Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 5 т. қараңыз

БҰЙЫРАМЫН:

1. "Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8424 болып тіркелді, "Егемен Қазақстан" газетінің 2013 жылғы 12 маусымдағы № 146 (28085) санында жарияланды) келесі өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

1-тармақтың 6) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"6) бастауыш білім берудің жалпы білім беретін пәндері бойынша үлгілік оқу бағдарламалары осы бұйрыққа 175 – 191-2-қосымшаларға сәйкес;";

34, 70, 90 және 188-2-қосымшалар осы бұйрыққа 1, 2, 3 және 4-қосымшаларға сәйкес редакцияда жазылсын;

191-1, 191-2, 198-1 және 198-2-қосымшалар осы бұйрыққа 5, 6, 7 және 8-қосымшаларға сәйкес толықтырылсын;

аталған бұйрықтың 193-қосымшасының:

1-тармағы келесі редакцияда жазылсын:

"1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген Негізгі орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 тіркелген).";

6-тармағы келесі редакцияда жазылсын:

1. "Қазақ әдебиеті" пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

1) 5-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

2) 6-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

3) 7-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

4) 8-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;

5) 9-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат.

Оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі "Қазақстан Республикасындағы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 8 қарашадағы № 500 бұйрығымен бекітілген үлгілік оқу жоспарына тәуелді (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8170 тіркелген).

көрсетілген бұйрыққа 200-қосымшасы осы бұйрыққа 9-қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын;

көрсетілген бұйрыққа 204-қосымшада:

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Оқу бағдарламасы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген Негізгі орта білім берудің (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру) мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген).";

4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"4. "Биология" пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

6) 7-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

7) 8-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

8) 9-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат.

көрсетілген бұйрыққа 206 және 207-қосымшалар осы бұйрыққа 10 және 11-қосымшаларға сәйкес редакцияда жазылсын.

2. "Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының мен факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрі міндетін атқарушының 2017 жылғы 25 қазандағы № 545 бұйрығына (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу туралы тізілімінде № 15982 болып тіркелген, Қазақстан Республикасының 2017 жылғы 28 қарашадағы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде электронды түрде жарияланды) мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген бұйрыққа 3-қосымшада:

20-тармақтың 15) тармақшасы мына редакцияда жазылсын:

"15) Қажығали Мұхамбетқалиев "Тар кезең" романы.";

аталған қосымшаның негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспарында:

мына жол:

Мәңгілік Ел – мәңгілік мұрат	Н.Айтұлы "Бәйтерек" поэмасы, К. Гамсун "Аштық" романы	Түсіну және жауап беру	9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау; 9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау; 9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау; 9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану
		Анализ және интерпретация	9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегікомпозициялық амалдарды талдау; 9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау; 9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру; 9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу
		Бағалау және салыстыру	9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыдасалыстырып, жаңашылдығына баға беру; 9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу; 9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жазу

келесі редакцияда жазылсын:

Мәңгілік Ел – мәңгілік мұрат	Н.Айтұлы "Бәйтерек" поэмасы, Қажығали Мұхамбетқалиев "Тар кезең" романы	Түсіну және жауап беру	9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау; 9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау; 9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау; 9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану
		Анализ және интерпретация	9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау; 9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау; 9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру; 9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу
		Бағалау және салыстыру	9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыдасалыстырып, жаңашылдығына баға беру; 9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу; 9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жазу

көрсетілген бұйрыққа 15-қосымшада:

14-тармақтың 14) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"14) "Көбею". Адамның жыныс жүйесінің құрылымы мен қызметі. Екінші реттік жыныстық белгілер. Ұлдар мен қыздардың жыныстық жетілуі. Биологиялық және әлеуметтік жетілу. Менструалдық цикл. Менструалдық циклдағы эстроген мен прогестерон гормондарының маңызы. Контрацепция түрлері, жыныстық жолмен берілетін аурулар: Жүре пайда болған иммундық дефицитiнiң синдромы (ЖИТС), сифилис, гонорея, гепатит В,С. Алдын алу шаралары.";

16-тармақтың 2) тармақшасында:

мына жол:

1. Көбею

7.2.1.1 өсімдіктердің жыныссыз және жынысты көбеюін сипаттау;
7.2.1.2 өсімдіктердің өсімді көбею тәсілдерін салыстыру;
7.2.1.3 айқас тозаңдану мен өздігінен тозаңданудың салыстырмалы артықшылықтарын сипаттау;
7.2.1.4 гүлді өсімдіктердегі қосарлы ұрықтанудың маңызын сипаттау

8.2.1.1 жануарлардың көбею тәсілдерін салыстыру;
8.2.1.2 мүктер мен қырықжапырақтардың мысалында жынысты және жыныссыз ұрпақтарының ерекшеліктерін түсіндіру;
8.2.1.3 ашық тұқымды және жабық тұқымды өсімдіктердің тіршілік циклінің ерекшеліктерін түсіндіру

9.2.1.1 адамның жыныс жүйесінің құрылысын сипаттау;
9.2.1.2 аталық және аналық жыныс жасушаларының құрылыс ерекшеліктерін зерттеу;
9.2.1.3 жыныстық жетілу кезеңіндегі екінші реттік жыныстық белгілердің дамуын сипаттау;
9.2.1.4 менструалдық цикл мен экстроген және прогестеронның маңызын сипаттау;
9.2.1.5 контрацепцияның маңызы мен түрлерін түсіндіру;
9.2.1.6 жыныстық жолмен таралатын аурулардың салдары мен алдын алу шараларын түсіндіру

мынадай редакцияда жазылсын:

1. Көбею

8.2.1.1 жануарлардың көбею тәсілдерін салыстыру;
8.2.1.2 мүктер мен қырықжапырақтардың мысалында жынысты және жыныссыз ұрпақтарының ерекшеліктерін түсіндіру;
8.2.1.3 ашық тұқымды және жабық тұқымды өсімдіктер-дің тіршілік циклінің ерекшеліктерін түсіндіру

9.2.1.1 адамның жыныс жүйесінің құрылысын сипаттау;
9.2.1.2 жыныстық жетілу кезеңіндегі екінші реттік жыныстық белгілердің дамуын сипаттау;
9.2.1.3 менструалдық цикл мен экстроген және прогестеронның маңызын сипаттау;
9.2.1.4 контрацепция-ның түрлерін және жыныстық жолмен таралатын аурулардың салдары мен алдын алу шараларын түсіндіру

көрсетілген қосымшаға негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Биология" оқу пәнінің жаңартылған мазмұн бойынша үлгілік оқу бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспарда:

3) тармақшада:

мына жол:

Көбею	Адамның жыныс жүйесінің құрылымы мен қызметі	9.2.1.1 адамның жыныс жүйесінің құрылысын сипаттау
	Зертханалық жұмыс "Аталық және аналық гаметалардың құрылысын зерттеу"	9.2.1.2 аталық және аналық жыныс жасушаларының құрылысын зерттеу
	Екінші реттік жыныстық белгілер. Ұлдар мен қыздардың жыныстық жетілуі. Биологиялық және әлеуметтік жетілу	9.2.1.3 жыныстық жетілу кезеңіндегі екінші реттік жыныстық белгілердің дамуын сипаттау
	Менструалдық цикл: менструалдық циклындағы эстроген мен прогестерон гормондарының маңызы	9.2.1.4 менструалдық цикл мен экстроген және прогестеронның маңызын сипаттау
	Контрацепция түрлері және олардың қолданылуы мен маңызы.	9.2.1.5 контрацепцияның маңызы мен түрлерін түсіндіру
	Жыныстық жолмен берілетін аурулар: жүре пайда болған иммундық дефицитiнiң синдромы, сифилис, гонорея, гепатит В,С. Алдын алу шаралары	9.2.1.6 жыныстық жолмен таралатын аурулардың салдары мен алдын алу шараларын түсіндіру

мынадай редакцияда жазылсын:

Көбею	Адамның жыныс жүйесінің құрылымы мен қызметі.	9.2.1.1 адамның жыныс жүйесінің құрылысын сипаттау
	Екінші реттік жыныстық белгілер. Ұлдар мен қыздардың жыныстық жетілуі. Биологиялық және әлеуметтік жетілу.	9.2.1.2 жыныстық жетілу кезеңіндегі екінші реттік жыныстық белгілердің дамуын сипаттау
	Менструалдық цикл: менструалдық циклындағы эстроген мен прогестерон гормондарының маңызы.	9.2.1.3 сипаттау
	Контрацепция түрлері. Жыныстық жолмен берілетін аурулар: жүре пайда болған иммундық дефицитiнiң синдромы (ЖИТС), сифилис, гонорея, гепатит В,С. Алдын алу шаралары.	9.2.1.4 контрацепцияның маңызы мен түрлерін және жыныстық жолмен таралатын аурулардың салдары мен алдын алу шараларын түсіндіру

3. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Мектепке дейінгі және орта білім департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап он күнтізбелік күн ішінде ресми түрде жариялау және Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерінің эталонды бақылау банкіне енгізу үшін "Қазақстан Республикасының заңнама және құқықтық ақпараттар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы Республикалық мемлекеттік кәсіпорнына электронды түрде қазақ және орыс тілдерінде жолдауды;

3) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін бұйрықтың Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын;

4) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1), 2), 3) және 4) тармақшаларында қарастырылған іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтің Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң қызметі департаментіне жіберілуін қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Білім және ғылым вице-министрі Ф. Н. Жақыповаға жүктелсін.

5. Осы бұйрық оның бірінші ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн ішінде төмендегі:

1) 2019 жылғы 1 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізілетін осы бұйрықтың 2-тармағы;

2) 2022 жылғы 1 қаңтардан бастап 1-сыныптар үшін, 2022 жылғы 1 қыркүйектен бастап 2 сыныптар үшін, 2023 жылғы 1 қыркүйектен бастап 3 сыныптар үшін, 2024 жылғы 1 қыркүйектен бастап 4 сыныптар үшін қолданысқа енгізілетін көрсетілген қосымшаға қосымшада бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған "Цифрлық сауаттылық" оқу пәнінің үлгілік оқу бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспардың 7 және 21-тармақтары;

2022 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 15-тармақ;

2021 жылғы 1 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізілетін 16 және 18-тармақтар;

2019-2020 және 2020-2021 оқу жылдарындағы 1 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізілетін 17-тармақ;

2019 жылғы 1 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізілетін 19-тармақ;

3) 1-сыныптар үшін 2020 жылғы 1 қыркүйектен, 2-сыныптар үшін 2021 жылғы 1 қыркүйектен, 3-сыныптар үшін 2022 жылғы 1 қыркүйектен, 4-сыныптар үшін 2023 жылғы 1 қыркүйектен, 5-сыныптар үшін 2024 жылғы 1 қыркүйектен, 6-сыныптар үшін 2025 жылғы 1 қыркүйектен, 7-сыныптар үшін 2026 жылғы 1 қыркүйектен, 8-сыныптар үшін 2027 жылғы 1 қыркүйектен және 9-сыныптар үшін 2028 жылғы 1 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізілетін осы бұйрықтың 5, 6, 7 және 8-қосымшалары;

4) 9-сыныптар үшін 2019 жылғы 1 қыркүйектен, 5 және 6-сыныптар үшін 2020 жылғы 1 қыркүйектен, 7 және 8-сыныптар үшін 2021 жылғы 1 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізілетін осы бұйрыққа 9-қосымша;

5) осы бұйрыққа 10-қосымшада:

7-сыныптар үшін 2019 жылғы 1 қыркүйектен, 8-сыныптар үшін 2020 жылғы 1 қыркүйектен, 9-сыныптар үшін 2021 жылғы 1 қыркүйектен, сондай-ақ 9-сынып (өтпелі кезең) үшін 2019 жылғы 1 қыркүйектен қолданысқа енгізілетін және 2021 жылғы 1 қыркүйекке дейін қолданылатын 6 және 24-тармақтар, көрсетілген қосымшаға қосымшада жаңартылған мазмұн бойынша негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Қазақстан тарихы" пәнінен үлгілік оқу бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспар;

2019 жылғы 1 қыркүйектен қолданысқа енгізілетін 19-тармақ;

2020 жылғы 1 қыркүйектен қолданысқа енгізілетін 20-тармақ;

2021 жылғы 1 қыркүйектен қолданысқа енгізілетін 21-тармақ;

2019 жылғы 1 қыркүйектен қолданысқа енгізілетін және 2021 жылғы 1 қыркүйекке дейін қолданылатын 22-тармақ;

6) осы бұйрыққа 11-қосымшада:

7-сыныптар үшін 2019 жылғы 1 қыркүйектен, 8-сыныптар үшін 2020 жылғы 1 қыркүйектен, 9-сыныптар үшін 2021 жылғы 1 қыркүйектен, сондай-ақ 9-сынып (өтпелі кезең) үшін 2019 жылғы 1 қыркүйектен қолданысқа енгізілетін және 2021 жылғы 1 қыркүйекке дейін қолданылатын 4 және 21-тармақтар, көрсетілген қосымшаға қосымшада жаңартылған мазмұн бойынша негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Дүниежүзі тарихы" пәнінен үлгілік оқу бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспар;

2019 жылғы 1 қыркүйектен қолданысқа енгізілетін 16-тармақ;

2020 жылғы 1 қыркүйектен қолданысқа енгізілетін 17-тармақ;

2021 жылғы 1 қыркүйектен қолданысқа енгізілетін 18-тармақ;

2019 жылғы 1 қыркүйектен қолданысқа енгізілетін және 2021 жылғы 1 қыркүйекке дейін қолданылатын 19-тармақты қоспағанда күшіне енеді.

Ескерту. 5-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.11.2020 № 496 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-т. қараңыз) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрі

	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығына 1-қосымша
	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына 34-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің "Информатика" оқу пәнінен үлгілік оқу бағдарламасы (9 сыныптар үшін)

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы №604 бұйрығымен бекітілген негізгі орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 тіркелген).

2. Оқытудың мақсаты информатика және қазіргі заманғы ақпараттық технологиялардың теориялық негіздері бойынша базалық білім жүйесін меңгеру, әр түрлі ақпараттарды өңдеудің қарапайым бағдарламаларымен жұмыс істеу дағдылары, алгоритмдік және операциялық ойлау қабілеттерін дамыту, программалау тілдерінің бірімен, модельдеу қағидаларымен танысу болып табылады.

3. Оқыту міндеттері:

1) ақпарат туралы түсінікті қалыптастыру;

2) есептеу техниканың негізгі құрылғылары және телекоммуникацияны пайдалану дағдыларын қалыптастыру;

3) ақпараттық модельдеу, модельдеу әдістерін қолданатын негізгі салалар туралы мағлұмат беру;

4) программалау тілінде негізгі базалық алгоритмдік құрылымдарды пайдалана білуге үйрету;

5) ақпараттарды өңдеу бойынша ақпараттық технологиялармен жұмыс істеуге дағдыландыру;

6) жобалық іс-әрекетте ақпараттық технологияларды пайдалану тәжірибесін алу;

7) алгоритмдік және операциялық ойлау қабілеттерін, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар құралдары арқылы оқушылардың логикалық, математикалық, зияткерлік және шығармашылық қабілеттерін дамыту;

8) қауіпсіздік техника ережелерін, ақпараттық этика және құқық нормаларын сақтау;

9) оқушыларды ақпараттық мәдениетке және техникаға ұқыпты болуға тәрбиелеу.

2-тарау. "Информатика" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. Информатика оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі 9 сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат.

5. Информатика курсын оқыту үдерісінде басқа оқу пәндерімен пәнаралық байланыстар жүзеге асады:

1) математика пәнімен пәнаралық байланыс:

сандық, мәтіндік және графикалық ақпараттарды кодтау жасағанда сандық деректер типі туралы мағлұматты пайдалану;

калькулятор арқылы есептеулер жүргізу;

графикалық редактор және электрондық кесте арқылы функциялардың графиктерін салу;

2) алгебра пәнімен пәнаралық байланыс:

үдерістерді автоматтандыру үшін функция, формулалар, салыстыру операцияларын пайдалану;

электрондық кесте арқылы есептеулер орындағанда математикалық білімдерін пайдалану;

стандартты функциялармен амалдар орындағанда әртүрлі есептеулер ережелерін пайдалану;

кестелік процессорда графиктерді салғанда координаталық жүйені пайдалану;

есептер шығарғанда қолданылатын амалдарды іске асыру мақсатында негізгі кезеңдерді анықтау үшін математикалық логика элементтерін пайдалану;

математикалық объектілерді зерттегенде ақпараттық көзқарасты пайдалану;

программалау тілінде суреттерді салу үшін координаталық жүйені пайдалана отырып алгоритмдерді өндеу;

3) геометрия пәнімен пәнаралық байланыс:

векторлық графика объектілерін құруда геометриялық фигуралармен жұмыс істеу тәсілдерін қолдану;

әртүрлі құрылымдағы алгоритмдерді программалауда планиметрия формулаларын қолдану;

геометриялық объектілерді модельдеу, геометриялық композицияларды құру;

4) физика пәнімен пәнаралық байланыс:

компьютердің архитектурасын, ақпаратты кодтау, санау жүйелерін, логика элементтерін қарастырғанда электр тоқ саласынан білімге тірек жасау;

дыбыстың, бейненің және графиктің физикалық мәніне бағдар жасау;

физикалық үдерістерді модельдеу үшін ақпараттық технологияларды және программалау тілдерін пайдалану;

алгоритмдерді өндеуде физикалық есептерді қарастыру;

дербес компьютердің құрылымының жұмыс істеуінің физикалық принципі;

5) қазақ, орыс және шетел тілдерімен пәнаралық байланыс:

информатика терминдерімен сөздік қорды байыту;

мәтіндік материалдарды рәсімдегенде орфография және пунктуация ережелерін пайдалану;

мәтіндік процессормен жұмыс істегенде ұлттық халық ауыз әдебиетімен байланысты мәтіндерді пайдалану;

жоба қорғау барысында, жарыс сөздер және ауызша жауаптарда сөйлеу мәдениетін дамыту;

операциялық жүйелерді және программалау тілін меңгеру барысында ағылшын тілін пайдалану дағдыларын қалыптастыру;

программалау тілінің синтаксисін түсіну, компьютерлік технологияларды меңгеру, кең таралған әдебиеттерге еркін қол жетімдік;

телекоммуникациялық ресурстар ағылшын тілін меңгеру құралы ретінде қарастыру;

6) биология пәнімен пәнаралық байланыс:

биологиялық үдерістерді кестелік процессор және программалау тілі арқылы модельдеу;

7) химия пәнімен пәнаралық байланыс:

химиялық үдерістерді кестелік процессор және программалау тілі арқылы модельдеу;

8) тарих пәнімен пәнаралық байланыс:

дербес компьютердің құралдарының дамуы мен шығуы және ақпараттарды өндеу әдістері;

9) бейнелеу өнері пәнімен пәнаралық байланыс:

жалпы ақпараттық мәдениет элементі ретінде эстетикалық көзқарасты қалыптастыру;

мәтіндік және графикалық редакторларын оқу барысында қазақ және басқа халқының бейнелеу өнерінің элементтерін пайдалану;

10) сызу пәнімен пәнаралық байланыс:

мәтіндік және графикалық редакторларын оқығанда ұлттық және басқа халқының бейнелеу өнерінің элементтерін пайдалану;

11) технология пәнімен пәнаралық байланыс:

есептеулерде және шамаларды өлшегенде алгоритмдерді пайдалану;

ақпараттық іс-әрекет технологиясын меңгеру.

6. "Информатика" оқу пәнінің 9-сыныптағы базалық білім мазмұны:

1) Ақпарат және ақпараттық үдерістер (2 сағат):компьютерлік желілерде ақпараттық қауіпсіздік, ақпаратты қорғау саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасы;

2) Компьютер ақпаратты өңдеу құралы ретінде (2 часа): қазіргі заманғы программалық қамтамасыз етулер және оның даму үрдісі, қызметтік программалар;

3) Алгоритмдеу және программалау (16 сағат): файл және оны баптау, құрылымдық мәліметтер; салынған циклдер; массив туралы түсінік, массивтерді өңдейтін стандартты алгоритмдер; символдық жолдар, символдар бойынша жолдарды өндеу, символдық жолдармен жұмыс істеуге арналған функция.

4) Ақпараттық модельдеу (3 сағат) : компьютерлік модельдеу, есептеу эксперименті, программалау тілі арқылы модельдер жасау.

5) Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар (9 сағат): деректер қоры, деректер қорының құрылымы, деректер қорының кестесі; жазулар, жиектер, деректер типі; кестелік процессор құралдарымен деректер қорының кестесін құру, іздеу амалдары, сұрыптау, қорытынды мәнің шығару; видео ақпаратты өндеу, видео файлдардың пішімі, видеоны құру және өңдеу бойынша программалары, программа интерфейсі; жобаны құру, ашу, сақтау, фильмді көрсету; видео монтажы, анимациялар және визаулды әсерлер, дыбыстық әсерлерді баптау, бейнені шығару;

6) Жобалық іс-әрекет (2 сағат).

3-тарау. Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

7. Оқушылардың дайындық деңгейі үш аспекті бойынша бағаланады (пәндік нәтижелер, тұлғалық нәтижелер және жүйелі-әрекеттік нәтижелер).

8. Пәндік нәтижелер екі аспектімен көрсетіледі (оқушылардың білуі тиіс және меңгеруі тиіс).

9. 9-сыныптың соңында оқушылар білуі тиіс:

1) қауіпсіздік техника ережесін;

2) ақпаратты қорғау саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасын;

3) қазіргі заманғы программалық қамтамасыз етудің даму үрдісін;

4) қызметтік программаларын;

5) программалау тілінде файлдармен жұмыс істеу амалдарын;

6) массив ұғымын;

7) символдық және жолдық мәліметтерге орындалатын амалдарын;

8) есептеу экспериментін;

9) деректер қоры ұғымын;

10) деректер типін;

11) деректер қорының құрылымын;

12) деректер қорының кестесінде жазуларды іздеу және сұрыптау тәсілдерін;

13) видеофайлдардың пішімін;

14) видеомен жұмыс істеу кезеңдерін;

15) видеомонтаж тәсілдерін.

10. 9-сыныптың соңында оқушылардың меңгеруі тиіс:

1) қауіпсіздік техникасының ережелерін сақтауды;

2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ақпаратпен жұмыс істеу ережелерін сақтауды;

3) қызметтік программаларды қолдануды;

4) программалау тілінде файлдармен жұмыс істеуді ұйымдастыруды;

5) салынған циклдермен программаларды құруды;

6) программаларды құруда массивтерді пайдалануды;

7) өңделген символдық алгоритмдерді программалауды;

8) программалау тілі арқылы модельдер құруды;

9) электрондық кестеде деректер қорын құруды;

10) электрондық кесте арқылы деректерді іздеуді және сұрыптауды ұйымдастыруды;

11) видео ақпаратты программалық құралдар арқылы өндеуді.

11. Жеке тұлғалық нәтижелер:

1) өз меншік жеке және топтық іс-әрекетін жоспарлау қабілеттіліктері;

2) оқу және практикалық іс-әрекетте коммуникативтік құзыреттілік пен ақпараттық мәдениеті;

3) қабылданған ақпаратқа талдау және сын көзбен бағалау дағдылары;

4) өз іс-әрекетінде ақпараттық-коммуникациялық технологиялар құралдары мен ақпараттық көздерді пайдалануды;

5) салауатты өмiр салтының құндылықтарын және негiзгi гигиеналық, эргономиялық және ақпараттық-коммуникациялық технологиялар құрал-жабдықтарды қауiпсiз пайдалану техникалық шарттарын қабылдай білуді;

6) жеке меншік өмір туралы ақпаратқа дұрыс көзқараспен қарауды;

7) оргтехникаға ұқыпты қарауды.

12. Жүйелі-әрекеттік нәтижелер:

1) оқыту, тестілеу-программалары және тренажер-программаларымен жұмыс істеуді;

2) ақпараттық-коммуникациялық технологиялар құралдарымен қоса сандық тұрмыстық техниканы басқару, оны баптау;

3) қарапайым құрылымды құжаттарды, суреттерді дайындау;

4) ақпараттық объектілерді құруды, оның ішінде оқу жұмыстарының нәтижесін рәсімдеу;

5) жеке ақпараттық кеңістікті ұйымдастыруда, жеке ақпараттық объектілері коллекциясын құру;

6) мәтіндік және мультимедиалық объектілерді құру;

7) оқу іс-әрекетінде электрондық кестелер мүмкіндіктерін пайдалану;

8) кестелік процессор арқылы есептерді шығару және есептеулерді автоматтандыру;

9) деректер қорында ақпараттарды сақтау;

10) күнделік өмірде кездесетін объектілері мен жағдайларды модельдеу;

11) векторлық және растрлық графикалық объектілерді, видеобъетілерді құруды;

12) күрделі емес математикалық және физикалық есептерді шешу үшін әртүрлі алгоритмдік құрылымдарды құру;

13) дүниежүзілік ауқымды желіден ақпарат алуды,

	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығына 2-қосымша
	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына 70-қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің қоғамдық-гуманитарлық бағыттағы 10-11-сыныптары үшін "Информатика" пәнінен үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы №604 бұйрығымен бекітілген Жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 тіркелген).

Жалпы білім беру мектептің профильді сыныптарында информатика курсын оқыту қоршаған орта туралы ақпаратты алуға, іздеуге, талдауға, сын тұрғыдан бағалауға, ақпаратты таңдап алуға; ақпаратты жіберуге; объектілер мен үдерістерді жобалауға, өз іс-әрекеттерін жоспарлауға; жоспарларды құруға, түзетуге және іске асыруға бағытталған.

2. Профильді 10-11 сыныптарда информатиканы оқыту мақсаты қазіргі кездегі ақпараттық технологиялардың теориялық негіздері бойынша базалық білім жүйесін меңгеру, оқушыларды ақпараттық мәдениетке қалыптастыру, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар құралдарымен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру, оқушылар жаңа ақпараттық-коммуникациялық технологияларды үнемі пайдалануға дағдыландыру, танымдық және зияткерлік қабілеттерін дамыту болып табылады.

3. Оқыту міндеттері:

1) қазіргі заманауи ақпараттық қоғам, жеке тұлғаның және мемлекеттің ақпараттық қауіпсіздігі туралы мағлұмат беру;

2) мәтінді және бейнені сканерден өткізу, танып алу дағдыларын қалыптастыру;

3) ақпараттық және коммуникациялық технологиялар құралдарымен жұмыс істеуде қауіпсіздік техника ережелерін сақтау;

4) жобалық іс-әрекетте ақпараттық-коммуникациялық технологиялар құралдарын пайдалану;

5) мәтіндік, сандық, графиктік және дыбыстық ақпараттарды өндеу бойынша ақпараттық технологиялар құралдарымен жұмыс істеу дағдыларын дамыту;

6) оқушыларды ақпараттық мәдениетке тәрбиелеу.

2-тарау. "Информатика" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Информатика" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 10 сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;

2) 11 сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат.

5. Информатика курсын оқыту үдерісінде әртүрлі оқу пәндерімен пәнаралық байланыс жүреді.

1) алгебра және анализ бастамалары пәнімен пәнаралық байланыс: графикалық және анимациялық объектілерді, web-беттерді, мәтіндік құжаттар мен полиграфия басылымдарын қалыптастыруға арналған негізгі операциялардың алгоритмдерінің орындалуы;

2) геометрия пәнмен пәнаралық байланыс: координаталық жүйелері және олардың компьютерлік графика мен анимацияда қолданылуы;

негізінде симметрия мен алтын қима ережесіне сәйкес жатқан графикалық объектілерді қалыптастыру;

3) "Қазақ, орыс және шетел тілдері" пәндерімен пәнаралық байланыс: оқушылардың сөз қорының жаңа терминдермен толығуы;

мәтіндік процессор мен баспа жүйесінде жұмыс істеуде орфографиялық және сөйлеу дағдысын жақсарту;

компьютерлік терминологияны меңгеру;

шетел тілін оқу құралы ретінде телекоммуникациялық ресурстарды пайдалану;

4) әдебиеті пәнімен пәнаралық байланыс: әртүрлі стилистикалық типтер мен жанрлардағы мәтіндермен өз бетімен жұмыс іскерлігін дамыту;

оқушының жария сөз жоспары мен уақыт межелеуді жоспарлау іскерлігін дамыту.

5) география пәнімен пәнаралық байланыс: графикалық бейнелерді визуальды өнімдерге: Web (Веб)-беттерге, анимациялық роликтерге, полиграфиялық басылымдарға орналастыру үшін қалыптастыру;

6) биология пәнімен пәнаралық байланыс: табиғаттың "жанды" және "жансыз" графикалық бейнелерін визуальды өнімге, Web (Веб)-беттерге, анимациялық роликтерге, полиграфиялық басылымдарға орналастыру үшін қалыптастыру;

компьютерлік және биолгоиялық вирустар арасында салыстыру жүргізу;

7) "Адам. Қоғам. Құқық" пәнімен пәнаралық байланыс: ақпараттық кеңістіктің ауқымдығы және ұлттық қауіпсіздігі;

ақпараттық нарық, ақпараттық ресурстар аймағындағы мемлекеттік саясат пен құқықтық реттеу;

8) тарих пәнімен пәнаралық байланыс: әлемде және Қазақстан Республикасының болып жатқан тарихи жағдайларды программалау тілдерін дамытудың үдерісімен салыстыру;

анимация және мультипликацияның алғы шарттары;

html (аш ти эм эл)-дедакторының, Web (веб)-беттер және сайттардың шығу тарихы.

6. 10-сыныпқа арналған "Информатика" оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) Кіріспе (1 сағат): техника қауіпсіздігі және жұмыс орнын ұйымдастыру;

2) Ақпарат және ақпараттық үдерістер (2 сағат): әлемнің ақпараттық бейнесі, ақпараттық жүйелер және ресурстар, білім беру ақпараттық ресурстары;

3) Компьютер-ақпаратты өңдеу құралы (2 сағат): аппараттық және программалық қамтамасыз етудің диалектикасы, компьютердің қосымша құрылғыларын баптау және орнату (веб-камера, сканер, принтер, желілік принтер);

4) Ақпараттық технологиялар (24 сағат): мәтіндерді танып алу, мәтіндерді сканерлеу; мәтінді танып алу технологиясы, мәтіндерді танып алу программасы, сканерлеген мәтіндерді редакциялау, құжаттарды мәтіндік процессорға экспорттау; мәтіндік процессор, құжаттың терезе түрін баптау, құжатты қарау тәртіптері, терезелерді бөлу, ретке келтіру; стильдер, стильдерді өзгерту, жаңа стиль құру; кеңейтілген алмастыру буфері; беттің белгіленуі, бет түсі, беттерді бір-бірінен бөлу; бөлу арқылы мәтіндерді бірнеше бағанда орналастыру; құжаттың құрылымы, беттердің нөмірлеуі, колонтитулдер, құжатта сілтемелерді ұйымдастыру, атауы, иллюстрация тізімі, қиылыс сілтемелер, мазмұнды баптау, рецензиялау, емле ережесі, ескерту, құжатты қорғау, құжатқа диаграммаларды және математикалық формулаларды кірістіру; макростар; анимация және мультипликация, анимацияға кіріспе, программамен және оның интерфейсімен танысу; анимациялық фильмдерді сақтау; геометриялық анайылықтарды салу, өзгерту және орнын ауыстыру, фигураның түсін орнату, қарапайым анимациялар жасау, анимация реттері; компьютерлік анимацияда қабаттар рөлі; бірнеше қабаттардан тұратын объектілердің орнын ауыстыру; бірнеше объектілер анимациясы, дыбыстық эффектілер, дыбыстық файлдарды құру, жариялау; Создание веб-страниц с использованием визуального html (аш ти эм эл) – редакторы; визуалды редактордың негізгі мүмкіндіктері және сыртқы түрі; Web (веб)-беттер және сайттар, визуалды редактордың негізгі мүмкіндіктері және сыртқы түрі; сайттың қарапайым алғашқы бетін құру, кестеде орналасқан ақпараттары бар беттерді құру, сайттың гиперсілтемелері мен навигациясы, веб-бетке gif (гиф)-анимация және баннерлерді кірістіру; сайтты жариялау.

5) Жобалық іс-әрекет (5 сағат).

7. 11-сыныпқа арналған "Информатика" оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) Кіріспе (1 сағат): техника қауіпсіздігі және жұмыс орнын ұйымдастыру;

2) Ақпарат және ақпараттық үдерістер (2 сағат): ақпаратты құқықты қорғау; компьютерлік құқық бұзушылықтар түрі; ақпараттарды тираждауда авторлық ақпараттарды қорғау;

3) Компьютер-ақпаратты өңдеу құралы (4 сағат):

программалық қамтамасыз ету түрлері (лицензияланған, шартты тегін, тегін) және оларды қолдану ережелері; ақпараттық қауіпсіздікті операциялық жүйелер құралдары: файлдарды қорғаумен, компьютерлерді қорғаумен жабдықтау; компьютерлік вирустар, компьютерлік вирустар түрлері, вирустардың дербес компьютерге ену жолдары; вирустардан сақтау шаралары, вирусқа қарсы программалары; қауіпсіздік параметрлері, қолжетімділікті басқару, пароль қою;

4) Ақпараттық технологиялар (20 сағат): суретпен сипаттауларды, яғни иллюстрацияларды қалыптастыру, векторлық графиканы өңдеу редакторы; объектілерді импорттау және экспорттау; дайын кітапханалардағы графикалық объектілерді өңдеу, қисықтармен жұмыс, әсерлер; монтаждау және бейнелерді жақсарту, растрлық графика редакторы; сурет салу және бояу, фотомонтаж, фотосуреттерді өңдеу мен баспаға даярлау, коллаж, әсерлерді пайдалану; басылым жүйелерінің жіктелуі; электронды басылымдар, басылымның міндетті атрибуттары; рәсімдеу ережелері (буклет, кітапша, кітап, журнал, жарнамалық бет), редакциялаудың техникалық ережелері, терминология. беттің пішімі, мәтінді пішімдеу, қаріптермен жұмыс, құжат стилі, басылымды макеттеу (жобаны құру); мәтінді дайындау, иллюстрацияларды дайындау, қаріптерді таңдау, беттеу, макетті баспадан шығару;

5) Жобалық іс-әрекет (7 сағат).

3-тарау. Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

8. Оқушылардың дайындық деңгейі үш аспекті бойынша бағаланады (пәндік нәтижелер, тұлғалық нәтижелер және жүйелі-әрекеттік нәтижелер).

9. Пәндік нәтижелер екі аспектімен көрсетіледі (оқушылардың білуі тиіс және меңгеруі тиіс).

10. 10-сыныптың соңында оқушылар білуі тиіс:

1) ақпараттық жүйелер және ресурстар ұғымын;

2) қазіргі заманғы аппараттық және программалық қамтамасыз ету ұғымын;

3) құжатты сканерлеу технологиясын;

4) мәтіндерді танып алуға арналған программаларын;

5) мәтіндік процессордың негізгі мүмкіндіктерін;

6) құжатты рәсімдеудің негізгі түрлері мен стандарттарын;

7) мәтіндік процессорда құжатты қарау тәртіптерін;

8) құжат құрылымын;

9) құжатты рәсімдеу стилін;

10) кеңейтілген алмасу буферін қолдану технологиясын;

11) рецензиялау, емле ережесі мен құжатқа ескерту ұғымын;

12) макрос ұғымын;

13) құжатты қорғау тәсілдерін;

14) анимация мен мультипликацияны ұйымдастыру негіздерін;

15) анимациялық объектілерді құруға арналған графикалық орта негіздерін;

16) анимациялық объектілерді құруға арналған құрал-саймандар қабықшасының құрылымын;

17) қабаттар және қойылыммен жұмыс істеу мүмкіндігін;

18) анимация түрлерін;

19) векторлық анимацияны қалыптастыру тәсілдерін;

20) web (веб)-дизайнның негізгі қағидаларын;

21) web (веб)-сайт моделін жүйе ретінде жобалаудың негізгі кезеңдері мен міндеттерін;

22) редактордағы сайттың сыртқы түрін өзгерту ережелерін;

23) оқу жобасына қойылатын талаптарын;

24) авторлық объектілерді қолдану қағидаларын;

25) "жоба тақырыбы", "жоба идеясы", "гипотеза", "өзекті сұрақ", "жоба міндеттері" ұғымдарының мәнін;

26) жобаны қорғау мен бағалау процедурасын.

11. 10-сыныптың соңында оқушылардың меңгеруі тиіс:

1) компьютердің қосымша құрылғыларын баптау және орнатуды;

2) құжатты мәтіндік процессорда құруды, сақтауды, редакциялауды, баспаға шығаруды;

3) мәтіндік процессор терезесінің түрін баптауды;

4) құжатты рәсімдеу үшін жаңа стильді қалыптастыруды;

5) кеңейтілген алмасу буфері бар операцияларды орындауды;

6) мәтіндер арасында бөлуді орнатуды;

7) беттерді нөмірлеуді, тізімдерді, сілтемелерді, тақырып қоюды қолданып мәтінді құрылымдауды;

8) емле ережесімен мәтінді тексеруді;

9) мәтінге кестені, бейнені, диаграмманы кірістіруді;

10) макростарды құруды;

11) құжатқа қорғауды орнатуды;

12) графикалық бейнелер мен анимацияны құруды және редакциялауды;

13) сызықты және радиалды градиентті құруды;

14) бір объектіні екіншісіне түрлендіруді;

15) объектіні символға түрлендіруді;

16) мөлдірлігі өзгерген объектіге анимация құруды;

17) түсі өзгертілген объектіге анимация құруды;

18) объектілерді туралауды;

19) анимацияны сүйемелдеу үшін дыбыстық файлды қолдануды;

20) Web (веб)- редакторында жаңа сайт жобасын құруды;

21) Web (веб)-беттердің көркемдеу стилін қолдануды;

22) иллюстрациялар мен Gif (гиф)- анимацияны қосуды;

23) Web (веб)-бетте фотоальбом құруды;

24) өзекті сұрақты тұжырымдауға, зерттеу тақырыбы бойынша гипотеза ұсынуды;

25) әртүрлі сұрақтарға жауап алу үшін өзінің өздік зерттеу және шығармашылық жұмыстарын жоспарлауды;

26) кішігірім топтар мен бірлестіктерде жұмыс істеуді;

27) рефлекссия жүргізуге, жобаны қорғауды .

12. 11-сыныптың соңында оқушылар білуі тиіс:

1) ақпараттық қауіпсіздік ұғымы мен қауіптілігін;

2) ақпаратты қорғау аймағындағы Қазақстан Республикасының заңнамасын;

3) ақпаратты қорғау бойынша шараларын;

4) құқықтық актілер және ақпаратты қорғау мен авторлық құқық бойынша нормаларын;

5) компьютерлік вирус пен вирусқа қарсы әрекет ұғымдарын;

6) компьютерлік вирустан қорғану шараларын;

7) компьютерлік графика түрлерін (векторлық және растрлық графика);

8) векторлық графика редакторының программа терезесінің интерфейсінің негізгі элементтерін;

9) графикалық есептерді векторлық графика редакторы көмегімен шешудің негізгі тәсілдерін;

10) объектілерді даяр топтамалардан немесе қосымшалардан импорттау және экспорттау жолдарын;

11) қисықтарды салудың ерекшеліктерін;

12) растрлық графика редакторы программасы терезесі интерфейсінің негізгі элементтерін;

13) бейне үзінділеріне орындалатын амалдарын;

14) контурлар, маскалар, қабаттар түрлерін;

15) "баспа жүйесі" программасының міндеті мен интерфейсін;

16) баспа ісі ұғымының базалық ұғымдарын;

17) кітапша, кітап, журналдар, жарнама беттерін рәсімдеу ережелерін;

18) макет ұғымын;

19) беттеудің негізгі ұғымдарын.

13. 11-сыныптың соңында оқушылардың меңгеруі тиіс:

1) кез келген мектеп пәнінде және өзін-өзі дамыту мақсатында мәтіндік процессорды, графикалық редакторды, баспа жүйелерін қолдануды;

2) операциялық жүйе мүмкіндіктерін ақпаратты қорғау үшін пайдалануды;

3) вирусқа қарсы программаларды қолдануды;

4) іс жүзінде ақпаратты сақтандыру мен қорғау шараларын қолдануды;

5) векторлық графикалық редакторда файлдарды ашуды сақтауды, файл құруды;

6) қарапайым объектілерден (сызықтардан, доғадан, шеңберден және т.б.) құюдың алуан түрлерін қолданып суреттер салуды;

7) объект контурларымен жұмыс істеуді;

8) қисықтардан суреттер салуды;

9) даяр топтамалардан жасалынған объектілерді импорттауды және экспорттауды;

10) растрлық графика редакторын іске қосу және оның құралдарын қолдануды;

11) фотобейнелерді түзетуді және көркемсуреттік өңдеу жүргізуді;

12) коллаждар құруды;

13) "баспа жүйелері" программасын іске қосуды;

14) баспа жүйелерінің мәзір программаларындағы пункттарын білуді;

15) кез келген баспа өнімдерін беттеуді;

16) бетте әртүрлі типтегі объектілер үзінділерін дұрыс орналастыруды.

14. Оқушылар көрсетуі тиіс жеке тұлғалық нәтижелер:

1) ақпаратқа оның таралуының құқықтық пен этикалық қырларын және оны сезіну талғамын ескере отырып жауапты қатынас жасай алу;

2) оқу мазмұнын өз өмірлік тәжірибесімен байланыстыруға қабілеттілік, информатика мен ақпараттық-коммуникациялық технологиялар аймағында ақпараттық қоғамның даму жағдайында даярлықтың мәнін түсінуге икемділік;

3) өз білім деңгейін жоғарылатуға және оқуды информатика мен ақпараттық-коммуникациялық технологиялар құралдарын қолданып жалғастыруға даяр болу;

4) өзін кәсіби анықтаудың басталуы, ақпараттық және коммуникациялық технологиялармен байланысқан кәсіп әлемімен танысу;

5) үлкен адамдармен және қатарластарымен әртүрлі әлеуметтік жағдайларда бірлесу дағдысын дамыту;

6) қақтығыстық жағдай жасамауға және дау болған жағдайдан шығуға жол таба алу;

7) жеке өмір ақпаратына және басқа адамдардың ақпараттық нәтижелеріне құрметпен қарау;

8) салауатты өмір салты құндылығын негізгі гигиеналық, эргономиялық және ақпараттық-коммуникациялық технологиялар құралдарын техникалық қауіпсіз пайдалану жағдайында қабылдауға икемділікті және даярлықты.

15. Жүйелі-әрекеттік нәтижелер оқушылар алған білім мен біліктіліктерді күнделік өмірде және тәжірибеде қолдануы тиіс:

1) коммуникациялық еңбекті автоматтандыра алу;

2) ақпараттық білім қорларын оқуда тиімді пайдалана алу;

3) Интернет желісінде қолдануға болатын қарапайым ақпараттық өнімдерді Web (веб)-беттерді, анимациялық объектілерді және т.б.) өзгерту мен қалыптастыра алу;

4) ақпаратты мультимедиа объектілері, мәтіндік құжаттар түрінде (баяндамаларды, мақалаларды, рефераттарды) бере алу ;

5) өз ақпараттық кеңістігін тиімді ұйымдастыра алу;

6) оқу және практикалық есептерді компьютер мүмкіндігін қолданып шеше алу;

7) ақпараттық кеңістіктегі бағдарлай алу, іс жүзінде қажетті, оның ішінде өзін-өзі танумен және кәсіби бағдармен байланысқан жеке танымдық қызығушылыққа қатысты ақпаратты іздеу мен іріктеудің кең таралған автоматтандырылған ақпараттық жүйелерімен жұмыс істеу;

8) қарапайым ақпараттық объектілерді графикалық бейне және полиграфиялық басылым түрінде, оның ішінде оқу жұмыстарын көркемдеу үшін қалыптастыру;

9) өзінің жеке ақпараттық кеңістігін тиімді ұйымдастыруға арналған ақпараттық объектілердің жеке топтамаларын қалыптастыру;

10) оқуда және жеке хат алмасуда телекоммуникациялық арналар бойынша ақпарат тарату, қоғамның ақпараттық ресурстарын сәйкес құқықтық және этикалық нормаларды сақтай отырып қолдану.

	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығына 3-қосымша
	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына 90- қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптары үшін "Информатика" пәнінен үлгілік оқу бағдарламасы

1- тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген Жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 тіркелген).

2. Профильді 10-11 сыныптарда информатиканы оқыту мақсаты қазіргі кездегі визуалды программалау технологиялары мен ақпараттық технологиялардың теориялық негіздері бойынша базалық білім жүйесін меңгеру, сонымен қатар осы құралдармен жұмыс істеу дағдысын алу болып табылады.

3. Оқыту міндеттері:

1) қажетті нақты міндеттерді шешу үшін визуалды программалау және ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, бастапқы теориялық білім мазмұның қалыптастыру;

2) визуалды программалау және мәтіндік, сандық, графикалық және дыбыстық ақпараттарды өңдеу бойынша ақпараттық технологиялар құралдарымен жұмыс істеуге дағдыландыру;

3) дербес компьютердің жұмыс істеу тиімділігін арттыру үшін қызметтік программаларды қолдана білу;

4) ақпараттық іс-әрекеттің этикалық және құқықтық нормаларын сақтауда жауапты қарым-қатынасқа тәрбиелеу.

4. Информатиканы оқытуда жобалау әдісіне ерекше назар аударған жөн, өйткені ол информатика курсына тікелей қызығушылықты көтеруді тудырады. Жобалау технологияларын қолдану информатика пәні бойынша ғана оқу сапасын көтеріп қоймайды, пәнаралық байланысты жасайды және жоба даярланып жатқан мектеп пәнін оқыту тиімділігін жоғарылатады.

2-тарау. "Информатика" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

5. "Информатика" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

10 сыныпта – аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат;

11 сыныпта – аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат.

6. Информатика курсын оқыту үдерісінде әртүрлі оқу пәндерімен пәнаралық байланыс жүреді.

1) алгебра және анализ бастамалары пәнімен пәнаралық байланыс:

визуалды программалау құралдарын қолданып қосымшаларды құруда әртүрлі сандық деректерді қолдану;

жоғары деңгейдегі программалау тілдерінде есеп шығаруда математикалық формулалар мен функцияларды қолдану;

координаталық жүйелерін қолданып объект-модельдерді жасау;

шама ұғымы математика пәнінің шамалары негізінде және салыстырмалы түрде оқытылады;

2) геометрия пәнімен пәнаралық байланыс:

компьютерлік графиканы қолданып 3-D объектілерді жасау;

координаталық жүйелер, проекциялар және олардың компьютерлік графика мен модельдеуде қолданылуы;

геометриялық шамаларды есептеу;

3) физика пәнімен пәнаралық байланыс:

ақпараттық технологияларды және программалау тілдерін пайдалана отырып, физикалық үдерістерді қарастыру;

проекция және векторларды компьютерлік графика және модельдеуде қолдану;

физикалық үрдістерді модельдеу;

4) химия пәнімен пәнаралық байланыс:

мектеп қабырғасындағы оқыту үрдісінде орындалатын аталған пән аймағында жобаларды құру;

визуалды программалау ортасы арқылы химиялық үдерістерді модельдеу;

5) қазақ, орыс және шетел тілдері" пәндерімен пәнаралық байланыс:

жобалық іс-әрекеттерді орындағанда орфография және пунктуация ережелерін пайдалану;

информатика және ақпараттық технологиялар саласының терминдерімен сөз қорының байыту, оның ішінде халықаралық терминдерімен;

программалау тілдерінің синтаксисін түсіну, компьютерлік терминологияны меңгеру;

телекоммуникациялық ресурстар шетел тілін оқудағы құрал ретінде қарау;

6) әдебиет пәнімен пәнаралық байланыс:

оқушылар сахнада сөйлеудің жоспары мен хронометражын құра білу;

7) география пәнімен пәнаралық байланыс:

экономика мен географияны оқып үйренуде деректер қорын қолдау құралы ретінде жасау;

8) биология пәнімен пәнаралық байланыс:

объектілердің "жанды" графикалық бейнелерін визуалды өнімге, Web (веб)-беттерге орналастыру үшін қалыптастыру;

9) тарих пәнімен пәнаралық байланыс:

әлемде және Қазақстан Республикасының болып жатқан тарихи жағдайларды программалау тілдерін дамытудың үдерісімен салыстыру;

3-D модельдеу және анимация шығу тарихының алғы шарттары;

10) "Адам. Қоғам. Құқық" пәнімен пәнаралық байланыс:

ақпаратпен жұмыс істеу саласында Қазақстан Республикасының заңнамаларын білу.

7. 10-сыныпқа арналған "Информатика" оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) Кіріспе (1 сағат): техника қауіпсіздігі және жұмыс орнын ұйымдастыру;

3) Компьютер-ақпаратты өңдеу құралы (2 сағат): программалаудың даму тарихы, программалық қамтамасыз етудің даму үрдісі; құрылымдық, модульдық, объектілі-бағдарлы және визуалды программалау;

4) Алгоритмдеу және программалау (17 сағат): визуалды программалаудың технологиясы; қосымшаларды құрастырудың кіріктірілген ортасы; терезелер, пішіндер және объектілер, процедуралар және функциялар; оқиға, объект, қасиеті мен әдістері,жобаның интерфейсін құру; қадамдап бөлу; графикалық әдістер мен процедуралар; объектілерді енгізу, анимация, мультимедиа;

5) Ақпараттық технологиялар (8 сағат): 3D-модельдеу және анимация;

виртуалдылық шынайы әлемді танып білу тәсілдерінің бірі; 3D-кеңістігінің бағдарына кіріспе; орнын ауыстыру және өзгерту; программа интерфейсі; объектілері; сығып шығару, бөлімшелер (subdivide) (субдивид), программада Булева операциялары, модификаторлар; Mirror (миррор) – айналық бейнелеу, программада объектілерді тегістеу, материалды қосу, материал қасиеті, Blender (блендер)-дегі текстура, Blender (блендер)-дегі материалдар.

6) Жобалық іс-әрекет (4 сағат).

8. 11-сыныпқа арналған "Информатика" оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) Кіріспе (1 сағат): техника қауіпсіздігі және жұмыс орнын ұйымдастыру;

2) Ақпарат және ақпараттық үдерістер (3 сағат): ақпаратты іздеу және таңдау, іздеу әдісі, таңдау критериясы, сараптама жүйесі, жасанды интеллект;

3) Компьютер-ақпаратты өңдеу құралы (2 сағат): қазіргі заман бағдарламалық қамтамасыз етуге шолу, программалық қамтамасыз етуді орнату және жою, операциялық жүйенің параметрлерін баптау және қалпына келтіру;

4) Ақпараттық технологиялар және телекоммуникация (21 сағат): деректер қоры (кестелік, иерархиялық, желілік), реляциалық деректер қоры, деректер қорын басқару жүйесі (ДҚБЖ), деректерді ұсыну пішіні (кестелер, пішіндер, сұраныстар, есептер), деректер қорын ұйымдастыру, көп кестелік деректер қорында кестелерді байланыстыру; желілік технологиялар, байланыс каналдары және олардың негізгі мінездемелері, жергілікті желіні баптау, интернетте мекен жайлық; алмастыру хаттамалары, TCP/IP (ти си пи/ ай пи) деректерін жіберу хаттамасы, желілік этикет, ақпаратпен жұмыс істеу саласында Қазақстан Республикасының заңнамасы, электрондық желілерде тасу барысында ақпаратты сақтау тәсілдері мен қағидалары; html (аш ти эм эл)-программалау, интернет үшін ақпараттық объектілерді құру құралдары, Web (веб)-беттер және сайттар, тэгтер, атрибуттар, мәтінді пішімдеу, тізімдер, Web (веб)-бетте графиканы орналастыру, түстер, Web (веб)-беттегі гиперсілтемелер, кестелер, Web (веб)-беттегі пішіндер, Web (веб)-беттерді құру құралдары, Web (веб)-сайтты тестілеу, жариялау, сүйемелдеу;

5) Жобалық іс-әрекет (6 сағат);

6) Резерв (1 сағат).

3-тарау. Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

9. Оқушылардың дайындық деңгейі үш аспекті бойынша бағаланады (пәндік нәтижелер, тұлғалық нәтижелер және жүйелі-әрекеттік нәтижелер).

10. Пәндік нәтижелер екі аспектімен көрсетіледі (оқушылардың білуі тиіс және меңгеруі тиіс).

11. 10-сыныптың соңында оқушылар білуі тиіс:

1) қауіпсіздік техника ережесін;

2) ақпараттық жүйелер және ресурстар ұғымын;

3) программалау тілінің тарихын;

4) жоғарғы деңгейдегі программалау тілдері орталар түсінігін;

5) программалау жүйелерінің ерекшеліктерін;

6) құрылымдық, модульдық, объектілі-бағдарлы программалау ұғымдарын;

7) объектілі-бағдарлы ортасында құрылған файлдар міндеті мен типтерін;

8) Standard құралындағы объектілердің негізгі қасиеттерін;

9) ақпаратты енгізу және шығару объектілерін;

10) типтерді түрлендіру функцияларын;

11) тышқан және пернетақта оқиғасын;

12) сұхбатпен, мәзірмен, таймермен жұмыс істеу әдістерін;

13) оқыту, бақылау және ойын программаларын өндеу қағидаларын;

14) 3D графигін;

15) 3D объектілерімен жұмыс істеу негіздерін;

16) 3D объектілерінің редакциялау техникасын;

17) анимацияланған қойылымдарды құрудың негізгі кезендерін және оларды іс-жүзінде қолдануын;

18) авторлық объектілерді қолдану қағидаларын;

19) оқу жобаларына қойылатын талаптарын;

20) ақпаратты пайдалануда этикалық және құқықтық нормаларын;

21) "жоба тақырыбы", "жоба идеясы" , "гипотеза", "проблемалық сұрақ", "жоба міндеттері" ұғымдарының мәнін;

22) жобаны бағалау және процедураны қорғау.

12. 10-сыныптың соңында оқушылардың меңгеруі тиіс:

1) қауіпсіздік техниканы сақтауды;

2) символдық және сандық деректерді өңдеуді жоғары деңгейлі программалау тілдерінің кез келген ортасында программалауды;

3) жобаны сақтауды, терезе арасында ауысуды;

4) объектілер Инспекторында және программада объектілер қасиеттерін өзгертуді;

5) негізгі алгоритмдік құрастырылуды жобада қолдануды;

6) графикалық бейнені құруға арналған әдістерді қолдануды;

7) әдістер мен оқиғаларды жобаларда қолдануды;

8) бірнеше пішіннен, мәзірден, құрал-саймандардан тұратын аяқталған қосымшаны қалыптастыруды;

9) 3D объектілерді құруды;

10) 3D объектілерді құрғанда модификаторларды қолдануды;

11) материалдарды қалыптастыруды және қолдануды;

12) 3D қойылымдарын қалыптастыруды, камералармен және жарықтандырғыштармен жұмыс істеуді;

13) құрылған құрылымдарды визуалдауды;

14) әртүрлі арнайы әсерлерді визуалдағанда қолдануды;

15) өзекті сұрақты тұжырымдауды, зерттеу тақырыбы бойынша гипотеза ұсынуды;

16) әртүрлі сұрақтарға жауап алу үшін өзінің өздік зерттеу және шығармашылық жұмыстарын жоспарлауды;

17) кішігірім топтар мен бірлестіктерде жұмыс істеуді;

18) рефлексия жүргізуді, жобаны қорғауды.

13. 11- сыныптың соңында оқушылар білуі тиіс:

1) компьютерлік желілер мен Интернет ресурстарының түрлерін;

2) интернет технологияларының негізгі ұғымдарын;

3) ақпаратты тарату мен алмастыру хаттамаларының түрлерін;

4) FTP (эф ти пи)-қолжетушілік пен FTP (эф ти пи)-хаттама ұғымдарын, негізгі функциялары мен HTTP (аш ти ти пи)-дан айырмашылығын;

5) интернеттегі мекен-жай қағидаларын;

6) ақпаратты қорғау аймағындағы Қазақстан Республикасының заңнамасын;

7) web (веб)-дизайнның негізгі қағидаларын;

8) web (веб)-сайт моделін жүйе ретінде жобалаудың негізгі кезеңдері мен міндеттерін;

9) HTML (аш ти эм эл) – құжаттарды гипермәтіндік белгілеу тілінің негізгі конструкциясын;

10) өз сайтын Интернетте жариялауға дайындау ретін;

11) үлкен көлемді ақпараттарды өңдейтін программаларын;

12) сараптама жүйесі ұғымын;

13) жасанды зияткерлік жүйе ұғымын;

14) деректер қорының негізгі ұғымдарын;

15) деректер қорын құруға арналған программалардың мүмкіндіктерін;

16) деректер қорын құру, редакциялау және пішіндеу әдістерін;

17) деректер қорынан ақпаратты іздеу мен таңдап алу тәсілдерін;

19) оқу жобаларына қойылатын талаптарын;

20) ақпаратты пайдалануда этикалық және құқықтық нормаларын;

21) үзінді алу көздерінің кітапханалық ережелерін;

22) "жоба тақырыбы", "жоба идеясы", "гипотеза", "проблемалық сұрақ", "жоба міндеттері" ұғымдарының мәнін.

14. 11-сыныптың соңында оқушылардың меңгеруі тиіс:

1) қауіпсіздік техниканы сақтауды;

2) Интернеттің негізгі клиенттерін: электрондық пошта, браузер іске қосуды;

3) Интернет-сайттарды қарауда орыс қаріптерін қайта қодтауды;

4) беттің/ сайттың электрондық мекен-жайын беруді және қаралған беттер бойынша ауыса алуды;

5) FTP (эф ти пи)-клиентін қолдануды және FTP (эф ти пи) арқылы файлдарды іздеуді;

6) жергілікті желіні баптауды;

7) HTML (аш ти эм эл) тілінде қалыптастыру деңгейінде сайттың 3-5-тен кем емес сәйкес элементтерін программалауды;

8) Web (веб)-беттің ар жағындағы және web-беттегі фонды өзгертуді;

9) Web (веб)-бетке мәтін қоюды және оны пішімдеуді;

10) Web (веб)-беттерге арналған графикалық бейне мен анимациялық роликтерді қалыптастыруды және тиімдеуді;

11) Web (веб)-бетте әртүрлі кестелерді қалыптастыруды;

12) Web (веб)-бетке мультимедиа элементтерін қоюды;

13) гиперсілтемені баптауды;

14) өз сайтын даярлауды және оны Интернетте жариялауды;

15) офистік программа ортасында ақпараттың алуан түрлерін өңдеуді;

16) іздеу жүйелерімен жұмыс істеуді;

17) деректер қорын арнайы программаларда құруды, толтыруды, сақтауды, редакциялауды, баспалауды;

18) ақпаратқа түзету жасауды, ақпаратты шаблон бойынша іздеуді, ақпаратты деректер қорында сұрыптауды;

19) деректер қорлары бойынша есеп берулерді қалыптастыруды;

20) деректер қорларына сұраныстарды көркемдеуді;

21) деректер қорлары арасында байланыс орнатуды;

22) өзекті сұрақты тұжырымдауды, зерттеу тақырыбы бойынша гипотеза ұсынуды;

23) әртүрлі сұрақтарға жауап алу үшін өзінің өздік зерттеу және шығармашылық жұмыстарын жоспарлауды;

24) кішігірім топтар мен бірлестіктерде жұмыс істеуді;

25) рефлексия жүргізуді, жобаны қорғауды.

15. Жеке тұлғалық нәтижелер соңында оқушылар көрсетуі тиіс:

1) алынған ақпаратты талдау және оларды сын көзбен бағалаудың алғашқы дағдыларын;

2) қазіргі заманауи программалық қамтамасыз етулермен жұмыс істей білуді;

3) оқу мазмұнын өз өмірлік тәжірибесімен байланыстыруға қабілеттілік, информатика мен ақпараттық-коммуникациялық технологиялар аймағында ақпараттық қоғамның даму жағдайында даярлықтың мәнін түсінуге икемділікті;

4) оқу және тәжірибелік іс-әрекетте коммуникативтік құзыреттілікті және ақпараттық мәдениетті;

5) салауатты өмір салты құндылығын негізгі гигиеналық, эргономиялық және ақпараттық-коммуникациялық технологиялар құралдарын техникалық қауіпсіз пайдалану жағдайында қабылдауға икемдікті және даярлықты;

6) үлкен көлемді ақпараттармен жұмыс істеу қабілеттілікті;

7) компьютерлік және тұрмыстық техникаға ұқыпты қарауды;

8) жеке өмір ақпаратына және басқа адамдардың ақпараттық нәтижелеріне құрметпен қарау.

16. Жүйелі-әрекеттік нәтижелер соңында оқушылар алған білім мен біліктіліктерді күнделік өмірде және тәжірибеде қолдануы тиіс:

1) ақпараттық жобаларды, объектілер модельдерін, оның ішінде оқу жұмыстары нәтижелерін көркемдеуді құруды;

2) объектілер мен үдерістердің қарапайым модельдерін 3-D бейне түрінде құруды;

3) жоғары деңгейдегі программалау ортасын қолданып жобаларды қалыптастыруды;

4) объектілер мен үдерістердің дайын модельдерін қолданып компьютерлік тәжірибелер жүргізуді;

5) өзінің жеке ақпараттық кеңістігін тиімді ұйымдастыруға арналған ақпараттық объектілердің жеке топтамаларын қалыптастыруды;

6) іс жүзінде қажетті, оның ішінде өзін-өзі танумен және кәсіби бағдармен байланысқан жеке танымдық қызығушылыққа қатысты ақпаратты іздеу мен іріктеуді;

7) оқуда және жеке хат алмасуда телекоммуникациялық арналар бойынша ақпарат таратуды, қоғамның ақпараттық ресурстарын сәйкес құқықтық және этикалық нормаларды сақтай отырып қолдануды;

8) ақпаратты сілтеме жүйелері бар мультимедиа объектілері түрінде беру (мысалы, желіде орналастыру үшін);

9) жеке өз деректер қорын, цифрлық мұрағаттарын, медиаханасын құруды.

	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығына 4-қосымша
	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына 188-2-қосымша

Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған "Цифрлық сауаттылық" пәнінен жаңартылған мазмұны бойынша үлгілік оқу бағдарламасы

Ескерту. Оқу бағдарламасының тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.11.2020 № 496 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-т. қараңыз) бұйрығымен.

1- тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген бастауыш білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 тіркелген).

2. "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" пәнін оқыту мақсаты – білім алушылардың оқу мен күнделікті өмірде есептей білу дағдылары, робототехника, базалық білім, заманауи ақпараттық технологиялармен жұмыс жасаудағы білік және дағдыларды тиімді қолдануын қамтамасыз ету.

3. Негізгі міндеттері:

1) білім алушыларға компьютер туралы, қазіргі заманғы цифрлық құрылғылар және олардың қоғамдағы рөлі туралы бастапқы ақпараттар беру;

2) ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, білім алушылардың есептей білу, роботтарды жинау және программалау, іздеу, жинақтау, өңдеу, ақпараттарды сақтау және тарату дағдыларын қалыптастыру;

3) білім алушылардың әртүрлі қолданбалы программаларды қолдану арқылы өз идеяларын ұсыну дағдыларын қалыптастыруға ықпал ету;

4) байланыс, ақпарат алмасу және ынтымақтастық үшін ақпараттық- коммуникациялық технологияларды пайдалануын ынталандыру;

5) білім алушыларды компьютермен қауіпсіз жұмыс істеу ережелері мен авторлық құқықтарды құрметтеуді үйрету.

4. Оқу бағдарламасында үш тілде оқыту ғана емес, сонымен қатар білім алушылардың мектептен тыс сабақтарын үш тілде (қазақ, орыс және шетел тілдерінде) ұйымдастыруды көздейтін үш тілде білім беруді жүзеге асыру қарастырылған.

5. Оқу бағдарламасының ерекшелігіне оның пән бойынша білім мен білігінің қалыптасуына бағдарлануы ғана емес, сонымен қатар, білімді функционалдық және шығармашылық жағынан қолдану, сын тұрғысынан ойлау, зерттеу жұмыстарын жүргізу, ақпараттық және коммуникациялық технологияларды, әртүрлі коммуникациялық әдістерді пайдалану, топта және жеке жұмыс істей білу, проблемаларды шешу және шешім қабылдау сияқты кең ауқымды дағдылар жатады.

6. Жеке тұлғалық қасиеттердің кең спектрлі дағдылардың табиғи үйлесімде дамуы - білім алушылардың бойында: "қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік", "құрмет", "ынтымақтастық", "еңбек және шығармашылық", "ашықтық", "өмір бойы білім алу" сияқты базалық құндылықтарды қалыптастырудың негізі болып табылады. Бұл құндылықтар білім алушылардың мінез-құлқына және күнделікті іс-әрекеттеріне ынталандырушы болуға арналған оның тұрақты тұлғалық бағдары болуы тиіс.

2-тарау. "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

7. "Цифрлық сауаттылық" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

1) 1-сыныпта, аптасына 0,5 сағатты, оқу жылында 17 сағатты;

2) 2-сыныпта аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;

3) 3-сыныпта аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;

4) 4-сыныпта аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты құрайды.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.11.2020 № 496 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-т. қараңыз) бұйрығымен.

8. "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" пәнін оқытудағы негізгі талап - компьютерлік жүйелерге қолжетімділік. "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" пәнін тиімді өткізуге арналған қажетті жабдықтардың тізімі:

1) гарнитурамен жабдықталған дербес компьютерлер (микрофоны бар құлаққаптар);

2) Интернетке кең жолақты қосылуымен мұғалімдер мен білім алушылар арасындағы байланыс және құралдарын деректермен алмасуды қамтамасыз ететін жоғары сапалы ашық қатынас желісі;

3) перифериялық құрылғылар: принтер, сканер, көшіру техникасы, интерактивті проектор/интерактивті тақта;

4) робототехникаға арналған жиынтықтар.

9. Оқу пәнінің негізгі мазмұны келесі бөлімдерден тұрады:

1) компьютер;

2) ақпаратты ұсыну және өңдеу;

3) интернет желісінде жұмыс істеу;

4) есептей білу;

5) робототехника.

10. "Компьютер" бөлімі келесі бөлімдерді қамтиды:

1) компьютердің құрылғылары;

2) программалық қамтамасыз ету;

3) қауіпсіздік.

11. "Ақпаратты ұсыну және өңдеу" бөлімі келесі бөлімдерден тұрады:

1) мәтіндер;

2) графика;

3) презентациялар;

4) мультимедия.

12. "Интернеттегі жұмыс" бөлімі келесі бөлімдерді қамтиды:

1) ақпаратты іздеу;

2) ақпаратпен алмасу.

13. "Есептей білу" бөлімі төмендегі бөлімдерді қамтиды:

1) алгоритмдер;

2) программалау.

14. "Робототехника" бөлімі келесі бөлімдерді қамтиды:

1) жалпы робототехника;

2) роботтың қозғалысы;

3) датчиктер мен қозғалтқыштар.

15. 1-сыныпқа арналған "Цифрлық сауаттылық" оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) "Компьютер": Информатика кабинетінде жүріс-тұрыс ережелері; Интернет желісінде жұмыс істеу қауіпсіздігі;

2) "Интернет желісіндегі жұмыс": желіде орналастырылған ақпараттың сенімділігі мен пайдалылығы; желідегі қалаусыз байланыс тәуекелдері;

3) "Есептей білу": алгоритмдер; сызықты алгоритмдерді орындаушы; программалау ойын алаңынының интерфейсі (Scratch (сретч)); программалау ойын алаңында жобаны құру, сақтау және ашу;

4) "Робототехника": білім беру роботының негізгі моделін құру; роботқа арналған программаны жүктеп алу және іске қосу; роботтың доңғалақ бұрылыстарының белгіленген саны бойынша қозғалысы, роботтың берілген бұрышта қозғалысы (90, 180 градус).

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.11.2020 № 496 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-т. қараңыз) бұйрығымен.

16. 2-сыныпқа арналған "Цифрлық сауаттылық" оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) "Компьютер": компьютер құрылғылары; енгізу (тінтуір, пернетақта, микрофон) және шығыс (монитор, принтер, динамиктер/ құлаққаптар) құрылғылары.

Программалық қамтамасыз ету: файл және бума туралы түсінік; файл мен буманы құру, көшіру, орнын ауыстыру және жою; контекстік мәзірді пайдалану.

Қауіпсіздік: цифрлық құрылғылармен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік ережелері;

2) "Ақпаратты ұсыну және өңдеу":

Мәтіндер: пернетақта симуляторы мен мәтін редакторында сөйлемдерді теру;

Графика: суретті өңдеу, суретті кесу, айналдыру, өлшемін өзгерту, сурет фрагментін көшіру және көрсету.

Мультимедиа: дыбысты жазу және ойнату, аудиофайлдарды өңдеу;

3) "Интернет желісіндегі жұмыс": берілген тақырып бойынша ақпарат іздеу үшін браузерді қолдану, қосымшалар арасындағы мәліметтермен ауысу;

4) "Есептей білу": алгоритмдер: тармақталған алгоритм, алгоритмнің ауызша түрі. Программалау: программалау ойын алаңының кірістірілген графикалық редакторында жеке өзінің кейіпкерін жасау, пернетақтадан спрайтты басқаруды ұйымдастыру, кейіпкерлер арасындағы мәтіндік диалогті ұйымдастыру;

5) "Робототехника": ауызша түрінде берілген алгоритм бойынша роботтың қозғалысын ұйымдастыру, жанап өтетін датчикті қолдану, роботқа арналған аудиофайлды жүктеу, роботқа арналған программаны әзірлеуде дыбысты қолдану, құрылған роботты аудиторияға ұсыну.

Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.11.2020 № 496 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-т. қараңыз) бұйрығымен.

17. 2019-2020 және 2020-2021 оқу жылдарының 3-сыныптарына арналған "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) "Компьютер" компьютер құрылғылары: енгізу және шығару құрылғылары; бағдарламалық қамтамасыз ету: компьютерлік бағдарламалардың (өткізгіш, бейнелерді көруге арналған бағдарлама), бағдарламалар мәзірі, мәзір командаларын пайдалану, файлдар мен папкалар, компьютерде файлдарды ашу және сақтау; қауіпсіздік техникасы: Қауіпсіздік техникасы ережелері;

2) "Ақпаратты ұсыну және өңдеу": мәтіндер: мәтіндік редактордың мақсаты, Бағдарлама мәзірі, мәтінді теру және редакциялау, символдар мен абзацтарды пішімдеу, мәтін фрагментімен операциялар жасау, символдарды қою; графика: графикалық редактордың мақсаты, суреттерді ашу және сақтау, редактор құралдарын пайдалана отырып, бейнелерді жасау, түстер палитрасы, суретті редакциялау, сурет өлшемін кесу, бұрау және өзгерту, суреттің фрагментін көшіру.; презентациялар: презентациялар жасау бағдарламасының мақсаты, Бағдарлама мәзірі, презентацияларды ашу және сақтау, слайдтағы мәтін мен бейнелерді орналастыру, слайдтар арасында ауысу, презентация дизайны, дыбысты қою; мультимедиа: дыбыстық ақпаратты енгізу және шығару құрылғылары, дыбыстық редактордың мақсаты, дыбыстарды жазу, өңдеу және жаңғырту, дыбыстық әсерлерді қолдану;

3) "Интернет желісіндегі жұмыс": ақпаратты іздеу: веб-беттерді қарау бағдарламасының мақсаты, іздеу жүйелері, кілт сөз бойынша ақпаратты іздеу; ақпарат алмасу: ақпарат алмасу тәсілдері, бөлінген мәтін мен бейнені құжатқа көшіру; Интернет желісіндегі қауіпсіздік: Интернет желісіндегі жұмыс кезіндегі қауіпсіздік ережелері.

18. 3-сыныпқа арналған "Цифрлық сауаттылық" оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) "Компьютер": компьютер құрылғылары: таңба регистрін, пернетақтаның орналасуын, меңзерді басқаруды өзгертуге арналған пернетақталар. Программалық қамтамасыз ету: қолданбалы программаларда "қызу" пернетақталарді пайдалану. Қауіпсіздік: Интернет желісінде жұмыс істеуде жеке қауіпсіздігінің негізгі ережелері;

2) "Ақпаратты ұсыну және өңдеу": мәтіндер: мәтінді теру ережелері, маркіленген және нөмірленген тізімдер, мәтінді өңдеу, шрифт пен абзацты пішімдеу (жазылуы, түсі, тегістеу), кесу, көшіру, белгіленген мәтінді құжатқа қою, мәтінге суретті қою және орналастыруын реттеу, Презентациялар: презентация конструкторы, программа мәзірі, презентацияның ашылуы мен сақталуы, мәтінді және суреттерді слайдқа орналастыру, слайдтар арасында ауысу, презентация дизайны. Графика: фотосуреттерді өңдеуге арналған программа (жарықтық, контраст, жиектеме);

3) "Интернет желісіндегі жұмыс": ақпарат іздеу: құжаттан мәтін үзіндісін іздеу. Ақпарат алмасу: желідегі ақпарат алмасу жолдары, жоба бойынша бірлесіп жұмыс істеуге арналған мессенджерлерді пайдалану;

4) "Есептей білу".

Алгоритмдер: цикл; циклдік алгоритмді іске асыру кезінде орындаушының командалар жүйесі.

Программалау: программалау ойын алаңын құру барысында алгоритмді жүзеге асыру, дайын сценарий бойынша ойын әзірлеу, программалау ойын алаңында бірнеше көріністер және кейіпкерлермен жұмыс істеу;

5) "Робототехника": орта мотордың жылдамдығы мен айналымның санын күйге келтіру, робот қозғалысын ұйымдастыру үшін циклді қолдану.

Ескерту. 18-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.11.2020 № 496 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-т. қараңыз) бұйрығымен.

19. 4-сыныпқа арналған "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) "Компьютер": компьютер құрылғылары: компьютерлік және мобильді технологиялардың ескіруі ғылыми-техникалық прогреспен байланысты екенін түсіндіру.

Қауіпсіздік: сенімді пароль критерийлері;

2) "Ақпаратты ұсыну және өңдеу".

Мәтін: мәтіндегі кестелер.

Презентациялар: слайдтың макеті; объектілердің анимациясы; бейне мен аудионы орналастыру.

Мультимедиа: бейнеролик жасау.

3) "Интернет желісіндегі жұмыс": ақпарат іздеу: компьютерде файл мен бумаларды іздеу; ақпарат алмасу : браузерді реттеу (бетбелгі, журнал мен жүктеу); электрондық пошта: хабарлама қабылдау және жіберу, файлдары қоса берілген хабарлама.

4) "Есептей білу": алгоритмдер: енгізілген циклдер, логикалық операторлар, салыстыру операторлары.

Программалау: программалау ойын алаңында айнымалыларды қолдану; жеке сценарийі бойынша ойын әзірлеу.

5) "Робототехника": түс датчигі; ультрадыбыс датчигі.

3-тарау. Оқу мақсаттарының жүйесі

20. Оқу мақсаттары программада кодпен берілген.Кодта бірінші нөмір сыныпты, екінші және үшінші сандар - бөлім мен бөлімше, төртінші сан оқу мақсатының нөмірленуін көрсетеді. Мысалы, 2.1.2.1 кодында: "2" – сынып, "1.2" – бөлімше, "1" – оқу мақсатының нөмірленуі.

21. Оқыту мақсаты жүйесі әр сыныпқа бөлім бойынша берілген:

1) Компьютер

Білім алушылар міндетті
Бөлімше	1-сынып	2-сынып	2019-2020 және 2020-2021 оқу жылдарының 3-сыныптарынаарналған	3-сынып	4-сынып
1. Компьютердің құрылғылары		2. 1. 1. 1 енгізу және шығару құрылғыларын ажырату;	3. 1. 1. 1 таңба регистрін, пернетақтаның орналасуын, меңзерді басқаруды өзгерту үшін клавиштерді пайдалану;	3. 1. 1. 1 таңба регистрін, пернетақтаның орналасуын, меңзерді басқаруды өзгерту үшін клавиштерді пайдалану;	4. 1. 1. 1 компьютерлік және мобильді технологиялардың ескіруі ғылыми-техникалық прогреспен байланысты екенін түсіндіру;
2. Программалық қамтамасыз ету		2. 1. 2. 1 файл мен бума туралы түсінік беру 2. 1. 2. 2 файлдар мен бумаларды жасау, көшіру, жылжыту және жою; 2. 1. 2. 3 өз жұмысындағы контекстік мәзірді пайдалану;	3. 1. 2. 1 қолданбалы программаларда "қызу" клавиштерді пайдалану; 3. 1. 2. 2 компьютерлік бағдарламалардағы файлдарды ашу және сақтау командаларын пайдалану; 3. 1. 2. 3 файл және папка ұғымдарын түсіндіру; 3. 1. 2. 4 компьютерлік бағдарламалардағы "мәзір" командасын қолдану.	3. 1. 2. 1 қолданбалы программаларда "қызу" клавиштерді пайдалану;
3. Қауіпсіздік	1. 1. 3. 1 информатика кабинетінде тәртіп ережелерін сақтау;	2. 1. 3. 1 цифрлық құрылғылар және интернет желілерімен жұмыс істеу кезінде негізгі қауіпсіздік ережелеріне сүйену;		3. 1. 3. 1 Интернет желісінде жұмыс істеуде жеке қауіпсіздігінің негізгі ережелерін ескеру;	4. 1. 3. 1. сенімді пароль критерийлерін айқындау;
4. Қауіпсіздік ережесі			3. 1. 3. 1 Сандық құралдармен жұмыс істеу барысында негізгі қауіпсіздік ережелерін сақтау.

2) Ақпаратты ұсыну және өңдеу:

Бөлімше	1-сынып	2-сынып	2019-2020 және 2020-2021 оқу жылдарының 3-сыныптарына арналған	3-сынып	4-сынып
1. Мәтіндер		2. 2. 1. 1 пернетақта симуляторында мәтін теру; 2. 2. 1. 2. өз идеяларын мәтіндік редакторда жазу;	3. 2. 1. 1. таңбалы, нөмірленген тізімдер жасау; 3. 2. 1. 2. мәтінді теру ережесін сақтау; 3. 2. 1. 3. мәтінді өңдеу; шрифт пен абзацты пішімдеу; суреттерді мәтінге енгізіп, реттеу;	3. 2. 1. 1. таңбалы, нөмірленген тізімдер жасау; 3. 2. 1. 2. мәтінді теру ережесін сақтау; 3. 2. 1. 3. мәтінді өңдеу; 3. 2. 1. 4. шрифт пен абзацты пішімдеу; 3. 2. 1. 5. суреттерді мәтінге енгізіп, реттеу;	4. 2. 1. 1 мәтінде қарапайым кестелер жасау;
2 Графика		2. 2. 2. 1 суреттің фрагментін көшіру және көрсету; 2. 2. 2. 2 суретті өңдеу (кесу, айналдыру, өлшемін өзгерту);	3. 2. 2. 1 қарапайым графикалық редактор құралдарын қолдану; 3. 2. 2. 2 объектінің сырт пішімін өзгерту (кесу, бұру, өлшемін өзгерту)	3. 2. 2. 1 фотосуреттерді өңдейтін (жарық, контраст, жиектеме) программаларын қолдану;
3. Презентациялар			3. 2. 3. 1 мәтін мен бейнені қамтитын қарапайым көрсетілімдерді жасау; 3. 2. 3. 2 слайдтар арасындағы ауысуды қолдану; 3. 2. 3. 3 презентацияларды безендіру үшін дайын дизайнды қолдану;	3. 2. 3. 1 мәтін мен бейнені қамтитын қарапайым көрсетілімдерді жасау; 3. 2. 3. 2 слайдтар арасындағы ауысуды қолдану; 3. 2. 3. 3 презентацияларды безендіру үшін дайын дизайнды қолдану;	4. 2. 3. 1 слайд үшін макет таңдау; 4. 2. 3. 2 презентациялардағы нысандардың анимациясын келтіру; 4. 2. 3. 3 презентацияға дыбыс пен бейнені енгізу;
4. Мультимедиа		2. 2. 4. 1 дыбысты жазу және ойнату үшін программаларды пайдалану; 2. 2. 4. 2 дыбыстық файлдарды өңдеу;	3. 2. 4. 1 дыбысты жазу және ойнату үшін программаларды пайдалану; 3. 2. 4. 2 белгілі бір тақырыпқа фотосурет пайдалану.		4. 2. 4. 1 бейнеклиптерді жасау; 4. 2. 4. 2 белгілі бір тақырыпта фотосуреттер, дыбыстар және бейнелерді пайдалану;

3) Интернет желісінде жұмыс істеу

Бөлімше	1-сынып	2-сынып	2019-2020 және 2020-2021 оқужылдарының 3-сыныптарынаарналған	3-сынып	4-сынып
1. Ақпараттар іздеу	1. 3. 1. 1 желідегі барлық ақпарат сенімді және пайдалы емес екенін түсіну;	2. 3. 1. 1 берілген тақырып бойынша ақпарат іздеу үшін браузерді қолдану;	3. 3. 1. 1 ақпарат іздеуді іске асыру (құжаттағы мәтін үзіндісі);	3. 3. 1. 1 ақпарат іздеуді іске асыру (құжаттағы мәтін үзіндісі);	4. 3. 1. 1 ақпаратты іздеу (компьютердегі файлдар мен бумалар);
2. Ақпарат алмасу	1. 3. 2. 1. желідегі қажетсіз байланыстардың тәуекелдерін түсінгенін көрсету;	2. 3. 2. 1 қосымшалар арасындағы мәліметтермен ауысу;	3. 3. 2. 1. желідегі ақпарат алмасу жолдарын түсіндіру;	3. 3. 2. 1. жоба бойынша бірлесіп жұмыс істеуге арнлаған мессенджерлерді пайдалану; 3. 3. 2. 2. желідегі ақпарат алмасу жолдарын түсіндіру;	4. 3. 2. 1. браузер параметрлерін қолдану (бетбелгілер жасау, журналды және жүктеуді көру); 4. 3. 2. 2. файлдары қоса берілген хабарламаларды электрондық пошта арқылы қабылдау және жіберу;
3. Интернет желісіндегі қауіпсіздік			3. 3. 3. 1 желіде қажетсіз контактілердің тәуекелдерін қарапайым түсіндіру

4) Есептей білу

Бөлімше	1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
1. Алгоритмдер	1. 4. 1. 1. сызықтық алгоритмді іске асыру;	2. 4. 1. 1. тармақталған алгоритмді іске асыру; 2. 4. 1. 2. ауызша белгіленген алгоритмді іске асыру; 2. 4. 1. 3. мәселені шешу үшін алгоритм құрастыру;	3. 4. 1. 1. қайталауды қолданатын алгоритмдерді құрастыру (цикл); 3. 4. 1. 2 циклдік алгоритмді іске асыру;	4. 4. 1. 1. кірістірілген циклды іске асыру; 4. 4. 1. 2. логикалық операторларды пайдалану; 4. 4. 1. 3. салыстыру операторларын пайдалану;
2. Программалау	1. 4. 2. 1.программалау ойын алаңында жобаны құру, сақтау және ашу (Scratch)	2. 4. 2. 1. программалау алаңының кірістірілген графикалық редакторында кейіпкер жасау 2. 4. 2. 2. пернетақтадан спрайтты басқаруды ұйымдастыру 2. 4. 2. 3. кейіпкерлер арасында мәтіндік диалог ұйымдастыру	3. 4. 2. 1. дайын сценарий бойынша ойын әзірлеу 3. 4. 2. 2. программалау ойын алаңында бірнеше көріністермен жұмыс істеу 3. 4. 2. 3. бағдарламалау ойын алаңында бірнеше кейіпкерлермен жұмыс істеу 3. 4. 2. 4. программалау ойын алаңында ойын құру барысында циклдік алгоритмді жүзеге асыру	4. 4. 2. 1 айнымалыларды қолдану 4. 4. 2. 2. жеке сценарийі бойынша ойын жасау

5) Робототехника

Бөлімше	1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
1. Жалпы робототехника	1. 5. 1. 1. білім беру роботының негізгі моделін жинау; 1. 5. 1. 2. роботқа арналған программаны жүктеп алып, іске қосу;	2. 5. 1. 1. роботқа арналған аудиофайлды жүктеу; 2. 5. 1. 2. роботқа арналған программаны әзірлеу кезінде дыбысты пайдалану; 2. 5. 1. 3 құрылған роботты аудиторияға ұсыну;
2. Роботтың қозғалысы	1. 5. 2. 1. белгілі бір жылдамдықта роботтың қозғалысын ұйымдастыру; 1. 5. 2. 2. дөңгелек айналымының белгілі бір санына робот қозғалысын ұйымдастыру; 1. 5. 2. 3. роботты алға жылжыту қозғалысын ұйымдастыру; 1. 5. 2. 4. роботты артқа жылжыту қозғалысын ұйымдастыру; 1. 5. 2. 5. роботтың 90, 180 градустағы бұрылысын ұйымдастыру;	2. 5. 2. 1. ауызша түрінде берілген алгоритм бойынша робот қозғалысын ұйымдастыру;	3. 5. 2. 1. робот қозғалысын ұйымдастыру үшін циклды пайдалану;
3. Датчиктер мен қозғалтқыштар		2. 5. 3. 1 программаны бастау үшін жанап өтетін датчикті қолдану;	3. 5. 3. 1. жылдамдығын реттеу және орта қозғалтқыш жылдамдығының мөлшерін орнату	4. 5. 3. 1. түс датчигін пайдалану; 4. 5. 3. 2. ультрадыбыс датчигін қолдану;

21. Осы оқу бағдарламасы қосымшаға сәйкес бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" оқу пәні бойынша жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу жоспарының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес іске асырылады.

Бастауыш білім деңгейінің 1-4
сыныптарына арналған
"Ақпараттық-коммуникациялық
технологиялар" пәні бойынша
жаңартылған мазмұндағы
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Бастауыш білім деңгейінің 1-4 сыныптарына арналған "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" пәні бойынша үлгілік оқу жоспарын жүзеге асырудың ұзақ мерзімді жоспары

1) 1 сынып:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері (ортақ тақырыптар) *	Пән тақырыптары	Оқу мақсаттары
3 тоқсан
1-бөлім – Ақпараттық этикет (ортақ тақырыбы: "Саяхат")	Өз денсаулығымызды сақтаймыз	1. 1. 3. 1 информатика кабинетінде тәртіп ережелерін сақтау;
	Интернет желісінде жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік	1. 3. 1. 1 желідегі барлық ақпарат сенімді және пайдалы емес екенін түсіну;
	Интернет желісінде жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік	1. 3. 2. 1 желідегі қажетсіз байланыстардың тәуекелдерін түсіну;
2-бөлім – Бағдарламалау (ортақ тақырыбы: "Дәстүр және фольклор")	Менің алғашқы программам	1. 4. 1. 1. сызықтық алгоритмді іске асыру; 1. 4. 2. 1.программалау ойын алаңында жобаны құру, сақтау және ашу (Scratch(сретч));
4 тоқсан
3-бөлім – Біздің өміріміздегі роботтар (ортақ тақырыптар: "Тағам және сусындар", "Дені саудың – жаны сау")	Роботпен алғашқы танысуым	1. 5. 1. 1 білім беру роботының негізгі моделін жинау;
	Роботқа арналған программа	1. 5. 2. 1. роботтың белгілі бір жылдамдықтағы қозғалысын ұйымдастыру; 1. 5. 1. 2. роботқа арналған программаны жүктеп алып, іске қосу;
	Роботтың қозғалысы	1. 5. 2. 2. дөңгелек айналымының белгілі бір санына робот қозғалысын ұйымдастыру; 1. 5. 2. 3 роботты алға жылжыту қозғалысын ұйымдастыру; 1. 5. 2. 4. роботты артқа жылжыту қозғалысын ұйымдастыру;
	Лабиринттен шығу	1. 5. 2. 5. роботтың 90, 180 градустағы бұрылысын ұйымдастыру

2) 2 сынып:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері (ортақ тақырыптар) *	Пән тақырыптары	Оқу мақсаттары
1 тоқсан
1-бөлім - Компьютерлер мен бағдарламалар (ортақ тақырыбы: "Барлығы мен туралы")	Өз денсаулығымызды сақтаймыз	2. 1. 3. 1 цифрлық құрылғылар және интернет желілерімен жұмыс істеу кезінде негізгі қауіпсіздік ережелеріне сүйену; 2. 3. 1. 1 берілген тақырып бойынша ақпарат іздеу үшін браузерді қолдану; 2. 1. 1. 1 енгізу шығару құрылғыларын ажырата білу;
	Файлдар мен бумалар	2. 1. 2. 1 Файл мен бума туралы түсінік беру; 2. 1. 2. 2 файлдар мен бумаларды жасау, көшіру, жылжыту және жою; 2. 1. 2. 3 өз жұмысындағы контекстік мәзірді пайдалану;
2-бөлім - Шығармашылық және компьютер (ортақ тақырыбы: "Менің отбасым және достарым"	Программалар құруды жалғастырамыз	2. 4. 1. 1 тармақталған алгоритмді жүзеге асыру;
	Алгоритмді орындау	2. 4. 1. 2 ауызша белгіленген алгоритмді іске асыру;
	Жеке кейіпкер жасау	2. 4. 2. 1. программалау алаңының кірістірілген графикалық редакторында кейіпкер жасау ; 2. 2. 2. 1 суреттің фрагментін көшіріп көрсету; 2. 2. 2. 2 суретті өңдеу (кесу, айналдыру, өлшемін өзгерту);
2 тоқсан
3-бөлім – Сөзбе-сөз (ортақ тақырыптары: "Менің мектебім", "Менің туған жерім")	Пернетақтамен танысу	2. 4. 2. 2 пернетақтадан спрайтты басқаруды ұйымдастыру
	Пернетақта симуляторы	2. 2. 1. 1пернетақта симуляторында мәтін теру;
	Мәтінмен жұмыс істеу	2. 4. 2. 3 кейіпкерлер арасында мәтіндік диалог ұйымдастыру;
	Мультфильм жасау	2. 4. 1. 1 тармақтау алгоритмін іске асыру; 2. 4. 2. 2 пернетақтадан спрайтты басқаруды ұйымдастыру; 2. 4. 2. 3 персонаждар арасында мәтін диалогын ұйымдастыру
3 тоқсан
4-бөлім Мультимедиа (ортақ тақырыбы: "Жаны саудың –дені сау")	Дыбысты жазу және ойнату	2. 1. 1. 1 енгізу шығару құрылғыларын ажырату; 2. 2. 4. 1 дыбысты жазу және ойнату үшін программаларды пайдалану;
	Дыбыс әсерлері	2. 2. 4. 2 дыбыстық файлдарды өңдеу;
	Дыбысты өңдеу	2. 2. 4. 2 дыбыстық файлдарды өңдеу;
5-бөлім - Робототехника: сенсорлар (ортақ тақырыбы: "Дәстүрлер және фольклор")	Робот қозғалысы	2. 5. 2. 1 ауызша нысанда көрсетілген алгоритм бойынша робот қозғалысын ұйымдастыру;
	Роботқа арналған программаны іске қосу	2. 5. 3. 1 программаны бастау үшін түрту сенсорын қолдану;
	Роботқа арналған дыбыс	2. 5. 1. 1 роботқа арналған аудиофайлды жүктеу;
		2. 5. 1. 2. роботқа арналған программаны әзірлеу кезінде дыбысты пайдалану;
4 тоқсан
6-бөлім - Робототехника: "Билейтін робот" жобасы (ортақ тақырыптар: "Қоршаған орта", "Саяхат")	Жобаға идея	2. 2. 1. 2 өз идеяларын мәтіндік редакторда жазу 2. 3. 2. 1 қосымшалар арасындағы мәліметтермен ауысу;
	Жобаға арналған алгоритм	2. 4. 1. 3 мәселені шешу үшін алгоритм құрастыру;
	"Билейтін робот" жасау	2. 4. 1. 1 тармақталған алгоритмді жүзеге асыру; 2. 4. 1. 2 ауызша алдын ала белгіленген алгоритмді іске асыру; 2. 5. 2. 1 ауызша нысанда көрсетілген алгоритм бойынша робот қозғалысын ұйымдастыру; 2. 5. 3. 1 программаны бастау үшін жанап өтетін датчикті қолдану 2. 5. 1. 1 роботқа арналған аудиофайлды жүктеу; 2. 5. 1. 2. роботқа арналған программаны әзірлеу кезінде дыбысты пайдалану;
	Жобаны қорғау	2. 5. 1. 3 құрылған роботты аудиторияға ұсыну.

3) 2019-2020 және 2020-2021 оқу жылдарының 3-сыныптарына арналған

3) 3 сынып:

Бөлім (ортақ тақырыптар)	Пән тақырыптары	Оқумақсаттары
1 тоқсан
1. Компьютер және бағдарламалар (ортақ тақырып: "Жанды табиғат")	1.1 Компьютердің құрылысы	3. 1. 1. 1 енгізу (тінтуір және пернетақта) және шығару құрылғыларын ажырату (монитор және принтер); 3. 1. 2. 1 компьютерлік бағдарламалар пайдаланушылық тапсырмаларды орындау үшін құрылатынын түсіндіру; 3. 1. 3. 1 сандық құрылғылармен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасының негізгі ережелерін сақтау
	1.2 Файлдар және папкалар	3. 1. 2. 2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау командаларын пайдалану; 3. 1. 2. 3 файл мен папка ұғымын түсіндіру; 3. 2. 4. 2 белгілі бір тақырыпқа фотосуреттерді пайдалану
	1.3 Бағдарламалар терезесі	3. 1. 1. 1 енгізу (тінтуір және пернетақта) және шығару құрылғыларын ажырату (монитор және принтер); 3. 1. 2. 1 компьютерлік бағдарламалар пайдаланушылық тапсырмаларды орындау үшін құрылатынын түсіндіру; 3. 1. 2. 4 компьютерлік бағдарламаларда мәзір командаларын пайдалану
2. Сөзден сөз (ортақ тақырып: "Жақсы деген немене, жаман деген немене? Жарық және қараңғылық")	2.1 Мәтінді өңдеу және теру	3. 1. 2. 1 компьютерлік бағдарламалар пайдаланушылық тапсырмаларды орындау үшін құрылатынын түсіндіру; 3. 1. 2. 2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау командаларын пайдалану; 3. 2. 1. 1 мәтіндік редакторда ұсыныстар жинауды жүзеге асыру
	2.2 Мәтінді форматтау	3. 1. 2. 2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау командаларын пайдалану; 3. 1. 2. 4 компьютерлік бағдарламаларда мәзір командаларын пайдалану; 3. 2. 1. 1 мәтіндік редакторда ұсыныстар жинауды жүзеге асыру 3. 2. 1. 2 қаріпті пішімдеу (сызу, түс, туралау); 3. 2. 1. 3 таңдалған мәтінді құжатқа қиып алу, көшіру, қою
2 тоқсан
3. Компьютер және дыбыстар (ортақ тақырып: "Уақыт")	3.1 Дыбысты жазу және ойнату	3. 1. 1. 1 енгізу (тінтуір және пернетақта) және шығару құрылғыларын ажырату (монитор және принтер); 3. 1. 2. 1 компьютерлік бағдарламалар пайдаланушылық тапсырмаларды орындау үшін құрылатынын түсіндіру; 3. 1. 3. 1 сандық құрылғылармен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасының негізгі ережелерін сақтау; 3. 2. 4. 1 дыбыстарды жазу, өңдеу және ойнату үшін бағдарламаларды пайдалану
	3.2 Дыбыс эффектілері	3. 1. 1. 1 енгізу (тінтуір және пернетақта) және шығару құрылғыларын ажырату (монитор және принтер); 3. 1. 2. 4 компьютерлік бағдарламаларда мәзір командаларын пайдалану; 3. 2. 4. 1 дыбыстарды жазу, өңдеу және ойнату үшін бағдарламаларды пайдалану
	3.3 Дыбысты өңдеу	3. 1. 2. 2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау командаларын пайдалану; 3. 1. 3. 1 сандық құрылғылармен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасының негізгі ережелерін сақтау; 3. 2. 4. 1 дыбыстарды жазу, өңдеу және ойнату үшін бағдарламаларды пайдалану
4.Компьютерлік суреттер (ортақ тақырып: "Архитектура")	4.1 Графикалық редактор құралдары	3. 1. 2. 1 компьютерлік бағдарламалар пайдаланушылық тапсырмаларды орындау үшін құрылатынын түсіндіру; 3. 1. 2. 2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау командаларын пайдалану; 3. 1. 2. 4 компьютерлік бағдарламаларда мәзір командаларын пайдалану; 3. 1. 3. 1 сандық құрылғылармен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасының негізгі ережелерін сақтау; 3. 2. 2. 1 қарапайым графикалық редактордың құралдарын пайдалану
4.Компьютерлік суреттер (ортақ тақырып: "Архитектура")	4.2 Суретті өңдеу	3. 1. 2. 1 компьютерлік бағдарламалар пайдаланушылық тапсырмаларды орындау үшін құрылатынын түсіндіру; 3. 1. 2. 2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау командаларын пайдалану; 3. 2. 2. 1 қарапайым графикалық редактордың құралдарын пайдалану
3 тоқсан
5. Шығармашылық және компьютер (ортақ тақырып: "Өнер")	5.1 Графикалық редактордағы фигуралар	3. 1. 2. 1 компьютерлік бағдарламалар пайдаланушылық тапсырмаларды орындау үшін құрылатынын түсіндіру; 3. 1. 2. 4 компьютерлік бағдарламаларда мәзір командаларын пайдалану; 3. 2. 2. 1 қарапайым графикалық редактордың құралдарын пайдалану
	5.2 Қайталанатын фрагменттер	3. 1. 2. 4 компьютерлік бағдарламаларда мәзір командаларын пайдалану; 3. 2. 2. 1 қарапайым графикалық редактордың құралдарын пайдалану 3. 2. 2. 2 нысанның сыртқы түрін өзгерту (кесу, бұру, өлшемін өзгерту)
	5.3 Түстер палитрасы	3. 1. 2. 2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау командаларын пайдалану; 3. 2. 2. 1 қарапайым графикалық редактордың құралдарын пайдалану; 3. 2. 2. 2 нысанның сыртқы түрін өзгерту (кесу, бұру, өлшемін өзгерту); 3. 2. 4. 2 белгілі бір тақырыпқа фотосуреттерді пайдалану
6. Интернетте әлемдегі барлығы туралы (ортақ тақырып: "Көрнекті тұлғалар")	6.1 Ақпарат іздеу	3. 1. 2. 1 компьютерлік бағдарламалар пайдаланушылық тапсырмаларды орындау үшін құрылатынын түсіндіру; 3. 1. 2. 2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау командаларын пайдалану; 3. 2. 1. 3 таңдалған мәтінді құжатқа қиып алу, көшіру, қою; 3. 3. 1. 1 нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернет іздеу жүйесін пайдалану
	6.2 Интернет желісіндегі қауіпсіздік	3. 2. 1. 1 мәтіндік редакторда ұсыныстар жинауды жүзеге асыру; 3. 3. 1. 1 нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернет іздеу жүйесін пайдалану; 3. 3. 2. 1 желіде ақпарат алмасу тәсілдерін түсіндіру; 3. 3. 3. 1 желідегі қажетсіз контактілердің тәуекелдерін түсінудің қарапайым жолдарын көрсету
	6.3 Презентация жасау	3. 1. 2. 4 компьютерлік бағдарламаларда мәзір командаларын пайдалану; 3. 2. 3. 1 мәтін мен суретті қамтитын қарапайым презентацияларды жасау; 3. 2. 3. 2 слайдтар арасында өту; 3. 2. 3. 3 презентацияны рәсімдеу үшін дайын дизайнды пайдалану; 3. 3. 1. 1 нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернет іздеу жүйесін пайдалану
4 тоқсан
7. Презентация дизайны (ортақ тақырып: "Су-өмір нәрі")	7.1 Презентация жасау және безендіру	3. 1. 2. 2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау командаларын пайдалану; 3. 1. 2. 4 компьютерлік бағдарламаларда мәзір командаларын пайдалану; 3. 2. 3. 1 мәтін мен суретті қамтитын қарапайым презентацияларды жасау; 3. 2. 4. 2 белгілі бір тақырыпқа фотосуреттерді пайдалану
7. Презентация дизайны (ортақ тақырып: "Су-өмір нәрі")	7.2 Презентация үшін ақпарат	3. 1. 2. 2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау командаларын пайдалану; 3. 2. 1. 3 таңдалған мәтінді құжатқа қиып алу, көшіру, қою; 3. 2. 3. 1 мәтін мен суретті қамтитын қарапайым презентацияларды жасау; 3. 2. 3. 2 слайдтар арасында өту; 3. 2. 3. 3 презентацияны рәсімдеу үшін дайын дизайнды пайдалану; 3. 3. 1. 1 нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернет іздеу жүйесін пайдалану
8. Мәтін, дыбыс және презентация (ортақ тақырып: "Демалыс мәдениеті. Мерекелер")	8.1 Мәтінмен жұмыс	3. 2. 1. 1 мәтіндік редакторда ұсыныстар жинауды жүзеге асыру; 3. 2. 1. 3 таңдалған мәтінді құжатқа қиып алу, көшіру, қою; 3. 3. 1. 1 нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернет іздеу жүйесін пайдалану
	8.2 Клавиатурада жоқ символдар	3. 2. 1. 3 таңдалған мәтінді құжатқа қиып алу, көшіру, қою; 3. 2. 4. 2 белгілі бір тақырыпқа фотосуреттерді пайдалану
	Презентациядағы дыбыстар	3. 3. 1. 1 нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернет іздеу жүйесін пайдалану; 3. 2. 4. 1 дыбыстарды жазу, өңдеу және ойнату үшін бағдарламаларды пайдалану

4) 3-сынып:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері (ортақ тақырыптар)	Пән тақырыптары	Оқу мақсаттары
1 тоқсан
1-бөлім - Бағдарламалау (ортақ тақырыптары: "Жабайы табиғат", "Жақсы деген немене, жаман деген немене?")	Өміріміздегі қайталаулар	3. 4. 1. 1 қайталауды қолданатын алгоритмдер құрастыру (цикл);
	Циклдар	3. 4. 1. 2 циклдік алгоритмді іске асыру;
	Кейіпкердің қозғалысы	3. 4. 2. 4. программалау ойын алаңында ойын құру барысында циклдік алгоритмді жүзеге асыру; 3. 3. 2. 2 желідегі ақпарат алмасу жолдарын түсіндіру;
	Желіде тілдесу	3. 1. 3. 1 Интернет желісінде жұмыс істеуде жеке қауіпсіздігінің негізгі ережелерін ескеру.
2 тоқсан
2-бөлім- Ойын құру (ортақ тақырыптары: "Уақыт", "Сәулет")	Ойынның сценарийі.	3. 4. 2. 1 дайын сценарий бойынша ойын әзірлеу; 3. 2. 1. 1 таңбалы, нөмірленген тізімдер жасау;
	Көріністер	3. 4. 2. 2 программалау ойын алаңында бірнеше көріністермен жұмыс істеу;
	Кейіпкерлер	3. 4. 2. 3 программалау ойын алаңында бірнеше кейіпкерлермен жұмыс істеу; 3. 4. 2. 4 . программалау ойын алаңында ойын құру барысында циклдік алгоритмді жүзеге асыру;
	Костюм ауыстыру	3. 4. 2. 4 . программалау ойын алаңында ойын құру барысында циклдік алгоритмді жүзеге асыру;
	Менің ойыным	3. 4. 1. 1 қайталауды қолданатын алгоритмдер құрастыру (цикл); 3. 4. 2. 3 программалау ойын алаңында бірнеше кейіпкерлермен жұмыс істеу; 3. 4. 2. 2 программалау ойын алаңында бірнеше көріністермен жұмыс істеу; 3. 4. 2. 4 . программалау ойын алаңында ойын құру барысында циклдік алгоритмді жүзеге асыру.
3 тоқсан
3 бөлім- Робототехника. Жоба (ортақ тақырыптары: "Өнер", "Көрнекті тұлғалар")	Жобаға идея	3. 1. 1. 1 таңба регистрін, пернетақтаның орналасуын, меңзерді басқаруды өзгерту үшін клавиштерді пайдалану; 3. 2. 1. 2 мәтінді теру ережесін сақтау; 3. 2. 1. 3. мәтінді өңдеу.
	Құжатты рәсімдейміз	3. 2. 1. 4 шрифт пен абзацты пішімдеу.
	Мәтіндегі иллюстрациялар	3. 3. 1. 1 ақпарат іздеуді іске асыру (құжаттағы мәтін үзіндісі); 3. 2. 1. 5. суреттерді мәтінге енгізіп, реттеу
	Робот қолының қозғалысы	3. 5. 3. 1 орта қозғалтқыш жылдамдығының мөлшерін орнату және жылдамдығын реттеу;
	Цикл блогі	3. 5. 2. 1 робот қозғалысын ұйымдастыру үшін циклды пайдалану;
	"Робот-тазартқыш" жасау	3. 5. 3. 1 орта қозғалтқыш жылдамдығының мөлшерін орнату және жылдамдығын реттеу; 3. 5. 2. 1 робот қозғалысын ұйымдастыру үшін циклды пайдалану;
4 тоқсан
4-бөлім – Презентациялар (ортақ тақырыбы: "Су – өмірдің қайнар көзі")	Презентация жасау	3. 2. 3. 1 мәтін мен бейнені қамтитын қарапайым презентациялар жасау; 3. 1. 2. 1 қолданбалы программаларда "қызу" клавиштерді қолдану;
	Презентация дизайны	3. 2. 3. 3 презентацияны безендіру үшін дайын дизайнды пайдалану;
	Анимация және ауысу	3. 2. 3. 2 слайдтар арасында ауысуды қолдану;
5-бөлім - Мәтін, графика және презентация (ортақ тақырыбы: "Демалыс мәдениеті. Мерекелер").	Фотосуреттер	3. 2. 2. 1 фотосуреттерді өңдейтін (жарық, контраст, жиектеме) программалар қолдану;
	Жобамен таныстыру	3. 2. 3. 1 мәтін мен бейнені қамтитын қарапайым презентациялар жасау;
		3. 2. 3. 2 слайдтар арасында ауысуды қолдану;
		3. 2. 3. 3 презентацияны безендіру үшін дайын жобаны пайдалану;

5) 4 сынып:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері (ортақ тақырыптар) *	Пән тақырыптары	Оқу мақсаттары
1 тоқсан
1-бөлім Программалау (ортақ тақырыптары: "Менің Отаным - Қазақстан", "Адами құндылықтар")	Айнымалылар	4. 4. 2. 1 айнымалыларды қолдану;
	Кейіпкердің костюмін өзгерту	4. 4. 1. 1 кірістірілген циклды жүзеге асыру;
	Өз ойынының сценарийі	4. 2. 1. 1 мәтінде қарапайым кестелер жасау;
	Логикалық операторлар	4. 4. 1. 2 логикалық операторларды пайдалану;
	Салыстыру операторлары	4. 4. 1. 3 салыстыру операторларын пайдалану;
	Өз ойыным	4. 4. 2. 2 өз сценарийі бойынша ойын жасау;
2 тоқсан
2-бөлім - Робототехника. Лабиринт және кегль-ринг (ортақ тақырыптары: ("Мәдени мұра", "Мамандықтар әлемі")	Түс датчигі	4. 5. 1. 1 түс датчигін қолдану;
	Бағдаршам-робот	4. 5. 1. 1 түс датчигін қолдану;
	Ультрадыбыс датчигі	4. 5. 1. 2 ультрадыбыс датчигін қолдану;
	Лабиринттан шығу	4. 5. 1. 2 ультрадыбыс датчигін қолдану;
	Кегль-ринг	4. 5. 1. 1 түс датчигін қолдану; 4. 5. 1. 2 ультрадыбыс датчигін қолдану;
3 тоқсан
3-бөлім - Бейне жасау (ортақ тақырыбы: "Табиғи құбылыстар")	Бейнежазба	4. 2. 4. 1 бейнеклиптерді жасау;
3-бөлім - Бейне жасау (ортақ тақырыбы: "Табиғи құбылыстар")	Бейнені өңдеу	4. 2. 4. 1 бейнеклиптерді жасау;
4 бөлім - Презентациялар (ортақ тақырыбы: "Қоршаған ортаны қорғау")	Презентацияларға арналған ақпарат	4. 2. 3. 1 слайд үшін макет таңдау; 4. 3. 1. 1 ақпарат іздеу (компьютердегі файлдар мен бумалар, құжаттағы мәтін үзіндісі); 4. 3. 2. 1 браузер параметрлерін қолдану (бетбелгілер жасау, журналды және жүктеуді көру);

	Презентациядағы дыбыстар	4. 2. 4. 2 белгілі бір тақырыпта фотосуреттер, дыбыстар және бейнелерді пайдалану; 4. 2. 3. 3 презентацияға дыбыс пен бейнені кірістіру;
	Презентациядағы бейне	4. 3. 1. 1 ақпарат іздеу (компьютердегі файлдар мен бумалар, құжаттағы мәтін үзіндісін); 4. 2. 3. 2 презентациялардағы нысандар анимациясын келтіру; 4. 2. 4. 2 белгілі бір тақырыпта фотосуреттер, дыбыстар және бейнелерді пайдалану; 4. 2. 3. 3 презентацияға дыбыс пен бейнені кірістіру;
	Презентациядағы анимация	4. 2. 3. 2 презентациялардағы нысандардың анимациясын келтіру; 4. 2. 1. 2 құжатқа сурет енгізу;
4 тоқсан
5-бөлім - Болашақтың компьютерлері (ортақ тақырыптары: "Болашаққа саяхат", "Ғарышқа саяхат")	Интернеткеі деректер жіберу	4. 3. 2. 2 файлдары қоса берілген хабарламаларды электрондық пошта арқылы қабылдау және жіберу;
	Пароль сенімділігі	4. 3. 2. 1 браузер параметрлерін қолдану (бетбелгілер жасау, журналды және жүктеуді көру); 4. 3. 2. 2 файлдары қоса берілген хабарламаларды электрондық пошта арқылы қабылдау және жіберу; 4. 1. 3. 1 сенімді пароль критерийлерін айқындау;
	Болашақтағы компьютерлер	4. 1. 1. 1 компьютерлік және мобильді технологиялардың ескіруі ғылыми-техникалық прогреспен байланысты екенін түсіндіру;
	"Болашақтағы компьютер" шағын жоба	4. 3. 1. 1 ақпаратты іздеу (компьютердегі файлдар мен бумалар); 4. 2. 4. 2белгілі бір тақырыпта фотосуреттер, дыбыстар және бейнелерді пайдалану.

	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығына 5-қосымша
	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 10 мамырдағы № 199 бұйрығына 17-қосымша

Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған "Неміс тілі" оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген Бастауыш білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 тіркелген).

2. "Неміс тілі" оқу пәнінен оқу бағдарламасы:

1) білім алушылардың талдау, бағалау және шығармашылық ойлауды қалыптастыратын әр түрлі тапсырмаларды орындау;

2) ауызша және жазбаша түрдегі дереккөздердің сан алуан түрлері;

3) ынталандыратын және қызықты пәндік мазмұн арқылы білім алушылардың неміс тілінен А1 деңгейіне жету мақсатын көздейді.

3. Бастауыш сыныптардағы оқу бағдарламасының мазмұны білім алушыларды неміс тілін күнделікті өмірде пайдалануға үйретуге, сонымен қатар неміс тілін одан әрі үйрену үшін қажетті тұрақты негіз қалауға бағытталған. Бастауыш мектептің "Неміс тілі" оқу пәні бағдарламасы білім алушылардың сөйлеу дағдыларын қалыптастыруға және дамытуға, олардың қызығушылығын және өзіне деген сенімділігін нығайтып, неміс тілін оқуға деген оң көзқарасын қалыптастыруға бағытталған.

4. Жеке тұлғалық қасиеттердің кең ауқымды дағдыларымен бірлесе дамытылуы білім алушыларға қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық, еңбек пен шығармашылық, ашықтық, өмір бойы білім алу сияқты білім берудің негізгі құндылықтарын бойына сіңіруіне көмектеседі. Бұл құндылықтар білім алушының күнделікті іс-әрекеті мен мінез-құлқын ынталандыратын тұрақты тұлғалық бағдар болып табылады.

2-тарау. "Неміс тілі" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

5. Сыныптар бойынша жылдық оқу жүктемесі:

1) 1-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 66 сағат;

2) 2-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

3) 3-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

4) 4-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағатты құрайды.

6. "Неміс тілі" оқу пәнінің 1-сыныпқа арналған базалық мазмұны:

1) тыңдалым (Hörverstehen/хҰрферштэен): сабақтағы бірқатар іс-әрекет түрлерін орындауға қатысты баяу және анық айтылатын қысқаша қарапайым нұсқауларды тыңдау, баяу және анық айтылатын сұрақтар, көпшілікке таныс есімдер және жер-су атаулары, жалпы және оқу лексикасының кейбір сөздері, Бұл не? түріндегі қысқаша негізгі сұрақтар, фонемалар және олардың тіркесімдерінің дыбысталуы, әліпби әріптері;

2) айтылым (Sprechen/шпрэхэн): сабақ барысында адамдар, заттар және іс-әрекеттер туралы қарапайым сөйлем құрастырады, өздерін таныстыра алады, сабақтағы шағын әңгімелесу кезінде адамдар, заттар және іс-әрекеттер туралы сұрақтар қояды, таныс сөздер мен сөздер тізбегін анық айтады;

3) оқылым (Leseverstehen/лезеферштэен): әліпбидің әріптерін таниды және атайды, есімдер мен жер-су атауларындағы бас әріптерді таниды, кейбір таныс сөздерді біледі, әліпби әріптерін дұрыс реттілікпен орналастырады;

4) неміс тілін қолдану (Sprachanwendung/шпраханвендунг): атау септігіндегі зат есімдерді жекеше түрде қолданады, адамдар мен орындар туралы айтады (2-3 сөйлем), есептік сан есімдер - 1-ден 12-ге дейін санайды, адамдар мен заттарды сипаттау үшін дара сын есімдерді, ein/айн, der/дэр, ein/айн, das/дас, eine/айнэ, die/ди артикльдерін, қарапайым сұрақтар құрастыру кезінде was/вас, wer/вэр, wo/во, wie/ви сұрау сөздерін қолданады, атау септігіндегі ich/их, du/ду жіктеу есімдіктерін, (Präsens/прэзэнс) осы шақты қолданады.

7. "Неміс тілі" оқу пәнінің 2-сыныпқа арналған базалық мазмұны:

1) тыңдалым (Hörverstehen/хҰрферштэен): сабақтағы тапсырмаларды орындау үшін бірнеше қысқаша нұсқауларды, таныс тақырыптардағы диалогтарда пайдаланылатын негізгі сөз тіркесімдерін, сұрақтардың кең ауқымын тыңдайды: түс және сан, түс пен сан түріндегі аспектілерді анықтау үшін қысқаша қарапайым сұрақтар, сөздердегі жетіспейтін фонемаларды табады, таныс тақырыптарға шағын диалогтардан нақты ақпараттарды таниды, таныс тақырыптарға арналған шағын диалогтардың мазмұнындағы нақты ақпаратты болжайды, таныс тақырыптарға арналған шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін мәтінмәндік кеңестер пайдаланады, таныс тақырыптарға шағын әңгімелер тыңдайды;

2) айтылым (Sprechen/шпрэхэн): таныс күрделі сөздердегі екпінді дұрыс қояды, таныс тақырыптарға, өзге адамдар және заттарға, өздеріне қатысты, сонымен қатар, сабақтағы іс-әрекет түрлері туралы жай сөйлемдер (4-5 сөйлем) құрастырады, сұрақтар қояды, қарапайым сұрақтарға жауап береді, өткен тақырыптарға байланысты шағын диалогтар барысында сөз алмасады, жекеше түрдің 2-жағын du/ду – Form/форм пайдалана отырып, өзгелер үшін қарапайым нұсқаулар құрастырады;

3) оқылым (Leseverstehen/лезеферштэен): жиі қолданылатын дыбыстар мен әріптердің үйлесімін есте сақтайды және дыбыстайды, таныс тақырыптар бойынша қарапайым сөздерді, сөз тіркестерін және сөйлемдерді оқиды, контексттік ойды пайдалану арқылы таныс тақырыптардағы жай сөйлемдердің негізгі идеяларын анықтайды, маңызды визуалды тірек арқылы таныс тақырыптар бойынша қысқа, жеңіл мәтіндердегі нақты ақпаратты түсінеді;

4) жазылым (Sprachanwendung/шпраханвендунг): жиі қолданылатын таныс сөздердегі бас әріптер мен жол әріптерін дұрыс жазады, әріптер мен жиі қолданылатын таныс сөздерді дауыстап оқу немесе әріптер бойынша жазады, визуалды тіректерді пайдалану арқылы сұрақтарға қысқаша жауап жазады; адамдарды, орындарды және заттарды сипаттау үшін қысқаша сөз тіркесімдерін құрастырады, жазбаша тапсырмаларды орындау барысында қысқаша сөйлемдердің соңына нүкте қояды;

5) неміс тілін қолдану (Sprachanwendung/шпраханвендунг): қарапайым суреттеу барысында атау және табыс септіктерінде жекеше түрдегі зат есімдерді қолдану, есептік сан есімдер - 1 - 20 дейін санайды, қарапайым сезімдерді суреттегенде дара сын есімдерді қолдану, таныс тақырыптар бойынша сұрақ және жауап құрастырғанда was/вас, wer/вэр, wohin/вохин, wo/во, wann/ван сұрау сөздерін пайдалану, адамдар мен заттарды сипаттау барысында ich/их, du/ду, er/эр, sie/зи жіктеу есімдіктерін және атау септігінде жекеше түрдегі 1 және 2-жақтағы тәуелдік артикльдерін пайдаланады, қарапайым пәрмендер мен нұсқауларды құрастыру барысында жекеше түрдің 2-жақ (du/ду – Form/форм) және көпше түрдің 1-жағы (wir/вир – Form/форм) формасындағы бұйрық райды пайдалану, өтілген жіктеу есімдіктерімен осы шақтағы (Präsens/Презенс) әлсіз етістіктерді пайдаланады, haben/хабэн + табыс септігіндегі зат есім құрылымы, hier/хир, dort/дорт мекен үстеуі, біліктілікті сипаттау барысында können/көнен модальді етістігін, kann /кан, kann/кан nicht/нихт құрылымын қолданады, негізгі мекен және бағыт көмекші сөздерін пайдаланады: an/ан, in/ин, auf/ауф, жыл мезгілін, айды, апта күнін және тәулік уақытын көрсету үшін an/ан, in/ин мезгіл көмекші сөздерді, ұнату мен ұнатпауды білдіру үшін ich/ихь, mag/маг + Nomen/номэн құрылымын, сөздер мен сөйлемдерді байланыстыр үшін und/унд, oder/одэр жалғаулықтарын пайдаланады.

8. "Неміс тілі" оқу пәнінің 3-сыныпқа арналған базалық мазмұны:

1) тыңдалым (Hörverstehen/хҰрферштэен): сөздердің фонемалық айырмашылықтарын анықтайды, әріптеп айтылған қысқа қарапайым сөздер, сабақтағы кең ауқымды іс-әрекеттерді орындау үшін қысқа нұсқауларды тыңдайды, жалпы және кейбір оқу тақырыптарына шағын диалогтардың негізгі идеяларын анықтайды, жалпы және кейбір оқу тақырыптарына байланысты қысқаша сұрақтарды тыңдайды, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне мәтіндер мен диалогтардың шағын үзінділеріне таңдамалы ақпаратты анықтайды, жалпы және оқу тақырыптарына қолдау көрсету арқылы шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін контексттік ойды пайдаланады, жалпы және кейбір оқу тақырыптарына шағын әңгімелерді тыңдайды;

2) айтылым (Sprechen/шпрэхэн): ортақ тақырыптардың шектеулі шеңберінде өзі туралы қарапайым сөйлем (5-6 сөйлем) құрастырады, ортақ және оқу тақырыптарына сұрақтар қояды, қарапайым сөздермен адамдар мен заттарды суреттейді, ортақ тақырыптардың шектеулі шеңберінде сұрақтарға жауап береді, тақырыптардың шектеулі шеңберіне өзге адамдармен шағын диалог барысында сөз алмасады, жұптасып, топтасып, барлық сыныппен қысқа талқылауларға қатысады, тиісті сөздер, сөз тіркесімдері мен сөйлемдердің шектеулі шеңберін пайдалана отырып, өз пікірлерін айтады, қысқа жеңіл мәтіндерді мазмұндайды;

3) оқылым (Leseverstehen/лезеферштэен): дауыстап оқу барысында таныс сөздерді және қысқа сөз тіркесімдерін таниды және анық айтады, ортақ және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде күрделі емес көркемдік және ғылыми-көпшілік мәтіндерді мәнерлеп оқи алады, иллюстрациялары бар қарапайым сөздікті қолданады, контексттік ой арқылы ортақ және кейбір оқу тақырыптарға арналған қысқа күрделі емес мәтіндердің негізгі идеясын анықтайды, ортақ және кейбір оқу тақырыптарға арналған қысқа күрделі емес мәтіндердің нақты ақпаратын түсінеді;

4) жазылым (Schreiben/шрайбен): мұғалімнің айтарлықтай қолдауымен жеке, ортақ және кейбір оқу тақырыптарына қысқаша сөйлемдерді құрастырады, жазады және жазылуын тексереді, қалыпты көлемдегі және формадағы сөздер мен сөз тіркесімдері, адамдар, орындар және заттарды сипаттау үшін қысқа сөз тіркесімдері, қысқа күрделі емес сөйлемдерді жазады, сөздер арасында қажетті бос орындарды қалдыру арқылы негізгі жалғаулықтар көмегімен сөздерді немесе сөз тіркесімдерін байланыстырады, мұғалім жетекшілігімен жазбаша жұмыстарды орындау барысында адам атын, жер-су атауларын және қысқа сөйлемдерді жазу кезінде бас әріптер мен жол әріптерін дұрыс жазады, мұғалім жетекшілігімен жазбаша жұмыстарды орындау барысында жиі қолданылатын таныс сөздердің көп көлемін жазады;

5) неміс тілін қолдану (Sprachanwendung/шпраханвендунг): тәуелділікті белгілеу барысында атау септігінде көпше түрдегі 1,2,3-жақтағы тәуелдік артикльдерін жекеше және көпше түрдегі зат есімдермен қолдану, есептік сан есімдер - 1 – 50-ге дейін санайды, заттарды суреттеу үшін сын есімдерді пайдаланады, таныс тақырыптарға сөйлесу барысында wer/вэр, was/вас, wo/во, wohin/вохин, wie/ви viele/филе, wie/ви alt/альт, wie/ви oft/офт сұрау сөздерін қолданады, өздеріне ненің ұнайтындығын, тілектері мен әдеттерін, қарапайым оқиғаларды сипаттау үшін кейбір етістіктер түрлерін (хабарлы және сұраулы сөйлемдер) осы шақта (Präsens/Презэнс) қолданылады, Қашан? Қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/имэр, nie/ни мезгіл және жиілік үстеулерін, тілек білдіру кезінде möchten/мөхэн модальді етістігін пайдаланады, зат есімді жасалуы бойынша ажыратады, атау және табыс септіктерінде зат есімді жекеше және көпше түрде анықталған, анықталмаған артикльдермен пайдаланады, жыл мезгілін, айды, апта күнін, тәулік уақытын және уақытты сағат бойынша белгілеу үшін am/ам, im/им, um/ум мезгіл көмекші сөздерін, сөздерді байланыстыру үшін und/унд, oder/одэр, aber/абэр жалғаулықтарын қолданады.

9. "Неміс тілі" оқу пәнінің 4-сыныпқа арналған базалық мазмұны:

1) тыңдалым (Hörverstehen/хҰрферштэен): сыныптағы нұсқаулардың кең ауқымын, жеке басқа қатысты сұрақтардың кең ауқымын, түрлі ортақ және оқу тақырыптары бойынша қысқаша әңгімелер мен мәтіндердің негізгі идеяларын, ортақ және кейбір оқу тақырыптарының кең көлемін қолдау арқылы айрықша ақпарат пен қысқаша әңгімелерді түбегейлі, ортақ және кейбір оқу тақырыптарға қысқаша әңгімелер мен мәтіндердегі мазмұн мен мағынаны болжау үшін контексттік ойды тыңдайды және түсінеді;

2) айтылым (Sprechen/шпрэхэн): оқылып жатқан сөздерді, қысқа сөз тіркесімдерін, дара және бағыныңқы сөйлемдерді дұрыс айту, ортақ және кейбір оқу тақырыптарына сұрау және баяндау сипатындағы зерттелген сөйлеу модельдерін пайдалану, адамдар мен заттардың қысқаша сипаттамасын беру, ортақ және кейбір оқу тақырыптары бойынша сұрақтарға жауап беру, полилогтарға қатысу, оң және қарсы пікір айту, ортақ және кейбір оқу тақырыптарының шектеулі көлеміне шағын әңгімелер мен оқиғаларды мазмұндау;

3) оқылым (Leseverstehen/лезеферштэен): мәтін деңгейіндегі фразаларды тану және дұрыс айту, көркемдік және көпшіліке арналған ғылыми әдебиеттің қысқаша қарапайым мәтіндерін оқу және түсіну, контексттік ойды пайдалана отырып, ортақ және кейбір оқу тақырыптары бойынша қысқаша қарапайым мәтіндердің негізгі идеясын анықтау, қысқа қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпарат пен егжей-тегжейлерді түсіну;

4) жазылым (Schreiben/шрайбен): жазбаша жұмыстарды өздігінен орындаған кезде адам аттарын, орындар мен сөйлемдерді жазу барысында бас әріптер мен жол әріптерін ажырату, өзіндік жазбаша жұмысы барысында жиі пайдаланылатын сөздердің басым көпшілігін дұрыс жазу, жеке, ортақ және кейбір оқу тақырыптарына сөйлемдерді жоспарлау, жазу және дұрыстау, мұғалімнің қолдауымен адамдарды, орындарды және заттарды сипаттайтын қысқа сөйлемдер құрастыру, жеке басы туралы мәлімет беру кезінде азат жолдағы қысқаша сөйлемдердің бірізділігін сақтау, негізгі жалғаулықтар көмегімен сөйлемдерді байланыстыру;

5) неміс тілін қолдану (Sprachanwendung/шпраханвендунг): заттарды атау, сипаттау және белгілеу үшін көпше және жекеше түрдегі зат есімдерді, саналмайтын зат есімдерді, 1, 2, 3-жақтағы жекеше түрдегі және 1-жақтағы көпше түрдегі тәуелдік артикльдерін пайдалану, есептік сан есімдерді – 1-ден 100-ге дейін және реттік сан есімдерді – 1-10-ға дейін, заттарды сипаттау үшін сын есімдерді, шектеулі көлемдегі ортақ және кейбір оқу тақырыптарындағы заттарды белгілеу үшін жекеше түрдегі 1,2,3-жақтағы және көпше түрдегі 1-жақтағы артикльдерді, таныс тақырыптардың көп көлеміне сұрақ қою үшін wer/вэр, was/вас, wo/во, wohin/вохин, wie/ви viele/филе, wie/ви alt/альт, wie/ви oft/офт сұрау сөздерін, қысқа пайымдауларды, сұрақтарды және жауаптардағы dieses/дизэс, diese/дизэ, dieser/дизэр сілтеу есімдіктерін, таныс тақырыптардың көп көлеміне қысқаша нұсқаулар беру үшін бұйрық райды (жекеше түрдегі екінші жақ, көпше түрдегі үшінші жақ сыпайы формада), жеке басы туралы ақпарат беру үшін және іс-әрекеттерді, айғақтарды және оқиғаларды осы және келер шақта талқылау үшін осы шақ формаларын пайдалану, іс-әрекетті, сезімді, оқиғаларды сипаттау үшін кейбір етістіктердің қарапайым осы шақтағы түрлерін: hat/хат, hatte/хатте пайдалану, сыныптағы қалыпты іс-әрекеттерді сипаттайтын зат есімдер рөліндегі (негізделген) етістіктердің формаларын, іс-әрекеттің қашан және қаншалықты жиі жүзеге асатындығын көрсету үшін мезгіл және жиілік үстеулерін: manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/имэр, nie/ни, қимыл-сын үстеуін пайдалану: langsam/лангзам, schnell/шнэль, рұқсат сұрау үшін darf/дарф, nicht/нихт модальді етістіктерін қолдану, тілек білдіру үшін wollen/волен етістігін, мекен, жағдай және бағыт көмекші сөздерін: hinter/ хинтэр, vor /фор, neben /нэбэн, oben /обэн, unten/унтэн, rechts/рэхтс, links/линкс, мезгіл көмекші сөздерін: vor/фор, nach/нах, алушыны көрсету үшін für/фюр көмекші сөзін, тиісті жауаптарды: ja/я, bitte/биттэ, nein/найн, danke/данкэ, сөздерді, фразаларды және бағыныңқы сөйлемдерді байланыстыру үшін und/унд, oder/одэр, aber/абэр, denn/дэн жалғаулықтарын қолдану.

3-тарау. Оқу мақсаттарының жүйесі

10. Бағдарламада оқу мақсаттары кодпен белгіленген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші сан бөлімнің ретін, үшінші және төртінші сан оқу мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 1.1.2.1 кодында: "1" – сынып,"1" – бөлім, "2.1" – оқу мақсатының реттік нөмірі.

11. Оқу мақсаттарының жүйесі:

1) 1-бөлім "Тыңдалым" (Hörverstehen/хҰрферштэен)":

Білім алушылар міндетті:
1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
A1 деңгейі бағытында жұмыс жасау	A1 төмен деңгей	A1 орташа деңгей	A1 жоғары деңгей
1.1.1.1 сабақтағы бірқатар іс-әрекет түрлерін орындау бойынша баяу және анық түрде айтылған қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақтағы тапсырмаларды орындауға қажетті қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну	3.1.1.1 қолдау арқылы сабақтағы кең ауқымды іс-әрекет түрлерін орындауға қажетті қысқаша нұсқауларды түсіну	4.1.1.1 сабақтағы іс-әрекет түрлерін орындау бойынша нұсқаулардың кең ауқымын түсіну
1.1.2.1 қолдау арқылы қалыпты жалпы жеке сұрақтарды түсіну	2.1.2.1 қолдау арқылы кең ауқымды жалпы жеке сұрақтарды түсіну	3.1.2.1 қолдау арқылы жеке ақпаратты талап ететін сұрақтардың шектеулі ауқымын түсіну	4.1.2.1 қолдау арқылы жеке ақпаратты талап ететін сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну
1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну	2.1.3.1 түсі және саны сипатталатын таныс тақырыптардағы қысқаша диалогтардың негізгі кезеңдерін түсіну	3.1.3.1 жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтардың негізгі идеяларын түсіну	4.1.3.1 қолдау арқылы көптеген жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтардың негізгі идеяларын түсіну
1.1.4.1 қолдау арқылы "Бұл не?" типтес қалыпты қысқа сұрақтарды түсіну	2.1.4.1 түсі немесе саны сияқты аспектілерді анықтауға қатысты қалыпты қысқа сұрақтарды түсіну	3.1.4.1 қолдау арқылы жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты қысқа сұрақтардың шектеулі көлемін түсіну	4.1.4.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа қалыпты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну
1.1.5.1 фонемалардың дыбысталуы мен тіркесімдерін ажырату	2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды анықтау	3.1.5.1 фонемикалық айырмашылығы бар сөздерді ажырату	4.1.5.1 бастапқы, ортаңғы және соңғы фонемаларды және олардың тіркесімін анықтау
	2.1.6.1 таныс тақырыптарға қатысты қысқаша диалогтардағы нақты ақпаратты түсіну	3.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну	4.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну
	2.1.7.1 қолдау арқылы таныс тақырыптарға қатысты қысқаша диалогтердің мазмұнын болжауда мәнмәтіндік көмекті қолдану	3.1.7.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтердің мазмұнын болжауда мәнмәтіндік көмекті қолдану	4.1.7.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқаша диалогтердің мазмұнын және мағынасын болжауда мәнмәтіндік көмекті қолдану
	2.1.8.1 түсі және саны сияқты таныс тақырыптарға қатысты қысқаша диалогтарда негізгі мезеттерді түсіну	3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну	4.1.8.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну
1.1.9.1 әліпби әріптерін ажырату	2.1.9.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді ауызша айтылған кезде түсіну	3.1.9.1 ежіктеп айтылған қысқа қарапайым сөздерді түсіну	4.1.9.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты ауызша айтылған сөздерді түсіну
			4.1.10.1 білім алушы ана тіліндегі сөздерге ұқсас сөздерді ажыратады

2) 2-бөлім "Айтылым (Sprechen/шпрэхэн)":

Білім алушылар міндетті:
1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
A1 деңгейі бағытында жұмыс жасау	A1 төмен деңгей	A1 орташа деңгей	A1 жоғары деңгей
1.2.1.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы бірінші жақтан қарапайым сөйлемдер құрастыру	2.2.1.1 таныс тақырыптарға және сабақтағы іс-әрекеттерге қатысты өзі, өзге адамдар туралы және заттар туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру	3.2.1.1 жалпы тақырыптардың шектеулі шеңберіне қатысты өзі туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру	4.2.1.1 жалпы тақырыптардың ауқымды шеңберіне қатысты өзі туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру
1.2.2.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы қарапайым әңгімелерде сұрақтар қою	2.2.2.1 сабақтағы іс-әрекетке және таныс тақырыптарға қатысты негізгі қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін және таныс тақырыптарға ақпарат табу үшін сұрақтар қою	3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты бар тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою	4.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қазіргі және өткен тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою
1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту	2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану	3.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сөздермен сипаттау	4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сипаттау, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты өткен тәжірибені сипаттау
1.2.4.1 қолдаумен адамдар, нысандар және сабақтағы іс-әрекет түрлері туралы қалыпты сұрақтарға жауап беру	2.2.4.1 қолдаумен жеке және нақты ақпарат бере отырып қалыпты сұрақтарға жауап беру	3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру	4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру
1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану	2.2.5.1 түрлі дыбыстардың арасындағы айырмашылықты анық айта бастау	3.2.5.1 дауыстап оқыған кезде таныс сөздер мен қысқа сөз тіркестерін анық айту	4.2.5.1 көптеген сөздерді, қысқа сөз тіркестерін және қарапайым сөйлемдерді анық айту
1.2.6.1 қарапайым диалогтарда өзін таныстыру және сұрақтар қою	2.2.6.1 шектеулі тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда реплика алмасу және қысқарған жауаптарды орынды қолдану	3.2.6.1 шектеулі тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу	4.2.6.1 кең ауқымды тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу
	2.2.7.1 таныс күрделі сөздерге екпінді дұрыс қою	3.2.7.1 жұптық, топтық және бүкіл сыныптық әңгімелер барысында пікір айтуда сөйлемдер, фразалар және сөздердің шектеулі санын қолдану	4.2.7.1 жұптық, топтық және бүкіл сыныптық әңгімелер барысында сөйлемдер, фразалар және сөздердің кең ауқымын қолдану
	2.2.8.1 өзгелерге қарапайым нұсқаулар беру	3.2.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа, қарапайым оқиғалар мен әңгімелерді айтып беру	4.2.8.1 ұнайтыны және ұнамайтыны туралы айту

3) 3-бөлім "Оқылым (Leseverstehen/лезеферштэен)":

Білім алушылар міндетті:
1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
A1 деңгейі бағытында жұмыс жасау	A1 төмен деңгей	A1 орташа деңгей	A1 жоғары деңгей
1.3.1.1 әліпби әріптерінің дыбысын ажырату және оларды атау	2.3.1.1 сөздерді дауыстап оқып, әріптеп айту	3.3.1.1 қолдаумен қарапайым сөйлемдердегі таныс сөздердің шектеулі санын ажырату, анықтау және айту	4.3.1.1 қолдаумен мәтіндегі көптеген сөздерді ажырату, анықтау және айту
1.3.2.1 жалқы есімдер және мекен атауларындағы бас әріптерді тану	2.3.2.1 жиі қолданылатын әріптер мен дыбыстар тіркесімін анықтау, есте сақтау және айту	3.3.2.1 қолдаумен сабақтағы тапсырмаларды орындау барысында таныс нұсқауларды оқу және орындау	4.3.2.1 шамалы қолдаумен қысқа қарапайым көркем және ғылыми-танымал мәтіндерді оқу және түсіну
1.3.3.1 кейбір көзге таныс сөздерді ажырату және анықтау	2.3.3.1 едәуір қолдаумен сыныптағы таныс нұсқауларды орындау және таныс және жалпы тақырыптар аясында қарапайым сөздерді, сөз тіркестерін және сөйлемдерді оқу	3.3.3.1 стандартты қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа көркем және ғылыми-танымал мәтіндерді оқу	4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі ойларды анықтау
1.3.4.1 бас әріптері бойынша сөздерді әліпбилік ретімен орналастыру үшін әліпбиді қолдану	2.3.4.1 қолдаумен иллюстрациялары бар қарапайым сөздікті қолдана бастау	3.3.4.1 шамалы қолдаумен иллюстрациялары бар қарапайым сөздікті қолдану	4.3.4.1 қолдаумен классификацияға сәйкес мектеп кітапханасындағы немесе сыныптағы кітаптарды, жұмыс парақтарын және басқа да баспа материалдарын табу
	2.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып таныс тақырыптарға қатысты қарапайым сөйлемдердің негізгі идеясын түсіну	3.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты қысқа қарапайым мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну	4.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып кең ауқымды жалпы және оқу тақырыптарына шеңберіндегі қысқа қалыпты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну
	2.3.6.1 қолдау арқылы таныс тақырыптарға қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпаратты едәуір визуалды түсіну	3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну	4.3.6.1 аз қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну

4) 4-бөлім "Жазылым (Schreiben/шрайбен)":

Білім алушылар міндетті:
1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
A1 деңгейі бағытында жұмыс жасау	A1 төмен деңгей	A1 орташа деңгей	A1 жоғары деңгей
	2.4.1.1 қолдаумен жеке фраза түріндегі сұрақтарға және басқа да айтылымдарға қысқа жауаптар жазу	3.4.1.1 елеулі қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру	4.4.1.1 қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіне қатысты сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру
	2.4.2.1 адамдарды, орындарды және заттарды анықтаған кезде қысқа фразаларды жазу	3.4.2.1 қалыпты көлемдегі және формадағы сөздер мен сөз тіркестерін жазу	4.4.2.1 жазба жұмыстарында шектеулі көлемін орындау барысында үздіксіз хатты пайдалану
	2.4.3.1 адамдарды, мекендерді және нысандарды анықтау үшін қысқа фразалар жазу	3.4.3.1 адамдарды, мекендерді және нысандарды сипаттайтын қысқа фразалар жазу	4.4.3.1 қолдаумен адамдарды, мекендерді және нысандарды суреттейтін қысқа сөйлемдерді жазу
		3.4.4.1 қолдаумен сөздердің арасына тиісті орын қалдырып, қысқа қарапайым сөйлемдер жазу	4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін логикалық бірізділікпен сөйлемдер жазу
	2.4.5.1 дауыстап оқығанда жиі қолданылатын таныс әріптерді, буындарды және сөздерді жазу	3.4.5.1 қолдаумен негізгі шылауларды қолдана отырып сөздерді және фразаларды байланыстыру	4.4.5.1 аздаған қолдаумен негізгі шылауларды қолдана отырып сөйлемдерді байланыстыру
	2.4.6.1 мұғалімнің басшылығымен жалқы есімдер мен мекен-жайларды жазған кезде бас әріптер мен кіші әріптерді қолдану	3.4.6.1 сабақта мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде есімдерді, мекендердің атауын және қысқа сөйлемдерді жазғанда бас әріптер мен кіші әріптерді дұрыс қолдану	4.4.6.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде есімдерді, мекендердің атауын және қысқа сөйлемдерді жазғанда бас әріптер мен кіші әріптерді дұрыс қолдану
	2.4.7.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі қолданылатын кейбір таныс сөздерді дұрыс жазу	3.4.7.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу	4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде көптеген жиі кездесетін сөздерді дұрыс жазу
	2.4.8.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде қысқа сөйлемдердің соңына нүкте қою	3.4.8.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде қысқа, таныс сөйлемдердің соңына нүктені орынды қолдану	4.4.8.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде сөйлемдердің соңына нүктені және сұрақ белгісін орынды қолдану

5) 5-бөлім "Неміс тілін қолдану (Sprachanwendung/шпраханвендунг)":

Білім алушылар міндетті:
1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
A1 деңгейі бағытында жұмыс жасау	A1 төмен деңгей	A1 орташа деңгей	A1 жоғары деңгей
1.5.1.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында жекеше түрдегі зат есімдерді пайдалану	2.5.1.1 жекеше түрдегі зат есімдерді пайдалану	3.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді пайдалану	4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, заттарды көрсету, сипаттау және белгілеу барысында -s тәуелдік форманcыy пайдалану
1.5.2.1 1-ден 12-ге дейінгі есептік сан есімдерді қолдану	2.5.2.1 1-ден 20-ға дейінгі есептік сан есімдерді қолдану	3.5.2.1 1-ден 50-ге дейінгі есептік сан есімдерді қолдану	4.5.2.1 1-ден 100-ге дейінгі есептік сан есімдерді, сонымен қатар 1-ден 10-ға дейінгі реттік сан есімдерді қолдану
1.5.3.1 адамдар мен заттарды сипаттау үшін кейбір сын есімдерді пайдалану	2.5.3.1 базалық сезімдерді сипаттау үшін кейбір сын есімдерді пайдалану	3.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде заттарды сипаттау және салыстыру барысында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану	4.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды сипаттау және салыстыру барысындасында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану
1.5.4.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында артикльдерді пайдалану	2.5.4.1 заттарды сипаттау барысында артикльдерді пайдалану	3.5.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты заттарды белгілеу үшін ein/айн,der/дэр, ein/айн,das/дас, eine/айнэ,die/ди артикльдерін пайдалану	4.5.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды белгілеу үшін артикльдерді пайдалану
1.5.5.1 қарапайым сұрақтар құрастыру барысында сұрау есімдіктерін пайдалану	2.5.5.1 адамдардың кім екені және олардың не істеп жатқаны туралы сұрақтар құрастыру үшін сұрау есімдіктерін пайдалану	3.5.5.1 таныс тақырыптарға әңгімелесу барысында wer/вэр, was/вас, wo/во, wohin/вохин, wie/ви viele/филе, wie/ви alt/альт, wie/ви oft/офт сұрау сөздерін пайдалану	4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберіне сұрақ құрастыру барысында wer/вэр, was/вас, wo/во, wohin/вохин, wie/ви viele/филе, wie/ви alt/альт, wie/ви oft/офт сұрау сөздерін пайдалану
1.5.6.1 заттарды көрсету үшін diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін пайдалану	2.5.6.1 сұрақтар және оларға жауап құрастыру барысында diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін пайдалану	3.5.6.1 жалпы типтегі сұрақтар барысында diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін пайдалану	4.5.6.1 қысқа баяндамаларда, сұрақтар мен жауаптар бергенде diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін және объектілік септіктерде жіктеу есімдіктерін пайдалану
1.5.7.1 өзі жайлы негізгі ақпарат беру үшін атау септігіндегі жіктеу есімдіктерін пайдалану	2.5.7.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында жіктеу есімдіктерін атау септігінде пайдалану	3.5.7.1 іс-әрекеттер мен оқиғаларды сипаттау үшін жіктеу есімдіктерін атау септігінде пайдалану	4.5.7.1 өзі жайлы жеке ақпарат беру және іс-әрекеттер мен оқиғаларды сипаттау үшін жіктеу есімдіктерін атау септігінде, mein/майн, dein/дайн тәуелдік есімдіктерін пайдалану
1.5.8.1 қарапайым нұсқаулар мен пәрмендер құрастыру барысында жекеше түрдегі 2-жақтағы бұйрық райды (болымды) пайдалану	2.5.8.1 қалыпты нұсқаулар мен пәрмендер беру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз формалары) пайдалану	3.5.8.1 таныс тақырыптарға қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз формалары) пайдалану	4.5.8.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз формалары) пайдалану
1.5.9.1 өзі жайлы негізгі ақпарат беру үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) пайдалану	2.5.9.1 өздерінің нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы сөйлесу үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) (негізгі хабарлы, болымсыздық және сұрау формалары) пайдалану	3.5.9.1 өздерінің нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы, болашаққа жоспарланған қарапайым оқиғалар туралы сөйлесу үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) (негізгі хабарлы, болымсыздық және сұрау формалары) пайдалану	4.5.9.1 оқиғаларды, сезімдерді және іс-әрекеттерді сипаттау үшін өткен шақ формаларын қолдануды жалғастыру, өздері жайлы ақпарат беріп, нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы, болашаққа жоспарланған оқиғалар туралы сөйлесу үшін осы шақты пайдалану
	2.5.10.1 заттардың орнын белгілеу үшін hier/хиер, dort/дорф негізгі мекен үстеулерін пайдалану	3.5.10.1 manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/ имэр, nie/ни -мезгіл және жиілік үстеулерін пайдалану, gut/гут, schlecht/шлехт сын-қимыл үстеулерін пайдалануды бастау	4.5.10.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/имэр, nie/ни -мезгіл және жиілік үстеулерін пайдалану, gut/гут, schlecht/шлехт қарапайым сын-қимыл үстеулерін пайдалану
1.5.11.1 қабілеттерді сипаттау үшін können/кҰнэн, können nicht/кҰнэн нихт модальді етістіктерін пайдалану	2.5.11.1 қабілеттерді сипаттау үшін können/кҰнэн модальді етістігін пайдалану	3.5.11.1 тілек білдіру барысында möchten/мҰхтен модальді етістігін пайдалану	4.5.11.1 нақты іс-әрекетті орындай алу біліктілігін білдіру үшін können/кҰнен модальді етістігін пайдалану
1.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау үшін oben / обэн, unten / унтэн қарапайым көмекші сөздерін пайдалану	2.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау үшін an/ ан, in/ ин, auf /ауф негізгі орналасу көмекші сөздерін пайдалану, апта күнін және тәулік уақытын көрсету үшін an /ан, in/ ин, um/ум уақыт көмекші сөздерін пайдалану	3.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау үшін hinter /хинтер, zwischen/ цвишэн, in /ин, unter/ унтэр орналасау көмекші сөздерін пайдалану, мерзімді, апта күнін және тәулік уақытын көрсету үшін an/ ан, in ин, um /ум мезгіл көмекші сөздерін пайдалану	4.5.12.1 адамдар мен заттардың орны мен бағытын сипаттау үшін in /ин, auf/ ауф, hinter/ хинтэр, links /линкс, rechts/ рэхтс орналасау көмекші сөздерін пайдалану, in/ ин, an /ан, vor /фор, nach /нах уақыт көмекші сөздерін қолдану, пайдаланылушы затты белгілеу үшін mit / мит, ohne / онэ және алушыны көрсету үшін für / фюр -ді қолдану
	2.5.13.1 сөздерді байланыстыру үшін und/унд, oder/одэр жалғаулықтарын пайдалану	3.5.13.1 сөздерді байланыстыру үшін und/унд, oder/одэр, aber/абэр жалғаулықтарын пайдалану	4.5.13.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін und/унд, oder/одэр, aber/абэр жалғаулықтарын пайдалану
			4.5.14.1 denn/дэн жалғаулығымен бағыныңқы сөйлемдерді пайдалану

12. Бұл бағдарлама бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған "Неміс тілі" оқу пәні бойынша жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу бағдарламасының қосымшасындағы Ұзақ мерзімді жоспарға сәйкес жүзеге асады.

Бастауыш білім беру деңгейінің
1-4-сыныптарына арналған
"Неміс тілі" оқу пәнінен
Үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған "Неміс тілі" оқу пәнінен Үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар

1) 1-сынып:

Ортақ тақырыптар	Тақырыптар	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
Өзім туралы	Сәлемдесу және есімдер	1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.2.1.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы бірінші жақтан қарапайым сөйлемдер құрастыру
	Түстер	1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.1.9.1 әліпби әріптерін ажырату; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.3.1 адамдар мен заттарды сипаттау үшін кейбір сын есімдерді пайдалану; 1.5.6.1 заттарды көрсету үшін diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін пайдалану
	1 – 12-ге дейін санау	1.1.1.1 сабақтағы бірқатар іс-әрекет түрлерін орындау бойынша баяу және анық түрде айтылған қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.2.1 1-ден 12-ге дейінгі есептік сан есімдерді қолдану
Менің мектебім	Сыныптағы заттар	1.1.1.1 сабақтағы бірқатар іс-әрекет түрлерін орындау бойынша баяу және анық түрде айтылған қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.1.9.1 әліпби әріптерін ажырату; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.1.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында жекеше түрдегі зат есімдерді пайдалану; 1.5.4.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында артикльдерді пайдалану; 1.5.6.1 заттарды көрсету үшін diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін пайдалану; 1.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау үшін oben/обэн, unten/унтэн қарапайым көмекші сөздерін пайдалану
	Сабақтағы іс-әрекеттер	1.1.1.1 сабақтағы бірқатар іс-әрекет түрлерін орындау бойынша баяу және анық түрде айтылған қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.8.1 қарапайым нұсқаулар мен пәрмендер құрастыру барысында жекеше түрдегі 2-жақтағы бұйрық райды (болымды) пайдалану; 1.5.11.1 қабілеттерді сипаттау үшін können/кҰнэн, können nicht/кҰнэн нихт модальді етістіктерін пайдалану
	Заттарды сипаттау	1.2.1.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы бірінші жақтан қарапайым сөйлемдер құрастыру; 1.2.2.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы қарапайым әңгімелерде сұрақтар қою; 1.2.6.1 қарапайым диалогтарда өзін таныстыру және сұрақтар қою; 1.5.3.1 адамдар мен заттарды сипаттау үшін кейбір сын есімдерді пайдалану
2-тоқсан
Менің отбасым және достарым	Отбасы мен достар	1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.2.2.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы қарапайым әңгімелерде сұрақтар қою; 1.2.4.1 қолдаумен адамдар, нысандар және сабақтағы іс-әрекет түрлері туралы қалыпты сұрақтарға жауап беру; 1.5.1.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында жекеше түрдегі зат есімдерді пайдалану; 1.5.4.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында артикльдерді пайдалану; 1.5.7.1 өзі жайлы негізгі ақпарат беру үшін атау септігіндегі жіктеу есімдіктерін пайдалану
	Менің үйімде	1.1.9.1 әліпби әріптерін ажырату; 1.5.3.1 адамдар мен заттарды сипаттау үшін кейбір сын есімдерді пайдалану; 1.2.1.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы бірінші жақтан қарапайым сөйлемдер құрастыру; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.3.2.1 жалқы есімдер және мекен атауларындағы бас әріптерді тану; 1.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау үшін oben/обэн, unten/унтэн қарапайым көмекші сөздерін пайдалану
	Апта күндері	1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.2.1.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы бірінші жақтан қарапайым сөйлемдер құрастыру; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.3.2.1 жалқы есімдер және мекен атауларындағы бас әріптерді тану
Қоршаған орта	Жануарлар	1.1.1.1 сабақтағы бірқатар іс-әрекет түрлерін орындау бойынша баяу және анық түрде айтылған қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.3.1.1 әліпби әріптерінің дыбысын ажырату және оларды атау; 1.5.2.1 1-ден 12-ге дейінгі есептік сан есімдерді қолдану; 1.5.11.1 қабілеттерді сипаттау үшін können/кҰнэн, können nicht/кҰнэн нихт модальді етістіктерін пайдалану
	Ыстық және аяз	1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.3.1 адамдар мен заттарды сипаттау үшін кейбір сын есімдерді пайдалану; 1.5.7.1 өзі жайлы негізгі ақпарат беру үшін атау септігіндегі жіктеу есімдіктерін пайдалану
	Қазақстанда	1.1.4.1 қолдау арқылы "Бұл не?" типтес қалыпты қысқа сұрақтарды түсіну; 1.2.1.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы бірінші жақтан қарапайым сөйлемдер құрастыру; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.3.1.1 әліпби әріптерінің дыбысын ажырату және оларды атау; 1.3.2.1 жалқы есімдер және мекен атауларындағы бас әріптерді тану; 1.3.4.1 бас әріптері бойынша сөздерді әліпбилік ретімен орналастыру үшін әліпбиді қолдану; 1.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау үшін oben/обэн, unten/унтэн қарапайым көмекші сөздерін пайдалану
3-тоқсан
Саяхат	Мектепке қалай жетуге болады?	1.1.2.1 қолдау арқылы қалыпты жалпы жеке сұрақтарды түсіну; 1.1.4.1 қолдау арқылы "Бұл не?" типтес қалыпты қысқа сұрақтарды түсіну; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.5.1 қарапайым сұрақтар құрастыру барысында сұрау есімдіктерін пайдалану; 1.5.9.1 өзі жайлы негізгі ақпарат беру үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) пайдалану
	... қалай жетуге болады?	1.1.2.1 қолдау арқылы қалыпты жалпы жеке сұрақтарды түсіну; 1.5.9.1 өзі жайлы негізгі ақпарат беру үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) пайдалану; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.3.4.1 бас әріптері бойынша сөздерді әліпбилік ретімен орналастыру үшін әліпбиді қолдану
	Бұл қайда орналасқан?	1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.5.1 қарапайым сұрақтар құрастыру барысында сұрау есімдіктерін пайдалану; 1.5.8.1 қарапайым нұсқаулар мен пәрмендер құрастыру барысында жекеше түрдегі 2-жақтағы бұйрық райды (болымды) пайдалану; 1.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау үшін oben/обэн, unten/унтэн қарапайым көмекші сөздерін пайдалану
	Берлинге саяхат	1.1.1.1 распознавать короткие простые инструкции по выполнению ряда видов деятельности на уроке, произнесенные медленно и отчетливо; 1.1.5.1 фонемалардың дыбысталуы мен тіркесімдерін ажырату; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.6.1 заттарды көрсету үшін diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін пайдалану
Салт-дәстүр және фольклор	Туған күн	1.1.1.1 сабақтағы бірқатар іс-әрекет түрлерін орындау бойынша баяу және анық түрде айтылған қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 1.2.6.1 қарапайым диалогтарда өзін таныстыру және сұрақтар қою; 1.3.3.1 кейбір көзге таныс сөздерді ажырату және анықтау; 1.5.2.1 1-ден 12-ге дейінгі есептік сан есімдерді қолдану; 1.5.5.1 қарапайым сұрақтар құрастыру барысында сұрау есімдіктерін пайдалану
	Қазақстандағы көктем	1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту
	Бас киімдер мен маскалар	1.1.1.1 сабақтағы бірқатар іс-әрекет түрлерін орындау бойынша баяу және анық түрде айтылған қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 1.2.6.1 қарапайым диалогтарда өзін таныстыру және сұрақтар қою
	Ертегінің кезегі келді	1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.2.4.1 қолдаумен адамдар, нысандар және сабақтағы іс-әрекет түрлері туралы қалыпты сұрақтарға жауап беру
4-тоқсан
Тағам мен сусын	Маған ұнайтын тағам	1.1.4.1 қолдау арқылы "Бұл не?" типтес қалыпты қысқа сұрақтарды түсіну; 1.2.1.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы бірінші жақтан қарапайым сөйлемдер құрастыру; 1.2.2.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы қарапайым әңгімелерде сұрақтар қою; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.3.4.1 бас әріптері бойынша сөздерді әліпбилік ретімен орналастыру үшін әліпбиді қолдану
	Ыстық және суық	1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.7.1 өзі жайлы негізгі ақпарат беру үшін атау септігіндегі жіктеу есімдіктерін пайдалану; 1.5.9.1 өзі жайлы негізгі ақпарат беру үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) пайдалану
	Жануарлар ... жақсы көреді	1.1.3.1 қолдау арқылы жалқы атаулар мен мекендердің атауларын тану, күнделікті өмірде және сабақта қолданылатын кейбір сөздерді ауызша айтылған түрде түсіну; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.9.1 өзі жайлы негізгі ақпарат беру үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) пайдалану
	Дәмді және дәмді емес	1.1.2.1 қолдау арқылы қалыпты жалпы жеке сұрақтарды түсіну; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.5.1 қарапайым сұрақтар құрастыру барысында сұрау есімдіктерін пайдалану
Тәні саудың жаны сау	Бас пен қол	1.2.1.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы бірінші жақтан қарапайым сөйлемдер құрастыру; 1.5.1.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында жекеше түрдегі зат есімдерді пайдалану; 1.5.9.1 өзі жайлы негізгі ақпарат беру үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) пайдалану
	Қимылдайық	1.1.1.1 сабақтағы бірқатар іс-әрекет түрлерін орындау бойынша баяу және анық түрде айтылған қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 1.2.4.1 қолдаумен адамдар, нысандар және сабақтағы іс-әрекет түрлері туралы қалыпты сұрақтарға жауап беру; 1.3.3.1 кейбір көзге таныс сөздерді ажырату және анықтау; 1.5.8.1 қарапайым нұсқаулар мен пәрмендер құрастыру барысында жекеше түрдегі 2-жақтағы бұйрық райды (болымды) пайдалану; 1.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау үшін oben/обэн, unten/унтэн қарапайым көмекші сөздерін пайдалану
	Қуыршақ жасау	1.1.5.1 фонемалардың дыбысталуы мен тіркесімдерін ажырату; 1.2.2.1 адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекеттер туралы қарапайым әңгімелерде сұрақтар қою; 1.5.4.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында артикльдерді пайдалану; 1.5.8.1 қарапайым нұсқаулар мен пәрмендер құрастыру барысында жекеше түрдегі 2-жақтағы бұйрық райды (болымды) пайдалану
	Ерекше би	1.1.4.1 қолдау арқылы "Бұл не?" типтес қалыпты қысқа сұрақтарды түсіну; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.6.1 заттарды көрсету үшін diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін пайдалану

2)2-сынып:

Ортақ тақырыптар	Тақырыптар	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
Өзім туралы	Тағы да кездестік!	2.1.2.1 қолдау арқылы кең ауқымды жалпы жеке сұрақтарды түсіну; 2.2.6.1 шектеулі тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда реплика алмасу және қысқарған жауаптарды орынды қолдану; 2.3.2.1 жиі қолданылатын әріптер мен дыбыстар тіркесімін анықтау, есте сақтау және айту; 2.4.5.1 дауыстап оқығанда жиі қолданылатын таныс әріптерді, буындарды және сөздерді жазу; 2.4.6.1 мұғалімнің басшылығымен жалқы есімдер мен мекен-жайларды жазған кезде бас әріптер мен кіші әріптерді қолдану
	Мен ... істей аламын	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақтағы тапсырмаларды орындауға қажетті қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 2.1.2.1 қолдау арқылы кең ауқымды жалпы жеке сұрақтарды түсіну; 2.2.2.1 сабақтағы іс-әрекетке және таныс тақырыптарға қатысты негізгі қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін және таныс тақырыптарға ақпарат табу үшін сұрақтар қою; 2.2.4.1 қолдаумен жеке және нақты ақпарат бере отырып қалыпты сұрақтарға жауап беру; 2.2.8.1 өзгелерге қарапайым нұсқаулар беру; 2.5.11.1 қабілеттерді сипаттау үшін können/кҰнэн модальді етістігін пайдалану
	Менің киімдерім мен заттарым	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақтағы тапсырмаларды орындауға қажетті қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 2.2.1.1 таныс тақырыптарға және сабақтағы іс-әрекеттерге қатысты өзі, өзге адамдар туралы және заттар туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру; 2.5.1.1 жекеше түрдегі зат есімдерді пайдалану; 2.5.3.1 базалық сезімдерді сипаттау үшін кейбір сын есімдерді пайдалану
Менің отбасым және достарым	Достарым-ның есімдері	2.1.3.1 түсі және саны сипатталатын таныс тақырыптардағы қысқаша диалогтардың негізгі кезеңдерін түсіну; 2.3.1.1 сөздерді дауыстап оқып, әріптеп айту; 2.4.2.1 адамдарды, орындарды және заттарды анықтаған кезде қысқа фразаларды жазу
	Көмек қолы	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақтағы тапсырмаларды орындауға қажетті қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану; 2.2.5.1 түрлі дыбыстардың арасындағы айырмашылықты анық айта бастау; 2.2.6.1 шектеулі тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда реплика алмасу және қысқарған жауаптарды орынды қолдану; 2.5.6.1 сұрақтар және оларға жауап құрастыру барысында diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін пайдалану; 2.3.1.1 сөздерді дауыстап оқып, әріптеп айту; 2.4.1.1 қолдаумен жеке фраза түріндегі сұрақтарға және басқа да айтылымдарға қысқа жауаптар жазу; 2.5.11.1 қабілеттерді сипаттау үшін können/кҰнэн модальді етістігін пайдалану
	Мен танитын адамдар	2.1.3.1 түсі және саны сипатталатын таныс тақырыптардағы қысқаша диалогтардың негізгі кезеңдерін түсіну; 2.2.1.1 таныс тақырыптарға және сабақтағы іс-әрекеттерге қатысты өзі, өзге адамдар туралы және заттар туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану; 2.5.3.1 базалық сезімдерді сипаттау үшін кейбір сын есімдерді пайдалану; 2.5.11.1 қабілеттерді сипаттау үшін können/кҰнэн модальді етістігін пайдалану
2-тоқсан
Менің мектебім	Мен есептей аламын	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақтағы тапсырмаларды орындауға қажетті қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 2.1.3.1 түсі және саны сипатталатын таныс тақырыптардағы қысқаша диалогтардың негізгі кезеңдерін түсіну; 2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды анықтау; 2.2.4.1 қолдаумен жеке және нақты ақпарат бере отырып қалыпты сұрақтарға жауап беру; 2.3.4.1 қолдаумен иллюстрациялары бар қарапайым сөздікті қолдана бастау; 2.5.2.1 1-ден 20-ға дейінгі есептік сан есімдерді қолдану
	Мектеп маңы	2.1.4.1 түсі немесе саны сияқты аспектілерді анықтауға қатысты қалыпты қысқа сұрақтарды түсіну; 2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды анықтау; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану; 2.4.3.1 адамдарды, мекендерді және нысандарды анықтау үшін қысқа фразалар жазу; 2.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау үшін an/ан, in/ин, auf/ауф негізгі орналасу көмекші сөздерін пайдалану, апта күнін және тәулік уақытын көрсету үшін an/ан, in/ин, um/ум уақыт көмекші сөздерін пайдалану
	Мектеп асханасында	2.1.2.1 қолдау арқылы кең ауқымды жалпы жеке сұрақтарды түсіну; 2.1.3.1 түсі және саны сипатталатын таныс тақырыптардағы қысқаша диалогтардың негізгі кезеңдерін түсіну; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану; 2.3.2.1 жиі қолданылатын әріптер мен дыбыстар тіркесімін анықтау, есте сақтау және айту; 2.4.7.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі қолданылатын кейбір таныс сөздерді дұрыс жазу
	Мектеп кезіндегі фотосуреттер	2.2.2.1 сабақтағы іс-әрекетке және таныс тақырыптарға қатысты негізгі қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін және таныс тақырыптарға ақпарат табу үшін сұрақтар қою; 2.2.4.1 қолдаумен жеке және нақты ақпарат бере отырып қалыпты сұрақтарға жауап беру; 2.3.2.1 жиі қолданылатын әріптер мен дыбыстар тіркесімін анықтау, есте сақтау және айту; 2.5.7.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында жіктеу есімдіктерін атау септігінде пайдалану
Қоршаған орта	Әртүрлі мекендер	2.1.3.1 түсі және саны сипатталатын таныс тақырыптардағы қысқаша диалогтардың негізгі кезеңдерін түсіну; 2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды анықтау; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану; 2.2.4.1 қолдаумен жеке және нақты ақпарат бере отырып қалыпты сұрақтарға жауап беру; 2.5.5.1 адамдардың кім екені және олардың не істеп жатқаны туралы сұрақтар құрастыру үшін сұрау есімдіктерін пайдалану; 2.5.10.1 заттардың орнын белгілеу үшін hier/хир, dort/дорт негізгі мекен үстеулерін пайдалану
	Жол белгілері және көршеткіштер	2.2.1.1 таныс тақырыптарға және сабақтағы іс-әрекеттерге қатысты өзі, өзге адамдар туралы және заттар туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру; 2.2.2.1 сабақтағы іс-әрекетке және таныс тақырыптарға қатысты негізгі қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін және таныс тақырыптарға ақпарат табу үшін сұрақтар қою; 2.2.7.1 таныс күрделі сөздерге екпінді дұрыс қою; 2.3.3.1 едәуір қолдаумен сыныптағы таныс нұсқауларды орындау және таныс және жалпы тақырыптар аясында қарапайым сөздерді, сөз тіркестерін және сөйлемдерді оқу; 2.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып таныс тақырыптарға қатысты қарапайым сөйлемдердің негізгі идеясын түсіну; 2.5.8.1 қалыпты нұсқаулар мен пәрмендер беру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз формалары) пайдалану; 2.5.11.1 қабілеттерді сипаттау үшін können/кҰнэн модальді етістігін пайдалану
	Бұл қайдан шыққан?	2.1.3.1 түсі және саны сипатталатын таныс тақырыптардағы қысқаша диалогтардың негізгі кезеңдерін түсіну; 2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды анықтау; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану; 2.3.3.1 едәуір қолдаумен сыныптағы таныс нұсқауларды орындау және таныс және жалпы тақырыптар аясында қарапайым сөздерді, сөз тіркестерін және сөйлемдерді оқу
	Демалыс күндері	2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды анықтау; 2.2.2.1 сабақтағы іс-әрекетке және таныс тақырыптарға қатысты негізгі қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін және таныс тақырыптарға ақпарат табу үшін сұрақтар қою; 2.3.3.1 едәуір қолдаумен сыныптағы таныс нұсқауларды орындау және таныс және жалпы тақырыптар аясында қарапайым сөздерді, сөз тіркестерін және сөйлемдерді оқу; 2.5.4.1 заттарды сипаттау барысында артикльдерді пайдалану
3-тоқсан
Тәні саудың жаны сау	Адам денесі	2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану; 2.3.1.1 сөздерді дауыстап оқып, әріптеп айту; 2.3.6.1 қолдау арқылы таныс тақырыптарға қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпаратты едәуір визуалды түсіну; 2.5.6.1 сұрақтар және оларға жауап құрастыру барысында diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін пайдалану
	Өлшеп көрейік	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақтағы тапсырмаларды орындауға қажетті қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 2.1.4.1 түсі немесе саны сияқты аспектілерді анықтауға қатысты қалыпты қысқа сұрақтарды түсіну; 2.5.2.1 1-ден 20-ға дейінгі есептік сан есімдерді қолдану
	Спорт	2.1.4.1 түсі немесе саны сияқты аспектілерді анықтауға қатысты қалыпты қысқа сұрақтарды түсіну; 2.2.8.1 өзгелерге қарапайым нұсқаулар беру; 2.3.1.1 сөздерді дауыстап оқып, әріптеп айту; 2.3.4.1 қолдаумен иллюстрациялары бар қарапайым сөздікті қолдана бастау
Дәстүр мен әдет-ғұрыптар	Мейрамдар	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақтағы тапсырмаларды орындауға қажетті қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 2.2.4.1 қолдаумен жеке және нақты ақпарат бере отырып қалыпты сұрақтарға жауап беру; 2.5.8.1 қалыпты нұсқаулар мен пәрмендер беру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз формалары) пайдалану; 2.5.9.1 өздерінің нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы сөйлесу үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) (негізгі хабарлы, болымсыздық және сұрау формалары) пайдалану
	Сүйсініп жейтін тағамдар	2.1.7.1 қолдау арқылы таныс тақырыптарға қатысты қысқаша диалогтердің мазмұнын болжауда мәнмәтіндік көмекті қолдану; 2.1.9.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді ауызша айтылған кезде түсіну; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану; 2.3.1.1 сөздерді дауыстап оқып, әріптеп айту
	Қысқы мейрамдар	2.1.3.1 түсі және саны сипатталатын таныс тақырыптардағы қысқаша диалогтардың негізгі кезеңдерін түсіну; 2.1.6.1 таныс тақырыптарға қатысты қысқаша диалогтардағы нақты ақпаратты түсіну; 2.2.4.1 қолдаумен жеке және нақты ақпарат бере отырып қалыпты сұрақтарға жауап беру; 2.4.7.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі қолданылатын кейбір таныс сөздерді дұрыс жазу; 2.4.8.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде қысқа сөйлемдердің соңына нүкте қою
4-тоқсан
Қоршаған орта	Ауа-райы	2.1.8.1 түсі және саны сияқты таныс тақырыптарға қатысты қысқаша диалогтарда негізгі мезеттерді түсіну; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану; 2.5.3.1 базалық сезімдерді сипаттау үшін кейбір сын есімдерді пайдалану
	Жыл мезгілдері	2.1.4.1 түсі немесе саны сияқты аспектілерді анықтауға қатысты қалыпты қысқа сұрақтарды түсіну; 2.2.7.1 таныс күрделі сөздерге екпінді дұрыс қою; 2.3.3.1 едәуір қолдаумен сыныптағы таныс нұсқауларды орындау және таныс және жалпы тақырыптар аясында қарапайым сөздерді, сөз тіркестерін және сөйлемдерді оқу; 2.3.6.1 қолдау арқылы таныс тақырыптарға қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпаратты едәуір визуалды түсіну; 2.5.9.1 өздерінің нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы сөйлесу үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) (негізгі хабарлы, болымсыздық және сұрау формалары) пайдалану
	Жануарлар не істей алады?	2.1.4.1 түсі немесе саны сияқты аспектілерді анықтауға қатысты қалыпты қысқа сұрақтарды түсіну; 2.5.11.1 қабілеттерді сипаттау үшін können/кҰнэн модальді етістігін пайдалану; 2.5.13.1 сөздерді байланыстыру үшін und/унд, oder/одэр жалғаулықтарын пайдалану
	Аулада	2.1.3.1 түсі және саны сипатталатын таныс тақырыптардағы қысқаша диалогтардың негізгі кезеңдерін түсіну; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану; 2.3.1.1 сөздерді дауыстап оқып, әріптеп айту; 2.4.5.1 дауыстап оқығанда жиі қолданылатын таныс әріптерді, буындарды және сөздерді жазу
Саяхат	А пунктінен Б пунктіне дейін	2.2.3.1 сабақта орындалатын іс әрекет түрлері, заттарды сипаттауда қолданылатын қысқа сөйлемдер, фразалар және жалпы сөздердің шектеулі санын қолдану; 2.5.9.1 өздерінің нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы сөйлесу үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) (негізгі хабарлы, болымсыздық және сұрау формалары) пайдалану; 2.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау үшін an/ан, in/ин, auf/ауф негізгі орналасу көмекші сөздерін пайдалану, апта күнін және тәулік уақытын көрсету үшін an/ан, in/ин, um/ум уақыт көмекші сөздерін пайдалану
	Көлік түрлері	2.2.4.1 қолдаумен жеке және нақты ақпарат бере отырып қалыпты сұрақтарға жауап беру; 2.3.3.1 едәуір қолдаумен сыныптағы таныс нұсқауларды орындау және таныс және жалпы тақырыптар аясында қарапайым сөздерді, сөз тіркестерін және сөйлемдерді оқу; 2.5.11.1 қабілеттерді сипаттау үшін können/ кҰнэн модальді етістігін пайдалану
	Менің ұшағым	2.2.1.1 таныс тақырыптарға және сабақтағы іс-әрекеттерге қатысты өзі, өзге адамдар туралы және заттар туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру
	Мен велосипедпен серуендеймін	2.1.8.1 түсі және саны сияқты таныс тақырыптарға қатысты қысқаша диалогтарда негізгі мезеттерді түсіну
	Ал, енді бірге аттанайық	2.2.4.1 қолдаумен жеке және нақты ақпарат бере отырып қалыпты сұрақтарға жауап беру; 2.3.3.1 едәуір қолдаумен сыныптағы таныс нұсқауларды орындау және таныс және жалпы тақырыптар аясында қарапайым сөздерді, сөз тіркестерін және сөйлемдерді оқу; 2.4.8.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде қысқа сөйлемдердің соңына нүкте қою

3)3-сынып:

Ортақ тақырыптар	Тақырыптар	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
Тірі табиғат	Жануарлардың түрлері	3.1.5.1 фонемикалық айырмашылығы бар сөздерді ажырату; 3.2.1.1 жалпы тақырыптардың шектеулі шеңберіне қатысты өзі туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру; 3.5.5.1 таныс тақырыптарға әңгімелесу барысында wer/вэр, was/вас, wo/во, wohin/вохин, wie viele/ви филе, wie alt/ви альт, wie oft/ви офт сұрау сөздерін пайдалану; 3.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау hinter/хинтер, zwischen/цвишэн, in/ин, unter/унтэр орналасау көмекші сөздерін пайдалану, мерзімді, апта күнін және тәулік уақытын көрсету үшін an/ан, in/ин, um/ум мезгіл көмекші сөздерін пайдалану
	Дене мүшелері	3.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 3.2.1.1 жалпы тақырыптардың шектеулі шеңберіне қатысты өзі туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру; 3.3.1.1 қолдаумен қарапайым сөйлемдердегі таныс сөздердің шектеулі санын ажырату, анықтау және айту
	Жануарлардың қимылдары және шығаратын дыбыстары	3.1.2.1 қолдау арқылы жеке ақпаратты талап ететін сұрақтардың шектеулі ауқымын түсіну; 3.1.9.1 ежіктеп айтылған қысқа қарапайым сөздерді түсіну; 3.4.1.1 елеулі қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 3.5.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты заттарды белгілеу үшін ein/айн,der/дэр, ein/айн, das/дас, eine/айнэ, die/ди артикльдерін пайдалану
	Шығармашылық жоба	3.1.1.1 сабақтағы кең ауқымды іс-әрекет түрлерін орындауға қажетті қысқаша нұсқауларды қолдау арқылы түсіну; 3.2.6.1 шектеулі тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу
Жарық пен көлеңке	Күн мен түн	3.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 3.1.7.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтердің мазмұнын болжауда мәнмәтіндік көмекті қолдану; 3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 3.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты қысқа қарапайым мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну
Жарық пен көлеңке	Жарық көздері	3.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 3.2.1.1 жалпы тақырыптардың шектеулі шеңберіне қатысты өзі туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру; 3.3.3.1 стандартты қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа көркем және ғылыми-танымал мәтіндерді оқу; 3.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде заттарды сипаттау және салыстыру барысында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану; 3.5.11.1 тілек білдіру барысында möchten модальді етістігін пайдалану
	Сыртта	3.1.5.1 фонемикалық айырмашылығы бар сөздерді ажырату; 3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 3.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сөздермен сипаттау; 3.2.6.1 шектеулі тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу; 3.4.5.1 қолдаумен негізгі шылауларды қолдана отырып сөздерді және фразаларды байланыстыру; 3.4.7.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу
2-тоқсан
Уақыт	Менің күн тәртібім	3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 3.2.1.1 жалпы тақырыптардың шектеулі шеңберіне қатысты өзі туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру; 3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты бар тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою; 3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 3.4.1.1 елеулі қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 3.5.2.1 1-ден 50-ге дейінгі есептік сан есімдерді қолдану; 3.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау hinter/хинтер, zwischen/цвишэн, in/ин, unter/унтэр орналасау көмекші сөздерін пайдалану, мерзімді, апта күнін және тәулік уақытын көрсету үшін an/ан, in/ин, um/ум мезгіл көмекші сөздерін пайдалану
	Апта күндері	3.1.7.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтердің мазмұнын болжауда мәнмәтіндік көмекті қолдану; 3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты бар тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою; 3.2.6.1 шектеулі тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу; 3.3.1.1 қолдаумен қарапайым сөйлемдердегі таныс сөздердің шектеулі санын ажырату, анықтау және айту; 3.4.4.1 қолдаумен сөздердің арасына тиісті орын қалдырып, қысқа қарапайым сөйлемдер жазу; 3.4.6.1 сабақта мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде есімдерді, мекендердің атауын және қысқа сөйлемдерді жазғанда бас әріптер мен кіші әріптерді дұрыс қолдану; 3.5.2.1 1-ден 50-ге дейінгі есептік сан есімдерді қолдану; 3.5.9.1 өздерінің нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы, болашаққа жоспарланған қарапайым оқиғалар туралы сөйлесу үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) (негізгі хабарлы, болымсыздық және сұрау формалары) пайдалану
	Уақытында	3.1.7.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтердің мазмұнын болжауда мәнмәтіндік көмекті қолдану; 3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 3.1.9.1 ежіктеп айтылған қысқа қарапайым сөздерді түсіну; 3.2.6.1 шектеулі тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу; 3.3.3.1 стандартты қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа көркем және ғылыми-танымал мәтіндерді оқу; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну; 3.5.2.1 1-ден 50-ге дейінгі есептік сан есімдерді қолдану; 3.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау hinter/хинтер, zwischen/цвишэн, in/ин, unter/унтэр орналасау көмекші сөздерін пайдалану, мерзімді, апта күнін және тәулік уақытын көрсету үшін an/ан, in/ин, um/ум мезгіл көмекші сөздерін пайдалану
Сәулет өнері	Төрт қабырға	3.1.1.1 сабақтағы кең ауқымды іс-әрекет түрлерін орындауға қажетті қысқаша нұсқауларды қолдау арқылы түсіну; 3.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 3.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сөздермен сипаттау; 3.3.4.1 шамалы қолдаумен иллюстрациялары бар қарапайым сөздікті қолдану; 3.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты қысқа қарапайым мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну
	Біздің қала	3.4.7.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 3.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді пайдалану; 3.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде заттарды сипаттау және салыстыру барысында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану; 3.5.9.1 өздерінің нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы, болашаққа жоспарланған қарапайым оқиғалар туралы сөйлесу үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) (негізгі хабарлы, болымсыздық және сұрау формалары) пайдалану; 3.5.12.1 адамдар мен заттардың орнын сипаттау hinter/хинтер, zwischen/цвишэн, in/ин, unter/унтэр орналасау көмекші сөздерін пайдалану, мерзімді, апта күнін және тәулік уақытын көрсету үшін an/ан, in/ин, um/ум мезгіл көмекші сөздерін пайдалану
	Үйдің айналасында	3.1.4.1 қолдау арқылы жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты қысқа сұрақтардың шектеулі көлемін түсіну; 3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты бар тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою; 3.3.3.1 стандартты қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа көркем және ғылыми-танымал мәтіндерді оқу; 3.4.1.1 елеулі қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 3.4.4.1 қолдаумен сөздердің арасына тиісті орын қалдырып, қысқа қарапайым сөйлемдер жазу; 3.5.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты заттарды белгілеу үшін ein/айн, der/дэр, ein/айн, das/дас, eine/айнэ, die/ди артикльдерін пайдалану
3-тоқсан
Өнер	Музыкалық аспаптар	3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 3.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сөздермен сипаттау; 3.2.5.1 дауыстап оқыған кезде таныс сөздер мен қысқа сөз тіркестерін анық айту; 3.2.7.1 жұптық, топтық және бүкіл сыныптық әңгімелер барысында пікір айтуда сөйлемдер, фразалар және сөздердің шектеулі санын қолдану; 3.2.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа, қарапайым оқиғалар мен әңгімелерді айтып беру; 3.3.1.1 қолдаумен қарапайым сөйлемдердегі таныс сөздердің шектеулі санын ажырату, анықтау және айту; 3.3.2.1 қолдаумен сабақтағы тапсырмаларды орындау барысында таныс нұсқауларды оқу және орындау; 3.5.10.1 manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/имэр, nie/ни -мезгіл және жиілік үстеулерін пайдалану, gut/гут, schlecht/шлехт сын-қимыл үстеулерін пайдалануды бастау
	Біз сурет саламыз	3.1.1.1 сабақтағы кең ауқымды іс-әрекет түрлерін орындауға қажетті қысқаша нұсқауларды қолдау арқылы түсіну; 3.1.3.1 жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтардың негізгі идеяларын түсіну; 3.3.4.1 шамалы қолдаумен иллюстрациялары бар қарапайым сөздікті қолдану
	Менің жақсы көретін музыкам	3.1.5.1 фонемикалық айырмашылығы бар сөздерді ажырату; 3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 3.4.3.1 адамдарды, мекендерді және нысандарды сипаттайтын қысқа фразалар жазу; 3.4.5.1 қолдаумен негізгі шылауларды қолдана отырып сөздерді және фразаларды байланыстыру
	Көлеңкелер театры	3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 3.4.1.1 елеулі қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 3.4.6.1 сабақта мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде есімдерді, мекендердің атауын және қысқа сөйлемдерді жазғанда бас әріптер мен кіші әріптерді дұрыс қолдану; 3.4.8.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде қысқа, таныс сөйлемдердің соңына нүктені орынды қолдану
Көрнекті тұлғалар	Ғарышты зерттеу	3.1.2.1 қолдау арқылы жеке ақпаратты талап ететін сұрақтардың шектеулі ауқымын түсіну; 3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 3.2.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа, қарапайым оқиғалар мен әңгімелерді айтып беру; 3.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты қысқа қарапайым мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну; 3.4.1.1 елеулі қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 3.4.2.1 қалыпты көлемдегі және формадағы сөздер мен сөз тіркестерін жазу; 3.5.9.1 өздерінің нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы, болашаққа жоспарланған қарапайым оқиғалар туралы сөйлесу үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) (негізгі хабарлы, болымсыздық және сұрау формалары) пайдалану
	ГҰте	3.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 3.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сөздермен сипаттау; 3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 3.2.5.1 дауыстап оқыған кезде таныс сөздер мен қысқа сөз тіркестерін анық айту; 3.2.7.1 жұптық, топтық және бүкіл сыныптық әңгімелер барысында пікір айтуда сөйлемдер, фразалар және сөздердің шектеулі санын қолдану; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну; 3.4.2.1 қалыпты көлемдегі және формадағы сөздер мен сөз тіркестерін жазу; 3.4.3.1 адамдарды, мекендерді және нысандарды сипаттайтын қысқа фразалар жазу; 3.4.6.1 сабақта мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде есімдерді, мекендердің атауын және қысқа сөйлемдерді жазғанда бас әріптер мен кіші әріптерді дұрыс қолдану
	Ұлы идеялар	3.1.9.1 ежіктеп айтылған қысқа қарапайым сөздерді түсіну; 3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты бар тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою; 3.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде заттарды сипаттау және салыстыру барысында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану; 3.5.6.1 жалпы типтегі сұрақтар барысында diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін пайдалану; 3.5.7.1 іс-әрекеттер мен оқиғаларды сипаттау үшін жіктеу есімдіктерін атау септігінде пайдалану
	Қазақстанда ашылған жаңалықтар	3.1.7.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтердің мазмұнын болжауда мәнмәтіндік көмекті қолдану; 3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты бар тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою; 3.4.5.1 қолдаумен негізгі шылауларды қолдана отырып сөздерді және фразаларды байланыстыру
4-тоқсан
Су – тіршілік көзі	Шалшыққа тамған тамшылар	3.2.5.1 дауыстап оқыған кезде таныс сөздер мен қысқа сөз тіркестерін анық айту; 3.3.1.1 қолдаумен қарапайым сөйлемдердегі таныс сөздердің шектеулі санын ажырату, анықтау және айту; 3.3.2.1 қолдаумен сабақтағы тапсырмаларды орындау барысында таныс нұсқауларды оқу және орындау
	Теңізде	3.1.4.1 қолдау арқылы жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты қысқа сұрақтардың шектеулі көлемін түсіну; 3.1.5.1 фонемикалық айырмашылығы бар сөздерді ажырату; 3.4.7.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу
	Жағажай оқиғасы	3.1.1.1 сабақтағы кең ауқымды іс-әрекет түрлерін орындауға қажетті қысқаша нұсқауларды қолдау арқылы түсіну; 3.3.2.1 қолдаумен сабақтағы тапсырмаларды орындау барысында таныс нұсқауларды оқу және орындау; 3.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты қысқа қарапайым мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну; 3.4.8.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде қысқа, таныс сөйлемдердің соңына нүктені орынды қолдану
Демалыс мәдениеті. Мейрамдар	Ойын-сауық орындары	3.1.7.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтердің мазмұнын болжауда мәнмәтіндік көмекті қолдану; 3.2.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа, қарапайым оқиғалар мен әңгімелерді айтып беру; 3.3.3.1 стандартты қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа көркем және ғылыми-танымал мәтіндерді оқу; 3.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты қысқа қарапайым мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну; 3.4.7.1 мұғалімнің басшылығымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 3.5.9.1 өздерінің нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы, болашаққа жоспарланған қарапайым оқиғалар туралы сөйлесу үшін осы шақты (Präsens/прэзэнс) (негізгі хабарлы, болымсыздық және сұрау формалары) пайдалану
	Лотерея	3.1.1.1 сабақтағы кең ауқымды іс-әрекет түрлерін орындауға қажетті қысқаша нұсқауларды қолдау арқылы түсіну; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну; 3.5.2.1 1-ден 50-ге дейінгі есептік сан есімдерді қолдану; 3.5.8.1 таныс тақырыптарға қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз формалары) пайдалану
	Батпырауық	3.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 3.3.4.1 шамалы қолдаумен иллюстрациялары бар қарапайым сөздікті қолдану; 3.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде заттарды сипаттау және салыстыру барысында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану; 3.5.8.1 таныс тақырыптарға қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз формалары) пайдалану; 3.5.13.1 сөздерді байланыстыру үшін und/унд, oder/одэр, aber/абэр жалғаулықтарын пайдалану

4) 4-сынып:

Ортақ тақырыптар	Тақырыптар	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
Қазақстандағы спорт	Балалар ойындары 1	4.1.2.1 қолдау арқылы жеке ақпаратты талап ететін сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін логикалық бірізділікпен сөйлемдер жазу; 4.5.10.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/имэр, nie/ни -мезгіл және жиілік үстеулерін пайдалану, gut/гут, schlecht/шлехт қарапайым сын-қимыл үстеулерін пайдалану; 4.5.14.1 denn/дэн жалғаулығымен бағыныңқы сөйлемдерді пайдалану
	Балалар ойындары 2	4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.3.2.1 шамалы қолдаумен қысқа қарапайым көркем және ғылыми-танымал мәтіндерді оқу және түсіну; 4.4.3.1 қолдаумен адамдарды, мекендерді және нысандарды суреттейтін қысқа сөйлемдерді жазу; 4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберіне сұрақ құрастыру барысында wer/вэр, was/вас, wo/во, wohin/вохин, wie/ви viele/филе, wie/ви alt/альт, wie/ви oft/офт сұрау сөздерін пайдалану; 4.5.8.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз формалары) пайдалану
	Олимпиада ойындары	4.1.4.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа қалыпты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.4.1.1 қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіне қатысты сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін логикалық бірізділікпен сөйлемдер жазу; 4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберіне сұрақ құрастыру барысында wer/вэр, was/вас, wo/во, wohin/вохин, wie/ви viele/филе, wie/ви alt/альт, wie/ви oft/офт сұрау сөздерін пайдалану
	Эзоп мысалдары 1	4.1.8.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 4.2.5.1 көптеген сөздерді, қысқа сөз тіркестерін және қарапайым сөйлемдерді анық айту; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі ойларды анықтау; 4.5.10.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/имэр, nie/ни -мезгіл және жиілік үстеулерін пайдалану, gut/гут, schlecht/шлехт қарапайым сын-қимыл үстеулерін пайдалану
	Эзоп мысалдары 2	4.1.3.1 қолдау арқылы көптеген жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтардың негізгі идеяларын түсіну; 4.1.8.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 4.2.8.1 ұнайтыны және ұнамайтыны туралы айту; 4.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды сипаттау және салыстыру барысындасында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану; 4.5.10.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/имэр, nie/ни -мезгіл және жиілік үстеулерін пайдалану, gut/гут, schlecht/шлехт қарапайым сын-қимыл үстеулерін пайдалану
Аңыз бен мифтердегі құндылықтар	Фольклор 1	4.1.4.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа қалыпты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қазіргі және өткен тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде көптеген жиі кездесетін сөздерді дұрыс жазу
	Фольклор 2	4.1.8.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сипаттау, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты өткен тәжірибені сипаттау; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.4.1.1 қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіне қатысты сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 4.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды сипаттау және салыстыру барысындасында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану; 4.5.7.1 өзі жайлы жеке ақпарат беру және іс-әрекеттер мен оқиғаларды сипаттау үшін жіктеу есімдіктерін атау септігінде, mein/майн, dein/дайн тәуелдік есімдіктерін пайдалану
	Адамдар және мекендер	4.1.5.1 бастапқы, ортаңғы және соңғы фонемаларды және олардың тіркесімін анықтау; 4.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып кең ауқымды жалпы және оқу тақырыптарына шеңберіндегі қысқа қалыпты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 4.4.2.1 жазба жұмыстарында шектеулі көлемін орындау барысында үздіксіз хатты пайдалану; 4.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды сипаттау және салыстыру барысындасында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану
	Айдаһарлар және сиқырлы тіршілік иелері 1	4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде көптеген жиі кездесетін сөздерді дұрыс жазу; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, заттарды көрсету, сипаттау және белгілеу барысында -s тәуелдік форманcыy пайдалану; 4.5.13.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін und/унд, oder/одэр, aber/абэр жалғаулықтарын пайдалану
	Айдаһарлар және сиқырлы тіршілік иелері 2	4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.2.6.1 кең ауқымды тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі ойларды анықтау; 4.4.3.1 қолдаумен адамдарды, мекендерді және нысандарды суреттейтін қысқа сөйлемдерді жазу; 4.5.10.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/имэр, nie/ни -мезгіл және жиілік үстеулерін пайдалану, gut/гут, schlecht/шлехт қарапайым сын-қимыл үстеулерін пайдалану
2-тоқсан
Мәдени мұра	Қазыналаркартасы 1	4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сипаттау, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты өткен тәжірибені сипаттау; 4.2.6.1 кең ауқымды тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу; 4.3.4.1 қолдаумен классификацияға сәйкес мектеп кітапханасындағы немесе сыныптағы кітаптарды, жұмыс парақтарын және басқа да баспа материалдарын табу; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, заттарды көрсету, сипаттау және белгілеу барысында -s тәуелдік форманcыy пайдалану; 4.5.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды белгілеу үшін артикльдерді пайдалану; 4.5.8.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз формалары) пайдалану
	Қазыналар картасы 2	4.1.3.1 қолдау арқылы көптеген жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтардың негізгі идеяларын түсіну; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.4.1.1 қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіне қатысты сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 4.5.8.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз формалары) пайдалану; 4.5.12.1 адамдар мен заттардың орны мен бағытын сипаттау үшін in/ин, auf/ауф, hinter/хинтэр, links/линкс, rechts/рэхтс орналасау көмекші сөздерін пайдалану, in/ин, an/ан, vor/фор, nach/нах уақыт көмекші сөздерін қолдану, пайдаланылушы затты белгілеу үшін mit/мит, ohne/онэ және алушыны көрсету үшін für/фюр -ді қолдану
	Қазына іздеу барысында 1	4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі ойларды анықтау; 4.4.1.1 қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіне қатысты сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 4.5.2.1 1-ден 100-ге дейінгі есептік сан есімдерді, сонымен қатар 1-ден 10-ға дейінгі реттік сан есімдерді қолдану
	Қазына іздеу барысында 2	4.1.4.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа қалыпты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.5.1 көптеген сөздерді, қысқа сөз тіркестерін және қарапайым сөйлемдерді анық айту; 4.4.2.1 жазба жұмыстарында шектеулі көлемін орындау барысында үздіксіз хатты пайдалану; 4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберіне сұрақ құрастыру барысында wer/вэр, was/вас, wo/во, wohin/вохин, wie/ви, viele/филе, wie/ви, alt/альт, wie/ви, oft/офт сұрау сөздерін пайдалану
	Біздің ғаламшардың қазыналары 1	4.1.3.1 қолдау арқылы көптеген жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтардың негізгі идеяларын түсіну; 4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сипаттау, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты өткен тәжірибені сипаттау; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі ойларды анықтау; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін логикалық бірізділікпен сөйлемдер жазу
	Біздің ғаламшардың қазыналары 2	4.1.8.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 4.2.6.1 кең ауқымды тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу; 4.2.8.1 ұнайтыны және ұнамайтыны туралы айту; 4.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып кең ауқымды жалпы және оқу тақырыптарына шеңберіндегі қысқа қалыпты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну
Мамандықтар әлемі және қарым-қатынас түрлері	Ым-ишара тілі	4.1.1.1 сабақтағы іс-әрекет түрлерін орындау бойынша нұсқаулардың кең ауқымын түсіну; 4.2.1.1 жалпы тақырыптардың ауқымды шеңберіне қатысты өзі туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру; 4.3.1.1 қолдаумен мәтіндегі көптеген сөздерді ажырату, анықтау және айту; 4.4.2.1 жазба жұмыстарында шектеулі көлемін орындау барысында үздіксіз хатты пайдалану; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, заттарды көрсету, сипаттау және белгілеу барысында -s тәуелдік форманcыy пайдалану; 4.5.6.1 қысқа баяндамаларда, сұрақтар мен жауаптар бергенде diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін және объектілік септіктерде жіктеу есімдіктерін пайдалану
	Қарым-қатынас әлемі	4.1.1.1 сабақтағы іс-әрекет түрлерін орындау бойынша нұсқаулардың кең ауқымын түсіну; 4.1.3.1 қолдау арқылы көптеген жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтардың негізгі идеяларын түсіну; 4.2.1.1 жалпы тақырыптардың ауқымды шеңберіне қатысты өзі туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру; 4.3.1.1 қолдаумен мәтіндегі көптеген сөздерді ажырату, анықтау және айту; 4.4.6.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде есімдерді, мекендердің атауын және қысқа сөйлемдерді жазғанда бас әріптер мен кіші әріптерді дұрыс қолдану
	Технологиялар	4.1.2.1 қолдау арқылы жеке ақпаратты талап ететін сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сипаттау, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты өткен тәжірибені сипаттау; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін логикалық бірізділікпен сөйлемдер жазу; 4.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды сипаттау және салыстыру барысындасында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану
3-тоқсан
Табиғат құбылыстары	Ауа райы 1	4.1.9.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты ауызша айтылған сөздерді түсіну; 4.2.1.1 жалпы тақырыптардың ауқымды шеңберіне қатысты өзі туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру; 4.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып кең ауқымды жалпы және оқу тақырыптарына шеңберіндегі қысқа қалыпты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 4.4.5.1 аздаған қолдаумен негізгі шылауларды қолдана отырып сөйлемдерді байланыстыру; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде көптеген жиі кездесетін сөздерді дұрыс жазу; 4.5.13.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін und/унд, oder/одэр, aber/абэр жалғаулықтарын пайдалану
	Ауа райы 2	4.1.4.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа қалыпты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қазіргі және өткен тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.2.7.1 жұптық, топтық және бүкіл сыныптық әңгімелер барысында сөйлемдер, фразалар және сөздердің кең ауқымын қолдану; 4.3.6.1 аз қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде көптеген жиі кездесетін сөздерді дұрыс жазу; 4.4.8.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде сөйлемдердің соңына нүктені және сұрақ белгісін орынды қолдану
	Сарқырамалар	4.1.3.1 қолдау арқылы көптеген жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтардың негізгі идеяларын түсіну; 4.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 4.1.7.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқаша диалогтердің мазмұнын және мағынасын болжауда мәнмәтіндік көмекті қолдану; 4.2.6.1 кең ауқымды тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі ойларды анықтау; 4.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып кең ауқымды жалпы және оқу тақырыптарына шеңберіндегі қысқа қалыпты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 4.4.2.1 жазба жұмыстарында шектеулі көлемін орындау барысында үздіксіз хатты пайдалану
	Қыстың тосын сыйлары	4.3.6.1 аз қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну; 4.5.11.1 нақты іс-әрекетті орындай алу біліктілігін білдіру үшін können/кҰнен модальді етістігін пайдалану; 4.5.12.1 адамдар мен заттардың орны мен бағытын сипаттау үшін in/ин, auf/ауф, hinter/хинтэр, links/линкс, rechts/рэхтс орналасау көмекші сөздерін пайдалану, in/ин, an/ан, vor/фор, nach/нах уақыт көмекші сөздерін қолдану, пайдаланылушы затты белгілеу үшін mit/мит, ohne/онэ және алушыны көрсету үшін für/фюр -ді қолдану; 4.5.13.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін und/унд, oder/одэр, aber/абэр жалғаулықтарын пайдалану
Тәні саудың жаны сау!	Денсаулық 1	4.2.5.1 көптеген сөздерді, қысқа сөз тіркестерін және қарапайым сөйлемдерді анық айту; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде көптеген жиі кездесетін сөздерді дұрыс жазу; 4.5.9.1 оқиғаларды, сезімдерді және іс-әрекеттерді сипаттау үшін өткен шақ формаларын қолдануды жалғастыру, өздері жайлы ақпарат беріп, нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы, болашаққа жоспарланған оқиғалар туралы сөйлесу үшін осы шақты пайдалану; 4.5.10.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/имэр, nie/ни -мезгіл және жиілік үстеулерін пайдалану, gut/гут, schlecht/шлехт қарапайым сын-қимыл үстеулерін пайдалану
	Денсаулық 2	4.1.10.1 білім алушы ана тіліндегі сөздерге ұқсас сөздерді ажыратады; 4.2.6.1 кең ауқымды тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу; 4.4.2.1 жазба жұмыстарында шектеулі көлемін орындау барысында үздіксіз хатты пайдалану; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде көптеген жиі кездесетін сөздерді дұрыс жазу; 4.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды сипаттау және салыстыру барысындасында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану
	Жануарларға қамқор болайық 1	4.2.7.1 жұптық, топтық және бүкіл сыныптық әңгімелер барысында сөйлемдер, фразалар және сөздердің кең ауқымын қолдану; 4.4.1.1 қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіне қатысты сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 4.4.2.1 жазба жұмыстарында шектеулі көлемін орындау барысында үздіксіз хатты пайдалану; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, заттарды көрсету, сипаттау және белгілеу барысында -s тәуелдік форманcыy пайдалану; 4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберіне сұрақ құрастыру барысында wer/вэр, was/вас, wo/во, wohin/вохин, wie/ви viele/филе, wie/ви alt/альт, wie/ви oft/офт сұрау сөздерін пайдалану
	Жануарларға қамқор болайық 2	4.1.3.1 қолдау арқылы көптеген жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтардың негізгі идеяларын түсіну; 4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сипаттау, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты өткен тәжірибені сипаттау; 4.3.2.1 шамалы қолдаумен қысқа қарапайым көркем және ғылыми-танымал мәтіндерді оқу және түсіну; 4.4.5.1 аздаған қолдаумен негізгі шылауларды қолдана отырып сөйлемдерді байланыстыру
	Ғаламшарды сақтап қалайық 1	4.1.3.1 қолдау арқылы көптеген жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқаша диалогтардың негізгі идеяларын түсіну; 4.1.4.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа қалыпты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.6.1 кең ауқымды тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу; 4.3.2.1 шамалы қолдаумен қысқа қарапайым көркем және ғылыми-танымал мәтіндерді оқу және түсіну; 4.5.10.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/имэр, nie/ни -мезгіл және жиілік үстеулерін пайдалану, gut/гут, schlecht/шлехт қарапайым сын-қимыл үстеулерін пайдалану
	Ғаламшарды сақтап қалайық 2	4.1.5.1 бастапқы, ортаңғы және соңғы фонемаларды және олардың тіркесімін анықтау; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.2.8.1 ұнайтыны және ұнамайтыны туралы айту; 4.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып кең ауқымды жалпы және оқу тақырыптарына шеңберіндегі қысқа қалыпты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 4.5.8.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз формалары) пайдалану
4-тоқсан
Ғарышқа саяхат	Ғарышқа 1	4.1.5.1 бастапқы, ортаңғы және соңғы фонемаларды және олардың тіркесімін анықтау; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі ойларды анықтау; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде көптеген жиі кездесетін сөздерді дұрыс жазу; 4.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды сипаттау және салыстыру барысындасында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану; 4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберіне сұрақ құрастыру барысында wer/вэр, was/вас, wo/во, wohin/вохин, wie/ви viele/филе, wie/ви alt/альт, wie/ви oft/офт сұрау сөздерін пайдалану; 4.5.11.1 нақты іс-әрекетті орындай алу біліктілігін білдіру үшін können/кҰнен модальді етістігін пайдалану
	Ғарышқа 2	4.2.6.1 кең ауқымды тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу; 4.3.6.1 аз қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін логикалық бірізділікпен сөйлемдер жазу
	Күн жүйесінің ғаламшарлары 1	4.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 4.3.1.1 қолдаумен мәтіндегі көптеген сөздерді ажырату, анықтау және айту; 4.3.4.1 қолдаумен классификацияға сәйкес мектеп кітапханасындағы немесе сыныптағы кітаптарды, жұмыс парақтарын және басқа да баспа материалдарын табу; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін логикалық бірізділікпен сөйлемдер жазу; 4.5.2.1 1-ден 100-ге дейінгі есептік сан есімдерді, сонымен қатар 1-ден 10-ға дейінгі реттік сан есімдерді қолдану
	Күн жүйесінің ғаламшарлары 2	4.1.4.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа қалыпты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып кең ауқымды жалпы және оқу тақырыптарына шеңберіндегі қысқа қалыпты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 4.4.2.1 жазба жұмыстарында шектеулі көлемін орындау барысында үздіксіз хатты пайдалану; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, заттарды көрсету, сипаттау және белгілеу барысында -s тәуелдік форманcыy пайдалану; 4.5.2.1 1-ден 100-ге дейінгі есептік сан есімдерді, сонымен қатар 1-ден 10-ға дейінгі реттік сан есімдерді қолдану; 4.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды сипаттау және салыстыру барысындасында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану
	Өзге ғаламдықтар 1	4.1.5.1 бастапқы, ортаңғы және соңғы фонемаларды және олардың тіркесімін анықтау; 4.1.8.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.3.6.1 аз қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде көптеген жиі кездесетін сөздерді дұрыс жазу; 4.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды сипаттау және салыстыру барысындасында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану; 4.5.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды белгілеу үшін артикльдерді пайдалану; 4.5.13.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін und/унд, oder/одэр, aber/абэр жалғаулықтарын пайдалану
	Өзге ғаламдықтар 2	4.3.5.1 мәнмәтіндегі кеңестерді қолданып кең ауқымды жалпы және оқу тақырыптарына шеңберіндегі қысқа қалыпты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 4.4.1.1 қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіне қатысты сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 4.4.5.1 аздаған қолдаумен негізгі шылауларды қолдана отырып сөйлемдерді байланыстыру; 4.5.9.1 оқиғаларды, сезімдерді және іс-әрекеттерді сипаттау үшін өткен шақ формаларын қолдануды жалғастыру, өздері жайлы ақпарат беріп, нені қалайтынын, ұнататынын, әдеттерін сипаттап және фактілер туралы, болашаққа жоспарланған оқиғалар туралы сөйлесу үшін осы шақты пайдалану
Машиналар	Баяу машиналар 1	4.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты адамдар мен нысандарды қарапайым сипаттау, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты өткен тәжірибені сипаттау; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі ойларды анықтау; 4.4.1.1 қолдаумен жеке, жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіне қатысты сөйлемдерді құрастыру, жазу және тексеру; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде көптеген жиі кездесетін сөздерді дұрыс жазу; 4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберіне сұрақ құрастыру барысында wer/вэр, was/вас, wo/во, wohin/вохин, wie/ви viele/филе, wie/ви alt/альт, wie/ви oft/офт сұрау сөздерін пайдалану; 4.5.10.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін manchmal/манхьмаль, oft/офт, immer/имэр, nie/ни -мезгіл және жиілік үстеулерін пайдалану, gut/гут, schlecht/шлехт қарапайым сын-қимыл үстеулерін пайдалану
	Баяу машиналар 2	4.1.6.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқаша диалогтардағы немесе мәтін үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 4.2.1.1 жалпы тақырыптардың ауқымды шеңберіне қатысты өзі туралы қарапайым сөйлемдер құрастыру; 4.3.2.1 шамалы қолдаумен қысқа қарапайым көркем және ғылыми-танымал мәтіндерді оқу және түсіну; 4.4.5.1 аздаған қолдаумен негізгі шылауларды қолдана отырып сөйлемдерді байланыстыру; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, заттарды көрсету, сипаттау және белгілеу барысында -s тәуелдік форманcыy пайдалану; 4.5.6.1 қысқа баяндамаларда, сұрақтар мен жауаптар бергенде diеse/дизэ, dieses/дизэс, diеser/дизэр сілтеу есімдіктерін және объектілік септіктерде жіктеу есімдіктерін пайдалану
	Жылдам машиналар 1	4.1.5.1 бастапқы, ортаңғы және соңғы фонемаларды және олардың тіркесімін анықтау; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.2.7.1 жұптық, топтық және бүкіл сыныптық әңгімелер барысында сөйлемдер, фразалар және сөздердің кең ауқымын қолдану; 4.3.1.1 қолдаумен мәтіндегі көптеген сөздерді ажырату, анықтау және айту; 4.4.2.1 жазба жұмыстарында шектеулі көлемін орындау барысында үздіксіз хатты пайдалану; 4.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды сипаттау және салыстыру барысындасында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану; 4.5.12.1 адамдар мен заттардың орны мен бағытын сипаттау үшін in/ин, auf/ауф, hinter/хинтэр, links/линкс, rechts/рэхтс орналасау көмекші сөздерін пайдалану, in/ин, an/ан, vor/фор, nach/нах уақыт көмекші сөздерін қолдану, пайдаланылушы затты белгілеу үшін mit/мит, ohne/онэ және алушыны көрсету үшін für/фюр -ді қолдану
	Жылдам машиналар 2	4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты сұрақтарға жауап беру; 4.2.6.1 кең ауқымды тақырыптар аясындағы қарапайым диалогтарда репликамен алмасу; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін логикалық бірізділікпен сөйлемдер жазу; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде көптеген жиі кездесетін сөздерді дұрыс жазу; 4.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды сипаттау және салыстыру барысындасында сын есімдер мен тәуелдік есімдіктерді пайдалану; 4.5.11.1 нақты іс-әрекетті орындай алу біліктілігін білдіру үшін können/кҰнен модальді етістігін пайдалану; 4.5.16.1 использовать союзы und/унд, oder/одэр, aber/абэр для соединения слов и фраз
	Роботтар 1	4.1.8.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 4.4.8.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде сөйлемдердің соңына нүктені және сұрақ белгісін орынды қолдану; 4.5.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты заттарды белгілеу үшін артикльдерді пайдалану; 4.5.12.1 адамдар мен заттардың орны мен бағытын сипаттау үшін in/ин, auf/ауф, hinter/хинтэр, links/линкс, rechts/рэхтс орналасау көмекші сөздерін пайдалану, in/ин, an/ан, vor/фор, nach/нах уақыт көмекші сөздерін қолдану, пайдаланылушы затты белгілеу үшін mit/мит, ohne/онэ және алушыны көрсету үшін für/фюр -ді қолдану
	Роботтар 2	4.1.8.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа әңгімелерді түсіну; 4.3.2.1 шамалы қолдаумен қысқа қарапайым көркем және ғылыми-танымал мәтіндерді оқу және түсіну; 4.3.4.1 қолдаумен классификацияға сәйкес мектеп кітапханасындағы немесе сыныптағы кітаптарды, жұмыс парақтарын және басқа да баспа материалдарын табу; 4.3.6.1 аз қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты қысқа қарапайым мәтіндердегі негізгі ақпаратты және егжей-тегжейді түсіну; 4.4.5.1 аздаған қолдаумен негізгі шылауларды қолдана отырып сөйлемдерді байланыстыру; 4.5.11.1 нақты іс-әрекетті орындай алу біліктілігін білдіру үшін können/кҰнен модальді етістігін пайдалану

	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығына 6-қосымша
	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына 191-2-қосымша

Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған "Француз тілі" оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген Бастауыш білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 тіркелген). "Француз тілі" оқу пәнінен

2. "Француз тілі" оқу пәні бойынша оқу бағдарламасы:

1) білім алушыларда талдау, бағалау және шығармашылық ойлауды қалыптастыратын әртүрлі тапсырмаларды орындау;

2) ауызша және жазбаша түрдегі дереккөздердің сан алуан түрі;

3) ынталандыратын және қызықты пәндік мазмұн арқылы білім алушылардың француз тілінен А1 деңгейіне жету мақсатын көздейді.

3. Бастауыш сыныптардағы оқу бағдарламасының мазмұны білім алушыларды француз тілін күнделікті өмірде пайдалануға үйретуге, сонымен қатар француз тілін одан әрі үйрену үшін қажетті тұрақты негіз қалауға бағытталған. Бастауыш мектептің "Француз тілі" оқу пәні бағдарламасы білім алушылардың сөйлеу дағдыларын дамытуға, олардың қызығушылығын және өзіне деген сенімділігін нығайтып, француз тілін оқуға деген оң көзқарасын қалыптастыруға бағытталған.

2-тарау. "Француз тілі" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

5. Сыныптар бойынша жылдық оқу жүктемесі:

1) 1-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 66 сағат;

2) 2-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

3) 3-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

4) 4-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағатты құрайды.

6. 1-сыныпқа арналған "Француз тілі" оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) тыңдалым (compréhension orale/конпреасьон ораль): сабақтағы бірқатар іс-әрекет түрлерін орындау бойынша баяу және анық айтылған қысқа қарапайым нұсқауларды, жалпы жеке сұрақтарды, жалпыға мәлім есімдер мен елді-мекен атауларын тыңдау, жалпы және оқу лексикасының кейбір сөздерінің (айтылуы), "Бұл не?" түріндегі қысқа негізгі сұрақтар, фонемалар мен олардың тіркестерінің, әліпби әріптерінің дыбысталуы;

2) айтылым (production orale/продюксион ораль): сабақта адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы бірінші жақтан қарапайым сөйлем құрастырады, сабақтағы қарапайым әңгімелесу барысында адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы сұрақтар қояды, таныс сөздер мен фразаларды анық айтады, өзге адамдармен қарапайым әңгімелесу барысында өздерін таныстыра алады және сұрақтар қоя біледі;

3) оқылым (compréhension écrite/конпреасьон экрит): әліпбидің әріптерін дыбыстайды және атайды, есімдер мен жер-су атауларындағы бас әріптерді таниды кейбір көзге таныс сөздерді таниды, сөздерді әліпбилік ретпен орналастыру үшін әріптерді (бірінші әріп бойынша) қолданады;

4) француз тілін қолдану (utilisation du français/ютилизасьон дю франсэ): жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді қолданады, адамдар мен елді-мекендер туралы айтады, 1-ден 20-ға дейінгі есептік сандар, адамдар мен заттарды сипаттау үшін дара сын есімдерді, заттың орналасуын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан көмекші сөздерінің қолданылуы, қарапайым сұрақтарды құрастыру кезінде qui’est-ce que c’est/кэс кҰ сэ?, qui est-ce, où est/ки эс? у э? сұрау есімдіктерін, заттарды көрсету үшін ce/сҰ, cet/сэ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін, c’est/сэ, ce sont/сҰ құрылымдарын, өзі туралы негізгі ақпаратты беру үшін жіктеу есімдіктерін қолдану, қарапайым командаларды немесе нұсқаулықтарды құрастыру үшін бұйрық райды Lisez/Лизэ, ouvrez/уврэ, fermez/фэрмэ (болымды түрде) қолданады, өзі туралы негізгі ақпаратты беру үшін осы шақты (Présent/Прэзан) (болымды, болымсыз және сұраулы формаларын) қолданады.

7. 2-сыныпқа арналған (Contene de base/Көнтэнэ дэ басэ) базалық мазмұн:

1) тыңдалым (compréhension orale/конпреасьон ораль): қолдау арқылы сабақта берілетін тапсырмаларды орындау үшін бірнеше қысқа қарапайым нұсқаулықтарды, жалпы жеке сұрақтардың кең ауқымын, таныс тақырыптарға шағын диалогтарда қолданылатын негізгі фразаларды тыңдайды, түс пен сан сынды аспектілерді анықтауға бағытталған қысқа қарапайым сұрақтар, сөздерде жетіспейтін фонемаларды табады, таныс тақырыптарға шағын диалогтардың нақты ақпаратын анықтайды, шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін контексттік кеңестерді қолданады, таныс тақырыптарға шағын әңгімелерді тыңдайды;

2) айтылым (production orale/продюксион ораль): таныс тақырыптарға өзі, өзге адамдар мен заттар туралы, сонымен қатар, сабақта орындалатын іс-әрекет туралы сөйлем құрастырады, сабақта орындалатын іс-әрекет түрлері мен таныс тақырыптар бойынша ақпарат іздеуге бағытталған және базалық қажеттіліктерге қатысты сұрақтар қою, сабақта орындалатын іс-әрекет түрлері мен қызметтерді, заттарды сипаттау барысында ортақ сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі ауқымын қолданады, қолдау арқылы қарапайым сұрақтарға жауап береді, тақырыптардың шектеулі шеңберіне өзге адамдармен шағын диалогтарда жеке ақпараттар мен нақты мәліметтерді беру арқылы қысқа жауаптар береді және репликалармен алмасады, таныс күрделі сөздердегі екпіндерді дұрыс қояды, өзгелерге қарапайым нұсқаулар құрастырады;

3) оқылым (compréhension écrite/конпреасьон экрит): жиі қолданылатын дыбыстар мен әріптердің үйлесімін анықтайды, есте сақтайды және айтады, елеулі қолдау арқылы таныс тақырыптар шеңберінде дара сөздерді, фразаларды және сөйлемдерді оқиды, контексттік ойды пайдалану арқылы таныс тақырыптарға қарапайым сөйлемдердің негізгі идеяларын анықтайды, елеулі визуалды қолдау арқылы таныс тақырыптарға күрделі емес мәтіндердегі нақты ақпаратты түсінеді;

4) жазылым (production écrite/продюксион экрит): жекелеген фразалар түрінде сұрақтарға қысқа жауап жазады, жиі қолданылатын сөздерді жазады, адамдар, орындар мен заттарды анықтау үшін қысқа фразалар құрастырады, таныс, жиі қолданылатын сөздердегі бас және жол әріптерін дұрыс жазады, мұғалім жетекшілігімен жазба жұмыстарын орындау барысында қысқа сөйлемдер соңында нүкте қояды;

5) француз тілін қолдану (utilisation du français/ютилизасьон дю франсэ): жекеше түрдегі зат есімдерді, көпше түрдегі зат есімдерді, есептік сан есімдерді – 1-ден 50-ге дейін санайды, заттар мен адамдардың сырт келбетін сипаттауда дара сын есімдерді, заттардың орналасуын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, devant/дҰван, derrière/дэрьер көмекші сөздерін, заттардың сипаты мен түсі туралы сұрақтар құрастыру барысында comment/коман, de quelle couleur?/дҰ кэль кулҰр сұрау есімдіктерін, сұрақтар және оларға жауаптар құрастыру кезінде mon/мон, ma/ма, mes/мэ тәуелдік есімдіктерін қолдану, етістіктерді 1 және 3-жақта (болымды, болымсыз және сұраулы формаларында) жіктеу Présent (être, avoir)/Прэзан (этрҰ, авуар) барысында жіктеу есімдіктерін, өтініштер мен сөйлемдерде қабілеттіліктерді сипаттау үшін vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін, заттардың орналасуын белгілеу үшін il y a/иль я орамдарын, мезгіл, апта күнін және тәулік уақытын көрсету барысында en/ан, au/о мезгіл мағыналы көмекші сөздерді, қалау немесе қаламау сұрақтарын білдіру үшін J’aime/жэм, je n’aime pas/жҰ нэм па құрылымын, сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, ou/у, ou bien/у бьен жалғаулықтарын, сұрақтарға қысқа жауаптарда moi aussi/муа оси құрылымын қолдану.

8. 3-сыныпқа арналған (Contene de base/Көнтэнэ дэ басэ) базалық мазмұн:

1) тыңдалым (compréhension orale/конпреасьон ораль): қолдау арқылы сабақтағы іс-әрекеттердің кең ауқымын орындау үшін қысқа нұсқаулықтарды, қолдау арқылы жеке ақпарат алуға бағытталған қысқа сұрақтардың шектеулі ауқымын тыңдайды, жалпы және кейбір оқу тақырыптарына шағын диалогтардың негізгі идеяларын, жалпы және кейбір оқу тақырыптарын қолдау арқылы қысқа сұрақтардың шектеулі ауқымын анықтайды, фонематикалық ерекше сөздерді ажыратады, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне мәтіннің шағын үзінділеріндегі немесе диалогтардағы нақты егжей-тегжейлі ақпаратты қолдау арқылы таниды, жалпы және оқу тақырыптарын қолдау арқылы шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін контекстік кеңестерді қолданады, жалпы және оқу тақырыптарына қатысты шағын әңгімелерді, әріптеп айтылған дара қысқа сөздерді тыңдайды;

2) айтылым (production orale/продюксион ораль): жалпы тақырыптардың шектеулі шеңберінде өзі туралы қарапайым ойлар құрастырады, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңбері шегінде бар тәжірибені анықтауға сұрақтар қояды, адамдар мен заттарды дара сөздермен сипаттайды, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңбері шегінде бар тәжірибені сипаттауды бастайды, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңбері бойынша сұрақтарға жауап береді, дауыстап оқу кезінде таныс сөздер мен қысқа фразаларды анық айтады, тақырыптардың шектеулі шеңберінде өзге адамдармен шағын диалогтарда реплика алмасады, жұпта, топта, барлық сыныппен қысқа талқылауларға қатысады, тиісті сөздердің, фразалардың сөйлемдердің шектеулі шеңберін пайдалана отырып, өз пікірін білдіреді, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының шектеулі шеңбері шегінде өте қысқа, күрделі емес әңгімелер мен оқиғаларды баяндайды;

3) оқылым (compréhension écrite конпреасьон экрит): мұғалімнің қолдауымен қарапайым сөйлемдердегі таныс сөздердің шектеулі ауқымын анықтайды және айтады, біледі, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңбері шегінде өте қысқа күрделі емес көркем және ғылыми-көпшілік мәтіндерді мұғалімнің қолдауымен оқуды тексеру, мұғалімнің аздаған қолдауы арқылы иллюстрациялы қарапайым сөздікті қолданады, контексттік кеңестер көмегімен жалпы таныс және кейбір оқу тақырыптарына қысқа күрделі емес мәтіндердің негізгі идеясын анықтайды, мұғалімнің айтарлықтай қолдауы арқылы жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қысқа күрделі емес мәтіндердің нақты ақпараты мен мәліметтерін түсінеді;

4) жазылым (production écrite/продюксион экрит): мұғалімнің айтарлықтай қолдауымен жеке, жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қысқа сөйлемдердің жазылымын құрастырады, жазады және тексереді, стандартты ұзындықтағы және формадағы сөздер мен фразаларды, адамдарды, орындар мен заттарды сипаттау үшін қысқа фразаларды жазады, негізгі жалғаулықтар көмегімен сөздерді немесе фразаларды байланыстырады, атауларды, елді-мекен атауларын жазу барысында бас және жол әріптерін, мұғалімнің жетекшілігімен жазба жұмыстарын орындау кезінде қысқа сөйлемдерді дұрыс жазады, мұғалімнің жетекшілігімен жазбаша тапсырмаларды орындау кезінде жиі қолданылатын сөздердің көп көлемін жазады, мұғалім жетекшілігімен шағын, таныс сөйлемдерді жазу барысында нүктені дұрыс қояды;

5) француз тілін қолдану (utilisation du français/ютилизасьон дю франсэ): жекеше, көпше түрдегі зат есімдерді қолданады, қатыстылықты білдіру үшін de көмекші сөзін зат есімдермен және жалқы есімдермен қолдану, есептік сан есімдерді – 1-ден 100-ге дейін, реттік сан есімдер – 1-ден 10-ға дейін санайды, заттарды сипаттау үшін сын есімдерді, жалпы және оқу тақырыптарын талқылау кезінде салыстыру үшін сын есімдердің салыстырмалы шырайын, le/лҰ, la/ла, les/лэ, un/эн, une/юн, des/дэ белгілі және белгісіздік артикльдерінің қолданылу ережелерін, таныс тақырыптарға әңгімелесу барысында ou/у, combine/конбьен, quand/кан сұрау есімдіктерін, ce/сҰ, cet/сэ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін, таныс тақырыптарға қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райдың (болымды және болымсыз формаларын), қалауын және әдеттерін, қарапайым оқиғаларды сипаттау және деректер беру үшін 1,2,3-жақтағы етістіктердің нақ осы шағын (Présent/Прэзан), болашақта, жақын арада орын алатын іс-әрекеттерді сипаттау үшін келер шақ (Futur simple/Фютюр СэнплҰ), жақын келер шақ және жақын өткен шақ (Futur immediat/Фютюр имедиа, Passé immediat/пасэ имедиа) формаларын, мезгіл және мекен үстеулері Il y a/Иль я, Il n’y a pas/Иль нья па, Y a-t-il,/Йя тиль орамдарының болымды, болымсыз және сұрау формаларын: Қашан? және Қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап ретінде parfois/парфуа, souvent/суван, toujours/тужур, өтініштер мен рұқсат берудегі pouvoir/пувуар, vouloir/вулуар модальді етістіктерін, сонымен қатар, міндеттілікті білдіру үшін devoir/дҰвуар модальді етістіктерін, адамдар мен заттардың орналасуын білдіру үшін au centre de/о сантрҰ дҰ, au milieu de/о мильҰ дҰ, au coin de/о куэн дҰ, en face de/ан фас дҰ мекен көмекші сөздерді қолданылады, мерзімді, апта күнін және тәулік сағатын көрсету үшін en/ан, à/а, pendant/пандан мезгіл көмекші сөздерін, сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ, ou/у, ou bien/у бьен жалғаулықтарын қолданады, сұрақтарға қысқа жауап беру барысында moi aussi/муа оси, moi non plus/муа нон плю, avec plaisir/авэк плэзир құрылымдарын қолданады.

9. 4-сыныпқа арналған (Contene de base/Көнтэнэ дэ басэ) базалық мазмұн:

1) тыңдалым (compréhension orale/конпреасьон ораль): сыныптағы нұсқаулардың кең ауқымы, қолдау арқылы өзі туралы сұрақтардың кең ауқымы, түрлі жалпы және кейбір оқу тақырыптарын қолдау арқылы қысқа әңгімелесулердің негізгі идеялары, жалпы және кейбір оқу тақырыптарын қолдау арқылы қысқа сұрақтардың кең ауқымы, бастапқы, орта, финалдық фонемаларды және олардың үйлесімін анықтау, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының көп көлеміне қолдау арқылы қысқа әңгімелесулердің егжей-тегжейлері мен арнайы ақпараты, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының көп көлеміне қысқаша әңгімелесулердің мазмұны мен мағынасын болжау үшін контекстуалды кеңестер, жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қолдау арқылы қысқа әңгімелер, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі көлеміне буындап айтылған, білім алушылардың ана тіліндегі сөздермен ұқсас сөздерді тану;

2) айтылым (production orale/продюксион ораль):жалпы және кейбір оқу тақырыптарының көп көлеміне ақпаратты қамтитын стандартты сөйлемдер, адамдар мен заттардың қысқаша сипаттамасы, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының көп көлеміне өткен тәжірибені сипаттау, шектеулі көлемдегі жалпы және кейбір оқу тақырыптарының сұрақтарына жауап беру, сөздердің, қысқа фразалардың және жай сөйлемдердің көп көлемін анық айту, өзгелермен қысқа әңгімелесу барысында кезекпен сөйлеу, оң және теріс пікір білдіру, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының шектеулі көлеміне шағын оқиғаларды баяндау;

3) оқылым (compréhension écrite/конпреасьон экрит): мәтін деңгейінде фразалардың көп көлемін тану, анықтау және айту, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының шектеулі көлеміне қысқа қарапайым мәтіндердің негізгі мағынасы, жіктелімге сәйкес сыныптан немесе мектеп кітапханасынан кітаптар, жұмыс парақтарын және басқа да баспа материалдарын іздеу, жалпы және кейбір оқыту тақырыптарының шектеулі көлеміне қысқа қарапайым мәтіндердің негізгі сәттері, контексттік кеңестерді пайдалана отырып, жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қысқа қарапайым мәтіндердің арнайы ақпараты мен егжей-тегжейлерін қолдау арқылы түсіну;

4) жазылым (production écrite/продюксион экрит): мұғалімнің қолдауы арқылы адамдарды, орындарды және заттарды сипаттайтын қысқа сөйлемдерді жазу, өзі туралы ақпарат беру үшін азат жолдағы қысқа сөйлемдердің бірізділігі, сөйлемдерді негізгі жалғаулықтар көмегімен байланыстыру, өз бетінше жазба жұмыстарын орындау кезінде атауларды, орындарды және қысқа сөйлемдерді жазу барысындағы бас және жол әріптері, өз бетінше жазбаша жұмыстарын орындау барысында жиі қолданылатын сөздердің көпшілігін дұрыс жазу, өз бетінше жазба жұмысы барысында нүкте мен сұрақ белгісін орынды пайдалану;

5) француз тілін қолдану (utilisation du français/ютилизасьон дю франсэ): жекеше және көпше түрдегі зат есімдер, көпше түрдің кейбір теріс формалары, сонымен қатар, саналмайтын зат есімдер, қатыстылықты көрсету үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sа/са, ses/сэ тәуелдеу есімдігі, есептік сан есімдер 1 – 1000 және реттік сан есімдер 1 – 100, сын есімдер, оның ішінде тәуелдік сын есімдер, салыстыру үшін жай бір буынды және екі буынды сын есімдер (салыстырмалы және асырмалы), артикльдерді пайдалану: un/эн, une/юн, des/дэ белгісіздік, le/лҰ, la/ла, les/лэ белгілі, du/дю, de la/дҰ ла, de l’/дҰ эль ішінара, таныс тақырыптардың көп көлеміне сұрақ қою үшін qui?/ки, que?/кҰ, où?/, combien?/конбьен, quand?/кан, de quelle couleur?/дҰ кэль кулҰр сұрау есімдіктері, сұрақтар мен жауаптардағы ce/сҰ, cet/сэ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктері, таныс тақырыптардың көп көлеміне қысқа нұсқаулар беру үшін бұйрық рай (болымды және болымсыз, өзі туралы ақпарат беру және осы шақтағы қалыпты іс-әрекеттерді, фактілер мен оқиғаларды талқылау үшін нақ осы шақтың формаларын, оның ішінде қысқаша жауаптар мен қысқартуларды пайдалану, таныс тақырыптардың шектеулі көлеміне іс-әрекеттерді, сезімдерді, оқиғаларды сипаттау үшін келер шақ (Futur Simple/Фютюр СэнплҰ) және өткен шақ (Passé composé/Пасэ конпозэ) формаларын қолдануды жалғастыру, оң, теріс және сұрау формаларында il y a/иль я, il n’y a pas/иль нья па, y a-t-il/йя тиль орамдарын қолдануды жалғастыру, оның ішінде қысқа және толық сұрақтар мен қысқартулар, іс-әрекеттің қашан және қаншалықты жиі орын алатындығын көрсету үшін parfois/парфуа, souvent/суван, toujours/тужур, jamais/жамэ мезгіл және жиілік үстеулерін қолдану, өтініш пен рұқсат сұрау үшін міндеттілік мағынасындағы pouvoir/пувуар, vouloir/вулуар, savoir/савуар и devoir/дҰвуар етістіктері, мекен, қалып және бағыт көмекші сөздері: sur/сюр, dans/дан, sous/су, devant/дҰван, derrière/дэрьер, à côté de/а котэ дҰ, à gauche de/а гош дҰ, à droite de/а друат дҰ, au coin de/о куэн дҰ, мезгіл көмекші сөздері: en/ан, dans/дан, pour/пур, pendant/пандан, depuis/дҰпюи, шақыруларда Voulez-vous/Вулэ-ву құрылымын және тиісті жауаптарды oui/уи, bien sûr/бьен сюр, avec plaisir/авэк плэзир, non/нон, pas du tout/па дю ту қолдану, қарапайым іс-әрекеттерді сипаттау үшін ниет мағынасындағы тұйық етістік және етістік vouloir + infinitif/вулуар+инфинитив, сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ, parce que/парскҰ, pourtant/пуртан жалғаулықтарын қолдану. Қысқа жауаптар үшін Moi aussi/Муа оси, moi non plus/муа нон плю, Passé composé/Пасэ конпозэ шағын қолдану.

10. Сөйлеу әрекетінің түрлері:

1) 1-бөлім"Тыңдалым" (compréhension orale/конпреасьон ораль): білім алушы таныс тақырыптардағы қысқаша әңгімелесудің негізгі идеяларын түсінеді, таныс сөздер мен фразаларды таниды, түстер мен сандар туралы қысқаша сұрақтарды түсінеді, таныс тақырыптардағы қысқаша әңгіменің мазмұнын және мағынасын болжау үшін контекстті пайдаланады, баяу және анық айтылған қысқа әңгімелердің жалпы мағынасын түсінеді;

2) 2-бөлім "Айтылым" (production orale/продюксион ораль): білім алушы өзі туралы негізгі ойды, сұрақтарды қалыптастырады, сұрақтарға жауап береді, заттар мен оқиғаларды сипаттайтын дара сөздер мен фразаларды айтады, дұрыс интонация мен екпінді қолданады, оң және теріс пікір білдіреді;

3) 3-бөлім "Оқылым" (compréhension écrite/конпреасьон экрит): білім алушы көрнекі сөздікті қолданады, қысқа көркемдік мәтіндерді оқиды және түсінеді, қысқа әңгімелердің негізгі идеясын анықтайды, қысқа мәтіндердегі арнайы ақпараттарды және егжей-тегжейлерді табады, қазақ және әлем әдебиеті шығармаларындағы жалпы адамзаттық құндылықтарды анықтайды;

4) 4-бөлім "Жазылым" (production écrite/продюксион экрит): білім алушы өз білімін және дауыстап айтылған сөйлемдердегі жазылым мен айтылым арасындағы айырмашылықты көрсету арқылы жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазады, сөйлем соңындағы тыныс белгілерін дұрыс пайдаланады;

5) 5-бөлім "Француз тілін қолдану" (utilisation de grammaire française/ютилизасьон дю франсэ): білім алушы оқиғаларды суреттеу және жеке басқа қатысты ақпараттарды беру үшін осы және өткен шақ формаларын пайдаланады, дара модальді етістіктер көмегімен өз ойын жеткізеді.

3-тарау. Оқу мақсаттарының жүйесі

11. Бағдарламада оқу мақсаттары кодтық белгімен белгіленген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші сан бөлімді, үшінші және төртінші сандар оқу мақсатының нөмірін көрсетеді. Мысалы, 1.1.2.1 кодында: "1" – сынып,"1" – бөлім, "2.1" – оқу мақсатының реттік нөмірі.

12. Оқу мақсаттарының жүйесі:

1) 1-бөлім "Тыңдалым" (сompréhension orale/конпреасьон ораль):

Білім алушылар міндетті:
1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
A1 деңгейі бағытында жұмыс жасау	A1 төмен деңгей	A1 орташа деңгей	A1 жоғары деңгей
1.1.1.1 сабақтағы кейбір іс-әрекеттерді орындау бойынша баяу және анық айтылған қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақта тапсырмаларды орындауға қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну	3.1.1.1 қолдау арқылы сабақта ауқымды шеңбердегі іс-әрекет түрлерін орындау үшін қысқа нұсқауларды түсіну	4.1.1.1 сабақта әртүрлі іс-әрекет түрлерін орындау бойынша нұсқаулықтардың кең ауқымын түсіну
1.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен стандартты жалпы жеке сұрақтарды тану	2.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен қысқа жеке сұрақтардың шектеулі ауқымын түсіну	3.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы жеке сұрақтардың кең ауқымын тану	4.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен жеке сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну
1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану	2.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен түсін және санын сипаттайтын таныс тақырыптардағы шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну	3.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және кейбір оқу тақырыптарындағы шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну	4.1.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну
1.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен "Бұл не?" "Бұл кім?" түріндегі қысқа стандартты сұрақтарды тану	2.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен түсі пен саны сынды аспектілерді анықтауға қатысты қысқа стандартты сұрақтарды тану	3.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша қысқа сұрақтардың шектеулі ауқымын түсіну	4.1.4.1 жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа стандартты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну
1.1.5.1 фонемалардың дыбысталуы мен тіркесуін ажырату	2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды анықтау	3.1.5.1 фонематикалық әртүрлі сөздерді ажырату	4.1.5.1 бастапқы, ортаңғы және соңғы фонемаларды және олардың тіркесімін анықтау
	2.1.6.1 таныс тақырыптарға қатысты шағын диалогтардағы нақты ақпаратты түсіну	3.1.6.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты диалогтардағы немесе мәтіннің қысқа үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну	4.1.6.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты диалогтардағы немесе мәтіннің қысқа үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну
	2.1.7.1 мұғалімнің қолдауымен таныс тақырыптарға қатысты шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін мәнмәтінді қолдану	3.1.7.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарына қатысты шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін мәнмәтінді қолдану	4.1.7.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты шағын диалогтардың мазмұны мен мағынасын болжау үшін мәнмәтінді қолдану
	2.1.8.1 таныс тақырыптарға қатысты тыңдалған шағын әңгімелерді түсіну	3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты шағын әңгімелерді түсіну	4.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты шағын әңгімелерді түсіну
1.1.9.1 әліпби әріптерінің атауларын тану	2.1.9.1 таныс сөздер мен сөйлемдердің сөйлеу формасын тану	3.1.9.1 буынға бөліп айтылған қысқа дара сөздерді тану	4.1.9.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде айтылған сөздерді тану
			4.1.10.1 білім алушылардың ана тіліндегі сөздерге ұқсас сөздерді тану

2) 2-бөлім "Айтылым" (рroduction orale/продюксион ораль):

Білім алушылар міндетті:
1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
A1 деңгейі бағытында жұмыс жасау	A1 төмен деңгей	A1 орташа деңгей	A1 жоғары деңгей
1.2.1.1 сабақта адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы бірінші жақтан жай сөйлем құрастыру	2.2.1.1 сабақта орындалатын іс-әрекет түрлері және таныс тақырыптарға қатысты өзі туралы, басқа адамдар және заттар туралы қарапайым айтылған ой құрастыру	3.2.1.1 жалпы тақырыптардың шектеулі шеңберінде өзі туралы қарапайым айтылған ой құрастыру	4.2.1.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өзі туралы қарапайым айтылған ой құрастыру
1.2.2.1 сабақтағы күрделі емес әңгіме барысында адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы сұрақтар қою	2.2.2.1 сабақта орындалатын негізгі қажеттіліктерге қатысты және таныс тақырыптар мен іс-әрекет түрлері бойынша ақпаратты табуға бағытталған сұрақтар қою	3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде бар тәжірибені анықтау үшін сұрақтар қою	4.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде қазіргі және өткен тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою
1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту	2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану	3.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде адамдар мен заттарды қарапайым сөздермен сипаттау	4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде адамдар мен заттарды қарапайым сөздермен сипаттау, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өткен тәжірибені сипаттауды бастау
1.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекет түрлері туралы стандартты сұрақтарға жауап беру	2.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен жеке және нақты ақпаратты ұсына отырып стандартты сұрақтарға жауап беру	3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сұрақтарға жауап беру	4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру
1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану	2.2.5.1 әр түрлі дыбыстар арасындағы айырмашылықты анық айтуды бастау	3.2.5.1 дауыстап оқу кезінде таныс сөздерді, қысқа фразаларды анық айту	4.2.5.1 көптеген сөздерді, қысқа фразаларды және қарапайым сөйлемдерді анық айту
1.2.6.1 қарапайым диалогтарда сұрақтар қою және өзін таныстыру	2.2.6.1 тақырыптардың шектеулі шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу және қысқартылған жауаптарды дұрыс пайдалану	3.2.6.1 тақырыптардың шектеулі шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу	4.2.6.1 тақырыптардың ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу
	2.2.7.1 таныс күрделі сөздерде екпінді дұрыс қою	3.2.7.1 жұпта, топта және барлық сыныппен талқылау кезінде өз пікірін айтқан кезде сөздердің, фразалардың және сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану	4.2.7.1 жұпта, топта және барлық сыныппен талқылау кезінде сөздердің, фразалардың және сөйлемдердің ауқымды санын пайдалану
	2.2.8.1 басқаларға қарапайым нұсқаулар құрастыру	3.2.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде өте қысқа, күрделі емес әңгімелер мен оқиғаларды айтып беру	4.2.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде ұнайтындары және ұнамайтындары туралы айту, қысқа күрделі емес әңгімелер мен оқиғаларды айтып беру

3) 3-бөлім "Оқылым" (compréhension écrite/конпреасьон экрит):

Білім алушылар міндетті:
1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
A1 деңгейі бағытында жұмыс жасау	A1 төмен деңгей	A1 орташа деңгей	A1 жоғары деңгей
1.3.1.1 әліпби әріптерін атау және дыбыстарды ажырату	2.3.1.1 сөздерді әріптеп, дауыстап оқу және айту	3.3.1.1 қолдау арқылы жай сөйлемдегі көптеген таныс сөздерді түсіну, анықтау және айту	4.3.1.1 қолдау арқылы мәтіндегі көптеген сөздерді ажырату, анықтау және айту
1.3.2.1 жалқы есімдер мен жер-су атауларының бас әріптерін тану	2.3.2.1 дыбыстар мен әріптердің жиі қолданылатын тіркесімін анықтау, есте сақтау және айту	3.3.2.1 сабақта тапсырмаларды орындау кезінде таныс нұсқаулықтарды оқу және орындау	4.3.2.1 кейбір қолдау арқылы қысқа күрделі емес мәтіндерді оқу және түсіну
1.3.3.1 көру арқылы кейбір таныс сөздерді тану және анықтау	2.3.3.1 елеулі қолдау арқылы таныс және жалпы тақырыптарға қарапайым сөздерді, фразаларды, ұсыныстарды оқу және сыныптағы таныс нұсқауларды орындау	3.3.3.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне өте қысқа күрделі емес мәтіндерді оқи бастау	4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа күрделі емес мәтіндердегі пікірлерді тану
1.3.4.1 сөздерді әліпби реттілігімен бас әріптер бойынша бөлу үшін әліпбиді қолдану	2.3.4.1 мұғалімнің қолдауымен иллюстрацияланған қарапайым сөздікті пайдалануды бастау	3.3.4.1 мұғалімнің кішігірім қолдауымен иллюстрацияланған қарапайым сөздікті пайдалану	4.3.4.1 классификацияға сәйкес сыныптан немесе мектеп кітапханасынан кітаптар, жұмыс парақтары және басқа да баспа материалдарын мұғалімнің қолдауымен табу
	2.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестерді пайдалана отырып, таныс тақырыптарға жай сөйлемдердің негізгі идеяларын түсіну	3.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы таныс тақырыптар мен кейбір оқу тақырыптарына қысқа күрделі емес мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну	4.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы және оқу тақырыптарының кең ауқымындағы қысқа стандартты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну
	2.3.6.1 таныс тақырыптардағы шағын қарапайым мәтіндердегі нақты ақпаратты көрнекі қолдаумен түсіну	3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар мен бөліктерді түсіну	4.3.6.1 кейбір қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар пен бөліктерді түсіну

4) 4-бөлім "Жазылым" (production écrite/продюксион экрит):

Білім алушылар міндетті:
1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
A1 деңгейі бағытында жұмыс жасау	A1 төмен деңгей	A1 орташа деңгей	A1 жоғары деңгей
	2.4.1.1 мұғалімнің қолдауымен жеке фразалар түріндегі сұрақтарға қысқа жауаптар жазу	3.4.1.1 елеулі көмек арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа сөйлемдерді құру, жазу және тексеру	4.4.1.1 қолдау арқылы бірқатар жеке, жалпы және оқу тақырыптарына қатысты сөйлемдерді құру, жазу және тексеру
	2.4.2.1 дауыстап немесе буындап оқылған әріптерді және жиі қолданылатын таныс сөздерді жазу	3.4.2.1 стандартты формадағы сөздер мен фразаларды жазу	4.4.2.1 шектеулі жазбаша тапсырмаларды орындау кезінде үздіксіз жазылымды пайдалануды бастау
	2.4.3.1 адамдарды, мекендерді және заттарды анықтау үшін қысқа фразалар жазу	3.4.3.1 адамдарды, мекендерді және заттарды айқындау үшін қысқа фразалар жазу	4.4.3.1 қолдау арқылы адамдарды, мекендерді және заттарды сипаттайтын қысқа сөйлемдер жазу
		3.4.4.1 сөздердің арасына тиісті орын қалдырып, қолдау арқылы қысқа күрделі емес сөйлемдерді жазу	4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы сөйлемдер бірізділігін жазу
	2.4.5.1 дауыстап немесе буынға бөліп оқу барысында жиі қолданылатын әріптер мен таныс сөздерді жазу	3.4.5.1 мұғалімнің қолдауымен негізгі жалғаулықтар арқылы сөздерді немесе фразаларды байланыстыру	4.4.5.1 мұғалімнің аз шамадағы қолдауымен негізгі жалғаулықтар арқылы сөйлемдерді байланыстыру
	2.4.6.1 жалқы есімдер мен мекен-жайларды жазған кезде мұғалімнің қолдауы арқылы бас әріптер мен жол әріптеріні қолдану	3.4.6.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жалқы есімдерді, жер-су атауларын және қысқа сөйлемдерді жазғанда бас әріптер мен жол әріптерін дұрыс қолдану	4.4.6.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жалқы есімдерді, жер-су атауларын және қысқа сөйлемдерді жазғанда бас әріптер мен жол әріптерін дұрыс қолдану
	2.4.7.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі қолданылатын кейбір таныс өздерді дұрыс жазу	3.4.7.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу	4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу
	2.4.8.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде өте жиі қолданылатын қысқа сөйлемдерді жазу барысында тыныс белгілерін дұрыс қою	3.4.8.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде қысқа, таныс сөйлемдерді жазу барысында тыныс белгілерін дұрыс қою	4.4.8.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде сөйлемдерде тыныс белгілерін дұрыс қою

5) 5-бөлім "Француз тілін қолдану" (utilisation du français/ютилизасьон дю франсэ):

Білім алушылар міндетті:
1-сынып	2-сынып	3-сынып	4-сынып
A1 деңгейі бағытында жұмыс жасау	A1 төмен деңгей	A1 орташа деңгей	A1 жоғары деңгей
1.5.1.1 адамдар мен мекендерді сипаттаған кезде жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді қолдану	2.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді қолдану	3.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді қолдану, қатыстылықты білдіру үшін de/дҰ көмекші сөзін зат есімдермен және жалқы есімдермен қолдану	4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, оның ішінде көпше түрдің кейбір ерекше өзгеретін формаларын, сонымен қатар, саналмайтын зат есімдерді, заттарды көрсету және сипаттау үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sa/са, ses/сэ, notre/нотрҰ, votre/вотрҰ, leur/лҰр, nos/но, vos/во, leurs/лҰр тәуелдік есімдіктерін қолдану
1.5.2.1 1 - 20 дейінгі есептік сан есімдерді қолдану	2.5.2.1 1 - 50 дейінгі есептік сан есімдерді қолдану	3.5.2.1 1 - 100 дейінгі есептік сан есімдерді және 1 – 10 дейінгі реттік сан есімдерді қолдану	4.5.2.1 1 - 1000 дейінгі есептік сан есімдерді және 1 - 100 дейінгі реттік сан есімдерді қолдану
1.5.3.1 адамдар мен заттарды сипаттау үшін дара сын есімдерді қолдану	2.5.3.1 адамдар мен заттарды сипаттау үшін дара сын есімдерді қолдану	3.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарын талқылау барысында заттарды сипаттау үшін сын есімдерді, салыстыру үшін сын есімнің салыстырмалы шырайын қолдану	4.5.3.1 сипаттау барысында сын есімдерді, оның ішінде тәуелдік сын есімдерді қолдану, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды салыстыру барысында қарапайым бір буынды және кейбір екі буынды сын есімдерді (салыстырмалы және күшейтпелі шырайы) пайдалану
1.5.4.1 қай заттың қайда орналасқандығын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан көмекші сөздерін қолдану	2.5.4.1 қай заттың қайда орналасқандығын көрсету үшін devant/дҰван, derrière/дэрьер, à coté de/а котэ дҰ көмекші сөздерін қолдану	3.5.4.1 (le/лҰ, la/ла, les/ле, un/эн, une/юн, des/дэ) белгілі және белгісіздік артикльдерін дұрыс қолдану	4.5.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды атау үшін (un/эн, une/юн, des/дэ, le/лҰ, la/ла, les/лэ, du/дю, de la/дҰ ла, de l’/дҰ эль артикльдерінің барлық түрін қолдану
1.5.5.1 қарапайым сұрақтар құрастыру барысында qu’est-ce que c’est/кэс кҰ сэ? qui est-ce/ки эс? où est ... ?/у э...? сұрау есімдіктерін қолдану	2.5.5.1 заттардың қандай екендігі және түсі туралы сұрақтар құрастыру барысында comment/коман, de quelle couleur/дҰ кэль кулҰр? сұрау есімдіктерін қолдану	3.5.5.1 таныс тақырыптарға әңгімелесу барысында ou/у, combine/конбьен, quand/кан сұрау есімдіктерін қолдану	4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде сұрақтар құрастыру барысында qui/ки, que/кҰ, ou/у , de quelle couleur/дҰ кэль кулҰр, quand/кан сұрау есімдіктерін қолдану
1.5.6.1 заттарды көрсету үшін ce/сҰ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін қолдануды бастау	2.5.6.1 сұрақтар құрастыру және оларға жауап беру үшін mon/мон, ma/ма, me/мэ тәуелдік есімдіктерін қолдану	3.5.6.1 заттарды көрсету үшін ce/сҰ, cet/сэ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін дұрыс қолдану	4.5.6.1 сұрақтар мен жауаптарда ce/сҰ, cet/сэ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін қолдану
1.5.7.1 жеке басы туралы негізгі ақпаратты беру үшін жіктеу есімдіктерін қолдану	2.5.7.1 1 және 3 жақтағы Présent/Прэзан формасындағы етістіктерді жіктеу барысында жіктеу есімдіктерін қолдану	3.5.7.1 әр түрлі іс-әрекеттерді сипаттау үшін жекеше және көпше түрдегі жіктеу есімдіктерін қолдану	4.5.7.1 өзі туралы ақпарат беру және іс-әрекеттер мен оқиғаларды сипаттау үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sa/са, ses/сэ, notre/нотрҰ, votre/вотрҰ, leur/лҰр, nos/но, vos/во, leurs/лҰр тәуелдік есімдіктерін қолдану
1.5.8.1 стандартты командаларды немесе нұсқаулықтарды құрастыру кезінде қарапайым бұйрық райды (болымды түрде) қолдану	2.5.8.1 өтініштер мен сөйлемдердегі қабілеттілікті сипаттау барысында vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану	3.5.8.1 таныс тақырыптарға қатысты қысқаша нұсқауларды құрастыру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз түрде) қолдану	4.5.8.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (Lis!/Ли! Ecoutez!/Экутэ! Сөздерінің болымды және болымсыз формаларын) қолдану
1.5.9.1 өзі туралы негізгі ақпаратты беру үшін нақ осы шақты (Présent/Прэзан) болымды түрде қолдану	2.5.9.1 өзіне не ұнайтындығын қалауын және әдеттерін сипаттау, фактілерді келтіру үшін қысқартуларды және Présent/Прэзан дара осы шағын (болымды формасын) қолдану	3.5.9.1 қарапайым оқиғаларды суреттеу, өзіне не ұнайтындығын қалауын және әдеттерін сипаттау, фактілерді келтіру үшін 1,2,3-топтағы етістіктерді Présent/Прэзан дара осы шақ формасында қолдану	4.5.9.1 таныс тақырыптардың шектеулі санына қатысты өзі туралы, өзіне не ұнайтындығы қалауы және әдеттері, сезімдері, сонымен қатар оқиғалар жайлы ақпарат беру үшін Futur Simple/Фютюр СэнплҰ қарапайым келер шақ және Passé composé/Пасэ конпозэ өткен шақ формаларын қолдану
	2.5.10.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, devant/дҰван, derriere/дэрьер негізгі көмекші сөздерін қолдану	3.5.10.1 алдағы уақытта болатын және өткен уақытта болған іс-әрекеттерді сипаттау үшін келер шақ және өткен шақ формаларын (Futur simple/Фютюр СэнплҰ, Passé composé/Пасэ конпозэ) қолдану	4.5.10.1 алдағы уақытта болатын және өткен уақытта болған іс-әрекеттерді сипаттау үшін келер шақ және өткен шақ формаларын (Futur simple/Фютюр СэнплҰ, Passé composé/Пасэ конпозэ) әрі қарай қолдануды жалғастыру
1.5.11.1 заттарды көрсету үшін c’est/сэ, ce sont/сҰ сон) құрылымдарын қолдану	2.5.11.1 қалау және қаламау туралы сұрақтарды білдіру үшін j’aime/жэм, je n’aime pas/жҰ нэм па лексикалық құрылымдарын қолдану	3.5.11.1 Il y a/иль я, Il n’y a pas/иль нь я па, Y a-t-il/йя тиль құрылымдарының болымды, болымсыз, сұрау формаларын қолдану	4.5.11.1 Il y a/Иль я, Il n’y a pas/Иль нь я па, Y a-t-il/йя тиль құрылымдарын болымды, болымсыз сұрау формаларында қолдану
	2.5.12.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, ou/у, ou/у, bien/бьен жалғаулықтарын қолдану	3.5.12.1 қашан? қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін parfois/парфуа, souvent/суван, toujours/тужур мезгіл және жиілік үстеулерін қолдану	4.5.12.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін parfois/парфуа, toujours/тужур, souvent/суван, jamais/жамэ мезгіл және жиілік үстеулерін қолдану, bien/бьен, très bien/трэ бьен, mal/маль іс-қимыл үстеулерінің дара түрлерін пайдалануды бастау
	2.5.13.1 өтініштер мен сөйлемдердегі қабілеттіліктерді сипаттау үшін vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану	3.5.13.1 рұқсат алу және өтініш жасау үшін vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану, сонымен қатар, міндеттілікті білдіру үшін devoir/дҰвуар модальді етістіктігін қолдану	4.5.13.1 рұқсат алу және өтініш жасау үшін pouvoir/пувуар, vouloir/вулуар, savoir/савуар модальді етістіктерін қолдану, міндеттілікті білдіру үшін devoir/дҰвуар модальді етістіктерін қолдану
1.5.14.1 қай заттың қайда орналасқандығын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан мекенді және орналасуды білдіретін дара көмекші сөздерін қолдану	2.5.14.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, devant/дҰван, derrière/дэрьер мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, au/о, à/а көмекші сөздерін қолдану	3.5.14.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр sous/су, dans/дан, au centre de/о сантрҰ дҰ, au milieu de/о мильҰ дҰ мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, dans/дан, pour/пур, pendant/пандан, depuis/дҰпюи көмекші сөздерін қолдану	4.5.14.1 заттардың орналасуын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, derrière/дэрьер, devant/дҰван, à coté de/а котэ дҰ, en face de/ан фас дҰ, au milieu de/о мильҰ дҰ мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, à/а, au/о, après/апрэ, avant/аван көмекші сөздерін, пайдаланылып жатқан құралды көрсету үшін avec/авэк, sans/сан және алушыны көрсету үшін pour/пур көмекші сөздерін қолдану
		3.5.15.1 Voulez-vous/Вуле-ву сұраулы құрылымын және oui/уи, bien sûr/бьен сюр, avec plaisir/авэк плэзир, non/нон, pas du tout/па дю ту, le/лҰ сәйкес жауаптарын қолдану, қарапайым іс-әрекеттерді сипаттау үшін ниет мағынасындағы тұйық етістік формаларын қолдану: етістік vouloir + infinitive/вулуар+инфинитив	4.5.15.1 шақыртуларда Voudriez –vous/Вудрие-ву және оларға жауап беруде oui/уи, bien sur/бьен сюр, avec plaisir/авэк плэзир, non/нон, pas du tout/па дю ту құрылымдарын қолдану, қарапайым іс-әрекеттерді сипаттау үшін тұйық етістік формаларын қолдану: етістік vouloir + infinitive/вулуар + инфинитив
1.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ жалғаулықтарын қолдану	2.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, ou/у, ou bien/у бьен жалғаулықтарын қолдану	3.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ, ou bien/у бьен, parce que/парскҰ жалғаулықтарын қолдану	4.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ, parce que/парскҰ, pourtant/пуртан жалғаулықтарын қолдану
	2.5.17.1 сұрақтарға қысқа жауаптар беру үшін Moi aussi/Муа оси құрылымын қолдану	3.5.17.1 сұрақтарға қысқартылған жауаптар беруде Moi aussi/Муа оси, moi non plus/муа нон плю құрылымын қолдану	4.5.17.1 сұрақтарға қысқартылған жауаптар беруде Moi aussi/Муа оси, merci oui/мэрси уи, merci non/мэрси нон құрылымын қолдану

13. Бұл оқу бағдарламасы бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған "Француз тілі" оқу пәні бойынша жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу бағдарламасының қосымшасындағы Ұзақ мерзімді жоспарға сәйкес жүзеге асады.

Бастауыш білім беру деңгейінің
1-4-сыныптарына арналған
"Француз тілі" оқу пәнінен
жаңартылған мазмұндағы
Үлгілік оқу бағдарламасы
қосымша

Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған "Француз тілі" оқу пәнінен Үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар

1) 1-сынып:

Ортақ тақырыптар	Тақырыптар	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
Өзім туралы	Сәлемдесу	1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.2.1.1 сабақта адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы бірінші жақтан жай сөйлем құрастыру
	Түстер	1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.1.9.1 әліпби әріптерінің атауларын тану; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.3.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында дара сын есімдерді қолдану; 1.5.6.1 заттарды көрсету үшін ce/сҰ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін қолдануды бастау
	1 – 20 дейінгі сандар	1.1.1.1 сабақтағы кейбір іс-әрекеттерді орындау бойынша баяу және анық айтылған қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.2.1 1 - 20 дейінгі есептік сан есімдерді қолдану
Менің мектебім	Мектеп заттары	1.1.1.1 сабақтағы кейбір іс-әрекеттерді орындау бойынша баяу және анық айтылған қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.1.1 адамдар мен мекендерді сипаттаған кезде жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді қолдану; 1.5.4.1 қай заттың қайда орналасқандығын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан көмекші сөздерін қолдану; 1.5.6.1 заттарды көрсету үшін ce/сҰ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін қолдануды бастау
	Сыныптағы іс-әрекеттер	1.1.1.1 сабақтағы кейбір іс-әрекеттерді орындау бойынша баяу және анық айтылған қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.8.1 стандартты командаларды немесе нұсқаулықтарды құрастыру кезінде қарапайым бұйрық райды (болымды түрде) қолдану; 1.5.13.1 мүмкіндіктерді сипаттау үшін pouvoir сөзін қолдану
	Заттарды сипаттау	1.2.1.1 сабақта адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы бірінші жақтан жай сөйлем құрастыру; 1.2.2.1 сабақтағы күрделі емес әңгіме барысында адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы сұрақтар қою; 1.2.6.1 басқа адамдармен өзара әрекеттесу барысында сұхбатты бірінші бастау және өтінішпен хабарласу; 1.5.3.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында дара сын есімдерді қолдану
2-тоқсан
Менің отбасым және достарым	Отбасы	1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.2.2.1 сабақтағы күрделі емес әңгіме барысында адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы сұрақтар қою; 1.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекет түрлері туралы стандартты сұрақтарға жауап беру; 1.5.1.1 адамдар мен мекендерді сипаттаған кезде жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді қолдану; 1.5.4.1 қай заттың қайда орналасқандығын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан көмекші сөздерін қолдану; 1.5.7.1 жеке басы туралы негізгі ақпаратты беру үшін жіктеу есімдіктерін қолдану
	Менің үйім	1.1.9.1 әліпби әріптерінің атауларын тану; 1.2.1.1 сабақта адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы бірінші жақтан жай сөйлем құрастыру; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.3.2.1 жалқы есімдер мен жер-су атауларының бас әріптерін тану; 1.5.3.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында дара сын есімдерді қолдану; 1.5.11.1 заттарды көрсету үшін c’est/сэ, ce sont/сҰ сон) құрылымдарын қолдану; 1.5.14.1 қай заттың қайда орналасқандығын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан мекенді және орналасуды білдіретін дара көмекші сөздерін қолдану
	Менің досым	1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.2.1.1 сабақта адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы бірінші жақтан жай сөйлем құрастыру; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.3.2.1 жалқы есімдер мен жер-су атауларының бас әріптерін тану
Қоршаған орта	Жабайы жануарлар	1.1.1.1 сабақтағы кейбір іс-әрекеттерді орындау бойынша баяу және анық айтылған қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.3.1.1 әліпби әріптерін атау және дыбыстарды ажырату; 1.5.2.1 1 - 20 дейінгі есептік сан есімдерді қолдану
	Үй жануарлары	1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.3.1 адамдар мен заттарды сипаттау барысында дара сын есімдерді қолдану; 1.5.7.1 жеке басы туралы негізгі ақпаратты беру үшін жіктеу есімдіктерін қолдану
	Қазақстан табиғаты	1.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен "Бұл не?" "Бұл кім?" түріндегі қысқа стандартты сұрақтарды тану; 1.2.1.1 сабақта адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы бірінші жақтан жай сөйлем құрастыру; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.3.1.1 әліпби әріптерін атау және дыбыстарды ажырату; 1.3.4.1 сөздерді әліпби реттілігімен бас әріптер бойынша бөлу үшін әліпбиді қолдану; 1.5.11.1 заттарды көрсету үшін c’est/сэ, ce sont/сҰ сон) құрылымдарын қолдану; 1.5.14.1 қай заттың қайда орналасқандығын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан мекенді және орналасуды білдіретін дара көмекші сөздерін қолдану
3-тоқсан
Саяхат	Көлік түрлері	1.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен стандартты жалпы жеке сұрақтарды тану; 1.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен "Бұл не?" "Бұл кім?" түріндегі қысқа стандартты сұрақтарды тану; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.5.1 қарапайым сұрақтар құрастыру барысында qu’est-ce que c’est/кэс кҰ сэ? qui est-ce/ки эс? où est ... ?/у э...? сұрау есімдіктерін қолдану; 1.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ жалғаулықтарын қолдану
	Мектепке апаратын жол	1.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен стандартты жалпы жеке сұрақтарды тану; 1.5.9.1 өзі туралы негізгі ақпаратты беру үшін нақ осы шақты (Présent/Прэзан) болымды түрде қолдану; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.3.4.1 сөздерді әліпби реттілігімен бас әріптер бойынша бөлу үшін әліпбиді қолдану
	Қаланың көрікті жерлері	1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.5.1 қарапайым сұрақтар құрастыру барысында qu’est-ce que c’est/кэс кҰ сэ? qui est-ce/ки эс? où est ... ?/у э...? сұрау есімдіктерін қолдану; 1.5.8.1 стандартты командаларды немесе нұсқаулықтарды құрастыру кезінде қарапайым бұйрық райды (болымды түрде) қолдану; 1.5.14.1 қай заттың қайда орналасқандығын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан мекенді және орналасуды білдіретін дара көмекші сөздерін қолдану
	Парижға экскурсия	1.1.1.1 сабақтағы кейбір іс-әрекеттерді орындау бойынша баяу және анық айтылған қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.1.5.1 фонемалардың дыбыстары мен фонемалар тіркесімдерін ажырату; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.6.1 заттарды көрсету үшін ce/сҰ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін қолдануды бастау
Мерекелер және салт-дәстүрлер	Туған күн	1.1.1.1 сабақтағы кейбір іс-әрекеттерді орындау бойынша баяу және анық айтылған қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 1.2.6.1 қарапайым диалогтарда сұрақ қою және өзін таныстыру; 1.3.3.1 көру арқылы кейбір таныс сөздерді тану және анықтау; 1.5.2.1 1 - 20 дейінгі есептік сан есімдерді қолдану; 1.5.5.1 қарапайым сұрақтар құрастыру барысында qu’est-ce que c’est/кэс кҰ сэ? qui est-ce/ки эс? où est ... ?/у э...? сұрау есімдіктерін қолдану
	Рождестволық мереке және оның дәстүрлері	1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.2.6.1 қарапайым диалогтарда сұрақтар қою және өзін таныстыру; 1.3.3.1 көру арқылы кейбір таныс сөздерді тану және анықтау
	Наурыз	1.1.1.1 сабақтағы кейбір іс-әрекеттерді орындау бойынша баяу және анық айтылған қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 1.2.6.1 қарапайым диалогтарда сұрақ қою және өзін таныстыру; 1.5.9.1 өзі туралы негізгі ақпаратты беру үшін нақ осы шақты (Présent/Прэзан) болымды түрде қолдану; 1.5.11.1 заттарды көрсету үшін c’est/сэ, ce sont/сҰ сон) құрылымдарын қолдану
	Ертегі уақыты	1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекет түрлері туралы стандартты сұрақтарға жауап беру; 1.2.6.1 қарапайым диалогтарда сұрақтар қою және өзін таныстыру
4-тоқсан
Тағам	Тағам мен сусындар	1.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен "Бұл не?" "Бұл кім?" түріндегі қысқа стандартты сұрақтарды тану; 1.2.1.1 сабақта адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы бірінші жақтан жай сөйлем құрастыру; 1.2.2.1 сабақтағы күрделі емес әңгіме барысында адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы сұрақтар қою; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.3.4.1 сөздерді әліпби реттілігімен бас әріптер бойынша бөлу үшін әліпбиді қолдану
	Таңғы асқа не жейсің?	1.2.1.1 сабақта адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы бірінші жақтан жай сөйлем құрастыру; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.7.1 жеке басы туралы негізгі ақпаратты беру үшін жіктеу есімдіктерін қолдану; 1.5.9.1 өзі туралы негізгі ақпаратты беру үшін нақ осы шақты (Présent/Прэзан) болымды түрде қолдану
	Кафеде	1.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалқы есімдерді және жер-су атауларын тану, сыныпта қолданылатын сөздер мен кейбір күнделікті сөздердің сөйлеу формасын тану; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.9.1 өзі туралы негізгі ақпаратты беру үшін нақ осы шақты (Présent/Прэзан) болымды түрде қолдану
	Сен нені сүйсініп жейсің?	1.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен стандартты жалпы жеке сұрақтарды тану; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.5.1 қарапайым сұрақтар құрастыру барысында qu’est-ce que c’est/кэс кҰ сэ? qui est-ce/ки эс? où est ... ?/у э...? сұрау есімдіктерін қолдану
Дені саудың жаны сау!	Дене мүшелері	1.2.1.1 сабақта адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы бірінші жақтан жай сөйлем құрастыру; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.5.1.1 адамдар мен мекендерді сипаттаған кезде жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді қолдану; 1.5.9.1 өзі туралы негізгі ақпаратты беру үшін нақ осы шақты (Présent/Прэзан) болымды түрде қолдану
	Сергіту сәті	1.1.1.1 сабақтағы кейбір іс-әрекеттерді орындау бойынша баяу және анық айтылған қысқа қарапайым нұсқауларды түсіну; 1.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен адамдар, заттар және сабақтағы іс-әрекет түрлері туралы стандартты сұрақтарға жауап беру; 1.3.3.1 көру арқылы кейбір таныс сөздерді тану және анықтау; 1.5.8.1 стандартты командаларды немесе нұсқаулықтарды құрастыру кезінде қарапайым бұйрық райды (болымды түрде) қолдану; 1.5.14.1 қай заттың қайда орналасқандығын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан мекенді және орналасуды білдіретін дара көмекші сөздерін қолдану
	Спорт түрлері	1.1.5.1 фонемалардың дыбыстары мен фонемалар тіркесімдерін ажырату; 1.2.2.1 сабақтағы күрделі емес әңгіме барысында адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы сұрақтар қою; 1.5.4.1 қай заттың қайда орналасқандығын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан көмекші сөздерін қолдану; 1.5.8.1 стандартты командаларды немесе нұсқаулықтарды құрастыру кезінде қарапайым бұйрық райды (болымды түрде) қолдану
	Салауатты тамақтану	1.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен "Бұл не?" "Бұл кім?" түріндегі қысқа стандартты сұрақтарды тану; 1.2.1.1 сабақта адамдар, заттар және іс-әрекет түрлері туралы бірінші жақтан жай сөйлем құрастыру; 1.2.3.1 таныс сөздер мен сөйлемдерді анық айту; 1.2.5.1 қысқа әңгіме барысында сөздерді қолдану; 1.5.6.1 заттарды көрсету үшін ce/сҰ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін қолдануды бастау

2) 2-сынып:

Ортақ тақырыптар	Тақырыптар	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
Өзім туралы	Сәлеметсіз бе?	2.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен қысқа жеке сұрақтардың шектеулі ауқымын түсіну; 2.2.6.1 тақырыптардың шектеулі шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу және қысқартылған жауаптарды дұрыс пайдалану; 2.3.2.1 дыбыстар мен әріптердің жиі қолданылатын тіркесімін анықтау, есте сақтау және айту; 2.4.5.1 дауыстап немесе буынға бөліп оқу барысында жиі қолданылатын әріптер мен таныс сөздерді жазу; 2.4.6.1 жалқы есімдер мен мекен-жайларды жазған кезде мұғалімнің қолдауы арқылы бас әріптер мен жол әріптеріні қолдану
	Мен ... істей аламын	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақта тапсырмаларды орындауға қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 2.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен қысқа жеке сұрақтардың шектеулі ауқымын түсіну; 2.2.2.1 сабақта орындалатын негізгі қажеттіліктерге қатысты және таныс тақырыптар мен іс-әрекет түрлері бойынша ақпаратты табуға бағытталған сұрақтар қою; 2.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен жеке және нақты ақпаратты ұсына отырып стандартты сұрақтарға жауап беру; 2.2.8.1 басқаларға қарапайым нұсқаулар құрастыру
	Қандай киім кигенді ұнатасың?	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақта тапсырмаларды орындауға қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 2.2.1.1 сабақта орындалатын іс-әрекет түрлері және таныс тақырыптарға қатысты өзі туралы, басқа адамдар және заттар туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 2.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді қолдану; 2.5.3.1 сипаттамаларда және қарапайым сезімдер туралы сөйлескенде дара сын есімдерді қолдану
Менің отбасым және достарым	Менің отбасым	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақта тапсырмаларды орындауға қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 2.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен түсін және санын сипаттайтын таныс тақырыптардағы шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 2.2.1.1 сабақта орындалатын іс-әрекет түрлері және таныс тақырыптарға қатысты өзі туралы, басқа адамдар және заттар туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 2.3.1.1 сөздерді әріптеп, дауыстап оқу және айту; 2.4.2.1 дауыстап немесе буындап оқылған әріптерді және жиі қолданылатын таныс сөздерді жазу
	Менің достарым	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақта тапсырмаларды орындауға қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.2.5.1 әр түрлі дыбыстар арасындағы айырмашылықты анық айтуды бастау; 2.2.6.1 тақырыптардың шектеулі шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу және қысқартылған жауаптарды дұрыс пайдалану; 2.3.1.1 сөздерді әріптеп, дауыстап оқу және айту; 2.4.1.1 мұғалімнің қолдауымен жеке фразалар түріндегі сұрақтарға қысқа жауаптар жазу; 2.5.6.1 сұрақтар құрастыру және оларға жауап беру үшін mon/мон, ma/ма, me/мэ тәуелдік есімдіктерін қолдану
	Үйде атқаратын жұмыстарым	2.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен түсін және санын сипаттайтын таныс тақырыптардағы шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 2.2.1.1 сабақта орындалатын іс-әрекет түрлері және таныс тақырыптарға қатысты өзі туралы, басқа адамдар және заттар туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.5.3.1 сипаттамаларда және қарапайым сезімдер туралы сөйлескенде дара сын есімдерді қолдану; 2.5.13.1 өтініштер мен сөйлемдердегі қабілеттіліктерді сипаттау үшін vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану
2-тоқсан
Менің мектебім	Мектепте	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақта тапсырмаларды орындауға қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 2.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен түсін және санын сипаттайтын таныс тақырыптардағы шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды +анықтау; 2.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен жеке және нақты ақпаратты ұсына отырып стандартты сұрақтарға жауап беру; 2.3.4.1 мұғалімнің қолдауымен иллюстрацияланған қарапайым сөздікті пайдалануды бастау; 2.5.2.1 1 - 50 дейінгі есептік сан есімдерді қолдану
	Мектептегі сабақтар	2.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен түсі пен саны сынды аспектілерді анықтауға қатысты қысқа стандартты сұрақтарды тану; 2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды +анықтау; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.4.3.1 адамдарды, мекендерді және заттарды анықтау үшін қысқа фразалар жазу; 2.5.14.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, devant/дҰван, derrière/дэрьер мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, au/о, à/а көмекші сөздерін қолдану
	Сенің сүйікті оқу пәнің қандай?	2.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен қысқа жеке сұрақтардың шектеулі ауқымын түсіну; 2.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен түсін және санын сипаттайтын таныс тақырыптардағы шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.3.2.1 дыбыстар мен әріптердің жиі қолданылатын тіркесімін анықтау, есте сақтау және айту; 2.4.7.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі қолданылатын кейбір таныс сөздерді дұрыс жазу
	Мектеп кезіндегі фотосуреттер	2.2.2.1 сабақта орындалатын негізгі қажеттіліктерге қатысты және таныс тақырыптар мен іс-әрекет түрлері бойынша ақпаратты табуға бағытталған сұрақтар қою; 2.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен жеке және нақты ақпаратты ұсына отырып стандартты сұрақтарға жауап беру; 2.3.2.1 дыбыстар мен әріптердің жиі қолданылатын тіркесімін анықтау, есте сақтау және айту; 2.5.7.1 1 және 3 жақтағы Présent/Прэзан формасындағы етістіктерді жіктеу барысында жіктеу есімдіктерін қолдану
Қоршаған орта	Бізді қоршаған әлем	2.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен түсін және санын сипаттайтын таныс тақырыптардағы шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды +анықтау аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды анықтау; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен жеке және нақты ақпаратты ұсына отырып стандартты сұрақтарға жауап беру; 2.5.5.1 заттардың қандай екендігі және түсі туралы сұрақтар құрастыру барысында comment/коман, de quelle couleur/дҰ кэль кулҰр? сұрау есімдіктерін қолдану; 2.5.12.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, ou/у, ou/у, bien/бьен жалғаулықтарын қолдану
	Жабайы жануарлар	2.2.1.1 сабақта орындалатын іс-әрекет түрлері және таныс тақырыптарға қатысты өзі туралы, басқа адамдар және заттар туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 2.2.2.1 сабақта орындалатын негізгі қажеттіліктерге қатысты және таныс тақырыптар мен іс-әрекет түрлері бойынша ақпаратты табуға бағытталған сұрақтар қою; 2.2.7.1 таныс күрделі сөздерде екпінді дұрыс қою; 2.3.3.1 елеулі қолдау арқылы таныс және жалпы тақырыптарға қарапайым сөздерді, фразаларды, ұсыныстарды оқу және сыныптағы таныс нұсқауларды орындау; 2.5.8.1 өтініштер мен сөйлемдердегі қабілеттілікті сипаттау барысында vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану; 2.5.13.1 өтініштер мен сөйлемдердегі қабілеттіліктерді сипаттау үшін vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану
	Жануарлар немен қоректенеді?	2.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен түсін және санын сипаттайтын таныс тақырыптардағы шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды +анықтау; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестерді пайдалана отырып, таныс тақырыптарға жай сөйлемдердің негізгі идеяларын түсіну
	Пикникке барамыз	2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды +анықтау; 2.2.2.1 сабақта орындалатын негізгі қажеттіліктерге қатысты және таныс тақырыптар мен іс-әрекет түрлері бойынша ақпаратты табуға бағытталған сұрақтар қою; 2.3.3.1 елеулі қолдау арқылы таныс және жалпы тақырыптарға қарапайым сөздерді, фразаларды, ұсыныстарды оқу және сыныптағы таныс нұсқауларды орындау; 2.5.4.1 қай заттың қайда орналасқандығын көрсету үшін devant/дҰван, derrière/дэрьер, à coté de/а котэ дҰ көмекші сөздерін қолдану
3-тоқсан
Тәні саудың жаны сау	Спорт күшті және бақытты етеді	2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.3.1.1 сөздерді әріптеп, дауыстап оқу және айту; 2.3.6.1 таныс тақырыптардағы шағын қарапайым мәтіндердегі нақты ақпаратты көрнекі қолдаумен түсіну; 2.5.6.1 сұрақтар құрастыру және оларға жауап беру үшін mon/мон, ma/ма, me/мэ тәуелдік есімдіктерін қолдану
	Жарыстар	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақта тапсырмаларды орындауға қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 2.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен түсі пен саны сынды аспектілерді анықтауға қатысты қысқа стандартты сұрақтарды тану; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.5.2.1 1 - 50 дейінгі есептік сан есімдерді қолдану
	Тауда	2.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен түсі пен саны сынды аспектілерді анықтауға қатысты қысқа стандартты сұрақтарды тану; 2.2.8.1 басқаларға қарапайым нұсқаулар құрастыру; 2.3.1.1 сөздерді әріптеп, дауыстап оқу және айту; 2.3.4.1 мұғалімнің қолдауымен иллюстрацияланған қарапайым сөздікті пайдалануды бастау
	Салауатты тамақтану	2.1.5.1 аяқталмаған сөздердегі жетіспейтін фонемаларды +анықтау; 2.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен жеке және нақты ақпаратты ұсына отырып стандартты сұрақтарға жауап беру; 2.3.3.1 елеулі қолдау арқылы таныс және жалпы тақырыптарға қарапайым сөздерді, фразаларды, ұсыныстарды оқу және сыныптағы таныс нұсқауларды орындау; 2.4.3.1 адамдарды, мекендерді және заттарды анықтау үшін қысқа фразалар жазу; 2.5.13.1 өтініштер мен сөйлемдердегі қабілеттіліктерді сипаттау үшін vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану
Дәстүр мен әдет-ғұрыптар	Мерекелер мен дәстүрлер	2.1.1.1 қолдау арқылы сабақта тапсырмаларды орындауға қарапайым қысқа нұсқауларды түсіну; 2.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен жеке және нақты ақпаратты ұсына отырып стандартты сұрақтарға жауап беру; 2.5.8.1 өтініштер мен сөйлемдердегі қабілеттілікті сипаттау барысында vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану; 2.5.9.1 өзіне не ұнайтындығын қалауын және әдеттерін сипаттау, фактілерді келтіру үшін қысқартуларды және Présent/Прэзан дара осы шағын (болымды формасын) қолдану; 2.5.13.1 өтініштер мен сөйлемдердегі қабілеттіліктерді сипаттау үшін vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану
	Ұлттық тағамдар	2.1.7.1 мұғалімнің қолдауымен таныс тақырыптарға қатысты шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін мәнмәтінді қолдану; 2.1.9.1 таныс сөздер мен сөйлемдердің сөйлеу формасын тану; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.3.1.1 сөздерді әріптеп, дауыстап оқу және айту
	Кейбір дәстүрлі француз тағамдары	2.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен түсін және санын сипаттайтын таныс тақырыптардағы шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 2.1.6.1 таныс тақырыптарға қатысты шағын диалогтардағы нақты ақпаратты түсіну; 2.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен жеке және нақты ақпаратты ұсына отырып стандартты сұрақтарға жауап беру; 2.4.7.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі қолданылатын кейбір таныс сөздерді дұрыс жазу; 2.4.8.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде өте жиі қолданылатын қысқа сөйлемдерді жазу барысында тыныс белгілерін дұрыс қою
4-тоқсан
Қоршаған орта. Жыл мезгілдері	Жылдың төрт мезгілі	2.1.8.1 таныс тақырыптарға қатысты тыңдалған шағын әңгімелерді түсіну; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.4.8.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде өте жиі қолданылатын қысқа сөйлемдерді жазу барысында тыныс белгілерін дұрыс қою; 2.5.3.1 сипаттамаларда және қарапайым сезімдер туралы сөйлескенде дара сын есімдерді қолдану
	Ауа райы қандай?	2.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен түсі пен саны сынды аспектілерді анықтауға қатысты қысқа стандартты сұрақтарды тану; 2.2.7.1 таныс күрделі сөздерде екпінді дұрыс қою; 2.3.3.1 елеулі қолдау арқылы таныс және жалпы тақырыптарға қарапайым сөздерді, фразаларды, ұсыныстарды оқу және сыныптағы таныс нұсқауларды орындау; 2.3.6.1 таныс тақырыптардағы шағын қарапайым мәтіндердегі нақты ақпаратты көрнекі қолдаумен түсіну; 2.5.9.1 өзіне не ұнайтындығын қалауын және әдеттерін сипаттау, фактілерді келтіру үшін қысқартуларды және Présent/Прэзан дара осы шағын (болымды формасын) қолдану
	Хайуанаттар бағында	2.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен түсі пен саны сынды аспектілерді анықтауға қатысты қысқа стандартты сұрақтарды тану; 2.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, ou/у, ou bien/у бьен жалғаулықтарын қолдану; 2.5.17.1 сұрақтарға қысқа жауаптар беру үшін Moi aussi/Муа оси құрылымын қолдану
	Серуен	2.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен түсін және санын сипаттайтын таныс тақырыптардағы шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.3.1.1 сөздерді әріптеп, дауыстап оқу және айту; 2.4.5.1 дауыстап немесе буынға бөліп оқу барысында жиі қолданылатын әріптер мен таныс сөздерді жазу; 2.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, ou/у, ou bien/у бьен жалғаулықтарын қолдану; 2.5.17.1 сұрақтарға қысқа жауаптар беру үшін Moi aussi/Муа оси құрылымын қолдану
Каникул және саяхат	Маған саяхаттағанұнайды	2.2.3.1 сабақта орындалатын іс-әрекет және қызмет түрлерін, заттарды сипаттау кезінде жалпы сөздердің, фразалардың және қысқа сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 2.5.9.1 өзіне не ұнайтындығын қалауын және әдеттерін сипаттау, фактілерді келтіру үшін қысқартуларды және Présent/Прэзан дара осы шағын (болымды формасын) қолдану; 2.5.14.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, devant/дҰван, derrière/дэрьер мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, au/о, à/а көмекші сөздерін қолдану
	Саяхатқа дайындық	2.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен жеке және нақты ақпаратты ұсына отырып стандартты сұрақтарға жауап беру; 2.3.3.1 елеулі қолдау арқылы таныс және жалпы тақырыптарға қарапайым сөздерді, фразаларды, ұсыныстарды оқу және сыныптағы таныс нұсқауларды орындау
	Ұшақта	2.2.1.1 сабақта орындалатын іс-әрекет түрлері және таныс тақырыптарға қатысты өзі туралы, басқа адамдар және заттар туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 2.5.11.1 қалау және қаламау туралы сұрақтарды білдіру үшін j’aime/жэм, je n’aime pas/жҰ нэм па лексикалық құрылымдарын қолдану; 2.5.13.1 өтініштер мен сөйлемдердегі қабілеттіліктерді сипаттау үшін vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану; 2.5.14.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, devant/дҰван, derrière/дэрьер мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, au/о, à/а көмекші сөздерін қолдану
	Велосипедпен серуендеу	2.1.8.1 таныс тақырыптарға қатысты тыңдалған шағын әңгімелерді түсіну; 2.3.3.1 елеулі қолдау арқылы таныс және жалпы тақырыптарға қарапайым сөздерді, фразаларды, ұсыныстарды оқу және сыныптағы таныс нұсқауларды орындау; 2.5.10.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, devant/дҰван, derriere/дэрьер негізгі көмекші сөздерін қолдану; 2.5.13.1 өтініштер мен сөйлемдердегі қабілеттіліктерді сипаттау үшін vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану
	Жанұямызбен бірге саяхаттаймыз	2.2.4.1 мұғалімнің қолдауымен жеке және нақты ақпаратты ұсына отырып стандартты сұрақтарға жауап беру; 2.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестерді пайдалана отырып, таныс тақырыптарға жай сөйлемдердің негізгі идеяларын түсіну; 2.4.8.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде өте жиі қолданылатын қысқа сөйлемдерді жазу барысында тыныс белгілерін дұрыс қою; 2.5.14.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, devant/дҰван, derrière/дэрьер мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, au/о, à/а көмекші сөздерін қолдану

3) 3-сынып:

Ортақ тақырыптар	Тақырыптар	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
Табиғат жасасын!	Жануарлар түрлері	3.1.5.1 фонематикалық әртүрлі сөздерді ажырату; 3.2.1.1 жалпы тақырыптардың шектеулі шеңберінде өзі туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 3.5.5.1 таныс тақырыптарға әңгімелесу барысында ou/у, combine/конбьен, quand/кан сұрау есімдіктерін қолдану; 3.5.14.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр sous/су, dans/дан, au centre de/о сантрҰ дҰ, au milieu de/о мильҰ дҰ мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, dans/дан, pour/пур, pendant/пандан, depuis/дҰпюи көмекші сөздерін қолдану
	Құстар түрлері	3.1.6.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты диалогтардағы немесе мәтіннің қысқа үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 3.2.1.1 жалпы тақырыптардың шектеулі шеңберінде өзі туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 3.3.1.1 қолдау арқылы жай сөйлемдегі көптеген таныс сөздерді түсіну, анықтау және айту; 3.5.5.1 таныс тақырыптарға әңгімелесу барысында ou/у, combine/конбьен, quand/кан сұрау есімдіктерін қолдану
	Жануарлардың дауыстары мен дыбыстары	3.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы жеке сұрақтардың кең ауқымын тану; 3.1.9.1 буынға бөліп айтылған қысқа дара сөздерді тану; 3.4.1.1 елеулі көмек арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 3.5.4.1 (le/лҰ, la/ла, les/ле, un/эн, une/юн, des/дэ) белгілі және белгісіздік артикльдерін дұрыс қолдану; 3.5.10.1 алдағы уақытта болатын және өткен уақытта болған іс-әрекеттерді сипаттау үшін келер шақ және өткен шақ формаларын (Futur simple/Фютюр СэнплҰ, Passé composé/Пасэ конпозэ) қолдану
	Шығармашылық жоба	3.1.1.1 қолдау арқылы сабақта ауқымды шеңбердегі іс-әрекет түрлерін орындау үшін қысқа нұсқауларды түсіну; 3.2.6.1 тақырыптардың шектеулі шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 3.4.1.1 елеулі көмек арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 3.5.10.1 алдағы уақытта болатын және өткен уақытта болған іс-әрекеттерді сипаттау үшін келер шақ және өткен шақ формаларын (Futur simple/Фютюр СэнплҰ, Passé composé/Пасэ конпозэ) қолдану
Қала	Көшелер мен даңғылдар	3.1.6.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты диалогтардағы немесе мәтіннің қысқа үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 3.1.7.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарына қатысты шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін мәнмәтінді қолдану; 3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 3.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы таныс тақырыптар мен кейбір оқу тақырыптарына қысқа күрделі емес мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 3.5.13.1 рұқсат алу және өтініш жасау үшін vouloir/вулуар, pouvoir/пувуар модальді етістіктерін қолдану, сонымен қатар, міндеттілікті білдіру үшін devoir/дҰвуар модальді етістіктігін қолдану
	Ойын-сауық орындары	3.1.5.1 фонематикалық әртүрлі сөздерді ажырату; 3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 3.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде адамдар мен заттарды қарапайым сөздермен сипаттау; 3.2.6.1 тақырыптардың шектеулі шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 3.4.5.1 мұғалімнің қолдауымен негізгі жалғаулықтар арқылы сөздерді немесе фразаларды байланыстыру; 3.4.7.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу
2-тоқсан
Менің күн тәртібім	Сағат неше болды?	3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 3.2.1.1 жалпы тақырыптардың шектеулі шеңберінде өзі туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде бар тәжірибені анықтау үшін сұрақтар қою; 3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 3.4.1.1 елеулі көмек арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 3.5.2.1 1 - 100 дейінгі есептік сан есімдерді және 1 – 10 дейінгі реттік сан есімдерді қолдану; 3.5.14.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр sous/су, dans/дан, au centre de/о сантрҰ дҰ, au milieu de/о мильҰ дҰ мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, dans/дан, pour/пур, pendant/пандан, depuis/дҰпюи көмекші сөздерін қолдану
	Апта күндері	3.1.7.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарына қатысты шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін мәнмәтінді қолдану; 3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде бар тәжірибені анықтау үшін сұрақтар қою; 3.2.6.1 тақырыптардың шектеулі шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 3.3.1.1 қолдау арқылы жай сөйлемдегі көптеген таныс сөздерді түсіну, анықтау және айту; 3.4.4.1 сөздердің арасына тиісті орын қалдырып, қолдау арқылы қысқа күрделі емес сөйлемдерді жазу; 3.4.6.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жалқы есімдерді, жер-су атауларын және қысқа сөйлемдерді жазғанда бас әріптер мен жол әріптерін дұрыс қолдану; 3.5.9.1 қарапайым оқиғаларды суреттеу, өзіне не ұнайтындығын қалауын және әдеттерін сипаттау, фактілерді келтіру үшін 1,2,3-топтағы етістіктерді Présent/Прэзан дара осы шақ формасында қолдану
	Менің бос уақытым	3.1.7.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарына қатысты шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін мәнмәтінді қолдану; 3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 3.2.6.1 тақырыптардың шектеулі шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 3.3.3.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне өте қысқа күрделі емес мәтіндерді оқи бастау; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар мен бөліктерді түсіну; 3.5.2.1 1 - 100 дейінгі есептік сан есімдерді және 1 – 10 дейінгі реттік сан есімдерді қолдану; 3.5.14.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр sous/су, dans/дан, au centre de/о сантрҰ дҰ, au milieu de/о мильҰ дҰ мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, dans/дан, pour/пур, pendant/пандан, depuis/дҰпюи көмекші сөздерін қолдану
Біз сауда жасаймыз	Киім дүкені	3.1.1.1 қолдау арқылы сабақта ауқымды шеңбердегі іс-әрекет түрлерін орындау үшін қысқа нұсқауларды түсіну; 3.1.6.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты диалогтардағы немесе мәтіннің қысқа үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 3.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде адамдар мен заттарды қарапайым сөздермен сипаттау; 3.3.4.1 мұғалімнің кішігірім қолдауымен иллюстрацияланған қарапайым сөздікті пайдалану; 3.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы таныс тақырыптар мен кейбір оқу тақырыптарына қысқа күрделі емес мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 3.5.11.1 Il y a/иль я, Il n’y a pas/иль нь я па, Y a-t-il/йя тиль құрылымдарының болымды, болымсыз, сұрау формаларын қолдану
	Азық-түлік сатып алу	3.4.7.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 3.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді қолдану, қатыстылықты білдіру үшін de/дҰ көмекші сөзін зат есімдермен және жалқы есімдермен қолдану; 3.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарын талқылау барысында заттарды сипаттау үшін сын есімдерді, салыстыру үшін сын есімнің салыстырмалы шырайын қолдану; 3.5.9.1 қарапайым оқиғаларды суреттеу, өзіне не ұнайтындығын қалауын және әдеттерін сипаттау, фактілерді келтіру үшін 1,2,3-топтағы етістіктерді Présent/Прэзан дара осы шақ формасында қолдану; 3.5.14.1 адамдар мен заттардың орналасуын сипаттау үшін sur/сюр sous/су, dans/дан, au centre de/о сантрҰ дҰ, au milieu de/о мильҰ дҰ мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, dans/дан, pour/пур, pendant/пандан, depuis/дҰпюи көмекші сөздерін қолдану
	Базарда	3.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша қысқа сұрақтардың шектеулі ауқымын түсіну; 3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде бар тәжірибені анықтау үшін сұрақтар қою; 3.3.3.1 қолдау арқылы жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне өте қысқа күрделі емес мәтіндерді оқи бастау; 3.4.1.1 елеулі көмек арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 3.4.4.1 сөздердің арасына тиісті орын қалдырып, қолдау арқылы қысқа күрделі емес сөйлемдерді жазу; 3.5.4.1 (le/лҰ, la/ла, les/ле, un/эн, une/юн, des/дэ) белгілі және белгісіздік артикльдерін дұрыс қолдану; 3.5.7.1 әр түрлі іс-әрекеттерді сипаттау үшін жекеше және көпше түрдегі жіктеу есімдіктерін қолдану
3-тоқсан
Өнер	Музыкалық аспаптар	3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 3.2.3.1 адамдар мен нысандарға қысқаша әрі қарапайым сипаттама беру, кейбір жалпы және оқу тақырыптарына қатысты өткен тәжірибені сипаттау; 3.2.5.1 дауыстап оқу кезінде таныс сөздерді, қысқа фразаларды анық айту; 3.2.7.1 жұпта, топта және барлық сыныппен талқылау кезінде өз пікірін айтқан кезде сөздердің, фразалардың және сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 3.2.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде өте қысқа, күрделі емес әңгімелер мен оқиғаларды айтып беру; 3.3.1.1 қолдау арқылы жай сөйлемдегі көптеген таныс сөздерді түсіну, анықтау және айту; 3.5.12.1 қашан? қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін parfois/парфуа, souvent/суван, toujours/тужур мезгіл және жиілік үстеулерін қолдану
	Менің сүйікті аспабым	3.1.1.1 қолдау арқылы сабақта ауқымды шеңбердегі іс-әрекет түрлерін орындау үшін қысқа нұсқауларды түсіну; 3.1.3.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және кейбір оқу тақырыптарындағы шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 3.3.4.1 мұғалімнің кішігірім қолдауымен иллюстрацияланған қарапайым сөздікті пайдалану; 3.5.11.1 Il y a/иль я, Il n’y a pas/иль нь я па, Y a-t-il/йя тиль құрылымдарының болымды, болымсыз, сұрау формаларын қолдану; 3.5.12.1 қашан? қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін parfois/парфуа, souvent/суван, toujours/тужур мезгіл және жиілік үстеулерін қолдану
	Ән шырқайық, достарым!	3.1.5.1 фонематикалық әртүрлі сөздерді ажырату; 3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 3.4.3.1 адамдарды, мекендерді және заттарды айқындау үшін қысқа фразалар жазу; 3.4.5.1 мұғалімнің қолдауымен негізгі жалғаулықтар арқылы сөздерді немесе фразаларды байланыстыру; 3.5.17.1 сұрақтарға қысқартылған жауаптар беруде Moi aussi/Муа оси, moi non plus/муа нон плю құрылымын қолдану
	Сыныптағы театрландырылған көрініс	3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 3.4.1.1 елеулі көмек арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 3.4.6.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жалқы есімдерді, жер-су атауларын және қысқа сөйлемдерді жазғанда бас әріптер мен жол әріптерін дұрыс қолдану; 3.4.8.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде қысқа, таныс сөйлемдерді жазу барысында тыныс белгілерін дұрыс қою; 3.5.7.1 әр түрлі іс-әрекеттерді сипаттау үшін жекеше және көпше түрдегі жіктеу есімдіктерін қолдану
Көрнекті тұлғалар	Францияның атақты жазушылары	3.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы жеке сұрақтардың кең ауқымын тану; 3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 3.2.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде өте қысқа, күрделі емес әңгімелер мен оқиғаларды айтып беру; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар мен бөліктерді түсіну; 3.4.1.1 елеулі көмек арқылы жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 3.4.2.1 стандартты формадағы сөздер мен фразаларды жазу; 3.5.9.1 қарапайым оқиғаларды суреттеу, өзіне не ұнайтындығын қалауын және әдеттерін сипаттау, фактілерді келтіру үшін 1,2,3-топтағы етістіктерді Présent/Прэзан дара осы шақ формасында қолдану
	Қазақстанның атақты жазушылары	3.1.6.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты диалогтардағы немесе мәтіннің қысқа үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 3.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде адамдар мен заттарды қарапайым сөздермен сипаттау; 3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 3.2.7.1 жұпта, топта және барлық сыныппен талқылау кезінде өз пікірін айтқан кезде сөздердің, фразалардың және сөйлемдердің шектеулі санын пайдалану; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар мен бөліктерді түсіну; 3.4.2.1 стандартты формадағы сөздер мен фразаларды жазу; 3.4.3.1 адамдарды, мекендерді және заттарды айқындау үшін қысқа фразалар жазу
	Танымал әншілер	3.1.9.1 буынға бөліп айтылған қысқа дара сөздерді тану; 3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде бар тәжірибені анықтау үшін сұрақтар қою; 3.4.3.1 адамдарды, мекендерді және заттарды айқындау үшін қысқа фразалар жазу; 3.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарын талқылау барысында заттарды сипаттау үшін сын есімдерді, салыстыру үшін сын есімнің салыстырмалы шырайын қолдану; 3.5.6.1 заттарды көрсету үшін ce/сҰ, cet/сэ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін дұрыс қолдану; 3.5.15.1 Voulez-vous/Вуле-ву сұраулы құрылымын және oui/уи, bien sûr/бьен сюр, avec plaisir/авэк плэзир, non/нон, pas du tout/па дю ту, le/лҰ сәйкес жауаптарын қолдану, қарапайым іс-әрекеттерді сипаттау үшін ниет мағынасындағы тұйық етістік формаларын қолдану: етістік vouloir + infinitive/вулуар+инфинитив
	Танымал актерлар	3.1.7.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарына қатысты шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін мәнмәтінді қолдану; 3.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі санына қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 3.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде бар тәжірибені анықтау үшін сұрақтар қою; 3.4.5.1 мұғалімнің қолдауымен негізгі жалғаулықтар арқылы сөздерді немесе фразаларды байланыстыру; 3.5.15.1 Voulez-vous/Вуле-ву сұраулы құрылымын және oui/уи, bien sûr/бьен сюр, avec plaisir/авэк плэзир, non/нон, pas du tout/па дю ту, le/лҰ сәйкес жауаптарын қолдану, қарапайым іс-әрекеттерді сипаттау үшін ниет мағынасындағы тұйық етістік формаларын қолдану: етістік vouloir + infinitive/вулуар+инфинитив
4-тоқсан
Демалыс және мәдениет	Ұлттық мерекелер	3.2.5.1 дауыстап оқу кезінде таныс сөздерді, қысқа фразаларды анық айту; 3.3.1.1 қолдау арқылы жай сөйлемдегі көптеген таныс сөздерді түсіну, анықтау және айту; 3.3.2.1 сабақта тапсырмаларды орындау кезінде таныс нұсқаулықтарды оқу және орындау; 3.4.3.1 адамдарды, мекендерді және заттарды айқындау үшін қысқа фразалар жазу
	Ұлттық ойындар	3.1.4.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша қысқа сұрақтардың шектеулі ауқымын түсіну; 3.1.5.1 фонематикалық әртүрлі сөздерді ажырату; 3.4.7.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 3.5.10.1 алдағы уақытта болатын және өткен уақытта болған іс-әрекеттерді сипаттау үшін келер шақ және өткен шақ формаларын (Futur simple/Фютюр СэнплҰ, Passé composé/Пасэ конпозэ) қолдану
	Отбасылық мерекелер	3.1.1.1 қолдау арқылы сабақта ауқымды шеңбердегі іс-әрекет түрлерін орындау үшін қысқа нұсқауларды түсіну; 3.3.2.1 сабақта тапсырмаларды орындау кезінде таныс нұсқаулықтарды оқу және орындау; 3.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы таныс тақырыптар мен кейбір оқу тақырыптарына қысқа күрделі емес мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар мен бөліктерді түсіну; 3.4.8.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде қысқа, таныс сөйлемдерді жазу барысында тыныс белгілерін дұрыс қою
Каникулдар жақындады!	Каникулда	3.1.7.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарына қатысты шағын диалогтардың мазмұнын болжау үшін мәнмәтінді қолдану; 3.2.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде өте қысқа, күрделі емес әңгімелер мен оқиғаларды айтып беру; 3.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы таныс тақырыптар мен кейбір оқу тақырыптарына қысқа күрделі емес мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар мен бөліктерді түсіну; 3.4.7.1 мұғалімнің қолдауымен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 3.5.9.1 қарапайым оқиғаларды суреттеу, өзіне не ұнайтындығын қалауын және әдеттерін сипаттау, фактілерді келтіру үшін 1,2,3-топтағы етістіктерді Présent/Прэзан дара осы шақ формасында қолдану; 3.5.17.1 сұрақтарға қысқартылған жауаптар беруде Moi aussi/Муа оси, moi non plus/муа нон плю құрылымын қолдану
	Ауылдағы каникул	3.1.1.1 қолдау арқылы сабақта ауқымды шеңбердегі іс-әрекет түрлерін орындау үшін қысқа нұсқауларды түсіну; 3.3.6.1 елеулі қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар мен бөліктерді түсіну; 3.5.2.1 1 - 100 дейінгі есептік сан есімдерді және 1 – 10 дейінгі реттік сан есімдерді қолдану; 3.5.8.1 таныс тақырыптарға қатысты қысқаша нұсқауларды құрастыру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз түрде) қолдану; 3.5.11.1 Il y a/иль я, Il n’y a pas/иль нь я па, Y a-t-il/йя тиль құрылымдарының болымды, болымсыз, сұрау формаларын қолдану
	Табиғат аясындағы демалыс	3.1.6.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберіне қатысты диалогтардағы немесе мәтіннің қысқа үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 3.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 3.3.4.1 мұғалімнің кішігірім қолдауымен иллюстрацияланған қарапайым сөздікті пайдалану; 3.5.3.1 жалпы және оқу тақырыптарын талқылау барысында заттарды сипаттау үшін сын есімдерді, салыстыру үшін сын есімнің салыстырмалы шырайын қолдану; 3.5.8.1 таныс тақырыптарға қатысты қысқаша нұсқауларды құрастыру үшін бұйрық райды (болымды және болымсыз түрде) қолдану; 3.5.10.1 алдағы уақытта болатын және өткен уақытта болған іс-әрекеттерді сипаттау үшін келер шақ және өткен шақ формаларын (Futur simple/Фютюр СэнплҰ, Passé composé/Пасэ конпозэ) қолдану; 3.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ, ou bien/у бьен, parce que/парскҰ жалғаулықтарын қолдану

4) 4-сынып:

Ортақ тақырыптар	Тақырыптар	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
Спорт	Балалар ойындары	4.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен жеке сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы сөйлемдер бірізділігін жазу; 4.5.12.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін parfois/парфуа, toujours/тужур, souvent/суван, jamais/жамэ мезгіл және жиілік үстеулерін қолдану, bien/бьен, très bien/трэ бьен, mal/маль іс-қимыл үстеулерінің дара түрлерін пайдалануды бастау; 4.5.17.1 сұрақтарға қысқартылған жауаптар беруде Moi aussi/Муа оси, merci oui/мэрси уи, merci non/мэрси нон құрылымын қолдану
	Мектептегі сайыстар	4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.3.2.1 кейбір қолдау арқылы қысқа күрделі емес мәтіндерді оқу және түсіну; 4.4.3.1 қолдау арқылы адамдарды, мекендерді және заттарды сипаттайтын қысқа сөйлемдер жазу; 4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде сұрақтар құрастыру барысында qui/ки, que/кҰ, ou/у , de quelle couleur/дҰ кэль кулҰр, quand/кан сұрау есімдіктерін қолдану; 4.5.8.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (Lis!/Ли! Ecoutez!/Экутэ! Сөздерінің болымды және болымсыз формаларын) қолдану
	Олимпиада ойындары	4.1.4.1 жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа стандартты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.4.1.1 қолдау арқылы бірқатар жеке, жалпы және оқу тақырыптарына қатысты сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы сөйлемдер бірізділігін жазу; 4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде сұрақтар құрастыру барысында qui/ки, que/кҰ, ou/у , de quelle couleur/дҰ кэль кулҰр, quand/кан сұрау есімдіктерін қолдану
	Атақты спортшылар	4.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 4.2.5.1 көптеген сөздерді, қысқа фразаларды және қарапайым сөйлемдерді анық айту; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа күрделі емес мәтіндердегі пікірлерді тану; 4.5.12.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін parfois/парфуа, toujours/тужур, souvent/суван, jamais/жамэ мезгіл және жиілік үстеулерін қолдану, bien/бьен, très bien/трэ бьен, mal/маль іс-қимыл үстеулерінің дара түрлерін пайдалануды бастау
	Сен қандай спорт түрін ұнатасың?	4.1.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 4.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 4.2.8.1 ненің ұнайтындығы және ненің ұнамайтындығы туралы айту, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде қысқа күрделі емес әңгімелер мен оқиғаларды айтып беру; 4.5.3.1 сипаттау барысында сын есімдерді, оның ішінде тәуелдік сын есімдерді қолдану, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды салыстыру барысында қарапайым бір буынды және кейбір екі буынды сын есімдерді (салыстырмалы және күшейтпелі шырайы) пайдалану; 4.5.12.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін parfois/парфуа, toujours/тужур, souvent/суван, jamais/жамэ мезгіл және жиілік үстеулерін қолдану, bien/бьен, très bien/трэ бьен, mal/маль іс-қимыл үстеулерінің дара түрлерін пайдалануды бастау
Франкофония	Француз тілінде сөйлейтін елдер	4.1.4.1 жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа стандартты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде қазіргі және өткен тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 4.5.15.1 шақыртуларда Voudriez –vous/Вудрие-ву және оларға жауап беруде oui/уи, bien sur/бьен сюр, avec plaisir/авэк плэзир, non/нон, pas du tout/па дю ту құрылымдарын қолдану, қарапайым іс-әрекеттерді сипаттау үшін тұйық етістік формаларын қолдану: етістік vouloir + infinitive/вулуар + инфинитив
	Тарихтан аздаған мағлұмат	4.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде адамдар мен заттарды қарапайым сөздермен сипаттау, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өткен тәжірибені сипаттауды бастау; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.4.1.1 қолдау арқылы бірқатар жеке, жалпы және оқу тақырыптарына қатысты сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 4.5.3.1 сипаттау барысында сын есімдерді, оның ішінде тәуелдік сын есімдерді қолдану, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды салыстыру барысында қарапайым бір буынды және кейбір екі буынды сын есімдерді (салыстырмалы және күшейтпелі шырайы) пайдалану; 4.5.7.1 өзі туралы ақпарат беру және іс-әрекеттер мен оқиғаларды сипаттау үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sa/са, ses/сэ, notre/нотрҰ, votre/вотрҰ, leur/лҰр, nos/но, vos/во, leurs/лҰр тәуелдік есімдіктерін қолдану
	Франкофония күндері	4.1.5.1 бастапқы, ортаңғы және соңғы фонемаларды және олардың тіркесімін анықтау; 4.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы және оқу тақырыптарының кең ауқымындағы қысқа стандартты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 4.4.2.1 шектеулі жазбаша тапсырмаларды орындау кезінде үздіксіз жазылымды пайдалануды бастау; 4.5.7.1 өзі туралы ақпарат беру және іс-әрекеттер мен оқиғаларды сипаттау үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sa/са, ses/сэ, notre/нотрҰ, votre/вотрҰ, leur/лҰр, nos/но, vos/во, leurs/лҰр тәуелдік есімдіктерін қолдану
	Музыка мерекесі	4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, оның ішінде көпше түрдің кейбір ерекше өзгеретін формаларын, сонымен қатар, саналмайтын зат есімдерді, заттарды көрсету және сипаттау үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sa/са, ses/сэ, notre/нотрҰ, votre/вотрҰ, leur/лҰр, nos/но, vos/во, leurs/лҰр тәуелдік есімдіктерін қолдану; 4.5.15.1 шақыртуларда Voudriez –vous/Вудрие-ву және оларға жауап беруде oui/уи, bien sur/бьен сюр, avec plaisir/авэк плэзир, non/нон, pas du tout/па дю ту құрылымдарын қолдану, қарапайым іс-әрекеттерді сипаттау үшін тұйық етістік формаларын қолдану: етістік vouloir + infinitive/вулуар + инфинитив; 4.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ, parce que/парскҰ, pourtant/пуртан жалғаулықтарын қолдану
	Поэзия күні	4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.2.6.1 тақырыптардың ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа күрделі емес мәтіндердегі пікірлерді тану; 4.4.3.1 қолдау арқылы адамдарды, мекендерді және заттарды сипаттайтын қысқа сөйлемдер жазу; 4.5.12.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін parfois/парфуа, toujours/тужур, souvent/суван, jamais/жамэ мезгіл және жиілік үстеулерін қолдану, bien/бьен, très bien/трэ бьен, mal/маль іс-қимыл үстеулерінің дара түрлерін пайдалануды бастау; 4.5.15.1 шақыртуларда Voudriez –vous/Вудрие-ву және оларға жауап беруде oui/уи, bien sur/бьен сюр, avec plaisir/авэк плэзир, non/нон, pas du tout/па дю ту құрылымдарын қолдану, қарапайым іс-әрекеттерді сипаттау үшін тұйық етістік формаларын қолдану: етістік vouloir + infinitive/вулуар + инфинитив
2-тоқсан
Шетелдік достар	Шетелдік достарды таныстыру	4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде адамдар мен заттарды қарапайым сөздермен сипаттау, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өткен тәжірибені сипаттауды бастау; 4.2.6.1 тақырыптардың ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 4.3.4.1 классификацияға сәйкес сыныптан немесе мектеп кітапханасынан кітаптар, жұмыс парақтары және басқа да баспа материалдарын мұғалімнің қолдауымен табу; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, оның ішінде көпше түрдің кейбір ерекше өзгеретін формаларын, сонымен қатар, саналмайтын зат есімдерді, заттарды көрсету және сипаттау үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sa/са, ses/сэ, notre/нотрҰ, votre/вотрҰ, leur/лҰр, nos/но, vos/во, leurs/лҰр тәуелдік есімдіктерін қолдану; 4.5.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды атау үшін (un/эн, une/юн, des/дэ, le/лҰ, la/ла, les/лэ, du/дю, de la/дҰ ла, de l’/дҰ эль артикльдерінің барлық түрін қолдану; 4.5.8.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (Lis!/Ли! Ecoutez!/Экутэ! Сөздерінің болымды және болымсыз формаларын) қолдану
	Қаладағы экскурсия	4.1.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.4.1.1 қолдау арқылы бірқатар жеке, жалпы және оқу тақырыптарына қатысты сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 4.5.8.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (Lis!/Ли! Ecoutez!/Экутэ! Сөздерінің болымды және болымсыз формаларын) қолдану; 4.5.11.1 Il y a/Иль я, Il n’y a pas/Иль нь я па, Y a-t-il/йя тиль құрылымдарын болымды, болымсыз сұрау формаларында қолдану; 4.5.14.1 заттардың орналасуын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, derrière/дэрьер, devant/дҰван, à coté de/а котэ дҰ, en face de/ан фас дҰ, au milieu de/о мильҰ дҰ мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, à/а, au/о, après/апрэ, avant/аван көмекші сөздерін, пайдаланылып жатқан құралды көрсету үшін avec/авэк, sans/сан және алушыны көрсету үшін pour/пур көмекші сөздерін қолдану
	Үйіме қонаққа келген шетелдік достарым	4.1.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа күрделі емес мәтіндердегі пікірлерді тану; 4.4.1.1 қолдау арқылы бірқатар жеке, жалпы және оқу тақырыптарына қатысты сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 4.5.2.1 1 - 1000 дейінгі есептік сан есімдерді және 1 - 100 дейінгі реттік сан есімдерді қолдану; 4.5.11.1 Il y a/Иль я, Il n’y a pas/Иль нь я па, Y a-t-il/йя тиль құрылымдарын болымды, болымсыз сұрау формаларында қолдану
	Оқу туралы сөйлесейік	4.1.4.1 жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа стандартты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.5.1 көптеген сөздерді, қысқа фразаларды және қарапайым сөйлемдерді анық айту; 4.4.2.1 шектеулі жазбаша тапсырмаларды орындау кезінде үздіксіз жазылымды пайдалануды бастау; 4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде сұрақтар құрастыру барысында qui/ки, que/кҰ, ou/у , de quelle couleur/дҰ кэль кулҰр, quand/кан сұрау есімдіктерін қолдану
	Біздің салт -дәстүрлеріміз	4.1.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде адамдар мен заттарды қарапайым сөздермен сипаттау, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өткен тәжірибені сипаттауды бастау; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа күрделі емес мәтіндердегі пікірлерді тану; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы сөйлемдер бірізділігін жазу
	Достармен бірге	4.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 4.2.6.1 тақырыптардың ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 4.2.8.1 ненің ұнайтындығы және ненің ұнамайтындығы туралы айту, жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде қысқа күрделі емес әңгімелер мен оқиғаларды айтып беру; 4.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы және оқу тақырыптарының кең ауқымындағы қысқа стандартты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну
Мамандықтар әлемі	Кәсіп туралы	4.1.1.1 сабақта әртүрлі іс-әрекет түрлерін орындау бойынша нұсқаулықтардың кең ауқымын түсіну; 4.2.1.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өзі туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 4.3.1.1 қолдау арқылы мәтіндегі көптеген сөздерді ажырату, анықтау және айту; 4.4.2.1 шектеулі жазбаша тапсырмаларды орындау кезінде үздіксіз жазылымды пайдалануды бастау; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, оның ішінде көпше түрдің кейбір ерекше өзгеретін формаларын, сонымен қатар, саналмайтын зат есімдерді, заттарды көрсету және сипаттау үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sa/са, ses/сэ, notre/нотрҰ, votre/вотрҰ, leur/лҰр, nos/но, vos/во, leurs/лҰр тәуелдік есімдіктерін қолдану; 4.5.6.1 сұрақтар мен жауаптарда ce/сҰ, cet/сэ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін қолдану
	Қандай мамандық иесі болғың келеді?	4.1.1.1 сабақта әртүрлі іс-әрекет түрлерін орындау бойынша нұсқаулықтардың кең ауқымын түсіну; 4.1.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 4.2.1.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өзі туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 4.3.1.1 қолдау арқылы мәтіндегі көптеген сөздерді ажырату, анықтау және айту; 4.4.6.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жалқы есімдерді, жер-су атауларын және қысқа сөйлемдерді жазғанда бас әріптер мен жол әріптерін дұрыс қолдану
	Менің ... болғым келеді	4.1.2.1 мұғалімнің қолдауымен жеке сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде адамдар мен заттарды қарапайым сөздермен сипаттау, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өткен тәжірибені сипаттауды бастау; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы сөйлемдер бірізділігін жазу; 4.5.3.1 сипаттау барысында сын есімдерді, оның ішінде тәуелдік сын есімдерді қолдану, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды салыстыру барысында қарапайым бір буынды және кейбір екі буынды сын есімдерді (салыстырмалы және күшейтпелі шырайы) пайдалану; 4.5.11.1 Il y a/Иль я, Il n’y a pas/Иль нь я па, Y a-t-il/йя тиль құрылымдарын болымды, болымсыз сұрау формаларында қолдану; 4.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ, parce que/парскҰ, pourtant/пуртан жалғаулықтарын қолдану
3-тоқсан
Табиғат құбылыстары	Пейзаждар	4.1.9.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде айтылған сөздерді тану; 4.2.1.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өзі туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 4.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы және оқу тақырыптарының кең ауқымындағы қысқа стандартты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 4.4.5.1 мұғалімнің аз шамадағы қолдауымен негізгі жалғаулықтар арқылы сөйлемдерді байланыстыру; 4.4.8.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде сөйлемдерде тыныс белгілерін дұрыс қою; 4.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ, parce que/парскҰ, pourtant/пуртан жалғаулықтарын қолдану
	Қоршаған ортаны қорғап үйренейік	4.1.4.1 жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа стандартты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде қазіргі және өткен тәжірибе туралы білу үшін сұрақтар қою; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.2.7.1 жұпта, топта және барлық сыныппен талқылау кезінде сөздердің, фразалардың және сөйлемдердің ауқымды санын пайдалану; 4.3.6.1 кейбір қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар пен бөліктерді түсіну; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу
	Туған өлкенің тазалығы	4.1.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 4.1.6.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты диалогтардағы немесе мәтіннің қысқа үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 4.1.7.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты шағын диалогтардың мазмұны мен мағынасын болжау үшін мәнмәтінді қолдану; 4.2.6.1 тақырыптардың ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа күрделі емес мәтіндердегі пікірлерді тану; 4.4.2.1 шектеулі жазбаша тапсырмаларды орындау кезінде үздіксіз жазылымды пайдалануды бастау
	Ауа райы	4.3.6.1 кейбір қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар пен бөліктерді түсіну; 4.5.13.1 рұқсат алу және өтініш жасау үшін pouvoir/пувуар, vouloir/вулуар, savoir/савуар модальді етістіктерін қолдану, міндеттілікті білдіру үшін devoir/дҰвуар модальді етістіктерін қолдану; 4.5.14.1 заттардың орналасуын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, derrière/дэрьер, devant/дҰван, à coté de/а котэ дҰ, en face de/ан фас дҰ, au milieu de/о мильҰ дҰ мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, à/а, au/о, après/апрэ, avant/аван көмекші сөздерін, пайдаланылып жатқан құралды көрсету үшін avec/авэк, sans/сан және алушыны көрсету үшін pour/пур көмекші сөздерін қолдану; 4.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ, parce que/парскҰ, pourtant/пуртан жалғаулықтарын қолдану
Тәні саудың жаны сау	Спорт –денсаулық кепілі	4.2.5.1 көптеген сөздерді, қысқа фразаларды және қарапайым сөйлемдерді анық айту; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 4.5.9.1 таныс тақырыптардың шектеулі санына қатысты өзі туралы, өзіне не ұнайтындығы қалауы және әдеттері, сезімдері, сонымен қатар оқиғалар жайлы ақпарат беру үшін Futur Simple/Фютюр СэнплҰ қарапайым келер шақ және Passé composé/Пасэ конпозэ өткен шақ формаларын қолдану; 4.5.12.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін parfois/парфуа, toujours/тужур, souvent/суван, jamais/жамэ мезгіл және жиілік үстеулерін қолдану, bien/бьен, très bien/трэ бьен, mal/маль іс-қимыл үстеулерінің дара түрлерін пайдалануды бастау
	Жылдамырақ, жоғарырақ, күштірек	4.1.10.1 білім алушылардың ана тіліндегі сөздерге ұқсас сөздерді тану; 4.2.6.1 тақырыптардың ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 4.4.2.1 шектеулі жазбаша тапсырмаларды орындау кезінде үздіксіз жазылымды пайдалануды бастау; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 4.5.3.1 сипаттау барысында сын есімдерді, оның ішінде тәуелдік сын есімдерді қолдану, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды салыстыру барысында қарапайым бір буынды және кейбір екі буынды сын есімдерді (салыстырмалы және күшейтпелі шырайы) пайдалану
	Пайдалы ас	4.2.7.1 жұпта, топта және барлық сыныппен талқылау кезінде сөздердің, фразалардың және сөйлемдердің ауқымды санын пайдалану; 4.4.1.1 қолдау арқылы бірқатар жеке, жалпы және оқу тақырыптарына қатысты сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 4.4.2.1 шектеулі жазбаша тапсырмаларды орындау кезінде үздіксіз жазылымды пайдалануды бастау; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, оның ішінде көпше түрдің кейбір ерекше өзгеретін формаларын, сонымен қатар, саналмайтын зат есімдерді, заттарды көрсету және сипаттау үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sa/са, ses/сэ, notre/нотрҰ, votre/вотрҰ, leur/лҰр, nos/но, vos/во, leurs/лҰр тәуелдік есімдіктерін қолдану; 4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде сұрақтар құрастыру барысында qui/ки, que/кҰ, ou/у , de quelle couleur/дҰ кэль кулҰр, quand/кан сұрау есімдіктерін қолдану
	Таза ауада	4.1.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде адамдар мен заттарды қарапайым сөздермен сипаттау, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өткен тәжірибені сипаттауды бастау; 4.3.2.1 кейбір қолдау арқылы қысқа күрделі емес мәтіндерді оқу және түсіну; 4.4.5.1 мұғалімнің аз шамадағы қолдауымен негізгі жалғаулықтар арқылы сөйлемдерді байланыстыру
	Табиғат- ортақ байлығымыз	4.1.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтардың негізгі сәттерін түсіну; 4.1.4.1 жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа стандартты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.6.1 тақырыптардың ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 4.3.2.1 кейбір қолдау арқылы қысқа күрделі емес мәтіндерді оқу және түсіну; 4.5.10.1 алдағы уақытта болатын және өткен уақытта болған іс-әрекеттерді сипаттау үшін келер шақ және өткен шақ формаларын (Futur simple/Фютюр СэнплҰ, Passé composé/Пасэ конпозэ) әрі қарай қолдануды жалғастыру
	Ғаламшарды және хайуанаттарды сақтайық!	4.1.5.1 бастапқы, ортаңғы және соңғы фонемаларды және олардың тіркесімін анықтау; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.2.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде ұнайтындары және ұнамайтындары туралы айту, қысқа күрделі емес әңгімелер мен оқиғаларды айтып беру; 4.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы және оқу тақырыптарының кең ауқымындағы қысқа стандартты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 4.5.8.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде қысқа нұсқаулар құрастыру үшін бұйрық райды (Lis!/Ли! Ecoutez!/Экутэ! Сөздерінің болымды және болымсыз формаларын) қолдану
4-тоқсан
Менің бос уақытым	Ғаламтор және әлеуметтік желілер	4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа күрделі емес мәтіндердегі пікірлерді тану; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 4.5.3.1 сипаттау барысында сын есімдерді, оның ішінде тәуелдік сын есімдерді қолдану, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды салыстыру барысында қарапайым бір буынды және кейбір екі буынды сын есімдерді (салыстырмалы және күшейтпелі шырайы) пайдалану; 4.5.5.1 таныс тақырыптардың ауқымды шеңберінде сұрақтар құрастыру барысында qui/ки, que/кҰ, ou/у , de quelle couleur/дҰ кэль кулҰр, quand/кан сұрау есімдіктерін қолдану; 4.5.13.1 рұқсат алу және өтініш жасау үшін pouvoir/пувуар, vouloir/вулуар, savoir/савуар модальді етістіктерін қолдану, міндеттілікті білдіру үшін devoir/дҰвуар модальді етістіктерін қолдану
	Кино	4.2.6.1 тақырыптардың ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 4.3.6.1 кейбір қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар пен бөліктерді түсіну; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы сөйлемдер бірізділігін жазу; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу
	Кітапханада	4.1.6.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты диалогтардағы немесе мәтіннің қысқа үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 4.3.1.1 қолдау арқылы мәтіндегі көптеген сөздерді ажырату, анықтау және айту; 4.3.4.1 классификацияға сәйкес сыныптан немесе мектеп кітапханасынан кітаптар, жұмыс парақтары және басқа да баспа материалдарын мұғалімнің қолдауымен табу; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы сөйлемдер бірізділігін жазу; 4.5.17.1 сұрақтарға қысқартылған жауаптар беруде Moi aussi/Муа оси, merci oui/мэрси уи, merci non/мэрси нон құрылымын қолдану
	Табиғат аясында	4.1.4.1 жалпы және оқу тақырыптарына қатысты қысқа стандартты сұрақтардың ауқымды шеңберін түсіну; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы және оқу тақырыптарының кең ауқымындағы қысқа стандартты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 4.4.2.1 шектеулі жазбаша тапсырмаларды орындау кезінде үздіксіз жазылымды пайдалануды бастау; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, оның ішінде көпше түрдің кейбір ерекше өзгеретін формаларын, сонымен қатар, саналмайтын зат есімдерді, заттарды көрсету және сипаттау үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sa/са, ses/сэ, notre/нотрҰ, votre/вотрҰ, leur/лҰр, nos/но, vos/во, leurs/лҰр тәуелдік есімдіктерін қолдану; 4.5.3.1 сипаттау барысында сын есімдерді, оның ішінде тәуелдік сын есімдерді қолдану, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды салыстыру барысында қарапайым бір буынды және кейбір екі буынды сын есімдерді (салыстырмалы және күшейтпелі шырайы) пайдалану
	Спортпен шұғылданамыз	4.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.3.6.1 кейбір қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар пен бөліктерді түсіну; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 4.5.7.1 өзі туралы ақпарат беру және іс-әрекеттер мен оқиғаларды сипаттау үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sa/са, ses/сэ, notre/нотрҰ, votre/вотрҰ, leur/лҰр, nos/но, vos/во, leurs/лҰр тәуелдік есімдіктерін қолдану; 4.5.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды атау үшін (un/эн, une/юн, des/дэ, le/лҰ, la/ла, les/лэ, du/дю, de la/дҰ ла, de l’/дҰ эль артикльдерінің барлық түрін қолдану
	Отбасымен бірге	4.3.5.1 мәнмәтіндік кеңестер арқылы жалпы және оқу тақырыптарының кең ауқымындағы қысқа стандартты мәтіндердің негізгі идеяларын түсіну; 4.4.1.1 қолдау арқылы бірқатар жеке, жалпы және оқу тақырыптарына қатысты сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 4.4.5.1 мұғалімнің аз шамадағы қолдауымен негізгі жалғаулықтар арқылы сөйлемдерді байланыстыру; 4.5.9.1 таныс тақырыптардың шектеулі санына қатысты өзі туралы, өзіне не ұнайтындығы қалауы және әдеттері, сезімдері, сонымен қатар оқиғалар жайлы ақпарат беру үшін Futur Simple/Фютюр СэнплҰ қарапайым келер шақ және Passé composé/Пасэ конпозэ өткен шақ формаларын қолдану
Көлік	Көлік түрлері	4.1.6.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты диалогтардағы немесе мәтіннің қысқа үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 4.2.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде адамдар мен заттарды қарапайым сөздермен сипаттау, жалпы және кейбір оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өткен тәжірибені сипаттауды бастау; 4.3.3.1 жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа күрделі емес мәтіндердегі пікірлерді тану; 4.4.1.1 қолдау арқылы бірқатар жеке, жалпы және оқу тақырыптарына қатысты сөйлемдерді құру, жазу және тексеру; 4.4.8.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде сөйлемдерде тыныс белгілерін дұрыс қою; 4.5.12.1 қашан? және қаншалықты жиі? сұрақтарына жауап беру үшін parfois/парфуа, toujours/тужур, souvent/суван, jamais/жамэ мезгіл және жиілік үстеулерін қолдану, bien/бьен, très bien/трэ бьен, mal/маль іс-қимыл үстеулерінің дара түрлерін пайдалануды бастау
	Қалағы көлік	4.1.6.1 мұғалімнің қолдауымен жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты диалогтардағы немесе мәтіннің қысқа үзінділеріндегі кейбір нақты ақпаратты түсіну; 4.2.1.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде өзі туралы қарапайым айтылған ой құрастыру; 4.3.2.1 кейбір қолдау арқылы қысқа күрделі емес мәтіндерді оқу және түсіну; 4.5.1.1 жекеше және көпше түрдегі зат есімдерді, оның ішінде көпше түрдің кейбір ерекше өзгеретін формаларын, сонымен қатар, саналмайтын зат есімдерді, заттарды көрсету және сипаттау үшін mon/мон, ma/ма, mes/мэ, ton/тон, ta/та, tes/тэ, son/сон, sa/са, ses/сэ, notre/нотрҰ, votre/вотрҰ, leur/лҰр, nos/но, vos/во, leurs/лҰр тәуелдік есімдіктерін қолдану; 4.5.6.1 сұрақтар мен жауаптарда ce/сҰ, cet/сэ, cette/сэт, ces/сэ сілтеу есімдіктерін қолдану
	Жүрдек пойыздар	4.1.5.1 бастапқы, ортаңғы және соңғы фонемаларды және олардың тіркесімін анықтау; 4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.2.7.1 жұпта, топта және барлық сыныппен талқылау кезінде сөздердің, фразалардың және сөйлемдердің ауқымды санын пайдалану; 4.3.1.1 қолдау арқылы мәтіндегі көптеген сөздерді ажырату, анықтау және айту; 4.4.2.1 шектеулі жазбаша тапсырмаларды орындау кезінде үздіксіз жазылымды пайдалануды бастау; 4.5.14.1 заттардың орналасуын көрсету үшін sur/сюр, sous/су, dans/дан, derrière/дэрьер, devant/дҰван, à coté de/а котэ дҰ, en face de/ан фас дҰ, au milieu de/о мильҰ дҰ мекенді және орналасуды білдіретін көмекші сөздерін қолдану, уақытты білдіру үшін en/ан, à/а, au/о, après/апрэ, avant/аван көмекші сөздерін, пайдаланылып жатқан құралды көрсету үшін avec/авэк, sans/сан және алушыны көрсету үшін pour/пур көмекші сөздерін қолдану
	Экологиялық көліктер	4.2.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде сұрақтарға жауап беру; 4.2.6.1 тақырыптардың ауқымды шеңберіндегі шағын диалогтарда репликалармен алмасу; 4.4.4.1 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы сөйлемдер бірізділігін жазу; 4.4.7.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде жиі кездесетін көптеген таныс сөздерді дұрыс жазу; 4.5.3.1 сипаттау барысында сын есімдерді, оның ішінде тәуелдік сын есімдерді қолдану, жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды салыстыру барысында қарапайым бір буынды және кейбір екі буынды сын есімдерді (салыстырмалы және күшейтпелі шырайы) пайдалану; 4.5.13.1 рұқсат алу және өтініш жасау үшін pouvoir/пувуар, vouloir/вулуар, savoir/савуар модальді етістіктерін қолдану, міндеттілікті білдіру үшін devoir/дҰвуар модальді етістіктерін қолдану; 4.5.16.1 сөздер мен фразаларды байланыстыру үшін et/э, mais/мэ, parce que/парскҰ, pourtant/пуртан жалғаулықтарын қолдану
	Ауыл- шаруашылық машиналары	4.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 4.4.8.1 өз бетімен жазба жұмыстарын орындаған кезде сөйлемдерде тыныс белгілерін дұрыс қою; 4.5.4.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберінде заттарды атау үшін (un/эн, une/юн, des/дэ, le/лҰ, la/ла, les/лэ, du/дю, de la/дҰ ла, de l’/дҰ эль артикльдерінің барлық түрін қолдану; 4.5.11.1 Il y a/Иль я, Il n’y a pas/Иль нь я па, Y a-t-il/йя тиль құрылымдарын болымды, болымсыз сұрау формаларында қолдану
	Маған ұнайтын көлік түрі	4.1.8.1 жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіне қатысты шағын әңгімелерді түсіну; 4.3.2.1 кейбір қолдау арқылы қысқа күрделі емес мәтіндерді оқу және түсіну; 4.3.4.1 классификацияға сәйкес сыныптан немесе мектеп кітапханасынан кітаптар, жұмыс парақтары және басқа да баспа материалдарын мұғалімнің қолдауымен табу; 4.3.6.1 кейбір қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының кең шеңберіне қысқа қарапайым мәтіндердегі нақты ақпараттар пен бөліктерді түсіну; 4.4.5.1 мұғалімнің аз шамадағы қолдауымен негізгі жалғаулықтар арқылы сөйлемдерді байланыстыру; 4.5.13.1 рұқсат алу және өтініш жасау үшін pouvoir/пувуар, vouloir/вулуар, savoir/савуар модальді етістіктерін қолдану, міндеттілікті білдіру үшін devoir/дҰвуар модальді етістіктерін қолдану; 4.5.15.1 шақыртуларда Voudriez –vous/Вудрие-ву және оларға жауап беруде oui/уи, bien sur/бьен сюр, avec plaisir/авэк плэзир, non/нон, pas du tout/па дю ту құрылымдарын қолдану, қарапайым іс-әрекеттерді сипаттау үшін тұйық етістік формаларын қолдану: етістік vouloir + infinitive/вулуар + инфинитив

	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығына 7-қосымша
	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына 198-1-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Неміс тілі" оқу пәні бойынша жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген Негізгі орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 тіркелген).

2. Оқу пәнінің маңыздылығы оның әлем тілдерінің бірі болуымен, ғылым, білім және туризм тілі болып табылатындығымен анықталады. Қазақстан мектептерінде неміс тілінің оқытылуының тарихи негіздемесі мемлекетте этникалық немістердің тұруына, сонымен қатар кеңестік Қазақстан жерінде неміс тілінің үстем мәртебеге ие болуына байланысты. Неміс тілін оқыту:

1) әртүрлі өмірлік жағдайларда білім алушыларға табысты қарым-қатынасқа түсуді қамтамасыз етеді;

2) шетелдік жоғары оқу орындарына түсуге мүмкіндік береді – Германия, Аустрия, Швейцария;

3) неміс тіліндегі жаңалықтар мен ақпараттартарды білім алушылардың қол жеткізуіне қамтамасыз етеді;

4) неміс тіліндегі әдеби шығармалардың аутенттілік мәтініне білім алушылардың қол жеткізуіне мүмкіндік береді;

5) мектепте алған білімдері, дағдылары және оқыту стратегияларына сүйене отырып, өмір бойы білім алуға мүмкіндік береді.

3. "Неміс тілі" оқу пәні бойынша оқу бағдарламасы білім алушылардың тіл дағдыларын дамыту бойынша тіл қызметінің төрт түрін (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) дамытуға бағытталған. Негізгі орта білімді (5-9-сыныптар) аяқтаған кезде білім алушылар Жалпыеуропалық шет тілін меңгеру біліктілігіне сәйкес (Common European Framework of Reference, CEFR/Комон Еуроен Фрамуорк оф Реферанс, СИЕФАР) тілдік А2 деңгейін меңгерулері қажет.

2-тарау. "Неміс тілі" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Неміс тілі" пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

1) 5-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағат;

2) 6-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағат;

3) 7-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағат;

4) 8-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағат;

5) 9-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағат.

5. Оқу бағдарламасы меңгеру деңгейіне сәйкес неміс тілін оқыту кезеңдерінен (сыныптарды), тілдік дағдылары мен сөйлеу қызметінің түрлері бойынша (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) бағалау критерийлерінен, оқудың барлық кезеңіне (5-9 - сыныптар) арналған ұзақ мерзімді жоспардан тұрады.

6. "Неміс тілі" оқу пәні бойынша оқу бағдарламасының мазмұны оқытудың бөлімдері (Тыңдалым. Айтылым. Оқылым. Жазылым. Неміс тілін қолдану) бойынша құрылған.

7. Әрбір бөлімде белгіленген оқытудың мақсаты мұғалімге барлық сөйлеу әрекетінің түрлерін (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым, неміс тілін қолдану) дамыту бойынша жұмысын жүйелі жоспарлауға, білім алушылардың жетістіктерін бағалауға, оларды оқудың келесі кезеңдері туралы хабардар етуге мүмкіндік береді.

8. Бағдарламаның базалық мазмұнында (Inhalt/Инхальт) неміс тілін оқытудың жалпы мақсаттары сынып бөлінісінде ұсынылған.

9. Неміс тілін оқудың соңғы нәтижесіне бағытталған "Тыңдалым", "Айтылым", "Оқылым" және "Жазылым" бөлімдерінде шетел тілін меңгерудің деңгейлеріне сәйкес (5 - сынып – А1.1, 6 - сынып – А1.2, 7 - сынып – А2.1, 8 және 9 - сыныптар – А2.2) тіл қызметі түрлерінің оқыту мақсаттары жазылған, олар неміс тілін оқытудың түпкі нәтижесіне қол жеткізуге бағытталған.

10. "Неміс тілін қолдану" бөлімінде білім алушылар неміс тілінің лексика-грамматикалық, синтаксистік құрылымдарын сөйлеуде орынды қолдану талаптарымен танысады.

11. 5-сыныпқа арналған базалық мазмұн (Inhalt/Инхальт) шетел тілін меңгеру деңгейіне сәйкес А1 деңгейінің А1.1 – орта деңгейіне сай келеді.

12. 5-сыныптағы мәдениаралық –коммуникативті аспект:

1) өзге тілді мәдениет өкілдерімен тұрмыстық және оқу деңгейінде қарым-қатынас жасау;

2) неміс тілінде бастауыш білімін көрсету;

3) қарапайым фразаларды түсіну;

4) күнделікті қарапайым сұрақтарға жауап беру және оларды қоя білу;

5) өзін ауызша таныстыру;

6) қарапайым диалог жүргізу;

7) өзіне қажетті қарапайым ақпаратты (плакаттар, кестелер, жарнама) түсіну;

8) қарапайым ашық хат жазу;

9) ым-ишара арқылы, өзгертіліп айтылған, қайталап айтылған сөздердің мағынасын түсіну;

10) ана тіліне сүйеніп лексиканы интуицияға сүйеніп таба білу;

11) оқылатын тіл елінің этнолингвомәдени құндылықтарымен танысу және неміс тілін мәдениаралық жағдаяттардағы қарым-қатынаста практикалық қолдануға ұмтылу;

12) оқытылатын тіл елінің күнделікті өмірімен, салт-дәстүрлерімен, тілдік қарым-қатынас жасауда вербалды және бейвербалды құралдарды қолдану дағдыларымен танысу.

13. 5-сыныптағы тәрбиелік аспект:

1) неміс тілі мен мәдениетіне оң көзқарас қалыптастыру;

2) толерантты болу, түрлі көзқарастарды құрметтеу.

14. 5-сыныптағы жалпы білім беру аспектісі: неміс тілі арқылы білім алушылардың жалпы мәдениеттерін, ой-өрістерінің кеңеюін, оқылатын тілдің елі туралы білімдерін, қоршаған әлем туралы білімдерін арттыру.

15. 5-сыныптағы дамыту аспектісі:

1) тілдік қабілетті дамыту, тіл мәдениеті әдебін, неміс тілін үйренуге деген қызығушылықты, ерік жігері, есте сақтау сияқты қасиеттерді дамыту;

2) туған (өзінің) және өзге тіл мәдениетін тану, тілді меңгеру үшін тиімді әдістерді қолдану, өзінің оқу әрекетін ұйымдастыру, интеллектуалдық үдерістерді (белгіленген тілдік құбылысты тану, оны талдау, ана тілімен салыстыру) белсендендіру;

3) оқулықпен, сөздікпен жұмыс істеу, оқуға қатысты ақпаратты жазу, белгіленген мөлшерде тілдің тиімді меңгерілуін қамтамасыз ететін заманауи оқыту технологияларын қолдану.

16. 5-сыныптағы стратегиялық аспект: екінші тілді меңгерген тілдік тұлғаның қарапайым деңгейдегі қасиеттеріне ие болу.

17. 6-сыныпқа арналған базалық мазмұн (Inhalt/Инхальт) шетел тілін меңгеру деңгейіне сәйкес А1 деңгейінің А1.2 жоғары деңгейіне сай келеді.

18. 6-сыныптағы мәдениаралық-коммуникативтік аспект:

1) өзге тілді мәдениет өкілдерімен әлеуметтік-тұрмыстық және оқу деңгейлерінде қарым-қатынас жасау;

2) базалық білім деңгейін көрсету;

3) күнделікті қолданылатын қарапайым сөйлемдерді, фразаларды түсіну;

4) күнделікті қолданылатын сұрақтарға жауап беру және оларды қоя білу, қарапайым диалог құрастыру;

5) өзін және өзге адамды таныстыру;

6) өзіне қажетті қарапайым ақпаратты (дүкенде, көшеде) қолдану;

7) қарапайым ашықхаттар жазу, өзі туралы хат жазу, сауалнама толтыру;

8) өзгертіп, қайталап айту ылған сөздердің мағынасын түсіну;

9) ана тіліне сүйеніп сөздердің мағынасын интуитивті түрде таба білу;

10) оқытылатын тіл елінің реалиясымен, салт-дәстүрімен; ауызша және ауызша емес дағдылары тәртібіндегі сөйлеу коммуникацияларымен танысу;

11) оқылатын тіл елінің этнолингвомәдени құндылықтарымен танысу және неміс тілін мәдениаралық жағдаяттардағы қарым-қатынаста практикалық қолдану.

19. 6-сыныптағы тәрбиелік аспект:

1) неміс тілі мен мәдениетіне оң көзқарас таныту;

2) толерантты болу, түрлі көзқарастарды құрметтеу.

20. 6-сыныптағы жалпы білім беру аспектісі: неміс тілі арқылы білім алушылардың жалпы мәдениеттерін, ой-өрістерінің кеңеюін, оқылатын тілдің елі туралы білімдерін, қоршаған әлем туралы білімдерін арттыру.

21. 6-сыныптағы дамыту аспекті:

1) білім алушылардың тілдік қабілеттерін дамыту, тіл мәдениеті әдебін, неміс тілін үйренуге деген қызығушылықтарын, ерік жігері, есте сақтау сияқты қасиеттерін дамыту;

2) туған (өзінің) және өзге тіл мәдениетін тану, шет тілін ана тілімен салыстыру;

3) тілді меңгерудің тиімді әдістерін қолдану, өзінің оқу әрекетін ұйымдастыру, интеллектуалдық үдерістерді (белгіленген тілдік құбылысты тану, оны талдау, ана тіліндегі оған барабар құбылыстармен салыстыру) белсендендіру;

4) кітаппен, анықтамалық әдебиеттермен жұмыс істеу, оқуға қатысты ақпаратты жазу, белгіленген мөлшерде тілдің тиімді меңгерілуін қамтамасыз ететін заманауи оқыту технологияларын қолдану.

22. 6-сыныптағы стратегиялық аспект: екінші тілді меңгерген тілдік тұлғаның қарапайым деңгейдегі қасиеттеріне ие болу.

23. 7-сыныпқа арнлаған арналған базалық мазмұн (Inhalt/Инхальт) шетел тілін меңгеру деңгейіне сәйкес А2 деңгейінің А2.1 төмен деңгейіне сай келеді.

24. 7-сыныптағы мәдениаралық-коммуникативтік аспект:

1) өзге тілді мәдениет өкілдерімен әлеуметтік-тұрмыстық және оқу деңгейлерінде қарым-қатынас жасау;

2) жиі қолданыстағы фразаларды түсіну;

3) жай сөйлемдерді қолданып, оқу, мектеп, өзі туралы, жақын адамдары және қарапайым тұрмыстық қажеттіліктер туралы әңгімелеу;

4) қарапайым мәтіндерді, хабарландыруларды, хаттарды оқу және түсіну;

5) жеке басына қатысты қысқаша жазбалар/хаттар жазу;

6) таныс тақырыптар және іс-әрекеттер шеңберінде ақпаратпен алмасуды талап ететін қарапайым, қалыптасқан жағдаяттарда қарым-қатынас жасау;

7) елтану бағытында білім алу, қарым-қатынас нормаларымен, неміс тілін тасымалдаушылардың ұлттық мінезі және ұлттық менталитетінің ерекшеліктерімен танысу;

8) оқылатын тіл елінің этнолингвомәдени құндылықтарымен танысу және неміс тілін мәдениаралық жағдаяттардағы қарым-қатынаста практикалық қолдану.

25. 7-сыныптағы тәрбиелік аспект:

1) неміс тілі мен мәдениетіне деген оң көзқарас қалыптастыру;

2) толерантты болу, түрлі көзқарастарды құрметтеу.

26. 7-сыныптағы жалпы білім беру аспектісі: неміс тілі арқылы білім алушылардың жалпы мәдениеттерін, ой-өрістерінің кеңеюін, оқылатын тілдің елі туралы білімдерін, қоршаған әлем туралы білімдерін арттыру.

27. 7-сыныптағы дамыту аспектісі:

2) кітаппен, анықтамалық әдебиеттермен жұмыс істеу, оқуға қатысты ақпаратты жазу, белгіленген мөлшерде тілдің тиімді меңгерілуін қамтамасыз ететін заманауи оқыту технологияларын қолдану;

3) өз ойын логикалық түрде және дәйектілікпен жеткізе білу;

4) туған (өзінің) және өзге тіл мәдениетін тану, шет тілін ана тілімен салыстыру;

5) тілді меңгерудің тиімді әдістерін қолдану, өзінің оқу әрекетін ұйымдастыру, өзінің оқу-әрекетін ұйымдастыру, интеллектуалдық үдерістерді белсендендіру.

28. 7-сыныптағы стратегиялық аспект: екінші тілді меңгерген тілдік тұлғаның базалық деңгейдегі қасиеттеріне ие болу.

29. 8-сыныпқа арналған базалық мазмұн (Inhalt/Инхальт) шетел тілін меңгеру деңгейіне сәйкес А2 деңгейінің А2.2 орта деңгейіне сай келеді.

30. 8-сыныптағы мәденаралық-коммуникативті аспект:

1) өзге тілді мәдениет өкілдерімен әлеуметтік мәдени деңгейде қарым-қатынас жасау;

2) әңгімелесу барысында жалпы ақпаратты, кейбір күрделілеу сөйлемдерді түсіну;

3) күнделікті тұрмыстық іс-әрекет туралы әңгімелесу;

4) қарапайым мәтіндегі маңызды ақпаратты түсіну күнделікті тұрмыстық іс-әрекет туралы әңгімеге қолдау жасау;

5) жеке сипаттағы хаттар жазу;

6) елтану және мәдениеттану саласында білімінің болуы, тілді тасымалдаушылардың қарым-қатынас және стереотиптер нормаларын, ұлттық сипаты мен ұлттық менталитетінің ерекшелігін білу;

7) оқытылатын тілдің елі туралы этнолингвомәдени құндылықтарымен танысу және мәдениаралық жағдаяттардағы қарым-қатынаста неміс тілін практикалық қолдану.

31. 8-сыныптағы тәрбиелік аспект:

1) неміс тілі мен мәдениетіне деген оң көзқарас қалыптастыру;

2) толерантты болу, түрлі көзқарастарды құрметтеу.

32. 8-сыныптағы жалпы білім беру аспектісі: неміс тілі арқылы білім алушылардың жалпы мәдениеттерін, ой-өрістерінің кеңеюін, оқылатын тілдің елі туралы білімдерін, қоршаған әлем туралы білімдерін арттыру.

33. 8-сыныптағы дамыту аспектісі:

1) тілдік қабілеттер мен тілді сезіну қабілеттерін, тіл мәдениеті әдебін, неміс тілін үйренуге деген қызығушылықты, тұлғаның ерік жігері, жады сияқты жағымды қасиеттерін дамыту;

2) кітаптарды, анықтамалық әдебиеттермен жұмыс істеу, тілдің тиімді меңгерілуін қамтамасыз ететін оқытудың заманауи технологияларын белгіленген өлшемде қолдану;

3) өз ойын логикалық түрде және дәйектілікпен жеткізе білу, пікірталасқа қатысу;

4) туған (өзінің) және өзге тіл мәдениетін тану, оны ана тілімен салыстыру;

5) шетел тілін меңгерудің тиімді тәсілдерін қолдану, өзінің оқу әрекетін ұйымдастыру, интеллектуалды үдерістерді белсендендіру;

34. 8-сыныптағы стратегиялық аспект: екінші тілді меңгерген тілдік тұлғаның базалық деңгейдегі қасиеттеріне ие болу.

35. 9-сыныпқа арналған базалық мазмұн (Inhalt/Инхальт) шетел тілін меңгеру деңгейіне сәйкес А2 деңгейінің А2.2 жоғары деңгейіне сай келеді.

36. 9-сыныптағы мәдениаралық-коммуникативтік аспект:

1) өзге тілді мәдениет өкілдерімен әлеуметтік-мәдени деңгейде қарым қатынас жасау;

2) Күнделікті жағдаятта "Тамақ және сусын", "Пәтер", "Киім", "Денсаулық", "Бос уақыт", "Саяхат және білім" тақырыптарында коммуникативтік ниетті іске асыру;

3) өзіндік әңгіме жүргізу;

4) күрделілігі орта деңгейдегі мәтіндердегі маңызды ақпаратты түсіну;

5) жеке басына қатысты қысқаша хаттар жазу;

6) елтану және мәдениеттану саласында білімінің болуы, қарым-қатынас нормаларын, тіл тасымалдаушыларының ұлттық сипаты мен ұлттық менталитетінің ерекшелігін білу;

37. 9-сыныптағы тәрбиелік аспект:

1) неміс тілі мен мәдениетіне деген оң көзқарас қалыптастыру;

2) толерантты болу, түрлі көзқарастарды құрметтеу.

38. 9-сыныптағы жалпы білім беру аспектісі: неміс тілі арқылы қоршаған орта туралы жалпы мәдениетті көтеру, ой-өрісін кеңейту, оқытылатын тіл елінің білімін үйрену.

39. 9-сыныптағы дамыту аспектісі:

2) туған (өзінің) және өзге тіл мәдениетін тану, оны ана тілімен салыстыру;

3) шетел тілін меңгерудің тиімді тәсілдерін қолдану, өзінің оқу әрекетін ұйымдастыру, интеллектуалды үдерістерді белсендендіру;

4) тілдің тиімді меңгерілуін қамтамасыз ететін оқытудың заманауи технологияларын белгіленген өлшемде қолдану;

5) өз ойын қисынды және жүйелі түрде баяндау, жалпыға ортақ тақырыптардағы пікірталастарға қатысу;

40. 9-сыныптағы стратегиялық аспект: екінші тілді меңгерген тілдік тұлғаның базалық деңгейдегі қасиеттеріне ие болу.

3-тарау. Оқытудың мақсаттар жүйесі

41. Бағдарламада оқу мақсаттары кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екіншісі – оқу бөлімін, және үшіншісі – оқу мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 5.1.2 кодировкасында "5" – сынып, "1" – оқу бөлімі, "2" – оқыту мақсатының реттік нөмірі.

1) 1-бөлім. Тыңдалым (Hören/ХҰрен):

Білім алушылардың міндеттері:
5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
А1.1.	А1.2	А2.1	А.2.2	А2.2
5.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды қолдаумен түсіну	6.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды түсіну	7.1.1 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын түсіну	8.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз дерлік түсіну	9.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз түсіну
5.1.2 қарапайым сұрақтарды түсіну және биографиялық сипаттағы ақпарат ұсыну	6.1.2 қолдаумен биографиялық сипаттағы ақпарат сұралған күрделілеу сұрақтарды түсіну	7.1.2 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде ұзақ әңгіме барысында белгіленген нақты ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну	8.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен немесе қолдаусыз ауқымды шеңбердегі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну	9.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі ақпаратты қолдаусыз егжей-тегжейлі түсіну
5.1.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым сұрақтарды қолдаусыз түсіну	6.1.3 кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша күрделілеу сұрақтарды қолдаумен түсіну	7.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша дәлелдердің көп бөлігін түсіну	8.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дерлік дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну	9.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну
5.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі ақпаратты қолдаумен түсіну	6.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі ақпаратты шектеулі қолдаумен түсіну	7.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір тұжырымдалған мағынадағы ақпаратты аздаған қолдаумен түсіну	8.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша тұжырымдалған мағынадағы ақпараттың көп бөлігін қолдаусыз дерлік түсіну	9.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша тұжырымдалған мағынадағы ақпараттың көп бөлігін қолдаусыз түсіну
5.1.5 шағын әңгімелесу барысында кейбір оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну	6.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну	7.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау	8.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін аздаған қолдаумен анықтау	9.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау
5.1.6 қысқа әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны қолдаумен анықтау	6.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны қолдаумен анықтау	7.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау	8.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау	9.1.6 түрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен мағынаны анықтау
5.1.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау	6.1.7 шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау	7.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтай бастау	8.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау	9.1.7 көптеген ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау
5.1.8 қолдаумен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді, оның ішінде ұзақ әңгімелесуді түсіну	6.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзақ әңгімелерді, оның ішінде ұзақ әңгімелесуді түсіну	7.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді түсіну	8.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді әңгімелерді түсіну	9.1.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында келтірілген дәлелдердің сәйкессіздігін анықтай бастау

2) 2-бөлім. Айтылым (Sprechen/Шпрехен):

Білім алушылардың міндеттері:
5 класс	6 класс	7 класс	8 класс	9 класс
А1.1.	А1.2	А2.1	А.2.2	А2.2
5.2.1 қалыпты жағдаятта жай сөйлемдерді қолданып, өзі және басқалар туралы негізгі ақпаратты беру	6.2.1 жалпы тақырыптардың көбі бойынша пікірталастарда өзі және басқалар туралы негізгі ақпаратты беру	7.2.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану	8.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану	9.2.1 жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану
5.2.2 кейбір жалпы тақырыптар аясында ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою	6.2.2 жалпы тақырыптардың көбі бойынша ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою, қысқа әңгімені қолдау	7.2.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою	8.2.2 жалпы тақырыптар және кейбір оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделілеу сұрақтар қою	9.2.2 жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою
5.2.3 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлем деңгейінде өз пікірін айту	6.2.3 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша талдау элементтері бар сөйлем деңгейінде өз пікірін айту	7.2.3 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау деңгейінде өз пікірін айту	8.2.3 кез келген жалпы және оқу тақырыптары аясында талдау деңгейінде өз пікірін айту	9.2.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша өз көзқарасын негіздеу және түсіндіру
5.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару	6.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару	7.2.4 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару	8.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, пікірлерге икемді жауап қайтару	9.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде белгіленген дәрежедегі икемділікпен талдау деңгейінде пікірлерге жауап беру
5.2.5 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде базалық деңгейде өзара ақпарат алмасып көру	6.2.5 жалпы және оқу тақырыптарының көбінің шеңберінде ұзақ әңгімелесу барысында өзара қарым-қаныс жасап көру	7.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасап көру	8.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау	9.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау
5.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу	6.2.6 пікірталас, жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу	7.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде икемді білдіруге тырысу	8.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде біршама икемділікпен білдіру	9.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде белгіленген икемділікпен білдіру
5.2.7 кейбір жалпы тақырыптар шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану	6.2.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану	7.2.7 әртүрлі жалпы және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану	8.2.7 жалпы тақырыптардың көбінің және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану	9.2.7 шектеусіз жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
5.2.8 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптарындағы қарапайым әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту	6.2.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту	7.2.8 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптарындағы кейбір ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту	8.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша кейбір ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту	9.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзағырақ әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту

3) 3-тарау. Оқылым (Leseverstehen/Лезеферштейн):

Білім алушылардың міндеттері:
5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9 -сынып
А1.1.	А1.2	А2.1	А.2.2	А2.2
5.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну	6.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну	7.3.1 кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну	8.3.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы әртүрлі бейтаныс мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі негізгі ойды түсіну	9.3.1 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіндегі негізгі ойды түсіну
5.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды аздаған қолдаумен түсіну	6.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды өздігінен түсіну	7.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну	8.3.2 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну	9.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну
5.3.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді егжей-тегжейлі түсіну	6.3.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну	7.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбінде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну	8.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну	9.3.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдерді егжей-тегжейлі түсіну
5.3.4 шағын мәтіндерді қолдаусыз оқу сонымен қатар, оқылған мәтін бойынша хабарлама жасау	6.3.4 көркем әдебиеттен кейбір шағын, қарапайым мәтіндерді өздігінен оқу	7.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден кейбір көлемді мәтіндерді оқу	8.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде әртүрлі көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу	9.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу
5.3.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау	6.3.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің, сонымен қатар көлемді мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау	7.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбінің мәнмәтінінен мағынаны анықтау	8.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын және кейбір көлемді мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау	9.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбінің мәнмәтінінен мағынаны анықтау
5.3.6 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау	6.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі қысқа мәтіндердің көбіне автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау	7.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау	8.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау	9.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіне автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау
5.3.7 кейбір жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау	6.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау	7.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау	8.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау	9.3.7 кез келген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау
5.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс қағаз және цифрлық ресурстарды аздаған қолдаумен пайдалану	6.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс қағаз және цифрлық ресурстарды өздігінен пайдалану	7.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстарды аздаған қолдау көрсету арқылы пайдалану	8.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстарды пайдалану	9.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстардың көбін пайдалану
5.3.9 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі фактілер мен пікірлердің арасындағы айырмашылықтын анықтау	6.3.9 кез келген жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі фактілер мен пікірлердің арасындағы айырмашылықтын анықтау	7.3.9 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау	8.3.9 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау	9.3.9 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау

4) 4-тарау. Жазылым (Schreiben/Шрайбен):

Білім алушылардың міндеттері:
5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9 -сынып
А1.1.	А1.2	А2.1	А.2.2	А2.2
5.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету	6.4.1 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету	7.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету	8.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды аздаған қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету	9.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаусыз жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету
5.4.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша түйінді сөздерді тірек етіп абзацтағы сөйлемдерді тізбектеп жазу	6.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы қолдаумен жазу	7.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу	8.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу	9.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы өздігінен жазу
5.4.3 адамды, мекенді және объектіні сипаттап, мәтін деңгейінде нақты мәліметтерді қолдаумен жазу	6.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен жеке сезім, көзқарас туралы жазу	7.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу	8.4.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу	9.4.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу
5.4.4 жеке ақпарат беру үшін қолдаумен үлкен сөйлемдерді дәйектеп жазу	6.4.4 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы ұзын сөйлемдерді абзацпен дәйектеп жазу	7.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану	8.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану	9.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді минималды қолдаумен пайдалану
5.4.5 базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы қолдаумен сөйлемдерді байланыстыру	6.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану	7.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аздаған қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану	8.4.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану	9.4.5 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану
5.4.6 кейбір таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді аздаған қолдаумен қисынды біріктіру	6.4.6 әртүрлі таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы аздаған қолдаумен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру	7.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру	8.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы өздігінен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру	9.4.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы байланысқан мәтіндер жазу
5.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану	6.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану	7.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану	8.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану	9.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шектеусіз жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты өздігінен пайдалану
5.4.8 кейбір жалпы тақырыптарда жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу	6.4.8 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу	7.4.8 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу	8.4.8 таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу	9.4.8 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
5.4.9 кейбір таныс жалпы тақырыптар бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану	6.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану	7.4.9 әртүрлі кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану	8.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану	9.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін сауатты қолдану

5) 5-тарау. Неміс тілін қолдану (Sprachverwendung/Шпрахфервендунг):

Білім алушылардың міндеттері:
5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
А1.1.	А1.2	А2.1	А.2.2	А2.2
5.5.1 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл және мекенді сипаттайтын тиісті зат есімдерді, сонымен қатар жалпы фразаларды қолдану	6.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл және мекенді сипаттайтын зат есімдерді және күрделі фразаларды қолдану	7.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дерексіз зат есімдерді және күрделі фразаларды қолдану	8.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар, бейтаныс тақырыптар бойынша кейбір дерексіз күрделі зат есімдерді және есімдік топтарды қолдану	9.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар, бейтаныс тақырыптар бойынша әртүрлі дерексіз күрделі зат есімдерді және есімдік топтарды қолдану
5.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрінде етістіктерді қолдану	6.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарының кең спектрінде тұрақты және тұрақсыз етістіктерді қолдану	7.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша саналатын және саналмайтын зат есімдер үшін түрлі есептік сан есімдерді қолдану	8.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша саналатын және саналмайтын зат есімдер үшін түрлі есептік сан есімдерді қолдану	9.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша саналатын және саналмайтын зат есімдер үшін есептік сан есімдерді және есімдік топтарды қолдану
5.5.3 жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты заттарды сипаттау барысында сын есімдер мен тәуелдік есімдігін қолдану	6.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрі бойынша сын есімдердің салыстырмалы және күшейтпелі шырайларының алуан түрін қолдану, қарапайым бір буынды және екі буынды сын есімдерді қолдану	7.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімдердің септелуін пайдалана отырып, зат есімдердің алдында сын есімдердің алуан түрін қолдану	8.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша деңгейді көрсету үшін түрлі күрделі сын есімдерді және салыстырмалы құрылымдарды мысалы, mehr… als/мер… альс қолдану	9.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша деңгейді көрсетуге мүмкіндік беретін түрлі күрделі сын есімдерді, салыстырмалы құрылымдарды және күшейткіш сын есімдерді қолдану
5.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша болымсыздықты көрсететін түрлі формаларды (nicht/kein/нихт/кайн) қолдану	6.5.4 толықтауышты табыс септігінде қолдану, wohin?/вохин сұрағына жауап беру барысында in, an, auf/ин, ан, ауф көмекші сөздерінің көмегімен толықтауышты Akkusativ/Аккузатифте қолдану, Dativ/Датиф mit/мит, nach/нах, aus/аус, zu/цу, von/фон, bei/бай, seit/зайт. Akkusativ: durch/дурх, für/фюр, ohne/оне, um/ум, gegen/геген, bis/бис талап ететін көмекші сөздер	7.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімнің септелу түрлерін, қиысқан анықтауышты қолдану	8.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша wenn/венн, als/альс және nachdem/нахдем жалғаулықтарымен мезгіл бағыныңқы сөйлемдерін (Temporalsätze/Темпоральзетце) қолдану	9.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша Präsens/Perfekt/Презенс/Перфект осы және өткен шақ бойынша шақтардың қиысуын қолдану
5.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарынң ауқымды спектрінде W-Fragen/В-Фраген сұрақтарын, сонымен қатар Wie?/Ви? Wie lange?/Ви ланге? Wieviel?/Вифиль? сұраулы сөздерін қолдану	6.5.5 Präteritum/Претеритумда sein/зайн етістігінің жіктелуін, өздік етістігін, өздік етістіктерінің жіктелуін қолдану, модальді етістіктердің қолдану ерекшелігін білу	7.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ формаларында қолданылатын сұрақтарды пайдалану	8.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ және модальді формаларында қолданылатын сұрақтарды пайдалану	9.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұрақтардың әртүрлі типтерін қолдану
5.5.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі жіктік және тәуелдік есімдіктерін, есептік және реттік сан есімдерді қолдану	6.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұраулы сөйлемді сұраулы сөздерсіз, Wie?/Ви?, Wo?/Во?, Woher?/Воер?, Was?/Вас? Wann?/Ванн? Wieviel/e?/Вифиль/э? Wessen?/Вессен? сұраулы сөздерін, сұраулы сөздері бар сұраулы сөйлемдерді, wozu?/воцу сұраулы сөзін және um/ум … zu/цу инфинитивтік құрылымын қолдану	7.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша mein, dein, unser/майн, дайн, унзер сөздерін қоса алғанда жіктік және тәуелдік есімдіктерін қолдану	8.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша man/ман белгісіз жіктік есімдігін және оның модальді етістіктермен қолданылуын қоса алғанда, есімдіктерді пайдалану	9.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қатыстық есімдіктердің септелуін қолдану
5.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде орын алған іс-әрекетті білдіру үшін Präsens/Презенстегі етістіктіктердің дара түрін қолдану	6.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша барыс септігіндегі толықтауышты, ілік септігіндегі зат есімдерді қолдану	7.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша Präsens/Презенс (осы шақ) Präteritum/Претеритум (өткен шақ), Perfekt/Перфект (өткен шақ) шақ формаларын қолдану	8.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша (Präteritum/Претеритум) өткен шақ, (Perfekt/Перфект) өткен шақ, Plusquamperfekt/Плусквамперфект (өткен шақты) қолдану	9.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша Präteritum – Plusquamperfekt/Претеритум - Плусквамперфект осы және өткен шақ бойынша шақтардың қиысуын қолдану
5.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде іс-әрекеттер туралы айту үшін Praesens/Презенс осы шақ формаларын қолдану	6.5.8 жалпы және оқу тақырыптары бойынша зат есімдердің септелуін қолдану	7.5.8 көптеген үйреншікті жалпы және оқу тақырыптары бойынша warden/верден етістігінің көмекші қызметін, Futurum/Футурумда (келер шақ) қолдану	8.5.8 Futurum/Футурум (келер шақ) туралы білімдерін жүйелеу, таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша келер шақ формаларын қолдану	9.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша оқылым барысында während/веренд, indem/индем жалғаулықтарымен кіріктірілген бағыныңқы сөйлемдерді, deshalb/десхальб сөзімен құрмалас сөйлемдерді тану, оқу барысында етістіктердің пассивті формаларын (Passiv/Пассиф) түсіну
5.5.9 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде процедураларды, дағдылар мен жағдайды сипаттау үшін дұрыс және бұрыс формаларды, нақ осы шақты қолдану	6.5.9 таныс жалпы және оқу тақырыптарында зат есімдердің септелу түрлері түсінігін қолдану	7.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша wurde … gegründet/вурде … гегрюндет пассивті құрылымын сәйкесінше қолдану	8.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша суреттеуде және төлеу сөзде көптеген осы, өткен шақ формаларын және аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін шақ формаларын сәйкесінше қолдану	9.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аяқталған өткен шақтың қарапайым формаларын және Passive/Пасив ырықсыз етістің активті және пассивті түрлерінің дара осы және өткен шақ формаларын хабарлауда және төлеу сөзде сәйкесінше қолдану
5.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде haben/sein/хабен/зайн етістіктерінің формаларын қолдану	6.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сілтеу және тәуелдік есімдіктерінің формаларын қолдану	7.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптары үйреншікті ауқымында үздіксіз осы және өткен шақ формаларын қолдану	8.5.10 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, сонымен қатар кейбір пассивті формаларды қолдану	9.5.10 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, сонымен қатар пассивті формалардың түрлерін қолдану
5.5.11 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде (күшті, әлсіз, анықтауыш сөз алды қосымшасы бар) етістіктерді қолдану	6.5.11 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жақсыз сөйлемдерді қолдану	7.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша нақтылау, мәлімдеме жасау үшін құрмалас сөйлемдердің кейбір формаларын қолдану	8.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұранымдарды қоса алғанда нақтылау, мәлімдеме жасау, сұрақтар мен командалар: айту, сұрау, әңгімелеу үшін төлеу сөздің кейбір формаларын қолдану	9.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша нақтылау, мәлімдеме жасау, сұрақтар мен командалар үшін ұсынылған сөйлеу формаларының түрлерін қолдану
5.5.12 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сөзжасамның түрлі формаларын қолдану	6.5.12 таныс жалпы және оқу тақырыптарының ауқымында етістіктерді ажыратылатын және ажыратылмайтын сөз алды қосымшасымен қолдану	7.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үстеудің салыстырмалы шырай құрылымын қолдану	8.5.12 осы және өткен шақ бойынша шақтардың қиысу құрылымдарын қолдану, бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша төл сөзді төлеу сөзге,төлеу сөзді төл сөзге айналдыру	9.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша төл сөзді төлеу сөзге,төлеу сөзді төл сөзге айналдыруды қолдану
5.5.13 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мүмкіндікті білдіру үшін модальді етістіктерді қолдану	6.5.13 зат есім+зат есім: das Wörterbuch/дас ВҰртербух, сын есім+зат есім: Leichtathletik/Лайхтатлетик, етістік + зат есім: Esslöffel, Fahrstuhl/ЭслҰффель, Фарстуль сөз қосындысын қолдану	7.5.13 түрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша түрлі қызметтер үшін әртүрлі модальді формаларды қолдану	8.5.13 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша түрлі қызметтер: міндет, қажеттілік, мүмкіндік, рұқсат, өтініш, ұсыныс, тыйым салуды білдіру үшін әртүрлі модальді формаларды қолдану	9.5.13 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша түрлі қызметтер үшін әртүрлі модальді формаларды және өткен шақтағы модальді формалардың шектеулі санын қолдану
5.5.14 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл мен мекенді айту үшін, заттарды сипаттау мен тақырыпты белгілеу үшін көмекші сөздерді қолдану, септіктерге сәйкес бағытты білдіретін көмекші сөздерді қолдану	6.5.14 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында барыс септігінде жіктік және тәуелдік есімдіктерін қолдану, wo?/во? сұрағына жауап беру барысында in, an, auf/ин, ан, ауф көмекші сөздері арқылы толықтауышты Dativ/Датиф-те қолдану	7.5.14 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында wo?/во? (Dativ/Датиф) сұрағына және wohin?/вохин? (Akkusativ/Аккузатиф) сұрағына жауап беру барысында сөз тіркестерін in, an, auf, hinter, neben, über, unter, zwischen, vor/ин, ан, ауф, хинтер, небен, убер, унтер, цвишен, фор көмекші сөздерімен қолдану	8.5.14 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша нақты септікті пайдалануды қажет ететін зат есімдердің алдында кейбір көмекші сөздерді қолдану	9.5.14 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қатыстық есмдіктерді көмекші сөздермен қолдану
5.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрінде етістіктің бұйрық райын қолдану	6.5.15 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында von, mit, zu/фон, мит, цу көмекші сөздерін қолдану	7.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарында raten, empfehlen/ратен, эмпфелен етістіктерінен кейін um… zu…/ум… цу инфинитивтік құрылымының формасын қолдану	8.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарындаum/ум… zu/цу…инфинитивтік құрылымдарымен сұраулы сөйлемдерді қолдану	9.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарында um/ум … zu/цу инфинитивтік құрылымы және damit/дамит жалғаулықтарымен мақсатты бағыныңқы сөйлемді қолдану
5.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектріндегі шағын мәтіндерде сөйлем бөліктерін байланыстыру үшін көмекші сөздерді Dativ/Датифпен қолдану	6.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыптарының кең спектрінде сөйлемдегі сөздердердің (тура/кері) реттілігін, күшті/әлсіз етістіктердің жіктелуін осы шақта қолдану	7.5.16 таныс жалпы және оқу тақыптарында und, aber, oder, denn/унд, абер, одер, денн салалас мәнді жалғаулықтарды қолдану	8.5.16 жалпы және оқу тақырыптарын түсіндіру барысында dass/дасс және ob/об жалғаулықтары, сонымен қатар жалғаулықты сөздері бар бағыңынқылы толықтауыш сөйлемдері туралы білімдерін қолдану	9.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыбының шектеулі спектрінде міндеттілікті білдіретін haben + zu + Infinitiv/хабен + цу + Инфинитиф, sein + zu+ Infinitiv/зайн + цу+ Инфинитиф құрылымдарын қолдану
5.5.17 жеке және таныс тақырыптарға қарапайым осы және өткен шақтағы іс-әркеттерді сипаттау үшін und/унд және aber/абер жалғаулықтарымен салалас құрмалас сөйлемдерді қолдану	6.5.17 таныс және оқу тақырыптарының шектеулі спектрінде 100-ге дейінгі есептік және реттік сан есімдерді қолдану	7.5.17 жалпы және оқу тақырыптары бойынша dass, ob/дасс, об сөздерімен бағыңыңқылы сөйлемдерді, wer, wie, was/вер, ви, вас, warum, welche/варум, вельхе жалғаулықты сөздерін, бағыныңқылы толықтауыш сөйлемдерді қолдану	8.5.17 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша көпше түр үшін der, welcher, die, welche, das, welches/дер, вельхер, ди, вельхе, дас, вельхес қатыстық есімдіктерімен бағыңыңқылы анықтауыш сөйлемдерді қолдану	9.5.17 алдыңғы сыныптарда меңгерілген грамматикалық құбылыстарды жүйелеу

42. Бұл бағдарлама негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Неміс тілі" оқу пәні бойынша жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу бағдарламасының қосымшасындағы Ұзақ мерзімді жоспарға сәйкес жүзеге асырылады.

43. Тоқсандағы бөлімдер мен бөлім ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылды.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 5-9 -сыныптарына
арналған "Неміс тілі" оқу
пәнінен жаңартылған
мазмұндағы Үлгілік оқу
бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Неміс тілі" оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар

1) 5-сынып (А1.1):

Тақырыптар	Бөлімдер	Оқу мақсаты
1-тоқсан
1.Мектеп және оқу 1.1 Танысу. Менің мектебім. Сабақта 1.2. Сыныптағы заттар	Тыңдалым	5.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды қолдаумен түсіну; 5.1.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым сұрақтарды қолдаусыз түсіну; 5.1.6 қысқа әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны қолдаумен анықтау; 5.1.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау
	Айтылым	5.2.1 қалыпты жағдаятта жай сөйлемдерді қолданып, өзі және басқалар туралы негізгі ақпаратты беру; 5.2.2 кейбір жалпы тақырыптар аясында ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою; 5.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 5.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу; 5.2.7 кейбір жалпы тақырыптар шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	5.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 5.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды аздаған қолдаумен түсіну; 5.3.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау
	Жазылым	5.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 5.4.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша түйінді сөздерді тірек етіп абзацтағы сөйлемдерді тізбектеп жазу; 5.4.3 адамды, мекенді және объектіні сипаттап, мәтін деңгейінде нақты мәліметтерді қолдаумен жазу; 5.4.6 кейбір таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді аздаған қолдаумен қисынды біріктіру; 5.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану
	Тілді қолдану	5.5.1 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл және мекенді сипаттайтын тиісті зат есімдерді, сонымен қатар жалпы фразаларды қолдану; 5.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрінде етістіктерді қолдану; 5.5.3 жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты заттарды сипаттау барысында сын есімдер мен тәуелдік есімдігін қолдану; 5.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша болымсыздықты көрсететін түрлі формаларды (nicht/kein/нихт/кайн) қолдану; 5.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарынң ауқымды спектрінде W-Fragen/В-Фраген сұрақтарын, сонымен қатар Wie?/Ви? Wie lange?/Ви ланге? Wieviel?/Вифиль? сұраулы сөздерін қолдану; 5.5.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі жіктік және тәуелдік есімдіктерін, есептік және реттік сан есімдерді қолдану; 5.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде орын алған іс-әрекетті білдіру үшін Präsens/Презенстегі етістіктіктердің дара түрін қолдану; 5.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде іс-әрекеттер туралы айту үшін Praesens/Презенс осы шақ формаларын қолдану; 5.5.9 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде процедураларды, дағдылар мен жағдайды сипаттау үшін дұрыс және бұрыс формаларды, нақ осы шақты қолдану; 5.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде haben/sein/хабен/зайн етістіктерінің формаларын қолдану; 5.5.12 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сөзжасамның түрлі формаларын қолдану; 5.5.14 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл мен мекенді айту үшін, заттарды сипаттау мен тақырыпты белгілеу үшін көмекші сөздерді қолдану, септіктерге сәйкес бағытты білдіретін көмекші сөздерді қолдану; 5.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрінде етістіктің бұйрық райын қолдану
2-тоқсан
2. Жер – біздің үйіміз 2.1 Менің отбасым және достарым 2.2 Менің хоббиім	Тыңдалым	5.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды қолдаумен түсіну; 5.1.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым сұрақтарды қолдаусыз түсіну; 5.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі ақпаратты қолдаумен түсіну; 5.1.6 қысқа әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны қолдаумен анықтау
	Айтылым	5.2.1 қалыпты жағдаятта жай сөйлемдерді қолданып, өзі және басқалар туралы негізгі ақпаратты беру; 5.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 5.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу; 5.2.7 кейбір жалпы тақырыптар шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 5.2.8 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптарындағы қарапайым әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	5.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 5.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды аздаған қолдаумен түсіну; 5.3.4 шағын мәтіндерді қолдаусыз оқу сонымен қатар, оқылған мәтін бойынша хабарлама жасау; 5.3.6 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 5.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс қағаз және цифрлық ресурстарды аздаған қолдаумен пайдалану; 5.3.9 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі фактілер мен пікірлердің арасындағы айырмашылықтын анықтау
	Жазылым	5.4.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша түйінді сөздерді тірек етіп абзацтағы сөйлемдерді тізбектеп жазу; 5.4.3 адамды, мекенді және объектіні сипаттап, мәтін деңгейінде нақты мәліметтерді қолдаумен жазу; 5.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану; 5.4.8 кейбір жалпы тақырыптарда жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	5.5.1 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл және мекенді сипаттайтын тиісті зат есімдерді, сонымен қатар жалпы фразаларды қолдану; 5.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрінде етістіктерді қолдану; 5.5.3 жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты заттарды сипаттау барысында сын есімдер мен тәуелдік есімдігін қолдану; 5.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша болымсыздықты көрсететін түрлі формаларды (nicht/kein/нихт/кайн) қолдану; 5.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарынң ауқымды спектрінде W-Fragen/В-Фраген сұрақтарын, сонымен қатар Wie?/Ви? Wie lange?/Ви ланге? Wieviel?/Вифиль? сұраулы сөздерін қолдану; 5.5.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі жіктік және тәуелдік есімдіктерін, есептік және реттік сан есімдерді қолдану; 5.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде орын алған іс-әрекетті білдіру үшін Präsens/Презенстегі етістіктіктердің дара түрін қолдану; 5.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде іс-әрекеттер туралы айту үшін Praesens/Презенс осы шақ формаларын қолдану; 5.5.9 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде процедураларды, дағдылар мен жағдайды сипаттау үшін дұрыс және бұрыс формаларды, нақ осы шақты қолдану; 5.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде haben/sein/хабен/зайн етістіктерінің формаларын қолдану; 5.5.11 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде (күшті, әлсіз, анықтауыш сөз алды қосымшасы бар) етістіктерді қолдану; 5.5.12 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сөзжасамның түрлі формаларын қолдану; 5.5.14 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл мен мекенді айту үшін, заттарды сипаттау мен тақырыпты белгілеу үшін көмекші сөздерді қолдану, септіктерге сәйкес бағытты білдіретін көмекші сөздерді қолдану
3-тоқсан
3. Қазақстан халықтарының тілі және мәдениеті 3.1 Біздің Отанымыз-Қазақстан. Қазақстан бойынша саяхат. 3.2 Салт-дәстүр және фольклор	Тыңдалым	5.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды қолдаумен түсіну; 5.1.2 қарапайым сұрақтарды түсіну және биографиялық сипаттағы ақпарат ұсыну; 5.1.6 қысқа әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны қолдаумен анықтау; 5.1.8 қолдаумен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді, оның ішінде ұзақ әңгімелесуді түсіну
	Айтылым	5.2.3 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлем деңгейінде өз пікірін айту; 5.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 5.2.5 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде базалық деңгейде өзара ақпарат алмасып көру; 5.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу; 5.2.7 кейбір жалпы тақырыптар шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	5.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 5.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды аздаған қолдаумен түсіну; 5.3.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді егжей-тегжейлі түсіну; 5.3.6 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау
	Жазылым	5.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 5.4.3 адамды, мекенді және объектіні сипаттап, мәтін деңгейінде нақты мәліметтерді қолдаумен жазу; 5.4.4 жеке ақпарат беру үшін қолдаумен үлкен сөйлемдерді дәйектеп жазу; 5.4.5 базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы қолдаумен сөйлемдерді байланыстыру; 5.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану; 5.4.8 кейбір жалпы тақырыптарда жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	5.5.1 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл және мекенді сипаттайтын тиісті зат есімдерді, сонымен қатар жалпы фразаларды қолдану; 5.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрінде етістіктерді қолдану; 5.5.3 жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты заттарды сипаттау барысында сын есімдер мен тәуелдік есімдігін қолдану; 5.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша болымсыздықты көрсететін түрлі формаларды (nicht/kein/нихт/кайн) қолдану; 5.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарынң ауқымды спектрінде W-Fragen/В-Фраген сұрақтарын, сонымен қатар Wie?/Ви? Wie lange?/Ви ланге? Wieviel?/Вифиль? сұраулы сөздерін қолдану; 5.5.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі жіктік және тәуелдік есімдіктерін, есептік және реттік сан есімдерді қолдану; 5.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде орын алған іс-әрекетті білдіру үшін Präsens/Презенстегі етістіктіктердің дара түрін қолдану; 5.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде іс-әрекеттер туралы айту үшін Praesens/Презенс осы шақ формаларын қолдану; 5.5.9 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде процедураларды, дағдылар мен жағдайды сипаттау үшін дұрыс және бұрыс формаларды, нақ осы шақты қолдану; 5.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде haben/sein/хабен/зайн етістіктерінің формаларын қолдану; 5.5.11 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде (күшті, әлсіз, анықтауыш сөз алды қосымшасы бар) етістіктерді қолдану; 5.5.12 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сөзжасамның түрлі формаларын қолдану; 5.5.13 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мүмкіндікті білдіру үшін модальді етістіктерді қолдану; 5.5.14 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл мен мекенді айту үшін, заттарды сипаттау мен тақырыпты белгілеу үшін көмекші сөздерді қолдану, септіктерге сәйкес бағытты білдіретін көмекші сөздерді қолдану; 5.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектріндегі шағын мәтіндерде сөйлем бөліктерін байланыстыру үшін көмекші сөздерді Dativ/Датифпен қолдану; 5.5.17 жеке және таныс тақырыптарға қарапайым осы және өткен шақтағы іс-әркеттерді сипаттау үшін und/унд және aber/абер жалғаулықтарымен салалас құрмалас сөйлемдерді қолдану
4-тоқсан
4. Экология және өмір қауіпсіздігі 4.1 Ас және сусындар 4.2 Спорт. Тәні саудың –жаны сау	Тыңдалым	5.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды қолдаумен түсіну; 5.1.5 шағын әңгімелесу барысында кейбір оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну; 5.1.6 қысқа әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны қолдаумен анықтау; 5.1.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау
	Айтылым	5.2.2 кейбір жалпы тақырыптар аясында ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою; 5.2.3 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлем деңгейінде өз пікірін айту; 5.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 5.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу; 5.2.7 кейбір жалпы тақырыптар шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	5.3.4 шағын мәтіндерді қолдаусыз оқу сонымен қатар, оқылған мәтін бойынша хабарлама жасау; 5.3.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 5.3.6 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 5.3.7 кейбір жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау
	Жазылым	5.4.3 адамды, мекенді және объектіні сипаттап, мәтін деңгейінде нақты мәліметтерді қолдаумен жазу; 5.4.6 кейбір таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді аздаған қолдаумен қисынды біріктіру; 5.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану; 5.4.8 кейбір жалпы тақырыптарда жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 5.4.9 кейбір таныс жалпы тақырыптар бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	5.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрінде етістіктерді қолдану; 5.5.3 жалпы және кейбір оқу тақырыптарына қатысты заттарды сипаттау барысында сын есімдер мен тәуелдік есімдігін қолдану; 5.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша болымсыздықты көрсететін түрлі формаларды (nicht/kein/нихт/кайн) қолдану; 5.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарынң ауқымды спектрінде W-Fragen/В-Фраген сұрақтарын, сонымен қатар Wie?/Ви? Wie lange?/Ви ланге? Wieviel?/Вифиль? сұраулы сөздерін қолдану; 5.5.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі жіктік және тәуелдік есімдіктерін, есептік және реттік сан есімдерді қолдану; 5.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде орын алған іс-әрекетті білдіру үшін Präsens/Презенстегі етістіктіктердің дара түрін қолдану; 5.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде іс-әрекеттер туралы айту үшін Praesens/Презенс осы шақ формаларын қолдану; 5.5.9 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде процедураларды, дағдылар мен жағдайды сипаттау үшін дұрыс және бұрыс формаларды, нақ осы шақты қолдану; 5.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде haben/sein/хабен/зайн етістіктерінің формаларын қолдану; 5.5.11 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде (күшті, әлсіз, анықтауыш сөз алды қосымшасы бар) етістіктерді қолдану; 5.5.12 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сөзжасамның түрлі формаларын қолдану; 5.5.13 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мүмкіндікті білдіру үшін модальді етістіктерді қолдану; 5.5.14 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл мен мекенді айту үшін, заттарды сипаттау мен тақырыпты белгілеу үшін көмекші сөздерді қолдану, септіктерге сәйкес бағытты білдіретін көмекші сөздерді қолдану; 5.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрінде етістіктің бұйрық райын қолдану; 5.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектріндегі шағын мәтіндерде сөйлем бөліктерін байланыстыру үшін көмекші сөздерді Dativ/Датифпен қолдану; 5.5.17 жеке және таныс тақырыптарға қарапайым осы және өткен шақтағы іс-әркеттерді сипаттау үшін und/унд және aber/абер жалғаулықтарымен салалас құрмалас сөйлемдерді қолдану

2) 6 -сынып (А1.2):

Білім алушылар білуге тиісті:
Тақырыптар	Бөлімдер	Оқу мақсаты
1-тоқсан
1. Мектеп және оқу 1.1 Уақыт қанша болды? 1.2 Менің күн тәртібім	Тыңдалым	6.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды түсіну; 6.1.2 қолдаумен биографиялық сипаттағы ақпарат сұралған күрделілеу сұрақтарды түсіну; 6.1.3 кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша күрделілеу сұрақтарды қолдаумен түсіну; 6.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну; 6.1.7 шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау
	Айтылым	6.2.1 жалпы тақырыптардың көбі бойынша пікірталастарда өзі және басқалар туралы негізгі ақпаратты беру; 6.2.2 жалпы тақырыптардың көбі бойынша ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою, қысқа әңгімені қолдау; 6.2.3 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша талдау элементтері бар сөйлем деңгейінде өз пікірін айту; 6.2.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 6.2.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	6.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 6.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды өздігінен түсіну; 6.3.4 көркем әдебиеттен кейбір шағын, қарапайым мәтіндерді өздігінен оқу; 6.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау; 6.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс қағаз және цифрлық ресурстарды өздігінен пайдалану; 6.3.9 кез келген жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі фактілер мен пікірлердің арасындағы айырмашылықтын анықтау
	Жазылым	6.4.1 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 6.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы қолдаумен жазу; 6.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен жеке сезім, көзқарас туралы жазу; 6.4.4 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы ұзын сөйлемдерді абзацпен дәйектеп жазу; 6.4.6 әртүрлі таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы аздаған қолдаумен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру; 6.4.8 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 6.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	6.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл және мекенді сипаттайтын зат есімдерді және күрделі фразаларды қолдану; 6.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарының кең спектрінде тұрақты және тұрақсыз етістіктерді қолдану; 6.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрі бойынша сын есімдердің салыстырмалы және күшейтпелі шырайларының алуан түрін қолдану, қарапайым бір буынды және екі буынды сын есімдерді қолдану; 6.5.4 толықтауышты табыс септігінде қолдану, wohin?/вохин сұрағына жауап беру барысында in, an, auf/ин, ан, ауф көмекші сөздерінің көмегімен толықтауышты Akkusativ/Аккузатифте қолдану, Dativ/Датиф mit/мит, nach/нах, aus/аус, zu/цу, von/фон, bei/бай, seit/зайт. Akkusativ: durch/дурх, für/фюр, ohne/оне, um/ум, gegen/геген, bis/бис талап ететін көмекші сөздер; 6.5.5 Präteritum/Претеритумда sein/зайн етістігінің жіктелуін, өздік етістігін, өздік етістіктерінің жіктелуін қолдану, модальді етістіктердің қолдану ерекшелігін білу; 6.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұраулы сөйлемді сұраулы сөздерсіз, Wie?/Ви?, Wo?/Во?, Woher?/Воер?, Was?/Вас? Wann?/Ванн? Wieviel/e?/Вифиль/э? Wessen?/Вессен? сұраулы сөздерін, сұраулы сөздері бар сұраулы сөйлемдерді, wozu?/воцу сұраулы сөзін және um/ум … zu/цу инфинитивтік құрылымын қолдану; 6.5.8 жалпы және оқу тақырыптары бойынша зат есімдердің септелуін қолдану; 6.5.9 таныс жалпы және оқу тақырыптарында зат есімдердің септелу түрлері түсінігін қолдану; 6.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сілтеу және тәуелдік есімдіктерінің формаларын қолдану; 6.5.11 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жақсыз сөйлемдерді қолдану; 6.5.12 таныс жалпы және оқу тақырыптарының ауқымында етістіктерді ажыратылатын және ажыратылмайтын сөз алды қосымшасымен қолдану; 6.5.13 зат есім+зат есім: das Wörterbuch/дас ВҰртербух, сын есім+зат есім: Leichtathletik/Лайхтатлетик, етістік + зат есім: Esslöffel, Fahrstuhl/ЭслҰффель, Фарстуль сөз қосындысын қолдану; 6.5.15 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында von, mit, zu/фон, мит, цу көмекші сөздерін қолдану; 6.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыптарының кең спектрінде сөйлемдегі сөздердердің (тура/кері) реттілігін, күшті/әлсіз етістіктердің жіктелуін осы шақта қолдану; 6.5.17 таныс және оқу тақырыптарының шектеулі спектрінде 100-ге дейінгі есептік және реттік сан есімдерді қолдану
2-тоқсан
2. Жер - біздің үйіміз 2.1 Менің қалам/менің ауылым 2.2 Менің пәтерім	Тыңдалым	6.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды түсіну; 6.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі ақпаратты шектеулі қолдаумен түсіну; 6.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны қолдаумен анықтау; 6.1.7 шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау; 6.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзақ әңгімелерді, оның ішінде ұзақ әңгімелесуді түсіну
	Айтылым	6.2.3 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша талдау элементтері бар сөйлем деңгейінде өз пікірін айту; 6.2.6 пікірталас, жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу; 6.2.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 6.2.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	6.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 6.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды өздігінен түсіну; 6.3.4 көркем әдебиеттен кейбір шағын, қарапайым мәтіндерді өздігінен оқу; 6.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі қысқа мәтіндердің көбіне автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау
	Жазылым	6.4.1 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 6.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы қолдаумен жазу; 6.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен жеке сезім, көзқарас туралы жазу; 6.4.4 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы ұзын сөйлемдерді абзацпен дәйектеп жазу; 6.4.8 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	6.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл және мекенді сипаттайтын зат есімдерді және күрделі фразаларды қолдану; 6.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрі бойынша сын есімдердің салыстырмалы және күшейтпелі шырайларының алуан түрін қолдану, қарапайым бір буынды және екі буынды сын есімдерді қолдану; 6.5.4 толықтауышты табыс септігінде қолдану, wohin?/вохин сұрағына жауап беру барысында in, an, auf/ин, ан, ауф көмекші сөздерінің көмегімен толықтауышты Akkusativ/Аккузатифте қолдану, Dativ/Датиф mit/мит, nach/нах, aus/аус, zu/цу, von/фон, bei/бай, seit/зайт. Akkusativ: durch/дурх, für/фюр, ohne/оне, um/ум, gegen/геген, bis/бис талап ететін көмекші сөздер; 6.5.5 Präteritum/Претеритумда sein/зайн етістігінің жіктелуін, өздік етістігін, өздік етістіктерінің жіктелуін қолдану, модальді етістіктердің қолдану ерекшелігін білу; 6.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұраулы сөйлемді сұраулы сөздерсіз, Wie?/Ви?, Wo?/Во?, Woher?/Воер?, Was?/Вас? Wann?/Ванн? Wieviel/e?/Вифиль/э? Wessen?/Вессен? сұраулы сөздерін, сұраулы сөздері бар сұраулы сөйлемдерді, wozu?/воцу сұраулы сөзін және um/ум … zu/цу инфинитивтік құрылымын қолдану; 6.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша барыс септігіндегі толықтауышты, ілік септігіндегі зат есімдерді қолдану; 6.5.8 жалпы және оқу тақырыптары бойынша зат есімдердің септелуін қолдану; 6.5.9 таныс жалпы және оқу тақырыптарында зат есімдердің септелу түрлері түсінігін қолдану; 6.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сілтеу және тәуелдік есімдіктерінің формаларын қолдану; 6.5.12 таныс жалпы және оқу тақырыптарының ауқымында етістіктерді ажыратылатын және ажыратылмайтын сөз алды қосымшасымен қолдану; 6.5.13 зат есім+зат есім: das Wörterbuch/дас ВҰртербух, сын есім+зат есім: Leichtathletik/Лайхтатлетик, етістік + зат есім: Esslöffel, Fahrstuhl/ЭслҰффель, Фарстуль сөз қосындысын қолдану; 6.5.14 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында барыс септігінде жіктік және тәуелдік есімдіктерін қолдану, wo?/во? сұрағына жауап беру барысында in, an, auf/ин, ан, ауф көмекші сөздері арқылы толықтауышты Dativ/Датиф-те қолдану; 6.5.15 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында von, mit, zu/фон, мит, цу көмекші сөздерін қолдану; 6.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыптарының кең спектрінде сөйлемдегі сөздердердің (тура/кері) реттілігін, күшті/әлсіз етістіктердің жіктелуін осы шақта қолдану
3-тоқсан
3. Қазақ және неміс мәдениеті 3.1 Демалу және мәдениет 3.2. Мейрамдар, ұлттық тағамдар	Тыңдалым	6.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды түсіну; 6.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну; 6.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны қолдаумен анықтау
	Айтылым	6.2.2 жалпы тақырыптардың көбі бойынша ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою, қысқа әңгімені қолдау; 6.2.3 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша талдау элементтері бар сөйлем деңгейінде өз пікірін айту; 6.2.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 6.2.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	6.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды өздігінен түсіну; 6.3.4 көркем әдебиеттен кейбір шағын, қарапайым мәтіндерді өздігінен оқу; 6.3.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің, сонымен қатар көлемді мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 6.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс қағаз және цифрлық ресурстарды өздігінен пайдалану
	Жазылым	6.4.1 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 6.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы қолдаумен жазу; 6.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен жеке сезім, көзқарас туралы жазу; 6.4.6 әртүрлі таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы аздаған қолдаумен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру; 6.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану; 6.4.8 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	6.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл және мекенді сипаттайтын зат есімдерді және күрделі фразаларды қолдану; 6.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарының кең спектрінде тұрақты және тұрақсыз етістіктерді қолдану; 6.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрі бойынша сын есімдердің салыстырмалы және күшейтпелі шырайларының алуан түрін қолдану, қарапайым бір буынды және екі буынды сын есімдерді қолдану; 6.5.4 толықтауышты табыс септігінде қолдану, wohin?/вохин сұрағына жауап беру барысында in, an, auf/ин, ан, ауф көмекші сөздерінің көмегімен толықтауышты Akkusativ/Аккузатифте қолдану, Dativ/Датиф mit/мит, nach/нах, aus/аус, zu/цу, von/фон, bei/бай, seit/зайт. Akkusativ: durch/дурх, für/фюр, ohne/оне, um/ум, gegen/геген, bis/бис талап ететін көмекші сөздер; 6.5.5 Präteritum/Претеритумда sein/зайн етістігінің жіктелуін, өздік етістігін, өздік етістіктерінің жіктелуін қолдану, модальді етістіктердің қолдану ерекшелігін білу; 6.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұраулы сөйлемді сұраулы сөздерсіз, Wie?/Ви?, Wo?/Во?, Woher?/Воер?, Was?/Вас? Wann?/Ванн? Wieviel/e?/Вифиль/э? Wessen?/Вессен? сұраулы сөздерін, сұраулы сөздері бар сұраулы сөйлемдерді, wozu?/воцу сұраулы сөзін және um/ум … zu/цу инфинитивтік құрылымын қолдану; 6.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша барыс септігіндегі толықтауышты, ілік септігіндегі зат есімдерді қолдану; 6.5.8 жалпы және оқу тақырыптары бойынша зат есімдердің септелуін қолдану; 6.5.9 таныс жалпы және оқу тақырыптарында зат есімдердің септелу түрлері түсінігін қолдану; 6.5.12 таныс жалпы және оқу тақырыптарының ауқымында етістіктерді ажыратылатын және ажыратылмайтын сөз алды қосымшасымен қолдану; 6.5.13 зат есім+зат есім: das Wörterbuch/дас ВҰртербух, сын есім+зат есім: Leichtathletik/Лайхтатлетик, етістік + зат есім: Esslöffel, Fahrstuhl/ЭслҰффель, Фарстуль сөз қосындысын қолдану; 6.5.14 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында барыс септігінде жіктік және тәуелдік есімдіктерін қолдану, wo?/во? сұрағына жауап беру барысында in, an, auf/ин, ан, ауф көмекші сөздері арқылы толықтауышты Dativ/Датиф-те қолдану; 6.5.15 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында von, mit, zu/фон, мит, цу көмекші сөздерін қолдану; 6.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыптарының кең спектрінде сөйлемдегі сөздердердің (тура/кері) реттілігін, күшті/әлсіз етістіктердің жіктелуін осы шақта қолдану
4-тоқсан
4. Салауатты өмір салты 4.1 Менің сүйікті спорт түрім 4.2 Менің отбасымдағы спорт	Тыңдалым	6.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды түсіну; 6.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну
	Айтылым	6.2.2 жалпы тақырыптардың көбі бойынша ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою, қысқа әңгімені қолдау; 6.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 6.2.5 жалпы және оқу тақырыптарының көбінің шеңберінде ұзақ әңгімелесу барысында өзара қарым-қаныс жасап көру; 6.2.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 6.2.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	6.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды өздігінен түсіну; 6.3.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну
	Жазылым	6.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы қолдаумен жазу; 6.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен жеке сезім, көзқарас туралы жазу; 6.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 6.4.8 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	6.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарының кең спектрінде тұрақты және тұрақсыз етістіктерді қолдану; 6.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі спектрі бойынша сын есімдердің салыстырмалы және күшейтпелі шырайларының алуан түрін қолдану, қарапайым бір буынды және екі буынды сын есімдерді қолдану; 6.5.4 толықтауышты табыс септігінде қолдану, wohin?/вохин сұрағына жауап беру барысында in, an, auf/ин, ан, ауф көмекші сөздерінің көмегімен толықтауышты Akkusativ/Аккузатифте қолдану, Dativ/Датиф mit/мит, nach/нах, aus/аус, zu/цу, von/фон, bei/бай, seit/зайт. Akkusativ: durch/дурх, für/фюр, ohne/оне, um/ум, gegen/геген, bis/бис талап ететін көмекші сөздер; 6.5.5 Präteritum/Претеритумда sein/зайн етістігінің жіктелуін, өздік етістігін, өздік етістіктерінің жіктелуін қолдану, модальді етістіктердің қолдану ерекшелігін білу; 6.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұраулы сөйлемді сұраулы сөздерсіз, Wie?/Ви?, Wo?/Во?, Woher?/Воер?, Was?/Вас? Wann?/Ванн? Wieviel/e?/Вифиль/э? Wessen?/Вессен? сұраулы сөздерін, сұраулы сөздері бар сұраулы сөйлемдерді, wozu?/воцу сұраулы сөзін және um/ум … zu/цу инфинитивтік құрылымын қолдану; 6.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша барыс септігіндегі толықтауышты, ілік септігіндегі зат есімдерді қолдану; 6.5.8 жалпы және оқу тақырыптары бойынша зат есімдердің септелуін қолдану; 6.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптарының шектеулі шеңберінде сілтеу және тәуелдік есімдіктерінің формаларын қолдану; 6.5.11 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жақсыз сөйлемдерді қолдану; 6.5.12 таныс жалпы және оқу тақырыптарының ауқымында етістіктерді ажыратылатын және ажыратылмайтын сөз алды қосымшасымен қолдану; 6.5.13 зат есім+зат есім: das Wörterbuch/дас ВҰртербух, сын есім+зат есім: Leichtathletik/Лайхтатлетик, етістік + зат есім: Esslöffel, Fahrstuhl/ЭслҰффель, Фарстуль сөз қосындысын қолдану; 6.5.14 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында барыс септігінде жіктік және тәуелдік есімдіктерін қолдану, wo?/во? сұрағына жауап беру барысында in, an, auf/ин, ан, ауф көмекші сөздері арқылы толықтауышты Dativ/Датиф-те қолдану; 6.5.15 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында von, mit, zu/фон, мит, цу көмекші сөздерін қолдану; 6.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыптарының кең спектрінде сөйлемдегі сөздердердің (тура/кері) реттілігін, күшті/әлсіз етістіктердің жіктелуін осы шақта қолдану; 6.5.17 таныс және оқу тақырыптарының шектеулі спектрінде 100-ге дейінгі есептік және реттік сан есімдерді қолдану

3) 7 -сынып (А2.1):

Білім алушылар білуге тиісті:
Тақырыптар	Бөлімдер	Оқу мақсаты
1-тоқсан
1. Менің Отаным 1.1. Меің өлкемнің көрнекі жерлері 1.2 Менің өлкемнің көрнекті тұлғалары	Тыңдалым	7.1.1 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын түсіну; 7.1.2 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде ұзақ әңгіме барысында белгіленген нақты ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну; 7.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір тұжырымдалған мағынадағы ақпаратты аздаған қолдаумен түсіну; 7.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді түсіну
	Айтылым	7.2.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 7.2.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 7.2.3 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау деңгейінде өз пікірін айту; 7.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде икемді білдіруге тырысу; 7.2.7 әртүрлі жалпы және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	7.3.1 кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 7.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 7.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбінде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну; 7.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау; 7.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстарды аздаған қолдау көрсету арқылы пайдалану
	Жазылым	7.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 7.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 7.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 7.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру; 7.4.8 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 7.4.9 әртүрлі кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	7.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дерексіз зат есімдерді және күрделі фразаларды қолдану; 7.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімдердің септелуін пайдалана отырып, зат есімдердің алдында сын есімдердің алуан түрін қолдану; 7.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімнің септелу түрлерін, қиысқан анықтауышты қолдану; 7.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ формаларында қолданылатын сұрақтарды пайдалану; 7.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша mein, dein, unser/майн, дайн, унзер сөздерін қоса алғанда жіктік және тәуелдік есімдіктерін қолдану; 7.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша (Präteritum/Претеритум) өткен шақ, (Perfekt/Перфект) өткен шақ, Plusquamperfekt/Плусквамперфект (өткен шақты) қолдану; 7.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша wurde … gegründet/вурде … гегрюндет пассивті құрылымын сәйкесінше қолдану; 7.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үстеудің салыстырмалы шырай құрылымын қолдану; 7.5.14 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында wo?/во? (Dativ/Датиф) сұрағына және wohin?/вохин? (Akkusativ/Аккузатиф) сұрағына жауап беру барысында сөз тіркестерін in, an, auf, hinter, neben, über, unter, zwischen, vor/ин, ан, ауф, хинтер, небен, убер, унтер, цвишен, фор көмекші сөздерімен қолдану; 7.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарында raten, empfehlen/ратен, эмпфелен етістіктерінен кейін um… zu…/ум… цу инфинитивтік құрылымының формасын қолдану; 7.5.16 таныс жалпы және оқу тақыптарында und, aber, oder, denn/унд, абер, одер, денн салалас мәнді жалғаулықтарды қолдану
2-тоқсан
2. Өнер әлемінде 2.1 Кино және театр 2.2 Музыка және әдебиет	Тыңдалым	7.1.1 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын түсіну; 7.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша дәлелдердің көп бөлігін түсіну; 7.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау; 7.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау; 7.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтай бастау; 7.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді түсіну
	Айтылым	7.2.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 7.2.3 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау деңгейінде өз пікірін айту; 7.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасап көру; 7.2.7 әртүрлі жалпы және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 7.2.8 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптарындағы кейбір ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	7.3.1 кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 7.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 7.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбінде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну
	Жазылым	7.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 7.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 7.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аздаған қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 7.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру; 7.4.8 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	7.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дерексіз зат есімдерді және күрделі фразаларды қолдану; 7.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша саналатын және саналмайтын зат есімдер үшін түрлі есептік сан есімдерді қолдану; 7.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімдердің септелуін пайдалана отырып, зат есімдердің алдында сын есімдердің алуан түрін қолдану; 7.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімнің септелу түрлерін, қиысқан анықтауышты қолдану; 7.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ формаларында қолданылатын сұрақтарды пайдалану; 7.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша (Präteritum/Претеритум) өткен шақ, (Perfekt/Перфект) өткен шақ, Plusquamperfekt/Плусквамперфект (өткен шақты) қолдану; 7.5.8 көптеген үйреншікті жалпы және оқу тақырыптары бойынша warden/верден етістігінің көмекші қызметін, Futurum/Футурумда (келер шақ) қолдану; 7.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша wurde … gegründet/вурде … гегрюндет пассивті құрылымын сәйкесінше қолдану; 7.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша нақтылау, мәлімдеме жасау үшін құрмалас сөйлемдердің кейбір формаларын қолдану; 7.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үстеудің салыстырмалы шырай құрылымын қолдану; 7.5.14 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында wo?/во? (Dativ/Датиф) сұрағына және wohin?/вохин? (Akkusativ/Аккузатиф) сұрағына жауап беру барысында сөз тіркестерін in, an, auf, hinter, neben, über, unter, zwischen, vor/ин, ан, ауф, хинтер, небен, убер, унтер, цвишен, фор көмекші сөздерімен қолдану; 7.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарында raten, empfehlen/ратен, эмпфелен етістіктерінен кейін um… zu…/ум… цу инфинитивтік құрылымының формасын қолдану; 7.5.16 таныс жалпы және оқу тақыптарында und, aber, oder, denn/унд, абер, одер, денн салалас мәнді жалғаулықтарды қолдану; 7.5.17 жалпы және оқу тақырыптары бойынша dass, ob/дасс, об сөздерімен бағыңыңқылы сөйлемдерді, wer, wie, was/вер, ви, вас, warum, welche/варум, вельхе жалғаулықты сөздерін, бағыныңқылы толықтауыш сөйлемдерді қолдану
3-тоқсан
3. Мамандықтар әлемі 3.1. Мен армандайтын мамандық 3.2 Болашақтағы мамандықтар	Тыңдалым	7.1.1 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын түсіну; 7.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша дәлелдердің көп бөлігін түсіну; 7.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір тұжырымдалған мағынадағы ақпаратты аздаған қолдаумен түсіну; 7.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау
	Айтылым	7.2.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 7.2.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 7.2.3 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау деңгейінде өз пікірін айту; 7.2.4 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 7.2.7 әртүрлі жалпы және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 7.2.8 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптарындағы кейбір ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	7.3.1 кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 7.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 7.3.9 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау
	Жазылым	7.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 7.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 7.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аздаған қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 7.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану; 7.4.9 әртүрлі кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	7.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дерексіз зат есімдерді және күрделі фразаларды қолдану; 7.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ формаларында қолданылатын сұрақтарды пайдалану; 7.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптары үйреншікті ауқымында үздіксіз осы және өткен шақ формаларын қолдану; 7.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша нақтылау, мәлімдеме жасау үшін құрмалас сөйлемдердің кейбір формаларын қолдану; 7.5.13 түрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша түрлі қызметтер үшін әртүрлі модальді формаларды қолдану; 7.5.14 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында wo?/во? (Dativ/Датиф) сұрағына және wohin?/вохин? (Akkusativ/Аккузатиф) сұрағына жауап беру барысында сөз тіркестерін in, an, auf, hinter, neben, über, unter, zwischen, vor/ин, ан, ауф, хинтер, небен, убер, унтер, цвишен, фор көмекші сөздерімен қолдану; 7.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарында raten, empfehlen/ратен, эмпфелен етістіктерінен кейін um… zu…/ум… цу инфинитивтік құрылымының формасын қолдану; 7.5.16 таныс жалпы және оқу тақыптарында und, aber, oder, denn/унд, абер, одер, денн салалас мәнді жалғаулықтарды қолдану; 7.5.17 жалпы және оқу тақырыптары бойынша dass, ob/дасс, об сөздерімен бағыңыңқылы сөйлемдерді, wer, wie, was/вер, ви, вас, warum, welche/варум, вельхе жалғаулықты сөздерін, бағыныңқылы толықтауыш сөйлемдерді қолдану
4-тоқсан
4. Адам және оның тілдік мүмкіндіктері 4.1 Германиядағы тілдік каникулдар 4.2. Әлемдегі оқушылардың алмасу бағдарламасы	Тыңдалым	7.1.1 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын түсіну; 7.1.2 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде ұзақ әңгіме барысында белгіленген нақты ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну; 7.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау; 7.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау; 7.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтай бастау; 7.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді түсіну
	Айтылым	7.2.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 7.2.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 7.2.3 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау деңгейінде өз пікірін айту; 7.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасап көру; 7.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде икемді білдіруге тырысу
	Оқылым	7.3.1 кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 7.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден кейбір көлемді мәтіндерді оқу; 7.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбінің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 7.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 7.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау
	Жазылым	7.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 7.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 7.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 7.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану; 7.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аздаған қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 7.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру
	Тілді қолдану	7.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дерексіз зат есімдерді және күрделі фразаларды қолдану; 7.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімдердің септелуін пайдалана отырып, зат есімдердің алдында сын есімдердің алуан түрін қолдану; 7.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімнің септелу түрлерін, қиысқан анықтауышты қолдану; 7.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ формаларында қолданылатын сұрақтарды пайдалану; 7.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша (Präteritum/Претеритум) өткен шақ, (Perfekt/Перфект) өткен шақ, Plusquamperfekt/Плусквамперфект (өткен шақты) қолдану; 7.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша нақтылау, мәлімдеме жасау үшін құрмалас сөйлемдердің кейбір формаларын қолдану; 7.5.13 түрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша түрлі қызметтер үшін әртүрлі модальді формаларды қолдану; 7.5.16 таныс жалпы және оқу тақыптарында und, aber, oder, denn/унд, абер, одер, денн салалас мәнді жалғаулықтарды қолдану; 7.5.17 жалпы және оқу тақырыптары бойынша dass, ob/дасс, об сөздерімен бағыңыңқылы сөйлемдерді, wer, wie, was/вер, ви, вас, warum, welche/варум, вельхе жалғаулықты сөздерін, бағыныңқылы толықтауыш сөйлемдерді қолдану

4) 8-сынып (А2.2):

Білім алушылар білуге тиісті:
Тақырыптар	Бөлімдер	Оқу мақсаты
1-тоқсан
1. Әлемдегі инновациялар 1.1 Интернет 1.2. Әлеуметтік желілер	Тыңдалым	8.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз дерлік түсіну; 8.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дерлік дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну; 8.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау; 8.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау; 8.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді әңгімелерді түсіну
	Айтылым	8.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 8.2.2 жалпы тақырыптар және кейбір оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделілеу сұрақтар қою; 8.2.3 кез келген жалпы және оқу тақырыптары аясында талдау деңгейінде өз пікірін айту; 8.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, пікірлерге икемді жауап қайтару; 8.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау; 8.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде біршама икемділікпен білдіру; 8.2.7 жалпы тақырыптардың көбінің және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	8.3.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы әртүрлі бейтаныс мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 8.3.2 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 8.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде әртүрлі көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу; 8.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 8.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстарды пайдалану
	Жазылым	8.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды аздаған қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 8.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 8.4.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 8.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану; 8.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану; 8.4.8 таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	8.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар, бейтаныс тақырыптар бойынша кейбір дерексіз күрделі зат есімдерді және есімдік топтарды қолдану; 8.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша саналатын және саналмайтын зат есімдер үшін түрлі есептік сан есімдерді қолдану; 8.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша wenn/венн, als/альс және nachdem/нахдем жалғаулықтарымен мезгіл бағыныңқы сөйлемдерін (Temporalsätze/Темпоральзетце) қолдану; 8.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ және модальді формаларында қолданылатын сұрақтарды пайдалану; 8.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша man/ман белгісіз жіктік есімдігін және оның модальді етістіктермен қолданылуын қоса алғанда, есімдіктерді пайдалану; 8.5.8 Futurum/Футурум (келер шақ) туралы білімдерін жүйелеу, таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша келер шақ формаларын қолдану; 8.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша суреттеуде және төлеу сөзде көптеген осы, өткен шақ формаларын және аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін шақ формаларын сәйкесінше қолдану; 8.5.10 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, сонымен қатар кейбір пассивті формаларды қолдану; 8.5.12 осы және өткен шақ бойынша шақтардың қиысу құрылымдарын қолдану, бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша төл сөзді төлеу сөзге,төлеу сөзді төл сөзге айналдыру; 8.5.13 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша түрлі қызметтер: міндет, қажеттілік, мүмкіндік, рұқсат, өтініш, ұсыныс, тыйым салуды білдіру үшін әртүрлі модальді формаларды қолдану; 8.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарындаum/ум… zu/цу…инфинитивтік құрылымдарымен сұраулы сөйлемдерді қолдану; 8.5.16 жалпы және оқу тақырыптарын түсіндіру барысында dass/дасс және ob/об жалғаулықтары, сонымен қатар жалғаулықты сөздері бар бағыңынқылы толықтауыш сөйлемдері туралы білімдерін қолдану; 8.5.17 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша көпше түр үшін der, welcher, die, welche, das, welches/дер, вельхер, ди, вельхе, дас, вельхес қатыстық есімдіктерімен бағыңыңқылы анықтауыш сөйлемдерді қолдану
2-тоқсан
2. Мәдени мұра 2.1 Қазақстан мен Германияның көрнекті тұлғалары 2.2 Әлемді өзгерткен жаңалықтар. Германияның тұлғалары. 2.3. Өткенге саяхат	Тыңдалым	8.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз дерлік түсіну; 8.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен немесе қолдаусыз ауқымды шеңбердегі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну; 8.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дерлік дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну; 8.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау
	Айтылым	8.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау; 8.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде біршама икемділікпен білдіру; 8.2.7 жалпы тақырыптардың көбінің және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 8.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша кейбір ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	8.3.2 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 8.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну; 8.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде әртүрлі көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу; 8.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау
	Жазылым	8.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды аздаған қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 8.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 8.4.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 8.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы өздігінен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру; 8.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	8.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша wenn/венн, als/альс және nachdem/нахдем жалғаулықтарымен мезгіл бағыныңқы сөйлемдерін (Temporalsätze/Темпоральзетце) қолдану; 8.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ және модальді формаларында қолданылатын сұрақтарды пайдалану; 8.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша (Präteritum/Претеритум) өткен шақ, (Perfekt/Перфект) өткен шақ, Plusquamperfekt/Плусквамперфект (өткен шақты) қолдану; 8.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша суреттеуде және төлеу сөзде көптеген осы, өткен шақ формаларын және аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін шақ формаларын сәйкесінше қолдану; 8.5.10 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, сонымен қатар кейбір пассивті формаларды қолдану; 8.5.12 осы және өткен шақ бойынша шақтардың қиысу құрылымдарын қолдану, бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша төл сөзді төлеу сөзге,төлеу сөзді төл сөзге айналдыру; 8.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарындаum/ум… zu/цу…инфинитивтік құрылымдарымен сұраулы сөйлемдерді қолдану; 8.5.16 жалпы және оқу тақырыптарын түсіндіру барысында dass/дасс және ob/об жалғаулықтары, сонымен қатар жалғаулықты сөздері бар бағыңынқылы толықтауыш сөйлемдері туралы білімдерін қолдану; 8.5.17 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша көпше түр үшін der, welcher, die, welche, das, welches/дер, вельхер, ди, вельхе, дас, вельхес қатыстық есімдіктерімен бағыңыңқылы анықтауыш сөйлемдерді қолдану
3-тоқсан
3. Бейбітшілік пен жасампаздық уақыты 3.1 Мода 3.2 Киім стилі	Тыңдалым	8.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз дерлік түсіну; 8.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен немесе қолдаусыз ауқымды шеңбердегі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну; 8.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін аздаған қолдаумен анықтау; 8.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау
	Айтылым	8.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 8.2.3 кез келген жалпы және оқу тақырыптары аясында талдау деңгейінде өз пікірін айту; 8.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде біршама икемділікпен білдіру; 8.2.7 жалпы тақырыптардың көбінің және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	8.3.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы әртүрлі бейтаныс мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 8.3.2 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 8.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын және кейбір көлемді мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 8.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 8.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау; 8.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстарды пайдалану
	Жазылым	8.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды аздаған қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 8.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 8.4.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 8.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану; 8.4.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 8.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы өздігінен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру; 8.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану; 8.4.8 таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	8.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар, бейтаныс тақырыптар бойынша кейбір дерексіз күрделі зат есімдерді және есімдік топтарды қолдану; 8.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша деңгейді көрсету үшін түрлі күрделі сын есімдерді және салыстырмалы құрылымдарды мысалы, mehr… als/мер… альс қолдану; 8.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша wenn/венн, als/альс және nachdem/нахдем жалғаулықтарымен мезгіл бағыныңқы сөйлемдерін (Temporalsätze/Темпоральзетце) қолдану; 8.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ және модальді формаларында қолданылатын сұрақтарды пайдалану; 8.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша man/ман белгісіз жіктік есімдігін және оның модальді етістіктермен қолданылуын қоса алғанда, есімдіктерді пайдалану; 8.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша (Präteritum/Претеритум) өткен шақ, (Perfekt/Перфект) өткен шақ, Plusquamperfekt/Плусквамперфект (өткен шақты) қолдану; 8.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша суреттеуде және төлеу сөзде көптеген осы, өткен шақ формаларын және аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін шақ формаларын сәйкесінше қолдану; 8.5.10 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, сонымен қатар кейбір пассивті формаларды қолдану; 8.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұранымдарды қоса алғанда нақтылау, мәлімдеме жасау, сұрақтар мен командалар: айту, сұрау, әңгімелеу үшін төлеу сөздің кейбір формаларын қолдану; 8.5.13 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша түрлі қызметтер: міндет, қажеттілік, мүмкіндік, рұқсат, өтініш, ұсыныс, тыйым салуды білдіру үшін әртүрлі модальді формаларды қолдану; 8.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарындаum/ум… zu/цу…инфинитивтік құрылымдарымен сұраулы сөйлемдерді қолдану; 8.5.16 жалпы және оқу тақырыптарын түсіндіру барысында dass/дасс және ob/об жалғаулықтары, сонымен қатар жалғаулықты сөздері бар бағыңынқылы толықтауыш сөйлемдері туралы білімдерін қолдану; 8.5.17 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша көпше түр үшін der, welcher, die, welche, das, welches/дер, вельхер, ди, вельхе, дас, вельхес қатыстық есімдіктерімен бағыңыңқылы анықтауыш сөйлемдерді қолдану
4-тоқсан
4. Адам және оның мүмкіндііктері 4.1 Ғылым мен мәдениеттегі ұлы жетістіктер 4.2 Спорттағы жетістіктер	Тыңдалым	8.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз дерлік түсіну; 8.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен немесе қолдаусыз ауқымды шеңбердегі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну; 8.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша тұжырымдалған мағынадағы ақпараттың көп бөлігін қолдаусыз дерлік түсіну; 8.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін аздаған қолдаумен анықтау
	Айтылым	8.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау; 8.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде біршама икемділікпен білдіру; 8.2.7 жалпы тақырыптардың көбінің және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	8.3.2 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 8.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну; 8.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау
	Жазылым	8.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды аздаған қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 8.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 8.4.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 8.4.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 8.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы өздігінен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру
	Тілді қолдану	8.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар, бейтаныс тақырыптар бойынша кейбір дерексіз күрделі зат есімдерді және есімдік топтарды қолдану; 8.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша деңгейді көрсету үшін түрлі күрделі сын есімдерді және салыстырмалы құрылымдарды мысалы, mehr… als/мер… альс қолдану; 8.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша wenn/венн, als/альс және nachdem/нахдем жалғаулықтарымен мезгіл бағыныңқы сөйлемдерін (Temporalsätze/Темпоральзетце) қолдану; 8.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ және модальді формаларында қолданылатын сұрақтарды пайдалану; 8.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша man/ман белгісіз жіктік есімдігін және оның модальді етістіктермен қолданылуын қоса алғанда, есімдіктерді пайдалану; 8.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша (Präteritum/Претеритум) өткен шақ, (Perfekt/Перфект) өткен шақ, Plusquamperfekt/Плусквамперфект (өткен шақты) қолдану; 8.5.8 Futurum/Футурум (келер шақ) туралы білімдерін жүйелеу, таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша келер шақ формаларын қолдану; 8.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша суреттеуде және төлеу сөзде көптеген осы, өткен шақ формаларын және аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін шақ формаларын сәйкесінше қолдану; 8.5.10 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, сонымен қатар кейбір пассивті формаларды қолдану; 8.5.13 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша түрлі қызметтер: міндет, қажеттілік, мүмкіндік, рұқсат, өтініш, ұсыныс, тыйым салуды білдіру үшін әртүрлі модальді формаларды қолдану; 8.5.14 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша нақты септікті пайдалануды қажет ететін зат есімдердің алдында кейбір көмекші сөздерді қолдану; 8.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарындаum/ум… zu/цу…инфинитивтік құрылымдарымен сұраулы сөйлемдерді қолдану; 8.5.16 жалпы және оқу тақырыптарын түсіндіру барысында dass/дасс және ob/об жалғаулықтары, сонымен қатар жалғаулықты сөздері бар бағыңынқылы толықтауыш сөйлемдері туралы білімдерін қолдану; 8.5.17 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша көпше түр үшін der, welcher, die, welche, das, welches/дер, вельхер, ди, вельхе, дас, вельхес қатыстық есімдіктерімен бағыңыңқылы анықтауыш сөйлемдерді қолдану

5) 9-сынып (А2.2):

Білім алушылар білуге тиісті:
Тақырыптар	Бөлімдер	Оқу мақсаты
1-тоқсан
1. Балама энергия көздері 1.2 Күн энергиясы 1.3 Жер энергиясы	Тыңдалым	9.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз түсіну; 9.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі ақпаратты қолдаусыз егжей-тегжейлі түсіну; 9.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау
	Айтылым	9.2.1 жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 9.2.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша өз көзқарасын негіздеу және түсіндіру; 9.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау; 9.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде белгіленген икемділікпен білдіру; 9.2.7 шектеусіз жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	9.3.1 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіндегі негізгі ойды түсіну; 9.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 9.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу; 9.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіне автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау
	Жазылым	9.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаусыз жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 9.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы өздігінен жазу; 9.4.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 9.4.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы байланысқан мәтіндер жазу; 9.4.8 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 9.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін сауатты қолдану
	Тілді қолдану	9.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар, бейтаныс тақырыптар бойынша әртүрлі дерексіз күрделі зат есімдерді және есімдік топтарды қолдану; 9.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша деңгейді көрсетуге мүмкіндік беретін түрлі күрделі сын есімдерді, салыстырмалы құрылымдарды және күшейткіш сын есімдерді қолдану; 9.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша Präsens/Perfekt/Презенс/Перфект осы және өткен шақ бойынша шақтардың қиысуын қолдану; 9.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұрақтардың әртүрлі типтерін қолдану; 9.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қатыстық есімдіктердің септелуін қолдану; 9.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша Präteritum – Plusquamperfekt/Претеритум - Плусквамперфект осы және өткен шақ бойынша шақтардың қиысуын қолдану; 9.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша оқылым барысында während/веренд, indem/индем жалғаулықтарымен кіріктірілген бағыныңқы сөйлемдерді, deshalb/десхальб сөзімен құрмалас сөйлемдерді тану, оқу барысында етістіктердің пассивті формаларын (Passiv/Пассиф) түсіну; 9.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аяқталған өткен шақтың қарапайым формаларын және Passive/Пасив ырықсыз етістің активті және пассивті түрлерінің дара осы және өткен шақ формаларын хабарлауда және төлеу сөзде сәйкесінше қолдану; 9.5.10 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, сонымен қатар пассивті формалардың түрлерін қолдану; 9.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша нақтылау, мәлімдеме жасау, сұрақтар мен командалар үшін ұсынылған сөйлеу формаларының түрлерін қолдану; 9.5.13 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша түрлі қызметтер үшін әртүрлі модальді формаларды және өткен шақтағы модальді формалардың шектеулі санын қолдану; 9.5.14 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қатыстық есмдіктерді көмекші сөздермен қолдану; 9.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарында um/ум … zu/цу инфинитивтік құрылымы және damit/дамит жалғаулықтарымен мақсатты бағыныңқы сөйлемді қолдану; 9.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыбының шектеулі спектрінде міндеттілікті білдіретін haben + zu + Infinitiv/хабен + цу + Инфинитиф, sein + zu+ Infinitiv/зайн + цу+ Инфинитиф құрылымдарын қолдану
2-тоқсан
2. Кәсібилік және уақыт талабы: 2.1 Қазақстандағы және Германиядағы білім беру 2..2 Мамандық таңдау	Тыңдалым	9.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз түсіну; 9.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі ақпаратты қолдаусыз егжей-тегжейлі түсіну; 9.1.7 көптеген ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау
	Айтылым	9.2.2 жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 9.2.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша өз көзқарасын негіздеу және түсіндіру; 9.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде белгіленген икемділікпен білдіру; 9.2.7 шектеусіз жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 9.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзағырақ әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	9.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 9.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіне автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 9.3.9 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау
	Жазылым	9.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаусыз жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 9.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы өздігінен жазу; 9.4.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 9.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді минималды қолдаумен пайдалану; 9.4.5 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 9.4.8 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 9.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін сауатты қолдану
	Тілді қолдану	9.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар, бейтаныс тақырыптар бойынша әртүрлі дерексіз күрделі зат есімдерді және есімдік топтарды қолдану; 9.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша деңгейді көрсетуге мүмкіндік беретін түрлі күрделі сын есімдерді, салыстырмалы құрылымдарды және күшейткіш сын есімдерді қолдану; 9.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұрақтардың әртүрлі типтерін қолдану; 9.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қатыстық есімдіктердің септелуін қолдану; 9.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша оқылым барысында während/веренд, indem/индем жалғаулықтарымен кіріктірілген бағыныңқы сөйлемдерді, deshalb/десхальб сөзімен құрмалас сөйлемдерді тану, оқу барысында етістіктердің пассивті формаларын (Passiv/Пассиф) түсіну; 9.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аяқталған өткен шақтың қарапайым формаларын және Passive/Пасив ырықсыз етістің активті және пассивті түрлерінің дара осы және өткен шақ формаларын хабарлауда және төлеу сөзде сәйкесінше қолдану; 9.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша нақтылау, мәлімдеме жасау, сұрақтар мен командалар үшін ұсынылған сөйлеу формаларының түрлерін қолдану; 9.5.13 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша түрлі қызметтер үшін әртүрлі модальді формаларды және өткен шақтағы модальді формалардың шектеулі санын қолдану; 9.5.14 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қатыстық есмдіктерді көмекші сөздермен қолдану; 9.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарында um/ум … zu/цу инфинитивтік құрылымы және damit/дамит жалғаулықтарымен мақсатты бағыныңқы сөйлемді қолдану; 9.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыбының шектеулі спектрінде міндеттілікті білдіретін haben + zu + Infinitiv/хабен + цу + Инфинитиф, sein + zu+ Infinitiv/зайн + цу+ Инфинитиф құрылымдарын қолдану
3-тоқсан
3. Тұлғалық даму 3.1 Мені шабыттандыратын тұлғалар 3.2. Менің жеке даму стратегиям	Тыңдалым	9.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну; 9.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау; 9.1.6 түрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен мағынаны анықтау; 9.1.7 көптеген ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау; 9.1.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында келтірілген дәлелдердің сәйкессіздігін анықтай бастау
	Айтылым	9.2.2 жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 9.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде белгіленген икемділікпен білдіру; 9.2.7 шектеусіз жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 9.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзағырақ әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	9.3.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдерді егжей-тегжейлі түсіну; 9.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу; 9.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбінің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 9.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіне автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 9.3.7 кез келген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау; 9.3.9 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау
	Жазылым	9.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаусыз жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 9.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы өздігінен жазу; 9.4.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 9.4.5 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 9.4.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы байланысқан мәтіндер жазу; 9.4.8 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	9.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар, бейтаныс тақырыптар бойынша әртүрлі дерексіз күрделі зат есімдерді және есімдік топтарды қолдану; 9.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша деңгейді көрсетуге мүмкіндік беретін түрлі күрделі сын есімдерді, салыстырмалы құрылымдарды және күшейткіш сын есімдерді қолдану; 9.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша Präsens/Perfekt/Презенс/Перфект осы және өткен шақ бойынша шақтардың қиысуын қолдану; 9.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұрақтардың әртүрлі типтерін қолдану; 9.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қатыстық есімдіктердің септелуін қолдану; 9.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша оқылым барысында während/веренд, indem/индем жалғаулықтарымен кіріктірілген бағыныңқы сөйлемдерді, deshalb/десхальб сөзімен құрмалас сөйлемдерді тану, оқу барысында етістіктердің пассивті формаларын (Passiv/Пассиф) түсіну; 9.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша нақтылау, мәлімдеме жасау, сұрақтар мен командалар үшін ұсынылған сөйлеу формаларының түрлерін қолдану; 9.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша төл сөзді төлеу сөзге,төлеу сөзді төл сөзге айналдыруды қолдану; 9.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарында um/ум … zu/цу инфинитивтік құрылымы және damit/дамит жалғаулықтарымен мақсатты бағыныңқы сөйлемді қолдану; 9.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыбының шектеулі спектрінде міндеттілікті білдіретін haben + zu + Infinitiv/хабен + цу + Инфинитиф, sein + zu+ Infinitiv/зайн + цу+ Инфинитиф құрылымдарын қолдану
4-тоқсан
4. Қазіргі замандағы адам 4.1 Адам және қоршаған орта. 4.2. Адами құндылықтар	Тыңдалым	9.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі ақпаратты қолдаусыз егжей-тегжейлі түсіну; 9.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша тұжырымдалған мағынадағы ақпараттың көп бөлігін қолдаусыз түсіну; 9.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау; 9.1.6 түрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен мағынаны анықтау; 9.1.7 көптеген ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау
	Айтылым	9.2.2 жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 9.2.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша өз көзқарасын негіздеу және түсіндіру; 9.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде белгіленген дәрежедегі икемділікпен талдау деңгейінде пікірлерге жауап беру; 9.2.7 шектеусіз жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 9.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзағырақ әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	9.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбінің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 9.3.7 кез келген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау; 9.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстардың көбін пайдалану
	Жазылым	9.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаусыз жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 9.4.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 9.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шектеусіз жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты өздігінен пайдалану
	Тілді қолдану	9.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар, бейтаныс тақырыптар бойынша әртүрлі дерексіз күрделі зат есімдерді және есімдік топтарды қолдану; 9.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша саналатын және саналмайтын зат есімдер үшін есептік сан есімдерді және есімдік топтарды қолдану; 9.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша деңгейді көрсетуге мүмкіндік беретін түрлі күрделі сын есімдерді, салыстырмалы құрылымдарды және күшейткіш сын есімдерді қолдану; 9.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша Präsens/Perfekt/Презенс/Перфект осы және өткен шақ бойынша шақтардың қиысуын қолдану; 9.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сұрақтардың әртүрлі типтерін қолдану; 9.5.6 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қатыстық есімдіктердің септелуін қолдану; 9.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша оқылым барысында während/веренд, indem/индем жалғаулықтарымен кіріктірілген бағыныңқы сөйлемдерді, deshalb/десхальб сөзімен құрмалас сөйлемдерді тану, оқу барысында етістіктердің пассивті формаларын (Passiv/Пассиф) түсіну; 9.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аяқталған өткен шақтың қарапайым формаларын және Passive/Пасив ырықсыз етістің активті және пассивті түрлерінің дара осы және өткен шақ формаларын хабарлауда және төлеу сөзде сәйкесінше қолдану; 9.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша нақтылау, мәлімдеме жасау, сұрақтар мен командалар үшін ұсынылған сөйлеу формаларының түрлерін қолдану; 9.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша төл сөзді төлеу сөзге,төлеу сөзді төл сөзге айналдыруды қолдану; 9.5.14 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қатыстық есмдіктерді көмекші сөздермен қолдану; 9.5.15 таныс жалпы және оқу тақырыптарында um/ум … zu/цу инфинитивтік құрылымы және damit/дамит жалғаулықтарымен мақсатты бағыныңқы сөйлемді қолдану; 9.5.16 таныс жалпы және оқу тақырыбының шектеулі спектрінде міндеттілікті білдіретін haben + zu + Infinitiv/хабен + цу + Инфинитиф, sein + zu+ Infinitiv/зайн + цу+ Инфинитиф құрылымдарын қолдану; 9.5.17 алдыңғы сыныптарда меңгерілген грамматикалық құбылыстарды жүйелеу

	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығына 8-қосымша
	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына 198-2-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Француз тілі" оқу пәні бойынша жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген Негізгі орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 тіркелген).

2. Оқу пәнінің маңыздылығы оның әлем тілдерінің бірі болуымен, ғылым, білім және туризм тілі болып табылатындығымен анықталады.

Француз тілін білу:

1) әртүрлі өмірлік жағдайда кездесетін қарым-қатынаста білім алушылардың сенімін арттырады;

2) Қазақстанда ғана емес, шетелде де жоғары білім алу мүмкіндігін береді;

3) Қазақстанда және шетелде кәсіптік білімді жалғастыруға мүмкіндік береді;

4) француз тілінде таратылатын жаңалықтар мен ақпаратқа білім алушылардың қол жеткізу мүмкіндігін кеңейтеді;

5) француз тіліндегі әдеби шығармалардың аутенттілік мәтініне білім алушылардың қол жеткізуіне мүмкіндік береді;

6) білім алушыларға Қазақстанды ел ішінде және одан тыс жерлерде таныстыруға мүмкіндік береді;

7) мектепте алған білімдері, дағдылары және оқыту стратегияларына сүйене отырып, өмір бойы білім алуға мүмкіндік береді.

3. "Француз тілі" оқу пәні бойынша оқу бағдарламасы білім алушылардың тіл дағдыларын дамыту бойынша тіл қызметінің төрт түрін (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) дамытуға бағытталған. Негізгі орта білімді (5-9-сыныптар) аяқтаған кезде білім алушылар Жалпыеуропалық шет тілін меңгеру біліктілігіне сәйкес (Common European Framework of Reference, CEFR/Комон Еуроен Фрамуорк оф Реферанс, СИЕФАР) тілдік А2 деңгейін меңгерулері қажет.

2-тарау. "Француз тілі" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Француз тілі" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

1) 5-сыныпта – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағат;

2) 6-сыныпта – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағат;

3) 7-сыныпта – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағат;

4) 8-сыныпта – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағат;

5) 9-сыныпта – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағат.

5. Оқу бағдарламасы меңгеру деңгейіне сәйкес француз тілін оқыту кезеңдерінен (сыныптарды), тілдік дағдылары мен сөйлеу қызметінің түрлері бойынша (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) бағалау критерийлерінен, оқудың барлық кезеңіне (5-9 - сыныптар) арналған ұзақ мерзімді жоспардан тұрады.

6. "Француз тілі" оқу пәні бойынша оқу бағдарламасының мазмұны оқытудың бөлімдері (Тыңдалым. Айтылым. Оқылым. Жазылым. Француз тілін қолдану) бойынша құрылған.

7. Әрбір бөлімде белгіленген оқытудың мақсаты мұғалімге барлық сөйлеу әрекетінің түрлерін (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым, француз тілін қолдану) дамыту бойынша жұмысын жүйелі жоспарлауға, білім алушылардың жетістіктерін бағалауға, оларды оқудың келесі кезеңдері туралы хабардар етуге мүмкіндік береді.

8. Бағдарламаның базалық мазмұнында (Contenu/Коңтөню) француз тілін оқытудың жалпы мақсаттары сынып бөлінісінде ұсынылған.

9. француз тілін оқудың соңғы нәтижесіне бағытталған "Тыңдалым", "Айтылым", "Оқылым" және "Жазылым" бөлімдерінде шетел тілін меңгерудің деңгейлеріне сәйкес (5 - сынып – А1.1, 6 - сынып – А1.2, 7 - сынып – А2.1, 8 және 9 - сыныптар – А2.2) тіл қызметі түрлерінің оқыту мақсаттары жазылған, олар француз тілін оқытудың түпкі нәтижесіне қол жеткізуге бағытталған.

10. "Француз тілін қолдану" бөлімінде білім алушылар француз тілінің лексика-грамматикалық, синтаксистік құрылымдарын сөйлеуде орынды қолдану талаптарымен танысады.

11. 5-сыныпқа арналған базалық мазмұн (Contenu/Коңтөню) шетел тілін меңгеру деңгейіне сәйкес А1 деңгейінің А1.1 – орта деңгейіне сай келеді.

12. 5-сыныптағы мәдениаралық-коммуникативті аспект:

1) өзге тілді мәдениет өкілдерімен тұрмыстық және оқу деңгейінде қарым-қатынас жасау;

2) француз тілінде бастауыш білімін көрсету;

3) қарапайым фразаларды түсіну,

4) күнделікті қарапайым сұрақтарға жауап беру және оларды қоя білу;

5) өзін ауызша таныстыру;

6) қарапайым диалог жүргізу;

7) өзіне қажетті қарапайым ақпаратты (плакаттар, кестелер, жарнама) түсіну;

8) қарапайым ашық хат жазу;

9) ым-ишара арқылы, өзгертіліп айтылған, қайталап айтылған сөздердің мағынасын түсіну;

10) ана тіліне сүйеніп лексиканы интуицияға сүйеніп таба білу;

11) оқылатын тіл елінің этнолингвомәдени құндылықтарымен танысу және француз тілін мәдениаралық жағдаяттардағы қарым-қатынаста практикалық қолдануға ұмтылу;

13. 5-сыныптағы тәрбиелік аспект:

1) француз тілі мен мәдениетіне оң көзқарас қалыптастыру;

2) толерантты болу, түрлі көзқарастарды құрметтеу.

14. 5-сыныптағы жалпы білім беру аспектісі: француз тілі арқылы білім алушылардың жалпы мәдениеттерін, ой-өрістерінің кеңеюін, оқылатын тілдің елі туралы білімдерін, қоршаған әлем туралы білімдерін арттыру.

15. 5-сыныптағы дамыту аспектісі:

1) тілдік қабілетті дамыту, тіл мәдениеті әдебін, француз тілін үйренуге деген қызығушылықты, ерік жігері, есте сақтау сияқты қасиеттерді дамыту;

17. 6-сыныпқа арналған базалық мазмұн (Contenu/Коңтөню шетел тілін меңгеру деңгейіне сәйкес А1 деңгейінің А1.2 жоғары деңгейіне сай келеді.

18. 6-сыныптағы мәдениаралық-коммуникативтік аспект:

1) өзге тілді мәдениет өкілдерімен әлеуметтік-тұрмыстық және оқу деңгейлерінде қарым-қатынас жасау;

2) базалық білім деңгейін көрсету;

3) күнделікті қолданылатын қарапайым сөйлемдерді, фразаларды түсіну;

4) күнделікті қолданылатын сұрақтарға жауап беру және оларды қоя білу, қарапайым диалог құрастыру;

5) өзін және өзге адамды таныстыру;

6) өзіне қажетті қарапайым ақпаратты (дүкенде, көшеде) қолдану;

7) қарапайым ашықхаттар жазу, өзі туралы хат жазу, сауалнама толтыру;

8) өзгертіп, қайталап айту ылған сөздердің мағынасын түсіну;

9) ана тіліне сүйеніп сөздердің мағынасын интуитивті түрде таба білу;

11) оқылатын тіл елінің этнолингвомәдени құндылықтарымен танысу және француз тілін мәдениаралық жағдаяттардағы қарым-қатынаста практикалық қолдану.

19. 6-сыныптағы тәрбиелік аспект:

1) француз тілі мен мәдениетіне оң көзқарас таныту;

2) толерантты болу, түрлі көзқарастарды құрметтеу.

20. 6-сыныптағы жалпы білім беру аспектісі: француз тілі арқылы білім алушылардың жалпы мәдениеттерін, ой-өрістерінің кеңеюін, оқылатын тілдің елі туралы білімдерін, қоршаған әлем туралы білімдерін арттыру.

21. 6-сыныптағы дамыту аспектісі:

1) білім алушылардың тілдік қабілеттерін дамыту, тіл мәдениеті әдебін, француз тілін үйренуге деген қызығушылықтарын, ерік жігері, есте сақтау сияқты қасиеттерін дамыту;

2) туған (өзінің) және өзге тіл мәдениетін тану, шет тілін ана тілімен салыстыру;

23. 7-сыныпқа арналған базалық мазмұн (Contenu/Коңтөню) шетел тілін меңгеру деңгейіне сәйкес А2 деңгейінің А2.1 төмен деңгейіне сай келеді.

24. 7-сыныптағы мәдениаралық-коммуникативтік аспект:

1) өзге тілді мәдениет өкілдерімен әлеуметтік-тұрмыстық және оқу деңгейлерінде қарым-қатынас жасау;

2) жиі қолданыстағы фразаларды түсіну;

4) қарапайым мәтіндерді, хабарландыруларды, хаттарды оқу және түсіну;

5) жеке басына қатысты қысқаша жазбалар/хаттар жазу;

7) елтану бағытында білім алу, қарым-қатынас нормаларымен, француз тілін тасымалдаушылардың ұлттық мінезі және ұлттық менталитетінің ерекшеліктерімен танысу;

8) оқылатын тіл елінің этнолингвомәдени құндылықтарымен танысу және француз тілін мәдениаралық жағдаяттардағы қарым-қатынаста практикалық қолдану.

25. 7-сыныптағы тәрбиелік аспект:

1) француз тілі мен мәдениетіне деген оң көзқарас қалыптастыру;

2) толерантты болу, түрлі көзқарастарды құрметтеу.

26. 7-сыныптағы жалпы білім беру аспектісі: француз тілі арқылы білім алушылардың жалпы мәдениеттерін, ой-өрістерінің кеңеюін, оқылатын тілдің елі туралы білімдерін, қоршаған әлем туралы білімдерін арттыру.

27. 7-сыныптағы дамыту аспектісі:

3) өз ойын логикалық түрде және дәйектілікпен жеткізе білу;

4) туған (өзінің) және өзге тіл мәдениетін тану, шет тілін ана тілімен салыстыру;

29. 8-сыныпқа арналған (А2.2 деңгейі) базалық мазмұн (Contenu/Коңтөню) шетел тілін меңгеру деңгейіне сәйкес А2 деңгейінің А2.2 орта деңгейіне сай келеді.

30. 8-сыныптағы мәденаралық-коммуникативті аспект:

1) өзге тілді мәдениет өкілдерімен әлеуметтік мәдени деңгейде қарым-қатынас жасау;

2) әңгімелесу барысында жалпы ақпаратты, кейбір күрделілеу сөйлемдерді түсіну;

3) күнделікті тұрмыстық іс-әрекет туралы әңгімелесу;

5) жеке сипаттағы хаттар жазу;

7) оқытылатын тілдің елі туралы этнолингвомәдени құндылықтарымен танысу және мәдениаралық жағдаяттардағы қарым-қатынаста француз тілін практикалық қолдану.

31. 8-сыныптағы тәрбиелік аспект:

1) француз тілі мен мәдениетіне деген оң көзқарас қалыптастыру;

2) толерантты болу, түрлі көзқарастарды құрметтеу.

32. 8-сыныптағы жалпы білім беру аспектісі: француз тілі арқылы білім алушылардың жалпы мәдениеттерін, ой-өрістерінің кеңеюін, оқылатын тілдің елі туралы білімдерін, қоршаған әлем туралы білімдерін арттыру.

33. 8-сыныптағы дамыту аспектісі:

1) тілдік қабілеттер мен тілді сезіну қабілеттерін, тіл мәдениеті әдебін, француз тілін үйренуге деген қызығушылықты, тұлғаның ерік жігері, жады сияқты жағымды қасиеттерін дамыту;

3) өз ойын логикалық түрде және дәйектілікпен жеткізе білу, пікірталасқа қатысу;

4) туған (өзінің) және өзге тіл мәдениетін тану, оны ана тілімен салыстыру;

5) шетел тілін меңгерудің тиімді тәсілдерін қолдану, өзінің оқу әрекетін ұйымдастыру, интеллектуалды үдерістерді белсендендіру.

35. 9-сыныпқа арналған (А2.2 деңгейі) базалық мазмұн (Contenu/Коңтөню) шетел тілін меңгеру деңгейіне сәйкес А2 деңгейінің А2.2 жоғары деңгейіне сай келеді.

36. 9-сыныптағы мәдениаралық-коммуникативтік аспект:

1) өзге тілді мәдениет өкілдерімен әлеуметтік-мәдени деңгейде қарым қатынас жасау;

3) өзіндік әңгіме жүргізу;

4) күрделілігі орта деңгейдегі мәтіндердегі маңызды ақпаратты түсіну;

5) жеке басына қатысты қысқаша хаттар жазу;

37. 9-сыныптағы тәрбиелік аспект:

1) француз тілі мен мәдениетіне деген оң көзқарас қалыптастыру;

2) толерантты болу, түрлі көзқарастарды құрметтеу.

38. 9-сыныптағы жалпы білім беру аспектісі: француз тілі арқылы қоршаған орта туралы жалпы мәдениетті көтеру, ой-өрісін кеңейту, оқытылатын тіл елінің білімін үйрену.

39. 9-сыныптағы дамыту аспектісі:

2) туған (өзінің) және өзге тіл мәдениетін тану, оны ана тілімен салыстыру;

5) өз ойын қисынды және жүйелі түрде баяндау, жалпыға ортақ тақырыптардағы пікірталастарға қатысу.

3-тарау. Оқытудың мақсаттар жүйесі

1) 1-бөлім. Тыңдалым (Compréhension de l’oral/Коңпрэаңсьоң ораль):

Білім алушылардың міндеттері:
5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
А1.1	А1.2	А2.1	А.2.2	А2.2
5.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды қолдаумен түсіну	6.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды түсіну	7.1.1 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын түсіну	8.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз дерлік түсіну	9.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз түсіну
5.1.2 қарапайым сұрақтарды түсіну және биографиялық сипаттағы ақпарат ұсыну	6.1.2 қолдаумен биографиялық сипаттағы ақпарат сұралған күрделілеу сұрақтарды түсіну	7.1.2 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде ұзақ әңгіме барысында белгіленген нақты ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну	8.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен немесе қолдаусыз ауқымды шеңбердегі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну	9.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі ақпаратты қолдаусыз егжей-тегжейлі түсіну
5.1.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым сұрақтарды қолдаусыз түсіну	6.1.3 кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша күрделілеу сұрақтарды қолдаумен түсіну	7.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша дәлелдердің көп бөлігін түсіну	8.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дерлік дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну	9.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну
5.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі ақпаратты қолдаумен түсіну	6.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі ақпаратты шектеулі қолдаумен түсіну	7.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір тұжырымдалған мағынадағы ақпаратты аздаған қолдаумен түсіну	8.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша тұжырымдалған мағынадағы ақпараттың көп бөлігін қолдаусыз дерлік түсіну	9.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша тұжырымдалған мағынадағы ақпараттың көп бөлігін қолдаусыз түсіну
5.1.5 шағын әңгімелесу барысында кейбір оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну	6.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну	7.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау	8.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін аздаған қолдаумен анықтау	9.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау
5.1.6 қысқа әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны қолдаумен анықтау	6.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны қолдаумен анықтау	7.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау	8.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау	9.1.6 түрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен мағынаны анықтау
5.1.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау	6.1.7 шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау	7.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтай бастау	8.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау	9.1.7 Көптеген ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау
5.1.8 қолдаумен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді, оның ішінде ұзақ әңгімелесуді түсіну	6.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзақ әңгімелерді, оның ішінде ұзақ әңгімелесуді түсіну	7.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді түсіну	8.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді әңгімелерді түсіну	9.1.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында келтірілген дәлелдердің сәйкессіздігін анықтай бастау

2) 2-бөлім. Aйтылым (Production orale/Продюксьоң ораль):

Білім алушылардың міндеттері:
5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-класс
А1.1	А1.2	А2.1	А.2.2	А2.2
5.2.1 қалыпты жағдаятта жай сөйлемдерді қолданып, өзі және басқалар туралы негізгі ақпаратты беру	6.2.1 жалпы тақырыптардың көбі бойынша пікірталастарда өзі және басқалар туралы негізгі ақпаратты беру	7.2.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану	8.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану	9.2.1 жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану
5.2.2 кейбір жалпы тақырыптар аясында ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою	6.2.2 жалпы тақырыптардың көбі бойынша ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою, қысқа әңгімені қолдау	7.2.2 кейбір жалпы және оқутақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою	8.2.2 жалпы тақырыптар және кейбір оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделілеу сұрақтар қою	9.2.2 жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою
5.2.3 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлем деңгейінде өз пікірін айту	6.2.3 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша талдау элементтері бар сөйлем деңгейінде өз пікірін айту	7.2.3 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау деңгейінде өз пікірін айту	8.2.3 кез келген жалпы және оқу тақырыптары аясында талдау деңгейінде өз пікірін айту	9.2.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша өз көзқарасын негіздеу және түсіндіру
5.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару	6.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару	7.2.4 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару	8.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, пікірлерге икемді жауап қайтару	9.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде белгіленген дәрежедегі икемділікпен талдау деңгейінде пікірлерге жауап беру
5.2.5 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде базалық деңгейде өзара ақпарат алмасып көру	6.2.5 жалпы және оқу тақырыптарының көбінің шеңберінде ұзақ әңгімелесу барысында өзара қарым-қаныс жасап көру	7.2.5 Оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасап көру	8.2.5 Оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау	9.2.5 Оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау
5.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу	6.2.6 пікірталас, жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу	7.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде икемді білдіруге тырысу	8.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде біршама икемділікпен білдіру	9.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде белгіленген икемділікпен білдіру
5.2.7 кейбір жалпы тақырыптар шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану	6.2.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану	7.2.7 әртүрлі жалпы және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану	8.2.7 жалпы тақырыптардың көбінің және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану	9.2.7 шектеусіз жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
5.2.8 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптарындағы қарапайым әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту	6.2.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту	7.2.8 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптарындағы кейбір ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту	8.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша кейбір ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту	9.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзағырақ әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту

3) 3 - бөлім. Оқылым (Compréhension des écrits/Комрэаңсьоң экрит):

Білім алушылардың міндеттері:
5 -сынып	6 -сынып	7 -сынып	8 -сынып	9- сынып
А1.1	А1.2	А2.1	А.2.2	А2.2
5.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну	6.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну	7.3.1 кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну	8.3.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы әртүрлі бейтаныс мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі негізгі ойды түсіну	9.3.1 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіндегі негізгі ойды түсіну
5.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды аздаған қолдаумен түсіну	6.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды өздігінен түсіну	7.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну	8.3.2 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну	9.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну
5.3.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді егжей-тегжейлі түсіну	6.3.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну	7.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбінде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну	8.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну	9.3.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдерді егжей-тегжейлі түсіну
5.3.4 шағын мәтіндерді қолдаусыз оқу сонымен қатар, оқылған мәтін бойынша хабарлама жасау	6.3.4 көркем әдебиеттен кейбір шағын, қарапайым мәтіндерді өздігінен оқу	7.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден кейбір көлемді мәтіндерді оқу	8.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде әртүрлі көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу	9.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу
5.3.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау	6.3.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің, сонымен қатар көлемді мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау	7.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбінің мәнмәтінінен мағынаны анықтау	8.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын және кейбір көлемді мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау	9.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбінің мәнмәтінінен мағынаны анықтау
5.3.6 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау	6.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі қысқа мәтіндердің көбіне автордың көзқарасыннемесе пікірін анықтау	7.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау	8.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау	9.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіне автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау
5.3.7 кейбір жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау	6.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау	7.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау	8.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау	9.3.7 кез келген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау
5.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс қағаз және цифрлық ресурстарды аздаған қолдаумен пайдалану	6.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс қағаз және цифрлық ресурстарды өздігінен пайдалану	7.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстарды аздаған қолдау көрсету арқылы пайдалану	8.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстарды пайдалану	9.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстардың көбін пайдалану
5.3.9 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі фактілер мен пікірлердің арасындағы айырмашылықтын анықтау	6.3.9 кез келген жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі фактілер мен пікірлердің арасындағы айырмашылықтын анықтау	7.3.9 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау	8.3.9 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау	9.3.9 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау

4) 4-бөлім. Жазылым (Production écrite/Продюксьоң экрит):

Білім алушылардың міндеттері:
5 -сынып	6 -сынып	7 -сынып	8 -сынып	9- класс
А1.1	А1.2	А2.1	А.2.2	А2.2
5.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету	6.4.1 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету	7.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету	8.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды аздаған қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету	9.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаусыз жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету
5.4.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша түйінді сөздерді тірек етіп абзацтағы сөйлемдерді тізбектеп жазу	6.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы қолдаумен жазу	7.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу	8.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу	9.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы өздігінен жазу
5.4.3 адамды, мекенді және объектіні сипаттап, мәтін деңгейінде нақты мәліметтерді қолдаумен жазу	6.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен жеке сезім, көзқарас туралы жазу	7.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу	8.4.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу	9.4.3 Таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу
5.4.4 жеке ақпарат беру үшін қолдаумен үлкен сөйлемдерді дәйектеп жазу	6.4.4 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы ұзын сөйлемдерді абзацпен дәйектеп жазу	7.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану	8.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану	9.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді минималды қолдаумен пайдалану
5.4.5 базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы қолдаумен сөйлемдерді байланыстыру	6.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану	7.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аздаған қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану	8.4.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану	9.4.5 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану
5.4.6 кейбір таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді аздаған қолдаумен қисынды біріктіру	6.4.6 әртүрлі таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы аздаған қолдаумен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру	7.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру	8.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы өздігінен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру	9.4.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы байланысқан мәтіндер жазу
5.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану	6.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану	7.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану	8.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану	9.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шектеусіз жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты өздігінен пайдалану
5.4.8 кейбір жалпы тақырыптарда жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу	6.4.8 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу	7.4.8 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу	8.4.8 таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу	9.4.8 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
5.4.9 кейбір таныс жалпы тақырыптар бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану	6.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану	7.4.9 әртүрлі кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану	8.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану	9.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін сауатты қолдану

5) 5-бөлім. Француз тілін қолдану (Utilisation de la langue/Үтилизасьоң дө лә лаңг):

Білім алушылардың міндеттері:
5 -сынып	6 -сынып	7 -сынып	8 -сынып	9- сынып
А1.1	А1.2	А2.1	А2.2	А2.2
5.5.1 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша тиісті род түріндегі саналатын және саналмайтын зат есімдерді қолдану	6.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мекен және мезгілді сипаттайтын кейбір дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді фразаларды қолдану	7.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді фразаларды қолдану	8.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар таныс емес тақырыптар бойынша кейбір күрделі дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді топтарды қолдану	9.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар таныс емес тақырыптар бойынша әртүрлі күрделі дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді топтарды қолдану
5.5.2 très/трэ сөзін шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптарында қолдану	6.5.2 trop/тро, très/, трэ сөздерін таныс жалпы және оқу тақырыптарында кеңінен қолдану	7.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарында саналатын және саналмайтын зат есімдермен әртүрлі есептік сан есімдерді, олармен бірге beaucoup de/боку дө, pas beaucoup/па боку, de/дө, assez de/асэ дө, peu de/пө дө сөздерін қолдану	8.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарында саналатын және саналмайтын зат есімдермен әртүрлі есептік сан есімдерді қолдану	9.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарында саналатын және саналмайтын зат есімдермен және есімді топтармен әртүрлі есептік сан есімдерді қолдану
5.5.3 жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша заттарды сипаттауда сын есімдерді, оның ішінде mon/моң, ma/ма, ton/тоң, ta/та, son/соң, sa/са, mes/мэ, tes/тэ, ses/сэ тәуелдік сын есімдерді қолдану	6.5.3 зат есімнің алдында және одан кейін бір буынды және екі буынды дара сын есімдерді қолдану	7.5.3 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімнің алуан түрлілігін, қалыпты және ерекше өзгеретін сын есімдерді, сын есімнің салыстырмалы және күшейтпелі шырайларын қолдану	8.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі дара және күрделі сын есімдерді есімшенің орнына қолдану, мысалы, деңгейді көрсету үшін plus moins/муэң, assez/асэ … que/кө…салыстырмалы құрылымын пайдалану	9.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша есімшенің орнына деңгейді көрсету үшін қолдануға болатын әртүрлі дара және күрделі сын есімдерді, салыстырмалы құрылымдарды және күшейткіш сын есімдерді пайдалану
5.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша le/лө, la/ла, l’/эль, les/ле белгілік артикльдерін, un/эң, une/юн, des/дэ белгісіздік артикльдерін және du/дю, de la/дө ла, des/де, de l’/ле/дө эль сияқты артикльдерді қолдану	6.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі сілтеу мағынасындағы сөздерді қолдану. Зат есімдердің алдында артикльдер қолданылмайтын жайларды білу	7.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі сілтеу мағынасындағы сөздерді қолдану. Артикльдердің жалқы есімдердің алдында қолданылу ерекшеліктерін білу	8.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дерексіз және деректі зат есімдермен, болымсыз конструкцияларда қолданылатын артикльдерді, сандық мағына білдіретін сөздерден кейін, сын есім+зат есім тобының алдында, географиялық атаулардың алдында қолданылатын артикльдердің түрлі формаларын пайдалану	9.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дерексіз және деректі зат есімдермен, болымсыз конструкцияларда қолданылатын артикльдерді, сандық мағына білдіретін сөздерден кейін қолданылатын артикльдердің түрлі формаларын пайдалану
5.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында сұрақтарды қолдану, оның ішінде comment/комаң, qui/ки, quoi/куа, que/кө сөздері қолданылған сұрақтарды пайдалану	6.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында шақ формаларындағы сұрақтарды қолдану	7.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ формаларындағы сұрақтарды қолдану	8.5.5 Сөйлеуде quel (s)/кэль (эс)/quelle (кэл), сұраулы есімдіктерді, jamais/жамэ, rien/рьен, personne/пэрсон, ne… que/нө... кө болымсыздық мағынадағы шылауларды, ne…que/нө... кө шектеу мағынасындағы құрылымды пайдалану	9.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі типтегі сұрақтарды қолдану
5.5.6 таныс жалпы және оқу тақырыптарында негізгі жіктеу есімдіктерін және сілтеу сын есімдерін қолдану	6.5.6 көптеген жалпы және оқу тақырыптарында негізгі жіктеу және сілтеу есімдіктерін қолдану	7.5.6 таныс жалпы және оқу тақырыптарында жіктеу және белгісіздік есімдіктерін қолдану	8.5.6 сөйлеуде барысында qui/ки, que/кө, dont/доң, où/у дара қатыстық есімдіктерін пайдалану	9.5.6 lui/сөлүи, celle/сэль, ceux/сө, le mien/лө мьэң, la mienne/лө мьэң, les miens/ле мьэң, les miennes/ле мьен сілтеу және тәуелдік есімдіктерін қолдану
5.5.7 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша іс-әрекеттің болғанын көрсететін дара етістіктерді қолдану	6.5.7 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша белгісіз және аяқталмаған іс-әрекетті білдіретін дара өткен шақ формаларын қолдану	7.5.7 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша күрделі өткен шақты көрсету үшін белгісіз және аяқталмаған іс-әрекетті білдіретін дара өткен шақ формаларының алуан түрлілігін қолдану	8.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша Le Passé composé/Лө пасэ композэ, L’Imparfait/лэңпарфэ, Le Plus-que-parfait/Лө плюс кө парфэ өткен шақ формаларын қолдану	9.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша Concordance des temps/Коңкордаңс дэ таң осы және өткен шақты білдіру үшін шақтарды қиыстыру дағдыларын қолдану
5.5.8 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша іс-әрекеттер туралы айту үшін етістіктің осы шақ формасын қолдану	6.5.8 өрісі кеңейген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұсыныстар жасау, уәде беру және болжам жасау үшін етістіктің келер шақ формаларын қолдану	7.5.8 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша келер шақтың алуан түрлерін, оның ішінде таяу келер шақ формасын пайдалану	8.5.8 Futur Simple/Фютюр сэңплө (келер шақ) туралы білімді жүйелеу, таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша келер шақ формаларын қолдану	9.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтіндерді оқу және тыңдау барысында ашық райы формасындағы le present/лө прэзаң, le passé composé/лө пасэ коңпозэ, le futur immediate/дө фютюр имэдиа, l'imparfait/лэңпарфэ, le plus-que-parfait/лө плюс кө парфэ, le futur dans/лө фютюр даң ,le passé/лө пасэ етістіктерін тану
5.5.9 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша іс-әрекеттерді, әдеттерді және қалыптарды сипаттау үшін бұрыс етістіктердің осы шақ формасын қолдану	6.5.9 өрісі кеңейген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша көптеген осы және өткен шақтардың дара активті және кейбір пассивті формаларын сәйкесінше қолдану	7.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша көптеген осы, өткен шақ және соңғы аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін формаларды сәйкесінше қолдану	8.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша төл және төлеу сөзде көптеген осы, өткен шақ және соңғы аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін сөз формаларын дұрыс қолдану	9.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша осы және өткен шақтың активті және пассивті саналуан түрлерінің формаларын төл және төлеу сөзде дұрыс қолдану
5.5.10 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша осы және келер шақ мағынасында қолданылатын осы шақ формаларын пайдалану	6.5.10 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы шақ және аяқталмаған өткен шақ формаларын кейбір өткен шақ формасын жасау үшін қолдану	7.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын қолдану	8.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, оның ішінде кейбір пассивті формаларды қолдану	9.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, оның ішінде пассивті формалардың кең өрісін қолдану
5.5.11 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жалпы үстеулерді, жиілік үстеулерін пайдалану	6.5.11 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша устеулердің сан-алуан түрлерін, жай және салыстырмалы формаларын қолдану	7.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дұрыс және бұрыс үстеулердің шырай құрылымдарын қолдану	8.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша құрмалас сөйлемдердің кейбір формаларын қолдану	9.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша хабарлама жасау, сұрақ қою және команда беру үшін сөйлеу формаларының көптеген түрлерін қолдану
5.5.12 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл және мекен туралы айту үшін предлогтарды колдану	6.5.12 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша заттарды және мезгілді сипаттау үшін предлогтарды қолдану, бағыт мағыналы à gauche/а гош, à droite/а друат, tout droit/ту друа предлогтарын қолдану	7.5.12 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлемдерде зат есімнің және сын есімнің алдыңда предлогтарды қолдану	8.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша өзінен кейін белгілі предлогтардың қолданылуын талап ететін етістіктерді пайдалану	9.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша предлогпен қатыстық есімдіктерді қолдану
5.5.13 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі сөйлемдердің бөліктерін байланыстыру үшін et жалғаулығын қолдану	6.5.13 кең спектрдегі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі сөйлемдердің бөліктерін байланыстыру үшін ou жалғаулығын қолдану	7.5.13 таныс және оқу тақырыптарында әртүрлі жалғаулықтарды қолдану	8.5.13 сөйлеуде ou/у, mais/мэ, ni/ни…ni/ни жалғаулықты салалас құрмалас сөйлемдердерді қолдану	9.5.13 бағыныңқы сөйлем басыңқымен толықтауыштық, анықтауыштық қатынаста болатын кеңінен қолданылатын сабақтас құрмалас сөйлемдерді пайдалану, олардың көмегімен іс-әрекеттің мезгіл, себеп, мекенін білдіре білу
5.5.14 жеке және таныс тақырыптар бойынша іс-әрекеттер туралы осы шақ түрінде айту үшін болымсыз мағына беретін ne…pas/нө...па тіркесін қолдану	6.5.14 жеке және таныс тақырыптар бойынша іс-әрекеттер туралы осы және өткен шақ түрлерінде айту үшін болымсыз мағына беретін ne … rien/нө ... рьен тіркесін қолдану	7.5.14 жеке және таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша іс-әрекеттер туралы осы және өткен шақ түрлерінде айту үшін болымсыз мағына беретін ne … rien/нө ... рьен тіркесін қолдану	8.5.14 жеке және таныс тақырыптар бойынша іс-әрекеттер туралы осы және өткен шақ түрлерінде айту үшін болымсыз мағына беретін ne…plus/нө...плю, jamais/жамэ, rien/рьэң, personne/пэрсон демеуліктерін, сонымен қатар ne…que/нө... кө шектеу орамын қолдану	9.5.14 бағыныңқы сөйлем басыңқымен толықтауыштық, анықтауыштық қатынаста болатын кеңінен қолданылатын сабақтас құрмалас сөйлемдерді пайдалану, олардың көмегімен іс-әрекеттің мезгіл, себеп, мекенін білдіре білу
5.5.15 осы шақта бір немесе бірнеше заттың бар екендігін көрсету үшін il/иль, ya/я жақсыз орамдарын қолдану	6.5.15 осы шақта ауа райы жағдайы туралы айту үшін il fait/иль фэ жақсыз орамдарын қолдану	7.5.15 à/а және de/дө предлогтары бар жанама толықтауышты ауыстыру үшін y/и, en/аң предлогтарын қолдану	8.5.15 осы шақта рұқсат беруді, тілекті, тиым салуды білдіру үшін осы шақтағы шартты райды қолдану	9.5.15 сезімді білдіретін етістіктер мен сөйлемдерден кейін осы шақтағы шартты райды қолдану
5.5.16 өтініш білдіру үшін je voudrais/жө вудрэ формасын қолдану	6.5.16 осы шақта болжам жасау, әдепті түрде өтініш, күмән білдіру үшін осы шақтағы шартты рай формасын қолдану	7.5.16 осы шақта болжам жасау, әдепті түрде өтініш, күмән білдіру үшін осы шақтағы шартты рай формасын қолдану	8.5.16 сөйлеуде осы кезде және болашақта шарттың нақты және нақты емес екендігін білдіру үшін жай сөйлемде және пысықтауыштық мағынада байланысқан бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемде ұсыныс, болжамдар жасау, тілек, әдепті өтініш білдіру мақсатында шартты райды қолдану	9.5.16 сөйлеуде осы кезде және болашақта шарттың нақты және нақты емес екендігін білдіру үшін жай сөйлемде және пысықтауыштық мағынада байланысқан бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемде ұсыныс, болжамдар жасау, тілек, әдепті өтініш білдіру мақсатында шартты райды қолдану
5.5.17 осы шақта бұйрық беру үшін бұйрық райды қолдану	6.5.17 өтініш білдіру, тілек айту, кеңес беру үшін бұйрық райды қолдану	7.5.17 кеңес беру үшін бұйрық райды қолдану	8.5.17 құрмалас сөйлемдердегі қиысу заңдылықтарын түсіндіре білу	9.5.17 төл сөз бен төлеу сөздің айырмашылығын білу, l’Impératif/лэңператиф райының көмегімен талап етуді білдіру

42. Осы оқу бағдарлама негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Француз тілі" оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу бағдарламасының қосымшасындағы Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 5-9 -сыныптарына
арналған "Француз тілі" оқу
пәнінен жаңартылған
мазмұндағы Үлгілік оқу
бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Француз тілі" оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар

1) 5-сынып (А1.1):

Білім алушылар білуге тиісті:
Тақырыптар	Бөлімдер	Оқу мақсаты
1-тоқсан
1. Мектеп өмірі 1.1 Танысу 1.2 Оқу пәндері. Оқу құралдары	Тыңдалым	5.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды қолдаумен түсіну; 5.1.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым сұрақтарды қолдаусыз түсіну; 5.1.6 қысқа әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны қолдаумен анықтау; 5.1.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау
	Айтылым	5.2.1 қалыпты жағдаятта жай сөйлемдерді қолданып, өзі және басқалар туралы негізгі ақпаратты беру; 5.2.2 кейбір жалпы тақырыптар аясында ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою; 5.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 5.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу; 5.2.7 кейбір жалпы тақырыптар шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	5.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 5.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды аздаған қолдаумен түсіну; 5.3.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау
	Жазылым	5.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 5.4.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша түйінді сөздерді тірек етіп абзацтағы сөйлемдерді тізбектеп жазу; 5.4.3 адамды, мекенді және объектіні сипаттап, мәтін деңгейінде нақты мәліметтерді қолдаумен жазу; 5.4.6 кейбір таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді аздаған қолдаумен қисынды біріктіру; 5.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану
	Тілді қолдану	5.5.1 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша тиісті род түріндегі саналатын және саналмайтын зат есімдерді қолдану; 5.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша le/лө, la/ла, l’/эль, les/ле белгілік артикльдерін, un/эң, une/юн, des/дэ белгісіздік артикльдерін және du/дю, de la/дө ла, des/де, de l’/ле/дө эль сияқты артикльдерді қолдану; 5.5.7 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша іс-әрекеттің болғанын көрсететін дара етістіктерді қолдану; 5.5.9 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша іс-әрекеттерді, әдеттерді және қалыптарды сипаттау үшін бұрыс етістіктердің осы шақ формасын қолдану; 5.5.11 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жалпы үстеулерді, жиілік үстеулерін пайдалану
2-тоқсан
2. Адам. Отбасы. Үй 2.1 Менің шежірем 2.2 Отбасылық дәстүрлер	Тыңдалым	5.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды қолдаумен түсіну; 5.1.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым сұрақтарды қолдаусыз түсіну; 5.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі ақпаратты қолдаумен түсіну; 5.1.6 қысқа әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны қолдаумен анықтау
	Айтылым	5.2.1 қалыпты жағдаятта жай сөйлемдерді қолданып, өзі және басқалар туралы негізгі ақпаратты беру; 5.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 5.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу; 5.2.7 кейбір жалпы тақырыптар шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	5.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 5.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды аздаған қолдаумен түсіну; 5.3.4 шағын мәтіндерді қолдаусыз оқу сонымен қатар, оқылған мәтін бойынша хабарлама жасау; 5.3.6 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 5.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс қағаз және цифрлық ресурстарды аздаған қолдаумен пайдалану; 5.3.9 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі фактілер мен пікірлердің арасындағы айырмашылықтын анықтау
	Жазылым	5.4.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша түйінді сөздерді тірек етіп абзацтағы сөйлемдерді тізбектеп жазу; 5.4.3 адамды, мекенді және объектіні сипаттап, мәтін деңгейінде нақты мәліметтерді қолдаумен жазу; 5.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану; 5.4.8 кейбір жалпы тақырыптарда жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	5.5.1 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша тиісті род түріндегі саналатын және саналмайтын зат есімдерді қолдану; 5.5.2 très/трэ сөзін шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптарында қолдану; 5.5.3 жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша заттарды сипаттауда сын есімдерді, оның ішінде mon/моң, ma/ма, ton/тоң, ta/та, son/соң, sa/са, mes/мэ, tes/тэ, ses/сэ тәуелдік сын есімдерді қолдану; 5.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша le/лө, la/ла, l’/эль, les/ле белгілік артикльдерін, un/эң, une/юн, des/дэ белгісіздік артикльдерін және du/дю, de la/дө ла, des/де, de l’/ле/дө эль сияқты артикльдерді қолдану; 5.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында сұрақтарды қолдану, оның ішінде comment/комаң, qui/ки, quoi/куа, que/кө сөздері қолданылған сұрақтарды пайдалану; 5.5.7 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша іс-әрекеттің болғанын көрсететін дара етістіктерді қолдану; 5.5.11 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жалпы үстеулерді, жиілік үстеулерін пайдалану; 5.5.17 осы шақта бұйрық беру үшін бұйрық райды қолдану
3-тоқсан
3. Халықтардың тілі және мәдениеті 3.1 Ұлтттар және тілдер 3.2 Атаулы күндер және мерекелер	Тыңдалым	5.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды қолдаумен түсіну; 5.1.2 қарапайым сұрақтарды түсіну және биографиялық сипаттағы ақпарат ұсыну; 5.1.6 қысқа әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны қолдаумен анықтау; 5.1.8 қолдаумен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді, оның ішінде ұзақ әңгімелесуді түсіну
	Айтылым	5.2.3 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлем деңгейінде өз пікірін айту; 5.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 5.2.5 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде базалық деңгейде өзара ақпарат алмасып көру; 5.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу; 5.2.7 кейбір жалпы тақырыптар шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 5.2.8 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптарындағы қарапайым әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	5.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 5.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды аздаған қолдаумен түсіну; 5.3.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді егжей-тегжейлі түсіну; 5.3.6 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау
	Жазылым	5.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 5.4.3 адамды, мекенді және объектіні сипаттап, мәтін деңгейінде нақты мәліметтерді қолдаумен жазу; 5.4.4 жеке ақпарат беру үшін қолдаумен үлкен сөйлемдерді дәйектеп жазу; 5.4.5 базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы қолдаумен сөйлемдерді байланыстыру; 5.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану; 5.4.8 кейбір жалпы тақырыптарда жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	5.5.1 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша тиісті род түріндегі саналатын және саналмайтын зат есімдерді қолдану; 5.5.2 très/трэ сөзін шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптарында қолдану; 5.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша le/лө, la/ла, l’/эль, les/ле белгілік артикльдерін, un/эң, une/юн, des/дэ белгісіздік артикльдерін және du/дю, de la/дө ла, des/де, de l’/ле/дө эль сияқты артикльдерді қолдану; 5.5.8 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша іс-әрекеттер туралы айту үшін етістіктің осы шақ формасын қолдану; 5.5.9 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша іс-әрекеттерді, әдеттерді және қалыптарды сипаттау үшін бұрыс етістіктердің осы шақ формасын қолдану; 5.5.13 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі сөйлемдердің бөліктерін байланыстыру үшін et жалғаулығын қолдану; 5.5.14 жеке және таныс тақырыптар бойынша іс-әрекеттер туралы осы шақ түрінде айту үшін болымсыз мағына беретін ne…pas/нө...па тіркесін қолдану; 5.5.15 осы шақта бір немесе бірнеше заттың бар екендігін көрсету үшін il/иль, ya/я жақсыз орамдарын қолдану; 5.5.16 өтініш білдіру үшін je voudrais/жө вудрэ формасын қолдану
4-тоқсан
4. Салауатты өмір салты 4.1 Менің әуес ісім және бос уақытым 4.2 Менің талғамдарым	Тыңдалым	5.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды қолдаумен түсіну; 5.1.5 шағын әңгімелесу барысында кейбір оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну; 5.1.6 қысқа әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны қолдаумен анықтау; 5.1.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша қарапайым әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау
	Айтылым	5.2.2 кейбір жалпы тақырыптар аясында ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою; 5.2.3 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлем деңгейінде өз пікірін айту; 5.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 5.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу; 5.2.7 кейбір жалпы тақырыптар шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	5.3.4 шағын мәтіндерді қолдаусыз оқу сонымен қатар, оқылған мәтін бойынша хабарлама жасау; 5.3.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 5.3.6 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 5.3.7 кейбір жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау
	Жазылым	5.4.3 адамды, мекенді және объектіні сипаттап, мәтін деңгейінде нақты мәліметтерді қолдаумен жазу; 5.4.6 кейбір таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді аздаған қолдаумен қисынды біріктіру; 5.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану; 5.4.8 кейбір жалпы тақырыптарда жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 5.4.9 кейбір таныс жалпы тақырыптар бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	5.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша le/лө, la/ла, l’/эль, les/ле белгілік артикльдерін, un/эң, une/юн, des/дэ белгісіздік артикльдерін және du/дю, de la/дө ла, des/де, de l’/ле/дө эль сияқты артикльдерді қолдану; 5.5.6 таныс жалпы және оқу тақырыптарында негізгі жіктеу есімдіктерін және сілтеу сын есімдерін қолдану; 5.5.8 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша іс-әрекеттер туралы айту үшін етістіктің осы шақ формасын қолдану; 5.5.10 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша осы және келер шақ мағынасында қолданылатын осы шақ формаларын пайдалану; 5.5.11 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жалпы үстеулерді, жиілік үстеулерін пайдалану; 5.5.12 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мезгіл және мекен туралы айту үшін предлогтарды колдану; 5.5.13 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі сөйлемдердің бөліктерін байланыстыру үшін et жалғаулығын қолдану; 5.5.17 осы шақта бұйрық беру үшін бұйрық райды қолдану

2) 6 -сынып (А1.2):

Білім алушылар білуге тиісті:
Тақырыптар	Бөлімдер	Оқу мақсаты
1-тоқсан
1. Мектеп өмірі 1.1 Күнделікті істерім 1.2 Жыл мезгілдері	Тыңдалым	6.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды түсіну; 6.1.2 қолдаумен биографиялық сипаттағы ақпарат сұралған күрделілеу сұрақтарды түсіну; 6.1.3 кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша күрделілеу сұрақтарды қолдаумен түсіну; 6.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі ақпаратты шектеулі қолдаумен түсіну; 6.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну; 6.1.7 шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау
	Айтылым	6.2.1 жалпы тақырыптардың көбі бойынша пікірталастарда өзі және басқалар туралы негізгі ақпаратты беру; 6.2.2 жалпы тақырыптардың көбі бойынша ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою, қысқа әңгімені қолдау; 6.2.3 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша талдау элементтері бар сөйлем деңгейінде өз пікірін айту; 6.2.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 6.2.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	6.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 6.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды өздігінен түсіну; 6.3.4 көркем әдебиеттен кейбір шағын, қарапайым мәтіндерді өздігінен оқу; 6.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердіңерекше сипаттарын анықтау; 6.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс қағаз және цифрлық ресурстарды өздігінен пайдалану; 6.3.9 кез келген жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі фактілер мен пікірлердің арасындағы айырмашылықтын анықтау
	Жазылым	6.4.1 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 6.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы қолдаумен жазу; 6.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен жеке сезім, көзқарас туралы жазу; 6.4.6 әртүрлі таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы аздаған қолдаумен сөйлемдерді абзацқа қисынды; 6.4.8 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 6.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	6.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мекен және мезгілді сипаттайтын кейбір дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді фразаларды қолдану; 6.5.2 trop/тро, très/, трэ сөздерін таныс жалпы және оқу тақырыптарында кеңінен қолдану; 6.5.8 өрісі кеңейген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұсыныстар жасау, уәде беру және болжам жасау үшін етістіктің келер шақ формаларын қолдану; 6.5.9 өрісі кеңейген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша көптеген осы және өткен шақтардың дара активті және кейбір пассивті формаларын сәйкесінше қолдану; 6.5.14 жеке және таныс тақырыптар бойынша іс-әрекеттер туралы осы және өткен шақ түрлерінде айту үшін болымсыз мағына беретін ne … rien/нө ... рьен тіркесін қолдану; 6.5.17 тілек, кеңес беру үшін бұйрық райды қолдану
2- тоқсан
2. Адам. Отбасы. Үй 2.1 Баспана 2.2 Менің қалам	Тыңдалым	6.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды түсіну; 6.1.3 кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша күрделілеу сұрақтарды қолдаумен түсіну; 6.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі ақпаратты шектеулі қолдаумен түсіну; 6.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны қолдаумен анықтау; 6.1.7 шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау; 6.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзақ әңгімелерді, оның ішінде ұзақ әңгімелесуді түсіну
	Айтылым	6.2.3 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша талдау элементтері бар сөйлем деңгейінде өз пікірін айту; 6.2.6 пікірталас, жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында өз ойын сөйлем деңгейінде нақты және анық жеткізу; 6.2.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 6.2.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	6.3.1 жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 6.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды өздігінен түсіну; 6.3.4 көркем әдебиеттен кейбір шағын, қарапайым мәтіндерді өздігінен оқу; 6.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі қысқа мәтіндердің көбіне автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 6.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау
	Жазылым	6.4.1 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 6.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы қолдаумен жазу; 6.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен жеке сезім, көзқарас туралы жазу; 6.4.4 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы ұзын сөйлемдерді абзацпен дәйектеп жазу; 6.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану; 6.4.8 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	6.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мекен және мезгілді сипаттайтын кейбір дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді фразаларды қолдану; 6.5.2 trop/тро, très/, трэ сөздерін таныс жалпы және оқу тақырыптарында кеңінен қолдану; 6.5.3 зат есімнің алдында және одан кейін бір буынды және екі буынды дара сын есімдерді қолдану; 6.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында шақ формаларындағы сұрақтарды қолдану; 6.5.7 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша белгісіз және аяқталмаған іс-әрекетті білдіретін дара өткен шақ формаларын қолдану; 6.5.10 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы шақ және аяқталмаған өткен шақ формаларын кейбір өткен шақ формасын жасау үшін қолдану; 6.5.11 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша устеулердің сан-алуан түрлерін, жай және салыстырмалы формаларын қолдану; 6.5.12 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша заттарды және мезгілді сипаттау үшін предлогтарды қолдану, бағыт мағыналы à gauche/а гош, à droite/а друат, tout droit/ту друа предлогтарын қолдану
3-тоқсан
3. Тіл және мәдениет 3.1. Мерекелер. Ұлттық тағамдар 3.2 Тағам	Тыңдалым	6.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды түсіну; 6.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша негізгі ақпаратты шектеулі қолдаумен түсіну; 6.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну; 6.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны қолдаумен анықтау
	Айтылым	6.2.2 жалпы тақырыптардың көбі бойынша ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою, қысқа әңгімені қолдау; 6.2.3 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша талдау элементтері бар сөйлем деңгейінде өз пікірін айту; 6.2.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 6.2.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	6.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды өздігінен түсіну; 6.3.4 көркем әдебиеттен кейбір шағын, қарапайым мәтіндерді өздігінен оқу; 6.3.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің, сонымен қатар көлемді мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 6.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау; 6.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс қағаз және цифрлық ресурстарды өздігінен пайдалану
	Жазылым	6.4.1 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 6.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы қолдаумен жазу; 6.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен жеке сезім, көзқарас туралы жазу; 6.4.4 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы ұзын сөйлемдерді абзацпен дәйектеп жазу; 6.4.6 әртүрлі таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы аздаған қолдаумен сөйлемдерді абзацқа қисынды; 6.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану; 6.4.8 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	6.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мекен және мезгілді сипаттайтын кейбір дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді фразаларды қолдану; 6.5.3 зат есімнің алдында және одан кейін бір буынды және екі буынды дара сын есімдерді қолдану; 6.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында шақ формаларындағы сұрақтарды қолдану; 6.5.7 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша белгісіз және аяқталмаған іс-әрекетті білдіретін дара өткен шақ формаларын қолдану; 6.5.11 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша устеулердің сан-алуан түрлерін, жай және салыстырмалы формаларын қолдану; 6.5.15 осы шақта ауа райы жағдайы туралы айту үшін il fait/иль фэ жақсыз орамдарын қолдану; 6.5.16 осы шақта болжам жасау, әдепті түрде өтініш, күмән білдіру үшін осы шақтағы шартты рай формасын қолдану; 6.5.17 тілек, кеңес беру үшін бұйрық райды қолдану
4-тоқсан
4. Салауатты өмір салты 4.1 Дене 4.2 Сыртқы келбет	Тыңдалым	6.1.1 тақырып бойынша жиі қолданылатын сөздерді және жекелеген фразаларды түсіну; 6.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша айырықша ақпараттың едәуір бөлігін және детальдарын қолдаумен түсіну
	Айтылым	6.2.2 жалпы тақырыптардың көбі бойынша ақпарат алу үшін қарапайым сұрақтар қою, қысқа әңгімені қолдау; 6.2.4 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 6.2.5 жалпы және оқу тақырыптарының көбінің шеңберінде ұзақ әңгімелесу барысында өзара қарым-қаныс жасап көру; 6.2.7 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 6.2.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	6.3.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды өздігінен түсіну; 6.3.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну; 6.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау
	Жазылым	6.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы қолдаумен жазу; 6.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен жеке сезім, көзқарас туралы жазу; 6.4.4 жеке ақпарат беру үшін қолдау арқылы ұзын сөйлемдерді абзацпен дәйектеп жазу; 6.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 6.4.7 таныс жалпы және кейбір оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты аздаған қолдаумен пайдалану; 6.4.8 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	6.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі сілтеу мағынасындағы сөздерді қолдану. Зат есімдердің алдында артикльдер қолданылмайтын жайларды білу; 6.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында шақ формаларындағы сұрақтарды қолдану; 6.5.6 көптеген жалпы және оқу тақырыптарында негізгі жіктеу және сілтеу есімдіктерін қолдану; 6.5.10 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы шақ және аяқталмаған өткен шақ формаларын кейбір өткен шақ формасын жасау үшін қолдану; 6.5.11 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша устеулердің сан-алуан түрлерін, жай және салыстырмалы формаларын қолдану; 6.5.13 кең спектрдегі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндердегі сөйлемдердің бөліктерін байланыстыру үшін ou жалғаулығын қолдану; 6.5.15 осы шақта ауа райы жағдайы туралы айту үшін il fait/иль фэ жақсыз орамдарын қолдану; 6.5.16 осы шақта болжам жасау, әдепті түрде өтініш, күмән білдіру үшін осы шақтағы шартты рай формасын қолдану; 6.5.17тілек, кеңес беру үшін бұйрық райды қолдану

3) 7-сынып (А2.1):

Білім алушылар білуге тиісті:
Тақырыптар	Бөлімдер	Оқу мақсаты
1-тоқсан
1. Туған өлкенің тарихы 1.1 Туған өлкенің көрнекі жерлері 1.2 Қала және ауыл	Тыңдалым	7.1.1 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын түсіну; 7.1.2 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде ұзақ әңгіме барысында белгіленген нақты ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну; 7.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір тұжырымдалған мағынадағы ақпаратты аздаған қолдаумен түсіну; 7.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді түсіну
	Айтылым	7.2.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 7.2.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 7.2.3 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау деңгейінде өз пікірін айту; 7.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде икемді білдіруге тырысу; 7.2.7 әртүрлі жалпы және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	7.3.1 кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 7.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 7.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбінде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну; 7.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау; 7.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстарды аздаған қолдау көрсету арқылы пайдалану
	Жазылым	7.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 7.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 7.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 7.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру; 7.4.8 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 7.4.9 әртүрлі кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	7.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді фразаларды қолдану; 7.5.3 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімнің алуан түрлілігін, қалыпты және ерекше өзгеретін сын есімдерді, сын есімнің салыстырмалы және күшейтпелі шырайларын қолдану; 7.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі сілтеу мағынасындағы сөздерді қолдану. Артикльдердің жалқы есімдердің алдында қолданылу ерекшеліктерін білу; 7.5.7 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша күрделі өткен шақты көрсету үшін белгісіз және аяқталмаған іс-әрекетті білдіретін дара өткен шақ формаларының алуан түрлілігін қолдану; 7.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша көптеген осы, өткен шақ және соңғы аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін формаларды сәйкесінше қолдану; 7.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дұрыс және бұрыс үстеулердің шырай құрылымдарын қолдану; 7.5.12 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлемдерде зат есімнің және сын есімнің алдыңда предлогтарды қолдану; 7.5.13 таныс және оқу тақырыптарында әртүрлі жалғаулықтарды қолдану
2-тоқсан
2. Мәдени мұра 2.1 Тарихи көрнекі жерлер 2.2 Киноға, театрға, концертке шақыру	Тыңдалым	7.1.1 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын түсіну; 7.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша дәлелдердің көп бөлігін түсіну; 7.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау; 7.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау; 7.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтай бастау; 7.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді түсіну
	Айтылым	7.2.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 7.2.3 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау деңгейінде өз пікірін айту; 7.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасап көру; 7.2.7 әртүрлі жалпы және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 7.2.8 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптарындағы кейбір ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	7.3.1 кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 7.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 7.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбінде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну
	Жазылым	7.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 7.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 7.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аздаған қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 7.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру; 7.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану; 7.4.8 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу
	Тілді қолдану	7.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі сілтеу мағынасындағы сөздерді қолдану. Артикльдердің жалқы есімдердің алдында қолданылу ерекшеліктерін білу; 7.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ формаларындағы сұрақтарды қолдану; 7.5.6 таныс жалпы және оқу тақырыптарында жіктеу және белгісіздік есімдіктерін қолдану; 7.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша көптеген осы, өткен шақ және соңғы аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін формаларды сәйкесінше қолдану; 7.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын қолдану; 7.5.13 таныс және оқу тақырыптарында әртүрлі жалғаулықтарды қолдану; 7.5.14 жеке және таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша іс-әрекеттер туралы осы және өткен шақ түрлерінде айту үшін болымсыз мағына беретін ne … rien/нө ... рьен тіркесін қолдану; 7.5.16 осы шақта болжам жасау, әдепті түрде өтініш, күмән білдіру үшін осы шақтағы шартты рай формасын қолдану; 7.5.17 кеңес беру үшін бұйрық райды қолдану
3-тоқсан
3. Бейбіт өмір және жасампаздық уақыты 3.1 Киім және мода 3.2 Таңдау және сатып алу	Тыңдалым	7.1.1 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын түсіну; 7.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары бойынша дәлелдердің көп бөлігін түсіну; 7.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір тұжырымдалған мағынадағы ақпаратты аздаған қолдаумен түсіну; 7.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау
	Айтылым	7.2.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 7.2.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 7.2.3 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау деңгейінде өз пікірін айту; 7.2.4 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, кейбір пікірлерге икемді жауап қайтару; 7.2.7 әртүрлі жалпы және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 7.2.8 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптарындағы кейбір ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	7.3.1 кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 7.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 7.3.9 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын, қарапайым мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау
	Жазылым	7.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 7.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 7.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аздаған қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 7.4.7 таныс жалпыжәне оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану; 7.4.9 әртүрлі кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	7.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді фразаларды қолдану; 7.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарында саналатын және саналмайтын зат есімдермен әртүрлі есептік сан есімдерді, олармен бірге beaucoup de/боку дө, pas beaucoup/па боку, de/дө, assez de/асэ дө, peu de/пө дө сөздерін қолдану; 7.5.3 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімнің алуан түрлілігін, қалыпты және ерекше өзгеретін сын есімдерді, сын есімнің салыстырмалы және күшейтпелі шырайларын қолдану; 7.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптарында түрлі шақ формаларындағы сұрақтарды қолдану; 7.5.6 таныс жалпы және оқу тақырыптарында жіктеу және белгісіздік есімдіктерін қолдану; 7.5.7 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша күрделі өткен шақты көрсету үшін белгісіз және аяқталмаған іс-әрекетті білдіретін дара өткен шақ формаларының алуан түрлілігін қолдану; 7.5.8 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша келер шақтың алуан түрлерін, оның ішінде таяу келер шақ формасын пайдалану; 7.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша көптеген осы, өткен шақ және соңғы аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін формаларды сәйкесінше қолдану; 7.5.13 таныс және оқу тақырыптарында әртүрлі жалғаулықтарды қолдану; 7.5.15 à/а және de/дө предлогтары бар жанама толықтауышты ауыстыру үшін y/и, en/аң предлогтарын қолдану
4-тоқсан
4. Адам және оның мүмкіндіктері 4.1 Саяхат 4.2 Тілдік каникул	Тыңдалым	7.1.1 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын түсіну; 7.1.2 аздаған қолдаумен шектеулі жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде ұзақ әңгіме барысында белгіленген нақты ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну; 7.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін қолдаумен анықтау; 7.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау; 7.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтай бастау; 7.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша әңгімелерді түсіну
	Айтылым	7.2.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 7.2.2 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 7.2.3 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша талдау деңгейінде өз пікірін айту; 7.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасап көру; 7.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде икемді білдіруге тырысу
	Оқылым	7.3.1 кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын, қарапайым мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 7.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден кейбір көлемді мәтіндерді оқу; 7.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбінің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 7.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 7.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау
	Жазылым	7.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 7.4.2 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 7.4.3 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 7.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану; 7.4.5 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша аздаған қолдаумен мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 7.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру
	Тілді қолдану	7.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша кейбір дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді фразаларды қолдану; 7.5.3 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сын есімнің алуан түрлілігін, қалыпты және ерекше өзгеретін сын есімдерді, сын есімнің салыстырмалы және күшейтпелі шырайларын қолдану; 7.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі сілтеу мағынасындағы сөздерді қолдану. Артикльдердің жалқы есімдердің алдында қолданылу ерекшеліктерін білу; 7.5.6 таныс жалпы және оқу тақырыптарында жіктеу және белгісіздік есімдіктерін қолдану; 7.5.7 шектеулі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша күрделі өткен шақты көрсету үшін белгісіз және аяқталмаған іс-әрекетті білдіретін дара өткен шақ формаларының алуан түрлілігін қолдану; 7.5.8 көптеген таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша келер шақтың алуан түрлерін, оның ішінде таяу келер шақ формасын пайдалану; 7.5.12 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлемдерде зат есімнің және сын есімнің алдыңда предлогтарды қолдану; 7.5.15 à/а және de/дө предлогтары бар жанама толықтауышты ауыстыру үшін y/и, en/аң предлогтарын қолдану

4) 8-сынып (А2.2):

Білім алушылар білуге тиісті:
Тақырыптар	Бөлімдер	Оқу мақсаты
1-тоқсан
1. Әлемдегі инновациялар 1.1 Масс-медиа. Интернет 1.2 Әлеуметтік желілер	Тыңдалым	8.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз дерлік түсіну; 8.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін аздаған қолдаумен анықтау; 8.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау; 8.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді әңгімелерді түсіну
	Айтылым	8.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 8.2.3 кез келген жалпы және оқу тақырыптары аясында талдау деңгейінде өз пікірін айту; 8.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, пікірлерге икемді жауап қайтару; 8.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау; 8.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде біршама икемділікпен білдіру; 8.2.7 жалпы тақырыптардың көбінің және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	8.3.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы әртүрлі бейтаныс мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 8.3.2 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 8.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде әртүрлі көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу; 8.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстарды пайдалану; 8.3.9 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау
	Жазылым	8.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды аздаған қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 8.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 8.4.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 8.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану; 8.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану; 8.4.8 таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 8.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	8.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарында саналатын және саналмайтын зат есімдермен әртүрлі есептік сан есімдерді қолдану; 8.5.5 сөйлеуде quel (s)/кэль (эс)/quelle (кэл), сұраулы есімдіктерді, jamais/жамэ, rien/рьен, personne/пэрсон, ne…нө...que/кө болымсыздық мағынадағы шылауларды, ne…que/нө... кө шектеу мағынасындағы құрылымды пайдалану; 8.5.6 сөйлеуде барысында qui/ки, que/кө, dont/доң, où/у дара қатыстық есімдіктерін пайдалану; 8.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша Le Passé composé/Лө пасэ композэ, L’Imparfait/лэңпарфэ, Le Plus-que-parfait/Лө плюс кө парфэ өткен шақ формаларын қолдану; 8.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша төл және төлеу сөзде көптеген осы, өткен шақ және соңғы аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін сөз формаларын дұрыс қолдану; 8.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша өзінен кейін белгілі предлогтардың қолданылуын талап ететін етістіктерді пайдалану; 8.5.14 жеке және таныс тақырыптар бойынша іс-әрекеттер туралы осы және өткен шақ түрлерінде айту үшін болымсыз мағына беретін plus/плю, jamais/жамэ, rien/рьэң, personne/пэрсон демеуліктерін, сонымен қатар ne…que/нө... кө шектеу орамын қолдану
2-тоқсан
2. Мәдени мұра 2.1 Әдебиет және кітапты таңдау 2.2 Кітапхана. Медиатека	Тыңдалым	8.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз дерлік түсіну; 8.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен немесе қолдаусыз ауқымды шеңбердегі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну; 8.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дерлік дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну; 8.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау; 8.1.8 қолдаумен жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді әңгімелерді түсіну
	Айтылым	8.2.3 кез келген жалпы және оқу тақырыптары аясында талдау деңгейінде өз пікірін айту; 8.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау; 8.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде біршама икемділікпен білдіру; 8.2.7 жалпы тақырыптардың көбінің және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 8.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша кейбір ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	8.3.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы әртүрлі бейтаныс мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 8.3.2 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 8.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну; 8.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде әртүрлі көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу; 8.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 8.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау
	Жазылым	8.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды аздаған қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 8.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 8.4.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 8.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану; 8.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы өздігінен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру; 8.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану; 8.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	8.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар таныс емес тақырыптар бойынша кейбір күрделі дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді топтарды қолдану; 8.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі дара және күрделі сын есімдерді есімшенің орнына қолдану, мысалы, деңгейді көрсету үшін plus moins/муэң, assez/асэ … que/кө… салыстырмалы құрылымын пайдалану; 8.5.6 сөйлеуде барысында qui/ки, que/кө, dont/доң, où/у дара қатыстық есімдіктерін пайдалану; 8.5.8 Futur Simple/Фютюр сэңплө (келер шақ) туралы білімді жүйелеу, таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша келер шақ формаларын қолдану; 8.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша төл және төлеу сөзде көптеген осы, өткен шақ және соңғы аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін сөз формаларын дұрыс қолдану; 8.5.13 сөйлеуде ou/у, mais/мэ, ni/ни…ni/ни жалғаулықты салалас құрмалас сөйлемдердерді қолдану; 8.5.15 осы шақта рұқсат беруді, тілекті, тиым салуды білдіру үшін осы шақтағы шартты райды қолдану; 8.5.17 құрмалас сөйлемдердегі келісу заңдылығын түсіндіруді білу
3-тоқсан
3. Бейбіт өмір және жасампаздық уақыты 3.1 Қоршаған орта және экология 3.2 Күнделікті өмірдегі жақсы әдеттер	Тыңдалым	8.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз дерлік түсіну; 8.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен немесе қолдаусыз ауқымды шеңбердегі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну; 8.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дерлік дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну; 8.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін аздаған қолдаумен анықтау; 8.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау
	Айтылым	8.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 8.2.2 жалпы тақырыптар және кейбір оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделілеу сұрақтар қою; 8.2.3 кез келген жалпы және оқу тақырыптары аясында талдау деңгейінде өз пікірін айту; 8.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, пікірлерге икемді жауап қайтару; 8.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде біршама икемділікпен білдіру; 8.2.7 жалпы тақырыптардың көбінің және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 8.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша кейбір ұзақтау әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	8.3.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы әртүрлі бейтаныс мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі негізгі ойды түсіну; 8.3.2 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 8.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын және кейбір көлемді мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 8.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 8.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау; 8.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстарды пайдалану; 8.3.9 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша шағын мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау
	Жазылым	8.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды аздаған қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 8.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 8.4.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 8.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану; 8.4.5 таныс жалпы әне оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 8.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы өздігінен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру; 8.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты минималды қолдаумен пайдалану; 8.4.8 таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 8.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа сауатты мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін дұрыс қолдану
	Тілді қолдану	8.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар таныс емес тақырыптар бойынша кейбір күрделі дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді топтарды қолдану; 8.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарында саналатын және саналмайтын зат есімдермен әртүрлі есептік сан есімдерді қолдану; 8.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі дара және күрделі сын есімдерді есімшенің орнына қолдану, мысалы, деңгейді көрсету үшін plus moins/муэң, assez/асэ … que/кө … салыстырмалы құрылымын пайдалану; 8.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дерексіз және деректі зат есімдермен, болымсыз конструкцияларда қолданылатын артикльдерді, сандық мағына білдіретін сөздерден кейін, сын есім+зат есім тобының алдында, географиялық атаулардың алдында қолданылатын артикльдердің түрлі формаларын пайдалану; 8.5.6 сөйлеуде барысында qui/ки, que/кө, dont/доң, où/у дара қатыстық есімдіктерін пайдалану; 8.5.8 Futur Simple/Фютюр сэңплө (келер шақ) туралы білімді жүйелеу, таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша келер шақ формаларын қолдану; 8.5.14 жеке және таныс тақырыптар бойынша іс-әрекеттер туралы осы және өткен шақ түрлерінде айту үшін болымсыз мағына беретін plus/плю, jamais/жамэ, rien/рьэң, personne/пэрсон демеуліктерін, сонымен қатар ne…que/нө... кө шектеу орамын қолдану; 8.5.16 сөйлеуде осы кезде және болашақта шарттың нақты және нақты емес екендігін білдіру үшін жай сөйлемде және пысықтауыштық мағынада байланысқан бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемде ұсыныс, болжамдар жасау, тілек, әдепті өтініш білдіру мақсатында шартты райды қолдану
4-тоқсан
4. Адам және оның мүмкіндіктері 4.1 Прогресс және адам өмірі 4.2 Менің жеке жетістіктерім	Тыңдалым	8.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз дерлік түсіну; 8.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен немесе қолдаусыз ауқымды шеңбердегі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпаратты егжей-тегжейлі түсіну; 8.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дерлік дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну; 8.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша тұжырымдалған мағынадағы ақпараттың көп бөлігін қолдаусыз дерлік түсіну; 8.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін аздаған қолдаумен анықтау; 8.1.6 ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша мағынаны аздаған қолдаумен анықтау; 8.1.7 кейбір ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау
	Айтылым	8.2.1 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 8.2.2 жалпы тақырыптар және кейбір оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделілеу сұрақтар қою; 8.2.3 кез келген жалпы және оқу тақырыптары аясында талдау деңгейінде өз пікірін айту; 8.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде талдау элементтері бар жай сөйлемдерді қолданып, пікірлерге икемді жауап қайтару; 8.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау; 8.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде біршама икемділікпен білдіру; 8.2.7 жалпы тақырыптардың көбінің және кейбір оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	8.3.2 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 8.3.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндерде келтірілген дәлелдерді, сонымен қатар көлемді мәтіндерді егжей-тегжейлі түсіну; 8.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде әртүрлі көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу; 8.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі шағын және кейбір көлемді мәтіндердің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 8.3.6 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі мәтіндердегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 8.3.7 көптеген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау; 8.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстарды пайдалану
	Жазылым	8.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды аздаған қолдаумен жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 8.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы аздаған қолдаумен жазу; 8.4.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 8.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді пайдалану; 8.4.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 8.4.6 таныс жалпы тақырыптар бойынша базалық байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы өздігінен сөйлемдерді абзацқа қисынды біріктіру
	Тілді қолдану	8.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар таныс емес тақырыптар бойынша кейбір күрделі дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді топтарды қолдану; 8.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарында саналатын және саналмайтын зат есімдермен әртүрлі есептік сан есімдерді қолдану; 8.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі дара және күрделі сын есімдерді есімшенің орнына қолдану, мысалы, деңгейді көрсету үшін plus moins/муэң, assez/асэ … que/кө … салыстырмалы құрылымын пайдалану; 8.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша төл және төлеу сөзде көптеген осы, өткен шақ және соңғы аяқталған іс-әрекет мағынасын білдіретін сөз формаларын дұрыс қолдану; 8.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, оның ішінде кейбір пассивті формаларды қолдану; 8.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша құрмалас сөйлемдердің кейбір формаларын қолдану; 8.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша өзінен кейін белгілі предлогтардың қолданылуын талап ететін етістіктерді пайдалану; 8.5.16 сөйлеуде осы кезде және болашақта шарттың нақты және нақты емес екендігін білдіру үшін жай сөйлемде және пысықтауыштық мағынада байланысқан бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемде ұсыныс, болжамдар жасау, тілек, әдепті өтініш білдіру мақсатында шартты райды қолдану

5) 9 - сынып (А2.2):

Білім алушылар білуге тиісті:
Тақырыптар	Бөлімдер	Оқу мақсаты
1-тоқсан
1. Әлемдегі инновациялар 1.1 Жаңартылатын энергия көздері 1.2 Жасыл энаргияны дамыту	Тыңдалым	9.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз түсіну; 9.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі ақпаратты қолдаусыз егжей-тегжейлі түсіну; 9.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну; 9.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша тұжырымдалған мағынадағы ақпараттың көп бөлігін қолдаусыз түсіну; 9.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау; 9.1.6 түрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен мағынаны анықтау; 9.1.7 көптеген ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау
	Айтылым	9.2.1 жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 9.2.2 жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 9.2.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша өз көзқарасын негіздеу және түсіндіру; 9.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде белгіленген дәрежедегі икемділікпен талдау деңгейінде пікірлерге жауап беру; 9.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде белгіленген икемділікпен білдіру; 9.2.7 шектеусіз жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 9.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзағырақ әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	9.3.1 әртүрлі бейтаныс жалпы және оқу тақырыптарының шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіндегі негізгі ойды түсіну; 9.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 9.3.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдерді егжей-тегжейлі түсіну; 9.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу; 9.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіне автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 9.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстардың көбін пайдалану; 9.3.9 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау
	Жазылым	9.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаусыз жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 9.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы өздігінен жазу; 9.4.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 9.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді минималды қолдаумен пайдалану; 9.4.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы байланысқан мәтіндер жазу; 9.4.8 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 9.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін сауатты қолдану
	Тілді қолдану	9.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар таныс емес тақырыптар бойынша әртүрлі күрделі дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді топтарды қолдану; 9.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарында саналатын және саналмайтын зат есімдермен және есімді топтармен әртүрлі есептік сан есімдерді қолдану; 9.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша есімшенің орнына деңгейді көрсету үшін қолдануға болатын әртүрлі дара және күрделі сын есімдерді, салыстырмалы құрылымдарды және күшейткіш сын есімдерді пайдалану; 9.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дерексіз және деректі зат есімдермен, болымсыз конструкцияларда қолданылатын артикльдерді, сандық мағына білдіретін сөздерден кейін қолданылатын артикльдердің түрлі формаларын пайдалану; 9.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі типтегі сұрақтарды қолдану; 9.5.6 lui/сөлүи, celle/сэль, ceux сө/le mien/лө мьэң, la mienne/лө мьэң, les miens/ле мьэң, les miennes/ле мьен сілтеу және тәуелдік есімдіктерін қолдану; 9.5.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша Concordance des temps/Коңкордаңс дэ таң осы және өткен шақты білдіру үшін шақтарды қиыстыру дағдыларын қолдану; 9.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтіндерді оқу және тыңдау барысында ашық райы формасындағы le present/лө прэзаң, le passé composé/лө пасэ коңпозэ, le futur immediate/дө фютюр имэдиа, l'imparfait/лэңпарфэ, le plus-que-parfait/лө плюс кө парфэ, le futur dans/лө фютюр даң ,le passé/лө пасэ етістіктерін тану; 9.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша осы және өткен шақтың активті және пассивті саналуан түрлерінің формаларын төл және төлеу сөзде дұрыс қолдану; 9.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, оның ішінде пассивті формалардың кең өрісін қолдану; 9.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша хабарлама жасау, сұрақ қою және команда беру үшін сөйлеу формаларының көптеген түрлерін қолдану; 9.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша предлогпен қатыстық есімдіктерді қолдану; 9.5.13 бағыныңқы сөйлем басыңқымен толықтауыштық, анықтауыштық қатынаста болатын кеңінен қолданылатын сабақтас құрмалас сөйлемдерді пайдалану, олардың көмегімен іс-әрекеттің мезгіл, себеп, мекенін білдіре білу; 9.5.14 қарапайым таныс әрекеттерді сипаттау үшін ne …pas (нө...па) болымсыз демеулік түрін қолдану; 9.5.15 сезімді білдіретін етістіктер мен сөйлемдерден кейін осы шақтағы шартты райды қолдану; 9.5.16 сөйлеуде осы кезде және болашақта шарттың нақты және нақты емес екендігін білдіру үшін жай сөйлемде және пысықтауыштық мағынада байланысқан бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемде ұсыныс, болжамдар жасау, тілек, әдепті өтініш білдіру мақсатында шартты райды қолдану; 9.5.17 төл сөз бен төлеу сөздің айырмашылығын білу, l’Impératif райының көмегімен талап етуді білдіру
2-тоқсан
2. Кәсіпқойлық - уақыт талабы 2.1 Қазақстандағы және Франциядағы білім беру 2.2 Мамандық таңдау	Тыңдалым	9.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі ақпаратты қолдаусыз егжей-тегжейлі түсіну; 9.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну; 9.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша тұжырымдалған мағынадағы ақпараттың көп бөлігін қолдаусыз түсіну; 9.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау; 9.1.6 түрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен мағынаны анықтау; 9.1.7 көптеген ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау; 9.1.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында келтірілген дәлелдердің сәйкессіздігін анықтай бастау
	Айтылым	9.2.2 жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 9.2.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша өз көзқарасын негіздеу және түсіндіру; 9.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде белгіленген дәрежедегі икемділікпен талдау деңгейінде пікірлерге жауап беру; 9.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау; 9.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде белгіленген икемділікпен білдіру; 9.2.7 шектеусіз жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 9.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзағырақ әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	9.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 9.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу; 9.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбінің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 9.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіне автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 9.3.9 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау
	Жазылым	9.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаусыз жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 9.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы өздігінен жазу; 9.4.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 9.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді минималды қолдаумен пайдалану; 9.4.5 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 9.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шектеусіз жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты өздігінен пайдалану
	Тілді қолдану	9.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар таныс емес тақырыптар бойынша әртүрлі күрделі дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді топтарды қолдану; 9.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарында саналатын және саналмайтын зат есімдермен және есімді топтармен әртүрлі есептік сан есімдерді қолдану; 9.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша есімшенің орнына деңгейді көрсету үшін қолдануға болатын әртүрлі дара және күрделі сын есімдерді, салыстырмалы құрылымдарды және күшейткіш сын есімдерді пайдалану; 9.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі типтегі сұрақтарды қолдану; 9.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, оның ішінде пассивті формалардың кең өрісін қолдану; 9.5.11 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша хабарлама жасау, сұрақ қою және команда беру үшін сөйлеу формаларының көптеген түрлерін қолдану; 9.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша предлогпен қатыстық есімдіктерді қолдану; 9.5.15 сезімді білдіретін етістіктер мен сөйлемдерден кейін осы шақтағы шартты райды қолдану; 9.5.17 төл сөз бен төлеу сөздің айырмашылығын білу, l’Impératif райының көмегімен талап етуді білдіру
3-тоқсан
3. Тұлғалық даму 3.1 Сізді шабыттандыратын тұлғалар 3.2 Менің тұлғалық дамуым	Тыңдалым	9.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз түсіну; 9.1.3 ұзақ әңгімелесу барысында аздаған қолдаумен кең ауқымдағы жалпы және оқу тақырыптары бойынша қолдаусыз дәлелдердің көп бөлігін егжей-тегжейлі түсіну; 9.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау; 9.1.6 түрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен мағынаны анықтау; 9.1.7 көптеген ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау; 9.1.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында келтірілген дәлелдердің сәйкессіздігін анықтай бастау
	Айтылым	9.2.1 жалпы және оқу тақырыптарында сөйлесуде формалды және бейформалды регистрлерді қолдану; 9.2.2 жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 9.2.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша өз көзқарасын негіздеу және түсіндіру; 9.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау; 9.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде белгіленген икемділікпен білдіру; 9.2.7 шектеусіз жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану; 9.2.8 жалпы және оқу тақырыптарының көбі бойынша ұзағырақ әңгімелер мен оқиғалардың мазмұнын айту
	Оқылым	9.3.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдерді егжей-тегжейлі түсіну; 9.3.4 таныс және кейбір бейтаныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде көркем әдебиеттен және басқа әдебиеттерден көлемді мәтіндерді оқу; 9.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбінің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 9.3.6 жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбіне автордың көзқарасын немесе пікірін анықтау; 9.3.7 кез келген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау; 9.3.9 әртүрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдердегі сәйкессіздікті анықтау
	Жазылым	9.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаусыз жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 9.4.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шынайы, ойдан шығарылған оқиғалар, әрекетер немесе өзінің тәжірибесі туралы өздігінен жазу; 9.4.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша орташа грамматикалық сауаттылықпен жазу; 9.4.5 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 9.4.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы байланысқан мәтіндер жазу; 9.4.8 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 9.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін сауатты қолдану
	Тілді қолдану	9.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар таныс емес тақырыптар бойынша әртүрлі күрделі дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді топтарды қолдану; 9.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарында саналатын және саналмайтын зат есімдермен және есімді топтармен әртүрлі есептік сан есімдерді қолдану; 9.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша есімшенің орнына деңгейді көрсету үшін қолдануға болатын әртүрлі дара және күрделі сын есімдерді, салыстырмалы құрылымдарды және күшейткіш сын есімдерді пайдалану; 9.5.4 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша дерексіз және деректі зат есімдермен, болымсыз конструкцияларда қолданылатын артикльдерді, сандық мағына білдіретін сөздерден кейін қолданылатын артикльдердің түрлі формаларын пайдалану; 9.5.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі типтегі сұрақтарды қолдану; 9.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтіндерді оқу және тыңдау барысында ашық райы формасындағы le present/лө прэзаң, le passé composé/лө пасэ коңпозэ, le futur immediate/дө фютюр имэдиа, l'imparfait/лэңпарфэ, le plus-que-parfait/лө плюс кө парфэ, le futur dans/лө фютюр даң ,le passé/лө пасэ етістіктерін тану; 9.5.9 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша осы және өткен шақтың активті және пассивті саналуан түрлерінің формаларын төл және төлеу сөзде дұрыс қолдану
4-тоқсан
4. Қазіргі замандағы адам 4.1 Тұлғааралық қатынастар 4.2 Ынтымақтастық. Өзара әрекеттестік	Тыңдалым	9.1.1 жалпы және оқу тақырыптарындағы ұзақ әңгіменің негізгі мазмұнын қолдаусыз түсіну; 9.1.2 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптарының ауқымды шеңберіндегі ақпаратты қолдаусыз егжей-тегжейлі түсіну; 9.1.4 ұзақ әңгімелесу барысында кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша тұжырымдалған мағынадағы ақпараттың көп бөлігін қолдаусыз түсіну; 9.1.5 ұзақ әңгімелесу барысында жалпы және оқу тақырыптары бойынша сөйлеушінің/сөйлеушілердің пікірін анықтау; 9.1.6 түрлі жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу мәнмәтіннен мағынаны анықтау; 9.1.7 көптеген ауызша жанрлардың сөздері, сөйлемдері мен мәтіндері деңгейінде олардың ерекше жақтарын анықтау; 9.1.8 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша ұзақ әңгімелесу барысында келтірілген дәлелдердің сәйкессіздігін анықтай бастау
	Айтылым	9.2.2 жалпы және оқу тақырыптары бойынша ақпарат алу үшін күрделі сұрақтар қою; 9.2.3 жалпы және оқу тақырыптары бойынша өз көзқарасын негіздеу және түсіндіру; 9.2.4 жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде белгіленген дәрежедегі икемділікпен талдау деңгейінде пікірлерге жауап беру; 9.2.5 оқу міндеттерін орындау мақсатында сыныптастармен қызметтестік орнату, талқылау, жоспарлау, келісімге келу және басымдылықтарды белгілеу үшін өзара қарым-қатынас жасау; 9.2.6 жұппен, топпен және сыныппен жұмыс істеу барысында басқалардың айтқаны жайында өз пікірін сөйлем немесе талдау деңгейінде белгіленген икемділікпен білдіру; 9.2.7 шектеусіз жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде арнайы лексиканы және синтаксисті қолдану
	Оқылым	9.3.2 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберінде мәтіндердің көбіндегі, сонымен қатар көлемді мәтіндердегі арнайы ақпаратты және бөліктеріндегі негізгі ойды түсіну; 9.3.3 әртүрлі таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндерде келтірілген дәлелдерді егжей-тегжейлі түсіну; 9.3.5 таныс жалпы және оқу тақырыптары шеңберіндегі көлемді мәтіндердің көбінің мәнмәтінінен мағынаны анықтау; 9.3.7 кез келген жазылған жанрлар шеңберінде сөздердің, сөйлемдердің және мәтіндердің ерекше сипаттарын анықтау; 9.3.8 мағынасын тексеру және түсіну аясын кеңейту үшін таныс және кейбір бейтаныс қағаз және цифрлық ресурстардың көбін пайдалану
	Жазылым	9.4.1 кейбір жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейінде жұмыстарды қолдаусыз жоспарлау, жазу, оқып шығу, түзету; 9.4.4 жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі жазбаша жанрларға сәйкес стиль және регистрді минималды қолдаумен пайдалану; 9.4.5 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мысалдар және негіздемелер келтіре отырып, дәлелдерді пайдалану; 9.4.6 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша әртүрлі байланыстыру сөздерінің көмегі арқылы байланысқан мәтіндер жазу; 9.4.7 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша шектеусіз жазбаша жанрларға сәйкес мәтін деңгейіндегі форматты өздігінен пайдалану; 9.4.8 шектеусіз таныс жалпы және оқу тақырыптарында жиі қолданылатын сөздерді дұрыс жазу; 9.4.9 кейбір таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтін деңгейіндегі жазба жұмыстарға тыныс белгілерін сауатты қолдану
	Тілді қолдану	9.5.1 таныс жалпы және оқу тақырыптары, сонымен қатар таныс емес тақырыптар бойынша әртүрлі күрделі дерексіз зат есімдер мен күрделі есімді топтарды қолдану; 9.5.2 таныс жалпы және оқу тақырыптарында саналатын және саналмайтын зат есімдермен және есімді топтармен әртүрлі есептік сан есімдерді қолдану; 9.5.3 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша есімшенің орнына деңгейді көрсету үшін қолдануға болатын әртүрлі дара және күрделі сын есімдерді, салыстырмалы құрылымдарды және күшейткіш сын есімдерді пайдалану; 9.5.8 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша мәтіндерді оқу және тыңдау барысында ашық райы формасындағы le present/лө прэзаң, le passé composé/лө пасэ коңпозэ, le futur immediate/дө фютюр имэдиа, l'imparfait/лэңпарфэ, le plus-que-parfait/лө плюс кө парфэ, le futur dans/лө фютюр даң ,le passé/лө пасэ етістіктерін тану; 9.5.10 таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша үздіксіз осы және өткен шақ шақ формаларын, оның ішінде пассивті формалардың кең өрісін қолдану; 9.5.12 бірқатар таныс жалпы және оқу тақырыптары бойынша предлогпен қатыстық есімдіктерді қолдану; 9.5.13 бағыныңқы сөйлем басыңқымен толықтауыштық, анықтауыштық қатынаста болатын кеңінен қолданылатын сабақтас құрмалас сөйлемдерді пайдалану, олардың көмегімен іс-әрекеттің мезгіл, себеп, мекенін білдіре білу; 9.5.14 қарапайым таныс әрекеттерді сипаттау үшін ne …pas (нө...па) болымсыз демеулік түрін қолдану; 9.5.17 төл сөз бен төлеу сөздің айырмашылығын білу, l’Impératif райының көмегімен талап етуді білдіру

	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығына 9-қосымша
	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына 34-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Информатика" пәнінен жаңартылған мазмұн бойынша үлгілік оқу бағдарламасы

1- тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген негізгі орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 тіркелген).

2. "Информатика" оқу пәнін оқыту мақсаты білім алушыларды заманауи ақпараттық технологияларды тиімді пайдалану үшін базалық білім, білік және дағдылармен қамтамасыз ету болып табылады.

3. Негізгі міндеттер:

1) білім алушыларда ақпараттық процестердің қоғамдағы түсінігін, ақпараттық технологияларды адам іс-әрекетінің әр түрлі салаларында пайдаланудың техникалық мүмкіндіктері мен перспективаларын түсінуді қалыптастыру;

2) ақпараттық технологияларды күнделікті өмірде, оқуда және келешек еңбек іс-әрекетінде тиімді пайдалану біліктерін дамыту;

3) білім алушыларды жүйелерді талдау, шешімдерді әзірлеу, программалық қосымшаларды жасау, өздерінің өнімдерін бағалау үшін компьютермен жұмыс істеудің базалық қағидаларды түсінуін қамтамасыз ету;

4) талдау, абстракциялау, модельдеу және программалау арқылы түрлі тапсырмалар шеше білуді дамыту;

5) білім алушылардың бойынша жалпылау және ұқсастық, есепті құрамдас бөліктерге бөлу және жалпы заңдылықтарды айқындау, қойылған міндеттерді шешудің тиімді және ұтымды тәсілдерін іздеу қабілеттілігін қамтитын логикалық, алгоритмдік, сондай-ақ есептеу ойлауын дамыту;

6) білім алушылардың бойында ақпараттық мәдениетті қалыптастыру – жалпы қабылданған қағидаларды сақтау, жеке адамның және бүкіл қазақстандық қоғам мүдделерін ескеру;

7) білім алушылардың академиялық тілді меңгеруіне және пән бойынша ұғымдық аппаратты байытуына ықпал ету.

2-тарау. "Информатика" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Информатика" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

1) 5-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;

2) 6-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;

3) 7-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;

4) 8-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;

5) 9-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты құрайды.

5. Оқу пәнінің мазмұны оқыту бөлімдері бойынша ұйымдастырылған. Бөлімдер сыныптар бойынша күтілетін нәтижелер түрінде оқыту мақсаттары көрсетілетін бөлімшелерге бөлінген: дағды немесе білік, білім немесе түсінік.

6. "Информатика" пәні бойынша бағдарламаның мазмұны 4 бөлімді қамтиды:

1) компьютерлік жүйелер;

2) ақпараттық процестер;

3) компьютерлік ойлау;

4) денсаулық және қауіпсіздік.

7. "Компьютерлік жүйелер" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) компьютердің құрылғылары;

2) бағдарламалық қамтамасыз ету;

3) компьютерлік желілер.

8. "Ақпараттық процестер" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) ақпаратты өлшеу мен ұсыну;

2) ақпараттық объектілерді құру және түрлендіру.

9. "Компьютерлік ойлау" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) модельдеу;

2) алгоритмдер;

3) программалау;

4) робототехника.

10. "Денсаулық және қауіпсіздік" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) эргономика;

2) ақпараттық қауіпсіздік.

11. 5-сыныпқа арналған "Информатика" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) "Компьютердің құрылғылары". Ақпараттың цифрлық тасымалдаушылары;

2) "Компьютерлік желілер". Ортақ файлдармен жұмыс (орналастыру, редакциялау, жүктеу);

3) "Ақпаратты ұсыну және өлшеу". Ақпаратты әртүрлі нысандарда ұсыну. Байланыс арналары, ақпарат көздері және қабылдағыштары. Мәтіндік ақпаратты кодтау. Ақпараттың екілік көрінісі;

4) "Ақпараттық объектілерді құру және түрлендіру". Мәтіндік редактор: беттің параметрлері, алдын ала қарау. Компьютерлік графика: растрлық кескіндерді жасау және өңдеу, векторлық суреттер жасау және өңдеу, растрлық және векторлық графиканың артықшылықтары мен кемшіліктері;

5) "Программалау". Роботтың бұрыштық бейімділігін анықтау. Роботты көрсетілген градусқа бұру. Робот қозғалысын ұйымдастыруға арналған түс датчигі. Объектіні табу үшін ультрадыбыстық датчик;

6) "Робототехника". Роботты анықтау. Робот түрлерінің үлгілері және оларды қолдану салалары. Робототехника саласындағы адамзаттың техникалық жетістіктерінің мысалдары. Гироскопиялық датчик, жұмыс істеу принципі;

7) "Эргономика". Қауіпсіздік техникасының ережелері.

8) "Ақпараттық қауіпсіздік". Біреудің жұмысын көшірудің заңсыздығы. Құжаттарға арналған пароль.

12. 6-сыныпқа арналған "Информатика" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) "Компьютердің құрылғылары". Есептеу техникасының даму тарихы. Компьютерлік негізгі құрылғылардың әрекеттестігі;

2) "Программалық қамтамасыз ету". Операциялық жүйелердің негізгі функциялары. IDE (ай ди и) (Integrated Development Environment (интегрейтед девелопмент энвайронмент)) интерфейсінің мүмкіндіктері;

3) "Компьютерлік желілер". Сымсыз байланыстың артықшылықтары;

4) "Ақпараттық объектілерді құру және түрлендіру". Мәтіндік құжаттардағы сілтемелерді ұйымдастыру. Сілтемелер. Гиперсілтемелер. Мазмұны. Реферат құру;

5) "Модельдеу". 3D-модельдер қолдану мысалдары. 3D-редактордың мүмкіндіктері. 3D-редакторының графикалық примитивтерді құруға арналған құралдары. Айналу денелерін құру және түрлендіру. 3D-редактордағы объектілердің модельдері. Басып шығару үшін 3D-үлгіні экспорттау. 3D-баспаны баптау;

6) "Алгоритмдер". Python (пайтон) тіліндегі сызықтық алгоритмдер.

7) "Программалау". Бағдарламалау тіліннің алфавиті және синтаксисі. Мәліметтер типтері;

8) "Эргономика". Эргономика міндеттері (барынша жайлылық пен тиімділік үшін);

9) "Ақпараттық қауіпсіздік". Интернетке тәуелділіктің проблемалары. "Авторлық құқық", "плагиат" ұғымдары. Авторға сілтеме жасайтын ақпаратты сақтау.

13. 7-сыныпқа арналған "Информатика" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) "Компьютердің құрылғылары". Компьютердің жады түрлері (жедел есте сақтау құрылғысы, тұрақты есте сақтау құрылғысы, сыртқы жады, кеш-жады);

2) "Программалық қамтамасыз ету". Бірдей ақпаратты сақтайтын түрлі форматтағы файлдардың өлшемдерін салыстыру. Ақпаратты қысу, архиватор-бағдарламалар. Мұрағаттарды құру және ашу;

3) "Компьютерлік желілер". Компьютерлік желінің мақсаты, жіктелуі (ауқымы бойынша, топологиясы бойынша, тиістілігі бойынша);

4) "Ақпаратты ұсыну және өлшеу". Ақпаратты өлшеу бірліктері, ақпаратты бір өлшем бірлігінен басқаға аудару;

5) "Ақпараттық объектілерді құру және түрлендіру". Мәтіндік процессордағы кестелерді жасау, өңдеу және пішімдеу. Электрондық кестелер, электрондық кестенің негізгі ұғымдары. Деректерді енгізу, редакциялау және пішімдеу, маркер толтыру. Деректер типтері. Формулалар енгізу. Шартты пішімдеу. Диаграммаларды құру;

6) "Алгоритмдер". Салынған және құрамдас шарттарды, тармақталған алгоритмдерді программалау;

7) "Программалау". Файлдарды оқу және жазу;

8) "Ақпараттық қауіпсіздік". Ақпаратты зиянды бағдарламалардан қорғау;

14. 8-сыныпқа арналған "Информатика" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) "Компьютердің құрылғылары". Процессор және оның негізгі сипаттамалары;

2) "Компьютерлік желілер". Компьютерлік желінің өткізу қабілеті;

3) "Ақпаратты ұсыну және өлшеу". Ақпараттың көлемін бағалаудың алфавиттік тәсілі;

4) "Ақпараттық объектілерді құру және түрлендіру". Электрондық кестелердегі деректер пішімдері. Абсолюттік және салыстырмалы сілтемелер. Функциялар графиктерін құру. Кірістірілген функцияларды пайдалану: математикалық (сомасы, көбейтіндісі, дәрежесі), статистикалық (ең төменгі, ең жоғары, орташа, есеп), логикалық (егер);

5) "Модельдеу". Интеграцияланған дайындау ортасында қолданбалы міндеттерді шешу;

6) "Алгоритмдер". Алгоритм трассировкасы. Интеграцияланған дайындау ортасында міндеттерді шешу;

7) "Программалау". Цикл операторлары (параметрі бар цикл, алғышартты цикл, кейінгі шартты цикл).

8) "Эргономика". Электрондық құрылғылардың адам ағзасына әсері, электрондық құрылғылардың теріс әсерінен қорғау тәсілдері.

9) "Ақпараттық қауіпсіздік". Желідегі пайдаланушының қауіпсіздігі: алаяқтық, интернеттегі агрессия.

15. 9-сыныпқа арналған "Информатика" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) "Компьютердің құрылғылары". Мақсатына байланысты компьютердің аппараттық конфигурациясын таңдау;

2) "Программалық қамтамасыз ету". Пайдаланушының қажеттіліктеріне байланысты бағдарламалық қамтамасыз етуді таңдау;

3) "Компьютерлік желілер". Бұлтты технологияларды қолдану арқылы құжаттармен ортақ жұмыс істеу;

4) "Ақпаратты ұсыну және өлшеу". Ақпарат қасиеттері (өзектілігі, дәлдігі, анықтығы, құндылығы);

5) "Ақпараттық объектілерді құру және түрлендіру". Дерекқор, өріс, жазба. Электрондық кестеде деректер базасын құру. Деректерді іздеу, сұрыптау және сүзгілеу;

6) "Модельдеу". Процесс моделдерін (физикалық, биологиялық, экономикалық) электрондық кестеде зерттеу және құру;

7) "Программалау". Бір өлшемді массив. Екі өлшемді массив. Массивтерді өңдеудің негізгі алгоритмдері: массив элементтерін іздеу, сұрыптау, орнын ауыстыру, жою және қою. PyGame (пайгейм) кітапханасы. Ойынның артқы фоны. Ойынға арналған дайын кейіпкерлер. Кейіпкер қозғалысы. Дайын сценарий бойынша ойын программмалау. Ойын нәтижелерін есептеу;

8) "Эргономика". Компьютерде ұзақ уақыт жұмыс істеу тәуекелін бағалау;

9) "Ақпараттық қауіпсіздік". Желіде жұмыс істеудің этикалық және құқықтық нормаларын бұзу салдарлары.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

16. Бағдарламада "оқыту мақсаттары" кодтық белгімен белгіленген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар бөлім және бөлімше ретін, төртінші сан бөлімшедегі оқу мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 6.2.1.4. кодында "6" – сынып, "2.1" – екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, "4" – оқыту мақсатының реттік саны.

17. Білім алушыларға қойылатын мақсаттар:

1) Компьютерлік жүйелер

Білім алушылар міндетті:
Бөлімше	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Компьютердің құрылғылары	5.1.1.1 ақпараттың цифрлық тасымалдау құралдарын сипаттау	6.1.1.1 компьютерлік технологияның даму тарихы мен келешегі туралы әңгімелеу; 6.1.1.2 компьютердің негізгі құрылғыларының өзара әрекеттесуін түсіндіру	7.1.1.1 компьютердің жады түрлерінің мақсаттарын сипаттау (жедел есте сақтау құрылғысы, тұрақты есте сақтау құрылғысы, сыртқы жады, кеш-жады)	8.1.1.1 процессордың функцияларын және оның негізгі сипаттамаларын қарапайым деңгейде түсіндіру	9.1.1.1 мақсатына байланысты компьютердің конфигурациясын таңдау
2. Программалық қамтамасыз ету		6.1.2.1 операциялық жүйелердің негізгі функцияларын атау; 6.1.2.2 IDE (ай ди и) интерфейсінің мүмкіндіктерін қолдану	7.1.2.1 бірдей ақпаратты сақтайтын түрлі форматтағы файлдардың өлшемдерін салыстыру; 7.1.2.2 Түрлі форматтағы мұрағаттарды жасау және ашу		9.1.2.1 пайдаланушының қажеттілігіне қарай программалық жасақтаманы таңдау
3. Компьютерлік желілер	5.1.3.1 ортақ пайдалану файлдарын орналастыру, редакциялау, жүктеу	6.1.3.1 сымсыз байланыстың артықшылықтарын түсіндіру	7.1.3.1 компьютерлік желілерді жіктеу	8.1.3.1 желінің өткізу қабілетін анықтау	9.1.3.1 бұлтты технологияларды қолданатын құжаттармен бірлескен жұмысты жүзеге асыру

2) Ақпараттық процестер

Бөлімше	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Ақпаратты ұсыну және өлшеу	5.2.1.1 әртүрлі ақпарат түрлерінің мысалдарын келтіру және ақпаратты әртүрлі нысандарда ұсыну;		7.2.1.1 ақпаратты өлшеу бірліктері, ақпаратты бір өлшем бірлігінен басқаға аударуды жүзеге асыру	8.2.1.1 ақпараттың көлемін анықтағанда алфавиттік тәсіл қолдану	9.2.1.1 ақпараттың қасиеттерін анықтау (маңыздылық, дәлдік, сенімділік, құндылық)
	5.2.1.2 байланыс арналары, ақпарат көздері және қабылдағыштарының мысалын келтіру; 5.2.1.3 мәтіндік ақпаратты кодтау және декодтау; 5.2.1.4 компьютерге арналған барлық ақпарат екілік көрініс түрінде ұсынылғанын түсіндіру
2. Ақпараттық объектілерді құру және түрлендіру	5.2.2.1 басып шығару үшін құжатты тиімді ұйымдастыру (бет параметрлерін орнату, алдын ала қарауды орындау); 5.2.2.2 растрлық кескіндерді жасау және өңдеу; 5.2.2.3 векторлық суреттер жасау және өңдеу; 5.2.2.4 растрлық және векторлық графиканың артықшылықтары мен кемшіліктерін бағалау	6.2.2.1 сілтемелерді ұйымдастыру (гиперсілтемелер, мазмұны, тақырыптар, түнідірмелер)	7.2.2.1 мәтіндік процессордағы кестелерді пішімдеу; 7.2.2.2 электрондық кестенің элементтерін пішімдеу; 7.2.2.3 электрондық кестеде диаграммаларды жасау; 7.2.2.4 ; электрондық кестеде шартты пішімдеуді қолдану; 7.2.2.5 электрондық кестеде деректердің әртүрлі түрлерін қолдану; 7.2.2.6 электрондық кестеде есептеулер үшін формулаларды жасау	8.2.2.1 электрондық кестелер мәселелерді шешу үшін түрлі деректер пішімдерін пайдалану; 8.2.2.2 абсолютті және салыстырмалы сілтемелерді пайдалану; 8.2.2.3 Электрондық кестелерді қолдану арқылы есептерді шешу үшін кірістірілген функцияларды пайдалану; 8.2.2.4 кестеде көрсетілген функциялардың графиктерін құрастыру	9.2.2.1 "дерекқор, жазба, өріс" терминдерін түсіндіру; 9.2.2.2 электрондық кестеде деректер базасын жасау; 9.2.2.3 Деректерді іздеу, сұрыптау және сүзгілеуді жүзеге асыру

3) Компьютерлік ойлау

Бөлімше	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Модельдеу		6.3.1.1 3D-модельдер қолдану мысалдарын келтіру; 6.3.1.2 3D-редактордың мүмкіндіктерін сипаттау; 6.3.1.3 3D-редакторының графикалық примитивтерді құруға арналған құралдарын пайдалану 6.3.1.4 айналу денелерін құру және оларды түрлендіру; 6.3.1.5 3D-редактордағы объектілердің модельдерін құру; 6.3.1.6 басып шығару үшін 3D-үлгіні экспорттау 6.3.1.7 3D- баспасын баптау.		8.3.1.1 Python программалау тілінде тапсырма модельдерін жасау	9.3.1.1 Процесс моделдерін (физикалық, биологиялық экономикалық) электрондық кестеде әзірлеу және зерттеу
2. Алгоритмдер		6.3.2.1 Python (пайтон) тіліндегі сызықтық алгоритмдерді жазу	7.3.2.1 Python (пайтон) программалау тілінде тармақталған алгоритмдерді жазу	8.3.2.1 алгоритмнің трассировкасын жүзеге асыру	9.3.2.1 сұрыптау алгоритмдерін қолдану
3. Программалау	5.3.3.1 роботтың бұрыштық бейімділігін анықтау үшін программалар жасау; 5.3.3.2 Роботты көрсетілген градусқа бұру үшін программалар жасау; 5.3.3.3 Робот қозғалысын ұйымдастыруға арналған түс датчигін қолдану; 5.3.3.4 Объектіні табу үшін ультрадыбыстық датчикті пайдалану	6.3.3.1 деректер түрлерін жіктеу	7.3.3.1 Python программалау тілінде файлды оқу және жазу; 7.3.3.2 Python программалау тіліндегі кірістірілген шарттарды қолдану; 7.3.3.3 Python программалау тіліндегі күрделі шарттарды қолдану	8.3.3.1 While (уайл) цикл операторын пайдалану; 8.3.3.2 For (фор) цикл операторын пайдалану 8.3.3.3 цикл басқару нұсқаулығын қолдану (continue (континю), break (брик), else (элс))	9.3.3.1 Бір өлшемді массивтер пайдаланып Python (пайтон) программалау тілінде программалар жасау; 9.3.3.2 Екі өлшемді массивтер пайдаланып Python (пайтон) программалау тілінде программалар жасау; 9.3.3.3 PyGame (пайгейм) кітапханасын қосу; 9.3.3.4 ойын терезесін жасау үшін PyGame (пайгейм) кітапханасының дайын модульдерін пайдалану; 9.3.3.5 Ойынның артқы фонын құру 9.3.3.6 Ойынға арналған дайын кейіпкерлер жүктеу 9.3.3.7 Кейіпкер қозғалысын программалау 9.3.3.8 пернетақтадан кейпкерлерді басқару; 9.3.3.9 Дайын сценарий бойынша ойын әзірлеу 9.3.3.10 Ойынның нәтижелерін есептеу алгоритмін іске асыру
4. Робототехника	5.3.4.1 робот анықтамасын тұжырымдау; 5.3.4.2 Роботтардың түрлерінің үлгілеріне және оларды қолдану салаларына мысал келтіру; 5.3.4.3 Робототехника саласындағы адамзаттың техникалық жетістіктеріне мысалдар келтіру; 5.3.4.4 Гироскопиялық датчиктің жұмыс істеу принципін түсіндіру

4) Денсаулық және қауіпсіздік

Бөлімше	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Эргономика	5.4.1.1 қауіпсіздік ережелерін бұзу салдары туралы талдау	6.4.1.1 Эргономика міндеттерін (барынша жайлылық пен тиімділік үшін) тұжырымдау және шешу	7.4.1.1 Пайдаланушы интерфейстердің эргономикалылығын бағалау	8.4.1.1 әртүрлі электрондық құрылғылардың адам ағзасына әсері туралы мысалдар келтіріп, қорғау әдістерін тиімді пайдалану	9.4.1.1 Компьютерде ұзақ уақыты жұмыс істеу тәуекелін сыни түрде бағалау
2. Ақпараттық қауіпсіздік	5.4.2.1 біреудің жұмысын көшіру заңсыздығы туралы айту; 5.4.2.2 құжаттарға арналған пароль орнату	6.4.2.1 Интернетке тәуелділіктің проблемаларын талқылау; 6.4.2.2 "Авторлық құқық", "плагиат" ұғымдарын түсіндіру 6.4.2.3 авторға сілтеме жасайтын ақпаратпен ілестіру	7.4.2.1 компьютерді зиянды бағдарламалардан қорғау	8.4.2.1 желідегі пайдаланушының қауіпсіздігін қамтамасыз ету ережелерін сақтау (интернетте алаяқтық пен агрессия)	9.4.2.1 желідегі этикалық және құқықтық нормаларын бұзу салдары туралы айту

18. Осы оқу бағдарламасы қосымшаға сәйкес негізгі орта білім деңгейінің 5-9 сыныптарына арналған "Информатика" пәні бойынша жаңартылған мазмұндағы үлгілілік оқу жоспарының ұзақ мерзімді жоспарына қосымшасына сәйкес іске асырылады.

Негізгі орта білім деңгейінің
5-9 сыныптарына арналған
"Информатика" пәні бойынша
жаңартылған мазмұндағы
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Информатика" пәнінен жаңартылған мазмұн бойынша үлгілік оқу бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспар

1) 5-сынып:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Ақпаратты ұсыну	Біздің айналамыздағы ақпарат	5.2.1.1 әртүрлі ақпараттың мысалдарын келтіру және ақпаратты әртүрлі нысандарда ұсыну;
	Ақпарат беру	5.2.1.2 байланыс арналары, ақпарат көздері және қабылдағыштарының мысалын келтіру;
	Ақпаратты шифрлау	5.2.1.3 мәтіндік ақпаратты кодтау және декодтау;
	Екілік ақпаратты ұсыну	5.2.1.4 компьютерге арналған барлық ақпарат екілік түрінде ұсынылғанын түсіндіру
2-тоқсан
Компьютерлік графика	Растрлық суреттерді құру және редакциялау	5.2.2.2 растрлық кескіндерді жасау және өңдеу;
	Растрлық суреттерді өңдеу	5.2.2.2 растрлық кескіндерді жасау және өңдеу;
	Векторлық суреттерді құру	5.2.2.3 векторлық суреттер жасау және өңдеу;
	Қисық бетімен жұмыс	5.2.2.3 векторлық суреттер жасау және өңдеу;
	Растрлық және векторлық суреттерді салыстыру	5.2.2.4 растрлық және векторлық графиканың артықшылықтары мен кемшіліктерін бағалау
3-тоқсан
Робототехника	Робот түрлері және оларды қолдану	5.3.4.1 робот анықтамасын тұжырымдау;
	Робот түрлері және оларды қолдану	5.3.4.2 Роботтардың түрлерінің үлгілері және оларды қолдану салаларына мысал келтіру;
	Робототехника тарихы және перспективалары	5.3.4.3 робототехника саласындағы адамзаттың техникалық жетістіктеріне мысалдар келтіру;
	Гироскопиялық датчик	5.3.4.4 гироскопиялық датчик жұмыс істеу принципін түсіндіру;
	Гироскопиялық датчик	5.3.3.1 роботтың бұрыштық бейімділігін анықтау үшін бағдарламалар жасау;
	Бұрылыстар	5.3.3.2 роботты көрсетілген градусқа бұру үшін бағдарламалар жасау;
Роботтардың жарысы	Роботтың сызық бойымен қозғалысы	5.3.3.3 робот қозғалысын ұйымдастыруға арналған түс датчигін қолдану;
	Робо-сумо	5.3.3.4 объектіні табу үшін ультрадыбыстық датчикті пайдалану;
	Робо-сумо	5.3.3.3 робот қозғалысын ұйымдастыруға арналған түс датчигін қолдану;
4-тоқсан
Компьютер және қауіпсіздік	Компьютерде жұмыс істеу кезінде өзіңе зиян келтірмеуге қалай болады?	5.4.1.1 қауіпсіздік ережелерін бұзу салдары туралы талдау
	Ақпаратты цифрлы тасымалдаушылары	5.1.1.1 сандық ақпараттың цифрлық тасымалдау құралдарын сипаттау
	Интернетте жұмыс істеудің қандай қауіп-қатері бар?	5.4.2.1 біреудің жұмысын көшіру заңсыздығы туралы айту;
	Компьютеріңіздегі деректерді қалай қорғауға болады?	5.4.2.2 құжаттарға арналған пароль орнату
	Компьютеріңіздегі деректерді қалай қорғауға болады?	5.1.3.1 ортақ пайдалану файлдарын орналастыру, редакциялау, жүктеу
	Шағын жоба	5.4.2.2 құжаттарға арналған пароль орнату
		5.2.2.1 құжатты басып шығару үшін тиімді ұйымдастыру (бет параметрлерін орнату, алдын ала қарауды орындау);
		5.1.3.1 ортақ пайдалану файлдарын орналастыру, редакциялау, жүктеу

2) 6 класс:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Компьютерлік жүйелер және желілер	Эргономика дегеніміз не?	6.4.1.1 эргономика міндеттерін (барынша жайлылық пен тиімділік үшін) тұжырымдау және шешу 6.4.2.1 интернетке тәуелділіктің проблемаларын талқылау
	Есептеу техникасының даму тарихы	6.1.1.1 компьютерлік технологияның даму тарихы мен келешегі туралы әңгімелеу;
	Компьютер қалай жұмыс істейді	6.1.1.2 компьютердің негізгі құрылғыларының өзара әрекеттесуін түсіндіру 6.1.2.1 операциялық жүйелердің негізгі функцияларын атау;
	Сымсыз желілер	6.1.3.1 сымсыз байланыстың артықшылықтарын түсіндіру;
2-тоқсан
3D - баспа	3D - редакторы	6.3.1.1 3D-модельдер қолдану мысалдарын келтіру;
	3D - редакторы	6.3.1.2 3D-редактордың мүмкіндіктерісипаттау;
	3D -редактор құралдары	6.3.1.3 3D-редакторының графикалық примитивтерді құруға арналған құралдарын пайдалану;
	Конус, цилиндр және сфера құру	6.3.1.4 айналу денелерін құру және оларды түрлендіру;
	Объектілердің 3D модельдері	6.3.1.5 3D-редактордағы объектілердің модельдерін құру;
	3D - баспасы	6.3.1.6 басып шығару үшін 3D-үлгіні экспорттау;
	3D - баспасы	6.3.1.7 3D-баспасын баптау;
3-тоқсан
Python (пайтон) тілінде программалау	IDE (ай ди и) -мен танысу	6.1.2.2 IDE (ай ди и) интерфейсінің мүмкіндіктерін қолдану;
	Тіл әліппесі. Синтаксис	6.3.2.1 Python (пайтон) тіліндегі сызықтық алгоритмдерді жазу;
	Мәліметтер типтері	6.3.3.1 деректер түрлерін жіктеу;
	Арифметикалық амалдардың жазылу ережелері	6.3.2.1 Python (пайтон) тіліндегі сызықтық алгоритмдерді жазу;
	Санды енгізу және шығару	6.3.2.1 Python (пайтон) тіліндегі сызықтық алгоритмдерді жазу;
	Сызықтық алгоритмдерді программалау	6.3.2.1 Python (пайтон) тіліндегі сызықтық алгоритмдерді жазу;
4-тоқсан
Мәтіндік құжатпен жұмыс жасау	Сілтемелер (сноски)	6.2.2.1 сілтемелерді ұйымдастыру (гиперсілтемелер, мазмұны, тақырыптар, түсіндірмелер)
	Гиперсілтемелер	6.2.2.1 сілтемелерді ұйымдастыру (гиперсілтемелер, мазмұны, тақырыптар, түсіндірмелер)
		6.4.2.3 авторға сілтеме жасайтын ақпаратпен ілестіру
		6.4.2.2 "авторлық құқық", "плагиат" ұғымдарын түсіндіру
	Мазмұны	6.2.2.1 сілтемелерді ұйымдастыру (гиперсілтемелер, мазмұны, тақырыптар, түсіндірмелер)
	Реферат	6.2.2.1 сілтемелерді ұйымдастыру (гиперсілтемелер, мазмұны, тақырыптар, түнідірмелер)
		6.4.2.2 "авторлық құқық", "плагиат" ұғымдарын түсіндіру
		6.4.2.3 авторға сілтеме жасайтын ақпаратпен ілестіру

3) 7 класс:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Компьютерлік жады және ақпараттық өлшембірлік	Ақпараттың өлшем бірліктері	7.2.1.1 ақпаратты өлшеу бірліктері, ақпаратты бір өлшем бірлігінен басқаға аударуды жүзеге асыру
	Компьютер жады	7.1.1.1 компьютердің жад түрлерінің мақсаттарын сипаттау (жедел есте сақтау құрылғысы, тұрақты есте сақтау құрылғысы, сыртқы жады, кеш-жады)
	Файлдар мөлшері	7.1.2.1 бірдей ақпаратты сақтайтын түрлі форматтағы файлдардың өлшемдерін салыстыру;
Желі және қауіпсізддік	Компьютерлік желілер және олардың жіктелуі	7.1.2.2 түрлі форматтағы мұрағаттарды жасау және ашу 7.1.3.1 компьютерлік желілерді жіктеу
	Антивирустық қауіпсіздік	7.4.2.1 компьютерді зиянды бағдарламалардан қорғау
	Пайдаланушы интерфейсі	7.4.1.1 пайдаланушы интерфейстердің эргономикалылығын бағалау
2-тоқсан
Электронды кесте арқылы есеп шығару	Мәтіндік процессордағы кесте	7.2.2.1 мәтіндік процессордағы кестелерді пішімдеу;
	Электрондық кестелер элементтерін пішімдеу	7.2.2.2 электрондық кестенің элементтерін пішімдеу;
	Деректер типтері	7.2.2.5 электрондық кестеде деректердің әртүрлі түрлерін қолдану;
	Деректер типтері	7.2.2.6 электрондық кестеде есептеулер үшін формулаларды жасау;
	Шартты пішімдеу	7.2.2.4 электрондық кестеде шартты пішімдеуді қолдану;
	Кестелік деректерді графикалық ұсыну	7.2.2.3 электрондық кестеде диаграммаларды жасау;
	Электрондық кестелердегі процестерді модельдеу	7.2.2.2 электрондық кестенің элементтерін пішімдеу;
		7.2.2.5 электрондық кестеде деректердің әртүрлі түрлерін қолдану;
		7.2.2.4 электрондық кестеде шартты пішімдеуді қолдану;
		7.2.2.3 электрондық кестеде диаграммаларды жасау;
3-тоқсан
Python (пайтон) тілінде алгоритмдерді программалау	Файлдармен жұмыс	7.3.3.1 Python (пайтон) программалау тілінде файлды оқу және жазу;
	Тармақталған алгоритмдерді программалау	7.3.2.1 Python (пайтон) программалау тілінде тармақталған алгоритмдерді жазу;
	Кірістірілген шарттарды программалау	7.3.3.2 Python (пайтон) программалау тіліндегі кірістірілген шарттарды қолдану;
	Күрделі шарттарды программалау	7.3.3.3 Python (пайтон) программалау тіліндегі күрделі шарттарды қолдану;
	Таңдауды ұйымдастыру	7.3.2.1 Python (пайтон) программалау тілінде тармақталған алгоритмдерді жазу;
4-тоқсан
Практикалық программалау	Мәселені қалыптастыру	7.3.2.1 Python (пайтон) программалау тілінде тармақталған алгоритмдерді жазу;
	Алгоритмді әзірлеу	7.3.2.1 Python (пайтон) программалау тілінде тармақталған алгоритмдерді жазу;
	Алгоритмді программалау	7.3.2.1 Python (пайтон) программалау тілінде тармақталған алгоритмдерді жазу;
	Программаны тестілеу	7.3.2.1 Python (пайтон) программалау тілінде тармақталған алгоритмдерді жазу;

4) 8 класс:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Компьютер мен желінің техникалық сипаттамалары	Ақпараттарды өлшеу	8.2.1.1 ақпараттың көлемін анықтағанда алфавиттік тәсіл қолдану
	Процессор және оның сипаттамасы	8.1.1.1 процессордың функцияларын және оның негізгі сипаттамаларын қарапайым деңгейде түсіндіру
	Компьютерлік желілер	8.1.3.1 желінің өткізу қабілетін анықтау
Денсаулық және қауіпсіздік	Компьютерді пайдаланудың теріс аспектілері	8.4.1.1 әртүрлі электрондық құрылғылардың адам ағзасына әсері туралы мысалдар келтіріп, қорғау әдістерін тиімді пайдалану
Денсаулық және қауіпсіздік	Желідегі қауіпсіздік	8.4.2.1 желідегі пайдаланушының қауіпсіздігін қамтамасыз ету ережелерін сақтау (интернетте алаяқтық пен агрессия)
2-тоқсан
Электрондық кестелердегі ақпаратты өңдеу	Статистикалық мәліметтер	8.2.2.2 абсолютті және салыстырмалы сілтемелерді пайдалану; 8.2.2.1 электрондық кестелер мәселелерді шешу үшін түрлі деректер пішімдерін пайдалану;
	Кірістірілген функция	8.2.2.3 электрондық кестелерді қолдану арқылы есептерді шешу үшін кірістірілген функцияларды пайдалану;
	Қолда бар ақпаратқа негізделген деректерді талдау	8.2.2.3 электрондық кестелерді қолдану арқылы есептерді шешу үшін кірістірілген функцияларды пайдалану;
	Қолданбалы міндеттерін шешу	8.2.2.3 электрондық кестелерді қолдану арқылы есептерді шешу үшін кірістірілген функцияларды пайдалану;
		8.2.2.1 электрондық кестелер мәселелерді шешу үшін түрлі деректер пішімдерін пайдалану;
		8.2.2.4 кестеде көрсетілген функциялардың графиктерін құрастыру
3-тоқсан
Python (пайтон) тілінде алгоритмдерді программалау	While (уайл) циклі	8.3.3.1 While (уайл) цикл операторын пайдалану;
	For (фор) циклі	8.3.3.2 For (фор) цикл операторын пайдалану
	Continue (континю) циклін басқару	8.3.3.3 цикл басқару нұсқаулығын қолдану (continue (континю), break (брик), else (элс))
	Break (брик) циклін басқару	8.3.3.3 цикл басқару нұсқаулығын қолдану (continue (континю), break (брик), else (элс))
	Else (элс) циклін басқару	8.3.3.3 цикл басқару нұсқаулығын қолдану (continue (континю), break (брик), else (элс))
	Алгоритмнің трассировкасы	8.3.2.1 алгоритмнің трассировкасын жүзеге асыру
4-тоқсан
Практикалық программалау	Мәселені қалыптастыру	8.3.1.1 Python (пайтон) программалау тілінде тапсырма модельдерін жасау
	Алгоритмді әзірлеу	8.3.1.1 Python (пайтон) программалау тілінде тапсырма модельдерін жасау
	Алгоритмді әзірлеу	8.3.2.1 алгоритмнің трассировкасын жүзеге асыру
	Алгоритмді программалау	8.3.1.1 Python (пайтон) программалау тілінде тапсырма модельдерін жасауһ
	Алгоритмді программалау	8.3.2.1 алгоритмнің трассировкасын жүзеге асыру
	Программаны тестілеу	8.3.1.1 Python (пайтон) программалау тілінде тапсырма модельдерін жасау
	Программаны тестілеу	8.3.2.1 алгоритмнің трассировкасын жүзеге асыру

5) 9 класс:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Ақпаратпен жұмыс жасау	Ақпараттың сипаттары	9.2.1.1 ақпараттың қасиеттерін анықтау (маңыздылық, дәлдік, сенімділік, құндылық) 9.4.1.1 компьютерде ұзақ уақыты жұмыс істеу тәуекелін сыни түрде бағалау
	Құжаттармен бірлесіп жұмыс жасау	9.1.3.1 бұлтты технологияларды қолданатын құжаттармен бірлескен жұмысты жүзеге асыру
	Желілік этикет	9.4.2.1 желідегі этикалық және құқықтық нормаларын бұзу салдары туралы айту
Компьютер таңдаймыз	Компьютердің конфигурациясы	9.1.1.1 мақсатына байланысты компьютердің конфигурациясын таңдау
	Бағдарламалық қамтамасыз етуді таңдау	9.1.2.1 пайдаланушының қажеттілігіне қарай бағдарламалық жасақтаманы таңдау
	"Компьютер құнын есептеу"	9.1.1.1 мақсатына байланысты компьютердің конфигурациясын таңдау
		9.1.2.1 пайдаланушының қажеттілігіне қарай бағдарламалық жасақтаманы таңдау
		9.3.1.1 процесс моделдерін (физикалық, биологиялық, экономикалық) электрондық кестеде әзірлеу және зерттеу
2-тоқсан
Деректер базасы	Деректер базасы	9.2.2.1 "дерекқор, жазба, өріс" терминдерін түсіндіру;
	Электрондық кестеде деректер базасын құру	9.2.2.2 электрондық кестеде деректер базасын жасау;
	Ақпаратты іздеу әдістері	9.2.2.3 деректерді іздеу, сұрыптау және сүзгілеуді жүзеге асыру
	Деректерді сұрыптау және сүзгілеу	9.2.2.3 деректерді іздеу, сұрыптау және сүзгілеуді жүзеге асыру
	Деректер базасымен жұмыс	9.2.2.2 электрондық кестеде деректер базасын жасау;
	Деректер базасымен жұмыс	9.2.2.3 деректерді іздеу, сұрыптау және сүзгілеуді жүзеге асыру
3-тоқсан
Python (пайтон) программалау тілінде алгоритмдерді программалау	Бірөлшемді массив	9.3.3.1 бір өлшемді массивтер пайдаланып Python (пайтон) программалау тілінде программаларды жасау;
	Белгіленген сипаттары бар элементті іздеу	9.3.3.1 бір өлшемді массивтер пайдаланып Python (пайтон) программалау тілінде программаларды жасау;
	Элементтердің орнын ауыстыру	9.3.3.1 бір өлшемді массивтер пайдаланып Python (пайтон) программалау тілінде программаларды жасау;
	Екіөлшемді массив	9.3.3.2 екі өлшемді массивтер пайдаланып Python (пайтон) программалау тілінде бағдарламаларды жасау;
	Сұрыптау	9.3.2.1 сұрыптау алгоритмдерін қолдану
		9.3.3.1 бір өлшемді массивтер пайдаланып Python (пайтон) программалау тілінде программаларды жасау;
		9.3.3.2 екі өлшемді массивтер пайдаланып Python (пайтон) программалау тілінде бағдарламаларды жасау;
	Элементті жою және кірістіру	9.3.3.1 бір өлшемді массивтер пайдаланып Python (пайтон) программалау тілінде программаларды жасау;
	Элементті жою және кірістіру	9.3.3.2 екі өлшемді массивтер пайдаланып Python (пайтон) программалау тілінде бағдарламаларды жасау;
4-тоқсан
Python (пайтон) программалау тілінде 2D ойынын құру	PyGame кітапханасы	9.3.3.3 PyGame (пайгейм) кітапханасын қосу;
	PyGame кітапханасы	9.3.3.4 ойын терезесін жасау үшін PyGame (пайгейм) кітапханасының дайын модульдерін пайдалану;
	Артқы фон мен ойын кейіпкерлері	9.3.3.5 ойынның артқы фонын құру
	Артқы фон мен ойын кейіпкерлері	9.3.3.6 ойынға арналған дайын кейіпкерлер жүктеу
	Кейіпкерлерді анимациялау	9.3.3.7 кейіпкер қозғалысын программалау
	Кейіпкерлерді анимациялау	9.3.3.8 пернетақтадан кейпкерді басқару;
	Шарттарды программалау	9.3.3.9 дайын сценарий бойынша ойын әзірлеу
	Шарттарды программалау	9.3.3.10 ойынның нәтижелерін есептеу алгоритмін іске асыру

	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығына 10-қосымша
	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына 206-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Қазақстан тарихы" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген Негізгі орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелді).

2. Тарихи сана – тарихты білу, тарихи тәжірибе мен оның сабақтарын ұғынып түсіну, әлеуметтік болжау, өз іс-әрекеті үшін тарихи жауапкершілікті түсіну. Оқу-тәрбие процесінің маңызды құрамдас бөлігі болып табылатын тарихи білім тұлғаның, азамат пен патриоттың қалыптасуына көмектеседі.

3. "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің мазмұны әлем тарихындағы Қазақстанның алатын орны мен рөлін, оның жалпыәлемдік өркениеттің дамуына қосқан үлесін түсінуге мүмкіндік береді.

4. "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің мақсаты – білім алушылардың бойында тарихи сана, қазақстандық патриотизм, өз елінің тарихы мен мәдениетіне құрмет, өз ата-бабаларының жетістіктеріне деген мақтаныш сезімін қалыптастыру, ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтарды дарыту, зерттеушілік, ойлау, коммуникативті дағдыларды дамыту.

5. Оқу пәнінің міндеттері:

1) Қазақстан аумағындағы ежелгі заманнан бастап бүгінгі күнге дейінгі қоғамның әлеуметтік, мәдени, саяси, экономикалық дамуының негізгі кезеңдері мен ерекшеліктері туралы білімін қалыптастыру;

2) Қазақстанның тарихи дамуы барысында қалыптасқан ұлттық құндылықтар жүйесі туралы білім беру;

3) Қазақстанның тарихи дамуының негізгі оқиғалары, құбылыстары мен процестердің мәні туралы түсінік қалыптастыру;

4) тарихи оқиғаларды, құбылыстар мен процестерді және тарихи тұлғалардың қызметін Отандық тарих контекстінде сын тұрғысынан талдау және баға беру дағдыларын қалыптастыру мен дамыту;

5) тарихи деректердің негізінде дәлелді пайымдау дағдыларын дамыту;

6) тарихи зерттеу жүргізу дағдыларын қалыптастыру мен дамыту (гипотезаларды ұсыну, зерттеу сұрақтарын құрастыру, деректерді талдау, әртүрлі көзқарастарды салыстыру, нәтижелер мен қорытындыларды шығару, өзінің ұстанымын анықтау);

7) қазіргі кездегі саяси, әлеуметтік-экономикалық және мәдени процестерде бағдарлану үшін тарихи білімдерін қолдана білу дағдыларын қалыптастыру;

8) коммуникативті дағдыларды қалыптастыру, өз ойын ауызша және жазбаша түрде анық білдіру, командада жұмыс істей алу, түрлі деректерден алынған ақпараттарды қоса алғанда,жарияланым мен электронды құралдарды қолдану.

2-тарау. "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

6. "Қазақстан тарихы" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

1) 5-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат;

2) 6-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат;

3) 7-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат;

4) 8-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат;

5) 9-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат;

6) 9-сынып (өтпелі кезең) – аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат.

7. "Қазақстан тарихы" оқу пәнінен білім мазмұны бөлімдер арқылы қамтылған. Аталған бөлімдер сыныптар бойынша оқу мақсаттарын қамтитын бөлімшелерден тұрады.

8. Оқу пәнінің білім мазмұны төрт бөлімді қамтиды:

1) әлеуметтік қатынастардың дамуы;

2) мәдениеттің дамуы;

3) мемлекеттің дамуы;

4) Қазақстанның экономикалық дамуы.

9. "Әлеуметтік қатынастардың дамуы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) этникалық қатынастар;

2) әлеуметтік қатынастар.

10. "Мәдениеттің дамуы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) дүниетаным мен дін;

2) өнер мен әдебиет;

3) білім және ғылым.

11. "Мемлекеттің дамуы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) мемлекеттің ішкі саясаты;

2) мемлекеттің сыртқы саясаты.

12. "Қазақстанның экономикалық дамуы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) шаруашылық;

2) өндірістік қатынастар және сауда.

13. Оқу мақсаттары әр бөлімше ішінде мұғалім мен білім алушыға болашақ қадамдары жөнінде өзара ой бөлісуге, оларды жоспарлау мен бағалауға мүмкіндік беретін бірізділік пен сабақтастықты көрсетеді.

14. Оқу бағдарламасы базалық тарихи ойлау дағыдыларын: тарихи деректердің интерпретациясы, уақыт пен кеңістікте бағдарлану, тарихи талдау және түсіндіруді қалыптастыруға бағытталған.

15. "Қазақстан тарихы" оқу пәні бойынша тарихи ойлау дағдыларын қалыптастыру және оқу мақсаттарын тиімді жүзеге асыру төмендегі тарихи концептілерге (түсініктерге) негізделеді:

1) өзгеріс пен сабақтастық;

2) себеп пен салдар;

3) дәлел;

4) ұқсастық пен айырмашылық;

5) маңыздылық;

6) интерпретация.

16. Тарихи концептілер негізінде оқытудың қүтілетін нәтижелері:

1) "Өзгеріс пен сабақтастық" бойынша білім алушылар: сабақтастық пен өзгеріске қатысты тарихи мысалдарды уақыт пен кеңістікте талдайды және бағалайды, сабақтастық пен өзгеріске қатысты тарихи мысалдарды ұзақ уақыт бойы ауқымды тарихи процестер мен тақырыптарға дейін біріктіреді, тарихи оқиғалар мен процестердің белгілі бір уақыт межесінде жүйеленуі мен ұйымдасуының негізін (критерийлер) түсіндіреді;

2) "Себеп және салдар" бойынша білім алушылар: бір немесе бірнеше себептердің және/немесе ықпалдардың өзара әрекеттесуін талдайды және бағалайды; ұқсастықтарды, себеп-салдарды, өзара байланысты көрсете отырып тарихи себептілікті түсінеді, тарихи құбылыс, оқиға немесе процесті басқа ұқсас тарихи құбылыстармен уақыт пен кеңістікте байланыстырудың әдістерін түсіндіреді және бағалайды;

3) "Дәлел" бойынша білім алушылар: қарастырылып отырған дәлелге қатысты: аудитория, мақсаттар, көзқарастар, формат, аргумент, шектеулер және контекст сынды тарихи айғақтың ерекшеліктерін талдайды, тарихи айғақтарды талдау және бағалау негізінде дәйекті қорытынды жасайды, өткен заман туралы объективті түсінік қалыптастыру мақсатында түпнұсқалық және қосалқы деректерден әртүрлі, қарама-қайшы айғақтарды талдайды;

4) "Ұқсастық пен айырмашылық" бойынша білім алушылар: белгілі бір жерде, белгіленген бір уақыт кезеңінде және/немесе әртүрлі қоғамдарда, немесе бір қоғамның ішіндегі өзара байланысқан тарихи оқиғаларды салыстырады.

5) "Маңыздылық" бойынша білім алушылар: қоғамның дамуы үшін тарихи оқиғаның, құбылыстың, процестің маңыздылығын анықтайды;

6) "Интерпретация" бойынша білім алушылар: белгілі бір тарихи оқиғаға, құбылысқа, процеске қатысты әртүрлі көзқарастарды түсіндіреді және бағалайды.

17. 5-сыныпқа арналған "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) Қазақстандағы ежелгі адамдардың өмірі.Тас дәуіріндегі Қазақстан: Қазақстанда алғашқы адамның пайда болуы, әлеуметтік ұйымдасудың алғашқы формалары. Ежелгі адамдардың кәсібі (аң аулау мен терімшілік). Қазақстан аумағындағы тас дәуірінің тұрақтары. Егіншілік пен мал шаруашылығының қалыптасуы. Ботай мәдениеті. Қола дәуіріндегі Қазақстан: Қазақстан аумағындағы мыс пен қалайы металдарының кен орындары. Андрон мәдениеті. Қола дәуірі кезіндегі шаруашылық пен қоғамдық құрылыс. Беғазы-Дәндібай мәдениеті. Ә. Марғұлан және басқа да Қазақстанның ежелгі дәуірін зерттеушілер;

2) ежелгі көшпелілердің өмірі. Темір дәуірінің ерекшеліктері. Қазақстанның ежелгі металлургиясы. Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы. Алғашқы көшпелілердің өмір сүруді қамтамасыз ету жүйесі. Көшпелілердің жылжымалы баспанасы. Алғашқы көшпелілердің дүниетанымы;

3) сақтар. Қазақстан аумағындағы сақ тайпалары. Сақтар тарихы туралы деректер. Сақтардың саяси тарихы. Қоғамдық құрылысы. Шаруашылығы мен тұрмысы. Материалдық және рухани мәдениеті. "Аңдық стиль". Есік олжасы – "Алтын адам". Шілікті алқабының патша қорғандары. Берел қорымы. Бесшатыр қорғандары. Тасмола мәдениеті;

4) үйсіндер мен қаңлылар.Үйсіндер. Үйсіндер туралы жазба деректер. Үйсіндердің қоныстануы, шаруашылығы мен тұрмысы. Үйсіндердің қоғамдық құрылысы. Қаңлылар. Қаңлылар тарихына қатысты қытай және парсы деректері. Қаңлылардың қоныстануы, шаруашылығы мен тұрмысы. Қаңлылардың қоғамдық құрылысы. Үйсіндердің, қаңлылардың археологиялық ескерткіштері;

5) ғұндар (хунну). Қытай деректеріндегі ғұндардың ерте тарихы. Мөде шаньюй-ғұн мемлекетінің негізін салушы. Ғұндардың саяси тарихы мен мемлекеттік құрылысы. Халықтардың ұлы қоныс аударуы (ғұндардың Батысқа жылжуы). Аттила және оның жорықтары. Ғұндардың шаруашылығы мен қоғамдық құрылысы. Ғұндар дәуіріндегі мәдениеттің дамуы;

6) сарматтар. Сарматтардың ежелгі замандағы саяси оқиғаларға қатысуы. Сарматтардың қоныстануы, шаруашылығы мен тұрмысы. Сарматтардың қоғамдық құрылысы. Сарматтардың археологиялық ескерткіштері. Мәдениеті;

7) ежелгі Қазақстан тарихына шолу. Қазақстан аумағындағы ежелгі адамдардың антропологиялық бет-әлпеті. Ежелгі Қазақстан тарихының негізгі оқиғалары, құбылыстары мен үдерістері. Ежелгі Қазақстанның мәдени мұрасы;

8) өлкетану: Туған өлкенің аңыз-ертегілері. Өлкенің тарихи ескерткіштері. Өңірдің тарихи тұлғалары: билер, батырлар және ақындар. Өлкетану мұражайы және тарихи жәдігерлер.

18. 6-сыныпқа арналған "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) VI - IX ғасырдағы Қазақстан. Ортағасырлық Қазақстан тарихының кезеңделуі. Ұлы Түрік қағанатының құрылуы. Қазақстан аумағындағы ерте ортағасырлық мемлекеттер: Батыс Түрік қағанаты, Түргеш қағанаты, Қарлұқ қағанаты, Оғыз мемлекеті, Қимақ қағанаты. Атлах шайқасының тарихи маңызы. Түркі мемлекеттерінің қоғамдық-саяси құрылысы. Түркілердің әскери өнері. Шаруашылығы. Сауда және қала мәдениетінің дамуы;

2) X ғасыр - XІІІ ғасырдың басындағы Қазақстан. Қарахан мемлекеті. Қазақстан аумағына исламның тарала басталуы. Наймандар, керейіттер, жалайырлар. Қыпшақ хандығы. "Дешті Қыпшақ" түсінігі. Шаруашылығы: көшпелі, отырықшы. Сауда. Қала мәдениеті. Ұлы Жібек жолының тарихи маңызы. Түркі мәдениетінің әлемдік өркениеттің дамуына қосқан үлесі. Түркі әлемінің көрнекті ойшылдары;

3) XIII - XV ғасырлардың бірінші жартысындағы Қазақстан. Шыңғыс ханның жаулаушылық соғыстары. Отырар қорғанысы. Моңғол империясының құрылуы. Алтын Орда. Ақ Орда. Моғолстан мемлекеті. Әмір Темір жорықтары. Ноғай Ордасы. Әбілқайыр хандығы. XIII - XV ғасырлардың бірінші жартысындағы мемлекеттердің қоғамдық-саяси құрылысы. Ортағасырлық саяхатшылар Қазақстан туралы. Шаруашылық. Сауданың дамуы. Мәдениет;

4) қазақ халқының қалыптасуы. Қазақтар – Ұлы Дала мұрагері: тарихи және этникалық сабақтастық. "Қазақ" этнонимі. Қазақ халқының біртұтас халық болып қалыптасу үдерісінің аяқталуы;

5) біртұтас қазақ мемлекетінің құрылуы. Қазақ ұлттық мемлекетінің құрылу алғышарттары. Қазақ хандығының құрылуы (аумағы, халықтың этникалық құрамы). Мемлекеттің негізін салушылар – Жәнібек пен Керей. М.Х. Дулатидің "Тарихи Рашиди" еңбегі – Қазақ хандығының алғашқы тарихы жөніндегі құнды дерек. Қазақ хандығы қалыптасуының алғашқы жылдарындағы ішкі және сыртқы саясаты. Біртұтас қазақ мемлекеті қалыптасуының тарихи маңызы;

6) қазақ хандығының XVI - XVII ғасырлардағы дамуы. Қасым хан билігі тұсындағы Қазақ хандығының нығаюы. Хақназар хан билігі тұсындағы Қазақ хандығының одан әрі нығаюы және саяси өркендеуі. Тәуекел ханның ішкі және сыртқы саясаты. Есім ханның ішкі және сыртқы саясаты. Жәңгір хан. Орбұлақ шайқасы. Тәуке ханның билігі. "Жеті жарғы". Қазақтың ұлы билері. Қазақ хандығының мемлекеттік-әкімшілік құрылымы. Қазақ қоғамының әлеуметтік стратификациясы;

7) XVI - XVII ғасырлардағы экономика мен мәдениет. Қазақ халқының мәдениеті: материалдық, рухани мәдениет. Әдебиет пен өнер: ақын-жыраулар, халық әншілері мен композиторлардың шығармашылығы, музыкалық өнер. Қазақтардың дәстүрлі шаруашылығы: мал шаруашылығы, егіншілік;

8) өлкетану: Топонимдер – өткен заманнын куәгерлері (жер-су атауларының тарихы). Мәдени-тарихи дәстүрді сақтаушылар: өлкенің ұлттық қолөнері. Бір халық – бір ел – бір тағдыр (менің өлкемнің халықтары). Туған өлке тарихының қазіргі куәгерлері.

19. 7-сыныпқа арналған "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) XVIII ғасырдың басындағы Қазақстан: сыртқы және ішкі саяси жағдай. Жоңғар мемлекеті. Қазақ-жоңғар соғыстары. "Ақтабан шұбырынды, алқакөл сұлама" заманы. Қарақұм мен Ордабасыдағы құрылтайлар – қазақ жасағының құрылуы. Аңырақай шайқасы. Отан қорғаушы батырлар. XVIII ғасырдың 30-40 жылдарындағы қазақ-жоңғар соғыстары;

2) XVIII ғасырдың бірінші жартысындағы Қазақ хандығы. XVIII ғасырдың басына дейінгі қазақ-орыс қатынастары. XVIII ғасырдың басындағы Ресей империясы назарындағы Қазақстан (саяси және экономикалық мақсаттар, әскери-барлау экспедициялары, алғашқы әскери бекіністердің салынуы). Кіші жүз ханы Әбілқайырдың Ресей бодандығын қабылдауы:себептері мен мақсаттары. XVIII ғасырдың 30-50-жылдарындағы Қазақстандағы Ресей империясының саясаты. ХVІІІ ғасырдың 40-жылдарындағы Қазақстандағы ішкі саяси жағдайдың асқынуы. Абылай хан тұсындағы Қазақ хандығы: ішкі және сыртқы саясаты;

3) XVIII ғасырдағы Қазақстан мәдениеті. XVІII ғасыр ақын-жырауларының шығармашылығы. XVІII ғасыр тарихы бойынша қазақ деректері. Қазақтардың қолданбалы өнері;

4) отарлау және ұлт-азаттық күрес. Ресей империясының отаршылдық саясаты: мақсаттары мен әдістері. Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс (себептері, қозғалыстың қозғаушы күші, кезеңдері мен барысы, нәтижелері). 1822-1824 жылдардағы патша реформалары (Кіші және Орта жүздегі хандық биліктің жойылуы). 1836-1838 жылдардағы Бөкей ордасындағы қазақтардың көтерілісі (себептері, негізгі кезеңдері мен шайқастары). XIX ғасырдың бірінші жартысындағы қазақ халқының ұлт-азаттық қозғалыстары (Жоламан Тіленшіұлы, Саржан Касымов бастаған көтеріліс). Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс (себептері, мақсаттары мен қозғаушы күштері, негізгі кезеңдері). Кенесары Қасымұлы: тұлға және саясаткер. Жанхожа Нұрмұхамедұлы және Есет Көтібарұлы бастаған ұлт-азаттық көтеріліс (себептері, көтеріліс барысы). Ресей империясының Қазақстанның оңтүстік аймақтарын қосып алуы. ХVІІІ ғасырдың соңы – XIX ғасырдағы Қазақстандағы ұлт-азаттық қозғалыстардың тарихи маңызы;

5) Қазақстан Ресей империясының құрамында. XIX ғасырдың екінші жартысындағы Қазақстандағы патшалық реформалар. 1867-1868 жылдардағы реформалар. Қазақстандағы патшалық Ресейдің аграрлық және қоныстандыру саясаты. 1860-1870 жылдардағы ұлт-азаттық күрес (себептері мен көтеріліс барысы). ХIХ ғасырдың екінші жартысындағы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуы. Капиталистік қатынастардың ене бастауы. ХIХ ғасырдың 80-90 - жылдарындағы әкімшілік-аумақтық реформалар: мазмұны мен салдары. Сауда қатынастарының дамуы. Жетісу аумағына ұйғырлар мен дүнгендердің қоныс аударуы. Дәстүрлі қазақ қоғамының трансформациясы. XIX ғасырдың екінші жартысындағы қоғамдық-саяси ойлардың дамуы;

6) XIХ ғасыр-ХХ ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті. XIX ғасырдағы Қазақстандағы ағарту ісі мен ғылымның дамуы. Бөкей ордасының ханы Жәңгірдің ағартушылық қызметі. Қазақстанның ғылыми зерттелуі (П. Семенов-Тянь-Шанский, Г.Н. Потанин, В.В. Радлов, М. Шорманов, М. Бабаджанов, А. Диваев). Зайырлы және діни білім беру мекемелері. Жадиттік және білім берудегі жаңашылдық. Шоқан Уәлиханов – ұлы қазақ ғалымы. Ыбырай Алтынсарин –ағартушы, жаңашыл-педагог, қоғам қайраткері. Абай Құнанбайұлы – ұлы ойшыл, қазақ жазба әдебиетінің негізін салушы. Қазақ музыкалық мәдениетінің дамуы (Құрманғазы Сағырбайұлы, Тәттімбет Қазанғапұлы, Дәулеткерей Шығайұлы). Әйгілі суретшілер шығармашылығындағы ұлттық контекст. Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мәшһүр Жүсіп Көпеев және К. Халидтің тарихи еңбектері.

7) өлкетану: Туристік маршруттар. Жомарт жүрек. Туған өлкенің шежіресі. Мектебімнің тарихы.

20. 8-сыныпқа арналған "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) ХХ ғасырдың басындағы Қазақстан. XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси үдерістер. XX ғасырдың басындағы Қазақстанның экономикалық дамуы. Столыпиннің аграрлық реформасы және шаруалардың Қазақстанға жаппай қоныс аударуы. XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы өнеркәсіптің дамуы. Сауданың дамуы. 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс. Қазақ ұлттық зиялылар қауымы және оның XX ғасырдың басындағы қоғамдық-саяси үдерістерге әсері. Ұлттық баспаның дамуы ("Қазақ" газеті, "Айқап" журналы). 1917 жылғы революциялар. "Алаш" партиясының құрылуы. "Алаш-Орда" үкіметі. Қазақ халқының саяси көшбасшылары (Ә. Бөкейхан, А. Байтұрсынов, М. Дулатов, Б. Қаратаев, М. Тынышпаев, М. Шоқаев). XX ғасырдың басындағы қазақ зиялыларының ғылыми еңбектері;

2) Қазақстандағы Кеңес үкіметінің орнығуы. "Үш Жүз" қазақ социалистік партиясы. Азамат соғысы жылдарындағы (1918-1920 жылдар) Қазақстандағы соғыс қимылдары. Кеңес билігі органдарының "Алаш-Орда" үкіметі, Қоқан автономиясымен қарым-қатынасы. "Әскери коммунизм саясаты".1921 жылғы жұт және аштық. Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасының құрылуы. Қазақ АКСР-ы аумағының қалыптасуы. Қазақ жерлерінің біртұтастығын қалпына келтірудегі қазақ зиялыларының рөлі. Қазақстандағы Жаңа экономикалық саясат (1921-1925 жылдар). ХХ ғасырдың 20-30 жылдарындағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясаты. Кеңес үкіметінің діни саясаты;

3) Қазақстан тоталитарлық жүйенің нығаюы кезеңінде. Қазақстандағы социалистік индустрияландыру (мәні мен ерекшеліктері). "Кіші Қазан" (мазмұны және жүзеге асырылуы). Бай шаруашылықтарының тәркіленуі. Ауыл шаруашылығындағы күштеп ұжымдастыру саясаты. Қазақстандағы күштеп ұжымдастыру саясатының экономикалық салдары. 1931-1933 жылдардағы аштық - ХХ ғасырдағы қазақстандық қасірет. Қазақстандағы ұжымдастырудың демографиялық салдарлары. Ұжымдастыруды жүзеге асырудың әдістеріне қатысты ұлттық зиялылардың ("Бесеудің хаты") қоғамдық-саяси көзқарасы мен қатынасы. 1920-1930 жылдардағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестер. Сталиндік репрессиялар. Қазақстан аумағындағы кеңестік "еңбек түзеу" концентрациялық лагерлері (Степлаг, Карлаг, Алжир және тағы басқалар);

4) Кеңестік Қазақстанның мәдениеті: білім мен ғылым . Халыққа білім беру (жалпыға бірдей міндетті сауат ашу, орта білім, қазақ жазуының араб тілінен латын тіліне көшуі, орыс графикасына негізделген жаңа әліпбиге көшу). А. Байтұрсынов – "ұлт ұстазы". Жоғары оқу орындарының ашылуы. КСРО Ғылым Академиясының Қазақ филиалы. Қ.Сәтбаевтың Қазақстан ғылымын дамытудағы рөлі. Қазақстандық ғалымдар мен олардың ғылыми жетістіктері. Әдебиеттің дамуы (Ж. Аймауытов, М. Жұмабаев, Б. Майлин, І. Жансүгіров, С. Сейфуллин, С. Мұқанов, Ғ. Мүсірепов, Ғ. Мұстафин шығармашылығы). Театр, кино, бейнелеу өнері және оның қайраткерлері. Мәдениет саласындағы кеңестік идеология. Социалистік реализм;

5) Қазақстан Ұлы Отан соғысы жылдарында. Ұлы Отан соғысының басталуы. Қазақстандағы мобилизация және қазақстандық әскери бөлімдердің құрылуы. Қазақстандықтардың Ұлы Отан соғысы жылдарындағы ерлігі мен тағдыры. Қазақстандықтардың Ұлы Отан соғысы шайқастарына қатысуы. Қазақстандықтар – Кеңес Одағының батырлары. Б. Момышұлы – аңызға айналған тұлға. Қазақстан – майдан арсеналы. КСРО халықтарының Қазақстанға депортациялануы. Ұлы Отан соғысы жылдарындағы мәдениет. Ғылымның дамуы. Әдебиеттегі жетістіктер (М. Әуезов, Ж. Жабаев, Д. Снегин, И. Шухов және тағы басқалар). Өнердің дамуы (театр, кино).

21. 9-сыныпқа арналған "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) Қазақстан соғыстан кейінгі жылдарда (1946-1953 жылдар). Соғыстан кейінгі жылдардағы әлеуметтік-экономикалық өзгерістер. Пайдалы қазбаларды өңдеу және өнеркәсіптің дамуы. Ауыл шаруашылығының дамуы. Қазақстанның әскери-өнеркәсіптік кешенінің қалыптасуы (Қазақстандағы ядролық полигон). Соғыстан кейінгі жылдардағы қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктері. "Бекмаханов ісі";

2) Қазақстан "Жылымық" кезеңінде (1954-1964 жылдар). Қазақстанда "Хрущевтік кезеңдегі" өнеркәсіптің дамуы. Тың және тыңайған жерлерді игеру (тың игерудің экономикалық, экологиялық және демографиялық салдары). Қазақстандағы әскери-өнеркәсіптік кешен ("Байқоңыр" ғарыш айлағы). "Жылымық кезеңі". 1954-1965 жылдардағы республикадағы қоғамдық-саяси өмір;

3) Қазақстан "Тоқырау" кезеңінде (1965-1985 жылдар). 1965-1985-жылдардағы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуы. Экономиканың шикізаттық бағыты. Урбанизация. 1970-1980 жылдардағы ауыл шаруашылығындағы дағдарыс. 1965-1985 жылдардағы қоғамдық-саяси өмір. 1979 жылғы Целиноградтағы оқиғалар. Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы басшыларының қызметі (Ж. Шаяхметов, Д. Қонаев, Ж. Тәшенов);

4) кеңестік Қазақстанның мәдениеті (1946-1985-жылдар.). Білім беру саласындағы мемлекеттік саясат. Жалпыға бірдей міндетті орта білім. Қазақ тілінің жағдайы. Ғылымның дамуы. Әдебиеттің дамуы (Ә. Нұрпейісов, Б. Момышұлы, І. Есенберлин, О. Сүлейменов, М. Шаханов). Өнер (театр, кино);

5) Қазақстан Қайта құру кезеңінде (1986-1991 - жылдар). "Қайта құру" жылдарындағы әлеуметтік-экономикалық өзгерістер: мақсаттары, проблемалары мен қарама-қайшылықтары. Қазақстандағы 1986 жылғы желтоқсан оқиғалары (себептері, барысы мен салдары). 1986 жылғы желтоқсан оқиғаларының қатысушыларына қатысты жазалау шаралары. "Қазақ КСР-ның мемлекеттік егемегендігі туралы Декларация" (1990 жылғы қазан). Кеңестік саяси жүйенің дағдарысы (1991 жылғы "Тамыз бүлігі"). КСРО-ның ыдырауы. Қазақстандағы қоғамдық-саяси қозғалыстар. Семей ядролық полигонының жабылуы. "Қазақ КСР-ның тілдер туралы Заңының" қабылдануы;

6) Қазақстан мемлекеттілігінің қайта жаңғыруы (1991-1997 жылдар). "Мемлекеттік тәуелсіздік туралы" Конституциялық заңның қабылдануының тарихи маңызы. Н.Ә. Назарбаев – Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті. Тәуелсіз Қазақстанның қоғамдық-саяси институттарының қалыптасуы. Нарықтық экономикаға көшудегі қиыншылықтар. Қазақстанның әлемдік қауымдастыққа кірігуі. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы әлеуметтік-демографиялық үдерістер. 1995 жылғы Конституцияның қабылдануы;

7) Қазақстан Республикасының нығаюы (1997 жылдан бастап бүгінгі күнге дейін).Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді басым мақсаттары мен стратегиялары. "Қазақстан – 2030" стратегиясының қабылдануы. Қазақстан Республикасының халықаралық сахнадағы беделінің өсуі. Қазақстанның аймақтық және халықаралық ұйымдармен қарым-қатынасы. Қазақстанның ЕҚЫҰ және ИЫҰ-на төрағалық етуі. Әлемдік экономикалық байланыстар жүйесіндегі Қазақстан. Мемлекеттің экономикалық және әлеуметтік жағдайы. Астана – Қазақстан Республикасының жаңа астанасы. "Қазақстан-2050" стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты. "5 институтционалды реформаларды жүзеге асырудағы 100 нақты қадам" Ұлт жоспары – қазіргі заманның сын-тегеуріндеріне жауап. Ұлт көшбасшысы – Н.Ә. Назарбаевтың тәуелсіз мемлекетті құрудағы және дамытудағы рөлі;

8) қазіргі заманғы Қазақстан мәдениеті (1991 жылдан бүгінгі күнге дейін). Білім және ғылым саласындағы мемлекеттік саясат. "Болашақ" мемлекеттік бағдарламасы. Инновациялық ғылыми-білім беру мекемелерінің құрылуы. Этносаралық және дінаралық келісімнің қазақстандық моделі. Қазақстан халқы Ассамблеясы. Жаһандану дәуіріндегі ұлттық мәдениетті жаңғырту және сақтап қалу мәселелері. Қазіргі кездегі өнер мен әдебиеттің даму тенденциялары. "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасы. "Мәңгілік Ел" жалпыұлттық біріктіруші идеясы. "Болашаққа бағдар:рухани жаңғыру" бағдарламасы.

22. 9-сынып (өтпелі кезең) "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) ХХ ғасырдың басындағы Қазақстан. XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестер. XX ғасырдың басындағы Қазақстанның экономикалық дамуы. Столыпиннің аграрлық реформасы және шаруалардың Қазақстанға жаппай қоныс аударуы. XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы өнеркәсіптің дамуы. Сауданың дамуы. 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс. Қазақ ұлттық зиялылар қауымы және оның XX ғасырдың басындағы қоғамдық-саяси процестерге әсері. Ұлттық баспаның дамуы ("Қазақ" газеті, "Айқап" журналы). 1917 жылғы революциялар. "Алаш" партиясының құрылуы. "Алаш-Орда" үкіметі. Қазақ халқының саяси көшбасшылары (Ә. Бөкейхан, А. Байтұрсынов, М. Дулатов, Б. Қаратаев, М. Тынышпаев, М. Шоқаев). XX ғасырдың басындағы қазақ зиялыларының ғылыми еңбектері;

3) Қазақстан тоталитарлық жүйенің нығаюы кезеңінде. Қазақстандағы социалистік индустрияландыру (мәні мен ерекшеліктері). "Кіші Қазан" (мазмұны және жүзеге асырылуы). Бай шаруашылықтарының тәркіленуі. Ауыл шаруашылығындағы күштеп ұжымдастыру саясаты. Қазақстандағы күштеп ұжымдастыру саясатының экономикалық салдары. 1931-1933 жылдардағы аштық – ХХ ғасырдағы қазақстандық қасірет. Қазақстандағы ұжымдастырудың демографиялық салдарлары. Ұжымдастыруды жүзеге асырудың әдістеріне қатысты ұлттық зиялылардың ("Бесеудің хаты") қоғамдық-саяси көзқарасы мен қатынасы. 1920-1930 жылдардағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси үдерістер. Сталиндік репрессиялар. Қазақстан аумағындағы кеңестік "еңбек түзеу" концентрациялық лагерлері (Степлаг, Карлаг, Алжир және тағы басқалар);

6) Қазақстан соғыстан кейінгі жылдарда (1946-1953 жылдар). Соғыстан кейінгі жылдардағы әлеуметтік-экономикалық өзгерістер. Пайдалы қазбаларды өңдеу және өнеркәсіптің дамуы. Ауыл шаруашылығының дамуы. Қазақстанның әскери-өнеркәсіптік кешенінің қалыптасуы (Қазақстандағы ядролық полигон). Соғыстан кейінгі жылдардағы қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктері. "Бекмаханов ісі";

7) Қазақстан "Жылымық" кезеңінде (1954-1964 жылдар). Қазақстанда "Хрущевтік кезеңдегі" өнеркәсіптің дамуы. Тың және тыңайған жерлерді игеру (тың игерудің экономикалық, экологиялық және демографиялық салдары). Қазақстандағы әскери-өнеркәсіптік кешен ("Байқоңыр" ғарыш айлағы). "Жылымық кезеңі". 1954-1965 жылдардағы республикадағы қоғамдық-саяси өмір;

8) Қазақстан "Тоқырау" кезеңінде (1965-1985 жылдар). 1965-1985-жылдардағы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуы. Экономиканың шикізаттық бағыты. Урбанизация. 1970-1980 жылдардағы ауыл шаруашылығындағы дағдарыс. 1965-1985 жылдардағы қоғамдық-саяси өмір. 1979 жылғы Целиноградтағы оқиғалар. Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы басшыларының қызметі (Ж. Шаяхметов, Д. Қонаев, Ж. Тәшенов);

9) кеңестік Қазақстанның мәдениеті (1946-1985-жылдар.). Білім беру саласындағы мемлекеттік саясат. Жалпыға бірдей міндетті орта білім. Қазақ тілінің жағдайы. Ғылымның дамуы. Әдебиеттің дамуы (Ә. Нұрпейісов, Б. Момышұлы, І. Есенберлин, О. Сүлейменов, М. Шаханов). Өнер (театр, кино);

10) Қазақстан Қайта құру кезеңінде (1986-1991 - жылдар). "Қайта құру" жылдарындағы әлеуметтік-экономикалық өзгерістер: мақсаттары, проблемалары мен қарама-қайшылықтары. Қазақстандағы 1986 жылғы желтоқсан оқиғалары (себептері, барысы мен салдары). 1986 жылғы желтоқсан оқиғаларының қатысушыларына қатысты жазалау шаралары. "Қазақ КСР-ның мемлекеттік егемегендігі туралы Декларация" (1990 жылғы қазан). Кеңестік саяси жүйенің дағдарысы (1991 жылғы "Тамыз бүлігі"). КСРО-ның ыдырауы. Қазақстандағы қоғамдық-саяси қозғалыстар. Семей ядролық полигонының жабылуы. "Қазақ КСР-ның тілдер туралы Заңының" қабылдануы;

11) Қазақстан мемлекеттілігінің қайта жаңғыруы (1991-1997 жылдар). "Мемлекеттік тәуелсіздік туралы" Конституциялық заңының қабылдануының тарихи маңызы. Н.Ә. Назарбаев – Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті. Тәуелсіз Қазақстанның қоғамдық-саяси институттарының қалыптасуы. Нарықтық экономикаға көшудегі қиыншылықтар. Қазақстанның әлемдік қауымдастыққа кірігуі. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы әлеуметтік-демографиялық үдерістер. 1995 жылғы Конституцияның қабылдануы;

12) Қазақстан Республикасының нығаюы (1997 жылдан бастап бүгінгі күнге дейін).Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді басым мақсаттары мен стратегиялары. "Қазақстан – 2030" стратегиясының қабылдануы. Қазақстан Республикасының халықаралық сахнадағы беделінің өсуі. Қазақстанның аймақтық және халықаралық ұйымдармен қарым-қатынасы. Қазақстанның ЕҚЫҰ және ИЫҰ-на төрағалық етуі. Әлемдік экономикалық байланыстар жүйесіндегі Қазақстан. Мемлекеттің экономикалық және әлеуметтік жағдайы. Астана – Қазақстан Республикасының жаңа астанасы. "Қазақстан-2050" стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты. "5 институтционалды реформаларды жүзеге асырудағы 100 нақты қадам" Ұлт жоспары – қазіргі заманның сын-тегеуріндеріне жауап. Ұлт көшбасшысы – Н.Ә. Назарбаевтың тәуелсіз мемлекетті құрудағы және дамытудағы рөлі;

13) қазіргі заманғы Қазақстан мәдениеті (1991 жылдан бүгінгі күнге дейін). Білім және ғылым саласындағы мемлекеттік саясат. "Болашақ" мемлекеттік бағдарламасы. Инновациялық ғылыми-білім беру мекемелерінің құрылуы. Этносаралық және дінаралық келісімнің қазақстандық моделі. Қазақстан халқы Ассамблеясы. Жаһандану дәуіріндегі ұлттық мәдениетті жаңғырту және сақтап қалу мәселелері. Қазіргі кездегі өнер мен әдебиеттің даму тенденциялары. "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасы. "Мәңгілік Ел" жалпыұлттық біріктіруші идеясы. "Болашаққа бағдар:рухани жаңғыру" бағдарламасы.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

23. Оқыту мақсаттары кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлім мен бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 7.2.1.2 кодында: "7" – сынып, "2.1." – бөлім мен бөлімше, "2" – оқыту мақсатының реттік саны.

24. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:

1) әлеуметтік қатынастардың дамуы:

Білім алушылар:
Бөлімше	5- сынып шамамен 1 миллион жыл бұрын – V ғасыр	6- сынып VI – XVII ғасырлар	7- сынып XVIII – XIX ғасырлар	8- сынып XX ғасырдың бірінші жартысы	9- сынып XX ғасырдың екінші жартысынан бүгінгі күнге дейін	9-сынып (өтпелі кезең) XX ғасырдың бірінші жартысынан бүгінгі күнге дейін
1.1 Этникалық қатынастар	5. 1. 1. 1 алғашқы адамдардың антропологиялық белгілерін сипаттау	6. 1. 1. 1 түркі тілдес тайпаларды атап, олардың аумақтық орналасуын картада көрсету	7. 1. 1. 1 жоңғар шапқыншылығы кезіндегі демографиялық өзгерістерді және миграциялық процестерді түсіндіру	8. 1. 1. 1 демографиялық өзгерістердің себептері мен салдарын анықтау	9. 1. 1. 1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау	8. 1. 1. 1 демографиялық өзгерістердің себептері мен салдарын анықтау; 9. 1. 1. 1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау
	5. 1. 1. 2 Ежелгі Қазақстан адамдарының антропологиялық тұрпатын анықтау	6. 1. 1. 2 XIII-XV ғасырлардағы Қазақстан аумағында құрылған мемлекеттердің этноәлеуметтік құрылымын анықтау	7. 1. 1. 2 Ресей империясының қоныстандыру саясатының себептері мен салдарын талдау		9. 1. 1. 2 өткен тарихи кезеңдер мен сабақтастықты орнату арқылы қазіргі кезеңдегі демографиялық процестерге баға беру	9. 1. 1. 2 өткен тарихи кезеңдермен сабақтастықты орнату арқылы қазіргі кезеңдегі демографиялық процестерге баға беру
	5. 1. 1. 3 ғұндардың қоныс аудару бағыттарын тарихи картадан көрсету	6. 1. 1. 3 ежелгі және ортағасырлар тарихының оқиғалары арасында байланыс орнату арқылы қазақ халқының қалыптасуындағы негізгі кезеңдерді анықтау			9. 1. 1. 3 Қазақстанның даму стратегиясындағы демографиялық саясаттың бағыттарын талдау	9. 1. 1. 3 Қазақстанның даму стратегиясындағы демографиялық саясаттың бағыттарын талдау
		6. 1. 1. 4 "қазақ" этнонимінің мағынасын түсіндіру
1.2 Әлеуметтік қатынастар	5. 1. 2. 1 алғашқы адамдардың тұрмыс-тіршілігін шығармашылық түрде көрсету	6. 1. 2. 1 қазақ хандығындағы әлеуметтік топтардың орнын анықтау	7. 1. 2. 1 дәстүрлі қазақ қоғамын дағы өзгерістерді өткен тарихи кезеңдер мен салысты ру арқылы анықтау	8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау	9. 1. 2. 1 қазіргі кездегі Қазақстан халқының әлеуметтік жағдайын статистикалық мәліметтер негізінде талдау	8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау; 9. 1. 2. 1 қазіргі кездегі Қазақстан халқының әлеуметтік жағдайын статистикалық мәліметтер негізінде талдау
1.2 Әлеуметтік қатынастар	5. 1. 2. 2 әлеуметтік топтардың ерекшеліктерін түсіндіру	6. 1. 2. 2 өлкедегі әр түрлі ұлттардың тарихын, салт-дәстүрін сипаттау	7. 1. 2. 2 қазақ зиялыларының қалыптасуының маңыздылығын түсіндіру	8. 1. 2. 2 соғыс жылдарындағы халықтың әлеуметтік жағдайын анықтау		8. 1. 2. 2 соғыс жылдарындағы халықтың әлеуметтік жағдайын анықтау

2) мәдениеттің дамуы:

Білім алушылар:
Бөлімше	5- сынып шамамен 1 миллион жыл бұрын -V ғасыр	6- сынып VI – XVII ғасырлар	7- сынып XVIII – XIX ғасырлар	8- сынып XX ғасырдың бірінші жартысы	9- сынып XX ғасырдың екінші жартысынан бүгінгі күнге дейін	9-сынып (өтпелі кезең) XX ғасырдың бірінші жартысы нан бүгінгі күнге дейін
2.1 Дүние таным мен дін	5. 2. 1. 1 алғашқы адамдардың наным-сенімдерін сипаттау	6. 2. 1. 1 түркілердің дүниетанымдық ерекшеліктерін түсіндіру	7. 2. 1. 1 салт - дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың құндылықтары мен маңыздылығын анықтау	8. 2. 1. 1 мемлекеттің діни саясатының мақсаты мен салдарын анықтау	9. 2. 1. 1 дәстүрлі және деструктивті діни ағымдар мен ұйымдардың іс-әрекетін талдау	8. 2. 1. 1 мемлекет тің діни саясатының мақсаты мен салдарын анықтау; 9. 2. 1. 1 дәстүрлі және деструктив ті діни ағымдар мен ұйымдар дың іс-әрекетін талдау
2.1 Дүние таным мен дін	5. 2. 1. 2 ежелгі тайпалардың дүниетаны мын сипаттау	6. 2. 1. 2 ислам дінінің қоғамдық өмірге ықпалын анықтау	7. 2. 1. 2 отаршылдық саясаттың ұлттық құндылықтарға кері әсерін талдау		9. 2. 1. 2 Қазақстан халқы Ассамблея сының дінаралық, этносаралық келісім мен ішкі тұрақтылық ты нығайтудағы ықпалын бағалау	9. 2. 1. 2 Қазақстан халқы Ассамблеясының дінаралық, этносаралық келісім мен ішкі тұрақтылықты нығайтудағы ықпалын бағалау
		6. 2. 1. 3 тарихи оқиғалар мен процестердің сабақтастығын сипаттауда "Ұлы Дала Елі" ұғымын қолдану			9. 2. 1. 3 "Мәңгілік Ел" жалпыұлттық идеясының маңыздылығын бағалау	9. 2. 1. 3 "Мәңгілік Ел" жалпыұлттық идеясының маңыздылығын бағалау
2.2 Өнер мен әдебиет	5. 2. 2. 1 археологиялық ескерткіштерді сипаттау	6. 2. 2. 1 күй, аңыз, шежіре, эпостық жырлардың тарихи дереккөзі ретіндегі маңыздылығын айқындау	7. 2. 2. 1 халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалау	8. 2. 2. 1 қазақ зиялылары ның шығарма шылық мұрасын талдау және қоғамдық санаға тигізген әсеріне баға беру	9. 2. 2. 1 кеңестік әдебиет пен өнер туындыла рында қоғамдық өмірдің бейнеленуін талдау	8. 2. 2. 1 қазақ зиялыларының шығармашылық мұрасын талдау және қоғамдық санаға тигізген әсеріне баға беру; 9. 2. 2. 1 кеңестік әдебиет пен өнер туындыла рында қоғамдық өмірдің бейнеленуін талдау
	5. 2. 2. 2 археологиялық деректерге сүйене отырып, Андронов мәдениетінің белгілерін анықтау	6. 2. 2. 2 ортағасырлық сәулет өнері ескерткіштерінің ерекшеліктерін түсіндіру	7. 2. 2. 2 А. Құнанбаевтың ақын, ойшыл, қоғам қайрат кері ретіндегі рөлін айқындау	8. 2. 2. 2 Ахмет Байтұрсыновты қазақ тіл білімінің негізін салушы, қоғам қайраткері ретінде бағалау	9. 2. 2. 2 Мұхтар Әуезов шығармаларының әлем әдебиетіндегі орнын бағалау	8. 2. 2. 2 Ахмет Байтұрсыновты қазақ тіл білімінің негізін салушы, қоғам қайраткері ретінде бағалау; 9. 2. 2. 2 Мұхтар Әуезов шығармаларының әлем әдебиетіндегі орнын бағалау
	5. 2. 2. 3 ежелгі тайпалардың қолданбалы өнер ерекшеліктерін сипаттау	6. 2. 2. 3 көшпелілердің әскери өнержетістіктерін сипаттау	7. 2. 2. 3 ұлттық музыкалық аспаптардың қолдану ерекшеліктерін сипаттау	8. 2. 2. 3 өнер мен әдебиеттегі өзгерістерді анықтау	9. 2. 2. 3 қазіргі кездегі өнер мен әдебиеттің даму тенденцияларын айқындау	8. 2. 2. 3 өнер мен әдебиеттегі өзгерістерді анықтау; 9. 2. 2. 3 қазіргі кездегі өнер мен әдебиеттің даму тенденцияларын айқындау
	5. 2. 2. 4 Есік обасынан табылған "Алтын адам" археологиялық олжасының ерекшеліктерін анықтау	6. 2. 2. 4 түркі кезеңіндегі қоғамды бейнелеуде Махмұд Қашғари, Жүсіп Баласағұн және Ахмет Яссауи еңбектерінің тарихи құндылығын түсіндіру	7. 2. 2. 4 қолданбалы өнердің жетістіктерін бағалау	8. 2. 2. 4 Ә. Қашаубаев пен Қажымұқан Мұңайтпасұлының қазақ халқын әлемге танытудағы рөліне баға беру	9. 2. 2. 4 ұлттық құндылықтарды жаңғыртуға бағытталған мемлекеттік бағдарламалардың қажеттілігін негіздеу ("Мәдени мұра", "Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру" бағдарламалары)	8. 2. 2. 4 Ә. Қашаубаев пен Қажымұқан Мұңайтпасұлының қазақ халқын әлемге танытудағы рөліне баға беру; 9. 2. 2. 4 ұлттық құндылық тарды жаңғыртуға бағытталған мемлекеттік бағдарлама лардың қажеттілігін негіздеу ("Мәдени мұра", "Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру" бағдарламалары)
	5. 2. 2. 5 Ә. Марғұланды ғалым-археолог ретінде айқындау	6. 2. 2. 5 көшпелілердің қолданбалы өнер жетістіктерін сипаттау	7. 2. 2. 5 өлкенің тарихи оқиғалар хроникасын құру	8. 2. 2. 5 соғыс жылдарындағы өнер мен әдебиеттің халық рухын көтерудегі маңызын бағалау		8. 2. 2. 5 соғыс жылдарындағы өнер мен әдебиеттің халық рухын көтерудегі маңызын бағалау
	5. 2. 2. 6 көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін түсіну	6. 2. 2. 6 жергілікті жер, қала, өзен, көл, тау атауларының шығу тарихын түсіндіру	7. 2. 2. 6 түрлі дереккөздер негізінде өз мектебіңнің тарихын анықтау
	5. 2. 2. 7 тарихи мұраны жеткізудегі жәдігердің рөлін сипаттау	6. 2. 2. 7 өлкенің дәстүрлі көркем мәдениетін жандандыруға үлесін қосқан шеберлерді айқындау
	5. 2. 2. 8 өлкедегі тарихи ескерткіштердің құндылығын түсіну
	5. 2. 2. 9 өлкенің аңыз- ертегілерінің мән-мағынасын түсіндіру
2.3 Білім және ғылым	5. 2. 3. 1 қазақстандық ғалымдардың археологиялық жаңалықтарын білу	6. 2. 3. 1 көне түркі жазуының тарихи маңызын түсіндіру	7. 2. 3. 1 Ш. Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің тарихи құндылығын анықтау	8. 2. 3. 1 ұлттық баспасөздің қоғамдық-саяси сананы оятудағы рөліне баға беру	9. 2. 3. 1 Е.Бекмахановтың Қазақстан тарихы ғылымына қосқан үлесін бағалау	8. 2. 3. 1 ұлттық баспасөздің қоғамдық-саяси сананы оятудағы рөліне баға беру; 9. 2. 3. 1 Е.Бекмахановтың Қазақстан тарихы ғылымына қосқан үлесін бағалау
		6. 2. 3. 2 Әл-Фарабидің және басқа да ғалымдардың ортағасырлық ғылымның дамуына қосқан үлесін анықтау	7. 2. 3. 2 XIX ғ. білім беру мен ағарту ісінің даму ерекшеліктерін түсіндіру	8. 2. 3. 2 кеңес дәуіріндегі қазақ тілінің ахуалын анықтау	9. 2. 3. 2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру	8. 2. 3. 2 кеңес дәуіріндегі қазақ тілінің ахуалын анықтау; 9. 2. 3. 2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру
		6. 2. 3. 3 "Кодекс Куманикус" сөздігінің халықаралық байланыстардағы рөлін анықтау	7. 2. 3. 3 Ы. Алтынсариннің ағарту саласына қосқан үлесін бағалау	8. 2. 3. 3 XX ғ. бірінші жартысындағы білім мен ғылым саласындағы өзгерістерді талдау		8. 2. 3. 3 XX ғ. бірінші жартысындағы білім мен ғылым саласындағы өзгерістерді талдау
		6. 2. 3. 4 Мұхаммед Хайдар Дулатидің "Тарихи-Рашиди" еңбегінің тарихи маңызын түсіндіру	7. 2. 3. 4 Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы, Қ. Халид еңбектерінің тарихи дерек ретіндегі маңызын айқындау	8. 2. 3. 4 Қаныш Сәтбаевтың Қазақстан өнеркәсібі мен ғылымын дамытудағы рөліне баға беру		8. 2. 3. 4 Қаныш Сәтбаевтың Қазақстан өнеркәсібі мен ғылымын дамытудағы рөліне баға беру
			7. 2. 3. 5 туристік маршруттарды құру жолдарын ұсыну

3) мемлекеттің дамуы:

Білім алушылар:
Бөлімше	5-сынып шамамен 1миллион жыл бұрын – Vғасыр	6-сынып VI-XVII ғасырлар	7-сынып XVIII - XIX ғасырлар	8-сынып XX ғасырдың бірінші жартысы	9-сынып XX ғасырдың екінші жартысынан бүгінгі күнге дейін	9-сынып (өтпелі кезең) XX ғасырдың бірінші жартысы нан бүгінгі күнге дейін
3.1. Мемлекеттің ішкі саясаты	5. 3. 1. 1 картадан тайпалық одақтардың орналасуын көрсету	6. 3. 1. 1 оқиғалардың өзара байланысын табу арқылы Түрік қағанатының құрылуының тарихи маңызын анықтау	7. 3. 1. 1 Қарақұм және Ордабасы құрылтайларының халықты жоңғар басқыншылығына қарсы жұмылдырудағы рөліне баға беру	8. 3. 1. 1 қазақ зиялыларының Ресей империясының Мемлекеттік Думасындағы ызметіне баға беру	9. 3. 1. 1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау	8. 3. 1. 1 қазақ зиялыларының Ресей империясының Мемлекеттік Думасындағы ызметіне баға беру; 9. 3. 1. 1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
	5. 3. 1. 2 ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылуын түсіндіру	6. 3. 1. 2 VI-IX ғасырлардағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау	7. 3. 1. 2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау	8. 3. 1. 2 XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы қоғамдық–саяси процестерге баға беру	9. 3. 1. 2 қоғамдық-саяси қайраткерлердің ұлттық мүддені қорғаудағы рөліне баға беру	8. 3. 1. 2 XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы қоғамдық–саяси процестерге баға беру; 9. 3. 1. 2 қоғамдық-саяси қайраткерлердің ұлттық мүддені қорғаудағы рөліне баға беру
	5. 3. 1. 3 тарихи тұлғалардың туған өлке тарихындағы ролін түсіндіру	6. 3. 1. 3 X ғ. – XIII ғ. басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау	7. 3. 1. 3 Ресей империясының отарлық саясатының себеп-салдарын анықтау	8. 3. 1. 3 1916 жылғы ұлт- азаттық көтерілістің тарихи маңызын анықтау және тұлғалардың рөліне баға беру	9. 3. 1. 3 Қазақстан Республикасы Конституциясын мемлекеттің тұрақты даму кепілі ретінде бағалау	8. 3. 1. 3 1916 жылғы ұлт- азаттық көтерілістің тарихи маңызын анықтау және тұлғалардың рөліне баға беру; 9. 3. 1. 3 Қазақстан Республикасы Конституцисын мемлекеттің тұрақты даму кепілі ретінде бағалау
		6. 3. 1. 4 тарихи ұғымдарды қолданып, Қарахан мемлекетіндегі жер иелену ерекшеліктерін түсіндіру	7. 3. 1. 4 патша үкіметі реформалары нәтижесіндегі әкімшілік-аумақтық өзгерістерді түсіндіру	8. 3. 1. 4 "Алаш" партиясының ұлттық мемлекеттілікті жаңғырту саясатын талдау	9. 3. 1. 4 әміршіл-әкімшіл саясатқа қарсы халық наразылықтарын салыстырып, талдау	8. 3. 1. 4 "Алаш" партиясының ұлттық мемлекет тілікті жаңғырту саясатын талдау; 9. 3. 1. 4 әміршіл-әкімшіл саясатқа қарсы халық наразылықтарын салыстырып талдау
		6. 3. 1. 5 Отырарды қорғаудағы қала халқының ерлігін сипаттау	7. 3. 1. 5 халықтың отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау	8. 3. 1. 5 Әлихан Бөкейханның саяси көшбасшылық қызметіне баға беру	9. 3. 1. 5 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасының тарихи маңыздылығына баға беру	8. 3. 1. 5 Әлихан Бөкейханның саяси көшбасшылық қызметіне баға беру; 9. 3. 1. 5 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасының тарихи маңыздылығына баға беру
		6. 3. 1. 6 картаны қолданып XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру	7. 3. 1. 6 ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру	8. 3. 1. 6 Қазақстанда құрылған ұлттық автономиялардың маңыздылығына баға беру	9. 3. 1. 6 Қазақстанның тәуелсіздік жолындағы алғашқы қадамдарын анықтап, қорытындылау	8. 3. 1. 6 Қазақстанда құрылған ұлттық автономиялардың маңыздылығына баға беру; 9. 3. 1. 6 Қазақстанның тәуелсіздік жолындағы алғашқы қадамдарын анықтап, қорытындылау
		6. 3. 1. 7 ортағасырлық мемлекеттердің ыдырауының негізгі және жанама себептерін анықтау		8. 3. 1. 7 ХХ ғасырдың 20-30 –жылдардағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясатының зардаптарын талдау	9. 3. 1. 7 өткен оқиғалармен сабақтастықты орнатып, тәуелсіз Қазақстанның жариялануының тарихи маңызын түсіндіру	8. 3. 1. 7 ХХ ғасырдың 20-30 –жылдардағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясатының зардаптарын талдау; 9. 3. 1. 7 өткен оқиғалармен сабақтастықты орнатып, тәуелсіз Қазақстанның жариялануының тарихи маңызын түсіндіру
		6. 3. 1. 8 Қазақстан аумағындағы мемлекеттердің басқару жүйесінің ерекшеліктерін анықтау			9. 3. 1. 8 Тәуелсіз Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуын талдау	9. 3. 1. 8 Тәуелсіз Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуын талдау
		6. 3. 1. 9 Қазақ хандығы құрылуының тарихи маңызын анықтау			9. 3. 1. 9 ұзақ мерзімді мемлекеттік стратегияларды талдау	9. 3. 1. 9 ұзақ мерзімді мемлекеттік стратегияларды талдау
		6. 3. 1. 10 қазақ хандарының мемлекетті нығайтудағы рөлін анықтау			9. 3. 1. 10 Тәуелсіз мемлекеттің қалыптасуындағы Елбасы Н. Назарбаевтың рөліне баға беру	9. 3. 1. 10 Тәуелсіз мемлекеттің қалыптасуындағы Елбасы Н. Назарбаевтың рөліне баға беру
		6. 3. 1. 11 қоғамдық-саяси өмірдегі сұлтан, би, батыр, жыраулардың қызметтерін сипаттау			9. 3. 1. 11 Астананы жаңа Қазақстанның өркендеуінің нышаны ретінде айқындау	9. 3. 1. 11 Астананы жаңа Қазақстанның өркендеуінің нышаны ретінде айқындау
		6. 3. 1. 12 туған өлке тарихының қазіргі кездегі куәгерлерінің ерлік істері мен еңбегін сипаттау
3.2 Мемлекеттің сыртқы саясаты	5. 3. 2. 1 Қазақстан аумағындағы ерте көшпелілердің халықаралық сахнадағы орнын анықтау	6. 3. 2. 1 тарихи оқиғалардың өзара байланысын табу арқылы түркі тілдес тайпалардың миграциялық үдерісін түсіндіру	7. 3. 2. 1 Жоңғар шапқыншылығына қарсы күресте танылған хандар мен батырлардың рөлін түсіндіру	8. 3. 2. 1 қазақстандықтардың Екінші дүние жүзілік соғысының жеңісіне қосқан үлесін бағалау	9. 3. 2. 1 XX ғасырдың екінші жартысындағы әскери-өнеркәсіп кешендерінің Қазақстанға тигізген зардаптарын талдау	8. 3. 2. 1 қазақстандықтардың Екінші дүние жүзілік соғысының жеңісіне қосқан үлесін бағалау; 9. 3. 2. 1 XX ғасырдың екінші жартысындағы әскери-өнеркәсіп кешендерінің Қазақстанға тигізген зардаптарын талдау
	5. 3. 2. 2 Қазақстан аумағындағы алғашқы мемлекеттік бірлестіктердің көрші елдермен қарым-қатынасын анықтау	6. 3. 2. 2 ерте түрік қағанаттарының сыртқы саясатының негізгі бағыттарын анықтау	7. 3. 2. 2 қазақ хандығының сыртқы саясатының нәтижелерін анықтау	8. 3. 2. 2 Б. Момышұлының батырлық, тұлғалық қасиетін айқындау	9. 3. 2. 2 Қазақстан Республикасының халықаралық сахнадағы танылуына баға беру	8. 3. 2. 2 Б. Момышұлының батырлық, тұлғалық қасиетін айқындау; 9. 3. 2. 2 Қазақстан Республикасының халықаралық сахнадағы танылуына баға беру
		6. 3. 2. 3 Атлах шайқасының тарихи маңызын талдау	7. 3. 2. 3 Абылай ханның дипломатиялық шеберлігі мен саясатын бағалау		9. 3. 2. 3 Қазақстанның аймақтық және халықаралық ұйымдармен байланыстарын талдау	9. 3. 2. 3 Қазақстанның аймақтық және халықаралық ұйымдармен байланыстарын талдау
		6. 3. 2. 4 қыпшақтардың Еуразия тарихындағы орнын анықтау			9. 3. 2. 4 қазақ диаспораларының тарихи Отанымен байланысының маңыздылығын айқындау	9. 3. 2. 4 қазақ диаспораларының тарихи Отанымен байланысының маңыздылығын айқындау
		6. 3. 2. 5 тарихи оқиғалардың өзара байланысын анықтап, Қазақстан аумағында XIII - XV ғасырларда құрылған мемлекеттердің сыртқы саясатын түсіндіру
		6. 3. 2. 6 Қазақ хандарының сыртқы саясатын талдау
		6. 3. 2. 7 Орбұлақ шайқасындағы қазақ жасағының әскери өнердегі шеберлігі мен ерлігін бағалау

4) Қазақстанның экономикалық дамуы:

Білім алушылар:
Бөлімше	5-сынып шамамен 1 миллион жыл бұрын - V ғасыр	6-сынып VI-XVII ғасырлар	7-сынып XVIII - XIX ғасырлар	8-сынып XX ғасырдың бірінші жартысы	9-сынып XX ғасырдың екінші жартысы нан бүгінгі күнге дейін	9-сынып (өтпелі кезең) XX ғасырдың бірінші жартысы нан бүгінгі күнге дейін
4.1 Шаруашылық	5. 4. 1. 1 ежелгі адамдардың алғашқы кәсібін сипаттау	6. 4. 1. 1 көшпелілермен отырықшылар арасындағы өзара экономикалық байланыстарын анықтау	7. 4. 1. 1 жоңғар шапқын шылығының қазақ халқының шаруашылығына тигізген зардаптарын анықтау	8. 4. 1. 1 деректер мен дәйектерді салыстыру арқылы жаңа экономикалық саясаттың нәтижесін де орын алған өзгерістер ді талдау	9. 4. 1. 1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауылшаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру	8. 4. 1. 1 деректер мен дәйектерді салыстыру арқылы жаңа экономикалық саясаттың нәтижесінде орын алған өзгерістерді талдау; 9. 4. 1. 1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру
	5. 4. 1. 2 көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің қалыптасуын түсіндіру	6. 4. 1. 2 көшпелілердің шаруашылық өмірінің ерекшеліктерін анықтау	7. 4. 1. 2 отарлау саясаты ның қазақтардың дәстүрлі шаруашылығына тигізген әсерін талдау	8. 4. 1. 2 күштеп ұжымдас тыру саясаты ның ауыл шаруашы лығына тигізген зардапта рын талдау	9. 4. 1. 2 Кеңес үкіметі кезіндегі орын алған әлеуметтік экономикалық мәселелерді талдау	8. 4. 1. 2 күштеп ұжымдастыру саясатының ауыл шаруашылығына тигізген зардаптарын талдау; 9. 4. 1. 2 Кеңес үкіметі кезіндегі орын алған әлеуметтік экономика лық мәселелерді талдау
			7. 4. 1. 3 өлкені дамытуға қолдау көрсеткен тұлғалардың қызметіне баға беру		9. 4. 1. 3 Қазақстан Республикасындағы жекешелендіру процесінің экономикаға ықпалын талдау	9. 4. 1. 3 Қазақстан Республика сындағы жекешелендіру процесінің экономикаға ықпалын талдау
			7. 4. 1. 4 өлке дамуының маңызды кезеңдерін анықтау		9. 4. 1. 4 аграрлық секторды модерниза циялау бағыттарын талдау	9. 4. 1. 4 аграрлық секторды модерниза циялау бағыттарын талдау
4.2 Өндірістік қатынастар және сауда	5. 4. 2. 1 еңбек құралдары мен қару түрлерін сипаттау	6. 4. 2. 1 Ұлы Жібек жолының қала мәдениетінің дамуына әсерін анықтау	7. 4. 2. 1 капиталистік қатынастардың экономикаға ықпалын анықтау	8. 4. 2. 1 Қазақстандағы индустрияландырудың жетістіктері мен кемшіліктерін талдау	9. 4. 2. 1 өнеркәсіптің ахуалын анықтап, қорытынды жасау	8. 4. 2. 1 Қазақстандағы индустрияландырудың жетістіктері мен кемшіліктерін талдау; 9. 4. 2. 1 өнеркәсіптің ахуалын анықтап, қорытынды жасау
	5. 4. 2. 2 металл өндірісі жетілуінің шаруашылық салаларына тигізген ықпалын түсіндіру	6. 4. 2. 2 Ұлы Жібек жолының халықаралық қатынастардың дамуындағы орнын анықтау	7. 4. 2. 2 сауда қатынастарына жәрмеңкелердің әкелген өзгерістерін анықтау	8. 4. 2. 2 Қазақстан экономикасының соғыс жағдайына бейімделгендігін дәлелдеу	9. 4. 2. 2 нарықтық экономиканың өндірістік қатынастарға әсерін талдау	8. 4. 2. 2 Қазақстан экономикасының соғыс жағдайына бейімделгендігін дәлелдеу; 9. 4. 2. 2 нарықтық экономиканың өндірістік қатынастарға әсерін талдау
	5. 4. 2. 3 Ұлы Жібек жолының пайда болуын түсіндіру				9. 4. 2. 3 Қазақстанның әлемдік экономикаға кірігуін талдау	9. 4. 2. 3 Қазақстанның әлемдік экономикаға кірігуін талдау
					9. 4. 2. 4 сыртқы сауданың экономикаға әсерін зерттеу	9. 4. 2. 4 сыртқы сауданың экономикаға әсерін зерттеу

25. Осы оқу бағдарламасы негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Қазақстан тарихы" оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

26. Тоқсандағы бөлімдер және бөлім ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 5-9-сыныптарына
арналған "Қазақстан тарихы"
оқу пәнінен жаңартылған
мазмұндағы үлгілік оқу
бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Қазақстан тарихы" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

1) 5-сынып:

Бөлім	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан
Қазақстандағы ежелгі адамдардың өмірі	Кіріспе сабақ Зерттеу сұрағы: Қазақстанның ежелгі тарихында не оқытылады?	Ежелгі Қазақстан тарихына жалпы шолу
	Алғашқы адамдардың өмірі Зерттеу сұрағы: Алғашқы адамдар қалай өмір сүрді?	5. 1. 1. 1алғашқы адамдардың антропологиялық белгілерін сипаттау; 5. 1. 2. 1 алғашқы адамдардың тұрмыс-тіршілігін шығармашылық түрде көрсету
	Қазақстан аумағындағы тас дәуірінің тұрақтары Зерттеу сұрағы: Археологтар Қазақстан жерінен тас дәуіріне жататын қандай олжаларды тапты?	5. 2. 3. 1 қазақстандық ғалымдардың археологиялық жаңалықтарын білу; 5. 2. 2. 1 археологиялық ескерткіштерді сипаттау; 5. 4. 2. 1 еңбек құралдары мен қару түрлерін сипаттау
	Адамдардың шаруашылық өміріндегі өзгерістер және еңбек құралдарының жетілдірілуі Зерттеу сұрағы: Мезолит пен неолит дәуірлерінде алғашқы адамдардың өмірі қалай өзгерді?	5. 4. 1. 1 ежелгі адамдардың кәсібін сипаттау; 5. 4. 2. 1 еңбек құралдары мен қару түрлерін сипаттау
	Ботай мәдениеті Зерттеу сұрағы: Не себепті ботайлықтарды жылқыны алғашқы қолға үйретушілер деп атайды?	5. 4. 1. 1 ежелгі адамдардың кәсібін сипаттау
	Қазақстан аумағында металлургияның пайда болуы Зерттеу сұрағы: Қазақстан жерінде металды өндіру ежелгі адамдардың өмірін қалай өзгертті?	5. 4. 2. 2 металл өндірісі жетілуінің шаруашылық салаларына тигізген ықпалын түсіндіру
	Андронов және Беғазы-Дәндібай мәдениеттері Зерттеу сұрағы: Қазақстандағы қола дәуірі ескерткіштерінің қандай ерекшеліктері бар?	5. 2. 2. 2 археологиялық деректерге сүйене отырып, андронов және беғазы-дәндібай мәдениеттерінің белгілерін анықтау; 5. 2. 2. 5 Ә.Марғұланның Қазақстан археологиясының дамуына қосқан үлесін айқындау
	Қазақстандағы жартастарға салынған ежелгі суреттер Зерттеу сұрағы: Тасқа салынған суреттер ежелгі адамдардың дүниетанымын қалай бейнелейді?	5. 2. 1. 1 алғашқы адамдардың наным-сенімдерін сипаттау; 5. 2. 2. 1 археологиялық ескерткіштерді сипаттау
	Ежелгі адамдардың өміріне саяхат	5. 1. 2. 1 алғашқы адамдардың тұрмыс- тіршілігін шығармашылық түрде көрсету
Өлкетану	Туған өлкенің аңыз-ертегілері	5. 2. 2. 9 өлкенің аңыз-ертегілерінің мән-мағынасын түсіндіру
2- тоқсан
Ежелгі көшпелілер өмірі	Қазақстан аумағында темірдің игерілуі Зерттеу сұрағы: Темір өндіру адамдар өмірін қалай өзгертті?	5. 4. 2. 2 металл өндірісі жетілуінің шаруашылық салаларына тигізген ықпалын түсіндіру
	Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы Зерттеу сұрағы: Көшпелі мал шаруашылығы неліктен Қазақстанның ежелгі тұрғындары шаруашылығының негізгі түріне айналды?	5. 4. 1. 2 көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің қалыптасуын түсіндіру; 5. 2. 2. 6 көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін білу
	Ежелгі көшпелілердің материалдық мәдениеті Зерттеу сұрағы: Көшпелілер баспанасының ерекшелігі неде?	5. 2. 2. 3 ежелгі тайпалардың қолданбалы өнер ерекшеліктерін сипаттау; 5. 2. 2. 6 көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін түсіну
	Ежелгі көшпелілердің дүниетанымы Зерттеу сұрағы: Көшпелілердің қандай салт-дәстүрлері бүгінгі күнге дейін сақталды?	5. 2. 1. 2 ежелгі тайпалардың дүниетанымын сипаттау
Сақтар	Сақтар туралы тарихи мәліметтер Зерттеу сұрағы: Қандай тарихи дереккөздер сақтар туралы мәлімет береді?	5. 3. 1. 1 картадан тайпалық одақтардың орналасуын көрсету; 5. 3. 1. 2 ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылуын түсіндіру
Сақтар	"Алтын адам" археологиялық олжасы Зерттеу сұрағы: Есік обасынан табылған "Алтын адам" кім болды?	5. 2. 3. 1 қазақстандық ғалымдардың археологиялық жаңалықтарын білу; 5. 2. 2. 4 Есік обасынан табылған "Алтын адам" археологиялық олжасының ерекшеліктерін анықтау; 5. 2. 1. 2 ежелгі тайпалардың дүниетанымын сипаттау
Өлкетану	Өлкенің тарихи ескерткіштері	5. 2. 2. 8 өлкедегі тарихи ескерткіштердің құндылығын түсіну
3- тоқсан
Сақтар	Шілікті және Бесшатыр патша қорғандары Зерттеу сұрағы: Неліктен Шілікті мен Бесшатыр "патша қорғандары" деп аталады?	5. 2. 2. 1 археологиялық ескерткіштерді сипаттау; 5. 1. 2. 2 әлеуметтік топтардың ерекшелік терін түсіндіру; 5. 2. 1. 2 ежелгі тайпалардың дүниетанымын сипаттау
	Берел қорғандары Зерттеу сұрағы. Берел қорымынан табылған олжалар сақтардың мәдениетін қалай сипаттайды?	5. 2. 2. 1 археологиялық ескерткіштерді сипаттау; 5. 2. 1. 2 ежелгі тайпалардың дүниетанымын сипаттау; 5. 2. 2. 3 ежелгі тайпалардың қолданбалы өнер ерекшеліктерін сипаттау
	Тасмола археологиялық мәдениеті Зерттеу сұрағы: "Мұртты обалардың" ерекшелігі неде?	5. 2. 2. 1 археологиялық ескерткіштерді сипаттау; 5. 2. 1. 2 ежелгі тайпалардың дүниетанымын сипаттау
	Сақ патшайымы Томирис Зерттеу сұрағы: Тарихи деректерде Томиристің бейнесі қалай сипатталған?	5. 3. 2. 1 Қазақстан аумағындағы ерте көшпелілердің халықаралық сахнадағы орнын анықтау
	Шырақтың ерлігі Зерттеу сұрағы: Сақтар тәуелсіздік үшін қалай күресті?	5. 3. 2. 1 Қазақстан аумағындағы ерте көшпелілердің халықаралық сахнадағы орнын анықтау
	Сақтардың Александр Македонский әскеріне қарсы күресі Зерттеу сұрағы: Неліктен Александр Македонский дің сақтарға жасаған жорығы сәтсіз аяқталды?	5. 3. 2. 1 Қазақстан аумағындағы ерте көшпелілердің халықаралық сахнадағы орнын анықтау
Үйсіндер мен қаңлылар	Үйсіндер туралы жазба деректер Зерттеу сұрағы: Қытай авторлары үйсіндердің өмірін қалай сипаттады?	5. 3. 1. 2 ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылуын түсіндіру; 5. 1. 2. 2 әлеуметтік топтардың ерекшеліктерін түсіндіру; 5. 3. 2. 2 Қазақстан аумағындағы алғашқы мемлекеттік бірлестіктердің көрші елдермен қарым-қатынасын анықтау
	Қаңлылардың қалалық мәдениетінің дамуы Зерттеу сұрағы: Қаңлыларда қала мәдениетінің дамуы немен байланысты?	5. 4. 2. 3 Ұлы Жібек жолының пайда болуын түсіндіру; 5. 3. 2. 2 Қазақстан аумағындағы алғашқы мемлекеттік бірлестіктердің көрші елдермен қарым-қатынасын анықтау
	Қаңлылардың қоғамдық құрылысы Зерттеу сұрағы: Сыма Цянь қаңлы қоғамын қалай сипаттады?	5. 1. 2. 2 әлеуметтік топтардың ерекшеліктерін түсіндіру; 5. 3. 1. 2 ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылуын түсіндіру
	Үйсіндер мен қаңлылардың материалдық және рухани мәдениеті Зерттеу сұрағы: Үйсіндер мен қаңлылар мәдениетінің ерекшеліктері қандай?	5. 2. 2. 3 ежелгі тайпалардың қолданбалы өнер ерекшеліктерін сипаттау; 5. 2. 2. 6 көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін түсіну
Өлкетану	Өңірдің тарихи тұлғалары: билер, батырлар және ақындар	5. 3. 1. 3 тарихи тұлғалардың туған өлке тарихындағы ролін түсіндіру
4- тоқсан
Ғұндар	Ғұн тайпаларының бірігуі Зерттеу сұрағы: Неге Мөде шаньюй "Жер – мемлекеттің негізі" деді?	5. 3. 1. 1 картада тайпалық одақтардың орналасуын көрсету; 5. 3. 1. 2 ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылуын түсіндіру
	Ғұндардың көрші мемлекеттермен қарым-қатынастары Зерттеу сұрағы: Ғұндармен Ұлы Қытай қорғанының салынуы арасында қандай байланыс бар?	5. 3. 2. 2 Қазақстан аумағындағы алғашқы мемлекеттік бірлестіктердің көрші елдермен қарым-қатынасын анықтау
	Ғұндардың Батысқа қоныс аударуы Зерттеу сұрағы: Ғұндардың Батысқа қоныстануы қандай өзгерістерге әкелді?	5. 1. 1. 3 ғұндардың қоныс аудару бағыттарын тарихи картадан көрсету
	Аттила және оның жаулаушылық жорықтары Зерттеу сұрағы: Ежелгі авторлар Аттилаға қандай баға береді?	5. 1. 1. 3 ғұндардың қоныс аудару бағыттарын тарихи картадан көрсету; 5. 3. 2. 2 Қазақстан аумағындағы алғашқы мемлекеттік бірлестіктердің көрші елдермен қарым-қатынасын анықтау
Сарматтар	Сарматтардың қоғамдық құрылысы мен шаруашылық өмірі Зерттеу сұрақтары: Сармат қоғамы несімен ерекшеленеді?	5. 2. 2. 1 археологиялық ескерткіштерді сипаттау; 5. 2. 2. 3 ежелгі тайпалардың қолданбалы өнер ерекшеліктерін сипаттау; 5. 3. 1. 1 картада тайпалық одақтардың орналасуын көрсету; 5. 1. 2. 2 әлеуметтік топтардың ерекшеліктерін түсіндіру
Сарматтар	Сарматтардың саяси тарихы Зерттеу сұрағы: Сарматтар қандай мемлекеттермен өзара қарым-қатынаста болды?	5. 3. 2. 1 Қазақстан аумағындағы ерте көшпелілердің халықаралық сахнадағы орнын анықтау
Ежелгі Қазақстан тарихына шолу	Ежелгі Қазақстан адамдарының антропологиялық тұрпаты Зерттеу сұрағы: Ежелгі Қазақстан адамдарының антропологиялық тұрпаты қалай өзгерді?	5. 1. 1. 2 Ежелгі Қазақстан адамдарының антропологиялық тұрпатын анықтау
Ежелгі Қазақстан тарихына шолу	Ежелгі Қазақстанға саяхат	5. 4. 1. 1 ежелгі адамдардың алғашқы кәсібін сипаттау; 5. 4. 1. 2 көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің қалыптасуын түсіндіру; 5. 4. 2. 1 еңбек құралдары мен қару түрлерін сипаттау; 5. 4. 2. 3 Ұлы Жібек жолының пайда болуын түсіндіру
Өлкетану	Өлкетану мұражайы және тарихи жәдігерлер	5. 2. 2. 7 тарихи мұраны жеткізудегі жәдігерлердің рөлін сипаттау
Қайталау

2) 6- сынып:

Бөлім	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан
VI - IX ғасырлардағы Қазақстан	Кіріспе сабақ Зерттеу сұрағы: Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы нені оқытады?	Орта ғасырлардағыҚазақстан тарихына жалпы шолу
	Қазақстан аумағындағы ерте ортағасырлық мемлекеттер Зерттеу сұрағы: VI-IX ғасырларда билік құрған қай қағандардың есімдері тарихта сақталды?	6. 3. 1. 1 оқиғалардың өзара байланысын табу арқылы Түрік қағанаты құрылуының тарихи маңызын анықтау; 6. 3. 1. 2 VI-IX ғасырлардағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау; 6. 3. 2. 2 ерте түрік қағанаттарының сыртқы саясатының негізгі бағыттарын анықтау; 6. 2. 1. 3 тарихи оқиғалар мен процестердің сабақтастығын сипаттау үшін "Ұлы Дала" ұғымын қолдану
	Көне түркі жазуы Зерттеу сұрағы: Білге қаған мен Күлтегіннің мемлекетті нығайтудағы саясаты бізге қандай деректерден белгілі?	6. 3. 1. 2 VI-IX ғасырлардағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау; 6. 2. 3. 1 көне түркі жазуының маңызын түсіндіру
	Атлах шайқасы Зерттеу сұрағы: Неліктен Атлах шайқасын "халықтар шайқасы" деп атайды?	6. 3. 2. 3 Атлах шайқасының тарихи маңызын талдау; 6. 2. 2. 3 көшпелілердің әскери өнеріндегі жетістіктерін сипаттау
	Оғыз мемлекеті Зерттеу сұрағы: Қазақстанның орта ғасырлар тарихында Оғыз мемлекетінің алатын орны қандай?	6. 3. 1. 2 VI-IX ғасырлардағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау
	Қимақ қағанаты Зерттеу сұрағы: Қимақтарда қалалық мәдениетінің дамуын қандай деректер дәлелдейді?	6. 4. 2. 1 Ұлы Жібек жолының қала мәдениетінің дамуына әсерін анықтау; 6. 4. 1. 1 көшпелілер мен отырықшылар арасындағы өзара экономикалық байланыстарды анықтау
	Түріктер туралы тарихи деректер Зерттеу сұрағы: Қытай және араб деректері түркілер туралы қандай ақпарат береді?	6. 2. 2. 3 көшпелілердің әскери өнеріндегі жетістіктерін сипаттау; 6. 4. 1. 2 көшпелілердің шаруашылық өмірінің ерекшеліктерін анықтау; 6. 2. 1. 1 түркілердің дүниетанымдық ерекшеліктерін түсіндіру
	Түркі әлемі қалыптасуының басталуы Зерттеу сұрағы: Түрік тілдес халықтардың миграциясы Еуразия тарихына қаншалықты әсерін тигізді?	6. 3. 2. 1тарихи оқиғалардың өзара байланысын табу арқылы түркі тілдес тайпалардың миграциясын түсіндіру; 6. 1. 1. 1 түркі тілдес тайпаларды атап, картадан олардың аумақтық орналасуын көрсету
Өлкетану	Топонимдер – өткен заманнын куәгерлері (жер-су атауларының тарихы).	6. 2. 2. 6 жергілікті жер, қала, өзен, көл, тау атауларының шығу тарихын түсіндіру
2- тоқсан
X ғасыр – XІІІ ғасырдың басындағы Қазақстан	X ғасыр - XIII ғасырдың басындағы Қазақстан аумағындағы саяси процестер Зерттеу сұрағы: X ғасыр - XIII ғасырдың басында саяси карта қаншалықты өзгерді?	6. 3. 1. 3 X ғасыр - XIII ғасырдың басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау; 6. 3. 1. 7 ортағасырлық мемлекеттердің ыдырауының негізгі және жанама себептерін анықтау
	Қарахан мемлекеті Зерттеу сұрағы: Неліктен Қарахан мемлекеті ислам дінін мемлекеттік дін деп жариялады?	6. 3. 1. 3 X ғасыр - XIII ғасырдың басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау; 6. 2. 1. 2 ислам дінінің қоғамдық өмірге ықпалын анықтау; 6. 3. 1. 4 тарихи ұғымдарды қолданып, Қарахан мемлекетіндегі жер иелену ерекшеліктерін түсіндіру
	Наймандар, керейіттер және жалайырлар Зерттеу сұрағы: Наймандар, керейіттер мен жалайырлардың ортағасырларлық саяси сахнадағы рөлі қандай болды?	6. 3. 1. 3 X ғасыр - XIII ғасырдың басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау
	Қыпшақ хандығы Зерттеу сұрағы: Не себепті Еуразия даласы "Дешті Қыпшақ" деп аталды?	6. 3. 1. 3 X ғасыр - XIII ғасырдың басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау; 6. 3. 2. 4 қыпшақтардың Еуразия тарихындағы орнын анықтау; 6. 2. 2. 3 көшпелілердің әскери өнеріндегі жетістіктерін сипаттау; 6. 2. 1. 3 тарихи оқиғалар мен процестердің сабақтастығын сипаттауда "Ұлы Дала" ұғымын қолдану
	Халықаралық байланыстардың дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөлі Зерттеу сұрағы: Ұлы Жібек жолы халықаралық байланыстардың дамуына ықпал етті ме?	6. 4. 2. 2 Ұлы Жібек жолының халықаралық қатынастардың дамуындағы орнын анықтау
	Ортағасырлық Қазақстанның экономика лық және мәдени дамуына Ұлы Жібек жолының ықпалы Зерттеу сұрағы: Ұлы Жібек жолы ортағасырлық Қазақстанның экономикалық және мәдени дамуына қалай әсер етті?	6. 4. 2. 1 Ұлы Жібек жолының қала мәдениетінің дамуына әсерін анықтау; 6. 4. 1. 1 көшпелілер мен отырықшылар арасындағы өзара экономикалық байланыстарын анықтау; 6. 2. 2. 2 ортағасырлық сәулет өнері ескерткіштерінің ерекшеліктерін түсіндіру
	Түріктердің материалдық және рухани мәдениеті Зерттеу сұрағы: Әлем өркениетінің дамуына түрік мәдениеті қандай үлес қосты?	6. 2. 2. 5 көшпелілердің қолданбалы өнер жетістіктерін сипаттау; 6. 2. 2. 2 ортағасырлық сәулет өнері ескерткіштерінің ерекшеліктерін түсіндіру; 6. 2. 3. 2 Әл-Фарабидің және басқа да ғалымдардың ортағасырлық ғылымның дамуына қосқан үлесін анықтау; 6. 2. 2. 4 түркі кезеңіндегі қоғамды бейнелеуде М. Қашғари, Ж. Баласағұн және А. Яссауи еңбектерінің тарихи құндылығын түсіндіру; 6. 2. 3. 3 "Кодекс Куманикус" сөздігінің халықаралық байланыстардағы рөлін анықтау
Өлкетану	Мәдени-тарихи дәстүрді сақтаушылар: өлкенің ұлттық қолөнері	6. 2. 2. 7 өлкенің дәстүрлі көркем мәдениетін жандандыруға үлесін қосқан шеберлерді айқындау
Қайталау
3- тоқсан
XIII - XV ғасырдың бірінші жартысындағы Қазақстан	Моңғол империясының құрылуы Зерттеу сұрағы: Моңғолдар мемлекеттілік деңгейге қалай жетті?	6. 2. 2. 3 көшпелілердің әскери өнеріндегі жетістіктерін сипаттау; 6. 3. 1. 6 картаны қолдану арқылы XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси процестерді түсіндіру
	Қазақстандағы моңғол шапқыншылығы Зерттеу сұрағы: Неліктен Шыңғыс хан әскерлері Отырарды алты ай бойы ала алмады?	6. 3. 1. 6 картаны қолданып XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси процестерді түсіндіру; 6. 3. 1. 5 Отырарды қорғаудағы қала халқының ерлігін сипаттау
	Моңғол шапқыншылықтарының салдары Зерттеу сұрағы: Орталық Азияға ең үлкен өзгерісті әкелген кімдер: қыпшақтар ма, әлде моңғолдар ма?	6. 1. 1. 2 XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің этноәлеуметтік құрылымын анықтау; 6. 3. 1. 8 Қазақстан аумағындағы мемлекеттердің басқару жүйесінің ерекшеліктерін анықтау
	Қазақстан аумағында ұлыстардың құрылуы Зерттеу сұрағы: Моңғол ұлыстарының құрылуы нәтижесінде саяси картада қандай өзгерістер болды?	6. 3. 1. 6 картаны қолдану арқылы XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси процестерді түсіндіру; 6. 1. 1. 2 XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің этноәлеуметтік құрылымын анықтау; 6. 3. 1. 7 ортағасырлық мемлекеттердің ыдырауының негізгі және жанама себептерін анықтау
	Ақ Орда Зерттеу сұрағы: Қазақ мемлекеттілігінің қалыптасуындағы Ақ Орданың рөлі қандай болды?	6. 3. 1. 6 картаны қолданып XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру; 6. 1. 1. 2 XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің этноәлеуметтік құрылымын анықтау; 6. 3. 2. 5 тарихи оқиғалардың өзара байланысын анықтап, Қазақстан аумағында XIII XV ғасырларда құрылған мемлекеттердің сыртқы саясатын түсіндіру
	Моғолстан. Әбілқайыр хандығы Зерттеу сұрағы: Моғолстан мен Әбілқайыр мемлекеттеріндегі оқиғалар қандай саяси өзгерістерге әкелді?	6. 3. 1. 6 картаны қолданып XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру; 6. 1. 1. 2 XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің этноәлеуметтік құрылымын анықтау; 6. 3. 2. 5 тарихи оқиғалардың өзара байланысын анықтап, Қазақстан аумағында XIII - XV ғасырларда құрылған мемлекеттердің сыртқы саясатын түсіндіру
	XIII - XV ғасырлардағы Қазақстанның мәдениеті Зерттеу сұрағы: XIII - XV ғасырлардағы өнер мен әдебиет ортағасырлық қоғамды қалай бейнелейді?	6. 2. 2. 1 күй, аңыз, шежіре, эпостық жырлардың тарихи дереккөзі ретіндегі маңыздылығын айқындау
	Ортағасырлық саяхатшылардың Қазақстан туралы мәліметтері Зерттеу сұрағы: Ортағасырлық саяхатшылар Қазақстанды қалай сипаттады?	6. 4. 1. 2 көшпелілердің шаруашылық өмірінің ерекшеліктерін анықтау; 6. 2. 2. 5 көшпелілердің қолданбалы өнер жетістіктерін сипаттау
Қазақ халқының қалыптасуы	Қазақ халқының қалыптасу процесінің аяқталуы Зерттеу сұрағы: Ұлы Дала мұрагері – қазақ халқы қалай қалыптасты?	6. 1. 1. 3 ежелгі және ортағасырлар тарихының оқиғалары арасында байланыс орнату арқылы қазақ халқы қалыптасуының негізгі кезеңдерді анықтау; 6. 1. 1. 4 "қазақ" этнонимінің мағынасын түсіндіру
Біртұтас қазақ мемлекетінің құрылуы	Қазақ хандығының құрылуы Зерттеу сұрағы: Неліктен Қазақ хандығы Орталық Азиядағы алғашқы ұлттық мемлекет деп саналады?	6. 3. 1. 9 Қазақ хандығы құрылуының тарихи маңызын анықтау; 6. 2. 3. 4 М.Х.Дулатидің "Тарихи-Рашиди" еңбегінің маңыздылығын түсіндіру; 6. 3. 1. 10 қазақ хандарының мемлекетті нығайтудағы рөлін анықтау; 6. 2. 1. 3 тарихи оқиғалар мен процестердің сабақтастығын сипаттауда "Ұлы Дала" ұғымын қолдану
Өлкетану	Бір халық – бір ел – бір тағдыр (менің өлкемнің халықтары)	6. 1. 2. 2 өлкедегі әр түрлі ұлттардың тарихын,салт-дәстүрін сипаттау
4- тоқсан
Қазақ хандығының XVI - XVII ғасырлардағы дамуы	Қасым хан тұсындағы Қазақ хандығының күшеюі Зерттеу сұрағы: Не себепті Қадырғали Жалайыр: "Жәнібек ханның ұлдарының арасында аса белгілі болғаны Қасым хан еді..." деп жазды?	6. 3. 1. 10 қазақ хандарының мемлекетті нығайтудағы рөлін анықтау; 6. 3. 2. 6 қазақ хандарының сыртқы саясатын талдау
	Хақназар хан кезіндегі Қазақ хандығының сыртқы саясаты Зерттеу сұрағы: Неліктен Хақназар хан билеген кезеңді Қазақ хандығының "қайта жаңғыруы" деп атайды?	6. 3. 1. 10 қазақ хандарының мемлекетті нығайтудағы рөлін анықтау; 6. 3. 2. 6 қазақ хандарының сыртқы саясатын талдау
	Тәуекел хан тұсындағы Қазақ хандығының оңтүстік шекараларының нығаюы Зерттеу сұрағы: Тәуекел хан қазақ жерлерін біріктіру мақсатында қандай саясат ұстанды?	6. 3. 1. 10 қазақ хандарының мемлекетті нығайтудағы рөлін анықтау; 6. 3. 2. 6 қазақ хандарының сыртқы саясатын талдау
	Есім хан билігі кезіндегі Қазақ хандығы бірлігінің нығаюы Зерттеу сұрағы: Есім хан Қазақ хандығының біртұтастығын қалай сақтап қалды?	6. 3. 1. 10 қазақ хандарының мемлекетті нығайтудағы рөлін анықтау; 6. 3. 2. 6 қазақ хандарының сыртқы саясатын талдау
	Жәңгір хан тұсындағы қазақ-жоңғар қарсылығы Зерттеу сұрағы: Орбұлақ шайқасының әлемдік әскери өнер тарихындағы алатын орны қандай?	6. 2. 2. 3 көшпелілердің әскери өнері жетістіктерін сипаттау; 6. 3. 2. 7 Орбұлақ шайқасындағы қазақ жасағының әскери өнердегі шеберлігі мен ерлігін бағалау
	Тәуке хан тұсындағы қазақтардың қоғамдық-құқықтық жүйесі Зерттеу сұрағы: Неліктен А. Левшин Тәуке ханды "Дала Ликургі" деп атады?	6. 3. 1. 10 қазақ хандарының мемлекетті нығайтудағы рөлін анықтау; 6. 3. 2. 6 қазақ хандарының сыртқы саясатын талдау
	Қазақ хандығының әлеуметтік құрылымы Зерттеу сұрағы: Әлеуметтік топтар қазақ қоғамында қандай рөл атқарды?	6. 1. 2. 1 Қазақ хандығындағы әлеуметтік топтардың орнын анықтау; 6. 3. 1. 1 қоғамдық-саяси өмірдегі сұлтан, би, батыр, жыраулардың қызметтерін сипаттау
XVI - XVII ғасырлардағы экономика мен мәдениет	XVI-XVII ғасырлардағы қазақтардың рухани мәдениеті Зерттеу сұрағы: XVI - XVII ғасырлардағы қазақтардың рухани мәдениетінде халық өмірі қалай көрініс табады?	6. 2. 2. 1 күй, аңыз, шежіре, эпостық жырлардың тарихи дереккөзі ретіндегі маңыздылығын айқындау
	XVI - XVII ғасырлардағы қазақтардың материалдық мәдениеті Зерттеу сұрағы: Неліктен киіз үй көшпелілердің материалдық мәдениетінің ең жоғарғы үлгісі деп саналады?	6. 2. 2. 5 көшпелілердің қолданбалы өнердегі жетістіктерін сипаттау
	Қазақтардың дәстүрлі шаруашылығы Зерттеу сұрағы: Көшпелілердің дәстүрлі шаруашылығының ерекшелігі неде?	6. 4. 1. 2 көшпелілердің шаруашылық өмірінің ерекшеліктерін анықтау
Өлкетану	Туған өлке тарихының қазіргі кездегі куәгерлері	6. 3. 1. 12 туған өлке тарихының қазіргі кездегі куәгерлерінің ерлік істері мен еңбегін сипаттау
Қайталау

3) 7-сынып:

Бөлім	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан
Қазақ-жоңғар соғыстары	Жоңғар басқыншылығына қарсы Отан соғысының басталуы Зерттеу сұрағы: Не себепті "Елім-ай" бүкілхалықтық әнге айналды?	7. 1. 1. 1 жоңғар шапқыншылығы кезіндегі демографиялық өзгерістерді және миграциялық процестерді түсіндіру; 7. 2. 2. 1халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалау; 7. 3. 1. 2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау; 7. 4. 1. 1 жоңғар шапқыншылығының қазақ халқының шаруашылығына тигізген зардаптарын анықтау
	Біртұтас халық жасағының ұйымдастырылуы Зерттеу сұрағы: Неліктен Ордабасы ел бірлігінің нышаны болды?	7. 3. 1. 2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау; 7. 3. 1. 1 Қарақұм және Ордабасы құрылтайларының халықты жоңғар басқыншылығына қарсы жұмылдырудағы рөліне баға беру
	Қазақ-жоңғар шайқастары Зерттеу сұрағы: Неліктен Аңырақай шайқасы қазақ-жоңғар соғысындағы түбегейлі бетбұрыс деп саналады?	7. 3. 2. 1 Жоңғар шапқыншылығына қарсы күресте танылған хандар мен батырлардың рөлін түсіндіру
XVIII ғасырдағы Қазақ хандығы	XVIII ғасырдың басына дейінгі қазақ-орыс қарым-қатынастарының тарихы Зерттеу сұрағы: Неліктен Ресей Қазақстанды Азияға шығудың "кілті мен қақпасы" деп санады?	7. 3. 1. 2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау; 7. 3. 2. 2 Қазақ хандығының сыртқы саясатының нәтижелерін анықтау
	Қазақ хандығының Ресей империясына қосылуының басталауы Зерттеу сұрағы: Әбілқайыр ханның Анна Иоанновна патшайымға жазған хатының себептері мен салдары қандай болды?	7. 3. 1. 2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау; 7. 3. 2. 2 Қазақ хандығының сыртқы саясатының нәтижелерін анықтау
	Абылай ханның ішкі және сыртқы саясаты Зерттеу сұрағы:Дербес Қазақ мемлекетін сақтап қалудағы Абылай ханның рөлі қандай?	7. 3. 1. 2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау; 7. 3. 2. 3 Абылай ханның ішкі және сыртқы саясатын бағалау
Өлкетану	Туристік маршруттар	7. 2. 3. 5 туристік маршруттарды құру жолдарын ұсыну
2-тоқсан
XVIII ғасырдағы Қазақстанның мәдениеті	XVIII ғасырдағы халық ауыз әдебиеті Зерттеу сұрағы: XVIII ғасырда ақын-жыраулар шығармаларында тарихи оқиғалар қалай көрініс тапты?	7. 2. 2. 1 халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалау; 7. 2. 1. 1 салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың құндылықтары мен маңыздылығын анықтау
XVIII ғасырдағы Қазақстанның мәдениеті	XVIII ғасырдағы қазақтардың материалдық мәдениеті Зерттеу сұрағы: Қазақтың ұлттық қолданбалы өнерінің бірегейлігі неде?	7. 2. 2. 4 қолданбалы өнердің жетістіктерін бағалау
Отарлау және ұлт-азаттық күрес	XVIII ғасырдағы Қазақстандағы казак-әскери отаршылдығы Зерттеу сұрағы: Қазақстанды отарлауды Ресей империясы қалай жүзеге асырды?	7. 3. 1. 3 Ресей империясының отарлық саясатының себеп-салдарын анықтау
	Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс Зерттеу сұрағы: Сырым Датұлы Кіші жүз қазақтарының қандай құқықтарын қорғауды көздеді?	7. 3. 1. 5 халықтың отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау; 7. 3. 1. 6 ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру
	1822-1824 жылдардағы патша реформалары Зерттеу сұрағы: Неліктен XX ғасырдың 20-шы жылдарында Қазақстанда әкімшілік реформалар жүргізілді?	7. 3. 1. 4 Патша үкіметі реформалары нәтижесіндегі әкімшілік-аумақтық өзгерістерді түсіндіру; 7. 1. 2. 1 дәстүрлі қазақ қоғамындағы өзгерістерді өткен тарихи кезеңдермен салыстыру арқылы анықтау
	1836-1838 жылдардағы Бөкей Ордасындағы қазақтардың көтерілісі Зерттеу сұрағы: Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлын қандай ортақ идея біріктірді?	7. 3. 1. 5 қазақ халықының отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау; 7. 3. 1. 6 ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру
	Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс Зерттеу сұрағы: Кенесары хан бастаған ұлт-азаттық күрес неліктен жалпы ұлттық сипатқа ие болды?	7. 3. 1. 5 халықтың отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау; 7. 3. 1. 6 ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру
Өлкетану	Жомарт жүрек	7. 4. 1. 3 өлкені дамытуға қолдау көрсеткен тұлғалардың қызметіне баға беру
Қайталау
3-тоқсан
Отарлау және ұлт-азаттық күрес	XIX ғасырдың 40-60 жылдарындағы қазақтардың ортаазиялық хандықтармен қарым-қатынастары Зерттеу сұрағы: Неліктен Орта Азия хандықтарының Қазақстанның оңтүстік аймақтарына экспансиясы күшейді?	7. 3. 1. 5 халықтың отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау; 7. 3. 1. 6 ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру
Отарлау және ұлт-азаттық күрес	Қазақстанның Ресей империясына қосылуының аяқталуы Зерттеу сұрағы: Қазақстанның оңтүстік аймақтарының Ресей империясына қосылуының ерекшеліктері қандай?	7. 3. 1. 2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау; 7. 3. 2. 2 Қазақ хандығының сыртқы саясатының нәтижелерін анықтау
Қазақстан Ресей империясы ның құрамында	XIX ғасырдың екінші жартысындағы Қазақстандағы әкімшілік-аумақтық реформалар Зерттеу сұрағы: Патша өкіметі тарапынан "бөліп ал да, билей бер" ұстанымы қалай жүзеге асты?	7. 3. 1. 3 Ресей империясының отарлық саясатының себеп-салдарын анықтау; 7. 3. 1. 4 Патша үкіметі реформалары нәтижесіндегі әкімшілік-аумақтық өзгерістерді түсіндіру; 7. 1. 2. 1 дәстүрлі қазақ қоғамындағы өзгерістерді өткен тарихи кезеңдермен салыстыру арқылы анықтау
	Қазақтардың 1860-1870 жылдардағы азаттық күресі Зерттеу сұрағы: XIX ғасырдың 60-70 жылдарындағы ұлт-азаттық көтерілістердегі халық талаптарының сабақтастығы неден көрінді?	7. 3. 1. 5 қазақ халықының отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау
	Қазақстандағы жаппай отаршылдық қоныс аудару саясаты Зерттеу сұрағы: Патша өкіметінің қоныстандыру саясаты қазақ қоғамының өмірін қалай өзгертті?	7. 4. 1. 2 отарлау саясатының қазақтардың дәстүрлі шаруашылығына тигізген әсерін талдау; 7. 1. 1. 2 Ресей империясының қоныстандыру саясатының себептері мен салдарын талдау; 7. 1. 2. 1 дәстүрлі қазақ қоғамындағы өзгерістерді өткен тарихи кезеңдермен салыстыру арқылы анықтау
Қазақстан Ресей империясы ның құрамында	Қазақстанда капиталистік қатынастардың дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақстанның өнеркәсіптік дамуы қалай басталды?	7. 4. 2. 1 капиталистік қатынастар дамуының Қазақстанның экономикасына ықпалын анықтау
	Жәрмеңке саудасының дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақстанда неліктен жәрмеңке саудасы дамыды?	7. 4. 2. 2 сауда қатынастарына жәрмеңкелердің әкелген өзгерістерін анықтау
	XIX ғасырдың екінші жартысындағы қазақ қоғамы Зерттеу сұрағы: "Зар заман" өкілдерінің қоғамдық-саяси көзқарастары қандай факторлардың әсерінен қалыптасты?	7. 2. 1. 2 ұлттық құндылықтарға отаршылдық саясаттың кері әсерін талдау; 7. 1. 2. 2 қазақ зиялыларының қалыптасуының маңыздылығын түсіндіру
Өлкетану	Туған өлкенің шежіресі	7. 4. 1. 4 өлке дамуының маңызды кезеңдерін анықтау; 7. 2. 2. 5 өлкенің тарихи оқиғалар хроникасын құру
4- тоқсан
XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті	XIX ғасырдағы мәдениеттің дамуы Зерттеу сұрағы: Неге XIX ғасыр қазақ халқының дәстүрлі музыка өнерінің гүлденген дәуірі деп саналады?	7. 2. 1. 1 салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың құндылықтары мен маңыздылығын анықтау; 7. 2. 2. 1 халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалау; 7. 2. 2. 3 ұлттық музыкалық аспаптардың қолдану ерекшеліктерін сипаттау
	XIX ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі Зерттеу сұрағы: XIX ғасырда Қазақстанда оқу-ағартушылық мекемелер қандай түрде дамыды?	7. 2. 3. 2 XIX ғасырдағы білім беру мен ағарту ісінің даму ерекшеліктерін түсіндіру
	Шоқан Уәлиханов – алғашқы қазақ ғалымы Зерттеу сұрағы: Неге С. Мұқанов Шоқан Уәлихановқа арналған шығармасын "Аққан жұлдыз" деп атады?	7. 2. 3. 1 Шоқан Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің тарихи құндылығын анықтау
	Ы. Алтынсарин – жаңашыл –педагог Зерттеу сұрағы: Ыбырай Алтынсариннің халық ағарту саласындағы жаңашылдығы неден байқалады?	7. 2. 3. 3 Ыбырай Алтынсариннің ағарту саласына қосқан үлесін бағалау
	Абай Құнанбаев – ұлы ойшыл Зерттеу сұрағы: Неліктен Абай Құнанбайұлын "Хәкім Абай" деп атады?	7. 2. 2. 2 Абай Құнанбаевтың ақын, ойшыл, қоғам қайраткері ретіндегі қызметіне баға беру
	XIX ғасырдың соңы – XX ғасырдың басындағы Қазақтардың ауызша тарихи дәстүрлерінің дамуы Зерттеу сұрағы: Ш. Құдайбердіұлы, М. Көпейұлы, Қ. Халид еңбектерінің тарихи құндылығы неде?	7. 2. 3. 4 Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы, Қ.Халид еңбектерін тарихи дерек ретіндегі маңызын айқындау
Өлкетану	Менің мектебімнің тарихы	7. 2. 2. 6 түрлі дереккөздер негізінде өз мектебінің тарихын анықтау
Қайталау

4) 8- сынып:

Бөлім	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан
ХХ ғасырдың басындағы Қазақстан	Қазақстанның ХХ ғасырдың басындағы әлеуметтік-экономикалық жағдайы Зерттеу сұрағы: Не себепті А. Байтұрсынов: "Қазақ ұлтының өмір сүруінің өзі проблемаға айналды", - деп санады?	8. 3. 1. 1 қазақ зиялыларының Ресей империясының Мемлекеттік Думасындағы қызметіне баға беру; 8. 3. 1. 2 XX ғасыр басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестерге баға беру
	Қазақстандағы 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыс Зерттеу сұрағы: 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс неліктен бүкілхалықтық сипат алды?	8. 3. 1. 2 XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестерге баға беру; 8. 3. 1. 3 1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілістің тарихи маңызын анықтау және тұлғалардың рөліне баға беру
	1917 жылғы ақпан буржуазиялық-демократиялық революциясы және оның Қазақстанға әсері Зерттеу сұрағы: Қазақстанда 1917 жылы саяси белсенділіктің артуы қандай оқиғалардан көрініс тапты?	8. 3. 1. 2 XX ғасыр басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестерге баға беру
	"Алаш" қозғалысы және қазақ ұлттық идеясы Зерттеу сұрағы: Неліктен "Алаш" партиясы халық қолдауына ие болды?	8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау; 8. 3. 1. 4 "Алаш" партиясының ұлттық мемлекеттілікті жаңғыртудағы саясатын талдау; 8. 2. 3. 1 ұлттық баспасөздің қоғамдық-саяси сананы оятудағы рөліне баға беру
	XX ғасырдың басындағы қазақ зиялыларының көрнекті өкілдері Зерттеу сұрағы: Қазақ зиялылары ұлттық мүдделерді қалайша қорғады?	8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау; 8. 2. 2. 1 қазақ зиялыларының шығармашылық мұрасын талдау және қоғамдық санаға тигізген әсеріне баға беру; 8. 3. 1. 5 Әлихан Бөкейханның саяси көшбасшылық қызметіне баға беру
2- тоқсан
Қазақстанда кеңестік биліктің орнығуы	Қазақстан азаматтық қарсыластық жылдарында (1917-1920 жылдар) Зерттеу сұрағы: Қазан революциясының ұрандары халық арасында қандай үміт тудырды?	8. 3. 1. 2 XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестерге баға беру
	Қазақстандағы ұлттық автономиялар Зерттеу сұрағы: Алаш Орда үкіметі мен Түркістан (Қоқан) автономиясының идеялары неліктен жүзеге аспады?	8. 3. 1. 6 Қазақстанда құрылған ұлттық автономиялардың маңыздылығына баға беру; 8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау
	Қырғыз (Қазақ) АКСР-нің құрылуы Зерттеу сұрағы: Қазақ Автономиялық Кеңестік Республикасы құрылуының тарихи маңызы неде?	8. 3. 1. 6 Қазақстанда құрылған ұлттық автономиялардың маңыздылығына баға беру; 8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау
	Әскери коммунизм саясатынан Жаңа экономикалық саясатқа көшу Зерттеу сұрағы: Қазақстан үшін жаңа экономикалық саясаттың артықшылықтары қандай болды?	8. 3. 1. 7 ХХ ғасырдың 20-30 жылдардағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясатының зардаптарын талдау; 8. 4. 1. 1 деректер мен дәйектерді салыстыру арқылы жаңа экономикалық саясаттың нәтижесінде орын алған өзгерістерді талдау
Қайталау
3-тоқсан
Қазақстан тоталитарлық жүйе кезеңінде	Қазақстандағы 1920-1930 жылдардағы индустрияландыру Зерттеу сұрағы: Қазақстандағы индустрияландыру саясатының қарама-қайшылығы неде?	8. 4. 2. 1 Қазақстандағы индустриялан дырудың жетістіктері мен кемшіліктерін талдау
	Қазақстандағы ұжымдастыру Зерттеу сұрағы: Неліктен ұжымдастыру саясаты "ұлы нәубетке"әкеліп соқтырды?	8. 4. 1. 2 күштеп ұжымдастыру саясатының ауыл шаруашылығына тигізген зардап тарын талдау; 8. 1. 1. 1 демографиялық өзгерістердің себептері мен салдарын анықтау; 8. 3. 1. 7 ХХ ғасырдың 20-30 жылдарындағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясатының зардаптарын талдау
	1920-1930 жылдардағы саяси репрессиялар Зерттеу сұрағы: Сталиндік режим не себепті зиялыларға "халық жауы" деген айып тақты?	8. 3. 1. 7 ХХ ғасырдың 20-30 жылдардағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясатының зардаптарын талдау; 8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті: білім мен ғылым	Ахмет Байтұрсынов – "ұлт ұстазы" Зерттеу сұрағы: Ахмет Байтұрсыновтың ғылыми мұрасы қандай?	8. 2. 2. 2 Ахмет Байтұрсыновты қазақ тіл білімінің негізін салушы, қоғам қайраткері ретінде бағалау
	XX ғ. 20-30 жылдарындағы білім беру жүйесі мен ғылым Зерттеу сұрағы: Білім мен ғылым саласының қандай жетістіктері мен кемшіліктері болды?	8. 2. 3. 2 кеңес дәуіріндегі қазақ тілінің ахуалын анықтау; 8. 2. 3. 3 XX ғасырдың бірінші жартысындағы білім мен ғылым саласындағы өзгерістерді талдау
	Қ.Сатбаев – жан-жақты ғалым Зерттеу сұрағы: Қаныш Сәтбаевтың феномені неде?	8. 2. 3. 4 Қаныш Сәтбаевтың Қазақстан өнеркәсібі мен ғылымын дамытудағы рөліне баға беру
4- тоқсан
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті: әдебиет пен өнер	XX ғасырдың 20-30 жылдарындағы қазақ әдебиетінің дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақ әдебиетінде социалистік реализм қалай көрініс тапты?	8. 2. 2. 1 қазақ зиялыларының шығармашылық мұрасын талдау және қоғамдық санаға тигізген әсеріне баға беру
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті: әдебиет пен өнер	XX ғасырдың 20-30 жылдарындағы қазақ өнерінің дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақ өнерінің жаңа белеске көтерілуі неден байқалды?	8. 2. 2. 4 Әміре Қашаубаев пен Қажымұқан Мұңайтпасұлының қазақ халқын әлемге танытудағы рөліне баға беру; 8. 2. 2. 1 қазақ зиялыларының шығармашылық мұрасын талдау және қоғамдық санаға тигізген әсеріне баға беру; 8. 2. 2. 3 өнер мен әдебиеттегі өзгерістерді анықтау
Қазақстан Ұлы Отан соғысы жылдарында	Қазақстандықтардың Ұлы Отан соғысы шайқастарына қатысуы Зерттеу сұрағы: Ұлы Отан соғысының қандай батырлары халық есінде сақталды?	8. 3. 2. 1 қазақстандықтардың Екінші дүниежүзілік соғысының жеңісіне қосқан үлесін бағалау; 8. 3. 2. 2 Бауыржан Момышұлының батырлық, тұлғалық қасиетін айқындау
	Қазақстан – майдан арсеналы Зерттеу сұрағы: "Бәрі майдан үшін, бәрі Жеңіс үшін!" ұраны қалай жүзеге асты?	8. 4. 2. 2 Қазақстан экономикасының соғыс жағдайларына бейімделгендігін дәлелдеу; 8. 1. 2. 2 соғыс жылдарындағы халықтың әлеуметтік жағдайын анықтау
	Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Қазақ КСР мәдениеті Зерттеу сұрағы: Соғыс жылдарындағы Қазақстанның мәдени жетістіктері қандай болды?	8. 2. 2. 5 соғыс жылдарындағы өнер мен әдебиеттің халық рухын көтерудегі маңызын бағалау
	Қазақстанға КСРО халықтарының депортациясы Зерттеу сұрағы: Қазақстан қалайша депортацияланған халықтардың өлкесіне айналды?	8. 1. 1. 1 демографиялық өзгерістердің себептері мен салдарын анықтау
Қайталау

5) 9- сынып:

Бөлім	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан
Қазақстан соғыстан кейінгі жылдарда (1946-1953 жылдар)	Соғыстан кейінгі Қазақ КСР-нің әлеуметтік-экономикалық дамуы Зерттеу сұрағы: Соғыстан кейінқазақстандықтардың өмірі қалай өзгерді?	9.1.1.1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау; 9.4.1.1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру; 9.4.2.1 өнеркәсіптің ахуалын анықтап, қорытынды жасау
	Қазақстандағы әскери-өнеркәсіп кешені Зерттеу сұрағы: Неліктен Қазақстан ядролық сынақтар алаңына айналды?	9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау; 9.3.2.1 XX ғасырдың екінші жартысындағы әскери-өнеркәсіп кешендерінің Қазақстанға тигізген зардаптарын талдау
	Сталиндік идеологияның Қазақстандағы қоғамдық-саяси өмірге әсері Зерттеу сұрағы: Неліктен тарихшы Ермұхан Бекмаханов 25 жылға бас бостандығынан айырылды?	9.2.3.1 Ермұхан Бекмахановтың Қазақстан тарихы ғылымына қосқан үлесін бағалау; 9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
Қазақстан "жылымық" кезеңінде (1954-1964 жылдар)	"Жылымық" кезеңіндегі Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуы Зерттеу сұрағы: "Жылымық кезеңі" қоғамға қандай өзгеріс әкелді?	9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
	Тың игеру жылдарындағы Қазақстан Зерттеу сұрағы: Тың және тыңайған жерлерді игеру саясаты Қазақстанға қалай әсер етті?	9.1.1.1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау; 9.4.1.1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру
	Қазақ КСР экономикасы- ның шикізатқа бағытталуы Зерттеу сұрағы: Қазақстанның табиғи ресурстарын игеруде ұлттық мүдде қаншалықты ескерілді?	9.3.2.1 XX ғасырдың екінші жартысындағы әскери-өнеркәсіп кешендерінің Қазақстанға тигізген зардаптарын талдау; 9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
2-тоқсан
Қазақстан "тоқырау" кезеңінде (1965-1985 жылдар)	1965-1985 жылдардағы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуы Зерттеу сұрағы: Не себепті 1965-1985 жылдар "тоқырау" кезеңі деп аталды?	9.4.2.1 өнеркәсіптің ахуалын анықтап, қорытынды жасау; 9.4.1.1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру
	XX ғ. 60-80 жылдарындағы Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуындағы қарама-қайшылықтар Зерттеу сұрағы: XX ғасырдың. екінші жартысында ұлттық мүдделерді қорғау қалай жүзеге асырылды?	9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау; 9.3.1.4 әміршіл-әкімшіл саясатқа қарсы халық наразылықтарын салыстырып, талдау; 9.3.1.2 қоғамдық-саяси қайраткерлердің ұлттық мүддені қорғаудағы рөліне баға беру
	"Тоқырау" жылдарындағы демографиялық процестер Зерттеу сұрағы: Қазақстандағы урбандалу процесіне қандай фактор лар әсер етті?	9.1.1.1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау; 9.1.1.2 өткен тарихи кезеңдермен сабақтастықты орнату арқылы қазіргі кезеңдегі демографиялық процестерге баға беру
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті (1946-1985 жылдар)	XX ғасырдың екінші жартысындағы білім беру жүйесінің дамуы Зерттеу сұрағы: Кеңестік білім беру саласындағы реформалар қандай мақсат көздеді?	9.2.3.2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру
	XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы қазақстандық ғалымдардың ғылымды дамытудағы жетістіктері Зерттеу сұрағы: XX ғасырдың екінші жартысында ғылымның қай салалары көбірек дамыды?	9.2.3.2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру
	XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы әдебиет пен өнердің дамуы Зерттеу сұрағы: Кеңестік идеология қазақ мәдениетінің дамуына қалай әсер етті?	9.2.2.1 кеңестік әдебиет пен өнер туындыларында қоғамдық өмірдің бейнеленуін талдау; 9.2.2.2 Мұхтар Әуезов шығармаларының әлем әдебиетіндегі орнын бағалау
Қайталау
3-тоқсан
Қазақстан қайта құру кезеңінде (1986-1991 жылдар)	Қазақстан "Қайта құрудың" бастапқы кезеңінде Зерттеу сұрағы: КСРО-ның ыдырауы: заңдылық па әлде кездейсоқтық па?	9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау; 9.4.1.2 Кеңес үкіметі кезіндегі орын алған әлеуметтік-экономикалық проблемаларды талдау
	Қазақстандағы 1986 жылғы Желтоқсан оқиғалары Зерттеу сұрағы: Қазақстандағы 1986 жылғы Желтоқсан оқиғаларының сипаты қандай болды?	9.3.1.5 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасының тарихи маңыздылығына баға беру; 9.3.1.4 әміршіл-әкімшіл саясатқа қарсы халық наразылықтарын салыстырып, талдау
	"Қайта құру" жылдарындағы Қазақстандағы демократиялық процестер Зерттеу сұрағы: Демократиялық процестер қоғамдық сананы қалай өзгертті?	9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
Қазақстан мемлекеттілігінің қайта жаңғыруы (1991 – 1996 жылдар)	Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің жариялануы Зерттеу сұрағы: "Қазақстан Республикасының тәуелсіздік туралы" Конституциялық Заңының тарихи маңызы қандай?	9.3.1.6 Қазақстанның тәуелсіздік жолындағы алғашқы қадамдарын анықтап, қорытындылау; 9.3.1.7 өткен оқиғалармен сабақтастықты орнатып, Қазақстан тәуелсіздігінің жариялануының тарихи маңызын түсіндіру
	Н.Ә. Назарбаев - Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Зерттеу сұрағы: Саяси көшбасшының мемлекет тарихының бетбұрысты кезеңдеріндегі рөлі қандай болды?	9.3.1.10 Тәуелсіз мемлекеттің қалыптасуындағы Елбасы Н. Назарбаевтың рөліне баға беру
	Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы мемлекеттілікті қалыптастырудағы іс-шаралар Зерттеу сұрағы: 1995 жылғы жаңа Конституцияны қабылдаудың тарихи маңызы неде?	9.3.1.8 Тәуелсіз Қазақстанның қоғамдық – саяси дамуын талдау; 9.3.1.6 Қазақстанның тәуелсіздік жолындағы алғашқы қадамдарын анықтап, қорытындылау; 9.3.1.3 Қазақстан Республикасы Конституциясын мемлекеттің тұрақты дамуның кепілі ретінде бағалау
	Қазақстан – халықаралық құқық субеъектісі Зерттеу сұрағы: Қазақстанның әлемдік қауымдастыққа кірігуі қалай жүзеге асты?	9.3.2.2 Қазақстан Республикасының халықаралық аренада танылуына баға беру; 9.3.2.3 Қазақстанның аймақтық және халықаралық ұйымдарымен байланыстарын талдау
	Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы Қазақстанның экономикалық дамуы Зерттеу сұрағы: Неліктен нарықтық экономикаға көшу барысында қиыншылықтар орын алды?	9.4.1.3 Қазақстан Республикасындағы жекешелендіру процесінің экономикаға ықпалын талдау; 9.4.2.2 нарықтық экономиканың өндірістік қатынастарға әсерін талдау; 9.4.2.3 Қазақстанның әлемдік экономикаға кірігуін талдау
	Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы әлеуметтік-демографиялық процестер Зерттеу сұрағы: Қазақстандағы әлеуметтік-демографиялық процестердің ерекшеліктері неде?	9.1.1.3 Қазақстанның даму стратегиясындағы демографиялық саясаттың бағыттарын талдау; 9.1.1.2 өткен тарихи кезеңдермен сабақтастықты орнату арқылы қазіргі кезеңдегі демографиялық процестерге баға беру; 9.1.2.1 қазіргі кездегі Қазақстан халқының әлеуметтік жағдайын статистикалық мәліметтер негізінде талдау; 9.3.2.4 қазақ диаспораларының тарихи Отанымен байланысының маңыздылығын айқындау
4-тоқсан
Қазақстан Республикасының дамуы (1997 жылдан бастап бүгінгі күнге дейін)	Қазақстан - 2030" Стратегиясы – мемлекет дамуындағы жаңа кезең Зерттеу сұрағы: "Қазақстан - 2030" Стратегиясын қабылдау қажеттілігі неден туындады?	9.3.1.9 ұзақ мерзімді мемлекеттік стратегияларды талдау; 9.1.1.3 Қазақстанның даму стратегиясындағы демографиялық саясаттың бағыттарын талдау
	Қазақстанның 1997 жылдан бастап экономикалық дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақстан Республикасының XXI ғасырдағы экономикалық дамуының негізгі бағыттары қандай?	9.4.2.2 нарықтық экономиканың өндірістік қатынастарға әсерін талдау; 9.4.1.4 аграрлық секторды модернизациялау бағыттарын талдау; 9.4.2.4 сыртқы сауданың экономикаға әсерін зерттеу
	Қазақстанның 1997 жылдан бастап әлеуметтік дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақстан халқының әлеуметтік жағдайы қалай өзгерді?	9.1.2.1 қазіргі кездегі Қазақстан халқының әлеуметтік жағдайын статистикалық мәліметтер негізінде талдау
	Халықаралық қатынастар жүйесіндегі Қазақстан Зерттеу сұрағы: Қазақстанның жаңа әлемдегі орны қандай?	9.3.2.3 Қазақстанның аймақтық және халықаралық ұйымдарымен байланыстарын талдау; 9.3.2.2 Қазақстан Республикасының халықаралық аренада танылуына баға беру
	Астана – Тәуелсіз Қазақстанның астанасы Зерттеу сұрағы: Астананы көшіру неліктен ұтымды стратегиялық шешім болып табылды?	9.3.1.11 Астананы жаңа Қазақстанның өркендеуінің нышаны ретінде айқындау
	"Қазақстан – 2050" стратегиялары Зерттеу сұрағы: "Қазақстан – 2050" Стратегиясы қандай жаңа саяси бағытты белгіледі?	9.3.1.9 ұзақ мерзімді мемлекеттік стратегияларды талдау
	Қазіргі кездегі Қазақстанның дамуындағы басым бағыттары Зерттеу сұрағы: "5 институтционалды реформаларды жүзеге асырудағы 100 нақты қадам" ұлт жоспары неліктен қабылданды?	9.3.1.9 ұзақ мерзімді мемлекеттік стратегияларды талдау
Қазіргі заманғы Қазақстан мәдениеті (1991 жылдан бүгінгі күнге дейін)	Тәуелсіздік жылдарындағы білім мен ғылымның дамуы Зерттеу сұрағы: Жаһандану жағдайындағы қазақстандық білім мен ғылымның даму тенденциялары қандай?	9.2.3.2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру
	Тәуелсіз Қазақстан мәдениетінің дамуы Зерттеу сұрағы: Жаһандану дәуіріндегі ұлттық мәдениетті дамыту мен сақтау жолдары қандай?	9.2.2.3 қазіргі кездегі өнер мен әдебиеттің даму тенденцияларын айқындау; 9.2.2.4 ұлттық құндылықтарды жаңғыртуға бағытталған мемлекеттік бағдарламалардың қажеттілігін негіздеу ("Мәдени мұра", "Болашаққа бағдар:рухани жаңғыру" бағдарламасы)
	Діннің қазіргі Қазақстан қоғамындағы рөлі Зерттеу сұрағы: Қазақстан қоғамында зайырлы мемлекет және діни сенім бостандығы ұстанымдары қалай үйлесім табуда?	9.2.1.1 дәстүрлі және деструктивті діни ағымдар мен ұйымдардың іс-әрекетін талдау; 9.2.1.2 Қазақстан халқы Ассамблеясының дінаралық, этносаралық келісім және ішкі тұрақтылықты нығайтудағы ықпалын бағалау
	"Мәңгілік Ел" ұлттық идеясы Зерттеу сұрағы: "Мәңгілік Ел": идеясының біріктірушілік рөлі неде?	9.2.1.3 "Мәңгілік Ел" Жалпыұлттық идеясының маңыздылығын бағалау; 9.2.1.2 Қазақстан халқы Ассамблеясының дінаралық, этносаралық келісім және ішкі тұрақтылықты нығайтудағы ықпалын бағалау
Қайталау

6) 9- сынып (өтпелі кезең):

Бөлім	Тақырыптар, мазмұны	Оқу мақсаттары
1- тоқсан
ХХ ғасырдың басындағы Қазақстан	Қазақстанның ХХ ғасырдың басындағы әлеуметтік-экономикалық жағдайы Зерттеу сұрағы: Не себепті Ахмет Байтұрсынов: "Қазақ ұлтының өмір сүруінің өзі проблемаға айналды", - деп санады?	8. 3. 1. 1 қазақ зиялыларының Ресей империясының Мемлекеттік Думасындағы қызметіне баға беру; 8. 3. 1. 2 XX ғасыр басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестерге баға беру
	Қазақстандағы 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыс Зерттеу сұрағы: 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс неліктен бүкілхалықтық сипат алды?	8. 3. 1. 2 XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестерге баға беру; 8. 3. 1. 3 1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілістің тарихи маңызын анықтау және тұлғалардың рөліне баға беру
	1917 жылғы ақпан буржуазиялық-демократиялық революциясы және оның Қазақстанға әсері Зерттеу сұрағы: Қазақстанда 1917 жылы саяси белсенділіктің артуы қандай оқиғалардан көрініс тапты?	8. 3. 1. 2 XX ғасыр басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестерге баға беру
	"Алаш" қозғалысы және қазақ ұлттық идеясы Зерттеу сұрағы: Неліктен "Алаш" партиясы халық қолдауына ие болды?	8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау; 8. 3. 1. 4 "Алаш" партиясының ұлттық мемлекеттілікті жаңғыртудағы саясатын талдау; 8. 2. 3. 1 ұлттық баспасөздің қоғамдық-саяси сананы оятудағы рөліне баға беру
	XX ғасырдың басындағы қазақ зиялыларының көрнекті өкілдері Зерттеу сұрағы: Қазақ зиялылары ұлттық мүдделерді қалайша қорғады?	8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау; 8. 2. 2. 1 қазақ зиялыларының шығармашылық мұрасын талдау және қоғамдық санаға тигізген әсеріне баға беру; 8. 3. 1. 5 Әлихан Бөкейханның саяси көшбасшылық қызметіне баға беру
Қазақстанда кеңестік биліктің орнығуы	Қазақстан азаматтық қарсыластық жылдарында (1917-1920 жылдар) Зерттеу сұрағы: Қазан революциясының ұрандары халық арасында қандай үміт тудырды?	8. 3. 1. 2 XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестерге баға беру
	Қазақстандағы ұлттық автономиялар Зерттеу сұрағы: Алаш Орда үкіметі мен Түркістан (Қоқан) автономиясының идеялары неліктен жүзеге аспады?	8. 3. 1. 6 Қазақстанда құрылған ұлттық автономиялардың маңыздылығына баға беру; 8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау
	Қырғыз (Қазақ) АКСР-нің құрылуы Зерттеу сұрағы: Қазақ Автономиялық Кеңестік Республикасы құрылуының тарихи маңызы неде?	8. 3. 1. 6 Қазақстанда құрылған ұлттық автономиялардың маңыздылығына баға беру; 8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау
2 - тоқсан
Қазақстан тоталитарлық жүйе кезеңінде	Әскери коммунизм саясатынан Жаңа экономикалық саясатқа көшу Зерттеу сұрағы: : Қазақстан үшін жаңа экономикалық саясаттың артықшылықтары қандай болды?	8. 3. 1. 7 ХХ ғасырдың 20-30 жылдардағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясатының зардаптарын талдау; 8. 4. 1. 1 деректер мен дәйектерді салыстыру арқылы жаңа экономикалық саясаттың нәтижесінде орын алған өзгерістерді талдау
	Қазақстандағы 1920-1930 жылдардағы индустрияландыру Зерттеу сұрағы: Қазақстандағы индустрияландыру саясатының қарама-қайшылығы неде?	8. 4. 2. 1 Қазақстандағы индустриялан дырудың жетістіктері мен кемшіліктерін талдау
	Қазақстандағы ұжымдастыру Зерттеу сұрағы: Неліктен ұжымдастыру саясаты "ұлы нәубетке" әкеліп соқтырды	8. 4. 1. 2 күштеп ұжымдастыру саясатының ауыл шаруашылығына тигізген зардаптарын талдау; 8. 1. 1. 1 демографиялық өзгерістердің себептері мен салдарын анықтау
	1920-1930 жылдардағы саяси репрессиялар Зерттеу сұрағы: Сталиндік режим не себепті зиялыларға "халық жауы" деген айып тақты?	8. 3. 1. 7 ХХ ғасырдың 20-30 жылдардағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясатының зардаптарын талдау; 8. 1. 2. 1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті: білім мен ғылым	Ахмет Байтұрсынов – "ұлт ұстазы" Зерттеу сұрағы: Ахмет Байтұрсыновтың ғылыми мұрасы қандай?	8. 2. 2. 2 Ахмет Байтұрсыновты қазақ тіл білімінің негізін салушы, қоғам қайраткері ретінде бағалау
	XX ғ. 20-30 жылдарындағы білім беру жүйесі мен ғылым Зерттеу сұрағы: Білім мен ғылым саласының қандай жетістіктері мен кемшіліктері болды?	8. 2. 3. 2 кеңес дәуіріндегі қазақ тілінің ахуалын анықтау; 8. 2. 3. 3 XX ғасырдың бірінші жартысындағы білім мен ғылым саласындағы өзгерістерді талдау
	Қ.Сатбаев – жан-жақты ғалым Зерттеу сұрағы: Қаныш Сәтбаевтың феномені неде?	8. 2. 3. 4 Қаныш Сәтбаевтың Қазақстан өнеркәсібі мен ғылымын дамытудағы рөліне баға беру
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті: әдебиет пен өнер	XX ғасырдың 20-30 жылдарындағы қазақ әдебиеті мен өнерінің дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақ өнерінің жаңа белеске көтерілуі неден байқалды?	8. 2. 2. 4 Әміре Қашаубаев пен Қажымұқан Мұңайтпасұлының қазақ халқын әлемге танытудағы рөліне баға беру; 8. 2. 2. 1 қазақ зиялыларының шығармашылық мұрасын талдау және қоғамдық санаға тигізген әсеріне баға беру; 8. 2. 2. 3 өнер мен әдебиеттегі өзгерістерді анықтау
3- тоқсан
Қазақстан Ұлы Отан соғысы жылдарында	Қазақстандықтардың Ұлы Отан соғысы шайқастарына қатысуы Зерттеу сұрағы: Ұлы Отан соғысының қандай батырлары халық есінде сақталды?	8. 3. 2. 1 қазақстандықтардың Екінші дүниежүзілік соғысының жеңісіне қосқан үлесін бағалау; 8. 3. 2. 2 Бауыржан Момышұлының батырлық, тұлғалық қасиетін айқындау
	Қазақстан – майдан арсеналы Зерттеу сұрағы: "Бәрі майдан үшін, бәрі Жеңіс үшін!" ұраны қалай жүзеге асты?	8. 4. 2. 2 Қазақстан экономикасының соғыс жағдайларына бейімделгендігін дәлелдеу; 8. 1. 2. 2 соғыс жылдарындағы халықтың әлеуметтік жағдайын анықтау
	Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Қазақ КСР мәдениеті Зерттеу сұрағы: Соғыс жылдарындағы Қазақстанның мәдени жетістіктері қандай болды?	8. 2. 2. 5 соғыс жылдарындағы өнер мен әдебиеттің халық рухын көтерудегі маңызын бағалау
	Қазақстанға КСРО халықтарының депортациясы Зерттеу сұрағы: Қазақстан қалайша депортацияланған халықтардың өлкесіне айналды?	8. 1. 1. 1 демографиялық өзгерістердің себептері мен салдарын анықтау
Қазақстан Ұлы Отан соғысынан кейінгі жылдарда (1946-1953 жылдар)	Соғыстан кейінгі Қазақ КСР-нің әлеуметтік-экономикалық дамуы Зерттеу сұрағы: Соғыстан кейін қазақстандықтардың өмірі қалай өзгерді?	9. 1. 1. 1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау; 9. 4. 1. 1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру; 9. 4. 2. 1 өнеркәсіптің ахуалын анықтап, қорытынды жасау
	Қазақстандағы әскери-өнеркәсіп кешені Зерттеу сұрағы: Неліктен Қазақстан ядролық сынақтар алаңына айналды?	9. 3. 1. 1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау; 9. 3. 2. 1 XX ғасырдың екінші жартысындағы әскери-өнеркәсіп кешендерінің Қазақстанға тигізген зардаптарын талдау
	Сталиндік идеологияның Қазақстандағы қоғамдық-саяси өмірге әсері Зерттеу сұрағы: Неліктен тарихшы Ермұхан Бекмаханов 25 жылға бас бостандығынан айырылды?	9. 2. 3. 1 Ермұхан Бекмахановтың Қазақстан тарихы ғылымына қосқан үлесін бағалау; 9. 3. 1. 1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
Қазақстан Хрущевтық "жылымық" кезеңінде (1954-1964 жылдар)	"Жылымық" кезеңіндегі Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуы Зерттеу сұрағы: "Жылымық кезеңі" қоғамға қандай өзгеріс әкелді?	9. 3. 1. 1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
	Тың игеру жылдарындағы Қазақстан Зерттеу сұрағы: Тың және тыңайған жерлерді игеру саясаты Қазақстанға қалай әсер етті?	9. 1. 1. 1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау; 9. 4. 1. 1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру
	Қазақ КСР экономикасының шикізатқа бағытталуы Зерттеу сұрағы: Қазақстанның табиғи ресурстарын игеруде ұлттық мүдде қаншалықты ескерілді?	9. 3. 2. 1 XX ғасырдың екінші жартысындағы әскери-өнеркәсіп кешендерінің Қазақстанға тигізген зардаптарын талдау; 9. 3. 1. 1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
Қазақстан "Тоқырау" кезеңінде (1965-1985 жылдар)	1965-1985 жылдардағы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуы Зерттеу сұрағы: Не себепті 1965-1985 жылдар "тоқырау" кезеңі деп аталды?	9. 4. 2. 1 өнеркәсіптің ахуалын анықтап, қорытынды жасау; 9. 4. 1. 1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру
Қазақстан "Тоқырау" кезеңінде (1965-1985 жылдар)	XX ғасырдың. 60-80 жылдарындағы Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуындағы қарама-қайшылықтар Зерттеу сұрағы: XX ғасырдың. екінші жартысында ұлттық мүдделерді қорғау қалай жүзеге асырылды?	9. 3. 1. 4 әміршіл-әкімшіл саясатқа қарсы халық наразылықтарын салыстырып, талдау; 9. 3. 1. 2 қоғамдық-саяси қайраткерлердің ұлттық мүддені қорғаудағы рөліне баға беру; 9. 1. 1. 1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті (1946-1985 жылдар)	XX ғасырдың екінші жартысындағы білім беру жүйесі мен ғылымның дамуы Зерттеу сұрағы: Білім мен ғылым саласының қандай жетістіктері мен кемшіліктері болды?	9. 2. 3. 2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті (1946-1985 жылдар)	XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы әдебиет пен өнердің дамуы Зерттеу сұрағы: Кеңестік идеология қазақ мәдениетінің дамуына қалай әсер етті?	9. 2. 2. 1 кеңестік әдебиет пен өнер туындыларында қоғамдық өмірдің бейнеленуін талдау; 9. 2. 2. 2 Мұхтар Әуезов шығармаларының әлем әдебиетіндегі орнын бағалау
4 - тоқсан
Қазақстан қайта құру кезеңінде (1986-1991 жылдар)	Қазақстан "Қайта құрудың" бастапқы кезеңінде Зерттеу сұрағы: КСРО-ның ыдырауы: заңдылық па әлде кездейсоқтық па?	9. 3. 1. 1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау; 9. 4. 1. 2 Кеңес үкіметі кезіндегі орын алған әлеуметтік-экономикалық проблемаларды талдау
Қазақстан қайта құру кезеңінде (1986-1991 жылдар)	Қазақстандағы 1986 жылғы Желтоқсан оқиғалары Зерттеу сұрағы: Демократиялық процестер қоғамдық сананы қалай өзгертті?	9. 3. 1. 5 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасының тарихи маңыздылығына баға беру; 9. 3. 1. 4 әміршіл-әкімшіл саясатқа қарсы халық наразылықтарын салыстырып, талдау
Қазақстан мемлекет тілігінің қайта жаңғыруы (1991 – 1996 жылдар)	Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің жариялануы Зерттеу сұрағы: Саяси көшбасшының мемлекет тарихының бетбұрысты кезеңдеріндегі рөлі қандай болды?	9. 3. 1. 6 Қазақстанның тәуелсіздік жолындағы алғашқы қадамдарын анықтап, қорытындылау; 9. 3. 1. 7 өткен оқиғалармен сабақтастықты орнатып, Қазақстан тәуелсіздігінің жариялануының тарихи маңызын түсіндіру; 9. 3. 1. 10 Тәуелсіз мемлекеттің қалыптасуындағы Елбасы Н. Назарбаевтың рөліне баға беру; 9. 3. 1. 3 Қазақстан Республикасы Конституциясын мемлекеттің тұрақты дамуның кепілі ретінде бағалау
	Қазақстан – халықаралық құқық субеъектісі Зерттеу сұрағы: Қазақстанның әлемдік қауымдастыққа кірігуі қалай жүзеге асты?	9. 3. 2. 2 Қазақстан Республикасының халықаралық аренада танылуына баға беру; 9. 3. 2. 3 Қазақстанның аймақтық және халықаралық ұйымдарымен байланыстарын талдау
	Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы Қазақстанның экономикалық дамуы Зерттеу сұрағы: Неліктен нарықтық экономикаға көшу барысында қиыншылықтар орын алды?	9. 4. 1. 3 Қазақстан Республикасындағы жекешелендіру процесінің экономикаға ықпалын талдау; 9. 4. 2. 2 нарықтық экономиканың өндірістік қатынастарға әсерін талдау; 9. 4. 2. 3 Қазақстанның әлемдік экономикаға кірігуін талдау
	Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы әлеуметтік-демографиялық процестер Зерттеу сұрағы: Қазақстандағы әлеуметтік-демографиялық процестердің ерекшеліктері неде?	9. 1. 1. 3 Қазақстанның даму стратегиясындағы демографиялық саясаттың бағыттарын талдау; 9. 1. 1. 2 өткен тарихи кезеңдермен сабақтастықты орнату арқылы қазіргі кезеңдегі демографиялық процестерге баға беру; 9. 3. 2. 4 қазақ диаспораларының тарихи Отанымен байланысының маңыздылығын айқындау
Қазақстан Республика сының дамуы (1997 ж. –бүгінгі күнге дейін)	Қазақстанның 1997 жылдан бастап әлеуметтік- экономикалық дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақстан халқының әлеуметтік,экономикалық жағдайы қалай өзгерді?	9. 4. 2. 2 нарықтық экономиканың өндірістік қатынастарға әсерін талдау; 9. 4. 1. 4 аграрлық секторды модернизациялау бағыттарын талдау; 9. 4. 2. 4 сыртқы сауданың экономикаға әсерін зерттеу; 9. 1. 2. 1 қазіргі кездегі Қазақстан халқының әлеуметтік жағдайын статистикалық мәліметтер негізінде талдау; 9. 3. 1. 11 Астананы жаңа Қазақстанның өркендеуінің нышаны ретінде айқындау
	Халықаралық қатынастар жүйесіндегі Қазақстан Зерттеу сұрағы: Қазақстанның жаңа әлемдегі орны қандай?	9. 3. 2. 3 Қазақстанның аймақтық және халықаралық ұйымдарымен байланыстарын талдау; 9. 3. 2. 2 Қазақстан Республикасының халықаралық аренада танылуына баға беру
	"Қазақстан – 2030, 2050" стратегиялары Зерттеу сұрағы: "Қазақстан - 2030" және "Қазақстан – 2050" стратегияларын қабылдау қажеттілігі неден туындады?	9. 3. 1. 9 ұзақ мерзімді мемлекеттік стратегияларды талдау
Қазіргі заманғы Қазақстан мәдениеті (1991 жылдан бүгінге күнге дейін)	Тәуелсіздік жылдарындағы білім мен ғылымның және мәдениеттің дамуы Зерттеу сұрағы: Жаһандану жағдайындағы қазақстандық білім мен ғылымның және мәдениеттің даму тенденциялары қандай?	9. 2. 3. 2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру; 9. 2. 2. 3 қазіргі кездегі өнер мен әдебиеттің даму тенденцияларын айқындау; 9. 2. 2. 4 ұлттық құндылықтарды жаңғыртуға бағытталған мемлекеттік бағдарламалардың қажеттілігін негіздеу ("Мәдени мұра", "Болашаққа бағдар:рухани жаңғыру" бағдарламасы)
	Діннің қазіргі Қазақстан қоғамындағы рөлі Зерттеу сұрағы: Қазақстан қоғамында зайырлы мемлекет және діни сенім бостандығы ұстанымдары қалай үйлесім табуда?	9. 2. 1. 1 дәстүрлі және деструктивті діни ағымдар мен ұйымдардың іс-әрекетін талдау; 9. 2. 1. 2 Қазақстан халқы Ассамблеясының дінаралық, этносаралық келісім және ішкі тұрақтылықты нығайтудағы ықпалын бағалау
	"Мәңгілік Ел" ұлттық идеясы Зерттеу сұрағы: "Мәңгілік Ел": идеясының біріктірушілік рөлі неде?	9. 2. 1. 3 "Мәңгілік Ел" Жалпыұлттық идеясының маңыздылығын бағалау; 9. 2. 1. 2 Қазақстан халқы Ассамблеясының дінаралық, этносаралық келісім және ішкі тұрақтылықты нығайтудағы ықпалын бағалау 9. 2. 2. 4 ұлттық құндылықтарды жаңғыртуға бағытталған мемлекеттік бағдарламалардың қажеттілігін негіздеу ("Мәдени мұра", "Болашаққа бағдар: "Рухани жаңғыру" бағдарламасы)
Қайталау

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Қазақстан тарихы" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспарға түсіндірме жазба

1. Орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында "Қазақстан тарихы" оқу пәндері мазмұнының жаңа құрылымы (сыныптар бойынша тарихи кезеңдерді бөлу) ұсынылуда:

1) 5- сынып – ежелгі заман (шамамен 1 млн жыл бұрын – V ғасыр)

2) 6- сынып – ортағасырлар кезеңі (V - XVII ғасырлар);

3) 7- сынып – жаңа заман кезеңі (XVIII -XIX ғасырлар);

4) 8- сынып – қазіргі заман (XX ғасырдың бірінші жартысы);

5) 9 - сынып – қазіргі заман (XX ғасырдың екінші жартысы – бүгінгі күнге дейін);

6) 9 – сынып (өтпелі кезең) – қазіргі заман (XX ғасырдың бірінші жартысы – бүгінгі күнге дейін).

2. Білім беру мазмұнының сынып бойынша жаңа құрылымы қазіргі заман тарихын 8 және 9-сыныптарда (8-сынып - XX ғасырдың бірінші жартысы, 9-сынып - XX ғасырдың екінші жартысы- бүгінгі күнге дейін) бөліп оқытуды ұсынады.

3. "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің хронологиялық кезеңдерінің сәйкестігі мен мазмұнның сабақтастығын сақтау мақсатында 5-9-сыныптарда:

1) 7-сыныпта 2018 жылғы 1 қыркүйектен бастап 2019 жылғы 1 қыркүйекке дейін 6-сыныптың (орта ғасыр) жаңартылған мазмұндағы оқу бағдарламасы енгізіледі;

2) 8-сыныпта 2018 жылғы 1 қыркүйектен бастап 2020 жылғы 1 қыркүйекке дейін 7-сыныптың (жаңа кезең) жаңартылған мазмұндағы оқу бағдарламасы енгізіледі;

3) 9-сыныпта 2019 жылғы 1 қыркүйектен бастап 2021 жылғы 1 қыркүйекке дейін 8-9-сыныптардың (қазіргі заман тарихы) мазмұнын қамтитын жаңартылған мазмұндағы өтпелі кезең оқу бағдарламасы енгізіледі.

	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 26 шілдедегі № 334 бұйрығына 11- қосымша
	Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына 207-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Дүниежүзі тарихы" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген Негізгі орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелді).

2. "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің мақсаты – білім алушылардың бойында тарихи сана, толеранттылық, өз елі және басқа елдердің тарихы мен мәдениетіне құрмет қалыптастыру, ғасырлар бойы қалыптасқан жалпы адамзаттық құндылықтарды дарыту және зерттеушілік, ойлау, коммуникативті дағдыларды дамыту.

3. "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің міндеттері:

1) адамзат өркениетінің ежелгі заманнан бастап бүгінгі күнге дейінгі әлеуметтік, мәдени, саяси, экономикалық дамуының негізгі кезеңдері және түрлі халықтардың тарихи даму жолының ерекшеліктері туралы білімін қалыптастыру;

2) әлемнің тарихи дамуы барысында қалыптасқан жалпы адамзаттық құндылықтар жүйесі туралы білім беру;

3) негізгі оқиғалар, құбылыстар мен тарихи даму процестерінің мәні туралы түсінік қалыптастыру;

4) тарихи оқиғаларды, құбылыстар мен процестерді және тарихи тұлғалардың қызметін дүниежүзі тарихы контекстінде сын тұрғысынан талдау және баға беру дағдыларын қалыптастыру мен дамыту;

5) тарихи деректердің негізінде дәлелді пайымдау дағдыларын дамыту;

8) коммуникативті дағдыларды қалыптастыру, соның ішінде, өз ойын ауызша және жазбаша түрде анық білдіру, командада жұмыс істей алу, түрлі деректерден алынған ақпараттарды қоса алғанда, басылымдар мен электронды құралдарды қолдану.

2-тарау. "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Дүниежүзі тарихы" пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

1) 5-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;

2) 6-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;

3) 7-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;

4) 8-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;

5) 9-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;

6) 9-сынып (өтпелі кезең) – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат.

5. "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің білім мазмұны бөлімдер арқылы қамтылған. Аталған бөлімдер сыныптар бойынша оқу мақсаттарын қамтитын бөлімшелерден тұрады.

6. "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің білім мазмұны төрт бөлімді қамтиды:

1) әлеуметтік қатынастардың дамуы;

2) мәдениеттің дамуы мен өзара әрекеттестігі;

3) саяси жүйелердің дамуы мен өзара әрекеттестігі;

4) экономикалық қатынастардың дамуы.

7. "Әлеуметтік қатынастардың дамуы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) әлеуметтік құрылымдар;

2) әлеуметтік өзара әрекеттестік.

8. "Мәдениеттің дамуы мен өзара әрекеттестігі" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) дін;

2) өнер;

3) философиялық жүйелер;

4) ғылым.

9. "Саяси жүйелердің дамуы мен өзара әрекеттестігі" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) мемлекет: белгілері, құрылымы және басқару тәртібі;

2) империялар, соғыстар, көтерілістер мен революциялар.

10. "Экономикалық қатынастардың дамуы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) шаруашылық жүйелер: эволюция және өзара әрекеттестік;

2) экономикалық жүйелердің тарихи үлгілері.

11. Оқу бағдарламасы базалық тарихи ойлау дағыдыларын: тарихи деректердің интерпретациясы, уақыт пен кеңістікте бағдарлану, тарихи талдау және түсіндіруді қалыптастыруға бағытталған.

12. "Дүниежүзі тарихы" оқу пәні бойынша тарихи ойлау дағдыларын қалыптастыру және оқу мақсаттарын тиімді жүзеге асыру төмендегі тарихи концептілерге (түсініктер) негізделеді:

1) өзгеріс пен сабақтастық;

2) себеп пен салдар;

3) дәлел;

4) ұқсастық пен айырмашылық;

5) маңыздылық;

6) интерпретация.

13. Тарихи концептілер негізінде оқытудың қүтілетін нәтижелері:

1) "өзгеріс пен сабақтастық" бойынша білім алушылар: сабақтастық пен өзгеріске қатысты тарихи мысалдарды уақыт пен кеңістікте талдайды және бағалайды; сабақтастық пен өзгеріске қатысты тарихи мысалдарды ұзақ уақыт бойы ауқымды тарихи процестер мен тақырыптарға дейін біріктіреді, тарихи оқиғалар мен процестердің белгілі бір уақыт межесінде жүйеленуі мен ұйымдасуының негізін (критерийлер) түсіндіреді;

2) "себеп және салдар" бойынша білім алушылар: бір немесе бірнеше себептердің және/немесе ықпалдардың өзара әрекеттесуін талдайды және бағалайды; ұқсастықтарды, себеп-салдарды, өзара байланысты көрсете отырып тарихи себептілікті түсінеді, тарихи құбылыс, оқиға немесе процесті басқа ұқсас тарихи құбылыстармен уақыт пен кеңістікте байланыстырудың әдістерін түсіндіреді және бағалайды;

3) "дәлел" бойынша білім алушылар: қарастырылып отырған дәлелге қатысты: аудитория, мақсаттар, көзқарастар, формат, аргумент, шектеулер және контекст сынды тарихи айғақтың ерекшеліктерін талдайды, тарихи айғақтарды талдау және бағалау негізінде дәйекті қорытынды жасайды, өткен заман туралы объективті түсінік қалыптастыру мақсатында түпнұсқалық және қосалқы деректерден әртүрлі, қарама-қайшы айғақтарды талдайды,

4) "ұқсастық пен айырмашылық" бойынша білім алушылар: белгілі бір жерде, белгіленген бір уақыт кезеңінде және/немесе әртүрлі қоғамдарда, немесе бір қоғамның ішіндегі өзара байланысқан тарихи оқиғаларды салыстырады;

5) "маңыздылық" бойынша білім алушылар: қоғамның дамуы үшін тарихи оқиғаның, құбылыстың, процестің маңыздылығын анықтайды;

6) "интерпретация" бойынша білім алушылар: белгілі бір тарихи оқиғаға, құбылысқа, процеске қатысты әртүрлі көзқарастарды түсіндіреді және бағалайды.

14. 5-сыныпқа арналған "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) терімшілер-аңшылардан бастап егіншілер мен малшыларға дейін. Адамның пайда болуы туралы теориялар. Адамдардың алғашқы бірлестік формалары: адамдар тобыры, ру, қауым, тайпа және олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтары. Ежелгі адамдардың өмір салты. Иемденуші және өндіруші шаруашылық түрлері (терімшілік, аңшылық, балық аулау, мал шаруашылығы,егіншілік, металл өңдеу, айырбас сауда). "Неолиттік төңкеріс" ұғымы. Ежелгі діни наным-сенімдер. Алғашқы қауымдық өнердің түсінігі және түрлері;

2) өзен алқаптарының өркениеттері. Алдыңғы Азия мен солтүстік-шығыс Африканың табиғи жағдайлары. Месопотамия тарихының ежелгі кезеңі: Шумер және Аккад мемлекеттері. Ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесі мен өнері;

3) Ежелгі Египет. Табиғи жағдайлары. Египеттегі мемлекеттің пайда болуы. Пирамидалар құрылысының дәуірі. Ежелгі Египеттің әлеуметтік құрылымы, экономика, діни наным-сенімдер мен ғылыми білімдері;

4) қос дөңгелекті арбалар мен империялар. "Империя" түсінігі. Ежелгі замандағы әскери өнер: соғыс арбалары мен атты әскердің пайда болуы. Жаулаушылық соғыстар мен империялар шекараларының өзгеруі. Таяу және Орта Шығыс империялары. Орталық Азияның ежелгі мемлекеттері. Әлеуметтік ұйымдасу, шаруашылығы мен мәдениеті;

5) Ежелгі Үндістан: буддизмнің гүлденуі мен индуизмнің салтанат құруы. Табиғи жағдайлары. Үндістанда мемлекеттің қалыптасуы. Ежелгі Үндістандағы индуизм мен буддизм. Ежелгі Үндістанның әлеуметтік құрылымы (касталық жүйе). Шаруашылығы. Мәдениеті мен ғылыми білімдердің дамуы;

6) Ежелгі Қытай. Табиғи жағдайлары. Ежелгі Қытай мемлекетінің қалыптасуы. Конфуций және Лао Цзы ілімдері. Ежелгі Қытайдың саяси, шаруашылық және қоғамдық құрылысы. Ежелгі Қытайдың мәдениеті;

7) Ежелгі Грекия. Ежелгі Грекияның географиялық жағдайы. Грекияның ежелгі өркениеттері. Грекиялық қала-мемлекеттер. Афина мемлекеті. Ежелгі Спарта. Ежелгі Грекияның саяси, шаруашылық және қоғамдық құрылысы. Грек-парсы соғыстары. Александр Македонский империясы;

8) Ежелгі Грекия мәдениеті. Ежелгі Грекияның тарихшылары мен философтары. Ежелгі Грекиядағы білім мен ғылым. Ежелгі Грекияның мәдениеті (күнделікті өмірі мен мерекелері, Олимпиада ойындары, діни наным-сенімдер, аңыздар мен мифтер, театр, сәулет және мүсін өнері);

9) Рим империясының гүлденуі. Апеннин түбегінің табиғи-географиялық ерекшеліктері. Ежелгі Римнің саяси және қоғамдық құрылысы (патшалық басқару және республика кезеңі тұсында). Римнің жаулаушылық соғыстары. Рим империясы. Рим империясындағы басқару жүйесі мен әлеуметтік ұйымдасу. Спартак бастаған құлдар көтерілісі. Шаруашылығы мен тұрмысы. Мәдениет. Империя дағдарысы;

10) дәуірлер кезеңіндегі Рим. Христиандықтың пайда болуы. Рим империясындағы алғашқы христиандар. Мемлекеттік басқару жүйесі. Ұлы Константиннің діни реформасы. Ежелгі дүниенің мәдени мұрасы: жазу, әлемнің ғылыми бейнесі, ежелгі Римдегі техниканың дамуы.

15. 6-сыныпқа арналған "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) Рим империясының құлауы. Тарихтағы "орта ғасыр" түсінігі. Орта ғасырлар тарихының хронологиялық шеңбері мен кезеңдері. Халықтардың ұлы қоныс аударуы және Батыс Рим империясының құлауы. Византия империясы. Византия мен Түрік қағанатының дипломатиялық қарым-қатынастары. Киев Русінің құрылуы. Киев Русінде христиандықтың қабылдануы;

2) феодализм. "Феодализм" түсінігі. Феодалдық шаруашылық түрінің ерекшеліктері. Феодалдық қоғамның әлеуметтік құрылымы. Ортағасырлық қалалар мен өнердің даму ерекшеліктері;

3) ислам тарихы. Ислам дінінің пайда болуы. 610 және 1258 жылдар аралығындағы ислам тарихындағы басты оқиғалар. Араб халифаты. Мұсылман әлемі мәдениетінің дамуы;

4) крест жорықтары. Крест жорықтарының (1-4 крест жорықтары) себептері, барысы мен салдары. Крест жорықтарынан кейінгі христиандық Еуропа мен мұсылман әлемі;

5) моңғолдар. Шыңғыс хан. Моңғол империясының құрылуы. Моңғолдардың әскери өнері. Еуразия этносаяси картасының қалыптасуына моңғол шапқыншылықтарының әсері;

6) XIV ғасырдағы - XVI ғасырдың бірінші жартысындағы ортағасырлық еуропалық қоғам. "Қара індет". Франция мен Англиядағы шаруалар көтерілісі. Феодалдық соғыстар (Жүз жылдық соғыс, Ал қызыл және Ақ раушандар соғысы) және Еуропадағы бір орталықтанған мемлекеттердің қалыптасуы. Жанна дАрк;

7) Батыс пен Шығыстағы абсолютизм. Феодалдық мемлекеттің даму кезеңдері. Батыс пен Шығыс мемлекеттеріндегі абсолютизмнің ерекшеліктері (Франция, Ресей, Англия, Қытай, Жапония, Осман империясы). "Парламент", "Бас штаттар", "сейм", "кортес", "Бояр Думасы" ұғымдары;

8) сауда, қолөнер және әлемді игеру. Ұлы Жібек жолы. Халықаралық сауда мен саяхаттар. Қытайдағы Мин әулетіндегі теңіз саяхаттары (Чжен Хе басшылығымен). XV ғасырдың соңы - XVI ғасырдың басындағы Ұлы географиялық ашулар мен олардың салдары. XV ғасырдағы Америка халықтары. Алғашқы отарлық империялар (Португалия, Испания);

9) Қайта өрлеу дәуірі. Батыс Еуропадағы қайта өрлеу дәуірінің мәдениеті. Гуманистер идеялары. Шығыстың ортағасырлық мәдениеті;

10) Реформация. Реформация себептері мен оның Еуропа елдеріндегі таралуы. Мартин Лютер наразылығының тарихи маңызы;

11) ғылыми революция. Әлемнің қазіргі ғылыми бейнесінің негізін қалаушылар және олардың ізбасарлары (Николай Коперник, Галилео Галилей, Джордано Бруно, Иоганн Кеплер).

16. 7-сыныпқа арналған "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) жаңа заманның басталуы. Курсқа кіріспе. "Жаңа заман" түсінігі, оның мәні мен кезеңдері. XVII ғасырдағы ағылшын бұржуазиялық революциясы. Дәстүрлі өркениет дағдарысы және Англияда XVII ғасырда жаңа қоғамның пайда болуы. Мануфактура, фабрикалардың пайда болуы және жалдамалы жұмысшы табының қалыптасуы. Өнеркәсіп төңкерісі: мәні, маңызы және салдары. Феодалдық құрылыстан капиталистік шаруашылыққа өту. Индустриалды қоғамның әлеуметтік-экономикалық және саяси құрылымының ерекшеліктері;

2) XVIІI ғасырдағы Үндістан және Ұлыбритания. Ұлы Моғолдар империясының дағдарысы және күйреуі. Еуропалық мемлекеттердің Ост-Үнді компаниясы. Франция мен Ұлыбританияның Үндістанға үстемдік жүргізудегі бәсекелестігі. Британ отарлық империясының құрылуы. ХVIIІ ғасырдағы Үндістанның әлеуметтік-экономикалық жағдайы;

3) Ағартушылық идеяларының таралуы. Ағартушылық кезеңінің қайраткерлері. "Ағартушылық абсолютизмі". Еуропа мен Солтүстік Америкадағы революциялық процестердің таралуындағы ағартушылық идеялардың рөлі. Солтүстік Америкадағы Британ отарлары. Отар елдердің әлеуметтік-экономикалық дамуы. Тәуелсіздік үшін күрес және Америка Құрама Штаттарының құрылуы. "Тәуелсіздік декларациясы";

4) Француз бұржуазиялық революциясының көрінісі. Француз абсолютизмнің дағдарысы. Француз бұржуазиялық революциясының негізгі оқиғалары. Ағартушылық идеялардың қоғамдық санаға әсері. Ағартушылық пен революция кезеңіндегі Франция мәдениеті. Республикалық құрылыстың ерекшеліктері. Наполеон Бонапарттың ішкі және сыртқы саясаты. Антифранцуздық коалициялар. Құрлықтық блокада. Наполеонның Ресейге басып кіруі. Наполеон империясының күйреуі;

5) XIX ғасырдағы империялар және олардың бәсекелестігі. Ұлыбритания мен Ресейдің Иранға ықпал ету бәсекелестігі. Осман империясының саяси және әлеуметтік-экономикалық даму ерекшеліктері. Танзимат реформасы: мақсаттары мен нәтижелері. ХVIII ғасырдың ІІ - жартысындағы Осман империясының әлсіреуі: ішкі және сыртқы саясат. XIX ғасырдың бірінші жартысындағы халықаралық қатынастар жүйесіндегі Ресей. Қырым соғысының себептері мен салдары;

6) XІX ғасырдағы Қытай мен Еуропа елдері. Цин династиясының оқшаулану саясаты мен еуропалықтардың сауда, дипломатиялық миссиялары. Апиын соғыстары: себептері мен салдары. Ихэтуандар көтерілісі ("боксерлер" көтерілісі). Еуропалық мемлекеттердің Қытайды "ықпал ету аймақтарына" бөлуі. Жартылай отар Қытайдың әлеуметтік-экономикалық жағдайы. "Миссионерлік", "экспансия", "фактория", "отарлау" түсініктері;

7) революциялық идеялардың XІX ғасырда Еуропаға таралуы. Мемлекеттердің саяси және әлеуметтік-экономикалық жағдайы (Германия, Италия). Либералдық және демократиялық қозғалыс. Марксизмнің қалыптасуы мен таралуы. Еуропадағы 1848 жылғы буржуазиялық революциялар. Франко-Пруссия соғысы және Германияның бірігуі. Италияның бірігуі;

8) XІX ғасырдағы Ресейдегі қоғамдық-саяси ойдың дамуы. Әлеуметтік-экономикалық даму. Ресей самодержавиясының ерекшеліктері. Ресейдегі азаттық қозғалыстың үш кезеңі. Декабристер көтерілісі. II Александр императордың реформалары. Халықшылдардың қозғалысы. Ресейдегі марксизмнің таралуы мен В.И. Лениннің революциялық қызметінің басталуы;

9) XІX ғасырдағы еуропалық отарлық үстемдік. 1857-1859 жылдардағы Үндістандағы ұлт-азаттық көтеріліс (сипайлар көтерілісі). Үндістанды басқарудағы өзгерістер. XІX ғасырдың соңында әлемдік отарлық жүйенің қалыптасуы;

10) Америка Құрама Штаттарының күшеюі. Америка Құрама Штаттарының "Айқын болашақ" идеясы және АҚШ территориясының ұлғаюы. Қиыр шығыстық саясат. "Жапонияны ашу". Трансатлантикалық құл саудасы. 1861-1865 жылдардағы азамат соғысы. Америка Құрама Штаттарындағы құлдықтың жойылуы. Өнеркәсіптің өркендеуі және әлеуметтік-экономикалық даму;

11) суретшілер және жазушылар көзқарастарымен: XІX ғасырдағы өзгерістерге шолу. XIX ғасырдағы өнер және оның бағыттары. Әдебиет пен өнер. Өнердегі әлеуметтік әділетсіздіктің суреттелуі (Э. Золя, А.Н.Радищев, А. Құнанбаев, Ч. Диккенс, Ф. М. Достоевский);

12) ғылыми ойдың дамуы. ХІХ ғасырдың ғылыми жаңалықтары (Ч. Дарвин, Г. Мендель және тағы басқалар).

17. 8-сыныпқа арналған "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) ХХ ғасырдың басындағы әлем. ХХ ғасырдың басына қарай әлемнің аумақтық бөлінуі және мемлекеттердің саяси құрылымы. Индустриалды қоғамнан ақпараттық қоғамға. Ғылыми-техникалық прогресс. Өнер стильдерінің әлеуметтік себептілігі (модерн, символизм, реализм, авангардизм);

2) Бірінші дүниежүзілік соғыс: себептері мен салдары. ХХ ғасырдың басындағы жетекші капиталистік мемлекеттер арасындағы қарама-қайшылықтар. Бірінші дүниежүзілік соғыстың себептері. 1914-1918 жылдардағы негізгі соғыс қимылдары. Соғыс жылдарындағы әскери стратегиялардың, ғылым мен техниканың дамуы. Германия мен оның одақтастарының жеңілуі. Компьен бітімі. Соғыстың салдары.

Париж бітім конференциясы. Әлемнің саяси картасының өзгеруі. Империялардың күйреуі. Мандаттық жүйе. Ұлттар Лигасының құрылуы және қызметі. Вашингтон конференциясы. Версаль-Вашингтон жүйесінің қарама-қайшылығы мен әлсіздігі;

3) 1917 жылғы Ресейдегі революциялар. Ресей империясындағы 1917 жылғы революциялық оқиғалар. Саяси күштердің күресі. Большевиктердің билік басына келуі. Кеңес үкіметінің алғашқы декреттері. "Еңбекшілер құқығы туралы Декларация". Азамат соғысы және шетел интервенциясы. "Әскери коммунизм" саясатынан жаңа экономикалық саясатқа көшу. Кеңестік Социалистік Республикалар Одағының құрылуы. Әміршіл-әкімшіл жүйенің қалыптаса бастауы;

4) Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Азия елдері. Осман империясында сұлтан билігінің жойылуы және шетел интервенттеріне қарсы күресі. Мұстафа Кемалдың (Ататүрік) тарихи рөлі. Түркия – зайырлы мемлекет.

Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Қытай. Гоминьдан қызметі. Азамат соғысы. Синьхай революциясы. Сунь Ятсен – Қытайдың уақытша президенті. Чан Кайши үкіметінің саясаты. Біртұтас майдан мәселесі.

Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Жапония. "Танака меморандумы" және басқыншылық саясат. "Антикоминтерндік пакт" пен "Үштік пакт". Жапонияның Қытайдағы және Оңтүстік-Шығыс Азия елдеріндегі басқыншылық саясаты.

М. Гандидің Үндістан тәуелсіздігіне қол жеткізудегі көзқарастары;

5) әлемдік экономикалық дағдарыстың себептері мен салдары. "Гүлдену" кезеңіндегі Америка Құрама Штаттарының экономикалық және саяси дамуы. Дүниежүзілік экономикалық дағдарыс және оның салдары.

Франклин Делано Рузвельттің "Жаңа бағыты". Соғысаралық кезеңдегі Америка Құрама Штаттарының сыртқы саясаты. Германияның, Францияның, Жапонияның әлемдік экономикалық дағдарыстан шығу жолдары;

6) еуропа елдеріндегі тоталитарлық режимдер. И.В. Сталин және Кеңестік Социалистік Республикалар Одағындағы тоталитаризм. Индустрияландыру. Ұжымдастыру. Кеңестік қоғамның әлеуметтік құрылымы. 1937-1938 жылдардағы жаппай саяси репрессиялар. ГУЛАГ жүйесі. XX ғасырдың 30-жылының соңындағы Кеңес үкіметінің сыртқы саясаты. Социалистік реализм.

Соғыстан кейінгі Италия. Фашистік ұйымның пайда болуы. Фашистердің билікке келуі. Фашизмге қарсы демократиялық күштердің күресі. "Маттеотти дағдарысы". Б. Муссолини үкіметінің ішкі және сыртқы саясаты.

Германия. 1918-1919 жылдардағы революциялық үдерістер. Веймар республикасы. Соғыс салдары, экономикалық және саяси дағдарыстар. Фашистік партия және тоталитарлық режимнің орнығуы. Ұлтшылдар партиясының әлеуметтік-экономикалық саясаты. Үшінші Рейхтің жүргізген сыртқы басқыншылық саясаты.

Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Францияның дамуы. Әлемдік экономикалық дағдарыс және оның Франциядағы салдары. Франциядағы фашизмнің жеңілу себептері. Халықтық майдан үкіметі.

Соғысаралық кезеңдегі Испания. Буржуазиялық-демократиялық революция. Халықтық майданның жеңісі. Азамат соғысы және 1936-1939 жылдардағы фашистік интервенция. Ф. Франко диктатурасының орнауы;

7) Екінші дүниежүзілік соғыс: себептері мен салдары. Екінші дүниежүзілік соғыстың себептері. Мюнхен келісімі, Молотов-Риббентроп пактісі, Антифашистік коалиция, Ленд-лиз заңының қабылдануы, "Үлкен үштік".

Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуы. Германияның Батыс Еуропа елдерін басып алуы. Балқан түбегі, Солтүстік Африкадағы соғыс қимылдары. Басып алынған аумақтарда орнатылған фашистік "Жаңа тәртіп". Жапонияның Перл-Харборға шабуылы және Америка Құрама Штаттарының соғысқа кірісуі. Соғыс барысындағы түбегейлі бетбұрыс. "Екінші майдан" ашу мәселесі.

Фашистік Германияға қарсы кеңес халқының Ұлы Отан соғысы.

Екінші дүниежүзілік соғыстың қорытындылары мен салдары;

8) ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы мәдениет және ғылым. Мәдениет дамуының ерекшелігі. Көпшілік мәдениет. Қоғамдағы дін рөлінің өзгеруі. ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы жаратылыстану, қоғамдық ғылымдар, техника мен өндірістегі маңызды жаңалықтар мен жетістіктер.

18. 9-сыныпқа арналған "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемнің саяси картасы. Отарсыздану үдерісінің күшеюі. Әлемдік отарлау жүйесінің дағдарысы және күйреуі. Британдық Үндістанды бөлу және екі мемлекеттің (доминионның) қалыптасуы. Тәуелсіз Үндістанның жариялануы. Африка жылы. Франциядағы отарлық мәселенің шиеленісуі.

Маршалл жоспары. "Қырғи қабақ соғыстың" басталуы. У.Черчилдің Фултон сөзі. Трумэн доктринасы. Екі полюсті әлем. Әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ қарсылығы. Әлемдік "социалистік лагерьдің" қалыптасуы. Қарулану жолындағы жарыс. 1948-1962 жылдардағы "қырғи қабақ соғыстың" негізгі оқиғалары;

2) халықаралық ұйымдардың қалыптасуы. Біріккен Ұлттар Ұйымының құрылуы мен қызметі. Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы. XX ғасырдың екінші жартысындағы халықаралық мәселелерді реттеудің жолдары. Еуропалық интеграция (Еуроодақ, Еуропадағы Қауіпсіздік және Ынтымақтастық Ұйымы);

3) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемдік экономиканың дамуы. Екінші дүниежүзілік соғыстың экономикалық салдары. 50-60 жылдардағы "экономикалық ғажайып". Батыс Еуропа мен Америка Құрама Штатындағы "мемлекеттік әл-ауқаттылық" негізінің қалыптасуы.

КСРО-дағы соғыстан кейінгі қалпына келу және әкімшіл-әміршіл жүйенің нығаюы. "Хрущев жылымығы". Кеңестік экономиканы реформалаудың сәтсіздікке ұшырау себептері. "Тоқырау" кезеңі (1960 жылдың ІІ жартысы – 1980 жылдың соңы);

4) екі полюсті әлемнен көп полюсті әлемге бағыт алу үдерісі. 1979-1985 жылдардағы "қырғи қабақ соғыстың" түйінді оқиғалары және оның аяқталуы. Саманта Смиттің КСРО- ға келуі. "Қырғи қабақ соғыстың" салдары: әлем картасындағы өзгерістер, жергілікті әскери шиеленістер;

5) аумақтық мәселелерді шешудегі халықаралық ұйымдардың рөлі. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі араб мемлекеттерінің негізгі даму тенденциялары. Араб-израиль қайшылығы мен Палестина мәселесі. Халықаралық шиеленістерді реттеудегі Біріккен Ұлттар Ұйымының қызметі. "Араб көктемі": әлемдік саясат үшін себептері мен салдары;

6) Батыс елдерінің ХХ ғасырдың екінші жартысындағы даму ерешеліктері. Ұлыбританиядағы консерватизмнің неоконсерватизмге ауысуы. "Тэтчеризм". Швеция үлгісіндегі социал-демократиялық мемлекеттің қалыптасуы. Германиядағы "әлеуметтік-нарықтық шаруашылық" белгілері. Әлемдегі жоғары дамыған елдердің әлеуметтік құрылымы мен адамдардың өмір сүру деңгейі;

7) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы Азия елдерінің даму ерешеліктері. Коммунистік Қытай: саяси және әлеуметтік-экономикалық жүйе сипаттамасы. Үндістанның тәуелсіз дамуы: мәселелер және шешу жолдары. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы кемализм эволюциясы.

1950-1960 жылдардағы жапондық және оңтүстік кореялық "экономикалық ғажайыптың" себептері;

8) қазіргі әлемнің жаһандануы. Жаһандану үдерісінің мәні. Бүгінгі әлемдегі лаңкестік қаупі. Халықаралық лаңкестік және экстремизм. Аса ірі лаңкестік әрекеттер. Жаһандану жағдайында ұлттық бірегейлікті сақтау мәселесі;

9) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы - ХХI ғасырдың басындағы ғылым, білім, технология. Қазіргі кездегі ғылымның негізгі даму бағыттары. ХХ ғасырдың екінші жартысы – XXI ғасырдың басындағы жаратылыстану, қоғамдық ғылымдар, техника мен өндірістегі маңызды жаңалықтар мен жетістіктер. Ғылыми-техникалық революция - ғылыми-техникалық прогрестің жаңа кезеңі. АҚШ-тағы ғылыми техникалық революцияның елдердің дамуына әсері. Дамушы елдердің мәдени-техникалық даму ерекшеліктері мен заңдылықтары. "Байқоңыр" ғарыш айлағы. Қоғамның бәсекеге қабілеттілігін арттырудағы білім берудің рөлі;

10) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы - ХХI ғасырдың басындағы мәдениет. Мәдениеттің негізгі даму бағыттары. Қазіргі кездегі ақпараттық қоғам. Адамзаттың мәдени мұрасын сақтаудағы ЮНЕСКО-ның қызметі.

19. 9-сыныпқа (өтпелі кезең) арналған "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) бірінші дүниежүзілік соғыс. XX ғасырдың басындағы жаңартулар мен әлеуметтік реформизмнің ерекшеліктері. Аграрлық-индустриялық қоғамнан индустриялық қоғамға өту. ХХ ғ.басындағы әлемдік территориялық бөлініс және елдердің саяси құрылымы. Қарама – қайшылықтардың шиеленісуі және екі әскери-саяси блоктардың – Үштік Одақ пен Антантаның құрылуы.

Бірінші дүниежүзілік соғыс: алғышарттары мен себептері. Ғылыми -техникалық прогресс. Соғыс жылдарындағы әскери стратегия, ғылым мен техниканың дамуы. 1914-1918 жылдардағы негізгі әскери оқиғалар. Германия мен оның одақтастарының жеңілісінің себептері. Компьен бітімі. Соғыстың салдары.

Париж бейбіт конференциясы. Әлемнің саяси картасының өзгеруі. Империялардың күйреуі. Мандаттық жүйе. Ұлттар Лигасының құрылуы және қызметі. Вашингтон конференциясы(1921-1922жж.). Версаль-Вашингтон жүйесінің қарама-қайшылығы мен әлсіздігі;

2) Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Ресей мен Азия елдері. Ресейдегі империясындағы 1917 жылғы революциялық оқиғалар. Саяси күштердің күресі: социалистік партиялар (эсерлер, меньшевиктер, большевиктер), либералдар (кадеттер), радикалдар (анархистер). Большевиктердің билік басына келуі. Кеңес өкіметінің алғашқы декреттері. "Еңбекшілер құқығы туралы Декларация". Азамат соғысы және шетелдік әскери интервенция. "Әскери коммунизм" саясатынан "Жаңа экономикалық саясатқа" көшу. Кеңестік Социалистік Республикалар Одағының құрылуы. Әміршіл-әкімшіл жүйенің қалыптаса бастауы.

Синьхай революциясы және Қытай республикасының жариялануы. Сунь Ятсеннің үш принципі және Қытай республикасының тағдыры. Бірінші дүниежүзілік соғыс қарсаңындағы Қытайдың әлеуметтік-экономикалық және саяси жағдайы. Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдарындағы Қытай. Жапонияның Қытайға "21 талабы". Париж және Вашингтон конференцияларындағы "Қытай мәселесі". 1919 жылғы 4 мамыр қозғалысы. Жаңа мәдениет үшін қозғалысы. Гоминьдан және Қытай коммунистік партиясы. 1925-1927 жылдардағы ұлттық революция және біртұтас майдан мәселесі. Чан Кайши және Нанкин өкіметі.

Осман империясының Бірінші дүниежүзілік соғысқа қатысуы. Севр бейбіт келісімі. Тәуелсіздік үшін күрес және Түрік республикасының жариялануы. Монархиядан республикаға көшу. Мұстафа Кемал реформалары;

3) әлемдік экономикалық дағдарыс. Әлемдік экономикалық дағдарыстың себептері мен салдары. Экономикалық және қаржылық реттеудің жаңа түрлерін енгізу. Экономикалық дағдарыс қарсаңындағы АҚШ-тың экономикалық және саяси дамуы. Уолл-Стриттегі қор биржасының күйреуі. "Қара бейсенбі" және экономикалық дағдарыстың басталуы. Банкроттық және жұмыссыздықтың өсуі. 1932 жылғы "Аштық маршы". Ұлы тоқыраудың тарихи салдары.

Джон Кейнстің теориясы – демократия жағдайындағы экономиканы мемлекеттік реттеудің, жаңалиберализмнің негізі. Әлемдік экономикалық дағдарыстан шығу жолдары: АҚШ, Германия, Франция және Жапония. Т. Рузвельт және "күшті қол" саясаты. Ф.Д. Рузвельттің "Жаңа бағыт" реформалары. Юнг жоспары: Германияны экономикалық дағдарыстан шығару. Рейхстагтың Ұлы тоқырау кезеңінде қабылдаған заңдары және олардың экономикалық дағдарыстан шығарудағы ролі. Франция және 1930жылдардағы экономикалық дағдарыс.

Француз фашизмі. Франциядағы "Халықтық майдан" өкіметі. Леон Блюм өкіметінің шаралары, "дирижизм" саясаты. "Капиталды шетелге жіберу". Камилл Шотан өкіметінің қатаң үнемдеу саясаты.

Дағдарыс қарсаңындағы Жапониядағы экономикалық және саяси жағдай. Йен курсын қолдаудың мемлекеттік шаралары. Жапон өнімдерінің экспортын азайту. Әскери-инфляциялық коньюнктура жапон ауыр өнеркәсібін дағдарыстан шығарудың жолы. Дзайбацу кірістерінің өсуі. Агрессивтік сыртқы саясат Жапонияны дағдарыстан шығару тәсілі ретінде;

4) тоталитаризм мен демократияның қарама-қарсы тұруы. Индустрияландыру. Ұжымдастыру. Кеңес қоғамының әлеуметтік құрылымы. Кеңес өкіметінің ұлт және дін саясаты. 1937-1938 жылдардағы жаппай саяси репрессиялар. ГУЛАГ жүйесі. Сталиннің "жеке басына табынушылықтың" қалыптасуы. XX ғасырдың 30-жылдарының соңындағы Кеңес өкіметінің сыртқы саясаты. Социалистік реализм.

Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Жапония. "Танака меморандумы" және басқыншылық сыртқы саясатқа бетбұрыс. "Антикоминтерндік пакт" және "Үштік пакт". Жапонияның Қытайдағы және Оңтүстік-Шығыс Азия елдеріндегі басқыншылық саясаты.

Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Италия. Фашистік ұйымның пайда болуы. Фашистердің өкімет басына келуі. Демократиялық күштердің фашизмге қарсы күресі. "Маттеотти дағдарысы". Б. Муссолини өкіметінің ішкі және сыртқы саясаты. Германиядағы 1918-1919 жылдардағы революциялық процестер. Веймар республикасы. Соғыс салдары, экономикалық және саяси дағдарыстар. Ұлтшыл-социалистік неміс жұмысшы партиясы және оның бағдарламалық тұғырлары. Нацистік партияның әлеуметтік-экономикалық саясаты. Үшінші Рейхтің агрессивтік сыртқы саясаты.

Ұлтшыл–социализмнің (нацизмнің) идеологиясы. ХХ ғасырдың 30-жылдарындағы герман қоғамындағы моралдық-психологиялық ахуал Тұрмыстық антисемитизм. Ұлтшыл-социалистердің діни саясаты. ХХ ғасырдың 30-жылдарындағы Германиядағы ғылым мен мәдениет.

Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Францияның саяси - экономикалық дамуы. Еңбектің Жалпы конфедерациясы және Халықтық майданның құрылуы. Коминтерннің VII конгресі. Халықтық майданның антифашистік сипаты және оның реформаларының бағдарламасы. Леон Блюм және коалициялық өкіметтің құрылуы. 1936 жылғы Матиньон келісімдері. Эдуард Даладье және Халықтық майданның әлеуметтік-экономикалық саясатынан бас тарту. Э. Даладье өкіметінің сыртқы саясаты және Халықтық майданның күйреуі.

Екі соғыс аралығындағы Испания. Буржуазиялық-демократиялық революция. Халықтық майданның жеңісі. Хосе Хираль және Франциско Ларго Кабальероның Халықтық майдан өкіметтері. Халықтық майдан қатарындағы жікшілдік. Антифашистік коалицияның құрылуы. Азамат соғысы және 1936-1939 жылдардағы фашистік интервенция. Фашистік режимге қарсы күресте интернационалдық бригадалардың ролі. Ф. Франко диктатурасының орнығуы;

5) Екінші дүниежүзілік соғыс. Версаль-Вашингтон жүйесінің дағдарысы. Германия мен Жапонияның Ұлттар Лигасынан шығуы. Ұжымдық қауіпсіздік жүйесін құру идеясы. Италия мен Жапония тарапынан басқыншылық әрекеттер. Германияның реваншистік бағыты. Агрессорды "тыныштандыру" саясаты. Германияның Рейн облысын басып алуы. Австрияны қосып алу (аншлюс). Антикоминтерндік пакт. Мюнхен келісімі, Молотов-Риббентроп пакті. Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуы. Ленд-лиз туралы заң. Германияның Батыс Еуропа елдерін басып алуы. Антифашистік коалиция. "Үлкен Үштік". Балкандағы, Солтүстік Африкадағы әскери қимылдар. Басып алынған аумақтарда орнатылған фашистік "Жаңа тәртіп". Жапонияның Перл-Харборға шабуылы және Америка Құрама Штаттарының соғысқа кірісуі. "Екінші майдан" ашу мәселесі.

1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысының барысы. Антигитлерлік коалициядағы одақтастардың жеңісі. Фашистік мемлекеттердің тізе бүгуі және Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталуы. Нюрнбергтегі, Хабаровскдегі және Токиодағы халықаралық әскери трибуналдар. Екінші дүниежүзілік соғыстың салдары ретінде "Қырғи қабақ соғыстың" басталуы;

6) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемнің саяси дамуы. Халықаралық қатынастардағы биполярлық жүйенің орнығуы. Маршалл жоспары. Трумэн доктринасы. Әскери-саяси одақтардың қалыптасуы және қарама-қайшылығы: Солтүстікатлант келісімі Ұйымы (НАТО) және Варшава келісімі Ұйымы. Қарулану жолындағы жарыс.

Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталғаннан кейін ұлт-азаттық күрестің күшеюі. Үнді Ұлттық Конгресінің үнді халқының ұлт-азаттық қозғалысындағы рөлі. Күш көрсетпей бағынбау науқаны. Дж. Неру және оның тәуелсіздік үшін күресінің тәсілдері. М.А. Джинна және тәуелсіздік үшін күрестегі Мұсылман лигасының қызметі. Британдық Үндістанды бөлу және екі мемлекеттің (доминионның) қалыптасуы. Үндістан мен Пәкістанның тәуелсіздіктерін жариялауы.

Францияда отар мәселесінің ушығуы. Африка жылы.

У. Черчилльдің Фултондағы сөзі. "Қырғи қабақ соғыстың" басталуы. Трумэн доктринасы. ГФР мен ГДР құрылуы. Өзара экономикалық көмек Кеңесі. Әлемдік "социалистік лагерьдің" қалыптасуы. 1950 - 1953 жылдардағы Корея соғысы. 1956 жылғы Венгриядағы оқиғалар. 1958 жылғы Берлин дағдарысы. Берлин қабырғасының қалануы (1961 ж.). КСРО мен АҚШ-тың космостағы бәсекелестігі. 1962 ж. Кариб (Куба) дағдарысы Вьетнамдағы соғыс. 1968 жылғы Чехословакия. Ядролық клубтың құрылуы. Қарулану жолындағы жарыс. Еуропадағы Қауіпсіздік және ынтымақтастық Кеңесінің (ЕҚЫК) (Хельсинки, 1975 ж.) Қорытынды акті . Ауғанстанға кеңес әскерлерінің кіргізілуі.

КСРО-дағы Қайта құру және КСРО- ның ашық сыртқы саясатқа көшуі. Саманта Смиттің КСРО-ға сапары. КСРО мен АҚШ арасында стратегиялық қарулануды шектеу келіссөздерінің басталуы. АҚШ-тың Стратегиялық Қорғаныс бастамасы бағдарламасы. Берлин қабырғасының құлатылуы (1989 ж.). Шығыс Еуропадағы коммунистік режимдердің дағдарысы. "Бархыт революциялары". Ауғанстаннан кеңес әскерлерін шығару. КСРО-ның ыдырауы. Биполярлық әлемнен көпполюсті әлемге өту. Қырғи қабақ соғыстың салдары: әлем картасындағы өзгерістер, жергілікті әскери шиеленістер.

Біріккен Ұлттар Ұйымының құрылуы және қызметі. Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы. XX ғасырдың екінші жартысындағы халықаралық мәселелерді реттеудің жолдары. Еуропалық интерграция (Еуроодақ, Еуропадағы Қауіпсіздік және Ынтымақтастық Ұйымы).

Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі экономиканы қалпына келтіру. Европа кеңесі (1949 ж.). "Шуман жоспары" (1950 ж.). Брюссель келісімі (1954 ж.). Еуропалық экономикалық Қауымдастық (1957 ж.). Шарль де Голльдің Бесінші республикасы. Көмір мен болаттың Еуропалық бірлестігі (1952 ж.). 1968 жылғы Франциядағы мамыр дағдарысы. Ұлыбританиядағы Лейбористік өкіметтің "жалпыға бірдей бақуатты мемлекетке" өту бағытындағы шаралары. Г. Макмилланың экономикалық саясаты және Еркін сауданың Еуропалық ассоциациясының (1960 ж.) құрылуы. Г. Вильсонның экономикалық эксперименттері. Э.Хитт өкіметінің экономикалық саясаты. Батыс Еуропа мен АҚШ-тағы Жалпыға бірдей бақуатты мемлекет" негіздерінің қалыптасуы.

"Хрущев жылымығы". Кеңестік экономиканы реформалаудың сәтсіздікке ұшырау себептері. "Тоқырау" кезеңі (1960 жылдың ІІ жартысы – 1980 жылдың соңы).

Аймақтық мәселелерді шешудегі Халықаралық ұйымдардың қызметі. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі араб елдерінің негізгі даму тенденциялары. Араб-израиль қайшылығы және Палестина мәселесі. Халықаралық шиеленістерді реттеудегі Біріккен Ұлттар Ұйымының қызметі;

7) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы Еуропа елдерінің әлеуметтік-экономикалық дамуы. Ұлыбританиядағы консерватизмнің жаңа консерватизмге (неоконсерватизм) ауысуы. М. Тэтчер және радикалдық консерватизм. Англия үшінші өнеркәсіптік революция кезеңінде.

Швеция үлгісіндегі социал-демократиялық мемлекеттің қалыптасуы. Швед экономикасының аралас моделі. Ұжымдық келісімдер жасақтау жүйесі. Швецияның Социал-демократиялық жұмысшы партиясы мен швед кәсіподақтарының орталық бірлестігінің бірлескен қызметі.

Германиядағы "әлеуметтік-нарықтық шаруашылықтың" сипатты белгілері. Германиядағы ХДС пен ХСС партиялары коалициясының экономикалық саясаты. "Аденауэр дәуірі" (1949-1963 жж.). Л. Эдхардттың әлеуметтік - бағдарлық нарықтық экономикасы. В. Брандт өкіметі кезіндегі герман экономикасының өсу деңгейінің төмендеуі. Х. Шмидт өкіметінің дағдарыспен күресі;

8) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы Азия елдерінің даму ерекшеліктері. Коммунистік Қытай: саяси және әлеуметтік-экономикалық жүйе сипаттамасы. ҚКП Бас бағытын қабылдау (1953-1967 жж.) Мао Цзэдунның "Үлкен секірісі". "Мәдени революция". Дэн Сяопин – қытайлық реформалардың "архитекторы". Қытай социализмі. Қытайлық реформалардың жетістіктері.

1950-1960-жылдардағы жапондық және оңтүстік кореялық "экономикалық ғажайыптың" себептері. АСЕАН (Оңтүстiк-шығыс Азия елдерiнің ассоциациясы) құрылуы (1967). Жаңа индустриялы елдердің "бірінші толқыны" ("4 азиялық жолбарыс": Гонконг, Корей Республикасы, Сингапур, Тайвань). Жаңа индустриялы елдердің "екінші толқыны" (Үндістан, Малайзия, Тайланд). Жаңа индустриялы елдердің "үшінші толқыны" (Индонезия, Түркия). Жаңа индустриялы елдердің "төртінші толқыны" (Иран, Филиппин). Экономика дамуының азиялық моделі. Жаңа және қазіргі заманғы индустриалдық елдердің ортақ белгілері;

9) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы - ХХI ғасырдың басындағы ғылым мен мәдениеттің дамуы. Ғылыми-техникалық революция– ғылыми-техникалық прогрестің жаңа сатысы. АҚШ-тағы Ғылыми-техникалық революция басқа елдердің дамуына ықпалы. Дамушы елдердің мәдени-техникалық дамуының ерекшеліктері мен заңдылықтары. "Байқоңыр" космодромы. ХХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХI ғасырдың басындағы жаратылыстану, қоғамдық ғылымдар, техника және өндірістегі маңызды жаңалықтар мен жетістіктер (гентика, микробиология, ақпараттық технологиялар, нано-технологиялар, ядролық физика). Қазіргі ғылым дамуының негізгі бағыттары. ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы мәдениеттің даму ерекшеліктері. XIX - XX ғасындағы өнердің басты бағыттары (модернизм, символизм, реализм, авангардизм). Бұқаралық мәдениет. Діннің қоғамдағы рөлінің өзгерісі.

XX ғасырдың соңындағы мәдениеттің дамуының негізгі үдерістері: постмодернизм, жаппай мәдениет көріністерінің байқалуы, кинематография, әдебиет, сурет өнеріндегі неореализм. XXI ғасырдың басындағы мәдениеттегі басты үдерістер: IT- технологиялардың дамуы. Заманауи мәдениетке жаһанданудың әсері. Бәсекеге қабілетті қоғамның дамуындағы білім беру саласының рөлі. ЮНЕСКО-ның адамзаттың мәдени мұрасын сақтаудағы қызметі.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

20. Оқыту мақсаттары кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлім мен бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 7.2.1.2 кодында: "7" – сынып, "2.1." – бөлім мен бөлімше, "2" – оқыту мақсатының реттік саны.

21. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:

1) әлеуметтік қатынастардың дамуы:

Білім алушылар:
Бөлімше	5-сынып шамамен 2,5 миллион жыл бұрын – V ғасыр. Ежелгі Грекия, Ежелгі Рим, Ежелгі Қытай, Ежелгі Үндістан, Египет, Месопота мия және Парсы, Бактрия, Кушан хандығы, Эфталит мемлекеттері	6-сынып V ғасыр. - XVII ғасырдың ортасы Франция, Германия, Англия, Қытай, Үндістан, Киев Русі, Мәскеу мемлекеті, Осман империясы, Араб халифаты, Византия империясы	7-сынып XVII ғасырдың ортасы - XIX ғасыр Франция, Германия, Ұлыбритания, АҚШ, Қытай, Жапония, Үндістан, Ресей, Осман империясы	8-сынып XX ғасырдың бірінші жартысы Франция, Германия, Ұлыбритания, АҚШ, Қытай, Үндістан, Ресей империясы және КСРО, Түркия, Сауд Арабиясы, Жапония	9-сынып XX ғасырдың екінші жартысы - XXI ғасыр Франция, Германия, Ұлыбритания, АҚШ, Қытай, Үндістан, КСРО және Ресей, Корея, Жапония, араб елдері	9-сынып (өтпелі кезең) XX ғасырдың бірінші жартысы- XXI ғасыр Франция, Германия, Ұлыбритания, АҚШ, Қытай, Үндістан, Ресей империясы және КСРО, Түркия, Сауд Арабиясы, Жапония, Корея
1.1 Әлеуметтік құрылымдар	5. 1. 1. 1 түрлі теориялар негізінде адамның пайда болуын түсіндіру	6. 1. 1. 1 феодалдық қоғамның әлеуметтік құрылымын сипаттау	7. 1. 1. 1 "капитал", "буржуазия", "жұмысшы табы" \пролетариат\ ұғымдарын қоғамның әлеуметтік құрылымын түсіндіру үшін қолдану	8. 1. 1. 1 тарихи оқиғаның нәтижелерін талдау арқылы әлеуметтік құрылымның өзгеруіне Қазан төңкерісі әсерін сипаттау	9. 1. 1. 1 социалистік даму жолынан бас тартуға байланысты әлеуметтік құрылымдағы өзгерістерді анықтау	8. 1. 1. 1 тарихи оқиғаның нәтижелерін талдау арқылы әлеуметтік құрылымның өзгеруіне Қазан төңкерісі әсерін сипаттау; 9. 1. 1. 1 социалистік даму жолынан бас тартуға байланысты әлеуметтік құрылымдағы өзгерістерді анықтау
	5. 1. 1. 2 адамдар тобыры, ру, қауым, тайпа секілді алғашқы бірлестік формаларын және олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын түсіндіру		7. 1. 1. 2 мануфактура, фабрикалардың пайда болуы мен жалдамалы жұмысшы табының қалыптасуы арасындағы байланысты анықтау	8. 1. 1. 2 социалистік қоғамның дамуына байланысты әлеуметтік топтардың (жұмысшы табы, шаруалар, зиялылар) мәртебесіндегі өзгерісті талдау		8. 1. 1. 2 социалистік қоғамның дамуына байланысты әлеуметтік топтардың (жұмысшы табы, шаруалар, зиялылар) мәртебесіндегі өзгерісті талдау; 9. 1. 1. 2 ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемнің жетекші елдеріндегі әлеуметтік дамудың ерекшеліктерін талдау
			7. 1. 1. 3 Еуропалық державалардың отаршылдық экспансиясы кезеңіндегі Азия мемле кеттерінің әлеуметтік құрылымындағы ерекшеліктерді анықтау (Қытай, Үндістан, Жапония)
1.2 Әлеуметтік өзара әрекеттестік	5. 1. 2. 1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау	6. 1. 2. 1 үстемдік етушілер мен бағыныштылардың (феодалдар мен шаруалардың) өзара қатынасын сипаттау	7. 1. 2. 1 экономикалық және саяси жүйенің өзгеруіне буржуазияның әсерін анықтау	8. 1. 2. 1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеологиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау;	9. 1. 2. 1 батыс және шығыс мемлекеттеріндегі әлеуметтік құрылымның ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтап, әлеуметтіктігінен және көлденеңінен мобильділікке мысал келтіру	8. 1. 2. 1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеологиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау; 9. 1. 2. 1 батыс және шығыс мемлекеттеріндегі әлеуметтік құрылымның ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтап, әлеуметтік тігінен және көлденеңінен мобильділікке мысал келтіру
	5. 1. 2. 2 ежелгі дүниедегі құлдықтың ерекшеліктерін анықтау		7. 1. 2. 2 трансатлантикалық құлдықтың ерекшеліктерін анықтау		9. 1. 2. 2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекеттеріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау	9. 1. 2. 2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекеттеріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау
	5. 1. 2. 3 қоғамның әлеуметтік құрылымын түсіндіру үшін Үндістандағы "касталық жүйе" ұғымын қолдану				9. 1. 2. 3 қоғамның тарихи даму бағытын үлгілей отырып, жаһандану процесіне байланысты қазіргі әлемдегі әлеуметтік өзгерістерді бақылау (еңбек миграциясы, әлеуметтік интеграция)	9. 1. 2. 3 қоғамның тарихи даму бағытын үлгілей отырып, жаһандану процесіне байланысты қазіргі әлемдегі әлеуметтік өзгерістерді бақылау (еңбек миграциясы, әлеуметтік интеграция)
					9. 1. 2. 4 қоғамдық сананы қалыптастыруда бұқаралық ақпарат құралдарының рөлін анықтау	9. 1. 2. 4 қоғамдық сананы қалыптастыруда бұқаралық ақпарат құралдарының рөлін анықтау

2) мәдениеттің дамуы мен өзара әрекеттестігі:

Білім алушылар:
Бөлімше	5-сынып шамамен 2,5 миллион жыл бұрын – V ғасыр Ежелгі Грекия, Ежелгі Рим, Ежелгі Қытай, Ежелгі Үндістан, Египет, Месопотамия және Парсы, Бактрия, Кушан хандығы, Эфталит мемлекеттері	6-сынып V ғасыр -XVII ғасырдың ортасы Франция, Германия, Англия, Италия, Испания, Қытай, Үндістан, Киев Русі, Мәскеу мемлекеті, Осман империясы, Иран, Араб халифаты, Византия империясы	7-сынып XVII ғасырдың ортасы - XIX ғасыр Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Жапония, Үндістан, Ресей, Осман империясы, Иран	8-сынып XX ғасырдың бірінші жартысы Франция, Германия, Англия, АҚШ, Жапония, Қытай, Үндістан, Ресей империясы, КСРО, Түркия, Сауд Арабиясы	9-сынып XX ғасырдың екінші жартысы - XXI ғасыр Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Жапония, Италия, Үндістан, Ресей, КСРО, араб елдері	9-сынып (өтпелі кезең) XX ғасырдың бірінші жартысы- XXI ғасыр Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Үндістан, Ресей империясы және КСРО, Түркия, Сауд Арабиясы, Жапония
2.1 Дін	5. 2. 1. 1 негізгі діни ұғымдарды (Құдай, ғибадатхана, абыз, қасиетті жазбалар, пұт) түсіндіру	6. 2. 1. 1 адамның дүниетанымы мен қоғамдық өмірдегі дін рөлінің өзгеру себептерін анықтау	7. 2. 1. 1 қоғамдадін рөлінің шектелуіне байланысты адамдар өмірінде орын алған өзгерістерді анықтау	8. 2. 1. 1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыра отырып, мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау	9. 2. 1. 1 қоғам өміріндегі дәстүрлі және деструктивті діни ұйымдардың іс-әрекетіне баға беру	8. 2. 1. 1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыра отырып, мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау; 9. 2. 1. 1 қоғам өміріндегі дәстүрлі және деструктивті діни ұйымдардың іс-әрекетіне баға беру
	5. 2. 1. 2 тотемизм, анимизм, фетишизм, магия сияқты ежелгі діни наным-сенімдерді білу	6. 2. 1. 2 тарихи процестер контекстінде "гуманизм", "реформация", "про тестантизм", "лютеранство", "кальвинизм", "контрреформация", "кезуиттер ордені" ұғымдарын түсіндіру	7. 2. 1. 2 миссионерліктің міндеттерін анықтау	8. 2. 1. 2 "секуляризация" "ұждан бостандығы", "зайырлы мемлекет", "мемлекеттік дін" ұғымдарын түсіндіру	9. 2. 1. 2 қазіргі қоғамдық-саяси мәселелерді түсіну және интерпретациялау үшін дін туралы білімдерін пайдалану	8. 2. 1. 2 "секуля ризация" "ұждан бостандығы", "зайырлы мемлекет", "мемлекеттік дін" ұғымдарын түсіндіру; 9. 2. 1. 2 қазіргі қоғамдық-саяси мәселелерді түсіну және интерпрета циялау үшін дін туралы білімдерін пайдалану
	5. 2. 1. 3 ежелгі қоғамның дамуына діндердің ықпалын сипаттау				9. 2. 1. 3 тарихи процестің сабақтасты ғын орнату арқылы адамзаттың өркениетті даму жолдарын қалыптастырудағы әлемдік діндердің рөлін анықтау	9. 2. 1. 3 тарихи процестің сабақтастығын орнату арқылы адамзаттың өркениетті даму жолдарын қалыптастырудағы әлемдік діндердің рөлін анықтау
2.2 Өнер	5. 2. 2. 1 ежелгі адамдардың тұрмыс салтын сипаттау үшін "алғашқы қауымдық өнер" ұғымын білу	6. 2. 2. 1 тарихи оқиғалардың өзара байланысын орнату арқылы діндердің әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау	7. 2. 2. 1 тарихи оқиғаларды интерпре тациялау үшін өнер туындыла рын пайдалану	8. 2. 2. 1 XIX - XX ғасырдың басындағы өнердегі негізгі ағымдарды сипаттау (модернизм, символизм, реализм, авангардизм)	9. 2. 2. 1 танымал өнер қайраткерлерінің қоғамның дамуына ықпалын талдау және олардың қызметіне дүниежүзілік тарих контекстінде өзіндік баға беру	8. 2. 2. 1 XIX - XX ғасырдың басындағы өнердегі негізгі ағымдарды сипаттау (модернизм, символизм, реализм, авангардизм); 9. 2. 2. 1 танымал өнер қайрат керлерінің қоғамның дамуына ықпалын талдау және олардың қызметіне дүниежүзілік тарих контекстінде өзіндік баға беру
	5. 2. 2. 2 Ежелгі Египеттің ғибадатханалары мен пирамидаларын сипаттау	6. 2. 2. 2 өнердің (сәулет, сурет өнері) дамуына қоғамдағы өзгерістердің ықпалын анықтау	7. 2. 2. 2 өнердегі негізгі стильдер мен ағымдардың белгілерін (неоклассицизм, романтизм, импрессионизм, реализм) анықтау	8. 2. 2. 2 ХХ ғасырдың бірінші жартысында бұқаралық мәдениет тің (кинематограф, радио) қоғамның рухани дамуына ықпалын талдау	9. 2. 2. 2 ХХ ғасырдың екінші жартысы - ХХI ғасырдың басындағы бұқаралық мәдениеттің қоғамның рухани дамуына ықпалын бағалау	8. 2. 2. 2 ХХ ғасырдың бірінші жартысында бұқаралық мәдениеттің (кинемато граф, радио) қоғамның рухани дамуына ықпалын талдау; 9. 2. 2. 2 ХХ ғасырдың екінші жартысы - ХХI ғасырдың басындағы бұқаралық мәдениеттің қоғамның рухани дамуына ықпалын бағалау
	5. 2. 2. 3 ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру	6. 2. 2. 3 антикалық мәдениет пен байланыс орнату арқылы Қайта өрлеу дәуірінің мәдениетін (бейнелеу, мүсін өнері) сипаттау			9. 2. 2. 3 ақпараттық қоғам жағдайындағы көркем шығармашылықтың жаңа түрлерінің қалыптасуын талдау	9. 2. 2. 3 ақпараттық қоғам жағдайындағы көркем шығармашылықтың жаңа түрлерінің қалыптасуын талдау
		6. 2. 2. 4 Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің ерекшеліктерін сипаттау
2.3 Философиялық жүйелер	5. 2. 3. 1 ежелгі философтардың көзқарастарына қарапайым түсіндірме беру	6. 2. 3. 1 Шығыс ойшылдары жетістіктерінің маңызын түсіндіру	7. 2. 3. 1 Ресейде жаңа қоғамдық-саяси ағымдардың (халықшылдық, либерализм) пайда болу себептерін анықтау	8. 2. 3. 1 "позитивизм", "прагматизм", "экзистенциализм" ұғымдарын тарихи кезеңді сипаттау үшін қолдану	9. 2. 3. 1 түрлі философиялық көзқарастардың қазіргі қоғамдық өмірге ықпалын бағалау	8. 2. 3. 1 "позитивизм", "прагматизм", "экзистенциализм" ұғымдарын тарихи кезеңді сипаттау үшін қолдану; 9. 2. 3. 1 түрлі философиялық көзқарастардың қазіргі қоғамдық өмірге ықпалын бағалау
		6. 2. 3. 2 гуманистік идеялардың орта ғасырлық мәдениеттің дамуына ықпалын анықтау	7. 2. 3. 2 Ағартушылық дәуір идеяларының қоғамдық дамуға ықпалын анықтау		9. 2. 3. 2 адам құқықтарын қорғау идеяларының қазіргі халықаралық құқық қорғау ұйымдарының қызметіне ықпалын бағалау	9. 2. 3. 2 адам құқықтарын қорғау идеяларының қазіргі халықаралық құқық қорғау ұйымдарының қызметіне ықпалын бағалау
			7. 2. 3. 3 Карл Маркстың көзқарастарын және марксизмнің қоғамдық өмірге ықпалын түсіндіру		9. 2. 3. 3 жаһандану жағдайында ұлттық мәдени құндылықтарды сақтаудың маңыздылығын дәлелдеу	9. 2. 3. 3 жаһандану жағдайында ұлттық мәдени құндылықтарды сақтаудың маңыздылығын дәлелдеу
2.4 Ғылым	5. 2. 4. 1 ежелгі қоғамның дамуындағы жазудың рөлін сипаттау	6. 2. 4. 1 адам өміріндегі қоршаған орта туралы білімнің рөлін түсіндіру	7. 2. 4. 1 өзгерістер мен сабақтастықты көрсету арқылы, адам мен қоғам өміріндегі ғылыми жаңалықтардың маңызын талдау	8. 2. 4. 1 әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы Дж. Кейнс теориясының рөлін сипаттау	9. 2. 4. 1 ғылыми-техникалық революцияның әлеуметтік және экологиялық салдарын бағалау және интерпретациялау	8. 2. 4. 1 әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы Дж. Кейнс теориясының рөлін сипаттау; 9. 2. 4. 1 ғылыми-техникалық революцияның әлеуметтік және экологиялық салдарын бағалау және интерпретациялау
	5. 2. 4. 2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекетпен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау	6. 2. 4. 2 жаратылыстану ғылымдарының келешектегі дамуы үшін кейінгі орта ғасырлар кезеңінде Жердің құрылысы туралы жасалған ғылыми жаңалықтардың маңыздылығын анықтау		8. 2. 4. 2 тарихи оқиғалардың себептерін, нәтижелерін, маңызын тұжырымдау арқылы, ғылымның әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы рөлін бағалау	9. 2. 4. 2 адамзат өркениетінің дамуын үлгілеу арқылы жаһандық мәселелерді шешуде ғылым мен білімнің маңызы туралы қорытынды жасау	8. 2. 4. 2 тарихи оқиғалардың себептерін, нәтижелерін, маңызын тұжырымдау арқылы, ғылымның әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы рөлін бағалау; 9. 2. 4. 2 адамзат өркениетінің дамуын үлгілеу арқылы жаһандық мәселелерді шешуде ғылым мен білімнің маңызы туралы қорытынды жасау
		6. 2. 4. 3 картадан XV-XVI ғасырдағы саяхатшылардың негізгі бағыт-бағдарларын белгілей отырып, Ұлы географиялық жаңалықтардың адамдардың әлем туралы түсінігіне ықпалын анықтау		8. 2. 4. 3 тарихи оқиғаларға түсіндірме береотырып, әскери ғылым мен техниканың және соғыс стратегияларының рөлін бағалау	9. 2. 4. 3 ғылыми жаңалықтардың (генетика, микробиология, ақпараттық технологиялар, нанотехнологиялар, ядролық физика) қоғам дамуына ықпалын талдау	8. 2. 4. 3 тарихи оқиғаларға түсіндірме бере отырып, әскери ғылым мен техниканың және соғыс стратегияларының рөлін бағалау; 9. 2. 4. 3 ғылыми жаңалықтардың (генетика, микробиология, ақпараттық технологиялар, нанотехнологиялар, ядролық физика) қоғамдамуына ықпалын талдау

3) саяси жүйелердің дамуы мен өзара әрекеттестігі:

Білім алушылар:
Бөлімше	5-сынып шамамен 2,5 миллион жыл бұрын - V ғасыр Ежелгі Греция, Ежелгі Рим, Ежелгі Қытай, Ежелгі Үндістан, Персия, Мысыр, Месопота мия, Бактрия, Кушан патшалығы, Эфталиттер мемлекеті	6-сынып V ғасыр - XVII ғасырдың ортасы Франция, Германия, Италия, Англия, Қытай, Үндістан, Жапония, Киев Русі, Мәскеу мемлекеті, Осман империясы, Иран, Араб халифаты, Византия империясы, Түркі қағанаты	7-сынып XVII ғасырдың ортасы - XIX ғасыр. Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Жапония, Үндістан, Ресей империясы, Италия, Дания, Венгрия, Осман империясы, Иран	8-сынып XX ғасырдың бірінші жартысы Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Жапония, Үндістан, Ресей империясы, КСРО, Сауд Арабиясы, Түркия, Австро - Венгрия	9-сынып XX ғасырдың екінші жартысы XXI ғасыр Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Италия, Үндістан, Ресей, КСРО, араб елдері, Корея, Сингапур, Швеция, Малайзия, Жапония	9-сынып (өтпелі кезең) XX ғасырдың бірінші жартысы- XXI ғасыр Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Жапония, Италия, Үндістан, Ресей империясы, КСРО, Сауд Арабиясы, Түркия, Австро – Венгрия, Корея, Сингапур, Швеция, Малайзия, Жапония
3.1 Мемлекет: белгілері, құрылымы және басқару тәртібі	5. 3. 1. 1 ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін сипаттау	6. 3. 1. 1 "ерте, орта, кейінгі орта ғасырлар" хронологиялық шегін білу және уақыт сызығында белгілеу	7. 3. 1. 1 республикалық басқару құрылымының ерекшеліктерін анықтау	8. 3. 1. 1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, консерватизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау	9. 3. 1. 1 "Мемлекеттік әл-ауқаттылық" ұғымын 1970 – 1980 жылдардағы әлеуметтік саладағы өзгерістерді сипаттау үшін қолдану	8. 3. 1. 1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, консерватизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау; 9. 3. 1. 1 "Мемлекеттік әл-ауқататтау үшін қолдану
	5. 3. 1. 2 Афина мемлекетінде демократияның пайда болуын түсіндіру	6. 3. 1. 2 Батыс пен Шығыстағы монархия формаларын (сословиелік-өкілдік және шексіз билік) ажырату	7. 3. 1. 2 XIX ғасырдағы Америка Құрама Штаттары территориясының кеңею үдерісін сипаттау	8. 3. 1. 2 тоталитаризм, әміршіл-әкімшіл жүйе сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғы шарттары мен тарихын түсіндіру	9. 3. 1. 2 Еуропа мен Азияның жетекші мемлекеттеріндегі конституциялық-құқықтық идеологияның қалыптасу жолдарын талдау (Жалпыға бірдей адам құқығы Декларациясы Еуропаның Қауіпсіздік пен Ынтымақтастық Ұйымы, Еурокеңес, Гаагадағы Халықаралық сот)	8. 3. 1. 2 тоталитаризм, әміршіл-әкімшіл жүйе сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғы шарттары мен тарихын түсіндіру; 9. 3. 1. 2 Еуропа мен Азияның жетекші мемлекеттеріндегі конституциялық-құқықтық идеологияның қалыптасу жолдарын талдау (Жалпыға бірдей адам құқығы Декларация сы Еуропа ның Қауіпсіздік пен Ынтымақтастық Ұйымы, Еурокеңес, Гаагадағы Халықара лық сот)
		6. 3. 1. 3 феодалдық мемлекеттің даму кезеңдерін сипаттау	7. 3. 1. 3 тарихи оқиғаны түсіндіру үшін "басыбайлы құқық", "декабристер", "халықшылдар", "жеке террор", "пролетариат диктатурасы" ұғымдарын қолдану	8. 3. 1. 3 фактілерді, процестер мен оқиғаларды салыстыру арқылы дүниежүзілік экономикалық дағдарыстан шығудың түрлі жолдарын түсіндіру (АҚШ, Франция, Германия)	9. 3. 1. 3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау	8. 3. 1. 3 фактілерді, процестер мен оқиғаларды салыстыру арқылы дүниежүзілік экономикалық дағдарыстан шығудың түрлі жолдарын түсіндіру (АҚШ, Франция, Германия); 9. 3. 1. 3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау
		6. 3. 1. 4 феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекеттердің құрылуы арасында байланыс орнату	7. 3. 1. 4 әртүрлі елдердің бір уақыт кезеңіндегі тарихи оқиғаларын салыстыру арқылы ұлттық мемлекеттердің (Италия, Германия) қалыптасу маңызын анықтау		9. 3. 1. 4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау	9. 3. 1. 4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау
		6. 3. 1. 5 саяси биліктің ерекшеліктерін анықтау үшін әр түрлі ел билеушілерінің қызметін салыстыру
		6. 3. 1. 6 басқару формасына сипаттама беру үшін "парламент", "Бас штаттар", "сейм", "кортес", "Боярлар Думасы" ұғымдарын түсіндіру
3.2 Империялар, соғыстар, көтерілістер және революциялар	5. 3. 2. 1 ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастарды түсіндіру үшін "империя" ұғымын білу және пайдалану	6. 3. 2. 1 Рим империясының ыдырау себептерін анықтау және жіктеу	7. 3. 2. 1 Батыс Еуропадағы буржуазиялық революциялардың себептерін сипаттау	8. 3. 2. 1 Бірінші дүниежүзілік соғыстың алғышарттары мен себептерін айқындау	9. 3. 2. 1 отаршылдық жүйе күйреуінің себептері мен салдарын талдау	8. 3. 2. 1 Бірінші дүниежүзілік соғыстың алғышарттары мен себептерін айқындау; 9. 3. 2. 1 отаршылдық жүйе күйреуінің себептері мен салдарын талдау
	5. 3. 2. 2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін түсіндіру	6. 3. 2. 2 кейінгі орта ғасыр кезеңіндегі антифеодалдық көтерілістердің себептері мен салдарын анықтау	7. 3. 2. 2 XVIII–XIX ғасырдың ортасындағы халықаралық қатынастардағы өзгерістерді сипаттау	8. 3. 2. 2 әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді сипаттау арқылы империялардың (Австро – Венгрия, Ресей, Осман империясы) ыдырау себептерін тұжырымдау	9. 3. 2. 2 "қырғи қабақ соғыс" ұғымын түсіндіру үшін тарихи оқиғаларды талдау	8. 3. 2. 2 әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді сипаттау арқылы империялардың (Австро – Венгрия, Ресей, Осман империя сы) ыдырау себептерін тұжырым дау; 9. 3. 2. 2 "қырғи қабақ соғыс" ұғымын түсіндіру үшін тарихи оқиғаларды талдау
	5. 3. 2. 3 Ежелгі Римдегі Спартак көтерілісін сипаттау, себептерін анықтау	6. 3. 2. 3 Византияның ішкі саясатын сипаттап, оның ұзақ өмір сүруінің себептерін анықтау және жіктеу	7. 3. 2. 3 отаршылдық экспансияның салдарын талдау арқылы XIX ғасырдағы әлемнің саяси картасындағы негізгі өзгерістерді анықтау	8. 3. 2. 3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау	9. 3. 2. 3 тарихи фактілер мен картаға сүйене отырып, әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ-ның қарсылығын сипаттау	8. 3. 2. 3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау; 9. 3. 2. 3 тарихи фактілер мен картаға сүйене отырып, әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ-ның қарсылығын сипаттау
		6. 3. 2. 4 Византияның дипломатиялық саясатын оның көршілес елдермен қарым-қатынасының мысалында қарастырып, сипаттау	7. 3. 2. 4 басқыншылық соғыстардың әлемдік саясаттың өзгеруіне ықпалын бағалау (Наполеон соғыстары мысалында)	8. 3. 2. 4 Ұлттар Лигасының қызметі мен Версаль-Вашингтон жүйесін талдау және бағалау	9. 3. 2. 4 "қырғи қабақ соғыстан" кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау	8. 3. 2. 4 Ұлттар Лигасының қызметі мен Версаль-Вашингтон жүйесін талдау және бағалау; 9. 3. 2. 4 "қырғи қабақ соғыстан" кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау
		6. 3. 2. 5 ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халық аралық қатынастардың ерекшеліктерін анықтау	7. 3. 2. 5 тарихи оқиғаларды түсіндіру үшін "либерализм, "консерватизм", "социализм","марксизм", "ұлтшылдық" ұғымдарын қолдану	8. 3. 2. 5 ХХ ғасырдың басына қарай әлемнің аумақтық бөлінуін және мемлекеттердің саяси құрылымын сипаттау	9. 3. 2. 5 аймақтық шиеленістердің себептері мен салдарын тұжырымдау	8. 3. 2. 5 ХХ ғасырдың басына қарай әлемнің аумақтық бөлінуін және мемлекеттердің саяси құрылымын сипаттау; 9. 3. 2. 5 аймақтық шиеленістердің себептері мен салдарын тұжырымдау
		6. 3. 2. 6 картада оқиғаларды даму динамикасында белгілей отырып, 1-4 жорықтар мысалында крест жорықтарының себеп-салдарын анықтау	7. 3. 2. 6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау		9. 3. 2. 6 халықаралық шиеленістерді реттеудегі БҰҰ-ның қызметін бағалау	8. 3. 2. 6 1918- 1922 жж. азамат соғысының себептері мен салдарын талдау; 9. 3. 2. 6 халықаралық шиеленістерді реттеудегі БҰҰ-ның қызметін бағалау
		6. 3. 2. 7 "отаршылдық саясат" ұғымын түсіндіру (Испания және Португа лияның жаулап алуының мысалында)	7. 3. 2. 7 еуропалық революциялардың солтүстік америкалық қоғамның дамуына ықпалын сипаттау		9. 3. 2. 7 қазіргі кездегі халықаралық лаңкестік және экстремизм проблемасын талдау	8. 3. 2. 7 Екінші дүниежүзілік соғыс қарсаңындағы халықаралық қарым-қатынастардың сипатын талдау; 9. 3. 2. 7 қазіргі кездегі халықаралық лаңкестік және экстремизм проблемасын талдау
					9. 3. 2. 8 ХХ ғасырдың екінші жартысында әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді тұжырымдау және бағалау	8. 3. 2. 8 Ұлы Отан соғысының жеңісіне кеңес халқының қосқан үлесін бағалау; 9. 3. 2. 8 ХХ ғасырдың екінші жартысында әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді тұжырымдау және бағалау

4) экономикалық қатынастардың дамуы:

Білім алушылар:
Бөлімше	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып	9-сынып (өтпелі кезең)
Бөлімше	шамамен 2,5 миллион жыл бұрын – V ғасыр Ежелгі Греция, Ежелгі Рим, Ежелгі Қытай, Ежелгі Үндістан, Персия, Египет, Месопотамия, Бактрия, Кушан хандығы, эфталиттер мемлекеті	V ғасыр -XVII ғасырдың ортасы Франция, Германия, Италия, Англия, Қытай, Үндістан, Осман империясы, Парсы мемлекеті, Араб халифаты, Византия империясы	XVII ғасыр дың ортасы-XIX ғасыр Франция, Германия, Италия, Англия, Қытай, Жапония, Үндістан, Ресей, АҚШ, Парсы мемлекеті, Осман империясы	XX ғасырдың бірінші жартысы Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Италия, Үндістан, Ресей, КСРО, Түркия, Египет	XX ғасырдың екінші жартысы - XXI ғасыр Франция, Германия, АҚШ, Қытай, Италия, Үндістан, КСРО, Ресей, Араб елдері, Корея, Сингапур, Швеция, Малайзия, Жапония	XX ғасырдың бірінші жартысы- XXI ғасыр Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Италия, Үндістан, Ресей, КСРО, Түркия, Египет, Араб елдері, Корея, Сингапур, Швеция, Малайзия, Жапония
4.1 Шаруашылық жүйелер: эволюция және өзара әрекеттестік	5. 4. 1. 1 кәсіп және шаруашылық түрлерін (терімшілік, аңшылық, балық аулау, егіншілік, мал шаруашылығы, металл өңдеу, айырбас сауда) сипаттау	6. 4. 1. 1 қолөнер мен сауданың рөлін анықтай отырып, ортағасырлық қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттау	7. 4. 1. 1 себеп-салдарды анықтау арқылы Еуропадағы феодалдық құрылыстан капиталистік шаруашылыққа (мануфактура, фабрика) өту процесін түсіндіру	8. 4. 1. 1 XX ғасырдың басындағы техникалық революция жетістіктерінің (конвейер өндірісі, стандарттау) мемлекеттердің шаруашылық жүйесінің дамуына ықпалын бағалау	9. 4. 1. 1 XX ғасырдың 70-жылдарындағы жұмыссыздықтың себеп-салдарын талдау	8. 4. 1. 1 XX ғасырдың басындағы техникалық революция жетістіктерінің (конвейер өндірісі, стандарт тау) мемлекеттердің шаруашылық жүйесінің дамуына ықпалын бағалау; 9. 4. 1. 1 XX ғасырдың 70-жылдарындағы жұмыссыздықтың себеп-салдарын талдау
	5. 4. 1. 2 "неолиттік төңкеріс" ұғымын түсіндіру, оның мәнін ашу	6. 4. 1. 2 ортағасырлардағы халықаралық сауда мен саяхаттардың рөлін түсіндіру	7. 4. 1. 2 Англияның әлемдік жетекші держава ретінде қалыптасуындағы өнеркәсіп төңкерісінің рөлін сипаттау	8. 4. 1. 2 индустриялық қоғамның даму процесін түсіндіру үшін "модернизация" ұғымын пайдалану	9. 4. 1. 2 "инфляция", "дағдарыс", "стагнация" ұғымдарын пайдалана отырып, XX ғасырдың екінші жартысындағы мемлекеттердің экономикалық дамуын интерпретациялау	8. 4. 1. 2 индустриялық қоғамның даму процесін түсіндіру үшін "модернизация" ұғымын пайдалану; 9. 4. 1. 2 "инфляция", "дағдарыс", "стагнация" ұғымдарын пайдалана отырып, XX ғасырдың екінші жартысындағы мемлекеттердің экономикалық дамуын интерпретациялау
	5. 4. 1. 3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау		7. 4. 1. 3 АҚШ-дағы капиталистік монополиялардың даму ерекшеліктерін анықтау	8. 4. 1. 3 тарихи оқиғаларды талдау үшін "бағалы қағаздар нарығы", "акция", "алыпсатарлық", "қор биржасы", "несие", "банкроттық, инфляция" ұғымдарын пайдалану	9. 4. 1. 3 жаһандану жағдайындағы экономикалық интеграцияның маңызын бағалау	8. 4. 1. 3 тарихи оқиғаларды талдау үшін "бағалы қағаздар нарығы", "акция", "алыпсатарлық", "қор биржасы", "несие", "банкроттық, "инфляция" ұғымдарын пайдалану; 9. 4. 1. 3 жаһандану жағдайындағы экономикалық интеграцияның маңызын бағалау
			7. 4. 1. 4 "экспорт", "импорт", "экспансия", "отарлау", "фактория" ұғымдарын қолдану арқылы, тауар-ақша қатынастарының дамуын түсіндіру	8. 4. 1. 4 фактілерді, процестерді, оқиғаларды салыстыра отырып, индустриялық қоғам қайшылықтарының (өндіру мен тұтыну теңгерімі) шиеленісу себептерін анықтау	9. 4. 1. 4 себеп-салдарлық байланыстарды талдау арқылы социалистік шаруашылық жүйесінің дамуындағы қарама-қайшылықтарды анықтау	8. 4. 1. 4 фактілерді, процестерді, оқиғаларды салыстыра отырып, индустриялық қоғам қайшылық тарының (өндіру мен тұтыну теңгерімі) шиеленісу себептерін анықтау; 9. 4. 1. 4 себеп-салдарлық байланыстарды талдау арқылы социалистік шаруашылық жүйесінің дамуындағы қарама-қайшылықтарды анықтау
				8. 4. 1. 5 1930- жылдардағы құрылымдық экономикалық дағдарыстың нәтижесінде экономикада орын алған өзгерістерді анықтау	9. 4. 1. 5 Оңтүстік -Шығыс Азия мемлекеттерінің қарқынды экономикалық дамуына ықпал ететін негізгі факторларды талдау	8. 4. 1. 5 1930 - жылдардағы құрылымдық экономикалық дағдарыстың нәтижесінде экономикада орын алған өзгерістерді анықтау; 9. 4. 1. 5 Оңтүстік -Шығыс Азия мемлекеттерінің қарқынды экономикалық дамуына ықпал ететін негізгі факторларды талдау
4.2 Экономикалық жүйелердің тарихи үлгілері	5. 4. 2. 1 экономикалық ілгерілеуді түсіну үшін шаруашылықтың иемденуші және өндіруші түрлерін салыстыру	6. 4. 2. 1 экономикалық қатынастардың формаларын түсіндіру арқылы феодалдық шаруашылықтың ерекшеліктерін сипаттау	7. 4. 2. 1 түрлі мемлекеттердің өнеркәсіптік даму сатысына өту процесінің ерекшеліктерін анықтау	8. 4. 2. 1 "жоспарлы экономика","нарықтық экономика" ұғымдарын қолдана отырып, XX ғасырдың бірінші жартысындағы капитализм мен социализмнің экономикалық жүйелерін салыстыру	9. 4. 2. 1 экономикалық жүйелердің тиімділігін интерпретациялау және негіздеу	8. 4. 2. 1 "жоспарлы экономика","нарықтық экономика" ұғымдарын қолдана отырып, XX ғасырдың бірінші жартысындағы капитализм мен социализмнің экономикалық жүйелерін салыстыру; 9. 4. 2. 1 экономикалық жүйелердің тиімділігін интерпретациялау және негіздеу
4.2 Экономикалық жүйелердің тарихи үлгілері			7. 4. 2. 2 қоғамның индустрияға дейінгі және индустриялық даму кезеңдерінің айырмашылығын анықтау		9. 4. 2. 2 постиндустриалды қоғамның басты экономикалық ресурсы ретінде ақпараттың рөлін бағалау	8. 4. 2. 2. экономика және саясаттағы өзгерістерді сипаттау үшін "этатизм" (мемлекеттік капитализм) түсінігін қолдану; 9. 4. 2. 2 постиндустриалды қоғамның басты экономикалық ресурсы ретінде ақпараттың рөлін бағалау
			7. 4. 2. 3 дүниежүзі тарихының жаңа кезеңін сипаттау үшін "жаңа заман" ұғымын қолдану

22. Осы оқу бағдарламасы негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

23. Ұзақ мерзімді жоспардағы тақырыптар білім алушылардың ойлау қабілетін белсендіретін және олардың сын тұрғысынан ойлау, проблемалық сұрақ қою, өздігінен талдау жасау дағдыларын дамытуға мүмкіндік беретін проблемалық сұрақтар түрінде құрастырылған.

24. Тоқсандағы бөлімдер және бөлім ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 5-9-сыныптарына
арналған "Дүниежүзі тарихы"
оқу пәнінен жаңартылған
мазмұндағы үлгілік оқу
бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Дүниежүзі тарихы" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

1) 5-сынып:

Бөлім	Тақырыптар	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1-бөлім. Терімшілер-аңшылардан бастап егіншілер мен мал өсірушілерге дейін	Алғашқы адам қалай пайда болды?	5.1.1.1 түрлі теориялар негізінде адамның пайда болуын түсіндіру; 5.1.1.2 адамдар тобыры, ру, қауым, тайпа секілді алғашқы бірлестік формаларын және олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын түсіндіру
	Неліктен ежелгі адамдар Ласко үңгірінің қабырғаларына сурет салған?	5.2.2.1 ежелгі адамдардың тұрмыс салтын сипаттау үшін "алғашқы қауымдық өнер" ұғымын пайдалану; 5.2.1.2 тотемизм, анимизм, фетишизм, магия сияқты ежелгі діни наным-сенімдерді білу
	Неліктен адамдар егіншілікпен және мал шаруашылығымен айналыса бастады?	5.4.1.1 кәсіп және шаруашылық түрлерін (терімшілік, аңшылық, балық аулау, егіншілік, мал шаруашылығы, металл өңдеу, айырбас сауда) сипаттау; 5.4.1.2 "неолиттік төңкеріс" ұғымын түсіндіру, оның мәнін ашу; 5.4.2.1 экономикалық ілгерілеуді түсіну үшін шаруашылықтың иемденуші және өндіруші түрлерін салыстыру
2-бөлім. Өзен алқаптары өркениеттері	Неліктен ежелгі өркениеттер өзен алқаптарында дамыды?	5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау
2-бөлім. Өзен алқаптары өркениеттері	Өзен алқаптарындағы өркениеттер туралы қалай біле аламыз?	5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау; 5.2.2.3 ежелгі дүниенің өнеріне сипаттама беру
3-бөлім. Ежелгі Египет	Неліктен Египет "Қара жер" деп аталған?	5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау; 5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау
	Ежелгі Египет пирамидалары қалай салынды?	5.2.1.2 тотемизм, анимизм, фетишизм, магия сияқты ежелгі діни наным-сенімдерді білу; 5.2.2.2 Ежелгі Египет ғибадатханалары мен пирамидаларын сипаттау; 5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау
	Пунт жеріне перғауын Хатшепсут кемелерін не үшін жіберді?	5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау; 5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау
	Ежелгі Египет тұрғындарының өмірі туралы Тутанхамон табытханасы қандай сыр шертеді?	5.2.1.2 тотемизм, анимизм, фетишизм, магия сияқты ежелгі діни наным-сенімдерді білу; 5.2.2.2 Ежелгі Египет ғибадатханалары мен пирамидаларын сипаттау; 5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау
2-тоқсан
4-бөлім. Қос дөңгелекті арбалар және империялар	Қос дөңгелекті арбаның пайда болуы әлемді қалай өзгертті?	5.3.2.1 ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастарды түсіндіру үшін "империя" ұғымын білу және пайдалану; 5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін талдау
	Хаммурапи патша Вавилонды қалай қуатты империяға айналдырды?	5.3.2.1 ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастарды түсіндіру үшін "империя" ұғымын білу және пайдалану; 5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін талдау
	Таяу және Орта Шығыстағы ежелгі империялар неліктен қуатты болды?	5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін талдау; 5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау; 5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау
	Ежелгі Орта Азия империялары қаншалықты қуатты болды?	5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгерткенін талдау; 5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау; 5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау
5-бөлім. Ежелгі Үндістан: буддизмнің гүлденуі мен индуизмнің салтанат құруы	Ежелгі Мохенджо-Даро қаласы қалай жойылып кетті?	5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау; 5.2.2.3 ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру
	Неліктен Ежелгі Үндістанда индуизм буддизмнен басым болды?	5.1.2.3 қоғамның әлеуметтік құрылымын түсіндіру үшін "касталық жүйе" ұғымын қолдану; 5.2.1.3 ежелгі қоғамның дамуына діндердің ықпалын сипаттау
	Ежелгі сауда орталығы ретіндегі Үндістанның рөлі қаншалықты маңызды болды?	5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау; 5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау
	Ежелгі Үндістанда ғылыми білімдер қаншалықты дамыды?	5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын анықтау
3-тоқсан
6-бөлім. Ежелгі Қытай	Ежелгі Қытайдың ойшылдары нені үйретті?	5.2.3.1 ежелгі философтардың көзқарастарына қарапайым түсіндірме беру
	Терракот әскері Ежелгі Қытай туралы қандай ақпарат береді?	5.3.1.1 ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін сипаттау
	Ежелгі Қытайдың қандай ғылыми жаңалықтары бүгінгі күнге дейін жетті?	5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау
7-бөлім. Ежелгі Грекия	Ежелгі Грекия өркениеті бастауын қайдан алады?	5.2.2.3 ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру
	Неліктен Ежелгі Грекияны демократияның отаны деп атайды?	5.3.1.1 ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін сипаттау; 5.3.1.2 Афина мемлекетінде демократияның пайда болуын түсіндіру; 5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау
	Ежелгі Спарта Афиныдан несімен ерекшеленді?	5.3.1.1 ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін сипаттау; 5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау
	Неліктен Александр Македонский скифтерді бағындыра алмады?	5.3.2.1 ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастарды түсіндіру үшін "империя" ұғымын білу және пайдалану; 5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін талдау
8-бөлім. Ежелгі Грекия мәдениеті	Ежелгі Грек философтары мінсіз қоғамды қалай елестетті?	5.2.3.1 ежелгі философтардың көзқарастарына қарапайым түсіндірме беру
	Ежелгі Грекия өнері қандай болды?	5.2.2.3 ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру
	Ежелгі Грекияның гимназия, лицей, академиялары нені үйретті?	5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау; 5.2.4.1 ежелгі қоғамның дамуындағы жазудың рөлін сипаттау
4-тоқсан
9-бөлім. Рим империясының гүлденуі	Рим ежелгі дүниенің ең қуатты империясына қалай айналды?	5.3.2.1 ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастарды түсіндіру үшін "империя" ұғымын білу және пайдалану; 5.3.1.1 ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін анықтау; 5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін талдау
	Ежелгі римдік қоғамның дамуы мәдениет арқылы қалай айқындалады?	5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау; 5.2.2.3 ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру
	Спартактың көтерілісі ежелгі Римдегі құлдықты қалай сипаттайды?	5.1.2.2 ежелгі дүниедегі құлдықтың ерекшеліктерін анықтау; 5.3.2.3 Ежелгі Римдегі Спартак көтерілісін сипаттау, себептерін анықтау
10-бөлім. Дәуірлер кезеңіндегі Рим	І-ІІІ ғасырларда Рим империясы қалай дамыды?	5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін түсіндіру; 5.2.1.3 ежелгі қоғамның дамуына діндердің ықпалын сипаттау; 5.2.1.1 негізгі діни ұғымдарды (Құдай, ғибадатхана, абыз, қасиетті жазбалар, пұт) түсіндіру
	IV-V ғасырларда Рим империясы қалай өзгерді?	5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін түсіндіру; 5.2.1.3 ежелгі қоғамның дамуына діндердің ықпалын сипаттау
	Ежелгі дүниенің мәдени мұрасы қандай?	5.2.4.1 ежелгі қоғамның дамуындағы жазудың рөлін сипаттау; 5.2.2.3 ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру; 5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау

2)6-сынып:

Бөлім	Тақырыптар	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1-бөлім. Рим империясының құлауы	Кіріспе. Неліктен Батыс Рим империясы құлады?	6.3.1.1 "ерте, орта, кейінгі орта ғасырлар" хронологиялық шегін білу және уақыт сызығында белгілеу; 6.3.2.1 Рим империясының ыдырау себептерін анықтау және жіктеу
	Рим империясы Шығыста неліктен сақталды?	6.3.2.3 Византияның ішкі саясатын сипаттап, оның ұзақ өмір сүруінің себептерін анықтау және жіктеу
	Неліктен Византия 568 жылы түрік қағаны Истемиге елші жіберді?	6.3.2.4 Византияның дипломатиялық саясатын оның көршілес елдермен қарым-қатынасының мысалында қарастырып, сипаттау
	Княгиня Ольганың Константинопольге сапары Киев Русін қалай өзгертті?	6.3.2.4 Византияның дипломатиялық саясатын оның көршілес елдермен қарым-қатынасының мысалында қарастырып, сипаттау
2-бөлім. Феодализм	Феодалдық экономика ерекшеліктері неде?	6.4.2.1 экономикалық қатынастардың формаларын түсіндіру арқылы феодалдық шаруашылықтың ерекшеліктерін сипаттау; 6.4.1.1 қолөнер мен сауданың рөлін анықтай отырып, ортағасырлық қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттау; 6.1.1.1 феодалдық қоғамның әлеуметтік құрылымын сипаттау
	Феодалдық қоғам қалай ұйымдасқан?	6.1.1.1 феодалдық қоғамның әлеуметтік құрылымын сипаттау; 6.1.2.1 үстемдік етушілер мен бағыныштылардың (феодалдар мен шаруалардың) өзара қатынасын сипаттау
	Ортағасырлық қоғамды қаланың сәулеті мен өнері қалай бейнелейді?	6.4.1.1 қолөнер мен сауданың рөлін анықтай отырып, ортағасырлық қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттау; 6.2.2.2 өнердің (сәулет, сурет өнері) дамуына қоғамдағы өзгерістердің ықпалын анықтау
3-бөлім. Ислам тарихы	Исламның тарихында 610 - 1258 жылдар аралығында қандай басты оқиғалар орын алды?	6.3.2.5 ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынастардың сипатын түсіндіру
3-бөлім. Ислам тарихы	Неліктен VIII-XII ғасырды ислам мәдениетінің "алтын ғасыры" деп атайды?	6.2.2.1 тарихи оқиғалардың өзара байланысын орнату арқылы діндерің әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау; 6.2.2.4 Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің ерекшеліктерін сипаттау; 6.2.3.1 Шығыс ойшылдары жетістіктерінің маңызын бағалау
2-тоқсан
4-бөлім. Крест жорықтары	Неліктен крест жорықтары ұйымдастырылды?	6.3.2.6 картада оқиғаларды даму динамикасында белгілей отырып, 1-4 жорықтар мысалында крест жорықтарының себеп-салдарын анықтау
4-бөлім. Крест жорықтары	Крест жорықтары христиандық Еуропа мен мұсылман әлемін қалай өзгертті?	6.3.2.6 картада оқиғаларды даму динамикасында белгілей отырып, 1-4 жорықтар мысалында крест жорықтарының себеп-салдарын анықтау; 6.2.2.1 тарихи оқиғалардың өзара байланысын орнату арқылы діндердің әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау
5-бөлім. Моңғолдар	Монғолдар әлемдік империяны қалай құрды?	6.3.2.5 ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынастардың ерекшеліктерін анықтау
5-бөлім. Моңғолдар	Моңғолдардың жорықтары Еуразияның саяси картасын қалай өзгертті?	6.3.2.5 ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынастардың ерекшеліктерін анықтау
6-бөлім. XIV ғасыр- XVI ғасырдың бірінші жартысындағы ортағасырлық еуропалық қоғам	"Қара індет" не себепті жылдам таралды ?	6.2.4.1 адам өміріндегі қоршаған орта туралы білімнің рөлін түсіндіру
	"Қара індет" шаруалар көтерілістері мен феодалдық соғыстардың басты себебі болды ма?	6.3.2.2 У.Тайлер, Г. Каль жетекшілігімен болған антифеодалдық көтерілістердің себептері мен маңызын анықтау; 6.3.1.4 феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекеттердің құрылуы арасында байланыс орнату
	Еуропада орталықтандырылған мемлекеттер қалай құрылды?	6.3.1.4 феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекеттердің құрылуы арасында байланыс орнату
	Неліктен Жанна д̓ Арк француз халқының есінде сақталады?	6.3.1.4 феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекеттердің құрылуы арасында байланыс орнату
3-тоқсан
7-бөлім. Абсолютизм: Батыс пен Шығыс	XIV Людовик және Ұлы Петр: кімнің билігі айтарлықтай шексіз болды?	6.3.1.3 феодалдық мемлекеттің даму кезеңдерін сипаттау; 6.3.1.2 Батыс пен Шығыстағы монархия формаларын (сословиелік-өкілдік және шексіз билік) ажырату; 6.3.1.6 "парламент", "Бас штаттар", "сейм", "кортес", "Боярлар Думасы" ұғымдарын түсіндіру
	Юнлэ мен Токугава билігі Батыс билеушілерінің билігіндей шексіз болды ма?	6.3.1.2 Батыс пен Шығыстағы монархия формаларын (сословиелік-өкілдік және шексіз билік) ажырату; 6.3.1.5 саяси биліктің ерекшеліктерін анықтау үшін әр түрлі елдердің билеушілерінің қызметін салыстыру
	Неліктен І Карл мен ІІ Осман шексіз монарх бола алмады?	6.3.1.2 Батыс пен Шығыстағы монархия формаларын (сословиелік-өкілдік және шексіз билік) ажырату; 6.3.1.5 саяси биліктің ерекшеліктерін анықтау үшін әртүрлі елдердің билеушілерінің қызметін салыстыру
8-бөлім. Сауда, қолөнер және әлемді игеру	Ұлы Жібек жолы Шығыс пен Батысты қалай байланыстырды?	6.4.1.2 ортағасырлардағы халықаралық сауда мен саяхаттардың рөлін түсіндіру
	Қытайлықтар мен еуропалықтардың теңіз саяхаттарының айырмашылығы неде?	6.4.1.2 ортағасырлардағы халықаралық сауда мен саяхаттардың рөлін түсіндіру; 6.2.4.3 картада XV-XVI ғасырлардағы саяхатшылардың негізгі бағыт-бағдарларын белгілей отырып, Ұлы географиялық ашылулардың адамдардың әлем туралы түсінігіне ықпалын анықтау
	Ұлы географиялық ашулар әлемді қалай өзгертті?	6.2.4.3 картадан XV-XVI ғасырлардағы саяхатшылардың негізгі бағыт-бағдарларын белгілей отырып, Ұлы географиялық ашылулардың адамдардың әлем туралы түсінігіне ықпалын анықтау; 6.3.2.7 "отаршылдық саясат" ұғымын түсіндіру (Испания және Португалияның жаулап алуының мысалында)
4-тоқсан
9-бөлім. Қайта өрлеу дәуірі	Қайта өрлеу дәуірі өнердің дамуын қалай өзгертті?	6.2.2.3 Антикалық мәдениетпен байланыс орнату арқылы Қайта өрлеу дәуірінің мәдениетін (бейнелеу, мүсін өнері) сипаттау; 6.2.3.2 гуманистік идеялардың орта ғасырлық мәдениеттің дамуына ықпалын анықтау
9-бөлім. Қайта өрлеу дәуірі	Шығыстағы Ренессанс әлемдік мәдениетті қалай байытты?	6.2.3.2 гуманистік идеялардың орта ғасырлық мәдениеттің дамуына ықпалын анықтау; 6.2.2.4 Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің ерекшеліктерін сипаттау
10-бөлім. Реформация	Мартин Лютердің наразылығы Еуропаны қалай өзгертті?	6.2.1.1 адамның дүниетанымы мен қоғамдық өмірдегі дін рөлінің өзгеру себептерін анықтау; 6.2.1.2 тарихи процестердің контекстінде "гуманизм", "реформация", "протестантизм", "лютеранство", "кальвинизм", "контр- реформация", "кезуиттер ордені" ұғымдарын түсіндіру
11-бөлім. Ғылыми революция	Коперниктің теориясы қаншалықты бірегей болды?	6.2.4.2 жаратылыстану ғылымдарының келешектегі дамуы үшін кейінгі орта ғасырлар кезеңінде Жердің құрылысы туралы жасалған ғылыми жаңалықтардың маңыздылығын анықтау; 6.2.4.1 адам өміріндегі қоршаған орта туралы білімнің рөлін түсіндіру
11-бөлім. Ғылыми революция	Орта ғасырлар тарихы бойынша қорытынды сабақ	Бөлімдер бойынша негізгі оқыту мақсаттарын қайталау

3) 7-сынып:

Бөлім	Тақырыптар	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1-бөлім. Жаңа заманның басталуы	Курсқа кіріспе. XVII ғасырдың ортасындағы Ағылшын бұржуазиялық революциясы қандай маңызға ие болды?	7.4.2.3 дүниежүзі тарихының жаңа кезеңін сипаттау үшін "жаңа заман" ұғымын қолдану; 7.3.2.1 Батыс Еуропадағы буржуазиялық революциялардың себептерін сипаттау; 7.1.1.1 "капитал", "буржуазия", "жұмысшы табы" \пролетариат\ ұғымдарын қоғамның әлеуметтік құрылымын түсіндіру үшін қолдану; 7.1.2.1 экономикалық және саяси жүйенің өзгеруіне буржуазияның әсерін анықтау
1-бөлім. Жаңа заманның басталуы	Өнеркәсіп төңкерісі әлемді қалай өзгертті?	7.4.1.1 себеп-салдарды анықтау арқылы Еуропадағы феодалдық құрылыстан капиталистік шаруашылыққа (мануфактура, фабрика) өту процесін түсіндіру; 7.1.1.2 мануфактура, фабрикалардың пайда болуы мен жалдамалы жұмысшы табының қалыптасуы арасындағы байланысты анықтау; 7.4.1.2 Англияның әлемдік жетекші держава ретінде қалыптасуындағы өнеркәсіп төңкерісінің рөлін сипаттау; 7.4.2.2 қоғамның индустрияға дейінгі және индустриялық даму кезеңдерінің арасындағы айырмашылығын анықтау
2-бөлім. XVIІI ғасырдағы Үндістан және Ұлыбритания	Ағылшындар саудагерлерден Үндістан билеушілеріне қалай айналды?	7.2.2.1 тарихи оқиғаларды интерпретациялау үшін өнер туындыларын пайдалану; 7.1.1.3 Еуропалық державалардың отаршылдық экспансиясы кезеңіндегі Азия мемлекеттерінің әлеуметтік құрылымындағы ерекшеліктерді анықтау (Қытай, Үндістан, Жапония); 7.3.2.6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау; 7.4.1.4 "экспорт", "импорт", "экспансия", "отарлау", "фактория" ұғымдарын қолдану арқылы, тауар-ақша қатынастарының дамуын түсіндіру
3-бөлім. Ағартушылық идеяларының таралуы	Ағартушылық дәуірдің қандай идеялары еуропалық монархтардың қызметінде көрініс тапты?	7.2.1.1 қоғамда дін рөлінің шектелуіне байланысты адамдар өмірінде орын алған өзгерістерді анықтау; 7.2.3.2 Ағартушылық дәуір идеяларының қоғамдық дамуға ықпалын анықтау
3-бөлім. Ағартушылық идеяларының таралуы	Ағартушылық идеялар американдықтарға қалай әсер етті?	7.3.2.7 еуропалық революциялардың солтүстікамерикалық қоғамның дамуына ықпалын сипаттау; 7.2.3.2 Ағартушылық дәуір идеяларының қоғамдық дамуға ықпалын анықтау; 7.3.1.1 республикалық басқару құрылымның ерекшеліктерін анықтау
2 -тоқсан
4-бөлім. Француз бұржуазиялық революциясының көрінісі	1789-1799 жылдар аралығында Францияда қандай өзгерістер орын алды?	7.3.2.1 Батыс Еуропадағы буржуазиялық революциялардың себептерін сипаттау; 7.1.2.1 экономикалық және саяси жүйенің өзгеруіне буржуазияның әсерін анықтау; 7.1.1.1 "капитал", "буржуазия", "жұмысшы табы" \пролетариат\ ұғымдарын тарихи оқиғаны жан-жақты түсіндіру үшін қолдану
	Неліктен Давид пен Бодридің Марат туралы көзқарастары әртүрлі болды?	7.2.2.1 тарихи оқиғаларды интерпретациялау үшін өнер туындыларын пайдалану; 7.2.2.2 өнердегі негізгі стильдер мен ағымдардың белгілерін (неоклассицизм, романтизм, импрессионизм, реализм) анықтау; 7.3.1.1 республикалық құрылымның ерекшеліктерін анықтау
	Наполеон империясы қалай құрылды және оның құлдырау себептері неде болды?	7.2.2.1 тарихи оқиғаларды интерпретациялау үшін өнер туындыларын пайдалану; 7.3.2.4 империалистік соғыстардың әлемдік саясаттың өзгеруіне ықпалын бағалау (Наполеон соғыстары мысалында); 7.2.3.2 Ағартушылық дәуір идеяларының қоғамдық дамуға ықпалын анықтау
5-бөлім. XIX ғасырдағы империялар және олардың бақталастығы	Ресей мен Британия Иранға ықпал ету үшін неге бақталас болды?	7.3.2.2 XVIII-XIX ғасырдың ортасындағы халықаралық қатынастардағы өзгерістерді сипаттау; 7.4.2.1 түрлі мемлекеттердің өнеркәсіптік даму сатысына өту процесінің ерекшеліктерін салыстыру
	Танзимат саясаты Осман империясын күшейтуге әсер етті ме?	7.4.2.1 түрлі мемлекеттердің өнеркәсіптік даму сатысына өту процесінің ерекшеліктерін салыстыру; 7.3.2.2 XVIII-XIX ғасырдың ортасындағы халықаралық қатынастардағы өзгерістерді сипаттау
	Қырым соғысының себептері мен салдары қандай болды?	7.3.2.2 XVIII-XIX ғасырдың ортасындағы халықаралық қатынастардағы өзгерістерді сипаттау
3-тоқсан
6-бөлім. XІX ғасырдағы Қытай мен Еуропа елдері	Англия және Қытай үкіметтерінің хат алысуынан империализм туралы не біле аламыз?	7.3.2.2 XVIII - XIX ғасырдың ортасындағы халықаралық қатынастардағы өзгерістерді сипаттау
6-бөлім. XІX ғасырдағы Қытай мен Еуропа елдері	Неліктен Апиын соғыстары осы күнге дейін қытай халқының есінде?	7.1.1.3 еуропалық державалардың отаршылдық экспансиясы кезеңіндегі Азия мемлекеттерінің (Қытай, Үндістан, Жапония) әлеуметтік құрылымындағы ерекшеліктерді анықтау; 7.2.1.2 миссионерліктің міндеттерін анықтау; 7.3.2.6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау; 7.4.1.4 "экспорт", "импорт", "экспансия", "отарлау", "фактория" ұғымдарын қолдану арқылы, тауар-ақша қатынастарының дамуын түсіндіру
7-бөлім. Революциялық идеялардың XІX ғасырдағы Еуропаға әсері	1848 жылғы революциялар Еуропада қандай саяси идеяларды қалыптастырды?	7.3.2.1 Батыс Еуропадағы буржуазиялық революциялар дың себептерін сипаттау; 7.1.2.1 экономикалық және саяси жүйенің өзгеруіне буржуазияның әсерін анықтау; 7.2.3.2 Ағартушылық дәуір идеяларының қоғамдық дамуға ықпалын анықтау; 7.2.3.3 К. Маркстың көзқарастарын және марксизмнің қоғамдық өмірге ықпалын түсіндіру; 7.3.2.5 тарихи оқиғаларды түсіндіру үшін "либерализм", "консерватизм", "социализм", "марксизм", "ұлтшылдық" ұғымдарын қолдану
	Италия және Германияның бірігу жолдары қаншалықты бір-біріне ұқсас болмады?	7.3.1.4 әртүрлі елдердің бір уақыт кезеңіндегі тарихи оқиғаларын салыстыру арқылы ұлттық мемлекеттердің (Италия, Германия) қалыптасу маңызын анықтау; 7.3.2.5 тарихи оқиғаларды түсіндіру үшін "либерализм", "консерватизм", "социализм", "марксизм", "ұлтшылдық" ұғымдарын қолдану
8-бөлім. XІX ғасырдағы Ресейдегі қоғамдық-саяси ойдың дамуы	Неліктен ІІ Александр патша "Халық еркі" ұйымының құрбаны болды?	7.2.3.1 Ресейде жаңа қоғамдық-саяси ағымдардың (халықшылдық, либерализм) пайда болу себептерін анықтау; 7.3.1.3 тарихи оқиғаны түсіндіру үшін "басыбайлы құқық", "декабристер", "халықшылдар", "жеке террор", "пролетариат диктатурасы" ұғымдарын қолдану
9-бөлім. XІX ғасырдағы еуропалық отаршыл үстемдік	1857-1859 жылдардағы. Үндістандағы оқиғаларды XIX ғасырдағы британдықтар мен қазіргі кездегі үндістер қалай баяндайды?	7.1.1.3 Еуропалық державалардың отаршылдық экспансиясы кезеңіндегі Азия мемлекеттерінің (Қытай, Үндістан, Жапония) әлеуметтік құрылымындағы ерекшеліктерді анықтау; 7.3.2.6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау
9-бөлім. XІX ғасырдағы еуропалық отаршыл үстемдік	Әлемдік отарлау жүйесі қалай қалыптасты?	7.3.2.6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау; 7.3.2.3 отаршылдық экспансияның салдарын талдау арқылы XIX ғасырдағы әлемнің саяси картасындағы негізгі өзгерістерді анықтау
4-тоқсан
10-бөлім. Америка Құрама Штаттарының күшеюі	АҚШ-тың батыс бағыттағы аумағы қалай кеңейді?	7.3.1.2 XIX ғасырдағы Америка Құрама Штаттары территориясының кеңею үдерісін сипаттау
	АҚШ-тағы құлдық қалай жойылды?	7.1.2.2 трансатлантикалық құлдықтың ерекшеліктерін анықтау; 7.4.2.1 түрлі мемлекеттердің өнеркәсіптік даму сатысына өту процесінің ерекшеліктерін анықтау
	Неліктен АҚШ өз әскери кемелерін Жапонияға жіберді?	7.4.1.3 АҚШ-ғы капиталистік монополиялардың даму ерекшеліктерін анықтау; 7.3.2.6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау; 7.4.2.2 қоғамның индустрияға дейінгі және индустриялық даму кезеңдерінің арасындағы айырмашылығын анықтау; 7.2.1.2 миссионерліктің міндеттерін анықтау
11-бөлім. Суретшілер мен жазушылардың көзқарасымен XІX ғасырдағы өзгерістерге шолу	XІX ғасырдағы өнер мен әдебиет әлеуметтік әділетсіздікті қалай суреттейді?	7.2.2.2 өнердегі негізгі стильдер мен ағымдарды (неоклассицизм, романтизм, импрессионизм, реализм) анықтау; 7.2.2.1 тарихи оқиғаларды интерпретациялау үшін өнер туындыларын пайдалану
	Эмиль Золяның "Мен айыптаймын!" атты мақаласы сөз құдіретін қалай көрсетеді?	7.2.2.1 тарихи оқиғаларды интерпретациялау үшін өнер туындыларын пайдалану; 7.3.2.5 тарихи оқиғаларды түсіндіру үшін "либерализм", "консерватизм", "социализм", "марксизм", "ұлтшылдық" ұғымдарын қолдану
12-бөлім. Ғылыми ойдың дамуы	XIX ғасырдағы қай ғылыми жаңалықтың адамдар өміріне ықпалы зор болды?	7.2.4.1 өзгерістер мен сабақтастықты көрсету арқылы адам мен қоғам өміріндегі ғылыми жаңалықтардың маңызын талдау; 7.2.1.1 қоғамда дін рөлінің шектелуіне байланысты адамдар өмірінде орын алған өзгерістерді анықтау

4) 8-сынып:

Бөлім	Тақырыптар	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1-бөлім. ХХ ғасырдың басындағы әлем	ХХ ғасырдың басында әлем бейнесі қандай болды?	8.3.2.5 ХХ ғасырдың басындағы әлемнің аумақтық бөлінуін және мемлекеттердің саяси құрылымын сипаттау
	ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы қандай ғылыми ашулар мен жаңа технологиялар ерекше маңызды болды?	8.2.4.2 тарихи оқиғалардың себептерін, нәтижелерін, маңызын тұжырымдау арқылы ғылымның әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы рөлін бағалау; 8.4.1.1 XX ғасырдың басындағы техникалық революция жетістіктерінің (конвейер өндірісі, стандарттау) мемлекеттердің шаруашылық жүйесінің дамуына ықпалын бағалау; 8.4.1.2 индустриялық қоғамның даму процесін түсіндіру үшін "модернизация" ұғымын пайдалану
	XIX ғасырдың аяғы - ХХ ғасырдың басында өнер қалайша өзгерді?	8.2.2.1 XIX ғасырдағы - XX ғасырдың басындағы өнердегі негізгі ағымдарды сипаттау (модернизм, символизм, реализм, авангардизм); 8.2.2.2 ХХ ғасырдың бірінші жартысында бұқаралық мәдениеттің (кинематограф, радио) қоғамның рухани дамуына ықпалын талдау
2-бөлім. Бірінші дүниежүзілік соғыс: себептері мен салдары	Бірінші дүниежүзілік соғыстың себептері қандай?	8.3.2.1 Бірінші дүниежүзілік соғыстың алғышарттары мен себептерін айқындау;
	Бірінші дүниежүзілік соғыстың негізгі шайқастары қандай?	8.2.4.3 тарихи оқиғаларға түсіндірме бере отырып, әскери ғылым мен техниканың және соғыс стратегияларының рөлін бағалау
	Бірінші дүниежүзілік соғыс әлем картасын қалай өзгертті?	8.3.2.2 әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді сипаттау арқылы империялардың (Австро - Венгрия, Ресей империясы, Осман империясы) ыдырау себептерін тұжырымдау
	Неліктен Ұлттар Лигасы Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін әлемде бейбітшілікті сақтай алмады?	8.3.2.4 Ұлттар Лигасының қызметі мен Версаль-Вашингтон жүйесін талдау және бағалау
2 -тоқсан
3-бөлім. 1917 жылғы Ресейдегі революция	Ресейдегі самодержавие не себепті жойылды?	8.3.1.1 қоғамдық-саяси даму үлгісін сипаттау: әлеуметтік либерализм, әлеуметтік консерватизм, марксизм, социал-демократия
	Большевиктер Уақытша үкіметтің билігін қалай жойды?	8.1.1.1 тарихи оқиғаның нәтижелерін талдау арқылы әлеуметтік құрылымның өзгеруіне Қазан төңкерісінің әсерін сипаттау
	Неліктен қоғам "қызылдар" мен "ақтарға" қақ жарылды?	8.1.1.1 тарихи оқиғаның нәтижелерін талдау арқылы әлеуметтік құрылымның өзгеруіне Қазан төңкерісінің әсерін сипаттау
	1917-1924 жылдарда Ресей қаншалықты өзгерді?	8.1.1.1 тарихи оқиғаның нәтижелерін талдау арқылы әлеуметтік құрылымның өзгеруіне Қазан төңкерісінің әсерін сипаттау; 8.2.1.1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыру арқылы мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау
4-бөлім. Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Азия елдері	Неліктен Мұстафа Кемалді "Ататүрік" деп атады?	8.2.1.1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыру арқылы мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау
	Сунь Ятсеннің үш қағидаты Қытайды қалайша өзгертті?	8.3.1.1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, әлеуметтік консерватизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау
	"Танака меморандумы" қаншалықты қауіпті болды?	8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеялогиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау; 8.3.1.2 тоталитаризм, әміршіл-әкімшіл жүйе сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғышарттары мен тарихын түсіндіру; 8.4.1.5 1930 жылдардағы құрылымдық экономикалық дағдарыстың нәтижесінде экономикада орын алған өзгерістерді анықтау
	Махатама Гандидің идеялары Үндістандағы ұлттық сананың өсуіне қалай әсер етті?	8.2.1.1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыру арқылы мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау
3-тоқсан
5-бөлім. Әлемдік экономикалықдағдарыс	Неліктен АҚШ-та 1920-шы жылдарды "гүлдену кезеңі" деп атайды?	8.4.1.2 индустриялық қоғамның даму процесін түсіндіру үшін "модернизация" ұғымын пайдалану; 8.4.1.1 XX ғасырдың басындағы техникалық революция жетістіктерінің (конвейер өндірісі, стандарттау) мемлекеттердің шаруашылық жүйесінің дамуына ықпалын бағалау
	Уолл-стриттің күйреу себептері мен салдары?	8.4.1.3 тарихи оқиғаларды талдау үшін "бағалы қағаздар нарығы", "акция", "алыпсатарлық", "қор биржасы", "несие", "банкроттық", "инфляция" ұғымдарын пайдалану; 8.4.1.4 фактілерді, процестерді, оқиғаларды салыстыра отырып, индустриялық қоғам қайшылықтарының (өндіру мен тұтыну теңгерімі) шиеленісу себептерін анықтау
	Әлем елдері Ұлы дағдарыстан қалай шықты?	8.2.4.1 әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы Дж. Кейнс теориясының рөлін сипаттау; 8.4.1.5 1930 жылдардағы құрылымдық экономикалық дағдарыстың нәтижесінде экономикада орын алған өзгерістерді анықтау; 8.3.1.3 фактілерді, процестер мен оқиғаларды салыстыру арқылы дүниежүзілік экономикалық дағдарырыстан шығудың түрлі жолдарын түсіндіру (АҚШ, Франция, Германия)
6-бөлім. Еуропа елдеріндегі тоталитарлық режимдер	Сталиннің билігі тұсында КСРО қалай дамыды?	8.1.1.2 социалистік қоғамның дамуына байланысты әлеуметтік топтардың (жұмысшы табы, шаруалар, зиялылар) мәртебесіндегі өзгерісті талдау; 8.4.2.1 "жоспарлы экономика", "нарықтық экономика" ұғымдарын қолдана отырып, XX ғасыр бірінші жартысындағы капитализм мен социализмнің экономикалық жүйелерін салыстыру; 8.3.1.2 тоталитаризм, әміршіл-әкімшіл жүйе сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғышарттары мен тарихын түсіндіру
	"Адамның жандүниесінің инженерлері": Сталин халыққа ықпал ету үшін өнерді қалай пайдаланды?	8.2.2.1 XIX ғасырдағы - XX ғасырдың басындағы өнердегі негізгі ағымдарды сипаттау (модернизм, символизм, реализм, авангардизм); 8.2.2.2 ХХ ғасырдың бірінші жартысында бұқаралық мәдениеттің (кинематограф, радио) қоғамның рухани дамуына ықпалын талдау
	Неліктен фашизм Италия мен Германияда өрбіді?	8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеологиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау; 8.3.1.2 тоталитаризм, авторитаризм сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғышарттары мен тарихын түсіндіру
	Нацистердің саясаты Германия тұрғындарына қандай әсерін тигізді?	8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеялогиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау; 8.3.1.2 тоталитаризм, әміршіл-әкімшіл жүйе сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғышарттары мен тарихын түсіндіру
	Франция мен Испаниядағы "Халық майданы" қаншалықты тұрақты болды?	8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеялогиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау; 8.3.1.1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, әлеуметтік консерватизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау
4-тоқсан
7-бөлім. Екінші дүниежүзілік соғыстың себептері мен салдары	Екінші дүниежүзілік соғыс қарсаңы мен барысында елдер арасында қандай келісімшарт қарым-қатынастары қалыптасты?	8.3.2.3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау
	Екінші дүниежүзілік соғыстың қандай оқиғалары түйінді болып табылады?	8.2.4.3 тарихи оқиғаларға түсіндірме бере отырып, әскери ғылым мен техниканың және соғыс стратегиялардың рөлін бағалау
	Кеңес Одағының фашистік Германияға қарсы соғысы неліктен Ұлы Отан соғысы деп аталды?	8.3.2.3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау; 8.2.4.3 тарихи оқиғаларға түсіндірме бере отырып, әскери ғылым мен техниканың және соғыс стратегиялардың рөлін бағалау
	Екінші дүниежүзілік соғыстың қорытындылары мен сабақтары қандай болды?	8.3.1.1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, әлеуметтік консерватизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау; 8.3.2.3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау
8-бөлім. ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы мәдениет және ғылым	ХХ ғасырдың бірінші жартысында мәдениеттің даму ерекшеліктері қандай?	8.2.1.1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыру арқылы мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау; 8.2.2.2 ХХ ғасырдың бірінші жартысында бұқаралық мәдениеттің (кинематограф, радио) қоғамның рухани дамуына ықпалын талдау; 8.2.3.1 "позитивизм", "прагматизм", "экзистенциализм" ұғымдарын тарихи кезеңді сипаттау үшін қолдану
	ХХ ғасырдың бірінші жартысында ғылым қалай дамыды?	8.2.4.2 тарихи оқиғалардың себептерін, нәтижелерін, маңызын тұжырымдау арқылы ғылымның әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы рөлін бағалау

5) 9-сынып:

Бөлім	Тақырыптар	Оқыту мақсаттары.
1-тоқсан
1-бөлім. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемнің саяси картасы	Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін әлемнің саяси картасы қалай өзгерді?	9.3.2.8 ХХ ғасырдың екінші жартысында әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді айқындау; 9.3.2.4 "қырғи қабақ соғыстан" кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау; 8.3.2.3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау
	ХХ ғасырдың екінші жартысында отарсыздандыру процесі неліктен күшейді?	9.1.1.1 социалистік даму жолынан бас тартуға байланысты әлеуметтік құрылымдағы өзгерістерді анықтау; 9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау; 9.3.2.1 отаршылдық жүйе күйреуінің себептері мен салдарын талдау
	Әлемнің екі полюсті жүйесі қалай қалыптасты?	9.3.2.2 "қырғи қабақ соғыс" ұғымын түсіндіру үшін тарихи оқиғаларды талдау; 9.3.2.3 тарихи фактілер мен картаға сүйене отырып, әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ-ның қарсылығын сипаттау; 9.3.2.8 ХХ ғасырдың екінші жартысында әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді айқындау
	1946-1963 жж. қырғи қабақ соғыстың ерекшелігі неде?	9.3.2.2 "қырғи қабақ соғыс" ұғымын түсіндіру үшін тарихи оқиғаларды талдау; 9.3.2.3 тарихи фактілер мен картаға сүйене отырып, әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ-ның қарсылығын сипаттау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін анықтау
2-бөлім. Халықаралық ұйымдардың қалыптасуы	Неліктен Біріккен Ұлттар Ұйымы Жалпыға бірдей адам құқығы Декларациясын жариялады?	9.2.3.2 адам құқықтарын қорғау идеяларының қазіргі халықаралық құқық қорғау ұйымдарының қызметіне ықпалын сипаттау; 9.3.1.2 Еуропа мен Азияның жетекші мемлекеттеріндегі конституциялық-құқықтық идеологияның қалыптасу жолдарын талдау (Жалпыға бірдей адам құқығы Декларациясы, ЕҚЫҰ, Еурокеңес, Гаагадағы Халықаралық сот)
2-бөлім. Халықаралық ұйымдардың қалыптасуы	Соғыстан кейінгі уақыттағы еуропалық интеграцияның себептері қандай?	9.2.3.2 адам құқықтарын қорғау идеяларының қазіргі халықаралық құқық қорғау ұйымдарының қызметіне ықпалын сипаттау; 9.3.2.4 "қырғи қабақ соғыстан" кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау
2-тоқсан
3-бөлім. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемдік экономиканың дамуы	Неліктен XX ғасырдың екінші жартысында "әл-ауқатты мемлекеттер" экономикалық дағдарысқа ұшырады?	9.3.1.1 "әл-ауқатты мемлекеттер" ұғымын 1970 - 1980 жж. әлеуметтік саладағы өзгерістерді сипаттау үшін қолдану; 9.4.1.1 XX ғасырдың 70-жылдарындағы жұмыссыздықтың себеп-салдарын талдау; 9.4.1.2 "инфляция", "дағдарыс", "стагнация" ұғымдарын пайдалана отырып, XX ғасырдың екінші жартысындағы мемлекеттердің экономикалық дамуын интерпретациялау
	XX ғасырдың 60-70- жылдарында КСРО қандай экономикалық қиыншылықтарға тап болды?	9.4.1.2 "инфляция", "дағдарыс", "стагнация" ұғымдарын пайдалана отырып, XX ғасырдың екінші жартысындағы мемлекеттердің экономикалық дамуын интерпретациялау; 9.4.1.4 себеп-салдарлық байланыстарды талдау арқылы социалистік шаруашылық жүйесінің дамуындағы қарама-қайшылықтарды анықтау; 9.4.2.1 экономикалық жүйелердің тиімділігін интерпретациялау және негіздеу
4-бөлім. Екі полюсті әлемнен көп полюсті әлемге	1979-1985 жылдар аралығындағы "қырғи-қабақ соғысы" оқиғаларының ерешеліктері қандай?	9.3.2.3 тарихи фактілер мен картаға сүйене отырып, әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ-ның қарсылығын сипаттау; 9.3.2.5 аймақтық шиеленістердің себептері мен салдарын тұжырымдау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау
	Саманта Смиттің КСРО-ға сапары неге мүмкін болды?	9.3.2.4 "қырғи қабақ соғыстан" кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау
	Қырғи-қабақ соғыстың аяқталуының себептері қандай болды?	9.3.2.4 "қырғи қабақ соғыстан" кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау; 9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау
	Қырғи-қабақ соғыстың аяқталуымен әлемдегі қауіпсіздік артты ма?	9.3.2.4 "қырғи қабақ соғыстан" кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау; 9.3.2.8 ХХ ғасырдың екінші жартысында әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді айқындау; 9.3.2.5 аймақтық шиеленістердің себептері мен салдарын тұжырымдау
5-бөлім. Аумақтық мәселелерді шешудегі халықаралық ұйымдар	БҰҰ Таяу Шығыстағы дағдарысты шешудің қандай бейбіт жолдарын ұсынады?	9.3.2.5 аймақтық шиеленістердің себептері мен салдарын тұжырымдау; 9.3.2.6 халықаралық шиеленістерді реттеудегі БҰҰ-ның қызметін бағалау
5-бөлім. Аумақтық мәселелерді шешудегі халықаралық ұйымдар	"Араб көктемінің" себептері мен салдары қандай?	9.3.2.5 аймақтық шиеленістердің себептері мен салдарын тұжырымдау; 9.3.2.6 халықаралық шиеленістерді реттеудегі БҰҰ-ның қызметін бағалау; 9.1.2.4 қоғамдық сананы қалыптастыруда бұқаралық ақпарат құралдарының рөлін анықтау
3-тоқсан
6-бөлім. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы батыс елдерінің даму ерекшеліктері	Неліктен Ұлыбританияда консерватизм жаңа консерватизммен ауысты?	9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау; 9.1.2.2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекеттеріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау
	Социализмнің "шведтік моделінің" белгілері қандай?	9.1.2.1 батыс және шығыс мемлекеттеріндегі әлеуметтік құрылымның ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтап, мобильділікке тігінен және көлденеңінен мысал келтіру; 9.1.2.2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекеттеріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау; 9.3.1.1 "әл-ауқатты мемлекеттер" ұғымын 1970 1980 жылдардағы әлеуметтік саладағы өзгерістерді сипаттау үшін қолдану
	Германдық "әлеуметтік-нарықтық шаруашылық" ерекшеліктері қандай?	9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау; 9.1.2.2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекеттеріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау; 9.3.1.1 "әл-ауқатты мемлекеттер" ұғымын 1970 1980 жылдардағы әлеуметтік саладағы өзгерістерді сипаттау үшін қолдану
7-бөлім. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы Азия елдерінің даму ерекшеліктері	1949 жылғы коммунистік партия жеңісі нәтижесінде Қытай қалай өзгерді?	9.4.1.4 себеп-салдарлық байланыстарды талдау арқылы социалистік шаруашылық жүйесінің дамуындағы қарама-қайшылықтарды анықтау; 9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау
	"Азиялық серпіліс" неліктен мүмкін болды?	9.4.2.1 экономикалық жүйелердің тиімділігін интерпретациялау және негіздеу; 9.4.1.5 Оңтүстік - Шығыс Азия мемлекеттерінің қарқынды экономикалық дамуына ықпал ететін негізгі факторларды талдау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін анықтау
	Тәуелсіз Үндістанның қандай мәселелері отарлық өткенімен байланысты?	9.2.1.2 қазіргі қоғамдық-саяси мәселелерді түсіну және интерпретациялау үшін дін туралы білімдерін пайдалану; 9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау
	ХХ ғасырдың екінші жартысындағы кемализм эволюциясы қалай айқындалды?	9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау; 9.2.1.3 тарихи процестің сабақтастығын орнату арқылы адамзаттың өркениетті даму жолдарын қалыптастырудағы әлемдік діндердің рөлін анықтау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау
4-тоқсан
8-бөлім. Қазіргі әлемнің жаһандануы	Жаһанданудың негізгі ерекшеліктері қандай?	9.1.2.3 қоғамның тарихи даму бағытын үлгілей отыра, жаһандану процесіне байланысты қазіргі әлемдегі әлеуметтік өзгерістерді (еңбек миграциясы, әлеуметтік интеграция) бақылау; 9.1.2.4 қоғамдық сананы қалыптастыруда бұқаралық ақпарат құралдарының рөлін анықтау
	Жаһандану саясат пен әлемдік экономиканың дамуына қаншалықты ықпал етеді?	9.1.2.3 қоғамның тарихи даму бағытын үлгілей (модельдеу) отыра, жаһандану процесіне байланысты қазіргі әлемдегі әлеуметтік өзгерістерді бақылау (еңбек миграциясы, әлеуметтік интеграция); 9.4.1.3 жаһандану жағдайындағы экономикалық интеграцияның маңызын бағалау; 9.4.2.2 постиндустриалды қоғамның басты экономикалық ресурсы ретінде ақпараттың рөлін анықтау
	Адамзат үшін лаңкестік несімен қауіпті?	9.3.2.7 қазіргі кездегі халықаралық лаңкестік және экстремизм проблемасын талдау; 9.2.1.1 қоғам өміріндегі дәстүрлі және деструктивті діни ұйымдардың іс-әрекетіне баға беру; 9.2.1.2 қазіргі қоғамдық-саяси мәселелерді түсіну және интерпретациялау үшін дін туралы білімдерін пайдалану
	Жаһандану жағдайында ұлттық бірегейлікті қалай сақтауға болады?	9.2.3.3 жаһандану жағдайында ұлттық мәдени құндылықтарды сақтаудың маңыздылығын дәлелдеу; 9.2.2.2 ХХ ғасырдың екінші жартысы - ХХI ғасырдың басындағы бұқаралық мәдениеттің қоғамның рухани дамуына ықпалын бағалау
9-бөлім. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы- ХХI ғасырдың басындағы ғылым, білім, технология	АҚШ тағы Ғылыми техникалық революцияның қазіргі әлемдегі елдердің дамуына әсері қандай?	9.2.4.1 ғылыми-техникалық революцияның әлеуметтік және экологиялық салдарын бағалау және интерпретациялау; 9.2.4.3 ғылыми жаңалықтардың (генетика, микробиология, ақпараттық технологиялар, нано технологиялар, ядролық физика) қоғам дамуына ықпалын талдау; 9.2.4.2 адамзат өркениетінің дамуын үлгілеу арқылы жаһандық мәселелерді шешуде ғылым мен білімнің маңызы туралы қорытынды жасау
	Әлемдік ғылымның дамуында Байқоңыр ғарыш айлағының маңызы қандай?	9.2.4.1 ғылыми-техникалық революцияның әлеуметтік және экологиялық салдарын бағалау және интерпретациялау; 9.2.4.2 адамзат өркениетінің дамуын үлгілеу арқылы жаһандық мәселелерді шешуде ғылым мен білімнің маңызы туралы қорытынды жасау
	Қазіргі әлемдегі білімнің маңызы неде?	9.2.4.2 адамзат өркениетінің дамуын үлгілеу арқылы жаһандық мәселелерді шешуде ғылым мен білімнің маңызы туралы қорытынды жасау
10-бөлім. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы- ХХI ғасырдың басындағы мәдениет	ХХ ғасырдағы мәдениет қайраткерлері адамзаттың рухани дамуына қандай ықпал жасады?	9.2.2.1 танымал өнер қайраткерлерінің қоғамның дамуына ықпалын талдау және олардың қызметіне дүниежүзілік тарих контекстінде өзіндік баға беру; 9.2.2.3 ақпараттық қоғам жағдайындағы көркем шығармашылықтың жаңа түрлерінің қалыптасуын талдау; 9.2.3.1 түрлі философиялық көзқарастардың қазіргі қоғамдық өмірге ықпалын бағалау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау
	Қоғамның рухани дамуына бұқаралық мәдениеттің әсері қандай?	9.2.2.2 ХХ ғасырдың екінші жартысы - ХХI ғасырдың басындағы бұқаралық мәдениеттің қоғамның рухани дамуына ықпалын бағалау; 9.1.2.4 қоғамдық сананы қалыптастыруда бұқаралық ақпарат құралдарының рөлін анықтау

6) 9-сынып (өтпелі кезең):

Бөлім	Тақырыптар	Оқу мақсаттары.
1-тоқсан
1-бөлім. Бірінші дүниежүзілік соғыс	Бірінші дүниежүзілік соғыстың алғышарттары мен себептері қандай?	8.3.2.5 ХХ ғасырдың басындағы әлемнің аумақтық бөлінуін және мемлекеттердің саяси құрылымын сипаттау; 8.3.2.1 Бірінші дүниежүзілік соғыстың алғышарттары мен себептерін айқындау
	ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы қандай ғылыми жаңалықтар мен жаңа технологиялар Бірінші дүниежүзілік соғыстың барысына ықпал етті?	8.2.4.3 тарихи оқиғаларға түсіндірме бере отырып, әскери ғылым мен техниканың және соғыс стратегияларының рөлін бағалау; 8.2.4.2 тарихи оқиғалардың себептерін, нәтижелерін, маңызын тұжырымдау арқылы ғылымның әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы рөлін бағалау
	Версаль-Вашингтондық жүйе қаншалықты тұрақты болды?	8.3.2.2 әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді сипаттау арқылы империялардың (Австро - Венгрия, Ресей империясы, Осман империясы) ыдырау себептерін тұжырымдау; 8.3.2.4 Ұлттар Лигасының қызметі мен Версаль-Вашингтон жүйесін талдау және бағалау
2-бөлім. Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Ресей мен Азия елдері	1917-1924 жылдарда Ресей қаншалықты өзгерді?	8.3.1.1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, консерватизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау 8.1.1.1 тарихи оқиғаның нәтижелерін талдау арқылы әлеуметтік құрылымның өзгеруіне Қазан төңкерісінің әсерін сипаттау; 8.2.1.1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыру арқылы мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау
	Ресейдегі азамат соғысы және шетелдік интервенцияның себептері мен салдары қандай?	8.1.1.1 тарихи оқиғаның нәтижелерін талдау арқылы әлеуметтік құрылымның өзгеруіне Қазан төңкерісінің әсерін сипаттау; 8.3.2.6 1918-1922 жж. азамат соғысының себептері мен салдарын талдау
	Сунь Ятсен Қытайды қалай өзгерткісі келді?	8.3.1.1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, консерватизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау
	Неліктен Мұстафа Кемалді "Ататүрік" деп атады?	8.2.1.1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыру арқылы мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау; 8.4.2.2. экономика және саясаттағы өзгерістердегі сипаттау үшін "этатизм" (мемлекеттік капитализм) түсінігін қолдану
2-тоқсан
3-бөлім. Әлемдік экономикалық дағдарыс	Уолл-стриттің күйреу себептері мен салдары қандай?	8.4.1.1 XX ғасырдың басындағы техникалық революция жетістіктерінің (конвейер өндірісі, стандарттау) мемлекеттердің шаруашылық жүйесінің дамуына ықпалын бағалау; 8.4.1.3 тарихи оқиғаларды талдау үшін "бағалы қағаздар нарығы", "акция", "алыпсатарлық", "қор биржасы", "несие", "банкроттық", "инфляция" ұғымдарын пайдалану; 8.4.1.4 фактілерді, процестерді, оқиғаларды салыстыра отырып, индустриялық қоғам қайшылықтарының (өндіру мен тұтыну теңгерімі) шиеленісу себептерін анықтау
3-бөлім. Әлемдік экономикалық дағдарыс	Әлем елдері Ұлы дағдарыстан қалай шықты?	8.2.4.1 әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы Дж. Кейнс теориясының рөлін сипаттау; 8.4.1.5 1930 жылдардағы құрылымдық экономикалық дағдарыстың нәтижесінде экономикада орын алған өзгерістерді анықтау; 8.3.1.3 фактілерді, процестер мен оқиғаларды салыстыру арқылы дүниежүзілік экономикалық дағдарырыстан шығудың түрлі жолдарын түсіндіру (АҚШ, Франция, Германия)
4-бөлім. Тоталитаризм мен демократияның қарама-қарсы тұруы	1927-1939 жылдарда кеңестік қоғам қаншалықты өзгерді?	8.1.1.2 социалистік қоғамның дамуына байланысты әлеуметтік топтардың (жұмысшы табы, шаруалар, зиялылар) мәртебесіндегі өзгерісті талдау; 8.3.1.2 тоталитаризм, әміршіл-әкімшіл жүйе сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғышарттары мен тарихын түсіндіру; 8.2.2.2 ХХ ғасырдың бірінші жартысында бұқаралық мәдениеттің (кинематограф, радио) қоғамның рухани дамуына ықпалын талдау
	Неліктен 20- 30-жылдарда Жапонияда милитаризациялау процесі күшейді?	8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеологиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау; 8.4.1.5 1930 жылдардағы құрылымдық экономикалық дағдарыстың нәтижесінде экономикада орын алған өзгерістерді анықтау
	Неліктен фашизм Италия мен Германияда өрбіді?	8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеологиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау; 8.3.1.2 тоталитаризм, авторитаризм сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғышарттары мен тарихын түсіндіру
	Нацистердің саясаты Германия тұрғындарына қандай әсерін тигізді?	8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеялогиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау; 8.3.1.2 тоталитаризм, әміршіл-әкімшіл жүйе сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғышарттары мен тарихын түсіндіру 8.2.2.2 ХХ ғасырдың бірінші жартысында бұқаралық мәдениеттің (кинематограф, радио) қоғамның рухани дамуына ықпалын талдау
	Франция мен Испаниядағы "Халық майданы" қаншалықты тұрақты болды?	8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеялогиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау; 8.3.1.1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, әлеуметтік консерватизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау
3-тоқсан
5-бөлім. Екінші дүниежүзілік соғыс	Екінші дүниежүзілік соғыстың себептері және түйінді оқиғалары қандай?	8.3.2.7 Екінші дүниежүзілік соғыс қарсаңындағы халықаралық қарым-қатынастарының сипатын талдау; 8.3.2.3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау; 8.2.4.3 тарихи оқиғаларға түсіндірме бере отырып, әскери ғылым мен техниканың және соғыс стратегиялардың рөлін бағалау
5-бөлім. Екінші дүниежүзілік соғыс	Екінші дүниежүзілік соғыстың қорытындылары мен сабақтары қандай болды?	8.3.2.3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау; 8.3.2.8. Ұлы Отан соғысының жеңісіне кеңес халқының қосқан үлесін бағалау
6-бөлім. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемнің саяси дамуы	Әлемнің екі полюсті жүйесі қалай қалыптасты?	9.3.2.8 ХХ ғасырдың екінші жартысында әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді айқындау; 9.3.2.3 тарихи фактілер мен картаға сүйене отырып, әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ-ның қарсылығын сипаттау
	ХХ ғасырдың екінші жартысында отарсыздандыру процесі неліктен күшейді?	9.3.2.1 отаршылдық жүйе күйреуінің себептері мен салдарын талдау; 8.2.1.1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыру арқылы мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау; 9.3.2.8 ХХ ғасырдың екінші жартысында әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді айқындау
	Қырғи қабақ соғыстың кезеңдері мен түйінді оқиғалары қандай?	9.3.2.2 "қырғи қабақ соғыс" ұғымын түсіндіру үшін тарихи оқиғаларды талдау; 9.3.2.3 тарихи фактілер мен картаға сүйене отырып, әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ-ның қарсылығын сипаттау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін анықтау
	Әлемнің екі полюсті жүйесінің күйреу себептері мен салдары қандай?	9.3.2.4 "қырғи қабақ соғыстан" кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін анықтау
	ХХ ғасырдың екінші жартысындағы халықаралық құқық қорғау ұйымдарының мақсаты және міндеттері қандай?	9.2.3.2 адам құқықтарын қорғау идеяларының қазіргі халықаралық құқық қорғау ұйымдарының қызметіне ықпалын сипаттау; 9.3.1.2 Еуропа мен Азияның жетекші мемлекеттеріндегі конституциялық-құқықтық идеологияның қалыптасу жолдарын талдау (Жалпыға бірдей адам құқығы Декларациясы, ЕҚЫҰ, Еурокеңес, Гаагадағы Халықаралық сот)
	Неліктен 1970-1980 жылдары "әл-ауқатты мемлекеттер" мен КСРО экономикалық дағдарысқа ұшырады?	9.3.1.1 "әл-ауқатты мемлекеттер" ұғымын 1970 - 1980 жж. әлеуметтік саладағы өзгерістерді сипаттау үшін қолдану; 9.4.1.2 "инфляция", "дағдарыс", "стагнация" ұғымдарын пайдалана отырып, XX ғасырдың екінші жартысындағы мемлекеттердің экономикалық дамуын интерпретациялау; 9.4.2.1 экономикалық жүйелердің тиімділігін интерпретациялау және негіздеу
	БҰҰ Таяу Шығыстағы дағдарысты шешудің қандай бейбіт жолдарын ұсынады?	9.3.2.5 аймақтық шиеленістердің себептері мен салдарын тұжырымдау; 9.3.2.6 халықаралық шиеленістерді реттеудегі БҰҰ-ның қызметін бағалау; 9.3.2.7 қазіргі кездегі халықаралық лаңкестік және экстремизм проблемасын талдау
4-тоқсан
7-бөлім. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы Еуропа елдерінің әлеуметтік-экономикалық дамуы	Неліктен Ұлыбританияда консерватизм жаңа консерватизммен ауысты?	9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау; 9.1.2.2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекеттеріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау
	Социализмнің "шведтік моделінің" белгілері қандай?	9.1.2.2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекеттеріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау; 9.1.1.2. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемнің жетекші елдеріндегі әлеуметтік дамудың ерекшеліктерін талдау
	Германдық "әлеуметтік-нарықтық шаруашылық" ерекшеліктері қандай?	9.4.1.3 жаһандану жағдайындағы экономикалық интеграцияның маңызын бағалау; 9.1.2.2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекеттеріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау; 9.1.1.2. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемнің жетекші елдеріндегі әлеуметтік дамудың ерекшеліктерін талдау
8-бөлім. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы Азия елдерінің даму ерекшеліктері	Мао Цзэдун мен Дэн Сяопин Қытайды қалай өзгертті?	9.4.1.4 себеп-салдарлық байланыстарды талдау арқылы социалистік шаруашылық жүйесінің дамуындағы қарама-қайшылықтарды анықтау; 9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау; 9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау
	"Азиялық серпіліс" неліктен мүмкін болды?	9.4.2.1 экономикалық жүйелердің тиімділігін интерпретациялау және негіздеу; 9.4.1.5 Оңтүстік - Шығыс Азия мемлекеттерінің қарқынды экономикалық дамуына ықпал ететін негізгі факторларды талдау; 9.1.2.3 қоғамның тарихи даму бағытын үлгілей отыра, жаһандану процесіне байланысты қазіргі әлемдегі әлеуметтік өзгерістерді (еңбек миграциясы, әлеуметтік интеграция) бақылау
9-бөлім. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы- ХХI ғасырдың басындағы ғылым мен мәдениеттің дамуы	ХХ ғасыр және ХХІ ғасырдың бірінші жартысында ғылым, білім және техника қалай дамыды?	8.2.4.2 тарихи оқиғалардың себептерін, нәтижелерін, маңызын тұжырымдау арқылы ғылымның әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы рөлін бағалау; 9.2.4.1 ғылыми-техникалық революцияның әлеуметтік және экологиялық салдарын бағалау және интерпретациялау; 9.2.4.3 ғылыми жаңалықтардың (генетика, микробиология, ақпараттық технологиялар, нано технологиялар, ядролық физика) қоғам дамуына ықпалын талдау; 9.2.4.2 адамзат өркениетінің дамуын үлгілеу арқылы жаһандық мәселелерді шешуде ғылым мен білімнің маңызы туралы қорытынды жасау
	ХХ ғасырда – ХХI ғасырдың бірінші жартысында мәдениет саласы қалай өзгерді?	9.2.2.2 ХХ ғасырдың екінші жартысы - ХХI ғасырдың басындағы бұқаралық мәдениеттің қоғамның рухани дамуына ықпалын бағалау; 9.1.2.4 қоғамдық сананы қалыптастыруда бұқаралық ақпарат құралдарының рөлін анықтау; 9.2.3.3 жаһандану жағдайында ұлттық мәдени құндылықтарды сақтаудың маңыздылығын дәлелдеу

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Дүниежүзі тарихы" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспарға түсіндірме жазба

1. Орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында "Дүниежүзі тарихы" оқу пәндері мазмұнының жаңа құрылымы (сыныптар бойынша тарихи кезеңдерді бөлу) ұсынылуда:

1) 5- сынып – ежелгі заман (шамамен 2,5 млн жыл бұрын – V ғасыр)

2) 6- сынып – ортағасырлар кезеңі (V - XVII ғасырлар);

3) 7- сынып – жаңа заман кезеңі (XVIII -XIX ғасырлар);

4) 8- сынып – қазіргі заман (XX ғасырдың бірінші жартысы);

5) 9 - сынып – қазіргі заман (XX ғасырдың екінші жартысы – ХХІ ғасыр);

6) 9 – сынып (өтпелі кезең) – қазіргі заман (XX ғасырдың бірінші жартысы – ХХІ ғасыр).

2. Білім беру мазмұнының сынып бойынша жаңа құрылымы қазіргі заман тарихын 8 және 9-сыныптарда (8-сынып - XX ғасырдың бірінші жартысы, 9-сынып - XX ғасырдың екінші жартысы- ХХІ ғасыр) бөліп оқытуды ұсынады.

3. "Дүниежүзі тарихы" оқу пәнінің хронологиялық кезеңдерінің сәйкестігі мен мазмұнның сабақтастығын сақтау мақсатында 5-9-сыныптарда:

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына
113-1- қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің мамандандырылған қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын желілік "Абай мектептерінің" 5-9-сыныптарына арналған "Абайтану" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде)

Ескерту. Оқу бағдарламасымен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 27.11.2020 № 496 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-т. қараңыз) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. "Абайтану" пәнінің жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының мақсаты:

1) Абай шығармаларының тілдік қабаты арқылы қазақ әдеби тілінің құнарын, көркем сөздің қуатын, эстетикалық күшін, идеялық мазмұнын меңгертіп, бейнеленген құбылысты көркемдік тұрғыда қабылдауға қажетті білім, білік, дағдылар қалыптастыру, ұлттық мінез-құлық, сапалық ерекшеліктерді, ұлттық кодты таныту, гуманистік-көркемдік, мәдени-тарихи, ұлттық құндылықтарды бағалай алу құзыретін дамыту, әдеби-эстетикалық талғамдары мен ізгілік және іскерлік құндылықтарын, шығармашылық құзыреттерін жетілдіру;

2) Абайдың "Толық адам", ар ілімі, адамшылық мұрат-мақсаты, пәлсапалық көзқарастары арқылы тұлғалық қасиеттерді танытып, білімгерлердің өзіндік даму бағытын, сыни ой-пайымын қалыптастыру;

3) әдеби тіл және әдеби формалар арқылы өз ойын еркін жеткізе алатын, өзіндік ұстанымы бар, түрлі жағдайда оңтайлы шешім қабылдауға қабілетті тұлға қалыптастыру.

3. "Абайтану" пәнінің жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының міндеттері:

1) Абай шығармашылығының идеялық, мазмұндық-құрылымдық сипатын, тілдік, стильдік, жанрлық ерекшеліктерінен жүйелі білім беру;

2) Абай шығармаларындағы ізгілік, имандылық, мораль қағидаттарын таразылау арқылы Абай ілімдерінің негізін терең таныту;

3) Абайдың қарасөздері мен өлеңдеріндегі ой-толғамдарды интерпретациялай алу;

4) өзіндік ой-пікірлерін жазба тіл мен сөйлеу тілінде еркін жеткізе алу, оқу материалдарын салыстыру, саралау, талдай алу;

5) Абай шығармаларындағы заман адамының тұлғалық ерекшеліктерін саралау арқылы пәлсапалық толғаныстарын пайымдау, қажетті тұлғалық қасиеттерді, өз заманына лайық тұлға болу харекеттерін сыни пайымдау;

6) "Абайды ұлтымыздың мәдени капиталы" ретінде бағалау.

2-тарау. "Абайтану" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Абайтану" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 5-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат;

2) 6-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат;

3) 7-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат;

4) 8-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

5) 9-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат.

5. "Абайтану" пәні білімінің мазмұны бөлімдерге бөлінген:

1) оқу және түсіну;

2) талдау және жинақтау;

3) бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім).

6. "Оқу және түсіну" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) мәтінді түсініп, мәнерлеп негізгі ой түйіндерін пайымдап оқу;

2) мәтіннің тілдік қабатын (лексикалық, образдық мәнін) игеру;

3) шығарма үзінділерімен жұмыс;

4) шығармадағы өзекті мәселе, идеялық мазмұн;

5) (ауызша, жазбаша) интерпретация.

7. "Талдау және жинақтау" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) әдеби шығарманың композициялық құрылымы;

2) көркем шығарманың идеялық мазмұны, образдар жүйесі, типтік характер;

3) көркем шығарманың тілі, стилі;

4) көркемдік тәсілдер.

8. "Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) шығармадағы тарихи шындық және көркемдік шешім;

2) рухани және көркем-эстетикалық құндылық;

3) әдеби шығармашылық;

4) әдеби сын.

9. 5-сыныпқа арналған "Абайтану" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну:

мәтінді түсініп оқи отырып, негізгі ой түйіндерін анықтау; шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестерінің лексикалық және ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын түсіну; шығарманы құрылысы мен құрылымына қарай жіктеп, бөліктеріне тақырып қойып, мәтінге жоспар құру; көркем шығармадағы көтерілген мәселені (ғибратын) анықтау; көркем, шығармадағы оқиға желісін мәтінге жуық баяндап айту; мысал өлеңдерді (диалогте, сахналық көріністе, сурет, мозайка, комикс) интерпретациялау; көркем мәтіндегі ой-түйіндерді салыстырмалы үлгіде (мақал, мысал, дәйек) әңгімелеу;

2) талдау және жинақтау:

сюжетті шығармадағы фабула, композициясын тауып, жоспар құру; лирикалық шығарманы құрылысына талдау; қарасөздерді мағыналық жігіне қарай бөлу; шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекеті арқылы образын ашу; жас Абайды ерекшелейтін қасиеттерді шығармадағы іс-әрекеті арқылы дәйектеу; Абайдың білімді игерудің шарттары мен талаптары туралы ой-тұжырымдарын (ментальді картада, кластер) жинақтау; көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, қайталау) қызметін анықтау;

3) бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім):

шығарма үзінділері арқылы шығарманың ұлттық, тарихи құндылығын бағалау; көркем мәтіндегі сөз образдарының эстетикалық құндылығын бағалау; шығарманы автор ізімен баяндап жазу; көркем шығармадағы көріністі әңгімелеп жазу; шығармадан алған әсерін зерделеп, ойтолғау, авторға, замандастарына хат жазу; "Абай қарасөздеріндегі талап пен еңбек тақырыбы" эссе жазу; оқырман ретінде шығармадан алған әсерін зерделеп, сыни хабарлама жазу.

10. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

1) Мұхтар Әуезов "Абайдың өмірбаяны" мақаласы;

2) Мұхтар Әуезов "Зерек те талапты жас";

3) "Ғылым таппай мақтанба", "Интернатта оқып жүр", "Жасымда ғылым бар деп ескермедім", "Қыс", "Күз", "Жаз", "Жазғытұры" өлеңдері;

4) "Отыз бірінші", "Отыз екінші" қарасөздері;

5) "Есек пен бұлбұл", "Шегіртке мен құмырсқа", "Қарға мен түлкі", "Емен мен шілік" мысал өлеңдері;

6) қосымша оқуға:

Мұхтар Әуезов "Кәрі әже – Зере" ("Абай жолы" роман-эпопеясынан);

Тұрағұл Абайұлы "Менің әкемнің ерекше қасиеті";

Уәсила Мағауияқызының Абай туралы естеліктері;

Бейбіт Сапаралы "Өскенбай" (тарихи ғұмырбаяндық еңбегінен);

Мұхтар Әуезов "Құнанбай" ("Абай жолы" роман-эпопеясынан);

Мұхтар Әуезов "Ұлжан" ("Абай жолы" роман-эпопеясынан).

11. 6-сыныпқа арналған "Абайтану" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну:

мәтіндерді интонацияның құрамдас бөліктерін сақтай отырып оқу; мәнерлеп (логикалық екпін мен кідіріс жасай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестерінің лексикалық, образдық мәнін ашып, мәтіндегі жұмсалу мақсатын түсіну; шығармадан қажетті дәйектерді жинау, негізгі ой түйіндерін анықтау; көркем шығармадағы кейіпкерлер әрекеті, шығарманың өзекті ойына қатысын анықтау арқылы көркем мәтіндегі өзекті ойды анықтау; көркем шығармадағы тұлғаның ерекшелігін (слайд, ментальді карта) сипаттау; лирикалық кейіпкерге ауызша/жазбаша сипаттама жасау;

2) талдау және жинақтау:

лирикалық шығармаларды композициялық құрылымына талдау; қарасөздерді идеялық бөліктерге бөлу; ортақ негізгі ойқазығын, лирикалық образдарды анықтау, ой-толғамдарды (ментальді картада, кластер) жинақтау; шығарма тіліндегі этномәдени бірліктерді айқындау, поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, аллегория, антитеза, градация) анықтау;

3) бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім):

шығарма образдарын ұлттық сипаттың ашылуы тұрғысынан бағалау, мәтіндегі нысандарды ұлттық, тарихи құндылық тұрғысында бағалау; мәтіннің көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру; шығарманың идеялық мазмұнын пайымдай отырып (ойтолғау, хат, пост, ертегі, өтірік өлең) жазу; шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау.

12. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

1) "Өлең – сөздің патшасы, сөз сарасы", "Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін", "Біреудің кісісі өлсе, қаралы ол", "Білімдіден шыққан сөз", "Біреуден біреу артылса", "Сенбе жұртқа тұрса да қанша мақтап", "Әсемпаз болма әрнеге", "Адамның кейбір кездері", "Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа", "Құлақтан кіріп бойды алар" өлеңдері;

2) "Жетінші", "Он бесінші", "Он сегізінші", "Он тоғызыншы", "Жиырма бірінші" қарасөздері;

3) қосымша оқуға:

Ахмет Байтұрсынұлының "Қазақтың бас ақыны" мақаласы;

Кәкітай Ысқақұлы "Абай (Ибраһим) Құнанбайұлының өмірі" мақаласы; Ахмет Жұбанов "Абайдың музыкалық мұрасы"

13. 7-сыныпқа арналған "Абайтану" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну:

көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістермен) оқу; мәтіндегі тілдік бірліктерді дербес және мәнмәтіндегі (контексте) қызметін түсініп, идеялық мазмұндағы маңызын айқындау; көркем мәтіндегі ой-түйіндерді тауып, негізгі ой қазығына топтастыру; әдеби шығармадағы өзекті ойды, көтерілген әлеуметтік-қоғамдық, эстетикалық мәселені анықтау; көркем шығармадағы, образдарды, мінездеулерді ауызша мәтінге жуық суреттеу, сипаттау; қарасөздердегі автордың түйінді ойын (түрлі нысанды: ментальді карта, сызба) қолдана отырып баяндау;

2) талдау және жинақтау:

шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, негізгі тұжырымын айқындау, жоспар құру; көркем шығармадағы лирикалық образдың жасалу тәсілдерін айқындау; автордың түрлі мінез-құлық, адам болмысы туралы тұжырымдарын түрлі нысанда жинақтау; көркем шығарма тілінің, ақпараттық, фразеологиялық қырын мәнмәтінде анықтау; шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ, арнау) қолданысын талдау;

3) бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім):

шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес автордың өзге шығармаларымен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; көркем образдардың тұлғалық ерекшеліктерін ашудағы автор шеберлігіне баға беру; кейіпкер болмысын сипаттап (өлең, кейіпкер монологі, диалогі, әңгіме, ) жазу; әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу.

14. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

1) "Ұяламын дегенің көңіл үшін", "Жүрек – теңіз, қызықтың бәрі – асыл тас...", "Жастықтың оты жалындап", "Жүректе қайрат болмаса", "Қансонарда бүркітші шығады аңға", "Желсіз түнде жарық ай", "Көзімнің қарасы", "Қараңғы түнде тау қалғып", "Өзгеге, көңілім, тоярсың" өлеңдері;

2) "Екінші", "Бесінші", "Жиырма үшінші", "Жиырма алтыншы", "Жиырма тоғызыншы", "Қырық төртінші" қарасөздері;

3) қосымша оқуға:

Жүсіпбек Аймауытов пен М.Әуезовтің "Абайдың өнері һәм қызметі" мақаласы; Көкбай Жанатайұлы "Абай туралы естелік"; "Біржан сал Абай ауылында" ("Абай жолы" роман-эпопеясынан үзінді).

15. 8-сыныпқа арналған "Абайтану" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну:

көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырмандық ұстанымын білдіре) оқу; тілдік бірліктердің семантикалық мәнін түсініп, мәтіннің ішкі бірлігіндегі қызметін айқындау, образдық қызметін ашу; әке жоқтауындағы эмоционалды-экспрессивті сөздерді зерделеу, авторлық идеяны өмір шындығымен байланыстыру; шығармадағы Абайдың ой-тұжырымдарын өзге шығармаларымен байланыстыру, тұтастыру; шығармадағы өзекті ойды анықтау, сөз образдарының идеяны берудегі қызметін ашу; көркем мәтіннен дәйектер келтіре отырып, образдардың тұлғалық ерекшеліктерін жазу/тұжырым айту; қарасөздердегі автордың түйінді ойын (түрлі нысанды: ментальді карта, сызба ) дәйектеу;

2) талдау және жинақтау:

шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, негізгі тұжырымын жинақтау; көркем шығармадағы образ құраушы элементтерді табу, образ сомдаушы бірліктерді жинақтау; көркем шығармадағы автордың суреттеу тілін талдау, өзіндік ерекшеліктерін айқындау; шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, аксиморон, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдау, мәтіндегі көркемдік қызметін анықтау;

3) бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім):

шығармадағы тұлғалық қасиеттерді автордың өзге шығармаларымен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығына баға беру; шығарма поэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру; шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын талдап, шығарма, блог, әңгіме жазу; көркем мәтінді жалпы адамзаттық құндылық тұрғысынан бағалап, әдеби эссе жазу; шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу.

16. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

1) "Тұла бойың ұят-ар едің", "Жиырма жеті жасында", "Талаптың мініп тұлпарын", "Кешегі өткен ер Әбіш", "Орынсызды айтпаған", "Жастықтың оты қайдасың?", "Бір дәурен кемді күнге – бозбалалық", "Дүтбайға", "Мен боламын демеңдер", "Қақтаған ақ күмістей кең маңдайлы", "Білектей арқасында өрген бұрым", "Аттың сыны", "Бүркіт сыны" өлеңдері;

2) "Төртінші", "Алтыншы", "Он төртінші", "Отызыншы", "Отыз үшінші", "Отыз тоғызыншы" қарасөздері;

3) қосымша оқуға:

Мұхтар Әуезов "Халқын сүйген Әбіш" еңбегі;

Мұхтар Әуезов "Абай Құнанбаев" монографиясы;

Зәки Ахметов "Абайдың ақындық әлемі" еңбегі.

17. 9-сыныпқа арналған "Абайтану" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну:

көркем мәтінді талдап оқу; тілдік бірліктердің мәтіндегі қызметін айқындай отырып, жекелеген қолданыстардағы автордың ой-ниетін танытудағы рөлі мен концептілік мәнін ашу; шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу; мәнмәтіндегі астарлы ойды анықтау, көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені беруде авторлық ниетті (дітті/интенцияны) түсіну; көркем шығарманың идеялық мазмұнына сүйене отырып, оқырмандық ой-пайымын ауызша/жазбаша түйіндеу; қарасөздердегі ой-толғамдарды оқырмандық ұстаным тұрғысында дәйектеп айту/жазу;

2) талдау және жинақтау:

шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, композициялық амалдарды айқындау; шығармадағы образдар жүйесін салыстыра талдау, типтік характерлерді ашу, әртүрлі мінез-құлықты саралап тану, "адал жар", "адал дос", "мағыналы жастық" тұжырымдарын айқындау, автордың ойын айқындау; көркем шығармадағы автордың стилін айқындау; шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау, көркемдік қызметін пайымдау;

3) бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім):

туындыдағы даралық образдар мен типтік характерлердің ұлттық және тарихи құндылығын әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра бағалау; көркем шығармалардың рухани-эстетикалық құндылығына баға беру; шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе, сценарий, өлең, блог, әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жазу; әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, рецензия жазу.

18. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

1) "Сегіз аяқ", "Заманақыр жастары", "Жасөспірім замандас қапа қылды", "Көзінен басқа ойы жоқ", "Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат", "Адасқанның алды-жөн, арты соқпақ", "Көңілім қайтты достан да, дұшпаннан да", "Өкінішті көп өмір кеткен өтіп", "Сабырсыз, арсыз, еріншек", "Қартайдық, қайғы ойладық, ұйқы сергек", "Қыран бүркіт не алмайды салса баптап", "Ғашықтық құмарлықпен ол – екі жол", "Ғашықтың тілі – тілсіз тіл", "Жарқ етпес қара көңілім не қылса да", "Қызарып, сұрланып" өлеңдері;

2) "Тоғызыншы", "Жиырмасыншы", "Отыз алтыншы", "Отыз жетінші", "Қырқыншы" қарасөздері;

3) "Ескендір" поэмасы;

4) қосымша оқуға:

Мекемтас Мырзахметұлының "Абайдың адамгершілік мұраттары" еңбегі;

Тұрсын Жұртбайдың "Күйесің жүрек... Сүйесің" еңбегі.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

19. Бағдарламада оқу мақсаттары кодпен берілген. Кодтың бірінші саны сыныпты, екінші және үшінші саны негізгі бөлімдердің ретін, төртінші саны оқу мақсатының ретін көрсетеді. 7.2.1.1 кодында: "7" – сынып, "2.1" – негізгі дағдылар, "1" – оқу мақсатының реті.

20. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:

1) оқу және түсіну:

Білім алушылар:
	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Мәтінді түсініп, мәнерлеп негізгі ой түйіндерін пайымдап оқу	5. 1. 1. 1 мәтінді түсініп оқи отырып, негізгі ой түйіндерін анықтау	6. 1. 1. 1 мәтіндерді интонациның құрамдас бөліктерін сақтай отырып оқу	7. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістер мен) оқу	8. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырмандық ұстанымын білдіре) оқу	9. 1. 1. 1 көркем мәтінді талдап оқу
2. Мәтіннің тілдік қабатын (лексикалық, образдық мәнін) игеру	5. 1. 2. 1 шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестерінің лексикалық және ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын түсіну	6. 1. 2. 1 мәнерлеп (логикалық екпін мен кідіріс жасай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестері нің лексикалы, образдық мәнін ашып, мәтіндегі жұмсалу мақсатын түсіну	7. 1. 2. 1 мәтіндегі тілдік бірліктерді дербес және мәнмәтіндегі (контексте) қызметін түсініп, идеялық мазмұндағы маңызын айқындау	8. 1. 2. 1 тілдік бірліктердің семантикалық мәнін түсініп, мәтіннің ішкі бірлігіндегі қызметін айқындау, образдық қызметін ашу; 8. 1. 2. 2 әке жоқтауындағы эмоционалды-экспрессивті сөздерді зерделеу, авторлық идеяны өмір шындығымен байланыстыру	9. 1. 2. 1 тілдік бірліктердің мәтіндегі қызметін айқындайотырып, жекелеген қолданыстардағы автордың ой-ниетін танытудағы рөлі мен концептілік мәнін ашу
3. Шығарма үзінділерімен жұмыс	5. 1. 3. 1 шығарманы құрылысымен құрылымына қарай жіктеп, бөліктеріне тақырып қойып, мәтінге жоспар құру	6. 1. 3. 1 шығармадан қажетті дәйектерді жинау, негізгі ой түйіндерін анықтау	7. 1. 3. 1 көркем мәтіндегі ой-түйіндердітауып, негізгі ой қазығына топтастыру	8. 1. 3. 1 шығармадағы Абайдың ой-тұжырымдарын өзге шығармаларымен байланыстыру, тұтастыру	9. 1. 3. 1 шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу
4. Шығармадағы өзекті мәселе, идеялық мазмұн	5. 1. 4. 1 көркем шығармадағы көтерілген мәселені (ғибратын) анықтау	6. 1. 4. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер әрекеті, шығарманың өзекті ойына қатысын анықтау арқылы көркем мәтіндегі өзекті ойды анықтау	7. 1. 4. 1 әдеби шығармада өзекті ойды, көтерілген әлеуметтік-қоғамдық, эстетикалық мәселені анықтау	8. 1. 4. 1 шығармадағы өзекті ойды анықтау, сөз образдарының идеяны берудегі қызметін ашу	9. 1. 4. 1 мәнмәтіндегі астарлы ойды анықтау, көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені беруде авторлық ниетті (дітті/интенцияны) түсіну
5. Интерпретация (ауызша, жазбаша)	5. 1. 5. 1 көркем, шығармадағы оқиға желісін мәтінге жуық баяндап айту; 5. 1. 5. 2 мысал өлеңдерді (диалогте, сахналық көріністе, сурет, мозайка, комикс) интерпретациялау; 5. 1. 5. 3 көркем мәтіндегі ой-түйіндерді салыстырмалы үлгіде (мақал, мысал, дәйек) әңгімелеу	6. 1. 5. 1 көркем шығармадғы тұлғаның ерекшелігін(слайд, ментальді карта) сипаттау; 6. 1. 5. 2 лирикалық кейіпкерге ауызша/жазбаша сипаттама жасау	7. 1. 5. 1 көркем шығармадағы, образдарды, мінездеулерді ауызша мәтінге жуық суреттеу, сипаттау; 7. 1. 5. 2 қара сөздердегі автордың түйінді ойын (түрлі нысанды: ментальді карта, сызба қолдана отырып) баяндау	8. 1. 5. 1 көркем мәтіннен дәйектер келтіре отырып, образдардың тұлғалық ерекшеліктерін жазу/тұжырып айту; 8. 1. 5. 2 қара сөздердегі автордың түйінді ойын (түрлі нысанды: ментальді карта, сызба қолдана отырып) дәйектеу	9. 1. 5. 1 көркем шығарманың идеялық мазмұнына сүйене отырып, оқырмандық ой-пайымын ауызша/жазбаша түйіндеу; 9. 1. 5. 2 қарасөздердегі ой-толғамдарды оқырмандық ұстаным тұрғысында дәйектеп айту/жазу

2) талдау және жинақтау:

Білім алушылар:
	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Әдеби шығарманың композиция лық құрылымы	5. 2. 1. 1 сюжетті шығармадағы фабула композиция сын тауып, жоспар құру; 5. 2. 1. 2 лирикалық шығарманы құрылысына талдау; 5. 2. 1. 3 қарасөздерді мағыналық жігіне қарай бөлу	6. 2. 1. 1 лирикалық шығармаларды композициялық құрылымына талдау; 6. 2. 1. 2 қарасөздерді идеялық бөліктерге бөлу	7. 2. 1. 1 шығармаларды композициялық құрылы мына талдай отырып, негізгі тұжырымын айқындау, жоспар құру	8. 2. 1. 1 шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, негізгі тұжырымын жинақтау	9. 2. 1. 1 шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, композициялық амалдарды айқындау
2. Көркем шығарманың идеялық мазмұны, образдар жүйесі, типтік характер	5. 2. 2. 1 шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекеті арқылы образын ашу; 5. 2. 2. 2 жас Абайды ерекшелей тін қасиеттерді шығармадағы іс-әрекеті арқылы дәйектеу; 5. 2. 2. 3 Абайдың білімді игерудің шарттары мен талаптары туралы ой- тұжырымдарын (ментальді картада, кластер) жинақтау	6. 2. 2. 1 шығармаларға ортақ ойқазығын, образдарды анықтау, ой-толғамдарды (ментальді картада, кластер) жинақтау	7. 2. 2. 1 көркем шығармадағы лирикалық образдың жасалу тәсілдерін айқындау; 7. 2. 2. 2 автордың түрлі мінез-құлық, адам болмысы туралы тұжырымдарын түрлі нысанда жинақтау	8. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образ құраушы элементтерді табу, образ сомдаушы бірліктерді жинақтау	9. 2. 2. 1 шығармадағы образдар жүйесін салыстыра талдау, типтік характерлерді ашу, әртүрлі мінез-құлықты саралап тану, "адал жар", "адал дос", "мағыналы жастық" тұжырымдарын айқындау, автордың ойын айқындау
3. Көркем шығарманың тілі, стилі	5. 2. 3. 1 көркем шығарма дағы поэтикалық тілдің ерекшелігінайқындау	6. 2. 3. 1 шығарма тіліндегі этномәдени бірліктерді талдау, поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау	7. 2. 3. 1 көркем шығарма тілінің, ақпараттық, фразеологияық қырын мәнмәтінде анықтау	8. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың суреттеу тілін талдау, өзіндік ерекшеліктерін айқындау	9. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың стилін айқындау
4. Көркемдік тәсілдер	5. 2. 4. 1 шығармада ғы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, қайталау) қызметін анықтау	6. 2. 4. 1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптар ды: метафора, кейіптеу, метонимия, аллегория, антитеза, градация ) анықтау	7. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (троптың түрлері мен символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ, арнау) қолданысын талдау	8. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (троп пен фигура, психологиялық параллелизм, перифраз, аксиморон, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдау, мәтіндегі көркемдік қызметін анықтау	9. 2. 4. 1 шығармада ғы әдеби тілді құбылтумен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау, көркемдік қызметін пайымдау

3) бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім):

1. Шығармадағы тарихи шындық және көркемдік шешім	5. 3. 1. 1 шығарма үзінділері арқылы шығарманың ұлттық, тарихи құндылығын бағалау	6. 3. 1. 1 шығарма образдарын ұлттық сипаттың ашылуы тұрғысынан бағалау; 6. 3. 1. 2 мәтіндегі нысандарды ұлттық, тарихи құндылық тұрғысында бағалау	7. 3. 1. 1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес автордың өзге шығармалармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау	8. 3. 1. 1 шығармадағы тұлғалық қасиеттерді автордың өзге шығармаларымен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығы на баға беру	9. 3. 1. 1 туындыдағы даралық образдар мен типтік характерлердің ұлттық және тарихи құндылығын әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра бағалау
2. Рухани және көркем-эстетикалық құндылығы	5. 3. 2. 1 көркем мәтіндегі сөз образының эстетикалық құндылығын бағалау	6. 3. 2. 1 мәтіннің көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру	7. 3. 2. 1 көркем образдардың тұлғалық ерекшелікте рін ашудағы автор шеберлігіне баға беру	8. 3. 2. 1 шығарма поэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру	9. 3. 2. 1 көркем шығармалардың рухани-эстетикалық құндылығына баға беру
3. Әдеби шығармашылық	5. 3. 3. 1 шығарманы автор ізімен баяндап жазу; 5. 3. 3. 2 көркем шығармадағы көріністі әңгімелеп жазу; 5. 3. 3. 3 шығармадан алған әсерін зерделеп, ойтолғау, авторға, замандастарына хат жазу, "Абай қарасөздеріндегі талап пен еңбек тақырыбы" эссе жазу	6. 3. 3. 1 шығарманың идеялық мазмұнын пайымдай отырып (ой толғау, хат, пост, ертегі, өтірік өлең ) жазу	7. 3. 3. 1 кейіпкер болмысын сипаттап (өлең, кейіпкер монологі, диалогі, әңгіме ) жазу	8. 3. 3. 1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылы ғын талдап, шығарма, блог, әңгіме жазу; 8. 3. 3. 2 көркем мәтінді жалпы адамзаттық құндылық тұрғысынан бағалап, әдеби эссе жазу	9. 3. 3. 1 шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе, сценарий, өлең, блог, әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жазу
4. Әдеби сын	5. 3. 4. 1 оқырман ретінде шығармадан алған әсерін зерделеп, сыни хабарлама жазу	6. 3. 4. 1 шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау	7. 3. 4. 1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу	8. 3. 4. 1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу	9. 3. 4. 1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, рецензия жазу

21. Осы оқу бағдарламасы негізгі орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 5-9-сыныптарына арналған "Абайтану" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

22. Тоқсандағы бөлімдер мен бөлімшелер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің мамандандырылған
қазақ тілі мен әдебиетін
тереңдете оқытатын желілік
"Абай мектептерінің"
5-9-сыныптарына арналған
"Абайтану" оқу пәнінен
жаңартылған мазмұндағы
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің мамандандырылған қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын желілік "Абай мектептерінің" 5-9-сыныптарына арналған "Абайтану" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

1) 5-сынып:

Оқу жоспарының концепциялық негіздері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Білім мазмұнының мақсаты	Білім алушыларға тиісті құзыреттіліктер мен оқу міндеттері
1-тоқсан
Абайдың өскен ортасы, тұлғалық ерекшеліктері	"Абайтану" пәнінің ерекшелігі, пән ретіндегі сипаттамасы, Абайдың балалық шағы мен өскен ортасын жайында жазылған мақала мен көркем шығармалар арқылы игеру; Ғылымның пайдасы мен оны игерудің шарттары туралы Абай пайымын тану. Кіріспе. "Абайтану" пәні туралы түсінік, М. Әуезов "Абайдың өмірбаяны", М. Әуезов "Зерек те талапты жас", "Ғылым таппай мақтанба", "Интернатта оқып жүр..." өлеңдері. Қосымша оқуға: М.Әуезов "Кәрі әже – Зере" ("Абай жолы" роман-эпопеясынан), Тұрағұл Абайұлы "Менің әкемнің ерекше қасиеті", Уәсила Мағауияқызының Абай туралы естеліктері.	Оқу және түсіну	5. 1. 2. 1 шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестерінің лексикалық және ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын түсіну; 5. 1. 3. 1 шығарманы құрылысы мен құрылымына қарай жіктеп, бөліктеріне тақырып қойып, мәтінге жоспар құру; 5. 1. 4. 1 көркем шығармадағы көтерілген мәселені (ғибратын) анықтау; 5. 1. 5. 1 көркем, шығармадағы оқиға желісін мәтінге жуық баяндап айту
		Талдау және жинақтау	5. 2. 1. 1 сюжетті шығармадағы фабула композициясын тауып, жоспар құру; 5. 2. 1. 2 лирикалық шығарманы құрылысына талдау; 5. 2. 2. 1 шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекеті арқылы образын ашу; 5. 2. 2. 2 жас Абайды ерекшелейтін қасиеттерді шығармадағы іс-әрекеті арқылы дәйектеу; 5. 2. 2. 3 Абайдың білімді игерудің шарттары мен талаптары туралы ой- тұжырымдарын (ментальді картада, кластер) нысандарда жинақтау
		Бағалау (салыстыру) және шығарма шылық (өнім)	5. 3. 1. 1 шығарма үзінділері арқылы шығарманың ұлттық, тарихи құндылығын бағалау; 5. 3. 2. 1 көркем мәтіндегі сөз образының эстетикалық құндылығын бағалау; 5. 3. 3. 1 шығарманы автор ізімен баяндап жазу; 5. 3. 3. 2 көркем шығармада ғы көріністі әңгімелеп жазу; 5. 3. 3. 3 шығармадан алған әсерін зерделеп, ойтолғау, авторға, замандастарына хат жазу, "Абай қарасөздеріндегі талап пен еңбек тақырыбы" эссе жазу
2-тоқсан
"Білімдіден шыққан сөз"	Абайдың тұлғалық болмысы мен өскен ортасын ғылыми мақалалар мен көркем шығармалар арқылы игеру; білім алу шарттарын шығармалары арқылы игеру. "Жасымда ғылым бар деп ескермедім" өлеңі, "Отыз бірінші", "Отыз екінші" қарасөздері. Қосымша оқуға: Бейбіт Сапаралы "Өскенбай", Мұхтар Әуезов "Құнанбай" ("Абай жолы" роман-эпопеясынан), Мұхтар Әуезов "Ұлжан" ("Абай жолы" роман-эпопеясынан)	Оқу және түсіну	5. 1. 1. 1 мәтінді түсініп оқи отырып, негізгі ой түйіндерін анықтау; 5. 1. 2. 1 шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестері нің лексикалық және ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын түсіну; 5. 1. 3. 1 шығарманы құрылысы мен құрылымына қарай жіктеп, бөліктеріне тақырып қойып, мәтінге жоспар құру; 5. 1. 4. 1 көркем шығармадағы көтерілген мәселені (ғибратты) анықтау; 5. 1. 5. 2 мысал өлеңдерді (диалогте, сахналық көріністе, сурет, мозайка, комикс ) интерпретациялау
		Талдау және жинақтау	5. 2. 1. 2 лирикалық шығарманы құрылысына талдау; 5. 2. 2. 1 шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекеті арқылы образын ашу; 5. 2. 2. 3 Абайдың білімді игерудің шарттары мен талаптары туралы ой- тұжырымдарын (ментальді картада, кластер) нысандарда жинақтау
		Бағалау (салыстыру) және шығарма шылық (өнім)	5. 3. 2. 1 көркем мәтіндегі сөз образының эстетикалық құндылығын бағалау; 5. 3. 3. 2 көркем шығармадағы көріністі әңгімелеп жазу; 5. 3. 3. 3 шығармадан алған әсерін зерделеп, ойтолғау, авторға, замандастарына хат жазу, "Абай қарасөздеріндегі талап пен еңбек тақырыбы" эссе жазу
3-тоқсан
"Мініңді ұрлап жасырып..."	Адамның түрлі мінез-құлық, іс-әрекеттерін, болмысын мысал өлеңдері мен сатирасы арқылы сын тұрғысында пайымдау. "Есек пен бұлбұл", "Шегіртке мен құмырсқа", "Қарға мен түлкі", "Емен мен шілік" мысал өлеңдері	Оқу және түсіну	5. 1. 1. 1 мәтінді түсініп оқи отырып, негізгі ой түйіндерін анықтау; 5. 1. 2. 1 шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестерінің лексикалық және ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын түсіну; 5. 1. 3. 1 шығарманы құрылысы мен құрылымына қарай жіктеп, бөліктеріне тақырып қойып, мәтінге жоспар құру; 5. 1. 4. 1 мәтіндегі, көркем шығармадағы көтерілген мәселені (ғибратты) анықтау; 5. 1. 5. 1 көркем шығармадағы оқиға желісін мәтінге жуық баяндап айту; 5. 1. 5. 2 мысал өлеңдерді (диалогте, сахналық көріністе, сурет, мозайка, комикс ) интерпретациялау; 5. 1. 5. 3 көркем мәтіндегі ой-түйіндерді салыстырмалы үлгіде (мақал, дәйек) әңгімелеу
		Талдау және жинақтау	5. 2. 1. 1 сюжетті шығармада ғы фабула композициясын тауып, жоспар құру; 5. 2. 2. 1 шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекеті арқылы образын ашу; 5. 2. 4. 1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, қайталау) қызметін анықтау
		Бағалау (салыстыру) және шығарма шылық (өнім)	5. 3. 3. 1 шығарманы автор ізімен баяндап жазу; 5. 3. 3. 2 көркем шығармадағы көріністі әңгімелеп жазу; 5. 3. 3. 3 шығармадан алған әсерін зерделеп, ойтолғау, авторға, замандастарына хат жазу; 5. 3. 4. 1 оқырман ретінде шығармадан алған әсерін зерделеп, сыни хабарлама жазу
4-тоқсан
"Түрлендірген дүниені тәңірім шебер"	А.Құнанбайұлының сомдаған көркем образдарын эстетикалық-танымдық тұрғыда бейнелі әрі зерделі игеру. "Қыс", "Күз", "Жаз", "Жазғытұры" өлеңдері	Оқу және түсіну	5. 1. 1. 1 мәтінді түсініп оқи отырып, негізгі ой түйіндерін анықтау; 5. 1. 2. 1 шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестерінің лексикалық және ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын түсіну; 5. 1. 3. 1 шығарманы құрылысы мен құрылымына қарай жіктеп, бөліктеріне тақырып қойып, мәтінге жоспар құру; 5. 1. 4. 1 мәтіндегі, көркем шығармадағы көтерілген мәселені (ғибратты) анықтау; 5. 1. 5. 3 көркем мәтіндегі ой-түйіндерді салыстырмалы үлгіде (мақал, мысал, дәйек) әңгімелеу
		Талдау және жинақтау	5. 2. 1. 2 лирикалық шығарманы құрылысына талдау; 5. 2. 3. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; 5. 2. 4. 1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, қайталау) қызметін анықтау; 6. 2. 3. 1 шығарма тіліне, көркемдік тәсіліне, этномәдени бірліктеріне талдау
		Бағалау (салыстыру) және шығарма шылық (өнім)	5. 3. 1. 1 шығарма үзінділері арқылы шығарманың ұлттық, тарихи құндылығын бағалау; 5. 3. 2. 1 көркем мәтіндегі сөз образының эстетикалық құндылығын бағалау; 5. 3. 3. 3 шығармадан алған әсерін зерделеп, ойтолғау, авторға, замандастарына хат жазу

2) 6-сынып:

Оқу жоспарының концепция лық негіздері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Білім мазмұнының мақсаты	Білім алушыларға тиісті құзыреттіліктер мен оқу міндеттері
1-тоқсан
"Сөз түзелді, тыңдаушы, сен де түзел"	Сөз мәдениеті, сөйлеу мәдениеті, талапты тыңдарман, адамдық болмыс жөнінде Абай көзқарастарын таныту, тағылымдық мәнін зерделеу. "Өлең - сөздің патшасы, сөз сарасы", "Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін", "Біреудің кісісі өлсе, қаралы ол", "Білімдіден шыққан сөз" өлеңдері. Қосымша оқуға: Ахмет Байтұрсынұлының "Қазақтың бас ақыны" мақаласы	Оқу және түсіну	6. 1. 1. 1 мәтіндерді интонацияның құрамдас бөліктерін сақтай отырып оқу; 6. 1. 2. 1 мәнерлеп (логикалық екпін мен кідіріс жасай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестерінің лексикалы, образдық мәнін ашып, мәтіндегі жұмсалу мақсатын түсіну; 6. 1. 3. 1 шығармадан қажетті дәйектерді жинау, негізгі ой түйіндерін анықтау; 6. 1. 4. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер әрекеті, шығарманың өзекті ойына қатысын анықтау арқылы көркем мәтіндегі өзекті ойды анықтау; 6. 1. 5. 2 лирикалық кейіпкерге ауызша/жазбаша сипаттама жасау
		Талдау және жинақтау	6. 2. 1. 1 лирикалық шығармаларды композициялық құрылымына талдау; 6. 2. 2. 1 ортақ негізгі ой қазығын, лирикалық образдарды анықтау, ой-толғамдарды нысандарда (ментальді картада, кластер) жинақтау; 6. 2. 3. 1 өлең құрылысына талдай отырып, шығарма тіліне, көркемдік тәсіліне, этномәдени бірліктеріне талдау, поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; 6. 2. 4. 1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, аллегория, антитеза, градация ) анықтау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	6. 3. 1. 2 мәтіндегі нысандарды ұлттық, тарихи құндылық тұрғысында бағалау; 6. 3. 2. 1 мәтіннің көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру; 6. 3. 3. 1 шығарманың идеялық мазмұнын пайымдай отырып (ой толғау, хат, пост, ертегі, өтірік өлең ) жазу; 6. 3. 4. 1 шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау
2-тоқсан
"Бір ғылымнан басқаның кеселі көп асқанға"	А.Құнанбайұлының адамға тән жақсы, жаман әрекеттерді салыстыра отырып, адамшылықтың жолын нұсқайтын ой-пайымдарын саралап тану, өзіндік көзқарас қалыптастыру. "Біреуден біреу артылса" өлеңі, "Он сегізінші", "Жиырма бірінші", "Жетінші" қарасөздері. Қосымша оқуға: Кәкітай Ысқақұлы "Абай (Ибраһим) Құнанбайұлының өмірі"	Оқу және түсіну	6. 1. 2. 1 мәнерлеп (логикалық екпін мен кідіріс жасай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестерінің лексикалық, образдық мәнін ашып, мәтіндегі жұмсалу мақсатын түсіну; 6. 1. 3. 1 шығармадан қажетті дәйектерді жинау, негізгі ой түйіндерін анықтау; 6. 1. 4. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер әрекеті, шығарманың өзекті ойына қатысын анықтау арқылы көркем мәтіндегі өзекті ойды анықтау; 6. 1. 5. 1 көркем шығармадағы тұлғаның ерекшелігін (слайд, ментальді карта) сипаттау; 6. 1. 5. 2 лирикалық кейіпкерге ауызша/жазбаша сипаттама жасау
		Талдау және жинақтау	6. 2. 1. 2 қарасөздерді идеялық бөліктерге бөлу; 6. 2. 2. 1 ортақ негізгі ой қазығын анықтау, ой-толғамдарды (ментальді картада, кластер нысандар да) жинақтау; 6. 2. 4. 1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, аллегория, антитеза, градация ) анықтау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	6. 3. 1. 2 мәтіндегі нысандарды ұлттық, тарихи құндылық тұрғысында бағалау; 6. 3. 2. 1 мәтіннің көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру; 6. 3. 4. 1 шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау
3-тоқсан
Абай - ақылдың бойтұмары	Абайдың тұлғалық кемелдік туралы ойларын өмірлік ұстаным тұрғысында таразылау, оқушылардың көзқарасы мен өмірлік бағыттарына негіз етіне ықпал ету. "Сенбе жұртқа тұрса да қанша мақтап", "Әсемпаз болма әрнеге" өлеңдері, "Он бесінші", "Он тоғызыншы" қарасөздері.	Оқу және түсіну	6. 1. 1. 1 мәтіндерді интонацияның құрамдас бөліктерін сақтай отырып оқу; 6. 1. 2. 1 мәнерлеп (логикалық екпін мен кідіріс жасай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестерінің лексикалық, образдық мәнін ашып, мәтіндегі жұмсалу мақсатын түсіну; 6. 1. 3. 1 шығармадан қажетті дәйектерді жинау, негізгі ой түйіндерін анықтау; 6. 1. 4. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер әрекеті, шығарманың өзекті ойына қатысын анықтау арқылы көркем мәтіндегі өзекті ойды анықтау
		Талдау және жинақтау	6. 2. 1. 1 лирикалық шығармаларды композициялық құрылымына талдау; 6. 2. 1. 2 қарасөздерді идеялық бөліктерге бөлу; 6. 2. 2. 1 ортақ негізгі ой қазығын анықтау, ой-толғамдарды (ментальді картада, кластер нысандарда) жинақтау; 6. 2. 4. 1- шығармадағы көркемдік құралдарды анықтау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	6. 3. 1. 1 шығарма образдарын ұлттық сипаттың ашылуы тұрғысынан бағалау; 6. 3. 2. 1 мәтіннің көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру; 6. 3. 4. 1 шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау
4-тоқсан
"Сылдырап өңкей келісім"	Абайдың сөз өнеріне эстетикалық талғамы мен талабын зерделеу, эстетикалық, танымдық мақсатта игеру. "Адамның кейбір кездері", "Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа", "Құлақтан кіріп, бойды алар" өлеңдері Қосымша оқуға: Ахмет Жұбанов "Абайдың музыкалық мұрасы"	Оқу және түсіну	6. 1. 1. 1 мәтіндерді интонацияның құрамдас бөліктерін сақтай отырып оқу; 6. 1. 2. 1 мәнерлеп (логикалық екпін мен кідіріс жасай) оқу арқылы сөз, сөз тіркестерінің лексикалық, образдық мәнін ашып, мәтіндегі жұмсалу мақсатын түсіну; 6. 1. 3. 1 шығармадан қажетті дәйектерді жинау, негізгі ой түйіндерін анықтау
		Талдау және жинақтау	6. 2. 1. 1 лирикалық шығармаларды композициялық құрылымына талдау; 6. 2. 3. 1 өлең құрылысына талдай отырып, шығарма тіліне, көркемдік тәсіліне, этномәдени бірліктеріне талдау, поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; 6. 2. 4. 1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, аллегория, антитеза, градация ) анықтау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашы лық (өнім)	6. 3. 2. 1 мәтіннің көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру; 6. 3. 3. 1 шығарманың идеялық мазмұнын пайымдай отырып (ой толғау, хат, пост, ертегі, өтірік өлең) жазу

3) 7-сынып:

Оқу жоспарының концепциялық негіздері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Білім мазмұнының мақсаты	Білім алушыларға тиісті құзыреттіліктер мен оқу міндеттері
1-тоқсан
"Пайда ойлама, ар ойла..."	Абайдың ізгілік имандылық, мораль қағидаттары туралы ой-толғамдарын саралап тану, адамшылық негіздерді тұтынуға ықпал ету. "Ұяламын дегенің көңіл үшін", "Жүрек – теңіз, қызықтың бәрі – асыл тас..." өлеңдері, "Жиырма тоғызыншы", "Бесінші" қарасөздері Қосымша оқуға: Жүсіпбек Аймауытов пен Мұхтар Әуезовтің "Абайдың өнері һәм қызметі" мақаласы	Оқу және түсіну	7. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістер мен) оқу; 7. 1. 2. 1 мәтіндегі тілдік бірліктерді дербес және мәнмәтіндегі (контексте) қызметін түсініп, идеялық мазмұндағы маңызын айқындау; 7. 1. 3. 1 көркем мәтіндегі ой-түйіндерді тауып, негізгі ой қазығына топтастыру; 7. 1. 5. 2 қара сөздердегі автордың түйінді ойын (түрлі нысанды: ментальді карта, сызба қолдана отырып) баяндау
		Талдау және жинақтау	7. 2. 1. 1 шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, негізгі тұжырымын айқындау, жоспар құру; 7. 2. 3. 1 көркем шығарма тілінің, ақпараттық, фразеологиялық қырын мәнмәтінде анықтау; 7. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың қолданысын талдау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	7. 3. 1. 1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес автордың өзге шығармалармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 7. 3. 3. 1 кейіпкер болмысын сипаттап (өлең, кейіпкер монологі, диалогі, әңгіме ) жазу
2-тоқсан
"Жүректе қайрат болмаса..."	Абайдың ақыл, қайрат, жігер туралы өлеңінің мәнін түсініп, адамға рухани нәр беретін негіздерді түйсінуге талаптану. "Жастықтың оты жалындап", "Жүректе қайрат болмаса" өлеңдері, "Жиырма үшінші", "Қырық төртінші" қарасөздері.	Оқу және түсіну	7. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістермен) оқу; 7. 1. 2. 1 мәтіндегі тілдік бірліктерді дербес және мәнмәтіндегі (контексте) қызметін түсініп, идеялық мазмұндағы маңызын айқындау; 7. 1. 3. 1 көркем мәтіндегі ой-түйіндерді тауып, негізгі ой қазығына топтастыру; 7. 1. 5. 2 қарасөздердегі автордың түйінді ойын (түрлі нысанды: ментальді карта, сызба қолдана отырып) баяндау
		Талдау және жинақтау	7. 2. 1. 1 шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, негізгі тұжырымын айқындау, жоспар құру; 7. 2. 2. 1 көркем шығармадағы лирикалық образдың жасалу тәсілдерін айқындау; 7. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың қолданысын талдау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашы лық (өнім)	7. 3. 1. 1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес автордың өзге шығармалармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 7. 3. 4. 1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу
3-тоқсан
"Жақсы ат пен тату жолдас – бір ғанибет"	Қазақтың ұлттық мәдениеті мен саятшылық өнерінен түсініктерін кеңейтіп, көркемдық танымдарын дамыту, қазақ қауымындағы кейбір мінез-құлықты саралап тану. "Қансонарда бүркітші шығады аңға", "Екінші", "Жиырма алтыншы" қарасөздері. Қосымша оқуға: Көкбай Жанатайұлы "Абай туралы естелік"	Оқу және түсіну	7. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістермен) оқу; 7. 1. 2. 1 мәтіндегі тілдік бірліктерді дербес және мәнмәтіндегі (контексте) қызметін түсініп, идеялық мазмұндағы маңызын айқындау; 7. 1. 3. 1 көркем мәтіндегі ой-түйіндерді тауып, негізгі ой қазығына топтастыру; 7. 1. 4. 1 әдеби шығармада өзекті ойды көтерілген әлеуметтік-қоғамдық, эстетикалық мәселені анықтау; 7. 1. 5. 2 қарасөздердегі автордың түйінді ойын (түрлі нысанды: ментальді карта, сызба қолдана отырып) баяндау
		Талдау және жинақтау	7. 2. 1. 1 шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, негізгі тұжырымын айқындау, жоспар құру; 7. 2. 3. 1 көркем шығарма тілінің, ақпараттық, фразеологиялық қырын мәнмәтінде анықтау; 7. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың қолданысын талдау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	7. 3. 1. 1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес автордың өзге шығармаларымен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 7. 3. 2. 1 көркем образдардың тұлғалық ерекшеліктерін ашудағы автор шеберлігіне баға беру; 7. 3. 4. 1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу
4-тоқсан
"Ұйықтап жатқан жүректі ән оятар"	Абайдың музыкалық мұрасын рухани-эстетикалық, танымдық мақсатта игеру. "Желсіз түнде жарық ай", "Көзімнің қарасы", "Қараңғы түнде тау қалғып", "Өзгеге, көңілім, тоярсың" Қосымша оқуға: "Біржан сал Абай ауылында" ("Абай жолы" роман-эпопеясынан үзінді)	Оқу және түсіну	7. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістермен) оқу; 7. 1. 2. 1 мәтіндегі тілдік бірліктерді дербес және мәнмәтіндегі (контексте) қызметін түсініп, идеялық мазмұндағы маңызын айқындау
		Талдау және жинақтау	7. 2. 1. 1 шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, негізгі тұжырымын айқындау, жоспар құру; 7. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың қолданысын талдау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	7. 3. 1. 1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес автордың өзге шығармалармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 7. 3. 4. 1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу

4) 8-сынып:

Оқу жоспарының концепциялық негіздері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Білім мазмұнының мақсаты	Білім алушыларға тиісті құзыреттіліктер мен оқу міндеттері
1-тоқсан
"Тұла бойың ұят, ар едің"	Әбдірахманға арналған өлеңдері арқылы кемел адамға тән тұлғалық қасиеттерді саралап тану, сүйікті ұлына деген әке жоқтауының мәнін түсіну. "Тұла бойың ұят, ар едің", "Жиырма жеті жасында", "Талаптың мініп тұлпарын", "Кешегі өткен ер Әбіш", "Орынсызды айтпаған" өлеңдері. Қосымша оқуға: Мұхтар Әуезовтің "Халқын сүйген Әбіш" еңбегі	Оқу және түсіну	8. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырмандық ұстанымын білдіре) оқу; 8. 1. 2. 1 тілдік бірліктердің семантикалық, мәнін түсініп, мәтіннің ішкі бірлігіндегі қызметін айқындау, образдық қызметін ашу; 8. 1. 2. 2 әке жоқтауындағы эмоционалды-экспрессивті сөздерді зерделеу, авторлық идеяны өмір шындығымен байланыстыру; 8. 1. 3. 1 шығармадағы Абайдың ой-тұжырымдарын өзге шығармаларымен байланыстыру, тұтастыру; 8. 1. 4. 1 шығармадағы өзекті ойды анықтау, сөз образдары ның идеяны берудегі қызметін ашу; 8. 1. 5. 1 көркем мәтіннен дәйектер келтіре отырып, образдардың тұлғалық ерекшеліктерін жазу/ дәйектеп айту
		Талдау және жинақтау	8. 2. 1. 1 шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, негізгі тұжырымын жинақтау; 8. 2. 1. 2 әдеби мәтіндердің жанрына байланысты өзіндік белгілерін айқындау; 8. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың қолданысын талдау, мәтіндегі көркемдік қызметін анықтау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	8. 3. 1. 1 шығармадағы тұлғалық қасиеттерді автордың өзге шығармаларымен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығына баға беру; 8. 3. 2. 1 шығарма поэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру; 8. 3. 3. 1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын,талдап, шығарма, әдеби эссе, блог, әңгіме жазу; 8. 3. 3. 3 көркем мәтінді жалпы адамзаттық құндылық тұрғысынан бағалап, әдеби эссе жазу
2-тоқсан
"Жастықтың оты қайдасың?"	Адам өміріндегі жастық шақтың қадірін жете түсініп, қадірлі уақытты пайдалы іске, еңбекке жұмсау жөніндегі Абай тағылымын тану, тұлғалық қасиеттерді дамытып, ынтымақ, бірлікке жұмылдыру. "Жастықтың оты қайдасың?", "Бір дәурен кемді күнге – бозбалалық" өлеңдері, "Он төртінші", "Отыз үшінші", "Отыз тоғызыншы" қарасөздері	Оқу және түсіну	8. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырмандық ұстанымын білдіре) оқу; 8. 1. 2. 1 тілдік бірліктердің семантикалық, мәнін түсініп, мәтіннің ішкі бірлігіндегі қызметін айқындау, образдық қызметін ашу; 8. 1. 4. 1 шығармадағы өзекті ойды анықтау, сөз образдарының идеяны берудегі қызметін ашу; 8. 1. 5. 1 көркем мәтіннен дәйектер келтіре отырып, образдардың тұлғалық ерекшеліктерін жазу, тұжырып айту; 8. 1. 5. 2 қарасөздердегі автордың түйінді ойын (түрлі нысанды: ментальді карта, сызба қолдана отырып) дәйектеу
		Талдау және жинақтау	8. 2. 1. 1 шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, негізгі тұжырымын жинақтау; 8. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың суреттеу тілін талдау, өзіндік ерекшеліктерін айқындау; 8. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың қолданысын талдау, мәтіндегі көркемдік қызметін анықтау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	8. 3. 1. 1 шығармадағы тұлғалық қасиеттерді автордың өзге шығармаларымен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығына баға беру; 8. 3. 2. 1 шығарма поэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру; 8. 3. 3. 1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын,талдап, шығарма, әдеби эссе, блог, әңгіме жазу; 8. 3. 3. 2 көркем мәтінді жалпы адамзаттық құндылық тұрғысынан бағалап, әдеби эссе жазу
3-тоқсан
"Біріңді қазақ, бірің дос, көрмесең істің бәрі бос"	Адам мінезіндегі түрлі қасиеттердің жамандығы мен жақсылығын ой таразысына түсіру, адамшылық болмыс арқылы таным-түсінігін кеңейту. "Дүтбайға", "Мен боламын демеңдер" өлеңдері, "Төртінші", "Алтыншы", "Отызыншы" қарасөздері. Қосымша оқуға: Мұхтар Әуезовтің "Абай Құнанбаев" монографиясы	Оқу және түсіну	8. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырмандық ұстанымын білдіре) оқу; 8. 1. 2. 1 тілдік бірліктердің семантикалық, мәнін түсініп, мәтіннің ішкі бірлігіндегі қызметін айқындау, образдық қызметін ашу; 8. 1. 4. 1 шығармадағы өзекті ойды анықтау, сөз образдарының идеяны берудегі қызметін ашу
		Талдау және жинақтау	8. 2. 1. 1 шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, негізгі тұжырымын жинақтау; 8. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образ сомдаушы бірліктерді жинақтау; 8. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың суреттеу тілін талдау, өзіндік ерекшеліктерін айқындау; 8. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың қолданысын талдау, мәтіндегі көркемдік қызметін анықтау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	8. 3. 2. 1 шығарма поэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру; 8. 3. 3. 1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын, талдап, шығарма, әдеби эссе, блог, әңгіме жазу; 8. 3. 4. 1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу
4-тоқсан
"Қиыннан қиыстырар ер данасы"	Абайдың портрет жасаудағы шеберлігін эстетикалық, танымдық мақсатта игеру. "Қақтаған ақ күмістей кең маңдайлы", "Білектей арқасында өрген бұрым", "Аттың сыны", "Бүркіт сыны" Қосымша оқуға: Зәки Ахметовтің "Абайдың ақындық әлемі" еңбегі	Оқу және түсіну	8. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырмандық ұстанымын білдіре) оқу; 8. 1. 4. 1 шығармадағы өзекті ойды анықтау, сөз образдарының идеяны берудегі қызметін ашу; 8. 1. 5. 1 көркем мәтіннен дәйектер келтіре отырып, образдардың тұлғалық ерекшеліктерін жазу/ тұжырып айту
		Талдау және жинақтау	8. 2. 1. 1 шығарманы композициялық құрылымына талдай отырып, негізгі тұжырымын жинақтау; 8. 2. 2. 1 көркем шығармадағы, образ сомдаушы бірліктерді жинақтау; 8. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың суреттеу тілін талдау, өзіндік ерекшеліктерін айқындау; 8. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың қолданысын талдау, мәтіндегі көркемдік қызметін анықтау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	8. 3. 2. 1 шығарма поэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру; 8. 3. 3. 1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын, талдап, шығарма, әдеби эссе, блог, әңгіме жазу; 8. 3. 3. 2 көркем мәтінді жалпы адамзаттық құндылық тұрғысынан бағалап, әдеби эссе жазу

5) 9-сынып:

Оқу жоспарының концепциялық негіздері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Білім мазмұнының мақсаты	Білім алушыларға тиісті құзыреттіліктер мен оқу міндеттері
1-тоқсан
"Ұятын, арың оянсын, бұл сөзімді ойлансын"	Абайдың заман адамының қайғы-қасіретін арқалаған наласы мен терең мұңын, пәлсапалық толғаныстарын зерделеп, өз заманына лайық тұлға болу харекеттерін сыни пайымдау. "Сегіз аяқ", "Заманақыр жастары", "Жас өспірім замандас қапа қылды", "Көзінен басқа ойы жоқ", "Отыз алтыншы" қарасөзі. Қосымша оқуға: Мекемтас Мырзахметұлының "Абайдың адамгершілік мұраттары" еңбегі	Оқу және түсіну	9. 1. 1. 1 көркем мәтінді талдап оқу; 9. 1. 2. 1 тілдік бірліктердің мәтіндегі қызметін айқындай отырып, жекелеген қолданыстардағы автордың ой-ниетін танытудағы рөлі мен концептілік мәнін ашу; 9. 1. 3. 1 шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/ айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу; 9. 1. 4. 1 мәнмәтіндегі астарлы ойды анықтау, көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені беруде авторлық ниетті (дітті/интенцияны) түсіну; 9. 1. 5. 1 көркем шығарманың идеялық мазмұнына сүйене отырып, оқырмандық ой-пайымын ауызша/жазбаша түйіндеу; 9. 1. 5. 2 қарасөздердегі ой-толғамдарды оқырмандық ұстаным тұрғысында дәйектеп айту, жазу
		Талдау және жинақтау	9. 2. 1. 1 шығармаларды композициялық құрылымына талдай отырып, композициялық амалдарды айқындау; 9. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың стилін айқындау; 9. 2. 4. 1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау, көркемдік қызметін пайымдау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашлық (өнім)	9. 3. 1. 1 туындыдағы даралық образдар мен типтік характерлердің ұлттық және тарихи құндылығын әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра бағалау; 9. 3. 3. 1 шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе, сценарий, өлең, блог, әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жазу; 9. 3. 4. 1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, рецензия жазу
2-тоқсан
"Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат"	Абайдың жастарға қажетті жақсы қасиеттер туралы ғылыми-пәлсапалық трактаттарын пайымдату, ақынның көркем-әдеби туындыларындағы ұлттық таным мен рухани-мәдени құндылықтарды таныту, ақын идеяларын күнделікті тұрмыста басшылыққа алуға бағыттау. "Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат", "Адасқанның алды-жөн, арты соқпақ" өлеңдері, "Ескендір" поэмасы, "Жиырмасыншы" қарасөзі	Оқу және түсіну	9. 1. 1. 1 көркем мәтінді талдап оқу; 9. 1. 2. 1 тілдік бірліктердің мәтіндегі қызметін айқындай отырып, жекелеген қолданыстардағы автордың ой-ниетін танытудағы рөлі мен концептілік мәнін ашу; 9. 1. 3. 1 шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/ айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу; 9. 1. 4. 1 мәнмәтіндегі астарлы ойды анықтау, көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені беруде авторлық ниетті (дітті/интенцияны) түсіну; 9. 1. 5. 1 көркем шығарманың идеялық мазмұнына сүйене отырып, оқырмандық ой-пайымын ауызша/жазбаша түйіндеу; 9. 1. 5. 2 қарасөздердегі ой-толғамдарды оқырмандық ұстаным тұрғысында дәйектеп айту, жазу
		Талдау және жинақтау	9. 2. 2. 1 шығармадағы образдар жүйесін салыстыра талдау, "мағыналы жастық" тұжырымдарын айқындап, автордың айтар ойын пайымдау; 9. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың стилін айқындау; 9. 2. 4. 1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау, көркемдік қызметін пайымдау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	9. 3. 2. 1 көркем шығармалардың рухани- эстетикалық құндылығына баға беру; 9. 3. 3. 1 шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе, сценарий, өлең, блог, әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жазу; 9. 3. 4. 1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, рецензия жазу
3-тоқсан
"Ер ісі ақылға ермек, бойды жеңбек"	Хәкімнің заман келбеті мен заман адамының мінез-құлқын (мақтангөйлік, парақорлық, жағымпаздық, жалқаулық) саралату, тарихи кезеңдегі қазақ болмысын таразылау арқылы жаңа заман адамына қажетті тұлғалық қасиеттерді сыни пайымдату. "Көңілім қайтты достан да, дұшпаннан да", "Өкінішті көп өмір кеткен өтіп", "Сабырсыз, арсыз, еріншек". "Қартайдық, қайғы ойладық, ұйқы сергек" "Қыран бүркіт не алмайды салса баптап" өлеңдері, "Тоғызыншы", "Қырқыншы" қарасөздері. Қосымша оқуға: Тұрсын Жұртбайдың "Күйесің жүрек... Сүйесің" еңбегі	Оқу және түсіну	9. 1. 1. 1 көркем мәтінді талдап оқу; 9. 1. 2. 1 тілдік бірліктердің мәтіндегі қызметін айқындай отырып, жекелеген қолданыстардағы автордың ой-ниетін танытудағы рөлі мен концептілік мәнін ашу; 9. 1. 3. 1 шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/ айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу; 9. 1. 4. 1 мәнмәтіндегі астарлы ойды анықтау, көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені беруде авторлық ниетті (дітті/интенцияны) түсіну; 9. 1. 5. 1 көркем шығарманың идеялық мазмұнына сүйене отырып, оқырмандық ой-пайымын ауызша/жазбаша түйіндеу; 9. 1. 5. 2 қарасөздердегі ой-толғамдарды оқырмандық ұстаным тұрғысында дәйектеп айту, жазу
		Талдау және жинақтау	9. 2. 2. 1 шығармадағы образдар жүйесін салыстыра талдау, типтік характерлерді ашу, әртүрлі мінез-құлықты саралап тану, автордың айтар ойын айқындау; 9. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың стилін айқындау; 9. 2. 4. 1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау, көркемдік қызметін пайымдау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашлық (өнім)	9. 3. 1. 1 туындыдағы даралық образдар мен типтік характерлер дің ұлттық және тарихи құндылығын әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра бағалау; 9. 3. 3. 1 шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе, сценарий, өлең, блог, әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жазу; 9. 3. 4. 1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, рецензия жазу
4-тоқсан
"Толқынын жүрегіңнің хаттай таныр"	Адамзатқа тән шынайы сезім, сүйіспеншілік пен нәпсіқұмарлықтың аражігін саралап тану, өлең жолдары арқылы әдептілік, сүйіспеншілік, татулық сияқты қасиеттерді зерделеу, тағылымдық мәнін пайымдау. "Ғашықтық құмарлықпен ол – екі жол", "Ғашықтың тілі – тілсіз тіл", "Жарқ етпес қара көңілім не қылса да", "Қызарып, сұрланып" өлеңдері, "Отыз жетінші" қарасөзі	Оқу және түсіну	9. 1. 2. 1 тілдік бірліктердің мәтіндегі қызметін айқындай отырып, жекелеген қолданыстардағы автордың ой-ниетін танытудағы рөлі мен концептілік мәнін ашу; 9. 1. 3. 1 шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу; 9. 1. 4. 1 мәнмәтіндегі астарлы ойды анықтау, көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені беруде авторлық ниетті (дітті/интенцияны) түсіну
		Талдау және жинақтау	9. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың стилін айқындау; 9. 2. 4. 1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау, көркемдік қызметін пайымдау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	9. 3. 2. 1 көркем шығармалардың рухани- эстетикалық құндылығына баға беру; 9. 3. 3. 1 шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе, сценарий, өлең, блог, әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жазу

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына
113-2 қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 10-11-сыныптарына арналған "Абайтану" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы(оқыту қазақ тілінде)

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. "Абайтану" пәнінің жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының мақсаты:

2) білім алушылардың танымдық (тілдік танымдық, дүниетанымдық, тұлғатанымдық) қабілеттерін дамыту;

3) Абай ілімдері арқылы тұлғалық қасиеттерді: адамгершілік, этномәдени, тарихи, ұлттық құндылықтарды таныту, бағалай алу құзыретін дамыту, шығармашылық қабілетін шыңдау;

4) білім алушылардың өзіндік даму бағытын, сыни ой-пайымын қалыптастыру;

5) әдеби-эстетикалық талғамдары мен ізгілік және іскерлік құндылықтарын, коммуникативті құзыреттерін жетілдіру;

6) білім алушылардың сөздік қорын дамыту.

3. "Абайтану" пәнінің жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының міндеті:

1) Абайдың өлеңдері мен қарасөздерінде өрнектелген "қуатты ойды" таразылау, пәлсапалық сөздерінің мән-мағынасын ашу арқылы тәлімгерлік тағылымын таныту;

2) ақынның аудармашылық шеберлігін және нәзиралық дәстүрін таныту;

3) Абайдың қазақ әдебиетінің көшбасшысы ретіндегі құбылыстық сипатын, ұлттық әдебиетіміздің өркендеуіне жасаған идеялық-көркемдік ықпалын, өлең өнеріндегі қайталанбас қолтаңбасы мен шеберлігін, ақындық мектебін таныту;

4) ақын шығармалары арқылы ұлттық болмысымызды ұғыну, түрлі ұлттар әдебиетіндегі ұқсастықтарды ажырату, басқа ел әдебиетінің көрнекті үлгілерімен салыстыра алу;

5) Абайдың иман жолын таразылайтын ой толғамдарын шығармалары арқылы игеру, Алланы ақылмен тану қағидаттарын пайымдау;

6) ақынның шығармашылық бастауларын, қазақтың дәстүрлі өнерінен үйренгенін, сөз өнерін дамытудағы реформаторлық қырын, шығыс әдебиетімен байланысын зерделеу, Абай шығармашылығына шығыс мәдениетінің ықпалын тану, Абайдың тұлғалық кемелдену жолын саралау;

7) Абайдың орыс, еуропа әдебиеті классиктерімен шығармашылық өзектестігін, орыс, батыс қаламгерлерімен шығармашылық байланысын зерделеу, ұлттық мәдениеттегі маңызды орнын бағалау.

2-тарау. "Абайтану" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Абайтану" пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

1) 10-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

2) 11-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат.

5. "Абайтану" пәні білімінің мазмұны бөлімдерге бөлінген:

1) білу және түсіну

2) талдау және жинақтау

3) бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім).

6. "Білу және түсіну" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) көркем шығармадағы поэтикалық қолданыстардың мәнін ашу, мәтіндегі қызметін түсіну;

2) шығарма үзінділерімен жұмыс;

3) шығармадағы өзекті мәселе, идеялық мазмұн;

4) көркем шығармадағы форма мен мазмұн бірлігі;

5) интерпретация (ауызша және жазбаша).

7. "Талдау және жинақтау" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнын талдау;

2) көркем шығарманың образдар жүйесі, типтік характер;

3) көркем шығарманың тілі, стилі;

4) көркемдік тәсілдер.

8. "Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) шығармадағы тарихи шындық және көркемдік шешім;

2) рухани және көркем-эстетикалық құндылық;

3) әдеби шығармашылық;

4) әдеби сын.

9. Оқу пәнінің 10-сыныптағы базалық білім мазмұны:

1) білу және түсіну:

көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; жекелеген нысандардың, сөз образының идеяны ашудағы рөлін түсіну; мәтіннің өзекті ойын/шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну; шығармадағы объективті идеяны (пәлсапалық трактаттардағы мәнді), көркемдік шешімді айқындау; әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн бірлігін талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну; шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастармен кіріктіре отырып интерпретациялау; көркем шығарманы өзге жанрда (әңгіме, мысал, миниатюра) ауызша/жазбаша интерпретациялау;

2) талдау және жинақтау:

әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнын, талдау, (ментальді карта, кластер, тұжырым кестесі нысандарында) жинақтау; көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау; шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексика-семантикалық, мәнмәтіндік, образдық, мәнін талдау; шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері) авторлық идеалды айқындау;

3) бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім):

көркем мәтіндегі шығарманың ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; көркем мәтіндегі мәселені мазмұндас туынды үлгілерімен салыстырып бағалау; шығарманың танымдық, көркем-эстетикалық құндылығына баға беру; шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби хат, лирикалық эссе, миниатюра жазу; шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу.

10. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

1) "Әуелде бір суық мұз – ақыл зерек", "Жапырағы қуарған ескі үмітпен...", "Малға достың мұңы жоқ малдан басқа", "Аш қарын жұбана ма майлы ас жемей", "Көк тұман – алдыңдағы келер заман", "Өлсе өлер табиғат, адам өлмес", "Әзелде жас қартаймақ", "Базарға қарап тұрсам әркім барар", "Тоты құс түсті көбелек", "Сағаттың шықылдағы емес ермек, "Нұрлы аспанға тырысып өскенсің сен", "Алланың өзі де рас, сөзі де рас", "Алла деген сөз жеңіл", "Лай суға май бітпес қой өткенге", "Болыс болдым, мінеки", "Мәз болады болысың", "Болды да партия", "Сәулең болса кеудеңде" өлеңдері;

2) "Бірінші", "Сегізінші", "Он екінші", "Он үшінші", "Он жетінші", "Жиырма екінші", "Жиырма жетінші", "Қырық үшінші" қарасөздері;

3) қосымша оқуға:

Мекемтас Мырзахметұлы "Абайдың "Толық адам" ілімі";

Ғарифолла Есім "Хәкім Абай";

Ғарифолла Есім "Абай дүниетанымындағы Алла мен Адам болмысы".

11. Оқу пәнінің 11-сыныптағы базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну:

шығарма мәтініндегі жекелеген сөздердің образдық, концептілік мәнін түсіну; көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс; көркем шығармадағы образдар (сөз образдары) мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну, шығарманың өзекті ойын, концепциялық мәнін өмір шындығымен байланыста түсіну; әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн тұтастығын талдау арқылы көтерілген әлеуметтік, гуманистік, тұлғатанымдық, психологиялық, заманауи мәселелерді терең түсіну; көркем шығарманың идеялық концепциясын сақтай отырып өзге нысанда (сценарий, мозайка, комикс) интерпретациялау;

2) талдау және жинақтау:

әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнына талдау, авторлық ұстанымды айқындау; көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету; қаламгердің даралық стилін (шығарма тілінің лексика-семантикалық, этномәдени, когнитивті мәнін, образдық-эстетикалық өрісін) талдау; шығармадағы көркемдік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау; авторлық интенция, идеалды айқындау;

3) бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім):

шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; шығарманың идеясын көркемдік-эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру; көркем шығарманың гуманистік, жалпы адамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе жазу; шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу.

12. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

1) Абай және қазақтың төл өнері;

2) Абай және шығыс әдебиеті;

3) "Шығыс ақындарынша", "Жалын мен оттан жаралып", "Мен көрдім ұзын қайың құлағанын" өлеңдері;

4) Абай және Пушкин;

5) "Амал жоқ, қайттім білдірмей", "Тәңірі қосқан жар едің сен", "Онегиннің сипаты", "Онегиннің Татьянаға жауабы" өлеңдері;

6) Абай және Лермонтов;

7) "Теректің сыйы", "Жолға шықтым бір жым-жырт түнде жалғыз", "Жалғыз жалау", "Жартас", "Дұға", "Босқа әуре боп келдің бе тағы мұнда", "Қараңғы түнде тау қалғып" өлеңдері;

8) "Өзіңе сенбе, жас ойшыл", "Ауру жүрек ақырын соғады жай", "Қалың елім, қазағым, қайран жұртым", "Жүрегім менің - қырық жамау", "Өлсем орным қара жер сыз болмай ма", "Көлеңке басын ұзартып", "Қарашада өмір тұр", "Қажымас дос халықта жоқ" өлеңдері;

9) Абайдың ақын шәкірттері (Шәкәрім, Көкбай, Ақылбай, Мағауия) Абайдың қазақ өлеңіне әкелген жаңалығы;

10) "Бойы бұлғаң", "Жарым жақсы киім киіп", "Бай секілді", "Ата-анаға көз қуаныш", "Сен мені не етесің" өлеңдері;

11) "Абай дастандарындағы шығыстық сарын", "Масғұт", "Әзім әңгімесі" дастандары;

12) қосымша оқуға:

Мекемтас Мырзахметов "Абай және шығыс";

Қайым Мұхамедханов "Абай шығармаларының текстологиясы жайында";

Қажым Жұмалиев "Абайға дейінгі қазақ поэзиясы және Абай поэзиясының тілі";

Қайым Мұхамедханов "Абайдың ақын шәкірттері";

Рабиға Сыздықова "Абай шығармаларының тілі".

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

13. Бағдарламада оқу мақсаттары кодпен берілген. Кодтың бірінші саны сыныпты, екінші және үшінші саны негізгі бөлімдердің ретін, төртінші саны оқу мақсатының ретін көрсетеді. 10.2.1.1 кодында: "10" – сынып, "2.1" – негізгі дағдылар, "1" – оқу мақсатының реті.

14. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:

1) білу және түсіну:

Негізгі дағдылар	Оқыту мақсаттары
	10-сынып	11-сынып
1. Көркем шығармадағы поэтикалық қолданыстардың мәнін ашу, мәтіндегі қызметін түсіну	10. 1. 1. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау	11. 1. 1. 1 шығарма мәтініндегі жекелеген сөздердің образдық, концептілік мәнін түсіну
2. Шығарма үзінділерімен жұмыс	10. 1. 2. 1 жекелеген нысандардың, сөз образының идеяны ашудағы рөлін түсіну	11. 1. 2. 1 көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс
3. Шығармадағы өзекті мәселе, идеялық мазмұн	10. 1. 3. 1 мәтіннің өзекті ойын/шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну	11. 1. 3. 1 көркем шығармадағы образдар (сөз образдары) мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну; 11. 1. 3. 2 шығарманың өзекті ойын, концепциялық мәнін, өмір шындығымен байланыста түсіну
4. Көркем шығармадағы форма мен мазмұн бірлігі	10. 1. 4. 1 шығармадағы объективті идеяны, (пәлсапалық трактаттардағы мәнді), көркемдік шешімді айқындау; 10. 1. 4. 2 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн бірлігін талдау арқылы идеялық мазмұнын түсіну	11. 1. 4. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн тұтастығын талдау арқылы көтерілген әлеуметтік, гуманистік, тұлғатанымдық, психологиялық, заманауи мәселелерді терең түсіну
5. Интерпретация (ауызша, жазбаша)	10. 1. 5. 1 шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастармен кіріктіре отырып интерпретациялау; 10. 1. 5. 2 көркем шығарманы өзге жанрда (әңгіме, мысал, миниатюра ) ауызша/жазбаша интерпретациялау	11. 1. 5. 1 көркем шығарманың идеялық концепциясын сақтай отырып өзге нысанда (сценарий, мозайка, комикс) интрепретациялау

2) талдау және жинақтау:

Негізгі дағдылар	Оқыту мақсаттары
	10-сынып	11-сынып
1. Әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнын талдау	10. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнын, талдау, (ментальді карта, кластер, тұжырым кестесі нысандарда) жинақтау	11. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнына талдау, авторлық ұстанымды айқындау
2. Көркем шығармадағы образ, типтік характер	10. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау	11. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету
3. Көркем шығарманың тілі, стилі	10. 2. 3. 1 шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексика- семантикалық, мәнмәтіндік, образдық, мәнін талдау	11. 2. 3. 1 қаламгердің даралық стилін (шығарма тілінің лексика- семантикалық, этномәдени, когнитивті мәнін, образдық-эстетикалық өрісін) талдау
4. Көркемдік тәсілдер	10. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері), авторлық идеалды айқындау	11. 2. 4. 1 шығармадағы көркем дік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау, авторлық интенция, идеалды айқындау

3) бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім):

Негізгі дағдылар	Оқыту мақсаттары
	10-сынып	11-сынып
1. Тарихи шындық және көркемдік шешім	10. 3. 1. 1 көркем мәтіндегі шығарманың ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 10. 3. 1. 2 көркем мәтіндегі мәселені мазмұндас туынды үлгілерімен салыстырып бағалау	11. 3. 1. 1 шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау
2. Көркемдік құндылығы	10. 3. 2. 1 шығарманың танымдық, көркем-эстетикалық құндылығына баға беру	11. 3. 2. 1 шығарманың идеясын көркемдік- эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру
3. Әдеби эссе	10. 3. 3. 1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби хат, лирикалық эссе, миниатюра жазу	11. 3. 3. 1 көркем шығарманың гуманистік, жалпы адамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе жазу
4. Әдеби сын	10. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу	11. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу

15. Осы оқу бағдарламасы жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 10-11-сыныптарына арналған "Абайтану" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

16. Тоқсандағы бөлімдер мен бөлімшелер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Жалпы орта білім беру
деңгейінің қазақ тілі мен
әдебиетін тереңдете оқытатын
гуманитарлық бағыттағы
мамандандырылған желілік
"Абай мектептерінің"
10-11-сыныптарына арналған
"Абайтану" пәнінен
жаңартылған мазмұндағы
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік"Абай мектептерінің" 10-11-сыныптарына арналған "Абайтану" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

1) 10-сынып:

Оқу жоспарының концепциялық негіздері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Білім мазмұнының мақсаты	Білім алушыларға тиісті құзыреттіліктер мен оқу міндеттері
1-тоқсан
"Толық адам" ілімі	Адамның толық (кемел) адам болу идеяларын, қоғамдағы адам болмысы мәселелерін зерделеу. Абайдың "Толық адам ілімі" "Әуелде бір суық мұз-ақыл зерек", "Жапырағы қуарған ескі үмітпен...", "Малға достың мұңы жоқ малдан басқа", "Аш қарын жұбана ма майлы ас жемей", "Көк тұман – алдыңдағы келер заман" өлеңдері, "Он жетінші", "Қырық үшінші" қарасөздері. Қосымша оқуға: Мекемтас Мырзахметұлы "Абайдың "Толық адам" ілімі"	Білу және түсіну	10. 1. 1. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; 10. 1. 2. 1 жекелеген нысандардың, сөз образының идеяны ашудағы рөлін түсіну; 10. 1. 3. 1 мәтіннің өзекті ойын/шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну; 10. 1. 4. 1 шығармадағы объективті идеяны, (пәлсапалық трактаттардағы мәнді), көркемдік шешімді айқындау; 10. 1. 4. 2 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн бірлігін талдау арқылы идеялық мазмұнын түсіну; 10. 1. 5. 1 шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастармен кіріктіре отырып интерпретациялау; 10. 1. 5. 2 көркем шығарманы өзге жанрда (әңгіме, мысал, миниатюра) ауызша/жазбаша интерпретациялау
		Талдау және жинақтау	10. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнын, талдау, (ментальді карта, кластер, тұжырым кестесі нысандарында) жинақтау; 10. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау; 10. 2. 3. 1 шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексика- семантикалық, мәнмәтіндік, образдық, мәнін талдау; 10. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері) авторлық идеалды айқындау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	10. 3. 1. 1 көркем мәтіндегі шығарманың ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 10. 3. 2. 1 шығарманың танымдық, көркем-эстетикалық құндылығына баға беру; 10. 3. 3. 1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби хат, лирикалық эссе, миниатюра жазу; 10. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу
2-тоқсан
"Өлсе өлер табиғат, адам өлмес" (Абайдың пәлсапалық ой- орамдары)	Ғылымның пайдасы мен оны игерудің шарттары туралы Абай пайымы, "...Мені" мен "менікінің" айырмасын ажырата отырып, өмір сүрудегі өсиеттерін өлең жолдары мен қарасөздері арқылы талдап, ой таразысына салу. "Өлсе өлер табиғат, адам өлмес", "Әзелде жас қартаймақ", "Базарға қарап тұрсам әркім барар", "Тоты құс түсті көбелек", "Сағаттың шықылдағы емес ермек, "Нұрлы аспанға тырысып өскенсің сен" өлеңдері; "Бірінші" қарасөзі. Қосымша оқуға: Ғарифолла Есім "Хакім Абай"	Білу және түсіну	10. 1. 1. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; 10. 1. 2. 1 жекелеген нысандардың, сөз образының идеяны ашудағы рөлін түсіну; 10. 1. 3. 1 мәтіннің өзекті ойын/шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну; 10. 1. 4. 1 шығармадағы объективті идеяны, (пәлсапалық трактаттардағы мәнді), көркемдік шешімді айқындау; 10. 1. 4. 2 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн бірлігін талдау арқылы идеялық мазмұнын түсіну; 10. 1. 5. 1 шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастармен кіріктіре отырып интерпретациялау; 10. 1. 5. 2 көркем шығарманы өзге жанрда (әңгіме, мысал, миниатюра) ауызша/жазбаша интерпретациялау
		Талдау және жинақтау	10. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнын, талдау, (ментальді карта, кластер, тұжырым кестесі нысандарда) жинақтау; 10. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау; 10. 2. 3. 1 шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексика- семантикалық, мәнмәтіндік, образдық, мәнін талдау; 10. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері) авторлық идеалды айқындау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	10. 3. 1. 1 көркем мәтіндегі шығарманың ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 10. 3. 1. 2 көркем мәтіндегі мәселені мазмұндас туынды үлгілерімен салыстырып бағалау; 10. 3. 2. 1 шығарманың танымдық, көркем-эстетикалық құндылығына баға беру; 10. 3. 3. 1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби хат, лирикалық эссе, миниатюра жазу; 10. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылар мен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу
3-тоқсан
"Алла өзгермес, адамзат күнде өзгерер"	Абайдың мұсылман діні мен иман жолын таразылайтын ой толғамдарын шығармалары арқылы игереді, Алланы ақылмен тану қағидаттарын пайымдайды. Абай және ислам діні "Алланың өзі де рас, сөзі де рас", "Алла деген сөз жеңіл", "Лай суға май бітпес қой өткенге" өлеңдері; "Он екінші", "Он үшінші", "Жиырма жетінші" қарасөздері. Қосымша оқуға: Ғарифолла Есім. "Абай дүниетанымындағы Алла мен Адам болмысы"	Білу және түсіну	10. 1. 1. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; 10. 1. 2. 1 жекелеген нысандардың, сөз образының идеяны ашудағы рөлін түсіну; 10. 1. 3. 1 мәтіннің өзекті ойын/шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну; 10. 1. 4. 1 шығармадағы объективті идеяны, (пәлсапалық трактаттар дағы мәнді), көркемдік шешімді айқындау; 10. 1. 4. 2 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн бірлігін талдау арқылы идеялық мазмұнын түсіну; 10. 1. 5. 1 шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастар мен кіріктіре отырып интерпрета циялау
		Талдау және жинақтау	10. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнын, талдау, (ментальді карта, кластер, тұжырым кестесі нысандарында) жинақтау; 10. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау; 10. 2. 3. 1 шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексика-семантикалық, мәнмәтіндік, образдық, мәнін талдау; 10. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері) авторлық идеалды айқындау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	10. 3. 1. 1 көркем мәтіндегі шығарманың ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 10. 3. 1. 2 көркем мәтіндегі мәселені мазмұндас туынды үлгілерімен салыстырып бағалау; 10. 3. 2. 1 шығарманың танымдық, көркем-эстетикалық құндылығына баға беру; 10. 3. 3. 1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби хат, лирикалық эссе, миниатюра жазу; 10. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу
4-тоқсан
4. "Заманды қай жан билемек?"	ХІХ ғасырда қазақ даласында орнаған саяси-әлеуметтік жағдайдан билік жүйесінің өзгеруі, оның қазақ қоғамына тиігізген әсері, ұлттық құндылық пен мінез өзгерістері, ел міні туралы ой-пайымдарын өлеңдері мен қарасөздері арқылы саралап тану, өзіндік сыни көзқарас қалыптастыру. "Болыс болдым, мінеки", "Мәз болады болысың", "Болды да партия", "Сәулең болса кеудеңде" өлеңдері; "Сегізінші", "Жиырма екінші" қарасөздері	Білу және түсіну	10. 1. 1. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; 10. 1. 2. 1 жекелеген нысандардың, сөз образының идеяны ашудағы рөлін түсіну; 10. 1. 3. 1 мәтіннің өзекті ойын/шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну; 10. 1. 4. 1 шығармадағы объективті идеяны, (пәлсапалық трактаттардағы мәнді), көркемдік шешімді айқындау; 10. 1. 4. 2 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн бірлігін талдау арқылы идеялық мазмұнын түсіну; 10. 1. 5. 1 шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастармен кіріктіре отырып интерпретациялау; 10. 1. 5. 2 көркем шығарманы өзге жанрда (әңгіме, мысал, миниатюра) ауызша/жазбаша интерпретациялау
		Талдау және жинақтау	10. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнын, талдау, (ментальді карта, кластер, тұжырым кестесі нысандарында) жинақтау; 10. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау; 10. 2. 3. 1 шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексика- семантикалық, мәнмәтіндік, образдық, мәнін талдау; 10. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері) авторлық идеалды айқындау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	10. 3. 1. 1 көркем мәтіндегі шығарманың ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 10. 3. 1. 2 көркем мәтіндегі мәселені мазмұндас туынды үлгілерімен салыстырып бағалау; 10. 3. 2. 1 шығарманың танымдық, көркем-эстетикалық құндылығына баға беру; 10. 3. 3. 1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби хат, лирикалық эссе, миниатюра жазу; 10. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу

2) 11-сынып:

Оқу жоспарының концепция лық негіздері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Білім мазмұны ның мақсаты	Білім алушыларға тиісті құзыреттіліктер мен оқу міндеттері
1-тоқсан
"Ғылымды іздеп, дүниені көздеп екі жаққа үңілдім"	Ақынның шығармашылық бастауларын: қазақтың дәстүрлі өнерінен үйренгенін, сөз өнерін дамытудағы реформаторлық қырын, шығыс әдебиетімен байланысын зерделеу, Абай шығармашылығына шығыс мәдениетінің ықпалын, назиралық дәстүрін таныту, Абайдың тұлғалық кемелдену жолын таныту; Абай және қазақтың төл өнері; Абай және шығыс әдебиеті; "Шығыс ақындарынша", "Жалын мен оттан жаралып", "Мен көрдім ұзын қайың құлағанын" өлеңдері; Абай дастандарындағы шығыстық сарын. ("Масғұт", "Әзім әңгімесі") Қосымша оқуға: Мекемтас Мырзахметов "Абай және Шығыс"	Білу және түсіну	11. 1. 1. 1 шығарма мәтініндегі жекелеген сөздердің образдық, концептілік мәнін түсіну; 11. 1. 2. 1 көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс; 11. 1. 3. 1 көркем шығармадағы образдар (сөз образдары) мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну; 11. 1. 3. 2 шығарманың өзекті ойын, концепциялық мәнін, өмір шындығымен байланыста түсіну; 11. 1. 4. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн тұтастығын талдау арқылы көтерілген әлеуметтік, гуманистік, тұлғатанымдық, психологиялық, заманауи мәселелерді терең түсіну; 11. 1. 5. 1 көркем шығарманың идеялық концепциясын сақтай отырып өзге нысанда (сценарий, мозайка, комикс ) интрепретациялау
		Талдау және жинақтау	11. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнына талдау; 11. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету, авторлық ұстанымды айқындау; 11. 2. 3. 1 қаламгердің даралық стилін (шығарма тілінің лексика-семантикалық, этномәдени, когнитивті мәнін, образдық-эстетикалық өрісін) талдау; 11. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау, авторлық интенция, идеалды айқындау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	11. 3. 1. 1 шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 11. 3. 2. 1 шығарманың идеясын көркемдік-эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру; 11. 3. 3. 1 көркем шығарманың гуманистік, жалпыадамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе жазу; 11. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу
2-тоқсан
Абай және батыс әдебиеті	Абайдың орыс, еуропа әдебиеті классиктері шығармашылық өзектестігін пайымдату. "Абай және Пушкин" ("Амал жоқ, қайттім білдірмей", "Тәңірі қосқан жар едің сен" "Онегиннің сипаты", "Онегиннің Татьянаға жауабы" өлеңдері бойынша) "Абай және Лермонтов" ("Теректің сыйы", "Жолға шықтым бір жым-жырт түнде жалғыз", "Жалғыз жалау", "Жартас", "Дұға") "Босқа әуре боп келдің бе тағы мұнда", "Қараңғы түнде тау қалғып", "Бір қайғыны ойласаң, жүз қайғыны қозғайды", "Өзіңе сенбе жас ойшыл", "Ауру жүрек ақырын соғады жай" өлеңдері. Қосымша оқуға: "Татьянаның қырдағы әні" ("Абай жолы" роман-эпопеясынан үзінді), Мұхтар Әуезовтің "Абай және орыс әдебиеті" еңбегі	Білу және түсіну	11. 1. 1. 1 шығарма мәтініндегі жекелеген сөздердің образдық, концептілік мәнін түсіну; 11. 1. 2. 1 көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс; 11. 1. 3. 1 көркем шығармадағы образдар (сөз образдары) мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну; 11. 1. 3. 2 шығарманың өзекті ойын, концепциялық мәнін, өмір шындығымен байланыста түсіну; 11. 1. 4. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн тұтастығын талдау арқылы көтерілген әлеуметтік, гуманистік, тұлғатанымдық, психологиялық, заманауи мәселелерді терең түсіну; 11. 1. 5. 1 көркем шығарманың идеялық концепциясын сақтай отырып өзге нысанда (сценарий, мозайка, комикс ) интрепретациялау
		Талдау және жинақтау	11. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнына талдау, авторлық ұстанымды айқындау; 11. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету, авторлық ұстанымды айқындау; 11. 2. 3. 1 қаламгердің даралық стилін (шығарма тілінің лексика-семантикалық, этномәдени, когнитивті мәнін, образдық-эстетикалық өрісін) талдау; 11. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау, авторлық интенция, идеалды айқындау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	11. 3. 1. 1 шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 11. 3. 2. 1 шығарманың идеясын көркемдік-эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру; 11. 3. 3. 1 көркем шығарманың гуманистік, жалпы адамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе жазу; 11. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу
3-тоқсан
3. "Мыңмен жалғыз алыстым"	"Соқтықпалы, соқпақсыз" өміріндегі жалғыздық күйін, мұң мен зарын пайымдату, Абайдың ойшылдығы мен ақындық өрісін таныту. "Қалың елім, қазағым, қайран жұртым", "Жүрегім менің – қырық жамау", "Өлсем орным қара жер сыз болмай ма", "Көлеңке басын ұзартып", "Ауру жүрек ақырын соғады жай", "Қарашада өмір тұр", "Қажымас дос халықта жоқ" өлеңдері. Қосымша оқуға: Қайым Мұхамедханов "Абай шығармаларының текстологиясы жайында"	Білу және түсіну	11. 1. 1. 1 шығарма мәтініндегі жекелеген сөздердің образдық, концептілік мәнін түсіну; 11. 1. 2. 1 көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс; 11. 1. 3. 1 көркем шығармадағы образдар (сөз образдары) мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну; 11. 1. 3. 2 шығарманың өзекті ойын, концепциялық мәнін, өмір шындығымен байланыста түсіну; 11. 1. 4. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн тұтастығын талдау арқылы көтерілген әлеуметтік, гуманистік, тұлғатанымдық, психологиялық, заманауи мәселелерді терең түсіну; 11. 1. 5. 1 көркем шығарманың идеялық концепциясын сақтай отырып өзге нысанда (сценарий, мозайка, комикс) интрепретациялау
		Талдау және жинақтау	11. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнына талдау, авторлық ұстанымды айқындау; 11. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету, авторлық ұстанымды айқындау; 11. 2. 3. 1 қаламгердің даралық стилін (шығарма тілінің лексика-семантикалық, этномәдени, когнитивті мәнін, образдық-эстетикалық өрісін) талдау; 11. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау, авторлық интенция, идеалды айқындау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	11. 3. 1. 1 шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 11. 3. 2. 1 шығарманың идеясын көркемдік-эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру; 11. 3. 3. 1 көркем шығарманың гуманистік, жалпы адамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе жазу; 11. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу
4-тоқсан
Абай шығармаларындағы дәстүр мен жаңашылдық	Абайдың ақындық мектебі, ақындық өрісі, Абайдың қазақ өлеңіне әкелген жаңалығын, Абайдың сөз саптасы, тілінің көркемдік қырларын қазақ әдебиетіндегі көшбасшылық орнын таныту; Абайдың ақын шәкірттері (Шәкірім, Көкбай, Ақылбай, Мағауия ақын шәкірттері) Абайдың қазақ өлеңіне әкелген жаңалығы: "Бойы бұлғаң", "Жарым жақсы киім киіп", "Бай секілді", "Ата-анаға көз қуаныш", "Сен мені не етесің" өлеңдері, Абай шығармаларының тілі (Абай лирикасы бойынша). Қосымша оқуға: Қажым Жұмалиев "Абайға дейінгі қазақ поэзиясы және Абай поэзиясының тілі" Рабиға Сыздықова "Абай шығармаларының тілі" Қайым Мұхамедханов "Абайдың ақын шәкірттері"	Білу және түсіну	11. 1. 1. 1 шығарма мәтініндегі жекелеген сөздердің образдық, концептілік мәнін түсіну; 11. 1. 2. 1 көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс; 11. 1. 3. 1 көркем шығармадағы образдар (сөз образдары) мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну; 11. 1. 3. 2 шығарманың өзекті ойын, концепциялық мәнін, өмір шындығымен байланыста түсіну; 11. 1. 4. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен мазмұн тұтастығын талдау арқылы көтерілген әлеуметтік, гуманистік, тұлғатанымдық, психологиялық, заманауи мәселелерді терең түсіну; 11. 1. 5. 1 көркем шығарманың идеялық концепциясын сақтай отырып өзге нысанда (сценарий, мозайка, комикс ) интрепретациялау
		Талдау және жинақтау	11. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнына талдау, авторлық ұстанымды айқындау; 11. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдарды жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету, авторлық ұстанымды айқындау; 11. 2. 3. 1 қаламгердің даралық стилін (шығарма тілінің лексика-семантикалық, этномәдени, когнитивті мәнін, образдық-эстетикалық өрісін) талдау; 11. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау, авторлық интенция, идеалды айқындау
		Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)	11. 3. 1. 1 шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 11. 3. 2. 1 шығарманың идеясын көркемдік-эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру; 11. 3. 3. 1 көркем шығарманың гуманистік, жалпы адамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе жазу; 11. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына
192-1 қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 5-9-сыныптарына арналған "Қазақ тілі" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде)

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. Қазақ тілі пәнін оқыту мақсаты – мемлекеттік тілді қадірлейтін, қоғамдық мәнін түсінетін тұлға қалыптастыру, қазақ әдеби тілі нормаларын сақтап, дұрыс қолдана білуге, шығармашылыққа үйрету, ең бастысы, орта мектепке сай лингвистикалық білім беру.

3. "Қазақ тілі" оқу пәнін тереңдетіп оқытудың негізгі міндеттері:

1) қазақ тілін Қазақстан Республикасының аумағында қоғамның барлық салаларында еркін қолдана білуі үшін білім алушының коммуникативтік дағдыларын жетілдіру, еркін сөйлеуге және сауатты жазуға үйрету;

2) мәтіннің типтерін, стилін, жанрын тану үшін мәтінді құрайтын барлық тілдік құралдарды, синтаксистік құрылымдарды, лексикалық бірліктерді, сөздің дыбыстық және морфемдік құрамын тануға үйрету;

3) ауызша және жазбаша мәтінтудыру дағдыларын жетілдіру үшін орфоэпия және орфография нормаларын білу, сөйлеу мәдениетін және шешендік өнерді меңгеру, түрлі стильдер мен жанрларда мәтінтудырудың әдіс-тәсілдерін жетілдіру;

4) мәтіндерге қойылған мақсатқа сәйкес қорытынды синтез, анализ жасау, бағалау дағыларын қалыптастыру.

2-тарау. "Қазақ тілі" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Қазақ тілі" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 5-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;

2) 6-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;

3) 7-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;

4) 8-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат;

5) 9-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат.

5. Оқу мақсаттары қазақ тілін ғылыми пән ретінде оқитын білім алушыларға мәтінтану мен мәтінтудыру дағдыларын жетілдіру арқылы өмірге қажет функционалды білім беруді көздейді. Мұның өзі орта мектеп деңгейіне сай лингвистикалық білім алуға негізделеді.

Оқу мазмұны 3 бөлімнен тұрады:

1) мәтінтану: тыңдау және оқу арқылы мәтіннің мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша ойды таба білу, мәтін бойынша сұрақтар құрастыра білу, әртүрлі ресурс көздерінен қажетті ақпаратты алумен қатар, мәтіннің стилі мен жанрын, мәтіннің типтерін және әр типке тиісті қолданылатын тілдік құралдарын ажырата білуден тұрады;

2) мәтінтудыру: мәтіннің мазмұнын айту кезінде орфоэпиялық нормаларды сақтаудан бастап, тіл мәдениетінің талаптарын орындай отырып, шешен сөйлеу деңгейіне жетуді көздейді. Орфографияжәне пунктуация талаптарын сақтай отырып, барлық стильдер мен жанрларда мәтін жаза алу арқылы мәтінтудыру дағдысын жетілдіруді көздейді;

3) әдеби тіл нормалары: айту және жазу әрекеті кезінде лексика-грамматикалық нормаларды, оның ережелерін және ерекшеліктерін қатаң сақтауды үйретуді көздейді.

6. "Мәтінтану" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) мәтіннің мазмұнын тану;

2) мәтіннің стилі мен жанрын тану.

7. "Мәтінтудыру" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) ауызекі сөйлеу және көркем әдебиет стильдерінде мәтінтудыру;

2) ауызекі және көркем әдебиет стилінде ауызша сөйлеу;

3) ресми стильде мәтінтудыру, сөйлеу;

4) публицистикалық стильде мәтінтудыру, сөйлеу;

5) ғылыми стильде мәтінтудыру, сөйлеу.

8. "Әдеби тіл нормаларын сақтау" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) лексика-грамматикалық норма;

2) орфографиялық норма;

3) орфоэпиялық норма;

4) пунктуациялық норма.

9. 5-сыныпқа арналған "Қазақ тілі" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) мәтінтану:

оқылым стратегияларын қолданып, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау; тыңдалым мәтіні бойынша тірек сөздер мен жетекші сұрақтар құрастыру; мәтін құрылымын сақтай отырып жоспар құру; мәтінде баяндалған оқиғаның себебі мен мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау; мәтіндегі шешімге пікір білдіру, балама шешімдер ұсыну; мәтіннен ауызекі сөйлеу стиліне тән элементтерді ажырата білу; мәтіннен ауызекі сөйлеу және жазба тілдердің стильдік айырмашылықтарын тану; ауызекі сөйлеу стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау;

2) мәтінтудыру:

әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, суреттер бойынша сипаттау мәтінін жазу; ауызекі сөйлеу үлгілері кездесетін сипаттау, баяндау мәтіндерін жазу дағдыларын қалыптастыру; сәлемдесу, танысу, рұқсат сұрау, қоштасу кезінде ұлттық этикетті сақтау; берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (құттықтау хат, хабарлама хат) мәтін жазу; өзін және қоршаған ортаны таныстырумәтінін сөйлеу нормасына сай құрап айту; мәтіндегі негізгі ойды айқындап, жинақы мәтін жазу дағдысын қалыптастыру; әдеби тіл нормалары бойынша өз бетінше ереже, анықтама құрап жазу, ойын ауызша дәлелдеу;

3) әдеби тіл нормаларын сақтау:

лексика-грамматикалық норма: сөз таптары (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) және олардың мағыналық түрлерін ажырату; есім сөздердің түрленуін анықтау; сөз таптарына (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) морфологиялық талдау жасау; қазақ тілінің дыбыстық жүйесін білу, фонетикалық талдау жасау; сөз мағыналарын ажырата білу, лексикалық талдау жасау; сөйлемнің айтылу сазы мен мақсатына қарай түрлерін ажырату, синтаксистік талдау жасау;

айтылым-жазылым нормалары:

орфографиялық норма: әріптердің емлесі, түбір сөздердің сақталуы мен қосымшалардың жалғануын ескере отырып, терме диктантын жазу;

пунктуациялық норма: сөйлем соңында және сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін білу;

орфоэпиялық норма: сөздердің жуан, жіңішке үндесімі мен қосымша жалғану кезіндегі айтылым нормаларын сақтау.

10. 6-сыныпқа арналған "Қазақ тілі" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) мәтінтану:

оқылым стратегияларын қолданып, комментарий жасау; тыңдалым мәтінінде көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастыру; мәтін құрылымын анықтау; мәтінде баяндалған дәлелдер мен фактілерді ажырату арқылы негізгі ойды анықтау; әртүрлі дереккөздерден алынған ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру; көркем әдебиет стилінің құрылымын және өзіндік белгілерін білу; ауызекі тіл мен көркем әдебиет жанрының ерекшеліктерін білу; көркем әдебиет стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау;

2) мәтінтудыру:

Әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, суреттер, сызба, кесте бойынша әңгімелеу мәтінін жазу; көркем әдебиет стилінің нормаларын сақтап берілген тақырып бойынша шығармашылық диктант жазу; қазақ тілінде қалыптасқан қаратпаларды қолдану нормаларын сақтау дағдыларын қалыптастыру; берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (өтініш, түсініктеме) мәтін жазу; тұрмыстық зат және техника құралдары туралы мақтау, жарнамалау мәтінін аритикуляциялық талаптарға сай айту; көтерілген мәселеге (тақырыпқа) өз ойын білдіру арқылы шағын мәтін жазу; түсіндірме сөздіктің стилімен жеке сөздердің мағынасын ашу, көпшілікке түсіндіру;

3) әдеби тіл нормаларын сақтау:

лексика-грамматикалық норма: сөз таптары (есімдік, үстеу, шылау) және оның мағыналық түрлерін ажырату; есім сөздер мен есімдіктің түрленуін (септеу) анықтау; сөз таптарына (есімдік, үстеу, шылау, етістік) морфологиялық талдау жасау; айтылым кезіндегі үндестік заңының сақталуын білу, фонологиялық талдау жасау; сөздік құрамның толығу ерекшеліктерін білу, лексикалық талдау жасау; сөз тіркестері және оларға тән синтаксиситік белгілерді ажырата білу, синтаксистік талдау жасау.

Айтылым-жазылым нормалары:

орфографиялық норма: есту диктантын жазу кезінде күрделі сөздер мен сөз тіркестерінің сыңарларының орфографиялық нормасын сақтау;

пунктуациялық норма: үтірді қоюдың ұстанымдары мен әртүрлі орындарын білу;

орфоэпиялық норма: түбір мен қосымша және күрделі сөз ішіндегі дыбыстардың ықпалдастығын (ілгерінді, кейінді, тоғыспалы) сақтау.

11. 7-сыныпқа арналған "Қазақ тілі" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) мәтінтану:

оқылым стратегияларын қолданып, зерттеп оқу; тыңдалым мәтіні бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру; мәтіннің қарым-қатынас формасын ажырату (диалогтік, монологтік, полилогтік); мәтіндегі ақпаратты ғаламдық мәселелермен байланыстыру арқылы негізгі ойды анықтау; мәтіннің функционалдық-мағыналық типін талқылау; көркем әдебиет пен публицистикалық стильдің өзіне тән белгілерін салыстыру; публицистикалық стильге тән жанрларды ажырата білу; публицистикалық стильге тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау;

2) мәтінтудыру:

әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, өлеңдерді сюжетті мәтінге айналдыру; бейнебаян желісіне сүйеніп оқиғаны көркем мәтін стилінде мазмұндау дағдыларын қалыптастыру; тілдік қарым-қатынас кезінде бейвербалды құралдарды ұлттық талаптарға сай қолдану; берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (өмірбаян, мінездеме, түйіндеме) мәтін жазу; публицистикалық стильге тән ерекшеліктерді сақтай отырып, монолог айту немесе диалогқа белсене қатысу дағдыларын жетілдіру; тақырыпқа сәйкес сипаттау, баяндау түрінде эссе жазу; ғылыми мәтінді жинақтап аннотация жазу және оны тезиске айналдырып баяндау;

3) әдеби тіл нормаларын сақтау:

лексика-грамматикалық норма: атауыш және көмекші сөздерді ажырату; етістіктің түрлері мен категорияларының ерекшеліктерін тану; сөз таптарына (сын есім, етістік) морфологиялық талдау жасау; айтылым, жазылым кезіндегі үндестік заңын тану, фонологиялық талдау жасау; сөздердің түпкі және туынды мағынасын ажырата білу, лексикалық талдау жасау; сөйлем мүшелерінің сөйлемдегі қызметін ажырата білу, синтаксистік талдау жасау.

Айтылым-жазылым нормалары:

орфографиялық норма: буын үндестігінің нормасын және оларға жалғанатын қосымшалар мен буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалардың жазылу ерекшеліктерін білу;

пунктуациялық норма: сөйлем соңына қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді білу;

орфоэпиялық норма: сөздердің жуан-жіңішкелік үндесімі мен ерін үндестігі нормаларын сақтауға дағдылану;

12. 8-сыныпқа арналған "Қазақ тілі" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) мәтінтану:

оқылым стратегияларын қолданып, талдап оқу; тыңдалым мәтіні бойынша альтернативті сұрақтар құрастыру; тақырыбы ұқсас әртүрлі стильдегі мәтіндердің түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау, пайымдау) салыстыра талдау; мәтіннің коммуникациялық табиғатына талдау жасау арқылы негізгі ойды анықтау; мәтінді ақпараттың өзектілігі мен құндылығы тұрғысынан бағалау; ресми стильдің қызметі мен өзіне тән рәсімделу үлгілерін білу; ресми стильге тән жанрларды ажырата білу; ресми іс-қағаздар стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау;

2) мәтінтудыру:

берілген тақырыптардың бірін таңдап, пайымдау мәтінін жазу; көркем мәтін стилінің тілдік ерекшеліктерін сақтап, түрлі жанрларда мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру; ауызша сөйлеу және өлең оқу кезінде интонацияның құрамдас бөліктерін сақтау; берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (алғыс хат, сұраныс хат) мәтін жазу; публицистикалық стильге тән ерекшеліктерді сақтай отырып, көпшілік алдында оқуға арналған үндеу, уағыз, үгіт-насихат мәтіндерін құрастыру; автордың негізгі ойын сақтай отырып, сұхбат құрастыру; берілген тақырып бойынша презентация дайындау және оны көпшілік алдында қорғау;

3) әдеби тіл нормаларын сақтау:

лексика-грамматикалық норма: сөз таптары (одағай, еліктеу, оқшау сөздер) және оның мағыналық түрлерін ажырату; сөз таптарының сөйлемдегі қызметін тану; сөз таптарына (еліктеу, одағай, оқшау сөздер) морфологиялық талдау жасау; сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді ажырата білу; етістіктерді лексика-грамматикалық топтарға ажырата білу, лексикалық мағынасын ашу; сөз тіркесінің сөйлемдегі байланысу тәсілдері мен түрлерін ажырата білу, синтаксистік талдау жасау.

Айтылым-жазылым нормалары:

орфографиялық норма: дыбыстардың түрленімі, құранды дауысты дыбыстар, буын жігі және тасымал, күрделі атаулар мен қысқарған сөздер емлесі;

пунктуациялық норма: сөйлем ішіне қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді білу;

орфоэпиялық норма: сөйлеу ішіндегі, сөз арасындағы дыбыс өзгерістерінің орфоэпиялық нормаларын сақтау.

13. 9-сыныпқа арналған "Қазақ тілі" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) мәтінтану:

белгілі мақсат үшін оқылым стратегияларын тиімді қолдана білу; тыңдалым мәтіні бойынша сократтық сұрақтар құрастыру; мәтіннің мағыналық құрылымын қамтамасыз ететін талаптарына талдау жасау (байланыстылық, бүтіндік, қисындылық, ақпараттылық); мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдай отырып, негізгі ойды анықтау;проблемалық мәтіннің мазмұнын сыни тұрғыдан бағалау, оны шешу жөнінде өз болжамын айту; ресми стиль мен ғылыми стильдің өзіне тән ерекшеліктерін салыстыру; мәтіннің құрылымы мен рәсімделуі арқылы ғылыми стильге тән жанрлық ерекшеліктерін ажырату; ғылыми стильге тән ерекшеліктерді білу және қолдану;

2) мәтінтудыру:

берілген шығарманы талқылап, сыни мәтін тудыру; түрлі жанрларда көркем мәтін тудыру кезінде паймыдау және қорытындылау дағдыларын қалыптастыру; сөздің композициясын, сөйлеу техникасын, сөз өнерін игеру дағдыларын жетілдіру; берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (заң баптарын құрастыру) мәтін жазу; көпшілік алдында сөйлеу техникасын жетілдіру, келтірген фактілерге сендіру қабілетін және суырыпсалма өнерін, ділмарлықты жетілдіру; берілген тақырыпта салыстыру, дәлелдеу эссесін жазу;

терминдер мен кәсіби сөздерді қолданып ғылыми жұмыс жазу және қорғау;

3) әдеби тіл нормаларын сақтау:

лексика-грамматикалық норма: сөз таптары және оның мағыналық түрлерін ажырату; грамматикалық ұғымдарды (форма, мағына, категория) ажырату; мәтіндегі барлық сөздердің морфологиялық құрамын білу, барлық сөз таптарына морфологиялық талдау жасау; сөйлемдерді сөз сазына қарай ырғақтық топтарға бөлу; сөз мағынасының түрлері және оларды типтендіре білу, лексикалық талдау жасау; сөйлемнің құрылымдық, мағыналық түрлерін білу, сөйлемдерге кешенді синтаксистік талдау жасау.

Айтылым-жазылым нормалары:

орфографиялық норма: кірме сөздердің игерілген және игерілмеген түрлерін жазу ережелерін және жалпы қазақ тілінің емле ережелерін сақтау;

пунктуациялық норма: тыныс белгілердің қойылым ұстанымдарын (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) білу;

орфоэпиялық норма: сөйлемді ырғақты топтарға бөліп, сөйлеу сазын сақтап айту дағдыларын жетілдіру.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

14. Бағдарламада оқыту мақсаттары сан мен әріптен тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші, үшінші сандар бөлім мен бөлімше, төртінші сан бөлімшедегі оқыту мақсатының реттік номерін көрсетеді. 5.1.2.1 кодында: "5" – сынып, "1.2" – бөлім мен бөлімше, "1" – оқыту мақсатының реттік саны.

15. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген.

1) мәтінтану:
Білім алушылар:
	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Мәтіннің мазмұнын тану	5. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау	6. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, комментарий жасау	7. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, зерттеп оқу	8. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, талдап оқу	9. 1. 1. 1 белгілі мақсат үшін оқылым стратегияларын тиімді қолдана білу
	5. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша тірек сөздер мен жетекші сұрақтар құрастыру	6. 1. 1. 2 тыңдалым мәтінінде көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастыру	7. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру	8. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша альтернативті сұрақтар құрастыру	9. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша сократтық сұрақтар құрастыру
	5. 1. 1. 3 мәтін құрылымын сақтай отырып жоспар құру	6. 1. 1. 3 мәтін құрылымын анықтау	7. 1. 1. 3 мәтіннің қарым-қатынас формасы ажырату (диалогтік, монологтік, полилогтік)	8. 1. 1. 3 тақырыбы ұқсас әртүрлі стильдегі мәтіндердің түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау, пайымдау) салыстыра талдау	9. 1. 1. 3 мәтіннің мағыналық құрылымын қамтамасыз ететін талаптарына талдау жасау (байланыстылық, бүтіндік, қисындылық, ақпараттылық)
	5. 1. 1. 4 мәтінде баяндалған оқиғаның себебі мен мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау	6. 1. 1. 4 мәтінде баяндалған дәлелдер мен фактілерді ажырату арқылы негізгі ойды анықтау	7. 1. 1. 4 мәтіндегі ақпаратты ғаламдық мәселелермен байланыстыру арқылы негізгі ойды анықтау	8. 1. 1. 4 мәтіннің коммуника циялық табиғатына талдау жасау арқылы негізгі ойды анықтау	9. 1. 1. 4 мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдай отырып, негізгі ойды анықтау
	5. 1. 1. 5 мәтіндегі шешімге пікір білдіру, балама шешімдер ұсыну	6. 1. 1. 5 әртүрлі дереккөздерден алынған ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру	7. 1. 1. 5 мәтіннің функционалдық-мағыналық типін талқылау	8. 1. 1. 5 мәтінді ақпараттың өзектілігі мен құндылығы тұрғысынан бағалау	9. 1. 1. 5 проблемалық мәтіннің мазмұнын сыни тұрғыдан бағалау, оны шешу жөнінде өз болжамын айту
2. Мәтіннің стилі мен жанрын тану	5. 1. 2. 1 мәтіннен ауызекі сөйлеу стиліне тән элементтерді ажырата білу	6. 1. 2. 1 көркем әдебиет стилінің құрылымын және өзіндік белгілерін білу	7. 1. 2. 1 көркем әдебиет пен публицистикалық стильдің өзіне тән белгілерін салыстыру	8. 1. 2. 1 ресми стильдің қызметі мен өзіне тән рәсімделу үлгілерін білу	9. 1. 2. 1 ресми стиль мен ғылыми стильдің өзіне тән ерекшеліктерін салыстыру
	5. 1. 2. 2 мәтіннен ауызекі сөйлеу және жазба тілдердің стильдік айырмашылықтарын тану	6. 1. 2. 2 ауызекі тіл мен көркем әдебиет жанрының ерекшеліктерін білу	7. 1. 2. 2 публицистикалық стильге тән жанрларды ажырата білу	8. 1. 2. 2 ресми стильге тән жанрларды ажырата білу	9. 1. 2. 2 мәтіннің құрылымы мен рәсімделуі арқылы ғылыми стильге тән жанрлық ерекшеліктерін ажырату
	5. 1. 2. 3 ауызекі сөйлеу стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау	6. 1. 2. 3 көркем әдебиет стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау	7. 1. 2. 3 публицистикалық стильге тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау	8. 1. 2. 3 ресми іс-қағаздар стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау	9. 1. 2. 3 ғылыми стильге тән ерекшеліктерді білу және қолдану
2) мәтінтудыру:
1) Көр кем әдебиет және ауызекі сөйлеу стильдерінде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдірУ	5. 2. 1. 1 әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, суреттер бойынша сипаттау мәтінін жазу	6. 2. 1. 1 әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, суреттер, сызба, кесте бойынша әңгімелеу мәтінін жазу	7. 2. 1. 1 әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, өлеңдерді сюжетті мәтінге айналдыру	8. 2. 1. 1 берілген тақырыптардың бірін таңдап, пайымдау мәтінін жазу	9. 2. 1. 1 берілген шығарманы талқылап, сыни мәтін тудыру
	5. 2. 1. 2 ауызекі сөйлеу үлгілері кездесетін сипаттау, баяндау мәтіндерін жазу дағдыларын қалыптастыру	6. 2. 1. 2 көркем әдебиет стилінің нормаларын сақтап, берілген тақырып бойынша шығармашылық диктант жазу	7. 2. 1. 2 бейнебаян желісіне сүйеніп, оқиғаны көркем мәтін стилінде мазмұндау дағдыларын қалыптастыру	8. 2. 1. 2 көркем мәтін стилінің тілдік ерекшеліктерін сақтап, түрлі жанрларда мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру	9. 2. 1. 2 түрлі жанрларда көркем мәтін тудыру кезінде паймыдау және қорытындылау дағдыларын қалыптастыру
	5. 2. 1. 3 сәлемдесу, танысу, рұқсат сұрау, қоштасу кезінде ұлттық этикетті сақтау	6. 2. 1. 3 қазақ тілінде қалыптасқан қаратпаларды қолдану нормаларын сақтау дағдыларын қалыптастыру	7. 2. 1. 3 тілдік қарым-қатынас кезінде бейвербалды құралдарды ұлттық талаптарға сай қолдану	8. 2. 1. 3 ауызша сөйлеу және өлең оқу кезінде интонацияның құрамдас бөліктерін сақтау	9. 2. 1. 3 сөздің композициясын, сөйлеу техникасын, сөз өнерін игеру дағдыларын жетілдіру
2) Ресми іс-қағаздар стилінде жазылым дағдыларын жетілдіру	5. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (құттықтау хат, хабарлама хат) мәтін жазу	6. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (өтініш, түсініктеме) мәтін жазу	7. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (өмірбаян, мінездеме, түйіндеме) мәтін жазу	8. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (алғыс хат, сұраныс хат) мәтін жазу	9. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (заң баптарын құрастыру) мәтін жазу
3) Публицистикалық стильде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру	5. 2. 3. 1 өзін және қоршаған ортаны таныстыру мәтінін сөйлеу нормасына сай құрап айту	6. 2. 3. 1 тұрмыстық зат және техника құралдары туралы мақтау, жарнамалау мәтінін аритикуляциялық талаптарға сай айту	7. 2. 3. 1 публицистикалық стильге тән ерекшеліктерді сақтай отырып, монолог айту немесе диалогқа белсене қатысу дағдыларын жетілдіру	8. 2. 3. 1 публицистикалық стильге тән ерекшеліктерді сақтай отырып, көпшілік алдында оқуға арналған үндеу, уағыз, үгіт-насихат мәтіндерін құрастыру	9. 2. 3. 1 көпшілік алдында сөйлеу техникасын жетілдіру, келтірген фактілерге сендіру қабілетін және суырыпсалма өнерін, ділмарлықты жетілдіру
	5. 2. 3. 2 мәтіндегі негізгі ойды айқындап, жинақы мәтін жазу дағдысын қалыптастыру	6. 2. 3. 2 көтерілген мәселеге (тақырыпқа) өз ойын білдіру арқылы шағын мәтін жазу	7. 2. 3. 2 тақырыпқа сәйкес сипаттау, баяндау түрінде эссе жазу	8. 2. 3. 2 автордың негізгі ойын сақтай отырып, сұхбат құрастыру	9. 2. 3. 2 берілген тақырыпта салыстыру, дәлелдеу эссесін жазу
4) Ғылыми стильде айтылым және жазылым дағдыларын жетілдіру	5. 2. 4. 1 әдеби тіл нормалары бойынша өз бетінше ереже, анықтама құрап жазу, ойын ауызша дәлелдеу	6. 2. 4. 1 түсіндірме сөздіктің стилімен жеке сөздердің мағынасын ашу, көпшілікке түсіндіру	7. 2. 4. 1 ғылыми мәтінді жинақтап аннотация жазу және оны тезиске айналдырып баяндау	8. 2. 4. 1 берілген тақырып бойынша презентация дайындау және оны көпшілік алдында қорғау	9. 2. 4. 1 терминдер мен кәсіби сөздерді қолданып ғылыми жұмыс жазу және қорғау
3) әдеби тіл нормалары:
1) Лексика-грамматикалық норма	5. 3. 1. 1 сөз таптары (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) және олардың мағыналық түрлерін ажырату	6. 3. 1. 1 сөз таптары (есімдік, үстеу, шылау) және оның мағыналық түрлерін ажырату	7. 3. 1. 1 атауыш және көмекші сөздерді ажырату	8. 3. 1. 1 сөз таптары (одағай, еліктеу, оқшау сөздер) және оның мағыналық түрлерін ажырату	9. 3. 1. 1 сөз таптары және оның мағыналық түрлерін ажырату
	5. 3. 1. 2 есім сөздердің түрленуін анықтау	6. 3. 1. 2 есім сөздер мен есімдіктің түрленуін анықтау	7. 3. 1. 2 етістіктің түрлері мен категорияларының ерекшеліктерін тану	8. 3. 1. 2 сөз таптарының сөйлемдегі қызметін тану	9. 3. 1. 2 грамматикалық ұғымдарды (форма, мағына, категория) ажырату
	5. 3. 1. 3 сөз таптарына (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) морфологиялық талдау жасау	6. 3. 1. 3 сөз таптарына (есімдік, үстеу, шылау, етістік) морфологиялық талдау жасау	7. 3. 1. 3 сөз таптарына (сын есім, етістік) морфологиялық талдау жасау	8. 3. 1. 3 сөз таптарына (еліктеу, одағай, оқшау сөздер) морфологиялық талдау жасау	9. 3. 1. 3 мәтіндегі барлық сөздердің морфологиялық құрамын білу, барлық сөз таптарына морфологиялық талдау жасау
	5. 3. 1. 4 қазақ тілінің дыбыстық жүйесін білу, фонетикалық талдау жасау	6. 3. 1. 4 айтылым кезіндегі үндестік заңының сақталуын білу, фонологиялық талдау жасау	7. 3. 1. 4 айтылым, жазылым кезіндегі үндестік заңын тану, фонологиялық талдау жасау	8. 3. 1. 4 сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді ажырата білу	9. 3. 1. 4 сөйлемдерді сөз сазына қарай ырғақтық топтарға бөлу
	5. 3. 1. 5 сөз мағыналарын ажырата білу, лексикалық талдау жасау	6. 3. 1. 5 сөздік құрамның толығу ерекшеліктерін білу, лексикалық талдау жасау	7. 3. 1. 5 сөздердің түпкі және туынды мағынасын ажырата білу, лексикалық талдау жасау	8. 3. 1. 5 етістіктерді лексика-грамматикалық топтарға ажырата білу, лексикалық мағынасын ашу	9. 3. 1. 5 сөз мағынасының түрлері және оларды типтендіре білу, лексикалық талдау жасау
	5. 3. 1. 6 сөйлемнің айтылу сазы мен мақсатына қарай түрлерін ажырату, синтаксистік талдау жасау	6. 3. 1. 6 сөз тіркестері және оларға тән синтаксиситік белгілерді ажырата білу, синтаксистік талдау жасау	7. 3. 1. 6 сөйлем мүшелерінің сөйлемдегі қызметін ажырата білу, синтаксистік талдау жасау	8. 3. 1. 6 сөз тіркесінің сөйлемдегі байланысу тәсілдері мен түрлерін ажырата білу, синтаксистік талдау жасау	9. 3. 1. 6 сөйлемнің құрылымдық, мағыналық түрлерін білу, сөйлемдерге кешенді синтаксистік талдау жасау
2) Айтылым- жазылым нормалары	5. 3. 2. 1 әріптердің емлесі, түбір сөздердің сақталуы мен қосымшалардың жалғануын ескере отырып, терме диктантын жазу	6. 3. 2. 1 есту диктантын жазу кезінде күрделі сөздер мен сөз тіркестерінің сыңарларыныңорфографиялық нормасын сақтау	7. 3. 2. 1 буын үндестігінің нормасын және оларға жалғанатын қосымшалар мен буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалардың жазылу ерекшеліктерін білу	8. 3. 2. 1 дыбыстардың түрленімі, құранды дауысты дыбыстар, буын жігі және тасымал, күрделі атаулар мен қысқарған сөздер емлесі	9. 3. 2. 1 кірме сөздердің игерілген және игерілмеген түрлерін жазу ережелерін және жалпы қазақ тілінің емле ережелерін сақтау
	5. 3. 2. 2 сөйлем соңында және сөйлем ішінде қойылатынтыныс белгілерін білу	6. 3. 2. 2 үтірді қоюдың ұстанымдары мен әртүрлі орындарын білу	7. 3. 2. 2 сөйлем соңына қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді білу	8. 3. 2. 2 сөйлем ішіне қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді білу	9. 3. 2. 2 тыныс белгілердің қойылым ұстанымдарын (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) білу
	5. 3. 2. 3 сөздердің жуан, жіңішке үндесімі мен қосымша жалғану кезіндегі айтылым нормаларын сақтау	6. 3. 2. 3 түбір мен қосымша және күрделі сөз ішіндегі дыбыстардың ықпалдастығын (ілгерінді, кейінді, тоғыспалы) сақтау	7. 3. 2. 3 сөздердің жуан-жіңішкелік үндесімі мен ерін үндестігі нормаларын сақтауға дағдылану	8. 3. 2. 3 сөйлеу ішіндегі сөз арасындағы дыбыс өзгерістерінің орфоэпиялық нормаларын сақтау	9. 3. 2. 3 сөйлемді ырғақты топтарға бөліп, сөйлеу сазын сақтап айту дағдыларын жетілдіру

16. Осы оқу бағдарламасы негізгі орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 5-9-сыныптарына арналған "Қазақ тілі" оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады. Ұзақ мерзімді жоспарда барлық сынып бойынша әр тарауда қамтылуы тиіс оқу мақсаттарының көлемі белгіленген.

17. Тоқсандағы бөлімдер мен бөлімшелер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің қазақ тілі мен
әдебиетін тереңдете оқытатын
гуманитарлық бағыттағы
мамандандырылған желілік
"Абай мектептерінің"
5-9-сыныптарына арналған
"Қазақ тілі" оқу пәнінен
жаңартылған мазмұндағы
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 5-9-сыныптарына арналған "Қазақ тілі" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар (оқыту қазақ тілінде)

1) 5-сынып:

Лексикалық бөлім	Әдеби тіл нормалары	Білім алу әрекетінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Заттар
Атаулар әлемі (деректі, дерексіз заттар, кісі есімдері, жер-су атаулары, қоршаған орта, жалпы зат атаулары)	1.1. Зат атаулары. Зат есім. Зат есімнің сұрақтары 1.2 Зат есімнің лексика-семантикалық топтары (дене мүшелері атаулары, кісі есімдері, киім атаулары, мал атаулары, тамақ атаулары, құрылыс атаулары) 1.3 Жанды және жансыз зат есімдер 1.4 Жалпы зат есімдер 1.5 Жалқы зат есімдер 1.6 Антропонимдер 1.7 Топонимдер 1.8 Зат есімнің көптелуі 1.9 Дара және күрделі зат есімдер	Мәтінтану	5. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау; 5. 1. 1. 3 мәтін құрылымын сақтай отырып жоспар құру; 5. 1. 2. 1 мәтіннен ауызекі сөйлеу стиліне тән элементтерді ажырата білу
		Мәтінтудыру	5. 2. 1. 1әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, суреттер бойынша сипаттау мәтінін жазу; 5. 2. 1. 3 сәлемдесу, танысу, рұқсат сұрау, қоштасу кезінде ұлттық этикетті сақтау
		Лексика-грамматикалық норма	5. 3. 1. 1 сөз таптары (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) және олардың мағыналық түрлерін ажырату; 5. 3. 1. 2 есім сөздердің түрленуін анықтау; 5. 3. 1. 3 сөз таптарына (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	5. 3. 2. 2. сөйлем соңында және сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін білу
2. Дыбыстар
У да шу әлем (табиғи дыбыстар, жасанды дыбыстар, тіл дыбыстары, дыбыс күші)	2.1 Қазақ әліпбиі 2.2 Дыбыс пен әріп 2.3 Дауысты/дауыссыз дыбыстар 2.4 Дауысты дыбыстардың түрлері 2.5 Дауыссыз дыбыстардың түрлері 2.6 Буын және оның түрлері 2.7 Үндестік заңы. 2.8 Буын үндестігі 2.9 Ерін үндестігі 2.10 Дыбыс үндестігі 2.11 Тасымал	Мәтінтану	5. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша тірек сөздер мен жетекші сұрақтар құрастыру; 5. 1. 1. 4 мәтінде баяндалған оқиғаның себебі мен мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау; 5. 1. 2. 2 мәтіннен ауызекі сөйлеу және жазба тілдердің стильдік айырмашылықтарын тану
		Мәтінтудыру	5. 2. 1. 2 ауызекі сөйлеу үлгілері кездесетін сипаттау, баяндау мәтіндерін жазу дағдыларын қалыптастыру; 5. 2. 3. 1 өзін және қоршаған ортаны таныстыру мәтінін сөйлеу нормасына сай құрап айту
		Лексика-грамматикалық норма	5. 3. 1. 4 қазақ тілінің дыбыстық жүйесін білу, фонетикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	5. 3. 2. 1 әріптердің емлесі, түбір сөздердің сақталуы мен қосымшалардың жалғануын ескере отырып, терме диктантын жаз
2-тоқсан
3. Заттың белгісі
Халықтан әділ сыншы жоқ (адамның сырт келбеті, мінез-құлқы, қазақ ұғымындағы кей түстердің қасиеті, жылқы атаулары)	3.1 Сын есім. Сын есімнің сұрақтары 3.2 Сын есімнің лексика-семантикалық топтары 3.3 Адамның келбетін сипаттайтын және мінезін білдіретін сөздер 3.4 Дара және күрделі сын есімдер 3.5 Сынның дәрежесі 3.6 Салыстырмалы шырай 3.7 Салыстырмалы шырай емлесі 3.8 Күшейтпелі шырай 3.9 Күшейтпелі шырай емлесі	Мәтінтану	5. 1. 1. 4 мәтінде баяндалған оқиғаның себебі мен мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау; 5. 1. 1. 5 мәтіндегі шешімге пікір білдіру, балама шешімдер ұсыну; 5. 1. 2. 3 ауызекі сөйлеу стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	5. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (құттықтау хат, хабарлама хат) мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	5. 3. 1. 1 сөз таптары (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) және олардың мағыналық түрлерін ажырату; 5. 3. 1. 2 есім сөздердің түрленуін анықтау; 5. 3. 1. 3 сөз таптарына (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	5. 3. 2. 1 әріптердің емлесі, түбір сөздердің сақталуы мен қосымшалардың жалғануын ескере отырып, терме диктантын жазу
4. Заттың саны
Сандар сөйлейді (қазақ ұғымындағы киелі сандар, халық өлшемдері, біз қаншаумыз)	4.1 Сан есім. Дара және күрделі сан есімдер 4.2 Сан есімнің мағыналық топтары 4.3 Есептік сан есім 4.4 Реттік сан есім 4.5 Жинақтық сан есім 4.6 Болжалдық сан есім 4.7 Бөлшектік сан есім 4.8 Топтау сан есім 4.9 Сан есімнің емлесі	Мәтінтану	5. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау; 5. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша тірек сөздер мен жетекші сұрақтар құрастыру; 5. 1. 2. 1 мәтіннен ауызекі сөйлеу стиліне тән элементтерді ажырата білу
		Мәтінтудыру	5. 2. 3. 2 мәтіндегі негізгі ойды айқындап, жинақы мәтін жазу дағдысын қалыптастыру; 5. 2. 1. 3 сәлемдесу, танысу, рұқсат сұрау, қоштасу кезінде ұлттық этикетті сақтау
		Лексика-грамматикалық норма	5. 3. 1. 1 сөз таптары (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) және олардың мағыналық түрлерін ажырату; 5. 3. 1. 2 есім сөздердің түрленуін анықтау; 5. 3. 1. 3 сөз таптарына (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	5. 3. 2. 3 сөздердің жуан, жіңішке үндесімі мен қосымша жалғану кезіндегі айтылым нормаларын сақтау
3-тоқсан
5. Сөздің мағынасы
Сөздің сырын сөз ашады (сөз туралы мақал-мәтелдер, мәндес, тұлғалас, қарсы мағынадағы сөздер, кірме сөздер)	5.1 Сөздің тура және ауыспалы мағынасы 5.2 Көп мағыналы сөздер 5.3 Омонимдер 5.4 Синонимдер 5.5 Антонимдер 5.6 Сөздік құрамдағы сөздердің қолданылу аясы 5.7 Терминдер 5.8 Кәсіби сөздер 5.9 Кірме сөздер	Мәтінтану	5. 1. 1. 3 мәтін құрылымын сақтай отырып жоспар құру; 5. 1. 1. 4 мәтінде баяндалған оқиғаның себебі мен мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау; 5. 1. 2. 2 мәтіннен ауызекі сөйлеу және жазба тілдердің стильдік айырмашылықтарын тану
		Мәтінтудыру	5. 2. 3. 1 өзін және қоршаған ортаны таныстырумәтінін сөйлеу нормасына сай құрап айту; 5. 2. 4. 1 әдеби тіл нормалары бойынша өз бетінше ереже, анықтама құрап жазу, ойын ауызша дәлелдеу
		Лексика-грамматикалық норма	5. 3. 1. 3 сөз таптарына (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) морфологиялық талдау жасау; 5. 3. 1. 5 сөз мағыналарын ажырата білу, лексикалық талдау жасау
6. Әрекет
Қазақтың ұлттық ойындары (көкпар, асық ойнау, бәйге, арқан тарту)	6.1 Етістік 6.2 Дара және күрделі етістіктер 6.3 Болымды және болымсыз етістіктер 6.4 Негізгі және көмекші етістіктер 6.5 Тұйық етістік 6.6 Етістіктің шақтары 6.7 Осы шақ 6.8 Өткен шақ 6.9 Келер шақ	Мәтінтану	5. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша тірек сөздер мен жетекші сұрақтар құрастыру; 5. 1. 1. 5 мәтіндегі шешімге пікір білдіру, балама шешімдер ұсыну; 5. 1. 2. 3 ауызекі сөйлеу стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	5. 2. 1. 1 әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, суреттер бойынша сипаттау мәтінін жазу; 5. 2. 3. 2 мәтіндегі негізгі ойды айқындап, жинақы мәтін жазу дағдысын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	5. 3. 1. 1 сөз таптары (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) және олардың мағыналық түрлерін ажырату; 5. 3. 1. 3 сөз таптарына (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	5. 3. 2. 1 әріптердің емлесі, түбір сөздердің сақталуы мен қосымшалардың жалғануын ескере отырып, терме диктантын жазу
7. Сөйлем
"Пай, пай, пай, киелі неткен жер!" (табиғат- туған анамыз, табиғатпен үндес қазақтың бұрынғы тұрмысы, табиғатты қорғау туралы тыйым сөздер)	7.1 Сөйлем түрлері 7.2 Хабарлы сөйлем 7.3 Сұраулы сөйлем 7.4 Сұраулы сөйлемнің жасалу жолдары 7.5 Лепті сөйлем 7.6 Бұйрықты сөйлем 7.7. Тыныс белгі 7.8 Сөйлем соңында қойылатын тыныс белгілер 7.9 Сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілер	Мәтінтану	5. 1. 1. 4 мәтінде баяндалған оқиғаның себебі мен мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау; 5. 1. 1. 5 мәтіндегі шешімге пікір білдіру, балама шешімдер ұсыну; 5. 1. 2. 1 мәтіннен ауызекі сөйлеу стиліне тән элементтерді ажырата білу
		Мәтінтудыру	5. 2. 1. 2 ауызекі сөйлеу үлгілері кездесетін сипаттау, баяндау мәтіндерін жазу дағдыларын қалыптастыру; 5. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (құттықтау хат, хабарлама хат) мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	5. 3. 1. 6 сөйлемнің айтылу сазы мен мақсатына қарай түрлерін ажырату, синтаксистік талдау жасау; 5. 3. 2. 2. сөйлем соңында және сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін білу
4-тоқсан
8. Күрделі сөздер
Аңызға айналған өлке (еліміздегі белгілі жерлер мен елге тұтқа болған тұлғалар)	8.1 Күрделі сөздердің түрлері 8.2 Біріккен сөздер 8.3 Біріккен сөздердің емлесі 8.4 Қос сөздер 8.5 Қайталама қос сөздер 8.6 Қосарлама қос сөздер 8.7 Қос сөздердің емлесі 8.8 Қысқарған сөздер 8.9 Қысқарған сөздердің емлесі 8.10 Тіркесті сөздер және олардың емлесі	Мәтінтану	5. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау; 5. 1. 2. 2 мәтіннен ауызекі сөйлеу және жазба тілдердің стильдік айырмашылықтарын тану;
		Мәтінтудыру	5. 2. 1. 3 сәлемдесу, танысу, рұқсат сұрау, қоштасу кезінде ұлттық этикетті сақтау; 5. 2. 3. 2 мәтіндегі негізгі ойды айқындап, жинақы мәтін жазу дағдысын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	5. 3. 1. 3 сөз таптарына (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) морфологиялық талдау жасау; 5. 3. 2. 3 сөздердің жуан, жіңішке үндесімі мен қосымша жалғану кезіндегі айтылым нормаларын сақтау
9. Тілдің табиғаты
"Бабам тілі сен қалдың" (әлем тілдері, тілдің, жазудың пайда болуы, тілдің міндеті...)	9.1 Тілдің анықтамасы және қызметі 9.2 Ауызша және жазбаша тіл 9.3 Ауызекі тілге тән белгілер 9.4 Жазудың пайда болуы және дамуы 9.5 Дүние жүзі тілдері 9.6 Ана тілі 9.7 Қазақ тілі және оған туыстас тілдер 9.8 Қазақ тілінің сөз байлығы	Мәтінтану	5. 1. 1. 3 мәтін құрылымын сақтай отырып жоспар құру; 5. 1. 1. 4 мәтінде баяндалған оқиғаның себебі мен мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау; 5. 1. 2. 3 ауызекі сөйлеу стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	5. 2. 3. 1 өзін және қоршаған ортаны таныстыру мәтінін сөйлеу нормасына сай құрап айту; 5. 2. 4. 1әдеби тіл нормалары бойынша өз бетінше ереже, анықтама құрап жазу, ойын ауызша дәлелдеу
		Лексика-грамматикалық норма	5. 3. 1. 5 сөз мағыналарын ажырата білу, лексикалық талдау жасау; 5. 3. 1. 6 сөйлемнің айтылу сазы мен мақсатына қарай түрлерін ажырату, синтаксистік талдау жасау

2) 6-сынып:

Лексикалық бөлім	Әдеби тіл нормалары	Білім алу әрекетінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Сөз құрамы
Жылдың төрт мезгілі (көктем туады, жаз шығады, күз түседі, қыс келеді ...)	1.1 Түбір 1.2 Түбір сөздің түрлері 1.3 Түбірлес сөздер 1.4 Туынды сөз 1.5 Жұрнақ 1.6 Жұрнақтың түрлері (сөз тудырушы және сөз түрлендіруші жұрнақтар) 1.7 Жалғау 1.8 Жалғаудың түрлері 1.9 Жалғаудың қызметі	Мәтінтану	6. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, комментарий жасау; 6. 1. 1. 2 тыңдалым мәтінінде көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастыру; 6. 1. 2. 1 көркем әдебиет стилінің құрылымын және өзіндік белгілерін білу
		Мәтінтудыру	6. 2. 1. 1әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, суреттер, сызба, кесте бойынша әңгімелеу мәтінін жазу; 6. 2. 1. 3 қазақ тілінде қалыптасқан қаратпаларды қолдану нормаларын сақтау дағдыларын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	6. 3. 1. 3 сөз таптарына (есімдік, үстеу, шылау, етістік) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	6. 3. 2. 1 есту диктантын жазу кезінде күрделі сөздер мен сөз тіркестерінің сыңарларының орфографиялық нормасын сақтау
2. Мәтін
"Толғауы тоқсан қызыл тіл" (әдебиет пәнінен өткен көркем мәтіннің түрлі жанрлары...)	2.1 Мәтіннің құрамы 2.2 Мәтіннің түрлері. Әңгімелеу мәтіні 2.3 Сипаттау мәтіні 2.4 Пайымдау мәтіні 2.5 Көркем мәтіннің жанрлары 2.6 Әңгіме 2.7 Өлең 2.8 Повесть 2.9 Роман 2.10 Поэма	Мәтінтану	6. 1. 1. 3 мәтін құрылымын анықтау; 6. 1. 1. 5 әртүрлі дереккөздерден алынған ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру; 6. 1. 2. 2 ауызекі тіл мен көркем әдебиет жанрының ерекшеліктерін білу
		Мәтінтудыру	6. 2. 1. 2 көркем әдебиет стилінің нормаларын сақтап берілген тақырып бойынша шығармашылық диктант жазу; 6. 2. 3. 1тұрмыстық зат және техника құралдары туралы мақтау, жарнамалау мәтінін аритикуляциялық талаптарға сай айту
		Лексика-грамматикалық норма	6. 3. 1. 4 айтылым кезіндегі үндестік заңының сақталуын білу, фонологиялық талдау жасау; 6. 3. 1. 5 сөздік құрамның толығу ерекшеліктерін білу, лексикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	6. 3. 2. 2 үтірді қоюдың ұстанымдары мен әртүрлі орындарын білу
2-тоқсан
3. Сөз байлығы
Он сегіз мың ғалам (ғарыш, күн жүйесі, аспан әлеміне қатысты қазақи түсініктер, мақал-мәтелдер...)	3.1 Сөздік қор және сөздік құрам 3.2 Арнаулы лексика: термин сөздер мен кәсіби сөздер 3.3 Термин сөздердің түрлері 3.4 Төл сөздер және басқа тілден енген сөздер 3.5 Көнерген сөздер 3.6 Жаңа сөздер немесе атаулар 3.7 Жаңа сөздердің (атаулардың) түрлері және жасалу жолдары 3.8 Фразеологизмдер 3.9 Мақал-мәтелдер 3.10 Көп мағыналы сөздер және омонимдер	Мәтінтану	6. 1. 1. 4 мәтінде баяндалған дәлелдер мен фактілерді ажырату арқылы негізгі ойды анықтау; 6. 1. 2. 3 көркем әдебиет стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	6. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (өтініш, түсініктеме) мәтін жазу; 6. 2. 4. 1 түсіндірме сөздіктің стилімен жеке сөздердің мағынасын ашу, көпшілікке түсіндіру
		Әдеби тіл нормалары	6. 3. 1. 3 сөз таптарына (есімдік, үстеу, шылау, етістік) морфологиялық талдау жасау; 6. 3. 1. 5 сөздік құрамның толығу ерекшеліктерін білу, лексикалық талдау жасау
		Лексика-грамматикалық норма	6. 3. 2. 3 түбір мен қосымша және күрделі сөз ішіндегі дыбыстардың ықпалдастығын (ілгерінді, кейінді, тоғыспалы) сақтау
4. Зат есімнің сөзжасамдық және грамматикалық сипаты
"Сәлем – сөздің анасы" (жөн сұрасу, бата беру, тілек айту, қоштасу...)	4.1 Зат есімнің жасалуы 4.2 Зат есім тудыратын жұрнақтар 4.3. Зат есімнің түрленуі 4.4 Зат есімдердің жіктелуі 4.5 Зат есімдердің септелуі 4.6 Атау септік 4.7 Ілік септік 4.8 Барыс септік 4.9 Табыс септік 4.10 Жатыс септік 4.11 Шығыс септік 4.12 Көмектес септік 4.13 Зат есімдердің тәуелденуі	Мәтінтану	6. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, комментарий жасау; 6. 1. 2. 1 көркем әдебиет стилінің құрылымын және өзіндік белгілерін білу
		Мәтінтудыру	6. 2. 1. 3 қазақ тілінде қалыптасқан қаратпаларды қолдану нормаларын сақтау дағдыларын қалыптастыру; 6. 2. 3. 2 көтерілген мәселеге (тақырыпқа) өз ойын білдіру арқылы шағын мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	6. 3. 1. 2 есім сөздер мен есімдіктің түрленуін анықтау; 6. 3. 1. 3 сөз таптарына (есімдік, үстеу, шылау, етістік) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	6. 3. 2. 2 үтірді қоюдың ұстанымдары мен әртүрлі орындарын білу
3-тоқсан
5. Есімдік
"...Кетігін тап та бар, қалан!" (менің отбасым, әр мамандық иесінің міндеттері, жөн сілтеу, белмегенді сұрау...)	5.1 Есімдік туралы жалпы сипаттама. Есімдіктің мағыналық түрлері 5.2 Жіктеу есімдігі. Жіктеу есімдігінің септелуі (қопармалы септелу) 5.3 Сілтеу есімдігі 5.4 Сұрау есімдігі 5.5 Өздік есімдігі 5.6 Жалпылау есімдігі 5.7 Болымсыздық есімдігі 5.8 Белгісіздік есімдігі 5.9 Есімдіктің сөйлемдегі қызметі және емлесі	Мәтінтану	6. 1. 1. 2 тыңдалым мәтінінде көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастыру; 6. 1. 1. 3 мәтін құрылымын анықтау; 6. 1. 2. 2 ауызекі тіл мен көркем әдебиет жанрының ерекшеліктерін білу
		Мәтінтудыру	6. 2. 1. 1 әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, суреттер, сызба, кесте бойынша әңгімелеу мәтінін жазу; 6. 2. 3. 1 тұрмыстық зат және техника құралдары туралы мақтау, жарнамалау мәтінін аритикуляциялық талаптарға сай айту
		Лексика-грамматикалық норма	6. 3. 1. 1 сөз таптары (есімдік, үстеу, шылау) және оның мағыналық түрлерін ажырату; 6. 3. 1. 3 сөз таптарына (есімдік, үстеу, шылау, етістік) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	6. 3. 2. 1 есту диктантын жазу кезінде күрделі сөздер мен сөз тіркестерінің сыңарларының орфографиялық нормасын сақтау
6. Етістіктің түрлері
"Денсаулық – зор байлық" (танымал спортшылар, күн тәртібі, спорт үйірмелері, салауатты өмір салты ...)	6.1 Етістіктің етіс түрлері 6.2 Тұйық етістік: септелуі және тәуелденуі 6.3 Етістіктің райлары: ашық рай. Шартты рай 6.4 Бұйрық рай 6.5 Қалау рай 6.6 Есімше 6.7 Көсемше 6.8 Салт, сабақты етістіктер 6.9 Көмекші етістіктер	Мәтінтану	6. 1. 1. 5 әртүрлі дереккөздерден алынған ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру; 6. 1. 2. 3 көркем әдебиет стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	6. 2. 1. 2 көркем әдебиет стилінің нормаларын сақтап берілген тақырып бойынша шығармашылық диктант жазу; 6. 2. 3. 2 көтерілген мәселеге (тақырыпқа) өз ойын білдіру арқылы шағын мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	6. 3. 1. 3 сөз таптарына (есімдік, үстеу, шылау, етістік) морфологиялық талдау жасау; 6. 3. 1. 4 айтылым кезіндегі үндестік заңының сақталуын білу, фонологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	6. 3. 2. 2 үтірді қоюдың ұстанымдары мен әртүрлі орындарын білу
7. Үстеу
Сөйлеудегі анықтық пен дәлдік (көркем әдебиеттен мезгілді, мекенді, мөлшерді, мақсатты дәл, анық білдіретін диалогтар)	7.1 Негізгі және туынды үстеулер 7.2 Үстеудің мағыналық түрлері. Мезгіл үстеуі 7.3Мекен үстеуі 7.4 Сын-қимыл үстеу 7.5 Мөлшер үстеуі 7.6 Күшейткіш үстеу 7.7 Мақсат үстеуі 7.8 Себеп-салдар үстеуі 7.9 Үстеудің сөйлемдегі қызметі және емлесі	Мәтінтану	6. 1. 1. 4 мәтінде баяндалған дәлелдер мен фактілерді ажырату арқылы негізгі ойды анықтау; 6. 1. 2. 1 көркем әдебиет стилінің құрылымын және өзіндік белгілерін білу
		Мәтінтудыру	6. 2. 1. 3 қазақ тілінде қалыптасқан қаратпаларды қолдану нормаларын сақтау дағдыларын қалыптастыру; 6. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (өтініш, түсініктеме) мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	6. 3. 1. 1 сөз таптары (есімдік, үстеу, шылау) және оның мағыналық түрлерін ажырату; 6. 3. 1. 3 сөз таптарына (есімдік, үстеу, шылау, етістік) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	6. 3. 2. 3 түбір мен қосымша және күрделі сөз ішіндегі дыбыстардың ықпалдастығын (ілгерінді, кейінді, тоғыспалы) сақтау
4-тоқсан
8. Шылау сөздер
Табиғи құбылыстар (жауын неге жауады, найзағай мен кемпірқосақ қайдан пайда болады, табиғи құбылыстар туралы мақалдар ...)	8.1 Жалғаулық шылаулар. Ыңғайластық қатынасты білдіретін жалғаулықтар және олардың қызметі 8.2 Қарсылықты қатынасты білдіретін жалғаулықтар және олардың қызметі 8.3 Талғаулы қатынасты білдіретін жалғаулықтар және олардың қызметі. Шарттылық қатынасты білдіретін жалғаулықтар және олардың қызметі 8.4 Себеп-салдарлық қатынасты білдіретін жалғаулықтар және олардың қызметі 8.5 Септеулік шылаулар. Атау септіктегі сөздермен тіркесетін септеуліктер және олардың қызметі 8.6 Барыс септіктегі сөздермен тіркесетін септеуліктер және олардың қызметі 8.7 Шығыс және көмектес септіктегі сөздермен тіркесетін септеуліктер және олардың қызметі 8.8 Демеулік шылаулар және олардың қызметі 8.9 Шылау сөздердің емлесі	Мәтінтану	6. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, комментарий жасау; 6. 1. 1. 5 әртүрлі дереккөздерден алынған ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру; 6. 1. 2. 1 көркем әдебиет стилінің құрылымын және өзіндік белгілерін білу
		Мәтінтудыру	6. 2. 1. 1 әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, суреттер, сызба, кесте бойынша әңгімелеу мәтінін жазу; 6. 2. 4. 1 түсіндірме сөздіктің стилімен жеке сөздердің мағынасын ашу, көпшілікке түсіндіру
		Лексика-грамматикалық норма	6. 3. 1. 1 сөз таптары (есімдік, үстеу, шылау) және оның мағыналық түрлерін ажырату; 6. 3. 1. 3 сөз таптарына (есімдік, үстеу, шылау, етістік) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	6. 3. 2. 3 түбір мен қосымша және күрделі сөз ішіндегі дыбыстардың ықпалдастығын (ілгерінді, кейінді, тоғыспалы) сақтау
9. Сөз тіркестері
Ұлттық мерекелер (көрісу мерекесі, Наурыз тойы, жиын-терін, төрт түлікке қатысты маусымдық мерекелер)	9.1 Сөз тіркесіне тән белгілер 9.2 Сөз тіркестерінің күрделі сөздерден айырмашылығы 9.3 Зат есім + сын есім 9.4 Сын есім + есім 9.5 Сан есім + есім 9.6 Зат есім + етістік 9.7 Сын есім + етістік 9.8 Сан есім + етістік 9.9 Есімдік + етістік 9.10 Тұрақты және еркін тіркестер	Мәтінтану	6. 1. 1. 3 мәтін құрылымын анықтау; 6. 1. 1. 4 мәтінде баяндалған дәлелдер мен фактілерді ажырату арқылы негізгі ойды анықтау; 6. 1. 2. 3 көркем әдебиет стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	6. 2. 1. 3 қазақ тілінде қалыптасқан қаратпаларды қолдану нормаларын сақтау дағдыларын қалыптастыру; 6. 2. 3. 2 көтерілген мәселеге (тақырыпқа) өз ойын білдіру арқылы шағын мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	6. 3. 1. 4 айтылым кезіндегі үндестік заңының сақталуын білу, фонологиялық талдау жасау; 6. 3. 1. 6 сөз тіркестері және оларға тән синтаксиситік белгілерді ажырата білу, синтаксистік талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	6. 3. 2. 1 есту диктантын жазу кезінде күрделі сөздер мен сөз тіркестерінің сыңарларының орфографиялық нормасын сақтау

3) 7-сынып:

Лексикалық бөлім	Әдеби тіл нормалары	Білім алу әрекетінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқу мақсаттары
1-тоқсан
1.Үндестік заңы
"Өлең – сөздің патшасы, сөз сарасы" (әдебиет пәніне байланысты және оқушы деңгейіне сай өлеңдер ...)	1.1 Үндестік заңы. Буын үндестігі 1.2 Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалар 1.3 Дыбыс үндестігі. Ықпалдың түрлері 1.4 Ілгерінді ықпал 1.5 Кейінді ықпал 1.6 Орфоэпия: сөздердің дұрыс дыбысталуы, айтылуы. 1.7 Жиі кездесетін орфоэпиялық қателер 1.8 Әуез. Тембр 1.9 Интонация 1.10 Кідіріс (пауза)	Мәтінтану	7. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, зерттеп оқу; 7. 1. 1. 5 мәтіннің функционалдық-мағыналық типін талқылау; 7. 1. 2. 1 көркем әдебиет пен публицистикалық стильдің өзіне тән белгілерін салыстыру
		Мәтінтудыру	7. 2. 1. 1 әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, өлеңдерді сюжетті мәтінге айналдыру; 7. 2. 3. 1 публицистикалық стильге тән ерекшеліктерді сақтай отырып, монолог айту немесе диалогқа белсене қатысу дағдыларын жетілдіру
		Лексика-грамматикалық норма	7. 3. 1. 4 айтылым, жазылым кезіндегі үндестік заңын тану, фонологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	7. 3. 2. 1 буын үндестігінің нормасын және оларға жалғанатын қосымшалар мен буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалардың жазылу ерекшеліктерін білу; 7. 3. 2. 3 сөздердің жуан-жіңішкелік үндесімі мен ерін үндестігі нормаларын сақтауға дағдылану
2. Мәтін және стиль
Қазақ халқының салт-дәстүрлері (қазақтың басты салттары, бүгінгі күні өзекті болып табылатын дәстүрдің қазақ тілінің функционалдық стильдеріндегі көрінісі)	2.1 Мәтіндегі негізгі ой/негізгі ақпарат 2.2 Мәтіндегі қосымша ақпарат 2.3 Жинақы мәтін 2.4 Мәтін стилі 2.5 Көркем әдебиет стиліне тән жанрлар 2.6 Публицистикалық стильге тән жанрлар 2.7 Іс-қағаздар стиліне тән жанрлар 2.8 Ғылыми стильге тән жанрлар 2.9 Ауызекі стиліне тән тілдік ерекшеліктер 2.10 Әр стильге тән тілдік ерекшеліктер	Мәтінтану	7. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру; 7. 1. 2. 2 публицистикалық стильге тән жанрларды ажырата білу
		Мәтінтудыру	7. 2. 1. 2 бейнебаян желісіне сүйеніп оқиғаны көркем мәтін стилінде мазмұндау дағдыларын қалыптастыру; 7. 2. 3. 2 тақырыпқа сәйкес сипаттау, баяндау түрінде эссе жазу
		Лексика-грамматикалық норма	7. 3. 1. 3 сөз таптарына (сын есім, етістік) морфологиялық талдау жасау; 7. 3. 1. 5 сөздердің түпкі және туынды мағынасын ажырата білу, лексикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	7. 3. 2. 2 сөйлем соңына қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді білу
2-тоқсан
3. Сөз байланыстыру құралдары
Еліміздің кешегісі, бүгіні, ертеңі (елдің тарихы, бүгіні, болашағы туралы түрлі стильдегі мәтіндер)	3.1 Сөзді бастауға қатысты тілдік құралдар 3.2 Пікір мен ойды әрі қарай жалғастыру үшін пайдаланылатын тілдік құралдар 3.3 Афоризмдерді, нақыл сөздерді пайдаланып айту үшін қажетті тілдік құралдар 3.4 Ой мен пікірді салыстыру үшін пайдаланылатын байланыстырушы тілдік құралдар 3.5 Ой мен пікірді қорытындылау үшін пайдаланылатын тілдік құралдар	Мәтінтану	7. 1. 1. 4 мәтіндегі ақпаратты ғаламдық мәселелермен байланыстыру арқылы негізгі ойды анықтау; 7. 1. 2. 3 публицистикалық стильге тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	7. 2. 1. 3 тілдік қарым-қатынас кезінде бейвербалды құралдарды ұлттық талаптарға сай қолдану; 7. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (өмірбаян, мінездеме, түйіндеме) мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	7. 3. 1. 3 сөз таптарына (сын есім, етістік) морфологиялық талдау жасау; 7. 3. 1. 5 сөздердің түпкі және туынды мағынасын ажырата білу, лексикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	7. 3. 2. 3 сөздердің жуан-жіңішкелік үндесімі мен ерін үндестігі нормаларын сақтауға дағдылану
4. Сөйлеу мәдениеті
Мәдениет – адамзат әлемінің айнасы (мәдениет пен өнер егіз, қазақ мәдениеті,қазақ өнері, сөйлеу мәдениеті)	4.1 Норма және әдеби тіл 4.2 Әдеби тіл және жергілікті тіл ерекшеліктері 4.3 Әдеби тіл және жаргон сөздер 4.4 Сөйлеу әдебі 4.5 Әдеби тіл және тіл мәдениеті 4.6 Сөздердің қолданылу өрісіне байланысты түрлері 4.7 Салт-дәстүрге қатысты пайдаланылатын лексика 4.8 Ұлттық дүниетанымға қатысты лексика 4.9 Мәдениет пен өнерге қатысты лексика	Мәтінтану	7. 1. 1. 3 мәтіннің қарым-қатынас формасын ажырату (диалогтік, монологтік, полилогтік); 7. 1. 2. 1 көркем әдебиет пен публицистикалық стильдің өзіне тән белгілерін салыстыру
		Мәтінтудыру	7. 2. 3. 1 публицистикалық стильге тән ерекшеліктерді сақтай отырып, монолог айту немесе диалогқа белсене қатысу дағдыларын жетілдіру; 7. 2. 4. 1 ғылыми мәтінді жинақтап аннотация жазу және оны тезиске айналдырып баяндау
		Лексика-грамматикалық норма	7. 3. 1. 4 айтылым, жазылым кезіндегі үндестік заңын тану, фонологиялық талдау жасау; 7. 3. 1. 5 сөздердің түпкі және туынды мағынасын ажырата білу, лексикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	7. 3. 2. 1 буын үндестігінің нормасын және оларға жалғанатын қосымшалар мен буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалардың жазылу ерекшеліктерін білу
3-тоқсан
5. Тілтанушы ғалым
Ұлт ұстазы – А.Байтұрсынұлы (А.Байтұрсынұлы еңбектері, А.Байтұрсынұлы туралы жазылған еңбектер, А.Байтұрсынұлының тіл туралы айтқандары)	5.1 А.Байтұрсынұлы және қазақ әліпбиі 5.2 А.Байтұрсынұлының әліппесі (төте жазу) 5.3 А.Байтұрсынұлының терминологияға қатысты ұстанымдары 5.4 А.Байтұрсынұлының "Әдебиет танытқыштағы" терминдері 5.5 А.Байтұрсынұлының "Тіл -құралдағы" терминдері 5.6. Дыбыс жүйесі 5.7. Сөз жүйесі 5.8. Сөйлем жүйесі	Мәтінтану	7. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, зерттеп оқу; 7. 1. 2. 2 публицистикалық стильге тән жанрларды ажырата білу
		Мәтінтудыру	7. 2. 1. 1 әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, өлеңдерді сюжетті мәтінге айналдыру; 7. 2. 1. 2 бейнебаян желісіне сүйеніп оқиғаны көркем мәтін стилінде мазмұндау дағдыларын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	7. 3. 1. 4 үндестік заңының тілдік қасиетін тану арқылы фонологиялық талдау жасау
6. Сын есім
Көркем әдебиет стилі (ауызекі сөйлеу стилі мен көркем әдебиет стилінің айырмашылығы көрсетілген мәтіндер, көркем әдебиет стилінің түрлі жанрдағы үлгілері)	6.1 Сын есімнің лексика-семантикалық топтары: Заттың көлемін, қасиетін сипаттайтын сөздер 6.2 Күрделі сын есімдер 6.3 Негізгі және туынды сын есімдер 6.4 Есім сөздерден сын есім тудыратын жұрақтар 6.5 Қатыстық сын есім: -лы, -лі, -ды, -ты, -ты, -ті жұрнақтары арқылы жасалуы (түс атауы, сапаны білдіру) 6.6 Қатыстық сын есім: -сыз, -сіз жұрнақтары арқылы жасалуы 6.7 Етістіктен сын есім тудыратын жұрнақтар 6.8 Сын есімнің мағыналық түрлері 6.9 Сын есімнің шырайлары 6.10 Күрделі сын есімдердің жиі қолданылатын түрлері	Мәтінтану	7. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру; 7. 1. 2. 3 публицистикалық стильге тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	7. 2. 1. 3 тілдік қарым-қатынас кезінде бейвербалды құралдарды ұлттық талаптарға сай қолдану; 7. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (өмірбаян, мінездеме, түйіндеме) мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	7. 3. 1. 3 сөз таптарына (сын есім, етістік) морфологиялық талдау жасау; 7. 3. 1. 4 айтылым, жазылым кезіндегі үндестік заңын тану, фонологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	7. 3. 2. 3 сөздердің жуан-жіңішкелік үндесімі мен ерін үндестігі нормаларын сақтауға дағдылану
7. Етістік
Әлеуметтік теңсіздік (байлық пен кедейлік, қазақтың кешегі және бүгінгі байлары, Қазақстандағы әлеуметтік топтар)	7.1 Етістіктің шақтары 7.2 Осы шақ: нақ осы шақ 7.3 Ауыспалы осы шақ 7.4 Келер шақ: мақсатты келер шақ 7.5 Болжалды келер шақ 7.6 Ауыспалы келер шақ 7.7 Өткен шақ 7.8 Жедел өткен шақ 7.9 Бұрынғы өткен шақ 7.10 Ауыспалы өткен шақ 7.11 Шақ түрлерінің стильдерде қолданылу ерекшеліктері	Мәтінтану	7. 1. 1. 3 мәтіннің қарым-қатынас формасын ажырату (диалогтік, монологтік, полилогтік); 7. 1. 2. 1 көркем әдебиет пен публицистикалық стильдің өзіне тән белгілерін салыстыру
		Мәтінтудыру	7. 2. 3. 1 публицистикалық стильге тән ерекшеліктерді сақтай отырып, монолог айту немесе диалогқа белсене қатысу дағдыларын жетілдіру; 7. 2. 4. 1 ғылыми мәтінді жинақтап аннотация жазу және оны тезиске айналдырып баяндау
		Лексика-грамматикалық норма	7. 3. 1. 2 етістіктің түрлері мен категорияларының ерекшеліктерін тану; 7. 3. 1. 3 сөз таптарына (сын есім, етістік) морфологиялық талдау жасау
4-тоқсан
8. Синтаксис
"Еңбек – бәрін жеңбек" (еңбек тақырыбындағы функционалдық стильдердегі мәтіндер)	8.1 Сөйлем мүшелері 8.2 Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері 8.3 Бастауыш 8.4 Баяндауыш 8.5 Бастауыш пен баяндауыштың арасына қойылатын сызықша 8.6 Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері 8.7 Толықтауыш 8.8 Анықтауыш 8.9 Пысықтауыш	Мәтінтану	7. 1. 1. 4 мәтіндегі ақпаратты ғаламдық мәселелермен байланыстыру арқылы негізгі ойды анықтау; 7. 1. 2. 2 публицистикалық стильге тән жанрларды ажырата білу
		Мәтінтудыру	7. 2. 1. 1 әдеби тіл нормаларын сақтай отырып, өлеңдерді сюжетті мәтінге айналдыру; 7. 2. 1. 3 тілдік қарым-қатынас кезінде бейвербалды құралдарды ұлттық талаптарға сай қолдану
		Лексика-грамматикалық норма	7. 3. 1. 5 сөздердің түпкі және туынды мағынасын ажырата білу, лексикалық талдау жасау; 7. 3. 1. 6 сөйлем мүшелерінің сөйлемдегі қызметін ажырата білу, синтаксистік талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	7. 3. 2. 1 буын үндестігінің нормасын және оларға жалғанатын қосымшалар мен буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалардың жазылу ерекшеліктерін білу
9. Зат есімнің рең мәнін тудыратын жұрнақтары. Атауыш және көмекші сөздер
Қазақ тіліндегі қаратпалар (еркелету, құрметтеу мәніндегі қаратпалар, жас ерекшелігіне байланысты атаулар)	9.1 Рең мәнді тудырушы жұрнақтар 9.2 Еркелету мәнді жұрнақтар 9.3 Құрметтеу мәнді жұрнақтар 9.4 Кішірейту мәнді жұрнақтар 9.5 Атауыш сөздер 9.6 Көмекші сөздер	Мәтінтану	7. 1. 1. 5 мәтіннің функционалдық-мағыналық типін талқылау; 7. 1. 2. 3 публицистикалық стильге тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	7. 2. 1. 3 тілдік қарым-қатынас кезінде бейвербалды құралдарды ұлттық талаптарға сай қолдану; 7. 2. 3. 2 тақырыпқа сәйкес сипаттау, баяндау түрінде эссе жазу
		Лексика-грамматикалық норма	7. 3. 1. 1 атауыш және көмекші сөздерді ажырату; 7. 3. 1. 5 сөздердің түпкі және туынды мағынасын ажырата білу, лексикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	7. 3. 2. 2 сөйлем соңына қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді білу

3) 8-сынып:

Лексикалық бөлім	Әдеби тіл нормалары	Білім алу әрекетінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Фонетика
"Тілге жеңіл, құлаққа жылы тиіп..." ( "Әдебиет танытқыш" еңбегімен жұмыс)	1.1 Қазақ фонетикасы 1.2 Дауысты дыбыстар 1.3 Кірме әріптердің дыбыс мәні 1.4 Құранды дауысты дыбыстар 1.5 Дауыссыз дыбыстар 1.6 Дауыссыз дыбыстардың жіктелімі 1.7 Қазақ тілі дыбыстарының түрленімі 1.8 Қазақ тілі дыбыстарының естілімі 1.9 Фонологиялық талдау үлгісі	Мәтінтану	8. 1. 1. 1 оқылым стратегияла рын қолданып, талдап оқу; 8. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша альтернативті сұрақтар құрастыру; 8. 1. 2. 1 ресми стильдің қызметі мен өзіне тән рәсімделу үлгілерін білу
		Мәтінтудыру	8. 2. 1. 1 берілген тақырыптардың бірін таңдап, пайымдау мәтінін жазу; 8. 2. 1. 2 көркем мәтін стилінің тілдік ерекшеліктерін сақтап, түрлі жанрларда мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	8. 3. 1. 4 сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді ажырата білу
		Айтылым-жазылым нормалары	8. 3. 2. 1 дыбыстардың түрленімі, құранды дауысты дыбыстар, буын жігі және тасымал, күрделі атаулар мен қысқарған сөздер емлесі
2. Сөз мағынасы
Қазақтың айтыс өнері (түрлі тақырыптардағы кешегі, бүгінгі айтыс үлгілері)	2.1 Омонимдердің жасалу жолдары 2.2 Омонимдердің түрлері 2.3 Синонимдер және олардың жасалу жолдары 2.4 Синонимдердің түрлері 2.5 Антонимдер және олардың грамматикалық сипаты 2.6 Антонимдердің түрлері 2.7 Табу, түрлері 2.8 Эвфемизмдер: жасалу жолдары 2.9 Фразеологизмдер 2.10 Мақал-мәтелдер	Мәтінтану	8. 1. 1. 3 тақырыбы ұқсас әртүрлі стильдегі мәтіндердің түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау, пайымдау) салыстыра талдау; 8. 1. 2. 2 ресми стильге тән жанрларды ажырата білу
		Мәтінтудыру	8. 2. 1. 3 ауызша сөйлеу және өлең оқу кезінде интонацияның құрамдас бөліктерін сақтау; 8. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (алғыс хат, сұраныс хат) мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	8. 3. 1. 3 сөз таптарына (еліктеу, одағай, оқшау сөздер) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	8. 3. 2. 3 сөйлеу ішіндегі сөз арасындағы дыбыс өзгерістерінің орфоэпиялық нормаларын сақтау
2-тоқсан
3. Ұлттық этикет
"Жақсы сөз жан семіртеді" (ӘТН-де берілген тақырыптарға байланысты диалог, монолог түріндегі мәтіндер)	3.1 Сәлемдесу этикеті 3.2 Қаратпа сөздерді қолданудың этикеті 3.3 Рұқсат сұрау этикеті 3.4 Алғыс айту этикеті 3.5 Құттықтау үлгілері 3.6 Өтініш айту этикеті 3.7 Танысу этикеті 3.8 Қоштасу этикеті	Мәтінтану	8. 1. 1. 4 мәтіннің коммуникациялық табиғатына талдау жасау арқылы негізгі ойды анықтау; 8. 1. 2. 3 ресми іс-қағаздар стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	8. 2. 3. 1 публицистикалық стильге тән ерекшеліктерді сақтай отырып, көпшілік алдында оқуға арналған үндеу, уағыз, үгіт-насихат мәтіндерін құрастыру; 8. 2. 4. 1 берілген тақырып бойынша презентация дайындау және оны көпшілік алдында қорғау
		Лексика-грамматикалық норма	8. 3. 1. 3 сөз таптарына (еліктеу, одағай, оқшау сөздер) морфологиялық талдау жасау
4. Қимылдың өту сипаты
Алғашқы махаббат (Қожа мен Жанардың балалық махаббаты, халық ауыз әдебиетіндегі махаббат үлгілері)	4.1 Қимылдың қайталануы 4.2 Қимылдың тез, бірден жасалуы 4.3 Қимылдың күтпеген жерден, кенеттен болуы 4.4 Қимылдың ықылассыз, ынтасыз жасалуы 4.5 Қимылдың созылыңқы тәсілі 4.6 Көмекші етістіктер 4.7 Еді, екен көмекші етістіктерінің қолданысы 4.8 Отыр, тұр, жатыр, жүр етістіктерінің көмекші естістік формасында қолданылуы	Мәтінтану	8. 1. 1. 5 мәтінді ақпараттың өзектілігі мен құндылығы тұрғысынан бағалау; 8. 1. 2. 1 ресми стильдің қызметі мен өзіне тән рәсімделу үлгілерін білу
		Мәтінтудыру	8. 2. 1. 1 берілген тақырыптардың бірін таңдап, пайымдау мәтінін жазу; 8. 2. 3. 2 автордың негізгі ойын сақтай отырып, сұхбат құрастыру
		Лексика-грамматикалық норма	8. 3. 1. 5 етістіктерді лексика-грамматикалық топтарға ажырата білу, лексикалық мағынасын ашу
		Айтылым-жазылым нормалары	8. 3. 2. 1 дыбыстардың түрленімі, құранды дауысты дыбыстар, буын жігі және тасымал, күрделі атаулар мен қысқарған сөздер емлесі
3-тоқсан
5. Еліктеу және оқшау сөздер
Ауызекі сөйлеу стилі (ӘТН-де көрсетілген тілдік құралдары бар ауызекі сөйлеу стиліндегі мәтіндер)	5.1 Еліктеу сөздердің түрлері. Еліктеуіш сөздер 5.2 Бейнелеуіш сөздер 5.3 Еліктеу сөздердің емлесі 5.4 Оқшау сөздер: одағай 5.5 Одағайдың түрлері: көңіл-күй одағайлары 5.6 Жекіру және шақыру одағайлары 5.7 Одағайдың емлесі 5.8. Қаратпа сөздер 5.9 Қаратпа сөздің емлесі 5.10 Қыстырма сөздер 5.11 Қыстырма сөздердің емлесі 5.12 Абай туындыларындағы оқшау сөздер	Мәтінтану	8. 1. 1. 1 оқылым стратегияларын қолданып, талдап оқу; 8. 1. 2. 2 ресми стильге тән жанрларды ажырата білу
		Мәтінтудыру	8. 2. 1. 2 көркем мәтін стилінің тілдік ерекшеліктерін сақтап, түрлі жанрларда мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру; 8. 2. 1. 3 ауызша сөйлеу және өлең оқу кезінде интонацияның құрамдас бөліктерін сақтау
		Лексика-грамматикалық норма	8. 3. 1. 1 сөз таптары (одағай, еліктеу, оқшау сөздер) және оның мағыналық түрлерін ажырату; 8. 3. 1. 3 сөз таптарына (еліктеу, одағай, оқшау сөздер) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	8. 3. 2. 2 сөйлем ішіне қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді білу
6. Сөйлемнің бірыңғай мүшелері
Ұлы дала өркениеті (кәсібі, тұрмысы, мемлекеттік құрылымы, қорғану тәсілдері)	6.1 Сөйлемнің бірыңғай мүшелері 6.2 Зат есімнен болған бірыңғай мүшелердің қызметі 6.3 Етістіктен болған бірыңғай мүшелердің қызметі 6.4 Сын есімнен болған бірыңғай мүшелердің қызметі 6.5 Сан есімнен болған бірыңғай мүшелердің қызметі 6.6 Сөйлемнің үйірлі мүшелері 6.7 Айқындауыш мүшелер	Мәтінтану	8. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша альтернативті сұрақтар құрастыру; 8. 1. 2. 3 ресми іс-қағазда стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	8. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (алғыс хат, сұраныс хат) мәтін жазу; 8. 2. 3. 1 публицистикалық стильге тән ерекшеліктерді сақтай отырып, көпшілік алдында оқуға арналған үндеу, уағыз, үгіт-насихат мәтіндерін құрастыру
		Лексика-грамматикалық норма	8. 3. 1. 2 сөз таптарының сөйлемдегі қызметін тану; 8. 3. 1. 3 сөз таптарына (еліктеу, одағай, оқшау сөздер) морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	8. 3. 2. 2 сөйлем ішіне қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді білу
8. Жазу нормалары
Өркениет көрсеткіші – жазу (жазудың тарихы, бүгінгі латын әліпбиіне дейінгі қазақ жазуының тарихына қатысты мәтіндер)	7.1 Орфографиялық сөздіктер 7.2 Орфографиясы қиын сөздер 7.3 Жиі кездесетін орфографиялық қателер 7.4 Орфографиялық принциптер 7.5. Фонетикалық принцип 7.6 Морфологиялық принцип 7.7 Тарихи-дәстүрлі принцип	Мәтінтану	8. 1. 1. 3 тақырыбы ұқсас әртүрлі стильдегі мәтіндердің түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау, пайымдау) салыстыра талдау; 8. 1. 2. 1 ресми стильдің қызметі мен өзіне тән рәсімделу үлгілерін білу
		Мәтінтудыру	8. 2. 3. 2 автордың негізгі ойын сақтай отырып, сұхбат құрастыру; 8. 2. 4. 1 берілген тақырып бойынша презентация дайындау және оны көпшілік алдында қорғау
		Лексика-грамматикалық норма	8. 3. 1. 3 сөз таптарына (еліктеу, одағай, оқшау сөздер) морфологиялық талдау жасау; 8. 3. 1. 4 сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді ажырата білу
		Айтылым-жазылым нормалары	8. 3. 2. 1 дыбыстардың түрленімі, құранды дауысты дыбыстар, буын жігі және тасымал, күрделі атаулар мен қысқарған сөздер емлесі
4-тоқсан
8. Сөз таптарының сөйлемдегі қызметі
Саяхат және туризм (түрлі стильдегі және жанрлардағы көрсетілген тақырыпқа қатысты мәтіндер)	8.1 Зат есімнің сөйлемдегі қызметі 8.2 Сын есімнің сөйлемдегі қызметі 8.3 Сан есімнің сөйлемдегі қызметі 8.4 Етістіктің сөйлемдегі қызметі 8.5 Есімшенің сөйлемдегі қызметі 8.6 Көсемшенің сөйлемдегі қызметі 8.7 Есімдіктің сөйлемдегі қызметі 8.8 Үстеудің сөйлемдегі қызметі 8.9 Еліктеу сөздердің сөйлемдегі қызметі 8.10 Сөйлем мүшесі бола алмайтын сөз таптары	Мәтінтану	8. 1. 1. 4 мәтіннің коммуникациялық табиғатына талдау жасау арқылы негізгі ойды анықтау; 8. 1. 2. 2 ресми стильге тән жанрларды ажырата білу
		Мәтінтудыру	8. 2. 1. 1 берілген тақырыптардың бірін таңдап, пайымдау мәтінін жазу; 8. 2. 1. 2 көркем мәтін стилінің тілдік ерекшеліктерін сақтап, түрлі жанрларда мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	8. 3. 1. 2 сөз таптарының сөйлемдегі қызметін тану
		Айтылым-жазылым нормалары	8. 3. 2. 3 сөйлеу ішіндегі сөз арасындағы дыбыс өзгерістерінің орфоэпиялық нормаларын сақтау
9. Сөздердің байланысу тәсілдері мен түрлері
Алаш арыстары (А.Байтұрсынұлынан бастап, тілге қатысты еңбектері бар тұлғалар туралы мәтіндер)	9.1 Сөздердің байланысу тәсілдері 9.2 Есімді және етістікті сөз тіркестері 9.3 Сөздердің байланысу түрлері 9.4 Қиысу (сөйлемге тән) 9.5 Жанасу (сөйлемге тән) 9.6 Матасу 9.7 Қабысу 9.8 Меңгеру 9.9 Қабыса байланысқан етістікті сөз тіркестері 9.10 Матаса және меңгеріле байланысқан есімді сөз тіркестері	Мәтінтану	8. 1. 1. 5 мәтінді ақпараттың өзектілігі мен құндылығы тұрғысынан бағалау; 8. 1. 2. 3 ресми іс-қағаздар стиліне тән тілдік ерекшеліктерді тану және талдау
		Мәтінтудыру	8. 2. 1. 3 ауызша сөйлеу және өлең оқу кезінде интонацияның құрамдас бөліктерін сақтау; 8. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (алғыс хат, сұраныс хат) мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	8. 3. 1. 6 сөз тіркесінің сөйлемдегі байланысу тәсілдері мен түрлерін ажырата білу, синтаксистік талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	8. 3. 2. 3 сөйлеу ішіндегі сөз арасындағы дыбыс өзгерістерінің орфоэпиялық нормаларын сақтау

5) 9-сынып:

Лексикалық бөлім	Әдеби тіл нормалары	Білім алу әрекетінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Ұғым
"Сөздің түбін сөз табар" (жеке сөздердің мағынасын ашу, мәдени код, мәдени лексика, аялық білім)	1.1 Ұғымдық мағына 1.2 Сөздік мағына 1.3 Тілдік мағына 1.4 Лексикалық мағынаның құрамдас бөліктері 1.5 Сөз. Сөзге тән белгілер. Сөздің қызметі 1.6 Сөз варианттары 1.7 Сөз мағынасының кеңеюі 1.8 Сөз мағынасының тарылуы 1.9 Сөз мағынасының ауысуы 1.10 Сөздің лексикалық мағынасының түрлері (типтері)	Мәтінтану	9. 1. 1. 1 белгілі мақсат үшін оқылым стратегияла рын тиімді қолдана білу; 9. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша сократтық сұрақтар құрастыру; 9. 1. 2. 1 ресми стиль мен ғылыми стильдің өзіне тән ерекшеліктерін салыстыру
		Мәтінтудыру	9. 2. 1. 1 берілген шығарманы талқылап, сыни мәтін тудыру; 9. 2. 1. 2 түрлі жанрларда көркем мәтін тудыру кезінде пайымдау және қорытындылау дағдыларын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	9. 3. 1. 2 грамматикалық ұғымдарды (форма, мағына, категория) ажырату; 9. 3. 1. 5 сөз мағынасының түрлері және оларды типтендіре білу, лексикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	9. 3. 2. 1 кірме сөздердің игерілген және игерілмеген түрлерін жазу ережелерін және жалпы қазақ тілінің емле ережелерін сақтау; 9. 3. 2. 3 сөйлемді ырғақты топтарға бөліп, сөйлеу сазын сақтап айту дағдыларын жетілдіру
2. Синтаксистік қатынастар
"Бақыт деген - сенің бала күндерің" (бақыт жайлы пәлсапалық ойлардан бастап, М.Мақатаев өлеңдеріне дейін ...)	2.1. Анықтауыштық қатынас 2.2 Толықтауыштың қатынас 2.3 Пысықтауыштық қатынас 2.4 Мезгілдік қатынастың берілуі 2.5 Қазақ тіліндегі кеңістіктік қатынастың берілуі	Мәтінтану	9. 1. 1. 3 мәтіннің мағыналық құрылымын қамтамасыз ететін талаптарына талдау жасау (байланыстылық, бүтіндік, қисындылық, ақпараттылық); 9. 1. 2. 2 мәтіннің құрылымы мен рәсімделуі арқылы ғылыми стильге тән жанрлық ерекшеліктерін ажырату
		Мәтінтудыру	9. 2. 1. 3 сөздің композициясын, сөйлеу техникасын, сөз өнерін игеру дағдыларын жетілдіру; 9. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (заң баптарын құрастыру) мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	9. 3. 1. 3 мәтіндегі барлық сөздердің морфологиялық құрамын білу, барлық сөз таптарына морфологиялық талдау жасау; 9. 3. 1. 4 сөйлемдерді сөз сазына қарай ырғақтық топтарға бөлу
2-тоқсан
3. Шешен сөйлеу
"Сөйлей-сөйлей шешен боларсың" (кешегі және бүгінгі шешендік сөз үлгілері)	3.1 Шешендік сөз табиғаты 3.2 Шешендік сөзге қойылатын талаптар 3.3 Шешендік сөздің көріктеуіш құралдары 3.4 Шешеннің өзін ұстау әдебі мен мәдениеті 3.5 Пікірталас. 3.6 Пікірталас мәдениеті 3.7 Пікірталас түрлері 3.8 Көсемсөзге қойлатын талаптар	Мәтінтану	9. 1. 1. 4 мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдай отырып, негізгі ойды анықтау; 9. 1. 2. 3. ғылыми стильге тән ерекшеліктерді білу және қолдану
		Мәтінтудыру	9. 2. 3. 1 көпшілік алдында сөйлеу техникасын жетілдіру, келтірген фактілерге сендіру қабілетін және суырыпсалма өнерін, ділмарлықты жетілдіру; 9. 2. 3. 2 берілген тақырыпта салыстыру, дәлелдеу эссесін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	9. 3. 1. 5 сөз мағынасының түрлері және оларды типтендіре білу, лексикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	9. 3. 2. 3 сөйлемді ырғақты топтарға бөліп, сөйлеу сазын сақтап айту дағдыларын жетілдіру
4. Сөйлем түрлері
"Дос – ажарың, жолдас – базарың" (достықтың үлгілері, деңгейі, М. Шахановтың "Достық өлкесінің заңы" өлеңі, халық ауыз әдебиетіндегі достық үлгілері)	4.1 Сөйлемнің құрылысына қарай түрлері 4.2 Жай сөйлем 4.3 Жалаң және жайылма сөйлем 4.4 Жақты және жақсыз сөйлем 4.5 Болымды және болымсыз сөйлем 4.6 Есімді және етістікті сөйлем 4.7 Толымды және толымсыз сөйлем 4.8 Атаулы сөйлем 4.9 Қазақ сөйлемдерінің жіктелуі 4.10 Жай сөйлем емлесі 4.11 Сөйлем соңында қабаттаса келетін тыныс белгілер	Мәтінтану	9. 1. 1. 5 проблемалық мәтіннің мазмұнын сыни тұрғыдан бағалау, оны шешу жөнінде өз болжамын айту; 9. 1. 2. 1 ресми стиль мен ғылыми стильдің өзіне тән ерекшеліктерін салыстыру
		Мәтінтудыру	9. 2. 1. 1 берілген шығарманы талқылап, сыни мәтін тудыру; 9. 2. 4. 1 терминдер мен кәсіби сөздерді қолданып ғылыми жұмыс жазу және қорғау
		Лексика-грамматикалық норма	9. 3. 1. 6 сөйлемнің құрылымдық, мағыналық түрлерін білу, сөйлемдерге сатылай кешенді синтаксистік талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	9. 3. 2. 2 тыныс белгілердің қойылым ұстанымдарын (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) білу
3-тоқсан
5. Жай сөйлем синтаксисі
Ресми іс-қағаздар стилі (өтініш, түсініктеме, қолхат, хабарлау ...)	5.1 Жалаң, жайылма сөйлемдердің құрылымдық-семантикалық ерекшеліктері 5.2 Екі құрамды жалаң сөйлем 5.3 Екі негізді жайылма сөйлемдер 5.4 Екі толықтауышы бар екі құрамды сөйлем 5.5 Бастауыштың берілуі. Бастауыштың сөз тіркесі арқылы берілуі. Баяндауыштың бастауышпен қиысуы 5.6 Баяндауыштың берілуі. Етістік баяндауыш. 5.7 Етістікті күрделі баяндауыш 5.8 Етістікті күрделі баяндауыш құрамында көмекшілік қызмет атқаратын етістіктер 5.9 Есімді күрделі баяндауыш 5.10 Құрама баяндауыштың есім бөлігі	Мәтінтану	9. 1. 1. 1 белгілі мақсат үшін оқылым стратегияла рын тиімді қолдана білу; 9. 1. 2. 2 мәтіннің құрылымы мен рәсімделуі арқылы ғылыми стильге тән жанрлық ерекшеліктерін ажырату
		Мәтінтудыру	9. 2. 1. 2 түрлі жанрларда көркем мәтін тудыру кезінде пайымдау және қорытындылау дағдыларын қалыптастыру; 9. 2. 1. 3 сөздің композициясын, сөйлеу техникасын, сөз өнерін игеру дағдыларын жетілдіру
		Лексика-грамматикалық норма	9. 3. 1. 1 сөз таптары және оның мағыналық түрлерін ажырату; 9. 3. 1. 3 мәтіндегі барлық сөздердің морфологиялық құрамын білу, барлық сөз таптарына морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	9. 3. 2. 1 кірме сөздердің игерілген және игерілмеген түрлерін жазу ережелерін және жалпы қазақ тілінің емле ережелерін сақтау; 9. 3. 2. 3 сөйлемді ырғақты топтарға бөліп, сөйлеу сазын сақтап айту дағдыларын жетілдіру
6. Құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары
Қазақ тілінің бүгінгі ахуалы (тіл саясаты әлеуметтік-лингвистикалық зерттеу, қазақ тіліне қатысты заңдар...)	6.1 Салалас құрмалас сөйлем 6.2 Сабақтас құрамалас сөйлем 6.3 Құрмаластың көпқұрамды түрлері. Көпқұрамды салалас құрмалас сөйлемдер 6.4. Көпбағыныңқылы сабақтастар 6.5 Аралас құрмалас сөйлем	Мәтінтану	9. 1. 1. 2 тыңдалым мәтіні бойынша сократтық сұрақтар құрастыру; 9. 1. 1. 3 мәтіннің мағыналық құрылымын қамтамасыз ететін талаптарына талдау жасау (байланыстылық, бүтіндік, қисындылық, ақпараттылық); 9. 1. 2. 3. ғылыми стильге тән ерекшеліктерді білу және қолдану
		Мәтінтудыру	9. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (заң баптарын құрастыру) мәтін жазу; 9. 2. 3. 1 көпшілік алдында сөйлеу техникасын жетілдіру, келтірген фактілерге сендіру қабілетін және суырыпсалма өнерін, ділмарлықты жетілдіру
		Лексика-грамматикалық норма	9. 3. 1. 5 сөз мағынасының түрлері және оларды типтендіре білу, лексикалық талдау жасау; 9. 3. 1. 6 сөйлемнің құрылымдық, мағыналық түрлерін білу, сөйлемдерге сатылай кешенді синтаксистік талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	9. 3. 2. 2 тыныс белгілердің қойылым ұстанымдарын (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) білу
7. Құрмалас сөйлемнің түрлері
"Мен қазақ қыздарына қайран қалам" (кешегі және бүгінгі қазақ қыздары, гендерлік саясат, ұлттық тәрбие, қызға қырық үйден тыю)	7.1 Қарсылықты білдіретін құрмалас сөйлемдер 7.2 Мезгілді білдіретін құрмалас сөйлемдер 7.3 Себепті білдіретін құрмалас сөйлемдер 7.4 Мақсатты білдіретін құрмалас сөйлемдер 7.5 Шартты білдіретін құрмалас сөйлемдер	Мәтінтану	9. 1. 1. 4 мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдай отырып, негізгі ойды анықтау; 9. 1. 2. 1 ресми стиль мен ғылыми стильдің өзіне тән ерекшеліктерін салыстыру
		Мәтінтудыру	9. 2. 3. 2 берілген тақырыпта салыстыру, дәлелдеу эссесін жазу; 9. 2. 4. 1 терминдер мен кәсіби сөздерді қолданып ғылыми жұмыс жазу және қорғау
		Лексика-грамматикалық норма	9. 3. 1. 6 сөйлемнің құрылымдық, мағыналық түрлерін білу, сөйлемдерге сатылай кешенді синтаксистік талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	9. 3. 2. 1 кірме сөздердің игерілген және игерілмеген түрлерін жазу ережелерін және жалпы қазақ тілінің емле ережелерін сақтау; 9. 3. 2. 3 сөйлемді ырғақты топтарға бөліп, сөйлеу сазын сақтап айту дағдыларын жетілдіру
4-тоқсан
8. Сөйлем талдау
Кәсіпкерліктің бастаулары (кәсіп ашудың негіздері, нарықтық қатынас, мемлекеттік және мемлекеттік емес кәсіпорындар)	8.1 Сөйлем талдаудың мақсаты 8.2 Фонетикалық/ фонологиялық талдау 8.3Лексикалық талдау 8.4 Сөзжасамдық/ морфологиялық талдау 8.5 Синтаксистік талдау 8.6 Сатылай-кешенді талдау	Мәтінтану	9. 1. 1. 5 проблемалық мәтіннің мазмұнын сыни тұрғыдан бағалау, оны шешу жөнінде өз болжамын айту; 9. 1. 2. 2 мәтіннің құрылымы мен рәсімделуі арқылы ғылыми стильге тән жанрлық ерекшеліктерін ажырату
		Мәтінтудыру	9. 2. 1. 1 берілген шығарманы талқылап, сыни мәтін тудыру; 9. 2. 1. 2 түрлі жанрларда көркем мәтін тудыру кезінде пайымдау және қорытындылау дағдыларын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	9. 3. 1. 3 мәтіндегі барлық сөздердің морфологиялық құрамын білу, барлық сөз таптарына морфологиялық талдау жасау; 9. 3. 1. 6 сөйлемнің құрылымдық, мағыналық түрлерін білу, сөйлемдерге сатылай кешенді синтаксистік талдау жасау
9. Пунктуация
"Мен жастарға сенемін" (қазақ елінің тарихындағы еңбегі елге үлгі болған жастар)	9.1 Сөйлем соңында келетін тыныс белгілер. Нүкте 9.2 Сұрақ белгісі 9.3 Леп белгісі 9.4 Сөйлемнің ішінде келетін тыныс белгілер. Нүктелі үтір 9.5 Үтір 9.6 Сызықша (дефис) 9.7 Қос нүкте және жақша 9.8 Қабаттаса қойылатын тыныс белгілер 9.9 Түрлі позицияда келетін тыныс белгілер. Көп нүкте 9.10 Сызықша (тире) 9.11 Тырнақша	Мәтінтану	9. 1. 1. 3 мәтіннің мағыналық құрылымын қамтамасыз ететін талаптарына талдау жасау (байланыстылық, бүтіндік, қисындылық, ақпараттылық; 9. 1. 2. 3. ғылыми стильге тән ерекшеліктерді білу және қолдану
		Мәтінтудыру	9. 2. 1. 3 сөздің композициясын, сөйлеу техникасын, сөз өнерін игеру дағдыларын жетілдіру; 9. 2. 2. 1 берілген үлгі бойынша іс-қағаздар стилінде (заң баптарын құрастыру) мәтін жазу
		Лексика-грамматикалық норма	9. 3. 1. 4 сөйлемдерді сөз сазына қарай ырғақтық топтарға бөлу
		Айтылым-жазылым нормалары	9. 3. 2. 2 тыныс белгілердің қойылым ұстанымдарын (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) білу

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына
193-1 қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 5-9-сыныптарына арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде)

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. Қазақ әдебиеті пәні бағдарламасының басты бағыты – білім алушылардың ақыл-ой қабілеті мен тұлғалық қасиеттерін дамыту, коммуникативті құзыреттіліктерін жетілдіру, өздігінен және үздіксіз білім алуға жұмылдыру, алған білім негіздерін өмірлік жағдайларда қолдана білетін жеке тұлға қалыптастыру. Қазақ әдебиеті пәні арқылы білім алушылардың оқырмандық мәдениетін жетілдіру, қазақ халқының әдеби мұралары туралы жүйелі білім беру, әдеби-эстетикалық талғамдарын, ізгілік және іскерлік құндылықтарын дамыту көзделеді. Сондай-ақ бағдарлама әдеби шығармалардың идеялық мазмұны, композициялық құрылым жүйесі, сөз қолданысы, стилі, жанрлық сипатын әдеби-теориялық ұғымдармен сіңіріп, әдеби шығарманы ұлттық, көркем-эстетикалық құндылық ретінде білім алушылардың бағалай алу құзіретін қалыптастыруға бағытталған. Адамзаттың мәңгілік сұрақтары, қазіргі заманғы диллемалар, көп қырлы мәселелер қарастырылады, білім алушылардың ой-пайымдарын шығармашылық жұмыстарымен тиянақтау көзделеді.

3. Қазақ әдебиеті бағдарламасының мақсаты – сөз өнерін мәдени мұра, ұлттық құндылық ретінде түсініп, бағалай алатын, интелектуалдық эстетикалық деңгейі, адамгершілік ұстанымы жоғары шығармашыл тұлға қалыптастыру.

Қазақ әдебиеті пәні арқылы білім алушыларға әдеби шығармада бейнеленген құбылысты көркемдік тұрғыда қабылдауға қажетті білім, білік, дағдыларды меңгертіп, өз ой-пайымдарын сөйлеу тілі мен жазба тілде еркін жеткізе алу, эстетикалық талғамын, өзіндік дүниетаным мен көзқарасын таныта алу, оқу материалдарын салыстыру, сараптау, бағалай алу дағдыларын қалыптастыру көзделеді. Білімгердің образды ойлау жүйесі мен шығармашылық қиялын дамыту, сөз мағынасы мен көркем сөздің мәнін түсініп, қазақ әдеби тілін сауатты қолдана білу құзыретін қалыптастыру, креативті ойлауға бағыттау мақсат етіледі.

4. Теориялық материалдар білім алушының әдеби теориялық ұғымдарын кеңейтуге, әдебиет туралы дүниетанымын қалыптастыруға және адамзатқа ортақ ойларды, диллемаларды, мінездерді зерттеуге мүмкіндік береді. Қазақ әдебиеті білім деңгейі, ой-өрісі дамыған, әдеби тіл және әдеби формалар арқылы өз ойын еркін жеткізе алатын және көркем тілмен шұрайлы сөйлей алатын, өзіндік ұстанымы бар, туындаған мәселелерді шеше білетін өмірге бейім ұрпақ тәрбиелейді.

5. Бағдарламаны түзуде білім мазмұнын ізгілендіру, адамгершілік-эстетикалық, мәдени-тарихи құндылықтарды, ұлттық құндылықтарды, ұлттық кодты таныту, білім алушылардың тілдік қорын байытып, шығармашылық қабілетін дамыту мақсат етілді.

Әдеби білім жүйелілік, сабақтастық, білім мазмұнының тарихилық сипаты және пәнаралық, пәнішілік байланыс ұстанымдарына негізделіп, жеңілден күрделіге бағытталған шиыршық әдісінде ұсынылды.

6. Қазақ әдебиеті пәнін оқу арқылы білім алушылар:

1) төл әдебиеттің ұлттық сипатын, халықтың әдет-ғұрып, салт-санасының көрінісін, көркем туындының идеялық-адамгершілік мәнін түсінеді;

2) көркем шығарманың тақырыптық-идеялық бірлігін, сюжеттегі, образ жасалуындағы типтік байланысты ұғынып, жанрлық, стильдік ерекшеліктерін көркем шығарма мазмұны мен құрылысындағы көркем заңдылықтарды терең танып, мазмұн мен форма тұтастығын, өмірлік шындық пен көркем шындықтың аражігін ажырата алады;

3) қазақ әдебиетінің ұлттық болмысын ұғынып, түрлі ұлттар әдебиетіндегі ұқсастықтарды ажырата біледі, басқа ел әдебиетінің көрнекті үлгілерімен салыстыра алады;

4) көркем шығарманы эмоционалды қабылдауға, бейнелі ойлау мен жан-жақты танымға, қаламгер пайымын түсінуге машықтанады;

5) қазақ әдебиетінің құндылық ретіндегі болмысын, ұлттық мәдениеттегі маңызды орнын құрметтейді және бағалайды;

6) қазақ әдебиетінің мәдениетаралық қарым-қатынастағы рөлін, қазақ халқының қалыптасқан тарихын, әдеби үдерісін, дәстүр сабақтастығын, әдеби байланыстарды зерделейді;

7) саналы оқырман ретінде түрлі жағдайларда өз ұстанымын білдіріп, өздігінен шешім қабылдау дағдыларын қалыптастырады;

8) заманауи, ғылыми және қоғамдық дамуға сәйкес дүниетанымы дамиды;

9) көркем туындыларды оқу арқылы мәнерлі сөйлеу дағдыларын қалыптастырып, тарихи оқиғаларды бүгінгі күнмен салыстыра алады;

10) білім алушылардың көркем шығарманы өз бетімен оқуға, үздіксіз ізденуге деген рухани қажеттілігі мен сұранысы туындайды.

2-тарау. "Қазақ әдебиеті" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

7. "Қазақ әдебиеті" пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

1) 5-сынып – аптасына 5 сағат, оқу жылында – 170 сағат;

2) 6-сынып – аптасына 5 сағат, оқу жылында – 170 сағат;

3) 7-сынып – аптасына 5 сағат, оқу жылында – 170 сағат;

4) 8-сынып – аптасына 5 сағат, оқу жылында – 170 сағат;

5) 9-сынып – аптасына 5 сағат, оқу жылында – 170 сағат.

8. "Қазақ әдебиеті" пәнінің мазмұны бөлімдерге бөлінген:

"Оқу және түсіну", "Талдау және жинақтау", "Бағалау және шығармашылық өнім", сонымен қатар, дағдыларды қалыптастыратын бөлімшелерден құралған. Бағдарламаның бұл бөлімі пән бойынша оқу мақсаттарынан тұрады.

9. "Оқу және түсіну" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) пайымдап, мәнерлеп, талдап оқу (сөздің, сөз оралымдарының мәнін ашу, мәтіндегі қолданысын анықтау);

2) шығарма үзінділерімен жұмыс;

3) шығармадағы өзекті мәселе, идеялық мазмұн;

4) интерпретация (ауызша, жазбаша).

10. "Талдау және жинақтау" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) әдеби шығарманың композициялық құрылымы;

2) көркем шығарманың образдар жүйесі, типтік характер;

3) көркем шығарманың тілі, стилі;

4) көркемдік тәсілдер.

11. "Бағалау және шығармашылық өнім" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) шығармадағы тарихи шындық және көркемдік шешім;

2) рухани және көркем-эстетикалық құндылығы;

3) әдеби шығармашылық;

4) әдеби сын.

12. 5-сыныпқа арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну: әдеби шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу, сөз, сөз тіркестерінің ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын білу; шығарманы құрылысы мен құрылымына қарай жіктеп, бөліктеріне тақырып қою; шығармадағы көтерілген мәселені (басты және жанама тақырыптарды) анықтау; көркем шығарманың оқиға желісін мәтінге жуық баяндап айту;

2) талдау және жинақтау: сюжетті шығармадағы фабула композициясын тауып, жоспар құру;лирикалық шығарманы құрылысына талдау; шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекеті арқылы образын ашу; көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, қайталау) қызметін анықтау, өлең құрылысы, ұйқасы, оның түрлерін анықтау;

3) бағалау және шығармашылық өнім: шығарма үзінділері арқылы шығарманың ұлттық, тарихи құндылығын бағалау; көркем мәтіндегі сөз образының эстетикалық құндылығын бағалау; шығарманы автор ізімен баяндап жазу; көркем шығармадағы көріністі әңгімелеп жазу; оқырман ретінде шығармадан алған әсерін зерделеп, сыни хабарлама жазу.

13. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

Халық ауыз әдебиеті

1) Тұрмыс-салт жырлары және олардың түрлері;

2) Мақал-мәтелдер;

3) Жұмбақтар;

4) Жаңылтпаштар.

Ертегілер

5) "Керқұла атты Кендебай" ертегісі;

6) "Қырық өтірік" ертегісі;

7) "Күн астындағы Күнікей қыз" ертегісі.

Әдеби ертегі

8) Ә.Тәжібаевтың "Толағай" ертегісі;

9) Ж.Смақов "Бұршақ туралы ертегі";

10) Ө.Тұрманжановтың "Құмырсқалар, аралар қиыспас дос құдалар" ертегісі.

Аңыз-әңгімелер

11) "Асанқайғының Жерұйықты іздеуі";

12) С.Қалиев "Бақ атай туралы аңыз";

Шешендік сөздер

13) Жиренше шешен мен Қарашаш сұлу.

ХІХ ғасыр мен ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті

14) Ы.Алтынсариннің "Дүние қалай етсең табылады?", "Әке мен бала", "Бақша ағаштары" әңгімелері;

15) С.Көбеевтің "Мектепке шақыру" өлеңі;

16) С.Торайғыровтың "Туған еліме" өлеңі;

17) Ш.Құдайбердіұлының "Адамдық борышың" өлеңі;

18) А.Байтұрсынұлының "Балаларды оқуға шақыру","Егіннің бастары", "Адамдық диқаншысы" өлеңдері;

19) Т.Ізтілеуовтің "Өнер бәйгесі" өлеңі.

ХХ ғасыр әдебиеті

20) Ж.Аймауытовтың "Шұбар тайым табылды", "Көк өгіз","Жан-жануардың иісшілдігі", "Әркімдікі өз қамы" шығармалары;

21) М.Жұмабаевтың "Қарағым", "Тез барам" өлеңдері;

22) І.Жансүгіровтің "Бөбек бөлеу", "Сәлемдеме" өлеңдері;

23) М.Әуезовтің "Жетім" әңгімесі;

24) Б.Соқпақбаевтың "Менің атым Қожа" хикаяты;

25) С.Бақбергеновтің "Қасиет" әңгімесі;

26) С.Бегалиннің "Бала Шоқан" әңгімесі;

27) М.Мақатаевтың "Үш бақытым" өлеңі;

28) М.Қабанбайдың "Бауыр" әңгімесі.

Қазіргі заман әдебиеті

29) М.Әлімбаевтың "Серуендетем атамды" өлеңі;

30) С.Оспанов "Мектебінен қашқандар мен ертегіден қашқандар жайындағы ертегі";

31) Т.Нұрмағамбетовтің "Анасын сағынған бала" әңгімесі;

32) Н.Ақыштың "Нағыз әже қайда?" әңгімесі;

33) Т.Шапайдың "Қазақпен саудаласу" әңгімесі;

34) С.Сейітманның "Тәуелсіздік" өлеңі;

35) А.Әлменбеттің "Аңшы" әңгімесі;

36) Б.Сарыбайдың "Рауғаш ерте гүлдейді" әңгімесі.

14. 6-сыныпқа арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну: әдеби шығарманы, пайымдап, мәнерлеп (логикалық екпін мен кідіріс жасай) оқу, сөз, сөз тіркестерінің мәнін ашу, мәтіндегіжұмсалу мақсатын түсіну; шығармадан қажетті дәйектерді жинау, үзіндідегі суреттеу, сипаттау құралдарын анықтау; көркем шығармадағы кейіпкерлер әрекеті, оның шығарманың өзекті ойына қатысын анықтау; кейіпкерге, лирикалық кейіпкерге ауызша/жазбаша сипаттама жасау;

2) талдау және жинақтау:әдеби шығарманы сюжет композициясына талдау, жай, күрделі жоспар құру, шығармадағы тура және жанама мінездеулерді табу, кейіпкер образын берудегі қызметін айқындау,шығармадағы автор мен кейіпкер тіліндегі айымашылықты (кейіпкер тіліндегі ауызекі сөз, диалект сөздердің болуы, автордың әдеби шығармаға сәйкес сөз қолданыстарын) салыстыра талдау, шығармадағы көркем ауыстыруларды(троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация) анықтау;

3) бағалау және шығармашылық өнім: шығарма образдарын ұлттық сипаттың ашылуы тұрғысынан бағалау; мәтіндегі пейзаж, монологтің, диалогтіңкөркемдік құндылығына баға беру, шығарманың идеялық мазмұнын пайымдай отырып (ой толғау, хат, пост т.б.) жазу, шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау.

15. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

Ертегі

1) "Аяз би" ертегісі;

2) "Ер Төстік" ертегісі.

Аңыз-әңгіме

3) "Кетбұғаның естіртуі"

Батырлар жыры

4) "Алпамыс батыр" жыры;

5) Қорқыт "Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр";

6) "Қобыланды батыр" жыры;

7) "Қамбар батыр" жыры.

Ежелгі дәуір әдебиеті

8) "Еділ патша";

9) "Тұмар патшайым", "Зарина сұлу";

10) Қорқыттың нақыл сөздері.

ХІХ ғасыр мен ХХ ғасыр басындағы әдебиет

11) М.Өтемісұлының "Ұл туса" өлеңі;

12) С.Аронұлының "Жақсы мен жаман адамның қасиеттері" өлеңі;

13) Ы.Алтынсариннің "Мейірімді бала", "Асан мен Үсен" әңгімелері;

14) С.Көбеевтің "Көлбақа мен Юпитер" мысалы;

15) С.Дөнентаевтың "Бозторғай" мысал өлеңі;

16) А.Байтұрсынұлының "Аққу, шортан, һәм шаян", "Қара бұлт" мысалдары;

17) С.Торайғыровтың "Шығамын тірі болсам адам болып", "Шәкірт ойы" өлеңдері.

ХХ ғасыр әдебиеті

18) М.Жұмабаевтың "Сүйемін" өлеңі;

19) Б.Майлиннің"Кемпірдің ертегісі" поэмасы;

20) А. Тоқмағанбетовтің "Алыптар туралы аңыз" шығармасы;

21) Ә.Тәжібаевтың "Сырдария" өлеңі;

22) Ә.Сәрсенбаевтың "Туған жер" өлеңі;

23) С.Мұратбековтің "Жусан иісі" әңгімесі;

24) С.Сейфуллиннің"Ақсақ киік" өлеңі, "Әупілдек" әңгімесі;

25) Ғ.Мүсіреповтің "Боранды түнде" әңгімесі;

26) Ж. Нәжімеденовтің "Дастархан" өлеңі;

27) М.Жаманбалиновтың "Бала пілдің қалаға саяхаты" ертегісі.

Қазіргі заман әдебиеті

28) Қ.Мырза-Әлінің "Ана" өлеңі;

29) К.Ахметованың "Қазағым менің" өлеңі;

30) Ж. Ахмадидің "Кие" әңгімесі;

31) А.Егеубаевтың "Аламан" поэмасы;

32) Р.Ниязбековтің "Әлемдегі жетінші ұлы" өлеңі;

33) Ұ.Есдәулеттің "Біз түркілерміз" өлеңі;

34) С.Дүйсенбиевтің "Алматының апорты" ертегісі;

35) С.Балғабаевтың "Жымбала, Мико және қасқыр" драмасы;

36) Қ.Сариннің "Тәуелсіздік" өлеңі;

37) Қ.Әбілқайырдың "Атасының баласы" әңгімесі;

38) М.Мұқаштың "Меруерт" әңгімесі.

16. 7-сыныпқа арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну:көркем мәтінді, пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістермен) оқу; жекелеген сөздердің, фразалардың эмотивті мәнін түсіну, мәнмәтіндегі(контекс) қызметін ашу; көркем шығармадағы пейзаж, монологтің құрылымдық-бірлігін ажырату; мәтінге жоспар құру; әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені анықтау; көркем шығармадағы пейзаж, портрет, мінездеулерді ауызша мәтінге жуық суреттеу, сипаттау;

2) талдау және жинақтау: әдеби шығармадағы сюжеттен тыс композицияны анықтау; көркем шығармадағы образдың жасалу тәсілдерін талдау; шығарма тіліндегі синоним, архаизм, диалектизм, неологизмдердің қызметін мәнмәтінде анықтау; шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ, арнау) қолданысын талдау;

3) бағалау және шығармашылық: шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; кейіпкерлердің жан дүниесін (психологиялық параллелизм, күйініш-сүйініш) ашудағы автор шеберлігіне баға беру; шығармадағы көріністі (пейзаж, оқиға) суреттеп жазу; кейіпкер болмысын сипаттап (өлең, кейіпкер монологі, әңгіме т.б.) жазу; әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу.

17. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

Батырлар жыры

1) "Ер Тарғын" жыры;

2) "Едіге батыр" жыры.

Ғашықтық жырлар

3) "Қозы Көрпеш-Баян сұлу" жыры;

4) "Айман-Шолпан" жыры.

Ежелгі дәуір әдебиеті

5) "Күлтегін" жыры;

6) "Тоныкөк" жыры.

Шешендік өнер

7) Майқы би мен Мөңке бидің шешендік сөздері;

8) Әнет баба "Не арсыз? Не ғайып? Не даусыз?";

9) Төле би "Ердің бақыты – әйел";

10) Әйтеке би "Қасқакөл дауы";

11) Қазыбек би "Кім жақын? Не қымбат? Не қиын?";

12) Бөлтірік шешен "Сөз мәнісі", "Ақыл сөз".

ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті

13) Д.Бабатайұлының "Аягөз қайда барасың","Ақжайлау мен Сандықтас" өлеңдері;

14) Ш.Қанайұлының "Зар заман" өлеңі;

15) М.Өтемісұлының "Ереуіл атқа ер салмай", "Тарланым","Мен–құстан туған құмаймын" өлеңдері;

16) М.Сұлтанқожаұлының "Ілімге толса көкірек" толғауы;

17) Т.Ізтілеуұлының "Адамдық іс", "Ақыл-тон аңдағанға тозбайтұғын" өлеңдері;

18) С.Дөнентаевтың "Ауырған арыстан" мысалы.

ХХ ғасыр әдебиеті

19) М.Дулатовтың "Елім-ай" өлеңі;

20) М.Жұмабаев "Түркістан", "Толқын", "Мен жастарға сенемін" өлеңдері;

21) С.Торайғыровтың "Мен қазақ", "Бір адамға" өлеңдері;

22) Ж.Аймауытовтың "Әнші" әңгімесі;

23) М.Әуезовтің "Көксерек" әңгімесі;

24) І.Жансүгіровтің "Домбыра","Жетісу суреттері" өлеңдері;

25) Ғ.Мүсіреповтің "Ананың анасы" әңгімесі;

26) Қ.Қайсеновтің "Жау тылындағы бала" повесі;

27) Қ.Аманжоловтың "Туған жер" өлеңі;

28) Ғ.Ормановтың "Қарағай" өлеңі;

29) С.Сарғасқаевтың "Тәмпіш қара"повесі;

30) Ш.Смаханұлы шымшымалары.

Қазіргі заман әдебиеті

31) Қ.Мырза-Әлінің "Кәрі қыран" өлеңі;

32) М.Шахановтың "Арман" өлеңі;

33) Т.Медетбектің "Тәуелсізбін" өлеңі;

34) Т.Әбдіктің "Қонақтар" әңгімесі;

35) А.Мархабаевтың "Ғарыштағы қымыз" фантастикалық әңгімесі;

36) О.Бөкейдің "Қайдасың, қасқа құлыным?" драмасы;

37) М.Мақатаевтың "Аққулар ұйықтағанда" поэмасы;

38) Ф.Оңғарсынованың "Жерошақ" өлеңі;

39) С. Жиенбаевтың "Қарттарым, аман сау жүрші" өлеңі;

40) Ж.Бөдештің "Аңырақай бекетіндегі ой" поэмасы;

41) Н.Ораздың "Бала махаббат" әңгімесі;

42) Б.Беделханның "Өтеуіл" хамса-поэмасы.

18. 8-сыныпқа арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну: көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырмандық ұстанымын білдіре) оқу; сөз, сөз оралымдарының семантикалық мәнін түсіну, мәтіннің ішкі бірлігіндегі қызметін айқындау; шығарма үзіндісін өзге нысанмен салыстыру, салғастыру; шығармадағы образдардың идеяны берудегі қызметін ашу; көркем мәтіннен дәйектер келтіре отырып шығарма идеясын жазу;

2) талдау және жинақтау: әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтеріне талдау; көркем шығармадағы образ композициясын құраушы элементтерді табу, образ сомдаушы бөліктерді жинақтау; көркем шығармадағы автордың баяндау тілін талдау, өзіндік ерекшеліктерін айқындау; шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдау, мәнмәтіндегі көркемдік қызметін анықтау;

3) бағалау және шығармашылық өнім: шығарманы басқа өнер түрлеріндегі мазмұндас туындылармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығына баға беру; шығармапоэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру; шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын талдап, әдеби эссе, шығарма, блог, әңгіме жазу; шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу.

19. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

Ғашықтық жырлар

1) "Қыз Жібек" жыры

Айтыс

2) "Біржан- Сара" айтысы;

3) Қазіргі заман айтысы.

Ежелгі дәуір әдебиеті

4) "Оғыз-Қаған" жыры;

5) Махмұт Қашқари "Махмұт Қашқари жинаған түркі мақал-мәтелдері";

6) Ахмет Йассауи "Даналық кітабы";

7) Жүсіп Баласағұн "Құтты білік" дастаны;

8) А.Йүгнеки "Ақиқат сыйы";

9) Әл-Фарабидің "Қашықтасың туған жер", "Тіршілікте құрыштай бол төзімді" өлеңдері;

10) Рабғузидың "Қарлығаштың адамға достығы", "Лұқпан Хакім" қиссалары.

ХІХ ғасыр мен ХХ ғ.б. әдебиет

11) Д.Бабатайұлының "Еспембет" поэмасы;

12) М. Мөңкеұлының "Үш қиян", "Сарыарқа" өлеңдері;

13) М.Көпейұлының "Сарыарқаның кімдікі екендігі" өлеңі;

14) Базар жырау "Халық үшін туған қайратты ер" өлеңі;

15) А.Құнанбайұлының "Арғы атасы қажы еді" өлеңі;

16) Ш.Құдайбердіұлының "Еңлік-Кебек" дастаны, "Жастарға" өлеңі;

17) Н.Орманбетұлының "Замана" өлеңі;

18) Ғ.Қараштың "Бармысың?" өлеңі;

19) М.Сералиннің "Гүлхашима" поэмасы.

ХХ ғасыр әдебиеті

20) Ж.Жабаевтың "Сұраншы батыр" жыры;

21) М.Жұмабаевтың "Батыр Баян" поэмасы;

22) Н.Байғаниннің "Нарғыз" дастаны;

23) И.Байзақовтың "Құралай сұлу" поэмасы;

24) С.Мұқановтың "Балуан шолақ" повесі;

25) Б.Момышұлының "Ұшқан ұя" повесі;

26) О.Әубәкіровтің "Адам жетектеген адам" сықақ өлеңі;

27) Қ.Қазиевтің "Менің шешем" әңгімесі;

28) Қ.Жұмаділовтің "Қаздар қайтып барады" әңгімесі;

29) Д.Исабековтің "Әпке" драмасы;

30) Т.Ахтановтың "Күй аңызы" әңгімесі;

31) Т.Айбергеновтің "Ана"өлеңі.

Қазіргі заман әдебиеті

32) Ж.Сахиевтің "Айдағы жасырынбақ", "Дабыл" фантастикалық әңгімелері;

33) Ш.Мұртазаның "Бесеудің хаты" драмасы;

34) Ү.Уайдиннің "Күлкім келсе көршіме қараймын", "Ұйқының оқуы" сатиралары;

35) Б.Бәмішұлының "Оспан батыр" поэмасы;

36) Г.Салықбайдың "Менің тауым" өлеңі;

37) М.Мағауиннің "Тазының өлімі" повесі;

38) Т.Әсемқұловтың "Бекторының қазынасы" әңгімесі;

39) И. Сапарбайдың "Анаңнан асыл бар ма екен?" өлеңі;

40) Ә.Қайранның "Ерасыл" дастаны;

41) А.Кемелбаеваның "Қоңырқаз" әңгімесі;

42) М.Омарованың "Көмбе нанның дәмі" драмасы.

20. 9-сыныпқа арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну: көркем мәтінді талдап оқу; сөз, сөз оралымы, фразалық тіркестердің мәтіндегі қызметін айқындау, сөздердің концептілік мәнін ашу; шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу; шығармадағы объективті идеяны, көркемдік шешімді айқындау; көркем шығарманың идеялық мазмұнына сүйене отырып, оқырмандық ой-пайымын ауызша/жазбаша түйіндеу;

2) талдау және жинақтау: эпикалық, лирикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау; шығарманың образдар жүйесін салыстыра талдау, типтік характерлерді ашу; көркем шығармадағы автордың стилін айқындау; шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау, көркемдік қызметін пайымдау;

3) бағалау(салыстыру) және шығармашылық (өнім): туындыдағы даралық образдар мен типтік характерлердің ұлттық және тарихи құндылығын әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра бағалау; көркем шығарманы басқа өнер түрлерімен салыстыра отырып, шығарманың эстетикалық құндылыған баға беру; шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе, сценарий, өлең, әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жазу; әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, рецензия жазу.

21. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

Ежелгі дәуір әдебиеті

1) Әл-Фараби "Қайырымды қала тұрғындары" трактаты;

2) Сайф Сараи "Түркіше Гүлстан" дастаны;

3) Хорезми "Мұхаббат-наме" дастаны.

Хандық дәуір әдебиеті

4) Асанқайғы "Бұл заманда не ғаріп" толғауы;

5) Қазтуған жырау "Алаң да алаң, алаң жұрт"толғауы;

6) Шалкиіз жырау "Би Темірге бірінші толғауы";

7) Доспамбет жырау "Қоғалы көлдер, қом сулар", "Айналайын, Ақ Жайық" тоғаулары;

8) Ақтамберді жырау "Күлдір-күлдір кісінетіп", "Балаларыма өсиет" толғаулары;

9) Жиембет жырау "Еңсегей бойлы Ер Есім"толғауы;

10) Үмбетей жырау "Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту" толғауы;

11) Бұқар жырау "Тілек", "Әй, Абылай, Абылай", "Асқар таудың өлгені" толғаулары.

ХІХ ғасыр әдебиеті

12) М.Өтемісұлының "Махамбеттің Баймағамбет сұлтанға айтқан сөзі", "Мен едім", "Бағаналы терек жарылса" өлеңдері;

13) Нысанбай жыраудың "Кенесары-Наурызбай" дастаны;

14) Ш.Уәлиханов "Жоңғария очерктері", "Қазақтың халық поэзиясының түрлері";

15) Ш. Бөкеевтің "Құйрық атып құлия" өлеңі;

16) М. Көпеевтің "Тірлікте көп жасағаннан көрген тамашамыз" өлеңі.

ХХ ғасыр әдебиеті

17) С. Сейфуллиннің "Сыр сандық" өлеңі, "Аққудың айырылуы" поэмасы;

18) І.Жансүгіровтің "Күйші" поэмаcы;

19) Б.Майлиннің "Шұғаның белгісі" хикаяты;

20) М.Әуезовтің "Оқыған азамат" әңгімесі;

21) Ғ.Мүсіреповтің "Кездеспей кеткен бір бейне" повесі;

22) Ж.Молдағалиевтің "Мен-қазақпын!" поэмасы;

23) Ә.Шәріповтің "Партизан қызы" повесі;

24) Қ.Әбдіқадыровтың "Қажымұқан" повесі.

Қазіргі заман әдебиеті

25) М.Шахановтың "Рух пен тіл" өлеңі, "Ғашықтық ғаламаты" поэмасы;

26) Н.Айтұлының "Ту" поэмасы;

27) Қ.Мұқанбетқалиұлының "Тар кезең" романы;

28) Қ.Ілиясұлының "Мысыққа мінездеме" мысал-дастаны;

29) С.Асылбекұлының "Желтоқсан түні" драмасы;

30) Р.Мұқанованың "Мәңгілік бала бейне" әңгімесі;

31) Е.Раушановтың "Ғайша-Бибі" поэмасы.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

22. Бағдарламада оқыту мақсаттары санмен тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші, үшінші сандар бөлім мен бөлімше, төртінші сан бөлімшедегі оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. 7.2.1.2 кодында "7" – сынып, "2.1." – бөлім мен бөлімше, "2" – оқыту мақсатының реттік саны.

23. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:

1) оқу және түсіну:

Білім алушылар:
	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
Көркем шығарманы пайымдап, мәнерлеп, талдап оқи отырып, сөздің, сөз оралымдары ның мәнін ашу, мәтіндегі қолданысын анықтау.	5. 1. 1. 1 әдеби шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу; 5. 1. 1. 2 сөз, сөз тіркестерінің ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын білу	6. 1. 1. 1 әдеби шығарманы пайымдап, мәнерлеп (логикалық екпін мен кідіріс жасай) оқу; 6. 1. 1. 2 сөз, сөз тіркестерінің мәнін ашып, мәтіндегі жұмсалу мақсатын түсіну	7. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістер мен) оқу; 7. 1. 1. 1 жекелеген сөздердің, фразалардың эмотивті мәнін түсіну, мәнмәтіндегі (контекс) қызметін ашу	8. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырман дық ұстанымын білдіре) оқу; 8. 1. 1. 2 сөз, сөз оралымдарының семантикалық мәнін түсіну, мәтіннің ішкі бірлігіндегі қызметін айқындау	9. 1. 1. 1 көркем мәтінді талдап оқу; 9. 1. 1. 2 сөз, сөз оралымы, фразалық тіркестердің мәтіндегі қызметін айқындау, сөздердің концептілік мәнін ашу
Шығарма үзінділерімен жұмыс	5. 1. 2. 1 шығарманы құрылысы мен құрылымына қарай жіктеп, бөліктеріне тақырып қою	6. 1. 2. 1 шығарма дан қажетті дәйектер ді жинау, үзіндідегі суреттеу, сипаттау құралдарын анықтау	7.1 2.1 көркем шығармада ғы пейзаж, монологтің құрылымдық бірлігін ажырату; 7.1 2.1 мәтінге жоспар құру	8. 1. 2. 1 шығарма үзіндісін өзге нысанмен салыстыру, салғастыру	9. 1. 2. 1 шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу
Шығармадағы өзекті мәселе, идеялық мазмұн	5. 1. 3. 1 көркем шығармадағы көтерілген мәселені (басты және жанама тақырыптарды) анықтау	6. 1. 3. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер әрекеті, оның шығарманың өзекті ойына қатысын анықтау	7. 1. 3. 1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені анықтау	8. 1. 3. 1 шығармадағы образдардың идеяны берудегі қызметін ашу	9. 1. 3. 1 шығармадағы объективті идеяны, көркемдік шешімді айқындау
Интерпретация (ауызша, жазбаша)	5. 1. 4. 1 көркем шығарманың оқиға желісін мәтінге жуық баяндап айту	6. 1. 4. 1 кейіпкерге, лирикалық кейіпкерге ауызша/жазбаша сипаттама жасау	7. 1. 4. 1 көркем шығармадағы пейзаж, портрет, мінездеуледі ауызша мәтінге жуық суреттеу, сипаттау	8. 1. 4. 1 көркем мәтіннен дәйектер келтіре отырып, шығарма желісі бойынша идеясын жазу	9. 1. 4. 1 көркем шығарманың идеялық мазмұнына сүйене отырып, оқырмандық ой-пайымын ауызша/жаз баша түйіндеу

2) талдау және жинақтау:

Білім алушылар:
	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
Әдеби шығарманың композиция лық құрылымы	5. 2. 1. 1 сюжетті шығармадағы фабула композициясын тауып, жоспар құру; 5. 2. 1. 2 лирикалық шығарманы құрылысына талдау	6. 2. 1. 1 әдеби шығарманы сюжет композициясына талдау; 6. 2. 1. 2 жай, күрделі жоспар құру	7. 2. 1. 1 әдеби шығармадағы сюжеттен тыс композицияны анықтау	8. 2. 1. 1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтеріне талдау	9. 2. 1. 1 эпикалық, лирикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау
Көркем шығарманың образдар жүйесі, типтік характер	5. 2. 2. 1 шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекеті арқылы образын ашу	6. 2. 2. 1 шығармадағы тура және жанама мінездеу лерді табу, кейіпкер образын берудегі қызметін айқындау	7. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдың жасалу тәсілдерін талдау	8. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образ композициясын құраушы элементтерді табу, образ сомдаушы бөліктерді жинақтау	9. 2. 2. 1 шығарманың образдар жүйесін салыстыра талдау, типтік характерлерді ашу
Көркем шығарманың тілі, стилі	5. 2. 3. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігінайқындау	6. 2. 3. 1 шығармадағы автор мен кейіпкер тіліндегі айырмашылықты (кейіпкер тіліндегі ауызекі сөз, диалект сөздердің болуы, автордың әдеби нормаға сәйкес сөз қолданыстарын) салыстыра талдау	7. 2. 3. 1 шығарма тіліндегі синоним, архаизм, диалектизм, неологизм дердің қызметін мәнмәтінде анықтау	8. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың баяндау тілін талдау, өзіндік ерекшеліктерін айқындау	9. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың стилін айқындау
Көркемдік тәсілдер	5. 2. 4. 1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, қайталау) қызметін анықтау; 5. 2. 4. 2 өлең құрылысы, ұйқасы, оның түрлерін анықтау	6. 2. 4. 1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация ) анықтау	7. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ, арнау) қолданысын талдау	8. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдау, мәтіндегі көркемдік қызметін анықтау	9. 2. 4. 1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау, көркемдік қызметін пайымдау

3) бағалау және шығармашылық өнім:

Шығармадағы тарихи шындық және көркемдік шешім	5. 3. 1. 1 шығарма үзінділері арқылы шығарманың ұлттық, тарихи құндылығын бағалау	6. 3. 1. 1 шығарма образдарын ұлттық сипаттың ашылуы тұрғысынан бағалау	7. 3. 1. 1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау	8. 3. 1. 1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі мазмұндас туындылармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығына баға беру	9. 3. 1. 1 туындыдағы даралық образдар мен типтік характерлердің ұлттық және тарихи құндылығын әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра бағалау
Рухани және көркем-эстетикалық құндылығы	5. 3. 2. 1 көркем мәтіндегі сөз образының эстетикалық құндылығын бағалау	6. 3. 2. 1 мәтіндегі пейзаж, монологтің, диалогтің көркемдік құндылығына баға беру	7. 3. 2. 1 кейіпкердің жан дүниесін (психологиялық параллелизм, күйініш-сүйініші) ашудағы автор шеберлігіне баға беру	8. 3. 2. 1 шығарма поэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру	9. 3. 2. 1 көркем шығарманы басқа өнер түрлерімен салыстыра отырып, шығарманың көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру
Әдеби шығармашылық	5. 3. 3. 1 шығарманы автор ізімен баяндап жазу; 5. 3. 3. 2 көркем шығармадағы көріністі әңгімелеп жазу	6. 3. 3. 1 шығарманың идеялық мазмұнын пайымдай отырып (ой толғау, хат, пост, ертегі, өтірік өлең) жазу	7. 3. 3. 1 шығармадағы көріністі (пейзаж, оқиға) суреттеп жазу; 7. 3. 3. 2 кейіпкер болмысын сипаттап (өлең, кейіпкер монологі, диалогі, әңгіме) жазу	8. 3. 3. 1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын талдап, шығарма, әдеби эссе,блог, әңгіме т.б.жазу	9. 3. 3. 1 шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе, сценарий, өлең, блог, әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жаз
Әдеби сын	5. 3. 4. 1 оқырман ретінде шығармадан алған әсерін зерделеп, сыни хабарлама жазу	6. 3. 4. 1 шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау	7. 3. 4. 1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу	8. 3. 4. 1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу	9. 3. 4. 1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, рецензия жазу

23. Осы оқу бағдарламасы негізгі орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 5-9-сыныптарына арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

24. Тоқсандағы бөлімдер мен бөлімшелер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің қазақ тілі мен
әдебиетін тереңдете оқытатын
гуманитарлық бағыттағы
мамандандырылған желілік
"Абай мектептерінің"
5-9-сыныптарына арналған
"Қазақ әдебиеті" пәнінен
жаңартылған мазмұндағы
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 5-9-сыныптарына арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

1) 5-сынып:

Оқу жоспарындағы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Сөйлеу қызметінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Таза мінсіз асыл сөз	Халық ауыз әдебиеті Тұрмыс-салт жырлары және оның түрлері, мақал-мәтелдер, жұмбақтар, жаңылтпаштар. Ертегілер "Керқұла атты Кендебай" ертегісі, "Қырық өтірік" ертегісі, "Күн астындағы Күнекей қыз" ертегісі. Әдеби ертегі Ә.Тәжібаевтің "Толағай"ертегісі, Ж.Смақов "Бұршақ туралы ертегі", Ө.Тұрманжановтың "Құмырсқалар, аралар қиыспас дос құдалар" ертегісі. Аңыз-әңгіме "Асан қайғының жерұйықты іздеуі", С.Қалиев "Бақ атай туралы аңыз". Шешендік сөз "Жиренше шешен мен Қараша сұлу"	Оқу және түсіну	5. 1. 1. 1 әдеби шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу; 5. 1. 1. 2 сөз, сөз тіркестерінің ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын білу; 5. 1. 2. 1 шығарманы құрылысы мен құрылымына қарай жіктеп, бөліктеріне тақырып қою; 5. 1. 3. 1 көркем шығармадағы көтерілген мәселені (басты және жанама тақырыптарды) анықтау; 5. 1. 4. 1 көркем шығарманың оқиға желісін мәтінге жуық баяндап айту
		Талдау және жинақтау	5. 2. 1. 1 сюжетті шығармадағы фабула композициясын тауып, жоспар құру; 5. 2. 1. 2 лирикалық шығарманы құрылысына талдау; 5. 2. 2. 1 шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекеті арқылы образын ашу; 5. 2. 4. 1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдары- ның (теңеу, эпитет, қайталау) қызметін анықтау; 5. 2. 4. 2 өлең құрылысы, ұйқасы, оның түрлерін талдау
		Бағалау және шығармашылық өнім	5. 3. 1. 1 шығарма үзінділері арқылы шығарманың ұлттық, тарихи құндылығын бағалау; 5. 3. 2. 1 көркем мәтіндегі сөз образының эстетикалық құндылығын бағалау; 5. 3. 3. 1 шығарманы автор ізімен баяндап жазу, 5. 3. 3. 2 көркем шығармадағы көріністі әңгімелеп жазу; 5. 3. 4. 1 оқырман ретінде шығарманың әсерін зерделеп, сыни хабарлама жазу
2-тоқсан
Оқу – білім азығы	ХІХ ғасыр мен ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті Ыбырай Алтынсариннің "Дүние қалай етсең табылады?", "Әке мен бала", "Бақша ағаштары" әңгімелері, С.Көбеевтің "Мектепке шақыру" өлеңі, С.Торайғыровтың "Туған еліме" өлеңі, Ш.Құдайбердіұлының "Адамдық борышың" өлеңі, А.Байтұрсынұлының "Балаларды оқуға шақыру", "Егіннің бастары", "Адамдық диқаншысы", өлеңдері, Т.Ізтілеуовтің "Өнер бәйгесі" өлеңі	Оқу және түсіну	5. 1. 1. 1 әдеби шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу; 5. 1. 1. 2 сөз, сөз тіркестерінің ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын білу; 5. 1. 2. 1 шығарманы құрылысы мен құрылымына қарай жіктеп, бөліктеріне тақырып қою; 5. 1. 3. 1 көркем шығармадағы көтерілген мәселені (басты және жанама тақырыптарды) анықтау; 5. 1. 4. 1 көркем шығарманың оқиға желісін мәтінге жуық баяндап айту
		Талдау және жинақтау	5. 2. 1. 1 сюжетті шығармадағы фабула композициясын тауып, жоспар құру; 5. 2. 1. 2 лирикалық шығарманы құрылысына талдау; 5. 2. 2. 1 шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекеті арқылы образын ашу; 5. 2. 3. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау; 5. 2. 4. 1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, қайталау) қызметін анықтау; 5. 2. 4. 2 өлең құрылысы, ұйқасы, оның түрлерін талдау
		Бағалау және шығармашылық өнім	5. 3. 1. 1 шығарма үзінділері арқылы шығарманың ұлттық, тарихи құндылығын бағалау; 5. 3. 2. 1 көркем мәтіндегі сөз образының эстетикалық құндылығын бағалау; 5. 3. 3. 1 шығарманы автор ізімен баяндап жазу; 5. 3. 3. 2 көркем шығармадағы көріністі әңгімелеп жазу; 5. 3. 4. 1 оқырман ретінде шығармадан алған әсерін зерделеп, сыни хабарлама жазу
3-тоқсан
Адамгершілік – асыл қасиет	XX ғасыр әдебиеті Ж.Аймауытовтың "Шұбар тайым табылды", "Көк өгіз", "Жан-жануардың иісшілдігі", "Әркімдікі өз қамы" шығармалары, М.Жұмабаевтың "Қарағым", "Тез барам" өлеңдері, І.Жансүгіровтің "Бөбек бөлеу", "Сәлемдеме" өлеңдері, М.Әуезовтің "Жетім" әңгімесі, Б.Соқпақбаевтың "Менің атым Қожа" хикаяты, С.Бақбергеновтің "Қасиет" әңгімесі, С.Бегалиннің"Бала Шоқан" әңгімесі, М.Мақатаевтың "Үш бақытым" өлеңі, М.Қабанбайдың "Бауыр" әңгімесі.	Оқу және түсіну	5. 1. 1. 1 әдеби шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу; 5. 1. 1. 2 сөз, сөз тіркестерінің ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын білу; 5. 1. 2. 1 шығарманы құрылысы мен құрылымына қарай жіктеп,бөліктеріне тақырып қою; 5. 1. 3. 1 көркем шығармадағы көтерілген мәселені (басты және жанама тақырыптарды) анықтау; 5. 1. 4. 1 көркем шығарманың оқиға желісін мәтінге жуық баяндап айту
		Талдау және жинақтау	5. 2. 1. 1 сюжетті шығармадағы фабула композициясын тауып, жоспар құру; 5. 2. 1. 2 лирикалық шығарманы құрылысына талдау; 5. 2. 2. 1 шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекеті арқылы образын ашу; 5. 2. 3. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін айқындау 5. 2. 4. 1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, қайталау) қызметін анықтау; 5. 2. 4. 2 өлең құрылысы, ұйқасы, оның түрлерін талдау
		Бағалау және шығармашылық өнім	5. 3. 1. 1 шығарма үзінділері арқылы шығарманың ұлттық, тарихи құндылығын бағалау; 5. 3. 2. 1 көркем мәтіндегі сөз образының эстетикалық құндылығын бағалау; 5. 3. 3. 1 шығарманы автор ізімен баяндап жазу; 5. 3. 3. 2 көркем шығармадағы көріністі әңгімелеп жазу; 5. 3. 4. 1 оқырман ретінде шығармадан алған әсерін зерделеп, сыни хабарлама жазу
4-тоқсан
Отан – қуат, отбасы - шуақ	Қазіргі заман әдебиеті М.Әлімбаевтың "Серуендетем атамды" өлеңі, С.Оспанов "Мектебінен қашқандар мен ертегіден қашқандар жайындағы ертегі", Т.Нұрмағамбетовтің "Анасын сағынған бала" әңгімесі, Н.Ақыштың "Нағыз әже қайда?" әңгімесі, Т.Шапайдың "Қазақпен саудаласу" әңгімесі, С.Сейітманның "Тәуелсіздік" өлеңі, А.Әлменбеттің "Аңшы" әңгімесі, Б.Сарыбайдың "Рауғаш ерте гүлдейді" әңгімесі.	Оқу және түсіну	5. 1. 1. 1 әдеби шығарманы пайымдап (алған әсерін анықтай) оқу; 5. 1. 2. 1 сөз, сөз тіркестерінің ауыспалы мағынасын ашып, мәтіндегі қолданысын ажырату; 5. 1. 2. 1 шығарманы құрылысы мен құрылымына қарай жіктеп, бөліктеріне тақырып қою; 5. 1. 3. 1 көркем шығармадағы көтерілген мәселені (басты және жанама тақырыптарды) анықтау; 5. 1. 4. 1 көркем шыңарманың оқиға желісін мәтінге жуық баяндап айту
		Талдау және жинақтау	5. 2. 1. 1 сюжетті шығармадағы фабула композициясын тауып, жоспар құру; 5. 2. 1. 2 лирикалық шығарманы құрылысына талдау; 5. 2. 2. 1 шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекеті арқылы образын ашу; 5. 2. 3. 1 көркем шығармадағы поэтикалықтілдің ерекшелігін айқындау; 5. 2. 4. 1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, қайталау) қызметін анықтау; 5. 2. 4. 2 өлең құрылысы, ұйқасы, оның түрлерін талдау
		Бағалау және шығармашылық өнім	5. 3. 1. 1 шығарма үзінділері арқылы шығарманың ұлттық, тарихи құндылығын бағалау; 5. 3. 2. 1 көркем мәтіндегі сөз образының эстетикалық құндылығын бағалау; 5. 3. 3. 1 шығарманы автор ізімен баяндап жазу; 5. 3. 3. 2 көркем шығармадағы көріністі әңгімелеп жазу; 5. 3. 4. 1 оқырман ретінде шығармадан алған әсерін зерделеп, сыни хабарлама жазу

2) 6-сынып:

Оқу жоспарындағы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар/ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Сөйлеу қызметінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Білгенге маржан	Ертегі: "Аяз би" ертегісі, "Ер Төстік" ертегісі. Аңыз-әңгіме: "Кетбұғаның естіртуі". Батырлар жыры: "Алпамыс батыр" жыры, Қорқыт "Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр", "Қобыланды батыр" жыры, "Қамбар батыр" жыры. Ежелгі дәуір әдебиеті: "Еділ патша", "Тұмар пайтшайым", "Зарина сұлу", Қорқыттың нақыл сөздері.	Оқу және түсіну	6. 1. 1. 1 әдеби шығарманы, пайымдап, мәнерлеп (логикалық екпінмен кідіріс жасай) оқу; 6. 1. 1. 2 сөз, сөз тіркестерінің мәнін ашып, мәтіндегі жұмсалу мақсатын түсіну; 6. 1. 2. 1 шығармадан қажетті дәйектерді жинау, үзіндідегі суреттеу, сипаттау құралдарын анықтау; 6. 1. 3. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер әрекеті, оның шығарманың өзекті ойына қатысын анықтау; 6. 1. 4. 1 кейіпкерге ауызша/жазбаша сипаттама жасау
		Талдау және жинақтау	6. 2. 1. 1 әдеби шығарманы сюжет композициясына талдау; 6. 2. 1. 2 жай, күрделі жоспар құру; 6. 2. 2. 1 шығармадағы тура және жанама мінездеулерді табу, кейіпкер образын берудегі қызметін айқындау; 6. 2. 3. 1 шығармадағы автор мен кейіпкер тіліндегі айырмашылықты (кейіпкер тіліндегі ауызекі сөз, диалект сөздердің болуы,автордың әдеби нормаға сәйкес сөз қолданыстарын) салыстыра талдау; 6. 2. 4. 1 шығармадағы көркем ауыстыруларды(троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация) анықтау
		Бағалау және шығармашылық өнім	6. 3. 1. 1 шығарма образдарын ұлттық сипаттың ашылуы тұрғысынан бағалау; 6. 3. 2. 1 мәтіндегі пейзаж, монологтің, диалогтің көркемдік құндылығына баға беру; 6. 3. 3. 1 шығарманың идеялық мазмұнын пайымдай отырып (ой толғау, хат, пост,ертегі, өтірік өлең т.б.) жазу; 6. 3. 4. 1 шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау
2-тоқсан
Тәрбиенің қайнар бұлағы	ХІХ ғасыр мен ХХ ғасыр басындағы әдебиет М.Өтемісұлының "Ұл туса" өлеңі, С.Аронұлының "Жақсы мен жаман адамның қасиеттері" өлеңі, Ы.Алтынсариннің "Мейірімді бала", "Асан мен Үсен" әңгімелері, С.Көбеевтің "Көлбақа мен Юпитер" мысалы,С.Дөнентаев-тың "Бозторғай" мысал өлеңі, А.Байтұрсынұлының "Аққу, шортан, һәм шаян", "Қара бұлт" мысалдары, С.Торайғыровтың "Шәкірт ойы", "Шығамын тірі болсам адам болып"өлеңдері.	Оқу және түсіну	6. 1. 1. 1 әдеби шығарманы, пайымдап, мәнерлеп (логикалық екпінмен кідіріс жасай) оқу; 6. 1. 1. 2 сөз, сөз тіркестерінің мәнін ашып, мәтіндегі жұмсалу мақсатын түсіну; 6. 1. 2. 1 шығармадан қажетті дәйектерді жинау, үзіндідегі суреттеу, сипаттау құралдарын анықтау; 6. 1. 3. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер әрекеті, оның шығарманың өзекті ойына қатысын анықтау; 6. 1. 4. 1 кейіпкерге ауызша/ жазбаша сипаттама жасау
		Талдау және жинақтау	6. 2. 1. 1 әдеби шығарманы сюжет композициясына талдау; 6. 2. 1. 2 жай, күрделі жоспар құру; 6. 2. 2. 1 шығармадағы тура және жанама мінездеулерді табу, кейіпкер образын берудегі қызметін айқындау; 6. 2. 3. 1 шығармадағы автор мен кейіпкер тіліндегі айырмашылықты (кейіпкер тіліндегі ауызекі сөз, диалект сөздердің болуы,автордың әдеби нормаға сәйкес сөз қолданыстарын) салыстыра талдау; 6. 2. 4. 1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация) анықтау
		Бағалау және шығармашылық өнім	6. 3. 1. 1 шығарма образдарын ұлттық сипаттың ашылуы тұрғысынан бағалау; 6. 3. 2. 1 мәтіндегі пейзаж, монологтің, диалогтің көркемдік құндылығына баға беру; 6. 3. 3. 1 шығарманың идеялық мазмұнын пайымдай отырып (ой толғау, хат, пост,ертегі, өтірік өлең т.б.) жазу; 6. 3. 4. 1 шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау
3-тоқсан
Туған жерім-аялы алтын бесігім	ХХ ғасыр әдебиеті М.Жұмабаевтың "Сүйемін" өлеңі, Б.Майлиннің "Кемпірдің ертегісі" поэмасы, А.Тоқмағанбетовтің "Алыптар туралы аңыз" шығармасы, Ә.Тәжібаевтың "Сырдария" өлеңі, Ә.Сәрсенбаевтың"Ту-ған жер" өлеңі, С.Мұратбековтің "Жусан иісі" әңгімесі, С.Сейфуллиннің "Ақсақ киік" өлеңі, "Әупілдек" әңгімесі, Ғ.Мүсіреповтің "Боранды түнде" әңгімесі, Ж. Нәжімеденовтің "Дастархан" өлеңі, М.Жаманбалинов "Бала пілдің қалаға саяхаты" ертегі	Оқу және түсіну	6. 1. 1. 1 әдеби шығарманы, пайымдап, мәнерлеп (логикалық екпінмен кідіріс жасай) оқу; 6. 1. 1. 2 сөз, сөз тіркестерінің мәнін ашып, мәтіндегі жұмсалу мақсатын түсіну; 6. 1. 2. 1 шығармадан қажетті дәйектерді жинау, үзіндідегі суреттеу, сипаттау құралдарын анықтау; 6. 1. 3. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер әрекеті, оның шығарманың өзекті ойына қатысын анықтау; 6. 1. 4. 1 кейіпкерге ауызша/ жазбаша сипаттама жасау
		Талдау және жинақтау	6. 2. 1. 1 әдеби шығарманы сюжет композициясына талдау; 6. 2. 1. 2 жай, күрделі жоспар құру; 6. 2. 2. 1 шығармадағы тура және жанама мінездеулерді табу, кейіпкер образын берудегі қызметін айқындау; 6. 2. 3. 1 шығармадағы автор мен кейіпкер тіліндегі айырмашылықты (кейіпкер тіліндегі ауызекі сөз, диалект сөздердің болуы,автордың әдеби нормаға сәйкес сөз қолданыстарын) салыстыра талдау; 6. 2. 4. 1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация) анықтау
		Бағалау және шығармашылық өнім	6. 3. 1. 1 шығарма образдарын ұлттық сипаттың ашылуы тұрғысынан бағалау; 6. 3. 2. 1 мәтіндегі пейзаж, монологтің, диалогтің көркемдік құндылығына баға беру; 6. 3. 3. 1 шығарманың идеялық мазмұнын пайымдай отырып (ой толғау, хат, пост,ертегі, өтірік өлең т.б.) жазу 6. 3. 4. 1 шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау
4-тоқсан
Өнерліге өріс кең	Қазіргі заман әдебиеті Қ.Мырза-Әлінің "Ана" өлеңі, К.Ахметованың "Қазағым менің" өлеңі, Ж.Ахмадидің "Кие" әңгімесі, А.Егеубаевтың "Аламан" поэмасы, Р.Ниязбековтің "Әлемдегі жетінші ұлы" өлеңі, Ұ.Есдәулеттің "Біз түркілерміз" өлеңі, С.Дүйсенбиевтің "Алматының апорты" ертегісі, С.Балғабаевтың "Жымбала, Мико және қасқыр" драмасы, Қ.Сариннің "Тәуелсіздік" өлеңі, Қ.Әбілқайырдың "Атасының баласы" әңгімесі, М.Мұқаштың "Меруерт" әңгімесі.	Оқу және түсіну	6. 1. 1. 1 әдеби шығарманы, пайымдап, мәнерлеп (логикалық екпінмен кідіріс жасай) оқу; 6. 1. 1. 2 сөз, сөз тіркестерінің мәнін ашып, мәтіндегі жұмсалу мақсатын түсіну; 6. 1. 2. 1 шығармадан қажетті дәйектерді жинау, үзіндідегі суреттеу, сипаттау құралдарын анықтау; 6. 1. 3. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер әрекеті, оның шығарманың өзекті ойына қатысын анықтау; 6. 1. 4. 1 кейіпкерге ауызша/жазбаша сипаттама жасау
		Талдау және жинақтау	6. 2. 1. 1 әдеби шығарманы сюжет композициясына талдау; 6. 2. 1. 2 жай, күрделі жоспар құру; 6. 2. 2. 1 шығармадағы тура және жанама мінездеулерді табу, кейіпкер образын берудегі қызметін айқындау; 6. 2. 3. 1 шығармадағы автор мен кейіпкер тіліндегі айырмашылықты (кейіпкер тіліндегі ауызекі сөз, диалект сөздердің болуы,автордың әдеби нормаға сәйкес сөз қолданыстарын) салыстыра талдау; 6. 2. 4. 1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация) анықтау
		Бағалау және шығармашылық өнім	6. 3. 1. 1 шығарма образдарын ұлттық сипаттың ашылуы тұрғысынан бағалау; 6. 3. 2. 1 мәтіндегі пейзаж, монологтің, диалогтің көркемдік құндылығына баға беру; 6. 3. 3. 1 шығарманың идеялық мазмұнын пайымдай отырып (ой толғау, хат, пост,ертегі, өтірік өлең т.б.) жазу; 6. 3. 4. 1-шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау

3) 7-сынып:

Оқу жоспарындағы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Сөйлеу қызметінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Дананың сөзі – ақылдың көзі	Батырлар жыры: "Ер Тарғын" жыры, "Едіге батыр" жыры. Ғашықтық жырлар: "Қозы көрпеш-Баян сұлу" жыры, "Айман-Шолпан" жыры. Ежелгі дәуір әдебиеті: "Күлтегін" жыры, "Тоныкөк" жыры. Шешендік өнер: Майқы би мен Мөңке бидің шешендік сөздері, Әнет баба "Не арсыз? Не ғайып? Не даусыз?", Төле би "Ердің бақыты – әйел", Әйтеке би "Қасқакөл дауы", Қазыбек би "Кім жақын? Не қымбат? Не қиын?", Бөлтірік шешен "Сөз мәнісі", "Ақыл сөз".	Оқу және түсіну	7. 1. 1. 1 көркем мәтінді, пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістер мен) оқу; 7. 1. 1. 1 жекелеген сөздердің, фразалардың эмотивті мәнін түсіну, мәнмәтіндегі қызметін ашу; 7.1 2.1 көркем шығармадағы, пейзаж, монологтің құрылымдық бірлігін ажырату; 7. 1. 2. 2 мәтінге жоспар құру; 7. 1. 3. 1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені анықтау; 7. 1. 4. 1 көркем шығармадағы пейзаж, портрет, мінездеулерді ауызша мәтінге жуық суреттеу, сипаттау
		Талдау және жинақтау	7. 2. 1. 1 әдеби шығармағы сюжеттен тыс композицияны анықтау; 7. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдың жасалу тәсілдерін талдау; 7. 2. 3. 1 шығарма тіліндегі синоним, архаизм, диалектизм, неологизмдердің қызметін мәнмәтінде анықтау; 7. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ, арнау) қолданысын талдау
		Бағалау және шығармашылық өнім	7. 3. 1. 1 көркем шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 7. 3. 2. 1 шығармадағы кейіпкердің жандүниесін (психологиялық параллелизм, күйініш-сүйініші) ашудағы автор шеберлігіне баға беру; 7. 3. 3. 1 шығармадағы көріністі (пейзаж, оқиға) суреттеп жазу; 7. 3. 3. 2 кейіпкер болмысын сипаттап (өлең, кейіпкер монологі, диалогі, әңгіме) жазу; 7. 3. 4. 1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу
2-тоқсан
"Даналық -өшпес жарық, кетпес байлық"	ХІХ ғасыр және ХХ ғасыр басындағы әдебиет Д.Бабатайұлының "Аягөз, қайда барасың?", "Ақжайлау мен Сандықтас" өлеңдері, Ш.Қанайұлының "Зар заман" өлеңі, М.Өтемісұлының "Ереуіл атқа ер салмай", "Мен-құстан туған құмаймын", "Тарланым" өлеңдері, М.Сұлтанқожаұлының "Ілімге толса көкірек" толғауы, Т.Ізтілеуұлының "Адамдық іс", "Ақыл – тон аңдағанға тозбайтұғын" өлеңдері, С.Дөнентаевтың "Ауырған арыстан" мысалы	Оқу және түсіну	7. 1. 1. 1 көркем мәтінді, пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістермен) оқу; 7. 1. 1. 1 жекелеген сөздердің, фразалардың эмотивті мәнін түсіну, мәнмәтіндегі қызметін ашу; 7.1 2.1 көркем шығармадағы, пейзаж, монологтің құрылымдық бірлігін ажырату; 7. 1. 2. 2 мәтінге жоспар құру; 7. 1. 3. 1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені анықтау; 7. 1. 4. 1 көркем шығармадағы пейзаж, портрет, мінездеулерді ауызша мәтінге жуық суреттеу, сипаттау
		Талдау және жинақтау	7. 2. 1. 1 әдеби шығармағы сюжеттен тыс композицияны анықтау; 7. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдың жасалу тәсілдерін талдау; 7. 2. 3. 1 шығарма тіліндегі синоним, архаизм, диалектизм, неологизмдердің қызметін мәнмәтінде анықтау; 7. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ, арнау) қолданысын талдау
		Бағалау және шығармашылық өнім	7. 3. 1. 1 көркем шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 7. 3. 2. 1 шығармадағы кейіпкердің жандүниесін(психология-лық параллелизм, күйініш-сүйініші) ашудағы автор шеберлігіне баға беру; 7. 3. 3. 1 шығармадағы көріністі(пейзаж, оқиға) суреттеп жазу; 7. 3. 3. 2 кейіпкер болмысын сипаттап (өлең, кейіпкер монологі, диалогі, әңгіме т.б.) жазу; 7. 3. 4. 1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу
3-тоқсан
Менің туған өлкем	ХХ ғасыр әдебиеті М.Дулатовтың "Елім-ай" өлеңі, М.Жұмабаевтың "Түркістан", "Толқын", "Мен жастарға сенемін" өлеңдері, С.Торайғыровтың "Мен қазақ", "Бір адамға" өлеңдері, Ж.Аймауытовтың "Әнші" әңгімесі, М.Әуезовтің "Көксерек" әңгімесі, І.Жансүгіровтің "Домбыра", "Жетісу суреттері" өлеңдері, Ғ.Мүсіреповтің "Ананың анасы" әңгімесі, Қ.Қайсеновтің "Жау тылындағы бала" повесі, Қ.Аманжоловтың "Туған жер" өлеңі, Ғ.Ормановтың "Қарағай" өлеңі, С.Сарғасқаевтың "Тәмпіш қара" повесі, Ш.Смаханұлы шымшымалары	Оқу және түсіну	7. 1. 1. 1 көркем мәтінді, пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістер мен) оқу; 7. 1. 1. 1 жекелеген сөздердің, фразалардың эмотивті мәнін түсіну, мәнмәтіндегі қызметін ашу; 7.1 2.1 көркем шығармадағы, пейзаж, монологтің құрылымдық бірлігін ажырату; 7. 1. 2. 2 мәтінге жоспар құру; 7. 1. 3. 1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені анықтау; 7. 1. 4. 1 көркем шығармадағы пейзаж, портрет, мінездеулерді ауызша мәтінге жуық суреттеу, сипаттау
		Талдау және жинақтау	7. 2. 1. 1 әдеби шығармағы сюжеттен тыс композицияны анықтау; 7. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдың жасалу тәсілдерін талдау; 7. 2. 3. 1 шығарма тіліндегі синоним, архаизм, диалектизм, неологизмдердің қызметін мәнмәтінде анықтау; 7. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ, арнау) қолданысын талдау
		Бағалау және шығармашылық өнім	7. 3. 1. 1 көркем шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 7. 3. 2. 1 шығармадағы кейіпкердің жандүниесін (психологиялық параллелизм, күйініш-сүйініші) ашудағы автор шеберлігіне баға беру; 7. 3. 3. 1 шығармадағы көріністі(пейзаж, оқиға) суреттеп жазу; 7. 3. 3. 2 кейіпкер болмысын сипаттап (өлең, кейіпкер монологі, диалогі, әңгіме т.б.) жазу; 7. 3. 4. 1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу
4-тоқсан
Қиял мен шындық	Қазіргі қазақ әдебиеті Қ.Мырза-Әлінің "Кәрі қыран" өлеңі, М.Шахановтың "Арман" өлеңі, Т.Медетбектің "Тәуелсізбін" өлеңі, Т.Әбдіктің "Қонақтар" әңгімесі, А.Мархабаевтың "Ғарыштағы қымыз", фантастикалық әңгімесі, О.Бөкейдің "Қайдасың, қасқа құлыным?" драмасы, М.Мақатаевтың "Аққулар ұйықтағанда" поэмасы, Ф.Оңғарсынованың "Жерошақ" өлеңі, С.Жиенбаевтың "Қарттарым, аман сау жүрші" өлеңі, Ж.Бөдештің "Аңырақай бекетіндегі ой" поэмасы, Н.Ораздың "Бала махаббат" әңгімесі, Б.Беделханның "Өтеуіл" хамса-поэмасы.	Оқу және түсіну	7. 1. 1. 1 көркем мәтінді, пайымдап, мәнерлеп (логикалық, психологиялық кідірістер мен) оқу; 7. 1. 1. 1 жекелеген сөздердің, фразалардың эмотивті мәнін түсіну, мәнмәтіндегі қызметін ашу; 7.1 2.1 көркем шығармадағы, пейзаж, монологтің құрылымдық бірлігін ажырату; 7. 1. 2. 2 мәтінге жоспар құру; 7. 1. 3. 1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені анықтау; 7. 1. 4. 1 көркем шығармадағы пейзаж, портрет, мінездеулерді ауызша мәтінге жуық суреттеу, сипаттау.
		Талдау және жинақтау	7. 2. 1. 1 әдеби шығармағы сюжеттен тыс композицияны анықтау; 7. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образдың жасалу тәсілдерін талдау; 7. 2. 3. 1 шығарма тіліндегі синоним, архаизм, диалектизм, неологизмдердің қызметін мәнмәтінде анықтау; 7. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ, арнау) қолданысын талдау
		Бағалау және шығармашылық өнім	7. 3. 1. 1 көркем шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 7. 3. 2. 1 шығармадағы кейіпкердің жандүниесін (психологиялық параллелизм, күйініш-сүйініші) ашудағы автор шеберлігіне баға беру; 7. 3. 3. 1 шығармадағы көріністі (пейзаж, оқиға) суреттеп жазу; 7. 3. 3. 2 кейіпкер болмысын сипаттап (өлең, кейіпкер монологі, диалогі, әңгіме т.б.) жазу; 7. 3. 4. 1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу

4) 8-сынып:

Оқу жоспарындағы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Сөйлеу қызметінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Көнеден жеткен көркем сөз	Ғашықтық жырлар "Қыз Жібек" жыры Айтыс "Біржан-Сара" айтысы, қазіргі заман айтысы Ежелгі дәуір әдебиеті "Оғыз-Қаған" жыры, Махмұт Қашқари "Махмұт Қашқари жинаған түркі мақал-мәтелдері", Ахмет Йассауи "Даналық кітабы", Жүсіп Баласағұн "Құтты білік" дастаны, А.Йүгнеки "Ақиқат сыйы", Әл-Фарабидің "Қашықтасың туған жер", "Тіршілікте құрыштай бол төзімді" өлеңдері, Рабғузидың "Қарлығаштың адамға достығы", "Лұқпан Хакім" қиссалары	Оқу және түсіну	8. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырмандық ұстанымын білдіре) оқу; 8. 1. 1. 2 сөз, сөз оралымдарының семантикалық мәнін түсіну, мәтіннің ішкі бірлігіндегі қызметін айқындау; 8. 1. 2. 1 шығарма үзіндісін өзге нысанмен салыстыру, салғастыру; 8. 1. 3. 1 шығармадағы образдардың идеяны берудегі қызметін ашу; 8. 1. 4. 1 көркем мәтіннен дәйектер келтіре отырып, шығарма желісі бойынша идеясын жазу
		Талдау және жинақтау	8. 2. 1. 1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтеріне талдау; 8. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образ композициясын құраушы элементтерді табу, образ сомдаушы бөліктерді жинақтау; 8. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың баяндау тілін талдау, өзіндік ерекшеліктерін айқындау; 8. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдау, мәнмәтіндегі көркемдік қызметін анықтау
		Бағалау және шығармашы-лық өнім	8. 3. 1. 1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі мазмұндас туындылармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығына баға беру; 8. 3. 2. 1 шығарма поэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру; 8. 3. 3. 1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын талдап, әдеби эссе, шығарма,сценарий, өлең, блог т.б.жазу: 8. 3. 4. 1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу
2-тоқсан
Ел мен жер тағдыры	ХІХ ғасыр мен ХХ ғасыр басындағы әдебиет Д.Бабатайұлының "Еспембет" поэмасы, М.Мөңкеұлының "Үш қиян", "Сарыарқа" өлеңдері, М.Көпейұлының "Сарыарқаның кімдікі екендігі" өлеңі,Базар жыраудың "Халық үшін туған қайратты ер" өлеңі, А.Құнанбайұлының "Арғы атасы қажы еді" өлеңі, Ш.Құдайбердіұлы-ның "Еңлік-Кебек" дастаны, "Жастарға" өлеңі, Н.Орманбетұлының "Замана" өлеңі, Ғ.Қараштың "Бармысың?" өлеңі, М.Сералиннің "Гүлхашима" поэмасы	Оқу және түсіну	8. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырмандық ұстанымын білдіре) оқу; 8. 1. 1. 2 сөз, сөз оралымдарының семантикалық мәнін түсіну, мәтіннің ішкі бірлігіндегі қызметін айқындау; 8. 1. 2. 1 шығарма үзіндісін өзге нысанмен салыстыру, салғастыру; 8. 1. 3. 1 шығармадағы образдардың идеяны берудегі қызметін ашу; 8. 1. 4. 1 көркем мәтіннен дәйектер келтіре отырып, шығарма желісі бойынша идеясын жазу
		Талдау және жинақтау	8. 2. 1. 1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтеріне талдау; 8. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образ композициясын құраушы элементтерді табу, образ сомдаушы бөліктерді жинақтау; 8. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың баяндау тілін талдау, өзіндік ерекшеліктерін айқындау; 8. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдау, мәнмәтіндегі көркемдік қызметін анықтау
		Бағалау және шығармаш-лық өнім	8. 3. 1. 1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі мазмұндас туындылармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығына баға беру; 8. 3. 2. 1 шығарма поэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру; 8. 3. 3. 1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын талдап, әдеби эссе, шығарма, сценарий, өлең, блог т.б. жазу; 8. 3. 4. 1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу
3-тоқсан
Көркем әдебиет және эпикалық сарын	ХХ ғасыр әдебиеті Ж.Жабаевтың "Сұраншы батыр" жыры, М.Жұмабаевтың "Батыр Баян" поэмасы, Н.Байғаниннің "Нарғыз" дастаны, И.Байзақовтың "Құралай сұлу" поэмасы,С.Мұқановтың "Балуан шолақ" повесі,Б.Момышұлы-ның "Ұшқан ұя" повесі, О.Әубәкіровтің "Адам жетектеген адам" сықақ өлеңі, Қ.Қазиевтің "Менің шешем" әңгімесі, Қ.Жұмаділовтің "Қаздар қайтып барады" әңгімесі, Д.Исабековтің "Әпке" драмасы, Т.Ахтановтың "Күй аңызы" әңгімесі, Т.Айбергеновтің "Ана" өлеңі	Оқу және түсіну	8. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырмандық ұстанымын білдіре) оқу 8. 1. 1. 2 сөз, сөз оралымдарының семантикалық мәнін түсіну, мәтіннің ішкі бірлігіндегі қызметін айқындау; 8. 1. 2. 1 шығарма үзіндісін өзге нысанмен салыстыру,салғастыру; 8. 1. 3. 1 шығармадағы образдардың идеяны берудегі қызметін ашу; 8. 1. 4. 1 көркем мәтіннен дәйектер келтіре отырып, шығарма желісі бойынша идеясын жазу
		Талдау және жинақтау	8. 2. 1. 1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтеріне талдау; 8. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образ композициясын құраушы элементтерді табу, образ сомдаушы бөліктерді жинақтау; 8. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың баяндау тілін талдау, өзіндік ерекшеліктерін айқындау; 8. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдау, мәнмәтіндегі көркемдік қызметін анықтау
		Бағалау және шығармашылық өнім	8. 3. 1. 1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі мазмұндас туындылармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығына баға беру; 8. 3. 2. 1 шығарма поэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру; 8. 3. 3. 1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын талдап, әдеби эссе, шығарма, сценарий, өлең, блог т.б. жазу; 8. 3. 4. 1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын –пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу
4-тоқсан
Артық ғылым кітапта	Қазіргі заман әдебиеті Ж.Сахиевтің "Айдағы жасырынбақ", "Дабыл" фантастикалық әңгімелері, Ш.Мұртазаның "Бесеудің хаты" драмасы, Ү.Уайдиннің "Күлкім келсе көршіме қараймын", "Ұйқының оқуы" сатиралары, Б.Бәмішұлының "Оспан батыр" поэмасы, Г.Салықбайдың "Менің тауым" өлеңі, М.Мағауиннің "Тазының өлімі" повесі, Т.Әсемқұловтың "Бекторының қазынасы" әңгімесі, И.Сапарбайдың "Анаңнан асыл бар ма екен?" өлеңі, Ә.Қайранның "Ерасыл" дастаны, А.Кемелбаеваның "Қоңырқаз" әңгімесі, М.Омарованың "Көмбе нанның дәмі" драмасы	Оқу және түсіну	8. 1. 1. 1 көркем мәтінді пайымдап, мәнерлеп (оқырмандық ұстанымын білдіре) оқу; 8. 1. 1. 2 сөз, сөз оралымдарының семантикалық мәнін түсіну, мәтіннің ішкі бірлігіндегі қызметін айқындау; 8. 1. 2. 1 шығарма үзіндісін өзге нысанмен салыстыру, салғастыру; 8. 1. 3. 1 шығармадағы образдардың идеяны берудегі қызметін ашу; 8. 1. 4. 1 көркем мәтіннен дәйектер келтіре отырып, шығарма желісі бойынша идеясын жазу
		Талдау және жинақтау	8. 2. 1. 1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтеріне талдау; 8. 2. 2. 1 көркем шығармадағы образ композициясын құраушы элементтерді табу, образ сомдаушы бөліктерді жинақтау; 8. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың баяндау тілін талдау, өзіндік ерекшеліктерін айқындау; 8. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдау, мәнмәтіндегі көркемдік қызметін анықтау
		Бағалау және шығармашы-лық өнім	8. 3. 1. 1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі мазмұндас туындылармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығына баға беру; 8. 3. 2. 1 шығарма поэтикасындағы автордың айшықты қолтаңбасына баға беру; 8. 3. 3. 1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын талдап, әдеби эссе, шығарма, сценарий, өлең, блог т.б. жазу; 8. 3. 4. 1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу

5) 9-сынып:

Оқу жоспарындағы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Сөйлеу қызметінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Атадан қалған асыл сөз	Ежелгі дәуір әдебиеті Әл-Фараби "Қайырымды қала тұрғындары" трактаты Сайф Сараи "Түркіше Гүлстан" дастаны, Хорезми "Мұхаббат-наме" дастаны, Хандық дәуір әдебиеті Асан қайғы "Бұл заманда не ғаріп" толғауы, Қазтуған жырау "Алаң да алаң, алаң жұрт" толғауы, Шалкиіз жырау "Би Темірге бірінші толғауы", Доспамбет жырау "Қоғалы көлдер, қом сулар", "Айналайын, Ақ Жайық" толғаулары, Ақтамберді жырау "Күлдір-күлдір кісінетіп", "Балаларыма өсиет", Жиембет жырау "Еңсегей бойлы Ер Есім", Үмбетей жырау "Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту", Бұқар жыраудың "Тілек", "Әй, Абылай, Абылай", "Асқар таудың өлгені" толғаулары	Оқу және түсіну	9. 1. 1. 1 көркем мәтінді талдап оқу; 9. 1. 1. 2 сөз, сөз оралымы, фразалық тіркестердің мәтіндегі қызметін айқындау, сөздердің концептілік мәнін ашу; 9. 1. 2. 1 шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу; 9. 1. 3. 1 шығармадағы объективті идеяны, көркемдік шешімді айқындау; 9. 1. 4. 1 көркем шығарманың идеялық мазмұнына сүйене отырып, оқырмандық ой-пайымын ауызша/жазбаша түйіндеу
		Талдау және жинақтау	9. 2. 1. 1 эпикалық, лирикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау 9. 2. 2. 1 шығарманың образдар жүйесін салыстыра талдау, типтік характерлерді ашу; 9. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың стилін айқындау; 9. 2. 4. 1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау
		Бағалау және шығармашылық өнім	9. 3. 1. 1 туындыдағы даралық образдар мен типтік характерлердің ұлттық және тарихи құндылығын әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра бағалау; 9. 3. 2. 1 көркем шығарманы басқа өнер түрлерімен салыстыра отырып, шығарманың эстетикалық құндылығына баға беру; 9. 3. 3. 1 шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе, сценарий, өлең, блог, әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жазу; 9. 3. 4. 1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, рецензия жазу
2-тоқсан
"Жапанға біткен бәйтерек"	ХІХ ғасыр және ХХ ғасыр басындағы әдебиет М.Өтемісұлының "Махамбеттің Баймағамбет сұлтанға айтқан сөзі", "Мен едім", "Бағаналы терек жарылса" өлеңдері, Нысанбай жыраудың "Кенесары-Наурызбай" дастаны, Ш.Уәлиханов "Жоңғария очерктері", "Қазақтың халық поэзиясының түрлері",Ш. Бөкеев "Құйрық атып құлия" өлеңі, М.Көпеевтің "Тірлікте көп жасағаннан көрген тамашамыз" өлеңі	Оқу және түсіну	9. 1. 1. 1 көркем мәтінді талдап оқу; 9. 1. 1. 2 сөз, сөз оралымы, фразалық тіркестердің мәтіндегі қызметін айқындау, сөздердің концептілік мәнін ашу; 9. 1. 2. 1 шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу; 9. 1. 3. 1 шығармадағы объективті идеяны, көркемдік шешімді айқындау; 9. 1. 4. 1 көркем шығарманың идеялық мазмұнына сүйене отырып, оқырмандық ой-пайымын ауызша/жазбаша түйіндеу
		Талдау және жинақтау	9. 2. 1. 1 эпикалық, лирикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау; 9. 2. 2. 1 шығарманың образдар жүйесін салыстыра талдау, типтік характерлерді ашу; 9. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың стилін айқындау; 9. 2. 4. 1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау
		Бағалау және шығармашылық өнім	9. 3. 1. 1 туындыдағы даралық образдар мен типтік характерлердің ұлттық және тарихи құндылығын әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра бағалау; 9. 3. 2. 1 көркем шығарманы басқа өнер түрлерімен салыстыра отырып, шығарманың эстетикалық құндылығына баға беру; 9. 3. 3. 1 шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе,сценарий,өлең,блог,әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жазу; 9. 3. 4. 1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, рецензия жазу
3-тоқсан
Тарихи шындықпен көркемдік шешім	ХХ ғасыр әдебиеті С. Сейфуллиннің "Сыр сандық" өлеңі, "Аққудың айырылуы" поэмасы, І.Жансүгіровтің "Күйші" поэмасы, Б.Майлиннің "Шұғаның белгісі" хикаяты, М.Әуезовтің "Оқыған азамат" әңгімесі, Ғ.Мүсіреповтің "Кездеспей кеткен бір бейне" повесі, Ж.Молдағалиевтің "Мен-қазақпын!" поэмасы, Ә.Шәріповтің "Партизан қызы" повесі, Қ.Әбдіқадыровтың "Қажымұқан" повесі	Оқу және түсіну	9. 1. 1. 1 көркем мәтінді талдап оқу; 9. 1. 1. 2 сөз, сөз оралымы, фразалық тіркестердің мәтіндегі қызметін айқындау, сөздердің концептілік мәнін ашу; 9. 1. 2. 1 шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу; 9. 1. 3. 1 шығармадағы объективті идеяны, көркемдік шешімді айқындау; 9. 1. 4. 1 көркем шығарманың идеялық мазмұнына сүйене отырып, оқырмандық ой-пайымын ауызша/жазбаша түйіндеу
		Талдау және жинақтау	9. 2. 1. 1 эпикалық, лирикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау; 9. 2. 2. 1 шығарманың образдар жүйесін салыстыра талдау, типтік характерлерді ашу; 9. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың стилін айқындау; 9. 2. 4. 1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау
		Бағалау және шығармашы-лық өнім	9. 3. 1. 1 туындыдағы даралық образдар мен типтік характерлердің ұлттық және тарихи құндылығын әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра бағалау; 9. 3. 2. 1 көркем шығарманы басқа өнер түрлерімен салыстыра отырып, шығарманың эстетикалық құндылығына баға беру; 9. 3. 3. 1 шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе, сценарий, өлең, блог, әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жазу; 9. 3. 4. 1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, рецензия жазу
4-тоқсан
Қазақтың қилы тағдыры	Қазіргі заман әдебиеті М.Шахановтың "Рух пен тіл" өлеңі, "Ғашықтық ғаламаты" поэмасы, Н.Айтұлының "Ту" поэмасы, Қ.Мұқанбетқалиұлы-ның "Тар кезең" романы, Қ.Ілиясұлының "Мысыққа мінездеме" мысал-дастаны, С.Асылбекұлының "Желтоқсан түні" драмасы, Р.Мұқанованың "Мәңгілік бала бейне" әңгімесі, Е.Раушановтың "Ғайша-Бибі" поэмасы	Оқу және түсіну	9. 1. 1. 1 көркем мәтінді талдап оқу 9. 1. 1. 2 сөз, сөз оралымы, фразалық тіркестердің мәтіндегі қызметін айқындау, сөздердің концептілік мәнін ашу; 9. 1. 2. 1 шығарма бөліктерін ұқсас белгілеріне/ айырмашылығына қарай топтастыру, белгілі нысандарды зерделеу; 9. 1. 3. 1 шығармадағы объективті идеяны, көркемдік шешімді айқындау; 9. 1. 4. 1 көркем шығарманың идеялық мазмұнына сүйене отырып, оқырмандық ой-пайымын ауызша/жазбаша түйіндеу
		Талдау және жинақтау	9. 2. 1. 1 эпикалық, лирикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау; 9. 2. 2. 1 шығарманың образдар жүйесін салыстыра талдау, типтік характерлерді ашу; 9. 2. 3. 1 көркем шығармадағы автордың стилін айқындау; 9. 2. 4. 1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдау
		Бағалау және шығармашы- лық өнім	9. 3. 1. 1 туындыдағы даралық образдар мен типтік характерлердің ұлттық және тарихи құндылығын әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра бағалау; 9. 3. 2. 1 көркем шығарманы басқа өнер түрлерімен салыстыра отырып, шығарманың эстетикалық құндылығына баға беру ; 9. 3. 3. 1 шығарманың идеясын қоғамдық-әлеуметтік тұрғыда талдап, әдеби эссе,сценарий,өлең,блог,әңгіме, кейіпкер монологі, жоба жазу; 9. 3. 4. 1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, рецензия жазу

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына
392-1 қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 10-11-сыныптарына арналған "Қазақ тілі" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде)

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. Қазақ тілі пәнін оқыту мақсаты – мемлекеттік тілді қадірлейтін, қоғамдық мәнін түсінетін тұлға қалыптастыру, қазақ әдеби тілі нормаларын сақтап, дұрыс қолдана білуге, шығармашылыққа үйретуге, ең бастысы, орта мектепке сай лингвистикалық білім беру.

3. "Қазақ тілі" оқу пәнін тереңдетіп оқытудың негізгі міндеттері:

2) мәтіннің типтерін, стилін, жанрын тану үшін мәтінді құрайтын барлық тілдік құралдарды: синтаксистік құрылымдарды, лексикалық бірліктерді, сөздің дыбыстық және морфемдік құрамын тануға үйрету;

2-тарау. "Қазақ тілі" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Қазақ тілі" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 10-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат;

2) 11-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат.

1) мәтінтану тыңдау және оқу арқылы мәтіннің мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша ойды таба білу, мәтін бойынша сұрақтар құрастыра білу, әртүрлі ресурс көздерінен қажетті ақпаратты алумен қатар мәтіннің стилі мен жанрын, мәтіннің типтерін және әр типке тиісті қолданылатын тілдік құралдарын ажырата білуден тұрады;

2) мәтінтудыру мәтіннің мазмұнын айту кезінде орфоэпиялық нормаларды сақтаудан бастап, тіл мәдениетінің талаптарын орындай отырып, шешен сөйлеу деңгейіне жетуді көздейді. Орфография және пунктуация талаптарын сақтай отырып, барлық стильдер мен жанрларда мәтін жаза алу арқылы мәтінтудыру дағдысын жетілдіруді көздейді;

3) әдеби тіл нормалары айту және жазу әрекеті кезінде лексика-грамматикалық нормаларды, оның ережелерін және ерекшеліктерін қатаң сақтауды үйретуді көздейді.

6. "Мәтінтану" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) мәтіннің мазмұнын тану;

2) мәтіннің стилі мен жанрын тану.

7. "Мәтінтудыру" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) ауызекі сөйлеу және көркем әдебиет стильдерінде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру;

2) ресми іс-қағаздары стилінде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру;

3) публицистикалық стильде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру;

4) ғылыми стильде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру.

8. "Әдеби тіл нормаларын сақтау" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) лексика-грамматикалық норма;

2) айтылым-жазылым нормалары (орфография, орфоэпия, пунтуация).

9. 10-сыныпқа арналған "Қазақ тілі" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) мәтінтану:

мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, талқылау сұрақтары арқылы ақпаратты анықтау, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, графиктік мәтіндерді талдау, қорытынды жасау, мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді анықтау, әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын анықтау; әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін ажырату;

2) мәтінтудыру:

көркем мәтін стилінің талаптарын сақтап, күрделі жоспар бойынша берілген тақырыпта шығарма жазу; көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру; ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын игеру; сәлемдесу, қарату, танысу, өтініш айту, рұқсат сұрау, шақыру, кешірім сұрау, алғыс айту, қоштасу кезінде ұлттық этикет талаптарын сақтау; өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын білу; іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін игеру; ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды қалыптастыру; публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын қалыптастыру: тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын қалыптастыру; қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын қалыптастыру; ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын қалыптастыру;

3) әдеби тіл нормаларын сақтау:

лексика-грамматикалық норма: дыбыстың жіктелімін, жасалуын, буын түрлерін, буын үндесімін, тасымал тәртібін, сөйлеудегі ырғақты топтарды, сөз ішіндегі және сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді, интонацияның құрамдас бөліктерін анықтау, фонетика-фонологиялық талдау жасау; сөздердің тура, туынды мағынасын, тіркесу сипатын, қолданылу аясы мен стильдік қызметін көрсете отырып, толық лексикалық талдау жасау; сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау;

орфографиялық норма: қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау;

орфоэпиялық норма: айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын орнықтыру;

пунктуациялық норма: жазбаша мәтін тудыру кезінде сөйлем ішіндегі және сөйлем соңындағы тыныс белгілерді қоюдағы ұстанымдарды (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сақтай білу.

10. 11-сыныпқа арналған "Қазақ тілі" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) мәтінтану:

мәтін үзінділері бойынша қорытынды жасау, проблемалық сұрақтар арқылы ақпаратты анықтау, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, редакциялау, әртүрлі формадағы мәтіндерді талдау, баға беру, кең көлемді мәтіндердегі көтерілген мәселе мен мақсатты аудиториясын талдау, мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру; әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын салыстыру; әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін салыстыру;

2) мәтінтудыру:

күрделі жоспар бойынша берілген талаптарға шығарма жазу кезінде жоспар жүйесін сақтау және шығарманы дұрыс қорытындылау; көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын жетілдіру; ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын жетілдіру; әлеуметтік-тұрмыстық қатынас (тілек айту, бата беру, құттықтау, көңіл айту, қолдау көрсету) кезінде ұлттық тілде қалыптасқан шаблондарды сақтау; өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын жетілдіру; іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін жетілдіру; ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды жетілдіру; публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын дамыту: тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын жетілдіру; қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын жетілдіру; ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын жетілдіру;

3) әдеби тіл нормаларын сақтау:

лексика-грамматикалық норма: әр стильге тән лексика-грамматикалық ерекшеліктерді анықтай отырып, сөйлемдерді фонологиялық-ырғақтық топтарға бөліп, айтылуы бойынша өрнектеп, ішіндегі дыбыстық өзгерістерді анықтау; мәтіннің стилін, жанрын, қолдану аясын, лексика-грамматикалық ерекшеліктерін көрсетіп, ондағы сөздерге толық лексикалық талдау жасау;

сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау;

орфографиялық норма: қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің игерілген/игерілмеген кірме сөздер мен бейімдеу сөздердің емлесін білу;

орфоэпиялық норма: айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді, ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру;

пунктуациялық норма: сөйлем соңында, сөйлем ішінде қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді пунктуациялық ұстанымдарға (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сай қоя білу.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

11. Бағдарламада "оқыту мақсаттары" сандардан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші, үшінші сандар бөлім мен бөлімше, төртінші сан бөлімшедегі оқыту мақсатының реттік санын көрсетеді. 10.1.2.1 кодында: "10" – сынып, "1.2" – бөлім мен бөлімше,"1" – оқыту мақсатының реттік саны.

12. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген.

1) Мәтінтану
Білім алушы:
	10-сынып	11-сынып
1. Мәтін мазмұнын тану	10. 1. 1. 1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, ойды жалғастыру	11. 1. 1. 1 мәтін бойынша өз көзқарастарын айту, өз көзқарастарын дәлелдеу үшін дұрыс қорытынды шығару
	10. 1. 1. 2 мәтіннен автор позициясын және жалпы ақпаратты талқылау сұрақтары арқылы анықтау	11. 1. 1. 2 оқиғалар, идеялар, құндылықтар, деректер арасындағы байланысты проблемалық сұрақтар арқылы анықтау
	10. 1. 1. 3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу	11. 1. 1. 3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, редакциялау
	10. 1. 1. 4 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді талдау	11. 1. 1. 4 әртүрлі формадағы мәтіндердегі оқиғалар мен құбылыстардың уақытша және себеп-салдарлық өзара байланысын анықтау
	10. 1. 1. 5 мәтіндегі қорытынды бөлімнің орнына өз біліміне сүйеніп қорытынды жасау	11. 1. 1. 5 мәтінде көтерілген мәселенің (саяси-қоғамдық, тәрбиелік) маңыздылығын анықтап, баға беру
2. Мәтіннің стилі мен жанрын тану	10. 1. 2. 1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді анықтау	11. 1. 2. 1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру
	10. 1. 2. 2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын анықтау	11. 1. 2. 2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын салыстыру
	10. 1. 2. 3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін ажырату	11. 1. 2. 3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін салыстыру
2) Мәтінтудыру
1) Ауызекі сөйлеу және көркем әдебиет стильдерінде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру	10. 2. 1. 1 көркем мәтін стилінің талаптарын сақтап, күрделі жоспар бойынша берілген тақырыпта шығарма жазу	11. 2. 1. 1 күрделі жоспар бойынша берілген талаптарға шығарма жазу кезінде жоспар жүйесін сақтау және шығарманы дұрыс қорытындылау
	10. 2. 1. 2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру	11. 2. 1. 2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын жетілдіру
	10. 2. 1. 3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын игеру	11. 2. 1. 3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын жетілдіру
	10. 2. 1. 4 сәлемдесу, қарату, танысу, өтініш айту, рұқсат сұрау, шақыру, кешірім сұрау, алғыс айту, қоштасу кезінде ұлттық этикет талаптарын сақтау	11. 2. 1. 4 әлеуметтік-тұрмыстық қатынас (тілек айту, бата беру, құттықтау, көңіл айту, қолдау көрсету және т.б.) кезінде ұлттық тілде қалыптасқан шаблондарды сақтау
	10. 2. 1. 5 өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын білу	11. 2. 1. 5 өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын жетілдіру
2) Ресми іс-қағаздар стилінде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру	10. 2. 2. 1 іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін игеру	11. 2. 2. 1 іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін жетілдіру
	10. 2. 2. 2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды қалыптастыру	11. 2. 2. 2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды жетілдіру
3) Публицистикалық стильде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру	10. 2. 3. 1 публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын қалыптастыру, тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын қалыптастыру	11. 2. 3. 1 публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын дамыту, тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын жетілдіру
	10. 2. 3. 2 қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын қалыптастыру	11. 2. 3. 2 қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын жетілдіру
4) Ғылыми стильде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру	10. 2. 4. 1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын қалыптастыру	11. 2. 4. 1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын жетілдіру
1) Әдеби тіл нормаларын сақтау
1) Лексика-грамматикалық норма	10. 3. 1. 1 дыбыстың жіктелімін, жасалуын, буын түрлерін, буын үндесімін, тасымал тәртібін, сөйлеудегі ырғақты топтарды, сөз ішіндегі және сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді, интонацияның құрамдас бөліктерін анықтау, фонетика-фонологиялық талдау жасау	11. 3. 1. 1 әр стильге тән лексика-грамматикалық ерекшеліктерді анықтай отырып, сөйлемдерді фонологиялық- ырғақтық топтарға бөліп, айтылуы бойынша өрнектеп, ішіндегі дыбыстық өзгерістерді анықтау
	10. 3. 1. 2 сөздердің тура, туынды мағынасын, тіркесу сипатын, қолданылу аясы мен стильдік қызметін көрсете отырып, толық лексикалық талдау жасау	11. 3. 1. 2 мәтіннің стилін, жанрын, қолдану аясын, лексика-грамматикалық ерекшеліктерін көрсетіп, ондағы сөздерге толық лексикалық талдау жасау
	10. 3. 1. 3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау	11. 3. 1. 3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
2) Айтылым-жазылым нормалары	10. 3. 2. 1 қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау	11. 3. 2. 1 қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің, игерілген/игерілмеген кірме сөздердің емлесін білу
	10. 3. 2. 2 жазбаша мәтін тудыру кезінде сөйлем ішіндегі және сөйлем соңындағы тыныс белгілерді қоюдағы ұстанымдарды (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сақтай білу	11. 3. 2. 2 сөйлем соңында, сөйлем ішінде қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді пунктуациялық ұстанымдарға (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сай қоя білу
	10. 3. 2. 3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын орнықтыру	11. 3. 2. 3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру

13. Осы оқу бағдарламасы жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 10-11-сыныптарына арналған "Қазақ тілі" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады. Ұзақ мерзімді жоспарда барлық сынып бойынша әр тарауда қамтылуы тиіс оқу мақсаттарының көлемі белгіленген.

14. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімшелер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Жалпы орта білім беру
деңгейінің қазақ тілі мен
әдебиетін тереңдете оқытатын
гуманитарлық бағыттағы
мамандандырылған желілік
"Абай мектептерінің"
10-11-сыныптарына арналған
"Қазақ тілі" оқу пәнінен
жаңартылған мазмұндағы
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 10-11-сыныптарына арналған "Қазақ тілі" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар (оқыту қазақ тілінде)

1) 10-сынып:

Лексикалық бөлім	Әдеби тіл нормалары	Білім алу әрекетінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Фонетика/Фонология
Қазақ тілінің дыбыс жүйесі (А.Байтұрсынұлы, Ә.Жүнісбек, С.Мырзабеков және басқа да ғалымдардың еңбектерінен алынған мәтіндер)	1.1 Фонетиканың/ Фонологияның зерттеу нысаны 1.2 Интонология 1.3 Қазақ тілінің әліпбиі 1.4 А.Байтұрсынұлы жасаған әліпби 1.5 Дыбыс. Дыбыстың түрлері 1.6 Дауысты дыбыстар 1.7 Қазақ тілінің сингармонизм заңы және оның түрлері 1.8 Дауыссыз дыбыстар 1.9 Сөз ішіндегі дыбыстық өзгерістер заңдылығы 1.10 Диссимиляция құбылысы 1.11 Фонетикалық талдау жасау 1.12 Фонологиялық талдау жасау	Мәтінтану	10. 1. 1. 1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, ойды жалғастыру; 10. 1. 1. 4 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді талдау; 10. 1. 2. 1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді анықтау
		Мәтінтудыру	10. 2. 1. 1 көркем мәтін стилінің талаптарын сақтап, күрделі жоспар бойынша берілген тақырыпта шығарма жазу; 10. 2. 2. 1 іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін игеру
		Лексика-грамматикалық норма	10. 3. 1. 1 дыбыстың жіктелімін, жасалуын, буын түрлерін, буын үндесімін, тасымал тәртібін, сөйлеудегі ырғақты топтарды, сөз ішіндегі және сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді, интонацияның құрамдас бөліктерін анықтау, фонетика-фонологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	10. 3. 2. 3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын орнықтыру
2. Лексика. Фразеология
Сөзтану ғылымы (Ғ. Қалиев, Ә.Болғанбаев, І.Кеңесбаев, К.Аханов, Н.Уәлиұлы, Б.Сағындықұлы, Г.Смағұлова сияқты ғалымдардың еңбектерінен алынған лексикаға қатысты мәтіндер)	2.1. Тарихи лексикология: этимология 2.2 Ономасиология 2.3 Ономастика: антропонимика және топонимика 2.4 Семасиология 2.5 Фразеология 2.6 Фразеологизмдердің стильдік ерекшеліктері 2.7 Лексикография 2.8 Лексикологияның грамматикамен байланысы 2.9 Лексикологияның фонетикамен байланысы 2.10 Лексикалық талдау	Мәтінтану	10. 1. 1. 2 мәтіннен автор позициясын және жалпы ақпаратты талқылау сұрақтары арқылы анықтау; 10. 1. 1. 5 мәтіндегі қорытынды бөлімнің орнына өз біліміне сүйеніп қорытынды жасау; 10. 1. 2. 3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін ажырату
		Мәтінтудыру	10. 2. 1. 2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру; 10. 2. 3. 1 публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын қалыптастыру: тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	10. 3. 1. 2 сөздердің тура, туынды мағынасын, тіркесу сипатын, қолданылу аясы мен стильдік қызметін көрсете отырып, толық лексикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	10. 3. 2. 1 қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау
2-тоқсан
3. Сөз таптары
Сөз топтары емес, сөз таптары (сөз таптарының сандық және сапалық ерекшеліктері туралы мәтіндер)	3.1 Сөз таптары туралы түсінік 3.2 А.Байтұрсынұлының сөз таптарына қатысты терминдері 3.3 Сөздерді сөз таптарына топтастыру принциптері 3.4 Сөз таптарының морфологиялық белгілері 3.5 Сөз таптарының синтаксистік белгілері 3.6 Атауыш сөздер (есімдер мен етістіктер) 3.7 Көмекші сөздер (шылаулар, одағай сөздер, модаль сөздер)	Мәтінтану	10. 1. 1. 3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу; 10. 1. 2. 2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін,жазылу мақсатын анықтау
		Мәтінтудыру	10. 2. 1. 3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын игеру; 10. 2. 4. 1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	10. 3. 1. 2 сөздердің тура, туынды мағынасын, тіркесу сипатын, қолданылу аясы мен стильдік қызметін көрсете отырып, толық лексикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	10. 3. 2. 2 жазбаша мәтін тудыру кезінде сөйлем ішіндегі және сөйлем соңындағы тыныс белгілерді қоюдағы ұстанымдарды (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сақтай білу
4. Сөзжасам
Сөз қалай жасалады? (Н.Оралбаева, А.Салқынбай секілді ғалымдардың еңбектерінен сөзжасамға қатысты мәтіндер)	4.1 Сөз жасаудың тәсілдері 4.2. Сөз жасаушы тілдік элементтер 4.3. Сөзжасамдық типтер мен тізбектер 4.4 Сөзжасам үлгілері 4.5 Туынды сөздер және олардың түрлері 4.6 Сөзжасамдық заңдылықтар 4.7 Сөзжасамдық мағына 4.8 Сөзжасамның сөз таптарына қатысы 4.9 Қазақ тілінің сөзжасам жүйесі 4.10 Сөзжасамдық талдау	Мәтінтану	10. 1. 1. 1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, ойды жалғастыру; 10. 1. 1. 3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу; 10. 1. 2. 2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын анықтау
		Мәтінтудыру	10. 2. 1. 4 сәлемдесу, қарату, танысу, өтініш айту, рұқсат сұрау, шақыру, кешірім сұрау, алғыс айту, қоштасу кезінде ұлттық этикет талаптарын сақтау; 10. 2. 2. 2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	10. 3. 1. 3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	10. 3. 2. 1 қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау
3-тоқсан
5. Зат есім. Есімдік
Сөз қалай түрленеді? (А. Байтұрсынұлы, А.Ысқақов, С.Исаев, Ы.Маманов секілді ғалымдардың еңбектерінен алынған мәтіндер)	5.1 Зат есімнің жасалу жолдары 5.2 Зат есімнің түрлену жүйелері 5.3 Зат есімдердің лексика-семантикалық сипаттамасы 5. 4 Деректі және дерексіз зат есімдер 5.5 Зат есімнің морфологиялық белгілері 5.6 Зат есімнің синтаксистік қызметі 5.7 Есімдіктер. Есімдіктің лексика-семантикалық сипаты 5.8 Есімдіктің морфологиялық ерекшеліктері 5.9 Есімдіктің синтаксистік қызметі 5.10 Морфологиялық талдау	Мәтінтану	10. 1. 1. 2 мәтіннен автор позициясын және жалпы ақпаратты талқылау сұрақтары арқылы анықтау; 10. 1. 1. 5 мәтіндегі қорытынды бөлімнің орнына өз біліміне сүйеніп қорытынды жасау; 10. 1. 2. 3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін ажырату
		Мәтінтудыру	10. 2. 1. 5 өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын білу; 10. 2. 3. 2 қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	10. 3. 1. 3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	10. 3. 2. 3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын орнықтыру
6. Сын есім. Сан есім
Заттың сыны мен саны (сын есім мен сан есімді зерттеген ғалымдардың мәтіндерінен үзінділер)	6.1 Сан есімнің лексика-семантикалық ерекшеліктері 6.2 Сан есімнің сөзжасамы 6.3 Сан есімнің мағыналық түрлері 6.4 Сан есімнің синтаксистік қызметі 6.5 Семантикалық тәсіл бойынша туатын сын есімдер 6.6 Синтетикалық тәсіл арқылы туатын сын есімдер 6.7 Сын есімнің морфологиялық құрылымы 6.8 Күрделі сын есімдер 6.9 Сын есімнің шырай категориясы 6.10 Сын есімнің синтаксистік қызметі 6.11 Морфологиялық талдау	Мәтінтану	10. 1. 1. 4 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді талдау; 10. 1. 2. 1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді анықтау; 10. 1. 2. 2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын анықтау
		Мәтінтудыру	10. 2. 1. 1 көркем мәтін стилінің талаптарын сақтап, күрделі жоспар бойынша берілген тақырыпта шығарма жазу; 10. 2. 2. 2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	10. 3. 1. 3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	10. 3. 2. 2 жазбаша мәтін тудыру кезінде сөйлем ішіндегі және сөйлем соңындағы тыныс белгілерді қоюдағы ұстанымдарды (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сақтай білу
7. Етістік
Түрленімге бай сөз табы (етістікті зерттеген ғалымдардың еңбектерінен үзінділер)	7.1 Етістіктің жіктелу ерекшеліктері 7.2 Салттық және сабақтылық категориясы 7.3 Етіс категориясы 7.4 Шақ категориясы 7.5 Рай категориясы 7.6 Есімшелер категориясы 7.7 Көсемшелер категориясы 7.8 Амалдың өту сипаты категориясы 7.9 Етістіктің сөйлемдегі қызметі 7.10 Морфологиялық талдау	Мәтінтану	10. 1. 1. 1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, ойды жалғастыру; 10. 1. 1. 3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу; 10. 1. 2. 1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді анықтау
		Мәтінтудыру	10. 2. 1. 2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру; 10. 2. 4. 1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	10. 3. 1. 3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	10. 3. 2. 1 қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау
4-тоқсан
8.Үстеу
Мағынаны қалай толықтырамыз? (үстеуді зерттеген ғалымдардың еңбектерінен алынған мәтіндер)	8.1 Үстеудің лексика-грамматикалық топтары: мезгіл және мекен үстеулері 8.2 Мөлшер және сын-қимыл үстеулері 8.3 Күшейткіш үстеулер 8.4 Мақсат үстеулері 8.5 Себеп-салдар үстеулері 8.6 Үстеулердің сөйлем мүшесі қызметінде жұмсалуы 8.7 Үстеулердің басқа сөз таптарымен тіркесу дәрежесі 8.8 Үстеулердің сөйлемдегі қызметі 8.9 Морфологиялық талдау	Мәтінтану	10. 1. 1. 2 мәтіннен автор позициясын және жалпы ақпаратты талқылау сұрақтары арқылы анықтау; 10. 1. 1. 5 мәтіндегі қорытынды бөлімнің орнына өз біліміне сүйеніп қорытынды жасау; 10. 1. 2. 3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін ажырату
		Мәтінтудыру	10. 2. 1. 3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын игеру; 10. 2. 2. 1 іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін игеру
		Лексика-грамматикалық норма	10. 3. 1. 3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	10. 3. 2. 3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын орнықтыру
9. Шылау, еліктеу, одағай сөздер
Сөйлемдегі көмекшілер мен оқшаулар (шылау, оқшау, еліктеу сөздерді зерттеген ғалымдардың еңбектерінен алынған мәтіндер)	9.1 Жалғаулықтар: ыңғайластық жалғаулықтар 9.2 Қарсылық мәнді жалғаулықтар 9.3 Талғау мәнді жалғаулықтар9.4 Себеп мәнді жалғаулықтар 9.5 Салдар мәнді жалғаулықтар 9.6 Шарт мәнді жалғаулықтар 9.7 Септеуліктер 9.8 Демеуліктер 9.9 Еліктеу сөздер 9.10 Одағай 10.11 Морфологиялық талдау	Мәтінтану	10. 1. 1. 4 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді талдау; 10. 1. 2. 2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын анықтау
		Мәтінтудыру	10. 2. 1. 4 сәлемдесу, қарату, танысу, өтініш айту, рұқсат сұрау, шақыру, кешірім сұрау, алғыс айту, қоштасу кезінде ұлттық этикет талаптарын сақтау; 10. 2. 3. 2 қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын қалыптастыру
		Лексика-грамматикалық норма	10. 3. 1. 1 дыбыстың жіктелімін, жасалуын, буын түрлерін, буын үндесімін, тасымал тәртібін, сөйлеудегі ырғақты топтарды, сөз ішіндегі және сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді, интонацияның құрамдас бөліктерін анықтау, фонетика-фонологиялық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	10. 3. 2. 1 қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау

2) 11-сынып:

Лексикалық бөлім	Әдеби тіл нормалары	Білім алу әрекетінің түрлері	Білім алушылар білуге тиісті оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Сөз тіркесі синтаксисі
Синтаксистік қатынастар (М.Балақаев, Т.Сайрамбаев, Ә.Әбілақов еңбектерінен алынған мәтіндер)	1.1 Тұрақты тіркес 1.2 Түйдекті тіркестер 1.3 Сөз тіркестерінің байланысу тәсілдері мен тұлғалары 1.4 Сөз тіркесінің құрылысы 1.5 Аналитикалық байланыс 1.6 Синтетикалық байланыс 1.7 Есімді және етістікті сөз тіркестері 1.8 Қабыса байланысқан сөз тіркестері 1.9 Меңгеріле байланысқан сөз тіркестері 1.10 Матаса байланысқан сөз тіркестері 1.11 Жанаса байланысқан сөз тіркестері 1.12 Үстеулер қатысқан есімді тіркестер 1.13 Көсемшелі сөз тіркестері	Мәтінтану	11. 1. 1. 1 мәтін бойынша өз көзқарастарын айту, өз көзқарастарын дәлелдеу үшін дұрыс қорытынды шығару; 11. 1. 1. 3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, редакциялау; 11. 1. 2. 2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын салыстыру
		Мәтінтудыру	11. 2. 1. 1 күрделі жоспар бойынша берілген талаптарға шығарма жазу кезінде жоспар жүйесін сақтау және шығарманы дұрыс қорытындылау; 11. 2. 2. 1 іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін жетілдіру
		Лексика-грамматика-лық норма	11. 3. 1. 3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	11. 3. 2. 1 қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің, игерілген/игерілмеген кірме сөздер мен бейүндес сөздердің емлесін білу
2. Жай сөйлем синтаксисі
Сөйлем (жай сөйлем синтаксисі мамандарының еңбектерінен алынған мәтіндер)	2.1 Белгілі жақты сөйлем 2.2 Белгісіз жақты сөйлем 2.3 Жалпылама жақты сөйлем 2.4 Жақсыз сөйлемдер 2.5 Етістікті және есімді жақсыз сөйлемдер 2.6 Субъектінің қалып-күйін білдіретін жақсыз сөйлемдер 2.7 Модальді жақсыз сөйлемдер 2.8 Номинативті сөйлемдер 2.9 Сілтеу мәнді сөйлемдер 2.10 Жорамалдау, болжау мәнді ситуативтік сөйлемдер	Мәтінтану	11. 1. 1. 2 оқиғалар, идеялар, құндылықтар, деректер арасындағы байланысты проблемалық сұрақтар арқылы анықтау; 11. 1. 1. 5 мәтінде көтерілген мәселенің (саяси-қоғамдық, тәрбиелік) маңыздылығын анықтап, баға беру; 11. 1. 2. 3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін салыстыру
		Мәтінтудыру	11. 2. 1. 2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын жетілдіру; 11. 2. 3. 1 публицисти-калық стиль ерек-шеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын дамыту:тыңдаушы-ның назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын жетілдіру
		Лексика-грамматикалық норма	11. 3. 1. 3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	11. 3. 2. 1 қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің, игерілген/игерілмеген кірме сөздер мен бейүндес сөздердің емлесін білу
2-тоқсан
3. Құрмалас сөйлем синтаксисі
Күрделі ойды білдіретін құрылымдар (құрмалас сөйлем синтаксисі мамандарының еңбектерінен алынған мәтіндер)	3.1 Құрмалас сөйлемнің қалыптасу жолдары мен өзіндік белгілері 3.2 Құрмалас сөйлемнің жай сөйлемнен өзгешелігі 3.3 Құрмалас сөйлемнің құрылымы және компоненттерінің орналасу тәртібі 3.4 Құрмалас сөйлемнің түрлері. Салалас құрмалас сөйлем. Ыңғайлас салалас құрмалас 3.5 Қарсылықты салалас құрмалас 3.6 Себеп-салдар салалас құрмалас 3.7 Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлем 3.8 Талғаулы салалас құрмалас 3.9 Кезектес салалас құрмалас 3.10 Көп құрамды салалас құрмалас сөйлем	Мәтінтану	11. 1. 1. 4 әртүрлі формадағы мәтіндердегі оқиғалар мен құбылыстардың уақытша және себеп-салдарлық өзара байланысын анықтау; 11. 1. 2. 1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру
		Мәтінтудыру	11. 2. 1. 3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын жетілдіру; 11. 2. 4. 1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын жетілдіру
		Лексика-грамматика-лық норма	11. 3. 1. 3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	11. 3. 2. 2 сөйлем соңында, сөйлем ішінде қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді пунктуациялық ұстанымдарға (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сай қоя білу
4. Сабақтас құрмалас сөйлем
Тілдегі сабақтаса байланыс (бір-біріне бағына байланысқан сабақтас сөйлемдер мен сөз тіркестеріне қатысты мәтіндер)	4.1 Көсемше, есімше, шартты рай арқылы жасалған сабақтас құрмалас сөйлемдер 4.2 Мезгіл бағыныңқылы сабақтас 4.3 Шартты бағыныңқылы сабақтас 4.4 Қарсылықты бағыныңқылы сабақтас 4.5 Салыстырмалы бағыныңқылы сабақтас 4.6. Себеп бағыныңқылы сабақтас 4.7 Қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас 4.8 Мақсат бағыныңқылы сабақтас 4.9 Көп бағыныңқылы сабақтас	Мәтінтану	11. 1. 1. 1 мәтін бойынша өз көзқарастарын айту, өз көзқарастарын дәлелдеу үшін дұрыс қорытынды шығару; 11. 1. 1. 4 әртүрлі формадағы мәтіндердегі оқиғалар мен құбылыстардың уақытша және себеп-салдарлық өзара байланысын анықтау; 11. 1. 2. 2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын салыстыру
		Мәтінтудыру	11. 2. 1. 4 әлеуметтік-тұрмыстық қатынас (тілек айту, бата беру, құттықтау, көңіл айту, қолдау көрсету және т.б.) кезінде ұлттық тілде қалыптасқан шаблондарды сақтау; 11. 2. 2. 2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды жетілдіру
		Лексика-грамматика-лық норма	11. 3. 1. 3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	11. 3. 2. 2 сөйлем соңында, сөйлем ішінде қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді пунктуациялық ұстанымдарға (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сай қоя білу
3-тоқсан
5. Төл сөз бен төлеу сөз
Қысқа әңгіме шеберлері (қысқа әңгіме шеберлерінің шығармаларынан алынған мәтіндер)	5.1. Төл сөздің құрылымдық мазмұны 5.2. Төлеу сөздің түрлері (тәуелді сөз, ұсынылған сөз) 5.3 Төл сөз бен төлеу сөздің айырмашылықтары мен ұқсастықтары 5.4 Төл сөзді төлеу сөзге айналдырғанда кездесетін ерекшеліктер 5.5 Хабарлы сөйлемді төлеу сөзге айналдыру 5.6 Сұраулы сөйлемді төлеу сөзге айналдыру 5.7 Диалог 5.8 Төл сөз бен автор сөзінің тыныс белгілері	Мәтінтану	11. 1. 1. 2 оқиғалар, идеялар, құндылықтар, деректер арасындағы байланысты проблемалық сұрақтар арқылы анықтау; 11. 1. 1. 5 мәтінде көтерілген мәселенің (саяси-қоғамдық, тәрбиелік) маңыздылығын анықтап, баға беру; 11. 1. 2. 3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін салыстыру
		Мәтінтудыру	11. 2. 1. 5 өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын жетілдіру; 11. 2. 3. 2 қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын жетілдіру
		Лексика-грамматикалық норма	11. 3. 1. 3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	11. 3. 2. 2 сөйлем соңында, сөйлем ішінде қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді пунктуациялық ұстанымдарға (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сай қоя білу
6. Мемлекеттік тілдің қоғамдағы қызметі
Қазақ тілі - Қазақстан Республикасының мемлкеттік тілі (мемлекеттік тілдің ахуалына байланысты әлеуметтік зерттеулер, тіл ахуалына қатысты БАҚ мақалалары)	6.1 Қазақ тілі – Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі 6.2 Қазақстан Республикасындағы тіл саясаты 6.3 Тіл және мәдениет 6.4 Тіл және тарих 6.5 Мемлекеттік тіл және БАҚ 6.6 Әлеуметтік лингвистикалық зерттеулер 6.7 Мемлекеттік тілдің құқықтық негізі 6.8 Мемлекеттік тілдің дамуына латын әліпбиінің әсері	Мәтінтану	11. 1. 1. 3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, редакциялау; 11. 1. 2. 1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру
		Мәтінтудыру	11. 2. 1. 3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын жетілдіру; 11. 2. 3. 1 публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын дамыту: тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын жетілдіру
		Лексика-грамматикалық норма	11. 3. 1. 1 әр стильге тән лексика-грамматикалық ерекшеліктерді анықтай отырып, сөйлемдерді фонологиялық- ырғақтық топтарға бөліп, айтылуы бойынша өрнектеп, ішіндегі дыбыстық өзгерістерді анықтау
		Айтылым-жазылым нормалары	11. 3. 2. 3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру
7. Қазақ тіліндегі функционалдық стильдер
Ауызекі сөйлеу және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндер (ауызекі сөйлеу және көркем әдебиет стилінен алынған мәтіндер)	7.1 Ауызекі сөйлеу стилі. Ауызекі сөйлеу стилінің лингвистикалық белгілері 7.2 Ауызекі сөйлеу стилінің лексикасы 7.3 Ауызекі сөйлеу стилінің морфологиясы 7.4 Ауызекі сөйлеу стилінің синтаксисі 7.5 Көркем әдебиет стилі 7.6 Көркем әдебиет стилінің лексикасы 7.7 Көркем әдебиет стилінің қолданылу аясы 7.8 Көркем әдебиет стилінің ерекшеліктері 7.9 Жазушы стилі	Мәтінтану	11. 1. 1. 1 мәтін бойынша өз көзқарастарын айту, өз көзқарастарын дәлелдеу үшін дұрыс қорытынды шығару; 11. 1. 1. 5 мәтінде көтерілген мәселенің (саяси-қоғамдық, тәрбиелік) маңыздылығын анықтап, баға беру; 11. 1. 2. 3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін салыстыру
		Мәтінтудыру	11. 2. 1. 2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын жетілдіру; 11. 2. 1. 3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын жетілдіру
		Лексика-грамматикалық норма	11. 3. 1. 1 әр стильге тән лексика-грамматикалық ерекшеліктерді анықтай отырып, сөйлемдерді фонологиялық- ырғақтық топтарға бөліп, айтылуы бойынша өрнектеп, ішіндегі дыбыстық өзгерістерді анықтау
		Айтылым-жазылым нормалары	11. 3. 2. 1 қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің, игерілген/игерілмеген кірме сөздер мен бейүндес сөздердің емлесін білу; 11. 3. 2. 3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру
4-тоқсан
8. Ғылыми стиль
Ғылыми стильдің қалыптасу тарихы (білім, ғылым, инновация тақырыбындағы ғылыми мәтіндер)	8.1 Ғылыми стильдің лексикасы 8.2 Ғылыми стильдің қолданылу аясы 8.3 Ғылыми стильдің мақсаты 8.4 Ғылыми стильдің стильдік сипаттары 8.5 Ғылыми стильдің тілдік амал-тәсілдері 8.6 Ғылыми стильдің лингвистикалық белгілері 8.7 Ғылыми шығармалар түрлері 8.8 Ғылыми терминологияның элементтері	Мәтінтану	11. 1. 1. 2 оқиғалар, идеялар, құндылықтар, деректер арасындағы байланысты проблемалық сұрақтар арқылы анықтау; 11. 1. 1. 4 әртүрлі формадағы мәтіндердегі оқиғалар мен құбылыстардың уақытша және себеп-салдарлық өзара байланысын анықтау; 11. 1. 2. 1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру
		Мәтінтудыру	11. 2. 1. 2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын жетілдіру; 11. 2. 4. 1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын жетілдіру
		Лексика-грамматикалық норма	11. 3. 1. 2 мәтіннің стилін, жанрын, қолдану аясын, лексика-грамматикалық ерекшеліктерін көрсетіп, ондағы сөздерге толық лексикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	11. 3. 2. 3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру
9. Терминдер және кірме сөздер
Қазақ тіл білімінің терминдер жүйесі (А.Байтұрсынұлы, Ө.Айтбайұлы, Ш.Құрманбайұлы ғылыми сияқты ғалымдардыі еңбектерінен алынған мәтіндер)	9.1 Тіл білімі терминдері 9.2 Терминдердің құрылымы мен лексика-грамматикалық ерекшеліктері 9.3 Терминдер жасаудың негізгі принциптер 9.4 Өзге тілдерден аударылып енген терминдер 9.5 Аударылмай енген терминдер 9.6 Терминнің тілдік сипаты 9.7 Халықаралық терминдер 9.8 Терминге қойылатын талаптар	Мәтінтану	11. 1. 1. 3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, редакциялау; 11. 1. 2. 2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын салыстыру
		Мәтінтудыру	11. 2. 1. 1 күрделі жоспар бойынша берілген талаптарға шығарма жазу кезінде жоспар жүйесін сақтау және шығарманы дұрыс қорытындылау; 11. 2. 4. 1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын жетілдіру
		Лексика-грамматикалық норма	11. 3. 1. 2 мәтіннің стилін, жанрын, қолдану аясын, лексика-грамматикалық ерекшеліктерін көрсетіп, ондағы сөздерге толық лексикалық талдау жасау
		Айтылым-жазылым нормалары	11. 3. 2. 1 қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің, игерілген/игерілмеген кірме сөздер мен бейүндес сөздердің емлесін білу
10. Ресми іс-қағаздар стилінің тілі. Публицистикалық стиль
Бұқаралық ақпарат құралдары (Тіл мәселесін көтерген публицистикалық мәтіндер)	10.1 Ресми іс-қағаздар стилінің қолданылу аясы 10.2 Ресми іс-қағаздар стиліндегі стандарт тілдік бірліктер 10.3 Публицистикалық стиль. Түрлері. Мақсаты 10.4 Публицистикалық стильдің қолданылу аясы 10.5 Публицистикалық стильдің лексикасы 10.6 Публицистикалық стильдің негізгі қызметтері 10.7 Публицистикалық стильдің экстралингвистикалық сипаты 10.8 Публицистикалық стиль және орфоэпиялық норма 10.9 Публицистикалық стиль. Шешендік сөздер	Мәтінтану	11. 1. 1. 5 мәтінде көтерілген мәселенің (саяси-қоғамдық, тәрбиелік) маңыздылығын анықтап, баға беру; 11. 1. 2. 1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру
		Мәтінтудыру	11. 2. 2. 2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды жетілдіру; 11. 2. 3. 1 публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын дамыту, тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын жетілдіру
		Лексика-грамматикалық норма	11. 3. 1. 1 әр стильге тән лексика-грамматикалық ерекшеліктерді анықтай отырып, сөйлемдерді фонологиялық- ырғақтық топтарға бөліп, айтылуы бойынша өрнектеп, ішіндегі дыбыстық өзгерістерді анықтау
		Айтылым-жазылым нормалары	11. 3. 2. 3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына
395-1 қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 10-11-сыныптарына арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде)

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы №604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

3. Қазақ әдебиеті бағдарламасының мақсаты – сөз өнерін мәдени мұра, ұлттық құндылық ретінде түсініп, бағалай алатын, интеллектуалдық эстетикалық деңгейі, адамгершілік ұстанымы жоғары шығармашыл тұлға қалыптастыру.

Қазақ әдебиеті пәні арқылы қажетті білім, білік дағдыларды қалыптастырып, білімгерді өз ой-пайымдарын сөйлеу тілі мен жазба тілде еркін жеткізе алу, эстетикалық талғамын, өзіндік дүниетаным мен көзқарасын таныта алу, оқу материалдарын салыстыру, сараптау, бағалай алу дағдыларын қалыптастыру, креативті ойлауға бағыттау мақсаты көзделеді.

Әдеби және теориялық материалдар оқушының әдеби білім мен дүниетанымын кеңейтуге және адамзатқа ортақ ойларды, дилеммаларды, мінездерді зерттеуге мүмкіндік береді. Қазақ әдебиеті білім деңгейі, ой-өрісі дамыған, әдеби тіл және әдеби формалар арқылы өз ойын еркін жеткізе алатын және көркем тілмен шұрайлы сөйлей алатын, өзіндік ұстанымы бар, туындаған мәселелерді шеше білетін өмірге бейім ұрпақ тәрбиелейді.

Білім алушылар әдеби жанрларға интерпретация жасау арқылы шығармашылыққа машықтанады.

4. "Қазақ әдебиеті" оқу пәнінің 10-11-сыныптардағы білім мазмұнына әдебиеттің тарихи кезеңдері, әдеби тектер мен жанрлардың даму сипаты, әдеби ағымдар мен бағыттар, әдебиеттiң теориялық мәселелерi, әдеби көркем шығармаларды тұтас талдау жүйесi, әдеби шығарма және болмыс, ұлттық мәдениет, әдебиеттегі ұлттық рух мәселесі, әдебиет және ғаламның шындық бейнесi, әдебиеттiң өзге ғылымдармен байланысы, қазiргi әдебиеттегi заманауи мәселелер, әдеби оқырмандық мәдениет, сөз өнерi және шығармашылық даму, көркем шығарманың стильдiк ерекшелiктерi, авторлық ұстаным және оқырман танымы қарастырылып, сөз өнерінен бiртұтас ұғым қалыптастыру көзделді.

5. "Қазақ әдебиеті" оқу пәнін оқытудың негізгі міндеттері:

1) көркем шығарманың тақырыптық-идеялық бірлігін, поэтикалық тілін, сюжеттік-композициялық құрылым жүйесін, образдық, типтік байланысты ұғынып, жанрлық, стильдік ерекшеліктерін көркем шығарма мазмұны мен құрылысындағы көркем заңдылықтарды терең танып, көркем шындық пен әдеби шешім, мазмұн мен форма тұтастығын талдап тану;

2) төл әдебиеттің ұлттық сипатын, халықтың әдет-ғұрып, салт-санасының көрінісін, көркем туындының идеялық өзегін түсіну;

3) қазақ әдебиетінің құндылық ретіндегі болмысын, дәстүр сабақтастығын ұлттық мәдениеттегі маңызды орнын білу, бағалай алу;

4) қазақ әдебиетінің ұлттық болмысын, ұлттық кодты тану, түрлі ұлттар әдебиетіндегі көрнекті үлгілерімен салыстыра отырып, ұқсастықтары мен даралық қасиеттерін ажырата алу;

5) білімгердің заманауи, ғылыми және қоғамдық дамуға сәйкес дүниетанымын қалыптастыру;

6) білімгердің сыни пайымы мен шығармашылық қабілетін дамыту, көркем әдебиеттің өзекті мәселелеріне зерттеу жұмыстарын жүргізуге бағыттау.

2-тарау. "Қазақ әдебиеті" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

6. "Қазақ әдебиеті" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 10-сынып – аптасына 6 сағат, оқу жылында 204 сағатты;

2) 11-сынып – аптасына 6 сағат, оқу жылында 204 сағатты құрайды.

7. "Қазақ әдебиеті" пәндік білімінің мазмұны бөлімдерге бөлінген:

"Оқу және түсіну", "Талдау және жинақтау", "Бағалау және шығармашылық өнім", сонымен қатар, дағдыларды қалыптастыратын бөлімшелерден тұрады. Бағдарламаның бұл бөлімі пән бойынша оқу мақсаттарынан тұрады.

8. "Оқу және түсіну" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) көркем шығармадағы поэтикалық қолданыстардың мәнін ашу, мәтіндегі қолданысын түсіну;

2) шығарма үзінділерімен жұмыс;

3) шығармадағы өзекті мәселе, идеялық мазмұн;

4) көркем шығармадағы форма мен мазмұн бірлігі;

5) интерпретация (ауызша, жазбаша).

9. "Талдау және жинақтау" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) әдеби шығарманың композициялық құрылымы;

2) көркем шығарманың образдар жүйесі, типтік характер;

3) көркем шығарманың тілі, стилі;

4) көркемдік тәсілдер;

5) қазақ және әлем әдебиетіндегі құндылықтар.

10. "Бағалау және шығармашылық өнім" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) тарихи шындық және көркемдік шешім;

2) көркемдік құндылығы;

3) әдеби эссе;

4) әдеби сын.

11. Оқу пәнінің 10-сыныптағы базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну: шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін білу; жекелеген нысандардың (деталь, портрет, монолог) кейіпкер образын ашудағы рөлін түсіну; шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну; әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну; көркем шығарманы өзге жанрда ауызша/жазбаша интерпретациялап, шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастармен кіріктіре отырып ой толғау;

2) талдау және жинақтау: әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау; көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау; шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексикалық, фразеологиялық, стилистикалық талдау; шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері) авторлық пафос, идеалды айқындау; әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой қорыту;

3) бағалау және шығармашылық өнім: шығарманы мазмұндас туындылардың үлгілерімен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; шығарманың көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру; шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби хат, лирикалық эссе, миниатюра жазу; шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу.

12. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

ХІХ ғасыр әдебиеті

1) Сал-серілер поэзиясы;

2) Біржан сал Қожағұлұлының "Ләйлім шырақ", "Жанбота" ән-өлеңдері;

3) Ақан сері Қорамсаұлының "Маңмаңгер", "Сырымбет", "Құлагер", "Қараторғай" ән-өлеңдері;

4) Әнші ақындар шығармашылығы: Әсет, Жаяу Мұса, Мұхит, Мәди, Үкілі Ыбырай, Естай, Балуан шолақ, Шашубай, Иман Жүсіптердің ән-өлеңдері.

ХХ ғасыр басындағы әдебиет

5) Ш.Құдайбердіұлының "Қалқаман – Мамыр" поэмасы;

6) А.Байтұрсынұлының "Жиған-терген", "Маса" өлеңдері;

7) М.Дулатовтың "Бақытсыз Жамал" романы;

8) Жүсіпбек Аймауытовтың "Қартқожа" романы;

9) С.Торайғыровтың "Кім жазықты?" поэмасы, "Таныстыру" өлеңі;

10) М.Жұмабаевтың "Оқжетпестің қиясында", "Қойлыбайдың қобызы" поэмалары;

11) Ж. Жабаев "Зілді бұйрық" өлеңі.

1920-1940 жылдардағы әдебиет

12) С.Сейфуллиннің "Көкшетау" поэмасы;

13) Б.Майлиннің "Майдан" пьесасы;

14) І.Жансүгіровтің "Құлагер" поэмасы;

15) М.Әуезовтің "Абай жолы" роман-эпопеясы.

1950-1960 жылдардағы әдебиет

16) Ғ.Мүсіреповтің "Ұлпан" романы;

17) Қ.Аманжоловтың "Ақын өлімі туралы аңыз" поэмасы;

18) Қ.Бекхожиннің "Батыр Науан" поэмасы;

19) М.Иманжановтың "Алғашқы айлар" повесі;

20) Ж Молдағалиевтің "Қыран дала" поэмасы;

21) Д.Әбіловтің "Ақын арманы" романы.

13. Оқу пәнінің 11-сыныптағы базалық білім мазмұны:

1) оқу және түсіну: шығарма мәтініндегі жекелеген ұғымдардың концептілік, символдық қызметін түсіну; көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс; көркем шығармадағы образдар мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну; әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы көтерілген әлеуметтік, гуманистік, заманауи мәселелерді терең түсіну; көркем шығарманың сюжеті мен идеялық концептісін сақтай отырып өзге нысанда (киносценарий, инсцинировка) интерпретациялау;

2) талдау және жинақтау: әдеби шығарманың композициясын, жанрлық ерекшеліктерін айқындап, уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау, баяндау композициясын ажырату; көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету, авторлық ұстанымды айқындау; қаламгердің даралық стилін талдау (шығарма тілінің лексика, синтаксистік құрылымындағы ерекшеліктерін талдау); шығармадағы көркемдік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау, көркем деталь, авторлық пафос, идеалды айқындау; қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ бағыт, әдеби ағым, жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтау, талдау жасау;

3) бағалау және шығармашылық өнім: шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; шығарманың идеясын көркемдік-эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру; көркем шығарманың гуманистік, жалпыадамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе жазу; шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу.

14. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

1960-1980 жылдардағы әдебиет

1) І.Есенберлиннің "Қаһар" романы;

2) К.Тоқаевтың "Түнде атылған оқ" повесі;

3) Ж.Нәжімеденовтің "Келін" поэмасы;

4) Ә.Нұршайықовтың "Ақиқат пен аңыз" роман-диалогі;

5) Ш.Мұртазаның "Қызыл жебе" романы;

6) Ә.Кекілбаевтің "Үркер" романы;

7) Т.Ахтановтың "Шырағың сөнбесін" романы.

1990 жылдардағы қазақ әдебиеті

8) Ә.Нұрпейісовтің "Соңғы парыз" романы;

9) Қ.Мырза-Әлінің "Қызыл кітап" поэмасы;

10) С.Жүнісовтің "Аманай мен Заманай" романы;

11) М.Мағауиннің "Шақан-шері" романы;

12) Ш. Құсайыновтың "Томирис" драмасы.

Тәуелсіздік жылдардағы әдебиет

13) Б.Мұқайдың "Өмірзая" романы;

14) Қ.Жұмаділовтің "Тағдыр" романы;

15) О.Бөкейдің "Атау кере" повесі;

16) Ұ. Есдәулетовтің "Натюрморд" поэмасы;

17) Р.Отарбаевтың "Бейбарыс сұлтан" драмасы.

ХХІ ғасырдағы қазақ әдебиеті

18) Қазіргі қазақ лирикасы;

19) Поэмадағы көркемдік ізденістер;

20) Жаңа ғасыр романы;

21) Повестегі дәстүр және жаңашылдық;

22) Қазақ әңгімесінің көркемдік көкжиегі;

23) Драматургияның жаңа өрісі;

24) Әдебиеттану және сын.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

15. Бағдарламада оқыту мақсаттары сандардан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар бөлім және бөлімше ретін, төртінші сан бөлімшедегі оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 10.2.1.4. кодында "10" – сынып, "2.1" – екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, "4" – оқыту мақсатының реттік саны.

16. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:

1) оқу және түсіну:

Білім алушылар:
	10-сынып	11-сынып
Көркем шығармадағы поэтикалық қолданыстардың мәнін ашу, мәтіндегі қолданысын түсіну	10. 1. 1. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін білу	11. 1. 1. 1 шығарма мәтініндегі жекелеген сөздердің концептілік, символдық қызметін түсіну
Шығарма үзінділерімен жұмыс	10. 1. 2. 1 жекелеген нысандардың (деталь, портрет, монолог) кейіпкер образын ашудағы рөлін түсіну	11. 1. 2. 1 көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс
Шығармадағы өзекті мәселе, идеялық мазмұн	10. 1. 3. 1 шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну	11. 1. 3. 1 көркем шығармадағы образдар мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну
Көркем шығармадағы форма мен мазмұн бірлігі	10. 1. 4. 1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну	11. 1. 4. 1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы көтерілген әлеуметтік, гуманистік, заманауи мәселелерді терең түсіну
Интерпретация (ауызша, жазбаша)	10. 1. 5. 1 көркем шығарманы өзге жанрда ауызша/жазбаша интерпретациялап, шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастармен кіріктіре отырып ой толғау	11. 1. 5. 1 көркем шығарманың сюжеті мен идеялық концептісін сақтай отырып өзге нысанда (киносценарий, инсцинировка) интерпретациялау

2) талдау және жинақтау:

Білім алушылар:
	10-сынып	11-сынып
Әдеби шығарманың композициялық құрылымы	10. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау	11. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициясын жанрлық ерекшеліктерін айқындап, уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау, баяндау композициясын ажырату
Көркем шығарманың образдар жүйесі, типтік характер	10. 2. 2. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау	11. 2. 2. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету, авторлық ұстанымды айқындау
Көркем шығарманың тілі, стилі;	10. 2. 3. 1 шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексикалық, фразеологиялық, стилистикалық талдау	11. 2. 3. 1 қаламгердің даралық стилін талдау (шығарма тілінің лексика, синтаксистік құрылымындағы ерекшеліктерін талдау)
Көркемдік тәсілдер	10. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері) авторлық пафос, идеалды айқындау	11. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау, көркем деталь, авторлық пафос, идеалды айқындау
Қазақ және әлем әдебиетіндегі құндылықтар	10. 2. 5. 1 әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой қорыту	11. 2. 5. 1 қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ бағыт, әдеби ағым, жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтау, талдау жасау

3) бағалау және шығармашылық өнім:

Білім алушылар:
	10-сынып	11-сынып
Тарихи шындық және көркемдік шешім	10. 3. 1. 1 шығарманы мазмұндас туынды үлгілерімен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау	11. 3. 1. 1 шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау
Көркемдік құндылығы	10. 3. 2. 1 шығарманың көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру	11. 3. 2. 1 шығарманың идеясын көркемдік-эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру
Әдеби эссе	10. 3. 3. 1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби хат, лирикалық эссе, миниатюра жазу	11. 3. 3. 1 көркем шығарманың гуманистік, жалпы адамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе жазу
Әдеби сын	10. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу	11. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу

17. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 10-11-сыныптарына арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

18. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Жалпы орта білім беру
деңгейінің қазақ тілі мен
әдебиетін тереңдете оқытатын
гуманитарлық бағыттағы
мамандандырылған желілік
"Абай мектептерінің"
10-11-сыныптарына арналған
"Қазақ әдебиеті" пәнінен
жаңартылған мазмұндағы
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік "Абай мектептерінің" 10-11-сыныптарына арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

1) 10-сынып:

Бөлім	Оқытылатын шығармалар	Сөйлеу қызметінің түрлері	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
"Құлақтан кіріп бойды алар"	ХІХ ғасыр әдебиеті. Сал-серілер поэзиясы Біржан сал Қожағұлұлының "Ләйлім шырақ", "Жанбота" ән-өлеңдері, Ақан сері Қорамсаұлының "Маңмаңгер", "Сырымбет", "Құлагер", "Қараторғай" ән- өлеңдері, әнші-ақындар шығармашылығыӘсет, Жаяу Мұса,Мұхит, Мәди, Үкілі Ыбырай, Естай, Балуан шолақ, Шашубай, Иман Жүсіптердің ән-өлеңдері	оқу және түсіну	10. 1. 1. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін білу; 10. 1. 2. 1 жекеленген нысандардың (деталь, портрет, монолог) кейіпкер образын ашудағы рөлін түсіну; 10. 1. 3. 1 шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну; 10. 1. 4. 1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну; 10. 1. 5. 1 көркем шығарманы өзге жанрда ауызша/жазбаша интерпретациялап, шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастармен кіріктіре отырып ой толғау
		талдау және жинақтау	10. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау; 10. 2. 3. 1 шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексикалық, фразеологиялық, стилистикалық талдау; 10. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері) авторлық пафос, идеалды айқындау; 10. 2. 5. 1 әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой қорыту
		бағалау және шығармашылық өнім	10. 3. 1. 1 шығарманы мазмұндас туындылардың үлгілерімен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 10. 3. 2. 1 шығарманың көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру; 10. 3. 3. 1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби (хат, лирикалық эссе, миниатюра) жазу; 10. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу
2-тоқсан
Тарихтыңшертіп пернесін	ХХ ғ. басындағы әдебиет. Ш.Құдайбердіұлының "Қалқаман – Мамыр" поэмасы, А.Байтұрсынұлының "Жиған- терген", "Маса" мысал өлеңдері, М.Дулатовтың "Бақытсыз Жамал" романы, Ж.Аймауытовтың "Қартқожа" романы, С.Торайғыровтың "Кім жазықты?" поэмасы, "Таныстыру" поэмасы, М.Жұмабаевтың "Оқжетпестің қиясында", "Қойлыбайдың қобызы" поэмалары, Ж.Жабаев "Зілді бұйрық" өлеңі	оқу және түсіну	10. 1. 1. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін білу; 10. 1. 2. 1 жекеленген нысандардың(деталь, портрет, монолог) кейіпкер образын ашудағы рөлін түсіну; 10. 1. 3. 1 шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну; 10. 1. 4. 1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну; 10. 1. 5. 1 көркем шығарманы өзге жанрда ауызша/жазбаша интерпретациялап, шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастармен кіріктіре отырып ой толғау
		талдау және жинақтау	10. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау; 10. 2. 2. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау; 10. 2. 3. 1 шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексикалық, фразеологиялық, стилистикалық талдау; 10. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері) авторлық пафос, идеалды айқындау; 10. 2. 5. 1 әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой қорыту
		бағалау және шығармашылық өнім	10. 3. 1. 1 шығарманы мазмұндас туындылардың үлгілерімен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 10. 3. 2. 1 шығарманың көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру; 10. 3. 3. 1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби (хат, лирикалық эссе, миниатюра) жазу; 10. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу
3-тоқсан
Әдебиеттің алтын ғасыры	1920-1940 жылдардағы әдебиет. С.Сейфуллиннің "Көкшетау" поэмасы, Б.Майлиннің "Майдан" пьесасы, І.Жансүгіровтің "Құлагер" поэмасы, М.Әуезовтің "Абай жолы" роман-эпопеясы	оқу және түсіну	10. 1. 1. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін білу; 10. 1. 2. 1 жекеленген нысандардың(деталь, портрет, монолог) кейіпкер образын ашудағы рөлін түсіну; 10. 1. 3. 1 шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну; 10. 1. 4. 1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну; 10. 1. 5. 1 көркем шығарманы өзге жанрда ауызша/жазбаша интерпретациялап, шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастармен кіріктіре отырып ой толғау
		талдау және жинақтау	10. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау; 10. 2. 2. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау; 10. 2. 3. 1 шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексикалық, фразеологиялық, стилистикалық талдау; 10. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері) авторлық пафос, идеалды айқындау; 10. 2. 5. 1 әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой қорыту
		бағалау және шығармашылық өнім	10. 3. 1. 1 шығарманы мазмұндас туындылардың үлгілерімен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 10. 3. 2. 1 шығарманың көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру; 10. 3. 3. 1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби (хат, лирикалық эссе) жазу; 10. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу
4-тоқсан
Заман, дәуір тұлғасы	1950-1960 жылдардағы әдебиет. Ғ.Мүсіреповтің "Ұлпан" романы, Қ.Аманжоловтың "Ақын өлімі туралы аңыз" поэмасы, Қ.Бекхожиннің "Батыр Науан" поэмасы, М.Иманжановтың "Алғашқы айлар" повесі, Ж.Молдағалиевтың "Қыран дала" поэмасы, Д.Әбіловтің "Ақын арманы" романы	оқу және түсіну	10. 1. 1. 1 көркем шығармадағы поэтикалық тілдің ерекшелігін білу; 10. 1. 2. 1 жекеленген нысандардың (деталь, портрет, монолог) кейіпкер образын ашудағы рөлін түсіну; 10. 1. 3. 1 шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын түсіну; 10. 1. 4. 1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну; 10. 1. 5. 1 көркем шығарманы өзге жанрда ауызша/жазбаша интерпретациялап, шығарманың идеялық мазмұнын заманауи көзқарастармен кіріктіре отырып ой толғау
		талдау және жинақтау	10. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау; 10. 2. 2. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау; 10. 2. 3. 1 шығарманың идеялық-көркемдік мазмұнын ашуда қаламгер қолданған тіл ерекшелігі: лексикалық, фразеологиялық, стилистикалық талдау; 10. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге талдау (троп пен фигура түрлері) авторлық пафос, идеалды айқындау; 10. 2. 5. 1 әлем және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, өзіндік ой қорыту
		бағалау және шығармашылық өнім	10. 3. 1. 1 шығарманы мазмұндас туындылардың үлгілерімен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 10. 3. 2. 1 шығарманың көркемдік-эстетикалық құндылығына баға беру; 10. 3. 3. 1 шығарманың идеясын жалпыадамзаттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби (хат, лирикалық эссе) жазу; 10. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын (рецензия) жазу

2) 11-сынып:

Бөлім	Оқытылатын шығармалар	Сөйлеу қызметінің түрлері	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Прозадағы көркем ой	1960-1980 жылдардағы әдебиет. І.Есенберлиннің "Қаһар" романы, Кемел Тоқаевтың "Түнде атылған оқ" повесі, Ж.Нәжімеденовтің "Келін" поэмасы, Ә.Нұршайықовтың "Ақиқат пен аңыз" роман- диалогі, Ш.Мұртазаның "Қызыл жебе" романы, Ә.Кекілбаевтың "Үркер" романы, Т.Ахтановтың "Шырағың сөнбесін" романы	оқу және түсіну	11. 1. 1. 1 шығарма мәтініндегі жекелеген ұғымдардың концептілік мәнін түсіну; 11. 1. 2. 1 көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс; 11. 1. 3. 1 көркем шығармадағы образдар мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну; 11. 1. 1. 1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы көтерілген әлеуметтік, гуманистік, заманауи мәселелерді терең түсіну; 11. 1. 4. 1 көркем шығарманың сюжеті мен идеялық концептісін сақтай отырып өзге нысанда киносценарий, инсцинировка) интрепретациялау
		талдау және жинақтау	11. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициясын жанрлық ерекшеліктерін айқындап, уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау, баяндау композициясын ажырату; 11. 2. 2. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету, авторлық ұстанымды айқындау; 11. 2. 3. 1 қаламгердің даралық стилін (шығарма тілінің лексика, синтаксистік құрылымындағы ерекшеліктерін) талдау; 11. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау, көркем деталь, авторлық пафос, идеалды айқындау; 11. 2. 5. 1 қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ бағыт, әдеби ағым, жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтау, талдау жасау
		бағалау және шығармаылық өнім	11. 3. 1. 1 шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 11. 3. 2. 1 шығарманың идеясын көркемдік-эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру; 11. 3. 3. 1 көркем шығарманың гуманистік, жалпыадамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе жазу; 11. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу
2-тоқсан
Пайым мен парасат	1990 жылдардағы қазақ әдебиеті. Ә.Нұрпейісовтің "Соңғы парыз" романы, Қ.Мырза- Әлінің "Қызыл кітап" поэмасы, М.Мағауиннің "Шақан-шері" романы, С.Жүнісовтің "Аманай мен Заманай" романы, Ш.Құсайыновтың "Томирис" драмасы	оқу және түсіну	11. 1. 1. 1 шығарма мәтініндегі жекелеген ұғымдардың концептілік мәнін түсіну; 11. 1. 2. 1 көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс; 1. 1. 3. 1 көркем шығармадағы образдар мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну; 11. 1. 1. 1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы көтерілген әлеуметтік, гуманистік, заманауи мәселелерді терең түсіну; 11. 1. 4. 1 көркем шығарманың сюжеті мен идеялық концептісін сақтай отырып өзге нысанда киносценарий, инсцинировка) интрепретациялау
		талдау және жинақтау	11. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициясын жанрлық ерекшеліктерін айқындап, уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау, баяндау композициясын ажырату; 11. 2. 2. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету, авторлық ұстанымды айқындау; 11. 2. 3. 1 қаламгердің даралық стилін (шығарма тілінің лексика, синтаксистік құрылымындағы ерекшеліктерін) талдау; 11. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау, көркем деталь, авторлық пафос, идеалды айқындау; 11. 2. 5. 1 қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ бағыт, әдеби ағым, жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтау, талдау жасау
		бағалау және шығармашылық өнім	11. 3. 1. 1 шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 11. 3. 2. 1 шығарманың идеясын көркемдік-эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру; 11. 3. 3. 1 көркем шығарманың гуманистік, жалпы адамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе (миниатюра) жазу; 11. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу
3-тоқсан
Шындықжәне шығарма	Тәуелсіздік тұсындағы әдебиет. Б.Мұқайдың "Өмірзая" романы, Қ.Жұмаділовтің "Тағдыр" романы, О.Бөкейдің "Атау кере" повесі, Ұ.Есдәулеттің "Натюрморд" поэмасы, Р.Отарбаевтың "Бейбарыс сұлтан" пьесасы	оқу және түсіну	11. 1. 1. 1 шығарма мәтініндегі жекелеген ұғымдардың концептілік мәнін түсіну; 11. 1. 2. 1 көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс; 11. 1. 3. 1 көркем шығармадағы образдар мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну; 11. 1. 1. 1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы көтерілген әлеуметтік, гуманистік, заманауи мәселелерді терең түсіну; 11. 1. 4. 1 көркем шығарманың сюжеті мен идеялық концептісін сақтай отырып өзге нысанда киносценарий, инсцинировка) интрепретациялау
		талдау және жинақтау	11. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициясын жанрлық ерекшеліктерін айқындап, уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау, баяндау композициясын ажырату; 11. 2. 2. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету, авторлық ұстанымды айқындау; 11. 2. 3. 1 қаламгердің даралық стилін (шығарма тілінің лексика, синтаксистік құрылымындағы ерекшеліктерін) талдау; 11. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау, көркем деталь, авторлық пафос, идеалды айқындау; 11. 2. 5. 1 қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ бағыт, әдеби ағым, жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтау, талдау жасау
		бағалау және шығармашылық өнім	11. 3. 1. 1 шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 11. 3. 2. 1 шығарманың идеясын көркемдік-эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру; 11. 3. 3. 1 көркем шығарманың гуманистік, жалпы адамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе (миниатюра) жазу; 11. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу
4-тоқсан
Көркем әдебиет және әдеби сын	ХХІ ғасырдағы қазақ әдебиеті. Қазіргі қазақ лирикасы, поэмадағы көркемдік ізденістер, жаңа ғасыр романы, повестегі дәстүр және жаңашылдық, қазақ әңгімесінің көркемдік көкжиегі, драматургияның жаңа өрісі, әдебиеттану және сын	оқу және түсіну	11. 1. 1. 1 шығарма мәтініндегі жекелеген сөздердің концептілік мәнін түсіну; 11. 1. 2. 1 көркем шығарманың құрамды бірліктерімен шығармашылық жұмыс; 11. 1. 3. 1 көркем шығармадағы образдар мен мотивтердің туынды идеясымен байланысын түсіну; 11. 1. 5. 1 көркем шығармаманың сюжеті мен идеялық концептісін сақтай отырып өзге нысанда (киносценарий, инсцинировка) интрепретациялау
		талдау және жинақтау	11. 2. 1. 1 әдеби шығарманың композициясын жанрлық ерекшеліктерін айқындап, уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау, баяндау композициясын ажырату; 11. 2. 2. 1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын көрсету, авторлық ұстанымды айқындау; 11. 2. 3. 1 қаламгердің даралық стилін (шығарма тілінің лексика, синтаксистік құрылымындағы ерекшеліктерін) талдау; 11. 2. 4. 1 шығармадағы көркемдік тәсілдерге (троп пен фигура түрлеріне) талдау, көркем деталь, авторлық пафос, идеалды айқындау; 11. 2. 5. 1 қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ бағыт, әдеби ағым, жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтау, талдау жасау
		бағалау және шығармашылық өнім	11. 3. 1. 1 шығарманы ғаламдық тақырыптармен салыстырып, ұлттық және тарихи құндылығын бағалау; 11. 3. 2. 1 шығарманың идеясын көркемдік-эстетикалық құндылық тұрғысынан әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап баға беру; 11. 3. 3. 1 көркем шығарманың гуманистік, жалпы адамзаттық, рухани құндылығына баға бере отырып объективті, субъективті эссе (миниатюра) жазу; 11. 3. 4. 1 шығарманы идеялық жағынан мазмұндас әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, әдеби сын, мақала жазу

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115
бұйрығына 610-қосымша

Бастауыш білім беру деңгейінің 2, 4-сыныптарына арналған "Қазақ тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде емес)

1-тарау. Жалпы ережелер

2. "Қазақ тілі" пәнін оқытудың мақсаты – қоғамдық ортада қазақ тілінде қарым-қатынас жасау мүмкіндіктерін қамтамасыз ететін коммуникативтік дағдылардың негізін қалыптастыру және тілдік нормаларды қолдануға, сауатты жазуға үйрету.

3. Қойылған мақсатқа жету үшін мынадай міндеттердің шешілуі көзделеді:

1) тілдік дағдыларды (айтылым, тыңдалым, оқылым, жазылым) дамыту;

2) қазақ тіліндегі сөздік қорды үздіксіз дамыту әдістерін меңгерту;

3) тұрмыста, қоғамдық орындарда, мәдени орталарда қазақ тілінде қарым-қатынас жасау қабілеттері мен дағдыларын дамыту;

4) қазақ тілінде меңгерген білім, білік, дағдыларын күнделікті өмірде өз бетінше қолдануға дағдыландыру;

5) шығармашылықпен жұмыс істеуді, сын тұрғысынан ойлау қабілеттерін дамыту.

4. "Қазақ тілі" пәні бойынша білім алушылардың білім, білік, дағдыларына қойылатын талаптар "Шет тілін меңгерудің жалпы еуропалық құзыреті" (CEFR) деңгейлерін (А1, А2, В1, В2, С1) ескере отырып құрастырылды; білім алушылар бастауыш сыныпты аяқтағанда, қазақ тілін қарапайым А1, А2 (бастапқы) деңгейінде меңгереді.

5. Оқу бағдарламасында үш тілде білім беруді жүзеге асыру қарастырылған, онда үш тілді меңгертіп қана қоймай, сондай-ақ білім алушылардың сыныптан тыс жұмыстарын да үш (қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде) тілде ұйымдастыру қарастырылған.

6. Жеке тұлғалық қасиеттердің кең ауқымды дағдылармен бірлесе дамытылуы білім берудің "қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік", "құрмет", "ынтымақтастық", "еңбек пен шығармашылық", "ашықтық", "өмір бойы білім алу" сияқты құндылықтарын бойына сіңіруіне, Отанына риясыз қызмет ететін, білімді, білікті, рухани терең азамат болып қалыптасуына көмектеседі.

2-тарау. "Қазақ тілі" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

7. Оқу жүктемесінің бөлінуі:

1) 2-сынып – аптасына 2 сағат, барлығы – 68 сағат;

2) 4-сынып – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағат.

8. "Қазақ тілі" оқу пәнінің 2-сыныпқа арналған базалық мазмұны:

1) тыңдалым: тақырыпқа байланысты шағын диалог/монологтің мазмұнын түсіну, тыңдау/көру материалдарындағы негізгі ойды анықтау, тірек сөздер бойынша тақырыбын болжау, кесте толтыру және суреттерді орналастыру арқылы түсінгенін білдіру, тыңдалым бойынша жағымды/жағымсыз кейіпкерлерді ажырату;

2) айтылым: тақырып бойынша шағын диалог/монолог, сұрақтар құрастыру, шағын мәтінді мазмұндау, сурет/иллюстрция/постер бойынша сөйлеу;

3) оқылым: оқудың түрлері, шағын мәтінді рөлге бөліп, мәнерлеп, түсініп оқу, қарапайым фразалар, мәтіннің жанрын (өлең, жаңылтпаш, жұмбақ, ертегі, әңгіме) ажырату, сөздікпен, анықтамалықтармен жұмыс;

4) жазылым: сурет/комикс/иллюстрация бойынша мәтін құрастыру, тыңдау/көру материалдарының мазмұны, төл әріптердің каллиграфиясы, айтылуы мен жазылуында айырмашылығы жоқ сөздер, орфография, тасымал;

5) сөйлеу әрекеттері аясындағы тілдік дағдылар (лингвистикалық терминдер қолданылмайды) бойынша: фонетика: төл дыбыстардың артикуляциясы, орфоэпия, дауыс ырғағы, буын, интонация, буын және дыбыс үндестігі; лексика: тақырыпқа қатысты лексикалық минимум, жиі қолданылатын сөздер, қаратпа сөздер, антонимдер; грамматика: заттың атын (жалпы/жалқы) білдіретін сөздер, ілік, табыс, жатыс септіктері, көмекші есімдер, ауызша/жазбаша тілдегі етістіктің шақтары, қалып етістіктері, сұрау есімдіктері, мекен үстеулер, жалғаулық шылаулар, әдеп сөздер, сөз тіркестері, сөйлемдегі сөздердің орын тәртібі.

9. "Қазақ тілі" оқу пәнінің 4-сыныпқа арналған базалық мазмұны:

1) тыңдалым; әңгімелер мен ақпаратты тыңдау және негізгі ойды түсіну, мәтінді көркемдеу үшін қолданылған жеке сөздерді өз бетімен түсіне алу, жиі қолданылатын кейбір сөздерді өз бетімен түсіне алу;

2) айтылым; берілген тақырып бойынша пікір алмасу, айтылған немесе тыңдау/көру материалдарындағы әңгіме немесе ақпараттағы негізгі ойдың сипаттамасы, әдеп сөздер мен сөз тіркестерін қолдану, тақырып бойынша диалог/монолог құрастыру, жағдаяттарды талдау, шағын көркем шығармаларды оқып түсіну, үлгі бойынша тапсырмаларды орындау, сөйлеу стилін сақтау;

3) оқылым; мәтіннің түрлері, шағын мәтіндегі негізгі ойды түсіну, мәтіннің жанрын ажырату, мәтіннің тақырыбын және ондағы негізгі ойды анықтау, мәтінге сұрақтар (қандай? қай? қашан? қайда?) құрастыру және оған жауап беру, тірек сөздер арқылы мәтіннің мазмұнын болжау;

4) жазылым; шағын сюжетті комикс/буклет/коллаж/жарнама/ презентацияны сөйлемдермен толықтыру, оқыған, тыңдаған, тыңдау/көру материалдары, сұрақтар мен жоспар бойынша мазмұнын жазу, дұрыс құрылмаған мәтінді түзеп қайта жазу, жазу емлесі;

5) сөйлеу әрекеттері аясындағы тілдік дағдылар (лингвистикалық терминдер қолданылмайды) бойынша; фонетика, төл дыбыстардың артикуляциясы, орфоэпия, дауыс ырғағы, буын, интонация, үндестік заңы. Лексика; тақырыпқа қатысты лексикалық минимум, жиі қолданылатын сөздер, бейтарап сөздер, репликалар, қаратпа сөздер, антонимдер; грамматика; ауызша/жазбаша тілдегі сөз таптары, көмекші сөздер, ауызша/жазбаша тілдегі көптік/тәуелдік/жіктік/септік жалғаулар, етістіктің ауыспалы осы шағы, жедел/бұрынғы өткен шақ, ортақ етіс, ауыспалы келер шақ, қалау рай формалары, жіктеу/сұрау/сілтеу есімдіктері және олардың септелуі, үстеу және оның түрлері, одағай, модаль, еліктеуіш сөздер, сөз тіркестері, сөйлемдегі сөздердің орын тәртібі, қарсылықты және себеп-салдар жалғаулық шылаулар, сөйлемнің бірыңғай мүшелері, жай сөйлемдер.

3-тарау. Оқу мақсаттарының жүйесі

10. Бағдарламада оқу мақсаттары кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлім мен бөлімшенің ретін, төртінші сан оқу мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 2.2.1.1 кодында "2" – сынып, "2.1" – бөлім мен бөлімше, "1" – оқу мақсатының реттік нөмірі.

11. Оқу мақсаттарының жүйесі:

1) "Тыңдалым" бөлімі:

Білім алушылар:
Бөлімше (түйінді дағдылар)	"Тыңдалым" бөлімі бойынша оқу мақсаттары
Бөлімше (түйінді дағдылар)	2-сынып А1 – негізгі деңгей	4-сынып А2 – бастапқы деңгей
1.1 Тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну	2.1.1.1 баяу және анық айтылған сөзді тыңдау және интонациясы бойынша сұраулы және лепті сөйлемдерді ажырату	4.1.1.1 анық айтылған сөзді тыңдап, қысқаша жазба (тірек сөздер) жасау және нақтылау мақсатында сұрақтар құру
1.2 Сөздердің лексикалық мағынасын түсіну	2.1.2.1 баяу және анық айтылған жиі қолданылатын сөздердің мағынасын түсіну	4.1.2.1 бейтаныс сөздер мен сөз тіркестері бар мәтіннің мағынасын түсіну
1.3 Тыңдаған аудио/бейнематериалдың мазмұнын түсіну	2.1.3.1 тыңдаған материалдың (ұзақтығы 1-1,5 мин) мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру	4.1.3.1 тыңдаған материалдың (ұзақтығы 2-2,5 мин) мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру/сөйлемді толықтыру
1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттар ды түсіну	2.1.4.1 тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну мұғалімнің қолдауымен жағымды және жағымсыз кейіпкерлерді анықтау	4.1.4.1 тыңдаған мәтін бойынша оқиғаның себеп-салдарлық байланысын (кейіпкерлер, оқиға) анықтау
1.5 Тыңдалым материалын болжау	2.1.5.1 мәтіннің тақырыбы мен тірек сөздері, сөз тіркестері бойынша мазмұнын болжау	4.1.5.1 тыңдаған оқиға/әңгіме бөліктерінің жалғасын болжау

2) "Айтылым" бөлімі:

Бөлімше (түйінді дағдылар)	"Айтылым" бөлімі бойынша оқу мақсаттары
Бөлімше (түйінді дағдылар)	2-сынып А1 – негізгі деңгей	4-сынып А2 – бастапқы деңгей
2.1 Сөздік қорды толықтыру	2.2.1.1 өз сөзінде ақпаратты сұрау, іс-әрекетке түсініктеме беру үшін сөздер және сөз тіркестерін қолдану	4.2.1.1 берілген сөздерге қарама-қарсы мағыналы, мағыналас сөздерді табу және сөйлеу барысында қолдану
2.2 Берілген тақырып бойынша сөйлеу	2.2.2.1 сюжетті сурет негізінде сөйлеу (2-3 сөйлем)	4.2.2.1 берілген тірек сөздер мен жоспардың негізінде қысқа монолог құру
2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	2.2.3.1 күнделікті өмірде кездесетін жағдаяттарда қызығушылығы бойынша диалогке қатысу	4.2.3.1 белгілі бір тақырыпта сұхбаттасу барысында шағын мәліметті (4-5 сөйлем) баяндау
2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау	2.2.4.1 суретті жоспар және тірек сөздер/сұрақтар негізінде шағын мәтінді мазмұндау	4.2.4.1 жоспар/жазбалар ын қолданып, мәтінді толық мазмұндау
2.5 Оқыған/тыңдаған материал бойынша пікірін білдіру	2.2.5.1 мәлімет, кейіпкер, оқиғаларды салыстыру негізінде қарапайым пікір ("мен... деп ойлаймын", "мен... деп санаймын", "маған ... сияқты", "маған ... тәрізді") білдіру	4.2.5.1 шығарманың кейіпкері туралы пікірлерді (менің түсінігім бойынша, ... оның пікірінше, ... оның айтуынша, ..., кейбір адамдардың ойынша, ...) салыстыра отырып бағалау
2.6 Орфоэпиялық нормаларды сақтау	2.2.6.1* ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ дыбыстарын артикуляциялау	4.2.6.1 айтылуы мен жазылуында айырмашылығы бар сөздерді дұрыс айту

3) "Оқылым" бөлімі:

Бөлімше (түйінді дағдылар)	"Оқылым" бөлімі бойынша оқу мақсаттары
Бөлімше (түйінді дағдылар)	2-сынып А1 – негізгі деңгей	4-сынып А2 – бастапқы деңгей
3.1 Оқу түрлерін қолдану	2.3.1.1 шағын мәтінді түсініп, мәнерлеп (дауыс ырғағын дұрыс қойып)/рөлге бөліп оқу	4.3.1.1 мәтінді іштей, түсініп және қажетті ақпаратты тауып/шолып/бел гі қойып оқу
3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	2.3.2.1 шағын мәтіндегі жиі қолданылатын сөздерден құрастырылған сөйлемдердің мағынасын түсіну	4.3.2.1 бейтаныс сөздер кездесетін шағын мәтіндегі негізгі ойды түсіну
3.3 Мәтіннің жанрлары мен түрлерін анықтау	2.3.3.1 мәтіннің жанрын (өлең, жаңылтпаш, жұмбақ, ертегі, әңгіме) ажырату	4.3.3.1 мәтіннің жанрын (мақал-мәтелдер, бата, аңыз, мысал, өсиет әңгімелердің) жанрлық ерекшеліктерін және көмекші сөздердің қолдауымен пайымдау мәтінін анықтау
3.4 Сұрақтар мен жауаптар құрастыру	2.3.4.1 мәтіннің мазмұны немесе иллюстрация/постер бойынша қарапайым сұрақтар кім? не? қандай? қанша? не істеді?) құрастыру және оған жауап беру	4.3.4.1 мұғалімнің қолдауымен мәтін мазмұнын және кейіпкерлердің іс-әрекетін бағалауға бағытталған сұрақтар (неліктен? не үшін?) құрастыру және оған жауап беру
3.5 Түрлі дереккөздер ден қажетті ақпаратты алу	2.3.5.1 мұғалімнің қолдауымен сөздік, анықтамалықтардан қажетті ақпаратты табу	4.3.5.1 қажетті ақпараттарды табу үшін түрлі дереккөздерді (сөздіктер, инфографикалар, энциклопедиялар, ғаламтор) қолдана білу және ақпаратты кестеге салу (жіктеу)/сызба түрінде беру

4) "Жазылым" бөлімі:

Бөлімше (түйінді дағдылар)	"Жазылым" бөлімі бойынша оқу мақсаттары
Бөлімше (түйінді дағдылар)	2-сынып А1 – негізгі деңгей	4-сынып А2 – бастапқы деңгей
4.1 Мәтінді түрлі формада ұсыну	2. 4. 1. 1 заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, сөйлемді суретпен толықтырып жазу/постер құрастыру/ берілген иллюстрация бойынша мәтін (3 сөйлемнен кем емес) құрау	4.4.1.1 шағын сюжетті комикс/буклет/ коллаж/жарнама/ презентацияны сөйлемдермен толықтыру
4.2 Тыңдаған/оқы ған материалдың мазмұнын жазу	2.4.2.1 оқыған/ аудио/бейнематериалдың мазмұны бойынша сұраққа жауап (сөйлем) жазу	4.4.2.1 оқыған/аудио/ бейнематериалдың мазмұнын дайын жоспар негізінде жазу
4.3 Пунктуация лық нормаларды сақтау	2.4.3.1 мұғалімнің қолдауымен сөйлем түрлерін айтылу мақсатына қарай ажырату және тиісті тыныс белгілерін (нүкте, сұрақ белгісі, леп белгісі) қолдану	4.4.3.1 сөйлемнің бірыңғай мүшелерінің тыныс белгісін (үтір, қос нүкте)/қаратпа сөзден кейінгі сөйлемнің тиісті тыныс белгілерін қолдану
4.4 Каллиграфия лық дағдыларды дамыту	2.4.4.1 бас әріптер мен кіші әріптердің биіктігін, енін, көлбеулігін және олардың байланысын, азат жолдың және тақырыптың өлшемін сақтап жазу	4.4.4.1 каллиграфиялық нормаларға сәйкес әріптердің өзара байланысын сақтап, бір сызықта көркем жазу
4.5 Орфография лық дағдыларды дамыту	2. 4. 5. 1 ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді анықтап, теріп жазу	4.4.5.1 мұғалімнің қолдауымен айтылуы мен жазылуында айырмашылығы бар сөздерді дұрыс жазу
	2.4.5.2 сөзді буынға бөлу және мұғалімнің қолдауымен сөзді тасымалдап жазу	4.4.5.2 сөзге қосымшалар жалғау кезінде үндестік заңын сақтау

5) "Тілдік нормаларды қолдану" бөлімі:

Бөлімше (түйінді дағдылар)	"Тілдік нормаларды қолдану" бөлімі бойынша оқу мақсаттары
Бөлімше (түйінді дағдылар)	2-сынып А1 – негізгі деңгей	4-сынып А2 – бастапқы деңгей
5.1 Грамматика лық нормалар ды сақтау (лингвистикалық терминдер ді қолданбау)	2.5.1.1 мұғалімнің қолдауымен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану	4.5.1.1 мұғалімнің қолдауымен шылауларды, көмекші сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
	2.5.1.2 мұғалімнің қолдауымен шағын мәтіндегі көптік/ тәуелдік/ септік/жіктік жалғаулы сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану	4.5.1.2 көптік/ тәуелдік/септік/жіктік жалғаулы сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
	2.5.1.3 мұғалімнің қолдауымен сөйлемдегі етістіктің шақтарын ауызша сөйлеу тілінде қолдану	4.5.1.3 өз бетінше шағын мәтіннен етістіктің шақ, рай формаларын ауызша/жазбаша тілде қолдану
	2.5.1.4 мұғалімнің қолдауымен сөйлеу барысында есімдіктерді (сілтеу, сұрау есімдіктерін) қолдану	4.5.1.4 септік/жіктік формалардағы жіктеу есімдіктерін және септеулік шылауларды ауызша/жазбаша тілде қолдану
	2.5.1.5 мұғалімнің қолдауымен үлгі бойынша жай сөйлемдегі сөз тіркестерінің байланысын түсіну және сақтау	4.5.1.5 сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтап жай және құрмалас сөйлем құрастыру

12. Осы оқу бағдарламасы 1-қосымшада берілген бастауыш білім беру деңгейінің 2,4-сыныптарына арналған "Қазақ тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

13. Шет тілін игеру деңгейін бағалаудың жалпыеуропалық жүйесіне сәйкес білім алушылар А1, А2 деңгейлеріне жету үшін осы үлгілік оқу бағдарламасының 2-қосымшасында келтірілген лексикалық-грамматикалық минимумды игереді.

14. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Бастауыш білім беру деңгейінің
2, 4-сыныптарына арналған
"Қазақ тілі" оқу пәнінен оқу
жүктемесі төмендетілген үлгілік
оқу бағдарламасына 1-қосымша

Бастауыш білім беру деңгейінің 2, 4-сыныптарына арналған "Қазақ тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар (оқыту қазақ тілінде емес)

1) 2-сынып:

Ортақ тақырыптар	Сөйлеу әрекеттерінің түрлері	Бөлімше (түйінді дағдылар)	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Өзім туралы 2. Менің отбасым және достарым	Тыңдалым	1.1 Тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну	2.1.1.1 баяу және анық айтылған сөзді тыңдау және интонациясы бойынша сұраулы және лепті сөйлемдерді ажырату
		1.2 Сөздердің лексикалық мағынасын түсіну	2.1.2.1 баяу және анық айтылған жиі қолданылатын сөздердің мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған аудио/бейне материалдың мазмұнын түсіну	2.1.3.1* тыңдаған материалдың (ұзақтығы 1-1,5 мин) мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	2.2.1.1* өз сөзінде ақпаратты сұрау, іс-әрекетке түсініктеме беру үшін сөздер және сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	2.2.2.1 сюжетті сурет негізінде сөйлеу (2-3 сөйлем)
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	2.2.3.1* күнделікті өмірде кездесетін жағдаяттарда қызығушылығы бойынша диалогке қатысу
		2.4 Оқыған/ тыңдаған материалды мазмұндау	2.2.4.1* суретті жоспар және тірек сөздер/сұрақтар негізінде шағын мәтінді мазмұндау
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	2.3.1.1 шағын мәтінді түсініп, мәнерлеп (дауыс ырғағын дұрыс қойып), рөлге бөліп оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	2.3.2.1 шағын мәтіндегі жиі қолданылатын сөздерден құрастырылған сөйлемдердің мағынасын түсіну
		3.4 Сұрақтар мен жауаптар құрастыру	2.3.4.1* мәтіннің мазмұны немесе иллюстрация/постер бойынша қарапайым сұрақтар кім? не? қандай? қанша? не істеді?) құрастыру және оған жауап беру
	Жазылым	4.1 Мәтінді түрлі формада ұсыну	2.4.1.1* заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, сөйлемді суретпен толықтырып жазу/постер құрастыру/берілген иллюстрация бойынша мәтін (3 сөйлемнен кем емес) құрау
		2.4 Оқыған/ тыңдаған материалды мазмұн желісі бойынша баяндау	2.4.2.1* оқыған/ аудио/бейнематериалдың мазмұны бойынша сұраққа жауап (сөйлем) жазу
		4.3 Пунктуация лық нормаларды сақтау	2.4.3.1* мұғалімнің қолдауымен сөйлем түрлерін айтылу мақсатына қарай ажырату және тиісті тыныс белгілерін (нүкте, сұрақ белгісі, леп белгісі) қолдану
		4.5 Орфография лық дағдыларды дамыту	2.4.5.1* ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді анықтап, теріп жазу
	Тілдік дағдылар	5.1 Грамматика лық нормаларды сақтау (лингвистика лық терминдерді қолданбау)	2.5.1.1* мұғалімнің қолдауымен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
			2.5.1.2* мұғалімнің қолдауымен шағын мәтіндегі көптік/тәуелдік/септік/жіктік жалғаулы сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
			2.5.1.3* мұғалімнің қолдауымен сөйлемдегі етістіктің шақтарын ауызша сөйлеу тілінде қолдану
2-тоқсан
3. Менің мектебім 4. Менің туған өлкем	Тыңдалым	1.1 Тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну	2.1.1.1 баяу және анық айтылған сөзді тыңдау және интонациясы бойынша сұраулы және лепті сөйлемдерді ажырату
		1.2 Сөздердің лексикалық мағынасын түсіну	2.1.2.1 баяу және анық айтылған жиі қолданылатын сөздердің мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған аудио/бейнематериалдың мазмұнын түсіну	2.1.3.1* тыңдаған материалдың (ұзақтығы 1-1,5 мин) мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру
		1.5 Тыңдалым материалын болжау	2.1.5.1* мәтіннің тақырыбы мен тірек сөздері, сөз тіркесі бойынша мазмұнын болжау
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	2.2.1.1* өз сөзінде ақпаратты сұрау, іс-әрекетке түсініктеме беру үшін сөздер және сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	2.2.2.1 сюжетті сурет негізінде сөйлеу (2-3 сөйлем)
		2.3 Түрліжағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	2.2.3.1* күнделікті өмірде кездесетін жағдаяттарда қызығушылығы бойынша диалогке қатысу
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде ойын айту	2.2.5.1* мәлімет, кейіпкер, оқиғаларды салыстыру негізінде қарапайым пікір ("мен ... деп ойлаймын", "мен ... деп санаймын", "маған ... сияқты", маған ... тәрізді") білдіру
		2.6 Оқылған/ тыңдаған материал бойынша ой-пікір білдіру	2.2.6.1* ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ дыбыстарын артикуляциялау
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	2.3.1.1 шағын мәтінді түсініп, мәнерлеп (дауыс ырғағын дұрыс қойып), рөлге бөліп оқу
		3.3 Мәтіннің жанрлары мен түрлерін анықтау	2.3.3.1* мәтіннің жанрын (өлең, жаңылтпаш, жұмбақ, ертегі, әңгіме) ажырату
		3.5 Түрлі дереккөздер ден қажетті ақпаратты алу	2.3.5.1* мұғалімнің қолдауымен сөздік, анықтамалықтардан қажетті ақпаратты табу
	Жазылым	4.2 Тыңдаған/ оқыған/көрген материалдың мазмұнын жазу	2.4.2.1* оқыған/ аудио/бейнематериалдың мазмұны бойынша сұраққа жауап (сөйлем) жазу
	Жазылым	4.4 Каллиграфия лық дағдыларын дамыту	2.4.4.1 бас әріптер мен кіші әріптердің биіктігін, енін, көлбеулігін және олардың байланысын, азат жолдың және тақырыптың өлшемін сақтап жазу
	Тілдік дағдылар	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау (лингвистика лық терминдерді қолданбау)	2.5.1.1* мұғалімнің қолдауымен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
			2.5.1.4* мұғалімнің қолдауымен сөйлеу барысында сілтеу, сұрау есімдіктерін қолдану
			2.5.1.5* мұғалімнің қолдауымен үлгі бойынша жай сөйлемдегі сөз тіркестерінің байланысын түсіну және сақтау
3-тоқсан
5. Дені саудың жаны сау 6. Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті	Тыңдалым	1.1 Тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну	2.1.1.1 баяу және анық айтылған сөзді тыңдау және интонациясы бойынша сұраулы және лепті сөйлемдерді ажырату
		1.3 Тыңдаған аудио/бейне материалдың мазмұнын түсіну	2.1.3.1* тыңдаған материалдың (ұзақтығы 1-1,5 мин) мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы мәліметтерді түсіну	2.1.4.1 тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну, мұғалімнің қолдауымен жағымды және жағымсыз кейіпкерлерді анықтау
		1.5 Тыңдалым материалын болжау	2.1.5.1* мәтіннің тақырыбы мен тірек сөздері, сөз тіркесі бойынша мазмұнын болжау
	Айтылым	2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	2.2.3.1* күнделікті өмірде кездесетін жағдаяттарда қызығушылығы бойынша диалогке қатысу
		2.4 Оқыған/ тыңдаған материалды мазмұндау	2.2.4.1* суретті жоспар және тірек сөздер/сұрақтар негізінде шағын мәтінді мазмұндау
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде ойын айту	2.2.5.1* мәлімет, кейіпкер, оқиғаларды салыстыру негізінде қарапайым пікір ("мен ... деп ойлаймын", "мен ... деп санаймын", "маған ... сияқты", маған ... тәрізді") білдіру
		2.6 Орфоэпиялық нормаларды сақтау	2.2.6.1* ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ дыбыстарын артикуляциялау
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	2.3.1.1 шағын мәтінді түсініп, мәнерлеп (дауыс ырғағын дұрыс қойып)/рөлге бөліп оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	2.3.2.1 шағын мәтіндегі жиі қолданылатын сөздерден құрастырылған сөйлемдердің мағынасын түсіну
		3.3 Мәтіннің жанрлары мен түрлерін анықтау	2.3.3.1* мәтіннің жанрын (өлең, жаңылтпаш, жұмбақ, ертегі, әңгіме) ажырату
		3.4 Сұрақтар мен жауаптар құрастыру	2.3.4.1* мәтіннің мазмұны немесе иллюстрация/постер бойынша қарапайым сұрақтар кім? не? қандай? қанша? не істеді?) құрастыру және оған жауап беру
		3.5 Түрлі дереккөздер ден қажетті ақпаратты алу	2.3.5.1* мұғалімнің қолдауымен сөздік, анықтамалықтардан қажетті ақпаратты табу
	Жазылым	4.1 Мәтінді түрлі формада ұсыну	2.4.1.1* заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, сөйлемді суретпен толықтырып жазу/постер құрастыру/берілген иллюстрация бойынша мәтін (3 сөйлемнен кем емес) құрау
		4.2 Тыңдаған/ оқыған/көрген материалдың мазмұнын жазу	2.4.2.1* оқыған/ аудио/бейнематериалдың мазмұны бойынша сұраққа жауап (сөйлем) жазу
		4.5 Орфография лық дағдыларын дамыту	2.4.5.1* ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді анықтап, теріп жазу
		4.3 Пунктуация лық нормаларды сақтау	2.4.3.1* мұғалімнің қолдауымен сөйлем түрлерін айтылу мақсатына қарай ажырату және тиісті тыныс белгілерін (нүкте, сұрақ белгісі, леп белгісі) қолдану
		4.4 Каллиграфия лық дағдыларды дамыту	2.4.4.1 бас әріптер мен кіші әріптердің биіктігін, енін, көлбеулігін және олардың байланысын, азат жолдың және тақырыптың өлшемін сақтап жазу
	Тілдік дағдылар	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау (лингвистика лық терминдерді қолданбау)	2.5.1.1* мұғалімнің қолдауымен заттың атын/сынын/санын/іс-қимылын білдіретін сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
			2.5.1.2* мұғалімнің қолдауымен шағын мәтіндегі көптік/тәуелдік/септік/жіктік жалғаулы сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
			2.5.1.3* мұғалімнің қолдауымен сөйлемдегі етістіктің шақтарын ауызша сөйлеу тілінде қолдану
			2.5.1.4* мұғалімнің қолдауымен сөйлеу барысында сілтеу, сұрау есімдіктерін қолдану
			2.5.1.5* мұғалімнің қолдауымен үлгі бойынша жай сөйлемдегі сөз тіркестерінің байланысын түсіну және сақтау
4-тоқсан
7. Қоршаған орта 8. Саяхат	Тыңдалым	1.2 Сөздердің лексикалық мағынасын түсіну	2.1.2.1 баяу және анық айтылған жиі қолданылатын сөздердің мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған аудио/бейнематериалдың мазмұнын түсіну	2.1.3.1* тыңдаған материалдың (ұзақтығы 1-1,5 мин) мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы мәліметтерді түсіну	2.1.4.1 тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну, мұғалімнің қолдауымен жағымды және жағымсыз кейіпкерлерді анықтау
		1.5 Тыңдалым материалын болжау	2.1.5.1* мәтіннің тақырыбы мен тірек сөздері, сөз тіркесі бойынша мазмұнын болжау
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	2.2.1.1* өз сөзінде ақпаратты сұрау, іс-әрекетке түсініктеме беру үшін сөздер және сөз тіркестерін қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша сөйлеу	2.2.2.1 сюжетті сурет негізінде сөйлеу (2-3 сөйлем)
		2.4 Оқыған/ тыңдаған материалды мазмұндау	2.2.4.1* суретті жоспар және тірек сөздер/сұрақтар негізінде шағын мәтінді мазмұндау
		2.6 Орфоэпиялық нормаларды сақтау	2.2.6.1* ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ дыбыстарын артикуляциялау
	Оқылым	3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	2.3.2.1 шағын мәтіндегі жиі қолданылатын сөздерден құрастырылған сөйлемдердің мағынасын түсіну
		3.4 Сұрақтар мен жауаптар құрастыру	2.3.4.1* мәтіннің мазмұны немесе иллюстрация/постер бойынша қарапайым сұрақтар кім? не? қандай? қанша? не істеді?) құрастыру және оған жауап беру
		3.5 Түрлі дереккөздер ден қажетті ақпаратты алу	2.3.5.1*мұғалімнің қолдауымен сөздік, анықтамалықтардан қажетті ақпаратты табу
	Жазылым	4.1 Мәтінді түрлі формада ұсыну	2.4.1.1* заттың сынын білдіретін сөздерді қолдана отырып, сөйлемді суретпен толықтырып жазу/постер құрастыру/ берілген иллюстрация бойынша мәтін (3 сөйлемнен кем емес) құрау
		4.3 Пунктуация лық нормаларды сақтау	2.4.3.1* мұғалімнің қолдауымен сөйлем түрлерін айтылу мақсатына қарай ажырату және тиісті тыныс белгілерін (нүкте, сұрақ белгісі, леп белгісі) қолдану
		4.5 Орфография Лық дағдыларды дамыту	2.4.5.1* ә, ө, ү, ұ, і, ң, қ, ғ, һ әріптері кездесетін сөздерді анықтап, теріп жазу
		4.5 Орфография Лық дағдыларды дамыту	2.4.5.2 сөзді буынға бөлу және мұғалімнің қолдауымен сөзді тасымалдап жазу
		4.2 Тыңдаған/ оқыған/көрген материалдың мазмұнын жазу	2.4.2.1* оқыған/ аудио/бейнематериалдың мазмұны бойынша сұраққа жауап (сөйлем) жазу
	Тілдік нормаларды қолдану	5.1 Грамматика лық нормаларды сақтау (лингвистика лық терминдерді қолданбау)	2.5.1.2* мұғалімнің қолдауымен шағын мәтіндегі көптік/тәуелдік/септік/жіктік жалғаулы сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
			2.5.1.3* мұғалімнің қолдауымен сөйлемдегі етістіктің шақтарын ауызша сөйлеу тілінде қолдану
			2.5.1.4* мұғалімнің қолдауымен сөйлеу барысында сілтеу, сұрау есімдіктерін қолдану

2) 4-сынып:

Ортақ тақырыптар	Сөйлеу әрекеттерінің түрлері	Бөлімше (түйінді дағдылар)	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Менің Отаным – Қазақстан 2. Құндылықтар	Тыңдалым	1.1 Тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну	4.1.1.1* анық айтылған сөзді тыңдап, қысқаша жазба (тірек сөздер) жасау және нақтылау мақсатында сұрақтар құру
		1.2 Сөздердің лексикалық мағынасын түсіну	4.1.2.1 бейтаныс сөздер мен сөз тіркестері бар мәтіннің мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған аудио/бейнематериалдың мазмұнын түсіну	4.1.3.1* тыңдаған материалдың (ұзақтығы 2-2,5 мин) мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру/сөйлемді толықтыру
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы мәліметтерді түсіну	4.1.4.1* тыңдаған мәтін бойынша оқиғаның себеп-салдарлық байланысын (кейіпкерлер, оқиға) және негізгі ойды мұғалімнің қолдауымен анықтау
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.1* берілген сөздерге қарама-қарсы мағыналы, мағыналас сөздерді табу және сөйлеу барысында қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойын жеткізу	4.2.2.1 берілген тірек сөздер мен жоспардың негізінде қысқа монолог құру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (сұхбат)	4.2.3.1* белгілі бір тақырыпта сұхбаттасу барысында шағын мәліметті (4-5 сөйлем) баяндау
		2.6 Оқылған/ тыңдаған материал бойынша пайымдама жасау	4.2.6.1 айтылуы мен жазылуында айырмашылығы бар сөздерді дұрыс айту
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	4.3.1.1* мәтінді іштей, түсініп және қажетті ақпаратты тауып/шолып/белгі қойып оқу
		3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	4.3.2.1 бейтаныс сөздер кездесетін шағын мәтіндегі негізгі ойды түсіну
		3.4 Сұрақтар мен жауаптар құрастыру	4.3.4.1* мұғалімнің қолдауымен мәтін мазмұнын және кейіпкерлердің іс-әрекетін бағалауға бағытталған сұрақтар (неліктен? не үшін?) құрастыру және оған жауап беру
	Жазылым	4.1 Мәтінді түрлі формада ұсыну	4.4.1.1* шағын сюжетті комикс/буклет/ коллаж/жарнама/презентацияны сөйлемдермен толықтыру
		4.5 Орфография лық дағдыларды дамыту	4.4.5.1 мұғалімнің қолдауымен айтылуы мен жазылуында айырмашылығы бар сөздерді дұрыс жазу
		4.4 Каллиграфиялық дағдыларды дамыту	4.4.4.1 каллиграфиялық нормаларға сәйкес әріптердің өзара байланысын сақтап, бір сызықта көркем жазу
	Тілдік дағдылар	5.1 Грамматика лық нормаларды сақтау (лингвистика лық терминдерді қолданбау)	4.5.1.1* мұғалімнің қолдауымен шылауларды, көмекші сөздерді ажырату, ауызекі және жазба тілде қолдану
			4.5.1.2* көптік/тәуелдік/септік/жіктік жалғаулы сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.3* өз бетінше шағын мәтіннен етістіктің грамматикалық категорияларын ауызекі және жазба тілде қолдану
			4.5.1.4* септік/жіктік формалардағы жіктеу есімдіктерін және септеулік шылауларды ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.5 *сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтап жай және құрмалас сөйлем құрастыру
2-тоқсан
3. Мәдени мұра 4. Мамандық тар әлемі	Тыңдалым	1.1 Тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну	4.1.1.1* анық айтылған сөзді тыңдап, қысқаша жазба (тірек сөздер) жасау және нақтылау мақсатында сұрақтар құру
		1.2 Сөздердің лексикалық мағынасын түсіну	4.1.2.1 бейтаныс сөздер мен сөз тіркестері бар мәтіннің мағынасын түсіну
		1.3 Тыңдаған аудио/бейнематериалдың мазмұнын түсіну	4.1.3.1* тыңдаған материалдың (ұзақтығы 2-2,5 мин) мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру/сөйлемді толықтыру
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	4.1.5.1* тыңдаған оқиға/әңгіме бөліктерінің жалғасын болжау
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.1* берілген сөздерге қарама-қарсы мағыналы, мағыналас сөздерді табу және сөйлеу барысында қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойды жеткізу	4.2.2.1 берілген тірек сөздер мен жоспардың негізінде қысқа монолог құру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	4.2.3.1* белгілі бір тақырыпта сұхбаттасу барысында шағын мәліметті (4-5 сөйлем) баяндау
		2.4 Оқыған/ тыңдаған материалды мазмұндау	4.2.4.1* жоспар/жазбаларын қолданып, мәтінді толық мазмұндау
		2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде ойын айту	4.2.5.1* шығарманың кейіпкері туралы пікірлерді (менің түсінігім бойынша, ... оның пікірінше, ... , оның айтуынша, ..., кейбір адамдардың ойынша, ...) салыстыра отырып бағалау
		2.6 Орфоэпиялық нормаларды сақтау	4.2.6.1 айтылуы мен жазылуында айырмашылығы бар сөздерді дұрыс айту
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	4.3.1.1* мәтінді іштей, түсініп және қажетті ақпаратты тауып/шолып/белгі қойып оқу
		3.3 Мәтіннің жанрлары мен түрлерін анықтау	4.3.3.1* мәтіннің жанрын (мақал-мәтелдер, бата, аңыз, мысал, өсиет әңгімелердің) жанрлық ерекшеліктерін және көмекші сөздердің қолдауымен пайымдау мәтінін анықтау
		3.4 Сұрақтар мен жауаптар құрастыру	4.3.4.1* мұғалімнің қолдауымен мәтін мазмұнын және кейіпкерлердің іс-әрекетін бағалауға бағытталған сұрақтар (неліктен? не үшін?) құрастыру және оған жауап беру
		3.5 Түрлі дереккөздер ден қажетті ақпаратты алу	4.3.5.1* қажетті ақпараттарды табу үшін түрлі дереккөздерді (сөздіктер, инфографикалар, энциклопедиялар, ғаламтор) қолдана білу
	Жазылым	4.1 Мәтінді түрлі формада ұсыну	4.4.1.1* шағын сюжетті комикс/буклет/ коллаж/жарнама/презентацияны сөйлемдермен толықтыру
		4.2 Тыңдаған/оқыған/көрген материалдың мазмұнын жазу	4.4.2.1* оқыған/аудио/бейне материалдың мазмұнын дайын жоспар негізінде жазу
		4.5 Орфография лық дағдыларды дамыту	4.4.5.1 мұғалімнің қолдауымен айтылуы мен жазылуында айырмашылығы бар сөздерді дұрыс жазу
		4.5 Орфография лық дағдыларды дамыту	4.4.5.2 сөзге қосымшалар жалғау кезінде үндестік заңын сақтау
	Тілдік дағдылар	5.1 Грамматика лық нормаларды сақтау (лингвистика лық терминдерді қолданбау)	4.5.1.1* мұғалімнің қолдауымен шылауларды, көмекші сөздерді ажырату, ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.2* көптік/ тәуелдік/септік/жіктік жалғаулы сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.3* өз бетінше шағын мәтіннен етістіктің шақ, рай формаларын ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.4* септік/жіктік формалардағы жіктеу есімдіктерін және септеулік шылауларды ауызша/жазбаша тілде қолдану
3-тоқсан
5. Табиғат құбылыстары 6. Қоршаған ортаны қорғау	Тыңдалым	1.1 Тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну	4.1.1.1* анық айтылған сөзді тыңдап, қысқаша жазба (тірек сөздер) жасау және нақтылау мақсатында сұрақтар құру
		1.2 Сөздердің лексикалық мағынасын түсіну	4.1.2.1 бейтаныс сөздер мен сөз тіркестері бар мәтіннің мағынасын мәнмәтінге қатысты анықтап түсіну
		1.3 Тыңдаған аудио/бейнематериалдың мазмұнын түсіну	4.1.3.1* тыңдаған материалдың (ұзақтығы 2-2,5 мин) мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру/сөйлемді толықтыру
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы мәліметтерді түсіну	4.1.4.1* тыңдаған мәтін бойынша оқиғаның себеп-салдарлық байланысын (кейіпкерлер, оқиға) және негізгі ойды мұғалімнің қолдауымен анықтау
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	4.1.5.1* тыңдаған оқиға/әңгіме бөліктерінің жалғасын болжау
	Айтылым	2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	4.2.3.1* белгілі бір тақырыпта сұхбаттасу барысында шағын мәліметті (4-5 сөйлем) баяндау
		2.4 Оқыған/ тыңдаған материалды мазмұндау	4.2.4.1* жоспар/жазбаларын қолданып, мәтінді толық мазмұндау
		2.5 Тыңдау-көру материалдар негізінде ойды айту	4.2.5.1* шығарманың кейіпкері туралы пікірлерді (менің түсінігім бойынша, ... оның пікірінше, ... , оның айтуынша, ..., кейбір адамдардың ойынша, ...) салыстыра отырып бағалау
		2.6 Орфоэпиялық нормаларды сақтау	4.2.6.1 айтылуы мен жазылуында айырмашылығы бар сөздерді дұрыс айту
	Оқылым	3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну	4.3.2.1 бейтаныс сөздер кездесетін шағын мәтіндегі негізгі ойды түсіну
		3.3 Мәтіннің жанрлары мен түрлерін анықтау	4.3.3.1* мәтіннің жанрын (мақал-мәтелдер, бата, аңыз, мысал, өсиет әңгімелердің) жанрлық ерекшеліктерін және көмекші сөздердің қолдауымен пайымдау мәтінін анықтау
		3.4 Сұрақтар мен жауаптар құрастыру	4.3.4.1* мұғалімнің қолдауымен мәтін мазмұнын және кейіпкерлердің іс-әрекетін бағалауға бағытталған сұрақтар (неліктен? не үшін?) құрастыру және оған жауап беру
		3.5 Түрлі дереккөздер ден қажетті ақпаратты алу	4.3.5.1* қажетті ақпараттарды табу үшін түрлі дереккөздерді (сөздіктер, инфографикалар, энциклопедиялар, ғаламтор) қолдана білу
	Жазылым	4.1 Мәтінді түрлі формада ұсыну	4.4.1.1* шағын сюжетті комикс/буклет/ коллаж/жарнама/презентацияны сөйлемдермен толықтыру
		4.2 Тыңдаған/ оқыған/көрген материалдың мазмұнын жазу	4.4.2.1* оқыған/аудио/бейне материалдың мазмұнын дайын жоспар негізінде жазу
		4.3 Пунктуация лық нормаларды сақтау	4.4.3.1* сөйлемнің бірыңғай мүшелерінің тыныс белгісін (үтір, қос нүкте)/қаратпа сөзден кейінгі сөйлемнің тиісті тыныс белгілерін қолдану
		4.4 Каллиграфия лық дағдыларды дамыту	4.4.4.1 каллиграфиялық нормаларға сәйкес әріптердің өзара байланысын сақтап, бір сызықта көркем жазу
		4.5 Орфографиялық дағдыларды дамыту	4.4.5.2 сөзге қосымшалар жалғау кезінде үндестік заңын сақтау
	Тілдік дағдылар	5.1 Грамматика лық нормаларды сақтау (лингвистика лық терминдерді қолданбау)	4.5.1.1* мұғалімнің қолдауымен шылауларды, көмекші сөздерді ажырату, ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.2* көптік/тәуелдік/септік/жіктік жалғаулы сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.3* өз бетінше шағын мәтіннен етістіктің шақ, рай формаларын ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.4* септік/жіктік формалардағы жіктеу есімдіктерін және септеулік шылауларды ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.5* сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтап жай және құрмалас сөйлем құрастыру
4-тоқсан
7. Ғарышқа саяхат 8. Болашаққа саяхат	Тыңдалым	1.1 Тыңдаған материалдың мазмұнын түсіну	4.1.1.1* анық айтылған сөзді тыңдап, қысқаша жазба (тірек сөздер) жасау және нақтылау мақсатында сұрақтар құру
		1.3 Тыңдаған аудио/бейнематериалдың мазмұнын түсіну	4.1.3.1* тыңдаған материалдың (ұзақтығы 2-2,5 мин) мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру/сөйлемді толықтыру
		1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы мәліметтерді түсіну	4.1.4.1* тыңдаған мәтін бойынша оқиғаның себеп-салдарлық байланысын (кейіпкерлер, оқиға) және негізгі ойды мұғалімнің қолдауымен анықтау
		1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну	4.1.5.1* тыңдаған оқиға/әңгіме бөліктерінің жалғасын болжау
	Айтылым	2.1 Сөздік қорды толықтыру	4.2.1.1* берілген сөздерге қарама-қарсы мағыналы, мағыналас сөздерді табу және сөйлеу барысында қолдану
		2.2 Берілген тақырып бойынша ойды жеткізу	4.2.2.1 берілген тірек сөздер мен жоспардың негізінде қысқа монолог құру
		2.3 Түрлі жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсу (диалог)	4.2.3.1* белгілі бір тақырыпта сұхбаттасу барысында шағын мәліметті (4-5 сөйлем) баяндау
		2.4 Оқыған/ тыңдаған материалды мазмұндау	4.2.4.1* жоспар/жазбаларын қолданып, мәтінді толық мазмұндау
		2.5 Тыңдау-көру материалдарынегізінде өз ойын айту	4.2.5.1* шығарманың кейіпкері туралы пікірлерді (менің түсінігім бойынша, ... оның пікірінше, ... , оның айтуынша, ..., кейбір адамдардың ойынша, ...) салыстыра отырып бағалау
	Оқылым	3.1 Оқу түрлерін қолдану	4.3.1.1* мәтінді іштей, түсініп және қажетті ақпаратты тауып/шолып/белгі қойып оқу
	Оқылым	3.5 Түрлі дереккөздер ден қажетті ақпаратты алу	4.3.5.1* қажетті ақпараттарды табу үшін түрлі дереккөздерді (сөздіктер, инфографикалар, энциклопедиялар, ғаламтор) қолдана білу
	Жазылым	4.1 Мәтінді түрлі формада ұсыну	4.4.1.1* шағын сюжетті комикс/буклет/ коллаж/жарнама/презентацияны сөйлемдермен толықтыру
		4.2 Тыңдаған/ оқыған/көрген материалдың мазмұнын жазу	4.4.2.1* оқыған/аудио/бейне материалдың мазмұнын дайын жоспар негізінде жазу
		4.3 Пунктуация лық нормаларды сақтау	4.4.3.1* сөйлемнің бірыңғай мүшелерінің тыныс белгісін (үтір, қос нүкте)/қаратпа сөзден кейінгі сөйлемнің тиісті тыныс белгілерін қолдану
		4.4 Каллиграфия лық дағдыларды дамыту	4.4.4.1 каллиграфиялық нормаларға сәйкес әріптердің өзара байланысын сақтап, бір сызықта көркем жазу
		4.5 Орфография лық дағдыларды дамыту	4.4.5.2 сөзге қосымшалар жалғау кезінде үндестік заңын сақтау
	Тілдік дағдылар	5.1 Грамматикалық нормаларды сақтау (лингвистикалық терминдерді қолданбау)	4.5.1.2* көптік/тәуелдік/септік/жіктік жалғаулы сөздерді ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.3* өз бетінше шағын мәтіннен етістіктің шақ, рай формаларын ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.4* септік/жіктік формалардағы жіктеу есімдіктерін және септеулік шылауларды ауызша/жазбаша тілде қолдану
			4.5.1.5* сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтап жай және құрмалас сөйлем құрастыру

Ескерту:

1) сөйлеу әрекетінің түрлері бойынша оқу мақсаттары кешенді және түрлі нұсқада қолданыла алады;

2) "*" – белгіленген оқу мақсаттарының бөлігін жүзеге асыруға болады;

3) "/" – белгісі оқу мақсатындағы бөліп қарастыруға болатын бөліктерді көрсетеді.

Бастауыш білім беру деңгейінің
2, 4-сыныптарына арналған
"Қазақ тілі" пәнінен оқу
жүктемесі төмендетілген үлгілік
оқу бағдарламасына 2-қосымша

2, 4-сыныптарына арналған лексикалық-грамматикалық минимум

2-сынып:

№	№	Лексика (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
Өзім туралы – 24 сөз
1		ән	зт	3544	Меншіктік мағына: Менің бөлмем. Менің бөлмем жарық. Менің ісім Менің сүйікті ісім. Қандай? Тәртіпті бала. Таза бөлме. Шақтық мағына (күнделікті іс-әрекет): Мен жинаймын. Сен билейсің. Сіз ән айтасыз. Ол көмектеседі. Бұйыру мағынасы: Бөлмені жина. Шақтық мағына (күнделікті іс- әрекет): Мен үйренемін. Мен тіл үйренемін.
2		биле	ет	1032
3		бірге	үс	2618
4		бөлме	зт	937
5		жина	ет	2138
6		жүз	ет	737
7		көйлек	зт	576
8		ки	ет	1205
9		мынау	ес	760
10		кешке	үс	177
11		көмектес	ет	1162
12		тіл	зт	19604
13		жарық	зт	1313
14		пәтер	зт	376
15		сурет	зт	4079
16		сүйікті	сн	641
17		кел	ет	34526
18		тәртіпті	сн	229
19		ту	ет	2966
20		үйрен	ет	2311
21		түс (мезгіл)	үс	397
22		шалбар	зт	212
23		жейде	зт	130
24		іс	зт	8726
Менің отбасым және достарым – 26 сөз
25		адам	зт	25614	Кім? Анам шақырды. Нені? Сыйлықты бердім. Сөйлем құрылымы: Мөлдір тілек айтты. Қандай? Ол – қамқор адам. Бұйыру мағынасы: Жақсы бол. Жақсы адам бол. Қамқор бол. Қайда? Дастарқанға кел. Кімге? Шыңғысқа тілек айт.
26		емес	ет	18238
27		әдепті	сн	488
28		бауыр (омоним)	зт	1088
29		бой	зт	5218
30		дастарқан	зт	581
31		дәмді	сн	325
32		және	шл	39765
33		көп	сн	12872
34		жақсы	сн	8118
35		көрші	зт	1009
36		күл (у)	ет	2408
37		қамқор	зт	208
38		ең	үс	9017
39		қуан	ет	1286
40		қысқа	сн	961
41		немере	зт	561
42		бол	ет	108133
43		сыйлық	зт	1395
44		тату	сн	393
45		гүл	зт	2753
46		тілек	зт	942
47		ұзын	сн	878
48		үлкен	сн	7146
49		шақыр	ет	3229
50		қандай?	ес	21378
Менің мектебім – 18 сөз
51		апта	зт	939	Қайда? Кітап үстелде жатыр. Бұл не? Бұл – асхана. Сөйлем құрылымы: Біз оқушымыз. Олар оқушы. Нешінші? Екінші сынып. Екінші сыныпта оқимыз. Нені? Дәптерді аш. Орындықты ал. Кімнен? Айжаннан сұра. Мезгілді білдіретін сөздер: Күнде сабаққа барамын. Сөйлем құрылымы: Бір аптада жеті күн бар.
52		асхана	зт	394
53		аш	ет	2918
54		біз	ес	21267
55		дайында	ет	1939
56		жатыр	ет	5815
57		қой	ет	7522
58		дәптер	зт	2223
59		доп	зт	751
60		қайтала	ет	1588
61		сана	ет	980
62		сөйле	ет	5530
63		үзіліс	зт	163
64		сұра	ет	5 187
65		орындық	зт	296
66		сыз	зт	291
67		ұл	зт	1974
68		қыз	зт	2277
Менің туған елім – 20 сөз
69		ауа	зт	2472	Кімнің? Менің отаным. Менің елім. Менің туған елім. Қандай? Таза ауа. Мөлдір бұлақ. Жасыл орман. Шақтық мағына (өткен іс-әрекет): Орманға бардым. Жануарды көрдім. Тауға шықтым. Далада ойнадым. Нені? Мен Отанымды жақсы көремін.
70		биік	сн	2211
71		бақша	зт	360
72		бұлақ	зт	837
73		дала	зт	3997
74		құс	зт	559
75		ел	зт	22098
76		елорда	зт	209
77		жануар	зт	1228
78		жер	зт	19611
79		кең	сн	1936
80		қай?	ес	3889
81		жасыл	сн	389
82		мөлдір	сн	176
83		орман	зт	2249
84		отан	зт	1878
85		сақта	ет	5789
86		әдемі	сн	1303
87		табиғат	зт	2 925
88		өсімдік	зт	1620
Тәні саудың-жаны сау – 30 сөз
89		дәрумен	зт	84	Меншіктік мағына: Дәрігердің кеңесі. Дәруменнің пайдасы. Дәруменнің денсаулыққа пайдасы. Шақтық мағына (өткен іс-әрекет): Көзім ауырды. Құлағым ауырды. Дәрігер кеңес берді. Немен? Тұмаумен ауырдым. Сабынмен жуындым. Аурумен күресу керек. Қайда? Сен қайда болдың? Мен емханада болдым. Мезгілді білдіретін сөздер: Қазір дәрігерге барамын. Не? Жаттығу пайдалы. Үнемі жаттығу жасаймын.
90		дәрігер	зт	768
91		дәріхана	зт	32
92		дене	зт	1734
93		денсаулық	зт	2 403
94		емде	ет	370
95		емхана	зт	146
96		жеңіл	сн	721
97		жөтел	зт	89
98		кеңес	зт	4388
99		жүгір	ет	1849
100		тон	зт	351
101		күт	ет	2 878
102		қайда?	ес	3480
103		етік	зт	412
104		жаттығу	зт	506
105		бал	зт	489
106		қысқы	сн	330
107		мықты	сн	23
108		керек	мд	14306
109		пайдалы	сн	974
110		сабын	зт	133
111		ауыр	ет	1441
112		жұқа	сн	153
113		қазір	үс	7047
114		тұмау	зт	37
115		қалың	сн	1351
116		көрсет	ет	11867
117		үнемі	үс	461
118		шынық	ет	77
Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті – 25 сөз
119		аспап	зт	476	Өрнек: Меншіктік мағына: Біздің қонағымыз. Әжемнің бауырсағы. Қашан? Сен қашан келдің? Ауылға қашан барамыз? Не (ні)? Асық (ты) ойнаймын. Өлең (ді) жаттаймын. Қайдан? Қонақтан келдім. Сөйлем құрылымы: Ертегі өте қызық екен. Тақия өте әдемі. Шақтық мағына (осы іс-әрекет): Атам төрде отыр. Үміт тақтада тұр.
120		асық	зт	204
121		бауырсақ	зт	180
122		бәрі	ес	8 756
123		салқын	сн	352
124		жаңылтпаш	зт	259
125		қашан?	ес	1538
126		тақпақ	зт	207
127		бәйге	зт	367
128		аз	сн	2427
129		көже	зт	203
130		қонақ	зт	1 772
131		арқан	зт	322
132		құрт	зт	174
133		күрес	ет	714
134		санамақ	зт	37
135		мақал	зт	454
136		мол	сн	1 508
137		өлең	зт	13532
138		өте	үс	5404
139		бата	зт	703
140		тақия	зт	90
141		төр	зт	675
142		әртүрлі	сн	3727
143		шапан	зт	238
Қоршаған орта – 24 сөз
144		қарлығаш	зт	451	Қайда? Орманда аңдар бар. Аспанда жұлдыздар бар. Көптік мағына: Құстар – біздің досымыз. Көбелектер әдемі. Қашан? Көктемде күн жылы Жазда ауылға барасың ба? Шақтық мағына (күнделікті іс-әрекет): Бәйшешек жинаймыз. Не? Далада бәйшешек өседі. Болымсыздық мағына: Қызыл бағдаршамға жүрме. Ағашты сындырма
145		аспан	зт	1 537
146		ауа райы	зт	34
147		бәйшешек	зт	76
148		ит	зт	1578
149		байқа	ет	3238
150		тоқта	ет	2008
151		жұлдыз	зт	1 028
152		жаз	зт	603
153		көбелек	зт	323
154		бағдаршам	зт	162
155		жаңбыр	зт	652
156		көктем	зт	1024
157		жау	ет	923
158		сары	сн	1132
159		құй	ет	762
160		аң	зт	918
161		торғай	зт	572
162		сындыр	ет	244
163		жапырақ	зт	827
164		қара	ет	11895
165		мысық	зт	1035
166		қыс	зт	611
167		күз	зт	1050
Саяхат – 21 сөз
168		аялдама	зт	154	Шақтық мағына (өткен іс-әрекет): Біз шықтық. Олар шықты. Сұраулы сөйлем: Сендер саяхатқа шықтыңдар ма? Сендер саяхатқа немен бардыңдар? Қалай? Саябаққа жаяу бардық. Қанша? Саябақта көп кептер көрдім.
169		ерекше	үс	3361
170		жаяу	сн	427
171		жет	ет	8527
172		жолақы	зт	10
173		сапар	зт	413
174		зат	зт	1543
175		көне	сн	972
176		кеме	зт	875
177		қыдыр	ет	156
178		көл	зт	1505
179		теңге	зт	2283
180		саябақ	зт	307
181		шомыл	ет	160
182		серуен	зт	126
183		сияқты	шл	6 311
184		кептер	зт	74
185		төле	ет	1 382
186		жоғары	үс	5364
187		өйткені	шл	693
188		ұста	ет	3355

2) 4-сынып:

Менің Отаным – Қазақстан – 32 сөз
№	№	Лексика (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
1		аймақ	зт	2735	Қандай? Бағдаршамның түсі қызыл, сары, жасыл. Тудың түсі көк. Біріккен сөз (екі сөзден жасалады): Ел+таңба, қонақ+жай. Неде? Елтаңбада шаңырақтың суреті бар. Ілік септік+тәуелдік жалғауының ІІІ жағы: Қазақстанның азаматы Қазақстанның теңгесі Қалай? Қазақ елі бірлікте өмір сүреді. Хабарлы сөйлем: Қазақстанның аумағы үлкен. Сұраулы сөйлем: Тудың түсі көк пе?
2		аудан	зт	3405
3		ұлт	зт	6005
4		барыс	зт	2481
5		батыс	зт	2104
6		бейнеле	ет	451
7		елбасы	зт	1159
8		елтаңба	зт	119
9		еркін	сн	1250
10		міне	ес	2849
11		көк	сн	1461
12		қыран	зт	421
13		мақтан	ет	440
14		мәңгі	үс	462
15		мемлекет	зт	8993
16		оңтүстік	зт	1026
17		жинал	зт	1266
18		орталық	зт	4772
19		орын	зт	1892
20		рәміз	зт	104
21		солтүстік	зт	1698
22		сүр	ет	1574
23		таны	ет	1908
24		анау	ес	577
25		тәуелсіз	сн	2232
26		күзет	ет	329
27		ту	зт	474
28		ұлан	зт	175
29		халық	зт	16505
30		шаңырақ	зт	561
31		шегара	зт	1098
32		шығыс	зт	1711
Құндылықтар – 36 сөз
33		адал	сн	1566	Өрнек: Меншіктік мағына: Біздің мақсатымыз. Сендердің мақсаттарың. Сіздердің мақсаттарыңыз. Олардың мақсаты. Қандай? Қонақжай халық. Ақылды бала. Адал дос. Хабарлы сөйлем: Менің туысқаным – қарапайым адам. Мен досымнан ұялдым. Кімді? Еңбекқор адамды құрметтеймін. Сөйлем құрылымы: Жақсы оқуым керек, себебі ол –менің борышым. Менің ойымша, достар адал болуы керек.
34		азамат	зт	3651
35		алғашқы	сн	1784
36		атамекен	зт	1119
37		сабырлы	сн	85
38		әдет	зт	722
39		баспана	зт	279
40		борыш	зт	376
41		достық	зт	893
42		ыстық	сн	805
43		жауапты	сн	660
44		жомарт	сн	523
45		еңбекқор	сн	96
46		шындық	зт	1516
47		көрікті	сн	192
48		қарапайым	сн	1433
49		қарт	зт	748
50		қасиет	зт	2981
51		таныстыр	ет	1044
52		осындай	сн	3292
53		құрмет	зт	1260
54		мақсат	зт	6876
55		мейірімді	сн	226
56		міндет	зт	3536
57		ойымша	үс	69
58		пікір	зт	3214
59		рет	зт	5304
60		себебі	шл	816
61		орта	ес	5646
62		сыйлы	сн	128
63		шыдам	зт	109
64		тірек	зт	663
65		туысқан	зт	177
66		уәде	зт	454
67		ұмыт	ет	1607
68		ұял	ет	521
Мәдени мұра – 24 сөз
69		айтыс	зт	299	Нені? Кесенеден құмыраны көрдім. Неден? Құмыра мыстан жасалған. Жырдан үзінді жаттаймыз. Ілік септік+тәуелдік жалғауының ІІІ жағы: Абайдың қолжазбасы. Қазақтың мәдениеті. Шақтық мағына (өткен іс-әрекет): Біз мұнараға бардық. Сендер мұнараға бардыңдар. Сіздер мұнараға бардыңыздар. Олар мұнараға барды.
70		баспа	зт	514
71		саз	зт	489
72		ғасыр	зт	4919
73		қасы	ке	1502
74		сәнді	зт	181
75		жетіген	зт	49
76		жыр	зт	1725
77		мәдениет	зт	3782
78		кесене	зт	173
79		қолжазба	зт	273
80		құмыра	зт	183
81		қымбат	сн	886
82		маңызды	сн	2925
83		текемет	зт	63
84		қоржын	зт	284
85		мұра	зт	1338
86		ескерткіш	зт	827
87		таңғал	ет	366
88		тап	ет	6204
89		тиын	зт	273
90		құжат	зт	4907
91		мыс	зт	551
92		туралы	шл	8011
Мамандықтар әлемі – 28 сөз
93		аспаз	зт	123	Жіктік жалғау: Біз суретшіміз. Сендер тілшісіңдер. Сіздер сатушысыздар. Олар жүргізушілер. Қосымшалар: -шы, -ші суретші тілші аудармашы жазушы Қосымша: -гер заңгер дәрігер қаржыгер Сөйлем құрылымы: Аспаз ас әзірлейді. Сатушы киім сатады. Наубайшы нан пісіреді. Шақтық мағына (келер шақ): Мен заңгер боламын. Сен суретші боласың. Сіз мұғалім боласыз. Ол құрылысшы болады. Тұйық етістік: -у Мамандықты дұрыс таңдау. Көп оқу. Сабаққа жақсы дайындалу
94		осы	ес	25995
95		болашақ	зт	2438
96		даяшы	зт	40
97		диқан	зт	77
98		есепте	ет	1406
99		есепші	зт	14
100		жүргізуші	зт	643
101		қи	ет	253
102		құрылысшы	зт	123
103		қызмет	зт	11732
104		әнші	зт	755
105		ек	ет	471
106		мамандық	зт	1319
107		наубайшы	зт	7
108		сазгер	зт	144
109		сат	ет	6132
110		сатушы	зт	232
111		сәнгер	зт	9
112		таңда	ет	1803
113		тігуші	зт	5
114		тік	ет	527
115		тілші	зт	160
116		түр	зт	9399
117		биші	зт	109
118		ұста	зт	282
119		ұшқыш	зт	215
120		шаштараз	зт	52
Табиғат құбылыстары – 40 сөз
121		абайла	ет	144	Шақтық мағына (өткен іс-әрекет): Жел соқты. Жаңбыр жауды. Кемпірқосақ шықты. Жалғаулардың орын тәртібі: Түбір+көптік жалғау+тәуелдік жалғау Табиғат апат+тар+ы. Шақтық мағына (келер шақ): Су ағады. Мұз ериді. Болымсыз мағына: Мен қорықпаймын. Ол тоңбайды. Мезгіл үстеу: Былтыр қыс жылы болды. Биыл қыс жылы болады.
122		аққала	зт	120
123		гүлде	ет	95
124		ашық	сн	1889
125		аяз	зт	611
126		биыл	үс	655
127		боран	зт	419
128		ауыс	ет	770
129		бұлт	зт	481
130		бұршақ	зт	198
131		былтыр	үс	628
132		дауыл	зт	242
133		еру	ет	623
134		қаш	ет	1231
135		жаңбырлы	сн	26
136		жел	зт	820
137		кемпірқосақ	зт	98
138		күркіре	ет	252
139		қатты	сн	2995
140		қолайлы	сн	615
141		қолшатыр	зт	31
142		қорық	ет	604
143		құла	ет	211
144		құлақшын	зт	47
145		құрғақ	сн	243
146		құтқар	ет	610
147		қоңыр	сн	693
148		найзағай	зт	208
149		өрт	зт	448
150		сарғай	ет	107
151		сәуле	зт	657
152		тағы	шл	6215
153		жайсыз	сн	45
154		сөндір	ет	103
155		тайғақ	сн	63
156		қайта	үс	4920
157		тоң	ет	176
158		тұман	зт	22
159		шана	зт	177
160		шаңғы	зт	186
Қоршаған ортаны қорғау – 36 сөз
161		азаю	ет	694	Көптік мағына: Қазақстанда қорықтар бар. Орманда теректер, қайыңдар өседі. Қайда? Гүлзарда қызғалдақ, раушан гүлдері өседі. Неге? Ара гүлге қонды. Қандай? Қызыл қалампыр. Ақ раушангүл. Сары жапырақ. Сөйлем құрылымы: Сіздер гүл тересіздер. Олар құсқа дән береді.
162		киік	зт	284
163		артық	сн	1881
164		ая	ет	787
165		тамыр	зт	828
166		бұтақ	зт	536
167		гүлзар	зт	33
168		дән	зт	1739
169		емен	зт	138
170		жақ	ет	656
171		жойыл	ет	515
172		жылан	зт	717
173		ін	зт	319
174		бағала	ет	4586
175		көгал	зт	46
176		қайың	зт	188
177		жусан	зт	115
178		бозторғай	зт	62
179		қоректен	ет	194
180		қорық	зт	168
181		маса	зт	234
182		мұхит	зт	568
183		өрмекші	зт	114
184		немқұрайды	үс	46
185		раушнгүл	зт	5
186		сексеуіл	зт	50
187		сирек	сн	470
188		тер	ет	156
189		терек	зт	235
190		тоғай	зт	326
191		марал	зт	30
192		түтін	зт	318
193		тышқан	зт	3
194		қорға	ет	3787
195		шөл	зт	409
196		аяла	ет	153
Ғарышқа саяхат – 31 сөз
197		айлақ	зт	67	Қосымша: -кер Ол – ғарышкер. Немен? Ол зымыранмен ұшты. Сөйлемдегі сөздердің орын тәртібі: Бастауыш+баяндауыш. Зымыран ұшты. Тікұшақ ұшты. Септеулік шылау: Ғарышқа ұшқан соң, аспан құпияларын білдім.
198		арнайы	үс	2219
199		айнал	ет	6002
200		әуе	зт	426
201		жарқыра	ет	428
202		батыл	сн	477
203		ғаламшар	зт	306
204		ғарыш	зт	773
205		ғарышкер	зт	95
206		ғылым	зт	3739
207		дөңгелек	сн	518
208		тар	сн	441
209		жымыңда	ет	45
210		жоғал	ет	682
211		зымыран	зт	99
212		ізде	ет	2409
213		үркер	зт	50
214		кеңістік	зт	867
215		тозаң	зт	42
216		құпия	зт	888
217		марапат	зт	62
218		мәзір	зт	62
219		орал	ет	2160
220		ұқсас	сн	673
221		салмақ	зт	662
222		серік	зт	591
223		сынақ	зт	312
224		түзу	сн	319
225		алыс	сн	698
226		жақын	сн	2073
227		шақырым	зт	351
Болашаққа саяхат – 29 сөз
228		ақпарат	зт	3514	Сұраулы сөйлем: Сенің арманың бар ма? Тұйық етістік (-у)+модаль сөз (қажет): Алға ұмтыл+у қажет. Қалау, тілек мағына: ет.түбір+гі+м келеді Қазақ тілін меңгер+гі+м келеді. Белгісіздік мағына: Бірнеше тілді меңгеру.
229		ақта	ет	504
230		алға	үс	2755
231		арман	зт	1520
232		атқар	ет	3368
233		әсіресе	үс	2002
234		бірнеше	ес	1953
235		даму	ет	6059
236		ақырын	үс	310
237		жақында	ет	1025
238		көпір	зт	292
239		заман	зт	3318
240		келесі	сн	844
241		күнтізбе	зт	122
242		озық	сн	396
243		өзге	сн	2802
244		қатыс	ет	8733
245		меңгер	ет	1400
246		ойлас	ет	127
247		пән	зт	933
248		сенім	зт	1275
249		сұйық	сн	632
250		шарша	ет	547
251		үлгер	ет	594
252		үміт	зт	1179
253		кезінде	үс	3296
254		шетел	зт	957
255		шешім	зт	2315
256		өзгер	ет	3481

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 611-қосымша

Бастауыш білім беру деңгейінің 3-4-сыныптарына арналған "Жаратылыстану" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. Бастауыш мектептегі "Жаратылыстану" пәнінің оқу бағдарламасының мақсаты әлемнің қазіргі заманғы жаратылыстану ғылымы тұрғысынан бейнесі туралы білім негіздерін қалыптастыру және білім алушылардың зерттеу біліктері мен дағдыларын дамыту болып табылады.

3. Оқу пәнінің бағдарламасы келесі міндеттерге жетуге бағытталған:

1) зерттеу, ойлау, коммуникативтік дағдылары мен біліктерінің негізін қалыптастыру;

2) техника мен технологияның дамуына елеулі ықпал еткен жаратылыстанудың маңызды идеяларымен, жетістіктерімен танысу;

3) қоршаған әлемнің құбылыстарын түсіндіру үшін және әртүрлі ақпарат көздерінен алынған жаратылыстану-ғылымдық тұрғысынан маңызды және өмірлік маңызы бар мазмұнды ақпаратты қабылдау үшін алынған білімді қолдана білу біліктерін меңгеру;

4) зияткерлік, шығармашылық қабілеттерін, сыни тұрғыдан ойлау қабілетін қарапайым зерттеулер, құбылыстарды талдау, жаратылыстану-ғылымдық ақпаратты қабылдау және түсіндіру барысында дамыту;

5) табиғат заңдарын тану және жаратылыстану ғылымдарының жетістіктерін өркениеттің дамуы мен өмір сапасын жақсарту үшін пайдалану мүмкіндігіне сенімділікті тәрбиелеу;

6) күнделікті өмірде тіршілік қауіпсіздігін қамтамасыз ету, заманауи технологияларды сауатты пайдалану, денсаулық пен қоршаған ортаны қорғау үшін жаратылыстану ғылымдары бойынша білімдерін қолдану дағдыларын қалыптастыру.

4. Жеке тұлғалық қасиеттердің кең ауқымды дағдылармен бірлесе дамытылуы білім берудің "қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік", "құрмет", "ынтымақтастық", "еңбек пен шығармашылық", "ашықтық", "өмір бойы білім алу" сияқты басты құндылықтарын білім алушы бойына сіңіруге негіз болып табылады.

2-тарау. "Жаратылыстану" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

5. "Жаратылыстану" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 3-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат;

2) 4-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат.

6. "Жаратылыстану" пәнінің 3-сыныпқа арналған базалық мазмұны келесі бөлімдерден құралады:

1) "Мен зерттеушімін": ғылыми жаңалықтар және олардың күнделікті өмірге әсері, ақпарат көздерінің түрлері, экспериментті жоспарлау және жүргізу, эксперимент нәтижесін диаграмма түрінде белгілеу, қорытынды жасау;

2) "Жанды табиғат": өсімдіктердің оттек бөлуі туралы түсінік, жылусүйгіш, суыққа төзімді, көлеңкесүйгіш, жарықсүйгіш, шөлге төзімді, ылғалсүйгіш өсімдіктер; табиғат бірлестіктері – жанды және жансыз табиғаттың қауымдастығы, өз өлкесінің табиғат бірлестіктері, адам тіршілік әрекеттерінің өсімдіктердің алуантүрлілігіне әсері, өсімдіктердің табиғаттағы және адам өміріндегі рөлі, сирек кездесетін және жойылып бара жатқан өсімдіктер (өз өлкесінің өсімдіктері негізінде), сирек кездесетін және жойылып бара жатқан өсімдіктерді сақтаудағы Қызыл кітаптың маңызы, жануарлар, омыртқалы және омыртқасыз жануарлар, жануарлар мен өсімдіктер арасындағы өзара байланыс, жануарлар санының өзгеруі және олардың санының азаюына әсер ететін факторлар, тіршілік ортасындағы жағдайлардың өзгеруіне байланысты жануарлардың санының өзгеруі, адамның жануарлардың санының азаюына әкелетін іс-әрекеттері, адамның ішкі ағзалары, асқорыту жүйесі, оның адам тіршілігіндегі рөлі, тыныс алу жүйесі және оның ағзалары, тыныс алудың адам ағзасындағы рөлі, қанайналым жүйесі, оның адам ағзасындағы ролі, жүрек, тамыр соғуы, адамның ағзасын ауру мен инфекциялардан қорғау;

3) "Заттар және олардың қасиеттері": заттар мен денелер, заттарды шығу тегі бойынша жіктеу, табиғи және жасанды денелер, заттарды агрегаттық күйі бойынша жіктеу (қатты, сұйық, газ тәрізді); ауа және оның құрамы (көмірқышқыл газ, оттек, азот, тағы басқалар), ауаның жануды қолдайтын қасиеті, жанды ағзалар мен жансыз табиғаттағы су, негізгі табиғи су көздері, мұхиттар, теңіздер, өзендер, көлдер; ащы және тұщы су, тұщы суды үнемді пайдалану, суды тазалау тәсілдері, фильтр арқылы тазалау, судың тіршілік үшін маңызы; топырақ, топырақтың құрамы (құм, саз, жануарлар мен өсімдіктердің қалдықтары, су, ауа), топырақ түрлері, топырақтың қасиеті, құнарлылық, топырақтың кейбір ағзалардың тіршілігіндегі ролі, топырақты қорғау;

4) "Жер және ғарыш": Жер сфералары туралы алғашқы түсінік (литосфера, гидросфера, атмосфера, биосфера), Жер сфераларының орналасуын графикалық кескіндеу, ғарышты игерудегі айтулы оқиғалар, Жердің алғашқы жасанды серігін ұшыру, адамның ғарышқа алғашқы ұшуы, Айға адамның қонуы, ғарыштың маңызы, ғарыш игерудегі Қазақстанның үлесі, Байқоңыр ғарыш айлағы, Жердің өз осінен айналуы, Күн мен түннің ауысуы;

5) "Табиғат физикасы": серпімділік күші, серпімді және пластикалық денелер, ауырлық күші, табиғаттағы ауырлық күші, үйкеліс күші, табиғаттағы үйкеліс күші, күштің әсер ету бағыты, көлеңке, оның пайда болу себептері, заттардың жарықты шағылдыру қасиеті, дыбыс. дыбыстың көздері мен дыбыс қабылдағыштар, дыбыс қаттылығының дыбыс көзі мен қабылдағыш арасындағы қашықтыққа тәуелділігі, электр энергиясы, электр энергиясының көздері, электр тізбегінің элементтері, қарапайым электр тізбегін құру сызбасы, электр энергиясын үнемді пайдалану, әртүрлі металдардың магниттелуі.

7. "Жаратылыстану" пәнінің 4-сыныпқа арналған базалық мазмұны келесі бөлімдерден құралады:

1) "Мен зерттеушімін": зерттеудің өз пайымдауы негізінде анықталған өзекті бағыты, зерттеу әдісін таңдау, бақылау мен эксперименттің артықшылығы мен кемшілігі, нәтижені білім алушы таңдауы бойынша көрсету;

2) "Жанды табиғат": қоректік тізбек, өсімдік – қоректік тізбектің маңызды буыны, өсімдіктің тіршілік циклі, тұқым түзілу, тұқым таралу жолдары (өздігінен, жел, су, жануарлар, адамдар арқылы таралу), жоғары және төменгі сатыдағы өсімдіктер, өсімдіктерді қорғау жолдары, өз өлкесінің жануарлары, жануарлардың қоректену ерекшеліктері, өсімдікқоректі және жыртқыш жануарлар, жануарлардың табиғаттағы өзара қарым-қатынасы, қоректік тізбек құрылымы, тіршілік ортасына байланысты қоректік тізбек модельдері, жойылу шегінде тұрған жануарлар, Қазақстанның Қызыл кітабы, Ұлттық саябақтар мен қорықтарды құру мақсаты, Қазақстанның ұлттық саябақтары мен қорықтары; адам, зәр шығару жүйесі мен оның рөлі, жүйке жүйесі, оның адам ағзасындағы рөлі;

3) "Заттар және олардың қасиеттері": заттардың қасиеттері, заттарды қасиеттеріне байланысты қолдану, құрастырылған эксперимент жоспарына сәйкес жаңа зат алу, адам тіршілігінің түрлі салаларында ауаны қолдану, ауаның ластануы, ауаның ластануының табиғи және жасанды көздері, ауа тазалығын сақтау, ауаны тазарту жолдары, ауаның орын ауыстыруы, желдің пайдасы мен зияны, табиғаттағы су айналымы, атмосферада жауын-шашынның түзілуі, судың ластану көздері (тұрмыстық, өндірістік, ауылшаруашылық), судың ластануының түрлі ағзаларға әсерін түсіндіру, түрлі заттардың судағы ерігіштігі, пайдалы қазбалар (бор, тұз, әктас, саз, мұнай, гранит, көмір, табиғи газ), пайдалы қазбаларды қолдану, Қазақстанның негізгі пайдалы қазбалары өндірілетін кен орындары, пайдалы қазбаларды қорғау және үнемді қолдану;

4) "Жер мен ғарыш": Жер бетінің ірі элементтері, ғарыш денелері (астероидтар, кометалар, метеориттер, жұлдыздар, галактикалар), Жердегі тіршілікке ғарыштың әсері, Жердің орбита бойынша қозғалысы, жыл мезгілдерінің ауысуы;

5) "Табиғат физикасы": Архимед күші, оның білінуіне мысалдар келтіру, көлеңкенің кедергі өлшеміне және жарық көзінен кедергіге дейінгі қашықтыққа тәуелділігі, жарықтың қасиеттері, шағылу, жұтылу, белгілі бір кедергілердің дыбыстың қаттылығы мен таралуына әсері, түрлі материалдардың жылуөткізгіштігі, түрлі материалдардың электрөткізгіштігі.

3-тарау. Оқу мақсаттарының жүйесі

8. Бағдарламада оқу мақсаттары кодтық белгімен белгіленген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлім және бөлімшенің ретін, төртінші сан оқу мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. 1.2.1.1 кодында: "1" – сынып, "2.1" – бөлім мен бөлімше, "1" – оқу мақсатының реттік нөмірі.

9. Оқу мақсаттарының жүйесі:

Бөлімше	Оқу мақсаттары
Бөлімше	3-сынып	4-сынып
1) "Мен зерттеушімін"
1.1 Ғылым мен зерттеушілер дің рөлі	3.1.1.1 маңызды ғылыми жаңалықтар мен олардың адамның күнделікті өміріне әсері туралы әңгімелеу	4.1.1.1 зерттеудің өзекті бағытын өз пайымдауы негізінде анықтау
1.2 Табиғатты тану әдістері	3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау; 3.1.2.2 экспериментті жоспарлау және жүргізу; 3.1.2.3 жүргізілген эксперимент нәтижесін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытынды жасау	4.1.2.1 зерттеу әдісін (бақылау мен эксперимент) таңдау себебін оның артықшылығы мен кемшілігіне байланысты негіздеу; 4.1.2.2 алынған нәтижені білім алушы таңдаған формада ұсыну
2) "Жанды табиғат"
2.1 Өсімдіктер	3.2.1.1 өсімдіктердің оттек бөлуін түсіндіру; 3.2.1.2 өсімдіктердің қоршаған орта жағдайларына (жылу, жарық, ылғал) бейімделу жолдарын түсіндіру; 3.2.1.3 өз өлкесіндегі табиғат бірлестіктерін сипаттау; 3.2.1.4 адамның іс-әрекеттерінің өсімдіктердің саналуандығына әсерін түсіндіру; 3.2.1.5 сирек кездесетін және жойылып бара жатқан өсімдіктерді сақтаудағы Қызыл кітаптың рөлін анықтау	4.2.1.1 қоректік тізбектегі өсімдіктердің рөлін анықтау; 4.2.1.2 өсімдіктің тіршілік циклін сипаттау; 4.2.1.3 тозаңдану нәтижесінде тұқымның түзілуін және оның таралу жолдарын сипаттау; 4.2.1.4 төменгі және жоғарғы сатыдағы өсімдіктерді ажырату; 4.2.1.5 өсімдіктерді қорғау жолдарын ұсыну
2.2 Жануарлар	3.2.2.1 жануарларды омыртқалыларға және омыртқасыздарға жіктеу; 3.2.2.2 жануарларды тіршілік ортасы бойынша ажырату; 3.2.2.3 өсімдіктер мен жануарлар арасындағы өзара байланысты түсіндіру; 3.2.2.4 жануарлар санының өзгеруін түсіндіру және осы өзгерістерге әсер ететін факторларды анықтау	4.2.2.1 өз өлкесіндегі жануарларды жіктеу; 4.2.2.2 өсімдікқоректі және жыртқыш жануарларды ажырату; 4.2.2.3 жануарлардың табиғаттағы өзара қарым-қатынасына мысал келтіру; 4.2.2.4 қоректік тізбектің құрылымын түсіндіру; 4.2.2.5 белгілі бір тіршілік ортасындағы қоректік тізбек моделін құрастыру; 4.2.2.6 жойылу шегінде тұрған жануарларды қорғайтын ұлттық саябақтар мен қорықтарды құру мақсатын түсіндіру
2.3 Адам	3.2.3.1 адамның ішкі ағзаларының орналасуын анықтау; 3.2.3.2 асқорыту жүйесінің тіршілікке қажетті энергияны алудағы рөлін сипаттау; 3.2.3.3 тыныс алу жүйесі мен оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау; 3.2.3.4 қанайналым жүйесі мен оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау; 3.2.3.5 адам ағзасының ауру мен инфекциядан қорғану жолдарын түсіндіру	4.2.3.1 зәр шығару жүйесі мен оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау; 4.2.3.2 жүйке жүйесі мен оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау
3) "Заттар және олардың қасиеттері"
3.1 Заттардың типтері	3.3.1.1 заттарды шығу тегі және агрегаттық күйі бойынша жіктеу	4.3.1.1 заттың қасиетіне байланысты қолдану аясын анықтау; 4.3.1.2 құрастырылған эксперимент жоспарына сәйкес жаңа зат алу
3.2 Ауа	3.3.2.1 ауаның құрамын сипаттау; 3.3.2.2 ауаның жануды қолдайтын қасиетін сипаттау	4.3.2.1 адам тіршілігінің түрлі салаларында ауаны қолдану жолдарын анықтау; 4.3.2.2 ауаның ластану көздерін анықтау және шешу жолдарын ұсыну; 4.3.2.3 желдің пайда болуын түсіндіру және оның пайдасы мен зияны туралы мысал келтіру
3.3 Су	3.3.3.1 судың жанды ағзаларда және жансыз табиғатта кездесетінін түсіндіру; 3.3.3.2 судың негізгі табиғи көздерін салыстыру; 3.3.3.3 судың тіршілік үшін маңыздылығын және тұщы суды үнемді пайдалану қажеттілігін түсіндіру; 3.3.3.4 суды тазартудың түрлі тәсілдерін түсіндіру және өз моделін ұсыну	4.3.3.1 табиғаттағы су айналымын сипаттау; 4.3.3.2 судың ластану көздерін және әсерін анықтау; 4.3.3.3 түрлі заттардың судағы ерігіштігін зерттеу
3.4 Табиғат ресурстары	3.3.4.1 топырақтың рөлін және негізгі қасиеттерін түсіндіру; 3.3.4.2 топырақтың құнарлылығын құрамына қарай зерттеу (құм, саз, өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтары, су, ауа)	4.3.4.1 кейбір пайдалы қазбалардың (бор, тұз, әктас, саз, мұнай, гранит, көмір, табиғи газ) қолданылу саласын анықтау және олардың кен орындарын Қазақстан картасынан көрсету; 4.3.4.2 пайдалы қазбаларды сақтау және үнемді қолданудың жолдарын ұсыну
4) "Жер және ғарыш"
4.1 Жер	3.4.1.1 Жер сфераларының орналасу реттілігін түсіндіру және кескіндеу	4.4.1.1 жер бетінің ірі элементтерін атау және сипаттау
4.2 Ғарыш	3.4.2.1 ғарышты игерудің кейбір айтулы оқиғалары туралы әңгімелеу және ғарыштың маңызын түсіндіру	4.4.2.1 жекелеген ғарыш денелерін сипаттау; 4.4.2.2 Жердегі тіршілікке ғарыштың әсерін анықтау
4.3 Кеңістік және уақыт	3.4.3.1 Жердің өз осінен айналуының салдарын түсіндіру	4.4.3.1 Жердің орбиталық айналуының салдарын түсіндіру
5) "Табиғат физикасы"
5.1 Күш және қозғалыс	3.5.1.1 серпімділік күшін зерттеу және оның білінуіне мысал келтіру; 3.5.1.2 ауырлық күшін зерттеу және оның білінуіне мысал келтіру; 3.5.1.3 үйкеліс күшін зерттеу және оның білінуіне мысал келтіру; 3.5.1.4 күштің әсер ету бағытын анықтау	4.5.1.1 Архимед күшін сипаттау және оның білінуіне мысал келтіру
5.2 Жарық	3.5.2.1 көлеңкенің пайда болу себептері түсіндіру және мысалдар келтіру; 3.5.2.2 денелердің жарықты шағылдыру қасиетін түсіндіру	4.5.2.1 көлеңкенің кедергі өлшеміне және жарық көзінен кедергіге дейінгі қашықтыққа тәуелділігін зерттеу және түсіндіру; 4.5.2.2 жарықтың шағылуы, жұтылуы сияқты қасиеттерін зерттеу және түсіндіру
5.3 Дыбыс	3.5.3.1 дыбыс қаттылығының дыбыс көзі мен қабылдағыш арасындағы қашықтыққа тәуелділігін түсіндіру	4.5.3.1 белгілі бір кедергілердің дыбыстың қаттылығы мен таралуына әсерін зерттеу және түсіндіру
5.4 Жылу		4.5.4.1 түрлі материалдардың жылуөткізгіштігін зерттеу
5.5 Электрлік	3.5.5.1 электр энергиясы көздерін анықтау; 3.5.5.2 қарапайым электр тізбегін ұсыну; 3.5.5.3 электр энергиясын үнемді пайдалану керектігін түсіндіру	4.5.5.1 түрлі материалдардың электрөткізгіштігін зерттеу
5.6 Магниттілік	3.5.6.1 магнит көмегімен әртүрлі металдардың магниттелу қасиетін зерттеу

10. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген бастауыш білім беру деңгейінің 3-4-сыныптарына арналған "Жаратылыстану" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

12. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Бастауыш білім беру деңгейінің
3-4-сыныптарына арналған
"Жаратылыстану" пәнінен оқу
жүктемесі төмендетілген үлгілік
оқу бағдарламасына қосымша

Бастауыш білім беру деңгейінің 3-4-сыныптарына арналған "Жаратылыстану" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар

1) 3-сынып:

Ортақ тақырыптар	Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Бағдарлама бөлімшелері	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Жанды табиғат 2. Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен (жарық пен қараңғы)	1 Мен зерттеушімін	1.1 Ғылым мен зерттеушілердің рөлі	3.1.1.1 маңызды ғылыми жаңалықтар мен олардың адамның күнделікті өміріне әсері туралы әңгімелеу
	1 Мен зерттеушімін	1.2 Табиғатты тану әдістері	3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау; 3.1.2.2 экспериментті жоспарлау және жүргізу; 3.1.2.3 жүргізілген эксперимент нәтижесін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытынды жасау
	2 Жанды табиғат	2.1 Өсімдіктер	3.2.1.1 өсімдіктердің оттек бөлуін түсіндіру; 3.2.1.2 өсімдіктердің қоршаған орта жағдайларына (жылу, жарық, ылғал) бейімделу жолдарын түсіндіру; 3.2.1.3 өз өлкесіндегі табиғат бірлестіктерін сипаттау; 3.2.1.4 адамның іс-әрекеттерінің өсімдіктердің саналуандығына әсерін түсіндіру; 3.2.1.5 сирек кездесетін және жойылып бара жатқан өсімдіктерді сақтаудағы Қызыл кітаптың рөлін анықтау
	2 Жанды табиғат	2.2 Жануарлар	3.2.2.1 жануарларды омыртқалыларға және омыртқасыздарға жіктеу; 3.2.2.2 жануарларды тіршілік ортасы бойынша ажырату; 3.2.2.3 өсімдіктер мен жануарлар арасындағы өзара байланысты түсіндіру; 3.2.2.4 жануарлар санының өзгеруін түсіндіру және осы өзгерістерге әсер ететін факторларды анықтау
2-тоқсан
3. Уақыт 4. Сәулет өнері	2 Жанды табиғат	2.3 Адам	3.2.3.1 адамның ішкі ағзаларының орналасуын анықтау; 3.2.3.2 асқорыту жүйесінің тіршілікке қажетті энергияны алудағы рөлін сипаттау; 3.2.3.3 тыныс алу жүйесі мен оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау; 3.2.3.4 қанайналым жүйесі мен оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау; 3.2.3.5 адам ағзасының ауру мен инфекциядан қорғану жолдарын түсіндіру
	3 Заттар және олардың қасиеттері	3.1 Заттардың типтері	3.3.1.1 заттарды шығу тегі және агрегаттық күйі бойынша жіктеу
		3.2 Ауа	3.3.2.1 ауаның құрамын сипаттау; 3.3.2.2 ауаның жануды қолдайтын қасиетін сипаттау
		3.3 Су	3.3.3.1 судың жанды ағзаларда және жансыз табиғатта кездесетінін түсіндіру; 3.3.3.2 судың негізгі табиғи көздерін салыстыру; 3.3.3.3 судың тіршілік үшін маңыздылығын және тұщы суды үнемді пайдалану қажеттілігін түсіндіру; 3.3.3.4 суды тазартудың түрлі тәсілдерін түсіндіру және өз моделін ұсыну
	1 Мен зерттеушімін	1.2 Табиғатты тану әдістері	3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау; 3.1.2.2 экспериментті жоспарлау және жүргізу; 3.1.2.3 жүргізілген эксперимент нәтижесін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытынды жасау
3-тоқсан
5. Өнер 6. Атақты тұлғалар	3 Заттар және олардың қасиеттері	3.4 Табиғат ресурстары	3.3.4.1 топырақтың рөлін және негізгі қасиеттерін түсіндіру; 3.3.4.2 топырақтың құнарлылығын құрамына қарай зерттеу (құм, саз, өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтары, су, ауа)
	4 Жер және ғарыш	4.1 Жер	3.4.1.1 Жер сфераларының орналасу реттілігін түсіндіру және кескіндеу
		4.2 Ғарыш	3.4.2.1 ғарышты игерудің кейбір айтулы оқиғалары туралы әңгімелеу және ғарыштың маңызын түсіндіру
		4.3 Кеңістік және уақыт	3.4.3.1 Жердің өз осінен айналуының салдарын түсіндіру
	5 Табиғат физикасы	5.1 Күш және қозғалыс	3.5.1.1 серпімділік күшін зерттеу және оның білінуіне мысал келтіру; 3.5.1.2 ауырлық күшін зерттеу және оның білінуіне мысал келтіру; 3.5.1.3 үйкеліс күшін зерттеу және оның білінуіне мысал келтіру; 3.5.1.4 күштің әсер ету бағытын анықтау
	1 Мен зерттеушімін	1.2 Табиғатты тану әдістері	3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау; 3.1.2.2 экспериментті жоспарлау және жүргізу; 3.1.2.3 жүргізілген эксперимент нәтижесін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытынды жасау
4-тоқсан
7. Су – тіршілік көзі 8. Демалыс мәдениеті. Мерекелер	5 Табиғат физикасы	5.2 Жарық	3.5.2.1 көлеңкенің пайда болу себептері түсіндіру және мысалдар келтіру; 3.5.2.2 денелердің жарықты шағылдыру қасиетін түсіндіру
		5.3 Дыбыс	3.5.3.1 дыбыс қаттылығының дыбыс көзі мен қабылдағыш арасындағы қашықтыққа тәуелділігін түсіндіру
		5.5 Электрлік	3.5.5.1 электр энергиясы көздерін анықтау; 3.5.5.2 қарапайым электр тізбегін ұсыну; 3.5.5.3 электр энергиясын үнемді пайдалану керектігін түсіндіру
		5.6 Магниттілік	3.5.6.1 магнит көмегімен әртүрлі металдардың магниттелу қасиетін зерттеу
	1 Мен зерттеушімін	1.2 Табиғатты тану әдістері	3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау; 3.1.2.2 экспериментті жоспарлау және жүргізу; 3.1.2.3 жүргізілген эксперимент нәтижесін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытынды жасау

Ескерту: зерттеушілік білік пен дағдыларын қалыптастыру мен дамытуға бағытталған "Мен зерттеушімін" бөлімінің оқу мақсаттары "Жанды табиғат", "Заттар және олардың қасиеттері", "Жер және ғарыш", "Табиғат физикасы" бөлімдерінің оқу мақсаттарымен кіріктіріле жүзеге асырылады.

2) 4-сынып:

Ортақ тақырыптар	Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Бағдарлама бөлімшелері	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Менің Отаным – Қазақстан	1 Мен зерттеушімін	1.1 Ғылым мен зерттеушілердің рөлі	4.1.1.1 зерттеудің өзекті бағытын өз пайымдауы негізінде анықтау
	1 Мен зерттеушімін	1.2 Табиғатты тану әдістері	4.1.2.1 зерттеу әдісін (бақылау мен эксперимент) таңдау себебін оның артықшылығы мен кемшілігіне байланысты негіздеу; 4.1.2.2 алынған нәтижені білім алушы таңдаған формада ұсыну
	2Жанды табиғат	2.1 Өсімдіктер	4.2.1.1 қоректік тізбектегі өсімдіктердің рөлін анықтау; 4.2.1.2 өсімдіктің тіршілік циклін сипаттау; 4.2.1.3 тозаңдану нәтижесінде тұқымның түзілуін және оның таралу жолдарын сипаттау; 4.2.1.4 төменгі және жоғарғы сатыдағы өсімдіктерді ажырату; 4.2.1.5 өсімдіктерді қорғау жолдарын ұсыну
2. Құндылықтар	2Жанды табиғат	2.2 Жануарлар	4.2.2.1 өз өлкесіндегі жануарларды жіктеу; 4.2.2.2 өсімдікқоректі және жыртқыш жануарларды ажырату; 4.2.2.3 жануарлардың табиғаттағы өзара қарым-қатынасына мысал келтіру; 4.2.2.4 қоректік тізбектің құрылымын түсіндіру; 4.2.2.5 белгілі бір тіршілік ортасындағы қоректік тізбек моделін құрастыру; 4.2.2.6 жойылу шегінде тұрған жануарларды қорғайтын ұлттық саябақтар мен қорықтарды құру мақсатын түсіндіру
2-тоқсан
3. Мәдени мұра	2 Жанды табиғат	2.3 Адам	4.2.3.1 зәр шығару жүйесі мен оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау; 4.2.3.2 жүйке жүйесі мен оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау
3. Мәдени мұра	3 Заттар және олардың қасиеттері	3.1 Заттардың типтері	4.3.1.1 заттың қасиетіне байланысты қолдану аясын анықтау; 4.3.1.2 құрылған эксперимент жоспарына сәйкес жаңа зат алу
4. Мамандықтар әлемі		3.2 Ауа	4.3.2.1 адам тіршілігінің түрлі салаларында ауаны қолдану жолдарын анықтау; 4.3.2.2 ауаның ластану көздерін анықтау және шешу жолдарын ұсыну; 4.3.2.3 желдің пайда болуын түсіндіру және оның пайдасы мен зияны туралы мысал келтіру
		3.3 Су	4.3.3.1 табиғаттағы су айналымын сипаттау; 4.3.3.2 судың ластану көздерін және әсерін анықтау; 4.3.3.3 түрлі заттардың судағы ерігіштігін зерттеу
	1 Мен зерттеушімін	1.2 Табиғатты тану әдістері	4.1.2.1 зерттеу әдісін (бақылау мен эксперимент) таңдау себебін оның артықшылығы мен кемшілігіне негізінде таңдау себебін түсіндіру; 4.1.2.2 алынған нәтижені білім алушы таңдаған формада ұсыну
3-тоқсан
5. Табиғат құбылыс тары	5 Табиғат физикасы	5.2 Жарық	4.5.2.1 көлеңкенің кедергі өлшеміне және жарық көзінен кедергіге дейінгі қашықтыққа тәуелділігін зерттеу және түсіндіру; 4.5.2.2 жарықтың шағылуы, жұтылуы сияқты қасиеттерін зерттеу және түсіндіру
		5.3 Дыбыс	4.5.3.1 белгілі бір кедергілердің дыбыстың қаттылығы мен таралуына әсерін зерттеу және түсіндіру
		5.4 Жылу	4.5.4.1 түрлі материалдардың жылуөткізгіштігін зерттеу
		5.5 Электрлік	4.5.5.1 түрлі материалдардың электрөткізгіштігін зерттеу
6. Қоршаған ортаны қорғау	3 Заттар және олардың қасиеттері	3.4 Табиғат ресурстары	4.3.4.1 кейбір пайдалы қазбалардың (бор, тұз, әктас, саз, мұнай, гранит, көмір, табиғи газ) қолданылу саласын анықтау және олардың кен орындарын Қазақстан картасынан көрсету; 4.3.4.2 пайдалы қазбаларды сақтау және үнемді қолданудың жолдарын ұсыну
6. Қоршаған ортаны қорғау	1 Мен зерттеушімін	1.2 Табиғатты тану әдістері	4.1.2.1 зерттеу әдісін (бақылау мен эксперимент) таңдау себебін оның артықшылығы мен кемшілігіне негізінде таңдау себебін түсіндіру; 4.1.2.2 алынған нәтижені білім алушы таңдаған формада ұсыну
4-тоқсан
7. Ғарышқа саяхат	4 Жер және ғарыш	4.1 Жер	4.4.1.1 жер бетінің ірі элементтерін атау және сипаттау
		4.2 Ғарыш	4.4.2.1 жекелеген ғарыш денелерін сипаттау; 4.4.2.2 Жердегі тіршілікке ғарыштың әсерін анықтау
		4.3 Кеңістік және уақыт	4.4.3.1 Жердің орбиталық айналуының салдарын түсіндіру
8. Болашаққа саяхат	5 Табиғат физикасы	5.1 Күш және қозғалыс	4.5.1.1 Архимед күшін сипаттау және оның білінуіне мысал келтіру
8. Болашаққа саяхат	1 Мен зерттеушімін	1.2 Табиғатты тану әдістері	4.1.2.1 зерттеу әдісін (бақылау мен эксперимент) таңдау себебін оның артықшылығы мен кемшілігіне негізінде таңдау себебін түсіндіру; 4.1.2.2 алынған нәтижені білім алушы таңдаған формада ұсыну

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 612-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-сыныбына арналған "Қазақ тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде)

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

Қазақ тілі пәнін оқыту мақсаты – ана тілін қадірлейтін, қоғамдық мәнін түсінетін тұлға қалыптастыру, қазақ әдеби тілі нормаларын сақтап, дұрыс қолдана білуге, еркін сөйлесуге және сауатты жазуға үйрету.

3. "Қазақ тілі" оқу пәнін оқытудың негізгі міндеттері:

қазақ тілін ана тілі ретінде тани отырып, өмірлік қажеттіліктеріне коммуникативтік әрекеттер түрінде (тыңдалым, оқылым, айтылым, жазылым) сауаттылықпен қолдану;

тіл сауаттылығы мен сөйлеу сауаттылығын, сөз байлығын, басқалармен еркін қарым-қатынасқа түсу;

аудиовизуалды материалды тыңдау барысында өз көзқарастарын білдіру;

мәтіндерге қойылған мақсатқа сәйкес қорытынды, синтез, анализ жасау дағдыларын қалыптастыру.

2-тарау. "Қазақ тілі" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Қазақ тілі" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 7-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат.

Оқу мақсаттары мұғалім мен білім алушыларға болашақ қадамдары жөнінде өзара ой бөлісуге, оларды жоспарлау мен бағалауға мүмкіндік беретін бірізділік пен сабақтастықты көрсететін 4 бөлімнен тұрады:

1) тыңдалым және айтылым;

2) оқылым;

3) жазылым;

4) әдеби тіл нормаларын сақтау.

6."Тыңдалым және айтылым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) болжау;

2) әртүрлі жанрдағы мәтіндерді талдау;

3) мәтіннен ақпаратты анықтау;

4) негізгі ойды анықтау;

5) тыңдалым материалы бойынша жауап беру және бағалау;

6) сөйлеу мәдениетін дамыту.

7."Оқылым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) ақпаратты түсіну;

2) мәтіннің стильдік ерекшелігін тану;

3) мәтіннің жанрлық ерекшелігін ажырату;

4) мәтін бойынша сұрақтар құрастыра білу;

5) мәтіндерге салыстырмалы анализ жасау;

6) оқылым стратегияларын қолдану;

7) әртүрлі ресурс көздерінен қажетті ақпарат алу.

8."Жазылым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

жоспар құру;

2) әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру;

3) жазба жұмыстарын әртүрлі формада ұсыну;

4) эссе жазу;

5) оқылым және тыңдалым материалдары негізінде жинақы мәтін жазу;

6) мәтіндерді түзету және редакциялау.

9."Әдеби тіл нормаларын сақтау бөлімі" келесі бөлімшелерден тұрады:

1) орфографиялық норма;

2) орфоэпиялық норма;

3) лексикалық норма;

4) грамматикалық норма;

5) пунктуациялық норма.

10. 7-сыныпқа арналған "Қазақ тілі" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) тыңдалым және айтылым:

мәтін негізінде оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау, әлеуметтік-қоғамдық, оқу-еңбек тақырыптарына байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас, жаңалық, ән, көркем әдеби шығармалардан үзінді) автор көзқарасы мен көтерілген мәселені талдау, факті мен көзқарасты ажырату, дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау, дәлелді жауап беру, салыстыру, талқылау, коммуникативтік жағдаятқа сайкөркем бейнелеуіш, эмоционалды-экспрессивті сөздерді және мақал-мәтелдер мен тұрақты тіркестерді еркін қолданып, диалогке қатысу, пікірталаста тез және дұрыс шешім қабылдай білу;

2) оқылым:

мәтіндік және графиктік ақпаратты интерпретациялау, тілдік құралдар арқылы публицистикалық және ресми стиль ерекшеліктерін тану, хроника, хабар, очерктердің және кеңсе құжаттарының қызметтік жазбалардың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату, мәтіннің тақырыбын, құрылымын, мақсатты аудиториясын, тілдік ерекшеліктерін талдау, мәтін негізінде проблемалық сұрақтар құрастыра білу, комментарий жасау, іріктеп оқу, зерттеп оқу, сілтеме жасау;

3) жазылым:

күрделі жоспар құру, шағын мақала, нұсқаулық, әңгіме құрастырып жазу, графиктік мәтін түрінде берілген процесті сипаттап жазу, дискуссивті эссе жазу, жинақы мәтін жазу, мәтін негізінде лексикалық түзетулер енгізу, редакциялау;

4) әдеби тіл нормалары:

орфографиялық норма: жалғаулар мен шылаулардың ерекшелігін ескере отырып, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай жазу;

орфоэпиялық норма: сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп қолдану;

лексикалық норма: фразеологизм, мақал-мәтелдердің эмоционалды мәнін, көркемдік ерекшеліктерін түсініп қолдану;

грамматикалық норма: есімше, көсемше, тұйық етістік, шақ, рай түрлері, еліктеу сөздер, шылау түрлері, одағай, оқшау сөздер;

пунктуациялық норма: сөйлем соңында және сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін (даралаушы және ерекшелеуші) дұрыс қолдану.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

11. Бағдарламада "оқыту мақсаттары" сан мен әріптен тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, әріппен берілген белгі сөйлеу әрекетінің дағдысын (тыңдалым және айтылым, оқылым, жазылым, әдеби тіл нормалары), әріппен қоса берілетін сандар бөлімшедегі оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. 7.2.1.2 кодында: "7" – сынып, "2.1" – бөлім мен бөлімше, "2" – оқыту мақсатының реттік саны.

12. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген.

1) тыңдалым және айтылым:

Білім алушылар:
	7-сынып
1.Болжау	7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау
2.Әртүрлі жанрдағы мәтін дерді талдау	7.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, оқу-еңбек тақырып-тарына байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас, жаңалық, ән, көркем әдеби шығармалар дан үзінді) автор көзқарасы мен көтерілген мәселені талдау
3. Мәтіннен ақпаратты анық тау	7.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу
4.Негізгі ойды анық тау	7.1.4.1 мәтін тақырыбы, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау
5. Тыңдалым матер иалы бойынша жауап беру және баға лау	7.1.5.1 проблемалық сұрақтарға тыңдалған мәтіннен деректер келтіре отырып, дәлелді жауап беру, өз жауабын өзгенің жауабымен салыстыру, талқылау
6. Сөйлеу мәдениетін дамыту	7.1.6.1 коммуникатив тік жағдаятқа сай көркем бейнелеуіш, эмоционалды-экспрессивті сөздерді және мақал-мәтелдер мен тұрақты тіркестерді еркін қолданып, диалогке қатысу, пікірталаста тез және дұрыс шешім қабылдай білу

2) оқылым:

	7-сынып
1.Ақпаратты түсіну	7.2.1.1 мәтіндік және графиктік (кесте, диаграмма, сурет, шартты белгілер) ақпаратты интерпретациялау
2.Мәтіннің стильдік ерекшелігін тану	7.2.2.1 публицистика лық және ресми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану
3. Мәтіннің жанрлық ерекшелігін ажырату	7.2.3.1 хроника, хабар, очерктердің және кеңсе құжаттарының, қызметтік жазбалардың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату
4. Мәтіндерге салыстырмалы анализ жасау	7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистика лық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау
5. Мәтін бойынша сұрақтар құрастыра білу	7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру
6. Оқылым стратегияларын қолдану	7.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, зерттеп оқу
7. Әртүрлі ресурс көздерінен қажетті ақпарат алу	7.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау

3) жазылым:

	7-сынып
1. Жоспар құру	7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру
2. Әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру	7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын мақала, нұсқаулық, әңгіме құрастырып жазу
3.Жазба жұмыстарын әртүрлі формада ұсыну	7.3.3.1 мәтін құрылымын (кіріспе бөлім, жалпы мәлімет беру, детальді мәлімет беру) сақтай отырып, графиктік мәтін (шартты белгі, сурет, сызба) түрінде берілген процесті сипаттап жазу
4. Эссе жазу	7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе)
5. Оқылым және тыңдалым материалдары негізінде жинақы мәтін (компрессия) жазу	7.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша тірек сөздер мен сөз тіркестерін синонимдік қатармен ауыстыра отырып, жинақы мәтін жазу

4) әдеби тіл нормаларын сақтау:

1. Орфографиялық норма	7.4.1.1 жалғаулар мен шылаулардың ерекшелігін ескере отырып, үндестік заңына сәйкес орфография-лық нормаға сай жазу
2.Орфоэпиялық норма	7.4.2.1 сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп қолдану
3.Лексикалық норма	7.4.3.1 фразеологизм, мақал-мәтелдердің эмоционалды мәнін, көркемдік ерекшеліктерін түсініп қолдану
4.Грамматикалық норма	7.4.4.1 етістіктің есімше, көсемше, тұйық етістік, шақ, рай түрлерін тілдесім барысында қолдану; 7.4.4.2 еліктеуіш сөздердің мәнмәтіндегі қолданысын түсіну. 7.4.4.3 шылау түрлерін ажырата білу, орынды қолдану; 7.4.4.4 одағай түрлерін ажырата білу, қолдану; 7.4.4.5 оқшау сөздердің қызметін түсіну, ажырата білу
5. Пунктуациялық норма	7.4.5.1 сөйлем соңында және сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін (даралаушы және ерекшелеуші) дұрыс қолдану

13. Берілген оқу бағдарламасы қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 7-сыныбына арналған "Қазақ тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

14. Тоқсандағы бөлімдер мен бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 7-сыныбына арналған
"Қазақ тілі" пәнінен оқу
жүктемесі төмендетілген үлгілік
оқу бағдарламасына қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-сыныпқа арналған "Қазақ тілі" пәнінен жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар (оқыту қазақ тілінде)

Лексика-грамматикалық бөлімдері	Грамматикалық материал	Тақырыптар/ жоспардың мазмұны	Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті
1-тоқсан
1. Ауа райы және климаттық өзгерістер. Фонетика	Интонация. Кідіріс. Логикалық екпін	Тыңдалым және айтылым	7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау; 7.1.4.1 мәтін тақырыбы, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау
		Оқылым	7.2.1.1 мәтіндік және графиктік (кесте, диаграмма, сурет, шартты белгілер) ақпаратты интерпретациялау; 7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру
		Жазылым	7.3.3.1 мәтін құрылымын (кіріспе бөлім, жалпы мәлімет беру, детальді мәлімет беру) сақтай отырып, графиктік мәтін (шартты белгі, сурет, сызба) түрінде берілген процесті сипаттап жазу; 7.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша тірек сөздер мен сөз тіркестерін синонимдік қатармен ауыстыра отырып, жинақы мәтін жазу
		Әдеби тіл нормалары	7.4.2.1 сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп қолдану
2. Көшпенділер мәдениеті. Орфография	Шылаудың емлесі. Орфография лық норма	Тыңдалым және айтылым	7.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай тілдік құралдарды (көркем бейнелеуіш, эмоционалды-экспрессивті сөздерді және мақал-мәтелдер мен тұрақты тіркестерді) еркін қолданып, диалогке қатысу, пікірталаста шешім қабылдай білу
		Оқылым	7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау
		Жазылым	7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру; 7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын мақала құрастырып жазу
		Әдеби тіл нормалары	7.4.1.1 жалғаулар мен шылаулардың ерекшелігін ескере отырып, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай жазу
3. Денсаулық – зор байлық. Лексика	Қанатты сөздер. Фразеологизм. Мақал-мәтелдер	Тыңдалым және айтылым	7.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу;
		Оқылым	7.2.1.1 мәтіндік және графиктік (кесте, диаграмма, сурет, шартты белгілер) ақпаратты интерпретациялау; 7.2.2.1 публицистикалық және ресми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
		Жазылым	7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, нұсқаулық құрастырып жазу; 7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе)
		Әдеби тіл нормалары	7.4.3.1 фразеологизм, мақал-мәтелдердің эмоционалды мәнін, көркемдік ерекшеліктерін түсініп қолдану
2-тоқсан
4. Сүйіспеншілік пен достық. Морфология	Етістіктің есімше, көсемше түрлері. Тұйық етістік	Тыңдалым және айтылым	7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау; 7.1.5.1 проблемалық сұрақтарға тыңдалған мәтіннен деректер келтіре отырып, дәлелді жауап беру, өз жауабын өзгенің жауабымен салыстыру, талқылау
		Оқылым	7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау; 7.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, зерттеп оқу
		Жазылым	7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру; 7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе)
		Әдеби тіл нормалары	7.4.4.1 етістіктің есімше, көсемше түрлерін, тұйық етістікті тілдесім барысында қолдану
5. Музыка өнері және қазақтың киелі домбырасы. Морфология	Етістіктің шақ түрлері. Рай түрлері	Тыңдалым және айтылым	7.1.4.1 мәтін тақырыбы, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау
		Оқылым	7.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау
		Жазылым	7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын мақала құрастырып жазу; 7.3.6.1 мәтіндегі сөздердің тақырыпқа сай орынды қолданылуын тексеру, синонимдік қатармен ауыстыра отырып, лексикалық түзетулер енгізу, редакциялау
		Әдеби тіл нормалары	7.4.4.1 етістіктің шақ, рай түрлерін тілдесім барысында қолдану
3-тоқсан
6. Ғаламтор ғаламаты. Морфология	Шылау түрлері. Шылау емлесі	Тыңдалым және айтылым	7.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу;
		Оқылым	7.2.1.1 мәтіндік және графиктік (кесте, диаграмма, сурет, шартты белгілер) ақпаратты интерпретациялау; 7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру
		Жазылым	7.3.3.1 мәтін құрылымын (кіріспе бөлім, жалпы мәлімет беру, детальді мәлімет беру) сақтай отырып, графиктік мәтін (шартты белгі, сурет, сызба) түрінде берілген процесті сипаттап жазу; 7.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша тірек сөздер мен сөз тіркестерін синонимдік қатармен ауыстыра отырып, жинақы мәтін жазу
		Әдеби тіл нормалары	7.4.4.3 шылау түрлерін ажырата білу, орынды қолдану
7. Қазақстандағы ұлттар достастығы. Морфология	Еліктеуіш сөз. Бейнелеуіш сөз	Тыңдалым және айтылым	7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау; 7.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай тілдік құралдарды (көркем бейнелеуіш, эмоционалды-экспрессивті сөздерді және мақал-мәтелдер мен тұрақты тіркестерді) еркін қолданып, диалогке қатысу, пікірталаста шешім қабылдай білу
		Оқылым	7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау; 7.2.3.1 хроника, хабар, очерктердің және кеңсе құжаттарының қызметтік жазбалардың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату
		Жазылым	7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе); 7.3.6.1 мәтіндегі сөздердің тақырыпқа сай орынды қолданылуын тексеру, синонимдік қатармен ауыстыра отырып, лексикалық түзетулер енгізу, редакциялау
		Әдеби тіл нормалары	7.4.4.2 еліктеуіш сөздердің мәнмәтіндегі қолданысын түсіну
8.Дұрыс тамақтану. Морфология	Одағай. Одағай түрлері	Тыңдалым және айтылым	7.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, оқу-еңбек тақырыптарына байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (пікірталас, жаңалық) автор көзқарасы мен көтерілген мәселені талдау; 7.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу
		Оқылым	7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру; 7.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау
		Жазылым	7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру; 7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын әңгіме құрастырып жазу
		Әдеби тіл нормалары	7.4.4.4 одағай түрлерін ажырата білу, қолдану
4-тоқсан
9.Жеңіс күні. Ұлы ерлікке тағзым. Морфология	Оқшау сөздің түрлері. Оқшау сөздердің қызметі	Тыңдалым және айтылым	7.1.4.1 мәтін тақырыбы, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау
		Оқылым	7.2.2.1 публицистикалық және ресми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану; 7.2.3.1 хроника, хабар, очерктердің құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату
		Жазылым	7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру; 7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын мақала құрастырып жазу
		Әдеби тіл нормалары	7.4.4.5 оқшау сөздердің қызметін түсіну, ажырата білу
10. Ғылыми фантастика. Пунктуация	Сөйлем соңында қойылатын тыныс белгілер. Сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілер	Тыңдалым және айтылым	7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау;
		Оқылым	7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау; 7.2.7.1 энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау
		Жазылым	7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе)
		Әдеби тіл нормасы	7.4.5.1 сөйлем соңында және сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін (даралаушы және ерекшелеуші) дұрыс қолдану

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 613-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-сыныбына арналған "Орыс тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту орыс тілінде)

1-тарау. Жалпы ережелер

2. Оқу процесінде "Орыс тілі" пәні екі функцияны орындайды: біріншіден, оқу пәні, екіншіден, басқа пәндерді оқыту құралы.

3. "Орыс тілі" пәнінің оқыту мақсаты – тіл білімін меңгеру негізінде сөйлеу қызметінің барлық түрлері бойынша коммуникативтік дағдыларды қалыптастыру, әртүрлі деңгейдегі құралдарды пайдалану нормалары мен оларды сөйлеу қызметінде жетілдіру, сондай-ақ сөздік қорын байыту арқылы шығармашыл, белсенді тілдік тұлғаны дамыту.

4. Оқыту пәніне қазіргі замандағы Қазақстанның көпұлттылық және көптілділік жағдайларында оның шынайы қызмет етуіндегі заманауи орыс әдеби тілі жатады.

5. Оқыту міндеттері:

орыс тілі туралы білімді қалыптастыру, оның түрлі салаларда және қарым-қатынас жағдайларында, стилистикалық ресурстарда, әдеби тілдің негізгі нормаларында (орфоэпиялық, орфографиялық, лексикалық және грамматикалық) және сөйлеу этикетінің ережелеріндегі қызметі;

пайдаланылатын грамматикалық құралдардың сөздік қорын байыту және аясын кеңейту;

нормативтілік, қарым-қатынас жағдайларының сәйкестігі тұрғысынан тілдік құралдарды бағалай және таңдай білуін қалыптастыру;

әртүрлі тілдік жанрларда ауызша және жазбаша монолог құра білуін дамыту және жетілдіру;

әртүрлі салаларда және коммуникативтік жағдайларда диалогтік қарым-қатынас, пікірталас жүргізе білу іскерліктерін жетілдіру;

орфоэпиялық, орфографиялық, пунктуациялық және стилистикалық сауаттылықты жетілдіру;

орыс тілінің ұлттық-мәдени спецификасы, орыс, қазақ және басқа да халықтардың мәдениеті туралы ұғымдарды қалыптастыру;

тілге қарым-қатынас құралы, білім көзі, рухани-адамгершілік құндылық, қоғамда ойдағыдай әлеуметтенуге ықпал ететін тілдік капитал ретінде танымдық тұрғыдан қарауға тәрбиелеу.

Грамматикалық материал тілдік тақырыптар контексінде оқытылады.

2 тарау. "Орыс тілі" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру"

7. "Орыс тілі" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 7- сыныпта аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат құрайды.

8. "Орыс тілі" пәнінің оқу бағдарламасының мазмұны бөлімдерге бөлінеді. Бөлімдерді бөлімшелер құрайды, олар сыныптар бойынша күтілетін нәтижелер түрінде оқыту мақсаттарынан тұрады.

9. Оқыту мақсаттары арқылы мұғалімдер сөйлеу қызметінің төрт дағдысын (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) қалыптастырады, сонымен қатар, оқушылардың жетістігін бағалайды және оқытудың келесі кезеңі туралы ақпарат береді.

10. Оқу пәнінің мазмұны 4 бөлімнен тұрады:

1) тыңдалым және айтылым;

2) оқылым;

3) жазылым;

4) әдеби тіл нормаларын сақтау.

11. "Тыңдалым және айтылым" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) мәтін мазмұнын түсіну;

2) негізгі ойды анықтау;

3) тыңдалған материалды қайталау;

4) оқиғаларды болжау;

5) диалогке қатысу;

6) тыңдалған материалды бағалау;

7) монолог құру.

12. "Оқылым" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) ақпаратты түсіну;

2) мәтіннің құрылымдық бөліктері мен негізгі ойды анықтау;

3) оқылған мәтіндегі лексикалық және синтаксистік бірліктерді қолдана білу;

4) мәтін түрлері мен стилдерін анықтау;

5) сұрақтар қою және бағалау;

6) оқылым түрлерін қолдану;

7) әртүрлі ақпарат көздерінен ақпарат алу;

8) мәтіндерге салыстырмалы талдау.

13. "Жазылым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

жоспару құру;

2) тыңдалым, оқылым және аудиовизуалды материалды мазмұндау;

3) жазба жұмыстарын әртүрлі формада ұсыну;

4) әртүрлі мәтін түрлері мен стилдерін қолдану;

5) эссе жазу;

6) шығармашылық хат;

9) мәтіндерді редакциялау.

14. "Әдеби тіл нормаларын сақтау бөлімі" келесі бөлімшелерден тұрады:

орфографиялық нормаларды сақтау;

лексикалық нормаларды сақтау;

грамматикалық нормаларды сақтау;

пунктуациялық нормаларды сақтау.

15. 7-сыныпқа арналған базалық мазмұн:

1) тыңдалым және айтылым: негізгі және қосымша ақпарат, тірек сөздердің көмегімен негізгі ойды анықтау, жағын ауыстырып толық, қысқаша, іріктеп мазмұндау, тірек сөздер бойынша оқиғаның дамуын болжау, диалогқа және дәлел келтіруге қатысу, тыңдалынған материалды өз көзқарасы тұрғысынан бағалау, материалдың мазмұнына, құрылымына, мазмұнының логикасына, жоспар, сұлбалар, иллюстрациялар, жарнама роликтері негізінде кемінде 2 шағын тақырыптан тұратын аргументтелген монологке (сипаттау, хабарлау) назар аударуға арналған тілдік құралдарды қолдану;

2) оқылым: бөлікке бөлінген және бөлінбеген мәтіндер, негізгі және қосымша ақпаратты, негізгі ойды ашатын құрылымдық бөлімдерін және олардың элементтерін (сөйлем, абзацтар) табу, мәтіндегі жекелеген сөздер мен ойлардың анық және астарлы (мәтін ішіндегі) мәні, паронимдер, кіріспе сөздер, қайталаулар, сөйлемдегі сөздердің тура және керісінше тәртібі,мәтіндердің аралас түрлері, сипаттық белгілері, публицистикалық және ресми-іскери стилдегі мәтіндердіңтілдік және жанрлық ерекшеліктері (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар,өтініштер, шақырулар),қорытындылар негізінде әртүрлі сұрақтар сұрақтар құрастыру,оқылым түрлері, соның ішінде іздестіру, дерек пен пікірлерді шектеу, композициясы мен тілдік ерекшеліктерін ескере отырып түрлі мәтіндердің стилистикалық ерекшеліктері, мақсаттары мен мақсатты аудиториясы (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар, өтініштер, шақырулар, ақпараттар);

3) жазылым: қарапайым және күрделі жоспар,хабарлама-мәтіндер, сипаттама-мәтіндер мен талқылама-мәтіндерді жағын ауыстырып, толық, қысқаша, іріктеп мазмұндау, сұлбалар, кестелер, диаграммалар, хабарлау элементтері бар сипаттама-мәтіндер, талқылау элементттері бар хабарлама-мәтіндер, публицистикалық және ресми-іскери стилдегі мәтіндері (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар,өтініштер, шақырулар), өз пікірін білдіру, аргументтелген эссе, шығармашылық жұмыстар (200-250 сөз), белгілі бір әлеуметтік рөлі мен тілдік тәртібін таңдау, мәндік, деректік, логикалық кемшіліктерін түзету, мәтінді редакциялау, жекелеген сөйлемдердің немесе мәтін үзінділерінің құрылымын өзгерту;

4) әдеби тіл нормаларын сақтау: ызың дауыссыздардан кейінгі дауыстылар және Ц, әртүрлі сөз таптарымен бірге НЕ, етістіктердің жалғаулары, әр сөз таптарының жұрнақтары, паронимдер, терминдер, аллегория, инверсия, анафора, етістік және оның түрлері, көмекші сөздер, етістік нормалары, дара анықтауыш пен пысықтауыш қатысқан жай сөйлемдердің тыныс белгілері.

3 тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

16. Бағдарламада оқу мақсаттары кодталған. Кодта бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бағдарламаның бөлімшесін, төртінші сан оқу мақсатының нөмірін көрсетеді. Мысалы, 7.2.1.4 кодында "7" – сынып, "2.1" – бөлімше, "4" – оқу мақсатының нөмірленуі.

17. Оқу мақсаттарының жүйесі әр сыныпқа арналған бөлімдермен жазылған:

1) тыңдалым және айтылым:

Білім алушылар:
Бөлімше	7-сынып
1. Мәтіннің мазмұнын түсіну	7.1.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша, белгілі және белгісіз ақпаратты таба отырып, мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну
2. Негізгі ойды анықтау	7.1.2.1 құрылымына сүйене отырып негізгі ойды анықтау
3. Тыңдалған материалды мазмұндау	7.1.3.1 мәтінді өзгерте отырып толық, қысқаша, іріктеп мазмұндау (хабарлау, сипаттау)
4.Оқиғаларды болжау	7.1.4.1 мәтіннің негізгі ойына сүйене отырып, мазмұнын болжау
5. Диалогке қатысу	7.1.5.1 өз көзқарасын дәлелдей отырып, ұсынылған проблема бойынша диалогке қатысу
6. Тыңдалған материалды бағалау	7.1.6.1 тыңдалған материалды мазмұны, материалды баяндау логикасы мен құрылымы, назарын аудару үшін тілдік құралдарды қолдану тұрғысынан бағалау
7. Монолог құрастыру	7.1.7.1 жоспар, сұлба, иллюстрациялар, жарнама роликтері негізінде кемінде 2 тақырыпшадан тұратын дәлелді монолог құру (сипаттау, хабарлау); 7.1.7.2 орфоэпиялық нормаларды сақтау

2) оқылым:

Білім алушылар:
Бөлімше	7-сынып
1. Ақпаратты түсіну	7.2.1.1 негізгі және қосымша ақпаратты таба отырып, бөлікке бөлінген және бөлінбеген мәтіндердегі негізгі ақпаратты түсіну
2. Мәтіннің құрылымдық бөліктерін анықтау және негізгі ойды анықтау	7.2.2.1 негізгі ойды ашатын құрылымдық бөліктерін және олардың элементтерін (сөйлемдер, абзацтар) анықтау
3. Оқылған мәтіннен лексикалық және синтаксистік бірліктерді қолдануды түсіну	7.2.3.1 мәтіндегі жекелеген сөздердің және пікірлердің ашық және жасырын (мәтінішіндегі) мәнін, паронимдерді, кірмесөздерді, қайталауларды, сөйлемдегі сөздердің тура және керісінше тәртібін және қолданылуын түсіну
4.Мәтіндердің түрлері мен стильдерін анықтау	7. 2.4.1 аралас мәтін түрлерін анықтау және оларға тән белгілерін ажырату, публицистикалық және ресми-іскери стильдегі (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар, өтініштер, шақырулар) мәтіндердің тілдік және жанрлық ерекшеліктерін анықтау
5.Сұрақтарды құрастыру және бағалау	7.2.5.1 қорытындылар мен нәтижелер негізінде түрлі сұрақтар құрастыру
6. Оқылым түрлерін қолдану	7.2.6.1 оқылым түрлерін қолдану, соның ішінде іздестіре оқу
7. Әртүрлі дереккөздерден ақпараттар табу	7.2.7.1 фактілер мен пікірлерді ажырата отырып, түрлі дереккөздерден ақпараттар табу
8. Мәтіндерді салыстырмалы талдау	7.2.8.1 композициясы мен тілдік ерекшеліктерін ескере отырып түрлі мәтіндердің стилистикалық ерекшеліктерін, мақсаттары мен мақсатты аудиториясын (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар, өтініштер, шақырулар, ақпараттар) салыстыру

3) жазылым:

Білім алушылар:
Бөлімше	7-сынып
1. Жоспар құру	7.3.1.1 қарапайым және күрделі жоспар құру, шығармаға жоспарға сәйкес материал жинау
2. Тыңдалған, оқылған және аудиовизуалды материалдың мазмұндау	7.3.2.1 хабарлама-мәтіндердің, сипаттама-мәтіндердің және талқылау-мәтіндерінің мазмұнын жағын өзгертіп, толық, қысқаша, іріктеп баяндау
3. Әртүрлі формаларды қолдана отырып мәтіндер жазу	7.3.3.1 ақпаратты әртүрлі сызбалар, кестелер, диаграммалар түрінде ұсыну
4. Әртүрлі типтегі және стильдегі мәтіндерді құрастыру	7.3.4.1 публицистикалық және ресми-іскери стильдегі (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар, өтініштер, шақырулар) мақсатты аудиторияны ескере және өз пікірін білдіре отырып, хабарлау элементтері бар сипаттама-мәтін, талқылау элементтері бар хабарлама жазу
5. Эссе жазу	7.3.5.1 мәселеге және/немесе автор ұстанымына деген көзқарасыңызды білдіре отырып, мәтін негізінде аргументативті эссе жазу
6. Шығармашылық хат	7.3.6.1 белгілі бір әлеуметтік рөл мен сөйлеу мінез-құлқын таңдай отырып, шығармашылық жұмыстар (110-130 сөз) жазу
7. Мәтіндерді түзету және редакциялау	7.3.7.1 мағыналық, нақты, логикалық кемшіліктерді түзете отырып, мәтінді түзету; мәтіннің жеке сөйлемдерінің немесе фрагменттерінің құрылымын өзгерте отырып, мәтінді редакциялау

4) әдеби тіл нормаларын сақтау:

Білім алушылар:
Бөлімше	7-сынып
1.Орфографиялық нормаларды сақтау	7.4.1.1 ызың дауыссыздардан кейінгі дауыстыларды және Ц, әртүрлі сөз таптарымен бірге НЕ, етістіктердің жалғауларын, әр сөз таптарының жұрнақтарын дұрыс жазу
2. Лексикалық нормаларды сақтау	7.4.2.1 паронимдерді, терминдерді, аллегорияны, инверсияны, анафораны қолдану
3. Грамматикалық нормаларды сақтау	7.4.3.1 етістік және оның түрлерін, көмекші сөздерді қолдану; 7.4.3.2 етістікті нормаларын сақтау
4. Пунктуациялық нормаларды сақтау	7.4.4.1 дара анықтауыш пен пысықтауыш қатысқан жай сөйлемдердің тыныс белгілерін қолдану

18. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 7-сыныбына арналған "Орыс тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген Үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес іске асырылады.

19. Тоқсандағы бөлімдер мен бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 7-сыныбына арналған
"Орыс тілі" оқу пәнінен оқу
жүктемесі төмендетілген үлгілік
оқу бағдарламасына қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-сыныбына арналған "Орыс тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар (оқыту орыс тілінде)

Тақырып. Бөлім	Тілдік дағдылар	Лексико-грамматикалық материал	Оқыту мақсаттары
		1-тоқсан
Климат климаттық өзгерістер. Морфология және орфография. Синтаксис және пунктуация.	Тыңдалым және айтылым	Морфология. Орфография. Етістіктер. Етістік жұрнақтарындағы дауысты дыбыстар. Есімше. Ц кейінгі И-Ы дауысты дыбыстар. Синтаксис. Пунктуация. Анықтауыш. Анықтауыштың тыныс белгілері.	7.1.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты таба отырып, мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну; 7.1.3.1 мәтінді өзгерте отырып толық, қысқаша, іріктеп мазмұндау (хабарлау) 7.1.4.1 мәтіннің негізгі ойына сүйене отырып, мазмұнын болжау
	Оқылым		7.2.1.1 негізгі және қосымша ақпаратты таба отырып, бөлікке бөлінген және бөлінбеген мәтіндердегі негізгі ақпаратты түсіну; 7.2.6.1 оқылым түрлерін қолдану, соның ішінде іздестіре оқу
	Жазылым		7.3.2.1 хабарлама-мәтіндердің, сипаттама-мәтіндердің және талқылау-мәтіндерінің мазмұнын жағын өзгертіп, толық, қысқаша, іріктеп баяндау; 7.3.3.1 ақпаратты әртүрлі сызбалар, кестелер, диаграммалар түрінде ұсыну
	Әдеби тіл нормаларын сақтау		7.4.1.1 ызың дауыссыздардан кейінгі дауыстыларды және Ц, әртүрлі сөз таптарымен бірге НЕ, етістіктердің жалғауларын, әр сөз таптарының жұрнақтарын дұрыс жазу 7.4.4.1 дара анықтауыш пен пысықтауыш қатысқан жай сөйлемдердің тыныс белгілерін қолдану
Салт-дәстүрлер. Морфология және орфография. Синтаксис және пунктуация.	Тыңдалым және айтылым	Морфология. Орфография. Етістік түрлері. Көсемше. Көсемше жұрнақтары. НЕ- нің етістіктермен қолданысы. Синтаксис. Пунктуация. Дара анықтауыш. Анықтауыштың тыныс белгілері.	7.1.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты таба отырып, мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну; 7.1.3.1 мәтінді өзгерте отырып толық, қысқаша, іріктеп мазмұндау (хабарлау)
	Оқылым		7.2.1.1 негізгі және қосымша ақпаратты таба отырып, бөлікке бөлінген және бөлінбеген мәтіндердегі негізгі ақпаратты түсіну; 7.2.5.1 қорытындылар мен нәтижелер негізінде түрлі сұрақтар құрастыру; 7.2.6.1 оқылым түрлерін қолдану, соның ішінде іздестіре оқу
	Жазылым		7.3.1.1 қарапайым және күрделі жоспар құру, шығармаға жоспарға сәйкес материал жинау; 7.3.2.1 хабарлама-мәтіндердің, сипаттама-мәтіндердің және талқылау-мәтіндерінің мазмұнын жағын өзгертіп, толық, қысқаша, іріктеп баяндау
	Әдеби тіл нормаларын сақтау		7.4.1.1 ызың дауыссыздардан кейінгі дауыстыларды және Ц, әртүрлі сөз таптарымен бірге НЕ, етістіктердің жалғауларын, әр сөз таптарының жұрнақтарын дұрыс жазу; 7.4.4.1 дара анықтауыш пен пысықтауыш қатысқан жай сөйлемдердің тыныс белгілерін қолдану
		2-тоқсан
Білім: әлем және шет тілдері. Морфология және орфография.	Тыңдалым және айтылым	Лексика. Паронимдер. Орфография. НЕ- нің етістіктермен жазылуы. Етістіктің райлары. .	7.1.2.1 құрылымына сүйене отырып негізгі ойды анықтау; 7.1.7.1 жоспар, сұлба, иллюстрациялар, жарнама роликтері негізінде кемінде 2 тақырыпшадан тұратын дәлелді монолог құру (сипаттау, хабарлау);
	Оқылым		7.2.2.1 негізгі ойды ашатын құрылымдық бөліктерін және олардың элементтерін (сөйлемдер, абзацтар) анықтау; 7.2.7.1 фактілер мен пікірлерді ажырата отырып, түрлі дереккөздерден ақпараттар табу
	Жазылым		7.3.1.1 қарапайым және күрделі жоспар құру, шығармаға жоспарға сәйкес материал жинау; 7.3.5.1 мәселеге және/немесе автор ұстанымына деген көзқарасыңызды білдіре отырып, мәтін негізінде аргументативті эссе жазу
	Әдеби тіл нормаларын сақтау		7.4.2.1 паронимдерді қолдану; 7.4.3.1 етістік және оның түрлерін, көмекші сөздерді қолдану;
Жыл мезгілдері. Морфология орфография.	Тыңдалым және айтылым	Орфография. Сөйлеу мәдениеті НЕ есімшелермен қолданылуы. Аллегория. Морфология. Шартты рай етістіктері. Демеуліктер. Демеулік түрлері. Сөйлеуде демеуліктердіңқолданылуы. Жалғаулықтар. Ыңғайлас және бағынысты жалғаулықтар. Предлогтер. Синтаксис. Келісілетін және келісілмейтін анықтауыштар.	7.1.2.1 құрылымына сүйене отырып негізгі ойды анықтау; 7.1.4.1 мәтіннің негізгі ойына сүйене отырып, мазмұнын болжау
	Оқылым		7.2.2.1 негізгі ойды ашатын құрылымдық бөліктерін және олардың элементтерін (сөйлемдер, абзацтар) анықтау; 7.2.3.1 мәтіндегі жекелеген сөздердің және пікірлердің ашық және жасырын (мәтінішіндегі) мәнін, паронимдерді, кірмесөздерді, қайталауларды, сөйлемдегі сөздердің тура және керісінше тәртібін және қолданылуын түсіну
	Жазылым		7.3.1.1 қарапайым және күрделі жоспар құру, шығармаға жоспарға сәйкес материал жинау; 7.3.3.1 ақпаратты әртүрлі сызбалар, кестелер, диаграммалар түрінде ұсыну 7.3.6.1 белгілі бір әлеуметтік рөл мен сөйлеу мінез-құлқын таңдай отырып, шығармашылық жұмыстар (110-130 сөз) жазу
	Әдеби тіл нормаларын сақтау		7.4.2.1 паронимдерді, терминдерді, аллегорияны, инверсияны, анафораны қолдану; 7.4.3.1 етістік және оның түрлерін, көмекші сөздерді қолдану
		3-тоқсан
Жастар мәдениеті. Морфология және орфография. Синтаксис пунктуация.	Тыңдалым және айтылым	Орфография. Сөйлеу мәдениеті. НЕ және НИ-дің әртүрлі сөз таптарымен жазылуы. Инверсия. Салыстыру. Пунктуация (салыстырмалы айналымдардың оқшаулауы)	7.1.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша, белгілі және белгісіз ақпаратты таба отырып, мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну; 7.1.5.1 өз көзқарасын дәлелдей отырып, ұсынылған проблема бойынша диалогке қатысу
	Оқылым		7.2.2.1 негізгі ойды ашатын құрылымдық бөліктерін және олардың элементтерін (сөйлемдер, абзацтар) анықтау; 7.2.5.1 қорытындылар мен нәтижелер негізінде түрлі сұрақтар құрастыру
	Жазылым		7.3.5.1 мәселеге және/немесе автор ұстанымына деген көзқарасыңызды білдіре отырып, мәтін негізінде аргументативті эссе жазу; 7.3.7.1 мағыналық, нақты, логикалық кемшіліктерді түзете отырып, мәтінді түзету; мәтіннің жеке сөйлемдерінің немесе фрагменттерінің құрылымын өзгерте отырып, мәтінді редакциялау
	Әдеби нормаларды сақтау		7.4.1.1 ызың дауыссыздардан кейінгі дауыстыларды және Ц, әртүрлі сөз таптарымен бірге НЕ, етістіктердің жалғауларын, әр сөз таптарының жұрнақтарын дұрыс жазу ; 7.4.2.1 инверсияны қолдану
Қорғансыз азаматтарды әлеуметтік қорғау мәселелері. Морфология.	Тыңдалым және айтылым	Сөйлеу мәдениеті. Ресми-іскери стиль. Анафора. Бұйрық рай етістіктері. Етістіктің басқару нормалары.	7.1.6.1 тыңдалған материалды мазмұны, материалды баяндау логикасы мен құрылымы, назарын аудару үшін тілдік құралдарды қолдану тұрғысынан бағалау; 7.1.7.1 жоспар, сұлба, иллюстрациялар, жарнама роликтері негізінде кемінде 2 тақырыпшадан тұратын дәлелді монолог құру (сипаттау, хабарлау)
	Оқылым		7.2.3.1 мәтіндегі жекелеген сөздердің және пікірлердің ашық және жасырын (мәтінішіндегі) мәнін, паронимдерді, кірмесөздерді, қайталауларды, сөйлемдегі сөздердің тура және керісінше тәртібін және қолданылуын түсіну; 7.2.4.1 аралас мәтін түрлерін анықтау және оларға тән белгілерін ажырату, публицистикалық және ресми-іскери стильдегі (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар, өтініштер, шақырулар) мәтіндердің тілдік және жанрлық ерекшеліктерін анықтау
	Жазылым		7.3.4.1 публицистика лық және ресми-іскери стильдег (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар, өтініштер, шақырулар) мақсатты аудиторияны ескере және өз пікірін білдіре отырып, хабарлау элементтері бар сипаттама-мәтін, талқылау элементтері бар хабарлама жазу; 7.3.7.1 мағыналық, нақты, логикалық кемшіліктерді түзете отырып, мәтінді түзету; мәтіннің жеке сөйлемдерінің немесе фрагменттерінің құрылымын өзгерте отырып, мәтінді редакциялау
	Әдеби нормаларды сақтау		7.4.2.1 анафораны қолдану; 7.4.3.1 етістік және оның түрлерін, көмекші сөздерді қолдану
Дұрыс тамақтану. Морфология және орфография.	Тыңдалым және айтылым	Лексика Терминдер. Морфология. Орфография. Жақсыз етістіктер. Етістік түрлері. Көсемше жұрнақтарын дұрыс қолдану	7.1.5.1 өз көзқарасын дәлелдей отырып, ұсынылған проблема бойынша диалогке қатысу; 7.1.6.1 тыңдалған материалды мазмұны, материалды баяндау логикасы мен құрылымы, назарын аудару үшін тілдік құралдарды қолдану тұрғысынан бағалау
	Оқылым		7.2.2.1 негізгі ойды ашатын құрылымдық бөліктерін және олардың элементтерін (сөйлемдер, абзацтар) анықтау; 7.2.4.1 аралас мәтін түрлерін анықтау және оларға тән белгілерін ажырату, публицистикалық және ресми-іскери стильдегі (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар, өтініштер, шақырулар) мәтіндердің тілдік және жанрлық ерекшеліктерін анықтау; 7.2.5.1 қорытындылар мен нәтижелер негізінде түрлі сұрақтар құрастыру
	Жазылым		7.3.4.1 публицистикалық және ресми-іскери стильдегі (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар, өтініштер, шақырулар) мақсатты аудиторияны ескере және өз пікірін білдіре отырып, хабарлау элементтері бар сипаттама-мәтін, талқылау элементтері бар хабарлама жазу; 7.3.7.1 мағыналық, нақты, логикалық кемшіліктерді түзете отырып, мәтінді түзету; мәтіннің жеке сөйлемдерінің немесе фрагменттерінің құрылымын өзгерте отырып, мәтінді редакциялау
	Әдеби нормаларды сақтау		7.4.1.1 ызың дауыссыздардан кейінгі дауыстыларды және Ц, әртүрлі сөз таптарымен бірге НЕ, етістіктердің жалғауларын, әр сөз таптарының жұрнақтарын дұрыс жазу; 7.4.2.1 терминдерді қолдану
4-тоқсан
Жеңіс күні. Синтаксис және пунктуация.	Тыңдалым және айтылым	Морфология. Етістіктің басқару нормалары. Синтаксис. Пунктуация. Оқшауланған пысықтауыш. Пысықтауыштың тыныс белгілері.	7.1.2.1 құрылымына сүйене отырып негізгі ойды анықтау; 7.1.5.1 өз көзқарасын дәлелдей отырып, ұсынылған проблема бойынша диалогке қатысу
	Оқылым		7.2.7.1 фактілер мен пікірлерді ажырата отырып, түрлі дереккөздерден ақпараттар табу; 7.2.8.1 композициясы мен тілдік ерекшеліктерін ескере отырып түрлі мәтіндердің стилистикалық ерекшеліктерін, мақсаттары мен мақсатты аудиториясын (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар, өтініштер, шақырулар, ақпараттар) салыстыру
	Жазылым		7.3.5.1 мәселеге және/немесе автор ұстанымына деген көзқарасыңызды білдіре отырып, мәтін негізінде аргументативті эссе жазу; 7.3.7.1 мағыналық, нақты, логикалық кемшіліктерді түзете отырып, мәтінді түзету; мәтіннің жеке сөйлемдерінің немесе фрагменттерінің құрылымын өзгерте отырып, мәтінді редакциялау
	Әдеби нормаларды сақтау		7.4.3.1 етістік және оның түрлерін, көмекші сөздерді қолдану; 7.4.4.1 дара анықтауыш пен пысықтауыш қатысқан жай сөйлемдердің тыныс белгілерін қолдану
Егер мен әлемді билесем... Синтаксис және пунктуация.	Тыңдалым және айтылым	Синтаксис. Пунктуация. Оқшауланған қосымшалар. Оқшауланған пысықтауыштың тыныс белгілері. Аллегория. Инверсия.	7.1.4.1 мәтіннің негізгі ойына сүйене отырып, мазмұнын болжау; 7.1.5.1 өз көзқарасын дәлелдей отырып, ұсынылған проблема бойынша диалогке қатысу; 7.1.6.1 тыңдалған материалды мазмұны, материалды баяндау логикасы мен құрылымы, назарын аудару үшін тілдік құралдарды қолдану тұрғысынан бағалау
	Оқылым		7.2.3.1 мәтіндегі жекелеген сөздердің және пікірлердің ашық және жасырын (мәтінішіндегі) мәнін, паронимдерді, кірмесөздерді, қайталауларды, сөйлемдегі сөздердің тура және керісінше тәртібін және қолданылуын түсіну; 7.2.4.1 аралас мәтін түрлерін анықтау және оларға тән белгілерін ажырату, публицистикалық және ресми-іскери стильдегі (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар, өтініштер, шақырулар) мәтіндердің тілдік және жанрлық ерекшеліктерін анықтау 7.2.8.1 композициясы мен тілдік ерекшеліктерін ескере отырып түрлі мәтіндердің стилистикалық ерекшеліктерін, мақсаттары мен мақсатты аудиториясын (түсіндірме жазба, қолхат, ереже, құттықтау, нұсқаулық, жазба, сұхбат, күнделік, блог, хаттар, өтініштер, шақырулар, ақпараттар) салыстыру
	Жазылым		7.3.6.1 белгілі бір әлеуметтік рөл мен сөйлеу мінез-құлқын таңдай отырып, шығармашылық жұмыстар (110-130 сөз) жазу; 7.3.7.1 мағыналық, нақты, логикалық кемшіліктерді түзете отырып, мәтінді түзету; мәтіннің жеке сөйлемдерінің немесе фрагменттерінің құрылымын өзгерте отырып, мәтінді редакциялау
	Әдеби нормаларды сақтау		7.4.3.1 етістік және оның түрлерін, көмекші сөздерді қолдану; 7.4.4.1 дара анықтауыш пен пысықтауыш қатысқан жай сөйлемдердің тыныс белгілерін қолдану

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 614-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 8-9-сыныптарына арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде)

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. Қазақ әдебиеті пәні бағдарламасының басты бағыты – білім алушылардың ақыл-ой қабілеті мен тұлғалық қасиеттерінің қалыптасуына, тілдік-эстетикалық талғамдарының дамуына, коммуникативтік құзыреттіліктерінің жетілдірілуіне іргетас қалап, өмірлік дағдыларын шыңдауына, өздігінен білім алуларына мүмкіндік туғызу. Білім алушыларды ұлттық мәдениет пен әдеби мұраларды түсінуге, қазіргі заманғы әдебиетті бағалай білуге үйретеді. Бағдарламада әдеби-теориялық ұғымдар, талдауға, бағалау мен салыстыруға негізделген адамзаттың мәңгілік сұрақтары, қазіргі заманғы дилеммалар, мәселелер қарастырылған.

3. Қазақ әдебиеті бағдарламасының мақсаты – білім алушыларды креативті ойлауға бағыттау, өз халқының тарихын, дәстүрін, әдебиеті мен мәдениетін ұлттық құндылық ретінде бағалай алатын, ұлттық әдеби мұраны терең игеріп, сол негізде еліне қызмет ете алатын, сыни ойлай алатын, өркениеттi қоғамға сай парасатты тұлға қалыптастыру. Білім алушылардың ойларын ауызша еркін жеткізуіне және жаза білуіне қолдау көрсету, дәлелдер келтіру, салыстыру және анализ жасау, бағалау дағдыларын қалыптастыру, білім алушыларға жанрларды меңгерту.

4. Теориялық материалдар оқушының қазақ әдебиеті туралы ұғымдарын кеңейтуге, әдебиет туралы дүниетанымын қалыптастыруға және адамзатқа ортақ ойларды, дилеммаларды, мінездерді зерттеуге мүмкіндік береді. Қазақ әдебиеті білім деңгейі, ой-өрісі дамыған, әдеби тіл және әдеби формалар арқылы өз ойын еркін жеткізе алатын, туындаған мәселелерді шеше білетін өмірге бейім ұрпақ тәрбиелейді.

5. Қазақ әдебиеті пәнін оқу арқылы білім алушылар:

қазақ әдебиетінің құндылық ретіндегі болмысын, ұлттық мәдениеттегі маңызды орнын құрметтейді және бағалайды;

қазақ әдебиетінің мәдениетаралық қарым-қатынастағы рөлін, қазақ халқының қалыптасқан тарихын, алға қойған міндеттерін, жеңістерін, мәселелерін, қарама-қайшылық пен қиындықтарын анықтайды және түсінеді;

түрлі жағдайларға бейімделе білу және өздігінен шешім қабылдау дағдыларын қалыптастырады;

заманауи, ғылыми және қоғамдық дамуға сәйкес дүниетанымын дамытады.

2-тарау. "Қазақ әдебиеті" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

6. Қазақ әдебиеті" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 8-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

2) 9-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат.

7. "Қазақ әдебиеті" пәндік білімнің мазмұны бөлімдерге бөлінген: түсіну және жауап беру, анализ және интерпретация,бағалау және салыстырмалы анализ, сонымен қатар, дағдыларды қалыптастыратын бөлімшелерден тұрады. Бағдарламаның бұл бөлімі пән бойынша оқу мақсаттарынан тұрады.

8. "Түсіну және жауап беру" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

көркем шығарма мазмұны мен пішіні;

әдеби шығарманың тұжырымдамасы;

көркем шығармадағы образ;

шығарма үзінділерімен жұмыс.

9. "Анализ және интерпретация" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

әдеби шығарманың композициясы;

автор бейнесі;

көркем шығарманың тілі;

шығармашылық жұмыс.

10. "Бағалау және салыстыру" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

тарихи және көркемдік құндылығы;

заманауилығы мен жаңашылдығы;

әдеби эссе;

әдеби сын.

11. 8-сыныпқа арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) түсіну және жауап беру:

шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілер, эпилог, прологтар, әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу, көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулер, көркем шығармалардан алған үзінділерді орынды қолдану;

2) анализ және интерпретация:

композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау, автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісі, шығармадағы көркемдегіш құралдары: психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис қолданысы, автор стилі, шығармадан алған үзінділерді өңдеп креативті жазу;

3) бағалау және салыстыру:

шығарманың тақырыбы мен идеясы, тарихи және көркемдік құндылығы, шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстыру, жаңашылдығы, шығарманың көркемдік-идеялық құндылығының гуманистік тұрғысы, әдеби эссе, шығармада жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу.

12. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

1) Қорқыт "Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр", Қорқыттың нақыл сөздері;

2) Ахмет Йассауи "Даналық кітабы";

3) Ақтамберді жыраудың "Күлдір-күлдір кісінетіп", "Балаларыма өсиет" толғаулары;

4) Шалкиіз жырау "Би Темірге бірінші толғауы";

5) Мұрат Мөңкеұлы "Үш қиян", "Сарыарқа" өлеңдері;

6) Ш.Құдайбердіұлы "Еңлік- Кебек" поэмасы, "Жастарға" өлеңі;

7) М.Дулатов "Бақытсыз Жамал" романы;

8) Б.Момышұлы "Ұшқан ұя" әңгімесі;

9) Д.Исабеков " Әпке" драмасы;

10) М.Мақатаев "Аққулар ұйықтағанда" поэмасы;

11) Т.Ахтанов "Күй аңызы" әңгімесі;

12) Ж.Сахиев "Айдағы жасырынбақ" фантастикалық әңгімесі;

13) Р.Мұқанова "Мәңгілік бала бейне" әңгімесі.

13. 9-сыныпқа арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) түсіну және жауап беру:

әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау, әдеби шығармадағы психологизм, көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесі, көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану;

2) анализ және интерпретация:

эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдар, автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөлі, шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлері, автор стилі, автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу;

3) бағалау және салыстыру:

шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстыру, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау, шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру, әдеби эссе жазу, әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдау, шағын сын мақала жазу.

14. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:

1) Ж. Баласағұн "Құтты білік";

2) Шешендік өнер: Майқы би мен Мөңке бидің шешендік сөздері, Әнет баба "Не арсыз? Не ғайып? Не даусыз?";

3) Төле би "Ердің бақыты –әйел", Әйтеке би "Қасқакөл дауы", Қазыбек би "Кім жақын? Не қымбат? Не қиын?";

4) Бұқар жырау "Тілек", "Әй, Абылай, Абылай";

5) "Біржан-Сара" айтысы;

6) Нысанбай жырау "Кенесары – Наурызбай";

7) Махамбет Өтемісұлы "Махамбеттің Баймағамбетке айтқаны", "Мен, мен, мен едім";

8) Ш.Уәлиханов "Ыстықкөл күнделігі";

9) І.Жансүгіров "Құлагер" поэмасы;

10) Б.Майлин "Шұғаның белгісі" хикаят;

11) Ғ.Мүсірепов "Ұлпан" романы;

12) Т.Айбергенов "Сағыныш", Ф.Оңғарсынова "Өлең, мен сені аялап өтем";

13) Н.Айтұлы "Бәйтерек" поэмасы;

14) Қажығали Мұхамбетқалиев "Тар кезең" романы.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

15. Бағдарламада "оқыту мақсаттары" сан мен әріптен тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар сәйкесінше бөлім мен бөлімшенің ретін, төртінші сан бөлімшедегі оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. 7.2.1.2 кодында: "7" – сынып, "2.1." – бөлім мен бөлімше, "2" – оқыту мақсатының реттік саны.

16. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:

1) түсіну және жауап беру:

	8-сынып	9-сынып
1.Көркем шығарманың мазмұны мен пішіні	8.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог,прологтарды анықтау	9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композиция лық талдау жасау
2.Әдеби шығарманың тұжырымда масы	8.1.2.1 әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу	9.1.2.1 әдеби шығарма дағы психологизмді анықтау
3.Көркем шығармада ғы образ	8.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу	9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау
4.Шығарма үзінділерімен жұмыс	8.1.4.1 көркем шығармалар дан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану	9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

2) анализ және интерпретация:

	8-сынып	9-сынып
1.Әдеби шығарманың композиция сы	8.2.1.1 композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау	9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау
2. Автор бейнесі	8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау	9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастыру шы ретіндегі рөліне талдау жасау
3.Көркем шығарманың тілі	8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психология лық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау	9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру
4. Шығармашы лық жұмыс	8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп креативті жазу	9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу

3) бағалау және салыстыру:

	8-сынып	9-сынып
1.Тарихи және көркемдік құндылығы	8.3.1.1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалар мен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау	9.3.1.1 шығарма ны басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салысты рып, тарихи және көркемдік құндылы ғын бағалау
2.Заманауи лығы мен жаңашылды ғы	8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтар ды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру	9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтасты ғы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру
3. Әдеби эссе	8.3.3.1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу	9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу
4.Әдеби сын	8.3.4.1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу	9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілері мен салыстыра талдап, шағын сыни мақала жазу

17. Осы оқу бағдарлама қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 8-9-сыныптарына арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

	Негізгі орта білім беру
	деңгейінің 8-9-сыныптарына арналған "Қазақ әдебиеті" оқу пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасына қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 8-9-сыныптарына арналған "Қазақ әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар (оқыту қазақ тілінде)

1) 8-сынып:

Оқу жоспарында ғы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Сөйлеу қызметінің түрлері	Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті
1-тоқсан
Дананың сөзі – ақылдың көзі	Қорқыт "Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр", Қорқыттың нақыл сөздері, Ахмет Йассауи "Даналық кітабы", Ақтамберді жырау "Күлдір-күлдір кісінетіп", "Балаларыма өсиет", Шалкиіз жырау "Би Темірге бірінші толғауы"	Түсіну және жауап беру	8.1.2.1 әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу; 8.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу; 8.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану
		Анализ және интерпретация	8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау; 8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау; 8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп креативті жазу
		Бағалау және салыстыру	8.3.1.1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау; 8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру; 8.3.3.1 шығарманың көркемдік- идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу
2-тоқсан
Көркем әдебиет және эпикалық сарын	Мұрат Мөңкеұлы "Үш қиян", "Сарыарқа", Ш.Құдайбердіұлы "Еңлік- Кебек" поэмасы, "Жастарға" өлеңі	Түсіну және жауап беру	8.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау; 8.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу; 8.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану
		Анализ және интерпретация	8.2.1.1 композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау; 8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау; 8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау; 8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп креативті жазу
		Бағалау және салыстыру	8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру; 8.3.3.1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу; 8.3.4.1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу
3-тоқсан
Махаббат және абырой	М.Дулатов "Бақытсыз Жамал" романы, Б.Момышұлы "Ұшқан ұя" әңгімесі, Д.Исабеков "Әпке" драмасы, М.Мақатаев "Аққулар ұйықтағанда" поэмасы	Түсіну және жауап беру	8.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау; 8.1.2.1 әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу; 8.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу
		Анализ және интерпретация	8.2.1.1 композицияны тұтастан бөлшеккке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау; 8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау; 8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау
		Бағалау және салыстыру	8.3.1.1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау; 8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру; 8.3.3.1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу
4-тоқсан
Қиял мен шындық	Т.Ахтанов "Күй аңызы" әңгімесі, Ж.Сахиев "Айдағы жасырынбақ", "Дабыл" фантастикалық әңгімелері, Р. Мұқанова "Мәңгілік бала бейне"	Түсіну және жауап беру	8.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау; 8.1.2.1 әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу; 8.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану
		Анализ және интерпретация	8.2.1.1 композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау; 8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау; 8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп креативті жазу
		Бағалау және салыстыру	8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру; 8.3.3.1 шығарманың көркемдік- идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу; 8.3.4.1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу

2) 9-сынып:

Оқу жоспарында ғы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Сөйлеу қызметінің түрлері	Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті
1-тоқсан
Атадан қалған асыл сөз	Ж. Баласағұн "Құтты білік", Шешендік өнер: Майқы би мен Мөңке бидің шешендік сөздері, Әнет баба "Не арсыз? Не ғайып? Не даусыз?", Төле би "Ердің бақыты –әйел", Әйтеке би "Қасқакөл дауы", Қазыбек би "Кім жақын? Не қымбат? Не қиын?", Бұқар жырау "Тілек", "Әй, Абылай, Абылай", "Біржан-Сара" айтысы	Түсіну және жауап беру	9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау; 9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау; 9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану
		Анализ және интерпретация	9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау; 9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру; 9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу
		Бағалау және салыстыру	9.3.1.1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау; 9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру; 9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу; 9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сыни мақала жазу
2-тоқсан
Тарихи шындық пен көркемдік шешім	Нысанбай жырау "Кенесары – Наурызбай", Махамбет Өтемісұлы "Махамбеттің Баймағамбетке айтқаны", " Мен, мен, мен едім", Ш.Уәлиханов "Ыстықкөл күнделігі"	Түсіну және жауап беру	9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау; 9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау; 9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау; 9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану
		Анализ және интерпретация	9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау; 9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру; 9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу
		Бағалау және салыстыру	9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру; 9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу
3-тоқсан
Адам жанының құпиясы	І.Жансүгіров "Құлагер" поэмасы, Б.Майлин "Шұғаның белгісі" хикаяты, Ғ.Мүсірепов "Ұлпан" романы, Т.Айбергенов "Сағыныш", Ф.Оңғарсынова "Өлең, мен сені аялап өтем"	Түсіну және жауап беру	9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау; 9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау; 9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау; 9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану
		Анализ және интерпретация	9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау; 9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау; 9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру
		Бағалау және салыстыру	9.3.1.1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау; 9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу; 9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сыни мақала жазу
4-тоқсан
Мәңгілік Ел – мәңгілік мұрат	Н.Айтұлы "Бәйтерек" поэмасы, Қ.Мұхамбетқалиев "Тар кезең" романы	Түсіну және жауап беру	9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау; 9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау; 9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау; 9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану
		Анализ және интерпретация	9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау; 9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау; 9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру; 9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу
		Бағалау және салыстыру	9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру; 9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 615-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 8-9-сыныптарына арналған "Орыс әдебиеті" пәні бойынша оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту орыс тілінде)

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. "Орыс әдебиеті" пәнін оқытудың мақсаты - адамның рухани құндылықтарын көркемдік шығармаларды қабылдау мен талдау арқылы қалыптастыру, әлемді және жеке таңдау негізінде өз білімін, дағдыларын және білімін қолдануға қабілетті құзыретті оқырмандарды тәрбиелеу.

3. "Орыс әдебиеті" академиялық пәнін оқытудың міндеттері:

1) орыс, қазақ және әлем әдебиеті мен мәдениеті негізінде табысты әлеуметтік бейімделуге ықпал ететін білім мен білік дағдыларды қалыптастыру;

2) көркем әдебиет туындылардағы автордың ойын тереңірек түсінуге мүмкіндік беретін әдеби тұжырымдамаларды меңгеруіне көмектесу;

3) туындыларды талдау негізінде логикалық және критикалық ойларды, сыни талдау, салыстыру, жалпылау, ұқсастықтар мен себеп-салдар байланысын қалыптастыру, құбылыстарды классификациялау, ой түю мен тұжырымдар жасау дағдыларын қалыптастыру;

4) әртүрлі жанрлардағы көркем туындыларды терең түсіну және талдау негізінде коммуникативтік дағдыларды дамыту.

2-тарау. "Орыс әдебиеті" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Орыс әдебиеті" оқу пәнінің оқу жүктемесінің көлемі:

1) 8 – сыныпта-аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат;

2) 9 – сыныпта-аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат.

5. "Орыс әдебиеті" пәні бойынша бағдарламаның мазмұны оқыту бөлімдері бойынша ұйымдастырылған. Бөлімдер күтілетін нәтижелер түрінде сыныптар бойынша оқыту мақсаттарын қамтитын бөлімшелерден тұрады: дағды немесе дағды, білім немесе түсіну.

6. Жүйелі түрде ұйымдастырылған әрбір бөлімшелердің ішкі білім беру мақсаты: мұғалімдердің өз жұмыстарын жоспарлау және оқушылардың жетістігін бағалау, сонымен қатар оларды оқытудың келесі кезеңдері туралы ақпараттандыру:

7. Оқыту пәнінің базалық мазмұны 3 бөлімнен тұрады: "Мәтінді түсіну және жауап беру", "Мәтінді талдау және интерпретациялау", "Баға және салыстырмалы талдау".

8. "Мәтін бойынша түсіну және жауап беру" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) терминдерді түсіну;

2) көркем шығарманы түсіну;

3) жатқа оқу және дәйексөз табу;

4) жоспар құру;

5) мазмұнын айтып беру;

6) сұрақтарға жауап беру.

9. "Мәтінді талдау және түсіндіру" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) жанр;

2) тақырып және идея;

3) композиция;

4) эпизодтарды талдау;

5) кейіпкерлердің сипаттамасы;

6) шығарманың көркемдік әлемі әр түрлі формада;

7) автордың көзқарасы;

8) көркем-бейнелеу құралдары;

9) шығармашылық хат.

10. "Бағалау және салыстырмалы талдау" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) көркем шығарманы бағалау;

2) көркем туындыны басқа өнердің туындыларымен салыстыру;

3) әдеби шығармаларды салыстыру;

4) пікірлерді бағалау.

11. 8-сыныпқа арналған базалық мазмұн:

1) мәтін бойынша түсіну және жауап беру: әдеби бағыттағы романтизм және реализм, тарихи бейне (кейіпкер), трагедия, комедия, поэма, символ, психологиялық параллелизм, афоризм, эпиграф, прототип, өмірбаян, өнер туындысын түсіну, ашық және жасырын (сөздің астары) ақпараттардың айырмашылығы, мәтіннен өз бетінше тауып мәнерлеп оқу, туындының тақырыбын, дәйексөзді жоспарды ашатын дәйексөзді жатқа оқу, туындының мазмұнын немесе үзінділерін мазмұндау, әртүрлі дәйектемелерді қолдану, проблемалық сұраққа дәлелді жауап беру;

2) талдау және түсіндіру: жанрды (трагедия, комедия, поэма) және оның белгілерін анықтау, шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау, проблема туралы өз пікірін білдіру, шығарманың мәтінінде композиция элементтерін бөліп көрсету, кірістірілген эпизодтардың мәнін түсіндіру, шығармалардың эпизодтарын талдау, олардың сюжетті дамытудағы проблемалары мен рөлімен байланысын түсіндіру, шығарма кейіпкерлерінің, олардың іс-әрекеттерінің, мінез-құлық мотивтерінің сипаттамасы, бейнелер жүйесін, хронотопты, шығарманың құрылымын талдау және ақпаратты жинақтаудың әртүрлі тәсілдері (сызбалар, кестелер, интеллект-карталар, менталды карталар, диаграммалар), кейіпкерлерге авторлық қатынасты білдіру тәсілдері, кейіпкерлерді авторлық сипаттау тәсілдері, бейнелеу құралдары, оның ішінде дыбыс жазу және түс жазу, поэтикалық синтаксис фигуралары (риторикалық фигуралар, антитездер, перифразалар, инверсиялар, анафорлар, градация), әдеби тәсілдер (символ, психологиялық параллелизм, автобиографизм), шығармашылық жұмыстар жазу (әдеби кейіпкерге хат), кейіпкерге, оның іс-әрекеттеріне деген көзқарасты білдіру, бейнелеу құралдарын пайдалану;

3) бағалау және салыстырмалы талдау: шығарманы талқылауға қатысу, өз көзқарасын қорғау, кейіпкерлердің мінез-құлқын, іс-әрекетін, автордың ұстанымын бағалау, көркем шығарманы өнердің басқа түрлерінің туындыларымен салыстыру, өнердің әртүрлі түрлерінде бейнелер жасаудың ерекше құралдарына сипаттама беру, тақырып бойынша жақын орыс, қазақ және әлем әдебиеттерінің туындыларын (немесе үзінділерін) салыстыру, ұлттық мәдениеттің ерекшеліктерін ескере отырып, проблемалық жанрға талдау жасау, тақырыпты толық және терең ашу, композициялық бірлік және фактологиялық дәлдік тұрғысынан сөздерді (өзінің, сыныптастарының) ауызша және жазбаша бағалау.

12. Оқылатын шығармалар:

1) Жунусов (мұғалімнің таңдауы бойынша) "Первый вагон" - әңгімелер жинағы,

В.Астафьев "Фотография, на которой меня нет", А.Алексин "А тем временем где-то" (мұғалімнің таңдауы бойынша)

2) В. Распутин. "Уроки французского";

3) Ш. Айтматов. "Первый учитель", "Красное яблоко"

4) У. Шекспир. "Ромео мен Джульетта";

5) А.С. Пушкин. "Капитанская дочка";

6) 19 ғасыр ақындарының лирикасы;

7) О.О. Сулейменов. "Последнее слово акына Смета";

8) Н.В. Гоголь. "Ревизор";

9) А.П. Чехов. Әңгімелер (мұғалімнің таңдауы бойынша);

10) В. М. Шукшин. Әңгімелер (мұғалімнің таңдауы бойынша);

11) М.Ю. Лермонтов. "Мцыри";

12) А. Грин. "Алые паруса";

13) Антуан де Сент-Экзюпери. "Маленький принц";

14) М. Цветаева. Лирика;

15) А. Ахматова. "У самого моря".

13. 9-сыныпқа арналған базалық мазмұн:

1) мәтін бойынша түсіну және жауап беру: жанр, сонет, роман, киелі әңгіме, лирикалық шегіну, типизация, психологизм, ішкі монолог, оксиморон, хронотоп, градация, парцелляция, афоризм, көркем шығарманы түсіну, ақпаратты сыни тұрғыдан түсіну, естігені немесе оқығанына өз көзқарасын білдіру, мәтіннен өз бетінше табу және шығарманың проблемаларымен байланысты үзінділерді жатқа мәнерлеп оқу, тезистік жоспар, шығарманың мазмұнын қайталау, қайталаудың әртүрлі тәсілдерін қолдану, сюжеттің дамуын шығармашылық тұрғыдан қайта қарастыру, проблемалық сұраққа толық дәлелді жауап беру;

2) Талдау және түсіндіру: жанрды және оның белгілерін анықтау (сонет, роман, хаттардағы роман, киелі әңгіме), шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау, олардың өзектілігі туралы пікір білдіру, шығарманың мәтінінде композиция элементтерін бөліп көрсету, композиция түрлерінің айырмашылығы, лирикалық а шегінудің мағынасын түсіндіру, шығармадағы жанжалды анықтау үшін маңызды эпизодтарды талдау, басқа эпизодтармен байланысты түсіндіру, шығарма кейіпкерлерінің әлеуметтік және тұлғааралық қарым-қатынасы негізінде сипаттамасы, шығарманың көркем әлемін талдау, ақпаратты жинақтаудың әртүрлі тәсілдері (сызбалар, кестелер, интеллект-карталар, менталды карталар, диаграммалар), кейіпкерлерге және бейнеленген оқиғаларға авторлық қатынасты білдіру тәсілдері, образдарды, бейнелеу құралдары мен поэтикалық синтаксистің фигураларының (эпитеттер, салыстырулар, метафоралар, бейнелеулер, риторикалық фигуралар, антитездер, перифразалар, аллитерациялар, ассонанс, аллегориялар, инверсиялар, анафорлар, градациялар, парцелляциялар) көмегімен өз ұсынымын ресімдеу, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма жазу (спектакльдерге және/немесе туындыны бейімдеу);

3) бағалау және салыстырмалы талдау: шығарманы талқылауға қатысу, әртүрлі пікірлерді ескере отырып, өз ұстанымын түсіндіру, көркем шығарманы өнердің басқа түрлерінің туындыларымен салыстыру, образдарды жасау құралдарындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарға сипаттама беру, жеке авторлық тәсілдерді бөліп көрсету, орыс әдебиетінің туындыларын (немесе фрагменттерін) ұлттық мәдениеттің ерекшеліктерін ескере отырып, қазақ және әлем әдебиетінің тақырып/ проблематика/ жанрға жақын шығармаларымен салыстыру, авторлардың ұстанымдарын түсіндіру, ауызша және жазбаша, тақырыптың толық және терең ашылуы, композициялық және стильдік бірлік, фактологиялық дәлдік тұрғысынан сөздерді (өзінің, сыныптастарының) бағалау.

14. Оқылатын шығармалар:

1) У. Шекспир. Сонетталар;

2) П.Н. Васильев. "И имя твоҰ..." басқа да өлеңдері;

3) А.С. Пушкин. Лирика, "Цыганы";

4) И.С. Тургенев. "Ася";

5) А.И. Куприн. "Олеся";

6) Н.В. Гоголь. "Шинель";

7) Ф.М. Достоевский. "Бедные люди";

8) Л.Н. Толстой. "После бала";

9) А.И. Куприн. "Гранатовый браслет";

10) А.С. Грибоедов. "Горе от ума";

11) Н.В. Гоголь. "Мертвые души";

12) А.С. Пушкин. "Пиковая дама";

13) А.П. Чехов. "Ионыч", "Человек в футляре" (мұғалімнің таңдауы бойынша);

14) Н.С. Лесков. "Жемчужное ожерелье".

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

15. Бағдарламадағы оқу мақсаттары кодтауды қамтиды. Кодтың бірінші саны сыныпты, екінші және үшінші сандар сәйкесінше бағдарламаның бөлімі мен бөлімшесін, төртінші сан осы бөлімшеде оқу мақсатының нөмірін көрсетеді. Мысалы, 7.2.1.4 кодында "7" – сынып, "2.1" – бөлім және бөлімше, "4" – оқу мақсатының нөмірленуі.

16. Әр сыныпқа арналған бөлімдер бойынша оқу мақсаттарының жүйесі:

1) мәтін бойынша түсіну және жауаптар:

Бөлімшелер	8-сынып	9-сынып
1.Терминдерді түсіну	8.1.1.1 терминдерді түсіну: әдеби үрдістер ретінде романтизм мен реализм, тарихи бейне (кейіпкер), трагедия, комедия, символ, сипаты, психологиялық параллелизм,афоризм, эпиграф, прототип, автобиографизм	9.1.1.1 терминдерді түсіну: жанр, сонет, романс, киелі әңгіме, лирикалық шегініс, типтендіру, психологизм, ішкі монолог, оксюморон, хронотоп, афоризмдер градация, парфилляция афоризм
2. Көркем шығарманы түсіну	8.1.2.1 көркем шығарманы түсіну, ашық және жасырын (сөздің астары) ақпаратты ажырату	9.1.2.1көркем шығарманы түсіну, сыни тұрғыдан түсіну; естігені немесе оқылғанына көзқарасын білдіру
3.Жатқа оқу және дәйексөз табу	8.1.3.1 мәтіннен өз бетінше шығарманың тақырыбын көрсететін дәйексөздерді тауып, мәнерлеп жатқа оқу	9.1.3.1 мәтіннен өз бетінше шығарманың мәселесімен байланысты үзінділерді тауып, мәнерлеп жатқа оқу
4.Жоспар құру	8.1.4.1 дәйексөзді жоспар құру	9.1.4.1 тезистік жоспар құру
5. Мазмұнын айтып беру	8. 1.5.1 әртүрлі дәйексөзді тәсілдерді қолданып, шығарманы немесе үзіндіні мазмұндау	9.1.5.1 әртүрлі тәсілдерді қолданып, сюжеттің дамуын шығармашылық түрде қайта қарастырып, шығарманы мазмұндау
6. Сұрақтарға жауап беру	8.1.6.1 дәйексөзді пайдалана отырып проблемалық сұраққа дәлелді жауап беру	9.1.6.1 проблемалық сұраққа толық, дәлелге жауап беру

2) мәтінді талдау және түсіндіру:

	8-сынып	9-сынып
1.Жанр	8.2.1.1жанр мен оның белгілерін анықтау (трагедия, комедия, өлең)	9.2. 1.1 жанр мен оның белгілерін анықтау (сонет, роман, хаттардағы роман, киелі әңгіме)
2 Тақырып пен идея	8.2.2.1 проблема бойынша өз пікірін білдіре отырып, шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау	9.2.2.1 өзектілігі туралы өз ойын білдіре отырып, шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау
3. Композиция	8.2.3.1 шығарма мәтінінде композиция элементтерін көрсету, қойылған эпизодтардың мәнін түсіндіру	9.2.3.1 шығарма мәтінінен композиция элементтерін көрсету, композиция түрін ажырату, лирикалық шегінудің мәнін түсіндіру
4. Эпизодтарды талдау	8.2.4.1 шығармалар эпизодтарын талдау, олардың проблемалармен байланысын және сюжетті дамытудағы рөлін түсіндіреді	9.2.4.1 қақтығысты айқындау үшін маңызды эпизодтарды талдау, басқа эпизодтармен байланысын түсіндіру
5. Кейіпкерлердің сипаттамасы	8.2.5.1 шығарманың кейіпкерлерін, олардың іс-әрекеттерін, мінез-құлық мотивтерін сипаттау	9.2.5.1 шығарманың кейіпкерлерін әлеуметтік және тұлғааралық қатынастар негізінде сипаттау
6. Шығарманың көркемдік әлемі әртүрлі формада	8.2.6.1.бейнелер жүйесін, хронотоп, шығарма құрылымын талдау және ақпаратты (сызбалар, кестелер, интеллект-карталар, менталды карталар, формулалар, диаграммалар)жинақтаудың әртүрлі әдістері арқылы өз көзқарасын көрсету	9.2.6.1.шығарманың көркемдік әлемін талдау, ақпаратты (сызбалар, кестелер, интеллект-карталар, менталды карталар, формулалар, диаграммалар)жинақтаудың әртүрлі әдістері арқылы өз көзқарасын көрсету
7. Автордың көзқарасы	8.2. 7.1. кейіпкерлерге авторлық қатынасты білдіру тәсілдерін анықтау	9.2.7.1кейіпкерлерге және көрсетілетін оқиғаларға авторлық қатынасты білдіру тәсілдерін анықтау
8. Көркем-бейнелеу құралдары	8.2.8.1 кейіпкерлердің авторлық сипаттамаларының тәсілдерін, бейнелеу құралдарын, оның ішінде дыбыс жазу мен түс жазбасын, поэтикалық синтаксис фигураларын (риторикалық фигуралар, антитездер, перифразалар, инверсиялар, анафорлар, градация), әдеби тәсілдерді (символ, психологиялық параллелизм, автобиографизм) талдау	9.2.8.1 бейне құрудың құралдары мен тәсілдерін, поэтикалық синтаксистің бейнелеу құралдары мен фигураларын (эпитеттер, метафораны салыстыру, бейнелеу, риторикалық фигуралар, антитездер, перифразалар, аллитерациялар, ассонанс, аллегориялар, инверсиялар, анафорлар, градация, парцелляция) талдау
9. Шығармашылық хат	8.2.9.1 шығармашылық жұмыстар жазу (әдеби кейіпкерге хат), кейіпкерге, оның іс-әрекеттеріне деген көзқарасын білдіру, бейнелеу құралдарын қолдану	9.2.9.1әдеби және еркін тақырыптарға шығарма жазу (спектакльдер және / немесе шығарманы экранға түсіру )

бағалау және салыстырмалы талдау:

Бөлімшелер	8-сынып	9-сынып
1. Көркем шығарманы бағалау	8.3.1.1 өз көзқарасын дәлелдей отырып, шығарманы талқылауға қатысу, кейіпкерлердің мінез-құлқын, әрекетін, автордың позициясын бағалау	9.3.1.1 әртүрлі пікірлерді ескере отырып, өз ұстанымын түсіндіре отырып, шығарманы талқылауға қатысу
2. Көркем туындыны басқа өнердің туындыларымен салыстыру	8.3.2.1көркем шығарманы өнердің әртүрлі нұсқасында бейнелер жасаудың нақты құралдарын сипаттай отырып, өнердің басқа түрлерінің туындыларымен салыстыру	9.3.2.1көркем шығарманы өнердің басқа түрлерінің туындыларымен салыстыру, жеке авторлық әдістерді бөліп көрсете отырып, бейнелер жасау құралдарындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды сипаттау
3. Әдеби шығармаларды салыстыру	8.3.3.1 ұлттық мәдениеттің ерекшеліктерін ескере отырып, тақырып/ проблема/ жанр бойынша жақын орыс, қазақ және әлем әдебиетінің туындыларын (немесе фрагменттерін) салыстыру	9.3.3.1 ұлттық мәдениеттің ерекшеліктерін ескере отырып, тақырып/проблема/ жанр бойынша жақын орыс, қазақ және әлем әдебиетінің туындыларын (немесе үзінділерін) салыстыру; авторлардың ұстанымын түсіндіру
4. Пікірлерді бағалау	8.3..4.1тақырыпты толық және терең ашу, композициялық бірлік және фактологиялық дәлдік тұрғысынан ауызша және жазбаша (өзінің, сыныптастарының және басқалардың) сөздерін бағалау	9.3.4. 1тақырыпты толық және терең ашу, композициялық және стильдік бірлік, фактологиялық дәлдік тұрғысынан ауызша және жазбаша (өзінің, сыныптастарының және басқалардың) сөздерін бағалау

23. Бұл оқу бағдарламасы қосымшада берілген негізгі орта білім деңгейінің 8, 9 сыныптары үшін "Орыс әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген бойынша типтік оқу жоспарының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

24. Тоқсан бойынша кварталдар бойынша бөлімдер мен секциялар бойынша бөлу оқытушының қалауы бойынша өзгереді.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 8,9-сыныптарына
арналған "Орыс әдебиеті"
пәнінен оқу жүктемесі
төмендетілген үлгілік оқу
бағдарламасына қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 8,9-сыныптарына арналған "Орыс әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар (оқыту орыс тілінде)

8-сынып:

Тақырыптар/	Зерттелген әдеби шығармалар	Білім алушылар білуге тиісті	Оқыту мақсаттары.
1-тоқсан
Балалар мен ересектер	1. В. Распутин. "Уроки французского" 2. Ч. Айтматов. "Первый учитель", "Красное яблоко" 3. С. Жунусов (мұғалімнің таңдауы бойынша) "Первый вагон" 4. В.Астафьев "Фотография, на которой меня нет", А.Алексин "А тем временем где-то" (таңдау бойынша)	Түсіну және жауап беру мәселелері	8.1.1.1 Терминдерді түсіну: әдеби үрдістер ретінде романтизм мен реализм, тарихи бейне (кейіпкер), трагедия, комедия, символ, сипаты, психологиялық параллелизм, афоризм, эпиграф, прототип, автобиографизм; 8.1.2.1 көркем шығарманы түсіну, ашық және жасырын (сөздің астары) ақпаратты ажырату; 8.1.3.1 мәтіннен өз бетінше шығарманың тақырыбын көрсететін дәйексөздерді тауып, мәнерлеп жатқа оқу; 8.1.4.1 дәйексөзді жоспар құру; 8.1.5.1 әртүрлі дәйексөзді тәсілдерді қолданып, шығарманы немесе үзіндіні мазмұндау; 8.1.6.1 дәйексөзді пайдалана отырып проблемалық сұраққа дәлелді жауап беру
		Анализ және интерпретация	8.2.2.1 проблема бойынша өз пікірін білдіре отырып, шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау; 8.2.3.1 шығарма мәтінінде композиция элементтерін көрсету, қойылған эпизодтардың мәнін түсіндіру; 8.2.5.1шығарманың кейіпкерлерін, олардың іс-әрекеттерін, мінез-құлық мотивтерін сипаттау
		Бағалау және салыстырмалы талдау	8.3.1.1өз көзқарасын дәлелдей отырып, шығарманы талқылауға қатысу, кейіпкерлердің мінез-құлқын, әрекетін, автордың позициясын бағалау
2-тоқсан
Любовь и честь	1. У. Шекспир. "Ромео мен Джульетта" 2. А.С. Пушкин. "Капитанская дочка" 3. 19 ғасыр ақындарының лирикасы 4. О.О.Сулейменов. "Последнее слово акына Смета"	Түсіну және жауап беру мәселелері	8.1.2.1 көркем шығарманы түсіну, ашық және жасырын (сөздің астары) ақпаратты ажырату; 8.1.3.1 мәтіннен өз бетінше шығарманың тақырыбын көрсететін дәйексөздерді тауып, мәнерлеп жатқа оқу
		Анализ және интерпретация	8.2.1.1 жанр мен оның белгілерін анықтау (трагедия, комедия, өлең) 8.2.2.1 проблема бойынша өз пікірін білдіре отырып, шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау; 8.2.3.1шығарма мәтінінде композиция элементтерін көрсету, қойылған эпизодтардың мәнін түсіндіру 8.2.6.1бейнелер жүйесін, хронотоп, шығарма құрылымын талдау және ақпаратты (сызбалар, кестелер, интеллект-карталар, менталды карталар, формулалар, диаграммалар)жинақтаудың әртүрлі әдістері арқылы өз көзқарасын көрсету; 8.2.7.1 кейіпкерлерге авторлық қатынасты білдіру тәсілдерін анықтау; 8.2.8.1 кейіпкерлердің авторлық сипаттамаларының тәсілдерін, бейнелеу құралдарын, оның ішінде дыбыс жазу мен түс жазбасын, поэтикалық синтаксис фигураларын (риторикалық фигуралар, антитездер, перифразалар, инверсиялар, анафорлар, градация), әдеби тәсілдерді (символ, психологиялық параллелизм, автобиографизм) талдау; 8.2.9.1 шығармашылық жұмыстар жазу (әдеби кейіпкерге хат), кейіпкерге, оның іс-әрекеттеріне деген көзқарасын білдіру, бейнелеу құралдарын қолдану
		Бағалау және салыстырмалы талдау	8.3.2.1 көркем шығарманы өнердің әртүрлі нұсқасында бейнелер жасаудың нақты құралдарын сипаттай отырып, өнердің басқа түрлерінің туындыларымен салыстыру; 8.3.3.1 ұлттық мәдениеттің ерекшеліктерін ескере отырып, тақырып/ проблема/ жанр бойынша жақын орыс, қазақ және әлем әдебиетінің туындыларын (немесе фрагменттерін) салыстыру
3-тоқсан
Сатира және әзіл	Н.В. Гоголь. "Ревизор" А.П. Чехов. Рассказы (мұғалімнің таңдауы бойынша) В.М. Шукшин. Рассказы (мұғалімнің таңдауы бойынша)	Түсіну және жауап беру мәселелері	8.1.1.1 терминдерді түсіну: әдеби үрдістер ретінде романтизм мен реализм, тарихи бейне (кейіпкер), трагедия, комедия, символ, сипаты, психологиялық параллелизм, афоризм, эпиграф, прототип, автобиографизм; 8.1.5.1әртүрлі дәйексөзді тәсілдерді қолданып, шығарманы немесе үзіндіні мазмұндау; 8.1.6.1 дәйексөзді пайдалана отырып проблемалық сұраққа дәлелді жауап беру
		Анализ және интерпретация	8.2.4.1 шығармалар эпизодтарын талдау, олардың проблемалармен байланысын және сюжетті дамытудағы рөлін түсіндіреді; 8.2.5.1шығарманың кейіпкерлерін, олардың іс-әрекеттерін, мінез-құлық мотивтерін сипаттау; 8.2.6.1бейнелер жүйесін, хронотоп, шығарма құрылымын талдау және ақпаратты (сызбалар, кестелер, интеллект-карталар, менталды карталар, формулалар, диаграммалар)жинақтаудың әртүрлі әдістері арқылы өз көзқарасын көрсету; 8.2.7.1 кейіпкерлерге авторлық қатынасты білдіру тәсілдерін анықтау; 8.2.8.1 кейіпкерлердің авторлық сипаттамаларының тәсілдерін, бейнелеу құралдарын, оның ішінде дыбыс жазу мен түс жазбасын, поэтикалық синтаксис фигураларын (риторикалық фигуралар, антитездер, перифразалар, инверсиялар, анафорлар, градация), әдеби тәсілдерді (символ, психологиялық параллелизм, автобиографизм) талдау
		Бағалау және салыстырмалы талдау	8.3.2.1 көркем шығарманы өнердің әртүрлі нұсқасында бейнелер жасаудың нақты құралдарын сипаттай отырып, өнердің басқа түрлерінің туындыларымен салыстыру; 8.3.3.1 ұлттық мәдениеттің ерекшеліктерін ескере отырып, тақырып/ проблема/ жанр бойынша жақын орыс, қазақ және әлем әдебиетінің туындыларын (немесе фрагменттерін) салыстыру
4-тоқсан
Армандар мен шындық	1.М.Ю.Лермонтов. "Мцыри" 2. А.Грин. "Алые паруса" 3.А. де Сент-Экзюпери. "Маленький принц" 4.М.Цветаева. Лирика 5. А.Ахматова. "У самого моря"	Түсіну және жауап беру мәселелері	8.1.3.1 мәтіннен өз бетінше шығарманың тақырыбын көрсететін дәйексөздерді тауып, мәнерлеп жатқа оқу; 8.1.4.1 дәйексөзді жоспар құру
		Анализ және интерпретация	8.2.1.1. жанр мен оның белгілерін анықтау (трагедия, комедия, өлең); 8.2.4.1 шығармалар эпизодтарын талдау, олардың проблемалармен байланысын және сюжетті дамытудағы рөлін түсіндіреді; 8.2.6.1 бейнелер жүйесін, хронотоп, шығарма құрылымын талдау және ақпаратты (сызбалар, кестелер, интеллект-карталар, менталды карталар, формулалар, диаграммалар)жинақтаудың әртүрлі әдістері арқылы өз көзқарасын көрсету; 8.2.7.1 кейіпкерлерге авторлық қатынасты білдіру тәсілдерін анықтау; 8.2.8.1 кейіпкерлердің авторлық сипаттамаларының тәсілдерін, бейнелеу құралдарын, оның ішінде дыбыс жазу мен түс жазбасын, поэтикалық синтаксис фигураларын (риторикалық фигуралар, антитездер, перифразалар, инверсиялар, анафорлар, градация), әдеби тәсілдерді (символ, психологиялық параллелизм, автобиографизм) талдау; 8.2.9.1 шығармашылық жұмыстар жазу (әдеби кейіпкерге хат), кейіпкерге, оның іс-әрекеттеріне деген көзқарасын білдіру, бейнелеу құралдарын қолдану
		Бағалау және салыстырмалы талдау	8.3.1.1 өз көзқарасын дәлелдей отырып, шығарманы талқылауға қатысу, кейіпкерлердің мінез-құлқын, әрекетін, автордың позициясын бағалау; 8.3.4.1 тақырыпты толық және терең ашу, композициялық бірлік және фактологиялық дәлдік тұрғысынан ауызша және жазбаша (өзінің, сыныптастарының және басқалардың) сөздерін бағалау

9-сынып:

Тақырыптар/	Зерттелген әдеби шығармалар	Білім алушылар білуге тиісті	Оқыту мақсаттары.
1-тоқсан
Махаббаттың қызығы	1.У.Шекспир. Сонетталар 2.П.Н.Васильев. "И имя твоҰ..." және басқа өлеңдері 3.А.С.Пушкин. Лирика, "Цыганы" 4.И.С.Тургенев. "Ася" 5.А.И.Куприн. "Олеся"	Түсіну және жауап беру мәселелері	9.1.1.1 терминдерді түсіну: жанр, сонет, романс, киелі әңгіме, лирикалық шегініс, типтендіру, психологизм, ішкі монолог, оксюморон, хронотоп, афоризмдер градация, парфилляция афоризм; 9.1.2.1 көркем шығарманы түсіну, сыни тұрғыдан түсіну, естігені немесе оқылғанына көзқарасын білдіру; 9.1.3.1 мәтіннен өз бетінше шығарманың мәселесімен байланысты үзінділерді тауып, мәнерлеп жатқа оқу; 9.1.4.1 тезистік жоспар құру; 9.1.5.1әртүрлі тәсілдерді қолданып, сюжеттің дамуын шығармашылық түрде қайта қарастырып, шығарманы мазмұндау; 9.1.6.1.проблемалық сұраққа толық, дәлелге жауап беру
		Анализ және интерпретация	9.2.2.1. өзектілігі туралы өз ойын білдіре отырып, шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау; 9.2.3.1шығарма мәтінінен композиция элементтерін көрсету, композиция түрін ажырату, лирикалық шегінудің мәнін түсіндіру; 9.2.5.1 шығарманың кейіпкерлерін әлеуметтік және тұлғааралық қатынастар негізінде сипаттау; 9.2.8.1 бейне құрудың құралдары мен тәсілдерін, поэтикалық синтаксистің бейнелеу құралдары мен фигураларын (эпитеттер, метафораны салыстыру, бейнелеу, риторикалық фигуралар, антитездер, перифразалар, аллитерациялар, ассонанс, аллегориялар, инверсиялар, анафорлар, градация, парцелляция) талдау
		Бағалау және салыстырмалы талдау	9.3.1.1 әртүрлі пікірлерді ескере отырып, өз ұстанымын түсіндіре, шығарманы талқылауға қатысу
2-тоқсан
Кішкентай адамның тақырыбы	Н.В.Гоголь. "Шинель" Ф.М. Достоевский. "Бедные люди" Л.Н.Толстой. "После бала". А.И.Куприн. "Гранатовый браслет"	Түсіну және жауап беру мәселелері	9.1.2.1көркем шығарманы түсіну, сыни тұрғыдан түсіну, естігені немесе оқылғанына көзқарасын білдіру; 9.1.3.1мәтіннен өз бетінше шығарманың мәселесімен байланысты үзінділерді тауып, мәнерлеп жатқа оқу
		Анализ және интерпретация	9.2.1.1 жанр мен оның белгілерін анықтау (сонет, роман, хаттардағы роман, киелі әңгіме); 9.2.2.1. өзектілігі туралы өз ойын білдіре отырып, шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау; 9.2.3.1шығарма мәтінінен композиция элементтерін көрсету, композиция түрін ажырату, лирикалық шегінудің мәнін түсіндіру; 9.2.6.1шығарманың көркемдік әлемін талдау, ақпаратты (сызбалар, кестелер, интеллект-карталар, менталды карталар, формулалар, диаграммалар)жинақтаудың әртүрлі әдістері арқылы өз көзқарасын көрсету; 9.2.7.1кейіпкерлерге және көрсетілетін оқиғаларға авторлық қатынасты білдіру тәсілдерін анықтау; 9.2.8.1 бейне құрудың құралдары мен тәсілдерін, поэтикалық синтаксистің бейнелеу құралдары мен фигураларын (эпитеттер, метафораны салыстыру, бейнелеу, риторикалық фигуралар, антитездер, перифразалар, аллитерациялар, ассонанс, аллегориялар, инверсиялар, анафорлар, градация, парцелляция) талдау; 9.2.9.1әдеби және еркін тақырыптарға шығарма жазу (спектакльдер және / немесе шығарманы экранға түсіру )
		Бағалау және салыстырмалы талдау	9.3.2.1 көркем шығарманы өнердің басқа түрлерінің туындыларымен салыстыру, жеке авторлық әдістерді бөліп көрсете отырып, бейнелер жасау құралдарындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды сипаттау
3-тоқсан
Қоғамдағы сатира	А.С.Грибоедов. "Горе от ума" Н.В.Гоголь. "Мертвые души"	Түсіну және жауап беру мәселелері	9.1.1.1 терминдерді түсіну: жанр, сонет, романс, киелі әңгіме, лирикалық шегініс, типтендіру, психологизм, ішкі монолог, оксюморон, хронотоп, афоризмдер градация, парфилляция афоризм; 9.1.5.1әртүрлі тәсілдерді қолданып, сюжеттің дамуын шығармашылық түрде қайта қарастырып, шығарманы мазмұндау; 9.1.6.1.проблемалық сұраққа толық, дәлелге жауап беру
		Анализ және интерпретация	9.2.4.1 қақтығысты айқындау үшін маңызды эпизодтарды талдау, басқа эпизодтармен байланысын түсіндіру; 9.2.5.1 шығарманың кейіпкерлерін әлеуметтік және тұлғааралық қатынастар негізінде сипаттау; 9.2.6.1 шығарманың көркемдік әлемін талдау, ақпаратты (сызбалар, кестелер, интеллект-карталар, менталды карталар, формулалар, диаграммалар)жинақтаудың әртүрлі әдістері арқылы өз көзқарасын көрсету; 9.2.7.1кейіпкерлерге және көрсетілетін оқиғаларға авторлық қатынасты білдіру тәсілдерін анықтау; 9.2.8.1 бейне құрудың құралдары мен тәсілдерін, поэтикалық синтаксистің бейнелеу құралдары мен фигураларын (эпитеттер, метафораны салыстыру, бейнелеу, риторикалық фигуралар, антитездер, перифразалар, аллитерациялар, ассонанс, аллегориялар, инверсиялар, анафорлар, градация, парцелляция) талдау
		Бағалау және салыстырмалы талдау	9.3.2.1 көркем шығарманы өнердің басқа түрлерінің туындыларымен салыстыру, жеке авторлық әдістерді бөліп көрсете отырып, бейнелер жасау құралдарындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды сипаттау; 9.3.3.1 ұлттық мәдениеттің ерекшеліктерін ескере отырып, тақырып/проблема/ жанр бойынша жақын орыс, қазақ және әлем әдебиетінің туындыларын (немесе үзінділерін) салыстыру; авторлардың ұстанымын түсіндіру
4-тоқсан
Адам жанының құпиялары	А.С.Пушкин. "Пиковая дама" А.П.Чехов "Ионыч", "Человек в футляре" (мұғалімнің таңдауы бойынша) Н.С.Лесков. "Жемчужное ожерелье"	Түсіну және жауап беру мәселелері	9.1.3.1мәтіннен өз бетінше шығарманың мәселесімен байланысты үзінділерді тауып, мәнерлеп жатқа оқу; 9.1.4.1 тезистік жоспар құру
		Анализ және интерпретация	9.2.1.1 жанр мен оның белгілерін анықтау (сонет, роман, хаттардағы роман, киелі әңгіме); 9.2.4.1 қақтығысты айқындау үшін маңызды эпизодтарды талдау, басқа эпизодтармен байланысын түсіндіру; 9.2.6.1 шығарманың көркемдік әлемін талдау, ақпаратты (сызбалар, кестелер, интеллект-карталар, менталды карталар, формулалар, диаграммалар) жинақтаудың әртүрлі әдістері арқылы өз көзқарасын көрсету; 9.2.7.1кейіпкерлерге және көрсетілетін оқиғаларға авторлық қатынасты білдіру тәсілдерін анықтау; 9.2.8.1 бейне құрудың құралдары мен тәсілдерін, поэтикалық синтаксистің бейнелеу құралдары мен фигураларын (эпитеттер, метафораны салыстыру, бейнелеу, риторикалық фигуралар, антитездер, перифразалар, аллитерациялар, ассонанс, аллегориялар, инверсиялар, анафорлар, градация, парцелляция) талдау; 9.2.9.1әдеби және еркін тақырыптарға шығарма жазу (спектакльдер және / немесе шығарманы экранға түсіру )
		Бағалау және салыстырмалы талдау	9.3.3.1ұлттық мәдениеттің ерекшеліктерін ескере отырып, тақырып/проблема/ жанр бойынша жақын орыс, қазақ және әлем әдебиетінің туындыларын (немесе үзінділерін) салыстыру; авторлардың ұстанымын түсіндіру; 9.3.4.1 тақырыпты толық және терең ашу, композициялық және стильдік бірлік, фактологиялық дәлдік тұрғысынан ауызша және жазбаша (өзінің, сыныптастарының және басқалардың) сөздерін бағалау

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 616-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде емес)

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнін оқыту мақсаты: негізгі орта білім беру деңгейіне арналған "Қазақ тілі мен әдебиеті" бағдарламасының мақсаты–оқушылардың тілдік дағдыларын дамыту, қазақ тілін қадірлейтін, қоғамдық мәнін түсінетін тұлға қалыптастыру, тіл нормаларын сақтап, дұрыс қолдана білуге, еркін сөйлесуге және сауатты жазуға үйрету.

3. "Қазақ тілі мен әдебиеті" оқу бағдарламасының негізгі міндеттері:

шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге, сын тұрғысынан ойлауға дағдыландыру;

білім деңгейі жоғары, ой-өрісі дамыған тұлға қалыптастыру;

туындаған мәселелерді шеше білетін, шынайы өмірге бейім жаңашыл ұрпақ тәрбиелеу;

оқушыларды сөйлесім әрекетінің түрлерін әлеуметтік ортада қолдана білуге үйрету;

оқушылардың тілдік дағдысы мен ойлау қабілетін дамыту;

оқушыны қазақ халқының мәдениетімен, әдебиетімен, ұлттық салт-дәстүрімен таныстырып, мәдени ортада пайдалануға баулу, қазақ еліне, мемлекеттік тілге деген құрмет сезімін тәрбиелеу.

4. Негізгі орта білім беру деңгейіндегі "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәні бойынша оқушылардың білім, білік және дағдыға қойылатын талаптары "Шет тілін меңгерудің жалпы еуропалық құзыреті" деңгейлерін (B1, B2) негізге ала

отырып, айқындалған.

5. Бағдарлама әр деңгейдің соңындағы күтілетін нәтижелер түрінде берілген.

2-тарау.."Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

6. "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

5-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат;

6-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат;

7-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;

8-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;

9-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат.

7. "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінің оқу мазмұны 5 бөлімге бөлінеді. Бөлімдерді бөлімшелер құрайды, олар сыныптар бойынша күтілетін нәтижелер түрінде оқыту мақсаттарынан тұрады.

8. Оқыту мақсаттары арқылы мұғалімдер сөйлеу қызметінің төрт дағдысын(тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) қалыптастырады, сонымен қатар, оқушылардың жетістігін бағалайды және оқытудың келесі кезеңі туралы ақпарат береді.

9. Оқыту пәнінің мазмұнын 5 бөлім құрайды:

1) тыңдалым;

2) айтылым;

3) оқылым;

4) жазылым;

5) тілдік бағдар.

10. "Тыңдалым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) болжау;

2) назарын шоғырландырып тыңдау;

3) сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну;

4) көркем шығармаларды тыңдау;

5) негізгі ойды анықтау;

6) тыңдалым материалдары бойынша жауап беру.

11. "Оқылым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) мәтіндегі ақпаратты анықтау;

2) стильдік ерекшеліктерді анықтау;

3) көркем шығармаларды оқу;

4) мәтіндерге салыстырмалы талдау жасау;

5) қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді оқу;

6) өзіндік көзқарасын білдіру және бағалау.

12. "Жазылым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) әртүрлі стильде мәтіндер құрастыру;

2) эссе жазу;

3) көркемдегіш құралдарды қолданып жазу;

4) мәліметтерді жинақтау;

5) орфография және пунктуация.

13. "Айтылым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) сөздік қорының алуандығы;

2) сөз мәнері мен сөйлеу этикеті;

3) орфоэпиялық нормаларды сақтау;

4) мәтіннің негізгі аспектілерін анықтау және талқылау;

5) сенімді және еркін жауап беру;

6) визуалды материалдар арқылы тілді дамыту.

14. "Тілдік бағдар" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) сөз таптары;

2) сөйлем.

15. 5-сыныпқа арналған"Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) тыңдалым:

тірек сөздер арқылы болжау, негізгі мазмұнын түсіну, нақты ақпаратты анықтау, күнделікті тұрмыстық тақырыптарға байланысты сөздердің мағынасын түсіну, сұрақтарға жауап беру;

2) айтылым:

жаңа сөздерді олардың синонимдерімен, антоним, омонимдерімен қатар қолдану, ойын жеткізе білу, қазақ тіліндегі төл дыбыстары мен үндестік заңы, берілген сұраққа лайықты жауап беру, шағын диалогке қатысу, иллюстрацияларды сипаттау;

3) оқылым:

негізгі ақпаратты анықтау, хат, хабарлама, жарнама мазмұнын түсіну, стильдік ерекшелігін анықтау, көркем әдеби шығармаларды түсіну, мазмұндық құрылымын салыстыру, қосымша ақпарат көздерінен тақырыпқа байланысты мәліметтерді ала білу, тақырып бойынша үйренген сөздерін қолдана отырып, мәтінде көтерілген мәселеге өз көзқарасын білдіру;

4) жазылым:

ресми стильдің тілдік ерекшеліктері мен талаптарына сай хабарлама, хабарландыру, хат жазу, эссе құрылымын сақтай отырып, адамды, табиғатты, белгілі бір оқиғаны сипаттап жазу, жазба жұмыстарында сипаттау, бейнелеу құралдарын қолданып жазу, мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша постер жасау, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу, сөйлем соңында қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану;

5)тілдік бағдар:

сөз таптары: жалпы және жалқы есімдерді ажырата білу, жалғау түрлерін дұрыс жалғау, заттың түрін, түсін, сапасын білдіретін сын есімдерді ажырата білу, сан есім (бірліктер, ондықтар, жүз, мың) атауларын білу, жіктеу, сілтеу, сұрау есімдіктерін орынды қолдану, болымды және болымсыз етістіктер, мекен және мезгіл үстеулер, ыңғайластық қатынасты білдіретін және қарсылықтық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу;

сөйлем: хабарлы, сұраулы, лепті сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, құрастыру.

16. 6-сыныпқа арналған "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) тыңдалым:

Мәтіндi тыңдау арқылы тақырыпты және көтерілетін мәселені болжау, негізгі ойды анықтау, мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша ақпараттарды анықтау, әңгіме, хикаялардың және шағын поэзиялық шығармалардың мазмұнын талдай отырып кейіпкерлерге сипаттама жасау, тыңдалым материалдары бойынша шынайы өмірмен байланыстырып жауап беру;

туған өлкенің табиғаты және тарихы сипатталатын поэтикалық және прозалық шығармаларды білу;

2) айтылым:

тура және ауыспалы мағынадағы сөздерді қолдану, ойын әсерлі, мазмұнды жеткізу, тақырып бойынша диалогті бастау, жалғастыру, аяқтаудың ұлттық сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формаларын білу, сұраулы, хабарлы, лепті және бұйрықты сөйлемдердің интонациялық ерекшелігін ескеріп айту, шағын көлемді мәтіндегі жеке эпизодтарды сипаттау және тілдік ерекшелігіне салыстыру жасау, сюжетті суреттердің желісі бойынша әңгіме құрастыру;

туған өлкенің ақындары мен жазушыларының шығармашылығын білу; Мәтіннің ақпараттылық сипаттамаларын талдау;

3) оқылым:

мәтіндегі негізгі және жанама ақпаратты анықтау, ресми стильдегі мәтіндердің стильдік ерекшелігін анықтау (күнделік, мінездеме, түсініктеме, өмірбаян, түйіндеме, орта көлемді шығармаларды түсіну, тақырыбы мен негізгі ойды анықтау, мәтіндердің тақырыбына, мазмұндық құрылымына сүйене отырып, түрлерін салыстыру, қосымша ақпарат көздерінен тақырыпқа байланысты мәліметтерді мәтін мазмұнымен салыстыру, қарама-қайшы ақпараттарды анықтау, мәтінде көтерілген мәселені шынайы өмірмен байланыстыру;

туған өлкеге арналған бір өлеңді жатқа мәнерлеп оқу;

4) жазылым:

мәтіндердің стильдік ерекшелігін сақтай отырып, күнделік, мінездеме, түсініктеме, өмірбаян жазу, эссе тақырыбының желісінен шықпай, әрбір абзацты жүйелі құрастыру, жазба жұмыстарында теңеу, эпитет сөздерін қолданып жазу, мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша постер, сызба-кестелер жасау, үндестік заңын ескеріп, орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу, сөйлем соңында қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану;

олардың шығармашылығы туралы деректер жинау және презентация дайындау. Өлкетану аясында прозалық үзінділер жазудың алғашқы дағдыларын меңгеру;

5) тілдік бағдар:

сөз таптары: деректі және дерексіз зат, көптік мәнді есімдерді ажырата білу, жазбаша, заттың сипатын, көлемін, салмағын, аумағын білдіретін сын есімдерді ажырата білу, реттік сан есімдер мен жинақтық сан есімдерді қолдана білу, өздік, болымсыздық, белгісіздік, жалпылау есімдіктерін орынды қолдану, етістіктің шақтарының (нақ осы шақ, ауыспалы осы шақ, жедел өткен шақ, ауыспалы келер шақ)қызметін білу, сын-қимыл (бейне) және мөлшер үстеулерді орынды қолдану, талғаулықты немесе кезектестік мәнді білдіретін және себеп-салдарлық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу;

сөйлем: жазба жұмыстарында сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтай отырып жай сөйлем құрастыру.

мәтіннің ақпараттылық, оның көркемдік, тілдік ерекшеліктері негізінен өлкетану сипаттамаларын талдау.

17. 7-сыныпқа арналған "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) тыңдалым:

мәтін үзінділері арқылы оқиғаның дамуын болжау, мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, ақпараттың өзектілігін анықтау, әлеуметтік-мәдени тақырыптарға байланысты қажетті сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну, повестердің және лирикалық поэзиялық шығармалардың тақырыбы мен идеясын талдау, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау, өз пікірін өзгелердің пікірімен салыстыра отырып жауап беру;

өңірде шығатын газет-журналдарды білу;

энциклопедия ұғымын түсіну, өлкетанудың бағыттарын анықтау;

2) айтылым:

мақал-мәтелдер, терминдер мен неологизмдерді орынды қолдану, мәтін мазмұнын дамыту, кеңес беру, ұсыныс жасау, өтініш, талап ету, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай ұлттық сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу, екпін түрлерін сөз және сөйлем ішінде орынды қолданып айту, шығармадағы кейіпкерлерге автор берген мінездеменің тілдік құралдарын талдау, коммуникативтік жағдаяттың талаптарына сай "сөйлеуші →тыңдаушы" позицияларын еркін ауыстыру, кесте, диаграмма, шартты белгілер, суреттер мен сызбаларда берілген ақпаратты сипаттау;

туған өлке туралы, шындық көзқарас тұрғысынан адамдар туралы мақалалар мен очерктерді ақпараттылығы, мазмұнының тереңдігі, эмоционалдық әсері тұрғысынан талдау;

өлкетанудың бағыттары бойынша электрондық энциклопедия құрастырудың ұжымдық жұмысына қатысу;

3) оқылым:

кесте, диаграмма, сызба, шартты белгілер түрінде берілген ақпаратты түсіну, ресми-іскерлік (өтініш, нұсқаулық, ресми құттықтаулар, ұсыныстар) салаға қатысты мәтіндердің тілдік ерекшелігін талдау, прозалық және поэзиялық шығармалардағы кейіпкердің іс-әрекетіне немесе лирикалық кейіпкердің образын талдау, мәтіндердің идеясын аныктау, қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді кесте, диаграмма, сызба, шартты белгілер түрінде ұсыну, мәтінде көтерілген мәселеге өз ойын дәлелдеп жеткізу;

туған өлке туралы, шындық көзқарас тұрғысынан адамдар туралы мақалалар мен очерктерді оқу;

Энциклопедияға қажетті материалдарды іріктей білу;

4) жазылым:

мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, өтініш, түйіндеме, ресми құттықтаулар жазу, эссе құрылымы мен дамуын сақтап, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу, жазба жұмыстарында теңеу мен метафораны қолданып жазу, тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, презентация түрінде ұсыну, сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу (күрделі сөздер), оқшау сөздерге қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану;

5) тілдік бағдар:

сөз таптары: мәтіндерден көмекші есімдерді ажырата білу, салыстырмалы, күшейтпелі, шырайлардың қызметін білу, топтау сан есімдерін, одағай түрлерін орынды қолдану, етістіктің шақтары (бұрынғы және ауыспалы өткен шақ, мақсатты және болжалды келер шақ) мен қалау райдың қызметін білу, мақсат және себеп-салдар үстеулерді орынды қолдану, септеулік шылаулардың қызметін білу;

сөйлем: ыңғайлас құрмалас сөйлемдер құрастыру.

18. 8-сыныпқа арналған "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) тыңдалым:

мәтін тақырыбы, тірек сөздер, мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, детальді ақпараттарды анықтау, орта көлемді прозалық, драмалық және поэзиялық шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау, автор көзқарасы мен көңіл күйі арқылы негізгі ойды анықтау, деректер келтіре отырып, дәлелді жауап беру;

2) айтылым:

тұрақты тіркестерді қолданып, ауызша мәтіндер құрау, көңіл-күйді білдіруде ұлттық сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу, идеялық жағынан ұқсас мәтіндердегі оқиғалар желісін салыстыру және талдау, тақырып бойынша өз пікірлерін сенімді дәлелдеу және қойылған сұрақтарға еркін жауап беру, кесте, диаграмма, нұсқаулық шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпаратты талдау, баға беру;

3) оқылым:

перифраз түрінде берілген сұрақ арқылы қажетті ақпаратты анықтау, публицистикалық стильдің (мақала, интервью, қысқа очерк, жолдаулар) тілдік ерекшеліктері арқылы мәтіндердің жанрын, прозалық және поэзиялық шығармалардың композициялық құрылымын анықтау, кейіпкердің іс-әрекетіне немесе лирикалық кейіпкердің образына баға беру, мәтіндердің түрлерін, тілдік ерекшеліктерін салыстырып талдау, мәтінге өзгеріс енгізу;

4) жазылым:

мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шағын мақала, пікір, интервью жазу, эссе құрылымы мен дамуын сақтап, берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдарын ұсыну, тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану;

5)тілдік бағдар:

сөз таптары:болжалдық және бөлшектік сан есімдерді орынды қолдану, еліктеу сөздерді орынды қолдану, етістіктің шартты рай және бұйрық рай қызметін білу, күшейткіш үстеулерді орынды қолдану, демеулік шылаулардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарында орынды қолдану;

сөйлем: жазба жұмыстарында құрмалас сөйлемдерді құрастыру.

19. 9-сыныпқа арналған "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінің базалық білім мазмұны:

1) тыңдалым:

тыңдалатын мәтіндегі фразалар мен дәйексөздерді талқылай отырып, тақырып пен көтерілетін мәселені болжау, мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, ақпараттың шынайылығы мен нақтылығын анықтау, әлеуметтік-қоғамдық тақырыптар аясында айтылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну, орта көлемді прозалық, поэзиялық шығармалардан үзінді тыңдау, көтерілген (тұрмыстық, әлеуметтік, қоғамдық) мәселені анықтап, өз пікірін, сыни көзқарасын білдіру;

2) айтылым:

ауызша мәтіндер құрау, коммуникативтік жағдаяттарға байланысты сөйлеу этикеті формаларын дұрыс таңдай білу, сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс мәнін түсініп, өз ойын жеткізу, шығарманың идеясы мен мазмұнына байланысты "автордың ойын" бағалау, диалогте, полилогте сенімді сөйлеу, кесте, диаграмма, шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпараттарды өзара салыстырып бағалау;

3) оқылым:

мәтіндегі ақпараттың өзектілігін анықтау, қорытынды жасау, тілдік және жанрлық ерекшелігін анықтау, прозалық және поэзиялық шығармалардағы автордың ойы мен көтерілген мәселені анықтап, қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерден қорытынды жасау, өз көзқарасын білдіру, мәтінде көтерілген мәселені ғаламдық мәселелермен байланыстыра отырып сыни тұрғыда баға беру;

4) жазылым:

мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шағын мақала, шолу, эссе құрылымы мен дамуын сақтап, өз ойын дәлелдеп жазу, дереккөздеріне сілтеме көрсетіп жазу, тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі, атауларды дұрыс жазу, сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану;

5) тілдік бағдар:

сөз таптары: өздік, өзгелік, ортақ және ырықсыз етістің қызметін білу, мекен және мезгіл үстеулерді орынды қолдану, ыңғайластық қатынасты білдіретін және қарсылықтық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану;

сөйлем: жазба жұмыстарында (шартты, қарсылықты, мезгіл, себеп, қимыл-сын, мақсат бағыныңқы) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

20. Бағдарламада оқыту мақсаттары кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлім мен бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 7.2.1.2 кодында: "7" – сынып, "2.1." – бөлім мен бөлімше, "2" – оқыту мақсатының реттік саны.

21. Оқыту мақсаттары:

1) "Тыңдалым":

Білім алушылар:
Дағдылар	Оқыту мақсаттары
	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Болжау	5. 1. 1. 1 тақырыпты тірек сөздер арқылы болжау	6. 1. 1. 1 тірек сөздер арқылы тақырыпты және көтерілетін мәселені болжау	7. 1. 1. 1 мәтін үзінділері арқылы оқиғаның дамуын болжау	8. 1. 1. 1 иллюстрациялар арқылы көтерілетін мәселені болжау	9. 1. 1. 1 тыңдалатын мәтіндегі фразалар мен дәйексөздерді талқылап, мәселені болжау
2. Назарын шоғырландырып тыңдау	5. 1. 2. 1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну	6. 1. 2. 1 тыңдалған мәтіннен негізгі және қосымша ақпараттарды анықтау	7. 1. 2. 1 тыңдалған мәтіннен ақпараттың өзектілігін анықтау	8. 1. 2. 1 тыңдалған мәтіннен детальді ақпараттарды анықтау	9. 1. 2. 1тыңдалған мәтіннен ақпараттың шынайылы ғы мен нақтылығын анықтау
	Сөздік қорларының аз болуына байланысты мәтіндегі ақпаратты табу оқушыға қиындау болады
3. Сөздер мен сөз тіркестері нің мағынасын түсіну	5. 1. 3. 1 күнделікті тұрмыстық тақырыптарға байланысты жаңа сөздердің мағынасын түсіну	6. 1. 3. 1 тұрмыстық - әлеуметтік тақырыптарға байланысты жаңа сөздер мен тірек сөздердің мағынасын түсіну	7. 1. 3. 1 әлеуметтік - мәдени тақырыптарға байланысты қажетті сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну	8. 1. 3. 1 оқу-еңбек тақырыптарына байланысты күрделі сөздер мен тұрақты тіркестердің мағынасын түсіну.	9. 1. 3. 1 әлеуметтік - қоғамдық тақырыптар аясында айтылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
	тірек сөздермен жұмыс,мәтіндегі ойды анықтау оқушыларға күрделілеу
4. Көркем шығармаларды тыңдау	5. 1. 4. 1 шағын көлемді көркем әдеби мәтіндердің мазмұнын түсіну	6. 1.4.1 шағын поэзиялық шығармалардың мазмұнын талдай отырып кейіпкерлерге сипаттама жасау	7. 1.4.1 әдеби көркем шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау	8. 1. 4. 1 орта көлемді шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау	9. 1. 4. 1 орта көлемді шығармалардан үзінді тыңдау, көтерілген (тұрмыстық, әлеуметтік, қоғамдық) мәселені анықтап, өз пікірін білдіру

5.Негізгі ойды анықтау	5. 1. 5. 1 жетекші сұрақтар арқылы негізгі тақырыпты анықтау	6. 1. 5. 1 тірек сөздер, мәтін тақырыбы арқылы негізгі ойды анықтау	7. 1. 5. 1 сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау	8. 1. 5. 1 автор көзқарасы мен көңіл күйі арқылы негізгі ойды анықтау	9. 1. 5. 1 Мәтіндегi автордың негізгі ойы мен көзқарасын анықтау
6. Тыңдалым материалдары бойынша жауап беру	5. 1. 6. 1 тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру	6. 1.6.1 тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде шынайы өмірмен байланыстырып жауап беру	7. 1. 6. 1 тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде өз пікірін өзгелердің пікірімен салыстыра отырып жауап беру	8. 1. 6. 1 тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде деректерді келтіре отырып, дәлелді жауап беру	9. 1. 6. 1 тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде көтерілген мәселеге сыни көзқарасын білдіру

2) "Айтылым":

Білім алушылар:
Дағдылар	Оқыту мақсаттары
Дағдылар	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Сөздік қорының алуандылығы	5. 2. 1. 1 тақырып бойынша меңгерген жаңа сөздерді олардың синонимдерін, антоним, омонимдерін қатар қолдану	6. 2. 1. 1 тура және ауыспалы мағынадағы сөздерді қолдану, ойын әсерлі, мазмұнды жеткізу	7. 2. 1. 1 мақал-мәтелдер, терминдер мен неологизмдерді орынды қолдану.	8. 2. 1. 1 тұрақты тіркестер мен көркемдегіш құралдарды қолданып, ауызша мәтіндер құрау	9. 2. 1. 1 берілген тақырыпқа сай сөздерді орынды қолдана отырып, ауызша мәтіндер құрау
2.Сөз мәнері мен сөйлеу этикеті	5. 2. 2. 1 қазақша амандасу мәнері мен ұлттық этикет формаларын пайдалану	6. 2. 2. 1 тақырып бойынша диалогті бастау, жалғастыру, аяқтау формаларын білу	7. 2. 2. 1 ұсыныс жасау, өтініш, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу	8. 2. 2. 1 көркем мәтіндерге сүйене отырып, көңіл-күйді білдіруде сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу	9. 2. 2. 1 коммуника тивтік жағдаяттар ға байланысты сөйлеу этикеті формаларын дұрыс таңдай білу
3. Орфоэпия лық нормалар ды сақтау	5. 2. 3. 1 ауызша мәтіндер құрауда қазақ тіліндегі төл дыбыстардың дыбысталуын ескеріп айту	6. 2. 3. 1 ауызша мәтіндер құрауда сұраулы, хабарлы, лепті және бұйрықты сөйлемдердің интонациялық ерекшелігін ескеріп айту	7. 2. 3. 1 ауызша мәтіндер құрауда екпін түрлерін сөз және сөйлем ішінде орынды қолданып айту	8. 2. 3. 1 ауызша мәтіндер құрауда сөз ішіндегі және сөз аралығындағы ілгерінді, кейінді ықпал заңдылықтарын ескеріп айту	9. 2. 3. 1 сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп, өз ойын жеткізу
4. Мәтіннің негізгі аспектіле рін анықтау және талқылау	5. 2. 4. 1 шағын көлемді мәтіндердің мазмұнына сүйеніп баяндау	6. 2. 4. 1 шағын көлемді мәтіндегі жеке эпизодтарды сипаттау	7. 2. 4. 1 шығармадағы кейіпкерлер ге автор берген мінездемені талдау	8. 2. 4. 1 идеялық жағынан ұқсас мәтіндер мазмұнының дамуын салыстыру	9. 2. 4. 1 шығарма ның идеясына байланысты "автордың ойын" бағалау
5. Сенімді және еркін жауап беру	5. 2. 5. 1 берілген сұрақты дұрыс түсініп, лайықты жауап беру	6. 2. 5. 1 коммуникативтік жағдаят бойынша диалогке өзара түсу	7. 2. 5. 1 диалогке қатысушылар коммуникативтік жағдаяттың талаптарына сай "сөйлеуші →тыңдаушы" позицияларын еркін ауыстыру	8. 2. 5. 1 пікірталасқа қатысушылар берілген тақырып бойынша қойылған сұрақтарға еркін жауап беру	9. 2. 5. 1 сөйлеу барысында түрлі стильде берілген тақырып бойынша қажетті аргументтерді орынды қолдану
6.Визуалды материал дар арқылы тілді дамыту	5. 2. 6. 1 тірек сөздерді дұрыс қолданып иллюстрацияларды сипаттау	6. 2. 6. 1 тірек сөздерге сүйеніп, сюжетті суреттердің желісі бойынша әңгіме құрастыру	7. 2. 6. 1 кесте, диаграмма, шартты белгілер, суреттер мен сызбаларда берілген ақпаратты сипаттау	8. 2. 6. 1 кесте, диаграмма, нұсқаулық шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпаратты талдау, баға беру	9. 2. 6. 1 кесте, диаграмма, шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпараттарды өзара салыстырып бағалау

3) "Оқылым":

Білім алушылар:
Дағдылар	Оқыту мақсаттары
Дағдылар	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Мәтіндегі ақпаратты анықтау	5. 3. 1. 1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау	6. 3. 1. 1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау, өмірдегі кейбір жағдаяттар мен байланыстыру	7. 3. 1. 1 кесте, диаграмма, сызба, шартты белгілер түрінде берілген ақпаратты түсіну	8. 3. 1. 1 перифраз түрінде берілген сұрақ арқылы қажетті ақпаратты анықтау	9. 3. 1. 1 мәтіндегі ақпараттың өзектілігін анықтау, қорытынды жасау
2. Стильдік ерекшеліктерді анықтау	5. 3. 2. 1 хат, хабарлама, жарнама мазмұнын түсіну	6. 3. 2. 1 ресми стильдегі мәтіндердің стильдік ерекшелігін анықтау (күнделік, мінездеме, түсініктеме, өмірбаян, түйіндеме)	7. 3. 2. 1 ресми -іскерлік (өтініш) салаға қатысты мәтіндердің тілдік ерекшелігін анықтау	8. 3. 2. 1 публицистикалық стильдің (мақала, интервью тілдік ерекшеліктері арқылы мәтіндердің жанрын анықтау	9. 3. 2. 1 ғылыми стильде (мақала, презентация) жазылған еңбектердің тілдік және жанрлық ерекшелігін анықтау
3.Көркем шығарма ларды оқу	5. 3. 3. 1 шағын көлемді көркем әдеби шығармаларды түсіну, тақырыбын анықтау	6. 3. 3. 1 орта көлемді шығармаларды түсіну, тақырыбы мен негізгі ойды анықтау	7. 3. 3. 1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы кейіпкердің образын талдау	8. 3. 3. 1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы кейіпкердің іс -әрекетіне баға беру	9. 3. 3. 1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы автордың ойы мен көтерілген мәселені анықтау
4. Мәтіндерге салыстырма лы талдау жасау	5. 3. 4. 1 мәтіндердің мазмұндық құрылымын салыстыру	6. 3. 4. 1 мәтіндердің тақырыбына, мазмұндық құрылымына сүйене отырып, түрлерін салыстыру	7. 3. 4. 1 мәтіндердің идеясын, мақсатты аудиториясын салыстырып, талдау жасау	8. 3. 4. 1 мәтіндердің түрлерін, тілдік ерекшелік терін салыстырып, талдау жасау	9. 3. 4. 1 мәтіндердің жанрлық ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау
5. Қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді оқу	5. 3. 5. 1 қосымша ақпарат көздерінен тақырыпқа байланысты мәліметтерді ала білу	6. 3. 5. 1 қосымша ақпарат көздерінен тақырыпқа байланысты мәліметтерді мәтін мазмұнымен салыстыру	7. 3. 5. 1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді кесте, диаграмма, сызба түрінде ұсыну	8. 3. 5. 1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді қолдана отырып, мәтінге өзгеріс енгізу	9. 3. 5. 1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерден қорытынды жасау
6. Өзіндік көзқарасын білдіру және бағалау	5. 3. 6. 1 мәтінде көтерілген мәселеге өз көзқарасын білдіру	6. 3. 6. 1 мәтінде көтерілген мәселені шынайы өмірмен байланысты-ру	7. 3. 6. 1 тақырып бойынша деректер қолдана отырып мәтінде көтерілген мәселеге өз ойын дәлелдеп жеткізу	8. 3. 6. 1 бірнеше мәтінде көтерілген мәселелерді салыстыру	9. 3. 6. 1 көтерілген мәселені ғаламдық мәселелер мен байланыстыра отырып сыни тұрғыда баға беру

4) "Жазылым":

Білім алушылар:
Дағдылар	Оқыту мақсаттары
Дағдылар	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Әртүрлі стильде мәтіндер құрастыру	5.4.1.1 ресми стильдің тілдік ерекшеліктері мен талаптарын дұрыс қолдана отырып, хат жазу	6.4.1.1 мәтіндердің стильдік ерекшелігін сақтай отырып, мінездеме, өмірбаян жазу	7.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, өтініш, ресми құттықтаулар жазу	8.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шағын мақала, интервью жазу	9.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шағын мақала жазу
2. Эссе жазу	5.4.2.1 эссе құрылымын сақтай отырып, адамды, табиғатты, белгілі бір оқиғаны сипаттап жазу	6.4.2.1 эссе тақырыбының желісінен шықпай, әрбір абзацты жүйелі құрастыру	7.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу	8.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдарын ұсыну	9.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыра отырып, өз ойын дәлелдеп жазу
3. Көркемде гіш құралдар ды қолданып жазу	5.4.3.1 жазба жұмыстарында бейнелеу құралдарын қолданып жазу	6.4.3.1 жазба жұмыстарында теңеу, эпитет сөздерін қолданып жазу	7.4.3.1 жазба жұмыстарында метафораны қолданып жазу	8.4.3.1 жазба жұмыстарында символ түрлерін қолданып жазу	9.4.3.1 жазба жұмыстарында афоризмдерді тиімді қолданып жазу
4. Мәліметтерді жинақтау	5.4.4.1 мәліметтер ді жинақтай отырып, тақырып бойынша постер жасау	6.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша сызба-кестелер жасау	7.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, презентация түрінде ұсыну	8.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, эссе жазуда тиімді қолдану	9.4.4.1 тақырып бойынша түрлі стильдегі мәтіндер құрауда мәліметтерді жинақтап, дереккөздеріне сілтеме көрсетіп жазу
5. Орфогра фия және пунктуация	5.4.5.1 жазба жұмыстарында жалғаулардың ерекшелігін ескеріп, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу;	6.4.5.1 жазба жұмыстарында сөзге қосымша жалғауда үндестік заңын ескеріп, орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу;	7.4.5.1 тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу (күрделі сөздер); оқшау сөздерге қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану	8.4.5.1 тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу	9.4.5.1 тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі, құрама атауларды дұрыс жазу

5)"Тілдік бағдар":

Білім алушылар:
Дағдылар	Оқыту мақсаттары
Дағдылар	5-сынып	6-сынып	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Сөз таптары	5.5.1.1 мәтіндерден жалпы және жалқы есімдерді ажырата білу, жалғау түрлерін дұрыс жалғау	6.5.1.1 мәтіндерден деректі және дерексіз зат, көптік мәнді есімдерді ажырата білу	7.5.1.1 мәтіндерден көмекші есімдерді ажырата білу	-	-
	5.5.1.2 лексикалық мағынасы жағынан заттың түрін, түсін сапасын білдіретін сын есімдерді ажырата білу	6.5.1.2 лексикалық мағынасы жағынан заттың сипатын, көлемін, салмағын, аумағын білдіретін сын есімдерді ажырата білу	7.5.1.2 салыстырма лы, күшейтпелі шырайлардың қызметін білу	-	-
	5.5.1.3 сан есім (бірліктер, ондықтар, жүз, мың) атауларын білу, орынды қолдану	6.5.1.3 реттік сан есімдер мен жинақтық сан есімдерді жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану	7.5.1.3 топтау сан есімдерін жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану	8.5.1.1 болжалдық және бөлшектік сан есімдерді жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
	5.5.1.4 жіктеу, сілтеу, сұрау есімдіктерін жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану	6.5.1.4 өздік, болымсыздық, белгісіздік, жалпылау есімдіктерін жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану.	7.5.1.4 одағай түрлерін мәтіннен ажырата алады, ауызша жұмыстарда орынды қолдану	8.5.1.2 еліктеу сөздерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
	5.5.1.5 болымды, болымсыз етістіктерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану	6.5.1.5 етістіктің шақтарының (нақ осы шақ, ауыспалы осы шақ,жедел өткен шақ, ауыспалы келер шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану	7.5.1.5 етістіктің шақтары (бұрынғы және ауыспалы өткен шақ, мақсатты және болжалды келер шақ) мен қалау райдың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану	8.5.1.3 етістіктің шартты рай және бұйрық рай қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану	9.5.1.1 өздік, өзгелік, ортақ және ырықсыз етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
	5.5.1.6 мекен және мезгіл үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану	6.5.1.6 сын-қимыл (бейне) және мөлшер үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану	7.5.1.6 мақсат және себеп-салдар үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану	8.5.1.4 күшейткіш үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану	9.5.1.2 мекен және мезгіл үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
	5.5.1.7 ыңғайластық қатынасты білдіретін және қарсылықтық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу	6.5.1.7 талғаулықты немесе кезектестік мәнді білдіретін және себеп-салдарлық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу	7.5.1.7 септеулік шылаулардың қызметін білу	8.5.1.5 демеулік шылаулардың қызметін білу,	9.5.1.3 ыңғайластық қатынасты білдіретін және қарсылықтық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу
2. Сөйлем	5.5.2.1 жазба жұмыстарында хабарлы, сұраулы, лепті, бұйрықты сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, құрастыру	6.5.2.1 жазба жұмыстарында сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтай отырып жай сөйлем құрастыру	7.5.2.1 жазба жұмыстарында ыңғайлас, түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру	8.5.2.1 жазба жұмыстарында себеп-салдар, талғаулы, кезектес салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру	9.5.2.1 жазба жұмыстарында (шартты, қарсылықты, мезгіл, себеп, қимыл-сын, мақсат бағыныңқы) сабақтасқұрмалас сөйлемдерді құрастыру

22. Осы оқу бағдарламасы 1-қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарға арналған "Қазақ тілі және әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

23. Тоқсандағы бөлімдер мен бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

24. Шет тілін игеру деңгейін бағалаудың жалпыеуропалық жүйесі бойынша В1, В2 деңгейлеріне жету үшін білім алушылар осы Үлгілік оқу бағдарламасының қосымшасына сәйкес оқу басылымдарында көрсетілген лексикалық-грамматикалық минимумды игереді.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 5-9-сыныптарына
арналған "Қазақ тілі және
әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі
төмендетілген үлгілік оқу
бағдарламасына 1-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған "Қазақ тілі және әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар (оқыту қазақ тілінде емес)

1) 5-сынып:

Тақырыптар	Көркем шығармалар	Коммуника-тивтік дағдылар	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан (45 сағат)
Отбасындағы дәстүр мен мерекелер	М.Мақатаев "Тоқта, ботам!" өлеңі	Тыңдалым	5.1.1.1 тақырыпты тірек сөздер арқылы болжау; 5.1.3.1 күнделікті тұрмыстық тақырыптарға байланысты жаңа сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	5.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда қазақ тіліндегі төл дыбыстардың дыбысталуын ескеріп айту; 5.2.2.1 қазақша амандасу мәнері мен ұлттық этикет формаларын пайдалану
		Оқылым	5.3.1.1мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау; 5.3.3.1 шағын көлемді көркем әдеби шығармаларды түсіну, тақырыбын анықтау
		Жазылым	5.4.5.1 жазба жұмыстарында жалғаулардың ерекшелігін ескеріп, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу; 5.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша постер жасау
		Тілдік бағдар	5.5.1.1мәтін құрауда жалғау түрлерін дұрыс жалғау
Мектеп өмірі. Әдепті бала - арлы бала	Б. Соқпақбаев "Менің атым Қожа" повесі (үзінді)	Тыңдалым	5.1.2.1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну; 5.1.5.1 жетекші сұрақтар арқылы негізгі тақырыпты анықтау
		Айтылым	5.2.2.1 қазақша амандасу мәнері мен ұлттық этикет формаларын пайдалану; 5.2.5.1 берілген сұрақты дұрыс түсініп, лайықты жауап беру
		Оқылым	5.3.2.1 хат, хабарлама, жарнама мазмұнын түсіну; 5.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен тақырыпқа байланысты мәліметтерді ала білу
		Жазылым	5.4.1.1 ресми стильдің тілдік ерекшеліктері мен талаптарын дұрыс қолдана отырып, хат жазу; 5.4.2.1эссе құрылымын сақтай отырып, адамды, табиғатты, белгілі бір оқиғаны сипаттап жазу
		Тілдік бағдар	5.5.1.1 мәтіндерден жалпы және жалқы есімдерді ажырата білу
Қазақстандағы жан -жануарлар мен өсімдіктер әлемі	Жан - жануарлар туралы ертегілер, жұмбақтар	Тыңдалым	5.1.4.1 шағын көлемді көркем әдеби мәтіндердің мазмұнын түсіну; 5.1.6.1 тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру
		Айтылым	5.2.6.1 тірек сөздерді дұрыс қолданып иллюстрацияларды сипаттау; 5.2.5.1 берілген сұрақты дұрыс түсініп, лайықты жауап беру
		Оқылым	5.3.3.1 шағын көлемді көркем әдеби шығармаларды түсіну, тақырыбын анықтау; 5.3.5.1қосымша ақпарат көздерінен тақырыпқа байланысты мәліметтерді ала білу
		Жазылым	5.4.3.1 жазба жұмыстарында бейнелеу құралдарын қолданып жазу; 5.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша постер жасау
		Тілдік бағдар	5.5.1.2лексикалық мағынасы жағынан заттың түрін, түсін сапасын білдіретін сын есімдерді ажырата білу, жазба, ауызша жұмыстарда қолдану
2-тоқсан (40 сағат)
Ежелгі көшпелілер мәдениеті	Тұмар ханшайым туралы аңыз	Тыңдалым	5.1.2.1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну; 5.1.5.1 жетекші сұрақтар арқылы негізгі тақырыпты анықтау
		Айтылым	5.2.1.1 тақырып бойынша меңгерген жаңа сөздерді олардың синонимдерімен, антоним, омонимдерімен қатар қолдану; 5.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда қазақ тіліндегі төл дыбыстардың дыбысталуын ескеріп айту
		Оқылым	5.3.2.1хат мазмұнын түсіну; 5.3.3.1 шағын көлемді көркем әдеби шығармаларды түсіну, тақырыбын анықтау
		Жазылым	5.4.1.1 ресми стильдің тілдік ерекшеліктері мен талаптарын дұрыс қолдана отырып, хат жазу; 5.4.5.1 жазба жұмыстарында сөйлем соңында қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	5.5.1.3 сан есім (бірліктер, ондықтар, жүз, мың) атауларын білу, орынды қолдану
Су – тіршілік көзі	Ә.Тәжібаев "Сырдария" өлеңі	Тыңдалым	5.1.1.1тақырыпты тірек сөздер арқылы болжау; 5.1.5.1 жетекші сұрақтар арқылы негізгі тақырыпты анықтау
		Айтылым	5.2.4.1 шағын көлемді мәтіндердің мазмұнына сүйеніп баяндау ; 5.2.5.1 берілген сұрақты дұрыс түсініп, лайықты жауап беру
		Оқылым	5.3.2.1 хат, хабарлама, жарнама мазмұнын түсіну; 5.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселеге өз көзқарасын білдіру
		Жазылым	5.4.2.1эссе құрылымын сақтай отырып, адамды, табиғатты, белгілі бір оқиғаны сипаттап жазу; 5.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша постер жасау
		Тілдік бағдар	5.5.1.4жіктеу, сілтеу, сұрау есімдіктерін жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
Әлемдегі ірі кітапханалар	Абай Құнанбайұлы "Ғылым таппай, мақтанба" өлеңі	Тыңдалым	5.1.3.1 күнделікті тұрмыстық тақырыптарға байланысты жаңа сөздердің мағынасын түсіну; 5.1.4.1 шағын көлемді көркем әдеби мәтіндердің мазмұнын түсіну
		Айтылым	5.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда қазақ тіліндегі төл дыбыстардың дыбысталуын ескеріп айту; 5.2.5.1 берілген сұрақты дұрыс түсініп, лайықты жауап беру
		Оқылым	5.3.2.1 хат, хабарлама, жарнама мазмұнын түсіну; 5.3.3.1 шағын көлемді көркем әдеби шығармаларды түсіну, тақырыбын анықтау
		Жазылым	5.4.5.1 жазба жұмыстарында жалғаулардың ерекшелігін ескеріп, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу; 5.4.2.1эссе құрылымын сақтай отырып, адамды, табиғатты, белгілі бір оқиғаны сипаттап жазу
		Тілдік бағдар	5.5.1.5болымды, болымсыз етістіктерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
3- тоқсан (50 сағат)
Денсаулық – зор байлық	"Ең үлкен байлық" ертегісі	Тыңдалым	5.1.4.1 шағын көлемді көркем әдеби мәтіндердің мазмұнын түсіну; 5.1.6.1тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру
		Айтылым	5.2.4.1 шағын көлемді мәтіндердің мазмұнына сүйеніп баяндау; 5.2.2.1 қазақша амандасу мәнері мен ұлттық этикет формаларын пайдалану
		Оқылым	5.3.1.1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау; 5.3.4.1 мәтіндердің мазмұндық құрылымын салыстыру
		Жазылым	5.4.3.1 жазба жұмыстарында бейнелеу құралдарын қолданып жазу; 5.4.2.1эссе құрылымын сақтай отырып, адамды, табиғатты, белгілі бір оқиғаны сипаттап жазу
		Тілдік бағдар	5.5.1.6 мекен және мезгіл үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
Менің Тәуелсіз Қазақстаным	Қ. Сарин "Тәуелсіздік" өлеңі	Тыңдалым	5.1.1.1 тақырыпты тірек сөздер арқылы болжау; 5.1.2.1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну
		Айтылым	5.2.1.1 тақырып бойынша меңгерген жаңа сөздерді олардың синонимдерімен, антоним, омонимдерімен қатар қолдану; 5.2.6.1 тірек сөздерді дұрыс қолданып иллюстрацияларды сипаттау
		Оқылым	5.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен тақырыпқа байланысты мәліметтерді ала білу; 5.3.4.1 мәтіндердің мазмұндық құрылымын салыстыру
		Жазылым	5.4.4.1 ресми стильдің тілдік ерекшеліктері мен талаптарын дұрыс қолдана отырып, хабарландыру жазу; 5.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша постер жасау
		Тілдік бағдар	5.5.1.7 ыңғайластық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орындықолдану
Аспан әлемінің құпиялары	Жұлдыздар туралы аңыздар, ертегілер	Тыңдалым	5.1.1.1тақырыпты тірек сөздер арқылы болжау; 5.1.3.1 күнделікті тұрмыстық тақырыптарға байланысты жаңа сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	5.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда қазақ тіліндегі төл дыбыстардың дыбысталуын ескеріп айту; 5.2.6.1 тірек сөздерді дұрыс қолданып иллюстрацияларды сипаттау
		Оқылым	5.3.4.1 мәтіндердің мазмұндық құрылымын салыстыру; 5.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселеге өз көзқарасын білдіру
		Жазылым	5.4.2.1 эссе құрылымын сақтай отырып, адамды, табиғатты, белгілі бір оқиғаны сипаттап жазу; 5.4.3.1 жазба жұмыстарында бейнелеу құралдарын қолданып жазу
		Тілдік бағдар	5.5.1.7қарсылықтық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
Компьютер дің тілін табу - өнер	Ы.Алтынсарин"Өнер-білім бар жұрттар" өлеңі	Тыңдалым	5.1.1.1 тақырыпты тірек сөздер арқылы болжау; 5.1.6.1 тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру
		Айтылым	5.2.4.1 шағын көлемді мәтіндердің мазмұнына сүйеніп баяндау; 5.2.6.1 тірек сөздерді дұрыс қолданып иллюстрацияларды сипаттау
		Оқылым	5.3.1.1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау; 5.3.4.1 мәтіндердің мазмұндық құрылымын салыстыру
		Жазылым	5.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша постер жасау; 5.4.1.1 ресми стильдің тілдік ерекшеліктері мен талаптарын дұрыс қолдана отырып, хат жазу
		Тілдік бағдар	5.5.2.1 жазба жұмыстарында хабарлысөйлемдердің жасалу жолдарын білу, құрастыру
4-тоқсан (35 сағат)
Қазақстандағы ұлттар достастығы	М.Мағауин "Бір атаның балалары" (үзінді)	Тыңдалым	5.1.2.1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну; 5.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру
		Айтылым	5.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда қазақ тіліндегі төл дыбыстардың дыбысталуын ескеріп айту; 5.2.5.1 берілген сұрақты дұрыс түсініп, лайықты жауап беру
		Оқылым	5.3.2.1 хат, хабарлама, жарнама мазмұнын түсіну; 5.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселеге өз көзқарасын білдіру
		Жазылым	5.4.2.1 эссе құрылымын сақтай отырып, адамды, табиғатты, белгілі бір оқиғаны сипаттап жазу; 5.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша постер жасау
		Тілдік бағдар	5.5.2.1жазба жұмыстарында сұраулы сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, құрастыру
Ұлы Дала табиғаты	Қ. Мырзалиев"Табиғат – жаратылыс пернесі" өлеңі	Тыңдалым	5.1.1.1тақырыпты тірек сөздер арқылы болжау; 5.1.2.1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну
		Айтылым	5.2.1.1 тақырып бойынша меңгерген жаңа сөздерді олардың синонимдерімен, антоним, омонимдерімен қатар қолдану; 5.2.6.1 тірек сөздерді дұрыс қолданып иллюстрацияларды сипаттау
		Оқылым	5.3.3.1 шағын көлемді көркем әдеби шығармаларды түсіну, тақырыбын анықтау; 5.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен тақырыпқа байланысты мәліметтерді ала білу
		Жазылым	5.4.1.1 ресми стильдің тілдік ерекшеліктері мен талаптарын дұрыс қолдана отырып, хат жазу; 5.4.3.1 жазба жұмыстарында бейнелеу құралдарын қолданып жазу
		Тілдік бағдар	5.5.2.1 жазба жұмыстарында лепті сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, құрастыру
Ер есімі – ел есінде!	Ғ. Мүсірепов"Қазақ солдаты" романы (үзінді)	Тыңдалым	5.1.3.1 күнделікті тұрмыстық тақырыптарға байланысты жаңа сөздердің мағынасын түсіну; 5.1.6.1 тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру
		Айтылым	5.2.2.1 қазақша амандасу мәнері мен ұлттық этикет формаларын пайдалану; 5.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда қазақ тіліндегі төл дыбыстардың дыбысталуын ескеріп айту
		Оқылым	5.3.1.1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау; 5.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселеге өз көзқарасын білдіру
		Жазылым	5.4.1.1 ресми стильдің тілдік ерекшеліктері мен талаптарын дұрыс қолдана отырып, хат жазу; 5.4.5.1 жазба жұмыстарында жалғаулардың ерекшелігін ескеріп, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу;
		Тілдік бағдар	5.5.2.1 жазба жұмыстарында бұйрықты сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, құрастыру

2) 6-сынып:

Тақырыптар	Көркем шығармалар	Коммуникативтік дағдылар	Оқыту мақсаттары
1 -тоқсан (45 сағат)
Отан отбасынан басталады	М.Әуезов "Абай жолы" романы, "Қайтқанда" тарауы (үзінді)	Тыңдалым	6.1.1.1 тірек сөздер арқылы тақырыпты және көтерілетін мәселені болжау; 6.1.5.1 тірек сөздер, мәтін тақырыбы арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	6.2.2.1 тақырып бойынша диалогті бастау, жалғастыру, аяқтау формаларын білу; 6.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда хабарлы сөйлемдердің интонациялық ерекшелігін ескеріп айту
		Оқылым	6.3.2.1ресми стильдегі мәтіндердің стильдік ерекшелігін анықтау (мінездеме); 6.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен тақырыпқа байланысты мәліметтерді мәтін мазмұнымен салыстыру
		Жазылым	6.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша сызба-кестелер жасау; 6.4.1.1 мәтіндердің стильдік ерекшелігін сақтай отырып, мінездеме, өмірбаян жазу
		Тілдік бағдар	6.5.1.1 мәтіндерден деректі және дерексіз зат, көптік мәнді есімдерді ажырата білу
Қазіргі қазақ ауылы мен қаланың тыныс-тіршілігі	Ә.Дүйсенбиев "Бәтіңке, шұжық, балқаймақ" өлеңі	Тыңдалым	6.5.2.1тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша ақпараттарды анықтау; 6.5.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде шынайы өмірмен байланыстырып жауап беру
		Айтылым	6.2.4.1 шағын көлемді мәтіндегі жеке эпизодтарды сипаттау; 6.2.1.1 тура және ауыспалы мағынадағы сөздерді қолдану, ойын әсерлі, мазмұнды жеткізу
		Оқылым	6.3.2.1 ресми стильдегі мәтіндердің стильдік ерекшелігін анықтау (күнделік); 6.3.4.1 мәтіндердің тақырыбына, мазмұндық құрылымына сүйене отырып, түрлерін салыстыру
		Жазылым	6.4.1.1 мәтіндердің стильдік ерекшелігін сақтай отырып, мінездеме, өмірбаян жазу; 6.4.5.1 жазба жұмыстарында сөзге қосымша жалғауда үндестік заңын ескеріп, орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу
		Тілдік бағдар	6.5.1.2 лексикалық мағынасы жағынан заттың сипатын, көлемін, салмағын, аумағын білдіретін сын есімдерді ажырата білу
Таулар сыры.	М. Мақатаев "Мен таулықпын" өлеңі	Тыңдалым	6.1.3.1 тұрмыстық-әлеуметтік тақырып-тарға байланысты жаңа сөздер мен тірек сөздердіңмағынасын түсіну; 6.1.4.1 шағын поэзиялық шығармалардың мазмұнын талдай отырып кейіпкерлерге сипаттама жасау
		Айтылым	6.2.6.1 тірек сөздерге сүйеніп, сюжетті суреттердің желісі бойынша әңгіме құрастыру; 6.2.5.1 коммуникативтік жағдаят бойынша диалогке өзара түсу
		Оқылым	6.3.1.1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау, өмірдегі кейбір жағдаяттармен байланыстыру; 6.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселені шынайы өмірмен байланыстыру
		Жазылым	6.4.2.1 эссе тақырыбының желісінен шықпай, әрбір абзацты жүйелі құрастыру; 6.4.3.1 жазба жұмыстарында теңеу, эпитет сөздерін қолданып жазу
		Тілдік бағдар	6.5.1.3 реттік сан есімдер мен жинақтық сан есімдерді жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
2- тоқсан (40 сағат)
Қуат көзін үнемдей білеміз бе?	М. Жұмабаев "От" өлеңі (үзінді)	Тыңдалым	6.1.2.1 тыңдалған мәтіннен негізгі және қосымша ақпараттарды анықтау; 6.1.5.1 тірек сөздер, мәтін тақырыбы арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	6.2.2.1 тақырып бойынша диалогті бастау, жалғастыру, аяқтау формаларын білу; 6.2.5.1 коммуникативтік жағдаят бойынша диалогке өзара түсу
		Оқылым	6.3.2.1ресми стильдегі мәтіндердің стильдік ерекшелігін анықтау (түсініктеме); 6.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселені шынайы өмірмен байланыстыру
		Жазылым	6.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша сызба-кестелер жасау; 6.4.1.1 мәтіндердің стильдік ерекшелігін сақтай отырып, мінездеме, өмірбаян жазу
		Тілдік бағдар	6.5.1.4 өздік, болымсыздық, белгісіздік, жалпылау есімдіктерін жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
Менің туған өлкем өлеңдер мен прозада		Тыңдалым	6.1.1.1 тірек сөздер арқылы тақырыпты және көтерілетін мәселені болжау; 6.1.5.1 тірек сөздер, мәтін тақырыбы арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	6.2.2.1 тақырып бойынша диалогті бастау, жалғастыру, аяқтау формаларын білу; 6.2.4.1 шағын көлемді мәтіндегі жеке эпизодтарды сипаттау
		Оқылым	6.3.1.1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау, өмірдегі кейбір жағдаяттар мен байланыстыру; 6.3.3.1 орта көлемді шығармаларды түсіну, тақырыбы мен негізгі ойды анықтау
		Жазылым	6.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша сызба-кестелер жасау; 6.4.5.1 жазба жұмыстарында сөзге қосымша жалғауда үндестік заңын ескеріп, орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу;
		Тілдік бағдар	6.5.1.1 мәтіндерден деректі және дерексіз зат, көптік мәнді есімдерді ажырата білу; 6.5.2.1 жазба жұмыстарында сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтай отырып жай сөйлем құрастыру
Астана – мәдениет пен өнер ордасы	Ә. Ысқақ "Күн ұлымын"	Тыңдалым	6.1.3.1 тұрмыстық-әлеуметтік тақырыптарға байланысты жаңа сөздер мен тірек сөздердіңмағынасын түсіну; 6.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде шынайы өмірмен байланыстырып жауап беру
		Айтылым	6.2.6.1 тірек сөздерге сүйеніп, сюжетті суреттердің желісі бойынша әңгіме құрастыру; 6.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда лепті сөйлемдердің интонациялық ерекшелігін ескеріп айту
		Оқылым	6.3.3.1 орта көлемді шығармаларды түсіну, тақырыбы мен негізгі ойды анықтау; 6.3.2.1 ресми стильдегі мәтіндердің стильдік ерекшелігін анықтау (өмірбаян, түйіндеме)
		Жазылым	6.4.1.1 мәтіндердің стильдік ерекшелігін сақтай отырып, өмірбаян жазу; 6.4.5.1 жазба жұмыстарында сөзге қосымша жалғауда үндестік заңын ескеріп, орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу
		Тілдік бағдар	6.5.1.5 етістіктің шақтарының (нақ осы шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
Қазақстан қорықтары	Ө.Тұрманжанов "Қарлығаш, дәуіт, жылан"	Тыңдалым	6.1.1.1 тірек сөздер арқылы тақырыпты және көтерілетін мәселені болжау; 6.1.4.1 шағын поэзиялық шығармалардың мазмұнын талдай отырып кейіпкерлерге сипаттама жасау
		Айтылым	6.2.4.1 шағын көлемді мәтіндегі жеке эпизодтарды сипаттау; 6.2.1.1 тура және ауыспалы мағынадағы сөздерді қолдану, ойын әсерлі, мазмұнды жеткізу
		Оқылым	6.3.1.1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау, өмірдегі кейбір жағдаяттар мен байланыстыру; 6.3.4.1 мәтіндердің тақырыбына, мазмұндық құрылымына сүйене отырып, түрлерін салыстыру
		Жазылым	6.4.2.1 эссе тақырыбының желісінен шықпай, әрбір абзацты жүйелі құрастыру; 6.4.3.1 жазба жұмыстарында теңеу, эпитет сөздерін қолданып жазу
		Тілдік бағдар	6.5.1.5 етістіктің шақтарының (ауыспалы осы шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
3- тоқсан (50 сағат)
Болашақ мамандықтары	А.Машанов "Жер астына саяхат"	Тыңдалым	6.1.4.1 шағын поэзиялық шығармалардың мазмұнын талдай отырып кейіпкерлерге сипаттама жасау; 6.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде шынайы өмірмен байланыстырып жауап беру
		Айтылым	6.2.2.1 тақырып бойынша диалогті бастау, жалғастыру, аяқтау формаларын білу; 6.2.6.1 тірек сөздерге сүйеніп, сюжетті суреттердің желісі бойынша әңгіме құрастыру
		Оқылым	6.3.1.1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау, өмірдегі кейбір жағдаяттар мен байланыстыру; 6.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен тақырыпқа байланысты мәліметтерді мәтін мазмұнымен салыстыру, қарама-қайшы ақпараттарды анықтау
		Жазылым	6.3.1.1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау, өмірдегі кейбір жағдаяттар мен байланыстыру; 6.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен тақырыпқа байланысты мәліметтерді мәтін мазмұнымен салыстыру
		Тілдік бағдар	6.5.1.5етістіктің шақтарының (жедел өткен шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
Қазақстан және Ұлы Жібек жолы	Д. Досжан "Жібек жолы" романы (үзінді)	Тыңдалым	6.1.1.1 тірек сөздер арқылы тақырыпты және көтерілетін мәселені болжау; 6.1.5.1тірек сөздер, мәтін тақырыбы арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	6.2.5.1 коммуникативтік жағдаят бойынша диалогке өзара түсу; 6.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда сұраулысөйлемдердің интонациялық ерекшелігін ескеріп айту
		Оқылым	6.3.2.1 ресми стильдегі мәтіндердің стильдік ерекшелігін анықтау (өмірбаян); 6.3.3.1 орта көлемді шығармаларды түсіну, тақырыбы мен негізгі ойды анықтау
		Жазылым	6.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша сызба-кестелер жасау; 6.4.3.1 жазба жұмыстарында теңеу, эпитет сөздерін қолданып жазу
		Тілдік бағдар	6.5.1.5 етістіктің шақтарының (ауыспалы келер шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
Жер байлығына аяулы көзқарас	Ш. Айтматов "Ана - Жер Ана"	Тыңдалым	6.1.2.1 тыңдалған мәтіннен негізгі және қосымша ақпараттарды анықтау; 6.1.3.1 тұрмыстық-әлеуметтік тақырыптарға байланысты жаңа сөздер мен тірек сөздердіңмағынасын түсіну
		Айтылым	6.2.1.1 тура және ауыспалы мағынадағы сөздерді қолдану, ойын әсерлі, мазмұнды жеткізу; 6.2.4.1 шағын көлемді мәтіндегі жеке эпизодтарды сипаттау
		Оқылым	6.3.4.1 мәтіндердің тақырыбына, мазмұндық құрылымына сүйене отырып, түрлерін салыстыру; 6.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселені шынайы өмірмен байланыстыру
		Жазылым	6.4.5.1 жазба жұмыстарында сөзге қосымша жалғауда үндестік заңын ескеріп, орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу; 6.4.1.1 мәтіндердің стильдік ерекшелігін сақтай отырып, мінездеме, өмірбаян жазу
		Тілдік бағдар	6.5.1.6 сын-қимыл (бейне) және мөлшер үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орындықолдану
Олимпиада жеңімпаздары – Қазақстан мақтанышы	М.Әлімбаев"Шынықсаң, шымыр боларсың" өлеңі, Ә. Дүйсенбиев "Күшті болсам мен егер"	Тыңдалым	6.1.3.1 тұрмыстық-әлеуметтік тақырып-тарға байланысты жаңа сөздер мен тірек сөздердіңмағынасын түсіну; 6.1.4.1 шағын поэзиялық шығармалардың мазмұнын талдай отырып кейіпкерлерге сипаттама жасау
		Айтылым	6.2.5.1 коммуникативтік жағдаят бойынша диалогке өзара түсу; 6.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда бұйрықты сөйлемдердің интонациялық ерекшелігін ескеріп айту
		Оқылым	6.3.3.1 орта көлемді шығармаларды түсіну, тақырыбы мен негізгі ойды анықтау; 6.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселені шынайы өмірмен байланыстыру
		Жазылым	6.4.2.1 эссе тақырыбының желісінен шықпай, әрбір абзацты жүйелі құрастыру; 6.4.5.1 жазба жұмыстарында сөзге қосымша жалғауда үндестік заңын ескеріп, орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу
		Тілдік бағдар	6.5.1.7 талғаулықты немесе кезектестік мәнді білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орындықолдану
4-тоқсан (35 сағат)
Абайды оқы, таңырқа!	Абай Құнанбайұлы Табиғат лирикасы, "Жазғытұры", "Жаз", "Күз", "Қыс" өлеңдері	Тыңдалым	6.1.2.1 тыңдалған мәтіннен негізгі және қосымша ақпараттарды анықтау; 6.1.5.1 тірек сөздер, мәтін тақырыбы арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	6.2.6.1 тірек сөздерге сүйеніп, сюжетті суреттердің желісі бойынша әңгіме құрастыру; 6.2.1.1 тура және ауыспалы мағынадағы сөздерді қолдану, ойын әсерлі, мазмұнды жеткізу
		Оқылым	6.3.3.1 орта көлемді шығармаларды түсіну, тақырыбы мен негізгі ойды анықтау; 6.3.4.1 мәтіндердің тақырыбына, мазмұндық құрылымына сүйене отырып, түрлерін салыстыру
		Жазылым	6.4.3.1 жазба жұмыстарында теңеу, эпитет сөздерін қолданып жазу; 6.4.1.1 мәтіндердің стильдік ерекшелігін сақтай отырып, мінездеме, өмірбаян жазу
		Тілдік бағдар	6.5.1.7 себеп-салдарлық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орындықолдану
Қазақ ұлттық қолөнері	О. Бөкей "Апамның астауы" әңгімесінен (үзінді), Ф.Оңғарсынова "Оюлар" өлеңі (үзінді)	Тыңдалым	6.1.1.1 тірек сөздер арқылы тақырыпты және көтерілетін мәселені болжау; 6.1.3.1 тұрмыстық-әлеуметтік тақырыптарға байланысты жаңа сөздер мен тірек сөздердіңмағынасын түсіну
		Айтылым	6.2.2.1 тақырып бойынша диалогті бастау, жалғастыру, аяқтау формаларын білу; 6.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда сұраулы, хабарлы, лепті және бұйрықты сөйлемдердің интонациялық ерекшелігін ескеріп айту
		Оқылым	6.3.4.1 мәтіндердің тақырыбына, мазмұндық құрылымына сүйене отырып, түрлерін салыстыру; 6.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселені шынайы өмірмен байланыстыру
		Жазылым	6.4.2.1 эссе тақырыбының желісінен шықпай, әрбір абзацты жүйелі құрастыру; 6.4.3.1 жазба жұмыстарында теңеу, эпитет сөздерін қолданып жазу
		Тілдік бағдар	6.5.2.1жазба жұмыстарында сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтай отырып жай сөйлем құрастыру
Өлкені сипаттау өнері		Тыңдалым	6.1.1.1 тірек сөздер арқылы тақырыпты және көтерілетін мәселені болжау; 6.1.5.1 тірек сөздер, мәтін тақырыбы арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	6.2.5.1 коммуникативтік жағдаят бойынша диалогке өзара түсу; 6.2.6.1 тірек сөздерге сүйеніп, сюжетті суреттердің желісі бойынша әңгіме құрастыру
		Оқылым	6.3.1.1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау, өмірдегі кейбір жағдаяттар мен байланыстыру; 6.3.4.1 мәтіндердің тақырыбына, мазмұндық құрылымына сүйене отырып, түрлерін салыстыру
		Жазылым	6.4.2.1 эссе тақырыбының желісінен шықпай, әрбір абзацты жүйелі құрастыру; 6.4.3.1 жазба жұмыстарында теңеу, эпитет сөздерін қолданып жазу
		Тілдік бағдар	6.5.1.1 мәтіндерден деректі және дерексіз зат, көптік мәнді есімдерді ажырата білу; 6.5.2.1 жазба жұмыстарында сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтай отырып жай сөйлем құрастыру
Саяхат және туризм	Шоқан Уалиханов "Жоңғария очерктері" (үзінді)	Тыңдалым	6.1.4.1 шағын поэзиялық шығармалардың мазмұнын талдай отырып кейіпкерлерге сипаттама жасау; 6.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде шынайы өмірмен байланыстырып жауап беру
		Айтылым	6.2.4.1 шағын көлемді мәтіндегі жеке эпизодтарды сипаттау; 6.2.1.1 тура және ауыспалы мағынадағы сөздерді қолдану, ойын әсерлі, мазмұнды жеткізу
		Оқылым	6.3.1.1 мәтіндегі негізгі ақпаратты анықтау, өмірдегі кейбір жағдаяттар мен байланыстыру; 6.3.2.1 ресми стильдегі мәтіндердің стильдік ерекшелігін анықтау (күнделік)
		Жазылым	6.4.4.1 мәліметтерді жинақтай отырып, тақырып бойынша сызба-кестелер жасау; 6.4.1.1 мәтіндердің стильдік ерекшелігін сақтай отырып, мінездеме, өмірбаян жазу; 6.4.5.1 жазба жұмыстарында сөзге қосымша жалғауда үндестік заңын ескеріп, орфографиялық нормаға сай дұрыс жазу;
		Тілдік бағдар	6.5.2.1 жазба жұмыстарында сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтай отырып жай сөйлем құрастыру

3) 7-сынып:

Тақырыптар	Көркем шығармалар	Коммуникативтік дағдылар	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан (45 сағат)
Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі - қазақ тілін оқып-үйренеміз. Үштілді білу – үлкен өнер	М. Жұмабаев "Қазақ тілі" өлеңі	Тыңдалым	7.1.2.1 тыңдалған мәтіннен ақпараттың өзектілігін анықтау; 7.1.5.1 сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	7.2.1.1 мақал-мәтелдер, терминдер мен неологизмдерді орынды қолдану; 7.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда екпін түрлерін сөз және сөйлем ішінде орынды қолданып айту
		Оқылым	7.3.1.1 кесте, диаграмма, сызба, шартты белгілер түрінде берілген ақпаратты түсіну; 7.3.6.1 тақырып бойынша деректер қолдана отырып мәтінде көтерілген мәселеге өз ойын дәлелдеп жеткізу
		Жазылым	7.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу; 7.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, презентация түрінде ұсыну
		Тілдік бағдар	7.5.1.1 мәтіндерден көмекші есімдерді ажырата білу
Уақыт – ұлы күш	Абай Құнанбаев"Сағаттың шықылдағы емес ермек"	Тыңдалым	7.1.1.1 мәтін үзінділері арқылы оқиғаның дамуын болжау; 7.1.4.1 әдеби көркем шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау
		Айтылым	7.2.2.1 ұсыныс жасау, өтініш, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу; 7.2.5.1 диалогке қатысушылар коммуникативтік жағдаяттың талаптарына сай "сөйлеуші-тыңдаушы" позицияларын еркін ауыстыру
		Оқылым	7.3.2.1 ресми-іскерлік (өтініш) салаға қатысты мәтіндердің тілдік ерекшелігін анықтау; 7.3.6.1 тақырып бойынша деректер қолдана отырып мәтінде көтерілген мәселеге өз ойын дәлелдеп жеткізу
		Жазылым	7.4.3.1 жазба жұмыстарында метафораны қолданып жазу; 7.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, презентация түрінде ұсыну
		Тілдік бағдар	7.5.1.2 салыстырмалы, күшейтпелі шырайлардың қызметін білу
Жердегі климаттық өзгерістер	Д. Дефо "Робинзон Крузо" романы (үзінді)	Тыңдалым	7.1.2.1 тыңдалған мәтіннен ақпараттың өзектілігін анықтау; 7.1.6.1 тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде өз пікірін өзгелердің пікірімен салыстыра отырып жауап беру
		Айтылым	7.2.2.1 ұсыныс жасау, өтініш, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу; 7.2.5.1 диалогке қатысушылар коммуникативтік жағдаяттың талаптарына сай "сөйлеуші→тыңдаушы" позицияларын еркін ауыстыру
		Оқылым	7.3.2.1 ресми-іскерлік (өтініш) салаға қатысты мәтіндердің тілдік ерекшелігін анықтау; 7.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы кейіпкердің образын талдау
		Жазылым	7.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу; 7.4.5.1 тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу (күрделі сөздер)
		Тілдік бағдар	7.5.1.3 топтау сан есімдерін жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
2- тоқсан (40 сағат)
Қазақстанның ежелгі қалалары және Ұлы Жібек жолы	Б. Ұзақов "Жантаза"	Тыңдалым	7.1.1.1 мәтін үзінділері арқылы оқиғаның дамуын болжау; 7.1.6.1 тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде өз пікірін өзгелердің пікірімен салыстыра отырып жауап беру
		Айтылым	7.2.2.1 ұсыныс жасау, өтініш, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу; 7.2.4.1 шығармадағы кейіпкерлер ге автор берген мінездемені талдау
		Оқылым	7.3.2.1 ресми-іскерлік (өтініш) салаға қатысты мәтіндердің тілдік ерекшелігін анықтау; 7.3.4.1 мәтіндердің идеясын, мақсатты аудиториясын салыстырып, талдау жасау
		Жазылым	7.4.1.1мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, ресми құттықтаулар жазу; 7.4.5.1тақырып бойынша оқшау сөздерге қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	7.5.1.4одағай түрлерін мәтіннен ажырата алады, ауызша жұмыстарда орындықолдану
Туған өлке публицистика беттерінде		Тыңдалым	7.1.2.1 тыңдалған мәтіннен ақпараттың өзектілігін анықтау; 7.1.5.1 сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	7.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда екпін түрлерін сөз және сөйлем ішінде орынды қолданып айту; 7.2.4.1 шығармадағы кейіпкерлер ге автор берген мінездемені талдау
		Оқылым	7.3.1.1 кесте, диаграмма, сызба, шартты белгілер түрінде берілген ақпаратты түсіну; 7.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы кейіпкердің образын талдау
		Жазылым	7.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу; 7.4.5.1 тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу (күрделі сөздер); оқшау сөздерге қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	7.5.1.1 мәтіндерден көмекші есімдерді ажырата білу; 7.5.2.1 жазба жұмыстарында ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
Спорт және денсаулық күтімі	Т.Нұрмаған бетов "Он төрт жасар жігіт"	Тыңдалым	7.1.1.1 мәтін үзінділері арқылы оқиғаның дамуын болжау; 7.1.2.1 тыңдалған мәтіннен ақпараттың өзектілігін анықтау
		Айтылым	7.2.6.1 кесте, диаграмма, шартты белгілер, суреттер мен сызбаларда берілген ақпаратты сипаттау; 7.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда екпін түрлерін сөз және сөйлем ішінде орынды қолданып айту; 7.2.2.1 ұсыныс жасау, өтініш, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу
		Оқылым	7.3.1.1 кесте, диаграмма, сызба, шартты белгілер түрінде берілген ақпаратты түсіну; 7.3.2.1 ресми-іскерлік (өтініш) салаға қатысты мәтіндердің тілдік ерекшелігін анықтау
		Жазылым	7.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, өтініш жазу; 7.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, презентация түрінде ұсыну
		Тілдік бағдар	7.5.1.5 етістік шақтарының (бұрынғы және ауыспалы өткен шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
Ұқсатым. Сән. Талғам	Ақан сері "Жігіт сипаты", "Қыз сипаты"	Тыңдалым	7.1.5.1 сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау; 7.1.3.1 әлеуметті-мәдени тақырыптарға байланысты қажетті сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну
		Айтылым	7.2.1.1 мақал-мәтелдер, терминдер мен неологизмдерді орынды қолдану; 7.2.2.1 ұсыныс жасау, өтініш, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу
		Оқылым	7.3.2.1 ресми-іскерлік (өтініш) салаға қатысты мәтіндердің тілдік ерекшелігін анықтау; 7.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы кейіпкердің образын талдау
		Жазылым	7.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу; 7.4.5.1 тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу (күрделі сөздер)
		Тілдік бағдар	7.5.1.5 етістік шақтарының (мақсатты және болжалды келер шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
3- тоқсан (50 сағат)
Ғаламтормен дұрыс жұмыс жасау – мәдениет	Жюль Верн"Әлемді сексен күн ішінде шарлау" романы (үзінді)	Тыңдалым	7.1.3.1 әлеуметтік-мәдени тақырыптарға байланысты қажетті сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну; 7.1.4.1 әдеби көркем шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау
		Айтылым	7.2.6.1 кесте, диаграмма, шартты белгілер, суреттер мен сызбаларда берілген ақпаратты сипаттау; 7.2.1.1 мақал-мәтелдер, терминдер мен неологизмдерді орынды қолдану
		Оқылым	7.3.4.1 мәтіндердің идеясын, мақсатты аудиториясын салыстырып, талдау жасау; 7.3.1.1 кесте, диаграмма, сызба, шартты белгілер түрінде берілген ақпаратты түсіну
		Жазылым	7.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, түйіндемежазу; 7.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, презентация түрінде ұсыну
		Тілдік бағдар	7.5.1.5 етістіктің қалау рай қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
Музыка. Қазақтың киелі домбырасы	І.Жансүгі ров "Күйші" поэмасы (үзінді)	Тыңдалым	7.1.2.1 тыңдалған мәтіннен ақпараттың өзектілігін анықтау; 7.1.4.1 әдеби көркем шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау
		Айтылым	7.2.2.1 ұсыныс жасау, өтініш, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу; 7.2.5.1 диалогке қатысушылар коммуникативтік жағдаяттың талаптарына сай "сөйлеуші →тыңдаушы" позицияларын еркін ауыстыру
		Оқылым	7.3.4.1 мәтіндердің идеясын, мақсатты аудиториясын салыстырып, талдау жасау; 7.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді кесте, диаграмма, сызба түрінде ұсыну
		Жазылым	7.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу; 7.4.3.1 жазба жұмыстарында метафораны қолданып жазу
		Тілдік бағдар	7.5.1.6 мақсат және себеп-салдар үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орындықолдану.
Төрт түлік мал мен егіншілік – ел берекесі	Ғ.Мұстафин "Шығанақ" романы (үзінді)	Тыңдалым	7.1.2.1 тыңдалған мәтіннен ақпараттың өзектілігін анықтау; 7.1.4.1 әдеби көркем шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау
		Айтылым	7.2.5.1 диалогке қатысушылар коммуникативтік жағдаяттың талаптарына сай "сөйлеуші→тыңдаушы" позицияларын еркін ауыстыру; 7.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда екпін түрлерін сөз және сөйлем ішінде орынды қолданып айту
		Оқылым	7.3.4.1 мәтіндердің идеясын, мақсатты аудиториясын салыстырып, талдау жасау; 7.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді кесте, диаграмма, сызба түрінде ұсыну
		Жазылым	7.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу; 7.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, презентация түрінде ұсыну
		Тілдік бағдар	7.5.1.7 септеулік шылаулардың қызметін білу;
Наурыз мейрамы. Ақ мол болсын! Ұлыс оң болсын!	М.Мақатев"Наурыз"	Тыңдалым	7.1.2.1 тыңдалған мәтіннен ақпараттың өзектілігін анықтау; 7.1.4.1 әдеби көркем шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау
		Айтылым	7.2.2.1 ұсыныс жасау, өтініш, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу; 7.2.6.1 кесте, диаграмма, суреттер мен сызбаларда берілген ақпаратты сипаттау
		Оқылым	7.3.2.1 ресми-іскерлік (өтініш) салаға қатысты мәтіндердің тілдік ерекшелігін анықтау; 7.3.6.1 тақырып бойынша деректер қолдана отырып мәтінде көтерілген мәселеге өз ойын дәлелдеп жеткізу
		Жазылым	7.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, ресми құттықтаулар жазу; 7.4.5.1 тақырып бойынша оқшау сөздерге қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	7.5.2.1 жазба жұмыстарында ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
4-тоқсан (35 сағат)
Жастықтың оты қайдасың?	М.Жұмабаев "Мен жастарға сенемін" өлеңі	Тыңдалым	7.1.1.1 мәтін үзінділері арқылы оқиғаның дамуын болжау; 7.1.5.1 сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	7.2.2.1 ұсыныс жасау, өтініш, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу; 7.2.5.1 диалогке қатысушылар коммуникативтік жағдаяттың талаптарына сай "сөйлеуші→тыңдаушы" позицияларын еркін ауыстыру
		Оқылым	7.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы кейіпкердің образын талдау; 7.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді кесте, диаграмма, сызба түрінде ұсыну
		Жазылым	7.4.3.1 жазба жұмыстарында метафораны қолданып жазу; 7.4.5.1 тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу (күрделі сөздер)
		Тілдік бағдар	7.5.2.1 жазба жұмыстарында түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
"Менің туған өлкем" электрондық энциклопедиясы		Тыңдалым	7.1.2.1 тыңдалған мәтіннен ақпараттың өзектілігін анықтау; 7.1.6.1 тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде өз пікірін өзгелердің пікірімен салыстыра отырып жауап беру
		Айтылым	7.2.1.1 мақал-мәтелдер, терминдер мен неологизмдерді орынды қолдану; 7.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда екпін түрлерін сөз және сөйлем ішінде орынды қолданып айту
		Оқылым	7.3.4.1 мәтіндердің идеясын, мақсатты аудиториясын салыстырып, талдау жасау; 7.3.6.1 тақырып бойынша деректер қолдана отырып мәтінде көтерілген мәселеге өз ойын дәлелдеп жеткізу
		Жазылым	7.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, презентация түрінде ұсыну; 7.4.5.1 тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу (күрделі сөздер), оқшау сөздерге қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	7.5.1.5 етістіктің шақтары (бұрынғы және ауыспалы өткен шақ, мақсатты және болжалды келер шақ) мен қалау райдың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану; 7.5.2.1 жазба жұмыстарында түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
Ғылым мен техниканың соңғы жаңалықтары	Майкл Х.Харт "100 ұлы адам" атты кiтабынан -"Альберт Эйнштейн"	Тыңдалым	7.1.2.1 тыңдалған мәтіннен ақпараттың өзектілігін анықтау; 7.1.3.1 әлеуметтік-мәдени тақырыптарға байланысты қажетті сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну
		Айтылым	7.2.1.1 мақал-мәтелдер, терминдер мен неологизмдерді орынды қолдану; 7.2.5.1 диалогке қатысушылар коммуника- тивтік жағдаяттың талаптарына сай "сөйлеуші→тыңдаушы" позицияларын еркін ауыстыру
		Оқылым	7.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы кейіпкердің образын талдау; 7.3.4.1 мәтіндердің идеясын, мақсатты аудиториясын салыстырып, талдау жасау
		Жазылым	7.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу; 7.4.5.1 тақырып бойынша оқшау сөздерге қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	7.5.2.1 жазба жұмыстарында түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
Батыр туса – ел ырысы	А. Нұршайықов "Аңыз бен ақиқат" (үзінді)	Тыңдалым	7.1.2.1 тыңдалған мәтіннен ақпараттың өзектілігін анықтау; 7.1.4.1 әдеби көркем шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау
		Айтылым	7.2.1.1 мақал-мәтелдерді орынды қолдана отырып, мәтін мазмұнын дамыту; 7.2.4.1 шығармадағы кейіпкерлер ге автор берген мінездемені талдау
		Оқылым	7.3.2.1 ресми-іскерлік (өтініш) салаға қатысты мәтіндердің тілдік ерекшелігін анықтау; 7.3.6.1 тақырып бойынша деректер қолдана отырып мәтінде көтерілген мәселеге өз ойын дәлелдеп жеткізу
		Жазылым	7.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, презентация түрінде ұсыну; 7.4.3.1 жазба жұмыстарында метафораны қолданып жазу
		Тілдік бағдар	7.5.2.1 жазба жұмыстарында ыңғайлас, түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру

4) 8-сынып:

Тақырыптар	Көркем шығармалар	Коммуникативтік дағдылар	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан (45 сағат)
Білім. Ғылым. Инновация	Т. Сұлтанбеков "Ғажайып планета" әңгімесі (үзінді)	Тыңдалым	8.1.1.1 мәтін тақырыбы, тірек сөздер, иллюстрациялар арқылы көтерілетін мәселені болжау; 8.1.5.1 тірек сөздер, автор көзқарасы мен көңіл күйі арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	8.2.1.1 тұрақты тіркестер мен көркемдегіш құралдарды қолданып, ауызша мәтіндер құрау; 8.2.4.1 идеялық жағынан ұқсас мәтін-дердегі оқиғалар желісіне бақылау жасай отырып, мазмұнның дамуын салыстыру және талдау
		Оқылым	8.3.2.1 публицистикалық стильдің (интервью) тілдік ерекшеліктері арқылы мәтіндердің жанрын анықтау; 8.3.4.1 мәтіндердің түрлерін, тілдік ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау
		Жазылым	8.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, интервью жазу; 8.4.3.1 жазба жұмыстарында символ мен кейіптеу түрлерін қолданып жазу
		Тілдік бағдар	8.5.1.1 болжалдық сан есімдердіжазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
Сауда жасай білесің бе?	Абай Құнанбаев "Базарға қарап тұрсам әркім барар"	Тыңдалым	8.1.4.1 орта көлемді прозалық, драмалық және поэзиялық шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау; 8.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде деректерді келтіре отырып, дәлелді жауап беру
		Айтылым	8.2.2.1 түрлі жанрдағы көркем мәтіндерге сүйене отырып,көңіл-күйді білдіруде ұлттық сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу; 8.2.6.1 кесте, диаграмма, нұсқаулық шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпаратты талдау, баға беру
		Оқылым	8.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардың композициялық құрылымын анықтау, кейіпкердің іс-әрекетіне немесе лирикалық кейіпкердің образына баға беру; 8.3.6.1 тақырып бойынша бірнеше мәтінде көтерілген мәселелерді салыстыра отырып, баға беру
		Жазылым	8.4.2.1эссе құрылымы мен дамуын сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдарын ұсыну; 8.4.4.1тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, эссе жазуда тиімді қолдану
		Тілдік бағдар	8.5.1.1 бөлшектік сан есімдердіжазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
Жаһандық энергетикалық дағдарыс	Ш.Айтматов "Кассандра таңбасы"	Тыңдалым	8.1.2.1тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, детальді ақпараттарды анықтау; 8.1.3.1 оқу-еңбек тақырыптарына байланысты күрделі сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	8.2.5.1 пікірталасқа қатысушылар берілген тақырып бойынша өз пікірлерін сенімді дәлелдеу және қойылған сұрақтарға еркін жауап беру; 8.2.6.1 кесте, диаграмма, нұсқаулық шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпаратты талдау, баға беру
		Оқылым	8.3.2.1 публицистикалық стильдің (мақала) тілдік ерекшеліктері арқылы мәтіндердің жанрын анықтау; 8.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді қолдана отырып, мәтінге өзгеріс енгізу, ерекшеліктерді бақылау
		Жазылым	8.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шағын мақалажазу; 8.4.5.1 тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу (жеке сөздер, бірге, бөлек және дефис арқылы жазылатын сөздер)
		Тілдік бағдар	8.5.1.2 еліктеу сөздерді ауызша және жазба жұмыстарда орындықолдану
2 -тоқсан (40 сағат)
Достық пен татулық - таптырмас бақыт	Т. Айбергенов "Бір тойым бар"	Тыңдалым	8.1.5.1 тірек сөздер, автор көзқарасы мен көңіл күйі арқылы негізгі ойды анықтау; 8.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде деректерді келтіре отырып, дәлелді жауап беру
		Айтылым	8.2.5.1 пікірталасқа қатысушылар берілген тақырып бойынша өз пікірлерін сенімді дәлелдеу және қойылған сұрақтарға еркін жауап беру; 8.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда сөз ішіндегі және сөз аралығындағы ілгерінді, кейінді және тоғыспалы ықпал заңдылықтарын ескеріп айту
		Оқылым	8.3.2.1 публицистикалық стильдің (мақала) тілдік ерекшеліктері арқылы мәтіндердің жанрын анықтау; 8.3.4.1 мәтіндердің түрлерін, тілдік ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау
		Жазылым	8.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап,пікір жазу; 8.4.5.1 тақырып бойынша сөйлем ішінде қойылатынтыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	8.5.1.3 етістіктің шартты рай қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
Кәсіп – бақыттың шырағы, Еңбек – ырыстың бұлағы	С. Мұқанов "Саятшы Ораз" әңгімесі	Тыңдалым	8.1.3.1 оқу-еңбек тақырыптарына байланысты күрделі сөздер мен тұрақты тіркестердің мағынасын түсіну; 8.1.4.1 орта көлемді прозалық, драмалық және поэзиялық шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау
		Айтылым	8.2.1.1 тұрақты тіркестер мен көркемдегіш құралдарды қолданып, ауызша мәтіндер құрау; 8.2.4.1 идеялық жағынан ұқсас мәтіндердегі оқиғалар желісіне бақылау жасай отырып, мазмұнның дамуын салыстыру және талдау
		Оқылым	8.3.2.1публицистикалық стильдің (жолдаулар) тілдік ерекшеліктері арқылы мәтіндердің жанрын анықтау; 8.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардың композициялық құрылымын анықтау, кейіпкердің іс-әрекетіне немесе лирикалық кейіпкердің образына баға беру
		Жазылым	8.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдарын ұсыну; 8.4.3.1 жазба жұмыстарында символ мен кейіптеу түрлерін қолданып жазу
		Тілдік бағдар	8.5.1.3 етістіктің бұйрық рай қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
Қазақстанның су ресурстары	Ә. Нұрпейісов "Қан мен тер"	Тыңдалым	8.1.1.1мәтін тақырыбы, тірек сөздер, иллюстрациялар арқылы көтерілетін мәселені болжау; 8.1.2.1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, детальді ақпараттарды анықтау
		Айтылым	8.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда сөз ішіндегі және сөз аралығындағы ілгерінді, кейінді және тоғыспалы ықпал заңдылықтарын ескеріп айту; 8.2.6.1 кесте, диаграмма, нұсқаулық, шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпаратты талдау, баға беру
		Оқылым	8.3.1.1 перифраз түрінде берілген сұрақ арқылы қажетті ақпаратты анықтау; 8.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді қолдана отырып, мәтінге өзгеріс енгізу, ерекшеліктерді бақылау
		Жазылым	8.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап,интервью жазу; 8.4.5.1 тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу (жеке сөздер, бірге, бөлек және дефис арқылы жазылатын сөздер)
		Тілдік бағдар	8.5.1.1күшейткіш үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орындықолдану
3- тоқсан (50 сағат)
Тарихи тұлғалар тағылымы	Т.Әлімқұлов "Қараой" әңгіме	Тыңдалым	8.1.1.1 мәтін тақырыбы, тірек сөздер, иллюстрациялар арқылы көтерілетін мәселені болжау; 8.1.3.1 оқу-еңбек тақырыптарына байланысты күрделі сөздер мен тұрақты тіркестердің мағынасын түсіну
		Айтылым	8.2.1.1 тұрақты тіркестер мен көркемдегіш құралдарды қолданып, ауызша мәтіндер құрау; 8.2.4.1 идеялық жағынан ұқсас мәтіндердегі оқиғалар желісіне бақылау жасай отырып, мазмұнның дамуын салыстыру және талдау
		Оқылым	8.3.2.1 публицистикалық стильдің (қысқа очерк) тілдік ерекшеліктері арқылы мәтіндердің жанрын анықтау; 8.3.4.1 мәтіндердің түрлерін, тілдік ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау
		Жазылым	8.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдарын ұсыну; 8.4.3.1 жазба жұмыстарында символ мен кейіптеу түрлерін қолданып жазу
		Тілдік бағдар	8.5.1.5 демеулік шылаулардың (сұраулық, күшейткіш) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
Қызым – жағадағы құндызым, Ұлым – аспандағы жұлдызым	"Қозы Көрпеш – Баян сұлу" жыры (үзінді)	Тыңдалым	8.1.2.1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, детальді ақпараттарды анықтау; 8.1.4.1 орта көлемді прозалық, драмалық және поэзиялық шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау
		Айтылым	8.2.5.1 пікірталасқа қатысушылар берілген тақырып бойынша өз пікірлерін сенімді дәлелдеу және қойылған сұрақтарға еркін жауап беру; 8.2.6.1 кесте, диаграмма, нұсқаулық шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпаратты талдау, баға беру
		Оқылым	8.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардың композициялық құрылымын анықтау, кейіпкердің іс-әрекетіне немесе лирикалық кейіпкердің образына баға беру; 8.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді қолдана отырып, мәтінге өзгеріс енгізу, ерекшеліктерді бақылау
		Жазылым	8.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, пікір жазу; 8.4.3.1 жазба жұмыстарында символ мен кейіптеу түрлерін қолданып жазу
		Тілдік бағдар	8.5.1.5 демеулік шылаулардың (болжалдық, шектік) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
Биоалуан түрлілік. Жойылып бара жатқан жануарлар мен өсімдіктер	М.Әуезов"Көксерек"	Тыңдалым	8.1.3.1 оқу-еңбек тақырыптарына байланысты күрделі сөздер мен тұрақты тіркестердің мағынасын түсіну; 8.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде деректерді келтіре отырып, дәлелді жауап беру.
		Айтылым	8.2.4.1 идеялық жағынан ұқсас мәтіндердегі оқиғалар желісіне бақылау жасай отырып, мазмұнның дамуын салыстыру және талдау; 8.2.5.1 пікірталасқа қатысушылар берілген тақырып бойынша өз пікірлерін сенімді дәлелдеу және қойылған сұрақтарға еркін жауап беру
		Оқылым	8.3.1.1 перифраз түрінде берілген сұрақ арқылы қажетті ақпаратты анықтау; 8.3.6.1 тақырып бойынша бірнеше мәтінде көтерілген мәселелерді салыстыра отырып, баға беру
		Жазылым	8.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, эссе жазуда тиімді қолдану; 8.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдарын ұсыну; 8.4.5.1 тақырып бойынша сөйлем ішінде қойылатынтыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	8.5.1.5 демеулік шылаулардың (болымсыздық немесе қарсы мәнді, нақтылау) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орындықолдану
Наурыз және әлем халықтарының оны қарсы алу ерекшелік тері	Б.Ж.Бопай ұлы "Қазақы наурызнама" (үзінді).	Тыңдалым	8.1.4.1 орта көлемді прозалық, драмалық және поэзиялық шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау; 8.1.5.1 тірек сөздер, автор көзқарасы мен көңіл күйі арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	8.2.2.1 түрлі жанрдағы көркем мәтіндерге сүйене отырып,көңіл-күйді білдіруде ұлттық сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу; 8.2.1.1 тұрақты тіркестер мен көркемдегіш құралдарды қолданып, ауызша мәтіндер құрау
		Оқылым	8.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардың композициялық құрылымын анықтау, кейіпкердің іс-әрекетіне немесе лирикалық кейіпкердің образына баға беру; 8.3.6.1 тақырып бойынша бірнеше мәтінде көтерілген мәселелерді салыстыра отырып, баға беру
		Жазылым	8.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдарын ұсыну; 8.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, эссе жазуда тиімді қолдану
		Тілдік бағдар	8.5.2.1 жазба жұмыстарында себеп-салдарсалалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
4- тоқсан (35 сағат)
"Мәңгілік елдің нұрлы жолы!"	Н.Ә.Назарбаев "Қазақстан жолы" (үзінді)	Тыңдалым	8.1.3.1 оқу-еңбек тақырыптарына байланысты күрделі сөздер мен тұрақты тіркестердің мағынасын түсіну; 8.1.4.1 орта көлемді прозалық, драмалық және поэзиялық шығармалардан үзінді тыңдау, тақырыбы мен идеясын талдау.
		Айтылым	8.2.2.1 түрлі жанрдағы көркем мәтіндерге сүйене отырып,көңіл-күйді білдіруде ұлттық сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу; 8.2.3.1 ауызша мәтіндер құрауда сөз ішіндегі және сөз аралығындағы ілгерінді, кейінді және тоғыспалы ықпал заңдылықтарын ескеріп айту
		Оқылым	8.3.2.1 публицистикалық стильдің (қысқа очерк) тілдік ерекшеліктері арқылы мәтіндердің жанрын анықтау; 8.3.4.1 мәтіндердің түрлерін, тілдік ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау
		Жазылым	8.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шағын мақала жазу; 8.4.5.1 тақырып бойынша сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	8.5.2.1 жазба жұмыстарында талғаулысалалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
Қазақтың айтыс өнері мен сөз мәдениеті	Ринат Заитов пен Аманғазы Кәріпжанов айтысы	Тыңдалым	8.1.2.1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, детальді ақпараттарды анықтау; 8.1.5.1 тірек сөздер, автор көзқарасы мен көңіл күйі арқылы негізгі ойды анықтау
		Айтылым	8.2.1.1 тұрақты тіркестер мен көркемдегіш құралдарды қолданып, ауызша мәтіндер құрау; 8.2.6.1 кесте, диаграмма, нұсқаулық шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпаратты талдау, баға беру
		Оқылым	8.3.1.1перифраз түрінде берілген сұрақ арқылы қажетті ақпаратты анықтау; 8.3.2.1 публицистикалық стильдің (мақала, интервью) тілдік ерекшеліктері арқылы мәтіндердің жанрын анықтау
		Жазылым	8.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, пікір жазу; 8.4.4.1 тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, эссе жазуда тиімді қолдану
		Тілдік бағдар	8.5.2.1жазба жұмыстарында кезектес салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
Қазақстан - Байқоңыр-Ғарыш	Нұртөре Жүсіп "Қыран қазақ" (деректі әңгіме)	Тыңдалым	8.1.1.1 мәтін тақырыбы, тірек сөздер, иллюстрациялар арқылы көтерілетін мәселені болжау; 8.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде деректерді келтіре отырып, дәлелді жауап беру
		Айтылым	8.2.4.1 идеялық жағынан ұқсас мәтіндердегі оқиғалар желісіне бақылау жасай отырып, мазмұнның дамуын салыстыру және талдау; 8.2.5.1 пікірталасқа қатысушылар берілген тақырып бойынша өз пікірлерін сенімді дәлелдеу және қойылған сұрақтарға еркін жауап беру
		Оқылым	8.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді қолдана отырып, мәтінге өзгеріс енгізу, ерекшеліктерді бақылау; 8.3.6.1 тақырып бойынша бірнеше мәтінде көтерілген мәселелерді салыстыра отырып, баға беру
		Жазылым	8.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, интервью жазу; 8.4.5.1 тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу (жеке сөздер, бірге, бөлек және дефис арқылы жазылатын сөздер)
		Тілдік бағдар	8.5.2.1 жазба жұмыстарында себеп-салдар, талғаулы, кезектес салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру

5) 9-сынып:

Тақырыптар	Көркем шығармалар	Коммуникативтік дағдылар	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан (45 сағат)
Қазақ жазуының даму жолы	"Күлтегін" жыры	Тыңдалым	9.1.1.1 тыңдалатын мәтіндегі фразалар мен дәйексөздерді талқылай отырып, тақырып пен көтерілетін мәселені болжау; 9.1.4.1 орта көлемді прозалық, поэзиялық шығармалардан үзінді тыңдау, көтерілген (тұрмыстық, әлеуметтік, қоғамдық) мәселені анықтап, өз пікірін білдіру
		Айтылым	9.2.1.1 берілген тақырыпқа сай сөздерді орынды қолдана отырып, мақсатты аудиторияға арналған ауызша мәтіндер құрау; 9.2.3.1 коммуникативтік жағдаятқа сай сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп, өз ойын жеткізу
		Оқылым	9.3.2.1 ғылыми стильде (мақала) жазылған еңбектердің тілдік және жанрлық ерекшелігін анықтап, талдау жасау; 9.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселені ғаламдық мәселелермен байланыстыра отырып сыни тұрғыда баға беру
		Жазылым	9.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыра отырып, өз ойын дәлелдеп жазу; 9.4.4.1 тақырып бойынша түрлі стильдегі мәтіндер құрауда мәліметтерді жинақтап, дереккөздеріне сілтеме көрсетіп жазу
		Тілдік бағдар	9.5.1.1 өздік етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
Жолың болсын, жолаушы	М. Мақатаев "Ертең біз жол жүреміз"	Тыңдалым	9.1.2.1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, ақпараттың шынайылығы мен нақтылығын анықтау; 9.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде көтерілген мәселеге сыни көзқарасын білдіру
		Айтылым	9.2.4.1 шығарманың идеясы мен мазмұнына байланысты "автордың ойын" бағалау; 9.2.2.1 коммуникативтік жағдаяттарға байланысты сөйлеу этикеті формаларын дұрыс таңдай білу
		Оқылым	9.3.2.1 ғылыми стильде (пікір, мақала) жазылған еңбектердің тілдік және жанрлық ерекшелігін анықтап, талдау жасау; 9.3.4.1 мәтіндердің стилін, жанрлық ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау
		Жазылым	9.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, нұсқаулық жазу; 9.4.3.1 жазба жұмыстарында афоризмдерді тиімді қолданып жазу
		Тілдік бағдар	9.5.1.1 өзгелік етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
Көшпенділер мәдениеті. Қазақтың халық күнтізбесі	І. Есенбер лин "Көшпенді лер" (үзінді)	Тыңдалым	9.1.3.1 әлеуметтік-қоғамдықтақырыптар аясындаайтылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну; 9.1.5.1 мәтіннің мақсатты аудиториясын, автордың негізгі ойы мен көзқарасын анықтау
		Айтылым	9.2.5.1 сөйлеу барысында түрлі стильде берілген тақырып бойынша қажетті аргументтерді орынды қолдану, диалогте, полилогте сенімді сөйлеу; 9.1.6.1 кесте мен сызбаларда берілген ақпараттарды өзара салыстырып бағалау
		Оқылым	9.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы автордың ойы мен көтерілген мәселені анықтап, оқырманға әсерін бағалау; 9.3.2.1ғылыми стильде (мақала, баяндама) жазылған еңбектердің тілдік және жанрлық ерекшелігін анықтап, талдау жасау
		Жазылым	9.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шағын мақалажазу; 9.4.3.1 жазба жұмыстарында афоризмдерді тиімді қолданып жазу
		Тілдік бағдар	9.5.1.1ортақ етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстардаорынды қолдану
2 -тоқсан (40 сағат)
Заң – қоғамның тірегі	Айбатыр Сейтақ "Азат елдің ар-намысы – Ата Заң"	Тыңдалым	9.1.4.1 орта көлемді прозалық, поэзиялық шығармалардан үзінді тыңдау, көтерілген (тұрмыстық, әлеуметтік, қоғамдық) мәселені анықтап, өз пікірін білдіру; 9.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде көтерілген мәселеге сыни көзқарасын білдіру
		Айтылым	9.2.3.1 коммуникативтік жағдаятқа сай сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп, өз ойын жеткізу; 9.2.2.1 коммуникативтік жағдаяттарға байланысты сөйлеу этикеті формаларын дұрыс таңдай білу
		Оқылым	9.3.2.1 ғылыми стильде (аннотация, тезис) жазылған еңбектердің тілдік және жанрлық ерекшелігін анықтап, талдау жасау; 9.3.4.1 мәтіндердің стилін, жанрлық ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау
		Жазылым	9.4.1.1мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, аннотация жазу; 9.4.5.1 тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі, құрама атауларды дұрыс жазу
		Тілдік бағдар	9.5.1.1ырықсыз етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күні – Тәуелсіз Қазақстанның айбынды мейрамы.	Маралтай Ыбыраев "Елбасыма"	Тыңдалым	9.1.1.1 тыңдалатын мәтіндегі фразалар мен дәйексөздерді талқылай отырып, тақырып пен көтерілетін мәселені болжау; 9.1.3.1 әлеуметтік-қоғамдық тақырыптар аясындаайтылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	9.2.1.1 берілген тақырыпқа сай сөздерді орынды қолдана отырып, мақсатты аудиторияға арналған ауызша мәтіндер құрау; 9.2.4.1 шығарманың идеясы мен мазмұнына байланысты "автордың ойын" бағалау
		Оқылым	9.3.2.1 ғылыми стильде (пікір, мақала, презентация) жазылған еңбектердің тілдік және жанрлық ерекшелігін анықтап, талдау жасау; 9.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерден қорытынды жасау, өз көзқарасын білдіру
		Жазылым	9.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шолужазу; 9.4.5.1 тақырып бойынша сөйлем ішінде қойылатынтыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	9.5.1.2 мезгіл үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
Жастар және бұқаралық ақпарат құралдары	Қ.Аманжо лов "Жас дәурен"	Тыңдалым	9.1.2.1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, ақпараттың шынайылығы мен нақтылығын анықтау; 9.1.5.1 мәтіннің мақсатты аудиториясын, автордың негізгі ойы мен көзқарасын анықтау
		Айтылым	9.2.2.1 коммуникативтік жағдаяттарға байланысты сөйлеу этикеті формаларын дұрыс таңдай білу; 9.2.5.1 сөйлеу барысында түрлі стильде берілген тақырып бойынша қажетті аргументтерді орынды қолдану, диалогте, полилогте сенімді сөйлеу
		Оқылым	9.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы автордың ойы мен көтерілген мәселені анықтап, оқырманға әсерін бағалау; 9.3.4.1 мәтіндердің стилін, жанрлық ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау
		Жазылым	9.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыра отырып, өз ойын дәлелдеп жазу; 9.4.4.1 тақырып бойынша түрлі стильдегі мәтіндер құрауда мәліметтерді жинақтап, дереккөздеріне сілтеме көрсетіп жазу
		Тілдік бағдар	9.5.1.2 мекен үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орындықолдану
3-тоқсан (50 сағат)
ЭКСПО-2017 – Қазақстан белесі	Н.Ә.Назар баев "Тәуелсіздік толғауы"	Тыңдалым	9.1.1.1 тыңдалатын мәтіндегі фразалар мен дәйексөздерді талқылай отырып, тақырып пен көтерілетін мәселені болжау; 9.1.3.1 әлеуметтік-қоғамдық тақырыптар аясындаайтылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	9.2.3.1 коммуникативтік жағдаятқа сай сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп, өз ойын жеткізу; 9.2.5.1 сөйлеу барысында түрлі стильде берілген тақырып бойынша қажетті аргументтерді орынды қолдану, диалогте, полилогте сенімді сөйлеу
		Оқылым	9.3.1.1 мәтіндегі ақпараттың өзектілігін анықтау, қорытынды жасау; 9.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселені ғаламдық мәселелермен байланыстыра отырып сыни тұрғыда баға беру
		Жазылым	9.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шағын мақалажазу; 9.4.4.1 тақырып бойынша түрлі стильдегі мәтіндер құрауда мәліметтерді жинақтап, дереккөздеріне сілтеме көрсетіп жазу
		Тілдік бағдар	9.5.1.3 ыңғайластық қатынасты білдіретін және қарсылықтық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орындықолдану
Биотехнология жаңалықтары	Сахиев Жүніс "Уақыт қайтарымы"	Тыңдалым	9.1.2.1 тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, ақпараттың шынайылығы мен нақтылығын анықтау; 9.1.5.1 мәтіннің мақсатты аудиториясын, автордың негізгі ойы мен көзқарасын анықтау
		Айтылым	9.2.3.1 коммуникативтік жағдаятқа сай сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп, өз ойын жеткізу; 9.2.4.1 шығарманың идеясы мен мазмұнына байланысты "автордың ойын" бағалау
		Оқылым	9.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы автордың ойы мен көтерілген мәселені анықтап, оқырманға әсерін бағалау; 9.3.4.1 мәтіндердің стилін, жанрлық ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау
		Жазылым	9.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыра отырып, өз ойын дәлелдеп жазу; 9.4.5.1 тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі, құрама атауларды дұрыс жазу
		Тілдік бағдар	9.5.1.2 жазба жұмыстарында (шарттыбағыныңқы) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
Болашақ энергия көздері.	Медеу Сәрсеке "Жетінші толқын"	Тыңдалым	9.1.4.1 орта көлемді прозалық, поэзиялық шығармалардан үзінді тыңдау, көтерілген (тұрмыстық, әлеуметтік, қоғамдық) мәселені анықтап, өз пікірін білдіру; 9.1.3.1 әлеуметтік-қоғамдық тақырыптар аясында айтылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	9.2.1.1 берілген тақырыпқа сай сөздерді орынды қолдана отырып, мақсатты аудиторияға арналған ауызша мәтіндер құрау; 9.2.4.1 шығарманың идеясы мен мазмұнына байланысты "автордың ойын" бағалау
		Оқылым	9.3.2.1 ғылыми стильде (мақала, баяндама, презентация) жазылған еңбектердің тілдік және жанрлық ерекшелігін анықтап, талдау жасау; 9.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселені ғаламдық мәселелермен байланыстыра отырып сыни тұрғыда баға беру
		Жазылым	9.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыра отырып, өз ойын дәлелдеп жазу; 9.4.3.1 жазба жұмыстарында афоризмдерді тиімді қолданып жазу
		Тілдік бағдар	9.5.1.2 жазба жұмыстарында (қарсылықтыбағыныңқы) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
Алаш идеясы мен қайраткерлері	Д.Әшімханов "Бес арыс" кітабынан үзінді	Тыңдалым	9.1.2.1тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, ақпараттың шынайылығы мен нақтылығын анықтау; 9.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде көтерілген мәселеге сыни көзқарасын білдіру
		Айтылым	9.2.2.1 коммуникативтік жағдаяттарға байланысты сөйлеу этикеті формаларын дұрыс таңдай білу; 9.2.3.1 коммуникативтік жағдаятқа сай сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп, өз ойын жеткізу
		Оқылым	9.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы автордың ойы мен көтерілген мәселені анықтап, оқырманға әсерін бағалау; 9.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерден қорытынды жасау, өз көзқарасын білдіру
		Жазылым	9.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шолужазу; 9.4.5.1 тақырып бойынша сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	9.5.2.1 жазба жұмыстарында (мезгілбағыныңқы) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
4- тоқсан (35 сағат)
Жаһандық мәселе: демография	Абай Құнанбай ұлы "Адамның кейбір кездері"	Тыңдалым	9.1.3.1 әлеуметтік-қоғамдық тақырыптар аясында айтылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну; 9.1.4.1 орта көлемді прозалық, поэзиялық шығармалардан үзінді тыңдау, көтерілген (тұрмыстық, әлеуметтік, қоғамдық) мәселені анықтап, өз пікірін білдіру
		Айтылым	9.2.5.1 сөйлеу барысында түрлі стильде берілген тақырып бойынша қажетті аргументтерді орынды қолдану, диалогте, полилогте сенімді сөйлеу; 9.2.6.1 кесте, диаграмма, шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпараттарды өзара салыстырып бағалау
		Оқылым	9.3.3.1 прозалық және поэзиялық шығармалардағы автордың ойы мен көтерілген мәселені анықтап, оқырманға әсерін бағалау; 9.3.5.1 қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерден қорытынды жасау, өз көзқарасын білдіру
		Жазылым	9.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шағын мақала жазу; 9.4.4.1 тақырып бойынша түрлі стильдегі мәтіндер құрауда мәліметтерді жинақтап, дереккөздеріне сілтеме көрсетіп жазу
		Тілдік бағдар	9.5.2.1 жазба жұмыстарында (себеп) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
Роботтар мен киборгтар әлемі	Айзек Азимов "Мен -роботпын" жинағынан үзінді	Тыңдалым	9.1.2.1тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, ақпараттың шынайылығы мен нақтылығын анықтау; 9.1.5.1 мәтіннің мақсатты аудиториясын, автордың негізгі ойы мен көзқарасын анықтау
		Айтылым	9.2.1.1 берілген тақырыпқа сай сөздерді орынды қолдана отырып, мақсатты аудиторияға арналған ауызша мәтіндер құрау; 9.2.4.1 шығарманың идеясы мен мазмұнына байланысты "автордың ойын" бағалау
		Оқылым	9.3.1.1 мәтіндегі ақпараттың өзектілігін анықтау, қорытынды жасау; 9.3.4.1 мәтіндердің стилін, жанрлық ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау
		Жазылым	9.4.2.1 эссе құрылымы мен дамуын сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыра отырып, өз ойын дәлелдеп жазу; 9.4.3.1 жазба жұмыстарында афоризмдерді тиімді қолданып жазу
		Тілдік бағдар	9.5.2.1 жазба жұмыстарында (қимыл-сынбағыныңқы) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
Қазақстандағы туризм және экотуризм	І.Жансүгіров "Жетісу суреттері"	Тыңдалым	9.1.1.1 тыңдалатын мәтіндегі фразалар мен дәйексөздерді талқылай отырып, тақырып пен көтерілетін мәселені болжау; 9.1.6.1 тыңдалымматериалдарының мазмұны негізінде көтерілген мәселеге сыни көзқарасын білдіру
		Айтылым	9.2.2.1 коммуникативтік жағдаяттарға байланысты сөйлеу этикеті формаларын дұрыс таңдай білу; 9.2.3.1 коммуникативтік жағдаятқа сай сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп, өз ойын жеткізу
		Оқылым	9.3.2.1 ғылыми стильде (пікір, аннотация, мақала, презентация) жазылған еңбектердің тілдік және жанрлық ерекшелігін анықтап, талдау жасау; 9.3.6.1 мәтінде көтерілген мәселені ғаламдық мәселелермен байланыстыра отырып сыни тұрғыда баға беру
		Жазылым	9.4.1.1 мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, аннотация, нұсқаулық жазу; 9.4.5.1 тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі, құрама атауларды дұрыс жазу; сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану
		Тілдік бағдар	9.5.2.1 жазба жұмыстарында (мақсат бағыныңқы) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 5-9-сыныптарына
арналған "Қазақ тілі және
әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі
төмендетілген үлгілік оқу
бағдарламасына 2-қосымша

5-сыныпқа арналған лексикалық-грамматикалық минимум

1 тоқсан –86 сөз
Отбасындағы дәстүр мен мерекелер М.Мақатаев. "Тоқта, балам, атаң келеді артыңда!"
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		балалық	зт	163	Мәтін құрауда жалғау түрлерін дұрыс жалғау
		шақ	зт	567
		ата-ана	зт	2122
		жәрдем	зт	399
		күлкі	зт	403
		қария	зт	365
		дәстүр	зт	1402
		қонақжай	сн	67
		мерейтой	зт	279
		ие	зт	9430
		ауызбірлік	зт	38
		нәресте	зт	169
		зейнеткер	зт	179
		көпбалалы	сн	36
		сағын	ет	493
		құрметте	ет	452
		бесік	зт	511
		бақытты	сн	267
		тәрбиелі	сн	183
		амандас	ет	323
		сүйінші	зт	130
		мәпеле	ет	55
		жай	ет	554
		тамашала	ет	146
		таңдан	ет	329
		шілдехана	зт	58
		шығар	ет	4593
		сондай	үс	1097
		төрлет	ет	7
Мектеп өмірі Әдепті бала – арлы бала Б. Соқпақбаев "Менің атым Қожа" повесі (үзінді)
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		ар	зт	666	Мәтіндерден жалпы және жалқы есімдерді ажырата білу
		жағымсыз	сн	293
		ес	зт	675
		лақтыр	ет	752
		алда	ет	904
		мінез-құлық	зт	490
		көшбасшы	зт	489
		баға	зт	1960
		дайындық	зт	724
		зерек	сн	98
		мазақта	ет	49
		үлгі	зт	3132
		өтірік	сн	871
		еріншек	сн	58
		емтихан	зт	269
		белсенді	сн	824
		ұрлық	зт	244
		айналыс	ет	813
		уәделес	ет	23
		төбелес	ет	48
		көшір	ет	955
		өтін	ет	540
		кейіпкер	зт	1180
		бауырмал	сн	46
		тапсыр	ет	1001
		тиянақты	сн	79
		ізден	ет	269
		еңбек	зт	13259
		қалжың	зт	323
		әділ	сн	620
Қазақстандағы жан-жануарлар мен өсімдіктер әлемі Жан-жануарлар туралы ертегілер, жұмбақтар
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		аққу	зт	321	Лексикалық мағынасы жағынан заттың түрін, түсін сапасын білдіретін сын есімдерді ажырата білу, жазба, ауызша жұмыстарда қолдану
		аққайың	зт	13
		аю	зт	766
		қырғауыл	зт	98
		жыртқыш	зт	193
		жабайы	зт	306
		құрлық	зт	325
		арқар	зт	71
		қанат	зт	1184
		қарағай	зт	238
		қауырсын	зт	132
		қонжық	зт	88
		өрмеле	ет	126
		қақпан	зт	95
		мүйізтұмсық	зт	32
		шың	зт	262
		тұмсық	зт	710
		тіршілік	зт	1318
		итбалық	зт	39
		айлакер	сн	74
		қорқақ	сн	230
		қон	ет	772
		тиін	зт	273
		жиде	сн	16
		көпжылдық	сн	18
		батпақ	зт	167
		түлкі	зт	1074
2- тоқсан–66 сөз
Ежелгі көшпелілер мәдениеті Тұмар ханшайым туралы аңыз
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		шаруашылық	зт	462	Сан есім (бірліктер, ондықтар, жүз, мың) атауларын білу, орынды қолдану
		жүк	зт	649
		тұрақ	зт	2246
		бейне	шл	196
		дерек	зт	1757
		тұрмыс	зт	1313
		қыстау	зт	717
		азық-түлік	зт	613
		мал	зт	2205
		мекен	зт	1027
		күздеу	зт	8
		арба	зт	473
		қазан	зт	1199
		ханшайым	зт	54
		ханзада	зт	34
		жайлау	зт	520
		керуен	зт	264
		көктеу	зт	16
		әшекей	ет	208
		сауда	ет	1842
		көшпелі	сн	476
		садақ	зт	204
Су – тіршілік көзі Ә.Тәжібаев "Сырдария" өлеңі
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		арық	зт	197	Жіктеу, сілтеу, сұрау есімдіктерін жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
		таяз	зт	46
		нөсер	зт	76
		тартыл	сн	726
		қамыс	зт	264
		жағалау	зт	594
		дария	зт	179
е		шағала	зт	112
		тұзды	сн	54
		шипалы	сн	45
		арна	зт	488
		толқын	зт	586
		баяу	үс	278
		құра	ет	221
		тасы	ет	1486
		ернеу	зт	34
		пайдалан	ет	5283
		шаш	ет	546
		суар	ет	251
		жайылым	зт	307
		қаз	зт	402
		ағыс	зт	441
Әлемдегі ірі кітапханалар Абай Құнанбайұлы "Ғылым таппай, мақтанба" өлеңі
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		оқырман	зт	972	Болымды, болымсыз етістіктерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		кездес	зт	3750
		тізімде	ет	17
		сирек	сн	470
		қанағат	зт	152
		шол	ет	99
		мұқаба	зт	64
		тақтайша	зт	67
		қор	зт	650
		бөлім	зт	2816
		тап	зт	285
		кітапхана	зт	2634
		рақым	зт	109
		тіркел	ет	165
		зерде	зт	67
		пайда/бол	зт	142/108133
		қайтар	ет	561
		тапсырыс	зт	462
		мекенжай	зт	703
		жуық	үс	975
		тек	үс	111
		сөре	зт	155
3 тоқсан –96 сөз
Денсаулық – зор байлық "Ең үлкен байлық" ертегісі
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		дәулет	зт	146	Қалау рай,жекеше түрі: Мекен және мезгіл үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		ақуыз	зт	56
		итмұрын	зт	34
		күш-қуат	зт	70
		түшкір	ет	46
		құрам	зт	2918
		өнім	зт	2822
		көмірсу	зт	47
		шұбат	зт	117
		зиянды	сн	217
		жұқпалы	сн	79
		күнделікті	сн	74
		сергек	сн	104
		зор	сн	2179
		ірімшік	зт	126
		ескерт	ет	814
		жалық	ет	187
		қуыр	зт	86
		нашарла	ет	691
		сау	сн	640
		сезін	ет	847
		жұмыртқа	зт	417
		май	ет	722
		тұтын	ет	298
Менің Тәуелсіз Қазақстаным Қ. Сарин"Тәуелсіздік" өлеңі
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		жетістік	зт	987	Ыңғайластық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		отар	зт	324
		қойнау	зт	1366
		ата-баба	зт	477
		дүниежүзі	зт	430
		зәулім	сн	86
		береке-бірлік	зт	43
		еркіндік	зт	476
		әкім	зт	1904
		тату-тәтті	сн	152
		ұрпақ	зт	603
		егеменді	сн	327
		дамы	ет	6059
		таңба	зт	790
		таныт	ет	1281
		сипат	зт	1838
		мойында	ет	145
		өлке	зт	1269
		елшілік	зт	221
		аманат	зт	202
		ресми	сн	1253
		құрсау	сн	89
		жарияла	ет	1997
		киелі	сн	275
Аспан әлемінің құпиялары Жұлдыздар туралы аңыздар, ертегілер
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		қараңғы	сн	525	Қарсылықтық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		шоқжұлдыз	зт	26
		қашықтық	зт	313
		құсжолы	зт	1
		жылт-жылт	ел	24
		қыстыгүні	үс	35
		ұсақ	сн	502
		әне	ес	351
		шырақ	зт	442
		көкжиек	зт	135
		темірқазық	зт	41
		бақыла	ет	1669
		таңғажайып	сн	127
		аңыз	зт	871
		бағыт	зт	3077
		жұлдызшы	зт	15
		жетіқарақшы	зт	10
		шолпан	зт	101
		жүйе	зт	5034
		тұтыл	ет	19
		қозғал	ет	785
		теңел	ет	41
		шексіз	зт	403
		жаздыгүні	үс	35
Компьютердің тілін табу – өнер Ы.Алтынсарин "Өнер-білім бар жұрттар" өлеңі
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		парақ	зт	478	Жазба жұмыстарында хабарлысөйлемдердің жасалу жолдарын білу, құрастыру
		пернетақта	зт	37
		желі	зт	594
		орнат	ет	1528
		енгіз	ет	2511
		ғаламтор	зт	262
		дербес	зт	1467
		тегін	зт	725
		ақылы	сн	84
		байланыс	ет	2230
		шапшаң	үс	169
		хат	зт	2512
		жібер	ет	5740
		алмас	ет	196
		бағдарлама	зт	4592
		көмекші	зт	420
		тінтуір	зт	4
		қабілет	зт	1890
		қарым-қатынас	зт	1478
		шам	зт	371
		сондықтан	шл	4836
		сұрақ	зт	4727
		құпиясөз	зт	3
		жүкте	ет	232
4-тоқсан – 76сөз
Қазақстандағы ұлттар достастығы М.Мағауин "Бір атаның балалары" (үзінді)
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		ақылдас	ет	251	Жазба жұмыстарында сұраулы сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, құрастыру
		баспасөз	зт	761
		бейбітшілік	зт	593
		белгі	зт	3869
		бірлес	ет	995
		негіз	зт	7596
		қазақша	үс	431
		дос-жаран	зт	32
		төзімді	сн	8
		аударыл	зт	597
		құрыл	ет	2607
		пейіл	зт	133
		мүше	зт	2676
		ортақ	сн	967
		жетім	зт	1345
		өкіл	зт	3812
		пана	зт	170
		салтанатты	сн	199
		төраға	зт	1365
		тұрақты	сн	1599
		ұжым	зт	603
		келісім	зт	1934
		шеш	ет	3486
		ынтымақ	зт	244
		іс-шара	зт	415
Ұлы Дала табиғаты Қ. Мырзалиев "Табиғат – жаратылыс пернесі" өлеңі
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		тегіс	сн	188	Жазба жұмыстарында лепті сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, құрастыру
		самал	зт	136
		жазық	сн	334
		көрініс	зт	1400
		бұғы	зт	138
		шырша	зт	383
		аласа	сн	248
		қысым	зт	664
		ылғал	зт	67
		балауса	зт	29
		жартас	сн	215
		сарқырама	зт	55
		өзгеше	үс	1104
		қалдыр	ет	2415
		жұл	ет	455
		қазына	зт	585
		құйын	сн	158
		қоңыз	зт	147
		тасбақа	зт	295
		кірпі	зт	209
		бақбақ	зт	39
		жұпар	зт	79
		байтақ	зт	159
		құмды	сн	95
		жазира	зт	30
		Ер есімі – ел есінде! Ғ. Мүсірепов "Қазақ солдаты" романы (үзінді)
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		есім	зт	2119	Жазба жұмыстарында лепті (бұйрықты) сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, құрастыру
		ардагер	зт	310
		әскер	зт	1786
		бітір	ет	3068
		марапатта	зт	336
		ержүрек	сн	114
		ерлік	зт	1019
		майдан	зт	865
		ұран	зт	312
		тағзым	зт	87
		соғыс	зт	2809
		жаралан	ет	55
		жау	зт	1452
		бірде	үс	456
		жауынгер	зт	632
		дұшпан	зт	362
		белгісіз	сн	445
		ересек	сн	309
		ешқашан	ес	680
		ұмытыл	ет	57
		атау	зт	5632
		кенеттен	үс	57
		жара	зт	725
		алау	зт	96
		отансүйгіш	сн	50
		оқиға	зт	2501

6-сыныпқа арналған лексикалық-грамматикалық минимум

1- тоқсан–86 сөз
Отан отбасынан басталады М.Әуезов "Абай жолы" романы, "Қайтқанда" тарауы (үзінді)
№	№	Лексика (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		туыс	зт	595	Мәтіндерден деректі және дерексіз зат, көптік мәнді есімдерді ажырата білу, жазбаша, ауызша жұмыстарда қолдану
		асық	ет	763
		жауапкершілік	зт	869
		намыс	зт	609
		береке	зт	447
		ағайын	зт	579
		бір-бірі	ес	1021
		бастал	ет	1139
		аяқтал	ет	1166
		қатал	сн	353
		сезімтал	сн	77
		өзімшіл	сн	62
		отбасылық	сн	711
		еркеле	ет	131
		қолда	ет	4922
		түсін	ет	5113
		пікірлес	ет	197
		ескер	ет	1423
		шәкірт	зт	742
		тіле	ет	55
		шағын	сн	3369
		үйрет	ет	3739
		тәрбиеле	ет	1855
		үйлен	ет	427
		шыда	ет	463
		нағашы	зт	239
		ал	шл	8393
		өнеге	зт	815
		жасырын	ет	299
		түс	ет	8712
		хабарлас	ет	363
		қайт	ет	5669
Қазіргі қазақ ауылы мен қаланың тыныс-тіршілігі Ә.Дүйсенбиев "Бәтіңке, шұжық, балқаймақ" өлеңі
		жергілікті	сн	1879	Лексикалық мағынасы жағынан заттың сипатын, көлемін, салмағын, аумағын білдіретін сын есімдерді ажырата білу, жазба, ауызша жұмыстарда қолдану
		айырмашылық	зт	704
		тыныс	зт	262
		қора	зт	456
		бақташы	зт	72
		қармақ	зт	176
		шұжық	зт	92
		балқаймақ	зт	16
		жент	зт	26
		кептеліс	зт	11
		отшашу	зт	29
		тынық	ет	258
		ауылдық	сн	402
		қалалық	сн	410
		жидек	зт	88
		ойын-сауық	зт	134
		дайын	үс	997
		шымыр	сн	61
		нәзік	сн	380
		бейімдел	ет	250
		хауыз	зт	13
		шулы	сн	25
		тыныш	сн	345
		қарбалас	үс	16
		күні-түні	үс	42
		епті	сн	76
Таулар сыры. М. Мақатаев "Мен таулықпын"
		асқар	сн	540	Реттік сан есімдер мен жинақтық сан есімдерді жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
		етек	зт	621
		көшкін	зт	32
		сел	зт	174
		нүкте	зт	664
		көтеріл	ет	1587
		биіктік	зт	527
		тік	сн	204
		әдемілік	зт	108
		бұзыл	ет	761
		тастақ	сн	38
		кенді	сн	28
		орташа	сн	521
		үңгір	зт	368
		қарлы	сн	50
		үгіл	ет	2
		мұздық	зт	200
		жолық	ет	258
		белгіле	ет	2111
		шіркін	од	299
		алақай	од	175
		тайғанақ	сн	10
		абайсызда	үс	31
		өрле	ет	363
		жота	зт	349
		шоқы	зт	36
		гүріл	зт	16
		біресе	шл	392
2- тоқсан – 66 сөз
Қуаткөзінүнемдейбілемізбе? М. Жұмабаев "От" өлеңі(үзінді)
		қуат	зт	796	Өздік, болымсыздық, белгісіздік, жалпылау есімдіктерін жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
		ылғи	үс	347
		сұраным	зт	19
		көмір	зт	540
		өндір	ет	2917
		жап-жарық	сн	32
		жан	ет	847
		өш	ет	304
		балауыз	зт	19
		жалға	ет	1971
		жетеле	ет	336
		соқ	ет	2443
		отын	зт	289
		жұмса	ет	685
		жылыт	ет	104
		есептеуіш	зт	17
		шығын	зт	491
		тұрғын	зт	2635
		тұтынушы	зт	592
		күй	ет	296
		қап	од	50
		мазмұн	зт	2321
Астана – мәдениет пен өнер ордасы Ә.Ысқақ "Күн ұлымын"
		ұйымдастыр	ет	2132	Болымды, болымсыз етістіктерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		көрермен	зт	216
		шырқа	ет	190
		шетелдік	сн	1158
		отандық	сн	480
		ауыстыр	ет	739
		көріктендір	ет	13
		мәдени	сн	1308
		ұзындық	зт	632
		тыныс-тіршілік	зт	81
		нышан	зт	152
		өнерлі	сн	159
		кезек	зт	1586
		іскери	сн	28
		жаға	зт	771
		әкімшілік	зт	1356
		сәулетті	сн	63
		шаһар	зт	245
		саяси	сн	3568
		рухани	сн	1466
		алақан	зт	397
		жарыс	зт	796
Қазақстан қорықтары Ө.Тұрманжанов "Қарлығаш, дәуіт, жылан"
		аң-құс	зт	176	Етістіктің шақтарының (нақ осы шақ, ауыспалы осы шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
		ну	зт	100
		шөлейт	зт	102
		молай	ет	92
		таутеке	зт	17
		сазан	зт	45
		бекіре	зт	40
		суыр	зт	38
		қамысты	сн	4
		бұлақтай	сн	3
		өсіп-дамы	ет	3
		кесіртке	зт	36
		құнды	сн	492
		алуан	сн	1125
		қорықша	зт	24
		дәуіт	зт	65
		жар	зт	253
		мекендеуші	зт	12
		құры	ет	141
		көлем	зт	2898
		парыз	зт	360
		күзет	зт	358
3- тоқсан – 96 сөз
Болашақ мамандықтары. А. Машанов "Жер астына саяхат"
		кәсіп	зт	853	Етістіктің шақтарының (ауыспалы келер шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
		мүмкіндік	зт	4074
		салыстыр	ет	1646
		анықта	ет	4906
		тырыс	ет	1254
		білікті	сн	133
		ірікте	ет	321
		дамыт	ет	4478
		сәйкес	сн	3668
		шығармашыл	сн	13
		талдат	ет	18
		тәжірибе	зт	1676
		сұраныс	зт	743
		заңгер	зт	273
		қаржыгер	зт	36
		сәулетші	зт	30
		ғой	шл	6508
		дәріс	зт	573
		талапкер	зт	120
		дінтанушы	зт	6
		оқытушы	зт	552
		бағдарламашы	зт	5
		сала	зт	6726
		арманда	ет	356
Қазақстан және Ұлы Жібек жолы. Д.Досжан "Жібек жолы" (үзінді)
		созыл	ет	288	Етістіктің шақтарының (жедел өткен шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
		торғын	зт	28
		жалғас	ет	78
		гүлден	ет	103
		бағалы	сн	521
		отырықшы	сн	52
		базар	зт	560
		тарал	ет	643
		тауар	зт	2088
		саудагер	зт	257
		өрік	зт	117
		мейіз	зт	42
		барқыт	зт	74
		жібек	зт	819
		тие	ет	69
		жәрмеңке	зт	188
		негізгі	сн	4762
		киім-кешек	зт	460
		мата	зт	244
		мақпал	сн	17
		мақта	зт	247
		қорған	зт	330
		соқпақ	зт	99
		торап	зт	118
Жер байлығына аяулы көзқарас. Ш.Айтматов "Ана - Жер Ана"
		мұнай	зт	1174	Сын-қимыл (бейне) және мөлшер үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		қазба	зт	403
		шикізат	зт	225
		құбыр	зт	360
		мәрмәр	зт	48
		қорғасын	зт	130
		арпа	зт	101
		бидай	зт	18
		күріш	зт	246
		жез	зт	57
		кен	зт	5547
		тоз	ет	185
		кеніш	зт	134
		қалпы	зт	1124
		келтір	ет	2838
		бедер	зт	383
		таусыл	ет	324
		қасиетті	сн	604
		ері	ет	519
		жанғыш	сн	26
		сарғыш	сн	57
		топырақ	зт	1408
		құмтас	зт	26
		мырыш	зт	20
Олимпиада жеңімпаздары – Қазақстан мақтанышы. М.Әлімбаев"Шынықсаң, шымыр боларсың" өлеңі. Ә. Дүйсенбиев "Күшті болсам мен егер"
		мәрте	үс	292	Талғаулықты немесе кезектестік мәнді білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		сайыс	зт	474
		иегер	зт	196
		жігер	зт	249
		жеңімпаз	сн	610
		жанкүйер	зт	72
		зілтемір	зт	15
		жүлде	зт	327
		оз	ет	647
		көзде	ет	1151
		жаттықтырушы	зт	71
		жүлделі	сн	68
		алайда	шл	1310
		табанды	сн	100
		мәре	зт	73
		мерей	зт	136
		жең	ет	865
		ұт	ет	280
		үлес	зт	1457
		ұпай	зт	535
		баулы	ет	372
		жар	ет	725
		тынымсыз	сн	86
		жұдырықтас	ет	11
4-тоқсан – 76 сөз
Абайды оқы, таңырқа! Абай Құнанбайұлы. Табиғат лирикасы "Жазғытұры", "Жаз", "Күз", "Қыс" өлеңдері
		жазғытұрым	үс	37	Себеп-салдарлық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		шеберлік	зт	758
		данышпан	сн	175
		надандық	зт	52
		шаттан	ет	90
		талаптан	ет	72
		рақымшыл	сн	3
		әділдік	зт	428
		мәнерле	ет	322
		сипатта	ет	853
		көн	ет	469
		жирен	ет	18
		әсемпаз	зт	16
		өнерпаз	зт	192
		зейінді	сн	12
		суретте	ет	1060
		әділетсіздік	зт	116
		ертеден	үс	180
		әлек	зт	103
		көгорай	зт	24
		таңырқа	ет	69
		әуес	сн	122
		денелі	сн	39
		сыз	ет	291
		дымқыл	сн	55
		арқылы	шл	8120
Қазақ ұлттық қолөнері О. Бөкей "Апамның астауы" әңгімесі (үзінді) Ф. Оңғарсынова "Оюлар" өлеңі (үзінді)
		білезік	зт	127	Жазба жұмыстарында сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтай отырып жай сөйлем құрастыру
		сақина	зт	127
		жіп	зт	575
		құрақ	зт	316
		сырмақ	зт	57
		сәукеле	зт	59
		тұскиіз	зт	17
		кесте	зт	1224
		жон	ет	53
		ине	зт	193
		қайшы	зт	61
		көрпе	зт	255
		сүйек	зт	765
		бас	ет	2962
		әйел	зт	12265
		жасау	зт	88
		былғары	зт	103
		жиһаз	зт	214
		ер-тұрман	зт	36
		құрал-сайман	зт	79
		киімілгіш	зт	73
		әшекейле	ет	51
		ши	зт	120
		ілмек	зт	21
Саяхат және туризм. Шоқан Уалиханов"Жоңғария очерктері" (үзінді)
		бағдар	зт	356	Жазба жұмыстарында сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтай отырып жай сөйлем құрастыру
		жоспарла	ет	970
		көркем	сн	2135
		таңғаларлық	сн	26
		заңғар	сн	45
		ғажайып	сн	454
		ұйым	зт	3743
		өлкетану	зт	35
		танымдық	сн	460
		шатқал	зт	110
		анықтама	зт	317
		көпшілік	зт	1936
		әуесқой	сн	50
		мүмкін	мд	4980
		көркемде	ет	42
		өзара	үс	2122
		мәселе	зт	8871
		туынды	зт	846
		керемет	сн	1224
		нысан	зт	1283
		мән	зт	3329
		әйгілі	сн	578
		мейрамхана	зт	442
		аспалы	сн	24
		шырағдан	зт	39
		немесе	шл	9532

7-сыныпқа арналған лексикалық-грамматикалық минимум

1 тоқсан – 86 сөз
Қазақстан Республикасыныңмемлекеттіктілі–қазақтіліноқыпүйренеміз. Үш тілді білу – үлкен өнер. М.Жұмабаев "Қазақ тілі" өлеңі
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT		Абсолютті жиілік			Грамматикалық минимум
		аудар	ет		3174			Мәтіндерден көмекші есімдерді ажырата білу, жазбаша, ауызша жұмыстарда қолдану
		бап	зт		3281
		көңіл	зт		3749
		әлемдік	сн		896
		әңгімелес	ет		241
		білім	зт		22915
		жетік	cн		262
		білік	зт		360
		кейде	үс		1474
		көптілді	сн		10
		дағды	зт		778
		тұғыр	зт		219
		оқыт	ет		3847
		деңгей	зт		11218
		мүлдем	үс		417
		оқып-үйрен	ет		31
		халықаралық	сн		3888
		аралас	сн		542
		тілмаш	зт		20
		туған	сн		3478
		орысша	үс		558
		ағылшынша	үс		14
		қызығушылық	зт		725
		ой	зт		4849
		тең	сн		2097
		сөздік	зт		2374
		сұхбат	зт		591
Уақыт – ұлы күш А.Құнанбаева "Сағаттың шықылдағы емес ермек"
		басқар	ет		3725			Салыстырмалы, күшейтпелі, асырмалы шырайлардың қызметін білу, жазба, ауызша жұмыстарда қолдану
		қайрат-жігер	зт		8
		құр	ет		2936
		таңсәрі	зт		15
		санас	ет		265
		ақшам	зт		70
		талтүс	үс		11
		зая	үс		43
		кедергі	зт		850
		қас	зт		194
		арасы	ке		2048
		шырылда	ет		112
		қадағала	ет		624
		қарай	шл		12912
		міндетті	сн		38
		орында	ет		4811
		өнімді	сн		77
		әрі	шл		3368
		асығыс	үс		203
		тапшы	сн		140
		тексер	ет		2289
		тиімді	сн		1571
		өт	ет		9067
		зымыра	ет		131
		өкініш	зт		675
		шұғыл	үс		401
		ермек	зт		140
		тоқсан	зт		274
		мысал	зт		5529
		яғни	шл		3434
Жердегі климаттық өзгерістер Д.Дефо "Робинзон Крузо"
		түсіндір	ет		2165			Топтау сан есімдерін жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
		қолайсыз	сн		121
		аптап	зт		116
		жұқар	ет		22
		үсік	зт		35
		қорытынды	зт		1309
		ғаламдық	сн		94
		қапырық	сн		38
		шаң	зт		341
		талқыла	ет		688
		жылын	ет		300
		жаратылыс	зт		190
		көзқарас	зт		1587
		күрт	үс		27
		құбылмалы	сн		48
		қатерлі	сн		60
		құбылыс	зт		1795
		болжам	зт		413
		тасқын	зт		331
		өзгеріссіз	сн		22
		жоғарыла	ет		114
		үздіксіз	сн		78
		тосын	сн		164
		үдеріс	зт		540
		сынап	зт		21
		бағана	зт		94
		өсіп-өн	ет		82
		үндеу	зт		408
		кейбір	ес		2270
I2-тоқсан – 66 сөз
Қазақстанның ежелгі қалалары және Ұлы Жібек жолы. Б.Ұзақов "Жантаза"
		бекініс	зт		586		Одағай түрлерін мәтіннен ажырата алады, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
		билік	зт		4149
		алыс-беріс	зт		106
		монша	зт		188
		дерекқор	зт		8
		жабық	сн		212
		қира	ет		164
		кәріз	зт		16
		қалашық	зт		116
		қуғын	зт		90
		жандан	ет		264
		қорша	ет		1121
		діни	сн		788
		наразы	сн		119
		ойранда	ет		30
		опасыздық	зт		66
		өркенде	ет		333
		рух	зт		903
		сүйен	ет		1051
		ұстахана	зт		19
Спорт және денсаулық күтімі Т.Нұрмағанбетов"Он жасар жігіт"
		бауыр	зт		1088		Етістіктің шақтарының (бұрынғы және ауыспалы өткен шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
		бүйрек	зт		116
		бұлшық	зт		100
		саламатты	сн		36
		жүрек	зт		2983
		иық	зт		496
		іш	зт		9025
е		расында	мд		267
		өкпе	зт		312
		рақаттан	ет		93
		құрама	сн		509
		бапкер	зт		272
		ұйқышыл	сн		3
		шалдық	ет		464
		асқорыту	зт		18
		бел	зт		708
		дағдылан	ет		114
		еңкей	ет		256
		иіл	ет		261
		өкше	зт		116
		шалқай	ет		43
Ұқсатым. Сән.Талғам. Ақан Сері "Жігіт сипаты", "Қыз сипаты"
		әсем	сн		321			Етістіктің шақтарының (мақсатты және болжалды келер шақ) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
		безендір	ет		196
		бәсекелес	ет		39
		сапалы	сн		458
		белбеу	зт		165
		бөрік	зт		95
		жарасымды	сн		86
		жең	зт		91
		жеңілдік	зт		350
		түйреуіш	зт		27
		жұмсақ	сн		352
		қалта	зт		635
		күртеше	зт		40
		бау	зт		400
		сән	зт		326
		тақ	ет		385
		талғам	зт		241
		айна	зт		348
		топтама	зт		117
		түйме	зт		291
		сұңғақ	сн		49
		көрсетілім	зт		10
		ұқсастық	зт		368
		ыңғайлы	сн		114
		сымбат	зт		82
3-тоқсан – 96 сөз
Ғаламтормендұрысжұмысжасаумәдениеті Жюль Верн "Әлемді сексен күн ішінде шарлау" романы (үзінді)
		ажыра	ет		644			Етістік қалау райдың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда қолдану
		болдыр	ет		291
		жылдамдық	зт		611
		әлеуметтік	сн		3507
		дәйексөз	зт		13
		қызықтыр	ет		332
		жөнелт	ет		176
		ой-пікір	зт		230
		санаулы	сн		72
		кеңей	ет		266
		қосыл	ет		1195
		басқа	сн		12229
		сілтеме	зт		560
		сым	зт		192
		өшір	ет		221
		тәуелді	сн		379
		жақындат	зт		119
		жасаушы	зт		413
		түпнұсқа	зт		381
		шарла	ет		119
		саяхатта	ет		33
		семіздік	зт		11
		омыртқа	зт		124
		ешқандай	ес		1069
Музыка. Қазақтың киелі домбырасы І.Жансүгіров "Күйші" поэмасы (үзінді)
		әуен	зт		483			Мақсат және себеп-салдар үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		елестет	ет		346
		сүйемелде	ет		115
		байқау	зт		358
		бөлік	зт		3056
		домалақ	сн		126
		мұңды	сн		54
		мойын	зт		1657
		қиялда	ет		36
		тиек	зт		140
		кеуде	зт		668
		қуаныш	зт		1069
		ырғақ	зт		311
		перне	зт		48
		талай	үс		1038
		жасал	ет		4348
		ән-күй	зт		67
		ішекті	сн		21
		сазды	сн		84
		арнал	ет		3125
		мәнер	зт		166
		үкі	зт		245
		орындаушы	зт		391
		жүлдегер	зт		145
		үрмелі	сн		8
		шаңқобыз	зт		23
		шерт	ет		268
		айтыскер	зт		39
		шертпе	зт		2
		сырнай	зт		61
		бұра	ет		159
		сыбызғы	зт		75
Төрт түлік мал мен егіншілік – ел берекесі Ғ.Мұстафин "Шығанақ" романы (үзінді)
		түлік		зт		125		Септеулік шылаулардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		соғым		зт		41
		малшаруашылық		зт		31
		қаймақ		зт		125
		дән-дақыл		зт		1
		диірмен		зт		95
		ауылшаруашылық		зт		462
		тыңайтқыш		зт		211
		егіс		зт		161
		егістік		зт		168
		жүйрік		сн		266
		жемшөп		зт		46
		сеп		ет		164
		құнарлы		сн		164
		құрғақшылық		зт		50
		молшылық		зт		49
		сіңімді		сн		15
		бақ		ет		813
		тікенді		сн		10
		өріс		зт		668
		ер-тоқым		зт		33
		байла		ет		841
Наурыз мейрамы. Ақ мол болсын! Ұлыс оң болсын! М.Мақатаев "Наурыз".
		тоғызқұмалақ		зт		68		Жазба жұмыстарында ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		алтыбақан		зт		137
		әткеншек		зт		83
		көріс		ет		1
		жаңар		ет		312
		жылда		үс		211
		игі		сн		320
		көкпар		зт		122
		отырғыз		ет		164
		қызыр		зт		27
		мерекелік		сн		181
		наным		зт		143
		құшақ		зт		615
		салт		зт		1102
		сыбаға		зт		96
		тағам		зт		724
		ұлыс		ет		10
		құтты		сн		306
4-тоқсан – 76 сөз
Жастықтыңотықайдасың? М.Жұмабаев "Мен жастарға сенемін" өлеңі.
		айбынды		сн		69		Жазба жұмыстарында қарсылықты салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		айбатты		сн		26
		ашушаң		сн		15
		икемдел		ет		34
		жастық		зт		401
		білімпаздық		зт		4
		құрдас		зт		192
		сыныптас		зт		176
		еңбектен		ет		109
		кекшіл		сн		9
		қайратты		сн		75
		құрбы		зт		304
		жалында		ет		54
		талапты		сн		126
		табандылық		зт		132
		табыс		ет		1055
		танымпаз		сн		2
		төзімділік		зт		79
		қос		ет		2086
		ұялшақ		сн		20
		қайрат		зт		1583
		шыдамдылық		зт		73
		мүдде		зт		1732
Ғылым мен техниканыңсоңғыжаңалықтары Майкл Х.Харт "100 ұлы адам" атты кiтабынан - "Альберт Эйнштейн"
		атақ		зт		1082		Жазба жұмыстарында түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		ғылыми-техникалық		сн		553
		әдіс		зт		2181
		үрдіс		зт		831
		жақсарт		ет		423
		заманауи		сн		297
		қарқынды		сн		1121
		кейінгі		сн		807
		ұсыныс		зт		1163
		күрделендір		ет		34
		қаржы		зт		4020
		жасанды		сн		221
		құрылғы		зт		150
		негізде		ет		147
		талда		ет		513
		мекеме		зт		1804
		өнертабыс		зт		22
		өнертапқыш		зт		32
		нәтиже		зт		3978
		жаңаша		үс		288
		тереңдет		ет		45
		дәлдік		зт		133
		салыстырмалы		сн		300
		қайраткер		зт		400
		жаңғырт		ет		461
		келіссөз		зт		313
		құндылық		зт		1082
		ерекшелік		зт		2266
		біршама		үс		173
Батыр туса – ел ырысы А. Нұршайықов "Аңыз бен ақиқат" (үзінді)
		жігіт		зт		2847		Жазба жұмыстарында ыңғайлас, қарсылықты, түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		ырыс		зт		170
		сүйіспеншілік		зт		451
		құтқарушы		зт		52
		бейбіт		сн		445
		даңқты		сн		70
		ер		зт		2653
		жекпе-жек		зт		155
		қайырымды		сн		118
		із		зт		1191
		кез		зт		12221
		қайсар		зт		196
		ару		зт		160
		қылмыс		зт		1217
		арқасында		шл		1944
		лайықты		сн		396
		жұт		ет		542
		оқ		зт		880
		өл		ет		3211
		күнбе-күн		үс		14
		ұқса		ет		930
		қалыптас		ет		3148
		жүректі		сн		122
		ақиқат		зт		583

8-сыныпқа арналған лексикалық-грамматикалық минимум

1 тоқсан – 86 сөз
Білім. Ғылым. Инновация. Т. Сұлтанбеков "Ғажайып планета" әңгімесі (үзінді)
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		зертхана	зт	182	Болжалдық сан есімдерді жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
		ошақ	зт	269
		артықшылық	зт	511
		әзірле	ет	1477
		құлтемір	зт	11
		түлек	зт	287
		жарықтандыр	сн	5
		кемшілік	зт	559
		талап	зт	4121
		бөлін	ет	2609
		үздік	сн	727
		қыш	зт	105
		дәреже	зт	1584
		тағылымдама	зт	45
		зияткерлік	сн	125
		тың	сн	471
		жаратылыстану	зт	97
		түйін	зт	464
		жөнінде	шл	2531
		нақты	сн	2250
		қоғамтану	зт	6
		шоғырлан	ет	313
		жеделдет	ет	128
		өзекті	сн	478
		білімпаз	зт	157
		шыңда	ет	617
		ертелі-кеш	үс	29
		зиялы	сн	702
		кісі	зт	3668
		тіркелуші	зт	1
Сауда жасай білесің бе? Абай Құнанбаев "Базарға, қарап тұрсам, әркім барар"
		қаражат	зт	1143	Бөлшектік сан есімдерді жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану
		айналым	зт	602
		назар	зт	1342
		маржан	зт	144
		жарамдылық	зт	19
		кәдесый	зт	64
		кіріс-шығыс	зт	6
		табыс	зт	2466
		қыл	ет	9713
		төлем	зт	1493
		дана	зт	413
		сапа	зт	1429
		сатылым	зт	65
		сауда-саттық	зт	210
		анда-санда	үс	115
		сауаттылық	зт	172
		арзан	сн	342
		ұтымды	сн	170
		ұрла	ет	386
		тәуекел	зт	551
		таразы	зт	257
		сауат	зт	236
		дәнекер	зт	20
		тым	үс	1129
		уақтылы	үс	161
		азын-аулақ	үс	48
		қолма-қол	үс	189
		әркім	ес	616
		түбіртек	зт	37
		қаржыландыр	ет	314
Жаһандық энергетикалық дағдарыс Ш.Айтматов "Кассандра таңбасы"
		бәсеке	зт	1383	Еліктеу сөздерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		дағдарыс	зт	491
		жаңашылдық	зт	73
		қатер	зт	468
		қажеттілік	зт	584
		әрекет	зт	2810
		жаһандық	зт	247
		өндіруші	зт	671
		байыт	ет	324
		көмірсутек	зт	94
		ысырап	зт	39
		сараптама	зт	1197
		шама	зт	1467
		кездейсоқ	үс	198
		біт	ет	4478
		күтіл	ет	121
		тарат	ет	1291
		тасымалда	ет	38
		көрсеткіш	зт	1535
		ула	ет	61
		ахуал	зт	567
		алдын ал	ке+ ет	566 + 43359
		балама	зт	457
		құрал	зт	4934
		жүргіз	сн	3133
		дақ	зт	66
2- тоқсан – 66 сөз
Достық пен татулық - таптырмас бақыт Т. Айбергенов "Бір тойым бар"
		жақындық	зт	105	Етістіктің шартты рай қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		сәтсіздік	зт	137
		жаны	ке	1296
		жылат	ет	86
		жолдас	зт	2034
		залал	зт	90
		замандас	зт	222
		қиыншылық	зт	330
		жан	зт	3820
		татулық	зт	224
		ынтымақтастық	зт	557
		жанашыр	зт	277
		сыр	зт	1619
		күлдір	ет	85
		кілт	зт	355
		мәдениетті	сн	115
		игілікті	сн	75
		көпшіл	сн	24
		парасатты	сн	65
		берік	сн	1559
		сөйтіп	шл	175
		қызған	ет	632
		жалған	сн	246
		той	үс	3471
		ұйымшылдық	зт	42
		адалдық	зт	623
Кәсіп–бақыттыңшырағы,еңбек–ырыстыңбұлағы С. Мұқанов "Саятшы Ораз"әңгімесі
		қамтамасыз	сн	3174	Етістіктің бұйрық райдың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		бірлестік	зт	664
		егіншілік	зт	239
		еңбекақы	зт	557
		кәсіпқой	сн	101
		жарнама	зт	328
		қиналыс	зт	71
е		кәсіпкер	зт	3915
		сый-құрмет	зт	42
		құрал-жабдық	зт	263
		серіктес	зт	217
		өңір	зт	2025
		шаруа	зт	1929
		орта	сн	2764
		пайда	зт	4123
		берекелі	сн	50
		мамандан	ет	100
		сенімді	сн	598
		өтімді	сн	16
		зейнет	зт	88
		іскер	сн	480
		айрықша	үс	609
		игер	ет	708
		құпта	ет	206
		жеткіз	ет	3891
		егер	шл	8982
Қазақстанның су ресурстары Ә.Нұрпейісов "Қан мен тер" (үзінді)
		текше	зт	336	Күшейткіш үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		ауызсу	зт	59
		қойма	зт	266
		ағын	зт	433
		тереңдік	зт	180
		емдік	сн	46
		ызғарлы	сн	76
		сергелдең	зт	31
		пайыз	зт	1794
		бөгет	зт	1107
		лайлан	ет	11
		тұнық	сн	139
		суармалы	сн	66
		тола	үс	38
3- тоқсан – 96 сөз
Тарихи тұлғалар тағылымы Т.Әлімқұлов "Қараой" әңгіме
		ағартушы	зт	322	Демеулік шылаулардың (сұраулық, күшейткіш) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		патша	зт	2199
		айып	зт	597
		сұлтан	зт	1030
		өсиет	зт	306
		саясаткер	зт	280
		тағылым	зт	222
		айқын	сн	951
		кемеңгер	сн	111
		хан	зт	4507
		көрнекті	сн	691
		беделді	сн	219
		айдал	ет	108
		іскерлік	зт	577
		тарихи	сн	2321
		қолбасшы	зт	252
		бұрмалаушылық	зт	14
		көсем	зт	580
		нығайт	ет	739
		таныл	ет	879
		ақсүйек	зт	190
		саясат	зт	3077
		алаш	зт	894
		ішкі	сн	1888
		сыртқы	сн	980
		жебе	зт	124
Қызым – жағадағы құндызым, ұлым – аспандағы жұлдызым "Қозы Көрпеш – Баян сұлу" жыры (үзінді)
		тектілік	зт	36	Демеулік шылаулардың (болжалдық, шектік) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		бойжеткен	зт	209
		абырой	зт	467
		қалыңдық	зт	432
		менсін	ет	1215
		жасөспірім	зт	391
		махаббат	зт	1081
		тәлім-тәрбие	зт	176
		имандылық	зт	210
		келін	зт	517
		отау	зт	747
		сезім	зт	1870
		алғыр	сн	166
		жеткіншек	зт	117
		құрбы-құрдас	зт	32
		ғашық	зт	355
		ибалы	сн	28
		перзент	зт	235
		қылықты	сн	51
		шынайы	сн	809
		ардақта	ет	151
		еңбексүйгіш	сн	75
		жеңге	зт	260
		саналы	сн	364
		ар-ұят	зт	54
		қылық	зт	510
		мүшел	зт	102
		шежіре	зт	397
Биоалуантүрлілік Жойылып бара жатқан жануарлар мен өсімдіктер М.Әуезов "Көксерек"
		елік	зт	158	Демеулік шылаулардың (болымсыздық немесе қарсы мәнді, нақтылау) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		сүтқоректі	зт	129
		жорыт	ет	56
		қосмекенділер	зт	11
		сарышұнақ	зт	42
		құлан	зт	140
		қоқиқаз	зт	23
		бұлан	зт	22
		сілеусін	зт	22
		алып	сн	148
		құндыз	зт	80
		борсық	зт	72
		кемі	ет	254
		тырна	зт	56
		төн	ет	686
		бапта	ет	198
		шегіртке	зт	46
		қиянат	зт	230
		улы	сн	88
		жолбарыс	зт	265
		шаян	зт	78
		төменде	ет	714
		азық	зт	337
		саңырауқұлақ	зт	142
		қаншама	ес	239
		зиянкес	зт	45
		тобылғы	зт	90
Наурыз және әлем халықтарының оны қарсы алу ерекшеліктері Б.Ж.Бопайұлы "Қазақы наурызнама" (үзінді)
	1	үндестік	зт	136	Жазба жұмыстарында себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
	2	шаттық	зт	141
	3	көңіл күй	зт	200
	4	наурызкөже	зт	40
	5	түрлі	сн	3996
	6	кешір	ет	937
	7	өзіндік	сн	1088
	8	дегенмен	шл	247
	9	жылылық	зт	75
	10	даналық	зт	293
	11	оян	ет	690
	12	тойла	ет	392
	13	ежелгі	сн	1085
	14	ырыздық	зт	16
	15	барынша	үс	662
4-тоқсан-76 сөз
"Мәңгілік елдің нұрлы жолы!" Н.Ә. Назарбаев "Қазақстан жолы" (үзінді)
		атақоныс	зт	31	Жазба жұмыстарында талғаулы салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		естелік	зт	273
		жылнама	зт	52
		салт-сана	зт	103
		жолдау	зт	366
		тағдыр	зт	1182
		діл	зт	92
		ашықтық	зт	151
		ұғым	зт	2193
		қадам	зт	1634
		шартарап	зт	26
		азат	сн	666
		мығым	сн	28
		жарқын	сн	542
		жасампаз	сн	47
		мәлім	сн	481
		нұрлы	сн	190
		қосымша	сн	5588
		салиқалы	сн	72
		ашаршылық	зт	179
		біртұтас	сн	192
		кемелден	ет	66
		түбегейлі	сн	257
		өтпелі	сн	146
Қазақтың айтыс өнері мен сөз мәдениеті Ринат Заитов пен Аманғазы Кәріпжановтың айтысы
		дүлдүл	зт	43	Жазба жұмыстарында кезектес салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		бөл	ет	3655
		жеңіліс	зт	161
		көркемсөз	зт	34
		ақындық	зт	476
		маңыз	зт	1615
		тыңдарман	зт	210
		шешен	зт	469
		ықылас-ілтипат	зт	24
		сынас	ет	29
		ділмар	сн	22
		майталман	сн	59
		қарсылас	зт	271
		жұп	са	112
		төрелік	зт	152
		суырыпсалма	сн	32
		ұтқыр	сн	201
		бөлен	ет	147
		сына	ет	475
		тапқырлық	зт	113
		астам	үс	1311
		әдеби	сн	1513
		елеулі	сн	514
		әдептілік	зт	308
		бейнелі	сн	149
		ұйқас	зт	76
		ойын-той	зт	7
		дәлелді	сн	9
Қазақстан – Байқоңыр-Ғарыш Нұртөре Жүсіп "Қыран қазақ" (деректі әңгіме)
		дабыл	зт	195	Жазба жұмыстарында себеп-салдар, талғаулы, кезектес салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		ғылыми-зерттеу	сн	216
		қаһарман	зт	339
		түйіс	ет	129
		тетік	зт	412
		қондырғы	зт	122
		жаттықтыр	ет	128
		зақым	зт	64
		ақаусыз	сн	5
		беймәлім	сн	87
		тұнжыра	ет	76
		елді: елді мекен	зт	95
		иелік	зт	321
		айтулы	сн	141
		тамамда	ет	118
		аттан	ет	532
		бағындыр	ет	294
		алдымен	үс	210
		қалқы	ет	87
		өршіл	сн	42
		аумақ	зт	2146
		ұшыр	ет	482
		шаршы	зт	497
		ұзақ	сн	1803

9-сыныпқа арналған лексикалық-грамматикалық минимум

1-тоқсан– 79 сөз
Қазақ жазуының даму жолы "Күлтегін жыры"
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік	Грамматикалық минимум
		қыпшақ	зт	332	Өздік етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		дүниетаным	зт	397
		емле	зт	64
		әліпбилік	сн	19
		жазба	зт	662
		жан-жақты	сн	857
		жетілдір	ет	836
		зерделе	ет	255
		көшірме	зт	383
		ретте	ет	6233
		қаша	ет	3
		құлпытас	зт	33
		дыбыс	зт	1431
		латын	зт	675
		дәуір	зт	1441
		нұсқа	зт	254
		сәйкестендір	ет	256
		сауыт	зт	251
		сия	зт	89
		жүйеле	ет	140
		төл	сн	50
		төте	сн	124
		түркі	сн	1007
		үңіл	ет	313
		дыбыстал	ет	97
		үндес	сн	72
Жолың болсын, жолаушы М.Мақатаев "Ертең біз жол жүреміз"
		жолсапар	зт	7	Өзгелік етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		бағын	ет	518
		жүрдек	сн	26
		жолшыбай	үс	11
		аялда	ет	73
		жолазық	зт	1
		жолайрық	зт	16
		апат	сн	656
		жолсерік	зт	30
		жиіле	ет	60
		жолдама	зт	165
		жол-жөнекей	үс	44
		бекет	зт	159
		аралық	зт	1222
		тасымал	зт	279
		жүргінші	зт	56
		зуылда	ет	23
		құн	зт	803
		сақтан	ет	386
		сәтті	сн	278
		куәлік	зт	195
		зымырандай	сн	2
		жедел	үс	407
		бекер	үс	431
		әрі-бері	үс	87
Көшпенділер мәдениеті Қазақтың халық күнтізбесі І. Есенберлин "Көшпенділер" (үзінді)
		байырғы	сн	272	Ортақ етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		көшіп-қон	ет	105
		хандық	зт	1139
		жәдігер	зт	106
		жиһанкез	зт	54
		доңыз	зт	27
		жұлдызнамашы	зт	2
		жорамал	зт	91
		диқаншылық	зт	11
		күндіз-түні	үс	37
		күнкөріс	зт	103
		лашық	зт	51
		күнұзақ	үс	4
		күншуақ	зт	18
		күншығыс	зт	83
		адамзат	зт	1442
		би-шешен	зт	23
		шұбырынды	сн	40
		ер-тоқым	зт	33
		мәжіліс	зт	661
		өжет	сн	113
		тайпа	зт	910
		көшпенді	зт	68
		тұрмыстық	сн	142
		ұзақтық	зт	103
		ұлу	зт	123
		бек	зт	129
		руналық	сн	1
2- тоқсан – 63 сөз
Заң – қоғамның тірегі Айбатыр Сейтақ "Азат елдің ар-намысы – Ата Заң"
		азаматша	зт	13	Ырықсыз етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		ар-намыс	зт	130
		арыз	зт	485
		шекте	ет	726
		әділет	зт	621
		құқылы	сн	161
		бұзақылық	зт	47
		бүлдір	ет	115
		жаза	зт	324
		жой	ет	805
		жүзегеас	ет	3570
		жарғы	зт	312
		қоғамдық	сн	2412
		кепіл	зт	393
		құқық	зт	6287
		ірге	зт	446
		өтініш	зт	2062
		қылмыскер	зт	249
		мақұлда	ет	196
		себеп	зт	4408
		ұр	ет	54
		тергеу	зт	59
		куәгер	зт	67
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күні – Тәуелсіз Қазақстанның айбынды мейрамы Маралтай Ыбыраев "Елбасыма"
		алғышарт	зт	191	Мезгіл үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		сайын	шл	1653
		арна	ет	787
		атал	ет	5637
		үміткер	зт	204
		бекіт	ет	1370
		белес	зт	180
е		бүкілхалықтық	сн	31
		бірауыз	сн	45
		дарын	зт	291
		дауыс	зт	2415
		кенші	зт	42
		туып-өс	ет	72
		бастамашы	зт	52
		сайлан	ет	264
		құштар	сн	139
		лауазым	зт	784
		сайлау	зт	773
		тұтқа	зт	167
		қазақстандық	зт	639
Жастар және бұқаралық ақпарат құралдары Қ.Аманжолов "Жас дәурен"
		алаңдат	ет	15	Мекен үстеулерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		ауқымды	сн	369
		әзіл	зт	197
		сыншыл	сн	41
		орынбасар	зт	456
		бұқара	зт	233
		дәлел	зт	473
		дәурен	зт	113
		жоба	зт	3941
		жағымды	сн	293
		айдар	зт	259
		аудандық	сн	853
		басылым	ет	1147
		іс-тәжірибе	зт	56
		қамты	ет	1590
		үгітте	ет	108
		пікірталас	зт	203
		сыни	сн	109
		мақала	зт	1925
		соңғы	сн	2828
3-тоқсан – 108 сөз
ЭКСПО-2017 –Қазақстан белесі. Н.Ә.Назарбаев "Тәуелсіздік толғауы"
		алдыңғы	сн	337	Ыңғайластық қатынасты білдіретін және қарсылықтық қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
		әмбебап	сн	155
		көршілес	сн	107
		баламалы	сн	92
		баянда	ет	1103
		бетбұрыс	зт	26
		ерікті	сн	221
		шектес	ет	68
		дау	зт	612
		тұрақтылық	зт	599
		өкілдік	зт	344
		қатарлы	сн	148
		қауымдастық	зт	1051
		құрылтай	зт	386
		тағайында	ет	613
		тұжырымдама	зт	298
		тұрғыз	ет	404
		күллі	ес	157
		жекешелендір	зт	434
		қарастыр	ет	1994
		үкімет	зт	3140
		елшілік-мәмілегерлік	зт	221/1
		билеуші	зт	506
		демеуші	зт	95
		нағыз	сн	931
		ру	зт	782
		іргетас	зт	137
Биотехнология жаңалықтары Сахиев Жүніс "Уақыт қайтарымы"
		тірі	сн	1065	Жазба жұмыстарында (шартты бағыныңқы) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		булан	ет	51
		тектес	сн	104
		будандастыр	ет	124
		жасуша	зт	59
		дерт	зт	298
		ретіндегі	шл	19
		құнарлық	зт	13
		кешенді	сн	344
		қышқыл	сн	631
		құнарландыр	зт	25
		қоспа	зт	249
		тұқым	зт	693
		тығыз	сн	521
		ұлпа	зт	74
		нәрлі	сн	36
		ықпал	зт	1665
		ізденіс	зт	43
		дәрі-дәрмек	зт	227
		асылтұқымды	сн	2
		көбей	ет	1000
		жиынтық	зт	677
		тағамдық	сн	8
		ашыт	ет	43
		күрделі	сн	2374
		жылыжай	зт	33
		араластыр	ет	183
Болашақ энергия көздері. Медеу Сәрсеке "Жетінші толқын"
		асыл	сн	1108	Жазба жұмыстарында (қарсылықты) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		әбден	үс	1277
		байланыстыр	ет	409
		бүкіл	ес	1484
		басшылық	зт	1184
		бірталай	үс	173
		жалпы	сн	3177
		байланысты	сн	5855
		басқарма	зт	1581
		несібе	зт	51
		қосылыс	зт	19
		ыдыра	ет	378
		енді	үс	6031
		босқа	үс	239
		сай	сн	1595
		сыйымдылық	зт	92
		қала	ет	3456
		бірік	ет	1710
		шарт	зт	2612
		сұқ	ет	198
		кезең	зт	3927
		негіздел	ет	217
		біріктір	ет	722
		бөтен	сн	248
		сонымен	ес	11241
		тұтастық	зт	244
Алаш идеясы мен қайраткерлері "Бес арыс" кітабынан үзінді
		сана-сезім	зт	127	Жазба жұмыстарында (мезгіл бағыныңқы) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		меншік	зт	1260
		тұтқында	ет	128
		бодандық	зт	81
		ілім-білім	зт	91
		зорлық	зт	199
		жазала	ет	307
		алашордалықтар	зт	2
		абақты	зт	249
		аян	ет	119
		қауым	зт	960
		құрбан	зт	355
		мұрат	зт	67
		мінбер	зт	63
		тартыс	зт	245
		осал	сн	105
		қатыгез	сн	133
		ұлтжанды	сн	90
		ақтал	ет	504
		отаршыл	сн	24
		болмыс	зт	654
		адамгершілік	зт	1797
		мазақ	зт	445
		намысшыл	зт	16
		мұрагер	зт	248
		қуғын-сүргін	зт	167
		насихат	зт	223
		бейресми	сн	94
4- тоқсан – 74 сөз
Жаһандық мәселе: демография Абай Құнанбайұлы "Адамның кейбір кездері"
		ажырас	ет	68	Жазба жұмыстарында (себеп бағыныңқы) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		айқында	ет	1401
		саяси-әлеуметтік	сн	64
		сан	зт	6592
		аштық	зт	286
		туыл	ет	272
		ағайынды	сн	141
		бойдақ	сн	52
		егіз	сн	300
		жағдай	зт	6802
		жәрдемақы	зт	90
		жетім	сн	516
		заңдылық	зт	804
		қартай	ет	255
		ұлғай	ет	254
		неке	зт	265
		некелес	ет	59
		өсім	зт	274
		санақ	зт	71
		тоқыра	ет	60
		төсбелгі	зт	20
		ұдайы	үс	114
		үшем	зт	7
		жаһандану	зт	24
		дүмпу	зт	7
		әдетте	үс	724
Роботтар мен киборгтар әлемі Айзек Азимов"Мен – роботпын" жинағынан үзінді
		бастапқы	сн	679	Жазба жұмыстарында (қимыл-сын бағыныңқы) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		бағдарламалық	сн	48
		бұйрық	зт	1221
		бұрыл	ет	485
		жабдық	зт	172
		жартылай	үс	433
		мінсіз	сн	103
		иелен	ет	427
		дәл	үс	3781
		ажырат	ет	631
		қалып	зт	1262
		әрекеттен	ет	24
		үдемелі	сн	16
		пішін	зт	694
		жанды	сн	104
		көптеген	үс	2560
		енгізіл	ет	1330
		ұшыра	ет	753
		құрастырушы	зт	69
		жалдамалы	сн	58
		нұсқа	ет	297
		адамша	үс	55
		ым-ишара	зт	25
		өздігінен	үс	128
Қазақстандағы туризм және экотуризм. І.Жансүгіров "Жетісу суреттері"
		жайлы	сн	407	Жазба жұмыстарында (мақсат бағыныңқы) сабақтас құрмалас сөйлемдерді құрастыру
		табиғи-географиялық	сн	5
		қолжетімді	сн	265
		демалушы	зт	8
		баурай	зт	63
		насихатта	ет	240
		рәсімде	ет	282
		тартымды	сн	179
		телегей	зт	9
		үйлесімді	сн	41
		сауықтыр	ет	175
		алғаш	үс	2699
		сақтандыр	ет	502
		ынталандыр	ет	387
		шабадан	зт	51
		үйлесімділік	зт	128
		заңнама	зт	487
		белсендір	ет	15
		құқықтық	зт	1163
		сапасыз	сн	42
		жауһар	зт	69
		ерекшелен	ет	256
		жерасты	сн	60
		жиһангер	зт	11

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 617-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Алгебра" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. Оқу бағдарламасының мақсаты – білім алушыларға алгебраның базистік негізін меңгерту, оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру, сонымен қатар басқа пәндермен кіріктіре отырып, жалпы адами құндылықтар негізінде және ұлттық мәдениеттің озық салт-дәстүрлері арқылы оқушылардың зияткерлік деңгейін дамыту.

3. Міндеттері:

тұлғаның интеллектуалдық қасиеттерін: логикалық ойлау, интуиция, танымдық қызығушылығын, өздігінен жұмыс атқару, жігерлілік және т.б. қасиеттерін дамытуға бағытталған алгебраның базистік негізін сапалы меңгертуді қамтамасыз ету;

әртүрлі мәнмәтіндідегі есептерді шешуде математикалық тілді және негізгі математикалық заңдарды қолдануға, санды қатынастар мен кеңістіктік формаларды оқып білуге мүмкіндік беру;

есептерді шешу мақсатында оқушылардың білімдерін математикалық модельдерді құруға және керісінше, шынайы процестерді сипаттайтын математикалық модельдерді түсіндіруге бағыттау;

өзіндік жұмыс, өздігінен білім алу қабілетін, топта жұмыс істеу және жеке тапсырмаларды орындаудағы өзіндік бағалау дағдыларын дамыту; келіп түскен ақпараттар ағынында бағдарлау білігін дамыту;

практикалық есептерді шешуде, алынған нәтижелерді бағалау мен анықтылығын орнатуда лайықты математикалық әдістерді таңдап алу үшін логикалық және сыни тұрғыдан ойлауын, шығармашылық қабілеттерін дамыту;

коммуникативтік дағдыларын, оның ішінде, ақпаратты дұрыс және сауатты түрде беру, сонымен қатар әртүрлі ақпарат көздерінен, басылымдар мен электрондық құралдардан алынған ақпаратты қолдану қабілетін дамыту;

әлеуметтік ұтқырлықты, өзіндік шешімді қабылдау мүмкіндігін қамтамасыз ететін тұлғалық қасиеттерін тәрбиелеу;

оқушылардың математика ғылымының түрлі даму кезеңдерінде жинақталған құндылықтарға қатыстыру арқылы оқушының тұлғасын, рухани өрісін дамыту;

математика оқыту процесінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану дағдыларын дамыту.

2-тарау. "Алгебра" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

"Алгебра" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 7-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

2) 8-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

3) 9-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат.

7-сыныпқа арналған "Алгебра" пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

5-6 сыныптардағы математика курсын қайталау;

"Бүтін көрсеткішті дәреже". Натурал көрсеткішті дәреже және оның қасиеттері. Бүтін көрсеткішті дәреже және оның қасиеттері. Құрамында дәрежесі бар өрнектерді түрлендіру. Санның стандарт түрі. Өте кіші және өте үлкен сандармен байланысты практикалық есептер шығару. Абсолютті және салыстырмалы қателік;

"Көпмүшелер". Бірмүшелер және оларға амалдар қолдану. Көпмүшелер және оларға амалдар қолдану. Бірмүше мен көпмүшені стандарт түрі. Көпмүшені көбейткіштерге жіктеу. Өрнектерді тепе-тең түрлендіру;

"Функция. Функцияның графигі". Функция ұғымы. Функцияның графигі. Сызықтық функция және оның графигі. Сызықтық функциялардың графиктерінің өзара орналасуы. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін графиктік тәсілмен шешу.

түріндегі функциялар, олардың графиктері және қасиеттері;

"Статистика элементтері". Бас жиынтық, кездейсоқ таңдама, вариациялық қатар, варианта ұғымдары. Абсолютті жиілік және салыстырмалы жиілік. Жиілік кестесі. Жиілік алқабы;

"Қысқаша көбейту формулалары". Екі өрнектің квадраттарының айырымының формуласы. Екі өрнектің қосындысының квадраты және айырымының квадратының формулалары. Екі өрнектің қосындысының кубы және айырымының кубының формулалары. Екі өрнектің кубтарының қосындысы және кубтарының айырымының формулалары. Өрнектерді тепе-тең түрлендіру;

"Алгебралық бөлшектер". Алгебралық бөлшектер және оның негізгі қасиеті. Алгебралық бөлшектерді қосу, азайту, көбейту, бөлу және дәрежеге шығару. Алгебралық өрнектерді тепе-тең түрлендіру;

7-сыныптағы алгебра курсын қайталау.

8-сыныпқа арналған алгебра пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

7-сыныптағы алгебра курсын қайталау;

"Квадрат түбір және иррационал өрнектер". Иррационал сандар. Нақты сандар. Квадрат түбір. Квадрат түбірдің жуық мәні. Арифметикалық квадрат түбір. Арифметикалық квадрат түбірдің қасиеттері. Көбейткішті түбір таңбасының алдына шығару. Көбейткішті түбір таңбасының астында енгізу. Бөлшектің бөлімін иррационалдықтан босату. Құрамында квадрат түбірлері бар өрнектерді түрлендіру.

функциясы, оның қасиеттері және графигі;

"Квадрат теңдеулер". Квадрат теңдеу. Толымсыз квадрат теңдеулер. Келтірілген квадрат теңдеу. Екімүшенің толық квадратын айыру. Квадрат теңдеу түбірлерінің формулалары. Дискриминант. Виет теоремасы. Виет теоремасына кері теорема. Квадрат үшмүше. Квадрат үшмүшенің түбірі. Квадрат үшмүшені көбейткіштерге жіктеу. Квадрат теңдеуге келтірілетін теңдеулер. Биквадрат теңдеу. Бүтін рационал теңдеу. Бөлшек-рационал теңдеу. Мәтінді есептерді шығару;

"Квадраттық функция". Квадраттық функция. у=а(x-m)2, у=аx2+n және у=а(x-m)2+n (а

0) түріндегі функциялар, олардың қасиеттері және графиктері. у=аx2+bx+c (а

0) түріндегі квадраттық функция, оның қасиеттері және графигі;

"Статистика элементтері". Жиілік. Жиіліктер кестесі. Интервалдық кесте. Гистограмма. Жинақталған жиілік;

"Теңсіздіктер". Квадрат теңсіздік. Квадрат теңсіздіктерді квадраттық функцияның графигі арқылы шығару. Рационал теңсіздік. Интервалдар әдісі;

8-сыныптағы алгебра курсын қайталау.

9-сыныпқа арналған алгебра пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

8-сыныптағы алгебра курсын қайталау;

"Екі айнымалысы бар теңдеулер, теңсіздіктер және олардың жүйелері". Екі айнымалысы бар сызықты емес теңдеулер. Екі айнымалысы бар сызықтық емес теңдеулер жүйесі. Екі айнымалысы бар сызықтық емес теңдеулер жүйесін шешу. Екі айнымалысы бар сызықтық емес теңдеулер жүйесі көмегімен мәтінді есептер шығару. Екі айнымалысы бар теңсіздіктер. Екі айнымалысы бар теңсіздіктер жүйесі;

"Комбинаторика элементтері". Комбинаториканың негізгі ұғымдары мен ережелері (қосу және көбейту ережелері). Санның факториалы. Қайталанбайтын "орналастыру", "алмастыру" және "теру" ұғымдары. Комбинаториканың негізгі формулалары. Комбинаторика формулаларын қолдану арқылы есептер шығару. Ньютон биномы және қасиеттері;

"Тізбектер". Сандар тізбегі, оның берілу тәсілдері және қасиеттері. Арифметикалық прогрессия. Арифметикалық прогрессияның п-ші мүшесінің формуласы. Арифметикалық прогрессияның алғашқы п мүшесінің қосындысының мәнін есептеу формуласы. Геометриялық прогрессия. Геометриялық прогрессияның n-ші мүшесінің формуласы. Геометриялық прогрессияның алғашқы n мүшесінің қосындысының мәнін есептеу формуласы. Шексіз кемімелі геометриялық прогрессия. Шексіз кемімелі геометриялық прогрессия мүшелерінің қосындысы; Математикалық индукция әдісі;

"Тригонометрия". Бұрыш пен доғаның градустық және радиандық өлшемдері. Кез келген бұрыштың синусы, косинусы, тангенсі және котангенсі. Бұрыштың синусы, косинусы, тангенсі және котангенсінің мәндері. Тригонометриялық функциялар және олардың қасиеттері. Негізгі тригонометриялық тепе-теңдіктер. Келтіру формулалары. Екі бұрыштың қосындысы мен айырымының синусы, косинусы, тангенсі және котангенсінің формулалары. Тригонометриялық функциялардың қосбұрышы және жартыбұрышының формулалары. Тригонометриялық функциялардың қосындысы мен айырымын көбейтіндіге түрлендіру формулалары. Тригонометриялық функциялардың көбейтіндісін қосынды немесе айырымға түрлендіру формулалары. Тригонометриялық өрнектерді тепе-тең түрлендіру;

"Ықтималдықтар теориясының элементтері". Оқиға, кездейсоқ оқиға, ақиқат оқиға, мүмкін емес оқиға. Элементар оқиғалар. Қолайлы нәтижелер. Тең мүмкіндікті және қарама-қарсы оқиғалар. Ықтималдықтың классикалық анықтамасы;

7-9 сыныптардағы алгебра курсын қайталау.

Оқу пәнінің мазмұны төрт бөлімді қамтиды: "Сандар", "Алгебра", "Статистика және ықтималдықтар теориясы", "Математикалық модельдеу және анализ".

"Сандар" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

Сандар және шамалар туралы түсініктер;

Сандарға амалдар қолдану.

"Алгебра" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

Алгебралық өрнектер және оларды түрлендіру;

Теңдеулер және теңсіздіктер, олардың жүйелері және жиынтықтары;

Тізбектер және олардың қосындысы;

Тригонометрия.

"Статистика және ықтималдықтар теориясы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

Комбинаторика негіздері;

Ықтималдықтар теориясының негіздері;

Статистика және деректерді талдау.

"Математикалық модельдеу және анализ" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

Математикалық анализ бастамалары;

Математикалық модельдеудің көмегімен есептер шығару;

Математикалық тіл және математикалық модель.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

Бағдарламада, оқыту мақсаттары кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 7.2.1.4. кодында "7" - сынып, "2.1" - екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, "4" - оқыту мақсатының реттік саны.

Білім алушыларға қойылатын мақсаттар:

1-бөлім. Сандар
1. Сандар және шамалар туралы түсініктер	7.1.1.	8.1.1.	9.1.1.
1. Сандар және шамалар туралы түсініктер	7.1.1.1 - сандарды стандарт түрде жазу;	8.1.1.1 - иррационал және нақты сандар ұғымдарын меңгеру; 8.1.1.2 - санның квадрат түбірі және арифметикалық квадрат түбірі анықтамаларын білу және ұғымдарын ажырату;	9.1.1.1 - бұрыштың радиандық өлшемі ұғымын меңгеру; 9.1.1.2 - бірлік шеңбердің бойында сандарын белгілеу;
2. Сандарға амалдар қолдану	7.1.2.	8.1.2.	9.1.2.
2. Сандарға амалдар қолдану	7.1.2.1 - натурал көрсеткішті дәреже анықтамасын және оның қасиеттерін білу; 7.1.2.2 - нөл және бүтін теріс көрсеткішті дәреженің анықтамасын және оның қасиеттерін білу; 7.1.2.3 - натурал көрсеткішті дәреженің қасиеттерін қолдану; 7.1.2.4 - бүтін көрсеткішті дәреженің санды мәнін анықтау және берілген сандарды дәреже түрінде көрсету; 7.1.2.5 - алгебралық өрнектерді ықшамдауда дәрежелердің қасиеттерін қолдану; 7.1.2.6 - стандарт түрде жазылған сандарға арифметикалық амалдар қолдану; 7.1.2.7 - стандарт түрде жазылған сандарды салыстыру; 7.1.2.8 - шамаларды бір өлшем бірліктен екінші өлшем бірлікке айналдыру және оны стандарт түрде жазу; 7.1.2.9 - шамалардың жуық мәндерін табу және оларды стандарт түрде жазу; 7.1.2.10 – өрнектің жуық мәнінің абсолютті және салыстырмалы қателіктерін табу; 7.1.2.11 - тиімді есептеу үшін қысқаша көбейту формулаларын қолдану;	8.1.2.1 - арифметикалық квадрат түбірдің қасиеттерін қолдану; 8.1.2.2 - квадрат түбірдің мәнін бағалау; 8.1.2.3 - көбейткішті квадрат түбір белгісінің алдына шығару және көбейткішті квадрат түбір белгісінің астына алу; 8.1.2.4 - бөлшек бөлімін иррационалдықтан арылту; 8.1.2.5 - құрамында түбір таңбасы бар өрнектерді түрлендіруді орындау;	9.1.2.1 - градусты радианға және радианды градусқа айналдыру;
2-бөлім. Алгебра
1. Алгебра лық өрнек-тер және түрлен-дірулер	7.2.1.	8.2.1.	9.2.1.
1. Алгебра лық өрнек-тер және түрлен-дірулер	7.2.1.1 - санды өрнектердің мәндерін табуда бүтін көрсеткішті дәреже қасиеттерін қолдану; 7.2.1.2 - бірмүше анықтамасын білу, оның коэффициенті мен дәрежесін табу; 7.2.1.3 - бірмүшені стандарт түрде жазу; 7.2.1.4 - бірмүшелерді көбейтуді орындау және бірмүшені көбейткіштердің көбейтіндісі түрінде көрсету; 7.2.1.5 - көпмүше анықтамасын білу және оның дәрежесін табу; 7.2.1.6 - көпмүшені стандарт түрге келтіру; 7.2.1.7 - көпмүшелерді қосу және азайтуды орындау; 7.2.1.8 - көпмүшені бірмүшеге көбейтуді орындау; 7.2.1.9 - көпмүшені көпмүшеге көбейтуді орындау; қысқаша көбейту формулаларын білу және қолдану; қысқаша көбейту формулаларын білу және қолдану; 7.2.1.12 - алгебралық өрнектерді ортақ көбейткішті жақша сыртына шығару және топтау тәсілдері арқылы көбейткіштерге жіктеу; 7.2.1.13 - алгебралық өрнектерді тепе-тең түрлендірулерді орындау; 7.2.1.14 - алгебралық өрнектерді қысқаша көбейту формулалары арқылы көбейткіштерге жіктеу; 7.2.1.15 - қысқаша көбейту формулалары арқылы алгебралық өрнектерді тепе-тең түрлендірулерді орындау ; 7.2.1.16 - алгебралық бөлшектерді танып білу; 7.2.1.17 - алгебралық бөлшектегі айнымалылардың мүмкін мәндер жиынын табу; 7.2.1.18 - алгебралық бөлшектің негізгі қасиетін қолдану: 7.2.1.19 - алгебралық бөлшектерді қосу және азайтуды орындау; 7.2.1.20 - алгебралық бөлшектерді көбейту және бөлуді, дәрежеге шығаруды орындау; 7.2.1.21 - құрамында алгебралық бөлшектері бар өрнектерді түрлендіруді орындау;	8.2.1.1 - квадрат үшмүшенің түбірі ұғымын меңгеру; 8.2.1.2 - үшмүшеден екімүшенің толық квадратын бөлу; 8.2.1.3 - квадрат үшмүшені көбейткіштерге жіктеу;
2. Теңдеу-лер және теңсіз-діктер, олардың жүйелері және жиын-тықтары	7.2.2.	8.2.2.	9.2.2.
		8.2.2.1 - квадрат теңдеудің анықтамасын білу; 8.2.2.2 - квадрат теңдеулердің түрлерін ажырату; 8.2.2.3 - квадрат теңдеулерді шешу; 8.2.2.4 - Виет теоремасын қолдану; 8.2.2.5 - бөлшек-рационал теңдеулерді шешу; 8.2.2.6 - квадрат теңдеулерге келтірілетін теңдеулерді шешу; 8.2.2.7 - квадрат теңсіздіктерді шешу; 8.2.2.8 - рационал теңсіздіктерді шешу;	9.2.2.1 - екі айнымалысы бар сызықтық және сызықтық емес теңдеулерді ажырату; 9.2.2.2 - екі айнымалысы бар сызықтық емес теңдеулер жүйесін шешу; 9.2.2.3 - екі айнымалысы бар теңсіздіктерді шешу; 9.2.2.4 - екі айнымалысы бар сызықтық емес теңсіздіктер жүйесін шешу;
3. Тізбектер және қосын дылау	7.2.3.	8.2.3.	9.2.3.
3. Тізбектер және қосын дылау			9.2.3.1 - сандар тізбегі туралы түсінік болу және тізбектерді беру тәсілдерін білу; 9.2.3.2 - сандар тізбектерінің арасынан арифметикалық және геометриялық прогрессияны ажырату; 9.2.3.3 - арифметикалық прогрессияның n-ші мүшесін, алғашқы n мүшелерінің қосындысын есептеу формулаларын, сипаттамалық қасиетін білу және қолдану; 9.2.3.4 – геометриялық прогрессияның n-ші мүшесін, алғашқы n мүшелерінің қосындысын есептеу формулаларын, сипаттамалық қасиетін білу және қолдану; 9.2.3.5 - шексіз кемімелі геометриялық прогрессия қосындысының формуласын қолдану;
4.Триго-нометрия	7.2.4.	8.2.4.	9.2.4.
4.Триго-нометрия			9.2.4.1 – кез келген бұрыштың синусының, косинусының, тангенсінің, котангенсінің анықтамаларын білу; 9.2.4.2 – негізгі тригонометриялық тепе-теңдіктерді білу және қолдану; 9.2.4.3 - бұрыштардың қосындысы мен айырымының, жарты және қос бұрыштың тригонометриялық формулаларын білу және қолдану; 9.2.4.4 - келтіру формулаларын білу және қолдану; 9.2.4.5 - тригонометриялық функциялардың қосындысы мен айырымын көбейтіндіге және көбейтіндісін қосындыға немесе айырымға түрлендіру формулаларын білу және қолдану; 9.2.4.6 - тригонометриялық өрнектерді тепе-тең түрлендіруді орындау;
3-бөлім. Статистика және ықтималдықтар теориясы
1. Комби-натори-ка негіздері	7.3.1.	8.3.1.	9.3.1.
1. Комби-натори-ка негіздері			9.3.1.1 - комбинаториканың ережелерін білу (қосу және көбейту ережелері); 9.3.1.2 - cанның факториалы анықтамасын білу; 9.3.1.3 - қайталанбайтын орналастыру, алмастыру және теру анықтамаларын білу; 9.3.1.4 - қайталанбайтын орналастыру, алмастыру және теру сандарын есептеу үшін комбинаторика формулаларын білу; 9.3.1.5 – Ньютон биномының формуласын білу және қолдану
2. Ықти-малдықтар теория-сының негіздері	7.3.2.	8.3.2.	9.3.2.
2. Ықти-малдықтар теория-сының негіздері			9.3.2.1 - оқиға, кездейсоқ оқиға, ақиқат оқиға, мүмкін емес оқиға, қолайлы нәтижелер, тең мүмкіндікті және қарама-қарсы оқиғалар ұғымдарын меңгеру; 9.3.2.2 - элементар және элементар емес оқиғаларды ажырату; 9.3.2.3 - ықтималдықтың классикалық анықтамасын білу және есептер шығару үшін оны қолдану;
3. Статис-тика және деректерді талдау	7.3.3.	8.3.3.	9.3.3.
3. Статис-тика және деректерді талдау	7.3.3.1 - басты жиынтық, кездейсоқ таңдама, вариациялық қатар, нұсқалық ұғымдарын меңгеру; 7.3.3.2 - нұсқалықтың абсолютті және салыстырмалы жиіліктерін есептеу; 7.3.3.3 - статистикалық деректерді жинау және оны кесте түрінде көрсету; 7.3.3.4 - таңдаманы жиілік кестесі түрінде көрсету 7.3.3.5 - кестедегі деректердің дұрыстығын тексеру; 7.3.3.6 - таңдама нәтижесін жиілік алқабы түрінде көрсету; 7.3.3.7 - кесте немесе жиіліктер алқабы түрінде берілген статистикалық ақпаратты талдау;	8.3.3.1 - таңдама нәтижелерін жиіліктердің интервалдық кестесі арқылы беру; 8.3.3.2 - жиіліктердің интервалдық кестесінің деректерін жиіліктер гистограммасы арқылы беру; 8.3.3.3 - жинақталған жиілік анықтамасын білу; 8.3.3.4 - статистикалық кестемен, алқаппен, гистограммамен берілген ақпаратты талдау;
4-бөлім. Математикалық модельдеу мен талдау
1.Мате- Матика-лық анализ бастама-лары	7.4.1.	8.4.1.	9.4.1.
1.Мате- Матика-лық анализ бастама-лары	7.4.1.1 - функция және функцияның графигі ұғымдарын меңгеру; 7.4.1.2 - функцияның берілу тәсілдерін білу; 7.4.1.3 - функцияның анықталу облысы мен мәндер жиынын табу; 7.4.1.4 - түріндегі сызықтық функцияның анықтамасын білу, оның графигін салу және графиктің k және b коэффициенттеріне қатысты орналасуын анықтау; 7.4.1.5 - сызықтық функция графигінің координата осьтерімен қиылысу нүктелерін табу; 7.4.1.6 - у = kx + b сызықтық функциясының графигінен k және b таңбаларын анықтау; 7.4.1.7 - коэффициенттеріне байланысты сызықтық функция графиктерінің өзара орналасуын ажырату; 7.4.1.8 - графигі берілген функцияның графигіне параллель немесе қиятын сызықтық функцияны формуламен беру; 7.4.1.9 - функциясының графигін салу және оның қасиеттерін білу; 7.4.1.10 - функциясының графигін салу және оның қасиеттерін білу; 7.4.1.11 – функциясының графигін салу және оның қасиеттерін білу;	8.4.1.1 - функциясының қасиеттерін білу және оның графигін салу; 8.4.1.2 – түрдегі квадраттық функциялардың қасиеттерін білу және графиктерін салу; 8.4.1.3 - түріндегі квадраттық функцияның қасиеттерін білу және графигін салу; 8.4.1.4 - аргументтің берілген мәндері бойынша функцияның мәндерін табу және функцияның мәні бойынша аргументтің мәнін табу;
2. Матема-тикалық модель-деудің көмегімен есептер шығару	7.4.2.	8.4.2.	9.4.2.
2. Матема-тикалық модель-деудің көмегімен есептер шығару	7.4.2.3 - екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін графиктік тәсілмен шешу;	8.4.2.1 - мәтінді есептерді квадрат теңдеулердің көмегімен шешу; 8.4.2.2 - мәтінді есептерді бөлшек-рационал теңдеулердің көмегімен шешу;	9.4.2.1 - мәтінді есептерді теңдеулер жүйелері арқылы шығару;
3. Матема-тикалық тіл және матема-тикалық модель	7.4.3.	8.4.3.	9.4.3.
3. Матема-тикалық тіл және матема-тикалық модель		8.4.3.1 - есеп шарты бойынша математикалық модель құру;	9.4.3.1 - есеп шарты бойынша математикалық модель құру;

16. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Алгебра" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

17. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 7-9-сыныптарына
арналған "Алгебра" оқу пәнінен
жаңартылған мазмұндағы
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша (төмендетілген оқу
жүктемесімен)

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Алгебра" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар

1) 7-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
5-6-сыныптардағы математика курсын қайталау
Бүтін көрсеткішті дәреже	Натурал көрсеткішті дәреже және оның қасиеттері	7.1.2.1 - натурал көрсеткішті дәреже анықтамасын және оның қасиеттерін білу; 7.1.2.3 - натурал көрсеткішті дәреженің қасиеттерін қолдану;
	Бүтін көрсеткішті дәреже және оның қасиеттері	7.1.2.2 - нөл және бүтін теріс көрсеткішті дәреженің анықтамасын және оның қасиеттерін білу; 7.1.2.4 - бүтін көрсеткішті дәреженің санды мәнін анықтау және берілген сандарды дәреже түрінде көрсету; 7.2.1.1 - санды өрнектердің мәндерін табуда бүтін көрсеткішті дәреже қасиеттерін қолдану;
	Құрамында дәрежесі бар өрнектерді түрлендіру	7.1.2.5 - алгебралық өрнектерді ықшамдауда дәрежелердің қасиеттерін қолдану;
	Санның стандарт түрі	7.1.1.1 - сандарды стандарт түрде жазу; 7.1.2.6 - стандарт түрде жазылған сандарға арифметикалық амалдар қолдану; 7.1.2.7 - стандарт түрде жазылған сандарды салыстыру; 7.1.2.8 - шамаларды бір өлшем бірліктен екінші өлшем бірлікке айналдыру және оны стандарт түрде жазу; 7.1.2.9 - шамалардың жуық мәндерін табу және оларды стандарт түрде жазу; 7.1.2.10 – өрнектің жуық мәнінің абсолютті және салыстырмалы қателіктерін табу;
Көпмүшелер	Бірмүшелер және оларға амалдар қолдану. Бірмүшенің дәрежесі және стандарт түрі	7.2.1.2 - бірмүше анықтамасын білу, оның коэффициенті мен дәрежесін табу; 7.2.1.3 - бірмүшені стандарт түрде жазу; 7.2.1.4 - бірмүшелерді көбейтуді орындау және бірмүшені көбейткіштердің көбейтіндісі түрінде көрсету;
	Көпмүшелер. Көпмүшенің дәрежесі және стандарт түрі	7.2.1.5 - көпмүше анықтамасын білу және оның дәрежесін табу; 7.2.1.6 - көпмүшені стандарт түрге келтіру -
	Көпмүшелерге амалдар қолдану	7.2.1.7 - көпмүшелерді қосу және азайтуды орындау; 7.2.1.8 - көпмүшені бірмүшеге көбейтуді орындау; 7.2.1.9 - көпмүшені көпмүшеге көбейтуді орындау;
	Көпмүшені көбейткіштерге жіктеу	7.2.1.12 - алгебралық өрнектерді ортақ көбейткішті жақша сыртына шығару және топтау тәсілдері арқылы көбейткіштерге жіктеу;
	Өрнектерді тепе-тең түрлендіру	7.2.1.13 - алгебралық өрнектерді тепе-тең түрлендірулерді орындау;
2-тоқсан
Функция. Функцияның графигі	Функция және функцияның графигі	7.4.1.1 - функция және функцияның графигі ұғымдарын меңгеру; 7.4.1.2 - функцияның берілу тәсілдерін білу; 7.4.1.3 - функцияның анықталу облысы мен мәндер жиынын табу;
	Сызықтық функция және оның графигі	7.4.1.4 - түріндегі сызықтық функцияның анықтамасын білу, оның графигін салу және графиктің k және b коэффициенттеріне қатысты орналасуын анықтау; 7.4.1.5 - сызықтық функция графигінің координата осьтерімен қиылысу нүктелерін графикті салмай табу; 7.4.1.6 - у = kx + b сызықтық функциясының графигінен k және b таңбаларын анықтау;
	Сызықтық функциялардың графиктерінің өзара орналасуы	7.4.1.7 - коэффициенттеріне байланысты сызықтық функция графиктерінің өзара орналасуын ажырату; 7.4.1.8 - графигі берілген функцияның графигіне параллель немесе қиятын сызықтық функцияны формуламен беру
	Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін графиктік тәсілмен шешу	7.4.2.3 - екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін графиктік тәсілмен шешу;
	у=ах2, у=ах3 және ( k 0) түріндегі функциялар, олардың графиктері және қасиеттері	7.4.1.9 - функциясының графигін салу және оның қасиеттерін білу; 7.4.1.10 - функциясының графигін салу және оның қасиеттерін білу; 7.4.1.11 - функциясының графигін салу және оның қасиеттерін білу;
Статистика элементтері	Вариациялық қатар	7.3.3.1 - басты жиынтық, кездейсоқ таңдама, вариациялық қатар, нұсқалық ұғымдарын меңгеру;
	Абсолютті жиілік және салыстырмалы жиілік. Жиілік кестесі	7.3.3.2 - нұсқалықтың абсолютті және салыстырмалы жиіліктерін есептеу; 7.3.3.3 - статистикалық деректерді жинау және оны кесте түрінде көрсету; 7.3.3.4 - таңдаманы жиілік кестесі түрінде көрсету 7.3.3.5 - кестедегі деректердің дұрыстығын тексеру;
	Жиілік алқабы	7.3.3.6 - таңдама нәтижесін жиілік алқабы түрінде көрсету; 7.3.3.7 - кесте немесе жиіліктер алқабы түрінде берілген статистикалық ақпаратты талдау;
3-тоқсан
Қысқаша көбейту формулалары	Қысқаша көбейту формулалары	қысқаша көбейту формулаларын білу және қолдану; қысқаша көбейту формулаларын білу және қолдану;
Қысқаша көбейту формулалары	Қысқаша көбейту формулаларының көмегімен өрнектерді түрлендіру	7.1.2.9 - тиімді есептеу үшін қысқаша көбейту формулаларын қолдану; 7.2.1.14 - алгебралық өрнектерді қысқаша көбейту формулалары арқылы көбейткіштерге жіктеу; 7.2.1.15 - қысқаша көбейту формулалары арқылы алгебралық өрнектерді тепе-тең түрлендірулерді орындау ;
4-тоқсан
Алгебралық бөлшектер	Алгебралық бөлшек және оның негізгі қасиеті	7.2.1.16 - алгебралық бөлшектерді танып білу; 7.2.1.17 - алгебралық бөлшектегі айнымалылардың мүмкін мәндер жиынын табу; 7.2.1.18 - алгебралық бөлшектің негізгі қасиетін қолдану:
	Алгебралық бөлшектерге амалдар қолдану	7.2.1.19 - алгебралық бөлшектерді қосу және азайтуды орындау; 7.2.1.20 - алгебралық бөлшектерді көбейту және бөлуді, дәрежеге шығаруды орындау;
	Алгебралық өрнектерді тепе-тең түрлендіру	7.2.1.21 - құрамында алгебралық бөлшектері бар өрнектерді түрлендіруді орындау;
7-сыныптағы алгебра курсын қайталау

8-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
7-сыныптағы алгебра курсын қайталау
Квадрат түбір және иррационал өрнек	Нақты сандар	8.1.1.1 - иррационал және нақты сандар ұғымдарын меңгеру;
	Квадрат түбір	8.1.1.2 - санның квадрат түбірі және арифметикалық квадрат түбірі анықтамаларын білу және ұғымдарын ажырату; 8.1.2.1 - арифметикалық квадрат түбірдің қасиеттерін қолдану; 8.1.2.2 - квадрат түбірдің мәнін бағалау;
	Құрамында квадрат түбірлері бар өрнектерді түрлендіру	8.1.2.3 - көбейткішті квадрат түбір белгісінің алдына шығару және көбейткішті квадрат түбір белгісінің астына алу ; 8.1.2.4 - бөлшек бөлімін иррационалдықтан арылту; 8.1.2.5 - құрамында түбір таңбасы бар өрнектерді түрлендіруді орындау;
	функциясы, оның графигі және қасиеттері	8.4.1.1 - функциясының қасиеттерін білу және оның графигін салу; 8.4.1.4 - аргументтің берілген мәндері бойынша функцияның мәндерін табу және функцияның мәні бойынша аргументтің мәнін табу;
2-тоқсан
Квадрат теңдеулер	Квадрат теңдеу	8.2.2.1 - квадрат теңдеудің анықтамасын білу; 8.2.2.2 - квадрат теңдеулердің түрлерін ажырату;
	Квадрат теңдеулерді шешу	8.2.2.3 - квадрат теңдеулерді шешу; 8.2.2.4 - Виет теоремасын қолдану;
	Квадрат үшмүше	8.2.1.1 - квадрат үшмүшенің түбірі ұғымын меңгеру; 8.2.1.2 - үшмүшеден екімүшенің толық квадратын бөлу; 8.2.1.3 - квадрат үшмүшені көбейткіштерге жіктеу;
	Теңдеулерді шешу	8.2.2.5 - бөлшек-рационал теңдеулерді шешу; 8.2.2.6 - квадрат теңдеулерге келтірілетін теңдеулерді шешу;

3-тоқсан
Квадрат теңдеулер	Мәтінді есептерді шығару	8.4.3.1 - есеп шарты бойынша математикалық модель құру; 8.4.2.1 - мәтінді есептерді квадрат теңдеулердің көмегімен шешу; 8.4.2.2 - мәтінді есептерді бөлшек-рационал теңдеулердің көмегімен шешу;
Квадраттық функция	Квадраттық функция және оның графигі	түрдегі квадраттық функциялардың қасиеттерін білу және графиктерін салу; түріндегі квадраттық функцияның қасиеттерін білу және графигін салу; 8.4.1.4 - аргументтің берілген мәндері бойынша функцияның мәндерін табу және функцияның мәні бойынша аргументтің мәнін табу;
Статистика элементтері	Жиілік алқабы, жиілік гистограммасы	8.3.3.1 - таңдама нәтижелерін жиіліктердің интервалдық кестесі арқылы беру; 8.3.3.2 - жиіліктердің интервалдық кестесінің деректерін жиіліктер гистограммасы арқылы беру;
Статистика элементтері	Орта мән. Дисперсия. Стандартты ауытқу	8.3.3.3 - жинақталған жиілік анықтамасын білу; 8.3.3.4 - статистикалық кестемен, алқаппен, гистограммамен берілген ақпаратты талдау;
4-тоқсан
Теңсіздіктер	Квадрат теңсіздік	8.2.2.7 - квадрат теңсіздіктерді шешу;
Рационал теңсіздік	8.2.2.8 - рационал теңсіздіктерді шешу;
8-сыныптағы алгебра курсын қайталау

9-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
8-сыныптағы алгебра курсын қайталау
Екі айнымалысы бар теңдеулер, теңсіздіктер, және олардың жүйелері	Екі айнымалысы бар сызықтық емес теңдеулер және олардың жүйелері	9.2.2.1 - екі айнымалысы бар сызықтық және сызықтық емес теңдеулерді ажырату; 9.2.2.2 - екі айнымалысы бар сызықтық емес теңдеулер жүйесін шешу; 9.4.3.1 - есеп шарты бойынша математикалық модель құру; 9.4.2.1 - мәтінді есептерді теңдеулер жүйелері арқылы шығару;
	Екі айнымалысы бар теңсіздіктер	9.2.2.3 - екі айнымалысы бар теңсіздіктерді шешу;
	Екі айнымалысы бар сызықтық емес теңсіздіктер жүйелері	9.2.2.4 - екі айнымалысы бар сызықтық емес теңсіздіктер жүйесін шешу;
Комбинаторика элементтері	Комбинаториканың негізгі ұғымдары мен ережелері (қосу және көбейту ережелері)	9.3.1.1 - комбинаториканың ережелерін білу (қосу және көбейту ережелері); 9.3.1.2 - cанның факториалы анықтамасын білу; 9.3.1.3 - қайталанбайтын орналастыру, алмастыру және теру анықтамаларын білу; 9.3.1.4 - қайталанбайтын орналастыру, алмастыру және теру сандарын есептеу үшін комбинаторика формулаларын білу; 9.3.1.5 – Ньютон биномының формуласын білу және қолдану;
2-тоқсан
Тізбектер	Сандар тізбегі, оның берілу тәсілдері және қасиеттері	9.2.3.1 - сандар тізбегі туралы түсінік болу және тізбектің берілу тәсілдерін білу;
	Арифметикалық және геометриялық прогрессиялар	9.2.3.2 - сандар тізбектерінің арасынан арифметикалық және геометриялық прогрессияны ажырату; 9.2.3.3 - арифметикалық прогрессиялардың n-ші мүшесін, алғашқы n мүшелерінің қосындысын есептеу формулаларын, сипаттамалық қасиетін білу және қолдану; 9.2.3.4 - геометриялық прогрессиялардың n-ші мүшесін, алғашқы n мүшелерінің қосындысын есептеу формулаларын, сипаттамалық қасиетін білу және қолдану;
	Шексіз кемімелі геометриялық прогрессия	9.2.3.5 - шексіз кемімелі геометриялық прогрессия қосындысының формуласын периодты ондық бөлшекті жай бөлшекке айналдыру үшін қолдану;
3-тоқсан
Тригонометрия	Бұрыш пен доғаның градустық және радиандық өлшемдері	9.1.1.1 - бұрыштың радиандық өлшемі ұғымын меңгеру; 9.1.2.1 - градусты радианға және радианды градусқа айналдыру; 9.1.1.2 - бірлік шеңбердің бойында сандарын белгілеу;
	Кез келген бұрыштың синусы, косинусы, тангенсі және котангенсі. Бұрыш синусының, косинусының, тангенсінің және котангенсінің мәндері	9.2.4.1 - Кез келген бұрыштың синусының, косинусының, тангенсінің және котангенсінің анықтамаларын білу;
	Тригонометрия формулалары	9.2.4.2 – негізгі тригонометриялық тепе-теңдіктерді білу және қолдану; 9.2.4.3 - бұрыштардың қосындысы мен айырымының, жарты және қос бұрыштың тригонометриялық формулаларын білу және қолдану; 9.2.4.4 - келтіру формулаларын білу және қолдану;
4-тоқсан
Тригонометрия	Тригонометрия формулалары	9.2.4.5 - тригонометриялық функциялардың қосындысы мен айырымын көбейтіндіге және көбейтіндісін қосындыға немесе айырымға түрлендіру формулаларын білу және қолдану;
Тригонометрия	Тригонометриялық өрнектерді тепе-тең түрлендіру	9.2.4.6 - тригонометриялық өрнектерді тепе-тең түрлендіруді орындау;
Ықтималдықтар теориясының элементтері	Ықтималдықтар теориясының негіздері	9.3.2.1 - оқиға, кездейсоқ оқиға, ақиқат оқиға, мүмкін емес оқиға, қолайлы нәтижелер, тең мүмкіндікті және қарама-қарсы оқиғалар ұғымдарын меңгеру; 9.3.2.2 - элементар және элементар емес оқиғаларды ажырату; 9.3.2.3 - ықтималдықтың классикалық анықтамасын білу және есептер шығару үшін оны қолдану;
7-9-сыныптардағы алгебра курсын қайталау

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 618-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Геометрия" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген

2. Оқу бағдарламасының мақсаты - "Геометрия" пәнінің мазмұнын сапалы игеруді қамтамасыз ету, оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру, сонымен қатар басқа пәндермен кіріктіре отырып, жалпы адами құндылықтар негізінде және ұлттық мәдениеттің озық салт-дәстүрлері арқылы оқушылардың зияткерлік деңгейін дамыту.

3. Міндеттері:

"Геометриялық фигуралар туралы түсінік", "Геометриялық фигуралардың өзара орналасуы", "Метрикалық қатыстар", "Векторлар және түрлендірулер" бөлімдері бойынша математикалық білім, және дағдыларын қалыптастыру мен дамытуға жағдай жасау;

өздігінен және топта жұмыс істеуде қажетті тәуелсіздік, жауапкершілік, бастамашылдық, табандылық, шыдамдылық пен толеранттылық сияқты тұлғалық қасиеттерді дамыту;

математиканың даму тарихымен, математикалық ұғымдардың пайда болу тарихымен таныстыру;

математика оқыту процесінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану дағдыларын дамыту.

2-тарау. "Геометрия" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Геометрия" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

7-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат;

8-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат;

9-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат.

5. 7-сыныпқа арналған геометрия пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) "Геометрияның алғашқы мәліметтері". Геометрияның негізгі ұғымдары. Геометрияның қарапайым фигуралары. Аксиома және теорема. Фигуралардың теңдігі. Теореманы дәлелдеу. Сыбайлас және вертикаль бұрыштар және олардың қасиеттері. Бұрыштың биссектрисасы;

2) "Үшбұрыштар". Үшбұрыш және оның түрлері. Үшбұрыштардың теңдігі. Үшбұрыштардың теңдігінің белгілері. Теңбүйірлі үшбұрыш. Үшбұрыштың биссектрисасы, медианасы және биіктігі;

3) "Түзулердің өзара орналасуы". Екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған бұрыштар. Түзулердің параллельдік белгілері. Параллель түзулердің қасиеттері. Үшбұрыштардың бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы. Үшбұрыштардың теңсіздігі. Тікбұрышты үшбұрыштың теңдік белгілері. Тік бұрышты үшбұрыштың қасиеттері. Перпендикуляр түзулер. Көлбеу және оның проекциясы;

4) "Шеңбер. Геометриялық салулар". Шеңбер, дөңгелек және оның элементтері мен бөліктері. Центрлік бұрыш. Түзу мен шеңбердің өзара орналасуы. Екі шеңбердің өзара орналасуы. Шеңберге жүргізілген жанама. Шеңберге жүргізілген жанамалардың қасиеттері. Үшбұрышқа іштей және сырттай сызылған шеңберлер. Салу есептері.

5) 7-сыныптағы геометрия курсын қайталау.

6. 8-сыныпқа арналған геометрия пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) 7-сыныптағы геометрия курсын қайталау;

2) "Көпбұрыштар. Төртбұрыштар". Сынық сызық. Көпбұрыш. Көпбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы. Көпбұрыштың сыртқы бұрышы. Көпбұрыштың сыртқы бұрыштарының қосындысы. Параллелограмм және оның қасиеттері. Параллелограмның белгілері. Тіктөртбұрыш, ромб және шаршы, олардың қасиеттері және белгілері. Фалес теоремасы. Пропорционал кесінділер. Трапеция. Тікбұрышты және теңбүйірлі трапециялар, олардың қасиеттері. Үшбұрыштың орта сызығы. Трапецияның орта сызығы. Үшбұрыштың тамаша нүктелері. Үшбұрыштың медианаларының қасиеті;

3) "Тікбұрышты үшбұрыштың қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстар". Тікбұрышты үшбұрыштағы сүйір бұрыштың синусы, косинусы, тангенсі және котангенсі. Пифагор теоремасы. Синус, косинус, тангенс және котангенстің бұрыштарындағы мәндері. Тікбұрышты үшбұрыштарды шешу. a және

бұрыштарының тригонометриялық функциялары;

4) "Аудан". Аудан ұғымы. Шаршының, тіктөртбұрыштың, параллелограммның, ромбтың, үшбұрыштың және трапецияның аудандары;

5) "Жазықтықтағы тікбұрышты координаталар жүйесі. Жазықтықтағы нүктенің координаталары. Кесінді ортасының координаталары. Екі нүктенің арақашықтығы. Шеңбердің теңдеуі. Түзудің теңдеуі;

8-сыныптағы геометрия курсын қайталау;

7. 9-сыныпқа арналған геометрия пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) 8-сыныптағы геометрия курсын қайталау;

2) "Жазықтықтағы векторлар". Вектор ұғымы. Нөлдік вектор. Бірлік вектор. Коллинеар векторлар. Вектордың ұзындығы (модулі). Векторлардың теңдігі. Векторларды қосу және оның қасиеттері, векторларды азайту, векторды санға көбейту. Векторлардың арасындағы бұрыш. Векторлардың скалярлық көбейтіндісі. Вектордың координаталары. Координаталық түрде берілген векторларға амалдар қолдану. Векторлардың коллинеарлық белгісі. Нүктенің радиус-векторы. Жазықтықтағы нүктелердің координаталары мен векторлардың координаталары арасындағы байланыс. Векторларды есептерді шығаруда қолдану;

3) "Жазықтықта түрлендіру". Жазықтықты түрлендіру, қозғалыс және оның қасиеттері. Фигуралардың теңдігі және оның қасиеттері. Осьтік және центрлік симметриялар, параллель көшіру, бұру. Ұқсас фигуралар. Гомотетия. Үшбұрыштар ұқсастығының белгілері. Тікбұрышты үшбұрыштардың ұқсастығы;

4) "Үшбұрыштарды шешу". Синустар теремасы. Косинустар теоремасы. Үшбұрыштарды шешу. Шеңберге іштей немесе сырттай сызылған үшбұрыштың ауданын пайдаланып шеңбердің радиусын табу формулалары;

5) "Шеңбер. Көпбұрыштар". Іштей сызылған бұрыш және оның қасиеттері. Шеңбердің хордалары мен қиюшы кесінділерінің пропорционалдығы туралы теорема. Шеңберге іштей және сырттай сызылған төртбұрыштар. Шеңбер доғасының ұзындығы. Сектор мен сегмент ауданы. Іштей және сырттай сызылған шеңберлердің радиустарын көпбұрыштың қабырғаларымен, периметрімен және ауданымен байланыстыратын формулалар;

6) 7-9 сыныптардағы геометрия курсын қайталау.

8. Оқу пәнінің мазмұны бір бөлімді қамтиды: "Геометрия".

9. "Геометрия" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

Геометриялық фигуралар туралы түсінік;

Геометриялық фигуралардың өзара орналасуы;

Метрикалық қатыстар;

Векторлар және түрлендірулер.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

10. Бағдарламада, оқыту мақсаттары кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар сәйкесінше бөлімнің және бөлімшенің ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 7.2.1.4. кодында "7" - сынып, "2.1" - екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, "4" - оқыту мақсатының реттік саны.

11. Білім алушыларға қойылатын мақсаттар:

1-бөлім. Геометрия
1.Гео-метрия-лық фигура-лар туралы түсінік	7.1.1.			8.1.1.		9.1.1.
	7.1.1.1 - планиметрияның негізгі фигураларын білу: нүкте, түзу; 7.1.1.2 - нүктелер мен түзулердің тиістілік аксиомаларын білу және қолдану; 7.1.1.3 - аксиоманың теоремадан айырмашылығын түсіну: теореманың шарты мен қорытындысын ажырату; 7.1.1.4 - теореманы дәлелдеу тәсілдерін білу; 7.1.1.5 - кесінді, сәуле, бұрыш, үшбұрыш, жарты жазықтық анықтамаларын білу; 7.1.1.6 - кесінділер мен бұрыштарды өлшеу аксиомаларын білу және қолдану; 7.1.1.8 - кесінділер мен бұрыштарды салу аксиомаларын білу және қолдану; 7.1.1.9 - сыбайлас және вертикаль бұрыштардың анықтамаларын білу; 7.1.1.10 - сыбайлас және вертикаль бұрыштардың қасиеттерін білу және қолдану; 7.1.1.11 - берілген үшбұрышқа тең үшбұрыштың бар болуы аксиомасын білу; 7.1.1.12 - үшбұрыштың медианасы, биссектрисасы, биіктігі, орта перпендикуляры анықтамаларын білу және оларды салу; 7.1.1.13 - үшбұрыштардың түрлерін ажырату; 7.1.1.14 - теңқабырғалы, теңбүйірлі, тікбұрышты үшбұрыштардың элементтерін білу; 7.1.1.15 - үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарларын білу; 7.1.1.16 - үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарларын есептер шығаруда қолдану; 7.1.1.17 - үшбұрыштың сыртқы бұрышының анықтамасын білу; 7.1.1.18 - үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы қолдану; 7.1.1.19 - үшбұрыштың бұрыштары мен қабырғалары арасындағы қатысты білу және қолдану; 7.1.1.20 - үшбұрыштар теңдігінің белгілерін білу; 7.1.1.21 - теңбүйірлі үшбұрыштың белгілері мен қасиеттерін білу және қолдану; 7.1.1.22 - тікбұрышты үшбұрыштар теңдігінің белгілерін білу және қолдану; 7.1.1.23 - тікбұрышты үшбұрыштың қасиеттерін қолдану; 7.1.1.24 - шеңбер мен дөңгелектің және олардың элементтерінің (центр, радиус, диаметр, хорда) анықтамаларын білу; 7.1.1.25 - центрлік бұрыштың анықтамасы мен қасиеттерін білу және қолдану; 7.1.1.26 - шеңбер диаметрі мен хордасының перпендикулярлығы туралы теоремаларды білу және қолдану; 7.1.1.27 – нүктелердің геометриялық орнының анықтамасын білу;			8.1.1.1 – сынық сызық ұғымын білу; 8.1.1.2 - көп-бұрыш, дөңес көпбұрыш, көпбұрыш элементтері анықтамаларын білу; 8.1.1.3 - көп- бұрыштың ішкі бұрыштарының қосындыларының және сыртқы бұрыштарының қосындыларының формулаларын білу; 8.1.1.4 - паралле- лограмм анықтамасын білу; 8.1.1.5 - паралле- лограмм қасиеттерін қолдану; 8.1.1.6 - паралле- лограмм белгілерін білу және қолдану; 8.1.1.7 - тіктөрт- бұрыш, ромб, шаршы анықтамаларын, қасиеттері мен белгілерін білу; 8.1.1.8 - Фалес теоремасын білу және қолдану; 8.1.1.9 - пропор- ционал кесінділер туралы теоремаларды білу және қолдану; 8.1.1.10 - трапе- цияның анықтамасын, түрлерін және қасиеттерін білу; 8.1.1.11 - үшбұр- ыштың орта сызығының қасиетін білу және қолдану; 8.1.1.12 - трапе- цияның орта сызығының қасиетін білу және қолдану.		9.1.1.1 - доға ұзын- дығының формуласын білу және қолдану; 9.1.1.2 - сектор мен сегмент ауданының формулаларын білу және қолдану; 9.1.1.3 - іштей сызылған бұрыш анықтамасын және оның қасиеттерін білу; 9.1.1.4 - дөңгелек- тегі кесінділердің пропорционалдылығы туралы теоремаларды білу және қолдану;
2. Гео- метрия- лық фигура- лардың өзара орнала- суы	7.1.2.			8.1.2.		9.1.2.
	7.1.2.1 - нүктелердің түзу мен жазықтықта орналасу аксиомаларын білу және қолдану (реттік аксиомасы); 7.1.2.2 - түзулердің параллельдік аксиомасын білу; 7.1.2.3 - екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған бұрыштарды танып білу; 7.1.2.4 - түзулердің параллельдік белгілерін білу және қолдану; 7.1.2.5 - параллель түзулердің қасиеттерін білу және қолдану; 7.1.2.6 - перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын меңгеру; 7.1.2.7 - нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болуы туралы теореманы білу және қолдану; 7.1.2.8 - перпендикуляр түзулердің қасиеттерін білу және қолдану; 7.1.2.9 - шеңберге жүргізілген жанама мен қиюшының анықтамаларын білу; 7.1.2.10 - түзу мен шеңбердің, екі шеңбердің өзара орналасу жағдайларын талдау; 7.1.2.11 - есептер шығаруда шеңбер жанамасының қасиеттерін білу және қолдану; 7.1.2.12 - үшбұрышқа іштей және сырттай сызылған шеңберлердің анықтамаларын білу; 7.1.2.13 - үшбұрышқа сырттай және іштей сызылған шеңберлердің центрлерінің орналасуын түсіндіру; 7.1.2.14 - берілген бұрышқа тең бұрыш салу, бұрыштың биссектрисасын салу, кесіндіні қақ бөлу; 7.1.2.15 - кесіндінің орта перпендикулярын және берілген түзуге перпендикуляр түзу салу; 7.1.2.16 - берілген элементтері бойынша үшбұрыш салу;					9.1.2.1 - шеңберге іштей және сырттай сызылған төртбұрыштардың қасиеттері мен белгілерін білу және қолдану; 9.1.2.2 - дұрыс көпбұрышқа іштей және сырттай сызылған шеңберлердің радиустары арасындағы байланысты білу және қолдану; 9.1.2.3 - дұрыс көпбұрыштың қабырғаларын, периметрін, ауданын және оған іштей және сырттай сызылған шеңберлердің радиустарын байланыстыратын формулаларды білу және қолдану; 9.1.2.4 - үшбұрыш медианаларының қасиеттерін білу;
3.Метр- икалық қатыс- тар	7.1.3.		8.1.3		9.1.3.
	7.1.3.1 - үш- бұрыш теңсіздігін білу және қолдану;		8.1.3.1 - үшбұрыштың қабырғаларына жүргізілген медианалар, биссектрисалар, биіктіктер және орта перпендикулярлар қасиеттерін білу және қолдану; 8.1.3.2 - бұрыштың синусы, косинусы, тангенсі және котангенсінің тікбұрышты үшбұрыштың қабырғалары мен бұрыштарының қатыстары арқылы берілген анықтамаларын білу; 8.1.3.3 - Пифагор теоремасын білу және қолдану; 8.1.3.4 - тікбұрышты үшбұрыштың тік бұрышының төбесінен гипотенузасына түсірілген биіктігінің қасиеттерін білу және қолдану; 8.1.3.5 - бұрышты оның синусы, косинусы, тангенсі және котангенсінің белгілі мәні бойынша салу; 8.1.3.6 - тікбұрышты үшбұрышты 300, 450, 600 -қа тең бұрыштардың синус, косинус, тангенс және котангенсінің мәндерін табу үшін қолдану; 8.1.3.7 - тікбұрышты үшбұрыштың элементтерін табу үшін 300, 450, 600 - қа тең бұрыштардың синус, косинус, тангенс және котангенсінің мәндерін қолдану; 8.1.3.8 - берілген екі элементі бойынша тікбұрышты үшбұрыштың бұрыштары мен қабырғаларын табу; 8.1.3.9 көпбұрыш ауданының анықтамасы мен қасиеттерін білу; 8.1.3.10 - тең шамалас және тең құрамдас фигуралардың анықтамаларын білу; 8.1.3.11 - параллелограммның, ромбтың ауданы формулаларын білу және қолдану; 8.1.3.12 - үшбұрыштың ауданы формулаларын білу және қолдану; 8.1.3.13 - трапецияның ауданы формулаларын білу және қолдану; 8.1.3.14 - жазықтықта координаталарымен берілген екі нүктенің арақашықтықтығын есептеу; 8.1.3.15 - кесінді ортасының координаталарын табу; 8.1.3.16 - центрі (a; b), радиусы r болатын шеңбердің теңдеуін білу; 8.1.3.17 - түзудің теңдеуін білу: ax +by + c = 0; 8.1.3.18 - Пифагор теоремасын пайдаланып, формуласын қорытып шығару және есептер шешуде қолдану; 8.1.3.19 - a және (900-a) бұрыштарының синусы, косинусы, тангенсі және котангенсі арасындағы байланыстарды білу және қолдану;		9.1.3.1 - вектордың координаталарының анықтамасын білу; 9.1.3.2 - вектордың ұзындығын табу формуласын білу және қолдану; 9.1.3.3 - координаталарымен берілген векторларға амалдар қолдану; 9.1.3.4 - векторлардың скаляр көбейтіндісін және оның қасиеттерін білу және қолдану; 9.1.3.5 - векторлар арасындағы бұрышты есептеу; 9.1.3.6 - косинустар теоремасын білу және қолдану; 9.1.3.7 - синустар теоремасын білу және қолдану; 9.1.3.8 - іштей сызылған үшбұрыштың ауданын – үшбұрыштың қабырғалары, R – сырттай сызылған шеңбер радиусы) және сырттай сызылған көпбұрыштың ауданының мұндағы r – іштей сызылған шеңбер радиусы, p- көпбұрыштың жарты периметрi) формуларын білу және қолдану; 9.1.3.9 - шеңберге іштей немесе сырттай сызылған үшбұрыштардың аудандарын пайдаланып шеңбердің радиусын табу формулаларын білу және қолдану;
4. Век- торлар және түрлен- дірулер	7.1.4.	8.1.4.		9.1.4.
				9.1.4.1 - вектордың, коллинеар векторлардың, тең векторлардың, нөлдік вектордың, бірлік вектордың және вектор ұзындығының анықтамаларын білу; 9.1.4.2 - векторларды қосу, векторды санға көбейту ережелерін білу және қолдану; 9.1.4.3 - векторлардың коллинеарлық шартын қолдану; 9.1.4.4 - екі вектордың арасындағы бұрыштың анықтамасын білу; 9.1.4.5 - қозғалыстың түрлерін және қасиеттерін білу; 9.1.4.6 - симметрия, параллель көшіру және бұру кезінде фигуралардың бейнелерін салу; 9.1.4.7 - ұқсас фигуралардың анықтамасын және қасиеттерін білу; 9.1.4.8 - гомотетияның анықтамасын және қасиеттерін білу; 9.1.4.9 - үшбұрыштар ұқсастығы белгілерін білу және қолдану; 9.1.4.10 - тікбұрышты үшбұрыштардың ұқсастығын білу және қолдану; 9.1.4.11 - үшбұрыш биссектрисасының қасиетін білу және қолдану; 9.1.4.12 - ұқсас фигуралардың аудандары және ұқсастық коэффициенті арасындағы тәуелділік формуласын білу

12. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Геометрия" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

13. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 7-9-сыныптарына
арналған "Геометрия" пәнінен
оқу жүктемесі төмендетілген
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Геометрия" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар

7-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Геометрияның алғашқы мәліметтері	Геометрияның негізгі ұғымдары. Аксиома. Теорема	7.1.1.1 - планиметрияның негізгі фигураларын білу: нүкте, түзу; 7.1.1.5 - кесінді, сәуле, бұрыш, үшбұрыш, жарты жазықтық анықтамаларын білу; 7.1.1.2 - нүктелер мен түзулердің тиістілік аксиомаларын білу және қолдану; 7.1.1.3 - аксиоманың теоремадан айырмашылығын түсіну: теореманың шарты мен қорытындысын ажырату; 7.1.2.1 - нүктелердің түзу мен жазықтықта орналасу аксиомаларын білу және қолдану (реттік аксиомасы); 7.1.1.6 - кесінділер мен бұрыштарды өлшеу аксиомаларын білу және қолдану; 7.1.1.8 - кесінділер мен бұрыштарды салу аксиомаларын білу және қолдану; 7.1.1.11 - берілген үшбұрышқа тең үшбұрыштың бар болуы аксиомасын білу; 7.1.2.2 - түзулердің параллельдік аксиомасын білу;
	Фигуралар теңдігі	7.1.1.7 - тең фигуралардың анықтамасы мен қасиеттерін білу және қолдану;
	Теореманы дәлелдеу әдістері	7.1.1.4 - теоремаларды дәлелдеу әдістерін білу
	Сыбайлас және вертикаль бұрыштар, олардың қасиеттері	7.1.1.9 - сыбайлас және вертикаль бұрыштардың анықтамаларын білу; 7.1.1.10 - сыбайлас және вертикаль бұрыштардың қасиеттерін білу және қолдану;
2-тоқсан
Үшбұрыштар	Үшбұрыш және оның түрлері	7.1.1.13 - үшбұрыштардың түрлерін ажырату;
	Үшбұрыштың биссектрисы, медианасы, биіктігі және орта сызығы	7.1.1.14 - теңқабырғалы, теңбүйірлі, тікбұрышты үшбұрыштардың элементтерін білу; 7.1.1.12 - үшбұрыштың медианасы, биссектрисасы, биіктігі, орта перпендикулярын білу және оларды салу;
	Үшбұрыштар теңдігінің белгілері	7.1.1.20 - үшбұрыштар теңдігінің белгілерін білу;
	Теңбүйірлі үшбұрыш, оның қасиеттері және белгілері	7.1.1.21 - теңбүйірлі үшбұрыштың белгілері мен қасиеттерін білу және қолдану;
3-тоқсан
Түзулердің өзара орналасуы	Параллель түзулер, олардың белгілері және қасиеттері	7.1.2.3 - екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған бұрыштарды танып білу; 7.1.2.4 - түзулердің параллельдік белгілерін білу және қолдану; 7.1.2.5 - параллель түзулердің қасиеттерін білу және қолдану;
	Үшбұрыш бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы	7.1.1.15 - үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарларын білу; 7.1.1.16 - үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарларын есептер шығаруда қолдану; 7.1.1.17 - үшбұрыштың сыртқы бұрышының анықтамасын білу; 7.1.1.18 - үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы қолдану;
	Үшбұрыш теңсіздігі	7.1.1.19 - үшбұрыштың бұрыштары мен қабырғалары арасындағы қатысты білу және есептер шығаруда қолдану; 7.1.3.1 - үшбұрыш теңсіздігін білу және қолдану;
	Тікбұрышты үшбұрыштардың теңдігінің белгілері. Тікбұрышты үшбұрыштың қасиеттері	7.1.1.22 - тікбұрышты үшбұрыштар теңдігінің белгілерін білу және қолдану; 7.1.1.23 - тікбұрышты үшбұрыштың қасиеттерін қолдану;
	Перпендикуляр түзулер. Перпендикуляр, көлбеу және оның проекциясы	7.1.2.6 - перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын меңгеру; 7.1.2.7 - нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болуы туралы теореманы білу және қолдану; 7.1.2.8 - перпендикуляр түзулердің қасиеттерін білу және қолдану;
4-тоқсан
Шеңбер. Геометриялық салулар	Шеңбер, дөңгелек, олардың элементтері мен бөліктері. Центрлік бұрыш	7.1.1.24 - шеңбер мен дөңгелектің және олардың элементтерінің (центр, радиус, диаметр, хорда) анықтамаларын білу; 7.1.1.25 - центрлік бұрыштың анықтамасы мен қасиеттерін білу және қолдану; 7.1.1.26 - шеңбер диаметрі мен хордасының перпендикулярлығы туралы теоремаларды дәлелдеу және қолдану; 7.1.1.27 - нүктелердің геометриялық орнының анықтамасын білу;
	Түзу мен шеңбердің өзара орналасуы. Екі шеңбердің өзара орналасуы	7.1.2.10 - түзу мен шеңбердің, екі шеңбердің өзара орналасу жағдайларын талдау;
	Шеңберге жүргізілген жанама. Шеңберге жүргізілген жанамалардың қасиеттері	7.1.2.9 - шеңберге жүргізілген жанама мен қиюшының анықтамаларын білу; 7.1.2.11 - есептер шығаруда шеңбер жанамасының қасиеттерін білу және қолдану;
	Үшбұрышқа іштей және сырттай сызылған шеңберлер	7.1.2.12 - үшбұрышқа іштей және сырттай сызылған шеңберлердің анықтамаларын білу; 7.1.2.13 - үшбұрышқа сырттай және іштей сызылған шеңберлердің центрлерінің орналасуын түсіндіру;
	Салу есептері	7.1.2.14 - берілген бұрышқа тең бұрыш салу, бұрыштың биссектрисасын салу, кесіндіні қақ бөлу; 7.1.2.15 - кесіндінің орта перпендикулярын және берілген түзуге перпендикуляр түзу салу; 7.1.2.16 - берілген элементтері бойынша үшбұрыш салу;
7-сыныптағы геометрия курсын қайталау

8-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
7-сыныптағы геометрия курсын қайталау
Көпбұрыштар. Төртбұрыштар	Көпбұрыш.	8.1.1.1 – сынық сызық ұғымын білу; 8.1.1.2 - көпбұрыш, дөңес көпбұрыш, көпбұрыш элементтері анықтамаларын білу; 8.1.1.3 - көпбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындыларының және сыртқы бұрыштарының қосындыларының формулаларын қорытып шығару;
	Параллелограмм, ромб, тіктөртбұрыш, шаршы және олардың қасиеттері мен белгілері	8.1.1.4 - параллелограмм анықтамасын білу; 8.1.1.5 - параллелограмм қасиеттерін қорытып шығару және қолдану; 8.1.1.6 - параллелограмм белгілерін қорытып шығару және қолдану; 8.1.1.7 - тіктөртбұрыш, ромб, шаршы анықтамаларын, қасиеттері мен белгілерін білу;
	Фалес теоремасы. Пропорционал кесінділер	8.1.1.8 - Фалес теоремасын білу және қолдану; 8.1.1.9 - пропорционал кесінділер туралы теоремаларды білу және қолдану;
	Трапеция, оның түрлері мен қасиеттері. Трапеция мен үшбұрыштың орта сызықтары	8.1.1.10 - трапецияның анықтамасын, түрлерін және қасиеттерін білу; 8.1.1.11 - үшбұрыштың орта сызығының қасиетін білу және қолдану; 8.1.1.12 - трапецияның орта сызығының қасиетін білу және қолдану.
	Үшбұрыштың тамаша нүктелері	8.1.3.1 - үшбұрыштың қабырғаларына жүргізілген медианалар, биссектрисалар, биіктіктер және орта перпендикулярлар қасиеттерін білу және қолдану;
2-тоқсан
Тікбұрышты үшбұрыштың қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстар	Тікбұрышты үшбұрыштың сүйір бұрыштарының тригонометриялық функциялары. Пифагор теоремасы	8.1.3.2 - бұрыштың синусы, косинусы, тангенсі және котангенсінің тікбұрышты үшбұрыштың қабырғалары мен бұрыштарының қатыстары арқылы берілген анықтамаларын білу; 8.1.3.3 - Пифагор теоремасын білу және қолдану; 8.1.3.4 - тікбұрышты үшбұрыштың тік бұрышының төбесінен гипотенузасына түсірілген биіктігінің қасиеттерін білу және қолдану;
	Негізгі тригонометриялық тепе-теңдіктер	8.1.3.18 - Пифагор теоремасын пайдаланып, формуласын қорытып шығару және есептер шешуде қолдану; 8.1.3.19 - a және (900-a) бұрыштарының синусы, косинусы, тангенсі және котангенсі арасындағы байланыстарды білу және қолдану; 8.1.3.5 - бұрышты оның синусы, косинусы, тангенсі және котангенсінің белгілі мәні бойынша салу;
	Тікбұрышты үшбұрыштарды шешу	8.1.3.6 - тікбұрышты үшбұрышты 300, 450, 600 -қа тең бұрыштардың синус, косинус, тангенс және котангенсінің мәндерін табу үшін қолдану; 8.1.3.7 - тікбұрышты үшбұрыштың элементтерін табу үшін 300, 450, 600 - қа тең бұрыштардың синус, косинус, тангенс және котангенсінің мәндерін қолдану; 8.1.3.8 - берілген екі элементі бойынша тікбұрышты үшбұрыштың бұрыштары мен қабырғаларын табу;
3-тоқсан
Аудан	Фигураның ауданы және оның қасиеттері	8.1.3.9 - көпбұрыш ауданының анықтамасы мен қасиеттерін білу; 8.1.3.10 - тең шамалас және тең құрамдас фигуралардың анықтамаларын білу;
Аудан	Төртбұрыштар мен үшбұрыштардың аудандары	8.1.3.11 - параллелограммның, ромбтың ауданы формулаларын білу және қолдану; 8.1.3.12 - үшбұрыштың ауданы формулаларын білу және қолдану; 8.1.3.13 - трапецияның ауданы формулаларын білу және қолдану;
4-тоқсан
Жазықтықтағы тікбұрышты координаталар жүйесі	Жазықтықтағы координаталар әдісі	8.1.3.14 - жазықтықта координаталарымен берілген екі нүктенің арақашықтықтығын есептеу; 8.1.3.15 - кесінді ортасының координаталарын табу формлаларын білу және қолдану; 8.1.3.16 - центрі (a; b), радиусы r болатын шеңбердің теңдеуін білу: 8.1.3.17 - түзудің теңдеуін білу: ax +by + c = 0;
8-сыныптағы геометрия курсын қайталау

9-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
8-сыныптағы геометрия курсын қайталау
Жазықтықтағы векторлар	Вектор. Векторларға амалдар қолдану. Коллинеар және коллинеар емес векторлар	9.1.4.1 - вектордың, коллинеар векторлардың, тең векторлардың, нөлдік вектордың, бірлік вектордың және вектор ұзындығының анықтамаларын білу; 9.1.4.2 - векторларды қосу, векторды санға көбейту ережелерін білу және қолдану; 9.1.4.3 – векторлардық коллинеарлық шартын қолдану; 9.1.4.4 - екі вектордың арасындағы бұрыштың анықтамасын білу; 9.1.4.5 - векторлардың скаляр көбейтіндісінің анықтамасын білу;
	Вектордың координаталары. Координаталық түрде берілген векторларға амалдар қолдану	9.1.3.1 - вектордың координаталарының анықтамасын білу; 9.1.3.2 - вектордың ұзындығын табу формуласын білу және қолдану; 9.1.3.3 - координаталарымен берілген векторларға амалдар қолдану; 9.1.3.4 - векторлардың скаляр көбейтіндісін және оның қасиеттерін білу және қолдану; 9.1.3.5 – векторлр арасындағы бұрышты табу;
2-тоқсан
Жазықтықтағы түрлендірулер	Қозғалыс және оның қасиеттері	9.1.4.5 - қозғалыстың түрлерін және қасиеттерін білу; 9.1.4.6 - симметрия, параллель көшіру және бұру кезінде фигуралардың бейнелерін салу;
	Ұқсас фигуралар және олардың қасиеттері. Үшбұрыштар ұқсастығының белгілері	9.1.4.7 - ұқсас фигуралардың анықтамасын және қасиеттерін білу; 9.1.4.8 - гомотетияның анықтамасын және қасиеттерін білу; 9.1.4.9 - үшбұрыштар ұқсастығы белгілерін білу және қолдану; 9.1.4.10 - тікбұрышты үшбұрыштардың ұқсастығын білу және қолдану; 9.1.4.11 - үшбұрыш биссектрисасының қасиетін білу және қолдану; 9.1.4.12 - ұқсас фигуралардың аудандары және ұқсастық коэффициенті арасындағы тәуелділік формуласын білу;
3-тоқсан
Үшбұрыштарды шешу	Үшбұрыштарды шешу	9.1.3.6 - косинустар теоремасын білу және қолдану; 9.1.3.7 - синустар теоремасын білу және қолдану; 9.1.2.3 - дұрыс көпбұрыштарды салу; 9.1.3.8 - іштей сызылған үшбұрыштың ауданын ( – үшбұрыштың қабырғалары, R – сырттай сызылған шеңбер радиусы) және сырттай сызылған көпбұрыштың ауданының мұндағы r – іштей сызылған шеңбер радиусы, p- көпбұрыштың жарты периметрi) формуларын білу және қолдану; 9.1.3.9 - шеңберге іштей немесе сырттай сызылған үшбұрыштардың аудандарын пайдаланып шеңбердің радиусын табу формулаларын білу және қолдану;
4-тоқсан
Шеңбер. Көпбұрыштар	Шеңбер және дөңгелек. Доғаның ұзындығы. Дөңгелек, сектор және сегменттің аудандары	9.1.1.1 - доға ұзындығының формуласын білу және қолдану; 9.1.1.2 - сектор мен сегмент ауданының формулаларын білу және қолдану; 9.1.1.3 - іштей сызылған бұрыш анықтамасын және оның қасиеттерін білу; 9.1.1.4 - дөңгелектегі кесінділердің пропорционалдылығы туралы теоремаларды білу және қолдану;
	Дұрыс көпбұрыштар және шеңбер	9.1.2.1 - шеңберге іштей және сырттай сызылған төртбұрыштардың қасиеттері мен белгілерін білу және қолдану; 9.1.2.2 - дұрыс көпбұрышқа іштей және сырттай сызылған шеңберлердің радиустары арасындағы байланысты білу және қолдану; 9.1.2.3 - дұрыс көпбұрыштың қабырғаларын, периметрін, ауданын және оған іштей және сырттай сызылған шеңберлердің радиустарын байланыстыратын формулаларды білу және қолдану; 9.1.2.4 - үшбұрыш медианаларының қасиеттерін білу;
7-9-сыныптардағы геометрия курсын қайталау

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 619-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-6-сыныптарына арналған "Жаратылыстану" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. Бағдарлама бастауыш мектепке арналған "Жаратылыстану" пәні бағдарламасының логикалық жалғасы болып табылады.

3. 5-6-сыныптың оқушыларына жаратылыстану бағытында білім беру, олардың білім құмарлықтарының дамуына, әлем жайлы ой-өрістерінің кеңеюіне, ғылымды ұғыну мен қоршаған әлемді тұтастай қабылдауларының дамуына, қоршаған әлемді бағалай және қорғай білу біліктіліктерінің дамуына көмектеседі.

4. Негізгі мектепте "Жаратылыстану" пәнін оқу:

1) қоршаған әлемнің көп қырлылығын, табиғи құбылыстар мен үдерістердің өзара байланысын және себептерін;

2) көптүрлі табиғат құбылыстары мен нысандарын жүйелеу принциптерін түсінуге мүмкіндік береді;

5. "Жаратылыстану" пәнінен оқу бағдарламасы негізгі мектепте зерттеу, ойлау, коммуникативтік дағдылар мен біліктіліктер негіздерінің қалыптасуына бағытталған:

1) гипотеза құру және оларды тексерудің жолдарын ұсыну, эксперименттер арқылы алынған мәліметтер негізінде қорытынды жасау;

2) зерттеу мәселелерін дұрыс алу, зерттеу жұмысының жоспарын құру, бақылаулар мен эксперименттер нәтижелерін бағалау және сипаттау, қорытынды шығару;

3) бұқаралық ақпараттық құралдары хабарламаларындағы, интернет желісі ресурстарындағы, ғылыми-көпшілік әдебиеттердегі жаратылыстану бағытындағы ақпараттармен жұмыс: іздеу әдістерін игеру, ақпараттың мағыналық негізін анықтау және ақпараттың растығын бағалау;

4) зерттеу қорытындыларын түрлі формада ұсыну;

5) жаратылыстану ғылымы бағытындағы маңызды жетістіктердің қолданбалы мәнін түсіндіру.

6. "Жаратылыстану" пәні негізгі мектептегі "Биология", "География", "Химия", "Физика" пәндерін зерделеу, негізін қалауға бағытталған кіріктірілген курс болып табылады.

7. Бағдарламаның мақсаты оқушыларды жаратылыстану ғылымы тұрғысынан табиғат пен қоғамның өзара байланысы, табиғаттағы заңдылықтардың біртұтастығы туралы білім, ұғым, түсінік қалыптастыру және білімдерін күнделікті өмірде кездесетін табиғат құбылыстары мен үдерістерін түсіндіру, сипаттау, болжау үшін қолдану білігін дамытуға бағытталған.

8. Пән бағдарламасы келесі міндеттерді шешуге бағытталған:

1) әлемнің қазіргі заманғы жаратылыстану ғылымы тұрғысынан қалыптасқан бейнесі мен жаратылыстану ғылымдарының әдістері туралы білім негіздерін қалыптастыру; жаратылыстанудың техника мен технология дамуына елеулі ықпал еткен маңызды идеяларымен, жетістіктерімен таныстыру;

2) білімдерін қоршаған әлемнің құбылыстарын түсіндіру үшін қолдану және бұқаралық ақпараттық құралдары, интернет ресурстары, арнайы және ғылыми-көпшілік әдебиеттерден алынған жаратылыстану ғылымы тұрғысынан және өмірлік маңызды мазмұны бар ақпаратты қабылдау біліктіліктеріне ие болу;

3) зияткерлік, шығармашылық қабілеттерді, сын тұрғысынан ойлау қабілетін қарапайым зерттеулер, құбылыстарды талдау, жаратылыстану ғылымдық ақпаратты қабылдау және түсіндіру барысында дамыту;

4) күнделікті өмірде тіршілік қауіпсіздігін қамтамасыз ету, заманауи технологияларды сауатты пайдалану, денсаулық пен қоршаған ортаны қорғау үшін жаратылыстану ғылымдары бойынша білімдерін қолдану.

2-тарау. "Жаратылыстану" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

9. "Жаратылыстану" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 5-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;

2) 6-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты құрайды.

10. "Жаратылыстану" пәні бойынша оқу бағдарламасының мазмұны оқу бөлімдерінен тұрады.

11. Бөлімдер сыныптар бойынша күтілетін нәтижелер түріндегі оқу мақсаттарынан құралған бөлімшелерден тұрады.

12. Әрбір бөлімшенің ішінде бірізділікті сақтай отырып құрастырылған оқу мақсаттары мұғалімдерге өз жұмысын жоспарлауға және оқушылардың жетістіктерін бағалауға, сонымен қатар оларға оқудың келесі кезеңдерінен хабардар болуға мүмкіндік береді.

13. Оқу пәнінің мазмұны 7 бөлімді қамтиды:

ғылым әлемі;

ғалам. Жер. Адам;

заттар және материалдар;

тірі және жансыз табиғаттағы үдерістер;

энергия және қозғалыс;

экология және тұрақты даму;

әлемді өзгертетін жаңалықтар.

"Ғылым әлемі" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

ғылымның рөлі. зерттеуді жоспарлау;

деректерді жинау және талдау;

15. "Ғалам. Жер. Адам" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) макро- және микроәлем. жер ғаламшарының пайда болуы ;

2) жердің құрылысы мен құрамы. жер қабықтары;

3) жерде тіршіліктің пайда болуы;

4) жергілікті жердің жоспары. шартты белгілер;

5) материктермен мұхититтарды игеру, зерттеу тарихы;

6) әлем халқының нәсілдік құрамы;

16. "Заттар және материалдар" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

қатты, сұйық және газтәрізді заттардың құрылымы;

заттардың құрылымы және қасиеттері;

қоспа түрлері және бөлу әдістері;

заттарды жіктеу;

17."Тірі және жансыз табиғаттағы үдерістер" бөлімі келесі бөлімшелерді

қамтиды:

табиғаттағы кездесетін үдерістер;

тірі табиғаттағы үдерістер;

табиғатта жүретін үдерістердің себептері;

тірі ағзалардың қасиеттері;

фотосинтезге қажетті жағдайлар. фотосинтез.

18. "Энергия және қозғалыс" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) энергия түрлері;

2) температура және жылу энергиясы;

3) ғимараттарды жылулық оқшаулау;

4) энергияның өзара айналуы;

5) жанды және табиғаттағы қозғалыс;

19. "Экология және тұрақты даму" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

1) экожүйе түрлері және құрамдас бөліктері;

2) табиғи және жасанды экожүйелер мен оларға әсер етітін экологиялық факторлар;

3) тірі ағзалардың алуан түрлілігі;

4) Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы

5) Қазақстан Республикасының экологиялық мәселелері (жергілікті компонент негізінде).

20."Әлемді өзгертетін ашылулар" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:

әлемді өзгерткен жаңалықтар;

болашақ жаңалықтары.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

21. Бағдарламада оқыту мақсаттарын пайдалану ыңғайлылығы үшін кодтау енгізілді. Кодта бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар – бөлім мен бөлімшенің, төртінші сан – оқыту мақсатының реттік санын білдіреді. Мысалы, 5.1.2.1 кодында "5" сынып, "1.2" екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, "1" оқыту мақсатының реттік саны.

Білім алушылар білуі тиіс:
Бөлімдер	Бөлімшелер	5-сынып	6-сынып
1. Ғылым әлемі	Ғылымның рөлі Зерттеуді жоспарлау	5.1.1.1 ғылымның қызметтерін адам іс-әрекетінің түрі ретінде анықтау 5.1.2.1 зерттеу жоспарын құрастыру 5.1.2.2 зерттеу жүргізу кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелерін тұжырымдау	6.1.1.1 жаратылыстану ғылымдарының зерттеу нысандарын тізіп атау 6.1.2.1 жоспар бойынша зерттеу жұмысын жүргіргізу, қауіпсіз жұмыс жүргізудің жағдайларын анықтау
1. Ғылым әлемі	Деректерді жинау және талдау	5.1.3.1 нысандар параметрлерін өлшем бірліктермен анықтау; 5.1.3.2 бақылаулар мен өлшеу деректерін тіркеу	6.1.3.1 Халықаралық бірліктер жүйесінің өлшем бірліктерін пайдалану 6.1.4.1 алынған деректерді графикалық түрде көрсету 6.1.2.1 зерттеуді қауіпсіз жүргізу шарттарын анықтау
2. Ғалам. Жер. Адам	Макроәлем және микроәлем Жер ғаламшарының пайда болуы	5.2.1.1 макро- және микроәлем нысандарын ажырата білу және мысалдар келтіру 5.2.2.1 Жер ғаламшарының пайда болуын түсіндіру	6.2.1.1 макро- және микроәлем нысандарының параметрлерін атау
	Жердің құрылысы мен құрамы Жер қабықтары.	5.2.2.2 Жердің құрылысы мен құрамын атау. 5.2.3.1 Жер қабықтарының құрамдас бөліктерін сипаттау	6.2.3.1 жердің сыртқы қабықтарының өзара әрекеттесу тәсілдерін түсіндіру
	Жерде тіршіліктің пайда болуы	5.2.4.1 Жерде тіршіліктің пайда болуын сипаттау	6.2.3.2 жерде байқалатын үдерістер мен құбылыстарды түсіндіру;
	Жергілікті жердің жоспары. Шартты белгілер	5.2.5.1 "жоспар" және "шартты белгілер" ұғымдарын түсіндіру 5.2.5.2 шартты белгілерді қолданып, жергілікті жердің планын оқу	6.2.5.1 шартты белгілерді, масштабты қолданып, географиялық координаттарды анықтау, географиялық карталарды оқу;
	Материктермен мұхититтарды игеру, зерттеу тарихы	5.2.6.1 материктер мен дүние бөліктерін игеру және зерттеу тарихын сипаттау; 5.2.6.2 мұхиттарды зерттеу тарихын сипаттау.	6.2.6.1 жоспар бойынша материктер мен олардың физикалық-географиялық аймақтарының ерекшеліктерін анықтап, сипаттау
	Дүниежүзі халқының нәсілдік құрамы	5.2.7.1 дүниежүзі халқының нәсілдік құрамын, негізгі нәсілдер мен нәсіларалық топтардың таралу аймақтарын анықтау.	6.2.7.1 халықтың қоныстану заңдылықтарын және халық тығыздығын анықтау;
3. Заттар және материалдар	Қатты, сұйық және газтәрізді заттардың құрылымы	5.3.1.1 бөлшектердің сұйық және газтектес заттарда таралуын түсіндіру; 5.3.1.2 заттардың қатты, сұйық және газ күйіндегі құрылымын бөлшектер теориясына сәйкес түсіндіру.	6.3.1.1 атом мен молекулаларды, қарапайым және күрделі заттарды айыра білу; 6.3.1.2 атомның негізгі бөлшектерін және олардың орналасуын сипаттау;
	Заттардың құрылысы және қасиеттері	5.3.1.3 заттардың қасиеттерін: тығыздығын, аққыштығын, жылу және электрөткізгіштігін, созылғыштығын, иілімділігін сипаттау.	6.3.1.3 заттардың қасиеттерін (балқу және қайнау температураларын) сипаттау
	Физикалық және химиялық құбылыстар	5.3.1.4 физикалық және химиялық құбылыстарды ажырату;	6.3.3.2 тұрмыстық химия өнімдерін қолдану саласын және оларды қауіпсіз пайдалану ережелерін түсіндіру;
	Таза заттар және қоспалар	5.3.2.1 қоспалар мен таза заттарды ажырату;	6.3.2.1 заттарды органикалық және бейорганикалық заттар күйінде жіктеу
	Қоспа түрлері және бөлу әдістері	5.3.2.2 қоспалардың түрлерін сипаттайды және бөлу әдістерін ұсыну;	6.3.2.2 тірі және жансыз табиғатта қышқыл, сілтілі және бейтарап ортаны айыра біледі және әмбебап индикатор көмегімен ортаны анықтау
	Заттарды жіктеу	5.3.2.3 құрамы белгілі қоспалар дайындау;	6.3.2.1 заттарды органикалық және бейорганикалық заттар күйінде жіктеу 6.3.2.3 бейтараптандыру үдерісін түсіндіру
	Заттардың түзілуі және оларды алу	5.3.3.1 кейбір табиғатта түзілген және жасанды жолмен алынған заттарға мысалдар келтіру.	6.3.3.1 жасанды материалдардың артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау; 6.3.3.2 тұрмыстық химия өнімдерін қолдану саласын және оларды қауіпсіз қолдану ережелерін түсіндіру; 6.3.3.3 Қазақстандағы пайдалы қазбаларды өндеудің ірі орталықтарын атау және көрсету; қоршаған ортаға әсерін түсіндіру
4. Тірі және жансыз табиғаттағы үдерістер	Жансыз табиғаттағы кездесетін үдерістер	5.4.1.1 жансыз табиғатта болатын үдерістерді атау (табиғатта заттардың айналымы, тау түзілу, үгілу, климаттық үдерістер)	6.4.1.1 жансыз табиғаттағы болып жатқан үдерістерді модельдеу (таудың жасалу, мүжілу үдерістері, табиғатта заттардың айналымы);
	Жансыз табиғатта жүретін үдерістердің себептері	5.4.1.2 жансыз табиғаттағы болып жатқан үдерістердің себеп-салдарларын түсіндіру	6.4.1.2 табиғаттағы заттардың химиялық айналымын түсіндіру
	Тірі ағзалардың қасиеттері	5.4.2.1 тірі ағзалардың ортақ қасиеттерін сипаттау	6.4.2.1 жасушаның негізгі компоненттерін анықтау; 6.4.2.2 ағзалардың қоректену типтерін ажырату және тамақтану рационын құру;
	Фотосинтез. Фотосинтезге қажетті жағдайлар	5.4.2.2 фотосинтез үдерісін түсіндіру; 5.4.2.3 фотосинтездің жүруі үшін қажетті жағдайларын зерттеу	6.4.2.3 тыныс алғанда және тыныс шығарғандағы ауа құрамындағы айырмашылықты зерттеу; 6.4.2.4 тірі ағзалардың тітіркендіргіштерге жауап беру реакциясын зерттеу.
5. Энергия және қозғалыс	Энергия түрлері	5.5.1.1 энергия түрлерін ажырату;	6.5.1.1 энергия көздерін атау
	Температура және жылу энергиясы	5.5.1.2 температура және жылу энергиясын ажырату; 5.5.1.3 термометрді пайдалана отырып температураны өлшеу;	6.5.1.2 энергияны шығарумен және оның жұтылуымен байланысты үдерістерді атау және мысалдар келтіру;
	Ғимараттарды жылулық оқшаулау	5.5.1.4 Ғимараттарда жылу оқшаулағыштарын; пайдаланудың практикалық әдістерін түсіндіру;	6.5.1.3 электр энергиясының бірлігін атау; құнын есептеу; баламалы көздерін ұсыну;
	Энергияның өзара айналуы	5.5.1.5 энергияның өзара айналымына мысалдар келтіру;	6.5.1.2 энергияны шығарумен және оның жұтылуымен байланысты үдерістерді атау және мысалдар келтіру;
	Жанды және табиғаттағы қозғалыс	5.5.2.1 тірі және жансыз табиғатта қозғалыстың маңыздылығына мысалдар келтіреді және түсіндіру; 5.5.2.2 әртүрлі жануарлардың қаңқа түрлерінің ерекшеліктерін зерттеу; 5.5.2.3 денелер қозғалысының себебін анықтау.	6.5.2.1 қозғалыстың салыстырмалылығына мысалдар келтіру және түсіндіру; 6.5.2.2 қатты денелер, сұйықтар мен газдардың қысымдарын айыра білу; 6.5.2.3 адам қаңқасының құрылысын сипаттау; 6.5.2.4 бұлшық еттерінің құрылысын сипаттау; 6.5.2.5 тірі ағзалардың қысым көрсеткіштеріне мысалдар келтіру; 6.5.2.6 тиісті құралдарды пайдаланып, атмосфералық және артериалдық қысымды өлшеу, қорытынды жасау
6. Экология және тұрақты даму	Экожүйе	5.6.1.1 экожүйенің құрамдас бөліктерін анықтау; 5.6.1.2 экожүйе түрлерін жіктеу;	6.6.1.1 экожүйе құрамдас бөліктерінің өзара байланысын график түрінде көрсету және түсінду;
	Экожүйелердің қызмет етуіне экологиялық факторлардың әсері	5.6.1.3 экологиялық факторлардың экожүйе қызметіне ықпал етуін түсіндіру; 5.6.1.4 табиғи және жасанды экожүйелерді салыстыру	6.6.1.2 экожүйе ауысымдарының себептерін түсіндіру 6.6.1.3 экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын түсіндіру
	Тірі ағзалардың алуан түрлілігі	5.6.2.1 ағзаларды тірі табиғат дүниелеріне жіктеу;	6.6.2.1 өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін анықтау үшін ағзалардың өзіндік ерекшеліктерін қолдану; 6.6.2.2 жергілікті экожүйелердегі тірі ағзалардың алуан түрлілігін зерттеу
	Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы	5.6.3.1 Қазақстанның Қызыл кітабының маңыздылығын анықтау	6.6.3.1 өзінің аймағындағы кейбір экологиялық мәселелердің себептерін талдау
	Қазақстан Республикасының экологиялық мәселелері (жергілікті компонент негізінде)	5.6.3.2 Қазақстан Республикасының экологиялық мәселелерін атау; 5.6.3.3 өз аймағының экологиялық мәселелерін зерттеу;	6.6.3.2 экологиялық мәселелерді шешу жолдарын ұсыну
7.Әлемді өзгертетін жаңалықтар	Әлемді өзгертетін жаңалықтар	5.7.1.1 әлемді өзгерткен ғылыми жаңалықтарға мысалдар келтіру	6.7.1.1 әлемді өзгерткен жаңалықтардың маңызын талқылау; 6.7.1.2 жаратылыстану ғылымдарын дамытуда қазақстандық ғалымдардың үлесін талқылау
7.Әлемді өзгертетін жаңалықтар	Болашақ жаңалықтары	5.7.1.2 болашақ ғылыми зерттеулер үшін зерттеу идеяларын ұсыну	6.7.1.3 ғылыми зерттеулердің бағыттарының болашақтағы дамуына болжам жасау

22. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 5-6-сыныптарына арналған "Жаратылыстану" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

23. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 5-6-сыныптарына
арналған "Жаратылыстану"
пәнінен оқу жүктемесі
төмендетілген үлгілік оқу
бағдарламасына қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-6-сыныптарына арналған "Жаратылыстану" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

1) 5-сынып

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1. Ғылым әлемі	Ғылымның рөлі Зерттеуді жоспарлау	5.1.1.1 ғылымның қызметтерін адам іс-әрекетінің түрі ретінде анықтау 5.1.2.1 зерттеу жоспарын құрастыру 5.1.2.2 зерттеу жүргізу кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелерін тұжырымдау
1. Ғылым әлемі	Деректерді жинау және талдау	5.1.3.1 нысандар параметрлерін өлшем бірліктермен анықтау; 5.1.3.2 бақылаулар мен өлшеу деректерін тіркеу
2. Ғалам. Жер. Адам	Макроәлем және микроәлем Жер ғаламшарының пайда болуы	5.2.1.1 макро- және микроәлем нысандарын ажырата білу және мысалдар келтіру 5.2.2.1 Жер ғаламшарының пайда болуын түсіндіру
	Жердің құрылысы мен құрамы Жер қабықтары.	5.2.2.2 Жердің құрылысы мен құрамын атау. 5.2.3.1 Жер қабықтарының құрамдас бөліктерін сипаттау
	Жерде тіршіліктің пайда болуы	5.2.4.1 Жерде тіршіліктің пайда болуын сипаттау
	Жергілікті жердің жоспары. Шартты белгілер	5.2.5.1 "жоспар" және "шартты белгілер" ұғымдарын түсіндіру 5.2.5.2 шартты белгілерді қолданып, жергілікті жердің планын оқу
	Материктермен мұхититтарды игеру, зерттеу тарихы	5.2.6.1 материктер мен дүние бөліктерін игеру және зерттеу тарихын сипаттау; 5.2.6.2 мұхиттарды зерттеу тарихын сипаттау.
	Дүниежүзі халқының нәсілдік құрамы	5.2.7.1 дүниежүзі халқының нәсілдік құрамын, негізгі нәсілдер мен нәсіларалық топтардың таралу аймақтарын анықтау.
2-тоқсан
3. Заттар және материалдар	Қатты, сұйық және газтәрізді заттардың құрылымы	5.3.1.1 бөлшектердің сұйық және газтектес заттарда таралуын түсіндіру; 5.3.1.2 заттардың қатты, сұйық және газ күйіндегі құрылымын бөлшектер теориясына сәйкес түсіндіру.
	Заттардың құрылысы және қасиеттері	5.3.1.3 заттардың қасиеттерін: тығыздығын, аққыштығын, жылу және электрөткізгіштігін, созылғыштығын, иілімділігін сипаттау.
	Физикалық және химиялық құбылыстар	5.3.1.4 физикалық және химиялық құбылыстарды ажырату;
	Таза заттар және қоспалар	5.3.2.1 қоспалар мен таза заттарды ажырату;
	Қоспа түрлері және бөлу әдістері	5.3.2.2 қоспалардың түрлерін сипаттайды және бөлу әдістерін ұсыну;
	Заттарды жіктеу	5.3.2.3 құрамы белгілі қоспалар дайындау;
	Заттардың түзілуі және оларды алу	5.3.3.1 кейбір табиғатта түзілген және жасанды жолмен алынған заттарға мысалдар келтіру.
3-тоқсан
4. Тірі және жансыз табиғаттағы үдерістер	Жансыз табиғаттағы кездесетін үдерістер	5.4.1.1 жансыз табиғатта болатын үдерістерді атау (табиғатта заттардың айналымы, тау түзілу, үгілу, климаттық үдерістер)
	Жансыз табиғатта жүретін үдерістердің себептері	5.4.1.2 жансыз табиғаттағы болып жатқан үдерістердің себеп-салдарларын түсіндіру
	Тірі ағзалардың қасиеттері	5.4.2.1 тірі ағзалардың ортақ қасиеттерін сипаттау
	Фотосинтез. Фотосинтезге қажетті жағдайлар	5.4.2.2 фотосинтез үдерісін түсіндіру; 5.4.2.3 фотосинтездің жүруі үшін қажетті жағдайларын зерттеу
5. Энергия және қозғалыс	Энергия түрлері	5.5.1.1 энергия түрлерін ажырату;
	Температура және жылу энергиясы	5.5.1.2 температура және жылу энергиясын ажырату; 5.5.1.3 термометрді пайдалана отырып температураны өлшеу;
	Ғимараттарды жылулық оқшаулау	5.5.1.4 Ғимараттарда жылу оқшаулағыштарын; пайдаланудың практикалық әдістерін түсіндіру;
	Энергияның өзара айналуы	5.5.1.5 энергияның өзара айналымына мысалдар келтіру;
	Жанды және табиғаттағы қозғалыс	5.5.2.1 тірі және жансыз табиғатта қозғалыстың маңыздылығына мысалдар келтіреді және түсіндіру; 5.5.2.2 әртүрлі жануарлардың қаңқа түрлерінің ерекшеліктерін зерттеу; 5.5.2.3 денелер қозғалысының себебін анықтау.
4-тоқсан
6. Экология және тұрақты даму	Экожүйе	5.6.1.1 экожүйенің құрамдас бөліктерін анықтау; 5.6.1.2 экожүйе түрлерін жіктеу;
	Экожүйелердің қызмет етуіне экологиялық факторлардың әсері	5.6.1.3 экологиялық факторлардың экожүйе қызметіне ықпал етуін түсіндіру; 5.6.1.4 табиғи және жасанды экожүйелерді салыстыру
	Тірі ағзалардың алуан түрлілігі	5.6.2.1 ағзаларды тірі табиғат дүниелеріне жіктеу;
	Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы	5.6.3.1 Қазақстанның Қызыл кітабының маңыздылығын анықтау
	Қазақстан Республикасының экологиялық мәселелері (жергілікті компонент негізінде)	5.6.3.2 Қазақстан Республикасының экологиялық мәселелерін атау; 5.6.3.3 өз аймағының экологиялық мәселелерін зерттеу;
7.Әлемді өзгертетін жаңалықтар	Әлемді өзгертетін жаңалықтар	5.7.1.1 әлемді өзгерткен ғылыми жаңалықтарға мысалдар келтіру
7.Әлемді өзгертетін жаңалықтар	Болашақ жаңалықтары	5.7.1.2 болашақ ғылыми зерттеулер үшін зерттеу идеяларын ұсыну

2) 6 класс:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1. Ғылым әлемі	Ғылымның рөлі Зерттеуді жоспарлау	6.1.1.1 жаратылыстану ғылымдарының зерттеу нысандарын тізіп атау 6.1.2.1 жоспар бойынша зерттеу жұмысын жүргіргізу, қауіпсіз жұмыс жүргізудің жағдайларын анықтау
1. Ғылым әлемі	Деректерді жинау және талдау	6.1.3.1 Халықаралық бірліктер жүйесінің өлшем бірліктерін пайдалану 6.1.4.1 алынған деректерді графикалық түрде көрсету 6.1.2.1 зерттеуді қауіпсіз жүргізу шарттарын анықтау
2. Ғалам. Жер. Адам	Макроәлем және микроәлем Жер ғаламшарының пайда болуы	6.2.1.1 макро- және микроәлем нысандарының параметрлерін атау
	Жердің құрылысы мен құрамы Жер қабықтары.	6.2.3.1 жердің сыртқы қабықтарының өзара әрекеттесу тәсілдерін түсіндіру
	Жерде тіршіліктің пайда болуы	6.2.3.2 жерде байқалатын үдерістер мен құбылыстарды түсіндіру;
	Жергілікті жердің жоспары. Шартты белгілер	6.2.5.1 шартты белгілерді, масштабты қолданып, географиялық координаттарды анықтау, географиялық карталарды оқу;
	Материктермен мұхититтарды игеру, зерттеу тарихы	6.2.6.1 жоспар бойынша материктер мен олардың физикалық-географиялық аймақтарының ерекшеліктерін анықтап, сипаттау
	Дүниежүзі халқының нәсілдік құрамы	6.2.7.1 халықтың қоныстану заңдылықтарын және халық тығыздығын анықтау;
2-тоқсан
3. Заттар және материалдар	Қатты, сұйық және газтәрізді заттардың құрылымы	6.3.1.1 атом мен молекулаларды, қарапайым және күрделі заттарды айыра білу; 6.3.1.2 атомның негізгі бөлшектерін және олардың орналасуын сипаттау;
	Заттардың құрылысы және қасиеттері	6.3.1.3 заттардың қасиеттерін (балқу және қайнау температураларын) сипаттау
	Физикалық және химиялық құбылыстар	6.3.3.2 тұрмыстық химия өнімдерін қолдану саласын және оларды қауіпсіз пайдалану ережелерін түсіндіру;
	Таза заттар және қоспалар	6.3.2.1 заттарды органикалық және бейорганикалық заттар күйінде жіктеу
	Қоспа түрлері және бөлу әдістері	6.3.2.2 тірі және жансыз табиғатта қышқыл, сілтілі және бейтарап ортаны айыра біледі және әмбебап индикатор көмегімен ортаны анықтау
	Заттарды жіктеу	6.3.2.1 заттарды органикалық және бейорганикалық заттар күйінде жіктеу 6.3.2.3 бейтараптандыру үдерісін түсіндіру
	Заттардың түзілуі және оларды алу	6.3.3.1 жасанды материалдардың артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау; 6.3.3.2 тұрмыстық химия өнімдерін қолдану саласын және оларды қауіпсіз қолдану ережелерін түсіндіру; 6.3.3.3 Қазақстандағы пайдалы қазбаларды өндеудің ірі орталықтарын атау және көрсету; қоршаған ортаға әсерін түсіндіру
3-четверть
4. Тірі және жансыз табиғаттағы үдерістер	Жансыз табиғаттағы кездесетін үдерістер	6.4.1.1 жансыз табиғаттағы болып жатқан үдерістерді модельдеу (таудың жасалу, мүжілу үдерістері, табиғатта заттардың айналымы);
	Жансыз табиғатта жүретін үдерістердің себептері	6.4.1.2 табиғаттағы заттардың химиялық айналымын түсіндіру
	Тірі ағзалардың қасиеттері	6.4.2.1 жасушаның негізгі компоненттерін анықтау; 6.4.2.2 ағзалардың қоректену типтерін ажырату және тамақтану рационын құру;
	Фотосинтез. Фотосинтезге қажетті жағдайлар	6.4.2.3 тыныс алғанда және тыныс шығарғандағы ауа құрамындағы айырмашылықты зерттеу; 6.4.2.4 тірі ағзалардың тітіркендіргіштерге жауап беру реакциясын зерттеу.
5. Энергия және қозғалыс	Энергия түрлері	6.5.1.1 энергия көздерін атау
	Температура және жылу энергиясы	6.5.1.2 энергияны шығарумен және оның жұтылуымен байланысты үдерістерді атау және мысалдар келтіру;
	Ғимараттарды жылулық оқшаулау	6.5.1.3 электр энергиясының бірлігін атау; құнын есептеу; баламалы көздерін ұсыну;
	Энергияның өзара айналуы	6.5.1.2 энергияны шығарумен және оның жұтылуымен байланысты үдерістерді атау және мысалдар келтіру;
	Жанды және табиғаттағы қозғалыс	6.5.2.1 қозғалыстың салыстырмалылығына мысалдар келтіру және түсіндіру; 6.5.2.2 қатты денелер, сұйықтар мен газдардың қысымдарын айыра білу; 6.5.2.3 адам қаңқасының құрылысын сипаттау; 6.5.2.4 бұлшық еттерінің құрылысын сипаттау; 6.5.2.5 тірі ағзалардың қысым көрсеткіштеріне мысалдар келтіру; 6.5.2.6 тиісті құралдарды пайдаланып, атмосфералық және артериалдық қысымды өлшеу, қорытынды жасау
4-тоқсан
6. Экология және тұрақты даму	Экожүйе	6.6.1.1 экожүйе құрамдас бөліктерінің өзара байланысын график түрінде көрсету және түсінду;
	Экожүйелердің қызмет етуіне экологиялық факторлардың әсері	6.6.1.2 экожүйе ауысымдарының себептерін түсіндіру 6.6.1.3 экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын түсіндіру
	Тірі ағзалардың алуан түрлілігі	6.6.2.1 өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін анықтау үшін ағзалардың өзіндік ерекшеліктерін қолдану; 6.6.2.2 жергілікті экожүйелердегі тірі ағзалардың алуан түрлілігін зерттеу
	Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы	6.6.3.1 өзінің аймағындағы кейбір экологиялық мәселелердің себептерін талдау
	Қазақстан Республикасының экологиялық мәселелері (жергілікті компонент негізінде)	6.6.3.2 экологиялық мәселелерді шешу жолдарын ұсыну
7.Әлемді өзгертетін жаңалықтар	Әлемді өзгертетін жаңалықтар	6.7.1.1 әлемді өзгерткен жаңалықтардың маңызын талқылау; 6.7.1.2 жаратылыстану ғылымдарын дамытуда қазақстандық ғалымдардың үлесін талқылау
7.Әлемді өзгертетін жаңалықтар	Болашақ жаңалықтары	6.7.1.3 ғылыми зерттеулердің бағыттарының болашақтағы дамуына болжам жасау

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 620-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Физика" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. 7-9-сыныптардағы физика курсын оқытудың мақсаты – оқушылардың ғылыми көзқарасының негізін қалыптастыру. Әлемнің жаратылыстанымдық-ғылыми бейнесін тұтастай қабылдауды, бақылау қабілеттерін дамыту және табиғат құбылыстарын талдау және таңдау арқылы өмірге қажетті практикалық есептердің шешімдерін таба білуге дағдыландыру.

3. Мақсатқа сәйкес оқу пәнін оқытудың негізгі міндеттері:

оқушылардың әлемнің қазіргі физикалық бейнесінің негізінде жатқан іргелі заңдылықтар мен принциптер туралы білімді, табиғатты танудың ғылыми әдістерін меңгеру;

оқушылардың зияткерлік, ақпараттық, коммуникативтік және рефлективтік мәдениетін дамытуға, физикалық экспериментті орындау және зерттеу жұмыстарын жүргізу дағдыларын дамыту;

оқу және зерттеу қызметіне жауапкершілікпен қарауға тәрбиелеу;

табиғат ресурстарын пайдалануда және қоршаған ортаны қорғауда, адамды және қоғамды қауіпсіз өмір сүрумен қамтамасыз етуде меңгерген дағдыларды қолдану болып табылады.

2-тарау. "Физика" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Физика" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 7-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;

2) 8-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;

3) 9-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты құрайды.

5. Оқу пәнінің мазмұны 8 бөлімді қамтиды: физикалық шамалар мен өлшеулер, механика, жылу физикасы, электр және магнетизм, геометриялық оптика, кванттық физика элементтері, астрономия негіздері, әлемнің қазіргі физикалық бейнесі.

6. "Физикалық шамалар мен өлшеулер" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады: физика – табиғат туралы ғылым, физикалық шамалар мен өлшеулер.

7. "Механика" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады: кинематика негіздері, динамика негіздері, сақталу заңдары, статика, тербелістер мен толқындар.

8. "Жылу физикасы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады: молекулалы-кинетикалық теория негіздері, термодинамика негіздері.

9. "Электр және магнетизм" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады: электростатика негіздері, электр тогы, магнит өрісі, электромагниттік толқындар және тербеліс.

10. "Геометриялық оптика" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады: геометриялық оптика заңдары.

11. "Кванттық физика элементтері" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

атом мен атом ядросының құрылысы, радиоактивтілік, элементар бөлшектер.

12. "Астрономия негіздері" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады: жер және ғарыш, астрофизика элементтері.

13. "Әлемнің қазіргі физикалық бейнесі" бөлімі "Физиканың дүниетанымдық мәні" бөлімшесінен тұрады.

14. Оқу пәнінің 7-сыныптағы базалық білім мазмұны:

"Физика – табиғат туралы ғылым".Физика – табиғат туралы ғылым,табиғатты зерттеудің ғылыми әдістері; "Физикалық шамалар мен өлшеулер".Халықаралық бірліктер жүйесі (SI); скаляр және векторлық физикалық шамалар, өлшеулер мен есептеулердің дәлдігі, үлкен және кіші сандарды ықшамдап жазу;

№ 1-зертханалық жұмыс: кішкентай денелердің өлшемін анықтау;

№ 2-зертханалық жұмыс: физикалық шамаларды өлшеу;

"Механикалық қозғалыс". Механикалық қозғалыс және оның сипаттамалары, санақ жүйесі, қозғалыстың салыстырмалылығы, түзусызықты бірқалыпты және бірқалыпсыз қозғалыстар, жылдамдық және орташа жылдамдықты есептеу, әртүрлі механикалық қозғалыстардың графиктері;

"Тығыздық". Масса және денелердің массасын өлшеу, дұрыс және дұрыс емес пішінді денелердің көлемін өлшеу, заттың тығыздығы және тығыздықтың өлшем бірлігі, тығыздықты есептеу;

№ 3-зертханалық жұмыс: сұйықтар мен қатты денелердің тығыздығын анықтау;

"Денелердің өзара әрекеттесуі". Инерция құбылысы, күш, тартылыс құбылысы және ауырлық күші, салмақ, деформация, серпімділік күші, Гук заңы, үйкеліс күші, үйкеліс әрекетін техникада ескеру, бір түзу бойымен денеге әсер еткен күштерді қосу;

№ 4-зертханалық жұмыс: серпімді деформацияларды зерделеу;

№ 5-зертханалық жұмыс: сырғанау үйкеліс күшін зерттеу;

"Қатты денелер, сұйықтар және газдардағы қысым". Газдардың, сұйықтардың және қатты денелердің молекулалық құрылымы, қатты денелердегі қысым, сұйықтар мен газдардағы қысым, Паскаль заңы, қатынас ыдыстар, гидравликалық машиналар, атмосфералық қысым, атмосфералық қысымды өлшеу, манометрлер, сорғылар, кері итеруші күш;

№ 6-зертханалық жұмыс: Архимед заңын зерделеу;

№ 7-зертханалық жұмыс: дененің сұйықта жүзу шарттарын анықтау;

"Жұмыс және қуат". Механикалық жұмыс, қуат;

"Энергия". Кинетикалық энергия, потенциалдық энергия, энергияның сақталуы және басқа түрге айналуы;

"Жай механизмдер". Жай механизмдер, дененің массалық центрі, иіндіктің тепе-теңдік шарты, пайдалы әрекет коэффициенті;

№ 8-зертханалық жұмыс: Жазық фигураның массалар центрін анықтау;

№ 9-зертханалық жұмыс: иіндіктің тепе-теңдік шарттарын анықтау;

№ 10-зертханалық жұмыс: көлбеу жазықтықтың пайдалы әрекет коэффициентін анықтау;

9) "Жер және Ғарыш". Аспан денелері туралы ғылым, күн жүйесі, күнтізбе негіздері (тәулік, ай, жыл).

Оқу пәнінің 8-сыныптағы базалық білім мазмұны:

1) "Жылулық құбылыстар". Жылулық қозғалыс, броундық қозғалыс, диффузия, температура, оны өлшеу тәсілдері, температураның шкалалары, ішкi энергия, ішкi энергияны өзгерту тәсiлдерi, жылуөткізгіштік, конвекция, сәуле шығару, табиғаттағы және техникадағы жылу берілу, жылу мөлшері, заттың меншікті жылу сыйымдылығы, отынның энергиясы, отынның меншікті жану жылуы, жылу үдерістеріндегі энергияның сақталу және басқа түрге айналу заңы;

№ 1-зертханалық жұмыс: әртүрлi температурадағы суларды араластырғандағы жылу мөлшерлерін салыстыру;

2) "Заттың агрегаттық күйлері". Қатты денелердiң балқуы және қатаюы, балқу температурасы, меншiктi балқу жылуы, булану және конденсация, қаныққан және қанықпаған булар, қайнау, меншiктi булану жылуы, қайнау температурасының атмосфералық қысымға байланыстылығын анықтау;

№ 2-зертханалық жұмыс: мұздың меншiктi балқу жылуын анықтау;

практикалық жұмыстар: сапалық және сандық есептер шығару, заттың фазалық ауысу графигін зерттеу, мұздың балқу температурасын зерттеу, булану жылдамдығының әртүрлі факторларға тәуелділігін зерттеу;

3) "Термодинамика негiздерi". Термодинамиканың бiрiншi заңы, газдың және будың жұмысы, жылу үдерістерінің қайтымсыздығы, термодинамиканың екінші заңы, жылу қозғалтқыштары,жылу қозғалтқыштарының пайдалы әрекет коэффициенті, Жылу машиналарын пайдаланудағы экологиялық мәселелер;

4) "Электростатика негіздері". Денелердің электрленуі, электр заряды, өткізгіштер мен диэлектриктер, электр зарядының сақталу заңы,қозғалмайтын зарядтардың өзара әрекеттесуi, Кулон заңы, элементар электр заряды, электр өрiсi, электр өрісінің кернеулігі, электр өрісінің потенциалы және потенциалдар айырымы, конденсатор;

5) "Тұрақты электр тогы. Электр тогы, электр тогы көздері, электр тізбегі және оның құрамды бөліктері, ток күшi, кернеу, тiзбек бөлiгi үшiн Ом заңы, өткiзгiштiң электр кедергiсi, өткiзгiштiң меншiктi кедергiсi, реостат, өткiзгiштердi тiзбектей және параллель қосу, электр тогының жұмысы мен қуаты, электр тогының жылулық әсері, Джоуль-Ленц заңы, металдардағы электр кедергісінің температураға тәуелділігі, асқын өткізгіштік, электрқыздырғыш құралдар, кыздыру шамдары, қысқа тұйықталу, балқымалы сақтандырғыштар, электр тогының химиялық әсерi (Фарадейдiң заңы);

№ 3-зертханалық жұмыс: электр тiзбегiн құрастыру және оның әртүрлi бөлiктерiндегi ток күшiн өлшеу;

№ 4-зертханалық жұмыс: тiзбек бөлiгi үшiн ток күшінің кернеуге тәуелділігін зерттеу;

№ 5-зертханалық жұмыс: өткiзгiштердi тiзбектей және параллель қосуды зерделеу;

№ 6-зертханалық жұмыс: электр тогының жұмысы мен қуатын анықтау;

6) "Электромагниттік құбылыстар". Тұрақты магниттер, магнит өрiсi, тогы бар түзу өткізгіштің магнит өрiсi, тогы бар шарғының магнит өрiсi, электромагниттер және оларды қолдану;магнит өрiсiнiң тогы бар өткiзгiшке әрекеті, электроқозғалтқыш; электр өлшеуіш құралдар,электромагниттiк индукция, генераторлар;

№ 7-зертханалық жұмыс: тұрақты магниттiң қасиеттерiн оқып-үйрену және магнит өрiсiнiң бейнесiн алу;

№ 8-зертханалық жұмыс: электрмагниттi құрастыру және оның әсерiн сынау;

7) "Жарық құбылыстары". Жарықтың түзу сызықты таралу заңы, жарықтың шағылуы, шағылу заңдары, жазық айналар, сфералық айналар, сфералық айна көмегімен кескін алу, жарықтың сынуы, жарықтың сыну заңы, толық ішкі шағылу, линзалар, линзаның оптикалық күшi, жұқа линзаның формуласы, линзаның көмегімен кескiн алу, көз - оптикалық жүйе, көздiң көру кемшіліктері және оларды түзету әдiстері, оптикалық аспаптар;

№ 9-зертханалық жұмыс: шынының сыну көрсеткiшiн анықтау;

№ 10-зертханалық жұмыс: жұқа линзаның фокустық қашықтығын анықтау;

Оқу пәнінің 9-сыныптағы базалық білім мазмұны:

"Кинематика негіздері". Механикалық қозғалыс, векторлар және оларға амалдар қолдану, вектордың координаталар осьтеріне түсірілген проекциялары, түзусызықты теңайнымалы қозғалыс, үдеу, түзусызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру, дененiң еркiн түсуi, еркiн түсу үдеуi, қисықсызықты қозғалыс, материялық нүктенiң шеңбер бойымен бiрқалыпты қозғалысы, сызықтық және бұрыштық жылдамдықтар, центрге тартқыш үдеу;

№ 1-зертханалық жұмыс:теңүдемелі қозғалыс кезiндегi дененiң үдеуiн анықтау;

№ 2-зертханалық жұмыс: горизонталь лақтырылған дененің қозғалысын зерделеу;

"Астрономия негіздері". Жұлдызды аспан, аспан сферасы, аспан координаталарының жүйесі, әртүрлі географиялық ендіктегі аспан шырақтарының көрінерлік қозғалысы, жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақыт, Күн жүйесіндегі ғаламшарлардың қозғалыс заңдары, Күн жүйесі денесіне дейінгі ара қашықтықты параллакс әдісімен анықтау;

"Динамика негіздері". Ньютонның бiрiншi заңы, инерциялық санақ жүйелерi, механикадағы күштер, Ньютонның екiншi заңы, масса, Ньютонның үшінші заңы, Бүкiләлемдiк тартылыс заңы, дененің салмағы, салмақсыздық, денелердiң ауырлық күшiнiң әрекетiнен қозғалуы, Жердің жасанды серіктерінің қозғалысы;

"Сақталу заңдары". Дене импульсі және күш импульсі, импульстің сақталу заңы, реактивтi қозғалыс, механикалық жұмыс және энергия, энергияның сақталу және айналу заңы;

"Тербелістер және толқындар". Тербелмелі қозғалыс, тербелістер кезіндегі энергияның түрленуі, тербелмелі қозғалыстың теңдеуі, математикалық және серіппелі маятниктердің тербелістері, еркін және еріксіз тербелістер, резонанс, еркін электромагнитік тербелістер, толқындық қозғалыс, дыбыс, дыбыстың сипаттамалары, акустикалық резонанс, жаңғырық, электромагниттік толқындар, электромагниттік толқындар шкаласы;

№ 3-зертханалық жұмыс: математикалық маятниктің көмегімен еркін түсу үдеуін анықтау;

№ 4-зертханалық жұмыс: беттік толқындардың таралу жылдамдығын анықтау.

"Атом құрылысы. Атом құбылысы". Жылулық сәуле шығару; жарық кванттары туралы Планк гипотезасы, фотоэффект құбылысы, рентген сәулелері, радиоактивтілік, радиоактивті сәулеленудің табиғаты, Резерфорд тәжірибесі, атомның құрамы;

"Атом ядросы. Ядролық өзара әрекеттесу, ядролық күштер, массалар ақауы, атом ядросының байланыс энергиясы, ядролық реакциялар, радиоактивті ыдырау заңы, ауыр ядролардың бөлінуі, тізбекті ядролық реакция, ядролық реактор, термоядролық реакциялар, радиоизотоптар, радиациядан қорғану, элементар бөлшектер;

"Әлемнің қазіргі физикалық бейнесі". Физика және астрономияның дүниетанымдық маңызы, экологиялық мәдениет.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

17. Бағдарламада "оқыту мақсаттары" төрт саннан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар бөлім және бөлімше ретін, төртінші сан бөлімшедегі оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 7.2.1.4. кодында "7" – сынып, "2.1" – екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, "4" – оқыту мақсатының реттік саны.

18. Білім алушылар білуі тиіс:

7-сынып	8-сынып	9-сынып
1.1 Физика –табиғат туралы ғылым
7.1.1.1 физикалық құбылыстарға мысалдар келтіру, табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін ажырату
1.2 Физикалық шамалар
7.1.2.1 физикалық шамаларды олардың SI(Халықаралық бірліктер жүйесі) жүйесіндегі өлшем бірліктерімен сәйкестендіру
7.1.2.2 скаляр және векторлық шамаларды ажырату және мысалдар келтіру;
7-сынып	8-сынып	9-сынып
1.3 Физикалық өлшеулер
7.1.3.1 дененің ұзындығын, көлемін, температурасын және уақытты өлшеу, өлшеу нәтижелерін аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып жазу	8.1.3.1 эксперимент-тен деректерін жинақтау, талдау және өлшеу және қателіктерін ескеріп жазу	9.1.3.1 алған нәтижені түсіндіру және қорытынды жасау
7.1.3.2 кішкентай денелердің өлшемін қатарлау әдісі арқылы анықтау	8.1.3.2 тәжірибені жүргізуге әсер ететін факторларды анықтау	9.1.3.2 эксперименттің нәтижесіне әсер ететін факторларды талдау және экспериментті жүргізуді жақсарту жолдарын ұсыну
7.1.3.3 физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау	8.1.3.3 физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау	9.1.3.3 физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
2.1 Кинематика негіздері
7-сынып	8-сынып	9-сынып
7.2.1.1 терминдердің физикалық мағынасын түсіндіру - материялық нүкте, санақ жүйесі, қозғалыстың салыстырмалылығы, траектория, жол, орын ауыстыру, механикалық қозғалыстың салыстырмалылығына мысалдар келтіру		9.2.1.1 материялық нүкте, санақ жүйесі, механикалық қозғалыстың салыстырмалылығы ұғымдарының мағынасын түсіндіру, жылдамдықтарды қосу және орын ауыстыру теоремаларын қолдану
7.2.1.2 түзу сызықты бірқалыпты қозғалысты және бірқалыпсыз қозғалысты ажырата білу		9.2.1.2 векторларды қосу, азайту, векторды скалярға көбейту вектордың координаталар остеріне проекцияларын анықтау, векторларды құраушыларға жіктеу
7.2.1.3 қозғалыстағы дененің жылдамдығы мен орташа жылдамдығын есептеу		9.2.1.3 уақытқа тәуелділік графиктерінен орын ауыстыру, жылдамдық, үдеуді анықтау
7.2.1.4 s -тің t-ға тәуелділік графигін тұрғызуда координата осьтерінде және кестелерде өлшем бірліктерін дұрыс белгілеу		9.2.1.4 түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және үдеу формулаларын есептер шығаруда қолдану, түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі координата мен орын ауыстыру теңдеулерін есептер шығаруда қолдану
7.2.1.5 дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен келесі жағдайларды анықтау: (1) дененің тыныштық күйін, (2) тұрақты жылдамдықпен қозғалысын		9.2.1.5 тең үдемелі қозғалыс кезіндегі дененің үдеуін эксперименттік жолмен анықтау, тең үдемелі қозғалыс кезiндегiорын ауыстырудың және жылдамдықтың уақытқа тәуелділік графиктерін тұрғызу және оларды түсіндіру
7.2.1.6 бірқалыпты қозғалған дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен жылдамдығын анықтау		9.2.1.6 еркін түсуді сипаттау үшін теңайнымалы қозғалыстың кинематикалық теңдеулерін қолдану
		9.2.1.7 теңайнымалы және бірқалыпты қозғалыстың кинематикалық теңдеулерін қолдана отырып, горизонталь лақтырылған дененің қозғалысын сипаттау
		9.2.1.8 горизонталь лақтырылған дененің қозғалыс жылдамдығын анықтау, горизонталь лақтырылған дененің қозғалыс траекториясын сызу
		9.2.1.9 дененің шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалысын сызықтық және бұрыштық шамалар арқылы сипаттау, сызықтық және бұрыштық жылдамдықты байланыстыратын өрнекті есептер шығаруда қолдану
		9.2.1.10 центрге тартқыш үдеу формуласын есептер шығаруда қолдану
2.2 Динамика негіздері
7-сынып	8-сынып	9-сынып
7.2.2.1 инерция құбылысын түсіндіру және мысалдар келтіру		9.2.2.1 инерция, инерттілік және инерциялық санақ жүйесі ұғымдарының мағынасын түсіндіру, Ньютонның бірінші заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану
7.2.2.2 күнделікті өмірден күштердің әрекет етуіне мысалдар келтіру		9.2.2.2 ауырлық күші, серпімділік күші, және үйкеліс күші табиғатын түсіндіру
7.2.2.3 пластикалық және серпімді деформацияларды ажырату, мысалдар келтіру		9.2.2.3 Ньютонның екінші заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану
7.2.2.4 серпімділік күшінің серіппенің ұзаруына тәуелділік графигінен қатаңдық коэффициентін анықтау		9.2.2.4 Ньютонның үшінші заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану
7.2.2.5 Гук заңының формуласы бойынша серпімділік күшін есептеу		9.2.2.5 бүкіләлемдік тартылыс заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану
7.2.2.6 Үйкеліс күшінің түрлерін ажырату, оның пайдасы мен зиянына мысалдар келтіру		9.2.2.6 үдеумен қозғалған дененің салмағын анықтау, салмақсыздық күйді түсіндіру
7.2.2.7 күштерді берілген масштабта графикалық түрде көрсету, денеге бір түзудің бойымен әрекет ететін күштердің тең әрекетті күшінің модулі мен бағытын анықтау		9.2.2.7 ғарыш аппараттардың орбиталарын салыстыру, бірінші ғарыштық жылдамдықтың формуласын есептер шығаруда қолдану
7.2.2.8 масса, салмақ және ауырлық күші ұғымдарын ажырату		9.2.2.8 тартылыс өрісіндегі дененің қозғалысын сипаттайтын шамаларды анықтау
7.2.2.9 электронды, серіппелі, иінді таразылардың көмегімен дененің массасын өлшеу
7.2.2.10 әртүрлі пішіндегі қатты дененің немесе сұйықтың көлемін өлшеу үшін өлшеуіш цилиндрді(мензурка) қолдану
7.2.2.11 тығыздықтың физикалық мағынасын түсіндіру,
7.2.2.12 сұйықтар мен қатты денелердің тығыздығын тәжірибе арқылы анықтау, тығыздықтың формуласын есептер шығаруда қолдану
2.3 Сақталу заңдары
7.2.3.1 механикалық жұмыс деген физикалық ұғымның мағынасын түсіндіру		9.2.3.1 дене импульсі мен күш импульсін ажырату
7.2.3.2 механикалық энергияның екі түрін ажырату		9.2.3.2 импульстің сақталу заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану
7.2.3.3 кинетикалық энергия формуласын есептер шығаруда қолдану		9.2.3.3 табиғаттағы және техникадағы реактивті қозғалысқа мысалдар келтіру Байқоныр ғарыш айлағының аймақтық және халықаралық маңыздылығына баға беру
7.2.3.4 жоғары көтерілген дене үшін потенциалдық энергиясының және серпімді дененің формуласын қолдану		9.2.3.4 механикалық жұмысты аналитикалық және графиктік тәсілмен анықтау, жұмыс пен энергияның байланысын түсіндіру
7.2.3.5 энергияның түрленуіне мысалдар келтіру, және механикалық энергияның сақталу заңын есептер шығаруда қолдану		9.2.3.5 энергияның сақталу заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану
7.2.3.6 қуат ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру
7.2.3.7 механикалық жұмыс пен қуаттың формулаларын есептер шығаруда қолдану
2.4 Статика
7-сынып	8-сынып	9-сынып
7.2.4.1 "Механиканың алтын ережесін" тұжырымдау және қарапайым механизмдердің қолданылуына мысалдар келтіру, күш моменті ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру
7.2.4.2 жазық фигураның массалық центрін тәжірибеде анықтау
7.2.4.3 тәжірибеде иіндіктің тепе-теңдік шарттарын анықтау тепе-теңдікте тұрған денелер үшін күш моменттер ережесін тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану
7.2.4.4 көлбеу жазықтықтың пайдалы әсер коэффициентін тәжірибеде анықтау
2.5 Тербелістер мен толқындар
7-сынып	8-сынып	9-сынып
		9.2.5.1 еркін және еріксіз тербелістерге мысалдар келтіру, эксперименттік әдіспен амплитуда, период, жиілікті анықтау
		9.2.5.2 формулаларды қолданып, период, жиілік, циклдік жиілікті анықтау
		9.2.5.3 тербелмелі процесте энергияның сақталу заңын сипаттау
		9.2.5.4 гармоникалық тербелістердің графиктері бойынша координатаның, жылдамдықтың және үдеудің теңдеулерін жаза білу
		9.2.5.5 әртүрлі тербелмелі жүйедегі тербелістің пайда болу себептерін түсіндіру, маятниктер тербелісі периодының әртүрлі параметрлерге тәуелділігін зерттеу
		9.2.5.6 математикалық маятник периодының формуласынан еркін түсу үдеуін анықтау, период квадратының маятник ұзындығына тәуелділік графигін тұрғызу және талдау
		9.2.5.7 еріксіз тербеліс амплитудасының мәжбүрлеуші күштің жиілігіне тәуелділігін график бойынша сипаттау,резонанс құбылысын сипаттау
		9.2.5.8 толқын жылдамдығы, жиілігі және толқын ұзындығы формулаларын есеп шығаруда қолдану, көлденең және бойлық толқындарды салыстыру
		9.2.5.9 су бетіндегі толқындардың таралу жылдамдығын эксперимент түрінде анықтау
		9.2.5.10 дыбыстың пайда болу және таралу шарттарын атау, дыбыс сипаттамаларын дыбыс толқындарының жиілігі және амплитудасымен сәйкестендіру
		9.2.5.11 резонанстың пайда болу шарттарын атау және оның қолданылуына мысалдар келтіру
		9.2.5.12 жаңғырықтың пайда болу табиғатын және оны қолдану әдістерін сипаттау, табиғатта және техникада ультрадыбыс пен инфрадыбысты қолдануға мысалдар келтіру
3.1 Молекулалы- кинетикалық теория негіздері
7-сынып	8-сынып	9-сынып
7.3.1.1 заттардың молекулалық құрылысы негізінде, газдардың сұйықтар мен қатты денелердің құрылымын сипаттау	8.3.1.1 молекулалы- кинетикалық теорияның негізгі қағидаларын дәлелдейтін мысалдар келтіру және тәжірибені сипаттау
7.3.1.2 қысымның физикалық мағынасын түсіндіру және өзгерту әдістерін сипаттау, есептер шығаруда қатты дененің қысымының формуласын қолдану	8.3.1.2 температураның мәндерін әр түрлі шкала (Цельсий, Кельвин) бойынша өрнектеу, температураны өлшеуді жылулық ұлғаю негізінде сипаттау
7.3.1.3 газ қысымын молекулалық құрылым негізінде түсіндіру	8.3.1.3 молекула-кинетикалық теория негізінде қатты күйден сұйыққа және кері айналуды сипаттау
7.3.1.4 сұйықтықтағы гидростатикалық қысымның формуласын шығару және оны есептер шығаруда қолдану	8.3.1.4 молекула-кинетикалық теория негізінде заттың сұйық күйден газ күйіне және кері айналуын сипаттау
7.3.1.5 қатынас ыдыстардың қолданылуына мысалдар келтіру
7.3.1.6 гидравликалық машиналардың жұмыс істеу принципін сипаттау, гидравликалық машиналарды қолдану кезіндегі күштен ұтысты есептеу
7.3.1.7 атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіру және оны өлшеудің әдістерін ұсыну, манометр мен сорғылардың жұмыс істеу принципін сипаттау
7.3.1.8 кері итеруші күшті анықтау және оның сұйыққа батырылған дененің көлеміне тәуелділігін зерттеу
7.3.1.9 сұйықтар мен газдардағы кері итеруші күштің табиғатын түсіндіру
7.3.1.10 есептер шығару кезінде Архимед заңын қолдану
3.2 Термодинамика негіздері
7-сынып	8-сынып	9-сынып
	8.3.2.1 дененің ішкі энергиясын өзгерту тәсілдерін сипаттау
	8.3.2.2 жылу берілудің түрлерін салыстыру, техникада және тұрмыста жылу берілу түрлерінің қолданылуына мысалдар келтіру
	8.3.2.3 жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген жылу мөлшерін анықтау
	8.3.2.4 заттың меншікті жылу сыйымдылығының мағынасын түсіндіру
	8.3.2.5 отынның жануы кезінде бөлінген жылу мөлшерін анықтау
	8.3.2.6 жылу құбылыстарындағы энергияның сақталу және айналу заңын зерттеу, жылулық тепе-теңдік теңдеуін есептер шығаруда қолдану
	8.3.2.7 балқу/кристалдану кезіндегі жұтылатын/бөлінетін жылу мөлшерінің формуласын есептер шығаруда қолдану
	8.3.2.8 заттың балқу және қатаю процесі кезіндегі температураның уақытқа тәуелділік графигін талдау
	8.3.2.9 эксперимент көмегімен мұздың меншікті балқу жылуын анықтау
	8.3.2.10 заттың булану және конденсациялану кезіндегі температураның уақытқа тәуелділік графигін талдау, су буының мысалында қанығу күйін сипаттау
	8.3.2.11 меншікті булану жылуын анықтау, қайнау температурасының сыртқы қысымға тәуелділігін түсіндіру
	8.3.2.12 термодинамиканың бірінші заңының мағынасын түсіндіру
	8.3.2.13 термодинамиканың екінші заңының мағынасын түсіндіру
	8.3.2.14 жылу қозғалтқышының пайдалы әсер коэффициентін анықтау
	8.3.2.15 іштен жану қозғалтқышының, бу турбинасының жұмыс істеу принципін түсіну және сипаттау
	8.3.2.16 жылу қозғалтқыштарын жетілдіру жолдарын ұсыну, жылу машиналарының қоршаған ортаның экологиясына әсерін бағалау
	8.3.2.17 жылу қозғалтқыштарындағы энергияның түрленуін сипаттау
4.1 Электростатика негіздері
7-сынып	8-сынып	9-сынып
	8.4.1.1 электр зарядын сипаттау, үйкеліс арқылы денені электрлендіру және индукция құбылысын түсіндіру
	8.4.1.2 электрленудің оң және теріс әсерлеріне мысалдар келтіру
	8.4.1.3 электр зарядының сақталу заңын түсіндіру, Кулон заңын есептер шығаруда қолдану
	8.4.1.4 электр өрісі және оның күштік сипаттамасы ұғымдарының физикалық мағынасын түсіндіру
	8.4.1.5 біртекті электростатикалық өрістегі зарядқа әсер етуші күшті есептеу, электр өрісін күш сызықтар арқылы графиктік кескіндеу
	8.4.1.6 потенциалдың физикалық мағынасын түсіндіру, конденсаторлардың құрылысын және қолданылуын сипаттау
4.2 Электр тогы
7-сынып	8-сынып	9-сынып
	8.4.2.1 электр тогы ұғымын және электр тогының пайда болу шарттарын түсіндіру
	8.4.2.2 электр схемасын графикалық бейнелеуде электр тізбегі элементтерінің шартты белгілерін қолдану, кернеудің физикалық мағынасын, оның өлшем бірлігін түсіндіру
	8.4.2.3 электр тізбегіндегі ток күші мен кернеуді анықтау
	8.4.2.4 тұрақты температурада металл өткізгіштің вольт-амперлік сипаттамасын графикалық түрде бейнелеу және түсіндіру
	8.4.2.5 тізбек бөлігі үшін Ом заңын есептер шығаруда қолдану
	8.4.2.6 кедергінің физикалық мағынасын, оның өлшем бірлігін түсіну, есеп шығаруғанда өткiзгiштiң меншiктi кедергiсiн формуласын қолдану
	8.4.2.7 өткізгіштерді тізбектей жалғаудың заңдылықтарын эксперимент арқылы анықтау, өткізгіштерді параллель жалғаудың заңдылықтарын эксперимент арқылы анықтау
	8.4.2.8 өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғауда тізбек бөлігі үшін Ом заңын қолданып, электр тізбектеріне есептеулер жүргізу
	8.4.2.9 жұмыс және қуат формулаларын есептер шығаруда қолдану
	8.4.2.10 Джоуль-Ленц заңын есептер шығару үшін қолдану
	8.4.2.11 эксперимент көмегімен электр тогының жұмысы мен қуатын анықтау, кВтсағ өлшем бірлігін қолданып, электр энергиясының құнын практикалық есептеулермен алу
	8.4.2.12 металл өткізгіштердегі электр тогын және оның кедергісінің температураға тәуелділігін сипаттау
	8.4.2.13 қысқа тұйықталудың пайда болу себептерін және алдын алу амалдарын түсіндіру, сұйықтардағы электр тогын сипаттау
4.3 Магнит өрісі
7-сынып	8-сынып	9-сынып
	8.4.3.1 магниттердің негізгі қасиеттеріне сипаттама беру және магнит өрісін күш сызықтары арқылы графикалық бейнелеу
	8.4.3.2 магнит өрісінің сипаттамаларын түсіндіру; тогы бар түзу өткізгіштің және соленоидтің айналасында магнит өрісі сызықтарының бағытын анықтау;
	8.4.3.3 жолақ магнит пен соленоидтың магнит өрістерін салыстыру;
	8.4.3.4 магнит өрісінің тогы бар өткізгішке әсерін сипаттау
	8.4.3.5 электр қозғалтқыштың және электр өлшеуіш құралдардың жұмыс істеу принципін түсіндіру
	8.4.3.6 электро магниттік индукция құбылысын түсіндіру. Қазақстанда және дүние жүзінде электр энергиясын өндірудің мысалдарын келтіру
4.4 Электромагниттік толқындар және тербеліс
7-сынып	8-сынып	9-сынып
		9.4.4.1 тербелмелі контурдағы еркін электромагниттік тербелістерді сапалы сипаттау
		9.4.4.2 механикалық толқындар мен электромагниттік толқындардың ұқсастығы мен айырмашылығын салыстыру, электро магниттік толқындар шкаласын сипаттау және әртүрлі диапазондағы толқындардың қолданылуына мысалдар келтіру
		9.4.4.3шыны призма арқылы өткен жарықтың дисперсиясына сапалы сипаттама беру
5.1 Геометриялық оптика заңдары
7-сынып	8-сынып	9-сынып
	8.5.1.1 Күннің және Айдың тұтылуын графикалық бейнелеу
	8.5.1.2 эксперимент арқылы түсу және шағылу бұрыштарының тәуелділігін анықтау
	8.5.1.3 айналық және шашыранды шағылудың мысалдарын келтіру және түсіндіру
	8.5.1.4 жазық айнада дененің кескінін алу және оны сипаттау
	8.5.1.5 дененің кескінін алу үшін сфералық айнада сәуленің жолын салу және алынған кескінді сипаттау
	8.5.1.6 жазық параллель пластинада сәуленің жолын салу
	8.5.1.7 жарықтың сыну заңын пайдаланып есептер шығару
	8.5.1.8 тәжірибеге сүйене отырып толық ішкі шағылу құбылысын түсіндіру
	8.5.1.9 экспериментте шынының сыну көрсеткiшiн анықтау сыну көрсеткішінің анықталған мәнін кестелік мәндермен салыстыру және эксперимент нәтижесін бағалау
	8.5.1.10 жұқа линза формуласын есептер шығару үшін қолдану
	8.5.1.11 линзаның сызықтық ұлғаю формуласын сандық және графиктік есептер шығару үшін қолдану жұқа линзада сәуленің жолын салу және кескінге сипаттама беру
	8.5.1.12 жұқа линзаның фокустық қашықтығын және оптикалық күшін анықтау
	8.5.1.13 көздің алыстан көргіштігі мен жақыннан көргіштігін түзетуді сипаттау. қарапайым оптикалық құралдарды (перископ, Обскура камерасы) құрастыру
6.1 Атом мен атом ядросының құрылысы
7-сынып	8-сынып	9-сынып
		9.6.1.1 сәулелік энергияның температураға тәуелділігін сипаттау
		9.6.1.2 Планк формуласын есептер шығаруда қолдану
		9.6.1.3 фотоэффект құбылысын сипаттау және фотоэффект құбылысының техникада пайдаланылуына мысалдар келтіру фотоэффект үшін Эйнштейн формуласын есептер шығаруда қолдану
		9.6.1.4 рентген сәулесін электромагниттік сәулелердің басқа түрлерімен салыстыру рентген сәулесін қолдануға мысалдар келтіру
		9.6.1.5 a-бөлшегінің шашырауы бойынша Резерфорд тәжірибесін сипаттау
		9.6.1.6 ядролық күштердің қасиеттерін сипаттау
		9.6.1.7 атом ядросының масса ақауын анықтау, атом ядросының байланыс энергиясы формуласын есептер шығаруда қолдану;
		9.6.1.8 ядролық реакцияның теңдеуін шешуде зарядтық және массалық сандардың сақталу заңын қолдану
6.2 Радиоактивтілік
7-сынып	8-сынып	9-сынып
		9.6.2.1 a, b және g - сәулеленудің табиғаты мен қасиеттерін түсіндіру
		9.6.2.2 радиоактивті ыдыраудың ықтималдық сипатын түсіндіру, радиоактивті ыдырау заңын есептер шығаруда қолдану
		9.6.2.3 тізбекті ядролық реакциялардың өту шарттарын сипаттау, ядролық реактордың жұмыс істеу принципін сипаттау
		9.6.2.4 ядролық ыдырау мен ядролық синтезді салыстыру
		9.6.2.5 радиоактивті изотоптарды қолданудың мысалдарын келтіру, радиациядан қорғану әдістерін сипаттау
6.3 Элементар бөлшектер
7-сынып	8-сынып	9-сынып
		9.6.3 элементар бөлшектерді жіктеу
7.1 Жер және Ғарыш
7-сынып	8-сынып	9-сынып
7.7.1.1 геоцентрлік және гелиоцентрлік жүйелерді салыстыру
7.7.1.2 Күн жүйесінің нысандарын жүйелеу
7.7.1.3 жыл мезгілдерінің ендіктерге байланысты ауысуын және күн мен түннің ұзақтығын түсіндіру
7.2 Астро-физика элементтері
7 - сынып	8 - сынып	9 - сынып
		9.7.2.1 абсолюттік және көрінерлік жұлдыздық шамаларды ажырату жұлдыздырдың жарқырауына әсер ететін факторларды атау
		97.2.2 аспан сферасының негізгі элементтерін атау, жұлдызды аспанның жылжымалы картасынан жұлдыздардың аспан координатасын анықтау
		9.7.2.3 әртүрлі ендіктегі жұлдыздардың шарықтау айырмашылығын түсіндіру, жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақытты сәйкестендіру
		9.7.2.4 Кеплер заңдарының негізінде аспан денелерінің қозғалысын түсіндіру
		9.7.2.5 Күн жүйесіндегі денелердің ара қашықтығы мен өлшемдерін анықтау үшін параллакс әдісін қолдануды түсіндіру
8.1 Физиканың дүниетанымдық мәні
7 - сынып	8 - сынып	9 - сынып
		9.8.1.1 адамның дүниетанымдық көзқарасының қалыптасуына физика және астрономияның дамуының әсерін түсіндіру
		9.8.1.2 жаңа технологиялардың қоршаған ортаға әсерінің артықшылығы мен қауіптілігін бағалау

19. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Физика" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

20. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 7-9-сыныптарына
арналған "Физика" пәнінен оқу
жүктемесі төмендетілген үлгілік
оқу бағдарламасына қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Физика" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

7-сынып:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі	Тақырыптар/ Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Оқыту мақсаттары
Білім алушылар:
1-тоқсан
Физика – табиғат туралы ғылым	Физика – табиғат туралы ғылым	7.1.1.1 - физикалық құбылыстарға мысалдар келтіру
Физика – табиғат туралы ғылым	Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістері	7.1.1.2 - табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін ажырату
Физикалық шамалар мен өлшеулер	Халықаралық бірліктер жүйесі (SI)	7.1.2.1 - физикалық шамаларды олардың SI- жүйесіндегі өлшем бірліктерімен сәйкестендіру
	Скаляр және векторлық физикалық шамалар	7.1.2.2 - скаляр және векторлық физикалық шамалар ажырату және мысалдар келтіру
	Өлшеулер мен есептеулердің дәлдігі Үлкен және кіші сандарды ықшамдап жазу №1 зертханалық жұмыс. "Кішкентай денелердің өлшемін анықтау" №2-зертханалық жұмыс. "Физикалық шамаларды өлшеу"	7.1.2.3 - үлкен және кіші сандарды жазған кезде еселік және үлестік қосымшаларды білу және қолдану, : санды: стандартты түрде жазу; 7.1.3.1 - дененің ұзындығын, көлемін, температурасын және уақытты өлшеу, өлшеу нәтижелерін аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып жазу; 7.1.3.2 - кішкентай денелердің өлшемін қатарлау әдісі арқылы анықтау; 7.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
Механикалық қозғалыс	Механикалық қозғалыс және оның сипаттамасы Санақ жүйесі	7.2.1.1 - келесі терминдердің физикалық мағынасын түсіндіру - материялық нүкте, санақ жүйесі, қозғалыстың салыстырма-лылығы, траектория, жол, орын ауыстыру
	Қозғалыстың салыстырмалылығы	7.2.1.2 - механикалық қозғалыстың салыстырмалылығына мысалдар келтіру
	Түзусызықты бірқалыпты және бірқалыпсыз қозғалыстар	7.2.1.3 - түзу сызықты бірқалыпты қозғалыс пен бірқалыпсыз қозғалысты ажырата білу
	Жылдамдық және орташа жылдамдықты есептеу*	7.2.1.4 - қозғалыстағы дененің жылдам-дығы мен орташа жылдамдығын есептеу
	Әртүрлі механикалық қозғалыстардың графиктері*	7.2.1.5 - s -тің t-ға тәуелділік графигін тұрғызуда координаталар осьтерінде және кестелерде өлшем бірліктерін дұрыс белгілеу; 7.2.1.6 - дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен келесі жағдайларды анықтау: (1) дененің тыныштық күйін, (2) тұрақты жылдамдықпен қозғалысын; 7.2.1.7 - бірқалыпты қозғалған дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен жылдамдығын анықтау
2-тоқсан
Тығыздық	Масса және денелердің массасын өлшеу	7.2.2.11 - электронды, серіппелі, иінді таразылардың көмегімен дененің массасын өлшеу
	Дұрыс және дұрыс емес пішінді денелердің көлемін өлшеу	7.2.2.12 - әртүрлі пішіндегі қатты дененің немесе сұйықтың көлемін өлшеу үшін өлшеуіш цилиндрді (мензурка) қолдану
	Заттың тығыздығы және тығыздықтың өлшем бірлігі. №3 зертханалық жұмыс. "Сұйықтар мен қатты денелердің тығыздығын анықтау"	7.2.2.13 - тығыздықтың физикалық мағынасын түсіндіру; 7.2.2.14 - сұйықтар мен қатты денелердің тығыздығын тәжірибе арқылы анықтау; 7.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	Тығыздықты есептеу	7.2.2.15 - тығыздықтың формуласын есептер шығаруда қолдану
Денелердің өзара әрекеттесуі	Инерция құбылысы	7.2.2.1 - инерция құбылысын түсіндіру және мысалдар келтіру
	Күш	7.2.2.2 - күнделікті өмірден күштердің әрекет етуіне мысалдар келтіру
	Тартылыс құбылысы және ауырлық күші. Салмақ	7.2.2.10 - масса, салмақ және ауырлық күші ұғымдарын ажырату
	№4 зертханалық жұмыс* "Серпімді деформацияларды зерделеу"	7.2.2.4 - серпімділік күшінің серіппенің ұзаруына тәуелділік графигінен қатаңдық коэффициентін анықтау; 7.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	Деформация*	7.2.2.3 - пластикалық және серпімді деформацияларды ажырату, мысалдар келтіру
	Серпімділік күші, Гук заңы	7.2.2.5 - Гук заңының формуласы бойынша серпімділік күшін есептеу
	Үйкеліс күші. Үйкеліс әрекетін техникада ескеру№5 зертханалық жұмыс. "Сырғанау үйкеліс күшін зерттеу"	7.2.2.6 - тыныштық, домалау және сырғанау үйкелістерін сипаттау; 7.2.2.7 - үйкеліс күшінің пайдасы мен зиянына мысалдар келтіру
	Бір түзу бойымен денеге әрекет еткен күштерді қосу	7.2.2.8 - күштерді берілген масштабта графикалық түрде көрсету; 7.2.2.9 - денеге әсер ететін және бір түзудің бойымен бағытталған күштердің тең әрекетті күшінің модулі мен бағытын анықтау
3-тоқсан
Қысым	Газдардың сұйықтар және қатты денелердің молекулалық құрылымы	7.3.1.1 - заттардың молекулалық құрылысы негізінде, газдардың сұйықтар мен қатты денелердің құрылымын сипаттау
	Қатты денелердегі қысым	7.3.1.2 - қысымның физикалық мағына-сын түсіндіру және өзгерту әдістерін сипаттау; 7.3.1.3 - есептер шығаруда қатты дененің қысымының формуласын қолдану
	Сұйықтар мен газдардағы қысым, Паскаль заңы	7.3.1.4 - газ қысымын молекулалық құрылым негізінде түсіндіру; 7.3.1.5 - сұйықтардағы гидростатикалық қысымның формуласын шығару және оны есептер шығаруда қолдану
	Қатынас ыдыстар*	7.3.1.6 - қатынас ыдыстарды қолдануға мысалдар келтіру
	Гидравликалық машиналар*	7.3.1.7 - гидравликалық машиналардың жұмыс істеу принципін сипаттау; 7.3.1.8 - гидравликалық машиналарды қолдану кезіндегі күштен ұтысты есептеу
	Атмосфералық қысым* Атмосфералық қысымды өлшеу*	7.3.1.9 - атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіру және оны өлшеудің әдістерін ұсыну
	Манометрлер. Сорғылар*	7.3.1.10 - манометр мен сорғылардың жұмыс істеу принципін сипаттау
	№ 5 зертханалық жұмыс. "Архимед заңын зерделеу"	7.3.1.11 - кері итеруші күшті анықтау және оның сұйыққа батырылған дененің көлеміне тәуелділігін зерттеу; 7.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	Кері итеруші күш	7.3.1.12 - сұйықтар мен газдардағы кері итеруші күштің табиғатын түсіндіру; 7.3.1.13 - есептер шығаруда Архимед заңын қолдану
	№ 6 зертханалық жұмыс* "Дененің сұйықта жүзу шарттарын анықтау"	7.3.1.14 - дененің сұйықта жүзу шарттарын зерттеу; 7.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
Жұмыс және қуат	Механикалық жұмыс Қуат	7.2.3.1 - механикалық жұмыс ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру; 7.2.3.7 - қуат ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру; 7.2.3.8 - механикалық жұмыс пен қуаттың формулаларын есептер шығаруда қолдану
4-тоқсан
Энергия	Кинетикалық энергия. Потенциалдық энергия	7.2.3.2 - механикалық энергияның екі түрін ажырату; 7.2.3.3 - кинетикалық энергия формуласын есептер шығаруда қолдану; 7.2.3.4 - жоғары көтерілген дене үшін потенциалдық энергияның және серпімді дененің формуласын қолдану
Энергия	Энергияның сақталуы және айналуы	7.2.3.5 - энергияның түрленуіне мысалдар келтіру; 7.2.3.6 - механикалық энергияның сақталу заңын есептер шығаруда қолдану
Күш моменті	Жай механизмдер	7.2.4.1 - "Механиканың алтын ережесін" тұжырымдау және қарапайым механизмдердің қолданылуына мысалдар келтіру; 7.2.4.2 - күш моменті ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру
	Дененің массалық центрі* № 7 зертханалық жұмыс* "Иіндіктің тепе-теңдік шарттарын анықтау"	7.2.4.3 - жазық фигураның массалық центрін тәжірибеде анықтау 7.2.4.5 - тәжірибеде иіндіктің тепе-теңдік шарттарын анықтау; 7.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	Иіндіктің тепе-теңдік шарты	7.2.4.4 - тепе-теңдікте тұрған денелер үшін күш моменттер ережесін тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану
	Пайдалы әрекет коэффициенті* №10 зертханалық жұмыс. "Көлбеу жазықтықтың пайдалы әрекет коэффициентін анықтау"*	7.2.4.6 - көлбеу жазықтықтың пайдалы әрекет коэффициентін тәжірибеде анықтау; 7.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
Жер және Ғарыш	Аспан денелері туралы ғылым*	7.7.1.1 - геоцентрлік және гелиоцентрлік жүйелерді салыстыру
	Күн жүйесі*	7.7.1.2 - Күн жүйесінің нысандарын жүйелеу
	Күнтізбе негіздері (тәулік, ай, жыл)	7.7.1.3 - жыл мезгілдерінің ендіктерге байланысты ауысуы және күн мен түннің ұзақтығын түсіндіру

8-сынып:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Оқыту мақсаттары
Білім алушылар:
1-тоқсан
Жылу құбылыстары	Жылулық қозғалыс, броундық қозғалыс, диффузия	8.3.1.1 - молекула-кинетикалық теорияның негізгі қағидаларын дәлелдейтін мысалдар келтіру және тәжірибені сипаттау
	Температура, оны өлшеу тәсілдері, температураның шкалалары	8.3.1.3 - Температураны өлшеуді жылулық ұлғаю негізінде сипаттау; 8.3.1.2 - температураны әр түрлі шкала (Цельсий, Кельвин) бойынша өрнектеу
	Ішкi энергия, ішкi энергияны өзгерту тәсiлдерi	8.3.2.1 - дененің ішкі энергиясын өзгерту тәсілдерін сипаттау;
	Жылуөткізгіштік, конвекция, сәуле шығару	8.3.2.2 - жылу берілудің түрлерін салыстыру
	Табиғаттағы және техникадағы жылу берілу*	8.3.2.3 - техникада және тұрмыста жылу беру түрлерінің қолданылуына мысалдар келтіру
	Жылу құбылыстарының тірі ағзалардың өмірлеріндегі ролі*	8.3.2.4 - әр түрлі температураларда тірі ағзалардың бейімделуіне мысалдар келтіру
	Жылу мөлшері. Заттың меншікті жылу сыйымдылығы	8.3.2.5 - жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген жылу мөлшерін анықтау; 8.3.2.6 - заттың меншікті жылу сыйымдылығының мағынасын түсіндіру
	Отынның энергиясы Отынның меншікті жану жылуы	8.3.2.7 - отынның жануы кезінде бөлінген жылу мөлшерін анықтау
	№ 1 зертханалық жұмыс. "Температуралары әр түрлi суды араластырғандағы жылу мөлшерлерін салыстыру"	8.3.2.8 - жылу құбылыстарындағы энергияның сақталу және айналу заңын зерттеу; 8.1.3.2 - тәжірибені жүргізуге әсер ететін факторларды анықтау; 8.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
Жылу үдерістеріндегі энергияның сақталу және айналу заңы		8.3.2.9 - жылулық тепе-теңдік теңдеуін есептер шығаруда қолдану
Заттың агрегаттық күйлері	Қатты денелердiң балқуы және қатаюы, балқу температурасы, меншiктi балқу жылуы	8.3.1.4 - молекула-кинетикалық теория негізінде қатты күйден сұйыққа және кері айналуды сипаттау; 8.3.2.10 - балқу/кристалдану кезіндегі жұтылатын/бөлінетін жылу мөлшерінің формуласын есептер шығаруға қолдану; 8.3.2.11 - заттың балқу және қатаю үдерісі кезіндегі температураның уақытқа тәуелділік графигін талдау
	№ 2 зертханалық жұмыс. "Мұздың меншiктi балқу жылуын анықтау"	8.3.2.12 - эксперимент көмегімен мұздың меншікті балқу жылуын анықтау; 8.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	Булану және конденсация* Қаныққан және қанықпаған булар*	8.3.1.5 - молекула-кинетикалық теория негізінде заттың сұйық күйден газ күйіне және кері айналуын сипаттау; 8.3.2.13 - заттың булану және конденсация үдерісі кезіндегі температураның уақытқа тәуелділік графигін талдау; 8.3.2.14 - су буының мысалы негізінде қанығу күйін сипаттау
	Қайнау, меншiктi булану жылуы. Қайнау температурасының атмосфералық қысымға байланыстылығын анықтау	8.3.2.15 - меншікті булану жылуын анықтау; 8.3.2.16 - қайнау температурасының сыртқы қысымға тәуелділігін түсіндіру
2-тоқсан
Термодинами ка негiздерi	Термодинамиканың бiрiншi заңы, газдың және будың жұмысы	8.3.2.17 - термодинамиканың бірінші заңының мағынасын түсіндіру
	Жылу үдерістерінің қайтымсыздығы, термодинамиканың екінші заңы	8.3.2.18 - термодинамиканың екінші заңының мағынасын түсіндіру
	Жылу қозғалтқыштары*	8.3.2.22 - жылу қозғалтқыштарындағы энергияның түрленуін сипаттау; 8.3.2.20 - іштен жану қозғалтқышының, бу турбинасының жұмыс істеу принципін сипаттау
	Жылу қозғалтқыштарының пайдалы әрекет коэффициенті*	8.3.2.19 - жылу қозғалтқышының пайдалы әрекет коэффициентін анықтау; 8.3.2.21 - жылу қозғалтқыштарын жетілдіру жолдарын ұсыну
	Жылу машиналарын пайдаланудағы экологиялық мәселелер*	8.3.2.23 - жылу машиналарының қоршаған ортаның экологиясына әсерін бағалау
Электростатика негіздері	Денелердің электрленуі, электр заряды, өткізгіштер мен диэлектриктер	8.4.1.1 - электр зарядын сипаттау; 8.4.1.2 - Үйкеліс арқылы денені электрлену және индукция құбылысын түсіндіру; 8.4.1.3 - электрленудің оң және теріс әсеріне мысалдар келтіру
	Электр зарядының сақталу заңы,қозғалмайтын зарядтардың өзара әрекеттесуi, Кулон заңы, элементар электр заряды	8.4.1.4 - электр зарядының сақталу заңын түсіндіру; 8.4.1.5 - Кулон заңын есептер шығаруда қолдану
	Электр өрiсi, электр өрісінің кернеулігі	8.4.1.6 - электр өрісі және оның күштік сипаттамасы ұғымдарының физикалық мағынасын түсіндіру; 8.4.1.7 - біртекті электростатикалық өрістегі зарядқа әсер етуші күшті есептеу; 8.4.1.8 - электр өрісін күш сызықтар арқылы кескіндеу
	Электр өрісінің потенциалы және потенциалдар айырымы, конденсатор	8.4.1.9 - потенциалдар айырымының және потенциалдың физикалық мағынасын түсіндіру; 8.4.1.10 - конденсаторлардың құрылысын және қолданылуын сипаттау
3-тоқсан
Тұрақты электр тогы	Электр тогы, электр тогы көздері	8.4.2.1 - электр тогы ұғымын және электр тогының пайда болу шарттарын түсіндіру
	Электр тізбегі және оның құрамды бөліктері, ток күшi, кернеу	8.4.2.2 - электр схемасын графикалық бейнелеуде электр тізбегі элементтерінің шартты белгілерін қолдану; 8.4.2.3 - кернеудің физикалық мағына-сын, оның өлшем бірлігін түсіндіру
	№ 3 зертханалық жұмыс. "Электр тiзбегiн құрастыру және оның әртүрлi бөлiктерiндегi ток күшiн өлшеу"*	8.4.2.4 - электр тізбегіндегі ток күші мен кернеуді анықтау; 8.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	№ 4 зертханалық жұмыс. "Тiзбек бөлiгi үшiн ток күшінің кернеуге тәуелділігін зерттеу"*	8.4.2.5 - тұрақты температурада металл өткізгіштің вольт-амперлік сипаттамасын графикалық түрде бейнелеу және түсіндіру; 8.1.3.1 - эксперименттен деректерін жинақ-тау, талдау және өлшеу және қателіктерін ескеріп жазу
	Тiзбек бөлiгi үшiн Ом заңы	8.4.2.6 - тізбек бөлігі үшін Ом заңын есептер шығаруда қолдану;
	Өткiзгiштiң электр кедергiсi, өткiзгiштiң меншiктi кедергiсi, реостат	8.4.2.7- кедергінің физикалық мағынасын, оның өлшем бірлігін түсіндіру; 8.4.2.8 - есеп шығаруғанда өткiзгiштiң меншiктi кедергiсiн формуласын қолдану
	№ 5 зертханалық жұмыс. "Өткiзгiштердi тiзбектей қосуды зерделеу"*	8.4.2.9 - өткізгіштерді тізбектей жалғаудың заңдылықтарын эксперимент арқылы алу; 8.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	№ 6 зертханалық жұмыс. "Өткiзгiштердi параллель қосуды зерделеу"*	8.4.2.10 - өткізгіштерді параллель жалғаудың заңдылықтарын эксперимент арқылы анықтау; 8.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	Өткiзгiштердi тiзбектей және параллель қосу	8.4.2.11 - өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғауда тізбек бөлігі үшін Ом заңын қолданып, электр тізбектеріне есептеулер жүргізу
	Электр тогының жұмысы мен қуаты	8.4.2.12 - жұмыс және қуат формулаларын есептер шығаруда қолдану
	Электр тогының жылулық әсері, Джоуль-Ленц заңы	8.4.2.13 - Джоуль-Ленц заңын есептер шығару үшін қолдану;
	№ 7 зертханалық жұмыс. "Электр тогының жұмысы мен қуатын анықтау"	8.4.2.14 - эксперимент көмегімен электр тогының жұмысы мен қуатын анықтау; 8.4.2.15 - кВт*сағ өлшем бірлігін қолданып, электр энергиясының құнын практика жүзінде анықтау; 8.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	Металдардағы электр кедергісінің температураға тәуелділігі, асқын өткізгіштік*	8.4.2.16 - металл өткізгіштердегі электр тогын және оның кедергісінің температураға тәуелділігін сипаттау
	Электрқыздырғыш құралдар, кыздыру шамдары, қысқа тұйықталу, балқымалы сақтандырғыштар*	8.4.2.17 - қысқа тұйықталудың пайда болу себептерін және алдын алу амалдарын түсіндіру
	Электр тогының химиялық әсерi (Фарадейдiң заңы)	8.4.2.18 - сұйықтардағы электр тогын сипаттау
Электромагниттік құбылыстар	Тұрақты магниттер, магнит өрiсi. № 8 зертханалық жұмыс. "Тұрақты магниттiң қасиеттерiн оқып-үйрену және магнит өрiсiнiң бейнесiн алу"	8.4.3.1 - магниттердің негізгі қасиеттеріне сипаттама беру және магнит өрісін күш сызықтары арқылы бейнелеу; 8.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	Тогы бар түзу өткізгіштің магнит өрiсi. Тогы бар шарғының магнит өрiсi	8.4.3.2 - магнит өрісінің сипаттамаларын түсіндіру; 8.4.3.3 - тогы бар түзу өткізгіштің және соленоидтің айналасындағы өріс сызықтарының бағытын анықтау
	Электромагниттер және оларды қолдану. № 9 зертханалық жұмыс. "Электрмагниттi құрастыру және оның әсерiн сынау"	8.4.3.4 - жолақ магнит пен соленоидтың магнит өрістерін салыстыру; 8.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	Магнит өрiсiнiң тогы бар өткiзгiшке әрекеті, электроқозғалтқыш, электр өлшеуіш құралдар*	8.4.3.5 - магнит өрісінің тогы бар өткізгішке әсерін сипаттау; 8.4.3.6 - электрқозғалтқыштың және электр өлшеуіш құралдардың жұмыс істеу принципін түсіндіру
	Электромагниттiк индукция, генераторлар*	8.4.3.7 - электромагниттік индукция құбылысын түсіндіру; 8.4.3.8 - Қазақстанда және дүние жүзінде электр энергиясын өндірудің мысалдарын келтіру
4-тоқсан
Жарық құбылыстары	Жарықтың түзу сызықты таралу заңы.	8.5.1.1 - Күннің және Айдың тұтылуын графикалық бейнелеу;
	Жарықтың шағылуы, шағылу заңдары, жазық айналар	8.5.1.2 - эксперимент арқылы түсу және шағылу бұрыштарының тәуелділігін анықтау; 8.5.1.3 - айналық және шашыранды шағылудың мысалдарын келтіру және түсіндіру; 8.5.1.4 - жазық айнада дененің кескінін алу және оны сипаттау
	Сфералық айналар, сфералық айна көмегімен кескін алу	8.5.1.5 - дененің кескінін алу үшін сфералық айнада сәуленің жолын салу және алынған кескінді сипаттау
	Жарықтың сынуы, жарықтың сыну заңы, толық ішкі шағылу*	8.5.1.6 - жазық параллель пластинада сәуленің жолын салу; 8.5.1.7 - жарықтың сыну заңын пайдаланып есептер шығару; 8.5.1.8 - тәжирибеге сүйене отырып толық ішкі шағылу құбылысын түсіндіру
	№ 10 зертханалық жұмыс. "Шынының сыну көрсеткiшiн анықтау"	8.5.1.9 - экспериментте шынының сыну көрсеткiшiн анықтау; 8.5.1.10 - сыну көрсеткішінің анықталған мәнін кестелік мәндермен салыстыру және эксперимент нәтижесін бағалау
	Линзалар, линзаның оптикалық күшi, жұқа линзаның формуласы. Линзаның көмегімен кескiн алу	8.5.1.11 - жұқа линза формуласын есептер шығару үшін қолдану; 8.5.1.12 - линзаның сызықтық ұлғаю формуласын сандық және графиктік есептер шығару үшін қолдану; 8.5.1.13 - жұқа линзада сәуленің жолын салу және кескінге сипаттама беру
	№ 11 зертханалық жұмыс. "Жұқа линзаның фокустық қашықтығын және оптикалық күшін анықтау"	8.5.1.14 - жұқа линзаның фокустық қашықтығын және оптикалық күшін анықтау; 8.1.3.3 - физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
	Көз - оптикалық жүйе, көздiң көру кемшіліктері және оларды түзету әдiстері	8.5.1.15 - көздің алыстан көргіштігі мен жақыннан көргіштігін түзетуді сипаттау
	Оптикалық аспаптар	8.5.1.16 - қарапайым оптикалық құралдарды (перископ, обскура камерасы) құрастыру

9-сынып:

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі	Тақырыптар/ Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Оқыту мақсаттары
Білім алушылар:
1-тоқсан
Кинематика негіздері	Механикалық қозғалыс	9.2.1.1 - Материялық нүкте, санақ жүйесі, механикалық қозғалыстың салыстырмалылығы ұғымдарының мағынасын түсіндіру, жылдамдықтарды қосу және орын ауыстыру теоремаларын қолдану
	Векторлар және оларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары	9.2.1.2 - векторларды қосу, азайту, векторды скалярға көбейту; 9.2.1.3 - вектордың координаталар осіне проекциясын анықтау, векторды құраушыларға жіктеу
	Түзусызықты теңайнымалы қозғалыс, үдеу*	9.2.1.4 - уақыттан тәуелділік графиктерінен орын ауыстыруды, жылдамдықты, үдеуді анықтау;
	Түзусызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру*	9.2.1.5 - түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және үдеу формулаларын есептер шығаруда қолдану; 9.2.1.6 - түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі координата мен орын ауыстыру теңдеулерін есептер шығаруда қолдану
	№ 1 зертханалық жұмыс. "Теңүдемелі қозғалыс кезiндегi дененiң үдеуiн анықтау"	9.2.1.7 - теңүдемелі қозғалыс кезіндегі дененің үдеуін эксперименттік жолмен анықтау; 9.1.3.2 - эксперименттің нәтижесіне әсер ететін факторларды талдау және экспери-ментті жүргізуді жақсарту жолдарын ұсыну; 9.2.1.8 - теңүдемелі қозғалыс кезiндегi орын ауыстырудың және жылдамдықтың уақытқа тәуелділік графиктерін тұрғызу және оларды түсіндіру
	Дененiң еркiн түсуi, еркiн түсу үдеуi	9.2.1.9 - еркін түсуді сипаттау үшін теңайнымалы қозғалыстың кинематикалық теңдеулерін қолдану
	№ 2 зертханалық жұмыс. "Горизонталь лақтырылған дененің қозғалысын зерделеу"	9.2.1.10 - теңайнымалы және бірқалыпты қозғалыстың кинематикалық теңдеулерін қолдана отырып, горизонталь лақтырылған дененің қозғалысын сипаттау; 9.2.1.11 - горизонталь лақтырылған дененің қозғалыс жылдамдығын анықтау ; 9.2.1.12- горизонталь лақтырылған дененің қозғалыс траекториясын сызу
	Қисықсызықты қозғалыс; материялық нүктенiң шеңбер бойымен бiрқалыпты қозғалысы* Сызықтық және бұрыштық жылдамдықтар*	9.2.1.13 - дененің шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалысын сызықтық және бұрыштық шамалар арқылы сипаттау; 9.2.1.14 - сызықтық және бұрыштық жылдамдықты байланыстыратын өрнекті есептер шығаруда қолдану
	Центрге тартқыш үдеу*	9.2.1.15 - центрге тартқыш үдеу формуласын есептер шығаруда қолдану
Астрономия негіздері	Жұлдызды аспан*	9.7.2.1 - абсолюттік және көрінерлік жұлдыздық шамаларды ажырату; 9.7.2.2 - жұлдыздырдың жарқырауына әсер ететін факторларды атау
	Аспан сферасы, аспан координаталарының жүйесі*	9.7.2.3 - аспан сферасының негізгі элементтерін атау; 9.7.2.4 - жұлдызды аспанның жылжымалы картасынан жұлдыздардың аспан координатасын анықтау
	Әртүрлі географиялық ендіктегі аспан шырақтарының көрінерлік қозғалысы, жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақыт	9.7.2.5 - әртүрлі ендіктегі жұлдыздардың шарықтау айырмашылығын түсіндіру; 9.7.2.6 - жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақытты сәйкестендіру
	Күн жүйесіндегі ғаламшарлардың қозғалыс заңдары	9.7.2.7 - Кеплер заңдарының негізінде аспан денелерінің қозғалысын түсіндіру
	Күн жүйесі денесіне дейінгі ара қашықтықты параллакс әдісімен анықтау	9.7.2.8 - Күн жүйесіндегі денелердің ара қашықтығын немесе өлшемдерін анықтау үшін параллакс әдісін қолдануды түсіндіру
2-тоқсан
Динамика негіздері	Ньютонның бiрiншi заңы, инерциялық санақ жүйелерi	9.2.2.1 - инерция, инерттілік және инерциялық санақ жүйесі ұғымдарының мағынасын түсіндіру; 9.2.2.2- Ньютонның бірінші заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану
	Механикадағы күштер	9.2.2.3 - ауырлық күші, серпімділік күші, және үйкеліс күші табиғатын түсіндіру
	Ньютонның екiншi заңы, масса	9.2.2.2 - Ньютонның екінші заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану
	Ньютонның үшінші заңы	9.2.2.5 - Ньютонның үшінші заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану
	Бүкiләлемдiк тартылыс заңы*	9.2.2.6 - Бүкіләлемдік тартылыс заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану
	Дененің салмағы, салмақсыздық*	9.2.2.10 - үдеумен қозғалған дененің салмағын анықтау; 9.2.2.11 - салмақсыздық күйді түсіндіру
	Денелердiң ауырлық күшiнiң әрекетiнен қозғалуы. Жердің жасанды серіктерінің қозғалысы*	9.2.2.9 - бірінші ғарыштық жылдамдықтың формуласын есептер шығаруда қолдану; 9.2.2.7 - ғарыш аппараттардың орбиталарын салыстыру; 9.2.2.8 - тартылыс өрісіндегі дененің қозғалысын сипаттайтын шамаларды анықтау
3-тоқсан
Сақталу заңдары	Дене импульсі және күш импульсі*	9.2.3.1 - дене импульсі мен күш импульсін ажырату
	Импульстің сақталу заңы* Реактивтi қозғалыс*	9.2.3.2 - импульстің сақталу заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану; 9.2.3.3 - табиғаттағы және техникадағы реактивті қозғалысқа мысалдар келтіру; 9.2.3.4 - Байқоңыр ғарыш айлағының аймақтық және халықаралық маңыздылығына баға беру
	Механикалық жұмыс және энергия	9.2.3.5 - механикалық жұмысты аналитикалық және графиктік тәсілдермен анықтау; 9.2.3.6 - жұмыс пен энергияның байланысын түсіндіру
	Энергияның сақталу және айналу заңы	9.2.3.7 - энергияның сақталу заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану
Тербелістер және толқындар	Тербелмелі қозғалыс	9.2.5.1 - еркін және еріксіз тербелістерге мысалдар келтіру; 9.2.5.2 - эксперименттік әдіспен амплитуда, период, жиілікті анықтау; 9.2.5.3 - формулаларды қолданып, период, жиілік, циклдік жиілікті анықтау
	Тербелістер кезіндегі энергияның түрленуі* Тербелмелі қозғалыстың теңдеуі*	9.2.5.4 - тербелмелі процесте энергияның сақталу заңын сипаттау; 9.2.5.5 - гармониялық тербелістердің графиктері бойынша координатаның, жылдамдықтың және үдеудің теңдеулерін жаза білу
	Математикалық және серіппелі маятниктердің тербелістері*	9.2.5.6 - әртүрлі тербелмелі жүйедегі тербелістің пайда болу себептерін түсіндіру; 9.2.5.7 - маятниктер тербелісі периодының әртүрлі параметрлерге тәуелділігін зерттеу
	№ 3 зертханалық жұмыс. "Математикалық маятниктің көмегімен еркін түсу үдеуін анықтау"	9.2.5.8 - математикалық маятник периодының формуласынан еркін түсу үдеуін анықтау; 9.2.5.9 - период квадратының маятник ұзындығына тәуелділік графигін тұрғызу және талдау; 9.1.3.1 - алған нәтижені түсіндіру және қорытынды жасау
	Еркін және еріксіз тербелістер, резонанс	9.2.5.10 - еріксіз тербеліс амплитудасының мәжбүрлеуші күштің жиілігіне тәуелділігін график бойынша сипаттау; 9.2.5.11 - резонанс құбылысын сипаттау
	Еркін электромагнитік тербелістер	9.4.4.1 - тербелмелі контурдағы еркін электромагниттік тербелістерді сапалық түрде сипаттау
	Толқындық қозғалыс*	9.2.5.12 - толқын жылдамдығы, жиілігі және толқын ұзындығы формулаларын есеп шығаруда қолдану; 9.2.5.13 - көлденең және бойлық толқындарды салыстыру
	№4 зертханалық жұмыс. "Беттік толқындардың таралу жылдамдығын анықтау"*	9.2.5.14 - су бетіндегі толқындардың таралу жылдамдығын эксперимент түрінде анықтау
	Дыбыс, дыбыстың сипаттамалары, акустикалық резонанс, жаңғырық	9.2.5.15 - дыбыстың пайда болу және таралу шарттарын атау; 9.2.5.16 - дыбыс сипаттамаларын дыбыс толқындарының жиілігі және амплитудасымен сәйкестендіру; 9.2.5.17 - резонанстың пайда болу шарттарын атау және оның қолданылуына мысалдар келтіру; 9.2.5.18 - жаңғырықтың пайда болу табиғатын және оны қолдану әдістерін сипаттау; 9.2.5.19 - табиғатта және техникада ультрадыбыс пен инфрадыбыстықолдануға мысалдар келтіру
	Электромагниттік толқындар Электромагниттік толқындар шкаласы	9.4.4.2 - механикалық толқындар мен электромагниттік толқындардың ұқсастығы мен айырмашылығын салыстыру; 9.4.4.3 - электромагниттік толқындар шкаласын сипаттау және әртүрлі диапазондағы толқындардың қолданылуына мысалдар келтіру; 9.4.4.4 - шыны призма арқылы өткен жарықтың дисперсиясына сапалы сипаттама беру
4-тоқсан
Атом құрылысы. Атомдық құбылыстар	Жылулық сәуле шығару	9.6.1.1 - жылулық сәуле шығару энергиясының температураға тәуелділігін сипаттау
	Жарық кванттары туралы Планк гипотезасы	9.6.1.2 - Планк формуласын есептер шығаруда қолдану
	Фотоэффект құбылысы	9.6.1.3 - фотоэффект құбылысын сипаттау және фотоэффект құбылысының техникада пайдаланылуына мысалдар келтіру; 9.6.1.4 - фотоэффект үшін Эйнштейн формуласын есептер шығаруда қолдану;
	Рентген сәулелері*	9.6.1.5 - рентген сәулесін электромагниттік сәулелердің басқа түрлерімен салыстыру; 9.6.1.6 - рентген сәулесін қолдануға мысалдар келтіру
	Радиоактивтілік* Радиоактивті сәулеленудің табиғаты*	9.6.2.1 - a, b және g - сәулеленудің табиғаты мен қасиеттерін түсіндіру
	Резерфорд тәжірибесі, атомның құрамы	9.6.1.7- a-бөлшегінің шашырауы бойынша Резерфорд тәжірибесін сипаттау
Атом ядросы	Ядролық өзара әрекеттесу, ядролық күштер. Массалар ақауы, атом ядросының байланыс энергиясы	9.6.1.8 - ядролық күштердің қасиеттерін сипаттау; 9.6.1.9 - атом ядросының масса ақауын анықтау; 9.6.1.10 - атом ядросының байланыс энергиясы формуласын есептер шығаруда қолдану
	Ядролық реакциялар. Радиоактивті ыдырау заңы	9.6.1.11 - ядролық реакцияның теңдеуін шешуде зарядтық және массалық сандардың сақталу заңын қолдану; 9.6.2.2 - радиоактивті ыдыраудың ықтималдық сипатын түсіндіру; 9.6.2.3 - радиоактивті ыдырау заңын есеп шығаруда қолдану
	Ауыр ядролардың бөлінуі, тізбекті ядролық реакция. Ядролық реакторлар	9.6.2.4 - тізбекті ядролық реакциялардың өту шарттарын сипаттау; 9.6.2.5 - ядролық реактордың жұмыс істеу принципін сипаттау
	Термоядролық реакциялар. Радиоизотоптар, радиациядан қорғану	9.6.2.6 - ядролық ыдырау мен ядролық синтезді салыстыру; 9.6.2.7 - радиактивті изотоптарды қолданудың мысалдарын келтіру; 9.6.2.8 - радиациядан қорғану әдістерін сипаттау
	Элементар бөлшектер	9. 6.3 - элементар бөлшектерді жіктеу
Әлемнің қазіргі физикалық бейнесі	Физика және астрономияның дүниетанымдық маңызы	9.8.1.1 - адамның дүниетанымдық көзқарасының қалыптасуына физика және астрономияның дамуының ықпалын түсіндіру;
Әлемнің қазіргі физикалық бейнесі	Экологиялық мәдениет	9.8.1.3 - жаңа технологиялардың қоршаған ортаға ықпалының артықшылығы мен қауіптілігін бағалау;

Ескертпе:

сағатты азайту үшін:

Негізгі орта білім деңгейінің 7-9 сыныптарына арналған "Физика" пәні бойынша типтік оқу жоспарын іске асырудың ұзақ мерзімді жоспарында негізгі мазмұн сақталады. Оқу жоспарының көлемін 1 сағатқа дейін төмендету үшін қажет болған жағдайда "*" қойылып белгіленген тақырыптарды мұғалімнің қалауы бойынша біріктіру ұсынылады.

сағаттарды көбейту үшін:

Негізгі орта білімнің 7-9 сыныптарына арналған "Физика" пәні бойынша типтік оқу жоспарын іске асырудың ұзақ мерзімді жоспарында негізгі мазмұн сақталды. Оқу жоспарының көлемін ұлғайту үшін мұғалімге эксперимент нәтижелерін жинау және талдау негізінде эмпирикалық тәуелділікті анықтауға, сандық және сапалық есептерді шешу, практикалық тапсырмаларды орындау үшін сағаттардың санын көбейтуге мүмкіндік бар.

Аймақтық және жергілікті аспектілерде қолданбалы құндылығы бар оқушылардың жобалық қызметін ұйымдастыру, физика саласындағы Қазақстанның ғылыми жетістіктерін зерттеу ұсынылады.

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 621-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Химия" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. "Химия" оқу пәні әлемнің біртұтас ғылыми бейнесін, оқушылардың жаратылыстану-ғылыми танымын табиғатты аялау, сын тұрғысынан ойлау және зерттеу дағдыларын дамытуды қалыптастыруда маңызды.

3. "Химия" оқу пәнінің мақсаты:

1) заттар мен олардың айналымы, заттар қасиеттерінің, олардың құрамы мен құрылысына тәуелділігін түсіндіретін заңдар мен теориялар туралы білім жүйесін қалыптастыру;

2) заттар және химиялық реакциялар туралы білімін өмірде пайдалану біліктерін дамыту.

4. Химия курсын оқып аяқтағаннан кейін оқушылар:

Заттардың атомдармен молекулаларының құрылымын, химиялық реакция барысында заттардың қасиеттерінің өзгеруін;

химиялық реакциялар кезіндегі зат массасы мен энергия сақталу заңдарын;

химиялық реакцияның жылдамдығының әртүрлі жағдайда өзгеру заңдылықтарын;

химиялық реакцияларды жүргізу ережелерін, өмір мен қоршаған орта қауіпсіздігі үшін техника қауіпсіздігі ережелерін сақтауды;

эксперименттерді жоспарлаудың ғылыми әдістері;

химиялық процестер мен олардың заңдылықтарын болжау және түсіндіру үшін химияның басты заңдылықтарын қолдануды және бағалауды білулері қажет.

2-тарау. "Химия" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

5. "Химия" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

7 сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;

8 сыныпта – аптасына 1 сағты, оқу жылында 34 сағат;

9 сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағат.

6. Оқу пәнінің мазмұны бес бөлімді қамтиды:

1) Заттардың бөлшектері;

2) Химиялық реакциялардың жүру заңдылықтары;

3) Химиядағы энергетика;

4) Химия және қоршаған орта;

5) Химия және өмір.

7. Оқу пәнінің мазмұны оқытудың бөлімдері арқылы ұйымдастырылған. Бөлімдер білім, түсінік және дағдыларды қамтитын күтілетін нәтижелер түріндегі оқу мақсаттарынан тұратын бөлімшелерге бөлінген. Әр бөлімшеде көрсетілген оқу мақсаттары, мұғалімге оқушыларды дамыту бойынша жұмысты жүйелі жоспарлауға, сонымен қатар олардың жетістіктерін бағалауға, оқытудың келесі кезеңдері туралы ақпарат беруге мүмкіндік береді.

8. "Заттардың бөлшектері" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) атомдар, иондар және молекулар;

2) атомның құрамы мен құрылысы;

3) атомда электрондардың қозғалысы мен таралуы. Атомдардан иондардың құрылуы;

4) химиялық байланыстардың түрлері.

9. "Химиялық реакциялардың жүру заңдылықтары" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) периодтық заң мен химиялық элеметтердің периодтық жүйесі;

2) химиялық реакциялардың жіктелуі;

3) зат массасының сақталу заңы;

4) металдардың электрохимиялық кернеу қатары.

10. "Химиядағы энергетика" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) экзотермиялық және эндотермиялық реакциялар;

2) химиялық реакциялардың жылдамдығы;

3) химиялық тепе-теңдік;

4) қышқылдар мен негіздер теориясы.

11. "Химия және қоршаған орта" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) заттардың жіктелуі;

2) Жер химиясы;

3) көміртек және оның қосылыстары химиясы.

12. "Химия және өмір" бөлімі "Биохимия" бөлімшесінен тұрады.

13. 8-сыныпқа арналған "Химия" оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) "Атомдардағы электрондардың қозғалысы". Атомдардағы электрондардың орналасуы; энергетикалық деңгейлер; s және p орбитальдарының пішіндері; электрондық конфигурация; электронды-графикалық формула; ион;

№1 зертханалық тәжірибе "Атомдардың модельдерін жасау";

2) "3аттардың формулалары және химиялық реакция теңдеулері". Химиялық формула; химиялық реакция теңдеулері; заттардың массасының сақталу заңы; химиялық реакциялардың типтері: бірігу, ажырау, алмастыру, алмасу; табиғаттағы, химиялық реакциялар тірі организмдер мен адам тіршілігіндегі химиялық реакциялар;

№ 1 көрсетілім "Заттардың массасының сақталу заңын дәлелдейтін тәжірибе";

№ 2 зертханалық тәжірибе "Әрекеттесуші заттардың массасының қатынасы";

Есептеуге берілген есептер: химиялық формула бойынша химиялық бірігудегі элементтің массалық үлесін есептеу; элементтердің массалық үлестері бойынша заттың қарапайым формуласын анықтау;

3) "Металдардың химиялық белсенділігі". Металдардың тотығуы; металдардың жемірілуі; металдардың сумен әрекеттесуі; металдардың қышқыл ерітінділерімен, металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуі; металдардың белсенділік қатары; металдардың белсенділігін салыстыру;

№ 3 зертханалық тәжірибе "Металдардың қышқылдар ерітіндісімен әрекеттесуі";

№ 2 көрсетілім "Тұз ерітінділерінен металдарды ығыстыру";

№ 1 практикалық жұмыс "Металдардың белсенділігін салыстыру";

№ 1 бақылау жұмысы.

4) "Заттың мөлшері". Заттың мөлшері; моль; Авогадро саны; заттың молярлық массасы;

Есептеуге берілген есептер: жәй және күрделі заттардың салыстырмалы молярлық массасын есептеу; химиялық формула бойынша заттың молярлық массасын, массасын және заттың мөлшерін есептеу; заттың белгілі мөлшеріндегі атомдардың (молекулалардың) сандарын есептеу.

5) "Стехиометриялық есептеулер". Химиялық реакциялардың теңдеулері бойынша есептер шығару; молярлық көлем; газдардың салыстырмалы тығыздығы; көлемдік қатынастар заңы; қалыпты және стандартты жағдайлар.

Есептеуге берілген есептер: қалыпты жағдайлардағы газдың көлемін, газдардың салыстырмалы тығыздығын есептеу; оттек және ауа бойынша газдардың салыстырмалы тығыздықтарын есептеу; заттың мөлшері, молярлық масса, газдың молярлық көлемі, Авогадро заңы ұғымдарын пайдаланып формулалар бйынша есептеулер жасау; химиялық реакциялар кезіндегі газдардың көлемдік қатынастары түсініктерін қолданып есептеулер жасау;

6) "Химиялық реакциялардағы энергиямен танысу". Отынның жануы және энергияның бөлінуі; көміртекті отынның жануы кезінде көмірқышқыл газы, иіс газы немесе көміртек түзілуі мүмкіндігі; жылыжайлық эффектіcінің себептері және шешу жолдары; экзотермиялық және эндотермиялық реакциялар; әртүрлі отындардың потенциалы; қоршаған ортаға әсері; кинетикалық бөлшектер теориясы тұрғысынан энергия өзгерісі; реакцияның жылу эффектісі;

7) "Сутек. Оттек және озон". Сутек – химиялық элемент және жәй зат, сутектің изотоптары (протий, дейтерий және тритий); сутектің қасиеттері, қолданылуы және алынуы; оттек – химиялық элемент және жәй зат, оттектің қасиеттері, қолданылуы және алынуы; сутектің және оттектің бинарлы қосылыстары; табиғатта таралуы; оттектің аллотропиялық түрөзгерісі, озон; сутек пен оттекті алу; Жер бетіндегі озон қабатының маңызы;

№ 3 көрсетілім "Сутек пероксидінің ажырауы";

№ 2 практикалық жұмыс "Сутекті алу және оның қасиеттерін зерттеу";

№ 3 практикалық жұмыс "Сутектің переоксидінен оттекті алу және оның қасиеттерін зерттеу";

Есептеуге берілген есептер: реакцияға қатысатын немесе реакция нәтижесінде түзілген өнімнің белгілі массасы, заттың мөлшері немесе көлемі бойынша заттың массасын, заттың мөлшерін, (газдың) көлемін есептеу;

№ 2 бақылау жұмысы.

8) "Химиялық элементтердің периодтық жүйесі". Химиялық элементтердің периодтық жүйесінің құрылымы, периодтың, топтың, атом нөмірінің физикалық мәні; химиялық элементтердің атомдарының кейбір қасиеттері мен сипаттамаларының периодты түрде өзгеруі; периодтық жүйедегі орыны бойынша элементтің сипатталуы; химиялық элементтердің табиғи тектестері; сілтілік металдардың, галогендердің, инертті газдардың тектестері; металдар мен бейметалдар; периодтық кестеде орналасуына байланысты химиялық элементтің қасиеттері;

9) "Химиялық байланыс түрлері". Химиялық элементтердің электртерістілігі, атомдар арасындағы химиялық байланыстар табиғатының бірлігі, ковалентті полярлық және полярлық емес байланыс, иондық байланыс, заттың аморфты және кристалдық күйлері, кристалл торларының типтері, заттардың қасиеттерінің оның құрылысына тәуелділігі;

10) "Ерітінділер және ерігіштік". Заттардың суда еруі, заттардың судағы ерігіштігі бойынша жіктелуі; ерітінділер; еріген заттың массалық үлесі, молярлық концентрация, қатты заттардың, сұйықтардың және газдардың суда ерігіштігі, кристаллогидраттар; ерітінділердің табиғаттағы және күнделікті өмірдегі рөлі; заттарды ерігіштігіне температураның әсері;

№ 4 зертханалық тәжірибе "Заттардың ерігіштігін зерттеу";

Есептеуге берілген есептер: заттардың судағы ерігіштігін есептеу;

№ 3 бақылау жұмысы.

11) "Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары". Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары арасындағы генетикалық байланыс; қышқылдар: құрамы, номенклатурасы, жіктелуі, қасиеттері, алынуы және қолданылуы; негіздер: құрамы, номенклатурасы, жіктелуі, қасиеттері, алынуы және қолданылуы; тұздар: құрамы, номенклатурасы, жіктелуі, қасиеттері, алынуы және қолданылуы; бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары арасындағы генетикалық байланыс;

№ 5 зертханалық тәжірибе "Оксидтердің химиялық қасиеттерін зерттеу";

№ 6 зертханалық тәжірибе "Қышқылдардың химиялық қасиеттерін зерттеу";

№ 7 зертханалық тәжірибе "Негіздердің химиялық қасиеттерін зерттеу";

№ 8 зертханалық тәжірибе "Тұздардың қасиеттері және алынуы";

Есептеуге берілген есептер: химиялық реакция теңдеуі бойынша реакцияға қатысушы немесе реакция нәтижесінде түзілген бір заттың белгілі массасы, мөлшері немесе көлемі бойынша табиғатта жүретін процестер мен химиялық реакция нәтижесінде түзілген өнімнің немесе реагенттің массасын, заттың мөлшерін, көлемін есептеу; ерітіндінің белгілі массасы және еріген заттың массалық үлесі бойынша реакция өнімінің массасын, көлемін және заттың мөлшерін есептеу;

12) "Көміртек және оның қосылыстары". Көміртектің жалпы сипаттамасы; табиғатта көміртек және оның қосылыстарының таралуы; көміртектің аллотропиялық түр өзгерістері; көміртектің аллотропиялық түр өзгерістерінің қолдану аймағы; көміртектің қасиеттері; көміртектің оксидтері және олардың қасиеттері; тірі ағзаларға иіс газының физиологиялық әсері; көміртектің табиғаттағы айналымы;

№4 практикалық жұмыс "Көмірқышқыл газын алу және оның қасиеттері зерттеу";

13) "Су". Судың құрамы, қасиеттері және қолданылуы, табиғаттағы су, су – табиғи әмбебап еріткіш, сулы ерітінділер және жүзгіндер, судың бірегей қасиеттері және оның өмір үшін маңызы; судың табиғаттағы айналымы; судың ластану себептері; судың кермектігі және оны жою тәсілдері; судың және сулы ерітінділердің табиғаттағы, өндірістің түрлі салаларындағы және ауыл шаруашылығындағы маңызы; суды тазарту әдістері; ауыз суын тазарту, Қазақстан Республикасындағы ауыз су мәселесі, су басейнін ластанудан қорғау, Қазақстандағы су ресурстарының экологиялық мәселелері; сусыз мыс (ІІ) сульфатының көмегімен суды анықтау әдісі;

№ 9 зертханалық тәжірибе "Судың кермектігін анықтау";

Есептеуге берілген есептер: еріген заттың массалық үлесін, еріткіштің, еріген заттың массасын есептеу;

№ 4 бақылау жұмысы.

14. 9-сынып оқу пәнінің базалық мазмұны:

1) "Электролиттік диссоциация". Электролиттер және бейэлектролиттер, С.Аррениустың электролиттік диссоциациялану теориясының негізгі қағидалары, электролиттік диссоциациялану механизмі; ерітінділердің немесе заттың балқымаларының электр өткізгіштігінің химиялық байланыс түріне тәуелділігі; күшті және әлсіз электролиттер, диссоциациялану дәрежесі, қышқыл, сілті және тұздардың судағы ерітінділерінде электролиттік диссоциациялануы, көпнегізді қышқылдардың, қышқылдық және негіздік тұздардың диссоциациялануы, электролиттік диссоциациялану теориясы тұрғысынан қышқыл, негіз және тұз ерітінділерінің химиялық қасиеттері; тұздар гидролизі;

№ 1 зертханалық тәжірибе "Тұздар гидролизі";

Есептеуге берілген есептер: химиялық реакция теңдеуі бойынша заттың мөлшерін, массасын, реакция өнімінің көлемін есептеу; диссоциациялану дәрежесін есептеу.

2) "Бейорганикалық заттарға сапалық талдау". Катиондарға сапалық реакциялар; жалын түсінің боялуы бойынша Ca2+, Ba2+, Cu2+ металл катиондарын анықтау; аниондардың сапалық реакциялары; бейорганикалық қосылыстардың құрамын сапалық талдау;

№ 2 зертханалық тәжірибе жалын түсінің боялуы бойынша "Ca2+, Ba2+, Cu2+ катиондарын анықтау";

№ 3 зертханалық тәжірибе "Сулы ерітіндідегі Сl–, Br–, I–, PO43–,аниондарын анықтау";

Есептеуге берілген есептер: егер әрекеттесуші заттардың біреуі артық мөлшерде берілсе химиялық теңдеулер бойынша есептеу;

3) "Химиялық реакциялардың жылдамдығы". Химиялық реакциялардың жылдамдығы; химиялық реакциялардың жылдамдығына әсер ететін факторлар; бөлшектердің кинетикалық тұрғысынан реакция жылдамдығы; катализаторлар; ингибиторлар; катализаторлар мен ингибиторлардың реакция жылдамдығына әсері;

№ 4 зертханалық тәжірибе "Реакция жылдамдығына температура, концентрация мен бөлшектер өлшемінің әсері";

№ 1 практикалық жұмыс "Реакция жылдамдығына катализатордың әсері".

4) "Қайтымды реакциялар". Химиялық тепе-теңдік; тепе-теңдік динамикалық үдеріс ретінде; химиялық тепе-теңдіктің ығысуы; Ле-Шателье-Браун принципі; химиялық тепе-теңдік күйіне және химиялық реакция жылдамдығына жағдайлардың өзгерісінің әсері; бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан химиялық тепе-теңдік;

№ 1 көрсетілім "Қайтымды химиялық реакциялар";

№1 Бақылау жұмысы

5) "Тотығу-тотықсыздану реакциялары". Химиялық элементтердің тотығу дәрежелері, қосылыстардың формулалары бойынша химиялық элементтердің тотығу дәрежелерін анықтау, тотықтырғыш және тотықсыздандырғыш туралы түсінік, тотығу-тотықсыздану реакциялары; электрондық баланс әдісі.

6) "Металдар мен қорытпалар". Металдардың жалпы сипаттамасы; металдық байланыс пен металдық кристалдық тор; темір мен мыстың физикалық және химиялық қасиеттері; металдардың тек тотықсыздандырғыш қасиеттерін көрсетуі; темір қорытпалары және олардың қолданылуы; металлургия туралы түсінік, шойын мен болат өндірісі; Қазақстанда металлургияның дамуы, металдар мен олардың қорытпаларын алу, Қазақстандағы металдар және оның қосылыстарының маңызды кен орындары; металдарды өндіру үдерістері, қоршаған ортаға әсері; № 4 көрсетілім "Металдардың кристалдық торы модельдері";

№ 2 көрсетілім "Металдар және қорытпалар";

Есептеуге берілген есептер: егер құрамында қоспаның белгілі бір массалық үлесі бар басқа заттың массасы белгілі болған жағдайда реакция теңдеуі бойынша заттың массасын есептеу; өндірістік және экологиялық мазмұндағы теориялық мүмкін мәнімен саластырғандағы заттың шығымы массасын есептеу.

7) 1 (I), 2 (II) және 13 (III) топтар элементтері және олардың қосылыстары. 1 (I)-топ элементтері және олардың қосылыстары; атомдары құрылысы негізінде сілтілік металдардың жалпы қасиеттері; сілтілік металдардың оксидтері мен гидроксидтерінің негіздік қасиеттері және олардың қолданылуы; 2 (ІІ)-топ элементтері және олардың қосылыстары; 1 (І)-ші және 2 (ІІ)-топ металдарының жалпы қасиеттері; кальций оксиді мен гидроксидінің негіздік қасиеттері және олардың қолданылуы; 3 (ІІІ)-топ элементтері; алюминий және оның қосылыстары; алюминийдің қосылыстары мен қорытпаларынның қолдану аймағы; алюминий, оның оксиді мен гидроксидінің екідайлы қасиеттері;

№ 3 көрсетілім "Натрийдің сумен әрекеттесуі";

№ 5 зертханалық тәжірибе "Кальцийдің сумен және қышқыл ерітіндісімен әрекеттесуі";

№ 4 көрсетілім "Алюминий мен оның қорытпалары";

№2 Практикалық жұмыс "Металдар" тақырыбына есептер шығару.

№ 2 бақылау жұмысы.

8) 17 (VII), 16 (VI), 15 (V), 14 (IV) - топтарының элементтері және олардың қосылыстары. (VII) топ элементтері, галогендер; топтағы галогендер қасиеттерінің өзгеру заңдылықтары; хлор; хлордың химиялық қасиеттері: металдармен, сутекпен және галогенидтермен әрекеттесуі; хлорсутек қышқылының құрамы қасиеттері мен қолданылуы; 16 (VI)-топ элементтері, күкірт, күкірттің негізгі қосылыстары және олардың физикалық және химиялық қасиеттері; қышқылдық жаңбырдың пайда болу себебі мен экологияға тигізетін әсері; күкірт қышқылы, күкірт қышқылы және оның тұздарының жалпы және ерекше қасиеттері, қасиеттері мен қолданылуы; 15 (V)-топ элементтері: азот, азоттың қасиеттері және табиғаттағы азот айналымы; аммиак, аммиактың қасиеттері, алынуы мен қолданылуы; аммиак өндірісі; (Габер синтезі): азот қышқылы; азот қышқылының қасиеттері; азот қышқылы мен нитраттардың өзіне тән қасиеттері; фосфор және оның қосылыстары; фосфорды аллотропиялық түрлендіру; фосфор қосылыстарының Қазақстандағы кен орындары; фосфор және оның қосылыстарының жалпы химиялық қасиеттері; минералды тыңайтқыштар, олардың Қазақстанда өндірілуі және оларды тиімді қолдану; азот және фосфор тыңайтқыштарының қоршаған ортаға әсері; 14 (IV) - топ элементтері; кремний және оның қосылыстары; кремнийдің қолданылу аймағы және оның жартылай өткізгіш ретінде маңызы; сұйық кристалдар, кремний, оның диоксиді мен карбидіндегі химиялық байланыс түрін және кристалдық тор типі; кремний мен оның қосылыстарының химиялық қасиеттері; Қазақстандағы силикат өнеркәсібі;

№ 3 практикалық жұмыс "Сұйылтылған күкірт қышқылы ерітіндісі және оның тұздарының химиялық қасиеттерін зерттеу";

№ 6 зертханалық тәжірибе "Азот молекуласының моделін дайындау";

№7 зертханалық тәжірибе "Аммиак молекуласының моделін дайындау";

№ 4 практикалық жұмыс "Аммиактың алынуы және оның қасиеттерін зерттеу";

№ 4 көрсетілім "Минералды тыңайтқыштар";

№ 5 көрсетілім "Алмаз, кремний, кремний диоксиді мен кремний карбидінің кристалдық торларының модельдері";

9) "Адам ағзасындағы химиялық элементтер". Адам ағзасының химиялық құрамы; макроэлементтер және микроэлементтер, олардың маңызы; адам ағзасының құрамына кіретін элементтер және олардың маңызы (О, С, Н, N, Ca, P, K, S, Cl, Mg, Fe); Қазақстан тұрғындарының теңгерімді тамақтану рационы; ауыр металдармен қоршаған ортаның ластануы көздері, ауыр металдардың ағзаларға әсері;

№ 3 бақылау жұмысы.

10) "Органикалық химияға кіріспе". Органикалық химия – көміртек қосылыстарының химиясы, А.М. Бутлеровтың органикалық қосылыстардың құрылыс теориясының негізгі қағидалары; органикалық заттардың ерекшеліктері; органикалық қосылыстардың жіктелуі; функционалдық топ түсінігі; органикалық қосылыстардың гомологтық қатарлары; органикалық қосылыстардың гомологтық қатарлары; органикалық қосылыстардың номенклатурасы; органикалық қосылыстардың изомериясы;

№ 6 көрсетілім "Алкандардың алғашқы бес өкілдерінің және сызықты құрылымды спирттердің модельдері";

№ 7 көрсетілім "Пентан изомерлерінің модельдері";

Есептеуге берілген есептер: элементтердің массалық үлесі және салыстырмалы тығыздығы бойынша газтәрізді заттардың молекулалық формулаларын табу.

11) "Көмірсутектер. Отын". Көмірсутектердің жіктелуі, номенклатурасы және изомериясы, қаныққан көмірсутектер, алкан, метан, қанықпаған көмірсутектер,алкендер, этилен, алкиндер,ацетилен; арендер, бензол; көмірсутектер арасындағы генетикалық байланыс, көмірсутектердің табиғи көздері, көмірсутекті отындар; табиғи газдың, мұнайдың, көмірдің Қазақстандағы кен орындары, оларды өндіру және өңдеу; көмірсутектерді өндіру, өңдеу және қолданудағы экологиялық мәселелер, көмірсутектерді экономиканың түрлі салаларында және тұрмыста пайдалану; альтернативті отын түрлері; мұнай, мұнай фракциялары және шикі мұнай өнімдерінің қолдану аймағы;

№ 8 көрсетілім "Этиленнің жануы, бром суы мен калий перманганаты ерітінділерін түссіздендіруі";

№ 9 көрсетілім "Отын түрлері";

№ 10 көрсетілім "Мұнай және мұнай өнімдері";

Есепетеуге берілген есептер: реакция өнімінің массасы немесе көлемі және белгілі заттың салыстырмалы тығыздығы бойынша органикалық заттың формуласын анықтау;

12) "Оттекті және азотты органикалық қосылыстар". Оттекті органикалық қосылыстардың жіктелуі және номенклатурасы, метанол, этанол, спирттердің улылығы және этил спиртінің адам организміне зиянды әсері, оттекті органикалық қосылыстардың өкілдері; этандиол, пропантриол, этан қышқылы, глюкоза, сахароза, крахмал, целлюлозаның қолданылуы; карбон қышқылдары, күрделі эфирлер мен майлар, сабын, синтетикалық жуғыш заттар, синтетикалық жуғыш заттардың қоршаған ортаға әсері; көмірсулар, нәруыздар, аминқышқылдары; биологиялық маңызды органикалық қосылыстар, Қазақстанның тамақ өнеркәсібі;

№ 8 зертханалық тәжірибе "Сірке қышқылының қасиеттерін зерттеу";

№ 9 зертханалық тәжірибе "Нәруыздардың денатурациясы";

Есептеуге берілген есептер: егер құрамында қоспаның массалық үлесі бар басқа заттың массасы белгілі болған жағдайда, реакция теңдеуі бойынша органикалық заттың (реагенттің немесе өнімнің) массасын есептеу; өндірістік және экологиялық мазмұндағы теориялық мүмкін мәнімен саластырғандағы заттың шығымы массасын есептеу; метан, бутан, этанолдың жану реакция теңдеуі бойынша оттектің, ауаның көлемдерін есептеу;

№ 4 бақылау жұмысы.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

15. Бағдарламада оқыту мақсаттары қолдануға ыңғайлы болу үшін төрт саннан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлімшені, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 9.2.1.2 кодында: "9" – сынып, "2.1." - бөлім мен бөлімше; "2" - оқу мақсатының реттік нөмірі.

Заттардың бөлшектері.

Білім алушылар білуі тиіс:
	8-сынып	9-сынып
1.1 Атомдар, иондар және молеку-лар	8.1.1.1 - зат мөлшерінің өлшем бірлігі ретінде – мольді және Авогадро санын білу 8.1.1.2 - формула бойынша заттың массасын, зат мөлшерін, құрылымдық бөлшектер санын есептей алу
	8-сынып	9-сынып
1.2 Атом құрамы мен құрылы-сы
	8-сынып	9-сынып
1.3 Атомда электрон-дардың қозғалы-сы мен таралуы. Атомдар-дан иондар-дың құрылуы	8.1.3.1 - атомда электрондар ядродан арақашықтығы артқан сайын біртіндеп энергетикалық деңгейлер бойынша таралатынын түсіну 8.1.3.2 - әрбір электрон қабатында электрон саны нақты максимал мәннен аспайтынын түсіну 8.1.3.3 - s және р орбиталдарының пішінін білу 8.1.3.4 - алғашқы 20 химиялық элементтің электрондық конфигурациясын және электронды – графикалық формулаларын жаза білу
	8-сынып	9-сынып
1.4 Химия-лық байланыстардың түрлері	8.1.4.1 - электртерістілік ұғымына сүйеніп ковалентті және иондық байланыстың түзілуін түсіндіру 8.1.4.2 - заттар қасиеттерінің кристалдық тор типтеріне тәуелділігін түсіндіру	9.1.4.1 - металдық байланыс пен металдық кристалдық тор жайындағы білімдерін қолданып металдардың қасиетін түсіндіре алу 9.1.4.2 - құйма ұғымын білу және оның артықшылықтарын түсіндіру 9.1.4.3 - шойын мен болаттың құрамы мен қасиеттерін салыстыру 9.1.4.5 - галоген молекулаларының электрондық формулаларын құрастыру 9.1.4.6 - аммиактың молекулалық, электрондық және құрылымдық формуласын түсіндіру 9.1.4.7 - азот қышқылының молекулалық, формуласын білу және атомдар арасындағы химиялық байланыстардың түзілуін түсіндіру

2) Химиялық реакциялардың жүру заңдылықтары

Білім алушылар білуі тиіс:
1 Период тық заң мен химиялық элеметтер-дің периодтық жүйесі	8-сынып	9-сынып
	8.2.1.1 - топ , период, атом нөмірінің физикалық мәнін түсіндіру бір топтағы элементтердің сыртқы электрондық деңгейінде электрондар санының бірдей болатындығын түсіну 8.2.1.2 - топтар мен периодтарда элементтер қасиеттерінің өзгеру заңдылығын түсіндіру 8.2.1.3 - периодтық жүйедегі орны бойынша химиялық элементті сипаттау 8.2.1.4 - химиялық қасиеттері ұқсас элемент-тердің бір топқа жататындығын дәлелдеу; 8.2.1.5 - химиялық элементтің периодтық кестеде орналасуына сай қасиеттерін болжау	9.2.1.1 - атом құрылысы негізінде сілтілік металдардың жалпы қасиеттерін түсіндіру 9.2.1.2 - сілтілік металдардың оксидтері мен гидроксидтерінің негіздік қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру 9.2.1.3 - 1 (I) және 2 (IІ) -топ металдарының жалпы қасиеттерін салыстыру және химиялық реакция теңдеулерін құрастыру 9.2.1.4 - кальций оксиді мен гидроксидінің негізгі қасиеттерін түсіндіру және қолданылуын сипаттау 9.2.1.5 - атом құрылысы негізінде алюминийдің қасиеттерін түсіндіру, оның маңызды қосылыстары мен құймаларынның қолдану аймағын атау 9.2.1.6 - топта галогендер қасиеттерінің өзгеру заңдылықтарын болжау 9.2.1.7 - хлордың химиялық қасиеттерін сипаттау: металдармен, сутекпен және галогенидтермен әрекеттесуі 9.2.1.8 - хлорсутек қышқылы ерітіндісінің химиялық қасиеттерін зерттеу және оның қолдану аясын білу 9.2.1.9 - 16 (VI) топ элементтерінің жалпы қасиеттерін сипаттау 9.2.1.10 - күкірттің (IV) және (VI) оксидтерінің физикалық және химиялық қасиеттерін салыстыру және күкірт диоксидінің физиологиялық әсерін түсіндіру 9.2.1.11 - күкірт қышқылы ерітіндісі мен оның тұздарының физикалық және химиялық қасиеттерін зерттеу 9.2.1.12 - азоттың қасиеттерін және табиғаттағы азот айналымын түсіндіру; 9.2.1.13 - аммиакты алу және қасиеттері мен қолданылуын түсіндіру 9.2.1.14 - азоттан азот қышқылын алудың реакция теңдеуін құрастыру; 9.2.1.15 - сұйылтылған және концентрлі азот қышқылының металдармен әрекеттесуінің ерекшелігін сипаттау және электронды баланс әдісімен реакция теңдеуін құрастыру; 9.2.1.16 – нитраттың қасиеттерін сипаттау 9.2.1.17 - фосфордың аллотропиялық түр өзгерістерін салыстыру 9.2.1.18 - кремнийдің қолданылу аймағын және оның жартылай өткізгіш ретінде қолданылуын түсіндіру
2.2 Химиялық реакциялардың жіктелуі	8-сынып	9-сынып
2.2 Химиялық реакциялардың жіктелуі	8.2.2.1 - бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктеу 8.2.2.2 - табиғаттағы және тірі ағзалар мен адам тіршілігіндегі химиялық реакцияларды сипаттау	9.2.2.1 - реакция теңдеулерін молекулалық және иондық түрде құру 9.2.2.2 - тотығу дәрежесі ұғымының мәнін түсіндіру және оны заттың формуласы бойынша анықтау 9.2.2.3 - Тотығу-тотықсыздану реакцияларына мысалдар жазу 9.2.2.4 - электрондық баланс әдісімен тотығу-тотықсыздану реакцияларының коэффициенттерін қою
2.3 Зат массасы ның сақталу заңы	8-сынып	9-сынып
2.3 Зат массасы ның сақталу заңы	8.2.3.1 - заттар құрамындағы элементтердің массалық үлесін табу, элементтердің массалық үлесі бойынша заттардың формуласын шығару 8.2.3.2 - әрекеттесетін заттар қатынасын эксперименттік жолмен анықтап, заттар массасының сақталу заңын білу 8.2.3.3 - реакцияға қатысатын және түзілетін заттардың формуласын жаза отырып, химиялық реакциялар теңдеулерін құру 8.2.3.4 - химиялық реакция теңдеулері бойынша зат массасын, зат мөлшерін есептеу 8.2.3.6 - Авогадро заңын білу және газдардың қатысуымен жүретін реакциялар бойынша есептер шығаруда газдардың көлемдік қатынас заңын қолдану	9.2.3.1 - әрекеттесуші заттардың біреуі артық берілген реакция теңдеулері бойынша есептеулер жүргізу 9.2.3.2 - қоспаның белгілі бір массалық үлесін құрайтын, басқа заттың массасы белгілі жағдайда реакция теңдеуі бойынша зат массасын есептеу 9.2.3.3 - газтектес заттардың молекулалық формуласын салыстырмалы тығыздық немесе элементтердің массалық үлестері арқылы анықтау
2.4 Металдар дың электро- химиялық кернеу қатары	8-сынып	9-сынып
2.4 Металдар дың электро- химиялық кернеу қатары	8.2.4.1 - кейбір металдар басқаларға қарағанда тотығуға тезірек ұшырайтындығын білу 8.2.4.2 - металдар коррозиясын туындатуға әсер ететін жағдайларды зерттеу 8.2.4.3 - қышқыл ерітінділерімен әртүрлі металдардың реакцияларын зерттеу 8.2.4.4 - металдардың қышқылдармен әрекеттесуінің реакция теңдеулерін құрастыру 8.2.4.5 - металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасау және жүргізу 8.2.4.6 - эксперимент нәтижесі бойынша металдардың белсенділік қатарын құру және оны анықтама мәліметтерімен сәйкестендіру

3) Химиядағы энергетика

Білім алушылар білуі тиіс:
3.1 Экзотер-миялық және эндотермиялық реакциялар	8-сынып	9-сынып
3.1 Экзотер-миялық және эндотермиялық реакциялар	8.3.1.1 - заттың жану реак-циясының өнімі көбінесе оксидтер екенін және құрамында көміртегі бар отын оттекте жанғанда, көмірқышқыл газы, иіс газы немесе көміртек түзілетінін түсіну 8.3.1.2 - парниктік эффектінің себептерін түсіндіру және шешу жолдарын ұсыну 8.3.1.3 - экзотермиялық реакциялар жылу бөле жүретінін, ал эндотермиялық реакциялар жылу сіңіре жүретінін білу 8.3.1.4 - әртүрлі жанғыш заттардың қоршаған ортаға әсерін түсіну
3.2 Химиялық реакция-лардың жылдам-дығы	8-сынып	9-сынып
3.2 Химиялық реакция-лардың жылдам-дығы		9.3.2.1 - реакция жылдамдығы және оған әсер ететін факторларды анықтау және оны бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан түсіндіру 9.3.2.2 - катализатордың реагенттен айырмашылығын және олардың реакция жылдамдығына әсерін түсіндіру 9.3.2.3 - реакция жылдамдығына ингибитордың әсерін түсіндіру
3.3 Химиялық тепе-теңдік		9.3.3.1 - тепе-теңдікті динамикалық үдеріс ретінде сипаттау; 9.3.3.2 - Ле-Шателье-Браун принципі бойынша химиялық тепе-теңдіктің ығысуын болжау 9.3.3.4 аммиак өндірісінің үдерісін сипаттау
	8-сынып	9-сынып
3.4 Қышқылдар мен негіздер теориясы	8.3.4.1 – заттардың ерігіштігі, заттың 100 г судағы ерігіштігін есептеу, алынған нәтижелерді анықтамалық мәндермен салыстыру 8.3.4.2 - еріген заттың массалық үлесі мен ерітіндінің белгілі массасы бойынша еріген заттың массасын, ерітіндідегі заттың молярлық концентрациясын есептеу 8.3.4.7 - оксидтердің жіктелуін және қасиеттерін білу, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру	9.3.4.1 - қышқылдар, еритін және ерімейтін негіздер, орта тұздардың химиялық қасиеттерін көрсететін реакция теңдеулерін молекулалық және иондық түрде құрастыру
3.4 Қышқылдар мен негіздер теориясы	8.3.4.8 - қышқылдардың жіктелуін, қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру 8.3.4.9 - негіздердің жіктелуі мен қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру 8.3.4.10 тұздарды алудың әртүрлі әдістерін білу, сәйкес реакция теңдеулерін құрастыру 8.3.4.11 - тұздардың қасиеттерін, жіктелуін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру 8.3.4.12 - бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары арасындағы генетикалық байланысты зерттеу	9.3.4.2 - орта тұз ерітіндісінің ортасын тәжірибе жүзінде анықтау 9.3.4.3- орта тұз гидролизінің теңдеуін молекулалық және иондық түрде құрастыру

4)Химия және қоршаған орта

Білім алушылар білуі тиіс:
	8-сынып	9-сынып
4.1 Заттардың жіктелуі		9.4.1.1 - электролиттер мен бейэлектро-литтердің анықтамасын білу және мысалдар келтіру 9.4.1.2 - заттардың ерітінділері немесе балқымаларының электрөткізгіштігі химиялық байланыс түріне тәуелді екендігін түсіндіру 9.4.1.3 - иондық және коваленттік полюсті байланысы бар заттардың электролиттік диссоциациялану механизмін түсіндіру 9.4.1.3 - ерітінділердің қышқылдылығы мен сілтілігін ажырату 9.4.1.4 - күшті және әлсіз электролиттерге мысал келтіру және оларды ажырату, диссоциациялану дәрежесін анықтай білу 9.4.1.5 Ca2+, Ba2+, Cu2+ металл катиондарын анықтау үшін жалын түсінің боялу реакциясын жүргізу 9.4.1.6 - хлорид-, бромид-, йодид-, сульфат, карбонат-, фосфат-, нитрат-, силикат- иондарына сапалық реакцияларды тәжірибе жүзінде жүргізу және ион алмасу реакцияларын бақылап, нәтижесін сипаттау
	8-сынып	9-сынып
4.2 Жер химиясы	8.4.2.1 - сутекті алу және оның қасиеттері мен қолдануын зерттеу; 8.4.2.2 - ауа құрамындағы және жер қыртысындағы оттектің пайыздық мөлшерін білу; 8.4.2.3 - оттекті алу және оның қасиеттері мен қолданылуын зерттеу 8.4.2.4 - оттектің аллотропиялық түр өзгерістерінің құрамы мен қасиеттерін салыстыру 8.4.2.5 - Жер бетіндегі озон қабатының маңызын түсіндіру; 8.4.2.6 - судың ластану қауіптілігін және салдарын анықтау, суды тазарту әдістерін түсіндіру 8.4.2.7- судың "кермектігін" анықтау және оны жою тәсілдерін түсіндіру 8.4.2.8 - табиғаттағы және тірі ағзалар қызметі мен адамның тіршілігіндегі жүретін химиялық реакцияларды сипаттау	9.4.2.1 - қышқылдық жаңбырлардың пайда болу себебі мен экологияға тигізетін әсерін түсіндіру 9.4.2.2 - фосфор қосылыстарының Қазақстандағы кен орындарын атау; 9.4.2.3 - минералды тыңайтқыштардың жіктелуін және олардың құрамына кіретін қоректік элементтерді білу 9.4.2.4 - азот және фосфор тыңайтқыш-тарының қоршаған ортаға әсерін оқып білу 9.4.2.4 - Қазақстандағы металдардың кен орындарын атау және оларды өндіру процестерін, қоршаған ортаға әсерін түсіндіру
	8-сынып	9-сынып
4.3 Көміртек және оның қосылыс-тары	8.4.3.1 – көміртектің сиптаттамасын, табиғатта көміртек және оның қосылыстарының таралуын түсіндіру 8.4.3.2 - көміртектің аллотропиялық түр өзгерістерінің құрылысын және қасиеттерін салыстыру 8.4.3.3 - көміртектің физикалық және химиялық қасиеттерін зерттеу 8.4.3.4 - көмір-қышқыл газын алу, оны анықтау және қасиеттерін зертте	9.4.3.1 - органикалық қосылыстардың көптүрлілігінің себептерін түсіндіру; 9.4.3.4 - гомолог ұғымын және гомологтық айырмашылықты білу 9.4.3.2 - көмірсутектердің және олардың туындылары: спирттер,альдегидтер, карбон қышқылдары, аминқышқылдарының жіктелуін білу; 9.4.3.3 - функционалдық топ түсінігін берілген класс қосылысының химиялық қасиеттерін анықтайтын топ ретінде түсіндіру 9.4.3.4 - гомолог ұғымын және гомологтық айырмашылықты білу 9.4.3.5 - органикалық қосылыстардың негізгі кластары: алкандар, алкендер, алкиндер, арендер, спирттер, альдегидтер карбон қышқылдары, аминқышқылдары үшін IUPAC номенклатурасын қолдану 9.4.3.6 - изомерия құбылысын білу және көмірсутектер құрылымдық изомерлерінің формулаларын құрастыру 9.4.3.7 - алкандардың химиялық қасиеттерін сипаттау және оны реакция теңдеулерімен дәлелдеу 9.4.3.8 - қанықпағандық ұғымын сипаттау; 9.4.3.9 - этен мысалында алкендердің химиялық қасиеттерін оқып үйрену, химиялық реакция теңдеулерімен дәлелдеу 9.4.3.10 - пластиктің ыдырау мерзімінің ұзақтық мәселесін түсіну және оқып білу, қоршаған ортада пластик материалдардың көбеюінің зардабын білу 9.4.3.11 - этин мысалында алкиндердің химиялық қасиеттерін оқып үйрену, химиялық реакция теңдеулерімен дәлелдеу 9.4.3.12 - бензолдың алынуы, қасиеттері және қолданылуын сипаттау 9.4.3.13 - құрамында көміртек бар қосылыстардың отын ретінде пайдалану мүмкін екендігін білу және альтернативті отын түрлерін зерттеу, олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін атау 9.4.3.14 - Қазақсатандағы көмірдің, мұнайдың, табиғи газдың кен орындарын атау және оларды өндірудің қоршаған ортаға әсерін түсіндіру 9.4.3.15 - мұнай фракцияларын және шикі мұнайды айдау өнімдерінің қолдану аймақтарын атау 9.4.3.16 - оттекті органикалық заттардың жіктелуін білу 9.4.3.17 - спирттердің жіктелуін метанол мен этанолдың, қолданылуын, этанолдың алынуын білу және қасиеттерін түсіндіру 9.4.3.18 - метанол мен этанолдың адам ағзасына физиологиялық әсерін түсіндіру 9.4.3.19 - карбон қышқылдарының құрамын білу және сірке қышқылының химиялық қасиеттері мен қолданылуын сипаттау 9.4.3.20 - күрделі эфирлер мен майлардың ерекшеліктері мен майлардың қызметін түсіндіру 9.4.3.21 - сабынның алынуы мен оның қолданылуын білу 9.4.3.22 - синтетикалық жуғыш заттардың қоршаған ортаға әсерін түсіндіру 9.4.3.23 - көмірсулардың жіктелуін, биологиялық маңызы мен қызметін түсіндіру 9.4.3.24 - нәруыз денатурациясының реакциясын зерттеу 9.4.3.25 - нәруыздың биологиялық маңызы мен қызметін түсіндіру

5) Химия және өмір

Білім алушылар білуі тиіс:
	8-сынып	9-сынып
5.1 Биохимия		9.5.1.1 - адам ағзасының құрамына кіретін элементтерді атау және олардың маңызын түсіндіру (О, С, Н, N, Ca, P, K, S, Cl, Mg, Fe) 9.5.1.2 - Қазақстан тұрғындарының типтік тамақтану рационын зерттеу және теңгерімді тамақтану рационын құрастыру; 9.5.1.3 - қоршаған ортаның ауыр металдармен ластану көздерін атау және олардың ағзаларға әсерін түсіндіру

16. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 8-9-сыныптарына арналған "Химия" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

Негізгі орта білім беру
деңгейінің 7-9-сыныптарына
арналған "Химия" пәнінен
оқу жүктемесі төмендетілген
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Химия" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

1) 8-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Тақырып \ Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі мазмұны	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
8.1 Атомдағы электрондардың қозғалысы	Атомда электрондардың таралуы	8.1.3.1 - атомда электрондар ядродан арақашықтығы артқан сайын біртіндеп энергетикалық деңгейлер бойынша таралатынын түсіну
8.1 Атомдағы электрондардың қозғалысы	Энергетикалық деңгейлер. № 1 зертханалық тәжірибе "Атомдар модельдерін жасау"	8.1.3.2 - әрбір электрон қабатында электрон саны нақты максимал мәннен аспайтынын түсіну 8.1.3.3 - s және р орбиталдарының пішінін білу 8.1.3.4 - алғашқы 20 химиялық элементтің электрондық конфигурациясын және электронды-графикалық формуларын жаза білу
8.1 Заттардың формулалары және химиялық реакция теңдеулері	Химиялық формулалар бойынша есептеулер	8.2.3.1 - заттар құрамындағы элементтердің массалық үлесін табу, элементтердің массалық үлесі бойынша заттардың формуласын шығару
	Химиялық реакция теңдеулерін құру. Зат масссасының сақталу заңы. № 1 көрсетілім "Зат массасының сақталу заңын дәлелдейтін тәжірибе". № 2 зертханалық тәжірибе "Әрекеттесуші заттардың қатынасы"	8.2.3.2 - әрекеттесетін заттар қатынасын эксперименттік жолмен анықтап, заттар массасының сақталу заңын білу 8.2.3.3 - реакцияға қатысатын және түзілетін заттардың формуласын жаза отырып, химиялық реакциялар теңдеулерін құру 8.2.3.4 - заттар массасының сақталу заңын білу
	Химиялық реакция типтері Табиғаттағы және тірі ағзалар мен адам тіршілігіндегі химиялық реакциялар	8.2.2.1 -бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктеу 8.2.2.2-табиғаттағы және тірі ағзалар мен адам тіршілігіндегі химиялық реакцияларды сипаттау
8.1 Металдар белсенділігін салыстыру	Металдардың оттекпен және сумен әрекеттесуі.	8.2.4.1 - кейбір металдар басқаларға қараған-да тотығуға тезірек ұшырайтындығын білу 8.2.4.2 - металдар коррозиясын туындатуға әсер ететін жағдайларды зерттеу
	Металдардың қышқыл ерітінділерімен әрекеттесуі. № 3 зертханалық тәжірибе "Металдардың қышқылдар ерітінділерімен әрекеттесуі"	8.2.4.3 -қышқыл ерітінділерімен әртүрлі металдардың реакцияларын зерттеу 8.2.4.4 -металдардың қышқылдармен әрекеттесуінің реакция теңдеулерін құрастыру
	Металдардың тұз ерітінді-лерімен реакциялары. № 2 көрсетілім "Тұз ерітінділерінен металдарды ығыстыру"	8.2.4.5- металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасау және жүргізу
	Металдардың белсенділік қатары. № 1 практикалық жұмыс "Металдардың белсенділігін салыстыру"	8.2.4.6 - эксперимент нәтижесі бойынша металдардың белсенділік қатарын құру және оны анықтама мәліметтерімен сәйкестендіру
2-тоқсан
8.2 Зат мөлшері	Зат мөлшері. Моль. Авогадро саны. Заттардың молярлық массасы Масса, молярлық масса және зат мөлшері арасындағы байланыс	8.1.1.1 - зат мөлшерінің өлшем бірлігі ретінде – мольді білу және Авогадро санын білу 8.1.1.2 - формула бойынша заттың массасын, зат мөлшерін, құрылымдық бөлшектер санын есептей алу
8.2 Стехиометриялық есептеулер	Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару	8.2.3.4 - химиялық реакция теңдеулері бойынша заттың массасын, зат мөлшерін есептеу
8.2 Стехиометриялық есептеулер	Авагадро заңы.Молярлық көлем Газдардың салыстырмалы тығыздығы. Көлемдік қатынас заңы	8.2.3.6 - Авогадро заңын білу газдардың қатысуымен жүретін реакциялар бойынша есептер шығаруда газдардың көлемдік қатынас заңын қолдану
8.2 Химиялық реакциядағы энергиямен танысу	Отынның жануы және энергияның бөлінуі	8.3.1.1 - заттың жану реакциясының өнімі көбінесе оксид екенін және құрамында көміртегі бар отын оттекте жанғанда, көмірқышқыл газы, иіс газы немесе көміртек түзілетінін түсіну 8.3.1.2 - парниктік эффекттің себептерін түсіндіру және шешу жолдарын ұсыну
8.2 Химиялық реакциядағы энергиямен танысу	Экзотермиялық және эндотермиялық реакциялар.	8.3.1.3 - экзотермиялық реакциялар жылу бөле жүретінін, ал эндотермиялық реакциялар жылу сіңіре жүретінін білу 8.3.1.4 - әртүрлі жанғыш заттардың қоршаған ортаға әсер ету салдарын түсіну
8.2 Сутек. Оттек және озон	Сутек, алынуы, қасиеттері және қолданылуы. № 2 практикалық жұмыс "Сутекті алу және оның қасиеттерін тану"	8.4.2.1 - сутекті алу және оның қасиеттері мен қолданылуын зерттеу
8.2 Сутек. Оттек және озон	Оттек, алынуы, қасиеттері, қолданылуы. № 3 көрсетілім "Сутек пероксидінің ыдырауы". № 3 практикалық жұмыс "Оттекті алу және оның қасиеттерін тану" Оттек және озон	8.4.2.2 - ауа құрамындағы және жер қырты-сындағы оттектің пайыздық мөлшерін білу 8.4.2.3 - оттекті алу және оның қасиеттері мен қолданылуын зерттеу 8.4.2.4 - оттектің аллотропиялық түр өзгеріс-терінің құрамы мен қасиеттерін салыстыру 8.4.2.5 - Жер бетіндегі озон қабатының маңызын түсіндіру
3-тоқсан
8.3 Химиялық элементтер-дің периодтық жүйесі	Химиялық элементтердің периодтық жүйесінің құрылымы Химиялық элемент атомдарының қасиеттері мен кейбір сипаттамаларының периодты түрде өзгеруі	8.2.1.1 - топ, период, атом нөмірінің физикалық мәнін түсіндіру, бір топтағы элементтердің сыртқы электрондық деңгейінде электрондар санының бірдей болатындығын түсіну 8.2.1.2 - топтар мен периодтарда элементтер қасиеттерінің заңдылықпен өзгеретінін түсіндіру
	Периодтық жүйедегі орны бойынша элементтің сипаттамасы Химиялық элементтердің табиғи ұяластары және олардың қасиеттері	8.2.1.3 - периодтық жүйедегі орны бойынша химиялық элементті сипаттау 8.2.1.4 - химиялық қасиеттері ұқсас элемент-тердің бір топқа жататындығын дәлелдеу;
	Металдар және бейметалдар	8.2.1.5 - химиялық элементтің периодтық кестеде орналасуына сай қасиеттерін болжау
8.3 Химиялық байланыс түрлері	Электртерістілік. Ковалентті байланыс Иондық байланыс	8.1.4.1 - электртерістілік ұғымы негізінде атомдар арасындағы ковалентті және иондық байланыстың түзілуін түсіндіру
8.3 Химиялық байланыс түрлері	Кристалдық тор түрлері, байланыс типтері және заттардың қасиеттері арасындағы өзара байланыс	8.1.4.2 - заттар қасиеттерінің кристалдық тор типтеріне тәуелділігін түсіндіру
8.3 Ерітінділер және ерігіштік	Заттардың суда еруі. № 4 зертханалық тәжірибе "Заттардың ерігіштігін зерттеу" Заттардың ерігіштігі.	8.3.4.1 - – заттардың ерігіштігі, заттың 100 г судағы ерігіштігін есептеу, алынған нәтижелерді анықтамалық мәндермен салыстыру
8.3 Ерітінділер және ерігіштік	Еріген заттың массалық үлесі Ерітіндідегі заттардың молярлық концентрациясы.	8.3.4.2 - еріген заттың массалық үлесі мен ерітіндінің белгілі массасы бойынша еріген заттың массасын, ерітіндідегі заттың молярлық концентрациясын есептеу
4-тоқсан
8.4 Бейоргани-калық қосылыстар-дың негізгі кластары. Генетикалық байланыс	Оксидтер. № 5 зертханалық тәжірибе "Оксидтердің қасиеттерін зерттеу"	8.3.4.7 - оксидтердің жіктелуін және қасиет-терін білу, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
	Қышқылдар. № 6 зертханалық тәжірибе "Қышқылдардың қасиеттерін зерттеу"	8.3.4.8 - қышқылдардың жіктелуін, қасиет-терін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
	Негіздер. № 7 зертханалық тәжірибе "Негіздердің қасиеттерін зерттеу"	8.3.4.9 - негіздердің жіктелуі мен қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
	Тұздар. № 8 зертханалық тәжірибе "Тұздардың қасиеттері және алынуы"	8.3.4.10 - тұздарды алудың әртүрлі әдістерін білу, сәйкес реакция теңдеулерін құрастыру 8.3.4.11 - тұздардың қасиеттерін, жіктелуін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
	Бейорганикалық қосылыстар арасындағы генетикалық байланыс	8.3.4.12-бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары арасындағы генетикалық байланысты зерттеу
8.4 Көміртек және оның қосылыстары	Көміртектің жалпы сипаттамасы Көміртектің аллотропиялық түр өзгерістері	8.4.3.1 – көміртектің сиптаттамасын, табиғатта көміртек және оның қосылыстарының таралуын түсіндіру 8.4.3.2 - көміртектің аллотропиялық түр өзгерістерінің құрылысын және қасиеттерін салыстыру
8.4 Көміртек және оның қосылыстары	Көміртектің қасиеттері. Көміртектің оксидтері. № 4 практикалық жұмыс "Көмірқышқыл газын алу және оның қасиеттерін зерттеу"	8.4.3.3 -көміртектің физикалық және химиялық қасиеттерін зерттеу 8.4.3.4 - көмірқышқыл газын ала алу, оны анықтау және қасиеттерін зерттеу;
8.4 Су	Табиғаттағы су Судың ластану себептері. Судың кермектігі. № 9 зертханалық тәжірибе "Судың кермектігін анықтау"	8.4.2.6 - судың ластануының қауіптілігі мен себебін анықтау, суды тазарту әдістерін түсіндіру 8.4.2.7 - судың "кермектігін" анықтау және оны жою тәсілдерін түсіндіру 8.4.2.8 - суды сусыз мыс (ІІ) сульфатын қолданып анықтау тәсілін білу

2) 9-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Тақырыптар/ Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі мазмұны	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
9.1 Электролит-тік диссоциация	Электролиттер мен бейэлектролиттер.	9.4.1.1 - электролиттер мен бейэлектролиттердің анықтамасын білу және мысалдар келтіру 9.4.1.2 - заттардың ерітінділері немесе балқымаларының электрөткізгіштігі химиялық байланыс түріне тәуелді екендігін түсіндіру
	Электролиттік диссоциациялану теориясы	9.4.1.3 - электролиттік диссоциация теориясының негізгі қағидаларын білу
	Қышқыл, негіз, тұздардың электролиттік диссоциациясы.	9.4.1.3 - ерітіндінің қышқылдығы мен сілтілігін ажырату
	Диссоциациялану дәрежесі. Күшті және әлсіз электролиттер	9.4.1.4 -күшті және әлсіз электролиттерге мысал келтіру және оларды ажырату, диссоциациялану дәрежесін анықтай білу 9.2.2.1 - реакция теңдеулерін молекулалық және иондық түрде құрастыру
	Электролиттік диссоциациялану теориясы тұрғысынан қышқыл, негіз, тұздардың химиялық қасиеттері	9.3.4.1 - қышқылдар, еритін және ерімейтін негіздер, орта тұздардың химиялық қасиеттерін көрсететін реакция теңдеулерін молекулалық және иондық түрде құрастыру
	Тұздар гидролизі. № 1 зертханалық тәжірибе "Тұздар гидролизі"	9.3.4.2 - орта тұз ерітіндісінің ортасын тәжірибе жүзінде анықтау 9.3.4.3- орта тұз гидролизінің теңдеуін молекулалық және иондық түрде құрастыру
9.1 Бейорганика-лық қосылыстар-дың сапалық талдауы	Катиондарға сапалық реакциялар. № 2 зертханалық тәжірибе "Ca2+, Ba2+, Cu2+ катиондарын жалын түсінің боялуы бойынша анықтау".	9.4.1.5 - Ca2+, Ba2+, Cu2+ металл катиондарын анықтау үшін жалын түсінің боялу реакциясын жүргізу және сипаттау
	Аниондардың сапалық реакциялары. № 3 зертханалық тәжірибе "Сулы ерітіндідегі Сl–, Br–, I–, PO43–,аниондарын анықтау"	9.4.1.6 - хлорид-, бромид-, йодид-, сульфат, карбонат-, фосфат-, нитрат-, силикат- иондарына сапалық реакцияларды тәжірибе жүзінде жүргізу және ион алмасу реакцияларын бақылап нәтижесін сипаттау
	Есептер шығару "Әрекеттесуші заттардың біреуі артық мөлшерде берілген реакция теңдеулері бойынша есептеулер"	9.2.3.1 - әрекеттесуші заттардың біреуі артық берілген реакция теңдеулері бойынша есептеулер жүргізу
9.1 Химиялық реакция жылдамдығы	Химиялық реакциялар-дың жылдамдығы. Химиялық реакциялар жылдамдығына әсер ететін факторлар. № 4 зертханалық тәжіри-бе "Реакция жылдамды-ғына температура, концентрация мен бөлшектер өлшемінің әсері"	9.3.2.1 - реакция жылдамдығы және оған әсер ететін факторларды анықтау және оны бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан түсіндіру
9.1 Химиялық реакция жылдамдығы	Катализаторлар. Ингибиторлар. № 1 практикалық жұмыс "Реакция жылдамдығына катализатордың әсері"	9.3.2.2 - катализатордың реагенттен айырмашы-лығын және реакция жылдамдығына әсерін түсіндіру 9.3.2.3 - реакция жылдамдығына ингибитордың әсерін түсіндіру
9.1 Қайтымды реакциялар	Қайтымды және қайтым-сыз химиялық реакция-лар. Химиялық тепе-теңдік. № 1 көрсетілім "Қайтымды химиялық реакциялар".	9.3.3.1 - қайтымды және қайтымсыз реакция-ларды білу 9.3.3.2 - тепе-теңдікті динамикалық үдеріс ретінде сипаттау және Ле-Шателье-Браун принципі бойынша химиялық тепе-теңдіктің ығысуын болжау;
2-тоқсан
9.2 Тотығу-тотықсыздану реакциялары	Тотығу дәрежесі. Тотығу және тотықсыздану Тотығу-тотықсыздану реакциялары	9.2.2.2 - тотығу дәрежесі ұғымының мәнін түсіндіру және оны заттың формуласы бойынша анықтау 9.2.2.3 - Тотығу-тотықсыздану реакцияларына мысалдар жазу
9.2 Тотығу-тотықсыздану реакциялары	Электрондық баланс әдісі	9.2.2.4 - электрондық баланс әдісімен тотығу-тотықсыздану реакцияларының коэффициенттерін қою
9.2 Металдар мен құймалар	Металдардың жалпы сипаттамасы.	9.1.4.1 - металдық байланыс пен металдық кристалдық тор жайындағы білімдерін қолданып металдардың қасиетін түсіндіре алу
	Металдар құймалары. № 2 көрсетілім "Металдар және құймалар"	9.1.4.2 - құйма ұғымын және оның артықшылықтарын білу 9.1.4.3 - шойын мен болаттың құрамы мен қасиеттерін салыстыру; 9.4.2.4 - Қазақстандағы металдардың кен орындарын атау және оларды өндіру үдерістерін, қоршаған ортаға әсерін түсіндіру
	Есептер шығару "Реакция теңдеуі бойынша қоспаның белгілі бір массалық үлесін құрайтын, басқа заттың массасы белгілі жағдайда зат массасын есептеу"	9.2.3.2 - қоспаның белгілі бір массалық үлесін құрайтын, басқа заттың массасы белгілі жағдайда реакция теңдеуі бойынша зат массасын есептеу
9.2 1 (I), 2 (II) және 13 (III) топ элементтері және олардың қосылыстары	1 (I)-топ элементтері және олардың қосылыстары. № 3 көрсетілім "Натрийдің дің сумен әрекеттесуі"	9.2.1.1 - атом құрылысы негізінде сілтілік металдардың жалпы қасиеттерін түсіндіру 9.2.1.2 - сілтілік металдардың оксидтері мен гидроксидтерінің негіздік қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
	2 (ІІ)-топ металдары және олардың қосылыс-тары. № 5 зертханалық тәжірибе "Кальцийдің сумен және қышқыл ерітіндісімен әрекеттесуі"	9.2.1.3 - 1 (І)- ші және 2 (ІІ) топ металдарының жалпы қасиеттерін салыстыру және реакция теңдеулерін құрастыру 9.2.1.4 - кальций оксиді мен гидроксидінің негіздік қасиеттерін түсіндіру және қолданылуын сипаттау
	13 (ІІІ)-топ металдары. Алюминий және оның қосылыстары. № 4 көрсетілім "Алюминий мен оның құймалары".	9.2.1.5 - атом құрылысы негізінде алюминийдің қасиеттерін түсіндіру, оның маңызды қосылыстары мен құймаларынның қолдану аймағын атау
3-тоқсан
9.3 17 (VII), 16 (VI), 15 (VI), 14 (IV) - топ элементтері және олардың қосылыстары	Галогендер	9.1.4.5 галоген молекулаларының электрондық формулаларын құрастыру 9.2.1.6 - топта галогендер қасиеттерінің өзгеру заңдылықтарын болжау
	Хлор	9.2.1.7 - хлордың химиялық қасиеттерін сипаттау: металдармен, сутекпен және галогенидтермен әрекеттесуі
	Хлорсутек қышқылы.	9.2.1.8 - хлорсутек қышқылы ерітіндісінің химиялық қасиеттерін зерттеу және қолдану аясын білу
	16 (VI)-топ элементтері. Күкірт.	9.2.1.9 - 16 (VI)-топ элементтерінің жалпы қасиетін сипаттау
	Күкірттің қосылыстары	9.2.1.10 - күкірттің (IV) және (VI) оксидтерінің физикалық және химиялық қасиеттерін салыс-тыру және күкірт диоксидінің физиологиялық әсерін түсіндіру 9.4.2.1 - қышқылдық жаңбырдың пайда болу себебі мен экологияға тигізетін әсерін түсіндіру
	Күкірт қышқылы және оның тұздары. № 3 практикалық жұмыс "Сұйылтылған күкірт қышқылы ерітіндісі және оның тұздарының химиялық қасиеттерін зерттеу"	9.2.1.11 - күкірт қышқылы ерітіндісі мен оның тұздарының физикалық және химиялық қасиеттерін зерттеу
	Азот. № 6 зертханалық тәжірибе "Азот молекуласының моделі"	9.2.1.12 - азоттың қасиеттерін және табиғаттағы азот айналымын түсіндіру
	Аммиак. №7 зертхана-лық тәжірибе "Аммиак молекуласының моделі"	9.1.4.6 - аммиактың молекулалық, электрондық және құрылымдық формуласын түсіндіру
	Аммиактың қасиеттері, алынуы мен қолданы-луы. №4 практикалық жұмыс "Аммиактың алынуы және оның қасиеттері"	9.2.1.13 - аммиакты ты алуды қасиеттерін мен қолданылуын түсіндіру
	Азот қышқылы.	9.1.4.7 - азот қышқылының молекулалық, формулаларын білу және атомдар арасындағы химиялық байланыстардың түзілуін түсіндіру 9.2.1.14 - азоттан азот қышқылын алудың реакция теңдеуін құрастыру
	Азот қышқылы мен нитраттардың өзіне тән қасиеттері	9.2.1.15 - сұйылтылған және концентрлі азот қышқылының металмен әрекеттесуінің ерекшелігін сипаттау және реакция теңдеулерін құрастыру 9.2.1.16 - нитраттың қасиеттерін сипаттау
	Фосфор және оның қосылыстары	9.2.1.17 - фосфордың аллотропиялық түр өзгерістерін салыстыру 9.4.2.2 - фосфор қосылыстарының Қазақстандағы кен орындарын атау
	Минералды тыңайтқыштар. № 4 көрсетілім "Минералды тыңайтқыштар"	9.4.2.3 - минералды тыңайтқыштардың жікте-луін және олардың құрамына кіретін қоректік элементтерді атау 9.4.2.4 - азот және фосфор тыңайтқыштарының қоршаған ортаға әсерін зерделеу
	Кремний және оның қосылыстары. № 5 көрсетілім "Алмаз, кремний, кремний диоксиді мен кремний карбидінің кристалдық торының модельдері"	9.2.1.18 - кремнийдің қолданылу аймағын және оның жартылай өткізгіш ретінде қолданылуын түсіндіру 9.1.4.8 - кремний, оның диоксиді мен карбидін-дегі химиялық байланыс түрін және кристалдық тор түрін сипаттау
9.3 Адам ағзасындағы химиялық элементтер	Адам ағзасының химиялық құрамы. Макроэлементтер, микроэлементтер және олардың маңызы	9.5.1.1 - адам ағзасының құрамына кіретін элементтерді атау және олардың маңызын түсіндіру (О, С, Н, N, Ca, P, K, S, Cl, Mg, Fe) 9.5.1.2 - Қазақстанның тұрғындарының типтік тамақтану рационын зерттеу және теңгерімді тамақтану рационын құрастыру
9.3 Адам ағзасындағы химиялық элементтер	Ауыр металдармен қоршаған ортаның ластануы	9.5.1.3 - қоршаған ортаның ауыр металдармен ластану көздерін атау және олардың ағзаларға әсерін түсіндіру
4-тоқсан
9.4 Органикалық химияға кіріспе	Органикалық заттардың ерекшеліктері	9.4.3.1 - органикалық қосылыстардың көптүрлілігінің себебін түсіндіру
	Органикалық қосылыс-тардың жіктелуі. № 6 көрсетілім "Алкандардың алғашқы бес өкілдерінің және сызықты құрылымды спирттердің модельдері"	9.4.3.2 - көмірсутектердің және олардың туындылары: спирттер, альдегидтер, карбон қышқылдары, көмірсулар, аминқышқылдарының жіктелуін білу 9.4.3.3 - функционалдық топ түсінігін, берілген класс қосылысының химиялық қасиеттерін анықтайтын топ ретінде түсіндіру
	Органикалық қосылыс-тардың гомологтық қатарлары. Органикалық қосылыстардың номенклатурасы	9.4.3.4 - гомолог ұғымын және гомологтық айырмашылықты білу 9.4.3.5 - органикалық қосылыстардың негізгі кластары: алкандар, алкендер, алкиндер, арендер, спирттер,альдегидтер, карбон қышқылдары, аминқышқылдары үшін IUPAC номенклатурасын қолдану
	Органикалық қосылыс-тардың изомериясы. № 7 көрсетілім "Пентан изомерлерінің модельдері"	9.4.3.6 - изомерия құбылысын білу және көмірсутектер құрылымдық изомерлерінің формулаларын құрастыру
	Есеп шығару "Элемент-тердің массалық үлестері мен салыстырмалы тығыздық бойынша газтектес заттардың молекулалық формуласын табу"	9.2.3.4 - газтектес заттардың молекулалық формуласын салыстырмалы тығыздық пен элементтердің массалық үлестері арқылы анықтау
9.4 Көмірсутек-тер. Отын	Алкандар	9.4.3.7 - алкандардың химиялық қасиеттерін сипаттау және оны реакция теңдеулерімен дәлелдеу
	Алкендер. № 8 көрсетілім "Этиленнің жануы, бром суы мен калий перманганаты ерітінділерін түссіздендіруі"	9.4.3.8 - қанықпағандық ұғымын сипаттау; 9.4.3.9- этен мысалында алкендердің химиялық қасиеттерін оқып үйрену, химиялық реакция теңдеулерімен дәлелдеу 9.4.3.10 - пластиктің ыдырау мерзімінің ұзақтық мәселесін түсіну және оқып білу, қоршаған ортада пластик материалдардың көбеюінің зардабын білу
	Алкиндер	9.4.3.11 - этин мысалында алкиндердің химия-лық қасиеттерін оқып үйрену, химиялық реакция теңдеулерімен дәлелдеу
	Ароматты көмірсутектер. Бензол	9.4.3.12 - бензолдың алынуы, қасиеттері және қолданылуын сипаттау
	Көмірсутекті отындар. № 9 көрсетілім "Отын түрлері"	9.4.3.13 - құрамында көміртек бар қосылыстар-дың отын ретінде пайдалану мүмкін екендігін білу және альтернативті отын түрлерін зерттеу, олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін атау 9.4.3.14 - Қазақсатандағы көмірдің, мұнайдың, табиғи газдың кен орындарын атау және оларды өндірудің қоршаған ортаға әсерін түсіндіру
	Мұнай. № 10 көрсетілім "Мұнай және мұнай өнімдері"	9.4.3.15 - мұнай фракцияларын және шикі мұнайды айдау өнімдерінің қолдану аймақтарын атау
9.4 Оттекті және азотты органикалық қосылыстар	Оттекті органикалық заттар. Спирттер	9.4.3.16 - оттекті органикалық заттардың жіктелуін білу 9.4.3.17 - спирттердің жіктелуін, метанол мен этанолдың қолданылуын, этанолдың алынуын білу және қасиеттерін түсіндіру 9.4.3.18 - метанол мен этанолдың адам ағзасына физиологиялық әсерін түсіндіру
	Карбон қышқылдары. №8 зертханалық тәжі-рибе "Сірке қышқылы-ның қасиеттерін зерттеу"	9.4.3.19 - карбон қышқылдарының құрамын білу және сірке қышқылының химиялық қасиеттері мен қолданылуын сипаттау
	Күрделі эфирлер мен майлар	9.4.3.20 - күрделі эфирлер мен майлардың ерек-шеліктері мен майлардың қызметін түсіндіру
	Сабын мен синтетикалық жуғыш заттар	9.4.3.21 - сабынның алынуы мен оның қолданылуын білу 9.4.3.22 - синтетикалық жуғыш заттардың қоршаған ортаға әсерін түсіндіру
	Көмірсулар	9.4.3.23 - көмірсулардың жіктелуін, биологиялық маңызы мен қызметін түсіндіру
	Амин қышқылдары. Нәруыздар. №9 зертханалық тәжірибе "Нәруыздардың денатурациясы"	9.4.3.24 - нәруыз денатурациясының реакциясын зерттеу 9.4.3.25 - нәруыздың биологиялық маңызы мен қызметін түсіндіру

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 622-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Биология" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. "Биология" пәнінің мақсаты – оқушыларға органикалық дүниенің көптүрлілігі, ондағы болып жатқан құбылыстар мен үдерістердің заңдары мен заңдылықтары, сонымен қатар адам оның ажырамас бөлігі туралы білім мен түсінік жүйелерін беру.

3. Оқу пәнінің міндеттері:

1) жер бетіндегі барлық тірі ағзалардың құндылығын түсіну үшін өмірдің құрылымды-функционалды және генетикалық негіздері туралы, тірі табиғаттың негізгі патшылықтары ағзаларының көбеюі мен дамуы, экожүйе, биоалуантүрлілік, эволюция туралы білім жүйесін қалыптастыру;

2) экологиялық этика нормалары мен ережелерін, табиғатқа жауапкершілікпен қарауын қалыптастыру;

3) генетикалық сауаттылықты қалыптастыру - салауатты өмір салты негіздері, психикалық, тән және моральдық денсаулық сақтау;

4) оқушылардың тұлғалық қасиеттерін дамыту, биологиялық білімдерін практикада қолдануға ұмтылу, медицина, ауыл шаруашылығы, биотехнология, экологиялық менеджмент және қоршаған ортаны қорғау саласындағы практикалық іс-шараларға қатысу.

2-тарау. "Биология" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Биология" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

7-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;

8-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағат;

9-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағат.

5. "Биология" оқу пәнінің оқу бағдарламасының мазмұны оқытудың бөлімдері арқылы ұйымдастырылған.

6. Бөлімдер сыныптар бойынша күтілетін нәтиже түрінде берілген оқу мақсаттарын қамтитын бөлімшелерден тұрады.

7. Оқу пәнінің мазмұны 4 бөлімді қамтиды:

1) тірі ағзалардың көптүрлілігі, құрылымы мен қызметтері;

2) көбею, тұқым қуалаушылық, өзгергіштік. Эволюциялық даму;

3) ағза мен қоршаған орта;

4) қолданбалы кіріктірілген ғылымдар.

8. "Тірі ағзалардың көптүрлілігі, құрылымы мен қызметтері" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) тірі ағзалардың көптүрлілігі;

2) қоректену;

3) заттардың тасымалдануы;

4) тыныс алу;

5) бөліп шығару;

6) қозғалыс;

7) координация және реттелу.

9. "Көбею, тұқым қуалаушылық, өзгергіштік. Эволюциялық даму" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) көбею;

2) жасушалық айналым;

3) өсу және даму;

4) тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары;

5) эволюциялық даму мен селекция негіздері.

10. "Ағза мен қоршаған орта" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) биосфера, экожүйе, популяция;

2) адам қызметінің қоршаған ортаға әсері.

11. "Қолданбалы кіріктірілген ғылымдар" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) молекулалық биология мен биохимия;

2) жасушалық биология;

3) микробиология және биотехнология;

4) биофизика.

12. 7-сыныпқа арналған биология пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) "Экожүйелер". Ортаның экологиялық факторлары: абиотикалық (температура, жарық, рН, ылғалдылық) биотикалық (микроағзалар, жануарлар,өсімдіктер). №1 Зертханалық жұмыс: "Жергілікті жердің экожүйелерін зерттеу (мектеп ауласы мысалында)". Қоректік тізбектер және қоректік торлар. Модельдеу "Қоректік тізбек пен торды құру". Экологиялық сукцессиялар: Бірінші және екінші реттік сукцессиялар. Экожүйелердің алмасуы. Адам экожүйенің бір бөлігі. Антропогендік фактор. Адам әрекеттерінің экожүйеге жағымсыз әсері Қазақстанда ерекше қорғалатын аймақтар. Жергілікті жердің ерекше қорғалатын аймақтары. Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы. Жергілікті өңірдің ҚР Қызыл кітабына енгізілген жануарлары мен өсімдіктері;

2) "Тірі ағзаларды жүйелеу". Тірі ағзалардың бес патшалығына жалпы сипаттама: прокариоттар, протисталар, саңырауқұлақтар, өсімдіктер, жануарлар. Өсімдіктер мен жануарлардың негізгі жүйелік топтары: Патшалықтар. Типтер. Бөлімдер. Кластар. Өсімдіктер мен жануарларды жүйелеудің маңызы. Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың сыртқы құрылысындағы ерекшеліктер. Дихотомиялық әдіс. Дихотомиялық кілттерді қолдану;

3) "Жасушалық биология". Жасуша, ұлпа, мүше, мүшелер жүйесі түсініктері. Өсімдіктер және жануарлар жасушаларын салыстыру. Жарық микроскобынан көрінетін жасуша құрылымдары: пластидтер, вакуоль, ядро, цитоплазма, жасушалық мембрана, жасушалық қабырға;

4) "Су және органикалық заттар". Судың қасиеттері: беттік керілу, судың қозғалысы, еріткіштігі, қайнау және балқу температурасы, жылу сыйымдылығы. Судың биологиялық маңызы және оның еріткіш ретіндегі, температураны сақтау мен реттеудегі рөлі. №2 зертханалық жұмыс "Судың тірі ағзалар үшін маңызы мен қасиеттерін зерттеу". Микро- (мырыш, темір, селен, фтор) және макроэлементтердің (магний, кальций, калий, фосфор) тірі ағзалардың тіршілік әрекеті үшін маңызы. Азық-түліктердегі органикалық заттар: нәруыздар, майлар, көмірсулар. №3 Зертханалық жұмыс: "Азық-түліктерде көмірсулар, нәруыздар және майлардың бар болуын зерттеу".

5) "Заттардың тасымалдануы". Заттар тасымалдануының тірі ағзалардың тіршілік әрекеті үшін маңызы. Заттардың тасымалдануына қатысатын тірі ағзалардың мүшелері мен мүшелер жүйесі. Сабақ және тамыр. Сабақтың ішкі құрылысы: қабық, камбий, сүрек, өзек. Тамыр аймақтары: бөліну, өсу, сору және өткізу аймақтары. Тамырдың ішкі құрылысы: флоэма, ксилема, камбий. №4 зертханалық жұмыс : "Сабақтың ішкі құрылысын зерттеу". №5 зертханалық жұмыс: "Тамыр аймақтарын зерттеу". Жануарлардағы қанайналым мүшелері: буылтық құрттар, ұлулар, буынаяқтылар және омыртқалылар;

6) "Тірі ағзалардың қоректенуі". Жапырақтың құрылысы мен қызметі. Жапырақтың ішкі құрылысы. Лептесік. Жапырақ фотосинтездеуші негізгі арнайы мүше. Судың булануы мен газдардың алмасуы. Фотосинтезге қажетті жағдайлар. №6 зертханалық жұмыс: "Фотосинтез үдерісіне қажетті жағдайларды зерттеу";

7) "Тыныс алу". Өсімдіктер мен жануарлар үшін тыныс алудың маңызы. №7 зертханалық жұмыс: "Өсімдіктердің тыныс алуын зерттеу". Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың тыныс алу мүшелері (бунақденелілердің демтүтіктері, балықтарының желбезектері, құстардың және сүтқоректілердің өкпесі). Модельдеу: "Омыртқалы және омыртқасыз жануарлардың тыныс алу жүйесі мүшелерін салыстыру". Тыныс алу мүшелері. Адамның тыныс алу жолдарының құрылысы мен газ алмасу мүшелері. Тыныс алу мүшелерінің аурулары. Тыныс алу мүшелерінің ауруларының себептері мен алдын алу жолдары.

8) "Бөліп шығару". Бөліп шығарудың тірі ағзалар үшін маңызы. Жануарлар мен өсімдіктердегі бөліп шығару өнімдері. Зат алмасудың соңғы өнімдері.

9) "Қозғалыс". Өсімдіктердің қозғалысы. Қозғалыстың өсімдіктер тіршілігіндегі маңызы. Өсімдіктердің қозғалу тәсілдері (тропизмдер, таксистер, өсу қозғалыстары). Өсімдіктердің өсуі мен дамуына жарықтың әсері. Жануарлардың қозғалыс мүшелері. Тірі ағзалардағы қозғалыстың рөлі. Жануарлардың қозғалу тәсілдеріне мысалдар. Жануарлардың мекен ортасы мен қозғалыс тәсілдері арасындағы байланыстарды анықтау;

10) "Координация және реттелу". Жүйке жүйесінің типтері. Нейронның құрылысы: денесі, дендриттер, аксон. Нейронның қызметтері. Жүйке жүйесінің орталық және шеткі бөлімдері. Жұлын. Ми. Ми бөлімдерінің құрылысы мен қызметтері: сопақша ми, артқы (ми көпірі, мишық), орталық және аралық ми. Үлкен ми сыңарлары. Рефлекстік доға: рецептор, сезгіш, аралық, қозғалыс нейрондары, жұмыс мүшесі. №8 зертханалық жұмыс: "Тізе рефлексі". Адам ағзасы үшін ұйқының маңызы. Биологиялық ритмдер. Ұйқының кезеңдері: баяу және жылдам ұйқы. Жұмысқа қабілеттілік. Күн тәртібі. Оқу еңбегі мен дене еңбегінің гигиенасы. Жүйке жүйесінің қызметіне алкаголь, темекі, және наркотикалық заттардың әсері;

11) "Тұқымқуалау мен өзгергіштік". Адамда белгілердің тұқым қуалауында гендер мен дезоксирибонуклеин қышқылы рөлі. Жүре пайда болған және тұқым қуалайтын белгілер. Хромосоманың құрылымы. Генетикалық материалды сақтаушы және тасымалдаушы дезоксирибонуклеин қышқылы жайлы түсінік. Әртүрлі ағза түрлерінің хромосомалар саны. Соматикалық және жыныс жасушалар;

12) "Көбею". Өсімдіктердің өсімді жолмен көбеюі, оның түрлері және табиғаттағы биологиялық маңызы. Өсімдік өсіруде өсімді жолмен көбею тәсілдерін бау-бақшада қолдану. Қалемшелеу, сұлатпа өркен, телу (қалемшелермен, көзшелермен), көбею ұлпаларымен. Өсімдіктердегі ұрықтану туралы түсінік және зиготаның түзілуі. Қосарлы ұрықтану. Қосарлы ұрықтанудың биологиялық маңызы;

13) "Өсу және даму". Ағзалардың дамуы түсінігі. Өсімдіктер мен жануарлардағы онтогенез кезеңдері. Бөліну, өсу, көбею, қартаю. №9 зертханалық жұмыс: "Жылдық сақинаны санау". Жануарлардағы тура және түрленіп даму онтогенез типтері. Бунақденелілердің шала және толық түрленіп дамуына мысалдар.

14) "Микробиология және биотехнология". Бактериялардың формаларының әртүрлілігі. Бактериялардың таралуы. №10 зертханалық жұмыс: "Пішен таяқшасының сыртқы пішінін қарастыру". Бұршақ тұқымдастардың тамырындағы түйнек бактериялары. Бактерияларды пайдалану. Табиғаттағы және адам өміріндегі бактериялардың маңызы. №11 зертханалық жұмыс: "Өндірісте йогурт және ірімшік жасауды зерттеу".Патогендермен күрес тәсілдері. Бактериялардың антибиотиктерге тұрақтылығы. №12 зертханалық жұмыс: "Антибиотиктер, антисептиктер және залалсыздандыру өнімдерін қолдануды зерттеу". Вирустар. Жасушасыз құрылым иелері вирустардың құрылыс ерекшеліктері.

13. 8-сыныпқа арналған биология пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

"Жасушалық биология". Жасуша – тірі ағзалардың құрылымдық негізгі өлшем бірлігі. Прокариот және эукариот жасушалардың құрылысы: ядроның болуы және орналасуы, жасуша қабырғасы, жасуша мембранасы, пластидтер, митохондрия, рибосомалар, Гольджи аппараты, вакуоль. Өсімдік ұлпаларының әртүрлілігі: түзуші, жабын, негізгі, өткізгіш, механикалық, бөліп шығарушы ұлпа. Жануар ұлпаларының әртүрлілігі: эпителий, дәнекер, бұлшық ет, жүйке. №1 зертханалық жұмыс: "Өсімдіктер ұлпаларын жіктеу". №2 зертханалық жұмыс: "Жануарлар ұлпаларын жіктеу";

"Молекулалық биология". Жасушаның құрамындағы органикалық заттар. Көмірсулар – энергия көзі. Глюкоза, нәруыз, сахароза, гликоген, крахмал, жасұнық пен хитиннің маңызы және қызметтері. Липидтердің қасиеттері мен қызметі. Липидтердің әртүрлілігі: майлар, фосфолипидтер, балауыз.

"Тірі ағзалардың көп түрлілігі". Өсімдік бөлімдерінің ерекшелік белгілері. №3 зертханалық жұмыс: "Өсімдіктер бөлімдеріндегі ерекшелік белгілерді анықтау. Балдырлар, мүктәрізділер, қырықжапырақтәрізділер, ашық тұқымдылар және жабық тұқымдылар". Саңырауқұлақтар патшалығы. Зең саңырауқұлағы: мукор, пеницилл. Біржасушалы саңырауқұлақтар – ашытқы. Көпжасушалы саңырауқұлақтар. Қалпақшалы саңырауқұлақтар. Жеуге жарамды және улы саңырауқұлақтар. Дара жарнақты және қосжарнақты өсімдіктер. №4 зертханалық жұмыс: "Дара жарнақты және қосжарнақтылар өсімдіктер кластарының белгілерін зерттеу". Буынаяқтылар типі. Хордалылар типі. Сыртқы белгілеріне қарай салыстырмалы сипаттама. Демонстрация "Хордалы жануарлар мен буынаяқтылардың ерекшелік белгілерін анықтау";

"Қоректену". Жауын құртының, сиырдың және адамның ас қорыту жүйесінің құрылысы. Модельдеу "Адамның, сиырдың және жауынқұртының" асқорыту жүйесінің құрылысын салыстыру. Тістің құрылысы мен қызметі, сүт тістердің тұрақты тістерге ауысуы. Тіс гигиенасы. Адамның ас қорыту жолдарының құрылысы. Ас қорыту бездері. Ас қорыту мүшелерінің қызметі. Тамақтану гигиенасы. Асқорыту мүшелерінің жұқпалы аурулары және олардың алдын алу. Тағамнан уланудың алдын алу. Алғашқы жәрдем шаралары. Ішек құрт ауруларының алдын алу. Дәрумендер және олардың маңызы. Суда еритін және майда еритін дәрумендер. Дәрумендердің тәуліктік мөлшері. Авитаминоз, гиповитаминоз және гипервитаминоз. А авитаминоздағы ақшам соқыр, В1 авитаминоздағы бери-бери ауруы, С авитаминоздағы қырқұлақ, Д авитаминоздағы мешел аурулары. №5 зертханалық жұмыс: "Тағамдық заттар құрамынан С дәруменді анықтау;

"Заттардың тасымалдануы". Ағзаның ішкі ортасы және оның маңызы. Лимфа. Лимфа айналымы мен оның маңызы. Гомеостаз. Ағзаның ішкі ортасы: қан, лимфа, ұлпа сұйықтығы. Қанның құрамы мен қызметі. Қан түйіршіктері: эритроциттер, лейкоциттер, тромбоциттер. Плазма. Қанның қызметі: транспорттық, гомеостаздық, қорғаныштық;

Иммунитет. Гуморальдық және жасушалық иммунитет. Лейкоциттер. Эритроциттер. Жұқпалы аурулар және олардың алдын алу: амебалық қантышқақ, фитофтороз, оба, күл, лейшмания, герпес (ұшық). Иммунитет. Иммунитеттің түрлері: туа пайда болған және жүре пайда болған иммунитет. Екпенің (вакцин) түрлері және оның жасанды иммунитетті қалыптастырудағы маңызы. Жұқпалы аурулардың алдын алу. Буылтық құрттардың (жауын құрт), ұлулардың, буынаяқтылардың және омыртқалылардың жүрегі және қан тамырларының құрылысы мен қызметі. Қан тамырлар жүйесінің түрлері. Үлкен және кіші қанайналым шеңберлері. Адамның қанайналым жүйесі. Жүрек - қантамырлар жүйесі ауруларының себеп-салдары.

"Тыныс алу". Альвеола мен қан арасындағы газ алмасу. Тыныс алудың минуттық көлемі. Әртүрлі жастағы, физикалық дамыған, ер және әйел адамдардың өкпесінің тіршілік сыйымдылығы. Тыныс алу қозғалыстарының жиілігі. Шылым шегудің өкпенің тіршілік сыйымдылығына әсері. №6 зертханалық жұмыс: "Өкпенің тіршілік сыйымдылығын зерттеу";

"Бөліп шығару". Зәр шығару жүйесі мүшелерінің құрылысы (бүйрек, несепағар, қуық, несеп жолы) мен қызметі. Бөліп шығару және сүзу мүшелері. Терінің маңызы, құрылысы мен қызметі. Тер бөлінудің реттелуі. Тері ауруларының пайда болу себептері мен салдары. Белгілері мен алдын алу шаралары;

"Қозғалыс". Адам қаңқасының құрылысы. Тірек – қимыл жүйесінің маңызы мен қызметі. Буынның құрылысы және қызметтері. Сүйек буындарының атқаратын қызметіне сәйкес бейімделуі. Бұлшықет ұлпаларының құрылысы мен қызметі. Сымбаттың бұзылуы және жалпақтабандылықтың пайда болу себептері. Сымбаттың бұзылуы мен жалпақтабандылықтың алдын алу шаралары;

"Биофизика". Тік жүруге байланысты адам қозғалуының биомеханикалық ерекшеліктері. Тік жүруге байланысты адамның қаңқа құрылысының ерекшеліктері. Тік жүруге байланысты бұлшық еттің маңызы. Тік жүру кезіндегі дененің ауырлық орталығы. Адам денесіндегі иіндер;

"Координация және реттелу". Көру мүшелерінің құрылысы. Көрудің маңызы. Көру қызметінің бұзылуы. Көру гигиенасы. №7 зертханалық жұмыс: "Көру жітілігі мен көру аймағының шегін зерттеу". Есту мүшесінің құрылысы. Естудің маңызы. Естудің бұзылу себептері. Есту мүшесінің гигиенасы. №8 зертханалық жұмыс "Дыбысты қабылдау ерекшеліктерін зерттеу" (құлақтың есту қабілетін анықтау). "Гормондар", "Гуморальдық реттелу" ұғымдары. Эндокринді, экзокринді және аралас бездердің орналасуы және қызметі. Эндокринді бездер қызметінің бұзылуынан туындаған аурулар (гипо- және гиперфункция). Адам денесінде орналасқан тері рецепторлары (терморецепторлар, механорецепторлар, ноцицепторлар). №9 зертханалық жұмыс: "Тері сезімталдығын зерттеу".

"Көбею". Митоз. Мейоз. Митоз бен мейоздың биологиялық маңызы. Мүктер мен қырықжапырақтардың тіршілік циклі. Гаметофит. Спорофит. Ашық тұқымды және жабық тұқымды өсімдіктердің тіршілік циклі;

"Өсу және даму". Эмбрионалдық даму кезеңдері: бластула, гаструла, нейрула. Ұлпалар мен мүшелердің дифференциялануы. Органогенез;

"Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары". Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің эволюциядағы маңызы. Өзгергіштік пен қоршаған орта жағдайларына бейімделгіштік арасындағы өзара байланыс. Қолдан сұрыптау және оның селекция үшін маңызы. Қолдан сұрыптау түрлері.

"Биосфера, экожүйе, популяция". Экожүйелердің компоненттері. Су және құрлық экожүйелері. Модельдеу "Су және құрлық экожүйелерін салыстыру". Популяцияның құрылымының негізгі сипаттамалары және ерекшеліктері. Популяция санының өзгеруі. Тірі ағзалардың өзара қарым-қатынас түрлері. Ағзалардың тікелей және жанама қарым-қатынас түрлері. Қоршаған орта жағдайларының өзгерістеріне ағзалардың бейімделуі;

"Адам қызметінің қоршаған ортаға әсері". Адамның табиғаттағы рөлі. Табиғатты тиімді пайдалану. Табиғатты қорғау. Биологиялық алуан түрлілікті сақтау. Дүниежүзілік Тұқым қоры. Қазақстан Республикасының экологиялық проблемалары. Себептері мен салдарлары. Оларды шешу жолдары.

14. 9-сыныпқа арналған биология пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

"Жасушалық биология". Жасушаның негізгі компоненттерінің қызметтері. Жасуша құрылымдары: плазмалық мембрана, цитоплазма, ядро, эндоплазмалық тор, жасуша орталығы, рибосомалар, Гольджи аппараты мен лизосомалар, митохондрия, пластидтер, қозғалыс органоидтары, жасушаның қосындылары. Құрылыстары және атқаратын қызметтері.

"Тірі ағзалардың көп түрлілігі. Биосфера және экожүйе". Әртүрлі түрлерді сипаттауда бинарлық номенклатураны қолдану. №1 зертханалық жұмыс: "Анықтағыш көмегімен өсімдіктер мен жануарлар түрлерін (жергілікті жердің) анықтау". Экожүйедегі энергия тасымаланың тиімділігі. Энергия ағыны және қоректік тізбектер. Экологиялық пирамида түрлері. Табиғаттағы көміртек пен азот айналымы. Биосферадағы биохимиялық үрдістер. Топырақ пен шөгінді жыныстар түзудегі тірі ағзалардың рөлі;

"Адам қызметінің қоршаған ортаға әсері". Пайдалы қазбаларды өндірудің қоршаған орта мен адам денсаулығына әсері. Пестицидтердің қоршаған орта мен адам денсаулығына әсері. Жылыжай эффктісі (булану) және озон қабатының жұқаруы. Дүниежүзілік мұхит деңгейінің, су мен атмосфера температурасының көтерілуінің тірі ағзаларға әсері;

"Қоректену". Ыдырау үдерісі. Асқорыту ферменттерінің әсері. Асқорытудағы ферменттердің маңызы. Сіңіру және бөліп шығару. Ферменттердің әсер ету механизмі. Ферменттің белсенді орталығы.

№2 зертханалық жұмыс: "Ферменттердің белсенділігіне әр түрлі жағдайлардың (температура, pH) әсерін зерттеу".

5) "Заттар тасымалы". Активті және пассивті тасымалдардың ұқсастығы мен айырмашылығы. Жасуша мембранасы арқылы тасымалдану. Белсенді тасымалдану кезіндегі энергияның жұмсалуы. Сыртқы және ішкі факторлардың транспирацияға әсері.

6) "Тыныс алу". Анаэробты және аэробты тыныс алу. Анаэробты және аэробты тыны салу үдерістерін химиялық реакция теңдеулерін қолданып қарастыру. Анаэробты және аэробты тыныс алудың тиімділіктері. Аэробты, анаэробты тынысалу үдерістерімен байланысты бұлшық еттердің қажуы. Аэробты және анаэробты тынысалуға физикалық жүктемелердің әсері;

7) "Бөліп шығару". Нефронның құрылысы және қызметі. Зәр шығару жүйесінің гигиенасы. Бүйрек және зәр шығару жүйесінің аурулары. және алдын алу шаралары. тірі ағзалардың зат алмасуының соңғы өнімдері. Құрамында азоты бар органикалық заттардың ыдырау өнімдері: аммиак, несепнәр, несеп қышқылы;

8) "Координация және реттелу". Нейрондардың түрлері мен қызметтері. Жүйке ұлпасының қызметі (глиальды жасушалар). Тірі ағзалардағы электрлік үдерістер. Электрорецепторлар және электрлі мүшелер. Тыныс алу мен тыныс шығарудың реттелуі мысалында нейрогуморальдық реттелу механизмі. Жүйкелік және гуморальдық реттелуді салыстыру. Ағзаның күйзеліске бейімделуі. Гомеостазды тұрақты ұстаудың механизмдері. Өсімдіктердің өсуі мен дамуын реттеуші. №3 зертханалық жұмыс: "Ауксиннің өсімдіктерге әсерін зерттеу";

9) "Қозғалыс". Бұлшық еттің жұмысы №4 зертханалық жұмыс: "Статикалық және динамикалық жұмыс кезіндегі бұлшық еттің қажуын зерттеу";

10) "Молекулалық биология". Дезоксирибонуклеин қышқылы молекулалық құрылысының принцптері: нуклеотидтердің комплементарлылығы. Модельдеу "Дезоксирибонуклеин қышқылы молекуласын құру";

11) "Жасушалық цикл". Митоз. Митоз фазалары. №5 зертханалық жұмыс: "Пияз тамыр ұшындағы жасушалардан митозды зерттеу". Митоз. Митоз фазалары. Модельдеу "Митоз кезеңдерін зерттеу";

12) "Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары". Г.Мендель анықтаған белгілердің тұқым қуалаушылық заңдылықтары. Тұқым қуалаушылықты зерттеудің гибридологиялық әдісі. Тұқым қуалаушылықтың генетикалық заңдылықтарының цитологиялық негіздері. Гамета тазалығы заңы және оның цитологиялық негіздемесі. Моногибридті және дигибридті будандастыру. Басымдылық заңы. Ажырау заңы. Басымдылық заңы. Ажырау заңы. Адам генетикасы. Адамның тұқымқуалау белгілерін зерттеу әдістері. Адамның генетикалық ауруларының алдын алу. Адамның генеалогиялық шежіре ағашын құру. Модельдеу "Адамның генеалогиялық шежіре ағашын құру". Өнімділікті арттыратын заманауи ауыл шаруашылық технологиялары. Өнімділігі жоғары ауылшаруашылықты жүргізудің жаңа баламалы жолдары;

13) "Микробиология және биотехнология". Биотехнологиялық үдерістің жалпы сызбасы және биотехнологияда алынатын өнімдері (медицинада, өнеркәсіпте және ауыл шаруашылығында).

14) "Көбею". Адамның жыныс жүйесінің құрылымы мен қызметі. Екінші реттік жыныстық белгілер. Ұлдар мен қыздардың жыныстық жетілуі. Биологиялық және әлеуметтік жетілу. Контрацепция түрлері, жыныстық жолмен берілетін аурулар: Жүре пайда болған иммундық дефицитiнiң синдромы, сифилис, гонорея, гепатит В,С. Алдын алу шаралары;

15) "Өсу және даму". Құрсақта даму. Ұрықтық дамудың алғашқы кезеңдері. Ұрықтың қалыптасуы мен дамуы. Шылым шегу, есірткі мен ішімдіктің адам ұрығының дамуына тигізетін әсері;

16) "Эволюциялық даму". Эволюциялық ұғымдардың қалыптасуы және дамуы. Ч.Дарвиннің эволюциялық ілімінің негізгі қағидалары. Эволюцияның қазіргі заман теориясының пайда болуы. Эволюцияның қозғаушы күштері. Табиғи сұрыпталу нәтижесіндегі бейімделушілік. Эволюциялық үдерістегі өзгергіштіктің (мутациялық, комбинтивтік) рөлі. Табиғи сұрыпталу, оның түрлері (қозғаушы және тұрақтандырушы). Тіршілік үшін күрес (түрішілік, түраралық). Модельдеу "Бейімделгіштікті табиғи сұрыпталу нәтижесі ретінде зерттеу (көбелек)". "Түр" ұғымының анықтамасы. Түрдің құрылымы. Түр критерийлері. "Түр түзілу" ұғымы. Түр түзілудің тәсілдері мен механизмдері;

17) Жердегі тіршіліктің пайда болуы кезеңдері.

3 3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

15. Бағдарламада оқыту мақсаттарын пайдалану ыңғайлылығы үшін кодтау енгізілді. Кодта бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар – бөлім мен бөлімшенің, төртінші сан – оқыту мақсатының реттік санын білдіреді. Мысалы, 7.2.1.4. кодында "7" - сынып, "2.1" - екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, "4" - оқыту мақсатының реттік саны.

16. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген.

1) тірі организмдердің көп түрлілігі, құрылымы мен қызметтері:

Білім алушылар білуі тиіс:
Бөлім	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Тірі ағзалардың көптүрлілігі	7.1.1.1 жүйелеудің маңызын түсіндіру 7.1.1.2 омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың құрылысының айырмашылық белгілерін сипаттау 7.1.1.3 жекелеген ағзаларға қарапайым дихотомиялық кілттерді қолдану	8.1.1.1 балдырлар мүктәрізділер, қырықжапырақ тәріздестер, ашықтұқымдылар және жабықтұқымдылар мысалында өсімдіктердің ерекшеліктерін сипаттау 8.1.1.2 саңырауқұлақтардың ерекшелік белгілерін сипаттау; 8.1.1.3 даражарнақты және қосжарнақты өсімдіктер кластарын салыстыру 8.1.1.4 буынаяқтылар мен хордалы жануарлар кластарын ерекше белгілері бойынша сипаттау	9.1.1.1 өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін сипаттауда бинарлы номенклатураны қолдану (анықтағыш бойынша)
2. Қоректену	7.1.2.1 жапырақтың ішкі құрылысын сипаттау және құрылысы мен оның қызметі арасындағы өзара байланысты түсіндіру	8.1.2.1 омыртқасыздар, күйіс қайыратын жануарлар мен адамның ас қорыту жүйесінің құрылысын салыстыру	9.1.2.1 адамның асқорыту жолдарындағы үдерістерді сипаттау
2. Қоректену	7.1.2.2 фотосинтез үдерісі үшін қажетті жағдайларды зерттеу	8.1.2.2 әртүрлі типті тістердің құрылысы мен қызметтері арасындағы байланысын және тісті күту ережелерін сипаттау 8.1.2.3 адамның ас қорыту жүйесінің құрылысы мен қызметтері арасындағы өзара байланысты түсіндіру 8.1.2.4 ас қорыту жолы ауруларының себептерін және астан улану белгілерін анықтау 8.1.2.5 адам ағзасындағы дәрумендердің маңыздылығын сипаттау және азық- түлік құрамындағы С дәруменін анықтау 8.1.2.6 құрамында дәрумендердің маңызды мөлшері бар азық-түліктер тізімін жасау	9.1.2.2 ас қорыту үдерісіндегі органикалық заттар мен сәйкес ферменттердің арасындағы байланысты орнату 9.1.2.3 ферменттердің белсенділігіне әсер ететін әр түрлі жағдайларды (температура, pН) зерттеу
3. Заттардың тасымалдануы	7.1.3.1 тірі ағзалардағы қоректік заттардың тасымалының маңызын түсіндіру 7.1.3.2 өсімдіктерде заттардың тасымалына қатысатын мүшелерді танып білу 7.1.3.3 сабақ пен тамырдың ішкі құрылысын зерттеу 7.1.3.4 сабақ және тамырдың құрылысы мен қызметтерінің өзара байланысын сипаттау 7.1.3.5 жануарларда заттар тасымалына қатысатын мүшелерді танып білу	8.1.3.1 қан құрамы мен қызметін сипаттау 8.1.3.2 лейкоциттердің, эритроциттердің қызметтерін сипаттау; 8.1.3.3 гуморальдық және жасушалық иммунитетті салыстыру 8.1.3.4 Иммунитет ролін және аурулардың алдын алуындағы вакцинацияның ролін анықтау 8.1.3.5 Адам жүрегінің құрылысы мен қантамыр жүйелерінің маңызын сипаттау және жүрек-қантамыр ауруларының себептерін анықтау 8.1.3.6 жануарлардың қантамырлар жүйесінің түрлерін сипаттау	9.1.3.1 активті және пассивті тасымалдарды салыстыру 9.1.3.2 өсімдіктердегі транспирация үдерісінің мәнін түсіндіру
4. Тыныс алу	7.1.4.1 тірі ағзалар үшін тыныс алудың маңызын сипаттау 7.1.4.2 анаэробты және аэробты тыныс алу 7.1.4.3 омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың тыныс алу мүшелерін салыстыру 7.1.4.5 адамның тыныс алу мүшелері құрылысының ерекшеліктерін танып білу және тыныс алу мүшелерінің ауыруларының себептері мен олардың алдын алу жолдарын түсіндіру	8.1.4.1 өкпе мен ұлпадағы газ алмасу механизмдерін сипаттау 8.1.4.2 өкпенің тіршілік сыйымдылығын анықтау және қалыпты жағдайдағы және дененің физикалық жүктемесі кезіндегі тыныс алудың минуттық көлемін анықтау	9.1.4.1 тыныс алу реакциясының химиялық теңдеуін пайдалана отырып, анаэробты және аэробты тыныс алуды салыстыру 9.1.4.2 бұлшықет қажуы және аэробты, анаэробты тыныс алу үдерістері арасындағы байланысты қарастыру
5. Бөліп шығару	7.1.5.1 ағзалардың тіршілік әрекетіндегі бөліп шығарудың маңызын сипаттау	8.1.5.1 адамның зәр шығару жүйесі мүшелерінің құрылысы мен қызметтерін сипаттау 8.1.5.2 терінің құрылысын сипаттау және тері ауруларын және оның алдын алу шараларын түсіндіру	9.1.5.1 нефронның құрылысы мен қызметін сипаттау 9.1.5.2 зәр шығару жүйесі, бүйрек ауруларының алдын алу шараларын түсіндіру 9.1.5.3 әртүрлі ағзалардың мекен ету ортасы мен зат алмасуларының соңғы өнімдері арасындағы байланысты орнату
6. Қозғалыс	7.1.6.1 өсімдіктердің қозғалу себептерін түсіндіріп, қозғалыстың маңызын сипаттау (тропизмдер, таксистер); 7.1.6.2 жарықтың өсімдіктердің өсуі мен дамуына әсерін түсіндіру 7.1.6.3 омыртқалы және омыртқасыз жануарлардың қозғалыс мүшелерін салыстыру	8.1.6.1 тірек-қимыл жүйесінің құрылысы мен қызметтерін сипаттау 8.1.6.2 бұлшық ет ұлпасының қызметтері түрлері мен олардың қызметтерін сипаттау 8.1.6.3 сымбаттың бұзылуы және жалпақ жалпақтабандылықтың пайда болу себептерін анықтау	9.1.6.1 қол бұлшық еттерінің максимальды жұмыс күшін және күшке төзімділігін зерттеу
7. Координация және реттелу	7.1.7.1 жүйке жүйесінің типтерін сипаттау 7.1.7.2 жүйке жүйесінің қызметі мен құрылымдық компонентерін атау 7.1.7.3 орталық және вегетативті жүйке жүйесі бөлімдерінің құрылысы мен қызметін салыстыру 7.1.7.4 рефлекстік доғаны зерттеу 7.1.7.5 ағзаның тіршілік әрекетін қалпына келтіру және тынығуы үшін ұйқының маңызын түсіндіру 7.1.7.6 жүйке жүйесінің қызметіне алкоголь, шылым және есірткілік заттардың әсерін түсіндіру	8.1.7.1 көруді қабылдау ерекшеліктерін зерттеу және көру гигиенасы ережелерін сипаттау 8.1.7.2 дыбысты қабылдау ерекшеліктерін зертеу және есту мүшелерінің гигиенасы ережелерін сипаттау 8.1.7.3 эндокикринді, экзокринді және аралас бездердің орналасқан жерлерін анықтау 8.1.7.4 эндокриндік бездер қызметінің бұзылуынан туындаған ауруларды атау 8.1.7.5 терінің сезімталдығын зерттеу	9.1.7.1 жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің қызметтерін талдау 9.1.7.2 нейрогуморальді реттелу және гомеостаз механизмін түсіндіру 9.1.7.3 өсімдіктердің өсуі мен дамуына әсер ететін заттардың әрекетін талдау

2) көбею, тұқым қуалаушылық, өзгергіштік, эволюциялық даму:

1. Көбею	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Көбею	7.2.1.1 өсімдіктердің жыныссыз және жынысты көбеюін сипаттау 7.2.1.2 айқас тозаңдану мен өздігінен тозаңдануды және гүлді өсімдіктердегі қосарлы ұрықтанудың маңызын сипаттау	8.2.1.1 мүктер мен қырықжапырақтардың мысалында жынысты және жыныссыз ұрпақтарының ерекшеліктерін түсіндіру 8.2.1.2 ашық тұқымды және жабық тұқымды өсімдіктердің тіршілік циклінің ерекшеліктерін түсіндіру	9.2.1.1 адамның жыныс жүйесінің құрылысын сипаттау 9.2.1.2 жыныстық жетілу кезеңіндегі екінші реттік жыныстық белгілердің дамуын сипаттау 9.2.1.3 контрацепцияның түрлерін және жыныстық жолмен таралатын аурулардың алдын алу шараларын түсіндіру
2. Жасушалық айналым	7.2.2.1 әртүрлі ағзалар түрлеріндегі хромосомалардың санын салыстыру	8.2.2.1 тірі ағзалардың өсуі мен дамуы үшін митоз бен мейоздың маңызын түсіндіру	9.2.2.1 митоздың кезеңдерін сипаттау; 9.2.2.2 мейоз кезеңдерін сипаттау
3. Өсу және даму	7.2.3.1 ағзадардың өсу мен даму үдерістерін сипаттау 7.2.3.2 өсімдіктер мен жануарлардың онтогенез кезеңдерін ажырату 7.2.3.3 жануарлардың онтогенезіндегі тура және түрленіп даму типтерін салыстыру	8.2.3.1 эмбрионалдық даму кезеңдерін сипаттау; 8.2.3.2 ұрық жапырақшаларынан қалыптасқан мүшелерді сипаттау	9.2.3.1 ұрықтың дамуындағы плацентаның маңызын түсіндіру 9.2.3.2 адам ұрығының дамуына шылым шегу, алкоголь мен басқа есірткілер әсерінің салдарын түсіндіру
4. Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары	7.2.4.1 адам ағзасындағы тұқым қуалайтын және тұқым қуаламайтын белгілерді зерттеу 7.2.4.2 хромосомадағы генетикалық ақпарат дезоксирибонуклеин қышқылының маңызын түсіндіру	8.2.4.1 тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің эволюциядағы ролін дәйектеу 8.2.4.2 ағзалар селекциясы үшін қолдан сұрыптаудың маңызын сипаттау 8.2.4.3 мәдени өсімдіктер мен үй жануарларының шығу тегінің орталықтарын оқып білу;	9.2.4.1 генетиканың дамуымен қалыптасуындағы Мендель зерттеулерінің рөлін бағалау 9.2.4.2 моногибридті будандастырудың цитологиялық негіздерін тұжырымдау және моногибридті будандастыруға есептер шығару 9.2.4.3 дигибридті будандастырудың цитологиялық негіздерін негіздерін дәлелдеу және есептер шығару 9.2.4.4 адамның қан тобының тұқымқуалауын және қан топтарын анықтау механизмін түсіндіру 9.2.4.5 адам генетикасын зерттеудің негізгі әдістерін сипаттау; 9.2.4.6 шежіре сызбасын құру 9.2.4.7 мәдени өсімдіктердің өнімділігін арттыру үшін заманауи ауылшаруашылық технологиялардың қолданылуын зерттеу
5. Эволюциялық даму мен селекция негіздері			9.2.5.1 эволюцияның қозғаушы күштерін сипаттау 9.2.5.2 түрдің құрылымы мен критерийлері мен түр түзілу үдерісін түсіндіру сипаттау

3) ағза мен қоршаған орта:

1. Биосфера, экожүйе, популяция	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Биосфера, экожүйе, популяция	7.3.1.1 жергілікті жер экожүйесі қоршаған орта факторларының тірі ағзаларының тіршілік әрекеті мен таралуына әсерін зерттеу 7.3.1.2 табиғи қоректік тізбектерді құрастыру және салыстыру; 7.3.1.3 экологиялық сукцессия үдерісін сипаттау	8.3.1.1 су және құрлық экожүйелерін салыстыру 8.3.1.2 ағзалардың түрлі тірі қалу тәсілдерін зерттеу; 8.3.1.3 тірі ағзалардың өзара қарым-қатынас түрлерін сипаттау 8.3.1.4 тірі ағзалардың қоршаған ортаң жағдайларына бейімделуін түсіндіру	9.3.1.1 энергия ағымының тиімділігін есептеу; 9.3.1.2 энергия, биомасса және сандар пирамидаларын салыстыру 9.3.1.3 азот пен көміртек айналымының табиғаттағы сызбасын құру
2. Адам қызметінің қоршаған ортаға әсері	7.3.2.1 адам мен экожүйе арасындағы қарым-қатынастарды сипаттау 7.3.2.2 экожүйеге жағымсыз әсер ететін адам тіршілігінің шаруашылық салаларынан мысалдар келтіру 7.3.2.3 Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың өсімдіктері мен жануарларын сипаттау 7.3.2.4 Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енгізілген жергілікті өңірдің жануарлары мен өсімдіктеріне мысал келтіру	8.3.2.1 биологиялық әртүрлілікті сақтаудың және қолдауды қажеттіктің себептерін негіздеу 8.3.2.2 Дүниежүзілік Тұқым қорының маңызын бағалау; 8.3.2.3 Қазақстан аумағындағы экологиялық проблемалардың туындау себептері мен оларды шешу жолдарын түсіндіру	9.3.2.1 пестицидтерді пайдаланудың, қоршаған ортаға мен адам денсаулығы әсерін түсіндіру 9.3.2.2 жылыжай эффектісінің тірі ағзаларға әсерін түсіндіру 9.3.2.3 озон қабатының бұзылуының себептері мен салдарын түсіндіру

4) қолданбалы кіріктірілген ғылымдар:

Бөлім	7-сынып	8-сынып	9-сынып
1. Молекулалық биология мен биохимия	7.4.1.1 судың қасиеті мен тірі ағзалар тіршілігі үшін маңызын сипаттау 7.4.1.2 азық-түліктер құрамындағы нәруыз, май, көмірсулардың бар болуын дәлелдеу	8.4.1.1 жасушадағы органикалық заттарды сипаттау 8.4.1.2 көмірсулар мен липидтердің, нәруыздардың биологиялық қызметтерін сипаттау	9.4.1.1 дезоксирибонуклеин қышқылы молекуласының қос шиыршықты құрылымын сипаттау 9.4.1.2дезоксирибонуклеин қышқылының құрылымдық қағидалары негізінде үлгілеу
2. Жасушалық биология	7.4.2.1 "жасуша", "ұлпа", "мүше", "мүшелер жүйесі" туралы түсініктер	8.4.2.1 өсімдік және жануар ұлпаларын жіктеу; 8.4.2.2 прокариот және эукариот жасушаларының құрылысынсалыстыру	9.4.2.1 өсімдік және жануар жасушаларының негізгі бөліктерінің құрылысы мен қызметін түсіндіру
3. Микробиология және биотехнология	7.4.3.1 бактериялар формаларының әртүрлілігін сипаттау 7.4.3.2 ірімшік және йогурт өндірісін зерттеу 7.4.3.3 антибиотиктер, антисептиктер мен залалсыздандыру өнімдерінің қолданылуын сипаттау 7.4.3.4 вирустардың тіршіліктің жасушасыз формасы екендігін түсіндіру	8.4.3.1 қарапайымдылар, бактериялар, саңырауқұлақтар, вирустармен туындайтын аурулардың ерекшеліктері мен алдын алу шараларын сипаттау	9.4.3.1 биотехнологияда өндірілетін өнімдерге мысал келтіру
4. Биофизика		8.4.4.1 тік жүруге байланысты адам қозғалуының биомеханикалық ерекшеліктерін зерттеу	9.4.4.1 тірі ағзалардағы электрлі үдерістерді зерттеу

17. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Биология" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

Жалпы орта білім беру
деңгейінің 7-9-сыныптарына
арналған "Биология" пәнінен
оқу жүктемесі төмендетілген
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Биология" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

7-сынып

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны	Оқыту мақсаттары
Білім алушылар:
1-тоқсан
Экожүйелер	Ортаның экологиялық факторлары: абиотикалық (температура, жарық, рН, ылғалдылық) биотикалық (микроағзалар, жануарлар, өсімдіктер). №1 Зертханалық жұмыс "Жергілікті жердің экожүйелерін зерттеу (мектеп ауласы мысалында)"	7.3.1.1 жергілікті жер экожүйесі қоршаған орта факторларының тірі ағзалардың тіршілік әрекеті мен таралуына әсерін зерттеу
	Қоректік тізбектер және қоректік торлар. Модельдеу "Қоректік тізбек пен торды құру"	7.3.1.2 табиғи қоректік тізбектерді құрастыру және салыстыру
	Экологиялық сукцессиялар: Бірінші және екінші реттік сукцессиялар. Экожүйелердің алмасуы	7.3.1.3 экологиялық сукцессия үдерісін сипаттау
	Адам экожүйенің бір бөлігі. Антропогендік фактор	7.3.2.1 адам мен экожүйе арасындағы қарым-қатынастарды сипаттау
	Адам әрекеттерінің экожүйеге жағымсыз әсері	7.3.2.2 экожүйеге жағымсыз әсер ететін адам тіршілігінің салаларына мысалдар келтіру
	Қазақстанда ерекше қорғалатын аймақтар. Жергілікті жердің ерекше қорғалатын аймақтары	7.3.2.3 Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аймақтарының өсімдіктері мен жануарларын сипаттау
	Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы. Жергілікті өңірдің ҚР Қызыл кітабына енгізілген жануарлары мен өсімдіктері	7.3.2.4 жергілікті өңірдің Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енгізілген жануарлары мен өсімдіктеріне мысал келтіру
Тірі ағзаларды жүйелеу	Тірі ағзалардың бес патшалығына жалпы сипаттама: прокариоттар, протисталар, саңырауқұлақтар, өсімдіктер, жануарлар. Өсімдіктер мен жануарлардың негізгі жүйелік топтары: Патшалықтар. Типтер. Бөлімдер. Кластар. Өсімдіктер мен жануарларды жүйелеудің маңызы	7.1.1.1 жүйелеудің маңызын түсіндіру;
	Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың сыртқы құрылысындағы ерекшеліктер	7.1.1.2 омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың құрылысының ерекшеліктерін сипаттау
	Дихотомиялық әдіс. Дихотомиялық кілттерді қолдану	7.1.1.3 жекелеген ағзаларға қарапайым дихотомиялық кілттерді қолдану
Жасушалық биология Су және органикалық заттар	Жасуша, ұлпа, мүше, мүшелер жүйесі түсініктері. Өсімдіктер және жануарлар жасушаларын салыстыру. Жарық микроскобынан көрінетін жасуша құрылымдары: пластидтер, вакуоль, ядро, цитоплазма, жасушалық мембрана, жасушалық қабырға	7.4.2.1 "жасуша", "ұлпа", "мүше", "мүшелер жүйесі" туралы түсініктер
	Судың қасиеттері: беттік керілу, судың қозғалысы, еріткіштігі, қайнау және балқу температурасы, жылусыйымдылығы. Судың биологиялық маңызы және оның еріткіш ретіндегі, температураны сақтау мен реттеудегі ролі. № 2 зертханалық жұмыс "Судың тірі ағзалар үшін маңызы мен қасиеттерін зерттеу".	7.4.1.1 судың қасиеті мен тірі ағзалар үшін маңызын сипаттау
	Азық-түліктердегі органикалық заттар: нәруыздар, майлар, көмірсулар. №3 Зертханалық жұмыс "Азық-түліктерде көмірсулар, нәруыздар және майлардың бар болуын зерттеу"	7.4.1.2 азық–түліктерде көмірсулар, нәруыздар және майлардың бар екендігін дәлелдеу
2-тоқсан
Заттардың тасымалдануы	Заттар тасымалдануының тірі ағзалардың тіршілік әрекеті үшін маңызы. Заттардың тасымалдануына қатысатын тірі ағзалардың мүшелері мен мүшелер жүйесі	7.1.3.1 тірі ағзалардағы қоректік заттардың тасымалының маңызын түсіндіру 7.1.3.2 өсімдіктерде заттардың тасымалын қамтамасыз ететін мүшелерді танып білу
	Сабақ және тамыр. Сабақтың ішкі құрылысы: қабық, камбий, сүрек, өзек. Тамыр аймақтары: бөліну, өсу, сору және өткізу аймақтары. Тамырдың ішкі құрылысы: флоэма, ксилема, камбий. №4 Зертханалық жұмыс "Сабақтың ішкі құрылысын зерттеу". №5 Зертханалық жұмыс "Тамыр аймақтарын зерттеу"	7.1.3.3 тамыр және сабақтың ішкі құрылысын зерттеу 7.1.3.4 тамыр және сабақтың құрылысы мен қызметі арасындағы байланысты сипаттау
	Жануарлардағы қанайналым мүшелері: буылтық құрттар, ұлулар, буынаяқтылар және омыртқалылар	7.1.3.5 жануарларда заттар тасымалына қатысатын мүшелерді танып білу
Тірі ағзалардың қоректенуі	Жапырақтың құрылысы мен қызметі. Жапырақтың ішкі құрылысы. Лептесік. Жапырақ фотосинтездеуші негізгі арнайы мүше. Судың булануы мен газдардың алмасуы	7.1.2.1 жапырақтың ішкі құрылысын сипаттау, құрылысы мен қызметі арасындағы өзара байланысты түсіндіру
Тірі ағзалардың қоректенуі	Фотосинтезге қажетті жағдайлар. №6 Зертханалық жұмыс "Фотосинтез үдерісіне қажетті жағдайларды зерттеу"	7.1.2.2 фотосинтезге қажетті жағдайларды зерттеу
Тыныс алу	Өсімдіктер мен жануарлар үшін тыныс алудың маңызы. Тыныс алу - энергия көзі. Тыныс алу типтері: анаэробты және аэробты. Анаэробты және аэробты тынысалуды салыстыру: оттегінің қатысында/қатысынсыз, статикалық/динамикалық жұмыс, жылықанды/суыққанды жануарлар Өсімдіктердің тыныс алуы. Тұқымның немесе өскіндердің тынысалуы мысалында №7 Зертханалық жұмыс "Өсімдіктердің тынысалуын зерттеу"	7.1.4.1 тірі ағзалардағы тыныс алу маңызын сипаттау 7.1.4.2 анаэробты және аэробты тыныс алу типтерін ажырату

	Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың тыныс алу мүшелері (бунақденелілердің демтүтіктері, балықтарының желбезектері, құстардың және сүтқоректілердің өкпесі). Модельдеу "Омыртқалы және омыртқасыз жануарлардың тынысалу жүйесі мүшелерін салыстыру"	7.1.4.3 омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың тыныс алу мүшелерін салыстыру
	Тынысалу мүшелері. Адамның тынысалу жолдарының құрылысы мен газалмасу мүшелері Тыныс алу мүшелерінің аурулары. Тыныс алу мүшелерінің ауруларының себептері мен алдын алу жолдары.	7.1.4.5 адамның тыныс алу мүшелері құрылысының ерекшеліктерін танып білу және тыныс алу мүшелерінің ауыруларының себептері мен олардың алдын алу жолдарын түсіндіру
	3-тоқсан
Бөліп шығару	Бөліп шығарудың тірі ағзалар үшін маңызы. Жануарлар мен өсімдіктердегі дағы бөліп шығару өнімдері. Зат алмасудың соңғы өнімдері	7.1.5.1 ағзалардың тіршілік әрекетінде бөліп шығарудың маңыздылығын сипаттау
Қозғалыс	Өсімдіктердің қозғалысы. Қозға лыстың өсімдіктер тіршілігіндегі маңызы. Өсімдіктердің қозғалу тәсілдері (тропизмдер, таксистер, өсу қозғалыстары). Өсімдіктердің өсуі мен дамуына жарықтың әсері.	7.1.6.1 өсімдіктердің қозғалысы себептерін түсіндіріп, қозғалыстың маңызын сипаттау 7.1.6.2 жарықтың өсімдіктердің дамуына әсерін түсіндіру;
Қозғалыс	Жануарлардың қозғалыс мүшелері. Тірі ағзалардағы қозғалыстың рөлі. Жануарлардың қозғалу тәсілдеріне мысалдар. Жануарлардың мекен ортасы мен қозғалыстәсілдері арасындағы байланыстарды анықтау	7.1.6.3 омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың қозғалыс мүшелерін салыстыру
Координация және реттелу	Жүйке жүйесінің типтері	7.1.7.1 жүйке жүйесінің типтерін сипаттау
	Жүйке жүйесінің қызметі. Нейронның құрылысы: денесі, дендриттер, аксон. Нейронның қызметтері	7.1.7.2 жүйке жүйесінің қызметін және құрылымдық компоненттерін атау
	Жүйке жүйесінің орталық және шеткі бөлімдері. Жұлын. Ми. Ми бөлімдерінің құрылысы мен қызметтері: сопақша ми, артқы (ми көпірі, мишық), орталық және аралық ми. Үлкен ми сыңарлары	7.1.7.3 орталық және вегетативті жүйке жүйесі бөлімдерінің құрылысы мен қызметін салыстыру
	Рефлекстік доға: рецептор, сезгіш, аралық, қозғалыс нейрондары, жұмыс мүшесі. №8 Зертханалық жұмыс "Тізе рефлексі"	7.1.7.4 рефлекстік доғаны зерттеу
	Адам ағзасы үшін ұйқының маңызы. Биологиялық ритмдер. Ұйқының кезеңдері: баяу және жылдам ұйқы. Жұмысқа қабілеттілік. Күн тәртібі. Оқу еңбегі мен дене еңбегінің гигиенасы. Күйзеліс.	7.1.7.5 ағзаның тіршілік әрекеттерінің қалпына келуіне және тынығуына ұйқының маңызын түсіндіру
	Жүйке жүйесінің қызметіне алкаголь, темекі, және наркотикалық заттардың әсері	7.1.7.6 жүйке жүйесінің қызметіне алкаголь, темекі, және наркотикалық заттардың әсерін түсіндіру
4-тоқсан
Тұқымқуалау мен өзгергіштік	Адамда белгілердің тұқым қуалауында гендер мен ДНҚ рөлі. Жүре пайда болған және тұқымқуалайтын белгілер. Хромосоманың құрылымы. Генетикалық материалды сақтаушы және тасымалдаушы ДНҚ жайлы түсінік	7.2.4.1 адам ағзасындағы тұқымқуалайтын және тұқым қуаламайтын белгілерді зерттеу 7.2.4.2 хромосомадағы генетикалық ақпарат дезоксирибонуклеин қышқылы рөлін түсіндіру
Тұқымқуалау мен өзгергіштік	Әртүрлі ағзалар түрлерінің хромосомалар саны. Соматикалық және жыныс жасушалар.	7.2.2.1 әртүрлі ағзалардағы хромосомалардың санын салыстыру
Көбею. Өсу және даму	Өсімдіктердің жынысты және жыныссыз көбеюі.	7.2.1.1 өсімдіктердің жынысты және жыныссыз көбеюін сипаттау
	Гүл құрылысы. Тозаңдану түрлері. Гүлдеу және тозаңдану.	7.2.1.2 айқас тозаңдану мен өздігінен тозаңдануды және гүлді өсімдіктердегі қосарлы ұрықтанудың маңызын
	Ағзалардың дамуы түсінігі. Өсімдіктер мен жануарлардағы онтогенез кезеңдері. Бөліну, өсу, көбею, қартаю. №9 Зертханалық жұмыс "Жылдық сақинаны санау"	7.2.3.1 ағзалардың өсу және даму үдерістерін сипаттау
	Жануарлардағы тура және түрленіп даму онтогенез типтері. Бунақденелілердің шала және толық түрленіп дамуына мысалдар. Модельдеу "Жануарлардағы онтогенез типтерін салыстыру"	7.2.3.2 өсімдіктер мен жануарлардағы онтогенез кезеңдерін ажырату 7.2.3.3 жануарлардағы тура және тура емес онтогенез типтерін салыстыру
Микробиология және биотехнология	Бактериялардың формаларының әртүрлілігі. Бактериялардың таралуы. №10 Зертханалық жұмыс "Пішен таяқшасының сыртқы пішінін қарастыру" Бұршақ тұқымдастардың тамырындағы түйнек бактериялары	7.4.3.1 бактериялар формаларының әртүрлілігін сипаттау
	Бактерияларды пайдалану. Табиғаттағы және адам өміріндегі бактериялардың маңызы. №11 Зертханалық жұмыс "Өндірісте йогурт және ірімшік жасауды зерттеу"	7.4.3.2 ірімшік және йогурт өндірісін зерттеу
	Патогендермен күрес тәсілдері. Бактериялардың антибиотиктерге тұрақтылығы. №12 Зертханалық жұмыс "Антибиотиктер, антисептиктер және залалсыздандыру өнімдерін қолдануды зерттеу"	7.4.3.3 антибиотиктер, антисептиктер және залалсыздандыру өнімдерінің қолданылуын сипаттау
	Вирустар. Жасушасыз құрылым иелері вирустардың құрылыс ерекшеліктері	7.4.3.4 вирустардың тіршіліктің жасушасыз формасы екендігін түсіндіру

2) 8-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімдері	Тақырыптары/ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері	Оқыту мақсаты. Білім алушылар білуге тиісті.
1-тоқсан
Жасушалық биология	Жасуша – тірі ағзалардың құрылымдық негізгі өлшем бірлігі. Прокариот және эукариот жасушалардың құрылысы: ядроның болуы және орналасуы, жасуша қабырғасы, жасуша мембранасы, пластидтер, митохондрия, рибосомалар, Гольджи аппараты, вакуоль	8.4.2.2 прокариот және эукариот жасушалардың құрылысын салыстыру
Жасушалық биология	Өсімдік ұлпаларының әртүрлілігі: түзуші, жабын, негізгі, өткізгіш, механикалық, бөліп шығарушы ұлпа. Жануар ұлпаларының әртүрлілігі: эпителий, дәнекер, бұлшықет, жүйке. №1 Зертханалық жұмыс "Өсімдіктер ұлпаларын жіктеу". №2 Зертханалық жұмыс "Жануарлар ұлпаларын жіктеу"	8.4.2.1 өсімдіктер мен жануарлардың ұлпаларын классификациялау
Молекулалық биология	Жасушаның құрамындағы органикалық заттар.	8.4.1.1 жасушадағы органикалық заттарды сипаттау
Молекулалық биология	Көмірсулар – энергия көзі. Глюкоза, нәруыз, сахароза, гликоген, крахмал, жасұнық пен хитиннің маңызы және қызметтері. Липидтердің қасиеттері мен қызметі. Липидтердің әртүрлілігі: майлар, фосфолипидтер, балауыз	8.4.1.2 көмірсулар мен липидтердің, нәруыздардың биологиялық қызметтерін сипаттау
Тірі ағзалардың көп түрлілігі	Өсімдік бөлімдеріндегі ерекшелік белгілері.№3 Зертханалық жұмыс "Өсімдіктер бөлімдеріндегі ерекшелік белгілерді анықтау. Балдырлар, мүктәрізділер, қырықжапырақтәрізділер, ашықтұқымдылар және жабықтұқымдылар	8.1.1.1. балдырлар, мүктер, қырықжапырақ тәріздестер, ашық және жабықтұқымдыар мысалында өсімдіктердің ерекшеліктерін сипаттау
	Саңырауқұлақтар патшалығы. Зең саңырауқұлағы: мукор, пеницилл. Біржасушалы саңырауқұлақтар – ашытқы. Көпжасушалы саңырауқұлақтар. Қалпақшалы саңырауқұлақтар. Жеуге жарамды және улы саңырауқұлақтар	8.1.1.2 саңырауқұлақтардың негізгі белгілерін сипаттау
	Дара жарнақты және қосжарнақты өсімдіктер №4 Зертханалық жұмыс "Дара жарнақты және қосжарнақтылар өсімдіктер кластарының белгілерін зерттеу"	8.1.1.3 даражарнақты және қосжарнақты өсімдіктер кластарын салыстыру
	Буынаяқтылар типі. Хордалылар типі. Сыртқы белгілеріне қарай салыстырмалы сипаттама. Демонстрация "Хордалы жануарлар мен буынаяқтылардың ерекшелік белгілерін анықтау"	8.1.1.4 буынаяқтылар мен хордалы жануарлар кластарын ерекше белгілері бойынша сипаттау
Қоректену	Жауын құртының, сиырдың және адамның асқорыту жүйесінің құрылысы. Модельдеу "Адамның, сиырдың және жауынқұртының" асқорыту жүйесінің құрылысын салыстыру	8.1.2.1 омыртқасыз (жауынқұрт), күйіс қайыратын (сиыр) жануарлар мен адамның ас қорыту жүйесінің құрылысын салыстыру
	Тістің құрылысы мен қызметі, сүт тістердің тұрақты тістерге ауысуы. Тіс гигиенасы. Адамның асқорыту жолдарының құрылысы. Асқорыту бездері. Асқорыту мүшелерінің қызметі	8.1.2.2 тістердің құрылысы, әртүрлі типтері мен қызметтері арасындағы байланысты және тісті күту ережелерін сипаттау 8.1.2.3 адамның ас қорыту жүйесінің құрылысы мен қызметтері арасындағы өзара байланысты анықтау
	Тамақтану гигиенасы. Асқорыту мүшелерінің жұқпалы аурулары және олардың алдын алу. Тағамнан уланудың алдын алу. Алғашқы жәрдем шаралары. Ішек құрт ауруларының алдын алу	8.1.2.4 асқорыту жолы ауруларының себептерін және астан улану себебін ашу
	Дәрумендер және олардың маңызы. Суда еритін және майда еритін дәрумендер. Дәрумендердің тәуліктік мөлшері. Авитаминоз, гиповитаминоз және гипервитаминоз. А авитаминоздағы ақшам соқыр, В1 авитаминоздағы бери – бери ауруы, С авитаминоздағы қырқұлақ, Д авитаминоздағы мешел аурулары. №5 Зертханалық жұмыс "Тағамдық заттар құрамынан С дәруменді анықтау"	8.1.2.5 адам ағзасындағы дәрумендердің маңыздылығын сипаттау және азық- түлік құрамындағы С дәруменін анықтау 8.1.2.6 құрамында дәрумендердің маңызды мөлшері бар азық-түліктер тізімін жасау
2-тоқсан
	Қанның құрамы мен қызметі. Қан түйіршіктері: эритроциттер, лейкоциттер, тромбоциттер. Плазма. Қанның қызметі: транспорттық, гомеостаздық, қорғаныштық	8.1.3.1 қан құрамы мен қызметін сипаттау
	Иммунитет. Гуморальдық және жасушалық иммунитет. Лейкоциттер. Эритроциттер.	8.1.3.2 лейкоциттердің, эритроциттердің қызметтерін сипаттау; 8.1.3.3 гуморальдық және жасушалық иммунитетті салыстыру
	Жұқпалы аурулар және олардың алдын алу: амебалық қантышқақ, фитофтороз, оба, күл, лейшмания, герпес	8.4.3.1 қарапайымдылар, саңырауқұлақтар, бактериялар мен вирустар қоздыратынмен туындайтын аурулардың ерекшеліктерін сипаттау және алдын алу шараларын сипаттау
	Иммунитет. Иммунитеттің түрлері: туа пайда болған және жүре пайда болған иммунитет. Екпенің (вакцин) түрлері және оның жасанды иммунитетті қалыптастырудағы маңызы. Жұқпалы аурулардың алдын алу	8.1.3.4 Иммунитет ролін және аурулардың алдын алуындағы вакцинацияның ролін анықтау
	Буылтық құрттардың (жауын құрт), ұлулардың, буынаяқтылардың және омыртқалылардың жүрегі және қантамырларының құрылысы мен қызметі Қантамырлар жүйесінің түрлері. Адамның қанайналым жүйесі. Аурудың себептері: тұқым қуалайтын ауруларға бейімділік, салауатты өмір салтын дұрыс ұстанбау, т.	8.1.3.5 Адам жүрегінің құрылысы мен қантамыр жүйелерінің маңызын сипаттау және жүрек-қантамыр ауруларының себептерін анықтау
		8.1.3.6 жануарлардың қантамырлар жүйесі түрлерін сипаттау
Тыныс алу	Альвеола мен қан арасындағы газ алмасу. Тыныс алудың минуттық көлемі. Әр түрлі жастағы, физикалық дамыған, ер және әйел адамдардың өкпесінің тіршілік сыйымдылығы. Тынысалу қозғалыстарының жиілігі. Шылым шегудің өкпенің тіршілік сыйымдылығына әсері. №6 Зертханалық жұмыс "Өкпенің тіршілік сыйымдылығын зерттеу"	8.1.4.1 өкпе мен ұлпадағы газалмасу механизмдерін сипаттау 8.1.4.2 өкпенің тіршілік сыйымдылығын анықтау және қалыпты жағдайдағы және дененің физикалық жүктемесі кезіндегі тыныс алудың минуттық көлемін анықтау
3-тоқсан
Бөліп шығару	Зәр шығару жүйесі мүшелерінің құрылысы (бүйрек, несепағар, қуық, несеп жолы) мен қызметі. Бөліпшығару және сүзу мүшелері.	8.1.5.1 адамның зәр шығару жүйесі мүшелерінің құрылысы мен қызметін сипаттау
Бөліп шығару	Терінің маңызы, құрылысы мен қызметі. Тер бөлінудің реттелуі Тері ауруларының пайда болу себептері мен салдары. Белгілері мен алдын алу шаралары	8.1.5.2 терінің құрылысын сипаттау және тері ауруларын және оның алдын алу шараларын түсіндіру
Қозғалыс. Биофизика	Адам қаңқасының құрылысы. Тірек-қимыл жүйесінің маңызы мен қызметі	8.1.6.1 тірек-қимыл жүйесінің құрылысы мен қызметтерін сипаттау
	Бұлшықет ұлпаларының құрылысы мен қызметі.	8.1.6.2 бұлшық ет ұлпасының түрлері мен олардың қызметтерін сипаттау
	Сымбаттың бұзылуы және жалпақтабандылықтың пайда болу себептері. Сымбаттың бұзылуы мен жалпақтабандылықтың алдын алу шаралары	8.1.6.3 сымбаттың бұзылуы және жалпақтабандылықтың пайда болу себептерін анықтау
	Тік жүруге байланысты адам қозғалуының биомеханикалық ерекшеліктері. Тік жүруге байланысты адамның қаңқа құрылысының ерекшеліктері. Тік жүруге байланысты бұлшықеттің маңызы. Тік жүру кезіндегі дененің ауырлық орталығы. Адам денесіндегі иіндер	8.4.4.1 тік жүруге байланысты адам қозғалуының биомеханикалық ерекшеліктерін зерттеу
Координация және реттелу	Көру мүшелерінің құрылысы. Көрудің маңызы. Көру қызметінің бұзылуы. Көру гигиенасы. №7 Зертханалық жұмыс "Көру жітілігі мен көру аймағының шегін зерттеу"	8.1.7.1 көруді қабылдаудың ерекшеліктерін зерттеу және көру гигиенасы ережесін сипаттау
	Есту мүшесінің құрылысы. Естудің маңызы. Естудің бұзылу себептері. Есту мүшесінің гигиенасы. №8 Зертханалық жұмыс "Дыбысты қабылдау ерекшеліктерін зерттеу". (құлақтың есту қабілетін анықтау)	8.1.7.2 дыбысты қабылдау ерекшеліктерін зерттеу және есту гигиенасының ережелерін сипаттау
	"Гормондар", "Гуморальдық реттелу" ұғымдары. Эндокринді, экзокринді және аралас бездердің орналасуы және қызметі.	8.1.7.3 эндокринді, экзокринді және аралас бездердің орналасқан жерлерін анықтау
	Эндокринді бездер қызметінің бұзылуынан туындаған аурулар (гипо- және гиперфункция)	8.1.7.4 эндкриндік бездер қызметінің бұзылуынан туындаған ауруларды атау
	Адам денесінде орналасқан тері рецепторлары (терморецепторлар, механорецепторлар, ноцицепторлар). №9 Зертханалық жұмыс "Тері сезімталдығын зерттеу"	8.1.7.5 терінің сезімталдығын зерттеу
4-тоқсан
Көбею	Митоз. Мейоз. Митоз бен мейоздың биологиялық маңызы	8.2.2.1 тірі ағзалардың тіршілік әрекетіндегі митоз бен мейоздың маңызын түсіндіру
	Мүктер мен қырықжапырақтардың тіршілік циклі. Гаметофит. Спорофит	8.2.1.1 мүктер мен қырықжапырақтардың мысалдарында жынысты және жыныссыз ұрпақтарының ерекшеліктерін түсіндіру
	Ашықтұқымды және жабықтұқымды өсімдіктердің тіршілік циклі	8.2.1.2 ашықтұқымды және жабықтұқымды өсімдіктердің тіршілік циклінің ерекшеліктерін түсіндіру
Өсу және даму	Эмбрионалдық даму кезеңдері: бластула, гаструла, нейрула. Ұлпалар мен мүшелердің дифференциялануы. Органогенез	8.2.3.1 эмбрионалдық даму кезеңдерін сипаттау; 8.2.3.2 ұрық жапырақшаларынан қалыптасатын ұлпалар мен мүшелерді сипаттау
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары	Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің эволюциядағы маңызы. Өзгергіштік пен қоршаған орта жағдайларына бейімделгіштік арасындағы өзара байланыс	8.2.4.1 тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің эволюциядағы ролін дәйектеу
	Қолдан сұрыптау және оның селекция үшін маңызы. Қолдан сұрыптау түрлері	8.2.4.2 ағзалар селекциясы үшін қолдан сұрыптаудың маңызын сипаттау
	Мәдени өсімдіктер мен үй жануарларының шығу орталықтары	8.2.4.3 мәдени өсімдіктер мен үй жануарларының шығу тегінің орталықтарын оқып білу
Биосфера, экожүйе, популяция	Экожүйелердің компоненттері. Су және құрлық экожүйелері. Модельдеу "Су және құрлық экожүйелерін салыстыру"	8.3.1.1 су және құрлық экожүйелерін салыстыру
	Популяцияның құрылымының негізгі сипаттамалары және ерекшеліктері. Ағзалардың тіршілікке қабілеттілігінің әртүрлі тәсілдері.	8.3.1.2 ағзалардың тіршілікке қабілеттілігінің әртүрлі тәсілдерін зерттеу;
	Тірі ағзалардың өзара қарым-қатынас түрлері. Ағзалардың тікелей және жанама қарымқатынас түрлері. Қоршаған орта жағдайларының өзгерістеріне ағзалардың бейімделуі	8.3.1.3 тірі ағзалардың өзара қарым-қатынас түрлерін сипаттау; 8.3.1.4 тірі ағзалардың қоршаған ортаның жағдайларына бейімделуін түсіндіру
Адам қызметінің қоршаған ортаға әсері	Адамның табиғаттағы ролі. Табиғатты тиімді пайдалану. Табиғатты қорғау. Биологиялық алуан түрлілікті сақтау. Дүниежүзілік Тұқым қоры	8.3.2.1 биологиялық әртүрлілікті сақтаудың және қолдауды қажеттіктің себептеріннегіздеу; 8.3.2.2 Дүниежүзілік Тұқым қорының маңызын бағалау
Адам қызметінің қоршаған ортаға әсері	Қазақстан Республикасының экологиялық проблемалары. Себептері мен салдарлары. Оларды шешу жолдары	8.3.2.3 Қазақстан аумағындағы экологиялық проблемалардың туындау себептері мен оларды шешу жолдарын түсіндіру

3) 9-сынып

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі	Тақырып/Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны	Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті.
1-тоқсан
Жасушалық биология	Жасушаның негізгі компоненттерінің қызметтері. Жасуша құрылымдары:плазмалық мембрана, цитоплазма, ядро, эндоплазмалық тор, жасуша орталығы, рибосомалар, Гольджи аппараты мен лизосомалар, митохондрия, пластидтер, қозғалыс органоидтары, жасушаның қосындылары. Құрылыстары және атқаратын қызметтері	9.4.2.1 өсімдік және жануар жасушаларының негізгі бөліктерінің құрылысы мен қызметін түсіндіру
Тірі ағзалардың көп түрлілігі. Биосфера және экожүйе Адам қызметінің қоршаған ортаға әсері	Әртүрлі түрлерді сипаттауда бинарлық номенклатураны қолдану. №1 Зертханалық жұмыс "Анықтағыш көмегімен өсімдіктер мен жануарлар түрлерін (жергілікті регионның) анықтау"	9.1.1.1 өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін сипаттауда бинарлы номенклатураны қолдану
	Экожүйедегі энергия тасымаланың тиімділігі. Энергия ағыны және қоректік тізбектер. Экологиялық пирамида түрлері	9.3.1.1 энергия ағымының тиімділігін есептеу; 9.3.1.2 энергия, биомасса және сандар пирамидаларын салыстыру
	Табиғаттағы көміртек пен азот айналымы. Биосферадағы биохимиялық үрдістер. Топырақ пен шөгінді жыныстар түзудегі тірі ағзалардың рөлі	9.3.1.3 азот пен көміртектің табиғаттағы айналымының сызбасын құру
	Пестицидтердің қоршаған орта мен адам денсаулығына әсері	9.3.2.1 пестицидтерді пайдаланудың қоршаған орта мен адам денсаулығына әсерін түсіндіру
	жылыжай эффктісі (булану) және озон қабатыныңжұқаруы. Дүниежүзілік мұхит деңгейінің, су мен атмосфера температурасының көтерілуінің тірі ағзаларға әсері	9.3.2.2 парниктік эффектінің тірі ағзаларға әсерін түсіндіру; 9.3.2.3 озон қабатының бұзылуының себептері мен салдарын түсіндіру
Қоректену	Ыдырау үдерісі. Асқорыту ферменттерінің әсері. Асқорытудағы ферменттердің маңызы. Сіңіру және бөліп шығару	9.1.2.1 адамның асқорыту жолдарындағы үдерістерді сипаттау; 9.1.2.2 ас қорыту үдерісіндегі органикалық заттар мен сәйкесі ферменттердің арасындағы байланысты орнату
Қоректену	Ферменттердің әсер ету механизмі. Ферменттің белсенді орталығы. №2 Зертханалық жұмыс "Ферменттердің белсенділігіне әр түрлі жағдайлардың (температура, pH) әсерін зерттеу"	9.1.2.3 ферменттердің белсенділігіне әр түрлі жағдайлардың (температура, pH) әсерін зерттеу
Заттар тасымалы	Активті және пассивті тасымалдардың ұқсастығы мен айырмашылығы. Жасуша мембранасы арқылы тасымалдану. Белсенді тасымалдану кезіндегі энергияның жұмсалуы	9.1.3.1 активті және пассивті тасымалдарды салыстыру
Заттар тасымалы	Сыртқы және ішкі факторлардың транспирацияға әсері.	9.1.3.2 өсімдіктердегі транспирация үдерісінің мәнін түсіндіру
2-тоқсан
Тыныс алу	Анаэробты және аэробты тыныс алу. Анаэробты және аэробты тыны салу үдерістерін химиялық реакция теңдеулерін қолданып қарастыру. Анаэробты және аэробты тыныс алудың тиімділіктері	9.1.4.1 тыныс алу реакциясының химиялық теңдеуін пайдалана отырып, анаэробты және аэробты тыныс алуды салыстыру
Тыныс алу	Аэробты, анаэробты тынысалу үдерістерімен байланысты бұлшық еттердің қажуы. Аэробты және анаэробты тынысалуға физикалық жүктемелердің әсері	9.1.4.2 бұлшықет қажуы және аэробты, анаэробты тыныс алу үдерістері арасындағы байланысты қарастыру
Бөліп шығару	Нефронның құрылысы және қызметі. Зәр шығару жүйесінің ауруларының алдын алу жолдары	9.1.5.1 нефронның құрылысы мен қызметін сипаттау; 9.1.5.2 бүйрек және зәр шығару жүйесі ауруларының алдын алу жолдарын түсіндіру
Бөліп шығару	Тірі ағзалардың зат алмасуының соңғы өнімдері. Құрамында азоты бар органикалық заттардың ыдырау өнімдері: аммиак, несепнәр, несеп қышқылы	9.1.5.3 әртүрлі ағзалардың мекен ету ортасы мен зат алмасудың соңғы өнімдері арасындағы байланысты орнату
Координация және реттелу	Нейрондардың түрлері мен қызметтері. Жүйке ұлпасының қызметі (глиальды жасушалар).	9.1.7.1 жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің қызметтерін талдау
	Тірі ағзалардағы электрлік үдерістер. Электрорецепторлар және электрлі мүшелер	9.4.4.1 тірі ағзалардағы электрлік үдерістерді зерттеу
	Тынысалу мен тыныс шығарудың реттелуі мысалында нейрогуморальдық реттелу механизмі. Жүйкелік және гуморальдық реттелуді салыстыру. Ағзаның күйзеліске бейімделуі	9.1.7.2 нейрогуморалды және гомеостаз механизмін түсіндіру
	Өсімдіктердің өсуі мен дамуын реттеуші. №3 Зертханалық жұмыс "Ауксиннің өсімдіктерге әсерін зерттеу"	9.1.7.3 өсімдіктердің өсуі мен дамуына әсер ететін заттардың әрекетін талдау
3-тоқсан
Қозғалыс	Бұлшық еттің жұмысы. №4 Зертханалық жұмыс "Статикалық және динамикалық жұмыс кезіндегі бұлшық еттің қажуын зерттеу"	9.1.6.1 қол бұлшық еттерінің максималды жұмыс күшін және күшке төзімділігін зерттеу;
Молекулалық биология	Дезоксирибонуклеин қышқылының молекулалық құрылысының принцптері: нуклеотидтердің комплементарлылығы. Модельдеу "Дезоксирибонуклеин қышқылы" молекуласын құру"	9.4.1.1 дезоксирибонуклеин қышқылының молекуласының қос шиыршықты құрылымын сипаттау; 9.4.1.2 дезоксирибонуклеин қышқылының құрылымдық қағидалары негізінде үлгілеу
Жасушалық цикл	Митоз. Митоз фазалары. №5 Зертханалық жұмыс "Пияз тамыр ұшындағы жасушалардан митозды зерттеу"	9.2.2.1 митоздың кезеңдерін сипаттау
Жасушалық цикл	Митоз. Митоз фазалары. Модельдеу "Митоз кезеңдерңн зерттеу"	9.2.2.2 мейоз кезеңдерін сипаттау
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары	Мендель ашқан белгілердің тұқымқуалаузаңдылықтары. Тұқымқуалаушылықты зерттеудің гибридологиялық әдісі	9.2.4.1 генетиканың дамуы мен қалыптасуындағы Мендель зерттеулерінің рөлін бағалау
	Тұқымқуалаушылық заңдылықтарының цитологиялық негіздері. Гаметалар тазалығы және оның цитологиялық негіздемесі. Моногибридті және дигибридті будандастыру. Басымдылық заңы. Ажырау заңы	9.2.4.2 моногибридті будандастырудың цитологиялық негіздерін дәлелдеу және есептер шығару; 9.2.4.3 дигибридті будандасты-рудың цитологиялық негіздерін дәлелдеу және есептер шығару
	Адам қан топтарының тұқымқуалау заңдылықтары. Резус-фактор	9.2.4.4 адамның қан тобының тұқымқуалауын және қан топтарын анықтау механизмін түсіндіру
	Адам генетикасы. Адамның тұқымқуалау белгілерін зерттеу әдістері. Адамның генетикалық ауруларының алдын алу. Модельдеу "Адамның генеалогиялық шежіре ағашын құру"	9.2.4.5 адам генетикасын зерттеудің негізгі әдістерін сипаттау; 9.2.4.6 шежіре сызбасын құру
	Өнімділікті арттыратын заманауи ауыл шаруашылық технологиялары. Өнімділігі жоғары ауыл шаруашылықты жүргізудің жаңа баламалы жолдары	9.2.4.7 мәдени өсімдіктердің өнімділігін арттыру үшін заманауи ауылшаруашылық технологияларды қолданылуын зерттеу
Микробиология және биотехнология	Биотехнологиялық үдерістін жалпы сызбасы және биотехнологияда алынатын өнімдері (медицинада, өнеркәсіпте және ауылшаруашылықта).	9.4.3.1 биотехнологияда өндірілетін өнімдерге мысал келтіру
4-тоқсан
Көбею	Адамның жыныс жүйесінің құрылымы мен қызметі	9.2.1.1 адамның жыныс жүйесінің құрылысын сипаттау
	Екінші реттік жыныстық белгілер. Ұлдар мен қыздардың жыныстық жетілуі. Биологиялық және әлеуметтік жетілу	9.2.1.2 жыныстық жетілу кезеңіндегі екінші реттік жыныстық белгілердің дамуын сипаттау
	Контрацепция түрлері. Жыныстық жолмен берілетін аурулар: жүре пайда болған иммундық дефицитiнiң синдромы, сифилис, гонорея, гепатит В,С. Алдын алу шаралары	9.2.1.3 контрацепцияның түрлерін және жыныстық жолмен таралатын аурулардың алдын алу шараларын түсіндіру
Өсу және даму Эволюциялық даму	Құрсақта даму. Ұрықтық дамудың алғашқы кезеңдері. Ұрықтың қалыптасуы мен дамуы	9.2.3.1 ұрықтың дамуындағы плацентаның маңызын түсіндіру
	Шылым шегу, есірткі мен ішімдіктің адам ұрығының дамуына тигізетін әсері	9.2.3.2 адам ұрығының дамуына шылым шегу, алкоголь мен басқа есірткілер әсерінің салдарын түсіндіру
	Жердегі тіршіліктің пайда болуы кезеңдері	9.2.5.1 Жердегі тіршіліктің дамуының негізгі кезеңдерін оқып білу
	Эволюциялық ұғымдардың қалыптасуы және дамуы. Ч.Дарвиннің эволюциялық ілімінің негізгі қағидалары. Эволюцияның қазіргі заман теориясының пайда болуы Эволюцияның қозғаушы күштері. Табиғи сұрыпталу нәтижесіндегі бейімделушілік.	9.2.5.2 К. Линней мен Ж.Б. Ламарк еңбектерінің негізгі қағидаларын оқып зерттеу; 9.2.5.3 Эволюция ілімінің қалыптасуындағы. Ч.Дарвин еңбектерінің ролін түсіндіру 9.2.5.4 эволюция ұғымы және оның қозғаушы күштерін сипаттау
	"Түр" ұғымының анықтамасы. Түрдің құрылымы. Түр критерийлері. "Түр түзілу" ұғымы. Түр түзілудің тәсілдері мен механизмдері	9.2.5.5 түрдің құрылымы мен критерийлері мен түр түзілу үдерісін түсіндіру сипаттау

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 623-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "География" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. "География" пәні – табиғи, қоғамдық, әлеуметтік нысандарды, құбылыстарды, үдерістерді бірлікте қарастыратын маңызды пән. Ол табиғи және антропогендік нысандардың арасындағы кеңістіктік-уақыттық өзара байланыстар мен өзара тәуелділіктерді зерттейді.

3. "География" пәнінің мақсаты – дүниенің географиялық бейнесін тұтас қабылдайтын, географиялық ойлау қабілеті дамыған, географияның әдістері мен тілін білетін және қолданатын, географиялық мәдениеті бар тұлға тәрбиелеу.

4. Тұлғаның географиялық мәдениеті – тұлғаның бойындағы Жер, қоршаған орта, табиғат туралы, оның алуантүрлілігінің себептері, халқы мен шаруашылық әрекеті туралы білім мен "адам – табиғат – қоғам – мәдениет" жүйесіндегі өмірлік құндылықтарды меңгеруінің көрінісі.

5. Дүниенің географиялық бейнесі – аумақтық табиғи-қоғамдық жүйелердің қасиеттері мен заңдылықтары туралы көзқарастар жиынтығы.

6. Географиялық ойлау – географиялық нысандар, үдерістер мен құбылыстарды, олардың арасындағы байланыстарды тану және олардың маңызды қасиеттерін бейнелеу.

7. "География" пәнінің міндеттері:

1) географияның ғылыми пән ретіндегі рөлі мен оның қазіргі заманғы адамзат мәселелерін, сондай-ақ ғаламдық мәселелерді шешудегі әлеуетін түсінуге мүмкіндік беру;

2) оқушылардың бойында табиғат пен қоғам арасындағы өзара байланыстарға, осы байланыстардың кеңістіктік ерекшеліктеріне ғылыми көзқарастарды қалыптастыру;

3) қоғамдық өндірістің, табиғатты қорғау мен табиғатты тиімді пайдаланудың ғылыми-жаратылыстану, әлеуметтік-экономикалық негіздерін ашу;

4) оқушылардың географиялық зерттеу әдістері мен зерттеу дағдыларын игеруіне ықпал жасау;

5) оқушылардың география ғылымының түсініктері мен терминдерін меңгеруіне ықпал жасау;

6) кеңістіктік ойлау мен картографиялық дағдыларды қалыптастыру;

7) географиялық білімді күнделікті өмірде, өз іс-тәжірибесінде пайдалану дағдыларын қалыптастыру.

2-тарау. "География" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

8. Қысқартылған "География" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

1) 7-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;

2) 8-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;

3) 9-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты құрайды.

9. "География" пәні оқу бағдарламасының мазмұны оқытудың бөлімдері

арқылы ұйымдастырылған. Бөлімдер сыныптар бойынша күтілетін нәтиже түрінде берілген оқу мақсаттарын қамтитын бөлімшелерден тұрады.

10. Әр бөлімшеде көрсетілген оқу мақсаттары, мұғалімге оқушылардыдамыту бойынша жұмысты жүйелі жоспарлауға, сонымен қатар олардың жетістіктерін бағалауға, оқытудың келесі кезеңдері туралы ақпарат беруге мүмкіндік береді.

11. Оқу пәнінің мазмұны 6 бөлімді қамтиды:

1) географиялық зерттеу әдістері;

2) картография және географиялық деректер базасы;

3) физикалық география;

4) әлеуметтік география;

5) экономикалық география;

6) елтану және саяси география негіздері.

12. "Географиялық зерттеу әдістері" бөлімі "Зерттеу және зерттеушілер" бөлімшесінен тұрады.

13. "Картография және географиялық деректер базасы" бөлімі келесібөлімшелерден тұрады:

1) географиялық карталар;

2) географиялық деректер базасы.

14. "Физикалық география" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) литосфера;

2) атмосфера;

3) гидросфера;

4) биосфера;

5) табиғи-аумақтық кешендер.

15. "Әлеуметтік география" бөлімі келесі бөлімшеден тұрады:

1) халықтар географиясы.

16. "Экономикалық география" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) табиғи ресурстар;

2) әлеуметтік-экономикалық ресурстар;

3) дүниежүзілік шаруашылықтың салалық және аумақтық құрылымы;

4) дүниежізілік шаруашылықтың даму үрдістері мен көрсеткіштері;

17. "Елтану және саяси география негіздері" бөлімі "Дүниежүзі елдері"

бөлімшесін қамтиды.

18. Пәннің 7-сыныпқа арналған базалық білім мазмұны келесітараулардан тұрады:

1) географиялық зерттеу әдістері, зерттеу және зерттеушілер, географияны зерттеу нысандары, география ғылымының дамуы, географиялық дерек көздері, географиялық тәжірибелер, далалық зерттеу әдістері, географияда графикалық әдістердің қолданылуы;

2) картография және географиялық деректер базасы, географиялықкарталар, географиялық картосхемаларды қолдану, географиялық номенклатура, географиялық деректер базасы, географиялық деректерді ұйымдастыру;

3) физикалық география, литосфера, литосфераның құрылысы мен заттыққұрамы, жердің тектоникалық құрылысы, литосфераның тектоникалық қозғалыстары, литосфералық катаклизмдер, атмосфера, атмосфера және оның құрамдас бөліктері, ауа райы және метеорологиялық элементтер, атмосфералық қолайсыз құбылыстар, гидросфера, гидросфера және оның құрамдас бөліктері, су ресурстарының маңыздылығы, дүниежүзілік мұхиттың географиялық жағдайы, дүниежүзілік мұхит суларының қасиеттері, мұхит суларының қозғалыстары, мұхиттармен байланысты апаттар, дүниежүзілік мұхиттың проблемалары, биосфера, биосфера және оның құрамдас бөліктері, туған өлкенің флорасы мен фаунасы, топырақ, оның құрамы мен құрылымы, Қазақстанның топырақ түрлері, топырақтың экологиялық проблемалары, табиғи-аумақтық кешендер, табиғи-аумақтық кешендердің қалыптасуы, табиғи-аумақтық кешендердің түрлері; туған өлкемнің визит карточкасы: өлкетанудың деректер базасын әзірлеу;

4) әлеуметтік география, халық географиясы, дүниежүзі халқының тілдікәулеттері мен топтары, дүниежүзі халқының діни құрамы, дүниежүзінің тарихи-мәдени аймақтары, ұлтаралық және дінаралық келісім;

5) экономикалық география, табиғи ресурстар, табиғи ресурстардыңжіктелуі, табиғи ресурстарды игерумен байланысты проблемалар, әлеуметтік-экономикалық ресурстар, көлік инфрақұрылымы, әлеуметтік инфрақұрылым, дүниежүзілік шаруашылықтың салалық және аумақтық құрылымы, дүниежүзілік шаруашылықтың салалары: ауыл шаруашылығы мен өнеркәсіп;

6) елтану және саяси география негіздері, дүниежүзі елдері, дүниежүзі елдерінің географиялық жағдайы, дүниежүзі елдерінің географиялық және экономикалық-географиялық жағдайы.

19. Пәннің 8-сыныпқа арналған базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) географиялық зерттеу әдістері, зерттеу және зерттеушілер, география ғылымының салалары, географиялық зерттеу әдістерінің түрлері, географиялық деректерді өңдеу және талдау, географиялық модельдер, зерттеу нәтижелерінің ұсыну формалары;

2) картография және географиялық деректер базасы, географиялық карталар, тақырыптық карталар және оларды қосымша сипаттау элементтері, тақырыптық карталарды оқу, тақырыптық географиялық номенклатура, географиялық деректер базасы, географиялық деректер базасын құрастыруда ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың рөлі;

3) физикалық география, литосфера, жер бедерінің қалыптасу және таралу заңдылықтары, жер бедерінің жіктелуі, материктер мен мұхиттардың ірі орографиялық объектілері, тау жыныстары мен минералдардың жіктелуі, пайдалы қазбалардың тау жыныстары мен минералдардың қалыптасу заңдылықтарына байланысты таралуы, тау жыныстары мен минералдардың қасиеттері, тау жыныстарының жасын анықтау, геологиялық жыл санау мен геохронологиялық кесте, жер бедерінің адамзат тіршілігі мен шаруашылығына тигізетін әсері, атмосфера, климат қалыптастырушы факторлар, атмосфераның ғаламдық циркуляциясы, климаттық белдеулер, материктердің климаттық ерекшеліктері, климаттың адамзат тіршілігі мен шаруашылығына тигізетін әсері, адам әрекетінің атмосфераға тигізетін кері әсері, гидросфера, құрлық суларының түрлері мен қалыптасуы, құрлық суларының шаруашылық маңызы, өзен аңғарының құрылысы, өзендердің гидрологиялық режимі, көлдер мен мұздықтар, құрлық суларының экологиялық проблемалары, су апаттары, биосфера, табиғат зоналары мен биіктік белдеулер, материктердің табиғи зоналары, мұхиттардың тіршілік дүниесі, өсімдік әлемі мен жануарлар дүниесін қорғау, табиғи-аумақтық кешендер, географиялық қабықтың құрамы мен құрылысы, географиялық қабықтың заңдылықтары;

4) әлеуметтік география, халық географиясы, халық санағы, дайы өсудің түрлері, демографиялық көрсеткіштер мен демографиялық жағдай, демографиялық проблемалар, демографиялық саясат;

5) экономикалық география, табиғи ресурстар, табиғи ресурстарды экономикалық және экологиялық тұрғыдан бағалау, дүниежүзі аймақтарының табиғи-ресурстық әлеуеті, табиғи ресурстарды өңдеу технологиясы, орталықтары және дайын өнім түрлері, әлеуметтік-экономикалық ресурстар, экономикалық инфрақұрылымның элементтері мен функциялары, дүниежүзілік шаруашылықтың салалық және аумақтық құрылымы, дүниежүзілік шаруашылықтың салалық құрамы: өндіруші, өңдеуші және қызмет салалары, ауылшаруашылық, өнеркәсіп және қызмет салаларын ұйымдастыру түрлері, ауылшаруашылық, өнеркәсіп және қызмет салаларын орналастыру факторлары, дүниежүзілік шаруашылық салаларын сипаттау;

6) елтану және саяси география негіздері, дүние жүзі елдері, дүниежүзінің саяси картасы, елдердің саяси типологиясы, саяси картадағы сандық және сапалық өзгерістер, дүние жүзі елдерінің саяси-географиялық жағдайы, саяси интеграция, Қазақстанның саяси-интеграциялық үдерістердегі мүдделері,бағыттары және бастамалары.

20. "Қазақстан географиясы" пәнінің 9-сыныпқа арналған базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) географиялық зерттеу әдістері, зерттеу және зерттеушілер, қазақстандық географтардың зерттеулері, география ғылымы зерттеулерінің қазіргі заманғы өзекті проблемалары, географиялық нысандар мен құбылыстарды номинациялау ерекшеліктері, қазақтың халықтық географиялық терминдері, зерттеу нәтижелерін ұсынудың академиялық формалары;

2) картография және географиялық деректер базасы, географиялық карталар, географиялық нысандарды, үдерістер мен құбылыстарды картадан көрсету тәсілдері, географиялық номенклатура нысандарын көрсету тәсілдері, географиялық деректер базасы, жерді қашықтықтан зерделеу әдістері, геоақпараттық жүйе технологияларын қолдану аясы;

3) физикалық география, литосфера, Қазақстан аумағының геологиялық тарихы және тектоникалық құрылымы, Қазақстанның басты орографиялық нысандары, қазақ оронимдері, Қазақстанда минералды ресурстардың таралу заңдылықтары, минералды ресурстарды өндіру және өңдеу орталықтары, Қазақстанның минералды ресурстарына баға беру, минералды ресурстарды игерумен байланысты проблемалар, атмосфера, Қазақстанның климатын түзуші факторлар, Қазақстанның климаттық жағдайы, Қазақстанның климаттық ресурстары, Қазақстанда қолайсыз және қауіпті атмосфералық құбылыстар, қазақ халқының атмосфералық және климаттық құбылыстарды номинациялау ерекшеліктері, гидросфера, Қазақстанның ішкі суларының түрлері, қазақ гидронимдері, Қазақстанның су ресурстарына экономикалық баға беру, су ресурстарының экологиялық проблемалары, Қазақстанның ішкі суларының геосаяси проблемалары, биосфера, Қазақстанның табиғат зоналары мен биіктік белдеулері, ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың түрлері, Қазақстанның табиғи мұрасы, табиғи хоронимдердің (ерекше қорғауға алынған аумақтар) мағынасы, ноосфераның қалыптасуы, Қазақстанның ноосфераның дамуына қосқан үлесі, табиғи-аумақтық кешендер, Қазақстанның ірі физикалық-географиялық аудандары, Қазақтың табиғи хоронимдері (физикалық-географиялық аудандардың атауы), табиғат кешендеріне әсер ететін антропогендік факторлар, антропогендік ландшафтарды жақсарту жолдары;

4) әлеуметтік география, халық географиясы, Қазақстан халқының ұлттық және діни құрамы, дүниежүзі халқының көші-қоны, Қазақстандағы халықтың көші-қоны, көші-қон саясаты, еңбек ресурстарының сандық және сапалық құрамы, Қазақстанның демографиялық жағдайы мен демографиялық саясаты, елді мекендердің жіктелуі, елді мекендердің функционалды зоналары, Қазақстандағы ойконимдер, Қазақстандағы елді мекендердің проблемалары, урбандалу үдерісі, Қазақстандағы урбандалу үдерісіне баға беру;

5) экономикалық география, табиғи ресурстар, Қазақстанның табиғи-ресурстық әлеуеті, Қазақстанда жекелеген ресурс түрлерін өңдеу технологиялары, орталықтары және дайын өнім түрлері, табиғатты пайдалану үлгілері мен түрлері, тұрақты даму, Қазақстанда табиғатты пайдаланумен байланысты проблемалар, Әлеуметтік-экономикалық ресурстар, ғылыми-техникалық революция үдерісі, бағыттары, адам әлеуеті даму индексінің көрсеткіштері, Қазақстанда адамдық капиталды дамыту, Қазақстанның индустриялы-инновациялық даму бағыттары, Қазақстанның инновациялық инфрақұрылымы, Қазақстан аймақтары инфрақұрылымының даму деңгейі, дүниежүзілік шаруашылықтың салалық және аумақтық құрылымы, Қазақстан шаруашылығының салалары, Қазақстанның экономикалық аудандарының шаруашылық салалары мен мамандануы, дүниежүзілік шаруашылықтың даму үрдістері мен көрсеткіштері, дүниежүзілік шаруашылықтың субъектілері, халықаралық географиялық еңбек бөлінісі, халықаралық экономикалық қатынас түрлері, дүниежүзілік шаруашылықтың даму көрсеткіштері, дүниежүзілік шаруашылықтың даму модельдері мен аумақтық құрылымы, дүниежүзілік шаруашылықтың даму үрдістері, Қазақстанның дүниежүзілік шаруашылықта алатын орны, Қазақстанның халықаралық экономикалық интеграциядағы мүдделері мен мақсаттары, орны;

6) елтану және саяси география негіздері, дүниежүзі елдері, елдердің экономикалық даму деңгейі бойынша топтастырылуы, халықаралық ұйымдардың деңгейлері мен мақсаттары, Қазақстан Республикасының әлеуметтік, экономикалық, саяси-географиялық жағдайы, Қазақстандағы саяси-әкімшілік хоронимдер, Қазақстан Республикасы туралы кешенді географиялық ақпаратты ұсыну формалары.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

21. Бағдарламада оқыту мақсаттарын пайдалану ыңғайлылығы үшінкодтау енгізілді. Кодтық белгіде бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар – бөлім мен бөлімшенің, төртінші сан – оқыту мақсатының реттік санын білдіреді. Мысалы, 7.2.1.4. кодында "7" - сынып, "2.1" - екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, "4" - оқыту мақсатының реттік саны.

Оқыту мақсаттары:

Білім алушылар білуі тиіс:
Бөлім	Бөлімше	7-сынып	8-сынып	9-сынып
Географиялық зерттеу әдістері	Географиялық зерттеу объектілері, география ғылымының дамуы	7.1.1.1 географияның зерттеу нысандарын анықтайды; 7.1.1.2 саяхатшылар мен зерттеушілердің география ғылымының дамуына қосқан үлесін сипаттап, баға береді;	8.1.1.1 география ғылымының салаларға бөлінуін графикалық түрде көрсетіп түсіндіреді; 8.1.1.2 география ғылымы салаларындағы маңызды зерттеулерді анықтайды;	9.1.1.1 география ғылымының дамуына үлес қосқан қазақстандықтардың зерттеулері туралы баяндайды;
	Географиялық дерек көздері	7.1.1.3 географиялық дереккөздермен жұмыс істейді: карта, сурет, мәтін, фотосуреттер, графикалық материалдар;	8.1.1.3 далалық, картографиялық, теориялық географиялық зерттеу әдістерінің мәнін түсіндіріп, қолданады; 8.1.1.4 қазақстандық компонентті қосымша қамтумен сандық және сапалық географиялық деректерді өңдеп, талдайды;	9.1.1.2 география ғылымының қазіргі заманғы өзекті зерттеу проблемаларын анықтайды; қазақ халқының халықтық географиялық терминдерінің мағынасын түсіндіреді; 9.1.1.3 географиялық нысандар мен құбылыстарды номинациялау ерекшеліктерін анықтайды; 9.1.1.4 қазақ халқының халықтық географиялық терминдерінің мағынасын түсіндіреді; 9.1.1.5 зерттеу нәтижелерін түрлі академиялық формада ұсынады
	Зерттеудің далалық әдістері	7.1.1.4 географиялық нысандардың қасиеттерін тәжірибелік жолмен анықтайды; 7.1.1.5 географиялық нысандардың, құбылыстардың және үдерістердің ерекшеліктерін графикалық түрде көрсете алады: сызба, диаграмма, профиль, график	8.2.1.1 тақырыптық карталарды сипаттайтын қосымша элементтерді құрастырады: профиль, диаграмма, график, кесте; 8.2.1.2 географиялық шартты белгілер мен карталарды сипаттайтын қосымша элементтерді қолданумен тақырыптық карталарды оқиды	9.2.1.1 маңызды қазақстандық географиялық нысандарды, үдерістер мен құбылыстарды карталардан көр-сету барысында сипаттайды; 9.2.1.2 маңызды географиялық объектілерді, процестер мен құбылыстарды картадан түсініктеме беріп көрсетеді
2. Картография және географиялық деректер базасы	2.1 Геогра фиялық карта-сызбаларды қолдану	7.2.1.1 тақырып бойынша картосызбалар жасайды	8.2.1.1 тақырыптық карталарды сипаттайтын қосымша элементтерді құрастырады: профиль, диаграмма, график, кесте;	9.2.2.1 жерді қашықтықтан зерделеудің әдістерін сипаттап, маңыздылығы мен ерекшеліктерін түсіндіреді
2. Картография және географиялық деректер базасы	Географиялық номенклатура, географиялық деректерді ұйымдастыру	7.2.1.2 географиялық номенклатура нысандарын картадан көрсетеді 7.2.2.1 географиялық нысандарды топтастырып кесте түрінде көрсетеді	8.2.1.2 географиялық номенклатура нысандарын контур картадан көрсетеді 8.2.2.1 ақпараттық-коммуникативтік технологияларды қолдана отырып, географиялық деректер базасын құрастырады	9.2.1.2 маңызды географиялық объектілерді, процестер мен құбылыстарды картадан түсініктеме беріп көрсетеді 9.2.2.2 шаруашылық пен ғылым салаларында геоақпараттық технологияла рын қолданудың маңыздылығын сипаттайды
3. Физика лық география 3.1 Литосфера	Жердің тектоникалық құрылымы, литосфераның тектоникалық қозғалысы	7.3.1.1литосфераның құрылысы мен заттық құрамын анықтайды; 7.3.1.2 жердің тектоникалық құрылымы мен литосфералық плиталардың орналасуын картадан көрсетеді және сипаттайды; 7.3.1.3 жер қыртысының тектоникалық қозғалыстарын талдайды: дрейф, коллизия, субдукция, спрединг;	8.3.1.1жер бедерінің қалыптасу және таралу заңдылықтарын зерттеп, жіктейді; 8.3.1.2 тау жыныстары мен минералдарды түрлі белгілері бойынша жіктеп, қасиеттерін анықтайды	9.3.1.1 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде Қазақстанның жер бедерінің геологиялық тарихын және тектоникалық құрылымын анықтайды 9.3.1.2 Қазақстанның басты орографиялық нысандарын сипаттайды
	Литосфералық катаклизмалар	7.3.1.4 жергілікті компонент бойынша литосфералық катаклизмдердің себеп-салдарын, таралуын түсіндіреді; литосфералық катаклизмдер барысында өзін өзі ұстау ережелерін түсіндіреді	8.3.1.3 тау жыныстарының жасын анықтау әдістерін түсіндіреді 8.3.1.4 геологиялық жылсанау мен геохронологиялық кестені талдап, жер қыртысының және тіршіліктің дамуындағы ірі кезеңдері мен геологиялық оқиғаларды ажырата алады 8.3.1.5 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде жер бедерінің адамзат тіршілігі мен шаруашылығына тигізетін әсеріне баға береді	9.3.1.3 қазақ оронимдерін жіктеп, мағынасын түсіндіреді және транслитерациясын үш тілде ұсынады 9.3.1.4 Қазақстанның минералды ресурстарының таралу заңдылықтарын анықтайды 9.3.1.5 Қазақстанның минералды ресурстарын өндіру және өңдеудің басты орталықтарын картадан көрсетіп, сипаттайды 9.3.1.6 Қазақстанның минералды ресурстарына баға береді 9.3.1.7 минералдық ресурстарды игеруге байланысты проблемаларды жіктейді және Қазақстанның әртүрлі өңірлері үшін оларды шешу жолдарын ұсынады
3. Физикалық география 3.2 Атмосфера	Атмосфера және оның құрамы	7.3.2.1 атмосфераның құрамын сипаттайды; 7.3.2.2 атмосфераның құрылысы мен қабаттарының ерекшеліктерін графикалық түрде бейнелеп, түсіндіреді	8.3.2.1 климат қалыптастырушы факторларды талдайды; 8.3.2.2 талдау негізінде атмосфераның жаһандық айналымын түсіндіреді	9.3.2.1 Қазақстан климатын қалыптастыру шы факторларды талдайды; 9.3.2.2 Қазақстанның климаттық жағдайын талдайды
	Ауа-райы және метеорологиялық элементтер	7.3.2.3 "ауа райы" ұғымын түсіндіреді; 7.3.2.4 метеорологиялық элементтер мен құбылыстарды сипаттап, зерттеу маңыздылығын анықтайды;	8.3.2.2 талдау негізінде атмосфераның жаһандық айналымын түсіндіреді; 8.3.2.3 климаттық белдеулерді талдайды; 8.3.2.4 әр материкте орналасқан ұқсас климаттық белдеулерді салыстырады	9.3.2.2 Қазақстанның климаттық жағдайын талдайды 9.3.2.3 Қазақстанның климаттық ресурстарын бағалайды
	Қолайсыз атмосфералық құбылыстар	7.3.2.5 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде қолайсыз атмосфералық құбылыстарды талдай отырып, сақтану шараларын ұсынады 7.3.2.6 жергілікті компоненттің негізінде жекелеген метеорологиялық элементтердің: температура, қысым, жел, бұлттылық, жауын-шашын, ылғалдылық көрсеткіштері негізінде графикалық синоптикалық материалдар жасайды	8.3.2.4 әр материкте орналасқан ұқсас климаттық белдеулерді салыстырады 8.3.2.5 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде климаттың адамзат тіршілігі мен шаруашылығына тигізетін әсеріне баға береді; 8.3.2.6 адамзат әрекетінің атмосфера мен климатқа тигізетін кері әсерін топтастырады, шешу жолдарын ұсынады	9.3.2.4 Қазақстанда атмосфералық қолайсыз және қауіпті құбылыстардың қалыптасуын,таралу аумақтарын картада көрсетіп, сақтану шараларын ұсынады; 9.3.2.5 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде қазақ халқының атмосфералық және климаттық құбылыстарды номинациялау ерекшеліктерін анықтайды
3.3 Гидросфера	Гидросфера және оның құрамдас бөліктері, су ресурстарының маңызы	7.3.3.1 гидросфера және оның құрамдас бөліктерін сипаттайды; 7.3.3.2 су ресурстарының маңыздылығын түсіндіреді	8.3.3.1 құрлық суларының қалыптасу жолдарын анықтайды; 8.3.3.2 құрлық суларының негізгі түрлерінің шаруашылық маңызын түсіндіреді	9.3.3.1 Қазақстанның ішкі суларын топтастырады, көрсеткіштерін талдайды және сипаттайды: өзендер мен көлдер, мұздықтар мен мәңгі тоң, жерасты сулары;
	Мұхит суларының географиялық орналасуы мен қасиеттері	7.3.3.3 дүниежүзілік мұхиттың құрамын, географиялық жағдайын, қасиеттерін анықтайды	8.3.3.3 өзен аңғарының құрылысын түсіндіреді; 8.3.3.4 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде өзендердің гидрологиялық режимін түсіндіреді	9.3.3.2 қазақ гидроним дерін жіктеп, мағынасын түсіндіреді және транслитерация сын үш тілде ұсынады
	Мұхиттағы су қозғалысы	7.3.3.4 мұхит суының қозғалыстарын жіктеп, түсіндіреді	8.3.3.5 дүние жүзінің және Қазақстанның көлдері мен мұздықтарын жоспар бойынша сипаттайды	9.3.3.3 жергілікті компонентті қосымша қамти отырып, оларды талдау негізінде су ресурстарының экологиялық проблемаларын шешу жолдарын ұсынады, Қазақстанның су ресурстарына экономикалық баға береді
	Мұхитпен байланысты апаттар және Мұхит проблемалары	7.3.3.5 мұхитар мен теңіздермен байланысты апаттар мен проблемаларды топтастырып, сақтану шараларын және шешу жолдарын ұсынады	8.3.3.6 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде құрлық суларының экологиялық проблемаларын жіктеп, шешу жолдарын ұсынады 8.3.3.7 - жергілікті компонент негізінде су табиғи апаттарының алдын алу жолдарын ұсынады	9.3.3.4 Қазақстандағы су ресурстары ның геосаяси проблемаларын жіктеп шешу жолдарын ұсынады: трансшекаралық өзендер, Каспий теңізінің мәртебесі
3.Физическая география 3.4 Биосфера	Биосфера және оның құрамдас бөліктері	7.3.4.1 биосфераның құрамын, құрылы мын, шекаралары мен қасиеттерін анықтайды;	8.3.4.1 табиғат зоналары мен биіктік белдеулерінің қалыптасуын түсіндіреді; 8.3.4.2 табиғат зоналарын жоспар бойынша сипаттайды	9.3.4.1 Қазақстанның табиғат зоналары мен биіктік белдеулеріне салыстырмалы талдау жасайды
	Өсімдік және жануарлар әлемі	7.3.4.2 өлкеге тән өсімдіктер мен жануарларды анықтайды және "Қызыл кітапқа" енген түрлерін атайды;	8.3.4.3 құрлықтағы және Мұхиттағы ұқсас табиғи аймақтарды және әртүрлі континенттерде орналасқан биіктік белдеулерін салыстырады	9.3.4.2 қорықтар, қорықшалар, ұлттық саябақтар ерекше қорғалатын аумақтардың құрылу мақсатын түсіндіреді 9.3.4.3 тақырып бойынша қазақ табиғи хоронимдерін жіктеу негізінде олардың мағынасын түсіндіреді және үш тілде транслитерацияны ұсынады; 9.3.4.4 ноосфераның қалыптасу жағдайларын зерттейді
	Қазақстандағы топырақ түрлері	7.3.4.3 Қазақстанда топырақ түрлерінің таралуын анықтайды; 7.3.4.4 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде топырақ ресурстарына баға береді;	8.3.4.4 мұхиттағы тіршілік дүниесінің таралуын анықтайды; 8.3.4.5 өсімдік әлемі мен жануарлар дүниесін қорғау қажеттілігін дәлелдейді, қорғау жолдарын ұсынады
	Топырақтың экологиялық мәселелері	7.3.4.5 топырақтың экологиялық проблемаларын жіктеп, шешу жолдарын ұсынады	8.3.4.5 өсімдік әлемі мен жануарлар дүниесін қорғау қажеттілігін дәлелдейді, қорғау жолдарын ұсынады
3.5 Табиғи-аумақтық кешендер	Табиғи-аумақтық кешендердің қалыптасуы	7.3.5.1 географиялық қабық, материктер мен мұхиттар, зоналар және белдеулер, ландшафт табиғи-аумақтық кешендерінің қалыптасуын түсіндіреді;	8.3.5.1 географиялық қабықтың құрамы мен құрылысын графикалық түрде көрсетіп, түсіндіреді 8.3.5.2 географиялық қабық заңдылықтарының маңыздылығын түсіндіреді	9.3.5.1 Қазақстанның ірі табиғи кешендерін жоспар бойынша сипаттайды; жергілікті компонент негізінде антропогендік факторлардың табиғат кешендеріне әсерін зерттейді
3.5 Табиғи-аумақтық кешендер	Табиғи-аумақтық кешендердің түрлері	7.3.5.2 туған өлкенің табиғи-аумақтық кешендерін жоспар бойынша сипаттайды және өлкетану деректер базасын әртүрлі формада ұсынады	8.3.5.1 географиялық қабықтың құрамы мен құрылысын графикалық түрде көрсетіп, түсіндіреді 8.3.5.2 географиялық қабық заңдылықтарының маңыздылығын түсіндіреді	9.3.5.1 Қазақстанның ірі табиғи кешендерін жоспар бойынша сипаттайды; жергілікті компонент негізінде антропогендік факторлардың табиғат кешендеріне әсерін зерттейді; 9.3.5.2 қазақ табиғи хоронимдерінің жіктелуі негізінде олардың мағынасын түсіндіреді және үш тілде транслитерацияны ұсынады; 9.3.5.3 жергілікті компонент негізінде антропогендік фактордың табиғи кешендерге әсерін зерттейді; 9.3.5.4 антропогендік ландшафттарды жақсарту жолдарын ұсынады: қалпына келтіру, мелиорация, Ландшафт дизайны
4. Әлеумет тік геогра фия 4.1 Халық географиясы	Тілдік отбасылар және әлем халықтарының топтары	7.4.1.1 дүниежүзі халықтарының этнолингвистикалық жіктелінуін түсіндіреді;	8.4.1.1 халық санын анықтау әдістерін түсіндіреді	9.4.1.1 Қазақстан халқының ұлттық және діни құрамын анықтайды
	Әлем халқының діни құрамы	7.4.1.2 дүние жүзі халқының діни құрамы мен діндердің таралу аймақтарын анықтайды	8.4.1.2 дүниежүзі елдерін халықтың ұдайы өсу түрі бойынша жіктейді	9.4.1.2 дүниежүзі халқы миграцияларының басты бағыттарын, себеп-салдарын түсіндіреді
	Әлемнің тарихи-мәдени аймақтары	7.4.1.3 халықтың этникалық және діни құрамына байланысты дүниежүзінің тарихи-мәдени өркениеттік аймақтарының қалыптасуын түсіндіреді	8.4.1.3 елдердің демографиялық жағдайын талдап, басты демографиялық көрсеткіштерін есептейді: халық саны, туу және өлім коэффициенттері, табиғи және механикалық өсім, жалпы өсім, жас-жыныстық көрсеткіштер, ұлттық және діни құрам	9.4.1.3Қазақстандағы көші-қон үдерістерді талдап, басты бағыттарын анықтайды; 9.4.1.4 қазақстандық көрсеткіштерді басқа елдердің көрсеткіштері мен салыстыру негізінде еңбек ресурстарының сандық, сапалық құрамына баға береді; 9.4.1.5 қазақстандық көрсеткіштерді басқа елдермен салыстыру негізінде еңбек ресурстарының сандық және сапалық құрамын бағалау
	Ұлтаралық және конфессияаралық келісім	7.4.1.4 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде ұлтаралық және дінаралық келісімнің қажеттілігін дәлелдейді және қалыптастыру жолдарын ұсынады	8.4.1.4 дүниежүзі елдерін демографиялық проблемалары бойынша жіктейді; 8.4.1.5 "демографиялық саясат" ұғымын түсіндіре отырып дүниежүзінің жекелеген елдеріне қатысты демографиялық саясаттың өзіндік моделін ұсынады	9.4.1.6 Қазақстандағы елді мекендерді жіктейді; 9.4.1.7 Қазақстандағы урбандалу үдерісіне баға береді
5. Экономикалық география 5.1 Табиғи ресурстар	Табиғи ресурстардың жіктелуі	7.5.1.1 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде табиғи ресурстарды жіктеп, таралу заңдылықтарын талдайды; 7.5.1.2 табиғи ресурстардың шоғырлануын картада көрсетеді	8.5.1.1 дүниежүзінің жекелеген аймақтарының табиғи ресурстық әлеуетін бағалайды;	9.5.1.1 Қазақстанның табиғи-ресурстық әлеуетін бағалайды; 9.5.1.2 Қазақстанда жекелеген табиғи ресурс-тарды өңдеу технологиясын сипаттап, орталықтары мен дайын өнім түрлерін атайды
5. Экономикалық география 5.1 Табиғи ресурстар	Табиғат ресурстарын игеру мәселелері	7.5.1.3 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде табиғи ресурстарды игерумен байланысты проблемаларды талдап, шешу жолдарын ұсынады	8.5.1.2 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде жекелеген табиғат ресурстарын өңдеу технологиясын сипаттай отырып, орталықтары мен дайын өнім түрлерін атайды	9.5.1.5 Қазақстанда табиғатты пайдалану проблемаларын анықтап, шешу жолдарын ұсынады; 9.5.1.6 жергілікті компонент негізінде табиғатты пайдалануға байланысты зерттеу жүргізеді
5.2 Әлеуметтік-экономикалық ресурстар	Көлік инфрақұрылымы. Әлеуметтік инфрақұрылым	7.5.2.1 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде көлік және әлеуметтік инфрақұрылым компоненттерін жіктеп, маңыздылығына баға береді	8.5.2.1 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде экономикалық инфрақұрылымын сипаттап, маңыздылығына баға береді	9.5.2.1 ғылыми-техникалық революция үдерісін, даму бағыттарын талдайды
5.3 әлемдік экономиканың салалық және аумақтық құрылымы	Әлемдік шаруашылық салалары: өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы	7.5.3.1 ауыл шаруашылық, өнеркәсіп шаруашылық салаларын топтастыру арқылы маңыздылығын түсіндіреді	8.5.3.1-шаруашылық салаларын жіктейді: өндіру және қайта өңдеу салалары, қызмет көрсету саласы 8.5.3.2-қазақстандық компонентті қосымша қамтумен ауыл шаруашылығы және өнеркәсіп өндірісін, қызмет көрсету саласын ұйымдастыру нысандарын сипаттайды, оларды орналастыру факторларын талдайды 8.5.3.3-әлемдік шаруашылық саласының жоспары бойынша сипаттайды	9.5.2.2 Қазақстанның индустриялық-инновациялық даму бағытта рын анықтап, болжам жасайды; 9.5.2.3 Қазақстанның инновациялық инфрақұрылымының жағдайын талдап, дамыту жөнінде ұсыныстар әзірлейді; 9.5.3.1 Қазақстан шаруашылығы салаларын жоспар бойынша сипаттайды; 9.5.3.2 Қазақстанның экономикалық аудандарының шаруашылық салаларын анықтап, мамандануын түсіндіреді; 9.5.4.1 әлемдік экономиканың даму үрдістерін талдайды; 9.5.4.2 Қазақстанның дүниежүзілік шаруашылықтағы орнын анықтайды 9.5.4.3 халықаралық географиялық еңбек бөлінісінің мәнін анықтайды; 9.5.4.4халықаралық экономикалық қатынас түрлерін жіктеп, сипаттайды
6. Елтану және саяси география негіздері6.1 Дүние жүзі елдері	Әлем елдерінің географиялық жағдайы	7.6.1.1 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдерді географиялық орнына байланысты топтастырып, елдердің географиялық орнын жоспар бойынша сипаттайды	8.6.1.1 саяси картаның басты нысандарын сипаттайды; 8.6.1.2 елдерді басқару формасы және мемлекеттік құрылымы бойынша топтастырады	9.6.1.1 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдерді экономикалық даму деңгейі бойынша топтастырады; 9.6.1.2 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде халықаралық ұйымдарды деңгейі және мақсаты бойынша топтастырады
	Әлем елдерінің экономикалық-географиялық жағдайы	7.6.1.2 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдердің экономикалық-географиялық жағдайын жоспар бойынша сипаттайды;	8.6.1.3 саяси картаның сандық және сапалық өзгерістерін талдайды	9.6.1.3 Қазақстан Республикасының әлеуметтік, экономикалық, саяси-географиялық жағдайына кешенді баға береді; 9.6.1.4 Қазақстан дағы саяси-әкімшілік хоронимдерді жіктеп, мағынасын түсіндіреді және транслитерациясын үш тілде ұсынады
	Әлем елдерінің экономикалық-географиялық жағдайы	7.6.1.3 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдердің экономикалық-географиялық жағдайына баға береді және жақсарту жолдарын ұсынады	8.6.1.4 елдердің саяси-географиялық жағдайына баға береді; 8.6.1.5 Қазақстанның саяси интеграциядағы мүдделері мен мақсаттарын талдайды	9.6.1.4 Қазақстан дағы саяси-әкімшілік хоронимдерді жіктеп, мағынасын түсіндіреді және транслитерациясын үш тілде ұсынады

22. Оқу бағдарламасы қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "География" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

Жалпы орта білім беру
деңгейінің 7-9-сыныптарына
арналған "География" пәнінен
оқу жүктемесі төмендетілген
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "География" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

7-сынып:

Бөлімше	Тақырып	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1.Географиялық зерттеу әдістері	Географиялық зерттеу объектілері, география ғылымының дамуы	7.1.1.1 географияның зерттеу нысандарын анықтайды; 7.1.1.2 саяхатшылар мен зерттеушілердің география ғылымының дамуына қосқан үлесін сипаттап, баға береді;
	Географиялық дерек көздері	7.1.1.3 географиялық дереккөздермен жұмыс істейді: карта, сурет, мәтін, фотосуреттер, графикалық материалдар;
	Зерттеудің далалық әдістері	7.1.1.4 географиялық нысандардың қасиеттерін тәжірибелік жолмен анықтайды; 7.1.1.5 географиялық нысандардың, құбылыстардың және үдерістердің ерекшеліктерін графикалық түрде көрсете алады: сызба, диаграмма, профиль, график
2. Картография және географиялық деректер базасы	2.1 Геогра фиялық карта-сызбаларды қолдану	7.2.1.1 тақырып бойынша картосызбалар жасайды
2. Картография және географиялық деректер базасы	Географиялық номенклатура, географиялық деректерді ұйымдастыру	7.2.1.2 географиялық номенклатура нысандарын картадан көрсетеді 7.2.2.1 географиялық нысандарды топтастырып кесте түрінде көрсетеді
3. Физика лық география 3.1 Литосфера	Жердің тектоникалық құрылымы, литосфераның тектоникалық қозғалысы	7.3.1.1литосфераның құрылысы мен заттық құрамын анықтайды; 7.3.1.2 жердің тектоникалық құрылымы мен литосфералық плиталардың орналасуын картадан көрсетеді және сипаттайды; 7.3.1.3 жер қыртысының тектоникалық қозғалыстарын талдайды: дрейф, коллизия, субдукция, спрединг;
	Литосфералық катаклизмалар	7.3.1.4 жергілікті компонент бойынша литосфералық катаклизмдердің себеп-салдарын, таралуын түсіндіреді; литосфералық катаклизмдер барысында өзін өзі ұстау ережелерін түсіндіреді
2-тоқсан
3. Физикалық география 3.2 Атмосфера	Атмосфера және оның құрамы	7.3.2.1 атмосфераның құрамын сипаттайды; 7.3.2.2 атмосфераның құрылысы мен қабаттарының ерекшеліктерін графикалық түрде бейнелеп, түсіндіреді
	Ауа-райы және метеорологиялық элементтер	7.3.2.3 "ауа райы" ұғымын түсіндіреді; 7.3.2.4 метеорологиялық элементтер мен құбылыстарды сипаттап, зерттеу маңыздылығын анықтайды;
	Қолайсыз атмосфералық құбылыстар	7.3.2.5 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде қолайсыз атмосфералық құбылыстарды талдай отырып, сақтану шараларын ұсынады 7.3.2.6 жергілікті компоненттің негізінде жекелеген метеорологиялық элементтердің: температура, қысым, жел, бұлттылық, жауын-шашын, ылғалдылық көрсеткіштері негізінде графикалық синоптикалық материалдар жасайды
3.3 Гидросфера	Гидросфера және оның құрамдас бөліктері, су ресурстарының маңызы	7.3.3.1 гидросфера және оның құрамдас бөліктерін сипаттайды; 7.3.3.2 су ресурстарының маңыздылығын түсіндіреді
	Мұхит суларының географиялық орналасуы мен қасиеттері	7.3.3.3 дүниежүзілік мұхиттың құрамын, географиялық жағдайын, қасиеттерін анықтайды
	Мұхиттағы су қозғалысы	7.3.3.4 мұхит суының қозғалыстарын жіктеп, түсіндіреді
	Мұхитпен байланысты апаттар және Мұхит проблемалары	7.3.3.5 мұхитар мен теңіздермен байланысты апаттар мен проблемаларды топтастырып, сақтану шараларын және шешу жолдарын ұсынады
3-тоқсан
3.Физическая география 3.4 Биосфера	Биосфера және оның құрамдас бөліктері	7.3.4.1 биосфераның құрамын, құрылы мын, шекаралары мен қасиеттерін анықтайды;
	Өсімдік және жануарлар әлемі	7.3.4.2 өлкеге тән өсімдіктер мен жануарларды анықтайды және "Қызыл кітапқа" енген түрлерін атайды;
	Қазақстандағы топырақ түрлері	7.3.4.3 Қазақстанда топырақ түрлерінің таралуын анықтайды; 7.3.4.4 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде топырақ ресурстарына баға береді;
	Топырақтың экологиялық мәселелері	7.3.4.5 топырақтың экологиялық проблемаларын жіктеп, шешу жолдарын ұсынады
3.5 Табиғи-аумақтық кешендер	Табиғи-аумақтық кешендердің қалыптасуы	7.3.5.1 географиялық қабық, материктер мен мұхиттар, зоналар және белдеулер, ландшафт табиғи-аумақтық кешендерінің қалыптасуын түсіндіреді
3.5 Табиғи-аумақтық кешендер	Табиғи-аумақтық кешендердің түрлері	7.3.5.2 туған өлкенің табиғи-аумақтық кешендерін жоспар бойынша сипаттайды және өлкетану деректер базасын әртүрлі формада ұсынады
4. Әлеумет тік геогра фия 4.1 Халық географиясы	Тілдік отбасылар және әлем халықтарының топтары	7.4.1.1 дүниежүзі халықтарының этнолингвистикалық жіктелінуін түсіндіреді;
	Әлем халқының діни құрамы	7.4.1.2 дүние жүзі халқының діни құрамы мен діндердің таралу аймақтарын анықтайды
	Әлемнің тарихи-мәдени аймақтары	7.4.1.3 халықтың этникалық және діни құрамына байланысты дүниежүзінің тарихи-мәдени өркениеттік аймақтарының қалыптасуын түсіндіреді
	Ұлтаралық және конфессияаралық келісім	7.4.1.4 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде ұлтаралық және дінаралық келісімнің қажеттілігін дәлелдейді және қалыптастыру жолдарын ұсынады
4-тоқсан
5. Экономикалық география 5.1 Табиғи ресурстар	Табиғи ресурстардың жіктелуі	7.5.1.1 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде табиғи ресурстарды жіктеп, таралу заңдылықтарын талдайды; 7.5.1.2 табиғи ресурстардың шоғырлануын картада көрсетеді
5. Экономикалық география 5.1 Табиғи ресурстар	Табиғат ресурстарын игеру мәселелері	7.5.1.3 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде табиғи ресурстарды игерумен байланысты проблемаларды талдап, шешу жолдарын ұсынады
5.2 Әлеуметтік-экономикалық ресурстар	Көлік инфрақұрылымы. Әлеуметтік инфрақұрылым	7.5.2.1 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде көлік және әлеуметтік инфрақұрылым компоненттерін жіктеп, маңыздылығына баға береді
5.3 әлемдік экономиканың салалық және аумақтық құрылымы	Әлемдік шаруашылық салалары: өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы	7.5.3.1 ауыл шаруашылық, өнеркәсіп шаруашылық салаларын топтастыру арқылы маңыздылығын түсіндіреді
6. Елтану және саяси география негіздері 6.1 Дүние жүзі елдері	Әлем елдерінің географиялық жағдайы	7.6.1.1 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдерді географиялық орнына байланысты топтастырып, елдердің географиялық орнын жоспар бойынша сипаттайды
	Әлем елдерінің экономикалық-географиялық жағдайы	7.6.1.2 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдердің экономикалық-географиялық жағдайын жоспар бойынша сипаттайды
	Әлем елдерінің экономикалық-географиялық жағдайы	7.6.1.3 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдердің экономикалық-географиялық жағдайына баға береді және жақсарту жолдарын ұсынады

8-сынып:

Бөлімше	Тақырып	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Географиялық зерттеу әдістері	Географиялық зерттеу объектілері, география ғылымының дамуы	8.1.1.1 география ғылымының салаларға бөлінуін графикалық түрде көрсетіп түсіндіреді; 8.1.1.2 география ғылымы салаларындағы маңызды зерттеулерді анықтайды;
	Географиялық дерек көздері	8.1.1.3 далалық, картографиялық, теориялық географиялық зерттеу әдістерінің мәнін түсіндіріп, қолданады; 8.1.1.4 қазақстандық компонентті қосымша қамтумен сандық және сапалық географиялық деректерді өңдеп, талдайды;
	Зерттеудің далалық әдістері	8.2.1.1 тақырыптық карталарды сипаттайтын қосымша элементтерді құрастырады: профиль, диаграмма, график, кесте; 8.2.1.2 географиялық шартты белгілер мен карталарды сипаттайтын қосымша элементтерді қолданумен тақырыптық карталарды оқиды
2. Картография және географиялық деректер базасы	2.1 Геогра фиялық карта-сызбаларды қолдану	8.2.1.1 тақырыптық карталарды сипаттайтын қосымша элементтерді құрастырады: профиль, диаграмма, график, кесте;
2. Картография және географиялық деректер базасы	Географиялық номенклатура, географиялық деректерді ұйымдастыру	8.2.1.2 географиялық номенклатура нысандарын контур картадан көрсетеді 8.2.2.1 ақпараттық-коммуникативтік технологияларды қолдана отырып, географиялық деректер базасын құрастырады
3. Физика лық география 3.1 Литосфера	Жердің тектоникалық құрылымы, литосфераның тектоникалық қозғалысы	8.3.1.1жер бедерінің қалыптасу және таралу заңдылықтарын зерттеп, жіктейді; 8.3.1.2 тау жыныстары мен минералдарды түрлі белгілері бойынша жіктеп, қасиеттерін анықтайды
	Литосфералық катаклизмалар	8.3.1.3 тау жыныстарының жасын анықтау әдістерін түсіндіреді 8.3.1.4 геологиялық жылсанау мен геохронологиялық кестені талдап, жер қыртысының және тіршіліктің дамуындағы ірі кезеңдері мен геологиялық оқиғаларды ажырата алады 8.3.1.5 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде жер бедерінің адамзат тіршілігі мен шаруашылығына тигізетін әсеріне баға береді
2-тоқсан
3. Физикалық география 3.2 Атмосфера	Атмосфера және оның құрамы	8.3.2.1 климат қалыптастырушы факторларды талдайды; 8.3.2.2 талдау негізінде атмосфераның жаһандық айналымын түсіндіреді
	Ауа-райы және метеорологиялық элементтер	8.3.2.2 талдау негізінде атмосфераның жаһандық айналымын түсіндіреді; 8.3.2.3 климаттық белдеулерді талдайды; 8.3.2.4 әр материкте орналасқан ұқсас климаттық белдеулерді салыстырады
	Қолайсыз атмосфералық құбылыстар	8.3.2.4 әр материкте орналасқан ұқсас климаттық белдеулерді салыстырады 8.3.2.5 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде климаттың адамзат тіршілігі мен шаруашылығына тигізетін әсеріне баға береді; 8.3.2.6 адамзат әрекетінің атмосфера мен климатқа тигізетін кері әсерін топтастырады, шешу жолдарын ұсынады
3.3 Гидросфера	Гидросфера және оның құрамдас бөліктері, су ресурстарының маңызы	8.3.3.1 құрлық суларының қалыптасу жолдарын анықтайды; 8.3.3.2 құрлық суларының негізгі түрлерінің шаруашылық маңызын түсіндіреді
	Мұхит суларының географиялық орналасуы мен қасиеттері	8.3.3.3 өзен аңғарының құрылысын түсіндіреді; 8.3.3.4 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде өзендердің гидрологиялық режимін түсіндіреді
	Мұхиттағы су қозғалысы	8.3.3.5 дүние жүзінің және Қазақстанның көлдері мен мұздықтарын жоспар бойынша сипаттайды
	Мұхитпен байланысты апаттар және Мұхит проблемалары	8.3.3.6 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде құрлық суларының экологиялық проблемаларын жіктеп, шешу жолдарын ұсынады 8.3.3.7 - жергілікті компонент негізінде су табиғи апаттарының алдын алу жолдарын ұсынады
3.Физическая география 3.4 Биосфера	Биосфера және оның құрамдас бөліктері	8.3.4.1 табиғат зоналары мен биіктік белдеулерінің қалыптасуын түсіндіреді; 8.3.4.2 табиғат зоналарын жоспар бойынша сипаттайды
	Өсімдік және жануарлар әлемі	8.3.4.3 құрлықтағы және Мұхиттағы ұқсас табиғи аймақтарды және әртүрлі континенттерде орналасқан биіктік белдеулерін салыстырады
	Қазақстандағы топырақ түрлері	8.3.4.4 мұхиттағы тіршілік дүниесінің таралуын анықтайды; 8.3.4.5 өсімдік әлемі мен жануарлар дүниесін қорғау қажеттілігін дәлелдейді, қорғау жолдарын ұсынады
	Топырақтың экологиялық мәселелері	8.3.4.5 өсімдік әлемі мен жануарлар дүниесін қорғау қажеттілігін дәлелдейді, қорғау жолдарын ұсынады
3-тоқсан
3.5 Табиғи-аумақтық кешендер	Табиғи-аумақтық кешендердің қалыптасуы	8.3.5.1 географиялық қабықтың құрамы мен құрылысын графикалық түрде көрсетіп, түсіндіреді 8.3.5.2 географиялық қабық заңдылықтарының маңыздылығын түсіндіреді
3.5 Табиғи-аумақтық кешендер	Табиғи-аумақтық кешендердің түрлері	8.3.5.1 географиялық қабықтың құрамы мен құрылысын графикалық түрде көрсетіп, түсіндіреді 8.3.5.2 географиялық қабық заңдылықтарының маңыздылығын түсіндіреді
4. Әлеумет тік геогра фия 4.1 Халық географиясы	Тілдік отбасылар және әлем халықтарының топтары	8.4.1.1 халық санын анықтау әдістерін түсіндіреді
	Әлем халқының діни құрамы	8.4.1.2 дүниежүзі елдерін халықтың ұдайы өсу түрі бойынша жіктейді
	Әлемнің тарихи-мәдени аймақтары	8.4.1.3 елдердің демографиялық жағдайын талдап, басты демографиялық көрсеткіштерін есептейді: халық саны, туу және өлім коэффициенттері, табиғи және механикалық өсім, жалпы өсім, жас-жыныстық көрсеткіштер, ұлттық және діни құрам
	Ұлтаралық және конфессияаралық келісім	8.4.1.4 дүниежүзі елдерін демографиялық проблемалары бойынша жіктейді; 8.4.1.5 "демографиялық саясат" ұғымын түсіндіре отырып дүниежүзінің жекелеген елдеріне қатысты демографиялық саясаттың өзіндік моделін ұсынады
5. Экономикалық география 5.1 Табиғи ресурстар	Табиғи ресурстардың жіктелуі	8.5.1.1 дүниежүзінің жекелеген аймақтарының табиғи ресурстық әлеуетін бағалайды;
5. Экономикалық география 5.1 Табиғи ресурстар	Табиғат ресурстарын игеру мәселелері	8.5.1.2 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде жекелеген табиғат ресурстарын өңдеу технологиясын сипаттай отырып, орталықтары мен дайын өнім түрлерін атайды
4-тоқсан
5.2 Әлеуметтік-экономикалық ресурстар	Көлік инфрақұрылымы. Әлеуметтік инфрақұрылым	8.5.2.1 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде экономикалық инфрақұрылымын сипаттап, маңыздылығына баға береді
5.3 әлемдік экономиканың салалық және аумақтық құрылымы	Әлемдік шаруашылық салалары: өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы	8.5.3.1-шаруашылық салаларын жіктейді: өндіру және қайта өңдеу салалары, қызмет көрсету саласы 8.5.3.2-қазақстандық компонентті қосымша қамтумен ауыл шаруашылығы және өнеркәсіп өндірісін, қызмет көрсету саласын ұйымдастыру нысандарын сипаттайды, оларды орналастыру факторларын талдайды 8.5.3.3-әлемдік шаруашылық саласының жоспары бойынша сипаттайды
6. Елтану және саяси география негіздері6.1 Дүние жүзі елдері	Әлем елдерінің географиялық жағдайы	8.6.1.1 саяси картаның басты нысандарын сипаттайды; 8.6.1.2 елдерді басқару формасы және мемлекеттік құрылымы бойынша топтастырады
	Әлем елдерінің экономикалық-географиялық жағдайы	8.6.1.3 саяси картаның сандық және сапалық өзгерістерін талдайды
	Әлем елдерінің экономикалық-географиялық жағдайы	8.6.1.4 елдердің саяси-географиялық жағдайына баға береді; 8.6.1.5 Қазақстанның саяси интеграциядағы мүдделері мен мақсаттарын талдайды

9-сынып:

Бөлімше	Тақырып	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Географиялық зерттеу әдістері	Географиялық зерттеу объектілері, география ғылымының дамуы	9.1.1.1 география ғылымының дамуына үлес қосқан қазақстандықтардың зерттеулері туралы баяндайды;
	Географиялық дерек көздері	9.1.1.2 география ғылымының қазіргі заманғы өзекті зерттеу проблемаларын анықтайды; қазақ халқының халықтық географиялық терминдерінің мағынасын түсіндіреді; 9.1.1.3 географиялық нысандар мен құбылыстарды номинациялау ерекшеліктерін анықтайды; 9.1.1.4 қазақ халқының халықтық географиялық терминдерінің мағынасын түсіндіреді; 9.1.1.5 зерттеу нәтижелерін түрлі академиялық формада ұсынады
	Зерттеудің далалық әдістері	9.2.1.1 маңызды қазақстандық географиялық нысандарды, үдерістер мен құбылыстарды карталардан көр-сету барысында сипаттайды; 9.2.1.2 маңызды географиялық объектілерді, процестер мен құбылыстарды картадан түсініктеме беріп көрсетеді
2. Картография және географиялық деректер базасы	2.1 Геогра фиялық карта-сызбаларды қолдану	9.2.2.1 жерді қашықтықтан зерделеудің әдістерін сипаттап, маңыздылығы мен ерекшеліктерін түсіндіреді
2. Картография және географиялық деректер базасы	Географиялық номенклатура, географиялық деректерді ұйымдастыру	9.2.1.2 маңызды географиялық объектілерді, процестер мен құбылыстарды картадан түсініктеме беріп көрсетеді 9.2.2.2 шаруашылық пен ғылым салаларында геоақпараттық технологияла рын қолданудың маңыздылығын сипаттайды
3. Физика лық география 3.1 Литосфера	Жердің тектоникалық құрылымы, литосфераның тектоникалық қозғалысы	9.3.1.1 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде Қазақстанның жер бедерінің геологиялық тарихын және тектоникалық құрылымын анықтайды 9.3.1.2 Қазақстанның басты орографиялық нысандарын сипаттайды
	Литосфералық катаклизмалар	9.3.1.3 қазақ оронимдерін жіктеп, мағынасын түсіндіреді және транслитерациясын үш тілде ұсынады 9.3.1.4 Қазақстанның минералды ресурстарының таралу заңдылықтарын анықтайды 9.3.1.5 Қазақстанның минералды ресурстарын өндіру және өңдеудің басты орталықтарын картадан көрсетіп, сипаттайды 9.3.1.6 Қазақстанның минералды ресурстарына баға береді 9.3.1.7 минералдық ресурстарды игеруге байланысты проблемаларды жіктейді және Қазақстанның әртүрлі өңірлері үшін оларды шешу жолдарын ұсынады
2-тоқсан
3. Физикалық география 3.2 Атмосфера	Атмосфера және оның құрамы	9.3.2.1 Қазақстан климатын қалыптастыру шы факторларды талдайды; 9.3.2.2 Қазақстанның климаттық жағдайын талдайды
	Ауа-райы және метеорологиялық элементтер	9.3.2.2 Қазақстанның климаттық жағдайын талдайды 9.3.2.3 Қазақстанның климаттық ресурстарын бағалайды
	Қолайсыз атмосфералық құбылыстар	9.3.2.4 Қазақстанда атмосфералық қолайсыз және қауіпті құбылыстардың қалыптасуын,таралу аумақтарын картада көрсетіп, сақтану шараларын ұсынады; 9.3.2.5 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде қазақ халқының атмосфералық және климаттық құбылыстарды номинациялау ерекшеліктерін анықтайды
3.3 Гидросфера	Гидросфера және оның құрамдас бөліктері, су ресурстарының маңызы	9.3.3.1 Қазақстанның ішкі суларын топтастырады, көрсеткіштерін талдайды және сипаттайды: өзендер мен көлдер, мұздықтар мен мәңгі тоң, жерасты сулары;
	Мұхит суларының географиялық орналасуы мен қасиеттері	9.3.3.2 қазақ гидроним дерін жіктеп, мағынасын түсіндіреді және транслитерация сын үш тілде ұсынады
	Мұхиттағы су қозғалысы	9.3.3.3 жергілікті компонентті қосымша қамти отырып, оларды талдау негізінде су ресурстарының экологиялық проблемаларын шешу жолдарын ұсынады, Қазақстанның су ресурстарына экономикалық баға береді
	Мұхитпен байланысты апаттар және Мұхит проблемалары	9.3.3.4 Қазақстандағы су ресурстары ның геосаяси проблемаларын жіктеп шешу жолдарын ұсынады: трансшекаралық өзендер, Каспий теңізінің мәртебесі
3-тоқсан
3.Физическая география 3.4 Биосфера	Биосфера және оның құрамдас бөліктері	9.3.4.1 Қазақстанның табиғат зоналары мен биіктік белдеулеріне салыстырмалы талдау жасайды
	Өсімдік және жануарлар әлемі	9.3.4.2 қорықтар, қорықшалар, ұлттық саябақтар ерекше қорғалатын аумақтардың құрылу мақсатын түсіндіреді 9.3.4.3 тақырып бойынша қазақ табиғи хоронимдерін жіктеу негізінде олардың мағынасын түсіндіреді және үш тілде транслитерацияны ұсынады; 9.3.4.4 ноосфераның қалыптасу жағдайларын зерттейді
	Қазақстандағы топырақ түрлері
	Топырақтың экологиялық мәселелері
3.5 Табиғи-аумақтық кешендер	Табиғи-аумақтық кешендердің қалыптасуы	9.3.5.1 Қазақстанның ірі табиғи кешендерін жоспар бойынша сипаттайды; жергілікті компонент негізінде антропогендік факторлардың табиғат кешендеріне әсерін зерттейді
3.5 Табиғи-аумақтық кешендер	Табиғи-аумақтық кешендердің түрлері	9.3.5.1 Қазақстанның ірі табиғи кешендерін жоспар бойынша сипаттайды; жергілікті компонент негізінде антропогендік факторлардың табиғат кешендеріне әсерін зерттейді; 9.3.5.2 қазақ табиғи хоронимдерінің жіктелуі негізінде олардың мағынасын түсіндіреді және үш тілде транслитерацияны ұсынады; 9.3.5.3 жергілікті компонент негізінде антропогендік фактордың табиғи кешендерге әсерін зерттейді; 9.3.5.4 антропогендік ландшафттарды жақсарту жолдарын ұсынады: қалпына келтіру, мелиорация, Ландшафт дизайны
4. Әлеумет тік геогра фия 4.1 Халық географиясы	Тілдік отбасылар және әлем халықтарының топтары	9.4.1.1 Қазақстан халқының ұлттық және діни құрамын анықтайды
	Әлем халқының діни құрамы	9.4.1.2 дүниежүзі халқы миграцияларының басты бағыттарын, себеп-салдарын түсіндіреді
	Әлемнің тарихи-мәдени аймақтары	9.4.1.3Қазақстандағы көші-қон үдерістерді талдап, басты бағыттарын анықтайды; 9.4.1.4 қазақстандық көрсеткіштерді басқа елдердің көрсеткіштері мен салыстыру негізінде еңбек ресурстарының сандық, сапалық құрамына баға береді; 9.4.1.5 қазақстандық көрсеткіштерді басқа елдермен салыстыру негізінде еңбек ресурстарының сандық және сапалық құрамын бағалау
	Ұлтаралық және конфессияаралық келісім	9.4.1.6 Қазақстандағы елді мекендерді жіктейді; 9.4.1.7 Қазақстандағы урбандалу үдерісіне баға береді
4-тоқсан
5. Экономикалық география 5.1 Табиғи ресурстар	Табиғи ресурстардың жіктелуі	9.5.1.1 Қазақстанның табиғи-ресурстық әлеуетін бағалайды; 9.5.1.2 Қазақстанда жекелеген табиғи ресурс-тарды өңдеу технологиясын сипаттап, орталықтары мен дайын өнім түрлерін атайды
5. Экономикалық география 5.1 Табиғи ресурстар	Табиғат ресурстарын игеру мәселелері	9.5.1.5 Қазақстанда табиғатты пайдалану проблемаларын анықтап, шешу жолдарын ұсынады; 9.5.1.6 жергілікті компонент негізінде табиғатты пайдалануға байланысты зерттеу жүргізеді
5.2 Әлеуметтік-экономикалық ресурстар	Көлік инфрақұрылымы. Әлеуметтік инфрақұрылым	9.5.2.1 ғылыми-техникалық революция үдерісін, даму бағыттарын талдайды
5.3 әлемдік экономиканың салалық және аумақтық құрылымы	Әлемдік шаруашылық салалары: өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы	9.5.2.2 Қазақстанның индустриялық-инновациялық даму бағытта рын анықтап, болжам жасайды; 9.5.2.3 Қазақстанның инновациялық инфрақұрылымының жағдайын талдап, дамыту жөнінде ұсыныстар әзірлейді; 9.5.3.1 Қазақстан шаруашылығы салаларын жоспар бойынша сипаттайды; 9.5.3.2 Қазақстанның экономикалық аудандарының шаруашылық салаларын анықтап, мамандануын түсіндіреді; 9.5.4.1 әлемдік экономиканың даму үрдістерін талдайды; 9.5.4.2 Қазақстанның дүниежүзілік шаруашылықтағы орнын анықтайды 9.5.4.3 халықаралық географиялық еңбек бөлінісінің мәнін анықтайды; 9.5.4.4халықаралық экономикалық қатынас түрлерін жіктеп, сипаттайды
6. Елтану және саяси география негіздері6.1 Дүние жүзі елдері	Әлем елдерінің географиялық жағдайы	9.6.1.1 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдерді экономикалық даму деңгейі бойынша топтастырады; 9.6.1.2 қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде халықаралық ұйымдарды деңгейі және мақсаты бойынша топтастырады
	Әлем елдерінің экономикалық-географиялық жағдайы	9.6.1.3 Қазақстан Республикасының әлеуметтік, экономикалық, саяси-географиялық жағдайына кешенді баға береді; 9.6.1.4 Қазақстан дағы саяси-әкімшілік хоронимдерді жіктеп, мағынасын түсіндіреді және транслитерациясын үш тілде ұсынады
	Әлем елдерінің экономикалық-географиялық жағдайы	9.6.1.4 Қазақстан дағы саяси-әкімшілік хоронимдерді жіктеп, мағынасын түсіндіреді және транслитерациясын үш тілде ұсынады

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 624-қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Қазақстан тарихы" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы №604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

5. Оқу пәнінің міндеттері:

1) Қазақстан аумағындағы XVIII ғасырдың бастап бүгінгі күнге дейінгі қоғамның әлеуметтік, мәдени, саяси, экономикалық дамуының негізгі кезеңдері мен ерекшеліктері туралы білімін қалыптастыру;

2) Қазақстанның тарихи дамуы барысында қалыптасқан ұлттық құндылықтар жүйесі туралы білім беру;

5) тарихи деректердің негізінде дәлелді пайымдау дағдыларын дамыту;

8) коммуникативті дағдыларды қалыптастыру, өз ойын ауызша және жазбаша түрде анық білдіру, командада жұмыс істей алу, түрлі деректерден алынған ақпараттарды қоса алғанда, жарияланым мен электронды құралдарды қолдану.

2-тарау. "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

6. "Қазақстан тарихы" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

7-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;

8-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;

9-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат.

8. Оқу пәнінің білім мазмұны төрт бөлімді қамтиды:

әлеуметтік қатынастардың дамуы;

мәдениеттің дамуы;

мемлекеттің дамуы;

Қазақстанның экономикалық дамуы.

9. "Әлеуметтік қатынастардың дамуы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

этникалық қатынастар;

әлеуметтік қатынастар.

10. "Мәдениеттің дамуы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

дүниетаным мен дін;

өнер мен әдебиет;

білім және ғылым.

11. "Мемлекеттің дамуы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

мемлекеттің ішкі саясаты;

мемлекеттің сыртқы саясаты.

12. "Қазақстанның экономикалық дамуы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

шаруашылық;

өндірістік қатынастар және сауда.

1) өзгеріс пен сабақтастық;

2) себеп пен салдар;

3) дәлел;

4) ұқсастық пен айырмашылық;

5) маңыздылық;

6) интерпретация.

16. Тарихи концептілер негізінде оқытудың қүтілетін нәтижелері:

17. 7-сыныпқа арналған "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

2) XVIII ғасырдың бірінші жартысындағы Қазақ хандығы. XVIII ғасырдың басына дейінгі қазақ-орыс қатынастары. XVIII ғасырдың басындағы Ресей империясы назарындағы Қазақстан (саяси және экономикалық мақсаттар, әскери-барлау экспедициялары, алғашқы әскери бекіністердің салынуы). Кіші жүз ханы Әбілқайырдың Ресей бодандығын қабылдауы себептері мен мақсаттары. XVIII ғасырдың 30-50-жылдарындағы Қазақстандағы Ресей империясының саясаты. ХVІІІ ғасырдың 40-жылдарындағы Қазақстандағы ішкі саяси жағдайдың асқынуы. Абылай хан тұсындағы Қазақ хандығы: ішкі және сыртқы саясаты;

7) өлкетану: Туристік маршруттар. Жомарт жүрек. Туған өлкенің шежіресі. Мектебімнің тарихы.

18. 8-сыныпқа арналған "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

4) Кеңестік Қазақстанның мәдениеті: білім мен ғылым .Халыққа білім беру (жалпыға бірдей міндетті сауат ашу, орта білім, қазақ жазуының араб тілінен латын тіліне көшуі, орыс графикасына негізделген жаңа әліпбиге көшу). А. Байтұрсынов – "ұлт ұстазы". Жоғары оқу орындарының ашылуы. КСРО Ғылым Академиясының Қазақ филиалы. Қ.Сәтбаевтың Қазақстан ғылымын дамытудағы рөлі. Қазақстандық ғалымдар мен олардың ғылыми жетістіктері. Әдебиеттің дамуы (Ж. Аймауытов, М. Жұмабаев, Б. Майлин, І. Жансүгіров, С. Сейфуллин, С. Мұқанов, Ғ. Мүсірепов, Ғ. Мұстафин шығармашылығы). Театр, кино, бейнелеу өнері және оның қайраткерлері. Мәдениет саласындағы кеңестік идеология. Социалистік реализм;

И. Шухов және тағы басқалар). Өнердің дамуы (театр, кино).

19. 9-сыныпқа арналған "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

21. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:

1) әлеуметтік қатынастардың дамуы:

Бөлімше	7- сынып XVIII – XIX ғасырлар	8- сынып XX ғасырдың бірінші жартысы	9- сынып XX ғасырдың екінші жартысынан бүгінгі күнге дейін
1.1 Этникалық қатынастар	7.1.1.1 жоңғар шапқыншылығы кезіндегі демографиялық өзгерістерді және миграциялық процестерді түсіндіру	8.1.1.1 демографиялық өзгерістердің себептері мен салдарын анықтау	9.1.1.1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау
	7.1.1.2 Ресей империя сының қоныстандыру саясатының себептері мен салдарын талдау		9.1.1.2 өткен тарихи кезеңдер мен сабақтастықты орнату арқылы қазіргі кезеңдегі демографиялық процестерге баға беру
			9.1.1.3 Қазақстанның даму стратегиясындағы демографиялық саясаттың бағыттарын талдау
1.2 Әлеуметтік қатынастар	7.1.2.1 дәстүрлі қазақ қоғамын дағы өзгерістерді өткен тарихи кезеңдер мен салысты ру арқылы анықтау	8.1.2.1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау	9.1.2.1 қазіргі кездегі Қазақстан халқының әлеуметтік жағдайын статистикалық мәліметтер негізінде талдау
1.2 Әлеуметтік қатынастар	7.1.2.2 қазақ зиялыларының қалыптасуының маңыздылығын түсіндіру	8.1.2.2 соғыс жылдарындағы халықтың әлеуметтік жағдайын анықтау

2) мәдениеттің дамуы:

Бөлімше	7- сынып XVIII –XIX ғасырлар	8- сынып XX ғасырдың бірінші жартысы	9- сынып XX ғасырдың екінші жартысынан бүгінгі күнге дейін
2.1 Дүниетаным мен дін	7.2.1.1 салт - дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың құндылықтары мен маңыздылығын анықтау	8.2.1.1 мемлекеттің діни саясаты ның мақсаты мен салдарын анықтау	9.2.1.1 дәстүрлі және деструктивті діни ағымдар мен ұйымдардың іс-әрекетін талдау
	7.2.1.2 отаршылдық саясаттың ұлттық құндылықтарға кері әсерін талдау		9.2.1.2 Қазақстан халқы Ассамблеясының дінаралық, этносаралық келісім мен ішкі тұрақтылықты нығайтудағы ықпалын бағалау
			9.2.1.3 "Мәңгілік Ел" жалпыұлт тық идеясының маңыздылығын бағалау
2.2 Өнер мен әдебиет	7.2.2.1 халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалау	8.2.2.1 қазақ зиялылары ның шығарма шылық мұрасын талдау және қоғамдық санаға тигізген әсеріне баға беру	9.2.2.1 кеңестік әдебиет пен өнер туындыла рында қоғамдық өмірдің бейнеленуін талдау
	7.2.2.2 А. Құнанбаевтың ақын, ойшыл, қоғам қайраткері ретіндегі рөлін айқындау	8.2.2.2 Ахмет Байтұрсыновты қазақ тіл білімінің негізін салушы, қоғам қайраткері ретінде бағалау	9.2.2.2 Мұхтар Әуезов шығармаларының әлем әдебиетіндегі орнын бағалау
	7.2.2.3 ұлттық музыкалық аспаптардың қолдану ерекшеліктерін сипаттау	8.2.2.3 өнер мен әдебиеттегі өзгерістерді анықтау	9.2.2.3 қазіргі кездегі өнер мен әдебиеттің даму тенденцияларын айқындау
	7.2.2.4 қолданбалы өнердің жетістіктерін бағалау	8.2.2.4 Ә. Қашаубаев пен Қажымұқан Мұңайтпасұлының қазақ халқын әлемге танытудағы рөліне баға беру	9.2.2.4 ұлттық құндылықтарды жаңғыртуға бағытталған мемлекеттік бағдарлама лардың қажеттілігін негіздеу ("Мәдени мұра", "Болашаққа бағдар:рухани жаңғыру" бағдарламалары)
	7.2.2.5 өлкенің тарихи оқиғалар хроникасын құру	8.2.2.5 соғыс жылдарындағы өнер мен әдебиеттің халық рухын көтерудегі маңызын бағалау
	7.2.2.6 түрлі дереккөздер негізінде өз мектебің нің тарихын анықтау
2.3 Білім және ғылым	7.2.3.1 Ш. Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің тарихи құндылығын анықтау	8.2.3.1 ұлттық баспасөздің қоғамдық-саяси сананы оятудағы рөліне баға беру	9.2.3.1 Е.Бекмахановтың Қазақстан тарихы ғылымына қосқан үлесін бағалау
	7.2.3.2 XIX ғ. білім беру мен ағарту ісінің даму ерекшеліктерін түсіндіру	8.2.3.2 кеңес дәуіріндегі қазақ тілінің ахуалын анықтау	9.2.3.2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру
	7.2.3.3 Ы. Алтын сариннің ағарту саласына қосқан үлесін бағалау	8.2.3.3 XX ғ. бірінші жартысын дағы білім мен ғылым саласындағы өзгерістерді талдау
	7.2.3.4 Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы, Қ. Халид еңбектерінің тарихи дерек ретіндегі маңызын айқындау	8.2.3.4 Қаныш Сәтбаевтың Қазақстан өнеркәсібі мен ғылымын дамытудағы рөліне баға беру
	7.2.3.5 туристік маршруттарды құру жолдарын ұсыну

3) мемлекеттің дамуы:

Бөлімше	7-сынып XVIII - XIX ғасырлар	8-сынып XX ғасырдың бірінші жартысы	9-сынып XX ғасырдың екінші жартысынан бүгінгі күнге дейін
3.1. Мемлекеттің ішкі саясаты	7.3.1.1 Қарақұм және Ордабасы құрылтайларының халықты жоңғар басқыншылығына қарсы жұмылдырудағы рөліне баға беру	8.3.1.1 қазақ зиялыларының Ресей империясының Мемлекеттік Думасындағы ызметіне баға беру	9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
	7.3.1.2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау	8.3.1.2 XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы қоғамдық–саяси процестерге баға беру	9.3.1.2 қоғамдық-саяси қайраткерлердің ұлттық мүддені қорғаудағы рөліне баға беру
	7.3.1.3 Ресей империясының отарлық саясатының себеп-салдарын анықтау	8.3.1.3 1916 жылғы ұлт- азаттық көтерілістің тарихи маңызын анықтау және тұлғалардың рөліне баға беру	9.3.1.3 Қазақстан Республикасы Конституциясын мемлекеттің тұрақты даму кепілі ретінде бағалау
	7.3.1.4 патша үкіметі реформалары нәтижесіндегі әкімшілік-аумақтық өзгерістерді түсіндіру	8.3.1.4 "Алаш" партиясының ұлттық мемлекеттілікті жаңғырту саясатын талдау	9.3.1.4 әміршіл-әкімшіл саясатқа қарсы халық наразылықтарын салыстырып, талдау
	7.3.1.5 халықтың отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау	8.3.1.5 Әлихан Бөкейханның саяси көшбасшылық қызметіне баға беру	9.3.1.5 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасының тарихи маңыздылығына баға беру
	7.3.1.6 ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру	8.3.1.6 Қазақстанда құрылған ұлттық автономиялардың маңыздылығына баға беру	9.3.1.6 Қазақстанның тәуелсіздік жолындағы алғашқы қадамдарын анықтап, қорытындылау
		8.3.1.7 ХХ ғасырдың 20-30 –жылдардағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясатының зардаптарын талдау	9.3.1.7 өткен оқиғалармен сабақтастықты орнатып, тәуелсіз Қазақстанның жариялануының тарихи маңызын түсіндіру
			9.3.1.8 Тәуелсіз Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуын талдау
			9.3.1.9 ұзақ мерзімді мемлекеттік стратегияларды талдау
			9.3.1.10 Тәуелсіз мемлекеттің қалыптасуындағы Елбасы Н.Назарбаевтың рөліне баға беру
			9.3.1.11 Астананы жаңа Қазақстанның өркендеуінің нышаны ретінде айқындау
3.2 Мемлекеттің сыртқы саясаты	7.3.2.1 Жоңғар шапқыншылығына қарсы күресте танылған хандар мен батырлар дың рөлін түсіндіру	8.3.2.1 қазақстандықтардың Екінші дүние жүзілік соғысының жеңісіне қосқан үлесін бағалау	9.3.2.1 XX ғасырдың екінші жартысындағы әскери-өнеркәсіп кешендерінің Қазақстанға тигізген зардаптарын талдау
	7.3.2.2 қазақ хандығының сыртқы саясатының нәтижелерін анықтау	8.3.2.2 Б. Момышұлының батырлық, тұлғалық қасиетін айқындау	9.3.2.2 Қазақстан Республика сының халықаралық сахнадағы танылуына баға беру
	7.3.2.3 Абылайханның дипломатиялық шеберлігі мен саясатын бағалау		9.3.2.3 Қазақстанның аймақтық және халықаралық ұйымдармен байланыс тарын талдау
			9.3.2.4 қазақ диаспораларының тарихи Отанымен байланысының маңыздылығын айқындау

4) Қазақстанның экономикалық дамуы:

Бөлімше	7-сынып XVIII - XIX ғасырлар	8-сынып XX ғасырдың бірінші жартысы	9-сынып XX ғасырдың екінші жартысы нан бүгінгі күнге дейін
4.1 Шаруашылық	7.4.1.1 жоңғар шапқыншылығының қазақ халқының шаруашылығына тигізген зардаптарын анықтау	8.4.1.1 деректер мен дәйектерді салыстыру арқылы жаңа экономикалық саясаттың нәтижесінде орын алған өзгерістерді талдау	9.4.1.1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру
	7.4.1.2 отарлау саясатының қазақтардың дәстүрлі шаруашылығына тигізген әсерін талдау	8.4.1.2 күштеп ұжымдастыру саясатының ауылшаруашылығына тигізген зардаптарын талдау	9.4.1.2 Кеңес үкіметі кезіндегі орын алған әлеуметтік экономикалық мәселелерді талдау
	7.4.1.3 өлкені дамытуға қолдау көрсеткен тұлғалардың қызметіне баға беру		9.4.1.3 Қазақстан Республикасындағы жекешелендіру процесінің экономикаға ықпалын талдау
	7.4.1.4 өлке дамуының маңызды кезеңдерін анықтау
4.2 Өндіріс тік қатынастар және сауда	7.4.2.1 капиталистік қатынастардың экономикаға ықпалын анықтау	8.4.2.1 Қазақстандағы индустрияландырудың жетістіктері мен кемшіліктерін талдау	9.4.2.1 өнеркәсіптің ахуалын анықтап, қорытынды жасау
	7.4.2.2 сауда қатынастарына жәрмеңкелердің әкелген өзгерістерін анықтау	8.4.2.2 Қазақстан экономикасының соғыс жағдайына бейімделгендігін дәлелдеу	9.4.2.2 нарықтық экономиканың өндірістік қатынас тарға әсерін талдау
			9.4.2.3 Қазақстанның әлемдік экономикаға кірігуін талдау
			9.4.2.4 сыртқы сауданың экономикаға әсерін зерттеу

22. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Қазақстан тарихы" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

23. Тоқсандағы бөлімдер және бөлім ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

	Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына
	арналған "Қазақстан тарихы" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасына қосымша

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған "Қазақстан тарихы" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

7-сынып:

Бөлім	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан
Қазақ-жоңғар соғыстары	Жоңғар басқыншылығына қарсы Отан соғысының басталуы Зерттеу сұрағы: Не себепті "Елім-ай" бүкілхалықтық әнге айналды?	7.1.1.1 жоңғар шапқыншылығы кезіндегі демографиялық өзгерістерді және миграциялық процестерді түсіндіру; 7.2.2.1халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалау; 7.3.1.2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау
	Біртұтас халық жасағының ұйымдастырылуы Зерттеу сұрағы: Неліктен Ордабасы ел бірлігінің нышаны болды?	7.3.1.2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау; 7.3.1.1 Қарақұм және Ордабасы құрылтайларының халықты жоңғар басқыншылығына қарсы жұмылдырудағы рөліне баға беру
	Қазақ-жоңғар шайқастары Зерттеу сұрағы: Неліктен Аңырақай шайқасы қазақ-жоңғар соғысындағы түбегейлі бетбұрыс деп саналады?	7.3.2.1 жоңғар шапқыншылығына қарсы күресте танылған хандар мен батырлардың рөлін түсіндіру; 7.4.1.1 жоңғар шапқыншылығының қазақ халқының шаруашылығына тигізген зардаптарын анықтау
XVIII ғасырдағы Қазақ хандығы	XVIII ғасырдың басына дейінгі қазақ-орыс қарым-қатынастарының тарихы Зерттеу сұрағы: Неліктен Ресей Қазақстанды Азияға шығудың "кілті мен қақпасы" деп санады?	7.3.1.2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау; 7.3.2.2 Қазақ хандығының сыртқы саясатының нәтижелерін анықтау
	Қазақ хандығының Ресей империясына қосылуының басталуы Зерттеу сұрағы: Әбілқайыр ханның Анна Иоанновна патшайымға жазған хатының себептері мен салдары қандай болды?	7.3.1.2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау; 7.3.2.2 Қазақ хандығының сыртқы саясатының нәтижелерін анықтау
	Абылай ханның ішкі және сыртқы саясаты Зерттеу сұрағы:Дербес Қазақ мемлекетін сақтап қалудағы Абылай ханның рөлі қандай?	7.3.1.2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау; 7.3.2.3 Абылай ханның ішкі және сыртқы саясатын бағалау
Өлкетану	Туристік маршруттар	7.2.3.5 туристік маршруттарды құру жолдарын ұсыну
Қайталау
2-тоқсан
XVIII ғасырдағы Қазақстанның мәдениеті	XVIII ғасырдағы халық ауыз әдебиеті және материалдық мәдениет Зерттеу сұрағы: XVIII ғасырда ақын-жыраулар шығармаларында тарихи оқиғалар қалай көрініс тапты? Қазақтың ұлттық қолданбалы өнерінің бірегейлігі неде?	7.2.2.1 халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалау; 7.2.1.1 салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың құндылықтары мен маңыздылығын анықтау; 7.2.2.4 қолданбалы өнердің жетістіктерін бағалау
Отарлау және ұлт-азаттық күрес	XVIII ғасырдағы Қазақстандағы казак-әскери отаршылдығы Зерттеу сұрағы: Қазақстанды отарлауды Ресей империясы қалай жүзеге асырды?	7.3.1.3 Ресей империясының отарлық саясатының себеп-салдарын анықтау
	Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс Зерттеу сұрағы: Сырым Датұлы Кіші жүз қазақтарының қандай құқықтарын қорғауды көздеді?	7.3.1.5 халықтың отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау; 7.3.1.6 ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру
	1822-1824 жылдардағы патша реформалары Зерттеу сұрағы: Неліктен XX ғасырдың 20-шы жылдарында Қазақстанда әкімшілік реформалар жүргізілді?	7.3.1.4 Патша үкіметі реформалары нәтижесіндегі әкімшілік-аумақтық өзгерістерді түсіндіру; 7.1.2.1 дәстүрлі қазақ қоғамындағы өзгерістерді өткен тарихи кезеңдермен салыстыру арқылы анықтау
	1836-1838 жылдардағы Бөкей Ордасындағы қазақтардың көтерілісі Зерттеу сұрағы: Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлын қандай ортақ идея біріктірді?	7.3.1.5 қазақ халықының отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау; 7.3.1.6 ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру
	Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс Зерттеу сұрағы: Кенесары хан бастаған ұлт-азаттық күрес неліктен жалпы ұлттық сипатқа ие болды?	7.3.1.5 халықтың отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау; 7.3.1.6 ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру
Өлкетану	Жомарт жүрек	7.4.1.3 өлкені дамытуға қолдау көрсеткен тұлғалардың қызметіне баға беру
Қайталау
3-тоқсан
Отарлау және ұлт-азаттық күрес	XIX ғасырдың 40-60 жылдарындағы қазақтардың ортаазиялық хандықтармен қарым-қатынастары Зерттеу сұрағы: Неліктен Орта Азия хандықтарының Қазақстанның оңтүстік аймақтарына экспансиясы күшейді?	7.3.1.5 халықтың отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау; 7.3.1.6 ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру
Отарлау және ұлт-азаттық күрес	Қазақстанның Ресей империясына қосылуының аяқталуы Зерттеу сұрағы: Қазақстанның оңтүстік аймақтарының Ресей империясына қосылуының ерекшеліктері қандай?	7.3.1.2 Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау; 7.3.2.2 Қазақ хандығының сыртқы саясатының нәтижелерін анықтау
Қазақстан Ресей империясы ның құрамында	XIX ғасырдың екінші жартысындағы Қазақстандағы әкімшілік-аумақтық реформалар Зерттеу сұрағы: Патша өкіметі тарапынан "бөліп ал да, билей бер" ұстанымы қалай жүзеге асты?	7.3.1.3 Ресей империясының отарлық саясатының себеп-салдарын анықтау; 7.3.1.4 Патша үкіметі реформалары нәтижесіндегі әкімшілік-аумақтық өзгерістерді түсіндіру; 7.1.2.1 дәстүрлі қазақ қоғамындағы өзгерістерді өткен тарихи кезеңдермен салыстыру арқылы анықтау
	Қазақтардың 1860-1870 жылдардағы азаттық күресі Зерттеу сұрағы: XIX ғасырдың 60-70 жылдарындағы ұлт-азаттық көтерілістердегі халық талаптарының сабақтастығы неден көрінді?	7.3.1.5 қазақ халықының отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау
	Қазақстандағы жаппай отаршылдық қоныс аудару саясаты Зерттеу сұрағы: Патша өкіметінің қоныстандыру саясаты қазақ қоғамының өмірін қалай өзгертті?	7.4.1.2 отарлау саясатының қазақтардың дәстүрлі шаруашылығына тигізген әсерін талдау; 7.1.1.2 Ресей империясының қоныстандыру саясатының себептері мен салдарын талдау; 7.1.2.1 дәстүрлі қазақ қоғамындағы өзгерістерді өткен тарихи кезеңдермен салыстыру арқылы анықтау
Қазақстан Ресей империясы ның құрамында	Қазақстанда капиталистік қатынастардың дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақстанның өнеркәсіптік дамуы қалай басталды?	7.4.2.1 капиталистік қатынастар дамуының Қазақстанның экономикасына ықпалын анықтау
	Жәрмеңке саудасының дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақстанда неліктен жәрмеңке саудасы дамыды?	7.4.2.2 сауда қатынастарына жәрмеңкелердің әкелген өзгерістерін анықтау
	XIX ғасырдың екінші жартысындағы қазақ қоғамы Зерттеу сұрағы: "Зар заман" өкілдерінің қоғамдық-саяси көзқарастары қандай факторлардың әсерінен қалыптасты?	7.2.1.2 ұлттық құндылықтарға отаршылдық саясаттың кері әсерін талдау; 7.1.2.2 қазақ зиялыларының қалыптасуының маңыздылығын түсіндіру
Өлкетану	Туған өлкенің шежіресі	7.4.1.4 өлке дамуының маңызды кезеңдерін анықтау; 7.2.2.5 өлкенің тарихи оқиғалар хроникасын құру
Қайталау
4- тоқсан
XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті	XIX ғасырдағы мәдениеттің дамуы Зерттеу сұрағы: Неге XIX ғасыр қазақ халқының дәстүрлі музыка өнерінің гүлденген дәуірі деп саналады?	7.2.1.1 салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың құндылықтары мен маңыздылығын анықтау; 7.2.2.1 халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалау; 7.2.2.3 ұлттық музыкалық аспаптардың қолдану ерекшеліктерін сипаттау
	XIX ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі Зерттеу сұрағы: XIX ғасырда Қазақстанда оқу-ағартушылық мекемелер қандай түрде дамыды?	7.2.3.2 XIX ғасырдағы білім беру мен ағарту ісінің даму ерекшеліктерін түсіндіру
	Шоқан Уәлиханов – алғашқы қазақ ғалымы Зерттеу сұрағы: Неге С. Мұқанов Шоқан Уәлихановқа арналған шығармасын "Аққан жұлдыз" деп атады?	7.2.3.1 Шоқан Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің тарихи құндылығын анықтау
	Ы. Алтынсарин – жаңашыл –педагог Зерттеу сұрағы: Ыбырай Алтынсариннің халық ағарту саласындағы жаңашылдығы неден байқалады?	7.2.3.3 Ыбырай Алтынсариннің ағарту саласына қосқан үлесін бағалау
	Абай Құнанбаев – ұлы ойшыл Зерттеу сұрағы: Неліктен Абай Құнанбайұлын "Хәкім Абай" деп атады?	7.2.2.2 Абай Құнанбаевтың ақын, ойшыл, қоғам қайраткері ретіндегі қызметіне баға беру
	XIX ғасырдың соңы – XX ғасырдың басындағы Қазақтардың ауызша тарихи дәстүрлерінің дамуы Зерттеу сұрағы: Ш. Құдайбердіұлы, М. Көпейұлы, Қ. Халид еңбектерінің тарихи құндылығы неде?	7.2.3.4 Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы, Қ.Халид еңбектерін тарихи дерек ретіндегі маңызын айқындау
Өлкетану	Менің мектебімнің тарихы	7.2.2.6 түрлі дереккөздер негізінде өз мектебінің тарихын анықтау
Қайталау

8- сынып:

Бөлім	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан
ХХ ғасырдың басындағы Қазақстан	Қазақстанның ХХ ғасырдың басындағы әлеуметтік-экономикалық жағдайы Зерттеу сұрағы: Не себепті А. Байтұрсынов: "Қазақ ұлтының өмір сүруінің өзі проблемаға айналды", - деп санады?	8.3.1.1 қазақ зиялыларының Ресей империясының Мемлекеттік Думасындағы қызметіне баға беру; 8.3.1.2 XX ғасыр басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестерге баға беру
	Қазақстандағы 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыс Зерттеу сұрағы: 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс неліктен бүкілхалықтық сипат алды?	8.3.1.3 1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілістің тарихи маңызын анықтау және тұлғалардың рөліне баға беру
	1917 жылғы ақпан буржуазиялық-демократиялық революциясы және оның Қазақстанға әсері Зерттеу сұрағы: Қазақстанда 1917 жылы саяси белсенділіктің артуы қандай оқиғалардан көрініс тапты?	8.3.1.2 XX ғасыр басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестерге баға беру
	"Алаш" қозғалысы және қазақ ұлттық идеясы Зерттеу сұрағы: Неліктен "Алаш" партиясы халық қолдауына ие болды?	8.1.2.1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау; 8.3.1.4 "Алаш" партиясының ұлттық мемлекеттілікті жаңғыртудағы саясатын талдау; 8.2.3.1 ұлттық баспасөздің қоғамдық-саяси сананы оятудағы рөліне баға беру
	XX ғасырдың басындағы қазақ зиялыларының көрнекті өкілдері Зерттеу сұрағы: Қазақ зиялылары ұлттық мүдделерді қалайша қорғады?	8.2.2.1 қазақ зиялыларының шығармашылық мұрасын талдау және қоғамдық санаға тигізген әсеріне баға беру; 8.3.1.5 Әлихан Бөкейханның саяси көшбасшылық қызметіне баға беру
Қайталау
2- тоқсан
Қазақстанда кеңестік биліктің орнығуы	Қазақстан азаматтық қарсыластық жылдарында (1917-1920 жылдар) Зерттеу сұрағы: Қазан революциясының ұрандары халық арасында қандай үміт тудырды?	8.3.1.2 XX ғасырдың басындағы Қазақстандағы қоғамдық-саяси процестерге баға беру
	Қазақстандағы ұлттық автономиялар Зерттеу сұрағы: Алаш Орда үкіметі мен Түркістан (Қоқан) автономиясының идеялары неліктен жүзеге аспады?	8.3.1.6 Қазақстанда құрылған ұлттық автономиялардың маңыздылығына баға беру; 8.1.2.1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау
	Қырғыз (Қазақ) АКСР-нің құрылуы Зерттеу сұрағы: Қазақ Автономиялық Кеңестік Республикасы құрылуының тарихи маңызы неде?	8.3.1.6 Қазақстанда құрылған ұлттық автономиялардың маңыздылығына баға беру; 8.1.2.1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау
	Әскери коммунизм саясатынан Жаңа экономикалық саясатқа көшу Зерттеу сұрағы: Қазақстан үшін жаңа экономикалық саясаттың артықшылықтары қандай болды?	8.3.1.7 ХХ ғасырдың 20-30 жылдардағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясатының зардаптарын талдау; 8.4.1.1 деректер мен дәйектерді салыстыру арқылы жаңа экономикалық саясаттың нәтижесінде орын алған өзгерістерді талдау
Қайталау
3-тоқсан
Қазақстан тоталитарлық жүйе кезеңінде	Қазақстандағы 1920-1930 жылдардағы индустрияландыру Зерттеу сұрағы: Қазақстандағы индустрияландыру саясатының қарама-қайшылығы неде?	8.4.2.1 Қазақстандағы индустриялан дырудың жетістіктері мен кемшіліктерін талдау
	Қазақстандағы ұжымдастыру Зерттеу сұрағы: Неліктен ұжымдастыру саясаты "ұлы нәубетке"әкеліп соқтырды?	8.4.1.2 күштеп ұжымдастыру саясатының ауыл шаруашылығына тигізген зардап тарын талдау; 8.1.1.1 демографиялық өзгерістердің себептері мен салдарын анықтау; 8.3.1.7 ХХ ғасырдың 20-30 жылдарындағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясатының зардаптарын талдау
	1920-1930 жылдардағы саяси репрессиялар Зерттеу сұрағы: Сталиндік режим не себепті зиялыларға "халық жауы" деген айып тақты?	8.3.1.7 ХХ ғасырдың 20-30 жылдардағы әміршіл-әкімшіл жүйе саясатының зардаптарын талдау; 8.1.2.1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті: білім мен ғылым	Ахмет Байтұрсынов – "ұлт ұстазы" Зерттеу сұрағы: Ахмет Байтұрсыновтың ғылыми мұрасы қандай?	8.2.2.2 Ахмет Байтұрсыновты қазақ тіл білімінің негізін салушы, қоғам қайраткері ретінде бағалау
	XX ғ. 20-30 жылдарындағы білім беру жүйесі мен ғылым Зерттеу сұрағы: Білім мен ғылым саласының қандай жетістіктері мен кемшіліктері болды?	8.2.3.2 кеңес дәуіріндегі қазақ тілінің ахуалын анықтау; 8.2.3.3 XX ғасырдың бірінші жартысындағы білім мен ғылым саласындағы өзгерістерді талдау
	Қ.Сатбаев – жан-жақты ғалым Зерттеу сұрағы: Қаныш Сәтбаевтың феномені неде?	8.2.3.4 Қаныш Сәтбаевтың Қазақстан өнеркәсібі мен ғылымын дамытудағы рөліне баға беру
Қайталау
4- тоқсан
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті: әдебиет пен өнер	XX ғасырдың 20-30 жылдарындағы қазақ әдебиетінің дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақ әдебиетінде социалистік реализм қалай көрініс тапты?	8.2.2.1 қазақ зиялыларының шығармашылық мұрасын талдау және қоғамдық санаға тигізген әсеріне баға беру
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті: әдебиет пен өнер	XX ғасырдың 20-30 жылдарындағы қазақ өнерінің дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақ өнерінің жаңа белеске көтерілуі неден байқалды?	8.2.2.4 Әміре Қашаубаев пен Қажымұқан Мұңайтпасұлының қазақ халқын әлемге танытудағы рөліне баға беру; 8.2.2.3 өнер мен әдебиеттегі өзгерістерді анықтау
Қазақстан Ұлы Отан соғысы жылдарында	Қазақстандықтардың Ұлы Отан соғысы шайқастарына қатысуы Зерттеу сұрағы: Ұлы Отан соғысының қандай батырлары халық есінде сақталды?	8.3.2.1 қазақстандықтардың Екінші дүниежүзілік соғысының жеңісіне қосқан үлесін бағалау; 8.3.2.2 Бауыржан Момышұлының батырлық, тұлғалық қасиетін айқындау
	Қазақстан – майдан арсеналы Зерттеу сұрағы: "Бәрі майдан үшін, бәрі Жеңіс үшін!" ұраны қалай жүзеге асты?	8.4.2.2 Қазақстан экономикасының соғыс жағдайларына бейімделгендігін дәлелдеу; 8.1.2.2 соғыс жылдарындағы халықтың әлеуметтік жағдайын анықтау
	Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Қазақ КСР мәдениеті Зерттеу сұрағы: Соғыс жылдарындағы Қазақстанның мәдени жетістіктері қандай болды?	8.2.2.5 соғыс жылдарындағы өнер мен әдебиеттің халық рухын көтерудегі маңызын бағалау
	Қазақстанға КСРО халықтарының депортациясы Зерттеу сұрағы: Қазақстан қалайша депортацияланған халықтардың өлкесіне айналды?	8.1.1.1 демографиялық өзгерістердің себептері мен салдарын анықтау
Қайталау

9- сынып:

Бөлім	Тақырыптар, мазмұны	Оқыту мақсаттары
1- тоқсан
Қазақстан соғыстан кейінгі жылдарда (1946-1953 жылдар)	Соғыстан кейінгі Қазақ КСР-нің әлеуметтік-экономикалық дамуы Зерттеу сұрағы: Соғыстан кейінқазақстандықтардың өмірі қалай өзгерді?	9.4.1.1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру; 9.4.2.1 өнеркәсіптің ахуалын анықтап, қорытынды жасау
	Қазақстандағы әскери-өнеркәсіп кешені Зерттеу сұрағы: Неліктен Қазақстан ядролық сынақтар алаңына айналды?	9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау; 9.3.2.1 XX ғасырдың екінші жартысындағы әскери-өнеркәсіп кешендерінің Қазақстанға тигізген зардаптарын талдау
	Сталиндік идеологияның Қазақстандағы қоғамдық-саяси өмірге әсері Зерттеу сұрағы: Неліктен тарихшы Ермұхан Бекмаханов 25 жылға бас бостандығынан айырылды?	9.2.3.1 Ермұхан Бекмахановтың Қазақстан тарихы ғылымына қосқан үлесін бағалау; 9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
Қазақстан "жылымық" кезеңінде (1954-1964 жылдар)	"Жылымық" кезеңіндегі Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуы Зерттеу сұрағы: "Жылымық кезеңі" қоғамға қандай өзгеріс әкелді?	9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
	Тың игеру жылдарындағы Қазақстан Зерттеу сұрағы: Тың және тыңайған жерлерді игеру саясаты Қазақстанға қалай әсер етті?	9.1.1.1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау; 9.4.1.1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру
	Қазақ КСР экономикасы- ның шикізатқа бағытталуы Зерттеу сұрағы: Қазақстанның табиғи ресурстарын игеруде ұлттық мүдде қаншалықты ескерілді?	9.3.2.1 XX ғасырдың екінші жартысындағы әскери-өнеркәсіп кешендерінің Қазақстанға тигізген зардаптарын талдау; 9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
Повторение
2-тоқсан
Қазақстан "тоқырау" кезеңінде (1965-1985 жылдар)	1965-1985 жылдардағы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуы Зерттеу сұрағы: Не себепті 1965-1985 жылдар "тоқырау" кезеңі деп аталды?	9.4.2.1 өнеркәсіптің ахуалын анықтап, қорытынды жасау; 9.4.1.1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру
	XX ғ. 60-80 жылдарындағы Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуындағы қарама-қайшылықтар Зерттеу сұрағы: XX ғасырдың. екінші жартысында ұлттық мүдделерді қорғау қалай жүзеге асырылды?	9.3.1.4 әміршіл-әкімшіл саясатқа қарсы халық наразылықтарын салыстырып, талдау; 9.3.1.2 қоғамдық-саяси қайраткерлердің ұлттық мүддені қорғаудағы рөліне баға беру
	"Тоқырау" жылдарындағы демографиялық процестер Зерттеу сұрағы: Қазақстандағы урбандалу процесіне қандай фактор лар әсер етті?	9.1.1.1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау; 9.1.1.2 өткен тарихи кезеңдермен сабақтастықты орнату арқылы қазіргі кезеңдегі демографиялық процестерге баға беру
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті (1946-1985 жылдар)	XX ғасырдың екінші жартысындағы білім беру жүйесінің дамуы Зерттеу сұрағы: Кеңестік білім беру саласындағы реформалар қандай мақсат көздеді?	9.2.3.2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру
	XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы қазақстандық ғалымдардың ғылымды дамытудағы жетістіктері Зерттеу сұрағы: XX ғасырдың екінші жартысында ғылымның қай салалары көбірек дамыды?	9.2.3.2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру
	XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы әдебиет пен өнердің дамуы Зерттеу сұрағы: Кеңестік идеология қазақ мәдениетінің дамуына қалай әсер етті?	9.2.2.1 кеңестік әдебиет пен өнер туындыларында қоғамдық өмірдің бейнеленуін талдау; 9.2.2.2 Мұхтар Әуезов шығармаларының әлем әдебиетіндегі орнын бағалау
Қайталау
3-тоқсан
Қазақстан қайта құру кезеңінде (1986-1991 жылдар)	Қазақстан "Қайта құрудың" бастапқы кезеңінде Зерттеу сұрағы: КСРО-ның ыдырауы: заңдылық па әлде кездейсоқтық па?	9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау; 9.4.1.2 Кеңес үкіметі кезіндегі орын алған әлеуметтік-экономикалық проблемаларды талдау
	Қазақстандағы 1986 жылғы Желтоқсан оқиғалары Зерттеу сұрағы: Қазақстандағы 1986 жылғы Желтоқсан оқиғаларының сипаты қандай болды?	9.3.1.5 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасының тарихи маңыздылығына баға беру; 9.3.1.4 әміршіл-әкімшіл саясатқа қарсы халық наразылықтарын салыстырып, талдау
	"Қайта құру" жылдарындағы Қазақстандағы демократиялық процестер Зерттеу сұрағы: Демократиялық процестер қоғамдық сананы қалай өзгертті?	9.3.1.1 қоғамдық-саяси өмірдің ерекшеліктерін түсіндіру және өзіндік интерпретация жасау
Қазақстан мемлекеттілігінің қайта жаңғыруы (1991 – 1996 жылдар)	Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің жариялануы Зерттеу сұрағы: "Қазақстан Республикасының тәуелсіздік туралы" Конституциялық Заңының тарихи маңызы қандай?	9.3.1.6 Қазақстанның тәуелсіздік жолындағы алғашқы қадамдарын анықтап, қорытындылау; 9.3.1.7 өткен оқиғалармен сабақтастықты орнатып, Қазақстан тәуелсіздігінің жариялануының тарихи маңызын түсіндіру
	Н.Ә. Назарбаев - Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Зерттеу сұрағы: Саяси көшбасшының мемлекет тарихының бетбұрысты кезеңдеріндегі рөлі қандай болды?	9.3.1.10 Тәуелсіз мемлекеттің қалыптасуындағы Елбасы Н. Назарбаевтың рөліне баға беру
	Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы мемлекеттілікті қалыптастырудағы іс-шаралар Зерттеу сұрағы: 1995 жылғы жаңа Конституцияны қабылдаудың тарихи маңызы неде?	9.3.1.8 Тәуелсіз Қазақстанның қоғамдық – саяси дамуын талдау; 9.3.1.3 Қазақстан Республикасы Конституциясын мемлекеттің тұрақты дамуның кепілі ретінде бағалау
	Қазақстан – халықаралық құқық субеъектісі Зерттеу сұрағы: Қазақстанның әлемдік қауымдастыққа кірігуі қалай жүзеге асты?	9.3.2.2 Қазақстан Республикасының халықаралық аренада танылуына баға беру; 9.3.2.3 Қазақстанның аймақтық және халықаралық ұйымдарымен байланыстарын талдау
	Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы Қазақстанның экономикалық дамуы Зерттеу сұрағы: Неліктен нарықтық экономикаға көшу барысында қиыншылықтар орын алды?	9.4.1.3 Қазақстан Республикасындағы жекешелендіру процесінің экономикаға ықпалын талдау; 9.4.2.2 нарықтық экономиканың өндірістік қатынастарға әсерін талдау; 9.4.2.3 Қазақстанның әлемдік экономикаға кірігуін талдау
	Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы әлеуметтік-демографиялық процестер Зерттеу сұрағы: Қазақстандағы әлеуметтік-демографиялық процестердің ерекшеліктері неде?	9.1.1.2 өткен тарихи кезеңдермен сабақтастықты орнату арқылы қазіргі кезеңдегі демографиялық процестерге баға беру; 9.1.2.1 қазіргі кездегі Қазақстан халқының әлеуметтік жағдайын статистикалық мәліметтер негізінде талдау; 9.3.2.4 қазақ диаспораларының тарихи Отанымен байланысының маңыздылығын айқындау
Қайталау
4-тоқсан
Қазақстан Республикасының дамуы (1997 жылдан бастап бүгінгі күнге дейін)	Қазақстанның 1997 жылдан бастап экономикалық және әлеуметтік дамуы Зерттеу сұрағы: Қазақстан Республикасының XXI ғасырдағы әлеуметтік- экономикалық дамуының негізгі бағыттары қандай?	9.4.2.2 нарықтық экономиканың өндірістік қатынастарға әсерін талдау; 9.4.2.4 сыртқы сауданың экономикаға әсерін зерттеу; 9.1.2.1 қазіргі кездегі Қазақстан халқының әлеуметтік жағдайын статистикалық мәліметтер негізінде талдау
	Халықаралық қатынастар жүйесіндегі Қазақстан Зерттеу сұрағы: Қазақстанның жаңа әлемдегі орны қандай?	9.3.2.3 Қазақстанның аймақтық және халықаралық ұйымдарымен байланыстарын талдау; 9.3.2.2 Қазақстан Республикасының халықаралық аренада танылуына баға беру; 9.3.1.11 Астананы жаңа Қазақстанның өркендеуінің нышаны ретінде айқындау
	Қазіргі кездегі Қазақстанның дамуындағы басым бағыттары Зерттеу сұрағы:Қазақстан дамуындағы Ұзақ мерзімді мемлекеттік стратегиялардың маңыздылығы неде? ("Қазақстан – 2030, 2050" стратегиялары, 100 нақты қадам" Ұлт жоспары)	9.3.1.9 ұзақ мерзімді мемлекеттік стратегияларды талдау; 9.1.1.3 Қазақстанның даму стратегиясындағы демографиялық саясаттың бағыттарын талдау
Қазіргі заманғы Қазақстан мәдениеті (1991 жылдан бүгінгі күнге дейін)	Тәуелсіздік жылдарындағы білім, ғылым және мәдениеттің дамуы Зерттеу сұрағы: Жаһандану жағдайындағы қазақстандық білім мен ғылымның және мәдениеттің даму тенденциялары қандай?	9.2.3.2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру; 9.2.2.3 қазіргі кездегі өнер мен әдебиеттің даму тенденцияларын айқындау; 9.2.2.4 ұлттық құндылықтарды жаңғыртуға бағытталған мемлекеттік бағдарламалардың қажеттілігін негіздеу ("Мәдени мұра", "Болашаққа бағдар:рухани жаңғыру" бағдарламасы)
	Діннің қазіргі Қазақстан қоғамындағы рөлі Зерттеу сұрағы: Қазақстан қоғамында зайырлы мемлекет және діни сенім бостандығы ұстанымдары қалай үйлесім табуда?	9.2.1.1 дәстүрлі және деструктивті діни ағымдар мен ұйымдардың іс-әрекетін талдау; 9.2.1.2 Қазақстан халқы Ассамблеясының дінаралық, этносаралық келісім және ішкі тұрақтылықты нығайтудағы ықпалын бағалау
	"Мәңгілік Ел" ұлттық идеясы Зерттеу сұрағы: "Мәңгілік Ел": идеясының біріктірушілік рөлі неде?	9.2.1.3 "Мәңгілік Ел" Жалпыұлттық идеясының маңыздылығын бағалау; 9.2.1.2 Қазақстан халқы Ассамблеясының дінаралық, этносаралық келісім және ішкі тұрақтылықты нығайтудағы ықпалын бағалау
Қайталау

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 625-қосымша

Жалпы білім беру деңгейінің 10-11-сыныптарына арналған "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы (жаратылыстану-математикалық бағыт, қоғамдық-гуманитарлық бағыт)

1-тарау. Жалпы ережелер

"Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінің оқу мақсаты – қазақ тілі мен әдебиетін кіріктіріп оқыту негізінде білім алушылардың тілдік дағдыларын жетілдіру, тіл нормаларын сақтап, еркін сөйлеу және сауатты жазу дағдыларын дамыту, мемлекеттік тілге құрметпен қарауын қалыптастыру.

"Қазақ тілі мен әдебиеті" оқу пәнінің негізгі міндеттері:

білім алушының мемлекеттік тілге деген құрмет сезімін қазақ халқының мәдениетімен танысу арқылы тәрбиелеу;

адамзаттық ойдағыдай кірігу үшін қазақ тілін мемлекеттік тіл ретінде оқыту;

қазақ тілі мен әдебиеті пәніне құндылық ретінде қарауды қалыптастыру;

коммуникативтік оқыту негізінде барлық сөйлеу әрекетінің түрлерін әлеуметтік ортада қолдану дағдыларын дамыту;

қазақ әдебиетінің стилистикалық және жанрлық ерекшеліктерін тану негізінде шығармашылық тұрғыда жұмыс істеу, сын тұрғысынан ойлау дағдыларын дамыту;

көпмәдени ортада лингвистикалық қажеттілікті іске асыруға дайын жеке тұлғаны тәрбиелеу;

білім деңгейі жоғары, ой-өрісі дамыған тұлғаны қалыптастыру.

4. Жалпы орта білім беру деңгейіндегі "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәні бойынша білім алушылардың білім, білік және дағдыға қойылатын талаптары СEFR -Шет тілін меңгерудің жалпы еуропалық құзыреті деңгейлерін (B2-С1) негізге ала отырып айқындалған.

2-тарау. "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

5. "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

10-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағатты;

11-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағатты құрайды;

6. Оқыту мақсаттары арқылы мұғалімдер сөйлеу қызметінің төрт дағдысын (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) қалыптастырады, сонымен қатар, оқушылардың жетістігін бағалайды және оқытудың келесі кезеңі туралы ақпарат береді.

7. Оқыту пәнінің мазмұнын 5 бөлім құрайды:

1) тыңдалым;

2) айтылым;

3) оқылым;

4) жазылым;

5) тілдік бағдар.

8. "Тыңдалым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

болжау;

назарын шоғырландырып тыңдау;

сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну;

көркем шығармаларды тыңдау;

негізгі ойды анықтау;

тыңдалым материалдары бойынша жауап беру.

9. "Оқылым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

мәтіндегі ақпаратты анықтау;

стильдік ерекшеліктерді анықтау;

көркем шығармаларды оқу;

мәтіндерге салыстырмалы талдау жасау;

қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді оқу;

өзіндік көзқарасын білдіру және бағалау.

10. "Жазылым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

әртүрлі стильде мәтіндер құрастыру;

эссе жазу;

шығармашылық жазба жұмысы;

мәліметтерді жинақтау;

жинақы мәтін құрастыру;

орфография және пунктуация.

11. "Айтылым" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

сөздік қорының алуандығы;

сөз мәнері мен сөйлеу этикеті;

орфоэпиялық нормаларды сақтау;

мәтіннің негізгі аспектілерін анықтау және талқылау;

сенімді және еркін жауап беру;

визуалды материалдар арқылы тілді дамыту.

12. "Тілдік бағдар" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) сөз таптары;

2) сөйлем.

13. "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінің 10-сыныптағы білім мазмұны:

1) тыңдалым: мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, тыңдалған мәтіндегі негізгі ақпараттарды түртіп жазу, оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында қолданылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну, драмалық, прозалық, поэзиялық шығарманы тыңдау, мәтіннен автордың көзқарасын (негізгі ойын) негіздейтін аргументтерді талдай отырып, астарлы ойды анықтау, мәтіндерді тыңдау және салыстыру, өз көзқарасын аргументтер негізінде дәлелдеу;

2) айтылым: ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндерден күрделі сөздердің жасалу жолын анықтау, ғылыми-көпшілік және публицистикалық мәтіндерге сүйеніп, монолог және диалог құрау, сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану, мәтіндегі абзацтардың, бөлімдердің орналасу тәртібін, ақпараттың тақырыппен байланысын анықтау, пікірталастың "пікірталас-монолог", "пікірталас-диалог", "пікірталас-полилог" түрлерінде сенімді және еркін сөйлеу, әртүрлі графиктік мәтіндердегі (иллюстрация, фотосурет, сызба, шартты белгі) ақпараттарды салыстыру, негізгі идеясын түсіндіру;

3) оқылым: мәтіндегі негізгі және қосымша ақпараттарды анықтай отырып, факт мен көзқарасты ажырату, мәтін идеясымен байланысын анықтау, ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (мақала, эссе, тезис, интервью) құрылымы мен рәсімделуін білу, жанрлық және тілдік ерекшеліктерін талдау, әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені талдау және кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау, ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндер (мақала, эссе, тезис, интервью) бойынша салыстырмалы (жанры, құрылымы, тілдік құралдары, мақсатты аудиториясы) талдау жасау, мәтін тақырыбына байланысты қосымша материалдарды энциклопедиялардан тауып, ортақ қорытындылар жасау, мәтін мазмұнындағы деректі ақпаратты толық анықтап, негізгі ойға өз көзқарасын білдіру және оны бағалау;

4) жазылым: публицистикалық стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, мақала, баспасөз парағы, тезис, интервью жазу, қажетті клишелер мен лексикалық құрылымдарды қолданып, көтерілген мәселе бойынша өз ойын дәлелдеп эссе жазу, шығармашылық жазба жұмыстарында көркемдегіш құралдар мен тиімді қолданып жазу, тақырып бойынша мәтінге жоспар құрып, әр тармақшаға қажетті негізгі және қосымша мәліметтерді жинақтап ұсыну, ғылыми-көпшілік және көркем мәтіндердегі негізгі ұғымдарды анықтай отырып, жинақы мәтін құрастыру, мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу, сөйлем деңгейінде тыныс белгілерін қолдана білу;

5) тілдік бағдар: сөз таптары, тәуелдік жалғауды (оңаша және ортақ тәуелдеу) және көптік мәнді есімдер мен көптік жалғауларды ажырата танып дұрыс қолдану, сын есімнің жасалу жолдарын білу, сан есімнің жасалу жолдарын білу, есімдіктердің жасалу жолдарын білу, мәтін құрауда есімше сөздерді стильдік қызметіне сай орынды қолдану, үстеудің жасалу жолы мен сөйлемдегі қызметін білу, шылаулардың сөйлемдегі қызметін білу, мәтін құрауда орынды қолдану, сөздердің байланысу түрлері мен тәсілдерін орынды қолдану, құрмалас сөйлемдердің (аралас) жасалу жолдарын білу.

14. "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінің 11-сыныптағы білім мазмұны:

1) тыңдалым: мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, тиісті ақпаратты анықтай білу, тыңдалған мәтіндегі негізгі және қосымша ақпараттарды түртіп жазу және ақпараттарды жүйелеу, оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында және мамандандырылған тар аядағы арнайы мәтіндердегісөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну, көркем шығарманы тыңдау, басқа өнер туындыларымен (кино, театр, музыка, би, сурет-мүсін өнері, сәулет) салыстырып, тақырып ортақтығына сипаттама жасау, мәтін бойынша автор позициясын және көтерілген мәселеге қарым-қатынасын, негізгі ойды анықтау, көтерілген мәселе бойынша әртүрлі дереккөздерден алынған мәтіндерді тыңдау және салыстыру, өз ойын логикалық дұрыс, аргументті және айқын жеткізу;

2) айтылым: ғылыми және кәсіби мәтіндердегі күрделі сөздер мен терминдердің жасалу жолын анықтау, ауызша мәтін құрауда орынды қолдану, ғылыми және кәсіби мәтіндерге сүйеніп, монолог пен диалогті үйлестіре қолдану, сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формаларын орынды қолданып, тыңдаушылармен қарым-қатынас орнату, сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану, кәсіби бағыттағы түпнұсқа мәтіндерден қажетті ақпаратты (деректерді, сипаттамаларды, сандық көрсеткіштерді, сілтемелерді) анықтау, олардың қолданылу мақсатын талдау, көпшілік алдында сенімді және еркін сөйлеу, әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді салыстырып талдау, негізгі үрдістерді анықтау;

3) оқылым: мәтіннен детальді ақпараттарды, факті мен көзқарасты, анықтау, ақпараттың оқырманға әсерін және автор позициясын талқылау, ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (мақала, аннотация,) құрылымы мен рәсімделуін білу, жанрлық және тілдік ерекшеліктерін талдау, әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселеге баға беру және әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыру, ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндер (мақала, аннотация, үндеу) бойынша салыстырмалы (құрылымы, қызметі, мақсатты аудиториясы, оқырманға әсері) талдау жасау, қосымша ғылыми-анықтамалық ақпарат көздерінен алынған материалдар негізінде мәтін мазмұнына сыни тұрғыдан талдау жасау, мәтінді негізгі мәселеге баға бере отырып, өзіндік көзқарасын жүйелі, дәлелді жеткізу;

4) жазылым: ғылыми стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, мақала, аннотация, өз ойын дәлелдеп эссе жазу, шығармашылық жазба жұмыстарында көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарын тиімді қолданып жазу, тақырып бойынша мәтінге жоспар құрып, әр тармақшаға қажетті негізгі және қосымша мәліметтерді жинақтау, дереккөздерге сілтеме көрсетіп таныстыру (тірек-схема, менталды карта, презентация), кәсіби және публицистикалық бағыттағы мәтіндердегі басты лексикалық бірліктерді нақтылап, мәтіннің ақпараттық-маңызды фрагменттерін анықтап, (компрессия) жинақы мәтін құрастыру, мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу; мәтін деңгейінде тыныс белгілерін қолдана білу;

5) тілдік бағдар: сөз таптары, ғылыми және кәсіби мәтіндер құрауда грамматикалық омонимдерді ажырата танып, ауызша және жазбаша дұрыс қолдану, сын есім сөздердің синонимдік қатарын стильдік ерекшеліктеріне сәйкес қолдану, мәтін құрауда сан есімнің мағыналық түрлерін стильдік ерекшеліктеріне сай қолдану, есімдіктердің мағыналық түрлерін стильдік ерекшеліктеріне сай қолдану, мәтіндерден көсемше оралымды сөйлемдерді анықтап,оларды ауызша және жазбаша мәтіндер құрауда орынды қолдану, үстеудің мағыналық түрлерін стильдік ерекшеліктеріне сай орынды қолдану, мәтін құрауда шылаудың мағыналық түрлерін стильдік қызметіне сай орынды қолдану, сөйлем, оқшау сөздердің қызметін білу, айқындауыш мүшелер (қосалқы, қосарлы, оңашаланған) жасалу жолдарын білу, жазба жұмыстарында орынды қолдану.

3-тарау. Оқу мақсаттарының жүйесі

15. Бағдарламада "оқу мақсаттары" төрт саннан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар бөлім және бөлімше ретін, төртінші сан бөлімшедегі оқу мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 10.2.1.4. кодында "10" - сынып, "2.1" - екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, "4" - оқу мақсатының реттік саны.

16. Оқу мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:

1) тыңдалым:

Білім алушылар:
	10-сынып	11-сынып
1. Болжау	10.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау	11.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, тиісті ақпаратты анықтай білу
2. Назарын шоғырландырып тыңдау	10.1.2.1 мәтінді тыңдай отырып, негізгі идеяларды (ақпараттарды) қысқаша түртіп жазу (конспектілеу)	11.1.2.1 мәтінді тыңдай отырып, негізгі идеяларды ақпараттарды жүйелеу
3. Сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну	10.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында қолданылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну	11.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында және мамандандырылған тар аядағы арнайы мәтіндердегі сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
4. Көркем шығармаларды тыңдау	10.1.4.1 драмалық, прозалық, поэзиялық шығарманы тыңдау, шығармада көтерілген мәселені айқындау	11.1.4.1 көркем шығарманы тыңдау, басқа өнер туындыларымен (кино, театр, музыка, би, сурет-мүсін өнері, сәулет) салыстырып, сипаттама жасау
5. Негізгі ойды анықтау	10.1.5.1 мәтіннен автордың көзқарасын (негізгі ойын) негіздейтін аргументтерді талдау	11.1.5.1 мәтін бойынша автор позициясын және көтерілген мәселеге қарым-қатынасын талдай отырып, негізгі ойды анықтау
6. Тыңдалым материалдары бойынша жауап беру	10.1.6.1 мәтіндерді тыңдау және салыстыру, өз көзқарасын аргументтер негізінде дәлелдеу	11.1.6.1 әртүрлі дереккөздерден алынған мәтіндерді тыңдау және салыстыру, өз ойын логикалық дұрыс, аргументті және айқын жеткізу

2) айтылым:

Білім алушылар:
	10-сынып	11-сынып
1. Сөздік қорының алуандығы	10.2.1.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндерден күрделі сөздердің жасалу жолын анықтау	11.2.1.1 ғылыми және кәсіби мәтіндердегі күрделі сөздер мен терминдердің жасалу жолын анықтау
2. Сөз мәнері мен сөйлеу этикеті	10.2.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық мәтіндерге сүйеніп, монолог және диалог құрау	11.2.2.1 ғылыми және кәсіби мәтіндерге сүйеніп, монологпен диалогті үйлестіре қолдану
3. Орфоэпиялық нормаларды сақтау	10.2.3.1 сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану	11.2.3.1 сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану
4. Мәтіннің негізгі аспектілерін анықтау және талқылау	10.2.4.1 мәтіндегі бөлімдердің, абзацтардың орналасу тәртібін, ақпараттың тақырыппен байланысын анықтау	11.2.4.1 кәсіби бағыттағы мәтіндерден қажетті ақпаратты (деректерді, сипаттамаларды, сандық көрсеткіштерді, сілтемелерді) анықтау
5. Сенімді және еркін жауап беру	10.2.5.1 пікірталастың "пікірталас -монолог", "пікірталас-диалог", "пікірталас-полилог" түрлерінде сенімді және еркін сөйлеу	11.2.5.1 көпшілік алдында сенімді және еркін сөйлеу
6. Визуалды материалдар арқылы тілді дамыту	10.2.6.1 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (иллюстрация, фотосурет, сызба, шартты белгі) ақпараттарды салыстыру,	11.2.6.1 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді салыстырып талдау

3) оқылым:

Білім алушылар:
	10-сынып	11-сынып
1. Мәтіндегі ақпаратты анықтау	10.3.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша ақпараттарды анықтай отырып, факті мен көзқарасты ажырату	11.3.1.1 мәтіннен детальді ақпараттарды, факті мен көзқарасты анықтау
2. Стильдік ерекшеліктерді анықтау	10.3.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (мақала, эссе, тезис, интервью, баспасөз парағы) құрылымы мен рәсімделуін білу	11.3.2.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (мақала, аннотация, үндеу, очерк, дәріс, баспасөз парағы) құрылымы мен рәсімделуін білу
3. Көркем шығармаларды оқу	10.3.3.1 әдеби шығарманың кейіпкерлерін шынайы өмірмен салыстырып бағалау	11.3.3.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселеге баға беру
4. Мәтіндерге салыстырмалы талдау жасау	10.3.4.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндер (мақала, эссе, тезис, интервью) бойынша салыстырмалы (жанры, құрылымы, тілдік құралдары, мақсатты аудиториясы) талдау жасау	11.3.4.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндер (мақала, аннотация, очерк, үндеу, дәріс, баспасөз парағы) бойынша салыстырмалы (құрылымы, қызметі, мақсатты аудиториясы, оқырманға әсері) талдау жасау
5. Қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді оқу	10.3.5.1 мәтін тақырыбына байланысты қосымша материалдарды энциклопедиялардан тауып, ортақ қорытындылар жасау	11.3.5.1 қосымша ғылыми-анықтамалық ақпарат көздерінен алынған материалдар негізінде мәтін мазмұнына сыни тұрғыдан талдау жасау
6. Өзіндік көзқарасын білдіру және бағалау	10.3.6.1 мәтін мазмұнындағы деректі ақпаратты толық анықтап, негізгі ойға өз көзқарасын білдіру	11.3.6.1 мәтіндегі негізгі ойды анықтап, көтерілген мәселеге баға беру, өзіндік көзқарасын жүйелі, дәлелді жеткізу

4) жазылым:

Білім алушылар:
	10-сынып	11-сынып
1. Әртүрлі стильде мәтіндер құрастыру	10.4.1.1 публицистикалық және ғылыми стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, шағын мақала, баспасөз парағы, тезис, интервью жазу	11.4.1.1 ғылыми және публицистикалық стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, шағын мақала, баспасөз парағы, аннотация, үндеу жазу
2. Эссе жазу	10.4.2.1 қажетті клишелер мен лексикалық құрылымдарды қолданып, өз ойын дәлелдеп эссе жазу	11.4.2.1 қажетті ақпараттарды орынды қолданып, көтерілген мәселе бойынша өз ойын дәлелдеп эссе жазу
3. Шығармашылық жазба жұмысы	10.4.3.1 шығармашылық жазба жұмыстарында көркемдегіш құралдарды қолданып жазу	11.4.3.1 шығармашылық жазба жұмыстарындакөркемдегіш құралдарын тиімді қолданып жазу
4. Мәліметтерді жинақтау	10.4.4.1 тақырып бойынша мәтінге жоспар құрып, әр тармақшаға қажетті негізгі және қосымша мәліметтерді жинақтап ұсыну (тірек-схема, менталды карта, презентация)	11.4.4.1 тақырып бойынша мәтінге жоспар құрып, әр тармақшаға қажетті негізгі және қосымша мәліметтерді жинақтау, дереккөздерге сілтеме көрсетіп таныстыру (тірек-схема, менталды карта, презентация)
5. Жинақы мәтін құрастыру (компрессия)	10.4.5.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндерден негізгі ұғымдарды анықтай отырып, жинақы мәтін (компрессия) құрастыру	11.4.5.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндерден басты лексикалық бірліктерді нақтылап, мәтіннің ақпараттық-маңызды фрагменттерін анықтап, (компрессия) жинақы мәтін құрастыру
6. Орфография және пунктуация	10.4.6.1 мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу, сөйлем деңгейінде тыныс белгілерін қолдана білу	11.4.6.1 мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу, мәтін деңгейінде тыныс белгілерін қолдана білу

тілдік бағдар:

Білім алушылар:
	10-сынып	11-сынып
1. Сөз таптары	10.5.1.1 тәуелдік жалғауды (оңаша және ортақ тәуелдеу) және көптік мәнді есімдер мен көптік жалғауларды ажырата танып, дұрыс қолдану	11.5.1.1 ғылыми және кәсіби мәтіндер құрауда грамматикалық омонимдерді ажырата танып, ауызша және жазбаша дұрыс қолдану
	10.5.1.2 сын есімнің жасалу жолдарын білу, мәтін құрауда орынды қолдану	11.5.1.2 сын есім сөздердің синонимдік қатарын стильдік ерекшеліктеріне сәйкес қолдану
	10.5.1.3 сан есімнің жасалу жолдарын білу, мәтін құрауда орынды қолдану	11.5.1.3 мәтін құрауда сан есімнің мағыналық түрлерін стильдік ерекшеліктеріне сай қолдану
	10.5.1.4 есімдіктердің жасалу жолдарын білу, мәтін құрауда орынды қолдану	11.5.1.4 мәтін құрауда есімдіктердің мағыналық түрлерін стильдік ерекшеліктеріне сай қолдану
	10.5.1.5 мәтін құрауда есімше сөздерді стильдік қызметіне сай орынды қолдану	11.5.1.5 мәтіндерден көсемше оралымды сөйлемдерді анықтап,оларды ауызша және жазбаша мәтіндер құрауда орынды қолдану
	10.5.1.6 үстеудің жасалу жолы мен сөйлемдегі қызметін білу, мәтін құрауда орынды қолдану	11.5.1.6 мәтін құрауда үстеудің мағынанылқ түрлерін стильдік ерекшеліктеріне сай орынды қолдану
	10.5.1.7 шылаулардың сөйлемдегі қызметін білу, мәтін құрауда орынды қолдану	11.5.1.7 мәтін құрауда шылаудың мағыналық түрлерін стильдік қызметіне сай орынды қолдану
2. Сөйлем	10.5.2.1 мәтін құрауда сөздердің байланысу түрлері мен тәсілдерін орынды қолдану	11.5.2.1 оқшау сөздердің қызметін білу,жазба жұмыстарында орынды қолдану
2. Сөйлем	10.5.2.2 құрмалас сөйлемдердің (аралас) жасалу жолдарын білу, жазба жұмыстарында орынды қолдану	11.5.2.2 айқындауыш мүшелелер (қосалқы, қосарлы, оңашаланған) жасалу жолдарын білу, жазба жұмыстарында орынды қолдану

17. Осы оқу бағдарламасы 1-қосымшада берілген жалпы орта білім беру деңгейінің 10-11-сыныптарына арналған (жаратылыстану-математикалық бағыт, қоғамдық-гуманитарлық бағыт) "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

Жалпы орта білім беру
деңгейінің 10-11-сыныптарына
арналған "Қазақ тілі мен
әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі
төмендетілген үлгілік оқу
бағдарламасына 1-қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің 10-11-сыныптарына арналған "Қазақ тілі мен әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар (жаратылыстану-математикалық бағыт, қоғамдық-гуманитарлық бағыт)

10-сынып:

Тақырыптар	Көркем шығармалар	Коммуникативтік дағдылар	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
Еңбек нарығы және сұраныс	Балғабек Қыдырбекұлы "Теміржолшы"	Тыңдалым	10.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау; 10.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында қолданылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	10.2.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық мәтіндерге сүйеніп, монолог және диалог құрау; 10.2.3.1 сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану
		Оқылым	10.3.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (мақала) құрылымы мен рәсімделуін білу; 10.3.3.1 әдеби шығарманың кейіпкерлерін шынайы өмірмен салыстырып бағалау
		Жазылым	10.4.1.1 публицистикалық және ғылыми стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, шағын мақала жазу; 10.4.6.1 мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу
		Тілдік бағдар	10.5.1.1 тәуелдік жалғауды (оңаша және ортақ тәуелдеу) дұрыс қолдану
Отандық өнеркәсіп өнімі	Ғабиден Мұстафин "Қарағанды" романынан үзінді	Тыңдалым	10.1.4.1 драмалық, прозалық, поэзиялық шығарманы тыңдау, шығармада көтерілген мәселені айқындау; 10.1.6.1 мәтіндерді тыңдау және салыстыру, өз көзқарасын аргументтер негізінде дәлелдеу
		Айтылым	10.2.1.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндерден күрделі сөздердің жасалу жолын анықтау; 10.2.6.1 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (иллюстрация, фотосурет, сызба, шартты белгі) ақпараттарды салыстыру
		Оқылым	10.3.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (интервью) құрылымы мен рәсімделуін білу; 10.3.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша ақпараттарды анықтай отырып, факті мен көзқарасты ажырату
		Жазылым	10.4.1.1 публицистикалық және ғылыми стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, интервью жазу; 10.4.4.1 тақырып бойынша мәтінге жоспар құрып, әр тармақшаға қажетті негізгі және қосымша мәліметтерді жинақтап ұсыну (тірек-схема, менталды карта, презентация)
		Тілдік бағдар	10.5.1.1 көптік мәнді есімдер мен көптік жалғауларды ажырата танып, дұрыс қолдану
Қазақ киносы мен театрының қазіргі келбеті	Дулат Исабеков "Әпке" драмасы	Тыңдалым	10.1.4.1 драмалық шығарманы тыңдау, шығармада көтерілген мәселені айқындау; 10.1.5.1 мәтіннен автордың көзқарасын (негізгі ойын) негіздейтін аргументтерді талдау
		Айтылым	10.2.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық мәтіндерге сүйеніп, монолог және диалог құрау; 10.2.3.1 сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану
		Оқылым	10.3.4.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндер (эссе) бойынша салыстырмалы (жанры, құрылымы, тілдік құралдары, мақсатты аудиториясы) талдау жасау; 10.3.3.1 әдеби шығарманың кейіпкерлерін шынайы өмірмен салыстырып бағалау
		Жазылым	10.4.2.1 қажетті клишелер мен лексикалық құрылымдарды қолданып, өз ойын дәлелдеп эссе жазу; 10.4.3.1 шығармашылық жазба жұмыстарында көркемдегіш құралдарды қолданып жазу
		Тілдік бағдар	10.5.1.2. сын есімнің жасалу жолдарын білу, мәтін құрауда орынды қолдану
2-тоқсан
Ұлттық экологиялық мәдениет	Қадыр Мырзалиев "Аралым" өлеңі	Тыңдалым	10.1.2.1 мәтінді тыңдай отырып, негізгі идеяларды (ақпараттарды) қысқаша түртіп жазу (конспектілеу); 10.1.4.1 поэзиялық шығарманы тыңдау, шығармада көтерілген мәселені айқындау
		Айтылым	10.2.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық мәтіндерге сүйеніп, монолог және диалог құрау; 10.2.5.1 пікірталастың "пікірталас -монолог", "пікірталас-диалог", "пікірталас-полилог" түрлерінде сенімді және еркін сөйлеу
		Оқылым	10.3.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (тезис) құрылымы мен рәсімделуін білу; 10.3.5.1 мәтін тақырыбына байланысты қосымша материалдарды энциклопедиялардан тауып, ортақ қорытындылар жасау
		Жазылым	10.4.1.1 публицистикалық және ғылыми стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, тезис жазу; 10.4.6.1 сөйлем деңгейінде тыныс белгілерін қолдана білу
		Тілдік бағдар	10.5.1.3 сан есімнің жасалу жолдарын білу, мәтін құрауда орынды қолдану
Мұхит – тіршілік мекені	Әбдіжәміл Нұрпейсов "Қан мен тер"	Тыңдалым	10.1.2.1 мәтінді тыңдай отырып, негізгі идеяларды (ақпараттарды) қысқаша түртіп жазу (конспектілеу); 10.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында қолданылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	10.2.1.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндерден күрделі сөздердің жасалу жолын анықтау; 10.2.6.1 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (иллюстрация, фотосурет, сызба, шартты белгі) ақпараттарды салыстыру
		Оқылым	10.3.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (баспасөз парағы) құрылымы мен рәсімделуін білу; 10.3.3.1 әдеби шығарманың кейіпкерлерін шынайы өмірмен салыстырып бағалау
		Жазылым	10.4.1.1 публицистикалық және ғылыми стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, баспасөз парағын жазу; 10.4.2.1 қажетті клишелер мен лексикалық құрылымдарды қолданып, өз ойын дәлелдеп эссе жазу
		Тілдік бағдар	10.5.1.4 есімдіктердің жасалу жолдарын білу, мәтін құрауда орынды қолдану
Ұлттық таным және мерекелер	Жүсіпбек Аймауытов "Әнші" әңгімесі	Тыңдалым	10.1.4.1 прозалық шығарманы тыңдау, шығармада көтерілген мәселені айқындау; 10.1.5.1 мәтіннен автордың көзқарасын (негізгі ойын) негіздейтін аргументтерді талдау
		Айтылым	10.2.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық мәтіндерге сүйеніп, монолог және диалог құрау; 10.2.3.1 сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану
		Оқылым	10.3.4.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндер (мақала, интервью) бойынша салыстырмалы (жанры, құрылымы, тілдік құралдары, мақсатты аудиториясы) талдау жасау; 10.3.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша ақпараттарды анықтай отырып, факті мен көзқарасты ажырату
		Жазылым	10.4.1.1 публицистикалық және ғылыми стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, интервью жазу; 10.4.3.1 шығармашылық жазба жұмыстарында көркемдегіш құралдарды қолданып жазу
		Тілдік бағдар	10.5.1.5 мәтін құрауда есімше сөздерді стильдік қызметіне сай орынды қолдану
3-тоқсан
Сауда мен көмек: екі жақты келісімді сауда	Ыбырай Алтынсарин "Дүние қалай етсең табылады?"	Тыңдалым	10.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында қолданылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну; 10.1.6.1 мәтіндерді тыңдау және салыстыру, өз көзқарасын аргументтер негізінде дәлелдеу
		Айтылым	10.2.4.1 мәтіндегі бөлімдердің, абзацтардың орналасу тәртібін, ақпараттың тақырыппен байланысын анықтау; 10.2.6.1 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (иллюстрация, фотосурет, сызба, шартты белгі) ақпараттарды салыстыру
		Оқылым	10.3.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (мақала, баспасөз парағы) құрылымы мен рәсімделуін білу; 10.3.6.1 мәтін мазмұнындағы деректі ақпаратты толық анықтап, негізгі ойға өз көзқарасын білдіру және оны бағалау
		Жазылым	10.4.2.1 қажетті клишелер мен лексикалық құрылымдарды қолданып, өз ойын дәлелдеп эссе жазу; 10.4.5.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндерден негізгі ұғымдарды анықтай отырып, жинақы мәтін (компрессия) құрастыру
		Тілдік бағдар	10.5.1.6 үстеудің жасалу жолы мен сөйлемдегі қызметін білу, мәтін құрауда орынды қолдану
Бұқаралық ақпарат құралдарын дағы гендерлік бейне	Жанболат Ауыпбаев "Ашылмаған аралдар" кітабынан "Диктор" деректі әңгімесі	Тыңдалым	10.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау; 10.1.5.1 мәтіннен автордың көзқарасын (негізгі ойын) негіздейтін аргументтерді талдау
		Айтылым	10.2.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық мәтіндерге сүйеніп, монолог және диалог құрау; 10.2.3.1 сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану
		Оқылым	10.3.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша ақпараттарды анықтай отырып, факті мен көзқарасты ажырату; 10.3.5.1 мәтін тақырыбына байланысты қосымша материалдарды энциклопедиялардан тауып, ортақ қорытындылар жасау
		Жазылым	10.4.3.1 шығармашылық жазба жұмыстарында көркемдегіш құралдарды қолданып жазу; 10.4.2.1 қажетті клишелер мен лексикалық құрылымдарды қолданып, өз ойын дәлелдеп эссе жазу
		Тілдік бағдар	10.5.1.7 шылаулардың сөйлемдегі қызметін білу, мәтін құрауда орынды қолдану
Жер планетасын дағы қауіпті қалдықтар	Думан Рамазан "Соңғы дем" әңгімесі, Қайнар Олжай "Жер мен аспан арасындағы дастан" кітабы	Тыңдалым	10.1.4.1 прозалық шығарманы тыңдау, шығармада көтерілген мәселені айқындау; 10.1.2.1 мәтінді тыңдай отырып, негізгі идеяларды (ақпараттарды) қысқаша түртіп жазу (конспектілеу)
		Айтылым	10.2.1.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндерден күрделі сөздердің жасалу жолын анықтау; 10.2.4.1 мәтіндегі бөлімдердің, абзацтардың орналасу тәртібін, ақпараттың тақырыппен байланысын анықтау
		Оқылым	10.3.4.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндер (мақала, тезис) бойынша салыстырмалы (жанры, құрылымы, тілдік құралдары, мақсатты аудиториясы) талдау жасау; 10.3.6.1 мәтін мазмұнындағы деректі ақпаратты толық анықтап, негізгі ойға өз көзқарасын білдіру және оны бағалау
		Жазылым	10.4.1.1 публицистикалық және ғылыми стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, шағын мақала жазу; 10.4.5.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндерден негізгі ұғымдарды анықтай отырып, жинақы мәтін (компрессия) құрастыру
		Тілдік бағдар	10.5.2.1 мәтін құрауда сөздердің байланысу түрлері мен тәсілдерін орынды қолдану
Әлеуметтік теңсіздік: адам құқықтары және көмек	Ұлықбек Есдәулет "Қара пима" поэмасы	Тыңдалым	10.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында қолданылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну; 10.1.5.1 мәтіннен автордың көзқарасын (негізгі ойын) негіздейтін аргументтерді талдау
		Айтылым	10.2.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық мәтіндерге сүйеніп, монолог және диалог құрау; 10.2.5.1 пікірталастың "пікірталас -монолог", "пікірталас-диалог", "пікірталас-полилог" түрлерінде сенімді және еркін сөйлеу
		Оқылым	10.3.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша ақпараттарды анықтай отырып, факті мен көзқарасты ажырату; 10.3.3.1 әдеби шығарманың кейіпкерлерін шынайы өмірмен салыстырып бағалау
		Жазылым	10.4.2.1 қажетті клишелер мен лексикалық құрылымдарды қолданып, өз ойын дәлелдеп эссе жазу; 10.4.4.1 тақырып бойынша мәтінге жоспар құрып, әр тармақшаға қажетті негізгі және қосымша мәліметтерді жинақтап ұсыну (тірек-схема, менталды карта, презентация)
		Тілдік бағдар	10.5.2.1 мәтін құрауда сөздердің байланысу түрлері мен тәсілдерін орынды қолдану
4-тоқсан
Жастардың денсаулығы - қоғам байлығы	Бердібек Соқпақбаев "Он алты жасар чемпион" әңгімесі	Тыңдалым	10.1.4.1 прозалық шығарманы тыңдау, шығармада көтерілген мәселені айқындау; 10.1.6.1 мәтіндерді тыңдау және салыстыру, өз көзқарасын аргументтер негізінде дәлелдеу
		Айтылым	10.2.1.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндерден күрделі сөздердің жасалу жолын анықтау; 10.2.4.1 мәтіндегі бөлімдердің, абзацтардың орналасу тәртібін, ақпараттың тақырыппен байланысын анықтау
		Оқылым	10.3.2.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (мақала, эссе, баспасөз парағы) құрылымы мен рәсімделуін білу; 10.3.6.1 мәтін мазмұнындағы деректі ақпаратты толық анықтап, негізгі ойға өз көзқарасын білдіру және оны бағалау
		Жазылым	10.4.2.1 қажетті клишелер мен лексикалық құрылымдарды қолданып, өз ойын дәлелдеп эссе жазу; 10.4.3.1 шығармашылық жазба жұмыстарында көркемдегіш құралдарды қолданып жазу
		Тілдік бағдар	10.5.2.2 құрмалас сөйлемдердің (аралас) жасалу жолдарын білу, жазба жұмыстарында орынды қолдану
Сандық технология ны пайдаланудағы теңсіздік	Мұхтар Шаханов "Өркениеттің адасуы" романынан үзінді "Компьютер басты жарты адамдар"	Тыңдалым	10.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау; 10.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында қолданылған сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	10.2.5.1 пікірталастың "пікірталас -монолог", "пікірталас-диалог", "пікірталас-полилог" түрлерінде сенімді және еркін сөйлеу; 10.2.6.1 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (иллюстрация, фотосурет, сызба, шартты белгі) ақпараттарды салыстыру
		Оқылым	10.3.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша ақпараттарды анықтай отырып, факті мен көзқарасты ажырату; 10.3.3.1 әдеби шығарманың кейіпкерлерін шынайы өмірмен салыстырып бағалау
		Жазылым	10.4.2.1 қажетті клишелер мен лексикалық құрылымдарды қолданып, өз ойын дәлелдеп эссе жазу; 10.4.4.1 тақырып бойынша мәтінге жоспар құрып, әр тармақшаға қажетті негізгі және қосымша мәліметтерді жинақтап ұсыну (тірек-схема, менталды карта, презентация)
		Тілдік бағдар	10.5.2.2 құрмалас сөйлемдердің (аралас) жасалу жолдарын білу, жазба жұмыстарында орынды қолдану
Қоғам және заң	Ермек Өтетілеуұлы "Ата Заң", Шешендік сөздер	Тыңдалым	10.1.4.1 драмалық, прозалық, поэзиялық шығарманы тыңдау, шығармада көтерілген мәселені айқындау; 10.1.6.1 мәтіндерді тыңдау және салыстыру, өз көзқарасын аргументтер негізінде дәлелдеу
		Айтылым	10.2.1.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндерден күрделі сөздердің жасалу жолын анықтау; 10.2.4.1 мәтіндегі бөлімдердің, абзацтардың орналасу тәртібін, ақпараттың тақырыппен байланысын анықтау
		Оқылым	10.3.4.1 ғылыми-көпшілік және публицистикалық стильдегі мәтіндер (мақала, интервью,баспасөз парағы) бойынша салыстырмалы (жанры, құрылымы, тілдік құралдары, мақсатты аудиториясы) талдау жасау; 10.3.6.1 мәтін мазмұнындағы деректі ақпаратты толық анықтап, негізгі ойға өз көзқарасын білдіру және оны бағалау
		Жазылым	10.4.3.1 шығармашылық жазба жұмыстарында көркемдегіш құралдарды қолданып жазу; 10.4.6.1 мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу, сөйлем деңгейінде тыныс белгілерін қолдана білу
		Тілдік бағдар	10.5.2.2 құрмалас сөйлемдердің (аралас) жасалу жолдарын білу, жазба жұмыстарында орынды қолдану

2) 11-сынып:

Тақырып тар	Көркем шығармалар	Коммуника тивтік дағдылар	Оқу мақсаттары
1-тоқсан
Қазіргі қоғамдағыәлеуметтік теңсіздік	Ерболат Әбікенұлы "Пәтер іздеп жүр едік" әңгімесі	Тыңдалым	11.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, тиісті ақпаратты анықтай білу; 11.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында және мамандандырылған тар аядағы арнайы мәтіндердегісөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	11.2.4.1 кәсіби бағыттағы мәтіндерден қажетті ақпаратты (деректерді, сипаттамаларды, сандық көрсеткіштерді, сілтемелерді) анықтау; 11.2.5.1 көпшілік алдында сенімді және еркін сөйлеу
		Оқылым	11.3.2.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (мақала) құрылымы мен рәсімделуін білу; 11.3.3.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтікқоғамдық мәселеге баға беру
		Жазылым	11.4.1.1 ғылыми және публицистикалық стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, шағын мақалажазу; 11.4.6.1 мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу
		Тілдік бағдар	11.5.1.1 ғылыми және кәсіби мәтіндер құрауда грамматикалық омонимдерді ажырата танып, ауызша және жазбаша дұрыс қолдану
Экология.Мұнай және атомдық индустрия	Гауһар Сейітжан "Қара алтыны халқымның ..."	Тыңдалым	11.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында және мамандандырылған тар аядағы арнайы мәтіндердегі сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну; 11.1.5.1 мәтін бойынша автор позициясын және көтерілген мәселеге қарым-қатынасын талдай отырып, негізгі ойды анықтау
		Айтылым	11.2.1.1 ғылыми және кәсіби мәтіндердегі күрделі сөздер мен терминдердің жасалу жолын анықтау; 11.2.4.1 кәсіби бағыттағы мәтіндерден қажетті ақпаратты (деректерді, сипаттамаларды, сандық көрсеткіштерді, сілтемелерді) анықтау
		Оқылым	11.3.2.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (аннотация) құрылымы мен рәсімделуін білу; 11.3.3.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселеге баға беру
		Жазылым	11.4.1.1 ғылыми және публицистикалық стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, аннотация жазу; 11.4.2.1 қажетті ақпараттарды орынды қолданып, көтерілген мәселе бойынша өз ойын дәлелдеп эссе жазу; 11.4.4.1 тақырып бойынша мәтінге жоспар құрып, әр тармақшаға қажетті негізгі және қосымша мәліметтерді жинақтау, дереккөздерге сілтеме көрсетіп таныстыру (тірек-схема, менталды карта, презентация)
		Тілдік бағдар	11.5.1.1 ғылыми және кәсіби мәтіндер құрауда грамматикалық омонимдерді ажырата танып, ауызша және жазбаша дұрыс қолдану
Тіл. Өнер. Әдебиет	Ілияс Жансүгіров "Күй" поэмасы	Тыңдалым	11.1.2.1 мәтінді тыңдай отырып, негізгі идеяларды ақпараттарды жүйелеу; 11.1.4.1 көркем шығарманы тыңдау, басқа өнер туындыларымен (кино, театр, музыка, би, сурет-мүсін өнері, сәулет) салыстырып, сипаттама жасау
		Айтылым	11.2.1.1 ғылыми және кәсіби мәтіндердегі күрделі сөздер мен терминдердің жасалу жолын анықтау; 11.2.2.1 ғылыми және кәсіби мәтіндерге сүйеніп, монологпен диалогті үйлестіре қолдану
		Оқылым	11.3.4.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндер (дәріс) бойынша салыстырмалы (құрылымы, қызметі, мақсатты аудиториясы, оқырманға әсері) талдау жасау; 11.3.6.1 мәтіндегі негізгі ойды анықтап, көтерілген мәселеге баға беру, өзіндік көзқарасын жүйелі, дәлелді жеткізу
		Жазылым	11.4.3.1 шығармашылық жазба жұмыстарындакөркемдегіш құралдарын тиімді қолданып жазу; 11.4.6.1 мәтін деңгейінде тыныс белгілерін қолдана білу
		Тілдік бағдар	11.5.1.2 сын есім сөздердің синонимдік қатарын стильдік ерекшеліктеріне сәйкес қолдану
2-тоқсан
Қоғамдағы жұмыссыздық мәселесі	Ыбырай Алтынсарин "Атымтай жомарт"	Тыңдалым	11.1.2.1 мәтінді тыңдай отырып, негізгі идеяларды ақпараттарды жүйелеу; 11.1.6.1 әртүрлі дереккөздерден алынған мәтіндерді тыңдау және салыстыру, өз ойын логикалық дұрыс, аргументті және айқын жеткізу
		Айтылым	11.2.4.1 кәсіби бағыттағы мәтіндерден қажетті ақпаратты (деректерді, сипаттамаларды, сандық көрсеткіштерді, сілтемелерді) анықтау; 11.2.6.1 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді салыстырып талдау
		Оқылым	11.3.2.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (үндеу) құрылымы мен рәсімделуін білу; 11.3.3.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселеге баға беру
		Жазылым	11.4.1.1 ғылыми және публицистикалық стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, үндеу жазу; 11.4.4.1 тақырып бойынша мәтінге жоспар құрып, әр тармақшаға қажетті негізгі және қосымша мәліметтерді жинақтау, дереккөздерге сілтеме көрсетіп таныстыру (тірек-схема, менталды карта, презентация); 11.4.2.1 қажетті ақпараттарды орынды қолданып, көтерілген мәселе бойынша өз ойын дәлелдеп эссе жазу
		Тілдік бағдар	11.5.1.3 мәтін құрауда сан есімнің мағыналық түрлерін стильдік ерекшеліктеріне сай қолдану
Тәуелсіз еліміздің өткені мен келешегі	Дүкенбай Досжан "Төрт патшаны көрген кейуана" хикаяты	Тыңдалым	11.1.4.1 көркем шығарманы тыңдау, басқа өнер туындыларымен (кино, театр, музыка, би, сурет-мүсін өнері, сәулет) салыстырып, сипаттама жасау; 11.1.5.1 мәтін бойынша автор позициясын және көтерілген мәселеге қарым-қатынасын талдай отырып, негізгі ойды анықтау
		Айтылым	11.2.2.1 ғылыми және кәсіби мәтіндерге сүйеніп, монологпен диалогті үйлестіре қолдану; 11.2.5.1 көпшілік алдында сенімді және еркін сөйлеу
		Оқылым	11.3.2.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (очерк) құрылымы мен рәсімделуін білу; 11.3.1.1 мәтіннен детальді ақпараттарды, факті мен көзқарасты анықтау
		Жазылым	11.4.3.1 шығармашылық жазба жұмыстарындакөркемдегіш құралдарын тиімді қолданып жазу; 11.4.5.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндерден басты лексикалық бірліктерді нақтылап, мәтіннің ақпараттық-маңызды фрагменттерін анықтап, (компрессия) жинақы мәтін құрастыру
		Тілдік бағдар	11.5.1.4 мәтін құрауда есімдіктердің мағыналық түрлерін стильдік ерекшеліктеріне сай қолдану
Ұлттық театр –өнер ордасы	Сәбит Оразбай "Өмірдің өзі театр" әңгімесі	Тыңдалым	11.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, тиісті ақпаратты анықтай білу; 11.1.4.1 көркем шығарманы тыңдау, басқа өнер туындыларымен (кино, театр, музыка, би, сурет-мүсін өнері, сәулет) салыстырып, сипаттама жасау
		Айтылым	11.2.1.1 ғылыми және кәсіби мәтіндердегі күрделі сөздер мен терминдердің жасалу жолын анықтау; 11.2.3.1 сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану
		Оқылым	11.3.2.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (баспасөз парағы) құрылымы мен рәсімделуін білу; 11.3.5.1 қосымша ғылыми-анықтамалық ақпарат көздерінен алынған материалдар негізінде мәтін мазмұнына сыни тұрғыдан талдау жасау
		Жазылым	11.4.3.1 шығармашылық жазба жұмыстарындакөркемдегіш құралдарын тиімді қолданып жазу; 11.4.1.1 ғылыми және публицистикалық стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, баспасөз парағын жазу
		Тілдік бағдар	11.5.1.5 мәтіндерден көсемше оралымды сөйлемдерді анықтап, оларды ауызша және жазбаша мәтіндер құрауда орынды қолдану
3-тоқсан
Туризм: экотуризм	Сәкен Сейфуллин "Көкшетау" поэмасы, Ілияс Жансүгіров "Жетісу суреттері" өлеңі	Тыңдалым	11.1.4.1 көркем шығарманы тыңдау, басқа өнер туындыларымен (кино, театр, музыка, би, сурет-мүсін өнері, сәулет) салыстырып, сипаттама жасау; 11.1.6.1 әртүрлі дереккөздерден алынған мәтіндерді тыңдау және салыстыру, өз ойын логикалық дұрыс, аргументті және айқын жеткізу
		Айтылым	11.2.1.1 ғылыми және кәсіби мәтіндердегі күрделі сөздер мен терминдердің жасалу жолын анықтау; 11.2.4.1 кәсіби бағыттағы мәтіндерден қажетті ақпаратты (деректерді, сипаттамаларды, сандық көрсеткіштерді, сілтемелерді) анықтау
		Оқылым	11.3.4.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндер (мақала, аннотация, үндеу) бойынша салыстырмалы (құрылымы, қызметі, мақсатты аудиториясы, оқырманға әсері) талдау жасау; 11.3.1.1 мәтіннен детальді ақпараттарды, факті мен көзқарасты анықтау
		Жазылым	11.4.1.1 ғылыми және публицистикалық стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, үндеу жазу; 11.4.2.1 қажетті ақпараттарды орынды қолданып, көтерілген мәселе бойынша өз ойын дәлелдеп эссе жазу
		Тілдік бағдар	11.5.1.5 мәтіндерден көсемше оралымды сөйлемдерді анықтап,оларды ауызша және жазбаша мәтіндер құрауда орынды қолдану
Әлемдегі ерлер мен әйелдердің құқықтары мен теңдігі	Мұхтар Әуезов "Абай жолы" романы 1,2-кітабы	Тыңдалым	11.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, тиісті ақпаратты анықтай білу; 11.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында және мамандандырылған тар аядағы арнайы мәтіндердегі сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	11.2.3.1 сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану; 11.2.5.1 көпшілік алдында сенімді және еркін сөйлеу
		Оқылым	11.3.4.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндер (мақала, баспасөз парағы) бойынша салыстырмалы (құрылымы, қызметі, мақсатты аудиториясы, оқырманға әсері) талдау жасау; 11.3.3.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселеге баға беру
		Жазылым	11.4.2.1 қажетті ақпараттарды орынды қолданып, көтерілген мәселе бойынша өз ойын дәлелдеп эссе жазу; 11.4.5.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндерден басты лексикалық бірліктерді нақтылап, мәтіннің ақпараттық-маңызды фрагменттерін анықтап, (компрессия) жинақы мәтін құрастыру
		Тілдік бағдар	11.5.1.6 мәтін құрауда үстеудің мағыналық түрлерін стильдік ерекшеліктеріне сай орынды қолдану
Жастар мәселесі нің түйіткіл дері	Мұхтар Әуезов "Абай жолы" романы 3,4-кітабы	Тыңдалым	11.1.4.1 көркем шығарманы тыңдау, басқа өнер туындыларымен (кино, театр, музыка, би, сурет-мүсін өнері, сәулет) салыстырып, сипаттама жасау; 11.1.6.1 әртүрлі дереккөздерден алынған мәтіндерді тыңдау және салыстыру, өз ойын логикалық дұрыс, аргументті және айқын жеткізу
		Айтылым	11.2.1.1 ғылыми және кәсіби мәтіндердегі күрделі сөздер мен терминдердің жасалу жолын анықтау; 11.2.2.1 ғылыми және кәсіби мәтіндерге сүйеніп, монологпен диалогті үйлестіре қолдану
		Оқылым	11.3.1.1 мәтіннен детальді ақпараттарды, факті мен көзқарасты анықтау; 11.3.6.1 мәтіндегі негізгі ойды анықтап, көтерілген мәселеге баға беру, өзіндік көзқарасын жүйелі, дәлелді жеткізу
		Жазылым	11.4.2.1 қажетті ақпараттарды орынды қолданып, көтерілген мәселе бойынша өз ойын дәлелдеп эссе жазу; 11.4.4.1 тақырып бойынша мәтінге жоспар құрып, әр тармақшаға қажетті негізгі және қосымша мәліметтерді жинақтау, дереккөздерге сілтеме көрсетіп таныстыру (тірек-схема, менталды карта, презентация)
		Тілдік бағдар	11.5.1.7 мәтін құрауда шылаудың мағыналық түрлерін стильдік қызметіне сай орынды қолдану
Жаһандық мәселелер: көші-қон саясаты	Қабдеш Жұмаділов "Қаздар қайтып барады"	Тыңдалым	11.1.2.1 мәтінді тыңдай отырып, негізгі идеяларды ақпараттарды жүйелеу; 11.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында және мамандандырылған тар аядағы арнайы мәтіндердегі сөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	11.2.4.1 кәсіби бағыттағы мәтіндерден қажетті ақпаратты (деректерді, сипаттамаларды, сандық көрсеткіштерді, сілтемелерді) анықтау; 11.2.6.1 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді салыстырып талдау
		Оқылым	11.3.3.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселеге баға беру; 11.3.1.1 мәтіннен детальді ақпараттарды, факті мен көзқарасты анықтау
		Жазылым	11.4.5.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндерден басты лексикалық бірліктерді нақтылап, мәтіннің ақпараттық-маңызды фрагменттерін анықтап, (компрессия) жинақы мәтін құрастыру; 11.4.6.1 мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу, мәтін деңгейінде тыныс белгілерін қолдана білу
		Тілдік бағдар	11.5.1.7 мәтін құрауда шылаудың мағыналық түрлерін стильдік қызметіне сай орынды қолдану
4-тоқсан
Толерант тылық – ел бірлігі	Сайын Мұратбеков "Телі өскен ұл" повесі	Тыңдалым	11.1.4.1 көркем шығарманы тыңдау, басқа өнер туындыларымен (кино, театр, музыка, би, сурет-мүсін өнері, сәулет) салыстырып, тақырып ортақтығына сипаттама жасау; 11.1.5.1 мәтін бойынша автор позициясын және көтерілген мәселеге қарым-қатынасын талдай отырып, негізгі ойды анықтау
		Айтылым	11.2.2.1 ғылыми және кәсіби мәтіндерге сүйеніп, монологпен диалогті үйлестіре қолдану; 11.2.5.1 көпшілік алдында сенімді және еркін сөйлеу
		Оқылым	11.3.2.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің (мақала, дәріс,очерк) құрылымы мен рәсімделуін білу; 11.3.5.1 қосымша ғылыми-анықтамалық ақпарат көздерінен алынған материалдар негізінде мәтін мазмұнына сыни тұрғыдан талдау жасау
		Жазылым	11.4.1.1 ғылыми және публицистикалық стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, баспасөз парағын жазу; 11.4.3.1 шығармашылық жазба жұмыстарындакөркемдегіш құралдарын тиімді қолданып жазу
		Тілдік бағдар	11.5.2.1 оқшау сөздердің қызметін білу, жазба жұмыстарында орынды қолдану
Ұлт мұраты - ұлттық қауіпсіздік	Несіпбек Айтұлы "Бәйтерек"	Тыңдалым	11.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, тиісті ақпаратты анықтай білу; 11.1.3.1 оқу-кәсіби, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени тақырыптар аясында және мамандандырылған тар аядағы арнайы мәтіндердегісөздер мен термин сөздердің мағынасын түсіну
		Айтылым	11.2.1.1 ғылыми және кәсіби мәтіндердегі күрделі сөздер мен терминдердің жасалу жолын анықтау; 11.2.4.1 кәсіби бағыттағы мәтіндерден қажетті ақпаратты (деректерді, сипаттамаларды, сандық көрсеткіштерді, сілтемелерді) анықтау
		Оқылым	11.3.3.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселеге баға беру; 11.3.6.1 мәтіндегі негізгі ойды анықтап, көтерілген мәселеге баға беру, өзіндік көзқарасын жүйелі, дәлелді жеткізу
		Жазылым	11.4.2.1 қажетті ақпараттарды орынды қолданып, көтерілген мәселе бойынша өз ойын дәлелдеп эссе жазу; 11.4.5.1 ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндерден басты лексикалық бірліктерді нақтылап, мәтіннің ақпараттық-маңызды фрагменттерін анықтап, (компрессия) жинақы мәтін құрастыру
		Тілдік бағдар	11.5.2.1 оқшау сөздердің қызметін білу, жазба жұмыстарында орынды қолдану
Бос уақыт – қоғам дамуыныңкөрсеткіші	Мұқағали Мақатаев "Сағатым қайда, сағатым?" өлеңі	Тыңдалым	11.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, тиісті ақпаратты анықтай білу; 11.1.4.1 көркем шығарманы тыңдау, басқа өнер туындыларымен (кино, театр, музыка, би, сурет-мүсін өнері, сәулет) салыстырып, сипаттама жасау
		Айтылым	11.2.1.1 ғылыми және кәсіби мәтіндердегі күрделі сөздер мен терминдердің жасалу жолын анықтау; 11.2.3.1 сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану
		Оқылым	11.3.1.1 мәтіннен детальді ақпараттарды, факті мен көзқарасты анықтау; 11.3.6.1 мәтіндегі негізгі ойды анықтап, көтерілген мәселеге баға беру, өзіндік көзқарасын жүйелі, дәлелді жеткізу
		Жазылым	11.4.4.1 тақырып бойынша мәтінге жоспар құрып, әр тармақшаға қажетті негізгі және қосымша мәліметтерді жинақтау, дереккөздерге сілтеме көрсетіп таныстыру (тірек-схема, менталды карта, презентация); 11.4.2.1 қажетті ақпараттарды орынды қолданып, көтерілген мәселе бойынша өз ойын дәлелдеп эссе жазу; 11.4.6.1 мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу, мәтін деңгейінде тыныс белгілерін қолдана білу
		Тілдік бағдар	11.5.2.2 айқындауыш мүшелелер (қосалқы, қосарлы, оңашаланған) жасалу жолдарын білу, жазба жұмыстарында орынды қолдану

Жалпы орта білім беру
деңгейінің 10-11-сыныптарына
арналған "Қазақ тілі мен
әдебиеті" пәнінен оқу жүктемесі
төмендетілген үлгілік оқу
бағдарламасына 2-қосымша

10-сыныпқа арналған лексикалық минимум

I тоқсан – 68 сөз
Еңбек нарығы және сұраныс. Балғабек Қыдырбекұлы "Теміржолшы"
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік
		уақытша	үс	698
		бағам	зт	87
		біліктілік	зт	1808
		жалақы	зт	434
		қала	ет	3456
		келісімшарт	зт	590
		нарық	зт	2166
		несие	зт	837
		жайлы	шл	1225
		салық	зт	1616
		кәсіподақ	зт	256
		серіктестік	зт	296
		өндірістік	сн	447
		тәртіп	зт	4144
		сыйақы	зт	188
		тез	үс	1978
		жанама	сн	169
		жарамды	сн	170
		көтерме	сн	12
		қысқамерзімді	сн	6
		пысық	сн	85
		үстеме	сн	59
		айырбаста	ет	156
		саудалас	ет	13
Отандық өнеркәсіп. Ғабиден Мұстафин "Қарағанды" романынан үзінді
		бөлшек	зт	834
		кәсіпорын	зт	2805
		серпін	зт	162
		өнеркәсіп	зт	1420
		кеден	зт	178
		жекеменшік	зт	200
		одақ	зт	1858
		қосалқы	сн	10
		отандық	сн	480
		жабдықта	ет	239
		күшейт	ет	260
		құрастыр	ет	1236
		өндіріл	ет	24
		ілгері	үс	30
		кеңейт	ет	706
		тігіншілік	зт	12
		тұс	зт	1830
		бәсекелестік	зт	491
		барабар	сн	40
		әртараптандыру	зт	71
Қазақ киносы мен театрының қазіргі келбеті. Дулат Исабеков "Әпке" драмасы
		жетекші	зт	1057
		бойынша	шл	12861
		қаламгер	зт	352
		аудармашы	зт	225
		орда	зт	934
		өнертанушы	зт	22
		сыншы	зт	253
		деректі	сн	202
		қолтаңба	зт	142
		тұсаукесер	зт	121
		үгіт-насихат	зт	62
		шабыт	зт	180
		астарлы	сн	21
		тарихи-рухани	сн	6
		көкейкесті	сн	114
		түсірілім	зт	37
		шығармашылық	зт	1720
		әсерлен	ет	7
		сомда	ет	164
		сүйсін	ет	149
		түй	ет	593
		ғылыми-көпшілік	сн	73
		қазы	зт	302
		ойландыр	зт	3
II тоқсан – 52 сөз
Ұлттық экологиялық мәдениет. Қадыр Мырзалиев "Аралым" өлеңі
		ғалам	зт	269
		арт	ет	925
		жер-ана	зт	35
		зардап	зт	299
		қуаңшылық	зт	50
		өзгеріс	зт	2082
		өкілеттік	зт	317
		өркениет	зт	444
		экожүйе	зт	23
		жойқын	сн	101
		мұздақ	зт	8
		жігерлендір	ет	20
		өрші	ет	167
		нұқсан	зт	204
		тапшылық	зт	137
Мұхит – тіршілік мекені. Әбдіжамал Нұрпейсов "Қан мен тер"
		бұғаз	зт	63
		балдыр	зт	72
		игілік	зт	365
		құрлық	зт	325
		мүйіс	зт	60
		ғаламат	сн	80
		себеп-салдар	зт	47
е		сүңгі	ет	227
		шығанақ	зт	100
		айдын	зт	95
		қырыл	ет	217
		оқшаула	ет	76
		гауһар	зт	287
		бат	ет	597
		уылдырық	зт	30
		қайшылық	зт	350
Ұлттық таным және мерекелер. Жүсіпбек Аймауытов "Әнші" әңгімесі
		ағым	зт	634
		азап	зт	510
		айт	зт	63
		ғибадатхана	зт	60
		күнә	зт	293
		қажылық	зт	39
		құдірет	зт	353
		құлшылық	зт	77
		мешіт	зт	326
		құрбандық	зт	154
		сабыр	зт	377
		төзім	зт	184
		шіркеу	зт	250
		от	зт	1527
		мүшкіл	сн	57
		тылсым	зт	80
		өкін	ет	303
		сен	ет	2006
		табын	ет	364
		ұстан	ет	506
		ұсын	ет	3260
III тоқсан – 76 сөз
Сауда мен көмек: екіжақты келісімді сауда. Ыбырай Алтынсарин "Дүние қалай етсең табылады?"
		әріптес	зт	707
		басымдық	зт	403
		бедел	зт	726
		делдал	зт	62
		қожалық	зт	263
		өтемақы	зт	147
		екіжақты	сн	110
		мәміле	зт	149
		әлі	үс	3087
		ақшалай	үс	116
		бөгде	сн	297
		көпсалалы	сн	18
		үшін	шл	22598
		кіріс	зт	596
		барлық	ес	8146
		қаржылай	үс	28
		көмек	зт	3322
		тарап	зт	2228
		толыққанды	сн	1825
		берешек	зт	88
Бұқаралық ақпарат құралдарындағы гендерлік бейне. Жанболат Ауыпбаев "Ашылмаған аралдар" кітабынан "Диктор" әңгімесі
		әлеует	зт	660
		хабарлама	зт	437
		бөлініс	зт	86
		бейне	зт	1647
		зорлық-зомбылық	зт	104
		хабар	зт	1676
		теңдік	зт	330
		байыпты	сн	33
		жеткілікті	сн	458
		тән	сн	1622
		дамушы	сн	329
		екіталай	үс	76
		шамамен	үс	697
		екіұшты	сн	30
		бұқаралық	сн	168
		шиеленіс	зт	171
		ізгілендір	ет	28
		тапта	ет	291
		бері	шл	1169
Жер планетасындағы қауіпті қалдықтар. Думан Рамазан "Соңғы дем", Қайнар Олжай "Жер мен аспан"
		айыппұл	зт	183
		қауіпсіздік	зт	1192
		қалдық	зт	547
		өрте	ет	374
		сарапшы	зт	728
		үйінді	зт	51
		жұмыр	сн	64
		кері	үс	635
		бықсы	ет	30
		жарыл	ет	718
		залалсыздандыру	ет	13
		тірлік	зт	367
		өңде	ет	1386
		сұрыпта	ет	19
		шірі	ет	149
		жарамсыз	сн	105
		орай	шл	281
		талпыныс	зт	111
		төтенше	сн	212
		көм	ет	281
Әлеуметтік теңсіздік: адам құқықтары және көмек. Ұлықбек Есдәулет "Қара пима" поэмасы
		бірдей	үс	3537
		дәйек	зт	70
		жарлық	зт	344
		жат	ет	14144
		қақтығыс	ет	40
		қарар	зт	149
		мұқтаж	зт	252
		нәсіл	зт	120
		саты	зт	953
		тепе-теңдік	зт	490
		түсіністік	зт	622
		дәулетті	сн	72
		жарлы	сн	98
		кемсіт	ет	98
		ұғын	ет	246
		ұлтаралық	сн	342
		сот	зт	3781
IV тоқсан – 60 сөз
Жастардың денсаулығы – қоғам байлығы. Бердібек Соқпақбаев "Он алты жасар чемпион" әңгімесі
		әл-ауқат	зт	110
		екпе	зт	17
		емші	зт	61
		есірткі	зт	94
		жүйке	зт	178
		құмарлық	зт	85
		жігерлі	сн	62
		ем	зт	686
		айырыл	ет	1155
		шарасыз	сн	31
		амал	зт	955
		ширақ	сн	54
		арыл	ет	303
		әуестен	ет	41
		сырқаттан	ет	34
		әрбір	ес	2595
		душар	үс	74
Сандық технологияны пайдаланудағы теңсіздік. Мұхтар Шаханов "Өркениеттің адасуы" романынан үзінді "Компьютер басты жарты адамдар"
		бейнежазба	зт	32
		бейнетаспа	зт	78
		ұшқыр	сн	62
		адас	ет	446
		біркелкі	сн	584
		желілік	сн	23
		сандық	сн	375
		қарышта	ет	57
		тиіс	мд	9179
		теңсіздік	зт	112
		ілгеріле	ет	129
		жарты	сн	1457
		шектеулі	сн	184
		ұялы	сн	176
		бүкіләлемдік	сн	1204
Қоғам және заң. Ермек Өтетілеуұлы "Ата Заң". Шешендік сөздер
		айыпталушы	зт	171
		бостандық	зт	985
		қатаң	сн	537
		жәбірленуші	зт	156
		қорғаушы	зт	474
		жоқшылық	зт	92
		кек	зт	377
		қастандық	зт	118
		қорлық	зт	218
		сотталушы	зт	98
		түрме	зт	634
		үкім	зт	281
		үстемдік	зт	280
		бейкүнә	сн	26
		бейхабар	сн	123
		даулы	сн	19
		кінәлі	сн	395
		отырыс	зт	383
		құзырлы	сн	71
		бұз	ет	1928
		жүгін	ет	567
		кесіл	ет	346
		қамау	зт	310
		әділетті	сн	53
		ізгі	сн	159
		ұрын	ет	162
		қасақана	үс	80
		тәркіле	ет	289

11-сыныпқа арналған лексикалық минимум

I тоқсан – 68 сөз
Қазіргі қоғамдағы әлеуметтік теңсіздік. Ерболат Әбікенұлы "Пәтер іздеп жүр едік" әңгімесі
№	№	Лексикалық минимум (актив)	CT	Абсолютті жиілік
		ауқатты	сн	108
		аянышты	сн	93
		әлсіз	сн	265
		жіктел	ет	237
		садақа	зт	55
		баршылық	зт	116
		бейшара	сн	267
		билеп-төсте	ет	33
		жарылқа	ет	117
		жетім-кедей	зт	1
		жоқтық	зт	365
		кәріп	зт	10
		күйзеліс	зт	54
		күйлі	сн	9
		қарыз	зт	1273
		қиын-қыстау	сн	95
		құнсыздан	ет	53
		шағым	зт	434
		сес	зт	48
		сүйеніш	зт	52
		тоқ	сн	170
		шиеттей	сн	7
		бақытсыз	сн	87
		панасыз	сн	37
		жанталас	ет	87
Экология. Мұнай және атомдық индустрия. Гауһар Сейітжан "Қара алтыны халқымның..."
		қыр	ет	320
		жаңашыл	сн	70
		бастама	зт	788
		тоқтат	ет	1039
		биоәртүрлілік	зт	2
		жанармай	зт	80
		жарылыс	зт	106
		залал-зардап	зт	1
		ұңғыма	зт	21
		кемтар	сн	31
		қайғылы	сн	86
		қару	зт	940
		қасірет	зт	312
		қират	ет	98
		қозғалыс	зт	1271
		қою	сн	297
		құлдыра	ет	213
		мұнайлы	сн	54
		мұншалықты	сн	9
		нәрсе	зт	2834
		ерітінді	зт	1962
		шаң-тозаң	зт	42
		қошқыл	сн	19
Тіл. Өнер. Әдебиет. Ілияс Жансүгіров "Күй" поэмасы
		арқау	зт	314
		ойшыл	сн	269
		әуезді	сн	27
		бедерле	ет	7
		жөн-жоралғы	зт	12
		зерле	ет	15
		қағида	зт	1202
		нақыш	зт	120
		өнегелі	сн	66
		өрнекте	ет	97
		өткір	сн	443
		жазу	зт	1034
		тоқыма	сн	247
		шешендік	зт	278
		сырла	ет	44
		сондай-ақ	мд	1522
		шанақ	зт	27
		ғажап	зт	450
		бойы	шл	2340
		шытырман	сн	32
II тоқсан – 52 сөз
Қоғамдағы жұмыссыздық мәселесі. Ыбырай Алтынсарин "Атымтай жомарт"
		асыра	ет	1168
		асыраушы	зт	28
		боса	ет	272
		тіркеу	зт	420
		даярла	ет	888
		жалдан	ет	99
		жұмыскер	зт	64
		жұмыссыздық	зт	160
		жұмысшы	зт	1040
		кеңсе	зт	327
		қызметкер	зт	2242
		қысқарт	ет	405
		кепілдік	зт	470
		қоғам	зт	4463
		өтіл	зт	13
		мәселен	мд	1254
		түйіндеме	зт	18
Тәуелсіз еліміздің өткені мен келешегі. Дүкенбай Досжан "Төрт патшаны көрген кейуана" хикаяты
		айғақ	зт	366
		наразылық	зт	461
		баяндама	зт	389
		бекем	сн	62
		буын	зт	2842
		еңселі	сн	39
		төңкеріс	зт	520
		желбіре	ет	80
		бірегей	сн	190
		қарбалас	ет	30
		мәртебе	зт	791
		некен-саяқ	сн	27
		өрескел	сн	95
		өскелең	сн	103
		серпіліс	зт	264
		тұғырлы	сн	33
		ізбасар	зт	28
Ұлттық театр – өнер ордасы. Сәбит Оразбай "Өмірдің өзі театр" әңгімесі
		қошемет	зт	122
		әзіл-оспақ	зт	15
		есептік	сн	181
		жаңғыр	ет	172
		көрнекі	сн	134
		қойылым	зт	283
		маусымдық	сн	25
		әншілік	зт	87
		сабақтастық	зт	170
		тарлан	сн	45
		ұстаным	зт	573
		үзінді	зт	660
		шапалақ	зт	112
		шымылдық	зт	163
		саңлақ	сн	55
		ықылас	зт	395
		ынтызар	сн	10
		ілтипат	зт	91
III тоқсан – 76 сөз
Туризм: экотуризм. Сәкен Сейфуллин "Көкшетау" поэмасы, Ілияс Жансүгіров "Жетісу суреттері" өлеңі
		бүлін	ет	120
		алыс-жақын	сн	65
		күдіктен	ет	39
		күмәндан	ет	67
		қажетсін	ет	13
		қыруар	сн	190
		ойластыр	ет	113
		сәт	зт	1688
		солай	үс	1923
		таңсық	сн	37
		тапаталтүс	үс	14
		тап-тұйнақтай	сн	18
		төңірек	зт	574
		түрлі-түрлі	сн	21
		тамсан	ет	118
		ішінара	үс	100
		ізденімпаз	сн	344
		заң	зт	5799
		керісінше	үс	606
		сағым	зт	65
Әлемдегі ерлер мен әйелдердің құқықтары мен теңдігі. Мұхтар Әуезов "Абай жолы" 1,2-кітабы
		дәстүршілдік	зт	2
		белсенділік	зт	719
		жабырқау	сн	9
		жанжал	зт	181
		зайырлы	сн	220
		итермеле	ет	117
		ғана	шл	18395
		сыйластық	зт	171
		татулас	ет	81
		тұрпайы	сн	43
		ұйытқы	зт	121
		өзін-өзі	үс	1517
		ұрыс-төбелес	зт	2
		әлеумет	зт	124
		ерік-жігер	зт	113
Жастар мәселесінің түйіткілдері. Мұхтар Әуезов "Абай жолы" 3,4-кітабы
		бозбала	зт	124
		нашақорлық	зт	68
		елікте	ет	210
		ескір	ет	122
		тәкаппар	сн	86
		жора-жолдас	зт	14
		жылжы	ет	555
		жіті	сн	84
		келбет	зт	253
		қамсыздандыр	ет	29
		мәңгүрт	зт	23
		сауалнама	зт	322
		субмәдениет	зт	2
		жалғыз	сн	2213
		тоғыс	ет	224
		бастамашыл	сн	36
		түйткіл	зт	101
		бұзақы	сн	77
Жаһандық мәселелер: көші-қон саясаты Қабдеш Жұмаділов "Қаздар қайтып барады"
		ас	ет	2511
		әділеттілік	зт	51
		белең	зт	83
		біржолата	ус	55
		жемқор	сн	35
		жырақ	сн	58
		теңқұқылы	сн	8
		көші-қон	зт	170
		қоныс	зт	901
		жалынды	сн	60
		шенеунік	зт	440
		сатқындық	зт	40
		сылтау	зт	186
		талан-тараж	зт	62
		тәлкек	зт	40
		тәрк ет	ет	15
		келімсек	сн	70
		атажұрт	зт	133
		қатынас	ет	184
		мәжбүрлі	сн	26
		ушық	ет	397
		жаппай	үс	517
		теже	ет	238
IV тоқсан – 60 сөз
Толеранттылық – ел бірлігі. Сайын Мұратбеков "Тел өскен ұл" повесі
		алауыздық	зт	30
		демеулік	зт	11
		төзімсіз	сн	4
		қандас	зт	1
		құт-қазына	зт	1
		ауызбіршілік	зт	31
		көнбіс	сн	17
		отандас	сн	121
		қарама-қайшы	сн	106
		ниет	зт	451
		сән-салтанат	зт	32
		тауқымет	зт	74
		төз	ет	129
		тұс-тұстан	үс	10
		ұлттық-этностық	сн	5
		шегаралас	сн	1277
		сіңір	ет	1379
		қызуқанды	сн	8
		сенімділік	зт	107
Ұлт мұраты - ұлттық қауіпсіздік. Несіпбек Айтұлы "Бәйтерек"
		абзал	сн	301
		аңса	ет	431
		ая	зт	1506
		бақуатты	сн	3
		берекесіздік	зт	3
		мағлұмат	зт	242
		төлтума	зт	16
		кедендік	сн	547
		қайталанбас	сн	27
		қауіптілік	зн	23
		құрдым	зт	103
		лаңкес	зт	85
		мәңгілік	зт	489
		өміршең	сн	101
		текті	сн	103
		түйсін	ет	70
		түпқазық	сн	10
		ұлықта	ет	89
Бос уақыт – қоғам дамуының көрсеткіші. Мұқағали Мақатаев "Сағатым қайда, сағатым?" өлеңі
		мөлшер	зт	1349
		рақат	зт	360
		бесін	зт	240
		ғұмыр	зт	337
		елең-алаң	үс	81
		енжар	сн	9
		зер	зт	121
		зерік	ет	58
		кәсіби	сн	908
		көңілсіз	сн	85
		күйтабақ	зт	9
		кірбің	зт	22
		қанағаттандыр	ет	335
		қаяу	зт	25
		мезет	зт	102
		құлшын	ет	87
		құштарлық	зт	179
		сәске	зт	70
		сергі	ет	67
		бағыт-бағдар	зт	120
		теңдессіз	сн	39
		ымырт	зт	71
		іңір	зт	22

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 626-қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Ағылшын тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

Chapter 1. General provisions

The subject program was developed in accordance with the State Compulsory Education Standard (primary, lower secondary and upper secondary education) approved by order №604 of the Minister of education and science of the Republic of Kazakhstan dated 31 August, 2018 (registered in the Register of state registration of normative legal acts No 17669).

The distinctive feature of the subject programmes is that they are focused on forming not only subject knowledge, but also a wide range of skills. The system of learning objectives is based on the following core values: Kazakhstani patriotism and civil responsibility respect cooperation work and creativity transparency lifelong learning. The English curriculum aims to provide opportunities for learners to communicate effectively with different audiences. It will achieve this aim through frequent opportunities in the school environment for interaction with peers, teachers and visitors, and through interactive tasks which involve informal and formal spoken and written presentations. There will also be a focus on out-of-school interaction with learners communicating online and face-to face with speakers of English from other cultures.

3. Through the study of English learners will understand:

1) how English works and rules related to language learning.

2) how to deal with a wide range of global and curricular topics both receptively and productively.

3) both gist and detailed information in unsupported, extended written texts, talks and narratives.

4) how to use a wide range of subject specific vocabulary when developing an argument.

4. Learners will be able to:

1) understand a wide range of fiction of unfamiliar vocabulary from the context.

2) speak with an appropriate level of fluency, accuracy, word stress, intonation and formality.

3) interact with peers to hypothesise and give opinions, comments and answers useful for learners hoping to use English at university and beyond

4) read a wide range of fiction and non-fiction with confidence and enjoyment.

5) successfully communicate with native English and non-native English speakers.

5. The English curriculum aims to develop learners who gain the high B2 level of language skills through the following:

1) varied tasks which foster analysis, evaluation and creative thinking;

2) exposure to a wide variety of spoken and written sources;

3) stimulating and challenging subject matter

Chapter 2. Organization of the content of the subject of "The English language"

6. In the study of the subject "The English language"

in the 10th grade-2 hours a week, 68 hours a year;

in the 11th grade-2 hours a week, 68 hours a years.

7. The English language programme content

8. Grade 10

1) Content. Using speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; to provide sensitive feedback to peers. Respect differing points of view. Evaluate and respond constructively to feedback from others; use feedback to set personal learning objectives. Organize and present information clearly to others.

2) Listening. Understanding the main points in unsupported extended talk; specific information and the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics. Recognizing the attitude or opinion of the speaker(s) in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics.

3) Speaking. Using formal and informal language registers; asking and responding to complex questions to get information about a wide range of general and curricular topics. Explaining and justifying own and others’ point of view; evaluating and giving comments on the views of others in a growing variety of talk contexts on a growing range of general and curricular topics.

4) Reading. Understanding the main points in extended texts; specific information and detail in extended texts on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics. Skimming a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of general and curricular topics. Reading a wide range of extended fiction and non-fiction texts on familiar and unfamiliar general and curricular topics. Deducing meaning from context in extended texts on a wide range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics.

5) Writing. Planning, writing, editing and proofreading at text level independently using a growing range of vocabulary, which is appropriate to topic and genre, and which is spelt accurately in a wide range of written genres. Writing with grammatical accuracy, using style and register to achieve appropriate degree of formality in a growing variety of written genres on a range of general and curricular topics. develop with support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics. Coherent writing at text level using a variety of connectors on a range of familiar general and curricular topics. Independent use of appropriate layout at text level on a range of general and curricular topics. 6) Use of English. Using a variety of abstract compound nouns and complex noun phrases; a variety of quantifiers for countable and uncountable nouns and a variety of noun phrases; a variety of compound adjectives, adjectives as participles, comparative structures indicating degree, and intensifying adjectives on a wide range of familiar general and curricular topics; a wide variety of determiners and pre-determiner structures; a wide variety of question types; relative, demonstrative, indefinite, quantitative pronouns and reflexive pronoun structures on a wide range of familiar general and curricular topics. Using perfect continuous forms and a variety of simple perfect active and passive forms including time adverbials ... so far, lately, all my life; a variety of future active and passive and future continuous forms; a wide variety of active and passive simple present and past forms and past perfect simple forms in narrative and reported speech; present continuous and past continuous active and passive forms on a wide range of general and familiar curricular topics. Using a variety of reported statements and question forms on a wide range of familiar general and curricular topics; a variety of comparative degree adverb structures with regular and irregular adverbs; a wide variety of pre-verbal, post-verbal and end-position adverbs; a growing variety of past modal forms including must have, can’t have, might have to express speculation and deduction about the past; a variety of prepositional phrases before nouns and adjectives; a number of dependent prepositions following nouns and adjectives and a variety of prepositions following verbs. Using infinitive forms after an increased number of verbs and adjectives; gerund forms after a variety of verbs and prepositions; a variety of prepositional and phrasal verb. A wide variety of conjunctions on a wide range of familiar general and curricular topics. If / if only in third conditional structures; use a variety of relative clauses including with which [whole previous clause reference] on a wide range of familiar general and curricular topics.

9. Grade 11

1) Content. Speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; to provide sensitive feedback to peers. Respect differing points of view. Evaluate and respond constructively to feedback from others; use feedback to set personal learning objectives. Develop and sustain a consistent argument when speaking or writing. Develop intercultural awareness through reading and discussion. Use imagination to express thoughts, ideas, experiences and feelings. Use talk or writing as a means of reflecting on and exploring a range of perspectives on the world.

2) Listening. Understanding the main points, specific information, the detail of an argument implied meaning; recognizing the attitude or opinion of the speaker(s) in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics.

3) Speaking. Using formal and informal language registers in talk. Asking and responding with appropriate syntax and vocabulary to open-ended higher-order thinking questions. Explaining and justifying own and others’ point of view; evaluating and giving comments on the views of others in a growing variety of talk contexts;

4) Reading. Understanding complex and abstract main points in extended texts; specific information and detail in extended texts. Skimming a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of more complex and abstract, general and curricular topics. Reading a wide range of extended fiction and non-fiction texts on a variety of more complex and abstract general and curricular topics. Deducing meaning from context in extended texts;

5) Writing. Planning, writing, editing and proofreading at text level independently on a wide range of general and curricular topics using a wide range of vocabulary, which is appropriate to topic and genre, and which is spelt accurately; writing with grammatical accuracy on a wide range of general and curricular topics using style and register to achieve an appropriate degree of formality in a wide variety of written genres on general and curricular topics. Developing with minimal support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics. Writing coherently at text level using a variety of connectors on a wide range of familiar general and curricular topics.

6) Use of English. Using a variety of past modal forms to express appropriate functions; a variety of near modal structures including supposed to, bound to, due, willing to on a wide range of general and curricular topics; a variety of dependent prepositions with less common nouns, adjectives and verbs; a growing variety of more complex prepositional phrases including those relating to concession and respect; a variety of multi-word verbs of different syntactic types on a wide range of general and curricular topics; a growing variety of more complex conjunctions to express condition concession and contrast on a wide range of general and curricular topics; a variety of pre- and post- modifying noun structures on a wide range of general and curricular topics; a variety of determiners relating to nouns for generic uses, some appositional uses and textual reference on a wide range of general and curricular topics; a variety of adjectives complemented by that, infinitive and wh- clauses, affixes with appropriate meaning and correct spelling on a wide range of general and curricular topics; a range of transitive and intransitive verb complementation patterns, a growing variety of impersonal and cleft structures on a wide range of general and curricular topics; a wide variety of simple perfect active and passive forms and a variety of perfect continuous forms on a wide range of general and curricular topics; a wide variety of future forms, including future perfect forms on a wide range of general and curricular topics, a wide variety of present and past forms, including a growing number of more nuanced contrasts [past and perfective aspect/simple and progressive aspect] on a wide range of general and curricular topics, a wide variety of reported statement, command and question forms on a wide range of general and curricular topics, a wide variety of pre-verbal, post-verbal and end-position adverbs/adverbial phrases on a wide range of general and curricular topics, use a variety of adjectives complemented by that, infinitive and wh- clauses on a wide range of general and curricular topics

This is the substantive knowledge of the programme and comprises what we know in the subject and how we gain that knowledge. Knowledge in the subject is organized into strands of learning. Strands are further broken down into sub-strands, which will be at the level of a skill or topic, knowledge or understanding. Sub-strands, when expressed as grade-related expectations, form the learning objectives for a subject.

10. The learning objectives demonstrate the progression within each sub-strand allowing teachers to plan and assess, sharing with learners the next steps they should take.

11. Strand 1: Content. Learners develop skills needed for success in a range of academic subjects such as using speaking and listening skills to solve problems, organizing information clearly for others and developing intercultural awareness through reading and discussion.

12. Strand 2: Listening. A learner understands the main ideas of authentic texts of a range of genres, conversations on familiar and partially unfamiliar topics recognizes functionally important meanings, including details and specific information to fill in forms, tables, schemes understands the meaning of terms and the key units of texts on a range of curricular topics and general topics; distinguishes between a fact and an opinion recognizes and compares inconsistencies in medium-length texts of a range of genres and styles on general and curricular topics, deduces the meanings of unfamiliar words using the context.

13. Strand 3: Speaking. A learner participates in a conversation in situations of formal and informal everyday communication correctly formulates utterances using the lexical and grammatical resources of the language expresses an emotional and evaluative attitude to the reality using a previously suggested strategy of oral communication analyses and compares texts providing arguments to support their point of view reasons evaluating events, opinions, and problems makes conclusions and suggests ways to solve a given problem.

14. Strand 4: Reading. A learner understands the main ideas of fiction and non-fiction texts in a range of genres and styles on Humanities uses a range of reading strategies identifies the time and cause-effect connections of events and phenomena analyses and compares the meanings of words using paper and digital resources critically evaluates the content of texts of a range of genres and styles.

15. Strand 5: Writing. A learner plans and makes a brief outline of a written text, edits and proofreads texts of a range of genres and styles; observes spelling and grammar rules; provides arguments in a written text based on media information; writes business letters and other documents; writes discursive texts expressing an opinion of an issue on a range of topics, including those related to social studies and humanities.

16. Strand 6: A learner expresses themselves using a good lexical range and variety of language with a generally high degree of accuracy. A learner develops an ability to use a wide range of past, present and future forms, modals, active and passive verb forms, direct and reported speech patterns.

Chapter 3. Learning objectives system

17. Education aims in the programme are presented by the codes. The first number in the code is a grade, the second one is the number of the strand, the third one is the number of the aim.

18. 1) Strand 1: Content

Grade 10	Grade 11
Low-mid B2	High B2
10.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups	11.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups
10.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers	11.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers
10.1.3 - respect differing points of view	11.1.3 - respect differing points of view
10.1.4 - evaluate and respond constructively to feedback from others	11.1.4 - evaluate and respond constructively to feedback from others
10.1.5 - use feedback to set personal learning objectives	11.1.5 - use feedback to set personal learning objectives
10.1.6 - organize and present information clearly to others	11.1.6 - organize and present information clearly to others

2) Strand 2: Listening

Grade 10	Grade 11
Low-mid B2	High B2
10.2.1 - understand the main points in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics	11.2.1 - understand the main points in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics
10.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics	11.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics
10.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics	11.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics
10.2.4 - understand implied meaning in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics	11.2.4 - implied meaning in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics
10.2.5 - recognize the attitude or opinion of the speaker(s) in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics	11.2.5 - recognize the attitude or opinion of the speaker(s) in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics

3) Strand 3: Speaking

Grade 10	Grade 11
Low-mid B2	High B2
10.3.1 - use formal and informal language registers in talk on a wide range of general and curricular topics	11.3.1 - use formal and informal language registers in talk on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics
10.3.2 - ask and respond to complex questions to get information about a wide range of general and curricular topics	11.3.2 - ask and respond with appropriate syntax and vocabulary to open-ended higher-order thinking questions on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics
10.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a wide range of general and curricular topics	11.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics
10.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a growing range of general and curricular topics	11.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a wide range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics

4) Strand 4: Reading

Grade 10	Grade 11
Low-mid B2	High B2
10.4.1 - understand main points in extended texts on a wide range of unfamiliar general and curricular topics	11.4.1 - understand complex and abstract main points in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics
10.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics	11.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics
10.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of general and curricular topics	11.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of more complex and abstract, general and curricular topics
10.4.4 - read a wide range of extended fiction and non-fiction texts on familiar and unfamiliar general and curricular topics	11.4.4 - read a wide range of extended fiction and non-fiction texts on a variety of more complex and abstract general and curricular topics
10.4.5 - deduce meaning from context in extended texts on a wide range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics	11.4.5 - deduce meaning from context in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics

5) Strand 5: Writing

Grade 10	Grade 11
Low-mid B2	High B2
10.5.1 - plan, write, edit and proofread work at text level independently on a range of general and curricular topics	11.5.1 - plan, write, edit and proofread work at text level independently on a wide range of general and curricular topics
10.5.2 - use a growing range of vocabulary, which is appropriate to topic and genre, and which is spelt accurately	11.5.2 - use a wide range of vocabulary, which is appropriate to topic and genre, and which is spelt accurately
10.5.3 - write with grammatical accuracy on a range of familiar general and curricular topics	11.5.3 - write with grammatical accuracy on a wide range of general and curricular topics
10.5.4 - use style and register to achieve appropriate degree of formality in a growing variety of written genres on a range of general and curricular topics	11.5.4 - use style and register to achieve an appropriate degree of formality in a wide variety of written genres on general and curricular topics
10.5.5 - develop with support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics	11.5.5 - develop with minimal support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics
10.5.6 - write coherently at text level using a variety of connectors on a range of familiar general and curricular topics	11.5.6 - write coherently at text level using a variety of connectors on a wide range of familiar general and curricular topics

6) Strand 6: Use of English

Grade 10	Grade 11
Low-mid B2	High B2
10.6.1 - use a variety of abstract compound nouns and complex noun phrases on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar general and curricular topics	11.6.1 - use a variety of pre- and post- modifying noun structures on a wide range of general and curricular topics
10.6.2 - use a variety of quantifiers for countable and uncountable nouns and a variety of noun phrases on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.2 - use a variety of determiners relating to nouns for generic uses, some appositional uses and textual reference on a wide range of general and curricular topics
10.6.3 - use a variety of compound adjectives, adjectives as participles, comparative structures indicating degree, and intensifying adjectives on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.3 - use a variety of adjectives complemented by that, infinitive and wh- clauses on a wide range of general and curricular topics
10.6.4 - use a wide variety of determiners and pre-determiner structures on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.4 - use a range of affixes with appropriate meaning and correct spelling on a wide range of general and curricular topics
10.6.5 - use a wide variety of question types on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.5 - use a range of transitive and intransitive verb complementation patterns on a wide range of general and curricular topics
10.6.6 - use a wide variety of relative, demonstrative, indefinite, quantitative pronouns and reflexive pronoun structures on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.6 - use a growing variety of impersonal and cleft structures on a wide range of general and curricular topics
10.6.7 - use perfect continuous forms and a variety of simple perfect active and passive forms including time adverbials ... so far, lately, all my life, on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.7 - use a wide variety of simple perfect active and passive forms and a variety of perfect continuous forms on a wide range of general and curricular topics
10.6.8 - use a variety of future active and passive and future continuous forms on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.8 - use a wide variety of future forms, including future perfect forms on a wide range of general and curricular topics
10.6.9 - use appropriately a wide variety of active and passive simple present and past forms and past perfect simple forms in narrative and reported speech on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.9 - use a wide variety of present and past forms, including a growing number of more nuanced contrasts [past and perfective aspect/simple and progressive aspect] on a wide range of general and curricular topics
10.6.10 - use present continuous and past continuous active and passive forms on a wide range of general and familiar curricular topics	11.6.10 - use a wide variety of reported statement, command and question forms on a wide range of general and curricular topics
10.6.11 - use a variety of reported statements and question forms on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.11 - use a wide variety of pre-verbal, post-verbal and end-position adverbs/adverbial phrases on a wide range of general and curricular topics,
10.6.12 - use a variety of comparative degree adverb structures with regular and irregular adverbs; use a wide variety of pre-verbal, post-verbal and end-position adverbs on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.12 - use a wide variety of past modal forms to express appropriate functions ; use a variety of near modal structures including supposed to, bound to, due, willing to on a wide range of general and curricular topics
10.6. 13 - use a growing variety of past modal forms including must have, can’t have, might have to express speculation and deduction about the past on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.13 - use a variety of dependent prepositions with less common nouns, adjectives and verbs on a wide range of general and curricular topics
10.6.14 - use a variety of prepositional phrases before nouns and adjectives; use a number of dependent prepositions following nouns and adjectives and a variety of prepositions following verbs on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.14 - use a growing variety of more complex prepositional phrases including those relating to concession and respect; use a variety of multi-word verbs of different syntactic types on a wide range of general and curricular topics
10.6.15 - use infinitive forms after an increased number of verbs and adjectives use gerund forms after a variety of verbs and prepositions use a variety of prepositional and phrasal verb on a wide range of familiar general and curricular topics	11.6.15 - use a growing variety of more complex conjunctions to express condition concession. and contrast on a wide range of general and curricular topics
10.6.16.1 - use a wide variety of conjunctions on a wide range of familiar general and curricular topics
11.6.17 - use if / if only in third conditional structures use a variety of relative clauses including with which [whole previous clause reference] on a wide range of familiar general and curricular topics

19. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Ағылшын тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

Жалпы орта білім беру
деңгейінің 10-11-сыныптарына
арналған "Ағылшын тілі"
пәнінен оқу жүктемесі
төмендетілген үлгілік оқу
бағдарламасына қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Ағылшын тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

grade 10:

Units	Subunits	Learning objectives
Term 1
Science and scientific phenomena	Introductory lessons
	Interesting facts about genetics. DNA	10.1.6 - organise and present information clearly to others; 10.2.1- understand the main points in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a growing range of general and curricular topics; 10.4.1 - understand main points in extended texts on a wide range of familiar and some general and curricular topics; 10.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of general and curricular topics; 10.5.2 - use a growing range of vocabulary, which is appropriate to topic and genre, and which is spelt accurately; 10.6.7 - use perfect continuous forms and a variety of simple perfect active and passive forms including time adverbials ... so far, lately, all my life , on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.11 - use a variety of reported statements and question forms on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.12 - use a variety of comparative degree adverb structures with regular and irregular adverbs; use a wide variety of pre-verbal, post-verbal and end-position adverbs on a wide range of familiar general and curricular topics 10.6.13 - use a growing variety of past modal forms including must have, can’t have, might have to express speculation and deduction about the past on a wide range of familiar general and curricular topics
	Myth busters (Physics, Chemistry, Biology)	10.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers; 10.1.4 - evaluate and respond constructively to feedback from others; 10.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics;
	Writing an article	10.5.4 - use style and register to achieve appropriate degree of formality in a growing variety of written genres on a range of general and curricular topics; 10.5.6 - write coherently at text level using a variety of connectors on a range of familiar general and curricular topics; 10.5.7 - use independently appropriate layout at text level on a range of general and curricular topics ; 10.6.2 - use a variety of quantifiers for countable and uncountable nouns and a variety of noun phrases on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.9 - use appropriately a wide variety of active and passive simple present and past forms and past perfect simple forms in narrative and reported speech on a wide range of familiar general and curricular topic ; 10.6.10 - use present continuous and past continuous active and passive forms on a wide range of general and familiar curricular topics; 10.6.12 - use a variety of comparative degree adverb structures with regular and irregular adverb use a wide variety of pre-verbal, post-verbal and end-position adverbs on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.16 - use a wide variety of conjunctions on a wide range of familiar general and curricular topics
Natural Disasters	Causes and consequences of natural disasters (atmosphere, lithosphere, hydrosphere)	10.2.1 - understand the main points in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.3.5 - interact with peers to make hypotheses about a wide range of general and curricular topics ; 10.4.5 - deduce meaning from context in extended texts on a wide range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics; 10.5.3 - write with grammatical accuracy on a range of familiar general and curricular topics; 10.6.3 - use a variety of compound adjectives, adjectives as participles, comparative structures indicating degree, and intensifying adjectives on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.4 - use a wide variety of determiners and pre-determiner structures on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.15 - use infinitive forms after an increased number of verbs and adjectives use gerund forms after a variety of verbs and prepositions use a variety of prepositional and phrasal verb on a wide range of familiar general and curricular topics
	Focus on Kazakhstan: reporting on the causes and consequences of natural disasters	10.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; 10.1.5 - use feedback to set personal learning objectives; 10.3.1 - use formal and informal language registers in talk on a wide range of general and curricular topics; 10.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of general and curricular topics; 10.5.1 - plan, write, edit and proofread work at text level independently on a range of general and curricular topics; 10.5.3 - write with grammatical accuracy on a range of familiar general and curricular topics; 10.6.7 - use perfect continuous forms and a variety of simple perfect active and passive forms including time adverbials ... so far, lately, all my life , on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.14 - use a variety of prepositional phrases before nouns and adjectives use a number of dependent prepositions following nouns and adjectives and a variety of prepositions following verbs on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.17 - use if / if only in third conditional structures use a variety of relative clauses including with which [whole previous clause reference] on a wide range of familiar general and curricular topics
	Prediction and prevention of natural disasters	10.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; 10.5.5 - develop with support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics; 10.6.3 - use a variety of compound adjectives, adjectives as participles, comparative structures indicating degree, and intensifying adjectives on a wide range of familiar general and curricular topics
Term 2
Virtual reality	Developing and evaluating mobile applications	10.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; 10.1.4 - evaluate and respond constructively to feedback from others; 10.1.5 - use feedback to set personal learning objectives; 10.2.1 - understand the main points in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.4.1 - understand main points in extended texts on a wide range of familiar and some unfamiliar general and curricular topics; 10.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics; 10.5.4 - use style and register to achieve appropriate degree of formality in a growing variety of written genres on a range of general and curricular topics; 10.6.1 - use a variety of abstract compound nouns and complex noun phrases on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar general and curricular topics; 10.6.4 - use a wide variety of determiners and pre-determiner structures on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.15 - use infinitive forms after an increased number of verbs and adjectives use gerund forms after a variety of verbs and prepositions use a variety of prepositional and phrasal verb on a wide range of familiar general and curricular topics
Virtual reality	Expressing and justifying opinions about 2D games	10.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a wide range of general and curricular topics; 10.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of general and curricular topics; 10.4.5 deduce meaning from context in extended texts on a wide range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics; 10.5.1 - plan, write, edit and proofread work at text level independently on a range of general and curricular topics; 10.5.3 - write with grammatical accuracy on a range of familiar general and curricular topics; 10.5.6 - write coherently at text level using a variety of connectors on a range of familiar general and curricular topics; 10.6.2 - use a variety of quantifiers for countable and uncountable nouns and a variety of noun phrases on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.9 - use appropriately a wide variety of active and passive simple present and past forms and past perfect simple forms in narrative and reported speech on a wide range of familiar general and curricular topics
Organic and non-organic worlds	Discussing the difference between organic and non-organic food	10.1.5 - use feedback to set personal learning objectives; 10.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.2.4 - understand implied meaning in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.2.5 - recognise the attitude or opinion of the speaker(s) in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a wide range of general and curricular topics; 10.4.1 - understand main points in extended texts on a wide range of familiar and some unfamiliar general and curricular topics; 10.4.5 - deduce meaning from context in extended texts on a wide range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics; 10.6.2 - use a variety of quantifiers for countable and uncountable nouns and a variety of noun phrases on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.6 - use a wide variety of relative, demonstrative, indefinite, quantitative pronouns and reflexive pronoun structures on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.8 - use a variety of future active and passive and future continuous forms on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.13 - use a growing variety of past modal forms including must have, can’t have, might have to express speculation and deduction about the past on a wide range of familiar general and curricular topics
Organic and non-organic worlds	Analyzing the advantages and disadvantages of biofuels	10.2.4 - understand implied meaning in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a growing range of general and curricular topics; 10.4.6 - recognise the attitude or opinion of the writer in extended texts on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.5.2 - use a growing range of vocabulary, which is appropriate to topic and genre, and which is spelt accurately; 10.6.2 - use a variety of quantifiers for countable and uncountable nouns and a variety of noun phrases on a wide range of familiar general and curricular topics ; 10.6.4 - use a wide variety of determiners and pre-determiner structures on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.8 - use a variety of future active and passive and future continuous forms on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.17 - use if / if only in third conditional structures use a variety of relative clauses including with which [whole previous clause reference] on a wide range of familiar general and curricular topics
Term 3
Reading for pleasure	Learners read a non-fiction text	10.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers10.C3 respect differing points of view; 10.1.4 - evaluate and respond constructively to feedback from others; 10.1.6 - organise and present information clearly to others; 10.2.7 - understand speaker viewpoints and extent of explicit agreement between speakers on a range of general and curricular topics; 10.2.8 - recognise inconsistencies in argument in extended talk on a range of general and curricular subjects; 10.3.1 - use formal and informal language registers in talk on a wide range of general and curricular topics; 10.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a growing range of general and curricular topics; 10.4.4 - read a wide range of extended fiction and non-fiction texts on familiar and unfamiliar general and curricular topics; 10.5.2 - use a growing range of vocabulary, which is appropriate to topic and genre, and which is spelt accurately; 10.5.4 - use style and register to achieve appropriate degree of formality in a growing variety of written genres on a range of general and curricular topics; 10.6.5 - use a wide variety of question types on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.16 - use a wide variety of conjunctions on a wide range of familiar general and curricular topics
Capabilities of human brain	Investigate and report on the functions of the brain	10.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; 10.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.3.2 - ask and respond to complex questions to get information about a wide range of general and curricular topics; 10.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics; 10.6.5 - use a wide variety of question types on a wide range of familiar general and curricular topics
	Multiple intelligences (self-study project)	10.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers; 10.1.4 - evaluate and respond constructively to feedback from others; 10.1.6 - organise and present information clearly to others; 10.3.2 - ask and respond to complex questions to get information about a wide range of general and curricular topics; 10.4.4 - read a wide range of extended fiction and non-fiction texts on familiar and unfamiliar general and curricular topics; 10.5.1- plan, write, edit and proofread work at text level independently on a range of general and curricular topics; 10.5.5 - develop with support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics; 10.6.5 - use a wide variety of question types on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.17 - use if / if only in third conditional structures use a variety of relative clauses including with which [whole previous clause reference] on a wide range of familiar general and curricular topics
	Describing the symptoms of stress and giving advice on how to reduce stress	10.1.5 - use feedback to set personal learning objectives; 10.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.2.5 - recognise the attitude or opinion of the speaker(s) in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a wide range of general and curricular topics; 10.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a growing range of general and curricular topics; 10.4.1 - understand main points in extended texts on a wide range of familiar and some unfamiliar general and curricular topics; 10.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics; 10.4.5 - deduce meaning from context in extended texts on a wide range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics; 10.5.1 - plan, write, edit and proofread work at text level independently on a range of general and curricular topics; 10.5.2 - use a growing range of vocabulary, which is appropriate to topic and genre, and which is spelt accurately; 10.5.3 - write with grammatical accuracy on a range of familiar general and curricular topics; 10.6.1 - use a variety of abstract compound nouns and complex noun phrases on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar general and curricular topics; 10.6.2 - use a variety of quantifiers for countable and uncountable nouns and a variety of noun phrases on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.4 - use a wide variety of determiners and pre-determiner structures on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.9 - use appropriately a wide variety of active and passive simple present and past forms and past perfect simple forms in narrative and reported speech on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.15 - use infinitive forms after an increased number of verbs and adjectives use gerund forms after a variety of verbs and prepositions use a variety of prepositional and phrasal verb on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.16 - use a wide variety of conjunctions on a wide range of familiar general and curricular topics
Breakthrough technologies	Nanotechnology	10.1.3 - respect differing points of view; 10.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.3.2 - ask and respond to complex questions to get information about a wide range of general and curricular topics; 10.5.5 - develop with support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics; 10.6.1 - use a variety of abstract compound nouns and complex noun phrases on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar general and curricular topics; 10.6.3 - use a variety of compound adjectives, adjectives as participles, comparative structures indicating degree, and intensifying adjectives on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.8 - use a variety of future active and passive and future continuous forms on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.11 - use a variety of reported statements and question forms on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.14 - use a variety of prepositional phrases before nouns and adjectives use a number of dependent prepositions following nouns and adjectives and a variety of prepositions following verbs on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.17 - use if / if only in third conditional structures use a variety of relative clauses including with which [whole previous clause reference] on a wide range of familiar general and curricular topics
	Robotics	10.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; 10.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers; 10.2.3- understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.3.2 - ask and respond to complex questions to get information about a wide range of general and curricular topics; 10.5.5 - develop with support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics; 10.6.8 - use a variety of future active and passive and future continuous forms on a wide range of familiar general and curricular topics
Term 4
Space X	Things you did not know about space	10.2.5 - recognise the attitude or opinion of the speaker(s) in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics; 10.4.5- deduce meaning from context in extended texts on a wide range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics; 10.5.6 - write coherently at text level using a variety of connectors on a range of familiar general and curricular topics 10.6.2 - use a variety of quantifiers for countable and uncountable nouns and a variety of noun phrases on a wide range of familiar general and curricular topics ; 10.6.7 - use perfect continuous forms and a variety of simple perfect active and passive forms including time adverbials ... so far, lately, all my life , on a wide range of familiar general and curricular topics ; 10.6. 8 - use a variety of future active and passive and future continuous forms on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.15 - use infinitive forms after an increased number of verbs and adjectives use gerund forms after a variety of verbs and prepositions use a variety of prepositional and phrasal verb on a wide range of familiar general and curricular topics
	Analysis of sci-fi film from different perspectives (physics, biology, economics)	10.1.6 - organise and present information clearly to others; 10.2.1 - understand the main points in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.3.3- explain and justify own and others’ point of view on a wide range of general and curricular topics; 10.5.1- plan, write, edit and proofread work at text level independently on a range of general and curricular topics; 10.5.2 - use a growing range of vocabulary, which is appropriate to topic and genre, and which is spelt accurately; 10.5.6 - write coherently at text level using a variety of connectors on a range of familiar general and curricular topics; 10.6.8 - use a variety of future active and passive and future continuous forms on a wide range of familiar general and curricular topics ; 10.6.10 - use present continuous and past continuous active and passive forms on a wide range of general and familiar curricular topics; 10.6.11 - use a variety of reported statements and question forms on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.14 - use a variety of prepositional phrases before nouns and adjectives; use a number of dependent prepositions following; nouns and adjectives and a variety of prepositions following verbs on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.16 - use a wide variety of conjunctions on a wide range of familiar general and curricular topics
Independent project		10.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; 10.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers; 10.1.3 - respect differing points of view; 10.2.1 - understand the main points in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a limited range of unfamiliar topics; 10.3.2 - ask and respond to complex questions to get information about a wide range of general and curricular topics; 10.4.1 - understand main points in extended texts on a wide range of unfamiliar general and curricular topics; 10.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar topics; 10.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of general and curricular topics; 10.4.4 - read a wide range of extended fiction and non-fiction texts on familiar and unfamiliar general and curricular topics; 10.5.5 - develop with support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics; 10.6.1 - use a variety of abstract compound nouns and complex noun phrases on a range of familiar general and curricular topics, and some unfamiliar general and curricular topics ; 10.6.3 - use a variety of compound adjectives, adjectives as participles, comparative structures indicating degree, and intensifying adjectives on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.8 - use a variety of future active and passive and future continuous forms on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.11 - use a variety of reported statements and question forms on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.14 - use a variety of prepositional phrases before nouns and adjectives use a number of dependent prepositions following nouns and adjectives and a variety of prepositions following verbs on a wide range of familiar general and curricular topics; 10.6.17 - use if / if only in third conditional structures use a variety of relative clauses including with which [whole previous clause reference] on a wide range of familiar general and curricular topics.

Grade 11

Units	Subunits	Learning objectives
Term 1
Making connections in biology	Introductory lessons A New Academic Year Resolution
	Journey to biological understanding	11.2.5 -recognise the attitude or opinion of the speaker(s) in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.2 - ask and respond with appropriate syntax and vocabulary to open-ended higher-order thinking questions on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.3.5 - interact with peers to make hypotheses and evaluate alternative proposals on a range of familiar and some unfamiliar general and curricular topics; 11.4.3-skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of more complex and abstract, general and curricular topics; 11.5.2.use a wide range of vocabulary, which is appropriate to topic and genre, and which is spelt accurately; 11.5.5-develop with minimal support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics; 11.6.3 - use a variety of adjectives complemented by that, infinitive and wh- clauses on a wide range of general and curricular topics;
	Formal and informal writing	11.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers; 11.1.4 - evaluate and respond constructively to feedback from others; 11.2.1 - understand the main points in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.2 - ask and respond with appropriate syntax and vocabulary to open-ended higher-order thinking questions on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a wide range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.1 - understand complex and abstract main points in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.4.5 - deduce meaning from context in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.5.1 - plan, write, edit and proofread work at text level independently on a wide range of general and curricular topics 11.5.3.- write with grammatical accuracy on a wide range of general and curricular topics; 11.5.4 - use style and register to achieve an appropriate degree of formality in a wide variety of written genres on general and curricular topics; 11.6.1 - use a variety of pre- and post- modifying noun structures on a wide range of general and curricular topics; 11.6.2 - use a variety of determiners relating to nouns for generic uses, some appositional uses and textual reference on a wide range of general and curricular topics; 11.6.3 - use a variety of dependent prepositions with less common nouns, adjectives and verbs on a wide range of general and curricular topics;
Investigate and report on animal world: bats, eagles, bees and dolphins.	Introduction to the topic	11.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; 11.1.3 - respect differing points of view; 11.3.1 - use formal and informal language registers in talk on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of more complex and abstract, general and curricular topics; 11.4.5- deduce meaning from context in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics;
	Analyzing the specific features of animals	11.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers; 11.1.3 - respect differing points of view; 11.1.6 - organise and present information clearly to others 11.C7 develop and sustain a consistent argument when speaking or writing; 11.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.2.5 - recognise the attitude or opinion of the speaker(s) in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a wide range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.5.1- plan, write, edit and proofread work at text level independently on a wide range of general and curricular topics; 11.5.4- use style and register to achieve an appropriate degree of formality in a wide variety of written genres on general and curricular topics; 11.6.7 - use a wide variety of simple perfect active and passive forms and a variety of perfect continuous forms on a wide range of general and curricular topics; 11.6.9 - use a wide variety of present and past forms, including a growing number of more nuanced contrasts [past and perfective aspect/simple and progressive aspect] on a wide range of general and curricular topics
	Presentation of the animals’ specific features	11.1.4 - evaluate and respond constructively to feedback from others; 11.1.5 - use feedback to set personal learning objectives; 11.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.1 - use formal and informal language registers in talk on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a wide range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics 11.6.6 - use a growing variety of impersonal and cleft structures on a wide range of general and curricular topics; 11.6.9 - use a wide variety of present and past forms, including a growing number of more nuanced contrasts [past and perfective aspect/simple and progressive aspect] on a wide range of general and curricular topics; 11.6.10 - use a wide variety of reported statement, command and question forms on a wide range of general and curricular topics
Term 2
Human brain	Amazing human brain facts (based on the latest science)	11.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers 11.1.4 evaluate and respond constructively to feedback from others; 11.2.1- understand the main points in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.2 - ask and respond with appropriate syntax and vocabulary to open-ended higher-order thinking questions on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.1 - understand complex and abstract main points in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of more complex and abstract, general and curricular topics; 11.6.4 - use a range of affixes with appropriate meaning and correct spelling on a wide range of general and curricular topics; 11.6.13 - use a variety of dependent prepositions with less common nouns, adjectives and verbs on a wide range of general and curricular topics; 11.6.14 - use a growing variety of more complex prepositional phrases including those relating to concession and respect use a variety of multi-word verbs of different syntactic types on a wide range of general and curricular topics
	Giving and following instructions (How to use a device)	11.2.2- understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.2 - ask and respond with appropriate syntax and vocabulary to open-ended higher-order thinking questions on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a wide range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.5.4-use style and register to achieve an appropriate degree of formality in a wide variety of written genres on general and curricular topics; 11.6.4 - use a range of affixes with appropriate meaning and correct spelling on a wide range of general and curricular topics 11.6.12 - use a wide variety of past modal forms to express appropriate functions use a variety of near modal structures including supposed to, bound to, due, willing to on a wide range of general and curricular topics; 11.6.15- use a growing variety of more complex conjunctions to express condition concession. and contrast on a wide range of general and curricular topics
	Using memory techniques	11.2.4 - understand implied meaning in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.4.4 - read a wide range of extended fiction and non-fiction texts on a variety of more complex and abstract general and curricular topics; 11.6.4 -use a range of affixes with appropriate meaning and correct spelling on a wide range of general and curricular topics 11.6.12 - use a wide variety of past modal forms to express appropriate functions use a variety of near modal structures including supposed to, bound to, due, willing to on a wide range of general and curricular topics
Investigate and report on timekeeping devices/Science video	Introduction to the topic	11.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; 11.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.2 -understand specific information and detail in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics
	The history of timekeeping devices	11.1.1- use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; 11.1.3 - respect differing points of view; 11. 1.6 - organise and present information clearly to others; 11.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.2.4 - understand implied meaning in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.5.1 - plan, write, edit and proofread work at text level independently on a wide range of general and curricular topics; 11.6.7 - use a wide variety of simple perfect active and passive forms and a variety of perfect continuous forms on a wide range of general and curricular topics
	Presenting the information through the PPT	11.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers; 11.1.4 - evaluate and respond constructively to feedback from others; 11.2.3 - understand the detail of an argument in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.6.6 - use a growing variety of impersonal and cleft structures on a wide range of general and curricular topics; 11.6.7 - use a wide variety of simple perfect active and passive forms and a variety of perfect continuous forms on a wide range of general and curricular topics
Term 3
Work and inventions	Investigating the world of work	11.1.6 - organise and present information clearly to others; 11.1.5 - use feedback to set personal learning objectives; 11.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics ; 11.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.1 - understand complex and abstract main points in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of more complex and abstract, general and curricular topics; 11.5.2 - use a wide range of vocabulary, which is appropriate to topic and genre, and which is spelt accurately; 11.5.3 - write with grammatical accuracy on a wide range of general and curricular topics; 11.5.6 - write coherently at text level using a variety of connectors on a wide range of familiar general and curricular topics; 11.6.1 - use a variety of pre- and post- modifying noun structures on a wide range of general and curricular topics; 11.6.5 - use a range of transitive and intransitive verb complementation patterns on a wide range of general and curricular topics
	Considering success in business	11.2.4 - understand implied meaning in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics ; 11.4.1 - understand complex and abstract main points in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of more complex and abstract, general and curricular topics; 11.6.5 - use a range of transitive and intransitive verb complementation patterns on a wide range of general and curricular topics
	Comparing, analysing and ranking inventions Design your own invention	11.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; 11.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a wide range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.5.4 - use style and register to achieve an appropriate degree of formality in a wide variety of written genres on general and curricular topics; 11.6.3 - use a variety of adjectives complemented by that, infinitive and wh- clauses on a wide range of general and curricular topics; 11.6.5 - use a range of transitive and intransitive verb complementation patterns on a wide range of general and curricular topics; 11.6.14 -use a growing variety of more complex prepositional phrases including those relating to concession and respect use a variety of multi-word verbs of different syntactic types on a wide range of general and curricular topics
STEM	Intelligent energy storage	11.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers; 11.2.1- understand the main points in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.2 - ask and respond with appropriate syntax and vocabulary to open-ended higher-order thinking questions on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a wide range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of more complex and abstract, general and curricular topics; 11.5.1 - plan, write, edit and proofread work at text level independently on a wide range of general and curricular topics 11.5.6 - write coherently at text level using a variety of connectors on a wide range of familiar general and curricular topics ; 11.6.8 - use a wide variety of future forms, including future perfect forms on a wide range of general and curricular topics; 11.6.9 - use a wide variety of present and past forms, including a growing number of more nuanced contrasts [past and perfective aspect/simple and progressive aspect] on a wide range of general and curricular topics
STEM	Discussing controversial issues Analysing academic language	11.2.1.-. understand the main points in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.1 - use formal and informal language registers in talk on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.6.4 - use a range of affixes with appropriate meaning and correct spelling on a wide range of general and curricular topics; 11.6.5 - use a range of transitive and intransitive verb complementation patterns on a wide range of general and curricular topics
Reading for Pleasure	Learners read non-fiction	11.1.1 - use speaking and listening skills to solve problems creatively and cooperatively in groups; 11.2.4 - understand implied meaning in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3. 3 - explain and justify own and others’ point of view on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.3.4 - evaluate and comment on the views of others in a growing variety of talk contexts on a wide range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.1 - understand complex and abstract main points in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.4.4 - read a wide range of extended fiction and non-fiction texts on a variety of more complex and abstract general and curricular topics; 11.4.5 - deduce meaning from context in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.5.1 - plan, write, edit and proofread work at text level independently on a wide range of general and curricular topics 11.5.4 - use style and register to achieve an appropriate degree of formality in a wide variety of written genres on general and curricular topics; 11.5.5 - develop with minimal support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics; 11.6.9 - use a wide variety of present and past forms, including a growing number of more nuanced contrasts [past and perfective aspect/simple and progressive aspect] on a wide range of general and curricular topics
Term 4
Recent advances in technology	A variety of technological, mobile and application tools for personal, educational and professional use	11.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.2 -ask and respond with appropriate syntax and vocabulary to open-ended higher-order thinking questions on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.2 - understand specific information and detail in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of more complex and abstract, general and curricular topics; 11.6.5 - use a range of transitive and intransitive verb complementation patterns on a wide range of general and curricular topics; 11.6.10 -use a wide variety of reported statement, command and question forms on a wide range of general and curricular topics; 11.6.13 - use a variety of dependent prepositions with less common nouns, adjectives and verbs on a wide range of general and curricular topics
Recent advances in technology	Options for future careers Producing information leaflets	11.2.2 - understand specific information in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.3.2 - ask and respond with appropriate syntax and vocabulary to open-ended higher-order thinking questions on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics, 11.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of more complex and abstract, general and curricular topics; 11.4.4 - read a wide range of extended fiction and non-fiction texts on a variety of more complex and abstract general and curricular topics; 11.5.3 - write with grammatical accuracy on a wide range of general and curricular topics; 11.5.5 - develop with minimal support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics, 11.6.14 - use a growing variety of more complex prepositional phrases including those relating to concession and respect use a variety of multi-word verbs of different syntactic types on a wide range of general and curricular topics
The clothes of chemistry	Introduction to the topic	11.1.10 - use talk or writing as a means of reflecting on and exploring a range of perspectives on the world; 11.2.5 - recognise the attitude or opinion of the speaker(s) in unsupported extended talk on a wide range of general and curricular topics, including talk on a growing range of unfamiliar topics; 11.4.3 - skim a range of lengthy texts with speed to identify content meriting closer reading on a range of more complex and abstract, general and curricular topics; 11.4.4 - read a wide range of extended fiction and non-fiction texts on a variety of more complex and abstract general and curricular topics
	Investigating the resources and processes involved in manufacturing clothes	11.1.6 - organise and present information clearly to others ; 11.3.2 - ask and respond with appropriate syntax and vocabulary to open-ended higher-order thinking questions on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.3.3 - explain and justify own and others’ point of view on a range of general and curricular topics, including some unfamiliar topics; 11.4.5 - deduce meaning from context in extended texts on a wide range of familiar and unfamiliar general and curricular topics; 11.4.9 - recognise inconsistencies in argument in extended texts on a range of more complex and abstract general and curricular topics; 11.5.3 - write with grammatical accuracy on a wide range of general and curricular topics ; 11.5.5 - develop with minimal support coherent arguments supported when necessary by examples and reasons for a wide range of written genres in familiar general and curricular topics; 11.5.6 - write coherently at text level using a variety of connectors on a wide range of familiar general and curricular topics; 11.6.3 - use a variety of adjectives complemented by that, infinitive and wh- clauses on a wide range of general and curricular topics ; 1.6.11 - use a wide variety of pre-verbal, post-verbal and end-position adverbs/adverbial phrases on a wide range of general and curricular topics
	Researching an issue related to the industry	11.1.2 - use speaking and listening skills to provide sensitive feedback to peers; 11.1.3 - respect differing points of view; 11.1.5 - use feedback to set personal learning objectives; 11.1.6 - organise and present information clearly to others; 11.6.2 - use a variety of determiners relating to nouns for generic uses, some appositional uses and textual reference on a wide range of general and curricular topics; 11.6.11 - use a wide variety of pre-verbal, post-verbal and end-position adverbs/adverbial phrases on a wide range of general and curricular topics.

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 627-қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Неміс тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

Kapitel 1. Allgemeines

1. Das Bildungsprogramm ist in Übereinstimmung mit dem Staatlichen all gemein verbindlichen Standard der Mittelausbildung (Elementarbildung, Grundallgemeinbildung, allgemeine Mittelschulbildung), durch den Befehl des Ministers für Bildung und Wissenschaft der Republik Kasachstan vom 31 oktober 2018 №604 genehmigt wurde eingetragen im Register für staatliche Registrierung der verbindlichen Gesetzgebungsakten unter Nr. 17669, ausgearbeitet.

2. Die Relevanz des Schulfachs wird dadurch bestimmt, dass es als Kommunikations-, Wissenschafts-, Geschäfts-, Tourismus- und Sportssprache gilt. Das Erlernen der deutschen Sprache:

1) erhöht die Sicherheit der Lernenden bei der Kommunikation in verschiedenen Lebenssituationen;

2) ermöglicht den Zugang zur Hochschulausbildung nicht nur in Kasachstan, sondern auch im Ausland;

3) ermöglicht die berufliche Weiterbildung in Kasachstan und im Ausland;

4) ermöglicht den Lernenden den Zugang zu den Nachrichten und Informationen, die in der deutschen Sprache verbreitet werden;

5) ermöglicht den Lernenden den Zugang zu den authentischen Texten der schöngeistigen Literaturwerken in der deutschen Sprache;

6) ermöglicht den Lernenden Kasachstan im In- und Ausland vorzustellen;

7) ermöglicht das lebenslange Lernen, das auf die Fertigkeiten, Lernstrategien und Kenntnisse, die in der Schule erworben wurden, basiert.

3. Das Bildungsprogramm zum Schulfach „Deutsch“ ist auf die Entwicklung von Sprachfertigkeiten der Lernenden in vier Sprechtätigkeiten (Hören, Sprechen, Lesen und Schreiben) gerichtet. Nach dem Abschluss der allgemeinen Mittelschulbildung (10.-11. Klassen) erreichen die Lernenden Sprachniveau B1 (mittleres Niveau – B1.2) dem Common European Framework of Reference (CEFR) gemäß.

Kapitel 2. Inhaltsaufbau vom Schulfach „Deutsch“

4. Umfang von Unterrichtsbelastung im Schulfach „Deutsch“ beträgt:

1) in der 10. Klasse – 2 Unterrichtsstunden pro Woche, 68 Stunden im Schuljahr;

2) in der 11. Klasse – 2 Unterrichtsstunden pro Woche, 68 Stunden im Schuljahr.

5. Das Bildungsprogramm enthält Lernschritte für Schulfach „Deutsch“ (Klassen) in Übereinstimmung mit dem Sprachniveau, Bewertungskriterien für Sprachfertigkeiten und –fähigkeiten in vier Sprechtätigkeiten (Hören, Sprechen, Lesen und Schreiben), den Langzeitplan für die ganze Lernzeit (10.- 11. Klassen).

6. Der Inhalt des Bildungsprogramms in Schulfach „Deutsch“ ist nach Lernabschnitten (Hören, Sprechen, Lesen, Schreiben, Sprachverwendung) strukturiert.

7. Lernziele, die für jeden Abschnitt bestimmt sind, ermöglichen dem Lehrer, die Arbeit nach der Entwicklung der vier Sprechtätigkeiten (Hören, Sprechen, Lesen, Schreiben) systematisch zu planen, Leistungen der Lernenden einzuschätzen, sie über die weiteren Lernschritte zu informieren.

8. Im Grundinhalt sind allgemeine Lernziele im Bezug auf die deutsche Sprache für bestimmte Klassen dargestellt.

9. In Abschnitten „Hören“, „Sprechen“, „Lesen“ und „Schreiben“ sind die Lernziele in vier Sprechtätigkeiten niedergeschrieben, die mit den Sprachniveaus (10.Klasse - B1.1, 11.Klasse – B1.2) übereinstimmen. Das Erreichen der Lernziele entspricht dem Endlernergebnis in der deutschen Sprache.

10. Im Abschnitt „Sprachverwendung“ wird der Lernende mit Forderungen der korrekten Redeverwendung von lexisch-grammatischen, syntaktischen Strukturen der deutschen Sprache vertraut gemacht.

11. Grundinhalt 10 Klasse (Niveau В1.1)

12. Interkulturell-kommunikativer Aspekt:

1) mit Vertretern fremdsprachiger Kultur auf der sozialkulturellen Ebene kommunizieren;

2) den Grundinhalt dauernder Diskussionen verstehen; im freundschaftlichen Gespräch eigene Meinung äußern oder mit anderen Personen Interview führen; die Menge von einfachen Sprachmitteln ziemlich frei verwenden, um beliebigem Gedanken Ausdruck zu verleihen; normgerechtere Situationen, die im Leben entstehen, lösen;

3) an einem Gespräch zu einem bekannten Thema ohne Vorbereitung teil nehmen;

4) eine Beschwerdeerheben;

5) die Initiative bei Interview/ Beratung ergreifen;

6) einfache zusammenhängende Texte zu bekannten Themen, die den Lernen den interessieren, schreiben;

7) Briefe persönlichen Charakters über Erlebnisse und Eindrücke schreiben;

8) landeskundliche und kulturologische Kenntnisse haben; Umgangsnormen und Stereotype, Spezifik vom Nationalcharakter und Besonderheiten der Mentalität von Deutschsprache trägernkennen, sie im realen Sprach- und Kulturmilieu gebrauchen;

9) Regeln von Aussagebildung kennen, sie zu einem Text zusammenstellen;

10) Aussagen/ Erklärungen für verschiedene kommunikative Zwecke verwenden;

11) Aussagen gemäß den Kollaborationsschemen folgerichtig bilden.

13. Erzieherischer Aspekt:

1) positives Verhalten zur deutschen Sprache und Kultur bilden;

2) verschiedene Standpunkte respektieren, Toleranz, Vaterlandsliebe zeigen.

14. Allgemeinbildender Aspekt:

1) allgemeine Kulturerhöhen; den Gesichtskreis, Kenntnisse über deutschsprachige Länder und die Welt um unsherumanh and der deutschen Sprache erweitern.

15. Entwicklungsaspekt:

1) Sprachfähigkeiten und – Vermutungen, Kultur des Sprach verhaltens, Interesse and deutscher Sprache, positive Personen eigenschaften: Willensqualitäten, Gedächtnis u.a. entwickeln;

2) Nachschlagewerke, moderne Lerntechnologien, die Effizienz beim Spracherwerb gewährleisten, verwenden;

3) eigene Gedanken logisch und nachvollziehbar darstellen, zu allgemeinen Themen diskutieren, nichtstandardisierte kommunikative Situationen lösen;

4) breite Vorstellungen über Erfolge der Nationalkulturen (eigener und fremdsprachiger) bei der Entwicklung von menschheitlicher Kultur und über die Rolle der Muttersprache und Kultur im Spiegel fremder Kultur haben.

16. Strategischer Aspekt:

1) grundsätzliche Eigenschaften von sekundärer Sprachpersönlichkeit, die zu selbstständiger fremdsprachiger Kommunikation bereit und fähig ist, erwerben.

11 Klasse (NiveauВ1.2)

17. Interkulturell-kommunikativer Aspekt:

1) mit Vertretern fremdsprachiger Kulturpraktisch auf allen Ebenen erfolgreich kommunizieren;

2) den Grundinhaltdauernder Diskussion en detailiert verstehen;

3) Mitteilungen, Anfragen über entstandene Probleme annehmen;

4) bei Interview/ Beratung notwendige Informationen bereitstellen (z.B. eigene Symptome dem Arzt beschreiben);

5) erklären, warum etwas zu einem Problem wird;

6) Handlung von kurzer Erzählung, Artikel, Gesprächsinhalt, Diskussion, Besprechung eines Dokumentarfilms wiedergeben;

7) eigenes Verhalten äußern und Antwort auf Klärungsfragen geben;

8) im voraus vorbereitetes Gespräch führen, vorhandene Informationen nachprüfen und bestätigen; eine Erzählung mit deutlichen Anweisungen, wie etwas gemacht wird, zusammenstellen;

9) gesammelte Fakteninformationen zu Haushalts- und Nichthaushaltsfragen ziemlich sicher austauschen;

10) kurze einfache Essays zu den Themen, die den Lernen den interessieren, schreiben;

11) landeskundliche und kulturologische Kenntnisse haben; Umgangsnormen und Stereotype, Spezifik vom Nationalcharakter und Besonderheiten der Mentalität von Deutschspracheträgern kennen, sie im realen Sprach- und Kulturmilieu gebrauchen;

12) Regeln von Aussagebildung kennen, sie zu einem Text zusammenstellen;

13) Aussagen für verschiedene kommunikative Zwecke frei und unreflektiert verwenden;

14) Aussagen gemäß den Kollaborationsschemen folgerichtig bilden.

18. Erzieherischer Aspekt:

1) positives Verhalten zur deutschen Sprache und Kultur bilden;

2) verschiedene Standpunkte respektieren, Toleranz, Vaterlandsliebe zeigen.

19. Allgemeinbildender Aspekt:

1) allgemeine Kultur erhöhen;den Gesichtskreis, Kenntnisse über deutsch sprachige Länder und die Welt um unsheruman hand der deutschen Spracheerweitern.

20. Entwicklungsaspekt:

1) Sprachfähigkeiten und –Vermutungen, Kultur des Sprachverhaltens, Interesse and deutscher Sprache, positive Personen eigenschaften: Willensqualitäten, Gedächtnis u.a. entwickeln;

2) Nachschlagewerke, moderne Lerntechnologien, die Effizienz beim Spracherwerb gewährleisten, verwenden;

3)eigene Gedanken logisch und nachvollziehbar darstellen, zu allgemeinen Themen diskutieren, nichtstandardisierte kommunikative Situationen lösen

21. Strategischer Aspekt:

5) grundsätzliche Eigenschaften von sekundärer Sprachpersönlichkeit, die zu selbstständiger fremdsprachiger Kommunikation bereit und fähig ist, erwerben.

Kapitel 3. System von Lernzielen

22. Lernziele werden im Bildungsprogrammkodiert. Im Kodesystem bezeichnet die erste Ziffer die Klasse, die zweite Ziffer – den Abschnitt, die dritte Ziffer - die Nummer vom Lernziel.

Abschnitt 1. Hören

Der Lernende muss:

10. Klasse	11. Klasse
В1.1	В1.2
10.1.1 - grundsätzliche Festlegungen deutlich ausgesprochener Aussagen im Rahmen der Literaturnormen zu bekannten Themen, denen man in der Schule, in den Ferien u.a. begegnet, verstehen	11.1.1 - grundsätzliche Festlegungen deutlich ausgesprochener Aussagen im Rahmen der Literaturnormen zu bekannten Themen, denen man im Berufsleben begegnet, verstehen
10.1.2 - einfache Informationsmitteilungen über gewöhnliche alltägliche Fragen und Themen, die mit dem Lernen verbunden sind, verstehen; Hauptideen und konkrete Details verstehen, wenn man deutlich und richtig ausspricht	11.1.2 - einfache Informationsmitteilungen über gewöhnliche alltägliche Fragen und Themen, die mit dem Lernen und zukünftiger Berufstätigkeit verbunden sind, detailiert verstehen
10.1.3 - den Hauptfestlegungen dauernder Diskussion im Allgemeinen folgen, wenn alles deutlich und in der Literatursprache ausgesprochen wird	11.1.3 - den Hauptfestlegungen dauernder Diskussion im Allgemeinen folgen, wenn alles deutlich und in der Literatursprache ausgesprochen wird
10.1.4 - eine Vorlesung oder ein Gespräch zu Lernthemen verstehen, wenn deren Gegenstand bekannt ist und die Rede selbst einfach ist und klare Struktur hat	11.1.4 - eine Vorlesung oder ein Gespräch zu Lern- und Berufsthemen verstehen, wenn deren Gegenstand bekannt ist und die Rede selbst einfach ist und klare Struktur hat
10.1.5 - kurze einfache Gespräche zu bekannten Themen verstehen, wenn man langsam und normgerecht spricht	11.1.5 - kurze einfache Gespräche zu bekannten Themen verstehen, wenn man langsam und normgerecht spricht
10.1.6 - einfache technische Informationen verstehen, z.B. Betriebsanleitungen von Geräten alltäglichen Gebrauchs	11.1.6 - detailierte technische Instruktionen verstehen
10.1.7 - grundsätzliche Festlegungen der Nachrichten per Radio und einfache Texte zu bekannten Themen in Aufnahmen, die relativ langsam und deutlich klingen, verstehen	11.1.7 - Informationen, die per Radio oder in Aufnahmen klingen und durch deutliche, normgerechte Aussprache gekennzeichnet sind, verstehen
10.1.8 - den größten Teil von TV-Programmen zu Themen, die den Lernenden interessieren, verstehen, z.B. Interviews, kurze Vorlesungen, Reportagen beim langsamen und deutlichen Klingen	11.1.8 – den größten Teilvon TV-Programmen zu Themen, die den Lernenden interessieren, verstehen, z.B. Interviews, kurze Vorlesungen, Reportagen beim langsamen und deutlichen Klingen

Abschnitt 2. Sprechen

Der Lernende muss:

10. Klasse	11. Klasse
В1.1	В1.2
10.2.1 - eine der Fragen, die den Lernenden interessieren, in Form der folgerichtigen Aussagen ganz flüssig und mit einfachen Sprachmitteln beschreiben können	11.2.1 - eine der Fragen, die den Lernenden interessieren, in Form der folgerichtigen Aussagen ganz flüssig und mit einfachen Sprachmitteln beschreiben können
10.2.2 - bekannte Themen, die den Lernenden interessieren, eigene Erfahrung und deren Reflexion, eigene Gefühle beschreiben	11.2.2 - etwas ganz flüssig beschreiben oder in Form der folgerichtigen Aussagen erzählen; Handlung eines Buches oder eines Films erzählen, und eigene Reaktion darauf beschreiben
10.2.3 - etwas auf solche Weise argumentieren, damit man den Gedanken des Sprechenden ohne Mühe folgen kann	11.2.3 - eigenen Standpunkt erklären und begründen; die Meinung des Sprechpartners zu allgemeinen und Lernthemen einschätzen
10.2.4 - Ursachen und verschiedene Lösungswege von etwas, Pläne und Handlungen kurz erklären	11.2.4 - Ursachen und verschiedene Lösungswege von etwas, Pläne und Handlungen ausführlich erklären
10.2.5 - kurze Anzeigen, die ungeachtet fehlerhafter Betonung und Intonation leicht zu verstehen sind, zu alltäglichen und Lernthemen machen	11.2.5 - kurze Anzeigen, die ungeachtet fehlerhafter Betonung und Intonation leicht zu verstehen sind, zu Lern- und Berufsthemen machen
10.2.6 - einfachen, im voraus vorbereiteten Vortrag zu bekannten Themen verstehen, dabei soll er so leichtverständlich sein, dass man dem Gedanken während ganzen Vortrags folgen kann und seine grundsätzlichen Festlegungen ganz eindeutig erklärt sind	11.2.6 - umfassenden Vortrag zu bekannten Themen halten, dabei soll er so leichtverständlich sein, dass man dem Gedanken während ganzen Vortrags folgen kann und seine grundsätzlichen Festlegungen ganz eindeutig erklärt sind
10.2.7 - auf die Fragen zu eigenem Redebeitrag antworten und dabei zwischendurch um Wiederholung der Frage bitten, wenn sie zu schnell gesprochen worden ist	11.2.7 - auf die Fragen zu eigenem Redebeitrag antworten und dabei zwischendurch um Wiederholung der Frage bitten, wenn sie zu schnell gesprochen worden ist
10.2.8 - eigene Erfahrung, Gefühle und Reaktionen auf die Erfahrung mit Hilfe von einem einfachen zusammenhängenden Text beschreiben	11.2.8 - eigene Erfahrung, Gefühle und Reaktionen auf die Erfahrung mit Hilfe von einem komplizierten zusammenhängenden Text beschreiben

Abschnitt 3: Lesen

Der Lernenden muss:

10. Klasse	11.Klasse
В1.1	В1.2
10.3.1 - einfache Texte lesen, die Fakteninformationen zu Themen, die den Lernenden interessieren, enthalten, und diese Texte ganz gut verstehen	11.3.1 - einfache Texte in Details verstehen, die Fakteninformationen zu Themen, die den Lernenden interessieren, enthalten
10.3.2 - Beschreibung von Ereignissen, Gefühlen und Wünschen in regelmäßiger persönlicher Korrespondenz unter Freunden verstehen	11.3.2 - Beschreibung von Ereignissen, Gefühlen und Wünschen in regelmäßiger persönlicher Korrespondenz unter Freunden verstehen
10.3.3 - ziemlich langen Text durchsehen, um notwendige Informationen zu finden; Informationen aus verschiedenen Textteilen oder aus verschiedenen Texten sammeln, um konkrete Aufgabe zu erfüllen	11.3.3 - langen umfangreichen Text durchsehen, um notwendige Informationen zu finden; Informationen aus verschiedenen Textteilen oder aus verschiedenen Texten sammeln, um konkrete Aufgabe zu erfüllen
10.3.4 - aktuelle Informationen im alltäglichen schriftlichen Materialien finden und verstehen, z.B. in Briefen, Druckschriften und kurzen offiziellen Dokumenten	11.3.4 - lange Texte schöngeistiger und nichtschöngeistiger Literatur zu einigen unbekannten allgemeinen und Lernthemen lesen
10.3.5 - mitkriegen, welche Hauptschlußfolgerungen in den Texten, die auf die Beweise irgendeines Standpunktes offensichtlich gerichtet sind, gemacht worden waren	11.3.5 - Überlegungsweise zum Thema, das in einem Text angeschnitten ist, mitkriegen
10.3.6 - grundsätzliche Festlegungen eines einfachen Zeitungsartikels zu einem bekannten Thema aufzeigen	11.3.6 - grundsätzliche Festlegungen verschiedenartiger Zeitungsartikel zu einem bekannten Thema aufzeigen
10.3.7 - Regeln verstehen, z.B. Sicherheitsvorschriften, wenn sie einfach geschrieben sind	11.3.7 - einfach geschriebene Betriebsanleitungen verstehen
10.3.8 - einige unbekannte Papier- und Digitalhilfsmitteln für Bedeutungsüberprüfung und Erweiterung des Leseverstehens verwenden	11.3.8 - unbekannte Papier- und Digitalhilfsmitteln für Bedeutungsüberprüfung und Erweiterung des Leseverstehens verwenden
10.3.9 - Widersprüche in angeführten Argumenten in kurzen Texten zu allgemeinen und Lernthemen feststellen	11.3.9 - Widersprüche in angeführten Argumenten in langen Texten zu verschiedenen allgemeinen und Lernthemen feststellen

Abschnitt 4: Schreiben

Der Lernenden muss:

10. Klasse	11.Klasse
В1.1	В1.2
10.4.1 - einfache zusammenhängende Texte zum breiten Kreis bekannter und den Lernenden interessierender Fragen schreiben, indem man einzelne kurze Elemente zusammen verbindet	11.4.1 - einfache zusammenhängende Texte zum breiten Kreis bekannter und den Lernenden interessierender Fragen schreiben, indem man einzelne kurze Elemente zusammen verbindet
10.4.2 - einfache, ausführliche Beschreibungen zu bekannten und den Lernenden interessierenden Fragen machen	11.4.2 - eigene Erfahrung, Gefühle und Reaktionen auf die Erfahrung mit Hilfe von einem einfachen zusammenhängenden Text beschreiben
10.4.3 - kurze einfache Essays zu den Themen, die den Lernenden interessieren, schreiben	11.4.3 - eigene Meinung zu gesammelten Fakteninformationen zu bekannten alltäglichen und sozialen Fragen zusammenfassen und ganz frei äußern
10.4.4 - persönliche Briefe und Zetteln schreiben; einfache notwendige Informationen anfragen; eindeutig darlegen, was man für wichtig hält	11.4.4 - persönliche Briefe und Zetteln schreiben; beliebige notwendige Informationen anfragen; eindeutig darlegen, was man für wichtig hält
10.4.5 - persönliche Briefe schreiben, indem man eigene Erfahrung, Ereignisse und Gefühle ausführlich beschreibt	11.4.5 - persönliche Briefe schreiben, indem man über Nachrichten und eigene Gedanken zu abstrakten und kulturbezogenen Themen wie Musik und Film erzählt
10.4.6 - Mitteilungen, die Probleme erläuternde Fragen enthalten, schriftlich niederlegen	11.4.6 - Zetteln mit kurzer wichtiger Information den Freunden, Lehrern, dem Dienstpersonal und allen, die einen im Alltag umgeben, schreiben, indem man klar darlegt, was man für wichtig hält
10.4.7 - ganz genaue Notizen, die man später gebrauchen kann, nach Diktat schreiben, wenn die Rede von einem Thema, das den Lernenden interessiert, geht	11.4.7 - Notizen während einer Vorlesung in Form einer Liste von Schlüsselpunkten machen, wenn das Thema bekannt und die Rede einfach, klar ausgesprochen und dialektnormativ ist
10.4.8 - kurze schriftliche Auszüge in einfachen Worten wiedergeben, indem man Formulierung und Struktur des Ausgangstextes verwendet	11.4.8 - kurze schriftliche Auszüge in einfachen Worten wiedergeben, indem man Formulierung und Struktur des Ausgangstextes verwendet
10.4.9 - eine Geschichte schriftlich wiedergeben	11.4.9 - eine Geschichte schriftlich wiedergeben

Abschnitt 5: Spracheverwendung

Der Lernenden muss:

23. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Неміс тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

24. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Жалпы орта білім беру
деңгейінің 10-11-сыныптарына
арналған "Неміс тілі" пәнінен
оқу жүктемесі төмендетілген
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Неміс тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жопар

10 Klasse (В1.1)

Themen	Abschnitte	Lernziele. Der Lernende muss:
1. Soziale Sicherheit – Staatsfortschritt: 1.1 Soziale Sicherheit und Garantien	Hören	10.1.1 - grundsätzliche Festlegungen deutlich ausgesprochener Aussagen im Rahmen der Literaturnormen zu bekannten Themen, denen man in der Schule, in den Ferien u.a. begegnet, verstehen; 10.1.3 - den Hauptfestlegungen dauernder Diskussion im Allgemeinen folgen, wenn alles deutlich und in der Literatursprache ausgesprochen wird; 10.1.5 - kurze einfache Gespräche zu bekannten Themen verstehen, wenn man langsam und normgerecht spricht; 10.1.8 - den größten Teil von TV-Programmen zu Themen, die den Lernenden interessieren, verstehen, z.B. Interviews, kurze Vorlesungen, Reportagen beim langsamen und deutlichen Klingen
	Sprechen	10.2.1 - eine der Fragen, die den Lernenden interessieren, in Form der folgerichtigen Aussagen ganz flüssig und mit einfachen Sprachmitteln beschreiben können; 10.2.2 - bekannte Themen, die den Lernenden interessieren, eigene Erfahrung und deren Reflexion, eigene Gefühle beschreiben; 10.2.3 - etwas auf solche Weise argumentieren, damit man den Gedanken des Sprechenden ohne Mühe folgen kann; 10.2.4 - Ursachen und verschiedene Lösungswege von etwas, Pläne und Handlungen kurz erklären; 10.2.5 - kurze Anzeigen, die ungeachtet fehlerhafter Betonung und Intonation leicht zu verstehen sind, zu alltäglichen und Lernthemen machen; 10.2.7 - auf die Fragen zu eigenem Redebeitrag antworten und dabei zwischendurch um Wiederholung der Frage bitten, wenn sie zu schnell gesprochen worden ist; 10.2.8 - eigene Erfahrung, Gefühle und Reaktionen auf die Erfahrung mit Hilfe von einem einfachen zusammenhängenden Text beschreiben
	Lesen	10.3.1 - einfache Texte lesen, die Fakteninformationen zu Themen, die den Lernenden interessieren, enthalten, und diese Texte ganz gut verstehen; 10.3.3 - ziemlich langen Text durchsehen, um notwendige Informationen zu finden; Informationen aus verschiedenen Textteilen oder aus verschiedenen Texten sammeln, um konkrete Aufgabe zu erfüllen; 10.3.4 - aktuelle Informationen im alltäglichen schriftlichen Materialien finden und verstehen, z.B. in Briefen, Druckschriften und kurzen offiziellen Dokumenten; 10.3.5 - mitkriegen, welche Hauptschluß folge rungen in den Texten, die auf die Beweise irgendeines Standpunktes offensichtlich gerichtet sind, gemacht worden waren; 10.3.6 - grundsätzliche Festlegungen eines einfachen Zeitungsartikels zu einem bekannten Thema aufzeigen; 10.3.8 - einige unbekannte Papier- und Digitalhilfsmitteln für Bedeutungsüberprüfung und Erweiterung des Leseverstehens verwenden; 10.3.9 - Widersprüche in angeführten Argumenten in kurzen Texten zu allgemeinen und Lernthemen feststellen
	Schreiben	10.4.1 - einfache zusammenhängende Texte zum breiten Kreis bekannter und den Lernenden interessierender Fragen schreiben, indem man einzelne kurze Elemente zusammen verbindet; 10.4.2 - einfache, ausführliche Beschreibungen zu bekannten und den Lernenden interessierenden Fragen machen; 10.4.3 - kurze einfache Essays zu den Themen, die den Lernenden interessieren, schreiben; 10.4.6 - Mitteilungen, die Probleme erläuternde Fragen enthalten, schriftlich niederlegen; 10.4.7 - ganz genaue Notizen, die man später gebrauchen kann, nach Diktat schreiben, wenn die Rede von einem Thema, das den Lernenden interessiert, geht; 10.4.8 - kurze schriftliche Auszüge in einfachen Worten wiedergeben, indem man Formulierung und Struktur des Ausgangstextes verwendet
	Sprachverwendung	10.5.1 - abstrakte zusammengesetzte Substantive und komplizierte Nominalgruppen zu bekannten allgemeinen und Lernthemen, auch zu unbekannten Themen verwenden; 10.5.2 - Demonstrativ-, Relativ- und unbestimmte Pronomen, auch Adjektive und Adverbien, ihre Steigerungsstufen im Redefluss unbegrenzt verwenden; 10.5.3 - Wissen über Deklination der Substantive und Adjektive, Pluralbildung der Substantive systematisieren; dieses Wissen bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.4 - Wortbildungsarten (Affigierung, Wortzusammensetzung, Konversion); Hauptnormen der Sprachetikette (Klischees, verbreitete Bewertungslexik); Synonyme, Antonyme und andere Hilfswörter bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen unbegrenzt verwenden; 10.5.5 - Fragen, die verschiedene Zeit- und Modalformen der Verben einschließen, zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.6 - erweiterte Attribute mit Partizip I und Partizip II (der lesende Schűler; das gelesene Buch) im Rahmen bekannter allgemeiner und Lernthemen verwenden; 10.5.7 - Vielfalt von Zeitformen der Verben, Modalverben und ihrer Äquivalente, einige Passivformen der Verben zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.8 - Konstruktionen haben/ sein + zu + Infinitiv zum Ausdruck der Notwendigkeit, Möglichkeit verwenden; Wissen über verschiedene Arten vom Modalausdruck systematisieren; 10.5.10 - oft gebräuchliche Rektionsverben verwenden; nach den Verben beginnen, vorhaben und Wortverbindungen wie den Wunsch haben + Bedeutungsverb im Infinitiv mit zu (Ich habe vor, eine Reise zu machen) zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.11 - Satzreihe und Satzgefüge mit einleitenden Konjunktionen und Bindewörtern zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.12 - Wissen über funktionale Bedeutung der Präpositionen, über verschiedene Verbindungsmitteln im Text für Gewährleistung seiner Ganzheit und Verbundenheit (z.B. mit Hilfe von Adverbien zuerst, dann, naсhher, zuletzt) im Redefluss verwenden
2. Professionalismus – Forderung der Zeit: 2.1 Bildung –Weg zum Erfolg 2.2 Berufseigenschaften von zukünftigen Spezialisten	Hören	10.1.2 - einfache Informationsmitteilungen über gewöhnliche alltägliche Fragen und Themen, die mit dem Lernen verbunden sind, verstehen; Hauptideen und konkrete Details verstehen, wenn man deutlich und richtig ausspricht; 10.1.3 - den Hauptfestlegungen dauernder Diskussion im Allgemeinen folgen, wenn alles deutlich und in der Literatursprache ausgesprochen wird; 10.1.4 - eine Vorlesung oder ein Gespräch zu Lernthemen verstehen, wenn deren Gegenstand bekannt ist und die Rede selbst einfach ist und klare Struktur hat; 10.1.5 - kurze einfache Gespräche zu bekannten Themen verstehen, wenn man langsam und normgerecht spricht; 10.1.6 - einfache technische Informationen verstehen, z.B. Betriebsanleitungen von Geräten alltäglichen Gebrauchs; 10.1.7 - grundsätzliche Festlegungen der Nachrichten per Radio und einfache Texte zu bekannten Themen in Aufnahmen, die relativ langsam und deutlich klingen, verstehen; 10.1.8 - den größten Teil von TV-Programmen zu Themen, die den Lernenden interessieren, verstehen, z.B. Interviews, kurze Vorlesungen, Reportagen beim langsamen und deutlichen Klingen
	Sprechen	10.2.1 - eine der Fragen, die den Lernenden interessieren, in Form der folgerichtigen Aussagen ganz flüssig und mit einfachen Sprachmitteln beschreiben können; 10.2.2 - bekannte Themen, die den Lernenden interessieren, eigene Erfahrung und deren Reflexion, eigene Gefühle beschreiben; 10.2.3 - etwas auf solche Weise argumentieren, damit man den Gedanken des Sprechenden ohne Mühe folgen kann; 10.2.4 - Ursachen und verschiedene Lösungswege von etwas, Pläne und Handlungen kurz erklären; 10.2.6 - einfachen, im voraus vorbereiteten Vortrag zu bekannten Themen verstehen, dabei soll er so leichtverständlich sein, dass man dem Gedanken während ganzen Vortrags folgen kann und seine grundsätzlichen Festlegungen ganz eindeutig erklärt sind; 10.2.7 - auf die Fragen zu eigenem Redebeitrag antworten und dabei zwischendurch um Wiederholung der Frage bitten, wenn sie zu schnell gesprochen worden ist
	Lesen	10.3.1 - einfache Texte lesen, die Fakteninformationen zu Themen, die den Lernenden interessieren, enthalten, und diese Texte ganz gut verstehen; 10.3.2 - Beschreibung von Ereignissen, Gefühlen und Wünschen in regelmäßiger persönlicher Korrespondenz unter Freunden verstehen; 10.3.3 - ziemlich langen Text durchsehen, um notwendige Informationen zu finden; Informationen aus verschiedenen Textteilen oder aus verschiedenen Texten sammeln, um konkrete Aufgabe zu erfüllen; 10.3.5 - mitkriegen, welche Hauptschlußfolgerungen in den Texten, die auf die Beweise irgendeines Standpunktes offensichtlich gerichtet sind, gemacht worden waren; 10.3.6 - grundsätzliche Festlegungen eines einfachen Zeitungsartikels zu einem bekannten Thema aufzeigen; 10.3.7 - Regeln verstehen, z.B. Sicherheitsvorschriften, wenn sie einfach geschrieben sind; 10.3.8 - einige unbekannte Papier- und Digitalhilfsmitteln für Bedeutungsüberprüfung und Erweiterung des Leseverstehens verwenden; 10.3.9 - Widersprüche in angeführten Argumenten in kurzen Texten zu allgemeinen und Lernthemen feststellen
	Schreiben	10.4.2 - einfache, ausführliche Beschreibungen zu bekannten und den Lernenden interessierenden Fragen machen; 10.4.3 - kurze einfache Essays zu den Themen, die den Lernenden interessieren, schreiben; 10.4.4 - persönliche Briefe und Zetteln schreiben; einfache notwendige Informationen anfragen; eindeutig darlegen, was man für wichtig hält; 10.4.5 - persönliche Briefe schreiben, indem man eigene Erfahrung, Ereignisse und Gefühle ausführlich beschreibt; 10.4.6 - Mitteilungen, die Probleme erläuternde Fragen enthalten, schriftlich niederlegen; 10.4.7 - ganz genaue Notizen, die man später gebrauchen kann, nach Diktat schreiben, wenn die Rede von einem Thema, das den Lernenden interessiert, geht; 10.4.8 - kurze schriftliche Auszüge in einfachen Worten wiedergeben, indem man Formulierung und Struktur des Ausgangstextes verwendet; 10.4.9 - eine Geschichte schriftlich wiedergeben
	Sprachverwendung	10.5.1 - abstrakte zusammengesetzte Substantive und komplizierte Nominalgruppen zu bekannten allgemeinen und Lernthemen, auch zu unbekannten Themen verwenden; 10.5.2 - Demonstrativ-, Relativ- und unbestimmte Pronomen, auch Adjektive und Adverbien, ihre Steigerungsstufen im Redefluss unbegrenzt verwenden; 10.5.3 - Wissen über Deklination der Substantive und Adjektive, Pluralbildung der Substantive systematisieren; dieses Wissen bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.4 - Wortbildungsarten (Affigierung, Wortzusammensetzung, Konversion); Hauptnormen der Sprachetikette (Klischees, verbreitete Bewertungslexik); Synonyme, Antonyme und andere Hilfswörter bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen unbegrenzt verwenden; 10.5.5 - Fragen, die verschiedene Zeit- und Modalformen der Verben einschließen, zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.6 - erweiterte Attribute mit Partizip I und Partizip II (der lesende Schűler; das gelesene Buch) im Rahmen bekannter allgemeiner und Lernthemen verwenden; 10.5.7 - Vielfalt von Zeitformen der Verben, Modalverben und ihrer Äquivalente, einige Passivformen der Verben zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.8 - Konstruktionen haben/ sein + zu + Infinitiv zum Ausdruck der Notwendigkeit, Möglichkeit verwenden; Wissen über verschiedene Arten vom Modalausdruck systematisieren; 10.5.10 - oft gebräuchliche Rektionsverben verwenden; nach den Verben beginnen, vorhaben und Wortverbindungen wie den Wunsch haben + Bedeutungsverb im Infinitiv mit zu (Ich habe vor, eine Reise zu machen) zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.11 - Satzreihe und Satzgefüge mit einleitenden Konjunktionen und Bindewörtern zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.12 - Wissen über funktionale Bedeutung der Präpositionen, über verschiedene Verbindungsmitteln im Text für Gewährleistung seiner Ganzheit und Verbundenheit (z.B. mit Hilfe von Adverbien zuerst, dann, naсhher, zuletzt) im Redefluss verwenden)
3. Wie sind Führereigenschaften zu entfalten: 3.1 Zwischenmenschlicher Umgang. Lösung von Konfliktsituationen	Hören	10.1.1 - grundsätzliche Festlegungen deutlich ausgesprochener Aussagen im Rahmen der Literaturnormen zu bekannten Themen, denen man in der Schule, in den Ferien u.a. begegnet, verstehen; 10.1.3 - den Hauptfestlegungen dauernder Diskussion im Allgemeinen folgen, wenn alles deutlich und in der Literatursprache ausgesprochen wird; 10.1.4 - eine Vorlesung oder ein Gespräch zu Lernthemen verstehen, wenn deren Gegenstand bekannt ist und die Rede selbst einfach ist und klare Struktur hat; 10.1.5 - kurze einfache Gespräche zu bekannten Themen verstehen, wenn man langsam und normgerecht spricht; 10.1.7 - grundsätzliche Festlegungen der Nachrichten per Radio und einfache Texte zu bekannten Themen in Aufnahmen, die relativ langsam und deutlich klingen, verstehen; 10.1.8 - den größten Teil von TV-Programmen zu Themen, die den Lernenden interessieren, verstehen, z.B. Interviews, kurze Vorlesungen, Reportagen beim langsamen und deutlichen Klingen
	Sprechen	10.2.1 - eine der Fragen, die den Lernenden interessieren, in Form der folgerichtigen Aussagen ganz flüssig und mit einfachen Sprachmitteln beschreiben können; 10.2.2 - bekannte Themen, die den Lernenden interessieren, eigene Erfahrung und deren Reflexion, eigene Gefühle beschreiben; 10.2.3 - etwas auf solche Weise argumentieren, damit man den Gedanken des Sprechenden ohne Mühe folgen kann; 10.2.4 - Ursachen und verschiedene Lösungswege von etwas, Pläne und Handlungen kurz erklären; 10.2.6 - einfachen, im voraus vorbereiteten Vortrag zu bekannten Themen verstehen, dabei soll er so leichtverständlich sein, dass man dem Gedanken während ganzen Vortrags folgen kann und seine grundsätzlichen Festlegungen ganz eindeutig erklärt sind; 10.2.7 - auf die Fragen zu eigenem Redebeitrag antworten und dabei zwischendurch um Wiederholung der Frage bitten, wenn sie zu schnell gesprochen worden ist; 10.2.8 - eigene Erfahrung, Gefühle und Reaktionen auf die Erfahrung mit Hilfe von einem einfachen zusammenhängenden Text beschreiben
	Lesen	10.3.1 - einfache Texte lesen, die Fakteninformationen zu Themen, die den Lernenden interessieren, enthalten, und diese Texte ganz gut verstehen; 10.3.2 - Beschreibung von Ereignissen, Gefühlen und Wünschen in regelmäßiger persönlicher Korrespondenz unter Freunden verstehen; 10.3.3 - ziemlich langen Text durchsehen, um notwendige Informationen zu finden; Informationen aus verschiedenen Textteilen oder aus verschiedenen Texten sammeln, um konkrete Aufgabe zu erfüllen; 10.3.5 - mitkriegen, welche Hauptschlußfolgerungen in den Texten, die auf die Beweise irgendeines Standpunktes offensichtlich gerichtet sind, gemacht worden waren; 10.3.6 - grundsätzliche Festlegungen eines einfachen Zeitungsartikels zu einem bekannten Thema aufzeigen; 10.3.8 - einige unbekannte Papier- und Digitalhilfsmitteln für Bedeutungsüberprüfung und Erweiterung des Leseverstehens verwenden; 10.3.9 - Widersprüche in angeführten Argumenten in kurzen Texten zu allgemeinen und Lernthemen feststellen
	Schreiben	10.4.1 - einfache zusammenhängende Texte zum breiten Kreis bekannter und den Lernenden interessierender Fragen schreiben, indem man einzelne kurze Elemente zusammen verbindet; 10.4.2 - einfache, ausführliche Beschreibungen zu bekannten und den Lernenden interessierenden Fragen machen; 10.4.3 - kurze einfache Essays zu den Themen, die den Lernenden interessieren, schreiben; 10.4.5 - persönliche Briefe schreiben, indem man eigene Erfahrung, Ereignisse und Gefühle ausführlich beschreibt; 10.4.6 - Mitteilungen, die Probleme erläuternde Fragen enthalten, schriftlich niederlegen; 10.4.7 - ganz genaue Notizen, die man später gebrauchen kann, nach Diktat schreiben, wenn die Rede von einem Thema, das den Lernenden interessiert, geht; 10.4.8 - kurze schriftliche Auszüge in einfachen Worten wiedergeben, indem man Formulierung und Struktur des Ausgangstextes verwendet
	Sprachverwendung	10.5.1 - abstrakte zusammengesetzte Substantive und komplizierte Nominalgruppen zu bekannten allgemeinen und Lernthemen, auch zu unbekannten Themen verwenden; 10.5.2 - Demonstrativ-, Relativ- und unbestimmte Pronomen, auch Adjektive und Adverbien, ihre Steigerungsstufen im Redefluss unbegrenzt verwenden; 10.5.3 - Wissen über Deklination der Substantive und Adjektive, Pluralbildung der Substantive systematisieren; dieses Wissen bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.4 - Wortbildungsarten (Affigierung, Wortzusammensetzung, Konversion); Hauptnormen der Sprachetikette (Klischees, verbreitete Bewertungslexik); Synonyme, Antonyme und andere Hilfswörter bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen unbegrenzt verwenden; 10.5.5 - Fragen, die verschiedene Zeit- und Modalformen der Verben einschließen, zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.7 - Vielfalt von Zeitformen der Verben, Modalverben und ihrer Äquivalente, einige Passivformen der Verben zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.8 - Konstruktionen haben/ sein + zu + Infinitiv zum Ausdruck der Notwendigkeit, Möglichkeit verwenden; Wissen über verschiedene Arten vom Modalausdruck systematisieren; 10.5.9 - Konjunktivformen der Verben haben, sein, werden, kőnnen, mőgen zum Ausdruck der höfflichen Bitte, des Wunsches; indirekte Frage mit Konjunktion ob zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.11 - Satzreihe und Satzgefüge mit einleitenden Konjunktionen und Bindewörtern zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.12 - Wissen über funktionale Bedeutung der Präpositionen, über verschiedene Verbindungsmitteln im Text für Gewährleistung seiner Ganzheit und Verbundenheit (z.B. mit Hilfe von Adverbien zuerst, dann, naсhher, zuletzt) im Redefluss verwenden); 10.5.13. Ausdrucksweisen der direkten und indirekten Rede zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden
4. Wissenschaft und Technik: 4.1 Kasachstan auf der Weltebene 4.2 Konkurrenzfähigkeit von Nationalwirtschaft Kasachstans	Hören	10.1.3 - den Hauptfestlegungen dauernder Diskussion im Allgemeinen folgen, wenn alles deutlich und in der Literatursprache ausgesprochen wird; 10.1.4 - eine Vorlesung oder ein Gespräch zu Lernthemen verstehen, wenn deren Gegenstand bekannt ist und die Rede selbst einfach ist und klare Struktur hat; 10.1.5 - kurze einfache Gespräche zu bekannten Themen verstehen, wenn man langsam und normgerecht spricht; 10.1.7 - grundsätzliche Festlegungen der Nachrichten per Radio und einfache Texte zu bekannten Themen in Aufnahmen, die relativ langsam und deutlich klingen, verstehen; 10.1.8 - den größten Teil von TV-Programmen zu Themen, die den Lernenden interessieren, verstehen, z.B. Interviews, kurze Vorlesungen, Reportagen beim langsamen und deutlichen Klingen
	Sprechen	10.2.1 - eine der Fragen, die den Lernenden interessieren, in Form der folgerichtigen Aussagen ganz flüssig und mit einfachen Sprachmitteln beschreiben können; 10.2.3 - etwas auf solche Weise argumentieren, damit man den Gedanken des Sprechenden ohne Mühe folgen kann; 10.2.4 - Ursachen und verschiedene Lösungswege von etwas, Pläne und Handlungen kurz erklären; 10.2.5 - kurze Anzeigen, die ungeachtet fehlerhafter Betonung und Intonation leicht zu verstehen sind, zu alltäglichen und Lernthemen machen; 10.2.6 - einfachen, im voraus vorbereiteten Vortrag zu bekannten Themen verstehen, dabei soll er so leichtverständlich sein, dass man dem Gedanken während ganzen Vortrags folgen kann und seine grundsätzlichen Festlegungen ganz eindeutig erklärt sind; 10.2.7 - auf die Fragen zu eigenem Redebeitrag antworten und dabei zwischendurch um Wiederholung der Frage bitten, wenn sie zu schnell gesprochen worden ist
	Lesen	10.3.1 - einfache Texte lesen, die Fakteninformationen zu Themen, die den Lernenden interessieren, enthalten, und diese Texte ganz gut verstehen; 10.3.3 - ziemlich langen Text durchsehen, um notwendige Informationen zu finden; Informationen aus verschiedenen Textteilen oder aus verschiedenen Texten sammeln, um konkrete Aufgabe zu erfüllen; 10.3.4 - aktuelle Informationen im alltäglichen schriftlichen Materialien finden und verstehen, z.B. in Briefen, Druckschriften und kurzen offiziellen Dokumenten; 10.3.5 - mitkriegen, welche Hauptschlußfolgerungen in den Texten, die auf die Beweise irgendeines Standpunktes offensichtlich gerichtet sind, gemacht worden waren; 10.3.6 - grundsätzliche Festlegungen eines einfachen Zeitungsartikels zu einem bekannten Thema aufzeigen; 10.3.8 - einige unbekannte Papier- und Digitalhilfsmitteln für Bedeutungsüberprüfung und Erweiterung des Leseverstehens verwenden
	Schreiben	10.4.1 - einfache zusammenhängende Texte zum breiten Kreis bekannter und den Lernenden interessierender Fragen schreiben, indem man einzelne kurze Elemente zusammen verbindet; 10.4.2 - einfache, ausführliche Beschreibungen zu bekannten und den Lernenden interessierenden Fragen machen; 10.4.3 - kurze einfache Essays zu den Themen, die den Lernenden interessieren, schreiben; 10.4.6 - Mitteilungen, die Probleme erläuternde Fragen enthalten, schriftlich niederlegen; 10.4.7 - ganz genaue Notizen, die man später gebrauchen kann, nach Diktat schreiben, wenn die Rede von einem Thema, das den Lernenden interessiert, geht; 10.4.8 - kurze schriftliche Auszüge in einfachen Worten wiedergeben, indem man Formulierung und Struktur des Ausgangstextes verwendet
	Sprachverwendung	10.5.1 - abstrakte zusammengesetzte Substantive und komplizierte Nominalgruppen zu bekannten allgemeinen und Lernthemen, auch zu unbekannten Themen verwenden; 10.5.2 - Demonstrativ-, Relativ- und unbestimmte Pronomen, auch Adjektive und Adverbien, ihre Steigerungsstufen im Redefluss unbegrenzt verwenden; 10.5.3 - Wissen über Deklination der Substantive und Adjektive, Pluralbildung der Substantive systematisieren; dieses Wissen bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.4 - Wortbildungsarten (Affigierung, Wortzusammensetzung, Konversion); Hauptnormen der Sprachetikette (Klischees, verbreitete Bewertungslexik); Synonyme, Antonyme und andere Hilfswörter bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen unbegrenzt verwenden; 10.5.5 - Fragen, die verschiedene Zeit- und Modalformen der Verben einschließen, zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.6 - erweiterte Attribute mit Partizip I und Partizip II (der lesende Schűler; das gelesene Buch) im Rahmen bekannter allgemeiner und Lernthemen verwenden; 10.5.7 - Vielfalt von Zeitformen der Verben, Modalverben und ihrer Äquivalente, einige Passivformen der Verben zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.8 - Konstruktionen haben/ sein + zu + Infinitiv zum Ausdruck der Notwendigkeit, Möglichkeit verwenden; Wissen über verschiedene Arten vom Modalausdruck systematisieren; 10.5.9 - Konjunktivformen der Verben haben, sein, werden, kőnnen, mőgen zum Ausdruck der höfflichen Bitte, des Wunsches; indirekte Frage mit Konjunktion ob zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.11 - Satzreihe und Satzgefüge mit einleitenden Konjunktionen und Bindewörtern zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 10.5.12 - Wissen über funktionale Bedeutung der Präpositionen, über verschiedene Verbindungsmitteln im Text für Gewährleistung seiner Ganzheit und Verbundenheit (z.B. mit Hilfe von Adverbien zuerst, dann, naсhher, zuletzt) im Redefluss verwenden.

11.Klasse (В1.2)

Themen	Abschnitte	Lernziele. Der Lernende muss:
1. Soz iale Sich erhe it – Staatsfortschritt: 1.1 Gesundheit der Nation – Grundlage der erfolgreichen Zukunft. Krankenversicherung	Hören	11.1.1 - grundsätzliche Festlegungen deutlich ausgesprochener Aussagen im Rahmen der Literaturnormen zu bekannten Themen, denen man im Berufsleben begegnet, verstehen; 11.1.3 - den Hauptfestlegungen dauernder Diskussion im Allgemeinen folgen, wenn alles deutlich und in der Literatursprache ausgesprochen wird; 11.1.4 - eine Vorlesung oder ein Gespräch zu Lern- und Berufsthemen verstehen, wenn deren Gegenstand bekannt ist und die Rede selbst einfach ist und klare Struktur hat; 11.1.5 - kurze einfache Gespräche zu bekannten Themen verstehen, wenn man langsam und normgerecht spricht; 11.1.7 - Informationen, die per Radio oder in Aufnahmen klingen und durch deutliche, normgerechte Aussprache gekennzeichnet sind, verstehen; 11.1.8 - den größten Teil von TV-Programmen zu Themen, die den Lernenden interessieren, verstehen, z.B. Interviews, kurze Vorlesungen, Reportagen beim langsamen und deutlichen Klingen
	Sprechen	11.2.1 - eine der Fragen, die den Lernenden interessieren, in Form der folgerichtigen Aussagen ganz flüssig und mit einfachen Sprachmitteln beschreiben können; 11.2.3 - eigenen Standpunkt erklären und begründen; die Meinung des Sprechpartners zu allgemeinen und Lernthemen einschätzen; 11.2.4 - Ursachen und verschiedene Lösungswege von etwas, Pläne und Handlungen ausführlich erklären; 11.2.6 - umfassenden Vortrag zu bekannten Themen halten, dabei soll er so leichtverständlich sein, dass man dem Gedanken während ganzen Vortrags folgen kann und seine grundsätzlichen Festlegungen ganz eindeutig erklärt sind; 11.2.7 - auf die Fragen zu eigenem Redebeitrag antworten und dabei zwischendurch um Wiederholung der Frage bitten, wenn sie zu schnell gesprochen worden ist; 11.2.8 - eigene Erfahrung, Gefühle und Reaktionen auf die Erfahrung mit Hilfe von einem komplizierten zusammenhängenden Text beschreiben
	Lesen	11.3.1 - einfache Texte in Details verstehen, die Fakteninformationen zu Themen, die den Lernenden interessieren, enthalten; 11.3.3 - langen umfangreichen Text durchsehen, um notwendige Informationen zu finden; Informationen aus verschiedenen Textteilen oder aus verschiedenen Texten sammeln, um konkrete Aufgabe zu erfüllen; 11.3.5 - Überlegungsweise zum Thema, das in einem Text angeschnitten ist, mitkriegen; 11.3.6 - grundsätzliche Festlegungen verschiedenartiger Zeitungsartikel zu einem bekannten Thema aufzeigen; 11.3.8 - unbekannte Papier- und Digitalhilfsmitteln für Bedeutungsüberprüfung und Erweiterung des Leseverstehens verwenden
	Schreiben	11.4.2 - eigene Erfahrung, Gefühle und Reaktionen auf die Erfahrung mit Hilfe von einem einfachen zusammenhängenden Text beschreiben; 11.4.3 - eigene Meinung zu gesammelten Fakteninformationen zu bekannten alltäglichen und sozialen Fragen zusammenfassen und ganz frei äußern; 11.4.4 - persönliche Briefe und Zetteln schreiben; beliebige notwendige Informationen anfragen; eindeutig darlegen, was man für wichtig hält; 11.4.7 - Notizen während einer Vorlesung in Form einer Liste von Schlüsselpunkten machen, wenn das Thema bekannt und die Rede einfach, klar ausgesprochen und dialektnormativ ist; 11.4.8 - kurze schriftliche Auszüge in einfachen Worten wiedergeben, indem man Formulierung und Struktur des Ausgangstextes verwendet
	Sprachverwendung	11.5.1 - abstrakte zusammengesetzte Substantive und komplizierte Nominalgruppen zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.2 -Demonstrativ-, Relativ- und unbestimmte Pronomen, auch Adjektive und Adverbien, ihre Steigerungsstufen im Redefluss unbegrenzt verwenden; 11.5.3 - Wissen über Deklination der Substantive und Adjektive, Pluralbildung der Substantive systematisieren; dieses Wissen bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.4 - produktive Wortbildungsarten (Affigierung, Wortzusammensetzung, Konversion); Hauptnormen der Sprachetikette (Klischees, verbreitete Bewertungslexik); Synonyme, Antonyme und andere Hilfswörter bei der Aussagebildung zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen unbegrenzt verwenden; 11.5.5 - verschiedene Arten der Fragen, die verschiedene Zeit- und Modalformen der Verben einschließen, zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.6 -erweiterte Attribute mit Partizip I und Partizip II (der lesende Schűler; das gelesene Buch) im Rahmen zum Teil unbekannter allgemeiner und Lernthemen verwenden; 11.5.7 - Vielfalt von Zeitformen der Verben, Modalverben und ihrer Äquivalente, unter anderem Vielfalt von Passivformen der Verben zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.8 -Vielfalt von Modalkonstruktionen, Satzreihe und Satzgefüge zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.10 -Verben unddauerhafte Verbalgruppen mit komplizierterer Rektion wie aufhören mit D., gratulieren zu D., bedanken sich bei D./ für A., Angst haben vor D. zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.11 -Konzessivsätze mit Konjunktionen obwohl/ obgleich zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.12-Wissen über funktionale Bedeutung der Präpositionen, über verschiedene Verbindungsmitteln im Text für Gewährleistung seiner Ganzheit und Verbundenheit (z.B. mit Hilfe von Adverbien zuerst, dann, naсhher, zuletzt) im Redefluss verwenden
2. Professionalismus – Forderung der Zeit: 2.1 IT-Technoligien 2.2 Dialog der Kulturen	Hören	11.1.1 - grundsätzliche Festlegungen deutlich ausgesprochener Aussagen im Rahmen der Literaturnormen zu bekannten Themen, denen man im Berufsleben begegnet, verstehen; 11.1.2 - einfache Informationsmitteilungen über gewöhnliche alltägliche Fragen und Themen, die mit dem Lernen und zukünftiger Berufstätigkeit verbunden sind, detailiert verstehen; 11.1.3 - den Hauptfestlegungen dauernder Diskussion im Allgemeinen folgen, wenn alles deutlich und in der Literatursprache ausgesprochen wird; 11.1.4 - eine Vorlesung oder ein Gespräch zu Lern- und Berufsthemen verstehen, wenn deren Gegenstand bekannt ist und die Rede selbst einfach ist und klare Struktur hat; 11.1.5 - kurze einfache Gespräche zu bekannten Themen verstehen, wenn man langsam und normgerecht spricht; 11.1.6 - detailierte technische Instruktionen verstehen; 11.1.7 - Informationen, die per Radio oder in Aufnahmen klingen und durch deutliche, normgerechte Aussprache gekennzeichnet sind, verstehen; 11.1.8 - den größten Teil von TV-Programmen zu Themen, die den Lernenden interessieren, verstehen, z.B. Interviews, kurze Vorlesungen, Reportagen beim langsamen und deutlichen Klingen.
	Sprechen	11.2.1 - eine der Fragen, die den Lernenden interessieren, in Form der folgerichtigen Aussagen ganz flüssig und mit einfachen Sprachmitteln beschreiben können; 11.2.2 - etwas ganz flüssig beschreiben oder in Form der folgerichtigen Aussagen erzählen; Handlung eines Buches oder eines Films erzählen, und eigene Reaktion darauf beschreiben; 11.2.3 - eigenen Standpunkt erklären und begründen; die Meinung des Sprechpartners zu allgemeinen und Lernthemen einschätzen; 11.2.4 - Ursachen und verschiedene Lösungswege von etwas, Pläne und Handlungen ausführlich erklären; 11.2.6 - umfassenden Vortrag zu bekannten Themen halten, dabei soll er so leichtverständlich sein, dass man dem Gedanken während ganzen Vortrags folgen kann und seine grundsätzlichen Festlegungen ganz eindeutig erklärt sind; 11.2.7 - auf die Fragen zu eigenem Redebeitrag antworten und dabei zwischendurch um Wiederholung der Frage bitten, wenn sie zu schnell gesprochen worden ist; 11.2.8 - eigene Erfahrung, Gefühle und Reaktionen auf die Erfahrung mit Hilfe von einem komplizierten zusammenhängenden Text beschreiben
	Lesen	11.3.1 - einfache Texte in Details verstehen, die Fakteninformationen zu Themen, die den Lernenden interessieren, enthalten; 11.3.2 - Beschreibung von Ereignissen, Gefühlen und Wünschen in regelmäßiger persönlicher Korrespondenz unter Freunden verstehen; 11.3.3 - langen umfangreichen Text durchsehen, um notwendige Informationen zu finden; Informationen aus verschiedenen Textteilen oder aus verschiedenen Texten sammeln, um konkrete Aufgabe zu erfüllen; 11.3.4 - lange Texte schöngeistiger und nichtschöngeistiger Literatur zu einigen unbekannten allgemeinen und Lernthemen lesen; 11.3.5 - Überlegungsweise zum Thema, das in einem Text angeschnitten ist, mitkriegen; 11.3.6 - grundsätzliche Festlegungen verschiedenartiger Zeitungsartikel zu einem bekannten Thema aufzeigen; 11.3.7 - einfach geschriebene Betriebsanleitungen verstehen; 11.3.8 - unbekannte Papier- und Digitalhilfsmitteln für Bedeutungsüberprüfung und Erweiterung des Leseverstehens verwenden
	Schreiben	11.4.1 - einfache zusammenhängende Texte zum breiten Kreis bekannter und den Lernenden interessierender Fragen schreiben, indem man einzelne kurze Elemente zusammen verbindet; 11.4.2 - eigene Erfahrung, Gefühle und Reaktionen auf die Erfahrung mit Hilfe von einem einfachen zusammenhängenden Text beschreiben; 11.4.3 - eigene Meinung zu gesammelten Fakteninformationen zu bekannten alltäglichen und sozialen Fragen zusammenfassen und ganz frei äußern; 11.4.5 - persönliche Briefe schreiben, indem man über Nachrichten und eigene Gedanken zu abstrakten und kulturbezogenen Themen wie Musik und Film erzählt; 11.4.6 - Zetteln mit kurzer wichtiger Information den Freunden, Lehrern, dem Dienstpersonal und allen, die einen im Alltag umgeben, schreiben, indem man klar darlegt, was man für wichtig hält; 11.4.7 - Notizen während einer Vorlesung in Form einer Liste von Schlüsselpunkten machen, wenn das Thema bekannt und die Rede einfach, klar ausgesprochen und dialektnormativ ist; 11.4.8 - kurze schriftliche Auszüge in einfachen Worten wiedergeben, indem man Formulierung und Struktur des Ausgangstextes verwendet; 11.4.9 - eine Geschichte schriftlich wiedergeben
	Sprachverwendung	11.5.1 - abstrakte zusammengesetzte Substantive und komplizierte Nominalgruppen zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.2 -Demonstrativ-, Relativ- und unbestimmte Pronomen, auch Adjektive und Adverbien, ihre Steigerungsstufen im Redefluss unbegrenzt verwenden; 11.5.3 - Wissen über Deklination der Substantive und Adjektive, Pluralbildung der Substantive systematisieren; dieses Wissen bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.4 - produktive Wortbildungsarten (Affigierung, Wortzusammensetzung, Konversion); Hauptnormen der Sprachetikette (Klischees, verbreitete Bewertungslexik); Synonyme, Antonyme und andere Hilfswörter bei der Aussagebildung zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen unbegrenzt verwenden; 11.5.5 - verschiedene Arten der Fragen, die verschiedene Zeit- und Modalformen der Verben einschließen, zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.6 -erweiterte Attribute mit Partizip I und Partizip II (der lesende Schűler; das gelesene Buch) im Rahmen zum Teil unbekannter allgemeiner und Lernthemen verwenden; 11.5.7 - Vielfalt von Zeitformen der Verben, Modalverben und ihrer Äquivalente, unter anderem Vielfalt von Passivformen der Verben zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.8 -Vielfalt von Modalkonstruktionen, Satzreihe und Satzgefüge zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.9 - substantivierte Partizipien, Konjunktivformen: wűrde + Infinitiv, Präteritum Konjunktiv im Rahmen bekannter allgemeiner und Kernthemen verwenden; 11.5.10 -Verben und dauerhafte Verbalgruppen mit komplizierterer Rektion wie aufhören mit D., gratulieren zu D., bedanken sich bei D./ für A., Angst haben vor D. zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.11 -Konzessivsätze mit Konjunktionen obwohl/ obgleich zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.12-Wissen über funktionale Bedeutung der Präpositionen, über verschiedene Verbindungsmitteln im Text für Gewährleistung seiner Ganzheit und Verbundenheit (z.B. mit Hilfe von Adverbien zuerst, dann, naсhher, zuletzt) im Redefluss verwenden 10.5.13. - Ausdrucksweisen der direkten und indirekten Rede zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden
3. Wiesind Führereigenschaften zu entfalten: 3.1 Diskussion. Disput. Öffentliche Rede 3.2 Kasachstanischer Patriotismus, Rechte und Pflichte der Jugendlichen	Hören	11.1.1 - grundsätzliche Festlegungen deutlich ausgesprochener Aussagen im Rahmen der Literaturnormen zu bekannten Themen, denen man im Berufsleben begegnet, verstehen; 11.1.2 - einfache Informationsmitteilungen über gewöhnliche alltägliche Fragen und Themen, die mit dem Lernen und zukünftiger Berufstätigkeit verbunden sind, detailiert verstehen; 11.1.3 - den Hauptfestlegungen dauernder Diskussion im Allgemeinen folgen, wenn alles deutlich und in der Literatursprache ausgesprochen wird; 11.1.4 - eine Vorlesung oder ein Gespräch zu Lern- und Berufsthemen verstehen, wenn deren Gegenstand bekannt ist und die Rede selbst einfach ist und klare Struktur hat; 11.1.5 - kurze einfache Gespräche zu bekannten Themen verstehen, wenn man langsam und normgerecht spricht; 11.1.7 - Informationen, die per Radio oder in Aufnahmen klingen und durch deutliche, normgerechte Aussprache gekennzeichnet sind, verstehen; 11.1.8 - den größten Teil von TV-Programmen zu Themen, die den Lernenden interessieren, verstehen, z.B. Interviews, kurze Vorlesungen, Reportagen beim langsamen und deutlichen Klingen
	Sprechen	11.2.1 - eine der Fragen, die den Lernenden interessieren, in Form der folgerichtigen Aussagen ganz flüssig und mit einfachen Sprachmitteln beschreiben können; 11.2.2 - etwas ganz flüssig beschreiben oder in Form der folgerichtigen Aussagen erzählen; Handlung eines Buches oder eines Films erzählen, und eigene Reaktion darauf beschreiben; 11.2.3 - eigenen Standpunkt erklären und begründen; die Meinung des Sprechpartners zu allgemeinen und Lernthemen einschätzen; 11.2.4 - Ursachen und verschiedene Lösungswege von etwas, Pläne und Handlungen ausführlich erklären; 11.2.5 - kurze Anzeigen, die ungeachtet fehlerhafter Betonung und Intonation leicht zu verstehen sind, zu Lern- und Berufsthemen machen; 11.2.6 - umfassenden Vortrag zu bekannten Themen halten, dabei soll er so leichtverständlich sein, dass man dem Gedanken während ganzen Vortrags folgen kann und seine grundsätzlichen Festlegungen ganz eindeutig erklärt sind; 11.2.7 - auf die Fragen zu eigenem Redebeitrag antworten und dabei zwischendurch um Wiederholung der Frage bitten, wenn sie zu schnell gesprochen worden ist; 11.2.8 - eigene Erfahrung, Gefühle und Reaktionen auf die Erfahrung mit Hilfe von einem komplizierten zusammenhängenden Text beschreiben
	Lesen	11.3.1 - einfache Texte in Details verstehen, die Fakteninformationen zu Themen, die den Lernenden interessieren, enthalten; 11.3.2 - Beschreibung von Ereignissen, Gefühlen und Wünschen in regelmäßiger persönlicher Korrespondenz unter Freunden verstehen; 11.3.3 - langen umfangreichen Text durchsehen, um notwendige Informationen zu finden; Informationen aus verschiedenen Textteilen oder aus verschiedenen Texten sammeln, um konkrete Aufgabe zu erfüllen; 11.3.4 - lange Texte schöngeistiger und nichtschöngeistiger Literatur zu einigen unbekannten allgemeinen und Lernthemen lesen; 11.3.5 - Überlegungsweise zum Thema, das in einem Text angeschnitten ist, mitkriegen; 11.3.6 - grundsätzliche Festlegungen verschiedenartiger Zeitungsartikel zu einem bekannten Thema aufzeigen; 11.3.8 - unbekannte Papier- und Digitalhilfsmitteln für Bedeutungsüberprüfung und Erweiterung des Leseverstehens verwenden; 11.3.9 - Widersprüche in angeführten Argumenten in langen Texten zu verschiedenen allgemeinen und Lernthemen feststellen
	Schreiben	11.4.1 - einfache zusammenhängende Texte zum breiten Kreis bekannter und den Lernenden interessierender Fragen schreiben, indem man einzelne kurze Elemente zusammen verbindet; 11.4.2 - eigene Erfahrung, Gefühle und Reaktionen auf die Erfahrung mit Hilfe von einem einfachen zusammenhängenden Text beschreiben; 11.4.3 - eigene Meinung zu gesammelten Fakteninformationen zu bekannten alltäglichen und sozialen Fragen zusammenfassen und ganz frei äußern; 11.4.6 - Zetteln mit kurzer wichtiger Information den Freunden, Lehrern, dem Dienstpersonal und allen, die einen im Alltag umgeben, schreiben, indem man klar darlegt, was man für wichtig hält; 11.4.7 - Notizen während einer Vorlesung in Form einer Liste von Schlüsselpunkten machen, wenn das Thema bekannt und die Rede einfach, klar ausgesprochen und dialektnormativ ist; 11.4.8 - kurze schriftliche Auszüge in einfachen Worten wiedergeben, indem man Formulierung und Struktur des Ausgangstextes verwendet; 11.4.9 - eine Geschichte schriftlich wiedergeben
	Sprachverwendung	11.5.1 - abstrakte zusammengesetzte Substantive und komplizierte Nominalgruppen zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.2 -Demonstrativ-, Relativ- und unbestimmte Pronomen, auch Adjektive und Adverbien, ihre Steigerungsstufen im Redefluss unbegrenzt verwenden; 11.5.3 - Wissen über Deklination der Substantive und Adjektive, Pluralbildung der Substantive systematisieren; dieses Wissen bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.4 - produktive Wortbildungsarten (Affigierung, Wortzusammensetzung, Konversion); Hauptnormen der Sprachetikette (Klischees, verbreitete Bewertungslexik); Synonyme, Antonyme und andere Hilfswörter bei der Aussagebildung zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen unbegrenzt verwenden; 11.5.5 - verschiedene Arten der Fragen, die verschiedene Zeit- und Modalformen der Verben einschließen, zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.7 - Vielfalt von Zeitformen der Verben, Modalverben und ihrer Äquivalente, unter anderem Vielfalt von Passivformen der Verben zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.8 -Vielfalt von Modalkonstruktionen, Satzreihe und Satzgefüge zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.9 - substantivierte Partizipien, Konjunktivformen: wűrde + Infinitiv, Präteritum Konjunktiv im Rahmen bekannter allgemeiner und Kernthemen verwenden; 11.5.10 -Verben und dauerhafte Verbalgruppen mit komplizierterer Rektion wie aufhören mit D., gratulieren zu D., bedanken sich bei D./ für A., Angst haben vor D. zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.11 -Konzessivsätze mit Konjunktionen obwohl/ obgleich zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.12Wissen über funktionale Bedeutung der Präpositionen, über verschiedene Verbindungsmitteln im Text für Gewährleistung seiner Ganzheit und Verbundenheit (z.B. mit Hilfe von Adverbien zuerst, dann, naсhher, zuletzt) im Redefluss verwenden; 10.5.13. - Ausdrucksweisen der direkten und indirekten Rede zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden
4. Wir tsch aft und Konkurrenzfähigkeit des Landes: 4.1 Diplomatische Beziehungen Kasachstans und Deutschlands	Hören	11.1.1 - grundsätzliche Festlegungen deutlich ausgesprochener Aussagen im Rahmen der Literaturnormen zu bekannten Themen, denen man im Berufsleben begegnet, verstehen; 11.1.3 - den Hauptfestlegungen dauernder Diskussion im Allgemeinen folgen, wenn alles deutlich und in der Literatursprache ausgesprochen wird; 11.1.4 - eine Vorlesung oder ein Gespräch zu Lern- und Berufsthemen verstehen, wenn deren Gegenstand bekannt ist und die Rede selbst einfach ist und klare Struktur hat; 11.1.5 - kurze einfache Gespräche zu bekannten Themen verstehen, wenn man langsam und normgerecht spricht; 11.1.7 - Informationen, die per Radio oder in Aufnahmen klingen und durch deutliche, normgerechte Aussprache gekennzeichnet sind, verstehen; 11.1.8 - den größten Teil von TV-Programmen zu Themen, die den Lernenden interessieren, verstehen, z.B. Interviews, kurze Vorlesungen, Reportagen beim langsamen und deutlichen Klingen
	Sprechen	11.2.1 - eine der Fragen, die den Lernenden interessieren, in Form der folgerichtigen Aussagen ganz flüssig und mit einfachen Sprachmitteln beschreiben können; 11.2.3 - eigenen Standpunkt erklären und begründen; die Meinung des Sprechpartners zu allgemeinen und Lernthemen einschätzen; 11.2.4 - Ursachen und verschiedene Lösungswege von etwas, Pläne und Handlungen ausführlich erklären; 11.2.6 - umfassenden Vortrag zu bekannten Themen halten, dabei soll er so leichtverständlich sein, dass man dem Gedanken während ganzen Vortrags folgen kann und seine grundsätzlichen Festlegungen ganz eindeutig erklärt sind; 11.2.7 - auf die Fragen zu eigenem Redebeitrag antworten und dabei zwischendurch um Wiederholung der Frage bitten, wenn sie zu schnell gesprochen worden ist
	Lesen	11.3.1 - einfache Texte in Details verstehen, die Fakteninformationen zu Themen, die den Lernenden interessieren, enthalten; 11.3.3 - langen umfangreichen Text durchsehen, um notwendige Informationen zu finden; Informationen aus verschiedenen Textteilen oder aus verschiedenen Texten sammeln, um konkrete Aufgabe zu erfüllen; 11.3.4 - lange Texte schöngeistiger und nichtschöngeistiger Literatur zu einigen unbekannten allgemeinen und Lernthemen lesen; 11.3.6 - grundsätzliche Festlegungen verschiedenartiger Zeitungsartikel zu einem bekannten Thema aufzeigen; 11.3.7 - einfach geschriebene Betriebsanleitungen verstehen; 11.3.8 - unbekannte Papier- und Digitalhilfsmitteln für Bedeutungsüberprüfung und Erweiterung des Leseverstehens verwenden; 11.3.9 - Widersprüche in angeführten Argumenten in langen Texten zu verschiedenen allgemeinen und Lernthemen feststellen
	Schreiben	11.4.3 - eigene Meinung zu gesammelten Fakteninformationen zu bekannten alltäglichen und sozialen Fragen zusammenfassen und ganz frei äußern; 11.4.5 - persönliche Briefe schreiben, indem man über Nachrichten und eigene Gedanken zu abstrakten und kulturbezogenen Themen wie Musik und Film erzählt; 11.4.6 - Zetteln mit kurzer wichtiger Information den Freunden, Lehrern, dem Dienstpersonal und allen, die einen im Alltag umgeben, schreiben, indem man klar darlegt, was man für wichtig hält; 11.4.7 - Notizen während einer Vorlesung in Form einer Liste von Schlüsselpunkten machen, wenn das Thema bekannt und die Rede einfach, klar ausgesprochen und dialektnormativ ist; 11.4.8 - kurze schriftliche Auszüge in einfachen Worten wiedergeben, indem man Formulierung und Struktur des Ausgangstextes verwendet; 11.4.9 - eine Geschichte schriftlich wiedergeben
	Sprachverwendung	11.5.1 - abstrakte zusammengesetzte Substantive und komplizierte Nominalgruppen zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.2 -Demonstrativ-, Relativ- und unbestimmte Pronomen, auch Adjektive und Adverbien, ihre Steigerungsstufen im Redefluss unbegrenzt verwenden; 11.5.3 - Wissen über Deklination der Substantive und Adjektive, Pluralbildung der Substantive systematisieren; dieses Wissen bei der Aussagebildung zu bekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.4 - produktive Wortbildungsarten (Affigierung, Wortzusammensetzung, Konversion); Hauptnormen der Sprachetikette (Klischees, verbreitete Bewertungslexik); Synonyme, Antonyme und andere Hilfswörter bei der Aussagebildung zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen unbegrenzt verwenden; 11.5.5 - verschiedene Arten der Fragen, die verschiedene Zeit- und Modalformen der Verben einschließen, zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.6 -erweiterte Attribute mit Partizip I und Partizip II (der lesende Schűler; das gelesene Buch) im Rahmen zum Teil unbekannter allgemeiner und Lernthemen verwenden; 11.5.7 - Vielfalt von Zeitformen der Verben, Modalverben und ihrer Äquivalente, unter anderem Vielfalt von Passivformen der Verben zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.8 -Vielfalt von Modalkonstruktionen, Satzreihe und Satzgefüge zu unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.9 - substantivierte Partizipien, Konjunktivformen: wűrde + Infinitiv, Präteritum Konjunktiv im Rahmen bekannter allgemeiner und Kernthemen verwenden; 11.5.10 -Verben und dauerhafte Verbalgruppen mit komplizierterer Rektion wie aufhören mit D., gratulieren zu D., bedanken sich bei D./ für A., Angst haben vor D. zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.11-Konzessivsätze mit Konjunktionen obwohl/ obgleich zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden; 11.5.12-Wissen über funktionale Bedeutung der Präpositionen, über verschiedene Verbindungsmitteln im Text für Gewährleistung seiner Ganzheit und Verbundenheit (z.B. mit Hilfe von Adverbien zuerst, dann, naсhher, zuletzt) im Redefluss verwenden; 11.5.13 - Ausdrucksweisen der direkten und indirekten Rede zu bekannten und zum Teil unbekannten allgemeinen und Lernthemen verwenden.

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 628-қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Француз тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

Chapitre 1. Conditions générales

1. Programme scolaire de type est déterminé dans le cadre du Standart obligatoire d’Etat de l’enseignement secondaire (élémentaire, primaire, secondaire) approuvé par la Décision gouvernementale de la République du Kazakhstan du 31 oktobre 2018 № 604 (enregistré dans le Registre de l’enregistrement d’Etat des actes juridiques normatifs sous le numéro 17669).

2. L'importance de la discipline est définie par ce que le français est la langue de la communication, de la science, du business, du tourisme et du sport. La connaissance de la langue française permet de:

1) augmenter l'assurance des apprenants aux relations dans de diverses situations de vie;

2) accorder l'accès à l'enseignement supérieure non seulement au Kazakhstan, mais aussi à l'étranger;

3) continuer la formation technique au Kazakhstan et à l'étranger;

4) élargir l'accès des apprenants aux nouvelles et à l'information qui sont répandues en français;

5) accorder les apprenants l'accès aux textes authentiques des oeuvres littéraires en français;

6) présenter le Kazakhstan à l'intérieur du pays et à l’étranger;

7) apprendre pendant toute la vie en s'appuyant sur les habitudes, la stratégie de l'enseignement et les connaissances reçues à l'école.

3. Le programme scolaire de la discipline "Langue française" est orienté vers le développement des compétences langagières des apprenants (compréhension de l’oral, production orale, production écrite, compréhension des écrits). À la fin de l'enseignement secondaire général (10-11 classes) les apprenants doivent atteindre le niveau de langue B1.2 conformément au Cadre européen commun de référence pour les langues.

Chapitre 2. Organisation du contenu de la discipline "Langue française"

4. Le volume du travail scolaire selon la discipline "Langue française" est:

1) en classe de 10e - 2 heures par semaine, 68 heures de l’année scolaire;

2) en classe de 11e – 2 heures par semaine, 68 heures de l’année scolaire.

5. Le programme scolaire contient les étapes de l'enseignement de la langue française (les classes) conformément aux niveaux de langue, les critères d’évaluation de la langue selon compétences (compréhension de l’oral, production orale, production écrite, compréhension des écrits), le plan à long terme pour toute la période de l'enseignement (classes de 10e et 11e) avec le sujet, les buts de l'enseignement, les critères d’évaluation et les résultats attendus selon les classes et les niveaux.

6. Le contenu du programme scolaire selon la discipline " Langue française" est structuré selon les paragraphes de l'enseignement (Contenu, Compréhension de l’oral, Production orale, Production écrite, Compréhension des écrits, Utilisation de la langue française).

7. Les buts de l'enseignement désignés dans chaque chapitre permettent au professeur de planifier systématiquement le travail du développement de tous les aspects de langue (compréhension de l’oral, production orale, production écrite, compréhension des écrits), évaluer les compétences aquises des apprenants, les informer des étapes suivantes de l'apprentissage.

8. Dans le chapitre " Contenu " on présente les objectifs communs de l'enseignement de la langue française par classes.

9. Dans les chapitres " Compréhension de l’oral ", " Production orale ", " Production écrite ", " Compréhension des écrits " on préscrit les buts de l'enseignement selon les compétences langagières selon les niveaux de langue (B1.1, B1.2), l'acquisition desquels est orientée vers le résultat final de l'enseignement de la langue française.

10. Dans le chapitre "Utilisation de la langue française" l'apprenant fait connaissance avec les exigences de l'utilisation correcte des structures lexicales, grammaticales et syntaxiques de la langue française.

11. Contenu:

12. Classe de 10e (B1.1)

13. Aspect interculturel et communicatif :

1) participation à la communication interculturelle aux niveaux de vie sociau-culturelle avec les natifs ;

2) compréhension du contenu essentiel des discussions de longue durée, expression de son opinion ou interrogation sur les opinions des autres dans la conversation amicale, utilisation assez libre d'une grande quantité de moyens simples de langue pour exprimer presque n'importe quelle idée, décision des situations moins ordinaires de la vie ;

3) participation sans préparation à la conversation sur le sujet familier ;

4) dépose de la plainte ;

5) charge de son initiative dans l'interview/consultation ;

6) rédaction des textes simples cohérents sur des sujets familiers ou intéressants;

7) rédaction des lettres personnelles en présentant ses émotions personnelles et ses impressions ;

8) possession des connaissances de culture et de civilisation, connaissance des normes de la communication et des stéréotypes, des traits du caractère national et des particularités de la mentalité nationale des natifs, leur application dans la sphère réelle de langue et de culture ;

9) connaissances des règles de la construction des énonciations, leur groupement au texte ;

10) utilisation des énocés pour effectuer de diverses fonctions communicatives;

11) construction successive de l'énonciation conformément aux modèles de la coopération.

14. Aspect éducatif :

1) formation de l’attitude positive à la langue française et la culture ;

2) respect de divers points de vue, manifestation de la tolérance, du sens civique pour la Patrie.

15. Aspect instructif :

lévation du niveau de culture, de l’intelligence, de la connaissance du pays de la langue étudiée, du monde entier en employant la langue française.

16. Aspect pratique :

1) développement des compétences langagières et de la perspicacité linguistique ; intérêt pour l'apprentissage de la langue française, développement des caractéristiques positives de la personnalité : la volonté, la mémoire, etc. ;

2) utilisation de la littérature référentielle, des nouvelles technologies de l'enseignement assurant l'efficacité de l'apprentissage de la langue dans les paramètres donnés ;

3) exposé logique et successif de ses idées, discussion sur des sujets courants, décision des situations comminicatives inhabituelles ;

4) possession de larges représentations sur le succès des cultures nationales (propre et de langue étrangère) dans le développement de la culture humaine et sur le rôle de la langue maternelle et la culture et leur reflet dans la culture étrangère.

17. Aspect stratégique:

1) possession des caractéristiques principales la personnalité linguistique secondaire qui est de manière autonome capable et prête à la communication en langue étrangère.

18. Classe de 11e (B1.2)

19. Aspect interculturel et communicatif :

1) communication avec succès presque à tous les niveaux de vie avec les natifs ;

2) compréhension en détail du contenu essentiel des discussions de longue durée ;

3) compréhension du message-demande sur quelques problèmes ;

4) mise à disposition de l’information nécessaire en train des interviews/consultations (par exemple, décription des symptômes au médecin);

5) explication pourquoi il y a un problème ;

6) exposé en bref du sujet du récit, de l’article, du contenu de la conversation, de la discussion, du film documentaire ;

7) expression de son opinion et réponse à une série de questions ;

8) participation dans la conversation préparée d'avance en contrôlant et en confirmant l'information présentée, récit comment quelque chose se fait en donnant les instructions précises ;

9) échange de l'information sur les problèmes quotidiens et inhabituels ;

10) rédaction des essais courts et simples sur les sujets intéressés ;

11) possession des connaissances de culture et de civilisation, connaissance des normes de la communication et des stéréotypes, des traits du caractère national et des particularités de la mentalité nationale des natifs, leur application dans la sphère réelle de langue et de culture ;

12) connaissances des règles de la construction des énonciations, leur groupement au texte ;

13) utilisation des énonciations d’une manière autonome et sans conscience pour effectuer de diverses fonctions communicatives; savoir successivement construire l'énonciation conformément aux modèles de la coopération ;

14) construction successive de l'énonciation conformément aux modèles de la coopération.

20. Aspect éducatif :

1) formation de l’attitude positive à la langue française et la culture;

2) respect de divers points de vue, manifestation de la tolérance, du sens civique pour la Patrie.

21. Aspect instructif :

1) élévation du niveau de culture, de l’intelligence, de la connaissance du pays de la langue étudiée, du monde entier en employant la langue française.

22. Aspect pratique :

2) utilisation de la littérature référentielle, des nouvelles technologies de l'enseignement assurant l'efficacité de l'apprentissage de la langue dans les paramètres donnés ;

3) exposé logique et successif de ses idées, discussion sur des sujets courants, décision des situations comminicatives inhabituelles ;

23. Aspect stratégique:

possession des caractéristiques principales la personnalité linguistique secondaire qui est de manière autonome capable et prête à la communication en langue étrangère.

Chapitre 3. Système des objectifs d’apprentissage

24. Les objectifs d’apprentissage dans le programme sont présentés par le codage. Dans le code la première chiffre désigne la classe, la deuxième chiffre désigne le sous-chapitre, la troisième montre le numérotage de l'objet.

1) Compréhension de l’oral

L'apprenant doit:
Classe de 10e	Classe de11e
B1.1	B1.2
10.1.1 - comprendre les pointsessentiels quand un langageclair et standard est utilisé et s’ils’agit de sujets familiers concernant l’école, lesloisirs, etc.	11.1.1 - comprendre les points essentiels quand un langage clair et standard est utilisé et s’il s’agit de sujets familiers concernant la sphère professionnelle
10.1.2 - comprendre une information factuelle directe sur des sujets de la vie quotidienne ou relatifs aux études en reconnaissant les messages généraux et les points de détail, à condition que l’articulation soit claire et l’accent courant.	11.1.2 - comprendre les messages generaux et les points de detail sur des sujets de la vie quotidienne relatifs aux études et aux activités professionnelles
10.1.3 - suivre les points principaux d’une longue discussion se déroulant en sa présence, à condition que la langue soit standard et clairement articulée	11.1.3 - suivre les points principaux d’une longue discussion se déroulant en sa présence, à condition que la langue soit standard et clairement articulée
10.1.4 - suivre une conférence ou un exposé dans le domaine scolaire à condition que le sujet soit familier et la presentation directe, simple et clairement structurée	11.1.4 - suivre une conférence ou un exposé dans le domaine scolaire et professionnel à condition que le sujet soit familier et la presentation directe, simple et clairement structurée
10.1.5 - suivre le plan général d’exposés courts sur des sujets familiers à condition que la langue en soit standard et clairement articulée	11.1.5 - suivre le plan général d’exposés courts en détail sur des sujets familiers à condition que la langue en soit standard et clairement articulée
10.1.6 - comprendre des informations techniques simples, tels que des modes d’emploi pour un équipement d’usage courant	11.1.6 - comprendre des informations techniques en détail
10.1.7 - comprendre l’information essentiel contenue dans la plupart des documents enregistrés ou radiodiffusés, dont le sujet est d’intérêt personnel et la langue standard clairement articulée	11.1.7 - comprendre les points principaux des bulletins d’information radiophoniques et de documents enregistrés simples,sur un sujet familier, si le débit est assez lent et la langue relativement articulée
10.1.8 - comprendre une grande partie des programmes télévisés sur des sujets d’intérêt personnel, tels que brèves interviews, conférences et journal télévisé si le débit est relativement lent et la langue assez clairement articulée	11.1.8 - comprendre une grande partie des programmes télévisés sur des sujets d’intérêt personnel, tels que brèves interviews, conférences et journal télévisé si le débit est relativement lent et la langue assez clairement articulée

Production orale

L'apprenant doit:
Classe de 10e	Classe de11e
B1.1	B1.2
10.2.1 - mener à assez bien une description directe et non compliquée de sujets variés dans son domaine en la présentant comme une succession linéaire de points	11.2.1 - mener à bien une description directe et non compliquée de sujets variés dans son domaine en la présentant comme une succession linéaire de points
10.2.2 - faire une description directe et simple de sujets familiers variés dans le cadre de son domaine d’intérêt, en décrivant ses sentiments et ses réactions	11.2.2 - rapporter assez couramment une narration ou une description simples sous forme d’une suite de points, raconter une histoire ou l'intrigue d'un livre ou d'un film et exprimer mes réactions
10.2.3 - développer une argumentation suffisamment bien pour être compris sans difficulté la plupart du temps	11.2.3 - expliquer, argumenter le point de vue et estimer le point de vue de l'interlocuteur sur les sujets totaux et d'étude
10.2.4 - donner brièvement raisons et explications relatives à des opinions, projets et actions	11.2.4 - donner brièvement raisons et explications relatives à des opinions, projets et actions
10.2.5 - faire de brèves annonces préparées sur un sujet proche des faits quotidiens dans son domaine scolaire, éventuellement même avec un accent et une intonation étrangers qui n’empêchent pas d’être clairement intelligible	11.2.5 - faire de brèves annonces préparées sur un sujet total dans son domaine scolaire et professionnel, éventuellement même avec un accent et une intonation étrangers qui n’empêchent pas d’être clairement intelligible
10.2.6 - faire un exposé simple et direct, préparé, sur un sujet familier dans son domaine qui soit assez clair pour être suivi sans difficulté la plupart du temps et dans lequel les points importants soient expliqués avec assez de précision	11.2.6 - faire un exposé détaillé sur un sujet familier dans son domaine qui soit assez clair pour être suivi sans difficulté la plupart du temps et dans lequel les points importants soient expliqués avec assez de précision
10.2.7 - gérer les questions qui suivent mais peut devoir faire répéter si le débit était rapide	11.2.7 - gérer les questions qui suivent mais peut devoir faire répéter si le débit était rapide
10.2.8 - relater en général ses expériences en décrivant ses sentiments et ses réactions	11.2.8 - relater en détail ses expériences en décrivant ses sentiments et ses réactions

Compréhension des écrits

L'apprenant doit:
Classe de 10e	Classe de11e
B1.1	B1.2
10.3.1 - lire des textes factuels directs sur des sujets relatifs à son domaine et à ses intérêts avec un niveau satisfaisant de compréhension	11.3.1 - comprendre dans les détails les textes simples contenant l'information réelle au sujet intéressant
10.3.2 - comprendre la description d’événements, de sentiments et de souhaits suffisamment bien pour entretenir une correspondance régulière avec un correspondant ami	11.3.2 - comprendre la description d’événements, de sentiments et de souhaits suffisamment bien pour entretenir une correspondance régulière avec un correspondant ami
10.3.3 - parcourir un texte assez long pour y localiser une information cherchée et peut réunir des informations provenant de différentes parties du texte ou de textes différents afin d’accomplir une tâche spécifique	11.3.3 - parcourir un texte long pour y localiser une information cherchée et peut réunir des informations provenant de différentes parties du texte ou de textes différents afin d’accomplir une tâche spécifique
10.3.4 - trouver et comprendre l’information pertinente dans des écrits quotidiens tels que lettres, prospectus et courts documents officiels	11.3.4 - lire de longs textes de belles lettres dans le cadre de certains sujets inconnus généraux et d'étude
10.3.5 - saisir quelles conclusions principales sont faites dans les textes évidemment dirigés sur la preuve de quelque point de vue	11.3.5 - saisir le fil des raisonnements selon le sujet abordé dans le texte
10.3.6 - reconnaître les points significatifs d’un article de journal direct et non complexe sur un sujet familier	11.3.6 - reconnaître les points significatifs d’un article de journal de différents type sur un sujet familier
10.3.7 - comprendre le mode d’emploi d’un appareil s’il est direct, non complexe et rédigé clairement	11.3.7 - comprendre le mode d’emploi d’un appareil
10.3.8 - utiliser certaines ressources inconnues en papier et en chiffre pour le contrôle de la signification et l'élargissement de la compréhension	11.3.8 - utiliser certaines ressources inconnues en papier et en chiffre pour le contrôle de la signification et l'élargissement de la compréhension
10.3.9 - définir les non-conformités dans les arguments amenés dans les textes courts surdes sujets généraux et d'étude	11.3.9 - définir les non-conformités dans les arguments amenés dans les textes longssur des sujets généraux et d'étude

Production écrite

L'apprenant doit:
Classe de 10e	Classe de 11e
B1.1	B1.2
10.4.1 - écrire des textes articulés simplement sur une gamme de sujets variés dans son domaine en liant une série d’éléments discrets en une séquence linéaire	11.4.1 - écrire des textes articulés simplement sur une gamme de sujets variés dans son domaine en liant une série d’éléments discrets en une séquence linéaire
10.4.2 - écrire des descriptions détaillées simples et directes sur une gamme étendue de sujets familiers dans le cadre de son domaine d’intérêt	11.4.2 - décrire l'expérience, en formulant les sentiments et la réaction à lui au texte simple cohérent
10.4.3 - écrire de brefs essais simples sur des sujets d’intérêt général	11.4.3 - additionner et communiquer assez librement opinion au sujet de l'information recueillie réelle sur les connaissances journalier et les problèmes sociaux se trouvant dans le cadre du champ d'activité
10.4.4 - écrire les lettres personnelles et les notes, en demandant l'information simple nécessaire, en exposant nettement ce que trouve important	11.4.4 - écrire les lettres personnelles et les notes, en demandant l'information simple nécessaire, en exposant nettement ce que trouve important
10.4.5 - écrire les lettres personnelles, en décrivant assez en détail l'expérience, les événements et les sentiments	11.4.5 - écrire les lettres personnelles, en racontant des nouvelles et les idées selon les sujets abstraits ou les sujets concernant la culture: les musiques, les films
10.4.6 - inscrire les messages contenant les questions, les problèmes expliquant	11.4.6 - écrire les notes avec une importante information courte aux amis, aux professeurs, au personnel ou celui qui figure dans la vie journalière, en exposant intélligiblement ce que trouve important
10.4.7 - faire sous la dictée les inscriptions assez exactes, de qui on peut se servir plus tard, à condition qu'il s'agit du sujet intéressant	11.4.7 - faire l'inscription en forme de la liste des moments clés pendant le cours simple, à condition que le sujet soit familier, les paroles sont simples et est prononcé nettement, sur le dialecte normatif
10.4.8 - paraphraser par la langue simple les fragments courts écrits, en utilisant la formulation et la structure du texte initial	11.4.8 - paraphraser par la langue simple les fragments courts écrits, en utilisant la formulation et la structure du texte initial
10.4.9 - reproduire l’histoire à l’écrit	10.4.9 - reproduire l’histoire à l’écrit

Utilisation de la langue

L'apprenant doit:
Classe de 10e	Classe de 11e
B1.1	B1.2
10.5.1 - utiliser les noms abstraits composés et les groupes nominatifs composéssur des sujets familiers généraux et d'étude ainsi que des sujets inconnus	11.5.1 - utiliser les noms abstraits composés et les groupes nominatifs composés sur des sujets familiers généraux et d'étude ainsi que des sujets inconnus
10.5.2 - utiliser de divers adjectifs quantitatifs pour les noms calculables et incalculables sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.2 - utiliser les adjectifs quantitatifs pour les noms calculables incalculables et les groupes nominatifs des sujets généraux et d'étude inconnus
10.5.3 - utiliser de divers adjectifs complexes et les adjectifs ordinaires à titre des participes et les degré de comparaison sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.3 - utiliser les adjectifs complexes et les adjectifs ordinaires à titre des participes, les structures comparatives à l'aide desquelles on peut former les structures comparatives sur des sujets généraux et d'étude inconnus
10.5.4 - utiliser les synonymes, les antonymes et d'autres mots-outils à titre des prédeterminatifs sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.4 - utiliser les mots déterminants et prédéterminantssur des sujets généraux et d'étude inconnus
10.5.5 - utiliser les questions qui comprennent de différentes formes temporelles et modales des verbes sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.5 - utiliser de différents types des questions sur des sujets généraux et d'étudeinconnus
10.5.6 - utiliser les pronoms, y compris le pronom indéfini "on" et les pronoms quantitatifs sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.6 - utiliser les pronoms relatifs, demonstratifs, indéfinis quantitatifs et une grande quantité de pronoms sur des sujets généraux et d'étude familiers et partiellement inconnus
10.5.7 - utiliser la variété des formes achevées simples, y compris certaines formes passives, compléments circonstanciels de temps et de lieu sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.7 - utiliser la variété des formes achevées simples, y compris certaines formes passives, compléments circonstanciels de temps et de lieu sur des sujets généraux et d'étude inconnus
10.5.8 - utiliser de diverses formes du futur, y compris la forme passivesur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.8 - utiliser de diverses formes du futur, y compris la forme passive sur des sujets généraux et d'étude inconnus
10.5.9 - utiliser une grande variété de formes actives et passives simples du Présent et du Passé au discours direct et indirect sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.9 - utiliser une grande variété de formes actives et passives simples du Présent et du Passé au discours direct et indirect sur des sujets généraux et d'étude inconnus
10.5.10 - utiliser les formes du présent continu et les formes inacchévees au passé, y compris la variété des formes passives sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.10 - utiliser les formes du présent continu et les formes inacchévees au passé, y compris la variété des formes passives sur des sujets généraux et d'étude inconnus
10.5.11 - utiliser une grande variété de formes présentées pour les demandes, les questions et les ordres, y compris les questions indirectes et insérées sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.11 - utiliser une grande variété de formes présentées pour les demandes, les questions et les ordres, y compris les questions indirectes sur des sujets généraux et d'étude inconnus
10.5.12 - utiliser une grande variété de formes des adverbes comparatifsréguliers et irrégulierssur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.12 - utiliser une grande variété de formes des adverbes comparatifs réguliers et irréguliers sur des sujets généraux et d'étude inconnus
10.5.13 - utiliser les formes modales du passé pour exprimer le regret, la critique sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.13 - utiliser les formes modales du passé pour exprimer le regret, la critique sur des sujets généraux et d'étude familiers et partiellement inconnus
10.5.14 - utiliser les prépositions devant les noms et les adjectifs, les noms géographiques sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.14 - utiliser les prépositions devant les noms et les adjectifs, les noms géographiques sur des sujets généraux et d'étude familierset partiellement inconnus
10.5.15 - utiliser les formes de l'infinitif après les verbes et les adjectifs;les formes du gérondif et du Subjonctif et commencer à utiliser les verbes de phrase sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.15 - utiliser les formes de l'infinitif des verbes, du gérondif utiliser les verbes de phrase, les propositions subordonnées composéesde but, de condition, de mode d'emploisur des sujets généraux et d'étude familiers
10.5.16 - utiliser de différentes conjonctions, le conditionnel avec " SI "sur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.16 - utiliser le conditionnel avec SI, les structures infinitives (les compléments et les sujets composés); les constructions participes et impersonnelles dans les propositions sur des sujets généraux et d'étude familiers
10.5.17 - employer activement les formes de l'Indicatif et du Subjonctif des verbessur des sujets généraux et d'étude familiers	11.5.17 - employer activement les formes de l'Indicatif et du Subjonctif des verbes sur des sujets généraux et d'étude familierset partiellement inconnus

25. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Француз тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

26. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Жалпы орта білім беру
деңгейінің 10-11-сыныптарына
арналған "Француз тілі" пәнінен
оқу жүктемесі төмендетілген
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің 10-11-сыныптарына арналған (жаратылыстану-математикалық бағыт) "Француз тілі" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

Classe de 10e:

Sujet	Chapitres	Les objectifs d’apprentissage.
1.Garanties sociales – réussite de l'État 1.1 Sécurité sociale et garanties 1.2 Position civique active	Compréhension de l’oral	10.1.1 - comprendre les points essentiels quand un langage clair et standard est utilisé et s’il s’agit de sujets familiers concernant l’école, les loisirs, etc.; 10.1.3 - suivre les points principaux d’une longue discussion se déroulant en sa présence, à condition que la langue soit standard et clairement articulée; 10.1.8 - comprendre une grande partie des programmes télévisés sur des sujets d’intérêt personnel, tels que brèves interviews, conférences et journal télévisé si le débit est relativement lent et la langue assez clairement articulée
	Production orale	10.2.2 - faire une description directe et simple de sujets familiers variés dans le cadre de son domaine d’intérêt, en décrivant ses sentiments et ses réactions; 10.2.3 - développer une argumentation suffisamment bien pour être compris sans difficulté la plupart du temps; 10.2.5 - faire de brèves annonces préparées sur un sujet proche des faits quotidiens dans son domaine scolaire, éventuellement même avec un accent et une intonation étrangers qui n’empêchent pas d’être clairement intelligible; 10.2.8 - relater en général ses expériences en décrivant ses sentiments et ses réactions
	Compréhension des écrits	10.3.1 - lire des textes factuels directs sur des sujets relatifs à son domaine et à ses intérêts avec un niveau satisfaisant de compréhension; 10.3.3 - parcourir un texte assez long pour y localiser une information cherchée et peut réunir des informations provenant de différentes parties du texte ou de textes différents afin d’accomplir une tâche spécifique; 10.3.5 - saisir, quelles conclusions principales sont faites dans les textes évidemment dirigés sur la preuve de quelque point de vue; 10.3.9 - définir les non-conformités dans les arguments amenés dans les textes courts sur des sujets généraux et d'étude
	Production écrite	10.4.2 - écrire des descriptions détaillées simples et directes sur une gamme étendue de sujets familiers dans le cadre de son domaine d’intérêt; 10.4.3 - écrire de brefs essais simples sur des sujets d’intérêt général; 10.4.6 - inscrire les messages contenant les questions, les problèmes expliquant; 10.4.8 - paraphraser par la langue simple les fragments courts écrits, en utilisant la formulation et la structure du texte initial
	Utilisation de la langue française	10.5.5 - utiliser les questions qui comprennent de différentes formes temporelles et modales des verbes sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.9 - utiliser une grande variété de formes actives et passives simples du Présent et du Passé au discours direct et indirect sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.15 - utiliser les formes de l'infinitif après les verbes et les adjectifs;les formes du gérondif et du Subjonctif et commencer à utiliser les verbes de phrase sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.16 - utiliser de différentes conjonctions, le conditionnel avec " SI "sur des sujets généraux et d'étude familiers.
2. Professionnalisme - exigence du temps: 2.1 Formation – voie vers le succès	Compréhension de l’oral	10.1.2 - comprendre une information factuelle directe sur des sujets de la vie quotidienne ou relatifs aux études en reconnaissant les messages généraux et les points de détail, à condition que l’articulation soit claire et l’accent courant; 10.1.4 - suivre une conférence ou un exposé dans le domaine scolaire à condition que le sujet soit familier et la presentation directe, simple et clairement structurée; 10.1.6 - comprendre des informations techniques simples, tels que des modes d’emploi pour un équipement d’usage courant; 10.1.7 - comprendre l’information essentiel contenue dans la plupart des documents enregistrés ou radiodiffusés, dont le sujet est d’intérêt personnel et la langue standard clairement articulée;
	Production orale	10.2.1 - mener à assez bien une description directe et non compliquée de sujets variés dans son domaine en la présentant comme une succession linéaire de points; 10.2.3 - développer une argumentation suffisamment bien pour être compris sans difficulté la plupart du temps; 10.2.4 - donner brièvement raisons et explications relatives à des opinions, projets et actions;
	Compréhension des écrits	10.3.1 - lire des textes factuels directs sur des sujets relatifs à son domaine et à ses intérêts avec un niveau satisfaisant de compréhension; 10.3.2 - comprendre la description d’événements, de sentiments et de souhaits suffisamment bien pour entretenir une correspondance régulière avec un correspondant ami; 10.3.6 - reconnaître les points significatifs d’un article de journal direct et non complexe sur un sujet familier 10.3.7 - comprendre le mode d’emploi d’un appareil s’il est direct, non complexe et rédigé clairement
	Production écrite	10.4.3 - écrire de brefs essais simples sur des sujets d’intérêt général; 10.4.4 - écrire les lettres personnelles et les notes, en demandant l'information simple nécessaire, en exposant nettement ce que trouve important; 10.4.5 - écrire les lettres personnelles, en décrivant assez en détail l'expérience, les événements et les sentiments; 10.4.6 - inscrire les messages contenant les questions, les problèmes expliquant; 10.4.8 - paraphraser par la langue simple les fragments courts écrits, en utilisant la formulation et la structure du texte initial;
	Utilisation de la langue française	10.5.1 - utiliser les noms abstraits composés et les groupes nominatifs composéssur des sujets familiers généraux et d'étude ainsi que des sujets inconnus; 10.5.2 - utiliser de divers adjectifs quantitatifs pour les noms calculables et incalculables sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.3 - utiliser de divers adjectifs complexes et les adjectifs ordinaires à titre des participes et les degré de comparaison sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.15 - utiliser les formes de l'infinitif après les verbes et les adjectifs;les formes du gérondif et du Subjonctif et commencer à utiliser les verbes de phrase sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.17 - employer activement les formes de l'Indicatif et du Subjonctif des verbes sur des sujets généraux et d'étude familiers
3. Comment développer les qualités de leader: 3.2 Relations interpersonnelles. Résolusion des conflits	Compréhension de l’oral	10.1.3 - suivre les points principaux d’une longue discussion se déroulant en sa présence, à condition que la langue soit standard et clairement articulée; 10.1.4 - suivre une conférence ou un exposé dans le domaine scolaire à condition que le sujet soit familier et la presentation directe, simple et clairement structurée; 10.1.7 - comprendre l’information essentiel contenue dans la plupart des documents enregistrés ou radiodiffusés, dont le sujet est d’intérêt personnel et la langue standard clairement articulée;
	Production orale	10.2.1 - mener à assez bien une description directe et non compliquée de sujets variés dans son domaine en la présentant comme une succession linéaire de points; 10.2.3 - développer une argumentation suffisamment bien pour être compris sans difficulté la plupart du temps; 10.2.6 - faire un exposé simple et direct, préparé, sur un sujet familier dans son domaine qui soit assez clair pour être suivi sans difficulté la plupart du temps et dans lequel les points importants soient expliqués avec assez de précision; 10.2.8 - relater en général ses expériences en décrivant ses sentiments et ses réactions
	Compréhension des écrits	10.3.2 - comprendre la description d’événements, de sentiments et de souhaits suffisamment bien pour entretenir une correspondance régulière avec un correspondant ami; 10.3.5 -saisir, quelles conclusions principales sont faites dans les textes évidemment dirigés sur la preuve de quelque point de vue 10.3.6 - reconnaître les points significatifs d’un article de journal direct et non complexe sur un sujet familier 10.3.9 - définir les non-conformités dans les arguments amenés dans les textes courts surdes sujets généraux et d'étude
	Production écrite	10.4.1 - écrire des textes articulés simplement sur une gamme de sujets variés dans son domaine en liant une série d’éléments discrets en une séquence linéaire; 10.4.3 - écrire de brefs essais simples sur des sujets d’intérêt général; 10.4.5 - écrire les lettres personnelles, en décrivant assez en détail l'expérience, les événements et les sentiments; 10.4.6 - inscrire les messages contenant les questions, les problèmes expliquant;
	Utilisation de la langue française	10.5.1 - utiliser les noms abstraits composés et les groupes nominatifs composéssur des sujets familiers généraux et d'étude ainsi que des sujets inconnus; 10.5.4 - utiliser les synonymes, les antonymes et d'autres mots-outils à titre des prédeterminatifs sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.9 - utiliser une grande variété de formes actives et passives simples du Présent et du Passé au discours direct et indirect sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.11 - utiliser une grande variété de formes présentées pour les demandes, les questions et les ordres, y compris les questions indirectes et insérées sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.12 - utiliser une grande variété de formes des adverbes comparatifs réguliers et irréguliers sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.16 - utiliser de différentes conjonctions, le conditionnel avec " SI "sur des sujets généraux et d'étude familiers
4. Science et technique : 4.1 Kazakhstan sur l'arène mondiale	Compréhension de l’oral	10.1.3 - suivre les points principaux d’une longue discussion se déroulant en sa présence, à condition que la langue soit standard et clairement articulée; 10.1.5 - suivre le plan général d’exposés courts sur des sujets familiers à condition que la langue en soit standard et clairement articulée; 10.1.8 - comprendre une grande partie des programmes télévisés sur des sujets d’intérêt personnel, tels que brèves interviews, conférences et journal télévisé si le débit est relativement lent et la langue assez clairement articulée
	Production orale	10.2.1 - mener à assez bien une description directe et non compliquée de sujets variés dans son domaine en la présentant comme une succession linéaire de points; 10.2.3 - développer une argumentation suffisamment bien pour être compris sans difficulté la plupart du temps ; 10.2.4 - donner brièvement raisons et explications relatives à des opinions, projets et actions; 10.2.6 - faire un exposé simple et direct, préparé, sur un sujet familier dans son domaine qui soit assez clair pour être suivi sans difficulté la plupart du temps et dans lequel les points importants soient expliqués avec assez de précision;
	Compréhension des écrits	10.3.1 - lire des textes factuels directs sur des sujets relatifs à son domaine et à ses intérêts avec un niveau satisfaisant de compréhension; 10.3.4 - trouver et comprendre l’information pertinente dans des écrits quotidiens tels que lettres, prospectus et courts documents officiels 10.3.5 - saisir, quelles conclusions principales sont faites dans les textes évidemment dirigés sur la preuve de quelque point de vue 10.3.8 - utiliser certaines ressources inconnues en papier et en chiffre pour le contrôle de la signification et l'élargissement de la compréhension
	Production écrite	10.4.2 - écrire des descriptions détaillées simples et directes sur une gamme étendue de sujets familiers dans le cadre de son domaine d’intérêt; 10.4.3 - écrire de brefs essais simples sur des sujets d’intérêt général; 10.4.6 - inscrire les messages contenant les questions, les problèmes expliquant; 10.4.8 - paraphraser par la langue simple les fragments courts écrits, en utilisant la formulation et la structure du texte initial;
	Utilisation de la langue française	10.5.1 - utiliser les noms abstraits composés et les groupes nominatifs composéssur des sujets familiers généraux et d'étude ainsi que des sujets inconnus; 10.5.3 - utiliser de divers adjectifs complexes et les adjectifs ordinaires à titre des participes et les degré de comparaison sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.6 - utiliser les pronoms, y compris le pronom indéfini "on" et les pronoms quantitatifs sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.7 - utiliser la variété des formes achevées simples, y compris certaines formes passives, compléments circonstanciels de temps et de lieu sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.13 - utiliser les formes modales du passé pour exprimer le regret, la critique sur des sujets généraux et d'étude familiers; 10.5.14 - utiliser les prépositions devant les noms et les adjectifs, les noms géographiques sur des sujets généraux et d'étude familiers

Classe de 11e:

Sujet	Chapitres	Les objectifsd’apprentissage.
1. Garanties sociales – réussite de l'État: 1.1 Constitution – loi fondamentale du Kazakhstan 1.2 Santé de la nation – base du futur fructueux. Assurance médicale	Compréhension de l’oral	11.1.1 - comprendre les points essentiels quand un langage clair et standard est utilisé et s’il s’agit de sujets familiers concernant la sphère professionnelle; 11.1.3 - suivre les points principaux d’une longue discussion se déroulant en sa présence, à condition que la langue soit standard et clairement articulée; 11.1.4 - suivre une conférence ou un exposé dans le domaine scolaire et professionnel à condition que le sujet soit familier et la presentation directe, simple et clairement structurée; 11.1.5 - suivre le plan général d’exposés courts en détail sur des sujets familiers à condition que la langue en soit standard et clairement articulée;
	Production orale	11.2.3 - expliquer, argumenter le point de vue et estimer le point de vue de l'interlocuteur sur les sujets totaux et d'étude; 11.2.4 - donner brièvement raisons et explications relatives à des opinions, projets et actions; 11.2.6 - faire un exposé détaillé sur un sujet familier dans son domaine qui soit assez clair pour être suivi sans difficulté la plupart du temps et dans lequel les points importants soient expliqués avec assez de précision; 11.2.7 - gérer les questions qui suivent mais peut devoir faire répéter si le débit était rapide;
	Compréhension des écrits	11.3.3 -parcourir un texte long pour y localiser une information cherchée et peut réunir des informations provenant de différentes parties du texte ou de textes différents afin d’accomplir une tâche spécifique; 11.3.5 -saisir le fil des raisonnements selon le sujet abordé dans le texte; 11.3.6 - reconnaître les points significatifs d’un article de journal de différents type sur un sujet familier;
	Production écrite	11.4.2 - décrire l'expérience, en formulant les sentiments et la réaction à lui au texte simple cohérent; 11.4.3 - additionner et communiquer assez librement opinion au sujet de l'information recueillie réelle sur les connaissances journalier et les problèmes sociaux se trouvant dans le cadre du champ d'activité; 11.4.8 - paraphraser par la langue simple les fragments courts écrits, en utilisant la formulation et la structure du texte initial;
	Utilisation de la langue française	11.5.5 - utiliser de différents types des questions sur des sujets généraux et d'étudeinconnus 11.5.7 - utiliser la variété des formes achevées simples, y compris certaines formes passives, compléments circonstanciels de temps et de lieu sur des sujets généraux et d'étude inconnus 11.5.8 - utiliser de diverses formes du futur, y compris la forme passive sur des sujets généraux et d'étude inconnus 11.5.10 - utiliser les formes du présent continu et les formes inacchévees au passé, y compris la variété des formes passives sur des sujets généraux et d'étude inconnus 11.5.12 - utiliser une grande variété de formes des adverbes comparatifs réguliers et irréguliers sur des sujets généraux et d'étude inconnus 11.5.16 - utiliser le conditionnel avec SI, les structures infinitives (les compléments et les sujets composés); les constructions participes et impersonnelles dans les propositions sur des sujets généraux et d'étude familiers
2. Professionnalisme - exigence du temps: 2.1 IT technologie 2.2 Dialogue des cultures	Compréhension de l’oral	11.1.1 - comprendre les points essentiels quand un langage clair et standard est utilisé et s’il s’agit de sujets familiers concernant la sphère professionnelle; 11.1.3 - suivre les points principaux d’une longue discussion se déroulant en sa présence, à condition que la langue soit standard et clairement articulée; 11.1.5 - suivre le plan général d’exposés courts en détail sur des sujets familiers à condition que la langue en soit standard et clairement articulée; 11.1.6 - comprendre des informations techniques en détail; 11.1.7 - comprendre les points principaux des bulletins d’information radiophoniques et de documents enregistrés simples,sur un sujet familier, si le débit est assez lent et la langue relativement articulée;
	Production orale	11.2.1 - mener à bien une description directe et non compliquée de sujets variés dans son domaine en la présentant comme une succession linéaire de points; 11.2.3 - expliquer, argumenter le point de vue et estimer le point de vue de l'interlocuteur sur les sujets totaux et d'étude; 11.2.6 - faire un exposé détaillé sur un sujet familier dans son domaine qui soit assez clair pour être suivi sans difficulté la plupart du temps et dans lequel les points importants soient expliqués avec assez de précision; 11.2.8 - relater en détail ses expériences en décrivant ses sentiments et ses réactions
	Compréhension des écrits	11.3.1 - comprendre dans les détails les textes simples contenant l'information réelle au sujet intéressant; 11.3.3 - parcourir un texte long pour y localiser une information cherchée et peut réunir des informations provenant de différentes parties du texte ou de textes différents afin d’accomplir une tâche spécifique; 11.3.4 - lire de longs textes de belles lettres dans le cadre de certains sujets inconnus généraux et d'étude; 11.3.6 - reconnaître les points significatifs d’un article de journal de différents type sur un sujet familier; 11.3.7 -comprendre le mode d’emploi d’un appareil;
	Production écrite	11.4.2 - décrire l'expérience, en formulant les sentiments et la réaction à lui au texte simple cohérent; 11.4.3 - additionner et communiquer assez librement opinion au sujet de l'information recueillie réelle sur les connaissances journalier et les problèmes sociaux se trouvant dans le cadre du champ d'activité; 11.4.5 - écrire les lettres personnelles, en racontant des nouvelles et les idées selon les sujets abstraits ou les sujets concernant la culture: les musiques, les films; 11.4.8 - paraphraser par la langue simple les fragments courts écrits, en utilisant la formulation et la structure du texte initial; 11.4.9 - reproduire l’histoire à l’écrit
	Utilisation de la langue française	11.5.5 - utiliser de différents types des questions sur des sujets généraux et d'étude inconnus 11.5.13 - utiliser les formes modales du passé pour exprimer le regret, la critique sur des sujets généraux et d'étude familiers et partiellement inconnus 11.5.14 - utiliser les prépositions devant les noms et les adjectifs, les noms géographiques sur des sujets généraux et d'étude familierset partiellement inconnus 11.5.15 - utiliser les formes de l'infinitif des verbes, du gérondif utiliser les verbes de phrase, les propositions subordonnées composéesde but, de condition, de mode d'emploisur des sujets généraux et d'étude familiers 11.5.17 - employer activement les formes de l'Indicatif et du Subjonctif des verbes sur des sujets généraux et d'étude familierset partiellement inconnus
3. Comment développer les qualités de leader: 3.1 Dispute. Discussion. Prise de parole	Compréhension de l’oral	11.1.1 - comprendre les points essentiels quand un langage clair et standard est utilisé et s’il s’agit de sujets familiers concernant la sphère professionnelle; 11.1.3 - suivre les points principaux d’une longue discussion se déroulant en sa présence, à condition que la langue soit standard et clairement articulée; 11.1.4 - suivre une conférence ou un exposé dans le domaine scolaire et professionnel à condition que le sujet soit familier et la presentation directe, simple et clairement structurée; 11.1.8 - comprendre une grande partie des programmes télévisés sur des sujets d’intérêt personnel, tels que brèves interviews, conférences et journal télévisé si le débit est relativement lent et la langue assez clairement articulée
	Production orale	11.2.1 - mener à bien une description directe et non compliquée de sujets variés dans son domaine en la présentant comme une succession linéaire de points; 11.2.3 - expliquer, argumenter le point de vue et estimer le point de vue de l'interlocuteur sur les sujets totaux et d'étude; 11.2.4 - donner brièvement raisons et explications relatives à des opinions, projets et actions; 11.2.5 - faire de brèves annonces préparées sur un sujet total dans son domaine scolaire et professionnel, éventuellement même avec un accent et une intonation étrangers qui n’empêchent pas d’être clairement intelligible; 11.2.7 - gérer les questions qui suivent mais peut devoir faire répéter si le débit était rapide;
	Compréhension des écrits	11.3.2 - comprendre la description d’événements, de sentiments et de souhaits suffisamment bien pour entretenir une correspondance régulière avec un correspondant ami; 11.3.3 - parcourir un texte long pour y localiser une information cherchée et peut réunir des informations provenant de différentes parties du texte ou de textes différents afin d’accomplir une tâche spécifique; 11.3.5 - saisir le fil des raisonnements selon le sujet abordé dans le texte; 11.3.6 - reconnaître les points significatifs d’un article de journal de différents type sur un sujet familier; 11.3.9 - définir les non-conformités dans les arguments amenés dans les textes longssur des sujets généraux et d'étude
	Production écrite	11.4.2 - décrire l'expérience, en formulant les sentiments et la réaction à lui au texte simple cohérent; 11.4.3 - additionner et communiquer assez librement opinion au sujet de l'information recueillie réelle sur les connaissances journalier et les problèmes sociaux se trouvant dans le cadre du champ d'activité; 11.4.6 - écrire les notes avec une importante information courte aux amis, aux professeurs, au personnel ou celui qui figure dans la vie journalière, en exposant intélligiblement ce que trouve important; 11.4.8 - paraphraser par la langue simple les fragments courts écrits, en utilisant la formulation et la structure du texte initial;
	Utilisation de la langue française	11.5.1 - utiliser les noms abstraits composés et les groupes nominatifs composés sur des sujets familiers généraux et d'étude ainsi que des sujets inconnus; 11.5.3 - utiliser les adjectifs complexes et les adjectifs ordinaires à titre des participes, les structures comparatives à l'aide desquelles on peut former les structures comparatives sur des sujets généraux et d'étude inconnus; 11.5.8 - utiliser de diverses formes du futur, y compris la forme passive sur des sujets généraux et d'étude inconnus; 11.5.13 - utiliser les formes modales du passé pour exprimer le regret, la critique sur des sujets généraux et d'étude familiers et partiellement inconnus
4. Economie et compétitivité du pays: 4.1 Relations diplomatiques du Kazakhstan et de la France 4.2 Economie verte	Compréhension de l’oral	11.1.1 - comprendre les points essentiels quand un langage clair et standard est utilisé et s’il s’agit de sujets familiers concernant la sphère professionnelle; 11.1.3 - suivre les points principaux d’une longue discussion se déroulant en sa présence, à condition que la langue soit standard et clairement articulée; 11.1.5 - suivre le plan général d’exposés courts en détail sur des sujets familiers à condition que la langue en soit standard et clairement articulée; 11.1.7 - comprendre les points principaux des bulletins d’information radiophoniques et de documents enregistrés simples,sur un sujet familier, si le débit est assez lent et la langue relativement articulée;
	Production orale	11.2.1 - mener à bien une description directe et non compliquée de sujets variés dans son domaine en la présentant comme une succession linéaire de points; 11.2.3 - expliquer, argumenter le point de vue et estimer le point de vue de l'interlocuteur sur les sujets totaux et d'étude; 11.2.6 - faire un exposé détaillé sur un sujet familier dans son domaine qui soit assez clair pour être suivi sans difficulté la plupart du temps et dans lequel les points importants soient expliqués avec assez de précision;
	Compréhension des écrits	11.3.1 - comprendre dans les détails les textes simples contenant l'information réelle au sujet intéressant; 11.3.3 - parcourir un texte long pour y localiser une information cherchée et peut réunir des informations provenant de différentes parties du texte ou de textes différents afin d’accomplir une tâche spécifique; 11.3.6 - reconnaître les points significatifs d’un article de journal de différents type sur un sujet familier; 11.3.9 - définir les non-conformités dans les arguments amenés dans les textes longs sur des sujets généraux et d'étude
	Production écrite	11.4.3 - additionner et communiquer assez librement opinion au sujet de l'information recueillie réelle sur les connaissances journalier et les problèmes sociaux se trouvant dans le cadre du champ d'activité; 11.4.5 - écrire les lettres personnelles, en racontant des nouvelles et les idées selon les sujets abstraits ou les sujets concernant la culture: les musiques, les films; 11.4.8 - paraphraser par la langue simple les fragments courts écrits, en utilisant la formulation et la structure du texte initial; 11.4.9 - reproduire l’histoire à l’écrit
	Utilisation de la langue française	11.5.1 - utiliser les noms abstraits composés et les groupes nominatifs composés sur des sujets familiers généraux et d'étude ainsi que des sujets inconnus; 11.5.12 - utiliser une grande variété de formes des adverbes comparatifs réguliers et irréguliers sur des sujets généraux et d'étude inconnus; 11.5.13 - utiliser les formes modales du passé pour exprimer le regret, la critique sur des sujets généraux et d'étude familiers et partiellement inconnus; 11.5.14 - utiliser les prépositions devant les noms et les adjectifs, les noms géographiques sur des sujets généraux et d'étude familierset partiellement inconnus;

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 629-қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Қазақстан тарихы" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. Отандық тарихты зерделеу өткен тарихи оқиғаларды түсіну және оларды талдау негізінде қазіргі замандағы орнын анықтау, азаматтық ұстанымын қалыптастыру және оқиғалар мен құбылыстарға жеке көзқарасын білдіре отырып, олардың маңызы мен мәнін түсінуді қамтамасыз ететін жеке тұлғаның тарихи санасын қалыптастыруға бағытталған.

3. Оқу пәнінің мазмұны білім алушыларға әртүрлі тарихи кезеңдердегі Қазақстанның әлемдік тарихи процестегі орны мен рөлін анықтай отырып, этникалық, саяси, әлеуметтік-экономикалық және мәдени даму жолдарының негізгі ерекшеліктерін түсінуге мүмкіндік береді.

4. Оқу пәнінің мақсаты – отандық тарихтың негізгі оқиғалары мен процестерін оқыту негізінде тарихи санаға, азаматтылық пен отансүйгіштік қасиеттерге ие, тарихи білім мен дағдыларды оқу және қоғамдық іс-әрекеттерде тиімді және шығармашылықпен қолдана алатын тұлға қалыптастыру.

5. Оқу пәнінің міндеттері:

1) Қазақстан аумағындағы қоғамның әртүрлі тарихи кезеңдеріндегі этникалық, әлеуметтік, экономикалық, саяси және мәдени дамуының негізгі мәселелері туралы білім қалыптастыру;

2) тарихи қалыптасқан мәдени, ұлттық дәстүр, әлеуметтік және адамгершілік нормаларды білімалушылардың түсінуі негізінде оларда азаматтылық пен қазақстандық бірегейлікті, дүниетанымдық ұстанымдарды тәрбиелеу;

3) әлемдік тарихи процестегі Қазақстанның орны мен рөлі туралы жалпы тұтас түсінік қалыптастыру;

4) тарихи оқиғалар, құбылыстарды тарихи заңдылықтарды ескере отырып зерттеу, оқиғалар мен тұлғаларға қатысты пікірлер мен берілген бағаларды салыстыру және сыни тұрғыдан талдау дағдыларын дамыту, өткен кезеңмен қазіргі уақытқа қатысты пікірталастық мәселелерге өзіндік көзқарасты қалыптастыру;

5) өлке тарихын зерделеу, өлкетанулық жұмыстарды жүргізу дағдыларын дамыту;

6) әртүрлі тарихи деректермен жұмыс істеу, тарихи ақпаратты іздеу және жүйелеу дағдыларын дамыту;

7) әртүрлі деректерді қолдана отырып, жобалық, зерттеу әрекетін және тарихи реконструкция дағдыларын дамыту;

8) қазіргі кездегі саяси, әлеуметтік-экономикалық және мәдени процестерді түсіну үшін тарихи білімдерін қолдана білу дағдыларын қалыптастыру;

9) коммуникативтік дағдыларды қалыптастыру, оның ішінде, өз ойын ауызша және жазбаша түрде анық білдіру, командада жұмыс істей алу, түрлі деректерден алынған ақпараттарды қолдану.

2-тарау. "Қазақстан тарихы" оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

6. "Қазақстан тарихы" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:

1) 10-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағатты;

2) 11-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағатты құрайды.

7. "Қазақстан тарихы" оқу пәнінен білім мазмұны бөлімдер арқылы қамтылған. Аталған бөлімдер сыныптар бойынша оқыту мақсаттарын қамтитын бөлімшелерден тұрады.

8. Оқу пәнінің білім мазмұны төрт бөлімді қамтиды:

10-сыныпта:

1) өркениет: даму ерекшеліктері;

2) этникалық және әлеуметтік процестер;

3) мемлекет, соғыс және революциялар тарихынан;

4) мәдениеттің дамуы.

11-сыныпта:

1) өркениет: даму ерекшеліктері;

2) саяси-құқықтық процестер;

3) қоғамдық-саяси ойдың дамуы;

4) білім мен ғылымның дамуы.

9. "Өркениет: даму ерекшеліктері" бөлімі 10-сыныпта келесі бөлімшелерден тұрады:

1) Орталық Азия өркениеттері: саналуандылығы және мәдени ортақтығы;

2) Ұлы дала өркениеті;

3) Орталық Азия және әлемдік өркениет.

10. "Этникалық және әлеуметтік процестер" бөлімі 10-сыныпта келесі бөлімшелерден тұрады:

1) қазақ халқының шығу тегінің бастауы;

2) дәстүрлі қазақ қоғамы: этникалық құрылымы және әлеуметтік ұйымдасуы.

11. "Мемлекет, соғыс және революциялар тарихынан" бөлімі 10-сыныпта келесі бөлімшелерден тұрады:

1) Қазақстан аумағындағы ерте мемлекеттер;

2) Ұлы даланың көшпенді империялары;

3) қазақ хандығы - Орталық Азиядағы алғашқы ұлттық мемлекет;

4) тәуелсіздікке жол және ұлттық мемлекеттілікті жаңғырту.

12. "Мәдениеттің дамуы" бөлімі 10-сыныпта келесі бөлімшелерден тұрады:

1) қазақ халқының дәстүрлі мәдениеті - дала өркениетінің мұрасы;

2) кеңестік кезеңдегі Қазақстан мәдениеті;

3) ұлттық жаңғыру кезеңіндегі мәдениет.

13. "Өркениет: даму ерекшеліктері" бөлімі 11-сыныпта келесі бөлімшелерден тұрады:

1) қазақтардың тіршілікті қамтамасыз етудің дәстүрлі жүйесі;

2) дала мен қала: өзара қарым-қатынас және өзара әсері;

3) Қазақстанның қазіргі замандағы әлеуметтік- экономикалық дамуы.

14. "Саяси-құқықтық процестер" бөлімі 11-сыныпта келесі бөлімшелерден тұрады:

1) Қазақстанда полиэтникалық қоғамның қалыптасу тарихы;

2) Қазақстан Республикасының этносаралық қатынастар саласындағы саясаты.

15. "Қоғамдық-саяси ойдың дамуы" бөлімі 11-сыныпта келесі бөлімшелерден тұрады:

1) Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың эволюциясы;

2) "Алаш" – қоғамдық ой және ұлттық идея;

3) "Мәңгілік Ел" ұлттық идеясы – ХХІ ғасырдағы Қазақстан қоғамын біріктіруші негізі.

16. "Білім мен ғылымның дамуы" бөлімі 11-сыныпта келесі бөлімшелерден тұрады:

1) ортағасырлық Қазақстанның ғылыми мұрасы;

2) XVIII-XX ғасырлардағы Қазақстандағы білім мен ғылымның дамуы;

3) қазіргі кезеңдегі Қазақстандық білім және ғылым жүйесі.

17. Оқыту мақсаттары әр бөлімше ішінде мұғалім мен білім алушыға болашақ қадамдары жөнінде өзара ой бөлісуге, оларды жоспарлау мен бағалауға мүмкіндік беретін бірізділік пен сабақтастықты көрсетеді.

18. Оқу бағдарламасы базалық тарихи ойлау дағдыларын: тарихи деректердің интерпретациясы, уақыт пен кеңістікте бағдарлану, тарихи талдау және түсіндіруді қалыптастыруға бағытталған.

19. "Қазақстан тарихы" пәні бойынша тарихи ойлау дағдыларын қалыптастыру және оқыту мақсаттарын тиімді жүзеге асыру төмендегі тарихи концептілерге (түсініктерге) негізделеді:

1) өзгеріс пен сабақтастық;

2) себеп пен салдар;

3) дәлел;

4) ұқсастық пен айырмашылық;

5) маңыздылық;

6) интерпретация.

20. Тарихи концептілер негізінде оқытудың қүтілетін нәтижелері:

1) "Өзгеріс пен сабақтастық" бойынша білім алушылар: сабақтастық пен өзгеріске қатысты тарихи мысалдарды уақыт пен кеңістікте талдайды және бағалайды; сабақтастық пен өзгеріске қатысты тарихи мысалдарды ұзақ уақыт бойы ауқымды тарихи процестер мен тақырыптарға дейін біріктіреді; тарихи оқиғалар мен процестердің белгілі бір уақыт межесінде жүйеленуі мен ұйымдасуының негізін (критерийлер) түсіндіреді;

2) "Себеп және салдар" бойынша білім алушылар: бір немесе бірнеше себептердің және/немесе ықпалдардың өзара әрекеттесуін талдайды және бағалайды; ұқсастықтарды, себеп-салдарды, өзара байланысты көрсете отырып тарихи себептілікті түсінеді; тарихи құбылыс, оқиға немесе процесті басқа ұқсас тарихи құбылыстармен уақыт пен кеңістікте байланыстырудың әдістерін түсіндіреді және бағалайды;

3) "Дәлел" бойынша білім алушылар: қарастырылып отырған дәлелге қатысты: аудитория, мақсаттар, көзқарастар, формат, аргумент, шектеулер және контекст сынды тарихи айғақтардың ерекшеліктерін талдайды, тарихи айғақтарды талдау және бағалау негізінде дәйекті қорытынды жасайды, өткен заман туралы объективті түсінік қалыптастыру мақсатында түпнұсқалық және қосалқы деректерден әртүрлі, қарама-қайшы айғақтарды талдайды;

21. 10-сыныпқа арналған "Қазақстан тарихы" пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

өркениет: даму ерекшеліктері. Орталық Азия өркениеттері: саналуандылығы және мәдени ортақтығы. "Орталық Азия" ұғымының тарихи және географиялық аспектілері. Орталық Азияның дәстүрлі өркениеттерін зерттеу тарихы. Орталық Азия өркениеттері пайда болуының факторлары. Орталық Азия өркениеттерінің ежелгі ошақтарының ерекшеліктері. Ұлы Дала өркениеті. "Ұлы Дала" ұғымының тарихи-географиялық сипаттамасы. Ұлы дала өркениетінің қайнар көзі және қалыптасуының ерекшеліктері (энеолит, қола дәуірі). Қазақстан аумағындағы ежелгі археологиялық мәдениеттердің ерекшеліктері. Ерте көшпенділер дәуіріндегі Ұлы Дала өркениеті. Ұлы Дала ежелгі мәдениеттерінің сабақтастығы және өзара байланысы. Ерте көшпенділер өркениетінің әлемдік тарихи процестер барысына әсері. Орталық Азия және әлемдік өркениет. Орталық Азия халықтарының әлемдік материалдық мәдениеттің дамуына қосқан үлесі. Орталық Азия халықтарының әлемдік рухани мәдениеттің дамуына қосқан үлесі;

этникалық және әлеуметтік процестер. Қазақ халқының шығу тегі. "Антропогенез", "этногенез", "этнос" ұғымдары. Қазақстан аумағындағы этногенез және этникалық процестер. Қазақ этносының қалыптасуы – көп ғасырларлық этникалық процестердің нәтижесі. Мәдени-генетикалық код - ұлттың негізі. Дәстүрлі қазақ қоғамы: этникалық құрылымы және әлеуметтік ұйымдасуы. Қазақтарда ру-тайпалық құрылым қалыптасуының тарихи шарттары. Қазақтардың ру-тайпалық құрылымының эволюциясы. Туыстық принциптердің және рулық құрылымның функционалдық маңызы. "Ауызша тарихнама", "шежіре", "ру", "тайпа", "ата-жұрт", "атамекен", "ел" ұғымы. Қазақтардың ру-тайпалық ұйымдасыуының біріктіруші рөлі. Дәстүрлі қазақ қоғамының әлеуметтік жіктелуі. "Ақсүйек", "қарасүйек", "хан", "сұлтан", "би", "батыр" ұғымдары. Дәстүрлі қазақ қоғамындағы әлеуметтік институттардың қызметі;

мемлекет, соғыс және революциялар тарихынан. Қазақстан аумағындағы ерте мемлекеттер.Қазақстан аумағындағы ерте мемлекеттердің саяси ұйымдасуы. "Мемлекет", "билік", "саяси ұйым" ұғымдары. Ұлы Дала көшпенділерінің империялары. Түркі империясы - көшпенділер мемлекеттілігінің классикалық үлгісі. Ұлы Түрік қағанатының қалыптасуы мен дамуы. Түркі империясының мұрагерлері. Мемлекеттік құрылым түрлерінің сабақтастығы. Ерте және дамыған орта ғасырлардағы түркі мемлекеттерінің геосаяси белсенділігі. Түркі әлемінің қалыптасуы мен дамуындағы түркі империясының рөлі. Шыңғысхан империясы және оның мұрагерлері. Шыңғысханның әлем тарихындағы рөлі. Қазақстан аумағында ұлыс жүйесінің дамуы. XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің геосаяси белсенділігі және олардың Еуразиядағы тарихи процестердің барысына әсер етуі. Қазақ хандығы – Орталық Азиядағы алғашқы ұлттық мемлекет. Ақ Орда мен Қазақ хандығының тарихи сабақтастығы. Қазақ хандығының құрылуы – Қазақстан аумағындағы тарихи процестердің заңды нәтижесі. Қазақ хандарының Қазақ мемлекетінің қалыптасуы мен нығаюындағы рөлі. Қазақ хандығының саяси институттары. Мемлекеттік құрылым түрлерінің сабақтастығы. Бабаларымыздың ұлан-ғайыр аумақты қорғап сақтаудағы рөлі. Тәуелсіздікке жол және ұлттық мемлекеттіліктің қайта жаңғыртылуы. Қазақстанның мемлекеттік егемендігінен айрылуы. Қазақ халқының мемлекеттік егемендікті қалпына келтіру үшін жүргізген ұлт-азаттық күресі. Түркістан (Қоқан) және Алаш автономиясы түрінде мемлекеттік егемендіктің қалпына келтірілуі. Қазақ мемлекеттілігінің кеңестік түрі. "Автономдық кеңес республикасы", "Кеңес одағы республикасы", "унитарлы мемлекет" ұғымдары. Кеңестік кезеңдегі Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуының жетістіктері мен қайшылықтары. Ұлттық мемлекеттіліктің жаңғыртылуы. Ұлттық мемлекеттіліктің жаңғыртылуындағы Тұңғыш Президент Н.Ә. Назарбаевтың рөлі. Қазақстанның мемлекеттік тәуелсіздігінің қалпына келтірілуі – тарихи процестердің заңды нәтижесі. Қазақстан Республикасының мемлекеттік стратегиялары мен бағдарламалары;

мәдениеттің дамуы. Қазақ халқының дәстүрлі мәдениеті – дала өркениетінің мұрасы.Қазақ халқының материалдық мәдениеті және қолданбалы қолөнері. "Мәдениет", "дала өркениеті", "материалдық мәдениет", "рухани мәдениет", "қолданбалы өнер", "мәдени мұра" ұғымдары. Қазақстандағы тарихи-этнографиялық процестердің эволюциясы және сабақтастығы. Қазақтардың дәстүрлі дүниетанымы. "Әдет-ғұрып" "рәсім", "салт-дәстүр", "діл (менталитет)" ұғымдары. Қазақ халқының рухани-адамгершілік құндылықтары: әдет-ғұрыптар мен салт-дәстүрлер. Туған жерге, оның мәдениеті мен салт-дәстүріне құрмет көрсету- шынайы патриотизмнің көрінісі. Дала өркениеті тарихымен мәдениетінің ескерткіштері. Тарихи және мәдени ескерткіштердің классификациясы. Қазақстанның рухани құндылықтары – ұлттық бірегейліктің негізі. Қазақ халқының әдеби және музыкалық мұрасы: бастауы, дәстүрі, қазіргі уақыттағы дамуы. Кеңестік кезеңдегі Қазақстанның мәдениеті. Кеңестік кезеңдегі мәдениет саласындағы жетістіктер мен қайшылықтар. Жаңа бағыттар мен жанрлар. Ұлттық жаңғыру кезеңіндегі мәдениет. Қазақстандық мәдениеттің дамуы. Жаңа бағыттар мен жанрлар. Халықаралық мәдени кеңістікке кірігу процесі.

22. 11-сыныпқа арналған "Қазақстан тарихы" пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

өркениет: даму ерекшеліктері. Қазақтардың тіршілігін қамтамасыз етудің дәстүрлі жүйесі.Қазақстан аумағындағы көшпелі мал шаруашылығы және егіншілік. Қазақстан халқының тіршілікті қамтамасыз ету жүйесінің қалыптасуына және дамуына табиғи-географиялық факторлардың әсері. "Тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі", "қоныстану жүйесі", "экожүйе" ұғымдары. Дәстүрлі шаруашылық қызмет түрлерінің классификациясы.Қазақ халқының тіршілікті қамтамасыз етудің дәстүрлі жүйесіндегі кәсіптері мен қолөнері. Қазақтардың қолөнері мен кәсіптерінің этнографиялық зерттелуі. Дала мен қала: өзара қарым-қатынас және өзара әсері. Ұлы Жібек жолының Қазақстан аумағындағы бағыттары мен жолдары. Қазақстан аумағында қалалардың пайда болуы мен дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөлі. Отырықшы және көшпенді халықтардың экономикалық және мәдени өзара қарым-қатынасы және өзара әсері. Қазақстанның қазіргі замандағы әлеуметтік-экономикалық дамуы. "Экономикалық жүйе", "дәстүрлі (аграрлы) экономика", "жоспарлы (социалистік) экономика" ұғымдары. ХХ ғасырда Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық даму бағыттарын анықтаған факторлар. Қазақстан Республикасы экономикасының даму кезеңдері. Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық даму болашағы;

саяси-құқықтық процестер. Қазақстанда полиэтникалық қоғамның қалыптасу тарихы. "Аграрлық саясат", "көші-қон саясаты", "моноэтностық құрам" ұғымдары.Қазақстан аумағындағы халықтың этникалық құрамының өзгеру кезеңдері. Кеңестік кезеңде Қазақстандағы полиэтникалық қоғамның қалыптасуы. "Депортация", "арнайы қоныс аударылғандар", "полиэтникалық қоғам", "ұлттық саясат", "интернационализм" ұғымдары. Кеңестік кезеңдегі Қазақстан этностарының өзара мәдени әсерлері. Қазақстан Республикасының этносаралық қатынастар саласындағы саясаты."Көші-қон", "эмиграция", "иммиграция", "репатриант", "диаспора", "ирридента" ұғымдары. Қазақстан Республикасының көші-қон саясатының негізгі бағыттары мен басымдықтары. Ұлтаралық және конфессияаралық келісімнің қазақстандық моделі. Қазақстанның саяси-әлеуметтік және мәдени өміріндегі Қазақстан халқы Ассамблеясының рөлі;

қоғамдық-саяси ойдың дамуы. Қазақстандағы әлеуметтік-саяси ойдың эволюциясы.Ежелгі және ортағасырлық Қазақстанда қоғамдық-саяси ойдың дамуы. Қазақ хандығы дәуіріндегі қоғамдық-саяси ойдың дамуы. "Зар заман" ағымы өкілдерінің идеологиялық құндылықтары. ХІХ ғасырдағы қазақ ағартушыларының қоғамдық-саяси көзқарастары. "Алаш" – қоғамдық ой және ұлттық идея."Алаш" ұлттық идеясының тұжырымдамалық негіздері. Қазақ мемлекеттілігінің даму жолдары туралы ұлттық зиялылардың қоғамдық-саяси көзқарастары ("Алаш" қозғалысы және қазақ революционер-демократтарының саяси көзқарастары). "Мәңгілік Ел" жалпыұлттық идеясы – ХХІ ғасырдағы Қазақстан қоғамын біріктіруші негіз."Мәңгілік Ел" жалпыұлттық идеясының тарихи негізі. Қазақстан қоғамының жалпыұлттық құндылықтары. "Мәңгілік Ел" идеясының біріктіруші құндылықтарының маңыздылығы. Мемлекеттің идеология саласындағы саясаты("Мәңгілік Ел" – патриоттық актісі" және "Қазақстандық бірегейлікті және бірлікті нығайту және дамыту тұжырымдамасы");

білім мен ғылымның дамуы. Ортағасырлық Қазақстанның ғылыми мұрасы.Ортағасырлық Қазақстандағы ғылымның дамуы. Ортағасырлық Қазақстанның көрнекті ғалымдары мен ойшылдары. XVIII-XX ғасырлардағы Қазақстандағы білім мен ғылымның дамуы. XVIII-ХХ ғасырдың басындағы Қазақстандағы зерттеулер. Зерттеушілердің Қазақстандағы ғылымды дамытуға қосқан үлесі. XIX ғасырда Қазақстанда оқу орындарының пайда болуы мен дамуы. XIX ғасырда -ХХ ғасырдың басында Қазақстанда өмір сүрген білім беру мекемелерінің ерекшеліктері. Кеңестік білім беру жүйесінің жетістіктері мен қайшылықтары. Сауатсыздықты жою. Мектептік, кәсіби және жоғары білім беру. Кеңестік білім беру жүйесінің реформалары. Қазақстан ғылымын дамытудағы Қазақ КСР Ғылым академиясының рөлі. Қазақстанның көрнекті ғалымдары. Кеңестік саяси жүйе жағдайында Қазақстан ғылымы дамуының қиындықтары және қарама-қайшылықтары. Қазіргі кезеңдегі Қазақстандағы білім және ғылым жүйесі.Тәуелсіздік жылдарындағы Қазақстан Республикасының білім және ғылым жүйесінің дамуы: жетістіктері, проблемалары және болашағы. Қазақстан Республикасы білім беру жүйесінің жаңғыртылуы. Қазақстанның әлемдік білім және ғылым кеңістігіне кірігуі. Қазақстан Республикасының білім және ғылым саласындағы стратегиялары мен бағдарламалары. Қазақстан Республикасының "Болашақ" халықаралық білім беру бағдарламасы. Қазақстан Республикасының инновациялық ғылыми және білім беру ұйымдары.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

23. Бағдарламада оқыту мақсаттары кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлім мен бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік санын көрсетеді. Мысалы, 10.2.1.2 кодында "10" – сынып, "2.1." – бөлім мен бөлімше, "2" – оқыту мақсатының реттік саны.

1- бөлім:

10-сынып Өркениет: даму ерекшеліктері	11-сынып Өркениет: даму ерекшеліктері
Білім алушылар:
10.1.1.1 "Орталық Азия" түсінігін аймақтың тарихи және географиялық ерекшеліктерін сипаттау үшін пайдалану	11.1.1.1 Қазақстан халқының тіршілікті қамтамасыз ету жүйесінің қалыптасуына және дамуына табиғи-географиялық факторлардың әсерін зерттеу
10.1.1.2 әлемдік өркениеттегі Орталық Азияның рөлі туралы ғалымдардың пікірін зерттеу	11.1.1.2 көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің ерекшеліктерін "тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі" , "қоныстану жүйесі", "экожүйе" ұғымдарын пайдалана отырып анықтау
10.1.1.3 Орталық Азия өркениеттерінің ежелгі ошақтарының ерекшеліктерін сипаттау	11.1.1.3 картаны пайдаланып дәстүрлі шаруашылық қызмет түрлерін классификациялау
10.1.2.1 картаны пайдаланып "Ұлы Дала" тарихи-географиялық аймағын анықтау	11.1.1.4 этнографиялық материалдар негізінде қазақтарда қолөнер мен кәсіптердің дамуын сипаттау
10.1.2.2 тарихи дерек көздерді талдау негізінде "Ұлы Дала" ұғымының мәнін түсіндіру	11.1.2.1 картаны пайдаланып, Ұлы Жібек жолының Қазақстан аумағындағы бағыттары мен жолдарын зерттеу
10.1.2.3 Ұлы дала өркениетінің пайда болуы мен қалыптасу ерекшеліктерін түсіндіру	11.1.2.2 Қазақстан аумағында қалалардың пайда болуы мен дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөліне талдау жасау
10.1.2.4 Қазақстан аумағындағы ежелгі археологиялық мәдениеттердің ерекшеліктерін сипаттау	11.1.2.3 сауда-экономикалық қарым-қатынастар жүйесіндегі көшпелі және отырықшы халықтың өзара қарым-қатынасын сипаттау
10.1.2.5 Ұлы Дала ежелгі мәдениеттерінің сабақтастығын және өзара байланысын талдау	11.1.2.4 дереккөздер негізінде көшпелі және отырықшы халықтың мәдени өзара әсерін анықтау
10.1.2.6 "Өркениет" ұғымын айқындау критерийлерін пайдалана отырып, Ұлы Дала көшпелі өркениетінің ерекшеліктерін сипаттау	11.1.3.1 Қазақстанның экономикалық даму ерекшеліктерін талдау үшін "экономикалық жүйе", "дәстүрлі (аграрлы) экономика", "жоспарлы (социалистік) экономика" ұғымдарын пайдалану
10.1.2.7 әртүрлі көзқарастарды талдау арқылы ерте көшпенділер өркениетінің әлемдік тарихи процестер барысына әсерін бағалау	11.1.3.2 ХХ ғасырда Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық даму бағыттарын анықтаған факторларды талдау
10.1.3.1 Орталық Азия халықтарының материалдық және рухани мәдениет жетістіктерін талдау арқылы адамзаттың дамуына қосқан үлесін қорытындылау	11.1.3.3 Қазақстан Республикасы экономикасының даму кезеңдерін талдау, олардың ерекшеліктерін анықтау
	11.1.3.4 мемлекеттік стратегиялар мен бағдарламалардың мазмұнын зерттеу және Қазақстан Республикасы әлеуметтік-экономикалық даму болашағын болжау

2-бөлім:

10- сынып Этникалық және әлеуметтік процестер	11- сынып Саяси-құқықтық процестер
Білім алушылар:
10.2.1.1 Қазақстандағы этникалық процестерді түсіндіру үшін "антропогенез", "этногенез", "этнос" ұғымдарын пайдалану	11.2.1.1 Қазақстанның этникалық құрамының өзгеру үрдісін түсіндіру үшін "аграрлық саясат", "көші-қон саясаты", "моноэтностық құрам" ұғымдарын пайдалану
10.2.1.2 этникалық процестердің сабақтастығын анықтай отырып, Қазақстан аумағында этногенездің кезеңдерін айқындау	11.2.1.2 Қазақстан аумағындағы халықтың этникалық құрамының өзгеру кезеңдерін зерттеу
10.2.2.1 қазақтардың этникалық құрылымын сипаттау үшін "ру", "тайпа ", "жүз", " ата-жұрт", "ата-мекен" ұғымдарын пайдалану	11.2.1.3 Қазақстанның этникалық құрамының өзгеру үрдісін түсіндіру үшін "депортация", "арнайы қонысаударылғандар", "полиэтникалық қоғам", "ұлттық саясат", "интернационализм" ұғымдарын пайдалану
10.2.2.2 тарихи кезеңдерді талдау негізінде қазақтардың ру-тайпалық ұйымдасу түрінің қалыптасу алғышарттарын талдау	11.2.2.1 көші-қон саясатының ерекшеліктерін анықтау үшін "көші-қон", "эмиграция", "иммиграция", "репатриант", "диаспора", "ирридента" ұғымдарын пайдалану
10.2.2.3 қазақтардың ру-тайпалық құрылымының ерекшеліктерін ауызша тарихнама негізінде түсіндіру (шежіре, генеалогиялық аңыздар)	11.2.2.2 Қазақстандық заңнаманың және мемлекеттік бағдарламалардың негізінде көші-қон саясатының негізгі бағыттары мен басымдықтарын түсіндіру
10.2.2.4 қазақ көшпелі өркениетінің ерекшеліктерін ескере отырып, туыстық принциптердің және рулық құрылымның функционалдық маңызын түсіндіру	11.2.2.3 мемлекеттік стратегияларды және бағдарламаларды зерттеу негізінде ұлтаралық және конфессияаралық келісімнің қазақстандық үлгісін бағалау
10.2.2.5 қазақтардың әлеуметтік жіктелуіне тән ерекшеліктерді анықтау үшін "ақсүйек", "қарасүйек ", "хан", "сұлтан", "би", "батыр" ұғымдарын пайдалану	11.2.2.4 Ұлттық бірлікті және қазақстандық бірегейлікті нығайтудағы Қазақстан халқы Ассамблеясының рөлін сипаттау
10.2.2.6 дәстүрлі қазақ қоғамындағы әлеуметтік институттардың функционалдық рөлін түсіндіру
10.2.2.7 туған жердің мәдениеті, салт дәстүрінің маңызына баға беруде "мәдени-генетикалық код" ұғымын қолдану

3- бөлім:

10-сынып Мемлекет, соғыс және революциялар тарихынан:	11-сынып Қоғамдық саяси ойдың дамуы
Білім алушылар:
10.3.1.1 Қазақстандағы ерте көшпенділердегі мемлекеттілік белгілерін анықтау үшін "мемлекет", "билік", "саяси ұйым" ұғымдарын пайдалану	11.3.1.1 ежелгі және ортағасырлық Қазақстанның тарихи тұлғаларының қоғамдық-саяси идеяларын анықтау
10.3.1.2 Қазақстанда мемлекеттіліктің қалыптасуының тарихи кезеңдерін түсіндіру	11.3.1.2 Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қосқан үлесін бағалау
10.3.1.3 Қазақстан территориясындағы ерте мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін сипаттау	11.3.1.3 қазақ хандығы дәуіріндегі тарихи тұлғалардың қоғамдық-саяси идеяларын анықтау
10.3.2.1 деректерді талдау негізінде түркі мемлекеттерінің дамуын зерттеу, мемлекет құрылысындағы сабақтастықты анықтау	11.3.1.4 қазақ ұлттық мемлекеттілігінің тарихи тағдыры туралы "Зар-заман" өкілдерінің идеяларын түсіндіру
10.3.2.2 ерте және дамыған ортағасырлардағы түркі мемлекеттерінің геосаяси белсенділігін бағалау	11.3.1.5 XIX ғасырдағы қазақ ағартушыларының қоғамдық-саяси қызметін талдау
10.3.2.3 мемлекет құрылысындағы сабақтастықты анықтай отырып, Қазақстан аумағындағы ұлыс жүйесінің дамуын талдау	11.3.2.1 "Алаш" ұлттық идеясының тарихи негіздерін анықтау
10.3.2.4 XIII -XV ғасырлардағы мемлекеттердің геосаяси белсенділігін сипаттау арқылы, олардың Еуразиядағы тарихи процестердің барысына әсер ету дәрежесін бағалау	11.3.2.2 қазақ мемлекеттілігінің даму жолдары туралы ұлттық зиялылардың қоғамдық-саяси көзқарастарын салыстыру
10.3.3.1 Ақ Орда және Қазақ хандығының тарихи сабақтастығын анықтау	11.3.3.1 "Мәңгілік Ел" жалпыұлттық идеясының тарихи негіздерін анықтау
10.3.3.2 Қазақ хандығының құрылуын Қазақстан аумағындағы тарихи процестердің заңды нәтижесі ретінде тұжырымдау	11.3.3.2 "Мәңгілік Ел" – патриоттық актісін" және "Қазақстандық бірегейлікті және бірлікті нығайту және дамыту тұжырымдамасын" зерттеу негізінде мемлекеттің идеология саласындағы саясатын түсіндіру
10.3.3.3 мемлекет құрылысындағы сабақтастықты анықтай отырып, Қазақ хандығының саяси институттарының ерекшеліктерін талдау
10.3.4.1 Қазақстанның мемлекеттік егемендігіненайрылуының себеп-салдарын анықтау
10.3.4.2 қазақ халқының мемлекеттік егемендікті қалпына келтіру үшін жүргізген күресін зерттеу
10.3.4.3 Қазақ мемлекеттілігінің кеңестік түрін түсіндіру үшін "автономдық кеңес республикасы", "кеңес одағы республикасы", "унитарлы мемлекет" ұғымдарын пайдалану
10.3.4.4 Кеңестік кезеңдегі Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуының жетістіктері мен қайшылықтарын талдау
10.3.4.5 Ұлттық мемлекеттіліктің жаңғыртылуындағы Тұңғыш Президент Н.Ә. Назарбаевтың рөлін анықтау
10.3.4.6 мемлекеттік стратегиялар мен бағдарламалардың мазмұнын зерттей отырып, Қазақстан Республикасының даму бағдарларын болжау

4- бөлім:

10 - сынып Мәдениеттің дамуы	11- сынып Білім мен ғылымның дамуы
Білім алушылар:
10.4.1.1 қазақ халқының мәдени жетістіктерін сипаттау үшін "мәдениет", "дала өркениеті", "материалдық мәдениет", "рухани мәдениет", "қолданбалы өнер", "мәдени мұра" ұғымдарын пайдалану	11.4.1.1 ғылымның дамуына Қазақстан ортағасырлық ғалымдардың қосқан үлесін зерттеу
10.4.1.2 қазақ халқының материалдық мәдениетінің маңызды жетістіктерін анықтау; - Қазақстандағы тарихи-этнографиялық процестердің сабақтастығын талдау	11.4.2.1 XVIII ғасырдағы-ХХ ғасырдың басындағы зерттеушілердің еңбектерін зерделеу негізінде Қазақстандағы ғылымды дамытуға қосқан үлесін бағалау
10.4.1.3 қазақ халқының дәстүрлі дүниетанымын анықтау үшін "әдет-ғұрып" "рәсім", "салт-дәстүр", "діл (менталитет)" ұғымдарын пайдалану	11.4.2.2 XIX-ХХғасырдың басында Қазақстан аумағында оқу орындарының дамуындағы өзгерістер мен сабақтастықты анықтау
10.4.1.4 қазақ халқының рухани-адамгершілік құндылықтарын салт-дәстүрлерді зерттеу негізінде түсіндіру	11.4.2.3 XIX-ХХ ғасырдың басындағы Қазақстандағы білім беру мекемелерін қызметтік ерекшеліктеріне сәйкес жіктеу
10.4.1.5 дала өркениетінің белгілі тарихи және мәдени ескерткіштерін зерттеу	11.4.2.4 Кеңестік білім беру жүйесінің даму ерекшеліктерін анықтау үшін "сауатсыздықты жою", "қызыл отау", "мұғалімдер институты", "мектептегі білім беру", "кәсіби білім беру", "жоғары оқу орындары" ұғымдарын пайдалану
10.4.1.6 типологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, тарихи және мәдени ескерткіштерді классификациялау	11.4.2.5 Қазақстандағы кеңестік білім беру жүйесін реформалауды талдау, жетістіктері мен қайшылықтарын анықтау
10.4.1.7 қазақ халқының мәдени мұрасындағы ауыз әдебиетінің маңызын анықтау	11.4.2.6 Кеңестік кезеңде ғылымның дамуына Қазақстанның көрнекті ғалымдарының қосқан үлесін бағалау
10.4.1.8 халықтың рухани -адамгершілік құндылықтарын сипаттайтын қазақ әдебиетінің маңызды жетістіктерін анықтау	11.4.2.7 Кеңестік саяси жүйе жағдайында Қазақстан ғылымы дамуының қиындықтарын және қарама-қайшылықтарын талдау
10.4.2.1 Кеңестік дәуірдегі Қазақстанның мәдениет саласындағы жаңа бағыттарын және жанрларды анықтау	11.4.3.1 Қазақстан Республикасының стратегиялары мен бағдарламаларын зерттеу негізінде білім және ғылым жүйесін жаңартудың алғышарттары мен маңызын талдау
10.4.2.2 кеңестік дәуірдегі мәдениеттің даму ерекшеліктерін қорытындылай келе, жетістіктер мен қайшылықтарды талдау	11.4.3.2 әлемдік білім мен ғылым кеңістігіне ену үшін инновациялық ғылыми және білім беру ұйымдарын құру маңыздылығын бағалау
10.4.3.1 Қазақстан Республикасының мәдениет саласындағы жаңа бағыттарын және жанрларды сипаттау
10.4.3.2 халықаралық мәдени кеңістікке кірігу процесін түсіндіру
10.4.3.3 халықтың тарихи мәдени мұрасының маңызын зерттеуде "Туған жер" ұғымын қолдану

24. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген жалпы орта білім беру деңгейінің 10-11-сыныптарына арналған "Қазақстан тарихы" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

25. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Жалпы орта білім беру
деңгейінің 10-11-сыныптарына
арналған "Қазақстан тарихы"
пәнінен оқу жүктемесі
төмендетілген үлгілік оқу
бағдарламасына қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Қазақстан тарихы" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар

10-сынып:

Бөлім	Тарау	Тақырыптар	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Өркениет: даму ерекше ліктері	Орталық Азия өркениеттері: саналуанды лығы және мәдени ортақтығы	Орталық Азия: ұғымының тарихи және географиялық аспектілері	10.1.1.1 "Орталық Азия" түсінігін аймақтың тарихи және географиялық ерекшеліктерін сипаттау үшін пайдалану
		Орталық Азияның дәстүрлі өркениеттерін зерттеу тарихы	10.1.1.2 әлемдік өркениеттегі Орталық Азияның рөлі туралы ғалымдардың пікірін зерттеу
		Орталық Азия өркениеттерінің ежелгі ошақтары	10.1.1.3 Орталық Азия өркениеттері нің ежелгі ошақтарының ерекшелікте рін сипаттау
	"Ұлы Дала өркениеті	"Ұлы Дала": тарихи-географиялық сипаттамасы	10.1.2.1 картаны пайдаланып "Ұлы Дала" тарихи-географиялық аймағын анықтау; 10.1.2.2 тарихи дерек көздерді талдау негізінде "Ұлы Дала" ұғымыныңмәнін түсіндіру
		Ұлы дала өркениетінің қайнар көзі және қалыптасуының ерекшеліктері (энеолит, қола дәуірі)	10.1.2.3 Ұлы дала өркениетінің пайда болуы мен қалыптасуерекшеліктерін түсіндіру; 10.1.2.4 Қазақстан аумағындағы ежелгі археологиялық мәдениет тердің ерекшеліктерін сипаттау; 10.1.2.5 Ұлы Дала ежелгі мәдениеттерінің сабақтастығын және өзара байланысын талдау
		Ерте көшпенділер дәуіріндегі Ұлы Дала өркениеті	10.1.2.6 "Өркениет" ұғымын айқындау критерийлерін пайдалана отырып, Ұлы Дала көшпелі өркениетінің ерекшеліктерін сипаттау; 10.1.2.7 әртүрлі көзқарастарды талдау арқылы ерте көшпенділер өркениетінің әлемдік тарихи процестер барысына әсерін бағалау
	Орталық Азия және әлемдік өркениет	Әлемдік мәдениеттің дамуына Орталық Азия халықтарының қосқан үлесі	10.1.3.1 Орталық Азия халықтарының материалдық және рухани мәдениет жетістіктерін талдау арқылы адамзаттың дамуына қосқан үлесін қорытындылау
	Қайталау
2-тоқсан
Этника лық және әлеумет тік процес тер	Қазақ халқының шығу тегі	Қазақстандағы этногенез және этникалық процестер	10.2.1.1 Қазақстандағы этникалық процестерді түсіндіру үшін "антропогенез", "этногенез", "этнос" ұғымдарын пайдалану; 10.2.1.2 этникалық процестердің сабақтастығын анықтай отырып, Қазақстан аумағындағы этногенездің кезеңдерін айқындау
	Дәстүрлі қазақ қоғамы: этникалық құрылымы және әлеуметтік ұйымдасуы	Қазақтардың ру-тайпалық құрылымы қалыптасуының тарихи шарттары	10.2.2.1 қазақтардың этникалық құрылымын сипаттау үшін "ру", "тайпа ", "жүз", " ата-жұрт", "ата-мекен" ұғымдарын пайдалану; 10.2.2.2 тарихи кезеңдерді талдау негізінде қазақтардың ру-тайпалық ұйымдасу түрінің қалыптасу алғышарттарын талдау; 10.2.2.8 туған жердің мәдениеті, салт дәстүрінің маңызына баға беруде "мәдени-генетикалық код" ұғымын қолдану
		Қазақтардың ру-тайпалық құрылымының ерекшеліктері	10.2.2.3 қазақтардың ру-тайпалық құрылымының ерекшеліктерін ауызша тарихнама негізінде түсіндіру (шежіре, генеалогиялық аңыздар); 10.2.2.4 қазақ көшпелі өркениетінің ерекшеліктерін ескере отырып, туыстық принциптердің және рулық құрылымның функционал дық маңызын түсіндіру
		Дәстүрлі қазақ қоғамының әлеуметтік жіктелуінің ерекшеліктері	10.2.2.5 қазақтардың әлеуметтік жіктелуіне тән ерекшеліктерді анықтау үшін "ақсүйек", "қарасүйек ", "хан", "сұлтан", "би", "батыр" ұғымдарын пайдалану; 10.2.2.6 дәстүрлі қазақ қоғамындағы әлеуметтік институттардың функционалдық рөлін түсіндіру
	Қайталау
3-тоқсан
Мемлекет, соғыс және револю циялар тарихы нан	Қазақстан территориясындағы ерте мемлекеттер	Қазақстан аумағындағы ерте мемлекеттердің саяси ұйымдасуы	10.3.1.1 Қазақстандағы ерте көшпенділердегі мемлекеттілік белгілерін анықтау үшін "мемлекет", "билік ", "саяси ұйым" ұғымдарын пайдалану; 10.3.1.3 Қазақстан территориясын дағы ерте мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін сипаттау
Ұлы Дала көшпенділері нің империялары		Түркі империясы - көшпенділер мемлекеттілігінің классикалық үлгісі. Түркі империясының мұрагерлері	10.3.1.2 Қазақстанда мемлекеттіліктің қалыптасуыныңтарихи кезеңдерін түсіндіру; 10.3.2.1 деректерді талдау негізінде түркі мемлекеттерінің дамуын зерттеу, мемлекет құрылысындағы сабақтастықты анықтау; 10.3.2.2 ерте және дамыған орта ғасырлардағы түрк імемлекеттерінің геосаяси белсенділігін бағалау
		Шыңғысхан империясы және оның мұрагерлері	10.3.2.3 мемлекет құрылысындағы сабақтастықты анықтай отырып, Қазақстан аумағында ұлыс жүйесінің дамуын талдау; 10.3.2.4 XIII -XV ғасырлардағы мемлекеттердің геосаяси белсенділігін сипаттау арқылы, олардың Еуразиядағы тарихи процестердің барысына әсер ету дәрежесін бағалау
	Қазақ хандығы - Орталық Азиядағы алғашқы ұлттық мемлекет	Ақ Орда - Қазақ хандығының негізі	10.3.1.2 Қазақстанда мемлекеттіліктің қалыптасуының тарихи кезеңдерін түсіндіру; 10.3.3.1 Ақ Орда және Қазақ хандығының тарихи сабақтастығын анықтау
	Қазақ хандығы - Орталық Азиядағы алғашқы ұлттық мемлекет	Қазақ хандығы: мемлекеттің саяси институттары	10.3.3.2 Қазақ хандығының құрылуын Қазақстан аумағындағы тарихи процестердің заңды нәтижесі ретінде тұжырымдау; 10.3.3.3 мемлекет құрылысындағы сабақтастықты анықтай отырып, Қазақ хандығының саяси институттарының ерекшеліктерін талдау
	Тәуелсіздікке жол және ұлттық мемлекеттілік тің қайта жаңғыртылуы	Мемлекеттік егемендікті қалпына келтіру жолындағы қазақ халқының күресі	10.3.4.1 Қазақстанның мемлекеттік егемендігінен айрылуының себеп-салдарын анықтау; 10.3.4.2 қазақ халқының мемлекеттік егемендікті қалпына келтіру үшін жүргізген күресін зерттеу
		Қазақ мемлекеттілігінің кеңестік түрі	10.3.4.3 Қазақ мемлекеттілігінің кеңестік түрін түсіндіру үшін "автономдық кеңес республикасы", "кеңес одағы республикасы", "унитарлы мемлекет" ұғымдарын пайдалану; 10.3.4.4 Кеңестік кезеңдегі Қазақстанның қоғамдық-саяси дамуының жетістіктері мен қайшылықтарын талдау
		Ұлттық мемлекеттіліктің жаңғыртылуы	10.3.4.5 Ұлттық мемлекеттіліктің жаңғыртылуындағы Тұңғыш Президент Н.Ә. Назарбаевтың рөлін анықтау; 10.3.4.6 мемлекеттік стратегиялар мен бағдарламалардың мазмұнын зерттей отырып Қазақстан Республикасының даму бағдарларын болжау
	Қайталау
4-тоқсан
Мәдениеттің дамуы	Қазақ халқының дәстүрлі мәдениеті - дала өркениетінің мұрасы	Қазақ халқының материалдық мәдениеті және қолданбалы қолөнері	10.4.1.1 Қазақ халқының мәдени жетістіктерін сипаттау үшін "мәдениет", "дала өркениеті", "материалдық мәдениет", "рухани мәдениет", "қолданбалы өнер", "мәдени мұра" ұғымдарын пайдалану; 10.4.1.2 қазақ халқының материалдық мәдениетінің маңызды жетістіктерін анықтау; - Қазақстандағы тарихи-этнографиялық процестердің сабақтастығын талдау
		Қазақтардың дәстүрлі дүниетанымы	10.4.1.3 қазақ халқының дәстүрлі дүниетанымын анықтау үшін "әдет-ғұрып" "рәсім", "салт-дәстүр", "діл (менталитет)" ұғымдарын пайдалану; 10.4.1.4 қазақ халқының рухани-адамгершілік құндылықтарын салт-дәстүрлерді зерттеу негізінде түсіндіру
		Тарихи және мәдени ескерткіштер	10.4.1.5 дала өркениетінің белгілі тарихи және мәдени ескерткіштерін зерттеу; 10.4.1.6 типологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, тарихи және мәдени ескерткіштерді классификациялау
		Қазақ халқының әдеби және музыкалық мұрасы	10.4.1.7 Қазақ халқының мәдени мұрасындағы ауыз әдебиетінің маңызын анықтау; 10.4.1.8 халықтың рухани -адамгершілік құндылықтарын сипаттайтын қазақ әдебиетінің маңызды жетістіктерін анықтау
	Кеңестік кезеңдегі Қазақстан мәдениеті	Кеңестік кезеңдегі мәдениет саласындағы жетістіктер мен қайшылықтар	10.4.2.1 Кеңестік дәуірдегі Қазақстан мәдениеті саласындағы жаңа бағыттарды және жанрларды анықтау; 10.4.2.2 кеңестік дәуірдегі мәдениеттің даму ерекшеліктерін қорытындылай отырып, жетістіктер мен қайшылықтарды талдау
	Ұлттық жаңғыру кезеңіндегі мәдениет	Мәдениеттің қазіргі кезеңдегі дамуы	10.4.3.1 Қазақстан Республикасының мәдениет саласындағы жаңа бағыттарын және жанрларды сипаттау; 10.4.3.2 халықаралық мәдени кеңістікке кірігу процесін түсіндіру; 10.4.3.3 халықтың тарихи мәдени мұрасының маңызын зерттеуде "Туған жер" ұғымын қолдану
	Қайталау

11-сынып:

Бөлім	Тарау	Тақырып	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Өркениет: даму ерекшелік тері	Қазақтардың тіршілікті қамтамасыз етудің дәстүрлі жүйесі	Қазақстанда көшпелі мал шаруашылығы және егіншіліктің дамуы	11.1.1.1 Қазақстан халқының тіршілікті қамтамасыз ету жүйесінің қалыптасуына және дамуына табиғи-географиялық факторлардың әсерін зерттеу; 11.1.1.2 көшпелі мал шаруашылығы және егіншіліктің ерекшеліктерін "тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі" , "қоныстану жүйесі", "экожүйе" ұғымдарын пайдалана отырып анықтау; 11.1.1.3 картаны пайдаланып дәстүрлі шаруашылық қызмет түрлерін жіктеу
	Қазақтардың тіршілікті қамтамасыз етудің дәстүрлі жүйесі	Қолөнер мен кәсіптер	11.1.3.4 этнографиялық материалдардың қазақтарда қолөнер мен кәсіптердің дамуын сипаттау
	Дала мен қала: өзара қарым-қатынас және өзара әсері	Қазақстан қала мәдениетінің дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөлі	11.1.2.1 картаны пайдаланып, Ұлы Жібек жолының Қазақстан аумағындағы бағыттары мен жолдарын зерттеу; 11.1.2.2 Қазақстан аумағында қалалардың пайда болуы мен дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөлін талдау
	Дала мен қала: өзара қарым-қатынас және өзара әсері	Экономикалық және мәдени өзара қарым-қатынас және өзара әсері	11.1.2.3 сауда-экономикалық қарым-қатынастар жүйесінде көшпелі және отырықшы халықтың өзара қарым-қатынасын сипаттау; 11.1.2.4 дереккөздер негізінде көшпелі және отырықшы халықтың мәдени өзара әсерін анықтау
	Қазақстанның қазіргі замандағы әлеуметтік- экономикалық дамуы	ХХ ғасырдағы Қазақстан экономикасының дамуы	11.1.3.1 Қазақстанның экономикалық даму ерекшеліктерін талдау үшін "экономикалық жүйе", "дәстүрлі (аграрлы) экономика", "жоспарлы (социалистік) экономика" ұғымдарын пайдалану; 11.1.3.2 ХХ ғасырда Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық даму бағыттарын анықтаған факторларды талдау
		Қазақстан Республикасының экономикасының дамуы	11.1.3.3 Қазақстан Республикасы экономикасының даму кезеңдерін талдау, олардың ерекшеліктерін анықтау; 11.1.4.4 мемлекеттік стратегиялар мен бағдарламалардың мазмұнын зерттеу және Қазақстан Республикасы әлеуметтік-экономикалық даму болашағын болжау
	Қайталау
2-тоқсан
Саяси-құқық тық процес тер	Қазақстанда полиэтникалық қоғамның қалыптасу тарихы	Қазақстан халқының моноэтникалық құрамының өзгеруі (XVIII ғасыр - XX ғасырдың басы)	11.2.1.1 Қазақстанның этникалық құрамының өзгеру үрдісін түсіндіру үшін "аграрлық саясат", "көші-қонсаясаты", "моноэтностыққұрам" ұғымдарын пайдалану; 11.2.1.2 Қазақстан аумағындағы халықтың этникалық құрамының өзгеру кезеңдерін зерттеу
	Қазақстанда полиэтникалық қоғамның қалыптасу тарихы	Кеңестік кезеңде Қазақстанда полиэтникалық қоғамның қалыптасуы	11.2.1.3 Қазақстанның этникалық құрамының өзгеру үрдісін түсіндіру үшін "депортация", "арнайы қонысаударылған дар", "полиэтникалық қоғам", "ұлттық саясат", "интернационализм" ұғымдарын пайдалану; 11.2.1.2 Қазақстанда халықтың этникалық құрамының өзгеру кезеңдерін зерттеу
	Қазақстан Республикасы ның этносаралық қатынастар саласындағы саясаты	Қазақстан Республикасының көші-қон саясаты	11.2.2.1 көші-қон саясатының ерекшеліктерін анықтау үшін "көші-қон", "эмиграция", "иммиграция", "репатриант", "диаспора", "ирридента" ұғымдарын пайдалану; 11.2.2.2 Қазақстандық заңнаманың және мемлекеттік бағдарламалардың негізінде көші-қон саясатының негізгі бағыттары мен басымдықтарын түсіндіру
		Ұлтаралық және конфессияаралық келісімнің қазақстандық моделі	11.2.2.3 мемлекеттік стратегияларды және бағдарламаларды зерттеу негізінде ұлтаралық және конфессияаралық келісімнің қазақстандық үлгісін бағалау
		Қазақстанның саяси-әлеуметтік және мәдени өміріндегі Қазақстан халқы Ассамблеясының рөлі	11.2.2.4 Ұлттық бірлікті және қазақстандық бірегейлікті нығайтудағы Қазақстан халқы Ассамблеясының рөлін сипаттау
	Қайталау
3-тоқсан
Қоғам дық-саяси ойдың дамуы	Қазақстандағы әлеуметтік-саяси ойдың эволюциясы	Қоғамдық-саяси ойдың бастауы және дамуы	11.3.1.1 Ежелгі және ортағасырлық Қазақстанның тарихи тұлғаларының қоғамдық-саяси идеяларын анықтау; 11.3.1.2 Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қосқан үлесін бағалау
		Қазақ хандығы дәуіріндегі қоғамдық-саяси ойдың дамуы	11.3.1.3 Қазақ хандығы дәуіріндегі тарихи тұлғалардың қоғамдық-саяси идеяларын анықтау; 11.3.1.2 Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қосқан үлесін бағалау
		"Зарзаман" ағымы өкілдерінің идеологиялық құндылықтары	11.3.1.4 Қазақ ұлттық мемлекеттілігінің тарихи тағдыры туралы "Зар-заман" өкілдерінің идеяларын түсіндіру; 11.3.1.2 Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қосқан үлесін бағалау
		ХІХ ғасырдағы қазақ ағартушыларының қоғамдық-саяси көзқарастары	11.3.1.5 XIX ғасырдағы қазақ ағартушыларының қоғамдық-саяси қызметін талдау; 11.3.1.2 Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қосқан үлесін бағалау
	"Алаш" –қоғамдық ой және ұлттық идея	"Алаш" ұлттық идеясының тұжырымдамалық негіздері	11.3.2.1 "Алаш" ұлттық идеясының тарихи негіздерін анықтау
	"Алаш" –қоғамдық ой және ұлттық идея	"Алаш" қозғалысы және қазақ революционер-демократтарының саяси көзқарастары	11.3.2.2 Қазақ мемлекеттілігінің даму жолдары туралы ұлттық зиялылардың қоғамдық-саяси көзқарастарын салыстыру; 11.3.1.2 Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қосқан үлесін бағалау
	"Мәңгілік Ел" жалпыұлттық идеясы - ХХІ ғасырдағы Қазақстан қоғамын біріктіруші негіз	"Мәңгілік Ел" жалпыұлттық идеясының тарихи негізі	11.3.3.1 "Мәңгілік Ел" жалпыұлттық идеясының тарихи негіздерін анықтау
		Қазақстан қоғамының жалпыұлттық құндылықтары	11.3.3.2 "Мәңгілік Ел – патриоттық актісін" және "Қазақстандық бірегейлікті және бірлікті нығайту және дамыту тұжырымдамасын" зерттеу негізінде мемлекеттің идеология саласындағы саясатын түсіндіру
	Қайталау
4-тоқсан
Білім мен ғылым ның дамуы	Ортағасырлық Қазақстанның ғылыми мұрасы	Ортағасырлық Қазақстандағы ғылымның дамуы	11.4.1.1 ғылымның дамуына Қазақстан ортағасырлық ғалымдардың қосқан үлесін зерттеу
	XVIII-XX ғасырлардағы Қазақстандағы білім мен ғылымның дамуы	XVIII-ХХ ғасырдың басында Қазақстандағы зерттеулер	11.4.2.1 XVIII-ХХ ғасырдың басындазерттеушілердің еңбектерін зерделеу негізінде Қазақстандағы ғылымды дамытуға қосқан үлесін бағалау
		XIX - ХХ ғасырдың басында Қазақстандағы оқу орындарының қызметі	11.4.2.2 XIX-ХХ ғасырдың басындағы Қазақстан аумағында оқу орындардың дамуындағы өзгерістер мен сабақтастықты анықтау; 11.4.2.3 XIX-ХХ ғасырдың басындағы Қазақстанда өмір сүрген білім беру мекемелерін қызметтік ерекшеліктеріне сәйкес жіктеу
		Кеңестік білім беру жүйесінің жетістіктері мен қайшылықтары	11.4.2.4 Кеңестік білім беру жүйесінің даму ерекшеліктерін анықтау үшін "сауатсыздықты жою", "қызыл отау", "мұғалімдер институты", "мектептегі білім беру", "кәсіби білім беру", "жоғары оқу орындары" ұғымдарын пайдалану; 11.4.2.5 Қазақстандағы кеңестік білім беру жүйесін реформалауды талдау, жетістіктері мен қайшылықтарын анықтау
		Қазақ КСР Ғылым академиясы – КСРО-ның ірі ғылыми орталығы	11.4.2.6 Кеңестік кезеңдегі ғылымның дамуына Қазақстанның көрнекті ғалымдарының қосқан үлесін бағалау; 11.4.2.7 Кеңестік саяси жүйе жағдайында Қазақстан ғылымы дамуының қиындықтарын және қарама-қайшылықтарын талдау
	Бүгінгі таңдағы Қазақстандағы білім және ғылым жүйесі	Қазақстан Республикасы білімі мен ғылымы дамуының мәселелері мен болашағы	11.4.3.1 Қазақстан Республикасының стратегиялары мен бағдарламаларын зерттеу негізінде білім және ғылым жүйесін жаңартудың алғышарттары мен маңызын талдау; 11.4.3.2 әлемдік білім және ғылым кеңістігіне ену үшін инновациялық ғылыми және білім беру ұйымдарын құрудың маңыздылығын бағалау
	Қайталау

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 630-қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Алгебра және анализ бастамалары" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Оқу бағдарламасы "Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.

2. Жалпы орта білім беру деңгейінде "Алгебра және анализ бастамалары" пәнін оқыту маңызды болып табылады, себебі оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру үшін неғұрлым тиімді әдістерді ұсынады және логикалық, абстрактілік, кеңістіктік, сыни ойлау қабілетін дамытуға ықпал етеді, шынайылықты танудың ғылыми әдістерін меңгереді, математиканың практикалық маңыздылығын жете түсінеді. Пайымдаулардағы қорытындыларды негіздеуде математикалық тілдің қолдану қажеттілігі оқушылардан математикалық терминологияны, логикалық конструкциялар мен таңбаларды еркін пайдалануын талап етеді, адамның жалпы мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді.

3. Мақсаты: практикалық іс-әрекетте қолдануға, басқа пәндерді игеруге, білім алуды жалғастыруға қажетті математикалық білімді оқушылардың меңгеруі; жалпы адами құндылықтар және ұлттық мәдениеттің озық салт-дәстүрлер негізінде оқушылардың зияткерлігін дамыту.

4. Міндеттері:

Бағдарламаның "Алгебра", "Статистика және ықтималдықтар теориясы", "Математикалық модельдеу және анализ" бөлімдері бойынша математикалық білім, білік және дағдыларын әрі қарай қалыптастыру мен дамытуға жағдай жасау;

математикалық тіл мен негізгі математикалық заңдарды қолдану дағдыларын дамытуға ықпал ету;

әртүрлі мәнмәтіндегі есептерді шешуде санды қатынастар мен кеңістіктік формаларды оқып білуге жәрдем беру;

нақты процестерді сипаттайтын математикалық модельдерді құру және интерпретациялау дағдыларын дамыту;

әртүрлі теориялық облыстар мен практикалық іс-әрекеттерде зерттеулер және есептер шешу үшін математикалық әдістерді қолданудың дағдыларын дамыту;

логикалық және сын тұрғысынан ойлау, шығармашылық қабілеттерін дамыту;

коммуникативтік, әртүрлі дереккөздерден ақпаратты іздеу және қолдану дағдыларын дамыту;

өздігінен, топта жұмыс істеуге қажетті тәуелсіздік, жауапкершілік, бастамашылдық, табандылық пен толеранттылық сияқты тұлғалық қасиеттерді дамыту;

қоғамның ілгерілеуі үшін математиканың маңыздылығын түсінуін қамтамасыз ету;

математиканы оқыту процесінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану дағдыларын дамыту.

2-тарау. "Алгебра және анализ бастамалары" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

5. "Алгебра және анализ бастамалары" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

10-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;

11-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат.

6. 10-сыныпқа арналған "Алгебра және анализ бастамалары" пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) 7-9-сыныптардағы алгебра курсын қайталау;

2) "Функция, оның қасиеттері және графигі". Функция және оның берілу тәсілдері. Функциялардың графиктерін түрлендіру. Функцияның қасиеттері. Күрделі және кері функция ұғымдары;

3) "Тригонометриялық функциялар". Тригонометриялық функциялар, олардың қасиеттері мен графиктері. Тригонометриялық функциялардың графиктерін түрлендірулер көмегімен салу;

4) "Кері тригонометриялық функциялар". Арксинус, арккосинус, арктангенс, арккотангенс. Кері тригонометриялық функциялар, олардың қасиеттері мен графиктері;

5) "Тригонометриялық теңдеулер". Қарапайым тригонометриялық теңдеулер. Тригонометриялық теңдеулер және олардың жүйелерін шешу әдістері;

6) "Тригонометриялық теңсіздіктер". Тригонометриялық теңсіздіктерді шешу;

7) "Ықтималдық". Комбинаторика элементтері және оларды оқиғалардың ықтималдықтарын табуда қолданылуы. Жуықтап есептеулер үшін Ньютон биномы (натурал көрсеткішті). Оқиға ықтималдығы және оның қасиеттері. Шартты ықтималдық. Ықтималдықтарды қосу және көбейту ережелері;

8) "Функцияның шегі және үзіліссіздігі". Функцияның нүктедегі және шексіздіктегі шегі. Функция графигінің асимптоталары. Сан тізбегінің шегі. Функцияның нүктедегі және жиындағы үзіліссіздігі. Шектерді табу;

9) "Туынды". Туындының анықтамасы. Функция дифференциалы ұғымы. Туынды табу ережелері. Күрделі функция туындысы. Тригонометриялық функциялардың туындылары. Туындының физикалық және геометриялық мағынасы. Функция графигіне жүргізілген жанаманың теңдеуі;

10) "Туындының қолданылуы". Функцияның өсу және кему белгілері. Функцияның кризистік нүктелері мен экстремум нүктелері. Туындының көмегімен функцияны зерттеу және графигін салу. Функцияның кесіндідегі ең үлкен және ең кіші мәндері;

11) "Кездейсоқ шамалар және олардың сандық сипаттамалары". Кездейсоқ шамалар. Дискретті кездейсоқ шамалар. Үзіліссіз кездейсоқ шама ұғымы. Дискретті кездейсоқ шамалардың сандық сипаттамалары. Дискретті кездейсоқ шамалардың үлестірім түрлері;

12) 10-сыныптағы алгебра және анализ бастамалары курсын қайталау.

7. 11-сыныпқа арналған "Алгебра және анализ бастамалары" пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:

1) 10-сыныптағы математика курсын қайталау;

2) "Алғашқы функция және интеграл". Алғашқы функция және анықталмаған интеграл. Анықталмаған интеграл қасиеттері. Қисықсызықты трапеция және оның ауданы. Анықталған интеграл. Анықталған интегралдың геометриялық және физикалық есептерді шығаруда қолданылуы;

3)"Математикалық статистика элементтері". Бас жиын және таңдама. Дискретті және интервалды вариациялық қатарлар. Кездейсоқ шаманың сандық сипаттамаларын таңдамалар бойынша бағалау;

4) "Дәрежелер және түбірлер. Дәрежелік функция". n-ші дәрежелі түбір және оның қасиеттері. Рационал көрсеткішті дәреже. Рационал көрсеткішті дәрежесі бар өрнектерді түрлендіру. Иррационал өрнектерді түрлендіру. Дәрежелік функция, оның қасиеттері және графигі. Нақты көрсеткішті дәрежелік функцияның туындысы мен алғашқы функциясы;

5) "Иррационал теңдеулер мен теңсіздіктер". Иррационал теңдеулер мен олардың жүйелері. Иррационал теңсіздіктер;

6) "Көрсеткіштік және логарифмдік функциялар". Көрсеткіштік функция, оның қасиеттері және графигі. Санның логарифмі және оның қасиеттері. Логарифмдік функция, оның қасиеттері және графигі. Көрсеткіштік функцияның туындысы мен интегралы. Логарифмдік функцияның туындысы;

7) "Көрсеткіштік және логарифмдік теңдеулер мен теңсіздіктер". Көрсеткіштік теңдеулер және олардың жүйелері. Көрсеткіштік теңсіздіктер. Логарифмдік теңдеулер және олардың жүйелері. Логарифмдік теңсіздіктер;

8) 10-11-сыныптардағы алгебра және анализ бастамалары курсын қайталау.

8. Оқу пәнінің мазмұны төрт бөлімді қамтиды: "Алгебра", "Статистика және ықтималдықтар теориясы", "Математикалық модельдеу және анализ".

9. "Алгебра" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) Алгебралық өрнектер және оларды түрлендіру;

2) Теңдеулер және теңсіздіктер, олардың жүйелері және жиынтықтары;

3) Тригонометрия.

10. "Статистика және ықтималдықтар теориясы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) Комбинаторика негіздері;

2) Ықтималдықтар теориясының негіздері;

3) Статистика және деректерді талдау.

11. "Математикалық модельдеу және анализ" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) Математикалық анализ бастамалары;

2) Математикалық тіл және математикалық модель;

3) Математикалық модельдеудің көмегімен есептер шығару.

3 тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

12. Бағдарламада оқыту мақсаттары кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 10.2.1.4. кодында "10" - сынып, "2.1" - екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, "4" - оқу мақсатының реттік саны.

13. Білім алушыларға қойылатын талаптар:

1-бөлім. "Алгебра"
Бөлімше	10-сынып		11-сынып
1. Алгебралық өрнектер және түрлендірулер	10.1.1.		11.1.1.
			11.1.1.1 - n-ші дәрежелі түбір және n-ші дәрежелі арифметикалық түбір анықтамасын білу; 11.1.1.2 - n-ші дәрежелі түбір қасиеттерін білу; 11.1.1.3 - рационал көрсеткішті дәреже анықтамасын және қасиеттерін білу; 11.1.1.4 - алгебралық өрнектерді түрлендіру үшін рационал көрсеткішті дәреже қасиеттерін қолдану; 11.1.1.5 - иррационал өрнектерді түрлендіру үшін n-ші дәрежелі түбір қасиеттерін қолдану;
2. Теңдеулер және теңсіздіктер, олардың жүйелері және жиынтықтары	10.1.2.	11.1.2.
	;	11.1.2.1 - иррационал теңдеудің анықтамасын білу, оның мүмкін мәндер жиынын анықтай алу; 11.1.2.2 - теңдеудің екі жағын бірдей n-ші дәрежеге шығару әдісі арқылы иррационал теңдеулерді шеше алу; 11.1.2.3 - айнымалыны алмастыру әдісі арқылы иррационал теңдеулерді шеше алу; 11.1.2.4 - иррационал теңдеулер жүйелерін шеше алу; 11.1.2.5 - иррационал теңсіздіктерді шеше алу; 11.1.2.6 - көрсеткіштік теңдеулерді шешу әдістерін білу және қолдану; 11.1.2.7 - көрсеткіштік теңдеулер жүйелерін шеше білу; 11.1.2.8 - көрсеткіштік теңсіздіктер шеше білу; 11.1.2.9 - логарифмдік теңдеулерді шешу әдістерін білу және қолдану; 11.1.2.10- логарифмдік теңдеулер жүйелерін шеше білу; 11.1.2.11 - логарифмдік теңсіздіктер шеше білу;
3.Тригонометрия	10.1.3.	11.1.3.
	10.1.3.1 - тригонометриялық функциялар анықтамаларын, қасиеттерін білу және олардың графиктерін сала білу; 10.1.3.2 - тригонометриялық функциялардың графиктерін түрлендірулер көмегімен сала білу; 10.1.3.3 - арксинус, арккосинус, арктангенс, арккотангенс анықтамаларын білу және олардың мәндерін таба білу; 10.1.3.4 - кері тригонометриялық функциялардың анықтамалары мен қасиеттерін білу; 10.1.3.5 - қарапайым тригонометриялық теңдеулерді шеше алу; 10.1.3.6 - тригонометриялық теңдеулерді көбейткіштерге жіктеу арқылы шешу; 10.1.3.7 - квадрат теңдеуге келтірілетін тригонометриялық теңдеулерді шеше алу; 10.1.3.8 - тригонометриялық теңдеулерді тригонометриялық өрнектерді түрлендіру формулаларын қолдану арқылы шеше алу; 10.1.3.9 - біртекті тригонометриялық теңдеулерді шеше алу; 10.1.3.10 - тригонометриялық теңдеулерді тригонометриялық функциялардың дәрежесін төмендету формулалары арқылы шеше алу; 10.1.3.11 - тригонометриялық теңдеулерді қосымша аргумент енгізу әдісі арқылы шеше алу; 10.1.3.12 - тригонометриялық теңдеулерді универсал алмастыру арқылы шеше алу; 10.1.3.13 - тригонометриялық теңдеулер жүйелерін шеше алу; 10.1.3.14 - қарапайым тригонометриялық теңсіздіктерді шеше алу; 10.1.3.15 - тригонометриялық теңсіздіктерді шеше алу;
2-бөлім. "Статистика және ықтималдықтар теориясы"
Бөлімше		10-сынып		11-сынып
1. Комбинаторика негіздері		10.2.1.		11.2.1.
		10.2.1.1 – қайталанатын "алмастырулар", "орналастырулар", "терулер" ұғымдарын ажырата білу; 10.2.1.2 - қайталанбалы алмастырулар, орналастырулар және терулерді есептеу үшін формулаларды қолдану; 10.2.1.3 - жуықтап есептеулер үшін Ньютон биномын (натурал көрсеткішпен) қолдану;
2. Ықтималдықтар теориясының негіздері		10.2.2.		11.2.2.
		10.2.2.1 - кездейсоқ оқиға ұғымын, кездейсоқ оқиға түрлерін білу және оларға мысалдар келтіру; 10.2.2.2 - ықтималдықтар қасиеттерін қолданып, кездейсоқ оқиғалардың ықтималдығын есептеу; 10.2.2.3 - ықтималдықтарды қосу ережелерін түсіну және қолдану * P(A + B) = P(A) + P(B) * P(A +B) = P(A) + P(B) – P(A ∙ B); 10.3.2.4 - ықтималдықтарды көбейту ережелерін түсіну және қолдану * P(A ∙ B) = P(A) ∙ P(B) *P(A ∙ B) = P(A) ∙ PA(B)= P(B)PB(A); 10.2.2.5 - кездейсоқ шаманың не екенін түсіну және кездейсоқ шамаларға мысалдар келтіру; 10.2.2.6 - дискретті және үзіліссіз кездейсоқ шамалардың анықтамаларын білу және оларды ажырата алу; 10.2.2.7 - кейбір дискретті кездейсоқ шамалардың үлестірім заңы кестесін құру; 10.2.2.8 - дискретті кездейсоқ шаманың математикалық күтімі ұғымын және оның қасиеттерін білу; 10.2.2.9 - дискретті кездейсоқ шаманың математикалық күтімін есептеу; 10.2.2.10 - дискретті кездейсоқ шаманың дисперсиясы мен орташа квадраттық (стандартты) ауытқуын есептеу;
3. Статистика және деректерді талдау		10.2.3.		11.2.3.
				11.2.3.1 - дискретті және интервалдық вариациялық қатарларды құрастыру үшін таңдаманы өңдеу; 11.2.3.2 - берілген шартқа сәйкес вариациялық қатарлардың деректерін талдау; 11.2.3.3 - таңдама бойынша кездейсоқ шамалардың сандық сипаттамаларын бағалау;
3-бөлім. "Математикалық модельдеу мен анализ"
Бөлімше		10-сынып		11-сынып
1. Математикалық анализ бастамалары		10.3.1.		11.3.1.
		10.3.1.1 - функция анықтамасын және берілу тәсілдерін білу; 10.3.1.2 - функция графигіне түрлендірулер орындай алу (параллель көшіру, сығу және созу); 10.3.1.3 - функция қасиеттерін анықтай алу; 10.3.1.4 - функцияның берілген графигі бойынша оның қасиеттерін: 1) функцияның анықталу облысы; 2) функцияныңмәндер жиыны; 3) функцияның нөлдері; 4) функцияның периодтылығы; 5) функцияның бірсарындылық аралықтары; 6) функцияның таңбатұрақтылық аралықтары; 7) функцияның ең үлкен және ең кіші мәндері; 8) функцияның жұптылығы, тақтылығы; 9) функцияның шектелгендігі; 10) функция үзіліссіздігі; 11) функцияның экстремумдары сипаттай алу; 10.3.1.5 - кері функцияның анықтамасын білу және берілген функцияға кері функцияны табу және өзара кері функциялар графиктерінің орналасу қасиетін білу; 10.3.1.6 - f(g(x)) күрделі функциясын ажырата білу және функциялар композициясын құру; 10.3.1.7 - функцияның нүктедегі шегінің анықтамасын білу және оны есептеу; 10.3.1.8 - функцияның шексіздіктегі шегінің анықтамасын білу және оны есептеу; 10.3.1.9 - функция графигіне жүргізілген асимптотаның анықтамасын білу және асимптоталардың теңдеулерін құра білу; 10.3.1.10 - функцияның шексіздіктегі шегінің қасиеттерін қолданып сан тізбектерінің шектерін табу; 10.3.1.11 - функцияның нүктедегі үзіліссіздігінің және функцияның жиындағы үзіліссіздігінің анықтамаларын білу; 10.3.1.12 - үзіліссіз функциялардың қасиеттерін білу және оларды функция үзіліссіздігін дәлелдеуде қолдану; 10.3.1.13 - аргумент өсімшесі мен функция өсімшесінің анықтамаларын білу; 10.3.1.14 - функция туындысының анықтамасын білу және анықтама бойынша функцияның туындысын табу; 10.3.1.15 - тұрақты функцияның және дәрежелік функцияның туындыларын табу; 10.3.1.16 - функция дифференциалы анықтамасын және дифференциалдың геометриялық мағынасын білу; 10.3.1.17 - функция дифференциалын табу; 10.3.1.18 - дифференциалдаудың ережелерін білу және қолдану; 10.3.1.19 - күрделі функцияның туындысын табу; 10.3.1.20 - тригонометриялық функциялардың туындыларын табу; 10.3.1.21 - берілген нүктеде функция графигіне жүргізілген жанама теңдеуін құру; 10.3.1.22 - функцияның аралықта өсуінің (кемуінің) қажетті және жеткілікті шартын білу; 10.3.1.23 - функцияның өсу (кему) аралықтарын табу; 10.3.1.24 - функцияның кризистік нүктелерінің және экстремум нүктелерінің анықтамаларын, функция экстремумының бар болу шартын білу; 10.3.1.25 - функцияның кризистік нүктелері мен экстремум нүктелерін табу; 10.3.1.26 - туындының көмегімен функцияның қасиеттерін зерттеу және оның графигін салу; 10.3.1.27 - функцияның кесіндідегі ең үлкен және ең кіші мәндерін табу;		11.3.1.1 - алғашқы функция және анықталмаған интеграл анықтамаларын білу; 11.3.1.2 - анықталмаған интеграл қасиеттерін білу және қолдану; 11.3.1.3 - негізгі анықталмаған интегралдарды білу және оларды есептер шығаруда қолдану; 11.3.1.4 - қисықсызықты трапецияның анықтамасын білу және оның ауданын табу үшін Ньютон – Лейбниц формуласын қолдану; 11.3.1.5 - анықталған интеграл ұғымын білу, анықталған интегралды есептей білу; 11.3.1.6 - берілген сызықтармен шектелген жазық фигураның ауданын есептеу; 11.3.1.7 - айналу денесінің көлемін анықталған интеграл көмегімен есептеу формуласын білу және қолдану; 11.3.1.8 - нақты көрсеткішті дәрежелік функция анықтамасын білу; дәреже көрсеткішіне тәуелді дәрежелік функция графигін салу; 11.3.1.9 - дәрежелік функция қасиеттерін білу; 11.3.1.10 - нақты көрсеткішті дәрежелік функцияның туындысын табу ережелерін білу және қолдану; 11.3.1.11 - нақты көрсеткішті дәрежелік функцияның интегралын табу ережесін білу; 11.3.1.12 көрсеткіштік функцияның анықтамасын білу және оның графигін салу; 11.3.1.13 көрсеткіштік функция қасиеттерін есептер шығаруда қолдану; 11.3.1.14 сан логарифмі, ондық және натурал логарифмдер анықтамаларын білу; 11.3.1.15 логарифм қасиеттерін білу және оны логарифмдік өрнектерді түрлендіруде қолдану; 11.3.1.16 логарифмдік функцияның анықтамасын біл; 11.3.1.17 логарифмдік функция қасиеттерін білу және қолдану; 11.3.1.18 көрсеткіштік функцияның туындысы мен интегралын табу; 11.3.1.19 логарифмдік функцияның туындысын табу;
2. Математикалық тіл және математикалық модель		10.3.2.		11.3.2.
		10.3.2.1 - туындының геометриялық мағынасын білу; 10.3.2.2 - туындының физикалық мағынасын білу;		11.3.2.1 - анықталған интегралды жұмыс пен арақашықтықты есептеуге берілген физикалық есептерді шығару үшін қолдану; 11.3.2.2 - математикалық статистиканың негізгі терминдерін білу және түсіну;
3. Математикалық модельдеудің көмегімен есеп шығару		10.3.3.		11.3.3.
		10.3.3.1 - туындының физикалық мағынасына сүйене отырып, қолданбалы есептер шығару; 10.3.3.2 - туындының геометриялық мағынасын қолданып есептер шығару; 10.3.3.3 - функцияның ең үлкен (ең кіші) мәндерін табуға байланысты қолданбалы есептер шығару;

14. Осы оқу бағдарламасы қосымшада берілген жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған "Алгебра және анализ бастамалары" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

15. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Жалпы орта білім беру
деңгейінің 10-11-сыныптарына
арналған "Алгебра және анализ
бастамалары" пәнінен оқу
жүктемесі төмендетілген үлгілік
оқу бағдарламасына қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің 10-11-сыныптарына арналған жаратылыстану-математикалық бағыттағы "Алгебра және анализ бастамалары" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Ұзақ мерзімді жоспар

10-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
7-9-сыныптардағы алгебра курсын қайталау
Функция, оның қасиеттері және графигі	Функция және оның берілу тәсілдері. Функциялардың графиктерін түрлендіру	10.3.1.1 - функция анықтамасын және берілу тәсілдерін білу; 10.3.1.2 - функция графигіне түрлендірулер орындай алу (параллель көшіру, сығу және созу);.
	Функцияның қасиеттері	10.3.1.3 - функция қасиеттерін анықтай алу; 10.3.1.4 - функцияның берілген графигі бойынша оның қасиеттерін: 1) функцияның анықталу облысы; 2) функцияның мәндер жиыны; 3) функцияның нөлдері; 4) функцияның периодтылығы; 5) функцияның бірсарындылық аралықтары; 6) функцияның таңбатұрақтылық аралықтары; 7) функцияның ең үлкен және ең кіші мәндері; 8) функцияның жұптылығы,тақтылығы; 9) функцияның шектелгендігі; 10) функция үзіліссіздігі; 11) функцияның экстремумдары сипаттай алу;
	Күрделі және кері функция ұғымдары	10.3.1.5 - кері функцияның анықтамасын білу және берілген функцияға кері функцияны табу және өзара кері функциялар графиктерінің орналасу қасиетін білу; 10.3.1.6 - f(g(x)) күрделі функциясын ажырата білу және функциялар композициясын құру;
Тригонометриялық функциялар	Тригонометриялық функциялар, олардың қасиеттері мен графиктері	10.1.3.1 - тригонометриялық функциялар анықтамаларын, қасиеттерін білу және олардың графиктерін сала білу;
Тригонометриялық функциялар	Тригонометриялық функциялардың графиктерін түрлендірулер көмегімен салу	10.1.3.2 - тригонометриялық функциялардың графиктерін түрлендірулер көмегімен сала білу;
Кері тригонометриялық функциялар	Арксинус, арккосинус, арктангенс және арккотангенс	10.1.3.3 - арксинус, арккосинус, арктангенс, арккотангенс анықтамаларын білу және олардың мәндерін таба білу;
Кері тригонометриялық функциялар	Кері тригонометриялық функциялар, олардың қасиеттері мен графиктері	10.1.3.4 - кері тригонометриялық функциялардың анықтамалары мен қасиеттерін білу;
2-тоқсан
Тригонометриялық теңдеулер	Қарапайым тригонометриялық теңдеулер	10.1.3.5 - қарапайым тригонометриялық теңдеулерді шеше алу;
Тригонометриялық теңдеулер	Тригонометриялық теңдеулер және олардың жүйелерін шешу әдістері	10.1.3.6 - тригонометриялық теңдеулерді көбейткіштерге жіктеу арқылы шешу; 10.1.3.7 - квадрат теңдеуге келтірілетін тригонометриялық теңдеулерді шеше алу; 10.1.3.8 - тригонометриялық теңдеулерді тригонометриялық өрнектерді түрлендіру формулаларын қолдану арқылы шеше алу; 10.1.3.9 - біртекті тригонометриялық теңдеулерді шеше алу; 10.1.3.10 - тригонометриялық теңдеулерді тригонометриялық функциялардың дәрежесін төмендету формулалары арқылы шеше алу; 10.1.3.11 - тригонометриялық теңдеулерді қосымша аргумент енгізу әдісі арқылы шеше алу; 10.1.3.12 - тригонометриялық теңдеулерді универсал алмастыру арқылы шеше алу; 10.1.3.13 - тригонометриялық теңдеулер жүйелерін шеше алу;
Тригонометриялық теңсіздіктер	Тригонометриялық теңсіздіктерді шешу	10.1.3.14 - қарапайым тригонометриялық теңсіздіктерді шеше алу; 10.1.3.15 - тригонометриялық теңсіздіктерді шеше алу;
Ықтималдық	Комбинаторика элементтері және оларды оқиғалардың ықтималдықтарын табуда қолданылуы. Жуықтап есептеулер үшін Ньютон биномы	10.2.1.1 - қайталанптын "алмастырулар", "орналастырулар", "терулер" ұғымдарын ажырата білу; 10.2.1.2 - қайталанатын алмастырулар, орналастырулар және терулерді есептеу үшін формулаларды қолдану; 10.2.1.3 - жуықтап есептеулер үшін Ньютон биномын (натурал көрсеткішпен) қолдану;
	Оқиға ықтималдығы және оның қасиеттері	10.2.2.1 - кездейсоқ оқиға ұғымын, кездейсоқ оқиға түрлерін білу және оларға мысалдар келтіру; 10.2.2.2 - ықтималдықтар қасиеттерін қолданып, кездейсоқ оқиғалардың ықтималдығын есептеу;
	Шартты ықтималдық. Ықтималдықтарды қосу және көбейту ережелері	10.3.2.3 - ықтималдықтарды қосу ережелерін түсіну және қолдану * P(A + B) = P(A) + P(B) * P(A +B) = P(A) + P(B) – P(A ∙ B); 10.3.2.4 - ықтималдықтарды көбейту ережелерін түсіну және қолдану * P(A ∙ B) = P(A) ∙ P(B) *P(A ∙ B) = P(A) ∙ PA(B)= P(B)PB(A);
3-тоқсан
Функцияның шегі және үзіліссіздігі	Функцияның нүктедегі және шексіздіктегі шегі	10.3.1.7 - функцияның нүктедегі шегінің анықтамасын білу және оны есептеу; 10.3.1.8 - функцияның шексіздіктегі шегінің анықтамасын білу және оны есептеу;
	Функция графигінің асимптоталары	10.3.1.9 - функция графигіне жүргізілген асимптотаның анықтамасын білу және асимптоталардың теңдеулерін құра білу;
	Сан тізбегінің шегі	10.3.1.10 - функцияның шексіздіктегі шегінің қасиеттерін қолданып сан тізбектерінің шектерін табу;
	Функцияның нүктедегі және жиындағы үзіліссіздігі	10.3.1.11 - функцияның нүктедегі үзіліссіздігінің және функцияның жиындағы үзіліссіздігінің анықтамаларын білу; 10.3.1.12 - үзіліссіз функциялардың қасиеттерін білу және оларды функция үзіліссіздігін дәлелдеуде қолдану;
Туынды	Туындының анықтамасы	10.3.1.13 - аргумент өсімшесі мен функция өсімшесінің анықтамаларын білу; 10.3.1.14 - функция туындысының анықтамасын білу және анықтама бойынша функцияның туындысын табу; 10.3.1.15 - тұрақты функцияның және дәрежелік функцияның туындыларын табу;
	Функция дифференциалы ұғымы	10.3.1.16 - функция дифференциалы анықтамасын және дифференциалдың геометриялық мағынасын білу; 10.3.1.17 - функция дифференциалын табу;
	Туынды табу ережелері	10.3.1.18 - дифференциалдаудың ережелерін білу және қолдану;
	Күрделі функция туындысы	10.3.1.19 - күрделі функцияның туындысын табу;
	Тригонометриялық функциялардың туындылары	10.3.1.20 - тригонометриялық функциялардың туындыларын табу;
	Туындының физикалық және геометриялық мағынасы	10.3.2.1 - туындының геометриялық мағынасын білу; 10.3.2.2 - туындының физикалық мағынасын білу; 10.3.3.1 - туындының физикалық мағынасына сүйене отырып, қолданбалы есептер шығару; 10.3.3.2 - туындының геометриялық мағынасын қолданып есептер шығару;
	Функция графигіне жүргізілген жанаманың теңдеуі	10.3.1.21 - берілген нүктеде функция графигіне жүргізілген жанама теңдеуін құру;
4-тоқсан
Туындының қолданылуы	Функцияның өсу және кему белгілері	10.3.1.22 - функцияның аралықта өсуінің (кемуінің) қажетті және жеткілікті шартын білу; 10.3.1.23 - функцияның өсу (кему) аралықтарын табу;
	Функцияның кризистік нүктелері мен экстремум нүктелері	10.3.1.24 - функцияның кризистік нүктелерінің және экстремум нүктелерінің анықтамаларын, функция экстремумының бар болу шартын білу; 10.3.1.25 - функцияның кризистік нүктелері мен экстремум нүктелерін табу;
	Туындының көмегімен функцияны зерттеу және графигін салу.	10.3.1.26 - туындының көмегімен функцияның қасиеттерін зерттеу және оның графигін салу;
	Функцияның кесіндідегі ең үлкен және ең кіші мәндері	10.3.1.27 - функцияның кесіндідегі ең үлкен және ең кіші мәндерін табу; 10.3.3.3 - функцияның ең үлкен (ең кіші) мәндерін табуға байланысты қолданбалы есептер шығару;
Кездейсоқ шамалар және олардың сандық сипаттамалары	Кездейсоқ шамалар	10.2.2.5 - кездейсоқ шаманың не екенін түсіну және кездейсоқ шамаларға мысалдар келтіру;
	Дискретті кездейсоқ шамалар	10.3.2.6 - дискретті және үзіліссіз кездейсоқ шамалардың анықтамаларын білу және оларды ажырата алу; 10.3.2.7 - кейбір дискретті кездейсоқ шамалардың үлестірім заңы кестесін құру;
	Үзіліссіз кездейсоқ шама ұғымы	10.3.2.8 - дискретті кездейсоқ шаманың математикалық күтімі ұғымын және оның қасиеттерін білу;
	Дискретті кездейсоқ шамалардың сандық сипаттамалары	10.3.2.9 - дискретті кездейсоқ шаманың математикалық күтімін есептеу; 10.3.2.10 - дискретті кездейсоқ шаманың дисперсиясы мен орташа квадраттық (стандартты) ауытқуын есептеу;
10-сыныптағы алгебра және анализ бастамалары курсын қайталау

11-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі	Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны	Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
10-сыныптағы алгебра және анализ бастамалары курсын қайталау
Алғашқы функция және интеграл	Алғашқы функция және анықталмаған интеграл. Анықталмаған интеграл қасиеттері	11.3.1.1 - алғашқы функция және анықталмаған интеграл анықтамаларын білу; 11.3.1.2 - анықталмаған интеграл қасиеттерін білу және қолдану; 11.3.1.3 - негізгі анықталмаған интегралдарды білу және оларды есептер шығаруда қолдану;
	Қисықсызықты трапеция және оның ауданы. Анықталған интеграл.	11.3.1.4 - қисықсызықты трапецияның анықтамасын білу және оның ауданын табу үшін Ньютон – Лейбниц формуласын қолдану;
	Анықталған интегралдың геометриялық және физикалық есептерді шығаруда қолданылуы	11.3.1.5 - анықталған интеграл ұғымын білу, анықталған интегралды есептей білу; 11.3.1.6 - берілген сызықтармен шектелген жазық фигураның ауданын есептеу; 11.3.1.7 - айналу денесінің көлемін анықталған интеграл көмегімен есептеу формуласын білу және қолдану; 11.3.2.1 - анықталған интегралды жұмыс пен арақашықтықты есептеуге берілген физикалық есептерді шығару үшін қолдану;
Математикалық статистика элементтері	Бас жиын және таңдама	11.3.2.2 - математикалық статистиканың негізгі терминдерін білу және түсіну;
	Дискретті және интервалды вариациялық қатарлар	11.2.3.1 - дискретті және аралық вариациялық қатарларды құрастыру үшін таңдаманы өңдеу;
	Кездейсоқ шаманың сандық сипаттамаларын таңдамалар бойынша бағалау	11.2.3.2 - берілген шартқа сәйкес вариациялық қатарлардың деректерін талдау; 11.2.3.3 - таңдама бойынша кездейсоқ шамалардың сандық сипаттамаларын бағалау;
2-тоқсан
Дәрежелер мен түбірлер. Дәрежелік функция	n-ші дәрежелі түбір және оның қасиеттері	11.1.1.1 - n-ші дәрежелі түбір және n-ші дәрежелі арифметикалық түбір анықтамасын білу; 11.1.1.2 - n-ші дәрежелі түбір қасиеттерін білу;
	Рационал көрсеткішті дәреже. Рационал көрсеткішті дәрежесі бар өрнектерді түрлендіру.	11.1.1.3 - рационал көрсеткішті дәреже анықтамасын және қасиеттерін білу; 11.1.1.4 - алгебралық өрнектерді түрлендіру үшін рационал көрсеткішті дәреже қасиеттерін қолдану;
	Иррационал өрнектерді түрлендіру.	11.1.1.5 - иррационал өрнектерді түрлендіру үшін n-ші дәрежелі түбір қасиеттерін қолдану;
	Дәрежелік функция, оның қасиеттері мен графигі	11.1.1.8 - нақты көрсеткішті дәрежелік функция анықтамасын білу; дәреже көрсеткішіне тәуелді дәрежелік функция графигін салу; 11.2.1.9 - дәрежелік функция қасиеттерін білу;
	Нақты көрсеткішті дәрежелік функцияның туындысы мен интегралы	11.2.1.10 - нақты көрсеткішті дәрежелік функцияның туындысын табу ережелерін білу және қолдану; 11.2.1.11 - нақты көрсеткішті дәрежелік функцияның интегралын табу ережесін білу және қолдану;
	3-тоқсан
Иррационал теңдеулер мен теңсіздіктер	Иррационал теңдеулер мен олардың жүйелері	11.1.2.1 - иррационал теңдеудің анықтамасын білу, оның мүмкін мәндер жиынын анықтай алу; 11.1.2.2 - теңдеудің екі жағын бірдей n-ші дәрежеге шығару әдісі арқылы иррационал теңдеулерді шеше алу; 11.1.2.3 - айнымалыны алмастыру әдісі арқылы иррационал теңдеулерді шеше алу; 11.1.2.4 - иррационал теңдеулер жүйелерін шеше алу;
Иррационал теңдеулер мен теңсіздіктер	Иррационал теңсіздіктер	11.1.2.5 - иррационал теңсіздіктерді шеше алу;

Көрсеткіштік және логарифмдік функциялар	Көрсеткіштік функция, оның қасиеттері және графигі	11.3.1.12 көрсеткіштік функция анықтамасын білу және оның графигін салу; 11.3.1.13 көрсеткіштік функция қасиеттерін есептер шығаруда қолдану;
	Сан логарифмі және оның қасиеттері	11.3.1.14 сан логарифмі, ондық және натурал логарифмдер анықтамаларын білу; 11.3.1.15 логарифм қасиеттерін білу және оны логарифмдік өрнектерді түрлендіруде қолдану;
	Логарифмдік функция, оның қасиеттері және графигі	11.3.1.16 логарифмдік функцияның анықтамасын білу және оның графигін салу; 11.3.1.17 логарифмдік функция қасиеттерін білу және қолдану;
	Көрсеткіштік функцияның туындысы мен интегралы	11.3.1.18 көрсеткіштік функцияның туындысы мен интегралын табу;
	Логарифмдік функцияның туындысы	11.3.1.19 логарифмдік функцияның туындысын табу;
Көрсеткіштік және логарифмдік теңдеулер мен теңсіздіктер	Көрсеткіштік теңдеулер және олардың жүйелері	11.1.2.6 - көрсеткіштік теңдеулерді шешу әдістерін білу және қолдану; 11.1.2.7 - көрсеткіштік теңдеулер жүйелерін шеше білу;
	Көрсеткіштік теңсіздіктер	11.1.2.8 - көрсеткіштік теңсіздіктер мен олардың жүйелерін шеше білу;
	4-тоқсан
Көрсеткіштік және логарифмдік теңдеулер мен теңсіздіктер	Логарифмдік теңдеулер және олардың жүйелері	11.1.2.9 - логарифмдік теңдеулерді шешу әдістерін білу және қолдану; 111.2.10 - логарифмдік теңдеулер жүйелерін шеше білу;
Көрсеткіштік және логарифмдік теңдеулер мен теңсіздіктер	Логарифмдік теңсіздіктер	11.2.2.11 - логарифмдік теңсіздіктер мен олардың жүйелерін шеше білу;

10-11-сыныптардағы алгебра және анализ бастамалары курсын қайталау

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 631-қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағытындағы 10-11-сыныптары үшін "Физика" пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

2. 10-11-сыныптардағы физика курсын оқу мақсаты - білім алушылардың ғылыми дүиетанымдық негіздерін, әлемнің жаратылыстанымдық-ғылыми бейнесін тұтастай қабылдауын, өмірде маңызды практикалық мәселелерді шешуде табиғат құбылыстарын бақылау, жазу, талдау қабілеттерін қалыптастыру.

3. Мақсатқа сәйкес оқу пәнін оқытудың негізгі міндеттері:

1) білім алушылардың әлемнің заманауи физикалық бейнесінің негізінде жатқан заңдылықтар мен принциптер туралы іргелі білімді, табиғатты танудың ғылыми әдістерді меңгеруіне ықпал ету;

2) білім алушылардың интеллектуалдық, ақпараттық, коммуникативтік және рефлективтік мәдениетін дамытуға, физикалық экспериментті және зерттеу жұмыстарын орындау дағдыларын қалыптастыру;

3) оқу және зерттеу қызметіне жауапкершілікпен қарауға тәрбиелеу;

4) меңгерген дағдыларды табиғат ресурстарын пайдалану мен қоршаған ортаны қорғауда, қоғам мен адам өмірінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуде қолдану.

2-тарау. "Физика" пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

4. "Физика" оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

10-сыныпта – аптасына 3 сағатты, оқу жылында 102 сағатты;

11-сыныпта – аптасына 3 сағатты, оқу жылында 102 сағатты құрайды.

5. Оқу пәнінің мазмұны 10 бөлімді қамтиды:

механика;

жылу физикасы;

электр және магнетизм;

электромагниттік тербелістер;

электромагниттік толқындар;

оптика;

салыстырмалы теорияның элементтері;

кванттық физика;

нанотехнология және наноматериалдар;

космология.

6. "Механика" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

кинематика;

динамика;

статика;

сақталу заңдары;

сұйықтар мен газдардың механикасы.

7. "Жылу физикасы" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

молекулалы-кинетикалық теория негіздері;

газ заңдары;

термодинамика негіздері;

сұйық және қатты денелер.

8. "Электр және магнетизм" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

электростатика;

тұрақты ток;

әртүрлі ортадағы электр тогы;

магнит өрісі;

электромагниттік индукция.

9. "Электромагниттік тербелістер" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) механикалық тербелістер;

2) электромагниттік тербелістер;

3) айнымалы ток.

10. "Электромагниттік толқындар" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) толқындық қозғалыс;

2) электромагниттік толқындар.

11. "Оптика" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) толқындық оптика;

2) геометриялық оптика.

12. "Салыстырмалы теорияның элементтері" бөлімі "Салыстырмалы теорияның элементтері" бөлімшесінен тұрады.

13. "Кванттық физика" бөлімі келесі бөлімшесінен тұрады:

1) атомдық және кванттық физика;

2) атом ядросының физикасы.

14. "Нанотехнология және наноматериалдар" бөлімі "Нанотехнология және наноматериалдар" бөлімшесінен тұрады.

15. "Космология" бөлімі "Космология" бөлімшесінен тұрады.

16. Оқу пәнінің 10-сыныптағы базалық білім мазмұны:

1) "Кинематика". Қазіргі замандағы физиканың рөлі. Физикалық өлшеулер; физикалық шамалардың қателіктері; өлшеулер нәтижесін өңдеу;

Теңүдемелі қозғалыс кинематикасының негізгі теңдеулері мен ұғымдары; инвариантты және салыстырмалы физикалық шамалар; Галилейдің салыстырмалылық принципі; қисық сызықты қозғалыс кинематикасы; көкжиекке бұрыш жасай лақтырылған дененің қозғалысы.

№1 Зертханалық жұмыс: көлбеу жазықтық бойымен қозғалатын дененің үдеуін анықтау;