Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2015 жылғы 23 қарашадағы № 416-V ҚРЗ.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 69-баптан қараңыз.
Қолданушылар назарына!
Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

МАЗМҰНЫ

БАСПАСӨЗ-РЕЛИЗ

Ескерту. Кіріспе алып тасталды – ҚР 01.07.2024 № 107-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) "А" корпусы - Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметіне кірудің, оны өткеру мен тоқтатудың ерекше тәртібі, сондай-ақ арнайы біліктілік талаптары көзделген басқарушылық деңгейдегі мемлекеттік әкімшілік лауазымдар;

2) алып тасталды – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) "Б" корпусы – "А" корпусына енгізілмеген мемлекеттік әкімшілік лауазымдар;

4) бонус – Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекеттік қызметшілерге қызметінің тиімділігін бағалау нәтижелері бойынша белгіленетін ақшалай төлем;

5) бiлiктiлiк талаптары – мемлекеттiк лауазымға орналасуға үмiткер азаматтарға білімі, жұмыс тәжірибесі және құзыреттері бойынша қойылатын талаптар;

5-1) келісімшарттық қызметшінің келісімшарты – мемлекеттік орган мен Қазақстан Республикасының азаматы арасындағы оның құқықтары мен функционалдық міндеттерін, еңбек жағдайларын, сондай-ақ еңбек нәтижелерімен (сандық және (немесе) сапалық көрсеткіштер) өзара байланысты еңбекке ақы төлеу жағдайларын, еңбек нәтижелеріне қол жеткізбегені үшін жауапкершілігін және басқа да жеке жағдайларды белгілейтін еңбек шарты;

6) Қазақстан Республикасының мемлекеттiк қызметі (бұдан әрі – мемлекеттік қызмет) – мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк органдарда мемлекеттiк билiктiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыруға бағытталған лауазымдық өкiлеттiктерді атқару жөнiндегi қызметi;

7) құзыреттер – нақты мемлекеттік лауазымда кәсіби қызметті тиімді түрде атқару үшін қажетті білімнің, икемнің және дағдылардың жиынтығы;

8) лауазымды адам – билiк өкiлiнiң функцияларын тұрақты, уақытша немесе арнайы өкiлеттiк бойынша жүзеге асыратын не мемлекеттiк органдарда ұйымдастырушылық-өкiмдік немесе әкiмшiлiк-шаруашылық функцияларды атқаратын адам;

9) лауазымдық өкiлеттiктер – нақты мемлекеттiк лауазыммен көзделген, мемлекеттiк қызметшiлер өз қызметiн жүзеге асыратын мемлекеттiк органдардың алдында тұрған мақсаттар мен мiндеттерге сай келетін құқықтар мен мiндеттер;

9-1) алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

10) мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi – Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген жағдайларды қоспағанда, өз қызметін тұрақты немесе сайланған кәсіби негізде жүзеге асыратын мемлекеттiк қызметшi;

11) мемлекеттік әкімшілік лауазымның санаты – мемлекеттік саяси және әкімшілік қызметшілер лауазымдарының тізіліміне сәйкес мемлекеттік әкімшілік лауазымдардың жиынтығы;

12) мемлекеттiк қызметшi – мемлекеттiк органда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен республикалық немесе жергiлiктi бюджеттерден не Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң және (немесе) Қазақстан Республикасының заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы заңнамасында айқындалған Арнаулы мемлекеттік қордың қаражатынан ақы төленетiн мемлекеттiк лауазымды атқаратын және мемлекеттiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыру мақсатында лауазымдық өкiлеттiктерді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының азаматы;

13) мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдебі (бұдан әрі – қызметтік әдеп) – Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің әдеп кодексіне сәйкес қызметтік әдеп стандарттарында белгіленген мемлекеттік қызметшілердің мінез-құлық қағидалары;

13-1) мемлекеттік қызметшінің тікелей басшысы – мемлекеттік лауазымы бойынша жоғары тұрған, мемлекеттік қызметші өзінің лауазымдық нұсқаулығына сәйкес оған тікелей бағынысты болатын адам;

14) мемлекеттік қызмет істері жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – мемлекеттік қызмет саласында біртұтас мемлекеттік саясатты іске асыруды жүзеге асыратын орталық мемлекеттік орган;

15) мемлекеттiк лауазым – нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген лауазымдық өкiлеттiктер шеңбері жүктелген мемлекеттiк органның құрылымдық штат бiрлiгi;

15-1) мемлекеттік органның келісімшарттық қызметшісі (бұдан әрі – келісімшарттық қызметші) – түрлерін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын ұлттық және өзге де жобаларды іске асыру үшін осы Заңда көзделген ерекшеліктер ескерілген келісімшарт бойынша мемлекеттік органға тартылған Қазақстан Республикасының азаматы;

16) мемлекеттiк саяси қызметшi – тағайындалуы (сайлануы), босатылуы және қызметi саяси-айқындаушы сипатқа ие, саяси мақсаттар мен мiндеттердi iске асыруға жауаптылықта болатын мемлекеттiк қызметшi;

17) мүдделер қақтығысы – мемлекеттік қызметшінің жеке басының мүдделері өзінің лауазымдық өкілеттіктерін орындамауына немесе тиісінше орындамауына әкеп соғуы мүмкін болатын кездегі мемлекеттік қызметшінің жеке басының мүдделері мен оның лауазымдық өкілеттіктері арасындағы қайшылық;

18) тәлімгер – мемлекеттік қызметке алғаш рет қабылданған мемлекеттік қызметшіге бекітілетін, оның кәсіби бейімделуіне практикалық көмек көрсететін мемлекеттік қызметші;

18-1) алып тасталды – ҚР 03.01.2022 № 101-VII (31.12.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

19) төменгі лауазым – мемлекеттік саяси және әкімшілік қызметшілердің лауазымдар тізіліміне сәйкес мемлекеттік органның штат кестесінде көзделген лауазымдардың төменгі санатындағы төмен тұрған лауазым болып табылатын, "Б" корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің мемлекеттік лауазымы;

20) уақытша бос мемлекеттік лауазым – мемлекеттік лауазымды атқаратын мемлекеттік қызметшінің іссапарға баруына, әлеуметтік демалыста не мемлекеттік тапсырыс негізінде оқуда болуына, сондай-ақ ауруы денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган бекітетін еңбекке жарамсыздықтың неғұрлым ұзақ мерзімі белгіленген аурулар тізбесіне енген болса, науқастануы салдарынан оның қатарынан екі айдан астам уақыт жұмыс орнында болмауына байланысты уақытша бос мемлекеттік лауазым;

21) уәкілетті комиссия – Қазақстан Республикасы азаматтарының мемлекеттік әкімшілік қызметке кіру, оны өткеру және тоқтату, сондай-ақ мемлекеттік органдарға шетелдік жұмыскерлерді тарту мәселелерін қарайтын комиссия, оның ережесі мен құрамын Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді;

22) үстемеақы – "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісіне Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен белгіленетін лауазымдық айлықақысына ақшалай қосымша ақы;

23) іссапарға бару – Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекеттік қызметшілердің бұрынғы жұмыс орны (мемлекеттік лауазымы) сақтала отырып, басқа мемлекеттік органдарда, Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелерінде және өзге де ұйымдарда мемлекеттік лауазымдарға орналасуы.

Ескерту. 1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2022 № 101-VII (31.12.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2023 № 23-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасы

1. Мемлекеттік қызметтің құқықтық негізін Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі, осы Заң, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілері құрайды.

2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда көзделгеннен өзгеше қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

3-бап. Осы Заңның қолданылуы

1. Осы Заңның күші:

1) Қазақстан Республикасының Конституциясында, конституциялық заңдарында немесе өзге де заңнамалық актiлерiнде олар үшiн өзгеше құқықтық мәртебе айқындалған жағдайларды қоспағанда, барлық мемлекеттiк қызметшiлерге;

2) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде реттелмеген бөлігінде жергілікті өкілді органдар тағайындайтын немесе Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сайланатын мемлекеттiк әкімшілік қызметшiлерге;

3) Қазақстан Республикасының құқық қорғау қызметі туралы заңнамалық актілерінде көзделген ерекшеліктері бар құқық қорғау қызметін өткеріп жүрген мемлекеттiк қызметшiлерге қолданылады.

2. Осы Заңның күші:

1) техникалық қызмет көрсетудi жүзеге асыратын және мемлекеттiк органдардың жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн адамдарға;

2) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және оның ведомстволарының, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның қызметшілері мен техникалық қызметшілеріне;

3) келісімшарттық қызметшілерді қоспағанда, Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес еңбек шарты негізінде қызметін мемлекеттік органдарда жүзеге асыратын адамдарға, оның ішінде мемлекеттік органдардың шетелдік жұмыскерлеріне қолданылмайды.

Ескерту. 3-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-1-бап. Осы Заңның мақсаты мен міндеттері

Мемлекеттік қызмет саласындағы құқықтық қатынастарды реттеу осы Заңның мақсаты болып табылады.

Осы Заңның міндеттері:

1) мемлекеттік қызметке кірудің, оны өткерудің және тоқтатудың құқықтық негіздерін белгілеу;

2) мемлекеттік қызметшілердің мәртебесін, негізгі құқықтары мен міндеттерін, құқықтық және әлеуметтік кепілдіктерін, мемлекеттік органдардағы өзге де адамдардың қызметін реттеу;

3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру болып табылады.

Ескерту. 3-1-баппен толықтырылды – ҚР 01.07.2024 № 107-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4-бап. Мемлекеттік қызметтің негізгі қағидаттары

1. Қазақстан Республикасында мемлекеттік қызмет:

1) заңдылық;

2) қазақстандық патриотизм;

3) мемлекеттiк биліктің заң шығарушылық, атқарушылық және сот тармақтарына бөлiнуiне қарамастан, мемлекеттiк қызмет жүйесiнiң бiртұтастығы;

4) азаматтар құқықтарының, бостандықтарының және заңды мүдделерiнiң мемлекет мүдделерi алдындағы басымдығы;

5) мемлекеттік органдар қызметіндегі тиімділік, нәтижелілік, ашықтық;

6) азаматтардың мемлекеттiк қызметке қол жеткiзуге тең құқығы;

7) азаматтардың мемлекеттiк қызметке кiруiнiң ерiктiлiгi;

8) мемлекеттiк қызметшiлердiң кәсiбилiгi;

9) меритократия – мемлекеттік қызметшінің жеке сіңірген еңбектері мен жетістіктерін мойындау, оны қабілеттері мен кәсіби даярлығына сәйкес мемлекеттік қызмет бабында ілгерілету;

10) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдар өз өкiлеттiктерi шегiнде қабылдаған шешiмдердi орындаудың бағынысты мемлекеттiк қызметшiлер мен төмен тұрған мемлекеттiк органдардың мемлекеттік қызметшілерi үшiн мiндеттiлiгi;

11) мемлекеттiк қызметшiлердiң бақылауда болуы және есептiлiгi;

12) мемлекеттiк қызметшiлердiң лауазымдық мiндеттерiн орындамағаны не тиiсiнше орындамағаны және өздерiнiң лауазымдық өкiлеттiктерiн асыра пайдаланғаны үшiн жеке жауаптылығы;

13) әдептілік;

14) құқық бұзушылықтарға төзбеушілік;

15) мемлекеттiк құпияларды немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын қызметтi қоспағанда, қоғамдық пiкiр мен жариялылықты ескеру;

16) мемлекеттiк қызметшiлердiң құқықтық және әлеуметтiк қорғалуы;

17) мәнi бiрдей жұмыстарды орындағаны үшiн еңбекақыны тең төлеу;

18) мемлекеттiк қызметшiлердi лауазымдық мiндеттерiн үлгілі атқарғаны, мінсіз мемлекеттік қызметі, ерекше маңызды және күрделi тапсырмаларды орындағаны үшiн көтермелеу;

19) мемлекеттік қызметшілерді оқытудың және қажетті құзыреттерін дамытудың үзіліссіз болуы;

20) мемлекеттік қызметшілерді даярлаудың, қайта даярлаудың және олардың біліктілігін арттырудың практикалық бағдарлануы қағидаттарына негізделеді.

2. Мемлекеттiк органдарда саяси партиялардың ұйымдарын құруға жол берiлмейдi. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдық өкілеттіктерiн атқару кезінде Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын басшылыққа алады және саяси партиялардың, қоғамдық бiрлестiктер мен олардың органдарының шешiмдерiне байланысты болмайды.

5-бап. Уәкілетті орган

1. Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі органдардың бірыңғай жүйесін уәкілетті орган, оның аумақтық бөлімшелері, уәкілетті органға ведомстволық бағынысты ұйымдар құрайды.

Аумақтық бөлiмшелер өз қызметiн уәкiлеттi орган Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгілеген құзырет шегiнде жүзеге асырады.

2. Уәкілетті орган:

1) осы Заңның мақсаты мен міндеттеріне және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы нормативтік құқықтық актілерін әзірлейді және бекітеді;

2) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымдар санаттарына қойылатын үлгiлiк бiлiктiлiк талаптарын әзiрлейді және бекiтеді;

3) мемлекеттiк қызмет персоналы жөнiндегi автоматтандырылған бірыңғай дерекқорды (ақпараттық жүйені) қалыптастыру бойынша жалпы үйлестіруді қоса алғанда, мемлекеттік саяси және әкімшілік қызметшілерінің кадр құрамының жай-күйіне, сондай-ақ мемлекеттік қызметтің мемлекеттік саяси және әкімшілік лауазымдарына мониторинг жүргізеді;

3-1) мемлекеттік органдардағы келісімшарттық қызметшілердің кадр құрамының жай-күйіне мониторинг жүргізеді;

4) алып тасталды – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

5) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасуға кандидаттарды және құқық қорғау қызметіне кіретін азаматтарды тестілеу тәртібін, бағдарламаларын, оны ұйымдастыруды, сондай-ақ тестілеу нәтижелеріне шағым жасау тәртібін айқындайды;

6) осы Заңға сәйкес мемлекеттік саяси және әкімшілік қызметшілер лауазымдарының тізілімін, сондай-ақ актілерді әзірлейді және Қазақстан Республикасының Президентіне бекітуге ұсынады;

7) алып тасталды – ҚР 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

7-1) мемлекеттік қызметшілерді мемлекеттік органдарға, халықаралық және өзге де ұйымдарға іссапарға жіберу тәртібін әзірлейді;

7-2) Қазақстан Республикасы Үкіметінің Аппаратымен келісу бойынша мемлекеттік қызметшілердің лауазымдық айлықақысын белгілеуге құқық беретін жұмыс өтілін есептеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

7-3) алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

7-4) жыл сайын Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қызметтің жағдайы туралы ұлттық баяндаманы қалыптастырады және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен әрі қарай Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыну үшін Қазақстан Республикасының Үкіметіне енгізеді;

8) мемлекеттік органдардың мемлекеттік әкімшілік қызметшілерді, оның ішінде шет елдерде даярлау, қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру мәселелері жөніндегі қызметін үйлестіреді;

9) мемлекеттiк әкiмшілiк қызметшiлердi даярлау, қайта даярлау және олардың бiлiктiлiгiн арттыру бойынша мемлекеттiк тапсырысты қалыптастыру мен орналастыруды үйлестiреді;

10) мемлекеттiк органдардың Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасын сақтауын, мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдепті сақтауын, мемлекеттік қызметтер көрсету сапасын Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

10-1) мемлекеттік органдардың жұмыс уақыты режимін сақтауына мониторингті жүзеге асырады, оны жүргізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді, сондай-ақ оның қорытындысы бойынша тексеру жүргізеді;

10-2) мемлекеттік қызметшілер үшін қашықтан жұмысты, аралас қашықтан жұмысты, икемді жұмыс уақыты режиміндегі жұмысты қолдану қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

11) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасуға арналған конкурстарды өткiзу тәртiбiн айқындайды;

12) алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

13) мемлекеттік әкімшілік қызметшінің лауазымдық нұсқаулығын әзірлеу мен бекіту тәртібін айқындайды;

14) персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) туралы үлгілік ережені бекітеді;

15) мемлекеттік әкімшілік қызметтің кадрдағы іс қағаздарын жүргізу құжаттарының үлгілік нысандарын әзірлейді және бекітеді;

15-1) Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен және Қазақстан Республикасы Үкіметінің Аппаратымен келісу бойынша мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің басшы және атқарушы құрамының арақатынасын айқындау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

15-2) мемлекеттік әкімшілік және саяси қызметшілердің еңбегіне ақы төлеуге байланысты нормативтік құқықтық актілердің жобаларын келіседі;

15-3) мемлекеттік органдардың "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптарын келіседі;

15-4) басқа елді мекенге ротацияланған мемлекеттік қызметшілерге берілетін ротациялық төлемдердің мөлшерін есептеу, оларды тағайындау, қайта есептеу, жүзеге асыру, тоқтату, қайтару, тоқтата тұру және қайта бастау қағидаларын әзірлейді;

16) осы Заңды және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерін бұзып қабылдаған шешiмдерiнiң күшiн жою туралы лауазымды адамдар мен мемлекеттiк органдарға ұсыныстар енгiзеді;

17) мемлекеттік органдарға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік қызмет мәселелері бойынша тексеру нәтижелерінде анықталған бұзушылықтарды жою туралы өз құзыреті шегінде қаралуы міндетті ұсынулар енгізеді;

18) мемлекеттiк қызмет мәселелерi бойынша халықаралық шарттардың жобаларын дайындауға қатысады;

19) мемлекеттік органдарда персоналды басқару тиімділігін бағалауды жүзеге асырады;

20) персоналды басқару қызметтерінің (кадр қызметтерінің) жұмысына әдіснамалық басшылық жасауды үйлестіреді және жүзеге асырады;

21) мемлекеттiк органдардың немесе лауазымды адамдардың Қазақстан Республикасының мемлекеттiк қызмет саласындағы заңнамасын бұзу, сондай-ақ қызметтік әдепті сақтау мәселелерi бойынша әрекеттерi (әрекетсіздігі) мен шешiмдеріне жеке және заңды тұлғалардың шағымдарын қарайды;

22) мемлекеттік органдардың мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің тағылымдамадан өтуін ұйымдастыру жөніндегі қызметін үйлестіруді жүзеге асырады;

22-1) алып тасталды – ҚР 03.01.2022 № 101-VII (31.12.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

23) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады.

3. Уәкiлеттi органның облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада Әдеп жөніндегі кеңестері болады, олар туралы ереженi уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтедi.

4. Уәкiлеттi органның және оның аумақтық бөлiмшелерiнiң шешiмдерi бұйрықтар нысанында ресiмделедi.

Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2022 № 101-VII (31.12.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.07.2024 № 107-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.07.2024 № 115-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі)

1. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) өз құзыреті шегінде:

1) мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшелерінің Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасын орындауы жөніндегі қызметін үйлестіреді;

2) тәртіптік, конкурстық және кадр мәселелері жөніндегі өзге де комиссиялардың қызметін ұйымдастырады;

3) мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің жұмысын бағалауды жүргізу, конкурстық іріктеу, мемлекеттік қызметшілерді қызмет бабында ілгерілету, қызметтік тергеп-тексеру, мемлекеттік қызметшілерді тәртіптік жауаптылыққа тарту, мемлекеттік қызметшілерді қызметтен шығару рәсімдерінің сақталуын қамтамасыз етеді;

4) кадрлар іріктеуді ұйымдастырады, мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік қызметті өткеруіне байланысты құжаттарды ресімдейді, мемлекеттік қызметшілердің дербес деректерін, мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің жұмысын бағалау және оқудан өту нәтижелері туралы мәліметтерді, оның ішінде мемлекеттік қызмет персоналы бойынша автоматтандырылған бірыңғай дерекқорда (ақпараттық жүйеде) есепке алуды жүзеге асырады;

4-1) келісімшарттық қызметшілерді іріктеуді және олармен келісімшарт жасасу, оған өзгерістер енгізу және оны бұзу процесін ұйымдастырады;

5) мемлекеттік қызметте болуға байланысты шектеулердің сақталуын қамтамасыз етеді;

6) мемлекеттік қызметшілердің тағылымдамадан өтуін, тәлім алуын, жұмысын бағалауды, оларды даярлауды, қайта даярлауды және біліктілігін арттыруды белгіленген мерзімдерге сәйкес ұйымдастырады, мемлекеттік қызметшілерді көтермелеуді қолдану тәртібін әзірлейді;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

2. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) мемлекеттік органның басқа құрылымдық бөлімшелерінен ұйымдық жағынан дербес болады, аппарат басшысына, ал сыртқы саяси қызмет саласындағы басшылықты жүзеге асыратын немесе аппарат басшысы лауазымы енгізілмеген мемлекеттік органда мемлекеттік органның басшысына тікелей бағынады.

3. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасына сәйкес құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар лауазымды адамның (органның) шешімімен құрылады.

Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.

Орталық мемлекеттік орган басшысының шешімімен орталық мемлекеттік орган, оның ведомстволары мен аумақтық бөлімшелері үшін персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) құруға жол беріледі.

Орталық мемлекеттік орган ведомствосы басшысының шешімімен орталық мемлекеттік органның ведомствосы және оның аумақтық бөлімшелері үшін персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) құруға жол беріледі.

Ескерту. 6-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердің мемлекеттік лауазымдарын сыныптау

1. Мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік лауазымдары Қазақстан Республикасының Конституциясына, заңдарына және Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес қалыптастырылады.

2. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер үшін мемлекеттік лауазымдардың санаттары белгіленеді. Мемлекеттік саяси қызметшілер үшін мемлекеттік лауазымдардың санаттары белгіленбейді.

3. Мемлекеттік саяси және әкімшілік қызметшілер лауазымдарының тізілімін уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

2-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІЛЕРДІҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ЖАҒДАЙЫ

8-бап. Мемлекеттік қызметшілердің мәртебесі және олардың құқықтық кепілдіктері

Мемлекеттік қызметшінің мәртебесі Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген, мемлекеттік қызметте болуына байланысты шектеулері бар Қазақстан Республикасының азаматы ретінде мемлекеттік қызметшінің жалпы құқықтарын, бостандықтары мен міндеттерін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет ерекшеліктеріне негізделген құқықтарын, міндеттері мен жауаптылығын қамтиды.

Қазақстан Республикасының азаматтары мемлекеттік қызметші мәртебесіне Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекеттік лауазымға тағайындалған немесе сайланған кезден бастап ие болады және мемлекеттік қызметті тоқтатқан кезден бастап одан айрылады.

9-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң негізгі құқықтары

Мемлекеттiк қызметшiнiң:

1) Қазақстан Республикасының азаматтарына Қазақстан Республикасының Конституциясында және заңдарында кепiлдiк берiлетiн құқықтар мен бостандықтарды пайдалануға;

2) өзіне мәлім болған, дайындалып жатқан, жасалатын немесе жасалған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жағдайлары туралы жоғары тұрған басшының және (немесе) өзі жұмыс істейтін мемлекеттік орган басшылығының және (немесе) уәкілетті мемлекеттік органдардың назарына жеткізген жағдайда Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құқықтық және өзге де қорғалуға;

3) еңбегiнiң қорғалуына, денсаулығының сақталуына, қауіпсіз және тиімді жұмыс істеу үшін қажеттi еңбек жағдайларына;

4) әлеуметтік және құқықтық қорғалуға;

5) өзінің лауазымдық өкiлеттiктерi шегiнде мәселелердi қарауға және олар бойынша шешiмдер қабылдауға қатысуға, тиiстi органдар мен лауазымды адамдардың оларды орындауын талап етуге;

6) лауазымдық өкілеттіктерін атқару үшiн ұйымдарға белгiленген тәртiппен баруға;

7) басшыдан мемлекеттiк қызметшi атқарып отырған мемлекеттік лауазымға сәйкес мiндеттерді және лауазымдық өкiлеттiктер көлемiн дәл айқындап беруді талап етуге;

8) жеке басының қадiр-қасиетiнiң құрметтелуiне, басшылар, өзге де лауазымды адамдар және азаматтар тарапынан өзiне әдiл және құрметпен қарым-қатынас жасалуына;

9) өзi атқаратын мемлекеттік лауазымға, жұмыс сапасына, тәжiрибесiне және осы Заңда белгiленген өзге де негiздерге қарай ынталандырылуына және еңбекақы төленуiне;

10) тиiстi бюджет қаражаты және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қаражаты есебiнен даярлануға, қайта даярлануға және бiлiктiлiгiн арттыруға;

11) мемлекеттік орган оны Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде оқуға немесе тағылымдамадан өтуге жіберген жағдайларда, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайларда жұмыс орнының (мемлекеттік лауазымының) сақталуына;

12) өзiнiң мемлекеттiк қызмет өткеруiне қатысты материалдармен кедергiсiз танысуға, қажет болған жағдайларда жеке түсiнiктемелер беруге;

13) бiлiктiлiгi, құзыреттері, қабілетi, сiңiрген еңбегi және өзiнiң лауазымдық мiндеттерiн адал орындауы ескеріле отырып, мемлекеттік қызмет бабында ілгерілетілуге;

14) мемлекеттік қызметшiнiң пiкiрiнше негiзсiз айып тағылған жағдайда қызметтiк тергеп-тексеруді талап етуге;

15) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық үшін не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық үшін оның жауаптылығын қарау жағдайларын қоспағанда, мемлекеттiк қызметтен өз қалауы бойынша шығарылуға;

16) зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандырылуға;

17) лауазымдық өкілеттіктерін атқару үшін қажетті ақпарат пен материалдарды белгіленген тәртіппен алуға;

18) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдарға мемлекеттiк қызметтi жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар енгізуге құқығы бар.

Мемлекеттік қызметшінің өзге де құқықтары Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде белгіленуі мүмкін.

Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң негiзгi мiндеттерi

Мемлекеттiк қызметшiлер:

1) Қазақстан Республикасының Конституциясын және заңнамасын сақтауға;

2) Қазақстан Республикасының Президентi бекiткен тәртiппен мемлекеттiк қызметшiнiң антын қабылдауға;

3) азаматтар мен заңды тұлғалар құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерiнiң сақталуын және қорғалуын қамтамасыз етуге, олардың өтiнiштерiн Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен және мерзiмдерде қарауға және олар бойынша қажеттi шаралар қабылдауға;

4) функцияларын өздерінің лауазымдық өкілеттіктеріне сәйкес жүзеге асыруға;

5) лауазымдық өкілеттіктерін жүзеге асыру кезінде саяси партиялардың, қоғамдық және діни бірлестіктердің қызметінен бейтарап және тәуелсіз болуға;

6) қызметтік тәртiпті сақтауға;

7) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектеулердi сақтауға;

8) қызметтік әдепті сақтауға;

9) басшылардың бұйрықтары мен өкiмдерi, жоғары тұрған органдар мен лауазымды адамдардың шешiмдерi мен нұсқаулары олардың лауазымдық өкілеттіктері шегiнде шығарылған болса, оларды орындауға;

10) мемлекеттiк құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны сақтауға, оның iшiнде мемлекеттiк қызметтi тоқтатқаннан кейiн заңмен белгiленген уақыт iшiнде сақтауға, ол жөнiнде қолхат беруге;

11) лауазымдық өкілеттіктерін атқару кезiнде алатын, азаматтардың жеке өмiрiн, ар-намысы мен қадiр-қасиетiн қозғайтын мәлiметтердi жария етпеуге және Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, олардан мұндай ақпарат берудi талап етпеуге;

12) мемлекеттiк меншiктiң сақталуын қамтамасыз етуге, өзіне сеніп тапсырылған мемлекеттiк меншiктi қызметтiк мақсаттарда ғана пайдалануға;

13) өздеріне мәлім болған, дайындалып жатқан, жасалатын немесе жасалған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жағдайлары туралы жоғары тұрған басшының және (немесе) өздері жұмыс істейтін мемлекеттік орган басшылығының және (немесе) уәкілетті мемлекеттік органдардың назарына дереу жеткізуге;

13-1) бағынысты мемлекеттік қызметшілер тарапынан сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың алдын алуға;

14) лауазымдық міндеттерін тиiмдi атқару үшiн өзiнiң кәсiби деңгейi мен біліктiлiгiн арттыруға;

15) мемлекеттік органның жолдамасы бойынша жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде оқуды аяқтауға, оның ішінде жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің тиісті бағдарламасы бойынша дәреже алуға, тікелей оқу аяқталғаннан кейін, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен және мерзімдерде мемлекеттік қызметте жұмыспен өтеуге мiндеттi. Осы міндеттемелерді орындамау адамның мемлекетке өзін оқытуға бөлінген бюджет қаражатын және оқуға байланысты шығындарды өтеуіне алып келеді.

Мемлекеттік қызметшілердің осы тармақшада көзделген міндеттемелері Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігімен келісу бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын жағдайларда, бюджет қаражаты өтелместен, мерзімінен бұрын тоқтатылады;

16) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік органның ақпараттық ресурстарымен жұмыс процесінде ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге міндетті.

Мемлекеттік қызметшілердің өзге де міндеттері Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде белгіленуі мүмкін.

Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 03.07.2017 № 86-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.07.2024 № 115-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Мемлекеттік органдардың басшылары болып табылатын мемлекеттік саяси қызметшілердің және облыс, республикалық маңызы бар қалалар және астана әкімдерінің негізгі функциялары

1. Мемлекеттік саяси қызметшілердің функционалдық міндеттері Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде, тиісті мемлекеттік орган туралы ережеде және міндеттердің бөлінуінде айқындалады.

2. Мемлекеттік органдардың бірінші басшылары болып табылатын мемлекеттік саяси қызметшілердің және облыс, республикалық маңызы бар қалалар және астана әкімдерінің негізгі функциялары мыналар болып табылады:

1) мемлекеттік органның мақсаттарын, тиісті аумақты дамыту мақсаттарын айқындау;

2) мемлекеттік саясатты тұжырымдауға, айқындауға және іске асыруға ықпал ететін шешімдерді қабылдау;

3) сыртқы саясат қызметі саласындағы уәкілетті органның келісімі бойынша шетелдік дипломатиялық өкілдіктердің басшыларымен өзара іс-қимыл жасау;

4) Қазақстан Республикасының Парламентінде және басқа да мемлекеттік органдар мен ұйымдарда мемлекеттік орган атынан өкілдік ету;

5) өз өкілеттіктері шегінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттарының және өзге де жобалардың сапалы орындалуын және оларды тиімді іске асыру үшін бақылауды қамтамасыз ету;

6) Қазақстан Республикасының Конституциясында, заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де функциялар.

Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

12-бап. Орталық мемлекеттік органдар аппараттары және облыстар, республикалық маңызы бар қалалар және астана әкімдері аппараттары басшыларының өкілеттіктері

1. Орталық мемлекеттік органдардың аппараттарын тиісті орталық мемлекеттік органның басшысы лауазымға тағайындайтын және лауазымынан босататын аппарат басшылары басқарады.

2. Орталық мемлекеттік органдар аппараттары басшыларының өкілеттіктеріне:

1) мемлекеттік органға жүктелген мақсаттардың іске асырылуын ұйымдастыру;

2) өз құзыреті шегінде мемлекеттік органдар құрылымдық бөлімшелерінің қызметін ұйымдастыру, үйлестіру және бақылау;

3) мемлекеттік органның, оның ведомстволары мен олардың аумақтық бөлімшелерінің қызметін материалдық-техникалық, ұйымдық-құқықтық және қаржылық қамтамасыз етуді ұйымдастыру;

4) тиісті нормативтік құқықтық актілерде бекітілген орталық мемлекеттік органның штат санының лимиті шегінде мемлекеттік органның штат санын және штат кестесін орталық мемлекеттік органның басшысы келіскеннен кейін бекіту жатады.

Бұл норма сыртқы саяси қызмет саласындағы басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік органға қолданылмайды;

5) орталық мемлекеттік органның стратегиялық жоспарын іске асыру жөніндегі жұмысты ұйымдастыру;

6) қажет болған кезде мемлекеттік органның перспективалық, жылдық және тоқсандық жұмыс жоспарларын бекіту, олардың іске асырылуын қамтамасыз ету;

7) еңбек қатынастары мәселелері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес жоғары тұрған мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, орталық мемлекеттік органның басшысымен келісу бойынша орталық мемлекеттік органның басшысы немесе оның орынбасарлары жетекшілік ететін орталық мемлекеттік органның департаменттері мен дербес басқармаларының басшылары лауазымдарына тағайындау және лауазымдарынан босату;

8) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларда ведомстволардың басшылары тағайындау үшін ұсынатын ведомстволар басшыларының орынбасарларын орталық мемлекеттік орган басшысының тағайындауларын келісу;

9) еңбек қатынастары мәселелері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес жоғары тұрған мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, ведомстволардың басшылары тағайындау үшін ұсынатын ведомстволар басшыларының орынбасарларын тағайындау;

10) еңбек қатынастары мәселелері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес жоғары тұрған мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, орталық мемлекеттік органның басшысымен келісу бойынша аумақтық бөлімшелердің басшылары лауазымдарына тағайындау және лауазымдарынан босату;

11) осы тармақтың бірінші бөлігінің 7) тармақшасында аталған лауазымды адамдарды, сондай-ақ еңбек қатынастары мәселелері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес жоғары тұрған мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, орталық мемлекеттік органның жұмыскерлері лауазымдарына тағайындау және лауазымдарынан босату;

12) мемлекеттік органның тәртіптік және конкурстық комиссияларының қызметіне жалпы басшылықты жүзеге асыру;

13) қызметтік тәртіптің сақталуын бақылауды жүзеге асыру;

14) еңбек қатынастары мәселелері жоғары тұрған лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, мемлекеттік органның мемлекеттік қызметшілерінің тәртіптік жауаптылығы мәселелерін шешу;

15) еңбек қатынастары мәселелері жоғары тұрған лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, мемлекеттік органның мемлекеттік қызметшілерін іссапарға жіберу, демалыс беру, материалдық көмек көрсету, даярлау, қайта даярлау және біліктілігін арттыру, көтермелеу, үстемеақылар төлеу мәселелерін шешу;

16) мемлекеттік органның мемлекеттік сатып алу саласындағы жалпы басшылықты жүзеге асыру;

17) орталық мемлекеттік органның бюджеттік өтінімін дайындауды қамтамасыз ету, бюджеттік өтінімді орталық мемлекеттік органның басшысына ұсыну, сондай-ақ бюджет процесінің өзге де рәсімдерін орындау;

18) өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасы талаптарының орындалуын қамтамасыз ету;

19) мемлекеттік органның мемлекеттік саяси қызметшілері қабылдаған шешімдердің орындалу барысын бақылау;

20) аппарат басшысына жүктелген өзге өкілеттіктерді жүзеге асыру жатады.

Өзіне жүктелген қызметтік міндеттерді орындау үшін аппарат басшысы жеке-дара қолданылатын құқықтық актілер қабылдауға құқылы.

3. Облыстар, республикалық маңызы бар қалалар және астана әкімдері аппараттары басшыларының өкілеттіктері "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленеді.

4. Орталық мемлекеттік органдар аппараттарының басшыларына орталық мемлекеттік органдардың бірінші басшыларының және олардың орынбасарларының міндеттерін, сондай-ақ мемлекеттік органдар аппараттары басшыларының міндеттерін орталық мемлекеттік органдардың бірінші басшыларына және олардың орынбасарларына жүктеуге жол берілмейді.

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың әкімдері аппараттары басшыларының міндеттерін әкімдердің орынбасарларына жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын жетекшілік ететін атқарушы органдар бөлігінде жүктеуге ғана жол беріледі.

5. Құқық қорғау органдарының аппараттары басшыларының өкілеттіктерін олардың бірінші басшылары айқындайды.

6. Орталық мемлекеттік органдар аппараттарының және облыстар, республикалық маңызы бар қалалар және астана әкімдері аппараттарының басшылары Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген лауазымдық өкілеттіктердің орындалуына дербес жауапты болады.

Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда – ҚР 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Мемлекеттiк қызметте болуға байланысты шектеулер

1. Мемлекеттiк қызметшi:

1) өкiлдi органның депутаты болуға;

2) педагогтiк, ғылыми және өзге де шығармашылық қызметтi қоспағанда, басқа да ақы төленетін қызметпен айналысуға;

3) кәсiпкерлiк қызметпен айналысуға, оның iшiнде коммерциялық ұйымды басқаруға тiкелей қатысу Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оның лауазымдық өкілеттіктеріне кiрмейтiн болса, ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан, коммерциялық ұйымды басқаруға қатысуға құқылы емес.

Бұл ретте, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасын және оның орынбасарларын, Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның төрағасын және оның орынбасарларын қоспағанда, мемлекеттік қызметшілер бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайларын, облигацияларды, бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында коммерциялық ұйымдардың акцияларын (ұйымдардың дауыс беретін акцияларының жалпы санының бес пайызынан аспайтын көлемдегі жай акцияларды) сатып алуға және (немесе) өткізуге құқылы;

4) өзi қызмет iстейтiн не өзiне тiкелей бағынысты немесе өзiнiң тікелей бақылауындағы мемлекеттік органда үшiншi тұлғалардың істерi бойынша өкiл болуға;

5) өзiнiң қызметтiк жұмысын материалдық-техникалық, қаржылық және ақпараттық қамтамасыз етуге арналған құралдарды, басқа да мемлекеттiк мүлiк пен қызметтiк ақпаратты қызметтiк емес мақсаттарда пайдалануға;

6) ереуiлдi қоса алғанда, мемлекеттiк органдардың қалыпты жұмыс iстеуiне және лауазымдық мiндеттердi орындауға кедергi келтiретiн әрекеттерге қатысуға;

7) лауазымдық өкiлеттiктерiн атқаруына байланысты азаматтар мен заңды тұлғалардың көрсетілетiн қызметтерін жеке мақсаттарында пайдалануға құқылы емес.

2. Мемлекеттік қызметші мемлекеттік лауазымға кірген күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде осы адамға заңды түрде тиесілі ақшаны, сондай-ақ мүліктік жалдауға берілген мүлікті қоспағанда, өз меншігіндегі, коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы үлестерді, акцияларды (акцияны) және пайдаланылуы кірістер алуға әкелетін өзге де мүлікті мемлекеттік қызметті өткеру уақытында Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сенімгерлік басқаруға беруге міндетті. Мүлікті сенімгерлік басқару шарты нотариатта куәландырылуға жатады. Мүлiктi сенiмгерлiк басқару шартының нотариат куәландырған көшiрмесiн мемлекеттiк қызметшi нотариат куәландырған күннен бастап он күн мерзiмде жұмыс орнындағы персоналды басқару қызметіне (кадр қызметiне) ұсынады.

3. Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшелерін, осы баптың 6-тармағында аталған тұлғаларды қоспағанда, мемлекеттік қызметшілердің өздеріне тиесілі облигацияларды, ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайларын сенімгерлік басқаруға бермеуіне болады.

4. Мемлекеттік қызметшінің сенімгерлік басқаруға берілген мүліктен кіріс алуға құқығы бар.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшелерін қоспағанда, мемлекеттік қызметшілер тұрғын-жайларын мүліктік жалдауға беруге құқылы.

5. Мемлекеттік қызметшілердің мүлкін сенімгерлік басқаруға беру қағидаларын уәкілетті орган бекітеді.

6. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасы мен оның орынбасарлары, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның Төрағасы мен оның орынбасарлары аталған мемлекеттік лауазымдарға тағайындалған күннен бастап бір ай мерзімде өздеріне тиесілі инвестициялық қорлар пайларын, облигацияларды және коммерциялық ұйымдар акцияларын сенімгерлік басқаруға беруге және сенімгерлік басқаруға арналған шарттың нотариат куәландырған көшірмесін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның кадр қызметіне ұсынуға міндетті.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасы мен оның орынбасарлары, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның Төрағасы мен оның орынбасарлары инвестициялық қорлардың пайларын, облигацияларды, коммерциялық ұйымдардың акцияларын сатып алуға құқылы емес.

7. Мемлекеттік қызметші өзінің жақын туыстары (ата-аналары (ата-анасы), балалары, асырап алушылары, асырап алынған балалары, ата-анасы бір және ата-анасы бөлек аға-інілері мен апа-сіңлілері (қарындастары), аталары, әжелері, немерелері), жұбайы (зайыбы) және (немесе) жекжаттары (жұбайының (зайыбының) ата-анасы бір және ата-анасы бөлек аға-інілері мен апа-сіңлілері (қарындастары), ата-аналары және балалары) атқаратын лауазымға тікелей бағынысты болатын лауазымды атқара алмайды, сондай-ақ жақын туыстары, жұбайы (зайыбы) және (немесе) жекжаттары тікелей бағынысында бола алмайды.

Ескерту. 13-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТКЕ КІРУ

14-бап. Мемлекеттік саяси қызметке кіру

1. Азаматтардың мемлекеттік саяси қызметке кiруi тағайындалу не сайлану негiзiнде, сондай-ақ басқа да жағдайларда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен және шарттарда жүзеге асырылады.

2. Мемлекеттік саяси лауазымға орналасу Қазақстан Республикасының заңдарында және өзге де нормативтік құқықтық актілерінде көзделген жағдайларда осы лауазымға орналасу үшін қажетті келісуден өткен және арнаулы тексерудің оң нәтижелері алынған жағдайда жүзеге асырылады.

Мемлекеттік саяси лауазымға орналасуға кандидаттар осы лауазымға қойылатын біліктілік талаптары болған жағдайда, оларға сай болуға тиіс.

Тағайындау (сайлау) алдындағы бір жыл ішінде тікелей бағынысты қызметшісі сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін отставкаға кеткен мемлекеттік саяси қызметшіні мемлекеттік саяси лауазымға тағайындауға (сайлауға) жол берілмейді.

3. Мемлекеттік саяси қызметке кіру үшін қойылатын қосымша талаптарды Қазақстан Республикасының Президенті айқындауы мүмкін.

4. Мемлекеттік саяси қызметшілердің мемлекеттік әкімшілік лауазымдарды қоса атқаруына жол берілмейді.

Ескерту. 14-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметке кiру

1. Осы Заңда көзделген жағдайларды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жергілікті өкілді органдардың тағайындауы немесе сайлану жағдайларын қоспағанда, мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасу конкурстық негізде жүзеге асырылады.

2. Мемлекеттік қызметке алғаш рет кіретін немесе оны тоқтатқаннан кейін қайтадан кіретін азаматтарды мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындау арнайы тексерудің оң нәтижелері алынғаннан кейін жүзеге асырылады.

2-1. Мемлекеттік қызметші мемлекеттік қызметті тоқтатқаннан кейін мемлекеттік лауазымға алдыңғы лауазымнан шаққаннан кейінгі келесі жұмыс күнінен кешікпей орналасқан жағдайда, мемлекеттік қызметке қайтадан кірді деп есептелмейді.

Бұл жағдайда мемлекеттік қызметшіге міндетті арнайы тексеруден өту, сынақ мерзімін белгілеу және кірістері мен өзіне меншік құқығымен тиесілі мүлкі туралы декларацияны тапсыру туралы талаптар қолданылмайды.

3. Уәкілетті комиссияның шешімімен "Б" корпусының мемлекеттік әкiмшілiк лауазымдарына конкурс өткізілместен мына адамдар орналаса алады:

1) өз өкілеттіктерін кемінде алты ай орындап жүрген қызметтегі судьялар, Парламент депутаттары, тұрақты негізде жұмыс iстейтiн мәслихат депутаттары, мемлекеттік саяси қызметшілер, халықаралық қызметшілер;

2) өз өкiлеттiктерiн теріс себептермен тоқтатқандарды қоспағанда, өз өкілеттіктерін кемінде алты ай орындаған және оларды тоқтатқан халықаралық қызметшілер, судьялар;

3) уәкілетті комиссия шешім қабылдаған кезде қолданыста болатын мемлекеттік саяси және әкiмшілiк қызметшілер лауазымдары тізіліміне сәйкес лауазымдары мемлекеттік саяси лауазымдарға жатқызылған жағдайда, өз өкiлеттiктерiн теріс себептермен тоқтатқандарды қоспағанда, өз өкілеттіктерін кемінде алты ай орындаған және оларды тоқтатқан мемлекеттік саяси қызметшілер;

4) халықаралық, шетелдік немесе трансұлттық ұйымдарда, шетелдік мемлекеттік құрылымдарда кемінде соңғы бес жыл жұмыс өтілі бар адамдар;

5) мамандығы бойынша кемінде екі жыл жұмыс өтілі бар және Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия айқындайтын шетелдік жетекші жоғары оқу орындарында докторантура бағдарламалары (PhD, бейіні бойынша доктор) бойынша оқуын аяқтаған адамдар;

6) алып тасталды – ҚР 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

7) Президенттік жастар кадр резервіне алынған адамдар.

Белгіленген біліктілік талаптарына сай келетін "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына уәкілетті органмен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналаса алады.

3-1. Алып тасталды - ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3-2. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың өңірлік кадрлық резервіне алынған адамдар жергілікті атқарушы органдардың "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына уәкілетті органмен немесе оның аумақтық бөлімшесімен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналаса алады.

Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың өңірлік кадрлық резервін қалыптастыру және одан тағайындау Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын тәртіппен жүргізіледі.

4. Аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ əкімдері өкілеттік мерзімі аяқталғаннан кейін бір жыл ішінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасына сəйкес "Б" корпусының мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына уəкілетті органмен немесе оның аумақтық бөлімшесімен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналаса алады.

Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі жанындағы Сот төрелігі академиясында оқуды бітірген және біліктілік емтиханын тапсырған адамдар оқуды бітіргеннен кейін бір жыл ішінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасына сәйкес сот әкімшілігі саласындағы уәкілетті мемлекеттік органда және оның облыстардағы, астанадағы және республикалық маңызы бар қалалардағы аумақтық бөлімшелерінде "Б" корпусының мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына уəкілетті органмен немесе оның аумақтық бөлімшесімен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналаса алады.

5. Жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында уәкілетті орган белгілеген мәннен төмен емес оқу нәтижесімен оқуын бітірген адамдар оқуды бітіргеннен кейін бір жыл ішінде жергілікті атқарушы органдарда, мәслихаттар аппараттарында, ревизиялық комиссияларда, орталық мемлекеттік органдардың және олардың ведомстволарының аумақтық бөлімшелерінде (астана мен оның аудандарындағы жергілікті атқарушы органдардан, мәслихат аппаратынан, ревизиялық комиссиялардан, орталық мемлекеттік органдар мен олардың ведомстволарының аумақтық бөлімшелерінен басқа) "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына уәкілетті органмен немесе оның аумақтық бөлімшесімен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналаса алады.

6. Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде білім беру ұйымдарында уәкілетті орган белгілеген мәннен төмен емес оқу нәтижесімен оқуын бітірген адамдар осы оқуды бітіргеннен кейін бір жыл ішінде конкурс өткізілместен "Б" корпусының мына мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына:

1) облыс ауданының немесе облыстық маңызы бар қаланың (облыстың әкімшілік орталығы болып табылатын қаладан басқа) әкімі және мәслихаты аппараттарының төменгі лауазымына;

2) жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын облыс ауданы және облыстық маңызы бар қала (облыстың әкімшілік орталығы болып табылатын қаладан басқа) атқарушы органының басшылық емес лауазымына;

3) аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының басшылық емес лауазымына;

4) орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының облыс ауданындағы немесе облыстық маңызы бар қаладағы (облыстың әкімшілік орталығы болып табылатын қаладан басқа) аумақтық бөлімшесінің басшылық емес лауазымына орналаса алады.

7. "Б" корпусының:

1) орталық мемлекеттік органның дербес құрылымдық бөлімшесінің басшысы;

2) орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының облыстағы, республикалық маңызы бар қаладағы, астанадағы аумақтық бөлімшесінің басшысы;

3) облыстық бюджеттен, республикалық маңызы бар қаланың, астананың бюджеттерінен қаржыландырылатын облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың атқарушы органының басшысы;

4) орталық мемлекеттік органның ведомствосы басшысының орынбасары;

5) Жоғарғы Соттың қызметін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті орган басшысының орынбасары;

6) Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің Аппараты басшысының орынбасары мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына уәкілетті органмен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналасуға жол беріледі.

Ескертпе.

Осы бапта халықаралық қызметшілер деп қызметін халықаралық ұйымдарда жүзеге асыратын және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес халықаралық қызметшілер болып мойындалатын, Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметшілер болып табылмайтын азаматтары танылады.

Ескерту. 15-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.12.2016 № 33-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2018 № 163-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.03.2023 № 216-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

16-бап. Мемлекеттiк қызметке кiру шарттары

1. Мемлекеттік лауазымдарға тиісті біліктілік талаптарына сай келетін, өзінің жеке және кәсіби қасиеттері, денсаулық жағдайы, білім деңгейі бойынша өзіне жүктелген лауазымдық міндеттерді атқаруға қабілетті және Қазақстан Республикасының заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа жетпеген Қазақстан Республикасының азаматтары қабылданады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген жасы бойынша шектеу Қазақстан Республикасының Конституциясында және заңдарында олардың өкілеттік мерзімдері айқындалған мемлекеттік саяси лауазымдарға қолданылмайды.

Зейнеткерлік жасқа толған адамды осы бапта көзделмеген өзге жағдайларда мемлекеттік саяси лауазымға Қазақстан Республикасының Президенті ғана тағайындауы мүмкін.

Құқық қорғау органдарының лауазымдарына орналасуға үміткер азаматтарға қойылатын жасына байланысты шектеулер Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.

2. Құқық қорғау органдарына қызметке кіретін азаматтар, мыналарды:

1) құқық қорғау органдарының білім беру ұйымдарына оқуға түсетін;

2) қатардағы және кіші басшы құрамдар лауазымдарына алғашқы кәсіптік даярлыққа түсетін;

3) "Құқық қорғау қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабының 8-тармағында, 7-бабының 3-тармағында және 7-1-бабының 1-тармағында көзделген адамдарды қоспағанда, уәкілетті органда тестілеуден, оның ішінде жеке қасиеттерін бағалаудан өтеді.

Құқық қорғау қызметіне кіретін азаматтарды тестілеу тәртібі мен бағдарламаларын құқық қорғау органдарымен келісу бойынша уәкілетті орган айқындайды.

3. Мемлекеттiк қызметке:

1) егер Қазақстан Республикасының заңнамасында тиісті мемлекеттік лауазымдарға қатысты өзге талаптар белгіленбесе, он сегіз жасқа дейінгі;

2) сот әрекетке қабілетсiз немесе әрекетке қабiлетi шектеулi деп таныған;

3) сот белгiлi бiр мерзiм iшiнде мемлекеттiк лауазымдар атқару құқығынан айырған;

4) бiлiктiлiк талаптарында тиiстi мемлекеттік лауазымдарға орналасу үшiн денсаулық жағдайына арнайы талаптар белгiленген жағдайларда, медициналық мекеменiң қорытындысы негізінде лауазымдық өкiлеттiктердi орындауға кедергi келтiретiн ауруы бар;

5) өзiнiң мәртебесiн және соған негізделген беделiн жеке басының, топтық және өзге де қызметтiк емес мүдделерге пайдалануға алып келуi мүмкін әрекеттерді болғызбау мақсатында өзіне осы Заңда белгiленген шектеулердi қабылдаудан бас тартқан;

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Сотының 06.03.2023 № 4 нормативтік қаулысын қараңыз.

6) мемлекеттік қызметке кірер алдындағы үш жыл ішінде мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық үшін тәртіптік жауаптылыққа тартылған азаматты қабылдауға болмайды. Бұл ретте мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық үшін қызметтен шығарылған азамат мемлекеттік қызметке жіберілмейді;

6-1) мемлекеттік қызметке кірер алдындағы үш жыл ішінде сенімнен айырылуына байланысты мемлекеттік саяси қызметтен шығарылған;

7) мемлекеттік қызметке кiрер алдындағы үш жыл iшiнде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн әкiмшiлiк жаза қолданылған;

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Сотының 31.08.2023 № 26 нормативтік қаулысын қараңыз.

8) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған;

9) мемлекеттік қызметке кiрер алдындағы үш жыл ішінде қылмыстық теріс қылық немесе онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар жасағаны үшін соттың айыптау үкімі шығарылған немесе қылмыстық теріс қылық немесе онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар жасағаны үшін өзіне қатысты қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;

10) мемлекеттiк қызметке кiру уақытына заңда белгiленген тәртiппен өтелмеген немесе алынбаған сотталғандығы бар;

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Соты 16-бабы 3-тармағы 11) тармақшасының конституциялылығын тексеру жөнінде іс жүргізу бастады.

11) ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасағаны үшін бұрын сотталған немесе қылмыс жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;

12) қылмыстық топтың құрамында қылмыс жасаған;

13) қылмыстық топтың құрамындағы қылмыс туралы өзіне қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан;

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Сотының 26.12.2023 № 38 нормативтік қаулысын қараңыз.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
14) тармақшаға өзгеріс енгізу көзделген – ҚР 03.01.2023 № 188-VII (01.01.2027 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

14) жұмыста (қызметте) дәлелді себепсіз қатарынан үш және одан көп сағат бойы болмауы негізінде шығарылғаннан кейін үш жыл өткен соң мемлекеттік қызметке кіруге құқығы бар азаматты осындай шығару жағдайларын қоспағанда, құқық қорғау органдарынан, арнаулы мемлекеттік органдардан, судья лауазымынан, әскери қызметтен теріс себептер бойынша шығарылған азаматты;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
14-1) тармақшамен толықтыру көзделген – ҚР 03.01.2023 № 188-VII (01.01.2027 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайларда қабылдауға болмайды.

4. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген мәліметтерді көрсетпеу не қасақана бұрмалап көрсету мемлекеттік қызметке қабылдаудан бас тартуға негіз болып табылады.

5. Мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде шығу тегіне, әлеуметтiк, лауазымдық және мүлiктiк жағдайына, жынысына, нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, дiнге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жерiне байланысты немесе кез келген өзге мән-жайларға байланысты қандай да бір кемсітушілікке жол берiлмейдi.

6. Адамдарды құқық қорғау органдарына қызметке қабылдаудағы шектеулер Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.

7. Мемлекеттік қызметке кіретін адамдар мен олардың жұбайлары (зайыптары) Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген тәртіппен және "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген мерзімдерде активтері мен міндеттемелері туралы декларацияны мемлекеттік кіріс органдарына тапсырады.

Мемлекеттік қызметке кірген адамдар мен олардың жұбайлары (зайыптары) Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген тәртіппен және мерзімдерде жеке тұлғалардың декларацияларын мемлекеттік кіріс органдарына тапсыруға міндетті.

Ескерту. 16-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 30.11.2016 № 26-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2019 № 249-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

17-бап. Біліктілік талаптары

1. Мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасуға үміткер азаматтар белгіленген біліктілік талаптарына сай болуға тиіс.

2. Жекелеген мемлекеттік саяси лауазымдарға Қазақстан Республикасы Президентінің шешімімен біліктілік талаптары белгіленуі мүмкін.

3. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын арнайы біліктілік талаптарын Қазақстан Республикасының Президентi бекітеді.

4. "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптары мемлекеттік орган мен оның құрылымдық бөлімшелері қызметінің негізгі бағыттары, мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің лауазымдық өкілеттіктері ескеріліп әзірленеді.

"Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптарын мемлекеттік лауазымдарға тағайындауға құқығы бар лауазымды адам (орган) уәкілетті органмен немесе оның аумақтық бөлімшесімен келісу бойынша мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға қойылатын үлгілік біліктілік талаптарының негізінде бекітеді.

"Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын үлгілік біліктілік талаптарын уәкілетті орган бекітеді

Егер орталық атқарушы органның немесе оның ведомствосының өкілеттіктеріне осы орталық атқарушы органның немесе оның ведомствосының қызмет бағыттары бойынша жергілікті атқарушы органдарды үйлестіру жататын болса, онда облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын атқарушы органдары басшыларының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптары тиісті орталық атқарушы органмен келісуге жатады.

5. Құқық қорғау органдарында мемлекеттік лауазымдарға қойылатын біліктілік талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгіленеді.

Ескерту. 17-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-бап. Мемлекеттік қызметке кіру кезінде қабылданатын шектеулер

Мемлекеттік қызметке қабылдану кезінде азаматтар өздерінің лауазымдық өкілеттіктерін және соған негізделген беделін жеке басының, топтық және өзге де қызметтік емес мүдделерде пайдалануға алып келуі мүмкін әрекеттерді болғызбау мақсатында өзіне осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген шектеулерді қабылдайды.

Бұл шектеулерді персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) мемлекеттік қызметке қабылданған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде жазбаша нысанда тіркейді.

Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектеулерді қабылдамау мемлекеттік қызметке қабылдаудан бас тартуға немесе қызметтен шығаруға әкеп соғады.

19-бап. Арнайы тексеру

1. Осы Заңның 27-бабының 8-тармағында көрсетілген адамдарды қоспағанда, мемлекеттік қызметке алғаш рет кіретін немесе мемлекеттік қызметті тоқтатқаннан кейін оған қайтадан кіретін азаматтар осы Заңға және Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасына сәйкес мемлекеттік қызметке кіру шарттарына сәйкестігі тұрғысынан ұлттық қауіпсіздік органдары жүргізетін арнаулы тексерудің оң нәтижелерін алуы қажет.

Сайланатын әкімге кандидаттарды арнаулы тексеруді қоспағанда, арнаулы тексеру жүргізу мерзімі үш айға дейінгі мерзімді құрайды.

Сайланатын әкімге кандидаттарды арнаулы тексеру ұлттық қауіпсіздік органдарына қажетті құжаттар келіп түскен күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде жүргізіледі.

2. Қазақстан Республикасының Президенті және Қазақстан Республикасы Парламентінің Платалары тағайындайтын не сайлайтын саяси қызметшілерді қоспағанда, осы Заңға сәйкес мемлекеттік қызметке кіретін азаматтар арнаулы тексерудің нәтижелері алынған күнге дейін мемлекеттік лауазымда көзделген міндеттерді уақытша атқарады.

Олармен еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес реттеледi.

Арнайы тексеруді жүргізу кезеңінде бұл азаматтарға мемлекеттік қызметшілердің міндеттері мен жауаптылығы, мемлекеттік қызметте болуға байланысты шектеулер бөлігінде осы Заңның ережелері қолданылады. Бұл азаматтардың құқықтары еңбек шартында айқындалады.

Жұмысқа қабылдау мемлекеттік органның актісімен ресімделеді.

Осы тармақтың ережелері сайланған әкімге қолданылмайды.

3. Мемлекеттік әкімшілік лауазым бойынша көзделген міндеттерді уақытша атқару кезеңі мемлекеттік қызмет өтіліне енгізіледі.

Ескерту. 19-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-бап. Мемлекеттiк қызметке кiру кезiндегi сынақ мерзімі

1. Мемлекеттік қызметке алғаш рет кіретін азаматтар үшін олардың атқаратын мемлекеттік лауазымдарға сәйкестігін тексеру мақсатында сынақ мерзімі белгіленеді. Сынақ мерзімінен өту туралы шарт мемлекеттік органның жұмысқа қабылдау туралы актісінде көзделеді.

Бұдан бұрын қызметін бағалаудың, сынақ мерзімінің, аттестаттау қорытындысының нәтижелері бойынша не теріс себептер бойынша мемлекеттік лауазымнан шығарылған және мемлекеттік қызметке қайтадан кіретін азаматтарға сынақ мерзімі міндетті түрде белгіленеді.

Мемлекеттік саяси қызметке, "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметіне кірген мемлекеттік қызметшілер, сайланған әкімдер үшін сынақ мерзімі белгіленбейді.

Құқық қорғау органдарына қызметке кірген мемлекеттік қызметшілер үшін сынақ мерзімі Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес белгіленеді.

2. Сынақтан өтуші мемлекеттік қызметшілердің дәлелдi себептермен жұмыста болмаған кезеңдері сынақ мерзiмiне есептелмейдi.

3. Сынақ мерзімі үш айды құрайды.

Сынақ мерзімінің нәтижесi қанағаттанарлықсыз болғанда сынақ мерзімі мемлекеттік лауазымға тағайындау құқығы бар лауазымды адамның (органның) не ол уәкілеттік берген лауазымды адамның шешімі бойынша кейіннен қайта ұзартылмайтын үш айға ұзартылады.

Азаматты сынақ мерзімінің нәтижелерi бойынша қызметтен шығару уәкiлеттi органмен немесе оның аумақтық бөлiмшесімен келiсу бойынша жүзеге асырылады.

3-1. Сынақ мерзімінен өтіп жатқан азаматты функционалдық міндеттерін өзгертпей басқа лауазымға тағайындаған кезде оның сынақ мерзімі жалғасады.

Өзге функционалдық міндеттері бар лауазымға тағайындалған жағдайда жаңа сынақ мерзімі белгіленеді.

4. Сынақ мерзімі кезеңінде, оның ішінде оны ұзартқан кезде мемлекеттік әкімшілік қызметке алғаш рет кіретін азаматтарға тәлімгерлер бекітіледі.

Бұл ереже орталық мемлекеттік органдардың және олардың ведомстволарының аумақтық бөлімшелері, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын облыстық атқарушы органдар, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың атқарушы органдары, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын аудандық, қалалық атқарушы органдар басшыларының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына кіретін азаматтарға қолданылмайды.

5. Сынақ мерзімінен өтудің тәртібі мен шарттарын және тәлімгерлерді бекіту тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

Ескерту. 20-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 29.06.2018 № 163-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

21-бап. Мемлекеттік қызметшілердің ант қабылдауы

Мемлекеттік қызметшілер Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын тәртіппен ант қабылдайды.

Ескерту. 21-бап жаңа редакцияда - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

4-тарау. "А" КОРПУСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ӘКІМШІЛІК ҚЫЗМЕТІНЕ КІРУ
ЖӘНЕ ОНЫ ӨТКЕРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

22-бап. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне іріктеу

Ескерту. 22-бап алып тасталды – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

23-бап. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасу

Азаматтарды "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына тағайындауды осы мемлекеттік лауазымдарға тағайындау құқығы бар лауазымды адам (орган) не ол уәкілеттік берген лауазымды адам уәкілетті комиссиямен келісу бойынша конкурс өткізбестен жүзеге асырады.

Қазақстан Республикасының Президенті тағайындауды уәкілетті комиссиямен келіспей өзі жүзеге асыратын "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына азаматтарды тағайындайды және оларды "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарынан босатады.

Ескерту. 23-бап жаңа редакцияда – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

24-бап. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерімен жасалатын еңбек шарттары

Адамды "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына тағайындау кезінде онымен еңбек шарты жасалады.

"А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісімен еңбек шартын мемлекеттік лауазымға тағайындау және мемлекеттік лауазымнан босату құқығы бар лауазымды адам (орган) не ол уәкілеттік берген лауазымды адам (орган) жасайды.

"А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісімен еңбек шартын жасау, ұзарту және бұзу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

24-1-бап. "А" корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерін мансаптық жоспарлау

Ескерту. 4-тарау 24-1-баппен толықтырылды - ҚР 06.04.2016 № 484-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

25-бап. Мемлекеттік лауазымды "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзгерту

1. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзгертілген мемлекеттік лауазымға орналасу ол өзгертілген күннен бастап үш ай ішінде осы Заңға сәйкес жүзеге асырылады.

1-1. Мемлекеттік лауазымы "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзгертілген мемлекеттік қызметші жұмысын осы баптың 1-тармағына сәйкес мемлекеттік лауазымға орналасқанға дейін жалғастыруға құқылы.

2. Мемлекеттік лауазымы "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзгертілген мемлекеттік қызметшіге мемлекеттік орган оның біліктілігіне сәйкес және бос орынның болуына қарай мемлекеттік лауазым ұсынады.

Мемлекеттік қызметші жұмысқа орналасудан бас тартқан жағдайда қызметтен шығарылуға тиіс. Бұл ретте мемлекеттік орган кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі бар мемлекеттік қызметшіге төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысын төлейді.

Ескерту. 25-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

25-1-бап. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарын өзгерту

1. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымы "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзгертілген жағдайда, бұл лауазымды атқаратын мемлекеттік қызметшіге ол белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келген жағдайда өзгертілген мемлекеттік лауазым ұсынылады.

2. "А" корпусының екі және одан көп мемлекеттік әкімшілік лауазымын "А" корпусының бір лауазымына өзгерту кезінде "А" корпусының өзгертілген мемлекеттік лауазымы ұсынылмаған мемлекеттік қызметшіге ол белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келген жағдайда мемлекеттік органның штат кестесінде көзделген келесі төмен тұрған мемлекеттік лауазым ұсынылады.

Келесі төмен тұрған бос лауазым болмаған жағдайда, мемлекеттік қызметшінің келісімімен оған мемлекеттік органның штат кестесінде көзделген өзге мемлекеттік лауазым ұсынылуы мүмкін.

3. Мемлекеттік қызметші ұсынылған мемлекеттік лауазымнан бас тартқан жағдайда, ол қызметтен шығарылуға жатады. Бұл ретте, кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі бар мемлекеттік қызметшіге мемлекеттік орган төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысын төлейді.

Ескерту. 4-тарау 25-1-баппен толықтырылды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5-тарау. "Б" КОРПУСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ӘКІМШІЛІК ЛАУАЗЫМЫНА
ОРНАЛАСУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

26-бап. "Б" корпусының мемлекеттік лауазымдарына мемлекеттік қызметке алғаш рет кіретін немесе қайтадан кіретін азаматтарды іріктеу

"Б" корпусының мемлекеттік лауазымдарына алғаш рет кіретін немесе мемлекеттік қызметті тоқтатқаннан кейін оған қайтадан кіретін азаматтар Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын іріктеу кезеңдерінен өтеді.

Ескерту. 26-бап жаңа редакцияда – ҚР 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

27-бап. "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға арналған конкурс

1. "Б" корпусының бос немесе уақытша бос мемлекеттік әкiмшілiк лауазымына орналасуға конкурс мынадай түрлерден тұрады:

1) жалпы конкурс;

2) ішкі конкурс.

1-1. Бос немесе уақытша бос лауазымға орналасуға кандидаттарды іріктеу уәкілетті орган айқындайтын конкурс өткізу тәртібіне сәйкес жүзеге асырылады.

Орталық мемлекеттік орган басшысының шешімімен орталық мемлекеттік орган, оның ведомстволары мен аумақтық бөлімшелері үшін бірыңғай конкурстық комиссияны құруға жол беріледі не орталық мемлекеттік орган ведомствосы басшысының шешімімен орталық мемлекеттік органның ведомствосы және оның аумақтық бөлімшелері үшін бірыңғай конкурстық комиссияны құруға жол беріледі.

Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін бірыңғай конкурстық комиссияны құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың бірыңғай конкурстық комиссиясы осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар адамның шешімімен құрылады.

Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде бірыңғай конкурстық комиссияны құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің бірыңғай конкурстық комиссиясы орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының шешімімен немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.

2. "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға арналған конкурстың кезеңдерін Қазақстан Республикасының Президенті айқындайды.

Конкурс Қазақстан Республикасының мәдениет, дене шынықтыру және спорт, білім беру және денсаулық сақтау саласындағы заңдарға сәйкес әңгімелесу кезеңінің алдында конкурсқа қатысушыларды келісудің қосымша кезеңін қамтиды.

Конкурс өткізу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

3. Орталық мемлекеттік органдарда, ведомстволарда және олардың аумақтық бөлімшелерінде конкурс өткізу кезінде хабарландырулар орталық мемлекеттік органдардың және уәкілетті органның интернет-ресурстарында орналастырылады. Хабарландыруларды өзге де интернет-ресурстарда және Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таралатын мерзімді баспасөз басылымдарында қосымша жариялауға жол беріледі.

Жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдарда конкурс өткізу туралы хабарландырулар жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдардың және уәкілетті органның интернет-ресурстарында орналастырылады. Хабарландыруларды өзге де интернет-ресурстарда және тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік аумағына таралатын мерзімді басылымдарда қосымша жариялауға жол беріледі.

Персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) құрылған жағдайда хабарландырулар өзі соның құрылымында тұрған мемлекеттік органның интернет-ресурсында да орналастырылады.

3-1. Егер орталық атқарушы органның немесе оның ведомствосының өкілеттіктеріне осы орталық атқарушы органның немесе оның ведомствосының қызмет бағыттары бойынша жергілікті атқарушы органдарды үйлестіру жататын болса, онда осы орталық атқарушы органның немесе оның ведомствосының өкілдері облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын тиісті атқарушы органдарының басшылары лауазымдарына орналасуға конкурстар өткізу үшін құрылатын конкурстық комиссиялардың жұмысына қатысуға құқылы.

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын атқарушы органдарының басшылары лауазымдарына орналасуға конкурстар өткізу үшін конкурстық комиссия құратын мемлекеттік орган тиісті орталық атқарушы органға конкурстық комиссияның құрамына кандидатура ұсыну туралы сұрау салуды жіберуге міндетті.

4. Егер конкурс "Б" корпусының уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына өткізілсе, осы шарт конкурс өткізу туралы хабарландыруда көрсетілуге тиіс.

5. Конкурстық комиссияның оң қорытындысын алған конкурсқа қатысушының "Б" корпусының бос немесе уақытша бос мемлекеттiк әкiмшілiк лауазымына орналасуға құқығы бар. Тағайындау құқығы бар лауазымды адам оны жарияланған мемлекеттік лауазымға қабылдауға мiндеттi. Бұл ретте Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында көзделген талаптар сақталуға тиiс.

6. Конкурстық комиссияның шешiмiне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкін.

7. Мемлекеттік органдардың бірінші басшылары көмекшілерінің немесе кеңесшілерінің, баспасөз хатшыларының бос немесе уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына конкурс өткізілместен орналасуға жол беріледі.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген тәртіппен мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасқан адамдарды мемлекеттік орган ішінде кейіннен ауыстыруға жол берілмейді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген тәртіппен мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасқан адамдар, тестілеуден және жеке қасиеттерін бағалаудан өткен жағдайда мемлекеттік лауазымға орналасқаннан кейін бір жыл өткен соң ішкі конкурсқа қатысуға жіберіледі.

8. Теріс себептермен немесе олардың қызметін бағалау, сынақ мерзімінің не аттестаттау қорытындыларының нәтижелері бойынша қызметтен шығарылғандарды қоспағанда, адам мемлекеттік қызметтен шығарылған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде, егер ол өзге жеке және мемлекеттік органдар болып табылмайтын заңды тұлғалармен еңбек қатынастарында тұрмаған, сондай-ақ Қазақстан Республикасынан тыс жерге шықпаған жағдайда, тестілеуден өтпестен, конкурс қорытындысы бойынша "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға және (немесе) "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға конкурсқа және сайлауға қатысуға құқылы.

Бұл жағдайларда осы адамға міндетті арнайы тексеруден өту және активтері мен міндеттемелері туралы декларация тапсыру туралы талаптар қолданылмайды.

Бұл ретте ішкі конкурсқа қызметшілері осы мемлекеттік органның ішкі конкурсына қатысуға құқылы мемлекеттік органдардан қызметтен шығарылған адам ғана қатысуға құқылы.

9. Конкурсқа қатысатын мемлекеттік қызметшілер тестілеуден өтпейді.

Конкурсқа қатысатын мемлекеттік қызметшілер мен осы баптың 8-тармағының бірінші бөлігінде аталған адамдар уәкілетті орган айқындайтын жағдайларда жеке қасиеттерін бағалаудан өтеді.

10. "Б" корпусының бос немесе уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына конкурс өткізілместен, ауысу тәртібімен орналасу Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын жағдайларда және тәртіппен жүзеге асырылуы мүмкін.

Ескерту. 27-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 30.11.2016 № 26-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

28-бап. Жалпы конкурс

1. Осы Заңның 29-бабының 2-тармағында көзделген жағдайларда жалпы конкурс "Б" корпусының бос немесе уақытша бос болып табылатын төменгі мемлекеттік әкімшілік лауазымына, сондай-ақ төменгі лауазым болып табылмайтын өзге бос немесе уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасу үшін өткізіледі.

2. Алып тасталды - ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3. Жалпы конкурсқа қатысуға тест рәсімдерінен алдын ала өткен және уәкілетті орган белгілеген мәндерден төмен емес нәтижелері бар азаматтар жіберіледі.

Тест нәтижелеріне шағым жасау тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

Мемлекеттік қызметке кіру кезінде конкурстық комиссия Қазақстан Республикасы азаматтарының қоғамдық бірлестіктер, қоғамдық кеңестер, үкіметтік емес ұйымдар жұмысына қатысқанын, волонтерлік, қайырымдылық қызметті жүзеге асырғанын ескереді.

4. Уәкілетті орган және оның аумақтық бөлімшелері қорытынды бере отырып, азаматтардың жеке қасиеттерін бағалауды жүргізеді. Азаматтардың жеке қасиеттерін бағалауды жүргізу тәртібін уәкілетті орган айқындайды. Азаматтардың жеке қасиеттерін бағалау нәтижелерін конкурстық комиссия шешім қабылдау кезінде ескереді.

Ескерту. 28-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 20.12.2016 № 33-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

29-бап. Ішкі конкурс

1. "Б" корпусының бос немесе уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына, төменгіні қоспағанда, орналасу үшін мемлекеттік орган ішкі конкурс өткізеді, оған осы мемлекеттік органның, оның ведомстволарының, аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік қызметшілері, сондай-ақ осы Заңда және Қазақстан Республикасы дипломатиялық қызметінің құқықтық негіздерін, сондай-ақ жұмысын ұйымдастыру тәртібін айқындайтын заңда айқындалған өзге адамдар да қатысуға құқылы.

Персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) немесе бірыңғай конкурстық комиссия құрылған жағдайда ішкі конкурс көрсетілген қызмет немесе комиссия солар үшін құрылған мемлекеттік органдардың мемлекеттік қызметшілері арасында өткізіледі.

1-1. Орталық мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері өткізетін ішкі конкурстарға орталық мемлекеттік органның, сондай-ақ осы орталық мемлекеттік органның өзге де аумақтық бөлімшелерінің, оның ведомстволарының және осы ведомстволар аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік қызметшілері де қатысуға құқылы.

1-2. Орталық мемлекеттік органның ведомствосы өткізетін ішкі конкурстарға осы орталық мемлекеттік органның және оның ведомстволарының, орталық мемлекеттік орган және оның ведомстволары аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік қызметшілері де қатысуға құқылы.

1-3. Орталық мемлекеттік орган ведомствосының аумақтық бөлімшелері өткізетін ішкі конкурстарға осы орталық мемлекеттік органның және оның ведомстволарының, орталық мемлекеттік орган және оның ведомстволары аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік қызметшілері де қатысуға құқылы.

1-4. Жергілікті атқарушы орган және (немесе) жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы орган өткізетін ішкі конкурсқа осы облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың барлық жергілікті атқарушы органдарының және (немесе) жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдарының мемлекеттік қызметшілері де қатысуға құқылы.

2. Конкурстық комиссияның немесе бірыңғай конкурстық комиссияның оң қорытындысын алған конкурсқа қатысушылар болмаған кезде осы Заңның 28-бабына сәйкес жалпы конкурс өткізіледі.

2-1. Алып тасталды - ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
3. Алып тасталды - ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
4. Алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

4-1. Мемлекеттік орган құрылған кезде ішкі конкурс өткізілмейді.

5. Алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. 29-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.12.2016 № 33-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

30-бап. Мемлекеттік лауазымға тағайындау

1. Азаматтарды мемлекеттік лауазымдарға тағайындауды және мемлекеттік қызметшілерді мемлекеттік лауазымдардан босатуды лауазымдық өкілеттіктеріне сәйкес осындай құқығы бар лауазымды адам (орган) не өзіне осындай өкілеттіктер берілген өзге де лауазымды адам (орган) жүзеге асырады.

2. Азаматтардың мемлекеттік қызметке кіруін ресімдеу кезінде мемлекеттік орган Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасы талаптарының сақталуын қамтамасыз етеді.

3. Персоналды басқару қызметтері (кадр қызметтері) мемлекеттік қызметшілерге қызметтік тізімді толтырады. Қызметтік тізім нысанын уәкілетті орган бекітеді.

4. Осы тармақтың үшінші бөлігінде аталған мемлекеттік қызметшіні қоспағанда, мемлекеттік әкімшілік қызметшіге оның мемлекеттік лауазымы мен лауазымдық өкілеттіктерін растайтын құжат болып табылатын сәйкестендіру картасы беріледі.

Сәйкестендіру карталарының сипаттамасын, оларды беру мен пайдалану тәртібін уәкілетті орган бекітеді.

Мемлекеттік саяси қызметшіге, "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісіне, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Парламенті Палатасы Аппаратының, Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесі Аппаратының, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің, Қазақстан Республикасы Үкіметі Аппаратының мемлекеттік әкімшілік қызметшісіне олардың мемлекеттік лауазымы мен лауазымдық өкілеттіктерін растайтын құжат болып табылатын қызметтік куәлік беріледі.

Қызметтік куәлікті беру тәртібін, оның сипаттамасын мемлекеттік орган бекітеді.

Қажет болған кезде осы тармақтың үшінші бөлігінде аталған мемлекеттік қызметшіге сәйкестендіру картасы берілуі мүмкін.

Ескерту. 30-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТТІ ӨТКЕРУ

31-бап. Лауазымдық нұсқаулықтар

Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің Қазақстан Республикасының Конституциясында, осы Заңда және өзге де заңнамасында белгіленгендерден туындайтын лауазымдық өкілеттіктері және жауаптылығы біліктілік талаптары негізінде айқындалады және лауазымдық нұсқаулықтарда көрсетіледі.

Лауазымдық нұсқаулықтарды мемлекеттік лауазымға тағайындау және мемлекеттік лауазымнан босату құқығы бар лауазымды адам бекітеді және олардың орындалуы мемлекеттік лауазымға жүктелетін нақты функциялар тізбесін қамтиды.

Лауазымдық нұсқаулықтарды әзірлеу мен бекіту тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

32-бап. Жұмыс уақыты

1. Мемлекеттiк қызметшiлердiң жұмыс уақытының ұзақтығы осы Заңда көзделген ерекшелiктер ескерiле отырып, Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес айқындалады.

2. Мемлекеттік қызметшілер үшін екі демалыс күні бар бес күндік жұмыс аптасы белгіленеді.

3. Мемлекеттік органдар бекітетін мемлекеттік қызметшілердің еңбек тәртіптемесі қағидалары жұмыс уақыты мен демалыс уақытының режимін белгілейді.

4. Шұғыл, күнi бұрын болжанбаған жұмыстарды орындау үшiн мемлекеттік қызметшілер Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жұмыс уақытынан тыс істелетін жұмысқа, демалыс және мереке күндерiндегі жұмысқа тартылуы мүмкiн.

Осы тармақта көзделген жағдайларда мемлекеттік қызметшіге демалыс күндері (сағаттары) беріледі немесе жұмысына мемлекеттік қызметшілердің еңбегіне ақы төлеу жүйесіне сәйкес өтемақы төленеді.

33-бап. Мемлекеттік қызметшілердің жұмысын бағалау

1. Мемлекеттік қызметшілер жұмысының тиімділігі мен сапасын айқындау мақсатында олардың қызметіне бағалау жүргізіледі.

Мемлекеттік қызметшілердің қызметіне бағалау жүргізудің тәртібі мен мерзімдерін уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті айқындайды.

Мемлекеттік қызметшілердің қызметін бағалау нәтижелері бонустарды төлеу, көтермелеу, оқыту, ротациялау, мемлекеттік лауазымын жоғарылату, төмендету не қызметтен шығару жөніндегі шешімдерді қабылдауға негіз болып табылады.

2. Мемлекеттік саяси қызметшілердің жұмысын бағалауды Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын уәкілетті адам (орган) жүргізеді.

3. Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесі Хатшысының – Жоғары Сот Кеңесі Аппараты басшысының қызметін бағалауды Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің Төрағасы жүргізеді.

4. Осы баптың 3-тармағында аталған адамдарды қоспағанда, "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің жұмысын бағалауды "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісін мемлекеттік лауазымға тағайындау және мемлекеттік лауазымынан босату құқығы бар лауазымды адам (орган) жүргізеді.

"А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің жұмысын бағалау әдістемесін уәкілетті орган бекітеді.

"А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісінің қанағаттанарлықсыз бағасы уәкілетті комиссиямен келісу бойынша онымен жасалған еңбек шартын бұзуға негіз болып табылады.

5. Мемлекеттік органдар уәкілетті орган бекіткен үлгілік әдістеменің негізінде "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің жұмысын бағалау әдістемесін әзірлейді және бекітеді.

6. Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын мемлекеттік қызметшілердің қызметіне бағалау жүргізу тәртібі мен мерзімдеріне сәйкес "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісінің қанағаттанарлықсыз баға алуы ол біліктілік талаптарына сай келген және төмен тұрған бос мемлекеттік лауазым болған кезде оның мемлекеттік лауазымын төмендетуге әкеп соғады.

Төмен тұрған бос мемлекеттік лауазым болмаған немесе мемлекеттік қызметші ұсынылған мемлекеттік лауазымнан бас тартқан кезде мемлекеттік қызметші атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығарылады.

7. Мемлекеттік қызметші Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен өзінің жұмысын бағалау нәтижелеріне қатысты шағым жасауға құқылы.

Ескерту. 33-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

34-бап. Мемлекеттік қызметшілерді оқыту

1. Мемлекеттік қызметшілерді оқыту мемлекеттік қызметшілерді даярлауды, қайта даярлауды және олардың біліктілігін арттыруды қамтиды.

Мемлекеттік қызметшілерді даярлау – жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша академиялық және ғылыми дәреже алуға арналған оқу процесі.

Мемлекеттік қызметшілерді қайта даярлау – қосымша кәсіби білім алуға арналған оқу курстары.

Мемлекеттік қызметшілердің біліктілігін арттыру – олардың құзыретін жетілдіруге арналған оқыту семинарлары.

2. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер үш жылда бір реттен сиретпей біліктілігін арттырудан өтеді.

3. Мемлекеттік қызметшілерді қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы білім беру ұйымдарында және олардың филиалдарында, сондай-ақ дербес білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.

Мемлекеттік қызметшілердің біліктілігін арттыру мемлекеттік орган қызметінің бейіні бойынша өзге де білім беру ұйымдарында жүзеге асырылуы мүмкін.

4. Мемлекеттік қызметшілерді даярлау, қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру тәртібін, мемлекеттік қызметшілердің біліктілігін арттыруды жүзеге асыратын білім беру ұйымдарына қойылатын талаптарды Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

Ескерту. 34-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); ҚР 03.07.2017 № 86-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.07.2024 № 115-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

35-бап. Көтермелеу

1. Мемлекеттік қызметшілерді көтермелеу лауазымдық міндеттерін үлгілі орындағаны, мінсіз мемлекеттік қызметі, ерекше маңызды және күрделі тапсырмаларды орындағаны және жұмыстағы басқа да жетістіктері үшін, сондай-ақ олардың жұмысын бағалаудың нәтижелері бойынша қолданылады.

Мемлекеттік қызметшілерге мынадай көтермелеулер қолданылуы мүмкін:

1) біржолғы ақшалай сыйақы беру;

2) алғыс жариялау;

3) бағалы сыйлықпен марапаттау;

4) грамотамен марапаттау;

5) құрметті атақ беру;

6) көтермелеудің өзге де нысандары, оның ішінде ведомстволық наградалармен марапаттау.

2. Бір рет ерекшеленгені үшін мемлекеттік қызметшіге осы баптың 1-тармағының екінші бөлігінде көрсетілген көтермелеу нысандарының біреуі ғана және мемлекеттік органның актісінде нақты сіңірген еңбегі көрсетіле отырып, бір рет қана қолданылуы мүмкін.

Көтермелеуді қолдану тәртібі мемлекеттік органдардың актілерінде белгіленеді.

3. Мемлекеттік қызметшілерді ерекше еңбек сіңіргені үшін "Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградалары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік наградалармен марапаттауға ұсынуға болады.

Ескерту. 35-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

36-бап. Мемлекеттік қызметшілердің тағылымдамасы

Мемлекеттік қызметшілердің тұрақты жұмыс орнынан тыс жерде кәсіби білім алуы мен тәжірибе жинақтауы мақсатында мемлекеттік органдардың жолдамасы бойынша олардың тағылымдамасы өткізіледі. Тағылымдамадан өту кезеңінде мемлекеттік қызметшілердің жұмыс орны (мемлекеттік лауазымы) және жалақысы сақталады.

Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің тағылымдамасы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

37-бап. Мемлекеттік қызмет бабында ілгерілету

1. Мемлекеттік қызметшілерді мемлекеттік қызмет бабында ілгерілету олардың бiлiктiлiгi, құзыреттері, қабілетi, сiңiрген еңбегi және өзiнiң қызметтiк мiндеттерiн адал орындауы ескеріліп жүзеге асырылады.

2. Мемлекеттік органда мемлекеттік қызмет бабында ілгерілеу мемлекеттік органның штат кестесінде көзделген жоғары тұрған мемлекеттік лауазымдарға сатылап көтеріліп орналасуды көздейді.

Осы мемлекеттік органдағы, сондай-ақ басқа да мемлекеттік органдардағы жоғары тұрған мемлекеттік лауазымдар деп неғұрлым жоғары біліктілік талаптары қойылатын, ал біліктілік талаптары тең болған кезде - неғұрлым жоғары жалақы белгіленген мемлекеттік лауазымдар түсініледі.

3. Мемлекеттік қызметшіге оның қызметтік әдеп нормаларын бұзғаны не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік терiс қылық жасағаны үшін алынбаған тәртiптiк жазасы болған кезде ауысу тәртiбiмен, сондай-ақ конкурстардың қорытындылары бойынша мемлекеттік лауазымға орналасуына жол берiлмейдi.

Ескерту. 37-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

38-бап. Міндеттерді уақытша жүктеу

1. Қызметтік қажеттілікке байланысты мемлекеттік қызметшіге атқаратын мемлекеттік лауазымынан босатпай, осы Заңда және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде белгіленген жағдайларды қоспағанда, басқа мемлекеттік лауазымның міндеттері уақытша жүктелуі мүмкін.

Орталық мемлекеттік органдардың дербес құрылымдық бөлімшелері басшыларының, орталық мемлекеттік органдардың және олардың ведомстволарының аумақтық бөлімшелері, облыстық атқарушы органдар, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдары, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын аудандық, қалалық атқарушы органдар басшыларының, қалалар мен аудандар әкімдері орынбасарларының міндеттерін үш айдан аспайтын кезеңге уақытша жүктеуге жол беріледі.

Бұл ретте, мемлекеттік органдардың бірінші басшыларының көмекшілері мен кеңесшілеріне басшылық мемлекеттік лауазым міндеттері жүктелмейді.

Сайланған әкімнің міндеттерін басқа мемлекеттік әкімшілік қызметшіге атқаратын мемлекеттік лауазымынан босатпай уақытша жүктеу жоғары тұрған әкімнің өкімімен жүзеге асырылады.

2. Мемлекеттік қызметшіге мемлекеттік лауазымдарды уақытша қоса атқарғаны және уақытша болмаған мемлекеттік қызметшінің міндеттерін атқарғаны үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қосымша ақы белгіленеді.

Ескерту. 38-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

39-бап. Мемлекеттік қызметшілердің Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарына, шетелдегі мекемелеріне және өзге де ұйымдарға іссапарға баруы

1. Мемлекеттік қызметшілер мемлекеттік органдардың алдына қойылған міндеттерді орындау мақсатында Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен келісу бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарына, шет елдердегі мекемелеріне, халықаралық және өзге де ұйымдарға олардың бірінші басшыларымен келісу бойынша іссапарға жіберілуі мүмкін.

2. Іссапарға барған мемлекеттік қызметшілердің бұрынғы жұмыс орны (мемлекеттік лауазымы), сондай-ақ осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген құқықтары, кепілдіктері, жеңілдіктері, өтемақылары, үстемеақылары, төлемдері, зейнетақымен қамсыздандырылуы және әлеуметтік қорғалуы сақталады.

Ескерту. 39-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); ҚР 03.07.2017 № 86-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

40-бап. Мемлекеттік қызметшілердің әскери қызметке шақырылуы

Мемлекеттік қызметшілер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мерзімді әскери қызметке шақырылған жағдайда оларға мерзімді әскери қызмет кезеңінде жалақысы сақталмайтын демалыс беріледі және олардың жұмыс орны (мемлекеттік лауазымы) сақталады.

41-бап. Мемлекеттік қызметшілерді ротациялау

1. Мемлекеттік қызметті өткеру кезінде кәсіби әлеуеттің неғұрлым тиімді пайдаланылуын қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік қызметшілерді ротациялау жүзеге асырылады.

Мемлекеттік саяси қызметшілерді және "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерін ротациялау деп оларды тиісінше бос немесе уақытша бос мемлекеттік саяси лауазымдарға және "А" корпусының мемлекеттік лауазымдарына не мемлекеттік саяси қызметшілер мен "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері арасындағы лауазымдық орын ауыстырулар түсініледі.

Қазақстан Республикасы дипломатиялық қызметінің құқықтық негіздерін, сондай-ақ жұмысын ұйымдастыру тәртібін айқындайтын заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерін ротациялау деп "Б" корпусының бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына не "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері арасындағы лауазымдық орын ауыстырулар түсініледі.

2. Қазақстан Республикасының дипломатиялық қызметінің құқықтық негіздерін, сондай-ақ жұмысын ұйымдастыру тәртібін айқындайтын заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, ротация жүргізудің тәртібі мен мерзімдерін, ротациялауға жататын мемлекеттік қызметшілердің санаттары мен лауазымдарын Қазақстан Республикасының Президенті айқындайды.

Ротация жүргізудің тәртібінде және мерзімдерінде, ротациялауға жататын мемлекеттік қызметшілердің санаттарында және лауазымдарында көзделген жағдайларда ротациядан бас тарту, осы тармақтың алтыншы бөлігінде көрсетілген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік лауазымын төмендету не қызметтен шығару жөніндегі шешімдерді қабылдауға негіз болып табылады. Мемлекеттік лауазымын төмендету конкурстық рәсімдер өткізілмей жүзеге асырылады.

Бұл ретте, егер Қазақстан Республикасының Президенті өзге шешім қабылдамаса, бір жыл ішінде адамды ротация жүзеге асырылған алдыңғы лауазымға, сондай-ақ ротациядан бас тартуына байланысты лауазымы төмендетілген немесе қызметтен шығарылған лауазымға тағайындауға жол берілмейді.

Басқа елді мекенге ротациялау кезінде мемлекеттік қызметшілер "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес қызметтік тұрғынжаймен қамтамасыз етіледі, ал қызметтік тұрғынжай болмаған жағдайда, ротацияланған мемлекеттік қызметшілерге олардың лауазымдық міндеттерін атқаруы кезеңінде Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін басқа елді мекенге ротацияланған мемлекеттік қызметшілерге берілетін ротациялық төлемдердің мөлшерін есептеу, оларды тағайындау, қайта есептеу, жүзеге асыру, тоқтату, қайтару, тоқтата тұру және қайта бастау қағидаларына сәйкес ротациялық төлемдер жүргізіледі.

"Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерін өңіраралық ротациялауды үйлестіруді уәкілетті орган жүзеге асырады.

Егер Қазақстан Республикасы дипломатиялық қызметінің құқықтық негіздерін, сондай-ақ жұмысын ұйымдастыру тәртібін айқындайтын заңда өзгеше көзделмесе, мүгедектігі бар адам, жүкті болып табылатын, он төрт жасқа дейінгі баланы тәрбиелеп отырған, мүгедектігі бар балалары, оның ішінде асырап алған балалары бар (қорғаншы болып табылатын) жалғызбасты ата-ана, көпбалалы ата-ана (қорғаншы) болып табылатын немесе асырауында мүгедектігі бар ата-анасы (ата-аналары) не Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасында белгіленген жасына байланысты зейнеткер ата-анасы (ата-аналары) бар мемлекеттік қызметшілерді басқа елді мекенге көшуге байланысты ротациялауға осы мемлекеттік қызметшілердің келісімімен ғана жол беріледі.

Көрсетілген мән-жайлар құжат түрінде расталуға тиіс.

3. Осы баптың ережелері Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сайланатын мемлекеттік қызметшілерге қолданылмайды.

Ескерту. 41-бап жаңа редакцияда - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

42-бап. Мемлекеттік органды құру кезеңінде азаматтарды жұмысқа қабылдау

1. Мемлекеттік органды құру туралы акт қабылданған күннен бастап, қызметтік қажеттілік жағдайында, бос және (немесе) уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарда көзделген міндеттерді уақытша атқару үшін азаматтарды үш айдан аспайтын мерзімге жұмысқа қабылдауға жол беріледі.

Ұзартуға болмайтын осы мерзім ішінде көрсетілген мемлекеттік лауазымдар осы Заңға сәйкес бос болмауға тиіс.

"А" корпусының бос және (немесе) уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдары бойынша көзделген міндеттерді уақытша атқару үшін жұмысқа қабылдау "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына белгіленген арнайы біліктілік талаптарына және осы Заңда белгіленген өзге де талаптарға сай келетін адамдар қатарынан жүзеге асырылады.

2. Міндеттерді уақытша атқару үшін жұмысқа қабылданатын адамдар саны мемлекеттік органның штат санының жиырма пайызынан аспауға тиіс.

Мемлекеттік қызметшілер болып табылмайтын осындай адамдар мен оларды жұмысқа уақытша қабылдаған мемлекеттік орган арасындағы еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен реттеледі.

Ескерту. 42-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

7-тарау. ҚЫЗМЕТТІК ТӘРТІП

43-бап. Мемлекеттік қызметшілердің жауаптылығы

1. Мемлекеттік қызметшілер өздерінің қызметтік міндеттерін орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес азаматтық-құқықтық, тәртіптік, әкімшілік, қылмыстық жауаптылықта болады

Мемлекеттік қызметші атқару үшін алынған өкімнің құқыққа сыйымды екеніне күмәнданған кезде ол жөнінде өзінің тікелей басшысына және өкімді берген басшыға жазбаша нысанда дереу хабарлауға тиіс. Лауазымы бойынша жоғары тұрған басшы осы өкімді жазбаша түрде растаған жағдайда, егер оны орындау қылмыстық жазалануға тиіс әрекеттерге әкеп соқпайтын болса, мемлекеттік қызметші оны орындауға міндетті. Мемлекеттік қызметшінің құқыққа сыйымсыз өкімді орындауының салдарлары үшін осы өкімді растаған басшы жауапты болады.

2. Лауазымды адамдардың лауазымдық өкілеттіктерді атқаруға қатысы жоқ және (немесе) Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзуға бағытталған бұйрықтар мен нұсқаулар беруіне тыйым салынады.

3. Мемлекеттік қызметшілердің өздеріне қатысты мемлекеттік орган қабылдаған шешімдер мен әрекеттерге (әрекетсіздікке) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқығы бар.

4. Осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік органдардың бірінші басшылары, орталық және жергілікті мемлекеттік органдардың дербес құрылымдық бөлімшелерінің басшылары лауазымдарын атқаратын мемлекеттік қызметшілер өздеріне тікелей бағынысты мемлекеттік қызметшілердің сыбайлас жемқорлық қылмыстар жасағаны үшін мынадай:

1) бағынысты адам жасаған сыбайлас жемқорлық қылмыс пен сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасаудың алдын алу жөніндегі лауазымдық міндеттерді орындамаудағы немесе тиісінше орындамаудағы кінә арасындағы байланыс анықталған;

2) бағынысты адамға қатысты сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін қылмыстық жауаптылыққа тарту туралы заңды күшіне енген сот актісінің болуы не сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігінің 3), 4), 9), 10), 11) және 12) тармақтары немесе 36-бабы негізінде қылмыстық қудалау органы немесе сот қылмыстық істі тоқтатқан жағдайлардың жиынтығы кезінде Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тәртіптік жауаптылықта болады.

Ескерту. 43-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

44-бап. Тәртіптік теріс қылықтар және жазалар

1. Мемлекеттік қызметшінің тәртіптік теріс қылығы (бұдан әрі – теріс қылық) – мемлекеттік қызметшінің өзіне жүктелген міндеттерді құқыққа қайшы түрде, кінәлі түрде орындамауы немесе тиісінше орындамауы, лауазымдық өкілеттіктерін асыра пайдалануы, қызметтік тәртіп пен қызметтік әдепті бұзуы, сол сияқты Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген, мемлекеттік қызметте болуға байланысты шектеулерді сақтамауы.

2. Терiс себептермен қызметтен шығаруға алып келетін тәртiптiк терiс қылық жасаған адамдарды өз еркiмен қызметтен шығару, адамдарды мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға құқыққа сыйымсыз тағайындау және (немесе) мемлекеттік әкімшілік лауазымдардан адамдарды құқыққа сыйымсыз босату, мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге тәртіптік жазаларды құқыққа сыйымсыз қолдану, тест тапсырмаларының және өзге де конкурстық сұрақтардың мазмұнын жария ету, мүдделер қақтығысын болғызбау және реттеу жөніндегі шараларды қасақана қабылдамау, бағынысты мемлекеттік қызметшілердің сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауының алдын алу жөніндегі лауазымдық міндеттерді орындамау немесе тиісінше орындамау да тәртіптік теріс қылықтар деп танылады.

3. Тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін мемлекеттік қызметшілерге мынадай жаза түрлері қолданылады:

1) ескерту;

2) сөгіс;

3) қатаң сөгіс;

4) қызметке толық сәйкес еместігі туралы ескерту;

4-1) өз қызметін сайлану негізінде жүзеге асыратын мемлекеттік қызметшілерді қоспағанда, мемлекеттік лауазымын төмендету;

5) атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығару.

Қазақстан Республикасының заңдарында өзге де жаза түрлері белгіленуі мүмкін.

4. Мемлекеттік лауазымын төмендету түріндегі тәртіптік жаза, уақытша бос мемлекеттік лауазымдарды қоспағанда, мемлекеттік органдағы төмен тұрған келесі бос мемлекеттік лауазым болғанда және мемлекеттік қызметші осы мемлекеттік лауазымға белгіленген біліктілік талаптарына сай келген кезде қолданылады. Мемлекеттік лауазымын төмендету конкурстық рәсімдер өткізілмей жүзеге асырылады.

Қызметіне толық сәйкес еместігі туралы ескерту түріндегі тәртіптік жаза мемлекеттік лауазымын төмендету түріндегі тәртіптік жазаны қолдану мүмкін болмаған кезде қолданылады.

Атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығару түріндегі тәртіптік жаза осы Заңда, Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген негіздер бойынша қолданылады.

5. Мемлекеттік қызметшінің осы Заңның 50-бабы 1-тармағының 1), 6), 7), 8), 10), 11) және 12) тармақшаларында көрсетілген тәртіптік теріс қылықтың қайсыбірін жасауы, егер ол қылмыстық жазаланатын іс-әрекет не әкімшілік құқық бұзушылық белгілерін қамтымаса, мемлекеттік лауазымын төмендетуге, ал төмен тұрған бос мемлекеттік лауазым болмаған жағдайда – қызметке толық сәйкес еместігі туралы ескерту түріндегі тәртіптік жазаны заңда белгіленген тәртіппен қолдануға әкеп соғады.

Бірінші тәртіптік теріс қылығы үшін тәртіптік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде көрсетілген тәртіптік теріс қылықтардың кез келгенін қайталап жасау атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығаруға әкеп соғады.

6. Мемлекеттік қызметшінің осы Заңның 50-бабы 1-тармағының 2), 3), 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген тәртіптік теріс қылықтың қайсыбірін жасауы, егер ол қылмыстық жазаланатын іс-әрекет не әкімшілік құқық бұзушылық белгілерін қамтымаса, қызметке толық сәйкес еместігі туралы ескерту түріндегі тәртіптік жазаны заңда белгіленген тәртіппен қолдануға не қызметтен шығаруға әкеп соғады.

Бірінші тәртіптік теріс қылығы үшін тәртіптік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде көрсетілген тәртіптік теріс қылықтардың кез келгенін қайталап жасау атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығаруға әкеп соғады.

7. Мемлекеттік қызметшінің осы Заңның 50-бабы 1-тармағының 9), 13), 14), 16), 17), 18) және 19) тармақшаларында және 2-тармағында көрсетілген тәртіптік теріс қылықтың қайсыбірін жасауы, егер ол қылмыстық жазаланатын іс-әрекет не әкімшілік құқық бұзушылық белгілерін қамтымаса, атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығаруға әкеп соғады.

8. Тәртіптік жазаны:

1) лауазымдық өкiлеттiктерiне сәйкес осындай құқығы бар лауазымды адамдар (орган) қолданады;

2) бірінші тәртіптік жазаны қолдану заңды болған және тәртіптік жаза теріс қылықтың ауырлығына сай келген жағдайда нақ сол терiс қылық үшiн қайталап қолдануға болмайды;

3) тәртіптік жаза Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртiппен қолданылады.

9. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін бірыңғай тәртіптік комиссияны құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың бірыңғай тәртіптік комиссиясы осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындау құқығы бар лауазымды адамның (органның) шешімі бойынша құрылады.

Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде бірыңғай тәртіптік комиссияны құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің бірыңғай тәртіптік комиссиясы орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының немесе жоғары тұрған органның шешімі бойынша құрылады.

Орталық мемлекеттік орган басшысының шешімімен орталық мемлекеттік орган, оның ведомстволары мен аумақтық бөлімшелері үшін бірыңғай тәртіптік комиссияны құруға жол беріледі не орталық мемлекеттік орган ведомствосы басшысының шешімімен орталық мемлекеттік органның ведомствосы және оның аумақтық бөлімшелері үшін бірыңғай тәртіптік комиссияны құруға жол беріледі.

10. Тәртіптік жазаны қолдану тәртібін Қазақстан Республикасының Президенті айқындайды.

Ескерту. 44-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

45-бап. Тәртіптік жазаларды қолдану мерзімдері

1. Тәртіптік жаза теріс қылық анықталған күннен бастап бір айдан кешіктірілмей қолданылады және оны теріс қылық жасалған күннен бастап алты айдан кешіктіріп қолдануға болмайды.

Белгiлi бiр іс-әрекеттiң бiрыңғай құрамының үздiксiз жүзеге асырылуымен сипатталатын және оны анықтаған кезде аяқталмаған құқық бұзушылық созылмалы құқық бұзушылық деп танылады.

2. Мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылықтар жасағаны үшін осы Заңда көзделген тәртіптік жаза терiс қылық анықталған күннен бастап үш айдан кешiктiрiлмей қолданылады және оны терiс қылық жасалған күннен бастап бiр жылдан кешiктiрiп қолдануға болмайды.

Қылмыстық қудалау органы немесе сот қылмыстық істі не әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізуді тоқтатқан, бірақ адамның іс-әрекеттерінде осы Заңда көзделген, мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасау белгілері болған жағдайда тәртіптік жаза қылмыстық істі тоқтату туралы шешім қабылданған күннен бастап үш айдан кешіктірілмей, бірақ осы теріс қылық жасалған күннен бастап бір жылдан кешіктірілмей қолданылады.

Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасын бұзғаны үшін тәртіптік жаза терiс қылық анықталған күннен бастап үш айдан кешiктiрiлмей қолданылады және оны терiс қылық жасалған күннен бастап бiр жылдан кешiктiрiп қолдануға болмайды.

3. Жазаны:

1) мемлекеттiк қызметшiнiң еңбекке уақытша жарамсыздығы;

2) мемлекеттік қызметшінің демалыста немесе iссапарда болуы;

3) мемлекеттік қызметшінің мемлекеттiк немесе қоғамдық мiндеттердi орындау уақытында өзінің лауазымдық міндеттерін орындаудан босатылуы;

4) мемлекеттік қызметшінің даярлауда, қайта даярлауда, біліктілігін арттыру курстарында және тағылымдамада болуы;

5) мемлекеттік қызметшінің тәртіптік теріс қылық жасағаны туралы мемлекеттік органдардың актілеріне оның Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауы кезеңінде қолдануға болмайды.

4. Тәртіптік жауаптылық туралы мәселені қарау және тәртіптік жазаны қолдану мерзімінің өтуі осы баптың 3-тармағында көрсетілген жағдайларда, қылмыстық іс бойынша іс жүргізу не әкімшілік іс жүргізу кезеңінде, сондай-ақ мемлекеттік қызметшінің тәртіптік жауаптылығы мәселесін шешуге әсер ететін сот актісі заңды күшіне енгенге дейін тоқтатыла тұрады.

Тәртіптік жазаны қолдану мерзімінің өтуі прокурорлық қадағалау және ден қою актілерін қарау кезеңіне де тоқтатыла тұрады және осы акт бойынша шешім қабылданған күннен бастап қайта басталады.

Ескерту. 45-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

46-бап. Мемлекеттiк қызметшiлерді тәртiптiк жауаптылыққа тарту кезiнде олардың құқықтарына берілетін кепiлдiктер

1. Мемлекеттік қызметші өзін тәртіптік жауаптылыққа тартуға байланысты барлық материалдармен таныстырылуға тиіс, оған қызметтік тергеп-тексеру рәсіміне жеке өзінің қатысу құқығы беріледі.

2. Жауаптылыққа тартылатын мемлекеттiк қызметшiлер мемлекеттiк органның немесе лауазымды адамның әрекеттерiне (әрекетсіздігіне) және шешiмдерiне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауы мүмкін.

Ескерту. 46-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

47-бап. Мемлекеттік қызметшілердің нұқсан келтіргені үшін материалдық жауаптылығы

1. Мемлекеттік қызметшінің мемлекеттік органға келтірілген нұқсан үшін материалдық жауаптылығы Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда және мөлшерлерде туындайды.

2. Мемлекеттік қызметші мемлекеттік органға келтірілген тікелей нақты нұқсанды өтеуге міндетті.

3. Егер нұқсан еңсерілмейтін күш не аса қажеттілік, қажетті қорғаныс, сондай-ақ мемлекеттік органның мемлекеттік қызметшіге берілген мүліктің сақталуы үшін тиісті жағдайларды қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді орындамауы салдарынан орын алған болса, мемлекеттік қызметшінің мемлекеттік органға келтірілген нұқсан үшін материалдық жауаптылығы туындамайды.

48-бап. Мемлекеттік қызметшіні лауазымдық өкілеттіктерін атқарудан уақытша шеттету

Мемлекеттік қызметші:

1) Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасына сәйкес лауазымдық өкілеттіктерін атқарудан уақытша шеттетілуі мүмкін;

2) мемлекеттік қызметшіні қызметтік тергеп-тексеру жүргізілген жағдайда мемлекеттік лауазымға тағайындау және мемлекеттік лауазымнан шығару құқығы бар лауазымды адам (орган) жауаптылық туралы мәселе шешілгенге дейін, бірақ жалақысы сақтала отырып, бір айдан аспайтын мерзімге лауазымдық өкілеттіктерін атқарудан уақытша шеттетуі мүмкін.

Мемлекеттік қызметшіні лауазымдық өкілеттіктерін атқарудан уақытша шеттету жөнінде лауазымдық өкілеттіктеріне сәйкес осындай құқығы бар лауазымды адамның (органның) немесе өзіне осындай өкілеттіктер берілген өзге де лауазымды адамның (органның) актісі шығарылады.

8-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІЛЕРДІҢ ҚЫЗМЕТТІК ӘДЕБІ

49-бап. Мемлекеттік қызметшілерге қызметтік әдепті сақтау бойынша қойылатын талаптар

1. Мемлекеттік қызметшілер Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің әдеп кодексінде көзделген мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдеп стандарттарын сақтауға міндетті.

Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің әдеп кодексін Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

2. Мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдепті бұзуы осы Заңда белгіленген тәртіптік жауаптылыққа әкеп соғады.

3. Мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдепті сақтауына мониторинг жүргізу мен бақылауды әдеп жөніндегі уәкіл жүзеге асырады. Әдеп жөніндегі уәкіл туралы ережені уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

Әдеп жөніндегі уәкілдің қызметін үйлестіруді және әдіснамалық қамтамасыз етуді уәкілетті орган жүзеге асырады.

Ескерту. 49-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

50-бап. Мемлекеттік қызметке кір келтiретін тәртіптік теріс қылықтар

1. Осы Заңда мемлекеттік қызметшілердің мынадай іс-әрекеттері мемлекеттік қызметке кір келтiретін тәртіптік теріс қылықтар болып танылады:

1) басқа мемлекеттік органдардың, ұйымдардың қызметіне құқыққа сыйымсыз араласуы;

2) өзінің лауазымдық өкілеттіліктерін жеке өзiнің не жақын туыстары мен жекжаттарының материалдық мүдделерін қанағаттандырумен байланысты мәселелерді шешу кезінде пайдалануы;

3) мемлекеттік қызметке кіру және мемлекеттік қызмет бабында ілгерілету кезінде заңда көзделмеген артықшылықтар беруі (тамыр-таныстық, отбасылық жақындық);

4) шешімдерді дайындау мен қабылдау кезінде жеке және (немесе) заңды тұлғаларға құқыққа сыйымсыз қолдау көрсетуі;

5) кәсіпкерлік және кіріс алумен байланысты өзге де қызметті жүзеге асыруда кімге болмасын Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделмеген кез келген жәрдем көрсетуі;

6) мемлекеттік функцияларды орындау кезінде алынған ақпаратты, егер мұндай ақпарат ресми таратылуға жатпайтын болса, жеке немесе топтық мүдде үшін пайдалануы;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасында жеке және заңды тұлғаларға ұсынылуы көзделген ақпаратты беруден негізсіз бас тартуы не оны кешіктіріп беруі, анық емес немесе толық емес ақпарат беруі;

8) Қазақстан Республикасының заңнамасында жеке және заңды тұлғалардың ұсынуы көзделмеген ақпаратты олардан талап етуі;

9) мемлекеттік қаржылық және материалдық ресурстарды жекелеген кандидаттардың сайлау қорларына беруі;

10) ресми адамдардың лауазымдық өкілеттіктерін пайдалана отырып, мүліктік пайда, игіліктер не артықшылықтар алу үшін аталған адамдарға сыйлықтарды тарту етуі және қызметтік емес қызметтер көрсетуі;

11) жеке және заңды тұлғаларға құқықтары мен заңды мүдделерін іске асыруына ашық кедергі жасауы;

12) жеке кәсіпкерлік субъектілеріне қатысты Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексі 151-бабының 1), 2), 3), 4) және 7)тармақшаларында, 156-бабы 2-тармағының 2), 6) және 8) тармақшаларында белгіленген тексерулерді ұйымдастыру мен жүргізуге қойылатын талаптарды өрескел бұзуы;

13) кәсiпкерлiк қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғаларға осындай қызметті мемлекеттiк реттеу, сондай-ақ бақылау мен қадағалау өкілеттіктерін беруі;

14) мемлекеттік бақылау және қадағалау функцияларын мемлекеттік орган мәртебесі жоқ ұйымдарға беруі;

15) алып тасталды – ҚР 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

16) егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше көзделмесе, өздерінің мемлекеттік немесе соған теңестірілген функцияларын атқарғаны үшін өзі оларда тиісті функциялар атқармайтын ұйымдардан, сондай-ақ жеке тұлғалардан ақша, көрсетілетін қызметтер түрінде және өзге де нысандарда кез келген сыйақыны қабылдауы.

Мемлекеттiк қызметшінің шотына осы адам білмей келiп түскен ақша, сондай-ақ ол тиісті функцияларын осы тармақшаның бiрiншi абзацын бұза отырып атқаруына байланысты алған қаражат олар анықталғаннан кейiн екi аптадан аспайтын мерзiмде тиiстi мемлекеттік кіріс органына мұндай қаражаттың түсуiнiң мән-жайлары туралы түсiнiктеме ұсыныла отырып, республикалық бюджетке аударылуға жатады;

17) өздерінің мемлекеттік немесе соған теңестірілген функцияларын атқаруға байланысты қызмет бабында өздеріне тәуелді мемлекеттік қызметшілерден және өзге адамдардан жалпы қамқорлығы немесе қызмет бабында бетімен кетушілік үшін сыйлықтарды немесе көрсетілетін қызметтерді қабылдауы.

Мемлекеттік қызметшіге хабардар етілмей келіп түскен, сондай-ақ ол тиiстi функцияларын осы тармақшаның бiрiншi абзацын бұза отырып атқаруына байланысты алған сыйлықтар сыйлықтың алынған күнінен бастап не мемлекеттік қызметшіге сыйлықтың келіп түскені туралы мәлім болған күннен бастап күнтізбелік жеті күн ішінде мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті органға өтеусіз берілуге жатады, ал мемлекеттік қызметшіге нақ сондай мән-жайларда көрсетілген қызметтерге қызмет көрсетілген күннен бастап не мемлекеттік қызметшіге қызметтің көрсетілгені туралы мәлім болған күннен бастап күнтізбелік жеті күн ішінде ол республикалық бюджетке ақша аудару арқылы ақы төлеуге тиіс.

Өзіне сыйлықтар келіп түскен мемлекеттік қызметші жоғары тұрған лауазымды адамды хабардар ете отырып, оларды "Қазақстан Республикасындағы бағалау қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес айқындалған құны бойынша, мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті органмен жасалатын сатып алу-сату шарты негізінде сатып алуға құқылы. Сыйлықтарды сатудан түскен ақша республикалық бюджетке аударылады;

18) шетелдік те, Қазақстан Республикасының да жеке және заңды тұлғалары есебiнен мемлекетішiлiк және шетелдiк туристiк, емдеу-сауықтыру және өзге де сапарларға шақыруларды қабылдауы, оған мыналар:

жұбайының (зайыбының), туыстарының өз есебiнен шақыруы бойынша;

егер олармен арадағы қарым-қатынастар шақырылатындардың қызметтiк iс-әрекетi мәселелерiн қозғамаса, өзге де жеке тұлғалардың шақыруы бойынша (жоғары тұрған лауазымды адамның немесе органның келiсiмiмен);

Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес немесе Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдары мен шет мемлекеттердiң мемлекеттiк органдары арасындағы өзара уағдаластық бойынша тиiстi мемлекеттiк органдардың және (немесе) халықаралық ұйымдардың қаражаты есебiнен жүзеге асырылатын;

жоғары тұрған лауазымды адамның не органның келiсiмiмен ғылыми, спорттық, шығармашылық, кәсiби, гуманитарлық іс-шараларға қатысу үшiн ұйымдардың қаражаты есебiнен жүзеге асырылатын сапарлар, оның iшiнде осындай ұйымдардың жарғылық қызметi шеңберiнде жүзеге асырылатын сапарлар қосылмайды;

19) кредиттер, несиелер алуда, бағалы қағаздарды, жылжымайтын және өзге де мүлiкті сатып алуда Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделмеген артықшылықтарды пайдалануы.

2. Мемлекеттік қызметшінің отбасы мүшелері осы адам қызмет бабында байланысты болатын шетелдік жеке және заңды тұлғалардың да, Қазақстан Республикасының жеке және заңды тұлғаларының да есебінен сыйлықтарды және көрсетілетін қызметтерді, туристік, емдеу-сауықтыру және өзге де сапарларға шақыруларды қабылдауға құқылы емес. Мемлекеттік қызметші өзінің отбасы мүшелері заңсыз алған сыйлықтарды сыйлықтың алынғаны туралы өзіне мәлім болған күннен бастап күнтізбелік жеті күн ішінде мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті органға өтеусіз беруге және өзінің отбасы мүшелері құқыққа сыйымсыз пайдаланған көрсетілген қызметтердің құнын мемлекеттік қызметшіге қызмет көрсетілгені туралы мәлім болған күннен бастап күнтізбелік жеті күн ішінде республикалық бюджетке ақша аудару арқылы өтеуге міндетті.

Ескерту. 50-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

51-бап. Мүдделер қақтығысы

1. Егер мүдделер қақтығысы орын алған болса, мемлекеттiк қызметшiнің лауазымдық міндеттерін жүзеге асыруына тыйым салынады.

2. Мемлекеттiк қызметшi мүдделер қақтығысын болғызбау және реттеу жөніндегі шараларды қабылдауға тиiс.

3. Мемлекеттiк қызметшi туындаған мүдделер қақтығысы немесе оның туындау мүмкiндiгi туралы өзiне белгiлi болған сәтте өзiнiң тiкелей басшысын немесе мемлекеттiк органның басшылығын ол жөнінде жазбаша түрде хабардар етуге мiндеттi.

Тiкелей басшы немесе мемлекеттiк органның басшылығы мемлекеттiк қызметшiнiң өтiнiшi бойынша немесе басқа көздерден ақпарат алған кезде мүдделер қақтығысын болғызбау және реттеу жөніндегі шараларды уақтылы қабылдауға, оның iшiнде:

1) мүдделер қақтығысы соған байланысты туындаған немесе туындауы мүмкiн мәселе бойынша мемлекеттiк қызметшiнiң лауазымдық өкілеттіктерін атқаруды басқа мемлекеттік қызметшіге тапсыруға;

2) мемлекеттiк қызметшiнiң лауазымдық мiндеттерiн өзгертуге;

3) мүдделер қақтығысын жою жөніндегі өзге де шараларды қабылдауға тиіс.

4. Мемлекеттiк қызметшi, оның тiкелей басшысы және мемлекеттiк органның басшылығы өздерiне белгiлi болған мүдделер қақтығысы жағдайларын болғызбау және реттеу жөніндегі шараларды қабылдамағаны үшiн тәртiптiк жауаптылықта болады.

52-бап. Мемлекеттік қызметшілердің сыбайлас жемқорлыққа қарсы мінез-құлқы

1. Мемлекеттік қызметшілер сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы тұруға, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарға жол бермеуге тиіс.

2. Мемлекеттік қызметшілер басқа мемлекеттік қызметшілер тарапынан жасалатын сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық фактілерінің жолын кесуге тиіс.

3. Егер мемлекеттік қызметшіде дайындалып жатқан, жасалатын немесе жасалған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық туралы ақпарат болса, ол мұндай құқық бұзушылықты болғызбау және тоқтату жөніндегі қажетті шараларды қабылдауға, оның ішінде жоғары тұрған басшыға және (немесе) өзі жұмыс істейтін мемлекеттік органның басшылығына және (немесе) уәкілетті мемлекеттік органдарға жазбаша нысанда дереу ақпарат беруге тиіс. Мемлекеттік қызметші өзін басқа адамдардың сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға көндіру жағдайлары туралы да аталған адамдар мен органдарға жазбаша нысанда дереу хабар беруге міндетті.

Осы тармақта көзделген міндетті орындаған жағдайда мемлекет мемлекеттік қызметшіге "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген қорғау шараларына кепілдік береді.

Мемлекеттік органның басшылығы ақпаратты алған күннен бастап бір ай мерзімде мемлекеттік қызметшінің сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар, өзін осы бұзушылықтарды жасауға көндіру жағдайлары туралы мәлімдеулері бойынша, оның ішінде тексерулер ұйымдастыру және уәкілетті органдарға өтініштерді жолдау арқылы шаралар қабылдауға міндетті.

4. Мемлекеттік органның басшылығы сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар, өзін осы бұзушылықтарды жасауға көндіру жағдайлары туралы хабарлаған мемлекеттік қызметшінің құқықтарына, бостандықтары мен заңды мүдделеріне қысым жасайтын қудалаудан қорғау жөніндегі шараларды қабылдауға міндетті.

5. Мемлекеттік қызметшілер жеке және (немесе) заңды тұлғалардың өз құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін іске асыруын қиындататын әрекеттерге (әрекетсіздікке) жол бермеуге тиіс.

6. Мемлекеттік қызметшіге сыбайлас жемқорлық жасады деп жариялы түрде негізсіз айып тағылған кезде ол осындай айыптауды анықтаған күннен бастап бір ай мерзімде оны теріске шығару жөніндегі шараларды қабылдауға тиіс.

Ескерту. 52-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2023 № 188-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІЛЕРДІҢ, ОЛАРДЫҢ ОТБАСЫ МҮШЕЛЕРІНІҢ
ӘЛЕУМЕТТІК КЕПІЛДІКТЕРІ

53-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу

1. Мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу қызметтiк мiндеттерiн мүлтіксiз және тиянақты атқаруы үшiн жеткiлiктi материалдық жағдайды қамтамасыз етуге, мемлекеттiк органдардың бiлiктi және тәжiрибелi кадрлармен жасақталуына ықпалын тигізуге, олардың адал және бастамашыл еңбегiн ынталандыруға тиiс.

2. Мемлекеттік қызметшілердің еңбегіне ақы төлеу мемлекеттік қызметшілер орындайтын жұмыстың сипатына, көлеміне және нәтижелеріне байланысты сараланып белгіленеді.

3. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның мемлекеттік қызметшілерін қоспағанда, мемлекеттiк қызметшiлердің еңбегіне ақы төлеу Қазақстан Республикасының Президентімен келісу бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін мемлекеттік бюджет есебінен қамтылатын барлық органдар үшін қызметкерлердің еңбегіне ақы төлеудің бірыңғай жүйесіне сәйкес жүзеге асырылады.

Мемлекеттік қызметшілерге бонустар төлеу, материалдық көмек көрсету, сондай-ақ "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің лауазымдық айлықақыларына үстемеақылар белгілеу тәртібі мен шарттарын Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

4. Егер "Заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы" Қазақстан Республикасының Заңында өзгеше көзделмесе, мемлекеттік қызметшілердің еңбегіне ақы төлеу республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң қаражаты, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қаражаты есебiнен жүргізіледі.

5. Мемлекеттiк әкімшілік қызметшiлердiң жалақысы мен оларға төленетiн басқа да төлемдер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен индекстелуге тиіс.

6. Мемлекеттік қызметшілердің лауазымдық айлықақы белгілеуге құқық беретін жұмыс өтілі Қазақстан Республикасы Үкіметінің Аппаратымен келісу бойынша уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен есептеледі.

Ескерту. 53-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2017 № 86-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; 11.07.2017 № 91-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2023 № 23-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (01.07.2024 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.07.2024 № 115-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

54-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң демалысы

1. Мемлекеттiк қызметшiлерге екi лауазымдық айлықақысы мөлшерiнде сауықтыру жәрдемақысы төленiп, ұзақтығы күнтiзбелiк отыз күнді құрайтын жыл сайынғы ақы төленетiн еңбек демалысы берiледi.

Мемлекеттік қызметшілерге алғашқы және одан кейінгі жылдардағы жұмысы үшін жыл сайынғы ақы төленетiн еңбек демалысы тараптардың келісімі бойынша жұмыс жылының кез келген уақытында беріледі.

Жыл сайынғы еңбек демалысына ақы төлеу оның басталуына күнтізбелік үш күн қалғаннан кешіктірілмей, ал еңбек демалысы графиктен тыс берілген жағдайда – берілген күнінен бастап күнтізбелік үш күннен кешіктірілмей жүргізіледі.

1-1. Сайланған әкім жоғары тұрған әкіммен келісім бойынша өз актісін шығару арқылы демалысқа кетеді.

2. Мемлекеттiк қызметшiлердiң қалауы бойынша жыл сайынғы ақы төленетiн еңбек демалыстары оларға бөлiп-бөлiп берiлуi мүмкiн. Бұл ретте жыл сайынғы ақы төленетiн еңбек демалысының бір бөлігі демалыс ұзақтығының күнтізбелік екі аптасынан кем болмауға тиіс.

3. Мемлекеттік қызметшілерге Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында белгіленген тәртіппен, оның ішінде олар жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде оқыған жағдайда жалақысы сақталмайтын демалыс берілуі мүмкін.

4. Мемлекеттiк орган басшысының не аппарат басшысының немесе Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын өзге де лауазымды адамның шешiмi бойынша мемлекеттiк қызметшiлер өздерінің келісімімен жыл сайынғы немесе қосымша демалыстан шақыртылуы мүмкiн. Пайдаланылмаған демалыстың қалған бөлігі мемлекеттік қызметшілерге тиісті жылдың кез келген басқа уақытында беріледі не келесі жылғы демалысына қосылады.

Ескерту. 54-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

55-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердi зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандыру

Мемлекеттiк қызметшiлердi зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандыру Қазақстан Республикасының заңдарына және өзге де нормативтік-құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.

56-бап. Мемлекеттік қызметшілерді әлеуметтік қорғау шаралары

1. Мемлекеттiк қызметшiлер "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасында айқындалатын тәртiппен тұрғын үймен қамтамасыз етіледi.

2. Тұрғынжай жағдайларын жақсартуға мұқтаж мемлекеттiк қызметшiлерге жеке тұрғынжай құрылысы үшiн жер учаскелерi берiледi. Жер учаскелерiн берудің шарттары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.

3. Мемлекеттiк қызметшiлер және олармен бiрге тұратын отбасы мүшелерi медициналық қызмет көрсетуді тиiстi мемлекеттiк денсаулық сақтау мекемелерiнде белгiленген тәртiппен пайдаланады.

4. Мемлекеттік органның штат кестесі қысқарған кезде қысқартылатын мемлекеттік лауазымды атқаратын мемлекеттік қызметшіге кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі болған кезде төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысын төлеу жүргізіледі.

5. Мемлекеттік орган жойылған (таратылған) жағдайда мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі болған кезде төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысын төлеу жүргізіледі.

6. Мемлекеттік органға басқа мемлекеттік органның, оның ішінде жойылған (таратылған) не қайта ұйымдастырылған мемлекеттік органның функцияларын, өкілеттіктерін және (немесе) штат бірліктерін беру кезінде берілген функцияларды, өкілеттіктерді атқарған және (немесе) осы штат бірліктерінде тұрған мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге олардың біліктіліктеріне сәйкес басқа мемлекеттік органның, оның ішінде жойылған (таратылған) немесе қайта ұйымдастырылған мемлекеттік органның функциялары, өкілеттіктері және (немесе) штат бірліктері берілген мемлекеттік органдағы мәні бірдей мемлекеттік лауазымдар ұсынылады.

Мәні бірдей лауазым болмаған жағдайда мемлекеттік әкімшілік қызметшіге ол белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келген жағдайда осы мемлекеттік органдағы өзге мемлекеттік лауазым ұсынылуы мүмкін.

Мемлекеттік әкімшілік қызметші жұмысқа орналасудан бас тартқан жағдайда ол қызметтен шығарылуға жатады.

Ұсынылған лауазымнан бас тартқан, кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі бар мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге басқа мемлекеттік органның, оның ішінде жойылған (таратылған) немесе қайта ұйымдастырылған мемлекеттік органның функциялары, өкілеттіктері және (немесе) штат бірліктері берілген мемлекеттік орган төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысын төлейді.

Ескертпе. Осы тармақтың мақсаттары үшін басқа мемлекеттік орган деп дербес заңды тұлға ретінде тіркелген мемлекеттік орган түсініледі.

7. Мемлекеттік органның ішінде басқару құрылымы өзгерген кезде мемлекеттік әкімшілік қызметші бұрын атқарған лауазымымен мәні бірдей, бұрын атқарған лауазымдық өкілеттіктеріне сәйкес келетін лауазымға тағайындалады.

Мәні бірдей лауазым болмаған кезде, мемлекеттік әкімшілік қызметшіге ол белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келген жағдайда өзге лауазым ұсынылуы мүмкін.

Мемлекеттік әкімшілік қызметші ұсынылған лауазымнан бас тартқан жағдайда ол қызметтен шығарылуға жатады. Кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі бар мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысы төленеді.

8. Осы баптың 6 және 7-тармақтарында көзделген жағдайларда уақытша болмаған мемлекеттік қызметшіні алмастыру не мемлекеттік қызметшінің өзінің келісуі жағдайларынан басқа, өзге бос мемлекеттік лауазым болған кезде мемлекеттік әкімшілік қызметшілерді уақытша бос мемлекеттік лауазымдарға тағайындауға жол берілмейді.

Осы баптың 6 және 7-тармақтарына сәйкес ұсынылатын лауазым туралы хабарламаны алған мемлекеттік әкімшілік қызметші қабылданған шешім туралы бес жұмыс күні ішінде хабарлауға міндетті.

Көрсетілген мерзімде шешім болмаған жағдайда, мемлекеттік қызметші қызметтен шығарылуға жатады.

9. Мемлекеттік әкімшілік қызметші лауазымы атауының не ол жұмыс істейтін мемлекеттік орган (құрылымдық бөлімше) атауының еңбек жағдайларының өзгеруіне алып келмейтін өзгертілуі мемлекеттік әкімшілік қызметшінің мемлекеттік қызметті тоқтатуы немесе оны басқа лауазымға қайта тағайындау үшін негіз болып табылмайды.

Мұндай жағдайда мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындауға құқығы бар уәкілетті адам (орган) мемлекеттік лауазымға тағайындау туралы тиісті акт шығарады.

10. Егер негізгі жұмыскер жұмысқа шықпай, атқаратын мемлекеттік әкімшілік лауазымды босатқан жағдайда, осы уақытша бос мемлекеттік лауазымды атқарып жүрген мемлекеттік қызметші конкурс өткізілместен, жұмысын тұрақты негізде жалғастыра алады.

Мұндай жағдайда мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындауға құқығы бар уәкілетті адам (орган) уақытша бос мемлекеттік лауазымға қабылданған адамды тұрақты негізде мемлекеттік лауазымға тағайындау туралы тиісті акт шығарады.

11. Мемлекеттiк қызметшi қайтыс болған жағдайда оның отбасы мүшелерiне мемлекеттiк органдағы соңғы қызмет орны бойынша үш орташа айлық жалақысы мөлшерiнде бiржолғы жәрдемақы төленеді, бұл ретте, жәрдемақының мөлшері "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленгеннен төмен болмауы керек.

12. Басшылық лауазымдарды атқаратын адамдарды қоспағанда, ауылдық елді мекендерде жұмыс істейтін және тұратын "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілеріне Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген қосымша әлеуметтік қолдау шаралары көрсетіледі.

Ескерту. 56-бап жаңа редакцияда - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

57-бап. Мемлекеттік қызметшілердің іссапарлар кезіндегі кепілдіктері мен өтемақылары

1. Мемлекеттiк қызметшілерге Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын тәртiппен қызметтiк iссапарларға, оның iшiнде шет мемлекеттерге iссапарға баруға арналған шығыстары өтеледi.

Мемлекеттік қызметшілерге және мемлекеттік органдардағы келісімшарттық қызметшілерге іссапарда болған уақытына тәулікақы алуға, межелі жерге жету және кері қайту үшін жүріп-тұру шығыстарына, тұрғын үй-жай жалдау шығыстарына Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген кепілдіктер мен құқық қолданылады.

2. Іссапарға жіберілген мемлекеттік қызметшілердің іссапардағы барлық уақыт бойында жұмыс орны (мемлекеттік лауазымы) және жалақысы сақталады.

Ескерту. 57-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

58-бап. Дипломатиялық қызмет персоналының кепілдіктері мен өтемақылары

Дипломатиялық қызмет персоналының кепілдіктері мен өтемақылары Қазақстан Республикасының дипломатиялық қызметi жұмысының құқықтық негіздерін, сондай-ақ оны ұйымдастыру тәртібiн айқындайтын заңда белгіленеді.

9-1-тарау. Мемлекеттік қызмет саласындағы мемлекеттік бақылау

Ескерту. 9-1-тараумен толықтырылды – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

58-1-бап. Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылау

1. Уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшесінің Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасының талаптарын және қызметтік әдепті мемлекеттік органдардың сақтауын қамтамасыз етуге бағытталған қызметі Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылау болып табылады.

2. Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылау тексеру нысанында жүзеге асырылады.

58-2-бап. Тексерудің жалпы мәселелері

1. Уәкілетті орган және оның аумақтық бөлімшесі тексеруді:

1) тексерілетін мемлекеттік органға бару арқылы;

2) тексерілетін мемлекеттік органға бармай, лауазымды адамдарды шақырып және материалдарды сұрата отырып, сондай-ақ мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелері арқылы жүргізеді.

2. Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасының және қызметтік әдептің сақталуы тексерудің нысанасы болып табылады.

3. Орталық мемлекеттік органдар мен олардың ведомстволарының қызметін тексеруді уәкілетті органның лауазымды адамдары, ал жергілікті мемлекеттік органдардың және орталық мемлекеттік органдар мен олардың ведомстволарының аумақтық бөлімшелерінің қызметін тексеруді уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің жұмыскерлері өз құзыреті шегінде, ал қажет болған жағдайда уәкілетті органның лауазымды адамдары да жүргізеді.

4. Тексерулер жоспарлы және жоспардан тыс тексерулер болып бөлінеді.

5. Уәкілетті органның бірінші басшысы жоспарлы тексерулер жүргізу жылының алдындағы жылдың 20 желтоқсанына дейін және ағымдағы күнтізбелік жылдың 20 мамырына дейін бекіткен мемлекеттік органдарды тексерудің жартыжылдық жоспары жоспарлы тексеруді тағайындауға негіз болып табылады.

Мемлекеттік органдарды тексерудің жартыжылдық жоспары уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылады.

Мемлекеттік органдарды тексерудің жартыжылдық жоспарына уәкілетті органның шешімімен өзгерістер енгізілуі мүмкін.

6. Мемлекеттік органдарды тексерудің жартыжылдық жоспарына енгізу үшін мынадай ақпарат көздері пайдаланылады:

1) уәкілетті органның және (немесе) оның аумақтық бөлімшелерінің, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің алдыңғы тексерулерінің нәтижелері;

2) мемлекеттік органдар, оның ішінде ақпараттық жүйелер арқылы ұсынатын есептілік пен мәліметтерге уәкілетті орган мен оның аумақтық бөлімшелері жүргізетін мониторинг нәтижелері;

3) мемлекеттік органдардың не мемлекеттік қызметшілердің кінәсінен туындаған, қоғамдық резонанс және мемлекеттік басқару жүйесіне сын тудырған келеңсіз оқиғалардың болуы;

4) мемлекеттік органдарға қатысты Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасы талаптарының бұзылуы және қызметтік әдептің сақталмауы жөніндегі жеке және заңды тұлғалар жолданымдарының болуы;

5) мемлекеттік органдардың интернет-ресурстарын, бұқаралық ақпарат құралдарын халық тарапынан сын тудырған материалдардың болуы тұрғысынан талдау;

6) уәкілетті органдар мен ұйымдар ұсынатын, сондай-ақ өзге де ақпарат көздерінен алынатын мәліметтерді талдау нәтижелері.

7. Жоспардан тыс тексеруге:

1) мемлекеттік органдардың немесе лауазымды адамдардың Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасын бұзу, сондай-ақ қызметтік әдепті сақтау мәселелері бойынша әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) және шешімдеріне жеке және заңды тұлғалардың жолданымдары;

2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасының талаптарын бұзушылықтар фактілері жөніндегі мемлекеттік органдардың жолданымдары;

3) анықталған бұзушылықтарды жою туралы ұсынулардың орындалуын бақылау;

4) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес уәкілетті орган және оның аумақтық бөлімшелері жүзеге асыратын мониторинг нәтижесінде анықталған Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасы талаптарының бұзылуы;

5) ақпарат сұрату арқылы зерделенген бұқаралық ақпарат құралдарындағы жарияланымдар және Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасын бұзушылықтар туралы хабарлар негіз болып табылады.

8. Анонимдік жолданымдар болған жағдайларда жоспардан тыс тексерулер жүргізілмейді.

58-3-бап. Тексеру жүргізу тәртібі

1. Тексерілетін мемлекеттік органға тексерудің басталатыны туралы хабарламаның жіберілуі тексеру жүргізудің басталуы деп есептеледі.

Уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесінің лауазымды адамдары тексерілетін мемлекеттік органға келген кезде қызметтік куәлігін не сәйкестендіру картасын көрсетуге міндетті.

2. Тексеру жүргізу мерзімдері алдағы жұмыстардың көлемі, сондай-ақ қойылған міндеттер ескеріле отырып белгіленеді және:

1) жоспарлы тексеру басталған күннен бастап жиырма жұмыс күнінен;

2) жоспардан тыс тексеру басталған күннен бастап он жұмыс күнінен аспауға тиіс.

3. Қажет болған кезде тексеру жүргізу мерзімдері уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесі басшылығының шешімімен осы баптың 2-тармағында айқындалған мерзімнен аспайтын мерзімге бір рет қана ұзартылуы мүмкін.

Тексеру жүргізу мерзімдері ұзартылған және (немесе) тоқтатыла тұрған (қайта басталған) кезде уәкілетті орган немесе оның аумақтық бөлімшесі бұл туралы тексерілетін мемлекеттік органды осындай шешім қабылданған күннен бастап бір жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар етеді.

Уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесінің тексеруші лауазымды адамдарының құрамы уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесінің шешімімен өзгертілуі мүмкін.

Уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесінің тексеруші лауазымды адамдарының құрамы өзгерген кезде уәкілетті орган немесе оның аумақтық бөлімшесі бұл туралы тексерілетін мемлекеттік органды осындай шешім қабылданған күннен бастап бір жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар етеді.

4. Тексеру:

1) жүргізілетін тексеру шеңберінде мемлекеттік органдарға, лауазымды адамдарға және өзге де тұлғаларға елеулі маңызы бар қажетті мәліметтерді ұсыну туралы сұрау салу жіберілген жағдайларда;

2) төтенше жағдай енгізілген кезде оның қолданылу кезеңіне көзделген негізгі және уақытша шектеу шаралары ескеріле отырып тоқтатыла тұрады.

Тоқтатыла тұрған тексеруді жүргізу мерзімін есептеу ол қайта басталған күннен бастап жалғасады.

5. Тексеру нәтижелері бойынша уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесінің тексеруді жүзеге асыратын лауазымды адамы:

1) тексеру нәтижелері туралы анықтама;

2) тексеру нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы ұсыну жасайды.

Тексеру нәтижелері туралы анықтаманың бірінші данасы электрондық нысанда өз құзыреті шегінде мемлекеттік құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік органға тапсырылады, екінші данасы танысу үшін қағаз жеткізгіште қол қойғызып немесе электрондық нысанда тексерілетін мемлекеттік органға (басшыға не оның уәкілетті адамына) табыс етіледі, үшінші данасы уәкілетті органда немесе оның аумақтық бөлімшесінде қалады.

Тексерудің басталуы, тексеру мерзімдерін ұзарту және (немесе) тоқтата тұру туралы, уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесінің тексеруші лауазымды адамдары құрамының өзгергені туралы хабарламалардың, тексеру нәтижелері туралы анықтаманың және тексеру нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы ұсынудың нысандарын уәкілетті орган бекітеді.

6. Тексеру нәтижелері туралы анықтама тексеру мерзімінің соңғы күнінен кешіктірілмей жасалады.

7. Тексеру нәтижелері туралы анықтама тексерілетін мемлекеттік органға жіберілген күн тексерудің аяқталған күні деп есептеледі.

8. Тексеру нәтижелері бойынша ескертулер және (немесе) қарсылықтар болған жағдайда тексерілетін мемлекеттік органның басшысы тексеру нәтижелері туралы анықтама алынған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде ескертулерді және (немесе) қарсылықтарды жазбаша түрде жазады.

Ескертулер және (немесе) қарсылықтар тексеру нәтижелері туралы анықтамаға қоса беріледі, бұл туралы уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесінің тексеруші лауазымды адамы тиісті белгі жасайды.

58-4-бап. Уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесінің лауазымды адамдары тексеру жүргізу кезінде анықталған бұзушылықтар фактілері бойынша қабылдайтын шаралар

1. Тексеру нәтижелері бойынша Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасын бұзушылықтар анықталған жағдайда уәкілетті орган немесе оның аумақтық бөлімшесі тексерілетін мемлекеттік органға тексеру нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы қарауға міндетті ұсыну енгізеді, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де шараларды қабылдайды.

Тексеру нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы ұсынуды уәкілетті орган немесе оның аумақтық бөлімшесі тексерілетін мемлекеттік органға тексеру нәтижелері туралы анықтама жасалған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей енгізеді.

2. Тексеру нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы ұсыну онда көрсетілген бұзушылықтарды күнтізбелік отыз күн ішінде жою жөнінде шаралар қабылдана отырып қаралуға жатады.

3. Тексерілетін мемлекеттік орган тексеру нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы ұсыну қаралған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде онда көрсетілген бұзушылықтарды жою қорытындылары туралы ақпаратты уәкілетті органға немесе оның аумақтық бөлімшесіне жібереді.

58-5-бап. Уәкілетті орган мен оның аумақтық бөлімшесі лауазымды адамдарының құқықтары

Уәкілетті орган мен оның аумақтық бөлімшесі лауазымды адамдарының тексеру жүргізу кезінде:

1) тексерілетін мемлекеттік органның аумағына және үй-жайларына кедергісіз кіруге;

2) тексеру нәтижелері туралы анықтамаға немесе тексеру нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы ұсынуға қоса тіркеу үшін қағаз және электрондық жеткізгіштердегі құжаттардың (мәліметтердің) көшірмелерін, сондай-ақ тексерудің нысанасына сәйкес автоматтандырылған дерекқорларға (ақпараттық жүйелерге) қолжетімділікті алуға;

3) аудио-, фото- және бейнетүсірілімді жүзеге асыруға;

4) тексерудің нысанасына жататын техникалық бақылау құралдарының, байқау және тіркеп-белгілеу аспаптарының, фото- және бейнеаппаратураның жазбаларын пайдалануға;

5) мемлекеттік органдар мен ведомстволық бағынысты ұйымдардың мамандарын, консультанттарын және сарапшыларын тартуға құқығы бар.

58-6-бап. Тексерілетін мемлекеттік орган мен оның лауазымды адамдарының тексеруді жүзеге асыру кезіндегі құқықтары мен міндеттері

1. Тексеру жүзеге асырылған кезде тексерілетін мемлекеттік органдар мен олардың лауазымды адамдары:

1) уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшесінің тексеру жүргізу үшін келген лауазымды адамдарын:

тексеру мерзімдері асып кеткен не өтіп кеткен;

тексеруді жүргізу тиісті өкілеттіктері жоқ адамдарға тапсырылған;

тексеру мерзімдері осы Заңда белгіленген мерзімнен артық ұзартылған;

осы Заңда белгіленген тексеру жүргізу талаптары өрескел бұзылған жағдайларда тексеруге жібермеуге;

2) егер мәліметтер жүргізіліп жатқан тексерудің нысанасына жатпаса, оларды ұсынбауға;

3) осы Заңда және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тексеру нәтижелеріне (тексеру нәтижелері туралы анықтамаға, тексеру нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы ұсынуға) және уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшесінің тексеруші лауазымды адамдарының әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағым жасауға;

4) тексерудің жүзеге асырылу процесін, сондай-ақ уәкілетті орган мен оның аумақтық бөлімшесі лауазымды адамының тексеру шеңберінде жүргізіп жатқан жекелеген әрекеттерін лауазымды адамның қызметіне кедергі жасамай, аудио- және бейнетехника құралдарының көмегімен тіркеп-белгілеуге құқылы.

2. Тексерулер жүргізілген кезде тексерілетін мемлекеттік органдар мен олардың лауазымды адамдары:

1) уәкілетті орган мен оның аумақтық бөлімшесінің тексеруші лауазымды адамдарының тексерілетін мемлекеттік органның аумағына және үй-жайларына кедергісіз кіруін қамтамасыз етуге;

2) уәкілетті орган мен оның аумақтық бөлімшесі лауазымды адамдарының шақыруы бойынша келуге;

3) уәкілетті орган мен оның аумақтық бөлімшесінің тексеруші лауазымды адамдарына тексеру нәтижелері туралы анықтамаға қоса тіркеу үшін тексерудің нысанасына сәйкес қағаз және электрондық жеткізгіштердегі құжаттарды (мәліметтерді) не олардың көшірмелерін, сондай-ақ автоматтандырылған дерекқорларға (ақпараттық жүйелерге) қолжетімділікті ұсынуға;

4) тексеру жүргізілген кезде тексерілетін құжаттарға өзгерістер мен толықтырулар енгізуге жол бермеуге міндетті.

58-7-бап. Тексерудің жарамсыздығы

1. Егер тексеру осы бапта белгіленген, тексеру жүргізуге қойылатын талаптар өрескел бұзыла отырып жүргізілсе, ол жарамсыз деп танылады.

Тексерудің жарамсыз деп танылуы тексеру нәтижелері туралы анықтаманың, тексеру нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы ұсынудың жарамсыздығына алып келеді.

2. Тексеру жүргізуге қойылатын талаптарды өрескел бұзушылықтарға:

1) тексеру жүргізуге негіздердің болмауы;

2) тексерудің басталатыны туралы хабарламаның болмауы;

3) уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшесінің өз құзыретіне кірмейтін мәселелер бойынша тексерулер тағайындауы жатады.

3. Тексерілетін мемлекеттік орган тексеру нәтижелері туралы анықтама алынған күннен бастап он жұмыс күні ішінде уәкілетті орган және оның аумақтық бөлімшесі жүргізген тексеруді жарамсыз деп тану туралы жолданыммен уәкілетті органға жүгінуге құқылы.

Уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшесінің тексеруін жарамсыз деп тану туралы тексерілетін мемлекеттік органның жолданымын уәкілетті органның қарауы жолданым келіп түскен күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады.

Тексерілетін мемлекеттік органның жолданымды беруі тексеруде анықталған бұзушылықтарды жою бойынша шаралар қабылдауды жоққа шығармайды.

Уәкілетті органның жолданымды қанағаттандырудан бас тартуына сотқа шағым жасалуы мүмкін.

10-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІЛЕРДІҢ МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТТІ ТОҚТАТУЫ

59-бап. Мемлекеттік саяси қызметшілердің мемлекеттік қызметті тоқтатуы

Мемлекеттік саяси қызметшінің саяси лауазымда атқаратын өкілеттіктері:

1) ол Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтқан;

1-1) шет мемлекеттің азаматтығы болған;

2) мемлекеттік орган таратылған (жойылған);

3) мемлекеттік саяси қызметші өзінің кірістері және өзіне меншік құқығымен тиесілі мүлкі туралы көрінеу жалған мәліметтер ұсынған;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
3-1) тармақшамен толықтыру көзделген – ҚР 03.01.2023 № 188-VII (01.01.2027 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген міндеттер мен шектеулерді сақтамаған;

5) өзіне меншік құқығымен тиесілі мүлікті сенімгерлік басқаруға бермеген;

6) мемлекеттік саяси қызметші активтер мен міндеттемелер туралы декларацияны ұсынбаған адамды жұмысқа қабылдағаны үшін алғаш рет әкімшілік жауаптылыққа тартылған жағдайды қоспағанда, әкімшілік сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасаған;

7) мемлекеттік саяси қызметшіге қатысты соттың айыптау үкімі заңды күшіне енген;

8) мемлекеттік саяси қызметшінің өкілеттіктерін доғару туралы жеке жазбаша өтініші негізінде отставкасы қабылданған;

9) мемлекеттік саяси қызметшіні ол атқаратын лауазымға тағайындау (сайлау) құқығы берілген лауазымды адам (орган) тиісті шешім қабылдаған;

10) басқа жұмысқа ауысқан;

11) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған немесе сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін бұрын қызметтен шығарылған, сондай-ақ қылмыстық топ құрамында қылмыс жасаған адамды мемлекеттік қызметке қабылдаған;

12) қылмыстық топ құрамында жасалған қылмыс туралы соған қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі аяқталғанға дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан адамды мемлекеттік қызметке қабылдаған;

13) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін қылмыстық іс Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатылған, сондай-ақ қылмыстық топ құрамында жасалған қылмыс туралы қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі аяқталғанға дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан;

14) мемлекеттiк қызметке қабылдаудан бас тартуға негiз болып табылатын көрiнеу жалған құжаттарды немесе мәлiметтерді мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде ұсынған;

15) егер Қазақстан Республикасының Конституциясында және заңдарында өзгеше көзделмесе, ол Қазақстан Республикасының заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа жеткен жағдайларда тоқтатылады.

Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайтын мемлекеттік саяси қызметшілер зейнеткерлік жасқа толғаннан кейін өз өкілеттігін жүзеге асыруды Қазақстан Республикасы Президентінің шешімі бойынша, әдетте, бес жылға дейінгі мерзімге жалғастыра алады;

15-1) осы Заңның 60-бабының 5-тармағына сәйкес сенімді жоғалтқан;

15-2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында көзделген талаптардың сақталуын ескере отырып, ротациядан бас тартқан жағдайларда тоқтатылады.

16) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де негіздер туындаған жағдайларда тоқтатылады.

Мемлекеттік саяси қызметшінің өкілеттіктері мемлекеттік орган қайта ұйымдастырылған, мемлекеттік қызметшілердің саны немесе штаты қысқартылған, мемлекеттік саяси лауазым мемлекеттік әкімшілік лауазымға өзгертілген жағдайларда да тоқтатылуы мүмкін.

Осы баптың 3), 4), 5), 6), 7), 11), 12), 13), 14) және 15-1) тармақшаларына сәйкес қызметтен шығарылған мемлекеттік саяси қызметшілер терiс себептермен жұмыстан шығарылған болып танылады.

Ескерту. 59-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 19.04.2019 № 249-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2023 № 188-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

60-бап. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң отставкаға шығуы және қызметтен шығарылуы

1. Отставка дегенiмiз мемлекеттiк саяси қызметшiнiң тиiстi мемлекеттiк лауазымдағы мiндеттерiн атқаруды тоқтатуы, ол оның жазбаша өтініші негiзiнде жүзеге асырылады.

2. Отставканы мемлекеттiк саяси қызметшiнi осы мемлекеттiк лауазымға тағайындаған (сайлаған) мемлекеттiк орган немесе лауазымды адам қабылдайды немесе одан уәжді түрде бас тартады. Отставканы қабылдау немесе одан бас тарту туралы шешiм жазбаша өтініш берiлген күннен бастап бiр ай мерзiмде қабылданады. Отставкадан бас тартылған жағдайда саяси қызметшi қызметтiк өкілеттiктерiн атқаруды жалғастыруға тиiс және оның қызметтен шығарылуға құқығы бар.

Отставкадан бас тартылған жағдайда мемлекеттік саяси қызметшi заңға сәйкес отставкадан бас тарту туралы шешiм қабылдаған адамның (органның) шешімі бойынша тәртіптік жауаптылыққа тартылуы мүмкін.

Бұл ретте мемлекеттік саяси қызметші өз қызметі кезеңінде мынадай негіздердің кез келгені болған кезде:

1) тікелей бағынысты қызметші ірі немесе аса ірі мөлшерде сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде;

2) тікелей бағынысты қызметші сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде, егер оны бірнеше рет жасаған болса;

3) екі және одан көп тікелей бағынысты қызметшілер сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тәртіптік жауаптылыққа тартылады.

3. Мемлекеттік саяси қызметшілер Қазақстан Республикасының Конституциясында, осы Заңда және өзге де заңнамасында белгіленген негіздерде және тәртіппен отставкаға өтініш береді және отставкаға кетеді.

Егер отставкаға шығу негіздері Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделмеген болса, мемлекеттік саяси қызметшілер осы Заңда немесе Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында көзделген жалпы негіздер бойынша қызметтен шығарылады.

3-1. Осы тармақтың 1), 2), 3), 4), 4-1) және 5) тармақшаларында көрсетілген мемлекеттік саяси қызметшілер, егер олар тағайындалған күннен бастап үш ай өткен соң сыбайлас жемқорлық қылмыс жасалған жағдайда:

1) өзінің орынбасары, өзіне тікелей бағынысты мемлекеттік саяси қызметші, аппарат басшысы не орталық мемлекеттік органның облыстық, республикалық маңызы бар қаланың немесе астананың аумақтық бөлімшесінің басшысы сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде – орталық мемлекеттік органның басшысы;

2) сайланған әкімді қоспағанда, өзінің орынбасары, өзіне тікелей бағынысты мемлекеттік саяси қызметші, аппарат басшысы не аудан (облыстық маңызы бар қала), қаладағы аудан әкімі сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың немесе астананың әкімі;

3) өзі жетекшілік ететін ведомствоның, дербес құрылымдық бөлімшенің басшысы сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде – орталық мемлекеттік орган басшысының орынбасары;

4) өзі жетекшілік ететін, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органның басшысы сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде – облыс, республикалық маңызы бар қала немесе астана әкімінің орынбасары;

4-1) өзінің орынбасары, өзі жетекшілік ететін, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органның басшысы, облыс, республикалық маңызы бар қала және астана әкімі аппаратының өзіне тікелей бағынысты құрылымдық бөлімшесінің басшысы сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде – облыс, республикалық маңызы бар қала және астана әкімі аппаратының басшысы;

5) өзінің орынбасары, әкім аппаратының басшысы, өзі жетекшілік ететін, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органның басшысы сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде, осы тармақтың 2) тармақшасында көрсетілген адамдарды қоспағанда, әкім отставкаға өтініш береді.

Мемлекеттік саяси қызметшілер осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген негіздер бойынша және тәртіппен соттың айыптау үкімі заңды күшіне енгеннен не Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігінің 3), 4), 9), 10), 11) және 12) тармақтары немесе 36-бабы негізінде қылмыстық қудалау органы немесе сот қылмыстық істі тоқтатқаннан кейін күнтізбелік он күн ішінде отставкаға өтініш береді.

Мемлекеттік саяси қызметшілер болып табылатын, сайланған әкімдердің отставкаға беру ерекшеліктері "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен реттеледі.

3-2. Мемлекеттік саяси қызметшіні басқа мемлекеттік саяси лауазымға тағайындау саяси мемлекеттік қызметшінің бұрынғы жұмыс орны бойынша қызметі кезеңінде өзіне тікелей бағынысты қызметшінің сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін оны осы баптың 3-1-тармағында көзделген негіздер бойынша және тәртіппен отставкаға кету міндетінен босатпайды.

4. Лауазымдық өкiлеттiктерiн өрескел бұзу, мемлекеттiк қызметте болуға лайықсыз теріс қылықтар жасау мемлекеттiк саяси қызметшiнiң отставкаға шығуына негiз бола алмайды, ал қызметтен шығаруға негiз болып табылады. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердi қызметтен шығарудың негiздерi мен тәртiбiн Қазақстан Республикасының Президентi айқындайды.

5. Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайтын мемлекеттік саяси қызметшілер өздерінің лауазымдық өкілеттіктерін орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін сенімді жоғалтуына байланысты Қазақстан Республикасы Президентінің шешімімен жұмыстан шығарылуы мүмкін.

Ескерту. 60-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

61-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызметтi тоқтатуы

1. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызметтi тоқтатуына мыналар негіз болып табылады:

1) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін олардың жауаптылығын қарау жағдайларын қоспағанда, олардың өз қалауы бойынша қызметтен шығару туралы өтініш беруi;

2) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылығы не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін олардың жауаптылығын қарау жағдайларын қоспағанда, басқа мемлекеттік лауазымға орналасуы;

3) мемлекеттік қызметте болу мерзімін тараптардың өзара келісімі бойынша бір жылға ұзарту құқығы ескеріліп, олардың Қазақстан Республикасының заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа толуы;

4) еңбек шарты мерзiмiнiң аяқталуы не Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында және Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында көзделген негiздер бойынша еңбек шартының бұзылуы;

5) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген олардың өкілеттік мерзімдерінің аяқталуы;

6) олар атқаратын мемлекеттік лауазымдардың саяси лауазымдарға не жергілікті өкілді органдар азаматтарды Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тағайындайтын немесе олар сайланатын мемлекеттік лауазымдарға өзгертілуі;

7) мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң өз кірістері мен өзіне меншік құқығымен тиесілі мүлкі туралы көрiнеу жалған мәлiметтер ұсынуы;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
7-1) тармақшамен толықтыру көзделген – ҚР 03.01.2023 № 188-VII (01.01.2027 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген мiндеттерді және (немесе) шектеулердi сақтамауы;

9) өзіне заңды түрде тиесілі ақшаны, облигацияларды, ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайларын, сондай-ақ мүліктік жалдауға берілген мүлікті қоспағанда, коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы меншiк құқығымен тиесілі үлестерді, акцияларды (акцияны) және пайдаланылуы кірістер алуға әкелетін өзге де мүлікті сенiмгерлік басқаруға бермеуi;

10) Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтуы;

10-1) шет мемлекет азаматтығының болуы;

11) мемлекеттік әкімшілік қызметші активтер мен міндеттемелер туралы декларацияны ұсынбаған адамды жұмысқа қабылдағаны үшін алғаш рет әкімшілік жауаптылыққа тартылған жағдайды қоспағанда, әкімшілік сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасауы;

12) қылмыс не қасақана қылмыстық теріс қылық жасағаны үшін соттың айыптау үкiмiнің заңды күшіне енуi;

13) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған немесе сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін бұрын қызметтен шығарылған, сондай-ақ қылмыстық топ құрамында қылмыс жасаған адамды мемлекеттік әкімшілік лауазымға қабылдау;

14) қылмыстық топ құрамында жасалған қылмыс туралы соған қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі аяқталғанға дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан адамды мемлекеттік әкімшілік лауазымға қабылдау;

15) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін қылмыстық істің Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатылуы, сондай-ақ қылмыстық топ құрамында жасалған қылмыс туралы қылмыстық істі қылмыстық қудалау органының немесе соттың Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі аяқталғанға дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатуы;

16) мемлекеттiк қызметке қабылдаудан бас тартуға негiз болып табылатын көрiнеу жалған құжаттарды немесе мәлiметтердi мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде ұсынуы;

17) мемлекеттік лауазымға тағайындалу немесе сайлану кезінде осы Заңда белгіленген талаптарға сай келмеуі;

18) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға конкурстан тыс орналасуы;

19) аттестаттаудың терiс нәтижелерi;

20) осы Заңға сәйкес олардың жұмысын бағалаудың қанағаттанарлықсыз нәтижелері;

20-1) сынақ мерзімінің қанағаттанарлықсыз нәтижелері;

20-2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында көзделген талаптардың сақталуы ескеріле отырып, ротациядан бас тартуы;

21) мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасауы;

22) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де негiздемелер.

2. "А" корпусының мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлерінің мемлекеттік қызметті тоқтатуына мемлекеттік лауазымға тағайындау және мемлекеттік лауазымнан босату құқығы бар лауазымды адамның (органның) уәкілетті комиссия ұсынымы негізінде қабылданатын шешімі де негіз болып табылады.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
3-тармаққа өзгеріс енгізу көзделген – ҚР 03.01.2023 № 188-VII (01.01.2027 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Осы баптың 1-тармағының 7), 8), 9), 11), 12), 13), 14), 15), 16) және 21) тармақшаларына сәйкес қызметтен шығарылған мемлекеттік әкімшілік қызметшілер терiс себептермен шығарылған болып танылады

4. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердi қызметтен шығаруды мемлекеттiк органның мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға қабылдауға құқығы бар тиiстi лауазымды адамы осы Заңға сәйкес жүргiзедi.

5. Қызметтен шығарумен келіспеген жағдайда, мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiнiң қызметтен шығару туралы шешімге жоғары тұрған басшылық алдында, уәкілетті органға немесе оның аумақтық бөлімшелеріне, сотқа Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқығы бар.

6. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң, сондай-ақ мемлекеттік органдардың мемлекеттік әкімшілік қызметшілер болып табылатын басшыларының ауысуы жаңадан тағайындалған мемлекеттiк саяси және (немесе) әкімшілік қызметшілердің бастамасы бойынша мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшінің атқаратын мемлекеттік лауазымдағы мемлекеттiк қызметiн тоқтатуына негiз болып табылмайды.

Ескерту. 61-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2023 № 188-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-тарау. ӨЗГЕ ДЕ МӘСЕЛЕЛЕР

62-бап. Мемлекеттік қызметке қайта орналастыру

1. Адамды мемлекеттік қызметке қайта орналастыру, егер оның өтініші соттың ақтау үкімі күшіне енген не ақтайтын негіздер бойынша қылмыстық істің тоқтатылуы туралы қаулы шығарылған кезден бастап үш ай ішінде берілген болса, өтініш берген күнінен бастап бір ай мерзімнен кешіктірілмей жүргізіледі.

2. Мемлекеттік қызметші сот шешімімен мемлекеттік лауазымға қайта орналастырылған жағдайда бұл лауазымнан осы негіз бойынша шығарылған адам үш ай ішінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында белгіленген тәртіппен ішкі конкурстарға қатысуға құқылы.

3. Мемлекеттік органнан қылмыс жасағаны үшін сотталуына байланысты қызметтен шығарылып, кейіннен ақталған және тиісінше мемлекеттік лауазымға қайта орналастырылған мемлекеттік қызметшілерге жұмыста мәжбүрлі түрде болмаған уақыты үшін Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасында белгіленген тәртіппен қылмыстық процесті жүргізетін органдардың заңсыз әрекеттерімен келтірілген зиян өтеледі.

4. Мемлекеттік қызметшілер қызметтен заңсыз шығарылған жағдайда осыған байланысты оларға келтірілген нұқсан олар қызметтен шығарылған мемлекеттік органның есебінен толық көлемде өтелуге тиіс.

Қызметтен заңсыз шығарылған мемлекеттік қызметшілер біліктілік талаптарына сай келген жағдайда мемлекеттік қызметке бұрынғы (олардың келісімімен – соған тең) мемлекеттік лауазымға қайта орналастырылады және қызметтен заңсыз шығарылғаннан кейін қол жеткізе алмаған барлық құқықтармен қамтамасыз етіледі. Бұл кезең мемлекеттік қызмет өтіліне қосылады.

63-бап. Аттестаттау

1. Өз қызметін сайлану негізінде жүзеге асыратын мемлекеттік әкімшілік қызметшілерді қоспағанда, мемлекеттік әкімшілік қызметшілерді аттестаттау оның тәртібін, мерзімдерін және аттестатталатын мемлекеттік қызметшілердің санаттарын айқындайтын Қазақстан Республикасы Президентінің шешімі бойынша өткізіледі.

2. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілерді аттестаттауды өткізу үшін құрамына кемінде бес адам кіруге тиіс аттестаттау комиссиясы құрылады. Аттестаттау комиссиясын төраға басқарады.

3. Аттестаттау қорытындысы бойынша аттестаттау комиссиясы мынадай шешімдердің біреуін қабылдайды:

1) атқаратын мемлекеттік лауазымына сай келеді және мемлекеттік лауазымын жоғарылатуға ұсынылады;

2) атқаратын мемлекеттік лауазымына сай келеді;

3) атқаратын мемлекеттік лауазымына сай емес және мемлекеттік лауазымын төмендетуге ұсынылады;

4) атқаратын мемлекеттік лауазымына сай емес және қызметтен шығаруға ұсынылады.

4. Аттестаттау комиссиясының отырысына дәлелсіз себеппен екі рет келмеген мемлекеттік әкімшілік қызметшілер қызметтен шығарылуға ұсынылады.

5. Аттестаттаудан өтпеген және (немесе) мемлекеттік органдарда өзге де, оның ішінде төмен тұрған мемлекеттік лауазымдарда мемлекеттік қызметті жалғастырудан бас тартқан мемлекеттік әкімшілік қызметшілер қызметтен шығарылуға тиіс.

6. Аттестаттау қорытындысы бойынша мемлекеттік әкімшілік лауазымын жоғарылату жоғары тұрған бос мемлекеттік әкімшілік лауазым болған және мемлекеттік қызметші осы лауазымға белгіленген біліктілік талаптарына сай келген жағдайда конкурстық рәсімдер өткізілмей жүзеге асырылады.

7. Аттестаттау комиссиясының аттестаттау қорытындысы бойынша қабылдаған шешімі мемлекеттік қызметшіні жоғары тұрған мемлекеттік әкімшілік лауазымға ұсынуға, мемлекеттік қызметшінің мемлекеттік әкімшілік лауазымын төмендетуге немесе оны қызметтен шығаруға негіз болып табылады.

8. Мемлекеттік қызметші аттестаттау комиссиясының шешіміне мемлекеттік органның басшысына, уәкілетті органға немесе оның аумақтық бөлімшелеріне, сотқа Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауы мүмкін.

Ескерту. 63-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

64-бап. Мемлекеттік органдарға шетелдік жұмыскерлерді тарту

1. Мемлекеттік органдар уәкілетті комиссияның шешімі бойынша шетелдік жұмыскерлерді Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жұмысқа қабылдай алады. Шетелдік жұмыскерлер мемлекеттік лауазымдарға орналаса алмайды және лауазымды адамдар бола алмайды.

Шетелдік жұмыскерлердің лауазымдарын мемлекеттік органдар уәкілетті комиссияның келісімі бойынша белгілейді. Мемлекеттік органдар қабылдайтын шетелдік жұмыскерлер қызметінің сапасы үшін дербес жауаптылық мемлекеттік органдардың басшыларына жүктеледі.

2. Мемлекеттік органдарға жұмысқа қабылдау кезінде шетелдік жұмыскерлер Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдары уәкілетті органмен бірлесе отырып айқындайтын тәртіппен Қазақстан Республикасы ұлттық қауіпсіздік органдарының міндетті арнайы тексеруінен өтуге тиіс.

3. Шетелдік жұмыскерлерді тарту тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

Ескерту. 64-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2017 № 86-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

64-1-бап. Келісімшарттық қызметшілер

1. Келісімшарттық қызметшілер түрлерін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын ұлттық және өзге де жобаларды іске асыру үшін мемлекеттік органдарға тартылуы мүмкін.

2. Келісімшарттық қызметшілер мемлекеттік лауазымды атқара алмайды.

3. Келісімшарттық қызметшілерді тарту тәртібін, келісімшарттық қызметшілер тартылатын жобалардың түрлерін, еңбекке ақы төлеу шарттары мәселелерін және олардың қызметін реттеудің өзге де мәселелерін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

4. Келісімшарттық қызметшіні тарту келісімшарт жасасу және ұлттық және өзге де жобаларды іске асыруға жауапты мемлекеттік органның лауазымды адамының ұсынуы бойынша жұмыс берушінің актісін шығару арқылы жүзеге асырылады.

Келісімшарттық қызметші ретінде тартылатын азаматтар белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келуге тиіс. Келісімшарттық қызметшінің біліктілік талаптарын және оның мемлекеттік органмен өзара іс-қимыл алгоритмін уәкілетті органмен келісу бойынша ұлттық және өзге де жобаларды іске асыруға жауапты мемлекеттік органның лауазымды адамы бекітеді.

Келісімшарттың мерзімі қойылған міндеттерді орындау кезеңіне, бірақ ұлттық және өзге де жобаларды іске асыру кезеңі ішінде ұзарту мүмкіндігімен күнтізбелік бір жылдан аспайтын мерзімге белгіленеді.

5. Келісімшарттық қызметшінің:

1) басшыдан келісімшартқа сәйкес міндеттер мен функционалдық міндеттердің көлемін дәл анықтауды талап етуге;

2) өзінің функционалдық міндеттерін орындауға қажетті ақпарат пен материалдарды алуға;

3) келісімшарт талаптарына сәйкес еңбекке ақы төлеуді уақтылы және толық көлемде алуға құқығы бар.

6. Келісімшарттық қызметші:

1) келісімшарт талаптарын сақтауға;

2) еңбек міндеттерін орындауға және еңбек тәртібін сақтауға міндетті. Тараптардың келісімі бойынша икемді жұмыс уақыты режимі, қашықтан жұмыс істеу режимі және келісімшарттық қызметті өзге қызметпен қоса атқару қолданылуы мүмкін;

3) жалпыға бірдей қабылданған моральдық-әдептілік нормаларын сақтауға;

4) Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасын сақтауға;

5) мүдделер қақтығысына жол бермеу, оны болғызбау және реттеу жөнінде шаралар қабылдауға;

6) мемлекеттік құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны сақтауға, оның ішінде келісімшарт бұзылғаннан кейін заңда белгіленген уақыт ішінде сақтауға міндетті, бұл жөнінде жария етпеу туралы тиісті міндеттемеге қол қояды.

7. Келісімшарттық қызметші:

1) материалдық-техникалық, қаржылық және ақпараттық қамтамасыз ету құралдарын, басқа да мемлекеттік мүлік пен қызметтік ақпаратты қызметтік емес мақсаттарда пайдалануға;

2) қызмет бабын келісімшарттық қызметшінің қызметін жүзеге асыруға байланысты емес мақсаттарда пайдалануға құқылы емес.

8. Келісімшарттық қызметші ретінде:

1) он сегіз жастан кіші;

2) сот әрекетке қабілетсiз немесе әрекетке қабiлетi шектеулi деп таныған;

3) бiлiктiлiк талаптарында келісімшарттық қызметші үшін денсаулық жағдайына арнаулы талаптар белгiленген жағдайларда, медициналық мекеменiң қорытындысы негізінде функционалдық міндеттерді орындауға кедергi келтiретiн ауруы бар;

4) келісімшарттық қызметші ретінде тартылғанға дейін үш жыл iшiнде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн әкiмшiлiк жаза қолданылған;

5) сот келісімшарттық қызметші тартылатын қызмет түрімен айналысу құқығынан айырған;

6) сот белгiлi бiр мерзiм iшiнде мемлекеттiк лауазымдарды атқару құқығынан айырған;

7) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған;

8) келісімшарттық қызметші ретінде тартылу кезінде заңда белгiленген тәртiппен өтелмеген немесе алынбаған сотталғандығы бар;

9) ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасағаны үшін бұрын сотталған немесе қылмыс жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;

10) қылмыстық топтың құрамында қылмыс жасаған;

11) қылмыстық топтың құрамындағы қылмыс туралы өзіне қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан;

12) келісімшарттық қызметші ретінде тарту алдындағы үш жыл ішінде қылмыстық теріс қылық немесе онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар жасағаны үшін соттың айыптау үкімі шығарылған немесе қылмыстық теріс қылық немесе онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;

13) жұмыста (қызметте) дәлелді себепсіз қатарынан үш және одан көп сағат болмауы негізінде азаматты қызметтен шығару жағдайларын қоспағанда, құқық қорғау органдарынан, арнаулы мемлекеттік органдардан, судья лауазымынан, әскери қызметтен теріс себептер бойынша қызметтен шығарылған азамат;

14) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайларда тартылмайды.

9. Мүдделер қақтығысын болғызбау үшін жобаларды іске асыруға тартылған мемлекеттік қызметшілердің жақын туысы, жұбайы (зайыбы) және (немесе) жекжаты болып табылатын азамат келісімшарттық қызметші ретінде қабылданбайды.

Мүдделер қақтығысын болғызбау және реттеу, сондай-ақ оған жол бермеу жөнінде шаралар қабылдау туралы міндеттемелер келісімшартта жазылады.

Келісімшарттық қызметшіге Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы беріледі.

10. Келісімшарттық қызметшілердің мемлекеттік құпиялармен жұмысты көздейтін қызметі Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

11. Келісімшарттық қызметшінің жұмыс графигі және өзге де жеке еңбек жағдайлары тараптардың келісімі бойынша келісімшартта белгіленеді.

Келісімшарттық қызметшінің еңбегіне ақы төлеу шарттары тараптардың келісімі бойынша орындалған жұмыс көлемінің (қойылған міндеттердің) уақыттық (міндеттерді, жобаларды іске асыру кезеңдері), сандық және (немесе) сапалық параметрлері көрсетіле отырып, келісімшартта белгіленеді.

Келісімшарттық қызметшілердің еңбегіне ақы төлеу мемлекеттік органды ұстауға не ұлттық және өзге де жобаларды іске асыруға көзделген қаражатты үнемдеу есебінен жүзеге асырылады.

12. Келісімшарт тараптардың келісімі бойынша бұзылуы мүмкін, келісімшартты бұзудың, сондай-ақ оған өзгерістер мен толықтырулар енгізудің өзге де шарттары келісімшартта жазылады.

Келісімшарттық қызметші мен мемлекеттік орган арасындағы даулар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шешіледі.

Ескерту. Заң 64-1-баппен толықтырылды – ҚР 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

65-бап. Мемлекеттік қызмет саласындағы халықаралық ынтымақтастық

Мемлекеттік қызмет саласындағы халықаралық ынтымақтастық Қазақстан Республикасы уәкілетті органының мемлекеттік қызметті одан әрі дамыту мен жетілдіруге бағытталған, шетелдік және халықаралық ұйымдар қатысатын бастамаларға, бағдарламалар мен жобаларға қатысуы арқылы жүзеге асырылады.

Халықаралық ынтымақтастық мынадай бағыттарды қамтиды:

1) мемлекеттік қызмет саласындағы халықаралық ұйымдарды құру және олардың қызметіне қатысу;

2) мемлекеттік қызметшілерді шет елдерде оқыту;

3) шетелдік мемлекеттік қызметшілерді және өзге де адамдарды Қазақстан Республикасында оқыту;

4) мемлекеттік қызмет мәселелері бойынша бірлескен зерттеулерді жүзеге асыру.

66-бап. Мемлекеттiк қызметті өткерудiң өзге де мәселелерi

Мемлекеттiк қызметті өткерудің осы Заңда реттелмеген өзге де мәселелерi Қазақстан Республикасының заңдарында, уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасы Президентiнің актілерінде, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде регламенттеледі.

12-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

67-бап. Мемлекеттік қызметті қаржылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету

Мемлекеттік қызметті қаржылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген тәртіппен мемлекеттік бюджеттің қаражаты, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

68-бап. Өтпелі ережелер

1. Осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне алынған азаматтар "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына "Б" корпусының кадр резервінде болудың бір жылдық мерзімі өткенге дейін конкурс өткізілмей тағайындалуы мүмкін.

2. Алып тасталды - ҚР 30.11.2016 № 26-VI Заңымен (01.01.2017 бастап қолданысқа енгізіледі).

Ескерту. 68-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 30.11.2016 № 26-VI Заңымен (01.01.2017 бастап қолданысқа енгізіледі).

69-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

1. Осы Заң 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

2. "Мемлекеттік қызмет туралы" 1999 жылғы 23 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 21, 773-құжат; 2001 ж., № 13-14, 170-құжат; 2003 ж., № 4, 24-құжат; № 18, 142-құжат; 2005 ж., № 14, 61-құжат; 2007 ж., № 9, 67-құжат; № 17, 140-құжат; № 19, 147-құжат; 2009 ж., № 24, 122, 126-құжаттар; 2010 ж., № 24, 148-құжат; 2011 ж., № 11, 102-құжат; № 20, 158-құжат; 2012 ж., № 5, 36-құжат; № 13, 91-құжат; № 21-22, 123-құжат; 2013 ж., № 8, 50-құжат; № 14, 75-құжат; 2014 ж., № 1, 4-құжат; № 14, 84-құжат; № 16, 90-құжат; № 21, 122-құжат; № 22, 131-құжат) күші жойылды деп танылсын.

Ескерту. 69-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 20.12.2016 № 33-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Қазақстан Республикасының Президенті

Н. НАЗАРБАЕВ

О государственной службе Республики Казахстан

Закон Республики Казахстан от 23 ноября 2015 года № 416-V ЗРК.

Примечание РЦПИ!
Настоящий Закон вводится в действие с 1 января 2016 года.

ОГЛАВЛЕНИЕ

ПРЕСС-РЕЛИЗ

Сноска. Преамбула исключена Законом РК от 01.07.2024 № 107-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

1) корпус "А" – административные государственные должности управленческого уровня, для которых предусмотрены особый порядок поступления, прохождения и прекращения государственной службы Республики Казахстан, а также специальные квалификационные требования;

2) исключен Законом РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

3) корпус "Б" – административные государственные должности, не включенные в корпус "А";

4) бонус – денежная выплата, устанавливаемая государственным служащим по результатам оценки эффективности их деятельности в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

5) квалификационные требования – требования, предъявляемые к гражданам, претендующим на занятие государственной должности по образованию, опыту работы и компетенциям;

5-1) контракт контрактного служащего – трудовой договор между государственным органом и гражданином Республики Казахстан, устанавливающий его права и функциональные обязанности, условия труда, а также условия оплаты труда, взаимоувязанные с результатами труда (количественные и (или) качественные показатели), ответственность за недостижение результатов труда и другие индивидуальные условия;

6) государственная служба Республики Казахстан (далее – государственная служба) – деятельность государственных служащих в государственных органах по исполнению должностных полномочий, направленная на реализацию задач и функций государственной власти;

7) компетенции – совокупность знаний, умений и навыков, необходимых для эффективного выполнения профессиональной деятельности на конкретной государственной должности;

8) должностное лицо – лицо, постоянно, временно или по специальному полномочию осуществляющее функции представителя власти либо выполняющее организационно-распорядительные или административно-хозяйственные функции в государственных органах;

9) должностные полномочия – права и обязанности, предусмотренные конкретной государственной должностью, отвечающие целям и задачам, стоящим перед государственными органами, в которых осуществляют свою деятельность государственные служащие;

9-1) исключен Законом РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

10) административный государственный служащий – государственный служащий, осуществляющий свою деятельность на постоянной или избранной профессиональной основе, за исключением случаев, предусмотренных законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан;

11) категория административной государственной должности – совокупность административных государственных должностей в соответствии с реестром должностей политических и административных государственных служащих;

12) государственный служащий – гражданин Республики Казахстан, занимающий в установленном законодательством Республики Казахстан порядке оплачиваемую из республиканского или местных бюджетов либо из средств Национального Банка Республики Казахстан и (или) Специального государственного фонда, определенного законодательством Республики Казахстан о возврате государству незаконно приобретенных активов, государственную должность в государственном органе и осуществляющий должностные полномочия в целях реализации задач и функций государства;

13) служебная этика государственных служащих (далее – служебная этика) – правила поведения государственных служащих, установленные стандартами служебной этики в соответствии с Этическим кодексом государственных служащих Республики Казахстан;

13-1) непосредственный руководитель государственного служащего − вышестоящее по государственной должности лицо, по отношению к которому государственный служащий находится в прямом подчинении в соответствии с его должностной инструкцией;

14) уполномоченный орган по делам государственной службы (далее – уполномоченный орган) – центральный государственный орган, осуществляющий реализацию единой государственной политики в сфере государственной службы;

15) государственная должность – структурная штатная единица государственного органа, на которую возложен установленный нормативными правовыми актами круг должностных полномочий;

15-1) контрактный служащий государственного органа (далее – контрактный служащий) – гражданин Республики Казахстан, привлеченный в государственный орган по контракту с особенностями, предусмотренными настоящим Законом, для реализации национальных и иных проектов, виды которых определяются Правительством Республики Казахстан;

16) политический государственный служащий – государственный служащий, назначение (избрание), освобождение и деятельность которого носят политико-определяющий характер, который несет ответственность за реализацию политических целей и задач;

17) конфликт интересов – противоречие между личными интересами государственного служащего и его должностными полномочиями, при котором личные интересы государственного служащего могут привести к неисполнению или ненадлежащему исполнению им своих должностных полномочий;

18) наставник – государственный служащий, закрепляемый за государственным служащим, впервые принятым на государственную службу, оказывающий ему практическую помощь в его профессиональной адаптации;

18-1) исключ Законом РК от 03.01.2022 № 101-VII (вводится в действие с 31.12.2023).

19) низовая должность – государственная должность административных государственных служащих корпуса "Б", которая в соответствии с реестром должностей политических и административных государственных служащих является нижестоящей должностью в нижестоящей категории должностей, предусмотренных в штатном расписании государственного органа;

20) временно вакантная государственная должность – государственная должность, временно свободная в связи с прикомандированием, нахождением государственного служащего, занимающего данную государственную должность, в социальном отпуске либо на обучении на основе государственного заказа, а также отсутствием его на рабочем месте более двух месяцев подряд вследствие заболевания, если заболевание входит в перечень заболеваний, для которых установлен более длительный срок нетрудоспособности, утверждаемый уполномоченным государственным органом в области здравоохранения;

21) уполномоченная комиссия – комиссия по рассмотрению вопросов поступления граждан Республики Казахстан на административную государственную службу, ее прохождения и прекращения, а также привлечения в государственные органы иностранных работников, положение и состав которой утверждаются Президентом Республики Казахстан;

22) надбавка – денежная доплата к должностному окладу, устанавливаемая административному государственному служащему корпуса "Б" в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан;

23) прикомандирование – занятие государственными служащими государственных должностей в других государственных органах, загранучреждениях Республики Казахстан и иных организациях с сохранением прежнего места работы (государственной должности) в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 1 с изменениями, внесенными законами РК от 06.04.2016 № 484-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2021 № 42-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.01.2022 № 101-VII (вводится в действие с 31.12.2023); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2023 № 23-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан в сфере государственной службы

1. Правовую основу государственной службы составляют Конституция Республики Казахстан, Трудовой кодекс Республики Казахстан, настоящий Закон, иные нормативные правовые акты Республики Казахстан.

2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые предусмотрены в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

Статья 3. Действие настоящего Закона

1. Действие настоящего Закона распространяется на:

1) всех государственных служащих, за исключением случаев, когда Конституцией, конституционными законами или иными законодательными актами Республики Казахстан для них определен иной правовой статус;

2) административных государственных служащих, назначаемых местными представительными органами или избираемых в соответствии с законами Республики Казахстан, в части, не урегулированной законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан;

3) государственных служащих, проходящих правоохранительную службу, с особенностями, предусмотренными законодательными актами Республики Казахстан о правоохранительной службе.

2. Действие настоящего Закона не распространяется на:

1) лиц, осуществляющих техническое обслуживание и обеспечивающих функционирование государственных органов;

2) служащих и технических служащих Национального Банка Республики Казахстан и его ведомств, уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций;

3) лиц, осуществляющих деятельность в государственных органах на основании трудового договора в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан, в том числе иностранных работников государственных органов, за исключением контрактных служащих.

Сноска. Статья 3 с изменениями, внесенными законами РК от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 3-1. Цель и задачи настоящего Закона

Целью настоящего Закона является регулирование правоотношений в сфере государственной службы.

Задачами настоящего Закона являются:

1) установление правовых основ поступления на государственную службу, ее прохождения и прекращения;

2) регулирование статуса, основных прав и обязанностей, правовых и социальных гарантий государственных служащих, деятельности иных лиц в государственных органах;

3) осуществление государственного контроля за соблюдением законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы.

Сноска. Глава 1 дополнена статьей 3-1 в соответствии с Законом РК от 01.07.2024 № 107-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 4. Основные принципы государственной службы

1. Государственная служба в Республике Казахстан основывается на принципах:

1) законности;

2) казахстанского патриотизма;

3) единства системы государственной службы независимо от разделения государственной власти на законодательную, исполнительную и судебную ветви;

4) приоритета прав, свобод и законных интересов граждан перед интересами государства;

5) эффективности, результативности, прозрачности в деятельности государственных органов;

6) равного права граждан на доступ к государственной службе;

7) добровольности поступления граждан на государственную службу;

8) профессионализма государственных служащих;

9) меритократии – признания личных заслуг и достижений государственного служащего, его продвижения по государственной службе в соответствии со способностями и профессиональной подготовкой;

10) обязательности исполнения решений, принятых вышестоящими государственными органами и должностными лицами в пределах их полномочий, для подчиненных государственных служащих и государственных служащих нижестоящих государственных органов;

11) подконтрольности и подотчетности государственных служащих;

12) личной ответственности за неисполнение либо ненадлежащее исполнение государственным служащим должностных обязанностей и превышение им своих должностных полномочий;

13) этичности;

14) нетерпимости к правонарушениям;

15) учета общественного мнения и гласности, за исключением деятельности, составляющей государственные секреты или иную охраняемую законом тайну;

16) правовой и социальной защищенности государственных служащих;

17) равной оплаты труда за выполнение равнозначной работы;

18) поощрения государственных служащих за образцовое выполнение должностных обязанностей, безупречную государственную службу, выполнение заданий особой важности и сложности;

19) непрерывности обучения государственных служащих и развития необходимых компетенций;

20) практической ориентированности подготовки, переподготовки и повышения квалификации государственных служащих.

2. В государственных органах не допускается создание организаций политических партий. Государственные служащие при исполнении должностных полномочий руководствуются требованиями законодательства Республики Казахстан и не связаны с решениями политических партий, общественных объединений и их органов.

Статья 5. Уполномоченный орган

1. Единую систему органов по делам государственной службы образуют уполномоченный орган, его территориальные подразделения, организации, подведомственные уполномоченному органу.

Территориальные подразделения осуществляют свою деятельность в пределах компетенции, установленной уполномоченным органом в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

2. Уполномоченный орган:

1) разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты Республики Казахстан в сфере государственной службы в соответствии с целью и задачами настоящего Закона и законодательством Республики Казахстан;

2) разрабатывает и утверждает типовые квалификационные требования к категориям административных государственных должностей;

3) ведет мониторинг состояния кадрового состава политических и административных государственных служащих, а также политических и административных государственных должностей государственной службы, включая общую координацию по формированию единой автоматизированной базы данных (информационной системы) по персоналу государственной службы;

3-1) ведет мониторинг состояния кадрового состава контрактных служащих в государственных органах;

4) исключен Законом РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

5) определяет порядок, программы, организацию тестирования кандидатов на занятие административных государственных должностей и граждан, поступающих на правоохранительную службу в соответствии с законодательством Республики Казахстан, а также порядок обжалования результатов тестирования;

6) разрабатывает и представляет на утверждение Президенту Республики Казахстан реестр должностей политических и административных государственных служащих, а также акты в соответствии с настоящим Законом;

7) исключен Законом РК от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

7-1) разрабатывает порядок прикомандирования государственных служащих к государственным органам, международным и иным организациям;

7-2) разрабатывает и утверждает правила исчисления стажа работы государственных служащих, дающего право на установление должностного оклада, по согласованию с Аппаратом Правительства Республики Казахстан;

7-3) исключен Законом РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

7-4) ежегодно формирует Национальный доклад о состоянии государственной службы в Республике Казахстан и вносит его в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, в Правительство Республики Казахстан для последующего представления Президенту Республики Казахстан;

8) координирует деятельность государственных органов по вопросам подготовки, переподготовки и повышения квалификации административных государственных служащих, в том числе за рубежом;

9) координирует формирование и размещение государственного заказа по подготовке, переподготовке и повышению квалификации административных государственных служащих;

10) осуществляет государственный контроль в соответствии с законодательством Республики Казахстан за соблюдением законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы государственными органами, за соблюдением служебной этики государственными служащими, за качеством оказания государственных услуг;

10-1) осуществляет мониторинг соблюдения режима рабочего времени государственными органами, разрабатывает и утверждает правила его проведения, а также по его итогам проводит проверки;

10-2) разрабатывает и утверждает правила применения дистанционной работы, комбинированной дистанционной работы, работы в режиме гибкого рабочего времени для государственных служащих;

11) определяет порядок проведения конкурсов на занятие административной государственной должности;

12) исключен Законом РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

13) определяет порядок разработки и утверждения должностной инструкции административного государственного служащего;

14) утверждает типовое положение о службе управления персоналом (кадровой службе);

15) разрабатывает и утверждает типовые формы документов кадрового делопроизводства административной государственной службы;

15-1) разрабатывает и утверждает правила определения соотношения руководящего и исполнительского состава административных государственных служащих по согласованию с Администрацией Президента Республики Казахстан и Аппаратом Правительства Республики Казахстан;

15-2) согласовывает проекты нормативных правовых актов, связанных с оплатой труда административных и политических государственных служащих;

15-3) согласовывает квалификационные требования, предъявляемые к административным государственным должностям корпуса "Б" государственных органов;

15-4) разрабатывает правила исчисления размера, назначения, перерасчета, осуществления, прекращения, возврата, приостановления и возобновления ротационных выплат государственным служащим, ротированным в другой населенный пункт;

16) вносит предложения должностным лицам и государственным органам об отмене их решений, принятых с нарушением настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан;

17) вносит государственным органам в пределах своей компетенции обязательные к рассмотрению представления об устранении нарушений, выявленных по результатам проверки по вопросам государственной службы в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

18) участвует в подготовке проектов международных договоров по вопросам государственной службы;

19) осуществляет в государственных органах оценку эффективности управления персоналом;

20) координирует и осуществляет методологическое руководство деятельностью служб управления персоналом (кадровых служб);

21) рассматривает жалобы физических и юридических лиц на действия (бездействие) и решения государственных органов или должностных лиц по вопросам нарушения законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы, а также соблюдения служебной этики;

22) осуществляет координацию деятельности государственных органов по организации проведения стажировок административных государственных служащих;

22-1) исключен Законом РК от 03.01.2022 № 101-VII (вводится в действие с 31.12.2023).

23) осуществляет иные функции, предусмотренные настоящим Законом, иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

3. Уполномоченный орган имеет в областях, городах республиканского значения, столице советы по этике, положение о которых утверждается Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.

4. Решения уполномоченного органа и его территориальных подразделений оформляются в форме приказов.

Сноска. Статья 5 с изменениями, внесенными законами РК от 06.04.2016 № 484-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.01.2022 № 101-VII (вводится в действие с 31.12.2023); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.07.2024 № 115-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.07.2024 № 107-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 6. Служба управления персоналом (кадровая служба)

1. Служба управления персоналом (кадровая служба) в пределах своей компетенции:

1) координирует деятельность структурных подразделений государственного органа по исполнению законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы;

2) организует деятельность дисциплинарной, конкурсной и иных комиссий по кадровым вопросам;

3) обеспечивает соблюдение процедур проведения оценки деятельности административных государственных служащих, конкурсного отбора, продвижения по службе государственных служащих, служебных расследований, привлечения государственных служащих к дисциплинарной ответственности, увольнения государственных служащих;

4) организует отбор кадров, оформляет документы, связанные с прохождением государственными служащими государственной службы, осуществляет учет персональных данных государственных служащих, сведений о результатах оценки деятельности административных государственных служащих и прохождения обучения, в том числе в единой автоматизированной базе данных (информационной системе) по персоналу государственной службы;

4-1) организует отбор контрактных служащих и процесс заключения, внесения изменений и расторжения с ними контракта;

5) обеспечивает соблюдение ограничений, связанных с пребыванием на государственной службе;

6) организует стажировку, наставничество, оценку деятельности, подготовку, переподготовку и повышение квалификации государственных служащих в соответствии с установленными сроками, разрабатывает порядок применения поощрений государственных служащих;

7) осуществляет иные полномочия, установленные законодательством Республики Казахстан.

2. Служба управления персоналом (кадровая служба) организационно самостоятельна от других структурных подразделений государственного органа, непосредственно подчинена руководителю аппарата, а в государственном органе, осуществляющем руководство в сфере внешнеполитической деятельности или в котором не введена должность руководителя аппарата, – руководителю государственного органа.

3. В областях, городах республиканского значения, столице, районах, городах допускается создание в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере государственной службы единой службы управления персоналом (кадровой службы) для исполнительных органов, финансируемых из бюджетов соответствующих административно-территориальных единиц. Единая служба управления персоналом (кадровая служба) областных, городов республиканского значения, столицы, районных, городских исполнительных органов, финансируемых из местных бюджетов, создается по решению должностного лица (органа), имеющего право назначения руководителей данных исполнительных органов.

Для районных, городских территориальных подразделений центрального государственного органа и его ведомства допускается создание единой службы управления персоналом (кадровой службы) в межрегиональном или областном территориальном подразделении центрального государственного органа и его ведомства. Единая служба управления персоналом (кадровая служба) районных, городских территориальных подразделений создается по решению руководителя межрегионального или областного территориального подразделения центрального государственного органа и его ведомства или вышестоящего органа.

По решению руководителя центрального государственного органа допускается создание единой службы управления персоналом (кадровой службы) для центрального государственного органа, его ведомств и территориальных подразделений.

По решению руководителя ведомства центрального государственного органа допускается создание единой службы управления персоналом (кадровой службы) для ведомства центрального государственного органа и его территориальных подразделений.

Сноска. Статья 6 с изменениями, внесенными законами РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 7. Классификация государственных должностей государственных служащих

1. Государственные должности государственных служащих учреждаются в соответствии с Конституцией, законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан, иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

2. Для административных государственных служащих устанавливаются категории государственных должностей. Для политических государственных служащих категории государственных должностей не устанавливаются.

3. Реестр должностей политических и административных государственных служащих утверждается Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.

Глава 2. ПРАВОВОЕ ПОЛОЖЕНИЕ ГОСУДАРСТВЕННЫХ СЛУЖАЩИХ

Статья 8. Статус государственных служащих и их правовые гарантии

Статус государственного служащего включает общие права, свободы и обязанности государственного служащего как гражданина Республики Казахстан с ограничениями, установленными законами Республики Казахстан, связанными с пребыванием на государственной службе, а также права, обязанности и ответственность, обусловленные особенностями государственной службы.

Граждане Республики Казахстан приобретают статус государственного служащего с момента назначения или избрания на государственную должность и утрачивают с момента прекращения государственной службы в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан в сфере государственной службы.

Статья 9. Основные права государственных служащих

Государственный служащий имеет право:

1) пользоваться правами и свободами, гарантируемыми гражданам Республики Казахстан Конституцией и законами Республики Казахстан;

2) на правовую и иную защиту в соответствии с законодательством Республики Казахстан в случае доведения им до сведения вышестоящего руководителя и (или) руководства государственного органа, в котором он работает, и (или) уполномоченных государственных органов о ставших ему известными случаях готовящихся, совершаемых или совершенных коррупционных правонарушений;

3) на охрану труда, здоровья, безопасные и необходимые для эффективной работы условия труда;

4) на социальную и правовую защиту;

5) участвовать в пределах своих должностных полномочий в рассмотрении вопросов и принятии по ним решений, требовать их исполнения соответствующими органами и должностными лицами;

6) посещать в установленном порядке для исполнения должностных полномочий организации;

7) требовать от руководителя точного определения задач и объема должностных полномочий в соответствии с государственной должностью, занимаемой государственным служащим;

8) на уважение личного достоинства, справедливое и уважительное отношение к себе со стороны руководителей, иных должностных лиц и граждан;

9) на стимулирование и оплату труда в зависимости от государственной должности, которую он занимает, качества работы, опыта и иных оснований, установленных настоящим Законом;

10) на подготовку, переподготовку и повышение квалификации за счет средств соответствующего бюджета и средств Национального Банка Республики Казахстан;

11) на сохранение места работы (государственной должности) в случаях направления его государственным органом на обучение в рамках государственного заказа по программам послевузовского образования в соответствии с законодательством Республики Казахстан или стажировку, а также в иных случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан;

12) беспрепятственно знакомиться с материалами, которые касаются прохождения им государственной службы, в необходимых случаях давать личные объяснения;

13) на продвижение по государственной службе с учетом квалификации, компетенций, способностей, заслуг и добросовестного исполнения своих должностных обязанностей;

14) требовать служебного расследования при наличии безосновательных, по мнению государственного служащего, обвинений;

15) на увольнение с государственной службы по собственному желанию, за исключением случаев рассмотрения его ответственности за коррупционное правонарушение либо за дисциплинарный проступок, дискредитирующий государственную службу;

16) на пенсионное и социальное обеспечение;

17) получать в установленном порядке информацию и материалы, необходимые для исполнения должностных полномочий;

18) на внесение вышестоящим государственным органам и должностным лицам предложений по совершенствованию государственной службы.

Иные права государственного служащего могут устанавливаться законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Сноска. Статья 9 с изменением, внесенным Законом РК от 06.10.2020 № 365-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 10. Основные обязанности государственных служащих

Государственные служащие обязаны:

1) соблюдать Конституцию и законодательство Республики Казахстан;

2) приносить присягу государственного служащего в порядке, утвержденном Президентом Республики Казахстан;

3) обеспечивать соблюдение и защиту прав, свобод и законных интересов граждан и юридических лиц, рассматривать в порядке и сроки, установленные законодательством Республики Казахстан, их обращения и принимать по ним необходимые меры;

4) осуществлять функции в соответствии со своими должностными полномочиями;

5) при осуществлении должностных полномочий быть беспристрастными и независимыми от деятельности политических партий, общественных и религиозных объединений;

6) соблюдать служебную дисциплину;

7) соблюдать ограничения, установленные законами Республики Казахстан;

8) соблюдать служебную этику;

9) выполнять приказы и распоряжения руководителей, решения и указания вышестоящих органов и должностных лиц, изданные в пределах их должностных полномочий;

10) хранить государственные секреты и иную охраняемую законом тайну, в том числе после прекращения государственной службы, в течение времени, установленного законом, о чем дают подписку;

11) не разглашать получаемые при исполнении должностных полномочий сведения, затрагивающие личную жизнь, честь и достоинство граждан, и не требовать от них предоставления такой информации, за исключением случаев, предусмотренных законами Республики Казахстан;

12) обеспечивать сохранность государственной собственности, использовать вверенную государственную собственность только в служебных целях;

13) незамедлительно доводить до сведения вышестоящего руководителя и (или) руководства государственного органа, в котором они работают, и (или) уполномоченных государственных органов о ставших им известными случаях готовящихся, совершаемых или совершенных коррупционных правонарушений;

13-1) предупреждать коррупционные правонарушения со стороны подчиненных государственных служащих;

14) повышать свой профессиональный уровень и квалификацию для эффективного исполнения должностных обязанностей;

15) завершить обучение в рамках государственного заказа по программам послевузовского образования по направлению государственного органа, в том числе получить степень по соответствующей программе послевузовского образования, отработать непосредственно после завершения обучения на государственной службе в порядке и сроки, которые определены Правительством Республики Казахстан. Неисполнение данных обязательств влечет возмещение лицом государству бюджетных средств, выделенных на его обучение, и связанных с обучением затрат.

Обязательства государственных служащих, предусмотренные настоящим подпунктом, прекращаются досрочно без возмещения бюджетных средств в случаях, определяемых Правительством Республики Казахстан по согласованию с Администрацией Президента Республики Казахстан;

16) обеспечивать информационную безопасность в процессе работы с информационными ресурсами государственного органа в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Иные обязанности государственных служащих могут устанавливаться законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными законами РК от 03.07.2017 № 86-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.10.2020 № 365-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.07.2024 № 115-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 11. Основные функции политических государственных служащих, являющихся руководителями государственных органов, и акимов областей, городов республиканского значения и столицы

1. Функциональные обязанности политических государственных служащих определяются законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан, положением о соответствующем государственном органе и распределением обязанностей.

2. Основными функциями политических государственных служащих, являющихся первыми руководителями государственных органов, и акимов областей, городов республиканского значения и столицы являются:

1) определение целей государственного органа, развития соответствующей территории;

2) принятие решений, способствующих выработке, определению и реализации государственной политики;

3) взаимодействие с главами иностранных дипломатических представительств по согласованию с уполномоченным органом в сфере внешнеполитической деятельности;

4) представление государственного органа в Парламенте Республики Казахстан и других государственных органах и организациях;

5) обеспечение качественного исполнения и контроля за эффективной реализацией документов Системы государственного планирования Республики Казахстан и иных проектов в пределах своих полномочий;

6) иные функции, предусмотренные Конституцией, законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Сноска. Статья 11 с изменениями, внесенными Законом от 03.07.2020 № 357-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 12. Полномочия руководителей аппаратов центральных государственных органов и аппаратов акимов областей, городов республиканского значения и столицы

1. Аппараты центральных государственных органов возглавляют руководители аппаратов, назначаемые на должность и освобождаемые от должности руководителем соответствующего центрального государственного органа.

2. К полномочиям руководителей аппаратов центральных государственных органов относятся:

1) организация реализации целей, возложенных на государственный орган;

2) организация, координация и контроль за деятельностью структурных подразделений государственных органов в пределах своей компетенции;

3) организация материально-технического, организационно-правового и финансового обеспечения деятельности государственного органа, его ведомств и их территориальных подразделений;

4) после согласования с руководителем центрального государственного органа утверждение штатной численности и штатного расписания государственного органа в пределах лимита штатной численности центрального государственного органа, утвержденного соответствующими нормативными правовыми актами.

Данная норма не распространяется на государственный орган, осуществляющий руководство в сфере внешнеполитической деятельности;

5) организация работы по реализации стратегического плана центрального государственного органа;

6) утверждение при необходимости перспективных, годовых и квартальных планов работы государственного органа, обеспечение их реализации;

7) по согласованию с руководителем центрального государственного органа назначение на должности и освобождение от должностей руководителей департаментов и самостоятельных управлений центрального государственного органа, курируемых руководителем центрального государственного органа или его заместителями, за исключением работников, вопросы трудовых отношений которых в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан отнесены к компетенции вышестоящих государственных органов и должностных лиц;

8) согласование назначений руководителем центрального государственного органа заместителей руководителей ведомств, представляемых для назначения руководителями ведомств, в случаях, предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан;

9) назначение заместителей руководителей ведомств, представляемых для назначения руководителями ведомств, за исключением работников, вопросы трудовых отношений которых в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан отнесены к компетенции вышестоящих государственных органов и должностных лиц;

10) по согласованию с руководителем центрального государственного органа назначение на должности и освобождение от должностей руководителей территориальных подразделений, за исключением работников, вопросы трудовых отношений которых в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан отнесены к компетенции вышестоящих государственных органов и должностных лиц;

11) назначение на должности и освобождение от должностей работников центрального государственного органа, за исключением должностных лиц, указанных в подпункте 7) части первой настоящего пункта, а также работников, вопросы трудовых отношений которых в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан отнесены к компетенции вышестоящих государственных органов и должностных лиц;

12) осуществление общего руководства деятельностью дисциплинарной и конкурсной комиссий государственного органа;

13) осуществление контроля за соблюдением служебной дисциплины;

14) решение вопросов дисциплинарной ответственности государственных служащих государственного органа, за исключением работников, вопросы трудовых отношений которых отнесены к компетенции вышестоящих должностных лиц;

15) решение вопросов командирования, предоставления отпусков, оказания материальной помощи, подготовки, переподготовки и повышения квалификации, поощрения, выплаты надбавок государственным служащим государственного органа, за исключением работников, вопросы трудовых отношений которых отнесены к компетенции вышестоящих должностных лиц;

16) осуществление общего руководства в сфере государственных закупок государственного органа;

17) обеспечение подготовки бюджетной заявки центрального государственного органа, представление бюджетной заявки руководителю центрального государственного органа, а также выполнение иных процедур бюджетного процесса;

18) обеспечение исполнения требований законодательства Республики Казахстан о противодействии коррупции в пределах своей компетенции;

19) контроль за ходом исполнения решений, принятых политическими государственными служащими государственного органа;

20) осуществление иных полномочий, возложенных на руководителя аппарата.

Для выполнения возложенных на него служебных обязанностей руководитель аппарата вправе принимать правовые акты индивидуального применения.

3. Полномочия руководителей аппаратов акимов областей, городов республиканского значения и столицы устанавливаются Законом Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан".

4. Не допускается возложение на руководителей аппаратов центральных государственных органов обязанностей первых руководителей центральных государственных органов и их заместителей, а также обязанностей руководителей аппаратов государственных органов на первых руководителей центральных государственных органов и их заместителей.

Возложение обязанностей руководителей аппаратов акимов областей, городов республиканского значения и столицы на заместителей акимов допускается только в части курируемых исполнительных органов, финансируемых из местного бюджета.

5. Полномочия руководителей аппаратов правоохранительных органов определяются их первыми руководителями.

6. Руководители аппаратов центральных государственных органов и аппаратов акимов областей, городов республиканского значения и столицы несут персональную ответственность за выполнение должностных полномочий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 12 – в редакции Закона РК от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 13. Ограничения, связанные с пребыванием на государственной службе

1. Государственный служащий не вправе:

1) быть депутатом представительного органа;

2) заниматься другой оплачиваемой деятельностью, кроме педагогической, научной и иной творческой деятельности;

3) заниматься предпринимательской деятельностью, в том числе участвовать в управлении коммерческой организацией независимо от ее организационно-правовой формы, если непосредственное участие в управлении коммерческой организацией не входит в его должностные полномочия в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

При этом государственные служащие, за исключением Председателя Национального Банка Республики Казахстан и его заместителей, Председателя уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций и его заместителей, вправе приобретать и (или) реализовывать паи открытых и интервальных паевых инвестиционных фондов, облигации на организованном рынке ценных бумаг, акции коммерческих организаций (простые акции в объеме, не превышающем пяти процентов от общего количества голосующих акций организаций) на организованном рынке ценных бумаг;

4) быть представителем по делам третьих лиц в государственном органе, в котором он состоит на службе, либо непосредственно ему подчиненном или подконтрольном;

5) использовать в неслужебных целях средства материально-технического, финансового и информационного обеспечения его служебной деятельности, другое государственное имущество и служебную информацию;

6) участвовать в действиях, препятствующих нормальному функционированию государственных органов и выполнению должностных обязанностей, включая забастовки;

7) в связи с исполнением должностных полномочий пользоваться в личных целях услугами граждан и юридических лиц.

2. Государственный служащий в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, в течение тридцати календарных дней со дня вступления в государственную должность обязан на время прохождения государственной службы передать в доверительное управление находящиеся в его собственности доли, акции (акцию) в уставном капитале коммерческих организаций и иное имущество, использование которого влечет получение доходов, за исключением денег, законно принадлежащих этому лицу, а также имущества, переданного в имущественный наем. Договор на доверительное управление имуществом подлежит нотариальному удостоверению. Копия нотариально засвидетельствованного договора на доверительное управление имуществом представляется государственным служащим в десятидневный срок со дня нотариального засвидетельствования в службу управления персоналом (кадровую службу) по месту работы.

3. Государственные служащие, за исключением членов Правительства Республики Казахстан, лиц, указанных в пункте 6 настоящей статьи, могут не передавать в доверительное управление принадлежащие им облигации, паи открытых и интервальных паевых инвестиционных фондов.

4. Государственный служащий имеет право получать доход от имущества, переданного в доверительное управление.

Государственные служащие, за исключением членов Правительства Республики Казахстан, вправе передавать в имущественный наем жилища.

5. Правила передачи имущества государственных служащих в доверительное управление утверждаются уполномоченным органом.

6. Председатель Национального Банка Республики Казахстан и его заместители, Председатель уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций и его заместители в месячный срок с даты назначения на указанные государственные должности обязаны передать в доверительное управление и представить в кадровую службу Национального Банка Республики Казахстан, уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций копию нотариально удостоверенного договора доверительного управления принадлежащими паями инвестиционных фондов, облигациями и акциями коммерческих организаций.

Председатель Национального Банка Республики Казахстан и его заместители, Председатель уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций и его заместители не вправе приобретать паи инвестиционных фондов, облигации, акции коммерческих организаций.

7. Государственный служащий не может занимать государственную должность, находящуюся в непосредственной подчиненности должности, занимаемой его близкими родственниками (родителями (родителем), детьми, усыновителями (удочерителями), усыновленными (удочеренными), полнородными и неполнородными братьями и сестрами, дедушками, бабушками, внуками), супругом (супругой) и (или) свойственниками (полнородными и неполнородными братьями и сестрами, родителями и детьми супруга (супруги), а также иметь в непосредственном подчинении близких родственников, супруга (супругу) и (или) свойственников.

Сноска. Статья 13 с изменениями, внесенными законами РК от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 26.11.2019 № 273-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 06.10.2020 № 365-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие с 01.01.2023); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 3. ПОСТУПЛЕНИЕ НА ГОСУДАРСТВЕННУЮ СЛУЖБУ

Статья 14. Поступление на политическую государственную службу

1. Поступление граждан на политическую государственную службу осуществляется на основании назначения либо избрания, а также в других случаях в порядке и на условиях, установленных законодательством Республики Казахстан.

2. Занятие политической государственной должности осуществляется при условии прохождения необходимого для занятия данной должности согласования в случаях, предусмотренных законами и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан, и получения положительных результатов специальной проверки.

Кандидаты на занятие политической государственной должности должны соответствовать квалификационным требованиям, предъявляемым к данной должности, в случае их наличия.

Не допускается назначение (избрание) на политическую государственную должность политического государственного служащего, который в течение года перед назначением (избранием) ушел в отставку за совершение непосредственно подчиненным служащим коррупционного преступления.

3. Дополнительные требования, предъявляемые для поступления на политическую государственную службу, могут определяться Президентом Республики Казахстан.

4. Не допускается совмещение политическими государственными служащими административных государственных должностей.

Сноска. Статья 14 с изменениями, внесенными законами от 03.07.2020 № 357-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 15. Поступление на административную государственную службу

1. Занятие административной государственной должности осуществляется на конкурсной основе, за исключением случаев, предусмотренных настоящим Законом, а также назначения местными представительными органами или избрания в соответствии с законами Республики Казахстан.

2. Назначение на административную государственную должность граждан, впервые поступающих на государственную службу или вновь поступающих после ее прекращения, осуществляется после получения положительных результатов специальной проверки.

2-1. Государственный служащий не считается вновь поступившим на государственную службу после ее прекращения в случае занятия им государственной должности не позднее следующего рабочего дня после его увольнения с предыдущей должности.

В этом случае на государственного служащего не распространяются требования об обязательном прохождении специальной проверки, установлении испытательного срока и о представлении декларации о доходах и имуществе, принадлежащем ему на праве собственности.

3. Без проведения конкурса по решению уполномоченной комиссии административные государственные должности корпуса "Б" могут занять следующие лица:

1) действующие судьи, депутаты Парламента, депутаты маслихатов, работающие на постоянной основе, политические государственные служащие, международные служащие, выполняющие свои полномочия не менее шести месяцев;

2) международные служащие, судьи, выполнявшие свои полномочия не менее шести месяцев и прекратившие их, за исключением прекративших свои полномочия по отрицательным мотивам;

3) политические государственные служащие, выполнявшие свои полномочия не менее шести месяцев и прекратившие их, за исключением прекративших свои полномочия по отрицательным мотивам, при условии, что их должности отнесены к политическим государственным должностям в соответствии с реестром должностей политических и административных государственных служащих, действующим на момент принятия решения уполномоченной комиссии;

4) лица, имеющие стаж работы не менее пяти последних лет в международных, зарубежных или транснациональных организациях, зарубежных государственных структурах;

5) лица, имеющие стаж работы по специальности не менее двух лет и завершившие обучение по программам докторантуры (PhD, доктор по профилю) в ведущих зарубежных высших учебных заведениях, определяемых Республиканской комиссией по подготовке кадров за рубежом;

6) Исключен Законом РК от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7) лица, зачисленные в Президентский молодежный кадровый резерв.

Административные государственные служащие корпуса "А", соответствующие установленным квалификационным требованиям, могут занять административные государственные должности корпуса "Б" без проведения конкурса по согласованию с уполномоченным органом.

3-1. Исключен Законом РК от 03.07.2020 № 357-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3-2. Лица, зачисленные в региональный кадровый резерв области, города республиканского значения, столицы, могут занять административные государственные должности корпуса "Б" местных исполнительных органов по согласованию с уполномоченным органом или его территориальным подразделением без проведения конкурса.

Формирование регионального кадрового резерва области, города республиканского значения, столицы и назначение из него проводятся в порядке, определяемом Президентом Республики Казахстан.

4. Акимы города районного значения, села, поселка, сельского округа могут занять административные государственные должности корпуса "Б" в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственной службе в течение одного года после окончания срока полномочий по согласованию с уполномоченным органом или его территориальным подразделением без проведения конкурса.

Лица, окончившие обучение и сдавшие квалификационный экзамен в Академии правосудия при Высшем Судебном Совете Республики Казахстан, могут занять административные государственные должности корпуса "Б" в уполномоченном государственном органе в сфере судебного администрирования и его территориальных подразделениях в областях, столице и городах республиканского значения в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственной службе в течение одного года после окончания обучения по согласованию с уполномоченным органом или его территориальным подразделением без проведения конкурса.

5. Лица, окончившие обучение в организациях образования при Президенте Республики Казахстан в рамках государственного заказа по программам послевузовского образования с результатом обучения не ниже значения, установленного уполномоченным органом, могут занять административные государственные должности корпуса "Б" в местных исполнительных органах, аппаратах маслихатов, ревизионных комиссиях, территориальных подразделениях центральных государственных органов и их ведомств (кроме местных исполнительных органов, аппарата маслихата, ревизионной комиссии, территориальных подразделений центральных государственных органов и их ведомств в столице и ее районах) в течение одного года после окончания обучения по согласованию с уполномоченным органом или его территориальным подразделением без проведения конкурса.

6. Лица, окончившие обучение в организациях образования в рамках государственного заказа по программам высшего и (или) послевузовского образования с результатом обучения не ниже значения, установленного уполномоченным органом, в течение одного года после окончания данного обучения без проведения конкурса могут занять следующие административные государственные должности корпуса "Б":

1) низовую должность аппаратов акима и маслихата района области или города областного значения (кроме города, являющегося административным центром области);

2) не руководящую должность исполнительного органа района области и города областного значения (кроме города, являющегося административным центром области), финансируемого из местного бюджета;

3) не руководящую должность аппарата акима города районного значения, села, поселка, сельского округа;

4) не руководящую должность территориального подразделения центрального государственного органа и его ведомства в районе области или городе областного значения (кроме города, являющегося административным центром области).

7. Допускается занятие без проведения конкурса по согласованию с уполномоченным органом административных государственных должностей корпуса "Б":

1) руководителя самостоятельного структурного подразделения центрального государственного органа;

2) руководителя территориального подразделения центрального государственного органа и его ведомства в области, городе республиканского значения, столице;

3) руководителя исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, финансируемого из областного бюджета, бюджетов города республиканского значения, столицы;

4) заместителя руководителя ведомства центрального государственного органа;

5) заместителя руководителя уполномоченного органа по организационному и материально-техническому обеспечению деятельности Верховного Суда;

6) заместителя руководителя Аппарата Высшего Судебного Совета Республики Казахстан.

Примечание.

Международными служащими в настоящей статье признаются граждане Республики Казахстан, не являющиеся государственными служащими, осуществляющие деятельность в международных организациях и признаваемые международными служащими в соответствии с международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.

Сноска. Статья 15 с изменениями, внесенными законами РК от 06.04.2016 № 484-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 20.12.2016 № 33-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2018 № 163-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2019 № 291-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2022 № 177-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.03.2023 № 216-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 16. Условия поступления на государственную службу

1. На государственную службу принимаются граждане Республики Казахстан, соответствующие квалификационным требованиям, способные по своим личным и профессиональным качествам, состоянию здоровья, уровню образования выполнять возложенные на них должностные обязанности и не достигшие установленного законом Республики Казахстан пенсионного возраста.

Ограничение по возрасту, предусмотренное частью первой настоящего пункта, не распространяется на политические государственные должности, для которых Конституцией и законами Республики Казахстан определены сроки их полномочий.

В иных не предусмотренных настоящей статьей случаях лицо, достигшее пенсионного возраста, может быть назначено на политическую государственную должность только Президентом Республики Казахстан.

Ограничения по возрасту к гражданам, претендующим на занятие должностей правоохранительных органов, устанавливаются законами Республики Казахстан.

2. Граждане, поступающие на службу в правоохранительные органы, проходят тестирование, в том числе оценку личных качеств, в уполномоченном органе, за исключением лиц:

1) поступающих на обучение в организации образования правоохранительных органов;

2) поступающих на первоначальную профессиональную подготовку на должности рядового и младшего начальствующего составов;

3) предусмотренных пунктом 8 статьи 6, пунктом 3 статьи 7 и пунктом 1 статьи 7-1 Закона Республики Казахстан "О правоохранительной службе".

Порядок и программы тестирования граждан, поступающих на правоохранительную службу, определяются уполномоченным органом по согласованию с правоохранительными органами.

3. На государственную службу не может быть принят гражданин:

1) моложе восемнадцати лет, если законодательством Республики Казахстан в отношении соответствующих государственных должностей не установлены иные требования;

2) признанный судом недееспособным или ограниченно дееспособным;

3) лишенный судом права занимать государственные должности в течение определенного срока;

4) имеющий заболевание, препятствующее выполнению должностных полномочий, на основании заключения медицинского учреждения, в случаях, когда специальные требования к состоянию здоровья для занятия соответствующих государственных должностей установлены в квалификационных требованиях;

5) отказавшийся принять на себя ограничения, установленные настоящим Законом, в целях недопущения действий, которые могут привести к использованию его статуса и основанного на нем авторитета в личных, групповых и иных неслужебных интересах;

Примечание ИЗПИ!
См. Нормативное постановление Конституционного Суда РК от 06.03.2023 № 4.

6) который в течение трех лет перед поступлением на государственную службу привлекался к дисциплинарной ответственности за дисциплинарный проступок, дискредитирующий государственную службу. При этом на государственную службу не допускается гражданин, уволенный за дисциплинарный проступок, дискредитирующий государственную службу;

6-1) который в течение трех лет перед поступлением на государственную службу был уволен с политической государственной службы в связи с утратой доверия;

7) на которого в течение трех лет до поступления на государственную службу за совершение коррупционного правонарушения налагалось административное взыскание;

Примечание ИЗПИ!
См. Нормативное постановление Конституционного Суда РК от 31.08.2023 № 26-НП.

8) совершивший коррупционное преступление;

9) в отношении которого в течение трех лет перед поступлением на государственную службу за совершение уголовного проступка или преступлений небольшой и средней тяжести вынесен обвинительный приговор суда или который освобожден от уголовной ответственности за совершение уголовного проступка или преступлений небольшой и средней тяжести на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан;

10) имеющий судимость, которая ко времени поступления на государственную службу не погашена или не снята в установленном законом порядке;

Примечание ИЗПИ!
Конституционным Судом РК начато производство по проверке конституционности подпункта 11) пункта 3 статьи 16.

11) ранее судимый или освобожденный от уголовной ответственности за совершение преступления на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан за совершение тяжких или особо тяжких преступлений;

12) совершивший преступление в составе преступной группы;

13) в отношении которого уголовное дело о преступлении в составе преступной группы прекращено органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан до истечения срока нижнего предела наказания в виде лишения свободы, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части Уголовного кодекса Республики Казахстан;

Примечание ИЗПИ!
См. Нормативное постановление Конституционного Суда РК от 26.12.2023 № 38-НП.
Примечание ИЗПИ!
В подпункт 14) предусмотрено изменение Законом РК от 03.01.2023 № 188-VII (вводится в действие с 01.01.2027).

14) уволенный по отрицательным мотивам из правоохранительных органов, специальных государственных органов, с должности судьи, воинской службы, за исключением случаев увольнения гражданина на основании отсутствия на работе (службе) без уважительной причины в течение трех и более часов подряд, который вправе поступить на государственную службу по истечении трех лет после такого увольнения;

Примечание ИЗПИ!
Пункт 3 предусмотрено дополнить подпунктом 14-1) в соответствии с Законом РК от 03.01.2023 № 188-VII (вводится в действие с 01.01.2027).

15) в иных случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

4. Непредставление или умышленное искажение сведений, указанных в пункте 3 настоящей статьи, является основанием для отказа в приеме на государственную службу.

5. Не допускается установление при поступлении на государственную службу какой-либо дискриминации по мотивам происхождения, социального, должностного и имущественного положения, пола, расы, национальности, языка, отношения к религии, убеждений, места жительства или по любым иным обстоятельствам.

6. Ограничения в приеме лиц на службу в правоохранительные органы устанавливаются законами Республики Казахстан.

7. Лица, поступающие на государственную службу, и их супруги представляют в органы государственных доходов декларацию об активах и обязательствах в порядке, установленном налоговым законодательством Республики Казахстан, и в сроки, установленные Законом Республики Казахстан "О противодействии коррупции".

Лица, поступившие на государственную службу, и их супруги обязаны представлять в органы государственных доходов декларации физических лиц в порядке и сроки, которые установлены налоговым законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 16 с изменениями, внесенными законами РК от 30.11.2016 № 26-VI (вводится в действие с 01.01.2021); от 02.04.2019 № 241-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2019 № 249-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 11.07.2022 № 136-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 17. Квалификационные требования

1. Граждане, претендующие на занятие административных государственных должностей, должны соответствовать установленным квалификационным требованиям.

2. К отдельным политическим государственным должностям могут быть установлены квалификационные требования по решению Президента Республики Казахстан.

3. Специальные квалификационные требования к административным государственным должностям корпуса "А" утверждаются Президентом Республики Казахстан.

4. Квалификационные требования к административным государственным должностям корпуса "Б" разрабатываются с учетом основных направлений деятельности государственного органа и его структурных подразделений, должностных полномочий административных государственных служащих.

Квалификационные требования к административным государственным должностям корпуса "Б" утверждаются должностным лицом (органом), имеющим право назначения на государственные должности, по согласованию с уполномоченным органом или его территориальным подразделением на основе типовых квалификационных требований к административным государственным должностям.

Типовые квалификационные требования к административным государственным должностям корпуса "Б" утверждаются уполномоченным органом.

В случае если к полномочиям центрального исполнительного органа или его ведомства относится координация местных исполнительных органов по направлениям деятельности данного центрального исполнительного органа или его ведомства, то квалификационные требования к административным государственным должностям руководителей исполнительных органов областей, городов республиканского значения, столицы, финансируемых из местных бюджетов, подлежат согласованию с соответствующим центральным исполнительным органом.

5. Квалификационные требования к государственным должностям в правоохранительных органах устанавливаются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 17 с изменениями, внесенными законами РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2022 № 177-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 18. Ограничения, принимаемые при поступлении на государственную службу

При приеме на государственную службу граждане принимают на себя установленные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан ограничения в целях недопущения действий, которые могут привести к использованию их должностных полномочий и основанного на них авторитета в личных, групповых и иных неслужебных интересах.

Данные ограничения фиксируются в письменной форме службой управления персоналом (кадровой службой) в течение тридцати календарных дней со дня приема на государственную службу.

Непринятие ограничений, установленных законами Республики Казахстан, влечет отказ в приеме на государственную службу либо увольнение.

Статья 19. Специальная проверка

1. Гражданам, впервые поступающим на государственную службу или вновь поступающим на государственную службу после ее прекращения, за исключением лиц, указанных в пункте 8 статьи 27 настоящего Закона, необходимо получение положительных результатов специальной проверки, проводимой органами национальной безопасности, на предмет соответствия условиям поступления на государственную службу в соответствии с настоящим Законом и законодательством Республики Казахстан о противодействии коррупции.

Срок проведения специальной проверки составляет до трех месяцев, за исключением специальной проверки кандидатов в избираемые акимы.

Специальная проверка кандидатов в избираемые акимы проводится в течение тридцати календарных дней со дня поступления необходимых документов в органы национальной безопасности.

2. Граждане, поступающие в соответствии с настоящим Законом на государственную службу, за исключением политических служащих, назначаемых либо избираемых Президентом Республики Казахстан и Палатами Парламента Республики Казахстан, временно исполняют обязанности, предусмотренные государственной должностью, до дня получения результатов специальной проверки.

Трудовые отношения с ними регулируются в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан.

В период проведения специальной проверки на этих граждан распространяются положения настоящего Закона в части обязанностей и ответственности государственных служащих, ограничений, связанных с пребыванием на государственной службе. Права этих граждан определяются трудовым договором.

Прием на работу оформляется актом государственного органа.

Положения настоящего пункта не распространяются на избранного акима.

3. Период временного исполнения обязанностей, предусмотренных административной государственной должностью, включается в стаж государственной службы.

Сноска. Статья 19 с изменениями, внесенными законами РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2021 № 42-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие с 01.01.2023); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 20. Испытательный срок при поступлении на государственную службу

1. Для граждан, впервые поступающих на государственную службу, устанавливается испытательный срок в целях проверки их соответствия занимаемым государственным должностям. Условие о прохождении испытательного срока предусматривается в акте государственного органа о принятии на работу.

Гражданам, ранее уволенным с государственной должности по результатам оценки их деятельности, испытательного срока, итогов аттестации либо по отрицательным мотивам и вновь поступающим на государственную службу, испытательный срок устанавливается в обязательном порядке.

Для государственных служащих, поступивших на политическую государственную службу, административную государственную службу корпуса "А", избранных акимов испытательный срок не устанавливается.

Для государственных служащих, поступивших на службу в правоохранительные органы, испытательный срок устанавливается в соответствии с законами Республики Казахстан.

2. В испытательный срок не засчитываются периоды отсутствия испытуемых государственных служащих на работе по уважительным причинам.

3. Испытательный срок составляет три месяца.

При неудовлетворительном результате испытательного срока испытательный срок продлевается на три месяца без повторного последующего продления по решению должностного лица (органа), имеющего право назначения на государственную должность, либо уполномоченного им должностного лица.

Увольнение гражданина по результатам испытательного срока осуществляется по согласованию с уполномоченным органом или его территориальным подразделением.

3-1. При назначении гражданина, проходящего испытательный срок, на другую должность без изменения функциональных обязанностей его испытательный срок продолжается.

В случае назначения на должность с иными функциональными обязанностями устанавливается новый испытательный срок.

4. На период испытательного срока, в том числе при его продлении, за гражданами, впервые поступающими на административную государственную службу, закрепляются наставники.

Данное положение не распространяется на граждан, поступающих на административные государственные должности руководителей территориальных подразделений центральных государственных органов и их ведомств, областных исполнительных органов, исполнительных органов городов республиканского значения, столицы, финансируемых из местного бюджета, районных, городских исполнительных органов, финансируемых из местного бюджета.

5. Порядок и условия прохождения испытательного срока и порядок закрепления наставников определяются уполномоченным органом.

Сноска. Статья 20 с изменениями, внесенными законами РК от 29.06.2018 № 163-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2021 № 42-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие с 01.01.2023); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 21. Принятие присяги государственными служащими

Государственные служащие принимают присягу в порядке, определяемом Президентом Республики Казахстан.

Сноска. Статья 21 в редакции Закона РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 4. ОСОБЕННОСТИ ПОСТУПЛЕНИЯ НА АДМИНИСТРАТИВНУЮ ГОСУДАРСТВЕННУЮ СЛУЖБУ КОРПУСА "А" И ЕЕ ПРОХОЖДЕНИЯ

Статья 22. Отбор в кадровый резерв административной государственной службы корпуса "А"

Сноска. Исключена Законом РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 23. Занятие административной государственной должности корпуса "А"

Назначение граждан на административные государственные должности корпуса "А" осуществляются должностным лицом (органом), имеющим право назначения на данные государственные должности, либо уполномоченным им должностным лицом без проведения конкурса по согласованию с уполномоченной комиссией.

Президент Республики Казахстан назначает граждан на административные государственные должности корпуса "А" и освобождает их от административных государственных должностей корпуса "А", назначение на которые осуществляется им без согласования с уполномоченной комиссией.

Сноска. Статья 23 в редакции Закона РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 24. Трудовые договоры с административными государственными служащими корпуса "А"

При назначении лица на административную государственную должность корпуса "А" с ним заключается трудовой договор.

Трудовой договор с административным государственным служащим корпуса "А" заключается должностным лицом (органом), имеющим право назначения на государственную должность и освобождения от государственной должности, либо уполномоченным им должностным лицом (органом).

Порядок заключения, продления и расторжения трудового договора с административным государственным служащим корпуса "А" определяется уполномоченным органом.

Статья 24-1. Карьерное планирование административных государственных служащих корпуса "А"

Сноска. Глава 4 дополнена статьей 24-1 в соответствии с Законом РК от 06.04.2016 № 484-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); исключена Законом РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 25. Преобразование государственной должности в административную государственную должность корпуса "А"

1. Занятие государственной должности, преобразованной в административную государственную должность корпуса "А", осуществляется в соответствии с настоящим Законом в течение трех месяцев со дня ее преобразования.

1-1. Государственный служащий, государственная должность которого преобразована в административную государственную должность корпуса "А", вправе продолжить работу до занятия государственной должности в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи.

2. Государственному служащему, государственная должность которого преобразована в административную государственную должность корпуса "А", государственным органом предлагается государственная должность в соответствии с его квалификацией и при наличии вакансии.

В случае отказа государственного служащего от трудоустройства он подлежит увольнению. При этом государственному служащему, имеющему стаж государственной службы не менее трех лет, государственным органом выплачивается выходное пособие в размере четырех среднемесячных заработных плат.

Сноска. Статья 25 с изменениями, внесенными Законом РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 25-1. Преобразование административных государственных должностей корпуса "А"

1. В случае преобразования административной государственной должности корпуса "А" в административную государственную должность корпуса "Б" государственному служащему, занимающему данную должность, предлагается преобразованная государственная должность при условии его соответствия установленным квалификационным требованиям.

2. При преобразовании двух и более административных государственных должностей корпуса "А" в одну должность корпуса "А" государственному служащему, которому не предложена преобразованная государственная должность корпуса "А", предлагается следующая нижестоящая государственная должность, предусмотренная штатным расписанием государственного органа, при условии его соответствия установленным квалификационным требованиям.

В случае отсутствия вакантной следующей нижестоящей должности с согласия государственного служащего ему может быть предложена иная государственная должность, предусмотренная штатным расписанием государственного органа.

3. В случае отказа государственного служащего от предложенной государственной должности он подлежит увольнению. При этом государственному служащему, имеющему стаж государственной службы не менее трех лет, государственным органом выплачивается выходное пособие в размере четырех среднемесячных заработных плат.

Сноска. Глава 4 дополнена статьей 25-1 в соответствии с Законом РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 5. ОСОБЕННОСТИ ЗАНЯТИЯ АДМИНИСТРАТИВНОЙ ГОСУДАРСТВЕННОЙ ДОЛЖНОСТИ КОРПУСА "Б"

Статья 26. Отбор на государственные должности корпуса "Б" граждан, впервые поступающих или вновь поступающих на государственную службу

Граждане, впервые поступающие или вновь поступающие на государственные должности корпуса "Б" после прекращения государственной службы, проходят этапы отбора, определяемые Президентом Республики Казахстан.

Сноска. Статья 26 – в редакции Закона РК от 30.12.2022 № 177-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 27. Конкурс на занятие административной государственной должности корпуса "Б"

1. Конкурс на занятие вакантной или временно вакантной административной государственной должности корпуса "Б" состоит из следующих видов:

1) общий конкурс;

2) внутренний конкурс.

1-1. Отбор кандидатов на занятие вакантной или временно вакантной должности осуществляется в соответствии с порядком проведения конкурса, определяемым уполномоченным органом.

По решению руководителя центрального государственного органа допускается создание единой конкурсной комиссии для центрального государственного органа, его ведомств и территориальных подразделений либо по решению руководителя ведомства центрального государственного органа допускается создание единой конкурсной комиссии для ведомства центрального государственного органа и его территориальных подразделений.

В областях, городах республиканского значения, столице, районах, городах допускается создание единой конкурсной комиссии для исполнительных органов, финансируемых из бюджетов соответствующих административно-территориальных единиц. Единая конкурсная комиссия областных, городов республиканского значения, столицы, районных, городских исполнительных органов, финансируемых из местных бюджетов, создается по решению лица, имеющего право назначения руководителей данных исполнительных органов.

Для районных, городских территориальных подразделений центрального государственного органа и его ведомства допускается создание единой конкурсной комиссии в межрегиональном или областном территориальном подразделении центрального государственного органа и его ведомства. Единая конкурсная комиссия районных, городских территориальных подразделений создается по решению руководителя межрегионального или областного территориального подразделения центрального государственного органа и его ведомства или по решению вышестоящего органа.

2. Этапы конкурса на занятие административной государственной должности корпуса "Б" определяются Президентом Республики Казахстан.

Конкурс включает дополнительный этап согласования участников конкурса перед этапом собеседования в соответствии с законами Республики Казахстан в сфере культуры, физической культуры и спорта, образования и здравоохранения.

Порядок проведения конкурса определяется уполномоченным органом.

3. При проведении конкурса в центральных государственных органах, ведомствах и их территориальных подразделениях объявления размещаются на интернет-ресурсах центральных государственных органов и уполномоченного органа. Дополнительное опубликование объявлений допускается на иных интернет-ресурсах и в периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан.

Объявления о проведении конкурса в исполнительных органах, финансируемых из местного бюджета, размещаются на интернет-ресурсах исполнительных органов, финансируемых из местного бюджета, и уполномоченного органа. Дополнительное опубликование объявлений допускается на иных интернет-ресурсах и в периодических изданиях, распространяемых на территории соответствующей административно-территориальной единицы.

В случае создания единой службы управления персоналом (кадровой службы) объявления также размещаются на интернет-ресурсе государственного органа, в структуре которого она состоит.

3-1. Если к полномочиям центрального исполнительного органа или его ведомства относится координация местных исполнительных органов по направлениям деятельности данного центрального исполнительного органа или его ведомства, то представители данного центрального исполнительного органа или его ведомства вправе участвовать в работе конкурсных комиссий, создаваемых для проведения конкурсов на занятие должностей руководителей соответствующих исполнительных органов областей, городов республиканского значения, столицы, финансируемых из местных бюджетов.

Государственный орган, создающий конкурсную комиссию для проведения конкурсов на занятие должностей руководителей исполнительных органов областей, городов республиканского значения, столицы, финансируемых из местных бюджетов, обязан направить запрос в соответствующий центральный исполнительный орган о представлении кандидатуры в состав конкурсной комиссии.

4. Если конкурс проводится на временно вакантную административную государственную должность корпуса "Б", данное условие должно быть указано в объявлении о проведении конкурса.

5. Участник конкурса, получивший положительное заключение конкурсной комиссии, имеет право занятия вакантной или временно вакантной административной государственной должности корпуса "Б". Должностное лицо, имеющее право назначения, обязано принять его на объявленную государственную должность. При этом должны быть соблюдены требования, предусмотренные законодательством Республики Казахстан в сфере государственной службы.

6. Решение конкурсной комиссии может быть обжаловано в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

7. Занятие вакантных или временно вакантных административных государственных должностей помощников или советников первых руководителей государственных органов, пресс-секретарей допускается без проведения конкурса.

Последующий перевод лиц, занявших административные государственные должности в порядке, установленном частью первой настоящего пункта, внутри государственного органа не допускается.

Лица, занявшие административные государственные должности в порядке, установленном частью первой настоящего пункта, допускаются к участию во внутреннем конкурсе по истечении одного года после занятия государственной должности при условии прохождения тестирования и оценки личных качеств.

8. Лицо в течение тридцати календарных дней со дня увольнения с государственной службы, за исключением уволенных по отрицательным мотивам или по результатам оценки их деятельности, испытательного срока либо итогов аттестации, вправе занять по итогам конкурса административную государственную должность корпуса "Б" и (или) принять участие в конкурсе и выборах на занятие административной государственной должности корпуса "Б" без прохождения тестирования при условии, если оно не состояло в трудовых отношениях с иными физическими и юридическими лицами, не являющимися государственными органами, а также не выезжало за пределы Республики Казахстан.

В этих случаях на данное лицо не распространяются требования о прохождении обязательной специальной проверки и представлении декларации об активах и обязательствах.

При этом во внутреннем конкурсе вправе участвовать только то лицо, которое было уволено из государственных органов, служащие которых вправе участвовать во внутреннем конкурсе данного государственного органа.

9. Государственные служащие, участвующие в конкурсе, тестирование не проходят.

Государственные служащие и лица, указанные в части первой пункта 8 настоящей статьи, участвующие в конкурсе, проходят оценку личных качеств в случаях, определяемых уполномоченным органом.

10. Занятие вакантных или временно вакантных административных государственных должностей корпуса "Б" в порядке перевода без проведения конкурса может осуществляться в случаях и порядке, определяемых Президентом Республики Казахстан.

Сноска. Статья 27 с изменениями, внесенными законами РК от 30.11.2016 № 26-VI (вводится в действие с 01.01.2021); от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021); от 30.12.2022 № 177-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 28. Общий конкурс

1. Общий конкурс проводится для занятия административной государственной низовой должности корпуса "Б", являющейся вакантной или временно вакантной, а также иной вакантной или временно вакантной административной государственной должности, не являющейся низовой должностью, в случаях, предусмотренных пунктом 2 статьи 29 настоящего Закона.

2. Исключен Законом РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. К участию в общем конкурсе допускаются граждане, предварительно прошедшие процедуры тестирования и имеющие результаты не ниже значений, установленных уполномоченным органом.

Порядок обжалования результатов тестирования определяется уполномоченным органом.

Участие граждан Республики Казахстан в работе общественных объединений, общественных советов, неправительственных организаций, осуществление волонтерской, благотворительной деятельности учитываются конкурсной комиссией при поступлении на государственную службу.

4. Уполномоченный орган и его территориальные подразделения проводят оценку личных качеств граждан с выдачей заключения. Порядок проведения оценки личных качеств граждан определяется уполномоченным органом. Результаты оценки личных качеств граждан учитываются при принятии решения конкурсной комиссией.

Сноска. Статья 28 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2016 № 33-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 29. Внутренний конкурс

1. Для занятия вакантной или временно вакантной административной государственной должности корпуса "Б", за исключением низовой, государственным органом проводится внутренний конкурс, в котором вправе участвовать государственные служащие данного государственного органа, его ведомств, территориальных подразделений, а также иные лица, определенные настоящим Законом и законом, определяющим правовые основы, а также порядок организации деятельности дипломатической службы Республики Казахстан.

В случае создания единой службы управления персоналом (кадровой службы) или единой конкурсной комиссии внутренний конкурс проводится среди государственных служащих государственных органов, для которых создана указанная служба или комиссия.

1-1. Во внутренних конкурсах, проводимых территориальными подразделениями центрального государственного органа, также вправе участвовать государственные служащие центрального государственного органа, а также иных территориальных подразделений данного центрального государственного органа, его ведомств и территориальных подразделений данных ведомств.

1-2. Во внутренних конкурсах, проводимых ведомством центрального государственного органа, также вправе участвовать государственные служащие данного центрального государственного органа и его ведомств, территориальных подразделений центрального государственного органа и его ведомств.

1-3. Во внутренних конкурсах, проводимых территориальными подразделениями ведомства центрального государственного органа, также вправе участвовать государственные служащие данного центрального государственного органа и его ведомств, территориальных подразделений центрального государственного органа и его ведомств.

1-4. Во внутреннем конкурсе, проводимом местным исполнительным органом и (или) исполнительным органом, финансируемым из местного бюджета, также вправе участвовать государственные служащие всех местных исполнительных органов и (или) исполнительных органов, финансируемых из местного бюджета данной области, города республиканского значения, столицы.

2. При отсутствии участников конкурса, получивших положительное заключение конкурсной комиссии или единой конкурсной комиссии, проводится общий конкурс в соответствии со статьей 28 настоящего Закона.

2-1. Исключен Законом РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
3. Исключен Законом РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
4. Исключен Законом РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4-1. При создании государственного органа внутренний конкурс не проводится.

5. Исключен Законом РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. Статья 29 с изменениями, внесенными законами РК от 06.04.2016 № 484-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.12.2016 № 33-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 30. Назначение на государственную должность

1. Назначение граждан на государственные должности и освобождение от государственных должностей государственных служащих осуществляются должностным лицом (органом), имеющим такое право в соответствии с должностными полномочиями, либо иным должностным лицом (органом), которому делегированы эти полномочия.

2. При оформлении поступления граждан на государственную службу государственным органом обеспечивается соблюдение требований законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы и о противодействии коррупции.

3. На государственных служащих службами управления персоналом (кадровыми службами) заводится послужной список. Форма послужного списка утверждается уполномоченным органом.

4. Административному государственному служащему, за исключением государственного служащего, указанного в части третьей настоящего пункта, выдается идентификационная карта, которая является документом, подтверждающим его государственную должность и должностные полномочия.

Описание идентификационных карт, порядок их выдачи и использования утверждаются уполномоченным органом.

Политическому государственному служащему, административному государственному служащему корпуса "А", а также административному государственному служащему Аппарата Палаты Парламента Республики Казахстан, Аппарата Совета Безопасности Республики Казахстан, Администрации Президента Республики Казахстан, Аппарата Правительства Республики Казахстан выдается служебное удостоверение, которое является документом, подтверждающим их государственную должность и должностные полномочия.

Порядок выдачи служебного удостоверения, его описание утверждаются государственным органом.

При необходимости государственному служащему, указанному в части третьей настоящего пункта, может быть выдана идентификационная карта.

Сноска. Статья 30 с изменениями, внесенными законами РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 6. ПРОХОЖДЕНИЕ ГОСУДАРСТВЕННОЙ СЛУЖБЫ

Статья 31. Должностные инструкции

Должностные полномочия и ответственность административных государственных служащих, вытекающие из установленных Конституцией, настоящим Законом, и иным законодательством Республики Казахстан, определяются на основе квалификационных требований и отражаются в должностных инструкциях.

Должностные инструкции утверждаются должностным лицом, имеющим право назначения на государственную должность и освобождения от государственной должности, и содержат конкретный перечень функций, исполнение которых возлагается на государственную должность.

Порядок разработки и утверждения должностных инструкций определяется уполномоченным органом.

Статья 32. Рабочее время

1. Продолжительность рабочего времени государственных служащих определяется в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан с учетом особенностей, предусмотренных настоящим Законом.

2. Для государственных служащих устанавливается пятидневная рабочая неделя с двумя выходными днями.

3. Правила трудового распорядка государственных служащих, утверждаемые государственными органами, устанавливают режим рабочего времени и времени отдыха.

4. Для выполнения неотложных, заранее непредвиденных работ государственные служащие могут привлекаться к сверхурочной работе, к работе в выходные и праздничные дни в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан.

В случаях, предусмотренных настоящим пунктом, государственному служащему предоставляются дни (часы) отдыха или работа компенсируется в соответствии с системой оплаты труда государственных служащих.

Статья 33. Оценка деятельности государственных служащих

1. В целях определения эффективности и качества работы государственных служащих проводится оценка их деятельности.

Порядок и сроки проведения оценки деятельности государственных служащих определяются Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.

Результаты оценки деятельности государственных служащих являются основанием для принятия решений по выплате бонусов, поощрению, обучению, ротации, повышению, понижению в государственной должности либо увольнению.

2. Оценка деятельности политических государственных служащих проводится уполномоченным лицом (органом), определяемым Президентом Республики Казахстан.

3. Оценку деятельности Секретаря Высшего Судебного Совета – руководителя Аппарата Высшего Судебного Совета Республики Казахстан проводит Председатель Высшего Судебного Совета Республики Казахстан.

4. Оценка деятельности административных государственных служащих корпуса "А", за исключением лиц, указанных в пункте 3 настоящей статьи, проводится должностным лицом (органом), имеющим право назначения на государственную должность и освобождения от государственной должности административного государственного служащего корпуса "А"..

Методика оценки деятельности административных государственных служащих корпуса "А" утверждается уполномоченным органом.

Неудовлетворительная оценка административного государственного служащего корпуса "А" является основанием для расторжения с ним трудового договора по согласованию с уполномоченной комиссией.

5. Государственные органы разрабатывают и утверждают методику оценки деятельности административных государственных служащих корпуса "Б" на основе типовой методики, утвержденной уполномоченным органом.

6. Получение административным государственным служащим корпуса "Б" неудовлетворительных оценок в соответствии с порядком и сроками проведения оценки деятельности государственных служащих, которые определены Президентом Республики Казахстан, влечет понижение его в государственной должности при соответствии его квалификационным требованиям и наличии вакантной нижестоящей государственной должности.

При отсутствии вакантной нижестоящей государственной должности или отказе государственного служащего от предложенной государственной должности государственный служащий увольняется с занимаемой государственной должности.

7. Государственный служащий вправе обжаловать результаты оценки его деятельности в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 33 с изменениями, внесенными законами РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2022 № 177-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования) от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 34. Обучение государственных служащих

1. Обучение государственных служащих включает подготовку, переподготовку и повышение квалификации государственных служащих.

Подготовка государственных служащих – процесс обучения для получения академической и ученой степени по программам послевузовского образования.

Переподготовка государственных служащих – курсы обучения для получения дополнительных профессиональных знаний.

Повышение квалификации государственных служащих – обучающие семинары для совершенствования их компетенций.

2. Административные государственные служащие проходят повышение квалификации не реже одного раза в три года.

3. Приобретение услуг по переподготовке и повышению квалификации государственных служащих осуществляется в организациях образования при Президенте Республики Казахстан и их филиалах, а также в автономных организациях образования.

Повышение квалификации государственных служащих может осуществляться и в иных организациях образования по профилю деятельности государственного органа.

4. Порядок подготовки, переподготовки и повышения квалификации государственных служащих, требования к организациям образования, осуществляющим повышение квалификации государственных служащих, определяются Правительством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 34 с изменениями, внесенными законами РК от 06.04.2016 № 484-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2017 № 86-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.07.2024 № 115-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 35. Поощрения

1. Поощрения государственных служащих применяются за образцовое выполнение должностных обязанностей, безупречную государственную службу, выполнение заданий особой важности и сложности и другие достижения в работе, а также по результатам оценки их деятельности.

К государственным служащим могут применяться следующие поощрения:

1) единовременное денежное вознаграждение;

2) объявление благодарности;

3) награждение ценным подарком;

4) награждение грамотой;

5) присвоение почетного звания;

6) иные формы поощрения, в том числе награждение ведомственными наградами.

2. За одно и то же отличие государственному служащему может быть применена только одна из форм поощрений, указанных в части второй пункта 1 настоящей статьи, и только один раз с указанием конкретных заслуг в акте государственного органа.

Порядок применения поощрений определяется актами государственных органов.

3. За особые заслуги государственные служащие могут быть представлены к награждению государственными наградами в соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственных наградах Республики Казахстан".

Сноска. Статья 35 с изменением, внесенным Законом РК от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 36. Стажировка государственных служащих

В целях приобретения государственными служащими профессиональных знаний и опыта вне места постоянной работы по направлению государственных органов проводится их стажировка. В период прохождения стажировки за государственными служащими сохраняются место работы (государственная должность) и заработная плата.

Стажировка административных государственных служащих осуществляется в порядке, определяемом уполномоченным органом.

Статья 37. Продвижение по государственной службе

1. Продвижение по государственной службе государственных служащих осуществляется с учетом их квалификации, компетенций, способностей, заслуг и добросовестного исполнения своих служебных обязанностей.

2. Продвижение по государственной службе в государственном органе предусматривает последовательное занятие вышестоящих государственных должностей, предусмотренных штатным расписанием государственного органа.

Под вышестоящими государственными должностями в данном государственном органе, а также в других государственных органах подразумеваются государственные должности, к которым предъявляются более высокие квалификационные требования, а при равенстве квалификационных требований установлена более высокая заработная плата.

3. При наличии у государственного служащего неснятого дисциплинарного взыскания за нарушение норм служебной этики либо совершение дисциплинарного проступка, дискредитирующего государственную службу, занятие им государственной должности в порядке перевода, а также по итогам конкурсов не допускается.

Сноска. Статья 37 с изменениями, внесенными законами РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 38. Временное возложение обязанностей

1. В связи со служебной необходимостью на государственного служащего без освобождения от занимаемой государственной должности могут быть временно возложены обязанности другой государственной должности, за исключением случаев, установленных настоящим Законом и актами Президента Республики Казахстан.

Временное возложение обязанностей руководителей самостоятельных структурных подразделений центральных государственных органов, руководителей территориальных подразделений центральных государственных органов и их ведомств, областных исполнительных органов, исполнительных органов городов республиканского значения, столицы, финансируемых из местного бюджета, районных, городских исполнительных органов, финансируемых из местного бюджета, заместителей акимов городов и районов допускается на период, не превышающий трех месяцев.

При этом на помощников и советников первых руководителей государственных органов не могут быть возложены обязанности руководящей государственной должности.

Временное возложение обязанностей избранных акимов на другого административного государственного служащего без освобождения от занимаемой государственной должности осуществляется распоряжением вышестоящего акима.

2. Государственному служащему устанавливается доплата в соответствии с законодательством Республики Казахстан за временное совмещение государственных должностей и выполнение обязанностей временно отсутствующего государственного служащего.

Сноска. Статья 38 с изменениями, внесенными законами РК от 06.04.2016 № 484-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2021 № 42-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие с 01.01.2023).

Статья 39. Прикомандирование государственных служащих к государственным органам, загранучреждениям Республики Казахстан и иным организациям

1. Государственные служащие с целью выполнения задач, поставленных перед государственными органами, могут быть прикомандированы к государственным органам, загранучреждениям Республики Казахстан, международным и иным организациям по согласованию с их первыми руководителями в порядке, определяемом Правительством Республики Казахстан по согласованию с Администрацией Президента Республики Казахстан.

2. За прикомандированными государственными служащими сохраняются прежнее место работы (государственная должность), а также права, гарантии, льготы, компенсации, надбавки, выплаты, пенсионное обеспечение и социальная защита, установленные настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 39 с изменениями, внесенными законами РК от 06.04.2016 № 484-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2017 № 86-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 40. Призыв государственных служащих на воинскую службу

Государственным служащим в случае их призыва на срочную воинскую службу в соответствии с законодательством Республики Казахстан предоставляется отпуск без сохранения заработной платы и за ними сохраняется место работы (государственная должность) на период срочной воинской службы.

Статья 41. Ротация государственных служащих

1. В целях обеспечения более эффективного использования профессионального потенциала при прохождении государственной службы осуществляется ротация государственных служащих.

Под ротацией политических государственных служащих и административных государственных служащих корпуса "А" понимаются их должностные перемещения соответственно на вакантные или временно вакантные политические государственные должности и административные государственные должности корпуса "А" либо между политическими государственными служащими и административными государственными служащими корпуса "А".

Под ротацией административных государственных служащих корпуса "Б" понимаются должностные перемещения на вакантные административные государственные должности корпуса "Б" либо между административными государственными служащими корпуса "Б", за исключением случаев, предусмотренных законом, определяющим правовые основы, а также порядок организации деятельности дипломатической службы Республики Казахстан.

2. Порядок и сроки проведения ротации, категории и должности государственных служащих, подлежащих ротации, определяются Президентом Республики Казахстан, за исключением случаев, предусмотренных законом, определяющим правовые основы, а также порядок организации деятельности дипломатической службы Республики Казахстан.

Отказ от ротации в случаях, предусмотренных порядком и сроками проведения ротации, категориями и должностями государственных служащих, подлежащих ротации, может являться основанием для принятия решений по понижению в государственной должности либо увольнению, за исключением случаев, указанных в части шестой настоящего пункта. Понижение в государственной должности осуществляется без проведения конкурсных процедур.

При этом в течение одного года не допускается назначение лица на предыдущую должность, с которой осуществлена ротация, а также с которой он был понижен в должности или уволен в связи с отказом от ротации, если Президентом Республики Казахстан не будет принято иное решение.

При ротации в другой населенный пункт государственные служащие обеспечиваются служебным жилищем в соответствии с Законом Республики Казахстан "О жилищных отношениях", а в случае отсутствия служебного жилища ротированным государственным служащим на период исполнения ими должностных обязанностей производятся ротационные выплаты в соответствии с правилами исчисления размера, назначения, перерасчета, осуществления, прекращения, возврата, приостановления и возобновления ротационных выплат государственным служащим, ротированным в другой населенный пункт, утверждаемыми Правительством Республики Казахстан.

Координацию межрегиональной ротации административных государственных служащих корпуса "Б" осуществляет уполномоченный орган.

Ротация, связанная с переездом в другой населенный пункт государственных служащих, являющихся лицами с инвалидностью, беременными, одинокими родителями, воспитывающими ребенка в возрасте до четырнадцати лет, имеющими (являющимися опекунами) детей с инвалидностью, в том числе усыновленных (удочеренных), многодетными родителями (опекунами) или на иждивении которых находится (находятся) родитель (родители) с инвалидностью либо родитель (родители) – пенсионер (пенсионеры) по возрасту, установленному законодательством о пенсионном обеспечении Республики Казахстан, допускается только по согласию данных государственных служащих, если иное не предусмотрено законом, определяющим правовые основы, а также порядок организации деятельности дипломатической службы Республики Казахстан.

Указанные обстоятельства должны быть документально подтверждены.

3. Положения настоящей статьи не распространяются на государственных служащих, избираемых в соответствии с законами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 41 в редакции Закона РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2021 № 42-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 42. Прием на работу граждан в период создания государственного органа

1. Со дня принятия акта о создании государственного органа в случае служебной необходимости допускается принятие на работу граждан на срок не более трех месяцев для временного исполнения обязанностей, предусмотренных вакантными и (или) временно вакантными административными государственными должностями.

В течение этого срока, который не может быть продлен, указанные государственные должности должны быть заняты в соответствии с настоящим Законом.

Прием на работу для временного исполнения обязанностей, предусмотренных вакантными и (или) временно вакантными административными государственными должностями корпуса "А", осуществляется из числа лиц, соответствующих установленным специальным квалификационным требованиям к административным государственным должностям корпуса "А" и иным требованиям, установленным настоящим Законом.

2. Численность принимаемых на работу лиц для временного исполнения обязанностей не должна превышать двадцать процентов штатной численности государственного органа.

Трудовые отношения с такими лицами, не являющимися государственными служащими, и государственным органом, принявшим их временно на работу, регулируются трудовым законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 42 с изменениями, внесенными Законом РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 7. СЛУЖЕБНАЯ ДИСЦИПЛИНА

Статья 43. Ответственность государственных служащих

1. За невыполнение или ненадлежащее выполнение своих служебных обязанностей государственные служащие несут гражданско-правовую, дисциплинарную, административную, уголовную ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.

При сомнениях в правомерности полученного для исполнения распоряжения государственный служащий должен незамедлительно сообщить об этом в письменной форме своему непосредственному руководителю и руководителю, отдавшему распоряжение. В случае, если вышестоящий по государственной должности руководитель письменно подтверждает данное распоряжение, государственный служащий обязан его исполнить, если выполнение его не влечет действий, которые относятся к уголовно наказуемым деяниям. Ответственность за последствия исполнения государственным служащим неправомерного распоряжения несет подтвердивший это распоряжение руководитель.

2. Должностным лицам запрещается отдавать приказы и указания, не имеющие отношения к исполнению должностных полномочий и (или) направленные на нарушение законодательства Республики Казахстан.

3. Государственные служащие имеют право на обжалование принимаемых в отношении них решений и действий (бездействия) государственного органа в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

4. Государственные служащие, занимающие должности первых руководителей государственных органов, руководителей самостоятельных структурных подразделений центральных и местных государственных органов, за исключением случаев, предусмотренных настоящим Законом, несут в соответствии с законами Республики Казахстан дисциплинарную ответственность за совершение непосредственно подчиненными им государственными служащими коррупционных преступлений при совокупности следующих условий:

1) установлена связь между коррупционным преступлением, совершенным подчиненным, и виной в неисполнении или ненадлежащем исполнении должностных обязанностей по предупреждению совершения коррупционных правонарушений;

2) в отношении подчиненного имеется вступивший в законную силу судебный акт о привлечении к уголовной ответственности за коррупционное преступление либо уголовное дело за совершение коррупционного преступления прекращено органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10), 11) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан.

Сноска. Статья 43 с изменениями, внесенными законами РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Статья 44. Дисциплинарные проступки и взыскания

1. Дисциплинарный проступок государственного служащего (далее – проступок) – противоправное, виновное неисполнение или ненадлежащее исполнение государственным служащим возложенных на него обязанностей, превышение должностных полномочий, нарушение служебной дисциплины и служебной этики, а равно несоблюдение установленных законами Республики Казахстан ограничений, связанных с пребыванием на государственной службе.

2. Дисциплинарными проступками также признаются увольнение по собственному желанию лиц, совершивших дисциплинарный проступок, влекущий увольнение по отрицательным мотивам, неправомерное назначение лиц на административные государственные должности и (или) освобождение лиц с административных государственных должностей, неправомерное наложение дисциплинарных взысканий на административных государственных служащих, разглашение содержания тестовых заданий и иных конкурсных вопросов, умышленное непринятие мер по предотвращению и урегулированию конфликта интересов, неисполнение или ненадлежащее исполнение должностных обязанностей по предупреждению совершения коррупционных правонарушений подчиненными государственными служащими.

3. За совершение дисциплинарного проступка на государственных служащих налагаются следующие виды взысканий:

1) замечание;

2) выговор;

3) строгий выговор;

4) предупреждение о неполном служебном соответствии;

4-1) понижение в государственной должности, за исключением государственных служащих, осуществляющих свою деятельность на избранной основе;

5) увольнение с занимаемой государственной должности.

Законами Республики Казахстан могут устанавливаться иные виды взысканий.

4. Дисциплинарное взыскание в виде понижения в государственной должности налагается при наличии следующей вакантной нижестоящей государственной должности в государственном органе, за исключением временно вакантных государственных должностей, и соответствии государственного служащего квалификационным требованиям, установленным к данной государственной должности. Понижение в государственной должности осуществляется без проведения конкурсных процедур.

Дисциплинарное взыскание в виде предупреждения о неполном служебном соответствии налагается при отсутствии возможности наложения дисциплинарного взыскания в виде понижения в государственной должности.

Дисциплинарное взыскание в виде увольнения с занимаемой государственной должности налагается по основаниям, предусмотренным настоящим Законом, законодательством Республики Казахстан.

5. Совершение государственным служащим какого-либо дисциплинарного проступка, указанного в подпунктах 1), 6), 7), 8), 10), 11) и 12) пункта 1 статьи 50 настоящего Закона, если он не содержит признаков уголовно наказуемого деяния либо административного правонарушения, влечет понижение в государственной должности, а в случае отсутствия вакантной нижестоящей государственной должности - наложение в установленном законом порядке дисциплинарного взыскания в виде предупреждения о неполном служебном соответствии.

Повторное совершение любого из указанных дисциплинарных проступков в течение года после наложения дисциплинарного взыскания за первый дисциплинарный проступок влечет увольнение с занимаемой государственной должности.

6. Совершение государственным служащим какого-либо дисциплинарного проступка, указанного в подпунктах 2), 3), 4) и 5) пункта 1 статьи 50 настоящего Закона, если он не содержит признаков уголовно наказуемого деяния либо административного правонарушения, влечет наложение в установленном законом порядке дисциплинарного взыскания в виде предупреждения о неполном служебном соответствии либо увольнение.

Повторное совершение любого из указанных дисциплинарных проступков в течение года после наложения дисциплинарного взыскания за первый дисциплинарный проступок влечет увольнение с занимаемой государственной должности.

7. Совершение государственным служащим какого-либо дисциплинарного проступка, указанного в пунктах 9), 13), 14), 16), 17), 18) и 19) пункта 1 и пункта 2 статьи 50 настоящего Закона, если он не содержит признаков уголовно наказуемого деяния либо административного правонарушения, влечет увольнение с занимаемой государственной должности.

8. Дисциплинарное взыскание:

1) налагается должностными лицами (органом), имеющими такое право в соответствии с должностными полномочиями;

2) не может быть наложено повторно за один и тот же проступок при условии законности наложения первого дисциплинарного взыскания и соответствия дисциплинарного взыскания тяжести проступка;

3) налагается в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан.

9. В областях, городах республиканского значения, столице, районах, городах допускается создание единой дисциплинарной комиссии для исполнительных органов, финансируемых из бюджетов соответствующих административно-территориальных единиц. Единая дисциплинарная комиссия областных, городов республиканского значения, столицы, районных, городских исполнительных органов, финансируемых из местных бюджетов, создается по решению должностного лица (органа), имеющего право назначения руководителей данных исполнительных органов.

Для районных, городских территориальных подразделений центрального государственного органа и его ведомства допускается создание единой дисциплинарной комиссии в межрегиональном или областном территориальном подразделении центрального государственного органа и его ведомства. Единая дисциплинарная комиссия районных, городских территориальных подразделений создается по решению руководителя межрегионального или областного территориального подразделения центрального государственного органа и его ведомства или вышестоящего органа.

По решению руководителя центрального государственного органа допускается создание единой дисциплинарной комиссии для центрального государственного органа, его ведомств и территориальных подразделений либо по решению руководителя ведомства центрального государственного органа допускается создание единой дисциплинарной комиссии для ведомства центрального государственного органа и его территориальных подразделений.

10. Порядок наложения дисциплинарного взыскания определяется Президентом Республики Казахстан.

Сноска. Статья 44 с изменениями, внесенными законами РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2021 № 42-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие с 01.01.2023); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 45. Сроки наложения дисциплинарных взысканий

1. Дисциплинарное взыскание налагается не позднее одного месяца со дня обнаружения проступка и не может быть наложено позднее шести месяцев со дня совершения проступка.

Длящимся признается правонарушение, которое характеризуется непрерывным осуществлением единого состава определенного деяния и не завершено к моменту его обнаружения.

2. Дисциплинарное взыскание за совершение дисциплинарных проступков, дискредитирующих государственную службу, предусмотренное настоящим Законом, налагается не позднее трех месяцев со дня обнаружения проступка и не может быть наложено позднее одного года со дня совершения проступка.

В случае прекращения уголовного дела органом уголовного преследования или судом либо производства по делу об административном правонарушении, но при наличии в деяниях лица признаков совершения дисциплинарного проступка, дискредитирующего государственную службу, предусмотренных настоящим Законом, дисциплинарное взыскание налагается не позднее трех месяцев со дня принятия решения о прекращении уголовного дела, но не позднее одного года со дня совершения данного проступка.

Дисциплинарное взыскание за нарушение бюджетного законодательства Республики Казахстан налагается не позднее трех месяцев со дня обнаружения проступка и не может быть наложено позднее одного года со дня совершения проступка.

3. Взыскание не может быть применено в период:

1) временной нетрудоспособности государственного служащего;

2) нахождения государственного служащего в отпуске или командировке;

3) освобождения государственного служащего от исполнения своих должностных обязанностей на время выполнения им государственных или общественных обязанностей;

4) нахождения государственного служащего на подготовке, переподготовке, курсах повышения квалификации и стажировке;

5) обжалования государственным служащим в порядке, установленном законами Республики Казахстан, актов государственных органов о совершении им дисциплинарного проступка.

4. Рассмотрение вопроса о дисциплинарной ответственности и течение срока наложения дисциплинарного взыскания приостанавливаются в случаях, указанных в пункте 3 настоящей статьи, на период производства по уголовному делу либо административного производства, а также до вступления в законную силу судебного акта, влияющего на решение вопроса о дисциплинарной ответственности государственного служащего.

Течение срока наложения дисциплинарного взыскания приостанавливается также на период рассмотрения актов прокурорского надзора и реагирования и возобновляется со дня принятия решения по данному акту.

Сноска. Статья 45 с изменениями, внесенными законами РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 46. Гарантии прав государственных служащих при привлечении их к дисциплинарной ответственности

1. Государственный служащий должен быть ознакомлен со всеми материалами, связанными с привлечением его к дисциплинарной ответственности, ему предоставляется право лично участвовать в процедуре служебного расследования.

2. Действия (бездействие) и решения государственного органа или должностного лица могут быть обжалованы привлекаемыми к ответственности государственными служащими в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 46 с изменениями, внесенными законами РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Статья 47. Материальная ответственность государственных служащих за причинение ущерба

1. Материальная ответственность государственного служащего наступает за ущерб, причиненный государственному органу, в случаях и размерах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

2. Государственный служащий обязан возместить прямой действительный ущерб, причиненный государственному органу.

3. Материальная ответственность государственного служащего за ущерб, причиненный государственному органу, исключается, если ущерб возник в результате непреодолимой силы либо крайней необходимости, необходимой обороны, а также неисполнения государственным органом обязанности по обеспечению надлежащих условий для сохранности имущества, переданного государственному служащему.

Статья 48. Временное отстранение государственного служащего от исполнения должностных полномочий

Государственный служащий может быть временно отстранен от исполнения должностных полномочий:

1) в соответствии с уголовно-процессуальным законодательством Республики Казахстан;

2) в случае проведения служебного расследования – должностным лицом (органом), имеющим право назначения на государственную должность и увольнения с государственной должности, до решения вопроса об ответственности, но на срок не более одного месяца с сохранением заработной платы.

О временном отстранении государственного служащего от исполнения должностных полномочий издается акт должностного лица (органа), имеющего такое право в соответствии с должностными полномочиями, либо иного должностного лица (органа), которому делегированы эти полномочия.

Глава 8. СЛУЖЕБНАЯ ЭТИКА ГОСУДАРСТВЕННЫХ СЛУЖАЩИХ

Статья 49. Требования к государственным служащим по соблюдению служебной этики

1. Государственные служащие обязаны соблюдать стандарты служебной этики государственных служащих, предусмотренные Этическим кодексом государственных служащих Республики Казахстан.

Этический кодекс государственных служащих Республики Казахстан утверждается Президентом Республики Казахстан.

2. Нарушение служебной этики государственными служащими влечет дисциплинарную ответственность, установленную настоящим Законом.

3. Мониторинг и контроль соблюдения служебной этики государственными служащими осуществляет уполномоченный по этике. Положение об уполномоченном по этике утверждается Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.

Координация и методологическое обеспечение деятельности уполномоченного по этике осуществляются уполномоченным органом.

Сноска. Статья 49 с изменением, внесенным Законом РК от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 50. Дисциплинарные проступки, дискредитирующие государственную службу

1. Дисциплинарными проступками, дискредитирующими государственную службу, в настоящем Законе признаются следующие деяния государственных служащих:

1) неправомерное вмешательство в деятельность других государственных органов, организаций;

2) использование своих должностных полномочий при решении вопросов, связанных с удовлетворением своих материальных интересов либо близких родственников и свойственников;

3) предоставление не предусмотренных законом преимуществ (протекционизм, семейственность) при поступлении и продвижении по государственной службе;

4) оказание неправомерного предпочтения физическим и (или) юридическим лицам при подготовке и принятии решений;

5) оказание кому бы то ни было любого не предусмотренного законодательством Республики Казахстан содействия в осуществлении предпринимательской и иной связанной с извлечением дохода деятельности;

6) использование в личных или групповых интересах информации, полученной при выполнении государственных функций, если таковая не подлежит официальному распространению;

7) необоснованный отказ в информации физическим и юридическим лицам, предоставление которой предусмотрено законодательством Республики Казахстан, либо ее задержка, передача недостоверной или неполной информации;

8) требование от физических или юридических лиц информации, предоставление которой этими лицами не предусмотрено законодательством Республики Казахстан;

9) передача государственных финансовых и материальных ресурсов в избирательные фонды отдельных кандидатов;

10) дарение подарков и оказание неслужебных услуг официальным лицам для получения с использованием должностных полномочий указанных лиц имущественной выгоды, блага либо преимущества;

11) явное воспрепятствование физическим или юридическим лицам в реализации их прав, свобод и законных интересов;

12) грубые нарушения требований к организации и проведению проверок в отношении субъектов предпринимательства, установленных в подпунктах 1), 2), 3), 4) и 7) статьи 151, подпунктах 2), 6) и 8) пункта 2 статьи 156 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан;

13) делегирование полномочий на государственное регулирование предпринимательской деятельности физическим или юридическим лицам, осуществляющим такую деятельность, а также на контроль и надзор за нею;

14) передача государственных контрольных и надзорных функций организациям, не имеющим статуса государственного органа;

15) Исключен Законом РК от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

16) принятие за исполнение своих государственных или приравненных к ним функций любого вознаграждения в виде денег, услуг и иных форм от организаций, в которых лицо не выполняет соответствующие функции, а также от физических лиц, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан.

Деньги, поступившие на счет государственного служащего без ведома указанного лица, а также средства, полученные им в связи с выполнением соответствующих функций в нарушение абзаца первого настоящего подпункта, подлежат не более чем в двухнедельный срок после их обнаружения перечислению в республиканский бюджет с представлением объяснения в соответствующий орган государственных доходов об обстоятельствах поступления таких средств;

17) принятие подарков или услуг в связи с исполнением своих государственных или приравненных к ним функций от государственных служащих и иных лиц, зависимых от них по службе, за общее покровительство или попустительство по службе.

Подарки, поступившие без ведома государственного служащего, а также полученные им в связи с исполнением соответствующих функций в нарушение абзаца первого настоящего подпункта, подлежат безвозмездной передаче уполномоченному органу по управлению государственным имуществом в течение семи календарных дней со дня получения подарка либо со дня, когда государственному служащему стало известно о поступившем подарке, а оказанные государственному служащему при тех же обстоятельствах услуги должны быть оплачены им путем перечисления денег в республиканский бюджет в течение семи календарных дней со дня оказания услуги либо со дня, когда государственному служащему стало известно об оказании услуги.

Государственный служащий, к которому поступили подарки, вправе с уведомлением вышестоящего должностного лица выкупить их по стоимости, определенной в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об оценочной деятельности в Республике Казахстан", на основании договора купли-продажи, заключаемого с уполномоченным органом по управлению государственным имуществом. Вырученные от продажи подарков деньги перечисляются в республиканский бюджет;

18) принятие приглашений во внутригосударственные и зарубежные туристические, лечебно-оздоровительные и иные поездки за счет физических и юридических лиц как иностранных, так и Республики Казахстан, за исключением поездок:

по приглашению супруга (супруги), родственников за их счет;

по приглашению иных физических лиц (с согласия вышестоящего должностного лица или органа), если отношения с ними не затрагивают вопросов служебной деятельности приглашаемых;

осуществляемых в соответствии с международными договорами Республики Казахстан или на взаимной договоренности между государственными органами Республики Казахстан и государственными органами иностранных государств за счет средств соответствующих государственных органов и (или) международных организаций;

осуществляемых с согласия вышестоящего должностного лица либо органа для участия в научных, спортивных, творческих, профессиональных, гуманитарных мероприятиях за счет средств организаций, в том числе поездок, осуществляемых в рамках уставной деятельности таких организаций;

19) использование не предусмотренных законодательством Республики Казахстан преимуществ в получении кредитов, ссуд, приобретении ценных бумаг, недвижимости и иного имущества.

2. Члены семьи государственного служащего не вправе принимать подарки и услуги, приглашения в туристические, лечебно-оздоровительные и иные поездки за счет физических и юридических лиц как иностранных, так и Республики Казахстан, с которыми указанное лицо связано по службе. Государственный служащий обязан безвозмездно передать незаконно полученные членами его семьи подарки уполномоченному органу по управлению государственным имуществом в течение семи календарных дней со дня, когда ему стало известно о получении подарка, и возместить стоимость услуг, которыми неправомерно воспользовались члены его семьи, путем перечисления денег в республиканский бюджет в течение семи календарных дней со дня, когда государственному служащему стало известно об оказании услуги.

Сноска. Статья 50 с изменениями, внесенными законами РК от 06.10.2020 № 365-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 51. Конфликт интересов

1. Государственному служащему запрещается осуществлять должностные полномочия, если имеется конфликт интересов.

2. Государственный служащий должен принимать меры по предотвращению и урегулированию конфликта интересов.

3. Государственный служащий обязан в письменной форме уведомить своего непосредственного руководителя или руководство государственного органа о возникшем конфликте интересов или возможности его возникновения, как только ему станет об этом известно.

Непосредственный руководитель или руководство государственного органа по обращению государственного служащего или при получении информации из других источников должны своевременно принимать меры по предотвращению и урегулированию конфликта интересов, в том числе:

1) поручить другому государственному служащему исполнение должностных полномочий государственного служащего по вопросу, в связи с которым возник или может возникнуть конфликт интересов;

2) изменить должностные обязанности государственного служащего;

3) принять иные меры по устранению конфликта интересов.

4. Государственный служащий, его непосредственный руководитель и руководство государственного органа несут дисциплинарную ответственность за непринятие мер по предотвращению и урегулированию известных им случаев конфликта интересов.

Статья 52. Антикоррупционное поведение государственных служащих

1. Государственные служащие должны противостоять проявлениям коррупции, не допускать коррупционных правонарушений.

2. Государственные служащие должны пресекать факты коррупционных правонарушений со стороны других государственных служащих.

3. Если государственный служащий располагает информацией о готовящемся, совершаемом или совершенном коррупционном правонарушении, он должен принять необходимые меры по предотвращению и прекращению такого правонарушения, в том числе незамедлительно в письменной форме информировать вышестоящего руководителя и (или) руководство государственного органа, в котором он работает, и (или) уполномоченные государственные органы. Государственный служащий также обязан незамедлительно в письменной форме информировать указанные лица и органы о случаях склонения его другими лицами к совершению коррупционных правонарушений.

В случае исполнения обязанности, предусмотренной настоящим пунктом, государственному служащему государством гарантируются меры защиты, предусмотренные Законом Республики Казахстан "О противодействии коррупции".

Руководство государственного органа обязано в месячный срок со дня получения информации принять меры по заявлениям государственного служащего о коррупционных правонарушениях, случаях склонения его к совершению данных нарушений, в том числе путем организации проверок и направления обращений в уполномоченные органы.

4. Руководство государственного органа обязано принять меры по защите государственного служащего, сообщившего о случаях коррупционных правонарушений, склонения его к совершению данных нарушений, от преследования, ущемляющего его права, свободы и законные интересы.

5. Государственные служащие не должны допускать действия (бездействие), затрудняющие реализацию физическими и (или) юридическими лицами своих прав, свобод и законных интересов.

6. При предъявлении к государственному служащему необоснованного публичного обвинения в коррупции он должен в месячный срок со дня обнаружения такого обвинения принять меры по его опровержению.

Сноска. Статья 52 с изменениями, внесенными законами РК от 06.10.2020 № 365-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.01.2023 № 188-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 9. СОЦИАЛЬНЫЕ ГАРАНТИИ ГОСУДАРСТВЕННЫХ СЛУЖАЩИХ, ЧЛЕНОВ ИХ СЕМЕЙ

Статья 53. Оплата труда государственных служащих

1. Оплата труда государственных служащих должна обеспечивать достаточные материальные условия для безусловного и исчерпывающего исполнения служебных обязанностей, способствовать укомплектованию государственных органов компетентными и опытными кадрами, стимулировать их добросовестный и инициативный труд.

2. Оплата труда государственных служащих устанавливается дифференцированно в зависимости от характера, объема и результатов выполняемой государственными служащими работы.

3. Оплата труда государственных служащих, за исключением государственных служащих Национального Банка Республики Казахстан и уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций, осуществляется в соответствии с единой системой оплаты труда работников для всех органов, содержащихся за счет государственного бюджета, утверждаемой Правительством Республики Казахстан по согласованию с Президентом Республики Казахстан.

Порядок и условия выплаты бонусов, оказания материальной помощи государственным служащим, а также установления надбавок к должностным окладам административных государственных служащих корпуса "Б" определяются Правительством Республики Казахстан.

4. Оплата труда государственных служащих производится за счет средств республиканского и местных бюджетов, средств Национального Банка Республики Казахстан, если иное не предусмотрено Законом Республики Казахстан "О возврате государству незаконно приобретенных активов".

5. Заработная плата и другие выплаты административным государственным служащим подлежат индексации в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

6. Стаж работы государственных служащих, дающий право на установление должностного оклада, исчисляется в порядке, определяемом уполномоченным органом по согласованию с Аппаратом Правительства Республики Казахстан.

Сноска. Статья 53 с изменениями, внесенными законами РК от 06.04.2016 № 484-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 03.07.2017 № 86-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 11.07.2017 № 91-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2023 № 23-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.06.2024 № 97-VIII (вво вводится в действие с 01.07.2024); от 05.07.2024 № 115-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 54. Отпуска государственных служащих

1. Государственным служащим предоставляется оплачиваемый ежегодный трудовой отпуск продолжительностью тридцать календарных дней с выплатой пособия для оздоровления в размере двух должностных окладов.

Оплачиваемый ежегодный трудовой отпуск государственным служащим за первый и последующие годы работы по соглашению сторон предоставляется в любое время рабочего года.

Оплата ежегодного трудового отпуска производится не позднее чем за три календарных дня до его начала, а в случае предоставления трудового отпуска вне графика – не позднее трех календарных дней со дня его предоставления.

1-1. Избранный аким уходит в отпуск путем издания собственного акта по согласованию с вышестоящим акимом.

2. По желанию государственных служащих ежегодные оплачиваемые трудовые отпуска могут предоставляться им по частям. При этом одна из частей оплачиваемого ежегодного трудового отпуска должна быть не менее двух календарных недель продолжительности отпуска.

3. Государственным служащим может быть предоставлен отпуск без сохранения заработной платы в порядке, установленном трудовым законодательством Республики Казахстан, в том числе в случае его обучения в рамках государственного заказа по программам послевузовского образования.

4. По решению руководителя государственного органа либо руководителя аппарата или иного должностного лица, определяемого Президентом Республики Казахстан, государственные служащие с их согласия могут быть отозваны из ежегодного или дополнительного отпуска. Оставшаяся часть неиспользованного отпуска предоставляется государственным служащим в любое другое время соответствующего года либо присоединяется к отпуску в следующем году.

Сноска. Статья 54 с изменениями, внесенными законами РК от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие с 01.01.2023).

Статья 55. Пенсионное и социальное обеспечение государственных служащих

Пенсионное и социальное обеспечение государственных служащих осуществляется в соответствии с законами и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Статья 56. Меры социальной защиты государственных служащих

1. Государственные служащие обеспечиваются жильем в порядке, определяемом Законом Республики Казахстан "О жилищных отношениях" и иным законодательством Республики Казахстан.

2. Для индивидуального жилищного строительства государственным служащим, нуждающимся в улучшении жилищных условий, предоставляются земельные участки. Условия предоставления земельных участков определяются законодательством Республики Казахстан.

3. Государственные служащие и члены их семей, проживающие совместно с ними, пользуются в установленном порядке медицинским обслуживанием в соответствующих государственных учреждениях здравоохранения.

4. При сокращении штатной численности государственного органа государственному служащему, занимающему сокращаемую государственную должность, производится выплата выходного пособия в размере четырех среднемесячных заработных плат при наличии стажа государственной службы не менее трех лет.

5. В случае упразднения (ликвидации) государственного органа административным государственным служащим производится выплата выходного пособия в размере четырех среднемесячных заработных плат при наличии стажа государственной службы не менее трех лет.

6. При передаче государственному органу функций, полномочий и (или) штатных единиц другого государственного органа, в том числе упраздненного (ликвидированного) либо реорганизованного государственного органа, административным государственным служащим, выполнявшим переданные функции, полномочия и (или) занимавшим данные штатные единицы, предлагаются равнозначные государственные должности в государственном органе, которому переданы функции, полномочия и (или) штатные единицы другого государственного органа, в том числе упраздненного (ликвидированного) или реорганизованного государственного органа, в соответствии с их квалификацией.

В случае отсутствия равнозначной должности административному государственному служащему может быть предложена иная государственная должность в этом же государственном органе при условии его соответствия установленным квалификационным требованиям.

В случае отказа административного государственного служащего от трудоустройства он подлежит увольнению.

Административным государственным служащим, отказавшимся от предложенной должности, имеющим стаж государственной службы не менее трех лет, государственным органом, которому переданы функции, полномочия и (или) штатные единицы другого государственного органа, в том числе упраздненного (ликвидированного) или реорганизованного государственного органа, выплачивается выходное пособие в размере четырех среднемесячных заработных плат.

Примечание. Для целей настоящего пункта под другим государственным органом подразумевается государственный орган, зарегистрированный в качестве самостоятельного юридического лица.

7. При изменении структуры управления внутри государственного органа административный государственный служащий назначается на должность, равнозначную ранее занимаемой должности, соответствующую ранее исполняемым должностным полномочиям.

В случае отсутствия равнозначной должности административному государственному служащему может быть предложена иная должность при условии его соответствия установленным квалификационным требованиям.

В случае отказа административного государственного служащего от предложенной должности он подлежит увольнению. Административным государственным служащим, имеющим стаж государственной службы не менее трех лет, выплачивается выходное пособие в размере четырех среднемесячных заработных плат.

8. В случаях, предусмотренных пунктами 6 и 7 настоящей статьи, не допускается назначение административных государственных служащих на временно вакантные государственные должности при наличии иной вакантной государственной должности, кроме случаев замещения временно отсутствующего государственного служащего либо согласия самого государственного служащего.

Административный государственный служащий, получивший уведомление о предлагаемой должности в соответствии с пунктами 6 и 7 настоящей статьи, обязан в течение пяти рабочих дней сообщить о принятом решении.

В случае отсутствия решения в указанный срок государственный служащий подлежит увольнению.

9. Изменение наименования должности административного государственного служащего либо наименования государственного органа (структурного подразделения), в котором он работает, не влекущего изменения условий труда, не является основанием для прекращения государственной службы административным государственным служащим или переназначения его на другую должность.

В данном случае уполномоченным лицом (органом), имеющим право назначения на административную государственную должность, издается соответствующий акт о назначении на государственную должность.

10. В случае если основной работник освободил занимаемую административную государственную должность без выхода на работу, то государственный служащий, занимающий данную временно вакантную государственную должность, может продолжить работу на постоянной основе без проведения конкурса.

В данном случае уполномоченным лицом (органом), имеющим право назначения на административную государственную должность, издается соответствующий акт о назначении на государственную должность на постоянной основе лица, принятого на временно вакантную государственную должность.

11. В случае смерти государственного служащего членам его семьи выплачивается единовременное пособие в размере трех среднемесячных заработных плат по последнему месту службы в государственном органе, при этом размер пособия не может быть ниже установленного Законом Республики Казахстан "О государственных социальных пособиях по инвалидности и по случаю потери кормильца в Республике Казахстан".

12. Административным государственным служащим корпуса "Б", за исключением лиц, занимающих руководящие должности, работающим и проживающим в сельских населенных пунктах, предоставляются дополнительные меры социальной поддержки, предусмотренные законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 56 в редакции Закона РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 57. Гарантии и компенсации государственным служащим при командировках

1. Государственным служащим возмещаются расходы на служебные командировки, в том числе и в иностранные государства, в порядке, определяемом Правительством Республики Казахстан.

На государственных служащих и контрактных служащих в государственных органах распространяются предусмотренные законодательством Республики Казахстан гарантии и право на получение суточных за время нахождения в командировке, расходы по проезду к месту назначения и обратно, расходы по найму жилого помещения.

2. За командированными государственными служащими сохраняются в течение всего времени командировки место работы (государственная должность) и заработная плата.

Сноска. Статья 57 с изменениями, внесенными Законом РК от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 58. Гарантии и компенсации персонала дипломатической службы

Гарантии и компенсации персонала дипломатической службы устанавливаются законом, определяющим правовые основы, а также порядок организации деятельности дипломатической службы Республики Казахстан.

Глава 9-1. Государственный контроль в сфере государственной службы

Сноска. Закон дополнен главой 9-1 в соответствии с Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 58-1. Государственный контроль за соблюдением законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы

1. Государственным контролем за соблюдением законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы является деятельность уполномоченного органа и его территориального подразделения, направленная на обеспечение соблюдения государственными органами требований законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы и служебной этики.

2. Государственный контроль за соблюдением законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы осуществляется в форме проверки.

Статья 58-2. Общие вопросы проверки

1. Проверка уполномоченным органом и его территориальным подразделением проводится:

1) путем посещения проверяемого государственного органа;

2) без посещения проверяемого государственного органа с вызовом должностных лиц и запросом материалов, а также посредством информационных систем государственных органов.

2. Предметом проверки является соблюдение законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы и служебной этики.

3. Проверки деятельности центральных государственных органов и их ведомств проводятся должностными лицами уполномоченного органа, а местных государственных органов и территориальных подразделений центральных государственных органов и их ведомств – работниками территориальных подразделений уполномоченного органа в пределах их компетенции, а в случае необходимости – и должностными лицами уполномоченного органа.

4. Проверки делятся на плановые и внеплановые проверки.

5. Основанием для назначения плановой проверки является полугодовой план проверки государственных органов, утвержденный первым руководителем уполномоченного органа до 20 декабря года, предшествующего году проведения плановых проверок, и до 20 мая текущего календарного года.

Полугодовой план проверки государственных органов размещается на интернет-ресурсе уполномоченного органа.

В полугодовой план проверки государственных органов могут быть внесены изменения решением уполномоченного органа.

6. Для включения в полугодовой план проверки государственных органов используются следующие источники информации:

1) результаты предыдущих проверок уполномоченного органа и (или) его территориальных подразделений, Администрации Президента Республики Казахстан;

2) результаты мониторинга отчетности и сведений, представляемых государственными органами, в том числе посредством информационных систем, проводимого уполномоченным органом и его территориальными подразделениями;

3) наличие неблагоприятных происшествий, возникших по вине государственных органов либо государственных служащих, вызвавших общественный резонанс и критику системы государственного управления;

4) наличие обращений физических и юридических лиц в отношении государственных органов на нарушение требований законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы и несоблюдение служебной этики;

5) анализ интернет-ресурсов государственных органов, средств массовой информации на наличие материалов, вызвавших критику со стороны населения;

6) результаты анализа сведений, представляемых уполномоченными органами и организациями, а также получаемых из иных источников информации.

7. Основаниями для внеплановой проверки являются:

1) обращения физических и юридических лиц на действия (бездействие) и решения государственных органов или должностных лиц по вопросам нарушения законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы, а также соблюдения служебной этики;

2) обращения государственных органов по фактам нарушений требований законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы;

3) контроль исполнения представлений об устранении выявленных нарушений;

4) нарушения требований законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы, выявленные результатами мониторинга, осуществляемого уполномоченным органом и его территориальными подразделениями в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

5) публикации в средствах массовой информации и сообщения о нарушениях законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы, изученные с запросом информации.

8. Внеплановые проверки не проводятся в случаях анонимных обращений.

Статья 58-3. Порядок проведения проверки

1. Началом проведения проверки считается направление уведомления в проверяемый государственный орган о начале проверки.

При прибытии в проверяемый государственный орган должностные лица уполномоченного органа или его территориального подразделения обязаны предъявить служебное удостоверение либо идентификационную карту.

2. Сроки проведения проверки устанавливаются с учетом объема предстоящих работ, а также поставленных задач и не должны превышать:

1) двадцать рабочих дней со дня начала плановой проверки;

2) десять рабочих дней со дня начала внеплановой проверки.

3. При необходимости сроки проведения проверки могут быть продлены только один раз на срок, не превышающий сроки, определенные пунктом 2 настоящей статьи, решением руководства уполномоченного органа или его территориального подразделения.

При продлении сроков и (или) приостановлении (возобновлении) сроков проведения проверки уполномоченный орган или его территориальное подразделение уведомляют об этом проверяемый государственный орган не позднее одного рабочего дня со дня принятия такого решения.

Состав проверяющих должностных лиц уполномоченного органа или его территориального подразделения может быть изменен решением уполномоченного органа или его территориального подразделения.

При изменении состава проверяющих должностных лиц уполномоченного органа или его территориального подразделения уполномоченный орган или его территориальное подразделение уведомляют об этом проверяемый государственный орган не позднее одного рабочего дня со дня принятия такого решения.

4. Проверка приостанавливается:

1) в случаях направления в государственные органы, должностным лицам и иным лицам запроса о представлении необходимых сведений, имеющих существенное значение в рамках проводимой проверки;

2) при введении чрезвычайного положения с учетом основных и временных ограничительных мер, предусмотренных на период его действия.

Исчисление срока проведения приостановленной проверки продолжается со дня ее возобновления.

5. По результатам проверки должностным лицом уполномоченного органа или его территориального подразделения, осуществляющим проверку, составляются:

1) справка о результатах проверки;

2) представление об устранении нарушений, выявленных по результатам проверки.

Первый экземпляр справки о результатах проверки в электронной форме сдается в государственный орган, осуществляющий в пределах своей компетенции деятельность в области государственной правовой статистики и специальных учетов, второй экземпляр на бумажном носителе под роспись или в электронной форме вручается проверяемому государственному органу (руководителю либо его уполномоченному лицу) для ознакомления, третий экземпляр остается у уполномоченного органа или его территориального подразделения.

Формы уведомлений о начале проверки, продлении сроков и (или) приостановлении (возобновлении) сроков проверки, об изменении состава проверяющих должностных лиц уполномоченного органа или его территориального подразделения, справки о результатах проверки и представления об устранении нарушений, выявленных по результатам проверки, утверждаются уполномоченным органом.

6. Справка о результатах проверки составляется не позднее последнего дня срока проверки.

7. Датой завершения проверки считается день направления проверяемому государственному органу справки о результатах проверки.

8. В случае наличия замечаний и (или) возражений по результатам проверки руководитель проверяемого государственного органа в течение трех рабочих дней со дня получения справки о результатах проверки излагает замечания и (или) возражения в письменном виде.

Замечания и (или) возражения прилагаются к справке о результатах проверки, о чем делается соответствующая отметка проверяющим должностным лицом уполномоченного органа или его территориального подразделения.

Статья 58-4. Меры, принимаемые должностными лицами уполномоченного органа или его территориального подразделения по фактам нарушений, выявленных при проведении проверки

1. В случае выявления нарушений законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы по результатам проверки уполномоченным органом или его территориальным подразделением вносится в проверяемый государственный орган обязательное к рассмотрению представление об устранении нарушений, выявленных по результатам проверки, а также принимаются иные меры, предусмотренные законами Республики Казахстан.

Представление об устранении нарушений, выявленных по результатам проверки, вносится уполномоченным органом или его территориальным подразделением проверяемому государственному органу не позднее пяти рабочих дней со дня составления справки о результатах проверки.

2. Представление об устранении нарушений, выявленных по результатам проверки, подлежит рассмотрению с принятием мер по устранению указанных в нем нарушений в течение тридцати календарных дней.

3. Информация об итогах устранения нарушений, указанных в представлении об устранении нарушений, выявленных по результатам проверки, проверяемым государственным органом направляется в уполномоченный орган или его территориальное подразделение в течение трех рабочих дней со дня его рассмотрения.

Статья 58-5. Права должностных лиц уполномоченного органа и его территориального подразделения

Должностные лица уполномоченного органа и его территориального подразделения при проведении проверки имеют право:

1) беспрепятственного доступа на территорию и в помещения проверяемого государственного органа;

2) получать копии документов (сведений) на бумажных и электронных носителях для приобщения к справке о результатах проверки или к представлению об устранении нарушений, выявленных по результатам проверки, а также доступ к автоматизированным базам данных (информационным системам) в соответствии с предметом проверки;

3) осуществлять аудио-, фото- и видеосъемку;

4) использовать записи технических средств контроля, приборов наблюдения и фиксации, фото- и видеоаппаратуры, относящиеся к предмету проверки;

5) привлекать специалистов, консультантов и экспертов государственных органов и подведомственных организаций.

Статья 58-6. Права и обязанности проверяемого государственного органа и его должностных лиц при осуществлении проверки

1. Проверяемые государственные органы и их должностные лица при осуществлении проверки вправе:

1) не допускать к проверке должностных лиц уполномоченного органа и его территориального подразделения, прибывших для проведения проверки, в случаях:

превышения либо истечения сроков проверки;

поручения проведения проверки лицам, не имеющим на то соответствующих полномочий;

продления сроков проверки свыше срока, установленного настоящим Законом;

грубых нарушений требований проведения проверки, установленных настоящим Законом;

2) не представлять документы (сведения), если они не относятся к предмету проводимой проверки;

3) обжаловать результаты проверки (справку о результатах проверки, представление об устранении нарушений, выявленных по результатам проверки) и действия (бездействие) проверяющих должностных лиц уполномоченного органа и его территориального подразделения в порядке, установленном настоящим Законом и законодательством Республики Казахстан;

4) фиксировать процесс осуществления проверки, а также отдельные действия должностного лица уполномоченного органа и его территориального подразделения, проводимые им в рамках проверки, с помощью средств аудио- и видеотехники, не создавая препятствий деятельности должностного лица.

2. Проверяемые государственные органы и их должностные лица при проведении проверок обязаны:

1) обеспечить беспрепятственный доступ проверяющих должностных лиц уполномоченного органа и его территориального подразделения на территорию и в помещения проверяемого государственного органа;

2) явиться по вызову должностных лиц уполномоченного органа и его территориального подразделения;

3) представлять проверяющим должностным лицам уполномоченного органа и его территориального подразделения документы (сведения) на бумажных и электронных носителях либо их копии для приобщения к справке о результатах проверки, а также доступ к автоматизированным базам данных (информационным системам) в соответствии с предметом проверки;

4) не допускать внесения изменений и дополнений в проверяемые документы при проведении проверки.

Статья 58-7. Недействительность проверки

1. Проверка признается недействительной, если она проведена с грубым нарушением требований к проведению проверки, установленных настоящей статьей.

Признание проверки недействительной влечет недействительность справки о результатах проверки, представления об устранении нарушений, выявленных по результатам проверки.

2. К грубым нарушениям требований к проведению проверки относятся:

1) отсутствие оснований проведения проверки;

2) отсутствие уведомления о начале проверки;

3) назначение уполномоченным органом и его территориальным подразделением проверок по вопросам, не входящим в их компетенцию.

3. Проверяемый государственный орган в течение десяти рабочих дней со дня получения справки о результатах проверки вправе обратиться в уполномоченный орган с обращением о признании проверки, проведенной уполномоченным органом и его территориальным подразделением, недействительной.

Рассмотрение уполномоченным органом обращения проверяемого государственного органа о признании проверки уполномоченного органа и его территориального подразделения недействительной осуществляется в течение пятнадцати рабочих дней со дня поступления обращения.

Подача обращения проверяемым государственным органом не исключает принятия мер по устранению выявленных проверкой нарушений.

Отказ уполномоченного органа в удовлетворении обращения может быть обжалован в суд.

Глава 10. ПРЕКРАЩЕНИЕ ГОСУДАРСТВЕННОЙ СЛУЖБЫ ГОСУДАРСТВЕННЫМИ СЛУЖАЩИМИ

Статья 59. Прекращение государственной службы политическими государственными служащими

Полномочия политического государственного служащего на занимаемой политической должности прекращаются в случаях:

1) утраты им гражданства Республики Казахстан;

1-1) наличия гражданства иностранного государства;

2) упразднения (ликвидации) государственного органа;

3) представления политическим государственным служащим заведомо ложных сведений о доходах и имуществе, принадлежащем ему на праве собственности;

Примечание ИЗПИ!
Статью 59 предусмотрено дополнить подпунктом 3-1) в соответствии с Законом РК от 03.01.2023 № 188-VII (вводится в действие с 01.01.2027).

4) несоблюдения обязанностей и ограничений, установленных законами Республики Казахстан;

5) непередачи в доверительное управление имущества, принадлежащего ему на праве собственности;

6) совершения административного коррупционного правонарушения, за исключением случая, когда политический государственный служащий впервые привлечен к административной ответственности за принятие на работу лица, не представившего декларацию об активах и обязательствах;

7) вступления в законную силу обвинительного приговора суда в отношении политического государственного служащего;

8) принятия отставки на основании личного письменного заявления о сложении полномочий политическим государственным служащим;

9) принятия соответствующего решения должностным лицом (органом), наделенным правом назначения (избрания) политического государственного служащего на занимаемую им государственную должность;

10) перехода на другую работу;

11) принятия на государственную службу лица, совершившего коррупционное преступление или ранее уволенного за совершение коррупционного правонарушения либо совершение дисциплинарного проступка, дискредитирующего государственную службу, а также совершившего преступление в составе преступной группы;

12) принятия на государственную службу лица, в отношении которого уголовное дело о преступлении в составе преступной группы прекращено органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан, до истечения срока нижнего предела наказания в виде лишения свободы, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части Уголовного кодекса Республики Казахстан;

13) прекращения уголовного дела на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан за совершение коррупционного преступления, а также уголовного дела о преступлении в составе преступной группы – органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 и статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан до истечения срока нижнего предела наказания в виде лишения свободы, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части Уголовного кодекса Республики Казахстан;

14) представления при поступлении на государственную службу заведомо ложных документов или сведений, которые могли являться основаниями для отказа в приеме на государственную службу;

15) достижения им пенсионного возраста, установленного законом Республики Казахстан, если иное не предусмотрено Конституцией и законами Республики Казахстан.

Политические государственные служащие, назначаемые Президентом Республики Казахстан, по достижении пенсионного возраста могут продолжать осуществлять свои полномочия по решению Президента Республики Казахстан, как правило, сроком до пяти лет;

15-1) утраты доверия в соответствии с пунктом 5 статьи 60 настоящего Закона;

15-2) отказа от ротации с учетом соблюдения требований, предусмотренных законодательством Республики Казахстан в сфере государственной службы;

16) возникновения иных оснований, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

Полномочия политического государственного служащего также могут быть прекращены в случаях реорганизации государственного органа, сокращения численности или штата государственных служащих, преобразования политической государственной должности в административную государственную должность.

Политические государственные служащие, уволенные в соответствии с подпунктами 3), 4), 5), 6), 7), 11), 12), 13), 14) и 15-1) настоящей статьи, признаются уволенными по отрицательным мотивам.

Сноска. Статья 59 с изменениями, внесенными законами РК от 19.04.2019 № 249-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.01.2023 № 188-VII (порядок введения в действие см. ст. 2); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 60. Отставка и увольнение политических государственных служащих

1. Отставка есть прекращение исполнения обязанностей на соответствующей государственной должности политическим государственным служащим, осуществляемое на основании его письменного заявления.

2. Отставка принимается или в ней дается мотивированный отказ государственным органом или должностным лицом, назначившим (избравшим) политического государственного служащего на эту государственную должность. Решение о принятии отставки или отказе в ней принимается в месячный срок со дня подачи письменного заявления. В случае отказа в отставке политический служащий должен продолжать исполнение служебных полномочий и имеет право на увольнение.

В случае отказа в отставке политический государственный служащий может быть привлечен к дисциплинарной ответственности в соответствии с законом по решению лица (органа), принявшего решение об отказе в отставке.

При этом политический государственный служащий привлекается к дисциплинарной ответственности в установленном законодательством Республики Казахстан порядке при наличии любого из следующих оснований в период его деятельности:

1) при совершении непосредственно подчиненным служащим коррупционного преступления в крупном или особо крупном размере;

2) при совершении непосредственно подчиненным служащим коррупционного преступления, если оно совершено неоднократно;

3) при совершении двумя и более непосредственно подчиненными служащими коррупционного преступления.

3. Политические государственные служащие подают и уходят в отставку на основаниях и в порядке, установленных Конституцией, настоящим Законом и иным законодательством Республики Казахстан.

Если основания отставки не предусмотрены законодательством Республики Казахстан, политические государственные служащие увольняются на общих основаниях, предусмотренных настоящим Законом или трудовым законодательством Республики Казахстан.

3-1. Политические государственные служащие, указанные в подпунктах 1), 2), 3), 4), 4-1) и 5) настоящего пункта, подают в отставку в случае, если по истечении трех месяцев со дня их назначения совершено коррупционное преступление:

1) руководитель центрального государственного органа − при совершении коррупционного преступления его заместителем, непосредственно подчиненным политическим государственным служащим, руководителем аппарата либо руководителем областного, города республиканского значения или столицы территориального подразделения центрального государственного органа;

2) аким области, города республиканского значения или столицы − при совершении коррупционного преступления его заместителем, непосредственно подчиненным политическим государственным служащим, руководителем аппарата либо акимом района (города областного значения), района в городе, за исключением избранного акима ;

3) заместитель руководителя центрального государственного органа − при совершении коррупционного преступления руководителем курируемого им ведомства, самостоятельного структурного подразделения;

4) заместитель акима области, города республиканского значения или столицы − при совершении коррупционного преступления руководителем курируемого им исполнительного органа, финансируемого из местного бюджета;

4-1) руководитель аппарата акима области, города республиканского значения и столицы − при совершении коррупционного преступления его заместителем, руководителем курируемого им исполнительного органа, финансируемого из местного бюджета, руководителем непосредственно ему подчиненного структурного подразделения аппарата акима области, города республиканского значения и столицы;

5) аким, за исключением указанных в подпункте 2) настоящего пункта лиц, − за совершение коррупционного преступления его заместителем, руководителем аппарата акима, руководителем курируемого им исполнительного органа, финансируемого из местного бюджета.

Политические государственные служащие подают в отставку по основаниям и в порядке, которые предусмотрены частью первой настоящего пункта, в течение десяти календарных дней после вступления в законную силу обвинительного приговора суда либо прекращения уголовного дела органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10), 11) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан.

Особенности подачи в отставку избранных акимов, являющихся политическими государственными служащими, регулируются Законом Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан"

3-2. Назначение политического государственного служащего на другую политическую государственную должность не освобождает его от обязанности подать в отставку за совершение коррупционного преступления непосредственным подчиненным служащим по прежнему месту работы политического государственного служащего в период его деятельности по основаниям и в порядке, которые предусмотрены пунктом 3-1 настоящей статьи.

4. Грубое нарушение должностных полномочий, совершение проступков, не совместимых с нахождением на государственной службе, не могут служить основанием для отставки политического государственного служащего, а являются основанием для увольнения. Основания и порядок увольнения политических государственных служащих определяются Президентом Республики Казахстан.

5. Политические государственные служащие, назначаемые Президентом Республики Казахстан, могут быть уволены по решению Президента Республики Казахстан в связи с утратой доверия за неисполнение или ненадлежащее исполнение своих должностных полномочий.

Сноска. Статья 60 с изменениями, внесенными законами РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие с 01.01.2023); от 20.03.2023 № 214-VII (порядок введения в действие см. ст. 2); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 61. Прекращение государственной службы административными государственными служащими

1. Основаниями для прекращения государственной службы административными государственными служащими являются:

1) подача ими заявления об увольнении по собственному желанию, за исключением случаев рассмотрения их ответственности за коррупционное правонарушение либо совершение дисциплинарного проступка, дискредитирующего государственную службу;

2) занятие другой государственной должности, за исключением случаев рассмотрения их ответственности за коррупционное правонарушение либо совершение дисциплинарного проступка, дискредитирующего государственную службу;

3) достижение ими пенсионного возраста, установленного законом Республики Казахстан, с правом продления срока их пребывания на государственной службе на один год по взаимному согласию сторон;

4) истечение срока трудового договора либо расторжение трудового договора по основаниям, предусмотренным трудовым законодательством Республики Казахстан и законодательством Республики Казахстан в сфере государственной службы;

5) истечение сроков их полномочий, предусмотренных законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан;

6) преобразование занимаемых ими государственных должностей в политические должности либо государственные должности, на которые граждане назначаются местными представительными органами или избираются в соответствии с законами Республики Казахстан;

7) представление административным государственным служащим заведомо ложных сведений о доходах и имуществе, принадлежащем ему на праве собственности;

Примечание ИЗПИ!
Пункт 1 предусмотрено дополнить подпунктом 7-1) в соответствии с Законом РК от 03.01.2023 № 188-VII (вводится в действие с 01.01.2027).

8) несоблюдение обязанностей и (или) ограничений, установленных законами Республики Казахстан;

9) непередача в доверительное управление принадлежащих на праве собственности долей, акций (акцию) в уставном капитале коммерческих организаций и иного имущества, использование которого влечет получение доходов, за исключением денег облигаций, паев открытых и интервальных паевых инвестиционных фондов, законно принадлежащих этому лицу, а также имущества, переданного в имущественный наем;

10) утрата гражданства Республики Казахстан;

10-1) наличие гражданства иностранного государства;

11) совершение административного коррупционного правонарушения, за исключением случая, когда административный государственный служащий впервые привлечен к административной ответственности за принятие на работу лица, не представившего декларацию об активах и обязательствах;

12) вступление в законную силу обвинительного приговора суда за совершение преступления либо умышленного уголовного проступка;

13) прием на административную государственную должность лица, совершившего коррупционное преступление или ранее уволенного за совершение коррупционного правонарушения либо дисциплинарного проступка, дискредитирующего государственную службу, а также совершившего преступление в составе преступной группы;

14) прием на административную государственную должность лица, в отношении которого уголовное дело о преступлении в составе преступной группы прекращено органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан, до истечения срока нижнего предела наказания в виде лишения свободы, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части Уголовного кодекса Республики Казахстан;

15) прекращение уголовного дела на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан за совершение коррупционного преступления, а также уголовного дела о преступлении в составе преступной группы – органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 и статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан до истечения срока нижнего предела наказания в виде лишения свободы, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части Уголовного кодекса Республики Казахстан;

16) представление при поступлении на государственную службу заведомо ложных документов или сведений, которые могли являться основаниями для отказа в приеме на государственную службу;

17) несоответствие требованиям, установленным настоящим Законом, при назначении или избрании на государственную должность;

18) внеконкурсное занятие административной государственной должности, за исключением случаев, установленных законами Республики Казахстан;

19) отрицательные результаты аттестации;

20) неудовлетворительные результаты оценки их деятельности в соответствии с настоящим Законом;

20-1) неудовлетворительные результаты испытательного срока;

20-2) отказ от ротации с учетом соблюдения требований, предусмотренных законодательством Республики Казахстан в сфере государственной службы;

21) совершение дисциплинарного проступка, дискредитирующего государственную службу;

22) иные основания, предусмотренные законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

2. Основанием прекращения государственной службы административными государственными служащими корпуса "А" является также решение должностного лица (органа), имеющего право назначения на государственную должность и освобождения от государственной должности, принимаемое на основе рекомендаций уполномоченной комиссии.

Примечание ИЗПИ!
В пункт 3 предусмотрено изменение Законом РК от 03.01.2023 № 188-VII (вводится в действие с 01.01.2027).

3. Административные государственные служащие, уволенные в соответствии с подпунктами 7), 8), 9), 11), 12), 13), 14), 15), 16) и 21) пункта 1 настоящей статьи, признаются уволенными по отрицательным мотивам.

4. Увольнение административных государственных служащих производится соответствующим должностным лицом государственного органа, имеющим право приема на административную государственную должность в соответствии с настоящим Законом.

5. В случае несогласия с увольнением административный государственный служащий имеет право обжаловать решение об увольнении перед вышестоящим руководством, в уполномоченный орган или его территориальные подразделения, в суд в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

6. Смена политических государственных служащих, а также руководителей государственных органов, являющихся административными государственными служащими, не является основанием для прекращения административным государственным служащим государственной службы на занимаемой государственной должности по инициативе вновь назначенных политических и (или) административных государственных служащих.

Сноска. Статья 61 с изменениями, внесенными законами РК от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 393-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2021 № 42-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021); от 03.01.2023 № 188-VII (порядок введения в действие см. ст. 2); от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 11. ИНЫЕ ВОПРОСЫ

Статья 62. Восстановление на государственной службе

1. Восстановление на государственной службе лица производится не позднее месячного срока со дня его обращения, если оно последовало в течение трех месяцев с момента вступления в силу оправдательного приговора суда либо вынесения постановления о прекращении уголовного дела по реабилитирующим основаниям.

2. В случае восстановления государственного служащего в государственной должности по решению суда лицо, уволенное с данной должности на этом основании, вправе в течение трех месяцев участвовать во внутренних конкурсах в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан в сфере государственной службы.

3. Государственным служащим, уволенным из государственного органа в связи с осуждением за преступления, а затем реабилитированным и восстановленным соответственно в государственной должности, за время вынужденного отсутствия на работе возмещается вред, причиненный незаконными действиями органов, ведущих уголовный процесс, в порядке, установленном уголовно-процессуальным законодательством Республики Казахстан.

4. В случае незаконного увольнения государственных служащих причиненный им в связи с этим ущерб подлежит возмещению в полном объеме за счет государственного органа, из которого они были уволены.

Незаконно уволенные государственные служащие при соответствии квалификационным требованиям восстанавливаются на государственной службе в прежней (а с их согласия – на равной) государственной должности и обеспечиваются всеми правами, недополученными после незаконного увольнения. Данный период включается в стаж государственной службы.

Статья 63. Аттестация

1. Аттестация административных государственных служащих, за исключением административных государственных служащих, осуществляющих свою деятельность на избранной основе, проводится по решению Президента Республики Казахстан, определяющего ее порядок, сроки и категории аттестуемых государственных служащих.

2. Для проведения аттестации административных государственных служащих создается аттестационная комиссия, в состав которой должно входить не менее пяти человек. Аттестационная комиссия возглавляется председателем.

3. По итогам аттестации аттестационная комиссия принимает одно из следующих решений:

1) соответствует занимаемой государственной должности и рекомендуется к повышению в должности;

2) соответствует занимаемой государственной должности;

3) не соответствует занимаемой государственной должности и рекомендуется к понижению в государственной должности;

4) не соответствует занимаемой государственной должности и рекомендуется к увольнению.

4. Административные государственные служащие, дважды не явившиеся на заседание аттестационной комиссии без уважительной причины, рекомендуются к увольнению.

5. Административные государственные служащие, не прошедшие аттестацию и (или) отказавшиеся продолжить государственную службу в государственных органах на иных, в том числе нижестоящих государственных должностях, подлежат увольнению.

6. Повышение в административной государственной должности по итогам аттестации осуществляется без проведения конкурсных процедур при наличии вакантной вышестоящей административной государственной должности и соответствия государственного служащего квалификационным требованиям, установленным к данной должности.

7. Решение аттестационной комиссии, принятое по итогам аттестации, является основанием для выдвижения государственного служащего на вышестоящую административную государственную должность, понижения государственного служащего в административной государственной должности или его увольнения.

8. Решение аттестационной комиссии может быть обжаловано государственным служащим руководителю государственного органа, в уполномоченный орган или его территориальные подразделения, в суд в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 63 с изменениями, внесенными законами РК от 24.05.2021 № 42-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Статья 64. Привлечение иностранных работников в государственные органы

1. Государственные органы по решению уполномоченной комиссии могут принять на работу иностранных работников в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан. Иностранные работники не могут занимать государственные должности и быть должностными лицами.

Должности иностранных работников устанавливаются государственными органами по согласованию с уполномоченной комиссией. Персональная ответственность за качество деятельности иностранных работников, принимаемых государственными органами, возлагается на руководителей государственных органов.

2. При приеме на работу в государственные органы иностранные работники подлежат обязательной специальной проверке органов национальной безопасности Республики Казахстан в порядке, определяемом органами национальной безопасности Республики Казахстан совместно с уполномоченным органом.

3. Порядок привлечения иностранных работников определяется Правительством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 64 с изменением, внесенным Законом РК от 03.07.2017 № 86-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 64-1. Контрактные служащие

1. Контрактные служащие могут привлекаться в государственные органы для реализации национальных и иных проектов, виды которых определяются Правительством Республики Казахстан.

2. Контрактные служащие не могут занимать государственную должность.

3. Порядок привлечения контрактных служащих, виды проектов, по которым привлекаются контрактные служащие, вопросы условий оплаты труда и иные вопросы регулирования их деятельности определяются Правительством Республики Казахстан.

4. Привлечение контрактного служащего осуществляется путем заключения контракта и издания акта работодателя по представлению должностного лица государственного органа, ответственного за реализацию национальных и иных проектов.

Граждане, привлекаемые в качестве контрактного служащего, должны соответствовать установленным квалификационным требованиям. Квалификационные требования контрактного служащего и алгоритм его взаимодействия с государственным органом утверждаются должностным лицом государственного органа, ответственным за реализацию национальных и иных проектов, по согласованию с уполномоченным органом.

Срок контракта устанавливается на период выполнения поставленных задач, но не более одного календарного года с возможностью продления в течение периода реализации национальных и иных проектов.

5. Контрактный служащий имеет право:

1) требовать от руководителя точного определения задач и объема функциональных обязанностей согласно контракту;

2) получать информацию и материалы, необходимые для исполнения своих функциональных обязанностей;

3) своевременно и в полном объеме получать оплату труда в соответствии с условиями контракта.

6. Контрактный служащий обязан:

1) соблюдать условия контракта;

2) исполнять трудовые обязанности и соблюдать трудовую дисциплину. По соглашению сторон могут применяться режим гибкого рабочего времени, режим дистанционной работы и совмещение контрактной службы с иной деятельностью;

3) соблюдать общепринятые морально-этические нормы;

4) соблюдать законодательство Республики Казахстан о противодействии коррупции;

5) принимать меры по недопущению, предотвращению и урегулированию конфликта интересов;

6) хранить государственные секреты и иную охраняемую законом тайну, в том числе после расторжения контракта, в течение времени, установленного законом, о чем подписывает соответствующее обязательство о неразглашении.

7. Контрактный служащий не вправе:

1) использовать в неслужебных целях средства материально-технического, финансового и информационного обеспечения, другое государственное имущество и служебную информацию;

2) использовать служебное положение в целях, не связанных с осуществлением деятельности контрактного служащего.

8. В качестве контрактного служащего не может быть привлечен гражданин:

1) моложе восемнадцати лет;

2) признанный судом недееспособным или ограниченно дееспособным;

3) имеющий заболевание, препятствующее выполнению функциональных обязанностей, на основании заключения медицинского учреждения, в случаях, когда специальные требования к состоянию здоровья для контрактного служащего установлены в квалификационных требованиях;

4) на которого в течение трех лет до привлечения в качестве контрактного служащего за совершение коррупционного правонарушения налагалось административное взыскание;

5) лишенный судом права заниматься видом деятельности, по которому привлекается контрактный служащий;

6) лишенный судом права занимать государственные должности в течение определенного срока;

7) совершивший коррупционное преступление;

8) имеющий судимость, которая ко времени привлечения в качестве контрактного служащего не погашена или не снята в установленном законом порядке;

9) ранее судимый или освобожденный от уголовной ответственности за совершение преступления на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан за совершение тяжких или особо тяжких преступлений;

10) совершивший преступление в составе преступной группы;

11) в отношении которого уголовное дело о преступлении в составе преступной группы прекращено органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан до истечения срока нижнего предела наказания в виде лишения свободы, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части Уголовного кодекса Республики Казахстан;

12) в отношении которого в течение трех лет перед привлечением в качестве контрактного служащего за совершение уголовного проступка или преступлений небольшой и средней тяжести вынесен обвинительный приговор суда или который освобожден от уголовной ответственности за совершение уголовного проступка или преступлений небольшой и средней тяжести на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан;

13) уволенный по отрицательным мотивам из правоохранительных органов, специальных государственных органов, с должности судьи, воинской службы, за исключением случаев увольнения гражданина на основании отсутствия на работе (службе) без уважительной причины в течение трех и более часов подряд;

14) в иных случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

9. Во избежание конфликта интересов в качестве контрактного служащего не может быть принят гражданин, являющийся близким родственником, супругом (супругой) и (или) свойственником государственных служащих, вовлеченных в реализацию проектов.

Обязательства о принятии мер по предотвращению и урегулированию конфликта интересов, а также его недопущению излагаются в контракте.

Контрактному служащему предоставляется ежегодный оплачиваемый трудовой отпуск в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан.

10. Деятельность контрактных служащих, предусматривающая работу с государственными секретами, осуществляется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан о государственных секретах.

11. График работы и иные индивидуальные условия труда контрактного служащего устанавливаются в контракте по соглашению сторон.

Условия оплаты труда контрактного служащего устанавливаются в контракте по соглашению сторон с указанием временных (этапы реализации задач, проектов), количественных и (или) качественных параметров выполненного объема работы (поставленных задач).

Оплата труда контрактных служащих осуществляется за счет экономии средств, предусмотренных на содержание государственного органа либо реализацию национальных и иных проектов.

12. Контракт может быть расторгнут по соглашению сторон, иные условия расторжения контракта, а также внесения в него изменений и дополнений излагаются в контракте.

Споры между контрактным служащим и государственным органом разрешаются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Глава 11 дополнена статьей 64-1 в соответствии с Законом РК от 20.03.2023 № 214-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 65. Международное сотрудничество в сфере государственной службы

Международное сотрудничество в сфере государственной службы осуществляется путем участия уполномоченного органа Республики Казахстан в инициативах, программах и проектах с участием зарубежных и международных организаций, направленных на дальнейшее развитие и совершенствование государственной службы.

Международное сотрудничество включает следующие направления:

1) образование международных организаций в сфере государственной службы и участие в их деятельности;

2) обучение государственных служащих в зарубежных странах;

3) обучение иностранных государственных служащих и иных лиц в Республике Казахстан;

4) осуществление совместных исследований по вопросам государственной службы.

Статья 66. Иные вопросы прохождения государственной службы

Иные вопросы прохождения государственной службы, не урегулированные настоящим Законом, регламентируются законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа, иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Глава 12. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 67. Финансовое и материально-техническое обеспечение государственной службы

Финансовое и материально-техническое обеспечение государственной службы осуществляется за счет средств государственного бюджета, средств Национального Банка Республики Казахстан в порядке, предусмотренном законодательными актами Республики Казахстан.

Статья 68. Переходные положения

1. Граждане, зачисленные в кадровый резерв административной государственной службы корпуса "Б" до введения в действие настоящего Закона, могут быть назначены на административные государственные должности корпуса "Б" до истечения годичного срока пребывания в кадровом резерве корпуса "Б" без проведения конкурса.

2. Исключен Законом РК от 30.11.2016 № 26-VI (вводится в действие с 01.01.2017).
Сноска. Статья 68 с изменением, внесенным Законом РК от 30.11.2016 № 26-VI (вводится в действие с 01.01.2017).

Статья 69. Порядок введения в действие настоящего Закона

1. Настоящий Закон вводится в действие с 1 января 2016 года.

2. Признать утратившим силу Закон Республики Казахстан от 23 июля 1999 года "О государственной службе" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1999 г., № 21, ст. 773; 2001 г., № 13-14, ст. 170; 2003 г., № 4, ст. 24; № 18, ст. 142; 2005 г., № 14, ст. 61; 2007 г., № 9, ст. 67; № 17, ст. 140; № 19, ст. 147; 2009 г., № 24, ст. 122, 126; 2010 г., № 24, ст. 148; 2011 г., № 11, ст. 102; № 20, ст. 158; 2012 г., № 5, ст. 36; № 13, ст. 91; № 21-22, ст. 123; 2013 г., № 8, ст. 50; № 14, ст. 75; 2014 г., № 1, ст. 4; № 14, ст. 84; № 16, ст. 90; № 21, ст. 122; № 22, ст. 131).

Сноска. Статья 69 с изменением, внесенным Законом РК от 20.12.2016 № 33-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Президент Республики Казахстан	Н. НАЗАРБАЕВ