды.

4-тарау. Сарапшылар қызметінің нәтижелерін пайдалану

14. Сарапшылар қызметінің нәтижелері бойынша мемлекеттік аудиттің немесе сараптамалық-талдау іс-шарасының және Сарапшыларды тартудың мақсатына қол жеткізілгенін растау үшін олар осы Стандартқа, Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасының бағдарламасына және шартқа сәйкес ресімдеген, қайталаулар мен түрлі түсіндірулерсіз жазылып, жеткілікті аудиторлық дәлелдемелермен бекітілген, толық және анық ақпаратты қамтитын Қорытынды, құжаттар мен материалдар дайындалады.

Сарапшылардың қорытындысы төрт данада (екі данасы – жеке Қорытынды не аудиторлық есепке қорытынды, бір данасы – хаттамаға не әкімшілік іс қозғау үшін жіберілген материалдарға, бір данасы – орындалған жұмыстар актісіне) жасалады.

15. Сарапшылар Қорытынды мен басқа да материалдарды дайындау кезінде талдау, салыстыру, бағалау, тексеру, тексеріп-қарау, инспекциялау, байқау, сұрау салу, талдамалық бақылау әдістерін пайдаланады, бірақ олармен шектелмейді.

16. Сарапшылардың Қорытындысы Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы бағдарламасының мәселелерінің тізбесіне сәйкес жасалады.

Анықталған бұзушылықтар мен кемшіліктер Қорытындыдағы жазбалардың анықтығын растайтын құжаттардың түпнұсқасының деректемелеріне қажетті сілтемелер, сондай-ақ ережелері бұзылған құқықтық актілердің құрылымдық элементтері көрсетіле отырып, объективті және дәл сипатталады.

Егер Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы бағдарламасының мәселесі бойынша, талдамалық сипаттағы мәселелерді қоспағанда, бұзушылықтар мен кемшіліктер анықталмаған болса, Сарапшы:

1) Қорытындыда анықталған бұзушылықтар мен кемшіліктердің жоқ екендігін көрсете отырып, жүргізілген жұмыстың нәтижелерін көрсетеді;

2) Қорытындыға мемлекеттік аудитке (тексеру) немесе сараптамалық-талдау іс-шарасына ұшыраған құжаттардың деректемелерін көрсете отырып, олардың тізбесін қоса береді.

17. Сарапшылардың Қорытындысында әрбір бұзушылық фактісі, сондай-ақ Қазақстан Республикасы заңнамасының анықталған бұзушылықтары мен олқылықтары ережелері бұзылған құқықтық актілердің құрылымдық элементтеріне сілтеме жасала отырып, бұзушылықтың сипаты мен түрін сипаттау арқылы реттілік тәртібімен нөмірленеді және жеке тармақпен тіркеледі. Заңнама бұзушылықтарын, кемшіліктері мен олқылықтарын сипаттауда Қорытындыға қосымша болып табылатын, оның атауы мен реттік нөмірін көрсете отырып, анықталған бұзушылықтарды растайтын құжатқа сілтеме жасалады.

18. Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасы тобының құрамына кірген Сарапшылар қызметінің нәтижелері мемлекеттік аудиттің қорытындылары бойынша және (немесе) оған қосымша ретінде ресімделетін аудиторлық есепке қысқаша қорытындылар енгізу үшін аудиторлық іс-шараның аяқталған күнінен кешіктірмей, мемлекеттік аудит тобының жетекшісіне беріледі.

Аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасының тобына енгізілген Сарапшылар аудиторлық есепке өздерінің қорытындыларын қоса берген кезде аудиторлық есепке қол қоймайды.

Қорытындының жеке тапсырманың негізінде ресімделген екінші данасы аудиторлық іс-шараның аяқталған күнінен кешіктірмей, Қорытындыны мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің кіріс хат-хабарларды есепке алу жүйесінде тіркей отырып, не пошта арқылы хабарлау арқылы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің басшысына (лауазымды адамына) тапсырылады.

Қорытындының бірінші данасын тіркеу бірінші парақтың мұқаба жағында мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің мөртабаны немесе мөрі (болған жағдайда) қойыла отырып, мемлекеттік аудит объектісінің күні мен кіріс нөмірін қою жолымен жүзеге асырылады.

19. Қорытындыны дайындаған Сарапшылар Қорытындыға қол қояды және әр парағын дәйектейді. Егер сарапшылар ретінде заңды тұлға қатысатын болса, Қорытындыны Сарапшылар дәйектейді және қол қояды, заңды тұлғаның басшысы мөр (болған жағдайда) баса отырып, қол қояды. Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасын жүргізуге Сарапшы қатысқан жағдайда соңғы парақта келісімімен Сарапшылардың қызметі жүзеге асырылған мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің лауазымды адамдарының лауазымдары, тегі, аты мен әкесінің аты (болған жағдайда) көрсетіледі.

20. Сарапшылардың жинаған дәлелдемелері мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық талдау іс-шарасы объектісінде анықталған бұзушылықтар мен кемшіліктерді негіздейді және Қағидалардың талаптарына сәйкес ресімделеді.

21. Қорытындының нәтижелерімен келіспеген жағдайда, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық талдау іс-шарасы объектісінің басшылығы Қорытындыға жазбаша қарсылықтарын қол қойылған Қорытынды мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық талдау іс-шарасы объектісіне тапсырылған күннен бастап, он жұмыс күнінен аспайтын мерзімде Жоғары аудиторлық палатаға (тексеру комиссиясына) ұсынады.

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісі ұсынған жазбаша қарсылықтарды Қорытынды тапсырылғаннан кейін сарапшылар дереу Қорытындыға қосады.

Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

22. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық талдау іс-шарасы объектілерінен Қорытындыға қарсылықтар осы Стандарттың 21-тармағында көзделген мерзімде түскен жағдайда, сарапшылар қарсылықтың әрбір тармағы бойынша қабылданған және қабылданбаған дәлелдерді көрсете отырып, қарсылықтар түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде уәжделген жауап дайындайды.

Қорытындыға көрсетілген мерзім өткеннен кейін келіп түскен қарсылықтарға жауап жіберілмейді. Сарапшылар қарсылықтың әр тармағы бойынша қабылданған және қабылданбаған дәлелдерді көрсете отырып, Жоғары аудиторлық палатаның (тексеру комиссиясының) осы аудиторлық іс-шараға жетекшілік ететін мүшесіне уәжделген жауап дайындайды.

Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

23. Сарапшылар Қағидаларда айқындалған ішкі сараптамалардан өтуді ескере отырып, жиналған дәлелдемелер негізінде аудиторлық қорытындыға және жиынтық тізілімге тұжырымдар мен ұсынымдарды қалыптастырады.

Сарапшылар мемлекеттік аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасы барысында алынатын немесе жасалатын құжаттарды үшінші адамдарға беру не болмаса оларда қамтылған мәліметтерді ауызша жариялау құқығынсыз олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

24. Қорытынды электрондық және қағаз жеткізгіштерде ұсынылады, төмендегілер көрсетіле отырып, Сарапшының жеке мөртабанымен немесе мөрімен (болған жағдайда) куәландырылады:

1) Сарапшылардың деректері (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)), заңды тұлғалар үшін – ұйымның атауы мен деректемелері;

2) Қорытындының жасалған күні, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің немесе сараптамалық талдау іс-шарасының атауы, сараптама жүргізу кезінде пайдаланылатын құжаттардың тізбесі;

3) Сарапшылар жүргізген жұмыстың көлемі;

4) Сарапшылар жұмысының тәсілдері мен әдістері;

5) сараптама жүргізуге байланысты шешілмеген мәселелер тізбесі;

Қорытынды мынадай жолмен ресімделеді:

1) қаріп – Times New Roman;

2) қаріптің мөлшері – 14, кестелік материалдарда – 12;

3) жоларалық интервал – бір жолдық;

4) беттің жиектері: сол, жоғарғы және төменгі – 2,5 сантиметр, оң – 1,5 сантиметр;

5) абзацтық шегініс – 1,27 сантиметр;

6) сөздер тасымалданбайды;

7) беттерді нөмірлеу – жоғарғы жағының ортасында, бірінші бетте нөмір көрсетілмейді;

8) кестелік ақпарат MS Excel форматында ұсынылады, қосымшалар ретінде диаграммалар мен слайдтарды пайдалануға рұқсат етіледі.

25. Сарапшылардың қызметі сыртқы мемлекеттік аудит органдарының Қаулысына (Нұсқамасына) қол қойылғаннан кейін аяқталған болып саналады. Сарапшылар олардың Қорытындысына негізделген (қажет болған жағдайда) тұжырымдар мен ұсынымдар бойынша жазбаша түсініктер беру жолымен оларды бақылаудан алып тастағанға дейін сүйемелдеуді жүзеге асырады.

Сарапшылардың қызметіне ақы төлеу орындалған жұмыстардың актісі негізінде жасалған шарттарға сәйкес жүзеге асырылады.

26. Осы тараудың ережесі осы Стандарттың 19-тармағын, 23-тармағының екінші бөлігін, 24-тармағын, 25-тармағының екінші бөлігін қоспағанда, дербес іс-шара ретінде сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге тартылған Сарапшылардың қызметіне қолданылмайды.

	Мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды тарту бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына қосымша
	нысан

Сарапшылардың Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасының бағдарламасын (тапсырманы) орындау барысы туралы апта сайынғы есеп

Аудиторлық іс-шара: "___________________________________________________________"

Жүргізу мерзімі: басталған және аяқталған күні: 20___ жылғы _____ - _____________ аралығы

Мемлекеттік аудиттің типі: ________________________________________________________

Есепті күнге белгіленген (жинақтық – мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізудің басталуынан аяқталуына дейін)
проблемалық мәселелер және олардың қысқаша сипаттамасы	қаржылық бұзушылықтар (мың теңге)	өзге де бұзушылықтар, соның ішінде рәсімдік	бұзушылық түрінің қысқаша сипаттамасы, соның ішінде құқықтық актілердің бұзылған ережелеріне сілтеме жасай отырып, бұзушылықтар сомалары бөлінісінде	Ескертпе
1	2	3	4	5
Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық талдау іс-шарасы объектісінің атауы және оның орналасқан жері, Сарапшының Т.А.Ә. (болған жағдайда) _____ Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық- талдау іс-шарасы бағдарламасының (тапсырманың) "______" мәселесі бойынша
Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы объектісінің атауы және оның орналасқан жері, Сарапшының Т.А.Ә. (болған жағдайда) _____ Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасы бағдарламасының (тапсырманың) "______" мәселесі бойынша

Сарапшының (сарапшылардың) тегі мен аты-жөні _______________________

	(қол(дар)ы)
	Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына 4-қосымша

700. Мемлекеттік аудит нәтижелерін тану бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты

Ескерту. Стандарт жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 03.12.2020 № 9-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Мемлекеттік аудит нәтижелерін тану бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі – Рәсімдік стандарт) "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" 2015 жылғы 12 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 8-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына және 19-бабына сәйкес әзірленді.

2-тарау. Мемлекеттік аудит нәтижелерін тану бойынша процедуралық талаптар

2. Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасы (бұдан әрі – Жоғары аудиторлық палата) мемлекеттік аудит нәтижелерін мемлекеттік аудит стандарттарына сәйкес деп тану рәсімін мынадай жағдайларда:

1) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуын бақылау шеңберінде жоспарлы тәртіппен;

2) аудиторлық іс-шара шеңберінде:

аудиттің мақсаты, кезеңі, типі және аудиттің бағдарламалық мәселелері Жоғары аудиторлық палатаның аудиторлық іс-шарасымен сәйкес келген жағдайда, Заңға сәйкес қалыптастырылған Жоғары аудиторлық палатаның Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесіне сәйкес мемлекеттік аудит объектілерін алдын ала зерделеу кезінде;

басқа мемлекеттік аудит органының аудиттің мақсаты, кезеңі, типі және аудиторлық іс-шарамен қамтылған бағдарламалық мәселелері бойынша Жоғары аудиторлық палатаның аудиторлық іс-шарасымен сәйкес келетін мемлекеттік аудит жүргізу фактісі анықталған мемлекеттік аудит объектілерінде тиімділік, сәйкестік мемлекеттік аудит жүргізу барысында;

ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті орган жүргізген республикалық бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің қаржылық есептілігі аудиттерінің нәтижелеріне қатысты республикалық бюджеттің шоғырландырылған қаржылық есептілігіне аудит жүргізу барысында (бұдан әрі - қаржылық есептіліктің мемлекеттік аудиті) жүзеге асырады.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

3. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуын бақылау шеңберінде мемлекеттік аудит нәтижелерін жоспарлы тәртіппен тануды облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларында, ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті орган мен оның аумақтық бөлімшелерінде Жоғары аудиторлық палатаның құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауын жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшесі жүзеге асырады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

4. Аудиторлық іс-шара шеңберінде мемлекеттік аудит нәтижелерін тануды мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесіне сәйкес мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты мемлекеттік аудиторлар объектілерді алдын ала зерделеу мерзімдерінде немесе мемлекеттік аудит объектісінде тікелей аудит жүргізген мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудит объектісінде аудит жүргізу үшін белгіленген мерзімдерде жүзеге асырады.

5. Мемлекеттік аудит нәтижелерін тану аудит материалдарын зерделеу негізінде жүзеге асырылады. Аудит материалдарына аудиторлық есеп, анықталған бұзушылықтардың тізілімі жатады.

6. Қажет болған жағдайда мемлекеттік аудит нәтижелерін тану аудит объектісіндегі мемлекеттік аудит нәтижелерін қайта тексеру арқылы жүзеге асырылуы мүмкін. Қайта тексеру аудиторлық іс-шара болып табылады және оны жүргізу тәртібі Есеп комитетінің 2020 жылғы 30 шілдедегі № 6-НҚ нормативтік қаулысымен бекітілген Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу қағидаларында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21070 болып тіркелген) регламенттелген.

7. Тиімділік, сәйкестік мемлекеттік аудитінің нәтижелерін тану рәсімі мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуы тұрғысынан мынадай:

1) Аудит бағдарламасында көзделген қосымша мәселелерді ескере отырып, мәселелерді (қосымша мәселелерді ескере отырып, мәселелердің отыз пайызынан астамын) қамтудың және ашудың толықтығы;

2) аудиторлық іріктеменің негіздемелері мен нәтижелерінің болмауы;

3) аудиторлық дәлелдемелердің толықтығы мен анықтығы (екі және одан да көп фактілер бойынша);

4) мемлекеттік аудитті жүргізу барысында анықталмаған және аудиторлық есепте көрсетілмеген бұзушылықтар фактілерінің белгіленуі, бұзушылықтарды тіркеу бойынша талаптарды сақтамау (екі және одан да көп фактілер бойынша);

5) анықталған бұзушылықтардың жіктелуінің дұрыстығы өлшемшарттары (бұдан әрі – өлшемшарттар) негізінде жүргізіледі.

Аудиторлық есеп осы тармақта көзделген үш және одан да көп өлшемшарттар бойынша сәйкессіздіктер анықталған жағдайда мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес деп танылады.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 12.07.2021 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

8. Қаржылық есептілікке мемлекеттік аудит жүргізу нәтижелерін тану рәсімі мынадай:

1) шоғырландырылған қаржылық есептілік бойынша пікір білдіру мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін қаржылық есептілік аудитімен компоненттерді қамтудың жеткілікті болуы;

2) операциялардың белгілі бір кластары, шоттар сальдосы мен ашып көрсетулер үшін бекітулер деңгейінде елеулі бұрмаланушылықтар тәуекелдеріне бағалау жүргізу;

3) аудиторлық іріктеменің негіздемелері мен нәтижелерінің болмауы;

4) аудиторлық дәлелдемелердің толықтығы мен анықтығы (екі және одан да көп фактілер бойынша);

5) анықталған бұзушылықтардың жіктелуінің дұрыстығы;

6) қаржылық есептілік бойынша білдірілген пікірдің негізділігі өлшемшарттары негізінде жүргізіледі.

Аудиторлық есеп:

1) осы тармақтың 1) - 5) тармақшаларында көрсетілген екі және одан да көп өлшемшарттар бойынша;

2) осы тармақтың 6) тармақшасында көрсетілген өлшемшарт бойынша сәйкессіздіктер анықталған кезде мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес деп танылады.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 12.07.2021 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.
9. Алып тасталды - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 12.07.2021 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

10. Мемлекеттік аудит нәтижелерін тану кезінде басқа мемлекеттік аудит органдары жүргізген мемлекеттік аудит материалдары негізге алына отырып, мемлекеттік аудит көлемі қысқартылады. Мемлекеттік аудит нәтижелерін тану туралы шешім Мемлекеттік аудит объектілерін алдын ала зерделеу нәтижелері туралы және (немесе) аудиторлық есеп туралы ақпаратта (бұдан әрі – Аудит нәтижелері туралы ақпарат) көрсетіледі.

11. Мемлекеттік аудит нәтижелерін танымау кезінде танылмаған жағдайларда осы Рәсімдік стандартқа қосымшаға сәйкес нысан бойынша сараптамалық қорытынды жасалады. Аудиторлық іс-шараға жауапты құрылымдық бөлімше мемлекеттік аудит объектісін мемлекеттік аудит нәтижелерін танымағаны туралы хабардар етеді, сондай-ақ тиісті ақпаратты Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жөніндегі бірыңғай дерекқорға белгіленген тәртіппен енгізеді.

Осы мемлекеттік аудит объектісіндегі аудиторлық іс-шара Аудит бағдарламасына және мемлекеттік аудиторлардың Аудиторлық тапсырмаларына сәйкес жүргізіледі.

Сараптамалық қорытынды мемлекеттік аудит материалдарына қоса тіркеледі және Аудит нәтижелері туралы ақпараттың ажырамас бөлігі болып табылады.

	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына қосымша
	Нысан

Мемлекеттік аудит нәтижелерін мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкестігіне танымау қорытындылары бойынша сараптамалық қорытынды

Ескерту. Қосымша жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 12.07.2021 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

________________________________________________________________________________ (аудиторлық есептің атауы, оның деректемелері)

№	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарын сақтау мәніне өлшемшарттар	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес келмеудің анықталған фактілері
1
2

Тұжырым: ______________________________________________________________

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау нәтижелерін тану рәсімін жүргізген мемлекеттік аудиторлар: ________________________________________________________
(лауазымы, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), тегі, қолы)

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына 5-қосымша

750. Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының сапа бақылауын жүзеге асыруы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты

Ескерту. Стандарт жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1. Осы Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының сапаны бақылауын жүзеге асыруы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі – Стандарт) "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 8-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына және 3-тармағына және 24-бабына сәйкес, сондай-ақ Халықаралық жоғары аудит органдары ұйымының (INTOSAI) Сапа бақылауын жүргізу бойынша халықаралық стандарттарының (ISSAI) қолайлы ережелері негізінде әзірленді.

2. Стандарт сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары (бұдан әрі – сыртқы МАҚБ органдары) жүргізетін мемлекеттік аудиттің нәтижелері бойынша мемлекеттік аудиторлар мен мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының өзге де лауазымды адамдары жасайтын құжаттардың, мемлекеттік аудит жүргізуге тартылған аудиторлық ұйымдар мен (немесе) сарапшылардың қорытындыларының (материалдарының) сапасын бақылауды жүзеге асыруға және оның нәтижелерін ресімдеуге қойылатын рәсімдік талаптарды қамтиды.

3. Стандарттың мақсаты мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына, сондай-ақ Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2020 жылғы 30 шілдедегі 6-НҚ нормативтік қаулысымен бекітілген Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу қағидаларына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21070 болып тіркелген, бұдан әрі – МАҚБ қағидалары) сәйкестігі тұрғысынан өз қызметі барысында мемлекеттік аудиторлар мен мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының өзге де лауазымды адамдары жасайтын құжаттарға тұрақты тексерулер және (немесе) талдау жүргізу арқылы сапа бақылауын ұйымдастыруды қамтамасыз ету болып табылады.

4. Стандарттың міндеті мемлекеттік аудиттің, мемлекеттік аудиторлар мен мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының өзге де лауазымды адамдары қызметінің, мемлекеттік аудитті жүргізуге тартылған аудиторлық ұйымдар мен сарапшылардың қорытындыларының (материалдарының) сапасын бақылауды жүзеге асыру бойынша рәсімдік талаптарға қойылатын бірыңғай тәсілді белгілеу болып табылады.

5. Осы Стандартта мынадай ұғымдар пайдаланылады:

сапа бақылауы – мемлекеттік аудиторлардың және мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының өзге де лауазымды адамдарының, мемлекеттік аудитті және (немесе) сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге тартылған аудиторлық ұйымдар мен (немесе) сарапшылардың жасайтын құжаттарын мемлекеттік аудит және қаржылық бақылаудың Жалпы және рәсімдік стандарттарында, сондай-ақ МАҚБ қағидаларында көзделген талаптардың сақталуы тұрғысынан тексеру мен (немесе) талдау түсініледі.

6. Сапа бақылауын жүзеге асыру қағидаттары мыналар болып табылады:

1) тәуелсіздік – жұмыскерлердің сапа бақылауын жүзеге асырған кезде олардың қызметіне кез келген араласуға жол бермеу;

2) объективтілік – сапаны бақылауын Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қатаң жүргізу, сапа бақылауын жүргізу және сапа бақылауы қорытындыларын ресімдеу кезінде құжаттамалық негізделген және расталған тұжырымдармен бірыңғай тәсілді қамтамасыз ету, мүдделер қақтығысын болғызбау;

3) айқындық – сапаны бақылауы нәтижелерін баяндаудың анықтығы, сапаны бақылауды жүргізудің барлық мүдделі тараптар үшін оның нәтижелерінің түсініктілігі мен қолжетімділігін қамтамасыз ететін әдістері мен өлшемшарттарын қолдану;

4) құзыреттілік – сапа бақылауын жүзеге асыру үшін жұмыскерлердің қажетті кәсіби білімдері мен дағдыларының жиынтығы;

5) анықтық – сапа бақылауының нәтижелерін құжаттардың түпнұсқаларымен немесе олардың сканерленген нұсқаларымен, сондай-ақ ережелері бұзылған нормативтік құқықтық актілерге сілтемелермен растау.

2-тарау. Сапа бақылауын ұйымдастыру

7. Сыртқы МАҚБ органдарының басшылары мемлекеттік аудиторлардың және мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының өзге де лауазымды адамдарының өздерінің қызметі барысында жасайтын құжаттарды МАҚБ қағидаларында айқындалған тәртіппен, тәуекелдерді басқару жүйесі негізінде мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкестігі мәніне үнемі тексеру жүргізу және (немесе) талдау жолымен сапа бақылауын ұйымдастыруды қамтамасыз етеді.

8. Құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімше мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшемен (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) бірлесіп, осы Стандартты қолдану жөніндегі әдіснамалық басшылыққа (бұдан әрі – Әдіснамалық басшылық) сәйкес сапа бақылауына жататын аудиторлық іс-шаралардың тәуекелдер көрсеткіштерін есептеуді жүзеге асырады.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

9. Сапа бақылауын:

1) аудиторлық іс-шараның дайындық және негізгі кезеңдерінде – Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшелері, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың тексеру комиссиясының (бұдан әрі – Тексеру комиссиясы) регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше;

2) аудиторлық іс-шараның қорытынды кезеңінде – құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауын жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) жүзеге асырады.

Сапа бақылауын осы мемлекеттік аудитке және қаржылық бақылауға қатыспаған мемлекеттік аудиторлар жүргізеді.

Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

10. Сапа бақылауын жүргізудің қажеттілігі мен мерзімділігі, сондай-ақ сапа бақылауын жүргізудің мерзімі мен ұзақтығы оның жеделдігі мен нәтижелілігін қамтамасыз ету мақсатында белгіленеді.

11. Сыртқы МАҚБ органының аудиторлық іс-шараны ұйымдастыруға және жүзеге асыруға жауапты мүшесі, мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің басшысы және мемлекеттік аудит тобының басшысы өз өкілеттіктері шегінде мемлекеттік аудиторлардың мемлекеттік аудиттің нәтижелері бойынша құжаттарды жасаудың тиісінше сапасын қамтамасыз ету қызметін бақылау жөнінде шаралар қабылдайды.

12. Сыртқы МАҚБ органдарының жұмыскерлері сапа бақылауын және заң сараптамасын жүргізу мақсатында электрондық құжат айналымының ақпараттық жүйесінде қажетті құжаттарды уақтылы және толық көлемде орналастырады.

13. Сапа бақылауын жүзеге асыру барысында оны жүргізу бойынша кедергілер туындаған кезде, соның ішінде қажетті құжаттар мен өзге де ақпарат болмаған және/немесе орналастырылмаған жағдайда, құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімшенің (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) басшысы бұл туралы сыртқы МАҚБ органының басшысын хабардар етеді.

Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

14. Мемлекеттік аудит жүргізуге, құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімшенің (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) жұмыскерлері ұсынылған материалдар бойынша мемлекеттік аудит нәтижелерін талдайды және оларға сараптама жүргізеді.

Ескерту. 14-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

15. Мемлекеттік аудит жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше):

1) мемлекеттік аудит объектілерін алдын ала зерделеу нәтижелері туралы ақпаратқа, Аудит бағдарламасының жобасына;

2) растайтын құжаттары бар Аудиторлық есептердің (Аудиторлық есептердің), оларға қоса берілген Аудиторлық іс-шараның нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтар тізілімдерінің (бұдан әрі - Тізілім), Аудиторлық іс-шара барысында анықталған жүйелі кемшіліктер кестелерінің (болған жағдайда) (бұдан әрі - Жүйелі кемшіліктер кестесі) жобаларына;

3) тартылған сарапшылардың қорытындыларына (материалдарына);

4) сыртқы мемлкеттік аудит нәтижелері бойынша Аудиторлық қорытындыда және Нұсқамаларда берілген ұсынымдарды орындау бойынша мемлкеттік аудит объектілерінің және өзге де мүдделі тұлғалардың ақпаратына сапа бақылауын жүзеге асырады.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

15-1. Аудиторлық қорытынды, Қаулы және Нұсқамалар, Жиынтық кесте, Жиынтық тізілім жобаларының сапасын бақылауды құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімше (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) жүзеге асырады.

Ескерту. Стандарт 15-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулыларымен.

16. Мемлекеттік аудит жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) Аудиторлық есептердің (Аудиторлық есептердің), оларға қоса берілген Тізілімдердің, Жүйелі кемшіліктер кестелерінің жобаларына сараптама (заң және сапа бақылауы) жүргізеді.

Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

17. Сапа бақылауына сыртқы МАҚБ органдарының аудиторлық қызметінің дайындық, негізгі және қорытынды кезеңдері, мемлекеттік аудиторлардың және мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының өзге де лауазымды адамдарының барлық қызметі, осы Стандартты қолдану жөніндегі әдіснамалық басшылыққа сәйкес өлшемшарттар негізінде мемлекеттік аудитті жүргізуге тартылған аудиторлық ұйымдар мен сарапшылардың қорытындылары (материалдары) жатқызылады.

18. Сапа бақылауын жүргізудің ішкі тәртібін нақтылау және оларды жүргізу бойынша тәуекелдерді басқару жүйесінің өлшемшарттары осы Стандартты қолдану жөніндегі әдіснамалық басшылықта белгіленеді.

3-тарау. Аудиторлық іс-шараның дайындық кезеңінің сапасын бақылау

19. Мемлекеттік аудит объектілерін алдын ала зерделеу нәтижелері туралы ақпаратты, Аудит бағдарламасының жобасын, сыртқы МАҚБ органының аудиторлық іс-шараға жауапты мүшесінің (Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесіне өзгерістер енгізілген кезде) қызметтік жазбасын мемлекеттік аудит тобының жетекшісі аудит объектісіне шыққанға дейін сегіз жұмыс күні бұрын мемлекеттік аудит жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) басшысына ұсынады.

Ескерту. 19-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

20. Мемлекеттік аудит жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) осы Стандарттың 19-тармағында көрсетілген құжаттардың қолданыстағы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының және МАҚБ қағидаларының талаптарына сәйкестігі мәніне сараптама жүргізеді.

Ескерту. 20-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

21. Ұсынылған құжаттарды қарау нәтижелері бойынша мемлекеттік аудит жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) оларды алған күннен кейін үш жұмыс күні ішінде сыртқы МАҚБ органының мүшесіне сараптамалық қорытындыны енгізеді.

Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

4-тарау. Аудиторлық іс-шараны жүргізудің негізгі кезеңінің сапасын бақылау

22. Мемлекеттік аудиторлар қол қойған аудиторлық есептің жобасын, Жүйелі кемшіліктер кестесінің, Тізілімнің жобалары және басқа да қосымшалары (болған жағдайда) мемлекеттік аудит тобының жетекшісі (мемлекеттік аудитор) аудит объектісінде аудиторлық іс-шараны аяқтағаннан кейін сыртқы МАҚБ органының регламентінде көзделген тәсілдермен сыртқы МАҚБ органына жібереді.

Аудиторлық есептердің жобалары (аудиторлық есептер), Тізілімдер және оларға қоса берілген Жүйелі кемшіліктер кестелері бойынша сапа бақылауы рәсімі және заң сараптамасы жүргізіледі.

Заң сараптамасы аудиторлық есептердің жобалары (аудиторлық есептер) және оларға қоса берілген Тізілімдер бойынша сыртқы МАҚБ органының регламентінде айқындалған тәртіппен жүргізіледі.

Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 22.08.2023 № 15-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

23. Мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше сыртқы МАҚБ органының кеңсесінде тіркелген күнінен бастап жеті жұмыс күні ішінде растайтын құжаттары бар Аудиторлық есептің (Аудиторлық есептің) жобасына сапа бақылауы рәсімін жүргізеді.

Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

24. Мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) сапа бақылауы бекітілген өлшемшарттары бөлінісінде ережелері бұзылған құжаттарға және нормативтік құқықтық және құқықтық актілердің тармақтарына сілтеме жасай отырып, нақты фактілерді көрсете отырып, бұзушылықтар мен сәйкессіздіктердің анықталған фактілерін көрсетеді.

Аудиторлық есептердің жобалары (аудиторлық есептер) бойынша сапа бақылауының нәтижелері мемлекеттік аудиторлар қызметінің тиімділігіне бағалау жүргізу кезінде ескеріледі.

Ескерту. 24-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 22.08.2023 № 15-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

25. Мемлекеттік аудит жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) заң сараптамасы шеңберінде бұзушылықтар тізілімінде тіркелген бұзушылықтар бойынша аудиторлық дәлелдемелердің бар-жоғы мен толықтығына, заңнаманы қолданудың (бұзушылықтарды саралау кезінде) дұрыстығына, сондай-ақ әкімшілік құқық бұзушылық белгілерінің бар-жоғына баға береді.

Ескерту. 25-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

26. Аудиторлық есептердің және оларға қоса берілген құжаттардың (соның ішінде мемлекеттік аудит және қаржылық бақылаудың басқа органдарымен бірлескен тексерулер бойынша аудиторлық есептердің) жобаларына (аудиторлық есептер) сапа бақылауын жүргізу нәтижелері бойынша сараптамалық қорытынды (мемлекеттік аудит және қаржылық бақылаудың әрбір органының аудитке ұшыраған мәселелер шеңберінде жеке-жеке бірлескен тексерулер бойынша) қалыптастырылады.

Ескерту. 26-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

27. Аудиторлық есеп осы Стандартты қолдану жөніндегі әдіснамалық басшылықта айқындалған өлшемшарттар бойынша мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес келмеген жағдайда, сыртқы МАҚБ органының басшысы мемлекеттік аудит нәтижелерін қайта тексеру қажеттілігін айқындайды.

5-тарау. Мемлекеттік аудитті жүргізуге тартылған аудиторлық ұйымдар мен сарапшылар қорытындыларының (материалдарының) сапасын бақылау

28. Мемлекеттік аудитті жүргізу кезінде тартылатын сарапшылар Заң нормаларын, сондай-ақ сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарында және МАҚБ қағидаларында белгіленген талаптарды басшылыққа алады.

29. Мемлекеттік аудитті жүргізуге тартылған аудиторлық ұйымдар мен сарапшылар қорытындыларының (материалдарының) сапасын бақылау аудиторлық есептер жобаларының (аудиторлық есептер) сапасын бақылау шеңберінде жүзеге асырылады.

Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

6-тарау. Аудиторлық іс-шараның қорытынды кезеңінің сапасын бақылау

30. Сыртқы МАҚБ органының аудиторлық іс-шараға жауапты мүшесінің басшылығымен дайындалған Аудиторлық қорытындының, Жиынтық кестенің, Жиынтық тізілімнің, Қаулының және Нұсқаманың жобаларын мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше сыртқы МАҚБ органының отырысы өткізілгенге дейін он жұмыс күні бұрын құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімшеге (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) аудиторлық іс-шараның қорытынды кезеңіне заң сараптамасын және сапа бақылауын жүргізу үшін жібереді.

Ескерту. 30-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

31. Аудиторлық қорытындының, Жиынтық тізілімнің, Жиынтық кестенің, Қаулының және Нұсқаманың жобалары бойынша заң сараптамасы түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде жүргізіледі, кейіннен заң сараптамасының қорытындысы сыртқы МАҚБ органының аудиторлық іс-шараға жауапты мүшесіне және мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшеге жіберіледі.

Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) Аудиторлық қорытындысының, Жиынтық тізілімнің, Жиынтық кестенің, Қаулысы мен Нұсқамасының жобалары бойынша заң сараптамасы бұзушылықтар, бюджет қаражаты мен мемлекет активтерін тиімсіз жоспарлау, пайдалану фактілерінің бөлігінде, сондай-ақ ұсынымдар мен тапсырмалар бойынша жүргізіледі.

Заң қорытындысында Аудиторлық қорытындының ұсынымдары мен тапсырмалары мазмұнының заңнама талаптарына сәйкестігі туралы, соның ішінде нұсқаманың атаулылығы бойынша мәселелер көрсетіледі.

Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істерді қозғауға және (немесе) қарауға уәкілетті органдарға беру үшін Аудиторлық қорытындыдағы Жиынтық тізілімде жазылған бұзушылық фактілері бойынша әкімшілік құқық бұзушылық белгілерінің болуы немесе болмауы туралы қорытынды ұсынылады.

Ескерту. 31-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

32. Аудиторлық қорытындының, Жиынтық кестенің, Жиынтық тізілімнің, Нұсқаманың және Қаулының жобалары бойынша сапа бақылауы ол түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде жүргізіледі, оның нәтижелері бойынша сыртқы МАҚБ органының аудиторлық іс-шараға жауапты мүшесіне және мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшеге сараптамалық қорытынды жіберіледі.

Аудиторлық қорытындының, Жиынтық кестенің, Жиынтық тізілімнің, Нұсқаманың және Қаулының жобаларына сапа бақылауының нәтижелері бойынша сараптамалық қорытындыны қарау, сондай-ақ сыртқы МАҚБ органының отырысына материалдарды дайындау сыртқы МАҚБ органының регламентінде айқындалған тәртіппен жүзеге асырылады.

Ескерту. 32-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 22.08.2023 № 15-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулыларымен.

7-тарау. Аудиторлық қорытындыда (соның ішінде бірлескен Аудиторлық қорытындыда) қамтылған ұсынымдарды және Нұсқамалардың (Қаулылардың) тармақтарын іске асырудың орындалу сапасын бақылау

33. Мемлекеттік аудит нәтижелері бойынша Аудиторлық қорытындыда және Нұсқамаларда берілген ұсынымдарды орындау бойынша мемлекеттік аудит объектілерінен және өзге де мүдделі тұлғалардан келіп түскен ақпарат бойынша мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) сыртқы МАҚБ органының аудиторлық іс-шараға жауапты мүшесімен бірлесіп, ақпарат келіп түскен күннен бастап жеті жұмыс күні ішінде мыналардың уақтылылығы мен толықтығы тұрғысынан бақылау мен талдауды жүзеге асырады:

1) аудит объектілерінің Аудиторлық қорытындыда берілген ұсынымдарды, соның ішінде қарау нәтижелері туралы ақпаратты және оларды қарау мен шешім қабылдау туралы растайтын құжаттарды қарауы.

Үкіметтің Аудиторлық қорытындыда берілген ұсынымдарды орындауы туралы ақпаратты олардың орындалуына жауапты мемлекеттік орган (квазимемлекеттік сектор субъектісі) бақылаудан алу не оларды орындау мерзімдерін ұзарту туралы мәселені қарау үшін мемлекеттік аудит және қаржылық бақылаудың жоғары органына жібереді.

Аудиторлық қорытындыда берілген ұсынымдарды және сыртқы МАҚБ органы нұсқамаларының (қаулыларының) тармақтарын бақылаудан алу үшін негіздер МАҚБ қағидаларымен регламенттеледі.

2) нұсқамалардың тапсырмалық тармақтарының орындалуы, соның ішінде Нұсқамалардың орындалу нәтижелері туралы ақпарат және растайтын құжаттар.

Ескерту. 33-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулыларымен.

34. Ұсынылған құжаттарды қарау нәтижелері бойынша мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) сыртқы МАҚБ органының аудиторлық іс-шараға жауапты мүшесіне ұсынымдар мен нұсқамалардың орындалу нәтижелері туралы қызметтік жазбаның жобасын енгізеді.

Ескерту. 34-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

35. Аудиторлық қорытындыда (соның ішінде бірлескен) қамтылған ұсынымдарды және нұсқамалардың құқықтық сипаттағы тармақтарын (сот талқылауларына қатысу, заңнаманы жетілдіру) орындау нәтижелері бойынша дайындалған қызметтік жазбаның жобасы мен сұрау салу жобасы құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімшемен (Тексеру комиссиясының регламентінде айқындалған құрылымдық бөлімше) келісіледі.

Ескерту. 35-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына 6-қосымша

900. Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты

Ескерту. 6-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 27.03.2024 № 6-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі – Рәсімдік стандарт) Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының (бұдан әрі – Жоғары аудиторлық палата) Қазақстан Республикасының Президентіне және Қазақстан Республикасының Парламентіне Жоғары аудиторлық палатаның жұмысы, сондай-ақ мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары жұмысының көрсеткіштері туралы жедел ақпаратты (бұдан әрі – ақпарат) қалыптастыруына және ұсынуына, сондай-ақ облыстардың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың тексеру комиссияларының (бұдан әрі – тексеру комиссиялары) тиісті облыстың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мәслихатына және әкіміне ұсынылатын ақпаратты қалыптастыруына және ұсынуына қойылатын рәсімдік талаптарды қамтиды.

2. Рәсімдік стандарттың мақсаты сыртқы мемлекеттік аудит органдарының ақпаратты қалыптастыруына және ұсынуына бірыңғай тәсілдерді және рәсімдерді белгілеу болып табылады.

3. Осы Рәсімдік стандарттың күші сыртқы мемлекеттік аудит органдарының құрылымдық бөлімшелеріне және лауазымды адамдарына қолданылады.

4. Рәсімдік стандарттың негізгі қағидаттарына мыналар жатады:

1) сенімділік – ұсынылатын ақпараттың анықтығы және онда қателердің болмауы;

2) толықтық және ашықтық – жүргізілген мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының көрсетілуі, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау нәтижелерін баяндаудың анықтығы;

3) салыстырмалылық – түрлі кезеңдегі және түрлі сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының (бұдан әрі – мемлекеттік аудит органдары) ақпаратын салыстыру мүмкіндігі;

4) уақтылылық – анық ақпаратты жедел жинау, есеп пен ақпаратты белгіленген мерзімдерде дайындау және ұсыну.

2-тарау. Сыртқы мемлекеттік аудит органының қызметі туралы ақпаратты дайындау және ұсыну

1-параграф. Жоғары аудиторлық палатаның есепті кезеңдегі қызметі туралы ақпаратты қалыптастыру тәртібі мен Қазақстан Республикасының Президентіне, Қазақстан Республикасының Парламентіне ұсыну мерзімдері

5. Ақпаратты дайындау үшін мыналар:

1) Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне сәйкес Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі – Қаржы министрлігі), сондай-ақ бюджетті атқару жөніндегі жергілікті уәкілетті органдар ұсынатын бюджеттік мониторингтеу нәтижелері бойынша республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуы туралы тоқсан сайынғы талдамалық есептер;

2) Қаржы министрлігінің ақпараттық жүйелерінің деректері;

3) Жоғары аудиторлық палатаның мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының қорытындылары;

4) осы Рәсімдік стандартқа 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 және 9-қосымшаларға сәйкес Жоғары аудиторлық палатаға тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына сәйкес ұсынылатын есепті кезеңдегі сыртқы мемлекеттік аудит органдары, тексеру комиссиялары қызметінің түйінді көрсеткіштері, тексеру комиссиялары мемлекеттік аудитпен қамтыған объектілер саны мен қаражат көлемі, тексеру комиссиялары анықтаған Қазақстан Республикасы заңнамасының нормалары, сондай-ақ квазимемлекеттік сектор субъектілері актілері бұзушылықтарының көлемі, тексеру комиссиялары анықтаған қаржылық бұзушылықтардың көлемі, аудиторлық іс-шаралардың нәтижелері бойынша қалпына келтірілген (өтелген) және қалпына келтіруге (өтеуге) жататын сомалардың көлемі, аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының қорытындысы бойынша ұсынымдардың (ұсыныстардың) және тапсырмалардың орындалуы, ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті орган қызметінің түйінді көрсеткіштері, облыстық бюджетке, республикалық маңызы бар қаланың, астананың бюджетіне, аудан (облыстық маңызы бар қала) бюджетіне түскен түсімдер туралы ақпарат;

5) Есеп комитетінің 2015 жылғы 28 қарашадағы № 9-НҚ нормативтік қаулысымен және Қаржы министрінің 2015 жылғы 27 қарашадағы № 589 бұйрығымен бірлесіп бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12577 болып тіркелген) Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарымен өзара іс-қимыл қағидаларына сәйкес ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің, орталық мемлекеттік органдардың, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарының, орталық мемлекеттік органдар ведомстволарының ішкі аудит қызметтерінің жұмыс көрсеткіштері туралы ұсынылатын ақпарат;

6) Жоғары аудиторлық палатаның интеграцияланған ақпараттық жүйесі;

7) тиісті мемлекеттік органдардың, бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің электрондық нысандағы, соның ішінде мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жөніндегі бірыңғай дерекқор арқылы жедел есептілігі мен ақпараты дереккөздер болып табылады.

Осы Рәсімдік стандарт бойынша ұсынылатын есептік деректердің толықтығын, анықтығын және уақтылылығын тексеру комиссияларының төрағалары қамтамасыз етеді.

6. Жоғары аудиторлық палата аппаратының құрылымдық бөлімшелері есепті тоқсаннан кейінгі айдың 10-күнінен кешіктірмей талдауға және есептілікке жауапты құрылымдық бөлімшеге (бұдан әрі – Департамент) жұмыстың негізгі қорытындылары және қол жеткізілген нәтижелер туралы ақпарат ұсынады. Ұсынылатын ақпарат: сандық және сапалық көрсеткіштерді, жетекшілік ететін салалар бойынша проблемалық мәселелерді, Жоғары аудиторлық палатаның қызметін жетілдіру жөніндегі ұсыныстарды, алдағы міндеттерді, сондай-ақ өзге де ұсыныстарды қамтиды. Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің немесе Жоғары аудиторлық палата Төрағасының тапсырмасы (сұрауы) бойынша Департамент ақпарат ұсынудың өзге де мерзімдерін белгілейді.

7. Департамент тексеру комиссияларынан алынған ақпараттың негізінде есепті тоқсаннан кейінгі айдың 25-күнінен кешіктірмей, тексеру комиссиялары қызметінің негізгі көрсеткіштері бойынша жиынтық ақпарат қалыптастырады.

8. Департамент құрылымдық бөлімшелерден, тексеру комиссияларынан және ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органнан алынған ақпарат негізінде есепті тоқсаннан кейінгі екінші айдың 2-күнінен кешіктірмей ақпарат жобасын қалыптастырады және құрылымдық бөлімшелерге, аппарат басшысына, Жоғары аудиторлық палата мүшелеріне келісуге жібереді.

9. Ақпаратты ұсыну мерзімінен бес жұмыс күні бұрын Департамент Жоғары аудиторлық палатаның есепті кезеңдегі қызметі туралы ақпараттың жобасын Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Парламенті Палаталары төрағаларының атына ілеспе хаттармен бірге Жоғары аудиторлық палата Төрағасының қарауына енгізеді.

Жоғары аудиторлық палатаның есепті кезеңдегі қызметі туралы ақпарат Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігіне Ақпарат беру кестелерімен бекітілген мерзімдерде, Парламентке есепті тоқсаннан кейінгі екінші айдың 25-күнінен кешіктірілмей ұсынылады.

2-параграф. Тексеру комиссиясының облыс, республикалық маңызы бар қалалар, астана, облыстық маңызы бар қалалар мәслихатына және әкіміне ақпаратты қалыптастыру тәртібі мен ұсыну мерзімдері

10. Ақпаратты дайындау көздері:

1) Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне сәйкес бюджетті атқару жөніндегі жергілікті уәкілетті органдар ұсынатын бюджеттік мониторингтеу нәтижелері бойынша жергілікті бюджеттердің атқарылуы туралы тоқсан сайынғы талдамалық есептер;

2) мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерінің деректері;

3) тексеру комиссиясының мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының қорытындылары;

4) тексеру комиссиясының ақпараттық жүйесі;

5) тиісті мемлекеттік органдардың, бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің электрондық нысандағы, соның ішінде мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жөніндегі бірыңғай дерекқор арқылы жедел есептілігі мен ақпараты дереккөздер болып табылады.

11. Тексеру комиссиясы аппаратының құрылымдық бөлімшелері есептілікті дайындауға жауапты құрылымдық бөлімшеге есепті тоқсаннан кейінгі айдың 10-күнінен кешіктірмей жұмысының негізгі қорытындылары және қол жеткізген нәтижелері туралы ақпаратты (бұдан әрі – ақпарат) ұсынады. Ұсынылатын ақпарат: сандық және сапалық көрсеткіштерді, жетекшілік ететін салалар бойынша проблемалық мәселелерді, тексеру комиссиясының қызметін жетілдіру бойынша ұсыныстарды, алдағы міндеттерді, сондай-ақ өзге де ұсыныстарды қамтиды. Тексеру комиссиясы төрағасының тапсырмасы бойынша есептілікті дайындауға жауапты құрылымдық бөлімше ақпарат ұсынудың басқа да мерзімдерін белгілейді.

12. Ақпаратты ұсыну мерзімінен бес жұмыс күні бұрын есептілікті дайындауға жауапты құрылымдық бөлімше облыс, астана, республикалық маңызы бар қала мәслихаты хатшысының және әкімінің атына ілеспе хатпен тексеру комиссиясының есепті кезеңдегі қызметі туралы ақпараттың жобасын тексеру комиссиясы төрағасының немесе мүшесінің қарауына енгізеді.

13. Құжат айналымына жауапты құрылымдық бөлімше тиісті мәслихатқа және әкімге тексеру комиссиясы төрағасының немесе мүшесінің қолы қойылған ілеспе хат пен ақпаратты тексеру комиссиясы төрағасының шешімі бойынша есепті тоқсаннан кейінгі екінші айдың 20-күнінен кешіктірмей енгізеді.

Тексеру комиссиясы төрағасының шешімі бойынша ағымдағы бағалау нәтижелері облыстық маңызы бар қалалардың және аудандардың мәслихаттары мен әкіміне ұсынылуы мүмкін.

3-параграф. Ақпараттың құрылымы мен мазмұны

14.Ақпарат тоқсан сайынғы негізде ұсынылады және сыртқы мемлекеттік аудит органының есепті кезеңдегі қызметін сипаттайтын деректерді, есепті кезеңдегі мемлекеттік аудиттің және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелері туралы жалпыланған қорытындыларды қамтиды және мынадай бөлімдерден тұрады:

I. Кіріспе.

II. Есепті кезеңдегі бюджеттің атқарылуын талдау.

III. Сыртқы мемлекеттік аудит органының есепті кезеңдегі мемлекеттік аудитінің және сараптамалық-талдау іс-шараларының негізгі нәтижелері.

IV. Сыртқы мемлекеттік аудит органдарының қызметін жетілдіру туралы ақпарат.

Қосымшалар (қажет болған жағдайда).

Қажет болған жағдайда қосымша мәліметтерді тоқсан сайынғы ақпаратқа енгізуге жол беріледі.

15. Ақпараттың құрылымы, мазмұны мен көлемі осы Рәсімдік стандарттың 17-тармағын ескере отырып, сондай-ақ есепті кезеңде өзекті және маңызды мәселелердің болуына және қалыптастырылатын ақпараттың ерекшелігіне қарай нақтылануы немесе кеңейтілуі мүмкін.

16. "Кіріспе" деген бөлімде ақпарат ұсынудың негізі мен мақсаты, сыртқы мемлекеттік аудит органдарының есепті кезеңдегі қызметінің негізгі бағыттары бойынша қысқаша мазмұны көрсетіледі.

17. "Есепті кезеңдегі бюджеттің атқарылуын талдау" деген бөлімде мыналарды:

1) бюджет түсімдері мен кірістерінің атқарылуын талдауды, соның ішінде:

бюджеттің кірісіне түсетін салықтық және салықтық емес түсімдердің толықтығын;

орындалмауына ықпал еткен себептер, соның ішінде елдің дамуының негізгі макроэкономикалық көрсеткіштерін және әлемдік тауар нарығындағы жағдайды көрсете отырып, жоспарлы көрсеткіштері орындалмаған салықтарды, алымдарды және міндетті төлемдерді;

Қазақстан Республикасының Ұлттық қорына түскен салықтық түсімдер көлемдерін.

2) есепті кезеңде бюджеттің шығыс бөлігінің атқарылуын талдауды, соның ішінде:

бекітілген көрсеткіштермен салыстырғанда ауытқу себептерін;

бюджеттік бағдарламалар әкімшілері бөлінісінде бюджеттің атқарылуын;

жергілікті атқарушы органдардың нысаналы трансферттер мен кредиттерді атқаруын көрсете отырып, бюджеттің түсімдері, салықтық алымдар мен себептерін көрсете отырып, жоспарлы көрсеткіштері орындалмаған міндетті төлемдер, бюджет шығыстарының атқарылуы және бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің бюджет қаражатын пайдалануы туралы талдамалық ақпарат қамтылады.

18. "Сыртқы мемлекеттік аудит органының есепті кезеңдегі мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының негізгі нәтижелері" деген бөлімде:

1) осы Рәсімдік стандартқа 1-қосымшаға сәйкес алдыңғы жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда есепті кезеңдегі сыртқы мемлекеттік аудит органы қызметінің түйінді көрсеткіштері;

2) мыналарды:

есепті кезеңде жүргізілген мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының санын, тексерілген мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінің санын;

мемлекеттік аудитпен қамтылған қаражат көлемін;

республикалық бюджет қаражатын жұмсау кезіндегі және республикалық бюджетке түсу кезіндегі бұзушылықтар сомасын;

Қазақстан Республикасының заңнамасы нормаларының, сондай-ақ квазимемлекеттік сектор субъектілері актілерінің (қаржылық бұзушылықтар, рәсімдік сипаттағы бұзушылықтар, Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларын іске асыру үшін қабылданған квазимемлекеттік сектор субъектілерінің актілерін бұзу, тиімсіз пайдаланылған бюджет қаражаты, мемлекет активтері, тиімсіз жоспарлау) белгіленген барлық бұзушылықтарын;

мемлекеттік аудит нәтижелері бойынша қабылданған шараларды, соның ішінде:

есепті кезеңде қалпына келтіруге жататын және қалпына келтірілген сомалар;

сыртқы мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізу кезінде анықталған құқық бұзушылықтар бойынша құқық қорғау органдарына берілген мемлекеттік аудит материалдарының саны бойынша, жауаптылыққа (әкімшілік, тәртіптік, қылмыстық) тартылған лауазымды адамдардың саны бойынша ақпаратты көрсете отырып, мемлекеттік аудит нәтижелері;

сыртқы мемлекеттік аудит органы берген және орындалған ұсынымдар мен нұсқамалардың (тапсырмалардың) санын қамтитын жиынтық ақпарат;

3) анықталған бұзушылықтар сомаларын, негізгі жүйелік кемшіліктерді және қалыптастырылған ұсынымдарды көрсете отырып, әрбір іс-шара бөлінісінде есепті кезеңде жүргізілген мемлекеттік аудиттің және сараптамалық-талдау іс-шараларының негізгі қорытындылары көрсетіледі.

19. "Сыртқы мемлекеттік аудит органдарының қызметін жетілдіру жөніндегі шаралар туралы ақпарат" деген бөлімде:

әдіснамалық және құқықтық қызметтің (мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау саласында әзірленген әдіснамалық құжаттар және нормативтік құқықтық актілер бойынша);

халықаралық ынтымақтастық саласындағы қызметтің;

мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарымен және басқа да мемлекеттік органдармен өзара іс-қимылдың;

сыртқы мемлекеттік аудит және басқа да мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары қызметкерлерінің біліктілігін арттырудың қорытындылары туралы ақпарат көрсетіледі.

20. Қосымшада тексеру комиссиялары (осы Рәсімдік стандартқа 2-қосымшаға сәйкес) және ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті орган (осы Рәсімдік стандартқа 8-қосымшаға сәйкес) қызметінің түйінді көрсеткіштері көрсетіледі.

4-параграф. Ұсыну нысаны

21. Ақпарат:

1) титулдық парақтан;

2) мазмұнынан;

3) негізгі мәтіннен тұрады.

Қажет болған жағдайда ақпаратқа қосымша мәліметтер қоса беріледі.

Ақпараттың жалпы көлемі жүргізілген аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының санына, сондай-ақ талдаудың күрделілігі мен мазмұндылығына сүйене отырып айқындалады.

22. Титулдық парақта ақпараттың атауы, сондай-ақ оны дайындауға және ұсынуға жауапты мемлекеттік органның атауы көрсетіледі.

23. Ақпаратта нәтижелері бойынша сыртқы мемлекеттік аудит органының қаулылары қабылданған, аяқталған мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шаралары бойынша ғана ақпарат көрсетіледі.

24. Ақпаратта барлық сомалар бірінші ондық белгіге дейінгі дәлдікпен миллион немесе миллиард теңгемен көрсетіледі.

25. Ақпарат мемлекеттік және орыс тілдерінде қалыптастырылады.

26. Құпия режимде жүргізілген мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шаралары туралы ақпарат Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасының талаптары сақтала отырып ұсынылады.

27. Ақпараттың мәтіндік форматы мынадай талаптарға сәйкес ресімделеді:

қаріп - Times New Roman, қажет болған жағдайда Arial пайдаланылуы мүмкін;

қаріп өлшемі – 14, қажет болған жағдайда 16,

кесте материалдарында – 12,

қажет болған жағдайда 8 және 10 пайдаланылуы мүмкін;

жоларалық интервал – 1,5 қажет болған жағдайда 1,0 пайдаланылуы мүмкін;

бет жиектері: сол, жоғарғы және төменгі – 2,5 сантиметр, оң - 1,5 сантиметр;

абзац шегінісі - 1,27 сантиметр;

сөздер тасымалданбайды;

беттердің нөмірленуі – жоғарғы жағынан ортасында, бірінші бетте нөмір көрсетілмейді.

28. Ақпараттың құрылымы мен мазмұнына сыртқы мемлекеттік аудит органы төрағасының шешімі бойынша өзгерістер енгізілуі мүмкін.

Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 1-қосымша

Сыртқы мемлекеттік аудит органдарының _____ жылғы ____ тоқсандағы (жартыжылдықтағы, 9 айдағы, жылғы) қызметінің түйінді көрсеткіштері

Р/с №	Көрсеткіштер атауы	Өлшем бірлігі	Алдыңғы жылғы ұқсас кезеңде _____ жылғы ____ тоқсан (жартыжылдық, 9 ай, жыл)	Есепті кезеңде _____ жылғы ____ тоқсан (жартыжыл-дық, 9 ай, жыл)	ауытқу %-бен, есе
1	2	3	4	5	6
I. Сандық көрсеткіштер
1	Мемлекеттік аудиттің және сараптамалық-талдау іс-шараларының саны	бірлік
2	Мемлекеттік аудитпен қамтылған объектілердің саны	бірлік
3	Мемлекеттік аудитпен қамтылған қаражат көлемі	миллион теңге
4	Қазақстан Республикасы заңнамасы нормаларының, сондай-ақ квазимемлекеттік сектор субъектілері актілерінің барлық анықталған бұзушылықтары, соның ішінде	миллион теңге
4.1	қаржылық бұзушылықтар	миллион теңге
4.2	Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларын іске асыру үшін қабылданған, квазимемлекеттік сектор субъектілері актілерінің бұзушылықтары	миллион теңге
4.3	тиімсіз пайдаланылған бюджет қаражаты, мемлекет активтері	миллион теңге
4.4	тиімсіз жоспарланғаны	миллион теңге
5	Анықталған рәсімдік сипаттағы бұзушылықтар саны	бірлік
6	Бір объектіге шаққанда анықталған бұзушылықтар сомасы, соның ішінде	миллион теңге
6.1	бір объектіге шаққанда анықталған қаржылық бұзушылықтар сомасы	миллион теңге
II. Сапалық көрсеткіштер
7	Мемлекеттік аудитпен қамтылған қаражат көлеміне шаққанда анықталған бұзушылықтардың үлесі, соның ішінде	пайызбен
7.1	мемлекеттік аудитпен қамтылған қаражат көлеміне шаққанда анықталған қаржылық бұзушылықтардың үлесі	пайызбен
8	Сыртқы мемлекеттік аудит органын күтіп-ұстауға бөлінген қаражатқа шаққанда өтелген (қалпына келтірілген, есеп бойынша көрсетілген) сомалардың арақатынасы	рет
9	Өтеуге (орындау мерзімдері келгендер бойынша) (қалпына келтіруге, есеп бойынша көрсетуге) жататын қаражаттың жалпы көлеміне шаққанда іс жүзінде өтелген (қалпына келтірілген, есеп бойынша көрсетілген) сомалардың үлесі	пайызбен
10	Өтеуге (қалпына келтіруге, есеп бойынша көрсетуге) жататын қаражаттың жалпы көлеміне шаққанда іс жүзінде өтелген (қалпына келтірілген, есеп бойынша көрсетілген) сомалардың үлесі	пайызбен
11	Сыртқы мемлекеттік аудит органының тапсырмалары мен ұсынымдарының (орындау мерзімдері келгендер бойынша) орындалу үлесі	пайызбен
12	Қазақстан Республикасының заңнамасын жетілдіру бойынша Сыртқы мемлекеттік аудит органының орындалған ұсынымдарының үлесі	пайызбен

Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 2-қосымша

Тексеру комиссияларының _____ жылғы ____ тоқсандағы (жартыжылдықтағы, 9 айдағы, жылғы) қызметінің түйінді көрсеткіштері

Өңірдің атауы	Аудитпен қамтылған объектілер саны, бірлік	Аудитпен қамтылған қаражат көлемі, миллион теңге	Барлық бұзушылықтар, миллион теңге	Қаржылық бұзушылықтар, миллион теңге	Орындау мерзімдері келгендері бойынша қалпына келтірілді (өтелді), миллион теңге	Пайыз	Орындау мерзімдері келгендер бойынша орындалған ұсынымдар мен тапсырмалар, бірлік	Пайыз
1	2	3	4	5	6	7	8	9
Абай облысы
Ақмола облысы
Ақтөбе облысы
Алматы облысы
Атырау облысы
Шығыс Қазақстан облысы
Жамбыл облысы
Жетісу облысы
Батыс Қазақстан облысы
Қарағанды облысы
Қостанай облысы
Қызылорда облысы
Маңғыстау облысы
Павлодар облысы
Солтүстік Қазақстан облысы
Түркістан облысы
Ұлытау облысы
Алматы қаласы
Астана қаласы
Шымкент қаласы
ЖИЫНЫ:

Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 3-қосымша

Тексеру комиссияларының _____ жылғы ____ тоқсанда (жартыжылдықта, 9 айда, жылы) мемлекеттік аудитпен қамтыған объектілер саны және қаражат көлемі

Өңірдің атауы	Мемлекеттік аудитпен қамтылған объектілер саны, бірлік	Мемлекеттік аудитпен қамтылған қаражат көлемі, миллион теңге	соның ішінде:	Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттары бойынша мемлекеттік аудитпен қамтылған қаражат көлемі, миллион теңге
жергілікті бюджет	Республикалық бюджеттен берілген бюджеттік кредиттер	Республикалық бюджеттен берілген нысаналы даму трансферттері	Республикалық бюджеттен берілген ағымдағы нысаналы трансферттер	мемлекет активтері
1	2	3	4	5	6	7	8	9
Абай облысы
Ақмола облысы
Ақтөбе облысы
Алматы облысы
Атырау облысы
Шығыс Қазақстан облысы
Жамбыл облысы
Жетісу облысы
Батыс Қазақстан облысы
Қарағанды облысы
Қостанай облысы
Қызылорда облысы
Маңғыстау облысы
Павлодар облысы
Солтүстік Қазақстан облысы
Түркістан облысы
Ұлытау облысы
Алматы қаласы
Астана қаласы
Шымкент қаласы
ЖИЫНЫ:

Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 4-қосымша

Тексеру комиссиялары _____ жылғы ____ тоқсанда (жартыжылдықта, 9 айда, жылы) анықтаған Қазақстан Республикасы заңнамасының нормалары, сондай-ақ квазимемлекеттік сектор субъектілері актілері бұзушылықтарының көлемі

миллион теңге

Өңірдің атауы	Барлық анықталған бұзушылықтар	соның ішінде
қаржылық бұзушылықтар	Қазақстан Республикасы заңнамасы нормаларын іске асыру үшін қабылданған квазимемлекеттік сектор субъектілері актілерінің бұзушылықтары	тиімсіз пайдаланылған бюджет қаражаты, мемлекет активтері	тиімсіз жоспарлау
1	2	3	4	5	6
Абай облысы
Ақмола облысы
Ақтөбе облысы
Алматы облысы
Атырау облысы
Шығыс Қазақстан облысы
Жамбыл облысы
Жетісу облысы
Батыс Қазақстан облысы
Қарағанды облысы
Қостанай облысы
Қызылорда облысы
Маңғыстау облысы
Павлодар облысы
Солтүстік Қазақстан облысы
Түркістан облысы
Ұлытау облысы
Алматы қаласы
Астана қаласы
Шымкент қаласы
ЖИЫНЫ:

Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 5-қосымша

Тексеру комиссиялары _____ жылғы ____ тоқсанда (жартыжылдықта, 9 айда, жылы) анықтаған қаржылық бұзушылықтардың көлемі

миллион теңге

Өңірдің атауы	Анықталған қаржылық бұзушылықтардың жалпы сомасы	соның ішінде
бағыттар бойынша:	қаржыландыру көздері бойынша:
бюджет қаражатын пайдалану кезінде	активтерді пайдалану кезінде	бухгалтерлік есепті жүргізу және қаржылық есептілікті жүргізу кезінде	бюджетке түсетін түсімдер бойынша	жергілікті бюджет	Республикалық бюджеттен берілген бюджеттік кредиттер	Республикалық бюджеттен берілген нысаналы даму трансферттері	Республикалық бюджеттен берілген ағымдағы нысаналы трансферттер
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Абай облысы
Ақмола облысы
Ақтөбе облысы
Алматы облысы
Атырау облысы
Шығыс Қазақстан облысы
Жамбыл облысы
Жетісу облысы
Батыс Қазақстан облысы
Қарағанды облысы
Қостанай облысы
Қызылорда облысы
Маңғыстау облысы
Павлодар облысы
Солтүстік Қазақстан облысы
Түркістан облысы
Ұлытау облысы
Алматы қаласы
Астана қаласы
Шымкент қаласы
ЖИЫНЫ:

Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 6-қосымша

_____ жылғы ____ тоқсандағы (жартыжылдықта, 9 айда, жылы) аудиторлық іс-шаралардың нәтижелері бойынша қалпына келтірілген (өтелген) және қалпына келтіруге (өтеуге) жататын сомалар көлемі

миллион теңге

Өңірдің атауы	Қалпына келтіруге және өтеуге жататын сома	Өтелген және қалпына келтірілген қаражат сомасы	Орындалу пайызы	соның ішінде (орындау мерзімі келгендері):
барлығы	орындау мерзімі келгендері	барлығы	орындау мерзімі келгендері	өтеуге жататын сома	оның ішінде өтелді	қалпына келтіруге жататын сома	оның ішінде қалпына келтірілді
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Абай облысы
Ақмола облысы
Ақтөбе облысы
Алматы облысы
Атырау облысы
Шығыс Қазақстан облысы
Жамбыл облысы
Жетісу облысы
Батыс Қазақстан облысы
Қарағанды облысы
Қостанай облысы
Қызылорда облысы
Маңғыстау облысы
Павлодар облысы
Солтүстік Қазақстан облысы
Түркістан облысы
Ұлытау облысы
Алматы қаласы
Астана қаласы
Шымкент қаласы
ЖИЫНЫ:

Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 7-қосымша

_____ жылғы ____ тоқсандағы (жартыжылдықта, 9 айда, жылы) аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының қорытындысы бойынша ұсынымдардың (ұсыныстардың) және тапсырмалардың орындалуы

Өңірдің атауы	Ұсынымдардың (ұсыныстардың) және тапсырмалардың саны, бірлік	Орындалған ұсынымдардың (ұсыныстардың) және тапсырмалардың саны, бірлік	Орындалу пайызы	соның ішінде (орындау мерзімі келгендері):
барлығы	орындау мерзімі келгендері	барлығы	орындау мерзімі келгендері	ұсынымдардың (ұсыныстардың) саны, бірлік	оның ішінде орындалды	тапсырмалардың саны, бірлік	оның ішінде орындалды
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Абай облысы
Ақмола облысы
Ақтөбе облысы
Алматы облысы
Атырау облысы
Шығыс Қазақстан облысы
Жамбыл облысы
Жетісу облысы
Батыс Қазақстан облысы
Қарағанды облысы
Қостанай облысы
Қызылорда облысы
Маңғыстау облысы
Павлодар облысы
Солтүстік Қазақстан облысы
Түркістан облысы
Ұлытау облысы
Алматы қаласы
Астана қаласы
Шымкент қаласы
ЖИЫНЫ:

Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 8-қосымша

Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның_____ жылғы ____ тоқсандағы (жартыжылдықта, 9 айда, жылы) қызметінің түйінді көрсеткіштері

Р/с №	Көрсеткіштер атауы	Өлшем бірлігі	Алдыңғы жылғы ұқсас кезеңде _____ жылғы ____ тоқсан (жартыжылдық, 9 ай, жыл)	Есепті кезеңде _____ жылғы ____ тоқсан (жартыжылдық, 9 ай, жыл)	Ауытқу (+,-)
Аудиторлық іс-шара
1.	Жүргізілген тексерулер саны	бірлік
2.	Аудитпен қамтылған қаражат көлемі	миллион теңге
3.	Анықталған қаржылық бұзушылықтар сомасы	миллион теңге
4.	Қалпына келтірілген, есепке алу бойынша көрсетілген және өтелген қаражат сомасы	миллион теңге
5.	Рәсімдік сипаттағы бұзушылықтар саны	бірлік
6.	Бұзушылықтар мен кемшіліктерге жол бермеу бойынша жолданған ұсыныстар саны	бірлік
7.	Бұзушылықтарды жоюға және оларға жол берген тұлғалардың жауаптылығын қарау туралы берілген нұсқамалардың саны	бірлік
8.	Құқық қорғау органдарына аудит материалдарын беру	бірлік
8.1.	сомаға	миллион теңге
9.	Әкімшілік жауаптылыққа тартылған аудит объектілері лауазымды тұлғаларының саны	бірлік
9.1.	салынған айыппұлдар сомасы	миллион теңге
9.2.	келіп түскен айыппұлдар сомасы	миллион теңге
10.	Тәртіптік жауаптылыққа тартылған лауазымды тұлғалар	бірлік
Камералдық бақылау
1.	Мемлекеттік сатып алу рәсімдері қамтылды	бірлік
1.1.	сомаға	миллион теңге
2.	Анықталған бұзушылықтар, рәсімдер саны	бірлік
3.	Жойылған бұзушылықтар	бірлік
4.	Шығыс операцияларын тоқтата тұру туралы шығарылған үкімдер	бірлік

Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 9-қосымша

_____ жылғы ____ тоқсанда (жартыжылдықта, 9 айда, жылы) облыстық бюджетке, республикалық маңызы бар қаланың, астананың бюджетіне, аудан (облыстық маңызы бар қала) бюджетіне түскен түсімдер туралы ақпарат

миллион теңге

Көрсеткіштер атауы	Өткен жылдың ұқсас кезеңіндегі есеп	Есепті қаржы жылына бекітілген бюджет	Есепті қаржы жылына нақтыланған (түзетiлген) бюджет	Есепті кезең ___жылғы ____ тоқсан (жартыжылдық, 9 ай, жыл)	Нақтыланған (түзетiлген) бюджетке шаққанда атқар. пайызы	Өткен жылдың ұқсас кезеңіндегі фактімен салыстырғанда есепті кезеңдегі факті
жоспар	іс жүзінде	(+,-)	пайыз	(+,-)	пайыз
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Түсімдер
Қарыздардың түсiмдері
Кірістер, соның ішінде
Салықтық түсімдер, соның ішінде:
Жеке табыс салығы
Әлеуметтік салық
Мүлік салығы
Жер салығы
Көлік құралы салығы
Акциздер
Табиғи ресурстарды пайдаланудан түсетін түсімдер
Кәсіпкерлік және кәсіби қызметті жүргізу үшін алымдар
Өзге де салықтық түсімдер
Салықтық емес түсімдер
Негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдер
Трансферттер түсімдері
Жоғары тұрған бюджеттен берілетін трансферттер
Субвенциялар
Бюджеттік кредиттерді өтеу
Қаржы активтерін сатудан түсетін түсімдер

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 науырыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына 7-қосымша

901. Республикалық бюджеттің атқарылуын кейіннен бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты

Ескерту. 7-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 27.03.2024 № 6-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Республикалық бюджеттің атқарылуын кейіннен бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі – Рәсімдік стандарт) Қазақстан Республикасының Парламентіне ұсынылатын Қазақстан Республикасы Үкіметінің есепті қаржы жылындағы республикалық бюджеттің атқарылуы туралы жыл сайынғы есебіне Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасы (бұдан әрі – Жоғары аудиторлық палата) беретін қорытындыға (бұдан әрі – Қорытынды) қойылатын бірыңғай тәсілдерді қамтамасыз ету бойынша рәсімдік талаптарды қамтиды.

2. Осы Рәсімдік стандарттың күші Жоғары аудиторлық палатаның құрылымдық бөлімшелеріне және мүшелеріне қолданылады.

3. Рәсімдік стандарттың негізгі қағидаттарына мыналар жатады:

1) сенімділік – Жоғары аудиторлық палатаның Қазақстан Республикасының Парламентіне ұсынатын Қорытындысының анықтығы және онда қателердің болмауы;

2) толықтық және ашықтық – жүргізілген мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының көрсетілуі, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау нәтижелерін баяндаудың анықтығы;

3) уақтылылық – анық ақпаратты жедел жинау, есеп пен ақпаратты белгіленген мерзімдерде дайындау және ұсыну.

4) салыстырмалылық – түрлі кезеңдегі есептік ақпаратты салыстыру мүмкіндігі;

5) жариялылық – құпиялылық режимін, қызметтік, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияның қамтамасыз етілуін ескере отырып, Қорытындының Жоғары аудиторлық палатаның ресми интернет-ресурсында міндетті түрде жариялануы.

2-тарау. Қазақстан Республикасының Парламентіне Қорытындыны дайындау және ұсыну 1-параграф. Қорытындыны қалыптастыру және ұсыну тәртібі

4. Қорытындыны қалыптастыру үшін Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінің 125-бабының 2-тармағына, 127-бабының 1 және 4-тармақтарына сәйкес есепті қаржы жылындағы республикалық бюджеттің атқарылуы туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің (бұдан әрі – Үкімет) жылдық есебі және Үкімет пен бюджетті атқару жөніндегі орталық мемлекеттік орган Жоғары аудиторлық палатаға ұсынатын республикалық бюджеттің атқарылуы туралы тоқсан сайынғы есептері, сондай-ақ Жоғары аудиторлық палатаның мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелері, Жоғары аудиторлық палатаның интеграцияланған ақпараттық жүйесі, Қаржы министрлігінің ақпараттық жүйелерінің деректері, республикалық бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің есептері, Жоғары аудиторлық палатаның сұрау салуы бойынша ұсынылған жергілікті атқарушы органдардың және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің ақпараты, әлеуметтік-экономикалық даму қорытындылары туралы статистикалық деректер, елдің есепті кезеңдегі ақша-кредит саясатының, төлем балансының және сыртқы борышының көрсеткіштері және құқық қорғау органдарының деректері негіз болып табылады.

5. Қорытындыны дайындау бойынша жұмыстарды үйлестіру Жоғары аудиторлық палатаның Төрағасы бекіткен Жоғары аудиторлық палата мүшелерінің арасындағы міндеттерді бөлуге сәйкес Жоғары аудиторлық палатаның мүшесіне жүктеледі.

6. Қорытындыны қалыптастыруды талдауға және есептілікке жауапты құрылымдық бөлімше (бұдан әрі – Департамент) жүзеге асырады.

Жоғары аудиторлық палатаның мүшелері мен құрылымдық бөлімшелер жетекшілік ететін бағыттары бойынша Қорытындының бөлімдерін (кіші бөлімдерін) әзірлеуге қатысады.

7. Мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше аудиторлық іс-шаралардың нәтижелері негізінде Қорытындыда көрсетілген тарихи мәліметтердің анықтығын және өзектілігін қамтамасыз етеді.

8. Мемлекеттік тілді дамытуға жауапты құрылымдық бөлімше мемлекеттік тілдегі Қорытындының уақтылылығын және сапасын қамтамасыз етеді.

9. Департамент есепті кезең ішінде мемлекеттік аудиттің және сараптамалық-талдау іс-шараларының аяқталуына қарай республикалық бюджеттің атқарылуына және мемлекет активтерінің пайдаланылуына бағалау жүргізу үшін Жоғары аудиторлық палатаның, сондай-ақ облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың тексеру комиссияларының (бұдан әрі – тексеру комиссиялары) мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелері бойынша талдамалық ақпарат қалыптастырады.

Жоғары аудиторлық палата қажет болған жағдайда тексеру комиссияларынан және ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органнан мемлекеттік аудиттің тиісті материалдарын сұратады.

10. Қорытындыны қалыптастыру үшін көрсеткіштердің нысандары мен тізбесі тиісті қаржы жылындағы есептің ерекшелігіне қарай жыл сайын жасалады.

11. Департамент Жоғары аудиторлық палатаның мүшелеріне және Қорытындыны қалыптастыруға қатысатын құрылымдық бөлімшелерге:

Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің есепті кезеңнен кейінгі жылдың 1 сәуірінде ұсынған;

Үкіметтің есепті кезеңнен кейінгі жылдың 20 сәуірінде ұсынған есепті қаржы жылындағы республикалық бюджеттің атқарылуы туралы Үкіметтің есебін жібереді.

12. Департамент Жоғары аудиторлық палатаның мүшелерімен және Қорытындыны қалыптастыруға қатысатын құрылымдық бөлімшелермен бірге есепті кезеңнен кейінгі жылдың 25 сәуіріне дейін Қорытындының жобасын қалыптастырады және оны Жоғары аудиторлық палатаның Төрағасына қарауға жібереді.

13. Жоғары аудиторлық палатаның Қорытындыны дайындауға және ұсынуға жауапты мүшесі Департаментпен бірлесіп, есепті кезеңнен кейінгі жылдың 5 мамырынан кешіктірмей, Қорытындының және оны мақұлдау туралы Жоғары аудиторлық палата қаулысының жобаларын Жоғары аудиторлық палатаның отырысына енгізеді.

14. Департамент есепті кезеңнен кейінгі жылдың 14 мамырынан кешіктірмей Қазақстан Республикасының Парламентіне және Қазақстан Республикасының Үкіметіне жіберу үшін Жоғары аудиторлық палатаның қаулысымен бекітілген Қорытындымен бірге ілеспе хатты Жоғары аудиторлық палатаның Төрағасына қол қоюға ұсынады.

15. Құпия режимде жүргізілген мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шаралары туралы ақпаратты жауапты орындаушылар қалыптастырады және Жоғары аудиторлық палатаның мемлекеттік құпияларды қорғау жөніндегі жұмысын ұйымдастыруға жауапты Жоғары аудиторлық палатаның құрылымдық бөлімшесі Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасының талаптарын сақтай отырып жібереді.

16. Департамент Қазақстан Республикасының Парламентінде Қорытындыны таныстыру және негіздеу үшін материалдарды үйлестіруді және дайындауды қамтамасыз етеді.

17. Қорытынды Қазақстан Республикасы Парламенті палаталарының бірлескен отырысында бекітілгеннен кейін Департамент он жұмыс күні ішінде Қорытындының негізгі ережелерін бұқаралық ақпарат құралдарында ресми жариялау және Жоғары аудиторлық палатаның интернет-ресурсына орналастыру үшін жібереді.

2-параграф. Қорытындының құрылымы мен мазмұны

18. Қорытынды Қазақстан Республикасы Үкіметінің есепті қаржы жылындағы республикалық бюджеттің атқарылуы туралы есебіне беріледі.

19. Қорытындының үлгілік құрылымы:

КІРІСПЕ

I БӨЛІМ. РЕСПУБЛИКАЛЫҚ БЮДЖЕТТІҢ АТҚАРЫЛУЫНЫҢ МАКРОЭКОНОМИКАЛЫҚ ШАРТТАРЫ

1.1. Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық даму болжамы көрсеткіштерінің орындалуын бағалау

1.2. Мемлекеттік борыштың деңгейі мен құрылымын бағалау

1.3. Ұлттық қор активтерінің түсімдері мен пайдаланылуын бағалау

II РЕСПУБЛИКАЛЫҚ БЮДЖЕТТІҢ НЕГІЗГІ ПАРАМЕТРЛЕРІНІҢ ОРЫНДАЛУЫН БАҒАЛАУ

2.1. Республикалық бюджеттің кіріс бөлігінің атқарылуын бағалау

2.2. Республикалық бюджеттің шығыс бөлігінің атқарылуын бағалау

2.2.1. Орталық мемлекеттік органдарға, соның ішінде бюджеттік инвестициялық жобаларды іске асыру кезінде бөлінген бюджет қаражатын пайдаланудың тиімділігін бағалау

2.3. Республикалық бюджет тапшылығын және оны қаржыландыру көздерін бағалау

2.4. Өңірлерге бөлінген республикалық бюджет қаражатының пайдаланылу тиімділігін бағалау

2.5. Квазимемлекеттік сектор субъектілері активтерінің басқарылу тиімділігін бағалау

III БӨЛІМ. ҰЛТТЫҚ ЖОБАЛАРДЫ ІСКЕ АСЫРУДЫҢ ТИІМДІЛІГІН БАҒАЛАУ

IV. РЕСПУБЛИКАЛЫҚ БЮДЖЕТТІҢ ШОҒЫРЛАНДЫРЫЛҒАН ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТІЛІГІН АЛДЫН АЛА БАҒАЛАУ

V. ҚОРЫТЫНДЫ БӨЛІМ

ЕСЕПКЕ ҚОСЫМШАЛАР

20. "Кіріспе" бөлімінде ақпаратты ұсынудың негізі мен мақсаты, қызметтің негізгі бағыттары бойынша қысқаша мазмұны көрсетіледі.

21. "Республикалық бюджеттің атқарылуының макроэкономикалық шарттары" бөлімі:

республикалық бюджетті қалыптастыру үшін негіз болып табылатын Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуы болжамының негізгі параметрлерінің орындалуын;

ағымдағы жағдайды талдауды және анықталған әлеуметтік-экономикалық даму проблемаларының бюджет параметрлеріне әсерін бағалауды;

есепті қаржы жылында мемлекеттік борыштың деңгейі мен құрылымын бағалау бойынша тиімділікке тақырыптық аудит жүргізілген жағдайда, мемлекеттік борыштың деңгейі мен құрылымын бағалауды;

есепті қаржы жылында Ұлттық қордың түсімдерін бағалау және активтерін пайдалану бойынша тиімділікке тақырыптық аудит жүргізілген жағдайда, Ұлттық қор активтерінің түсімдері мен пайдаланылуын бағалауды қамтиды.

22. "Республикалық бюджеттің негізгі параметрлерінің орындалуын бағалау" бөлімінде:

1) бюджетке жүргізілген түзетулер санын және Қазақстан Республикасының бюджет және өзге де заңнамасына, Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің стратегиялық және бағдарламалық құжаттарына, әлеуметтік-экономикалық саясаттың негізгі бағыттарына сәйкестігін көрсете отырып, есепті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңның орындалуын бағалауды;

2) республикалық бюджетке түсетін кірістер түсімдерінің болжамында көзделген көрсеткіштердің орындалуын ескере отырып, сондай-ақ есепті кезеңнің алдындағы жылмен салыстырғанда түсімдерді сыныптау бойынша республикалық бюджет кірістерінің атқарылуы туралы ақпаратты;

кедендік және салықтық әкімшілендірудің және жалпы салық-бюджет саясатының тиімділігін бағалауды;

3) бюджет қаражатының атқарылмау себептерін және қолма-қол ақшаны бақылау шоттарында пайдаланылмайтын қалдықтардың пайда болуын көрсете отырып, негізгі экономикалық және функционалдық топтар бойынша бюджеттің шығыс бөлігінің атқарылуын бағалауды;

орталық мемлекеттік органдардың республикалық бюджет қаражатын пайдалануын және олардың қызметінің тиімділігін бағалауды (әрбір мемлекеттік орган бөлінісінде), оның ішінде:

орталық мемлекеттік органдардың есепті қаржы жылында республикалық бюджетті атқаруын бағалауды;

орталық мемлекеттік органдардың тікелей және түпкілікті нәтижелерге, бюджеттік бағдарламада, Қазақстан Республикасындағы Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттарында көзделген әлеуметтік-экономикалық әсерге қол жеткізу тиімділігін бағалауды;

бюджет қаражатын пайдалану кезінде мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларымен анықталған бұзушылықтар мен жүйелік кемшіліктерді талдауды;

аудиторлық және сараптамалық-талдау қызметінің нәтижелері бойынша анықталған Үкіметтің республикалық бюджеттің атқарылуы мен бюджеттік бағдарламалардың нәтижелер көрсеткіштеріне қол жеткізу жөніндегі есеп деректеріндегі алшақтықтарды (болған жағдайда);

4) бюджет тапшылығы және оны қаржыландыру көздері туралы ақпаратты;

5) өңірлерге бөлінген республикалық бюджет қаражатының пайдаланылу тиімділігін бағалауды, соның ішінде:

өңірлердің дамуын талдауды (бюджеттік қамтамасыз ету, бөлінетін трансферттердің тиімділігі)

өңірлер бөлінісінде мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелері бойынша белгіленген бұзушылықтарды талдауды;

6) республикалық бюджет қаражатын және квазимемлекеттік сектор субъектілері активтерін пайдалану тиімділігін бағалауды, соның ішінде:

республикалық бюджет қаражатын пайдалану және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің активтерін басқару кезінде мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды талдауды;

квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қаржы-шаруашылық қызметін және бюджетке түсетін түсімдерді талдауды қамтиды;

23. "Ұлттық жобаларды іске асырудың тиімділігін бағалау" бөлімінде ұлттық жобалар бойынша жасалған талдау көрсетіледі.

24. "Республикалық бюджеттің шоғырландырылған қаржылық есептілігін алдын ала бағалау" бөлімі.

25. "Қорытынды бөлім" бөлімінде әрбір бағаланған бағыт бөлінісінде, оның ішінде:

есепті қаржы жылындағы республикалық бюджеттің атқарылуы туралы есептің Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкестігіне (республикалық бюджеттің ақша және материалдық қаражатын басқарудың заңдылығы, дұрыстығы, тиімділігі мен үнемділігі туралы);

бюджеттік құжаттарда белгіленген ковенанттардың сақталуына;

жасалған операциялар бойынша Қорытындыда көрсетілген ақпараттың анықтығы мен толықтығына және бұзушылықтардың бар-жоғына;

республикалық бюджеттің атқарылу тиімділігін арттыруға, Қазақстан Республикасындағы Мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттарының іске асырылуына;

қаржылық тәртіпті нығайту жөніндегі шараларға;

мемлекеттік сектордағы қаржы қызметін республикалық бюджет қаражатын ұтымды және тиімді пайдалануға бағытталған басқаруды жетілдіру тетіктеріне қатысты республикалық бюджетті атқару кезінде анықталған проблемаларды сипаттайтын және жүйелендіретін қорытындылар мен ұсынымдар қамтылады.

26. Қорытындыға қосымшаларға Жоғары аудиторлық палатаның, тексеру комиссияларының және ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті орган қызметінің негізгі нәтижелері енгізіледі.

27. Қорытындының құрылымы, мазмұны мен көлемі есепті кезеңде өзекті және маңызды мәселелердің болуына, есепті жылдағы мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелеріне, сондай-ақ қалыптастырылатын ақпараттың ерекшелігіне қарай нақтылануы немесе кеңейтілуі мүмкін.

3-параграф. Қорытындыны ұсыну нысаны

28. Қорытынды:

титулдық парақтан;

мазмұнынан;

негізгі мәтіннен;

қосымшалардан тұрады.

29. Титулдық парақта Қорытындының атауы, сондай-ақ оны дайындауға және ұсынуға жауапты мемлекеттік органның атауы көрсетіледі.

30. Қорытындыда сомалар миллиард немесе миллион теңгемен көрсетіледі.

31. Қорытындының мәтіндік форматы мынадай талаптарға сәйкес ресімделеді:

қаріп – Times New Roman;

қаріп өлшемі – 14, кестедегі материалдарда – 8-12.

32. Қорытынды мемлекеттік және орыс тілдерінде қалыптастырылады.

4-параграф. Қорытындыны Қазақстан Республикасының Парламентінде талқылау тәртібі

33. Қорытындыны Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісі мен Сенатында таныстыруды Жоғары аудиторлық палатаның Төрағасы немесе оған уәкілетті адам жүзеге асырады.

34. Жоғары аудиторлық палатаның Қорытындыны дайындауға және ұсынуға жауапты мүшесі Жоғары аудиторлық палата аппаратымен бірлесіп Жоғары аудиторлық палата Төрағасының сөйлейтін сөзінің тиісті жобаларын, оны Парламентте таныстыруға қажетті слайдтар мен басқа да материалдарды қалыптастырады.

35. Бюджет кодексінің 128-бабының 2-тармағына сәйкес республикалық бюджеттің атқарылуы туралы Қорытындыны талқылау кезінде Парламент Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісінде және Сенатында, сондай-ақ Парламенттің қос палатасының бірлескен отырысында Жоғары аудиторлық палата Төрағасының баяндамасын тыңдайды.

36. Қазақстан Республикасы Парламенті палаталары жұмыс топтары отырыстарының кестесіне сәйкес бейінді комитеттерде Қорытындыны қарау кезінде олардың жұмысына мемлекеттік аудит учаскелерінің бөлінуі негізінде Жоғары аудиторлық палатаның мүшелері қатысады.

37. Қорытындыға қатысты депутаттық сауалдар туындаған жағдайда Жоғары аудиторлық палатаның мүшелері мемлекеттік аудит учаскелерінің бөлінуіне сәйкес тиісті ақпарат ұсынуды қамтамасыз етеді.

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына 8-қосымша

902. Мәслихаттарға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың
тексеру комиссияларының жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есепті ұсынуы
бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік
стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 16.04.2018 № 12-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1. Мәслихаттарға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есепті ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі – Стандарт) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мәслихаттарына (бұдан әрі – мәслихат) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының (бұдан әрі – тексеру комиссиялары) есепті қаржы жылындағы жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есепті (бұдан әрі – Есеп) қалыптастыруы мен ұсынуына қойылатын рәсімдік талаптарды қамтиды.

2. Стандарттың негізгі міндеті тексеру комиссиясының өзінің мазмұны бойынша облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың), аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің жергілікті атқарушы органының тиісті есебіне қорытынды болып табылатын есепті (бұдан әрі – жергілікті атқарушы органның жылдық есебі) жергілікті атқарушы органның жылдық есебіндегі қаржылық жағдай, қаржылық операциялар, мемлекеттік органдар қызметінің нәтижелері, мемлекет активтерін басқару туралы деректердің анықтығы мен толықтығы мәніне жасауын, сондай-ақ Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкестігін қамтамасыз етуі болып табылады.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 03.09.2021 № 11-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

3. Есепті қалыптастыру үшін Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 4 желтоқсандағы Бюджет кодексінің 125-бабының 3 және 4-тармақтарына, 129, 131, 131-1-баптарының 4-тармағының 1) тармақшасына сәйкес тиісті жергілікті атқарушы органның және бюджетті атқару жөніндегі жергілікті уәкілетті органның тексеру комиссиясына ұсынатын есепті қаржы жылындағы жергілікті атқарушы органның жылдық есебі және жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы тоқсан сайынғы есептері, сондай-ақ тексеру комиссияларының аудиторлық іс-шараларының нәтижелері, жергілікті бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің есептері, тексеру комиссиясының сұратуы бойынша ұсынылған жергілікті атқарушы органның және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің ақпараты, тиісті қаржы жылы үшін тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікті (бұдан әрі – өңір) дамытудың қорытындысы туралы статистикалық деректер және құқық қорғау органдарының деректері негіз болып табылады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 03.09.2021 № 11-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

4. Есепте ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның есепті қаржы жылында жүргізген мемлекеттік аудит нәтижелері туралы ақпарат, ол ұсынылған жағдайда, пайдаланылады.

5. Осы Стандарттың күші тексеру комиссиясының лауазымды адамдарына және жауапты құрылымдық бөлімшелеріне қолданылады.

2-тарау. Есептің құрылымы мен мазмұны

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 16.04.2018 № 12-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

6. Есеп осы Стандартқа қосымшаға сәйкес нысан бойынша есепті жыл үшін тексеру комиссиясының жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есебінің (жергілікті атқарушы органның есебіне қорытынды) үлгілік құрылымы бойынша жасалады.

7. Есеп мынадай негізгі қағидаттардан қалыптастырылады:

1) сенімділік – жасалған операциялар туралы мәслихатқа ұсынылатын Есептің анықтығы және оларды жергілікті атқарушы органның жылдық есебінде көрсету кезінде қателердің болмауы;

2) толықтық – есепті кезеңге Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасында көзделген барлық талап етілген ақпараттың көрсетілуі;

3) сәйкестік – Қазақстан Республикасының бюджет және өзге де заңнамасы ережелерінің сақталуы;

4) уақтылық – анық ақпаратты жинаудың, Есепті белгіленген мерзімде дайындау мен ұсынудың жеделдігі.

8. Есеп жергілікті бюджеттің атқарылуы, есепке алу мен есептіліктің анықтығы, бюджет қаражатын, мемлекет пен квазимемлекеттік сектор активтерін басқарудың және пайдаланудың тиімділігі туралы ақпаратты қамтиды.

9. Есепте:

1) жергілікті бюджеттің негізгі параметрлерінің орындалуын, соның ішінде:

жергілікті бюджеттің атқарылуының макроэкономикалық жағдайларын;

жергілікті бюджетке түсетін түсімдердің болжамында көзделген көрсеткіштердің орындалуын ескере отырып, сондай-ақ есепті кезеңнің алдындағы жылмен салыстырғанда түсімдер сыныптамасы бойынша жергілікті бюджет кірістерін;

мәслихаттың есепті қаржы жылына арналған жергілікті бюджет туралы шешіміне сәйкес құрылымы және оның функционалдық сыныптамасы бойынша жергілікті бюджеттің шығыстарын, соның ішінде:

жергілікті бюджет қаражатының, соның ішінде нысаналы трансферттер мен кредиттердің, байланысты гранттардың, мемлекеттік және мемлекет кепілдік берген қарыздардың, концессиялық жобалардың бюджеттен қоса қаржыландырудың, сондай-ақ кепілгерліктер мен мемлекет активтерінің пайдаланылуын;

квазимемлекеттік сектор субъектілерінің бюджеттік бағдарламаларда көзделген мақсаттар үшін өздеріне бөлінген жергілікті бюджет қаражатының пайдаланылуын;

бюджет қаражатының пайдаланылмау және жергілікті бюджеттік бағдарламалар әкімшілері бөлінісінде жергілікті бюджет қаражаты қалдықтарының пайда болу себептерін;

жергілікті бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің бюджет қаражатын, соның ішінде кірістерді, шығыстарды жоспарлау және атқару бойынша, сондай-ақ кредиторлық және дебиторлық берешектер көлемін төмендету (ұлғайту), сот актілері қаражатының саны мен көлемі және жергілікті бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің есептілігі бойынша басқару сапасын;

жергілікті бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің есепті қаржы жылы үшін жергілікті бюджет туралы мәслихат шешімінің көрсеткіштерін орындауын;

жергілікті бюджеттен бөлінген нысаналы трансферттердің пайдаланылу және өңірлерде инвестициялық жобалардың іске асырылу тиімділігін;

жергілікті бюджет тапшылығының қаржыландырылуын;

мемлекеттік органдардың бюджет қаражатының пайдаланылу тиімділігін арттыру бойынша қабылдаған шешімдерін;

есепті қаржы жылы үшін жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есептің жергілікті бюджеттің бекітілген көрсеткіштерінен анықталған ауытқуларын және оларды жоюға, сондай-ақ жалпы алғанда бюджет процесін жетілдіруге бағытталған ұсыныстарды;

бюджет қаражатын, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің активтерін, байланысты гранттарды, мемлекет кепілдік берген қарыздарды, сондай-ақ мемлекет кепілгерлігімен тартылған қарыздарды басқарудың тиімділігін қоса алғанда, есепті қаржы жылы үшін жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есептің анықтығы мен толықтығын;

2) есепті қаржы жылына және жоспарлы кезеңге арналған жергілікті бюджет туралы мәслихат шешімінің орындалуының Қазақстан Республикасының бюджет және өзге де заңнамасына, Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттарына, жергілікті бюджетті жоспарлау мен атқару және байланысты гранттарды, бюджеттік инвестицияларды, мемлекеттік және мемлекет кепілдік берген қарыздарды, мемлекет кепілгерлігімен тартылатын қарыздарды және мемлекет активтерін пайдалану кезінде анықталған бұзушылық фактілерін қоса алғанда, есепті жылға және жоспарлы кезеңге қатысты әлеуметтік-экономикалық саясаттың негізгі бағыттарына сәйкестігін;

3) есепті қаржы жылында жергілікті бюджеттің атқарылуы барысында Қазақстан Республикасындағы Мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттарында көзделген нәтижелерге жергілікті органдардың қол жеткізуінің анықтығын;

4) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінің есепке алу және есептілікті жүргізудің анықтығы мен дұрыстығын бағалау нәтижелері туралы ақпарат ашып көрсетіледі.

10. Есеп тексеру комиссиясының есепті кезеңде жүргізген аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларына негізделген, соның ішінде:

есепті қаржы жылындағы жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есептің Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкестігі (жергілікті бюджеттің ақша және материалдық қаражатын басқарудың заңдылығы, дұрыстығы, тиімділігі және үнемділігі туралы);

жасалған операциялар жөнінде жылдық есепте көрсетілген ақпараттың анықтығы мен толықтығы және бұзушылықтардың бар-жоғы;

жергілікті бюджеттің атқарылу және Қазақстан Республикасындағы Мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттарының іске асырылу тиімділігін арттыру;

қаржылық есептіліктің анық және толық ұсынылуы үшін жауаптылықты қамтамасыз ететін қаржы тәртібін нығайту жөніндегі шаралар;

жергілікті бюджет қаражаты мен мемлекет активтерінің ұтымды және тиімді пайдаланылуына бағытталған, мемлекеттік сектордағы қаржылық қызметтің басқарылуын жетілдіру тетіктері;

есепті кезеңде жүргізілген аудиторлық іс-шаралардың және қаржылық бақылаудың ден қою шараларының қорытындылары бойынша тексеру комиссиясының қаулылары мен нұсқамаларының орындалуы жөнінде қабылданған шаралар;

кадр саясатын арттыру және нығайту, уәкілетті органдардың мониторинг жүргізуі және бюджеттің атқарылуы, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары анықтайтын жүйелі бұзушылықтарға жол бермеу жөнінде шаралар қабылдау туралы тұжырымдары мен ұсыныстарын қамтиды.

11. Есепке қосымшада:

1) жергілікті бюджет қаражатын сыртқы мемлекеттік аудитпен қамтудың толықтығы туралы ақпарат;

2) тексеру комиссиясының аудиторлық іс-шараларының нәтижелері және ұсынымдарының іске асырылуы туралы ақпарат, соның ішінде:

есепті кезеңде жүргізілген аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының, тексерілген мемлекеттік аудит объектілерінің саны, сыртқы мемлекеттік аудитпен қамтылған жергілікті бюджет қаражатының сомасы, жергілікті бюджет қаражатының жұмсалуы және жергілікті бюджетке түсетін түсімдердің атқарылуы кезіндегі бұзушылықтар сомасы;

анықталған қаржылық және рәсімдік бұзушылықтар;

сыртқы мемлекеттік аудит нәтижелері бойынша қабылданған шаралар, соның ішінде:

процестік шаралар қабылдау үшін құқық қорғау органдарына берілген материалдар, соның ішінде процестік шешімдер қабылданған және сотқа дейінгі тергеп-тексеру (іс жүргізу) жүргізіліп жатқан материалдар саны;

мемлекеттік аудит обьектілерінің лауазымды адамдарының Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін сақтамауының анықталған фактілері бойынша нұсқамаларды, сондай-ақ лауазымды адамдарды тәртіптік жауаптылыққа тарту туралы ұсыныстарды тиісті мемлекеттік органдарға немесе оларды тағайындаған адамдарға жіберу;

тексеру комиссиясының ұсынымдары мен нұсқамаларының орындалуы;

сыртқы мемлекеттік аудитті жүзеге асыруға байланысты мәселелер бойынша Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің тапсырмаларының орындалуы;

есепті кезеңдегі өз қызметінің бағыттары бойынша тиімділігі;

3) ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның өңірде жүргізген аудиторлық іс-шараларының нәтижелері көрсетіледі.

12. Есептің құрылымы мен мазмұнына өзгерістер мен толықтырулар тексеру комиссиясының шешімімен енгізіледі.

3-тарау. Есепті жасау тәртібі

Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 16.04.2018 № 12-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

13. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың мәслихатына ұсынылатын есеп ағымдағы жылғы 14 мамырға дейін жасалады және ағымдағы жылғы 16 мамырдан кешіктірілмей, тексеру комиссиясының отырысына шығарылады.

14. Тиісті облысқа кіретін ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мәслихатына ұсынылатын есеп ағымдағы жылғы 14 сәуірге дейін жасалады және ағымдағы жылғы 16 сәуірден кешіктірілмей, тексеру комиссиясының отырысына шығарылады.

15. Тексеру комиссиясы Есепті қарау үшін:

1) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың мәслихатына ағымдағы жылғы 20 мамырға дейін;

2) тиісті облысқа кіретін ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мәслихатына ағымдағы жылғы 20 сәуірге дейін ұсынады.

16. Есеп мыналардан тұрады:

титулдық парақтан – 1 парақ;

Есептің мазмұнынан – 1 парақ.

Есептен – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың мәслихатына 100 парақтан аспайды және ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мәслихатына 60 парақтан аспайды;

қосымшалардан – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың мәслихатына 30 парақтан аспайды және ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мәслихатына 20 парақтан аспайды.

17. Титулдық парақта Есептің атауы, оны дайындауға және ұсынуға жауапты тексеру комиссиясының атауы көрсетіледі.

18. Есепте жергілікті бюджетте бекітілген, жергілікті атқарушы органның жылдық есебінде көрсетілген қаржылық операциялардың, сондай-ақ анықталған және мемлекетке өтелген нұқсанның, бюджет қаражатын пайдалану кезіндегі бюджет заңнамасы бұзушылықтарының және өзге де қаржылық бұзушылықтардың сомалары алғашқы он таңбалық белгіге дейінгі дәлдікпен мың теңгеде (кестелік материалдарда – миллион теңгеде) көрсетіледі.

19. Есептің мәтіндік форматы мынадай талаптарға сәйкес ресімделеді:

қаріп – Times New Roman;

қаріптің мөлшері – 14; кестелік материалдарда – 12;

жоларалық интервал – 1,0 немесе таңдау бойынша – 1,5;

беттің жиектері: сол жағы, жоғарғы және төменгі жағы – 2,5 см., оң жағы – 1,5 см.;

абзацтық шегініс – 1,27 см.;

сөздер тасымалданбайды;

беттерді нөмірлеу – жоғарғы жағының ортасында, бірінші бетте нөмір көрсетілмейді.

Есеп мемлекеттік және орыс тілдерінде қалыптастырылады.

Мәслихаттарға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есеп ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына қосымша

Нысан

Тексеру комиссиясының ____ жылғы жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есебінің үлгілік құрылымы (жергілікті атқарушы органның есебіне қорытынды)

Ескерту. Қосымша жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

КІРІСПЕ

I БӨЛІМ. ӨҢІРДІҢ ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ НЕГІЗГІ КӨРСЕТКІШТЕРІ

II БӨЛІМ. ЖЕРГІЛІКТІ БЮДЖЕТТІҢ АТҚАРЫЛУЫН ТАЛДАУ

2.1. Жергілікті бюджетке түскен түсімдердің атқарылуын бағалау

2.2. Жергілікті бюджет кірістерінің атқарылуын бағалау

2.2.1. Салықтық түсімдерді талдау

2.2.2. Салықтық емес түсімдерді талдау

2.2.3. Негізгі капиталды сатудан түскен түсімдерді талдау

2.2.4. Трансферттер түсімдерін талдау

2.3. Жергілікті бюджет шығыстарының атқарылуын бағалау

2.3.1. Жергілікті бюджет шығындарының атқарылуын талдау

2.3.2. Бюджеттік кредиттердің пайдаланылуын талдау

2.3.3. Қаржы активтерін сатып алуға жұмсалған шығындарды талдау

2.3.4. Дебиторлық және кредиторлық берешектерді талдау

III БӨЛІМ. БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ҚҰЖАТТАРДЫҢ ІСКЕ АСЫРЫЛУЫН БАҒАЛАУ

3.1. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың даму жоспарларының іске асырылуын бағалау

3.2. Өңірде басқа да бағдарламалық құжаттардың іске асырылуы туралы ақпарат

IV БӨЛІМ. ЖЕКЕЛЕГЕН БАҒЫТТАР БОЙЫНША НӘТИЖЕЛЕРГЕ ҚОЛ ЖЕТКІЗУ

4.1. Бюджеттік инвестициялық жобалардың іске асырылу тиімділігін бағалау

4.2. Бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің бюджет қаражатының пайдаланылу тиімділігін бағалау

4.3. Мемлекет активтерінің пайдаланылу тиімділігін бағалау

4.4. Квазимемлекеттік сектор субъектілері активтерінің пайдаланылу тиімділігін бағалау

РАЗДЕЛ V. ЖЕРГІЛІКТІ БЮДЖЕТТІҢ ШОҒЫРЛАНДЫРЫЛҒАН ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТІЛІГІН БАҒАЛАУ

VI БӨЛІМ. ҚОРЫТЫНДЫ БӨЛІК

5.1. Тұжырымдар

5.2. Ұсынымдар

ЕСЕПКЕ ҚОСЫМШАЛАР

1. Қосымша материалдар (кестелер, диаграммалар)

2. Тексеру комиссиясының есепті кезеңдегі жұмысы туралы ақпарат

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына 9-қосымша

Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты

Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 16.04.2018 № 12-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1. Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі – Стандарт) "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 52-бабына сәйкес әзірленді. Осы Стандарт Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының (бұдан әрі – тексеру комиссиялары) ақпарат (бұдан әрі – ақпарат) қалыптастыруына және ұсынуына қойылатын бірыңғай тәсілді қамтамасыз етудің рәсімдік талаптарын қамтиды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

2. Осы Стандарттың күші тексеру комиссияларының лауазымды адамдарына және жауапты құрылымдық бөлімшелеріне қолданылады.

3. Стандарттың негізгі қағидаттарына мыналар жатқызылады:

1) сенімділік – Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына (бұдан әрі – Жоғары аудиторлық палата) тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ұсынатын ақпаратының анықтығы және оларда қателердің болмауы;

2) толықтық және айқындық – жүргізілген мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының көрінісі, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау нәтижелерін баяндаудың айқындығы;

3) салыстырмалылық – тексеру комиссияларының түрлі кезеңдегі ақпаратын салыстыру мүмкіндігі;

4) уақтылық – есепті белгіленген мерзімдерде дайындау және ұсыну;

5) жариялылық – құпиялылық режимін, қызметтік, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияның қамтамасыз етілуін ескере отырып, Жоғары аудиторлық палатаның интернет-ресурсына тексеру комиссиялары жұмысының нәтижелері туралы ақпарат орналастыру.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

2-тарау. Жоғары аудиторлық палатаға тексеру комиссияларының ақпарат дайындауы және ұсынуы

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1-параграф. Ақпарат құрылымы мен мазмұны

4. Жоғары аудиторлық палатаға ұсынылатын тексеру комиссияларының жұмысы туралы ақпарат түсіндірме жазбадан және алдыңғы жылғы ұқсас кезеңмен салыстырғанда есепті кезеңдегі мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелері туралы мәліметтерден тұрады.

Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

5. Түсіндірме жазба есепті кезеңдегі жұмыс туралы жалпы ақпаратты, есепті кезеңде тексеру комиссиялары жүргізген мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының негізгі нәтижелерін, соның ішінде негізгі анықталған жүйелі бұзушылықтар мен кемшіліктерді, олардың себептерін талдауды, сондай-ақ мысалдар келтіріле отырып, әрбіріс-шара бөлінісінде тұжырымдар мен оларды жою жөнінде ұсыныстарды қамтиды.

6. Әрбір іс-шара бойынша мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау қызметінің нәтижелері туралы MS Word форматындағы түсіндірме жазба он баспа табақ парақтан аспайды.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 08.01.2018 № 1-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

7. Тексеру комиссиялары түсіндірме жазбадан басқа, есепті кезеңдегі аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелері туралы мәліметтерді осы Стандарттың 8, 9, 10 және 11-тармақтарына сәйкес MS Excel форматында ұсынады.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

8. Тексеру комиссиясының есепті кезеңдегі жұмысының негізгі көрсеткіштері осы Стандартқа 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынылады.

9. Тексеру комиссиясы есепті кезеңде ұсынымдардың/тапсырмалардың орындалуын есепке алуды осы Стандартқа 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынады.

10. Тексеру комиссиясы есепті кезеңде анықталған қаржылық бұзушылықтарды талдауды осы Стандартқа 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынады.

11. Тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңдегі қызметінің негізгі қорытындылары туралы түсіндірме жазба осы Стандартқа 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынылады.

Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

12. Тексеру комиссиялары аудиторлық іс-шара барысында анықталған жүйелі кемшіліктердің жиынтық кестелерінің, сондай-ақ мемлекеттік аудит нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтардың жиынтық тізілімдерінің деректері негізінде мынадай:

1) __________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңде аудиторлық іс-шара барысында анықтаған жүйелі кемшіліктерді есепке алуы (осы Стандартқа 5-қосымша);

2) __________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңде қаражаттың бюджетке түсуі кезінде анықталған бұзушылықтарды есепке алуы (осы Стандартқа 6-қосымша);

3) __________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңде бюджет қаражаты мен мемлекет активтерін пайдалану кезінде анықталған бұзушылықтарды есепке алуы (осы Стандартқа 7-қосымша);

4) __________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңде қаржылық есептілік аудитін жүргізу кезінде анықталған бұзушылықтарды есепке алуы (осы Стандартқа 8-қосымша);

5) __________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңде мемлекеттік аудит объектісінің қызметіндегі, соның ішінде оның міндеттері мен функцияларын іске асырумен байланысты заңнаманың анықталған рәсімдік бұзушылықтарын есепке алуы (осы Стандартқа 9-қосымша) нысандарын толтырады және Жоғары аудиторлық палатаға есепті кезеңге ұсынады.

Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.
13. Алып тасталды – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

2-параграф. Ақпарат ұсынудың мерзімі мен нысаны

14. Ақпарат есепті тоқсан үшін және өспелі қорытындыларымен есепті жылдың бас кезінен басталған кезең үшін қалыптастырылады.

15. Тексеру комиссиялары Жоғары аудиторлық палатаға ақпаратты есепті тоқсаннан кейінгі айдың 20-шы күнінен кешіктірмей, Жоғары аудиторлық палатаның интеграцияланған ақпараттық жүйесі (бұдан әрі – ЖАП ИАЖ) арқылы ұсынады. ЖАП ИАЖ-бен интеграциялану болмаған жағдайда, ақпарат Электрондық құжат айналымының бірыңғай жүйесі арқылы ұсынылады.

Осы Стандартқа сәйкес ұсынылатын есептік ақпараттың толықтығын, сенімділігін және уақтылылығын тексеру комиссияларының төрағалары қамтамасыз етеді.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

16. Қажет болған жағдайда, Жоғары аудиторлық палата есептіліктің өзге де кезеңі мен ақпарат ұсыну мерзімін белгілейді.

Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

17. Ақпарат дереккөздері тексеру комиссияларының аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының қорытындылары мен ЖАП ИАЖ болып табылады.

Ескерту. 17-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

18. Ақпарат Жоғары аудиторлық палатаға ілеспе хатпен енгізіледі, мемлекеттік және орыс тілдерінде қалыптастырылады.

Ескерту. 18-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

19. Ақпаратта нәтижелері бойынша тексеру комиссиясы қаулылар қабылданған, тек аяқталған мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының деректері ғана көрсетіледі.

20. Ақпаратта мемлекетке келтірілген залалдың анықталған және өтелген сомалары, қаржылық және рәсімдік бұзушылықтар, бюджеттің тікелей (жанама) шығындары, тиімсіз жоспарланған және пайдаланылған бюджет қаражатының (активтерінің), Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларын іске асыру үшін қабылданған, квазимемлекеттік сектор субъектілері актілерінің бұзушылық сомалары алғашқы он таңбалық белгіге дейінгі дәлдікпен мың теңгеде көрсетіледі.

21. Есепті кезеңге Тексеру комиссиялары қызметінің негізгі қорытындылары туралы түсіндірме жазба осы Стандартқа 4-қосымшаға сәйкес нысанда төмендегі талаптарға сәйкес ұсынылады:

қаріп – Times New Roman, қажет болған жағдайда, Arial пайдаланылуы мүмкін;

қаріптің мөлшері – 14;

жоларалық интервал – 1,0, қажет болған жағдайда – 1,5 пайдаланылуы мүмкін;

беттің жиектері: сол жағы, жоғарғы және төменгі жағы – 2,5 см., оң жағы – 1,5 см.;

абзацтық шегініс – 1,27 см.;

сөздер тасымалданбайды;

беттерді нөмірлеу – жоғарғы жағының ортасында, бірінші бетте нөмір көрсетілмейді.

Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 08.01.2018 № 1-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

	Жоғары аудиторлық палатаға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 1-қосымша
	Нысан

________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңдегі жұмысының негізгі көрсеткіштері

Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

Р/т №	Көрсеткіштер атауы	Өлшем бірлігі	алдыңғы жылғы ұқсас кезеңдегі	____ жылғы есепті кезеңдегі	Ауытқуы (5-бағ.- 4-бағ.)	Ауытқуы, % (5-бағ./ 4-бағ.-1)
1	2	3	4	5	6	7
I. Сандық көрсеткіштер
1.	Жүргізілген аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының саны, соның ішінде:	бірлік (бұдан әрі – бірл.)	0,0	0,0	0,0
аудит типтері бойынша:
1.0.1.	тиімділік аудиті	бірл.			0,0
1.0.2.	сәйкестік аудиті	бірл.			0,0
1.0.3.	қаржылық есептілік аудиті	бірл.			0,0
аудит түрлері бойынша:
1.1.1.	бірлескен	бірл.			0,0
1.1.2.	қатарлас	бірл.			0,0
1.2.	сараптамалық-талдау іс-шаралары	бірл.			0,0
2.	Аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларымен қамтылған Қазақстан Республикасындағы Мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттарының саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
3.	Аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларымен қамтылған аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шаралары объектілерінің саны, соның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
3.0.	мемлекеттік органдар (мекемелер), оның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
3.0.1.	қаржылық бұзушылықтар анықталмағандары	бірл.			0,0
3.0.2.	қаржылық бұзушылықтар анықталғандары	бірл.			0,0
3.1.	квазимемлекеттік сектор субъектілері, оның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
3.1.1.	қаржылық бұзушылықтар анықталмағандары	бірл.			0,0
3.1.2.	қаржылық бұзушылықтар анықталғандары	бірл.			0,0
3.2.	мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың өзге де объектілері, оның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
3.2.1.	қаржылық бұзушылықтар анықталмағандары	бірл.			0,0
3.2.2.	қаржылық бұзушылықтар анықталғандары	бірл.			0,0
3.3.	үстеме мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілері, оның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
3.3.1.	қаржылық бұзушылықтар анықталмағандары	бірл.			0,0
3.3.2.	қаржылық бұзушылықтар анықталғандары	бірл.			0,0
3.4.	сараптамалық-талдау іс-шараларының объектілері	бірл.	0,0	0,0	0,0
4.	Аудиторлық іс-шаралармен қамтылған мемлекеттік бюджет қаражатының барлық көлемі, оның ішінде:	мың теңге	0,0	0,0	0,0
бюджет деңгейлері бойынша:
4.0.	жергілікті бюджет	мың теңге			0,0
4.1.	республикалық бюджет (соның ішінде, республикалық бюджеттен берілген нысаналы трансферттер және бюджеттік кредиттер)	мың теңге			0,0
меншік нысандары мен түрлері бойынша:
4.2.	мемлекеттік органдарда (мекемелерде)	мың теңге			0,0
4.3.	квазимемлекеттік сектор субъектілерінде	мың теңге			0,0
4.4.	өзге де ұйымдарда	мың теңге			0,0
аудит типтері бойынша:
4.5.	тиімділік аудиті бойынша	мың теңге			0,0
4.6.	сәйкестік аудиті бойынша	мың теңге			0,0
4.7.	қаржылық есептілік аудиті бойынша	мың теңге			0,0
қаржыландыру көздері бойынша:
4.8.	республикалық бюджеттен берілген бюджеттік кредиттер бойынша	мың теңге			0,0
4.9.	республикалық бюджеттен берілген нысаналы даму трансферттері бойынша	мың теңге			0,0
4.10.	республикалық бюджеттен берілген ағымдағы нысаналы трансферттер бойынша	мың теңге			0,0
4.11.	мемлекет активтері бойынша	мың теңге			0,0
4.12.	жергілікті бюджет бойынша	мың теңге			0,0
4.13.	Қазақстан Республикасындағы Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттары бойынша	мың теңге			0,0
5.	Қазақстан Республикасы заңнамасы нормаларының барлық анықталған бұзушылықтары, соның ішінде:	мың теңге	0,0	0,0	0,0
5.1.	қаржылық бұзушылықтар	мың теңге			0,0
5.2.	тиімсіз пайдаланылған бюджет қаражаты мен мемлекет активтері	мың теңге			0,0
5.3.	бюджет қаражаты мен мемлекет активтерін тиімсіз жоспарлау	мың теңге			0,0
5.4.	қаржылық есептілік аудитін жүргізу кезінде анықталған қаржылық есептіліктің бұрмалануы	мың теңге			0,0
бюджет деңгейлері бойынша (барлық бұзушылықтар):
5.5.	республикалық бюджет (соның ішінде, республикалық бюджеттен берілген нысаналы трансферттер мен бюджеттік кредиттерді пайдалану кезінде)	мың теңге			0,0
5.6.	жергілікті бюджет	мың теңге			0,0
бағыттар бойынша (қаржылық бұзушылықтар):
5.7.	бюджетке түсетін түсімдер бойынша	мың теңге			0,0
5.8.	бюджет қаражатын және мемлекет активтерін пайдалану кезінде	мың теңге			0,0
5.9.	бухгалтерлiк есепті жүргізу кезінде	мың теңге			0,0
5.10.	қаржылық бұзушылықтар болып табылатын қаржылық есептіліктің бұрмалануы (қаржылық есептілік аудитін жүргізу кезінде анықталған) кезінде	мың теңге			0,0
аудит типтері бойынша (барлық бұзушылықтар):
5.11.	тиімділік аудиті бойынша	мың теңге			0,0
5.12.	сәйкестік аудиті бойынша	мың теңге			0,0
5.13.	қаржылық есептілік аудиті бойынша	мың теңге			0,0
қаржыландыру көздері бойынша (қаржылық бұзушылықтар):
5.14.	бюджеттік кредиттер бойынша	мың теңге			0,0
5.15.	нысаналы даму трансферттері бойынша	мың теңге			0,0
5.16.	ағымдағы нысаналы трансферттер бойынша	мың теңге			0,0
5.17.	жергілікті бюджет бойынша	мың теңге			0,0
5.18.	Қазақстан Республикасындағы Мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттары бойынша	мың теңге			0,0
5.19.	нысаналы мақсатына сай пайдаланылмаған бюджет қаражатының cомасы	мың теңге			0,0
6.	Бюджеттің тікелей (жанама) шығындары (қаражат бюджетке түскен кезде)	мың теңге	0,0	0,0	0,0
7.	Ықтимал шығындар және жіберіп алған пайда (бюджет қаражаты мен мемлекет активтерін пайдалану кезінде)	мың теңге	0,0	0,0	0,0
8.	Рәсімдерді орындау тәртібінің бұзушылықтары, соның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
8.1.	бюджет қаражатын пайдалану кезінде бюджет заңнамасын бұзушылықтар	бірл.			0,0
8.2.	бухгалтерлік есепті жүргізу кезінде заңнаманы бұзушылықтар	бірл.			0,0
8.3.	қаржылық есептілікті жасау кезінде заңнаманы бұзушылықтар	бірл.			0,0
8.4.	құрылыс және қала құрылысы саласындағы заңнаманың бұзушылықтары	бірл.			0,0
8.5.	мемлекеттік сатып алу саласындағы заңнаманың бұзушылықтары	бірл.			0,0
8.6.	өзге де салалық заңнаманың бұзушылықтары	бірл.			0,0
9.	Рәсімдік бұзушылықтар болып табылатын анықталған қаржылық есептіліктің бұрмалануы	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.	Қалпына келтіруге және өтеуге жататын барлық сома, соның ішінде:	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.0.1.	қалпына келтіру және өтеу мерзімі келген сома	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.0.2.	қалпына келтіру және өтеу мерзімі келмеген сома	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.0.3.	қалпына келтіру және өтеу мерзімі келіп, қалпына келтірілген және өтелген қаражат сомасы	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.0.4.	қалпына келтірілген және өтелген барлық қаражат сомасы	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.0.5.	қалпына келтіру және өтеу мерзімі келмей, қалпына келтірілген және өтелген қаражат сомасы	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.0.6.	қалпына келтіру және өтеу мерзімі келіп, қалпына келтірілмеген және өтелмеген қаражат сомасы	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.1.	Қалпына келтіруге жататын сома, оның ішінде:	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.1.1.	қалпына келтіру мерзімі келген сома	мың теңге			0,0
10.1.2.	қалпына келтіру мерзімі келмеген сома	мың теңге			0,0
10.1.3.	қалпына келтіру мерзімі келіп, қалпына келтірілген қаражат сомасы	мың теңге			0,0
10.1.4.	қалпына келтірілген барлық қаражат сомасы	мың теңге			0,0
10.1.5.	қалпына келтіру мерзімі келмей, қалпына келтірілген қаражат сомасы	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.1.6.	қалпына келтіру мерзімі келіп, қалпына келтірілмеген қаражат сомасы	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.2.	Өтеуге жататын сома, оның ішінде:	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.2.1.	өтеу мерзімі келген сома	мың теңге			0,0
10.2.2.	өтеу мерзімі келмеген сома	мың теңге			0,0
10.2.3.	өтеу мерзімі келіп, өтелген қаражат сомасы	мың теңге			0,0
10.2.4.	өтелген барлық қаражат сомасы	мың теңге			0,0
10.2.5.	өтеу мерзімі келмей, өтелген қаражат сомасы	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.2.6.	өтеу мерзімі келіп, өтелмеген қаражат сомасы	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.3.	Іс жүзінде қалпына келтірілген және өтелген қаражат сомасы (аудит барысында және одан кейін), оның ішінде:	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.3.1.	қалпына келтірілгені, соның ішінде:	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.3.1.1.	жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету, тауарларды жеткізу, қаржыландыру сомасын не шарт сомасын азайту жолымен қалпына келтірілгені	мың теңге			0,0
10.3.1.2.	есепке алу бойынша (құжаттарды сәйкестікке келтіру жолымен) қалпына келтірілгені	мың теңге			0,0
10.3.2.	өтелгені, соның ішінде:	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.3.2.1.	мемлекеттік бюджетке ақшалай қаражат түрінде өтелгені	мың теңге			0,0
10.3.2.2.	ұйымдардың (АҚ, ЖШС, МКК және т.б.) бюджетіне өтелген қаражат	мың теңге			0,0
10.4.	Қалпына келтіруге және өтеуге жататын сома қалдығы	мың теңге	0,0	0,0	0,0
10.5.	Қалпына келтіруге және өтеуге мүмкіндігі болмағанымен (есепті кезеңдегі), қалпына келтірілуі және өтелуі талап етілген сома	мың теңге			0,0
10.6.	Өткен жылдардағы қалпына келтірілуі және өтелуі талап етілгенімен, қалпына келтірілмеген және өтелмеген сомалар	мың теңге			0,0
10.7.	Алдыңғы кезеңдер ішінде қалпына келтірілуі (өтелуі) талап етілген сомадан іс жүзінде қалпына келтірілген (өтелген) сомалар	мың теңге			0,0
11.	Аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының қорытындылары бойынша қабылданған ұсынымдар (ұсыныстар) мен тапсырмалар саны, соның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.0.1.	орындау мерзімі келген ұсынымдар (ұсыныстар) мен тапсырмалар саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.0.2.	орындау мерзімі келмеген ұсынымдар (ұсыныстар) мен тапсырмалар саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.0.3.	орындау мерзімі келіп, орындалған ұсынымдар (ұсыныстар) мен тапсырмалар саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.0.4.	барлық орындалған ұсынымдар (ұсыныстар) мен тапсырмалар саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.0.5.	орындау мерзімі келмей, орындалған ұсынымдар (ұсыныстар) мен тапсырмалар саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.0.6.	орындау мерзімі келіп, орындалмаған ұсынымдар (ұсыныстар) мен тапсырмалар саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.1.	Аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының қорытындылары бойынша қабылданған ұсынымдар (ұсыныстар) саны, оның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.1.1.	орындау мерзімі келген ұсынымдар (ұсыныстар) саны	бірл.			0,0
11.1.2.	орындау мерзімі келмеген ұсынымдар (ұсыныстар) саны	бірл.			0,0
11.1.3.	орындау мерзімі келіп, орындалған ұсынымдар (ұсыныстар) саны	бірл.			0,0
11.1.4.	барлық орындалған ұсынымдар (ұсыныстар) саны	бірл.			0,0
11.1.5.	орындау мерзімі келмей, орындалған ұсынымдар (ұсыныстар) саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.1.6.	орындау мерзімі келіп, орындалмаған ұсынымдар (ұсыныстар) саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.2.	Аудиторлық іс-шаралардың қорытындысы бойынша қабылданған тапсырмалардың саны, оның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.2.1.	орындау мерзімі келген тапсырмалар саны	бірл.			0,0
11.2.2.	орындау мерзімі келмеген тапсырмалар саны	бірл.			0,0
11.2.3.	орындау мерзімі келіп, орындалған тапсырмалар саны	бірл.			0,0
11.2.4.	барлық орындалған тапсырмалар саны	бірл.			0,0
11.2.5.	орындау мерзімі келмей, орындалған тапсырмалар саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
11.2.6.	орындау мерзімі келіп, орындалмаған тапсырмалар саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
12.	Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу кезінде анықталған құқық бұзушылықтар, мемлекеттік аудит объектілері орындамаған немесе тиісінше орындамаған нұсқамалар бойынша құқық қорғау органдарына берілген мемлекеттік аудит материалдарының саны, оның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
12.1.	сотқа дейінгі тергеп-тексерулер/іс жүргізіліп жатқан, Сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізілімінде тіркелген материалдар саны	бірл.			0,0
12.2.	сотқа дейінгі тергеп-тексерулер/іс жүргізу тоқтатылған материалдар саны	бірл.			0,0
12.3.	соттың қарауына жіберілген материалдар саны	бірл.			0,0
12.4.	сот немесе құқық қорғау органы қылмыстық іс қозғаудан бас тартқан материалдар саны	бірл.			0,0
12.5.	сот немесе құқық қорғау органы қараусыз қалдырған материалдар саны	бірл.			0,0
12.6.	құқық қорғау органы заң бұзушылықты жою туралы нұсқама шығарған материалдар саны	бірл.			0,0
12.7.	құқық қорғау органдары қабылдаған өзге де шешімдер	бірл.			0,0
13.	Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы жасалған және соттың қарауына жіберілген, сондай-ақ тексеру комиссиясы салған хаттамалар, әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар толтыру үшін уәкілетті органдарға жіберілген, материалдар саны, соның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
13.0.1.	сот немесе уәкілетті орган салған әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
13.0.2.	сот немесе уәкілетті орган бас тартқан әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
13.0.3.	соттың немесе уәкілетті органдардың қарауында жатқан әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар саны	бірл.	0,0	0,0	0,0
13.0.4.	жасалған және соттың қарауына жіберілген хаттамаларға, сондай-ақ уәкілетті органдарға жіберілген материалдарға соттың немесе уәкілетті органның шешімі бойынша салынған айыппұлдардың барлық көлемі	мың теңге	0,0	0,0	0,0
13.1.	Тексеру комиссиялары жасаған және соттың қарауына жіберген әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар саны, оның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
13.1.1.	сот салған әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамалар саны	бірл.			0,0
13.1.2.	сот салудан бас тартқан әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар саны	бірл.			0,0
13.1.3.	соттың қарауында жатқан әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар саны	бірл.			0,0
13.1.4.	жасалған және соттың қарауына жіберілген хаттамалар бойынша заңды күшіне енген соттың шешімімен салынған айыппұлдардың барлық көлемі	мың теңге			0,0
13.2.	Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар жасау үшін уәкілетті органдарға берілген материалдар саны, оның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
13.2.1.	уәкілетті орган салған әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар саны	бірл.			0,0
13.2.2.	уәкілетті орган салудан бас тартқан әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар саны	бірл.			0,0
13.2.3.	соттардың немесе уәкілетті органдардың қарауында жатқан әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар саны	бірл.			0,0
13.2.4.	уәкілетті органдарға жіберілген материалдарға уәкілетті органның (және/немесе соттың) шешімі бойынша салынған айыппұлдардың барлық көлемі	мың теңге			0,0
13.3.	Тексеру комиссиясы салған әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар саны, оның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
13.3.1.	тексеру комиссиясы жасаған хаттамалар бойынша салынған айыппұлдар	мың теңге			0,0
13.4.	алдыңғы кезеңдер үшін жасалған және соттың қарауына жіберілген хаттамалар бойынша заңды күшіне енген соттың шешімімен салынған айыппұлдардың барлық көлемі	мың теңге			0,0
13.5.	алдыңғы кезеңдер үшін уәкілетті органдарға жіберілген материалдар бойынша уәкілетті органның (және/немесе соттың) шешімімен салынған айыппұлдардың барлық көлемі	мың теңге			0,0
13.6.	алдыңғы кезеңдер үшін тексеру комиссиясы жасаған хаттамалар бойынша салынған айыппұлдар	мың теңге			0,0
14.	Бюджетке өтеуді, жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету, тауарларды жеткізу және (немесе) анықталған бұзушылықтар сомасын есепке алу бойынша көрсету жолымен қалпына келтіруді және нұсқаманы (соның ішінде ұсынымдар мен тапсырмаларды) орындауды қамтамасыз ету мақсатында сотқа берілген талап қою саны	бірл.			0,0
15.	Жауаптылыққа тартылған адамдардың саны, соның ішінде:	бірл.	0,0	0,0	0,0
15.1.	қылмыстық	бірл.			0,0
15.2.	әкімшілік	бірл.			0,0
15.3.	тәртіптік	бірл.			0,0
16.	Тексеру комиссиясы қызметкерлерінің штат саны, соның ішінде:	адам			0,0
16.1.	аудиторлар, оның ішінде:	адам			0,0
16.1.1.	аудиторлардың нақты саны	адам			0,0
17.	Тексеру комиссияларын ұстауға бөлінген барлық бюджет қаражаты, соның ішінде:	мың теңге			0,0
17.1.	игерілгені	мың теңге			0,0
17.2.	игерілмегені	мың теңге			0,0
II. Сапалық көрсеткіштер
18.	Қалпына келтірілген және өтелген сомалардың тексеру комиссияларын ұстауға бөлінген қаражатқа арақатынасы	1-ге арақатынасы
19.	Қалпына келтіруге және өтеуге жататын қаражаттың жалпы көлемінде іс жүзінде қалпына келтірілген және өтелген (қалпына келтіру және өтеу мерзімдері келген) сомалар үлесі	%-бен
20.	Аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының қорытындылары бойынша қабылданған ұсынымдар мен тапсырмалардың (орындалу мерзімі келген) жалпы санындағы орындалған ұсынымдар мен тапсырмалардың үлесі	%-бен
21.	Аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының қорытындылары бойынша қабылданған ұсынымдардың (орындау мерзімі келген) жалпы санындағы орындалған ұсынымдардың үлесі	%-бен
22.	Аудиторлық іс-шаралардың қорытындылары бойынша қабылданған тапсырмалардың (орындау мерзімі келген) жалпы санындағы орындалған тапсырмалардың үлесі	%-бен
23.	Бір объектіде анықталған бұзушылықтар сомасы, соның ішінде:	мың теңге
23.1.	бір объектіде анықталған қаржылық бұзушылықтар сомасы	мың теңге
24.	Мемлекеттік аудитпен қамтылған қаражаттың көлеміне шаққанда анықталған бұзушылықтардың үлесі, соның ішінде:	%-бен
24.1.	мемлекеттік аудитпен қамтылған қаражат көлеміне шаққанда анықталған қаржылық бұзушылықтардың үлесі	%-бен
25.	Тексеру комиссиясының бір аудиторына шаққандағы (нақты саны бойынша) көрсеткіштер, соның ішінде:
25.1.	жүргізілген аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының саны	бірл.
25.2.	мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінің саны	бірл.
25.3.	барлық анықталған бұзушылықтар	мың теңге
25.4.	анықталған қаржылық бұзушылықтар	мың теңге
25.5.	мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілері қалпына келтірген және өтеген қаражат	мың теңге
25.6.	мемлекеттік аудитпен және қаржылық бақылаумен қамтылған қаражат көлемі	мың теңге

	Жоғары аудиторлық палатаға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 2-қосымша
	Нысан

__________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңдегі ұсынымдарының/тапсырмаларының орындалуын есепке алу***

Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

Р/т №	Аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шарасының атауы	Тексеру комиссиясы қаулысының (нұсқамасының) күні мен нөмірі	Тексеру комиссиясы ұсынымының/ тапсырмасының мазмұны (тармағы, тармақшасы)	Ұсыным/ тапсырма	Қаулы (нұсқама) тармағының сипаты*	Ұсынымдардың/ тапсырмалардың (қаулы/нұсқама бойынша) орындалу мерзімдері	Ұсыным/ тапсырма бағытталған ұйымдардың атауы	Орындалғаны/ орындалмағаны	Орындалмау себептері
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1
2
3
ЖИЫНЫ:

* Ескертпе: Қаулының/нұсқаманың тармақтары мыналарға:

1) нормативтік құқықтық базаны әзірлеуге және жетілдіруге;

2) бюджетке өтеуге;

жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету, тауарлар беру және (немесе) анықталған бұзушылықтар сомасын есепке алу бойынша көрсету жолымен қалпына келтіруге (құжаттарды сәйкестікке келтіруге);

3) қызметті ұйымдастыруды жақсартуға;

4) тәртіптік жауаптылыққа тартуға;

5) тексеру (талдау, мониторинг, түгендеу және т.б.) жүргізуге бағытталған.

** 9-бағанда ұсыным/тапсырма орындалған жағдайда растайтын құжаттардың деректемелерін (бұйрықтың тіркеу нөмірін (тәртіптік жауаптылыққа тарту кезінде), төлем құжатының нөмірі мен күнін (қаражатты бюджетке өтеу кезінде), бухгалтерлік анықтаманың нөмірі мен күнін (бухгалтерлік есептің бұзушылықтары бойынша қаражатты қалпына келтіру кезінде), ұсыным/тапсырма есепке алынған нормативтік құқықтық актіні қабылдау нөмірі мен күнін және т.б.) көрсету қажет.

*** Жоғары аудиторлық палатаға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 2-қосымшада орындау мерзімдері есепті кезеңде (тоқсанда, жылы) келетін ұсынымдар мен тапсырмаларды көрсету қажет. Есепті жылы аяқталған аудиторлық іс-шаралардың қорытындылары бойынша берілген орындау мерзімдері келмеген ұсынымдар мен тапсырмалар келесі есепті кезеңде (тоқсанда, жылы) көрсетілуі тиіс.

	Жоғары аудиторлық палатаға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 3-қосымша
	Нысан

__________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясы ____ жылғы есепті кезеңде анықтаған бұзушылықтарды талдау

Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

Р/т №	Нормативтік құқықтық актілердің атауы	Өлшем бірлігі	Қазақстан Республикасы заңнамасы нормаларының барлық анықталған бұзушылықтары		соның ішінде
					қаржылық бұзушылықтар		тиімсіз пайдаланылған бюджет қаражаты мен мемлекет активтері		бюджет қаражаты мен мемлекет активтерін тиімсіз жоспарлау		қаржылық есептілік аудитін жүргізу кезінде анықталған қаржылық есептіліктің бұрмалануы
			алдыңғы жылғы ұқсас кезеңдегі	____ жылғы есепті кезеңдегі	алдыңғы жылғы ұқсас кезеңдегі	____ жылғы есепті кезеңдегі	алдыңғы жылғы ұқсас кезеңдегі	____ жылғы есепті кезеңдегі	алдыңғы жылғы ұқсас кезеңдегі	____ жылғы есепті кезеңдегі	алдыңғы жылғы ұқсас кезеңдегі	____ жылғы есепті кезеңдегі
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
1		мың теңге
2		мың теңге
3		мың теңге
ЖИЫНЫ:		мың теңге

	Жоғары аудиторлық палатаға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 4-қосымша
	Нысан

__________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңдегі қызметінің негізгі қорытындылары туралы түсіндірме жазба

Ескерту. Стандарт 4-қосымшамен толықтырылды - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 08.01.2018 № 1-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулыларымен.

1. Аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының негізгі қорытындылары

1.1. Есепті кезеңдегі (І тоқсандағы, І жартыжылдықтағы, 9 айдағы, жылғы) аудиторлық қызметтің түйінді көрсеткіштерін жалпы талдау

жүргізілген аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының саны;

мемлекеттік аудит объектілерінің саны;

мемлекеттік аудитпен қамтылған қаражат көлемі;

Қазақстан Республикасы заңнамасы нормаларының барлық анықталған бұзушылықтары (қаржылық бұзушылықтар, тиімсіз пайдаланылған бюджет қаражаты мен мемлекет активтері, бюджет қаражаты мен мемлекет активтерін тиімсіз жоспарлау, қаржылық есептілік аудитін жүргізу кезінде анықталған қаржылық есептіліктің бұрмалануы, рәсімдік сипаттағы бұзушылықтар), ықтимал шығындар және жіберіп алған пайда, тікелей (жанама) шығындар, жүйелі кемшіліктер;

есепті кезеңде қалпына келтіруге (өтеуге) жататын және қалпына келтірілген (өтелген) сомалар;

сыртқы мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізу кезінде анықталған құқық бұзушылықтар бойынша құқық қорғау органдарына жіберілген мемлекеттік аудит материалдарының саны, жауаптылыққа (әкімшілік, тәртіптік, қылмыстық) тартылған лауазымды адамдардың саны туралы ақпаратты көрсете отырып, мемлекеттік аудиттің нәтижелері;

Жоғары аудиторлық палата ұсынымдарының және нұсқамаларының (тапсырмаларының) орындалуы.

1.2. Есепті кезеңдегі аудиторлық іс-шаралардың нәтижелерін талдау

жүргізілген аудиторлық және сараптамалық-талдау іс-шараларының саны;

мемлекеттік аудитпен қамтылған қаражат көлемі және әрбір аудиторлық іс-шара бойынша анықталған бұзушылықтар (олардың туындау себептерін көрсете отырып, негізгі бұзушылықтар мен жүйелі кемшіліктердің қысқаша сипаттамасы);

мемлекеттік аудиттің қорытындылары бойынша берілген тұжырымдар және ұсынымдар (бұзушылықтар мен кемшіліктерді жою бойынша берілген жүйелі ұсыныстар).

2. Тексеру комиссиясының қызметін жетілдіру бойынша жұмыс қорытындылары

талдамалық қызмет;

құқықтық қызмет.

	Жоғары аудиторлық палатаға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 5-қосымша
	Нысан

__________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңде аудиторлық іс-шара барысында анықталған жүйелі кемшіліктерді есепке алуы

Ескерту. 5-қосымшамен толықтырылды – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

Р/т №	Жыл	Мемлекеттік аудит объектісінің атауы	Жүйелі кемшіліктердің сипаттамасы (соның ішінде жүйелі кемшіліктердің болуының теріс салдары)	Ұсынылып отырған тапсырманың редакциясы
1	2	3	4	5
1
2
3
ЖИЫНЫ:

	Жоғары аудиторлық палатаға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 6-қосымша
	Нысан

__________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңде қаражаттың бюджетке түсуі кезінде анықталған бұзушылықтарды есепке алуы

Ескерту. 6-қосымшамен толықтырылды – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

мың теңге

Р/т №	Жыл	Мемлекеттік аудит объектісінің атауы	Мемлекеттік аудит объектісінің БСН-і	ББС бойынша бюджет түсімдерінің коды	Бюджетке түсетін түсімдер бойынша анықталған қаржылық бұзушылықтардың сомасы			Бюджеттің тікелей (жанама) шығындары (болған жағдайда)	Бұзушылық фактісін сипаттай отырып, НҚА-ның бұзылған ережелері	Бұзушылықтар сыныптауышының тармағы (болған жағдайда)	Әкімшілік құқық бұзушылық белгілері бар анықталған бұзушылықтар (ӘҚтК-тің баптарына сілтемесімен)
					барлығы	оның ішінде
						түсуге жататыны	түскені
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
1
2
3
ЖИЫНЫ:

	Жоғары аудиторлық палатаға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 7-қосымша
	Нысан

__________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңде бюджет қаражаты мен мемлекет активтерін пайдалану кезінде анықталған бұзушылықтарды есепке алуы

Ескерту. 7-қосымшамен толықтырылды – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

мың теңге

Р/т №	Жыл	Мемлекеттік аудит объектісінің атауы	Мемлекеттік аудит объектісінің БСН-і	ББ/ БКБ коды	Мемлекеттік аудитпен қамтылған қаражат көлемі
					Барлығы	соның ішінде РБ-дан берілген трансферттер есебінен	оның ішінде
							бюджет қаражаты	мемлекет активтері
1	2	3	4	5	6	7	8	9
1
2
3
Жиыны, соның ішінде:
РБ
ЖБ

Кестенің жалғасы

Қаржылық бұзушылықтар						соның ішінде
Барлығы	соның ішінде РБ-дан берілген трансферттер есебінен	соның ішінде				Бюджет қаражаты мен мемлекет активтерін пайдалану кезінде бюджет және өзге де заңнаманы бұзушылықтар				Бухгалтерлік есепті жүргізу кезінде заңнаманы бұзушылықтар
		қалпына келтіруге жататыны		өтеуге жататыны		қалпына келтіруге жататыны	соның ішінде қалпына келтірілгені	өтеуге жататыны	соның ішінде өтелгені	қалпына келтіруге жататыны	соның ішінде қалпына келтірілгені
		барлығы	аудит барысында қалпына келтірілгені	барлығы	аудит барысында өтелгені
10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21

Кестенің жалғасы

Тиімсіз пайдаланылған бюджет қаражаты мен мемлекет активтері		Бюджет қаражаты мен мемлекет активтерін тиімсіз жоспарлау		Ықтимал шығындар мен жіберіп алған пайда	Бұзушылық фактісін сипаттай отырып, НҚА-ның бұзылған ережелері	Бұзушылықтар сыныптауышының тармағы (болған жағдайда)	Әкімшілік құқық бұзушылық белгілері бар анықталған бұзушылықтар (ӘҚтК-тің баптарына сілтемесімен)
Барлығы	соның ішінде РБ-дан берілген трансферттер есебінен	Барлығы	соның ішінде РБ-дан берілген трансферттер есебінен
22	23	24	25	26	27	28	29

	Жоғары аудиторлық палатаға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 8-қосымша
	Нысан

__________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңде қаржылық есептілік аудитін жүргізу кезінде анықталған бұзушылықтарды есепке алуы

Ескерту. 8-қосымшамен толықтырылды – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

мың теңге

Р/т №	Жыл	Бюджеттік бағдарлама әкімшісінің коды	Бюджеттік бағдарлама әкімшісінің атауы	Мемлекеттік аудит объектісінің атауы	Мемлекеттік аудит объектісінің БСН-і	ББ/ КББ коды	Қаржылық бұзушылықтар болып табылатын қаржылық есептіліктің анықталған бұрмалануы
							Барлығы	оның ішінде РБ-дан берілетін трансферттер есебінен	оның ішінде
									қалпына келтіруге жататыны	қалпына келтірілгені	өтеуге жататыны	өтелгені
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
1
2
3
Жиыны, соның ішінде:
РБ
ЖБ

Кестенің жалғасы

Рәсімдік бұзушылықтар болып табылатын қаржылық есептіліктің анықталған бұрмалануы			Қаржылық есептіліктің анықталған бұрмалануының жалпы сомасы		Бұзушылық фактісінің сипаттамасы, НҚА-ның бұзылған ережелеріне сілтеме, Бұзушылықтар сыныптауышының тармағы
Саны	Жалпы сомасы	оның ішінде РБ-дан берілетін трансферттер есебінен	Барлығы (7-бағ. + 14-бағ.)	оның ішінде РБ-дан берілетін трансферттер есебінен (8-бағ. + 15-бағ.)
14	15	16	17	18	19

	Жоғары аудиторлық палатаға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 9-қосымша
	Нысан

__________ облысы, республикалық маңызы бар қала, астана бойынша тексеру комиссиясының ____ жылғы есепті кезеңде мемлекеттік аудит объектісінің қызметіндегі, соның ішінде оның міндеттері мен функцияларын іске асырумен байланысты заңнаманың анықталған рәсімдік бұзушылықтарын есепке алуы

Ескерту. 9-қосымшамен толықтырылды – ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 20.03.2024 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

Р/т №	Жыл	Мемлекеттік аудит объектісінің атауы	Мемлекеттік аудит объектісінің БСН-і	ББ/ КББ коды	Барлық рәсімдік бұзушылықтар	оның ішінде
						бюджет қаражатын пайдалану кезінде бюджет заңнамасын бұзушылықтар	бухгалтерлік есепті жүргізу кезіндегі заңнаманы бұзушылықтар	құрылыс және қала құрылысы саласындағы заңнаманы бұзушылықтар	мемлекеттік сатып алу саласындағы заңнаманы бұзушылықтар	өзге де салалық заңнаманы бұзушылықтар
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
1
2
3
ЖИЫНЫ:

Кестенің жалғасы

Бұзушылық фактісін сипаттау, НҚА-ның бұзылған ережелеріне сілтеме жасау	Бұзушылықтар сыныптауышының тармағы (болған жағдайда)	Әкімшілік құқық бұзушылық белгілері бар анықталған бұзушылықтар (ӘҚтК-нің баптарына сілтемемен)
12	13	14

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына 10-қосымша

1001. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты 1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. Қаулы 10-қосымшамен толықтырылды - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 31.12.2016 № 20-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулыларымен.

1. Осы Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі – Рәсімдік стандарт) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының (бұдан әрі – мемлекеттік аудит органдары) қызметіне бағалау жүргізудің мақсатын, міндеттерін, тәсілдерін, бағыттары мен өлшемшарттарын, оған қойылатын рәсімдік талаптарды айқындайды.

2. Рәсімдік стандарт "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 12-бабы 4-тармағының 24) тармақшасына сәйкес әзірленді.

3. Рәсімдік стандарттың мақсаты мемлекеттік аудит органдары қол жеткізген нәтижелердің деңгейін өлшеу, олардың жұмыс сапасы мен нәтижелілігін арттыру, мемлекеттік аудит органдары қызметінің Қазақстан Республикасының мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы заңнамасына сәйкестігін бағалау болып табылады.

4. Рәсімдік стандарттың міндеті мемлекеттік аудит органдарының қызметін бағалауды жүзеге асыруға және жүргізілген бағалаудың (бұдан әрі – Бағалау) нәтижелерін ресімдеуге қойылатын рәсімдік талаптарға бірыңғай тәсілді белгілеу болып табылады.

5. Бағалау келесі тәсілдермен:

1) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының (бұдан әрі – тексеру комиссиялары) және ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның ішкі аудит қызметтерінің есептік ақпаратына жүргізген талдауды және олардың жұмыс тиімділігін бағалауды ескере отырып, олардың ақпараты негізінде Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасын (бұдан әрі – Жоғары аудиторлық палата) қоспағанда, барлық мемлекеттік аудит органдарына қатысты жыл қорытындысы бойынша камералдық тәртіппен (бұдан әрі – камералдық тәртіппен бағалау);

2) Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесіне сәйкес тексеру комиссияларында және ішкі аудит қызметтерін қоспағанда, ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органда және оның аумақтық бөлімшелерінде оның аумақтық бөлімшелерінде) жоспарлы тәртіппен (бұдан әрі – жоспарлы тәртіппен бағалау) жүзеге асырылады.

Осы Рәсімдік стандарттың 5-тармағының 1) тармақшасы бойынша ақпараттың толықтығы мен анықтығын мемлекеттік аудит органдарының бірінші басшылары қамтамасыз етеді.

Мемлекеттік аудит органдары дәйексіз және толық емес ақпарат ұсынған жағдайда:

1) мемлекеттік аудит органының қызметін жалпы бағалаудан болған айыппұл көрсеткіші (-5) балл мөлшерінде ескеріледі;

2) мемлекеттік аудит органының басшысын жауаптылыққа тарту туралы ұсыным Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес лауазымға тағайындау және лауазымнан босату құқығы бар лауазымды адамға (органға) жіберіледі.

6. Тексеру комиссиялары қызметінің нәтижелері бойынша олардың қызметіне рейтингілік бағалау жүзеге асырылады.

Тексеру комиссиясының соңғы екі жылдағы тексеру комиссияларының қызметін бағалау рейтингінде бір тексеру комиссиясы бірінші позицияға ие болған жағдайда, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес лауазымға тағайындауға және лауазымнан босатуға құқығы бар лауазымды адамға (органға) осы тексеру комиссиясының бірінші басшысын көтермелеу туралы ұсыным жіберіледі.

7. Ішкі аудит қызметтері жұмысының тиімділігін бағалау "Ішкі аудит қызметтері жұмысының тиімділігін бағалау", "Ішкі мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің міндетін атқарушының 2018 жылғы 20 сәуірдегі № 480 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16878 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

2-тарау. Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның қызметін бағалаудың бағыттары мен өлшемшарттары

8. Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органды камералдық тәртіппен бағалау мынадай бағыттар:

1) Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесін қалыптастыру және оның орындалуы;

2) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу;

3) камералдық бақылау жүргізу;

4) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуы;

5) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары қызметкерлерінің жауаптылығы;

6) Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының үйлестіру кеңесі шешімдерінің орындалуы;

7) өзге де бағыттар бойынша жүзеге асырылады.

9. "Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесін қалыптастыру және орындау" бағытының өлшемшарттары:

1) Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесін қалыптастыру;

2) жоспардан тыс аудит жүргізу туралы хабарламалар жіберу;

3) Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесіне өзгерістер енгізу;

4) Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесінің орындалуы (өтпелі аудиторлық іс-шараларды қоспағанда, Мемлекеттік аудит объектілерінің бастапқы тізбесіне қарағанда нақтыланғанның ауытқуы).

Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 10.01.2024 № 2-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

10. "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу" бағытының өлшемшарттары:

1) мемлекеттік аудит барысында бұзушылықтарды анықтау;

2) орындау мерзімі басталған тапсырмалар/нұсқамалар бойынша бұзушылықтар сомасын бюджетке өтеу (камералдық бақылауды қоспағанда);

3) орындау мерзімі басталған тапсырмалар/нұсқамалар бойынша анықталған бұзушылықтарды қалпына келтіру және есепке алу бойынша көрсету (камералдық бақылауды қоспағанда);

4) басқа мемлекеттік органдардан келіп түскен материалдар бойынша шығарылған қаулыларды және соттар шығарған, сондай-ақ заңнамада белгіленген тәртіппен мәжбүрлеп өндіріп алуға жіберілген қаулыларды қоспағанда, төлеу мерзімі келген әкімшілік айыппұлдардың сомаларын бюджет кірісіне өндіріп алу;

5) ішкі мемлекеттік аудиттің жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің материалдары бойынша талап қоюларды соттардың қанағаттандыруы;

6) бюджет қаражатын, мемлекет пен квазимемлекеттік сектор субъектілерінің активтерін басқарудың және пайдаланудың тиімділігін арттыру үшін нормативтік құқықтық актілерге, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің актілеріне өзгерістер енгізу бойынша ұсыныстарды енгізу және қабылдау;

7) өткен кезеңдерді ескере отырып, мемлекеттік аудит қорытындылары бойынша қабылданған ұсынымдар, тапсырмалар (орындалу мерзімі басталған) санынан орындалған ұсынымдардың, тапсырмалардың үлесі;

8) мемлекеттік аудит қорытындылары бойынша әкімшілік және қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілері.

Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 10.01.2024 № 2-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

11. "Камералдық бақылау жүргізу" бағытының өлшемшарттары:

1) камералдық бақылау бойынша хабарламалардың орындалуы;

2) камералдық бақылау хабарламаларына қарсылықтарды қарау нәтижелері;

3) қамтуға жататын жалпы санның ішінен камералдық бақылаумен қамтылған конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алу рәсімдерінің үлесі болып табылады.

12. "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуы" бағытының өлшемшарттары:

1) Жоғары аудиторлық палата жүргізген жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру нәтижелері;

Қазақстан Республикасы Президентінің 2016 жылғы 11 қаңтардағы № 167 Жарлығымен бекітілген Мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың жалпы стандарттарының (бұдан әрі – Жалпы стандарттар), Заңның 8-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына сәйкес бекітілген мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарының (бұдан әрі – рәсімдік стандарттар), сондай-ақ Жалпы және рәсімдік стандарттарға сәйкес қабылданатын актілердің талаптарын сақтау жоспарлы тәртіппен бағаланады.

2) Заңның 8, 19 және 24-баптарында көзделген Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес деп танылған құжаттардың бар болуы;

3) Заңның 39-бабының 8-тармағында көзделген негіздер бойынша мемлекеттік аудитор сертификатын қайтарып алу болып табылады.

13. "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары қызметкерлерінің жауаптылығы" бағытының өлшемшарттары:

1) ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелері қызметкерлерін ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің қызметіне байланысты тәртіптік, әкімшілік және қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілері;

2) ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті орган және оның аумақтық бөлімшелері қызметкерлерінің құқыққа қайшы іс-қимылдарына жеке және заңды тұлғалардың өтініш жасау жағдайларын растау болып табылады.

14. "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының үйлестіру кеңесі шешімдерінің орындалуы" бағытының өлшемшарты Үйлестіру кеңесі шешімдерінің орындалуының толықтығы, сапасы және уақтылылығы болып табылады.

15. "Өзге де бағыттар" бағытының өлшемшарттары:

1) ішкі аудит қызметтері жұмысының тиімділігіне бағалау жүргізу;

2) ішкі аудит қызметтеріне әдіснамалық көмек көрсету;

3) Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің, Қазақстан Республикасы Үкіметінің тапсырмаларын орындамау немесе уақтылы орындамау болып табылады.

4) жүргізілген жұмыс қорытындылары бойынша, соның ішінде бұқаралық ақпарат құралдарының қатысуымен аудиторлық іс-шаралар нәтижелері бойынша кездесулер, брифингтер, баспасөз конференцияларын, дөңгелек үстелдер өткізу.

3-тарау. Тексеру комиссияларының қызметін бағалаудың бағыттары мен өлшемшарттары

16. Тексеру комиссияларын камералдық тәртіппен бағалау мынадай бағыттар:

1) Мемлекеттік аудит объектілері тізбесін қалыптастыру және орындау;

2) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу;

3) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуы;

4) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары қызметкерлерінің жауаптылығы;

5) Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының үйлестіру кеңесі (және оның Кіші комитеті) шешімдерінің орындалуы;

6) өзге де бағыттар бойынша жүзеге асырылады.

17. "Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесін қалыптастыру және орындау" бағытының өлшемшарты Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесін қалыптастыру, Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесін орындау (өтпелі аудиторлық іс-шаралар мен Жоғары аудиторлық палатаның тапсырмасы және тиісті маслихаттардың шешімдері бойынша өткізілетін аудиторлық іс-шараларды қоспағанда, Мемлекеттік аудит объектілерінің бастапқы тізбесіне қарағанда нақтыланғанның ауытқуы), сондай-ақ қаржыландыру көздерінің бірі республикалық бюджет пен Қазақстан Республикасының Ұлттық қор қаражаты болатын бюджеттік бағдарламаларды келісу болып табылады.

Ескерту. 17-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 10.01.2024 № 2-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

18. "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу" бағытының өлшемшарттары:

1) өткен кезеңдерді ескере отырып, мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шаралар қорытындылары бойынша қабылданған ұсынымдар, тапсырмалар (орындалу мерзімі басталған) санынан орындалған ұсынымдардың, тапсырмалардың үлесі;

2) мемлекеттік аудит қорытындылары бойынша әкімшілік және қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілері;

3) соттардың тексеру комиссиялары бюджетке өтеу, жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету, тауарларды жеткізу арқылы қалпына келтіру және (немесе) анықталған бұзушылықтар сомасын есепке алу бойынша көрсету және нұсқаманы орындау мақсатында берген талап қоюларын қанағаттандыруы;

4) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау қорытындылары бойынша (кіріс бөлігін қоспағанда) қаражатты өтеу (қалпына келтіру);

5) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау қорытындылары бойынша бюджет қаражаты мен активтерін тиімсіз жоспарлау және (немесе) тиімсіз пайдалану;

6) тексеру комиссиясы нұсқамасының тармақтарын (тармақшаларын, бөліктерін) сот тәртібімен заңсыз деп тану;

7) жергілікті бюджетке түсетін түсімдердің толықтығы мен уақтылығы, бюджетке түсетін түсімдердің алынуы, сондай-ақ мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау қорытындылары бойынша жергілікті бюджеттен қате (артық) төленген сомаларды қайтарудың, есепке жатқызудың дұрыстығы;

8) аудиторлық іс-шаралардың нәтижелері бойынша құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы уәкілетті органға электрондық ақпараттық есепке алу деректерін енгізу;

9) шоғырландырылған қаржылық есептілікке мемлекеттік аудит жүргізу барысында бұзушылықтардың анықталуы.

Ескерту. 18-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 10.01.2024 № 2-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

19. "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуы" бағытының өлшемшарттары:

1) Жоғары аудиторлық палата жүргізген жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру нәтижелері.

Жалпы стандарттардың, Заңның 8-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына сәйкес бекітілген рәсімдік стандарттардың, сондай-ақ Жалпы және рәсімдік стандарттарға сәйкес қабылданатын актілердің талаптарын сақтау жоспарлы тәртіппен бағаланады.

2) Заңның 8, 19 және 24-баптарында көзделген Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес деп танылған құжаттардың бар болуы;

3) Заңның 39-бабының 8-тармағында көзделген негіздер бойынша мемлекеттік аудитор сертификатын қайтарып алу болып табылады.

20. "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары жұмыскерлерінің жауаптылығы" бағытының өлшемшарттары:

1) тексеру комиссиялары жұмыскерлерін тексеру комиссияларының қызметіне байланысты тәртіптік, әкімшілік және қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілері;

2) тексеру комиссиялары жұмыскерлерінің құқыққа қайшы іс-қимылдарына жеке және заңды тұлғалардың өтініш жасау жағдайларын растау болып табылады.

21. . "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының үйлестіру кеңесі (және оның Кіші комитеті) шешімдерінің орындалуы" бағытының өлшемшарттары:

1) Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының үйлестіру кеңесі шешімдерінің толық, сапалы және уақтылы орындалуы;

2) Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары үйлестіру кеңесінің кіші комитеті шешімдерінің толық, сапалы және уақтылы орындалуы (болған жағдайда).

Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 10.01.2024 № 2-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

22. "Өзге да бағыттар" бағытының өлшемшарттары:

1) тексеру комиссияларының өзінің жұмысы туралы Жоғары аудиторлық палатаға ұсынатын ақпараттың қойылатын талаптарға сәйкестігі;

2) ақпараттың Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау бойынша бірыңғай дерекқорға (Жоғары аудиторлық палатаның интеграцияланған ақпараттық жүйесіне) берілуі;

3) Мемлекет басшысы мен Президент Әкімшілігінің тапсырмаларын, сондай-ақ оларға қатысты Жоғары аудиторлық палатаның тапсырмаларын орындамау немесе уақтылы орындамау;

4) жүргізілген жұмыс қорытындылары бойынша, соның ішінде бұқаралық ақпарат құралдарының қатысуымен аудиторлық іс-шаралар нәтижелері бойынша кездесулер, брифингтер, баспасөз конференцияларын, дөңгелек үстелдер өткізу;

5) тексеру комиссиясының мемлекеттік аудиторларының Жоғары аудиторлық палатаның аудиторлық іс-шараларына қатысуы;

6) Тексеру комиссиясының сараптамалық-талдамалық іс-шарасын өткізуі;

7) тексеру комиссиясы мемлекеттік аудиторларының/жұмыскерлерінің Жоғары аудиторлық палатада бірлескен, қатар тексерулерге, тағылымдамаларға қатысуы.

Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 10.01.2024 № 2-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

4-тарау. Мемлекеттік аудит органдарының қызметіне бағалау жүргізу тәртібі 1-параграф. Камералдық тәртіппен бағалау

23. Мемлекеттік аудит органдарының қызметін камералдық тәртіппен бағалау ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның қызметін осы Рәсімдік стандартқа 1-қосымшаға сай, тексеру комиссияларының қызметін осы Рәсімдік стандартқа 2-қосымшаға сай бағалау бағыттарына және өлшемшарттарына сәйкес жүзеге асырылады.

24. Өлшемшарттар бойынша бағалау қызметтің белгіленген оң және теріс көрсеткіштеріне сәйкес жүргізіледі.

25. Бағалау жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше мынадай тиісті баға шығарады:

100 балл және одан жоғары – тиімді;

71 балдан 99 балға дейін – қанағаттанарлық;

70 балдан (қоса алғанда) кем – тиімсіз.

26. Бағалау мыналарды:

1) осы Рәсімдік стандартқа 3-қосымшаға сай нысан бойынша толтырылатын мемлекеттік аудит органдарының қызметін бағалау бағыттары мен өлшемшарттары бойынша бағалаудың салыстырмалы кестесін;

2) мемлекеттік аудит органдары бөлінісінде бағалаудың барлық бағыттары бойынша жинақталған ақпаратты қамтиды.

27. Бағыттар, өлшемшарттар және көрсеткіштер бойынша бағалауды айқындау мақсатында:

1) тексеру комиссиялары әрбір өлшемшарт және бағалау көрсеткіштері бойынша жасалған түсіндірме жазбаны қоса алғанда, растайтын құжаттары бар ақпаратты жылдың қорытындысы бойынша Жоғары аудиторлық палатаға 20 қаңтардан кешіктірмей жібереді;

2) ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті орган әрбір өлшемшарт және бағалау көрсеткіштері бойынша жасалған түсіндірме жазбаны қоса алғанда, растайтын құжаттарды қоса бере отырып, есепті ақпаратқа өзі жүргізген талдауды және ішкі аудит қызметтері қызметінің тиімділігін бағалауды ескере отырып, ақпаратты жыл қорытындысы бойынша Жоғары аудиторлық палатаға 1 ақпаннан кешіктірмей жібереді;

3) Жоғары аудиторлық палатаның ішкі құжатына сәйкес бекітілген бағыттар, өлшемшарттар мен көрсеткіштер бойынша бағалауға жауапты құрылымдық бөлімшелері алынған ақпарат пен қолда бар мәліметтер негізінде жыл қорытындысы бойынша бағалау жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшеге жинақтау үшін бағалау нәтижелерін 5 ақпаннан кешіктірмей жібереді.

28. Мемлекеттік аудит органдарының қызметін бағалау нәтижелері 25 ақпаннан кешіктірілмей мемлекеттік аудит органдарына танысу үшін жіберіледі.

29. Мемлекеттік аудит органының қызметін бағалауға қарсылықтар болған кезде мемлекеттік аудит органы оларды алған күннен бастап 10 жұмыс күні ішінде растайтын құжаттарымен бірге Жоғары аудиторлық палатаға жібереді.

30. Мемлекеттік аудит органының қызметін бағалауға қарсылықтарды қарау растайтын құжаттар болған кезде оларды алған күннен бастап 10 жұмыс күні ішінде қамтамасыз етіледі.

Растайтын құжаттары жоқ және осы Рәсімдік стандарттың 29-тармағында көзделген мерзім өткеннен кейін келіп түскен мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметін бағалауға қарсылықтар қарауға жатпайды.

31. Мемлекеттік аудит органының қызметін бағалауға қарсылықтарды қарау қорытындылары бойынша Жоғары аудиторлық палата осы Рәсімдік стандарттың 30-тармағының бірінші бөлігінде белгіленген мерзімде негіздемелері бар қарсылықтарды қабылдау немесе қабылдамау туралы жауап жібереді.

32. Мемлекеттік аудит органдарының қызметін бағалаудың түпкілікті қорытындылары Жоғары аудиторлық палатаның Төрағасына 20 наурыздан кешіктірілмей ұсынылады.

33. Мемлекеттік аудит органдарының қызметін бағалау қорытындылары тексеру комиссияларының қызметін бағалау рейтингінде соңғы үш позицияға ие болған тексеру комиссияларының, сондай-ақ ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның бірінші басшыларының есептік ақпаратын тыңдай отырып Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары үйлестіру кеңесі кіші комитетінің отырысына шығарылады.

2-параграф. Жоспарлы тәртіппен бағалау

34. Мемлекеттік аудит органдарының қызметін жоспарлы тәртіппен бағалау:

1) мемлекеттік аудит органдары Жоғары аудиторлық палатаға осы Рәсімдік стандарттың бағыттары мен өлшемшарттары бойынша ұсынатын ақпараттың анықтығы мен толықтығы;

2) мемлекеттік аудит органдарының Жалпы стандарттардың, Заңның 8-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына сәйкес бекітілген рәсімдік стандарттардың, сондай-ақ Жалпы және рәсімдік стандарттарға сәйкес қабылданатын актілердің талаптарын сақтауы тұрғысынан тексеру тәсілімен жүзеге асырылады.

35. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу Заңға сәйкес қалыптастырылған Жоғары аудиторлық палатаның мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесіне енгізіледі.

36. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу жөніндегі басшылықты Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесінде бекітілген Жоғары аудиторлық палатаның мүшесі жүзеге асырады.

37. Жоспарлы тәртіппен бағалауды Жоғары аудиторлық палата тікелей тексеру комиссиясында немесе ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органда және оның аумақтық бөлімшелерінде екі жылда бір реттен жиі емес жүргізеді.

38. Жоспарлы тәртіппен бағалау мынадай негіздердің бірі болған кезде жүргізіледі:

1) Қазақстан Республикасы Мемлекет басшысының, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің тапсырмасы;

2) жыл қорытындылары бойынша камералдық тәртіппен бағалау нәтижелері бойынша мемлекеттік аудит органының қызметінде елеулі тәуекелдерді анықтау және (немесе) тексеру комиссияларының рейтингісінде төмен баға алғандар;

3) осы Рәсімдік стандарттың 37-тармағында көзделген негіздер бойынша.

39. Мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше Жоғары аудиторлық палатаның мүшесімен келісу бойынша, жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізуге Өтінім жасаған кезде жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізудің әрбір кезеңінің мерзімдерін айқындайды.

Ескерту. 39-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

40. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеруді мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің мемлекеттік аудиторлары Заңға сәйкес қалыптастырылған Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесіне сай жүзеге асырады.

Ескерту. 40-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

41. Жоғары аудиторлық палатаның басқа құрылымдық бөлімшелерінің жұмыскерлерін аппарат басшысының, Жоғары аудиторлық палатаның тиісті мүшесінің, сондай-ақ тікелей басшысының келісімі бойынша, сондай-ақ басқа мемлекеттік аудит органдарының мемлекеттік аудиторлары арасынан олардың бірінші басшыларының келісімі бойынша тартуға жол беріледі.

Тексеру тобы айқындалған жағдайда, олардың арасынан топтың жұмысын үйлестіретін, жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу процесінде туындайтын проблемалық мәселелерді шешетін топ жетекшісі анықталады.

42. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізілгенге дейін мыналар:

1) Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жөніндегі бірыңғай дерекқорында және (немесе) Жоғары аудиторлық палатаның интеграцияланған ақпараттық жүйесінде орналастырылған құжаттар;

2) Жоғары аудиторлық палатаға келіп түскен мемлекеттік аудит органдарының мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау саласындағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарын бұзуы, мемлекеттік аудит органдары қызметкерлерінің іс-әрекеттері жөніндегі мәселелер бойынша жеке және заңды тұлғалардың өтініштері;

3) Жоғары аудиторлық палатаның 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысымен бекітілген Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13647 болып тіркелген) (бұдан әрі – Жоғары аудиторлық палатаның нормативтік қаулысы), Жоғары аудиторлық палатаның нормативтік қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының өз жұмысы туралы ақпарат ұсынуы бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына сәйкес Жоғары аудиторлық палатаға ұсынылған тексеру комиссиясының есептілігі;

4) "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Заңның 46-бабының 3-тармағына сәйкес Жоғары аудиторлық палатамен және ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органмен бірлесіп бекітілген Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарымен өзара іс-қимыл қағидаларына және осы Рәсімдік стандартқа сәйкес Жоғары аудиторлық палатаға ұсынылған ақпарат;

5) Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының Кіші комитеті мен Үйлестіру кеңесінің шешімдерін орындау қарауға жатады.

43. Осы Рәсімдік стандарттың 42-тармағында көрсетілген құжаттарды қараудың негізінде осы Рәсімдік стандартқа 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу бағдарламасы құрастырылады.

44. Жоғары аудиторлық палата мүшесінің осы Рәсімдік стандартқа 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ресімделген тапсырмасы жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу үшін негіз болып табылады.

Тапсырма жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізуге құқық беретін ресми құжат болып табылады және "Тексеруді және бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау мен қадағалауды тағайындау туралы актілерді, олардың мерзімдерін ұзарту және күшін жою туралы қосымша актілерді, тексеру және бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау мен қадағалау мерзімдерін тоқтата тұру, қайта бастау, ұзарту, қатысушылар құрамын өзгерту және тексеру және бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау мен қадағалау туралы ақпараттық есепке алу құжаттарын ұсыну және олардың нәтижелері туралы хабарламаларды тіркеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Бас прокурорының міндетін атқарушының 2020 жылғы 25 желтоқсандағы № 162 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21964 болып тіркелген) сәйкес құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы уәкілетті органда тіркей отырып, қатаң есептілік бланкісінде ресімделеді.

45. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеруге шыққанға дейін Жоғары аудиторлық палатаның мүшесі:

1) бекітілген бағыттар, өлшемшарттар мен көрсеткіштер бойынша бағалауға жауапты құрылымдық бөлімшелердің келісуін ескере отырып, жауапты құрылымдық бөлімше басшысы құрастырған және қол қойған Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу бағдарламасын бекітеді;

2) мемлекеттік аудитті жүргізуге, құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімшелердің басшыларымен келісілген Тапсырмаға қол қояды.

Ескерту. 45-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

46. Осы Рәсімдік стандартқа 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ресімделген және Жоғары аудиторлық палатаның мүшесі қол қойған жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу туралы хабарлама жоспарлы тәртіппен тексеру жүргізу басталғанға дейін екі жұмыс күнінен кешіктірмей, электрондық құжат айналымының ақпараттық жүйелері арқылы мемлекеттік аудит органына жіберіледі.

47. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу басталмас бұрын мемлекеттік аудит органының басшысына:

1) жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізуге Тапсырма;

2) қызметтік куәліктер не олардың жеке басын куәландыратын құжаттар көрсетіледі.

48. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізудің басталған кезі мемлекеттік аудит органының лауазымды адамына (адамдарына) Тапсырманың көрсетілген күні болып табылады.

49. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүзеге асырылатын мемлекеттік аудит органының басшысына немесе лауазымды адамға Тапсырма берілген күннен бастап екінші күннен кешіктірмей осы Рәсімдік стандартқа 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Мәліметтер, құжаттама, ақпарат және материалдар (дәлелдемелер) беру туралы талап беріледі.

50. Мынадай себептерді ескере отырып, соның ішінде аудиторлық есептердің жалпы санынан 10% кем емес аудиторлық есептерді қамту жолымен материалдардың көлеміне, еңбек ресурстары мен тексеру кезеңіне байланысты тексеруге жататын материалдарды іріктеу қолданылады:

1) бюджет қаражатын және мемлекет активтерін және/немесе анықталған бұзушылықтарды қамтудың ең үлкен сомасы;

2) экономиканың әр түрлі салаларында жүргізілген мемлекеттік аудит;

3) мемлекеттік аудит органдарының әртүрлі жауапты лауазымды адамдарына бекітілген аудиторлық іс-шаралар.

Бұл ретте іріктеуді қолдану кезінде Жоғары аудиторлық палатамен бірге жүргізілген аудиторлық іс-шаралар алып тасталады.

51. Құпия материалдарды зерделеу және талдау Қазақстан Республикасында құпиялылық режимін қамтамасыз ету жөніндегі қолданыстағы заңнамаға сәйкес жүзеге асырылады.

52. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша жүргізілген тексерудің нәтижелері бойынша осы Рәсімдік стандартқа 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жөніндегі есеп (бұдан әрі – Есеп) жасалады. Анықталған бұзушылықтар мен кемшіліктер Есептегі жазбалардың анықтығын растайтын құжаттардың түпнұсқаларының деректемелеріне қажетті сілтемелер көрсетіле отырып, объективті және дәл сипатталады. Бұзушылықтың әрбір анықталған фактісі, сондай-ақ кемшіліктері бұзушылық пен кемшіліктің сипаты, түрі сипаттала отырып, реттік тәртіппен нөмірленеді және жеке тармақта тіркеледі.

53. Есеп екі данада жасалып, оған жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізген лауазымды адамдар қол қояды.

Есептің бір данасы жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу аяқталған күннен бастап жеті жұмыс күнінен кешіктірілмей мемлекеттік аудит органына жіберіледі, екінші данасы Жоғары аудиторлық палатада қалады.

54. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру нәтижелерімен келіспеген жағдайда, мемлекеттік аудит органы нәтижелерін алған күннен бастап он жұмыс күнінен кешіктірмейтін мерзімде Есепке жазбаша қарсылығын Жоғары аудиторлық палатаға ұсынады.

Көрсетілген мерзім өткен соң келіп түскен мемлекеттік аудит органының Есепке қарсылығы қарауға жатпайды.

55. Мемлекеттік аудит органы белгіленген мерзімде ұсынған Есепке қатысты қарсылықты Жоғары аудиторлық палатаның мүшесі жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізген құрылымдық бөлімшемен бірлесіп Қорытындыны дайындау кезеңінде қарайды. Жоғары аудиторлық палатаның отырысы өткізілетін күнге дейін екі жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде мемлекеттік аудит органына қарсылықтың әрбір тармағы бойынша қабылданған және қабылданбаған дәлелдерді көрсете отырып уәжделген жауап жіберіледі.

Ескерту. 55-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

56. Мемлекеттік аудит органының Есепке ұсынған түсініктемесі оған жауап дайындалмастан назарға алынады.

57. Есептің негізінде тұжырымдар мен ұсынымдар қамтылатын Қорытынды ресімделеді. Қорытынды осы Рәсімдік стандартқа 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ресімделеді.

58. Жауапты құрылымдық бөлімше заң сараптамасын жүргізу үшін Қорытынды, Қаулы және Нұсқаманың жобаларын жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру материалдарымен қоса құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімшеге Есепке мемлекеттік аудит органының қарсылықтарын алғаннан кейін он жұмыс күні ішінде жібереді.

Қорытындының, Қаулының және Нұсқаманың жобалары бойынша заң сараптамасын құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімше оларды алған күннен бастап төрт жұмыс күні ішінде жүргізеді, кейін заң сараптамасының қорытындысын Жоғары аудиторлық палатаның мүшесіне жібереді.

Нұсқаманың жобасы заң сараптамасы жүргізілгеннен кейін Жоғары аудиторлық палата мүшесінің қолының қойылуымен Жоғары аудиторлық палатаның отырысын өткізгенге дейін бес жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде мемлекеттік аудит органына қарау үшін жіберіледі.

Мемлекеттік аудит органы Нұсқаманың жобасымен келіспеген жағдайда, оларды алған күннен бастап екі жұмыс күнінен аспайтын мерзімде Жоғары аудиторлық палатаға жазбаша қарсылығын жібереді.

Ескерту. 58-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

59. Қорытындыға Жоғары аудиторлық палатаның мемлекеттік аудитті жүргізуге, құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімшелерінің басшылары бұрыштама қояды, Жоғары аудиторлық палатаның мүшесі қол қояды және Жоғары аудиторлық палатаның Төрағасына Жоғары аудиторлық палатаның отырысын өткізгенге дейін төрт жұмыс күні бұрын ілеспе хатпен ұсынылады.

Ескерту. 59-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

60. Мемлекеттік аудит органының лауазымды адамдарының іс-қимылында қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылық белгілері анықталған жағдайларда, тиісті дәлелдемелері бар материалдарды құқық қорғау органдарына немесе әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істерді қозғауға және (немесе) қарауға уәкілетті органдарға беруді құқықтық қамтамасыз етуге және сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімше "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің және Заңның талаптарын сақтай отырып жүзеге асырады.

Ескерту. 60-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

61. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру нәтижелері Жоғары аудиторлық палатаның отырысында қаралады.

Жоғары аудиторлық палата мүшесінің не сапа бақылауына жауапты құрылымдық бөлімше басшысының және мемлекеттік аудит органы басшысының ақпаратын тыңдау қорытындылары бойынша Қорытынды және Нұсқама қабылданады.

62. Қорытынды Жоғары аудиторлық палатаның қаулысымен бекітіледі.

Қаулы мыналарды:

1) жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша жүргізілген тексеру қорытындылары бойынша дайындалған Қорытындыны бекіту туралы шешімді;

2) Қорытындыны немесе одан үзіндіні және Нұсқаманы мемлекеттік аудит органына беру туралы шешімді;

3) құқық қорғау органдарына (болған жағдайда) материалдарды беру туралы шешімді қамтиды.

63. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша жүргізілген тексеру қорытындылары бекітілген күннен бастап бес жұмыс күні ішінде мемлекеттік аудит органына:

1) Қорытынды немесе одан үзінді;

2) осы Рәсімдік стандартқа 10-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Жоғары аудиторлық палатаның Нұсқамасы жіберіледі.

Жоғары аудиторлық палатаның Қорытындысы бекітіліп, Нұсқамасына қол қойылғаннан кейін бес жұмыс күні ішінде жоспарлы тәртіппен бағалау жөніндегі тексеру тобының жетекшісі жоспарлы тәртіппен бағалау жөніндегі тексеру жүргізу туралы хабарламаны, мәліметтерді, құжаттаманы, ақпарат пен материалдарды (дәлелдемелерді) ұсыну туралы талап, мемлекеттік аудит органдарының қарсылықтары мен түсіндірмелері (болған кезде) және Жоғары аудиторлық палатаның қарсылықтарға уәжделген жауаптары, құқықтық қамтамасыз етуге жауапты құрылымдық бөлімшенің сараптамалық қорытындысын, қоса тіркеу туралы қызметтік жазбаларды қамтыған (Тексеру бағдарламасының, Жоғары аудиторлық палатаның мүшесі қол қойған Қорытындының көшірмелері) жинақ папкасы толықтырылған тексеру материалдарын кейіннен архивке өткізу үшін құжат айналымына жауапты құрылымдық бөлімшеге тапсырады.

Жоспарлы тәртіппен бағалау жөніндегі тексеру материалдарының электрондық нұсқалары Бірыңғай дерекқордың электрондық архивіне және Жоғары аудиторлық палатаның Интеграцияланған ақпараттық жүйесіне енгізіледі.

64. Құжат айналымына жауапты құрылымдық бөлімше Жоғары аудиторлық палатаның Қорытындысында қамтылған ұсынымдарды, Нұсқамаларының тармақтарын қол қойылған күнінен бастап бір жұмыс күні ішінде бақылауға қоюды жүзеге асырады, олардың орындалу мерзімі келгенге дейін бес жұмыс күні бұрын Жоғары аудиторлық палатаның мүшесіне олардың орындалу мерзімі туралы ескертеді.

65. Мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше Жоғары аудиторлық палатаның Қорытындысында қамтылған ұсынымдардың және Нұсқамалары тармақтарының іске асырылу барысына мониторинг жүргізеді.

Ескерту. 65-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

66. Қорытындыда берілген ұсынымдарды қараудың нәтижелері туралы және Нұсқамаларды орындау туралы ақпаратты мемлекеттік аудит органдары растайтын құжаттарымен бірге тиісті құжаттарда көрсетілген мерзімдерде Жоғары аудиторлық палатаға жібереді.

67. Мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше Жоғары аудиторлық палатаның мүшесімен бірлесіп, Қорытындыда берілген ұсынымдардың және міндетті түрде орындау үшін жіберілген Нұсқамалардың орындалуы үшін тұрақты және жүйелі негізде мыналардың:

1) мемлекеттік аудит органының Қорытындыда берілген ұсынымдарды қарауының, соның ішінде қарау нәтижелері туралы ақпараттың және олардың қаралғанын растайтын құжаттардың және шешімдер қабылдаудың;

2) Нұсқамалардың тапсырмалық тармақтарын орындаудың, соның ішінде мемлекеттік аудит органдары жіберетін Нұсқамаларды орындау нәтижелері туралы ақпараттың және растайтын құжаттардың уақтылылығы мен толықтығын бақылау мен талдауды жүзеге асырады.

Ескерту. 67-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

68. Мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше мемлекеттік аудит органынан ақпарат (растайтын құжаттар) алған күннен бастап жеті жұмыс күні ішінде Қорытындыда қамтылған ұсынымдарды және Нұсқама тармақтарын мемлекеттік аудит органының орындауына бақылау жүргізеді.

Ескерту. 68-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

69. Бақылау:

1) Қорытындыда қамтылған ұсынымдардың және Нұсқамалар тармақтарының орындалуының толықтығы және анықтығы, растайтын құжаттардың болуы;

2) Қорытындыда қамтылған ұсынымдардың және Нұсқамалар тармақтарының орындалу мерзімдерін ұзарту туралы ұсыныстар енгізудің негізділігі;

3) бақылаудан алудың негізділігі тұрғысынан жүргізіледі.

Бұзушылықтардың жойылғанын және Жоғары аудиторлық палатаның ұсынымдары мен тапсырмаларының орындалғанын, мемлекеттік аудит органдары қабылдаған шараларды растау үшін қажет болған жағдайда барып бақылау жүргізуге жол беріледі.

70. Мемлекеттік аудит органы ақпарат ұсынбаған не олар көрсетілген мерзімде Нұсқама тармақтарын орындамаған немесе тиісінше орындамаған жағдайда, әкімшілік ықпал ету шаралары қолданылады.

71. Мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше бақылау қорытындылары бойынша осы Рәсімдік стандартқа 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынымдарды және (немесе) нұсқамалар тармақтарын орындау нәтижелері туралы қызметтік жазба жобасын немесе мемлекеттік аудит органынан қосымша ақпарат сұратуды дайындайды және Жоғары аудиторлық палатаның мүшесіне енгізеді.

Қызметтік жазба Жоғары аудиторлық палата мүшесінің қолы қойылып, Жоғары аудиторлық палатаның Төрағасына жіберіледі.

Ұсынымдарды және (немесе) нұсқама тармақтарын орындау мерзімін ұзартуға мемлекеттік аудит органына тәуелсіз объективті негіздер бойынша ғана жол беріледі.

Ескерту. 71-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

72. Жоғары аудиторлық палатаның Төрағасы осы Рәсімдік стандарттың 71-тармағында көзделген қызметтік жазбаның негізінде Қорытындыда қамтылған ұсынымдарды және Нұсқаманың тармақтарын бақылаудан алу, орындау мерзімдерін ұзарту туралы шешім қабылдайды.

73. Жоғары аудиторлық палатаның Төрағасы шешім қабылдаған күннен бастап төрт жұмыс күні ішінде мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше Жоғары аудиторлық палата мүшесінің қолы қойылған хатпен мемлекеттік аудит органына Жоғары аудиторлық палатаның Қорытындысында қамтылған ұсынымдардың және (немесе) Нұсқамасы тармақтарының бақылаудан алынғаны не оларды орындаудың жалғасатындығы туралы хабардар етеді.

Ескерту. 73-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

74. Мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше Жоғары аудиторлық палата Төрағасының қарары бар Жоғары аудиторлық палата мүшесінің қызметтік жазбасын және мемлекеттік аудит органының Қорытындыда қамтылған ұсынымдарды және Нұсқамалардың тармақтарын орындауы туралы ақпаратты Жоғары аудиторлық палатаның Интеграцияланған ақпараттық жүйесіне жүктеуді жүзеге асырады.

Ескерту. 74-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

75. Қажет болған жағдайда, Қорытындыда қамтылған ұсынымдардың және Нұсқаманың тармақтарының орындалу барысы туралы мәселені талқылау мемлекеттік аудит органының лауазымды адамдарының ақпаратын тыңдау үшін оларды шақыра отырып, Жоғары аудиторлық палатаның отырысына шығарылады, оны қараудың қорытындысы бойынша тиісті шешім қабылданады.

76. Жоғары аудиторлық палата ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органда (және оның аумақтық бөлімшелерінде) және тексеру комиссияларында жоспарлы тәртіппен жүргізген бағалау жөніндегі тексеру нәтижелері бойынша өткен кезеңдерде белгіленген бұзушылықтар мен ескертулер бағалау бағыттары мен өлшемшарттарына сәйкес олардың есепті кезеңдегі қызметіне бағалау жүргізу кезінде ескеріледі.

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 1-қосымша

Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның қызметін бағалаудың бағыттары мен өлшемшарттары

Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 10.01.2024 № 2-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

№	Бағыттар бойынша бағалау өлшемшарттары	Көрсеткіштер	Балдар
1-бағыт: Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесін қалыптастыру және оның орындалуы
1.1.	Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесін қалыптастыру	Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасымен мемлекеттік аудит объектілері тізбесінің жобаларын алмасқаннан кейін ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның бекітілген Мемлекеттік аудит объектілері тізбесінде қайталау фактілерінің болмауы	5
		Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасымен мемлекеттік аудит объектілері тізбелерінің жобаларымен алмасқаннан кейін ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның бекітілген Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесінде қайталану фактілерінің болуы:	әрбір жағдай үшін -2 балл (ең жоғары балл (-10) балл)
1.2.	Жоспардан тыс аудит жүргізу туралы хабарламалар жіберу	Хабарламаларды жіберудің уақтылылығы	5
		Жоспардан тыс аудит жүргізу туралы хабарламаны жібермеу не уақтылы жібермеу:
		1-ден 2 фактіге дейін;	-1
		3-тен 5 фактіге дейін;	-3
		5 фактіден көп	-5
1.3.	Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесіне өзгерістер енгізу	Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесінен мемлекеттік аудит объектілерін алып тастау фактілерінің болмауы	5
		Қайта ұйымдастырылған мемлекеттік аудит объектілерін қоспағанда, Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесіне енгізілген өзгерістер саны (мемлекеттік аудит объектілерінің атауы, аудит типі, тексеру түрі, мемлекеттік аудит объектілерін мемлекеттік аудитпен қамту кезеңі, бюджет деңгейі, бюджет қаражатын, мемлекет активтерін мемлекеттік аудитпен қамту сомасы)
		2-ден 5-ке дейін;	-1
		5-тен 10-ға дейін;	-2
		10 және одан да көп	-3
1.4.	Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесінің орындалуы (өтпелі аудиторлық іс-шараларды қоспағанда, Мемлекеттік аудит объектілерінің бастапқы тізбесіне қарағанда нақтыланғанның ауытқуы)	Мемлекеттік аудит объектілерінің бастапқы тізбесіне қарағанда мемлекеттік аудит объектілерінің ауытқуы:
		аудит объектілерінің 0%-дан 15%-ға дейінгіні қоса алғанда	5
		мемлекеттік аудит объектілерінің 16%-дан 36%-ға дейінгіні қоса алғанда	-3
		мемлекеттік аудит объектілерінің 37%-дан және одан да көбін қоса алғанда	-5
2-бағыт: мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу
2.1.	Мемлекеттік аудит барысында бұзушылықтарды анықтау	Аудитпен қамтылған жалпы сомадан мемлекеттік сатып алу рәсімдерін бұзушылықтардың анықталған сомаларының үлес салмағы:
		0%-дан 50%-ға дейін;	1
		50%-дан 60%-ға дейін;	2
		60%-дан 70%-ға дейін;	3
		70%-дан 80%-ға дейін;	4
		80%-дан жоғары	5
		Аудитпен қамтылған жалпы сома мен активтерден шоғырландырылған қаржылық есептілік бойынша бұзушылықтардың анықталған сомаларының үлес салмағы:
		0%-дан 50%-ға дейін;	1
		50%-дан 60%-ға дейін;	2
		60%-дан 70%-ға дейін;	3
		70%-дан 80%-ға дейін;	4
		80%-дан жоғары	5
2.2.	Орындау мерзімі басталған тапсырмалар/ нұсқамалар бойынша бұзушылықтар сомасын бюджетке өтеу (камералдық бақылауды қоспағанда)	Бюджетке өтеуге жататын бұзушылықтардың жалпы сомасына шаққанда есепті кезеңде бюджетке өтелген бұзушылықтар сомаларының үлес салмағы::
		0%-дан 10%-ға дейін;	1
		10%-дан 20%-ға дейін;	2
		20%-дан 30%-ға дейін;	3
		30%-дан 40%-ға дейін;	4
		40%-дан 50%-ға дейін;	5
		50%-дан 60%-ға дейін	6
		60%-дан 70%-ға дейін	7
		70%-дан 80%-ға дейін	8
		80%-дан 90%-ға дейін	9
		90%-дан 100%-ға дейін	10
2.3.	Орындау мерзімі басталған тапсырмалар/ нұсқамалар бойынша бұзушылықтарды қалпына келтіру және есепке алу бойынша көрсету (камералдық бақылауды қоспағанда)	Қалпына келтіруге жататын бұзушылықтардың жалпы сомасына шаққанда есепті кезеңде қалпына келтірілген және есепке алу бойынша көрсетілген бұзушылықтар сомасының үлес салмағы:
		0%-дан 50%-ға дейін;	0
		50%-дан 60%-ға дейін;	1
		60%-дан 70%-ға дейін	2
		70%-дан 80%-ға дейін	3
		80%-дан 90%-ға дейін	4
		90%-дан 100%-ға дейін	5
2.4.	Басқа мемлекеттік органдардан келіп түскен материалдар бойынша шығарылған қаулыларды және соттар шығарған, сондай-ақ заңнамада белгіленген тәртіппен мәжбүрлеп өндіріп алуға жіберілген қаулыларды қоспағанда, төлеу мерзімі келген әкімшілік айыппұлдардың сомаларын бюджет кірісіне өндіріп алу	Басқа мемлекеттік органдардан (Құқық қорғау органдарынан, Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасынан, Тексеру комиссияларынан, Ішкі аудит қызметтерінен) келіп түскен материалдар бойынша шығарылған қаулыларды және соттар шығарған, сондай-ақ заңнамада белгіленген тәртіппен мәжбүрлеп өндіріп алуға жіберілген қаулыларды қоспағанда, төлеу мерзімі келген, есепті кезеңде салынған айыппұлдардың жалпы сомасына шаққанда бюджет кірісіне өндіріп алынған әкімшілік айыппұлдар сомаларының үлес салмағы:
		50%-ға дейін	0
		50%-дан 60%-ға дейін;	1
		60%-дан 70%-ға дейін	2
		70%-дан 80%-ға дейін	3
		80%-дан 90%-ға дейін	4
		90%-дан 100%-ға дейін	5
2.5.	Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің материалдары бойынша талап қоюларды соттардың қанағаттандыруы	Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің материалдары бойынша соттар қанағаттандырған талап қоюлардың үлес салмағы:
		0%-дан 20%-ға дейін;	1
		20%-дан 40%-ға дейін;	2
		40%-дан 60%-ға дейін;	3
		60%-дан 80%-ға дейін;	4
		80%-дан 100%-ға дейін	5
2.6.	Бюджет қаражатын, мемлекет пен квазимемлекеттік сектор субъектілерінің активтерін басқарудың және пайдаланудың тиімділігін арттыру үшін нормативтік құқықтық актілерге және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің актілеріне өзгерістер енгізу жөнінде ұсыныстарды енгізу және қабылдау	Бюджет қаражатын, мемлекет пен квазимемлекеттік сектор субъектілерінің активтерін басқарудың және пайдаланудың тиімділігін арттыру үшін нормативтік құқықтық актілерге және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің актілеріне өзгерістер енгізу жөнінде енгізілген және қабылданған ұсыныстар саны	әрбір қабылданған ұсыныс үшін 1 балл (ең жоғары 12 балл)
2.7.	Өткен кезеңдер ескеріле отырып, мемлекеттік аудит қорытындылары бойынша қабылданған ұсынымдар, тапсырмалар санынан орындалған ұсынымдар, тапсырмалар үлесі (орындау мерзімі басталған)	Мемлекеттік аудит қорытындылары бойынша қабылданған ұсынымдардың орындалған тармақтарының үлесі:
		70%-дан 80%-ға дейін;	3
		80%-дан 90%-ға дейін;	5
		90%-дан және одан да көп;	7
		Мемлекеттік аудит қорытындылары бойынша қабылданған тапсырмалардың орындалған тармақтарының үлесі:
		70%-дан 80%-ға дейін;	3
		70%-дан 80%-ға дейін;	5
		90%-дан және одан да көп;	7
2.8.	Мемлекеттік аудит қорытындылары бойынша әкімшілік және қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілері	Тиісті аудиторлық дәлелдемелері бар материалдар бойынша әкімшілік жауаптылыққа тарту фактілері:
		50 фактіге дейін;	3
		50 фактіден көп	5
		Құқық қорғау органдарына материалдарды беру қорытындылары бойынша, соның ішінде өткен жылдардағы материалдар бойынша есепті кезеңде адамдарды қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілерінің болуы	1
3-бағыт: камералдық бақылау жүргізу
3.1.	Камералдық бақылау бойынша хабарламалардың орындалуы	Камералдық бақылау бойынша орындалған хабарламалардың үлес салмағы:
		60%-ға дейін	1
		60%-дан 70%-ға дейін;	2
		70%-дан 80%-ға дейін;	3
		80%-дан 90%-ға дейін;	4
		90%-дан 100%-ға дейін	5
3.2.	Камералдық бақылау хабарламаларына қарсылықтарды қарау нәтижелері	Камералдық бақылау объектілерінің пайдасына шешілген хабарламаларға қарсылықтарды қарау нәтижелері бойынша қорытындылардың үлес салмағы:
		10%-ға дейін;	5
		10%-дан 30%-ға дейін;	4
		30%-дан 50%-ға дейін;	3
		50%-дан 70%-ға дейін;	2
		70%-дан және одан да жоғары	1
3.3.	Қамтуға жататын жалпы санның ішінен камералдық бақылаумен қамтылған конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алу рәсімдерінің үлесі	Камералдық бақылаумен қамтылған конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алу рәсімдерінің үлесі:
		70%-дан 80%-ға дейін;	3
		80%-дан 90%-ға дейін;	5
		90%-дан және одан да көп;	7
4-бағыт: мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуы
4.1.	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуына Жоғары аудиторлық палата жүргізген тексеру нәтижелері	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуына тексеру жүргізу барысында бұзушылықтардың болуы	- 10 (бағыттар мен өлшемшарттар бойынша анық емес ақпарат ұсыну, Мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың жалпы стандарттарын сақтамау фактілері анықталған жағдайларда беріледі)
4.2.	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес деп танылған құжаттардың бар болуы	Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасы есепті кезеңдегі мемлекеттік аудит қорытындылары бойынша Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес деп таныған құжаттардың бар болуы:
		1-ден 3 құжатқа дейін;	-2
		4-тен 6 құжатқа дейін;	-3
		7 құжаттан және одан да көп	-4
		Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасы алдыңғы кезеңдердегі мемлекеттік аудит қорытындылары бойынша Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес деп таныған құжаттардың бар болуы:
		1-ден 3 құжатқа дейін;	-1
		4-тен 6 құжатқа дейін;	-2
		7 құжаттан және одан да көп	-3
		Сапа бақылауымен қамтылған материалдардың жалпы санына шаққанда ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның орталық аппараты және оның аумақтық бөлімшелері анықтаған Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес аудит материалдарының үлес салмағы
		материалдардың 2%-на дейін;	-1
		материалдардың 3%-нан 5%-на дейін;	-2
		материалдардың 6%-нан және одан да көп	-3
4.3.	5.1 өлшемшартында көзделген негіздерді қоспағанда, Заңның 39-бабының 8-тармағында көзделген негіздер бойынша мемлекеттік аудитор сертификатын қайтарып алу	Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік аудитор сертификаты қайтарып алынған жұмыскерлерінің саны:
		1-5 жұмыскер;	-2
		6-10 жұмыскер;	-4
		11 және одан да көп жұмыскер	-6
5-бағыт: мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары жұмыскерлерінің жауаптылығы
5.1.	Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің жұмыскерлерін ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің қызметіне байланысты тәртіптік, әкімшілік және қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілері	Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің жұмыскерлерін мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылығы үшін тәртіптік жауаптылыққа тарту фактілері:
		1-10 факті;	-1
		11-20 факті;	-3
		21 және одан да көп факті.	-5
		Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің жұмыскерлерін сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды қоспағанда, әкімшілік жауаптылыққа тарту фактілері (жұмыскерлерді лауазымды адамдар ретінде жауаптылыққа тарту фактілерін ғана ескеру қажет):
		1-10 факті;	-2
		11-20 факті;	-4
		21 және одан да көп факті.	-6
		Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің жұмыскерлерін сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасағаны үшін әкімшілік жауаптылыққа тарту фактілері (жұмыскерлерді лауазымды адамдар ретінде жауаптылыққа тарту фактілерін ғана ескеру қажет):
		1-10 факті;	-3
		11-20 факті;	-5
		21 және одан да көп факті.	-7
		Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің жұмыскерлерін соттың заңды күшіне енген айыптау үкімдері болған кезде қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілері:
		1-5 факті;	-4
		6 және одан да көп факті.	-6
5.2.	Ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелері жұмыскерлерінің құқыққа қайшы іс-қимылдарына жеке және заңды тұлғалардың өтініш жасау жағдайларын растау	Жоғары аудиторлық палатаға, уәкілетті органға және оның аумақтық бөлімшелеріне келіп түскен ішкі мемлекеттік аудит жөніндегі уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелері жұмыскерлерінің құқыққа қайшы іс-қимылдарына жеке және заңды тұлғалардың өтініштер жасаудың расталған жағдайлардың болуы	- 2
6-бағыт: Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының үйлестіру кеңесі шешімдерінің орындалуы
6.1	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының үйлестіру кеңесі шешімдерінің орындалуының толықтығы, сапасы және уақтылылығы	Үйлестіру кеңесінің шешімдерін орындамау, уақтылы орындамау және/немесе сапасыз орындау фактілерінің болмауы	10
		Үйлестіру кеңесінің шешімдерін орындамау фактілерінің болуы:
		1 факті;	-2
		2-ден 3 фактіге дейін;	-4
		3 фактіден көп	-6
		Үйлестіру кеңесінің шешімдерін уақтылы орындамау және/немесе сапасыз орындау фактілерінің болуы:
		1 факті;	-1
		2-ден 3 фактіге дейін;	-3
		3 фактіден көп	-5
		Үйлестіру кеңесінің кезекті жоспарланатын жылға арналған жұмыс жоспарында және/немесе Үйлестіру кеңесі отырысының нәтижелері бойынша хаттамада көрсетілген мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының, мемлекеттік аудит рәсімдерінің проблемаларын шешу және/немесе қызметін жақсарту бойынша негізделген ұсыныстар енгізу:
		1 ұсыныс;	3
		2-ден 3 ұсынысқа дейін;	5
		3 ұсыныстан көп	7
7-бағыт: өзге де бағыттар
7.1.	Ішкі аудит қызметтері жұмысының тиімділігіне бағалау жүргізу	Ішкі аудит қызметтері жұмысының тиімділігін бағалауды уақтылы жүргізу және олардың нәтижелерін Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына жіберу	5
		Бекітілген нормативтік құқықтық және құқықтық актілерге ішкі аудит қызметтері жұмысының тиімділігін бағалауды сапасыз және уақтылы жүргізбеу фактілерінің болуы
		1-2 факті;	-1
		3-4 факті;	-2
		5 және одан да көп факті	-3
7.2.	Ішкі аудит қызметтеріне әдіснамалық көмек көрсету	Ішкі аудит қызметтері жұмысының мәселелері бойынша қабылданған нормативтік құқықтық және құқықтық актілердің саны	2 балл - әрбір қабылданған нормативтік құқықтық немесе құқықтық акт үшін (ең жоғары 10 балл)
7.3.	Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің, Қазақстан Республикасы Үкіметінің тапсырмаларын орындамау немесе уақтылы орындамау	Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің, Қазақстан Республикасы Үкіметінің орындалмаған немесе уақтылы орындалмаған тапсырмаларының саны	әрбір жағдай үшін -1 балл (ең жоғары (-5) балл)
7.4	Жүргізілген жұмыс қорытындылары бойынша, соның ішінде бұқаралық ақпарат құралдарының қатысуымен аудиторлық іс-шаралар нәтижелері бойынша кездесулер, брифингтер, баспасөз конференцияларын, дөңгелек үстелдер өткізу	Өткізілген кездесулер, брифингтер, баспасөз конференциялары, дөңгелек үстелдер саны	әрбір жағдай үшін 1 балл (ең жоғары 5 балл)

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 2-қосымша

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының қызметін бағалаудың бағыттары мен өлшемшарттары

Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 10.01.2024 № 2-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

№	Бағыттар бойынша бағалау өлшемшарттары	Көрсеткіштер	Балдар
1-бағыт: Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесін қалыптастыру және орындау
1.1.	Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесін қалыптастыру	Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесіне сәйкес мемлекеттік аудит жүргізу кезінде қайталану фактілерінің болмауы	5
		Аудит объектілерінің бюджеттік бағдарламалары бойынша мемлекеттік аудит жүргізуді қайталау фактісінің болуы	әрбір жағдай үшін -2 балл (ең жоғары -10 балл)
		Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2020 жылғы 30 шілдедегі № 6-НҚ нормативтік қаулысымен бекітілген Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу қағидаларында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №21070 болып тіркелген) (бұдан әрі – № 6-НҚ Қағидалар) белгіленген негіздерсіз Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу.	-5
1.2.	Мемлекеттік аудит объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесінің орындалуы (өтпелі аудиторлық іс-шаралар мен Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының тапсырмасы және тиісті маслихаттардың шешімдері бойынша өткізілетін аудиторлық іс-шараларды қоспағанда, Мемлекеттік аудит объектілерінің бастапқы тізбесіне қарағанда нақтыланғанның ауытқуы)	Мемлекеттік аудит объектілерінің № 6-НҚ Қағидаларында белгіленген негіздерсіз Мемлекеттік аудит объектілерінің бастапқы тізбесіне қарағанда ауытқуы:
		мемлекеттік аудит объектілерінің 0%- дан 15%-ға дейінгіні қоса алғанда	5
		мемлекеттік аудит объектілерінің 16%- дан 36%-ға дейінгіні қоса алғанда	-1
		мемлекеттік аудит объектілерін 37%-дан және одан да көбін қоса алғанда	-3
1.3.	Қаржыландыру көздерінің бірі республикалық бюджет пен Қазақстан Республикасының Ұлттық қор қаражаты болатын бюджеттік бағдарламаларды келісу	Қаржыландыру көздерінің бірі республикалық бюджет пен Қазақстан Республикасының Ұлттық қор қаражаты болатын бюджеттік бағдарламалардың келісуінің болмауы:
		1-ден 2 фактіге дейін	-1
		3-тен 5 фактіге дейін	-2
		6 және одан да көп факті	-3
2-бағыт: мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу
2.1.	Өткен кезеңдерді ескере отырып, мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шаралар қорытындылары бойынша қабылданған ұсынымдар, тапсырмалар (орындалу мерзімі басталған) санынан орындалған ұсынымдардың, тапсырмалардың үлесі	Ұсынымдардың жалпы санынан Қазақстан Республикасының бюджет және өзге де заңнамасының, Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларын іске асыру үшін қабылданған квазимемлекеттік сектор субъектілері актілерінің олқылықтары мен қайшылықтарын жоюға, сондай-ақ оларды жетілдіруге бағытталған ұсынымдардың орындалған тармақтарының үлесі:
		20%-ға дейін;	2
		21%-дан 30%-ға дейін;	4
		31%-дан 40%-ға дейін;	6
		41%-дан және одан да көп	8
		Мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының қорытындылары бойынша қабылданған тапсырмалардың орындалған тармақтарының үлесі
		70%-дан 80%-ға дейін;	4
		80%-дан 90%-ға дейін;	6
		90%-дан және одан да көп;	8
		70%-дан кем	-1
2.2.	Мемлекеттік аудиттің қорытындылары бойынша әкімшілік және қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілері	Материалдарды тиісті аудиторлық дәлелдемелерімен әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді қарауға уәкілетті органдарға беру қорытындысы бойынша, сондай-ақ тексеру комиссиясына байланысты емес себептер бойынша адамдарды әкімшілік жауаптылыққа тартпау фактілерін қоспағанда, мемлекеттік аудит органының әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманы толтыру қорытындысы бойынша адамдарды әкімшілік жауаптылыққа тарту фактілері:
		10 фактіге дейін;	3
		10-нан 20 фактіге дейін;	5
		20 фактіден көп	7
		Құқық қорғау органдарына материалдарды беру қорытындылары бойынша, соның ішінде өткен жылдардағы материалдар бойынша есепті кезеңде адамдарды қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілерінің болуы	1
2.3.	Соттардың тексеру комиссиялары бюджетке өтеу, жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету, тауарларды жеткізу арқылы қалпына келтіру және (немесе) анықталған бұзушылықтар сомасын есепке алу бойынша көрсету және нұсқаманы орындау мақсатында берген талап қоюларын қанағаттандыруы	Соттардың бюджетке өтеу, жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету, тауарларды жеткізу арқылы қалпына келтіру және (немесе) анықталған бұзушылықтар сомасын есепке алу бойынша көрсету және нұсқаманы орындау мақсатында қанағаттандырған (соның ішінде ішінара қанағаттандырған) талап қоюлар саны:
		1-ден 2-ге дейін	1
		3-тен 5-ке дейін	2
		6-дан жоғары	3
2.4.	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау қорытындылары бойынша (кіріс бөлігін қоспағанда) қаражатты өтеу (қалпына келтіру)	Аудиторлық іс-шаралардың қорытындылары бойынша орындау мерзімі келгендері бойынша өтеуге жататын қаражаттың жалпы көлеміне шаққанда өтелген қаражаттың үлесі:
		10%-ға дейін;	1
		10%-дан 29%-ға дейін;	2
		30%-дан 49%-ға дейін;	3
		50%-дан 79%-ға дейін;	4
		80%-дан және одан да көп	5
		Аудиторлық іс-шаралардың қорытындылары бойынша орындау мерзімі келгендері бойынша қалпына келтіруге жататын қаражаттың жалпы көлеміне шаққанда қалпына келтірілген қаражаттың үлесі:
		10%-ға дейін;	1
		10%-дан 29%-ға дейін;	2
		30%-дан 49%-ға дейін;	3
		50%-дан 79%-ға дейін;	4
		80%-дан және одан да көп	5
2.5.	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау қорытындылары бойынша бюджет қаражаты мен активтерді тиімсіз жоспарлау және (немесе) тиімсіз пайдалану	Тиімділік, сәйкестік аудитімен қамтылған бюджет қаражаты мен активтердің жалпы сомасынан бюджет қаражаты мен активтерді тиімсіз жоспарлаудың және тиімсіз пайдаланудың анықталған сомаларының үлесі:
		0%-дан 8%-ға дейін;	6
		9%-дан 17%-ға дейін;	9
		18%-дан 26%-ға дейін;	12
		27%-дан жоғары	15
2.6.	Тексеру комиссиясы нұсқамасының тармақтарын (тармақшаларын, бөліктерін) сот тәртібімен заңсыз деп тану	Сот тәртібімен заңсыз деп танылған тексеру комиссиясы нұсқамаларының тармақтарының (тармақшаларының, бөліктерінің) саны:
		1-ден 2-ге дейін;	-1
		3-тен 4-ке дейін;	-2
		5 және одан да көп	-3
2.7.	Жергілікті бюджетке түсетін түсімдердің толықтығы мен уақтылылығы, бюджетке түсетін түсімдерді өндіріп алу, сондай-ақ мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау қорытындылары бойынша жергілікті бюджеттен қате (артық) төленген сомаларды қайтарудың, есепке жатқызудың дұрыстығы	Бюджетке мерзімдері келген түсімдер бойынша белгіленген бұзушылықтар қаржатының жалпы сомасына шаққанда жүргізілген аудиторлық іс-шаралардың нәтижелері бойынша бюджетке қамтамасыз етілген түсімдердің үлесі
		10%-ға дейін	2
		10%-дан 29%-ға дейін;	4
		30%-дан 49%-ға дейін	6
		50%-дан 79%-ға дейін	8
		80%-дан және одан да көп	10
2.8.	Аудиторлық іс-шаралардың нәтижелері бойынша құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы уәкілетті органға электрондық ақпараттық есепке алу деректерін енгізу	Мемлекеттік аудит объектілерінің тізбесі бойынша аудиторлық іс-шаралардың нәтижелері бойынша талон-хабарламаларды уақтылы енгізу (мерзімі келгендер)	10
		Аудиторлық іс-шаралардың нәтижелері бойынша мерзімдерін бұза отырып, енгізілген талон-хабарламалардың үлесі:
		аудит объектілерінің жалпы санының 10%-на дейін	-1
		аудит объектілерінің жалпы санының 11%-нан 70%-на дейін	-2
		аудит объектілерінің жалпы санының 71%-ынан және одан жоғары	-3
		Аудиторлық іс-шаралардың нәтижелері бойынша талон-хабарламалардың болмауы (мерзімі келгендер)	-3
2.9	Шоғырландырылған қаржылық есептілікке мемлекеттік аудит жүргізу барысында бұзушылықтардың анықталуы	Қаржылық есептіліктің белгіленген бұрмалануларының жалпы сомасына шаққанда шоғырландырылған қаржылық есептіліктің қаржылық болып табылатын бұрмалануларының анықталған сомаларының үлес салмағы
		20%-ға дейін;	2
		21%-дан 40%-ға дейін;	4
		41%-дан 60%-ға дейін;	6
		61%-дан жоғары;	8
3-бағыт: мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуы
3.1.	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуына Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасы жүргізген тексеру нәтижелері	Белгіленген бұзушылықтардың жалпы сомасынан қаржылық бұзушылықтардың қате жіктелуінен анықталған сомасының үлес салмағы:
		5%-дан 50%-ға дейін;	-2
		51%-дан 70%-ға дейін;	-3
		71%-дан 80%-ға дейін;	-4
		81%-дан жоғары	-5
		Рәсімдік сипаттағы бұзушылықтар саны:
		1 бірліктен 15 бірлікке дейін;	-2
		16 бірліктен 30 бірлікке дейін;	-3
		31 бірліктен жоғары	-4
3.2.	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес деп танылған құжаттардың бар болуы	Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасы есепті кезеңдегі мемлекеттік аудиттің қорытындылары бойынша Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес деп таныған құжаттардың бар болуы:
		1 құжат;	-2
		2-ден 3 құжатқа дейін;	-3
		4 құжаттан және одан да көп	-4
		Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасы өткен кезеңдердегі мемлекеттік аудиттің қорытындылары бойынша Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес деп таныған құжаттардың бар болуы
		1 құжат;	-1
		2-ден 3 құжатқа дейін;	-2
		4 құжаттан және одан да көп	-3
		Сапа бақылауымен қамтылған материалдардың жалпы санына шаққанда Тексеру комиссиясы анықтаған Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкес емес аудит материалдарының үлес салмағы:
		материалдардың 2%-ына дейін;	-1
		материалдардың 2%-ынан 5%-ына дейін;	-2
		материалдардың 5%-ынан және одан да көп	-3
3.3.	4.1 өлшемшартында көзделген негіздерді қоспағанда, Заңның 39-бабының 8-тармағында көзделген негіздер бойынша мемлекеттік аудитор сертификатын қайтарып алу	Тексеру комиссияларының мемлекеттік аудитор сертификаты қайтарып алынған жұмыскерлерінің саны:
		1 жұмыскер;	-1
		2 және одан да көп жұмыскер	-3
4-бағыт: мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары жұмыскерлерінің жауаптылығы
4.1.	Тексеру комиссияларының жұмыскерлерін тексеру комиссияларының қызметіне байланысты тәртіптік, әкімшілік және қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілері	Тексеру комиссияларының жұмыскерлерін мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылығы үшін тәртіптік жауаптылыққа тарту фактілері:
		1-2 факті;	-1
		3-4 факті;	-2
		5 және одан да көп факті.	-3
		Тексеру комиссияларының жұмыскерлерін сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарын қоспағанда, әкімшілік жауаптылыққа тарту фактілері (жұмыскерлерді лауазымды адамдар ретінде жауаптылыққа тарту фактілерін ғана ескеру қажет):
		1-2 факті;	-1
		3-4 факті;	-2
		5 және одан көп факті.	-3
		Тексеру комиссияларының жұмыскерлерін сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтары үшін әкімшілік жауаптылыққа тарту фактілері (жұмыскерлерді лауазымды адамдар ретінде жауаптылыққа тарту фактілерін ғана ескеру қажет):
		1-2 факті;	-3
		3-4 факті;	-4
		5 және одан көп факті	-5
		Тексеру комиссияларының жұмыскерлерін соттың заңды күшіне енген айыптау үкімдері болған кезде қылмыстық жауаптылыққа тарту фактілердің болуы	-4
4.2.	Тексеру комиссиялары жұмыскерлерінің құқыққа қайшы іс-қимылдарына жеке және заңды тұлғалардың өтініш жасау жағдайларын растау	Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына немесе тексеру комиссиясына келіп түскен тексеру комиссиялары жұмыскерлерінің құқыққа қайшы іс-қимылдарына жеке және заңды тұлғалардың өтініштер жасаудың расталған жағдайлардың болуы	- 1
5-бағыт: Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының үйлестіру кеңесі және оның Кіші комитеті шешімдерінің орындалуы
5.1.	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары үйлестіру кеңесінің шешімдерінің толықтығы, сапасы және уақтылы орындалуы	Үйлестіру кеңесінің шешімдерін орындамау, уақтылы орындамау және/немесе сапасыз орындау фактілерінің болмауы	5
		Үйлестіру кеңесінің шешімдерін орындамау фактілерінің болуы:
		1 факті;	-2
		2-ден 3 фактіге дейін;	-3
		3 фактіден көп	-4
		Үйлестіру кеңесінің шешімдерін уақтылы орындамау және/немесе сапасыз орындау фактілерінің болуы:
		1 факті;	-1
		2-ден 3 фактіге дейін;	-2
		3 фактіден көп	-3
		Үйлестіру кеңесінің кезекті жоспарланған жылға арналған жұмыс жоспарында және/немесе Үйлестіру кеңесі (және оның Кіші комитеті) отырысының нәтижелері жөніндегі хаттамада көрсетілген мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының проблемаларын шешу және/немесе қызметін, мемлекеттік аудит рәсімдерін жақсарту жөнінде негізделген ұсыныстар енгізу:
		1 ұсыныс;	3
		2-ден 3 ұсынысқа дейін;	5
		3 ұсыныстан көп	7
5.2.	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының үйлестіру кеңесі кіші комитеті шешімдерінің толықтығы, сапасы және уақтылы орындалуы (болған жағдайда)	Кіші комитеттің шешімдерін орындамау, уақтылы орындамау және (немесе) сапасыз орындау фактілерінің болмауы	5
		Кіші комитеттің шешімдерін орындамау фактілерінің болуы:
		1 факті;	-2
		2-ден 3 фактіге дейін;	-3
		3 фактіден көп	-4
		Кіші комитеттің шешімдерін уақтылы орындамау және (немесе) сапасыз орындау фактілерінің болуы:
		1 факті;	-1
		2-ден 3 фактіге дейін;	-2
		3 фактіден көп	-3
6-бағыт: өзге де бағыттар
6.1.	Тексеру комиссияларының өзінің жұмысы туралы Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына ұсынатын ақпараттың қойылатын талаптарға сәйкестігі	Тексеру комиссиялары ұсынатын ақпараттың облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына өзінің жұмысы туралы ақпаратты ұсынуы бойынша Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына сәйкестігі	5
		Тексеру комиссиялары ұсынатын ақпараттың "уақтылық" қағидатына сәйкес келмеуі (есепті белгіленген мерзімдерде дайындау және ұсыну)	-2
		Тексеру комиссиялары ұсынатын ақпараттың "толықтық және анықтық" қағидатына сәйкес келмеуі (жүргізілген мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шараларының көрсетілуі, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау нәтижелерінің жазылуының анықтығы)	-2
		Тексеру комиссиялары ұсынатын ақпараттың "сенімділік" қағидатына сәйкес келмеуі (тексеру комиссияларының Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына ұсынатын өзінің жұмысы туралы ақпаратының анықтығы және онда қателердің болмауы)	-2
		Тексеру комиссиялары ұсынатын ақпараттың "сенімділік қағидатына сәйкес келмеуі (Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуын бақылау қорытындылары бойынша)	-2
6.2.	Ақпараттың Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау бойынша бірыңғай дерекқорға (Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының интеграцияланған ақпараттық жүйесіне) берілуі	Ақпараттың Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау бойынша бірыңғай дерекқорға (Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының интеграцияланған ақпараттық жүйесіне) берілуі:
		белгіленген мерзімдерді бұза отырып;	-1
		материалдардың жалпы санына шаққанда 75%-ға дейін енгізу;	-2
		материалдардың жалпы санына шаққанда 50%-ға дейін енгізу;	-3
		материалдардың жалпы санына шаққанда 25%-ға дейін енгізу	-4
6.3.	Мемлекет басшысы мен Президент Әкімшілігінің тапсырмаларын, сондай-ақ оларға қатысты Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының тапсырмаларын орындамау немесе уақтылы орындамау	Орындалмаған немесе уақтылы орындалмаған Мемлекет басшысы мен Президент Әкімшілігінің тапсырмаларының, сондай-ақ оларға қатысты Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының тапсырмаларының саны	әрбір жағдай үшін-1 балл (ең жоғары (-3) балл)
6.4.	Жүргізілген жұмыс қорытындылары бойынша, соның ішінде бұқаралық ақпарат құралдарының қатысуымен аудиторлық іс-шаралар нәтижелері бойынша кездесулер, брифингтер, баспасөз конференцияларын, дөңгелек үстелдер өткізу	Өткізілген кездесулер, брифингтер, баспасөз конференциялары, дөңгелек үстелдер саны	әрбір жағдай үшін - 1 балл (ең жоғары 5 балл)
6.5.	Тексеру комиссиясының мемлекеттік аудиторларының Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының аудиторлық іс-шараларына қатысуы	Бірлескен және қатар тексерулерді қоспағанда, Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының аудиторлық іс-шараларына қатысқан Тексеру комиссияның мемлекеттік аудиторларының саны
		әрбір тартылған мемлекеттік аудитор үшін	1 (ең жоғары 3 балл)
6.6.	Тексеру комиссиясының сараптамалық-талдамалық іс-шарасын өткізуі	Бюджеттің ағымдағы және кейіннен бағалауды қоспағанда, Тексеру комиссиясы жүргізген сараптамалық-талдау іс-шаралардың саны
		әрбір жүргізілген сараптамалық-талдау іс-шаралары үшін	1 (ең жоғары 3 балл)
6.7.	Тексеру комиссиясы мемлекеттік аудиторларының/жұмыскерлерінің Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасында бірлескен, қатар тексерулерге, тағылымдамаларға қатысуы	Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасында жүргізілген бірлескен, қатар тексерулер, өткен тағылымдамалар саны
		әрбір жүргізілген бірлескен, қатар тексеру, өткен тағылымдама үшін	1 (ең жоғары 3 балл)

	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 3-қосымша
	Нысан

Мемлекеттік аудит органдарының қызметін бағалаудың бағыттары мен өлшемшарттары бойынша бағалаудың салыстырма кестесі

№	Бағалаудың бағыттары мен өлшемшарттары	Мемлекеттік аудит органдары бөлінісіндегі бағалау нәтижелері
ЖИЫНЫ

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 4-қосымша

Нысан

"Бекітемін" Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының мүшесі __________________ (Тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), қолы) 20__ жылғы "__"_________

Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру БАҒДАРЛАМАСЫ

Ескерту. 4-қосымшаға өзгеріс енгізілді - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 05.01.2024 № 1-НҚ (қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1. _____________________________________________________________

(мемлекеттік аудит органының атауы)

2. Тексерумен қамтылатын кезең: ___________________________________

3. Тексеру жүргізу мерзімі: ________________ _______________аралығы

4. Тексеруді жүргізуге жауапты мемлекеттік аудиторлардың (тексеру тобының) құрамы:

____________________________________________________

5. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру мәселелері:

___________________________________________________________________

Мемлекеттік аудитті жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің басшысы

______________________________

(Тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), қолы)

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 5-қосымша

Нысан

Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізуге ТАПСЫРМА

Ескерту. 5-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 10.01.2024 № 2-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

"Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының ___-бабына және Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының Мемлекеттік аудит объектілерінің 20__ жылға арналған тізбесіне сәйкес

_______________________________________________________

(мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органды, толық атауын, оның орналасқан жерін, бизнес-сәйкестендіру нөмірін көрсету) қатысты жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу тапсырылады.

Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізуды жүзеге асыратын лауазымды адамдар:____________________________________________________

(жұмыскер(лер)дің тегін, атын, әкесінің атын (болған жағдайда) және лауазымын көрсету)

Тексерумен қамтылатын кезең ____-____ аралығы

Тексеру жүргізу мерзімдері: _____-______аралығы

Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының мүшесі

___________________________________________________________________

(тапсырмаға қол қоюға уәкілетті адамның тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) және қолы)

QR

	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 5-1-қосымша
	нысан

Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеруді ұзарту туралы
ТАПСЫРМА (акт)

Ескерту. Стандарт 5-1-қосымшамен толықтырылды - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 10.01.2024 № 2-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

"Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының ___-бабына және Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының Мемлекеттік аудит объектілерінің 20__ жылға арналған тізбесіне сәйкес

_____________________________________________________

(мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органды, толық атауын, оның орналасқан жерін, бизнес-сәйкестендіру нөмірін көрсету) қатысты жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру мерзімін ____ жылғы "__"_____ бастап, ____ жылғы "__" дейін ұзарту тапсырылады.

Тапсырмаға қол қоюға уәкілетті адамның тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) және қолы _____________________________________ (қолы, аты-жөні, тегі)

QR

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 6-қосымша

Нысан

___________________________ (мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органының атауы)

Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу туралы хабарлама

Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының Мемлекеттік

аудит объектілерінің ___ жылға арналған тізбесіне сәйкес ______________ _________

аралығында (ұзақтығын көрсету) жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізіледі.

Сіздерден:

1) тексеру жүргізуге және жауапты лауазымды адамдарды белгілеуге жәрдем көрсетулеріңізді;

2) оны жүргізуге кедергі келтірмеулеріңізді және барлық сұратылған ақпаратпен қамтамасыз етулеріңізді;

3) қажетті жағдай жасауларыңызды, дайындық жұмыстарын жүзеге асырып, жұмыскерлерді жұмыс орындарымен қамтамасыз етулеріңізді сұраймыз.

Қазақстан Республикасы

Жоғары аудиторлық палатасының мүшесі

____________________________________________

(Тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), қолы)

Ескертпе:

Тексеру жүргізу туралы хабарлама Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының ресми бланкісінде ресімделеді.

Тексеру жүргізу туралы хабарламаға Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының әдеп жөніндегі уәкілінің сенім телефоны туралы ақпарат міндетті түрде қоса беріледі.

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 7-қосымша

Нысан

Мәліметтерді, құжаттамаларды, ақпаратты және материалдарды (дәлелдемелерді) ұсынуы туралы талап

_________________________________________________________________________

(мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органының атауы)

Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының Мемлекеттік аудит объектілерінің ____ жылға арналған тізбесіне сәйкес

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

(мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органының атауын көрсету)

___________________________________ аралығында

(тексерудің ұзақтығын көрсету)

жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізу көзделген.

Осыған байланысты, "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы"

Қазақстан Республикасы Заңының 21-бабына сәйкес

_________________________________________________________________

(қажетті мәліметтерді және құжаттама тізбесін көрсету)

туралы ақпаратты растайтын құжаттардың көшірмелерімен бірге ұсынуларыңызды сұраймыз.

Сұратылған ақпарат және құжаттардың көшірмелері

________________________________________ дейін қағаз жеткізгіштерде

(құжаттаманы ұсынудың күнін көрсету)

немесе электрондық поштамен ұсынылсын.

Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізуге жауапты мемлекеттік аудиторлар ________________

(лауазымы, (тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), қолы)

Ескертпе: Мәліметтерді, құжаттамаларды, ақпаратты және материалдарды

(дәлелдемелерді) ұсынуы туралы талаптың 1-данасы Қазақстан Республикасы

Жоғары аудиторлық палатасының ресми бланкісінде ресімделеді.

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 8-қосымша

Нысан

Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру қорытындысы бойынша есеп

1. Мемлекеттік аудит органының атауы:____________________

2. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізген мемлекеттік аудиторлар:

___________________________________________________________________

3. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізуге арналған _____ "__" № ____ тапсырма

4. Тексерумен қамтылған __________ кезең:

5. Тексеру жүргізу мерзімі: ________ ___ аралығында

6. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша алдыңғы тексеру нәтижелері:

__________________________________________________________________________

7. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша жүргізілген тексеру қорытындылары:

7.1. Анықталған бұзушылықтар мен ескертулер:

8. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру нәтижелері бойынша тұжырымдар:

9. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру нәтижелері бойынша ұсынымдар:

10. Қосымша:

Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізген мемлекеттік аудиторлар:

_________________________________________________________________________

(лауазымы, (тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), қолы)

20__ жылғы "____" ______________ (жасаған күні)

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 9-қосымша

Нысан

Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру нәтижесі бойынша қорытынды

__________________________________________________________________________

(мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органының атауы)

1. Мемлекеттік аудит органының атауы:____________________

2. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру жүргізген мемлекеттік аудиторлар:

______________________

3. Тексерумен қамтылған кезең: __________

4. Тексеру жүргізу мерзімі: ________ ___ аралығында

5. Тексеру нәтижесі бойынша анықталған негізгі бұзушылықтар мен ескертулер:

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

(тексеру нәтижелері, бұзушылықтар мен оқылықтардың жалпылама талдауы қысқаша

түрде көрсетіледі)

6. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру нәтижелері бойынша тұжырымдар:

7. Жоспарлы тәртіппен бағалау бойынша тексеру нәтижелері бойынша ұсынымдар:

Қазақстан Республикасы

Жоғары аудиторлық палатасының мүшесі ________________________________

(Тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), қолы)

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 10-қосымша

Нысан

_________________________________________________________________ (мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органының атауы) Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының НҰСҚАМАСЫ №_______

______________________ (органның орналасқан жері)

20__ жылғы " ___"________

Нұсқаманың тақырыбы

Айқындаушы бөлік _________________________________________________________

Тапсырмалар:______________________________________________________________

Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының мүшесі ________________

(Тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), қолы)

Ескертпе: нұсқамада анықталған бұзушылықтарды, оларға ықпал ететін себептер мен жағдайларды жою туралы, сондай-ақ осы бұзушылықтарға жол берген тұлғаларға Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жауаптылық шараларын қабылдау туралы және нұсқаманың орындалуы туралы ақпаратты Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасына белгіленген мерзімдерде ұсыну туралы талаптар көрсетіледі. Нұсқама мемлекеттік аудит органына нұсқаманың орындалуы туралы есепті ақпаратты онда белгіленген мерзімде ұсыну туралы талаптарды қамтиды. Нұсқаманың жобасын Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының мүшесі қорытынды жобасымен Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының отырысына талқылау үшін енгізеді. Нұсқамаға Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының мүшесі қол қояды және мемлекеттік аудит органының атына жіберіледі. Нұсқама Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының бланкісінде ресімделеді.

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне бағалау жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына 11-қосымша

Нысан

Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының Төрағасына

Қызметтік жазба

____________________________________________________ сәйкес ұсынылады:

(мемлекеттік аудит органы ақпаратының деректемелері)

№ р/с	Ұсынымның, тапсырманың мазмұны	Іске асыру барысы (ұзартулар, ішінара алынған, ұстап қалмаған тармақтар саны)	Мемлекеттік аудит органының атқарған жұмысы

Тұжырым: ________________________________________________________________

орындау мерзімін бақылаудан алу/орындау мерзімін ұзарту мүмкіндігін қарастыруды сұраймын

Қазақстан Республикасы

Жоғары аудиторлық палатасының мүшесі ______________________________________

Тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда)

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына 11-қосымша

903. Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуі бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты

Ескерту. Нормативтік қаулы стандартпен толықтырылды - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 29.11.2018 № 20-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Сараптамалық-талдау іс-шарасын жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі - Стандарт) сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының (бұдан әрі - сыртқы мемлекеттік аудит органдары) сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу бойынша қызметінің мақсаты мен міндеттерін айқындайды.

2. Стандарт мемлекеттік бақылау, аудит және қаржылық есептілік саласындағы халықаралық тәжірибе ескеріле отырып, сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау мәселелерін реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес әзірленді.

3. Сыртқы мемлекеттік аудит органдарының сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізу тәртібін және рәсімдерін регламенттеу Стандарттың мақсаты болып табылады.

4. Мыналар:

1) сараптамалық-талдау іс-шараларының мазмұнын және оларды жүзеге асыру қағидаттарын айқындау;

2) сараптамалық-талдау іс-шарасын ұйымдастыруға, жүргізуге және нәтижелерін ресімдеуге қойылатын жалпы талаптарды белгілеу Стандарттың міндеттері болып табылады.

5. Осы Стандарт сыртқы мемлекеттік аудит органдарының лауазымды адамдарына, сондай-ақ сыртқы мемлекеттік аудит органдары сараптамалық талдау іс-шарасын жүргізуге тартатын мемлекеттік органдардың мамандарына, сарапшыларға қолданылады.

Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

6. Осы Стандарттың ережелері жүзеге асырылуы "Республикалық бюджет жобасына оның шығыстарының негізгі бағыттары бойынша алдын ала бағалау жүргізу қағидаларын бекіту және Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2016 жылғы 9 желтоқсандағы № 388 Жарлығымен, Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің (бұдан әрі - Есеп комитеті) 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13647 болып тіркелген) бекітілген Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын ағымдағы бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартымен және Республикалық бюджеттің атқарылуын кейіннен бағалауды жүзеге асыру бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартымен регламенттелген алдын ала, ағымдағы және кейіннен бағалау шеңберінде қорытындылар жүргізуге және дайындауға қолданылмайды.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 12.07.2021 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

7. Стандарт мынадай қағидаттарға негізделеді:

1) объективтілік - Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен алынған толық, өзекті, сенімді, анық және түсіндірілетін ақпаратты пайдалану арқылы бейтарап, турашыл және қандайда бір ықпалға ұшырамаған тәсілді қолдана отырып, сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу және соның негізінде сарапшылық тұжырымдар қалыптастыру;

2) жүйелілік және кешенділік - мерзімдері, қамтитын мәселелері, талданатын көрсеткіштері, тәсілдері мен әдістері бойынша өзара байланысқан сараптамалық-талдау іс-қимылдар кешені түрінде сараптамалық-талдау іс-шарасын ұйымдастыру және өткізу;

3) ғылымилық - экономикалық талдау жүргізу әдіснамасы саласындағы ғылым жетістіктері және талданып отырған салада қолданылатын заңдарды есепке алу негізінде сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу;

4) нәтижелілік - сараптамалық-талдау іс-шарасының ұйымдастырылуы оның негізінде сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша оның даму тиімділігін және (немесе) оның ел экономикасына немесе экономиканың жекелеген саласына, өңірге, әлеуметтік салаға қосатын үлесін арттыруға бағытталған жүйелі тұжырымдар мен ұсынымдардың әзірленуін қамтамасыз етуі тиіс;

5) негізділік - тұжырымдар мен ұсынымдардың пайдасына жасалған аргументтер саны ең көп тұжырымдар мен ұсыныстар қалыптастыру.

2-тарау. Сараптамалық-талдау іс-шарасының мақсаты мен мазмұны

8. Сараптамалық-талдау іс-шарасы сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының бюджетті жоспарлау мен атқарудың, бюджет қаражатын, мемлекет активтерін (Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің активтерін қоспағанда) және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің активтерін басқару мен пайдаланудың тиімділігін, Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттарының іске асырылуын талдауға, бағалауға, сондай-ақ олардың экономиканың (немесе экономиканың жекелеген саласының), тәуекелдерді басқару жүйесіне негізделген әлеуметтік саланың дамуына әсерін зерттеуге бағытталған сараптамалық-талдау қызметін іске асыру нысанын білдіреді.

Сараптамалық-талдау іс-шарасын сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары сараптамалық-талдау іс-шарасының объектісіне шықпай, оларды сараптамалық-талдау іс-шарасы басталғанға дейін екі жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар ету арқылы жүзеге асырады.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 12.07.2021 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

9. Сараптамалық-талдау іс-шарасы дербес іс-шара ретінде жүргізіледі, оның нәтижесі бойынша сараптамалық-талдау қорытындысы қалыптастырылады.

Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

10. Мемлекеттік реттеу, соның ішінде мемлекеттік-жекешелік әріптестіктің және мемлекеттік қолдаудың қолданылатын құралдары арқылы мемлекеттік реттеу бар экономиканың әртүрлі салаларындағы, әлеуметтік салалардағы процестер, қызмет түрлері, ұлттық ресурстарды басқару проблемалары сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы болып табылады.

Дербес іс-шара ретінде жүргізілетін сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасын айқындау мыналар:

1) Қазақстан Республикасы Президентінің және оның Әкімшілігінің тапсырмалары;

2) анықталған:

әлеуметтік экономикалық даму, салалар, өңірлердің экономика салалары көрсеткіштерінің нашарлауы;

есепті қаржы жылындағы бюджеттердің атқарылуын бағалау, сондай-ақ тиісті жоспарлы кезеңге арналған республикалық бюджет жобасын бағалау қорытындысы бойынша жүйелі кемшіліктер мен тәуекелдер ескеріле отырып, тәуекелдерді бағалау жүйесі негізінде жүзеге асырылады.

11. Мемлекеттік органдар мен мекемелер, квазимемлекеттік сектор субъектілері, талданып отырған процеске қатысушылар болып табылатын бюджет қаражатын алушылар, мемлекеттік қолдау іс-шараларын алушылар, мемлекеттік реттеудің тиісті саласындағы қызмет түрлері және (немесе) проблемалар сараптамалық-талдау іс-шарасының объектісі болады.

12. Мыналарды:

негізгі ықпал етуші факторларды;

сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша қандайда бір шешімдер қабылдаудың мақсаттарын, уәждерін, себептерін;

өзге де тең жағдайларда ахуалдың одан әрі даму немесе ахуалға сыртқы және (немесе) ішкі факторлар әсер еткен кезде оны модельдеу болжамын;

жүйелі тұжырымдар мен ұсынымдарды айқындай отырып, сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша ағымдағы ахуалдың анық және объективті бағасын қалыптастыру сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізудің мақсаты болып табылады.

13. Негізгі ықпал етуші факторларды, сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша қандайда бір шешімдер қабылдаудың мақсаттарын, уәждерін, себептерін айқындау оның дамуының біртұтас сипатын және сараптамалық-талдау іс-шарасы нысанасының өзгеру серпінін сипаттайтын көрсеткіштеріне әсер еткен себеп-салдарлық байланыстар жүйесін қалыптастыру мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.

Себеп-салдарлық байланыстардың біртұтас жүйесінің құрылуы негізінде, деректер жеткілікті болғанда, тиісті жүйелі тұжырымдар мен ұсынымдар әзірлене отырып, сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша ахуалдың одан әрі даму болжамы құрылады.

3-тарау. Сараптамалық-талдау іс-шарасын ұйымдастыру және жүргізу

14. Сараптамалық-талдау іс-шарасы сыртқы мемлекеттік аудит органдарының тиісті жылға арналған жұмыс жоспары негізінде жүзеге асырылады. Қазақстан Республикасы Президентінің, оның Әкімшілігінің, тиісті сыртқы мемлекеттік аудит органы басшысының тапсырмалары осындай сараптамалық-талдау іс-шарасының тақырыптарын қалыптастыру үшін негіз болып табылады.

Сараптамалық-талдау іс-шарасын алдағы тиімділік аудиттерінің тақырыптары бойынша жүзеге асыру жоспарланған жағдайда, оның нәтижелерін аудиторлық қызметте пайдалану мақсатында оны жүргізу мерзімдері тиімділік аудитін бастау жоспарланған кезеңнен ерте жоспарланады.

Сараптамалық-талдау іс-шарасының ұзақтығы зерттелетін нысананың ауқымына және күрделілігіне, соның ішінде зерттелетін өзекті проблемалардың ерекшеліктеріне байланысты.

Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) жылдық жоспарында сараптамалық-талдау іс-шарасын жоспарлаған кезде сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің басшысы Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) оны жүргізуге жауапты мүшесіне сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу мерзімін айқындау туралы қызметтік жазба жібереді.

Cараптамалық-талдау қорытындысының бекітілуі сараптамалық-талдау іс-шарасының аяқталу мерзімі болып табылады.

Ескерту. 14-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

15. Сараптамалық-талдау іс-шарасы мынадай негізгі кезеңдерден тұрады:

1. Дайындық кезеңі:

1) сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша ақпаратты жинау, жүйелеу және зерделеу;

2) сараптамалық-талдау іс-шарасының бағдарламасын әзірлеу және бекіту;

2. Негізгі кезең:

1) қолданыстағы ғылыми және экономикалық-математикалық әдістерді пайдалана отырып, талдау жасау;

3. Қорытынды кезең:

1) жүйелі тұжырымдар мен ұсынымдарды көрсете отырып, сараптамалық-талдау іс-шарасы қорытындысының жобасын қалыптастыру;

2) сараптамалық-талдау қорытындысының жобасын Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) оны жүргізуге жауапты мүшесіне келісу үшін және одан әрі Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) Төрағасына қарауға жіберу үшін жолдау.

3) сараптамалық-талдау қорытындысының нәтижелерін сараптамалық-талдау іс-шарасы объектілерінің қатысуымен Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) отырысында қарау.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

16. Сараптамалық-талдау іс-шарасына қатысуға осы нормативтік қаулымен бекітілген Мемлекеттік аудитті жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды тарту бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартында айқындалған тәртіппен сарапшылар тартылуы мүмкін.

Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

17. Сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуді жалпы ұйымдастыру және бақылау оны іске асыруға жауапты құрылымдық бөлімшенің басшысына жүктеледі.

Сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге тікелей басшылықты Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) өзіне бекітілген жұмыс бағыты бойынша жүргізуге жауапты мүшесі жүзеге асырады.

Сараптамалық-талдау іс-шарасын іске асыруға жауапты құрылымдық бөлімшенің басшысы сараптамалық-талдау іс-шарасы тобының құрамын: топ жетекшісі мен жауапты жұмыскерлерді қалыптастыруды жүзеге асырады.

Топ жетекшісі сараптамалық-талдау іс-шарасына қатысушылардың іс-қимылдарын оның барлық кезеңінде үйлестіруді жүзеге асырады.

Топ жетекшісі сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше басшысының келісімі бойынша сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу туралы хабарлама-хатты дайындайды және Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) сараптамалық-талдау іс-шарасына жауапты мүшесінің қол қоюымен сараптамалық-талдау іс-шарасының объектісіне сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізудің дайындық кезеңі басталғанға дейін екі жұмыс күнінен кешіктірмей жібереді.

Ескерту. 17-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

18. Сараптамалық-талдау іс-шарасының орындаушылар тобы оны тиімді жүргізу үшін кәсіби құзыреттердің жиынтық деңгейінің жеткілікті болуы шартымен қалыптастырылады.

Топты аппарат басшысының және тікелей басшысының келісімі бойынша сыртқы мемлекеттік аудит органының басқа құрылымдық бөлімшелерінің жұмыскерлері қатарынан қалыптастыруға рұқсат етіледі.

19. Сараптамалық-талдау тобы сараптамалық-талдау іс-шарасын жоспарлау процесінде осы Стандартқа қосымшаға сәйкес нысан бойынша, тақырыбын және қалыптастырылған топтың қатарынан жауапты орындаушылар бойынша ранжирлей отырып, зерделеуге ұсынылатын негізгі бағыттарын, оны өткізу мерзімдерін көрсететін сараптамалық-талдау іс-шарасының бағдарламасын әзірлейді.

Сараптамалық-талдау іс-шарасының бағдарламасына сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше басшысы қол қояды және ол Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) оны жүргізуге жауапты мүшесіне келісуге және бекітуге жіберіледі.

Ескерту. 19-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

20. Сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша ақпарат жинау Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған тәсілдер, соның ішінде сұрау салулар қалыптастыру арқылы жүзеге асырылады.

21. Сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша ақпарат жинау:

сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша мәліметтерге егжей-тегжейлі зерттеу жүргізу;

сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша деректерді салыстыру;

сараптамалық-талдау іс-шарасының қорытындысы бойынша анық тұжырымдар қалыптастыру мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

22. Бірінші кезектегі тәртіппен жинау, жүйелеу және зерделеу Жоғары аудиторлық палатаның Интеграцияланған ақпараттық жүйесінде, қашықтықтан қол жеткізуге рұқсат алынған мемлекеттік органдардың ведомстволық ақпараттық жүйелерінде, ашық деректер порталында, жарияланған мемлекеттік немесе ведомстволық статистикада және мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттарын бағалау нәтижелерінде қамтылатын сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша қолжетімді ақпаратқа жүзеге асырылады. Мәліметтер болмаған және (немесе) жеткіліксіз болған кезде қажетті ақпараттың жеткізушісі немесе қалыптастыру (пайдалану) дереккөзі болып табылатын ұйымдарға сұрау салулар жолданады.

Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

23. Белгілі бір деректерді нақтылау және тұжырымдар мен ұсынымдарды күшейту мақсатында, сараптамалық-талдау қорытындысын қалыптастырудың барлық кезеңінде ақпарат жинау жалғасады.

Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

24. Сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу барысында мынадай:

сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасын және объектілерін зерделеу;

сараптамалық-талдау іс-шарасының нәтижелерін растау;

сараптамалық-талдау іс-шарасының сапасын қамтамасыз ету;

сыртқы мемлекеттік аудит органы қызметкерлерінің және тартылған сарапшылардың сараптамалық-талдау іс-шарасының бағдарламасын орындағанын растау мақсатында жұмыс құжаттамасы қалыптастырылады.

Жұмыс құжаттамасының құрамына сараптамалық-талдау қорытындыcында тіркелген тұжырымдар мен ұсынымдарға негіз болған құжаттар мен материалдар қосылады.

Сараптамалық-талдау қорытындысында пайдаланылатын, қалыптастырылған жұмыс құжаттамасынан алынған ақпараттың деректемелері мен дереккөзіне сілтеме міндетті түрде жасалауы тиіс.

Ескерту. 24-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

25. Сараптамалық-талдау іс-шарасы нысанасының талдау жүргізу үшін таңдалған бағыттарын зерделеу кезінде оның сипатына, мақсаттары мен міндеттеріне қарай барлық белгілі ғылыми және экономикалық-математикалық әдістер мен талдау құралдары пайдаланылады, олардың негізгілері:

макроэкономикалық талдау - әлеуметтік-экономикалық қызмет нәтижелерін бағалауға, проблемаларды, жағымсыз үрдістерді, өсу резервтерін анықтауға мүмкіндік беретін стратегиялық көрсеткіштерді талдау;

факторлық талдау - айнымалы мәндер арасындағы өзара байланыстарды зерделеу үшін қолданылатын көп өлшемді әдіс;

модельдеу әдістері - нысандандырылған түрде экономикалық процестер өзгерістерінің заңдылығын және себептерін айқындауға мүмкіндік беретін экономикалық модельдерді құру жолымен сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша мәселелерді зерттеу.

26. Талдау бірыңғай сандық және сапалық сипаттамалары бар салыстырылатын деректерге негізделеді. Бұл ретте талданып отырған бағыттағы үрдістерді болжамдау үшін, базалық кезең айқындалуы тиіс, оның сандық және сапалық сипаттамаларына өзгертілетін мәндерді салыстыру жүзеге асырылатын болады.

Талданып отырған бағыттағы болып жатқан заңдылықтарға бірлі-жарым (кездейсоқ) оқиғалардың факторлық әсер етуі себебінен олар бойынша тұжырымның бұрмалануын болдырмау үшін, сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасын зерделеу таңдалған базалық кезеңнің алдындағы жылдан, айдан немесе оның басталуы айқындалған оқиғадан кейін басталады.

27. Сараптамалық-талдау қорытындысының мазмұны мен жалпы құрылымы жиналған ақпараттың негізінде жүзеге асырылады және мыналарды:

1) кіріспе бөлікті:

сараптамалық-талдау іс-шарасының объектілерін, нысанасын;

сараптамалық-талдау іс-шарасының мақсаттарына және мәселелеріне, талданатын кезеңге нұсқауды;

сараптамалық-талдау іс-шарасы нысанасының ағымдағы жай-күйін сипаттайтын көрсеткіштерді;

сараптамалық-талдау іс-шарасы шеңберінде пайдаланылған талдау әдіснамасы, түрлері, әдістері, құралдарының және бағаланатын айнымалылардың сипатын;

2) талдамалық бөлікті:

белгілі бір уақыт кезеңі серпінінде сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы көрсеткіштерінің өзгеруін талдауды;

сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасына тән, анықталған проблемаларды;

сараптамалық-талдау іс-шарасы нысанасының көрсеткіштеріне ықпал ететін факторларды сәйкестендіруді;

мемлекеттік реттеу шараларын олардың зерттеу нысанасы бойынша жоспарланған мақсаттарға (мемлекеттік саясат шеңберінде) бағдарлану дәрежесін айқындай отырып, сараптамалық-талдау іс-шарасы нысанасының көрсеткіштеріне әсер ететін факторлар ретінде бағалауды;

қысқа мерзімді (орта мерзімді немесе ұзақ мерзімді) перспективада сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасына тән трендтерді болжамдауды, көп жағдайда анықталған теріс факторлар оған ықпал еткен кезде және ағымдағы үрдістер өзгермегенде олардың басталуы ықтимал;

3) қарар бөлігін:

сараптамалық-талдау іс-шарасы бойынша, қалыптасқан жағдайды оның негізгі көрсеткіштерін жақсарту және болып жатқан процестердің тиімділігін арттыру жағына қарай түзетуге мүмкіндік беретін жүйелі тұжырымдар мен ұсынымдарды қамтиды.

Жасалған тұжырымдарды аудиторлық дәлелдемелермен растау үшін, алдағы кезеңдерде зерделенген нысана бойынша тиімділік аудитін жүргізудің орындылығы жөнінде ұсынымдар қалыптастыруға жол беріледі.

Ескерту. 27-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

28. Сараптамалық-талдау іс-шарасы нысанасының ерекшелігіне және мақсаттарының бағыттары әртүрлі болуына байланысты cараптамалық-талдау қорытындысының форматын оны жоспарлаған кезде болжанған қорытындылардың қол жеткізілуін ескере отырып, сараптамалық-талдау іс-шарасының тобы айқындайды.

Бұл ретте cараптамалық-талдау қорытындысын дайындаған кезде мынадай талаптар сақталады:

1) есепте сараптамалық-талдау іс-шарасының нәтижелері туралы ақпарат пайымдардың өзара қисынды байланысын қамтамасыз ете отырып, рет-ретімен жазылуы тиіс;

2) жасалған тұжырымдар аргументтелуі және қалыптастырылған жұмыс құжаттамасымен расталуы тиіс;

3) сараптамалық-талдау іс-шарасының қорытындысы бойынша ұсынымдар қисынды түрде тұжырымдардан шығуы, нақты әрі кесімді, сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша анықталған проблемаларды шешу жөнінде нақты шаралар қабылдауға бағдарланған, сараптамалық-талдау іс-шарасының нысанасы бойынша себептер мен теріс салдарды жоюға бағытталған болуы тиіс;

4) арнайы құралдар және (немесе) спецификалық терминология пайдаланылған жағдайда, ұғымдық аппараттың болуы міндетті;

5) әртүрлі ресми дереккөздерден алынған қарама-қайшы деректер болған жағдайда, талдау жүргізген кезде басымдық берілген дереккөз және оны басым деп таңдаудың себептері көрсетілуі тиіс.

Ескерту. 28-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

29. Сараптамалық-талдау қорытындысының мәтіндік форматы мынадай талаптарға сәйкес ресімделеді:

қаріп - TimesNewRoman;

қаріптің мөлшері - 14, кестелік материалдарда - 8-12.

Сараптамалық-талдау қорытындысы мемлекеттік және орыс тілдерінде қалыптастырылады.

Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

4-тарау. Сараптамалық-талдау іс-шарасының нәтижелерін қарау және қолдану

30. Сараптамалық-талдау қорытындысының жобасы отырыс өткізілгенге дейін бес жұмыс күнінен кешіктірілмей Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) оны жүргізуге жауапты мүшесінің қол қоюымен сараптамалық-талдау іс-шарасының объектілеріне Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) отырысына дайындалу мақсатында жіберіледі.

Сараптамалық-талдау іс-шарасының нәтижелерін Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) отырысында қарау кезінде, сараптамалық-талдау қорытындысының жобасы отырыс өткізілгенге дейін үш жұмыс күнінен кешіктірілмей Жоғары аудиторлық палата (Тексеру комиссиясы) мүшелерінің қарауына жіберіледі.

Құпия сипаттағы сараптамалық-талдау іс-шаралары бойынша отырыстар Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпияларды қорғау жөніндегі заңнамасында белгіленген талаптар сақтала отырып өткізіледі.

Ескерту. 30-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

31. Сараптамалық-талдау қорытындысы Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) Қаулысымен бекітіледі.

Қаулы:

1) жүргізілген сараптамалық-талдау іс-шарасының қорытындылары бойынша дайындалған сараптамалық-талдау қорытындысын бекіту туралы шешімді;

2) сараптамалық-талдау қорытындысын немесе одан үзіндіні Қазақстан Республикасының Үкіметіне және (немесе) жергілікті атқарушы органға және (немесе) тиісті мәслихатқа беру туралы шешімді;

3) бұзушылықтардың, жүйелік кемшіліктердің анықталған фактілерін қамтитын сараптамалық-талдау қорытындысын жіберу туралы шешімді және оларды ұсынылатын мерзімдерде жою жөніндегі шараларды қамтиды.

Сараптамалық-талдау қорытындысының әрбір парағына сараптамалық-талдау іс-шарасының тобы қол қояды, сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің басшысы, Жоғары аудиторлық палатаның (Тексеру комиссиясының) оны жүргізуге жауапты мүшесі қол қояды және бес жұмыс күні ішінде уәкілетті органдарға (лауазымды адамдарға) және (немесе) сараптамалық-талдау іс-шарасының объектілеріне жіберіледі.

Ескерту. 31-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

32. Сараптамалық-талдау іс-шарасының нәтижелері танысу және жұмыста пайдалану үшін тиісті құрылымдық бөлімшелерге жіберіледі.

Жоғары аудиторлық палата (Тексеру комиссиясы) Төрағасының шешімімен сараптамалық-талдау іс-шарасының нәтижелері құпиялылық режимінің, қызметтік, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияның қамтамасыз етілуі ескеріле отырып, интернет-ресурсқа орналастырылады.

Ескерту. 32-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

33. Сараптамалық-талдау іс-шарасының нәтижелері аудиторлық іс-шаралар жүргізу, алдын ала, ағымдағы және кейіннен бағалау жүргізу кезінде пайдаланылады.

34. Ұсынымдардың орындалуын бақылау сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің басшысына жүктеледі.

Ескерту. Стандарт 34-тармақпен толықтырылды - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

	Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының сараптамалық- талдау іс-шарасын жүргізуі бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына қосымша
	"Бекітемін" ____________________________ сыртқы мемлекеттік аудит органының мүшесі 20____ жылғы "___" ________

Сараптамалық-талдау іс-шарасының БАҒДАРЛАМАСЫ

Ескерту. Қосымша жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 04.04.2024 № 7-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

Тақырыбы:

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Негізгі бағыттары:

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Өткізу мерзімдері: 20__ жылғы "__" ________ - "__" _________ аралығы.

Сараптамалық-талдау іс-шарасы тобының құрамы:

ТАӘ (болған жағдайда)	Топтағы рөлі (жетекші/қатысушы)	Зерделеу үшін бекітілген бағыт

Құрылымдық бөлімшенің басшысы ____________________

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысы

300. Қаржылық есептілік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты

Ескерту. Стандартпен толықтырылды - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.04.2020 № 5-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қаржылық есептілік аудитін жүргізу бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі - Стандарт) сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары (бұдан әрі - аудит органдары) жүзеге асыратын шоғырландырылған және жекелеген қаржылық есептілікке аудит жүргізуге қатысты қағидаттар мен тәсілдерді айқындайды.

2. Стандарт Қазақстан Республикасының сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау мәселелерін реттейтін нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес және ISSAI 100 "Мемлекеттік сектордағы аудиттің негізгі қағидаттары", ISSAI 200 "Қаржылық аудиттің түбегейлі қағидаттары", ISSAI 2000-2999 қаржылық аудит стандарттарын қоса алғанда, Халықаралық жоғары аудит органдары ұйымы (INTOSAI) бекітетін Халықаралық стандарттардың (ISSAI) қолайлы ережелерінің негізінде әзірленді.

3. Стандарттың мақсаты қаржылық есептілік аудитін жүргізуге және оның нәтижелері бойынша аудиторлық есеп дайындауға бірыңғай қағидаттар мен талаптарды белгілеу болып табылады.

4. Стандарттың күші мемлекеттік аудиторларға және сарапшыларға (аудиторлық ұйымдар, мемлекеттік органдардың мамандары және аудит органдары тиісті бейіні бойынша мемлекеттік аудит жүргізуге тартатын басқа да заңды, жеке тұлғалар) қолданылады.

2-тарау. Стандартта пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Стандартта мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) аудиторлық құжаттама - орындалған аудиторлық рәсімдер, алынған аудиторлық дәлелдемелер, мемлекеттік аудитор жасаған тұжырымдар көрініс тапқан құжаттар;

2) қаржылық есептілік жөніндегі аудиторлық есеп - мемлекеттік аудитті тікелей жүргізген мемлекеттік аудиторлар жасаған, қаржылық есептіліктің анықтығы, сондай-ақ бухгалтерлік есепті жүргізу және қаржылық есептілікті жасау тәртібінің Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігі туралы жазбаша нысандағы пікірді қамтитын құжат;

3) аудиторлық дәлелдемелер - заңдылығы, анықтығы мен ықтималдығы ескерілген нақты деректер, мемлекеттік аудиторлар олардың негізінде жұмыстағы бұзушылықтардың немесе кемшіліктердің болуын немесе болмауын, сондай-ақ аудиторлық есепте жазылған фактілерді растайтын өзге де материалдарды белгілейді;

4) аудиторлық файл - қандай да бір нақты аудит объектісі бойынша аудиторлық құжаттаманы құрайтын жазбаларды қамтитын топтастырылған ақпарат;

5) аудиторлық тәуекел - бұл қаржылық есептілікте елеулі бұрмаланушылықтар болған жағдайда, мемлекеттік аудитордың қате аудиторлық пікір білдіру тәуекелі;

6) аудиторлық іріктеу - аудит үшін маңызды жиынтықтың жүз процентінен кем элементтеріне аудиторлық рәсімдерді қолдану, осылайша мемлекеттік аудиторға барлық жиынтық туралы тұжырымдар қалыптастыру үшін орынды негіз ұсынатын әрбір жиынтық элементінің іріктеуге түсу ықтималдығы болуы керек;

7) талдамалық рәсімдер - қаржылық және қаржылық емес ақпарат арасындағы заңды өзара байланыстарды зерделеу негізінде қаржылық ақпаратты бағалау;

8) сыртқы растау - мемлекеттік аудитор үшінші тараптың (растаушы тарап) тікелей жазбаша жауабы түрінде қағаз, электрондық жеткізгіште алған аудиторлық дәлелдеме;

9) басты жиынтық - іріктеу жүргізілетін және оған қатысты мемлекеттік аудитор тұжырымдар жасайтын деректердің толық жиынтығы;

10) жеткіліктілік (аудиторлық дәлелдеменің) - бұрмаланушылықтар тәуекелінің деңгейіне, сондай-ақ осы аудиторлық дәлелдемелердің сапасына тәуелді аудиторлық дәлелдемелердің сандық өлшемшарты;

11) сұрау салу - объект ішінде немесе одан тыс хабардар адамдардан қаржылық және қаржылық емес сипаттағы ақпарат іздеу;

12) теріс растауға сұрау салу - растаушы тарап сұрау салуда ұсынылған ақпаратпен келіспеген жағдайда ғана, растаушы тарап тікелей мемлекеттік аудиторға жауап беретін сұрау салу;

13) оң растауға сұрау салу - растаушы тарап тікелей мемлекеттік аудиторға жауап беретін сұрау салу, бұл ретте оның сұрау салуда қамтылған ақпаратпен келісетіндігі көрсетіледі және сұратылатын ақпарат ұсынылады;

14) инспекциялау - қағаз, электрондық жеткізгіштегі ішкі немесе сыртқы жазбаларды немесе құжаттарды тексеру немесе активті нақты тексеру;

15) компонент - топ немесе компонент басшылығы топтың қаржылық есептілігіне енгізу үшін қаржылық ақпарат дайындайтын шаруашылық қызмет субъектісі немесе түрі;

16) бақылау ортасы - есептіліктің сапасын және мемлекеттік орган қызметінің тиімділігін алдын ала айқындайтын ішкі (корпоративтік) мәдениет, ұйымдастырушылық құрылым және саясаттар мен рәсімдердің ішкі жиынтығы;

17) түрлендірілген пікір - ескертулері бар пікір немесе пікір білдіруден бас тарту;

18) түрлендірілмеген пікір - мемлекеттік аудитор білдіретін пікір, мұнда мемлекеттік аудитор қаржылық есептілік барлық елеулі аспектілерде қаржылық есептілікті ұсынудың қолданылатын негізіне сәйкес дайындалғандығы туралы пікір білдіреді;

19) жосықсыз іс-әрекет - әділетсіз немесе заңсыз артықшылық алу мақсатында алдау белгілерімен объект басшылығы, басшы өкілеттіктері берілген адамдар, қызметкерлер немесе үшінші тараптар қатарынан бір немесе бірнеше адамның әдейі жасаған іс-әрекеті;

20) бақылау - басқа да адамдар орындайтын процестерді немесе рәсімдерді көзбен зерделеу;

21) қателік - қаржылық есептілікте әдейі жіберілмеген бұрмаланушылық, соның ішінде қандай да бір сандық көрсеткіштің көрсетілмеуі немесе қандай да бір ақпараттың ашып көрсетілмеуі;

22) қайта есептеу - бастапқы құжаттардағы немесе есеп жазбаларындағы арифметикалық есептеулердің дәлдігін тексеру;

23) маңыздылық шегі - мемлекеттік аудитор анықталмаған бұрмаланушылықтардың жиынтық шамасы жалпы қаржылық есептілік үшін белгіленген маңыздылық деңгейінен асып түсу ықтималдығын қолайлы төмен деңгейге дейін азайту үшін жалпы алғанда қаржылық есептілік үшін белгіленгеннен гөрі анағұрлым төмен деңгейде белгілеген шама немесе шамалар;

24) қайта орындау - мемлекеттік аудитордың қолмен, аудит жүргізудің компьютерлік әдістерін қолдана отырып жүзеге асыратын рәсімдерді немесе бақылау іс-әрекеттерін (аудиттелетін адамның басшылығы немесе персоналы аудиттелетін адамның ішкі бақылау жүйесі шеңберінде алғаш орындаған) тәуелсіз жүргізуі;

25) тәуекелді бағалау бойынша рәсімдер - аудиттелетін адамның қызметі және оның ішкі бақылау жүйесін қоса алғанда, оның ортасы туралы дұрыс түсінік алу, қаржылық есептілік деңгейінде және пікірлер деңгейінде жосықсыз іс-әрекеттерден немесе қателіктен туындаған елеулі бұрмаланушылықтар тәуекелін сәйкестендіру мен бағалау мақсатында жүргізілетін аудиторлық рәсімдер;

26) кәсіби пайым - аудит жүргізудің қалыптасқан жағдайларында орынды болып табылатын іс-әрекеттер бағдары туралы ақпараттандырылған шешімдер қабылдау кезінде аудит стандарттары, бухгалтерлік есеп және әдеп мәнмәтінінде тиісті оқуды, білім мен тәжірибені қолдану;

27) кәсіби скептицизм - сенбеушілік ақыл-ой жүйесін білдіретін позиция, қателіктен немесе жосықсыз іс-әрекеттерден туындаған ықтимал бұрмаланушылықты және дәлелдемелерді сыни бағалауды көрсететін мән-жайлардың болу мүмкіндігін ұғыну;

28) кейінгі оқиғалар - қаржылық есептіліктің күні мен аудиторлық есептің (қорытынды) күні арасындағы кезеңде орын алатын оқиғалар және мемлекеттік аудиторға аудиторлық есептің (қорытынды) күнінен кейін мәлім болатын фактілер;

29) қаржылық есептілікті ұсынудың қолданылатын негізі - объект басшылығы қаржылық есептілікті дайындау үшін қабылдаған және мемлекеттік аудитор оның қызметінің сипатын және қаржылық есептіліктің мақсатын есепке ала отырып, объект үшін қолайлы деп санайтын немесе заңға немесе нормативтік құқықтық актілерге сәйкес қажет болатын қаржылық есептілікті ұсынудың негізі (квазимемлекеттік секторда - ХҚЕС-ке сәйкес, мемлекеттік секторда - есептеу әдісі бойынша ҚСХҚЕС-ке негізделген нормативтік құқықтық актілерге сәйкес).

30) мәні бойынша тексеру рәсімі - пікірлер деңгейінде ақпараттың елеулі бұрмаланушылықтарын анықтау үшін орындалатын аудиторлық рәсімдер. Бұл:

біртипті операциялар тобына, бухгалтерлік есеп шоттары бойынша қалдықтарға және ақпаратты ашып көрсету жағдайларына қатысты егжей-тегжейлі тесттерді;

мәні бойынша тексерудің талдамалық рәсімін қамтиды;

31) орынды сенімділік - жоғары, бірақ абсолюттік емес сенімділік деңгейі;

32) есептік бағалау - ақша шамасын өлшеудің дәл әдісі болмаған кезде оның шамалас мәні. Бұл термин бағалаудың белгісіздігі жағдайында әділ құны бойынша бағаланатын шаманы белгілеу, сондай-ақ бағалауды талап ететін басқа да шамаларды белгілеу үшін пайдаланылады;

33) елеулі бұрмаланушылықтар тәуекелі - қаржылық есептіліктің аудит басталғанға дейін елеулі дәрежеде бұрмалану тәуекелі, бұл пікірлер деңгейінде келесідей сипатталатын екі компоненттен құралады:

ажырамас тәуекел - операциялар класы, шоттар сальдосы немесе ашып көрсетулер туралы пікірлердің кез келген байланысты бақылау құралдарын қарағанға дейін өздігінен немесе басқа да бұрмаланушылықтармен жиынтықта елеулі болуы мүмкін бұрмаланушылықтарға ұшырағыштығы;

бақылау жүйесінің тәуекелі - операциялар класы, шоттар сальдосы немесе ашып көрсетулер туралы пікірде орын алуы мүмкін, өздігінен немесе басқа да бұрмаланушылықтармен жиынтықта елеулі болуы мүмкін бұрмаланушылықтың уақтылы алдын алынбау немесе объектінің ішкі бақылау жүйесімен жойылмау тәуекелі;

34) анықталмау тәуекелі - тәуекелді қолайлы төмен деңгейге дейін қысқарту мақсатында мемлекеттік аудитор жүргізген рәсімдердің оған өздігінен немесе басқа да бұрмаланушылықтармен жиынтықта елеулі болуы мүмкін елеулі бұрмаланушылықтарды анықтауға мүмкіндік бермеу тәуекелі;

35) іріктеуді пайдалануға байланысты емес тәуекел - мемлекеттік аудитор іріктеуді пайдалануға байланысты тәуекелге қатысы жоқ себептер бойынша қате қорытындыға келу тәуекелі;

36) іріктеуді пайдалануға байланысты тәуекел - мемлекеттік аудитордың іріктеуге негізделген тұжырымы бірдей аудиторлық рәсімдердің барлық басты жиынтыққа қолданылған жағдайда жасалуы мүмкін тұжырымнан ерекшелену тәуекелі;

37) байланысты тарап - бақылауда, бірлескен бақылауда немесе елеулі ықпалда болатын ұйымдар (үлестес адамдар, еншілес, тәуелді адамдар, қауымдастырылған кәсіпорындар);

38) ішкі бақылау жүйесі - қаржылық есептіліктің сенімділігі, операциялардың тиімділігі мен өнімділігі, сондай-ақ заңнама мен нормативтік актілерді сақтау мәнмәтінінде объектінің мақсаттарына қол жеткізуде орынды сенімділікті қамтамасыз ету мақсатында басшы өкілеттіктері берілген адамдар, объект басшылығы және өзге де персонал әзірлеген, енгізген және жүзеге асыратын процестер, бұл мынадай компоненттерді қамтиды:

бақылау ортасы;

тәуекелдерді бағалау;

бақылау рәсімдері;

ақпарат және байланыс;

ішкі бақылау жүйесінің тиімділігіне мониторинг жүргізу және бағалау;

39) статистикалық іріктеу - мынадай:

элементтерді кездейсоқ іріктеу;

іріктеуді пайдалануға байланысты тәуекелді бағалауды қоса алғанда, іріктеу нәтижелерін бағалау үшін ықтималдық теориясын пайдалану белгілері бар іріктеудің кез келген әдісі;

40) стратификаттау - жиынтықты ішкі жиынтықтарға бөлу процесі, олардың әрқайсысы ұқсас сипаттамалары бар іріктеу элементтерінің тобын білдіреді (көбінесе ақшалай құны);

41) компоненттің маңыздылығы - аудит тобы айқындаған компонент үшін маңыздылық деңгейі;

42) өтпелі тексеру - қаржылық есептілікті дайындау мен ұсынудың барлық жүйесі арқылы бірнеше операцияларды қадағалауды қамтиды;

43) маңыздылық - егер ақпаратты өткізу немесе бұрмалау пайдаланушылардың қаржылық есептіліктің негізінде қабылдаған экономикалық шешімдеріне әсер ете алса, онда ол елеулі болып есептеледі.

44) бақылау құралдарының тесттері - пікірлер деңгейінде елеулі бұрмаланушылықтардың алдын алу немесе анықтау және түзету үшін бақылау құралдарының операциялық тиімділігіне қатысты аудиторлық дәлелдемелерді жинау мақсатында жүргізілетін аудиторлық рәсімдер;

45) пікірлер - объект басшылығының анық немесе анық емес нысанда жасаған және қаржылық есептілікте көрініс тапқан, мемлекеттік аудитор қаржылық есептілікте орын алуы мүмкін әлеуетті бұрмаланушылықтардың сан алуан түрлерін қарау үшін пайдаланатын ұсыныстары;

46) қаржылық есептің элементі - қаржылық есептің элементі, шоты немесе бабы:

қаржылық есептіліктің қаржылық жағдайды бағалауға байланысты элементтері активтер, міндеттемелер мен капитал;

қаржылық қызмет нәтижелері туралы есепте қызмет нәтижелерін өлшеуге тікелей байланысты элементтер кірістер мен шығыстар болып табылады;

47) іріктеу элементтері - басты жиынтықты қамтитын жекелеген элементтер;

48) республикалық бюджеттің шоғырландырылған қаржылық есептілігі (бұдан әрі - РБ ШҚЕ) - бұл республикалық бюджетті атқару және жергілікті бюджеттердің атқарылуына қызмет көрсету саласындағы функцияларды жүзеге асыратын бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган ведомствосының және республикалық бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің бірыңғай ұйымның қаржылық есептілігі ретінде ұсынылған қаржылық есептілігі;

49) бюджетті атқару жөніндегі жергілікті уәкілетті органның шоғырландырылған қаржылық есептілігі - бұл бюджетті атқару жөніндегі жергілікті уәкілетті органның, төмен тұрған бюджеттерді атқару жөніндегі жергілікті уәкілетті органдардың және жергілікті бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің бірыңғай ұйымның қаржылық есептілігі ретінде ұсынылған қаржылық есептілігі;

50) бюджеттік бағдарламалар әкімшісінің шоғырландырылған қаржылық есептілігі (бұдан әрі - ББӘ ШҚЕ) - бұл бюджеттік бағдарламалар әкімшісінің және оған ведомстволық бағынысты мемлекеттік мекемелерінің бірыңғай ұйымның қаржылық есептілігі ретінде ұсынылған қаржылық есептілігі;

51) мемлекеттік мекеменің қаржылық есептілігі - бұл мемлекеттік мекеменің есепті күнге қаржылық жағдайы туралы, оның қызметінің қаржылық нәтижесі және есепті кезеңдегі ақша қаражатының қозғалысы туралы заңнамада белгіленген талаптарға сәйкес жүйелендірілген ақпарат.

3-тарау. Қаржылық есептілік аудитінің мәні туралы ақпарат

6. Қаржылық есептілік аудиті республикалық бюджеттің шоғырландырылған қаржылық есептілігіне, жергілікті бюджеттің шоғырландырылған қаржылық есептілігіне, бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің шоғырландырылған қаржылық есептілігіне және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкін қоспағанда, мемлекеттік мекемелердің жекелеген қаржылық есептілігіне қатысты жүргізіледі.

7. РБ ШҚЕ республикалық бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің (және оған ведомстволық бағынысты мемлекеттік мекемелердің) шоғырландырылған қаржылық есептілігі және бюджет түсімдері бойынша қаржылық есептіліктің негізінде жасалады. Мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың жоғары органы республикалық бюджеттің шоғырландырылған қаржылық есептілігіне аудит жүргізу үшін жергілікті бюджеттердің атқарылуы туралы ақпаратты жинақтап қорытады.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

8. Жекелеген және шоғырландырылған қаржылық есептілік мынадай нысандарды қамтиды:

1) бухгалтерлік баланс;

2) қаржылық қызмет нәтижелері туралы есеп;

3) ақша қозғалысы туралы есеп;

4) таза активтердің/капиталдың өзгерістері туралы есеп;

5) түсіндірме жазба.

9. Мемлекеттік секторда қаржылық есептілікті ұсынудың қолданылатын негізі ретінде бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті орган қабылдаған, мемлекеттік сектордың халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына негізделген нормативтік құқықтық актілер бекітілген.

10. Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының кез келген деңгейдегі қаржылық есептілік аудитін жүргізу кезіндегі жалпы міндеті қаржылық есептіліктің өз жиынтығында жосықсыз іс-әрекеттердің немесе қателіктердің себебінен жол берілген ақпараттың елеулі бұрмаланушылығын қамту-қамтымауына орынды сенімділік алуды білдіреді, бұл өз кезегінде қаржылық есептіліктің барлық елеулі аспектілерде Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп саласындағы заңнамасына сәйкес дайындалуы не дайындалмауы туралы қорытынды беруге мүмкіндік береді.

11. Қаржылық есептілік аудитінің түпкілікті мақсаты - пайдаланушылардың қаржылық есептілікке сенімділік дәрежесін арттыру. Бұл қаржылық есептіліктің анықтығы, сондай-ақ бухгалтерлік есепті жүргізу және қаржылық есептілікті жасау тәртібінің Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігі туралы пікір қалыптастыру арқылы қамтамасыз етіледі.

12. Қаржылық есептілік онда ұсынылған ақпараттың ықтимал пайдаланушылар үшін құндылығын қамтамасыз етуі керек, атап айтқанда:

1) өзектілік - қаржылық есептілікте ұсынылған ақпараттың аудит объектісінің сипатына және қаржылық есептіліктің мақсатына тікелей қатысы бар;

2) толықтық - қаржылық есептілікте барлық мәмілелер, оқиғалар, шоттар бойынша қалдықтар және қаржылық есептілікке негізделген қорытындыларға әсер етуі мүмкін ақпарат көрсетілген;

3) анықтық - қаржылық есептілікте ұсынылған ақпарат:

оқиғалар мен мәмілелердің заңды нысанын ғана емес, сондай-ақ олардың экономикалық мәнін көрсетеді;

бағалау жүргізуге, ақпаратты өлшеуге, ұсыну мен ашып көрсетуге мүмкіндік береді;

бейтараптылық және объективтілік: қаржылық есептілікте ұсынылған ақпарат риясыз болып табылады;

4) түсініктілік - қаржылық есептілікте ұсынылған ақпарат айқын, түсінікті болып табылады және едәуір ерекшеленетін түсіндірмелерді көздемейді.

4-тарау. Қаржылық есептілік аудитінің базалық қағидаттары

1-параграф. Аудиторлық тәуекел

13. Аудит қарастырылып отырған қаржылық есептілік жалпы жосықсыз іс-әрекеттерден немесе қателіктен туындаған елеулі бұрмаланушылықтарды қамтымайтындығына орынды сенімділікті қамтамасыз етуге арналған. Орынды сенімділікке ие болу үшін мемлекеттік аудитор аудиторлық тәуекелді қолайлы төмен деңгейге дейін төмендету және аудиторлық пікір негізделетін дәлелді тұжырымдар үшін мүмкіндік алуға жеткілікті және тиісінше аудиторлық дәлелдемелер алуы керек.

14. Қаржылық есептілік аудиті кезіндегі аудиторлық тәуекел мемлекеттік аудитордың аудиттелетін нысана туралы ақпарат елеулі бұрмаланушылықтарды қамтыған жағдайда қате қорытынды жасауын білдіреді. Мемлекеттік аудитор оң нысанда пікір қалыптастыру үшін ақпараттың анықтығына дәлелді сенімділікке ие болу үшін аудиторлық тәуекелді аудит жағдайларында қолайлы төмен деңгейге дейін төмендетуі керек.

15. Жалпы, аудиторлық тәуекел елеулі бұрмаланушылықтар тәуекеліне және анықталмау тәуекеліне тікелей байланысты. Тәуекелдерді бағалау осы мақсатқа қажетті ақпарат алу мақсатында әзірленген аудиторлық рәсімдерге және аудит барысында алынған дәлелдемелерге негізделеді.

16. Тәуекелдерді бағалау кәсіби пайым мәселесін білдіреді. Мемлекеттік аудитордың әрбір тәуекел құрауышын қарау дәрежесі аудиттің мән-жайларына байланысты болады. Тәуекелдерді бағалау мәселелері Стандарттың 5-тарауының 7-параграфында қарастырылған.

2-параграф. Кәсіби пайым және скептицизм

17. Мемлекеттік аудиторлар қаржылық есептіліктің елеулі бұрмаланушылықтарды қамтуы мүмкін мән-жайлардың болатынын мойындай отырып, аудитті кәсіби скептицизммен жоспарлауы және жүргізуі керек. Қаржылық есептілік аудитін жоспарлау мен жүргізу, сондай-ақ тұжырымдар қалыптастыру және аудит нәтижелері бойынша есеп дайындау кезінде мемлекеттік аудитор кәсіби пайымды қолдануы керек.

18. "Кәсіби скептицизм" және "кәсіби пайым" ұғымдары мемлекеттік аудитордың аудитке қатысты мәселелер бойынша іс-әрекеттердің тиісті жоспары туралы шешімдер қабылдауына қойылатын талаптарды тұжырымдау кезінде қолданылады.

19. Мемлекеттік аудиторлар аудит процесінің барлық кезеңдерінде кәсіби пайымдарды қолданады. Бұл мемлекеттік аудитордың аудит жүргізілетін мән-жайларға сәйкесетін іс-әрекеттер жоспарына қатысты дәлелді шешімдер қабылдай алуы үшін аудит, бухгалтерлік есеп және әдеп стандарттарымен негізделген мәнмәтінде тиісті дағдыларды, білім мен тәжірибені пайдалануды білдіреді.

20. Кәсіби скептицизм тұжырымдамасы барлық аудит түрлері үшін негіз болады. Мемлекеттік аудиторлар кәсіби скептицизмді қолдана отырып, белгілі бір мән-жайларға байланысты аудиттің мәні туралы ақпарат елеулі бұрмаланушылықтарды қамтуы мүмкін екенін мойындай отырып, ақпараттың анықтығын растау мақсатында аудит жүргізуге тапсырманы жоспарлайды және орындайды. Кәсіби скептицизм мемлекеттік аудитордың алынған деректердің анықтығына сыни баға беретінін (күмән туғыза отырып) және аудит объектісі құжаттарына немесе мәлімдемелеріне қайшы келетін немесе олардың сенімділігіне күмән туғызатын деректердің анықталуы мүмкін екенін білдіреді. Мұндай қатынас күмәнді мән-жайларды өткізу, бақылау нәтижелері бойынша тұжырымдар қалыптастыру кезінде шамадан тыс жинақтап қорыту және аудит деректерін жинау және олардың нәтижелерін бағалау бойынша рәсімдердің сипатын, мерзімдері мен көлемін айқындау үшін жалған жорамалдарды пайдалану тәуекелін азайту үшін барлық аудит процесінде қажет.

3-параграф. Маңыздылық

21. Мемлекеттік аудиторлар аудитті жоспарлау және орындау, сондай-ақ сәйкестендірілген бұрмаланушылықтардың аудитке және қаржылық есептілікке әсерін бағалау кезінде маңыздылық тұжырымдамасын қолданады. Жалпы, ақпаратты өткізуді қоса алғанда, бұрмаланушылықтар өздігінен немесе басқа да бұрмаланушылықтармен жиынтықта қаржылық есептіліктің негізінде пайдаланушылар қабылдаған экономикалық шешімдерге әсер ете алған жағдайда елеулі деп бағаланады. Маңыздылықтың сандық және сапалық аспектілері бар. Мемлекеттік секторда ол пайдаланушылардың экономикалық шешімдерімен шектелмейді, себебі қаржылық есептілікке белгілі бір мемлекеттік бағдарламаларды жалғастыру немесе гранттарды қаржыландыру туралы шешімдер негізделуі мүмкін. Маңыздылықтың сапалық аспектілері ұйымдардың басқа да типтеріне қарағанда, мемлекеттік секторда аса маңызды рөл атқарады.

22. Мемлекеттік аудиторлар ақпараттың елеулі бұрмаланушылықтар тәуекелін бағалау және кейінгі аудиторлық рәсімдердің сипатын, мерзімдері мен көлемін айқындау үшін маңыздылық шегін айқындауы тиіс. Аудитті тек ақпараттың елеулі бұрмалануының жекелеген жағдайларын анықтау мақсатында жоспарлау кезінде ақпараттың елеулі емес бұрмалануының жекелеген жағдайлары жиынтықта қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануына әкелу фактісі назардан тыс қалады, бұл ретте ақпаратты бұрмалаудың анықталмаған жағдайларына қор жетпей қалады. Ақпаратты бұрмалаудың анықталмаған жағдайлары жалпы қаржылық есептілікке белгіленген маңыздылықтан асып түсу ықтималдығын қолайлы төмен деңгейге дейін төмендету үшін маңыздылық шегін айқындау қажет. Маңыздылық шегін айқындау кәсіби пайымды қолдануды көздейді. Бұл көрсеткіш мемлекеттік аудиторлардың аудит объектілерін түсінуіне байланысты, ол тәуекелдерді бағалау рәсімдерін жүзеге асыру барысында өзгеруі мүмкін және алдыңғы аудиттер барысында анықталған ақпараттың бұрмалану жағдайларының сипаты мен ауқымына, және, сәйкесінше, мемлекеттік аудитордың ағымдағы кезеңдегі ақпараттың бұрмалануына қатысты күткендеріне байланысты.

23. Мемлекеттік аудиторлардың пікірі жалпы қаржылық есептілікке қатысты, сәйкесінше, мемлекеттік аудитор ауқымды мағынада елеулі болып табылмайтын ақпараттың бұрмалану жағдайларын анықтағаны үшін жауапты болмайды. Дегенмен, мемлекеттік аудиторлар сандық ақпараттың елеулі емес бұрмалану жағдайын анықтауы және құжаттауы керек, себебі олар өз сипаты бойынша немесе жиынтықта елеулі болуы мүмкін. Маңыздылығы ең төмен шектен аспайтын ақпараттың бұрмалану жағдайлары қарастыруды қажет етпейді.

24. Аудитті жоспарлау кезінде айқындалған маңыздылық одан төмен сомада ақпараттың бұрмалану жағдайлары елеулі деп бағаланбайтын соманы білдіруге міндетті емес (жекелеп немесе жиынтықта). Ақпаратты бұрмалаудың жекелеген жағдайларының мән-жайлары мемлекеттік аудиторлардан оларды маңыздылық шегі аспаған жағдайда да елеулі деп бағалауды талап етуі мүмкін. Мемлекеттік аудиторлар ақпаратты бұрмалау жағдайларының мөлшерін ғана емес, ал олардың сипатын, сондай-ақ олардың қаржылық есептілік үшін салдарын бағалау кезінде олар жол берілген нақты мән-жайларды талдайды. Мемлекеттік аудиторлардың талдайтын аспектілері:

1) белгілі бір операциялардың немесе бағдарламалардың сезімтал сипатын;

2) қоғамдық мүддені, тиімді заңнамалық қадағалау мен реттеу қажеттілігін;

3) ақпараттың бұрмалану немесе ауытқу сипатын қамтиды.

4-параграф. Құжаттама

25. Мемлекеттік аудиторлар аудит туралы алдын ала деректері жоқ басқа да аудиторлар үшін мыналарды түсінуге жеткілікті аудит бойынша құжаттама дайындауы керек:

1) Стандартқа және Қазақстан Республикасының мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкес орындалған аудиторлық рәсімдердің сипаты, мерзімдері мен көлемі;

2) мұндай рәсімдердің нәтижелері, алынған аудиторлық дәлелдемелер және аудит барысында туындаған елеулі мәселелер;

3) мұндай мәселелер бойынша жасалған тұжырымдар;

4) мұндай тұжырымдарды қалыптастыру процесінде жасалған маңызды кәсіби пайымдар.

26. Жеткілікті және талаптарға жауап беретін аудит жөніндегі құжаттама мынадай талаптарға жауап береді:

1) мемлекеттік аудитордың пікірлері мен есептерін растайды және негіздейді;

2) есептерді немесе аудит объектісінің немесе кез келген басқа тараптың кез келген сауалдарына жауаптар дайындау үшін ақпарат көзі болып табылады;

3) мемлекеттік аудитордың Стандарттың және Қазақстан Республикасының мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау саласындағы заңнамасының талаптарын сақтайтындығына дәлелдеме болып табылады;

4) жоспарлауды, қадағалау мен тексеруді жеңілдетеді;

5) мемлекеттік аудитордың біліктілігін арттыруға жәрдемдеседі;

6) бөлінген жұмысты қанағаттанарлықтай түрде орындауды қамтамасыз етуге жәрдемдеседі;

7) болашақта орындалған жұмыстың дәлелдемесі болып табылады.

27. Мемлекеттік аудиторлар талқылау жүргізілген елеулі мәселелердің сипатын, сондай-ақ талқылаудың қашан және кіммен жүргізілгенін қоса алғанда, аудит объектісінің басшылығымен, басшы өкілеттіктері берілген адамдармен және басқа да адамдармен елеулі мәселелерді талқылауды құжаттауы тиіс.

28. Мемлекеттік аудиторлар аудиторлық файлда аудиторлық құжаттаманы жинап, аудиторлық есептің (қорытындының) күнінен кейін түпкілікті аудиторлық файлды компиляциялаудың әкімшілік процесін уақтылы аяқтауы керек.

5-тарау. Қаржылық есептілік аудиті процесінің негізгі құрылымдық элементтері

1-параграф. Қаржылық есептілік аудитін жоспарлау

29. Аудит бағдарламасының нысанын қоса алғанда, аудиторлық іс-шараларды жоспарлаудың жалпы тәртібі Есеп комитетінің 2020 жылғы 30 шілдедегі № 6-НҚ нормативтік қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21070 болып тіркелген) бекітілген Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу қағидаларымен (бұдан әрі – Қағидалар) айқындалған. Стандартта қаржылық есептілік аудитіне тән айрықша ерекшеліктер көрсетілген.

Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.
30. Алып тасталды - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.
31. Алып тасталды - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.
32. Алып тасталды - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

33. Бастапқы аудит кезінде аудит тобының жетекшісі алдыңғы мемлекеттік аудитордың аудиторлық құжаттамасымен танысуы тиіс, сондай-ақ аудит жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімше басшысымен және сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органының (бұдан әрі – сыртқы МАҚБ органы) аудиторлық іс-шараға жауапты мүшесімен келісім бойынша жоспарлау бойынша жұмыс көлемін ұлғайтып, аудит бағдарламасын әзірлеу кезінде қосымша мәселелерді қарастыруы мүмкін.

Ескерту. 33-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

2-параграф. Аудит объектісінің (аудит объектілері тобының) қызметін зерделеу

34. Мемлекеттік аудитор қаржылық есептіліктің анықтығына, аудит жүргізу барысына немесе аудиторлық қорытынды үшін негіз болып табылатын тұжырымдарға әсер етуі мүмкін оқиғаларды, операцияларды, пайдаланылатын есепке алу әдістерін сәйкестендіру және дұрыс бағалау үшін аудит объектісінің қызметін зерделейді.

35. Мемлекеттік аудитор қаржылық операцияларға және аудиттелетін объектінің қаржылық есептілігіне әсер ететін факторларды:

1) Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепті жүргізу және қаржылық есептілікті жасау жөніндегі нормативтік құқықтық актілерінің қолданылуын;

2) аудит объектісінің құрылымын, міндеттердің құрылымдық бөлімшелер арасында бөлінуін;

3) бухгалтерлік есеп жүйесін;

4) ішкі бақылау жүйесін;

5) құқықтық даулар мен сот талқылауларының болуын, олардың қорытындылары қаржылық есептілікке әсер етуі мүмкін немесе әсер еткен;

6) тәуекелді бағалауды, соның ішінде алдыңғы қаржылық есептілік аудиттерінің нәтижелерін (алдыңғы аудиттердің нәтижелерін зерделеу, аудиторлық құжаттаманы (аудиторлық файлдарды) қамтитын сақтау папкаларымен танысу, ұсынымдардың орындалуын және алдыңғы аудиттердің барысында анықталған бұзушылықтардың жойылуын бақылау) бағалайды.

36. Мемлекеттік аудитор дәлелдемелер көздерін мынадай әдістермен бағалайды:

1) құжаттарды зерделеу;

2) сұхбат жүргізу және аудит объектісінің жауапты адамдарынан ақпарат алу;

3) бұқаралық ақпарат құралдарынан және басқа да ақпараттық көздерден алынған ақпаратты бағалау;

4) алдын ала талдамалық зерттеулер жүргізу (қаржы кестелерінің деректерін салыстыру, қаржылық және қаржылық емес деректер арасындағы байланысты бағалау, ағымдағы кезеңнің деректерін алдыңғы кезеңдердің деректерімен салыстыру, бюджеттік және қаржылық есептілікті бағалау).

37. Аудит объектісінің қызметіне алдын ала зерделеу жүргізудің жалпы тәртібі Қағидалармен регламенттелген.

Объектіні алдын ала зерделеу нәтижелері аудиторлық құжаттамаларды (аудиторлық файлды) қамтитын сақтау папкасында құжатталады.

3-параграф. Бухгалтерлік есеп жүйесін зерделеу

38. Мемлекеттік аудитор аудиттелетін объектінің бухгалтерлік есебінің құрылымы мен жүйесін зерделейді және ажырамас тәуекелдерді анықтайды. Мемлекеттік аудитор аудит объектісінің бухгалтерлік есеп жүйесінде:

1) қаржылық және бюджеттік есептіліктің жасалуын;

2) қызметтің ерекшелігін есепке ала отырып, бухгалтерлік рәсімдердің жүргізілуін;

3) бухгалтерлік операциялардың орындалуын қарастырады.

39. Мемлекеттік аудитор:

1) бухгалтерлік есеп тіркелімдерін;

2) бастапқы есеп құжаттарын жүйелендіру және сақтау әдістерін;

3) операциялардың туындау сәтінен бастап оларды қаржылық есептілікте көрсетуге дейін бухгалтерлік есепті жүргізу тәртібін;

4) кірістер мен шығыстардың түрлерін;

5) активтерді, міндеттемелерді, оларды бағалауды және есепте көрсетуді;

6) таза активтердің/капиталдың құрамындағы өзгерістерді;

7) резервтердің болуын және олардың есепте көрсетілуін айқындау үшін бухгалтерлік есеп жүйесі туралы мәліметтер алуы керек.

Аудит объектісінің бухгалтерлік есеп жүйесі бухгалтерлік есепті тиісінше жүргізу және анық қаржылық есептілік дайындау қамтамасыз етілген жағдайда тиімді болып табылады.

40. Мемлекеттік аудитор бухгалтерлік есептің қолданылатын ақпараттық жүйесінің қауіпсіздігі мен сенімділігін зерделейді, бағалайды, оны операцияларды көрсетудің және есептеулерді жүзеге асырудың дұрыстығына сынайды. Мемлекеттік аудитор қаржылық есептілікті дайындаумен және ұсынумен байланысты ақпараттық жүйе және мыналарды қамтитын тиісті қызмет туралы түсінік алуы тиіс:

1) аудит объектісінің қызметінде қаржылық есептілік үшін елеулі болып табылатын бір үлгідегі операциялар тобы;

2) ақпараттық технологиялар (АТ) жүйесіндегі және бастамашылық ету, жазу, өңдеу және қажеттілігіне қарай операцияларды түзету, оларды басты бухгалтерлік кітапқа жіберу және қаржылық есептілікте көрсету үшін пайдаланылатын деректерді қолмен өңдеу кезіндегі рәсімдер;

3) бухгалтерлік есептің қағаз жеткізгіштегі немесе электрондық түрдегі тиісті деректері, растау ақпараты және бастамашылық ететін операцияларға, оларды тіркеуге, өңдеу мен жинақтап қорытуға қатысты қаржылық есептіліктің ерекше шоттары;

4) бір үлгідегі операциялардың құрамына кірмейтін, бірақ қаржылық есептілік үшін елеулі болуы мүмкін оқиғалар мен жағдайлар туралы деректердің ақпараттық жүйелерін тіркеу;

5) аудит объектісінің басшылығы маңызды есептік бағалауларды есептеу кезінде және ақпаратты қажеттілігіне қарай ашып көрсету жағдайында пайдаланатын рәсімдер мен әдістерді қоса алғанда, қаржылық есептілікті дайындау мен ұсыну процесі;

6) қайталанбайтын, әдеттен тыс операцияларды немесе түзетулерді көрсету үшін пайдаланылатын стандарттан тыс журнал жазбаларын қоса алғанда, журнал жазбаларымен байланысты бақылау құралдары;

7) қаржылық есептілікті шоғырландыру процесі.

41. Мемлекеттік аудиторлар шоғырландырылған қаржылық есептілікке қатысты аудит жүргізген кезде қаржылық есептілікті шоғырландыру процесінің ұйымдастырылуын зерделеуді жүзеге асырады.

4-параграф. Ішкі бақылау жүйесін зерделеу

42. Ішкі бақылау жүйесі объектінің ішінде өз күшімен ұйымдастырылған:

1) Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын сақтауды;

2) бухгалтерлік есеп құжаттамасының дәлдігі мен толықтығын;

3) анық бухгалтерлік есептілікті дайындаудың уақтылылығын;

4) қателер мен бұрмаланушылықтардың алдын алуды;

5) бұйрықтар мен өкімдердің орындалуын;

6) ұйым мүлкінің сақталуын қамтамасыз етуді қадағалау мен тексеруді қамтиды.

43. Ұйымның ішкі бақылау жүйесі мынадай элементтерді:

1) бақылау ортасын;

2) тәуекелдерді бағалау процесін;

3) ақпараттық жүйелерді;

4) бақылау іс-қимылдарын;

5) бақылау құралдарының мониторингін қамтиды.

44. Бақылау ортасы меншік иесі өкілдерінің және басшылықтың ішкі бақылау жүйесіне қатысты ресми ұстанымын, хабардарлығын және іс-қимылдарын, сондай-ақ мұндай жүйенің мән-маңызын түсінуді қамтиды. Бақылау ортасы қызметкерлердің бақылауға қатысты саналылығына әсер етеді. Ол тәртіпті сақтауды қамтамасыз ететін тиімді ішкі бақылау жүйесі үшін негіз болып табылады.

45. Тәуекелдерді бағалау процесі шаруашылық қызметін жүргізудегі тәуекелдерді анықтауды және оларды мүмкіндігінше жоюды, сондай-ақ олардың ықтимал салдарын білдіреді. Бұл ретте тәуекелдер сыртқы және ішкі оқиғалармен және мән-жайлармен байланысты болуы мүмкін екенін ескеру керек.

46. Ақпараттық жүйе қызметкерлердің ішкі бақылау жүйесін ұйымдастыру мен қолдануға байланысты міндеттерін және жауапкершілігін түсінуді қамтамасыз етеді. Жүйенің басты құрауышы персоналды оның процестерге қатысуының маңыздылығы және оның ақпараттық жүйедегі іс-қимылдарының басқа да қызметкерлердің жұмысымен байланысы туралы хабардар ету функциясы, сондай-ақ тиісті деңгейдегі басшыларға қандай да бір айрықша оқиғалар туралы жеткізу тәсілдерін түсіну болып табылады.

47. Бақылау іс-қимылдары басшылық өкімдерінің орындалып жатқандығына көз жеткізуге жәрдемдесетін саясат пен рәсімдерді қамтиды. Қолмен немесе ақпараттық жүйелерді қолдана отырып жүзеге асырылатын бақылау іс-қимылдарының түрлі мақсаттары бар және түрлі ұйымдастырушылық және функционалдық деңгейлерде қолданылады.

48. Бақылау құралдарының мониторингі олардың қажет болған жағдайда жұмыс істейтіндігін қадағалауды қамтиды. Бақылау құралдарының мониторингі уақыт бойынша ішкі бақылау жүйесінің тиімді жұмыс істеуін бағалау процесін білдіреді.

49. Ішкі бақылау жүйесіндегі кемшіліктерді анықтау үшін мемлекеттік аудитор заңнаманың мемлекеттік сектордағы ішкі бақылау жүйесіне қойылатын талаптармен байланысты тиісті ережелерін айқындауы тиіс.

Ішкі бақылау құралдарын зерделеу процесінде мемлекеттік аудитор мыналарды назарға алады:

1) ішкі бақылау құралдарына қатысты есептілік ұсыну бойынша кез келген қосымша міндеттер;

2) актілердің сақталуын тиісті бақылау құралдары;

3) бюджетпен салыстырғанда нәтижелердің мониторингіне қатысты бақылау құралдары;

4) басқа объектілерге бюджет қаражатын беруге қатысты бақылау құралдары;

5) ұлттық қауіпсіздікке жататын құпия деректерді және салық ақпараты сияқты жеке құпия деректерді бақылау құралдары;

6) қадағалау құралдары және өзге де бақылау құралдары аудит объектісіне қатысты сыртқы тараптар арқылы іске асырылуы мүмкін.

50. Мемлекеттік аудитор бақылау ортасы туралы түсінік алып, мыналарды:

1) аудит объектісінің басшылығы басшы өкілеттігі берілген тұлғалардың қадағалауымен адалдық мәдениеті мен әдеп мінез-құлқын құруын және қолдайтынын;

2) күшті тараптар жиынтықта алынған бақылау ортасының элементтерін, ішкі бақылаудың басқа да компоненттері үшін тиісті негізді қамтамасыз етуін және бақылау ортасының кемшіліктері басқа да компоненттердің тиімділігіне нұқсан келтірмейтінін бағалауы тиіс.

5-параграф. Қаржылық есептілік аудитін жүргізген кезде ішкі аудиторлардың жұмыс нәтижелерін пайдалану

51. Қаржылық есептілік аудитін жүзеге асыратын мемлекеттік аудиторлар білдірілетін аудиторлық пікір үшін айрықша жауапты болады және бұл жауаптылық ішкі аудиторлардың жұмысын пайдалану кезінде азаймайды. Сонымен қатар, ішкі аудиторлардың жұмыс нәтижелері аудит жүргізу процесінде пайдалану үшін орынды болуы мүмкін.

52. Ішкі аудиторлардың жұмысын пайдалану мүмкіндіктерін айқындау мақсатында мемлекеттік аудитор:

1) ішкі аудиторлардың жұмысы аудиттің мақсаттарына қаншалықты сәйкесетінін;

2) егер сәйкессе, ішкі аудиторлар жұмысының мемлекеттік аудитор рәсімдерінің сипатына, орындау мерзімдеріне немесе ауқымына жоспарланатын әсерін айқындауы керек.

53. Ішкі аудиторлар жұмысының мемлекеттік аудитордың мақсаттарына сәйкестігін айқындау кезінде:

1) ішкі аудит қызметінің объективтілігін;

2) ішкі аудиторлардың кәсіби құзыреттілігін;

3) ішкі аудиторлардың жұмысы қаншалықты тиісті кәсіби мұқияттылықпен орындалатынын;

4) ішкі және мемлекеттік аудиторлар арасындағы тиімді қарым-қатынастың қаншалықты ықтимал екендігін бағалауы керек.

54. Мемлекеттік аудитор ішкі аудиторлар жұмысының сыртқы мемлекеттік аудиттің мақсаттарына сәйкестігі бөлігінде объективтілігін айқындаған кезде ішкі аудиторлардың объективтілігін бағалау бойынша барлық тиісті басшылықтарды қарастырады және егер қажет болса, мемлекеттік секторда ішкі аудит қызметтерінің жұмысына жетекшілік ететін уәкілетті органның есептерін қарастырады.

Ішкі бақылау қызметінің объективтілігі мынадай өлшемшарттармен айқындалады:

1) ішкі аудит қызметі жоғары басшылыққа және басқарушылық функциялар жүктелген лауазымды адамдарға есеп береді;

2) ішкі аудит қызметі аудит нәтижелерін жоғары басшылыққа және басқарушылық функциялар жүктелген лауазымды адамдарға ұсынады;

3) ішкі аудит қызметі жалпы персоналдың және аудитке жататын ұйымдастырушылық бірлік менеджментінің ықпалынан тыс орналасқан;

4) ішкі аудит қызметі саяси қысымнан оқшауланған, бұл осы қызметке аудиттер жүргізуге және анықталған деректер бойынша есеп беруге, пікір білдіруге және объективті негізде қорытындылар жасауға мүмкіндік береді;

5) ішкі аудит қызметінің жұмыскерлеріне ықтимал мүдделер қақтығысын болдырмау мақсатында өздері бұрын жауапты болған қызметке қатысты аудит жүргізуге жол берілмейді;

6) ішкі аудит қызметі басшы өкілеттігі берілген тұлғаларға қолжетімділігі бар.

55. Ішкі аудиторлар жұмысының аудиторлық рәсімдердің сипатына, орындау мерзімдеріне немесе ауқымына жоспарлы ықпалын айқындау кезінде мемлекеттік аудитор:

1) ішкі аудиторлар орындаған немесе орындайтын белгілі бір жұмыстың сипаты мен ауқымын; Т

2) белгілі бір операциялар класы, шоттар сальдосы және ашып көрсетулер үшін пікірлер деңгейінде бағаланған елеулі бұрмаланушылықтар тәуекелін;

3) ішкі аудиторлар тиісті пікірлерді растау үшін жинаған аудиторлық дәлелдемені бағалау кезінде субъективтілік дәрежесін қарастырады.

56. Ішкі аудиторлардың белгілі бір жұмысын пайдалану үшін мемлекеттік аудитор осы жұмыстың мемлекеттік аудитордың мақсаттарына сәйкестігін белгілеу үшін оған қатысты аудиторлық рәсімдерді бағалайды және орындайды.

57. Ішкі аудиторлар орындаған белгілі бір жұмыстың аудит мақсаттарына сәйкестігін айқындау үшін мемлекеттік аудитор:

1) жұмысты тиісті кәсіби оқудан өткен және кәсіби тәжірибесі бар ішкі аудиторлардың орындауын;

2) осы жұмысқа қатысты тиісті қадағалаудың, шолу мен құжаттаудың жүргізілуін;

3) ішкі аудиторларға дәлелді тұжырымдар жасауға мүмкіндік беретін тиісті аудиторлық дәлелдеменің алынуын;

4) алынған тұжырымдардың тиісті сипатын және ішкі аудиторлар дайындаған есептердің орындалған жұмыстың нәтижелеріне сәйкестігін;

5) ішкі аудиторлар ашып көрсеткен әдеттен тыс мәселелерді шешудің негізділігін бағалайды.

58. Егер мемлекеттік аудитор ішкі аудиторлардың белгілі бір жұмысын пайдаланса, онда ол аудиторлық құжаттамаға ішкі аудиторлардың жұмысының және сыртқы аудиторлардың осы жұмысқа қатысты орындаған аудиторлық рәсімдердің сәйкестігін бағалауға қатысты жасалған тұжырымдарды енгізуі керек.

6-параграф. Аудитті жоспарлау мен жүргізу кезінде маңыздылықты айқындау

59. Жекелеген активтер, міндеттемелер, кірістер, шығыстар мен шаруашылық операциялары, сондай-ақ капиталдың құрауыштары туралы ақпарат, егер оны жіберіп алу немесе бұрмалау қаржылық есептіліктің негізінде қабылданған пайдаланушылардың экономикалық және экономикалық емес шешімдеріне әсер ете алса, елеулі болып есептеледі. Маңыздылық қаржылық есептілік көрсеткішінің шамасына және (немесе) олардың болмауы немесе бұрмалануы жағдайында бағаланатын қателіктерге байланысты.

60. Мемлекеттік аудитор аудитті жоспарлау мен орындау, сәйкестендірілген бұрмаланушылықтардың аудитке және қаржылық есептілікке әсерін бағалау, сондай-ақ аудиторлық есепте пікір қалыптастыру кезінде маңыздылықты назарға алуы керек.

61. Аудитті жоспарлаған кезде мемлекеттік аудитор елеулі ретінде бағаланатын бұрмаланушылықтардың мөлшері туралы пайым жасайды. Бұл пайымдар мыналар:

1) тәуекелді бағалау рәсімдерінің сипатын, жүргізу мерзімдерін және көлемін айқындау;

2) елеулі бұрмаланушылықтар тәуекелдерін сәйкестендіру мен бағалау;

3) кейінгі аудиторлық рәсімдердің сипатын, орындау мерзімдерін және ауқымын айқындау үшін негіз болады.

Аудитті жоспарлаған кезде айқындалған маңыздылық деңгейі төмен сомада бұрмаланушылықтар үнемі елеулі деп бағаланбайтын соманы белгілеуге міндетті емес. Кейбір бұрмаланушылықтармен байланысты мән-жайлар маңыздылық деңгейінен төмен болуына қарамастан, мемлекеттік аудитордың оларды елеулі деп бағалауына мәжбүрлеуі мүмкін.

62. Аудит жүргізу бағдарламасын тұжырымдай отырып, мемлекеттік аудитор маңыздылық деңгейін жалпы қаржылық есептілік деңгейінде де, сондай-ақ бухгалтерлік есептің жекелеген шоттары бойынша қалдықтарға, бір үлгідегі операциялар тобына және ақпаратты ашып көрсету жағдайларына қатысты айқындауы керек, олар үшін жалпы қаржылық есептіліктің маңыздылық деңгейінен гөрі аз шамадағы бұрмалаушылықтар қаржылық есептіліктің негізінде қабылданған пайдаланушылардың экономикалық шешімдеріне әсер етуі мүмкін.

Ескерту. 62-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

63. Мемлекеттік секторда маңыздылық сандық және сапалық аспектілерді (бұрмаланушылықтардың "мөлшеріне" және "мәніне" қатысты аспектілер) қамтиды, сәйкесінше нақты операциялар класы, шоттардағы қалдықтар және ашып көрсетілетін ақпарат үшін анағұрлым төмен деңгейде белгіленуі мүмкін.

Мемлекеттік аудитор бақылау құралдарының тиімділігіне немесе заңдар мен нормативтік құқықтық актілердің сақталуына қатысты қорытынды қалыптастырған жағдайларда, ол қаржылық есептіліктің маңыздылығына қосымша осы мақсаттар үшін маңыздылықты айқындау қажеттілігін назарға алады.

64. Мемлекеттік аудитор елеулі бұрмаланушылықтар тәуекелін бағалау және кейінгі аудиторлық рәсімдердің сипатын, жүргізу мерзімдерін және көлемін айқындау мақсатында маңыздылық шегін айқындауы керек.

65. Егер аудит барысында мемлекеттік аудиторға бастапқыда басқа шаманы (немесе шамаларды) айқындауға мәжбүрлейтін ақпарат туралы белгілі болса, онда ол жалпы қаржылық есептілік үшін маңыздылық деңгейін (қажет болған жағдайда, айрықша операциялар класы, шоттар сальдосы немесе ашып көрсетулер үшін маңыздылық деңгейін немесе деңгейлерін) қайта қарауы керек.

66. Егер мемлекеттік аудитор жалпы қаржылық есептілік үшін бастапқыда белгіленгеннен гөрі анағұрлым төмен деңгей (қажет болған жағдайда, айрықша операциялар класы, шоттар сальдосы немесе ашып көрсетулер үшін маңыздылық деңгейін немесе деңгейлерін) белгіленуге тиіс деген тұжырымға келсе, онда ол маңыздылық шегін қайта қарау қажеттілігінің бар-жоғын және кейінгі аудиторлық рәсімдердің сипаты, жүргізу мерзімдерінің және көлемінің өз күшінде қалуын айқындауы керек.

67. Мемлекеттік аудитор аудиторлық құжаттамаға мынадай:

1) жалпы қаржылық есептілік үшін маңыздылық деңгейі;

2) қажет болған жағдайда айрықша операциялар класы, шоттар сальдосы немесе ашып көрсетулер үшін маңыздылық деңгейі немесе деңгейлері;

3) маңыздылық шегі;

4) аудиттің орындалуына қарай маңыздылық деңгейін кез келген қайта қарау шамаларын, сондай-ақ мұндай шамаларды айқындау кезінде қарастырылған факторларды енгізуі керек.

7-параграф. Қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалану тәуекелдерін сәйкестендіру және бағалау

68. Мемлекеттік аудитор аудит объектісін және оның ортасын, соның ішінде ішкі бақылау жүйесін білуі негізінде қаржылық есептіліктегі елеулі бұрмалаулар тәуекелдерін сәйкестендіруі және бағалауы тиіс.

69. Аудит объектісінің бақылау ортасын түсіну үшін мемлекеттік аудитор аудит объектісіндегі өзара іс-қимыл схемаларын, адалдық пен әдеп қағидаттарының іске асырылуын, мекеменің құзырет саласындағы міндеттемелерін, басшылық ету өкілеттіктері берілген адамдардың қатысуын, аудит объектісі басшылығының жұмыс істеу философиясы мен стилін, ұйымдастырушылық құрылымын, ішкі аудит бойынша жұмыстың болуын және жұмыс деңгейін, өкілеттіктер мен жауапкершіліктің бөлінуін, сондай-ақ кадр саясаты мен практикасын талдауы қажет.

70. Түсіну процесі аясында мемлекеттік аудитор аудит объектісінің қаржылық есептіліктің мақсаттарына қатысы бар тәуекелдерді айқындау бойынша рәсімдерді жүргізуін және мұндай тәуекелдердің басталу ықтималдығын бағалау арқылы олардың маңыздылығын бағалауын да талдауы қажет. Егер мұндай рәсімдер орын алса, мемлекеттік аудитор олардың нәтижелеріне баға беруі қажет.

71. Мемлекеттік аудитор кейінгі аудиторлық рәсімдердің негізін қалыптастыру үшін қаржылық есептілік деңгейінде және операциялар кластары, шоттар сальдосы және ашып көрсетулер үшін тұжырымдар деңгейінде ақпараттың елеулі бұрмалану тәуекелін бағалағаны жөн.

72. Аудит объектісінің тәуекелдерді бағалау процесін ұйымдастыру мен қолдануды бағалау кезінде мемлекеттік аудитор аудит объектісінің басшылығы:

1) қаржылық есептілікке қатысы бар шаруашылық қызметінің тәуекелдерін қалай анықтайтынын;

2) тәуекелдердің маңыздылығын қалай бағалайтынын;

3) тәуекелдердің туындау ықтималдығын қалай бағалайтынын;

4) тәуекелдерді басқару әдістері туралы мәселені қалай шешетінін анықтайды.

73. Қаржылық есептілік деңгейінде, сондай-ақ тұжырымдар деңгейінде ақпараттың елеулі бұрмалану тәуекелдерін анықтау мен бағалау және оларға қатысты мемлекеттік аудитор түсінік қалыптастырған қолданылатын бақылау құралдары құжатталуы тиіс.

74. Бұл мақсатта мемлекеттік аудитор:

1) аудит объектісінің қызметімен және осы тәуекелдерге жататын бақылау құралдарын қоса алғанда, оның ортасымен, сондай-ақ біртипті операциялар тобымен, бухгалтерлік есеп шоттары бойынша қалдықтармен және қаржылық есептілікте ақпаратты ашып көрсету жағдайларымен танысу процесінде тәуекелдерді анықтайды;

2) анықталған тәуекелдер мен тұжырымдар деңгейінде бұрмалануы мүмкін ақпарат арасындағы сәйкестікті белгілейді;

3) тәуекелдердің қаржылық есептіліктің айтарлықтай бұрмалануына әкелетіндей елеулілігін не елеулі еместігін қарастырады.

75. Тәуекелдердің қайсысы елеулі болып табылатындығы туралы пайым шығару кезінде мемлекеттік аудитор мынадай мәселелерді:

1) тәуекелдің жосықсыз іс-әрекеттерді көрсетуін не көрсетпеуін;

2) тәуекелдің салада жақында орын алған елеулі өзгерістермен, есепті жүргізу және есептілікті дайындау бойынша жаңа талаптармен немесе мемлекеттік аудитордың ерекше назарын талап ететін өзге де ұқсас мән-жайлармен байланысты не ба йланысты еместігін;

3) шаруашылық операцияларының қаншалықты күрделі екенін;

4) тәуекелдің есептілік үшін маңызы зор байланысты тараптармен байланыстылығын не байланысты еместігін;

5) қаржылық есептілікте қамтылған кейбір бағалау мәндерін есептеу кезінде, нақты айқындау тәсілдері жоқ кейбір көрсеткіштердің мәндерін бағалауда кездесетін тәуекелдермен байланысты субъективтілік дәрежесінің қандай екенін;

6) аудит объектісінің қызметіне тән емес болып табылатын және есептілік үшін маңызы зор шаруашылық операцияларына тәуекелдің бар-жоғын қарастыруы тиіс.

76. Бұл ретте мемлекеттік аудитор мыналарды:

1) нормативтік құқықтық актілердің күрделілігі мен сәйкессіздігін;

2) нормативтік құқықтық актілердің сақталмауын;

3) бюджетті құрастыру процесін және оның атқарылуын ескереді.

Бюджеттік процесті қарастыру аудит объектісі мен оның ортасын түсінудің және тәуекелдерді бағалаудың маңызды бөлігі болып табылады.

77. Егер мемлекеттік аудитор елеулі тәуекелдің бар екенін анықтаса, ол осы тәуекелге қатысты бар бақылау бойынша іс-әрекеттерді қоса алғанда, аудит объектісінің бақылау құралдары туралы түсінік алуы тиіс.

78. Аудит барысында қосымша аудиторлық дәлелдемелердің жиналуына қарай тұжырымдар деңгейінде елеулі бұрмалау тәуекелін аудиторлық бағалаудың өзгеруі мүмкін. Егер одан кейінгі аудиторлық рәсімдерді орындау нәтижесінде мемлекеттік аудитор соларға сәйкес бастапқы бағалауды жасаған бастапқы алынған аудиторлық дәлелдемелерге қайшы келетін аудиторлық дәлелдемелер алса, ол өзінің бағалауын қайта қарап, сәйкесінше одан әрі аудиторлық іс-шараларды жоспарлауды өзгертуі керек.

8-параграф. Анықталған тәуекелдерге ден қою

79. Мемлекеттік аудитордың қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалану тәуекелдерін жою үшін қажетті шараларды қабылдағаны жөн.

80. Анықталған тәуекелдерге ден қою тәсілдері мәні бойынша тексеру рәсімдері және бақылау құралдарын тексеру сияқты тәуекелдерді жою үшін аудиторлық рәсімдерді әзірлеуді қамтиды. Мәні бойынша тексеру рәсімдері егжей-тегжейлі тесттерді де, сондай-ақ операциялар класын, шоттар сальдосын және ашып көрсетулерді мәні бойынша талдамалық тексеруді де қамтиды.

81. Аудиторлық рәсімдердің сипаты, мерзімі мен көлемі тұжырымдар деңгейіндегі ақпараттың елеулі бұрмалануының анықталған тәуекелдеріне негізделеді және осындай тәуекелдерге байланысты. Қажетті аудиторлық рәсімдерді әзірлеу кезінде мемлекеттік аудитордың әрбір операциялар класы, шоттар сальдосы және ашып көрсетулер үшін тұжырымдар деңгейіндегі ақпараттың елеулі бұрмалануының анықталған тәуекелдерінің себептерін талдағаны жөн. Мұндай себептер операциялармен байланысты ажырамас тәуекелді (тиісті операциялар класының, шоттар сальдосының және ашып көрсетулердің белгілі бір сипаттамаларына байланысты ақпараттың елеулі бұрмалану ықтималдығы) және бақылау жүйесінің тәуекелдерін (тәуекелдерді бағалау тиісті бақылау құралдарын ескеретінін не ескермейтінін) қамтуы мүмкін.

82. Бақылау жүйесінің тәуекелдерін тексеру мемлекеттік аудитордан бақылау құралдарының жұмыс істеу тиімділігінің дәлелдемелерін алуды талап етеді (яғни мемлекеттік аудитор мәні бойынша тексеру рәсімдерінің сипатын, мерзімі мен көлемін айқындау кезінде бақылау құралдарының жұмыс істеу тиімділігіне сүйенуге ниетті).

83. Жеткілікті және қажетті дәлелдемелер алу үшін тиісті бақылау құралдарының тестілерін әзірлеу мен жүргізу кезінде мемлекеттік аудитордың бақылау құралдарының тиімділігіне неғұрлым көп сүйенсе, алынған аудиторлық дәлелдемелердің соғұрлым дәлелді болатынын ескергені жөн.

84. Мемлекеттік аудитор ақпаратты елеулі бұрмалаудың анықталған тәуекелдеріне қарамастан, әрбір елеулі операциялар класы, шоттар сальдосы және ашып көрсетулер үшін мәні бойынша тексеру рәсімдерін әзірлеуі және орындауы керек.

85. Мемлекеттік аудитордың бақылау құралдарын тексеру фактісіне қарамастан, барлық жағдайларда мәні бойынша тексеруді жүргізгені жөн. Бұдан басқа, егер мемлекеттік аудитор тұжырымдар деңгейіндегі ақпараттың елеулі бұрмалануы бойынша анықталған тәуекел елеулі деп айқындаса, дәл осы тәуекелге ден қоюды көздейтін мәні бойынша тексеру рәсімдерін жүргізу керек. Егер елеулі тәуекелдің тәсілі мәні бойынша тексеру рәсімдерінен ғана тұрса, мұндай рәсімдер егжей-тегжейлі тестілерді қамтуы тиіс.

9-параграф. Қызметтің үздіксіздігі

86. Мемлекеттік аудитор аудит объектісі басшылығының қаржылық есептілікті дайындау кезінде қызметтің үздіксіздігі туралы жорамалдарды пайдалануына күмән тудыруы мүмкін оқиғалардың немесе мән-жайлардың орын алғандығын не алмағандығын талдауы керек.

87. Қызметтің үздіксіздігі туралы болжам қаржылық есептілікті дайындаудың негізгі қағидаты болғандықтан, аудит объектісінің басшылығы өзінің үздіксіз қызметін жалғастыру мүмкіндігіне арнайы бағалау жүргізеді. Қызметтің үздіксіздігі туралы жорамалдың орындылығын бағалау кезінде аудит объектісінің басшылығы таяу болашаққа қатысты барлық қолжетімді ақпаратты ескеруі тиіс. Ағымдағы және болашақ қызметке байланысты факторлардың кең спектрын, ұйымдық құрылымдарды қайта құрудың әлеуетті немесе жарияланған рәсімдерін, кірістерді бағалауды немесе ұзақ мерзімді бюджеттік қаржыландыру ықтималдығын, сондай-ақ ауыстырылатын қаржыландырудың әлеуетті көздерін зерделеу қажет болуы мүмкін. Қаржылық есептілік, егер заң шығарушы орган аудит объектісінің қызметін тарату немесе тоқтату туралы шешім қабылдамаса, қызметтің үздіксіздігі қағидаты негізінде жасалады. Қызметтің үздіксіздігі туралы болжаммен байланысты тиісті ақпарат қаржылық есептілікте ашылуға жатады.

88. Мемлекеттік аудитор аудит объектісінің басшылығы аудит объектісінің өзінің үздіксіз қызметін жалғастыра алу қабілетін алдын ала бағалау жүргізгенін анықтауы тиіс. Мемлекеттік аудитор қаржылық есептілікті дайындау мен ұсыну кезінде аудит объектісі қызметінің үздіксіздігі туралы жорамалды қолданудың орындылығы туралы жеткілікті және тиісті дәлелдерді алуы керек және аудит объектісінің өз қызметін үздіксіз негізде жалғастыра алу қабілетінде елеулі белгісіздіктің бар-жоғы туралы қорытынды жасауы керек. Егер қаржылық есептілік қызметтің үздіксіздігі туралы жорамал негізінде дайындалған болса, бірақ мемлекеттік аудитордың пайымы бойынша осындай болжамды қолдану шындыққа сәйкес келмесе, мемлекеттік аудитор аудиторлық есеп (қорытынды) үшін салдарын айқындауы керек.

89. Аудит объектісінің өз қызметін жалғастыру қабілетіне қатысты пікірді қалыптастыру кезінде мемлекеттік аудитор кейде бір-бірімен қиылысатын екі фактордың мәнмәтінінде қызметтің үздіксіздігі жорамалын пайдалануды қарастырады:

1) мемлекеттік саясаттағы өзгерістермен байланыстырылатын үлкен тәуекел;

2) аз кездесетін операциялық тәуекел.

10-параграф. Бастапқы аудит кезінде есепті кезеңнің басындағы сальдоға аудит жүргізу

90. Бастапқы аудитті жүргізу кезінде мемлекеттік аудитордың мақсаты төмендегілер туралы:

1) есепті кезеңнің басындағы сальдода ағымдағы есепті кезеңнің қаржылық есептілігіне елеулі әсер етуі мүмкін бұрмалаудың бар-жоғы;

2) есептік саясаттың дәйекті түрде қолданылуын не есептік саясатта тиісті түрде бухгалтерлік есепте көрініс тауып, белгіленген тәртіппен ашылған өзгерістердің болған-болмағаны туралы жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдеме алу болып табылады.

91. Егер мемлекеттік аудитор есепті кезеңнің басындағы сальдода ағымдағы кезеңдегі қаржылық есептілікке елеулі әсер етуі мүмкін бұрмалаулар бар екендігі туралы аудиторлық дәлелдеме алса, мемлекеттік аудитор ағымдағы кезеңдегі қаржылық есептілікке әсерін бағалау үшін қалыптасқан жағдайда орынды болып табылатын қосымша аудиторлық рәсімдерді орындауы тиіс.

92. Мемлекеттік аудитор есепті кезеңнің басындағы сальдода көрсетілген есептік саясаттың ағымдағы кезеңдегі қаржылық есептілікте дәйекті қолданылғандығы және есеп саясатындағы өзгерістер тиісті түрде ескерілгені және барабар ұсынылғандығы және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және есептілік туралы заңнамасына сәйкес ашылғандығы туралы жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдемелер алуы тиіс.

93. Егер мемлекеттік аудитор есепті кезеңнің басындағы сальдоға қатысты жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдемені ала алмаса, онда ол ескертулері бар пікір білдіруге немесе жағдайларға байланысты Стандарттың 6-тарауының 3-параграфына сәйкес қаржылық есептілікке қатысты пікір білдіруден бас тартуы тиіс.

94. Егер мемлекеттік аудитор есепті кезеңнің басындағы сальдода ағымдағы кезеңдегі қаржылық есептілікке елеулі әсер ететін бұрмалау бар және бұрмалаудың әсері тиісті түрде ескерілмеген немесе барабар ұсынылмаған немесе ашылмаған деген қорытындыға келсе, онда мемлекеттік аудитор Стандарттың 6-тарауының 3-параграфына сәйкес ескертулері бар пікір білдіруі тиіс.

95. Егер мемлекеттік аудитор ағымдағы кезеңнің есептік саясаты есепті кезеңнің басындағы сальдоға қатысты дәйекті түрде қолданылмаған деген қорытындыға келсе және егер есептік саясат өзгерістерінің салдары бухгалтерлік есепте тиісті түрде көрсетілмеген және қаржылық есептілікте барабар ашылмаған болса, мемлекеттік аудитор нақты жағдайларға байланысты Стандарттың 6-тарауының 3-параграфына сәйкес ескертулері бар пікір білдіруге тиіс.

11-параграф. Аудиторлық іріктеу

96. Аудиторлық іріктеуді пайдалану кезінде мемлекеттік аудитордың мақсаты іріктеу жүргізілген жиынтық туралы қорытындыларды қалыптастыру үшін ақылға қонымды негіз беру болып табылады.

97. Аудиторлық іріктеуді ұйымдастыру кезінде мемлекеттік аудитор аудиторлық рәсімдердің мақсатын және іріктеме қалыптастырылатын жиынтықтың сипаттамасын ескеруі тиіс.

98. Мемлекеттік аудитор пайдаланылатын іріктеу тәуекелін қолайлы төмен деңгейге дейін төмендету үшін жеткілікті іріктеу көлемін айқындауы тиіс.

99. Мемлекеттік аудитор баптарды жиынтық элементтерінің іріктеліп алыну ықтималдығы тең болған кезде іріктеудің репрезентативтілігін қамтамасыз ететіндей етіп іріктеп алуы тиіс.

100. Мемлекеттік аудитор оның мақсатына сәйкес келетін әрбір іріктелген бапқа қатысты аудиторлық рәсімдерді орындауы тиіс.

101. Егер аудиторлық рәсім іріктелген элементтерге қатысты қолдануға келмесе, онда мемлекеттік аудитор рәсімді қандай да бір алмастырушы элементке қатысты орындауы тиіс.

102. Егер мемлекеттік аудитор іріктелген элементтерге қатысты әзірленген аудиторлық рәсімдерді немесе лайықты балама рәсімдерді қолдана алмайтын жағдайда болса, онда бұл элементті ұйғарылған бақылаудан ауытқу ретінде (бақылау құралдарының тестілері жағдайында) немесе бұрмалау ретінде (егжей-тегжейлі тестілер жағдайында) қарау қажет.

103. Мемлекеттік аудитор кез келген анықталған ауытқулардың немесе бұрмалаулардың сипаты мен себебін зерделеп, олардың аудиторлық рәсімнің мақсатына және аудиттің басқа салаларына ықтимал әсерін бағалауы тиіс.

104. Ерекше жағдайларда, мемлекеттік аудитор іріктеуде анықталған бұрмалауды немесе ауытқуды аномалия деп санаса, ол мұндай бұрмалау немесе ауытқу жиынтыққа тән емес екендігіне жоғары дәрежеде сенімді болуы керек. Бұл үшін бұрмалану немесе ауытқу жиынтықтағы қалған элементтерге әсер етпейтіндігі туралы жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдемелерді алу үшін қосымша аудиторлық рәсімдерді орындау қажет.

105. Мемлекеттік аудитор егжей-тегжейлі тестілер жүргізу үшін іріктеуде анықталған бұрмалауларды барлық жиынтыққа экстраполяциялауы (қолдануы) керек.

106. Мемлекеттік аудитор:

1) іріктеудің нәтижелерін;

2) аудиторлық іріктеуді пайдалану тестіленетін жиынтық туралы қорытынды шығару үшін ақылға қонымды негізді қамтамасыз еткенін не етпегенін бағалауы тиіс.

12-параграф. Аудиторлық рәсімдер

107. Қажетті аудиторлық дәлелдемелер алу үшін мемлекеттік аудитор сипаты, мерзімі және көлемі тәуекелді бағалау тұрғысынан айқындалатын аудиторлық рәсімдерді жүзеге асыруы тиіс.

108. Аудиторлық рәсімдер бақылау тестілерінен және мәні бойынша аудиторлық тексеру рәсімдерінен тұрады.

109. Бақылау құралдарының тестілері аудит объектісінің бухгалтерлік есеп және ішкі бақылау жүйелерінің жұмыс істеуін ұйымдастыру және оның тиімділігі мәселелері бойынша аудиторлық дәлелдемелерді алу мақсатында жүргізіледі.

110. Мәні бойынша тексеру рәсімдері қаржылық есептілікте елеулі бұрмалауларды анықтау мақсатында аудиторлық дәлелдемелерді алу үшін жүргізілетін тестілерді білдіреді.

Мәні бойынша тексеру рәсімдерінің мынадай екі түрі болады:

1) операциялардың және шоттар сальдосының егжей-тегжейлі тестілері;

2) талдамалық рәсімдер.

111. Аудиторлық дәлелдемелер алу үшін мемлекеттік аудитор мынадай аудиторлық рәсімдерді қолдана алады:

1) сұрау салу;

2) инспекциялау;

3) бақылау;

4) растау;

5) қайта санау;

6) қайта жүргізу, талдамалық рәсімдер не олардың үйлесімі.

112. Сұрау салу аудит объектісінің орналасқан жерінің шегінде және одан тыс жерлерде хабардар адамдардан ақпарат іздеуді білдіреді. Сұрау салулар әртүрлі болуы мүмкін: үшінші тұлғаларға арналған ресми жазбаша сұрау салулардан аудит объектісінің жұмыскерлеріне арналған ресми емес ауызша сұрау салуларға дейін.

113. Инспекциялау жазбаларды, құжаттарды немесе материалдық активтерді тексеруді білдіреді. Жазбалар мен құжаттарды инспекциялау барысында мемлекеттік аудитор оларды ішкі бақылау құралдарымен өңдеудің аудиторлық дәлелдемелерін алады.

114. Бақылау басқа адамдар орындайтын процестерді немесе рәсімдерді зерделеуден тұрады.

115. Растау тәуелсіз (үшінші) тараптан бухгалтерлік жазбалардағы ақпаратты растау бойынша сұрау салуға жазбаша жауап болып табылады. Сұрау салуларға жауаптар мемлекеттік аудиторға бұрын болмаған немесе аудиторлық дәлелдемелерді растайтын мәліметтерді бере алады.

116. Сыртқы растаулар мыналарға:

1) бухгалтерлік есеп шоттарында есепте тұрған дебиторлық берешекке;

2) үшінші тараптардың қоймаларында жауапты сақтаудағы қорларға;

3) алынған қарыздарға;

4) бухгалтерлік есеп шоттарында есепте тұрған кредиторлық берешекке қатысты пайдаланылады.

117. Қайта санау бастапқы құжаттар мен бухгалтерлік жазбалардағы арифметикалық есептемелердің дәлдігін тексеруді не мемлекеттік аудитордың дербес есептеулерді орындауын білдіреді.

118. Қайта жүргізу - мемлекеттік аудитордың қолмен де, компьютерлерді пайдалана отырып та жүзеге асырылатын рәсімдерді немесе бақылау іс-қимылдарын (бастапқыда ішкі бақылау жүйесі шеңберінде аудит объектісінің басшылығы немесе персоналы орындаған) тәуелсіз жүргізуі. Мемлекеттік аудитордың өтеу мерзімдері бойынша дебиторлық берешекті саралау рәсімін қайталап өткізуі мысал болып табылады.

119. Талдамалық рәсімдер алынған ақпаратты талдауды және бағалауды білдіреді. Талдамалық рәсімдерді таңдау мемлекеттік аудитордың кәсіби пайымдауының мәні болып табылады.

120. Аудиторлық дәлелдемелерді жинау процесінде мынадай мәселелер:

1) қорларды түгендеу кезінде мемлекеттік аудитордың қатысуы;

2) сот істері мен наразылықтар туралы сұрау салу;

3) ұзақ мерзімді қаржы инвестициялары туралы ақпаратты құндық бағалау және ашу;

4) сегменттер бойынша ақпарат қосымша қаралуға жатады.

13-параграф. Аудиторлық дәлелдемелер

121. Мемлекеттік аудитордың мақсаты - қаржылық есептіліктің анықтығы туралы аудиторлық қорытындыны қалыптастыруға негіз болатын ақылға қонымды қорытынды жасау үшін жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдемелерді алу үшін аудиторлық рәсімдер әзірлеу және орындау.

122. Аудиторлық дәлелдемелер жеткілікті және оның тиісінше сипаты болуы тиіс. Жеткіліктілік - бұл дәлелдемелер санының шамасы, бұл ретте тиісінше сипаты дәлелдемелердің сапасына, яғни олардың өзектілігі мен анықтығына жатады. Дәлелдемелердің қажетті саны қаржылық есептіліктегі ақпараттың елеулі бұрмалану тәуекеліне (тәуекел неғұрлым жоғары болса, соғұрлым көп дәлелдемелер қажет болуы мүмкін), сондай-ақ осындай дәлелдемелердің сапасына (сапа неғұрлым жоғары болса, соғұрлым аз дәлелдемелер қажет болуы мүмкін) байланысты. Сәйкесінше, дәлелдемелердің жеткіліктілігі мен тиісінше сипаты өзара байланысты параметрлер болып табылады. Аудиторлық дәлелдемелердің ауқымды санын жинау олардың төмен сапасының орнын толтырмайды.

123. Дәлелдемелердің анықтығы олардың дереккөзі мен сипатына, сондай-ақ осындай дәлелдемелер алынған нақты мән-жайларға байланысты болады. Тіпті егер дәлелдемелер сыртқы растаулар сияқты аудит объектісінен тыс сыртқы көздерден алынған болса да, белгілі бір мән-жайлар осындай ақпараттың анықтығына әсер етуі мүмкін.

124. Жеке қаралатын дәлелдемелерге қарағанда, әртүрлі көздерден алынған немесе әртүрлі сипаттағы келісілген дәлелдемелер неғұрлым анық болып табылады.

125. Аудиторлық дәлелдемелер есепке алу жазбаларын тексеру арқылы алынуы мүмкін. Аудит объектісі басшылығының мәлімдемелерін растайтын ақпаратпен қатар, осындай мәлімдемелерге қайшы келетін кез келген ақпаратқа ерекше назар аудару керек.

Мемлекеттік секторда қаржылық есептілік жағдайында басшылық барлық іс-әрекеттер мен мәмілелер заңнамаға сәйкес немесе өкілеттіктер шеңберінде жүзеге асырылғаны туралы мәлімдемелерді жиі жасайды және мұндай мәлімдемелер қаржылық аудит шеңберінде сәйкестік аудитінің нысанасы болуы мүмкін.

126. Бір көзден алынған аудиторлық дәлелдеме басқа көзден алынған аудиторлық дәлелдемеге қайшы келген немесе мемлекеттік аудитор аудиторлық дәлелдеме ретінде пайдаланайын деп отырған ақпаратының сенімділігіне күмәнданған жағдайда, мемлекеттік аудитор аудиторлық рәсімдерді қалай өзгерту керектігін айқындауы немесе осы проблеманы шешу үшін оларды толықтыруы, сондай-ақ осы жағдайдың аудиттің басқа аспектілеріне әсерін қарауы тиіс.

14-параграф. Әділ құнын есептік бағалауды қоса алғанда, есептік бағалауға аудит жүргізу

127. Қаржылық есептіліктің кейбір баптары дәл өлшенбейді, тек бағалануы мүмкін. Қаржылық есептіліктің мұндай баптары есептік бағалау ретінде қарастырылады. Қаржылық есептілікте олар болған жағдайда, оның елеулі бұрмалану тәуекелі артады.

128. Мемлекеттік аудитордың мақсаты мынадай аспектілер бойынша жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдемелерді алу болып табылады:

1) қаржылық есептілікте танылған немесе ашылған әділ құнын есептік бағалауды қоса алғанда, есептік бағалаудың негізділігі;

2) Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасы тұрғысынан қаржылық есептіліктегі тиісті ашып көрсетулердің барабарлығы.

129. Елеулі бұрмалаулардың бағаланған тәуекелдерінің негізінде мемлекеттік аудитор:

1) аудит объектісінің басшылығы Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасының есептік бағалауға қатысты талаптарын тиісті түрде қолданғанын не қолданбағанын;

2) есептік бағалауды айқындау әдістерінің тиісінше болуын не болмауын және олардың дәйекті түрде қолданылғанын не қолданылмағанын, сондай-ақ егер өзгерістер орын алса, алдыңғы кезеңмен салыстырғанда есептік бағалауда немесе оларды айқындау әдістеріндегі өзгерістердің мән-жайларға сәйкес келуін не келмеуін айқындайды.

130. Елеулі тәуекелдерге әкеп соқтыратын есептік бағалауларға қатысты мемлекеттік аудитор:

1) аудит объектісі басшылығының қаржылық есептіліктегі есептік бағалауды мойындау немесе мойындамау туралы шешімінің;

2) есептік бағалауды айқындау үшін таңдалған негіздің Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкес келуіне не келмеуіне тиісті және жеткілікті аудиторлық дәлелдемені алуы тиіс.

131. Аудиторлық дәлелдеменің негізінде мемлекеттік аудитор қаржылық есептіліктегі есептік бағалаудың Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасы тұрғысынан негізделгенін немесе олардың бұрмаланғанын айқындауы тиіс.

132. Мемлекеттік аудитор есептік бағалауларға қатысты қаржылық есептілікте жасалған ашып көрсетулердің Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкес келетініне жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдеме алуы тиіс.

133. Елеулі тәуекелдерге әкеп соқтыратын есептік бағалауларға қатысты мемлекеттік аудитор Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасы тұрғысынан қаржылық есептіліктегі осындай бағалаудың белгісіздігін ашудың барабарлығын бағалауы тиіс.

134. Мемлекеттік аудитор есептік бағалауды айқындау кезінде аудит объектісінің басшылығы қабылдаған пайымдаулар мен шешімдерді аудит объектісі басшылығының ықтимал теріс түсіну белгілерінің болуы тұрғысынан қарауы тиіс. Аудит объектісі басшылығының ықтимал теріс түсіну белгілері жекелеген есептік бағалаудың негізділігі туралы қорытынды жасау мақсатында бұрмаланған болып саналмайды.

135. Аудиторлық құжаттамаға мемлекеттік аудитор:

1) елеулі тәуекелдерге әкеп соқтыратын есептік бағалаудың негізділігіне және оларды ашып көрсетулерге қатысты аудиторлық қорытынды үшін негіздің сипатын;

2) егер бар болса, аудит объектісі басшылығының ықтимал теріс түсіну белгілерінің сипатын енгізуі тиіс.

15-параграф. Кейінгі оқиғаларды есепке алу

136. Егер аудиторлық есептің (қорытындының) күнінен кейін, бірақ қаржылық есептілікті ұсыну күніне дейін не күнінен кейін мемлекеттік аудитор аудиторлық есепке әсер ететін қандай да бір факті туралы білсе, мемлекеттік аудитор мынадай іс-әрекеттерді жүргізуі керек:

1) осы мәселені аудит объектісінің басшылығымен және қажет болған жағдайда басшылық өкілеттіктер берілген адамдармен талқылау;

2) қаржылық есептілікке қандай да бір түзетулер енгізу қажет не қажет емес екендігін анықтау және егер қажет болса,

3) аудит объектісінің басшылығынан осы мәселені қаржылық есептілікте қалай көрсетуге ниетті екенін анықтау.

137. Егер аудит объектісінің басшылығы қаржылық есептілік шығарылған күннен кейін оны пайдаланушыларды хабардар ету үшін қажетті шараларды қабылдамаса, сондай-ақ мемлекеттік аудитор мұндай өзгерістер қажет деп санаған жағдайда қаржылық есептілікке өзгерістер енгізбесе, аудит объектісінің басшылығын және басшы өкілеттіктер берілген адамдарды аудит объектісінің қаржылық есептілікті және ол бойынша аудиторлық есепті (қорытындыны) оған қажетті өзгерістер енгізілгенге дейін үшінші адамдарға беруі тиіс еместігі туралы хабардар етуі тиіс. Егер кейіннен қаржылық есептілік қажетті өзгерістерсіз үшінші адамдарға берілсе, мемлекеттік аудитор мұндай үшінші адамдардың түзетілмеген қаржылық есептілікке және ол бойынша аудиторлық есепке (қорытындыға) сүйенбеуі үшін қажетті шаралар қолдануы қажет.

16-параграф. Аудит барысында анықталған бұрмалауларды бағалау

138. Мемлекеттік аудитор анықталған бұрмалаулардың аудит процесіне және аудит объектісінің қаржылық есептілігіне әсерін бағалағаны жөн.

139. Бұрмалауларға қатысты мемлекеттік аудитордың аудит объектісінің іс жүзіндегі қаржылық нәтижелеріне бұрынғысынша сәйкес келетініне көз жеткізу мақсатында олардың маңыздылығына жеке-жеке немесе жиынтығында бағалау жүргізуі керек.

140. Басшы өкілеттіктер берілген адамдар бұрмалаулар туралы және мұндай бұрмалаулардың жеке-жеке немесе жиынтығында аудиторлық есепте көрсетілген пікірге әсері туралы хабардар етілуі тиіс. Аудиторлық есепте мемлекеттік аудитор операциялардың тиісті кластары, шоттар сальдосы немесе тиісті ашып көрсетулер бойынша елеулі бұрмалауларды жеке көрсетуі тиіс.

141. Аудит барысында мемлекеттік аудитор айқын елеулі еместерді қоспағанда, анықталған бұрмалауларды жинақтауы тиіс.

142. Мемлекеттік аудитор, егер:

1) анықталған бұрмалаушылықтардың сипаттамасы және олардың пайда болу жағдайлары аудит барысында жинақталған бұрмалаулармен жиынтығында елеулі болуы мүмкін өзге де бұрмалаулардың болуы мүмкін екендігін көрсетсе;

2) аудит барысында жинақталған бұрмалаулар жиынтығы Стандарттың 5-тарауының 6-параграфына сәйкес белгіленген елеулілік деңгейіне жақындаса, аудит бағдарламасын қайта қарауға қажеттіліктің бар-жоғын анықтауы тиіс.

Ескерту. 142-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

143. Мемлекеттік аудитор аудит барысында жинақталған барлық бұрмалаулар туралы, егер бұл заңнамамен немесе нормативтік құқықтық актілермен тыйым салынбаған болса, аудит объектісі басшылығының тиісті деңгейін уақтылы хабардар етуі тиіс.

144. Қаржылық есептілікке бұрмалаулардың әсерін бағалау алдында мемлекеттік аудитор бұрынғысынша аудит объектісінің нақты қаржылық нәтижелеріне сәйкес келетініне көз жеткізу үшін Стандарттың 5-тарауының 6-параграфына сәйкес елеулілік деңгейін қайта қарауы қажет.

145. Мемлекеттік аудитор бұрмалаулардың елеулі болып табылатындығын анықтауы тиіс. Бұл ретте мемлекеттік аудитор мынадай мәселелерді:

1) операциялардың нақты кластарына, шоттар сальдосына немесе ашып көрсетулерге қатысты да, тұтастай алғанда қаржылық есептілікке қатысты да бұрмалаулардың мөлшері мен сипатын, сондай-ақ осындай бұрмалаулардың пайда болуының ерекше жағдайларын;

2) алдыңғы кезеңдерге байланысты бұрмалаулардың операциялардың тиісті кластарына, шоттар сальдосына немесе ашып көрсетулерге, сондай-ақ тұтастай қаржылық есептілікке әсерін қарауы қажет.

146. Мемлекеттік аудитор аудит объектісі басшылығының және, қажет болған жағдайда, басшылық өкілеттіктер берілген адамдардың бұрмалаулардың тұтастай қаржылық есептілікке әсерін елеулі емес деп қарастыратыны туралы жазбаша ұсынымын сұратуы тиіс.

Қаржылық есептілік аудиті шеңберінде сәйкестік аудиті және ішкі бақылау тиімділігін бағалау бойынша қосымша рәсімдер жүргізілген жағдайда, жоғарыдағы тармақта көрсетілген түсіндірмелер бір құжатта жасалуы мүмкін.

147. Мемлекеттік аудитор аудиторлық құжаттамаға мынадай ақпаратты:

1) одан төмен бұрмалаулар болмашы деп қаралатын соманы;

2) аудит барысында жиналған барлық бұрмалауларды, сондай-ақ олардың түзетілуі мүмкін не мүмкін еместігі туралы ақпаратты;

3) мемлекеттік аудитордың бұрмалаулар елеулі болып табылатыны және осы тұжырымның негіздерін қосуы тиіс.

6-тарау. Қаржылық есептілік аудитінің нәтижелері бойынша пікір қалыптастыру және аудиторлық есеп жасау

1-параграф. Қаржылық есептілік бойынша пікір тұжырымдау

148. Мемлекеттік аудитор Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасына сәйкес қаржылық есептіліктің барлық маңызды аспектілерде дайындалғанына қатысты пікір тұжырымдауы тиіс.

149. Осы пікірді тұжырымдау үшін мемлекеттік аудитор қаржылық есептілікте жалпы жосықсыз іс-әрекеттерден немесе қателіктен туындаған елеулі бұрмалаулардың болмайтындығына ақылға қонымды сенімділік алғандығына қатысты қорытындыға келуі тиіс. Мұндай қорытынды мыналарды:

1) Стандарттың 5-тарауының 13-параграфына сәйкес мемлекеттік аудитордың жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдеменің алынғаны не алынбағаны туралы қорытындысын;

2) Стандарттың 5-тарауының 6-параграфына сәйкес мемлекеттік аудитордың бұрмалаулар жеке немесе жиынтықта елеулі болып табылатыны не табылмайтыны туралы қорытындысын ескеруі тиіс.

150. Мемлекеттік аудитор қаржылық есептіліктің Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкес барлық маңызды аспектілерде дайындалғанын бағалауы тиіс. Мұндай бағалау аудит объектісі басшылығының пайымдауларының ықтимал теріс түсіну көрсеткіштерін қоса алғанда, аудит объектісінің есептік практикасының сапалық аспектілерін қарауды қамтуы тиіс.

151. Атап айтқанда, Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасының талаптарын назарға ала отырып, мемлекеттік аудитор мыналарды:

1) аудит объектісінің басшылығы жасаған есептік бағалаулар негізделген болып табылатынын не табылмайтынын;

2) қаржылық есептілікте ұсынылған ақпараттың релевантты, сенімді, салыстырылатын және түсінікті болып табылатынын не табылмайтынын;

3) қаржылық есептілік оның болжамды пайдаланушыларына қаржылық есептілікте ұсынылған ақпаратқа елеулі операциялар мен оқиғалардың әсерін түсінуге мүмкіндік беретін барабар ашып көрсетулерді қамтамасыз етуін не етпеуін бағалауы тиіс.

152. Мемлекеттік аудитор, егер ол қаржылық есептілік Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасына сәйкес барлық маңызды аспектілерде дайындалғаны туралы қорытындыға келсе, ескертусіз пікірін білдіреді.

153. Егер мемлекеттік аудитор қаржылық есептілікте тұтастай алғанда елеулі бұрмалаулар жоқ деген қорытынды жасасуға мүмкіндік беретін жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдеме ала алмаса, ол Стандарттың 6-тарауының 3-параграфына сәйкес аудиторлық есепте (қорытындыда) ескертпесі бар пікірін білдіруге тиіс.

2-параграф. Аудиторлық есепті дайындау

154. Аудиторлық есеп Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу қағидаларында белгіленген тәртіп ескерілее отырып, жазбаша нысанда ұсынылуы тиіс.

155. Аудиторлық есеп мынадай бөліктерді:

1) тақырыбы;

2) адресат;

3) аудит жүргізілген қаржылық есептілікті айқындайтын кіріспе параграф;

4) қаржылық есептілікті дайындау үшін аудит объектісі басшылығының жауаптылығын сипаттау;

5) мемлекеттік аудитордың қаржылық есептілік бойынша пікір білдіргені үшін жауаптылығын сипаттау;

6) қаржылық есептілік бойынша пікір қамтылған аудиторлық пікірді білдіретін параграф;

7) аудиторлық тапсырма басшысының қолы;

8) аудиторлық есептің күнін қамтиды.

156. Аудиторлық есептің осы есептің сыртқы МАҚБ органының есебі болып табылатындығын нақты көрсететін тақырыбы және тиісті түрде жолданған болуы тиіс.

Ескерту. 156-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

157. Аудиторлық есептің кіріспе параграфы:

1) қаржылық есептілігі бойынша аудит жүргізілген аудит объектісіне нұсқауды;

2) осы қаржылық есептілік бойынша аудит жүргізілгенін нұсқауды;

3) қаржылық есептілікке кіретін әрбір есептің атауын;

4) қаржылық есептілікті құрайтын әрбір қаржылық есепте көрсетілген күнді немесе кезеңді қамтиды.

158. Аудиторлық есеп "Қаржылық есептілікті дайындау үшін аудит объектісі басшылығының жауаптылығы" тақырыбындағы бөлімді қамтиды, онда аудит объектісінде қаржылық есептілікті дайындауға жауапты және функционалдық және лауазымдық міндеттері тұрғысынан бірінші қол қою құқығы берілген адамдар атап көрсетіледі.

159. Аудиторлық есеп "Мемлекеттік аудитордың жауаптылығы" тақырыбындағы бөлімді қамтиды, онда мемлекеттік аудитордың жауаптылығы өзі жүргізген аудит негізінде қаржылық есептілік туралы пікір білдіруден тұрады деген нұсқау болуы тиіс.

160. Аудиторлық есеп мемлекеттік аудиторды әдеп талаптарын орындауға, сондай-ақ қаржылық есептілікте елеулі бұрмалаулар болмайтынына ақылға қонымды сенімді қамтамасыз ететіндей аудитті жоспарлауға және жүргізуге міндеттейтін жоғары аудит органдары аудитінің халықаралық стандарттарына негізделген рәсімдік стандартқа сәйкес аудит жүргізілгенін нұсқауды қамтуы тиіс.

161. Аудиторлық есеп аудиттің сипаттамасын қамтиды, онда мынадай аспектілер көрсетіледі:

1) аудит қаржылық есептілікте сомалар мен ашып көрсетулер бойынша аудиторлық дәлелдемелерді алу үшін рәсімдерді орындауды қамтиды;

2) таңдалған рәсімдер жосықсыз іс-әрекеттерден немесе қателіктен туындаған қаржылық есептіліктегі елеулі бұрмалау тәуекелдерін бағалауды қоса алғанда, мемлекеттік аудитордың пайымдауына байланысты болады;

3) аудит есептік саясатты тиісінше қолдануды және аудит объектісінің басшылығы жасаған есептік бағалаудың негізділігін, сондай-ақ қаржылық есептілікті жалпы ұсынуды бағалауды да қамтиды.

162. Аудиторлық есеп мемлекеттік аудитор өзі алған аудиторлық дәлелдемелер аудиторлық пікір білдіру үшін негіз ұсынуға жеткілікті және тиісті болып табылады деп есептейтін нұсқауды қамтуы тиіс.

163. Аудиторлық есеп "Пікір" тақырыбындағы бөлімді қамтуы тиіс.

164. Ескертпесіз пікір білдіру кезінде аудиторлық пікір қаржылық есептіліктің Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласындағы заңнамасына сәйкес барлық маңызды аспектілерде дайындалғанын көрсетуі тиіс.

165. Аудиторлық есепке мемлекеттік аудитті тікелей жүргізген мемлекеттік аудиторлар қол қояды.

166. Аудиторлық есепке мемлекеттік аудитор:

1) қоса беріліп отырған ескертпелерді қоса алғанда, қаржылық есептілікті құрайтын барлық есептер дайындалғанына;

2) тиісті өкілеттіктері бар адамдар осы қаржылық есептілік үшін өзіне жауаптылық алғандығын растағанына дәлелдемені қоса алғанда, қаржылық есептілік бойынша аудиторлық пікір негізделген жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдеме алған күннен ерте емес күн қойылады.

3-параграф. Қаржылық есептілік бойынша пікірді түрлендіру

167. Мына жағдайлардың бірі болғанда:

1) алынған аудиторлық дәлелдеменің негізінде мемлекеттік аудитор жалпы қаржылық есептілікте елеулі бұрмалаулар бар деген қорытындыға келгенде;

2) мемлекеттік аудитордың тұтастай қаржылық есептілікте елеулі бұрмалаулар жоқ деген қорытындыға келуіне мүмкіндік беретін жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдеме алуға мүмкіндігі болмағанда мемлекеттік аудитор аудиторлық есепте (қорытындыда) пікірді түрлендіруі тиіс.

168. Мемлекеттік аудитор мына жағдайлардың бірі басталғанда:

1) жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдемені алғаннан кейін аудитор бұрмалаулар жеке немесе жиынтықта қаржылық есептілік үшін маңызды болып табылатыны туралы қорытындыға келгенде;

2) мемлекеттік аудитордың соның негізінде пікір білдіре алатын жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдеме алуға мүмкіндігі жоқ, бірақ ол анықталмаған бұрмалаулардың ықтимал әсері, егер олар орын алса, қаржылық есептілікке елеулі әсер етуі мүмкін деген қорытындыға келгенде ескертулері бар пікір білдіреді.

169. Мемлекеттік аудитордың, егер соның негізінде пікір білдіре алатындай жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдеме алуға мүмкіндігі болмаса және егер олар орын алса, анықталмаған бұрмалаулардың қаржылық есептілікке ықтимал әсері елеулі және барлық жерде болуы мүмкін деген қорытындыға келсе, пікір білдіруден бас тартуды тұжырымдайды.

170. Егер аудит объектісінің басшылығы аудиторлық дәлелдемелерге қолжетімділікті шектейтін болса, мемлекеттік аудитор басшылық өкілеттіктер берілген адамдар аудит объектісін басқаруға қатысатын жағдайларды қоспағанда, бұл туралы оларды хабардар етеді және жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдемелерді алу үшін балама рәсімдерді орындау мүмкіндігі мәселесін шешеді.

171. Егер мемлекеттік аудитордың жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдеме алуға мүмкіндігі болмаса, оның салдары төмендегідей айқындалады:

1) егер мемлекеттік аудитор анықталмаған бұрмалаулар орын алған жағдайда, олардың қаржылық есептілікке ықтимал әсері елеулі болып табылады деген қорытындыға келсе, ол ескертулері бар пікір білдіреді;

2) егер мемлекеттік аудитор анықталмаған бұрмалаулар орын алған жағдайда, олардың қаржылық есептілікке ықтимал әсері елеулі және барлық жерде деген қорытындыға келсе, мемлекеттік аудитор қаржылық есептілік бойынша пікір білдіруден бас тартады.

172. Пікір білдіруден бас тарту жекелеген қаржылық есептілікке қатысты аудит жүргізу кезінде ғана көзделген.

173. Егер мемлекеттік аудитор қаржылық есептілік бойынша пікірін түрлендірсе, ол Стандарттың 6-тарауының 2-параграфында талап етілетін ерекше бөліктерге қосымша, пікірді түрлендіру қажеттілігін туындатқан аспектіні сипаттайтын параграфты аудиторлық есепке (қорытынды) енгізеді. Бұл параграф аудиторлық есепте (қорытындыда) пікір білдіретін параграфтың алдында тікелей орналастырылады және мән-жайларға байланысты "Ескертпесі бар пікір білдіруге негіз" немесе "Пікір білдіруден бас тартуға негіз" атты тақырып пайдаланылады.

4-параграф. Аудиторлық есепке түсіндірме параграфты енгізу

174. Егер мемлекеттік аудитор өзінің кәсіби пайымдауы бойынша пайдаланушылардың қаржылық есептілікті түсінуі үшін іргелі болып табылатындай аса маңызды, қаржылық есептілікте ұсынылған немесе ашылған мәселеге пайдаланушылардың назарын аудару қажет деп есептесе, онда мемлекеттік аудитор түсіндірме параграфты қаржылық есептілікте елеулі бұрмалаулар болмайтындығына жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдеме алған жағдайда аудиторлық есепке (қорытындыға) енгізуі тиіс. Мұндай параграф қаржылық есептілікте ұсынылған немесе ашылған ақпаратқа ғана қатысты болуы тиіс.

175. Егер мемлекеттік аудитор аудиторлық есепке (қорытындыға) түсіндірме параграфты енгізсе, ол:

1) оны аудиторлық есепте (қорытындыда) пікір білдірілетін параграфтан кейін бірден орналастыруы;

2) "Түсіндірме параграф" тақырыбын немесе басқа тиісті тақырыпты пайдалануы;

3) параграфқа пайдаланушылардың назарын аударатын мәселеге және қаржылық есептілікте осы мәселені толық сипаттайтын тиісті ашып көрсетулерді табуға болатын нақты сілтемені енгізуі;

4) пайдаланушылардың назарын аударатын мәселеге қатысты аудиторлық пікірдің түрленбегенін көрсетуі тиіс.

Аудиторлық есепте (қорытындыда) назар аударуды талап ететін өзге де мәселелер туралы параграфтар.

176. Егер мемлекеттік аудитор өзінің кәсіби пайымдауы бойынша аудитті пайдаланушылардың мемлекеттік аудитордың міндеттерін немесе аудиторлық есепті (қорытындыны) түсіну үшін маңызды болып табылатын қаржылық есептілікте берілгендерден немесе ашып көрсетілгендерден басқа қандай да бір мәселе туралы хабарлау қажет деп есептесе, онда мемлекеттік аудитор мұндай мәселені аудиторлық есепте (қорытындыда) "Назар аударуды талап ететін өзге де мәселелер" тақырыбындағы немесе басқа да тиісті тақырыптағы параграфпен ұсынуы тиіс. Мемлекеттік аудитор аудиторлық есепке (қорытындыға) осы параграфты пікір білдірілетін параграфтан және кез келген түсіндірме параграфтан кейін бірден немесе егер назар аударуды талап ететін өзге де мәселелер туралы параграфтың мазмұны есептілікті ұсыну жөніндегі өзге де міндеттердің бөліміне қатысты болса, аудиторлық есептің (қорытындының) басқа бөлігіне енгізуі тиіс.

7-тарау. Шоғырландырылған қаржылық есептілікке қатысты аудит жүргізудің айрықша мәселелері

177. Аудит тобының жетекшісі топтың қаржылық есептілігінің анықтығы туралы пікір қалыптастыру үшін негіз болуы мүмкін компоненттердің қаржылық ақпаратын шоғырландыру процесіне қатысты жеткілікті тиісті аудиторлық дәлелдемелерді алу мүмкіндігін анықтайды. Осы мақсатта аудит тобы маңызды компоненттерді анықтау үшін қажетті көлемде топ, оның компоненттері және олардың ортасы туралы ақпаратпен танысуы керек.

178. Аудит тобының жетекшісі аудит объектісі мен оның ортасы туралы алған білім негізінде елеулі бұрмаланушылық тәуекелдерін сәйкестендіреді және бағалайды.

Аудит тобы:

1) аудит объектісін алдын ала зерделеу сатысында алынған барлық топ үшін қолданылатын бақылау құралдарын қоса алғанда, топ, оның компоненттері және олардың ортасы туралы ақпаратты ескеруі және толықтыруы;

2) компоненттер үшін топ басшылығы шығарған нұсқауларды қоса алғанда, шоғырландыру процесі туралы түсінік алуы керек.

179. Аудит тобы мыналарды:

1) топтың аудитін жүргізу бағдарламасын әзірлеу кезінде жалпы топтың қаржылық есептілігі үшін мәнділік деңгейін;

2) топтың ерекшеліктерін ескере отырып, егер олар бар болса, бір үлгідегі операциялардың белгілі бір топтарын, бухгалтерлік есеп шоттары бойынша қалдықтарды немесе тұтастай топтың қаржылық есептілігі үшін айқындалған мәнділік деңгейінен кем соманы бұрмалау топтың қаржылық есептілігінде ақпаратты ашу жағдайларын сәйкестендіруге негізделген күтулерге сәйкес пайдаланушылардың топтың қаржылық есептілігі негізінде қабылданатын экономикалық шешімдеріне әсер етуі мүмкін.

Мұндай жағдайларда аудит тобы бір үлгідегі операциялардың көрсетілген белгілі бір топтарына, шоттар бойынша қалдықтарға, ақпаратты ашуға қолданылатын мәнділік деңгейін немесе деңгейлерін айқындауға тиіс;

3) мемлекеттік аудиторлар топтың қаржылық есептілігіне аудит жүргізу мақсатында аудит жүргізетін компоненттер үшін компоненттің мәнін айқындайды. Топтың қаржылық есептілігінде түзетілмеген және анықталмаған бұрмалаушылықтардың жиынтығы тұтастай алғанда топтың қаржылық есептілігі үшін айқындалған мәнділік деңгейінен асып кету қаупін төмендету мақсатында компоненттің мәнділігі жалпы топтың қаржылық есептілігі үшін мәнділік деңгейінен төмен белгіленеді.

Ескерту. 179-тармақ жаңа редакцияда - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 28.09.2022 № 10-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

180. Аудит тобының жетекшісі қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануының бағаланған тәуекелдеріне қатысты тиісті жауап іс-әрекеттерін әзірлеуге және жүзеге асыруға міндетті. Аудит тобының жетекшісі топтың қаржылық есептілік аудитіне қатысты аудит тобы және компоненттердің қаржылық ақпаратына қатысты компоненттердің мемлекеттік аудиторлары орындайтын жұмыс түрін айқындауға тиіс.

181. Егер компоненттерді шоғырландыру процесіне немесе оның қаржылық ақпаратына қатысты орындалатын жұмыстың сипаты, орындалу мерзімдері мен ауқымы топтың бақылау құралдарының тиімді жұмыс істеуін күтуге негізделген болса немесе тек бір ғана тексеру рәсімдері мәні бойынша пікірлер деңгейінде жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдемені қамтамасыз ете алмаған жағдайда, аудит тобы көрсетілген бақылау құралдарының жұмыс істеу тиімділігін тексеруге тиіс.

182. Топ үшін қаржылық маңызды болып табылатын компонентке қатысты аудит тобы компоненттің мәнділік деңгейін қолдана отырып, компоненттің қаржылық ақпаратына аудит жүргізуі тиіс.

183. Маңызды болып табылатын компонентке қатысты, ол өзінің ерекше сипатына немесе жағдайларына байланысты топтың қаржылық есептілігі үшін елеулі бұрмаланушылықтың елеулі тәуекелдерін ұсына алады, аудит тобы мынадай бір немесе бірнеше іс-әрекеттерді орындауы тиіс:

1) компоненттің мәнділік деңгейін қолдана отырып, компоненттің қаржылық ақпаратының аудиті;

2) топтың қаржылық есептілігінің елеулі бұрмаланушылығының ықтимал елеулі тәуекелдеріне қатысты бухгалтерлік есеп шоттары, операциялар топтарының немесе ашулардың бір немесе бірнеше қалдықтарының аудиті;

3) топтың қаржылық есептілігінің елеулі бұрмаланушылығының ықтимал маңызды тәуекелдеріне қатысты арнайы аудиторлық рәсімдер.

184. Маңызды компоненттер болып табылмайтын компоненттерге қатысты аудит тобы талдамалық рәсімдерді топ деңгейінде орындауы тиіс.

185. Компоненттерді таңдау циклдік негізде жүзеге асырылуы тиіс.

186. Аудит тобы шоғырландыру процесіне байланысты туындайтын топтың қаржылық есептілігінің елеулі бұрмалануының бағаланған тәуекелдеріне жауап ретінде шоғырландыру процесіне қатысты одан кейінгі аудиторлық рәсімдерді әзірлеп, орындауы тиіс. Олар барлық компоненттердің топтың қаржылық есептілігіне енгізілгенін бағалауды қамтуы тиіс.

187. Аудит тобы шоғырландыру түзетулері мен қайта сыныптаудың тиісті сипатын, толықтығын және дәлдігін бағалауы және жосықсыз іс-әрекеттер тәуекелінің қандай да бір факторлары немесе аудит объектісі басшылығының мүмкін болатын алдын алу көрсеткіштерінің бар-жоғын тексеруі тиіс.

188. Аудит тобы мемлекеттік аудитор сәйкестендірген компоненттің қаржылық ақпараты топтың есептілігіне енгізілгеніне көз жеткізуі керек.

189. Аудит тобының жетекшісі аудит тобы мен мемлекеттік аудиторлар орындаған компоненттердің шоғырландыру процесіне және жұмысқа қатысты аудиторлық рәсімдерді орындау нәтижесінде жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдеменің алынғанын анықтауға тиіс, оның негізінде топтың қаржылық есептілігінің аудиті бойынша пікір білдіруге болады.

190. Мемлекеттік аудит тобының жетекшісі кез келген бұрмалаулар тобының қаржылық есептілік аудиті жөніндегі пікіріне (аудит тобы сәйкестендірген немесе мемлекеттік аудиторлар хабарлаған компоненттер) және жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдемелерді алу мүмкін болмаған кез келген жағдайлардың әсерін бағалауға тиіс.

191. Аудит тобы мынадай:

1) маңызды болып табылатындарды көрсете отырып, компоненттерді және компоненттердің қаржылық ақпаратына қатысты орындалған жұмыс түрлерін талдау;

2) мән-жайларға қарай аудит тобының мемлекеттік аудиторлардың аудиторлық құжаттамасының тиісті бөліктерін және оның негізінде жасалған тұжырымдарды тексеруін қоса алғанда, маңызды компоненттерге қатысты мемлекеттік аудиторлар орындайтын жұмысқа аудит тобының қатысу сипаты, орындау мерзімдері және көлемі;

3) аудит тобы мен компоненттің мемлекеттік аудиторлары арасында жазбаша ақпарат алмасу мәселелерін аудиторлық құжаттамаға енгізуі тиіс.

8-тарау. Қаржылық есептілік аудитін жүргізу кезінде заңнаманың сақталуы мәселелерін қарау

192. Мемлекеттік аудитор қаржылық есептілікте көрсетілетін сомаға және онда ашылатын ақпаратқа тікелей елеулі әсер ететін заңдар мен нормативтік құқықтық актілердің сақталуы туралы жеткілікті тиісті дәлелдемелерді алуы керек.

193. Мемлекеттік аудитор сәйкессіздіктердің алдын алуға жауапты емес және қаржылық есептілікке тікелей әсер етпейтін заңдар мен нормативтік құқықтық актілердің барлық бұзушылықтарын анықтауға міндетті емес.

194. Стандарттың талаптарына сәйкес мемлекеттік аудитор аудит объектісінің қызметіне қолданылатын заңнамалық және нормативтік құқықтық базаны түсінуі қажет.

195. Мемлекеттік аудитор кейбір заңдардың немесе нормативтік құқықтық актілердің ережелері қаржылық есептілікке тікелей әсер ететінін назарға алғаны жөн, өйткені олар есептілікте (бюджет, салық және зейнетақы заңнамасы) ашылуға жататын сома мен ақпараттың сипатын айқындайды, ал сол мезгілде басқа заңдарды немесе нормативтік құқықтық актілерді аудит объектісінің басшылығы сақтауға тиіс немесе аудит объектісінің операциялық қызметін жүзеге асыру шарттарын айқындайды, мұндай заңдар немесе нормативтік құқықтық актілер қаржылық есептілікке тікелей әсер етпейді (лицензия шарттарын сақтау, төлем қабілеттілігінің нормативтік талаптарын сақтау, экологиялық нормаларды сақтау).

196. Қазақстан Республикасының Заңдар мен нормативтік құқықтық актілерді сақтамау аудит объектісі үшін айыппұлдарға, сот талқылауларына немесе басқа да салдарға әкеп соғуы мүмкін және бұл қаржылық есептілікке елеулі әсер етуі мүмкін.

197. Егер қаржылық есептілікке аудит жүргізу барысында мемлекеттік аудитор Қазақстан Республикасының заңнаманың бұзылуын анықтаса, онда олар қаржылық бақылаудың ден қою шараларын қолдануға тиіс.