ОБ АВАРИЙНО-СПАСАТЕЛЬНЫХ СЛУЖБАХ И СТАТУСЕ СПАСАТЕЛЕЙ

Закон Республики Казахстан от 27 марта 1997 г. N 87-1. Утратил силу Законом Республики Казахстан от 11 апреля 2014 года № 188-V

Сноска. Утратил силу Законом РК от 11.04.2014 № 188-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

ОГЛАВЛЕНИЕ

Сноска. В тексте после слова "Глава" цифры "I - V" заменены соответственно цифрами "1 - 5" - Законом РК от 20 декабря 2004 г. № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.).

Сноска. По всему тексту:
слова "центральный исполнительный орган по чрезвычайным ситуациям", "центральным исполнительным органом по чрезвычайным ситуациям", "центрального исполнительного органа по чрезвычайным ситуациям" заменены соответственно словами "уполномоченный орган", "уполномоченным органом", "уполномоченного органа" - Законом РК от 26.05.2008 № 34-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Настоящий закон регулирует общественные отношения при организации и деятельности аварийно-спасательных служб и формирований, созданных для ликвидации чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера, устанавливает статус спасателей.

Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

аварийно-спасательные средства - техническая, научно-техническая и интеллектуальная продукция, в том числе специализированные средства связи и управления, техника, оборудование, снаряжение, имущество и материалы, методические, видео-, кино-, фотоматериалы по технологии спасательных и неотложных работ, а также программные базы данных для электронных вычислительных машин и иные средства, предназначенные для проведения спасательных и неотложных работ;

аварийно-спасательное формирование - самостоятельная или входящая в состав аварийно-спасательной службы структура, предназначенная для проведения спасательных и неотложных работ, основу которой составляют подразделения спасателей, оснащенные специальной техникой, оборудованием, снаряжением, инструментами, материалами и обеспеченные кинологической службой;

аварийно-спасательная служба - совокупность органов управления, сил и средств, предназначенных для решения задач по предупреждению и ликвидации чрезвычайных ситуаций, функционально объединенных в единую систему, основу которой составляют аварийно-спасательные формирования, в том числе аэромобильные отряды, структурно включающие в себя спасателей-исполнителей, выполняющих аварийно-спасательные и неотложные работы, спасателей-руководителей этих работ младшего, среднего и высшего состава, и вспомогательные службы технического обеспечения этих работ;

военизированная аварийно-спасательная часть - специализированная организация, предназначенная для круглосуточного обслуживания опасных производственных объектов, действующая и руководствующаяся принципами единоначалия и выполняющая аварийно-спасательные работы в условиях повышенной опасности, с допустимым риском для здоровья и жизни спасателей;

спасательные работы - действия в зоне чрезвычайных ситуаций по спасению людей, материальных и культурных ценностей, защите окружающей среды, ее локализации и подавлению или доведению до минимально возможного уровня воздействия характерных для нее опасных факторов;

спасатель - гражданин, прошедший специальную подготовку и аттестацию (переаттестацию) на проведение спасательных и неотложных работ;

статус спасателей - совокупность прав и обязанностей спасателей, установленных законодательством Республики Казахстан;

уполномоченный орган в области чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера (далее - уполномоченный орган) - государственный орган, осуществляющий государственное регулирование и контроль в области предупреждения и ликвидации чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера;

руководитель ликвидации чрезвычайной ситуации - главное распорядительное и ответственное лицо, руководящее ведением работ при ликвидации чрезвычайной ситуации или назначенное центральным или местным исполнительным органом, к полномочиям которого отнесена ликвидация чрезвычайных ситуаций;

неотложные работы при ликвидации чрезвычайных ситуаций - деятельность по всестороннему обеспечению спасательных работ, оказанию населению, пострадавшему в чрезвычайных ситуациях, медицинской и других видов помощи, созданию условий, необходимых для сохранения жизни и здоровья людей, поддержания их работоспособности.
Сноска. Статья 1 в редакции Закона РК от 26.05.2008 № 34-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан об
аварийно-спасательных службах и формированиях

Законодательство Республики Казахстан об аварийно-спасательных службах и формированиях основывается на Конституции Республики Казахстан, состоит из Закона Республики Казахстан "О чрезвычайных ситуациях природного и техногенного характера", настоящего Закона, а также иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

Статья 3. Основные принципы деятельности аварийно-
спасательных служб и формирований

Основными принципами деятельности аварийно-спасательных служб и формирований являются:
гуманизм и милосердие, предусматривающие приоритетность задач спасения жизни и сохранения здоровья людей, защиты окружающей среды при возникновении чрезвычайных ситуаций;
обязательность проведения спасательных и неотложных работ по ликвидации чрезвычайных ситуаций;
единоначалие руководства аварийно-спасательными службами и формированиями;
оправданный риск и обеспечение безопасности при проведении спасательных и неотложных работ;
постоянная готовность аварийно-спасательных служб и формирований к оперативному реагированию на чрезвычайные ситуации и проведению спасательных и неотложных работ.

Статья 4. Задачи аварийно-спасательных служб и
формирований

1. Основными задачами аварийно-спасательных служб и формирований являются:
спасательные и неотложные работы по спасению и эвакуации людей при возникновении и ликвидации чрезвычайных ситуаций;
профилактические работы по обеспечению готовности к спасению людей и ликвидации чрезвычайных ситуаций;
совершенствование профессионального мастерства и поддержание органов управления, сил и средств аварийно-спасательных служб и формирований в постоянной готовности к выдвижению в зоны чрезвычайных ситуаций и проведению спасательных и неотложных работ;
контроль за готовностью обслуживаемых объектов и территорий к проведению на них спасательных и неотложных работ;
проведение спасательных и неотложных работ на обслуживаемых объектах и территориях.
Кроме того, на аварийно-спасательные службы и формирования могут возлагаться задачи по:
участию в разработке планов предупреждения и ликвидации чрезвычайных ситуаций на обслуживаемых объектах и территориях, планов взаимодействия при ликвидации чрезвычайных ситуаций на других объектах и территориях;
участию в проведении экспертизы предполагаемых для реализации проектов и решений по обслуживаемым объектам и территориям, а также по процессам, которые могут повлиять на обеспечение защиты населения и территорий от чрезвычайных ситуаций на указанных объектах;
пропаганде знаний в области защиты населения и территорий от чрезвычайных ситуаций, участию в подготовке населения и работников организаций к действиям в условиях чрезвычайных ситуаций;
участию в разработке нормативных документов по вопросам организации и проведения спасательных и неотложных работ;
проведению научно-исследовательских, проектно-конструкторских работ, организации изготовления и внедрения оборудования по спасательному делу и противоаварийной защите;
другим вопросам, не выходящим за рамки гуманитарных задач, возложенных на единую государственную систему предупреждения и ликвидации чрезвычайных ситуаций.
2. Полный перечень задач, возлагаемых на конкретные аварийно-спасательные службы и формирования, определяется органом, их создавшим, и закрепляется в положениях об аварийно-спасательных службах и формированиях или в уставах указанных служб и формирований. <*>
Сноска. В статью 4 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.).

Статья 5. Государственная поддержка аварийно-
спасательных служб и формирований

Государство оказывает всемерную поддержку аварийно-спасательным службам и формированиям, являющимся силами единой государственной системы предупреждения и ликвидации чрезвычайных ситуаций, для чего:
устанавливает систему льгот для аварийно-спасательных служб и формирований;
оказывает содействие организациям в подготовке создаваемых ими добровольных аварийно-спасательных формирований, а также содействие в подготовке граждан, изъявивших желание пройти обучение по программе подготовки спасателей;
предусматривает систему мер по правовой и социальной защите спасателей;
оказывает финансовую поддержку аварийно-спасательным службам и формированиям (в том числе военизированным, горноспасательным, газоспасательным, противофонтанным), исходя из интересов защиты населения и территорий от чрезвычайных ситуаций.
Сноска. Статья 5 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 26.05.2008 № 34-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 6. Виды спасательных и неотложных работ

К спасательным и неотложным работам относятся поисково- спасательные, горноспасательные, газоспасательные, водно- спасательные, противофонтанные работы, а также работы, связанные с тушением пожаров и ликвидацией медико-санитарных последствий чрезвычайных ситуаций, и другие неотложные работы при ликвидации чрезвычайных ситуаций.
Сноска. Статья 6 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 26.05.2008 № 34-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Глава 2. АВАРИЙНО-СПАСАТЕЛЬНЫЕ СЛУЖБЫ И ФОРМИРОВАНИЯ

Статья 7. Создание аварийно-спасательных служб и
формирований

1. В Республике Казахстан аварийно-спасательные службы и формирования создаются:
на постоянной штатной основе - профессиональные аварийно-спасательные службы и формирования, в том числе военизированные горноспасательные, противофонтанные, газоспасательные, противопожарные, водно-спасательные, оперативно-спасательные, медицинские и другие специализированные в области чрезвычайных ситуаций части и подразделения;
на добровольных началах - добровольные аварийно-спасательные формирования, в том числе добровольные горноспасательные, противофонтанные, газоспасательные, противопожарные и водно-спасательные формирования.
2. Профессиональные аварийно-спасательные службы и формирования создаются:
республиканские (в том числе республиканские государственные предприятия) и территориальные - по решению Правительства Республики Казахстан;
объектовые (в организациях, для осуществления деятельности которых законодательными и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан предусмотрено обязательное наличие у организаций собственных аварийно-спасательных служб и формирований) - руководством организаций.
3. Добровольные аварийно-спасательные формирования создаются организациями из числа своих работников.
4. Профессиональные аварийно-спасательные формирования оснащаются специальной техникой, оборудованием, снаряжением, экипировкой, инструментами, материалами и обеспечиваются кинологической службой.
Нормы оснащения профессиональных аварийно-спасательных формирований и обеспечения кинологических служб устанавливаются Правительством Республики Казахстан.
Сноска. Статья 7 с изменениями, внесенными законами РК от 15.06.2004 № 563; от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 04.12.2008 № 97-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 8. Состав и структура аварийно-спасательных служб
и формирований
Сноска. Заголовок статьи 8 с изменениями, внесенными Законом РК от 04.12.2008 № 97-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Состав и структура аварийно-спасательных служб и формирований определяются Правительством Республики Казахстан.
Сноска. Статья 8 в редакции Закона РК от 04.12.2008 № 97-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 9. Комплектование аварийно-спасательных
служб и формирований

1. Комплектование личного состава аварийно-спасательных служб и формирований осуществляется на добровольной основе.
2. В профессиональные аварийно-спасательные службы и формирования на должности спасателей, в организации образования по подготовке спасателей для обучения принимаются граждане, признанные при медицинском освидетельствовании годными к работе спасателями и соответствующие установленным требованиям к уровню их профессиональной и физической подготовки, морально-психологическим качествам.
3. К исполнению обязанностей спасателей в аварийно-спасательных службах и формированиях допускаются граждане, достигшие возраста 18 лет, прошедшие обучение по программе подготовки спасателей и аттестованные в установленном порядке на проведение спасательных и неотложных работ.
Средний, старший и высший руководящий состав аварийно-спасательных служб и формирований комплектуется из лиц, имеющих высшее профессиональное образование и прошедших специальную подготовку.
К самостоятельной работе данные лица допускаются после прохождения стажировки в профессиональных аварийно-спасательных службах и формированиях в течение трех месяцев и получения квалификации спасателя.
4. При приеме граждан в профессиональные аварийно-спасательные службы и формирования на должности спасателей с ними заключается трудовой договор, в котором закрепляются условия заключения и прекращения трудового договора; особенности и режим работы спасателей; порядок и условия оплаты труда; социальные гарантии и льготы спасателям; обязательство неукоснительного выполнения спасателями возложенных на них обязанностей и распоряжений руководителей указанных аварийно-спасательных служб и формирований на дежурстве и при проведении спасательных и неотложных работ.
Сноска. Статья 9 с изменениями, внесенными Законом РК от 15 мая 2007 г. № 253; от 27 июля 2007 года № 320 (порядок введения в действие см. ст.2); от 26.05.2008 № 34-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 10. Регистрация аварийно-спасательных служб
и формирований

1. Государственная регистрация профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований как юридических лиц производится в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
2. Регистрацию (учетную) аварийно-спасательных служб и формирований осуществляет уполномоченный орган в установленном им порядке.
Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 04.12.2008 № 97-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 11. Деятельность аварийно-спасательных
служб и формирований

1. Деятельность профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований носит особый характер, влечет неукоснительное выполнение всеми их работниками приказов и распоряжений руководителей названных служб и формирований. Эти требования распространяются также на добровольные аварийно-спасательные формирования с момента их привлечения к участию в ликвидации чрезвычайной ситуации.
2. Профессиональные аварийно-спасательные службы и формирования могут осуществлять свою деятельность по обслуживанию объектов и территорий на договорной основе в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
3. Готовность профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований к выполнению работ по ликвидации чрезвычайной ситуации проверяется в ходе аттестации и регулярных проверок, осуществляемых в пределах своих полномочий уполномоченным органом.
4. Постоянная готовность профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований обеспечивается путем проведения систематических занятий и специальных тренировочных сборов по профессиональной подготовке и переподготовке их состава.
5. Оперативный транспорт профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований в обязательном порядке оборудуется специальными приборами звуковых и световых сигналов, а также светографической раскраской установленного образца.
6. Руководители объектов, на которых созданы добровольные аварийно-спасательные формирования, проводят регулярные занятия по обучению спасателей специальным навыкам проведения аварийно-спасательных работ и обеспечивают их для этого специальной экипировкой.
Сноска. Статья 11 с изменениями, внесенными законами РК от 23.06.2000 № 55-II; от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 01.01.2005).

Статья 12. Аттестация аварийно-спасательных
служб и формирований

1. Все аварийно-спасательные службы и формирования подлежат аттестации в порядке, установленном Правительством Республики Казахстан.
2. Аварийно-спасательным службам и формированиям, прошедшим аттестацию, на основании решения соответствующих аттестационных комиссий выдаются свидетельства установленного образца на право ведения определенных видов аварийно-спасательных работ, а спасателям - удостоверение спасателя.
3. Приостанавливается полностью или частично деятельность организаций в случае, если подготовка и состояние объектовых профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований, созданных указанными организациями или обслуживающих их по договорам, не отвечают установленным нормативам по обеспечению аварийно-спасательными службами. Порядок приостановления деятельности указанных организаций устанавливается Правительством Республики Казахстан.
Сноска. Статья 12 с изменениями, внесенными Законом РК от 12 января 2007 года № 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 26.05.2008 № 34-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 13. Координация деятельности аварийно-
спасательных служб и формирований

1. Координацию деятельности аварийно-спасательных служб и формирований осуществляет уполномоченный орган.
2. Координация деятельности аварийно-спасательных служб и формирований на территории Республики Казахстан осуществляется в целях:
оперативного привлечения необходимых для ликвидации чрезвычайных ситуаций сил и средств;
выработки согласованных предложений государственным органам по совершенствованию законодательства Республики Казахстан в области защиты населения и территорий от чрезвычайных ситуаций, а также в области социальной защиты спасателей и членов их семей;
унификации нормативной правовой базы деятельности аварийно-спасательных служб и формирований;
проведения единой государственной политики в области производства аварийно-спасательных средств и в вопросах материально-технического обеспечения аварийно-спасательных служб и формирований;
отработки взаимодействия между аварийно-спасательными службами и формированиями и другими силами, в том числе воинскими частями и подразделениями, выделенными для проведения спасательных и неотложных работ на соответствующих территориях;
решения вопросов подготовки спасателей, должностных лиц аварийно-спасательных служб и формирований, принимающих участие в проведении спасательных и неотложных работ.
3. (Исключен - Законом РК от 04.12.2008 № 97-IV (порядок введения в действие см. ст.2).
Сноска. В статью 13 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 10 января 2006 года № 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); от 04.12.2008 № 97-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 14. Перемещение, перепрофилирование, ликвидация
аварийно-спасательных служб и формирований

1. Основаниями для перемещения в другую местность, перепрофилирования на другой вид спасательных и неотложных работ или ликвидации профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований, обязательное создание которых предусмотрено законодательством Республики Казахстан, являются прекращение функционирования обслуживаемых ими организаций или устранение опасности возникновения чрезвычайных ситуаций, для предупреждения и ликвидации которых предназначены указанные службы и формирования.
2. Решения о перемещении, перепрофилировании или ликвидации профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований, обязательное создание которых предусмотрено законодательством Республики Казахстан, принимаются:
1) в отношении республиканских и территориальных профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований - Правительством Республики Казахстан по предложениям уполномоченного органа;
2) (исключен - Законом РК от 04.12.2008 № 97-IV (порядок введения в действие см. ст.2);
3) в отношении объектовых профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований - руководством организаций по согласованию с уполномоченным органом.
3. При принятии решений о ликвидации добровольных аварийно-спасательных формирований, созданных по решению администраций организаций, они информируют уполномоченный орган.
Сноска. Статья 14 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 04.12.2008 № 97-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 15. Финансирование деятельности профессиональных
аварийно-спасательных служб и формирований

Финансирование деятельности профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований осуществляется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан. <*>
Сноска. В статью 15 внесены изменения - Законом РК от 22 декабря 1998 г. № 327 (вводится в действие с 1 января 1999 года); в новой редакции согласно Закону РК от 23 июня 2000 года № 55-II.

Глава 3. УЧАСТИЕ АВАРИЙНО-СПАСАТЕЛЬНЫХ СЛУЖБ И
ФОРМИРОВАНИЙ В ЛИКВИДАЦИИ ЧРЕЗВЫЧАЙНЫХ
СИТУАЦИЙ

Статья 16. Привлечение аварийно-спасательных служб и
формирований к ликвидации чрезвычайных си-
туаций

1. Привлечение аварийно-спасательных служб и формирований к ликвидации чрезвычайных ситуаций осуществляется:
в соответствии с планами предупреждения и ликвидации чрезвычайных ситуаций на обслуживаемых указанными аварийно-спасательными службами и формированиями объектах и территориях;
в соответствии с планами взаимодействия при ликвидации чрезвычайных ситуаций на других объектах и территориях;
установленным порядком действий при возникновении и развитии чрезвычайных ситуаций;
по решению должностных лиц уполномоченного органа, организаций, осуществляющих руководство деятельностью указанных аварийно- спасательных служб и формирований либо имеющих на то установленные законодательством Республики Казахстан полномочия, - на основе запроса уполномоченного органа, организаций, на территории которых сложились чрезвычайные ситуации или к полномочиям которых отнесена ликвидация указанных чрезвычайных ситуаций, на основе запроса руководителей ликвидации чрезвычайных ситуаций либо по согласованию с указанными органами и руководителями ликвидации чрезвычайных ситуаций.
Привлечение водно-спасательных служб к ликвидации чрезвычайных ситуаций осуществляется руководителем ликвидации чрезвычайных ситуаций.
2. Привлечение профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований к ликвидации чрезвычайных ситуаций по решению уполномоченных на то должностных лиц должно сопровождаться обязательным принятием мер, обеспечивающих установленный Правительством Республики Казахстан уровень защищенности объектов и территорий от чрезвычайных ситуаций.
3. Личный состав, транспортные и технические средства аварийно-спасательных служб и формирований не могут привлекаться для выполнения работ, не связанных с их основными задачами по предупреждению и ликвидации чрезвычайных ситуаций. <*>
Сноска. В статью 16 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 26.05.2008 № 34-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 17. Руководство спасательными и неотложными
работами

1. Руководство всеми силами и средствами, привлеченными к ликвидации чрезвычайных ситуаций, и организацию их взаимодействия осуществляют руководители ликвидации чрезвычайных ситуаций.
2. Полномочия руководителя ликвидации чрезвычайной ситуации определяются законом Республики Казахстан.
3. Руководители аварийно-спасательных служб и формирований, прибывшие в зоны чрезвычайных ситуаций первыми, принимают на себя полномочия руководителей ликвидации чрезвычайных ситуаций и исполняют их до прибытия руководителей ликвидации чрезвычайных ситуаций, определенных планами предупреждения и ликвидации чрезвычайных ситуаций или назначенных центральными и местными исполнительными органами, руководителями организаций, к полномочиям которых отнесена ликвидация данных чрезвычайных ситуаций, и поступают в их распоряжение.
4. Исключен Законом РК от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
5. Никто не вправе вмешиваться в деятельность руководителей ликвидации чрезвычайных ситуаций по руководству работами по ликвидации чрезвычайных ситуаций, иначе как отстранив их в установленном порядке от исполнения обязанностей и приняв руководство на себя или назначив другое должностное лицо.
6. Исключен Законом РК от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
7. Исключен Законом РК от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
8. Исключен Законом РК от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
9. В случае технологической невозможности проведения всего объема спасательных и неотложных работ руководители ликвидации чрезвычайных ситуаций могут принимать решения о приостановке указанных работ в целом или их части, предприняв в первоочередном порядке все возможные меры по спасению находящихся в зонах чрезвычайных ситуаций людей.
Сноска. Статья 17 с изменениями, внесенными законами РК от 15.06.2004 № 563; от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 17-1. Полномочия руководителя ликвидации чрезвычайной
ситуации

1. Руководитель ликвидации чрезвычайной ситуации:
1) организует разведку и оценку обстановки в зоне чрезвычайной ситуации, спасение людей, используя для этого имеющиеся силы и средства;
2) определяет наиболее опасные участки для ведения аварийно-спасательных работ, необходимое количество сил и средств, способы и приемы ведения спасательных работ;
3) организует ведение аварийно-спасательных работ в соответствии с планом ликвидации чрезвычайных ситуаций;
4) принимает решение о проведении спасательных и неотложных работ на объектах и территориях организаций, находящихся в зонах чрезвычайных ситуаций;
5) осуществляет постановку задач аварийно-спасательным службам и формированиям, организует их взаимодействие, обеспечивает их безопасность и выполнение поставленных задач;
6) осуществляет контроль за изменением обстановки в зоне чрезвычайной ситуации и принимает соответствующие решения;
7) вызывает, по мере необходимости, дополнительные силы и средства, организует их встречу, определяет место (район) ведения аварийно-спасательных работ;
8) организует создание резерва сил и средств, определяет порядок посменной работы;
9) информирует Правительство Республики Казахстан, уполномоченный орган в области чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера о сложившейся обстановке и принятых им решениях по организации и ведению аварийно-спасательных и других неотложных работ в зоне чрезвычайных ситуаций при глобальном и региональном масштабе распространения чрезвычайной ситуации;
10) определяет порядок убытия сил и средств с места чрезвычайной ситуации;
11) в случае крайней необходимости (непосредственной угрозы жизни и здоровью людей) руководитель ликвидации чрезвычайной ситуации при распространении чрезвычайной ситуации:
ограничивает доступ людей и транспорта в зону чрезвычайной ситуации;
приостанавливает деятельность организаций, находящихся в зоне чрезвычайной ситуации;
привлекает к проведению аварийно-спасательных работ силы и средства аварийно-спасательных служб, формирований гражданской обороны, а также добровольные аварийно-спасательные формирования и спасателей, не входящих в состав указанных формирований, при наличии у них документов, подтверждающих их аттестацию на проведение спасательных и неотложных работ;
привлекает на добровольной основе население к проведению неотложных работ, а также отдельных граждан, не являющихся спасателями, с их согласия, к проведению спасательных работ;
организует проведение эвакуационных мероприятий в зоне чрезвычайной ситуации;
разбронирует резервы материальных ресурсов для ликвидации чрезвычайных ситуаций организаций, находящихся в зонах чрезвычайных ситуаций;
привлекает средства связи, транспортные средства и иное имущество организаций с последующим возмещением расходов в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан;
принимает меры по незамедлительному информированию соответствующих государственных органов, руководства организаций о принятых им в случае крайней необходимости решениях;
принимает другие необходимые меры, обусловленные развитием чрезвычайных ситуаций и ходом спасательных и неотложных работ;
12) руководители ликвидации чрезвычайных ситуаций, руководители аварийно-спасательных служб и формирований имеют право на полную и достоверную информацию о чрезвычайных ситуациях, необходимую для организации спасательных и неотложных работ.
2. Решения руководителя ликвидации чрезвычайной ситуации, направленные на ликвидацию чрезвычайной ситуации, являются обязательными для всех должностных лиц, граждан и организаций, находящихся в зонах чрезвычайных ситуаций, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан.
3. Полномочия руководителя ликвидации чрезвычайной ситуации прекращаются после объявления Правительством Республики Казахстан о ликвидации чрезвычайной ситуации природного и техногенного характера.
Сноска. Закон дополнен статьей 17-1 в соответствии с Законом РК от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 18. Содействие аварийно-спасательным службам и
формированиям в осуществлении их деятельности

1. Центральные и местные исполнительные органы, организации обязаны оказывать всемерное содействие аварийно-спасательным службам и формированиям, следующим в зоны чрезвычайных ситуаций и возвращающимся к месту дислокации, с предоставлением им необходимых транспортных и материальных средств с последующим их возмещением.
2. При следовании к месту проведения спасательных и неотложных работ оперативный транспорт профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований, в том числе временно привлеченный и арендованный, пользуется правом беспрепятственного проезда, правом первоочередного обеспечения горюче-смазочными материалами на аэродромах, автозаправочных станциях, в морских и речных портах, а также правом первоочередного проведения ремонтных работ на станциях технического обслуживания, аэродромах, в морских и речных портах.
Сноска. Статья 18 с изменениями, внесенными Законом РК от 26.05.2008 № 34-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 19. Привлечение сил и средств Министерства
внутренних дел, Вооруженных Сил Республики
Казахстан, других войск и воинских формирований
к ликвидации чрезвычайных ситуаций

Привлечение сил и средств Министерства внутренних дел, Вооруженных Сил Республики Казахстан, других войск и воинских формирований к ликвидации чрезвычайных ситуаций осуществляется в соответствии с Конституцией Республики Казахстан и действующим законодательством.

Статья 20. Правовые гарантии деятельности спасателей

1. В ходе проведения спасательных и неотложных работ спасатели руководствуются настоящим Законом, иными нормативными правовыми актами по вопросам аварийно-спасательной деятельности и подчиняются только руководителям аварийно-спасательных служб и формирований, в составе которых проводят указанные работы.
2. Местные представительные и исполнительные органы, руководители организаций всех форм собственности и граждане обязаны оказывать содействие спасателям при исполнении ими своих служебных обязанностей.
3. Никто не вправе воздействовать в какой-либо форме на спасателей с целью воспрепятствования исполнению ими своих обязанностей.

Глава 4. СПАСАТЕЛИ И ИХ СТАТУС

Статья 21. Спасатели

1. Граждане Республики Казахстан приобретают статус спасателей на основании решения соответствующих аттестационных органов по результатам аттестации на проведение спасательных и неотложных работ после прохождения указанными гражданами медицинского освидетельствования, выполнения нормативов по физической подготовке, обучения по программе подготовки спасателей.
2. Гражданам Республики Казахстан при принятии решения о присвоении им статуса спасателей органами аттестации выдаются удостоверение установленного образца, книжка спасателя, жетон с нанесенными на него фамилией, именем и отчеством, группой крови и регистрационным номером спасателя.
Книжка спасателя предназначена для учета участия спасателя в спасательных и неотложных работах. Положение о книжке спасателя утверждается уполномоченным органом.

Статья 22. Аттестация спасателей

1. Спасатели проходят аттестацию и последующую регулярную переаттестацию в порядке, устанавливаемом Правительством Республики Казахстан.
2. Спасатели, не прошедшие переаттестацию, утрачивают статус спасателей.

Статья 23. Права спасателей

1. Спасатели, привлеченные к спасательным и неотложным работам, имеют право на внеочередное приобретение билетов на все виды транспорта при следовании к месту проведения указанных работ.
2. В ходе проведения спасательных и неотложных работ спасатели имеют право на:
принятие любых мер, направленных на спасение людей;
полную и достоверную информацию, необходимую для выполнения ими своих обязанностей;
беспрепятственный проход на территорию и производственные объекты организаций, в жилые помещения для проведения спасательных и неотложных работ;
требование от всех лиц, находящихся в зонах чрезвычайных ситуаций, соблюдения установленных мер безопасности;
экипировку и оснащение в соответствии с технологией проведения спасательных и неотложных работ;
использование для спасения людей и в случае крайней необходимости в порядке, установленном Правительством Республики Казахстан, средств связи, транспорта, имущества и иных материальных средств организаций, находящихся в зонах чрезвычайных ситуаций;
применение служебных поисковых собак.
3. Спасатели, принимавшие участие в проведении спасательных и неотложных работ, имеют право на медицинскую и психологическую реабилитацию на базе медицинских учреждений и реабилитационных центров в порядке, устанавливаемом Правительством Республики Казахстан.
4. Спасатели имеют право на совершенствование своих теоретических знаний и профессионального мастерства в рабочее время в установленном порядке.
5. Спасатели профессиональных и добровольных аварийно-спасательных служб и формирований имеют право в период проведения спасательных и неотложных работ на обеспечение продуктами питания по нормам, установленным Правительством Республики Казахстан, и проживание с оплатой расходов за счет средств, выделенных на содержание аварийно-спасательных служб и формирований.
6. Спасатели профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований, пострадавшие в ходе исполнения обязанностей, возложенных на них трудовым договором, а также спасатели добровольных аварийно-спасательных служб и граждане, не являющиеся спасателями, при привлечении их к проведению спасательных и неотложных работ имеют право на бесплатное медицинское обслуживание.
За спасателем добровольных аварийно-спасательных служб и гражданами, не являющимися спасателями, при привлечении их к проведению спасательных и неотложных работ сохраняется средняя заработная плата по основному месту работы. <*>
Сноска. Статья 23 с изменениями, внесенными Законами РК от 15 июня 2004 года № 563; от 15 мая 2007 г. № 253.

Статья 24. Обязанности спасателей

1. Спасатели обязаны:
вести поиск пострадавших людей, принимать меры по их спасению, оказывать им первую медицинскую и другие виды помощи;
быть в готовности к участию в проведении спасательных и неотложных работ, совершенствовать свою физическую, специальную, медицинскую, психологическую подготовку;
совершенствовать навыки действий в составе аварийно-спасательных формирований;
неукоснительно соблюдать технологию проведения спасательных и неотложных работ;
неукоснительно выполнять приказы, отдаваемые в ходе проведения спасательных и неотложных работ руководителями аварийно-спасательных формирований, в составе которых спасатели принимают участие в проведении указанных работ;
разъяснять гражданам правила безопасного поведения в целях недопущения чрезвычайных ситуаций и порядок действий в случае их возникновения.
2. Обязанности спасателей профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований определяются соответствующими уставами, положениями, наставлениями и являются составной частью трудового договора.
Сноска. Статья 24 с изменениями, внесенными Законом РК от 15 мая 2007 г. № 253.

Статья 25. Режим работы (службы) и отдыха спасателей

1. В повседневной деятельности режим работы (службы) спасателей профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований определяется правилами внутреннего трудового распорядка, графиками дежурств, расписаниями занятий или иных мероприятий по специальной подготовке.
2. Режим работы спасателей профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований в течение рабочего дня и рабочего года определяется в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан с учетом медицинских и санитарно-гигиенических норм.
3. Время дежурства спасателей профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований на дому в режиме ожидания и постоянной готовности к выезду на спасательные и неотложные работы в период осуществления спасательных и неотложных работ учитывается в размере одной четвертой часа за каждый час дежурства.
4. При проведении спасательных и неотложных работ режим работы и продолжительность рабочей смены спасателей профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований устанавливаются руководителями ликвидации чрезвычайных ситуаций с учетом характера чрезвычайных ситуаций, особенностей проведения спасательных и неотложных работ и медицинских рекомендаций.
5. Спасателям профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований центральных исполнительных органов предоставляются оплачиваемые отпуска продолжительностью 30 календарных дней. За каждые три года стажа предоставляется дополнительный оплачиваемый отпуск продолжительностью один день, но не более пятнадцати календарных дней.
Сноска. Статья 25 с изменениями, внесенными Законом РК от 26.05.2008 № 34-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 04.12.2008 № 97-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 26. Оплата труда спасателей профессиональных
аварийно-спасательных служб и формирований

1. Оплата труда спасателей профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований осуществляется в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан.
2. (Исключен - Законом РК от 26.05.2008 № 34-IV (порядок введения в действие см. ст.2).
3. Спасателям профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований ежемесячно выплачивается надбавка за выслугу лет в процентах к должностному окладу в зависимости от стажа работы в следующих размерах при выслуге свыше:
трех лет - пятнадцать процентов;
пяти лет - двадцать процентов;
десяти лет - тридцать процентов;
пятнадцати лет - сорок процентов;
двадцати лет - пятьдесят процентов.
Стаж спасателям профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований для выплат процентных надбавок за выслугу лет исчисляется в порядке, определенном Правительством Республики Казахстан.
4. Размер заработной платы спасателей профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований не может быть ниже размера заработной платы соответствующих категорий работников обслуживаемых ими организаций.
Сноска. Статья 26 в редакции Закона РК от 15 мая 2007 г. № 253; с изменениями, внесенными Законом РК от 26.05.2008 № 34-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 27. Право на жилище спасателей профессиональных
аварийно-спасательных служб и формирований

1. Спасателям профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований центральных исполнительных органов, организаций и проживающим совместно с ними членам семей жилые помещения предоставляются по нормам, предусмотренным законодательством Республики Казахстан, за счет государственного и ведомственного жилищного фонда.
2. Семьи погибших (умерших) при исполнении должностных обязанностей спасателей профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований, а также семьи спасателей добровольных аварийно-спасательных служб и формирований и граждан, не являющихся спасателями, привлеченных к проведению спасательных и неотложных работ и погибших (умерших) в ходе проведения указанных работ, нуждавшиеся в получении жилья (улучшении жилищных условий), сохраняют право на его получение (улучшение жилищных условий) из государственного жилищного фонда на условиях и в порядке, установленных законодательством Республики Казахстан.
3. Спасатели профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований имеют право на установку квартирных телефонов в первоочередном порядке на платной основе.
Сноска. Статья 27 с изменениями, внесенными Законом РК от 04.12.2008 № 97-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 28. Социальные гарантии спасателей и членов
их семей

1. Страхование спасателей осуществляется в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан об обязательных видах страхования.
2. Спасатели могут быть застрахованы также за счет средств, поступивших на основании договоров от государственных органов и организаций.
3. В случае гибели (смерти) спасателя при исполнении служебных обязанностей либо его смерти в течение года вследствие травмы, полученной при исполнении служебных обязанностей, иждивенцам выплачивается единовременное пособие в размере не менее десятикратного годового размера заработной платы по последней занимаемой должности.
4. При установлении спасателю инвалидности в результате увечья (травмы, ранения, контузии), заболевания, полученных при исполнении служебных обязанностей, ему выплачивается единовременное пособие в размерах:
инвалиду I или II группы - пятикратного годового размера заработной платы;
инвалиду III группы - двукратного годового размера заработной платы.
5. В случае получения спасателем при исполнении служебных обязанностей тяжелого увечья (травмы, ранения, контузии), заболевания со стойкой утратой трудоспособности без установления инвалидности ему выплачивается единовременное пособие в размере не менее годового размера заработной платы.
6. Единовременное пособие, определенное пунктами 3, 4, 5 настоящей статьи Закона, не выплачивается, если в установленном порядке доказано, что гибель (смерть), травма, ранение (увечье), заболевание спасателя наступили в связи с обстоятельствами, не связанными с исполнением служебных обязанностей.
7. Пособие на погребение умершего или погибшего спасателя аварийно-спасательных служб и формирований выдается в размере, устанавливаемом Законом Республики Казахстан о республиканском бюджете на соответствующий год.
8. Пособия по пунктам 3,4,5,7 настоящей статьи выплачиваются за счет средств организаций, содержащих аварийно-спасательные службы и формирования, с последующим возмещением затрат этих организаций за счет причинителя ущерба в полном объеме.
9. Социальное обеспечение членов семей спасателей по случаю потери кормильца осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственных социальных пособиях.
Сноска. Статья 28 с изменениями, внесенными Законом РК от 7 мая 2007 года № 244.

Статья 29. Дополнительные правовые и социальные гарантии
работников аварийно-спасательных служб и
формирований

1. На спасателей профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований, обслуживающих организации с вредными и опасными условиями труда, распространяются гарантии правовой и социальной защиты и льготы, установленные законодательством Республики Казахстан для этих организаций.
2. (исключен) <*>
Сноска. В статью 29 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.).

Статья 30. Гарантии социальной защиты спасателей
добровольных аварийно-спасательных формирований,
а также граждан, не являющихся спасателями,
привлекаемых к проведению работ по ликвидации
чрезвычайных ситуаций

Правовые и социальные гарантии, предусмотренные статьями 28 и 29 настоящего Закона, распространяются на спасателей добровольных аварийно-спасательных формирований, а также граждан, не являющихся спасателями, при привлечении их к проведению аварийно-спасательных работ.
Сноска. Статья 30 в редакции Закона РК от 7 мая 2007 года № 244.

Глава 5. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 31. Ответственность за нарушение
законодательства

Руководители работ и спасатели аварийно-спасательных служб и формирований, виновные в неисполнении обязанностей, возложенных на них трудовым договором, умышленном или неосторожном причинении при проведении работ по ликвидации чрезвычайных ситуаций вреда здоровью граждан, нанесении ущерба окружающей среде, материальным и культурным ценностям, несут ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.
Сноска. Статья 31 с изменениями, внесенными Законом РК от 15 мая 2007 г. № 253.

Статья 32. Порядок разрешения споров по вопросам
деятельности аварийно-спасательных служб
и формирований

Споры по вопросам деятельности аварийно-спасательных служб и формирований разрешают суды в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Статья 33. Международные договоры по привлечению аварий-
но-спасательных служб и формирований к ликви-
дации чрезвычайных ситуаций

Привлечение профессиональных аварийно-спасательных служб и формирований к ликвидации чрезвычайных ситуаций за пределами территории Республики Казахстан осуществляется на основании международных договоров, ратифицированных Республикой Казахстан.

Президент
Республики Казахстан

Авариялық-құтқару қызметi және құтқарушылардың мәртебесi туралы

Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 27 наурыздағы N 87 Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 11 сәуірдегі № 188-V Заңымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР 11.04.2014 № 188-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

МАЗМҰНЫ

Ескерту. Мәтiнде "тарау" деген сөздiң алдындағы "I - V" деген цифрлар тиiсiнше "1 - 5" деген цифрлармен ауыстырылды - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.
Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша "төтенше жағдайлар жөніндегі орталық атқарушы орган", "төтенше жағдайлар жөніндегі орталық атқарушы органның", "төтенше жағдайлар жөніндегі орталық атқарушы органға" деген сөздер тиісінше "уәкілетті орган", "уәкілетті органның", "уәкілетті органға" деген сөздермен ауыстырылды - Қазақстан Республикасының 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

Осы Заң табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайларды жою үшiн құрылған авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының ұйымдастырылуы мен қызметi кезiнде қоғамдық қатынастарды реттейдi, құтқарушылардың мәртебесiн белгiлейдi.

1 тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

авариялық-құтқару құралдары - техникалық, ғылыми-техникалық және зияткерлік өнім, оның ішінде байланыс пен басқарудың арнайы құралдары, құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстар технологиясы бойынша техника, жабдықтар, жарақтар, мүлік пен материалдар, әдістемелік, бейне-кино-фотоматериалдар, сондай-ақ электронды есептеу машиналарына арналған бағдарламалық деректер базасы және құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргізуге арналған өзге де құралдар;

авариялық-құтқару құрамасы - негізін арнаулы техникамен, жабдықтармен, жарақтармен, аспаптармен, материалдармен жарақтандырылған және кинологиялық қызметпен қамтамасыз етілген құтқарушылар бөлімшелері құрайтын, құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргізуге арналған дербес немесе авариялық-құтқару қызметінің құрамына енетін құрылым;

авариялық-құтқару қызметі - негізін өзіне құрылымдық жағынан авариялық-құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды орындайтын атқарушы-құтқарушыларды, кіші, орта және жоғары құрамдағы осы жұмысты басқарушы-құтқарушыларды және осы жұмысты техникалық жағынан қамтамасыз ететін көмекші қызметтерді қамтитын авариялық-құтқару құрамалары, оның ішінде аэромобильді отрядтар құрайтын, қызмет міндеттері жағынан біртұтас жүйеге біріктірілген, төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою жөніндегі міндеттерді шешуге арналған басқару органдарының, күштер мен құралдардың жиынтығы;

әскерилендірілген авариялық-құтқару бөлімі - қауіпті өндірістік объектілерге тәулік бойы қызмет көрсетуге арналған, дара басшылық принциптерімен әрекет етіп, соны басшылыққа алатын және қауіптілігі жоғары жағдайда, құтқарушылардың денсаулығы мен өмірі үшін жол беруге болатын шектегі тәуекелмен авариялық-құтқару жұмыстарын атқаратын мамандандырылған ұйым;

құтқару жұмыстары - төтенше жағдайлар аймағында адамдарды, материалдық және мәдени құндылықтарды құтқару, қоршаған ортаны қорғау, төтенше жағдайларды оқшаулау және соларға тән қауіпті факторлардың ықпалын жою немесе мүмкін болатын ең төменгі деңгейге дейін жеткізу жөніндегі іс-әрекеттер;

құтқарушы - құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргізуге арнайы даярлық пен аттестаттаудан (қайта аттестаттаудан) өткен азамат;

құтқарушылардың мәртебесі - құтқарушылардың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құқықтары мен міндеттерінің жиынтығы;

табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі - уәкілетті орган) - табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою саласындағы мемлекеттік реттеу мен бақылауды жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

төтенше жағдайды жою басшысы - төтенше жағдайды жою кезінде жұмыстар жүргізуді басқаратын немесе өкілеттігіне төтенше жағдайларды жою жатқызылып, орталық немесе жергілікті атқарушы орган тағайындаған басты өкімші және жауапты адам;

төтенше жағдайларды жою кезіндегі шұғыл жұмыстар - құтқару жұмыстарын жан-жақты қамтамасыз ету, төтенше жағдайларда зардап шеккен халыққа медициналық және басқа да көмек түрлерін көрсету, адамдардың өмірі мен денсаулығын сақтау, олардың жұмыс қабілетін қолдау үшін қажетті жағдайлар жасау жөніндегі қызмет.
Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының авариялық-құтқару
қызметi мен құрамалары туралы заңдары

Қазақстан Республикасының авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi, "Табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар туралы" Қазақстан Республикасы Заңынан, осы Заңнан, сондай-ақ Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

3-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары
қызметiнiң негiзгi принциптерi

Авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары қызметiнiң негiзгi принциптерi мыналар болып табылады:
төтенше жағдайлар туындаған кезде адамдардың өмiрiн құтқару мен олардың денсаулығын сақтау, қоршаған ортаны қорғау мiндеттерiнiң басымдығын көздейтiн iзгiлiк пен қайырымдылық;
төтенше жағдайларды жою жөнiндегi құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзудiң мiндеттiлiгi;
авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларына дара басшылық;
құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу кезiнде өзiн-өзi ақтайтын тәуекелдiлiк және қауiпсiздiктi қамтамасыз ету;
авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының төтенше жағдайларға жедел назар аударуға және құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге ұдайы әзiрлiгi.

4-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының
мiндеттерi

1. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының негiзгi мiндеттерi:
төтенше жағдайлардың туындауы және оларды жою кезiнде адамдарды құтқару және көшiру жөнiндегi құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстар;
адамдарды құтқаруға және төтенше жағдайларды жоюға әзiрлiктi қамтамасыз ету жөнiндегi профилактикалық жұмыстар;
кәсiптiк шеберлiктi жетiлдiру және авариялық құтқару қызметi мен құрамаларының басқару органдарын, күштерi мен құралдарын төтенше жағдайлар аймақтарына баруға және құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге ұдайы әзiрлiкте ұстау;
құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге қызмет көрсетiлетiн объектiлер мен аумақтардың даярлығын бақылау;
қызмет көрсетiлетiн объектiлер мен аумақтарда құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу болып табылады.
Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларына сонымен бiрге:
қызмет көрсетiлетiн объектiлер мен аумақтарда төтенше жағдайлардың алдын алу мен оларды жою жоспарларын, басқа объектiлер мен аумақтарда төтенше жағдайларды жою кезiнде өзара iс-қимыл жоспарларын жасауға қатысу;
қызмет көрсетiлетiн объектiлер мен аумақтар бойынша, сондай-ақ аталған объектiлерде халықты және аумақтарды төтенше жағдайлардан қорғауды қамтамасыз етуге ықпал ете алатын процестер бойынша iске асыруға ұйғарылған жобалар мен шешiмдерге сараптама жасауға қатысу;
халықты және аумақтарды төтенше жағдайлардан қорғау саласындағы бiлiмдi насихаттау, халықты және ұйымдар қызметкерлерiн төтенше жағдайлар кезiнде iс-қимылдарға даярлауға қатысу;
құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды ұйымдастыру және жүргiзу мәселелерi жөнiндегi нормативтiк құжаттарды әзiрлеуге қатысу;
құтқару iсi және аварияға қарсы қорғаныс бойынша ғылыми-зерттеу, жобалау-конструкторлық жұмыстар өткiзу, жабдықтар жасау мен енгiзудi ұйымдастыру;
төтенше жағдайлардың алдын алу мен оларды жою жөнiндегi бiрыңғай мемлекеттiк жүйеге жүктелетiн, iзгi мiндеттердiң шеңберiнен шықпайтын басқа да мәселелер жөнiндегi мiндеттер жүктелуi мүмкiн.

2. Нақты авариялық-құтқару қызметтерi мен құрамаларына жүктелетiн мiндеттердiң толық тiзбесiн оларды құрған орган белгiлейдi және авариялық-құтқару қызметтерi мен құрамалары туралы ережелерде немесе аталған қызметтер мен құрамалардың жарғыларында баянды етiледi.
Ескерту. 4-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

5-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын
мемлекеттiк қолдау

Төтенше жағдайлардың алдын алу мен оны жоюдың бiрыңғай мемлекеттiк жүйесiнiң күштерi болып табылатын авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларына мемлекет барынша қолдау көрсетедi, бұл үшiн:
авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары үшiн жеңiлдiктер жүйесiн белгiлейдi;
ұйымдарға, өздерi құратын ерiктi авариялық-құтқару құрамаларын даярлауға жәрдем көрсетедi, сондай-ақ құтқарушылар даярлау бағдарламасы бойынша оқып-үйренуге тiлек бiлдiрген азаматтарды даярлауға жәрдемдеседi;
құтқарушыларды құқықтық және әлеуметтiк қорғау жөнiндегi шаралар жүйесiн қарастырады;
халықты және аумақтарды төтенше жағдайлардан қорғау мүддесiн негiзге ала отырып, авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларына (оның ішінде әскерилендірілген, тау-кен құтқару, газдан құтқару, атқыламаға қарсы қызметтеріне) қаржы жағынан қолдау көрсетедi.
Ескерту. 5-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

6-бап. Құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстардың түрлерi

Құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарға iздестiру-құтқару, тау-кен құтқару, газдан құтқару, суда құтқару, атқыламаға қарсы жұмыстар, сондай-ақ өрт сөндiруге және төтенше жағдайлардың медициналық-санитарлық зардаптарын жоюға байланысты жұмыстар және төтенше жағдайларды жою кезіндегі басқа да шұғыл жұмыстар жатады.
Ескерту. 6-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

2 тарау. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары

7-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын
құру

1. Қазақстан Республикасында авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары:
тұрақты штат негiзiнде - кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары, оның iшiнде әскерилендiрiлген тау-кен құтқару, атқыламаға қарсы, газдан құтқару, өртке қарсы, суда құтқару, жедел-құтқару, медициналық және төтенше жағдайлар саласындағы басқа да мамандандырылған бөлiмдер мен бөлiмшелер;
ерiктiлiк негiзiнде - ерiктi авариялық-құтқару құрамалары, оның iшiнде ерiктi тау-кен құтқару, атқыламаға қарсы, газдан құтқару, өртке қарсы және суда құтқару құрамалары құрылады.
Ескерту. 7-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2008.12.04 № 97-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

2. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары:
Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмi бойынша - республикалық (оның iшiнде республикалық мемлекеттiк кәсiпорындар) және аумақтық;
ұйымдар басшылығының тарапынан - объектiлiк (қызметiн жүзеге асыру үшiн өз авариялық-құтқару қызметi мен құрылымдары мiндеттi түрде болуы Қазақстан Республикасы заңдарымен және өзге де нормативтiк құқықтық актiлермен көзделген ұйымдарда) болып құрылады.

3. Ерiктi авариялық-құтқару құрамаларын өз қызметкерлерiнен жасақталған ұйымдар құрады.

4. Кәсiби авариялық-құтқару құрамалары арнаулы техникамен, жабдықпен, құрал-сайманмен, керек-жарақпен, аспаптармен, материалдармен жарақтандырылады және кинологиялық қызметпен қамтамасыз етiледi.
Кәсiби авариялық-құтқару құрамаларын жарақтандырудың және кинологиялық қызметпен қамтамасыз етудiң нормаларын Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.
Ескерту. 7-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.06.15 № 563, 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2008.12.04 № 97-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

8-бап. Авариялық-құтқару қызметтерi мен
құрамаларының құрамы мен құрылымы

Авариялық-құтқару қызметтері мен құрамаларының құрамы мен құрылымын Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.
Ескерту. 8-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2008.12.04 № 97-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

9-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын
жасақтау

1. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының жеке құрамын жасақтау ерiктi негiзде жүзеге асырылады.

2. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларына құтқарушылар қызметiне, құтқарушылар даярлау жөнiндегi білім беру ұйымдарында оқуға медициналық байқауда құтқарушы жұмысына жарамды деп танылған және олардың кәсiби даярлығы мен дене шымырлығына, моральдық-психологиялық қасиеттерiне қойылатын талаптарға сай келетiн азаматтар қабылданады.

3. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларында құтқарушылар мiндетiн атқаруға жасы 18-ге толған, құтқарушыларды даярлау бағдарламасы бойынша оқу бiтiрген және құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге белгiленген тәртiппен аттестаттаудан өткен азаматтар жiберiледi.
Авариялық-құтқару қызметтері мен құрамаларының орта, аға және жоғары басшы құрамы жоғары кәсіби білімі бар және арнайы даярлықтан өткен адамдардан жинақталады.
Аталған адамдар кәсіби авариялық-құтқару қызметтерінде және құрамаларында үш ай ішінде тағылымдамадан өткен соң және құтқарушы біліктілігін алғаннан кейін дербес жұмысқа жіберіледі.

4. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларына құтқарушылар қызметiне азаматтарды қабылдау кезiнде олармен еңбек шарты жасалынады, онда еңбек шартын жасасу мен тоқтату шарттары; құтқарушылар жұмысының ерекшелiктерi мен режимi; еңбекақы төлеудiң тәртiбi мен шарттары; құтқарушыларға арналған әлеуметтiк кепiлдiктер мен жеңiлдiктер; құтқарушылардың өздерiне жүктелген мiндеттердi және кезекшiлiкте, құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу кезiнде аталған авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары басшыларының өкiмдерiн мүлтiксiз орындау мiндеттемесi баянды етiледi.
Ескерту. 9-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2007.05.15 № 253, 2007.07.27 № 320 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

10-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын
тiркеу

1. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын заңды тұлға ретiнде мемлекеттiк тiркеу Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүргiзiледi.

2. Авариялық-құтқару қызметтері мен құрамаларын тіркеуді (есепке алуды) уәкілетті орган өзі белгілеген тәртіппен жүзеге асырады.
Ескерту. 10-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2008.12.04 № 97-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

11-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының
қызметi

1. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының қызметi ерекше сипатта болады, аталған қызмет пен құрамалардың басшылары берген бұйрықтар мен өкiмдердi олардың барлық қызметкерлерiнiң мүлтiксiз орындауын көздейдi. Бұл талаптар ерiктi авариялық-құтқару құрамалары төтенше жағдайды жоюға тартылған кезден бастап оларға да қойылады.

2. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары объектiлер мен аумақтарға қызмет көрсету жөнiндегi өз жұмысын Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес шарттық негiзде iске асыра алады.

3. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының төтенше жағдайды жою жөнiндегi жұмыстарды жүргiзуге дайындығы өз өкiлеттiгi шегiнде уәкілетті орган iске асыратын аттестаттау және тұрақты тексерулер барысында тексерiледi.

4. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының тұрақты дайындығы олардың құрамын кәсiби даярлау және қайта даярлау бойынша жүйелi сабақтар мен арнайы жаттықтыру жиындарын өткiзу арқылы қамтамасыз етiледi.

5. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары жедел көлiгi дыбыс шығару, жарық беру белгiлерi бар арнаулы құрылғылармен, сондай-ақ белгiленген үлгiдегi түрлi-түстi бояулы, сәулелi таңбалармен мiндеттi түрде жабдықталады.

6. Ерiктi авариялық-құтқару құрамалары құрылған объектiлердiң басшылары құтқарушыларды авариялық-құтқару жұмыстарын жүргiзудiң арнайы дағдыларына оқытып-үйрету жөнiнде тұрақты сабақтар өткiзедi және оларды бұл үшiн арнаулы киiм-кешекпен қамтамасыз етедi.
Ескерту. 11-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2000.06.23 № 55, 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңдарымен.

12-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын
аттестаттау

1. Барлық авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тәртіппен аттестатталуға тиiс.

2. Аттестаттаудан өткен авариялық-құтқару қызметтері мен құрамаларына - тиісті аттестаттау комиссияларының шешімі негізінде авариялық-құтқару жұмыстарының белгілі бір түрлерін жүргізу құқығына белгіленген үлгідегі куәлік, ал құтқарушыларға құтқарушының куәлігі беріледі.

3. Егер аталған ұйымдар құрған немесе оларға шарттар бойынша қызмет көрсететiн объектiлiк кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының дайындығы және жай-күйi авариялық-құтқару қызметiн қамтамасыз ету жөнiндегi талаптарға сай келмеген жағдайда, ондай ұйымдардың қызметi толық немесе iшiнара тоқтатыла тұрады. Аталған ұйымдардың қызметiн тоқтата тұру тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.
Ескерту. 12-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2000.06.23 № 55, 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

13-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының
жұмысын үйлестiру

1. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының жұмысын үйлестiрудi уәкілетті орган жүзеге асырады.

2. Қазақстан Республикасының аумағында авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының жұмысын үйлестiру:
төтенше жағдайларды жою үшiн қажеттi күштер мен құралдарды жедел тарту;
халық пен аумақтарды төтенше жағдайлардан қорғау саласындағы, сондай-ақ құтқарушылар мен олардың отбасы мүшелерiн әлеуметтiк қорғау саласындағы Қазақстан Республикасының заңдарын жетiлдiру жөнiнде мемлекеттiк органдарға келiсiлген ұсыныстар жасау;
авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары жұмысының нормативтiк құқықтық базасын бiр iзге түсiру;
авариялық-құтқару құралдарын өндiру саласында және авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын материалдық-техникалық жағынан қамтамасыз ету мәселелерiнде бiрыңғай мемлекеттiк саясат жүргiзу;
авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары және басқа күштер, соның iшiнде тиiстi аумақтарда құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу үшiн бөлiнген әскери бөлiмдер мен бөлiмшелер арасындағы өзара iс-қимылды пысықтау;
құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге қатысатын авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының құтқарушыларын, лауазымды адамдарын даярлау мәселелерiн шешу мақсатында жүзеге асырылады.

3. (алынып тасталды - Қазақстан Республикасының 2008.12.04 № 97-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен).
Ескерту. 13-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2006.01.10 № 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2008.12.04 № 97-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

14-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының
орнын ауыстыру, оларды қайта бейiмдеу,
тарату

1. Мiндеттi түрде құрылуы қажеттiгi Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын басқа жерге ауыстыруға, оларды құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстардың басқа түрiне қайта бейiмдеуге немесе таратуға олар қызмет көрсететiн ұйымдардың жұмыс iстеуiнiң тоқтатылуы немесе аталған қызметтер мен құрамалар алдын алу және жою үшiн құрылған төтенше жағдайлардың пайда болу қаупiнiң жойылуы негiз болып табылады.

2. Мiндеттi түрде құрылуы Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген кәсiби авариялық-құтқару қызметтерi мен құрамаларының орындарын ауыстыру, оларды қайта бейiмдеу немесе тарату туралы шешiмдердi:

1) республикалық және аумақтық кәсiби авариялық-құтқару қызметтерi мен құрамаларына қатысты - уәкілетті органның ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының Үкiметi;

2) (алынып тасталды - Қазақстан Республикасының 2008.12.04 № 97-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен);

3) объектiлiк кәсiби авариялық-құтқару қызметтерi мен құрамаларына қатысты - уәкілетті органның келiсiмi бойынша ұйымдардың басшылығы қабылдайды.

3. Ұйымдар әкiмшiлiктерiнiң шешiмi бойынша құрылған ерiктi авариялық-құтқару құрамаларын тарату туралы шешiмдер қабылданған кезде, олар уәкілетті органға хабарлайды.
Ескерту. 14-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2008.12.04 № 97-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

15-бап. Кәсіби авариялық-құтқару қызметтері мен
құрамаларының қызметін қаржыландыру

Кәсіби авариялық-құтқару қызметтері мен құрамаларының қызметін қаржыландыру Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.
Ескерту. 15-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2000.06.23 № 55 Заңымен.

3 тарау. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының төтенше жағдайларды жоюға қатысуы

16-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын
төтенше жағдайларды жоюға тарту

1. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын төтенше жағдайларды жоюға тарту:
аталған авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары қызмет көрсететiн объектiлер мен аумақтарда төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою жоспарларына сәйкес;
басқа объектiлер мен аумақтарда төтенше жағдайларды жою кезiндегi өзара iс-қимыл жоспарларына сәйкес;
төтенше жағдайлардың пайда болуы мен өрiстеуi кезiндегi iс-қимылдардың белгiленген тәртiбiмен;
аумағында төтенше жағдайлар қалыптасқан немесе өкiлеттiгiне аталған төтенше жағдайларды жою жатқызылған уәкілетті органның, ұйымдардың сұрау салуы негiзiнде, төтенше жағдайларды жою басшыларының сұрау салуы негiзiнде не аталған органдардың және төтенше жағдайларды жою басшыларымен келiсiм бойынша - аталған авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының қызметiне басшылықты жүзеге асыратын не соған Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленген өкiлеттiгi бар орталық және жергiлiктi атқарушы органдардың, ұйымдардың лауазымды адамдарының шешiмi бойынша жүзеге асырылады.
Суда құтқару қызметтерін төтенше жағдайларды жоюға тартуды төтенше жағдайларды жою басшысы жүзеге асырады.

2. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын соған уәкiлеттi лауазымды адамдардың шешiмi бойынша төтенше жағдайларды жоюға тарту объектiлер мен аумақтардың төтенше жағдайлардан қорғалуының Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген деңгейiн қамтамасыз ететiн шаралардың мiндеттi түрде қолданылуымен қатар жүргiзiлуге тиiс.

3. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының жеке құрамын, көлiк және техникалық құралдарын олардың төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою жөнiндегi негiзгi мiндеттерiмен байланысы жоқ жұмыстарды орындау үшiн тартуға болмайды.
Ескерту. 16-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

17-бап. Құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарға
басшылық жасау

1. Төтенше жағдайларды жоюға тартылған барлық күштер мен құралдарға басшылық жасауды және олардың өзара iс-қимылдарын ұйымдастыруды төтенше жағдайларды жою басшылары жүзеге асырады.

2. Төтенше жағдайларды жою басшысының өкiлеттiгiн Қазақстан Республикасының Қазақстан Республикасының заңымен айқындалады.

3. Төтенше жағдайлар аймағына бiрiншi болып келген авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының басшылары өздерiне төтенше жағдайларды жою басшыларының өкiлеттiгiн қабылдайды және ол өкiлеттiктi төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою жоспарларымен белгiленген немесе орталық және жергiлiктi атқарушы органдар, осы төтенше жағдайларды жою өз өкiлеттiгiне жатқызылған ұйымдардың басшылары тағайындаған төтенше жағдайларды жою басшылары келгенге дейiн атқарып, олардың қарамағына кiредi.

4. Алып тасталды - ҚР 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Төтенше жағдайларды жою басшыларын белгiленген тәртiпте мiндетiн атқарудан шеттетiп, басшылықты өзiне қабылдаудан немесе басқа лауазымды адамды тағайындаудан басқа ретте олардың төтенше жағдайларды жою жөнiндегi жұмыстарға басшылық жасау қызметiне араласуға ешкiмнiң құқығы жоқ.

6. Алып тасталды - ҚР 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7. Алып тасталды - ҚР 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8. Алып тасталды - ҚР 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9. Құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстардың бүкiл көлемiн жүргiзуге технологиялық мүмкiндiк болмаған жағдайда төтенше жағдайларды жою басшылары бiрiншi кезекте төтенше жағдайлар аймақтарындағы адамдарды құтқару жөнiнде барлық мүмкiн болған шараларды қолдана отырып, аталған жұмыстарды толық немесе олардың бiр бөлiгiн тоқтату туралы шешiм қабылдай алады.
Ескерту. 17-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2004.06.15 № 563, 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

17-1-бап. Төтенше жағдайды жою басшысының
өкілеттіктері

1. Төтенше жағдайды жою басшысы:
1) төтенше жағдай аймағында барлауды және жағдайды бағалауды, қолда бар күштер мен құралдарды пайдалана отырып, адамдарды құтқаруды ұйымдастырады;
2) авариялық-құтқару жұмыстарын жүргiзу үшiн неғұрлым қауіпті учаскелерді, күштер мен құралдардың қажеттi санын, құтқару жұмыстарын жүргiзудiң әдiстерi мен тәсiлдерiн айқындайды;
3) төтенше жағдайларды жою жоспарына сәйкес авариялық-құтқару жұмыстарын жүргiзудi ұйымдастырады;
4) төтенше жағдайлар аймағындағы объектiлерде және ұйымдардың аумағында құтқару және шұғыл жұмыстар жүргiзу туралы шешiм қабылдайды;
5) авариялық-құтқару қызметтерi мен құралымдарына мiндеттер қоюды жүзеге асырады, олардың өзара iс-қимылын ұйымдастырады, олардың қауiпсiздiгiн және қойылған мiндеттердiң орындалуын қамтамасыз етедi;
6) төтенше жағдай аймағындағы жағдайдың өзгеруiн бақылауды жүзеге асырады және тиiстi шешiмдер қабылдайды;
7) қажеттiлiк шамасына қарай қосымша күштер мен құралдар шақыртады, оларды қарсы алуды ұйымдастырады, авариялық-құтқару жұмыстарын жүргiзу орнын (ауданын) айқындайды;
8) күштер мен құралдардың резервiн құруды ұйымдастырады, ауысымдық жұмыс тәртiбiн айқындайды;
9) төтенше жағдайдың жаһандық және өңірлік ауқымда таралуы кезiнде төтенше жағдайлар аймағында қалыптасқан жағдай және авариялық-құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды ұйымдастыру және жүргiзу жөнiнде өздері қабылдаған шешiмдерi туралы Қазақстан Республикасының Үкiметiн, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы уәкілетті органды хабардар етеді;
10) күштер мен құралдардың төтенше жағдай орнынан кету тәртiбiн айқындайды;
11) төтенше жағдай өршіген кезде төтенше жағдайды жою басшысы аса қажет болған (адамдардың өмiрi мен денсаулығына тiкелей қауiп төнген) жағдайда:
төтенше жағдай аймағына адамдар мен көлiктiң кіруiн шектейдi;
төтенше жағдай аймағындағы ұйымдардың қызметiн тоқтата тұрады;
авариялық-құтқару қызметтерiнiң күштерi мен құралдарын, азаматтық қорғаныс құрамаларын, сондай-ақ ерiктi авариялық-құтқару құралымдарын және аталған құралымдардың құрамына кiрмейтiн құтқарушыларды, олардың құтқару және шұғыл жұмыстар жүргiзуге аттестатталғанын растайтын құжаттары болған кезде авариялық-құтқару жұмыстарын жүргiзуге тартады;
халықты ерiктi негiзде шұғыл жұмыстарды жүргiзуге, сондай-ақ құтқарушы болып табылмайтын жекелеген азаматтарды өздерінің келiсiмiмен құтқару жұмыстарын жүргiзуге тартады;
төтенше жағдай аймағында көшiру iс-шараларын жүргiзудi ұйымдастырады;
төтенше жағдайларды жою үшiн төтенше жағдайлар аймағындағы ұйымдардың материалдық ресурстар резервтерiн броньнан алады;
Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес кейіннен шығыстарды өтей отырып, ұйымдардың байланыс құралдарын, көлiк құралдарын және өзге де мүлкiн тартады;
аса қажет болған жағдайда өздері қабылдаған шешiмдер туралы тиiстi мемлекеттiк органдарды, ұйымдардың басшыларын тез арада хабардар ету жөнiнде шаралар қабылдайды;
төтенше жағдайлардың өрбуіне және құтқару және шұғыл жұмыстардың барысына байланысты басқа да қажеттi шараларды қабылдайды;
12) төтенше жағдайларды жою басшылары, авариялық-құтқару қызметі мен құралымдарының басшылары құтқару және шұғыл жұмыстарды ұйымдастыру үшін қажетті төтенше жағдайлар туралы толық және дәйекті ақпаратқа құқығы бар.
2. Егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше көзделмесе, төтенше жағдайды жою басшысының төтенше жағдайды жоюға бағытталған шешiмi төтенше жағдайлар аймағындағы барлық лауазымды адамдар, азаматтар мен ұйымдар үшiн мiндеттi болып табылады.
3. Қазақстан Республикасының Үкiметi табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайдың жойылғаны туралы жариялағаннан кейiн төтенше жағдайды жою басшысының өкiлеттiгi тоқтатылады.
Ескерту. Заң 17-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

18-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларына
олардың өз қызметiн жүзеге асыруына
жәрдемдесу

1. Орталық және жергiлiктi атқарушы органдар, ұйымдар төтенше жағдайлар аймақтарына бара жатқан және орналасқан жерiне қайтып келе жатқан авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларына кейiннен оларға өтемi жасалатын, қажеттi көлiк пен материалдық құралдарды бере отырып барынша жәрдем көрсетуге мiндеттi.

2. Құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстар жүргiзiлетiн жерге бара жатқан кезде кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының жедел көлiгi, оның iшiнде уақытша тартылған және жалға алынған көлiк кедергiсiз жүру құқығын аэродромдарда, автомобильдерге май құю станцияларында, теңiз және өзен порттарында жанар-жағармай материалдарымен бiрiншi кезекте қамтамасыз етiлу құқығын, сондай-ақ техникалық қызмет көрсету станцияларында, аэродромдарда, теңiз және өзен порттарында жөндеу жұмыстарын бiрiншi кезекте жүргiзу құқығын пайдаланады.
Ескерту. 18-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

19-бап. Қазақстан Республикасы Iшкi iстер
министрлiгiнiң, Қарулы Күштерiнiң, басқа да
әскерлерi мен әскери құрамаларының күштерi
мен құралдарын төтенше жағдайларды жоюға
тарту

Қазақстан Республикасы Iшкi iстер министрлiгiнiң, Қарулы Күштерiнiң, басқа да әскерлерi мен әскери құрамаларының күштерi мен құралдарын төтенше жағдайларды жоюға тарту Қазақстан Республикасының Конституциясына және қолданылып жүрген заңдарға сәйкес жүзеге асырылады.

20-бап. Құтқарушылар қызметiнiң құқықтық
кепiлдiктерi

1. Құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу барысында құтқарушылар осы Заңды, авариялық-құтқару қызметiнiң мәселелерi жөнiндегi өзге де нормативтiк құқықтық актiлердi басшылыққа алады және құрамында аталған жұмыстарды жүргiзетiн авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының басшыларына ғана бағынады.

2. Жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдар, барлық меншiк нысанындағы ұйымдар басшылары және азаматтар өз қызмет мiндеттерiн атқаруы кезiнде құтқарушыларға жәрдемдесуге мiндеттi.

3. Өз мiндеттерiн атқаруына кедергi жасау мақсатымен құтқарушыларға қандай да жолмен болсын ықпал етуге ешкiмнiң де құқығы жоқ.

4 тарау. Құтқарушылар және олардың мәртебесi

21-бап. Құтқарушылар

1. Қазақстан Республикасының азаматтары медициналық куәландырудан өткеннен, дене шынықтыру жөнiндегi нормативтердi орындағаннан, құтқарушылар даярлаудың бағдарламалары бойынша оқып-үйренуден кейiн құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге аттестаттау нәтижелерi бойынша тиiстi аттестаттау органдары шешiмiнiң негiзiнде олар құтқарушы мәртебесiн алады.

2. Қазақстан Республикасының азаматтарына құтқарушы мәртебесiн беру туралы аттестаттау органдарының шешiмi қабылданған кезде оларға белгiленген үлгiдегi куәлiк, құтқарушы кiтапшасы, бетiне тегi, аты, әкесiнiң аты, қан тобы және құтқарушының тiркеу нөмiрi жазылған жетон берiледi.
Құтқарушы кiтапшасы құтқарушының құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарға қатысуын есепке алуға арналған. Құтқарушы кiтапшасы туралы ереженi уәкілетті орган бекiтедi.

22-бап. Құтқарушыларды аттестаттау

1. Құтқарушылар Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тәртiппен аттестаттаудан өтедi және одан кейiн тұрақты түрде қайта аттестаттаудан өтiп отырады.

2. Қайта аттестаттаудан өтпеген құтқарушылар құтқарушы мәртебесiнен айырылады.

23-бап. Құтқарушылардың құқықтары

1. Құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарға тартылған құтқарушылардың аталған жұмысты жүргiзетiн жерге бару кезiнде көлiктiң барлық түрiне билеттердi кезексiз алуға құқығы бар.

2. Құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу барысында құтқарушылар:
адамдарды құтқаруға бағытталған кез келген шараларды қолдануға;
өз мiндеттерiн орындау үшiн қажеттi толық әрi айқын ақпарат алуға;
құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу үшiн ұйымдардың аумағы мен өндiрiстiк объектiлерiне, тұрғын үйлерге кедергiсiз кiруге;
төтенше жағдайлар аймағындағы адамдардың бәрiнен белгiленген қауiпсiздiк шараларын сақтауды талап етуге;
құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу технологиясына сәйкес жабдықталуға және жарақтандырылуға;
адамдарды құтқару үшiн және өте қажет болған жағдайда төтенше жағдайлар аймақтарында орналасқан ұйымдардың байланыс құралдарын, көлiгiн, мүлкiн және өзге де материалдық құралдарын Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тәртiпте пайдалануға;
қызметтiк iздестiру иттерiн қолдануға құқылы.

3. Құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге қатысқан құтқарушылар медициналық мекемелер мен оңалту орталықтары базасында Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тәртiпте медициналық және психологиялық оңалту жәрдемiн алуға құқылы.

4. Құтқарушылар жұмыс уақытында өздерiнiң теориялық бiлiмдерi мен кәсiби шеберлiктерiн белгiленген тәртiпте жетiлдiруге құқылы.

5. Кәсiби және ерiктi авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының құтқарушылары құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу кезеңiнде шығыны авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын ұстауға бөлiнетін қаражат есебiнен төленетiн тамақ өнiмдерiмен Қазақстан Республикасының Үкiметі белгiлеген нормалар бойынша және тұратын орынмен қамтамасыз етiлуге құқылы.

6. Еңбек шарты бойынша өздерiне жүктелген мiндеттердi орындау барысында зардап шеккен кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының құтқарушылары, сондай-ақ ерiктi авариялық-құтқару қызметiнiң құтқарушылары және құтқарушы болып табылмайтын азаматтар оларды құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге тартқан кезде тегiн медициналық қызмет көрсетiлуiне құқылы.
Ерiктi авариялық-құтқару қызметiнiң құтқарушыларын және құтқарушылар болып табылмайтын азаматтарды құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге тартқан кезде олардың негiзгi жұмыс орны бойынша орташа жалақысы сақталады.
Ескерту. 23-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.06.15 № 563, 2007.05.15 № 253 Заңдарымен.

24-бап. Құтқарушылардың мiндеттерi

1. Құтқарушылар:
зардап шеккен адамдарды iздестiруге, оларды құтқару жөнiнде шаралар қолдануға, оларға алғашқы медициналық және басқа да жәрдем түрлерiн көрсетуге;
құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге қатысуға дайын болуға, өздерiнiң дене шынықтыру, арнаулы, медициналық, психологиялық даярлығын жетiлдiруге;
авариялық-құтқару құрамаларының құрамындағы iс-қимылдар дағдыларын жетiлдiруге;
құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу технологиясын мүлтіксiз сақтауға;
құрамында құтқарушылар аталған жұмыстарды атқаруға қатысатын авариялық-құтқару құрамалары басшыларының құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу барысында беретiн бұйрықтарын мүлтiксiз орындауға;
төтенше жағдайларға жол бермеу мақсатында азаматтарға қауiпсiз жүрiп-тұру ережелерiн және ондай жағдайлар туындаған ретте iс-қимылдар жасау тәртiбiн түсiндiруге мiндеттi.

2. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары құтқарушыларының мiндеттерi тиiстi жарғылармен, ережелермен, тәлiмдемелермен белгiленедi және олар еңбек шартының құрамдас бөлiгi болып табылады.
Ескерту. 24-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2007.05.15 № 253 Заңымен.

25-бап. Құтқарушылардың жұмыс (қызмет) және демалыс
режимi

1. Күнделiктi қызметте кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары құтқарушыларының жұмыс (қызмет) режимi iшкi еңбек тәртiбiнiң ережелерiмен, кезекшiлiк кестелерiмен, сабақтар немесе арнайы дайындық жөнiндегi өзге де шаралар кестелерiмен белгiленедi.

2. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары құтқарушыларының жұмыс режимi жұмыс күнi мен жұмыс жылы iшiнде Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарына сәйкес медициналық талаптар және санитариялық-гигиеналық нормалар ескерiле отырып белгiленедi.

3. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары құтқарушыларының құтқару жұмыстарын және шұғыл жұмыстарды жүзеге асыру кезеңiнде күту және құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарға аттануға ұдайы дайын болу режимiнде кезекшiлiк өтеу уақыты кезекшiлiктiң әр сағаты үшiн сағаттың төрттен бiрi мөлшерiнде есептелiнедi.

4. Құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу кезiнде кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары құтқарушыларының жұмыс режимi мен жұмыс ауысымының ұзақтығын төтенше жағдайлардың сипатын, құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу ерекшелiктерiн және медициналық ұсыныстарды ескере отырып төтенше жағдайларды жою басшылары белгiлейдi.

5. Орталық атқарушы органдардың кәсiби авариялық-құтқару қызметiмен құрамаларының құтқарушыларына ұзақтығы 30 күнтiзбе күндiк ақылы демалыс берiледi. Әрбір үш жыл стаж үшін ақысы төленетін қосымша, ұзақтығы бір күн, бірақ күнтізбелік он бес күннен аспайтын демалыс беріледі.
Ескерту. 25-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.12.04 № 97-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

26-бап. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен
құрамалары құтқарушыларына еңбекақы төлеу

1. Кәсіби авариялық-құтқару қызметі мен құрамалары құтқарушыларына еңбекақы төлеу Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
2. (алынып тасталды - Қазақстан Республикасының 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен).

3. Кәсіби авариялық-құтқару қызметтері мен құрамаларының құтқарушыларына еңбек сіңірген жылдары үшін жұмыс стажына қарай ай сайын лауазымдық айлықақысына процент есебімен еңбек сіңірген жылдары:
үш жылдан асқанда - он бес процент;
бес жылдан асқанда - жиырма процент;
он жылдан асқанда - отыз процент;
он бес жылдан асқанда - қырық процент;
жиырма жылдан асқанда елу процент мөлшерінде үстемеақы төленеді.
Кәсіби авариялық-құтқару қызметтері мен құрамаларының құтқарушыларына еңбек сіңірген жылдары үшін проценттік үстемеақы төлеу үшін стаж Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен есептеледі.

4. Кәсіби авариялық-құтқару қызметтері мен құрамаларының құтқарушылары жалақысының мөлшері олар қызмет көрсететін ұйымдардың тиісті санаттардағы қызметкерлерінің жалақысы мөлшерінен төмен болмайды.
Ескерту. 26-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2007.05.15 № 253, өзгерту енгізілді - 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

27-бап. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен
құрамалары құтқарушыларының тұрғын үй алу
құқығы

1. Орталық атқарушы органдардың, ұйымдардың кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының құтқарушыларына және олармен бiрге тұратын отбасы мүшелерiне Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген нормалар бойынша мемлекеттiк және ведомстволық тұрғын үй қорының есебiнен тұрғын үй-жай берiледi.

2. Тұрғын үй алуға (тұрғын үй жағдайларын жақсартуға) мұқтаж болған, қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде қаза тапқан (қайтыс болған) кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары құтқарушыларының отбасылары, сондай-ақ құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге тартылған және аталған жұмыстарды жүргiзу барысында қаза тапқан (қайтыс болған) ерiктi авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары құтқарушыларының және құтқарушылар болып табылмайтын азаматтардың отбасылары Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген шарттар мен тәртiпте мемлекеттiк тұрғын үй қорынан оны алу (тұрғын үй жағдайын жақсарту) құқығын сақтайды.

3. Кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының құтқарушылары пәтерлерiне телефондарды ақылы негiзде бiрiншi кезекте орнатуға құқылы.
Ескерту. 27-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2008.12.04 № 97-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

28-бап. Құтқарушылар мен олардың отбасы мүшелерiнiң
әлеуметтiк кепiлдiктерi

1. Құтқарушыларды сақтандыру Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері туралы заңнамалық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.

2. Құтқарушылар мемлекеттiк органдар мен ұйымдардан шарттар негiзiнде келiп түскен қаражат есебiнен де сақтандырылуы мүмкiн.

3. Құтқарушы қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде қаза тапқан (өлген) не ол қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде алған жарақаттың салдарынан бiр жыл iшiнде өлген жағдайда асырауындағы адамдарға оның соңғы атқарған қызметi бойынша бiр жылдық жалақысының кемiнде он есе мөлшерiнде бiр жолғы жәрдемақы төленедi.

4. Құтқарушыға қызметтiк мiндетiн атқару кезiнде алынған зақым (жарақаттану, жаралану, контузия), сырқат салдарынан мүгедектiк белгiлеу кезiнде оған:
I және II топтардағы мүгедекке - бiр жылдық жалақысының бес еселенген мөлшерiнде;
III топтағы мүгедекке - бiр жылдық жалақысының екi еселенген мөлшерінде бiр жолғы жәрдемақы төленедi.

5. Құтқарушы қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде мүгедектiк белгiленбей, еңбек қабiлетiн тұрақты жоғалтқан ауыр зақым (жарақаттану, жаралану, контузия), сырқат алған жағдайда оған бiр жылдық жалақысынан кем емес мөлшерде бiр жолғы жәрдемақы төленедi.

6. Егер құтқарушының қаза табуы (өлуi), жарақаттануы, жаралануы (зақымдануы), сырқаттануы қызметтiк мiндетiн атқарумен байланысты емес мән-жайларға қатысты болғандығы белгiленген тәртiпте дәлелденсе, осы Заңның 3, 4, 5-тармақтарында белгiленген бiр жолғы жәрдемақы төленбейдi.

7. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының қайтыс болған немесе қаза тапқан құтқарушысын жерлеу үшiн тиiстi жылға арналған республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасы Заңымен белгiленетiн мөлшерде жәрдемақы берiледi.

8. Осы баптың 3, 4, 5, 7-тармақтары бойынша жәрдемақы авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын ұстайтын ұйымдардың қаражаты есебiнен төленiп, осы ұйымдардың шығындары залал келтiрушiнiң есебiнен кейiннен толық көлемiнде өтеледi.

9. Құтқарушылардың отбасы мүшелерін асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша әлеуметтік қамсыздандыру Қазақстан Республикасының мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
Ескерту. 28-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

29-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары
қызметкерлерiнiң қосымша құқықтық және
әлеуметтiк кепiлдiктерi

1. Еңбек жағдайы зиянды әрi қауiптi ұйымдарға қызмет көрсететiн кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының құтқарушыларына Қазақстан Республикасының заңдарымен осы ұйымдар үшiн белгiленген құқықтық және әлеуметтiк қорғау кепiлдiктерi мен жеңiлдiктерi қолданылады.
2. (Алынып тасталды - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен)
Ескерту. 29-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

30-бап. Ерікті авариялық-құтқару құрамаларының
құтқарушыларын, сондай-ақ төтенше
жағдайларды жою жөніндегі жұмыстарды
жүргізуге тартылатын құтқарушылар болып
табылмайтын азаматтарды әлеуметтік қорғау
кепілдіктері

Осы Заңның 28 және 29-баптарында көзделген құқықтық және әлеуметтік кепілдіктер ерікті авариялық-құтқару құрамаларының құтқарушыларына, сондай-ақ авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге тартылған кезде, құтқарушылар болып табылмайтын азаматтарға қолданылады.
Ескерту. 30-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

5 тарау. Қорытынды ережелер

31-бап. Заңдардың бұзылғаны үшiн жауапкершiлiк

Еңбек шарты бойынша жүктелген мiндеттердiң орындалмауына, төтенше жағдайларды жою жөнiндегi жұмыстарды жүргiзу кезiнде азаматтардың денсаулығына қасақана немесе абайсызда зиян келтiрiлуіне, табиғи ортаға, материалдық және мәдени қазыналарға залал тигiзiлуiне кiнәлi авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары жұмыстарының басшылары және құтқарушылары Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.
Ескерту. 31-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2007.05.15 № 253 Заңымен.

32-бап. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары
қызметiнiң мәселелерi жөнiндегi дауларды
шешу тәртiбi

Авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары қызметiнiң мәселелерi жөнiндегi дауларды Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiпте соттар шешедi.

33-бап. Төтенше жағдайларды жоюға авариялық-құтқару
қызметi мен құрамаларын тарту жөнiндегi
халықаралық шарттар

Қазақстан Республикасының аумағынан тыс жерлердегi төтенше жағдайларды жоюға кәсiби авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларын тарту Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттар негiзiнде жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасының
Президентi