Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының кейбір нормативтік қаулыларына қылмыстық және қылмыстық-процестік заңнама бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2017 жылғы 31 наурыздағы № 3 Нормативтік қаулысы.

      1. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының мынадай нормативтік қаулыларына өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      1. "Есірткі, психотроптық және улы заттарды заңсыз айналымға түсіру жөніндегі істер бойынша заңдарды қолдану туралы" 1998 жылғы 14 мамырдағы № 3 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 1999 жылғы 30 сәуірдегі № 2, 2000 жылғы 22 желтоқсандағы № 19, 2003 жылғы 11 шілдедегі № 7, 2011 жылғы 21 сәуірдегі № 1 қаулыларымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

      "Есірткінің, психотроптық заттардың, сол тектестер мен прекурсорлардың заңсыз айналымына қатысты істер бойынша заңнаманы қолдану туралы";

      2) бүкіл мәтін бойынша:

      "дәрежеленетіні", "дәрежеленеді", "дәрежелеу", "дәрежеленуге", "дәрежеленуді", "дәрежеленуі" деген сөздер тиісінше "сараланатыны", "сараланады", "саралау", "саралануға", "саралануды", "саралануы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "ҚІЖК-нің", "ҚК-тің" деген сөздер тиісінше "ҚПК-нің", "ҚК-нің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "заттарды", "заттар" "заттарға" "заттың", "затты", "зат", "заттармен", "заттардың" деген сөздерден кейін тиісінше "сол тектестерді", "сол тектестер", "сол тектестерге", "сол тектестің", "сол тектесті", "сол тектес", "сол тектестермен", "сол тектестердің" деген сөздермен толықтырылсын;

      "қылмыс", "қылмыстың", "қылмысты", "қылмысы", "қылмыстары", "қылмыстарды", "қылмыстардың" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылық", "қылмыстық құқық бұзушылықтың", "қылмыстық құқық бұзушылықты", "қылмыстық құқық бұзушулығы", "қылмыстық құқық бұзушулықтары", "қылмыстық құқық бұзушулықтарды", "қылмыстық құқық бұзушулықтардың" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "ұйымдасқан топ немесе қылмыстық қауымдастық (қылмыстық ұйым)" деген сөздер "қылмыстық топ" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 1-тармақта:

      "Есірткі, психотроптық заттар, прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл шаралары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына" деген сөздер "Есiрткi, психотроптық заттар, сол тектестер мен прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен терiс пайдаланылуына қарсы iс-қимыл шаралары туралы" Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 10 шілдедегі № 279-І Заңына (бұдан әрі – Есірткі туралы заң)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 1-1-тармақ алып тасталсын;

      5) 2-1-тармақтағы бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Есірткі туралы заңның 1-бабының 14) тармақшасына сәйкес тасымалдау тәсіліне және сақталатын орнына қарамастан Қазақстан Республикасының шегiнде есiрткiнің, психотроптық заттардың немесе прекурсорлардың орнын ауыстыру жөнiнде Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзып жасалған кез келген iс-әрекеттер есірткіні, психотроптық заттарды, сол тектестер мен прекурсорларды заңсыз тасымалдау болып табылады.";

      6) 3-1-тармақта:

      абзацтардың "а)", "б)", "в)", "г)", "д)" деген әріптермен белгіленуі алып тасталсын;

      "ҚК-нің 259-бабының 1-1-бөлігі", "259-бабының 2-бөлігі", "259-бабының 2-1-бөлігі", "259-бабының 3-бөлігі", "259-бабының 4-бөлігі" деген сөздер тиісінше "Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі - ҚК) 296-бабының төртінші бөлігі", "297-бабының бірінші бөлігі", "297-бабының екінші бөлігі", "297-бабының үшінші бөлігі", "297-бабының төртінші бөлігі" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 7-1-тармақта:

      абзацтардың "а)", "б)", "в)", "г)" деген әріптермен белгіленуі алып тасталсын;

      "259-бабының 2-бөлігі", "259-бабының 2-1-бөлігі", "259-бабының 3-бөлігі", "259-бабының 4-бөлігі" деген сөздер тиісінше "297-бабының бірінші бөлігі", "297-бабының екінші бөлігі", "297-бабының үшінші бөлігі", "297-бабының төртінші бөлігі" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 8-тармақтағы "259-бабының 3-бөлігінің "б" тармағы бойынша" деген сөздер "297-бабының үшінші бөлігінің 2-тармағы бойынша" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) 9-1-тармақта:

      абзацтардың "а)", "б)", "в)", "г)" деген әріптермен белгіленуі алып тасталсын;

      "259-бабының 2-бөлігі", "259-бабының 2-1-бөлігі", "259-бабының 3-бөлігі", "259-бабының 4-бөлігі" деген сөздер тиісінше "297-бабының бірінші бөлігі", "297-бабының екінші бөлігі", "297-бабының үшінші бөлігі", "297-бабының төртінші бөлігі" деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 9-2-тармақта:

      "259-бабының" деген сөздер "296, 297-баптарының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      11) 9-3-тармақтағы "259-бабы 3-бөлігінің б) тармағы бойынша", "259-бабы 2-1-бөлігі", "259-бабы 3-бөлігінің в) тармағы бойынша", "259-бабы 3-бөлігінің б) және в) тармақтары бойынша" деген сөздер тиісінше "297-бабы үшінші бөлігінің 2-тармағы бойынша", "297-бабының екінші бөлігі", "297-бабы үшінші бөлігінің 3-тармағы бойынша", "297-бабы үшінші бөлігінің 2 және 3-тармақтары бойынша" деген сөздермен ауыстырылсын;

      12) 9-4-тармақтағы "Қазақстан Республикасы Заңының" деген сөздер "Қазақстан Республикасының 1994 жылғы 15 қыркүйектегі № 154-ХIII Заңының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      13) 10-тармақтағы "250" деген цифрлар "286" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      14) 11-тармақта:

      ""Есірткі, психотроптық заттар, прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл шаралары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына" деген сөздер "Есірткі туралы заңға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші абзац алып тасталсын;

      "272" деген цифрлар "310" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      15) 12-тармақта:

      "265-бабының 1-бөлігімен" деген сөздер "303-бабының бірінші бөлігімен" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші сөйлем мынадай редакцияда жазылсын:

      "Бұл әрекетті осы баптың екінші бөлігімен саралау үшін осы ережелерді бұзу салдары - ауыр салдарлардың туындауы немесе есірткінің, психтроптық, улы заттардың, сол текстердің ұрлануы қажетті шарт болып табылады.";

      үшінші сөйлем алып тасталсын;

      16) 13-тармақта:

      "265-бабының 2-бөлігі", "260-бабының", "265-бабымен" деген сөздер тиісінше "303-бабының екінші бөлігі", "298-бабының", "303-бабымен" деген сөздермен ауыстырылсын;

      17) 14-тармақта:

      "Қылмыстық кодекстiң 260-бап екiншi бөлiгiнiң в) тармағында", "263-баптың үшiншi бөлiгінде" деген сөздер тиісінше "ҚК-нің 298-бабы екінші бөлігінің 3-тармағында", "301-бабы үшінші бөлігінің 1-тармағында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "265" деген цифрлар "303" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      18) 15-тармақта:

      екінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Кінәлінің есірткіні немесе психотроптық заттарды, сол тектестерді тұтынуға ынтаны қоздыруға бағытталған, әртүрлі адамдарға немесе бір адамға қатысты әртүрлі уақытта жасалған әрекетін ҚК-нің 299-бабы екінші бөлігінің 2-тармағы бойынша, екі және одан көп адамдарға қатысты бір мезгілде жасалған осы әрекеттер – аталған баптың үшінші бөлігінің 1-тармағы бойынша саралануға жатады.";

      үшінші абзацтағы "Қылмыстық кодекстiң 261-бабы" деген сөздер "ҚК-нің 299-бабы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      төртінші абзацтағы "ҚК-тің 261-бабы үшінші бөлігі б) тармағының және 103-баптың сәйкес бөлігімен дәрежеленуі керек." деген сөздер "ҚК-нің 299-бабы үшінші бөлігінің 2-тармағымен және 106-бабының тиісті бөлігімен саралануы керек." деген сөздермен ауыстырылсын;

      бесінші абзацтағы "ҚК-тің 261-бабы үшінші бөлігінің а) тармағы" деген сөздер "ҚК-нің 299-бабы үшінші бөлігінің 1-тармағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      19) 16-тармақтағы "264" деген цифрлар "302" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      20) 17-1-тармақ алып тасталсын;

      21) 18-тармақта:

      бірінші сөйлем мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қылмыстық жауаптылықтан босату негіздері ҚК-нің 296-бабына ескертпеде көрсетілген, келтірілген тізбе толық болып табылады.";

      үшінші сөйлем мынадай редакцияда жазылсын:

      "Есірткі немесе психотроптық заттардың заңсыз айналымға түсуіне байланысты қылмыстық құқық бұзушылықтарды ашуға немесе олардың жолын кесуге белсенді көмек көрсету осы қылмыстық құқық бұзушылықты ашуға немесе оның жолын кесуге, істің нақты мән-жайларын, іс-әрекетті жасауға қатысы бар адамдарды, соңғылардың тұрғылықты жерін анықтауға және оларды ұстап алуға, есірткі немесе психотроптық заттарды табуға және т.б. бағытталған қылмыстық қудалау функцияларын жүзеге асыратын органдардың іс-шараларына субъектінің өзінің еркімен қатысуын көздейді.";

      22) 19-тармақтағы "88" деген цифрлар "91" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      23) 20-тармақтағы "ҚІЖК-нің 121-бабы 3-бөлігінің 2-тармағына" деген сөздер "Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің (бұдан әрі – ҚПК) 118-бабы үшінші бөлігінің 2-тармағына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      24) 21-тармақтағы "387" деген цифрлар "405" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      25) 22-тармақтағы 2, 3, 4 абзацтардың сызықша белгісімен белгіленуі алып тасталсын.

      2. "Қылмыстық процесті жүргізген органдардың заңсыз әрекеттері салдарынан келтірілген зиянды өтеу жөніндегі заңды қолдану тәжірибесі туралы" 1999 жылғы 9 шілдедегі № 7 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2010 жылғы 25 маусымдағы № 6 нормативтік қаулысымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) тақырыбында:

      "жүргізген" деген сөз "жүргізетін" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "Соты Пленумының Қаулысы 1999 жылғы 9 шілдедегі № 7 Қаулысы" деген сөздер "Сотының 1999 жылғы 9 шілдедегі № 7 нормативтік қаулысы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) кіріспедегі "Пленумы" деген сөз "жалпы отырысы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) бүкіл мәтін бойынша "ҚІЖК-нің", "ҚІЖК-да" деген сөздер тиісінше "ҚПК-нің", "ҚПК-да" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 2-тармақта:

      екінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "осы баптың төртінші бөлiгiнде көзделген жағдайлардан басқа, Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің (бұдан әрі - ҚПК) 32-бабының екiншi және үшінші бөліктерінде аталған қылмыстық құқық бұзушылықтар туралы iстер бойынша жекеше айыптаушының шағымы болмаған кезде қылмыстық қудалауды жүзеге асыру;";

      үшінші абзац алып тасталсын;

      4, 5-абзацтардың сызықша белгісімен белгіленуі алып тасталсын;

      бесінші абзацта:

      "ҚIЖК-нiң 33-бабының 2-бөлiгiнде", "ҚК-тiң 69, 75, 85 баптарында", "ҚК-тiң 67-бабында" деген сөздер тиісінше "ҚПК-нiң 32-бабының төртінші бөлiгiнде", "Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі – ҚК) 71 және 88-баптарында", "ҚК-нiң 68-бабының бірінші бөлігінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      алтыншы абзацтағы "қылмыс", "қамауға алған" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылық", "күзетпен ұсталған" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 3-тармақта:

      бірінші абзацта:

      "39-47-баптарының" деген сөздер "37-бабынан бастап 42-бабын қоса алғанда" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "40" деген цифрлар "38" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      екінші абзацтағы "Қазақстан Республикасының 1993 жылғы 14 сәуiрдегi" деген сөздерден кейін "№ 2143-XII" деген сөздермен ауыстырылсын толықтырылсын;

      6) 5-тармақтағы "13-бабының 2-бөлiгiне, 14-бабының 8-бөлiгiне" деген сөздер "13-бабының екінші бөлiгiне және 14-бабының сегізінші бөлiгiне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 6-тармақтағы "37-бабының 1-бөлiгінде", "43-бабының 1-бөлiгiне" деген сөздер тиісінше "38-бабының бірінші бөлiгінде", "40-бабының бірінші бөлiгiне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 7-тармақтағы "44-бабының 1-бөлiгiне" деген сөздер "41-бабының бірінші бөлiгiне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) 8-тармақтағы "40-бабының 2-бөлiгiнде", "40-бабының 5-бөлiгiнде", "43-бабының 3-бөлiгiне" деген сөздер тиісінше "38-бабының екінші бөлiгiнде", "38-бабының үшінші бөлiгiнде", "40-бабының үшінші бөлiгiне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 9-тармақта:

      бірінші абзацтағы "зиянды өтеу тәртiбi туралы хабарламаны алған күннен бастап есептелетiн ҚПК-нің 45-бабында көрсетiлген мерзiмдер" деген сөздер "құқықтарды қалпына келтіру тәртібі түсіндірілетін хабарлама алынған күннен бастап алты ай" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Мүліктік зиянды өтеу туралы талап ҚПК-нің 40-бабының үшінші бөлігінде көрсетілген тиісті сотқа тікелей жіберілуі мүмкін.";

      мынадай мазмұндағы үшінші абзацпен толықтырылсын:

      "ҚПК-нің 40-бабының бірiншi бөлiгiне және "Сот бойынша ақталған адамға, қылмыстық істі тоқтату туралы соттың, қылмыстық қудалау органының қаулысы шығарылған күдіктіге, айыпталушыға, сотталушыға қылмыстық процесті жүргізетін органның заңсыз іс-әрекеттерінің нәтижесінде келтірілген мүліктік зиянды төлеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 21 қарашадағы № 1218 қаулысына сәйкес қылмыстық процесті жүргізетін органның заңсыз іс-қимылдарының салдарынан келтірілген мүлiктiк зиян: олар айырылған жалақыны, зейнетақыны, жәрдемақыларды, өзге де қаражаттар мен табыстарды; соттың үкiмi немесе өзге де шешiмi негiзiнде заңсыз тәркiленген немесе мемлекеттiң кiрiсiне айналдырылған мүлiктi; соттың заңсыз үкiмiн орындау үшiн өндiрiп алынған айыппұлдарды; заңсыз әрекеттерге байланысты адам төлеген сот шығындары мен өзге де сомаларды; заң көмегін көрсету үшiн адам төлеген сомаларды; қылмыстық қудалау салдарынан болған өзге де шығыстарды өтеудi қамтиды. Сонымен қатар қылмыстық процесті жүргізетін органның заңсыз іс-қимылдарының салдарынан келтірілген мүліктік зиянды толық көлемде өтеткізуге құқығы бар адамдардың еңбек, зейнетақы, тұрғын үй және өзге де құқықтарын қалпына келтіруге, сондай-ақ моральдық зиянның салдарын жойғызуға құқығы бар.";

      11) 10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "10. Судья моральдық зиянның салдарын жойғызу туралы талапты ҚПК-нің 4-тарауындағы тәртіппен қарайды.

      Келтiрiлген моральдық зиян үшiн ақшалай мәнде өтемақы туралы талаптар азаматтық сот iсiн жүргiзу тәртiбiмен ғана қойылады.

      Егер ҚПК-нің 4-тарауында көзделген тәртіппен зиянды өтеу туралы талапты беруге алты айлық мерзім өткізіп алынса, онда адам азаматтық сот iсiн жүргiзу тәртiбiмен сотқа жүгінуге құқылы.";

      12) 11-тармақтағы "анықтау, алдын ала тергеу органдары, прокуратура және үкiмдi шығарған" деген сөздер алып тасталсын;

      13) 12-тармақтың екінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

      "Зиянның мөлшерiн Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексiнiң нормаларына сәйкес анықтаған кезде қылмыстық процесті жүргiзетiн органдардың әрекеттерi заңсыз болып танылатын сәттер мен мерзiмдердi анықтайтын мән-жайларға назар аударған жөн. Атап айтқанда, ҚПК-нiң 38-бабы екінші бөлiгiнiң 4-тармағына сәйкес жасалған іс-әрекетiнiң саралануы ҚК-нің оны жасағаны үшiн күдік келтiру немесе айыптау кезiнде ұстап алуға немесе күзетпен ұстауға жол берiлмейтiн неғұрлым жеңіл қылмыстық құқық бұзушылық үшiн жауаптылықты көздейтiн бабына өзгертілген не осы бап бойынша неғұрлым жеңiл жаңа жаза тағайындалған немесе үкiмнен айыптау бөлiгi алып тасталған және осыған байланысты жазасы төмендетiлген жағдайларда, сол сияқты соттың медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын немесе мәжбүрлеп тәрбиелiк ықпал ету шараларын қолдану туралы заңсыз шешiмiнің күші жойылған жағдайда адамның ұсталуға немесе бұлтартпау шарасын қолдануға не қылмыстық жазасын қамаққа алу немесе бас бостандығынан айыру түрінде өтеуге байланысты адамның күзетпен ұсталуын заңсыз деп таныған жөн. Бұл ретте күзетпен ұстаудың, қамаққа алу немесе бас бостандығынан айыру түріндегі жазалаудың нақты өтелген мерзiмi ҚК-нің кiнәлi адам жасаған іс-әрекет жаңадан сараланған бабында көзделген қамаққа алу немесе бас бостандығынан айыру түрiндегi жазаның ең жоғары мөлшерiнен асатын бөлiгiнде заңсыз өтелген болып есептеледі. Егер ҚК-нiң қылмыстық құқық бұзушылық жаңадан сараланған бабында жаза ретiнде қамаққа алу немесе бас бостандығынан айыру көзделмесе, онда күзетпен ұстау, қамаққа алу немесе бас бостандығынан айыру жазасының ҚК-нің аталған бабында көзделген жаза орнына есептелiне алмайтын бөлiгi заңсыз өтелген болып саналады.";

      14) 13-тармақтағы "40-бабының 4-бөлiгiне" деген сөздер "38-бабының төртінші бөлiгiне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      15) 15-тармақтың бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

      "Мүліктік зиянды өтеу туралы талапты ҚПК-нің 40-бабының төртінші бөлігінде көзделген тәртіппен судья жеке-дара қарайды. ҚПК-нің 38-бабына сәйкес қылмыстық процесті жүргізетін органның заңсыз іс-қимылдарының салдарынан келтірілген мүлiктiк зиян қылмыстық процестi жүргiзетін органның кiнәсi бар-жоғына қарамастан, толық көлемде республикалық бюджеттен өтеледi. Сот отырысына қылмыстық процесті жүргізетін органдардың заңсыз әрекеттерінен келтірілген зиянды өтеуге Қазақстан Республикасының ағымдағы жылға арналған бюджеті туралы заңына сәйкес қаражат бөлінген мемлекеттік органның өкілі мемлекеттің атынан қатысады. Егер Бюджет туралы заңда мұндай орган белгіленбесе, онда өндіріп алу Республиканың Қаржы министрлігінен жүргізіледі. Көрсетілген өкілдің немесе талап еткен адамның сот отырысына келмеуі оны қарауға кедергі келтірмейді.";

      16) 16-тармақтағы "44" деген цифрлар "41" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      17) 17-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "17. ҚПК-нің 415-бабының екінші бөлігіне сәйкес судьяның зиянды өтеу туралы талапты қарау нәтижелері бойынша шығарылған қаулысына ҚПК-нің 48-тарауында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы, наразылық келтірілуі мүмкін.";

      18) 20-тармақтағы "заңсыз қамауға алу" деген сөздер "заңсыз күзетпен ұстау" деген сөздермен ауыстырылсын;

      19) мынадай мазмұндағы 22-тармақпен толықтырылсын:

      "22. Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-бабына сәйкес осы нормативтік қаулы қолданылатын құқықтың құрамына кіреді, сондай-ақ жалпыға бірдей міндетті болып табылады және ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.".

      3. "Соттардың бандитизм және қылмысқа қатыса отырып, басқа қылмыстар жасағаны үшін жауапкершілік туралы заңнаманы қолдануының кейбір мәселелері туралы" 2001 жылғы 21 маусымдағы № 2:

      1) тақырыбындағы "қылмысқа" "қылмыстар" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылықтарға", "қылмыстық құқық бұзушылықтар" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) кіріспеде және 1-тармақта:

      "ұйымдасқан қылмыстық топ, банда мен қылмыстық сыбайластық (қылмыстық ұйым)" деген сөздер "банда немесе басқа қылмыстық топ" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "қылмыстар", "қылмыстардың" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылықтар", "қылмыстық құқық бұзушылықтардың" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 2-тармақтағы "Қылмысқа", "қылмыс" деген сөздер тиісінше "Қылмыстық құқық бұзушылыққа", "қылмыстық құқық бұзушылық" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 3-тармақта:

      "қылмыс", "ұйымдасқан топ болып", "ҚК-нің", "Қылмыс", "қылмысқа" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылық", "қылмыстық топ", "Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі - ҚК)", "Қылмыстық құқық бұзушылық", "қылмыстық құқық бұзушылыққа" деген сөздермен ауыстырылсын;

      жетінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қылмыстық құқық бұзушылық, егер оны ұйымдасқан топ, қылмыстық ұйым, қылмыстық қоғамдастық, трансұлттық қылмыстық ұйым, трансұлттық қылмыстық қоғамдастық, террористік топ, экстремистік топ, банда немесе заңсыз әскерилендірілген құралым жасаса, қылмыстық топ жасаған белгі бойынша саралануы мүмкін.";

      5) 4-тармақтағы "қылмыстық", "қылмысты" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылық", "қылмыстық құқық бұзушылықтарды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 5-тармақтағы "қылмыс", "қылмысты", "қылмыстың" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылық", "қылмыстық құқық бұзушылықты", "қылмыстық құқық бұзушылықтың" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 6-тармақта:

      бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "ҚК-нің 31-бабының үшінші бөлігіне сәйкес қылмыстық топ деп ҚК-нің 262, 263, 264, 265-баптарының бірінші бөліктері оларды құру үшін жауаптылық көзделген ұйымдасқан топ, қылмыстық ұйым, қылмыстық қоғамдастық, трансұлттық қылмыстық ұйым, трансұлттық қылмыстық қоғамдастық қана емес, ҚК-нің 257, 268 және 267-баптарының бірінші бөліктері оларды құру үшін жауаптылық көзделген террористік топ, экстремистік топ, тұрақты қарулы топ (банда) және заңсыз әскерилендірілген құралым да түсініледі.".

      екінші абзацтағы "ұйымдасқан" деген сөз алып тасталсын;

      үшінші абзац алып тасталсын;

      8) 7-тармақта:

      "237-бабының 1-бөлiгiне" деген сөздер "268-бабының бірінші бөлiгiне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "қылмыстарды" деген сөз "қылмыстық құқық бұзушылықтарды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) 10-тармақта:

      "251", "237" деген цифрлар "287", "268" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "қылмыстардың" деген сөз "қылмыстық құқық бұзушылықтардың" деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 11-тармақтағы "Ұйымдасқан қылмыстық топ пен банданың", "Ұйымдасқан қылмыстық топ пен банда" деген сөздер тиісінше "Банданың немесе басқа қылмыстық топтың", "Банда немесе басқа қылмыстық топ" деген сөздермен ауыстырылсын;

      11) 12-тармақтағы "Ұйымдасқан қылмыстық топты, банданы немесе қылмыстық сыбайластықты (қылмыстық ұйымды)" деген сөздер "Банданы немесе басқа қылмыстық топты" деген сөздермен ауыстырылсын;

      12) 13-тармақта:

      "Ұйымдасқан қылмыстық топқа, бандаға немесе қылмыстық сыбайластыққа (қылмыстық ұйымға)", "Ұйымдасқан қылмыстық топ немесе банда" деген сөздер тиісінше "Бандаға немесе басқа қылмыстық топқа", "Банда немесе ұйымдасқан қылмыстық топ" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "қылмыстарға" деген сөз "қылмыстық құқық бұзушылықтарға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      13) 14-тармақта:

      "Ұйымдасқан қылмыстық топқа, бандаға немесе қылмыстық сыбайластыққа (қылмыстық ұйымға)", "Бандаға немесе қылмыстық сыбайластыққа (қылмыстық ұйымға)" деген сөздер "Бандаға немесе басқа қылмыстық топқа" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "қылмыстарды", "қылмыстарға" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылықтарды", "қылмыстық құқық бұзушылықтарға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      14) 15 және 16-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

      "15. Банданы немесе басқа қылмыстық топты құрған не оларға басшылық жасаған адамның iс-әрекеттерi ҚК-нiң 31-бабы төртінші бөлiгiнiң талаптарының негізінде ҚК-нiң 257, 262, 263, 264, 265, 267 және 268-баптарының бірінші бөлiктері бойынша, сонымен қатар, егер олар оның пиғылында болса, банда немесе басқа қылмыстық топ жасаған қылмыстық құқық бұзушылық үшiн жауаптылықты көздейтiн ҚК-нiң Ерекше бөлiгiнiң тиiстi баптары бойынша тиiсiнше саралануға жатады. Бұл ретте ұйымдастырушы (басшы) бір мезгілде қылмыстық құқық бұзушылықты бірге орындаушы болып табылатын жағдайларды қоспағанда, ҚК-нiң Ерекше бөлiгiнің тиісті бабы бойынша саралау ҚК-нiң 28-бабына сiлтеме жасалып жүзеге асырылады.

      Банда немесе қылмыстық топ жасаған қылмыстық құқық бұзушылықтарға тiкелей қатысқан банданың немесе басқа қылмыстық топтың ұйымдастырушысының не басшысының әрекеттерi ҚК-нің 257, 262, 263, 264, 265, 267 және 268-баптарының екінші бөлiктері бойынша қосымша саралануға жатпайды.

      Бандаға немесе басқа қылмыстық топқа қатысушылардың (мүшелердiң) әрекеттерiн тиiсiнше ҚК-нің 257, 262, 263, 264, 265, 267 және 268-баптарының екінші бөлiктері бойынша, сондай-ақ олар дайындауға немесе жасауға қатысқан құқық бұзушылықтар үшiн ҚК-нің Ерекше бөлігінің тиiстi баптары бойынша саралау қажет.

      16. Банда немесе басқа қылмыстық топ жасаған қылмыстық құқық бұзушылықтарға қатысқан адам, ол банда жасаған қылмыстық құқық бұзушылықтарға сыбайлас қатысушы екендiгiн бiлген жағдайларда ғана тиiсiнше ҚК-нің 257, 262, 263, 264, 265, 267 және 268-баптарының екінші бөлiктері бойынша жауапты болады. Адам қылмыстық құрылым жөнінде бiлмеген жағдайда, ол өзi бiлiп бiрге қатысқан қылмыс үшiн ғана жауапты болады.";

      15) 17-тармақта:

      "қылмыстарды", "қылмыстар", "қылмыс", "қылмысы" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылықтарды", "қылмыстық құқық бұзушылықтар", "қылмыстық құқық бұзушылық", "қылмыстық құқық бұзушылығы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "Ұйымдасқан қылмыстық топтың, банданың немесе қылмыстық сыбайластықтың (қылмыстық ұйымның)" деген сөздер "Банданың немесе басқа қылмыстық топтың" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "12-бабының 1-бөлігінде" деген сөздер "13-бабының бірінші бөлігінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      16) 18-тармақта:

      "қылмыстардан", "қылмыстарды" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылықтардан", "қылмыстық құқық бұзушылықтарды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "237-бабының" деген сөздер "268-бабының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      17) 19-тармақта:

      бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Соттардың назары банданың немесе басқа қылмыстық топтың құрамында жасаған қылмыстық құқық бұзушылықтары үшiн кiнәлi адамдарға жаза тағайындау кезiнде жауаптылықты даралау қағидатын бұлжытпай сақтаудың маңыздылығына аударылсын.";

      18) мынадай мазмұндағы 20-тармақпен толықтырылсын:

      "20. Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-бабына сәйкес осы нормативтік қаулы қолданылатын құқықтың құрамына кіреді, сондай-ақ жалпыға бірдей міндетті болып табылады және ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.".

      4. "Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 67-бабын қолдану жөнiндегi сот практикасы туралы" 2001 жылғы 21 маусымдағы № 4 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2003 жылғы 11 шілдедегі № 6, 2011 жылғы 21 сәуірдегі № 11 нормативтік қаулыларымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) тақырыбындағы және бүкіл мәтін бойынша "67" деген цифрлар "68" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      2) бүкіл мәтін бойынша "КІЖК-нің", "КІЖК-ге", "ҚІЖК-не" деген сөздер тиісінше "КПК-нің", "ҚПК-ге", "ҚПК-не" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) кіріспеде:

      "ҚК-нің" деген сөз "Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі - ҚК-нің)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "қылмыс" деген сөз "қылмыстық құқық бұзушылық" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 1-тармақта:

      бірінші абзацта:

      "жәбірленушiнiң" деген сөзден кейін ", арыз берушінің" деген сөздермен толықтырылсын;

      "оның", "қылмысты" деген сөздер тиісінше "олардың", "қылмыстық құқық бұзушылықтарды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "жәбірленушімен" деген сөзден кейін ", арыз берушімен" деген сөздермен толықтырылсын;

      екінші абзацта:

      "қылмыс" деген сөз "қылмыстық құқық бұзушылық" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "және жәбірленушіге" деген сөздер "жәбірленушіге және арыз берушіге" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі - ҚК-нің)" деген сөздер "ҚК-нің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 3, 3-1, 3-2-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

      "3. ҚК-нің 68-бабының бірінші бөлігіне сәйкес қылмыстық теріс қылық жасаған адам, егер ол келтiрiлген зиянның есесін толтырса және ол жәбірленушімен, арыз берушімен татуласса немесе медиация тәртібімен татуласса, қылмыстық жауапкершіліктен босатылуға жатады.

      3-1. ҚК-нің 68-бабы бірінші бөлігінің ережелері онша ауыр емес немесе ауырлығы орташа қылмыс жасаған адамдарға қатысты мынадай негіздердің жиынтығы болған кезде қолданылады:

      олар жасаған қылмыстық жазаланатын әрекет қазаға ұшыратумен байланысты емес онша ауыр емес немесе ауырлығы орташа қылмыстар санатына жатады;

      қылмыс жасаған адам жәбірленушімен, арыз берушімен, сондай-ақ медиация тәртібімен татуласса;

      қылмыс жасаған адам жәбірленушіге, арыз берушіге жасаған қылмысымен келтiрген зиянның есесін толтырса.

      Санамаланған негіздердің ең болмағанда біреуі болмаған жағдайда ҚК-нің 68-бабының бірінші бөлігін қолдануға жол берілмейді.

      Бұл ретте адам қылмыстық теріс қылықты немесе онша ауыр емес немесе ауырлығы орташа қылмысты алғаш рет жасағандығының не оның әрекеттерінде қылмыстардың бірнеше рет жасалуының, жиынтығының немесе қайталануының бар болуының, алдыңғы үкім бойынша жазасы өтелген-өтелмегендігінің немесе жаңа қылмыс жазасын өтеу кезеңінде не пробациялық бақылау немесе үкімді орындаудың мерзімін кейінге қалдыру не шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған кезде жазасының өтелмей қалған бөлігінің ішінде жасағандығының маңызы жоқ.

      ҚК-нің 68-бабы бірінші бөлігінің ережелерін қолданған кезде осы бапта көрсетілген істі тоқтату негіздері Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің (бұдан әрі – ҚПК) 32-бабының екінші және төртінші бөліктерінде, 35-бабы бірінші бөлігінің 5, 7-тармақтарында көзделген қылмыстық құқық бұзушылықтар туралы істерге қолданылмайды.

      3-2. ҚК-нің 68-бабының екінші бөлігі бойынша қазаға ұшыратумен немесе адамның денсаулығына ауыр зиян келтірумен байланысты емес ауыр қылмысты жасағаны туралы істі тоқтату жөніндегі мәселені шешу, егер бұл қылмысты адамдар алғаш рет жасаса, мүмкін болады. Олардың толық тізбесі ҚК-нің 68-бабының екінші бөлігінде көрсетілген.

      ҚК-нің 68-бабы екінші бөлігінің ережелері қазаға ұшыратумен немесе адамның денсаулығына ауыр зиян келтірумен байланысты емес ауыр қылмыс жасаған адамдарға қатысты мынадай негіздердің жиынтығы болған кезде қолданылады:

      қазаға ұшыратумен немесе адамның денсаулығына ауыр зиян келтірумен байланысты емес ауыр қылмысты алғаш рет жасаған кәмелетке толмағандар, жүкті әйелдер, жас балалары бар әйелдер, жас балаларын жалғыз өзі тәрбиелеп отырған еркектер, елу сегіз жастағы және ол жастан асқан әйелдер, алпыс үш жастағы және ол жастан асқан еркектер жасаса;

      кінәлі адам жасаған іс-әрекет қазаға ұшыратумен немесе адамның денсаулығына

      ауыр зиян келтірумен байланысты емес ауыр қылмыстар санатына жатса;

      қылмыс жасаған адам жәбірленушімен, арыз берушімен, оның ішінде медиация тәртібімен татуласса;

      қылмыс жасаған адам жәбірленушіге, арыз берушіге жасаған қылмысымен келтiрген зиянды қалпына келтірсе.

      Санамаланған негіздердің ең болмағанда біреуі болмаған жағдайда ҚК-нің 68-бабының екінші бөлігін қолдануға жол берілмейді.

      Кәмелетке толмаған адамды қазаға ұшыратумен немесе адамның денсаулығына ауыр зиян келтірумен байланысты емес ауыр қылмыс жасағаны үшін қылмыстық жауапкершіліктен босатқан жағдайда оған тәрбиелік әсері бар мәжбүрлеу шаралары қолданылады.";

      6) 4-тармақта:

      "орташа ауырлықтағы қылмыс жасаған адамға ҚК-нің 67-бабының 1-бөлігін" деген сөздер "ауыр қылмыс жасаған адамға ҚК-нің 68-бабының екінші бөлігін" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "77" деген цифрлар "79" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      7) 5-тармақта:

      "қылмыс", "қылмысқа" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылық", "қылмыстық құқық бұзушылыққа" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "жәбірленушiнiң" деген сөзден кейін ", арыз берушінің" деген сөздермен толықтырылсын;

      8) 6-тармақта:

      "Жәбiрленушiге", "жәбірленушiнiң" деген сөздерден кейін тиісінше ", арыз берушіге", ", арыз берушінің" деген сөздермен толықтырылсын;

      "қылмыс" деген сөз "қылмыстық құқық бұзушылық" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) 7-тармақта:

      "Жәбiрленушiнің", "жәбірленушi" деген сөздерден кейін тиісінше ", арыз берушінің", ", арыз беруші" деген сөздермен толықтырылсын;

      "қылмыс" деген сөз "қылмыстық құқық бұзушылық" деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 8-тармақта:

      "Жәбiрленушiнің", "жәбірленушiнiң", "жәбірленуші" деген сөздерден кейін тиісінше ", арыз берушінің", ", арыз беруші" деген сөздермен толықтырылсын;

      "қылмыс" деген сөз "қылмыстық құқық бұзушылық" деген сөздермен ауыстырылсын;

      11) 9-тармақтағы "75" деген цифрлар "71" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      12) 9-1-тармақта:

      бірінші абзацтағы "67-бабының бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінің" деген сөздер "68-бабының бірінші, екінші бөліктерінің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "(жеке немесе заңды тұлға)" деген сөздерден кейін ", арыз беруші" деген сөздермен толықтырылсын;

      екінші абзацта:

      "қылмыспен" деген сөздер "қылмыстық құқық бұзушылықпен" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "жәбірленушi" деген сөзден кейін ", арыз беруші" деген сөздермен толықтырылсын;

      үшінші абзацтағы "307-бабына ескертудің бесінші бөлігінде" деген сөздер "3-бабының 29-тармағында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      13) 9-2-тармақтағы "38" деген цифрлар "36" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      14) 10-тармақтағы "ҚIЖК-нiң 7-бабының 22-тармағында" деген сөздер "ҚПК-нің 7-бабының 13-тармағында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      15) мынадай мазмұндағы 10-1-тармақпен толықтырылсын:

      "10-1. ҚК-нің 68-бабының төртінші бөлігіне сәйкес татуласуына байланысты мынадай құқық бұзушылықтарды жасаған адамдарға қатысты қылмыстық жауаптылықтан босатуға жол берілмейді:

      адам өліміне не екі және одан да көп адамның өліміне әкеп соққан абайсызда жасалған қылмыстар;

      сыбайлас жемқорлық қылмыстар;

      террористік қылмыстар;

      экстремистік қылмыстар;

      қылмыстық топ құрамында жасалған қылмыстар;

      жас балаларға жыныстық тиіспеушілікке қарсы қылмыстар.";

      16) 11-тармақ алып тасталсын;

      17) 12-тармақта:

      бірінші абзац алып тасталсын;

      екінші абзацтағы "ҚIЖК-нiң 7-бабының 24-тармағында" деген сөздер "ҚПК-нiң 7-бабының 11-тармағында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      18) 13-тармақтағы "67-бабының 1-бөлігінде" деген сөздер "68-бабының бірінші бөлігінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      19) 13-1-тармақта:

      екінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Заңның көрсетілген нормаларын қолдану кезінде жәбірленушілердің, арыз берушілердің ұстанымымен қатар, әрекеттің сипаты мен қоғамға қауіптілік дәрежесі, қылмыстық құқық бұзушылық жасаған адамды сипаттайтын деректер, қылмыстық құқық бұзушылықтан туындаған салдарлар және істің басқа да елеулі мән-жайлары ескерілуге тиіс.";

      үшінші абзац алып тасталсын;

      20) 13-2-тармақтағы "жәбірленушiмен", "Жәбірленушiмен" деген сөздерден кейін ", арыз берушімен" деген сөздермен толықтырылсын;

      21) 15-тармақта:

      бірінші абзацта:

      "38-бабының 1-бөлiгiне" деген сөздер "36-бабының бірінші бөлігіне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "67-бабын" деген сөздер "65-бабының бірінші бөлігінде, 66, 67-баптарында, 68-бабының екінші, үшінші бөліктерінде, 69-бабының бірінші бөлігінде, 83-бабының бірінші, үшінші бөліктерінде, сонымен қатар 441, 442, 444, 445, 446, 447, 448, 453-баптарының ескертпелерінде көзделген жағдайларда 68-бабын" деген сөздермен ауыстырылсын;

      төртінші абзацтағы "шын мәнiсiнде кiшiгiрiм және орташа ауырлықтағы қылмыс құрамы және ҚК-нiң 67 бабын қолдану үшiн негiз бар" деген сөздер "іс жүзінде олар бойынша КҚ-нің 68-бабы қолданылуы мүмкін" деген сөздермен ауыстырылсын;

      22) 16-тармақта:

      "жәбірленушiге", "Жәбiрленушiге", деген сөздерден кейін ", арыз берушіге" деген сөздермен толықтырылсын;

      "38-бабының 5-бөлiгiне" деген сөздер "36-бабының бесінші бөлігіне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      23) 17-тармақта:

      "269-бабының 5-8 бөлiктерi, 307, 325, 377 – 380, 383-баптары" деген сөздер "288-бабының екінші, үшінші және төртінші бөліктері 327, 344, 395, 396, 397, 398, 401-баптары" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "емес" деген сөзден кейін "ауыр" деген сөзбен толықтырылсын;

      "67-бабының 1-бөлігін" деген сөздер "68-бабының екінші бөлігін";

      24) 18-тармақтағы "жәбірленушiмен" деген сөзден кейін "арыз берушімен" деген сөздермен толықтырылсын;

      25) 19-тармақтағы "және қадағалау сатысындағы" деген сөздер "сатыдағы" деген сөзбен ауыстырылсын;

      26) мынадай мазмұндағы 20-тармақпен толықтырылсын:

      "20. Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-бабына сәйкес осы нормативтік қаулы қолданылатын құқықтың құрамына кіреді, сондай-ақ жалпыға бірдей міндетті болып табылады және ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.".

      5. "Қылмыстық істер бойынша сот ісін жүргізу жариялылығы принципін соттардың сақтауы туралы" 2002 жылғы 6 желтоқсандағы № 25 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2010 жылғы 25 маусымдағы № 8, 2014 жылғы 24 желтоқсандағы № 4 нормативтік қаулысымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) бүкіл мәтін бойынша:

      "ҚІЖК-нің" деген сөз "ҚПК-нің" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "процессуалдық" деген сөз "процестік" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "өтініш", "өтініші", "өтініштерді", "өтініштер", "өтінішті" деген сөздер тиісінше "өтінішхат", "өтінішхаты", "өтінішхаттарды", "өтінішхаттар", "өтінішхатты" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) 6-тармақта:

      екінші сөйлем алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы сөйлемдермен толықтырылсын:

      "ҚПК-нің 106-бабының алтыншы бөлігіне сәйкес тергеу судьясы шағымды сот отырысын өткізбей жеке-дара қарайды. Егер заңды және негізді шешім қабылдау үшін маңызы бар мән-жайларды зерттеу қажет болса, тергеу судьясы шағымды жабық сот отырысында тиісті адамдар мен прокурордың қатысуымен қарайды, олардың келмеуі шағымды қарауға кедергі келтірмейді. Тергеу судьясының өкімі бойынша сот отырысы бейнебайланыс режимінде өткізілуі мүмкін.";

      3) 7-тармақтағы "4-бөлігіне", "1-бөлігіне" деген сөздер тиісінше "төртінші бөлігіне", "бірінші бөлігіне" деген сөздермен ауыстырылсын";

      4) 9, 10-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

      "9. ҚПК-нің 347-1-бабының талаптарына сәйкес сот отырысының барысын түсіріп алуды сот отырысының хатшысы аудио-, бейнежазба құралдарының көмегімен жүзеге асырады. Жабдықтардың техникалық ақауының болуынан аудио-, бейнежазба құралдарын пайдаланудың мүмкін болмауы сот отырысының хаттамасында аудио-, бейнежазбаны пайдаланбау себептерін міндетті түрде көрсете отырып, сот отырысын жалғастыруды жоққа шығармайды.

      Соттың сот отырыстарында аудио-, бейнежазбаны қолдануы сот ісін жүргізу мақсатында ғана сот талқылауының барысын дәл түсіріп алу үшін, сондай-ақ іс бойынша нақты деректерді белгілеу мақсатында пайдаланылады, бұл соттың жариялылық қағидатты жүзеге асыруын қамтамасыз етеді.

      10. Төрағалық етуші процеске қатысушылардың келісімімен бүкіл бас сот талқылауының барысында, сондай-ақ бас сот талқылауының белгілі бір бөлігінде процеске кейбір қатысушылар мен өзге де адамдарға қатысты суретке түсіруге, аудио-, бейнежазбаны қолдануға рұқсат ете алады. Бұл әрекеттер сот талқылауының қалыпты өтуіне кедергі келтірмеуге тиіс.";

      5) 11-тармақтағы "бейне-жазуды" деген сөздер "аудио-, бейнежазбаны" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 13-тармақтағы "және қадағалау" деген сөздер алып тасталсын.

      6. "Қорғану құқығын реттейтін қылмыстық іс жүргізу заңнамасын қолдану тәжірибесі туралы" 2002 жылғы 6 желтоқсандағы № 26 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2010 жылғы 25 маусымдағы № 9 нормативтік қаулысымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қорғану құқығын реттейтін қылмыстық процестік заңнаманы қолдану практикасы туралы";

      2) бүкіл мәтін бойынша:

      "ҚІЖК-нің" деген сөз "ҚПК-нің" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "процессуалдық" деген сөз "процестік" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "сезіктіге", "Сезіктіге", "сезіктінің", "сезіктілікті", "сезікті", "сезіктіні" деген сөздер тиісінше "күдіктіге", "Күдіктіге", "күдіктінің", "күдікті", "күдіктіні" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) кіріспеде:

      екінші абзацта:

      "барлық кезеңінде" деген сөздерден кейін "қорғануға құқығы бар куәгерге," деген сөздермен толықтырылсын;

      "сотталғанға" деген сөзден кейін ", ақталғанға" деген сөзбен толықтырылсын;

      үшінші абзацтағы "алдын ала тергеу" деген сөздер "сотқа дейінгі тергеп-тексеру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      бесінші абзацта:

      "жолсыздықтарды жою," деген сөздерден кейін "қорғануға құқығы бар куәгердің," деген сөздермен толықтырылсын;

      "сотталғанның" деген сөзден кейін ", ақталғанның" деген сөзбен толықтырылсын;

      4) 1-тармақта:

      "іс жүргізудегі" деген сөздерден кейін "қорғануға құқығы бар куәгердің," деген сөздермен толықтырылсын;

      "Қылмыстық іс жүргізу кодексінің (әрі қарай мәтін бойынша-ҚІЖК)" деген сөздер "Қылмыстық-процестік кодексінің (бұдан әрі - ҚПК) деген сөздермен ауыстырылсын";

      5) 2-тармақта:

      "Сезіктінің" деген сөз "Қорғануға құқығы бар куәгердің, күдіктінің," деген сөздермен ауыстырылсын;

      "сотталғанның" деген сөзден кейін ", ақталғанның" деген сөзбен толықтырылсын;

      ",тағылған айыпты" деген сөздер алып тасталсын;

      "айыпкер ретінде жауапқа тартылудан," деген сөздер "күдіктінің іс-әрекетін саралау туралы қаулы шығарудан, " деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 3-тармақтағы "органдардың" деген сөзден кейін "қорғануға құқығы бар куәгердің" деген сөздермен толықтырылсын;

      7) 4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "4. Әркімге білікті заң көмегін алу құқығына кепілдік беретін Қазақстан Республикасы Конституциясының 13-бабы 3-тармағының, ҚПК-нің 27-бабының негізінде қорғаушы ретінде адвокат қатыса алады және адвокатпен қатар қорғаушылар ретінде ғана іске қатыса алатын, ҚПК-нің 66-бабының екінші бөлігінде көрсетілген адамдар жіберілуі мүмкін.";

      8) 5-тармақта:

      "іске қатысуға жіберіледі" деген сөздер "іске кіріседі" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "70", "72" деген цифрлар тиісінше "66", "68" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      9) 7-тармақтың екінші абзацында:

      "сезіктінің" деген сөз "қорғалуға құқығы бар куәгердің, күдіктінің," деген сөздермен ауыстырылсын;

      "сотталғанның" деген сөзден кейін ", ақталғанның" деген сөзбен толықтырылсын;

      10) 8-тармақтағы "71" деген цифрлар "67" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      11) 9-тармақта:

      "Сезіктінің" деген сөз "Қорғануға құқығы бар куәгердің, күдіктінің," деген сөздермен ауыстырылсын;

      "сотталушының," деген сөзден кейін "сотталғанның, ақталғанның" деген сөздермен толықтырылсын;

      12) 10-тармақта:

      бірінші абзацта:

      "нақтылы жағдайда" деген сөздерден кейін "қорғануға құқығы бар куәгердің," деген сөздермен толықтырылсын;

      "сотталушының" деген сөзден кейін ",сотталғанның және ақталғанның" деген сөздермен толықтырылсын;

      үшінші абзацтағы "241-бабының 1-бөлігінің 3-тармағына" деген сөздер "271-бабының бірінші бөлігінің 4-тармағына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      13) 11-тармақтағы "оған айып тағылғанға дейін бұлтартпау шарасы қолданылған уақыттан, ал айыпталушыға айып тағылған кезден бастап," деген сөздер "оған бұлтартпау шарасы қолданылған уақыттан бастап күдіктінің әрекеті туралы қаулыны хабарлағанға дейін," деген сөздермен ауыстырылсын;

      14) 12-тармақтағы "айыпталушыға" деген сөз алып тасталсын;

      15) 13-тармақта:

      екінші абзацта:

      ", айыпталушыға олардың", "олардан жауап алу" деген сөздер тиісінше "оның", "одан жауап алу" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "тергеудің аяқталуы және сот талқылауында" деген сөздер "сотқа дейінгі тергеп-тексерудің аяқталуы және сот талқылауы сатыларында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      алтыншы абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қорғалуға құқығы бар куәнің, күдіктінің, айыпталушының, сотталушының, сотталған адамның, ақталған адамның, олардың қорғаушыларының қылмыстық сот ісін жүргізуге қатысқанына-қатыспағанына қарамастан, оларға тиесілі барлық қорғану құқықтары сақталады және осы құқықтардың шектелуі немесе кемсітілуі қорғану құқығын бұзушылық болып табылады.";

      16) 14-тармақтағы "102-бабының 6-бөлігіне" деген сөздер "99-бабының алтыншы бөлігіне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      17) 15-тармақта:

      бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қорғаушыдан бас тарту мынадай жағдайларда: күдікті, айыпталушы, сотталушы, сотталған, ақталған немесе айыпталушы кәмелетке толмаса; күдікті, айыпталушы, сотталушы, сотталған, ақталған немесе айыпталушы өзінің дене немесе психикалық кемістігінен өзінің қорғану құқығын өз бетінше жүзеге асыра алмаса; күдікті, айыпталушы, сотталушы, сотталған, ақталған немесе айыпталушы сот ісі жүргізілетін тілді білмесе; айыпталушы стационарлық сот-психиатриялық сараптамаға мәжбүрлеп жіберілген болса; жазалау шарасы ретiнде өлiм жазасы немесе өмір бойына бас бостандығынан айыру тағайындалуы мүмкiн қылмыстарды жасады деп адамға күдік келтірілген кезде қабылданбайды, сондай-ақ ҚПК-нің 67-бабының бірінші бөлігінде көрсетілген жағдайларда.";

      үшінші абзацта:

      "97-бабының 1-бөлігінде" деген сөздер "94-бабының бірінші бөлігінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "сотталушыны" деген сөзден кейін ",сотталғанды және ақталғанды" деген сөздермен толықтырылсын;

      төртінші абзацтағы "109", "403" деген цифрлар тиісінше "106", "422" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      18) 16-тармақта:

      "Сезіктіні" деген сөз "Күдіктіні, қорғануға құқығы бар куәгерді," деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші абзацта:

      "айыпталушының," деген сөзден кейін "сотталушының, сотталғанның" деген сөздермен толықтырылсын;

      "тергеудің" деген сөз "сотқа дейінгі тергеп-тексеру органдарының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      19) 17-тармақтағы "сотталғанға" деген сөзден кейін ", ақталғанға" деген сөздермен толықтырылсын;

      20) 18-тармақта:

      "айыпталушының," деген сөзден кейін ", сотталушының, сотталғанның" деген сөздермен толықтырылсын;

      "және ҚІЖК-нің 303-бабына сәйкес істі қосымша тергеуге жіберуге де негіз бола алмайды." деген сөздер алып тасталсын;

      21) 19-тармақтағы "Қылмыстық ізге түсу" деген сөздер "Сотқа дейінгі тергеп-тексеру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      22) 20-тармақтағы "415" деген цифрлар "436" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      23) 21-тармақтағы "(сезіктіге)" деген сөздер "(күдіктіге, сотталушыға)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      24) 23-тармақта:

      үшінші абзацтағы "және қадағалау" деген сөздер алып тасталсын;

      төртінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қорғаушының апелляциялық сатыда қатысуы ҚПК-нің 67-бабында көрсетілген жағдайларда және ҚПК-нің 428-бабының төртінші бөлігінде көзделген тәртіппен қамтамасыз етіледі.";

      мынадай мазмұндағы бесінші абзацпен толықтырылсын:

      "Қорғаушының кассациялық сатыда қатысуы ҚПК-нің 67-бабының бірінші бөлігінде көрсетілген жағдайларда жүзеге асырылады. Іс сотталғанның, ақталғанның жағдайының нашарлауы туралы мәселе көтерілген жәбірленушінің (азаматтық талапкердің), олардың өкілдерінің өтінішхаты, прокурордың наразылығы бойынша қаралатын жағдайларда қорғаушының кассациялық сатыда қатысуы міндетті болып табылады.";

      25) 24-тармақта:

      "Сотталушы" деген сөзден кейін ", ақталған адам" деген сөздермен толықтырылсын;

      "қадағалау" деген сөз алып тасталсын;

      "шағымды", "шағымы", "шағым" деген сөздерден кейін "(өтінішхатты)", "(өтінішхаты)", "(өтінішхат)" деген сөздермен толықтырылсын;

      26) 25-тармақтағы бірінші сөйлем мынадай редакцияда жазылсын:

      "Соттардың сотталғандарға қатысты үкімдерді орындауға байланысты мәселелерді қарау кезінде ҚПК-нің 67-бабының бірінші бөлігінде көзделген жағдайларда қорғаушының іске қатысуы міндетті екенін назарда ұстағандары жөн.";

      27) 26-тармақта:

      "сотталғанның," деген сөзден кейін ", ақталған адамның" деген сөздермен толықтырылсын;

      "және қадағалау" деген сөздер алып тасталсын.

      28) 27-тармақта:

      бірінші абзацта:

      "қызметін бюджет қаржылары есебінен төлеу" деген сөздер "заң көмегін көрсеткініне бюджет қаражатының есебінен ақы төлеу" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "176" деген цифрлар "178" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "4-бөлігінде", деген сөздер "төртінші бөлігінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші және үшінші абзацтар мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қорғаушы ҚПК-нің 67-бабының үшінші бөлігіне, 76-бабының екінші бөлігіне сәйкес іске қатысқан жағдайларда, мемлекетке шығыстарды өтеуден босатуға жол беріледі.

      Адвокатқа төленуге жататын соманы есептеу Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленетін жалақының ең төменгі мөлшеріне пайыздық арақатынаста есептелетін сағаттық мөлшерлеме бойынша жүзеге асырылуға тиіс.".

      7. "Қылмыстық істер бойынша сот сараптамасы туралы" 2004 жылғы 26 қарашадағы № 16 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2010 жылғы 25 маусымдағы № 14 нормативтік қаулысымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) бүкіл мәтін бойынша:

      "ҚІЖК-нің" деген сөз "ҚПК-нің" деген сөзбен ауыстырылсын;

      2) 1-тармақта:

      "Қазақстан Республикасы Қылмыстық іс жүргізу кодексінің (әрі қарай - ҚІЖК)" деген сөздер "Қазақстан Республикасы Қылмыстық процестік кодексінің (бұдан әрі - ҚПК)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "240" деген цифрлар "270" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      3) 3-тармақта:

      "ҚР ҚІЖК-нің 243" деген сөздер "ҚПК-нің 273" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "Қазақстан Республикасының Заңында" деген сөздер "Қазақстан Республикасының 2017 жылғы 10 ақпандағы № 44-VI Заңында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      абзацтардың "а)", "б)", "в)" деген әріптермен белгіленуі алып тасталсын;

      4) 4-тармақта:

      "241", "409" деген цифрлар тиісінше "271", "429" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      алтыншы абзацтағы "кассациялық және қадағалау сатылары соттарының" деген сөздер "кассациялық сатыдағы соттың" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 5-тармақта:

      екінші абзацтағы "анықтау немесе алдын ала тергеу" деген сөздер "сотқа дейінгі тергеп-тексеру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші абзацтағы "жүргізу сол сарапшының өзіне" деген сөздерден кейін "немесе өзге сот сарапшысына" деген сөздермен толықтырылсын;

      төртінші абзацта:

      "жүргізуді сол сарапшының өзіне тапсыруға болмайды." деген сөздер "жүргізу сот сарапшыларының комиссиясына тапсырылады." деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы сөйлеммен толықтырылсын:

      "Алдыңғы сот сараптамасын жүргізген сот сарапшылары сараптаманы қайта жүргізген кезде қатысып, комиссияға түсініктемелер бере алады, бірақ олар сараптамалық зерттеуге және тұжырым жасауға қатыспайды.";

      "249", "250", "255" деген цифрлар тиісінше "281", "282", "287" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      6) 8-тармақта:

      "247" деген цифрлар "279" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "50-бабының бірінші бөлігінің 4) тармағына" деген сөздер "45-бабының бірінші бөлігінің 2-тармағына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "10. ҚПК-нің 341-бабына сәйкес сараптаманы тағайындау іс бойынша тыңдауды кейінге қалдыру үшін негіз болып табылады. Сараптама қорытындысы алынғаннан кейін сот талқылауы жалғастырылады.

      Соттар сараптама жүргізу мерзімін бақылауға алып және қажет болған жағдайларда сараптама мекемелерінен сараптама қорытындысының дайындығы туралы сұрауы керек.";

      8) 12-тармақтағы абзацтардың "а)", "б)", "в)", "г)", "д)" деген әріптермен белгіленуі алып тасталсын;

      9) 13-тармақтағы "251" деген цифрлар "283" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      10) 14-тармақтағы абзацтардың "1)", "2)", "3)", "4)", "5)" деген цифрлармен белгіленуі алып тасталсын;

      11) 15-тармақта:

      "355" деген цифрлар "374" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "253-бабы үшінші бөлігінің" деген сөздер "285-бабы төртінші бөлігінің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      12) 18-тармақтағы "371", "121" деген цифрлар тиісінше "390", "118" деген цифрлармен ауыстырылсын.

      8. "Сот отырысының хаттамасы жөнінде қылмыстық іс жүргізу заңдарының нормаларын қолдану туралы" 2005 жылғы 23 желтоқсандағы № 11 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2010 жылғы 25 маусымдағы № 15, 2011 жылғы 21 сәуірдегі № 1 нормативтік қаулыларымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қылмыстық-процестік заңның сот отырысының хаттамасы жөніндегі нормаларын қолдану туралы";

      2) бүкіл мәтін бойынша:

      "ҚІЖК-нің" деген сөз "ҚПК-нің" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "301" деген цифрлар "321" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      3) 1-тармақтағы "және қадағалау" деген сөздер алып тасталсын;

      4) 3-тармақта:

      "Қазақстан Республикасы Қылмыстық іс жүргізу кодексінің (әрі қарай - ҚІЖК)" деген сөздер "Қазақстан Республикасы Қылмыстық процестік кодексінің (бұдан әрі - ҚПК" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "41-44-тарауларында" деген сөздер "43, 44, 45, 46-тарауларында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 5-тармақта:

      2, 3, 4, 5, 6, 7-абзацтардың сызықша белгісімен белгіленуі алып тасталсын;

      бірінші абзацтағы "41-45-тарауларында" деген сөздер "43, 44, 45, 46-тарауларында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші абзацта:

      "109-бабындағы тәртіпте" деген сөздер "106-бабындағы тәртіппен жабық сот отырысында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "тергеу және анықтау" деген сөздер "қылмыстық қудалау" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "ҚПК-нің 55-бабы бірінші бөлігінің 1, 2, 5, 6, 7 және 8-тармақтарында, екінші бөлігінің 2 және 3-тармақтарында көрсетілген күзетпен ұстауды санкциялау; үйқамақты санкциялау; экстрадициялық қамақты санкциялау; күзетпен ұстау, үйқамақ, экстрадициялық қамақ мерзімдерін ұзарту; кепілді қолдану; мүлікке тыйым салуды санкциялау мәселелерін; тез бұзылатын немесе қылмыстық істі мәні бойынша шешкенге дейін ұзақ сақталуы елеулі материалдық шығындарды қажет ететін заттай дәлелдемелерді өткізу туралы; сотқа дейінгі іс жүргізу барысында жәбірленуші мен куәның айғақтарын сақтауға қою туралы мәселелерді қарау;";

      төртінші абзацтағы "409-бабының жетінші бөлігінде" деген сөздер "429-бабының сегізінші бөлігінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      бесінші абзацтағы "452-457-баптарының" деген сөздер "475-бабынан бастап 482-бабының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      алтыншы абзацтағы "54-56-тарауларында" деген сөздер "54, 59, 60, 62-тарауларында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      жетінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "ҚПК-нің 53-тарауында көзделген тәртіппен жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша іс бойынша іс жүргізуді жаңадан бастау туралы өтінішхаттарды қарағанда.";

      6) 8-тармақта:

      "126" деген цифрлар "123" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      үшінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Істі алдын ала тыңдау хаттамасында, Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 170 (төртiншi бөлiгiнде), 175, 177, 178, 184, 255 (төртiншi бөлiгiнде), 263 (бесінші бөлiгiнде), 286 (төртiншi бөлiгiнде), 297 (төртiншi бөлiгiнде), 298 (төртiншi бөлiгiнде), 299 (төртiншi бөлiгiнде)-баптарында көзделген қылмыстар туралы істерді, сондай-ақ төтенше жағдай және жаппай тәртіпсіздік жағдайы барысында кісі өлтіру, соғыс уақытында немесе ұрыс жағдайында жасалған әскери қылмыстарды қоспағанда, оларды жасағаны үшін қылмыстық заңда өлім жазасы немесе өмір бойына бас бостандығынан айыру, сонымен қатар 125 (үшінші бөлігінде), 128 (төртінші бөлігінде), 132 (бесінші бөлігінде), 135 (төртінші бөлігінде)-баптарында көзделген қылмыстарды жасағаны үшін сотталушыға, айыпталушыға оның ісін алқабилердің қатысуымен қарау туралы өтінішхат беру құқығы түсіндірілгенін, осы мәселе бойынша оның ұстанымын, мәлімделген өтінішхат бойынша тараптардың пікірін көрсету қажет.";

      7) 16-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "16. Істі талқылауды аудио-, бейнежазба құралдарын пайдалану арқылы түсіріп алған жағдайда, сот отырысының хатшысы жазбаша нысанда қысқаша хаттама жасайды, онда мыналар көрсетіледі: сот отырысының жылы, айы, күні және орны, сот отырысының басталу және аяқталу уақыты, істі қарайтын соттың атауы мен құрамы, судьялардың, сот отырысы хатшысының тегі мен аты-жөні, істің атауы, сотталушының жеке басы туралы деректер, соттың аудио-, бейнежазба құралдарын қолдануы туралы мәліметтер, аудио-, бейнежазбаны қамтитын файлдың атауы, процеске қатысушылардың және басқа да адамдардың келгені туралы мәліметтер, іске қатысатын адамдар дәлелдемелер ретінде ұсынылған қосымша материалдардың іске қоса тіркелгені туралы мәліметтер, түпкілікті нысандағы хаттаманың жасалған күні.

      Сот отырысының қысқаша хаттамасына төрағалық етуші және хатшы қол қояды.

      Аудио-, бейнежазбаны қамтитын материалдық жеткізгіш пен сот отырысының қысқаша хаттамасы іс материалдарына қоса тіркеледі.

      Сот іске қатысатын адамдардың және олардың өкілдерінің өтінішхаты бойынша аудио-, бейнежазбаның көшірмесін немесе сот отырысының хаттамасын ұсынады. Іс жабық сот отырысында қаралған жағдайда іске қатысатын адамдарға аудио-, бейнежазбалар және сот отырысының хаттамасы ұсынылмайды, олардың аудио-, бейнежазбамен және сот отырысының хаттамасымен сотта танысу мүмкіндігі қамтамасыз етіледі.";

      8) 17-тармақтағы "87", "89", "94", "126" деген цифрлар тиісінше "83","86", "91", "123" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      9) 18-тармақтағы "328" деген цифрлар "347" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      10) 23-тармақ алып тасталсын;

      11) 25-тармақтағы "126" деген цифрлар "123" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      12) 26-тармақтың бірінші және екінші абзацтары мынадай редакцияда жазылсын:

      "Хаттамамен танысқан соң тарап, сонымен қатар ҚПК-нің 347-бабының жетінші бөлігінде көрсетілген өзге де адамдар оған өзінің ескертулерін жазбаша нысанда немесе электрондық құжат нысанында бес тәулік ішінде беруге құқылы.

      ҚПК-нің 348-бабына сәйкес сот отырысы хаттамасының көлемі үлкен болған жағдайда, төрағалық етуші тараптардың өтінішхаты бойынша олардың танысуы және ескертулер беруі үшін неғұрлым ұзақ, қисынды мерзім белгілейді.";

      13) 28-тармақтағы "330" деген цифрлар "349" деген цифрлармен ауыстырылсын.

      9. "Қылмыстық істер бойынша дәлелдемелерді бағалаудың кейбір мәселелері туралы" 2006 жылғы 20 сәуірдегі № 4 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2010 жылғы 25 маусымдағы № 11 нормативтік қаулысымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) бүкіл мәтін бойынша:

      "іс жүргізу кодексінің", "іс жүргізу міндеттерін", "іс жүргізу заңын", "іс жүргізуге қатысушыларға", "іс жүргізу заңының", "іс жүргізу әрекеті", "іс жүргізу әрекеттерінің", "іс жүргізуге қатысушылармен", "іс жүргізу іс-әрекеттерін", "іс жүргізу заңы", "іс жүргізу іс-әрекеттерін" деген сөздер тиісінше "процестік кодексінің", "процестік міндеттерін", "процестік заңды", "процеске қатысушыларға", "процестік заңының", "процестік әрекеті", "процестік әрекеттердің", "процеске қатысушылармен", "процестік әрекеттерді", "процестік заңы", "процестік әрекеттерді" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "ҚІЖК-нің" деген сөз "ҚПК-нің" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "сезіктінің", "сезікті" деген сөздер тиісінше "күдіктінің", "күдікті" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) 1-тармақтағы "Қазақстан Республикасы Қылмыстық іс жүргізу кодексінің нормаларымен (әрі қарай - ҚІЖК)" деген сөздер "Қазақстан Республикасы Қылмыстық процестік кодексінің (бұдан әрі - ҚПК) нормаларымен" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 2-тармақта:

      "115" деген цифрлар "111" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "болмағандығын," деген сөзден кейін "күдіктінің," деген сөзбен толықтырылсын;

      "айыпталушының" деген сөзден кейін "немесе сотталушының" деген сөздермен толықтырылсын;

      "және айыпталушының кiнәлiлiгiн" деген сөздер ", олардың кiнәлiлiгiн" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші абзацтағы "куәнің," деген сөзден кейін "қорғауға құқығы бар куәнің," деген сөздермен толықтырылсын;

      үшінші абзацтағы "қылмыстық істі қозғағанға" деген сөздер "арызды тіркегенге, Сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізілімінде қылмыстық құқық бұзушылық туралы хабарланғанға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 4-тармақтағы "128", "116", "117" деген цифрлар тиісінше "125", "112", "113" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      5) 7-тармақтағы "415" деген цифрлар "436" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      6) 8-тармақта:

      "қылмысты", "алдын ала тергеудің" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылықты", "сотқа дейінгі тергеп-тексерудің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 10-тармақта:

      "97" деген цифрлар "94" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      үшінші абзац алып тасталсын;

      8) 11-тармақтағы "ҚІЖК-нің 37-бабы бесінші бөлігінің" деген сөздер "ҚПК-нің 35-бабы алтыншы бөлігінің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) 12-тармақтағы "363" деген цифрлар "382" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      10) 13-тармақта:

      "82" деген цифрлар "78" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "алдын ала тергеу" деген сөздер "сотқа дейінгі тергеп-тексеру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      11) 14-тармақта:

      "алдын ала тергеу" деген сөздер "сотқа дейінгі тергеп-тексеру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "жоққа шығарылмаса және т.б.)" деген сөздерден кейін "тергеу судьясы айғақтарды сақтауға қойған кезде" деген сөздермен толықтырылсын;

      12) 17-тармақтағы "223" деген цифрлар "221" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      13) 18-тармақта:

      бірінші абзацта:

      "қылмыстық іс қозғалғаннан" деген сөздер "арызды тіркегеннен, Сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізілімінде қылмыстық құқық бұзушылық туралы хабарланғаннан" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "122", "184", "190-2", "221", "231" деген цифрлар тиісінше "119", "179", "190", "219", "253" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "сотқа дейінгі жеңілдетілген іс жүргізу" деген сөздер "сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қылмыстық құқық бұзушылық туралы арызды, хабарламаны Сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізілімінде тіркегенге дейін алынған нақты деректер жарамды дәлелдемелер ретінде таныла алмайды.";

      үшінші абзацта:

      (сараптама тағайындау жағдайларын қоспағанда) деген сөздер алып тасталсын;

      "қорытындысымен" деген сөз "актісімен" деген сөзбен ауыстырылсын;

      14) 19-тармақтағы "126" деген цифрлар "123" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      15) 22-тармақта:

      үшінші абзацта:

      "Алдын ала тергеу" деген сөздер "Сотқа дейінгі тергеп-тексеру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      төртінші абзацтағы "237-бабының бірінші бөлігінде" деген сөздер "232-бабының төртінші және бесінші бөліктерінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      бесінші абзацтағы "және террористік актінің, диверсияның және өзге де ауыр қылмыстардың жасалуына әкелуі мүмкін" деген сөздер алып тасталсын;

      алтыншы абзацта:

      "және ауыр, аса ауыр қылмыстардың жасалуына әкелуі мүмкін" деген сөздер алып тасталсын;

      "қылмыс жасау үстінде" деген сөздер "қылмыстық құқық бұзушылық жасау үстінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      жетінші абзацта:

      "116", "213", "218" деген цифрлар тиісінше "112", "210", "212" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "қылмыс" деген сөз "қылмыстық құқық бұзушылық" деген сөздермен ауыстырылсын;

      16) 23-тармақтағы "Қылмыстық іс қозғалғанға" деген сөздер "арызды тіркегенге, Сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізілімінде қылмыстық құқық бұзушылық туралы хабарланғанға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      17) 24-тармақтағы "анықтау немесе алдын ала тергеу" деген сөздер "сотқа дейінгі тергеп-тексеру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      18) 25-тармақта:

      бірінші абзац алып тасталсын;

      "қылмыс" деген сөз "қылмыстық құқық бұзушылық" деген сөздермен ауыстырылсын;

      19) 26-тармақтағы "375" деген цифрлар "393" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      20) 27-тармақта:

      "не кассациялық", "тиісінше" "және 446-8-баптарында" деген сөздер алып тасталсын;

      "411" деген цифрлар "431-бабында" деген сөздермен ауыстырылсын.

      10. "Қылмыстардың бірнеше рет жасалуын және жиынтығын саралау туралы" 2006 жылғы 25 желтоқсандағы № 11 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2011 жылғы 21 сәуірдегі № 1 нормативтік қаулысымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) тақырыбындағы "Қылмыстардың" деген сөз "Қылмыстық құқық бұзушылықтардың" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) бүкіл мәтін бойынша:

      "қылмыс", "қылмыстың", "қылмыстардың", "қылмысты", "қылмыстарды", "қылмысы", "қылмыстар", "қылмыстардан" деген сөздер тиісінше "қылмыстық құқық бұзушылық", "қылмыстық құқық бұзушылықтың", "қылмыстық құқық бұзушылықтардың", "қылмыстық құқық бұзушылықты", "қылмыстық құқық бұзушылықтарды", "қылмыстық құқық бұзушылығы", "қылмыстық құқық бұзушылықтар", "қылмыстық құқық бұзушылықтардан" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "12" деген цифрлар "13" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      3) 1-тармақтағы "11" деген цифрлар "12" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      4) 3-тармақтағы "175", "178" деген цифрлар тиісінше "188", "191" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      5) 11-тармақтағы "180" деген цифрлар "193" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      6) 12-тармақтағы "98", "99" деген цифрлар тиісінше "101", "102" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      7) 15-тармақтағы "ҚК 250-бабының екінші бөлігінің б) тармағы бойынша" деген сөздер "ҚК-нің 286-бабы екінші бөлігінің 2-тармағы бойынша" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 21-тармақтағы "және қадағалау тәртібімен" деген сөздер "тәртіппен" деген сөзбен ауыстырылсын.

      11. "Қажетті қорғану жөніндегі заңдарды қолдану туралы" 2007 жылғы 11 мамырдағы № 2:

      1) тақырыбындағы "жөніндегі заңдарды" деген сөздер "туралы заңнаманы" деген сөзбен ауыстырылсын;

      2) бүкіл мәтін бойынша:

      "96", "99", "109" деген цифрлар тиісінше "99", "102", "112" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "қылмыстың", "қылмыс", "қылмысты", "қылмыстар", "қылмыстардың", "қылмыстарға" деген сөздер тиісінше "құқық бұзушылықтың", "құқық бұзушылық", "құқық бұзушылықты", "құқық бұзушылық", "құқық бұзушылықтардың", "құқық бұзушылықтарға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 7-тармақтың 1), 2) деген цифрлармен белгіленуі алып тасталсын;

      4) 12-тармақта:

      "қарастыратын ҚК 32-бабының үшінші бөлігін" деген сөздер "көздейтін ҚК-нің 32-бабының екінші және үшінші бөліктерін" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 18-тармақтағы "салмақтап" деген сөз "бағалап" деген сөзбен ауыстырылсын;

      6) 23-тармақтағы "ҚІЖК-нің" деген сөз "Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің" деген сөзбен ауыстырылсын.

      12. "Бұзақылық жөніндегі істер бойынша сот практикасы туралы" 2009 жылғы 12 қаңтардағы № 3 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2011 жылғы 21 сәуірдегі № 1 нормативтік қаулысымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) бүкіл мәтін бойынша "257" деген цифрлар "293" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      2) 2-тармақта:

      алтыншы абзацта:

      "айыпталушы ретінде тану туралы қаулыда, айыптау қорытындысында" деген сөздер "айыптау актісінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "істі қосымша тергеуге жіберместен" деген сөздер алып тасталсын;

      3) 3-тармақтағы "12" деген цифрлар "13" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      4) 7-тармақтағы "187" деген цифрлар "202" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      5) 9-тармақтағы "ұйымдасқан топ" деген сөздер "қылмыстық топ" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 10-тармақтағы "а" тармағында" деген сөздер "1-тармағында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 11-тармақтағы "б" тармағы" деген сөздер "2-тармағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 13-тармақтағы "б" тармағының" деген сөздер "2-тармағының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) 14-тармақта:

      "257-бабы екінші бөлігінің "б" тармағында", "ҚК-нің 103-бабы екінші бөлігінің "б" тармағымен, ҚК-нің 104-бабы екінші бөлігінің "б" тармағымен немесе ҚК-нің 96-бабы екінші бөлігінің "б" тармағымен" деген сөздер тиісінше "293-бабы екінші бөлігінің 2-тармағымен", "ҚК-нің 106-бабы екінші бөлігінің 2-тармағымен, ҚК-нің 107-бабы екінші бөлігінің 2-тармағымен немесе 99-бабы екінші бөлігінің 2-тармағымен" деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 17-тармақта:

      "Қазақстан Республикасы Заңына" деген сөздер "Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 30 желтоқсандағы № 339-I Заңына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "251" деген цифрлар "287" деген цифрлармен ауыстырылсын.

      13. "Қылмыстық және қылмыстық іс жүргізу заңнамасының адамның жеке бас бостандығын сақтау және қадір-қасиетіне қол сұқпау, қинауға, зорлық-зомбылыққа, басқа да қатыгез немесе адамның ар-намысын қорлайтын әрекеттер мен жазалау түрлеріне қарсы мәселелер жөніндегі нормаларын қолдану туралы" 2009 жылғы 28 желтоқсандағы № 7 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2011 жылғы 1 сәуірдегі № 1 нормативтік қаулысымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) тақырыбындағы "іс жүргізу заңнамасының" деген сөздер "процестік заңнаманың" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) бүкіл мәтін бойынша:

      "141-1" деген цифрлар "146" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "ҚІЖК-нің" деген сөз "ҚПК-нің" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "сезікті", "сезіктінің", "Сезіктіден", "сезіктілер" деген сөздер тиісінше "күдікті", "күдіктің", "Күдіктіден", "күдіктілер" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 1-тармақтағы "114" деген цифрлар "110" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      4) 2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Құқық бұзушылық жасады деп күдік келтірілген адам ҚПК-нің 128 және 131-баптарында көзделген жағдайлар, негіздер мен себептер болған кезде ғана ұсталуы мүмкін. Адамды қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап алу кезінде қылмыстық қудалау органының лауазымды адамы оның қандай қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап алынғанын ауызша хабарлайды, оған қорғаушы шақыру құқығын, үнсіздік сақтау құқығын және оның айтқандары сотта оған қарсы қолданылуы мүмкін екендігін түсіндіреді.

      Адам нақты ұсталған уақыттан кейін дереу, бірақ үш сағаттан кешіктірілмей оның процестік ұсталғаны туралы мәселені шешу және ҚПК-нің 131-бабының талаптарына сәйкес ұстап алу хаттамасын жасау үшін ол анықтау органының лауазымды адамына, анықтаушыға немесе тергеушіге берілуге тиіс. Бұл ретте ұстап алу хаттамасында күдіктіге оның медициналық куәландыруға құқығын түсіндіру фактісі көрсетілуге тиіс.

      Күдікті тиісті өтінішхатты мәлімдеген кезде ол өз денсаулығының жалпы жағдайын және дене жарақаттарының бар-жоғын анықтау үшін дәрігердің куәландыруына жатады. Медициналық куәландыру өткізілген жағдайда, ұстап алу хаттамасына оның қорытындысы міндетті түрде қоса тіркеледі.

      Нақты ұстап алу деп жүріп-тұру бостандығын қоса алғанда, ұстап алынған адамның бостандығын шектеу, оны белгілі бір орында мәжбүрлеп ұстау, анықтау және тергеу органдарына мәжбүрлеп жеткізу (қолға түсіру, үй-жайға қамау, қандай да бір жерге баруға немесе орнында қалуға мәжбүрлеу және сол сияқтылар), сондай-ақ ұстап алынған адамға қандай да бір процестік мәртебе берілуіне немесе өзге де формальды рәсімдердің орындалуына қарамастан, көрсетілген шектеулер нақты болған кезден бастап адамның бас бостандығын минутқа дейінгі дәлдікпен елеулі түрде шектейтін қандай да бір өзге де әрекеттер түсіндіріледі.";

      5) 3-тармақтағы "116", "213", "216", "218" деген цифрлар тиісінше "112", "210", "212", "216" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      6) 4-тармақтың үшінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

      "Тергеу судьясы немесе сот адамды жеткізу немесе күдікті адамды ұстап алу уақытының жалғандығы фактісін, яғни Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі – ҚК) 369-бабында көзделген қылмыс белгілерін байқап, ҚПК-нің 185-бабы үшінші бөлігінің талаптарына сәйкес тексеру және процестік шешім қабылдау үшін бұл мән-жайды жекеше қаулымен прокурордың назарына жеткізуге міндетті.";

      7) 5-тармақта:

      слова "ҚІЖК-нің 138-бабының бірінші бөлігіне сәйкес, тергеуші (анықтаушы) нақты сезікті ұсталған уақыттан бастап он екі сағаттың ішінде" деген сөздер "ҚПК-нің 135-бабына сәйкес сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыратын адам күдіктінің нақты ұсталынған сәтінен бастап кейінге қалдырмай" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "491-бабы 5-бөлігінің" деген сөздер "541-бабы бесінші бөлігінің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 7-тармақта:

      "айып тағылғанға дейін ұсталған немесе оған бұлтартпау шаралары қолданылған" деген сөздер "ұсталған" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "68-бабының 2-бөлігіне" деген сөздер "64-бабының үшінші бөлігіне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) 8-тармақта:

      "132", "134", "346" деген цифрлар тиісінше "128", "131", "414" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "соттың" деген сөз "тергеу судьясының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 9-тармақтағы "44" деген цифрлар "41" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      11) 10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "10. Қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап алынғандар уақытша ұстау изоляторларында ұсталады. Қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап алынған әскери қызметшiлер мен жазасын бас бостандығынан айыру түрiнде өтеп жүрген адамдар тиiсiнше гауптвахталарда және қылмыстық-атқару жүйесiнiң бас бостандығынан айыру түрiндегi жазаны орындайтын мекемелерiнде ұсталуы мүмкiн. ҚПК-нің 61-бабы екінші бөлігінің 9-тармағында және үшiншi бөлiгiнде көзделген жағдайларда, қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап алынғандар анықтау органының бастығы айқындайтын арнайы бейiмделген үй-жайларда ұсталады. Төтенше жағдай режимі жағдайларында қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап алынғандар жергілікті жердің коменданты айқындаған, осы мақсаттарға бейімделген үй-жайларда ұсталуы мүмкін.";

      12) 11-тармақтағы "104", "108" деген цифрлар тиісінше "101", "105" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      13) 12-тармақта:

      "аудандық (қалалық) сотқа" деген сөздер "тергеу судьясына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "109" деген цифрлар "106" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      14) 15-тармақта:

      бірінші абзацта:

      "308" деген цифрлар "362" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "12-бабының 3-бөлігінде" деген сөздер "13-бабының үшінші бөлігінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші абзацта:

      "307-бабына берілген ескертудің 3-тармағында" деген сөздер "3-бабының 26-тармағында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы сөйлеммен толықтырылсын:

      "ҚК-нің 146-бабында көрсетілген басқа адамға он алты жасқа толған кез келген есі дұрыс жеке адам ол ҚК-нің 146-бабының бірінші бөлігінің диспозициясында көзделген мақсаттарға қол жеткізуге бағытталған қасақана әрекеттер жасаған жағдайда жатады.";

      15) 16-тармақта:

      бірінші абзацта:

      "103 және 104-баптары" деген сөздер "106, 107, 108-баптары" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "немесе өзге де лауазымды тұлғаның" деген сөздер "өзге де лауазымды адамның не басқа адамның" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші абзацтағы "101, 103, 104-баптары" деген сөздер "104, 106, 107, 108-баптары" деген сөздермен ауыстырылсын;

      төртінші абзацтағы "110" деген цифрлар "113" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      16) 17-тармақтағы "141-1" деген цифрлар "146" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      17) 19-тармақтағы "ҚІЖК-нің 531-бабының 2-бөлігіне және" деген сөздер алып тасталсын;

      18) 20-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "20. Конвенцияның 3-бабының талаптарын орындау үшін қылмыс жасады деп айыпталған шетел мемлекетінің азаматын ұстап беру (экстрадициялау) туралы талапты қараған кезде талап жолдаған шетел мемлекетінде адам құқықтарын өрескел, сорақылықпен және жаппай бұзудың тұрақты тәжірибесінің бар-жоғын көрсететін мән-жайлар анықталады. Конвенцияның көрсетілген нормасына және ҚПК-нің 590-бабы бірінші бөлігінің 7-тармағына сәйкес, егер өзіне қатысты ұстап беру (экстрадициялау) туралы сұрау салу келіп түскен адамға, Қазақстан Республикасының халықаралық шартында көзделген жағдайлардан басқа, сұрау салушы тарапта азаптауды қолдану қатеріне ұшырауы мүмкін не оның денсаулығына, өміріне немесе бостандығына нәсілдік белгісі, діни нанымы, ұлты, азаматтығы (бодандығы), белгілі бір әлеуметтік топқа тиесілілігі немесе саяси сенімдері бойынша қауіп төніп тұр деп пайымдауға негіздер болса адамды ұстап беруге (экстрадициялауға) жол берілмейді.";

      19) 21-тармақтағы "Жоғарғы Соты Пленумының 1999 жылғы 9 шілдедегі № 7 қаулысында" деген сөздер "Жоғарғы Сотының 1999 жылғы 9 шілдедегі № 7 нормативтік қаулысында" деген сөздермен ауыстырылсын.

      14. "Прокурордың, тергеу және анықтау органдарының іс-әрекеттері (әрекетсіздігі) мен шешімдеріне жасалған шағымдарды соттардың қарауы туралы (ҚІЖК-нің 109-бабы)" 2012 жылғы 27 маусымдағы № 3:

      1) тақырыбында:

      "тергеу және анықтау органдарының іс-әрекеттері (әрекетсіздігі) мен шешімдеріне жасалған шағымдарды соттардың қарауы туралы (ҚІЖК-нің 109-бабы)" деген сөздер "қылмыстық қудалау органдарының іс-әрекеттері (әрекетсіздігі) мен шешімдеріне жасалған шағымдарды соттардың қарауы туралы (Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 106-бабы)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) бүкіл мәтін бойынша:

      "тергеу және анықтау органдарының", "тергеу, анықтау органдарының", "анықтау, тергеу органдарының", "анықтау, тергеу органының" деген сөздер "қылмыстық қудалау органдарының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "ҚІЖК-нің" деген сөз "ҚПК-нің" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "анықтау немесе алдын ала тергеу", "анықтау, алдын ала тергеу", "алдын ала тергеу мен анықтаудың" деген сөздер тиісінше "сотқа дейінгі тергеп-тексеру", "сотқа дейінгі тергеп-тексерудің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "ізге түсу", "ізге түсуді" "іс жүргізушілік", деген сөздер тиісінше "қудалау", "қудалауды" "процестік", деген сөздермен ауыстырылсын;

      "109" деген цифрлар "106" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      3) 1-тармақта:

      "екінші", "бірінші" деген сөздер тиісінше "2", "1" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "Қазақстан Республикасы Қылмыстық іс жүргізу кодексінің (бұдан әрі – ҚІЖК) 12-бабында" деген сөздер "Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің (бұдан әрі – ҚПК) 8-бабында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 4-тармақтағы екінші, үшінші және төртінші абзацтар алып тасталсын;

      5) 5-тармақтағы "169" деген цифрлар "162" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      6) 6-тармақта:

      үшінші абзацтағы "56" деген цифрлар "50" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "284-бабының 3-бөлігіне" деген сөздер "305-бабының үшінші бөлігіне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 7-тармақтағы "өз қаулысымен" деген сөздер алып тасталсын;

      8) 8-тармақтағы "5" деген цифр "бесінші" деген сөзбен ауыстырылсын;

      9) 10-тармақтың бірінші абзацында:

      "соттар" деген сөзден кейін "(тергеу судьясы)" деген сөздермен толықтырылсын;

      үшінші сөйлем алып тасталсын;

      10) 13-тармақта:

      бірінші, екінші және үшінші абзацтар мынадай редакцияда жазылсын:

      "Шағымды тергеу судьясы үш тәулік ішінде сот отырысын өткізбей жеке-дара қарайды. Егер заңды және негізді шешім қабылдау үшін маңызы бар мән-жайларды зерттеу қажет болса, тергеу судьясы шағымды он тәулік ішінде жабық сот отырысында тиісті адамдар мен прокурордың қатысуымен қарайды, олардың келмеуі шағымды қарауға кедергі келтірмейді. Тергеу судьясының өкімі бойынша сот отырысы бейнебайланыс режимінде өткізілуі мүмкін. Сот отырысы барысында сот отырысының хаттамасы жүргізіледі. Қажет болған кезде тергеу судьясы қосымша материалдарды талап етіп алдырып, тиісті адамдарды шақыруға және олардан сұрақ алуға құқылы. Әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) және шешімдеріне шағым жасалып отырған лауазымды адамдар соттың сұрау салуы бойынша үш тәулік ішінде мұндай әрекеттерді (әрекетсіздікті) жасауға және шешімдерге негіз болған материалдарды сотқа ұсынуға міндетті.

      Сот отырысын өткізу кезінде тергеу судьясы қандай шағым қаралуға жататынын хабарлайды, осыдан кейін, егер арыз иесі сот отырысына қатысып отырған болса, ол шағымды негіздейді, содан соң басқа да келген адамдар тыңдалады, олар сотқа дәлелдемелер ұсынуға құқылы. Шағым жасалған әрекеттің (әрекетсіздіктің) немесе шешімнің заңдылығын дәлелдеу ауыртпалығы оларды жасаған немесе қабылдаған адамға жүктеледі.

      Сот шағымды қараған кезде істегі бар дәлелдемелерге баға бермей, арыз иесі өз шағымында көрсеткен барлық мән-жайларды анықтаушының, тергеушінің, прокурордың тексергенін және ескергенін анықтауға тиіс. Бұл ретте сот кінәнің дәлелденгені немесе дәлелденбегені, жиналған дәлелдемелердің жол берілетіндігі немесе жол берілмейтіндігі туралы түйін жасамай, іс бойынша шешім қабылдау үшін материалдық-құқықтық және процестік негіздердің бар екенін не жоқ екенін тексеруге тиіс.";

      бесінші абзацта:

      "90-бабының бірінші бөлігінің екінші тармағына" деген сөздер "87-бабының бірінші бөлігінің 2-тармағына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "және қадағалау" деген сөздер алып тасталсын;

      11) 15-тармақта:

      "Қылмыстар туралы", "қылмыстарды" деген сөздер тиісінше "Қылмыстық құқық бұзушылық туралы", "қылмыстық құқық бұзушылықтарды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "183", "403" деген цифрлар тиісінше "185", "422" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      12) 16-тармақ алып тасталсын;

      13) 17-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "17. Қылмыстық құқық бұзушылық туралы тіркелген арызды немесе хабарды тергеулігі бойынша беру туралы қылмыстық қудалау органының шешіміне шағымдарды қараған кезде, тергеулігі бойынша беру ҚПК-нің 186-бабында көзделген жағдайларда ғана жол берілетінін соттардың ескергені жөн. Қылмыстық құқық бұзушылық туралы тіркелген арызды немесе хабарды тергеулігі бойынша заңда көзделмеген басқа негіздермен беру туралы шешім заңсыз деп танылуға жатады.";

      14) 18-тармақ алып тасталсын;

      15) 19-тармақта:

      "Сот қылмыстық істі тоқтату немесе қысқарту", "тоқтату" деген сөздер тиісінше "Сот сотқа дейінгі тергеп-тексеру мерзімдерін үзу немесе қылмыстық іс бойынша іс жүргізуді қысқарту", "сотқа дейінгі тергеп-тексеру мерзімдерін үзу" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "іс бойынша іс жүргізуді" деген сөздер алып тасталсын;

      16) 20-тармақтағы "төртінші" деген сөз "сегізінші" деген сөзбен ауыстырылсын;

      17) 21-тармақтағы "қылмыстық істі қозғау туралы" "іс бойынша іс жүргізуді тоқтату туралы немесе өзге" деген сөздер алып тасталсын;

      18) 22-тармақта:

      бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Тергеу судьясы шағымды қарау нәтижелері бойынша:

      заңсыз деп танылған процестік шешімнің күшін жою туралы;

      тиісті лауазымды адамның әрекеттерін (әрекетсіздігін) заңсыз немесе негізсіз деп және оның жол берілген бұзушылықты жою міндетін тану туралы;

      прокурорға азаматтың немесе ұйымның құқықтары мен заңды мүдделерінің жол берілген бұзылуын жою міндетін жүктеу туралы;

      шағымды қанағаттандырусыз қалдыру туралы тиісті қаулы шығарады.";

      екінші абзацтағы "шағымды қанағаттандырудан бас тарту туралы" деген сөздер "шағымды қанағаттандырусыз қалдыру туралы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      19) 23-тармақтағы "қылмыстық іс қозғаудан бас тарту туралы," деген сөздер алып тасталсын;

      20) 25-тармақтағы екінші абзац алып тасталсын;

      21) 26-тармақта:

      бірінші абзацта:

      "109-бабының тоғызыншы бөлігімен" деген сөздер "107-бабының екінші бөлігінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "56" деген цифрлар "50" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      екінші абзацта:

      "бірінші сатының судьясы" деген сөздер "тергеу судьясы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      22) 27-тармақта:

      "он" деген сөз "үш" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "бірінші сатыдағы", "Бірінші сатыдағы" деген сөздер алып тасталсын;

      "410" деген цифрлар "430" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "төмен тұрған сот судьясының шағымдалып отырған қаулысының", "төмен тұрған соттың қаулысының", "аудандық соттың қаулысын" деген сөздер тиісінше "тергеу судьясының шағым жасалған қаулысының", "тергеу судьясының қаулысының", "тергеу судьясының қаулысын" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші абзацтағы "немесе қадағалау тәртібімен" деген сөздер алып тасталсын;

      23) 28-тармақта:

      "бірінші сатыдағы сот судьясының (сот төрағасының)" деген сөздер "тергеу судьясының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      24) 29-тармақтағы "59" деген цифрлар "53" деген цифрлармен ауыстырылсын.

      15. "Алқабилерді қатыстырып қылмыстық істерді қарауды реттейтін заңдарды соттардың қолдану тәжірибесі туралы" 2012 жылғы 23 тамыздағы № 4 (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2012 жылғы 24 желтоқсандағы № 4 нормативтік қаулысымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен):

      1) тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

      "Алқабилерді қатыстырып қылмыстық істерді қарауды реттейтін заңнаманы соттардың қолдану практикасы туралы";

      2) бүкіл мәтін бойынша:

      "ҚІЖК-нің" деген сөз "ҚПК-нің" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "қысқарту" деген сөз "тоқтату" деген сөзбен ауыстырылсын;

      3) 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "1. Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің (бұдан әрі – ҚПК) 631-бабының бірінші бөлігінде көрсетілген қылмыстарды қоспағанда, оларды жасағаны үшін қылмыстық заңда өлім жазасы немесе өмір бойы бас бостандығынан айыру көзделген қылмыстар туралы, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі – ҚК) 125 (үшінші бөлігінде), 128 (төртінші бөлігінде), 132 (бесінші бөлігінде), 135 (төртінші бөлігінде)-баптарында көзделген қылмыстар туралы істер бойынша қылмыстық істер айыпталушыдан істі алқабилердің қатысуымен қарау туралы өтінішхат түскен жағдайда, алқабилердің қатысуымен қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соттарда, қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық әскери сотта (бұдан әрі – соттар) қаралады.

      ҚПК-нің 631-бабының бірінші бөлігінде көрсетілген қылмыстарды қоспағанда, адам жасаған қылмыстарының бірі үшін қылмыстық заңда өлім жазасы немесе өмір бойы бас бостандығынан айыру көзделген ҚК-нің бірнеше баптарында көзделген не ҚК-нің 125 (үшінші бөлігінде), 128 (төртінші бөлігінде), 132 (бесінші бөлігінде), 135 (төртінші бөлігінде)-баптарында көзделген қылмыстарды жасады деп айыпталған және ол қылмыстық істі алқабилердің қатысуымен қарау туралы өтінішхатты мәлімдеген жағдайда, сонымен қатар ҚПК-нің 631-бабының бірінші бөлігінде көрсетілген қылмыстарды қоспағанда, егер жасаған қылмысы үшін қылмыстық заңда өлім жазасы немесе өмір бойы бас бостандығынан айыру көзделген не ҚК-нің 125 (үшінші бөлігінде), 128 (төртінші бөлігінде), 132 (бесінші бөлігінде), 135 (төртінші бөлігінде)-баптарында көзделген қылмыстық істер бойынша бірнеше адам айыпталса және олардың ең болмағанда біреуі қылмыстық істі алқабилердің қатысуымен қарау туралы өтінішхатты мәлімдесе, онда оларға қатысты қылмыстық істі қарау ҚПК-нің 14-бөлімінде көзделген қағидалар бойынша жүргізіледі.";

      4) 5-тармақта:

      бесінші абзацтағы "350-363-баптарының", "639-644-баптарының" деген сөздер тиісінше "350-ден бастап 363-ні қоса алғандағы баптарының", "639-дан бастап 644-ні қоса алғандағы баптарының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      жетінші абзацтағы "Қазақстан Республикасы" деген сөздер "Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 16 қаңтардағы № 121-III" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 6-тармақта:

      "639-644-баптарының", "71-77-баптарында" деген сөздер тиісінше "639-дан бастап 644-ні қоса алғандағы баптарының", "71-ден бастап 77-ні қоса алғандағы баптарында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 10-тармақтың екінші абзацындағы "іс жүргізу шешімі – қылмыстық істі қозғау туралы қаулы, айыпталушы ретінде тарту туралы қаулы," деген сөздер "процестік шешім – күдіктінің іс-әрекетін саралау туралы қаулы, ҚПК-нің 106-бабының тәртібімен шығарылған тергеу судьясының қаулысы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 11-тармақтың үшінші абзацындағы ", қылмыстық істі алқабилердің қатысуымен қарауды тоқтату туралы қаулы шығарады және оны ҚІЖК-нің 11-бөлімінде көзделген тәртіппен соттың қарауына жібереді." деген сөздер "қылмыстық істі ҚПК-нің 657-бабының 1-тармағына сәйкес тоқтату туралы қаулы шығарады және ҚПК-нің 11 бөлімінде көзделген тәртіппен есі дұрыс емес адамға медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы мәселені жеке дара қарайды." деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 13-тармақтағы "648-бабының үшінші бөлігіне" деген сөздер "648-бабының екінші бөлігіне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) 15-тармақтың бірінші абзацындағы "653-бабының үшінші бөлігіне" деген сөздер "653-бабының бірінші бөлігіне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 16-тармақтағы 2, 3, 4-абзацтардың сызықша белгісімен белгіленуі алып тасталсын;

      11) 22-тармақта:

      екінші абзацтағы "5) - 8) және 14) тармақтарымен" деген сөздер "5-ден бастап 8-ні қоса алғанда және 14-тармақтарда" деген сөздермен ауыстырылсын;

      12) 26-тармақтағы "1)-5) тармақтарында" деген сөздер "1-ден бастап 5-ні қоса алғандағы тармақтарында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      13) 29-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "29. Алқабилердің қатысуымен қаралған істер бойынша шығарылған үкімдерді, қаулыларды кассациялық тәртіппен қайта қарауды Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының қылмыстық істер жөніндегі сот алқасы ҚПК-нің 485-бабының бірінші бөлігінің 1-тармағында және екінші бөлігінде көзделген негіздер бойынша не жазаны тағайындаған кезде ҚК-нің Жалпы және Ерекше бөліктерінің нормаларын дұрыс қолданбауға байланысты жүзеге асырады.

      Жазаның жеңiлдiгiне орай неғұрлым ауыр қылмыс туралы қылмыстық заңды қолдану қажеттiгiне байланысты соттың айыптау үкiмiн, сондай-ақ қаулысын немесе сотталған адамның жағдайын нашарлатуға әкеп соғатын өзге де негiздер бойынша кассациялық тәртіппен қайта қарауға, сондай-ақ соттың ақтау үкiмiн не қылмыстық iстi тоқтату туралы қаулысын қайта қарауға жол берiлмейдi.";

      14) 30-тармақ алып тасталсын.

      16. "Адамды саудаға салғаны үшін жауапкершілік анықтайтын заңнаманы қолдану тәжірибесі туралы" 2012 жылғы 29 желтоқсандағы № 7:

      1) бүкіл мәтін бойынша "133", "132-1", "270" деген цифрлар тиісінше "135", "134", "308" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      2) 1-тармақ мынадай мазмұндағы екінші абзацпен толықтырылсын:

      "Адам саудасына байланысты қылмыстық құқық бұзушылықтар деп Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі – ҚК) 116-бабында, 125-бабының үшінші бөлігінің 2 тармағында, 126-бабының үшінші бөлігінің 2 тармағында, 128, 134, 135, 308, 309-баптарында көзделген құқық бұзушылықтар танылады.";

      3) 2-тармақта:

      бірінші абзацтағы "Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі - ҚК)" деген сөздер "ҚК" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы үшінші және төртінші абзацтармен толықтырылсын:

      "ҚК-нің 128, 135-баптары бойынша жәбірленушіге қатысты сатып алу-сатуды және өзге де мәмілелер жасауды саралау үшін пайдаланудың арнайы мақсатының бар болуы талап етілмейді, себебі адам мәмілелердің объектісі болып табылмайды және мұндай мәмілелер оларды жасасқан сәттен бастап жарамсыз деп танылады.

      Адамды пайдаланудың мақсаты жәбірленушіні азғырып көндіру, тасымалдау, беру, жасыру, сондай-ақ ҚК-нің 128, 135-баптарында көзделген өзге де іс-әрекеттер кезінде міндетті белгі болып табылады.";

      2, 3, 4, 5-абзацтар 4, 5, 6, 7-абзацтар болып саналсын;

      4) 4-тармақта:

      "пайдалану мақсатындағы" деген сөздер алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы екінші абзацпен толықтырылсын:

      "Адамның жәбірленушіге қатысты сатып алу-сатумен немесе басқа да мәмілелер жасауымен қатар жезөкшелікпен айналысуға тартуы не пайдакүнемдiк мақсаттағы жеңгетайлығы не осы жәбірленушіні басқа нысандарда пайдалану мақсатынсыз (мысалы, еңбек етуге, қайыршылықпен айланысуға мәжбүрлеу және басқалар) жезөкшелікпен айналысуға притондар ұйымдастыруы, ұстауы, сот дәлелденді деп таныған әрбір іс-әрекет тиісті баптардың жиынтығы бойынша дербес саралануға тиіс: мәміле жасағаны үшін ҚК-нің 128, 135-баптары бойынша, жезөкшелікпен айналысуға тартқаны үшін ҚК-нің 134, 308-баптары бойынша, жеңгетайлық немесе притондар ұйымдастырғаны және ұстағаны үшін ҚК-нің 309-бабы бойынша.";

      5) 5-тармақ мынадай мазмұндағы екінші және үшінші абзацтармен толықтырылсын:

      "Адамды саудаға салған кезде азғырып көндірудің аражігін жезөкшелікпен айналысуға тартудан аяқталу сәті бойынша ажыратқан жөн: азғырып көндірілген адамның оны пайдалануды жүзеге асыруға келісімін алған сәттен бастап азғырып көндіру аяқталды деп саналады, жезөкшелікпен айналысуға тарту оны аталған қызмет түріне көндіре алғандығына немесе алмағандығына қарамастан, жезөкшелікпен айналысуға тартуға бағытталған іс-қимылдардың жазылған тәсілдерінің бірі жасалған кезден бастап аяқталды деп саналады.

      Азғырып көндіру кезінде адамның пиғылы жезөкшелікпен айналысуға тартуға ғана бағытталған жағдайда, жасалған іс-әрекет ҚК-нің тиісті 308 немесе 134-баптары бойынша қылмыстық-құқықтық бағалауға жатады, себебі сексуалдық пайдалану мақсатында азғырып көндіргені және жезөкшелікпен айналысуға тартқаны үшін жауаптылықты көздейтін қылмыстық заңның нормалары ҚК-нің 12-бабының үшінші бөлігінде көзделген бәсекелестік жағдайында болады. Жезөкшелікпен айналысуға тарту және пайдакүнемдiк мақсаттағы жеңгетайлық ҚК-нің 128, 135-баптарына қатысты арнайы нормалар болып табылатын пайдалану нысандарының бір түрін білдіреді.";

      6) 9-тармақта:

      бірінші абзацтағы "125-бабының ескертуін" деген сөздер "3-бабының 1-тармағын" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы екінші және үшінші абзацтармен толықтырылсын:

      "ҚК-нің 128-бабында көзделген пайдаланудың түрлі нысаны бар (сексуалдық пайдалану, мәжбүрлі еңбек, қайыршылықпен айналысу және т.б.). ҚК еңбегін пайдалану немесе қайыршылықпен айналысу сияқты адамды пайдалану нысандарын жеке арнайы нормаға бөлмейді. Сондықтан жәбірленушіні жезөкшелікпен айналысуға тарту және алынған табыстарды иемденіп алу, сонымен қатар пайдаланудың басқа да нысандары (мәжбүрлі еңбек және т.б.) арқылы одан әрі пайдалану үшін жәбірленушіге қатысты сатып алу-сату не өзге де мәмілелерді жасасу жағдайларында мұндай әрекеттер кінәлі адамның бір мақсатқа – жәбірленушіні пайдалануға қол жеткізу үшін ортақ ниетпен біріккен іс-әрекеттерді жасағанын куәландырады және ҚК-нің 308, 134-баптары бойынша қосымша сараланбастан, ҚК-нің 128 немесе 135-баптарында көзделген бір қылмыс ретінде сараланады.

      Егер ҚК-нің 128-бабының екінші бөлігінде көрсетілген ықпал ету құралдарының кез келгені пайдаланылса, жәбірленушінің жоспарланған пайдалануға келісімі назарға алынбайды.";

      7) 10-тармақ мынадай мазмұндағы екінші және үшінші абзацтармен толықтырылсын:

      "Жалпы және арнайы нормалардың бәсекелестігі кезінде ҚК-нің 12-бабының үшінші бөлігіне сәйкес қылмыстардың жиынтығы болмайды және іс-әрекет тиісті арнайы норма бойынша саралануға тиіс, сондықтан жезөкшелікпен айналысуға тарту және пайдакүнемдiк мақсаттағы жеңгетайлық ҚК-нің 128 немесе 135-бабының диспозияцияларында көзделген адам саудасы кезінде сексуалдық пайдалану жөніндегі әрекеттерге қатысты арнайы нормалар бола тұра, ҚК-нің 128, 135-баптары бойынша қосымша сараланбастан, ҚК-нің тиісті 134, 308 немесе 309-баптары бойынша саралануға тиіс. Соттардың ҚК-нің 309-бабында көзделген притон ұйымдастыру, притонды ұстау және пайдакүнемдiк мақсаттағы жеңгетайлық дербес әрекет болып табылатындығын және өздігінен жеке-жеке қылмыс құрамын құрайтындығын ескергені жөн.

      Жезөкшелікпен айналысу үшін притонды ұстамай оны ұйымдастыру не жеңгетайлықпен айналыспай осындай притонды ұстау ғана немесе притонды ұйымдастырмай және ұстамай пайдакүнемдiк мақсаттағы жеңгетайлық болуы мүмкін.";

      8) 11-тармақта:

      екінші абзацтағы "алдын ала тергеу" деген сөздер "сотқа дейінгі іс жүргізу" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "Қазақстан Республикасы Қылмыстық іс жүргізу кодексінің (бұдан әрі - ҚІЖК) 99-100-баптарында, ал сот талқылауы кезінде ҚІЖК-нің 101-бабында" деген сөздер "Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексінің (бұдан әрі - ҚПК) 47, 96, 97-баптарында, сонымен қатар сот талқылауы ҚПК-нің 98-бабында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші абзацтағы "ҚІЖК-нің 53-бабына" деген сөздер "ҚПК-нің 47-бабына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) 12-тармақта:

      екінші абзацтағы "б) тармағы" деген сөздер "2-тармағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші абзацтағы "е) тармағы", "д) тармағы" деген сөздер тиісінше "6- тармағы", "5-тармағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 13-тармақта:

      бірінші абзацтағы "ж) тармағы", "е) тармағы" деген сөздер тиісінше "7- тармағы", "6-тармағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші абзацта:

      "іс-әрекеттер" деген сөздерден кейін ", адамға емес оның органдары мен тініне ғана заңсыз мәмілелер жасау" деген сөздермен толықтырылсын;

      "113" деген цифрлар "116" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      11) 14-тармақта:

      "з) тармағы", "ж) тармағы" деген сөздер тиісінше "8-тармағы", "7- тармағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      12) 15-тармақта:

      "и) тармағы", "з) тармағы" деген сөздер тиісінше "9-тармағы", "8-тармағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "307" деген цифрлар "361" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      13) 16-тармақтағы "к) тармағы" деген сөздер тиісінше "10-тармағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      14) 18-тармақта:

      бірінші абзацта:

      "а) тармағы" деген сөздер тиісінше "1-тармағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "Ұйымдасқан" деген сөз "Қылмыстық" деген сөзбен ауыстырылсын;

      "бір немесе бірнеше қылмысты жасау үшін алдын ала біріккен адамдардың тұрақты тобы" деген сөздер "ҚК-нің 3-бабы 24-тармағының түсініктемесіне сәйкес ұйымдасқан топ, қылмыстық ұйым, қылмыстық қоғам, трансұлттық ұйымдасқан топ, трансұлттық қылмыстық ұйым, трансұлттық қылмыстық қоғам, террористік топ, экстремистік топ, банда, заңсыз әскериленген құрылым" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші сөйлем екінші және үшінші абзацтар алып тасталсын;

      15) 20-тармақта:

      "б) тармағы" деген сөздер "2-тармағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы екінші абзацпен толықтырылсын:

      "Пайдалану мақсатында басып алу және кеңістікте зорлап көшіру элементтерісіз жәбірленушіні алдап ұрлау, одан әрі тасымалдау - адамды саудаға салу кезінде пайдалану мақсатында адамды азғырып көндіруді және тасымалдауды құрайды және тұтастай алғанда жасалған іс-әрекетті ҚК-нің 125-бабының үшінші бөлігінің 2 тармағында көзделген қылмыстық-құқық норманы қолданбастан, ҚК-нің 128-бабының тиісті бөлігі бойынша ғана саралаған жөн.".

      17. "Мемлекеттік құпияларды қорғау мәселелерін реттейтін заңнаманың кейбір нормаларын қылмыстық сот ісін жүргізуде қолдану туралы" 2013 жылғы 13 желтоқсандағы № 3:

      1) бүкіл мәтін бойынша:

      "ҚІЖК-нің", "ҚІЖК" деген сөздер тиісінше "ҚПК-нің" деген сөзбен ауыстырылсын;

      2) 2-тармақтағы "1997 жылғы 16 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі - ҚК) 172, 173 және 386-баптарында" деген сөздер "ҚК-нің 185, 186 және 458-баптарында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 6-тармақта:

      "172, 173 және 386-баптарында" деген сөздер "185, 186 және 458-баптарында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 8-тармақта:

      "1997 жылғы 13 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Қылмыстық іс жүргізу кодексінің (бұдан әрі - ҚІЖК)" 29-бабының 1-бөлігінде" деген сөздер тиісінше "Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексінің (бұдан әрі - ҚПК), "29-бабының бірінші бөлігінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 9-тармақта:

      бірінші абзацтағы "53-бабының 4-бөлігінің" деген сөздер "47-бабының бесінші бөлігінің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші абзацтағы "321-бабының 1-бөлігіне" деген сөздер "341-бабының бірінші бөлігіне" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "10. ҚПК-нің 29-бабының үшінші бөлігіне сәйкес іс бойынша қабылданған соттың үкімі және қаулылары барлық жағдайларда көпшілік алдында жарияланады. Жабық сот отырысында қаралған істер бойынша үкімнің кіріспе және қарар бөліктері ғана көпшілік алдында жария етіледі.";

      7) 11-тармақтағы "130" деген цифрлар "239" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      8) 12-тармақта:

      бірінші абзацта:

      "ҚІЖК-нің 130-бабы 4-бөлігінің талаптарына сәйкес," деген сөздер алып тасталсын;

      "121", "123", "53", "100" деген цифрлар тиісінше "118", "120", "47", "97" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      үшінші абзацтағы "116" деген цифрлар "112" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      9) 13-тармақта:

      "130-бабы 2-бөлігінің", "130-бабының 2-бөлігіне", "351-бабы 1-6-бөліктерінің" деген сөздер тиісінше "115-бабы сегізінші бөлігінің", "115-бабы сегізінші бөлігіне", "370-бабы бірінші, екінші, үшінші, төртінші, бесінші, алтыншы бөліктерінің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "100" деген цифрлар "97" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      10) 14-тармақта:

      "100", "101" деген цифрлар тиісінше "97", "98" деген цифрлармен ауыстырылсын;

      "99-бабының 1-бөлігіне", "101-бабының 2-бөлігінде", "351-бабының 7-бөлігінде" деген сөздер тиісінше "96-бабының бірінші бөлігіне", "98-бабының екінші бөлігінде", "370-бабының жетінші бөлігінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "қылмыстық іс қозғауға" деген сөздер "сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізілімін жүргізуін тіркеуге" деген сөздермен ауыстырылсын;

      11) 15-тармақта:

      "24-бабы 1-бөлігінің", "қарастырылып жатқан қылмыстық іске қатысы бар құпия көмекшілер мен штаттағы жасырын қызметкерлердің жеке басы туралы мәліметтерді қоспағанда," деген сөздер тиісінше "24-бабы бірінші бөлігінің", "жедел-іздестіру қызметін ұйымдастыру, нақты жедел-іздестіру іс-шаралары, ақпаратты алу көздері және тәсілдері туралы мәліметтерді қоспағанда," деген сөздермен ауыстырылсын;

      12) 16-тармақта:

      "117-бабы 1-бөлігінің 5-тармағына", "адамның ұйымдасқан қылмыстық топқа қатысы болу", "235-бабының 2-бөлігінде" деген сөздер тиісінше "113-бабы бірінші бөлігінің 5-тармағына", "адамның ұйымдасқан қылмыстық топқа немесе қылмыстық ұйымға қатысы болуы", "262-бабының екінші бөлігінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      13) 18-тармақтағы "қылмыстарды", "қылмысты" деген сөздер "қылмыстық құқық бұзушылықты" деген сөздермен ауыстырылсын.

      2. Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-бабына сәйкес осы нормативтік қаулы қолданыстағы құқық құрамына кіреді, жалпыға бірдей міндетті болып табылады және алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Жоғарғы Сотының Төрағасы 		Қ.МӘМИ
      Қазақстан Республикасы
Жоғарғы Сотының судьясы,
жалпы отырыс хатшысы 		Қ.ШАУХАРОВ

О внесении изменений и дополнений в некоторые нормативные постановления Верховного Суда Республики Казахстан по уголовному и уголовно-процессуальному законодательству

Нормативное постановление Верховного Суда Республики Казахстан от 31 марта 2017 года № 3.

      1. Внести изменения и дополнения в следующие нормативные постановления Верховного Суда Республики Казахстан:

      1. "О применении законодательства по делам, связанным с незаконным оборотом наркотических средств, психотропных и ядовитых веществ" от 14 мая 1998 года № 3 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативными постановлениями Верховного Суда Республики Казахстан от 30 апреля 1999 года № 2, от 22 декабря 2000 года № 19, от 11 июля 2003 года № 7, от 21 апреля 2011 года № 1):

      1) заголовок изложить в следующей редакции: "О применении законодательства по делам, связанным с незаконным оборотом наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и прекурсоров";

      2) по всему тексту:

      после слов "веществ", "вещества", "вещество", "веществам", "веществами" дополнить соответственно словами ", их аналогов", ", их аналоги", "их аналог,", "их аналогам", ",их аналогами";

      слова "Преступление", "преступление", "преступлений", "преступления", "исполнитель преступления", "каждого преступления", "субъекта преступления", "данного преступления" заменить соответственно словами "Уголовное правонарушение", "уголовное правонарушение", "уголовных правонарушений", "уголовные правонарушения", "исполнитель уголовного правонарушения", "каждого уголовного правонарушения" "субъекта уголовного правонарушения", "данного уголовного правонарушения";

      слова "организованной группой или преступным сообществом (преступной организацией)" заменить словами "преступной группой";

      3) в пункте 1:

      слова "О наркотических средствах, психотропных веществах, прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими" заменить словами "от 10 июля 1998 года № 279-I "О наркотических средствах, психотропных веществах, их аналогах и прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими" (далее - Закон о наркотических средствах).";

      4) пункт 1-1 исключить;

      5) в пункте 2-1 абзац первый изложить в следующей редакции:

      "Незаконной перевозкой наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и прекурсоров в соответствии с подпунктом 14) статьи 1 Закона о наркотических средствах являются любые действия по перемещению в пределах Республики Казахстан наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и прекурсоров независимо от способа транспортировки и места хранения, совершенные с нарушением законодательства Республики Казахстан.";

      6) в пункте 3-1:

      обозначение абзацев буквами "а)", "б)", "в)", "г)", "д)" исключить;

      слова "1-1 статьи 259 УК", "2 статьи 259", "2-1 статьи 259", "3 статьи 259", "4 статьи 259" заменить соответственно словами "четвертой статьи 296 Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее – УК)", "первой статьи 297", "второй статьи 297", "третьей статьи 297", "четвертой статьи 297";

      7) в пункте 7-1:

      обозначение абзацев буквами "а), б), в), г)" исключить;

      слова "2 статьи 259", "2-1 статьи 259", "3 статьи 259", "4 статьи 259" заменить соответственно словами "первой статьи 297", "второй статьи 297", "третьей статьи 297", "четвертой статьи 297";

      8) в пункте 8 слова "по пункту "б" части 3 статьи 259 Уголовного кодекса" заменить словами "по пункту 2 части третьей статьи 297 УК";

      9) в пункте 9-1:

      обозначение абзацев буквами "а)", "б)", "в)", "г)" исключить;

      слова "2 статьи 259", "2-1 статьи 259", "3 статьи 259", "4 статьи 259" заменить соответственно словами "первой статьи 297", "второй статьи 297", "третьей статьи 297", "четвертой статьи 297";

      10) в пункте 9-2:

      слова "статьи 259 УК" заменить словами "статей 296, 297 УК";

      11) в пункте 9-3 слова "по пункту б) части 3 статьи 259", "2-1 статьи 259", "по пункту в) части 3 статьи 259", "по пунктам б) и в) части 3 статьи 259" заменить соответственно словами "по пункту 2 части третьей статьи 297", "второй статьи 297", "по пункту 3 части третьей статьи 297", "по пунктам 2 и 3 части третьей статьи 297";

      12) в пункте 9-4 после слов "Закона Республики Казахстан" дополнить словами "от 15 сентября 1994 года № 154-ХIII";

      13) в пункте 10 цифры "250" заменить цифрами "286";

      14) в пункте 11:

      слова "Закону Республики Казахстан "О наркотических средствах, психотропных веществах, прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими"" заменить словами "Закону о наркотических средствах";

      абзац третий исключить;

      слова "ст. 272" заменить словами "статье 310";

      15) в пункте 12:

      цифры "265" заменить цифрами "303";

      во втором предложении слово "вредных" заменить словом "тяжких";

      третье предложение исключить;

      16) в пункте 13:

      слова "ст. 265", "ст. 260", "ст. 265" заменить соответственно словами "статьи 303", "статьи 298", "статьей 303";

      17) в пункте 14:

      слова "пунктом в) части второй статьи 260", "частью третьей статьи 263" заменить соответственно словами "пунктом 3 части второй статьи 298", "пунктом 1 части третьей статьи 301";

      цифры "265" заменить цифрами "303";

      18) в пункте 15:

      в абзаце втором слова "п. "б" части второй статьи 261", "по пункту а) части третьей указанной статьи" заменить соответственно словами "по пункту 2 части второй статьи 299", "по пункту 1 части третьей указанной статьи";

      в абзаце третьем слова "ст. 261" заменить словами "статьи 299";

      в абзаце четвертом слова "пунктом б) части третьей ст. 261 и соответствующей части третьей статьи 103 УК" заменить словами "пункту 2 части третьей статьи 299 и соответствующей части статьи 106 УК";

      в абзаце пятом слова "пунктом а) части третьей статьи 261" заменить словами "пунктом 1 части третьей статьи 299";

      19) в пункте 16 цифры "264" заменить цифрами "302";

      20) пункт 17-1 исключить;

      21) в пункте 18:

      первое предложение изложить в следующей редакции:

      "Основания освобождения от уголовной ответственности указаны в примечании к статье 296 УК, приведенный перечень является исчерпывающим.";

      слова "органов предварительного следствия или дознания" заменить словами "органов, осуществляющих функции уголовного преследования";

      22) в пункте 19 слова "ст. 88" заменить словами "статьей 91";

      23) в пункте 20 слова "пунктом вторым части третьей статьи 121 УПК РК" заменить словами "пунктом 2 части третьей статьи 118 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан (далее – УПК)";

      24) в пункте 21:

      слова "ст. 387 УПК РК" заменить словами "статьей 405 УПК";

      25) в пункте 22 обозначение абзацев 2, 3, 4 знаком тире исключить.

      2. "О практике применения законодательства по возмещению вреда, причиненного незаконными действиями органов, ведущих уголовный процесс" от 9 июля 1999 года № 7 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативным постановлением Верховного Суда Республики Казахстан от 25 июня 2010 года № 6):

      1) в заголовке слова "Постановление Пленума" заменить словами "Нормативное постановление";

      2) в преамбуле слово "пленум" заменить словами "пленарное заседание";

      3) в пункте 2:

      абзац второй изложить в следующей редакции:

      "осуществление уголовного преследования при отсутствии жалобы частного обвинителя по делам об уголовных правонарушениях, перечисленных в частях второй и третьей статьи 32 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан (далее – УПК), кроме случаев, указанных в части четвертой этой статьи";

      абзац третий исключить;

      обозначение абзацев 4, 5 знаком тире исключить;

      в абзаце пятом:

      слова "ч. 2 ст. 33 УПК", "статьей 67 УК", "ст. ст. 69, 75, 85 УК" заменить соответственно словами "частью четвертой статьи 32 УПК", "частью первой статьи 68 УК", "статьями 71 и 88 Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее – УК)";

      в абзаце шестом слова "преступления", "избран арест" заменить соответственно словами "уголовного правонарушения", "избрано содержание под стражей";

      4) в пункте 3:

      в абзаце первом:

      слова "статей 39-47" заменить словами "статей с 37 по 42";

      цифры "40" заменить цифрами "38";

      в абзаце втором после слов "Законом Республики Казахстан от 14 апреля 1993 года" дополнить словами "№ 2143-XII";

      5) в пункте 5 слова "ч. 2 ст. 13 и ч. 8 ст. 14" заменить словами "частью второй статьи 13 и частью восьмой статьи 14";

      6) в пункте 6 слова "ч. 1 ст. 37", "ч. 1 статьи 43" заменить соответственно словами "части первой статьи 38", "частью первой статьи 40";

      7) в пункте 7 слова "частью 1 статьи 44" заменить словами "частью первой статьи 41";

      8) в пункте 8 слова "части 2 статьи 40", "частью 5 статьи 40", "части 3 статьи 43" заменить соответственно словами "части второй статьи 38", "частью третьей статьи 38", "части третьей статьи 40";

      9) в пункте 9:

      в абзаце первом слова "указанных в статье 45 УПК сроков, исчисляемых со дня получения извещения о порядке возмещения вреда" заменить словами "шести месяцев со дня получения извещения, разъясняющего порядок восстановления прав";

      абзац второй изложить в следующей редакции:

      "Требование о возмещении имущественного вреда может быть направлено непосредственно в соответствующий суд, указанный в части третьей статьи 40 УПК.";

      дополнить абзацем третьим следующего содержания:

      "В соответствии с частью первой статьи 40 УПК и постановлением Правительства Республики Казахстан от 21 ноября 2014 года № 1218 "Об утверждении Правил выплаты имущественного вреда, причиненного лицу, оправданному по суду, подозреваемому, обвиняемому, подсудимому, в отношении которых вынесено постановление суда, органа уголовного преследования о прекращении уголовного дела, в результате незаконных действий органа, ведущего уголовный процесс" имущественный вред, причиненный в результате незаконных действий органа, ведущего уголовный процесс, включает в себя возмещение: заработной платы, пенсии, пособий, иных средств и доходов, которых они лишились; имущества, незаконно конфискованного или обращенного в доход государства на основании приговора или иного решения суда; штрафов, взысканных во исполнение незаконного приговора суда; судебных издержек и иных сумм, выплаченных лицом в связи с незаконными действиями; сумм, выплаченных лицом за оказание юридической помощи; иных расходов, понесенных в результате уголовного преследования. Также лица, имеющие право на возмещение в полном объеме имущественного вреда, причиненного в результате незаконных действий органа, ведущего уголовный процесс, имеют право на восстановление в трудовых, пенсионных, жилищных и иных правах, а также на устранение последствий морального вреда.";

      10) пункт 10 изложить в следующей редакции:

      "10. Требование об устранении последствий морального вреда рассматривается судьей в порядке, предусмотренном главой 4 УПК.

      Иски о компенсации в денежном выражении за причиненный моральный вред предъявляются только в порядке гражданского судопроизводства.

      Если шестимесячный срок для подачи требования о возмещении вреда в порядке, предусмотренном главой 4 УПК, пропущен, то лицо вправе обратиться в суд в порядке гражданского судопроизводства.";

      11) в пункте 11 слова "Органы дознания, предварительного следствия, прокуратуры и суд, постановивший приговор" заменить словом "Суды";

      12) абзац второй пункта 12 изложить в следующей редакции:

      "При определении размера вреда в соответствии с нормами Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан следует обращать внимание на обстоятельства, определяющие моменты и сроки, с которых действия органов, ведущих уголовный процесс, признаются незаконными. В частности, в соответствии с пунктом 4 части второй статьи 38 УПК следует признавать незаконным нахождение лица под стражей в связи с задержанием или применением меры пресечения либо отбыванием уголовного наказания в виде ареста или лишения свободы в случаях изменения квалификации содеянного на статью УК, предусматривающую ответственность за менее тяжкое уголовное правонарушение, при подозрении или обвинении в совершении которого не допускается задержание или содержание под стражей, либо назначения по этой статье нового, более мягкого наказания или исключения из приговора части обвинения и снижения в связи с этим наказания, а равно в случае отмены незаконного судебного решения о применении принудительных мер медицинского характера или принудительных мер воспитательного воздействия. При этом фактически отбытый срок содержания под стражей, наказания в виде ареста или лишения свободы считается отбытым незаконно в той части, в какой превышает максимальный размер наказания в виде ареста или лишения свободы, предусмотренный статьей УК, по которой вновь квалифицировано совершенное виновным деяние. Если же статья УК, по которой вновь квалифицировано уголовное правонарушение, не предусматривает в качестве наказания арест или лишение свободы, то незаконно отбытыми содержание под стражей, арест и лишение свободы считаются в той части, которая не может быть зачтена предусмотренным в указанной статье УК наказанием.";

      13) в пункте 13 слова "частью 4 статьи 40" заменить словами "частью четвертой статьи 38";

      14) абзац первый пункта 15 изложить в следующей редакции:

      "Требование о возмещении имущественного вреда рассматривается единолично судьей в порядке, предусмотренном частью четвертой статьи 40 УПК. В соответствии со статьей 38 УПК вред, причиненный лицу в результате незаконных действий органа, ведущего уголовный процесс, возмещается из бюджетных средств в полном объеме независимо от вины органа, ведущего уголовный процесс. В судебном заседании от имени государства выступает представитель государственного органа, которому в соответствии с Законом Республики Казахстан о бюджете на текущий год выделены средства на возмещение вреда, причиненного незаконными действиями органов, ведущих уголовный процесс. Если такой орган Законом о бюджете не установлен, то взыскание производится с Министерства финансов республики. Неявка в заседание суда указанного представителя или лица, обратившегося с требованием, не препятствует его рассмотрению.";

      15) в пункте 16 цифры "44" заменить цифрами "41";

      16) пункт 17 изложить в следующей редакции:

      "17. В соответствии с частью второй статьи 415 УПК постановление судьи, вынесенное по результатам рассмотрения требования о возмещении вреда, может быть обжаловано, опротестовано в порядке, установленном главой 48 УПК.";

      17) в пункте 20 слова "незаконных арестов" заменить словами "незаконного содержания под стражей";

      18) дополнить пунктом 22 следующего содержания:

      "22. Согласно статье 4 Конституции Республики Казахстан настоящее нормативное постановление включается в состав действующего права, а также является общеобязательным и вводится в действие со дня официального опубликования.".

      3. "О некоторых вопросах применения судами законодательства об ответственности за бандитизм и другие преступления, совершенные в соучастии" от 21 июня 2001 года № 2:

      1) в заголовке слово "преступления" заменить словами "уголовные правонарушения";

      2) в преамбуле и в пункте 1:

      слова "организованной преступной группой, бандой и преступным сообществом" заменить словами "бандой или другой преступной группой";

      слова "преступления", "преступлений" заменить соответственно словами "уголовного правонарушения", "уголовных правонарушений";

      3) в пункте 2 слова "преступлении", "преступления" заменить соответственно словами "уголовном правонарушении", "уголовного правонарушения";

      4) в пункте 3:

      слова "преступлению", "организованной группой", "УК", "преступления", "преступление", "преступлении" заменить соответственно словами "уголовному правонарушению", "преступной группой", "Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее – УК)", "уголовного правонарушения", "уголовное правонарушение", "уголовном правонарушении";

      абзац седьмой изложить в следующей редакции:

      "Уголовное правонарушение может квалифицироваться по признаку совершения преступной группой, если оно совершено организованной группой, преступной организацией, преступным сообществом, транснациональной преступной организацией, транснациональным преступным сообществом, террористической группой, экстремистской группой, бандой или незаконным военизированным формированием.";

      5) в пункте 4 слова "преступления", "преступлений" заменить соответственно словами "уголовного правонарушения", "уголовных правонарушений";

      6) в пункте 5 слова "преступлений", "преступления", "преступление" заменить соответственно словами "уголовных правонарушений", "уголовного правонарушения", "уголовное правонарушение";

      7) в пункте 6:

      абзац первый изложить в следующей редакции:

      "Под преступной группой в соответствии с частью третьей статьи 31 УК следует понимать не только организованную группу, преступную организацию, преступное сообщество, транснациональную преступную организацию, транснациональное преступное сообщество, ответственность за создание которых предусмотрена частями первыми статей 262, 263, 264, 265 УК, но и террористическую группу, экстремистскую группу, устойчивую вооруженную группу (банду) и незаконное военизированное формирование, ответственность за создание которых предусмотрена частями первыми статей 257, 268 и 267 УК.";

      в абзаце втором слово "организованной" исключить;

      абзац третий исключить;

      8) в пункте 7:

      слова "ч. 1 ст. 237" заменить словами "части первой статьи 268";

      слова "преступления" заменить словами "уголовные правонарушения";

      9) в пункте 10:

      цифры "251" заменить цифрами "287";

      слова "преступлений", "ст. 237" заменить соответственно словами "уголовных правонарушений", "статьей 268";

      10) в пункте 11 слова "организованной преступной группы и банды", "организованная преступная группа и банда" заменить соответственно словами "банды или другой преступной группы", "банда или другая преступная группа";

      11) в пункте 12:

      слова "организованной преступной группы, банды или преступного сообщества" заменить словами "банды или другой преступной группы";

      12) в пункте 13:

      слова "организованной преступной группой, бандой или преступным сообществом", "организованная преступная группа или банда" заменить соответственно словами "бандой или другой преступной группой", "банда или другая преступная группа";

      слова "преступлений" заменить словами "уголовных правонарушений";

      13) в пункте 14:

      слова "в организованной преступной группе, банде или преступном сообществе", "в банде или преступном сообществе" заменить соответственно словами "в банде или другой преступной группе", "в банде или другой преступной группе";

      слова "преступлений", "преступлениях" заменить соответственно словами "уголовных правонарушений", "уголовных правонарушениях";

      14) пункты 15 и 16 изложить в следующей редакции:

      "15. Исходя из требований части четвертой статьи 31 УК действия лица, создавшего банду или другую преступную группу, либо руководившего ими, подлежат квалификации соответственно по частям первым статей 257, 262, 263, 264, 265, 267 и 268 УК, а также по соответствующим статьям Особенной части УК, предусматривающим ответственность за совершенные бандой или другой преступной группой уголовные правонарушения, если они охватывались его умыслом. При этом квалификация по соответствующей статье Особенной части УК осуществляется со ссылкой на статью 28 УК, за исключением случаев, когда организатор (руководитель) одновременно является соисполнителем уголовного правонарушения.

      Действия организатора либо руководителя банды или другой преступной группы, непосредственно участвовавшего в совершенных бандой или преступной группой уголовных правонарушений, дополнительной квалификации по частям вторым статей 257, 262, 263, 264, 265, 267 и 268 УК не подлежат.

      Действия участников (членов) банды или другой преступной группы следует квалифицировать соответственно по частям вторым статей 257, 262, 263, 264, 265, 267 и 268 УК, а также по соответствующим статьям Особенной части УК за уголовные правонарушения, в подготовке или совершении которых они участвовали.

      16. Лицо, участвовавшее в уголовных правонарушениях, совершенных бандой или другой преступной группой, несет ответственность соответственно по частям вторым статей 257, 262, 263, 264, 265, 267 и 268 УК в тех случаях, когда оно сознавало, что является соучастником уголовного правонарушения, совершаемого бандой. При неосведомленности лица о существовании преступного образования оно несет ответственность лишь за то уголовное правонарушение, в котором оно участвовало.";

      15) в пункте 17:

      слова "преступлений", "преступление" заменить соответственно словами "уголовных правонарушений", "уголовное правонарушение";

      слова "организованной преступной группы, банды и преступного сообщества" заменить словами "банды или другой преступной группы";

      слова "части 1 статьи 12" заменить словами "части первой статьи 13";

      16) в пункте 18:

      "преступления", "преступлений" заменить соответственно словами "уголовные правонарушения", "уголовных правонарушений";

      слова "ст. 237" заменить словами "статьи 268";

      17) в пункте 19:

      абзац первый изложить в следующей редакции:

      "Обратить внимание судов на важность неукоснительного соблюдения принципа индивидуализации ответственности при назначении наказания лицам, виновным в совершении уголовных правонарушений в составе банды или другой преступной группы.";

      18) дополнить пунктом 20 следующего содержания:

      "20. Согласно статье 4 Конституции Республики Казахстан настоящее нормативное постановление включается в состав действующего права, а также является общеобязательным и вводится в действие со дня официального опубликования.".

      4. "О судебной практике по применению статьи 67 Уголовного кодекса Республики Казахстан" от 21 июня 2001 года № 4 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативными постановлениями Верховного Суда Республики Казахстан от 11 июля 2003 года № 6, от 21 апреля 2011 года № 11):

      1) в заголовке и по всему тексту цифры "67" заменить цифрами "68";

      2) в преамбуле:

      слова "ст. 67 УК" заменить словами "статьи 68 Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее – УК)";

      слова "преступление с потерпевшим" заменить словами "уголовное правонарушение с потерпевшим, заявителем";

      3) в пункте 1:

      в абзаце первом:

      после слова "потерпевшего" дополнить словом "заявителем";

      слова "его", "преступления" заменить соответственно словами "их", "уголовные правонарушения";

      после слов "с потерпевшим" дополнить словами ", заявителем";

      в абзаце втором:

      слово "преступление" заменить словами "уголовное правонарушение";

      слова "и потерпевшему" заменить словами "потерпевшему и заявителю";

      слова "Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее – УК)" заменить словом "УК";

      4) пункты 3, 3-1, 3-2 изложить в следующей редакции:

      "3. В соответствии с частью первой статьи 68 УК лицо, совершившее уголовный проступок, подлежит освобождению от уголовной ответственности, в случае, если им заглажен причиненный вред, и оно примирилось с потерпевшим, заявителем, или примирение состоялось в порядке медиации.

      3-1. Положения части первой статьи 68 УК применяются в отношении лиц, совершивших преступление небольшой или средней тяжести, при наличии совокупности следующих оснований:

      совершенное им уголовно-наказуемое деяние относится к категории преступлений небольшой или средней тяжести, не связанное с причинением смерти;

      состоялось примирение лица, совершившего преступление, с потерпевшим, заявителем, а также в порядке медиации;

      лицо, совершившее преступление, загладило причиненное преступлением потерпевшему, заявителю вред.

      В случае отсутствия хотя бы одного из перечисленных оснований применение части первой статьи 68 УК недопустимо.

      При этом не имеет значения, лицо совершило уголовный проступок или преступление небольшой или средней тяжести впервые, либо в его действиях имеется неоднократность, совокупность или рецидив преступлений, отбыто ли им наказание по предыдущему приговору или новое преступление совершено в период отбывания наказания, либо в течение пробационного контроля или отсрочки исполнения приговора либо оставшейся неотбытой части наказания при условно-досрочном освобождении.

      При применении положений части первой статьи 68 УК следует учитывать, что указанные в статье основания прекращения дела не распространяются на дела об уголовных правонарушениях, предусмотренных частями второй и четвертой статьи 32, пунктами 5, 7 части первой статьи 35 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан (далее – УПК).

      3-2. По части второй статьи 68 УК решение вопроса о прекращении дела о совершении тяжкого преступления, не связанного с причинением смерти или тяжкого вреда здоровью человека, возможно, если данное преступление совершено впервые лицами, исчерпывающий перечень которых указан в части второй статьи 68 УК.

      Положения части второй статьи 68 УК применяются в отношении лиц, совершивших тяжкое преступление, не связанное с причинением смерти или тяжкого вреда здоровью человека, при наличии совокупности следующих оснований:

      тяжкое преступление, не связанное с причинением смерти или тяжкого вреда здоровью человека, совершено впервые, лицами, не достигшими совершеннолетия, беременными женщинами, женщинами, имеющих малолетних детей, мужчинами, воспитывающими в одиночку малолетних детей, женщинами в возрасте пятидесяти восьми и свыше лет, мужчинами в возрасте шестидесяти трех и свыше лет;

      совершенное виновным лицом деяние относится к категории тяжких преступлений, не связанных с причинением смерти или тяжкого вреда здоровью человека;

      состоялось примирение лица, совершившего преступление, с потерпевшим, заявителем, в том числе в порядке медиации;

      лицо, совершившее преступление, загладило причиненное преступлением потерпевшему, заявителю вред.

      В случае отсутствия хотя бы одного из перечисленных оснований применение части второй статьи 68 УК недопустимо.

      В случае освобождения несовершеннолетнего лица от уголовной ответственности за совершение тяжкого преступления, не связанного с причинением смерти или тяжкого вреда здоровью человека, к нему применяются принудительные меры воспитательного воздействия.";

      5) в пункте 4:

      слова "части 1 статьи 67 УК к лицу, совершившему преступление средней тяжести" заменить словами "части второй статьи 68 УК к лицу, совершившему тяжкое преступление";

      цифры "77" заменить цифрами "79";

      6) в пункте 5:

      слова "преступление", "преступлением" заменить соответственно словами "уголовное правонарушение", "уголовным правонарушением";

      после слова "потерпевшему" дополнить словом ",заявителю";

      7) в пункте 6:

      после слов "потерпевшему", "потерпевшего" дополнить словами ",заявителю", "заявителя,";

      слова "ст. 67" заменить словами "статьи 68";

      слова "преступление" заменить словами "уголовное правонарушение";

      8) в пункте 7:

      слова "преступление" заменить словами "уголовное правонарушение";

      после слов "потерпевшего", "потерпевшим" дополнить соответственно словами ",заявителя", ", заявителем";

      9) в пункте 8:

      слова "преступление" заменить словами "уголовное правонарушение";

      после слов "потерпевшим", "потерпевшего", "потерпевшему" дополнить соответственно словами ", заявителем", ", заявителя", ", заявителю";

      10) в пункте 9 слова "ст. 75" заменить словами "71";

      11) в пункте 9-1:

      в абзаце первом слова "части первой, второй или третьей статьи 67" заменить словами "частей первой, второй статьи 68";

      после слов "(физического или юридического лица)" дополнить словом ", заявителя";

      в абзаце втором:

      слово "преступлением" заменить словами "уголовным правонарушением";

      после слова "потерпевшего," дополнить словом "заявителя";

      в абзаце третьем слова "части пятой примечания к статье 307" заменить словами "пункте 29 статьи 3";

      12) в пункте 9-2 цифры "38" заменить цифрами "36";

      13) в пункте 10 слова "п. 22 ст. 7 УПК" заменить словами "пункте 13 статьи 7 УПК";

      14) дополнить пунктом 10-1 следующего содержания:

      "10-1. В соответствии с частью четвертой статьи 68 УК освобождение от уголовной ответственности в связи с примирением недопустимо в отношении лиц, совершивших следующие правонарушения:

      преступления по неосторожности, повлекшие смерть человека либо смерть двух или более лиц;

      коррупционные преступления;

      террористические преступления;

      экстремистские преступления;

      преступления, совершенные в составе преступной группы;

      преступления против половой неприкосновенности малолетних.";

      15) пункт 11 исключить;

      16) в пункте 12:

      абзац первый исключить;

      в абзаце втором слова "п. 24 ст. 7 УПК" заменить словами "пункте 11 статьи 7 УПК";

      17) в пункте 13 слова "частью 1 статьи 67" заменить словами "частью первой статьи 68";

      18) в пункте 13-1:

      слова "преступление", "преступления" заменить соответственно словами "уголовное правонарушение", "уголовного правонарушения";

      после слова "потерпевших" дополнить словом "заявителей,";

      абзац третий исключить;

      19) в пункте 13-2 после слов "потерпевшим" дополнить словами "заявителем";

      20) в пункте 14 слова "ст. 67" заменить словами "статьи 68";

      21) в пункте 15:

      в абзаце первом:

      слова "ч. 1 ст. 38" заменить словами "частью первой статьи 36";

      слова "ст. 67" заменить словами "статьи 68 в случаях, предусмотренных частью первой статьи 65, статьями 66, 67, частями второй, третьей статьи 68, частью первой статьи 69, частями первой, третьей статьи 83, а также примечаниями к статьям 441, 442, 444, 445, 446, 447, 448, 453";

      в абзаце четвертом слова "преступления небольшой или средней тяжести и имеются основания для применения ст. 67 УК" заменить словами "по которому может быть применена статья 68 УК";

      22) в пункте 16:

      слова "на основании ст. 67", "по ст. 67" заменить соответственно словами "на основании статьи 68", "по статье 68";

      после слова "потерпевшему", "потерпевший" дополнить соответственном словами ", заявителю", ", заявитель";

      слова "ч. 5 ст. 38" заменить словами "частью пятой статьи 36";

      23) в пункте 17:

      слова "ч. ч. 5-8 ст. 269, ст. ст. 307, 325, 377-380, 383" заменить словами "части второй, третьей и четвертой статьи 288, статьи 327, 344, 395, 396, 397, 398, 401";

      слова "части 1 статьи 67" заменить словами "части второй статьи 68";

      слова "преступление средней тяжести" заменить словами "тяжкое преступление";

      24) в пункте 18:

      после слова "потерпевшим" дополнить словом "заявителем";

      слова "ст. 67" заменить словами "статьи 68";

      25) в пункте 19 слова "и надзорной" исключить;

      26) дополнить пунктом 20 следующего содержания:

      "20. Согласно статье 4 Конституции Республики Казахстан настоящее нормативное постановление включается в состав действующего права, является общеобязательным и вводится в действие со дня официального опубликования.".

      5. "О соблюдении принципа гласности судопроизводства по уголовным делам" от 6 декабря 2002 года № 25 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативными постановлениями Верховного Суда Республики Казахстан от 25 июня 2010 года № 8, от 24 декабря 2014 года № 4):

      1) в пункте 6:

      слова "части 1" заменить словами "части первой";

      второе предложение исключить;

      дополнить предложениями следующего содержания :

      "В соответствии с частью шестой статьи 106 УПК жалобы рассматриваются следственным судьей единолично без проведения судебного заседания. Если необходимо исследовать обстоятельства, имеющие значение для принятия законного и обоснованного решения, следственный судья рассматривает жалобу в закрытом судебном заседании с участием соответствующих лиц и прокурора, неявка которых не препятствует рассмотрению жалобы. По распоряжению следственного судьи судебное заседание может быть проведено в режиме видеосвязи.";

      2) в пункте 7 слова "части 1", "частью 4", "частью 1" заменить соответственно словами "части первой", "частью четвертой", "частью первой";

      3) пункты 9 и 10 изложить в следующей редакции:

      "9. В соответствии с требованиями статьи 347-1 УПК фиксирование хода судебного заседания осуществляется секретарем судебного заседания с помощью средств аудио-, видеозаписи. Невозможность использования средств аудио-, видеозаписи из-за технической неисправности оборудования не исключает продолжения судебного заседания с обязательным отражением причин неиспользования аудио-, видеозаписи в протоколе судебного заседания.

      Применение судом аудио-, видеозаписи в судебных заседаниях используется только в целях судопроизводства для точного фиксирования хода судебного разбирательства, а также в целях установления фактических данных по делу, что также обеспечивает осуществление судом принципа гласности.

      10. Председательствующий может разрешить фотографирование, применение аудио-, видеозаписи с согласия участников процесса в ходе всего главного судебного разбирательства, а также в определенной части главного судебного разбирательства либо в отношении некоторых участников процесса и иных лиц. Эти действия не должны мешать нормальному ходу судебного разбирательства.";

      4) в пункте 11 слова "видео-, звукозаписи" заменить словами "аудио-, видеозаписи";

      5) в пункте 12 слова "частью 3", "частью 2" заменить соответственно словами "частью третьей", "частью второй";

      6) в пункте 13 слова "и надзорной" исключить.

      6. "О практике применения уголовно-процессуального законодательства, регулирующего право на защиту" от 6 декабря 2002 года № 26 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативным постановлением Верховного Суда Республики Казахстан от 25 июня 2010 года № 9):

      1) в преамбуле:

      в абзаце втором:

      после слов "уголовного процесса" дополнить словами "свидетелю, имеющему право на защиту,";

      после слов "осужденному" дополнить словом ", оправданному";

      в абзаце третьем слова "предварительного расследования" заменить словами "досудебного расследования";

      в абзаце пятом:

      после слов "по обеспечению" дополнить словами "свидетелю, имеющему право на защиту,";

      после слов "осужденному" дополнить словом ", оправданному";

      2) в пункте 1 после слова "праве" дополнить словами "свидетеля, имеющего право на защиту,";

      3) в пункте 2:

      после слова "Право" дополнить словами "свидетеля, имеющего право на защиту,";

      после слов "осужденного" дополнить словом ", оправданного";

      слова "предъявленного обвинения" исключить;

      слова "привлечением в качестве обвиняемого" заменить словами "вынесением постановления о квалификации деяния подозреваемого";

      4) в пункте 3 после слова "права" дополнить словами "свидетеля, имеющего право на защиту,";

      5) пункт 4 изложить в следующей редакции:

      "4. Исходя из пункта 3 статьи 13 Конституции Республики Казахстан, статьи 27 УПК, гарантирующих каждому право на получение квалифицированной юридической помощи, в качестве защитника могут участвовать адвокат и могут быть допущены лица, указанные в части второй статьи 66 УПК, которые могут участвовать в деле в качестве защитников только наряду с адвокатом.";

      6) в пункте 5:

      слова "допускается к участию в деле" заменить словами "вступает в дело";

      цифры "70", "72" заменить соответственно цифрами "66", "68";

      7) в абзаце втором пункта 7:

      после слов "адвокатом и" дополнить словами "свидетелем, имеющим право на защиту,";

      после слов "осужденным" дополнить словом ", оправданным";

      8) в пункте 8 цифры "71" заменить цифрами "67";

      9) в пункте 9:

      после слова "непредоставление" дополнить словами "свидетелю, имеющему право на защиту";

      после слова "подсудимому," дополнить словами "осужденному, оправданному,";

      10) в пункте 10:

      в абзаце первом:

      после слова "возможность" дополнить словами "свидетель, имеющий право на защиту,";

      после слова "подсудимый" дополнить словами "осужденный и оправданный";

      в абзаце третьем слова "с пунктом 3 части 1 статьи 241" заменить словами "с пунктом 4 части первой статьи 271";

      11) в пункте 11 слова "предъявления обвинения, а обвиняемому – с момента предъявления обвинения" заменить словами "объявления ему постановления о квалификации деяния подозреваемого";

      12) в пункте 12 слово "обвиняемому" исключить;

      13) в пункте 13:

      в абзаце втором:

      слова ", обвиняемому и их допросах" заменить словами "и его допросе";

      слово "следствия" заменить словами "досудебного расследования";

      абзац шестой изложить в следующей редакции: "За свидетелем, имеющим право на защиту, подозреваемым, обвиняемым, подсудимым, осужденным, оправданным сохраняются все принадлежащие им права на защиту независимо от участия в уголовном судопроизводстве их защитников, и их умаление является нарушением права на защиту.";

      14) в пункте 14 слова "части 6 статьи 102" заменить словами "части шестой статьи 99";

      15) в пункте 15:

      абзац первый изложить в следующей редакции: "Отказ от защитника не принимается, если: подозреваемый, обвиняемый, подсудимый, осужденный, оправданный не достиг совершеннолетия; подозреваемый, обвиняемый, подсудимый, осужденный, оправданный в силу физических или психических недостатков не может самостоятельно осуществлять свое право на защиту; подозреваемый, обвиняемый подсудимый, осужденный, оправданный не владеет языком, на котором ведется судопроизводство; подозреваемый принудительно направлен на стационарную судебно-психиатрическую экспертизу; при подозрении лица в совершении преступления, за которое в качестве меры наказания могут быть назначены пожизненное лишение свободы, смертная казнь, а также в случаях указанных в части первой статьи 67 УПК.";

      в абзаце третьем:

      слова "части 1 статьи 97" заменить словами "части первой статьи 94";

      после слова "подсудимому" дополнить словами "осужденному, оправданному";

      в абзаце четвертом цифры "109", "403" заменить соответственно цифрами "106", "422";

      16) в пункте 16:

      в абзаце первом после слова "Принуждение" дополнить словами "свидетеля, имеющего право на защиту";

      в абзаце втором:

      после слова "обвиняемого" дополнить словами ", подсудимого, осужденного";

      слова "следствия (дознания)" заменить словами "органами досудебного расследования";

      17) в пункте 17 после слова "осужденному" дополнить словом ", оправданному";

      18) в пункте 18:

      после слова "обвиняемого" дополнить словом "подсудимого";

      слова "и в соответствии со ст. 303 УПК не может служить основанием направления дела для дополнительного расследования" исключить;

      19) в пункте 19 слова "уголовного преследования" заменить словами "досудебного расследования";

      20) в пункте 20 цифры "415" заменить цифрами "436";

      21) в пункте 21 после слова "(подозреваемому)," дополнить словом "подсудимому,";

      22) в пункте 23:

      в абзаце третьем слова "и надзорной" исключить;

      абзац четвертый изложить в следующей редакции:

      "Участие защитника в апелляционной инстанции обеспечивается в случаях, указанных в статье 67 УПК, и в порядке, предусмотренном частью четвертой статьи 428 УПК.";

      дополнить абзацем пятым следующего содержания:

      "Участие защитника в кассационной инстанции осуществляется в случаях, предусмотренных частью первой статьи 67 УПК. В тех случаях, когда дело рассматривается по ходатайству потерпевшего (гражданского истца), их представителей, протесту прокурора, в которых ставится вопрос об ухудшении положения осужденного, оправданного, участие защитника в кассационной инстанции обязательно.";

      23) в пункте 24:

      после слова "осужденного" дополнить словом ", оправданного";

      слово "надзорной" исключить;

      после слов "жалобы", "жалобе", "жалоба" дополнить соответственно словами "(ходатайства)", "(ходатайству)", "(ходатайство)",

      24) в пункте 25 предложение первое изложить в следующей редакции:

      "Судам следует иметь в виду, что при рассмотрении вопросов, связанных с исполнением приговоров в отношении осужденных, участие защитника обязательно в случаях, предусмотренных частью первой статьи 67 УПК.";

      25) в пункте 26:

      слова "и надзорной" исключить;

      слова "подсудимому и осужденному" заменить словами "подсудимому, осужденному, оправданному";

      26) в пункте 27:

      в абзаце первом:

      слово "услуг" заменить словами "юридической помощи";

      цифры "176" заменить цифрами "178";

      слова "части 4" заменить словами "части четвертой";

      абзацы второй и третий изложить в следующей редакции:

      "Освобождение от возмещения расходов государству допускается в случаях, когда защитник участвовал в деле в соответствии с частью третьей статьи 67 и частью второй статьи 76 УПК.

      Исчисление суммы, подлежащей выплате адвокату, должно осуществляться по часовой ставке, исчисляемой в процентном соотношении к минимальному размеру заработной платы, устанавливаемому законодательством Республики Казахстан.".

      7. "О судебной экспертизе по уголовным делам" от 26 ноября 2004 года № 16 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативным постановлением Верховного Суда Республики Казахстан от 25 июня 2010 года № 14):

      1) в пункте 1 цифры "240" заменить цифрами "270";

      2) в пункте 3:

      цифры "243" заменить цифрами "273";

      после слова "Законе Республики Казахстан" дополнить словами "от 10 февраля 2017 года № 44-VI";

      обозначение абзацев буквами "а)", "б)", "в)" исключить;

      3) в пункте 4:

      цифры "241", "409" заменить соответственно цифрами "271", "429";

      в абзаце шестом слова "судов кассационной и надзорной" заменить словами "суда кассационной";

      4) в пункте 5:

      в абзаце втором слова "дознания или предварительного следствия" заменить словами "досудебного расследования";

      в абзаце третьем после слов "поручено тому же" дополнить словами "или иному судебному";

      в абзаце четвертом:

      слова "не может быть поручено тому же эксперту." заменить словами "поручается комиссии судебных экспертов.";

      дополнить предложением следующего содержания:

      "Судебные эксперты, проводившие предыдущую судебную экспертизу, могут присутствовать при производстве повторной экспертизы и давать комиссии пояснения, однако в экспертном исследовании и составлении заключения они не участвуют.";

      цифры "249", "250", "255" заменить соответственно цифрами "281", "282", "287";

      5) в пункте 8:

      цифры "247" заменить цифрами "279";

      слова "пунктом 4) части первой статьи 50" заменить словами "пунктом 2 части первой статьи 45";

      6) пункт 10 изложить в следующей редакции:

      "10. Согласно статье 341 УПК назначение экспертизы является основанием для отложения слушания по делу. После получения экспертного заключения судебное разбирательство продолжается.

      Судам следует контролировать срок производства экспертизы и в необходимых случаях запрашивать экспертные учреждения о готовности экспертного заключения.";

      7) в пункте 12 обозначение абзацев буквами "а)", "б)", "в)", "г)", "д)", исключить;

      8) в пункте 13 цифры "251" заменить цифрами "283";

      9) в пункте 14 обозначение абзацев цифрами "1)", "2)", "3)", "4)", "5)" исключить;

      10) в пункте 15:

      цифры "355" заменить цифрами "374";

      слова "части третьей статьи 253" заменить словами "части четвертой статьи 285";

      11) в пункте 18 цифры "371", "121" заменить соответственно цифрами "390", "118".

      8. "О применении норм уголовно-процессуального закона о протоколе судебного заседания" от 23 декабря 2005 года № 11 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативными постановлениями Верховного Суда Республики Казахстан от 25 июня 2010 года № 15, от 21 апреля 2011 года № 1):

      1) по всему тексту цифры "301" заменить цифрами "321";

      2) в пункте 1 слова "и надзорными" исключить;

      3) в пункте 3 слова "Главами 41–44" заменить словами "Главами 43, 44, 45, 46";

      4) в пункте 5:

      обозначение абзацев 2, 3, 4, 5, 6, 7 знаком тире исключить;

      в абзаце первом слова "Главами 41–45" заменить словами "Главами 43, 44, 45, 46";

      в абзаце втором:

      слова "следствия и дознания" заменить словами "уголовного преследования";

      слова "статьи 109 УПК" заменить словами "статьи 106 УПК в закрытом судебном заседании";

      абзац третий изложить в следующей редакции:

      "рассмотрении вопросов, указанных в пунктах 1, 2, 5, 6, 7 и 8 части первой, пунктах 2 и 3 части второй статьи 55 УПК, а именно санкционировании содержания под стражей; санкционировании домашнего ареста; санкционировании экстрадиционного ареста; продлении срока содержания под стражей, домашнего ареста, экстрадиционного ареста; применении залога; санкционировании наложения ареста на имущество; о реализации вещественных доказательств, подвергающихся быстрой порче или длительное хранение которых до разрешения уголовного дела по существу требует значительных материальных затрат; о депонировании в ходе досудебного производства показаний потерпевшего и свидетеля;";

      в абзаце четвертом слова "частью седьмой статьи 409" заменить словами "частью восьмой статьи 429";

      в абзаце пятом слова "статей 452-457" заменить словами "статей с 475 по 482";

      в абзаце шестом цифры "54-56" заменить цифрами "54, 59, 60, 62";

      абзац седьмой изложить в следующей редакции:

      "рассмотрении ходатайств о возобновлении производства по делу по вновь открывшимся обстоятельствам в порядке, предусмотренном главой 53 УПК.";

      5) в пункте 8:

      цифры "126" заменить цифрами "123";

      абзац третий изложить в следующей редакции:

      "В протоколе предварительного слушания дела необходимо отражать разъяснение права подсудимому, обвиняемому в совершении преступления, за которое законом предусмотрены смертная казнь или пожизненное лишение свободы, а также преступлений, предусмотренных статьями 125 (частью третьей), 128 (частью четвертой), 132 (частью пятой), 135 (частью четвертой), за исключением дел о преступлениях, предусмотренных статьями 170 (частью четвертой), 175, 177, 178, 184, 255 (частью четвертой), 263 (частью пятой), 286 (частью четвертой), 297 (частью четвертой), 298 (частью четвертой), 299 (частью четвертой) Уголовного кодекса Республики Казахстан, а также убийства, совершенного в условиях чрезвычайной ситуации или в ходе массовых беспорядков, воинских преступлений, совершенных в военное время или боевой обстановке, ходатайствовать о рассмотрении его дела с участием присяжных заседателей, указывать его позицию по данному вопросу, мнение сторон по заявленному ходатайству.";

      6) пункт 16 изложить в следующей редакции:

      "16. В случае фиксирования разбирательства дела с использованием средств аудио-, видеозаписи секретарем судебного заседания составляется краткий протокол в письменной форме, где указываются: дата и место судебного заседания, время начала и окончания судебного заседания, наименование и состав суда, рассматривающего дело, фамилии и инициалы судей, секретаря судебного заседания, наименование дела, данные о личности подсудимого, сведения о применении судом средств аудио-, видеозаписи, наименование файла, содержащего аудио-, видеозапись, сведения о явке участников процесса, и иных лиц, сведения о приобщении к делу дополнительных материалов, предоставленных в качестве доказательств лицами, участвующими в деле, дата составления протокола в окончательной форме.

      Краткий протокол судебного заседания подписывается председательствующим и секретарем.

      Материальный носитель, содержащий аудио-, видеозапись, и краткий протокол судебного заседания приобщаются к материалам дела.

      По ходатайству лиц, участвующих в деле, и их представителей судом предоставляется копия аудио-, видеозаписи или протокол судебного заседания. В случаях, когда дело рассмотрено в закрытом судебном заседании, лицам, участвующим в деле, аудио-, видеозапись и протокол судебного заседания не предоставляются, им обеспечивается возможность ознакомления с аудио-, видеозаписью и протоколом судебного заседания в суде.";

      7) в пункте 17 цифры "87", "89", "94", "126" заменить соответственно цифрами "83", "86", "91", "123";

      8) в пункте 18 цифры "328" заменить цифрами "347";

      9) пункт 23 исключить;

      10) в пункте 25 цифры "126" заменить цифрами "123";

      11) абзацы первый и второй пункта 26 изложить в следующей редакции:

      "По окончании ознакомления с протоколом сторона, а также иные лица, указанные в части седьмой статьи 347 УПК, вправе подать на него свои замечания в письменной форме или в форме электронного документа в течение пяти суток.

      В соответствии со статьей 348 УПК в случае, когда протокол судебного заседания большого объема, председательствующий по ходатайству сторон устанавливает для ознакомления с ним и подачи замечаний более продолжительный разумный срок.";

      12) в пункте 28 цифры "330" заменить цифрами "349".

      9. "О некоторых вопросах оценки доказательств по уголовным делам" от 20 апреля 2006 года № 4 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативным постановлением Верховного Суда Республики Казахстан от 25 июня 2010 года № 11):

      1) в пункте 2:

      цифры "115" заменить цифрами "111";

      после слова "деяния" дополнить словом "подозреваемым,";

      после слова "обвиняемым" дополнить словами "или подсудимым";

      слово "его" заменить словом "их";

      в абзаце втором после слова "свидетеля" дополнить словами "свидетеля, имеющего право на защиту,";

      в абзаце третьем слова "возбуждения уголовного дела" заменить словами "регистрации заявления, сообщения об уголовном правонарушении в Едином реестре досудебных расследований";

      2) в пункте 4 цифры "128", "116", "117" заменить соответственно цифрами "125", "112", "113";

      3) в пункте 7 цифры "415" заменить цифрами "436";

      4) в пункте 8:

      слова "преступления", "предварительного расследования" заменить соответственно словами "уголовного правонарушения", "досудебного расследования";

      5) в пункте 10:

      цифры "97" заменить цифрами "94";

      третий абзац исключить;

      6) в пункте 11 слова "части пятой статьи 37 УПК" заменить словами "части шестой статьи 35 УПК";

      7) в пункте 12 цифры "363" заменить цифрами "382";

      8) в пункте 13:

      цифры "82" заменить цифрами "78";

      слова "предварительного следствия" заменить словами "досудебного расследования";

      9) в пункте 14:

      слова "предварительного расследования" заменить словами "досудебного расследования";

      после слов "доказательствами и т. д.)" дополнить словами "при депонировании показаний следственным судьей";

      10) в пункте 17 цифры "223" заменить цифрами "221";

      11) в пункте 18:

      в абзаце первом:

      слова "возбуждения уголовного дела" заменить словами "регистрации заявления, сообщения об уголовном правонарушении в Едином реестре досудебных расследований";

      цифры "122", "184", "190-2", "221", "231" заменить соответственно цифрами "119", "179", "190", "219", "253";

      слова "упрощенного досудебного производства" заменить словами "ускоренного досудебного расследования";

      абзац второй изложить в следующей редакции:

      "Фактические данные, полученные до регистрации заявления, сообщения об уголовном правонарушении в Едином реестре досудебных расследований, не могут быть признаны в качестве допустимых доказательств.";

      в абзаце третьем:

      слова "(за исключением случаев назначения экспертизы)" исключить;

      слово "заключением" заменить словом "актом";

      12) в пункте 19 цифры "126" заменить цифрами "123";

      13) в пункте 22:

      в абзаце третьем:

      слова "предварительного расследования" заменить словами "досудебного расследования";

      в абзаце четвертом слова "части первой статьи 237" заменить словами "частях четвертой и пятой статьи 232";

      в абзаце пятом слова "и могущих привести к совершению террористического акта, диверсии и других тяжких преступлений" исключить;

      в абзаце шестом:

      слова "и могущих привести к совершению тяжких и особо тяжких преступлений" исключить;

      слова "на месте преступления" заменить словами "на месте совершения уголовного правонарушения";

      в абзаце седьмом: цифры "116", "213", "218" заменить соответственно цифрами "112", "210", "212";

      слово "преступления" заменить словами "уголовного правонарушения";

      14) в пункте 23 слова "возбуждения уголовного дела" заменить словами "регистрации заявления, сообщения об уголовном правонарушении в Едином реестре досудебных расследований";

      15) в пункте 24 слова "дознания или предварительного следствия" заменить словами "досудебного расследования";

      16) в пункте 25 абзац первый исключить;

      слово "преступления" заменить словами "уголовного правонарушения";

      17) в пункте 26 цифры "375" заменить цифрами "393";

      18) в пункте 27:

      слова "либо кассационного", "соответственно", "и 446-8" исключить;

      слова "статьях 411" заменить словами "статье 431".

      10. "О квалификации неоднократности и совокупности преступлений" от 25 декабря 2006 года № 11 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативным постановлением Верховного Суда Республики Казахстан от 21 апреля 2011 года № 1):

      1) в заголовке слово "преступлений" заменить словом "уголовных правонарушений";

      2) по всему тексту:

      слова "преступлений", "преступление", "преступления", "преступлением", "преступлениями" заменить соответственно словами "уголовных правонарушений", "уголовное правонарушение", "уголовного правонарушения", "уголовные правонарушения", "уголовным правонарушением", "уголовными правонарушениями";

      цифры "12" заменить цифрами "13";

      3) в пункте 1 цифры "11" заменить цифрами "12";

      4) в пункте 3 цифры "175", "178" заменить соответственно цифрами "188", "191";

      5) в пункте 11 цифры "180" заменить цифрами "193";

      6) в пункте 12 цифры "98", "99" заменить соответственно цифрами "101", "102";

      7) в пункте 15 слова "по пункту "б" части второй статьи 250 УК" заменить словами "по пункту 2 части второй статьи 286 УК";

      8) в пункте 21 слова "и надзорном" исключить.

      11. "О применении законодательства о необходимой обороне" от 11 мая 2007 года № 2:

      1) по всему тексту цифры "96", "99", "109" заменить соответственно цифрами "99", "102", "112";

      слова "преступления", "преступлений", "преступление", "преступлениях" заменить соответственно словами "уголовного правонарушения", "уголовных правонарушений", "уголовное правонарушение", "уголовных правонарушениях";

      2) в пункте 12:

      слова "часть третью статьи 32 УК, предусматривающую" заменить словами "части вторую и третью статьи 32 УК, предусматривающие";

      3) в пункте 18 слово "взвесить" заменить словом "оценить".

      12. "О судебной практике по делам о хулиганстве" от 12 января 2009 года № 3 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативным постановлением Верховного Суда Республики Казахстан от 21 апреля 2011 года № 1):

      1) по всему тексту цифры "257" заменить цифрами "293";

      2) в пункте 2:

      в абзаце шестом:

      слова "постановлении о привлечении лица в качестве обвиняемого, обвинительном заключении" заменить словами "обвинительном акте";

      слова "Без направления дела на дополнительное расследование указывать" заменить словом "Указывать";

      3) в пункте 3 цифры "12" заменить цифрами "13";

      4) в пункте 7 цифры "187" заменить цифрами "202";

      5) в пункте 9 слова "организованной группой" заменить словами "преступной группой";

      6) в пункте 10 слова "пунктом "а"" заменить словами "пунктом 1";

      7) в пункте 11 слова "по пункту "б"" заменить словами "пунктом 2";

      8) в пункте 13 слова "пункта "б"" заменить словами "пункта 2";

      9) в пункте 14:

      слова "пунктом "б" части второй статьи 257", "пунктом "б" части второй статьи 103 УК, пунктом "б" части второй статьи 104 УК или пунктом "б" части второй статьи 99 УК" заменить соответственно словами "пунктом 2 части второй статьи 293", "пунктом 2 части второй статьи 106 УК, пунктом 2 части второй статьи 107 УК или пунктом 2 части второй статьи 99 УК";

      10) в пункте 17:

      после слов "Законом Республики Казахстан" дополнить словами "от 30 декабря 1998 года № 339-I";

      цифры "251" заменить цифрами "287";

      11) в пункте 20 слова "части 3 статьи 257" заменить словами "части третьей статьи 293".

      13. "О применении норм уголовного и уголовно-процессуального законодательства по вопросам соблюдения личной свободы и неприкосновенности достоинства человека, противодействия пыткам, насилию, другим жестоким или унижающим человеческое достоинство видам обращения и наказания" от 28 декабря 2009 года № 7 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативным постановлением Верховного Суда Республики Казахстан от 1 апреля 2011 года № 1):

      1) по всему тексту цифры "141-1" заменить цифрами "146";

      2) в пункте 1 цифры "114" заменить цифрами "110";

      3) пункт 2 изложить в следующей редакции:

      "2. Лицо, подозреваемое в совершении уголовного правонарушения, может быть задержано лишь при наличии условий, оснований и мотивов, предусмотренных статьями 128 и 131 УПК. При задержании лица по подозрению в совершении уголовного правонарушения должностное лицо органа уголовного преследования устно объявляет лицу, по подозрению в совершении какого уголовного правонарушения оно задержано, разъясняет ему право на приглашение защитника, право хранить молчание и то, что сказанное им может быть использовано против него в суде.

      Незамедлительно, но не позднее трех часов после фактического задержания, лицо должно быть передано должностному лицу органа дознания, дознавателю или следователю для решения вопроса о его процессуальном задержании и составления протокола задержания в соответствии с требованиями статьи 131 УПК. При этом в протоколе задержания должен быть отражен факт разъяснения подозреваемому его права на медицинское освидетельствование. При заявлении подозреваемым соответствующего ходатайства он подлежит освидетельствованию врачом для установления общего состояния его здоровья и наличия телесных повреждений. В случае проведения медицинского освидетельствованию его заключение обязательно прилагается к протоколу задержания.

      Под фактическим задержанием следует понимать ограничение свободы задержанного лица, включая свободу передвижения, принудительное удержание в определенном месте, принудительное доставление в органы дознания и следствия (захват, закрытие в помещении, принуждение пройти куда-либо или остаться на месте и так далее), а также какие-либо иные действия, существенно ограничивающие личную свободу человека, с момента с точностью до минуты, когда указанные ограничения стали реальными, независимо от придания задержанному какого-либо процессуального статуса или выполнения иных формальных процедур.";

      4) в пункте 3 цифры "116" "213", "216", "218" заменить соответственно цифрами "112" "210", "212", "216";

      5) абзац третий пункта 4 изложить в следующей редакции:

      "Следственный судья или суд, обнаружив факт подлога времени доставления лица или задержания подозреваемого лица, то есть признаки преступления, предусмотренного статьей 369 Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее – УК), обязан в соответствии с требованиями части третьей статьи 185 УПК в частном постановлении довести это обстоятельство до сведения прокурора для проверки и принятия процессуального решения.";

      6) в пункте 5:

      слова "с частью 1 статьи 138 УПК следователь (дознаватель) обязан в течение двенадцати часов" заменить словами "со статьей 135 УПК лицо, осуществляющее досудебное расследование, обязано безотлагательно";

      слова "части 5 статьи 491" заменить словами "части пятой статьи 541";

      7) в пункте 7:

      слова "или применения к нему меры пресечения до предъявления обвинения" исключить;

      слова "части 2 статьи 68" заменить словами "части третьей статьи 64";

      8) в пункте 8:

      цифры "132", "134", "346" заменить соответственно цифрами "128", "131", "414";

      слова "суда", "судом" заменить соответственно словами "следственного судьи", "следственным судьей";

      9) в пункте 9 цифры "44" заменить цифрами "41";

      10) пункт 10 изложить в следующей редакции:

      "10. Задержанные по подозрению в совершении уголовного правонарушения содержатся в изоляторах временного содержания. Задержанные по подозрению в совершении уголовного правонарушения военнослужащие и лица, отбывающие наказание в виде лишения свободы, могут также содержаться соответственно на гауптвахтах и в учреждениях уголовно-исполнительной системы, исполняющих наказание в виде лишения свободы. В случаях, предусмотренных пунктом 9 части второй и частью третьей статьи 61 УПК, задержанные по подозрению в совершении уголовного правонарушения содержатся в специально приспособленных помещениях, определяемых начальником органа дознания. В условиях режима чрезвычайного положения задержанные по подозрению в совершении уголовного правонарушения могут содержаться в помещениях, приспособленных для этих целей, определяемых комендантом местности.";

      11) в пункте 11 цифры "104", "108" заменить соответственно цифрами "101", "105";

      12) в пункте 12:

      слова "в районный (городской) суд" заменить словами "следственному судье";

      цифры "109" заменить цифрами "106";

      13) в пункте 15:

      в абзаце первом:

      цифры "308" заменить цифрами "362";

      слова "частью 3 статьи 12" заменить словами "частью третьей статьи 13";

      в абзаце втором:

      слова "пункте 3 примечания к статье 307" заменить словами "пункте 26 статьи 3";

      дополнить предложением следующего содержания: "К другому лицу, указанному в статье 146 УК, относится любое вменяемое физическое лицо, достигшее шестнадцатилетнего возраста в случае совершения им умышленных действий, направленных на достижение целей, предусмотренных диспозицией части первой статьи 146 УК.";

      14) в пункте 16:

      в абзаце первом:

      слова "статьи 103 и 104" заменить словами "статьи 106, 107, 108";

      слова "или иным должностным лицом" заменить словами ", иным должностным лицом либо другим лицом";

      в абзаце втором слова "статьям 101, 103, 104" заменить словами "статьям 104, 106, 107, 108";

      в абзаце четвертом цифры "110" заменить цифрами "113";

      15) в пункте 17 слова "части 1 статьи 141-1" заменить словами "части первой статьи 146";

      16) в пункте 19 слова "с частью 2 статьи 531 УПК и статьей" заменить словами "со статьей";

      17) пункт 20 изложить в следующей редакции:

      "20. При рассмотрении требования о выдаче (экстрадиции) гражданина иностранного государства, обвиняемого в совершении преступления, во исполнение требований статьи 3 Конвенции выясняются обстоятельства, указывающие на наличие или отсутствие в иностранном государстве, направившем требование, постоянной практики грубых, вопиющих и массовых нарушений прав человека. В соответствии с указанной нормой Конвенции и пунктом 7 части первой статьи 590 УПК не допускается выдача лица (экстрадиция), если имеются основания полагать, что лицо, в отношении которого поступил запрос о выдаче (экстрадиции), может быть подвергнуто угрозе применения пыток в запрашивающей стороне либо его здоровью, жизни или свободе угрожает опасность по расовому признаку, вероисповеданию, национальности, гражданству (подданству), принадлежности к определенной социальной группе или политическим убеждениям, кроме случаев, предусмотренных международным договором Республики Казахстан.";

      18) в пункте 21 слова "постановлением Пленума" заменить словами "нормативным постановлением".

      14. "О рассмотрении судами жалоб на действия (бездействие) и решения прокурора, органов следствия и дознания (ст. 109 УПК)" от 27 июня 2012 года № 3:

      1) в заголовке:

      слова "органов следствия и дознания (ст. 109 УПК)" заменить словами "органов уголовного преследования (статья 106 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан)";

      2) по всему тексту:

      слова "органов следствия и дознания", "органов следствия, дознания", заменить словами "органов уголовного преследования";

      слова "орган дознания, следствия" заменить словами "орган уголовного преследования";

      цифры "109" заменить цифрами "106";

      3) в пункте 1:

      слова "втором", "первом" заменить соответственно цифрами "2", "1";

      цифры "12" заменить цифрой "8";

      4) в пункте 4 абзацы второй, третий и четвертый исключить;

      5) в пункте 5 цифры "169" заменить цифрами "162";

      6) в пункте 6:

      в абзаце третьем цифры "56" заменить цифрами "50";

      слова "частью 3 статьи 284" заменить словами "частью третьей статьи 305";

      7) в пункте 7 слова "своим постановлением" исключить;

      8) в пункте 8 цифру "5" заменить словом "пятой";

      9) в пункте 10 в абзаце первом:

      после слова "судов" дополнить словами "(следственный судья)";

      третье предложение исключить;

      10) в пункте 13:

      абзацы первый, второй и третий изложить в следующей редакции:

      "Жалоба рассматривается следственным судьей единолично без проведения судебного заседания в течение трех суток. Если необходимо исследовать обстоятельства, имеющие значение для принятия законного и обоснованного решения, следственный судья рассматривает жалобу в течение десяти суток в закрытом судебном заседании с участием соответствующих лиц и прокурора, неявка которых не препятствует рассмотрению жалобы. По распоряжению следственного судьи судебное заседание может быть проведено в режиме видеосвязи. В ходе судебного заседания ведется протокол. При необходимости следственный судья вправе истребовать дополнительные материалы, вызвать и опросить соответствующих лиц. Должностные лица, чьи действия (бездействие) и решения обжалуются, по запросу суда обязаны в течение трех суток предоставить в суд материалы, послужившие основанием для совершения таких действий (бездействия) и решений.

      При проведении судебного заседания следственный судья объявляет, какая жалоба подлежит рассмотрению, затем заявитель, если участвует в судебном заседании, обосновывает жалобу, после чего заслушиваются другие явившиеся лица, которые вправе предоставлять суду доказательства. Бремя доказывания законности обжалованного действия (бездействия) или решения лежит на лице, совершившем или принявшем их.

      При рассмотрении жалобы суд, не давая оценки имеющимся в деле доказательствам, должен выяснить, проверены и учтены ли дознавателем, следователем, прокурором все обстоятельства, на которые указывает заявитель в жалобе. При этом суд, не делая выводов о доказанности или недоказанности вины, допустимости или недопустимости собранных доказательств, должен проверить наличие либо отсутствие материально-правовых и процессуальных оснований для принятия решения по делу.";

      в абзаце четвертом слова "РК" заменить словами "Республики Казахстан";

      в абзаце пятом:

      слова "пунктом вторым части первой статьи 90" заменить словами "пунктом 2 части первой статьи 87";

      слова "и надзорной" исключить;

      11) в пункте 15:

      слова "О преступлении", "преступлений", заменить соответственно словами "об уголовном правонарушении", "уголовных правонарушений";

      цифры "183", "403" заменить соответственно цифрами "185", "422";

      12) пункт 16 исключить;

      13) пункт 17 изложить в следующей редакции:

      "17. Судам при рассмотрении жалоб на решение органа уголовного преследования о передаче зарегистрированного заявления или сообщения об уголовном правонарушении по подследственности следует помнить, что такая передача допускается только в случаях, предусмотренных статьей 186 УПК. Решение о передаче зарегистрированного заявления или сообщения об уголовном правонарушении по подследственности по другим, не предусмотренным законом основаниям, подлежит признанию незаконным.";

      14) пункт 18 исключить;

      15) в пункте 19:

      слова "приостановлении", "приостановления" заменить соответственно словами "прерывании сроков досудебного расследования", "прерывания сроков досудебного расследования";

      слова "производства по делу" исключить;

      16) в пункте 21 слова "О возбуждении уголовного дела,", ", о приостановлении производства по делу или иного решения" исключить;

      17) в пункте 22:

      абзац первый изложить в следующей редакции:

      "По результатам рассмотрения жалобы следственный судья выносит соответствующие постановления:

      об отмене признанного незаконным процессуального решения;

      о признании действия (бездействия) соответствующего должностного лица незаконным или необоснованным и его обязанности устранить допущенное нарушение;

      о возложении на прокурора обязанности устранить допущенное нарушение прав и законных интересов гражданина или организации;

      об оставлении жалобы без удовлетворения.";

      в абзаце втором слова "об отказе в удовлетворении жалобы" заменить словами "об оставлении жалобы без удовлетворения";

      18) в пункте 23 слова "об отказе в возбуждении уголовного дела," исключить;

      19) в пункте 25 абзац второй исключить;

      20) в пункте 26:

      в абзаце первом:

      слова "частью девятой статьи 109" заменить словами "частью второй статьи 107";

      цифры "56" заменить цифрами "50";

      в абзаце втором:

      слова "судья суда первой инстанции" заменить словами "следственный судья";

      слова "вышестоящему суду" заменить словами "в вышестоящий суд";

      21) в пункте 27:

      слово "десяти" заменить словом "трех";

      слова "первой инстанции" исключить;

      цифры "410" заменить цифрами "430";

      слова "постановления судьи нижестоящего суда", "постановления районного суда" заменить словами "постановления следственного судьи";

      в абзаце третьем слова "или в порядке надзора" исключить;

      22) в пункте 28:

      слова "судьи суда первой инстанции (председателя суда)" заменить словами "следственного судьи";

      23) в пункте 29 цифры "59" заменить цифрами "53".

      15. "О практике применения судами законодательства, регламентирующего производство по уголовным делам с участием присяжных заседателей" от 23 августа 2012 года № 4 (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативным постановлением Верховного Суда Республики Казахстан от 24 декабря 2014 года № 4):

      1) пункт 1 изложить в следующей редакции:

      "1. Уголовные дела о преступлениях, за совершение которых уголовным законом предусмотрены смертная казнь или пожизненное лишение свободы, а также по делам о преступлениях, предусмотренных статьями 125 (частью третьей), 128 (частью четвертой), 132 (частью пятой), 135 (частью четвертой) Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее – УК), за исключением преступлений, указанных в части первой статьи 631 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан (далее – УПК), в случае поступления от обвиняемого ходатайства о рассмотрении дела с участием присяжных заседателей, рассматриваются с участием присяжных заседателей специализированными межрайонными судами по уголовным делам, специализированным межрайонным военным судом по уголовным делам (далее – суды).

      В случае, когда лицо обвиняется в совершении преступлений, предусмотренных несколькими статьями УК, одно из которых является преступлением, за совершение которого уголовным законом предусмотрены смертная казнь или пожизненное лишение свободы, либо предусмотренным статьями 125 (частью третьей), 128 (частью четвертой), 132 (частью пятой), 135 (частью четвертой) УК, за исключением преступлений, указанных в части первой статьи 631 УПК, и им заявлено ходатайство о рассмотрении уголовного дела с участием присяжных заседателей, а также если по уголовному делу в совершении преступления, за совершение которого уголовным законом предусмотрены смертная казнь или пожизненное лишение свободы либо предусмотренным статьями 125 (частью третьей), 128 (частью четвертой), 132 (частью пятой), 135 (частью четвертой) УК, за исключением преступлений, указанных в части первой статьи 631 УПК, обвиняется несколько человек и хотя бы один из них заявит ходатайство о рассмотрении уголовного дела с участием присяжных заседателей, то в отношении них рассмотрение уголовного дела производится по правилам, предусмотренным разделом 14 УПК.";

      2) в пункте 5:

      в абзаце пятом слова "статей 350–363", "статей 639–644" заменить соответственно словами "статей с 350 по 363", "статей c 639 по 644";

      в абзаце седьмом после слов "Закона Республики Казахстан" дополнить словами "от 16 января 2006 года № 121-III";

      3) в пункте 6:

      слова "статей 639-644" заменить словами "статей с 639 по 644";

      цифры "71-77" заменить словами "с 71 по 77";

      4) в пункте 9 в абзаце втором слова "части" заменить словами "частях";

      5) в пункте 10 в абзаце втором слова "процессуальные решения – постановление о возбуждении уголовного дела, постановление о привлечении в качестве обвиняемого," заменить словами "процессуальные решения – постановление о квалификации деяния подозреваемого, постановление следственного судьи, вынесенное в порядке статьи 106 УПК,";

      6) в пункте 11 в абзаце третьем слова "рассмотрения уголовного дела судом с участием присяжных заседателей и направляет его на рассмотрение суда в порядке, предусмотренном разделом 11 УПК" заменить словами "уголовного дела в соответствии с пунктом 1 статьи 657 УПК и единолично рассматривает в порядке, предусмотренном разделом 11 УПК, вопрос о применении принудительных мер медицинского характера к невменяемому";

      7) в пункте 13 слова "части третьей статьи 648" заменить словами "части второй статьи 648";

      8) в пункте 15 в абзаце первом слова "частью третьей статьи 653" заменить словами "частью первой статьи 653";

      9) в пункте 16 обозначение абзацев 2, 3, 4 знаком тире исключить;

      10) в пункте 22:

      в абзаце первом слово "частями" заменить словом "частям";

      в абзаце втором слова "пунктами 5) - 8) и 14)" заменить словами "пунктами с 5 по 8 и 14";

      11) в пункте 26 слова "пунктах 1) - 5)" заменить словами "пунктах с 1 по 5";

      12) пункт 29 изложить в следующей редакции:

      "29. Пересмотр в кассационном порядке приговоров, постановлений, вынесенных по делам, рассмотренным с участием присяжных заседателей, осуществляется судебной коллегией по уголовным делам Верховного Суда Республики Казахстан по основаниям, предусмотренным пунктом 1 части первой и частью второй статьи 485 УПК, либо в связи с неправильным применением норм Общей и Особенной частей УК при назначении наказания.

      Пересмотр обвинительного приговора, а также постановления суда в кассационном порядке в связи с необходимостью применения уголовного закона о более тяжком преступлении ввиду мягкости наказания или по иным основаниям, влекущим за собой ухудшение положения осужденного, а также пересмотр оправдательного приговора либо постановления суда о прекращении уголовного дела не допускаются.";

      13) пункт 30 исключить.

      16. "О практике применения законодательства, устанавливающего ответственность за торговлю людьми" от 29 декабря 2012 года № 7:

      1) по всему тексту цифры "133", "132-1", "270" заменить соответственно цифрами "135", "134", "308";

      2) пункт 1 дополнить абзацем вторым следующего содержания:

      "Уголовными правонарушениями, связанными с торговлей людьми, признаются правонарушения, предусмотренные статьей 116, пунктом 2 части третьей статьи 125, пунктом 2 части третьей статьи 126, статьями 128, 134, 135, 308, 309 Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее – УК).";

      3) в пункте 2:

      в абзаце первом слова "Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее – УК)" заменить словом "УК";

      дополнить абзацами третьим и четвертым следующего содержания:

      "Для квалификации по статьям 128, 135 УК купли-продажи и совершения иных сделок в отношении потерпевшего наличие специальной цели эксплуатации не требуется, так как человек не явлется объектом сделок и такие сделки признаются недействительными с момента их заключения.

      Цель эксплуатации человека является обязательным признаком при вербовке, перевозке, передаче, укрывательстве потерпевшего, а также в иных деяниях, предусмотренных статьями 128, 135 УК.";

      абзацы 2, 3, 4, 5 считать абзацами 4, 5, 6, 7;

      4) в пункте 4:

      слова "с целью эксплуатации" исключить;

      дополнить абзацем вторым следующего содержания:

      "Совершение лицом наряду с куплей-продажей или заключением других сделок в отношении потерпевшего также вовлечения в занятие проституцией либо сводничества с корыстной целью, либо организации, содержания притонов для занятия проституцией без цели эксплуатации этого же потерпевшего в других формах (к примеру, принуждением к труду, попрошайничеству и др.), каждое деяние, признанное судом доказанным, подлежит самостоятельной квалификации по совокупности соответствующих статей: за совершение сделки - по статьям 128, 135 УК, за вовлечение в занятие проституцией - по статьям 134, 308 УК, за сводничество или организацию и содержание притона - по статье 309 УК.";

      5) пункт 5 дополнить абзацами вторым и третьим следующего содержания:

      "Вербовку при торговле людьми следует разграничивать от вовлечения в занятие проституцией по моменту окончания: вербовка считается оконченной с момента получения согласия вербуемого лица на осуществление его эксплуатации, тогда как вовлечение в занятие проституцией считается оконченным с момента совершения одного из описанных способов действий, направленных на вовлечение в занятие проституцией, независимо от того, удалось ли склонить ее к названному виду деятельности или нет.

      В случае направленности умысла лица при вербовке только на вовлечение в занятие проституцией содеянное подлежит уголовно-правовой оценке по соответствующей статье 308 или 134 УК, поскольку нормы уголовного закона, предусматривающие ответственность за вербовку с целью сексуальной эксплуатации и вовлечение в занятие проституцией, находятся в состоянии конкуренции, предусмотренной частью третьей статьи 12 УК. Вовлечение в занятие проституцией и сводничество с корыстной целью представляют собой разновидность одной из форм эксплуатации, которые относительно статей 128, 135 УК являются специальными нормами.";

      6) в пункте 9:

      в абзаце первом слова "примечанием статьи 125" заменить словами "пунктом 1 статьи 3";

      дополнить абзацами вторым и третьим следующего содержания:

      "Эксплуатация, предусмотренная статьей 128 УК, имеет различные формы (сексуальная эксплуатация, принудительный труд, попрошайничество и т. д.). УК не выделяет в отдельную специальную норму такие формы эксплуатации человека, как трудовая эксплуатация или попрошайничество. Поэтому в случаях купли-продажи либо совершения иных сделок в отношении потерпевшего с дальнейшей эксплуатацией потерпевшего не только путем вовлечения в занятие проституцией и присвоения полученных доходов, но также в других формах эксплуатации (принудительного труда и т. д.), то такие действия свидетельствуют о совершении виновным лицом деяний, объединенных общим намерением на достижение единой цели – эксплуатации потерпевшего, и квалифицируются как одно преступление, предусмотренное статьями 128 или 135 УК без дополнительной квалификации по статьям 308, 134 УК.

      Согласие потерпевшего на запланированную эксплуатацию не принимается во внимание, если было использовано любое из средств воздействия, указанных в части второй статьи 128 УК.";

      7) пункт 10 дополнить абзацами вторым и третьим следующего содержания:

      "Поскольку при конкуренции общей и специальной норм, согласно части третьей статьи 12 УК совокупность преступлений отсутствует и деяние подлежит квалификации по соответствующей специальной норме, то вовлечение в занятие проституцией и сводничество с корыстной целью, являясь специальными нормами относительно действий по сексуальной эксплуатации при торговле людьми, предусмотренной диспозициями статей 128, 135 УК, подлежит квалификации по соответствующей статье 134, 308 или 309 УК без дополнительной квалификации по статье 128 или 135 УК.

      Судам следует иметь в виду, что организация притона, содержание притона и сводничество с корыстной целью, предусмотренные статьей 309 УК, являются самостоятельными действиями и сами по себе в отдельности образуют состав преступления. Возможна организация притона для занятия проституцией без его содержания, либо только содержание такого притона без занятия сводничеством или сводничество с корыстной целью без организации и содержания притона.";

      8) в пункте 11:

      в абзаце втором слова "предварительного расследования" заменить словами "досудебного производства";

      цифры "53" , "99-100", "101" заменить соответственно цифрами "47", "96, 97", "98";

      9) в пункте 12:

      в абзаце втором слова "по пункту б)" заменить словами "по пункту 2";

      в абзаце третьем слова "по пункту е)", "по пункту д)" заменить соответственно словами "по пункту 6" , "по пункту 5";

      10) в пункте 13:

      в абзаце первом слова "по пункту ж)", "пункту е)" заменить соответственно словами "по пункту 7", "пункту 6";

      в абзаце втором:

      после слов "человека," дополнить словами "совершения незаконных сделок относительно не лица, а только его органов и тканей";

      цифры "113" заменить цифрами "116";

      11) в пункте 14:

      слова "По пункту з)", "пункту ж)" заменить соответственно словами "По пункту 8", "пункту 7";

      слова "УК РК" исключить;

      12) в пункте 15:

      слова "По пункту и)", "пункту з)" заменить соответственно словами "По пункту 9", "пункту 8";

      цифры "307" заменить цифрами "361";

      13) в пункте 16 слова "По пункту к)", "по пункту к)" заменить соответственно словами "По пункту 10", "по пункту 10";

      14) в пункте 18:

      в абзаце первом:

      слова "По пункту а)", "по пункту а)" заменить соответственно словами "По пункту 1", "по пункту 1";

      слово "организованной" заменить словом "преступной";

      слова "- устойчивой группой лиц, заранее объединившихся для совершения одного или нескольких преступлений." заменить словами ",к которой согласно разъяснению пункта 24 статьи 3 УК относятся организованная группа, преступная организация, преступное сообщество, транснациональная организованная группа, транснациональная преступная организация, транснациональное преступное сообщество, террористическая группа, экстремистская группа, банда, незаконное военизированное формирование.";

      второе предложение и абзацы второй, третий исключить;

      15) в пункте 19 в абзаце первом слово "требует" заменить словом "требуют";

      16) в пункте 20:

      слова "по пункту б)" заменить словами "по пункту 2";

      дополнить абзацем вторым следующего содержания:

      "Похищение потерпевшего с целью эксплуатации путем обмана, дальнейшая перевозка без элементов захвата и насильственного перемещения в пространстве образуют вербовку и перевозку лица с целью эксплуатации при торговле людьми и содеянное в целом следует квалифицировать только по соответствующей части статьи 128 УК без применения уголовно- правовой нормы, предусмотренной пунктом 2 части третьей статьи 125 УК.".

      17. "О применении в уголовном судопроизводстве некоторых норм законодательства, регламентирующего вопросы защиты государственных секретов" от 13 декабря 2013 года № 3:

      1) в пункте 2 слова "статьями 172, 173 и 386 УК" заменить словами "статьями 185, 186 и 458 Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее – УК)";

      2) в пункте 6:

      слова "статьями 172, 173 и 386" заменить словами "статьями 185, 186 и 458";

      3) в пункте 8:

      слова "Частью 1 статьи 29" заменить словами "Частью первой статьи 29";

      слова "от 13 декабря 1997 года" исключить;

      4) в пункте 9:

      в абзаце первом слова "части 4 статьи 53" заменить словами "части пятой статьи 47";

      в абзаце третьем слова "частью 1 статьи 321" заменить словами "частью первой статьи 341";

      5) пункт 10 изложить в следующей редакции:

      "10. В соответствии с частью третьей статьи 29 УПК приговор суда и постановления, принятые по делу, во всех случаях провозглашаются публично. По делам, рассмотренным в закрытом судебном заседании, публично провозглашаются только вводная и резолютивная части приговора.";

      6) в пункте 11 цифры "130" заменить цифрами "239";

      7) в пункте 12:

      в абзаце первом:

      слова "В соответствии с требованиями части 4 статьи 130 УПК" исключить;

      цифры "121", "123", "53", "100", заменить соответственно цифрами "118", "120", "47", "97";

      в абзаце третьем цифры "116" заменить цифрами "112";

      8) в пункте 13:

      слова "части 2 статьи 130", "частью 2 статьи 130", "части 1-6 статьи 351" заменить соответственно словами "части восьмой статьи 115", "частью восьмой статьи 115", "частей первой, второй, третьей, четвертой, пятой, шестой статьи 370";

      цифры "100" заменить цифрами "97";

      9) в пункте 14:

      цифры "100", "101" заменить соответственно цифрами "97", "98";

      слова "частью 1 статьи 99", "частью 2 статьи 101" , "частью 7 статьи 351" заменить соответственно словами "частью первой статьи 96", "частью второй статьи 98", "частью седьмой статьи 370";

      слова "возбудить уголовное дело" заменить словами "зарегистрировать в Едином реестре досудебных расследований";

      10) в пункте 15:

      слова "части 1 статьи 24", "за исключением сведений о личности конфиденциальных помощников и штатных негласных сотрудников, имеющие отношения к рассматриваемому уголовному делу" заменить соответственно словами "части первой статьи 24", "за исключением сведений об организации оперативно-розыскной деятельности, конкретных оперативно- розыскных мероприятиях, источниках и способах получения информации";

      11) в пункте 16:

      слова "пунктом 5 части 1 статьи 117", "участия лица в организованной преступной группе", "частью 2 статьи 235", "преступления" заменить соответственно словами "пунктом 5 части первой статьи 113" "участия лица в организованной группе или преступной организации", "частью второй статьи 262", "уголовного правонарушения";

      12) в пункте 18 слова "преступления" заменить словами "уголовного правонарушения".

      2. Согласно статье 4 Конституции Республики Казахстан настоящее нормативное постановление включается в состав действующего права, является общеобязательным и вводится в действие со дня первого официального опубликования.

      Председатель Верховного
Суда Республики Казахстан 		К. МАМИ
      Судья Верховного Суда
Республики Казахстан,
секретарь пленарного
заседания 		К. ШАУХАРОВ