Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы

РҚАО-ның ескертпесі!
Бұйрықтың басын V1300008424 қараңыз

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына
218-1-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-7-сыныптарына арналған
"Өлкетану" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы

Ескерту. 218-1-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 25.10.2017 № 545 (5, 7-сыныптары үшін алғашқы жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі және 2017 жылғы 1 қыркүйектен бастап пайда болған қатынастарға қолданылады, 6, 8-сыныптары үшін 2018 жылғы 1 қыркүйектен бастап, 9 (10)-сыныптары үшін 2019 жылғы 1 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен

1-тарау. Жалпы ережелер

1. "Өлкетану" – "Қазақстан тарихы", "Қазақ әдебиеті" (қазақ тілді емес мектептерге "Қазақ тілі мен әдебиеті"), "География", "Музыка" жалпы білім беретін оқу пәндерін толықтыратын кіріктірілген оқу курсы және туған өлкенің тарихын, табиғатын, мәдениетін оқуға ықпал етеді.

2. Курстың мақсаты – туған өлкенің қалыптасуы мен дамуын кешенді сипаттайтын географиялық, тарихи, мәдени, табиғи және басқа да факторлар туралы білім қалыптастыру; туған елге деген сүйіспеншілік сезімге, қоршаған табиғи ортаны аялауға тәрбиелеу болып табылады.

3. Оқу пәнінің міндеттері:

1) Қазақстан тарихы, география, қазақ әдебиеті және музыка пәндері сабақтарында алынған білімдері мен дағдыларын кеңейту, тереңдету;

2) ежелгі дәуірден бастап қазіргі уақытқа дейінгі туған жер аумағында болып жатқан тарихи процестердің негізгі кезеңдері мен ерекшеліктері туралы білім қалыптастыру;

3) туған өлкенің табиғи байлықтары, тарихи ескерткіштері және мәдени нысандары туралы білімдерін кеңейту;

4) туған өлкенің дәстүрлі қолөнері, мәдени және әдеби мұралары мен өңір мақтанышына айналған адамдар туралы білімдерін кеңейту;

5) туған өлкенің бірегей табиғаты, тарихы мен мәдениетіне деген құрмет сезімдеріне тәрбиелеу; оларды қорғауға жауапкершіліктерін арттыру.

2-тарау. "Өлкетану" оқу курсының мазмұнын ұйымдастыру

4. "Өлкетану" оқу курсы бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 5-сыныпта – оқу жылында 5 сағат;

2) 6-сыныпта – оқу жылында 7 сағат;

3) 7-сыныпта – оқу жылында 8 сағат. Барлығы – 20 сағат.

5. "Өлкетану" кіріктірілген оқу курсының материалдары

5-7-сыныптардағы "Қазақстан тарихы", "Қазақ әдебиеті" (қазақ тілді емес мектептерге "Қазақ тілі мен әдебиеті"), "География", "Музыка" оқу пәндерінің аясында оқытылады.

6. "Өлкетану" курсының оқу жүктемесін сыныптар мен пәндерге бөлу:

1) 5-сыныпта:

"Қазақстан тарихы" – 4 сағат;

"Музыка" – 1 сағат;

2) 6-сыныпта:

"Қазақстан тарихы" – 4 сағат;

"Қазақ әдебиеті" (қазақ тілді емес мектептерге "Қазақ тілі және әдебиеті") – 2 сағат;

"Музыка" – 1 сағат;

3) 7-сыныпта:

"Қазақстан тарихы" – 4 сағат;

"Қазақ әдебиеті" (қазақ тілді емес мектептерге "Қазақ тілі мен әдебиеті") – 2 сағат;

"География" – 2 сағат.

7. "Өлкетану" курсының 5-сыныптағы базалық мазмұны:

1) "Туған өлкенің аңыз-ертегілері";

2) "Біздің айналамыздағы тарихи ескерткіштер";

3) "Өңірдің тарихи тұлғалары: билер, батырлар мен палуандар";

4) "Жәдігерлер сыр шертеді (өлкетану мұражайына бару)";

5) "Туған өлке симфониясы".

8. "Өлкетану" курсының 6-сыныптағы базалық мазмұны:

1) "Топонимдер – өткен заманнын куәгерлері (өлке тарихы атауларында)";

2) "Мәдени-тарихи дәстүрді сақтаушылар: өлкенің ұлттық қолөнері";

3) "Бір ел – бір тағдыр (менің өлкемнің халықтары)";

4) "Туған өлке тарихының тірі куәгерлері";

5) "Менің туған өлкем өлеңдер мен прозада";

6) "Өлкені сипаттау өнері";

7) "Туған жердің таланттары".

9. "Өлкетану" курсының 7-сыныптағы базалық мазмұны:

1) "Туристік маршруттар";

2) "Жомарт жүрек";

3) "Туған өлкенің жылнамасы";

4) "Менің мектебімнің тарихы";

5) "Туған өлке публицистика беттерінде";

6) "Менің туған өлкем" электрондық энциклопедиясы;

7) "Туған өлкенің флорасы мен фаунасы";

8) "Менің өлкемнің визит карточкасы: өлкетанудың деректер базасын әзірлеу".

3-тарау. Оқу мақсаттарының жүйесі

№	Пән	Тақырыптар	Оқу мақсаттары
5-сынып
Білім алушылар:
1	Қазақстан тарихы	Туған өлкенің аңыз-ертегілері	туған өлке туралы аңыз-ертегілерді білу; аңыз-ертегілердің мән-мағанасын түсіну және талдау; өткен ұрпақтың тарихи және мәдени мұрасын сақтау мен толықтыруды ұғыну
2		Біздің айналамыздағы тарихи ескерткіштер	туған өлкедегі ескерткіштерді білу; туған өлкедегі тарихи ескерткіштердің құндылығын түсіну; туған өлкенің маңызды ескерткіштерінің әрқайсысының пайда болу тарихын түсіндіріп айта білу
3		Өңірдің тарихи тұлғалары: билер, батырлар мен палуандар	туған өлкенің тарихына кірген билер, ақындар, батырлар мен палуандарды білу; бұл тұлғалардың туған өлке тарихына бекер кірмегендігін дәлелдей білу
4		Жәдігерлер сыр шертеді (өлкетану музейіне бару)	тарихи жәдігердің не екендігін білу; тарихи мұраны жеткізудегі жәдігердің рөлін білу; нақты жәдігерлер нені білдіретінін түсіндіре білу
5	Музыка	Туған өлке симфониясы	туған өлкедегі музыкалық өнердің ерекшеліктері туралы түсінігінің болуы; "Менің туған өлкемнің 30 әні мен әуені" аудиокаталогын ұжымдық жұмыс нәтижесінде құрастыру үшін электрондық музыкалық каталог құрастырудың бастапқы дағдыларының болуы
6-сынып
Білім алушылар:
6	Қазақстан тарихы	Топонимдер – өткен заманның куәгерлері (өлке тарихы атауларында)	жергілікті жер, қалалар, өзендер, көлдер, таулар атаулар нені білдіретінін білу; бұл атаулардың пайда болу тарихын түсіндіре білу
7		Мәдени-тарихи дәстүрді сақтаушылар: өлкенің ұлттық қолөнері	жергілікті жерге қандай дәстүрлі қолөнер тән екендігін білу; туған өлкенің дәстүрлі көркем мәдениетін жандандыруға үлесін қосқан шеберлерді білу
8		Бір ел – бір тағдыр (менің өлкемнің халықтары)	туған өлке халқының қалыптасу тарихын білу; туған жеріндегі ұлттардың салт-дәстүрін білу және құрметпен қабылдау
9		Туған өлке тарихының тірі куәгерлері	туған өлке тарихының тірі куәгерлерін саралау категорияларын білу: Ұлы Отан соғысы ардагерлері, тыл ардагерлері, еңбек ардагерлері, ауған-әскерлері, тың игерушілер, құрметті тұрғындар, еңбегі сіңген педагогтер мен дәрігерлер; соғыс және тыл ардагерлерінің ерліктері туралы білу
10		Менің туған өлкем өлеңдер мен прозада	туған өлкенің табиғаты және тарихы сипатталатын поэтикалық және прозалық шығармаларды білу; туған өлкенің ақындары мен жазушыларының шығармашылығын білу, олардың шығармашылығы туралы деректер жинау және презентация дайындау; туған өлкеге арналған бір өлеңді жатқа мәнерлеп оқу
11		Өлкені сипаттау өнері	мәтіннің ақпараттылық, оның көркемдік, тілдік ерекшеліктері негізінен өлкетану сипаттамаларын талдау; өлкетану аясында прозалық үзінділер жазудың алғашқы дағдыларын меңгеру.
12		Туған жердің таланттары	туған өлкенің жыршы-термеші, әнші және сазгерлерінің шығармашылығы туралы әңгімелей білу
7-сынып
Білім алушылар:
13	Қазақстан тарихы	Туристік маршруттар	туристік маршрут дегеннің не екенін білу; туристік маршруттар құрастырудың алғашқы дағдыларын меңгеру
14		Жомарт жүрек	демеушілік және меценаттық дегеннің не екенін білу; нақты адамдардың істеген жақсылықтары туралы және өзінің туған жерін қолдау үшін не істеуге болатынын білу
15		Туған өлкенің жылнамасы	дереккөздер негізінде өлке дамуының тарихи маңызды кезеңдерін анықтау; туған өлкенің шежіресін білу; мұражайлардан, мұрағаттардан, кітапханалардан, интернеттен туған өлкеге (ауыл, аудан, қала, облыс) қатысты қажетті ақпаратты табу; тарихи оқиғалардың хронологиясын құрастыра білу;
16		Менің мектебімнің тарихы	түрлі дереккөздерден қажетті ақпаратты табу; сұхбаттасуға қажетті сұрақтар қою және сұхбат жүргізу; өз мектебінің тарихын әңгімелей білу
17	Қазақ әдебиеті/ Қазақ тілі мен әдебиеті	Туған өлке публицистика беттерінде	өңірде шығатын газет-журналдарды білу; туған өлке туралы, шындық көзқарас тұрғысынан адамдар туралы мақалалар мен очерктерді ақпараттылығы, мазмұнының тереңдігі, эмоционалдық әсері тұрғысынан талдау
18	Қазақ әдебиеті/ Қазақ тілі мен әдебиеті	"Менің туған өлкем" электрондық энциклопедиясы	энциклопедия ұғымын түсіну; энциклопедияға қажетті материалдарды іріктей білу; өлкетанудың бағыттарын анықтау; өлкетанудың бағыттары бойынша электрондық энциклопедия құрастырудың ұжымдық жұмысына қатысу
19	География	Туған өлкенің флорасы мен фаунасы	өлкенің өсімдік жамылғысын білу; өлкеге тән жануарлар дүниесін білу; Қызыл кітап деген не екенін және өңірдің Қызыл кітабына кірген жануарларды білу
20	География	Туған өлкемнің визит карточкасы: өлкетанудың деректер базасын әзірлеу	материалды ұсыну формасын анықтау; өлке туралы негізгі анықтамалық мәліметтерді қамтитын түрлі форматтағы ақпараттық материалдарды әзірлеу; оқырманға/тыңдарманға эмоционалдық әсер ету мақсатында материалдарды жинақтай білу

10. Оқу бағдарламасы 2018-2019 оқу жылынан бастап енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына
218-2-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 8-сыныбына арналған
"Қоғам және дін" пәні бойынша үлгілік оқу бағдарламасы

Ескерту. 218-2-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 25.10.2017 № 545 (5, 7-сыныптары үшін алғашқы жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі және 2017 жылғы 1 қыркүйектен бастап пайда болған қатынастарға қолданылады, 6, 8-сыныптары үшін 2018 жылғы 1 қыркүйектен бастап, 9 (10)-сыныптары үшін 2019 жылғы 1 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы № 1080 қаулысымен бекітілген Орта білім берудің (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру) мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген.

2. "Қоғам және дін" пәнінің маңыздылығы – зайырлы қоғамның негізгі құндылықтары мен даму тенденцияларын түсінетін, дін және оның тарихи процестегі рөлі туралы ғылыми білімді жүйелеуге қабілетті, ғылыми дүниетаным мен ұлттық санаға ие, өркениеттің тарихи-мәдени тәжірибесі негізінде ойлай алатын рухани тұлғаның қалыптасуына мүмкіндік беретін кіріктірілген әлеуметтік-гуманитарлық пән ретінде заманауи білім беру кеңістігінің негізгі бөлігі болу. Осы тұрғыда Қазақстан Республикасы Президентінің 2017 жылғы 20 маусымдағы № 500 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының дін саласындағы мемлекеттік саясатының 2017-2020 жылдарға арналған Тұжырымдамасы негізінде түрлі білім беру стратегиялары қалыптастырылып, жүзеге асырылатын болады.

3. "Қоғам және дін" оқу пәні негізінен ақпараттық-ағартушылық, сондықтан білім берудегі негізгі педагогикалық тәсілі – зайырлы, конфессиялық емес болып табылады.

4. "Қоғам және дін" пәнінің зерттеу объектісі ежелгі заманнан қазіргі кезеңге дейінгі адамзаттың діни мәдениетінің даму барысындағы оқиғалар, құбылыстар мен үрдістердің алуантүрлілігі болып табылады.

5. Оқу пәнінің мақсаты:

1) білім алушыларға әлемдік тарихи процестегі діннің орны, оның өзара байланысы мен қарым-қатынасы туралы, дін туралы ғылыми білім негізінде зайырлылық және мемлекет пен қоғамның зайырлы негіздері туралы түсінік қалыптастыру;

2) өзге халықтардың діни мәдениетіне құрметпен қарауды, діни экстремизм мен фанатизмнің радикалды идеологиясына қарсы иммунитетті қалыптастыру.

6. Оқу пәнінің міндеттері:

1) мемлекеттің білім беру жүйесінің зайырлы сипатын қамтамасыз ету принципін жүзеге асыру;

2) білім алушылардың діндердің тарихы және олардың өзіндік ерекшеліктері туралы ғылыми білімін қалыптастыру;

3) білім алушылардың зайырлы қоғам дамуының қазіргі кезеңін талдау мен жеке өмірін болжау үшін дін туралы қажетті білімді адамзат өркениетінің құбылысы ретінде меңгеруі;

4) қоғам дамуының зайырлы принциптерінің өзіндік құндылықтары мен әлем халықтарының діни мәдениеттерінің бірегейлігін ұғыну;

5) білім алушылардың азаматтық қоғам мен құқықтық мемлекет дамуының зайырлылық принциптеріне негізделген жеке ұстанымдары мен құндылықтық бағдарын қалыптастыру;

6) қазіргі қоғам мен жеке тұлға өміріндегі діннің рөлін анықтау;

7) әртүрлі діндер мен діни ұстанымдар құндылықтарының арасындағы байланыстарды анықтау;

8) түрлі діни мәдениеттер мен дәстүрлерге төзімділікпен қарауды қалыптастыру;

9) дін және оның тарихы туралы білімнің негізінде діни сауаттылыққа тәрбиелеу;

10) Қазақстан халқының тарихи қалыптасқан дәстүрлерін қастерлеу қабілетін арттыра отырып, қоғамдағы әр түрлі жат діни ағымдарға қарсы иммунитет қалыптастыру;

11) білім алушылардың діни әдебиет, электронды ресурстар мен БАҚ материалдарын талдауға қатысты сыни ойлау дағдыларын дамыту;

12) білім алушылардың коммуникативтік байланыс дағдыларын, дін саласындағы өзекті мәселелер бойынша сұхбаттастық қабілетін дамыту.

7. "Қоғам және дін" пәнін оқыту барысында келесі оқу пәндерімен пәнаралық байланыстарды іске асыру көзделеді: "Дүниежүзі тарихы", "Қазақстан тарихы", "Қазақ тілі", "Қазақ әдебиеті", "Орыс тілі мен әдебиеті", "География", "Биология", "Физика", "Өзін-өзі тану".

2-тарау. Оқу пәнінің базалық мазмұны

8. "Қоғам және дін" пәні бойынша 8-сыныпта оқу жүктемесінің көлемі аптасына 1 сағатты, оқу жылында – 34 сағатты құрайды.

9. Оқу пәнінің мазмұны келесі тақырыптарды қамтиды:

1) кіріспе: "Қоғам және дін" пәні, ерекшелігі және бағыты туралы түсінік. Қоғам және оның белгілері туралы ұғым. Қоғамдағы дін. Қазақстанның Тәуелсіздік жылдарындағы жетістіктері туралы (1 сағат);

2) мәдениет және дін: "мәдениет" ұғымы. Рухани және материалдық мәдениет. Мәдениет адам және қоғам қызметінің нәтижесі ретінде. Дін және оның қызметтері. Дін өркениеттердің рухани мәдениетінің бөлігі ретінде. Мәдениетке діни мазмұнның енуі. Адам мәдениет пен діни мәдениетті қалыптастырушы ретінде. Мәдениет және дін қоғамның рухани құрылымында. Мәдениеттер мен діндердің алуан түрлілігі қазіргі әлемнің басты ерекшелігі ретінде (1 сағат);

3) ежелгі наным-сенімдер: діннің пайда болу алғышарттары. Ежелгі наным-сенімдер: ұғымы, шығу тегі, сипаттамасы. Тотемизм. Анимизм. Фетишизм. Магия. Шаманизм. Ежелгі наным-сенімдердің адамның кейінгі діни түсініктерінде көрініс табуы (1 сағат);

4) монотеизм негіздері: "монотеизм" термині дінтанулық, философиялық, теологиялық (құдай ілімі) бір құдайлық ілім ретінде. Жалғыз Құдай туралы діни түсінік. Монотеизмнің пұтқа табынушылық пен политеизмге қарама-қайшылығы. Иудаизм, христиандық және ислам монотеистік діндер ретінде (1 сағат);

5) әлемдік діндер: "әлемдік діндер" түсінігі. Буддизм, христиандық, ислам: тарих негізінде. Қазіргі кезеңдегі әлемдік діндердің таралу ауқымы мен көлемі. Мемлекет пен қоғам қауіпсіздігін және бейбітшілігін сақтаудағы әлемдік діндердің рөлі (1 сағат);

6) адамзаттың пайда болуына қатысты екі көзқарас: ғылыми және діни аспектілері. Эволюциялық және діни дүниетанымдар. Тіршіліктің пайда болуына қатысты көзқарастардың алуантүрлілігі (1 сағат);

7) діндегі адамгершілік қағидалар: "адамгершілік" түсінігі. Адамгершілік қағидалары адам мен қоғам өмірінің айқындаушы бастамасы ретінде. Жақсылық пен зұлымдық: моральдық таңдау. Дін және адамгершілік. Әлемдік діндердің адамгершілік мазмұны: ортақтығы мен ерекшелігі (1 сағат);

8) діни символ және мистика: діни символдар туралы түсініктер мен ұғымдар. Мистика. Символдар және мистика діни белгілер формаларының алуантүрлілігі ретінде. Әлемдік діндердің символдары, олардың бейнеленуі мен мағынасы (1 сағат);

9) өнер және дін: ежелгі дәуірден XIV ғасырға дейін. Дін және эстетика. Өнер өркениеттердің рухани әлемінің көрінісі ретінде. Өнердегі діни бейнелер (1 сағат);

10) XIV ғасырдан бүгінгі күнге дейінгі өнер және дін. Өнердің қоғам мен діндердегі рөлі. Қазақ халқының рухани мұрасы (1 сағат);

11) батыс ойшылдары. Мәдениеттің қалыптасуы мен қоғам дамуына батыс ойшылдарының ықпалы (1 сағат);

12) шығыс ойшылдары. Мәдениеттің қалыптасуы мен қоғам дамуына шығыс ойшылдарының қосқан үлесі (1 сағат);

13) Қазақстандағы діндер тарихы: ежелгі дәуірден қазіргі заманға дейін. Қазақстандық қоғамның конфессиялық алуандылығы (1 сағат);

14) қазіргі заманғы адам және діни құндылықтар. Адамның қоғамдағы статусы және оның рухани қажеттіліктері. Тұлғаның өмірлік іс әрекетіндегі діни құндылықтардың мәні туралы (1 сағат);

15) адам өмірі – басты құндылық. "Құндылық" түсінігі. Адам өмірі ең басты құндылық ретінде. Өмір және оның құндылықтары туралы діни ілімдер (1 сағат);

16) таңдау еркіндігі және дін. "Еркіндік", "таңдау еркіндігі", "ар-ождан бостандығы" ұғымдары. Діни дәстүрлердегі таңдау еркіндігі түсінігі. Зайырлы мемлекет адам құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз етудің кепілі ретінде (1 сағат);

17) еркіндік және жауапкершілік. Адамзат ойшылдары еркіндік пен жауапкершілік туралы. Жауапкершілік – тұлға іс-әрекеттерінің өзін-өзі реттеушісі, оның әлеуметтік және моральдық кемелденуінің көрсеткіші. Әлемдік діндер адам жауапкершілігі туралы (1 сағат);

18) махаббат және отбасы құндылықтары. "Махаббат" ұғымы құндылық әрі сапа ретінде. Махаббат – отбасын құрудың негізі. Отбасылық құндылықтар. Қоғам мен мемлекеттегі отбасының рөлі (1 сағат);

19) жасампаз еңбекке сүйіспеншілік және дін. "Еңбек", "жасампаз еңбек" ұғымдары. Сүйіспеншілік жасампаз еңбектің қайнар көзі ретінде. Діни дәстүрлердегі еңбектің мәні. Бәсекеге қабілетті қоғам мен мемлекеттің дамуындағы еңбектің рөлі (1 сағат);

20) дін және жаһандану. "Жаһандану" ұғымы. Жаһанданудың қауіпі мен қатерлері. Әлемдік және дәстүрлі діндердің жаһандануға қатынасы (1 сағат);

21) экстремизм және терроризм қазіргі әлемнің жаһандық қауіпі ретінде. "Экстремизм" және "терроризм" ұғымдары, түрлері және олардың мәні. Экстремизм және терроризмнің жалған діни себептері. Экстремизм мен терроризм неге дінді таңдайды? Діни экстремизм және терроризм идеологиясының таралу жолдары. Республикада тыйым салынған экстремистік және лаңкестік ұйымдар. Экстремизм мен терроризмге қарсы іс-қимыл туралы Қазақстан Республикасының заңнамалық негізі (2 сағат);

22) деструктивті діни ағымдардағы сананы бақылау және арбау тәсілдері. Деструктивтік ағымдар туралы түсініктер мен көзқарастар. Тәуекел топтар арбаудың объектісі ретінде. Сананы бақылау және арбаудың әдістері және тәсілдері. Деструктивті ағымдарға қарсы тұру туралы (1 сағат);

23) ХХІ ғасырдағы еркін ойшылдық және атеизм. "Еркін ойшылдық", "атеизм" ұғымдары. Үшінші мыңжылдықтағы ғылыми танымның діни дәстүрлерді жаңаша пайымдауы (1 сағат);

24) тарих пен қазіргі заман контекстіндегі ғылым және дін. Әлемді танудағы ғылыми және діни дәстүрлер. Заманауи ғылыми жетістіктер және оларды қолдану аясы (1 сағат);

25) мемлекеттердің дінге қатысы бойынша типологиясы. "Мемлекет" ұғымы. Мемлекет және дін: өзара қарым-қатынастардың түрлі жүйелерін қалыптастыру. Мемлекеттерді дінге қатынасы бойынша түрлері. Зайырлы мемлекеттер. Теократиялық мемлекеттер. Аралас мемлекеттер (1 сағат);

26) Қазақстан – зайырлы мемлекет. Мемлекеттің зайырлы сипаты республиканың табысты дамуының маңызды шарты ретінде. Конституция (Негізгі заң) зайырлы мемлекет туралы. "Зайырлылық" ұғымы. Зайырлылық – ол атеизм емес (1 сағат);

27) XXI ғасырдағы діндердегі жақсылық пен жамандықтың күресі: "Жақсылық" пен "жамандық" түсініктері. Әлемдік діндер жақсылық пен жамандық туралы. "Жақсылық" құндылығы қоғам, тұлға өнегелілігінің өлшемі ретінде. Зұлымдық адамгершіліктің антиподы ретінде (1 сағат).

28) адамның қоғамдағы мінез-құлықтық нормалары. "Мінез-құлық нормалары" түсінігі. Мемлекет заңдары тұлғаның қоғамдағы мінез-құлық нормаларының реттеушісі ретінде. Адамның іс әрекеті туралы діни дәстүрлер (1 сағат);

29) қазіргі Қазақстандағы конфессияаралық жағдай: діни панорама, діни ахуалдың жай-күйі мен даму динамикасы. Дін саласындағы мемлекеттік саясат. Этносаралық және конфессияаралық келісімнің қазақстандық моделі. Қазақстан халқы Ассамблеясының қоғамдағы рөлі. Қазақ халқының дәстүрі зайырлы Қазақстан ұстанымдарын нығайтудың негізі (2 сағат);

30) діни төзімділік, толеранттық пен келісім мемлекеттер мен қоғамдардың үйлесімді бірге өмір сүру негізі ретінде. Діни төзімділік, толеранттық және келісім ұғымдары мен түсініктері: зайырлы және діни контекст. Зайырлы Қазақстанның іргелі құндылықтары. Қазақстан Республикасының Президенті қоғамның рухани жаңғыруы туралы. (1 сағат);

31) Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтың халықаралық қоғамдастық және еліміздегі бейбітшілік пен конфессияаралық келісімді орнату саласындағы саясаты. Елбасының бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтаудағы жаһандық бастамалары (1 сағат);

32) сынақ сабағы: "Қоғам және дін" пәні бойынша жалпы қорытындылар мен тұжырымдар. Шығармашылық жұмыстарды қорғау (1 сағат).

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

10. Құндылыққа бағдарланған тәсіл:

1) бұл оқу іс-әрекетін ұйымдастыру мен жүзеге асыру тәсілі, белгілі бір құндылықтар тарапынан оның нәтижелерін алу және қолдану. Құндылықтарға бағытталған оқу процесі білім алушының жеке тұлғалық құндылықтар жүйесін мақсатты түрде қалыптастырады;

2) қазақстандық патриотизмді, толеранттық сананы, тарихқа, ата-баба дәстүрі мен мәдениетіне құрмет көрсетуді, басқа халықтардың діни дәстүрлеріне сыйластықпен қарауды және экстремизм мен фанатизмнің радикалды идеологиясына қарсы иммунитетті қалыптастыру мүмкіндігін жүзеге асырады;

3) әр түрлі тарихи кезеңдегі діндер тарихын оқи отырып, білім алушылар әлемдік тарихи процесс және ондағы діннің орны, өзара байланысы мен қарым-қатынасының алуантүрлілігі, зайырлылық, мемлекет және қоғамның зайырлы негіздері туралы білімдерін жүйелейді.

11. Тұлғаға бағдарланған тәсіл:

1) сабақта мұғалім мен білім алушылардың субъект-субъектілік қатынасты, білім алушыларға қатысты демократиялық көзқарасты, олардың тұлғасына құрметпен қарауды, білім алушылардың моральдық-этикалық қасиеттерін, олардың қабілеттеріне негізделген әлеуетін барынша толық ашып көрсетуді және қалыптастыруды білдіреді;

2) білім алушылардың жеке мүдделері мен қабілеттерін, дербес оқиғаларды талдау және бағалау үшін қоғамдағы діннің орны мен рөліне қатысты кешенді мәселелерді талқылау процесінде өз ұстанымын анықтау және қорғау қабілетін, білім алушылардың қорытындылары мен тұжырымдарын, пайымдауларын және мәдени құбылыстар мен процестерді талқылауда жеке пікірі болу құқықтарын іске асыруды қалыптастырады.

12. Іс-әрекеттік тәсіл:

1) білім мен дағдылардың белсенді танымдық іс-әрекет процесінде қалыптасатындығын білдіреді, өз кезегінде бұл тарихи деректер мен басқа да ресурстарды өзіндік іздеу, интерпретациялау, талдау, тұжырымдау мен бағалауды көздейді;

2) білім алушылар өзекті сұрақтарды бірлесіп талқылауға, рөлдік ойындар және басқа да шығармашылық білім беру түрлеріне белсенді қатысады;

3) оқу бағдарламасында жаңа ақпаратты қолдану мен түрлендіру мүмкіндіктерін қолдануға баса назар аударылады, өз кезегінде ол білім алушылардың функционалды сауаттылығын қалыптастыруға мүмкіндік береді.

13. Саралап оқыту тәсілі:

1) оқу процесін білім алушылардың әртүрлі топтарына мамандандырылуын, білім алушылардың жеке қабілеттіліктерін ескеру мақсатында әртүрлі топтарға түрлі жағдайларды жасауды көздейді;

2) білім алушылардың әр түрлі топтарының оқу қызметін, пәннің арнайы жасақталған құралдарының көмегімен және саралап оқыту тәсілдермен ұйымдастыру кіреді;

3) күрделілігі, оқу-танымдық қызығушылықтары, мұғалім тарапынан көмек сипатымен ерекшеленетін сараланған тапсырмаларды қолдану - сараланған оқу іс-әрекеттерін ұйымдастырудың шарты болып табылады.

14. Коммуникативтік тәсіл:

1) оқыту процесінде ақпаратты жеткізу және хабарлау, өзара екі немесе одан да көп адамдар арасындағы коммуникативтік іс-қимыл процесінде білім, білік және дағдылармен алмасуды қамтиды;

2) коммуникативтік тәсілдердің нәтижесі болып тіл арқылы қатынасу қабілеттілігі, яғни тілдік және сөйлеу нормаларын дұрыс пайдаланып және қатынас жағдайына сай тиімді қатынас жүріс-тұрысын таңдай отырып, түрлі жағдайларда қатынас әрекетінің басқа қатысушыларымен ой бөлісу және алмасу қабілеттілігі болып табылады;

3) оқыту процесі дұрыс сөйлеуді қалыптастыруға мүмкіндік беретін тапсырманы, сондай-ақ жұмыс режимдері, шынайы коммуникативтік қарым-қатынасты (жұптық және топтық жұмыс) қамтиды.

15. "Қоғам және дін" пәнін оқыту барысында ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану:

1) ақпаратты іздеу, сұрыптау және фактілер мен құбылыстар арасындағы байланыстар мен айырмашылықтарды анықтау, салыстыруға байланысты өзіндік жұмыс жасау дағдыларын дамыту;

2) білім алушылардың білімін кеңейту үшін мультимедиялық ресурстарды пайдалану;

3) белсенді оқытудың әдіс-тәсілдерін қолдау үшін интерактивті тақталарды пайдалану;

4) компьютерлік презентациялардың алуан түрлерін пайдалана отырып, таңдалған тақырып бойынша шығармашылық жобалар құру;

5) білім алушылардың шығармашылық белсенділігін дамыту үшін компьютерлік байланыс құралдарын (мысалы, онлайн сабақтар, конференциялар) пайдалану.

4-тарау. Білім алушылардың дайындық деңгейіне қойлатын талаптар

16. Пәндік нәтижелер. 8-сыныптың соңында білім алушылар:

1) "Қоғам және дін" пәнінің негізгі базалық ұғымдарын;

2) адамзат өркениетінің қалыптасу тұрғысындағы діни дәстүрлердің даму заңдылықтары мен тарихын;

3) негізгі зайырлы және діни мораль нормаларын, олардың қоғамды және тұлғаны қоршаған ортамен нәтижелі қарым-қатынастар орнатудағы мәнін;

4) адам өмірі мен қоғамдағы зайырлы құндылықтардың, жоғары этика нормаларын, сенім мен діннің мәні мен маңыздылығын;

5) ежелгі діндерді, әлемдік және дәстүрлі діндерді, олардың рухани мәдениеттегі, Қазақстан Республикасы тарихындағы және қазіргі кездегі рөлін;

6) қоғам дамуының әр түрлі кезеңдеріндегі адамзаттың діни танымын қалыптастырудағы өнердің рөлін;

7) өркениеттің рухани жаңғыруына өткен заман және қазіргі кездегі ойшылдардың қосқан үлесін;

8) адам өмірінің құндылығы мен мультимәдениетті, көпконфессиялы әлемде өмір сүру үшін қажетті басқа да моральдық қасиеттерді;

9) жаһандану дәуіріндегі елдегі және әлемдегі діни ахуалдың даму динамикасы және жағдайын;

10) діни мәдениеттің ғылым, нанотехнология, медицинаның түрлі аспектілерінің дамуына әсерін;

11) Қазақстандағы діндер тарихын;

12) Қазақстан Республикасының дін саласындағы мемлекеттік саясатының негізгі буындарының орта мерзімді даму бағыттарын;

13) бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтау және нығайту жолындағы Қазақстанның және Ұлт Көшбасшысы – Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың жаһандық бастамаларын білуі тиіс.

17. Тұлғалық нәтижелер.

Білім алушылар:

1) қоғам мен мемлекеттің зайырлы құндылықтарын құрметтеуге және қабылдауға;

2) діндер туралы дәйектерге, фактілер мен білімдерге құрметпен және төзімді қарауға;

3) ежелгі культтер мен әлемдік және дәстүрлі діндерді сипаттауды, олардың түрлерін, негізгі нышандарын, пайда болуы мен даму заңдылықтарын айқындауға;

4) өркениеттің діни дәстүрлерінің және діни мәдениеттер туралы меңгерген көзқарастары мен түсініктерін мысалдар негізінде ашып көрсетуге;

5) "Қоғам және дін" пәнінің ұғымдық аппаратын пайдалану және жүгінуге;

6) ортақ үрдістерді және айырмашылықтарды анықтай отырып, елдегі және әлемдегі діни жағдайды талдауға;

7) мемлекеттің, халықтың дәстүрлі және рухани мәдениетін, қоғам дамуының арасындағы себеп-салдарлық және функционалдық байланыстарын түсіндіруге;

8) пәннің берілген тақырыптарына сәйкес ақпарат іздеу, қабылданған материалдарды салыстыру және талдау, олардың фактілері мен пікірлерін, дәйектері мен қорытындыларын ажырата білуге;

9) пән бойынша алынған білімдер негізінде коғам мен дін саласындағы өзекті сұрақтарға өзіндік пікір қалыптастыру және ұстанымын дәйектеуге;

10) ой-пікірін дәйектей алу, анықтамалар беру, дәлел келтіруге (қарсы дәлелді қосқанда);

11) негізгі ақпаратты қосалқы ақпараттан ажырату, дін саласының даму динамикасы мен ахуалы туралы алынған ақпараттың анықтығын сыни бағалау, алға қойған мақсатқа сәйкес ақпараттың мазмұнын дұрыс жеткізуге (ықшамдалған, толық, таңдаулы);

12) дін саласындағы өзекті мәселелер бойынша ауызша баяндама, шығармашылық жұмыс дайындауға;

13) оқу пәнінің өзекті мәселелері аясында жиналған ақпаратты өздігінен іздеу, талдау және пайдалануды жүзеге асыруға;

14) қоғамдық және діни өзекті оқиғаларға бейімделе алу, жеке азаматтық ұстанымын анықтауға;

15) әртүрлі әлеуметтік жағдайдағы, мәдени құндылықтардағы және діни наным-сенімдегі адамдармен сындарлы сұхбат пен қарым-қатынасты жүзеге асыруға;

16) дін саласында болып жатқан іс-шараларды қазақстандық заңнамалар мен зайырлы адамның моральдық нормалары тұрғысынан бағалау, сондай-ақ діни экстремизм мен терроризмге қарсы тұруға қабілетті болуы тиіс.

18. Жүйелі-әрекеттік нәтижелер. Білім алушылар:

1) "Қоғам және дін" пәні бойынша зайырлы мемлекеттің рухани қауіпсіздігін нығайту үшін білімін;

2) дін мәселелері мен мемлекеттік-конфессионалдық қатынастар бойынша оқу-танымдық процестегі тапсырмаларды шешуде пәндік білімін;

3) Қазақстан заңнамасы мен жоғары этикалық нормалар тұрғысынан дін саласындағы болып жатқан оқиғаларды бағалаудағы білімдері мен дағдыларын;

4) діни фанатизм, экстремизм және терроризм идеологияларын танып білудегі білімді;

5) бұқаралық ақпарат құралдарынан, әлеуметтік желілерден, бұқаралық байланыс және тұлға аралық қарым-қатынастан алынған ақпараттарды қабылдауда сыни ойлауды;

6) әлемде және елде болып жатқан діни жағдайды талдай білуді;

7) діни мазмұндағы материалдарды өңдеуде ұғымдар мен танымдарды;

8) рухани құндылықтары бүкіл адамзаттың мұрасы ретінде жинақтау үшін пәндік ұғымдық аппаратты;

9) жобалау және жобалық-зерттеу қызметінде пайдалану үшін қоғам мен дін туралы ғылыми және кең тараған ақпаратты;

10) қоғамда, ұжымда, отбасында және жақын араласатындар арасында лайықты мінез-құлық қалыптастыру үшін пәнді білуде;

11) өзге ұлттар мен конфессиялардың өкілдерімен сұхбат құру үшін, қарым қатынаспен сұхбатта – келісім және өзара түсіністікке жету, ортақ мақсаттарды табу және оларға қол жеткізу үшін бірлесіп қызмет етуде білімі мен дағдыларын қолдана білуі тиіс.

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 219-қосымша

Естімейтін білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-1 сыныптары үшін "Сауат ашу" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
(оқыту қазақ тілінде)

Ескерту. Бұйрық 219-қосымшамен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.07.2017 № 352 (1, 2, 6, 8, 9, 10,(11, 12) сыныптардың ерекше білім беруге қажеттіліктері бар білім алушылары үшін 01.09.2017, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 3-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2018, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 4-сыныптың және 10-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2019, 11-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2020 қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

2. Оқу бағдарламасы естімейтін білім алушылардың есту топтарына, жас ерекшеліктеріне қарай танымдық және жеке қалдық есту мүмкіндіктеріне сәйкес әр оқу пәнінің мазмұны мен білім, білік, дағдыларының көлемін анықтайтын оқу-нормативтік құжат болып табылады.

3. Оқу бағдарламасы оқыту процесін естімейтін білім алушылардың пән салалары бойынша білім мен біліктерді саналы түрде меңгеруі үшін әр пәннің әдістемелік тәсілдерін қолдануға, оқу іс-әрекеттері тәсілдерін меңгеру арқылы жеке мүмкіндіктерін дамытуға, әлеуметтік ортаға бейімделуі үшін қажетті біліктерді меңгеруге бағыттайды.

4. Естімейтін білім алушыларды оқытудағы әдіс-тәсілдер пән бойынша оқу бағдарламасының түбегейлі жаңа құрылымын құруда негізгі бағыттары болып табылады.

5. Коммуникативтік тәсілдер естімейтін білім алушыларға білім берудің негізі ретінде оқыту мақсаттарының жүйесі мен білім беру процесін арттыру үшін қолданылады.

6. Заманауи талабына сай естімейтін білім алушының белсенді іс-әрекетін ұйымдастыру оқу процесіне қойылатын негізгі талаптардың бірі болып табылады. Арнайы білім беру саласында әлеуметтік және коммуникативтік дағдылар әр білім алушының жеке мүдделері мен болашағын сезінуге, өз бетінше шешім қабылдауына ықпал етеді. Естімейтін білім алушының белсенді танымдық және есту қабілеттерін дамыту үшін мұғалімнің көмегімен бірлесе іс-әрекет жасауымен іске асырылады.

7. Оқу процесін ұйымдастыруда диалогтік және рефлексивті технологияларды және инновациялық тәсілдерді қолдану – естімейтін білім алушылардың шығармашылықпен, өз бетінше жұмыс жасау іс-әрекетін арттырады.

8. "Сауат ашу" пәнінің оқу бағдарламасы оқу-жобалау іс-әрекеттерін ұйымдастыру арқылы танымдық және әлеуметтік тұрғыдан естімейтін білім алушының белсенділігін арттыруға мүмкіндік береді.

9. Пән мазмұнын меңгеру және оқу мақсаттарына қол жеткізу процесінде естімейтін білім алушылардың коммуникациялық тәсілдерді меңгеру арқылы өз жұмысын бағалау және жетілдіру сияқты дағдыларын қалыптастырады.

10. Оқу бағдарламасында оқу пәнінің мазмұнын анықтаудың негізі болып табылатын оқыту мақсаттарының дағдылары мен оқыту жүйесі, күтілетін нәтижелері қалыптастырылған.

11. Оқу бағдарламалары білім беру құндылықтарының өзара байланысы мен өзара шарттылығына негізделген тәрбиелеу мен оқытудың біртұтастығы қағидасын және нақты пәнді оқыту мақсаттарының жүйелі түрде нәтижелерін іске асыруға мүмкіндік береді. Оқу бағдарламаларының тек пәндік білім мен білікке ғана емес, сонымен қатар, кең ауқымды дағдылардың қалыптасуына бағыттылған. Оқыту мақсаттарының құрастырылған жүйесі:

1) естімейтін білім алушының ойлау, сөйлеу, есту қабілетін дамыту, коммуникациялық технологияларды пайдалану, қарым-қатынас жасаудың түрлі тәсілдерін қолдану, топпен, жұппен және жеке жұмыс істей алу, жұмыстарын жүргізу, алған білімін өмірде қолдану (өмірге бейімдей алу) дағдыларын дамытуға негіз болады.

12. Естімейтін білім алушылар алған білімі мен тәжірибесін шығармашылық тұрғыда қолдануға мүмкіндік беретін дағдылар жиынтығын меңгеру қажеттілігіне себепші болады.

13. Пән бойынша күнделікті білім беру процесінің мазмұны оқу мақсаттарына бағынады және білім алушылардың меңгерген білім, білік, дағдыларын кез келген оқу процесінде өмірге бейімделу даярлылығын қалыптастыруға, жетістікке қол жеткізу жолында қажырлылықты дамытуға бағытталған.

14. Естімейтін білім алушылардың сөйлеу тілі мен есту қабілетін дамытуымен қатар, "қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік", "үлкенге құрмет", "ынтымақтастық", "еңбек пен шығармашылық", "өмір бойы білім алу" сияқты жеке қасиеттердің дамуы білім берудің басты құндылықтарын дағдыландырудың негізі болып табылады.

2-тарау. "Сауат ашу" пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері

15. "Сауат ашу" - арнайы мектептегі жалпы білімнің негізін құрайтын маңызды пәндердің бірі. Пәнді оқу барысында оқу мен жазуға қатысты жұмыс түрлерін кіріктіру арқылы жүзеге асырылады.

16. "Сауат ашу" пәні – "Қазақ тілі", "Тіл дамыту" пәндерінің құрамдас бөлігі, естімейтін білім алушылардың сөйлеу тілін қалыптастыру туралы білім жүйесіне дайындық болып табылады. "Сауат ашу" пәнінің маңыздылығы – естімейтін білім алушыларды оқу әрекетіне бейімдеу, тұрақты зейінін, логикалық ойлауы мен білім алуға деген қызығушылығын қалыптастырып, ой-өрiсiн жетiлдiру, сөздік қорын молайтып, байланыстыра сөйлеуге үйрету және қалдық есту қабілетін дамытуды жүзеге асыруында. Сонымен қатар, сөйлеу әрекетінің тыңдалым, айтылым, оқылым және жазылым түрлерін дамыту арқылы басқа пәндерді меңгертуге негіз болуында.

17. "Сауат ашу" пәні білім алушылардың:

1) қазақ тілі фонетикасы, лексикасы, грамматикасы мен пунктуациясы туралы бастапқы білім негіздерін игеруіне;

2) оқу мен жазуға деген қызығушылығының оянуына;

3) айтылым, тыңдалым, жазылым және оқылым дағдыларын қалыптастыруға;

4) сөйлеу тілінің дыбыстық ерекшеліктерін меңгеруі;

5) сөзден дыбыстарды қадағалап дұрыс айтуды үйренуі;

6) буындап оқу арқылы, сөзді тұтастай оқуға дағдылануы;

7) дыбыстарды әріптермен дұрыс таңбалауға, жазуға, сөз ішіндегі олардың байланысу тәсілдерін сақтап, сөздерді тұтас жазуға үйренуі;

8) жұппен, топпен, ұжыммен жұмыс жасауға дағдылануына,өз ұлтының, Қазақстанда тұрып жатқан басқа да халықтардың мәдениетіне ізгілік және құрмет сезімінің қалыптасуына негіз қалаушы пән болып табылады.

9) Сауат ашу кезеңі қазақ тілі және тіл дамыту, ана тілі туралы білім жүйесіне кіріспе болып табылады. Берілген бағдарлама бойынша естімейтін білім алушылардың дайындық сыныбында тілге оқыту үш бөлімнен тұрады: дактильді сөйлеуге үйрету, ауызекі сөйлеу тілін дамыту және сауат ашу.

18. "Сауат ашу" пәнінің мақсаты – айтылым, тыңдалым, жазылым және оқылым дағдыларын қалыптастыру процесі арқылы естімейтін білім алушы сауаттылығының негізін қалап, білім алуға ынталы жеке тұлғаның дамуына мүмкіндік жасау. Сонымен қатар, естімейтін білім алушыларға тілді қарым-қатынас құралы ретінде меңгерте отырып, грамматикалық құрылымымен таныстыру, оқу және жазу дағдыларын қалыптастыру, диалогті сөйлеудің алғы шарттарын қалыптастыру.

19. Алға қойылған осы мақсатқа қол жеткізу үшін мынадай міндеттер шешілуі көзделеді:

1) қазақ әліпбиіндегі әріптермен (баспа және жазба түрі, бас әріп және кіші әріп) таныстыру;

2) әріптен буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем құрап оқуға және жазуға дағдыландыру;

3) оқу дағдысы (дұрыс, мәнерлеп, шапшаң және түсініп оқу) мен жазу дағдысын (қатесіз, сауатты, таза, каллиграфия ережелерін сақтай отырып жазу) қалыптастырып, жетілдіру;

4) тілдік бірліктер (дыбыс, буын, сөз, сөйлем, мәтін) және орфография, пунктуация туралы қарапайым түсініктерді меңгерту;

5) кітап оқуға қызығушылығын тәрбиелеу;

6) қарапайым талдау жасау тәсілдерін меңгерту арқылы салыстыру, топтастыру, жүйелеу біліктерін дамыту;

7) сөйлеу және қарым-қатынас жасау мәдениетін сақтауға дағдыландыру;

8) сөздік қорын байыту және белсендіру, байланыстыра сөйлеу тілін дамыту;

9) ана тіліне, мәдениетіне, салт-дәстүріне деген сүйіспеншілігін арттыру арқылы рухани-адамгершілік қасиеттерді қалыптастыру;

10) коммуникативтік дағдыларын (диалог барысында басқа адамның сөзін ести және тыңдай білуін, диалогке/сұхбатқа қатысуға дайын болуын), қалыптастыру;

11) диалогтік сөйлеудің алғашқы дағдыларын қалыптастыру;

12) дактиль әліпбиін қолдану арқылы ауызша сөйлеу тілі дағдыларын қалыптастыру;

13) оқу жазу дағдыларын қалыптастыру;

14) дыбыстарды дұрыс айту дағдыларын дамыту.

20. "Сауат ашу" пәнінде оқу және жазу жұмыстары өзара тығыз байланыста қатар жүреді:

1) оқу дағдысы жақсы қалыптасқан естімейтін білім алушының сауатты жазу дағдысы да соған сай қалыптасады;

2) "Сауат ашу" пәні арқылы білім алушылар қазақ тілі және туған халқының мәдениетін құрметтеуге тәрбиеленеді.

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

21. Арнайы білім беру мекемелері (естімейтін білім алушыларға арналған) "білім алушыларды әлеуметтік оңалту" ұстанымын негізге алады, ол ұстаным бойынша өз бетімен білім алуға ұмтылатын, ынталы, қызығушылығы жоғары, өзіне сенімді, жауапкершілігі мол тұлға қалыптастыру болып табылады.

22. Естімейтін білім алушылардың бойында бұл қасиеттерді қалыптастыруда мұғалімдер түрлі технологиялар мен әдіс-тәсілдер қолданады деп күтіледі, олар:

1) зерттеушілік тәсілдер (білім алушылар "не білемін? нені білгім келеді? нені білдім?" тұрғысынан өз әрекетін талдауға үйренеді);

2) әрекеттік тәсілдер (білім алушылар оқу әрекетінде меңгерген жаңа білімінің болашақта қажеттілігін түсінеді);

3) дамыта оқыту (білім алушылар өзінің іс-әрекетін жоспарлау және басқару жолын үйренеді);

4) саралай оқыту (білім алушыларды деңгейіне, мүмкіндігіне қарай оқыту, қалыптастырушы баға арқылы қолдау);

5) естімейтін білім алушылардың оқу әрекетін жеке, топтық және ұжымдық формада ұйымдастыру (білім алушылар бірін-бірі өзара оқытуға, бірін-бірі бағалауға, пікір алмасуға үйренеді).

23. "Сауат ашу" пәнін оқытуда қолданылатын оқыту стратегиялары мен әдістері:

1) стратегиялар: өзін-өзі басқарушылық, эксперименттік, сыни, коммуникативтік;

2) технологиялар: шағын топтағы жұмыс (командада), рөлдік және іскерлік ойындар;

3) әдістер: жеке оқыту, проблемалық оқыту.

24. "Сауат ашу" пәнінің оқу бағдарламасының мақсаты – әлеуметтік ортада тіл табысу қабілеті дамыған жеке тұлғаны тәрбиелеу. Осы мақсатқа жету үшін ынталандырушы және белсенді тілдік орта құрылып, қажетті коммуникативтік дағдылар дамытылады. Мұндай орта естімейтін білім алушылардың сыныптастарымен, мұғалімдерімен және көпшілікпен қарым-қатынасында қазақ тілін сауатты пайдалануына, ауызекі, жазбаша формаларын қолдана отырып, өз пікірін еркін білдіруіне мүмкіндік туғызады.

25. "Сауат ашу" пәнінде тыңдалым және айтылым дағдыларын дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) дыбыстық-буындық талдау жасау;

2) артикуляциялық жаттығулар;

3) қысқаша мәтінді есту арқылы тыңдап, мазмұнын түсіну, сұрақтарға жауап беру арқылы мәтінді мазмұндау;

4) есту арқылы берілген мәтін мазмұнының желісін суреттер арқылы беру;

5) есту арқылы мәтіннің белгілі бір үзіндісін айтып беру;

6) берілген сұрақтар арқылы өздеріне таныс және қызықты тақырыптар бойынша әңгімелесу;

7) мәтіннің кейбір оқиғаларын ым-ишарамен көрсету;

8) жұпта ым-ишара, қимыл-әрекетті пайдаланып, оқиғаны жазуға дайындалу (мысалы, "Бағытталған оқу" және "Бағытталған жазу");

9) таныс ертегі, қысқа әңгімені мазмұндау, төрт жолды өлеңдерді жатқа айту;

10) сәлемдесу, қоштасу, кешірім сұрау, алғыс айту, өтініш жасау, таныс және таныс емес адамдармен, жақындары және достарымен, құрдастары және ересектермен, жасы кішілермен қарым-қатынас жасауға байланысты рөлдік ойындар;

11) берілген тақырып (сол сабақта өтілген әңгіме, ертегі немесе мысал) бойынша диалог (қуыршақтардың көмегімен) құрастыру.

26. "Сауат ашу" пәнінде оқылым дағдысын дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) графикалық сызба арқылы "оқу";

2) кеспе әріптерден буын, сөз құрап оқу;

3) мәтіннен қажетті сөйлемді немесе сөзді тауып оқу;

4) "көзбен оқы" ойыны арқылы оқу;

5) мәтіннен көркем, бейнелі сөздерді тауып оқу;

6) сөздік жұмысы (сөздің мағынасын түсіну);

7) мәнерлеп оқу;

8) рөлге бөліп оқу;

9) оқылған әңгіменің, ертегінің картасын жасау.

27. "Сауат ашу" пәнінде жазылым дағдысын дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) сурет және белгілер арқылы беру;

2) сөздердің дұрыс жазылуын (орфографиялық нормаларды) меңгертуге арналған тапсырмалар орындау;

3) мәтіннен сөздерді, сөйлемдерді, қысқа үзінділерді көшіріп жаздыру;

4) сөзден сөйлемдер, сөйлемдерден мәтін құрастырып жазу;

5) шағын хат жазу;

6) есте сақтау арқылы жазу;

7) байқағаны, сүйікті істері, ойындары туралы тірек суреттермен сөйлемдер, шағын мәтін құрастырып жазу;

8) сурет бойынша жазу;

9) өзі құрастырған мәтінін мұғалімнің көмегімен тексеру.

4-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері

28. "Сауат ашу" пәнін меңгеру нәтижелері критериалды бағалауды қолдану арқылы жүзеге асырылады.

29. Критериалды бағалау оқыту, оқу және бағалаудың өзара тығыз байланысында негізделген. Критериалды бағалау нәтижелері білім беру процесін тиімді жоспарлау және ұйымдастыру мақсатында пайдаланылады.

30. Критериалды бағалау қалыптастырушы және жиынтық бағалаудан тұрады.

31. Қалыптастырушы бағалау үздіксіз өткізіледі, білім алушы мен оқытушы арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және оқу процесін дер кезінде түзетуге мүмкіндік береді.

32. Жиынтық бағалау белгілі оқу мерзімінде оқу блогын оқып бітіргенде өткізіледі, білім алушыларға кері байланысты қамтамасыз ету үшін, пән бойынша тоқсандық және жылдық бағаларды қою үшін қолданылады.

5-тарау. "Сауат ашу" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

33. "Сауат ашу" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 0-сынып – аптасына 9 сағат, оқу жылында – 297 сағат;

2) 1-сынып – аптасына 10 сағат, оқу жылында – 330 сағат.

34. Бастауыш білім беру деңгейінде оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру үшін бастауыш сынып кабинеті санитарлық-гигиеналық ережелер мен нормаларға сәйкес жабдықталады.

35. Жиһаздар сыныпта түрлі формадағы (жеке, жұптық, топтық) жұмыстар (ойын, белсенді әдістер) ұйымдастыруға мүмкіндік беретіндей жеңіл және жылжымалы болады. Соған қоса, кітап сөрелеріне, білім алушылардың көрме жұмыстарына арналған стенділерге және көрнекі құралдарға арнайы орындар ескеріледі.

36. "Сауат ашу" пәнінің мазмұны:

1) "Сауат ашу" пәні – лексикалық тақырыптар негізінде естімейтін білім алушыларды оқу мен жазуға үйрете отырып, тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым дағдыларын қалыптастыруға арналған пән;

2) "Сауат ашу" пәнінің мазмұны коммуникативті сөйлеу тілі дағдыларын қалыптастыруға бағытталған;

3) "Сауат ашу" пәні үш кезеңнен тұрады: әліппеге дейінгі кезең, әліппе кезеңі, әліппеден кейінгі кезең. Сауат ашудың әліппе кезеңі 1-тоқсанда басталып, 3-тоқсанда аяқталады. Мұғалім сағат санын үш кезең бойынша сыныптағы білім алушылардың оқу мақсаттарын меңгеруіне, әр кезеңнің міндеттерін жүзеге асыруына орай еркін жоспарлай алады.

37. Әліппеге дейінгі кезеңнің міндеттері:

1) оқу әрекетіне деген қызығушылығын қалыптастыру;

2) қалдық есту қабілетін есту, естіп-көру арқылы дамыту;

3) дыбыс, буын, сөз, сөйлем туралы алғашқы ұғымдары мен түсініктерін қалыптастыру;

4) сызба-модельдерді қолдана отырып, сөзге дыбыстық талдау жасау, дауысты және дауыссыз дыбыстарды ажырату, сөздерді буынға бөлу дағдыларын қалыптастыру;

5) қолдың ұсақ бұлшық еттерін дамыту (бояу, сурет салу, түрлі бағытта сызықтар жүргізу, сұлбасын салу, элементтерді жазу);

6) ойлау, есте сақтау, елестету, қабылдау қабілеттерін және тұрақты зейінін дамыту;

7) ауызша тілін дамыту;

8) дактиль әліпбиімен таныстыру.

38. Әліппе кезеңінің міндеттері:

1) оқу әрекетіне деген қызығушылығын дамыту;

2) қалдық есту қабілетін есту, естіп-көру арқылы дамыту;

3) дыбыстық талдау-жинақтау дағдыларын жетілдіру;

4) әліпби әріптерін меңгерту, әріптердің баспа және жазба түрлерін, бас әріп және кіші әріпті ажыратуға үйрету;

5) тіл бірліктері (дыбыс, буын, сөз, сөйлем) туралы ұғымдары мен түсініктерін есту, естіп-көру арқылы кеңейту;

6) біртіндеп сөзді тұтас, дұрыс, түсініп оқуға дағдыландыру;

7) әріптерді, буындарды, сөздерді, сөйлемдерді жазуда каллиграфиялық дағдыларын қалыптастыру;

8) ауызша және жазбаша тілін дамыту арқылы сөйлеу әрекеттерін жетілдіру.

39. Әліппеден кейінгі кезеңнің міндеттері:

1) мәтіндерді дұрыс, ырғақты оқуға дағдыландыру, "іштей оқу", түсініп, мәнерлеп, шапшаң оқу дағдыларын қалыптастыру;

2) тыңдау-түсіну, сөйлеу, оқу және жазу дағдыларын жетілдіру;

3) байланыстырып сөйлеуін дамыту;

4) дактилеманы пайдаланып оқу;

5) каллиграфия нормаларын сақтап және сауатты, қатесіз жазу дағдыларын қалыптастыру.

40. Тыңдалым және айтылым (есту қабілеті мен дыбыстардың айтылуын дамыту):

1) мұғалім мен басқа білім алушылардың сөйлеуін тыңдауы, естігенінің мәнісін түсінуі, сұраққа дұрыс және нақты жауап беруі, сөз мағынасын түсінуі, сөзді жұмсалу орнына және мағынасына қарай қолдана білуі, сыныптастарымен тілдесуде сөйлеу мәдениетін сақтай отырып, өзі туралы айта алуы;

2) коммуникативтік мақсаттарға сай (топта сөйлесу, сұхбатқа қатысу, рөлдік ойындар) сөйлеу мәдениетін пайдалану, лексикалық тақырыптар негізінде сөздік қорды кеңейту;

3) сюжетті суреттер бойынша әңгімелер құрастыру. Сюжетті сурет бойынша әңгімелесу; қысқаша тақпақтар жаттау;

4) өлеңдер жаттау, мақалдар мен мәтелдер, жұмбақтар жаттау. Қысқа өлеңдер айту арқылы артикуляциялық аппараттарын дамыту;

5) сөздің дыбыстық құрылымын қарастыру;

6) дауысты дыбыстар, олардың жуан, жіңішке болып бөлінуі;

7) дауыссыз дыбыстар, олардың қатаң, ұяң, үнді болып жіктелуі;

8) буын – ең кіші айтылым бірлігі ретінде;

9) тілдік емес амалдарды (интонация, мимика, қол қимылдары, дене қимылдары) ауызша сөйлесуде қолдануы;

10) мұғалімнің ауызша сұрақтарына жауап беру;

11) сөздердің буындарға бөлінуі. Дауысты дыбыстардың буын құраушылық рөлі. Сөздің мағынасы. Сөйлем құрау. Сөйлемдерден қысқаша мәтіндер құрастыру. Мәтінді тыңдау барысында түсіну.

41. Оқылым (оқу дағдыларын дамыту мен әлипбидің әріптерімен таныстыру):

1) дыбыс пен әріпті ажырата тани білуі; әріп – дыбыстың таңбасы ретінде. Жазылған сөздің әріптік құрылымын тану;

2) есту және естіп-көру арқылы сөздегі дыбыстардың саны мен бірізділігін анықтау;

3) дыбыстық талдау жасау. Дыбыстарды есту, естіп-көру арқылы ажырата білу;

4) сөздер мен сөйлемдердің құрылымын сызба арқылы түсініп, тани білуі (сөздегі буын санын, сөйлемдегі сөз санын анықтау);

5) сөздің мағынасын, сөйлемнің мәнісін түсіну;

6) есту және естіп-көру арқылы сөздегі дыбыстардың саны мен бірізділігін анықтау;

7) дыбыстық талдау жасау. Дыбыстарды есту арқылы ажырата білу;

8) сөздер мен сөйлемдердің құрылымын сызба арқылы түсініп, тани білуі (сөздегі буын санын, сөйлемдегі сөз санын анықтау);

9) сөздің мағынасын, сөйлемнің мәнісін түсіну. Дауыстап оқу. Сөйлеудің интонациялық ұйымдасуына бақылау жасау (аяғындағы интонация, леппен айту, сұраулы интонация);

10) жылдың соңында таныс емес мәтінді оқу техникасының нормасы: минутына 15-20 сөз бен тыныс белгілері; шылау, екі әріпті сөздер, қос сөздер жеке сөз ретінде саналады;

11) қазақ тіліндегі дыбыстарды, оның ішінде айтылуы ұқсас л – р, н – ң, с – з, с – ш, ж – ш, п – б, к – қ дыбыстарын дұрыс айтуға дағдыландыру. Білім алушылардың сөздік қорын байыту және белсендіру;

12) мәтін туралы жалпы түсінік. Өз бетімен оқу барысында мәтінді түсінуі. Тұтас сөздер арқылы оқуға өту, іштей оқу;

13) қойылған сұрақтарға дұрыс жауап құрастыра білу; мәтіндерді интонациясын дұрыс қойып оқу (хабарлы, сұраулы, лепті) теріп оқу, рөлге бөліп оқу, оқылғанға баға беру. Оқу тапсырмаларын орындауға керекті ақпаратты іздеу (мұғалімнің жетекшілігімен).

42. Жазылым (жазу дағдыларын қалыптастыру):

1) әріп элементтерін, бас әріптер мен кіші әріптерді, сөйлемдердің буындарын графикалық нормаларды сақтай отырып, бір-бірімен дұрыс байланыстырып, үздіксіз әрі ырғақты жазу. Айтылуы мен жазылуында алшақтық жоқ сөздерден, пунктуациялық ережелерді ескере отырып, диктант жазу сызбалардың көмегімен сөздің дыбыстық құрамын анықтау. Сөйлемдегі сөздер санын анықтау. Сөйлемнің бас әріптен басталып жазылатыны, сөйлемнің соңында нүкте қойылатыны. Сөйлем, шағын мәтіндерді (3-4 сөйлем) дұрыс құрастырып жазу. Сөйлем құрамындағы сөздердің бөлек жазылатыны. ұғымдарды ажырату: зат және сөз заттың атауы ретінде. Қоршаған ортадағы заттардың, құбылыстардың сөз аталымдары. Сөздің белгілі бір мағына (заттардың атын, түсін, дәмін, көлемін, санын, іс-қимылын) беретінін ұғындыру, оларды орынды қолдануға үйрету. Бір затты, көп затты білдіретін сөздерді есту, есте сақтау арқылы сөздерді (2-4 сөз), жай сөйлемдерді (1-2 сөйлем) есту арқылы жазу. Жазғанын үлгіге қарап тексеру; каллиграфиялық дұрыс жазу;

2) жазу жұмысына дайындық жаттығулары (денені дұрыс ұстау, дұрыс отыру, дәптерді дұрыс қою, қарындашты/қаламды дұрыс ұстау). Кеңістікте бағдарлау дағдысын қалыптастыру (жазу жолы, жоларалық кеңістік, жолдың жоғарғы және төменгі сызығы, көлбеу, тік). Сурет салу, үзік сызықтар, ирек сызықтар, әріп элементтерін жазу. Дыбыс. Әріп. Бас әріп және кіші әріп. Дыбыс түрлері: дауысты және дауыссыз дыбыстарды ажырату. Буын. Дыбыстардан буын құрау. Буындардан сөз құрау. Сөзді буынға бөлу. Дыбыстық-буындық талдау. Сөз және сөйлем. Сөздің мағынасы (сөздік жұмысы). Сөздерден сөйлем құрау. Сөйлемдерден шағын әңгіме (мәтін) құрау. Сөйлемнің тыныс белгілері (нүкте, леп белгісі, сұрақ белгісі).

43. Дұрыс жазу ережелерімен танысу және оларды тәжірибеде қолдану:

1) бас әріппен жазылатын сөздерді (адамдардың есімдерін, жер-су аттарын, үй жануарларына берілген атауларды) есту, естіп-көру арқылы анықтау, дұрыс жазу;

2) заттардың атаулары мен олардың санын, сынын, қимылын білдіретін сөздерді анықтау;

3) көптік жалғауды меңгеру және дұрыс қолдану;

4) жіктеу есімдіктерін ауызекі сөйлеуде дұрыс қолдану;

5) тәуелдік жалғауларын ауызекі сөйлеуде дұрыс қолдану;

6) іс-қимылды білдіретін сөздерді (етістік шақтарын) дұрыс қолдану;

7) сөйлемнің тыныс белгілерін (нүкте, үтір, сұрақ белгісі және леп белгісі) дұрыс қойып жазу;

8) мұғалім көмегімен сөздерді тасымалдау.

44. Әр бөлім өз кезегінде әрі қарай бөлімшелерге бөлінген. Пән мазмұны оқу бөлімдері бойынша ұйымдастырылған. Бөлімшелерде оқу мақсаттары белгіленген, олар білім немесе түсінік, дағды немесе білік бойынша күтілетін нәтижелер түрінде берілген. Әрбір кіші бөлімшенің ішінде мұғалімге өз жұмысын жоспарлауға, білім алушылардың еңбегін бағалауға оқытудың келесі кезеңі туралы ақпараттандыруға мүмкіндік беретін оқу мақсаттары бірізділікпен орналастырылған:

1-кесте

0-1-сынып
№	Бөлімдер	Бөлімшелер
1	Тыңдалым және айтылым	1.1 Естіп, естіп-көру арқылы тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну
		1.2 Суреттер бойынша негізгі ойын анықтау
		1.3 Берілген тақырып бойынша әңгіме құрып айту
		1.4 Естіп, естіп-көру арқылы тақырыптар бойынша тапсырманы орындау
		1.5 Естіп, естіп-көру арқылы сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту
2	Оқылым	2.1 Оқу түрлерін қолдану
		2.2 Естіп, естіп-көру арқылы сөздердің мағынасын түсіну
		2.3 Суреттер бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу
		2.4 Дыбыс пен әріпті, дактилеманы тану және ажырату
		2.5 Естіп, естіп-көру арқылы мәтіндегі сөздердің мағынасын түсіну
		2.6 Мәтін бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу
3	Жазылым	3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау
		3.2 Орфографиялық нормаларды сақтау
		3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау

45. Оқу бағдарламасында оқыту мақсаттары кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгіде бірінші белгі – сыныбын, екінші және үшінші белгі – бөлімнің және бөлімшенің реттік санын, төртінші белгі оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 0.1.2.1. кодында "0" - сыныбы, "1.2" - бөлімшеcі, "1" - оқыту мақсатының реттік саны.

46. Оқыту мақсаттарының жүйесі:

1) тыңдалым және айтылым:

2-кесте

Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	Дайындық сынып	1-сынып
1.1 Естіп, естіп-көру арқылы тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну	0.1.1.1 тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем) ажырату, тыңдалған сөйлемдерді түсіну	1.1.1.1 тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем) ажырату, тыңдалған сөйлемдерді түсіну
	0.1.1.2 кеспе әріптерден үлгі сөз, сөз тіркестерін құрастыру	1.1.1.2 кеспе әріптерден үлгі сөз, сөз тіркестерін құрастыру
1.2 Суреттер бойынша негізгі ойын анықтау	0.1.2.1 Кім? Не? Не істейді? деген сұрақтарға жауап беретін заттық суреттерді топтарға бөлу	1.1.2.1 жекеше және көпше түрде берілген зат есімдерді сурет бойынша "Кім? Не?" сұрақтарын қойып, топтарға бөлу
1.2 Суреттер бойынша негізгі ойын анықтау	0.1.2.2 Кім? Не? деген сұрақтарға жауап беретін топтарға берілген заттардың, мағынасын түсініп іс-жүзінде менгеру.	1.1.2.2 көпше және жекеше түрдегі сөздердің мағынасын іс-жүзінде меңгеру
1.3 Берілген тақырып бойынша әңгіме құрып айту	0.1.3.1 берілген сурет бойынша сөйлем құрап айту	1.1.3.1 берілген дыбыстар мен әріптерден өзбетінше таңдап алып сөз құрастыра білу
	0.1.3.2 заттарды, топтарға бөліп айта білу	1.1.3.2 заттарды салыстыра білу, топтарға бөліп айта білу
	0.1.3.3 заттардың түсін, белгілейтін сөздерді пайдаланып айта білу	1.1.3.3 заттардың түсін, көлемін, белгілейтін сөздерді пайдалана білу
	0.1.3.4 мұғалім және білім алушы арасындағы сұрақ жауапа айта алмасуы	1.1.3.4сұраулы сөйлемдерді диалог кезінде қолдану
	0.1.3.5 заттың көпше және жекеше түрде айтылуын білу	1.1.3.5 заттың көпше және жекеше түрде айтылуын білу
1.4 Естіп, естіп-көру арқылы тақырыптар бойынша тапсырманы орындау	0.1.4.1 Заттың түр-түсін, көлемін, белгісін білдіретін сөздерді түсініп, тапсырманы орындау	1.1.4.1 іс-әрекет бағытын білдіретін сөздерді; жөғары-төмен, үстінде, астында, жанында, ішінде түсініп, тапсырманы орындау
		1.1.4.2 заттардың іс -әрекетін білдіретін тапсырмаларды түсініп орындау
1.5 Естіп, естіп-көру арқылы сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту	0.1.5.1 сөздің буыннан тұратынын түсіну және сөздегі буын санын анықтау	1.1.5.1 сөздегі дыбыс түрлерін (дауысты, дауыссыз, дыбыстар-ды) ажырату және дұрыс дыбыстау

2) оқылым:

3-кесте

Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	Дайындық сынып	1-сынып
2.1 Оқу түрлерін қолдану	0.2.1.1 сөз/сөйлем сызбасын оқу	1.2.1.1 оқудың түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, түсініп оқу) қолдану
	0.2.1.2 оқудың түрлерін (буындап оқу, түсініп оқу) қолдану	1.2.1.2 3-6 жолды қысқа өлеңдерді жатқа айта білуге үйрету
	0.2.1.3 2-4 буынды сөздерді дұрыс оқып дағдыландыру	1.2.1.3 5-6 буынды сөздерді дұрыс оқып дағдыландыру
2.2 Естіп, естіп-көру арқылы сөздердің мағынасын түсіну	0.2.2.1 мұғалімнің көмегімен сөздердің мағынасын түсіну	1.2.2.1 сюжетті суреттер бойынша 4-5 сөйлемнен тұратын жәй сөйлем және жайылма сөйлем құрастыру
2.3 Суреттер бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу	0.2.3.1 суреттерге қарап, қысқа сурақтарға жауап беру	1.2.3.1 сурет бойынша сұрақтар қоя білу және қойылған сұраққа жауап беру (мұғалім көмегімен)
2.3 Суреттер бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу	0.2.3.2 заттық суреттерге, берілген сөздік кестелерді тауып орнына қойып оқу	1.2.3.2 заттық суреттерге, берілген сөздік кестелерді тауып орнына қойып оқу
2.4 Дыбыс пен әріпті дактилеманы тану және ажырату	0.2.4.1 әріпті тану, оны дыбыспен сәйкестендіру	1.2.4.1 сөздердегі дыбыс санын аңықтау
	0.2.4.2 сөздердегі дыбыстар мен әріптерді талдау	1.2.4.2 дыбыстардың сәйкестілік реттерін аңықтау
	0.2.4.3дактильді әліпбиді танып, дыбыспен сәйкестендіріп ажырата білу	1.2.4.3 дыбыстардың сөздегі қызметін түсініп, ажыратып дұрыс оқу
	0.2.4.4 дактилемамен сөздерді оқи білу	1.2.4.4 дактилемамен берілген таныс сөздер мен сөйлемдерді түсініп оқи білу
	0.2.4.5 дактилемамен сөз, құрап , айта білу	1.2.4.5дактилемамен сөйлем құрап айта білу
	0.2.4.6 берілген такырыптар бойынша құрастырылған сөздерді,дактилемамен айта білу	1.2.4.6 берілген такырыптар бойынша құрастырылған сөздерді,дактилемамен айта білу
	0.2.4.7 берілген суреттердің көмегімен сөздерді дактилемамен оқи білу
2.5 Естіп, естіп-көру арқылы мәтіндегі сөздердің мағынасын түсіну	0.2.5.1сөйлемдердегі сөздердің мағынасын түсініп ажырату	1.2.5.1 мұғалімнің көмегімен қарама-қарсы мағыналы, мәндес, көп мағыналы сөздердің мағыналарын ажырату
2.6 Мәтін бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу	0.2.6.1 берілген сюжеті суреттерге сұрақтар қоя білу	1.2.6.1 мәтін иллюстрациясы бойынша сұрақтар қоя білу немесе оқығаны бойынша қойылған сұраққа жауап беру (мұғалім көмегімен)

3) жазылым:

4-кесте

Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	Дайындық сынып	1-сынып
3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау	0.3.1.1 қалам мен қарындашты дұрыс ұстауды үйрету	1.3.1.1 көз мөлшерін қол мен саусақтарын жазуға жаттықтыру
	0.3.1.2 жол және торкөз дәптерге қарындашпен сопақ, дөңгелек заттардың (алма, алмұрт, шие, шар) суреттерін салу	1.3.1.2 контур бойынша сызу, сызықпен бейнелерді жалғастыру, өрнектер салу, оларды боя
	0.3.1.3 қарындашпен торкөздер санына сай тік сызықты заттарды (үй, шырша, үстел, орындық, шкаф) суретін салу	1.3.1.3 сызықтарды қаламды үзбей аяғына дейін сызу
	0.3.1.4 қарындашпен торкөздер санына сай тік сызықты, сопақша түрде заттардың (кесе, машина, кружка) суретін салу	1.3.1.4 жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы және төменгі сызығын сақтап, әріп элементтерін каллиграфиялық талаптарға сай жазу
	0.3.1.5 тақырыпқа байланысты керекті сөздер, сызбалар, суреттер, белгілерін қолдана отырып, жай сөйлемдер жазу	1.3.1.5 тақырыпқа байланысты керекті сөздер, сызбалар, суреттер, белгілерін қолдана отырып, жай сөйлемдер/мәтін құрастыру және жазу
	0.3.1.6 жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы және төменгі сызығын сақтап, әріп элементтерін каллиграфиялық талаптарға сай жазу
3.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	0.3.2.1 мұғалім көмегімен сөздерді дұрыс тасымалдау, тасымалдауға болмайтын сөздерді есту, естіп-көру арқылы ажырату	1.3.2.1 айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздерді мұғалімнің айтуы бойынша есту, естіп-көру арқылы жазу
	0.3.2.2 бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі аттары, үй жануарларына берілген атауларды) есту, естіп-көру арқылы анықтау	1.3.2.2 мұғалім көмегімен сөздерді дұрыс тасымалдау, тасымалдауға болмайтын сөздерді есту, естіп-көру арқылы ажырату
	0.3.2.3 дауыс ырғағын, екпінін дұрыс сақтап айтуға үйрету	1.3.2.3 бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі аттары, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген атауларды) есту, естіп-көру арқылы анықтау
3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	0.3.3.1 сөйлемді бас әріппен бастап жазып, сөйлем соңына тиісті тыныс белгілерін қою	1.3.3.1 сөйлемді бас әріппен бастап жазып, сөйлем соңына тиісті тыныс белгілерін қою

47. Ұзақ мерзімді жоспар:

1) 0-сынып:

5-кесте

	Ортақ тақырып	Бөлімдер	Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Әліппеге дейінгі кезең	1 Өзім туралы	Тыңдалым және айтылым	1.1 Естіп, естіп-көру арқылы тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну	0.1.1.1 тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем) ажырату, тыңдалған сөйлемдерді түсіну
				0.1.1.2 кеспе әріптерден үлгі сөз, сөз тіркестерін құрастыр
			1.2 Суреттер бойынша негізгі ойын анықтау	0.1.2.1 кім? Не? Не істейді? деген сұрақтарға жауап беретін заттық суреттерді топтарға есту, естіп-көру арқылы бөлу
				0.1.2.2 кім? не? деген сұрақтарға жауап беретін топтарға берілген заттардың, мағынасын есту, естіп-көру арқылы түсініп іс-жүзінде менгеру
	2 Менің мектебім	Оқылым	2.1 Оқу түрлерін қолдану	0.2.1.1 сөз/сөйлем сызбасын оқу
				0.2.1.2 оқудыңтүрлерін (буындап оқу, түсініп оқу) есту, естіп-көру арқылы қолдану
			2.4 Дыбыс пен әріпті ,дактилеманы тану және ажырату	0.2.4.3 дактильді әліпбиді танып, дыбыспен сәйкестендіріп ажырата білу
				0.2.4.4 дактилемамен сөздерді оқи білу
		Жазылым	3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау	0.3.1.1 қалам мен қарындашты дұрыс ұстауды үйрету
				0.3.1.2 жол және торкөз дәптерге қарындашпен сопақ, дөңгелек заттардың (алма, алмұрт, шие, шар) суреттерін салу
Әліппе кезеңі	3 Менің отбасым және достарым 4 Бізді қоршаған әлем	Тыңдалым және айтылым	1.3 Берілген тақырып бойынша әңгіме құрып айту	0.1.3.1 мұғалім және білім алушы арасындағы сұрақ жауап алмасуын қабылдап диалогқа кіру
			1.5 Естіп, естіп-көру арқылы сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту	0.1.5.1 сөздің буыннан тұратынын түсіну және сөздегі буын санын анықтау
		Оқылым	2.1 Оқу түрлерін қолдану	0.2.1.3 2-4 буынды сөздерді дұрыс оқып дағдыландыру
			2.2 Естіп, естіп-көру арқылы сөздердің мағынасын түсіну	0.2.2.1 мұғалімнің көмегімен сөздердің мағынасын түсіну
			2.3 Суреттер бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу	0.2.3.2 заттық суреттерге, берілген сөздік кестелерді есту, естіп-көру арқылы тауып орнына қойып оқу
			2.4 Дыбыс пен әріпті, дактилеманы тану және ажырату	0.2.4.1 әріпті есту, естіп-көру арқылы тану, оны дыбыспен сәйкестендіру
		Жазылым	3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау	0.3.1.3 қарындашпен торкөздер санына сай тік сызықты заттарды (үй, шырша, үстел, орындық, шкаф) суретін салу
				0.3.1.4 қарындашпен торкөздер санына сай тік сызықты, сопақша түрде заттардың (кесе, машина, кружка) суретін салу
2-тоқсан
Әліппе кезеңі	5 Саяхат 6 Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті	Тыңдалым және айтылым	1.1 Естіп, естіп-көру арқылы тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну	0.1.1.1 тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем) ажырату, тыңдалған сөйлемдерді түсіну
				0.1.1.2 кеспе әріптерден үлгі сөз, сөз тіркестерін құрастыру
			1.2 Суреттер бойынша негізгі ойын анықтау	0.1.2.1 кім? Не? Не істейді? деген сұрақтарға жауап беретін заттық суреттерді топтарға бөлу
				0.1.2.2 кім? не? деген сұрақтарға жауап беретін топтарға берілген заттардың, мағынасын есту, түсініп іс-жүзінде менгеру
			1.3 Берілген тақырып бойынша әңгіме құрып айту	0.1.3.1 мұғалім және білім алушы арасындағы сұрақ жауап алмасуын қабылдап диалогқа кіру
				0.1.3.2 заттарды салыстыра білу, топтарға бөліп айта білу
				0.1.3.3 заттардың түсін, белгілейтін сөздерді пайдаланып айта білу
				0.1.3.4 естіп-көру арқылы мұғалім және білім алушы арасындағы сұрақ жауап айта алмасуы
			1.4 Естіп, естіп-көру арқылы тақырыптар бойынша тапсырманы орындау	0.1.4.1 заттың түр-түсін, көлемін, белгісін білдіретін сөздерді түсініп, тапсырманы орындау
			1.5 Естіп, естіп-көру арқылы сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту	0.1.5.1 сөздің буыннан тұратынын түсіну және сөздегі буын санын анықтау
		Оқылым	2.1 Оқу түрлерін қолдану	0.2.1.1 сөз/сөйлем сызбасын оқу
				0.2.1.2 оқудың түрлерін (буындап оқу, түсініп оқу) есту, естіп-көру арқылы қолдану
			2.2 Естіп, естіп-көру арқылы сөздердің мағынасын түсіну	0.2.2.1 мұғалімнің көмегімен сөздердің мағынасын есту, естіп-көру арқылы түсіну
			2.3 Суреттер бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу	0.2.3.1 суреттерге қарап, қысқа сурақтарға есту, естіп-көру арқылы жауап беру
				0.2.3.2 заттық суреттерге, берілген сөздік кестелерді есту, естіп-көру арқылы тауып орнына қойып оқу
			2.4 Дыбыс пен әріпті, дактилеманы тану және ажырату	0.2.4.1 әріпті тану, оны дыбыспен сәйкестендіру
				0.2.4.2 сөздердегі дыбыстар мен әріптерді есту, естіп-көру арқылы талдау
				0.2.4.6 берілген такырыптар бойынша құрастырылған сөздерді,дактилемамен айта білу
		Жазылым	3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау	0.3.1.1 қалам мен қарындашты дұрыс ұстауды үйрету
				0.3.1.2 жол және торкөз дәптерге қарындашпен сопақ, дөңгелек заттардың (алма, алмұрт, шие, шар) суреттерін салу
				0.3.1.4 қарындашпен торкөздер санына сай тік сызықты, сопақша түрде заттардың (кесе, машина, кружка) суретін салу
				0.3.1.5 тақырыпқа байланысты керекті сөздер, сызбалар, суреттер, белгілерін қолдана отырып, жай сөйлемдер жазу
			3.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	0.3.2.2 бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі аттары, үй жануарларына берілген атауларды) анықтау
				0.3.2.3 дауыс ырғағын, екпінін дұрыс сақтап айтуға үйрету
			3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	0.3.3.1 сөйлемді бас әріппен бастап жазып, сөйлем соңына тиісті тыныс белгілерін қою
3-тоқсан
		Тыңдалым және айтылым	1.1 Естіп, естіп-көру арқылы тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну	0.1.1.1 тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем) ажырату, тыңдалған сөйлемдерді түсіну
				0.1.1.2 кеспе әріптерден үлгі сөз, сөз тіркестерін құрастыру
			1.2 Суреттер бойынша негізгі ойын анықтау	0.1.2.1 кім? Не? Не істейді? деген сұрақтарға жауап беретін заттық суреттерді топтарға бөлу
				0.1.2.2 Кім? не? деген сұрақтарға жауап беретін топтарға берілген заттардың, мағына-сын түсініп іс-жүзінде менгеру
			1.3 Берілген тақырып бойынша әңгіме құрып айту	0.1.3.1 мұғалім және білім алушы арасындағы сұрақ жауап алмасуын қабылдап диалогқа кіру
				0.1.3.2 заттарды салыстыра білу,топтарға бөліп айта білу
				0.1.3.3 заттардың түсін, белгілейтін сөздерді пайдаланып айта білу
				0.1.3.4 мұғалім және білім алушы арасындағы сұрақ жауапайта алмасуы
				0.1.3.5 заттың көпше және жекеше түрде айтылуын білу
			1.4 Естіп, естіп-көру арқылы тақырыптар бойынша тапсырманы орындау	0.1.4.1 заттың түр-түсін, көлемін, белгісін білдіретін сөздерді түсініп, тапсырманы орындау
			1.5 Естіп, естіп-көру арқылы сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту	0.1.5.1 сөздің буыннан тұратынын түсіну және сөздегі буын санын анықтау
		Оқылым	2.2 Естіп, естіп-көру арқылы сөздердің мағынасын түсіну	0.2.2.1 мұғалімнің көмегімен сөздердің мағынасын түсіну
			2.3 Суреттер бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу	0.2.3.1 суреттерге қарап, қысқа сурақтарға жауап беру
			2.4 Дыбыс пен әріпті, дактилеманы тану және ажырату	0.2.4.1 әріпті тану, есту, естіп-көру арқылы оны дыбыспен сәйкестендіру
				0.2.4.2 сөздердегі дыбыстар мен әріптерді талдау
				0.2.4.7 берілген суреттердің көмегімен сөздерді дактилемамен оқи білу
			2.5 Естіп, естіп-көру арқылы мәтіндегі сөздердің мағынасын түсіну	0.2.5.1 сөйлемдердің көп мағыналы сөздердің мағына-ларын ажырату
			2.6 Мәтін бойынша сұрақ қою білу және жауап беру білу	0.2.6.1 берілген суреттерге сұрақтар қоя білу
		Жазылым	3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау	0.3.1.5 тақырыпқа байланысты керекті сөздер, сызбалар, суреттер, белгілерін қолдана отырып, жай сөйлемдер жазу
				0.3.1.6 жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы және төменгі сызығын сақтап, әріп элементтерін каллиграфиялық талаптарға сай жазу
			3.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	0.3.2.1 мұғалім көмегімен сөздерді дұрыс тасымалдау, тасымалдауға болмайтын сөздерді есту, естіп-көру арқылы ажырату
				0.3.2.2 бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі аттары, үй жануарларына берілген атауларды) есту, естіп-көру арқылы анықтау
				0.3.2.3 дауыс ырғағын, екпінін дұрыс сақтап айтуға үйрету
			3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	0.3.3.1 сөйлемді бас әріппен бастап жазып, сөйлем соңына тиісті тыныс белгілерін қою
4-тоқсан
Әліппеден кейінгі кезең	7 Тағам және сусын 8 Дені саудың – жаны сау!	Тыңдалым және айтылым	1.3 Берілген тақырып бойынша әңгіме құрып айту	0.1.3.2 заттарды салыстыра білу, топтарға бөліп айта білу
				0.1.3.3 заттардың түсін, белгілейтін сөздерді пайдаланып білу
				0.1.3.4 мұғалім және білім алушы арасындағы сұрақ жауапайта алмасуы
				0.1.3.5 заттың көпше және жекеше түрде айтылуын білу
			1.4 Естіп, естіп-көру арқылы тақырыптар бойынша тапсырманы орындау	0.1.4.1 заттың түр-түсін, көлемін, белгісін білдіретін сөздерді түсініп, тапсырманы орындау
			1.5 Естіп, естіп-көру арқылы сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту	0.1.5.1 сөздің буыннан тұратынын түсіну және сөздегі буын санын анықтау
		Оқылым	2.2 Естіп, естіп-көру арқылы сөздердің мағынасын түсіну	0.2.2.1 мұғалімнің көмегімен сөздердің мағынасын түсіну
			2.4 Дыбыс пен әріпті тану және ажырату	0.2.4.3 дыбыстардың сөздегі қызметін түсініп ,ажыратып дұрыс оқу
			2.5 Мәтіндегі сөздердің мағынасын түсіну	0.2.5.1 сөйлемдердің көп мағыналы сөздердің мағыналарын ажырату
			2.6 Мәтін бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу	0.2.6.1 берілген сюжетті суреттерге сұрақтар қоя білу
		Жазылым	3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау	0.3.1.6 жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы және төменгі сызығын сақтап, әріп элементтерін каллиграфиялық талаптарға сай жазу
			3.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	0.3.2.1 мұғалім көмегімен сөздерді дұрыс тасымалдау, тасымалдауға болмайтын сөздерді ажырату

2) 1-сынып:

6-кесте

	Ортақ тақырып	Бөлімдер	Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Әліппеге дейінгі кезең	1 Өзім туралы Менің мектебім	Тыңдалым және айтылым	1.1 Естіп, естіп-көру арқылы тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну	1.1.1.1 тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем) ажырату, тыңдалған сөйлемдерді түсіну
				1.1.1.2 кеспе әріптерден үлгі сөз, сөз тіркестерін құрастыру
			1.2 Суреттер бойынша негізгі ойын анықтау	1.1.2.1 жекеше және көпше түрде берілген зат есімдерді сурет бойынша "Кім? Не?" сұрақтарын қойып, топтарға бөлу
		Оқылым	2.1 Оқу түрлерін қолдану	1.2.1.1 оқудың түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, түсініп оқу) қолдану
			2.4 Дыбыс пен әріпті, дактилеманы тану және ажырату	1.2.4.4 дактилемамен берілген таныс сөздер мен сөйлемдерді түсініп оқи білу
		Жазылым	3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау	1.3.1.1 көз мөлшерін қол мен саусақтарын жазуға жаттықтыру
				1.3.1.2 контур бойынша сызу, сызықпен бейнелерді жалғастыру, өрнектер салу, оларды бояу
Әліппе кезеңі		Тыңдалым және айтылым	1.3 Берілген тақырып бойынша әңгіме құрып айту	1.1.3.4 сұраулы сөйлемдерді диалог кезінде қолдану
			1.5 Сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту	1.1.5.1 сөздегі дыбыс түрлерін есту, естіп-көру арқылы (дауысты, дауыссыз дыбыстарды) ажырату және дұрыс дыбыстау
		Оқылым	2.2 Естіп, естіп-көру арқылы сөздердің мағынасын түсіну	1.2.2.1 сюжетті суреттер бойынша 4-5 сөйлемнен тұратын жәй сөйлем және жайылма сөйлемдерді құрастыру
			2.3 Суреттер бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу	1.2.3.2 заттық суреттерге, берілген сөздік кестелерді тауып орнына қойып оқу
			2.4 Дыбыс пен әріпті, дактилеманы тану және ажырату	1.2.4.1 сөздердегі дыбыс санын аңықтау
				1.2.4.5дактилемамен сөйлем құрап айта білу
		Жазылым	3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау	1.3.1.1 көз мөлшерін қол мен саусақтарын жазуға жаттықтыру
				1.3.1.2 контур бойынша сызу, сызықпен бейнелерді жалғастыру, өрнектер салу, оларды бояу
				1.3.1.3 сызықтарды қаламды үзбей аяғына дейін сызу
2-тоқсан
Әліппе кезеңі	3 Менің отбасым және достарым 4 Бізді қоршаған әлем	Тыңдалым және айтылым	1.1 Естіп, естіп-көру арқылы тыңдалған материалдың мазмұнын түсіну	1.1.1.1 есту, естіп-көріп тыңдау барысында тілдік бірліктерді (сөйлеу, сөз, сөйлем) ажырату, тыңдалған сөйлемдерді түсіну
				1.1.1.2 кеспе әріптерден үлгі сөз, сөз тіркестерін құрастыру
			1.2 Суреттер бойынша негізгі ойын анықтау	1.1.2.1 жекеше және көпше түрде берілген зат есімдерді сурет бойынша "Кім? Не?" сұрақтарын қойып, топтарға бөлу
				1.1.2.2 көпше және жекеше түрдегі сөздердің мағынасын іс- жүзінде меңгеру
			1.3 Берілген тақырып бойынша әңгіме құрып айту	1.1.3.2 заттарды салыстыра білу, топтарға бөліп айта білу
				1.1.3.3 заттардың түсін, көлемін, белгілейтін сөздерді пайдалана білу
				1.1.3.5 заттың көпше және жекеше түрде айтылуын білу
			1.4 Естіп, естіп-көру арқылы тақырыптар бойынша тапсырманы орындау	1.1.4.1 іс-әрекет бағытын білдіретін сөздерді; жөғары-төмен, үстінде, астында, жанында, ішінде түсініп, тапсырманы орындау
				1.1.4.2 заттардың іс -әрекетін білдіретін тапсырмаларды түсініп орындау
			1.5 Естіп, естіп-көру арқылы сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту	1.1.5.1 сөздегі дыбыс түрлерін (дауысты, дауыссыз, дыбыстарды) ажырату және дұрыс дыбыстау
		Оқылым	2.1 Оқу түрлерін қолдану	1.2.1.1 оқудың түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, түсініп оқу) есту, естіп-көру арқылы қолдану
			2.2 Естіп, естіп-көру арқылы сөздердің мағынасын түсіну	1.2.2.1 сюжетті суреттер бойынша 4-5 сөйлемнен тұратын жәй сөйлем және жайылма сөйлемдерді құрастыру
			2.3 Суреттер бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу	1.2.3.1 сурет бойынша сұрақтар қоя білу және қойылған сұраққа жауап беру (мұғалім көмегімен)
				1.2.3.2 заттық суреттерге, берілген сөздік кестелерді есту, естіп-көру арқылы тауып орнына қойып оқу
			2.4 Дыбыс пен әріпті, дактилеманы тану және ажырату	1.2.4.2 дыбыстардың сәйкестілік реттерін есту, естіп-көру арқылы анықтау
		Жазылым	3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау	1.3.1.1 көз мөлшерін қол мен саусақтарын жазуға жаттықтыру
				1.3.1.2 контур бойынша сызу, сызықпен бейнелерді жалғастыру, өрнектер салу, оларды бояу
				1.3.1.3 сызықтарды қаламды үзбей аяғына дейін сызу
				1.3.1.4 жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы және төменгі сызығын сақтап, әріп элементтерін каллиграфиялық талаптарға сай жазу
			3.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	1.3.2.2 мұғалім көмегімен сөздерді дұрыс тасымалдау, тасымалдауға болмайтын сөздерді есту, естіп-көру арқылы ажырату
				1.3.2.3 бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі аттары, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген атауларды) есту, естіп-көру арқылы анықтау
			3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	1.3.3.1 сөйлемді бас әріппен бастап жазып, сөйлем соңына тиісті тыныс белгілерін қою
3-тоқсан
Әліппе кезеңі	5 Саяхат 6 Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті	Тыңдалым және айтылым	1.2 Суреттер бойынша негізгі ойын анықтау	1.1.2.2 көпше және жекеше түрдегі сөздердің мағынасын іс- жүзінде меңгеру
			1.3 Берілген тақырып бойынша әңгіме құрып айту	1.1.3.1 берілген дыбыстар мен әріптерден өзбетінше таңдап алып сөз құрауды үйрену
				1.1.3.2 заттарды салыстыра білу, топтарға бөліп айта білу
				1.1.3.3 заттардың түсін, көлемін, белгілейтін сөздерді пайдалана білу
				1.1.3.4 сұраулы сөйлемдерді диалог кезінде қолдану
				1.1.3.5 заттың көпше және жекеше түрде айтылуын білу
			1.4 Естіп, естіп-көру арқылы тақырыптар бойынша тапсырманы орындау	1.1.4.1 іс-әрекет бағытын білдіретін сөздерді; жөғары-төмен, үстінде, астында, жанында, ішінде түсініп, тапсырманы орындау
				1.1.4.2 заттардың іс -әрекетін білдіретін тапсырмаларды түсініп орындау
		Оқылым	2.1 Оқу түрлерін қолдану	1.2.1.2 3-6 жолды қысқа өлеңдерді жатқа есту, естіп-көру арқылы айта білуге үйрету
				1.2.1.3 5-6 буынды сөздерді дұрыс оқып дағдыландыру
			2.3 Суреттер бойынша сұрақ қою білу және жауап беру білу	1.2.3.1 сурет бойынша сұрақтар қоя білу және қойылған сұраққа жауап беру (мұғалім көмегімен)
			2.4 Дыбыс пен әріпті, дактилеманы тану және ажырату	1.2.4.2 дыбыстардың сәйкестілік реттерін есту, естіп-көру арқылы аңықтау
				1.2.4.3 дыбыстардың сөздегі қызметін түсініп, ажыратып дұрыс оқу
				1.2.4.5 дактилемамен сөйлем құрап айта білу
			2.5 Естіп, естіп-көру арқылы мәтіндегі сөздердің мағынасын түсіну	1.2.5.1 мұғалімнің көмегімен қарама-қарсы мағыналы, мәндес, көп мағыналы сөздердің мағыналарын ажырату
			2.6 Мәтін бойынша сұрақ қою және жауап беру	1.2.6.1 мәтін иллюстрациясы бойынша сұрақтар қоя білу немесе оқығаны бойынша қойылған сұраққа ежауап беру (мұғалім көмегімен
		Жазылым	3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау	1.3.1.4 жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы және төменгі сызығын сақтап, әріп элементтерін каллиграфиялық талаптарға сай жазу
				1.3.1.5 тақырыпқа байланысты керекті сөздер, сызбалар, суреттер, белгілерін қолдана отырып, жай сөйлемдер мәтін құрастыру және жазу
			3.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	1.3.2.1 айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздерді мұғалімнің айтуы бойынша есту, естіп-көру арқылы жазу
				1.3.2.3 бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі аттары, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген атауларды) есту, естіп-көру арқылы анықтау
			3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	1.3.3.1 сөйлемді бас әріппен бастап жазып, сөйлем соңына тиісті тыныс белгілерін қою
4-тоқсан
Әліппеден кейінгі кезең	7 Тағам және сусын 8 Дені саудың – жаны сау!	Тыңдалым және айтылым Оқылым	1.3 Берілген тақырып бойынша әңгіме құрып айту	1.1.3.1 берілген дыбыстар мен әріптерден өзбетінше таңдап алып сөз құрауды үйрену
			1.4 Естіп, естіп-көру арқылы тақырыптар бойынша тапсырманы орындау	1.1.3.4 сұраулы сөйлемдерді диалог кезінде есту арқылы қолдану
				1.1.4.2 заттардың іс -әрекетін білдіретін тапсырмаларды түсініп орындау
			2.1 Оқу түрлерін қолдану	1.2.1.2 3-6 жолды қысқа өлеңдерді жатқаайта білуге үйрету
				1.2.1.3 5-6 буынды сөздерді дұрыс оқып дағдыландыру
			2.4 Дыбыс пен әріпті,дактилеманы тану және ажырату	1.2.4.3 дыбыстардың сөздегі қызметін түсініп ,ажыратып дұрыс оқу
				1.2.4.6 берілген такырыптар бойынша құрастырылған сөздерді,дактилемамен айта білу
			2.5 Естіп, естіп-көру арқылы мәтіндегі сөздердің мағынасын түсіну	1.2.5.1 мұғалімнің көмегімен қарама-қарсы мағыналы, мәндес, көп мағыналы сөздердің мағыналарын ажырату
			2.6 Мәтін бойынша сұрақ қоя білу және жауап бере білу	1.2.6.1 мәтін иллюстрациясы бойынша сұрақтар қоя білу немесе оқығаны бойынша қойылған сұраққа жауап беру (мұғалім көмегімен)
		Жазылым	3.1 Каллиграфиялық, графикалық нормаларды сақтау	1.3.1.5 тақырыпқа байланысты керекті сөздер, сызбалар, суреттер, белгілерін қолдана отырып, жай сөйлемдер/мәтін құрастыру және жазу
			3.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	1.3.2.1 айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздерді мұғалімнің айтуы бойынша жазу
				1.3.2.2 мұғалім көмегімен сөздерді дұрыс тасымалдау, тасымалдауға болмайтын сөздерді ажырату

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 220-қосымша

Естімейтін білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-1 сыныптары үшін "Сауат ашу" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
(оқыту орыс тілінде)

Ескерту. Бұйрық 220-қосымшамен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.07.2017 № 352 (1, 2, 6, 8, 9, 10,(11, 12) сыныптардың ерекше білім беруге қажеттіліктері бар білім алушылары үшін 01.09.2017, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 3-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2018, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 4-сыныптың және 10-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2019, 11-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2020 қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Глава 1. Общие положения

1. Учебная программа разработана в соответствии с Государственным общеобязательным стандартом среднего образования (начального, основного среднего, общего среднего образования), утвержденным постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 августа 2012 года № 1080.

2. Учебная программа по "Обучению грамоте" для 0-1 классов определяет содержание и объем знаний, умений, навыков овладения чтением и письмом соответственно возрастным и типологическим особенностям развития неслышащих обучающихся.

3. Учебная программа ориентирует процесс обучения на использование методического потенциала каждого предмета для осознанного усвоения учащимися знаний и умений по предметным областям, развитие самостоятельности путем овладения способами учебной, проектной, исследовательской деятельности, приобретение умений ориентироваться в социокультурном пространстве.

4. В учебной программе по "Обучению грамоте" сочетаются традиционные функции учебно-нормативного документа с описаниями инновационных педагогических подходов к организации образовательного процесса в современной школе. Подходы к обучению являются основными ориентирами в построении принципиально новой структуры учебной программы по предмету.

5. Ценностно-ориентированный, деятельностный, коммуникативный, личностно-ориентированный подходы, как классические основы образования, использованы для усиления приоритетности системы целей обучения и результатов образовательного процесса, что нашло отражение в новой структуре учебной программы.

6. Одним из основных требований к процессу обучения на современном этапе является организация активной деятельности обучающегося с нарушением слуха по самостоятельному "добыванию" знаний. Такой подход способствует не только приобретению предметных знаний, социальных и коммуникативных навыков, но и личностных качеств, которые позволяют ему осознавать собственные интересы, перспективы и принимать конструктивные решения. Усиление личностно-ориентированного образования возможно при использовании интерактивных методов обучения, создающих в различных сочетаниях предпосылки для сотрудничества всех участников образовательного процесса, не допуская авторитарности во взаимоотношениях.

7. Учебная программа конкретного предмета позволяет развивать активность обучающегося в познавательном и социальном плане путем организации учебной проектной деятельности, ориентированной на использование материалов регионального характера (объекты, предприятия, источники информации). Проектная деятельность воспитательного характера, осуществляемая в рамках достижения целей обучения данного предмета, будет организована в партнерстве с родителями, представителями местного сообщества.

8. В процессе усвоения предметного содержания и достижения целей обучения необходимо создать предпосылки/условия для развития у обучающихся навыков применения информационно-коммуникационных технологий, включая поиск, обработку, извлечение, создание и презентацию необходимой информации, сотрудничество для обмена информацией и идеями, оценивание и совершенствование своей работы через использование широкого спектра оборудования и приложений.

9. Учебные программы обеспечивают реализацию принципа единства воспитания и обучения, основанного на взаимосвязанности и взаимообусловленности ценностей образования и результатов на "выходе" из школы с системой целей обучения конкретного предмета.

10. В учебной программе по "Обучению грамоте" сформулированы ожидаемые результаты, представленные в виде системы целей обучения, которые служат основой для определения содержания учебного предмета. В содержательном аспекте учебная программа раскрывает вклад учебного предмета в воспитание неслышащего обучающегося как субъекта своего учения и субъекта межличностного общения.

11. Учебный предмет "Обучение грамоте" направлен на осознание неслышащими обучающимися того, что устная и письменная речь является основным средством человеческого общения. Овладение грамотой неслышащими обучающимися является предпосылкой развития устной и письменной коммуникации, способности к осмысленному чтению и письму; решению задач, связанных с реализацией социально-бытовых, общих и особых образовательных потребностей; развитию способности к словесному самовыражению на уровне, соответствующем возрасту и развитию ребенка.

Глава 2. Цель и задачи изучения учебного предмета "Обучение грамоте"

12. Учебный предмет "Обучение грамоте" является составной частью образовательной области "Язык и литература" и подготовительным этапом дальнейшего языкового и литературного образования, а также представляет собой основу для всего последующего обучения неслышащих обучающихся.

13. Предмет "Обучение грамоте" направлен на осознание обучающимися того, что:

1) язык является основным средством человеческого общения, язык и речь в жизни людей играют особую роль;

2) правильная устная и письменная речь является показателем индивидуальной культуры человека;

4) важность предмета "Обучение грамоте" определяется необходимостью создания условий для развития четырех видов речевой деятельности (слушания, говорения (в сопровождении дактильной речи), чтения и письма). При изучении предмета одновременно ведется работа над развитием устной речи, дактильной речи, навыков чтения и письма.

14. Цель обучения грамоте в школе для неслышащих обучающихся – обучение осознанному чтению и письму для подготовки к овладению правописанием, правильным звукопроизношениям и развитию речи в целом.

15. Для достижения поставленной цели на уроках обучения грамоте решаются следующие задачи:

1) формировать звуковой анализ и синтез;

2) развить навыки звукопроизнесения в определенной программой последовательности;

3) развивать навык глобального чтения;

4) развивать графо-моторные навыки;

5) формировать навык письма;

6) формировать навык аналитического чтения;

7) учить контролировать собственное чтение и письмо, сравнивать с образцами чтения и письма;

8) учить отвечать на вопросы по содержанию прочитанного;

9) создать основу для овладения внятной и выразительной речи;

10) развивать творческие способности через формирование познавательного интереса и стремления совершенствовать свою речь;

11) развивать интерес и любовь к родному языку через освоение окружающего мира;

12) развивать коммуникативные умения и навыки: умение слушать и слышать собеседника, готовность вести диалог и признавать возможность существования различных точек зрения; высказывать свою позицию, обосновывая ее;

13) формировать умение планировать, контролировать и оценивать учебные действия в соответствии с поставленной задачей и условиями ее реализации;

14) формировать умение понимать причины успеха/неуспеха учебной деятельности.

16. На уроках по обучению грамоте решаются также задачи по развитию речи:

1) развитие практических речевых навыков;

2) уточнение, обогащение и активизация словарного запаса;

3) формирование словесных обобщений;

4) расширение запаса синтаксических конструкций;

5) преодоление аграмматизмов;

6) развитие связной речи;

7) развитие выразительной и внятной устной речи;

8) развитие коммуникативных навыков.

Глава 3. Педагогические подходы к организации учебного процесса

17. Организации образования Республики Казахстан (школы, гимназии, лицеи) следуют принципу, согласно которому обучающиеся "научатся учиться" и стать самостоятельными, мотивированными, заинтересованными, уверенными, ответственными и интеллектуально развитыми личностями.

18. Ожидается, что учителя будут воспитывать и развивать эти качества используя:

1) деятельностный подход в обучении и преподавании (на основе учебной деятельности обучающиеся приходят к пониманию необходимости новых знаний);

2) прагматический подход с элементами самоанализа учебной деятельности, когда обучающийся осознает цели обучения и задает себе вопросы: "Что я знаю и умею?", "Что я хочу узнать и уметь делать?", "Для чего я должен этому учиться?";

3) развивающее обучение (обучающийся овладевает способами действий, учится конструировать свою учебную деятельность и управлять ею);

4) взаимо-, самообучение, взаимо-, самооценивание обучающихся;

5) коррекционно-развивающее обучение (построение образовательного процесса с опорой на использование сохранных функций и систем организма в соответствии со спецификой природы недостатка развития);

6) организацию индивидуально-дифференцированного обучения (согласно особыми образовательным потребностям обучающегося), парной, групповой деятельности обучающихся и работы всего класса.

19. Рекомендуемые стратегии, технологии и методы обучения предмету "Обучение грамоте":

1) стратегии: самоуправляемая, экспериментальная, критическая, коммуникативная, контекстная;

2) технологии: работа в малых группах (команде), кейс-стади (анализ конкретных ситуаций), ролевые и деловые игры, модульное обучение;

3) методы: проблемное обучение, индивидуальное обучение, междисциплинарное обучение, обучение на основе опыта, проектный метод.

20. Необходимо обратить внимание на постановку четких целей обучения и критериев успеха для измерения успешности и определения последующих шагов в обучении.

21. Развитие коммуникативных навыков обучающихся. Одной из целей учебной программы является социализация личности: воспитание граждан, способных эффективно взаимодействовать в различных сообществах. Для реализации этой цели необходимо развивать коммуникативные навыки через развитие видов речевой деятельности, создавать такую среду, в которой поощряется и ценится коммуникация в различных формах, где учащийся уверенно выражает свое мнение.

22. Обучение грамоте проводится с учетом межпредметных связей, которые осуществляются в рамках учебных программ на других уроках: "Предметно-практическое обучение", "Ознакомление с окружающим миром", "Коррекционная ритмика", "Формирование произношения и развитие слухового восприятия".

23. Для уточнения звукового состава слов как вспомогательное средство используется дактилология. С дактильными знаками обучающиеся знакомятся одновременно с показом алфавитных букв.

24. Обучение письму ведется на доступном детям речевом материале.

25. Обучение грамоте в 0 (подготовительном) классе направлено на развитие у неслышащих обучающихся различных видов речевой деятельности, которыми они овладеют в процессе освоения русского языка в школе:

1) слушание (с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования), слухо-зрительное восприятие:

осознание цели и ситуации устного общения. Адекватное восприятие звучащей речи с помощью звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования, слухо-зрительно и на слух. Понимание на слух и слухо-зрительно информации, содержащейся в предъявляемом тексте, определение основной мысли текста, передача его содержания по вопросам. Чтение с губ. Восприятие дактилем;

2) говорение (в сопровождении дактильной речи):

это выбор языковых средств в соответствии с целями и условиями общения для эффективного решения коммуникативной задачи. Практическое овладение диалогической формой речи. Овладение умениями начать, поддержать, закончить разговор, привлечь внимание. Практическое овладение устными монологическими высказываниями в соответствии с учебной задачей. Овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения. Овладение навыками выразительного и внятного произношения. Соблюдение орфоэпических норм и правильной интонации. Использование дактильной речи является исходной формой, как наиболее отвечающая задаче начального этапа обучения. В помощь восприятию устной речи используется карточки со словами и фразами, написанными в печатной форме;

3) чтение (в сопровождении дактильной речи):

различение и подбор табличек (глобальное чтение). Понимание текста. Выборочное чтение с целью нахождения необходимого материала. Нахождение информации, заданной в тексте в явном виде. Формулирование простых выводов на основе информации, содержащейся в тексте. Интерпретация и обобщение содержащейся в тексте информации. Анализ и оценка содержания, языковых особенностей и структуры текста. Использование дактильной речи в качестве вспомогательного средства при овладении письменной речью;

4) письмо:

письмо букв, буквосочетаний, слогов, слов, предложений в системе обучения грамоте. Овладение разборчивым, аккуратным письмом с учҰтом требований к этому виду учебной работы. Списывание, письмо под диктовку в соответствии с изученными правилами. Письменное изложение содержания прослушанного (с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования) и прочитанного текста. Создание небольших собственных текстов (рассказов) на основе впечатлений, литературных произведений, сюжетных картин, серий картин, просмотра фрагмента видеозаписи.

26. Обучение грамоте в 1 классе направлено на развитие у неслышащих обучающихся различных видов речевой деятельности, которыми они овладеют в процессе освоения русского языка в школе:

1) слушание (с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования), слухо-зрительное восприятие: осознание цели и ситуации устного общения. Адекватное восприятие речи с помощью звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования, слухо-зрительно и на слух в различных условиях (в условиях ситуации, в изолированных от шума помещениях, в условиях, близких к естественным). Понимание на слух и слухо-зрительно информации, содержащейся в предъявляемом знакомом и незнакомом речевом материале (речь человека, текст), определение смысла информации, передача его содержания по вопросам. Чтение с губ. Восприятие и узнавание дактилем в речевом потоке;

2) говорение: выбор языковых средств в соответствии с целями и условиями общения для эффективного решения коммуникативной задачи. Практическое овладение диалогической формой речи. Овладение умениями начать, поддержать, закончить разговор, привлечь внимание. Практическое овладение устными монологическими высказываниями в соответствии с учебной задачей. Овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения. Овладение навыками выразительного, членораздельного и внятного произношения. Соблюдение словесного ударения, правильной интонации, темпа и слитности, орфоэпических норм. Использование дактильной речи в качестве средства для уточнения звукового состава слов;

3) чтение: различение и подбор табличек (глобальное чтение). Понимание смысла прочитанного (слова, словосочетания, фразы, текста). Выборочное чтение с целью нахождения необходимого материала. Нахождение информации, заданной в тексте в явном виде. Формулирование простых выводов на основе информации, содержащейся в тексте. Интерпретация и обобщение содержащейся в тексте информации. Анализ и оценка содержания, языковых особенностей и структуры текста. Использование дактильной речи в качестве вспомогательного средства при овладении письменной речью. Усвоение орфографического и орфоэпического чтения;

4) письмо: письмо букв, буквосочетаний, слогов, слов, предложений в системе обучения грамоте. Овладение разборчивым, аккуратным письмом с учҰтом требований к этому виду учебной работы. Списывание, письмо под диктовку в соответствии с изученными правилами. Письменное изложение содержания прослушанного и прочитанного текста. Создание небольших собственных текстов (рассказов) на основе впечатлений, литературных произведений, сюжетных картин, серий картин, просмотра фрагмента видеозаписи.

27. Примеры заданий по слушанию и говорению в подготовительном классе:

1) выделение гласных и согласных звуков;

2) выделение отдельных звуков из слов;

3) слухо-зрительное и слуховое восприятие речи (предложение, словосочетание, слово);

4) называние слов с заданным количеством слогов, с заданным звуком.

28. Примеры заданий по развитию навыка чтения в подготовительном классе:

1) работа над лексическим значением слова;

2) игры со словами;

3) разбивка 2-3 сложных слов на слоги с использованием опор (палочек, геометрических форм, хлопки, шаги);

4) условное обозначение гласных и согласных звуков соответствующим цветом.

29. Примеры заданий по письму в подготовительном классе:

1) анализ буквы с целью выявления составляющих ее элементов;

2) звуковой анализ слов с последующей записью;

3) замена буквами фишек, обозначающих гласные звуки;

4) списывание слов, предложений с печатного образца;

5) составление текста по опорным словам из табличек;

6) письмо по памяти печатными буквами;

7) развитие координации движений кисти руки и пальцев: сжимание пальцев в кулачок и разжимание пальцев, игры с шарами, крючки, щелчки, колечки, приветствие пальчиков друг друга, нанизывание бус, шнуровка, плетение косичек, игры с мозаикой.

30. Примеры заданий по слушанию и говорению в 1 классе:

1) установление числа и последовательности звуков в слове;

2) сопоставление слов, различающихся одним, несколькими звуками;

3) составление звуковых моделей слов;

4) сравнение моделей различных слов;

5) подбор слов к определҰнной модели;

6) определение слогового состава слова с опорой на вспомогательные приемы (отхлопывание, отстукивание);

7) определение слогового состава слова с опорой на гласные звуки, во внешней речи.

31. Примеры заданий по развитию навыка чтения в 1 классе:

1) анализ и чтение трудных для чтения слов;

2) подражание чтению учителя;

3) условное обозначение гласных и согласных звуков соответствующим цветом;

4) инсценирование текста;

5) заполнение пропусков в предложении;

6) формирование навыка слогового чтения (ориентация на букву, обозначающую гласный звук);

7) плавное слоговое чтение и чтение целыми словами со скоростью, соответствующей индивидуальному темпу обучающегося.

32. Примеры заданий по письму в 1 классе. В букварный период (кроме занятий по усвоению начертаний букв):

1) списывание слов и предложений из букваря, с доски с предварительным чтением, анализом, привлечением внимания к некоторым трудностям и последующим чтением списанного;

2) дописывание знакомых слов со вставкой пропущенных букв, слогов;

3) дописывание знакомых предложений из двух-трех слов с предварительным чтением, обсуждением, называнием пропущенного слова, его анализом, проверкой понимания (с помощью учителя);

4) придумывание и запись слов по предъявленному слогу;

5) различные варианты письма под диктовку с предварительным их анализом, без анализа (слуховой диктант);

6) безотрывное письмо;

7) зрительный диктант;

8) проговаривание-дактилирование всего слова для самоконтроля и самопроверки.

Глава 4. Подходы к оцениванию учебных достижений

33. Оценивание результатов изучения предмета "Обучение грамоте" осуществляется с применением критериального оценивания.

34. Критериальное оценивание основано на взаимосвязи преподавания, обучения и оценивания. Результаты критериального оценивания используются для эффективного планирования и организации образовательного процесса.

35. Критериальное оценивание включает формативное и суммативное оценивание.

36. Формативное оценивание проводится непрерывно, обеспечивает обратную связь между обучающимся и учителем, и позволяет своевременно корректировать учебный процесс.

37. Суммативное оценивание проводится по завершении изучения блока учебной информации в определенном периоде обучения, используется для предоставления обратной связи обучающимся, выставления четвертных и годовых оценок по предмету.

Глава 5. Организация содержания учебного предмета "Обучение грамоте"

38. Объем учебной нагрузки по учебному предмету "Обучение грамоте" составляет:

1) в 0 классе – 9 часов в неделю, 297 часов в учебном году;

2) в 1 классе – 10 часов в неделю, 330 часов в учебном году.

39. В третьей четверти предусмотрены дополнительные каникулы. Для организации учебно-воспитательного процесса кабинеты будут укомплектованы соответствующим школьным оборудованием с учетом санитарно-гигиенических норм.

40. Для проведения различных форм (индивидуальная, парная, групповая) и видов работы (игры и активные методы) предусматривается легко передвигаемая мебель, а также столы обучающихся оснащаются современной стационарной звукоусиливающей аппаратурой коллективного пользования, индивидуальными микрофонами и усилителями.

41. Учебные кабинеты оборудуются звукоусиливающей аппаратурой, отвечающей современным аудиологическим и сурдопедагогическим требованиям, способствующей развитию слухового восприятия обучающихся: звукоусиливающей аппаратурой коллективного пользования с дополнительной комплектацией вибротактильными устройствами, беспроводной аппаратурой.

42. В течение всего учебного дня и во внеурочное время неслышащий обучающийся пользуется слуховыми аппаратами, кохлеарными имплантами с учетом медицинских рекомендаций.

43. Содержание учебного предмета в подготовительном классе:

1) предмет предназначен для первоначального обучения чтению, письму и формированию навыков слушания, говорения на основе лексических тем, овладение речевой деятельностью осуществляется при комплексном подходе к речевому развитию представленном применительно к обучению языку в трех разделах: обучение дактильной речи, устной речи и грамоте. Кроме того, речевое развитие осуществляется на всех уроках, особенно предметно-практического обучения, а также во внеклассное время. Однако возможности формирования общения только на основе устной речи резко ограничены из-за трудности овладения ею. В связи с этим исходной формой речи принята дактильная, как наиболее отвечающая задача начального этапа обучения. В помощь восприятия устной речи используются также карточки со словами и фразами, написанные в печатной форме. На первоначальном этапе осуществляется параллельное обучение дактильной и устной формам речи. В этих целях весь материал дается детям для слухо-зрительного восприятия. Сообщение нового материала учитель в начале сопровождает дактилированием, затем тот же материал обучающиеся учатся воспринимать без сопутствующего дактилирования. Подражая учителю, они стремятся дактилируя слово, проговорить его. Обязательным требованием для всех занятий является применение звукоусиливающей аппаратуры с первых дней пребывания детей в школе;

2) содержание предмета "Обучение грамоте" направлено на формирование коммуникативно-речевых навыков;

3) в процессе обучения грамоте выделяются два периода: добукварный, букварный. Добукварный период первая четверть подготовительного класса, букварный период обучения грамоте начинается со второй четверти. Количество часов на знакомство со звуком и буквой учитель регулирует сам в зависимости от уровня усвоения учебного материала, достижения целей обучения учащимися и выполнения задач каждого периода.

44. Слушание/слухо-зрительное восприятие:

1) осознание цели и ситуации устного общения;

2) дифференцированное слуховое и слухо-зрительное восприятие неречевых и речевых звучаний;

3) понимание смысла услышанного, умение правильно и точно отвечать на вопросы в процессе общения (на слух и слухо-зрительно);

4) понимание на слух и слухо-зрительно информации, содержащейся в предъявляемом тексте, передача его содержания по вопросам;

5) восприятие речевого материала с учетом программных требований учебного предмета "Развитие слухового восприятия".

45. Говорение:

1) понимание и употребление речевого материала, используемого для учебного процесса и общения;

2) практическое овладение диалогической формой речи (обращения, применение вопросов, понимание и выполнение поручений);

3) употребление в речи слов, обозначающих предмет, его качества и свойства, действие, его качество, степень, движение и состояние предмета, словесных обобщений;

4) практическое овладение устными монологическими высказываниями в соответствии с учебной задачей (описание, повествование);

5) овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения (приветствие, прощание, извинение, благодарность, обращение с просьбой);

6) соблюдение орфоэпических норм и правильной интонации;

7) использование невербальных средств общения (интонация, мимика, жесты, дактильная речь, позы);

8) составление простых нераспространенных и распространенных предложений (до 2-3 предложений);

9) употребление в диалогической речи вопросительных предложений.

46. Чтение:

1) изучение звуков и печатных букв в последовательности, указанной в программе по формированию произношения;

2) звуковой анализ слова. Выделение в словах отдельных звуков (гласных и согласных), установление количества звуков в слове, их последовательности, выделение ударных слогов;

3) подбор слов с заданным звуком и буквой;

4) узнавание и название букв по их характерным признакам (изолированно и в составе слова);

5) составление из разрезной азбуки слов и подписей к картинкам, изображающим предметы и действия;

6) глобальное и аналитическое чтение знакомых слов и фраз.

47. Письмо:

1) подготовка к обучению письму (правильная посадка, освещение, положение тетради и умение держать карандаш/ручку при письме; формирование умения ориентироваться на листе бумаги, тетради; рисование, штриховка, обводка);

2) развитие и координация движений кистей и пальцев рук;

3) письмо печатными буквами по образцу (списывание) элементов букв, заглавных и строчных букв, слогов, слов, предложений;

4) письмо печатными буквами под диктовку слов, написание которых не расходится с произношением;

5) письмо печатными буквами знакомых слов и фраз;

6) моделирование звукового состава слова с помощью схем;

7) моделирование предложения с помощью схем.

48. Задачи добукварного периода:

1) развитие интереса к самому процессу чтения. Особое внимание на этом этапе уделяется выявлению у неслышащих обучающихся начального уровня развитости устных форм речи у каждого обучающегося, особенно слушания и говорения;

2) приобщение к учебной деятельности, приучение к требованиям школы;

3) формирование первоначальных представлений о системе и структуре русского языка: лексике, фонетике, графике, орфоэпии, составе слова, морфологии и синтаксисе.

49. Задачи букварного периода:

1) изучение согласных и гласных звуков и букв, их обозначающих; знакомство с гласными звуками, обозначающими два звука; знакомство с буквами, не обозначающими звуков;

2) специфическая особенность данного этапа заключается в непосредственном обучении чтению, усвоению его механизма;

3) неслышащие первоклассники осваивают два вида чтения: орфографическое и орфоэпическое; работают со слоговыми таблицами и слогами-слияниями; осваивают письмо всех гласных и согласных букв, слогов с различными видами соединений, слов, предложений, небольших текстов.

50. Задачи послебукварного периода:

1) обучение чтению целыми словами;

2) формирование умения читать про себя;

3) развитие сознательного, правильного, темпового и выразительного чтения слов, предложений, текстов;

4) знакомство с речевым этикетом (словесные способы выражения приветствия, благодарности, прощания) на основе чтения и разыгрывания ситуаций общения;

5) обучение элементам фонетики, лексики и грамматики параллельно с формированием коммуникативно-речевых умений и навыков, с развитием творческих способностей обучающихся;

6) обучение чтению литературных текстов.

51. Содержание учебного предмета "Обучение грамоте" в 1 классе:

1) слушание/слухо-зрительное и слуховое восприятие:

дифференцированное слуховое и слухо-зрительное восприятие неречевых и речевых звучаний (звуки, слоги, слова и фразы);

различение гласных и согласных звуков, гласных ударных и безударных, согласных твҰрдых и мягких, звонких и глухих;

понимание смысла услышанного, умение правильно и точно отвечать на вопросы в процессе общения (на слух и слухо-зрительно);

понимание на слух и слухо-зрительно информации, содержащейся в воспринимаемой речи, в тексте, передача его содержания по вопросам;

моделирование предложения с помощью схем;

моделирование звукового состава слова с помощью схем;

моделирование слогового состава слова с помощью схем;

сопоставление слов, различающихся одним, несколькими звуками;

восприятие речевого материала с учетом программных требований учебного предмета "Развитие слухового восприятия";

2) говорение:

понимание и употребление речевого материала, используемого для учебного и обиходного-разговорного характера;

практическое овладение диалогической формой речи (обращения, применение вопросов, выполнение поручений);

употребление в речи слов, обозначающих предмет, его качества и свойства, действие, его качество, степень, движение и состояние предмета, словесных обобщений;

овладение необходимым словарем и умением оформлять свои мысли в связной речи;

практическое овладение устными монологическими высказываниями в соответствии с учебной задачей, бытовой ситуацией (описание, повествование);

соблюдение орфоэпических норм и правильной интонации;

овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения (приветствие, прощание, извинение, благодарность, обращение с просьбой);

использование невербальных средств общения (интонация, мимика, жесты, дактильная речь, позы);

3) чтение:

глобальное чтение слов и фраз (добукварный период);

изучение звуков и печатных букв в последовательности, указанной в программе по формированию произношения;

узнавание и называние букв по их характерным признакам (изолированно и в составе слова);

составление из разрезной азбуки слогов и слов, подписей к картинкам, изображающим предметы и действия (по образцу – табличке, записи на доске, самостоятельно);

членение слов на слоги, выделение звука из слога (обратного и прямого);

звуко-буквенный анализ слова: выделение в словах отдельных звуков (гласных и согласных), установление количества звуков в слове, их последовательности, выделение ударных слогов;

определение места ударения в словах;

различение слова и предложения; выделение слов, изменение их порядка;

соблюдение правильного ударения в словах и пауз между предложениями;

чтение слов и коротких предложений, небольших текстов;

ответы на вопросы по прочитанному тексту;

соблюдение правил орфоэпии в соответствии с программой по "Произношению";

4) письмо:

подготовка к обучению письму (правильная посадка, освещение, положение тетради на парте; умение держать карандаш/ручку при письме; формирование умения ориентироваться на листе бумаги, тетради; рисование, штриховка, обводка);

развитие и координация движений кистей и пальцев рук (упражнения для развития глазомера, кистей и пальцев рук; обводка и штриховка контуров);

обозначение звуков соответствующими буквами;

письмо печатными буквами, письменными буквами;

знакомство с начертанием больших и маленьких букв алфавита, основными типами их соединения;

правильное расположение букв в строке; соблюдение равного расстояния между буквами в слове и словами в строке, наклона, параллельности и равноудаленности элементов букв;

применение небуквенных графических средств: пробела между словами, знака переноса;

запись слов и предложений после предварительного их слого-звукового разбора;

списывание слов и предложений с образцов (с табличек, доски и книги);

проверка написанного при помощи сличения с текстом-образцом и слогового чтения написанных слов;

правильное оформление написанных предложений (большая буква в начале предложения, точка в конце);

выработка навыка писать большую букву в именах людей и кличках животных;

письмо под диктовку слов, написание которых не расходится с произношением;

письмо знакомых слов и фраз.

52. Навыки речевой деятельности:

таблица 1

№

Разделы

Подразделы (навыки)

Слушание и говорение

1.1 Дифференцированное слуховое и слухо-зрительное восприятие неречевых и речевых звучаний

1.2 Понимание на слух и слухо-зрительно содержания прослушанного текста

1.3 Практическое овладение диалогической формой речи

1.4 Употребление в речи различных частей речи, словесных обобщений

1.5 Практическое овладение основными грамматическими закономерностями языка

1.6 Овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения

1.7 Использование визуальных средств общения

1.8 Использование невербальных средств общения

Чтение

2.1 Глобальное чтение слов и предложений

2.2 Звуковой анализ слова

2.3 Аналитическое чтение слов и предложений

2.4 Анализ текста

Письмо

3.1 Подготовка к овладению письмом

3.2 Соблюдение графических и каллиграфических норм

3.3 Письмо по образцу

3.4 Письмо под диктовку

3.5 Самостоятельное письмо (знакомые слова)

3.6 Знакомство с правилами правописания и их применение

53. В учебной программе цели обучения обозначены четырьмя кодовыми знаками. В кодовых знаках первая цифра указывает на класс, вторая и третья цифры – на раздел и подраздел, четвертая - указывает порядковый номер целей обучения. Например, в кодовом знаке 1.2.1.1 - "1" - класс; "2.1" - подраздел; "1" - порядковый номер цели обучения.

54. Система целей обучения:

1) "Слушание и говорение":

таблица 2

Подразделы	Цели обучения
Подразделы	0 класс	1 класс
1.1 Дифференцированное слуховое и слухо-зрительное восприятие неречевых и речевых звучаний	0.1.1.1 различать и воспроизводить звуки, слоги, слова и фразы (на материале знакомых слов)	1.1.1.1 различать, опознавать и воспроизводить звуки, слоги, слова и фразы (на материале знакомых слов)
	0.1.1.2 определять звуко-слоговую структуру слова	1.1.1.2 определять звуко-слоговую структуру слов и фраз
	0.1.1.3 различать звуки, сходные акустически и артикуляторно	1.1.1.3 различать звуки и слова, сходные акустически и артикуляторно
	0.1.1.4 анализировать состав предложения (слова, количество слов)	1.1.1.4 анализировать состав предложения (слова, количество слов)
1.2 Понимание на слух и слухо-зрительно содержания прослушанного текста	0.1.2.1 узнавать знакомые слова, указывать на предмет, картинку	1.1.2.1 узнавать предмет по описанию
	0.1.2.2 моделировать слова с помощью схем	1.1.2.2 моделировать слова и фразы с помощью схем
	0.1.2.3 отвечать на вопросы в процессе общения	1.1.2.3 отвечать и задавать вопросы в процессе общения
1.3 Практическое овладение диалогической формой речи	0.1.3.1 выполнять поручения с указанием действия и предмета	1.1.3.1. выполнять поручения с указанием действия и предмета, направления действия
1.4 Употребление в речи различных частей речи, словесных обобщений		1.1.4.1 понимать и употреблять в речи слова-предметы, слова-действия, слова-признаки
		1.1.4.2 понимать и использовать многозначные и обобщающие слова, синонимы, антонимы
1.5 Практическое овладение основными грамматическими закономерностями языка	0.1.5.1 отвечать на вопросы, предъявленные в устной и письменной форме	1.1.5.1 отвечать и задавать вопросы в устной форме
1.6 Овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения	0.1.6.1 обращаться с просьбой, благодарить, приветствовать, прощаться	1.1.6.1 употреблять побудительные предложения
1.7 Использование визуальных средств общения	0.1.7.1 составлять простые нераспространенные и распространенные предложения по демонстрации действий и сюжетной картинке	1.1.7.1 составлять простые нераспространенные и распространенные предложения по демонстрации действий и сюжетной картинке, с указанием места, времени и обстоятельств действия, признаков предметов
	0.1.7.2 составление предложений с различными типами словосочетаний (слово-предмет + слово-действие; слово-предмет + слово-действие + слово-предмет)	1.1.7.2 составление предложений с различными типами словосочетаний: слово-предмет + слово-действие; слово-предмет + слово-признак; обозначающими переходность действия; пространственные отношения; признаки и направленность действия
	0.1.7.3 владеть значением одушевленности-неодушевленности	1.1.7.3 выделять в предложении слова, обозначающие, о ком, о чем говорится, что говорится
	0.1.7.4 описывать и узнавать предметы, людей, животных по описанию; делать устные сообщения	1.1.7.4 составлять рассказ по картинкам, на заданную тему с помощью вопросов, по личным наблюдениям
	0.1.7.5 пересказ текста по опорным схемам, из табличек
1.8 Использование невербальных средств общения	0.1.8.1 использовать мимику, жесты, голос, зрительный контакт, интонацию	1.1.8.1 использовать мимику, жесты, голос, позу, зрительный контакт, интонацию, тембр и темп речи, тактильные воздействия в процессе общения

2) "Чтение":

таблица 3

Подразделы	Цели обучения
Подразделы	0 класс	1 класс
2.1 Глобальное чтение слов и предложений	0.2.1.1 узнавать и подбирать таблички со словами к предметам и картинкам	1.2.1.1 узнавать и подбирать таблички со словами к предметам и картинкам; составлять текст из табличек со словами
2.1 Глобальное чтение слов и предложений	0.2.1.2 моделировать предложения с помощью схем	1.2.1.2 моделировать предложения с помощью схем
2.2 Звуковой анализ слова	0.2.2.1 моделировать звуковой состав слова с помощью схем	1.2.2.1 моделировать звуковой состав слова с помощью схем
2.2 Звуковой анализ слова	0.2.2.2 выделять в словах отдельные звуки, ударные слоги	1.2.2.2 устанавливать количество звуков и букв в слове, их последовательность
2.3 Аналитическое чтение слов и предложений		1.2.3.1 составлять из разрезной азбуки слов и подписей к картинкам, изображающим предметы и действия
		1.2.3.2 читать слова и фразы по слогам с печатного текста, рукописного текста
		1.2.3.3 соблюдать словесное и логическое ударение, нормы орфоэпии
2.4 Анализ текста	0.2.4.1 отвечать на вопросы по прочитанному тексту	1.2.4.1 отвечать и задавать вопросы по прочитанному тексту
2.4 Анализ текста	0.2.4.2. пересказывать прочитанный текст с опорой на картинки, с помощью вопросов	1.2.4.2. пересказывать прочитанный текст с опорой на картинки, с помощью вопросов; составлять план, записывать ответы

3) "Письмо":

таблица 4

Подразделы	Цели обучения
Подразделы	0 класс	1 класс
3.1 Подготовка к овладению письмом	0.3.1.1 правильно сидеть за партой, держать карандаш/ручку при письме	1.3.1.1 правильно сидеть за партой, держать карандаш/ручку при письме
	0.3.1.2 ориентироваться на листе бумаги, тетради	1.3.1.2 ориентироваться на листе бумаги, тетради, доске, планшете
	0.3.1.3 пользоваться кистями и пальцами рук точно, координированно	1.3.1.3 пользоваться кистями и пальцами рук точно, координированно
3.2 Соблюдение графических и каллиграфических норм		1.3.2.1 писать письменные прописные (заглавные) и строчные буквы в следующем порядке: 1) письмо наиболее простой по форме группы букв с часто повторяющимися элементами движений типа и, ш, л, м, г, п, т, и, ш, а, м; 2) письмо строчных и заглавных букв по группам в порядке усложнения их начертания: - ц, щ, р, у, ч. - и, ы, ъ, с, е, Ұ, в; - о, а, ю, ф, б, д, я; - э, х, ж, з, к; - п, щ, а, ч, у, н, к. - о, с, ю, е, я; - з, э, ж, к, х, в. - г, п, т, р, б, д; 3) упражнения в безотрывных соединениях букв типа иш, ту, ит, ил, ем, ря, щи, ум, ди
3.3 Письмо по образцу		1.3.3.1 списывать элементы букв, заглавные и строчные буквы, слоги, слова, предложения письменными буквами
3.4 Письмо под диктовку		1.3.4.1 писать слова печатными буквами под диктовку, написание которых не расходится с произношением
3.5 Самостоятельное письмо (знакомые слова)		1.3.5.1 писать печатными буквами собственное имя, фамилию, знакомые слова и фразы
3.6 Знакомство с правилами правописания и их применение		1.3.6.1 писать раздельно предлоги: в, на, около, под, над
		1.3.6.2 писать прописную (заглавную) букву в начале предложения, в именах собственных
		1.3.6.3 переносить слова по слогам без стечения согласных
		1.3.6.4 ставить знаки препинания в конце предложения

55. В процессе обучения грамоте выделяются три периода: добукварный, букварный, послебукварный. Добукварный период обучения грамоте начинается в первой четверти 1-го класса, букварный период начинается с конца первой четверти и заканчивается в конце третьей четверти. Послебукварный период охватывает четвертую четверть.

56. Количество часов на знакомство со звуком и буквой учитель регулирует сам в зависимости от уровня усвоения учебного материала, достижения целей обучения учащимися и выполнения задач каждого периода.

57. Цели обучения в пределах одной четверти комбинируются по разным видам речевой деятельности.

58. Долгосрочный план:

1) подготовительный класс:

таблица 5

Сквозные темы	Подразделы (Навыки)	Цели обучения
Сквозные темы	Подразделы (Навыки)	0 класс
1-полугодие
1. Все обо мне 2. Моя школа 3. Моя семья и друзья 4. Мир вокруг нас 5. Путешествие 6. Традиции и фольклор 7. Еда и напитки 8. В здоровом теле –здоровый дух!	1.1 Дифференцированное слуховое и слухо-зрительное восприятие неречевых и речевых звучаний	0.1.1.1 различать и воспроизводить звуки, слоги, слова и фразы (на материале знакомых слов)
		0.1.1.2 определять звуко-слоговую структуру слова
		0.1.1.3 различать звуки, сходные акустически и артикуляторно
		0.1.1.4 анализировать состав предложения (слова, количество слов)
	1.2 Понимание на слух и слухо-зрительно содержания прослушанного текста	0.1.2.1 узнавать знакомые слова, указывать на предмет, на картинку
		0.1.2.2 моделировать слова с помощью схем
		0.1.2.3 отвечать на вопросы в процессе общения
	1.3 Практическое овладение диалогической формой речи	0.1.3.1 выполнять поручения с указанием действия и предмета
	1.5 Практическое овладение основными грамматическими закономерностями языка	0.1.5.1 отвечать на вопросы, предъявленные в устной и письменной форме
	1.6 Овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения	0.1.6.1 обращаться с просьбой, благодарить, приветствовать, прощаться
	1.7 Использование визуальных средств общения	0.1.7.1 составлять простые нераспространенные и распространенные предложения по демонстрации действий и сюжетной картинке
		0.1.7.2 составление предложений с различными типами словосочетаний (слово-предмет + слово-действие; слово-предмет + слово-действие + слово-предмет)
		0.1.7.3 владеть значением одушевленности-неодушевленности
		0.1.7.4 описывать и узнавать предметы, людей, животных по описанию; делать устные сообщения
		0.1.7.5 пересказ текста по опорным схемам, из табличек
	1.8 Использование невербальных средств общения	0.1.8.1 использовать мимику, жесты, голос, зрительный контакт, интонацию
	2.1 Глобальное чтение слов и предложений	0.2.1.1 узнавать и подбирать таблички со словами к предметам и картинкам
	2.1 Глобальное чтение слов и предложений	0.2.1.2 моделировать предложения с помощью схем
	2.2 Звуковой анализ слова	0.2.2.1 моделировать звуковой состав слова с помощью схем
	2.2 Звуковой анализ слова	0.2.2.2 выделять в словах отдельные звуки, ударные слоги
	2.4 Анализ текста	0.2.4.1 отвечать на вопросы по прочитанному тексту
	2.4 Анализ текста	0.2.4.2 пересказывать прочитанный текст с опорой на картинки, с помощью вопросов
	3.1 Подготовка к овладению письмом	0.3.1.1 правильно сидеть за партой, держать карандаш/ручку при письме
		0.3.1.2 ориентироваться на листе бумаги, тетради
		0.3.1.3 пользоваться кистями и пальцами рук точно, координированно
	2-полугодие
	1.1 Дифференцированное слуховое и слухо-зрительное восприятие неречевых и речевых звучаний	0.1.1.1 различать и воспроизводить звуки, слоги, слова и фразы (на материале знакомых слов)
		0.1.1.2 определять звуко-слоговую структуру слова
		0.1.1.3 различать звуки, сходные акустически и артикуляторно
		0.1.1.4 анализировать состав предложения (слова, количество слов)
	1.2 Понимание на слух и слухо-зрительно содержания прослушанного текста	0.1.2.1 узнавать знакомые слова, указывать на предмет, на картинку
		0.1.2.2 моделировать слова с помощью схем
		0.1.2.3 отвечать на вопросы в процессе общения
	1.3 Практическое овладение диалогической формой речи	0.1.3.1 выполнять поручения с указанием действия и предмета
	1.5 Практическое овладение основными грамматическими закономерностями языка	0.1.5.1 отвечать на вопросы, предъявленные в устной и письменной форме
	1.6 Овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения	0.1.6.1 обращаться с просьбой, благодарить, приветствовать, прощаться
	1.7 Использование визуальных средств общения	0.1.7.1 составлять простые нераспространенные и распространенные предложения по демонстрации действий и сюжетной картинке
		0.1.7.2 составление предложений с различными типами словосочетаний (слово-предмет + слово-действие; слово-предмет + слово-действие + слово-предмет)
		0.1.7.3 владеть значением одушевленности-неодушевленности
		0.1.7.4 описывать и узнавать предметы, людей, животных по описанию; делать устные сообщения
		0.1.7.5 пересказ текста по опорным схемам, из табличек
	1.8 Использование невербальных средств общения	0.1.8.1 использовать мимику, жесты, голос, зрительный контакт, интонацию
	2.1 Глобальное чтение слов и предложений	0.2.1.1 узнавать и подбирать таблички со словами к предметам и картинкам
	2.1 Глобальное чтение слов и предложений	0.2.1.2 моделировать предложения с помощью схем
	2.2 Звуковой анализ слова	0.2.2.1 моделировать звуковой состав слова с помощью схем
	2.2 Звуковой анализ слова	0.2.2.2 выделять в словах отдельные звуки, ударные слоги
	2.4 Анализ текста	0.2.4.1.отвечать на вопросы по прочитанному тексту
	2.4 Анализ текста	0.2.4.2. пересказывать прочитанный текст с опорой на картинки, с помощью вопросов
	3.1 Подготовка к овладению письмом	0.3.1.1 правильно сидеть за партой, держать карандаш/ручку при письме
		0.3.1.2 ориентироваться на листе бумаги, тетради
		0.3.1.3 пользоваться кистями и пальцами рук точно, координированно

2) 1 класс:

таблица 6

Сквозные темы	Подразделы (Навыки)	Цели обучения
Сквозные темы	Подразделы (Навыки)	1 класс
1-четверть
1. Все обо мне 2.Моя школа	1.1 Дифференцированное слуховое и слухо-зрительное восприятие неречевых и речевых звучаний	1.1.1.1 различать, опознавать и воспроизводить звуки, слоги, слова и фразы (на материале знакомых слов)
		1.1.1.2 определять звуко-слоговую структуру слов и фраз
		1.1.1.3 различать звуки и слова, сходные акустически и артикуляторно
		1.1.1.4 анализировать состав предложения (слова, количество слов)
	1.2 Понимание на слух и слухо-зрительно содержания прослушанного текста	1.1.2.1 узнавать предмет по описанию
		1.1.2.2 моделировать слова и фразы с помощью схем
		1.1.2.3 отвечать и задавать вопросы в процессе общения
	1.3 Практическое овладение диалогической формой речи	1.1.3.1 выполнять поручения с указанием действия и предмета, направления действия
	1.4 Употребление в речи различных частей речи, словесных обобщений	1.1.4.1 понимать и употреблять в речи слова-предметы, слова-действия, слова-признаки
		1.1.4.2 понимать и использовать многозначные и обобщающие слова, синонимы, антонимы
	1.5 Практическое овладение основными грамматическими закономерностями языка	1.1.5.1 отвечать и задавать вопросы в устной форме
	1.6 Овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения	1.1.6.1 употреблять побудительные предложения
	1.7 Использование визуальных средств общения	1.1.7.1 составлять простые нераспространенные и распространенные предложения по демонстрации действий и сюжетной картинке, с указанием места, времени и обстоятельств действия, признаков предметов
		1.1.7.2 составление предложений с различными типами словосочетаний: слово-предмет + слово-действие; слово-предмет + слово-признак; обозначающими переходность действия; пространственные отношения; признаки и направленность действия
		1.1.7.3 выделять в предложении слова, обозначающие, о ком, о чем говорится, что говорится
		1.1.7.4 составлять рассказ по картинкам, на заданную тему с помощью вопросов, по личным наблюдениям
	1.8 Использование невербальных средств общения	1.1.8.1 использовать мимику, жесты, голос, позу, зрительный контакт, интонацию, тембр и темп речи, тактильные воздействия в процессе общения
	2.1 Глобальное чтение слов и предложений	1.2.1.1 узнавать и подбирать таблички со словами к предметам и картинкам; составлять текст из табличек со словами
	2.1 Глобальное чтение слов и предложений	1.2.1.2 моделировать предложения с помощью схем
	2.2 Звуковой анализ слова	1.2.2.1 моделировать слова и предложения с помощью схем
	2.2 Звуковой анализ слова	1.2.2.2 устанавливать количество звуков и букв в слове, их последовательность
	2.3 Аналитическое чтение слов и предложений	1.2.3.1 составлять из разрезной азбуки слов и подписей к картинкам, изображающим предметы и действия
		1.2.3.2 читать слова и фразы по слогам с печатного текста, с рукописного текста
		1.2.3.3 соблюдать словесное и логическое ударение, нормы орфоэпии
	2.4 Анализ текста	1.2.4.1 отвечать и задавать вопросы по прочитанному тексту
	2.4 Анализ текста	1.2.4.2 пересказывать прочитанный текст с опорой на картинки, с помощью вопросов; составлять план, записывать ответы
	3.1 Подготовка к овладению письмом	1.3.1.1 правильно сидеть за партой, держать карандаш/ручку при письме
		1.3.1.2 ориентироваться на листе бумаги, тетради, доске, планшете
		1.3.1.3 пользоваться кистями и пальцами рук точно, координированно
	3.2 Соблюдение графических и каллиграфических норм	1.3.2.1 писать письменные прописные (заглавные) и строчные буквы в следующем порядке: 1) письмо наиболее простой по форме группы букв с часто повторяющимися элементами движений типа и, ш, л, м, г, п, т, и, ш, а, м
	3.3 Письмо по образцу	1.3.3.1 списывать элементы букв, заглавные и строчные буквы, слоги, слова, предложения письменными буквами
	3.4 Письмо под диктовку	1.3.4.1 писать слова печатными буквами под диктовку, написание которых не расходится с произношением
	3.5 Самостоятельное письмо (знакомые слова)	1.3.5.1 писать печатными буквами собственное имя, фамилию, знакомые слова и фразы
	3.6 Знакомство с правилами правописания и их применение	1.3.6.1 писать раздельно предлоги: в, на, около, под, над
		1.3.6.2 писать прописную (заглавную) букву в начале предложения, в именах собственных
		1.3.6.3 переносить слова по слогам без стечения согласных
		1.3.6.4 ставить знаки препинания в конце предложения
2-четверть
3. Моя семья и друзья 4. Мир вокруг нас	1.1 Дифференцированное слуховое и слухо-зрительное восприятие неречевых и речевых звучаний	1.1.1.1 различать, опознавать и воспроизводить звуки, слоги, слова и фразы (на материале знакомых слов)
		1.1.1.2 определять звуко-слоговую структуру слов и фраз
		1.1.1.3 различать звуки и слова, сходные акустически и артикуляторно
		1.1.1.4 анализировать состав предложения (слова, количество слов)
	1.2 Понимание на слух и слухо-зрительно содержания прослушанного текста	1.1.2.1 узнавать предмет по описанию
		1.1.2.2 моделировать слова и фразы с помощью схем
		1.1.2.3 отвечать и задавать вопросы в процессе общения
	1.3 Практическое овладение диалогической формой речи	1.1.3.1 выполнять поручения с указанием действия и предмета, направления действия
	1.4 Употребление в речи различных частей речи, словесных обобщений	1.1.4.1 понимать и употреблять в речи слова-предметы, слова-действия, слова-признаки
	1.4 Употребление в речи различных частей речи, словесных обобщений 1.5 Практическое овладение основными грамматическими закономерностями языка	1.1.4.2 понимать и использовать многозначные и обобщающие слова, синонимы, антонимы
		1.1.5.1 отвечать и задавать вопросы в устной форме
	1.6 Овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения	1.1.6.1 употреблять побудительные предложения
	1.7 Использование визуальных средств общения	1.1.7.2 составление предложений с различными типами словосочетаний: слово-предмет + слово-действие; слово-предмет + слово-признак; обозначающими переходность действия; пространственные отношения; признаки и направленность действия 1.1.7.3 выделять в предложении слова, обозначающие, о ком, о чем говорится, что говорится
	1.8 Использование невербальных средств общения	1.1.8.1 использовать мимику, жесты, голос, позу, зрительный контакт, интонацию, тембр и темп речи, тактильные воздействия в процессе общения
	2.1 Глобальное чтение слов и предложений	1.2.1.1 узнавать и подбирать таблички со словами к предметам и картинкам; составлять текст из табличек со словами 1.2.1.2 моделировать предложения с помощью схем
	2.2 Звуковой анализ слова	1.2.2.1 моделировать предложения с помощью схем 1.2.2.2 устанавливать количество звуков и букв в слове, их последовательность
	2.3 Аналитическое чтение слов и предложений	1.2.3.1 составлять из разрезной азбуки слов и подписей к картинкам, изображающим предметы и действия 1.2.3.2 читать слова и фразы по слогам с печатного текста, с рукописного текста 1.2.3.3 соблюдать словесное и логическое ударение, нормы орфоэпии
	2.4 Анализ текста	1.2.4.1 отвечать и задавать вопросы по прочитанному тексту 1.2.4.2 пересказывать прочитанный текст с опорой на картинки, с помощью вопросов; составлять план, записывать ответы
	3.1 Подготовка к овладению письмом	1.3.1.1 правильно сидеть за партой, держать карандаш/ручку при письме 1.3.1.2 ориентироваться на листе бумаги, тетради, доске, планшете 1.3.1.3 пользоваться кистями и пальцами рук точно, координированно
	3.2 Соблюдение графических и каллиграфических норм	1.3.2.1 писать письменные прописные (заглавные) и строчные буквы в следующем порядке: 2) письмо строчных и заглавных букв по группам в порядке усложнения их начертания: - ц, щ, р, у, ч. - и, ы, ъ, с, е, Ұ, в. - о, а, ю, ф, б, д, я. - э, х, ж, з, к; - п, щ, а, ч, у, н, к. - о, с, ю, е, я; - з, э, ж, к, х, в. - г, п, т, р, б, д
	3.3 Письмо по образцу	1.3.3.1 списывать элементы букв, заглавные и строчные буквы, слоги, слова, предложения письменными буквами
	3.4 Письмо под диктовку	1.3.4.1 писать слова печатными буквами под диктовку, написание которых не расходится с произношением
	3.5 Самостоятельное письмо (знакомые слова)	1.3.5.1 писать печатными буквами собственное имя, фамилию, знакомые слова и фразы
	3.6 Знакомство с правилами правописания и их применение	1.3.6.1 писать раздельно предлоги: в, на, около, под, над
		1.3.6.2 писать прописную (заглавную) букву в начале предложения, в именах собственных
		1.3.6.3 переносить слова по слогам без стечения согласных
		1.3.6.4 ставить знаки препинания в конце предложения
3-четверть
5. Путешествие 6. Традиции и фольклор	1.1 Дифференцированное слуховое и слухо-зрительное восприятие неречевых и речевых звучаний	1.1.1.2 определять звуко-слоговую структуру слов и фраз
		1.1.1.3 различать звуки и слова, сходные акустически и артикуляторно
		1.1.1.4 анализировать состав предложения (слова, количество слов)
	1.2 Понимание на слух и слухо-зрительно содержания прослушанного текста	1.1.2.1 узнавать предмет по описанию 1.1.2.2 моделировать слова и фразы с помощью схем 1.1.2.3 отвечать и задавать вопросы в процессе общения
	1.3 Практическое овладение диалогической формой речи	1.1.3.1 выполнять поручения с указанием действия и предмета, направления действия
	1.4 Употребление в речи различных частей речи, словесных обобщений	1.1.4.1 понимать и употреблять в речи слова-предметы, слова-действия, слова-признаки 1.1.4.2 понимать и использовать многозначные и обобщающие слова, синонимы, антонимы
	1.5 Практическое овладение основными грамматическими закономерностями языка	1.1.5.1 отвечать и задавать вопросы в устной форме
	1.6 Овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения	1.1.6.1 употреблять побудительные предложения
	1.7 Использование визуальных средств общения	1.1.7.1 определять род существительных по окончаниям в словосочетаниях с числительными 1.1.7.2 составление предложений с различными типами словосочетаний: слово-предмет + слово-действие; слово-предмет + слово-признак; обозначающими переходность действия; пространственные отношения; признаки и направленность действия 1.1.7.3 выделять в предложении слова, обозначающие, о ком, о чем говорится, что говорится
	1.8 Использование невербальных средств общения	1.1.8.1 использовать мимику, жесты, голос, позу, зрительный контакт, интонацию, тембр и темп речи, тактильные воздействия в процессе общения
	2.1 Глобальное чтение слов и предложений	1.2.1.1 узнавать и подбирать таблички со словами к предметам и картинкам; составлять текст из табличек со словами 1.2.1.2 моделировать предложения с помощью схем
	2.2 Звуковой анализ слова	1.2.2.1 моделировать слова и предложения с помощью схем 1.2.2.2 устанавливать количество звуков и букв в слове, их последовательность
	2.3 Аналитическое чтение слов и предложений	1.2.3.1 составлять из разрезной азбуки слов и подписей к картинкам, изображающим предметы и действия 1.2.3.2 читать слова и фразы по слогам с печатного текста, с рукописного текста 1.2.3.3 соблюдать словесное и логическое ударение, нормы орфоэпии
	2.4 Анализ текста	1.2.4.1.отвечать и задавать вопросы по прочитанному тексту 1.2.4.2 пересказывать прочитанный текст с опорой на картинки, с помощью вопросов; составлять план, записывать ответы
	3.1 Подготовка к овладению письмом	1.3.1.1 правильно сидеть за партой, держать карандаш/ручку при письме 1.3.1.2 ориентироваться на листе бумаги, тетради, доске, планшете 1.3.1.3 пользоваться кистями и пальцами рук точно, координированно
	3.2 Соблюдение графических и каллиграфических норм	1.3.2.1 писать письменные прописные (заглавные) и строчные буквы в следующем порядке: 2) письмо строчных и заглавных букв по группам в порядке усложнения их начертания: - ц, щ, р, у, ч; - и, ы, ъ, с, е, Ұ, в. - о, а, ю, ф, б, д, я. - э, х, ж, з, к; - п, щ, а, ч, у, н, к. - о, с, ю, е, я; - з, э, ж, к, х, в. - г, п, т, р, б, д
	3.3 Письмо по образцу	1.3.3.1 списывать элементы букв, заглавные и строчные буквы, слоги, слова, предложения письменными буквами
	3.4 Письмо под диктовку	1.3.4.1 писать слова печатными буквами под диктовку, написание которых не расходится с произношением
	3.5 Самостоятельное письмо (знакомые слова)	1.3.5.1 писать печатными буквами собственное имя, фамилию, знакомые слова и фразы
	3.6 Знакомство с правилами правописания и их применение	1.3.6.1 писать раздельно предлоги: в, на, около, под, над 1.3.6.2 писать прописную (заглавную) букву в начале предложения, в именах собственных 1.3.6.3 переносить слова по слогам без стечения согласных 1.3.6.4 ставить знаки препинания в конце предложения
4-четверть
7. Еда и напитки 8. В здоровом теле – здоровый дух!	1.1 Дифференцированное слуховое и слухо-зрительное восприятие неречевых и речевых звучаний	1.1.1.2 определять звуко-слоговую структуру слов и фраз
		1.1.1.3 различать звуки и слова, сходные акустически и артикуляторно
		1.1.1.4 анализировать состав предложения (слова, количество слов)
	1.2 Понимание на слух и слухо-зрительно содержания прослушанного текста	1.1.2.1 узнавать предмет по описанию 1.1.2.2 моделировать слова и фразы с помощью схем 1.1.2.3 отвечать и задавать вопросы в процессе общения
	1.3 Практическое овладение диалогической формой речи	1.1.3.1. выполнять поручения с указанием действия и предмета, направления действия
	1.4 Употребление в речи различных частей речи, словесных обобщений	1.1.4.1 понимать и употреблять в речи слова-предметы, слова-действия, слова-признаки 1.1.4.2 понимать и использовать многозначные и обобщающие слова, синонимы, антонимы
	1.5 Практическое овладение основными грамматическими закономерностями языка	1.1.5.1 отвечать и задавать вопросы в устной форме
	1.6 Овладение нормами речевого этикета в ситуациях учебного и бытового общения	1.1.6.1 употреблять побудительные предложения
	1.7 Использование визуальных средств общения	1.1.7.1 составлять простые нераспространенные и распространенные предложения по демонстрации действий и сюжетной картинке, с указанием места, времени и обстоятельств действия, признаков предметов 1.1.7.2 составление предложений с различными типами словосочетаний: слово-предмет + слово-действие; слово-предмет + слово-признак; обозначающими переходность действия; пространственные отношения; признаки и направленность действия 1.1.7.3 выделять в предложении слова, обозначающие, о ком, о чем говорится, что говорится 1.1.7.4 составлять рассказ по картинкам, на заданную тему с помощью вопросов, по личным наблюдениям
	1.8 Использование невербальных средств общения	1.1.8.1 использовать мимику, жесты, голос, позу, зрительный контакт, интонацию, тембр и темп речи, тактильные воздействия в процессе общения
	2.1 Глобальное чтение слов и предложений	1.2.1.1 узнавать и подбирать таблички со словами к предметам и картинкам; составлять текст из табличек со словами 1.2.1.2 моделировать предложения с помощью схем
	2.2 Звуковой анализ слова	1.2.2.1 моделировать слова и предложения с помощью схем 1.2.2.2 устанавливать количество звуков и букв в слове, их последовательность
	2.3 Аналитическое чтение слов и предложений	1.2.3.1 составлять из разрезной азбуки слов и подписей к картинкам, изображающим предметы и действия 1.2.3.2 читать слова и фразы по слогам с печатного текста, с рукописного текста 1.2.3.3 соблюдать словесное и логическое ударение, нормы орфоэпии
	2.4 Анализ текста	1.2.4.1.отвечать и задавать вопросы по прочитанному тексту 1.2.4.2. пересказывать прочитанный текст с опорой на картинки, с помощью вопросов; составлять план, записывать ответы
	3.1 Подготовка к овладению письмом	1.3.1.1 правильно сидеть за партой, держать карандаш/ручку при письме 1.3.1.2 ориентироваться на листе бумаги, тетради, доске, планшете 1.3.1.3 пользоваться кистями и пальцами рук точно, координированно
	3.2 Соблюдение графических и каллиграфических норм	1.3.2.1 писать письменные прописные (заглавные) и строчные буквы в следующем порядке: 2) письмо строчных и заглавных букв по группам в порядке усложнения их начертания: - ц, щ, р, у, ч; - и, ы, ъ, с, е, Ұ, в; - о, а, ю, ф, б, д, я; - э, х, ж, з, к; - п, щ, а, ч, у, н, к; - о, с, ю, е, я; - з, э, ж, к, х, в; - г, п, т, р, б, д; 3) упражнения в безотрывных соединениях букв типа иш, ту, ит, ил, ем, ря, щи, ум, ди
	3.3 Письмо по образцу	1.3.3.1 списывать элементы букв, заглавные и строчные буквы, слоги, слова, предложения письменными буквами
	3.4 Письмо под диктовку	1.3.4.1 писать слова печатными буквами под диктовку, написание которых не расходится с произношением
	3.5 Самостоятельное письмо (знакомые слова)	1.3.5.1 писать печатными буквами собственное имя, фамилию, знакомые слова и фразы
	3.6 Знакомство с правилами правописания и их применение	1.3.6.1 писать раздельно предлоги: в, на, около, под, над 1.3.6.3 переносить слова по слогам без стечения согласных 1.3.6.4 ставить знаки препинания в конце предложения

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 221-қосымша

Естімейтін білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 2-4 сыныптары үшін "Қазақ тілі" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
(оқыту қазақ тілінде)

Ескерту. Бұйрық 221-қосымшамен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.07.2017 № 352 (1, 2, 6, 8, 9, 10,(11, 12) сыныптардың ерекше білім беруге қажеттіліктері бар білім алушылары үшін 01.09.2017, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 3-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2018, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 4-сыныптың және 10-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2019, 11-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2020 қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

2. Оқу бағдарламасы білім алушылардың жас ерекшеліктеріне қарай танымдық мүмкіндіктеріне сәйкес әр оқу пәнінің мазмұны мен білім, білік, дағдыларының көлемін анықтайтын оқу-нормативтік құжат болып табылады.

3. Оқу бағдарламасы оқыту процесін білім алушылардың пән салалары бойынша білім мен біліктерді саналы түрде меңгеруі үшін әр пәннің әдістемелік әлеуетін қолдануға, оқу, жоба, зерттеу іс-әрекеттері тәсілдерін меңгеру арқылы дербестігін дамытуға, әлеуметтік-мәдени кеңістікте орнын таба білуі үшін қажетті біліктерді меңгеруге бағыттайды.

4. Оқу бағдарламасында оқу-нормативтік құжаттың дәстүрлі міндеттері заманауи мектепте білім беру процесін ұйымдастырудың инновациялық тәсілдермен үйлесімді сабақтасқан. Оқытудағы тәсілдемелер пән бойынша оқу бағдарламасының түбегейлі жаңа құрылымын құруда негізгі бағдарлары болып табылады.

5. Құндылыққа, іс-әрекетке, тұлғаға бағдарланған коммуникативтік тәсілдер білім берудің классикалық негізі ретінде оқыту мақсаттарының жүйесі мен білім беру процесі нәтижелерінің басымдылығын арттыру үшін қолданылды, бұл оқу бағдарламасының жаңа құрылымында көрініс тапты.

6. Қазіргі кезеңде білім алушының өз бетімен білім алу барысында оның белсенді іс-әрекетін ұйымдастыру оқу процесіне қойылатын негізгі талаптардың бірі болып табылады. Бұл тәсілдеме пәндік білімді, әлеуметтік және коммуникативтік дағдыларды ғана емес, сонымен бірге өзінің жеке мүдделері мен болашағын сезінуге, сындарлы шешімдер қабылдауына мүмкіндік беретін тұлғалық қасиеттерді де меңгеруге ықпал етеді. Мұғаліммен бірлесіп шығармашылықпен айналысу және серіктес, кеңесші ретінде мұғалімнің қолдауы кезінде білім алушының белсенді танымдық қабілеті тұрақты сипатқа ие болады.

7. Тұлғаға бағдарланған білім беруді осындай сипатта жақсарту білім беру процесіне барлық қатысушылардың өзара қарым-қатынасында өктемшілікке жол бермей, ынтымақтастығы үшін алғышарттарды құрайтын оқытудың алуан түрлі интерактивті әдістерін қолдану. Диалогтік және рефлексивті технологияларды қолдану білім алушылардың жоба және зерттеу жұмыстарын ұйымдастыруымен сабақтасады. Оқу процесін ұйымдастырудың барлық инновациялық тәсілдері оқытуды білім, идеялар және іс-әрекет тәсілдерімен белсенді түрде алмасуды көздейтін білім алушының шынайы шығармашылық процесіндегі қарым-қатынас моделіне айналдырады.

8. Пәннің оқу бағдарламасы жергілікті сипаттағы материалдарды (нысандар, кәсіпорындар, ақпарат көздері) пайдалануға бағытталған оқу-жобалау іс-әрекеттерін ұйымдастыру арқылы танымдық және әлеуметтік тұрғыдан білім алушының белсенділігін арттыруға мүмкіндік береді. Осы пәннің оқу мақсаттары аясында жүзеге асырылатын тәрбиелік сипаттағы жоба жұмысын ата-аналармен, жергілікті қауымдастық өкілдерімен бірлесе отырып, ұйымдастыруға болады.

9. Тіл үйретудің негізі болып табылатын коммуникативтік тәсіл әрбір оқу пәнінің түрлі оқу жағдаяттарында білім және білікпен алмасу, тілдік және сөйлеу нормалары жүйесін дұрыс қолдану сияқты әдіс-тәсілдері арқылы білім алушылардың сөйлеу әрекеттерін дамытудың жетекші қағидаты ретінде қарастырылады.

10. Пән мазмұнын меңгеру және оқу мақсаттарына қол жеткізу процесінде білім алушылардың ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, атап айтсақ: қажетті ақпаратты іздеу, өңдеу, алу, құру және көрсету, ақпараттар және идеялармен алмасу үшін бірлесіп әрекет ету, жабдықтар мен қосымшаларды кең ауқымда қолдану арқылы өз жұмысын бағалау және жетілдіру сияқты қолдану дағдыларын дамыту үшін алғышарттар/жағдайлар жасау.

11. Оқу бағдарламасында оқу пәнінің мазмұнын анықтаудың негізі болып табылатын оқыту мақсаттарының жүйесі түрінде ұсынылған күтілетін нәтижелері қалыптастырылған.

12. Мазмұны тұрғысынан оқу бағдарламалары білім алушыны өзін-өзі оқыту субъектісі және тұлғааралық қарым-қатынас субъектісі ретінде тәрбиелеуде нақты оқу пәнінің қосатын үлесін айқындайды. Оқу бағдарламалары білім беру құндылықтарының өзара байланысы мен өзара шарттылығына негізделген тәрбиелеу мен оқытудың біртұтастығы қағидатын және пәнді оқыту мақсаттарының жүйесі бар мектепті бітіргеннен кейінгі нәтижелерін іске асыруға мүмкіндік береді.

13. Оқу бағдарламаларының тек пәндік білім мен білікке ғана емес, сонымен қатар, кең ауқымды дағдылардың қалыптасуына бағыттылғаны оның ерекше өзгешелігі болып табылады. Оқыту мақсаттарының құрастырылған жүйесі:

1) білімді функционалдық және шығармашылық қолдану, сын тұрғысынан ойлау, зерттеу жұмыстарын жүргізу, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану, қарым-қатынас жасаудың түрлі тәсілдерін қолдану, топпен, жұппен және жеке жұмыс істей алу, мәселелерді шешу және шешімдер қабылдай алу, алған білімін өмірде қолдану (өмірге бейімдей алу) сияқты кең ауқымды дағдыларын дамытуға негіз болады. Кең ауқымды дағдылар білім алушының мектептегі білім алу тәжірибесінде де, келешекте мектепті бітіргеннен кейін де жетістігінің кепілі болып табылады.

14. Экономикадағы заманауи инновациялар, еңбек нарығындағы өзгерістер білім алушылардың күрделі міндеттерді шешу үшін немесе оларды шешудің жаңа тәсілдерін табу үшін жағдаятқа, идеялар мен ақпараттарға талдау жасау және бағалауға, алған білімі мен тәжірибесін жаңа идея мен ақпаратты жинақтау үшін шығармашылық тұрғыда қолдануға мүмкіндік беретін дағдылар жиынтығын меңгеру қажеттілігіне себепші болады. Жігерлілік, алғырлық, өзгерістерге дайындығы, қарым-қатынасқа бейімділігі, өзіне-өзі сенімділік сияқты тұлғалық қасиеттер өзекті болып отыр.

15. Пән бойынша күнделікті білім беру процесінің мазмұны оқу мақсаттарына бағынады және білім алушылардың меңгерген білім, білік, дағдыларын кез келген оқу процесінде, өмір жағдаяттарында шығармашылықпен пайдалану даярлылығын қалыптастыруға, жетістікке қол жеткізу жолында қажырлылықты дамытуға бағытталған және өмір бойы білім алуға ынталандырады.

16. Кең ауқымдағы дағдылармен қатар "қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік", "құрмет", "ынтымақтастық", "еңбек пен шығармашылық", "ашықтық", "өмір бойы білім алу" сияқты жеке қасиеттердің дамуы білім берудің басты құндылықтарына білім алушыларды дағдыландырудың негізі болып табылады. Бұл құндылықтар білім алушының тәртібі мен күнделікті жағымды іс-әрекеттерге ынталандыратын тұрақты тұлғалық бағдары.

2-тарау. "Қазақ тілі" пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері

17. "Қазақ тілі" пәніне арналған бағдарлама естімейтін білім алушыларға білім берудің ұлттық жүйесін халықаралық стандарттарға негіздей отырып, еліміздің алға қойып отырған іргелі міндеттеріне сай және қоғамдағы әлеуметтік-экономикалық процестерді, ұлттардың бейбітшілік пен келісім өмір салтын қалыптастыру саясатын ұстану қағидаларын басшылыққа ала отырып, мемлекеттік тілді оқытудың тиімді әрі сапалы жүйелерін қалыптастыруды көздейді.

18. Бастауыш сынып естімейтін білім алушыларына қазақ тілін мәдениетаралық қарым-қатынас құралы ретінде меңгерту, білім алушылардың сын тұрғысынан ойлау дағдыларын қалыптастыру, олардың тұрмыста, қоғамдық орында, мәдени орталарда тілдік шектеуді сезінбей, өзін еркін ұстауына мүмкіндік туғызу негізгі ұстаным болып табылады.

19. "Қазақ тілі" пәнін оқытудың мақсаты – естімейтін білім алушыларға негізгі деңгей бойынша қазақ тілін қатысымдық тұрғыдан меңгерту; сөйлесім әрекетінің түрлеріне сай білім алушыны тілдік білім негізінде түсінікті сөйлеуге, сауатты жазуға үйрету.

20. "Қазақ тілі" пәні бағдарламасы естімейтін білім алушының тіл сауаттылығы мен сөз байлығын дамытуды, әлеуметтік ортада еркін қарым-қатынасқа түсуін жетілдіруді және дүниетанымдық дағдыларын кеңейтуді көздейді. Бағдарламаның білім мазмұны қазақ тілі арқылы білім алушыларға қазақ халқының материалдық және рухани құндылықтарын, қазақ халқының салт-дәстүрін құрметтеуді, қазақша сөйлеу әдебі мен әдетін дағдыландыруды және қазақ әдебиеті үлгілерін терең меңгертуді мақсат етеді және алған білімдерін өмірде қолдана білуге үйретеді.

21. "Қазақ тілі" пәнін оқытудың міндеттері:

1) естімейтін білім алушыларға сөйлесім әрекетінің түрлерін күнделікті қарым-қатынас деңгейінде меңгерту;

2) естімейтін білім алушылардың тілдік дағдысы мен білігін дамыту;

3) естімейтін білім алушыларға қарым-қатынас әдебінің қарапайым нормаларын меңгерту;

4) естімейтін білім алушыларға қазақ тілінің құрылымы мен құрамын дұрыс түсіндіріп, оны білу мен білік дағдыларын меңгерту;

5) ойын жағдаяттарында қазақ тілін қолдану арқылы білім алушыларды жаңа әлеуметтік тәжірибеге қатыстыру;

6) келесі сыныптардағы грамматика мен дұрыс жазуды жүйелі түрде үйретуге дайындау;

7) білім алушыны сөйлесімдік қарым-қатынастың жаңа тәсілдеріне (қазақ тіліндегі), қазақ халқының мәдениетіне, ұлттық-мәдени сөйлесім ерекшелігіне баулу;

8) қазақша сөздік қорын үздіксіз дамыту әдістерін меңгерту;

9) қазақша сауатты сөйлеу дағдыларын қалыптастыру;

10) сөз тіркестерін және жай сөйлемдер құру, сол сияқты айтылым дағдылары негізінде қазақша ойлау дағдыларын қалыптастыру;

11) тұрмыста, қоғамдық орындарда, мәдени орталарда қазақ тілінде қарым-қатынас жасау қабілеттері мен дағдыларын дамыту;

12) қазақ тілінде меңгерген білім, білік дағдыларына сүйене отырып, өзгелермен еркін қарым-қатынасқа түсуге үйрету;

13) тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым дағдыларын дамыту.

22. "Қазақ тілі" пәнін оқу арқылы білім алушылар сөздік қоры мен тілдік сауаттылығын дамытып, қазақ халқы мен мемлекеттік тілге деген құрмет сезімін қалыптастырады, қызығушылығын арттырады.

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

23. Арнайы "білім алып үйрену" ұстанымын негізге алады, ол ұстаным бойынша өз бетімен білім алуға ұмтылатын, ынталы, қызығушылығы жоғары, өзіне сенімді, жауапкершілігі мол және зияткерлік тұрғыдан дамыған тұлға қалыптастыру көзделеді.

24. Естімейтін білім алушылардың бойында бұл қасиеттерді қалыптастыру үшін мұғалімдер түрлі технологиялар мен тәсілдер қолданады деп күтіледі, олар:

1) зерттеушілік тәсіл (білім алушылар "не білемін, нені білгім келеді, нені білдім" тұрғысынан өз әрекетін талдауға үйренеді);

2) әрекеттік тәсіл (білім алушылар оқу әрекетінде меңгерген жаңа білімінің болашақта қажеттілігін түсінеді);

3) дамыта оқыту (білім алушылар өзінің іс-әрекетін жоспарлау және басқару жолын үйренеді);

4) уәждеу, қызықтыра оқыту (білім алушының оқуға деген қызығушылығын арттыру үшін "оқыту үшін бағалау" арқылы қолдау жасау);

5) білім алушылардың оқу әрекетін жеке, топтық және ұжымдық формада ұйымдастыру (білім алушылар бірін-бірі өзара оқытуға, бірін-бірі бағалауға, пікір алмасуға үйренеді);

6) саралай оқыту (білім алушыларды деңгейіне, мүмкіндігіне қарай оқыту, қалыптастырушы баға арқылы қолдау).

25. Оқыту қазақ тілінде емес сыныптарда "Қазақ тілі" пәнін оқытуда қолданылатын оқыту стратегиялары мен әдістері:

1) стратегиялар: өзін-өзі басқару, эксперименттік, сын тұрғысынан ойлау, коммуникативтік;

2) технологиялар: шағын топтағы жұмыс (командада), кейс-стади (нақты жағдаяттарды талдау), рөлдік және іскерлік ойындар, модульдік оқыту;

3) әдістер: жеке оқыту, проблемалық оқыту.

26. Басты назар білімге емес, сол білімді қолдану біліктілігіне аударылады. Білім алушылардың білім алу барысындағы табыстылығы мен алдағы қадамдарын анықтау үшін оқытудың нақты мақсаттары мен жетістіктер критерийлерін алдын ала белгілеу. Естімейтін білім алушылардың коммуникативтік дағдыларын дамыту. Оқу бағдарламасы мақсаттарының бірі – білім алушылардың өз ойын, сезімін қазақша білдіруге, танып-білген нәрселерін қазақша санасына түюге, пікір алысуға, оқыған, көрген не білген нәрселері туралы достарымен, үлкендермен өз ойымен бөлісуге, армандары мен мақсаттары туралы ойын еркін жеткізіп айта білуге, репродуктивтік, продуктивтік, проблемалық, шығармашылық жаттығуларды орындата отырып үйрету.

27. "Қазақ тілі" пәнінде тыңдалым және айтылым дағдыларын дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) қазақ тілінің төл дыбыстарын дұрыс айту үшін артикуляциялық жаттығулар жасау;

2) сөздің лексикалық мағынасын түсіну;

3) тыңдау-көру оқу материалдарын тыңдап, көріп түсіну;

4) сөздік қорды толықтыру;

5) тыңдау-көру материалдарының мазмұнын айту;

6) мәтіннің кейбір оқиғаларын қимылмен, ым-ишарамен көрсету;

7) тыңдалған мәтін мазмұнының желісін суреттер арқылы беру;

8) тыңдалған мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну;

9) мәтіннің жанрларын анықтау;

10) өздеріне таныс және қызықты тақырыптар бойынша әңгімелесу;

11) белгілі бір тақырыпта пікірталасқа қатысу;

12) жұпта ым-ишара, қимыл-әрекетті пайдаланып, оқиғаны жазуға дайындалу (мысалы, "Бағытталған оқу" және "Бағытталған жазу");

13) берілген тақырып (сол сабақта оқылған әңгіме, ертегі немесе мысал) бойынша диалог (қуыршақтардың көмегімен) құрастыру;

14) сәлемдесу, қоштасу, кешірім сұрау, алғыс айту, өтініш жасау, таныс және таныс емес адамдармен, жақындары және достарымен, құрдастары және ересектермен, жасы кішілермен қарым-қатынас жасауға байланысты шағын рөлдік ойындар;

15) суреттер, бейнематериалдар бойынша әңгімелеу, сипаттау, сахналау.

28. Оқыту қазақ тілінде емес сыныптарда оқылатын "Қазақ тілі" пәнінде оқылым дағдысын дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) графикалық сызба арқылы "оқу";

2) мәтіннен қажетті сөйлемді немесе сөзді тауып оқу;

3) сұрақтар қоя білу және жауап беру;

4) "көзбен оқы" ойыны арқылы оқу;

5) мәтіннен көркем, бейнелі сөздерді тауып оқу;

6) сөздік жұмысы (сөздің мағынасын түсіну);

7) мәнерлеп оқу;

8) рөлге бөліп оқу;

9) оқылған әңгіменің, ертегінің картасын жасау.

29. "Қазақ тілі" пәнінде жазылым дағдысын дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) ақпаратты сурет және белгілер/пиктограммалар арқылы беру;

2) каллиграфиялық нормаларды сақтау;

3) сөздердің дұрыс жазылуын (орфографиялық нормаларды) меңгертуге арналған тапсырмалар орындау;

4) мәтіннен сөздерді, сөйлемдерді, қысқа үзінділерді көшіріп жаздыру;

5) мәтіндегі жазылуы қиын сөздерден сөздік құрастыру;

6) сөзден сөйлемдер, сөйлемдерден мәтін құрастырып жазу;

7) шағын хат жазу;

8) есте сақтау арқылы жазу;

9) байқағаны, ұнататын істері, ойындары туралы тірек суреттермен сөйлемдер, шағын мәтін құрастырып жазу;

10) сурет бойынша жазу;

11) өзі құрастырған мәтінін мұғалімнің көмегімен тексеру.

4-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері

30. "Қазақ тілі" пәнін меңгеру нәтижелері критериалды бағалауды қолдану арқылы жүзеге асырылады.

31. Критериалды бағалау оқыту, оқу және бағалаудың өзара тығыз байланысында негізделген. Критериалды бағалау нәтижелері білім беру процессін тиімді жоспарлау және ұйымдастыру мақсатында пайдаланылады.

32. Критериалды бағалау қалыптастырушы және жиынтық бағалаудан тұрады.

33. Қалыптастырушы бағалау үздіксіз өткізіледі, білім алушы мен оқытушы арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және оқу процесін дер кезінде түзетуге мүмкіндік береді.

34. Жиынтық бағалау белгілі оқу мерзімінде оқу блогын оқып бітіргенде өткізіледі, білім алушыларға кері байланысты қамтамасыз ету үшін, пән бойынша тоқсандық және жылдық бағаларды қою үшін колданылады.

5-тарау. "Қазақ тілі" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

35. "Қазақ тілі" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 2-сынып – аптасына 6 сағат, оқу жылында – 204 сағат;

2) 3-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат;

3) 4-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат.

36. Қазақ тілі пәнін оқыту процесі тыңдалым, оқылым, жазылым, айтылым әрекеттері арқылы ұйымдастырылады. Оқу процесінде жүйелі жүргізілетін сөздік жұмысы, әңгіме оқу, мәтінмен жұмыс жасау, өлеңдер жаттау, жағдаяттық тапсырмалар орындау, постерлермен жұмыс істеу, сахналық қойылым дайындау белсенді әдістерді қолдану барысында білім алушылардың сөздік қоры жетілдіріледі.

37. Бастауыш сыныптардағы қазақ тілі пәнін оқытуда білім алушылардың жас ерекшеліктері мен қоршаған ортаны қабылдауға қатысты психологиялық жай-күйі ескеріледі. Сабақ барысында әр түрлі (жеке, жұптық, топтық) жұмыс түрлерін ұйымдастыру үшін оқу кабинеттеріндегі жиһаздар, стационарлық дыбыс күшейткіш аппарат, жеке дыбыс күшейткіш аппарат, интерактивті тақта, проектор, экран, шағын маркерлік тақта, білім алушылардың жұмыстарын сақтауға және демонстрациялауға арналған шкафтар қарастырылады.

38. "Қазақ тілі" пәнінің мазмұны:

1) бөлімшелерде оқу мақсаттары белгіленген, олар білім немесе түсінік, дағды немесе білік бойынша күтілетін нәтижелер түрінде берілген. Әрбір бөлімшенің ішінде мұғалімге өз жұмысын жоспарлауға, білім алушылардың еңбегін бағалауға, оқытудың келесі кезеңі туралы ақпараттандыруға мүмкіндік беретін оқу мақсаттары бірізділікпен орналастырылған:

1-кесте

2-4 сыныптар
№	Бөлімдер	Бөлімшелер (дағдылар)
1	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну
2	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану
		2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру
		2.6 Оқыған/тыңдаған материал бойынша өз көзқарасын білдіру
3	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру
4	Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу
		4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу
		4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау
5	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау

39. Оқу бағдарламасында оқыту мақсаттары төрт саннан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан сөйлеу әрекеттерінің ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 2.2.1.1 кодында "2" - сынып; "2.1" - дағдылар; "1" - оқыту мақсатының реттік нөмері.

40. Сөйлеу әрекетінің түрлері бойынша оқыту мақсаттары кешенді және түрлі нұсқада қолданылады.

41. Оқыту мақсаттарының жүйесі:

1) "Тыңдалым":

2-кесте

Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	2-сынып	3-сынып	4-сынып
1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	2.1.1.1 сөзді зейін қойып тыңдау, түсіну және оған сәйкес дұрыс әрекет ету (қимыл, ым-ишараны қолдану, іс-әрекет жасау)	3.1.1.1 ауызша тіл және тыңдау-көру материалын тыңдау және қарапайым сөйлемдерді түсініп қайталау	4.1.1.1 ауызша тіл және тыңдау-көру материалын тыңдау және түсіну, жеке сөйлемдердің мағынасын нақтылау үшін сұрақтар қою
1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	2.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздердің мағынасын түсіну	3.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздерден құралған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну	4.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздер және сөз тіркестерінен құралған шағын мәтіндердегі сөйлемдердің мазмұнын түсіну
1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	2.1.3.1 тыңдаған мәтін мазмұны бойынша мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жауап беру, сәйкес иллюстрация/суреттер/сызбалар таңдау	3.1.3.1 тыңдаған мәтінге мұғалімнің көмегімен иллюстрация/суреттер/сызбалар таңдау және қарапайым сұрақтарға жауап беру	4.1.3.1 тыңдаған мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру және сюжеттің даму желісі бойынша иллюстрациялар орналастыру, кесте толтыру
1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	2.1.4.1 мұғалімнің көмегімен тыңдаған материалдың кім/не туралы екенін түсіну 2.1.4.2 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) қабылдап (7-9 сөйлемді) түсіну	3.1.4.1 тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну және кейіпкерлер мен оқиғалардың ретін анықтау 3.1.4.2 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп, қабылдау (8-10 сөйлемді қабылдап, түсіну	4.1.4.1 тыңдаған материал бойынша себеп-салдарының байланысын (негізгі ой, кейіпкерлер, оқиға) анықтау 4.1.4.2 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп, қабылдау (10-15 сөйлемді қабылдап, түсіну)
1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	2.1.5.1 қимыл-қозғалыс, сұрақ қою, қысқа жауап арқылы тыңдаған/көрген мәтінді түсінгенін білдіру	3.1.5.1 тыңдау-көру материалындағы оқиғаларды түсіну, сұрақтар қою және сипаттау	4.1.5.1 материалдардағы оқиғаларды түсіну, кейіпкерлері туралы сұрақтар қою және оларды сипаттау

2) "Айтылым":

3-кесте

Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	2-сынып	3-сынып	4-сынып
2.1 Сөздік қорды толықтыру	2.2.1.1 сөйлеу барысында танысу, өзі туралы айту және затты сипаттау үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану	3.2.1.1 сөйлеу барысында алған ақпарат бойынша сұраулы сөйлем құрастыру үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану 3.2.1.2 әңгімедегі іс-әрекеттің реттілігін анықтап, айту	4.2.1.1 сөйлеу барысында мәтін тақырыбына сәйкес сөздерді қолдану
2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	2.2.2.1 сурет бойынша 2-3 сөйлеммен өз ойын білдіру	3.2.2.1 сюжетті сурет негізінде өз ойын айту 3.2.2.2 суреттер сериясы бойынша сипаттап, айту. 3.2.2.3 берілген сурет бойынша әңгіме құрастыру	4.2.2.1 мұғалім ұсынған тақырып негізінде өз ойын айту
2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	2.2.3.1 өз бетімен 7-8 сөйлем құрастырып, жолдастарына, мұғалімге өз тілегін білдіру 2.2.3.2 сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну және тілдік нормаларды сақтай отырып, түрлі тәсілдермен жауап беру	3.2.3.1 тілдік нормаларды сақтай отырып, белгілі бір тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну 3.2.3.2 әңгімедегі іс-әрекеттің реттілігін анықтап, айту	4.2.3.1 белгілі тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасын түсіну және олардың ойын толықтыру 4.2.3.2 мәтіндегі таныс емес, аз кездесетін сөздерді және айтылуы күрделі сөздерді қабылдау
2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау	2.2.4.1 шағын мәтінді/ қарапайым оқиғаларды мазмұндау	3.2.4.1 оқиға желісін сақтай отырып, таныс сөздерді қолдану арқылы мұғалімнің көмегімен құрастырылған оқиғаларды баяндау	4.2.4.1 өзінің жоспар/жазбаларын қолдана отырып, оқиғалар/әңгімелерді өз сөзімен айтып беру
2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	2.2.5.1 мағынасы таныс, таныс емес тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) (8-10 сөйлемді) айту	3.2.5.1 таныс сөйлемдерді қолданып, сюжетті суреттеу	4.2.5.1 мәтіндегі таныс емес, аз кездесетіін сөздерді және айтылуы күрделі сөздерді айту
2. Оқылған/тыңдаған материал бойынша өз көзқарасын білдіру	2.2.6.1 тыңдаған/оқыған материал туралы өзінің қарапайым пікірін (келісемін/келіспеймін, ұнайды/ұнамайды) айту	3.2.6.1 салыстыру негізінде ақпарат, кейіпкер, оқиға туралы қарапайым ой-пікірін (мен ... ойлаймын, мен ... санаймын) айту	4.2.6.1 тыңдаған/ оқыған материал бойынша өз көзқарасын (маған ... сияқты, маған ... тәрізді) айту

3) "Оқылым":

4-кесте

Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	2-сынып	3-сынып	4-сынып
3.1 Оқу түрлерін қолдану	2.3.1.1 мәтіндегі таныс, таныс емес сөз, сөз тіркестерін тұтас оқу	3.3.1.1 таныс, таныс емес мәтінді мәнерлеп оқу	4.3.1.1 оқу түрлерін қолдана отырып, мәтінді немесе оның бөлімдерін мәнерлеп оқу (шолып танысу, рөлге бөліп оқу)
3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	2.3.2.1 мәтіндегі таныс, таныс емес сөздердің мағынасын түсіну	3.3.2.1 таныс, таныс емес сөздерден құрастырылған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну	4.3.2.1 таныс, таныс емес сөздер мен сөз тіркестерінен құрастырылған шағын мәтіннің түйінді тұсын түсіну
3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	2.3.3.1 мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, жаңылтпаш, санамақ) ажырату	3.3.3.1 мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, әңгіме) ажырату	4.3.3.1 мәтіннің жанрын (өлең, жұмбақ, ертегі, әңгіме және мақал-мәтелдер) ажырату, әңгімелеу/сипаттау мәтінін анықтау
3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	2.3.4.1 мұғалімнің көмегімен мәтін немесе сурет бойынша қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? қанша?) қою	3.3.4.1 мәтіннің мазмұны бойынша қарапайым сұрақтар құрастыру және оған жауап беру	4.3.4.1 мәтіннің мазмұны мен кейіпкерлерінің іс-әрекеті туралы нақты сұрақтар (қандай? қай? қашан? қайда?) құрастыру және оған жауап беру

4) "Жазылым":

5-кесте

Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	2-сынып	3-сынып	4-сынып
4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	2.4.1.1 суретте берілген заттардың сынын білдіретін сөздерді жазу	3.4.1.1 заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу	4.4.1.1 тақырыпқа сәйкес сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу
4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	2.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/ тыңдау-көру материалдары бойынша заттардың таныс атауларын жазу 2.4.2.2 жеке сөздерді есту арқылы буынға бөліп жазу	3.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/ тыңдау-көру материалдары бойынша сөз, сөз тіркестерін жазу	4.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/ тыңдау-көру материалдары бойынша қысқа жазбалар жазу
4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау		3.4.3.1 мұғалімнің көмегімен жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану	4.4.3.1 өз бетінше жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану
4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	2.4.4.1 бас әріптер мен кіші әріптерді сәйкес бір-бірімен дұрыс байланыстырып, анық, айқын жазу	3.4.4.1 бас әріптер мен кіші әріптердің биіктігін, енін, көлбеулігін және олардың байланысын сақтап жазу 3.4.4.2 сөздерді, сөйлемдерді есту арқылы жазу	4.4.4.1 кең жолды дәптерге бас әріптер мен кіші әріптердің биіктігін, енін, көлбеулігін және олардың байланысын сақтап жазу, каллиграфиялық дағдыларын дамыту 4.4.4.2 кішігірім мәтінді есту арқылы жазу

5) "Тілдік нормаларды қолдану":

6-кесте

Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	2-сынып	3-сынып	4-сынып
5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	2.5.1.1 затты және заттың қимылын білдіретін сөздерден сөйлем құрастыру (зат есім (жекеше түрі) + етістік осы шағы): білім алушы оқып отыр. Ұшақ ұшып келеді	3.5.1.1 "зат есім + етістіктің осы шағы; өткен шағы" уақыт арақатынасын белгілейтініне байланысты сөз тіркестерімен сөйлем құрау: Ол жазып отыр	4.5.1.1 зат есімдердің негізгі септік жалғауларының мәнін іс-жүзінде меңгеру;
	2.5.1.2 зат және заттың жағдайы: (зат есім жеке түрі+ етістік осы шақ) сөйлем құрастыру: Қыз отыр, кітап жатыр.	3.5.1.2 "үстеу+етістіктің осы шағы; өткен шағы" уақыт арақатынасын белгілейтін сөйлем құрастыру. Қазір сурет салып отыр. Кеше жазу жазды.	4.5.1.2 заттың қатыстылығына байланысты ("зат есім + зат есім") сөйлем құрастыру
	2.5.1.3 затты және заттың іс-әрекетін, жағдайын білдіретін сөйлемдер құрастыру (зат есім көпше түрі + етістіктің осы шағы: балалар жазып отыр)	3.5.1.3 "есімдіктің 1-ші, 2-ші жағы көпше және жекеше түрі + етістіктің осы шағы, өткен шағы", уақыт арақатынасынын белгілейтін: Мен жазып отырмын. Сіз оқыдыңыз; сөйлем құрастыру	4.5.1.3 заттың санына не мөлшеріне байланысты ("сан есім + зат есім" +зат есім): сөйлем құрастыру. Бір бума қағаз. Екі жәшік алма
	2.5.1.4 Сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру іс - әрекеттің ауысуы (етістіктің осы шағы + зат есім) кітап оқып отыр	3.5.1.4 "зат есім + етістік" қатынас құралы және іс-әрекет тәсілдерін пайдаланып, сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру: Қарындашпен салды	4.5.1.4 заттың сынына байланысты сөйлем құрастыру ("сын есім + зат есім"): Ағаш қасық
	2.5.1.5 іс -әрекеттің белгісі: (етістіктің осы шағы +зат есім + үстінде, жанында, астында): Үстелдің үстінде жатыр сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру	3.5.1.5 "сын есім + зат есім, жекеше және көпше түрде" заттың түрін, көлемін, дәмін көрсететін (қызыл алма) сөйлем құрастыру	4.5.1.5 кеңістік қатынасқа байланысты ("зат есім + алдында, жанында, алдына + етістік") сөйлем құрастыру. Мектеп алдына келді
	2.5.1.6 (зат есім + етістік) өтпелі іс- әрекетке байланысты сөйлем құрастыру: тауыққа жем шашты; сиырға шөп салды; Қанатқа нан берді	3.5.1.6 "зат есім + етістік" кеңістік арақатынасын белгілейтін сөйлем құрастыру: Үстелден алдым	4.5.1.6 кеңістік қатынасқа байланысты сөйлем құрастыру ("зат есім + етістік"): Мектептен жүгіріп шықты
	2.5.1.7 (зат есім +етістік) іс-әрекетін адамға қаратып айту: Айдосқа кітап сатып әперді	3.5.1.7 "сын есім + зат есім", "Зат есім + сын есім + зат есім" тиістілігіне қарай сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру: Қалың кітап	4.5.1.7 уақыттық қатынасқа байланысты сөйлем құрастыру ("үстеу + етістік"): Түске дейін келді
		3.5.1.8 "Зат есім + етістік сабақты етістік" өтпелі кезеңді белгілейтін: сөйлем құрастыру Атам киініп жатыр. Атам киінді; 3.5.1.9 сөйлеу барысында көптік/тәуелдік/жіктік/септік жалғауларын қолдану	4.5.1.8 заттың арнайылануына байланысты сөйлем құрастыру ("зат есім + зат есім"): Білім алушының сөмкесі. Апаның орамалы 4.5.1.9 сөйлеу барысында есімше түрлерін, тұйық етістіктерді қолдану 4.5.1.10 мұғалім көмегімен жіктеу есімдіктерінің септелуін және септеулік шылауларды ауызша тілде қолдану
5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	2.5.2.1 әріп пен дыбысты ажырата білу, төл дыбыстарды дұрыс айту	3.5.2.1 мұғалімнің көмегімен айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздерді дұрыс айту және жазу	4.5.2.1 жаңа сөздерді орфоэпиялық және орфографиялық сөздіктер көмегімен қатесіз дұрыс жазу және айту
	2.5.2.2 мұғалімнің көмегімен ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу	3.5.2.2 ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу	4.5.2.2 дауыссыз б-п, қ-ғ, к-г дыбыстары кездесетін сөздерді дұрыс айту және емлесін сақтап жазу
	2.5.2.3 мұғалімнің көмегімен бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі есімдері, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген ат) ажырату
	2.5.2.4 сөз соңында қойылатын нүкте, сұрақ, леп белгілерімен таныстыру 2.5.2.5 мұғалімнің көмегімен көптік/тәуелдік/жіктік/септік жалғауларын ауызша тілде қолдану 2.5.2.6 сөйлеу барысында мұғалім көмегімен етістіктің шақтарын; бұйрық рай; болымсыз етістікті қолдану 2.5.2.7 мұғалімнің көмегімен ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу

42. Ұзақ мерзімді жоспар:

1) 2-сынып:

7-кесте

Ортақ тақырыптар	Бөлімдер	Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1 Өзім туралы 2 Менің отбасым және достарым	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	2.1.1.1 сөзді зейін қойып тыңдау, түсіну және оған сәйкес дұрыс әрекет ету (қимыл, ым-ишараны қолдану, іс-әрекет жасау)
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	2.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздердің мағынасын түсіну
	Айтылым	2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	2.2.5.1 мағынасы таныс, таныс емес тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) (8-10 сөйлемді) айту
		2.6 Оқылған/ тыңдаған материал бойынша өз көзқарасын білдіру	2.2.6.1 тыңдаған/оқыған материал туралы өзінің қарапайым пікірін (келісемін/келіспеймін, ұнайды/ұнамайды) айту
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	2.3.1.1 мәтіндегі таныс, таныс емес сөз, сөз тіркестерін тұтас оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	2.3.2.1 мәтіндегі таныс, таныс емес сөздердің мағынасын түсіну
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	2.3.4.1 мұғалімнің көмегімен мәтін немесе сурет бойынша қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? қанша?) қою
	Жазылым	4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	2.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/ тыңдау-көру материалдары бойынша заттардың таныс атауларын жазу 2.4.2.2 жеке сөздерді есту арқылы буынға бөліп жазу
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	2.4.4.1 бас әріптер мен кіші әріптерді сәйкес бір-бірімен дұрыс байланыстырып, анық, айқын жазу
	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	2.5.1.1 затты және заттың қимылын білдіретін сөздерден сөйлем құрастыру (зат есім (жекеше түрі) + етістік осы шағы): білім алушы оқып отыр. Ұшақ ұшып келеді
			2.5.1.2 зат және заттың жағдайы: (зат есім жеке түрі+ етістік осы шақ) сөйлем құрастыру: Қыз отыр, кітап жатыр
			2.5.1.3 затты және заттың іс-әрекетін, жағдайын білдіретін сөйлемдер құрастыру (зат есім көпше түрі + етістіктің осы шағы: балалар жазып отыр)
			2.5.1.4 сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру іс - әрекеттің ауысуы (етістіктің осы шағы + зат есім) кітап оқып отыр
		5.2 Орфоэпиялық және орфография-лық нормаларды сақтау	2.5.2.1 әріп пен дыбысты ажырата білу, төл дыбыстарды дұрыс айту 2.5.2.2 мұғалімнің көмегімен ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу 2.5.2.4 сөз соңында қойылатын нүкте, сұрақ, леп белгілерімен таныстыру
2-тоқсан
3 Менің мектебім	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	2.1.1.1 сөзді зейін қойып тыңдау, түсіну және оған сәйкес дұрыс әрекет ету (қимыл, ым-ишараны қолдану, іс-әрекет жасау)
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	2.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздердің мағынасын түсіну
4 Менің туған өлкем		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	2.1.3.1 тыңдаған мәтін мазмұны бойынша мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жауап беру, сәйкес иллюстрация/суреттер/сызбалар таңдау
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	2.1.4.2 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) қабылдап (7-9 сөйлемді) түсіну
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	2.1.5.1 қимыл-қозғалыс, сұрақ қою, қысқа жауап арқылы тыңдаған/көрген мәтінді түсінгенін білдіру
	Айтылым	2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	2.2.2.1 сурет бойынша 2-3 сөйлеммен өз ойын білдіру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	2.2.3.1 өз бетімен 7-8 сөйлем құрастырып, жолдастарына, мұғалімге өз тілегін білдіру 2.2.3.2 сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну және тілдік нормаларды сақтай отырып, түрлі тәсілдермен жауап беру
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	2.2.5.1 мағынасы таныс, таныс емес тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) (8-10 сөйлемді) айту
		2.6 Оқылған/тыңдаған материал бойынша өз көзқарасын білдіру	2.2.6.1 тыңдаған/оқыған материал туралы өзінің қарапайым пікірін (келісемін/келіспеймін, ұнайды/ұнамайды) айту
	Оқылым	3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	2.3.2.1 мәтіндегі таныс, таныс емес сөздердің мағынасын түсіну
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	2.3.3.1 мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, жаңылтпаш, санамақ) ажырату
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	2.3.4.1 мұғалімнің көмегімен мәтін немесе сурет бойынша қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? қанша?) қою
	Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	2.4.1.1 суретте берілген заттардың сынын білдіретін сөздерді жазу
		4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	2.4.2.2 жеке сөздерді есту арқылы буынға бөліп жазу
	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	2.5.1.1 затты және заттың қимылын білдіретін сөздерден сөйлем құрастыру (зат есім (жекеше түрі) + етістік осы шағы): білім алушы оқып отыр. Ұшақ ұшып келеді
			2.5.1.4 сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру іс - әрекеттің ауысуы (етістіктің осы шағы + зат есім) кітап оқып отыр 2.5.1.5 іс -әрекеттің белгісі: (етістіктің осы шағы +зат есім + үстінде, жанында, астында): Үстелдің үстінде жатыр сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	2.5.2.1 әріп пен дыбысты ажырата білу, төл дыбыстарды дұрыс айту
			2.5.2.2 мұғалімнің көмегімен ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу
			2.5.2.3 мұғалімнің көмегімен бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі есімдері, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген ат) ажырату
			2.5.2.4 сөз соңында қойылатын нүкте, сұрақ, леп белгілерімен таныстыру 2.5.2.7 мұғалімнің көмегімен ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу
3-тоқсан
Дені саудың – жаны сау! Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті	1. Тыңдалым	1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	2.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздердің мағынасын түсіну
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	2.1.4.1 мұғалімнің көмегімен тыңдаған материалдың кім/не туралы екенін түсіну
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	2.1.5.1 қимыл-қозғалыс, сұрақ қою, қысқа жауап арқылы тыңдаған/көрген мәтінді түсінгенін білдіру
	2. Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	2.2.1.1 сөйлеу барысында танысу, өзі туралы айту және затты сипаттау үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	2.2.2.1 сурет бойынша 2-3 сөйлеммен өз ойын білдіру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	2.2.3.2 сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну және тілдік нормаларды сақтай отырып, түрлі тәсілдермен жауап беру
		2.4 Оқыған/ тыңдаған материалды мазмұндау	2.2.4.1 шағын мәтінді/қарапайым оқиғаларды мазмұндау
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	2.2.5.1 мағынасы таныс, таныс емес тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) (8-10 сөйлемді) айту
	3. Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	2.3.1.1 мәтіндегі таныс, таныс емес сөз, сөз тіркестерін тұтас оқу
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	2.3.3.1 мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, жаңылтпаш, санамақ) ажырату
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	2.3.4.1 мұғалімнің көмегімен мәтін немесе сурет бойынша қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? қанша?) қою
	4. Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	2.4.1.1 суретте берілген заттардың сынын білдіретін сөздерді жазу
		4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	2.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/ тыңдау-көру материалдары бойынша заттардың таныс атауларын жазу
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	2.4.4.1 бас әріптер мен кіші әріптерді сәйкес бір-бірімен дұрыс байланыстырып, анық, айқын жазу
	5. Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	2.5.1.2 зат және заттың жағдайы: (зат есім жеке түрі+ етістік осы шақ) сөйлем құрастыру: Қыз отыр, кітап жатыр 2.5.1.3 затты және заттың іс-әрекетін, жағдайын білдіретін сөйлемдер құрастыру (зат есім көпше түрі + етістіктің осы шағы: балалар жазып отыр) 2.5.1.5 іс -әрекеттің белгісі: (етістіктің осы шағы +зат есім + үстінде, жанында, астында): Үстелдің үстінде жатыр сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру 2.5.1.6 (зат есім + етістік) өтпелі іс- әрекетке байланысты сөйлем құрастыру: тауыққа жем шашты; сиырға шөп салды; Қанатқа нан берді 2.5.1.7 (зат есім +етістік) іс-әрекетін адамға қаратып айту: Айдосқа кітап сатып әперді
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	2.5.2.1 әріп пен дыбысты ажырата білу, төл дыбыстарды дұрыс айту
			2.5.2.2 мұғалімнің көмегімен ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу
			2.5.2.3 мұғалімнің көмегімен бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі есімдері, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген ат) ажырату 2.5.2.5 мұғалімнің көмегімен көптік/тәуелдік/жіктік/септік жалғауларын ауызша тілде қолдану 2.5.2.6 сөйлеу барысында мұғалім көмегімен етістіктің шақтарын; бұйрық рай; болымсыз етістікті қолдану 2.5.2.7 мұғалімнің көмегімен ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу
4-тоқсан
7. Қоршаған орта 8. Саяхат	1. Тыңдалым	1.2 Сөздердің лексикалық мағынасын түсіну	2.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздердің мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	2.1.3.1 тыңдаған мәтін мазмұны бойынша мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жауап беру, сәйкес иллюстрация/суреттер/сызбалар таңдау
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	2.1.4.1 мұғалімнің көмегімен тыңдаған материалдың кім/не туралы екенін түсіну
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	2.1.5.1 қимыл-қозғалыс, сұрақ қою, қысқа жауап арқылы тыңдаған/көрген мәтінді түсінгенін білдіру
	2. Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	2.2.1.1 сөйлеу барысында танысу, өзі туралы айту және затты сипаттау үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Есту және естіп-көру арқылы берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	2.2.2.1 сурет бойынша 2-3 сөйлеммен өз ойын білдіру
		2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау	2.2.4.1 шағын мәтінді/қарапайым оқиғаларды мазмұндау
	3. Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	2.3.1.1 мәтіндегі таныс, таныс емес сөз, сөз тіркестерін тұтас оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	2.3.2.1 мәтіндегі таныс, таныс емес сөздердің мағынасын түсіну
	4. Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	2.4.1.1 суретте берілген заттардың сынын білдіретін сөздерді жазу
		4.2 Тыңдаған/ оқыған материалдың мазмұнын жазу	2.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/тыңдау-көру материалдары бойынша заттардың таныс атауларын жазу
	5.Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау (термин сөздерді қолданбау)	2.5.1.6 (зат есім + етістік) өтпелі іс- әрекетке байланысты сөйлем құрастыру: тауыққа жем шашты; сиырға шөп салды; Қанатқа нан берді
			2.5.1.7 (зат есім +етістік) іс-әрекетін адамға қаратып айту: Айдосқа кітап сатып әперді
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	2.5.2.5 мұғалімнің көмегімен көптік/тәуелдік/жіктік/септік жалғауларын ауызша тілде қолдану
			2.5.2.6 сөйлеу барысында мұғалім көмегімен етістіктің шақтарын; бұйрық рай; болымсыз етістікті қолдану 2.5.2.7 мұғалімнің көмегімен ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу

2) 3-сынып:

8-кесте

Ортақ тақырыптар	Бөлімдер	Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1.Тірі табиғат 2. Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен (жарық пен қараңғы)	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 ауызша тіл және тыңдау-көру материалын тыңдау және қарапайым сөйлемдерді түсініп қайталау
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	3.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздерден құралған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	3.1.4.2 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп, қабылдау (8-10 сөйлемді қабылдап, түсіну
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 сөйлеу барысында алған ақпарат бойынша сұраулы сөйлем құрастыру үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану
			3.2.1.2 әңгімедегі іс-әрекеттің реттілігін анықтап, айту
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	3.2.5.1 таныс сөйлемдерді қолданып, сюжетті суреттеу
		2.6 Оқылған/тыңдаған материал бойынша өз көзқарасын білдіру	3.2.6.1 салыстыру негізінде ақпарат, кейіпкер, оқиға туралы қарапайым ой-пікірін (мен ... ойлаймын, мен ... санаймын) айту
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	3.3.1.1 таныс, таныс емес мәтінді мәнерлеп оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	3.3.2.1 таныс, таныс емес сөздерден құрастырылған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	3.3.4.1 мәтіннің мазмұны бойынша қарапайым сұрақтар құрастыру және оған жауап беру
	Жазылым	4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	3.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/ тыңдау-көру материалдары бойынша сөз, сөз тіркестерін жазу
		4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	3.4.3.1 мұғалімнің көмегімен жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.4.4.1 бас әріптер мен кіші әріптердің биіктігін, енін, көлбеулігін және олардың байланысын сақтап жазу 3.4.4.2 сөздерді, сөйлемдерді есту арқылы жазу
	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.5.1.1 "зат есім + етістіктің осы шағы; өткен шағы" уақыт арақатынасын белгілейтініне байланысты сөз тіркестерімен сөйлем құрау: Ол жазып отыр
			3.5.1.2 "үстеу+етістіктің осы шағы; өткен шағы" уақыт арақатынасын белгілейтін сөйлем құрастыру. Қазір сурет салып отыр. Кеше жазу жазды.
			3.5.1.3 "есімдіктің 1-ші, 2-ші жағы көпше және жекеше түрі + етістіктің осы шағы, өткен шағы", уақыт арақатынасынын белгілейтін: Мен жазып отырмын. Сіз оқыдыңыз; сөйлем құрастыру
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	3.5.2.1 мұғалімнің көмегімен айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздерді дұрыс айту және жазу
2-тоқсан
3. Уақыт 4. Сәулет	Тыңдалым	1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	3.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздерден құралған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.3.1 тыңдаған мәтінге мұғалімнің көмегімен иллюстрация/суреттер/сызбалар таңдау және қарапайым сұрақтарға жауап беру
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	3.1.4.1 тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну және кейіпкерлер мен оқиғалардың ретін анықтау
			3.1.4.2 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп, қабылдау (8-10 сөйлемді қабылдап, түсіну
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	3.1.5.1 тыңдау-көру материалындағы оқиғаларды түсіну, сұрақтар қою және сипаттау
	Айтылым	2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	3.2.2.1 сюжетті сурет негізінде өз ойын айту 3.2.2.2 суреттер сериясы бойынша сипаттап, айту 3.2.2.3 берілген сурет бойынша әңгіме құрастыру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	3.2.3.2 әңгімедегі іс-әрекеттің реттілігін анықтап, айту
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	3.2.5.1 таныс сөйлемдерді қолданып, сюжетті суреттеу
		2.6 Оқылған/тыңдаған материал бойынша өз көзқарасын білдіру	3.2.6.1 салыстыру негізінде ақпарат, кейіпкер, оқиға туралы қарапайым ой-пікірін (мен ... ойлаймын, мен ... санаймын) айту
	Оқылым	3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	3.3.2.1 таныс, таныс емес сөздерден құрастырылған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	3.3.3.1 мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, әңгіме) ажырату
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	3.3.4.1 мәтіннің мазмұны бойынша қарапайым сұрақтар құрастыру және оған жауап беру
	Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	3.4.1.1 заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.4.4.2 сөздерді, сөйлемдерді есту арқылы жазу
	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.5.1.4 "зат есім + етістік" қатынас құралы және іс-әрекет тәсілдерін пайдаланып, сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру: Қарындашпен салды 3.5.1.5 "сын есім + зат есім, жекеше және көпше түрде" заттың түрін, көлемін, дәмін көрсететін (қызыл алма) сөйлем құрастыру 3.5.1.6 "зат есім + етістік" кеңістік арақатынасын белгілейтін сөйлем құрастыру: Үстелден алдым 3.5.1.8 "Зат есім + етістік сабақты етістік" өтпелі кезеңді белгілейтін: сөйлем құрастыру Атам киініп жатыр. Атам киінді; 3.5.1.9 сөйлеу барысында көптік/тәуелдік/жіктік/септік жалғауларын қолдану
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	3.5.2.1 мұғалімнің көмегімен айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздерді дұрыс айту және жазу
			3.5.2.2 ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу
3-тоқсан
5. Өнер 6. Атақты тұлғалар	1. Тыңдалым	1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	3.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздерден құралған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.3.1 тыңдаған мәтінге мұғалімнің көмегімен иллюстрация/суреттер/сызбалар таңдау және қарапайым сұрақтарға жауап беру
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	3.1.4.1 тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну және кейіпкерлер мен оқиғалардың ретін анықтау
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	3.1.5.1 тыңдау-көру материалындағы оқиғаларды түсіну, сұрақтар қою және сипаттау
	2. Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 сөйлеу барысында алған ақпарат бойынша сұраулы сөйлем құрастыру үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану
			3.2.1.2 әңгімедегі іс-әрекеттің реттілігін анықтап, айту
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	3.2.2.1 сюжетті сурет негізінде өз ойын айту
			3.2.2.2 суреттер сериясы бойынша сипаттап, айту
			3.2.2.3 берілген сурет бойынша әңгіме құрастыру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	3.2.3.1 тілдік нормаларды сақтай отырып, белгілі бір тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну
		2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау	3.2.4.1 оқиға желісін сақтай отырып, таныс сөздерді қолдану арқылы мұғалімнің көмегімен құрастырылған оқиғаларды баяндау
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	3.2.5.1 таныс сөйлемдерді қолданып, сюжетті суреттеу
	3. Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	3.3.1.1 таныс, таныс емес мәтінді мәнерлеп оқу
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	3.3.3.1 мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, әңгіме) ажырату
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	3.3.4.1 мәтіннің мазмұны бойынша қарапайым сұрақтар құрастыру және оған жауап беру
	4. Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	3.4.1.1 заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу
		4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	3.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/ тыңдау-көру материалдары бойынша сөз, сөз тіркестерін жазу
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.4.4.1 бас әріптер мен кіші әріптердің биіктігін, енін, көлбеулігін және олардың байланысын сақтап жазу
	5. Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.5.1.4 "зат есім + етістік" қатынас құралы және іс-әрекет тәсілдерін пайдаланып, сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру: Қарындашпен салды 3.5.1.5 "сын есім + зат есім, жекеше және көпше түрде" заттың түрін, көлемін, дәмін көрсететін (қызыл алма) сөйлем құрастыру 3.5.1.6 "зат есім + етістік" кеңістік арақатынасын белгілейтін сөйлем құрастыру: Үстелден алдым 3.5.1.7 "сын есім + зат есім", "Зат есім + сын есім + зат есім" тиістілігіне қарай сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру: Қалың кітап
			3.5.1.8 "Зат есім + етістік сабақты етістік" өтпелі кезеңді белгілейтін: сөйлем құрастыру Атам киініп жатыр. Атам киінді 3.5.1.9 сөйлеу барысында көптік/тәуелдік/жіктік/септік жалғауларын қолдану
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	3.5.2.2 ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу
4-тоқсан
7. Су – тіршілік көзі 8. Демалыс мәдениеті. Мерекелер	1. Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 ауызша тіл және тыңдау-көру материалын тыңдау және қарапайым сөйлемдерді түсініп қайталау
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	3.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздерден құралған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
	2.Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 сөйлеу барысында алған ақпарат бойынша сұраулы сөйлем құрастыру үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану
			3.2.1.2 әңгімедегі іс-әрекеттің реттілігін анықтап, айту
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	3.2.3.1 тілдік нормаларды сақтай отырып, белгілі бір тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну 3.2.3.2 әңгімедегі іс-әрекеттің реттілігін анықтап, айту
		2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау	3.2.4.1 оқиға желісін сақтай отырып, таныс сөздерді қолдану арқылы мұғалімнің көмегімен құрастырылған оқиғаларды баяндау
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	3.2.5.1 таныс сөйлемдерді қолданып, сюжетті суреттеу
		2.6 Оқылған/тыңдаған материал бойынша өз көзқарасын білдіру	3.2.6.1 салыстыру негізінде ақпарат, кейіпкер, оқиға туралы қарапайым ой-пікірін (мен ... ойлаймын, мен ... санаймын) айту
	3 Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	3.3.1.1 таныс, таныс емес мәтінді мәнерлеп оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	3.3.2.1 таныс, таныс емес сөздерден құрастырылған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	3.3.4.1 мәтіннің мазмұны бойынша қарапайым сұрақтар құрастыру және оған жауап беру
	4. Жазылым	4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	3.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/ тыңдау-көру материалдары бойынша сөз, сөз тіркестерін жазу
		4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	3.4.3.1 мұғалімнің көмегімен жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.4.4.1 бас әріптер мен кіші әріптердің биіктігін, енін, көлбеулігін және олардың байланысын сақтап жазу
	5. Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.5.1.1 "зат есім + етістіктің осы шағы; өткен шағы" уақыт арақатынасын белгілейтініне байланысты сөз тіркестерімен сөйлем құрау: Ол жазып отыр
			3.5.1.2 "үстеу+етістіктің осы шағы; өткен шағы" уақыт арақатынасын белгілейтін сөйлем құрастыру. Қазір сурет салып отыр. Кеше жазу жазды.
			3.5.1.7 "сын есім + зат есім", "Зат есім + сын есім + зат есім" тиістілігіне қарай сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру: Қалың кітап

3) 4-сынып:

9-кесте

Ортақ тақырыптар	Бөлімдер	Бөлімшелер		Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1. Менің Отанам - Қазақстан 2. Адами құндылықтар	1. Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану		4.1.1.1 ауызша тіл және тыңдау-көру материалын тыңдау және түсіну, жеке сөйлемдердің мағынасын нақтылау үшін сұрақтар қою
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну		4.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздер және сөз тіркестерінен құралған шағын мәтіндердегі сөйлемдердің мазмұнын түсіну
	2. Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру		4.2.1.1 сөйлеу барысында мәтін тақырыбына сәйкес сөздерді қолдану
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру		4.2.5.1 мәтіндегі таныс емес, аз кездесетіін сөздерді және айтылуы күрделі сөздерді айту
		2.6 Оқылған/тыңдаған материал бойынша өз көзқарасын білдіру		4.2.6.1 тыңдаған/ оқыған материал бойынша өз көзқарасын (маған ... сияқты, маған ... тәрізді) айту
	3. Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану		4.3.1.1 оқу түрлерін қолдана отырып, мәтінді немесе оның бөлімдерін мәнерлеп оқу (шолып танысу, рөлге бөліп оқу)
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну		4.3.2.1 таныс, таныс емес сөздер мен сөз тіркестерінен құрастырылған шағын мәтіннің түйінді тұсын түсіну
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру		4.3.4.1 мәтіннің мазмұны мен кейіпкерлерінің іс-әрекеті туралы нақты сұрақтар (қандай? қай? қашан? қайда?) құрастыру және оған жауап беру
	4. Жазылым	4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу		4.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/ тыңдау-көру материалдары бойынша қысқа жазбалар жазу
		4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау		4.4.3.1 өз бетінше жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау		4.4.4.1 кең жолды дәптерге бас әріптер мен кіші әріптердің биіктігін, енін, көлбеулігін және олардың байланысын сақтап жазу, каллиграфиялық дағдыларын дамыту
	5. Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау		4.5.1.1 зат есімдердің негізгі септік жалғауларының мәнін іс-жүзінде меңгеру
				4.5.1.2 заттың қатыстылығына байланысты ("зат есім + зат есім") сөйлем құрастыру
				4.5.1.3 заттың санына не мөлшеріне байланысты ("сан есім + зат есім" +зат есім): сөйлем құрастыру. Бір бума қағаз. Екі жәшік алма
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау		4.5.2.1 жаңа сөздерді орфоэпиялық және орфографиялық сөздіктер көмегімен қатесіз дұрыс жазу және айту
2-тоқсан
3. Мәдени мұра 4. Мамандықтар әлемі	1. Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану		4.1.1.1 ауызша тіл және тыңдау-көру материалын тыңдау және түсіну, жеке сөйлемдердің мағынасын нақтылау үшін сұрақтар қою
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну		4.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздер және сөз тіркестерінен құралған шағын мәтіндердегі сөйлемдердің мазмұнын түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну		4.1.3.1 тыңдаған мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру және сюжеттің даму желісі бойынша иллюстрациялар орналастыру, кесте толтыру
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну		4.1.4.1 тыңдаған материал бойынша себеп-салдарының байланысын (негізгі ой, кейіпкерлер, оқиға) анықтау
				4.1.4.2 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп, қабылдау
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну		4.1.5.1 материалдардағы оқиғаларды түсіну, кейіпкерлері туралы сұрақтар қою және оларды сипаттау
	2. Айтылым	2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу		4.2.2.1 мұғалім ұсынған тақырып негізінде өз ойын айту
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану		4.2.3.2 мәтіндегі таныс емес, аз кездесетін сөздерді және айтылуы күрделі сөздерді қабылдау
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру		4.2.5.1 мәтіндегі таныс емес, аз кездесетіін сөздерді және айтылуы күрделі сөздерді айту
		2.6 Оқыған/тыңдаған материал бойынша өз көзқарасын білдіру		4.2.6.1 тыңдаған/ оқыған материал бойынша өз көзқарасын (маған ... сияқты, маған ... тәрізді) айту
	3. Оқылым	3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну		4.3.2.1 таныс, таныс емес сөздер мен сөз тіркестерінен құрастырылған шағын мәтіннің түйінді тұсын түсіну
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау		4.3.3.1 мәтіннің жанрын (өлең, жұмбақ, ертегі, әңгіме және мақал-мәтелдер) ажырату, әңгімелеу/сипаттау мәтінін анықтау
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру		4.3.4.1 мәтіннің мазмұны мен кейіпкерлерінің іс-әрекеті туралы нақты сұрақтар (қандай? қай? қашан? қайда?) құрастыру және оған жауап беру
	4. Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу		4.4.1.1 тақырыпқа сәйкес сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу
		4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау		4.4.3.1 өз бетінше жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану
		4.4 Каллиграфия-лық нормаларды сақтау		4.4.4.2 кішігірім мәтінді есту арқылы жазу
	5. Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау		4.5.1.1 зат есімдердің негізгі септік жалғауларының мәнін іс-жүзінде меңгеру 4.5.1.2 заттың қатыстылығына байланысты ("зат есім + зат есім") сөйлем құрастыру 4.5.1.3 заттың санына не мөлшеріне байланысты ("сан есім + зат есім" +зат есім): сөйлем құрастыру. Бір бума қағаз. Екі жәшік алма 4.5.1.4 заттың сынына байланысты сөйлем құрастыру ("сын есім + зат есім"): Ағаш қасық
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау		4.5.2.1 жаңа сөздерді орфоэпиялық және орфографиялық сөздіктер көмегімен қатесіз дұрыс жазу және айту
				4.5.2.2 дауыссыз б-п, қ-ғ, к-г дыбыстары кездесетін сөздерді дұрыс айту және емлесін сақтап жазу
3-тоқсан
5. Табиғи құбылыстар 6. Қоршаған ортаны қорғау	1. Тыңдалым	1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну		4.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздер және сөз тіркестерінен құралған шағын мәтіндердегі сөйлемдердің мазмұнын түсіну
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну		4.1.4.1 тыңдаған материал бойынша себеп-салдарының байланысын (негізгі ой, кейіпкерлер, оқиға) анықтау
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну		4.1.5.1 материалдардағы оқиғаларды түсіну, кейіпкерлері туралы сұрақтар қою және оларды сипаттау
	2. Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру		4.2.1.1 сөйлеу барысында мәтін тақырыбына сәйкес сөздерді қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу		4.2.2.1 мұғалім ұсынған тақырып негізінде өз ойын айту
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану		4.2.3.1 белгілі тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасын түсіну және олардың ойын толықтыру 4.2.3.2 мәтіндегі таныс емес, аз кездесетін сөздерді және айтылуы күрделі сөздерді қабылдау
		2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау		4.2.4.1 өзінің жоспар/жазбаларын қолдана отырып, оқиғалар/әңгімелерді өз сөзімен айтып беру
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру		4.2.5.1 мәтіндегі таныс емес, аз кездесетіін сөздерді және айтылуы күрделі сөздерді айту
	3. Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану		4.3.1.1 оқу түрлерін қолдана отырып, мәтінді немесе оның бөлімдерін мәнерлеп оқу (шолып танысу, рөлге бөліп оқу)
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау		4.3.3.1 мәтіннің жанрын (өлең, жұмбақ, ертегі, әңгіме және мақал-мәтелдер) ажырату, әңгімелеу/сипаттау мәтінін анықтау
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру		4.3.4.1 мәтіннің мазмұны мен кейіпкерлерінің іс-әрекеті туралы нақты сұрақтар (қандай? қай? қашан? қайда?) құрастыру және оған жауап беру
	4. Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу		4.4.1.1 тақырыпқа сәйкес сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу
		4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу		4.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/ тыңдау-көру материалдары бойынша қысқа жазбалар жазу
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау		4.4.4.1 кең жолды дәптерге бас әріптер мен кіші әріптердің биіктігін, енін, көлбеулігін және олардың байланысын сақтап жазу, каллиграфиялық дағдыларын дамыту 4.4.4.2 кішігірім мәтінді есту арқылы жазу
	5. Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау		4.5.1.4 заттың сынына байланысты сөйлем құрастыру ("сын есім + зат есім"): Ағаш қасық 4.5.1.5 кеңістік қатынасқа байланысты ("зат есім + алдында, жанында, алдына + етістік") сөйлем құрастыру. Мектеп алдына келді 4.5.1.6 кеңістік қатынасқа байланысты сөйлем құрастыру ("зат есім + етістік"): Мектептен жүгіріп шықты 4.5.1.9 сөйлеу барысында есімше түрлерін, тұйық етістіктерді қолдану 4.5.1.10 мұғалім көмегімен жіктеу есімдіктерінің септелуін және септеулік шылауларды ауызша тілде қолдану
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау		4.5.2.1 жаңа сөздерді орфоэпиялық және орфографиялық сөздіктер көмегімен қатесіз дұрыс жазу және айту 4.5.2.2 дауыссыз б-п, қ-ғ, к-г дыбыстары кездесетін сөздерді дұрыс айту және емлесін сақтап жазу
4-тоқсан
7. Ғарышқа саяхат 8. Болашаққа саяхат	1. Тыңдалым	1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	4.1.2.1 күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздер және сөз тіркестерінен құралған шағын мәтіндердегі сөйлемдердің мазмұнын түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	4.1.3.1 тыңдаған мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру және сюжеттің даму желісі бойынша иллюстрациялар орналастыру, кесте толтыру
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	4.1.4.1 тыңдаған материал бойынша себеп-салдарының байланысын (негізгі ой, кейіпкерлер, оқиға) анықтау
			4.1.4.2 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп, қабылдау (10-15 сөйлемді қабылдап, түсіну)
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	4.1.5.1 материалдардағы оқиғаларды түсіну, кейіпкерлері туралы сұрақтар қою және оларды сипаттау
	2. Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.1 сөйлеу барысында мәтін тақырыбына сәйкес сөздерді қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	4.2.2.1 мұғалім ұсынған тақырып негізінде өз ойын айту
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	4.2.3.1 белгілі тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасын түсіну және олардың ойын толықтыру
		2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау	4.2.4.1 өзінің жоспар/жазбаларын қолдана отырып, оқиғалар/әңгімелерді өз сөзімен айтып беру
	3. Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	4.3.1.1 оқу түрлерін қолдана отырып, мәтінді немесе оның бөлімдерін мәнерлеп оқу (шолып танысу, рөлге бөліп оқу)
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	4.3.2.1 таныс, таныс емес сөздер мен сөз тіркестерінен құрастырылған шағын мәтіннің түйінді тұсын түсіну
	4. Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	4.4.1.1 тақырыпқа сәйкес сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу
		4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	4.4.2.1 мұғалімнің көмегімен оқыған немесе тыңдаған/ тыңдау-көру материалдары бойынша қысқа жазбалар жазу
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	4.4.4.1 кең жолды дәптерге бас әріптер мен кіші әріптердің биіктігін, енін, көлбеулігін және олардың байланысын сақтап жазу, каллиграфиялық дағдыларын дамыту
	5. Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	4.5.1.6 кеңістік қатынасқа байланысты сөйлем құрастыру ("зат есім + етістік"): Мектептен жүгіріп шықты 4.5.1.7 уақыттық қатынасқа байланысты сөйлем құрастыру ("үстеу + етістік"): Түске дейін келді 4.5.1.8 заттың арнайылануына байланысты сөйлем құрастыру ("зат есім + зат есім"): Білім алушыңың сөмкесі. Апаның орамалы 4.5.1.9 көптік/тәуелдік/ жіктік /септік жалғауларын ауызша тілде және жазбаша тілде қолдану 4.5.1.10 сөйлеу барысында есімше түрлерін, тұйық етістіктерді қолдану
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	4.5.2.1 жаңа сөздерді орфоэпиялық және орфографиялық сөздіктер көмегімен қатесіз дұрыс жазу және айту
			4.5.2.2 дауыссыз б-п, қ-ғ, к-г дыбыстары кездесетін сөздерді дұрыс айту және емлесін сақтап жазу

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 222-қосымша

Естімейтін білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 2-4 сыныптары үшін "Орыс тілі" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
(оқыту орыс тілінде)

Ескерту. Бұйрық 222-қосымшамен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.07.2017 № 352 (1, 2, 6, 8, 9, 10,(11, 12) сыныптардың ерекше білім беруге қажеттіліктері бар білім алушылары үшін 01.09.2017, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 3-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2018, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 4-сыныптың және 10-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2019, 11-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2020 қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Глава 1. Общие положения

2. Учебная программа является учебно-нормативным документом, определяющим по каждому учебному предмету/дисциплине содержание и объем знаний, умений, навыков соответственно возрастным познавательным возможностям обучающихся.

4. В учебной программе гармонично сочетаются традиционные функции учебно-нормативного документа с описаниями инновационных педагогических подходов к организации образовательного процесса в современной школе. Подходы к обучению являются основными ориентирами в построении принципиально новой структуры учебной программы по предмету.

6. Одним из основных требований к процессу обучения на современном этапе является организация активной деятельности обучающегося по самостоятельному "добыванию" знаний. Такой подход способствует не только приобретению предметных знаний, социальных и коммуникативных навыков, но и личностных качеств, которые позволяют ему осознавать собственные интересы, перспективы и принимать конструктивные решения. Активная познавательная деятельность обучающегося приобретает устойчивый характер в условиях сотворчества и поддержки учителя как партнера, консультанта.

7. Такого характера усиление личностно-ориентированного образования возможно при использовании интерактивных методов обучения, которые в различных сочетаниях создают предпосылки для сотрудничества всех участников образовательного процесса, не допуская авторитарности во взаимоотношениях. Использование диалоговых и рефлексивных технологий сочетается с организацией проектной и исследовательской деятельности обучающихся. Все инновационные подходы к организации образовательного процесса превращают обучение в модель общения обучающихся в реальном творческом процессе, предполагающий активный обмен знаниями, идеями, способами деятельности.

8. Учебная программа конкретного предмета позволяет развивать активность обучающегося в познавательном и социальном плане путем организации учебной проектной деятельности, ориентированной на использование материалов регионального характера (объекты, предприятия, источники информации). Проектная деятельность воспитательного характера, осуществляемая в рамках достижения целей обучения данного предмета, организована в партнерстве с родителями, представителями местного сообщества.

9. В процессе усвоения предметного содержания и достижения целей обучения необходимо создать предпосылки/условия для развития у обучающихся навыков применения информационно-коммуникационных технологий, включая поиск, обработку, извлечение, создание и презентацию необходимой информации, сотрудничество для обмена информацией и идеями, оценивание и совершенствование своей работы через использование широкого спектра оборудования и приложений.

10. В учебной программе сформулированы ожидаемые результаты, представленные в виде системы целей обучения, которые служат основой для определения содержания учебного предмета. В содержательном аспекте учебные программы раскрывают вклад конкретного учебного предмета в воспитание обучающегося как субъекта своего учения и субъекта межличностного общения.

11. Учебные программы обеспечивают реализацию принципа единства воспитания и обучения, основанного на взаимосвязанности и взаимообусловленности ценностей образования и результатов на "выходе" из школы с системой целей обучения конкретного предмета.

12. Отличительной особенностью учебных программ является их направленность на формирование не только предметных знаний и умений, а также навыков широкого спектра. Выстроенная система целей обучения является основой развития следующих навыков широкого спектра:

1) функциональное и творческое применение знаний, критическое мышление, проведение исследовательских работ, использование информационно-коммуникационных технологий, применение различных способов коммуникации, умение работать в группе и индивидуально, решение проблем и принятие решений. Навыки широкого спектра являются залогом успешности обучающихся, как в школьной образовательной практике, так и в перспективе, после окончания школы.

13. Современные инновации в экономике, изменения на рынке труда обуславливают необходимость владения такими навыками, которые в совокупности позволяют обучающимся анализировать и оценивать ситуацию, идеи и информацию для решения задач, творчески использовать имеющиеся знания и опыт для синтеза новой идеи и информации. Актуальными становятся такие личностные качества как инициативность, любознательность, готовность к изменениям, коммуникабельность.

14. Содержание ежедневного образовательного процесса по конкретному предмету подчинено целям обучения и ориентировано на формирование у обучающихся готовности творчески использовать приобретенные знания, умения и навыки в любой учебной и жизненной ситуации, развитие настойчивости в достижении успеха, мотивирует к обучению в течение всей жизни.

15. Развитие личностных качеств в органическом единстве с навыками широкого спектра являются основой для привития обучающимся базовых ценностей образования: "казахстанский патриотизм и гражданская ответственность", "уважение", "сотрудничество", "труд и творчество", "открытость", "образование в течение всей жизни". Эти ценности призваны стать устойчивыми личностными ориентирами обучающегося, мотивирующими его поведение и повседневную деятельность.

Глава 2. Цель и задачи изучения учебного предмета "Русский язык"

16. Предмет "Русский язык" относится к числу важнейших учебных предметов, составляющих основу общего образования.

17. Программа по предмету "Русский язык" является подготовительным этапом дальнейшего языкового и литературного образования, а также представляет собой основу для всего последующего обучения.

18. Предмет "Русский язык" направлен на осознание обучающихся того, что:

1) язык является основным средством человеческого общения, язык и речь в жизни людей играют особую роль;

2) правильная устная и письменная речь является показателем индивидуальной культуры человека;

3) овладение языком поможет им адаптироваться в быстро меняющемся мире, успешно регулируя ситуативно-речевое поведение как в учебной деятельности, так и в реальных жизненных ситуациях; обучающийся использует различные источники информации и современные информационные технологии для выражения и обоснования собственного мнения;

4) важность предмета "Русский язык" определяется необходимостью создания условий для развития у обучающихся четырех видов речевой деятельности (слушания, говорения, чтения и письма). При изучении предмета работа над развитием навыков чтения и письма проводится в интеграции.

19. Цель учебной программы по предмету "Русский язык" – формирование словесной речи как средство общения, освоение языка, который становится для неслышащегося обучающегося средством общения, обучения, познания, мышления. Создание условий для формирования функционально грамотной личности в процессе освоения навыков слушания, говорения, чтения и письма во взаимосвязи с формированием элементарных грамматических представлений.

20. Для достижения поставленной цели на уроках русского языка необходимо решать следующие задачи:

1) научить слушать, говорить, читать и писать;

2) формирование речевой активности неслышащего обучающегося, воспитания речевого поведения;

3) овладение фонетикой, лексикой, грамматикой, орфографией языка в условиях пользования речи как средством общения;

4) формирование желания и умения вступать в контакт с окружающимися, воспринимать информацию и реагировать на нее;

5) обучать речевой деятельности разных видов: говорение (разговорной и монологической речи), письму, чтению, слушанию (в доступных пределах);

6) формирование у обучающихся потребности в речи, обеспечение мотивированности самого высказывания в каждом конкретном случаи, обучения планирования высказывания, отбору средств и способов его осуществления;

7) обучать языку в условиях интенсивной работы по развитию слухового восприятия при использовании звукоусиливающей аппаратуры разных типов;

8) формировать доброжелательное отношение к окружающим, развивать культуру речи и культуру общения;

9) развивать творческие способности через формирование познавательного интереса и стремления совершенствовать свою речь;

10) развивать интерес и любовь к родному языку через освоение окружающего мира;

11) развивать коммуникативные умения и навыки: умение слушать и слышать собеседника.

21. Изучение предмета "Русский язык" способствует:

1) формированию речи как средства общения;

2) овладению базовыми фонетическими знаниями и умениями;

3) овладению умением работать в паре, в группе, выполнять различные роли (лидера, исполнителя);

4) освоению первоначальных знаний о лексике, грамматике, орфографии и пунктуации русского языка;

5) развитию нравственных чувств, уважения к культуре народов многонационального Казахстана и других стран.

Глава 3. Педагогические подходы к организации учебного процесса

22. Организации образования Республики Казахстан (школы, гимназии, лицеи) следуют принципу, согласно которому обучающиеся "научаться учиться" и стать самостоятельными, мотивированными, заинтересованными, уверенными, ответственными и интеллектуально развитыми личностями.

23. Ожидается, что учителя будут воспитывать и развивать эти качества у обучающихся, используя:

2) исследовательский подход (что я знаю, что я хочу узнать, чему я научился);

3) развивающее обучение (учащийся овладевает способами действий, учится конструировать свою учебную деятельность и управлять ею с помощью учителя);

4) взаимо-, самообучение, взаимо-, самооценивание обучающихся;

5) организацию индивидуально-дифференцированного обучения (согласно потребностям обучающегося через формирующую оценку), парной, групповой деятельности обучающихся и работы всего класса.

24. Рекомендуемые стратегии, технологии и методы обучения предмету "Русский язык":

1) стратегии: самоуправляемая, экспериментальная, критическая, коммуникативная, контекстная;

25. Необходимо обратить внимание на постановку четких целей обучения и критериев успеха для измерения успешности и определения последующих шагов в обучении.

26. Развитие коммуникативных навыков обучающихся. Одной из целей учебной программы является социализация личности: воспитание граждан, способных эффективно взаимодействовать в различных сообществах. Для реализации этой цели необходимо развивать коммуникативные навыки через развитие видов речевой деятельности, создавать такую среду, в которой поощряется и ценится коммуникация в различных формах, где учащийся уверенно выражает свое мнение.

27. Примеры заданий по слушанию и говорению:

1) артикуляционные разминки;

2) звуковой анализ слов;

3) восприятие звучащей речи с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования, выделение из речевого потока языковых единиц (предложение, слово, слог, звук);

4) закреплять усваиваемые учащимися навыки устной речи;

5) контролировать реализацию их произносительных возможностей;

6) исправлять допускаемые ошибки.

28. Примеры заданий по русскому языку:

1) списывание слов, предложений, текстов;

2) восстановление деформированного предложения, текста;

3) составление текста по опорным словам;

4) письмо по памяти;

5) запись нескольких предложений к серии картинок (подписывание картинок) как пересказ прочитанной истории;

6) корректирование собственных текстов с помощью учителя.

Глава 4. Подходы к оцениванию учебных достижений

29. Оценивание результатов изучения предмета "Русский язык" осуществляется с применением критериального оценивания.

30. Критериальное оценивание основано на взаимосвязи преподавания, обучения и оценивания. Результаты критериального оценивания используются для эффективного планирования и организации образовательного процесса.

31. Критериальное оценивание включает формативное и суммативное оценивание.

32. Формативное оценивание проводится непрерывно, обеспечивает обратную связь между обучающимося и учителем, и позволяет своевременно корректировать учебный процесс.

33. Суммативное оценивание проводится по завершении изучения блока учебной информации в определенном периоде обучения, используется для предоставления обратной связи обучающимися, выставления четвертных и годовых оценок по предмету.

Глава 5. Организация содержания учебного предмета "Русский язык"

34. Объем учебной нагрузки по учебному предмету "Русский язык" составляет:

1) в 2 классе – 6 часов в неделю, 204 часа в учебном году;

2) в 3 классе - 4 часа в неделю, 136 часов в учебном году;

3) в 4 классе - 4 часа в неделю, 136 часов в учебном году.

35. Для проведения различных форм (индивидуальная, парная, групповая) и видов работы (игры и активные методы) предусматривается легко передвигаемая мебель, а также столы обучающихся оснащаются современной стационарной звукоусиливающей аппаратурой коллективного пользования, индивидуальными микрофонами и усилителями. Необходимо предусмотреть место для книжных полок, обучающих стендов и стендов для выставки работ обучающихся и наглядных пособий.

36. Содержание учебного предмета:

1) предмет предназначен для первоначального обучения чтению, письму и формированию навыков слушания, говорения на основе лексических тем, однако возможности формирования общения только на основе устной речи резко ограничены из-за трудности овладения ею. В связи с этим исходной формой речи принята дактильно-жестовая речь, как наиболее отвечающая задаче начального этапа обучения. В помощь восприятия устной речи используется звукоусиливающая аппаратура индивидуального и коллективного пользования;

2) содержание предмета "Русский язык" направлено на формирование развития разговорной и связной (устной и письменной) речи, работе над словарным составом и грамматическим строем языка, а также формирование произношения.

37. На уроке русского языка учитель работает над разговорной речью, над структурой предложения и словарным составом, слухо-зрительном восприятием речи и произношением:

1) развитие интереса к учебной деятельности;

2) развитие фонематического слуха;

3) формирование первоначальных понятий о звуке, слоге, ударении, слове, предложении, речи;

4) формирование представления о том, что начало предложения пишется с большой буквы, в конце предложения ставится точка, вопросительный, восклицательный знаки;

5) формирование представлений об ударных/безударных гласных звуках, звонких/глухих, мягких/твердых согласных звуках;

6) формирование умения производить звуковой анализ слов с использованием схем-моделей, делить слова на слоги, находить в слове ударный слог;

7) развитие мелкой моторики рук;

8) развитие мышления, памяти, воображения, восприятия, внимания.

38. Слушание (с использованием звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования) и говорение (развитие речи, письмо):

1) формирование умений слушать речь учителя и обучающихся, видеозаписи, понимать смысл услышанного (с использованием звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования), правильно и точно отвечать на вопросы. Развитие навыков общения в соответствии с коммуникативными целями (общение в группе, ролевые игры), расширение словарного запаса на основе лексических тем;

2) развитие артикуляционного аппарата через разучивание стихотворений, пословиц, поговорок, загадок;

3) формирование умений строить высказывания в монологической и диалогической формах на заданные и интересующие обучающихся темы. Беседы по картинкам, по наблюдениям, беседы об увиденном, о пережитом и прочитанном. Передача отношения к поступкам и переживаниям других людей, способы передачи собственных эмоциональных состояний;

4) использование невербальных средств общения (интонация, мимика, жесты, позы);

5) составление сказок с опорой на серию сюжетных картинок и без опоры. Составление рассказов по сюжетной картинке и по серии сюжетных картинок. Понимание содержания прослушанного (с использованием звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования) текста. Пересказ прочитанного текста с опорой на карту текста и без опоры на нее;

6) слово. Значение и смысл слова. Понимание значения и смысла слова, употребление слова по назначению. Расширение словарного запаса. Произнесение слов согласно орфоэпическим нормам, правильная постановка ударения в словах;

7) составление предложений. Составление коротких текстов.

39. Письмо (Формирование навыков письма):

1) подготовка к письму (правильная посадка, освещение, положение тетради и умение держать карандаш/ручку при письме). Формирование умения ориентироваться на пространстве (рабочая строка, межстрочное пространство, верхняя и нижняя линии рабочей строки, вертикальные наклонные линии) листа в тетради. Моделирование звукового состава слова с помощью схем. Моделирование предложения;

2) графическое начертание букв от графически простых к более сложным, письмо под диктовку слов, написание которых не расходится с произношением;

3) списывание предложений, текста с рукописного и печатного текста;

4) письмо предложений с учетом правил пунктуации: точка, восклицательный, вопросительный знаки в конце предложения. Раздельное написание слов в предложении. Заглавная буква в начале предложения;

5) разграничение понятий: "предмет" и "слово" как название предмета. Слова-названия предметов, явлений окружающего мира; слова, обозначающие признаки предметов; слова, обозначающие действия предметов в момент говорения, до момента говорения, после говорения. Слова, обозначающие один предмет, много предметов; слова, которые соотносятся со словами "он", "она", "оно", "они".

40. Учитывая, что двигательный навык письма формируется у обучающихся достаточно долго, учителю необходимо обеспечить частую тренировку обучающихся в письме, которая по мере овладения техникой начертания букв преимущественно осуществляется на осмысленном речевом материале (слова, фразы, тексты). Для повышения тренировки обучающихся в письме целесообразно использовать письменную речь на уроках предметно-практического обучения, развития речи, чтения. Эти упражнения необходимы не только для овладением письмом, но и для использования письменной речи в общении.

41. Виды и навыки речевой деятельности:

таблица 1

№	Разделы	Подразделы
1	Слушание	1.1 Использование приемов слушания
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний
		1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования
		1.4 Понимание визуального материала
2	Говорение (развитие речи)	2.1 Пополнение словарного запаса
		2.2 Построение высказывания на заданную тему
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)
		2.4 Пересказ прочитанного материала
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале
3	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений
		3.2 Изложение содержания прочитанного материала
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм
4	Языковые нормы	4.1 Соблюдение грамматических норм
4	Языковые нормы	4.2 Соблюдение орфографических норм

42. В учебной программе цели обучения обозначены четырьмя кодовыми знаками. В кодовых знаках первая цифра указывает на класс, вторая и третья цифры - на раздел и подраздел, четвертая - указывает порядковый номер целей обучения. Например, в кодовом знаке 2.2.1.1 - "2" - класс; "2.1"- подраздел; "1" - порядковый номер цели обучения.

43. Весь прослушанный речевой материал предполагает использование в процессе слушания применение звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования.

44. Цели обучения в пределах одной четверти комбинируются по разным видам речевой деятельности.

45. Система целей обучения:

1) "Слушание":

таблица 2

Подразделы (навыки)	Цели обучения
Подразделы (навыки)	2 класс	3 класс	4 класс
1.1 Использование приемов слушания	2.1.1.1 внимательно слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования, понимать речь и правильно реагировать на нее (использование мимики и жестов, выполнение действий)	3.1.1.1 слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования и понимать устную речь, визуальный материал, повторяя простейшие фразы	4.1.1.1 слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования и понимать устную речь, визуальный материал, задавать уточняющие вопросы для выяснения смысла отдельных высказываний
1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	2.1.2.1 понимать значение знакомых слов, имеющих отношение к повседневной жизни	3.1.2.1 понимать лексическое значение слов в простых фразах	4.1.2.1 понимать лексическое значение слов в предложении и в тексте
1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.3.1 отвечать на вопросы и подбирать соответствующую иллюстрацию/картину/схему к прослушанному сообщению с помощью учителя	3.1.3.1 отвечать на вопросы и подбирать соответствующую иллюстрацию/картину/схему к прочитанному сообщению	4.1.3.1 отвечать на простые вопросы по содержанию прослушанного и подбирать иллюстрации по развитию сюжета, заполнять таблицу
1.4 Понимание визуального материала	2.1.4.1 демонстрировать понимание увиденного через комментирование, вопросы или действия	3.1.4.1 понимать и описывать происходящие события в визуальном материале	4.1.4.1 понимать и описывать события, героев в визуальном материале

2) "Говорение (развитие речи)":

таблица 3

Подразделы	Цели обучения
Подразделы	2 класс	3 класс	4 класс
2.1 Пополнение словарного запаса	2.2.1.1 использовать в речи слова, словосочетания для знакомства, сообщения о себе и описания предметов	3.2.1.1 использовать в речи слова и словосочетания для составления вопросительных предложений по имеющейся информации, комментирования действий	4.2.1.1 использовать в речи тематическую лексику в различных контекстах
2.2 Построение высказывания на заданную тему	2.2.2.1 создавать высказывание из 2-3 предложений по картинке	3.2.2.1 создавать высказывание на основе сюжетных картинок	4.2.2.1 создавать высказывание на основе темы, предложенной учителем
2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм	2.2.3.1 понимать собеседника, реагировать на услышанное и отвечать собеседнику, соблюдая речевые нормы	3.2.3.1 участвовать в речевой ситуации на определенную тему, понимать, о чем говорит собеседник; соблюдать речевые нормы	4.2.3.1 участвовать в речевой ситуации на определенную тему, понимать, о чем говорит собеседник; дополнять высказывания собеседника
2.4 Пересказ прочитанного материала	2.2.4.1 пересказывать короткие тексты	3.2.4.1 пересказывать истории/рассказы, используя знакомые слова, соблюдая последовательность событий	4.2.4.1 пересказывать истории/рассказы, используя план/свои заметки
2.5 Составление предложения на основе визуального материала	2.2.5.1 описывать увиденный сюжет своими словами	3.2.5.1 описывать сюжет, используя фразы из видео материалов	4.2.5.1 описывать сюжет из видео материалов и сопоставлять с жизненной ситуацией
2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	2.2.6.1 высказывать простое оценочное мнение о прослушанном/прочитанном материале ("я согласен/не согласен…", "мне понравилось/не понравилось…")	3.2.6.1 высказывать простое оценочное мнение об информации/герое/событии на основе сравнения ("я думаю…", "я считаю…")	4.2.6.1 высказывать оценочные суждения о прослушанном/прочитанном материале ("я предполагаю…", "мне кажется…")

3) "Письмо":

таблица 4

Подразделы	Цели обучения
Подразделы	2 класс	3 класс	4 класс
3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	2.3.1.1 писать небольшие тексты с использованием слов и изображений (составление постера с помощью учителя)	3.3.1.1 писать тексты (например, письма, отчеты), создавать презентацию, представляя собственную точку зрения; используя соответствующий стиль и лексику; схему, графики, таблицы, фотографии (с помощью учителя)	4.3.1.1 писать тексты (например, статью, новости) создавать буклет, презентацию, используя аргументы, чтобы убедить других (с помощью учителя)
3.2 Изложение содержания прочитанного материала	2.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста с помощью ключевых слов, делать заметки, по основным частям текста (с помощью учителя)	3.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста или его частей (с помощью учителя и самостоятельно)	4.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста представляя доказательства из текста, чтобы объяснить события или идеи (с помощью учителя)
3.3 Соблюдение пунктуационных норм	2.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений (с большой поддержкой учителя)	3.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений (с помощью учителя)	4.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений
3.4 Соблюдение каллиграфических норм	2.3.4.1 писать прописные (заглавные) и строчные буквы и их соединения; писать разборчиво, в соответствии с санитарно-гигиеническими требованиями	3.3.4.1 писать в тетради в узкую линейку: соблюдение высоты, ширины и наклона прописных, строчных букв и их соединений	4.3.4.1 писать в тетради в широкую линейку, отрабатывать каллиграфические навыки: соблюдение высоты, ширины и наклона прописных, строчных букв и их соединений

4) "Языковые нормы":

таблица 5

Подразделы	Цели обучения
Подразделы	2 класс	3 класс	4 класс
4.1 Соблюдение грамматических норм	2.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-обозначающие предметы; слова, отвечающие на вопросы кто? или что?	3.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-предметы/слова-признаки/слова-действия и изменять их по числам с помощью учителя	4.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-предметы/слова-признаки/слова-действия и изменять их по числам
	2.4.1.2 распространять предложение с помощью вопросов	3.4.1.2 распространять предложения в соответствии с задачей высказывания	4.4.1.2 распространять предложения нужными по смыслу второстепенными членами для более точного выражения смыслового содержания
			4.4.1.3 использовать в речи местоимения: личные, вопросительные, притяжательные, указательные, определительные
			4.4.1.4 понимать значения предложно-падежных конструкций: в, на – место действия; в, на – направление движения; из, с – исходный пункт движения; о – предмет речи, мысли; в – время; с – совместность; у – лицо, обладающее чем-либо
	2.4.1.5 использовать слова, обозначающие действия предметов	3.4.1.5 использовать глаголы в нужном времени (настоящем, будущем, прошедшем) с помощью учителя	4.4.1.5 использовать глаголы, обозначающие различные виды движения; употреблять глаголы несовершенного вида: название действия; повторяемость действия процесс
	2.4.1.6 согласовывать слова, обозначающие предмет со словами, обозначающими действие предмета в числе	3.4.1.6 использовать глаголы единственного числа прошедшего времени в нужном роде	4.4.1.6 использовать слова, обозначающие количество предметов, лиц; − порядок предметов, лиц по счҰту; падежные формы числительных один, одна, одно
	2.4.1.7 использовать слова, обозначающие признаки предметов; подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу с помощью учителя	3.4.1.7 различать слова, обозначающие признаки предметов; подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу	4.4.1.7 использовать слова, обозначающие признаки предметов. подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу по заданной теме
4.2 Соблюдение орфографических норм	2.4.2.1 правильно писать слова, понимая различия между звуками и буквами		4.4.2.1 писать воспринятые со слуха слова, слоги, не содержащие расхождений между произношением и написанием
		3.4.2.2 правильно писать сочетания жи, ши; ча, ща; чу, щу	4.4.2.2 правильно писать новые слова, используя орфографический словарь
	2.4.2.3 писать заглавную букву в написании имен, фамилий, кличек животных с помощью учителя	3.4.2.3 писать заглавную букву в написании имен, фамилий, кличек животных
		3.4.2.4 писать раздельно предлоги со словами с помощью учителя	4.4.2.4 писать раздельно предлоги со словами

46. Долгосрочный план:

1) 2 класс:

таблица 6

Сквозные темы	Разделы	Подразделы (Навыки)	Цели обучения
1 четверть
1. Все обо мне 2. Моя семья и друзья	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	2.1.1.1 внимательно слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования, понимать речь и правильно реагировать на нее (использование мимики и жестов, выполнение действий)
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	2.1.2.1 понимать значение знакомых слов, имеющих отношение к повседневной жизни
		1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.3.1 отвечать на вопросы и подбирать соответствующую иллюстрацию/картину/схему к прослушанному сообщению с помощью учителя
		1.4 Понимание визуального материала	2.1.4.1 демонстрировать понимание увиденного через комментирование, вопросы или действия
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	2.2.1.1 использовать в речи слова, словосочетания для знакомства, сообщения о себе и описания предметов
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	2.2.2.1 создавать высказывание из 2-3 предложений по картинке
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	2.2.3.1 понимать собеседника, реагировать на услышанное и отвечать собеседнику, соблюдая речевые нормы
		2.4 Пересказ прочитанного материала	2.2.4.1 пересказывать короткие тексты
		2.5 Составление предложений на основе визуального материала	2.2.5.1 описывать увиденный сюжет своими словами
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	2.2.6.1 высказывать простое оценочное мнение о прослушанном/прочитанном материале ("я согласен/не согласен…", "мне понравилось/не понравилось…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	2.3.1.1 писать небольшие тексты с использованием слов и изображений (составление постера с помощью учителя)
		3.2 Изложение содержания прочитанного материала	2.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста с помощью ключевых слов, делать заметки, по основным частям текста (с помощью учителя)
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм	2.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений (с большой поддержкой учителя)
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	2.3.4.1 писать прописные (заглавные) и строчные буквы и их соединения; писать разборчиво, в соответствии с санитарно-гигиеническими требованиями
	Языковые нормы	4.1 Соблюдение грамматических норм	2.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-обозначающие предметы; слова, отвечающие на вопросы кто? или что?
			2.4.1.2 распространять предложение с помощью вопросов
			2.4.1.5 использовать слова, обозначающие действия предметов
			2.4.1.6 согласовывать слова, обозначающие предмет со словами, обозначающими действие предмета в числе
			2.4.1.7 использовать слова, обозначающие признаки предметов; подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу с помощью учителя
		4.2 Соблюдение орфографических норм	2.4.2.1 правильно писать слова, понимая различия между звуками и буквами
		4.2 Соблюдение орфографических норм	2.4.2.3 писать заглавную букву в написании имен, фамилий, кличек животных с помощью учителя
2 четверть
3. Моя школа 4. Мой родной край	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	2.1.1.1 внимательно слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования, понимать речь и правильно реагировать на нее (использование мимики и жестов, выполнение действий)
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	2.1.2.1 понимать значение знакомых слов, имеющих отношение к повседневной жизни
		1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.3.1 отвечать на вопросы и подбирать соответствующую иллюстрацию/картину/схему к прослушанному сообщению с помощью учителя
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	2.2.1.1 использовать в речи слова, словосочетания для знакомства, сообщения о себе и описания предметов
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	2.2.2.1 создавать высказывание из 2-3 предложений по картинке
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдения речевых норм (диалог)	2.2.3.1 понимать собеседника, реагировать на услышанное и отвечать собеседнику, соблюдая речевые нормы
		2.4 Пересказ прочитанного материала	2.2.4.1 пересказывать короткие тексты
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала	2.2.5.1 описывать увиденный сюжет своими словами
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	2.2.6.1 высказывать простое оценочное мнение о прослушанном/прочитанном материале ("я согласен/не согласен…", "мне понравилось/не понравилось…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	2.3.1.1 писать небольшие тексты с использованием слов и изображений (составление постера с помощью учителя)
		3.2 Изложения содержания прочитанного материала	2.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста с помощью ключевых слов, делать заметки, по основным частям текста (с помощью учителя)
		3.3. Соблюдение пунктуационных норм	2.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений (с большой поддержкой учителя)
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	2.3.4.1 писать прописные (заглавные) и строчные буквы и их соединения; писать разборчиво, в соответствии с санитарно-гигиеническими требованиями
	Употребление языковых норм	4.1 Соблюдение грамматических норм	2.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-обозначающие предметы; слова, отвечающие на вопросы кто? или что?
			2.4.1.2 распространять предложение с помощью вопросов
			2.4.1.5 использовать слова, обозначающие действия предметов
			2.4.1.6 согласовывать слова, обозначающие предмет со словами, обозначающими действие предмета в числе
			2.4.1.7 использовать слова, обозначающие признаки предметов; подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу с помощью учителя
		4.2 Соблюдение орфографических норм	2.4.2.1 правильно писать слова, понимая различия между звуками и буквами
		4.2 Соблюдение орфографических норм	2.4.2.3 писать заглавную букву в написании имен, фамилий, кличек животных с помощью учителя
3 четверть
5. В здоровом теле – здоровый дух! 6. Традиции и фольклор	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	2.1.1.1 внимательно слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования, понимать речь и правильно реагировать на нее (использование мимики и жестов, выполнение действий)
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	2.1.2.1 понимать значение знакомых слов, имеющих отношение к повседневной жизни
		1.3 Понимание прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.3.1 отвечать на вопросы и подбирать соответствующую иллюстрацию/картину/схему к прослушанному сообщению с помощью учителя
		1.4 Понимание визуального материала	2.1.4.1 демонстрировать понимание увиденного через комментирование, вопросы или действия
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	2.2.1.1 использовать в речи слова, словосочетания для знакомства, сообщения о себе и описания предметов
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	2.2.2.1 создавать высказывание из 2-3 предложений по картинке
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	2.2.3.1 понимать собеседника, реагировать на услышанное и отвечать собеседнику, соблюдая речевые нормы
		2.4 Пересказ прочитанного материала	2.2.4.1 пересказывать короткие тексты
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала	2.2.5.1 описывать увиденный сюжет своими словами
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	2.2.6.1 высказывать простое оценочное мнение о прослушанном/прочитанном материале ("я согласен/не согласен…", "мне понравилось/не понравилось…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	2.3.1.1 писать небольшие тексты с использованием слов и изображений (составление постера с помощью учителя)
		3.2 Изложение содержания прослушанного материала	2.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста с помощью ключевых слов, делать заметки, по основным частям текста (с помощью учителя)
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм	2.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений (с большой поддержкой учителя)
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	2.3.4.1 писать прописные (заглавные) и строчные буквы и их соединения; писать разборчиво, в соответствии с санитарно-гигиеническими требованиями
	Употребление языковых норм	4.1 Соблюдение грамматических норм	2.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-обозначающие предметы; слова, отвечающие на вопросы кто? или что?
			2.4.1.2 распространять предложение с помощью вопросов
			2.4.1.5 использовать слова, обозначающие действия предметов
			2.4.1.6 согласовывать слова, обозначающие предмет со словами, обозначающими действие предмета в числе
			2.4.1.7 использовать слова, обозначающие признаки предметов; подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу с помощью учителя
		4.2 Соблюдение орфографических норм	2.4.2.1 правильно писать слова, понимая различия между звуками и буквами
		4.2 Соблюдение орфографических норм	2.4.2.3 писать заглавную букву в написании имен, фамилий, кличек животных с помощью учителя
4 четверть
7. Окружающая среда 8. Путешествия	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	2.1.1.1 внимательно слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования, понимать речь и правильно реагировать на нее (использование мимики и жестов, выполнение действий)
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	2.1.2.1 понимать значение знакомых слов, имеющих отношение к повседневной жизни
		1.3 Понимание прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.3.1 отвечать на вопросы и подбирать соответствующую иллюстрацию/картину/схему к прослушанному сообщению с помощью учителя
		1.4 Понимание визуального материала	2.1.4.1 демонстрировать понимание увиденного через комментирование, вопросы или действия
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	2.2.1.1 использовать в речи слова, словосочетания для знакомства, сообщения о себе и описания предметов
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	2.2.2.1 создавать высказывание из 2-3 предложений по картинке
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	2.2.3.1 понимать собеседника, реагировать на услышанное и отвечать собеседнику, соблюдая речевые нормы
		2.4 Пересказ прочитанного материала	2.2.4.1 пересказывать короткие тексты
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала	2.2.5.1 описывать увиденный сюжет своими словами
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	2.2.6.1 высказывать простое оценочное мнение о прослушанном/прочитанном материале ("я согласен/не согласен…", "мне понравилось/не понравилось…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	2.3.1.1 писать небольшие тексты с использованием слов и изображений (составление постера с помощью учителя)
		3.2 Изложение содержания прочитанного материала	2.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста с помощью ключевых слов, делать заметки, по основным частям текста (с помощью учителя)
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм	2.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений (с большой поддержкой учителя)
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	2.3.4.1 писать прописные (заглавные) и строчные буквы и их соединения; писать разборчиво, в соответствии с санитарно-гигиеническими требованиями
	Употребление языковых норм	4.1 Соблюдение грамматических норм	2.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-обозначающие предметы; слова, отвечающие на вопросы кто? или что?
			2.4.1.2 распространять предложение с помощью вопросов
			2.4.1.5 использовать слова, обозначающие действия предметов
			2.4.1.6 согласовывать слова, обозначающие предмет со словами, обозначающими действие предмета в числе
			2.4.1.7 использовать слова, обозначающие признаки предметов; подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу с помощью учителя
		4.2 Соблюдение орфографических норм	2.4.2.1 правильно писать слова, понимая различия между звуками и буквами
		4.2 Соблюдение орфографических норм	2.4.2.3 писать заглавную букву в написании имен, фамилий, кличек животных с помощью учителя

2) 3 класс:

таблица 7

Сквозные темы	Разделы	Подразделы (Навыки)	Цели обучения
1 четверть
1. Живая природа 2.Что такое хорошо и что такое плохо?	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	3.1.1.1 слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования и понимать устную речь, визуальный материал, повторяя простейшие фразы
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	3.1.2.1 понимать лексическое значение слов в простых фразах
		1.3 Понимание прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	3.1.3.1 отвечать на вопросы и подбирать соответствующую иллюстрацию/картину/схему к прочитанному сообщению
		1.4 Понимание визуального материала	3.1.4.1 понимать и описывать происходящие события в визуальном материале
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	3.2.1.1 использовать в речи слова и словосочетания для составления вопросительных предложений по имеющейся информации, комментирования действий
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	3.2.2.1 создавать высказывание на основе сюжетных картинок
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм	3.2.3.1 участвовать в речевой ситуации на определенную тему, понимать, о чем говорит собеседник; соблюдать речевые нормы
		2.4 Пересказ прочитанного материала	3.2.4.1 пересказывать истории/рассказы, используя знакомые слова, соблюдая последовательность событий
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала	3.2.5.1 описывать сюжет, используя фразы из видео материалов
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	3.2.6.1 высказывать простое оценочное мнение об информации/герое/событии на основе сравнения ("я думаю…", "я считаю…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	3.3.1.1 писать тесты (например письма, отчеты), создавать презентацию, представляя собственную точку зрения; используя соответствующий стиль и лексику; схему, графики, таблицы, фотографии (с помощью учителя)
		3.2 Изложение содержания прочитанного материала	3.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста или его частей (с помощью учителя и самостоятельно)
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм	3.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений (с помощью учителя)
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	3.3.4.1 писать в тетради в узкую линейку: соблюдение высоты, ширины и наклона прописных, строчных букв и их соединений
	Языковые нормы	4.1 Соблюдение грамматических норм	3.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-предметы/слова-признаки/слова-действия и изменять их по числам с помощью учителя
			3.4.1.2 распространять предложения в соответствии с задачей высказывания
			3.4.1.5 использовать глаголы в нужном времени (настоящем, будущем, прошедшем) с помощью учителя
			3.4.1.6 использовать глаголы единственного числа прошедшего времени в нужном роде
			3.4.1.7 различать слова, обозначающие признаки предметов; подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу
		4.2 Соблюдение орфографических норм	3.4.2.2 правильно писать сочетания жи, ши; ча, ща; чу, щу
			3.4.2.3 писать заглавную букву в написании имен, фамилий, кличек животных
			3.4.2.4 писать раздельно предлоги со словами с помощью учителя
2 четверть
3. Время 4. Архитектура	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	3.1.1.1 слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования и понимать устную речь, визуальный материал, повторяя простейшие фразы
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	3.1.2.1 понимать лексическое значение слов в простых фразах
		1.3 Понимание прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	3.1.3.1 отвечать на вопросы и подбирать соответствующую иллюстрацию/картину/схему к прочитанному сообщению
		1.4 Понимание визуального материала	3.1.4.1 понимать и описывать происходящие события в визуальном материале
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	3.2.1.1 использовать в речи слова и словосочетания для составления вопросительных предложений по имеющейся информации, комментирования действий
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	3.2.2.1 создавать высказывание на основе сюжетных картинок
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм	3.2.3.1 участвовать в речевой ситуации на определенную тему, понимать, о чем говорит собеседник; соблюдать речевые нормы
		2.4 Пересказ прочитанного материала	3.2.4.1 пересказывать истории/рассказы, используя знакомые слова, соблюдая последовательность событий
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала	3.2.5.1 описывать сюжет, используя фразы из видео материалов
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	3.2.6.1 высказывать простое оценочное мнение об информации/герое/событии на основе сравнения ("я думаю…", "я считаю…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	3.3.1.1 писать тесты (например письма, отчеты), создавать презентацию, представляя собственную точку зрения; используя соответствующий стиль и лексику; схему, графики, таблицы, фотографии (с помощью учителя)
		3.2 Изложение содержания прочитанного материала	3.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста или его частей (с помощью учителя и самостоятельно)
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм	3.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений (с помощью учителя)
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	3.3.4.1 писать в тетради в узкую линейку: соблюдение высоты, ширины и наклона прописных, строчных букв и их соединений
	Употребление языковых норм	4.1 Соблюдение грамматических норм	3.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-предметы/слова-признаки/слова-действия и изменять их по числам с помощью учителя
			3.4.1.2 распространять предложения в соответствии с задачей высказывания
			3.4.1.5 использовать глаголы в нужном времени (настоящем, будущем, прошедшем) с помощью учителя
			3.4.1.6 использовать глаголы единственного числа прошедшего времени в нужном роде
			3.4.1.7 различать слова, обозначающие признаки предметов; подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу
		4.2 Соблюдение орфографических норм	3.4.2.2 правильно писать сочетания жи, ши; ча, ща; чу, щу
			3.4.2.3 писать заглавную букву в написании имен, фамилий, кличек животных
			3.4.2.4 писать раздельно предлоги со словами с помощью учителя
3 четверть
5. Искусство 6. Выдающиеся личности	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	3.1.1.1 слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования и понимать устную речь, визуальный материал, повторяя простейшие фразы
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	3.1.2.1 понимать лексическое значение слов в простых фразах
		1.3 Понимание прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	3.1.3.1 отвечать на вопросы и подбирать соответствующую иллюстрацию/картину/схему к прочитанному сообщению
		1.4 Понимание визуального материала	3.1.4.1 понимать и описывать происходящие события в визуальном материале
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	3.2.1.1 использовать в речи слова и словосочетания для составления вопросительных предложений по имеющейся информации, комментирования действий
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	3.2.2.1 создавать высказывание на основе сюжетных картинок
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	3.2.3.1 участвовать в речевой ситуации на определенную тему, понимать, о чем говорит собеседник; соблюдать речевые нормы
		2.4 Пересказ прочитанного материала	3.2.4.1 пересказывать истории/рассказы, используя знакомые слова, соблюдая последовательность событий
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала	3.2.5.1 описывать сюжет, используя фразы из видео материалов
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	3.2.6.1 высказывать простое оценочное мнение об информации/герое/событии на основе сравнения ("я думаю…", "я считаю…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	3.3.1.1 писать тесты (например письма, отчеты), создавать презентацию, представляя собственную точку зрения; используя соответствующий стиль и лексику; схему, графики, таблицы, фотографии (с помощью учителя)
		3.2 Изложение содержания прочитанного материала	3.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста или его частей (с помощью учителя и самостоятельно)
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм	3.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений (с помощью учителя)
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	3.3.4.1 писать в тетради в узкую линейку: соблюдение высоты, ширины и наклона прописных, строчных букв и их соединений
	Употребление языковых норм	4.1 Соблюдение грамматических норм	3.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-предметы/слова-признаки/слова-действия и изменять их по числам с помощью учителя
			3.4.1.2 распространять предложения в соответствии с задачей высказывания
			3.4.1.5 использовать глаголы в нужном времени (настоящем, будущем, прошедшем) с помощью учителя
			3.4.1.6 использовать глаголы единственного числа прошедшего времени в нужном роде
			3.4.1.7 различать слова, обозначающие признаки предметов; подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу
		4.2 Соблюдение орфографических норм	3.4.2.2 правильно писать сочетания жи, ши; ча, ща; чу, щу
			3.4.2.3 писать заглавную букву в написании имен, фамилий, кличек животных
			3.4.2.4 писать раздельно предлоги со словами с помощью учителя
4 четверть
7. Вода – источник жизни 8. Культура отдыха. Праздники.	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	3.1.1.1 слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования и понимать устную речь, визуальный материал, повторяя простейшие фразы
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	3.1.2.1 понимать лексическое значение слов в простых фразах
		1.3 Понимание прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	3.1.3.1 отвечать на вопросы и подбирать соответствующую иллюстрацию/картину/схему к прочитанному сообщению
		1.4 Понимание визуального материала	3.1.4.1 понимать и описывать происходящие события в визуальном материале
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	3.2.1.1 использовать в речи слова и словосочетания для составления вопросительных предложений по имеющейся информации, комментирования действий
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	3.2.2.1 создавать высказывание на основе сюжетных картинок
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	3.2.3.1 участвовать в речевой ситуации на определенную тему, понимать, о чем говорит собеседник; соблюдать речевые нормы
		2.4 Пересказ прочитанного материала	3.2.4.1 пересказывать истории/рассказы, используя знакомые слова, соблюдая последовательность событий
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала	3.2.5.1 описывать сюжет, используя фразы из видео материалов
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	3.2.6.1 высказывать простое оценочное мнение об информации/герое/событии на основе сравнения ("я думаю…", "я считаю…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	3.3.1.1 писать тесты (например письма, отчеты), создавать презентацию, представляя собственную точку зрения; используя соответствующий стиль и лексику; схему, графики, таблицы, фотографии (с помощью учителя)
		3.2 Изложение содержания прочитанного материала	3.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста или его частей (с помощью учителя и самостоятельно)
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм	3.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений (с помощью учителя)
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	3.3.4.1 писать в тетради в узкую линейку: соблюдение высоты, ширины и наклона прописных, строчных букв и их соединений
	Употребление языковых норм	4.1 Соблюдение грамматических норм	3.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-предметы/слова-признаки/слова-действия и изменять их по числам с помощью учителя
			3.4.1.2 распространять предложения в соответствии с задачей высказывания
			3.4.1.5 использовать глаголы в нужном времени (настоящем, будущем, прошедшем) с помощью учителя
			3.4.1.6 использовать глаголы единственного числа прошедшего времени в нужном роде
			3.4.1.7 различать слова, обозначающие признаки предметов; подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу
		4.2 Соблюдение орфографических норм	3.4.2.2 правильно писать сочетания жи, ши; ча, ща; чу, щу
			3.4.2.2 правильно писать сочетания жи, ши; ча, ща; чу, щу
			3.4.2.3 писать заглавную букву в написании имен, фамилии, кличек животных
			3.4.2.4 писать раздельно предлоги со словами с помощью учителя

3) 4 класс:

таблица 8

Сквозные темы	Разделы	Подразделы (навыки)	Цели обучения
1 четверть
1 Моя Родина – Казахстан 2 Человеческие ценности	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	4.1.1.1 слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования и понимать устную речь, визуальный материал, задавать уточняющие вопросы для выяснения смысла отдельных высказываний
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	4.1.2.1 понимать лексическое значение слов в предложении и в тексте
		1.3 Понимание прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	4.1.3.1 отвечать на простые вопросы по содержанию прослушанного и подбирать иллюстрации по развитию сюжета, заполнять таблицу
		1.4 Понимание визуального материала	4.1.4.1 понимать и описывать события, героев в визуальном материале
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	4.2.1.1 использовать в речи тематическую лексику в различных контекстах
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	4.2.2.1 создавать высказывание на основе темы, предложенной учителем
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	4.2.3.1 участвовать в речевой ситуации на определенную тему, понимать, о чем говорит собеседник; дополнять высказывания собеседника
		2.4 Пересказ прочитанного материала	4.2.4.1 пересказывать истории/рассказы, используя план/свои заметки
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала	4.2.5.1 описывать сюжет из видео материалов и сопоставлять с жизненной ситуацией
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	4.2.6.1 высказывать оценочные суждения о прослушанном/прочитанном материале ("я предполагаю…", "мне кажется…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	4.3.1.1 писать тексты (например, статью, новости) создавать буклет, презентацию, используя аргументы, чтобы убедить других (с помощью учителя)
		3.2 Изложение содержания прочитанного материала	4.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста представляя доказательства из текста, чтобы объяснить события или идеи (с помощью учителя)
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм	4.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	4.3.4.1 писать в тетради в широкую линейку, отрабатывать каллиграфические навыки: соблюдение высоты, ширины и наклона прописных, строчных букв и их соединений
	Языковые нормы	4.1 Соблюдение грамматических норм	4.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-предметы/слова-признаки/слова-действия и изменять их по числам
			4.4.1.2 распространять предложения нужными по смыслу второстепенными членами для более точного выражения смыслового содержания
			4.4.1.3 использовать в речи местоимения: личные, вопросительные, притяжательные, указательные, определительные
			4.4.1.4 понимать значения предложно-падежных конструкций: в, на – место действия; в, на – направление движения; из, с – исходный пункт движения; о – предмет речи, мысли; в – время; с – совместность; у – лицо, обладающее чем-либо
			4.4.1.5 использовать глаголы, обозначающие различные виды движения; употреблять глаголы несовершенного вида: название действия; повторяемость действия. процесс
			4.4.1.6 использовать слова, обозначающие количество предметов, лиц; − порядок предметов, лиц по счҰту; падежные формы числительных один, одна, одно
			4.4.1.7 использовать слова, обозначающие признаки предметов. подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу по заданной теме
		4.2 Соблюдение орфографических норм	4.4.2.1 писать воспринятые на слух слова, слоги, не содержащие расхождений между произношением и написанием
			4.4.2.2 правильно писать новые слова, используя орфографический словарь
			4.4.2.4 писать раздельно предлоги со словами
2 четверть
3 Культурное наследие 4 Мир профессий	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	4.1.1.1 слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования и понимать устную речь, визуальный материал, задавать уточняющие вопросы для выяснения смысла отдельных высказываний
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	4.1.2.1 понимать лексическое значение слов в предложении и в тексте
		1.3 Понимание прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	4.1.3.1 отвечать на простые вопросы по содержанию прослушанного и подбирать иллюстрации по развитию сюжета, заполнять таблицу
		1.4 Понимание визуального материала	4.1.4.1 понимать и описывать события, героев в визуальном материале
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	4.2.1.1 использовать в речи тематическую лексику в различных контекстах
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	4.2.2.1 создавать высказывание на основе темы, предложенной учителем
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	4.2.3.1 участвовать в речевой ситуации на определенную тему, понимать, о чем говорит собеседник; дополнять высказывания собеседника
		2.4 Пересказ прочитанного материала	4.2.4.1 пересказывать истории/рассказы, используя план/свои заметки
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала	4.2.5.1 описывать сюжет из видео материалов и сопоставлять с жизненной ситуацией
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	4.2.6.1 высказывать оценочные суждения о прослушанном/прочитанном материале ("я предполагаю…", "мне кажется…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	4.3.1.1 писать тексты (например, статью, новости) создавать буклет, презентацию, используя аргументы, чтобы убедить других (с помощью учителя)
		3.2 Изложение содержания прочитанного материала	4.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста представляя доказательства из текста, чтобы объяснить события или идеи (с помощью учителя)
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм	4.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	4.3.4.1 писать в тетради в широкую линейку, отрабатывать каллиграфические навыки: соблюдение высоты, ширины и наклона прописных, строчных букв и их соединений
	Употребление языковых норм	4.1 Соблюдение грамматических норм	4.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-предметы/слова-признаки/слова-действия и изменять их по числам
			4.4.1.2 распространять предложения нужными по смыслу второстепенными членами для более точного выражения смыслового содержания
			4.4.1.3 использовать в речи местоимения: личные, вопросительные, притяжательные, указательные, определительные
			4.4.1.4 понимать значения предложно-падежных конструкций: в, на – место действия; в, на – направление движения; из, с – исходный пункт движения; о – предмет речи, мысли; в – время; с – совместность; у – лицо, обладающее чем-либо
			4.4.1.5 использовать глаголы, обозначающие различные виды движения; употреблять глаголы несовершенного вида: название действия; повторяемость действия процесс
			4.4.1.6 использовать слова, обозначающие количество предметов, лиц; − порядок предметов, лиц по счҰту; падежные формы числительных один, одна, одно
			4.4.1.7 использовать слова, обозначающие признаки предметов. подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу по заданной теме
		4.2 Соблюдение орфографических норм	4.4.2.1 писать воспринятые со слуха слова, слоги, не содержащие расхождений между произношением и написанием
			4.4.2.2 правильно писать новые слова, используя орфографический словарь
			4.4.2.4 писать раздельно предлоги со словами
3 четверть
5. Природные явления 6. Охрана окружающей среды	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	4.1.1.1 слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования и понимать устную речь, визуальный материал, задавать уточняющие вопросы для выяснения смысла отдельных высказываний
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	4.1.2.1 понимать лексическое значение слов в предложении и в тексте
		1.3 Понимание прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	4.1.3.1 отвечать на простые вопросы по содержанию прослушанного и подбирать иллюстрации по развитию сюжета, заполнять таблицу
		1.4 Понимание визуального материала	4.1.4.1 понимать и описывать события, героев в визуальном материале
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	4.2.1.1 использовать в речи тематическую лексику в различных контекстах
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	4.2.2.1 создавать высказывание на основе темы, предложенной учителем
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	4.2.3.1 участвовать в речевой ситуации на определенную тему, понимать, о чем говорит собеседник; дополнять высказывания собеседника
		2.4 Пересказ прочитанного материала	4.2.4.1 пересказывать истории/рассказы, используя план/свои заметки
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала	4.2.5.1 описывать сюжет из видео материалов и сопоставлять с жизненной ситуацией
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	4.2.6.1 высказывать оценочные суждения о прослушанном/прочитанном материале ("я предполагаю…", "мне кажется…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	4.3.1.1 писать тексты (например, статью, новости) создавать буклет, презентацию, используя аргументы, чтобы убедить других (с помощью учителя)
		3.2 Изложение содержания прочитанного материала	4.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста представляя доказательства из текста, чтобы объяснить события или идеи (с помощью учителя)
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм	4.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	4.3.4.1 писать в тетради в широкую линейку, отрабатывать каллиграфические навыки: соблюдение высоты, ширины и наклона прописных, строчных букв и их соединений
	Употребление языковых норм	4.1 Соблюдение грамматических норм	4.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-предметы/слова-признаки/слова-действия и изменять их по числам
			4.4.1.2 распространять предложения нужными по смыслу второстепенными членами для более точного выражения смыслового содержания
			4.4.1.3 использовать в речи местоимения: личные, вопросительные, притяжательные, указательные, определительные
			4.4.1.4 понимать значения предложно-падежных конструкций: в, на – место действия; в, на – направление движения; из, с – исходный пункт движения; о – предмет речи, мысли; в – время; с – совместность; у – лицо, обладающее чем-либо
			4.4.1.5 использовать глаголы, обозначающие различные виды движения; употреблять глаголы несовершенного вида: название действия; повторяемость действия процесс
			4.4.1.6 использовать слова, обозначающие количество предметов, лиц; − порядок предметов, лиц по счҰту; падежные формы числительных один, одна, одно
			4.4.1.7 использовать слова, обозначающие признаки предметов. подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу по заданной теме
		4.2 Соблюдение орфографических норм	4.4.2.1 писать воспринятые со слуха слова, слоги, не содержащие расхождений между произношением и написанием
			4.4.2.2 правильно писать новые слова, используя орфографический словарь
			4.4.2.4 писать раздельно предлоги со словами
4 четверть
7. Путешествие в космос 8. Путешествие в будущее	Слушание	1.1 Использование приемов слушания	4.1.1.1 слушать с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования и понимать устную речь, визуальный материал, задавать уточняющие вопросы для выяснения смысла отдельных высказываний
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	4.1.2.1 понимать лексическое значение слов в предложении и в тексте
		1.3 Понимание прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	4.1.3.1 отвечать на простые вопросы по содержанию прослушанного и подбирать иллюстрации по развитию сюжета, заполнять таблицу
		1.4 Понимание визуального материала	4.1.4.1 понимать и описывать события, героев в визуальном материале
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	4.2.1.1 использовать в речи тематическую лексику в различных контекстах
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	4.2.2.1 создавать высказывание на основе темы, предложенной учителем
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	4.2.3.1 участвовать в речевой ситуации на определенную тему, понимать, о чем говорит собеседник; дополнять высказывания собеседника
		2.4 Пересказ прочитанного материала	4.2.4.1 пересказывать истории/рассказы, используя план/свои заметки
		2.5 Составление предложения на основе визуального материала	4.2.5.1 описывать сюжет из видео материалов и сопоставлять с жизненной ситуацией
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	4.2.6.1 высказывать оценочные суждения о прослушанном/прочитанном материале ("я предполагаю…", "мне кажется…")
	Письмо	3.1 Написание текстов с использованием различных форм представлений	4.3.1.1 писать тексты (например, статью, новости) создавать буклет, презентацию, используя аргументы, чтобы убедить других (с помощью учителя)
		3.2 Изложение содержания прочитанного материала	4.3.2.1 передавать содержание видеоинформации, текста представляя доказательства из текста, чтобы объяснить события или идеи (с помощью учителя)
		3.3 Соблюдение пунктуационных норм	4.3.3.1 использовать знаки препинания в конце простых предложений
		3.4 Соблюдение каллиграфических норм	4.3.4.1 писать в тетради в широкую линейку, отрабатывать каллиграфические навыки: соблюдение высоты, ширины и наклона прописных, строчных букв и их соединений
	Языковые нормы	4.1 Соблюдение грамматических норм	4.4.1.1 различать и использовать в письменной и устной речи слова-предметы/слова-признаки/слова-действия и изменять их по числам
			4.4.1.2 распространять предложения нужными по смыслу второстепенными членами для более точного выражения смыслового содержания
			4.4.1.3 использовать в речи местоимения: личные, вопросительные, притяжательные, указательные, определительные
			4.4.1.4 понимать значения предложно-падежных конструкций: в, на – место действия; в, на – направление движения; из, с – исходный пункт движения; о – предмет речи, мысли; в – время; с – совместность; у – лицо, обладающее чем-либо
			4.4.1.5 использовать глаголы, обозначающие различные виды движения; употреблять глаголы несовершенного вида: название действия; повторяемость действия процесс
			4.4.1.6 использовать слова, обозначающие количество предметов, лиц; − порядок предметов, лиц по счҰту; падежные формы числительных один, одна, одно
			4.4.1.7 использовать слова, обозначающие признаки предметов. подбирать признаки к предметам по цвету, форме, величине, материалу по заданной теме
		4.2 Соблюдение орфографических норм	4.4.2.1 писать воспринятые со слуха слова, слоги, не содержащие расхождений между произношением и написанием
			4.4.2.2 правильно писать новые слова, используя орфографический словарь
			4.4.2.4 писать раздельно предлоги со словами

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 119-қосымша

Естімейтін білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 3-4 сыныптары үшін "Орыс тілі" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
(оқыту орыс тілінде емес)

Ескерту. Бұйрық 119-қосымшамен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.07.2017 № 352 (1, 2, 6, 8, 9, 10,(11, 12) сыныптардың ерекше білім беруге қажеттіліктері бар білім алушылары үшін 01.09.2017, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 3-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2018, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 4-сыныптың және 10-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2019, 11-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2020 қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

2. Оқу бағдарламасы білім алушылардың жас ерекшеліктерінің танымдық мүмкіндіктеріне сәйкес әр оқу пәнінің мазмұнын және олардың білім, білік, дағдыларының көлемін анықтайтын оқу-нормативтік құжат болып табылады.

4. Оқу бағдарламасында оқу-нормативтік құжаттың дәстүрлі міндеттері заманауи мектепте білім беру процесін ұйымдастырудың инновациялық тәсілдерімен үйлесімді сабақтасқан. Оқытудағы тәсілдер пән бойынша оқу бағдарламасының түбегейлі жаңа құрылымын құруда негізгі бағдарлары болып табылады.

5. Құндылыққа, іс-әрекетке, тұлғаға бағдарлық коммуникативтік тәсілдер білім берудің классикалық негізі ретінде оқыту мақсаттарының жүйесі мен білім беру процесі нәтижелерінің басымдылығын арттыру үшін қолданылып, оқу бағдарламасының жаңа құрылымында көрініс тапты.

6. Қазіргі кезеңде білім алушының өздігінен білімді игеруі үшін оның белсенді іс-әрекетін ұйымдастыру оқу процесіне қойылатын негізгі талаптардың бірі болып табылады. Мұндай тәсілдер пәндік білімді, әлеуметтік және коммуникативтік дағдыларды ғана емес, сонымен бірге, өзінің жеке мүдделері мен болашағын сезінуге, сындарлы шешімдер қабылдауына мүмкіндік беретін тұлғалық қасиеттерді де меңгеруге ықпал етеді. Мұғаліммен бірлесіп шығармашылықпен айналысу және серіктес, кеңесші ретінде мұғалімнің қолдауы кезінде білім алушының белсенді танымдық қабілеті тұрақты сипатқа ие болады.

7. Тұлғалық-бағдарлық білім беруді осындай сипатта жақсарту білім беру процесіне барлық қатысушылардың өзара қарым-қатынасында өктемшілікке жол бермей, ынтымақтастығы үшін алғышарттарды құрайтын оқытудың алуан түрлі интерактивті әдістерін қолдану. Диалогтік және рефлексивті технологияларды қолдану білім алушылардың жоба және зерттеу жұмыстарын ұйымдастыруымен сабақтасады. Білім беру процесін ұйымдастырудың барлық инновациялық тәсілдері оқытуды білім, идеялар және іс-әрекет тәсілдерімен белсенді түрде алмасуды көздейтін шынайы шығармашылық процесіндегі қарым-қатынас моделіне айналдырады.

9. Пән мазмұнын меңгеру және оқу мақсаттарына қол жеткізу процесінде білім алушылардың ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, атап айтсақ: қажетті ақпаратты іздеу, өңдеу, алу, құру және көрсету, ақпараттар және идеялармен алмасу үшін бірлесіп әрекет ету, жабдықтар мен қосымшаларды кең ауқымда қолдану арқылы өз жұмысын бағалау және жетілдіру сияқты қолдану дағдыларын дамыту үшін алғышарттар/жағдайлар жасау қажет.

10. Оқу бағдарламасында оқу пәнінің мазмұнын анықтаудың негізі болып табылатын оқыту мақсаттарының жүйесі түрінде ұсынылған күтілетін нәтижелері қалыптастырылған. Мазмұны тұрғысынан оқу бағдарламалары білім алушыны өзін-өзі оқыту субьектісі және тұлғааралық қарым-қатынас субьектісі ретінде тәрбиелеуде оқу пәннің қосатын үлесін айқындайды.

11. Оқу бағдарламалары білім беру құндылықтары мен белгілі бір пәнді оқыту мақсаттарының жүйесі бар мектепті бітіргеннен кейінгі нәтижелерінің өзара байланысы мен өзара шарттылығына негізделген тәрбиелеу және оқытудың біртұтастығы қағидасын іске асыруды қамтамасыз етеді.

12. Оқу бағдарламаларының тек пәндік білім мен білікке ғана емес, сонымен қатар, кең ауқымды дағдылардың қалыптасуына бағытталғаны оның ерекше өзгешелігі болып табылады. Құрылған оқыту мақсаттарының жүйесі келесі кең ауқымды дағдыларды дамытудың негізі болып табылады:

1) білімді функционалдық және шығармашылық қолдану, сын тұрғысынан ойлау, зерттеу жұмыстарын жүргізу, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану, қарым-қатынас жасаудың түрлі тәсілдерін қолдану, топпен және жеке дара жұмыс істей алу, мәселелерді шешу және шешімдер қабылдау сияқты кең ауқымды дағдыларын дамытуға негіз болады. Кең ауқымды дағдылар білім алушының мектептегі білім алу тәжірибесінде де, келешекте мектепті бітіргеннен кейін де жетістігінің кепілі болып табылады.

13. Экономикадағы заманауи инновациялар, еңбек нарығындағы өзгерістер білім алушылардың күрделі міндеттерді шешу үшін немесе оларды шешудің жаңа тәсілдерін табу үшін жағдаятқа, идеялар мен ақпараттарға талдау жасау және бағалауға, алған білімі мен тәжірибесін жаңа идея мен ақпаратты жинақтау үшін шығармашылық қолдануға мүмкіндік беретін дағдылар жиынтығын меңгеру қажеттілігіне себепші болады. Жігерлілік, алғырлық, өзгерістерге дайындығы, байланысқа бейімділігі сияқты тұлғалық қасиеттер өзекті болып отыр.

14. Пән бойынша күнделікті білім беру процесінің мазмұны оқу мақсаттарына бағынады және білім алушылардың меңгерген білім, білік және дағдыларын кез-келген оқу процесінде және өмір жағдаяттарында шығармашылықпен пайдалану даярлылығын қалыптастыруға, жетістікке қол жеткізуде қажырлылықты дамытуға бағытталған, өмір бойы білім алуға ынталандырады.

15. Кең ауқымдағы дағдылармен бірлікте жеке қасиеттердің дамуы "қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік", "құрмет", "ынтымақтастық", "еңбек пен шығармашылық", "ашықтық", "өмір бойы білім алу" сияқты білім берудің басты құндылықтарына білім алушыларды дағдыландырудың негізі болып табылады. Бұл құндылықтар білім алушының тәртібі мен күнделікті іс-әрекеттерін ынталандыратын тұрақты тұлғалық бағдары болады.

2-тарау. "Орыс тілі" пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері

16. "Орыс тілі" пәні жалпы білімнің негізін құрайтын маңызды оқу пәндерінің қатарына жатады.

17. "Орыс тілі" пәнінің бағдарламасы бұдан әрі тілдік және әдебиеттік білімнің дайындық кезеңі болып табылады. Сондай-ақ одан кейінгі барлық оқытудың негізін қалайды.

18. "Орыс тілі" пәні білім алушылардың саналы түрде:

1) тіл адамдар арасында сөйлесудің негізгі құралы болып табылатынын, тіл мен сөйлесу адам өмірінде ерекше рөл ойнайтынын;

2) дұрыс ауызша және жазбаша сөйлеу тілі адамның жеке мәдениетінің көрсеткіші болып табылатынын;

3) тілді меңгеру оқу әрекетінде, сонымен қатар шынайы өмір жағдайларында тілдік-жағдаяттық мінез-құлықты нәтижелі бақылай отырып құбылмалы өмірде бейімделуге көмектесетінін; білім алушы өз пікірін білдіру және дәлелдеу үшін ақпараттың әр түрлі дереккөздерін және заманауи ақпараттық технологияларды қолданатынын;

4) "Орыс тілі" пәнінің маңызы білім алушыларда төрт тілдік әрекет түрлерін (тыңдалым, айтылым, оқылым және жазылым) дамытуға арналған жағдайларды жасау қажеттілігімен анықталады. Пәнді оқыту барысында оқу мен жазу дағдыларын дамыту жұмысы үйлесімділікте жүргізілетінін түсінуге бағытталады.

19. "Орыс тілі" пәнінен оқу бағдарламасының мақсаты – естімейтін білім алушы үшін қарым-қатынас, оқу, тану, ойлау құралы болатын сөйлеу тілін қарым-қатынас, тілді меңгеру құралы ретінде қалыптастыру. Тыңдалым, айтылым, оқылым және жазылым дағдыларын қарапайым сауаттылық түсініктерін қалыптастырумен өзара байланыста меңгеру процесінде функционалды сауатты тұлғаны қалыптастыру үшін жағдайлар жасау.

20. қойылған мақсатқа жету үшін орыс тілі сабағында келесі міндеттер шешіледі:

1) тыңдау, сөйлеу, оқу және жазуға үйрету;

2) естімейтін білім алушының тілдік белсенділігін қалыптастыру, сөйлеу тілдік тәртібін тәрбиелеу;

3) тілді сөйлесу құралы ретінде қолдану жағдайында оның фонетикасын, лексикасын, грамматикасын, орфографиясын меңгеру;

4) айналадағылармен қарым-қатынасқа түсуге, ақпаратты қабылдауға және оған жауап беруге ұмтылысы мен білігін қалыптастыру;

5) әр түрлі тілдік әрекет түрлеріне оқыту: айтылым (ауызекі және монологтік сөйлеу), жазылым, оқылым, тыңдалым (қолжетімді деңгейде);

6) білім алушыларда сөйлеуге қажеттілікті қалыптастыру, әрбір белгілі жағдайда пікірін айтуға ынталандыру, айтатын ойды жоспарлауға, оны іске асырудың құралдары мен әдістерін таңдауға үйрету;

7) әр түрлі дыбыс күшейткіш аппаратураны қолдану кезінде естіп қабылдауды дамыту бойынша қарқынды жұмыс жағдайында тілге үйрету;

8) айналадағыларға мейірімді қарым-қатынасты қалыптастыру, сөйлеу мәдениеті мен сөйлесу мәдениетін дамыту;

10) қоршаған ортаны игеру арқылы ана тіліне қызығушылық пен сүйіспеншілікті дамыту;

11) қарым-қатынастық білік пен дағдыларды дамыту: әңгімелесушіні есту және тыңдау білігі.

21. "Орыс тілі" пәнін оқыту:

1) сөйлеу тілін қарым-қатынас құралы ретінде қалыптастыруға;

2) базалық фонетикалық білім мен білікті меңгеру;

3) жұпта, топта жұмыс істеу білігін меңгеру, әр түрлі рөлдерді орындау (лидер, орындаушы);

4) орыс тілінің лексикасы, грамматикасы, орфографиясы және пунктуациясы туралы бастапқы білімді меңгеру;

5) адамгершілік сезімін, көпұлтты Қазақстанның және басқа мемлекеттер халықтарының мәдениетін құрметтеу.

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

22. Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдары (мектептер, гимназия, лицейлер) "білім алып үйрену" ұстанымын негізге алады, ол ұстаным бойынша өз бетімен білім алуға ұмтылатын, ынталы, қызығушылығы жоғары, өзіне сенімді, жауапкершілігі мол және зияткерлік тұрғыдан дамыған тұлға қалыптастыру көзделеді.

23. Оқушылардың бойында бұл қасиеттерді қалыптастыру үшін мұғалімдер түрлі технологиялар мен тәсілдер қолданады деп күтіледі, олар:

1) оқу мен оқытудағы әрекеттік тәсіл (оқушылар оқу әрекетінде меңгерген жаңа білімінің болашақта қажеттілігін түсінеді);

2) зерттеушілік тәсіл ("не білемін, нені білгім келеді, нені білдім");

3) дамыта оқыту (оқушылар өзінің оқу іс-әрекетін жоспарлауға және мұғалім арқылы басқару жолдарын үйренеді);

4) білім алушыларды өзара, өзін өзі оқыту, өзара, өзін өзі бағалау;

5) жеке-саралай оқытуды (оқушыларды деңгейіне, мүмкіндігіне қарай оқыту, қалыптастырушы баға арқылы қолдау), білім алушылардың жұптық, топтық әрекетін және сынып жұмысын ұйымдастыру.

24. "Орыс тілі" пәнін оқытуда ұсынылатын стратегиялар, технологиялар және әдістері:

1) стратегиялар: өзін өзі басқару, тәжірибелік, сын тұрғысынан ойлау, коммуникативті, контекстік;

2) технологиялар: шағын топтарда (команда) жұмыс, кейс-стади (нақты жағдайларды талдау), рөлдік және іскерлік ойындар, модульдік оқыту;

3) әдістер: проблемалық оқыту, жеке оқыту, пәнаралық оқыту, тәжірибе негізінде оқыту, жобалау әдісі.

25. Білім алушылардың оқытудағы табыстылығы мен алдағы қадамдарын анықтау үшін оқытудың нақты мақсаттары мен жетістіктер критерийлерін алдын ала белгілеуге назар аударған жөн.

26. Білім алушылардың коммуникативтік дағдыларын дамыту. Оқу бағдарламасы мақсаттарының бірі – тұлғаны әлеуметтендіру, яғни әртүрлі қауымдастықтарда тиімді өзара әрекеттесуге қабілетті азаматтарды тәрбиелеу. Осы мақсатты жүзеге асыру үшін тілдік әрекет түрлерін дамыту арқылы коммуникативті дағдыларды дамыту, оқушы өз пікірін сенімді түрде білдіретін, әр түрлі коммуникация мадақталып бағаланатын орта жасау қажет.

27. Тыңдалым мен айтылым бойынша тапсырмалар үлгілері:

1) артикуляциялық жаттығу;

2) сөздің дыбыстық талдауы;

3) жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы дыбысталған сөйлеу тілін қабылдау, сөйлеу тілінің ағымынан тілдік бірліктерді (сөйлем, сөз, буын, дыбыс) бөлу;

4) оқушылар меңгерген ауызша тілдің дағдыларын бекіту;

5) олардың дыбыс айту мүмкіндіктерін жүзеге асыруын бақылау;

6) жіберген қателерін түзету.

28. Орыс тілі пәнінен тапсырмалардың үлгілері:

1) сөздер, сөйлемдер, мәтіндерді көшіріп жазу;

2) өзгертілген сөйлем, мәтінді түзету;

3) тірек сөздер арқылы мәтін құрастыру;

4) есте сақтап жазу;

5) оқылған оқиғаны мазмұндау ретінде суреттер сериясына (суреттерді жазу) бірнеше сөйлемдер жазу;

6) мұғалім көмегімен өзінің мәтіндерін түзету.

4-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері

29. "Орыс тілі" пәнін меңгеру нәтижелері критериалды бағалауды қолдану арқылы жүзеге асырылады.

30. Критериалды бағалау оқыту, оқу және бағалаудың өзара тығыз байланысына негізделген. Критериалды бағалау нәтижелері білім беру процессін тиімді жоспарлау және ұйымдастыру мақсатында пайдаланылады.

31. Критериалды бағалау қалыптастырушы және жиынтық бағалаудан тұрады.

32. Қалыптастырушы бағалау үздіксіз өткізіледі, білім алушы мен оқытушы арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және оқу процесін дер кезінде түзетуге мүмкіндік береді.

33. Жиынтық бағалау белгілі оқу мерзімінде оқу блогын оқып бітіргенде өткізіледі, білім алушыларға кері байланысты қамтамасыз ету үшін, пән бойынша тоқсандық және жылдық бағаларды қою үшін колданылады.

5-тарау. "Орыс тілі" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

34. "Орыс тілі" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 3 сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында - 68 сағат;

2) 4 сынып- аптасына 2 сағат, оқу жылында - 68 сағат.

35. Оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру үшін сынып кабинеттері санитарлық-гигиеналық ережелер мен нормаларға сәйкес жабдықталады.

36. Сыныпта түрлі формадағы (жеке, жұптық, топтық) жұмыстар (ойын және басқа да белсенді әдістер) ұйымдастыру үшін жеңіл және жылжымалы жиһазд қарастырылады, сондай-ақ, білім алушылардың үстелдері ұжымдық қолдануға арналған заманауи стационарлық дыбыскүшейткіш аппаратурамен, жеке микрофондармен және нығайытқыштармен жабдықталады. Кітап сөрелеріне, білім алушылардың көрме жұмыстарына арналған стенділерге және көрнекі құралдарға арнайы орындар ескеріледі.

37. Оқу пәнінің мазмұны:

1) оқу пәні лексикалық тақырыптардың негізінде тыңдалым, айтылым дағдыларын қалыптастыруға және бастапқы оқу мен жазуды оқытуға арналған. Алайда, тек ауызша сөйлеу тілінің негізінде сөлесудің қалыптасу мүмкіндігі оны меңгеру қиындығына байланысты аса шектелген. Осыған байланысты сөйлеу тілінің бастапқы тілі бастауыш оқыту кезеңінің міндеттеріне сәйкес келетін дактильді ым-ишарат тілі болып танылды;

2) "Орыс тілі" пәнінің мазмұны ауызекі және байланыстырып (ауызша мен жазбаша) сөйлеу тілінің дамуын, тілдің сөздік құрамы және грамматикалық құрылымымен жұмысты, сондай-ақ дыбыс айтуды қалыптастыруға бағытталады;

3) орыс тілі пәнінің сабағында мұғалім ауызекі сөйлеу тілімен, сөйлемнің құрылымы және сөздік құраммен, тілді естіп-көріп қабылдаумен, дыбыс айтумен жұмыс істейді:

оқу әрекетіне қызығушылықты дамыту;

фонематикалық естуді дамыту;

дыбыс, буын, екпін, сөз, сөйлем, сөйлеу тілі туралы бастапқы түсініктерді қалыптастыру;

сөйлем бас әріппен жазылатыны, сөйлем соңында нүте, сұраулы, леп белгілері қойылатыны туралы түсінікті қалыптастыру;

екпінді/екпінсіз дауысты дыбыстар, ұяң/қатаң, жұмсақ/қатты дауыссыз дыбыстар туралы түсініктерді қалыптастыру;

сызба-үлгіні қолдану арқылы сөздің дыбыстық талдауын жасау, сөздерді буынға бөлу, сөзде екпінді буынды табу білігін қалыптастыру;

қолдың ұсақ моторикасын дамыту;

ойлау, есте сақтау, қиял, қабылдау, зейінді дамыту.

38. Тыңдалым (жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы) және айтылым (сөйлеу тілін дамыту, жазу):

1) мұғалім және білім алушылардың, бейнежазбалардың сөйлеу тілін тыңдай білуді, естігеннің мағынасын түсінуді (жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы), сұрақтарға дұрыс және нақты жауап беруді қалыптастыру. Коммуникативті мақсаттарға сәйкес сөйлесу дағдыларын дамыту (топта сөйлесу, рөлдік ойындар), лексикалық тақырыптар негізінде сөздік қорды байыту;

2) өлең, мақал-мәтел, жаңылтпаш, жұмбақтарды жаттау арқылы артикуляциялық аппаратты дамыту;

3) білім алушыларды қызықтыратын және тапсырылған тақырыптар бойынша монологтік және диалогтік түрде пікірін айта алуды қалыптастыру. Суреттер, бақылағаны бойынша әңгімелесу, көргені, басынан өткені және оқығаны туралы әңгімелеу. Басқа адамдардың іс-әрекеті мен сезімдеріне қарым-қатынасты білдіру, өзінің эмоционалдық жағдайын білдіру тәсілдері;

4) сөйлеудің вербалды емес (интонация, мимика, ым-ишара, күй-қалып) құралдарын қолдану;

5) сюжетті суреттер топтасын тірек етіп және тірексіз ертегі құрастыру. Сюжетті сурет және сюжетті суреттер топтамасы бойынша әңгіме құрастыру. Тыңдалған (жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы) мәтіннің мазмұнын түсіну. Мәтін картасына сүйеніп және оған сүйенбей оқылған мәтінді мазмұндау;

6) сөз. Сөздің мағынасы мен мәні. Сөздің мәні мен мағынасын түсіну, сөзді мағынасы бойынша пайдалану. Сөздік қорды кеңейту. Сөздерді орфоэпиялық номаларға сәйкес айту, сөздегі екпінді дұрыс қою. слово;

7) сөйлемдерді құрау. Қысқа мәтіндерді құрастыру.

39. Жазылым (жазу дағдыларын қалыптастыру):

1) жазуға дайындық (дұрыс отыру, жарықтың дұрыс түсуі, дәптерді дұрыс қою және жазу кезінде қарындаш/қаламды ұстай алу). Дәптер бетінде (жазу жолы, жоларалық кеңістік, жазу жолының жоғарғы және төменгі сызықтары, көлденең қиғаш сызықтар) бағдарлай алу білігін қалыптастыру Сызбаның көмегімен сөздің дыбыстық құрамын модельдеу. Сөйлемді модельдеу;

2) әріптерді графикалық қарапайымнан күрделіге қарай графикалық салу, айтылуы жазылуы бірдей сөздерді диктант арқылы жазу;

3) сөйлемдерді, мәтінді жазбашадан және баспа түрінен көшіру;

4) сөйлемдерді пунктуация ережелеріне сәйкес жазу: сөйлем соңындағы нүкте, леп белгі, сұраулы белгі. Сөйлемде сөздерді бөлек жазу. Сөлемді бас әріптен бастап жазу;

5) түсініктерді ажырату: "зат" және заттың атауы ретіндегі "сөз". Заттың, қоршаған ортадағы құбылыстың атау-сөздері; заттардың сипатын білдіретін сөздер, сөйлеу кезіндегі, сөйлегенге дейінгі, сөйлегеннен кейінгі іс-әрекетті білдіретін сөздер. Бір затты, көп затты білдіретін сөздер, "ол", "олар" сөзімен сәйкес келетін сөздер.

40. Білім алушыларда жазудың қимыл-қозғалыстық дағдылары ұзақ қалыптасатынын есепке ала отырып, мұғалімге білім алушылардың жазуын жиі жаттықтыру қажет. Бұл негізінен әріптерді салу техникасын меңгерген сайын саналы тілдік материалда (сөздер, сөз тіркестері, мәтіндер) жүзеге асырылады. Білім алушылардың жазуын жаттықтыруды арттыру үшін заттық-практикалық оқыту, тіл дамыту, оқу сабақтарында жазбаша тілді қолданған жөн. Бұл жаттығулар тек жазуды меңгеру үшін ғана емес, қарым-қатынаста жазбаша тілді қолдану үшін де қамтылады.

41. Сөйлеу әрекетінің түрлері мен дағдылары:

1-кесте

№	Бөлімдер	Бөлімшелер
1	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану
		1.2 Сөздер мен сөз тіркестерінің лексикалық мәнін түсіну
		1.3 Жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы естіген, оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну
		1.4 Визуалды материалды түсіну
2	Айтылым (тіл дамыту)	2.1 Сөздік қорды толықтыру
		2.2 Берілген тақырыпта пікірін құрастыру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану
		2.4 Оқыған материалды мазмұндау
		2.5 Визуалды материал негізінде сөйлемдер құрау
		2.6 Оқыған материал туралы сыни пайымдауды айту
3	Жазылым	3.1 Түрлі түсінік формаларын қолдана отырып мәтіндерді жазу
		3.2 Оқыған материалдың мазмұнын жазу
		3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау
		3.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау
4	Тілдік нормалар	4.1 Грамматикалық нормаларды сақтау
4	Тілдік нормалар	4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау

42. Оқу бғдарламасында оқыту мақсаттары төрт саннан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан сөйлеу әрекеттерінің ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 3.2.1.1 кодында "3" - сынып; "2.1" - дағдылар; "1" - оқыту мақсатының реттік нөмірі.

43. Барлық тыңдалған тілдік материал тыңдалым процесінде жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасын пайдалануды қарастырады.

44. Бір тоқсанға арналған оқу мақсаттары әр түрлі сөйлеу әрекетінің түрлері бойынша құралады.

45. Оқыту мақсаттарының жүйесі:

1) "Тыңдалым":

2-кесте

Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	3 сынып	4 сынып
1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы мұқият тыңдау, сөйлегенді түсіну және оған дұрыс жауап беру (мимика мен ым-ишаратты қолдану, әрекеттерді орындау)	4.1.1.1 жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы тыңдау және ауызша сөйлеу тілін түсіну, қарапайым сөз тіркестерін қайталай отырып, визуалды материал
1.2 Сөздер мен сөз тіркестерінің лексикалық мәнін түсіну	3.1.2.1 күнделікті өмірге қатысты таныс сөздердің мәнін түсіну	4.1.2.1 қарапайым сөз тіркестеріндегі сөздердің лексикалық мәнін түсіну
1.3 Жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы естіген, оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.3.1 сұрақтарға жауап беру және мұғалімнің көмегімен тыңдалған хабарламаға сәйкес иллюстрацияны/суретті/сызбаны таңдау	4.1.3.1 сұрақтарға жауап беру және оқыған хабарламаға сәйкес иллюстрацияны/суретті/сызбаны таңдау
1.4 Визуалды материалды түсіну	3.1.4.1 пікір айту, сұрақтар немесе әрекеттер арқылы көргенді түсінгенін білдіру	4.1.4.1 визуалды материалдағы оқиғаны түсіну және сипаттау

2) "Айтылым (тіл дамыту)":

3-кесте

Бөлімшелер	Оқу мақсаттары
Бөлімшелер	3 сынып	4 сынып
2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 танысу үшін, өзі туралы айту және заттарды сипаттау үшін сөйлеуінде сөздер, сөз тіркестерін қолдану	4.2.1.1 берілген ақпарат бойынша сұраулы сөйлемдер құру, әрекеттер бойынша пікір білдіру үшін сөйлеуінде сөздер, сөз тіркестерін қолдану
2.2 Берілген тақырыпта пікірін құрастыру	3.2.2.1 сурет бойынша 2-3 сөйлемнен тұратын пікірін білдіру	4.2.2.1 сюжетті суреттер бойынша ойын айту
2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	3.2.3.1 әңгімелесушіні түсіну, тілдік нормаларды сақтай отырып тыңдағанға қатынасын білдіру және әңгімелесушіге жауап беру	4.2.3.1 белгілі бір тақырыптағы тілдік жағдаятқа қатысу, әңгімелесуші не туралы айтып жатқанын түсіну; тілдік нормаларды сақтау
2.4 Оқыған материалды мазмұндау	3.2.4.1 қысқа мәтіндерді мазмұндау	4.2.4.1 оқиғалардың бірізділігін сақтай отырып, таныс сөздерді қолданып хикая/әңгіменің мазмұнын айту
2.5 Визуалды материал негізінде сөйлемдер құрау	3.2.5.1 көрген сюжетті өз сөзімен сипаттау	4.2.5.1 бейне материалдың сөздерін қолдана отырып сюжетті сипаттау
2.6 Оқыған материал туралы сыни пайымдауды айту	3.2.6.1 тыңдалған/оқылған материал туралы қарапайым бағалау пікірін білдіру ("мен келісемін/ келіспеймін …", "маған ұнады/ұнамады…")	4.2.6.1 салыстыру негізінде ақпарат/кейіпкер/ оқиға туралы қарапайым бағалау пікірін білдіру ("менің ойымша…", "мен…деп санаймын")

3) "Жазылым":

4-кесте

Бөлімшелер	Оқу мақсаттары
Бөлімшелер	3 сынып	4 сынып
3.1 Түрлі түсінік формаларын қолдана отырып мәтіндерді жазу	3.3.1.1 сөздер мен суреттерді қолданып шағын мәтіндер жазу (мұғалімнің көмегімен постер жасау)	4.3.1.1 мәтіндер жазу (мысалы, хаттар, есептер), өз көзқарасын білдіретін, сәйкес стиль мен лексиканы, сызба, графиктер, кестелер, фотосуреттерді қолданып презентацияны әзірлеу (мұғалімнің көмегімен);
3.2 Оқыған материалдың мазмұнын жазу	3.3.2.1 кілт сөздердің көмегімен бейнеақпараттың, мәтіннің мазмұнын жеткізу, мәтіннің негізгі бөліктері бойынша жазбалар жасау (мұғалім көмегімен)	4.3.2.1 бейнеақпараттың, мәтіннің немесе оның негізгі бөліктерінің мазмұнын жеткізу (мұғалім көмегімен және өздігінен)
3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	3.3.3.1 жай сөйлемдердің соңында тыныс белгілерді қолдану (мұғалімнің қолдауымен)	4.3.3.1 жай сөйлемнің соңына тыныс белгілерді қою (мұғалім көмегімен)
3.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.3.4.1 бас әріптер мен кіші әріптерді және оларды қосып жазу; санитариялық-гигиеналық талаптарға сәйкес, анық жазу	4.3.4.1 жіңішке жол дәптеріне жазу: бас және кіші әріптердің биіктігін, ара қашықтығы мен көлденең жазылуын және оларды қосып жазуды сақтау

4) "Тілдік нормалар":

5-кесте

Бөлімшелер	Оқу мақсаттары
Бөлімшелер	3 сынып	4 сынып
4.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.4.1.1 ауызша және жазбаша тілінде заттарды білдіретін сөздерді, "кім?" немесе "не?" сұрақтарына жауап беретін сөздерді ажырату және қолдану	4.4.1.1 ауызша және жазбаша тілінде затты білдіретін сөздер/сипат-сөздер/іс-әрекет-сөздерді ажырату, қолдану және оларды мұғалімнің көмегімен саны бойынша өзгерту
	3.4.1.2 сұрақтар арқылы сөйлемді толықтыру	4.4.1.2 ой-пікірдің мақсатына сәйкес сөйлемді толықтыру
	3.4.1.3 заттардың іс-әрекетін білдіретін сөздерді қолдану	4.4.1.3 мұғалім көмегімен етістіктерді қажетті шақта (осы, келер, өткен шақ) қолдану
	3.4.1.4 затты білдіретін сөздерді іс –әрекетті білдіретін сөздермен саны бойынша байланыстыру	4.4.1.4 өткен шақтың жекеше түріндегі етістіктіктерді керекті текте (род) қолдану
	3.4.1.5 заттардың сипатын білдіретін сөздерді қолдану; мұғалім көмегімен түсі, пішіні, көлемі, материалы бойынша заттарға сәйкес сипаттарды таңдау	4.4.1.5 заттардың сипатын білдіретін сөздерді ажырату; түсі, пішіні, көлемі, материалы бойынша заттарға сәйкес сипаттарды таңдау
4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	3.4.2.1 дыбыс пен әріптің айырмашылығын түсіне отырып, сөздерді дұрыс жазу	4.4.2.1 жи, ши; ча, ща; чу, щу әріптерінің тіркесін дұрыс жазу
	3.4.2.2 адам атын, тегін, жануардың лақап атын жазғанда мұғалімнің көмегімен бас әріппен жазу	4.4.2.2 адам атын, тегін, жануардың лақап атын бас әріппен жазу
		4.4.2.3 мұғалім көмегімен көмекші сөздерді сөздерден бөлек жазу

46. Ұзақ мерзімді жоспар:

1) 3-сынып:

6-кесте

Ортақ тақырып	Бөлімдер	Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1. Тірі табиғат 2. Жаманнан жирен, жақсыдан үйрен (жарық пен қараңғы)	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы мұқият тыңдау, сөйлегенді түсіну және оған дұрыс жауап беру (мимика мен ым-ишаратты қолдану, әрекеттерді орындау)
		1.2 Сөздер мен сөз тіркестерінің лексикалық мәнін түсіну	3.1.2.1 күнделікті өмірге қатысты таныс сөздердің мәнін түсіну
		1.3 Жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы естіген, оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.3.1 сұрақтарға жауап беру және мұғалімнің көмегімен тыңдалған хабарламаға сәйкес иллюстрацияны/суретті/сызбаны таңдау
		1.4 Визуалды материалды түсіну	3.1.4.1 пікір айту, сұрақтар немесе әрекеттер арқылы көргенді түсінгенін білдіру
	Айтылым (тіл дамыту)	2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 танысу үшін, өзі туралы айту және заттарды сипаттау үшін сөйлеуінде сөздер, сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырыпта пікірін құрастыру	3.2.2.1 сурет бойынша 2-3 сөйлемнен тұратын пікірін білдіру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	3.2.3.1 әңгімелесушіні түсіну, тілдік нормаларды сақтай отырып тыңдағанға қатынасын білдіру және әңгімелесушіге жауап беру
		2.4 Оқыған материалды мазмұндау	3.2.4.1 қысқа мәтіндерді мазмұндау
		2.5 Визуалды материал негізінде сөйлемдер құрау	3.2.5.1 көрген сюжетті өз сөзімен сипаттау
		2.6 Оқыған материал туралы сыни пайымдауды айту	3.2.6.1 тыңдалған/оқылған материал туралы қарапайым бағалау пікірін білдіру ("мен келісемі/ келіспеймін …", "маған ұнады/ұнамады…")
	Жазылым	3.1 Түрлі түсінік формаларын қолдана отырып мәтіндерді жазу	3.3.1.1 сөздер мен суреттерді қолданып шағын мәтіндер жазу (мұғалімнің көмегімен постер жасау)
		3.2 Оқыған материалдың мазмұнын жазу	3.3.2.1 кілт сөздердің көмегімен бейнеақпараттың, мәтіннің мазмұнын жеткізу, мәтіннің негізгі бөліктері бойынша жазбалар жасау (мұғалім көмегімен)
		3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	3.3.3.1 жай сөйлемдердің соңында тыныс белгілерді қолдану (мұғалімнің қолдауымен)
		3.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.3.4.1 бас әріптер мен кіші әріптерді және оларды қосып жазу; санитариялық-гигиеналық талаптарға сәйкес, анық жазу
	Тілдік нормалар	4.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.4.1.1 ауызша және жазбаша тілінде заттарды білдіретін сөздерді, "кім?" немесе "не?" сұрақтарына жауап беретін сөздерді ажырату және қолдану
			3.4.1.2 сұрақтар арқылы сөйлемді толықтыру
			3.4.1.3 заттардың іс-әрекетін білдіретін сөздерді қолдану
			3.4.1.4 затты білдіретін сөздерді іс –әрекетті білдіретін сөздермен саны бойынша байланыстыру
			3.4.1.5 заттардың сипатын білдіретін сөздерді қолдану; мұғалім көмегімен түсі, пішіні, көлемі, материалы бойынша заттарға сәйкес сипаттарды таңдау
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	3.4.2.1 дыбыс пен әріптің айырмашылығын түсіне отырып, сөздерді дұрыс жазу
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	3.4.2.2 адам атын, тегін, жануардың лақап атын жазғанда мұғалімнің көмегімен бас әріппен жазу
2-тоқсан
3. Уақыт 4. Сәулет	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы мұқият тыңдау, сөйлегенді түсіну және оған дұрыс жауап беру (мимика мен ым-ишаратты қолдану, әрекеттерді орындау)
		1.2 Сөздер мен сөз тіркестерінің лексикалық мәнін түсіну	3.1.2.1 күнделікті өмірге қатысты таныс сөздердің мәнін түсіну
		1.3 Жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы естіген, оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.3.1 сұрақтарға жауап беру және мұғалімнің көмегімен тыңдалған хабарламаға сәйкес иллюстрацияны/суретті/сызбаны таңдау
	Айтылым (тіл дамыту)	2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 танысу үшін, өзі туралы айту және заттарды сипаттау үшін сөйлеуінде сөздер, сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырыпта пікірін құрастыру	3.2.2.1 сурет бойынша 2-3 сөйлемнен тұратын пікірін білдіру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	3.2.3.1 әңгімелесушіні түсіну, тілдік нормаларды сақтай отырып тыңдағанға қатынасын білдіру және әңгімелесушіге жауап беру
		2.4 Оқыған материалды мазмұндау	3.2.4.1 қысқа мәтіндерді мазмұндау
		2.5 Визуалды материал негізінде сөйлемдер құрау	3.2.5.1 көрген сюжетті өз сөзімен сипаттау
		2.6 Оқыған материал туралы сыни пайымдауды айту	3.2.6.1 тыңдалған/оқылған материал туралы қарапайым бағалау пікірін білдіру ("мен келісемін/ келіспеймін …", "маған ұнады/ұнамады…")
	Жазылым	3.1 Түрлі түсінік формаларын қолдана отырып мәтіндерді жазу	3.3.1.1 сөздер мен суреттерді қолданып шағын мәтіндер жазу (мұғалімнің көмегімен постер жасау)
		3.2 Оқыған материалдың мазмұнын жазу	3.3.2.1 кілт сөздердің көмегімен бейнеақпараттың, мәтіннің мазмұнын жеткізу, мәтіннің негізгі бөліктері бойынша жазбалар жасау (мұғалім көмегімен)
		3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	3.3.3.1 жай сөйлемдердің соңында тыныс белгілерді қолдану (мұғалімнің қолдауымен)
		3.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.3.4.1 бас әріптер мен кіші әріптерді және оларды қосып жазу; санитариялық-гигиеналық талаптарға сәйкес, анық жазу
	Тілдік нормалар	4.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.4.1.1 ауызша және жазбаша тілінде заттарды білдіретін сөздерді, "кім?" немесе "не?" сұрақтарына жауап беретін сөздерді ажырату және қолдану
			3.4.1.2 сұрақтар арқылы сөйлемді толықтыру
			3.4.1.3 заттардың іс-әрекетін білдіретін сөздерді қолдану
			3.4.1.4 затты білдіретін сөздерді іс –әрекетті білдіретін сөздермен саны бойынша байланыстыру
			3.4.1.5 заттардың сипатын білдіретін сөздерді қолдану; мұғалім көмегімен түсі, пішіні, көлемі, материалы бойынша заттарға сәйкес сипаттарды таңдау
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	3.4.2.1 дыбыс пен әріптің айырмашылығын түсіне отырып, сөздерді дұрыс жазу
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	3.4.2.2 адам атын, тегін, жануардың лақап атын жазғанда мұғалімнің көмегімен бас әріппен жазу
3-тоқсан
5. Өнер 6. Атақты тұлғалар	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы мұқият тыңдау, сөйлегенді түсіну және оған дұрыс жауап беру (мимика мен ым-ишаратты қолдану, әрекеттерді орындау)
		1.2 Сөздер мен сөз тіркестерінің лексикалық мәнін түсіну	3.1.2.1 күнделікті өмірге қатысты таныс сөздердің мәнін түсіну
		1.3 Жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы естіген, оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.3.1 сұрақтарға жауап беру және мұғалімнің көмегімен тыңдалған хабарламаға сәйкес иллюстрацияны/суретті/сызбаны таңдау
		1.4 Визуалды материалды түсіну	3.1.4.1 пікір айту, сұрақтар немесе әрекеттер арқылы көргенді түсінгенін білдіру
	Айтылым (тіл дамыту)	2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 танысу үшін, өзі туралы айту және заттарды сипаттау үшін сөйлеуінде сөздер, сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырыпта пікірін құрастыру	3.2.2.1 сурет бойынша 2-3 сөйлемнен тұратын пікірін білдіру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	3.2.3.1 әңгімелесушіні түсіну, тілдік нормаларды сақтай отырып тыңдағанға қатынасын білдіру және әңгімелесушіге жауап беру
		2.4 Оқыған материалды мазмұндау	3.2.4.1 қысқа мәтіндерді мазмұндау
		2.5 Визуалды материал негізінде сөйлемдер құрау	3.2.5.1 көрген сюжетті өз сөзімен сипаттау
		2.6 Оқыған материал туралы сыни пайымдауды айту	3.2.6.1 тыңдалған/оқылған материал туралы қарапайым бағалау пікірін білдіру ("мен келісемі/ келіспеймін …", "маған ұнады/ұнамады…")
	Жазылым	3.1 Түрлі түсінік формаларын қолдана отырып мәтіндерді жазу	3.3.1.1 сөздер мен суреттерді қолданып шағын мәтіндер жазу (мұғалімнің көмегімен постер жасау)
		3.2 Оқыған материалдың мазмұнын жазу	3.3.2.1 кілт сөздердің көмегімен бейнеақпараттың, мәтіннің мазмұнын жеткізу, мәтіннің негізгі бөліктері бойынша жазбалар жасау (мұғалім көмегімен)
		3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	3.3.3.1 жай сөйлемдердің соңында тыныс белгілерді қолдану (мұғалімнің қолдауымен)
		3.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.3.4.1 бас әріптер мен кіші әріптерді және оларды қосып жазу; санитариялық-гигиеналық талаптарға сәйкес, анық жазу
	Тілдік нормалар	4.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.4.1.1 ауызша және жазбаша тілінде заттарды білдіретін сөздерді, "кім?" немесе "не?" сұрақтарына жауап беретін сөздерді ажырату және қолдану
			3.4.1.2 сұрақтар арқылы сөйлемді толықтыру
			3.4.1.3 заттардың іс-әрекетін білдіретін сөздерді қолдану
			3.4.1.4 затты білдіретін сөздерді іс –әрекетті білдіретін сөздермен саны бойынша байланыстыру
			3.4.1.5 заттардың сипатын білдіретін сөздерді қолдану; мұғалім көмегімен түсі, пішіні, көлемі, материалы бойынша заттарға сәйкес сипаттарды таңдау
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	3.4.2.1 дыбыс пен әріптің айырмашылығын түсіне отырып, сөздерді дұрыс жазу
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	3.4.2.2 адам атын, тегін, жануардың лақап атын жазғанда мұғалімнің көмегімен бас әріппен жазу
4-тоқсан
7. Су – тіршілік көзі 8. Демалыс мәдениеті. Мерекелер	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы мұқият тыңдау, сөйлегенді түсіну және оған дұрыс жауап беру (мимика мен ым-ишаратты қолдану, әрекеттерді орындау)
		1.2 Сөздер мен сөз тіркестерінің лексикалық мәнін түсіну	3.1.2.1 күнделікті өмірге қатысты таныс сөздердің мәнін түсіну
		1.3 Жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы естіген, оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.3.1 сұрақтарға жауап беру және мұғалімнің көмегімен тыңдалған хабарламаға сәйкес иллюстрацияны/суретті/сызбаны таңдау
		1.4 Визуалды материалды түсіну	3.1.4.1 пікір айту, сұрақтар немесе әрекеттер арқылы көргенді түсінгенін білдіру
	Айтылым (тіл дамыту)	2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 танысу үшін, өзі туралы айту және заттарды сипаттау үшін сөйлеуінде сөздер, сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырыпта пікірін құрастыру	3.2.2.1 сурет бойынша 2-3 сөйлемнен тұратын пікірін білдіру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	3.2.3.1 әңгімелесушіні түсіну, тілдік нормаларды сақтай отырып тыңдағанға қатынасын білдіру және әңгімелесушіге жауап беру
		2.4 Оқыған материалды мазмұндау	3.2.4.1 қысқа мәтіндерді мазмұндау
		2.5 Визуалды материал негізінде сөйлемдер құрау	3.2.5.1 көрген сюжетті өз сөзімен сипаттау
		2.6 Оқыған материал туралы сыни пайымдауды айту	3.2.6.1 тыңдалған/оқылған материал туралы қарапайым бағалау пікірін білдіру ("мен келісемі/ келіспеймін …", "маған ұнады/ұнамады…")
	Жазылым	3.1 Түрлі түсінік формаларын қолдана отырып мәтіндерді жазу	3.3.1.1 сөздер мен суреттерді қолданып шағын мәтіндер жазу (мұғалімнің көмегімен постер жасау)
		3.2 Оқыған материалдың мазмұнын жазу	3.3.2.1 кілт сөздердің көмегімен бейнеақпараттың, мәтіннің мазмұнын жеткізу, мәтіннің негізгі бөліктері бойынша жазбалар жасау (мұғалім көмегімен)
		3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	3.3.3.1 жай сөйлемдердің соңында тыныс белгілерді қолдану (мұғалімнің қолдауымен)
		3.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.3.4.1 бас әріптер мен кіші әріптерді және оларды қосып жазу; санитариялық-гигиеналық талаптарға сәйкес, анық жазу
	Тілдік нормалар	4.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.4.1.1 ауызша және жазбаша тілінде заттарды білдіретін сөздерді, "кім?" немесе "не?" сұрақтарына жауап беретін сөздерді ажырату және қолдану
			3.4.1.2 сұрақтар арқылы сөйлемді толықтыру
			3.4.1.3 заттардың іс-әрекетін білдіретін сөздерді қолдану
			3.4.1.4 затты білдіретін сөздерді іс –әрекетті білдіретін сөздермен саны бойынша байланыстыру
			3.4.1.5 заттардың сипатын білдіретін сөздерді қолдану; мұғалім көмегімен түсі, пішіні, көлемі, материалы бойынша заттарға сәйкес сипаттарды таңдау
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	3.4.2.1 дыбыс пен әріптің айырмашылығын түсіне отырып, сөздерді дұрыс жазу
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	3.4.2.2 адам атын, тегін, жануардың лақап атын жазғанда мұғалімнің көмегімен бас әріппен жазу

2) 4-сынып:

7-кесте

Ортақ тақырып	Бөлімдер	Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1. Менің Отаным – Қазақстан! 2.Адами құндылықтар	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	4.1.1.1 жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы тыңдау және ауызша сөйлеу тілін түсіну, қарапайым сөз тіркестерін қайталай отырып, визуалды материал
		1.2 Сөздер мен сөз тіркестерінің лексикалық мәнін түсіну	4.1.2.1 қарапайым сөз тіркестеріндегі сөздердің лексикалық мәнін түсіну
		1.3 Жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы естіген, оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну	4.1.3.1 сұрақтарға жауап беру және оқыған хабарламаға сәйкес иллюстрацияны/суретті/сызбаны таңдау
		1.4 Визуалды материалды түсіну	4.1.4.1 визуалды материалдағы оқиғаны түсіну және сипаттау
	Айтылым (тіл дамыту)	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.1 берілген ақпарат бойынша сұраулы сөйлемдер құру, әрекеттер бойынша пікір білдіру үшін сөйлеуінде сөздер, сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырыпта пікірін құрастыру	4.2.2.1 сюжетті суреттер бойынша ойын айту
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	4.2.3.1 белгілі бір тақырыптағы тілдік жағдаятқа қатысу, әңгімелесуші не туралы айтып жатқанын түсіну; тілдік нормаларды сақтау
		2.4 Оқыған материалды мазмұндау	4.2.4.1 оқиғалардың бірізділігін сақтай отырып, таныс сөздерді қолданып хикая/әңгіменің мазмұнын айту
		2.5 Визуалды материал негізінде сөйлемдер құрау	4.2.5.1 бейне материалдың сөздерін қолдана отырып сюжетті сипаттау
		2.6 Оқыған материал туралы сыни пайымдауды айту	4.2.6.1 салыстыру негізінде ақпарат/кейіпкер/ оқиға туралы қарапайым бағалау пікірін білдіру ("менің ойымша…", "мен…деп санаймын")
	Жазылым	3.1 Түрлі түсінік формаларын қолдана отырып мәтіндерді жазу	4.3.1.1 мәтіндер жазу (мысалы, хаттар, есептер), өз көзқарасын білдіретін, сәйкес стиль мен лексиканы, сызба, графиктер, кестелер, фотосуреттерді қолданып презентацияны әзірлеу (мұғалімнің көмегімен);
		3.2 Оқыған материалдың мазмұнын жазу	4.3.2.1 бейнеақпараттың, мәтіннің немесе оның негізгі бөліктерінің мазмұнын жеткізу (мұғалім көмегімен және өздігінен)
		3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	4.3.3.1 жай сөйлемнің соңына тыныс белгілерді қою (мұғалім көмегімен)
		3.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	4.3.4.1 жіңішке жол дәптеріне жазу: бас және кіші әріптердің биіктігін, ара қашықтығы мен көлденең жазылуын және оларды қосып жазуды сақтау
	Тілдік нормалар	4.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	4.4.1.1 ауызша және жазбаша тілінде затты білдіретін сөздер/сипат-сөздер/іс-әрекет-сөздерді ажырату, қолдану және оларды мұғалімнің көмегімен саны бойынша өзгерту
			4.4.1.2 ой-пікірдің мақсатына сәйкес сөйлемді толықтыру
			4.4.1.3 мұғалім көмегімен етістіктерді қажетті шақта (осы, келер, өткен шақ) қолдану
			4.4.1.4 өткен шақтың жекеше түріндегі етістіктіктерді керекті текте (род) қолдану
			4.4.1.5 заттардың сипатын білдіретін сөздерді ажырату; түсі, пішіні, көлемі, материалы бойынша заттарға сәйкес сипаттарды таңдау
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	4.4.2.1 жи, ши; ча, ща; чу, щу әріптерінің тіркесін дұрыс жазу
			4.4.2.2 адам атын, тегін, жануардың лақап атын бас әріппен жазу
			4.4.2.3 мұғалім көмегімен көмекші сөздерді сөздерден бөлек жазу
2 тоқсан
3.Мәдени мұра 4. Мамандықтар әлемі	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	4.1.1.1 жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы тыңдау және ауызша сөйлеу тілін түсіну, қарапайым сөз тіркестерін қайталай отырып, визуалды материал
		1.2 Сөздер мен сөз тіркестерінің лексикалық мәнін түсіну	4.1.2.1 қарапайым сөз тіркестеріндегі сөздердің лексикалық мәнін түсіну
		1.3 Жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы естіген, оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну	4.1.3.1 сұрақтарға жауап беру және оқыған хабарламаға сәйкес иллюстрацияны/суретті/сызбаны таңдау
		1.4 Визуалды материалды түсіну	4.1.4.1 визуалды материалдағы оқиғаны түсіну және сипаттау
	Айтылым (тіл дамыту)	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.1 берілген ақпарат бойынша сұраулы сөйлемдер құру, әрекеттер бойынша пікір білдіру үшін сөйлеуінде сөздер, сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырыпта пікірін құрастыру	4.2.2.1 сюжетті суреттер бойынша ойын айту
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	4.2.3.1 белгілі бір тақырыптағы тілдік жағдаятқа қатысу, әңгімелесуші не туралы айтып жатқанын түсіну; тілдік нормаларды сақтау
		2.4 Оқыған материалды мазмұндау	4.2.4.1 оқиғалардың бірізділігін сақтай отырып, таныс сөздерді қолданып хикая/әңгіменің мазмұнын айту
		2.5 Визуалды материал негізінде сөйлемдер құрау	4.2.5.1 бейне материалдың сөздерін қолдана отырып сюжетті сипаттау
		2.6 Оқыған материал туралы сыни пайымдауды айту	4.2.6.1 салыстыру негізінде ақпарат/кейіпкер/ оқиға туралы қарапайым бағалау пікірін білдіру ("менің ойымша…", "мен…деп санаймын")
	Жазылым	3.1 Түрлі түсінік формаларын қолдана отырып мәтіндерді жазу	4.3.1.1 мәтіндер жазу (мысалы, хаттар, есептер), өз көзқарасын білдіретін, сәйкес стиль мен лексиканы, сызба, графиктер, кестелер, фотосуреттерді қолданып презентацияны әзірлеу (мұғалімнің көмегімен);
		3.2 Оқыған материалдың мазмұнын жазу	4.3.2.1 бейнеақпараттың, мәтіннің немесе оның негізгі бөліктерінің мазмұнын жеткізу (мұғалім көмегімен және өздігінен)
		3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	4.3.3.1 жай сөйлемнің соңына тыныс белгілерді қою (мұғалім көмегімен)
		3.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	4.3.4.1 жіңішке жол дәптеріне жазу: бас және кіші әріптердің биіктігін, ара қашықтығы мен көлденең жазылуын және оларды қосып жазуды сақтау
	Тілдік нормалар	4.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	4.4.1.1 ауызша және жазбаша тілінде затты білдіретін сөздер/сипат-сөздер/іс-әрекет-сөздерді ажырату, қолдану және оларды мұғалімнің көмегімен саны бойынша өзгерту
			4.4.1.2 ой-пікірдің мақсатына сәйкес сөйлемді толықтыру
			4.4.1.3 мұғалім көмегімен етістіктерді қажетті шақта (осы, келер, өткен шақ) қолдану
			4.4.1.4 өткен шақтың жекеше түріндегі етістіктіктерді керекті текте (род) қолдану
			4.4.1.5 заттардың сипатын білдіретін сөздерді ажырату; түсі, пішіні, көлемі, материалы бойынша заттарға сәйкес сипаттарды таңдау
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	4.4.2.1 жи, ши; ча, ща; чу, щу әріптерінің тіркесін дұрыс жазу
			4.4.2.2 адам атын, тегін, жануардың лақап атын бас әріппен жазу
			4.4.2.3 мұғалім көмегімен көмекші сөздерді сөздерден бөлек жазу
3-тоқсан
5. Табиғи құбылыстар 6. Қоршаған ортаны қорғау	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	4.1.1.1 жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы тыңдау және ауызша сөйлеу тілін түсіну, қарапайым сөз тіркестерін қайталай отырып, визуалды материал
		1.2 Сөздер мен сөз тіркестерінің лексикалық мәнін түсіну	4.1.2.1 қарапайым сөз тіркестеріндегі сөздердің лексикалық мәнін түсіну
		1.3 Жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы естіген, оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну	4.1.3.1 сұрақтарға жауап беру және оқыған хабарламаға сәйкес иллюстрацияны/суретті/сызбаны таңдау
		1.4 Визуалды материалды түсіну	4.1.4.1 визуалды материалдағы оқиғаны түсіну және сипаттау
	Айтылым (тіл дамыту)	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.1 берілген ақпарат бойынша сұраулы сөйлемдер құру, әрекеттер бойынша пікір білдіру үшін сөйлеуінде сөздер, сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырыпта пікірін құрастыру	4.2.2.1 сюжетті суреттер бойынша ойын айту
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	4.2.3.1 белгілі бір тақырыптағы тілдік жағдаятқа қатысу, әңгімелесуші не туралы айтып жатқанын түсіну; тілдік нормаларды сақтау
		2.4 Оқыған материалды мазмұндау	4.2.4.1 оқиғалардың бірізділігін сақтай отырып, таныс сөздерді қолданып хикая/әңгіменің мазмұнын айту
		2.5 Визуалды материал негізінде сөйлемдер құрау	4.2.5.1 бейне материалдың сөздерін қолдана отырып сюжетті сипаттау
		2.6 Оқыған материал туралы сыни пайымдауды айту	4.2.6.1 салыстыру негізінде ақпарат/кейіпкер/ оқиға туралы қарапайым бағалау пікірін білдіру ("менің ойымша…", "мен…деп санаймын")
	Жазылым	3.1 Түрлі түсінік формаларын қолдана отырып мәтіндерді жазу	4.3.1.1 мәтіндер жазу (мысалы, хаттар, есептер), өз көзқарасын білдіретін, сәйкес стиль мен лексиканы, сызба, графиктер, кестелер, фотосуреттерді қолданып презентацияны әзірлеу (мұғалімнің көмегімен);
		3.2 Оқыған материалдың мазмұнын жазу	4.3.2.1 бейнеақпараттың, мәтіннің немесе оның негізгі бөліктерінің мазмұнын жеткізу (мұғалім көмегімен және өздігінен)
		3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	4.3.3.1 жай сөйлемнің соңына тыныс белгілерді қою (мұғалім көмегімен)
		3.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	4.3.4.1 жіңішке жол дәптеріне жазу: бас және кіші әріптердің биіктігін, ара қашықтығы мен көлденең жазылуын және оларды қосып жазуды сақтау
	Тілдік нормалар	4.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	4.4.1.1 ауызша және жазбаша тілінде затты білдіретін сөздер/сипат-сөздер/іс-әрекет-сөздерді ажырату, қолдану және оларды мұғалімнің көмегімен саны бойынша өзгерту
			4.4.1.2 ой-пікірдің мақсатына сәйкес сөйлемді толықтыру
			4.4.1.3 мұғалім көмегімен етістіктерді қажетті шақта (осы, келер, өткен шақ) қолдану
			4.4.1.4 өткен шақтың жекеше түріндегі етістіктіктерді керекті текте (род) қолдану
			4.4.1.5 заттардың сипатын білдіретін сөздерді ажырату; түсі, пішіні, көлемі, материалы бойынша заттарға сәйкес сипаттарды таңдау
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	4.4.2.1 жи, ши; ча, ща; чу, щу әріптерінің тіркесін дұрыс жазу
			4.4.2.2 адам атын, тегін, жануардың лақап атын бас әріппен жазу
			4.4.2.3 мұғалім көмегімен көмекші сөздерді сөздерден бөлек жазу
4-тоқсан
7. Ғарышқа саяхат 8. Болашаққа саяхат	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	4.1.1.1 жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы тыңдау және ауызша сөйлеу тілін түсіну, қарапайым сөз тіркестерін қайталай отырып, визуалды материал
		1.2 Сөздер мен сөз тіркестерінің лексикалық мәнін түсіну	4.1.2.1 қарапайым сөз тіркестеріндегі сөздердің лексикалық мәнін түсіну
		1.3 Жеке немесе ұжымдық қолданылатын дыбыс күшейткіш аппаратурасы арқылы естіген, оқылған мәтіннің мазмұнын түсіну	4.1.3.1 сұрақтарға жауап беру және оқыған хабарламаға сәйкес иллюстрацияны/суретті/сызбаны таңдау
		1.4 Визуалды материалды түсіну	4.1.4.1 визуалды материалдағы оқиғаны түсіну және сипаттау
	Айтылым (тіл дамыту)	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.1 берілген ақпарат бойынша сұраулы сөйлемдер құру, әрекеттер бойынша пікір білдіру үшін сөйлеуінде сөздер, сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырыпта пікірін құрастыру	4.2.2.1 сюжетті суреттер бойынша ойын айту
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	4.2.3.1 белгілі бір тақырыптағы тілдік жағдаятқа қатысу, әңгімелесуші не туралы айтып жатқанын түсіну; тілдік нормаларды сақтау
		2.4 Оқыған материалды мазмұндау	4.2.4.1 оқиғалардың бірізділігін сақтай отырып, таныс сөздерді қолданып хикая/әңгіменің мазмұнын айту
		2.5 Визуалды материал негізінде сөйлемдер құрау	4.2.5.1 бейне материалдың сөздерін қолдана отырып сюжетті сипаттау
		2.6 Оқыған материал туралы сыни пайымдауды айту	4.2.6.1 салыстыру негізінде ақпарат/кейіпкер/ оқиға туралы қарапайым бағалау пікірін білдіру ("менің ойымша…", "мен…деп санаймын")
	Жазылым	3.1 Түрлі түсінік формаларын қолдана отырып мәтіндерді жазу	4.3.1.1 мәтіндер жазу (мысалы, хаттар, есептер), өз көзқарасын білдіретін, сәйкес стиль мен лексиканы, сызба, графиктер, кестелер, фотосуреттерді қолданып презентацияны әзірлеу (мұғалімнің көмегімен);
		3.2 Оқыған материалдың мазмұнын жазу	4.3.2.1 бейнеақпараттың, мәтіннің немесе оның негізгі бөліктерінің мазмұнын жеткізу (мұғалім көмегімен және өздігінен)
		3.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	4.3.3.1 жай сөйлемнің соңына тыныс белгілерді қою (мұғалім көмегімен)
		3.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	4.3.4.1 жіңішке жол дәптеріне жазу: бас және кіші әріптердің биіктігін, ара қашықтығы мен көлденең жазылуын және оларды қосып жазуды сақтау
	Тілдік нормалар	4.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	4.4.1.1 ауызша және жазбаша тілінде затты білдіретін сөздер/сипат-сөздер/іс-әрекет-сөздерді ажырату, қолдану және оларды мұғалімнің көмегімен саны бойынша өзгерту
			4.4.1.2 ой-пікірдің мақсатына сәйкес сөйлемді толықтыру
			4.4.1.3 мұғалім көмегімен етістіктерді қажетті шақта (осы, келер, өткен шақ) қолдану
			4.4.1.4 өткен шақтың жекеше түріндегі етістіктіктерді керекті текте (род) қолдану
			4.4.1.5 заттардың сипатын білдіретін сөздерді ажырату; түсі, пішіні, көлемі, материалы бойынша заттарға сәйкес сипаттарды таңдау
		4.2 Орфографиялық нормаларды сақтау	4.4.2.1 жи, ши; ча, ща; чу, щу әріптерінің тіркесін дұрыс жазу
			4.4.2.2 адам атын, тегін, жануардың лақап атын бас әріппен жазу
			4.4.2.3 мұғалім көмегімен көмекші сөздерді сөздерден бөлек жазу

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 224-қосымша

Естімейтін білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 3-4 сыныптары үшін "Қазақ тілі" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлігілік оқу бағдарламасы
(оқыту қазақ тілінде емес)

Ескерту. Бұйрық 224-қосымшамен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.07.2017 № 352 (1, 2, 6, 8, 9, 10,(11, 12) сыныптардың ерекше білім беруге қажеттіліктері бар білім алушылары үшін 01.09.2017, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 3-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2018, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 4-сыныптың және 10-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2019, 11-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2020 қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

3. Оқу бағдарламасы оқыту процесін білім алушылардың пән салалары бойынша білім мен біліктерді саналы түрде меңгеруі үшін әр пәннің әдістемелік әлеуетін қолдануға, оқу, жоба, зерттеу іс-әрекеттері тәсілдерін меңгеру арқылы дербестігінін дамытуға, әлеуметтік-мәдени кеңістікте орнын таба білуі үшін бағыттайды.

5. Құндылыққа, іс-әрекетке, коммуникативтік, тұлғаға бағдарлық тәсілдер білім берудің классикалық негізі ретінде оқыту мақсаттарының жүйесі мен білім беру процесі нәтижелерінің басымдылығын арттыру үшін қолданылып, оқу бағдарламасының жаңа құрылымында көрініс тапты.

8. Білім беру процесін ұйымдастырудың барлық инновациялық тәсілдері оқытуды білім, идеялар және іс-әрекет тәсілдерімен белсенді түрде алмасуды көздейтін ның шынайы шығармашылық процесіндегі қарым-қатынас моделіне айналдырады.

9. Пәннің оқу бағдарламасы жергілікті сипаттағы материалдарды (нысандар, кәсіпорындар, ақпарат көздері) пайдалануға бағытталған оқу-жобалау іс-әрекеттерін ұйымдастыру арқылы танымдық және әлеуметтік тұрғыдан білім алушының белсенділігін арттыруға мүмкіндік береді. Осы пәннің оқу мақсаттары аясында жүзеге асырылатын тәрбиелік сипаттағы жоба жұмысын ата-аналармен, жергілікті қауымдастық өкілдерімен бірлесе отырып, ұйымдастыруға болады.

10. Әр пәннің оқу бағдарламаларында үш тілде білім беруді жүзеге асыру қарастырылған, онда үш тілді меңгертіп қана қоймай, сол сияқты білім алушылардың сыныптан тыс жұмыстары да үш тілде (қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде) ұйымдастырылады. Көп тілді оқу ортасын құрудағы әр пән қосқан үлесі үш тілде білім беру саясатын жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Тіл үйретудің негізі болып табылатын коммуникативтік тәсіл әрбір оқу пәнінің түрлі оқу жағдаяттарында білім және білікпен алмасу, тілдік және сөйлеу нормалары жүйесін дұрыс қолдану сияқты әдіс-тәсілдері арқылы білім алушылардың сөйлеу әрекеттерін дамытудың жетекші қағидаты ретінде қарастырылады. Пән мазмұнын меңгеру және оқу мақсаттарына қол жеткізу процесінде білім алушылардың ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, атап айтсақ: қажетті ақпаратты іздеу, өңдеу, алу, құру және көрсету, ақпараттар және идеялармен алмасу үшін бірлесіп әрекет ету, жабдықтар мен қосымшаларды кең ауқымда қолдану арқылы өз жұмысын бағалау және жетілдіру сияқты қолдану дағдыларын дамыту үшін алғышарттар/жағдайлар жасау.

12. Мазмұны тұрғысынан оқу бағдарламалары білім алушыны өзін-өзі оқыту субьектісі және тұлғааралық қарым-қатынас субьектісі ретінде тәрбиелеуде оқу пәннің қосатын үлесін айқындайды.

13. Оқу бағдарламалары білім беру құндылықтарының өзара байланысы мен өзара шарттылығына негізделген тәрбиелеу мен оқытудың біртұтастығы қағидатын және нақты пәнді оқыту мақсаттарының жүйесі бар мектепті бітіргеннен кейінгінәтижелерін іске асыруға мүмкіндік береді.

14. Оқу бағдарламаларының тек пәндік білім мен білікке ғана емес, сонымен қатар, кең ауқымды дағдылардың қалыптасуына бағытталғаны оның ерекше өзгешелігі болып табылады. Оқыту мақсаттарының құрастырылған жүйесі:

1) білімді функционалдық және шығармашылық қолдану, сын тұрғысынан ойлау, зерттеу жұмыстарын жүргізу, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану, қарым-қатынас жасаудың түрлі тәсілдерін қолдану, топпен және жеке дара жұмыс істей алу, мәселелерді шешу және шешімдер қабылдау сияқты кең ауқымды дағдыларын дамытуға негіз болады. Кең ауқымды дағдылар білім алушының мектептегі білім алу тәжірибесінде де, келешекте мектепті бітіргеннен кейін де жетістігінің кепілі болып табылады.

15. Экономикадағы заманауи инновациялар, еңбек нарығындағы өзгерістер білім алушылардың күрделі міндеттерді шешу үшін немесе оларды шешудің жаңа тәсілдерін табу үшін жағдаятқа, идеялар мен ақпараттарға талдау жасау және бағалауға, алған білімі мен тәжірибесін жаңа идея мен ақпаратты жинақтау үшін шығармашылық қолдануға мүмкіндік беретін дағдылар жиынтығын меңгеру қажеттілігіне себепші болады. Жігерлілік, алғырлық, өзгерістерге дайындығы, байланысқа бейімділігі сияқты тұлғалық қасиеттер өзекті болып отыр.

16. Пән бойынша күнделікті білім беру процесінің мазмұны оқу мақсаттарына бағынады және білім алушылардың меңгерген білім, білік және дағдыларын кез-келген оқу процесінде және өмір жағдаяттарында шығармашылықпен пайдалану даярлылығын қалыптастыруға, жетістікке қол жеткізуде қажырлылықты дамытуға бағытталған, өмір бойы білім алуға ынталандырады.

17. Кең ауқымдағы дағдылармен бірлікте жеке қасиеттердің дамуы "қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік", "құрмет", "ынтымақтастық", "еңбек пен шығармашылық", "ашықтық", "өмір бойы білім алу" сияқты білім берудің басты құндылықтарына білім алушыларды дағдыландырудың негізі болып табылады. Бұл құндылықтар білім алушының тәртібі мен күнделікті іс-әрекеттерін ынталандыратын тұрақты тұлғалық бағдары болу.

2-тарау. "Қазақ тілі" пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері

18. "Қазақ тілі" пәні "Тіл және әдебиет" білім саласына кіріктірілген пән болып табылады. Қазақ тілі оқу пәні ретінде ана тілімен қатар, нашар естититін білім алушылардың ойлауын дамытып, тұлға ретінде қалыптасуына әсер етеді.

19. Қазақ тіліне оқытудың мақсаты: қазақ тілін қарым қатынас құралы ретінде қолданудың қарапайым дағдыларын қалыптастыру және дамыту, қазақ тілін практикалық бағытта меңгеру, қарым-қатынас, эстетикалық және адамгершілік мәдениетіне қазақ тілін оқыту арқылы тәрбиелеу.

20. "Қазақ тілі" пәнінің білімдік, тәрбиелік мақсаттары келесі пәндермен тығыз байланыста іске асырылады:

1) "Дыбыс айтуды қалыптастыру және естіп қабылдауын дамыту" пәнімен: қазақ тіліне тән дыбыстарды дұрыс айтқызы, айтылуы ұқсас дыбыстарды буында, сөздерде, сөз тіркестерінде ажыратуға үйретеді;

2) "Музыка" пәнімен: қазақ тілінде берілген әндерді тыңдау, оны өздері айтып үйрену арқылы білім алушылар адамның көңіл күйін, сезімін түсінеді, эстетикалық талғамы дамиды;

3) "Бейнелеу өнері" пәнімен: қазақ тілінде берілген суреттер арқылы білім алушылар өнердің адам табиғатымен, өмірімен үндестігін түсінеді, әдемілікті, сұлулықты көріп сезінеді, иллюстрацияларды ауызша/жазбаша суреттеу арқылы ойлау-қабылдау қабілеті мен тілдерін дамытады;

4) "Еңбекке баулу" пәнімен: қазақ тілінде берілген тәрбиелік мәтіндердің мазмұны арқылы білім алушылар оқудың, білім алудың, тіл үйренудің маңызын игереді, еңбектің адам өміріндегі орнын түсінеді;

5) "Математика" пәнімен: қазақ тілінде ұсынылған мәтіндер негізінде білім алушылар сандар мен фигуралардың атауын қазақ тілінде үйрену барысында математикадан алған білімдерін еске түсіреді, толықтырады, логикалық ойлау қабілеттерін дамытады;

6) "Дүниетану" пәнімен: қазақ тілінде ұсынылған мәтіндер арқылы білім алушылар өз айналасын таза ұстауға, қоршаған ортаны қорғауға, табиғатты аялауға үйренеді;

7) естімейтін білім алушыларды тілге оқыту барысында сөйлеу іс әрекетінің бірнеше түрін қалыптастыру: сөйлеу, оқу, жазу, дактильдеу, есту-көру арқылы қабылдау, көру арқылы қабылдау, есту арқылы қабылдау.

21. Естімейтін білім алушыларды тілге оқытудың негізгі талаптары:

1) тілге қарым қатынас құралы ретінде үйрету, диалогта қолдану;

2) нашар еститін білім алушылардың сөйлеуге деген қажеттілігін дамыту;

3) сөйлеу ортасын ұйымдастыру;

4) тәжірибелік іс әрекетке сүйеніп тілдік қабілеттерін дамыту;

5) сөздік материиалды қосарланып айту, жеке айту және өз бетімен айту арқылы ендіру.

22. Естімейтін білім алушыларға "Қазақ тілі" пәніне арналған бағдарлама білім берудің ұлттық жүйесін халықаралық стандарттарға негіздей отырып, еліміздің алға қойып отырған іргелі міндеттеріне сай және қоғамдағы әлеуметтік-экономикалық процестерді, ұлттардың бейбітшілік пен келісім өмір салтын қалыптастыру саясатын ұстану қағидаларын басшылыққа ала отырып, мемлекеттік тілді оқытудың тиімді әрі сапалы жүйелерін қалыптастыруды көздейді.

23. Естімейтін бастауыш сынып білім алушыларына қазақ тілін мәдениетаралық қарым-қатынас құралы ретінде меңгерту, білім алушылардың сын тұрғысынан ойлау дағдыларын қалыптастыру, олардың тұрмыста, қоғамдық орында, мәдени орталарда тілдік шектеуді сезінбей, өзін еркін ұстауына мүмкіндік туғызу негізгі ұстаным болып табылады.

24. "Қазақ тілі" пәні бағдарламасы естімейтін білім алушыларды білім алушының тіл сауаттылығы мен сөз байлығын дамытуды, әлеуметтік ортада еркін қарым-қатынасқа түсуін жетілдіруді және дүниетанымдық дағдыларын кеңейтуді көздейді. Бағдарламаның білім мазмұны қазақ тілі арқылы білім алушыларға қазақ халқының материалдық және рухани құндылықтарын, қазақ халқының салт-дәстүрін құрметтеуді, қазақша сөйлеу әдебі мен әдетін дағдыландыруды және қазақ әдебиеті үлгілерін терең меңгертуді мақсат етеді және алған білімдерін өмірде қолдана білуге үйретеді.

25. "Қазақ тілі" пәнін оқытудың міндеттері:

1) білім алушыларға сөйлеу іс әрекетінің түрлерін күнделікті қарым-қатынас деңгейінде меңгерту;

2) білім алушылардың тілдік дағдысы мен білігін дамыту;

3) қарым-қатынас әдебінің қарапайым нормаларын меңгерту;

4) қазақ тілінде оқу және жазу дағдыларын жетілдіру;

5) білім алушыны сөйлесу қарым-қатынастың жаңа тәсілдеріне (қазақ тіліндегі), қазақ халқының мәдениетіне, ұлттық-мәдени ерекшелігіне баулу;

6) білім алушылардың оқу білігін, шынайы өмірлік жағдаяттарда алған тілдік білімдерін шығармашылықпен пайдалануға дайын болу білігін қалыптастыру;

7) білім алушыларды қазақ тілінің дыбыстарымен таныстыру және оларды ажырата білуге үйрету;

8) білім алушылардың қазақ тіліне қызығушылығын дамыту, қазақ еліне, мемлекеттік тілге деген құрмет сезімін тәрбиелеу;

9) шығармашылықпен жұмыс істеуге, сын тұрғысынан ойлауға дағдыландыру;

10) қазақша сөздік қорын үздіксіз дамыту әдістерін меңгерту;

11) қазақша сауатты сөйлеу дағдыларын қалыптастыру;

12) сөз тіркестерін және жай сөйлемдер құру, сол сияқты айтылым дағдылары негізінде қазақша ойлау дағдыларын қалыптастыру;

13) тұрмыста, қоғамдық орындарда, мәдени орталарда қазақ тілінде қарым-қатынас жасау қабілеттері мен дағдыларын дамыту;

14) қазақ тілінде меңгерген білім, білік дағдыларына сүйене отырып, өзгелермен еркін қарым-қатынасқа түсуге үйрету;

15) қазақ тілінің саяси-әлеуметтік әлеуетін ұғындыру;

16) тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым дағдыларын дамыту.

26. "Қазақ тілі" пәнін оқу арқылы білім алушылар сөздік қоры мен тілдік сауаттылығын дамытып, қазақ халқы мен мемлекеттік тілге деген құрмет сезімін қалыптастырады, қызығушылығын арттырады.

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

27. Арнайы білім беру ұйымдары "білім алып үйрену" ұстанымын негізге алады, ол ұстаным бойынша өз бетімен білім алуға ұмтылатын, ынталы, қызығушылығы жоғары, өзіне сенімді, жауапкершілігі мол және зияткерлік тұрғыдан дамыған тұлға қалыптастыру көзделеді.

28. Білім алушылардың бойында бұл қасиеттерді қалыптастыру үшін мұғалімдер түрлі технологиялар мен тәсілдер қолданады деп күтіледі, олар:

2) әрекеттік тәсіл (білім алушылар оқу әрекетінде меңгерген жаңа білімінің болашақта қажеттілігін түсінеді);

3) дамыта оқыту (білім алушылар өзінің іс-әрекетін жоспарлау және басқару жолын үйренеді);

6) саралай оқыту (білім алушыларды деңгейіне, мүмкіндігіне қарай оқыту, қалыптастырушы баға арқылы қолдау).

29. Оқыту қазақ тілінде емес сыныптарда "Қазақ тілі" пәнін оқытуда қолданылатын оқыту стратегиялары мен әдістері:

1) стратегиялар: өзін-өзі басқару, эксперименттік, сын тұрғысынан ойлау, коммуникативтік;

3) әдістер: жеке оқыту, проблемалық оқыту.

30. Басты назар білімге емес, сол білімді қолдану біліктілігіне аударылады. Білім алушылардың білім алу барысындағы табыстылығы мен алдағы қадамдарын анықтау үшін оқытудың нақты мақсаттары мен жетістіктер критерийлерін алдын ала белгілеу.

31. Білім алушылардың коммуникативтік дағдыларын дамыту. Оқу бағдарламасы мақсаттарының бірі – оқыту қазақ тілінде емес сыныптарда оқитын білім алушылардың өз ойын, сезімін қазақша білдіруге, танып-білген нәрселерін қазақша санасына түюге, пікір алысуға, оқыған, көрген не білген нәрселері туралы достарымен, үлкендермен өз ойымен бөлісуге, армандары мен мақсаттары туралы ойын еркін жеткізіп айта білуге, репродуктивтік, продуктивтік, проблемалық, шығармашылық жаттығуларды орындата отырып үйрету.

32. Оқыту қазақ тілінде емес сыныптарда оқылатын "Қазақ тілі" пәнінде тыңдалым және айтылым дағдыларын есту арқылы дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) қазақ тілінің төл дыбыстарын дұрыс айту үшін артикуляциялық жаттығулар жасау;

2) сөздің лексикалық мағынасын түсіну;

3) оқу материалдарын тыңдап, түсіну;

4) сөздік қорды толықтыру;

5) тыңдап, материалдардың мазмұнын айту;

6) мәтіннің кейбір оқиғаларын қимылмен, ым-ишарамен көрсету;

7) тыңдалған мәтін мазмұнының желісін суреттер арқылы беру;

8) тыңдалған мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну;

9) мәтіннің жанрларын анықтау;

10) өздеріне таныс және қызықты тақырыптар бойынша әңгімелесу;

11) белгілі бір тақырыпта пікірталасқа қатысу;

14) сәлемдесу, қоштасу, кешірім сұрау, алғыс айту, өтініш жасау, таныс және таныс емес адамдармен, жақындары және достарымен, құрдастары және ересектермен,жасы кішілермен қарым-қатынас жасауға байланысты шағын рөлдік ойындар;

15) суреттер, бейнематериалдар бойынша әңгімелеу, сипаттау, сахналау.

33. Оқыту қазақ тілінде емес сыныптарда оқылатын "Қазақ тілі" пәнінде оқылым дағдысын есту, арқылы дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) графикалық сызба арқылы "оқу";

2) мәтіннен қажетті сөйлемді немесе сөзді тауып оқу;

3) сұрақтар қоя білу және жауап беру;

4) "көзбен оқы" ойыны арқылы оқу;

5) мәтіннен көркем, бейнелі сөздерді тауып оқу;

6) сөздік жұмысы (сөздің мағынасын түсіну);

7) мәнерлеп оқу;

8) рөлге бөліп оқу;

9) оқылған әңгіменің, ертегінің картасын жасау.

34. "Қазақ тілі" пәнінде жазылым дағдысын есту, көру арқылы дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) ақпаратты сурет және белгілер/пиктограммалар арқылы беру;

2) каллиграфиялық нормаларды сақтау;

3) сөздердің дұрыс жазылуын (орфографиялық нормаларды) меңгертуге арналған тапсырмалар орындау;

4) мәтіннен сөздерді, сөйлемдерді, қысқа үзінділерді көшіріп жаздыру;

5) мәтіндегі жазылуы қиын сөздерден сөздік құрастыру;

6) сөзден сөйлемдер, сөйлемдерден мәтін құрастырып жазу;

7) шағын хат жазу;

8) есте сақтау арқылы жазу;

9) байқағаны, ұнататын істері, ойындары туралы тірек суреттермен сөйлемдер, шағын мәтін құрастырып жазу;

10) сурет бойынша жазу;

11) өзі құрастырған мәтінін мұғалімнің көмегімен тексеру.

4-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері

35. Қазақ тілі" пәнін меңгеру нәтижелері критериалды бағалауды қолдану арқылы жүзеге асырылады.

36. Критериалды бағалау оқыту, оқу және бағалаудың өзара тығыз байланысында негізделген. Критериалды бағалау нәтижелері білім беру процессін тиімді жоспарлау және ұйымдастыру мақсатында пайдаланылады.

37. Критериалды бағалау қалыптастырушы және жиынтық бағалаудан тұрады.

38. Қалыптастырушы бағалау үздіксіз өткізіледі, білім алушы мен оқытушы арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және оқу процесін дер кезінде түзетуге мүмкіндік береді.

39. Жиынтық бағалау белгілі оқу мерзімінде оқу блогын оқып бітіргенде өткізіледі, білім алушыларға кері байланысты қамтамасыз ету үшін, пән бойынша тоқсандық және жылдық бағаларды қою үшін колданылады.

5-тарау. "Қазақ тілі" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

40. "Қазақ тілі" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 3-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;

2) 4-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат.

41. Қазақ тілі пәнін оқыту процесі тыңдалым, оқылым, жазылым, айтылым әрекеттері арқылы ұйымдастырылады. Оқу процесінде жүйелі жүргізілетін сөздік жұмысы, әңгіме оқу, мәтінмен жұмыс жасау, өлеңдер жаттау, жағдаяттық тапсырмалар орындау, постерлермен жұмыс істеу, сахналық қойылым дайындау белсенді әдістерді қолдану барысында білім алушылардың сөздік қоры жетілдіріледі. Бастауыш сыныптардағы қазақ тілі пәнін оқытуда білім алушылардың жас ерекшеліктері мен қоршаған ортаны қабылдауға қатысты психологиялық жай-күйі ескеріледі.

42. Сабақ барысында әр түрлі (жеке, жұптық, топтық) жұмыс түрлерін ұйымдастыру үшін, стационарлық дыбыс күшейткіш аппарат, жеке дыбыс күшейткіш аппарат, интерактивті тақта/ проектор, экран, шағын маркерлік тақта, және білім алушылардың жұмыстарын сақтауға және демонстрациялауға арналған шкафтар, оқу кабинеттеріндегі жиһаздар орнын ауыстыруға қолайлы әрі жеңіл болуы. Сондай-ақ, кітап сөрелері, стендтер және білім алушы жұмыстарының көрмесіне арналған орын болу.

43. "Қазақ тілі" пәнінің мазмұны:

1) бөлімшелерде оқыту мақсаттары белгіленген, олар білім немесе түсінік, дағды немесе білік бойынша күтілетін нәтижелер түрінде берілген. Әрбір бөлімшенің ішінде мұғалімге өз жұмысын жоспарлауға, білім алушылардың еңбегін бағалауға, оқытудың келесі кезеңі туралы ақпараттандыруға мүмкіндік беретін оқыту мақсаттары бірізділікпен орналастырылған:

1-кесте

3-4 сыныптар
№	Бөлімдер	Бөлімшелер (дағдылар)
1	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну
2	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану
		2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру
		2.6 Оқыған/тыңдаған материал бойынша өз көзқарасын білдіру
3	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру
		3.5 Түрлі дереккөздерден қажетті ақпарат алу
4	Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу
		4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу
		4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау
5	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау

44. Оқу бағдарламасында оқыту мақсаттары төрт саннан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан сөйлеу әрекеттерінің ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 3.2.1.1 кодында "3" - сынып; "2.1" - дағдылар; "1" - оқыту мақсатының реттік нөмірі.

45. Сөйлеу әрекетінің түрлері бойынша оқу мақсаттары кешенді және түрлі нұсқада қолданылады.

46. Оқыту мақсаттарының жүйесі:

1) "Тыңдалым":

2-кесте

Бөлімшелер (дағдылар)	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер (дағдылар)	3-сынып	4-сынып
1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 естіп, естіп -көру арқылы қысқа, нақты,қарапайым хабарламаларды көрнекілікке сүйеніп, түсіну	4.1.1.1 естіп, естіп -көру арқылы қарапайым сөз, сөйлемдерді түсініп қайталау
	3.1.1.2 естіп, естіп -көру арқылы қарапайым жеке сөз, сөйлемдердің мағынасын түсіну	4.1.1.2 естіп, естіп -көру арқылы сөйлемдердің мағынасын нақтылау үшін сұрақтар қою
	3.1.1.3 естіп,естіп -көру арқылы өзіне таныс қарапайым сөйлемдерді түсіну	4.1.1.3 өзіне таныс тақырыптағы нақты, шағын хабарламаларды түсіну
1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	3.1.2.1 естіп, естіп -көру арқылыкүнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздердің мағынасын түсіну	4.1.2.1 естіп, естіп -көру арқылы күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздерден құралған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
	3.1.2.2 естіп, естіп -көру арқылыдене мүшелеріне қатысты бұйрықтарды түсіну
	3.1.2.3 естіп, естіп -көру арқылытақырыпқа байланысты мұғалім мен сыныптастарының сөздерін түсіну
1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.3.1 естіп, естіп -көру арқылы тыңдаған мәтін мазмұны бойынша мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жауап беру, сәйкес суреттерді таңдау	4.1.3.1 естіп, естіп -көру арқылы тыңдаған мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру және сюжеттің даму желісі бойынша суреттерді орналастыру
1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	3.1.4.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен тыңдаған материалдың кім/не туралы екенін түсіну 3.1.4.2 естіп, естіп -көру арқылы тақырыпқа байланысты мұғалім мен сыныптастарының сөздерін түсіну	4.1.4.1 естіп, естіп -көру арқылы тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну және оқиғалардың ретін анықтау 4.1.4.2 естіп, естіп -көру арқылы тақырыпқа байланысты мәтіннің сөздерін түсіну
1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	3.1.5.1 естіп, естіп -көру арқылы сұрақ қою, қысқа жауап арқылы мәтінді түсінгенін білдіру	4.1.5.1 естіп, естіп -көру арқылы материалдағы оқиғаларды түсіну, сұрақтар қою және сипаттау

2) "Айтылым":

3-кесте

Бөлімшелер (дағдылар)	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер (дағдылар)	3-сынып	4-сынып
2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 естіп, естіп-көру арқылы сөйлеу барысында танысу, өзі туралы айту және затты сипаттау үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану	4.2.1.1 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында мәтін тақырыбына сәйкес сөздерді қолдану
2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.2 естіп,естіп -көру арқылы сөйлеу барысында алған ақпарат бойынша сұраулы сөйлем құрастыру үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану	4.2.1.2 естіп,естіп -көру арқылы әңгімені өрбіту үшін қажетті сөздерді қолдану
2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	3.2.2.1 естіп, естіп -көру арқылы сурет бойынша 5-6 сөйлеммен өз ойын білдіру	4.2.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен ұсынған тақырып негізінде өз ойын айту
2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	3.2.3.1 естіп, естіп -көру арқылы сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну және тілдік нормаларды сақтай отырып, жауап беру	4.2.3.1 естіп, естіп -көру арқылы белгілі тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасын түсініп қарым – қатынасқа түсу
2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау	3.2.4.1 естіп, естіп -көру арқылы шағын мәтінді/ қарапайым оқиғаларды сұ рақтар арқылы мазмұндау	4.2.4.1 естіп, естіп -көру арқылы өзінің жоспар/жазбаларын қолдана отырып, мұғалімнің көмегімен әңгімелерді өз сөзімен айтып беру
2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	3.2.5.1 естіп, естіп -көру арқылы қысқа мәтінді өз сөзімен мұғалімнің көмегімен суреттеу	4.2.5.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен өмірдегі оқиғаларды суреттеу

3) "Оқылым":

4-кесте

Бөлімшелер (дағдылар)	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер (дағдылар)	3-сынып	4-сынып
3.1 Оқу түрлерін қолдану	3.3.1.1 естіп, естіп -көру арқылы таныс сөздерді тұтас оқу	4.3.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтінді мәнерлеп және қатесіз дауыстап оқу
3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	3.3.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну	4.3.2.1 естіп, естіп -көру арқылытаныс сөздерден құрастырылған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	3.3.3.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, санамақ) ажырату	4.3.3.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, әңгіме) ажырату
3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	3.3.4.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен мәтін немесе суреттер бойынша қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? қанша?) қою	4.3.4.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіннің мазмұны бойынша қарапайым сұрақтар құрастыру және оған жауап беру
3.5 Түрлі дереккөздерден қажетті ақпарат алу	3.3.5.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен шағын мәтіннен қажетті ақпаратты табу	4.3.5.1 естіп, естіп -көру арқылымұғалімнің көмегімен сөздік, анықтамалықтардан қажетті ақпаратты табу

4) "Жазылым":

5-кесте

Бөлімшелер (дағдылар)	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер (дағдылар)	3-сынып	4-сынып
4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	3.4.1.1 естіп, естіп -көру арқылы суретте берілген заттардың сынын білдіретін сөздерді жазу	4.4.1.1 естіп, естіп -көру арқылы заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу
4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	3.4.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен оқыған материалдары бойынша заттардың таныс атауларын жазу	4.4.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен оқыған материалдары бойынша сөз тіркестерін жазу
4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	3.4.3.1 естіп, естіп -көру арқылымұғалімнің көмегімен жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану	4.4.3.1 естіп, естіп -көру арқылы жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану
4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.4.4.1 естіп, естіп -көру арқылы қазақ тілінің спецификалық бас әріптер мен кіші әріптерді дұрыс ажыратып жазу	4.4.4.1 естіп, естіп -көру арқылы қазақ тілінің спецификалық әріптерді бір-бірімен дұрыс ажыратып жазу

5) "Тілдік нормаларды қолдану":

6-кесте

Бөлімшелер (дағдылар)	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер (дағдылар)	3-сынып	4-сынып
5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.5.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша тілде қолдану	4.5.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша және жазбаша тілде қолдану
	3.5.1.2 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен көптік/тәуелдік/ жіктік /септік жалғауларын ауызша тілде қолдану	4.5.1.2 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында көптік/тәуелдік/ жіктік /септік жалғауларын қолдану
	3.5.1.3 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында мұғалім көмегімен етістіктің шақтарын; бұйрық рай; болымсыз етістікті қолдану	4.5.1.3 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында етістіктің шақтарын; бұйрық рай; болымсыз етістікті қолдану
	3.5.1.4 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен сөйлеу барысында сілтеу есімдіктерін дұрыс қолдану	4.5.1.4 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен сөйлеу барысында есімдіктерді (сілтеу, сұрау есімдіктерін) қолдану
	3.5.1.5 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтап құрастыру	4.5.1.5 естіп, естіп -көру арқылы сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтап жай сөйлем құрастыру
	3.5.1.6 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен айтылу мақсатына қарай сөйлем түрлерін(хабарлы, сұраулы, лепті) ажырату	4.5.1.6 естіп, естіп -көру арқылы айтылу мақсатына қарай сөйлем түрлерін (хабарлы, сұраулы, лепті) ажырату
5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	3.5.2.1 естіп, естіп -көру арқылы әріп пен дыбысты ажырата білу, төл дыбыстарды дұрыс айту	4.5.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздерді дұрыс айту және жазу
	3.5.2.2 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу	4.5.2.2 естіп, естіп -көру арқылы ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу
	3.5.2.3 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі есімдері, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген ат) ажырату	4.5.2.3 естіп, естіп -көру арқылы бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі есімдері, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген ат) ажырату

47. Ұзақ мерізімді жоспар:

1) 3-сынып:

7-кесте

Ортақ тақырыптар	Бөлімдер	Бөлімшелер (дағдылар)	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1. Тірі табиғат 2. Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен (жарық пен қараңғы)	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 есту арқылы қысқа, нақты, қарапайым хабарламаларды көрнекілікке сүйеніп, түсіну
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	3.1.2.1 естіп, естіп -көру арқылыкүнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздердің мағынасын түсіну
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	3.1.2.3 естіп, естіп -көру арқылытақырыпқа байланысты мұғалім мен сыныптастарының сөздерін түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.3.1 естіп, естіп -көру арқылы тыңдаған мәтін мазмұны бойынша мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жауап беру, сәйкес суреттерді таңдау
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	3.1.4.2 естіп, естіп -көру арқылы тақырыпқа байланысты мұғалім мен сыныптастарының сөздерін түсіну
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 естіп, естіп-көру арқылы сөйлеу барысында танысу, өзі туралы айту және затты сипаттау үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	3.2.2.1 естіп, естіп -көру арқылы сурет бойынша 5-6 сөйлеммен өз ойын білдіру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды сақтау	3.2.3.1 естіп, естіп -көру арқылы сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну және тілдік нормаларды сақтай отырып, жауап беру
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	3.3.1.1 естіп, естіп -көру арқылы таныс сөздерді тұтас оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	3.3.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	3.3.3.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, санамақ) ажырату
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	3.3.4.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен мәтін немесе суреттер бойынша қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? қанша?) қою
	Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	3.4.1.1 естіп, естіп -көру арқылы суретте берілген заттардың сынын білдіретін сөздерді жазу
		4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	3.4.3.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.4.4.1 естіп, естіп -көру арқылы қазақ тілінің спецификалық бас әріптер мен кіші әріптерді дұрыс ажыратып жазу
	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.5.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша тілде қолдану
		5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.5.1.5 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтап құрастыру
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	3.5.2.3 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі есімдері, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген ат) ажырату
2-тоқсан
3. Уақыт 4. Сәулет	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 естіп, естіп -көру арқылы қысқа, нақты, қарапайым хабарламаларды көрнекілікке сүйеніп, түсіну 3.1.1.2 естіп, естіп -көру арқылы қарапайым жеке сөз, сөйлемдердің мағынасын түсіну
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	3.1.2.1 естіп, естіп -көру арқылыкүнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздердің мағынасын түсіну
			3.1.2.2 естіп, естіп -көру арқылыдене мүшелеріне қатысты бұйрықтарды түсіну
			3.1.2.3 естіп, естіп -көру арқылытақырыпқа байланысты мұғалім мен сыныптастарының сөздерін түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.3.1 естіп, естіп -көру арқылы тыңдаған мәтін мазмұны бойынша мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жауап беру, сәйкес суреттерді таңдау
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	3.1.4.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен тыңдаған материалдың кім/не туралы екенін түсіну
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	3.1.5.1 естіп, естіп -көру арқылы сұрақ қою, қысқа жауап арқылы мәтінді түсінгенін білдіру
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 естіп, естіп-көру арқылы сөйлеу барысында танысу, өзі туралы айту және затты сипаттау үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	3.2.2.1 естіп, естіп -көру арқылы сурет бойынша 5-6 сөйлеммен өз ойын білдіру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	3.2.3.1 естіп, естіп -көру арқылы сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну және тілдік нормаларды сақтай отырып, жауап беру
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	3.2.5.1 естіп, естіп -көру арқылы қысқа мәтінді өз сөзімен мұғалімнің көмегімен суреттеу
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	3.3.1.1 естіп, естіп -көру арқылы таныс сөздерді тұтас оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	3.3.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	3.3.3.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, санамақ) ажырату
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	3.3.4.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен мәтін немесе суреттер бойынша қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? қанша?) қою
	Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	3.4.1.1 естіп, естіп -көру арқылы суретте берілген заттардың сынын білдіретін сөздерді жазу
		4.2 Тыңдаған/оқығанматериалдың мазмұнын жазу	3.4.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен оқыған материалдары бойынша заттардың таныс атауларын жазу
		4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	3.4.3.1 естіп, естіп -көру арқылымұғалімнің көмегімен жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	3.4.4.1 естіп, естіп -көру арқылы қазақ тілінің спецификалық бас әріптер мен кіші әріптерді дұрыс ажыратып жазу
	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.5.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша тілде қолдану
			3.5.1.2 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен көптік/тәуелдік/ жіктік /септік жалғауларын ауызша тілде қолдану
			3.5.1.3 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында мұғалім көмегімен етістіктің шақтарын; бұйрық рай; болымсыз етістікті қолдану
			3.5.1.4 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен сөйлеу барысында сілтеу есімдіктерін дұрыс қолдану
			3.5.1.5 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтап құрастыру
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	3.5.2.1 естіп, естіп -көру арқылы әріп пен дыбысты ажырата білу, төл дыбыстарды дұрыс айту
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	3.5.2.3 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі есімдері, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген ат) ажырату
3-тоқсан
5. Өнер 6. Атақты тұлғалар	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.2 естіп, естіп -көру арқылы қарапайым жеке сөз, сөйлемдердің мағынасын түсіну
		1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.3 естіп, естіп -көру арқылы өзіне таныс қарапайым сөйлемдерді түсіну
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	3.1.2.1 естіп, естіп -көру арқылыкүнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздердің мағынасын түсіну
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	3.1.2.2 естіп, естіп -көру арқылыдене мүшелеріне қатысты бұйрықтарды түсіну
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	3.1.4.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен тыңдаған материалдың кім/не туралы екенін түсіну
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	3.1.5.1 естіп, естіп -көру арқылы сұрақ қою, қысқа жауап арқылы мәтінді түсінгенін білдіру
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.2 естіп,естіп -көру арқылы сөйлеу барысында алған ақпарат бойынша сұраулы сөйлем құрастыру үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	3.2.2.1 естіп, естіп -көру арқылы сурет бойынша 5-6 сөйлеммен өз ойын білдіру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	3.2.3.1 естіп, естіп -көру арқылы сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну және тілдік нормаларды сақтай отырып, жауап беру
		2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау	3.2.4.1 естіп, естіп -көру арқылы шағын мәтінді/ қарапайым оқиғаларды сұ рақтар арқылы мазмұндау
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	3.3.1.1 естіп, естіп -көру арқылы таныс сөздерді тұтас оқу
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	3.3.3.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, санамақ) ажырату
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	3.3.4.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен мәтін немесе суреттер бойынша қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? қанша?) қою
		3.5 Түрлі дереккөздерден қажетті ақпарат алу	3.3.5.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен шағын мәтіннен қажетті ақпаратты табу
	Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	3.4.1.1 естіп, естіп -көру арқылы суретте берілген заттардың сынын білдіретін сөздерді жазу
	Жазылым	4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	3.4.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен оқыған материалдары бойынша заттардың таныс атауларын жазу
	Тілдік нормалар-ды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.5.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша тілде қолдану
			3.5.1.2 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен көптік/тәуелдік/ жіктік /септік жалғауларын ауызша тілде қолдану
			3.5.1.3 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында мұғалім көмегімен етістіктің шақтарын; бұйрық рай; болымсыз етістікті қолдану
			3.5.1.4 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен сөйлеу барысында сілтеу есімдіктерін дұрыс қолдану
			3.5.1.6 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен айтылу мақсатына қарай сөйлем түрлерін(хабарлы, сұраулы, лепті) ажырату
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	3.5.2.1 естіп, естіп -көру арқылы әріп пен дыбысты ажырата білу, төл дыбыстарды дұрыс айту
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	3.5.2.2 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу
4-тоқсан
7. Су – тіршілік көзі 8. Демалыс мәдениеті. Мерекелер	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.2 естіп, естіп -көру арқылы қарапайым жеке сөз, сөйлемдердің мағынасын түсіну 3.1.1.3 естіп, естіп -көру арқылы өзіне таныс қарапайым сөйлемдерді түсіну
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	3.1.2.1 естіп, естіп -көру арқылыкүнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздердің мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.3.1 естіп, естіп -көру арқылы тыңдаған мәтін мазмұны бойынша мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жауап беру, сәйкес суреттерді таңдау
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	3.1.4.2 естіп, естіп -көру арқылы тақырыпқа байланысты мұғалім мен сыныптастарының сөздерін түсіну
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.1 естіп, естіп-көру арқылы сөйлеу барысында танысу, өзі туралы айту және затты сипаттау үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану
		2.1 Сөздік қорды толықтыру	3.2.1.2 естіп,естіп -көру арқылы сөйлеу барысында алған ақпарат бойынша сұраулы сөйлем құрастыру үшін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану
		2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау	3.2.4.1 естіп, естіп -көру арқылы шағын мәтінді/ қарапайым оқиғаларды сұ рақтар арқылы мазмұндау
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	3.2.5.1 естіп, естіп -көру арқылы қысқа мәтінді өз сөзімен мұғалімнің көмегімен суреттеу
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	3.3.1.1 естіп, естіп -көру арқылы таныс сөздерді тұтас оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	3.3.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну
		3.5 Түрлі дереккөздерден қажетті ақпарат алу	3.3.5.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен шағын мәтіннен қажетті ақпаратты табу
	Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	3.4.1.1 естіп, естіп -көру арқылы суретте берілген заттардың сынын білдіретін сөздерді жазу
	Жазылым	4.2 Тыңдаған/ оқыған материалдың мазмұнын жазу	3.4.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен оқыған материалдары бойынша заттардың таныс атауларын жазу
	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	3.5.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша тілде қолдану
			3.5.1.2 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен көптік/тәуелдік/ жіктік /септік жалғауларын ауызша тілде қолдану
			3.5.1.3 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында мұғалім көмегімен етістіктің шақтарын; бұйрық рай; болымсыз етістікті қолдану
			3.5.1.6 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен айтылу мақсатына қарай сөйлем түрлерін(хабарлы, сұраулы, лепті) ажырату
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	3.5.2.1 естіп, естіп -көру арқылы әріп пен дыбысты ажырата білу, төл дыбыстарды дұрыс айту
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	3.5.2.2 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу

2) 4-сынып:

8- кесте

Ортақ тақырыптар	Бөлімдер	Бөлімшелер (дағдылар)	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1. Менің Отаным - Қазақстан 2. Адами құндылықтар	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	4.1.1.1 естіп, естіп -көру арқылы қарапайым сөз, сөйлемдерді түсініп қайталау
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	4.1.2.1 естіп, естіп -көру арқылы күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздерден құралған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	4.1.4.2 естіп, естіп -көру арқылы тақырыпқа байланысты мәтіннің сөздерін түсіну
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.1 естіп,естіп -көру арқылы сөйлеу барысында мәтін тақырыбына сәйкес сөздерді қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	4.2.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен ұсынған тақырып негізінде өз ойын айту
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды сақтау	4.2.3.1 естіп, естіп -көру арқылы белгілі тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасын түсініп қарым – қатынасқа түсу
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	4.3.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтінді мәнерлеп және қатесіз дауыстап оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	4.3.2.1 естіп, естіп -көру арқылытаныс сөздерден құрастырылған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	4.3.3.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, әңгіме) ажырату
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	4.3.4.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіннің мазмұны бойынша қарапайым сұрақтар құрастыру және оған жауап беру
	Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	4.4.1.1 естіп, естіп -көру арқылы заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу
	Жазылым	4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	4.4.3.1 естіп, естіп -көру арқылы жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану
	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	4.5.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша және жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.2 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында көптік/тәуелдік/ жіктік /септік жалғауларын қолдану
			4.5.1.3 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында етістіктің шақтарын; бұйрық рай; болымсыз етістікті қолдану
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	4.5.2.3 естіп, естіп -көру арқылы бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі есімдері, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген ат) ажырату
2-тоқсан
3. Мәдени мұра 4. Мамандықтар әлемі	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	4.1.1.2 естіп, естіп -көру арқылы сөйлемдердің мағынасын нақтылау үшін сұрақтар қою
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	4.1.2.1 естіп, естіп -көру арқылы күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздерден құралған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	4.1.3.1 естіп, естіп -көру арқылы тыңдаған мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру және сюжеттің даму желісі бойынша суреттерді орналастыру
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	4.1.4.2 естіп, естіп -көру арқылы тақырыпқа байланысты мәтіннің сөздерін түсіну
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	4.1.5.1 естіп, естіп -көру арқылы материалдағы оқиғаларды түсіну, сұрақтар қою және сипаттау
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.1 естіп,естіп -көру арқылы сөйлеу барысында мәтін тақырыбына сәйкес сөздерді қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	4.2.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен ұсынған тақырып негізінде өз ойын айту
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	4.2.5.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен өмірдегі оқиғаларды суреттеу
		3.1 Оқу түрлерін қолдану	4.3.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтінді мәнерлеп және қатесіз дауыстап оқу
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану
	Оқылым	3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	4.3.3.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, әңгіме) ажырату
	Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	4.4.1.1 естіп, естіп -көру арқылы заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу
		4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	4.4.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен оқыған материалдары бойынша сөз тіркестерін жазу
		4.3 Пунктуациялық нормаларды сақтау	4.4.3.1 естіп, естіп -көру арқылы жай сөйлемнің соңында қойылатын тыныс белгілерін қолдану
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	4.4.4.1 естіп, естіп -көру арқылықазақ тілінің спецификалық әріптерді бір-бірімен дұрыс ажыратып жазу
	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	4.5.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша және жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.5 естіп, естіп -көру арқылы сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтап жай сөйлем құрастыру
			4.5.1.6 естіп, естіп -көру арқылы айтылу мақсатына қарай сөйлем түрлерін (хабарлы, сұраулы, лепті) ажырату
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	4.5.2.2 естіп, естіп -көру арқылы ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	4.5.2.3 естіп, естіп -көру арқылы бас әріппен жазылатын сөздерді (кісі есімдері, жер-су атаулары, үй жануарларына берілген ат) ажырату
3-тоқсан
5. Табиғи құбылыстар 6. Қоршаған ортаны қорғау	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	4.1.1.1 естіп, естіп -көру арқылы қарапайым сөз, сөйлемдерді түсініп қайталау
			4.1.1.2 естіп, естіп -көру арқылы сөйлемдердің мағынасын нақтылау үшін сұрақтар қою
			4.1.1.3 өзіне таныс тақырыптағы нақты, шағын хабарламаларды түсіну
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	4.1.2.1 естіп, естіп -көру арқылы күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздерден құралған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	4.1.4.1 естіп, естіп -көру арқылы тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну және оқиғалардың ретін анықтау
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	4.1.5.1 естіп, естіп -көру арқылы материалдағы оқиғаларды түсіну, сұрақтар қою және сипаттау
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.2 естіп,естіп -көру арқылы әңгімені өрбіту үшін қажетті сөздерді қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	4.2.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен ұсынған тақырып негізінде өз ойын айту
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және тілдік нормаларды қолдану	4.2.3.1 естіп, естіп -көру арқылы белгілі тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасын түсініп қарым – қатынасқа түсу
		2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау	4.2.4.1 естіп, естіп -көру арқылы өзінің жоспар/жазбаларын қолдана отырып, мұғалімнің көмегімен әңгімелерді өз сөзімен айтып беру
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	4.3.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтінді мәнерлеп және қатесіз дауыстап оқу
		3.3 Мәтіннің жанры мен түрін анықтау	4.3.3.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, әңгіме) ажырату
		3.4 Сұрақтар қоя білу және жауап беру	4.3.4.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтіннің мазмұны бойынша қарапайым сұрақтар құрастыру және оған жауап беру
		3.5 Түрлі дереккөздерден қажетті ақпарат алу	4.3.5.1 естіп, естіп -көру арқылымұғалімнің көмегімен сөздік, анықтамалықтардан қажетті ақпаратты табу
	Жазылым Тілдік нормаларды қолдану	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	4.4.1.1 естіп, естіп -көру арқылы заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу
		4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	4.4.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен оқыған материалдары бойынша сөз тіркестерін жазу
		4.4 Каллиграфиялық нормаларды сақтау	4.4.4.1 естіп, естіп -көру арқылықазақ тілінің спецификалық әріптерді бір-бірімен дұрыс ажыратып жазу
		5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	4.5.1.3 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында етістіктің шақтарын; бұйрық рай; болымсыз етістікті қолдану
			4.5.1.4 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен сөйлеу барысында есімдіктерді (сілтеу, сұрау есімдіктерін) қолдану
			4.5.1.5 естіп, естіп -көру арқылы сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтап жай сөйлем құрастыру 4.5.1.6 естіп, естіп -көру арқылы айтылу мақсатына қарай сөйлем түрлерін (хабарлы, сұраулы, лепті) ажырату
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	4.5.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздерді дұрыс айту және жазу
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	4.5.2.2 естіп, естіп -көру арқылы ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу
4-тоқсан
7. Ғарышқа саяхат 8. Болашаққа саяхат	Тыңдалым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	4.1.1.2 естіп, естіп -көру арқылы сөйлемдердің мағынасын нақтылау үшін сұрақтар қою
		1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	4.1.1.3 өзіне таныс тақырыптағы нақты, шағын хабарламаларды түсіну
		1.2 Сөздің лексикалық мағынасын түсіну	4.1.2.1 естіп, естіп -көру арқылы күнделікті өмірде қолданылатын таныс сөздерден құралған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	4.1.3.1 естіп, естіп -көру арқылы тыңдаған мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру және сюжеттің даму желісі бойынша суреттерді орналастыру
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	4.1.4.1 естіп, естіп -көру арқылы тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну және оқиғалардың ретін анықтау
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.1 естіп,естіп -көру арқылы сөйлеу барысында мәтін тақырыбына сәйкес сөздерді қолдану
		2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.2 естіп,естіп -көру арқылы әңгімені өрбіту үшін қажетті сөздерді қолдану
		2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау	4.2.4.1 естіп, естіп -көру арқылы өзінің жоспар/жазбаларын қолдана отырып, мұғалімнің көмегімен әңгімелерді өз сөзімен айтып беру
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде сөйлем құрастыру	4.2.5.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен өмірдегі оқиғаларды суреттеу
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	4.3.1.1 естіп, естіп -көру арқылы мәтінді мәнерлеп және қатесіз дауыстап оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	4.3.2.1 естіп, естіп -көру арқылытаныс сөздерден құрастырылған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну
		3.5 Түрлі дереккөздерден қажетті ақпарат алу	4.3.5.1 естіп, естіп -көру арқылымұғалімнің көмегімен сөздік, анықтамалықтардан қажетті ақпаратты табу
	Жазылым	4.1 Кейіпкердің атынан мәтін құрастырып жазу	4.4.1.1 естіп, естіп -көру арқылы заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, берілген сурет бойынша өзара байланысқан сөйлем жазу
	Жазылым	4.2 Тыңдаған/оқыған материалдың мазмұнын жазу	4.4.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен оқыған материалдары бойынша сөз тіркестерін жазу
	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау	4.5.1.2 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында көптік/тәуелдік/ жіктік /септік жалғауларын қолдану
			4.5.1.3 естіп, естіп -көру арқылы сөйлеу барысында етістіктің шақтарын; бұйрық рай; болымсыз етістікті қолдану
			4.5.1.4 естіп, естіп -көру арқылы мұғалім көмегімен сөйлеу барысында есімдіктерді (сілтеу, сұрау есімдіктерін) қолдану
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	4.5.2.1 естіп, естіп -көру арқылы мұғалімнің көмегімен айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздерді дұрыс айту және жазу
		5.2 Орфоэпиялық және орфографиялық нормаларды сақтау	4.5.2.2 естіп, естіп -көру арқылы ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді дұрыс айту және жазу

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 225-қосымша

Естімейтін білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 2-4 сыныптары үшін "Оқу" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
(оқыту қазақ тілінде)

Ескерту. Бұйрық 225-қосымшамен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.07.2017 № 352 (1, 2, 6, 8, 9, 10,(11, 12) сыныптардың ерекше білім беруге қажеттіліктері бар білім алушылары үшін 01.09.2017, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 3-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2018, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 4-сыныптың және 10-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2019, 11-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2020 қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

2. Оқу бағдарламасы естімейтін білім алушылардың жас ерекшеліктеріне қарай танымдық мүмкіндіктеріне сәйкес әр оқу пәнінің мазмұны мен білім, білік, дағдыларының көлемін анықтайтын оқу-нормативтік құжат болып табылады.

3. Оқу бағдарламасы оқыту процесін естімейтін білім алушылардың пән салалары бойынша білім мен біліктерді саналы түрде меңгеруі үшін әр пәннің әдістемелік әлеуетін қолдануға, оқу, жоба, зерттеу іс-әрекеттері тәсілдерін меңгеру арқылы дербестігін дамытуға, әлеуметтік-мәдени кеңістікте орнын таба білуі үшін қажетті біліктерді меңгеруге бағыттайды.

6. Қазіргі кезеңде естімейтін білім алушының өз бетімен білім алу барысында оның белсенді іс-әрекетін ұйымдастыру оқу процесіне қойылатын негізгі талаптардың бірі болып табылады. Бұл тәсілдеме пәндік білімді, әлеуметтік және коммуникативтік дағдыларды ғана емес, сонымен бірге өзінің жеке мүдделері мен болашағын сезінуге, сындарлы шешімдер қабылдауына мүмкіндік беретін тұлғалық қасиеттерді де меңгеруге ықпал етеді. Мұғаліммен бірлесіп шығармашылықпен айналысу және серіктес, кеңесші ретінде мұғалімнің қолдауы кезінде білім алушының белсенді танымдық қабілеті тұрақты сипатқа ие болады.

10. Пән мазмұнын меңгеру және оқу мақсаттарына қол жеткізу процесінде естімейтін білім алушылардың ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, атап айтсақ: қажетті ақпаратты іздеу, өңдеу, алу, құру және көрсету, ақпараттар және идеялармен алмасу үшін бірлесіп әрекет ету, жабдықтар мен қосымшаларды кең ауқымда қолдану арқылы өз жұмысын бағалау және жетілдіру сияқты қолдану дағдыларын дамыту үшін алғышарттар/жағдайлар жасау.

12. Мазмұны тұрғысынан оқу бағдарламалары естімейтін білім алушыны өзін-өзі оқыту субъектісі және тұлғааралық қарым-қатынас субъектісі ретінде тәрбиелеуде нақты оқу пәнінің қосатын үлесін айқындайды.

1) білімді функционалдық және шығармашылық қолдану, сын тұрғысынан ойлау, зерттеу жұмыстарын жүргізу, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану, қарым-қатынас жасаудың түрлі тәсілдерін қолдану, топпен, жұппен және жеке жұмыс істей алу, мәселелерді шешу және шешімдер қабылдай алу, алған білімін өмірде қолдану (өмірге бейімдей алу) сияқты кең ауқымды дағдыларын дамытуға негіз болады. Кең ауқымды дағдылар естімейтін білім алушының мектептегі білім алу тәжірибесінде де, келешекте мектепті бітіргеннен кейін де жетістігінің кепілі болып табылады.

14. Экономикадағы заманауи инновациялар, еңбек нарығындағы өзгерістер естімейтін білім алушылардың күрделі міндеттерін шешу үшін немесе оларды шешудің жаңа тәсілдерін табу үшін жағдаятқа, идеялар мен ақпараттарға талдау жасау және бағалауға, алған білімі мен тәжірибесін жаңа идея мен ақпаратты жинақтау үшін шығармашылық тұрғыда қолдануға мүмкіндік беретін дағдылар жиынтығын меңгеру қажеттілігіне себепші болады. Жігерлілік, алғырлық, өзгерістерге дайындығы, қарым-қатынасқа бейімділігі, өзіне-өзі сенімділік сияқты тұлғалық қасиеттер өзекті болып отыр.

15. Пән бойынша күнделікті білім беру процесінің мазмұны оқу мақсаттарына бағынады және естімейтін білім алушылардың меңгерген білім, білік, дағдыларын кез келген оқу процесінде, өмір жағдаяттарында шығармашылықпен пайдалану даярлылығын қалыптастыруға, жетістікке қол жеткізу жолында қажырлылықты дамытуға бағытталған және өмір бойы білім алуға ынталандырады.

16. Кең ауқымдағы дағдылармен қатар "қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік", "құрмет", "ынтымақтастық", "еңбек пен шығармашылық", "ашықтық", "өмір бойы білім алу" сияқтыжеке қасиеттердің дамуы білім берудің басты құндылықтарына білім алушыларды дағдыландырудың негізі болып табылады. Бұл құндылықтар естімейтін білім алушының тәртібі мен күнделікті жағымды іс-әрекеттерге ынталандыратын тұрақты тұлғалық бағдары.

2-тарау. "Оқу" пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері

17. "Оқу" пәні – естімейтін білім алушыларының ауызша және жазбаша тілін, сөздік қорын дамытуды, байланыстыра және грамматикалық тұрғыдан жүйелі сөйлеуге үйретуді, сөйлеу мәдениетін қалыптастыруды көздейді.

18. "Оқу" пәнін оқыту мақсаты – естімейтін білім алушыларды оқуға және тіл арқылы қарым-қатынас жасау қызметінің түрлерін (тыңдау, оқу, сөйлеу) меңгеруге үйрету, есту және ойлау қабілеттерін дамытытып, өз ойын еркін жеткізе алуға тәрбиелеу.

19. Оқу" пәнін оқыту міндеттері:

1) естімейтін білім алушылардың ұғымына сай мәтіндерді дұрыс, жылдам түсініп мәнерлеп оқу мағынасын түсініп, айтып беруге үйрету;

2) ауызекі сөйлеуге машықтандыру, өз ойын жүйелі түрде дұрыс жеткізе білуге үйрету;

3) диалогтік және монологтік сөйлеу (ауызекі) дағдыларын, сөйлеу мәдениетін, өз сөзінің дұрыс айтылуын өзі бақылау машығын дамыту;

4) білім алушылардың сауатты, көркем жазу дағдыларын жетілдіру;

5) айтылым, тыңдалым, оқылым, жазылым дағдыларын дамыту;

6) басқа адамдармен қарым-қатынасқа еркін түсуге және өз ойын толық

жеткізуге үйрету;

7) тілдің қоғамдық мәнін түсінуге, тіл нормаларын сақтап, қолдана білуге үйрету;

8) тіл сауаттылығы мен сөз байлығын жетілдіру;

9) мәтіннің мазмұнын түсініп, өз бетімен айта алуға дағдыландыру;

10) дыбыстарды дұрыс айтып, оқу жылдамдығын жетілдіру;

11) түсінікті, шапшаң, мәнерлеп оқу дағдыларын қалыптастыруға;

12) мемлекеттік тілге деген құрмет сезімін қалыптастырып, пәнге қызығушылығын арттыру.

20. "Оқу" пәнінің бағдарламасы естімейтін білім алушының, әлеуметтік ортада бейімделуін, ауызша сөйлеу тілі арқылы еркін қарым-қатынасқа түсуін жетілдіруді, өмірлік көзқарастарын кеңейтуді көздейді.

21. Бағдарламаның білім мазмұны есту кемістігі бар білім алушылардың қазақ халқымыздың рухани құндылықтары мен салт-дәстүрін құрметтеуге, алған білімдерін өмірде дұрыс қолдануға, қазақ тілінде сауатты түрде ойын жеткізуге, ұлттық патриоттық сана-сезімін қалыптастыруға бағытталған.

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

22. Қазақстан Республикасының арнайы білім беру ұйымдары "білім алу жолдарын білетін", ынталы, қызығушылығы жоғары, өзіне сенімді, жауапкершілігі мол, зияткерлік тұрғыдан дамыған тұлғаны қалыптастыруға бағытталған қағиданы ұстанады.

23. Естімейтін білім алушылардың бойында бұл қасиеттерді қалыптастыруда мұғалімдер түрлі педагогикалық тәсілдемелер мен технологиялар қолдана алады. Атап айтқанда, олар:

1) оқытудың коммуникативтік (қатысымдық) тәсілдемесі (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым);

2) зерттеушілік тәсілдеме (білім алушылар "не білемін?, нені білгім келеді?, нені үйрендім?" тұрғысынан өз әрекетін талдауға үйренеді);

3) жүйелі-әрекеттік тәсілдеме;

4) дамыта оқыту технологиясы (білім алушылар оқу әрекетінің тәсілдерін игеріп, өзінің іс-әрекетін жоспарлау және басқару жолын үйренеді);

5) саралап оқыту технологиясы (білім алушыларды қабілеті, мүмкіндігі, ерекшелігіне қарай оқыту).

24. "Оқу" пәнін оқытуда қолданылатын оқыту стратегиялары мен әдістері:

1) мұғалім мен естімейтін білім алушының "субъект-субъект" дидактикалық қатынаста білім іздеу процесіне бірдей енуі;

2) оқу проблемаларын шешу барысында мұғалім мен естімейтін білім алушының ынтымақтасқан шығармашылық ізденіс әдістерін қолдану; оқу проблемаларын шешудің әдіс-тәсілдерін білім алушыларға дамыта оқыту ұстанымына сай жолмен құру және көрсету;

3) естімейтін білім алушының жеке пікірін тыңдау, олардың бұрын меңгерген білімдері мен қалыптасқан түсініктерін әрі қарай дамыту;

4) ойын әдісі;

5) "оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау" арқылы қолдау жасау;

6) сын тұрғысынан ойлау дағдыларын дамыту;

7) ақпараттық-коммуникациялық технологияларды тиімді қолдану арқылы білім алушылардың қазақ тіліне деген қызығушылығын арттыру;

8) тәжірибелік, шығармашылық оқу әрекеттеріне (түрлі шығармашылық жұмыстар жасау) ынталандыру;

9) естімейтін білім алушылардың білімін жүйелі түрде мониторингілеу;

10) естімейтін білім алушыларды зерттеушілік әрекетке және зерттеушілікке негізделген белсенді оқуға ынталандыру;

11) естімейтін білім алушыларға алдын ала берілетін түрлі стильдегі жазба мәтіндердің үлгісін қолдану (мұғалім алдын ала модельдер мен үлгілер береді);

12) естімейтін білім алушылардың оқу әрекетін жеке, жұптық, топтық және ұжымдық формада ұйымдастыру (білім алушылар бірін-бірі өзара оқытуға, бірін-бірі бағалауға, пікір алмасуға үйренеді);

13) оқыту барысында "не білемін?, не білгім келеді?, нені үйрендім?" түріндегі кері байланысты жүзеге асыру.

25. Басты назар білім мен сол білімді қолдану процесіне аударылады. Естімейтін білім алушылардың білім алу барысындағы табыстылығы мен алдағы қадамдарын анықтау үшін оқытудың нақты мақсаттары мен табыс критерийлері алдын ала белгіленеді.

26. "Оқу" пәнін оқытуда келесі ұстанымдар басшылыққа алынады:

1) естімейтін білім алушыны қатесі үшін жазалап оқыту емес, қателерін түзету үшін оқыту;

2) өз ойларын еркін айтуға, өздігінен шешім қабылдауға мүмкіндік беру.

27. Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды (бұдан әрі – АКТ) қолдану құзыреттілігі естімейтін білім алушылардың жұмыс барысында, бос уақыттарында және қарым-қатынасында технологияларды орынды және шығармашылықпен қолдана білуін қамтамасыз етеді. Бұл құзыреттілік АКТ-ны қолдану дағдылары арқылы қалыптасады.

28. Ақпаратты табу, құру және онымен жұмыс істеу, мәліметтермен, ой түйіндерімен алмаса отырып, құрал-жабдықтар мен қосымшалардың кең мүмкіндіктерін пайдалану арқылы өз жұмысын бағалау және жетілдіру арқылы білім алушылар АКТ-ны қолдану дағдыларын барлық пәндерге арналған оқу бағдарламаларын меңгеру процесінде дамытады.

29. Бұл "Оқу" пәнінің оқу бағдарламасында төмендегідей көрініс табады:

1) оқытудың сапасын арттыру үшін сабақта жаңашыл әдістер мен ақпараттық технологияларды пайдалану;

2) интернет ресурстарымен жұмыс жасайды (мысалы, веб-сайттағы ақпаратты оқу, керекті материалды іріктеу, жеке құжат немесе файл ретінде көшіру және сақтау);

3) ақпаратты өңдеп, электронды түрде жеке құжат ретінде сақтау үшін жабдықтарды (принтер, сканер, сандық фотоаппарат) пайдалану;

4) электронды оқулықтарды пайдалану;

5) тақырыпқа байланысты медиақұралдарды қолдану.

30. "Оқу" пәнінен тыңдалым мен айтылым дағдыларын дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) тыңдауға, мазмұнын түсінуге әр түрлі жанрдағы мәтіндерді ұсыну;

2) мұғалімнің көмегімен мәтінді қайталап тыңдау, негізгі ойды анықтау;

3) тыңдалған мәтін бойынша сұрақтар қою;

4) мәтін бойынша жоспар құру;

5) тыңдалған мәтіннің белгілі бір бөлігін өз сөзімен айтып беру;

6) мұғалімнің көмегімен мәтіннің мазмұны бойынша қарама-қарсы пікір айту, дәлелдеу;

7) ұсынылған тақырып бойынша сұхбат алу немесе сұхбат беру және нәтижесі бойынша ауызша есеп беру;

8) жоспарланған тақырыптар бойынша пікірталас ұйымдастыру;

9) жұпта ым-ишараны пайдаланып, оқиғаны жазуға дайындалу (мысалы, "Бағытталған оқу", "Бірлесіп оқу" және "Бағытталған жазу", "Бірлесіп жазу");

10) берілген тақырып бойынша диалог құрастыру.

31. "Оқу" пәнінен оқылым дағдысын дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) көз жүгірте, шолу жасай отырып оқу;

2) мұғалімнің көмегімен интернет ресурстарымен жұмыс (тақырып мазмұны бойынша презентациялар, жобалар дайындау);

3) әдебиетпен жұмыс (сұхбатқа сұрақтар мен жауаптар дайындау);

4) мұғалімнің көмегімен мәтіннің негізгі ойы мен бөлімдерін анықтай отырып оқу;

5) ақпаратты табу үшін оқу, қызығып оқу және өз көзқарасын айту үшін оқу;

6) кітапқа ауызша және жазбаша шолу жасау.

32. "Оқу" пәнінен жазылым дағдысын дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:

1) мұғалімнің көмегімен тыңдалған және оқылған мәтіннің қысқаша мазмұнын, фильм мен кітаптан алған әсерлерін жазу;

2) таныс ертегі, әңгіме, өлеңдердің қысқаша мазмұнын жазу;

3) әдеби шығармадан алынған көркем, бейнелі сөздерді жазу;

4) әдеби шығармадағы жаңа сөздерден сөздік құрастыру;

5) берілген тақырыпта әңгімелеу, сипаттау және пайымдау мәтінін құрастырып жазу;

6) белгілі оқиғаны өз ойынша өзгертіп аяқтау;

7) әдеби шығарма мәтініндегі оқиғаны өз көзқарасымен өзгертіп аяқтау;

8) ақпаратты суреттер мен сызбалар, белгілер, пиктограммалар арқылы беру;

9) сұрақтар дайындау.

4-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері

33. "Оқу" пәнін меңгеру нәтижелері критериалды бағалауды қолдану арқылы жүзеге асырылады.

34. Критериалды бағалау оқыту, оқу және бағалаудың өзара тығыз байланысына негізделген. Критериалды бағалау нәтижелері білім беру процесін тиімді жоспарлау және ұйымдастыру мақсатында пайдаланылады.

35. Критериалды бағалау қалыптастырушы және жиынтық бағалаудан тұрады.

36. Қалыптастырушы бағалау үздіксіз өткізіледі, білім алушы мен оқытушы арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және оқу процесін дер кезінде түзетуге мүмкіндік береді.

37. Жиынтық бағалау белгілі оқу мерзімінде оқу блогін оқып бітіргенде өткізіледі, білім алушыларға кері байланысты қамтамасыз ету үшін, пән бойынша тоқсандық және жылдық бағаларды қою үшін қолданылады.

5-тарау. "Оқу" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

38. "Оқу" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 2-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат;

2) 3-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат;

3) 4-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат.

39. Бастауыш білім беру деңгейінде оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру үшін бастауыш сынып кабинеті санитарлық-гигиеналық ережелер мен нормаларға сәйкес жабдықталады.

40. Оқыту кабинетінің құрал-жабдықтары:

1) стационарлық дыбыс күшейткіш аппарат;

2) жеке дыбыс күшейткіш аппарат.

41. Сыныпта түрлі формадағы (жеке, жұптық, топтық) жұмыстар (ойын, белсенді әдістер) ұйымдастыруға мүмкіндік беретіндей жеңіл және жылжымалы жиһаздар қарастырылады. Соған қоса, кітап сөрелеріне, білім алушылардың көрме жұмыстарына арналған стенділерге және көрнекі құралдарға арнайы орындар ескеріледі.

42. Көркем шығарма бөлімі балалар әдебиетінің екі саласын қамтиды:

1) ауыз әдебиеті үлгілері;

2) жазба балалар әдебиеті үлгілері.

43. Ауыз әдебиеті үлгілерінен:

1) балаларға арналған тақпақ, санамақ, мадақтау, мазақтау, өтірік өлеңдер, төрт-түлік жырлары: төрт түлік туралы өлеңдер, мал, жан-жануарлар айтысы, Наурыз жыры;

2) ертегілер: хайуанаттар жайындағы ертегілер мен қиял-ғажайып оқиғалы ертегілер;

3) аңыз-әңгімелер: Тазша бала, Алдар көсе, Қожанасыр, Асан қайғы, Қорқыт туралы;

4) мақал-мәтелдер (әртүрлі тақырыптағы);

5) жұмбақ-жаңылтпаштар (әртүрлі тақырыптағы).

44. Жазба балалар әдебиеті үлгілерінен:

1) қазақ ақын-жазушылары: Ы.Алтынсарин, Абай Құнанбаев, Жамбыл Жабаев, А.Байтұрсынов, М.Дулатов, Ж.Аймауытов, М.Жұмабаев, С.Сейфуллин, Б.Майлин, М.Әуезов, С.Бегалин, Б.Соқпақбаев, Ш.Смаханұлы, Қ.Мырза Әли, М.Әлімбай, Ө.Тұрманжанов, Ж.Смақов, Қ.Баянбай, Ә.Дүйсенбиев, Ф.Оңғарсынова, Ә.Табылдиев, А.Асылбеков, Ө.Қанахин, Т.Молдағалиев, Е.Өтетілеуов, Б.Кірісбаев, Е.Елубай, С.Қалиев, С.Сейітов, Б.Ысқақов, Д.Жұмагелдинова, М.Айымбетов, М.Абылқасымова өлең-жырлары, ертегі-мысалдары, әңгімелері.

45. Ғылыми-танымдық шығармалар:

1) мақала, очерк, естелік, өмірбаян, күнделік (аспан әлемі, су асты тіршілігі, табиғат құбылыстары, жаратылыс құпиялары, адамзат сырлары, халықтық әдет-ғұрып, салт-дәстүр туралы шығармалар).

46. Әлем халықтары балалар әдебиетінің көрнекті өкілдерінің үлгілі шығармалары: әңгіме, мысал, ертегілері.

47. Пән бойынша білімді меңгеру оқу бөлімдерінде тілдік дағдыларды қалыптастыру бойынша ұйымдастырылған. Оқу бөлімдері ары қарай жинақталған білім мен түсінік және дағдыларды қалыптастыру мақсаттарын көздейтін бөлімшелерге бөлінген. Оқытудың мақсаттары әр бөлімше ішіндегі сабақтастықты айқындайды. Мұғалім мен білім алушыға болашақ қадамдары жөнінде өзара ой бөлісуге, оларды жоспарлау мен бағалауға мүмкіндік береді.

48. Оқу процесі барысында есту аппаратын тағу арқылы білім алушыларда мұғалімнің айтқан сөздерін естіп-көру арқылы қабылдауға мүмкіндік туады. Естімейтін білім алушылар қатысымдық тілді меңгеруде дактильді және ауызша сөйлеу тіліне ортақ сөздік материалдарды пайдаланады.

49. Естімейтін білім алушыларға арналған мектепте ауызша сөйлеуге оқытуда ұстанатын бағыттардың бірі – білім алушыларда сөйлеу тілі дағдыларын қалыптастыру:

1) барлық сөздік материалдарды мұғаліммен бірге дактильдеумен қоса ауызша айту. Бұл білім алушылардың сөйлеу аппараттарын іске қосуға, оны белсендіруге септігін тигізеді. Сонымен қатар, мағынасы жақын сөздерді игеруге мүмкіндік береді;

2) ауызша сөйлеуге оқытудың негізгі жолы - ауызша сөйлеудің жүйелі түрде оқытылуы. Бірақ, бұл бағытта да сөйлеу тілін қалыптастыру, қарым-қатынасқа түсуде ең басты құрал болып қалады. Бұл тілдік материалдарды дұрыс таңдауға (басымдылық сөздерге беріледі), сонымен қатар, сөйлеу дағдыларын жетілдіруге (жұмыс сараланған тілдік материалдармен жүргізіледі: қарым-қатынаста қолданылатын сөздер мен фразалар) қатысты.

50. Бағдарламада пәннен меңгерілетін сөздік, тілдік қор көлемі, мазмұны көрсетілген. Оқыту барысында естімейтін білім алушылардың физиологиялық, психологиялық ерекшеліктері, жас ерекшелігі мен ұғымына сай, тіл материалдары топтастырылып, бөлшектенін оқытылады. Оқу материалдары білім алушының есту арқылы қабылдау қабілеттерін ескеріп берілуі қадағаланады.

51. Сөйлеу әрекетінің түрлері бойынша оқу мақсаттары кешенді және түрлі нұсқада қолданылады.

52. Оқу бағдарламасында оқыту мақсаттары қолдануға, мониторинг жасауға тиімді болу үшін төрт саннан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлім мен бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 3.2.1.1 кодында "3" - сынып, "2.1" - екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, "1" - оқыту мақсатының реттік саны:

1-кесте

2-4 сыныптар

№

Бөлімдер

Бөлімшелер (дағдылар)

Тыңдалым және айтылым

1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану

1.2 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну

1.3 Берілген материалдардың мазмұнын түсіну

1.4 Айтып сөйлеу дағдысын (тілін) қалыптастыру

1.5 Мәтінмен жұмыс және тіл ұстару

1.6 Берілген мәтінмен жұмыс жүргізу

1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу

1.8 Тілек білдіру, өз тілегін айту, іздену

1.9 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну

1.10 Мұғалімге, тәрбиешіге және жолдасына (басқа адамға) өз ниетін білдіру

1.11 Монологтік тілді дамыту

1.12 Жоспар бойынша жұмыс

Оқылым

2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру

2.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау

2.3 Сұрақ қоя білу, сұрақтарға жауап бере алу

2.4 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)

2.5 Оқылған/тыңдаған материал бойынша ой-пікір білдіру

2.6 Әңгімелесу (сұхбаттасу)

2.7 Мәтінмен жұмыс істеу машықтары

2.8 Оқу арқылы сөйлеу тілін қалыптастыру

2.9 Мәтін мазмұны бойынша сұрақтар қою

Жазылым

3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу

3.2 Сөйлем құрастырып, жазу

53. Оқыту мақсаттарының жүйесі:

1) тыңдалым және айтылым:

2-кесте

Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	2-сынып	3-сынып	4-сынып
1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	2.1.1.1 естіп-көру арқылы сөзді зейін қойып тыңдау, түсіну және оған сәйкес дұрыс әрекет ету (қимыл, ым-ишараны қолдану, іс-әрекет жасау)	3.1.1.1 ауызша тіл және естіп-көру арқылы материалдарды тыңдау және қарапайым сөйлем-дерді түсініп қайталау	4.1.1.1 ауызша тіл және естіп-көру арқылы материалдарды тыңдау және түсіну, жеке сөйлемдердің мағынасын нақтылау үшін сұрақтар қою
1.2 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	2.1.2.1 естіп-көру арқылы тыңдаған мәтін мазмұны бойынша мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жауап беру, сәйкес иллюстрация/суреттер/сызбалар таңдау	3.1.2.1 естіп-көру арқылы тыңдаған мәтінге мұғалімнің көмегі-мен иллюстрация/суреттер/сызбалар таңдау және қарапайым сұрақтарға жауап беру	4.1.2.1 естіп-көру арқылы тыңдаған мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру және сюжеттің даму желісі бойынша иллюстрациялар орналастыру, кесте толтыру
1.3 Берілген материалдардың мазмұнын түсіну	2.1.3.1 естіп-көру арқылы мұғалімнің көмегімен тақырыбы және бірінші азат жол бойынша оқиғаның жалғасын болжау	3.1.3.1 естіп-көру арқылы мұғалімнің көмегімен шығармадағы кейіпкерлердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне сүйеніп сюжеттің дамуын болжау , өз болжамының себебін түсіндіру	4.1.3.1 естіп-көру арқылымұғалімнің көмегімен шығарманың тақырыбы және қорытынды бөлімі арқылы сюжеттің дамуын болжау және болжамын негіздеу
1.4 Айтып сөйлеу дағдысын (тілін) қалыптастыру	2.1.4.1 әңгіме үзінділеріне салынған иллюстрациялық суреттерді тауып айту	3.1.4.1 мұғалімнің көмегімен әңгімедегі басты кейіпкерлерді бөліп, мазмұнын ашатын басты ойды бөліп айту	4.1.4.1 мәтін бөлімдерінің арасындағы мағыналы байланысты анықтап, айту
1.5 Мәтінмен жұмыс және тіл ұстару	2.1.5.1 мұғалімнің көмегімен құрылған жоспар бойынша әңгіме мазмұнын айтуға жаттығу	3.1.5.1 мұғалімнің көмегімен жоспар бойынша мәтін мазмұнын әңгімелеу	4.1.5.1 оқылған мәтінге жоспар құрып, мазмұнын айтып беру
1.6 Берілген мәтінмен жұмыс жүргізу	2.1.6.1 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп-көріп, қабылдау (8-10) сөйлемді қабылдау)	3.1.6.1 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп-көріп қабылдау 8-12 сөйлемді естіп қабылдау	4.1.6.1 мағынасы таныс және таныс емес тілдік материалдарды (сөздерді, сөйлемдерді) естіп-көріп қабылдау (10-15 сөйлем) 4.1.6.2 мәтіндегі таныс емес, аз кездесетін сөздерді және айтылуы күрделі сөздерді естіп-көріп қабылдау
1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	2.1.7.1 сурет бойынша 2-3 сөйлеммен өз ойын білдіру	3.1.7.1 мұғалімнің көмегімен сюжетті сурет негізінде өз ойын айту	4.1.7.1 мұғалім ұсынған тақырып негізінде өз ойын айту
1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	2.1.7.2 сюжетті суреттер бойынша бірнеше сөйлем құрап, өз ойын айту	3.1.7.2 мәтінді өз бетінше іштен оқып, саналы түрде өз ойын жеткізу	4.1.7.2 берілген тақырып бойынша әңгіме құрастырып,өз ойын жеткізу
1.8 Тілек білдіру, өз тілегін айту, іздену	2.1.8.1 берілген шаблондар бойынша тілек білдіру (3-4 сөйлем): Рұқсат болса, ... алуға болады ма	3.1.8.1 6-7 сөйлем құрастырып, айту. Тыйым салу формаларын қолдану	4.1.8.1 өз бетімен 7-8 сөйлем құрастырып, жолдастарына, мұғалімге өз тілегін білдіру
1.9 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	2.1.9.1 мұғалімнің көмегімен естіп-көру арқылы тыңдаған материалдың кім/не туралы екенін түсіну	3.1.9.1 естіп-көру арқылы тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну және кейіпкерлер мен оқиғалардың ретін анықтау	4.1.9.1 естіп-көру арқылы тыңдаған материал бойынша себеп салдарының байланысын (негізгі ой, кейіпкерлер, оқиға) анықтау мұғалім ұсынған тақырып негізінд өз ойын айту
		3.1.9.2 мұғалімнің көмегімен сюжетті сурет негізінде өз ойын айту
			4.1.9.2 сюжетті сурет негізінде өз ойын айту
1.10 Мұғалімге, тәрбиешіге және жолдасына (басқа адамға) өз ниетін білдіру	2.1.10.1 өзі жасаған іс-әрекеті бойынша сөйлемдер құрастыру(... ... мен дұрыс түсінбедім, қайта айтыңызшы)	3.1.10.1 бірлесіп жасаған іс-әрекеті бойынша сөйлемдер құрастыру (Біз ... ... ... жасадық. Өте әдемі болды!).	4.1.10.1 мұғалімге, тәрбиешіге және жолдасына жасалынған іс-әрекеті бойынша ойын жеткізу(... ... дұрыс болмады!
1.11 Монологтік тілді дамыту	2.1.11.1 затты суреттеу (сипаттау).	3.1.11.1 салыстырмалы түрде затты сипаттау (2 заттың ортағын айту, айырмашылығын сипаттау)	4.1.11.1 берілген суреттерге қарап, ауызша сипаттап, айту
	2.1.11.2 заттың негізгісипаттарын айта білу	3.1.11.2 табиғатты суреттеу (сипаттау)	4.1.11.2 суреттер сериясы бойынша сипаттау
	2.1.11.3 берілген сұрақтар бойынша естіп-көру арқылы затты сипаттау	3.1.11.3 берілген жоспар бойынша табиғатты сипаттау	4.1.11.3 бір сурет бойынша әңгіме құрастыру. (10-12 сөйлем құрастыру)
1.12 Жоспар бойынша жұмыс	2.1.12.1 жоспар бойынша бір сурет немесе бірнеше суреттер бойынша әңгімелеу	3.1.12.1 мүғалімнің көмегімен бір немесе бірнеше суреттерді суреттеп, өзі құрған жоспар бойынша мазмұндама жазу	4.1.12.1 ауызша және жазбаша оқыған тақырыпка сай мазмұндама жазу
	2.1.12.2 жоспар бойынша сұрақтарға дұрыс жауап беру	3.1.12.2 жоспарды пайдаланып, жасалынған жұмыс туралы әңгімелеу;	4.1.12.2 мұғалім берген жоспар немесе білім алушылар құрастырған жоспар бойынша әңгіме жоспарын құрып, мазмұндама жазу (толық немесе шағын жоспар бойынша)
	2.1.12.3 ата-анасына, туыстарына хат жазу.	3.1.12.3 қабырға газетіне әңгіме жазу	4.1.12.3 толық немесе шағын жоспар бойынша әңгіме жазу

2) оқылым:

3-кесте

Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	2-сынып	3-сынып	4-сынып
2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру	2.2.1.1 түсініп, дауыстап, сөзді тұтастай оқу	3.2.1.1 сөздерді тұтас, қалыпты дауыспен түсініп оқу	4.2.1.1 дұрыс, түсініп, көз жүгіртіп оқу кезінде екпінді және үзілісті ескеріп отыру. Іштей, үнсіз мәтін мазмұнын түсініп оқу
	2.2.1.2 мәнерлеп оқу негіздерін (кідірісті, логикалық екпінді, жылдамдықты) сақтап оқу	3.2.1.2 мәтінді өз бетінше іштен оқып, саналы түрде меңгеру	4.2.1.2 әдеби шығармаларды,ережелерді сақтап,дұрыс, жылдам,саналы түрде мәнерлеп оқу
	2.2.1.3 бұрын оқылмаған мәтін ішінен бір минутта 25-30 сөз оқу	3.2.1.3 беймәлім мәтінді бір минутта 40-45 сөз оқу	4.2.1.3 беймәлім мәтінді бір минутта 50-65 сөз оқу
	2.2.1.4 таныс мәтінді (дауыс шығармай) іштен оқу	3.2.1.4 дұрыс интонацияны мұғалімнің дайын-дауымен дұрыс сақтап оқу	4.2.1.4 мәтінді оқығанда мағынасына маңызды көңіл бөліп түсініп оқу
	2.2.1.5 сөйлемдер мен азат жол арасында кідіріс /пауза/ жасап оқу	3.2.1.5 мәтіннің мазмұнына сай, оқу интонациясын, логикалық екпінді, жылдамдығын/темпін/, дұрыс сақтап оқу	4.2.1.5 оқыған мәтіннің мағынасын түсіну
2.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау	2.2.2.1 мұғалімнің көмегімен мәтіннің тақырыбын анықтау	3.2.2.1 мәтіннің тақырыбын анықтау және мұғалімнің көмегімен негізгі ойды білдіріп тұрған мәтін бөлігін/сөйлемді табу	4.2.2.1 негізгі ойды тұжырымдау және оны мәтін атауы ретінде қою
2.3 Сұрақ қоя білу, сұрақтарға жауап бере алу	2.2.3.1 білім алушының өзіне қатысты сұрақтар қою, жауап беру (болған оқиға бойынша, сабақтағы іс-әрекеттер бойынша	3.2.3.1 танымдылық сұрақтарға жауап беру, сұрақтар қою. (Бұл кім? Не туралы айтылған?)	4.2.3.1 бірлесіп жасаған іс-әрекет бойынша сұрақтарға жауап беру, сұрақтар қою
2.4 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	2.2.4.1 түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және Тілдік нормаларды қолдану	3.2.4.1 тілдік нормаларды сақтай отырып, белгілі бір тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну	4.2.4.1 белгілі тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасын түсіну және олардың ойын толықтыру
2.5 Оқылған/тыңдаған материал бойынша ой-пікір білдіру	2.2.5.1 тыңдаған/оқыған материал туралы өзінің қарапайым пікірін (келісемін/келіс-пеймін, ұнайды/ұнамайды) айту	3.2.5.1 салыстыру негізінде ақпарат, кейіпкер, оқиға туралы қара-пайым ой-пікірін (мен ... ойлаймын, мен ... санаймын) айту	4.2.5.1 тыңдаған/ оқыған материал бойынша өз көзқарасын айту (маған ... сияқты, маған ... тәрізді)
2.6 Әңгімелесу (сұхбаттасу)	2.2.6.1 бір-біріне сұрақ қою арқылы жасаған істерін баяндау	3.2.6.1 қызықты оқиғаларды (үзіліс кезінде, сабаққа дейін, сабақтан соң) жолдасына, мұғалімге айтып хабарлау 3.2.6.2 сөйлемнің бірыңғай мүшелерінің тыныс белгісін дұрыс қою (үтір, қос нүкте)	4.2.6.1 серуенге барғандағы сурет-терді, естеліктерді пайдаланып, ауызша түрде әңгімелеу
2.7 Мәтінмен жұмыс істеу машықтары	2.2.7.1 мұғалімнің сұрағы бойынша, оқыған мәтіннің мазмұнын толығымен айтып беру	3.2.7.1 әңгімедегі іс-әрекеттің реттілігін анықтап, айту	4.2.7.1 шығарма мен үзіндіде не туралы айтылатынын айқындау
2.8 Оқу арқылы сөйлеу тілін қалыптастыру	2.2.8.1 оқылған шығармаға сәйкес берілген сұрақтарға жауап беріп орындай білу	3.2.8.1 оқылған шығармаға сәйкес берілген тапсырмаларды түсініп орындай білу	4.2.8.1 сөздердің сөйлем ішіндегі мәнін (тура және ауыспалы мағыналарын) өздігінен ажырата білу
2.9 Мәтін мазмұны бойынша сұрақтар қою	2.2.9.1 мәтін мазмұны бойынша мұғалім көмегімен қарапайым сұрақтарын қою	3.2.9.1 мәтін мазмұны бойынша қарапайым және нақтылау сұрақтарын қою	4.2.9.1 мәтіндегі оқиғаны/кейіпкерлер іс әрекетін бағалауға негізделген сұрақтар қою

3) жазылым:

4-кесте

Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
Бөлімшелер	2-сынып	3-сынып	4-сынып
3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу	2.3.1.1 мұғалім көмегімен заттық/ сюжетті сурет негізінде әңгімелеу мәтіндерін құрастырып жазу	3.3.1.1 жоспар/сызба бойынша әңгімелеу мәтінін, салыстыра сипаттау мәтінін түрлі көмекші сөздер арқылы құрастырып жазу	4.3.1.1 берілген тақырыпта әңгімелеу, сипаттау және пайымдау мәтінін құрастырып жазу
3.2 Сөйлем құрастырып, жазу	2.3.2.1 суреттер бойынша (8-10 сөйлем) әңгіме құрастыру, әңгіменің такырыбын (мұғалімнің көмегімен) орындап, жазу	3.3.2.1 мұғалімнің көмегімен өз өмірі, көргені, қызықты оқиғалар туралы жазу	4.3.2.1 өз бетімен көрген қызықты оқиғалар туралы жазу

54. Ұзақ мерзімді жоспар:

1) 2-сынып:

5-кесте

Ортақ тақырып	Бөлімдер	Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан
1. Өзім туралы 2. Менің отбасым және достарым	Тыңдалым және айтылым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	2.1.1.1 естіп-көру арқылы сөзді зейін қойып тыңдау, түсіну және оған сәйкес дұрыс әрекет ету (қимыл, ым-ишараны қолдану, іс-әрекет жасау)
		1.2 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	2.1.2.1 естіп-көру арқылы тыңдаған мәтін мазмұны бойынша мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жауап беру, сәйкес иллюстрация/суреттер/сызбілім алушыр таңдау
		1.3 Берілген материалдардың мазмұнын түсіну	2.1.3.1 естіп-көру арқылы мұғалімнің көмегімен тақырыбы және бірінші азат жол бойынша оқиғаның жалғасын болжау
	Оқылым	2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру	2.2.1.1 түсініп, дауыстап, сөзді тұтастай оқу
			2.2.1.2 мәнерлеп оқу негіздерін (кідірісті, логикалық екпінді, жылдамдықты) сақтап оқу.
			2.2.1.3 бұрын оқылмаған мәтін ішінен бір минутта 25-30 сөз оқу
			2.2.1.4 таныс мәтінді (дауыс шығармай) іштен оқу
		2.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау	2.2.2.1 мұғалімнің көмегімен мәтіннің тақырыбын анықтау
		2.9 Мәтін мазмұны бойынша сұрақтар қою	2.2.9.1 мәтін мазмұны бойынша мұғалім көмегімен қарапайым сұрақтарын қою
		1.12 Жоспар бойынша жұмыс	2.1.12.1 жоспар бойынша бір сурет немесе бірнеше суреттер бойынша әңгімелеу
	Жазылым	3.2 Сөйлем құрастырып, жазу	2.3.2.1 суреттер бойынша (8-10 сөйлем) әңгіме құрастыру, әңгіменің такырыбын (мұғалімнің көмегімен) орындап, жазу
2-тоқсан
3. Менің мектебім 4. Менің туған өлкем	Тыңдалым және айтылым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану		2.1.1.1 естіп-көру арқылы сөзді зейін қойып тыңдау, түсіну және оған сәйкес дұрыс әрекет ету (қимыл, ым-ишараны қолдану, іс-әрекет жасау)
		1.2 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну		2.1.2.1 естіп-көру арқылы тыңдаған мәтін мазмұны бойынша мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жауап беру, сәйкес иллюстрация/суреттер/сызбілім алушыр таңдау
		1.3 Берілген материалдардың мазмұнын түсіну		2.1.3.1 естіп-көру арқылы мұғалімнің көмегімен тақырыбы және бірінші азат жол бойынша оқиғаның жалғасын болжау
		1.4 Айтып сөйлеу дағдысын (тілін) қалыптастыру		2.1.4.1 әңгіме үзінділеріне салынған иллюстрациялық суреттерді тауып айту
		1.5 Мәтінмен жұмыс және тіл ұстару		2.1.5.1 мұғалімнің көмегімен құрылған жоспар бойынша әңгіме мазмұнын айтуға жаттығу
		1.6 Берілген мәтінмен жұмыс жүргізу		2.1.6.1 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп-көріп, қабылдау (8-10) сөйлемді қабылдау)
		1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу		2.1.7.1 сурет бойынша 2-3 сөйлеммен өз ойын білдіру
		1.8 Тілек білдіру, өз тілегін айту, іздену		2.1.8.1 берілген шаблондар бойынша тілек білдіру (3-4 сөйлем): Рұқсат болса, ... алуға болады ма
		1.9 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну		2.1.9.1 мұғалімнің көмегімен естіп-көру арқылы тыңдаған материалдың кім/не туралы екенін түсіну
		1.12 Жоспар бойынша жұмыс		2.1.12.2 жоспар бойынша сұрақтарға дұрыс жауап беру
	Оқылым	2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру		2.2.1.1 түсініп, дауыстап, сөзді тұтастай оқу
				2.2.1.2 мәнерлеп оқу негіздерін (кідірісті, логикалық екпінді, жылдамдықты) сақтап оқу.
				2.2.1.3 бұрын оқылмаған мәтін ішінен бір минутта 25-30 сөз оқу
				2.2.1.4 таныс мәтінді (дауыс шығармай) іштен оқу
				2.2.1.5 сөйлемдер мен азат жол арасында кідіріс /пауза/ жасап оқу
		2.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау		2.2.2.1 мұғалімнің көмегімен мәтіннің тақырыбын анықтау
		2.3 Сұрақ қоя білу, сұрақтарға жауап бере алу		2.2.3.1 білім алушының өзіне қатысты сұрақтар қою, жауап беру (болған оқиға бойынша, сабақтағы іс-әрекеттер бойынша
		2.9 Мәтін мазмұны бойынша сұрақтар қою		2.2.9.1 мәтін мазмұны бойынша мұғалім көмегімен қарапайым сұрақтарын қою
	Жазылым	3.2 Сөйлем құрастырып, жазу		2.3.2.1 суреттер бойынша (8-10 сөйлем) әңгіме құрастыру, әңгіменің такырыбын (мұғалімнің көмегімен) орындап, жазу
3-тоқсан
5. Дені саудың – жаны сау! 6. Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті	Тыңдалым және айтылым	1.4 Айтып сөйлеу дағдысын (тілін) қалыптастыру	2.1.4.1 әңгіме үзінділеріне салынған иллюстрациялық суреттерді тауып айту
		1.5 Мәтінмен жұмыс және тіл ұстару	2.1.5.1 мұғалімнің көмегімен құрылған жоспар бойынша әңгіме мазмұнын айтуға жаттығу
		1.6 Берілген мәтінмен жұмыс жүргізу	2.1.6.1 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп-көріп, қабылдау (8-10) сөйлемді қабылдау)
		1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	2.1.7.1 сурет бойынша 2-3 сөйлеммен өз ойын білдіру
			2.1.7.2 сюжетті суреттер бойынша бірнеше сөйлем құрап ,өз ойын айту
		1.8 Тілек білдіру, өз тілегін айту, іздену	2.1.8.1 берілген шаблондар бойынша тілек білдіру (3-4 сөйлем): Рұқсат болса, ... алуға болады ма
		1.9 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	2.1.9.1 мұғалімнің көмегімен естіп-көру арқылы тыңдаған материалдың кім/не туралы екенін түсіну
		1.10 Мұғалімге, тәрбиешіге және жолдасына (басқа адамға) өз ниетін білдіру	2.1.10.1 өзі жасаған іс-әрекеті бойынша сөйлемдер құрастыру(... ... мен дұрыс түсінбедім, қайта айтыңызшы)
		1.11 Монологтік тілді дамыту	2.1.11.1 затты суреттеу (сипаттау).
			2.1.11.2 заттың негізгісипаттарын айта білу.
			2.1.11.3 берілген сұрақтар бойынша естіп-көру арқылы затты сипаттау
		1.12 Жоспар бойынша жұмыс	2.1.12.1 жоспар бойынша бір сурет немесе бірнеше суреттер бойынша әңгімелеу
			2.1.12.2 жоспар бойынша сұрақтарға дұрыс жауап беру
			2.1.12.3 ата-анасына, туыстарына хат жазу.
	Оқылым	2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру	2.2.1.2 мәнерлеп оқу негіздерін (кідірісті, логикалық екпінді, жылдамдықты) сақтап оқу.
			2.2.1.5 сөйлемдер мен азат жол арасында кідіріс /пауза/ жасап оқу
		2.3 Сұрақ қоя білу, сұрақтарға жауап бере алу	2.2.3.1 білім алушының өзіне қатысты сұрақтар қою, жауап беру (болған оқиға бойынша, сабақтағы іс-әрекеттер бойынша
		2.4 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	2.2.4.1 түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және Тілдік нормаларды қолдану
		2.5 Оқылған/тыңдаған материал бойынша ой-пікір білдіру	2.2.5.1 тыңдаған/оқыған материал туралы өзінің қарапайым пікірін (келісемін/келіс-пеймін, ұнайды/ұнамайды) айту
		2.6 Әңгімелесу (сұхбаттасу)	2.2.6.1 бір-біріне сұрақ қою арқылы жасаған істерін баяндау
		2.7 Мәтінмен жұмыс істеу машықтары	2.2.7.1 мұғалімнің сұрағы бойынша, оқыған мәтіннің мазмұнын толығымен айтып беру
		2.8 Оқу арқылы сөйлеу тілін қалыптастыру	2.2.8.1 оқылған шығармаға сәйкес берілген сұрақтарға жауап беріп орындай білу
	Жазылым	3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу	2.3.1.1 мұғалім көмегімен заттық/ сюжетті сурет негізінде әңгімелеу мәтіндерін құрастырып жазу
4-тоқсан
7. Қоршаған орта 8. Саяхат	Тыңдалым және айтылым	1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	2.1.7.2 сюжетті суреттер бойынша бірнеше сөйлем құрап ,өз ойын айту
		1.10 Мұғалімге, тәрбиешіге және жолдасына (басқа адамға) өз ниетін білдіру	2.1.10.1 өзі жасаған іс-әрекеті бойынша сөйлемдер құрастыру(... ... мен дұрыс түсінбедім, қайта айтыңызшы)
		1.11 Монологтік тілді дамыту	2.1.11.1 затты суреттеу (сипаттау).
			2.1.11.2 заттың негізгісипаттарын айта білу.
			2.1.11.3 берілген сұрақтар бойынша естіп-көру арқылы затты сипаттау
		1.12 Жоспар бойынша жұмыс	2.1.12.1 жоспар бойынша бір сурет немесе бірнеше суреттер бойынша әңгімелеу
			2.1.12.2 жоспар бойынша сұрақтарға дұрыс жауап беру
	Оқылым	2.4 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	2.2.4.1 түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог) және Тілдік нормаларды қолдану
		2.5 Оқылған/тыңдаған материал бойынша ой-пікір білдіру	2.2.5.1 тыңдаған/оқыған материал туралы өзінің қарапайым пікірін (келісемін/келіс-пеймін, ұнайды/ұнамайды) айту
		2.6 Әңгімелесу (сұхбаттасу)	2.2.6.1 бір-біріне сұрақ қою арқылы жасаған істерін баяндау
		2.7 Мәтінмен жұмыс істеу машықтары	2.2.7.1 мұғалімнің сұрағы бойынша, оқыған мәтіннің мазмұнын толығымен айтып беру
		2.8 Оқу арқылы сөйлеу тілін қалыптастыру	2.2.8.1 оқылған шығармаға сәйкес берілген сұрақтарға жауап беріп орындай білу
	Жазылым	3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу	2.3.1.1 мұғалім көмегімен заттық/ сюжетті сурет негізінде әңгімелеу мәтіндерін құрастырып жазу

2) 3-сынып:

6-кесте

Ортақ тақырып	Бөлімдер		Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1. Тірі табиғат 2. жақсыдан үйрен, жаманнан жирен (жарық пен қараңғы)	Тыңдалым және айтылым		1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 ауызша тіл және естіп-көру арқылы материалдарды тыңдау және қарапайым сөйлем-дерді түсініп қайталау
			1.2 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.2.1 естіп-көру арқылы тыңдаған мәтінге мұғалімнің көмегі-мен иллюстрация/суреттер/сызбілім алушыр таңдау және қарапайым сұрақтарға жауап беру
	Оқылым		2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру	3.2.1.1 сөздерді тұтас, қалыпты дауыспен түсініп оқу
				3.2.1.3 беймәлім мәтінді бір минутта 40-45 сөз оқу
				3.2.1.4 дұрыс интонацияны мұғалімнің дайын-дауымен дұрыс сақтап оқу
				3.2.1.5 мәтіннің мазмұнына сай, оқу интонациясын, логикалық екпінді, жылдамдығын/темпін/, дұрыс сақтап оқу
	Жазылым		3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу	3.3.1.1 жоспар/сызба бойынша әңгімелеу мәтінін, салыстыра сипаттау мәтінін түрлі көмекші сөздер арқылы құрастырып жазу
2-тоқсан
3. Уақыт 4. Сәулет	Тыңдалым және айтылым		1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	3.1.1.1 ауызша тіл және естіп-көру арқылы материалдарды тыңдау және қарапайым сөйлем-дерді түсініп қайталау
			1.2 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	3.1.2.1 естіп-көру арқылы тыңдаған мәтінге мұғалімнің көмегі-мен иллюстрация/суреттер/сызбілім алушыр таңдау және қарапайым сұрақтарға жауап беру
			1.5 Мәтінмен жұмыс және тіл ұстару	3.1.5.1 мұғалімнің көмегімен жоспар бойынша мәтін мазмұнын әңгімелеу
			1.6 Берілген мәтінмен жұмыс жүргізу	3.1.6.1 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп-көріп қабылдау 8-12 сөйлемді естіп қабылдау
	Оқылым		2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру	3.2.1.1 сөздерді тұтас, қалыпты дауыспен түсініп оқу
				3.2.1.2 мәтінді өз бетінше іштен оқып, саналы түрде меңгеру
				3.2.1.3 беймәлім мәтінді бір минутта 40-45 сөз оқу
				3.2.1.4 дұрыс интонацияны мұғалімнің дайын-дауымен дұрыс сақтап оқу
			2.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау	3.2.2.1 мәтіннің тақырыбын анықтау және мұғалімнің көмегімен негізгі ойды білдіріп тұрған мәтін бөлігін/сөйлемді табу
			2.3 Сұрақ қоя білу, сұрақтарға жауап бере алу	3.2.3.1 танымдылық сұрақтарға жауап беру, сұрақтар қою. (Бұл кім? Не туралы айтылған?)
	Жазылым		3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу	3.3.1.1 жоспар/сызба бойынша әңгімелеу мәтінін, салыстыра сипаттау мәтінін түрлі көмекші сөздер арқылы құрастырып жазу
			3.2 Сөйлем құрастырып, жазу	3.3.2.1 мұғалімнің көмегімен өз өмірі, көргені, қызықты оқиғалар туралы жазу
3-тоқсан
5. Өнер 6. Атақты тұлғалар	Тыңдалым және айтылым		1.3 Берілген материалдардың мазмұнын түсіну	3.1.3.1 естіп-көру арқылы мұғалімнің көмегімен шығармадағы кейіпкерлердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне сүйеніп сюжеттің дамуын болжау , өз болжамының себебін түсіндіру
			1.4 Айтып сөйлеу дағдысын (тілін) қалыптастыру	3.1.4.1 мұғалімнің көмегімен әңгімедегі басты кейіпкерлерді бөліп, мазмұнын ашатын басты ойды бөліп айту
			1.5 Мәтінмен жұмыс және тіл ұстару	3.1.5.1 мұғалімнің көмегімен жоспар бойынша мәтін мазмұнын әңгімелеу
			1.6 Берілген мәтінмен жұмыс жүргізу	3.1.6.1 мағынасы таныс тілдік материалды (сөзді, қысқа сөйлемді) естіп-көріп қабылдау 8-12 сөйлемді естіп қабылдау
			1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	3.1.7.1 мұғалімнің көмегімен сюжетті сурет негізінде өз ойын айту
				3.1.7.2 мәтінді өз бетінше іштен оқып, саналы түрде өз ойын жеткізу
			1.8 Тілек білдіру, өз тілегін айту, іздену	3.1.8.1 6-7 сөйлем құрастырып, айту. Тыйым салу формаларын қолдану
			1.9 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	3.1.9.1 естіп-көру арқылы тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну және кейіпкерлер мен оқиғалардың ретін анықтау
				3.1.9.2 мұғалімнің көмегімен сюжетті сурет негізінде өз ойын айту
			1.10 Мұғалімге, тәрбиешіге және жолдасына (басқа адамға) өз ниетін білдіру	3.1.10.1 бірлесіп жасаған іс-әрекеті бойынша сөйлемдер құрастыру (Біз ... ... ... жасадық. Өте әдемі болды!).
			1.11 Монологтік тілді дамыту	3.1.11.1 салыстырмалы түрде затты сипаттау (2 заттың ортағын айту, айырмашылығын сипаттау)
				3.1.11.2 табиғатты суреттеу (сипаттау)
				3.1.11.3 берілген жоспар бойынша табиғатты сипаттау
			1.12 Жоспар бойынша жұмыс	3.1.12.1 мүғалімнің көмегімен бір немесе бірнеше суреттерді суреттеп, өзі құрған жоспар бойынша мазмұндама жазу
				3.1.12.2 жоспарды пайдаланып, жасалынған жұмыс туралы әңгімелеу;
				3.1.12.3 қабырға газетіне әңгіме жазу.
	Оқылым Жазылым		2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру	3.2.1.5 мәтіннің мазмұнына сай, оқу интонациясын, логикалық екпінді, жылдамдығын/темпін/, дұрыс сақтап оқу
			2.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау	3.2.2.1 мәтіннің тақырыбын анықтау және мұғалімнің көмегімен негізгі ойды білдіріп тұрған мәтін бөлігін/сөйлемді табу
			2.3 Сұрақ қоя білу, сұрақтарға жауап бере алу	3.2.3.1 танымдылық сұрақтарға жауап беру, сұрақтар қою. (Бұл кім? Не туралы айтылған?)
			2.4 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	3.2.4.1 тілдік нормаларды сақтай отырып, белгілі бір тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну
			2.5 Оқылған/тыңдаған материал бойынша ой-пікір білдіру	3.2.5.1 салыстыру негізінде ақпарат, кейіпкер, оқиға туралы қара-пайым ой-пікірін (мен ... ойлаймын, мен ... санаймын) айту
			2.6 Әңгімелесу (сұхбаттасу)	3.2.6.1 қызықты оқиғаларды (үзіліс кезінде, сабаққа дейін, сабақтан соң) жолдасына, мұғалімге айтып хабарлау 3.2.6.2 сөйлемнің бірыңғай мүшелерінің тыныс белгісін дұрыс қою (үтір, қос нүкте)
			2.7 Мәтінмен жұмыс істеу машықтары	3.2.7.1 әңгімедегі іс-әрекеттің реттілігін анықтап, айту
			2.8 Оқу арқылы сөйлеу тілін қалыптастыру	3.2.8.1 оқылған шығармаға сәйкес берілген тапсырмаларды түсініп орындай білу
			2.9 Мәтін мазмұны бойынша сұрақтар қою	3.2.9.1 мәтін мазмұны бойынша қарапайым және нақтылау сұрақтарын қою
			3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу	3.3.1.1 жоспар/сызба бойынша әңгімелеу мәтінін, салыстыра сипаттау мәтінін түрлі көмекші сөздер арқылы құрастырып жазу
4-тоқсан
7. Су – тіршілік көзі 8. Демалыс мәдениеті. Мерекелер		Тыңдалым және айтылым	1.3 Берілген материалдардың мазмұнын түсіну		3.1.3.1 естіп-көру арқылы мұғалімнің көмегімен шығармадағы кейіпкерлердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне сүйеніп сюжеттің дамуын болжау , өз болжамының себебін түсіндіру
			1.4 Айтып сөйлеу дағдысын (тілін) қалыптастыру		3.1.4.1 мұғалімнің көмегімен әңгімедегі басты кейіпкерлерді бөліп, мазмұнын ашатын басты ойды бөліп айту
			1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу		3.1.7.1 мұғалімнің көмегімен сюжетті сурет негізінде өз ойын айту
					3.1.7.2 мәтінді өз бетінше іштен оқып, саналы түрде өз ойын жеткізу
			1.8 Тілек білдіру, өз тілегін айту, іздену		3.1.8.1 6-7 сөйлем құрастырып, айту. Тыйым салу формаларын қолдану
			1.9 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну		3.1.9.1 естіп-көру арқылы тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну және кейіпкерлер мен оқиғалардың ретін анықтау
					3.1.9.2 мұғалімнің көмегімен сюжетті сурет негізінде өз ойын айту
			1.10 Мұғалімге, тәрбиешіге және жолдасына (басқа адамға) өз ниетін білдіру		3.1.10.1 бірлесіп жасаған іс-әрекеті бойынша сөйлемдер құрастыру (Біз ... ... ... жасадық. Өте әдемі болды!)
			1.11 Монологтік тілді дамыту		3.1.11.1 салыстырмалы түрде затты сипаттау (2 заттың ортағын айту, айырмашылығын сипаттау)
					3.1.11.2 табиғатты суреттеу (сипаттау)
					3.1.11.3 берілген жоспар бойынша табиғатты сипаттау
			1.12 Жоспар бойынша жұмыс		3.1.12.1 мүғалімнің көмегімен бір немесе бірнеше суреттерді суреттеп, өзі құрған жоспар бойынша мазмұндама жазу
					3.1.12.2 жоспарды пайдаланып, жасалынған жұмыс туралы әңгімелеу
					3.1.12.3 қабырға газетіне әңгіме жазу.
		Оқылым	2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру		3.2.1.5 мәтіннің мазмұнына сай, оқу интонациясын, логикалық екпінді, жылдамдығын/темпін/, дұрыс сақтап оқу
			2.4 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)		3.2.4.1 тілдік нормаларды сақтай отырып, белгілі бір тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасының не туралы айтқанын түсіну
			2.5 Оқылған/тыңдаған материал бойынша ой-пікір білдіру		3.2.5.1 салыстыру негізінде ақпарат, кейіпкер, оқиға туралы қара-пайым ой-пікірін (мен ... ойлаймын, мен ... санаймын) айту
			2.6 Әңгімелесу (сұхбаттасу)		3.2.6.1 қызықты оқиғаларды (үзіліс кезінде, сабаққа дейін, сабақтан соң) жолдасына, мұғалімге айтып хабарлау 3.2.6.2 сөйлемнің бірыңғай мүшелерінің тыныс белгісін дұрыс қою (үтір, қос нүкте)
			2.7 Мәтінмен жұмыс істеу машықтары		3.2.7.1 әңгімедегі іс-әрекеттің реттілігін анықтап, айту
			2.8 Оқу арқылы сөйлеу тілін қалыптастыру		3.2.8.1 оқылған шығармаға сәйкес берілген тапсырмаларды түсініп орындай білу
			2.9 Мәтін мазмұны бойынша сұрақтар қою		3.2.9.1 мәтін мазмұны бойынша қарапайым және нақтылау сұрақтарын қою
		Жазылым	3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу		3.3.1.1 жоспар/сызба бойынша әңгімелеу мәтінін, салыстыра сипаттау мәтінін түрлі көмекші сөздер арқылы құрастырып жазу
			3.2 Сөйлем құрастырып, жазу		3.3.2.1 мұғалімнің көмегімен өз өмірі, көргені, қызықты оқиғалар туралы жазу

3) 4-сынып:

7-кесте

Ортақ тақырып		Бөлімдер	Бөлімшелер	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан
1. Менің Отаным - Қазақстан 2. Адами құндылықтар		Тыңдалым және айтылым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	4.1.1.1 ауызша тіл және естіп-көру арқылы материалдарды тыңдау және түсіну, жеке сөйлемдердің мағынасын нақтылау үшін сұрақтар қою
			1.2 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	4.1.2.1 естіп-көру арқылы тыңдаған мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру және сюжеттің даму желісі бойынша иллюстрациялар орналастыру, кесте толтыру
			1.3 Берілген материалдардың мазмұнын түсіну	4.1.3.1 естіп-көру арқылымұғалімнің көмегімен шығарманың тақырыбы және қорытынды бөлімі арқылы сюжеттің дамуын болжау және болжамын негіздеу
		Оқылым	2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру	4.2.1.1 дұрыс, түсініп, көз жүгіртіп оқу кезінде екпінді және үзілісті ескеріп отыру. Іштей, үнсіз мәтін мазмұнын түсініп оқу
				4.2.1.4 мәтінді оқығанда мағынасына маңызды көңіл бөліп түсініп оқу
				4.2.1.5 оқыған мәтіннің мағынасын түсіну
		Жазылым	3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу	4.3.1.1 берілген тақырыпта әңгімелеу, сипаттау және пайымдау мәтінін құрастырып жазу
		Жазылым	3.2 Сөйлем құрастырып, жазу	4.3.2.1 өз бетімен көрген қызықты оқиғалар туралы жазу
2-тоқсан
3. Мәдени мұра 4. Мамандықтар әлемі		Тыңдалым және айтылым	1.1 Тыңдалым тәсілдерін қолдану	4.1.1.1 ауызша тіл және естіп-көру арқылы материалдарды тыңдау және түсіну, жеке сөйлемдердің мағынасын нақтылау үшін сұрақтар қою
			1.2 Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну	4.1.2.1 естіп-көру арқылы тыңдаған мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру және сюжеттің даму желісі бойынша иллюстрациялар орналастыру, кесте толтыру
			1.3 Берілген материалдардың мазмұнын түсіну	4.1.3.1 естіп-көру арқылымұғалімнің көмегімен шығарманың тақырыбы және қорытынды бөлімі арқылы сюжеттің дамуын болжау және болжамын негіздеу
			1.4 Айтып сөйлеу дағдысын (тілін) қалыптастыру	4.1.4.1 мәтін бөлімдерінің арасындағы мағыналы байланысты анықтап, айту
			1.5 Мәтінмен жұмыс және тіл ұстару	4.1.5.1 оқылған мәтінге жоспар құрып, мазмұнын айтып беру
			1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	4.1.7.1 мұғалім ұсынған тақырып негізінде өз ойын айту
		Оқылым	2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру	4.2.1.1 дұрыс, түсініп, көз жүгіртіп оқу кезінде екпінді және үзілісті ескеріп отыру. Іштей, үнсіз мәтін мазмұнын түсініп оқу 4.2.1.3 беймәлім мәтінді бір минутта 50-65 сөз оқу 4.2.1.4 мәтінді оқығанда мағынасына маңызды көңіл бөліп түсініп оқу
			2.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау	4.2.2.1 негізгі ойды тұжырымдау және оны мәтін атауы ретінде қою
			2.3 Сұрақ қоя білу, сұрақтарға жауап бере алу	4.2.3.1 бірлесіп жасаған іс-әрекет бойынша сұрақтарға жауап беру, сұрақтар қою
		Жазылым	3.2 Сөйлем құрастырып, жазу	4.3.2.1 өз бетімен көрген қызықты оқиғалар туралы жазу.
3-тоқсан
5. Табиғи құбылыстар 6. Қоршаған ортаны қорғау		Тыңдалым және айтылым	1.4 Айтып сөйлеу дағдысын (тілін) қалыптастыру	4.1.4.1 мәтін бөлімдерінің арасындағы мағыналы байланысты анықтап, айту
			1.5 Мәтінмен жұмыс және тіл ұстарту	4.1.5.1 оқылған мәтінге жоспар құрып, мазмұнын айтып беру
			1.6 Берілген мәтінмен жұмыс жүргізу	4.1.6.1 мағынасы таныс және таныс емес тілдік материалдарды (сөздерді, сөйлемдерді) естіп-көріп қабылдау (10-15 сөйлем)
			1.6 Берілген мәтінмен жұмыс жүргізу	4.1.6.2 мәтіндегі таныс емес, аз кездесетін сөздерді және айтылуы күрделі сөздерді естіп-көріп қабылдау
			1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	4.1.7.1 мұғалім ұсынған тақырып негізінде өз ойын айту
			1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	4.1.7.2 берілген тақырып бойынша әңгіме құрастырып,өз ойын жеткізу
			1.8 Тілек білдіру, өз тілегін айту, іздену	4.1.8.1 өз бетімен 7-8 сөйлем құрастырып, жолдастарына, мұғалімге өз тілегін білдіру
			1.9 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	4.1.9.1 естіп-көру арқылы тыңдаған материал бойынша себеп салдарының байланысын (негізгі ой, кейіпкерлер, оқиға) анықтау мұғалім ұсынған тақырып негізінд өз ойын айту
			1.10 Мұғалімге, тәрбиешіге және жолдасына (басқа адамға) өз ниетін білдіру	4.1.10.1 мұғалімге, тәрбиешіге және жолдасына жасалынған іс-әрекеті бойынша ойын жеткізу(... ... дұрыс болмады!
			1.11 Монологтік тілді дамыту	4.1.11.1 берілген суреттерге қарап, ауызша сипаттап, айту
				4.1.11.2 суреттер сериясы бойынша сипаттау
				4.1.11.3 бір сурет бойынша әңгіме құрастыру. (10-12 сөйлем құрастыру)
			1.12 Жоспар бойынша жұмыс	4.1.12.1 ауызша және жазбаша оқыған тақырыпка сай мазмұндама жазу
				4.1.12.2 мұғалім берген жоспар немесе білім алушылар құрастырған жоспар бойынша әңгіме жоспарын құрып, мазмұндама жазу (толық немесе шағын жоспар бойынша)
				4.1.12.3 толық немесе шағын жоспар бойынша әңгіме жазу.
		Оқылым	2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру	4.2.1.2 әдеби шығармаларды,ережелерді сақтап,дұрыс, жылдам,саналы түрде мәнерлеп оқу
				4.2.1.3 беймәлім мәтінді бір минутта 50-65 сөз оқу
				4.2.1.5 оқыған мәтіннің мағынасын түсіну
			2.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау	4.2.2.1 негізгі ойды тұжырымдау және оны мәтін атауы ретінде қою
			2.3 Сұрақ қоя білу, сұрақтарға жауап бере алу	4.2.3.1 бірлесіп жасаған іс-әрекет бойынша сұрақтарға жауап беру, сұрақтар қою
			2.4 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	4.2.4.1 белгілі тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасын түсіну және олардың ойын толықтыру
			2.5 Оқылған/тыңдаған материал бойынша ой-пікір білдіру	4.2.5.1 тыңдаған/ оқыған материал бойынша өз көзқарасын айту (маған ... сияқты, маған ... тәрізді)
			2.6 Әңгімелесу (сұхбаттасу)	4.2.6.1 серуенге барғандағы сурет-терді, естеліктерді пайдаланып, ауызша түрде әңгімелеу
			2.7 Мәтінмен жұмыс істеу машықтары	4.2.7.1 шығарма мен үзіндіде не туралы айтылатынын айқындау
			2.8 Оқу арқылы сөйлеу тілін қалыптастыру	4.2.8.1 сөздердің сөйлем ішіндегі мәнін (тура және ауыспалы мағыналарын) өздігінен ажырата білу
			2.9 Мәтін мазмұны бойынша сұрақтар қою	4.2.9.1 мәтіндегі оқиғаны/кейіпкерлер іс әрекетін бағалауға негізделген сұрақтар қою
		Жазылым	3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу	4.3.1.1 берілген тақырыпта әңгімелеу, сипаттау және пайымдау мәтінін құрастырып жазу
		Жазылым	3.2 Сөйлем құрастырып, жазу	4.3.2.1 өз бетімен көрген қызықты оқиғалар туралы жазу
4-тоқсан
7. Ғарышқа саяхат 8. Болашаққа саяхат	Тыңдалым және айтылым		1.6 Берілген мәтінмен жұмыс жүргізу	4.1.6.1 мағынасы таныс және таныс емес тілдік материалдарды (сөздерді, сөйлемдерді) естіп-көріп қабылдау (10-15 сөйлем)
			1.6 Берілген мәтінмен жұмыс жүргізу	4.1.6.2 мәтіндегі таныс емес, аз кездесетін сөздерді және айтылуы күрделі сөздерді естіп-көріп қабылдау
			1.7 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	4.1.7.2 берілген тақырып бойынша әңгіме құрастырып,өз ойын жеткізу
			1.8 Тілек білдіру, өз тілегін айту, іздену	4.1.8.1 өз бетімен 7-8 сөйлем құрастырып, жолдастарына, мұғалімге өз тілегін білдіру
			1.9 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	4.1.9.1 естіп-көру арқылы тыңдаған материал бойынша себеп салдарының байланысын (негізгі ой, кейіпкерлер, оқиға) анықтау мұғалім ұсынған тақырып негізінд өз ойын айту
			1.9 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну	4.1.9.2 сюжетті сурет негізінде өз ойын айту
			1.10 Мұғалімге, тәрбиешіге және жолдасына (басқа адамға) өз ниетін білдіру	4.1.10.1 мұғалімге, тәрбиешіге және жолдасына жасалынған іс-әрекеті бойынша ойын жеткізу(... ... дұрыс болмады!
			1.11 Монологтік тілді дамыту	4.1.11.1 берілген суреттерге қарап, ауызша сипаттап, айту
				4.1.11.2 суреттер сериясы бойынша сипаттау
				4.1.11.3 бір сурет бойынша әңгіме құрастыру. (10-12 сөйлем құрастыру)
			1.12 Жоспар бойынша жұмыс	4.1.12.1 ауызша және жазбаша оқыған тақырыпка сай мазмұндама жазу
				4.1.12.2 мұғалім берген жоспар немесе білім алушылар құрастырған жоспар бойынша әңгіме жоспарын құрып, мазмұндама жазу (толық немесе шағын жоспар бойынша)
				4.1.12.3 толық немесе шағын жоспар бойынша әңгіме жазу.
	Оқылым		2.1 Оқу дағдысын қалыптастыру	4.2.1.5 оқыған мәтіннің мағынасын түсіну
			2.2 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау	4.2.2.1 негізгі ойды тұжырымдау және оны мәтін атауы ретінде қою
			2.4 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	4.2.4.1 белгілі тақырыптағы әңгімеге қатысу және сұхбаттасын түсіну және олардың ойын толықтыру
			2.5 Оқылған/тыңдаған материал бойынша ой-пікір білдіру	4.2.5.1 тыңдаған/ оқыған материал бойынша өз көзқарасын айту (маған ... сияқты, маған ... тәрізді)
			2.6 Әңгімелесу (сұхбаттасу)	4.2.6.1 серуенге барғандағы сурет-терді, естеліктерді пайдаланып, ауызша түрде әңгімелеу
			2.7 Мәтінмен жұмыс істеу машықтары	4.2.7.1 шығарма мен үзіндіде не туралы айтылатынын айқындау
			2.8 Оқу арқылы сөйлеу тілін қалыптастыру	4.2.8.1 сөздердің сөйлем ішіндегі мәнін (тура және ауыспалы мағыналарын) өздігінен ажырата білу
			2.9 Мәтін мазмұны бойынша сұрақтар қою	4.2.9.1 мәтіндегі оқиғаны/кейіпкерлер іс әрекетін бағалауға негізделген сұрақтар қою
	Жазылым		3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу	4.3.1.1 берілген тақырыпта әңгімелеу, сипаттау және пайымдау мәтінін құрастырып жазу
	Жазылым		3.2 Сөйлем құрастырып, жазу	4.3.2.1 өз бетімен көрген қызықты оқиғалар туралы жазу.

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 226-қосымша

Естімейтін білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 2-4 сыныптары үшін "Оқу" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
(оқыту орыс тілінде)

Ескерту. Бұйрық 226-қосымшамен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.07.2017 № 352 (1, 2, 6, 8, 9, 10,(11, 12) сыныптардың ерекше білім беруге қажеттіліктері бар білім алушылары үшін 01.09.2017, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 3-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2018, ерекше білім беруге қажеттіліктері бар 4-сыныптың және 10-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2019, 11-сыныптың білім алушылары үшін 01.09.2020 қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Глава 1. Общие положения

8. Учебная программа конкретного предмета позволяет развивать активность обучающегося в познавательном и социальном плане путем организации учебной проектной деятельности, ориентированной на использование материалов регионального характера (объекты, предприятия, источники информации). Проектная деятельность воспитательного характера, осуществляемая в рамках достижения целей обучения данного предмета, будет организована в партнерстве с родителями, представителями местного сообщества.

Глава 2. Цель и задачи изучения учебного предмета "Чтение"

16. Предмет "Чтение" относится к числу важнейших учебных предметов, составляющих основу общего образования.

17. Программа по предмету "Чтение" является составной частью программы по предмету "Русский язык и литература" и подготовительным этапом дальнейшего языкового и литературного образования, а также представляет собой основу для всего последующего обучения.

18. Предмет "Чтение" направлен на осознание учащимися того, что:

1) язык является основным средством человеческого общения, язык и речь в жизни людей играют особую роль;

2) правильная устная и письменная речь является показателем индивидуальной культуры человека;

4) важность предмета "Чтение" определяется необходимостью создания условий для развития у обучающихся четырех видов речевой деятельности (слушания, говорения, чтения и письма). При изучении предмета работа над развитием навыков чтения и письма проводится в интеграции.

19. Цель учебной программы по предмету "Чтение" – формирование словесной речи как средство общения, освоение языка, который становится для неслышащего обучающегося средством общения, обучения, познания, мышления. Создание условий для формирования функционально грамотной личности в процессе освоения навыков слушания, говорения, чтения и письма во взаимосвязи с формированием элементарных грамматических представлений.

20. Для достижения поставленной цели на уроках чтения необходимо решать следующие задачи:

1) научить слушать, говорить, читать и писать;

2) формирование речевой активности неслышащего обучающегося, воспитания речевого поведения;

6) формирование у обучающихся потребности в речи, обеспечение мотивированности самого высказывания в каждом конкретном случае, обучение планированию высказывания, отбору средств и способов его осуществления;

7) обучать чтению в условиях интенсивной работы по развитию слухового восприятия при использовании звукоусиливающей аппаратуры разных типов;

8) формировать доброжелательное отношение к окружающим, развивать культуру речи и культуру общения;

10) развивать интерес и любовь к родному языку через освоение окружающего мира;

11) развивать коммуникативные умения и навыки: умение слушать и слышать собеседника.

21. Изучение предмета "Чтение" способствует:

1) формированию речи как средства общения;

2) овладению базовыми фонетическими знаниями и умениями;

3) овладению умением работать в паре, в группе, выполнять различные роли (лидера, исполнителя);

4) развитию нравственных качеств, уважения к культуре народов многонационального Казахстана и других стран.

Глава 3. Педагогические подходы к организации учебного процесса

23. Ожидается, что учителя будут воспитывать и развивать эти качества у обучающихся, используя:

2) исследовательский подход (что я знаю, что я хочу узнать, чему я научился);

4) взаимо-, самообучение, взаимо-, самооценивание обучающихся;

24. Рекомендуемые стратегии, технологии и методы обучения предмету "Чтение":

1) стратегии: самоуправляемая, экспериментальная, критическая, коммуникативная, контекстная;

27. Примеры заданий по слушанию (с использованием звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования) и говорению:

1) артикуляционные разминки;

2) звуковой анализ слов;

3) восприятие звучащей речи (с использованием звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования), выделение из речевого потока языковых единиц (предложение, слово, слог, звук);

4) закреплять усваиваемые учащимися навыки устной речи;

5) контролировать реализацию их произносительных возможностей;

6) исправлять допускаемые ошибки.

28. Примеры заданий по развитию навыка чтения:

1) осмысленное, правильное, плавное чтение вслух и про себя;

2) хором и индивидуально;

3) сопряженно с учителем;

4) беглое, чтение знакомого по содержанию текста;

5) чтение заученных стихов и отрывков наизусть (с реализацией индивидуальных произносительных возможностей).

29. Примеры заданий по чтению:

1) отбирать к прочитанному тексту нужные картинки из предложенных учителем;

2) делить текст на части;

3) определять содержание текста с помощью вопросов;

4) составлять с помощью учителя план рассказа;

5) оценивать поступки действующих лиц;

6) понимать значения новых слов исходя из контекста;

7) читать по ролям;

8) делить текст на законченные смысловые части и составлять план прочитанного;

9) пересказывать прочитанный рассказ;

10) находить в тексте образные выражения, используемые для характеристики событий, природы, людей, и употреблять их в своей речи;

11) списывание слов, предложений, текстов;

12) восстановление деформированного предложения, текста;

13) составление текста по опорным словам;

14) запись нескольких предложений к серии картинок (подписывание картинок) как пересказ прочитанной истории;

15) корректирование собственных текстов с помощью учителя.

Глава 4. Подходы к оцениванию учебных достижений

30. Оценивание результатов изучения предмета "Чтение" осуществляется с применением критериального оценивания.

31. Критериальное оценивание основано на взаимосвязи преподавания, обучения и оценивания. Результаты критериального оценивания используются для эффективного планирования и организации образовательного процесса.

32. Критериальное оценивание включает формативное и суммативное оценивание.

33. Формативное оценивание проводится непрерывно, обеспечивает обратную связь между обучающимся и учителем, и позволяет своевременно корректировать учебный процесс.

34. Суммативное оценивание проводится по завершении изучения блока учебной информации в определенном периоде обучения, используется для предоставления обратной связи обучающимся, выставления четвертных и годовых оценок по предмету.

Глава 5. Организация содержания учебного предмета "Чтение"

35. Объем учебной нагрузки по учебному предмету "Чтение" составляет:

1) в 2 классе - 4 часа в неделю, 136 часов в учебном году;

2) в 3 классе - 4 часа в неделю, 136 часов в учебном году;

3) в 4 классе - 4 часа в неделю, 136 часов в учебном году.

36. Для проведения различных форм (индивидуальная, парная, групповая) и видов работы (игры и активные методы) предусматривается легко передвигаемая мебель. Необходимо предусмотреть место для книжных полок, обучающих стендов и стендов для выставки работ обучающихся и наглядных пособий.

37. Содержание учебного предмета:

1) предмет предназначен для первоначального обучения чтению, и формированию навыков слушания (с использованием звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования), говорения на основе лексических тем, однако возможности формирования общения только на основе устной речи резко ограничены из-за трудности овладения ею. В связи с этим исходной формой речи принята дактильно-жестовая речь, как наиболее отвечающая задаче начального этапа обучения. В помощь восприятия устной речи используется звукоусиливающая аппаратура индивидуального и коллективного пользования;

2) содержание предмета "Чтение" направлено на формирование развития разговорной и связной (устной и письменной) речи в его коммуникативной функции (функции общения), работе над словарным составом и грамматическим строем языка, а также формированием произношения;

3) на уроке чтения учитель работает над разговорной речью, слухо-зрительным восприятием речи и произношением для:

развития интереса к чтению;

развития фонематического слуха;

формирования диалогической и монологической речи;

развития мышления, памяти, воображения, восприятия, внимания.

38. Слушание (с использованием звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования) и говорение:

1) формирование умений слушать речь учителя и обучающихся, видеозаписи, понимать смысл услышанного, правильно и точно отвечать на вопросы. Развитие навыков общения в соответствии с коммуникативными целями (общение в группе, ролевые игры), расширение словарного запаса на основе лексических тем;

2) развитие артикуляционного аппарата через разучивание стихотворений, пословиц, поговорок, загадок;

4) использование невербальных средств общения (интонация, мимика, жесты, позы);

5) составление сказок с опорой на серию сюжетных картинок и без опоры. Составление рассказов по сюжетной картинке и по серии сюжетных картинок. Понимание содержания прослушанного текста. Пересказ прочитанного текста с опорой на карту текста и без опоры на нее;

39. Виды и навыки речевой деятельности:

таблица 1

№	Разделы	Подразделы (навыки)
1	Слушание	1.1 Использование приемов слушания с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний
		1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования
2	Говорение (развитие речи)	2.1 Пополнение словарного запаса
		2.2 Построение высказывания на заданную тему
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)
		2.4 Пересказ прочитанного материала
		2.5 Составление предложений на основе визуального материала
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале
3	Чтение	3.1 Использование видов чтения
		3.2 Понимание содержания текста
		3.3 Определение жанров и типов текста
		3.4 Формулирование вопросов и ответов

40. Система целей обучения:

1) "Слушание":

таблица 2

Подразделы (навыки)	Цели обучения*
Подразделы (навыки)	2 класс	3 класс	4 класс
1.1 Использование приемов слушания с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.1.1 узнавать незнакомые по звучанию слова и сочетания, знакомые по звучанию 2.1.1.2 узнавать незнакомые по звучанию слова в сочетании со знакомыми по звучанию словами	3.1.1.1 различать и опознавать на слух речевой материал, связанный с изучаемыми темами	4.1.1.1 воспринимать, различать и опознавать на слух речевой материал, связанный с изучаемыми темами
1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	2.1.2.1 определять с помощью учителя тему текста и основную мысль 2.1.2.2 определение основной мысли прочитанного и отражение ее в названии частей и всего текста	3.1.2.1 определять тему текста, находить с помощью учителя часть или предложение, в котором заключена основная мысль текста 3.1.2.2 деление текста на части, озаглавливание их, выяснение основной мысли прочитанного с помощью учителя	4.1.2.1 на основе анализа текста определять тему и основную мысль 4.1.2.2 самостоятельное выделение основной мысли прочитанного, деление текста на законченные смысловые части и составление плана прочитанного 4.1.2.3 определение главных и второстепенных действующих лиц
1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.3.1 определять с помощью учителя тип (описание) и структурные компоненты текста по их особенностям	3.1.3.1определять с помощью учителя тип (описание, повествование) и структурные компоненты текста по их особенностям	4.1.3.1 определять тип (описание, повествование, рассуждение) и структурные компоненты текстов по их особенностям
2.1 Пополнение словарного запаса	2.2.1.1 понимать значение нового слова по знакомой его части и общему смыслу текста 2.2.1.2 находить наиболее точные слова для выражения своей мысли, заменять слова сходные по смыслу или противоположному по значению (с помощью учителя)	3.2.1.1 употреблять в речи сравнительные обороты 3.2.1.2 находить наиболее точные слова для выражения своей мысли, заменять слова сходные по смыслу или противоположному по значению (самостоятельно и с помощью учителя)	4.2.1.1 пополнять словарный запас новыми словами и выражениями взятыми из прочитанных произведений
2.2 Построение высказывания на заданную тему	2.2.2.1 подробно пересказывать текст, опираясь на вопросы/ опорные слова/ план/иллюстрации	3.2.2.1 пересказывать текст подробно, кратко, сохраняя последовательность событий	4.2.2.1 пересказывать текст подробно, кратко, выборочно, выражая свое отношение (чувства, эмоции, настроение)
2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	2.2.3.1 понимать и выполнять поручения, данные учителем или товарищем в устной и письменной форме 2.2.3.2 выражать просьбу, желание, побуждение (по указанию учителя и собственной инициативе) 2.2.3.3 сообщать о проделанной работе, участвовать в диалоге (под руководством учителя)	3.2.3.1 пользоваться разговорной речью в общении с окружающими 3.2.3.2 обращаться с вопросом и отвечать на него 3.2.3.3 участвовать в диалоге	4.2.3.1 пользоваться разговорной речью в общении со взрослыми и товарищами (выражать просьбу, желание, побуждение, участвовать в диалоге, расспрашивать об интересующем), употребляя типы фраз, указанные программе
2.4 Пересказ прочитанного материала	2.2.4.1 подробный пересказ прочитанного с четко выраженным сюжетом и понимание рассказанным товарищем, уточнение содержания рассказанного 2.2.4.2 кратко и подробно (устно и письменно) пересказывать прочитанное, используя план (самостоятельно и с помощью учителя)	3.2.4.1 подробно и кратко пересказывать с помощью учителя по плану, составленного коллективно или данному учителем, с использованием иллюстраций устного рисования 3.2.4.2 пересказывать одноклассникам рассказ или статью, понимать рассказанное товарищем	4.2.4.1 подробно излагать прочитанное (устно и письменно) с использованием плана 4.2.4.2 пересказывать прочитанное с изменением лица и временем
2.5 Составление предложений на основе визуального материала	2.2.5.1 составлять предложения, опираясь на данные учителем картинки или рисунки	3.2.5.1 отбирать из картинок, предложенных учителем к прочитанным предложениям, те, в которых отражено основное содержание предложения (с помощью учителя)	4.2.5.1 подбор иллюстраций к данным предложениям
2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	2.2.6.1 оценивать поступки действующих лиц рассказа с помощью вопросов учителя	3.2.6.1 объяснять поступки героев, находить с помощью учителя слова и выражения, характеризующие действующих лиц и обстоятельства, в которых происходит действие	4.2.6.1 обсуждение поступков действующих лиц, название черт характера
3.1 Использование видов чтения	2.3.1.1 осмысленно, правильно, плавно читать вслух целыми словами (чтение трудных слов по слогам) 2.3.1.2 самостоятельно соблюдать паузы, в простом распространҰнном предложении с однородными членами	3.3.1.1 осмыслено, правильно читать вслух целыми словами (чтение трудных слов по слогам) 3.3.1.2 соблюдать при чтении правила орфоэпии (с помощью учителя и самостоятельно) 3.3.1.3 выделять при чтении важные по смыслу слова, соблюдать паузы между предложениями и частями предложений с учетом знаков препинания	4.3.1.1 осмыслено, правильно читать вслух 4.3.1.2 читать про себя новый текст 4.3.1.3 выделять при чтении вслух важных по смыслу слов, соблюдать паузы между предложениями и частями текста 4.3.1.4 беглое чтение знакомого по содержанию текста
3.2 Понимание содержания текста	2.3.2.1 определять содержание текста с помощью вопроса: "о чем говорится в рассказе?"	3.3.2.1 с помощью вопросов, обращҰнных к учителю или обучающимся, выяснять непонятное в рассказе, уточнять содержание прочитанного, разбираться в причинно-следственных связях	4.3.2.1 понимать смысловое содержание при объединении самостоятельно прочитанных частей произведения и рассказанных учителем связующих звеньев (при знакомстве с большими произведениями)
3.3 Определение жанров и типов текста	2.3.3.1 определять жанр: рассказ, стихотворение, сказка	3.3.3.1 определять жанр: рассказ, стихотворение, сказка	4.3.3.1 определять жанр: рассказ, басня, стихотворение, сказка
3.4 Формулирование вопросов и ответов	2.3.4.1 отвечать кратко или полно (устно или письменно) на вопросы учителя и товарищей по прочитанному тексту	3.3.4.1 с помощью вопросов обращҰнных к учителю или обучающимся, выяснять непонятное в рассказе	4.3.4.1 отвечать на вопросы обобщающегося характера

41.Объемные цели обучения используются на уроке частично.

42. Работа над навыком "3.2" "Понимание содержания текста" зависит от уровня подготовленности класса, индивидуальных возможностей каждого обучающегося.

43. Цели обучения в пределах одной четверти комбинируются по разным видам речевой деятельности.

44. Долгосрочный план:

1) 2 класс:

таблица 3

Сквозные темы	Разделы	Подразделы	Цели обучения
четверть
1. Все обо мне 2. Моя семья и друзья	Слушание	1.1 Использование приемов слушания с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.1.1 узнавать незнакомые по звучанию слова и сочетания, знакомые по звучанию
			2.1.1.2 узнавать незнакомые по звучанию слова в сочетании со знакомыми по звучанию словами
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	2.1.2.1 определять с помощью учителя тему текста и основную мысль
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	2.1.2.2 определение основной мысли прочитанного и отражение ее в названии частей и всего текста
		1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.3.1 определять с помощью учителя тип (описание) и структурные компоненты текста по их особенностям
	Говорение (развитие речи)	2.1 Пополнение словарного запаса	2.2.1.1 понимать значение нового слова по знакомой его части и общему смыслу текста
		2.1 Пополнение словарного запаса	2.2.1.2 находить наиболее точные слова для выражения своей мысли, заменять слова сходные по смыслу или противоположному по значению (с помощью учителя)
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	2.2.2.1 подробно пересказывать текст, опираясь на вопросы/ опорные слова/ план/иллюстрации
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	2.2.3.1 понимать и выполнять поручения, данные учителем или товарищем в устной и письменной форме 2.2.3.2 выражать просьбу, желание, побуждение (по указанию учителя и собственной инициативе) 2.2.3.3 сообщать о проделанной работе, участвовать в диалоге (под руководством учителя)
		2.4 Пересказ прочитанного материала	2.2.4.1 подробный пересказ прочитанного с четко выраженным сюжетом и понимание рассказанным товарищем, уточнение содержания рассказанного 2.2.4.2 кратко и подробно (устно и письменно) пересказывать прочитанное, используя план (самостоятельно и с помощью учителя)
		2.5 Составление предложений на основе визуального материала	2.2.5.1 составлять предложения, опираясь на данные учителем картинки или рисунки
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	2.2.6.1 оценивать поступки действующих лиц рассказа с помощью вопросов учителя
	Чтение	3.1 Использование видов чтения	2.3.1.1 осмысленно, правильно, плавно читать вслух целыми словами (чтение трудных слов по слогам) 2.3.1.2 самостоятельно соблюдать паузы, в простом распространҰнном предложении с однородными членами
		3.2. Понимание содержания текста	2.3.2.1 определять содержание текста с помощью вопроса: "о чем говорится в рассказе?"
		3.3 Определение жанров и типов текста	2.3.3.1 определять жанр: рассказ, стихотворение, сказка
		3.4 Формулирование вопросов и ответов	2.3.4.1 отвечать кратко или полно (устно или письменно) на вопросы учителя и товарищей по прочитанному тексту
2 четверть
3. Моя школа 4. Мой родной край	Слушание	1.1 Использование приемов слушания с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.1.1 узнавать незнакомые по звучанию слова и сочетания, знакомые по звучанию 2.1.1.2 узнавать незнакомые по звучанию слова в сочетании со знакомыми по звучанию словами
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	2.1.2.1 определять с помощью учителя тему текста и основную мысль
		1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.3.1 определять с помощью учителя тип (описание) и структурные компоненты текста по их особенностям
	Говорение (развитие речи)	2.1 Пополнение словарного запаса	2.2.1.1 понимать значение нового слова по знакомой его части и общему смыслу текста
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	2.2.2.1 подробно пересказывать текст, опираясь на вопросы/ опорные слова/ план/иллюстрации
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	2.2.3.1 понимать и выполнять поручения, данные учителем или товарищем в устной и письменной форме 2.2.3.2 выражать просьбу, желание, побуждение (по указанию учителя и собственной инициативе) 2.2.3.3 сообщать о проделанной работе, участвовать в диалоге (под руководством учителя)
		2.4 Пересказ прочитанного материала	2.2.4.1 подробный пересказ прочитанного с четко выраженным сюжетом и понимание рассказанным товарищем, уточнение содержания рассказанного 2.2.4.2 кратко и подробно (устно и письменно) пересказывать прочитанное, используя план (самостоятельно и с помощью учителя)
		2.5 Составление предложений на основе визуального материала	2.2.5.1 составлять предложения, опираясь на данные учителем картинки или рисунки
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	2.2.6.1 оценивать поступки действующих лиц рассказа с помощью вопросов учителя
	Чтение	3.1 Использование видов чтения	2.3.1.1 осмысленно, правильно, плавно читать вслух целыми словами (чтение трудных слов по слогам) 2.3.1.2 самостоятельно соблюдать паузы, в простом распространҰнном предложении с однородными членами
		3.2 Понимание содержания текста	2.3.2.1 определять содержание текста с помощью вопроса: "о чем говорится в рассказе?"
		3.3 Определение жанров и типов текста	2.3.3.1 определять жанр: рассказ, стихотворение, сказка
		3.4 Формулирование вопросов и ответов	2.3.4.1 отвечать кратко или полно (устно или письменно) на вопросы учителя и товарищей по прочитанному тексту
3 четверть
5. В здоровом теле – здоровый дух! 6. Традиции и фольклор	Слушание	1.1 Использование приемов слушания с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.1.1 узнавать незнакомые по звучанию слова и сочетания, знакомые по звучанию
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	2.1.2.1 определять с помощью учителя тему текста и основную мысль 2.1.2.2 определение основной мысли прочитанного и отражение ее в названии частей и всего текста
		1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.3.1 определять с помощью учителя тип (описание) и структурные компоненты текста по их особенностям
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	2.2.1.1 понимать значение нового слова по знакомой его части и общему смыслу текста
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	2.2.2.1 подробно пересказывать текст, опираясь на вопросы/ опорные слова/ план/иллюстрации
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	2.2.3.1 понимать и выполнять поручения, данные учителем или товарищем в устной и письменной форме 2.2.3.2 выражать просьбу, желание, побуждение (по указанию учителя и собственной инициативе) 2.2.3.3 сообщать о проделанной работе, участвовать в диалоге (под руководством учителя)
		2.4 Пересказ прочитанного материала	2.2.4.1 подробный пересказ прочитанного с четко выраженным сюжетом и понимание рассказанным товарищем, уточнение содержания рассказанного 2.2.4.2 кратко и подробно (устно и письменно) пересказывать прочитанное, используя план (самостоятельно и с помощью учителя)
		2.5 Составление предложений на основе визуального материала	2.2.5.1 составлять предложения, опираясь на данные учителем картинки или рисунки
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	2.2.6.1 оценивать поступки действующих лиц рассказа с помощью вопросов учителя
	Чтение	3.1 Использование видов чтения	2.3.1.1 осмысленно, правильно, плавно читать вслух целыми словами (чтение трудных слов по слогам) 2.3.1.2 самостоятельно соблюдать паузы, в простом распространҰнном предложении с однородными членами
		3.2. Понимание содержания текста	2.3.2.1 определять содержание текста с помощью вопроса: "о чем говорится в рассказе?"
		3.3 Определение жанров и типов текста	2.3.3.1 определять жанр: рассказ, стихотворение, сказка
		3.4 Формулирование вопросов и ответов	2.3.4.1 отвечать кратко или полно (устно или письменно) на вопросы учителя и товарищей по прочитанному тексту
4 четверть
7. Окружающая среда 8.Путешествия	Слушание	1.1 Использование приемов слушания с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.1.1 узнавать незнакомые по звучанию слова и сочетания, знакомые по звучанию
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	2.1.2.1 определять с помощью учителя тему текста и основную мысль
		1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	2.1.3.1 определять с помощью учителя тип (описание) и структурные компоненты текста по их особенностям
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	2.2.1.1 понимать значение нового слова по знакомой его части и общему смыслу текста 2.2.1.2 находить наиболее точные слова для выражения своей мысли, заменять слова сходные по смыслу или противоположному по значению (с помощью учителя)
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	2.2.2.1 подробно пересказывать текст, опираясь на вопросы/ опорные слова/ план/иллюстрации
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	2.2.3.1 понимать и выполнять поручения, данные учителем или товарищем в устной и письменной форме 2.2.3.2 выражать просьбу, желание, побуждение (по указанию учителя и собственной инициативе) 2.2.3.3 сообщать о проделанной работе, участвовать в диалоге (под руководством учителя)
		2.4 Пересказ прочитанного материала	2.2.4.1 подробный пересказ прочитанного с четко выраженным сюжетом и понимание рассказанным товарищем, уточнение содержания рассказанного 2.2.4.2 кратко и подробно (устно и письменно) пересказывать прочитанное, используя план (самостоятельно и с помощью учителя)
		2.5 Составление предложений на основе визуального материала	2.2.5.1 составлять предложения, опираясь на данные учителем картинки или рисунки
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	2.2.6.1 оценивать поступки действующих лиц рассказа с помощью вопросов учителя
	Чтение	3.1 Использование видов чтения	2.3.1.1 осмысленно, правильно, плавно читать вслух целыми словами (чтение трудных слов по слогам) 2.3.1.2 самостоятельно соблюдать паузы, в простом распространҰнном предложении с однородными членами
		3.2 Понимание содержания текста	2.3.2.1 определять содержание текста с помощью вопроса: "о чем говорится в рассказе?"
		3.3 Определение жанров и типов текста	2.3.3.1 определять жанр: рассказ, стихотворение, сказка
		3.4 Формулирование вопросов и ответов	2.3.4.1 отвечать кратко или полно (устно или письменно) на вопросы учителя и товарищей по прочитанному тексту

2) 3 класс:

таблица 4

Сквозные темы	Разделы	Подразделы	Цели обучения
1 четверть
1. Живая природа 2.Что такое хорошо, что такое плохо?	Слушание	1.1 Использование приемов слушания с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	3.1.1.1 различать и опознавать на слух речевой материал, связанный с изучаемыми темами
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	3.1.2.1 определять тему текста, находить с помощью учителя часть или предложение, в котором заключена основная мысль текста 3.1.2.2 деление текста на части, озаглавливание их, выяснение основной мысли прочитанного с помощью учителя
		1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	3.1.3.1 определять с помощью учителя тип (описание, повествование) и структурные компоненты текста по их особенностям
	Говорение (развитие речи)	2.1 Пополнение словарного запаса	3.2.1.1 употреблять в речи сравнительные обороты 3.2.1.2 находить наиболее точные слова для выражения своей мысли, заменять слова сходные по смыслу или противоположному по значению (самостоятельно и с помощью учителя)
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	3.2.2.1 пересказывать текст подробно, кратко, сохраняя последовательность событий
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	3.2.3.1 пользоваться разговорной речью в общении с окружающими 3.2.3.2 обращаться с вопросом и отвечать на него 3.2.3.3 участвовать в диалоге
		2.4 Пересказ прочитанного материала	3.2.4.1 подробно и кратко пересказывать с помощью учителя по плану, составленного коллективно или данному учителем, с использованием иллюстраций устного рисования 3.2.4.2 пересказывать одноклассникам рассказ или статью, понимать рассказанное товарищем
		2.5 Составление предложений на основе визуального материала	3.2.5.1 отбирать из картинок, предложенных учителем к прочитанным предложениям, те, в которых отражено основное содержание предложения (с помощью учителя)
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	3.2.6.1 объяснять поступки героев, находить с помощью учителя слова и выражения, характеризующие действующих лиц и обстоятельства, в которых происходит действие
	Чтение	3.1 Использование видов чтения	3.3.1.1 осмыслено, правильно читать вслух целыми словами (чтение трудных слов по слогам) 3.3.1.2 соблюдать при чтении правила орфоэпии (с помощью учителя и самостоятельно) 3.3.1.3 выделять при чтении важные по смыслу слова, соблюдать паузы между предложениями и частями предложений с учетом знаков препинания
		3.2 Понимание содержания текста	3.3.2.1 с помощью вопросов, обращҰнных к учителю или обучающимся, выяснять непонятное в рассказе, уточнять содержание прочитанного, разбираться в причинно-следственных связях
		3.3 Определение жанров и типов текста	3.3.3.1 определять жанр: рассказ, стихотворение, сказка
		3.4 Формулирование вопросов и ответов	3.3.4.1 с помощью вопросов обращҰнных к учителю или обучающимся, выяснять непонятное в рассказе
2 четверть
3. Время 4. Архитектура	Слушание	1.1 Использование приемов слушания с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	3.1.1.1 различать и опознавать на слух речевой материал, связанный с изучаемыми темами
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	3.1.2.1 определять тему текста, находить с помощью учителя часть или предложение, в котором заключена основная мысль текста 3.1.2.2 деление текста на части, озаглавливание их, выяснение основной мысли прочитанного с помощью учителя
		1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	3.1.3.1 определять с помощью учителя тип (описание, повествование) и структурные компоненты текста по их особенностям
	Говорение (развитие речи)	2.1 Пополнение словарного запаса	3.2.1.1 употреблять в речи сравнительные обороты 3.2.1.2 находить наиболее точные слова для выражения своей мысли, заменять слова сходные по смыслу или противоположному по значению (самостоятельно и с помощью учителя)
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	3.2.2.1 пересказывать текст подробно, кратко, сохраняя последовательность событий
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	3.2.3.1 пользоваться разговорной речью в общении с окружающими 3.2.3.2 обращаться с вопросом и отвечать на него 3.2.3.3 участвовать в диалоге
		2.4 Пересказ прочитанного материала	3.2.4.1 подробно и кратко пересказывать с помощью учителя по плану, составленного коллективно или данному учителем, с использованием иллюстраций устного рисования 3.2.4.2 пересказывать одноклассникам рассказ или статью, понимать рассказанное товарищем
		2.5 Составление предложений на основе визуального материала	3.2.5.1 отбирать из картинок, предложенных учителем к прочитанным предложениям, те, в которых отражено основное содержание предложения (с помощью учителя)
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	3.2.6.1 объяснять поступки героев, находить с помощью учителя слова и выражения, характеризующие действующих лиц и обстоятельства, в которых происходит действие
	Чтение	3.1 Использование видов чтения	3.3.1.1 осмыслено, правильно читать вслух целыми словами (чтение трудных слов по слогам) 3.3.1.2 соблюдать при чтении правила орфоэпии (с помощью учителя и самостоятельно) 3.3.1.3 выделять при чтении важные по смыслу слова, соблюдать паузы между предложениями и частями предложений с учетом знаков препинания
		3.2 Понимание содержания текста	3.3.2.1 с помощью вопросов, обращҰнных к учителю или обучающимся, выяснять непонятное в рассказе, уточнять содержание прочитанного, разбираться в причинно-следственных связях
		3.3 Определение жанров и типов текста	3.3.3.1 определять жанр: рассказ, стихотворение, сказка
		3.4 Формулирование вопросов и ответов	3.3.4.1 с помощью вопросов обращҰнных к учителю или обучающимся, выяснять непонятное в рассказе
3 четверть
5. Искусство 6. Выдающиеся личности	Слушание	1.1 Использование приемов слушания с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	3.1.1.1 различать и опознавать на слух речевой материал, связанный с изучаемыми темами
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	3.1.2.1 определять тему текста, находить с помощью учителя часть или предложение, в котором заключена основная мысль текста 3.1.2.2 деление текста на части, озаглавливание их, выяснение основной мысли прочитанного с помощью учителя
		1.3 Понимание содержания прочитанного, прослушанного текста, с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	3.1.3.1 определять с помощью учителя тип (описание, повествование) и структурные компоненты текста по их особенностям
	Говорение	2.1 Пополнение словарного запаса	3.2.1.1 употреблять в речи сравнительные обороты 3.2.1.2 находить наиболее точные слова для выражения своей мысли, заменять слова сходные по смыслу или противоположному по значению (самостоятельно и с помощью учителя)
		2.2 Построение высказывания на заданную тему	3.2.2.1 пересказывать текст подробно, кратко, сохраняя последовательность событий
		2.3 Участие в различных ситуациях общения и соблюдение речевых норм (диалог)	3.2.3.1 пользоваться разговорной речью в общении с окружающими 3.2.3.2 обращаться с вопросом и отвечать на него 3.2.3.3 участвовать в диалоге
		2.4 Пересказ прочитанного материала	3.2.4.1 подробно и кратко пересказывать с помощью учителя по плану, составленного коллективно или данному учителем, с использованием иллюстраций устного рисования 3.2.4.2 пересказывать одноклассникам рассказ или статью, понимать рассказанное товарищем
		2.5 Составление предложений на основе визуального материала	3.2.5.1 отбирать из картинок, предложенных учителем к прочитанным предложениям, те, в которых отражено основное содержание предложения (с помощью учителя)
		2.6 Высказывание оценочного суждения о прочитанном материале	3.2.6.1 объяснять поступки героев, находить с помощью учителя слова и выражения, характеризующие действующих лиц и обстоятельства, в которых происходит действие
	Чтение	3.1 Использование видов чтения	3.3.1.1 осмыслено, правильно читать вслух целыми словами (чтение трудных слов по слогам) 3.3.1.2 соблюдать при чтении правила орфоэпии (с помощью учителя и самостоятельно) 3.3.1.3 выделять при чтении важные по смыслу слова, соблюдать паузы между предложениями и частями предложений с учетом знаков препинания
		3.2 Понимание содержания текста	3.3.2.1 с помощью вопросов, обращҰнных к учителю или обучающимся, выяснять непонятное в рассказе, уточнять содержание прочитанного, разбираться в причинно-следственных связях
		3.3 Определение жанров и типов текста	3.3.3.1 определять жанр: рассказ, стихотворение, сказка
		3.4 Формулирование вопросов и ответов	3.3.4.1 с помощью вопросов обращҰнных к учителю или обучающимся, выяснять непонятное в рассказе
4 четверть
7. Вода – источник жизни 8.Культура отдыха. Праздники	Слушание	1.1 Использование приемов слушания с применением звукоусиливающей аппаратуры индивидуального и коллективного пользования	3.1.1.1 различать и опознавать на слух речевой материал, связанный с изучаемыми темами
		1.2 Понимание лексических значений слов и словосочетаний	3.1.2.1 определять тему текста, находить с помощью учителя часть или предложение, в котором заключена основная мысль текста 3.1.2.2 деление текста на ча

Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-7-сыныптарына арналған"Өлкетану" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. "Өлкетану" оқу курсының мазмұнын ұйымдастыру

3-тарау. Оқу мақсаттарының жүйесі

Негізгі орта білім беру деңгейінің 8-сыныбына арналған"Қоғам және дін" пәні бойынша үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. Оқу пәнінің базалық мазмұны

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

4-тарау. Білім алушылардың дайындық деңгейіне қойлатын талаптар

1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. "Сауат ашу" пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

4-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері

5-тарау. "Сауат ашу" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

Глава 1. Общие положения

Глава 2. Цель и задачи изучения учебного предмета "Обучение грамоте"

Глава 3. Педагогические подходы к организации учебного процесса

Глава 4. Подходы к оцениванию учебных достижений

Глава 5. Организация содержания учебного предмета "Обучение грамоте"

1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. "Қазақ тілі" пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

4-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері

5-тарау. "Қазақ тілі" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

Глава 1. Общие положения

Глава 2. Цель и задачи изучения учебного предмета "Русский язык"

Глава 3. Педагогические подходы к организации учебного процесса

Глава 4. Подходы к оцениванию учебных достижений

Глава 5. Организация содержания учебного предмета "Русский язык"

1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. "Орыс тілі" пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

4-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері

5-тарау. "Орыс тілі" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. "Қазақ тілі" пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

4-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері

5-тарау. "Қазақ тілі" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. "Оқу" пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері

3-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер

4-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері

5-тарау. "Оқу" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

Глава 1. Общие положения

Глава 2. Цель и задачи изучения учебного предмета "Чтение"

Глава 3. Педагогические подходы к организации учебного процесса

Глава 4. Подходы к оцениванию учебных достижений

Глава 5. Организация содержания учебного предмета "Чтение"

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-7-сыныптарына арналған
"Өлкетану" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы

Негізгі орта білім беру деңгейінің 8-сыныбына арналған
"Қоғам және дін" пәні бойынша үлгілік оқу бағдарламасы