Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы

Қазақстан Республикасының 2013 жылғы 21 маусымдағы № 105-V Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2023 жылғы 20 сәуірдегі № 224-VII ҚРЗ Кодексімен

Ескерту. Осы Заңның күші жойылды – ҚР 20.04.2023 № 224-VII Кодексімен (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі).
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 74-баптан қараңыз.
Қолданушылар назарына!
Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.
МАЗМҰНЫ

Осы Заң Қазақстан Республикасында азаматтарды зейнетақымен қамсыздандырудың құқықтық және әлеуметтiк негiздерiн айқындайды, азаматтардың зейнетақымен қамсыздандырылуға конституциялық құқығын iске асыруға мемлекеттiк органдардың, жеке және заңды тұлғалардың қатысуын регламенттейді.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

1) "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы (бұдан әрі – Мемлекеттік корпорация) – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік қызметтерді, табиғи монополиялар субъектілерінің желілеріне қосуға арналған техникалық шарттарды беру жөніндегі қызметтерді және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қызметтерін көрсету, "бір терезе" қағидаты бойынша мемлекеттік қызметтерді, табиғи монополиялар субъектілерінің желілеріне қосуға арналған техникалық шарттарды беру жөніндегі қызметтерді, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қызметтерін көрсетуге өтініштер қабылдау және көрсетілетін қызметті алушыға олардың нәтижелерін беру жөніндегі жұмысты ұйымдастыру, сондай-ақ электрондық нысанда мемлекеттік қызметтер көрсетуді қамтамасыз ету үшін Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған, орналасқан жері бойынша жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын заңды тұлға;

1-1) әртараптандыру – зейнетақы активтерiн жоғалтып алу тәуекелін төмендету мақсатында Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгiлеген талаптарға сәйкес оларды түрлi қаржы құралдарына орналастыру;

2) баспасөз басылымы – тiзбесiн уәкiлеттi орган айқындайтын мерзiмдi баспасөз басылымдары;

2-1) біржолғы зейнетақы төлемі – осы Заңда белгіленген тәртіппен салымшы (алушы) тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсатында бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан алып қоятын, міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтарының сомасы;

3) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры – зейнетақы жарналарын тарту және зейнетақы төлемдері жөнiндегi қызметтi, сондай-ақ осы Заңда айқындалған өзге де функцияларды жүзеге асыратын заңды тұлға;

3-1) дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым – акционерлік қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған, дауыс беретін акцияларының бір жүз пайызы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне тиесілі, "Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес сақтандыру бойынша бірыңғай дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын коммерциялық емес ұйым;

4) ең төмен зейнетақы – республикалық бюджет туралы заңда тиiстi қаржы жылына белгiленген ең төмен зейнетақы мөлшерi;

5) ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры – ерікті зейнетақы жарналарын тарту құқығымен инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті уәкілетті органның лицензиясы негізінде жүзеге асыратын бағалы қағаздар нарығына кәсіби қатысушы;

6) ерiктi зейнетақы жарналары – Қазақстан Республикасының заңнамасында және ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартта айқындалатын тәртіппен зейнетақы төлемдерін алушының пайдасына бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына салымшылар өз бастамасы бойынша салатын ақша және (немесе) депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым "Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аударатын кепілдік берілген депозит бойынша кепілді өтемнің талап етілмеген сомасы;

7) ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт – талаптарын салымшы (алушы) ұсынылған шартқа тұтастай қосылу жолымен ғана қабылдайтын, ерікті зейнетақы жарналарына, жинақтарына және зейнетақы төлемдерін алуға байланысты құқықтық қатынастарды белгілеу, өзгерту немесе тоқтату туралы шарт;

8) ерiктi зейнетақы жарналарының мөлшерлемесi – ерiктi зейнетақы жарналары есебiнен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартта айқындалатын, жеке тұлға өз бетінше айқындайтын және оның қалауы бойынша өзгертілуі мүмкін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына төленетiн төлемнiң мөлшерi;

9) ерiктi зейнетақы жарналарының салымшысы – ерiктi зейнетақы жарналары есебiнен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартқа сәйкес зейнетақы төлемдерiн алушының пайдасына ерiктi зейнетақы жарналарын өзiнiң меншiктi қаражаты есебiнен жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға, сондай-ақ кепілдік берілген депозит бойынша кепілді өтемнің талап етілмеген сомасы есебінен жүзеге асыратын жеке тұлға;

10) жеке зейнетақы шоты – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес салымшының (зейнетақы төлемдерiн алушының) міндетті зейнетақы жарналары не міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары не ерікті зейнетақы жарналары, инвестициялық табысы, өсiмпұл және өзге де түсiмдер есепке алынатын және зейнетақы төлемдері жүргізілетін жеке атаулы шоты;

10-1) жеке практикамен айналысатын адам – жекеше нотариус, жеке сот орындаушысы, адвокат, кәсіпқой медиатор;

11) жинақтаушы зейнетақы қоры – зейнетақы жарналарын тарту және зейнетақы төлемдері жөнiндегi қызметтi жүзеге асырған, лицензиясының қолданысы осы Заңның 73-бабының 4-тармағына сәйкес тоқтатылатын заңды тұлға;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1-тармақты 11-1) және 11-2) тармақшалармен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

12) зейнетақы – мемлекеттік базалық зейнетақы төлемінің және (немесе) жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің және (немесе) еңбек сіңірген жылдары үшін және (немесе) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетiн зейнетақы төлемдерiнiң жиынтығы;

13) зейнетақы активтерi – зейнетақы төлемдерiн, аударымдарын қамтамасыз етуге және жүзеге асыруға, сондай-ақ осы Заңда көзделген өзге де мақсаттарға арналған ақша, бағалы қағаздар, өзге де қаржы құралдары;

14) зейнетақы аннуитетi шарты – бір тарап (сақтанушы) соған сәйкес сақтандыру ұйымына зейнетақы жинақтарының сомасын (сатып алу сомасын) беруге мiндеттенетін, ал екінші тарап (сақтандыру ұйымы) сақтанушының және (немесе) сақтандырылушының (сақтандырылушылардың) пайдасына өмiр бойы немесе белгiлi бiр уақыт кезеңi iшiнде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға мiндеттенетін сақтандыру шарты;

15) зейнетақы жинақтары – шарттарға, осы Заңға, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мiндеттi зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын және ерiктi зейнетақы жарналарын, инвестициялық табысты, өсiмпұлды және өзге де түсiмдердi қамтитын, салымшының (зейнетақы төлемдерiн алушының) жеке зейнетақы шотында есепке алынатын ақшасы;

15-1) зейнетақы жинақтарының ең төмен жеткіліктілік шегі – республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын ең төмен зейнетақы мөлшерінен төмен емес ай сайынғы зейнетақымен қамсыздандыру үшін қажетті, Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен әдістемеге сәйкес айқындалған, міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтарының ең төмен мөлшері;

16) зейнетақы төлемдерi:

жасына байланысты зейнетақы төлемдері – 1998 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша кемiнде алты ай еңбек өтілі бар жеке тұлғаларға еңбек өтіліне пропорционалды түрде жүзеге асырылатын ақша төлемдері;

еңбек сіңірген жылдары үшін – әскери қызметшiлерге, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтің қызметкерлерiне, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдарға және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдарға осы Заңға сәйкес төленетін ақша төлемі;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
16) тармақшаның төртінші абзацын жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
16) тармақшаның төртінші абзацының осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан – зейнетақы төлемдерін алушыларға төленетін зейнетақы жинақтарының төлемдері;

ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан – ерікті зейнетақы жарналары төленген жеке тұлғаларға төленетін ақша төлемі;

17) зейнетақы төлемдерiн алушы (бұдан әрi – алушы) – мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі және (немесе) жасына байланысты зейнетақы төлемдерi және (немесе) еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері және (немесе) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан зейнетақы төлемдерi тағайындалған жеке тұлға;

18) инвестициялық декларация – инвестициялау объектiлерiнiң тiзбесiн, зейнетақы активтерiне қатысты инвестициялық қызметтiң мақсаттарын, стратегияларын, талаптарын және шектеулерiн, зейнетақы активтерiнің хеджирленуі мен әртараптандырылуы талаптарын айқындайтын құжат;

19) инвестициялық портфель – зейнетақы активтерiнiң құрамына кiретiн қаржы құралдарының жиынтығы;

19-1) инвестициялық портфельді басқарушы – "Бағалы қағаздар рыногы туралы" және "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес лицензия негізінде инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті өз атынан және клиенттің мүддесінде және соның есебінен жүзеге асыратын, сондай-ақ зейнетақы активтерін басқаруды жүзеге асыру үшін уәкілетті органның талаптарына сай келетін бағалы қағаздар нарығына кәсіби қатысушы;

20) алып тасталды - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

21) инвестициялық табыс – зейнетақы активтерiн инвестициялау нәтижесiнде алынған (алуға жататын) ақша;

22) кастодиан-банк – Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі немесе уәкілетті органның кастодиандық қызметке арналған лицензиясы бар екінші деңгейдегі банк;

23) кастодиандық шарт – кастодиан-банк пен оның клиентi жасасатын, кастодиандық қызмет көрсету бойынша клиентке көрсетілетін қызметтерді ұсыну тәртібін айқындайтын сақтау және тапсырма беру шарты;

23-1) Мемлекеттiк әлеуметтiк сақтандыру қоры – әлеуметтік аударымдарды шоғырландыруды, асыраушыдан айырылған жағдайда, отбасы мүшелерін – асырауындағыларды қоса алғанда, өздеріне қатысты әлеуметтік тәуекел жағдайы басталған міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушыларға әлеуметтік төлемдерді тағайындауды және жүзеге асыруды жүргізетін заңды тұлға;

24) мемлекеттiк базалық зейнетақы төлемi – осы Заңның 11-бабының 1-тармағында белгiленген зейнеткерлiк жасқа толуына байланысты берiлетiн ай сайынғы ақшалай төлем;

25) мiндеттi зейнетақы жарналары – Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына осы Заңға сәйкес салынатын ақша;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
26) тармақша жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

26) мiндеттi зейнетақы жарналары, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешек – осы Заңда белгіленген мерзімдерде есептелген, ұсталған (есепке жазылған) және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аударылмаған мiндеттi зейнетақы жарналары, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналары, сондай-ақ төленбеген өсімпұл сомалары;

27) міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт – салымшы (алушы) талаптарын ұсынылған шартқа тұтастай қосылу арқылы ғана қабылдай алатын қосылу шарты;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
28) тармақша жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
28) тармақшаның осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

28) мiндеттi зейнетақы жарналарын, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеу жөнiндегi агент (бұдан әрi – агент) – Қазақстан Республикасында қызметiн шетелдiк заңды тұлғалардың тұрақты мекемесi, филиалдары, өкілдіктері арқылы жүзеге асыратын шетелдiк заңды тұлғаларды қоса алғанда, Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртiппен мiндеттi зейнетақы жарналарын, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналарын есептейтiн, ұстап қалатын (есебіне жазатын) және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аударатын жеке немесе заңды тұлға.

Жұмыскерлер үшін бірыңғай төлемді есептеу (есепке жазу), аудару жөніндегі агент ретінде "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 776-1-бабына сәйкес айқындалған салық агенттері қарастырылады.

Сақтандыру ұйымы агент ретінде қарастырылады;

Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалған салық агенттері (бұдан әрі – салық агенттері) нысанасы жұмыстарды орындау (қызметтерді көрсету) болып табылатын азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша кірістер алатын жеке тұлғалар үшін міндетті зейнетақы жарналарын төлеу жөніндегі агент ретінде қарастырылады;

29) мiндеттi зейнетақы жарналарының мөлшерлемесi – салымшының мiндеттi зейнетақы жарналарын есептеу үшін алынатын табысына және (немесе) еңбекақыны (табысты) жоғалтуға байланысты зиянды өтеу ретінде жүзеге асырылатын сақтандыру төлемдеріне пайыздық қатынаспен көрсетілген, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төленетiн төлем мөлшерi;

30) мiндеттi зейнетақы жарналарының салымшысы – бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында жеке зейнетақы шоты бар жеке тұлға;

31) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары – еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен айналысатын, кәсіптері өндірістердің, жұмыстардың, жұмыскерлер кәсіптерінің тізбесінде көзделген жұмыскерлердің пайдасы үшін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына агенттер меншікті қаражаты есебінен аударған ақша;

32) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының мөлшерлемесi – міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын есептеу үшiн алынатын, жұмыскердің табысына пайыздық қатынаспен көрсетiлген, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына агент төлемінің мөлшерi;

33) алып тасталды - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

34) орталық атқарушы орган – халықты әлеуметтiк қорғау саласындағы басшылықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шектерде салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;

35) пруденциялық норматив – ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету үшiн уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгiленетiн экономикалық талаптар;

36) сақтандыру ұйымы – уәкiлеттi органның тиiстi лицензиясы негiзiнде "өмiрдi сақтандыру" саласында сақтандыру шарттарын жасасу және орындау жөнiндегi қызметтi жүзеге асыратын заңды тұлға;

37) сатып алу сомасы – зейнетақы аннуитетi шарты мерзiмiнен бұрын бұзылған кезде сақтанушының қайта жасалған зейнетақы аннуитеті шарты бойынша аударымды жүзеге асыру үшін пайдалануға немесе, егер Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерге тұрақты тұруға шыққан, сақтандыру ұйымына Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған, шығу фактісін растайтын құжаттарды ұсынған шетелдік немесе азаматтығы жоқ адам болса, сақтандыру ұйымынан алуға құқығы бар ақша сомасы;

37-1) уәкілетті оператор – Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын, тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсатында бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін біржолғы зейнетақы төлемдеріне арналған арнаулы шоттарды ашуды және жүргізуді жүзеге асыратын заңды тұлға (заңды тұлғалар), сол шоттарға бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетін кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтарынан біржолғы зейнетақы төлемдерін аударуды жүзеге асырады;

38) уәкiлеттi орган – қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеуді, бақылауды және қадағалауды жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

39) мемлекеттiк базалық зейнетақы төлемiн және жасына байланысты зейнетақы төлемдерiн тағайындайтын органдар – уәкілетті мемлекеттік органдар;

40) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

41) үлестес тұлғалар – шешiмдердi тiкелей және (немесе) жанама түрде айқындауға және (немесе) бiр-бiрiнiң (тұлғалардың бiрiнің) қабылдайтын шешiмдерiне ықпал етуге, оның iшiнде жасалған мәмiленiң күшiне қарай ықпал етуге мүмкiндiгi бар (өздерiне берiлген өкiлеттiктер шеңберiнде бақылау мен қадағалау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттiк органдарды және ұлттық басқарушы холдингтi қоспағанда) жеке немесе заңды тұлғалар. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры акционерлерiнiң құрамында ұлттық басқарушы холдингтiң болуы тұлғаларды бiр-бiрiне қатысты үлестес деп айқындау үшiн негiз болып табылмайды.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1-тармақты 42) және 43) тармақшалармен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. 1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.08.2015 № 342-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 203-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 30.12.2021 № 95-VII (01.07.2022 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2022 № 168-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Азаматтардың зейнетақымен қамсыздандырылу құқығы

1. Қазақстан Республикасы азаматтарының Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен зейнетақымен қамсыздандырылуға құқығы бар.

2. Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдар, егер заңдарда және халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының азаматтарымен бiрдей зейнетақымен қамсыздандырылу құқығын пайдаланады.

3-бап. Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және осы Заңнан, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

1-1. "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес енгізілген ерекше реттеу режимі шеңберінде қызметін жүзеге асыратын бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорларына, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларына және өзге де заңды тұлғаларға осы Заңның және осы Заңға сәйкес уәкілетті органның, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қабылданатын нормативтік құқықтық актілерінің нормалары ерекше реттеу режимінің шарттарында көзделген шекте қолданылады.

1-2. Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасының сақтандыру ұйымдарына қатысты қолданылатын ережелері Қазақстан Респуликасының аумағында уәкілетті органның тиісті лицензиясы негізінде "өмірді сақтандыру" саласында сақтандыру шарттарын жасау және орындау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымдарының филиалдарына қолданылады.

2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылғандардан өзгеше қағидалар белгiленсе, халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

Ескерту. 3-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-бап. Зейнетақымен қамсыздандыру жөнiндегi мемлекеттiк кепiлдiктер

1. Мемлекет 1998 жылғы 1 қаңтарға дейiн зейнеткерлiкке шыққан азаматтарды 1999 жылғы 1 сәуiрге дейiн зейнетақы төлемдерiнiң белгiленген мөлшерiн сақтай отырып, зейнетақымен қамсыздандыруға кепiлдiк бередi.

2. Мемлекеттiк базалық зейнетақы төлемi:

1) жасына байланысты зейнетақы төлемдері 2018 жылғы 1 шілдеге дейін тағайындалған және еңбек сіңірген жылдары үшін төленетін зейнетақы төлемдері 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін тағайындалған;

2) Қазақстан Республикасының Конституциясында белгіленген лауазымда болу мерзімінің өтуіне байланысты өкілеттігі тоқтатылған, өмір бойғы ай сайынғы қамтылымды алатын Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының судьяларын, өмір бойғы ай сайынғы қамтылымды алатын отставкадағы судьяларды, әскери қызметшiлерді, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтің қызметкерлерiн, сондай-ақ еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алатын, арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдарды және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдарды қоспағанда, осы Заңның 11-бабының 1-тармағына сәйкес зейнеткерлiк жасқа толған жеке тұлғаларға беріледі.

Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі:

2023 жылғы 1 қаңтардан бастап – зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жыл және одан аз болған не болмаған кезде зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жылдан артық әрбір толық жыл үшін оның мөлшері 2 пайызға ұлғайтыла отырып, ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 60 пайызы мөлшерінде, бірақ республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 100 пайызынан аспайтын мөлшерде;

2024 жылғы 1 қаңтардан бастап – зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жыл және одан аз болған не болмаған кезде зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жылдан артық әрбір толық жыл үшін оның мөлшері 2 пайызға ұлғайтыла отырып, ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 65 пайызы мөлшерінде, бірақ республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 105 пайызынан аспайтын мөлшерде;

2025 жылғы 1 қаңтардан бастап – зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жыл және одан аз болған не болмаған кезде зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жылдан артық әрбір толық жыл үшін оның мөлшері 2 пайызға ұлғайтыла отырып, ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 70 пайызы мөлшерінде, бірақ республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 110 пайызынан аспайтын мөлшерде;

2026 жылғы 1 қаңтардан бастап – зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жыл және одан аз болған не болмаған кезде зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жылдан артық әрбір толық жыл үшін оның мөлшері 2 пайызға ұлғайтыла отырып, ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 70 пайызы мөлшерінде, бірақ республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 118 пайызынан аспайтын мөлшерде;

2027 жылғы 1 қаңтардан бастап – зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жыл және одан аз болған не болмаған кезде зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жылдан артық әрбір толық жыл үшін оның мөлшері 2 пайызға ұлғайтыла отырып, ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 70 пайызы мөлшерінде, бірақ республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 120 пайызынан аспайтын мөлшерде беріледі.

Тағайындалған мемлекеттік базалық зейнетақы төлемінің мөлшері осы тармақтың екінші бөлігіне сәйкес жыл сайын қайта есептеледі.

Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін беру кезінде:

1) осы Заңның 13-бабына сәйкес есептелген, 1998 жылғы 1 қаңтарға дейінгі кезеңде істеген еңбек өтілі;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!

2-тармақтың үшінші бөлігінің 2) тармақшасы жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

ЗҚАИ-ның ескертпесі!

2-тармақтың үшінші бөлігінің 2) тармақшасы осы редакциясы 01.07.2018 бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен.

2) міндетті зейнетақы жарналары жүзеге асырылған кезең;

2-1) Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының мөлшерлемелеріне "0" түзету коэффициенті қолданылған қызмет түрлері бойынша еңбек, кәсіпкерлік қызмет, жеке практикамен айналысу кезеңдері;

2-2) "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 341-бабы 1-тармағының 51) тармақшасына сәйкес кірістері жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерінен алып тасталған қызметті жүзеге асыру кезеңдері;

3) жұмыс iстемейтiн ананың немесе жұмыс істемейтін әкенің (бағып-күтуді ол нақты жүзеге асырған кезде) жас балаларды бағып-күткен, бiрақ әрбiр бала 3 жасқа толғанға дейін жалпы жиынтығы 12 жыл шегiнен аспайтын уақыт;

4) 18 жасқа дейінгі мүгедектігі бар баланы бағып-күткен уақыт;

5) әскери қызметтегі, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтегі кезеңдер;

6) Қазақстан Республикасының дипломатиялық қызметтері мен халықаралық ұйымдар қызметкерлерi жұбайының (зайыбының) шетелде тұрған, бiрақ жалпы жиынтығы 10 жылдан аспайтын кезеңі;

7) әскери қызметшiлер (мерзiмді қызметтегі әскери қызметшiлерден басқа), арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлері жұбайларының мамандығы бойынша жұмысқа орналасу мүмкiндiгi болмаған жерлерде жұбайларымен бiрге тұрған, бiрақ жалпы жиынтығы 10 жылдан аспайтын кезең;

8) "Байқоңыр" кешенінің ресейлік ұйымдарындағы 1998 жылғы 1 қаңтардан кейінгі еңбек қызметінің кезеңдері;

8-1) төтенше жағдай, шектеу іс-шаралары қолданылған кезеңде қызметтің шектелуіне байланысты кірісінен айырылған жағдайда төленетін әлеуметтік төлемді алу кезеңдері;

9) бөгденің көмегіне мұқтаж бiрiншi топтағы мүгедектігі бар адамға, екiншi топтағы жалғызбасты мүгедектігі бар адамға және жасына байланысты зейнеткерге, сондай-ақ сексен жасқа толған қартқа күтiм жасаған уақыт;

10) осы Заңның 24-бабы 2-тармағының 2) тармақшасында аталған адамдардың еңбек қызметінің кезеңдері зейнетақы жүйесіне қатысу өтіліне есепке жатқызылады. 2005 жылғы 1 қаңтардан бастап көрсетілген кезеңдер Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдар жүзеге асырылған жағдайда есепке жатқызылады.

Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі бюджет қаражаты есебінен беріледі.

Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі жасына байланысты және (немесе) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан зейнетақы төлемдерін, сондай-ақ мүгедектігі бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақыны алуына қарамастан беріледі.

2-1. Жасы бойынша зейнетақы төлемдерін және мүгедектігі бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақы алуға құқығы жоқ адамдарды қоспағанда, мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі мемлекеттің толық қамсыздандыруындағы алушы медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) стационар жағдайында тұрған кезеңіне тоқтатыла тұрады.

Алушы медициналық-әлеуметтік мекемелерден (ұйымдардан) шыққан жағдайда, шыққан айдан кейінгі айдың бірінші күнінен бастап мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі толық көлемде қайта басталады.

3. Ең төмен зейнетақы мөлшері "Ең төмен әлеуметтік стандарттар және олардың кепілдіктері туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, әлеуметтік қамсыздандыру саласындағы ең төмен әлеуметтік стандарт болып табылады.

4. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің және еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерiнiң мөлшерлерін жыл сайын арттыру республикалық бюджет туралы заңда тиiстi қаржы жылына белгiленген мөлшерде жүзеге асырылады.

5. Мемлекет еңбек сiңiрген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алуға құқығы бар және еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тағайындайтын және (немесе) жүзеге асыратын органдарда осы құқығын 1998 жылғы 1 қаңтарға дейiн тiркеген азаматтарды зейнетақымен қамсыздандыруға кепiлдiк бередi. Бұл жағдайда еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері қызметтен босатылған күннен бастап осы баптың 1 және 4-тармақтарының шарттары сақтала отырып жүзеге асырылады.

Ескерту. 4-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 06.04.2016 № 483-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 203-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (01.07.2022 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2022 № 134-VII (01.04.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2022 № 168-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Зейнетақы жинақтарының сақталуына кепiлдiк

1. Мемлекет алушыларға бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы мiндеттi зейнетақы жарналарының, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналарының осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде айқындалған тәртіппен адамдардың осы Заңның 11-бабының 1-тармағында және 32-бабы 1-тармағының 1) және 2) тармақшаларында белгіленген жасқа толуы кезінде, инфляция деңгейiн ecкepe отырып, сондай-ақ 31-бабы 1-тармағының 3) және 4) тармақшаларында, 32-бабы 1-тармағының 3) және 4) тармақшаларында белгіленген жағдайларда міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының нақты енгiзiлген мөлшерiнде сақталуына кепiлдiк бередi.

Мемлекет осы Заңның 31-бабының 1-1-тармағында және 32-бабының 1-1-тармағында аталған, сондай-ақ осы Заңның 35-1-бабы 5-тармағының 1) тармақшасына сәйкес зейнетақы жинақтарын инвестициялық портфельді басқарушыға сенімгерлік басқаруға аударуды жүзеге асырған адамдарға тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсатында зейнетақы жинақтарын алып қойған күннен не зейнетақы жинақтары инвестициялық портфельді басқарушыға сенімгерлік басқаруға аударылған күннен бастап осы Заңның 11-бабының 1-тармағында белгіленген жасқа жеткенге дейінгі кезең ішінде жүзеге асырылған, инфляция деңгейі ескеріле отырып нақты енгізілген міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары мөлшерінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының сақталуына кепілдік береді.

Мемлекет осы Заңның 31-бабы 1-тармағының 2) тармақшасында аталған адамдарға бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы мiндеттi зейнетақы жарналарының сақтандыру ұйымымен зейнетақы аннуитеті шарты жасалған кезден бастап осы Заңның 11-бабы 1-тармағында белгіленген жасқа толғанға дейінгі кезең ішінде жүзеге асырылған мiндеттi зейнетақы жарналарының, инфляция деңгейiн ecкepe отырып, нақты енгiзiлген мөлшерiнде сақталуына кепiлдiк бередi.

2. Зейнетақы активтерінің сақталу кепiлдiгi, сондай-ақ:

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1) тармақша жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1) тармақшаның осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

1) міндетті зейнетақы жарналары және мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарын бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына шоғырландыру;

1-1) зейнетақы активтері есебінен инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметтің шарттары мен тәртібін белгілеу;

1-2) инвестициялық портфельді басқарушыларға осы Заңға және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісіне сәйкес есептелген, инвестициялық портфельді басқарушы алған зейнетақы активтерінің номиналдық кірістілігі мен зейнетақы активтері кірістілігінің ең аз мәні арасындағы теріс айырманы меншікті капиталы есебінен өтеу жөнінде қойылатын талаптарды белгілеу;

2) инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруына берілген зейнетақы активтерін қоспағанда, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің инвестициялық басқаруды жүзеге асыруы;

3) зейнетақы жарналарын тартуға және зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруға қатысты тиісті талаптарды белгілеу арқылы бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының қызметін реттеу;

4) тиісті нормалар мен лимиттерді, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген талаптарды белгілеу арқылы ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметін реттеу;

5) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының құрылтайшыларына, акционерлеріне және басшы қызметкерлерiне, сондай-ақ олардың жарғылық капиталының мөлшерi мен құрамына қойылатын талаптарды белгiлеу;

6) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерлеріне қойылатын талаптарды белгілеу;

7) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін кастодиан-банкте сақтау жөніндегі талаптарды белгілеу;

8) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының зейнетақы активтерінің құрамына кіретін қаржы құралдары мен ақшаны ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларымен үлестес емес кастодиан-банктерде ғана сақтауына қойылатын талаптарды белгiлеу;

9) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының меншікті қаражаты мен зейнетақы активтерiн бөлек есепке алуды жүргiзу, сондай-ақ олардың мақсатты орналастырылуына бақылау орнату;

10) зейнетақы активтерiн орналастыру кезiнде әртараптандыруға және тәуекелдердi азайтуға қойылатын талаптарды белгiлеу;

11) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры алатын комиссиялық сыйақы мөлшерiн белгілеу;

12) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының аудитін жыл сайын жүргiзудiң мiндеттiлiгi;

13) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен тиiстi мемлекеттiк органдар алдындағы тұрақты есептілігі;

14) салымшыға (алушыға) оның зейнетақы жинақтарының жай-күйi туралы ақпарат берiп отыру;

15) салымшыға (алушыға) ерікті зейнетақы жарналары есебінен қалыптасқан өзiнiң зейнетақы жинақтарын бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына немесе бір ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан басқа ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына ауыстыру мүмкiндiгiн беру;

16) салымшының (алушының) таңдауы бойынша зейнетақы жинақтарын толық көлемде немесе iшiнара ерiктi сақтандыру;

17) уәкілетті орган белгілеген тәртіппен зейнетақы активтерін есепке алу мен бағалауды жүзеге асыру арқылы қамтамасыз етіледi.

Ескерту. 5-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң зейнетақымен қамсыздандыру саласындағы құзыретi

Қазақстан Республикасының Үкiметi зейнетақымен қамсыздандыру саласында:

1) зейнетақымен қамсыздандыру саласындағы мемлекеттiк саясаттың негiзгi бағыттарын әзiрлейдi және олардың жүзеге асырылуын ұйымдастырады;

1-1) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің сенімгерлік басқаруындағы зейнетақы активтері есебінен сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарының тізбесін бекітеді;

2) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

3) міндетті зейнетақы жарналарын, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналарын есептеу, ұстап қалу (есебіне жазу) мен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аудару және олар бойынша өндіріп алу тәртібі мен мерзімдерін айқындайды;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
6-бапты 3-1) тармақшамен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

4) Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының судьясы, судья терiс себептер бойынша лауазымынан босатылған жағдайда, Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының судьялары, судьялар үшiн қосымша белгiленген мiндеттi зейнетақы жарналарының сомаларын алып қою және бюджетке аудару қағидаларын бекiтедi;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
6-бапты 4-1) тармақшамен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

5) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы төлемдерін, тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсатында біржолғы зейнетақы төлемдерін жүзеге асыру, оларды бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына қайтару қағидаларын, зейнетақы төлемдерінің мөлшерін есептеуді жүзеге асыру әдістемесін, алушының орташа айлық кірісін зейнетақы төлемдерімен алмастыру коэффициентін айқындау әдістемесін, зейнетақы жинақтарының ең төмен жеткілікті шегін айқындау әдістемесін бекітеді;

5-1) әскери қызметшілердің (мерзiмдi қызметтегі әскери қызметшiлерден басқа), арнаулы мемлекеттiк және құқық қорғау органдары, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерiнің, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдардың пайдасына 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін бюджет қаражаты есебінен аударылған міндетті зейнетақы жарналарының сомасынан 50 пайызын қайтару қағидаларын бекiтедi;

6) өндірістердің, жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен айналысатын, пайдасына мiндеттi кәсiптiк зейнетақы жарналарын төлеу жөніндегі агенттер меншікті қаражаты есебiнен мiндеттi кәсiптiк зейнетақы жарналарын төлеуді жүзеге асыратын жұмыскерлер кәсіптерінің тізбесін бекітеді;

6-1) міндетті кәсiптiк зейнетақы жарналарын жүзеге асыру қағидаларын бекітеді;

6-2) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

6-3) зейнетақы төлемдерін алушыларға бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының нақты енгізілген міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары мөлшерінде сақталуы бойынша мемлекет кепілдіктерін инфляцияның деңгейін ескере отырып, орындау қағидаларын бекітеді;

7) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорын құру, қайта ұйымдастыру немесе тарату туралы шешімдер қабылдайды;

8) өзiне Қазақстан Республикасының Конституциясымен, осы Заңмен, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентiнiң актiлерiмен жүктелген өзге де функцияларды орындайды.

Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.08.2015 № 342-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-бап. Орталық атқарушы органның құзыретi

Орталық атқарушы орган:

1) өндірістердің, жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен айналысатын, пайдасына мiндеттi кәсiптiк зейнетақы жарналарын төлеу жөніндегі агенттер меншікті қаражаты есебiнен мiндеттi кәсiптiк зейнетақы жарналарын төлеуді жүзеге асыратын жұмыскерлер кәсіптерінің тізбесін әзірлейді;

2) алып тасталды - ҚР 06.04.2016 № 483-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) жасына байланысты зейнетақы төлемдерін бiр жарым есе мөлшерде тағайындауға еңбек өтілін жеңiлдiкпен есептеу үшiн сот-медициналық сараптаманы және патологиялық-анатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын ұйымдардағы жұмыстар тiзбесiн әзiрлейдi;

4) толық маусым iшiндегi жұмысы жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындау үшiн бiр жылғы жұмыс өтіліне есепке жатқызылатын өнеркәсiптiң маусымдық салаларының тiзiмiн әзiрлейдi;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
5) тармақша жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

5) салымшылардың (алушылардың) мiндеттi зейнетақы жарналары, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша дерекқорын қалыптастыру қағидаларын және мiндеттi зейнетақы жарналары, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналары есебiнен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасқан жеке тұлғалардың бiрыңғай тiзiмiн әзiрлейдi және бекітеді;

6) міндетті зейнетақы жарналарын, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналарын есептеу, ұстап қалу (есебіне жазу) мен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аудару және олар бойынша өндіріп алу тәртібі мен мерзімдерін әзірлейді;

6-1) міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын және (немесе) өсімпұлдарды дербестендірілген есепке алуды жүргізу тәртібін айқындайды;

6-2) зейнетақымен және әлеуметтік қамсыздандыру саласындағы ақпараттық жүйелер мен дерекқорларға қол жеткізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

6-3) құзыреті шегінде Мемлекеттік корпорацияның қызметін тексеруді жүзеге асырады;

6-4) Мемлекеттік корпорацияның статистикалық және өзге де есептік ақпаратты ұсыну қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

6-5) зейнетақымен және әлеуметтік қамсыздандыру саласындағы ақпараттық жүйелерді қолдау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

7) 2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша әлеуметтiк жеке кодының және (немесе) салық төлеушiнiң тiркеу нөмiрiнiң және (немесе) жинақтаушы зейнетақы қорымен жасалған зейнетақы шартының болмауына байланысты тұрған жерi белгiсiз бұрынғы қызметкерлердiң табыстарынан агенттер ұстап қалған және аудармаған мiндеттi зейнетақы жарналарын аудару қағидаларын әзiрлейдi;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
7-бапты 7-1) және 7-2) тармақшалармен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

7-3) әскери қызметшiлердің (мерзiмдi қызметтегі әскери қызметшiлерден басқа), арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдары, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерінің, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдардың пайдасына 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін бюджет қаражаты есебінен аударылған міндетті зейнетақы жарналарының сомасынан 50 пайызын қайтару қағидаларын әзірлейді;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
8) тармақша жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

8) орталық атқарушы орган мен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының ақпараттық жүйелері арасында жеке зейнетақы шоттары бойынша қозғалыстар туралы, сондай-ақ зейнетақы төлемдерін алушылар мен олардың мөлшері туралы ақпарат алмасу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

9) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы төлемдерін, тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсатында біржолғы зейнетақы төлемдерін жүзеге асыру, оларды бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына қайтару қағидаларын, зейнетақы төлемдерінің мөлшерін есептеуді жүзеге асыру әдістемесін, алушының орташа айлық кірісін зейнетақы төлемдерімен алмастыру коэффициентін айқындау әдістемесін, зейнетақы жинақтарының ең төмен жеткілікті шегін айқындау әдістемесін әзірлейді;

9-1) міндетті кәсiптiк зейнетақы жарналарын жүзеге асыру қағидаларын әзірлейді;

9-2) бала бір жарым жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты кірісінен айырылу жағдайына Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төленетін әлеуметтік төлемдерді алушыларға міндетті зейнетақы жарналарын субсидиялау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

9-3) салымшылардың (алушылардың) нақты енгізілген міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының сомаларына тиісті қаржы жылындағы инфляцияның деңгейін ескере отырып мониторингті жүзеге асырады;

9-4) зейнетақы төлемдерін алушыларға бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының нақты енгізілген міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары мөлшерінде сақталуы бойынша мемлекет кепілдіктерін инфляцияның деңгейін ескере отырып, орындау қағидаларын әзірлейді;

9-5) зейнетақымен қамсыздандыру мәселелері бойынша кадрлар даярлауды және олардың біліктілігін арттыруды ұйымдастырады;

9-6) мемлекеттiк базалық зейнетақы төлемiн бюджет қаражаты есебiнен беру, сондай-ақ жасына байланысты зейнетақы төлемдерiн тағайындау және жүзеге асыру қағидаларын әзірлейді және бекiтедi;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
7-бапты 9-7) тармақшамен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

10) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентiнiң және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң актiлерiнде көзделген өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.

Ескерту. 7-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.08.2015 № 342-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 06.04.2016 № 483-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2022 № 168-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Уәкiлеттi органның құзыретi

Уәкiлеттi орган:

1) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметін жүзеге асыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

1-1) алып тасталды - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
1-2) алып тасталды - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

1-3) өздеріне осы Заңның 35-1-бабына сәйкес зейнетақы активтері сенімгерлік басқаруға берілуі мүмкін инвестициялық портфельді басқарушыларға қойылатын талаптарды, сондай-ақ осы зейнетақы активтері есебінен сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарының тізбесін әзірлейді және бекітеді;

1-4) зейнетақы активтерін басқаруды жүзеге асыру үшін уәкілетті органның талаптарына сай келетін инвестициялық портфельді басқарушылардың тізілімін жүргізеді және өзінің интернет-ресурсында орналастырады;

2) зейнетақы жинақтарын бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына, сондай-ақ бір ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан басқа ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына ауыстыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

3) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының комиссиялық сыйақыны өндіріп алуы қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

4) алып тасталды - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

4-1) зейнетақы аннуитетінің үлгілік шартын әзірлейді және бекітеді, зейнетақы аннуитеті шарты бойынша сақтандыру ұйымынан сақтандыру сыйлықақысын және сақтандыру төлемін есептеу әдістемесін белгілейді;

4-2) сақтандыру ұйымымен зейнетақы аннуитеті шартын жасасу және зейнетақы жинақтарын (сатып алу сомасын) зейнетақы аннуитеті шарты бойынша сақтандыру ұйымына, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аудару қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

5) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентiнiң актiлерiнде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады;

6) зейнетақы активтерін инвестициялық портфельді басқарушыға сенімгерлік басқаруға беру және зейнетақы активтерін бір инвестициялық портфельді басқарушыдан басқа инвестициялық портфельді басқарушыға немесе Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне беру қағидалары мен мерзімдерін әзірлейді және бекітеді;

7) инвестициялық портфельді басқарушы алған зейнетақы активтерінің номиналдық кірістілігі мен зейнетақы активтері кірістілігінің ең аз мәні арасындағы теріс айырманы есептеу қағидаларын, сондай-ақ инвестициялық портфельді басқарушының теріс айырманы меншікті капиталы есебінен өтеу қағидалары мен мерзімдерін әзірлейді және бекітеді.

Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-тарау. Зейнетақымен қамсыздандыруды жүзеге асыру тәртібі

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

9-бап. Зейнетақы төлемдерiн алу құқығы

Азаматтарға осы Заңда белгіленген жағдайлар басталған кезде мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін және зейнетақы төлемдерін алу құқығына кепілдік беріледі.

Бір мезгілде жасына байланысты зейнетақы төлемдері немесе еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері тағайындалуға құқығы бар адамдарға олардың қалауы бойынша осы зейнетақы төлемдері түрлерінің біреуі тағайындалады.

Ескерту. 9-бап жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-бап. Зейнетақы төлемдерін алуға құқығы бар азаматтар санаттары

Ескерту. 10-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

1. Зейнетақы төлемдерi азаматтардың мынадай санаттарына:

1) 1998 жылғы 1 қаңтарға дейiн зейнетақы алатындарға;

2) осы Заңның 11-бабының 1 – 3-тармақтарына сәйкес зейнеткерлік жасқа толғандарға;

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Сотының 27.03.2023 № 5 нормативтік қаулысын қараңыз.

3) әскери қызметшiлерге, арнаулы мемлекеттiк және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтің арнаулы атақтар, сыныптық шендер берiлген және біліктілік сыныптары белгіленген қызметкерлерiне, сондай-ақ еңбек сiңiрген жылдары үшiн зейнетақы төлемдерiн алуға құқығы бар, арнаулы атақтар, сыныптық шендер алу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдарға және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдарға төленеді.

2. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерін алушы немесе мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін алушы қайтыс болған жағдайда, оның отбасына не жерлеуді жүзеге асырған тұлғаға республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің 15,7 еселенген мөлшерінде жерлеуге арналған біржолғы төлем төленеді.

3. Ұлы Отан соғысының ардагері болып табылатын, жасына байланысты зейнетақы төлемдерін алушы қайтыс болған жағдайда, оның отбасына не жерлеуді жүзеге асырған адамға республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің 36,6 еселенген мөлшерінде жерлеуге арналған біржолғы төлем төленеді.

Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 31.03.2014 N 180-V (01.04.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 23.04.2014 N 200-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.11.2014 № 248-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.05.2020 № 323-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (01.07.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерiн тағайындау

1. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерiн тағайындау:

2001 жылғы 1 шiлдеден бастап – ерлерге 63 жасқа толғанда, әйелдерге 58 жасқа толғанда жүргізіледі.

Бұл ретте әйелдерге жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындау:

2018 жылғы 1 қаңтардан бастап – 58,5 жасқа толғанда;

2019 жылғы 1 қаңтардан бастап – 59 жасқа толғанда;

2020 жылғы 1 қаңтардан бастап – 59,5 жасқа толғанда;

2021 жылғы 1 қаңтардан бастап – 60 жасқа толғанда;

2022 жылғы 1 қаңтардан бастап – 60,5 жасқа толғанда;

2023 жылғы 1 қаңтардан бастап – 61 жасқа толғанда;

2028 жылғы 1 қаңтардан бастап – 61,5 жасқа толғанда;

2029 жылғы 1 қаңтардан бастап – 62 жасқа толғанда;

2030 жылғы 1 қаңтардан бастап – 62,5 жасқа толғанда;

2031 жылғы 1 қаңтардан бастап 63 жасқа толғанда жүргізіледі.

2. Төтенше және радиация қаупі ең жоғары аймақтарда 1949 жылғы 29 тамыз – 1963 жылғы 5 шілде аралығындағы кезеңде кемінде 5 жыл тұрған азаматтардың "Семей ядролық сынақ полигонындағы ядролық сынақтардың салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтік қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес:

1) ерлердің – 50 жасқа толғанда;

2) әйелдердің – 45 жасқа толғанда жасына байланысты зейнетақы төлемдері тағайындалуына құқығы бар.

3. 5 және одан көп бала туған (асырап алған) және оларды сегіз жасқа дейін тәрбиелеген әйелдердің 53 жасқа толғанда жасына байланысты зейнетақы төлемдерін алуға құқығы бар.

4. Жасына байланысты зейнетақы төлемдері толық көлемде осы баптың 1-3-тармақтарында белгіленген жасқа толғанда азаматтардың мынадай санаттарына:

1) ерлерге – 1998 жылғы 1 қаңтарға дейін кемiнде жиырма бес жыл еңбек өтілі болған кезде;

2) әйелдерге – 1998 жылғы 1 қаңтарға дейін кемiнде жиырма жыл еңбек өтілі болған кезде тағайындалады.

5. Жасына байланысты зейнетақы төлемдері толық емес көлемде осы баптың 1 – 3-тармақтарында аталған азаматтардың санаттарына олардың жасына байланысты зейнетақы төлемін толық көлемде алу құқығы болмаған кезде, 1998 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша кемінде алты ай еңбек өтілінің болуына қарай тағайындалады.

6. Жасына байланысты толық емес көлемдегi зейнетақы төлемдерi жасына байланысты толық көлемдегі зейнетақы төлемінен 1998 жылғы 1 қаңтарға дейінгі еңбек өтіліне пропорционалды түрде есептеледi.

7. Қазақстан Республикасының Конституциясында белгіленген лауазымда болу мерзімінің өтуіне байланысты өкілеттігі тоқтатылған, өмір бойғы ай сайынғы қамтылымды алатын Қазақстан Республикасы Конституциялық сотының судьяларына, өмір бойғы ай сайынғы қамтылымды алатын отставкадағы судьяларға жасына байланысты зейнетақы төлемдері немесе еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері тағайындалмайды.

Ескерту. 11-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2022 № 168-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Мемлекеттiк базалық зейнетақы төлемiн және жасына байланысты зейнетақы төлемдерiн жүзеге асыру кезеңi

Мемлекеттiк базалық зейнетақы төлемi және жасына байланысты зейнетақы төлемдерi өмiр бойына тағайындалады және қайтыс болған немесе Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлерге тұрақты тұруға кеткен айын қоса алғанда жүзеге асырылады.

Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

13-бап. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындау үшiн еңбек өтілін есептеу

Ескерту. 13-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

1. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындау үшiн еңбек өтілін есептеу кезiнде мыналар есепке алынады:

1) еңбек шарттары бойынша жеке және заңды тұлғалар ақы төлейтiн жұмыс;

2) әскери қызмет;

3) арнаулы мемлекеттiк және құқық қорғау органдарындағы, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтегі қызмет;

4) мемлекеттiк қызмет;

5) кәсіпкерлік және кірістер әкелетін өзге де қызмет;

6) бөгденің көмегіне мұқтаж бірінші топтағы мүгедектігі бар адамға, екінші топтағы мүгедектігі бар жалғызілікті адамға және жасына байланысты зейнеткерге, сондай-ақ сексен жасқа толған қарт адамдарға күтім жасаған уақыт;

7) мүгедектігі бар 18 жасқа дейінгі баланы бағып-күткен уақыт;

8) жұмыс iстемейтiн ананың жас балаларды бағып-күткен уақыты, бiрақ әрбiр бала 3 жасқа толғанға дейін, жалпы жиынтығы 12 жыл шегiндегi уақыт;

9) қылмыстық жауапқа негiзсiз тартылған және қуғын-сүргiнге ұшыраған, бiрақ кейiннен ақталған азаматтардың қамауда болған, бас бостандығынан айыру және жер аудару орындарында жазасын өтеген уақыты;

10) еңбекке қабілетті азаматтардың бұрынғы КСРО-ның уақытша басып алынған аумағында және Ұлы Отан соғысы кезеңiнде басқа мемлекеттердiң аумағына зорлықпен әкетілген адамдардың (жасына қарамастан), егер аталған кезеңдерде бұл адамдар Отанға қарсы қылмыс жасамаған болса, сонда болған, фашистiк концлагерьлерде (геттоларда және соғыс кезеңiнде мәжбүрлеп ұстайтын басқа да орындарда) ұсталған уақыты;

11) Ұлы Отан соғысы кезеңінде жаралануы, контузия алуы, мертігуі немесе ауруға шалдығуы салдарынан болған мүгедектігі бар жұмыс істемейтін адамдар мен оларға теңестірілген мүгедектігі бар адамдардың мүгедектікте болған уақыты;

12) бұрынғы кеңестік мекемелердiң, Қазақстан Республикасы мекемелерi мен халықаралық ұйымдардың қызметкерлерi зайыбының (жұбайының) шетелде тұрған, бiрақ жалпы жиынтығы 10 жылдан аспайтын кезеңi;

13) әскери қызметшiлер (мерзімді қызметтегі әскери қызметшiлерден басқа), арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлері жұбайларының мамандығы бойынша жұмысқа орналасу мүмкiндiгi болмаған жерлерде жұбайларымен бiрге тұрған, бiрақ жалпы жиынтығы 10 жылдан аспайтын кезеңi;

14) алып тасталды - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

15) Қазақстан Республикасының аумағындағы және одан тыс жерлердегі жоғары оқу орындарында, оның ішінде даярлық курстарында, арнаулы орта оқу орындарында, училищелерде, мектептерде және кадрлар даярлау, біліктілікті арттыру және қайта мамандандыру курстарында, аспирантурада, докторантурада және клиникалық ординатурада, сондай-ақ рухани (діни) білім беру ұйымдарында оқу;

16) ведомстволық бағыныстылығына және арнаулы немесе әскери атағының болуына қарамастан, әскерилендiрiлген күзеттегі, арнаулы байланыс органдарындағы және тау-кен-құтқару бөлiмдерiндегі қызмет;

17) алып тасталды - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

18) Қазақстан Республикасына тарихи отанында тұрақты тұру мақсатында келген этностық қазақтардың шығу еліндегі еңбек қызметі.

2. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындау үшiн еңбек өтілін жеңiлдiкпен есептеу кезiнде мыналар да есепке алынады:

1) ұрыс қимылдары кезеңiнде майдандағы армия құрамындағы, оның iшiнде әскери борышын өтеу кезiндегi әскери қызмет, сондай-ақ ұрыс қимылдары кезеңiнде партизан отрядтары мен құрамаларында болуы, сондай-ақ әскери жарақат салдарынан емдеу мекемелерiнде емделуде болған уақыт – әскери қызметшiлерге еңбек сiңiрген жылдары үшiн зейнетақы төлемдерін тағайындаған кезде осы қызметтiң мерзiмдерiн есептеу үшiн белгiленген тәртiппен;

2) әскери бөлiмдердегi жұмыс, оның iшiнде еркiн жалдамалы құрам ретiндегi жұмыс және осы тармақтың 1) тармақшасында көзделген әскери қызметтен басқа, Ұлы Отан соғысы жылдарындағы қызмет – екi есе мөлшерде;

3) Ұлы Отан соғысы жылдарында 1941 жылғы 8 қыркүйек пен 1944 жылғы 27 қаңтар аралығындағы қоршау кезеңiнде Ленинград қаласындағы жұмыс – үш есе мөлшерде;

4) 12 жастан бастап және одан үлкен жастағы азаматтардың 1941 жылғы 8 қыркүйек пен 1944 жылғы 27 қаңтар аралығындағы қоршау кезеңiнде Ленинград қаласында болған уақыты – екi есе мөлшерде;

5) Ұлы Отан соғысы кезеңiнде басқа мемлекеттердiң аумақтарына зорлықпен әкетілген адамдардың, егер аталған кезеңдерде бұл адамдар Отанға қарсы қылмыс жасамаған болса, сонда болған уақыты, сондай-ақ фашистiк концлагерьлерде (геттоларда және соғыс кезеңiнде мәжбүрлеп ұстайтын басқа да орындарда) болған уақыты – екi есе мөлшерде;

6) қылмыстық жауаптылыққа заңсыз тартылған және қуғын-сүргiнге ұшыраған, кейiннен ақталған, күзетпен қамауда болған, бас бостандығынан айыру орындарында жазасын өтеген, жер аударуда болған, бас бостандығын шектеумен мәжбүрлеп еңбекке тартылған, қоныстандыру-колонияларындағы және психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымда мәжбүрлеп емдеудегі уақыты – үш есе мөлшерде;

7) Семей ядролық сынақ полигонына іргелес жатқан аудандарда 1949 жылғы 29 тамыз бен 1963 жылғы 5 шiлде аралығы кезеңіндегі жұмыс және әскери қызмет – үш есе мөлшерде, ал 1963 жылғы 6 шiлде мен 1992 жылғы 1 қаңтар аралығындағы жұмыс және әскери қызмет – бiр жарым есе мөлшерде;

8) алапеске қарсы және обаға қарсы мекемелерде, адамның иммун тапшылығы вирусын жұқтырған немесе ЖҚТБ-мен ауырған адамдарды емдеу жөнiндегi инфекциялық аурулар мекемелеріндегi жұмыс – екi есе мөлшерде, сот медициналық сараптаманы және патологиялық-анатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын ұйымдардағы жұмыс – Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiткен жұмыстар тiзбесi бойынша – бiр жарым есе мөлшерде;

9) су көлiгiндегi толық навигациялық кезең iшiндегі жұмыс бiр жылғы жұмыс болып есептеледi;

10) ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, өнеркәсiптiң маусымдық салалары ұйымдарындағы толық маусым iшiндегi жұмыс Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiткен тiзiм бойынша бiр жылғы жұмыс өтіліне есептеледi.

Ескерту. 13-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 23.04.2014 N 200-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 203-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.07.2020 № 361-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Еңбек өтілін растау

1. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерiн есептеу үшiн еңбек өтілі 1998 жылғы 1 қаңтарға дейiнгi кезең үшін есепке алынады.

2. Еңбек өтілі еңбек кiтапшасымен расталады, ал еңбек кітапшасы немесе онда тиiстi жазбалар болмаған кезде жұмысы туралы мәлiметтердi растайтын құжаттар не соттың шешiмi негізінде белгіленеді.

Ескерту. 14-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

14-1-бап. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін тағайындау тәртібі мен мерзімі

1. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін тағайындауға өтініш тізбесін орталық атқарушы орган айқындайтын құжаттарымен қоса Мемлекеттік корпорацияға беріледі.

Адамдар мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін тағайындату үшін "электрондық үкімет" веб-порталы арқылы өтініш жасауға құқылы.

2. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін тағайындау мерзімі өтініштің қоса берілген құжаттарымен бірге Мемлекеттік корпорацияда тіркелген күнінен бастап сегіз жұмыс күнінен аспайды.

3. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін тағайындауды мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін және жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындайтын орган жүргізеді.

4. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін тағайындау өтініш жасалған күннен бастап жүргізіледі. Өтініш пен қажетті құжаттар Мемлекеттік корпорацияда тіркелген күн мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін тағайындауға өтініш жасалған күн деп есептеледі.

Ескерту. 2-тарау 14-1-баппен толықтырылды - ҚР 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) ; 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-бап. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерiнiң мөлшерiн есептеу

1. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерiн толық көлемде есептеу осы Заңның 16-бабына сәйкес айқындалатын орташа айлық кірістің 60 пайызы есебiнен жүргiзiледi.

2. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерiнiң мөлшерiн есептеу 1998 жылғы 1 қаңтардан бастап жұмыстағы үзiлiстерге қарамастан, қатарынан кез келген үш жыл iшiндегi орташа айлық кіріс негiзге алына отырып жүзеге асырылады.

Осы баптың 3-тармағына сәйкес айқындалатын кірісті қоспағанда, орташа айлық кірістің мөлшерi орталық атқарушы орган айқындайтын тәртiппен жинақтаушы зейнетақы қорларына немесе бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына мiндеттi зейнетақы жарналары жүзеге асырылған кіріске сәйкес белгiленедi.

3. "Байқоңыр" кешенiнiң ресейлiк ұйымдарында жұмыс iстеген адамдарға 1998 жылғы 1 қаңтардан басталған кезең үшін, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының мөлшерлемелеріне "0" түзету коэффициенті қолданылған қызмет түрлері бойынша еңбек, кәсіпкерлік қызмет, жеке практикамен айналысу кезеңі үшін, "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 341-бабы 1-тармағының 51) тармақшасына сәйкес кірістері жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерінен алып тасталған қызмет үшін орташа айлық кірістің мөлшерi кірістер туралы анықтамамен расталатын кіріске сәйкес белгіленеді.

Жасына байланысты зейнетақы төлемдерін есептеу жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындау үшін өтініш жасалған күнге Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілеген, Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының шетел валюталарына қатысты ресми бағамы бойынша Ресей Федерациясының валютасымен төленген кіріс мөлшері негізге алына отырып жүргізіледі.

4. Талап етілетін еңбек өтілінен артық 1998 жылғы 1 қаңтарға дейін жұмыс істеген әрбір толық жыл үшін жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің мөлшері 1 пайызға ұлғайтылады, бірақ бұл жасына байланысты зейнетақы төлемдерін есептеу үшін есепке алынатын кірістің 75 пайызынан аспайды.

Егер жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің толық көлемде есептелген мөлшері республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленетін ең төмен зейнетақы мөлшерінен төмен болса, жасына байланысты зейнетақы төлемдері ең төмен зейнетақы мөлшерінде тағайындалады.

5. Алып тасталды - ҚР 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 15-бап жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2022 № 134-VII (01.04.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерiн есептеу үшiн кірісті айқындау

Ескерту. 16-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).
1. Алып тасталды - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Зейнетақы төлемдерiн есептеу үшiн 3 жылдағы жұмыстан түскен табыс қатарынан күнтiзбелiк 36 айдағы жұмыстан түскен табыстың жалпы сомасын отыз алтыға бөлу арқылы айқындалады.

Өтініш берушінің қалауы бойынша Қазақстан Республикасында төтенше жағдай, шектеу іс-шаралары қолданылған айлар орташа айлық кірістің мөлшерін айқындаған кезде алып тасталады және көрсетілген кезеңнің тура алдындағы немесе одан кейінгі басқа айлармен ауыстырылады.

3. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерін есептеу үшін кіріс республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің 55 еселенген мөлшерінен аспауға тиіс.

Ескерту. 16-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 31.03.2014 N 180-V (01.04.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2022 № 134-VII (01.04.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2022 № 168-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

17-бап. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерiн тағайындауға өтiнiш жасау тәртiбi

1. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерiн тағайындау туралы өтініш зейнетақы төлемдерiн есепке жазу үшiн қажеттi еңбек өтілі мен кірісін растайтын құжаттармен қоса Мемлекеттік корпорацияға берiледi.

2. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындауды мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін және жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындайтын орган жүргізеді.

3. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін және жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындайтын орган зейнетақы төлемдерін тағайындау мәселелері бойынша түсіндірме беруге және азаматтарға тиісті құжаттарды ресімдеуде жәрдем көрсетуге міндетті.

Ескерту. 17-бап жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

18-бап. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындау үшін құжаттарды қарау мерзімдері

1. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындау мерзімі өтініштің қоса берілген құжаттарымен бірге Мемлекеттік корпорацияда тіркелген күнінен бастап он жұмыс күнінен аспайды.

2. Жасына байланысты зейнетақы төлемдері өтініш жасалған күннен бастап тағайындалады. Өтініш пен қажетті құжаттар Мемлекеттік корпорацияда тіркелген күн жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындауға өтініш жасалған күн деп есептеледі.

3. Жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындаудан бас тартылған жағдайда, мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін және жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындайтын орган Мемлекеттік корпорация арқылы бас тартудың себептерін жазбаша уәждеуге және өтініш берушіге ұсынылған құжаттарды қайтаруға міндетті.

4. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін және жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындайтын органның шешіміне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкін.

Ескерту. 18-бап жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

19-бап. Орталықтан төленетін зейнетақы төлемдерiн тағайындау мерзiмдерi

Ескерту. 19-бап алып тасталды - ҚР 17.03.2015 № 293-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

20-бап. Мемлекеттік корпорацияның зейнетақымен қамсыздандыру саласындағы құзыреті

Ескерту. 20-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

1. Мемлекеттік корпорация мемлекеттік монополияға жататын қызметтің мынадай түрлерін:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін, жасына байланысты зейнетақы төлемдерін, еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін, жәрдемақы төлемдерін, біржолғы және өзге де төлемдерді ұйымдастыруды және жүзеге асыруды;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
2) тармақшаны жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
2) тармақшаның осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2) пайдасына міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары төленген жеке тұлғалардың және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан зейнетақы төлемдерін алушылардың дерекқорын қалыптастыруды;

3) агент нақты енгiзген мiндеттi зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының мөлшерiн келесi қаржы жылына инфляцияның болжамды деңгейiн ескере отырып айқындауды;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
4) тармақшаны жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
4) тармақшаның осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4) мiндеттi зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын және (немесе) өсімпұлдарды дербестендірілген есепке алуды;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
5) тармақшаны жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
5) тармақшаның осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5) мiндеттi зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын және (немесе) өсімпұлдарды агенттерден бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аударуды;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
6) тармақшаны жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
6) тармақшаның осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6) деректемелерiнде қателер жiберiлген адамдардың мiндеттi зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын және (немесе) өсімпұлдарын агентке қайтаруды;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
7) тармақшаны жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын және (немесе) өсімпұлдарды агентке және (немесе) Мемлекеттік корпорацияға оның өтініші бойынша қайтаруды

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
8) тармақшаны жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8) Мемлекеттік корпорацияның шотына аударылған және Мемлекеттік корпорациядан агентке қайтарылған мiндеттi зейнетақы жарналарының, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналарының сомалары және (немесе) олардың өсімпұлдары бойынша агенттердiң төлем құжаттарының тiзiлiмдерін қалыптастыруды және оларды салықтардың және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердiң түсуiн қамтамасыз ету саласындағы басшылықты жүзеге асыратын уәкiлеттi органға ұсынуды

9) мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін, жасына байланысты зейнетақы төлемдерін, жәрдемақыларды, біржолғы және өзге де төлемдерді алушылар істерінің макетін қалыптастыруды;

10) мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін, зейнетақы төлемдерін, жәрдемақыларды, біржолғы және өзге де төлемдерді алушылардың автоматтандырылған орталықтандырылған дерекқорларын толтыруды және жаңартып отыруды және оларды дербестендiрiлген есепке алуды;

11) агенттермен, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорымен зейнетақы жарналарын және (немесе) олар бойынша өсімпұлдарды есепке алу, аудару, қайтару мәселелерi бойынша өзара iс-қимыл жасауды;

11-1) зейнетақы төлемдерін есепке алу, аудару, қайтару, тоқтату мәселелерi бойынша бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорымен өзара iс-қимыл жасауды;

12) алып тасталды - ҚР 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
13) алып тасталды - ҚР 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

14) Қазақстан Республикасы заңнамасының зейнетақы жинақтарының құпиялылығын сақтауды қамтамасыз ету жөнiндегi талаптарын ескере отырып, жеке және заңды тұлғаларға Мемлекеттік корпорацияның қызмет түрлерi бойынша ақпараттық көрсетілетін қызметтерді ұсынуды;

15) Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорының қаражаты есебінен төленетін әлеуметтік төлемдерден ұсталған міндетті зейнетақы жарналарын ұйымдастыруды және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аударуды;

16) бала бір жарым жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты кірісінен айырылу жағдайына төленетін әлеуметтік төлемді алушыларға бюджет қаражаты есебінен субсидияланатын қосымша белгіленген міндетті зейнетақы жарналарын бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аударуды;

16-1) зейнетақы төлемдерін, жәрдемақыларды, біржолғы және өзге де төлемдерді жүзеге асыру үшін қажеттілікті есептеу бойынша болжамды деректерді қалыптастыруды;

16-2) зейнетақы төлемдеріне, жәрдемақыларға, біржолғы және өзге де төлемдерге ай сайынғы қажеттілікті, оларды жүзеге асыру графиктерін қалыптастыруды және бюджет қаражатына қажеттілік туралы өтінімді орталық атқарушы органға жіберуді;

16-3) орталық атқарушы орган мен оның ведомстволарына зейнетақымен қамсыздандыру саласындағы ақпараттық жүйелерден ақпараттар беруді;

17) 01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

18) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де қызмет түрлерiн жүзеге асырады.

2. Мемлекеттік корпорация өндіретін және (немесе) өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағаларын орталық атқарушы органмен және монополияға қарсы органмен келісу бойынша орталық мемлекеттік органдар арасынан Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен айқындалатын уәкілетті орган белгілейді.

Ескерту. 20-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 165-VІ (01.07.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2022 № 168-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

21-бап. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін және жасына байланысты зейнетақы төлемдерін жүзеге асыру тәртібі

1. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі және жасына байланысты зейнетақы төлемдері ағымдағы айға төленеді.

2. Жұмыс істейтін зейнеткерлердің, осы Заңда көзделген шектеулер ескеріле отырып, жасына байланысты зейнетақы төлемдерін немесе еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін толық мөлшерде алуға құқығы бар.

2-1. Медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) стационар жағдайында тұратын және мемлекеттің толық қамсыздандыруындағы адамдарға жасы бойынша зейнетақы төлемдері:

1) егер жасы бойынша зейнетақы төлемінің осы нормаға сәйкес есептелген мөлшері республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен зейнетақы мөлшерінен кем болса, осы Заңның 11-бабының 5-тармағында көзделген көлемде;

2) осы Заңның 15-бабына сәйкес есептелген жасы бойынша зейнетақы төлемдері мөлшерінің 30 пайызы көлемінде, бірақ республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен зейнетақы мөлшерінен кем емес көлемде төленеді.

Жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің тағайындалған мөлшерінің 70 пайызын аудару жеке банктік шотқа немесе медициналық-әлеуметтік мекемелердің (ұйымдардың) қолма-қол ақшаны бақылау шоттарына жүргізіледі.

Медициналық-әлеуметтік мекемелердің (ұйымдардың) көрсетілген қаражатты пайдалану тәртібін орталық атқарушы орган айқындайды.

Алушы медициналық-әлеуметтік мекемелерден (ұйымдардан) шыққан жағдайда, шыққан айдан кейінгі айдың бірінші күнінен бастап жасы бойынша зейнетақы төлемі толық көлемде қайта басталады.

3. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі және жасына байланысты зейнетақы төлемдері нотариат куәландырған сенімхат бойынша тағайындалуы және төленуі мүмкін.

4. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін және жасына байланысты зейнетақы төлемдерін жүзеге асыру тәртібін орталық атқарушы орган айқындайды.

Ескерту. 21-бап жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 03.12.2015 № 433-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 06.04.2016 № 483-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

22-бап. Өткен уақыт үшін мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін, жасына байланысты зейнетақы төлемдерін және еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алу

1. Тағайындалған, бірақ алушы талап етпеген мемлекеттік базалық зейнетақы төлемінің, жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің және еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерінің сомалары өткен уақыт үшін, бірақ оларды алуға өтініш жасалған күнге дейінгі үш жылдан аспайтын уақыт үшін төленеді.

2. Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін және жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындайтын органның немесе еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақымен қамсыздандыруды жүзеге асыратын органның, сондай-ақ Мемлекеттік корпорацияның кінәсінан уақтылы алынбаған мемлекеттік базалық зейнетақы төлемінің, жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің және еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерінің сомалары өткен уақыт үшін мерзімдері шектелмей төленеді.

Ескерту. 22-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

23-бап. Зейнетақыдан ұстап қалу

1. Зейнетақы тағайындау кезiндегi қателiктер салдарынан зейнетақының артық төленген сомаларын алушының өтiнiшi негiзiнде ұстап қалатын жағдайлардан, сондай-ақ сотталғандардың, бас бостандығынан айырылғандардың табыстарынан ұстап қалатын жағдайлардан басқа, зейнетақыдан ұстап қалу атқарушылық iс жүргiзу тәртiбiмен жүргізілуі мүмкiн.

2. Зейнетақыдан ұстап қалу төленуге тиiстi сомадан жүргізіледі.

3. Төленуге тиiс соманың 50 пайыздан астамын зейнетақыдан ұстап қалуға болмайды.

3-тарау. ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖАРНАЛАРЫН ТӨЛЕУ

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
24-баптың тақырыбы жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
24-баптың тақырыбының осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

24-бап. Мiндеттi зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеу

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1-тармақтың осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына мiндеттi зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары осы Заңда айқындалатын мөлшерлемелер бойынша агенттердің төлеуіне жатады.

2. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына міндетті зейнетақы жарналарын төлеуден:

1) осы Заңның 11-бабының 1-тармағына сәйкес зейнеткерлік жасқа толған жеке тұлғалар;

2) егер мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленсе, бірінші және екінші топтардағы мүгедектігі бар жеке тұлғалар босатылады. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына міндетті зейнетақы жарналарын төлеу осы тармақшада көрсетілген адамдардың өтініші бойынша жүзеге асырылады;

3) әскери қызметшiлер (мерзiмдi қызметтегі әскери қызметшiлерден басқа), арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтің қызметкерлері, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдар және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдар;

4) еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алушылар;

5) салық агенттері болып табылмайтын жеке тұлғалармен жасалған, нысанасы жұмыстарды орындау (қызметтерді көрсету) болып табылатын азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша кірістер алатын, еңбек шарты бойынша жұмыс істейтін жеке тұлғалар босатылады.

3. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеуден агент:

1) осы Заңның 11-бабының 1-тармағына сәйкес зейнеткерлік жасқа толған жеке тұлғалар;

2) әскери қызметшiлер (мерзiмдi қызметтегі әскери қызметшiлерден басқа), арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтің қызметкерлері, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдар және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдар;

3) еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алушылар үшін босатылады.

4. 01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!

4-тармақтың 6) тармақшасы 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 483-V Заңымен.

6) халықты жұмыспен қамту орталығы жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шаралары шеңберінде әлеуметтік жұмыс орындарына, қоғамдық жұмыстарға және (немесе) жастар практикасына жіберген жұмыссыз азаматтар үшін босатылады.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
5-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
5-тармақтың осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Мiндеттi зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен төленедi.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
6-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
6-тармақтың осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6. Мiндеттi зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын есептеу үшін табысқа ақшалай мәніндегі еңбекақының барлық түрлері және өзге де табыстар енгізіледі.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
7-тармақтың бірінші абзацы жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7. Ұстап қалған (есебiне жазылған) мiндеттi зейнетақы жарналарын, мiндеттi кәсiптiк зейнетақы жарналарын Мемлекеттік корпорацияға:

1) дара кәсiпкерлер мен заңды тұлғалар (осы тармақтың 2), 5) және 6) тармақшаларында аталған тұлғалардан басқа), жеке практикамен айналысатын адамдар жұмыскерлерге, сондай-ақ нысанасы жұмыстарды орындау (қызметтерді көрсету) болып табылатын азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша жеке тұлғаларға төленген кірістерден – кірістер төленген айдан кейiнгi айдың 25-інен кешiктiрмей;

2) дара кәсiпкерлер (осы тармақтың 5) тармақшасында аталған дара кәсіпкерлерден басқа), жеке практикамен айналысатын адамдар өзінің пайдасына – есептi айдан кейiнгi айдың 25-iнен кешiктiрмей;

3) алып тасталды - ҚР 26.12.2018 № 203-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
4) алып тасталды - ҚР 26.12.2018 № 203-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

5) патент негiзiнде арнайы салық режимiн қолданатын дара кәсiпкерлер – Қазақстан Республикасының салық заңнамасында патент құнын төлеу үшiн көзделген мерзiмде;

6) Мемлекеттік корпорация – әлеуметтiк төлемдер жүзеге асырылатын айдан кейiнгi айдың 15-күнiнен кешiктiрмей;

7) сақтандыру ұйымы – жалақыдан (табыстан) айырылумен байланысты зиянды өтеу ретінде сақтандыру төлемін жүзеге асыратын айдан кейінгі айдың 25-інен кешіктірмей;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
8) тармақша 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 26.12.2018 № 203-VI Заңымен.

8) "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 774-бабына сәйкес бірыңғай жиынтық төлемді төлеушілер болып табылатын жеке тұлғалар Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген мерзімде аударады.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
7-1-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7-1. Бірыңғай төлемге енгізілген, ұстап қалынған міндетті зейнетақы жарналарының сомаларын бірыңғай төлемді есептеу (есепке жазу), аудару жөніндегі агенттер "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 776-4-бабының 5-тармағында белгіленген мерзімдерде Мемлекеттік корпорацияға аударады.

Бірыңғай төлемді төлеу, аудару және бөлу, сондай-ақ қайтару тәртібін орталық атқарушы орган Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкімен, сондай-ақ салықтардың және бюджетке төленетін төлемдердің түсуін қамтамасыз ету саласындағы басшылықты жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органмен және мемлекеттік жоспарлау жөніндегі, денсаулық сақтау саласындағы және цифрлық даму саласындағы уәкілетті мемлекеттік органдармен келісу бойынша айқындайды.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
8-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8. Осы баптың 7-тармағының 8) тармақшасында аталған тұлғалардың міндетті зейнетақы жарналарын төлеуді қоспағанда, мiндеттi зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын және (немесе) осы Заңның 28-бабының 1-тармағына сәйкес есепке жазылған өсiмпұлды төлеудің толық және уақтылы жүзеге асырылуын бақылауды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік кіріс органдары жүзеге асырады

9. Мiндеттi зейнетақы жарналарын басқа адамдардың пайдасына төлеуге болмайды.

10. 2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша әлеуметтiк жеке кодының және (немесе) салық төлеушiнiң тiркеу нөмiрiнiң және (немесе) жинақтаушы зейнетақы қорларымен жасалған зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттың болмауына байланысты тұратын жері белгiсiз бұрынғы жұмыскерлердiң табыстарынан агенттер ұстап қалған және аудармаған мiндеттi зейнетақы жарналарын агенттер 2005 жылғы 1 қаңтарға дейiн есебіне жазылған өсiмпұлмен қоса, Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тәртiппен 2014 жылғы 1 қаңтарға дейiн бюджетке аударады. Бұл ретте 2005 жылғы 1 қаңтардан кейiн есебiне жазылған өсiмпұл есептен шығарылуға жатады.

Бюджетке аударылған мiндеттi зейнетақы жарналарының және (немесе) өсiмпұлдардың сомаларын – бұрынғы жұмыскерлер, ал олар қайтыс болған, хабар-ошарсыз кеткен деп танылғаны немесе қайтыс болды деп жарияланғаны туралы сот шешімі заңды күшіне енген жағдайларда мұрагерлерi Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес талап ете алады.

11. Резидент заңды тұлғаның шешімі бойынша оның филиалдары, өкілдіктері агенттер ретінде қаралуы мүмкін.

Ескерту. 24-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 06.04.2016 № 483-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 203-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 30.12.2021 № 95-VII (01.07.2022 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2022 № 168-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-бап. Міндетті зейнетақы жарналарының мөлшерлемесі және төлеу тәртібі

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төленуге жататын мiндеттi зейнетақы жарналары міндетті зейнетақы жарналарын есептеу үшін алынатын ай сайынғы кірістің 10 пайызы мөлшерінде белгiленедi.

Бұл ретте мiндеттi зейнетақы жарналарын есептеу үшін алынатын ай сайынғы кіріс республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен жалақының 50 еселенген мөлшерінен аспауға тиіс.

Бұл ретте мiндеттi зейнетақы жарналарын есептеу үшiн алынатын ең жоғары жиынтық жылдық кіріс республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен жалақының 50 еселенген мөлшерінің он екі мөлшерінен аспауға тиіс.

2. Бала бір жарым жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты кірісінен айырылу жағдайына, Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төленетін әлеуметтік төлемдерді алушылар үшін бюджет қаражаты есебінен субсидиялауға жататын міндетті зейнетақы жарналары қосымша белгіленеді.

Аталған алушылар үшін міндетті зейнетақы жарналарының жиынтық мөлшерлемесі Қазақстан Республикасының міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы заңнамасына сәйкес әлеуметтік аударымдарды есептеу объектісі ретінде ескерілген табыстың 10 пайызын құрайды.

Бұл ретте міндетті зейнетақы жарналарының жалпы сомасы бюджет қаражаты есебінен субсидиялауға жататын міндетті зейнетақы жарналарының сомаларынан және бала бір жарым жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты кірісінен айырылу жағдайына төленетін әлеуметтік төлемдерден ұсталатын міндетті зейнетақы жарналарының сомаларынан тұрады.

3. Қосымша белгіленген міндетті зейнетақы жарналарын бюджет қаражаты есебінен субсидиялау уәкілетті мемлекеттік органның шешімі негізінде:

1) міндетті зейнетақы жарналарының 10 пайызын аудару фактісі анықталған;

2) бала бір жарым жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты кірісінен айырылу жағдайына Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төленетін әлеуметтік төлемді алушылардың Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерге тұрақты тұруға кету фактісі анықталған;

3) бала бір жарым жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты кірісінен айырылу жағдайына Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төленетін әлеуметтік төлемді алушының қайтыс болғаны, хабар-ошарсыз кеткен деп танылғаны немесе қайтыс болды деп жарияланғаны туралы заңды күшіне енген сот шешімі туралы мәліметтер келіп түскен;

4) босатылған және шеттетілген қамқоршылар (қорғаншылар), ата-аналарды ата-аналық құқықтарынан айыру немесе шектеу туралы, ұл бала (қыз бала) асырап алу туралы шешімдердің күшін жою немесе оларды жарамсыз деп тану туралы мәліметтер келіп түскен кезде тоқтатыла тұрады.

Қосымша белгіленген міндетті зейнетақы жарналарын субсидиялауды жаңарту оларды тоқтата тұру үшін негіз болып табылатын мән-жайлар тоқтатылған айдан кейінгі айдың бірінші күнінен бастап жүргізіледі.

Қосымша белгіленген міндетті зейнетақы жарналарын бюджет қаражаты есебінен субсидиялау Қазақстан Республикасының міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы заңнамасында көзделген негіздер бойынша тоқтатылады.

4. Жеке практикамен айналысатын адамдар, дара кәсіпкерлер үшiн өз пайдасына бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төленуге жататын мiндеттi зейнетақы жарналары алынатын кірісінің 10 пайызы мөлшерiнде, бiрақ республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгiленген ең төмен жалақы мөлшерiнiң 10 пайызынан кем емес және ең төмен жалақының 50 еселенген мөлшерiнiң 10 пайызынан жоғары емес мөлшерде белгiленедi.

Шаруа немесе фермер қожалықтары үшiн шаруа немесе фермер қожалығының кәмелетке толған мүшесiнiң (қатысушысының) және басшысының пайдасына бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төленуге жататын, салықтық кезеңнiң әрбiр айы үшiн есептелетiн мiндеттi зейнетақы жарналары республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгiленген ең төмен жалақы мөлшерiнiң 10 пайызынан кем емес және ең төмен жалақының 50 еселенген мөлшерiнiң 10 пайызынан жоғары емес мөлшерде белгiленедi. Шаруа немесе фермер қожалығының кәмелетке толған мүшелерiнiң (қатысушыларының) пайдасына мiндеттi зейнетақы жарналары олар кәмелетке толған жылдан кейiнгi күнтiзбелiк жылдың басынан бастап есептелуге және төленуге жатады.

Жеке практикамен айналысатын адам, сондай-ақ дара кәсiпкер өз пайдасына бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына мiндеттi зейнетақы жарналарын есептеу үшiн дербес айқындайтын кіріс алатын кіріс болып табылады.

Кіріс болмаған жағдайда, жеке практикамен айналысатын адамдар, сондай-ақ дара кәсіпкерлер республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен жалақы мөлшерінің 10 пайызы есебімен өз пайдасына бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына міндетті зейнетақы жарналарын төлеуге құқылы.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
4-тармақтың бесінші абзацы 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 26.12.2018 № 203-VI Заңымен.

"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 774-бабына сәйкес бірыңғай жиынтық төлемді төлеушілер болып табылатын жеке тұлғалар үшін өз пайдасына бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төленуге жататын міндетті зейнетақы жарналары республикалық және облыстық маңызы бар қалаларда, астанада – айлық есептік көрсеткіштің 1 еселенген мөлшерінің және басқа елді мекендерде айлық есептік көрсеткіштің 0,5 еселенген мөлшерінің 30 пайызын құрайды.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
4-тармақтың алтыншы абзацы 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 26.12.2018 № 203-VI Заңымен.

Бұл ретте республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің мөлшері қолданылады.

Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 89-1-тарауында аталған бірыңғай төлем төлеушілер үшін бірыңғай төлем мөлшерлемесіндегі міндетті зейнетақы жарналарының үлесі:

2023 жылғы 1 қаңтардан бастап – 50,0 пайызды;

2024 жылғы 1 қаңтардан бастап – 46,5 пайызды;

2025 жылғы 1 қаңтардан бастап – 42,0 пайызды;

2026 жылғы 1 қаңтардан бастап – 40,3 пайызды;

2027 жылғы 1 қаңтардан бастап – 38,8 пайызды;

2028 жылғы 1 қаңтардан бастап 38,0 пайызды құрайды.

4-1. Осы Заңның 24-бабы 2-тармағының 5) тармақшасында көзделген жағдайды қоспағанда, нысанасы жұмыстарды орындау (қызметтерді көрсету) болып табылатын азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша кірістер алатын жеке тұлғалар үшiн бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төленуге жататын мiндеттi зейнетақы жарналары алынатын кірісінің 10 пайызы мөлшерiнде, бiрақ тиісті қаржы жылына республикалық бюджет туралы заңда белгiленген ең төмен жалақының 50 еселенген мөлшерiнiң 10 пайызынан жоғары емес мөлшерде белгiленедi

5. Осы Заңның 39-бабының 2-тармағында көрсетілген азаматтар үшін өз пайдасына міндетті зейнетақы жарналары алатын табысының 10 пайызы, бірақ тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген ең төмен жалақының 10 пайызынан кем емес мөлшерде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төлеуге жатады.

Ескерту. 25-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 203-VI (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2022 № 168-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
3-тарауды 25-1-баппен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

26-бап. Міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының мөлшерлемесі және оларды жүзеге асыру тәртібі

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төленуге жататын міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын есептеу үшін алынатын жұмыскердің ай сайынғы табысының 5 пайызы мөлшерінде белгіленеді.

2. Агенттер міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын меншікті қаражаты есебінен еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен айналысатын, кәсіптері өндірістердің, жұмыстардың, жұмыскерлер кәсіптерінің тізбесінде көзделген қызметкерлердің пайдасына жүзеге асырады.

Өндірістік объектілерді аттестаттау нәтижелерімен расталған зиянды еңбек жағдайлары жойылған жағдайда агенттер міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеуді жүзеге асырмайды.

Ескерту. 26-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

27-бап. Ерiктi зейнетақы жарналарының мөлшерлемесі

1. Салымшы – жеке тұлғалар ерiктi зейнетақы жарналары есебiнен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасқан кезде өзінің пайдасына бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына ерiктi зейнетақы жарналарын өзінің табысы есебiнен енгiзедi.

2. Ерікті зейнетақы жарналарының салымшысы ерікті зейнетақы жарналарын төлеу үшін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорын және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын таңдауға құқылы.

3. Жеке және заңды тұлғалар алушының пайдасына ерiктi зейнетақы жарналарының салымшылары болуы мүмкiн.

4. Ерікті зейнетақы жарналарын төлеудің мөлшері мен кезеңділігін жеке және заңды тұлға өз бетінше белгілейді.

Ескерту. 27-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (01.05.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

27-1-бап. Кепілдік берілетін депозит бойынша кепілді өтемнің талап етілмеген сомасы есебінен қалыптастырылған ерікті зейнетақы жарналарын есепке жатқызу

Кепілдік берілетін депозит бойынша кепілді өтемнің талап етілмеген сомасын бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым ұсынған кепілдік берілетін депозиттер бойынша кепілді өтемнің талап етілмеген сомалары бар салымшылардың (алушылардың) тізімі негізінде ерікті зейнетақы жарналарын есепке алуға арналған жеке зейнетақы шотына "Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры мен депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым арасында жасалған келісімде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде есепке жатқызады.

Ескерту. 27-1-баппен толықтырылды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (01.05.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
28-бап жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

28-бап. Мiндеттi зейнетақы жарналарын, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналарын уақтылы ұстап қалмағаны және аудармағаны үшiн жауаптылық

1. Іс жүзінде төленген және жұмыскер кіріс алған жағдайда, агент уақтылы ұстап қалмаған (есепке жазбаған) және (немесе) аудармаған міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының сомаларын мемлекеттік кіріс органдары өндіріп алады немесе агент оларды Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің 1,25 еселенген базалық мөлшерлемесі мөлшерінде мерзімі өткен әрбір күн үшін (Мемлекеттік корпорацияға төлеу күнін қоса алғанда) есепке жазылған өсімпұлмен бірге міндетті зейнетақы жарналары салымшыларының, өздерінің пайдасына міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары төленетін жұмыскерлердің пайдасына аударуға тиіс.

2. Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес тәуекелдің жоғары немесе орташа деңгейі санатына жатқызылған агенттің міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешегі түзілген күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей мемлекеттік кіріс органы агентке берешек сомасы туралы хабарлама жібереді.

Хабарламаның нысанын салықтардың және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түсуін қамтамасыз ету саласындағы басшылықты жүзеге асыратын уәкілетті орган бекітеді.

3. Міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешек өтелмеген жағдайда мемлекеттік кіріс органы:

өзіне хабарлама табыс етілген күннен бастап бір жұмыс күні өткен соң – Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес тәуекелдің жоғары деңгейі санатына жатқызылған агенттің;

өзіне хабарлама табыс етілген күннен бастап он жұмыс күні өткен соң – Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес тәуекелдің орташа деңгейі санатына жатқызылған агенттің банктік шоттары мен кассасы бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұрады.

Мемлекеттік кіріс органдарының өкімі бойынша банктер және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен агенттердің банктік шоттары бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұруға және міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын, әлеуметтік аударымдарды, әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына аударымдарды және (немесе) жарналарды, салықтық берешекті және кедендік төлемдер, салықтар мен өсімпұл бойынша берешекті аударуға қатысты нұсқауларды орындауға міндетті.

Агент мемлекеттік кіріс органының касса бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру туралы өкімін түсетін қолма-қол ақша түскен күннен кейінгі бір жұмыс күнінен кешіктірмей оны Мемлекеттік корпорацияға аудару арқылы сөзсіз орындауға тиіс.

Агенттің кассасы бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру туралы өкімнің нысанын салықтардың және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түсуін қамтамасыз ету саласындағы басшылықты жүзеге асыратын уәкілетті орган бекітеді.

4. Мемлекеттік кіріс органының агенттің банктік шоттары мен кассасы бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру туралы өкімдерінің күшін осындай өкімдерді шығарған мемлекеттік кіріс органы міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешек өтелген күннен кейінгі бір жұмыс күнінен кешіктірмей жояды.

4-1. Міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешек өтелмеген жағдайда:

1) Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес тәуекелдің жоғары деңгейі санатына жатқызылған агент – өзіне хабарлама табыс етілген күннен бастап бес жұмыс күні ішінде;

2) Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес тәуекелдің орташа деңгейі санатына жатқызылған агент өзіне хабарлама табыс етілген күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде хабарлама жіберген мемлекеттік кіріс органына өздерінің пайдасына міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешек өндіріп алынатын жеке тұлғалардың тізімдерін ұсынады.

5. Осы баптың 4-1-тармағына сәйкес агент ұсынған тізімдердің негізінде мемлекеттік кіріс органы тізімдер алынған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей агенттердің банктік шоттарынан міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешек сомаларын мәжбүрлі тәртіппен өндіріп алады.

Агенттердің банктік шоттарынан міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешекті өндіріп алу агент ұсынған тізімдер қоса беріле отырып, мемлекеттік кіріс органының инкассолық өкімі негізінде жүргізіледі.

Банктік шотта (шоттарда) клиентке қойылатын барлық талапты қанағаттандыру үшін ақша болмаған немесе жеткіліксіз болған жағдайда, банк Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде белгіленген кезектілік тәртібімен клиенттің ақшасын алып қоюды жүргізеді.

Агенттің ұлттық валютадағы банктік шотында ақша болмаған жағдайда, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешекті өндіріп алу мемлекеттік кіріс органдары ұлттық валютада ұсынған инкассолық өкімдер негізінде агенттің шетел валютасындағы банктік шоттарынан жүргізіледі.

6. Банктер және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының сомалары агенттердің банктік шоттарынан есептен шығарылған күні осы сомаларды Мемлекеттік корпорация арқылы аударуға міндетті.

7. Мемлекеттік кіріс органдары агенттің сәйкестендіру нөмірін, басшысының тегін, атын, әкесінің атын (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілсе) және міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешек сомасын көрсете отырып, туындаған күнінен бастап алты айдан астам мерзімде өтелмеген міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешегі бар агенттердің тізімдерін жыл сайын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялайды.

Ескерту. 28-бап жаңа редакцияда - ҚР 25.12.2017 № 122-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 11-баптан қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
29-бап жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

29-бап. Аударылған мiндеттi зейнетақы жарналары, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналары туралы мәлiметтер ұсыну

1. Егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше белгіленбесе, "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 774-бабына сәйкес бірыңғай жиынтық төлемді төлеушілер болып табылатын жеке тұлғаларды, арнаулы мобильді қосымша пайдаланылатын арнаулы салық режимін қолданатын дара кәсіпкерлерді қоспағанда, агенттер міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының есептелген, ұстап қалынған (есепке жазылған) сомалары жөнiндегі мәліметтерді көрсететін жеке табыс салығы мен әлеуметтік салық бойынша декларацияны Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгiленген мерзімде тоқсан сайын тапсырады.

Декларацияның нысанын және оны жасау тәртібін уәкілетті орган белгiлейдi.

2. Жеке табыс салығы мен әлеуметтік салық бойынша декларацияда осы Заңның 24-бабының 2 - 4-тармақтарына сәйкес міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеуден босатылған адамдарға қатысты міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бөлігінде мәліметтер көрсетілмейді.

3. Агенттер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртiпке сәйкес әрбiр қызметкер бойынша есептелген, ұстап қалынған (есебіне жазылған) және аударылған мiндеттi зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын бастапқы есепке алуды жүргiзуге мiндеттi.

4. Агент тиісті кезеңде мiндеттi зейнетақы жарналарының салымшыларына және өздерінің пайдасына мiндеттi кәсiптiк зейнетақы жарналары төленетін жұмыскерлерге тиесілі болған жалақының құрамдас бөліктері туралы ай сайын хабарлай отырып, оларға есептелген және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына ұстап қалынған (есепке жазылған) мiндеттi зейнетақы жарналарының, мiндеттi кәсiптiк зейнетақы жарналарының сомалары туралы мәлiметтердi ұсынуға мiндеттi.

Ескерту. 29-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 05.12.2013 N 152-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 9-б. қараңыз); 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); ҚР 26.12.2018 № 203-VI (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.06.2021 № 52-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-тарау. БІРЫҢҒАЙ ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЫНАН ЖӘНЕ (НЕМЕСЕ) ЕРІКТІ ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЫНАН ТӨЛЕНЕТІН ЗЕЙНЕТАҚЫ
ТӨЛЕМДЕРІ

30-бап. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан зейнетақы төлеуді ұйымдастыру

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан зейнетақы төлемдері міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтарынан белгіленген график бойынша ай сайынғы зейнетақы төлемдері және (немесе) зейнетақы аннуитеті шартына сәйкес зейнетақы жинақтары есебінен сақтандыру ұйымынан сақтандыру төлемдері түрінде, сондай-ақ осы Заңның 31-бабының 1-1-тармағында, 32-бабының 1-1-тармағында аталған адамдарға тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсатында біржолғы зейнетақы төлемдері түрінде жүзеге асырылады.

Егер осы Заңның 31-бабы 1-тармағының 1) және 3) тармақшаларында , 32-баптың 1-тармағының 2) және 3) тармақшаларында аталған адамдардың зейнетақы жинақтарының сомасы сақтандыру ұйымымен жасасқан зейнетақы аннуитеті шартының сомасынан асып түссе, осы айырма салымшыға (алушыға) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан белгіленген график бойынша ай сайынғы зейнетақы төлемдері түрінде төленеді.

Егер осы Заңның 31-бабы 1-тармағының 1) және 3) тармақшаларында аталған адамдардың зейнетақы жинақтарының сомасы республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын ең төмен зейнетақының он екі еселенген мөлшерінен аспаса, осы сома салымшыға (алушыға) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан бір рет төленеді.

Осы Заңның 31-бабы 1-тармағының 3) тармақшасында және 32-бабы 1-тармағының 3) тармақшасында аталған адамдардың мерзімсіз белгіленген бірінші немесе екінші топтағы мүгедектігі алынған жағдайда, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін зейнетақы төлемдері мүгедектікті алу туралы мәліметтер алынған айдан кейінгі айдан бастап тоқтатылады.

Осы Заңның 31-бабы 1-1-тармағының екінші абзацында, 32-бабы 1-1-тармағының екінші абзацында аталған адамдарға міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен біржолғы зейнетақы төлемінің мөлшері салымшының (алушының) міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарының сомасы мен зейнетақы жинақтарының ең төмен жеткіліктілік шегі арасындағы айырма сомасынан аспауға тиіс.

Осы Заңның 31-бабы 1-1-тармағының үшінші абзацында, 32-бабы 1-1-тармағының үшінші абзацында аталған адамдарға міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарының біржолғы төлемінің мөлшері салымшының (алушының) міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтары мөлшерінің 50 пайызынан аспауға тиіс. Орташа айлық кірісті алмастыру коэффициентін есептеу кезінде зейнеткерлікке шығу күнінің алдындағы, бірақ республика бойынша орташа айлық кірістен аспайтын кіріс есепке алынады.

Осы Заңның 31-бабы 1-1-тармағының төртінші абзацында, 32-бабы 1-1-тармағының төртінші абзацында аталған адамдарға міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен біржолғы зейнетақы төлемінің мөлшері салымшының (алушының) жеке зейнетақы шоттарындағы міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарының мөлшерінен аспауға тиіс.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!

2-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024
бастап қолданысқа енгізіледі).

ЗҚАИ-ның ескертпесі!

2-тармақтың осы редакциясы 01.01.2018 бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен.

2. Міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы төлемдерін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры алушының банктік шотына және (немесе) тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсатында Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан біржолғы зейнетақы төлемдері үшін уәкілетті оператор ашқан арнайы шоттарға аударады.

Міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен аударуға, есепке жатқызуға және зейнетақы төлемдеріне байланысты банктік көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу, олардың айырбасталу, уәкілетті оператордың біржолғы зейнетақы төлемдерін есепке жатқызуына және (немесе) кейіннен аударуына байланысты банктік көрсетілетін қызметтеріне ақы төлеу сомаларын қоспағанда, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының меншікті қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Осы Заңның 31-бабының 1-1-тармағында, 32-бабының 1-1-тармағында аталған адамдарға уәкілетті оператордың көрсетілетін қызметтеріне ақы төлеу, оның ішінде міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен біржолғы зейнетақы төлемдеріне байланысты банктік көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу аталған адамдардың қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Ескерту. 30-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

31-бап. Мiндеттi зейнетақы жарналары есебiнен төленетін зейнетақы төлемдерiн алу құқығы

Ескерту. 31-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында зейнетақы жинақтары бар адамдардың:

1) осы Заңның 11-бабының 1-тармағында көзделген шарттар басталған кезде;

2) салымшы 45 жасқа толған кезде осы Заңның 59-бабының 1-тармағына сәйкес республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 70 пайызынан төмен емес төлеммен қамтамасыз етуге зейнетақы аннуитеті шартын жасасу үшін зейнетақы жинақтары жеткілікті болған кезде;

3) егер мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленсе, бірінші және екінші топтардағы мүгедектігі бар адамдардың;

4) Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерге тұрақты тұруға кеткен, Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған, кету фактiсiн растайтын құжаттарды ұсынған шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдардың мiндеттi зейнетақы жарналары есебiнен зейнетақы төлемдерiн алуға құқығы бар.

1-1. Өз пайдасына немесе жұбайының (зайыбының) немесе жақын туыстарының пайдасына тұрғын үй жағдайларын жақсарту мақсатында және (немесе) өзінің немесе жұбайының (зайыбының) немесе жақын туыстарының емделуіне ақы төлеу үшін міндетті зейнетақы жарналары есебінен біржолғы зейнетақы төлемдері құқығына бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында зейнетақы жинақтары бар адамдар мынадай шарттардың бірі болған кезде:

егер салымшының жеке зейнетақы шотындағы міндетті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарының сомасы зейнетақы жинақтарының ең төмен жеткіліктілік шегінен асатын болса;

егер зейнетақы мөлшері, ал осы Заңның 11-бабының 7-тармағында аталған адамдар үшін ай сайынғы қамтылым сомасы Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен айқындалатын 40 пайыздан төмен емес деңгейде алушының орташа айлық кірісін алмастыру коэффициентін қамтамасыз етсе, ие болады. Орташа айлық кірісті алмастыру коэффициентін есептеу кезінде алушының зейнеткерлікке шығу күнінің алдындағы, бірақ республика бойынша орташа айлық кірістен аспайтын кірісі есепке алынады;

егер салымшы сақтандыру ұйымымен зейнетақы аннуитеті шартын жасаған болса, ие болады.

2. Мiндеттi зейнетақы жарналары есебiнен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында зейнетақы жинақтары бар адам қайтыс болған жағдайда, олар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен мұраға қалдырылады.

Ескерту. 31-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
4-тарауды 31-1-баппен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

32-бап. Міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебiнен төленетін зейнетақы төлемдерiн алу құқығы

Ескерту. 32-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында зейнетақы жинақтары бар:

1) сақтандыру ұйымымен зейнетақы аннуитеті шартын жасасу арқылы өздері үшін міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары жиынтығында кемінде күнтізбелік алпыс ай төленген, республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 70 пайызынан төмен емес төлемді қамтамасыз ету үшін зейнетақы жинақтары жеткілікті болған кезде қырық жасқа толған;

2) осы Заңның 11-бабының 1-тармағында көзделген жағдайлар туындаған кезде;

3) егер мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленсе, бірінші және екінші топтардағы мүгедектігі бар адамдардың;

4) Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерге тұрақты тұруға кеткен, Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған, кету фактiсiн растайтын құжаттарды ұсынған шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдардың міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебiнен зейнетақы төлемдерiн алуға құқығы бар.

1-1. Өз пайдасына немесе жұбайының (зайыбының) немесе жақын туыстарының пайдасына тұрғын үй жағдайларын жақсарту мақсатында және (немесе) өзінің немесе жұбайының (зайыбының) немесе жақын туыстарының үшін емделуіне ақы төлеу үшін міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен біржолғы зейнетақы төлемдері құқығына бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында зейнетақы жинақтары бар адамдар мынадай шарттардың бірі болған кезде:

егер салымшының (алушының) жеке зейнетақы шотындағы міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарының сомасы зейнетақы жинақтарының ең төмен жеткіліктілік шегінен асатын болса;

егер зейнетақы мөлшері, ал осы Заңның 11-бабының 7-тармағында аталған адамдар үшін ай сайынғы қамтылым сомасы Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен айқындалатын 40 пайыздан төмен емес деңгейде алушының орташа айлық кірісін алмастыру коэффициентін қамтамасыз етсе, ие болады. Орташа айлық кірісті алмастыру коэффициентін есептеу кезінде алушының зейнеткерлікке шығу күнінің алдындағы, бірақ республика бойынша орташа айлық кірістен аспайтын кірісі есепке алынады;

егер салымшы сақтандыру ұйымымен зейнетақы аннуитеті шартын жасаған болса, ие болады.

2. Міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебiнен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында зейнетақы жинақтары бар адам қайтыс болған жағдайда, олар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен мұраға қалдырылады.

Ескерту. 32-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

33-бап. Ерiктi зейнетақы жарналары есебiнен төленетін зейнетақы төлемдерi

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорында зейнетақы жинақтары бар:

1) елу жасқа толған;

2) мүгедектігі бар адам болып табылатын;

3) Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерлерге тұрақты тұруға кететiн немесе кеткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың, Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған, кету ниетiн немесе фактiсiн растайтын құжаттарды ұсынған;

4) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорындағы ерікті зейнетақы жарналары мен оларға есептелген инвестициялық кіріс сомалары шегінде кемінде бес жыл зейнетақы жинақтары бар адамдардың ерiктi зейнетақы жарналары есебiнен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан зейнетақы төлемдерiне құқығы туындайды.

2. Ерiктi зейнетақы жарналары есебiнен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорында зейнетақы жинақтары бар адам қайтыс болған жағдайда, олар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен мұраға қалдырылады.

3. Ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы төлемдерін алу тәртібін алушы бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидаларына сәйкес өзі дербес айқындайды.

Ескерту. 33-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (01.05.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-тарау. БІРЫҢҒАЙ ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЫНЫҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ЖАҒДАЙЫ

34-бап. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының қызметін ұйымдастыру

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1-тармақтың осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын, ерікті зейнетақы жарналарын тартуды, сондай-ақ "Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым аударған кепілдік берілетін депозит бойынша кепілді өтемнің талап етілмеген сомасы есебінен қалыптастырылған ерікті зейнетақы жарналарын есепке жатқызуды және есепке алуды жүзеге асырады және зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруды қамтамасыз етеді.

Өзге тұлғаларға міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын тартуға, сондай-ақ "Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым аударған кепілдік берілетін депозит бойынша кепілді өтемнің талап етілмеген сомасы есебінен қалыптастырылған ерікті зейнетақы жарналарын есепке жатқызуға және есепке алуға тыйым салынады.

2. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры акционерлік қоғам нысанында құрылады, коммерциялық емес ұйым болып табылады.

3. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының атауы "бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры" деген сөздерді қамтуға тиіс.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының атауында "БЖЗҚ" деген аббревиатураны пайдаланып, оның атауын қысқартуға жол беріледі.

4. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорын қоспағанда, заңды тұлғаларға өзінің атауында "бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры" деген сөздерді қандай тілде болмасын толық және қысқартылған түрінде пайдалануға тыйым салынады.

5. Қазақстан Республикасының Үкіметі бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының жалғыз акционері болып табылады.

6. Қазақстан Республикасының Үкіметіне тиесілі бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының акцияларын сенімгерлік басқаруды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жүзеге асырады.

7. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының органдарын, олардың функциялары мен өкілеттіктерін, олардың шешімдерді қалыптастыруы мен қабылдауының тәртібін осы Заң, Қазақстан Республикасының Үкіметі, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының жарғысы және ішкі құжаттары айқындайды.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының директорлар кеңесінің құрамына дауыс беру құқығымен тұрақты негізде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің өкілі кіреді.

8. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының:

1) ерікті зейнетақы жарналарын тартуға;

2) өзінің қызметі үшін комиссиялық сыйақы алуға;

3) зейнетақымен қамсыздандыруға байланысты мәселелер бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен сотта салымшының (алушының) мүддесін білдіруге;

4) өзінің мұқтажы үшін иемденген мүлікті жалға беруге;

5) филиалдар мен өкілдіктер ашуға;

6) зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарттарға, кастодиандық шарттарға, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидаларына сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.

9. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры:

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1) тармақшаны жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1) тармақшаның осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1) міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын тартуға;

1-1) "Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым аударған, кепілдік берілетін депозит бойынша кепілді өтемнің талап етілмеген сомасы есебінен қалыптастырылған ерікті зейнетақы жарналарын есепке жатқызуды және есепке алуды жүзеге асыруға;

2) Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен алушыларға және (немесе) уәкілетті операторға зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруға;

3) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен зейнетақы жинақтарын, оның ішінде инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруындағы зейнетақы жинақтарын және төлемдерді жеке есепке алуды жүзеге асыруға;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
9-тармақты 3-1) тармақшамен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
4) тармақша жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
4) тармақшаның осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4) атына жеке зейнетақы шоты ашылған жеке тұлғаға жеке зейнетақы шоты ашылған күннен бастап кез келген сұрау салынатын күнге оның сұрау салуы бойынша зейнетақы жинақтарының жай-күйі туралы ақпаратты ақы алмай беруге, сондай-ақ осы Заңның 57-бабында көзделген ережелерді ескере отырып, оның зейнетақы жинақтары туралы ақпаратқа қолжетімділігінің электрондық және өзге де тәсілдерін қамтамасыз етуге міндетті.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы жинақтарының жай-күйі туралы ақпаратты беру тәсiлi бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидаларында айқындалады.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры салымшыға (алушыға) ағымдағы жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша жеке зейнетақы шотында ақша болмаған немесе салымшы (алушы) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидаларына сәйкес тұрғылықты жерінің өзгергенi туралы бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына хабарламаған жағдайларда өткен жыл үшін зейнетақы жинақтарының жай-күйі туралы ақпарат жiбермейді;

4-1) Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен зейнетақы төлемдерін есепке алу, аудару, қайтару, тоқтату мәселелерi бойынша Мемлекеттік корпорациямен өзара iс-қимылды жүзеге асыруға;

4-2) мыналарға:

осы Заңның 31-бабының 1-1-тармағында және 32-бабының 1-1-тармағында аталған жеке тұлғаларға міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарының біржолғы зейнетақы төлемдерін жүзеге асыру үшін қолжетімді сомасы туралы ақпаратты;

осы Заңның 35-1-бабының 5-тармағында аталған жеке тұлғаларға міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарының инвестициялық портфельді басқарушыға сенімгерлік басқаруға беру үшін қолжетімді сомасы туралы ақпаратты ақы алмай ұсынуға міндетті.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы жинақтарының жай-күйі туралы ақпаратты беру тәсілі бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидаларында айқындалады;

4-3) Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен біржолғы зейнетақы төлемдерін есепке алу, аудару, төлеу және қайтару мәселелері бойынша уәкілетті оператормен өзара іс-қимылды жүзеге асыруға;

4-4) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры мен депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым арасында жасалған келісімде белгіленген тәртіппен депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйыммен өзара іс-қимылды жүзеге асыруға;

5) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде зейнетақы активтері есебінен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының инвестициялық портфелінің құрылымы туралы мәліметтерді бұқаралық ақпарат құралдарында, оның ішінде өзінің интернет-ресурсында жариялауға;

5-1) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және көлемде, инвестициялық портфельді басқарушылар туралы ақпаратты, оның ішінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарттар жасасқан инвестициялық портфельді басқарушылардың тізбесін ашуға;

5-2) жыл сайын күнтізбелік жыл басталғанға дейінгі бір айдан кешіктірмей, алдағы жылға есептелген және қолданыста болатын зейнетақы жинақтарының ең төмен жеткіліктілік шектерін кемінде екі баспасөз басылымында қазақ және орыс тілдерінде, сондай-ақ өзінің интернет-ресурсында жариялау арқылы бұқаралық ақпарат құралдарында орналастыруға;

6) салымшыларға (алушыларға) зейнетақы жүйесінің жұмыс істеуі және инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызмет мәселелері бойынша өтеусіз консультациялық қызметтер көрсетуге;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
7) тармақша жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

7) салымшының (алушының) зейнетақы жинақтарының жай-күйі туралы ақпараттың құпиялылығын қамтамасыз етуге;

8) Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасын және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидаларын бұзғаны үшiн Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болуға;

9) салымшының (алушының) зейнетақы жинақтарын осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен сақтандыру ұйымына аударуға;

9-1) өзіне міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған салымшының, жеке тұлғаның инвестициялық портфельді басқарушыны таңдау (өзгерту) туралы өтініші келіп түскен кезде, беруді жүзеге асырудан бас тарту үшін негіздер болмаған жағдайда осы Заңның 35-1-бабында айқындалған тәртіппен зейнетақы активтерін инвестициялық портфельді басқарушыға сенімгерлік басқаруға беруге;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
9-2) тармақшамен толықтыру көзделген – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкімен зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарт жасасуға;

10-1) инвестициялық портфельді басқарушымен зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарт, сондай-ақ инвестициялық портфельді басқарушымен және кастодиан-банкпен кастодиандық шарт жасасуға;

11) салымшының (алушының) ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарын осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына аударуға;

12) бұқаралық ақпарат құралдарында уәкілетті орган белгiлеген және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы заңнамасында белгіленген тәртiппен және мерзімдерде қаржылық есептілік пен аудиторлық есепті, уәкiлетті орган айқындаған тәртіппен өзге де есептілік пен өзінің қызметi туралы ақпаратты жариялауға және өзінің интернет-ресурсында орналастыруға мiндеттi. Бұл ретте, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына жарналар бойынша табысқа кепiлдiктер немесе уәделер қамтылған ақпаратты, сондай-ақ Қазақстан Pecпубликасының заңнамасында тыйым салынған өзге де мәліметтердi жариялауға жол берiлмейдi;

13) Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын басқару жөніндегі кеңестің қарауы үшін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының қызметі туралы жыл сайынғы есепті ұсынуға;

14) өзінің барлық салымшыларына (алушыларына) теңдей жағдайларды қамтамасыз етуге;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
15) тармақша жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

15) орталық атқарушы орган мен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының ақпараттық жүйелері арасында жеке зейнетақы шоттары бойынша қозғалыстар туралы ақпарат алмасуды орталық атқарушы орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асыруға;

16) өзінің қызметінде сертификатталған жабдық пен бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалануға;

17) ақпарат сақтауға арналған резервтік орталығының болуы;

18) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры өзінің қызметінде пайдаланатын ақпараттық, коммуникациялық жүйелер мен технологияларды қоса алғанда, кемінде үш жылда бір рет бағдарламалық-техникалық қамтамасыз ету аудитін жүргізуге;

19) ішкі аудит қызметінің болуы;

20) өзіне міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған салымшы, жеке тұлға осы Заңның 11-бабының 1-тармағына сәйкес зейнеткерлік жасқа толған кезде зейнетақы активтерін инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруынан Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің сенімгерлік басқаруына аударуды жүзеге асыруға;

21) салымшы қайтыс болған жағдайда мұрагерлер бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтінішпен жүгінген кезде зейнетақы активтерін инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруынан Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің сенімгерлік басқаруына аударуды жүзеге асыруға міндетті.

10. Салымшылардың (алушылардың) құқықтары мен мүдделерiн қорғау мақсатында бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына:

1) осы Заңда көзделген қызмет түрлерін қоспағанда, өзге кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға;

2) зейнетақы активтерін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделмеген мақсаттарға пайдалануға;

3) республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің 100 еселенген мөлшерінен аспайтын сомада өзінің қызметкерлеріне қаржылай көмекті қоспағанда, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының меншікті активтері есебінен өтеусіз негізде қаржылай көмек көрсетуге;

4) ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарығында қаржы құралдарымен мәмілелер жасасқан кезде маржалық немесе өзге де қамтамасыз етуді енгізу жағдайларын қоспағанда, зейнетақы активтерін кепiлге беруге;

4-1) ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарығында қаржы құралдарымен мәмілелер жасасқан кезде маржалық немесе өзге де қамтамасыз етуді, сондай-ақ тендерлерге және (немесе) конкурстарға қатысқан кезде қамтамасыз етуді енгізу жағдайларын қоспағанда, меншікті активтерді кепiлге беруге;

5) акциялардан басқа, бағалы қағаздарды шығаруға;

6) қарыз қаражатын тартуға;

7) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтері есебінен сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарын сатып алуды, сондай-ақ қамтамасыз ете отырып, бағалы қағаздармен қарыз беру жөніндегі операцияларды жүзеге асыруды қоспағанда, қарыздарды кез келген тәсілдермен беруге;

8) кез келген түрдегі кепілгерліктер мен кепілдіктерді беруге;

9) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорымен еңбек шартын не Ұлттық пошта операторымен шарт жасаспаған тұлғаларды осы баптың 9-тармағының 6) тармақшасында көрсетілген міндеттерді орындау үшін тартуға;

10) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген жағдайларды қоспағанда, заңды тұлғалар құруға және оның қызметіне қатысуға тыйым салынады.

Осы тармақтың талаптары бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтері және (немесе) меншікті активтері есебінен жүзеге асырылатын бағалы қағаздармен "репо" операцияларына қолданылмайды.

Ескерту. 34-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 09.04.2016 № 499-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 165-VІ (01.07.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

35-бап. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін басқару тәртібі. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының инвестициялық декларациясы

Ескерту. 35-баптың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін сенімгерлік басқаруды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі мен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры арасында жасалатын сенімгерлік басқару туралы шарт негізінде Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жүзеге асырады.

1-1. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтері есебінен сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарының тізбесін әзірлейді, сондай-ақ бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының инвестициялық декларациясын әзірлейді және бекітеді.

2. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі активтерді инвестициялық басқаруға арналған шартқа және осы Заңға сәйкес өзіне сеніп тапсырылған зейнетақы активтерін басқаруға қажетті іс-қимылдарды жасауды басқа тұлғаға тапсыра алады. Бұл ретте сенімгерлік басқарушы өзi таңдап алған сенiм білдірілушінің іс-әрекеті үшiн оны өзі жасағандай жауап бередi.

2-1. Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын басқару жөніндегі кеңестің бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін басқару бөлігіндегі функциялары:

1) басқару тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар әзірлеу;

2) инвестициялау бағыттары бойынша ұсыныстарды қарау және әзірлеу;

3) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерінің есебінен сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарының тізбесін айқындау бойынша ұсыныстарды әзірлеу;

4) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының қызметі туралы жыл сайынғы есепті қарау болып табылады.

3. Инвестициялық декларация бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтері есебінен сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарының тізбесі ескеріле отырып жасалады.

Ескерту. 35-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

35-1-бап. Инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруындағы зейнетақы активтерін басқару, сондай-ақ инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруындағы зейнетақы активтерін сақтау және есепке алу тәртібі

1. Инвестициялық портфельді басқарушының зейнетақы активтерін сенімгерлік басқаруы бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры мен инвестициялық портфельді басқарушы арасында жасалған зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарт (бұдан әрі – зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарт) негізінде жүзеге асырылады.

2. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры инвестициялық портфельді басқарушымен зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарт жасасады және зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарт жасасқаннан кейін бір жұмыс күні ішінде осы Заңның 34-бабы 9-тармағының 5-1) тармақшасына сәйкес осындай инвестициялық портфельді басқарушы туралы ақпаратты өзінің интернет-ресурсында орналастырады.

3. Зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарттың үлгілік нысаны уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарт осы баптың 11-тармағында көрсетілген кастодиан-банктегі шоттарға зейнетақы активтері келіп түскен күннен бастап күшіне енеді.

4. Инвестициялық портфельді басқарушы инвестициялық портфельді басқарушы алған зейнетақы активтерінің номиналдық кірістілігі мен осы Заңға және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісіне сәйкес есептелген зейнетақы активтері кірістілігінің ең аз мәні арасында теріс айырма пайда болған жағдайда, кейіннен осы соманы өтеу жүргізілетін жылдың алдындағы жылдың соңындағы жағдай бойынша зейнетақы жинақтары осы инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруында болған, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған салымшыларға, жеке тұлғаларға аудару үшін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде меншікті капитал есебінен осы теріс айырманы бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына өтейді.

5. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры зейнетақы активтерін инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруына беруді бір мезгілде мынадай шарттар орындалған кезде жүзеге асырады:

1) өзіне міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған салымшының, жеке тұлғаның бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының ішкі құжаттарында белгіленген нысан бойынша және құжаттарды қоса бере отырып, инвестициялық портфельді басқарушыны таңдау (өзгерту) туралы жазбаша өтінішінің болуы;

2) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, инвестициялық портфельді басқарушы және кастодиан-банк арасында жасалған зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарттың, сондай-ақ кастодиандық шарттың болуы;

3) өзіне міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған салымшының, жеке тұлғаның инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруына берілуге жататын зейнетақы жинақтары:

өзіне міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған салымшының, жеке тұлғаның зейнетақы жинақтарының нақты сомасы мен өзіне міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған салымшының, жеке тұлғаның зейнетақы жинақтарының ең төмен жеткіліктілік шегі арасындағы айырмадан аспайды;

не

сақтандыру ұйымымен жасалған зейнетақы аннуитеті шарты болған жағдайда, олардың жеке зейнетақы шоттарындағы міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарының мөлшерінен аспайды;

4) өзіне міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған салымшының, жеке тұлғаның өтінішінде көрсетілген инвестициялық портфельді басқарушы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сай келеді.

6. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры осы баптың 5-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген өтініш келіп түскен күннен кейін күнтізбелік отыз күн ішінде осы баптың 5-тармағының 3) тармақшасында белгіленген шектеуді ескере отырып, осы өтініште көрсетілген зейнетақы жинақтары сомасына сәйкес келетін сомада зейнетақы активтерін инвестициялық портфельді басқарушыға сенімгерлік басқаруға беруді жүзеге асырады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген шарттар орындалмаған және (немесе) толық емес құжаттар топтамасы ұсынылған жағдайларда, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры осы баптың 5-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген өтініш келіп түскен күннен кейін бес жұмыс күні ішінде зейнетақы активтерін инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруына беруден бас тартады.

7. Инвестициялық портфельді басқарушы өзінің сенімгерлік басқаруындағы зейнетақы активтерін басқа тұлғаға сенімгерлік басқаруға беруге құқылы емес.

8. Зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарт мынадай жағдайларда:

1) инвестициялық портфельді басқарушы уәкілетті орган белгілеген мерзімдерде қадағалап ден қою шараларын қолдану негіздерін жоймаған жағдайда;

2) инвестициялық портфельді басқарушы осы Заңның 8-бабының 1-3) тармақшасына сәйкес зейнетақы активтерін басқаруды жүзеге асыру үшін уәкілетті орган белгілеген талаптарға сай келмеген жағдайда (инвестициялық портфельді басқарушы зейнетақы активтерін басқаруды жүзеге асыру үшін уәкілетті органның талаптарына сай келетін инвестициялық портфельді басқарушылар тізілімінен алып тасталған жағдайда);

3) инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруында зейнетақы активтері мен олар бойынша міндеттемелердің болмау шартымен, оның бастамасы бойынша;

4) инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруындағы зейнетақы активтерін сақтауды және есепке алуды жүзеге асыратын кастодиан-банк лицензиясының қолданысы тоқтатыла тұрған не одан айырылған және кастодиан-банк лицензиясының қолданысы тоқтатыла тұрған не одан айырылған күннен кейін күнтізбелік он күн ішінде басқа кастодиан-банкпен жаңа кастодиандық шарт жасаспаған жағдайларда бұзылады.

9. Зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарт бұзылған кезде инвестициялық портфельді басқарушы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкімен келісу бойынша уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде зейнетақы активтерін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің сенімгерлік басқаруына беру жөніндегі рәсімдерді жүзеге асырады.

10. Инвестициялық портфельді басқарушыға осы Заңға қайшы келмейтін бөлігінде Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногы туралы заңнамасының нормалары қолданылады.

11. Инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруындағы зейнетақы активтері таңдауды инвестициялық портфельді басқарушы жүзеге асыратын кастодиан-банктегі бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының шоттарында сақталады және есепке алынады.

Бір инвестициялық портфельді басқарушыға инвестициялық басқаруға берілген зейнетақы активтерін сақтауды және есепке алуды бір кастодиан-банк жүзеге асыруға тиіс.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, инвестициялық портфельді басқарушы және кастодиан-банк арасында жасалған кастодиандық шарттың үлгілік нысаны уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруындағы зейнетақы активтерін сақтау және есепке алу ерекшеліктері Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногы туралы заңнамасында белгіленеді.

Ескерту. Заң 35-1-баппен толықтырылды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

36-бап. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін басқару жөніндегі кеңес

Ескерту. 36-бап алып тасталды - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

37-бап. Міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы салымшының (алушының)бiрыңғай жинақтаушы зейнетақы қорымен шарттары

Ескерту. 37-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 10.01.2014 N 156-V Заңымен (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі).

1. Бiрыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры мен салымшылардың (алушылардың) құқықтарын, міндеттерін, жауапкершілігін және өзге де құқықтық қатынастарын белгілейтін міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттарды Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидаларының негізінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры әзірлейді.

2. Міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын есепке алу үшін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында жеке зейнетақы шотын ашу Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын аудару кезінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына агенттер ұсынатын жеке тұлғалардың тізімдері негізінде жүзеге асырылады.

2-1. Алып тасталды – ҚР 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жөніндегі мәліметтерді міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасқан жеке тұлғалардың бірыңғай тізіміне енгізу үшін Мемлекеттік корпорацияға міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын есепке алуға арналған жеке зейнетақы шотын ашу туралы электрондық хабарлама жібереді.

Міндетті зейнетақы жарналарының салымшысы, агент және өзі үшін міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған жеке тұлға міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жөніндегі мәліметтерді міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасқан жеке тұлғалардың бірыңғай тізіміне енгізгені туралы Мемлекеттік корпорацияның электрондық хабарламасын бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры алған күннен бастап міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартқа қосылған болып есептеледі.

Ескерту. 37-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 203-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

38-бап. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін сақтау және есепке алу

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтері Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі мен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры арасында жасалатын кастодиандық шартқа сәйкес Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі шоттарда сақталады және есепке алынады.

2. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін есепке алу және сақтау мақсатында шетелдік кастодиандарда шоттар ашуға құқылы.

3. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерінің нысаналы орналастырылуын бақылауды уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен жүзеге асырады.

4. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі зейнетақы активтерін шоғырландыру, оларды орналастыру, инвестициялық табыс алу жөніндегі барлық операцияларды уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен есепке алуды жүргізеді және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорын оның шоттарының жай-күйі туралы ай сайын хабардар етеді.

Ескерту. 38-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

39-бап. Салымшылардың, өздері үшін міндетті зейнетақы жарналары енгізілген, жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған жеке тұлғалардың және агенттердің құқықтары мен міндеттері

1. Міндетті зейнетақы жарналары салымшыларының, өздері үшін міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары, ерікті зейнетақы жарналары аударылған жеке тұлғалардың, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан алушылардың:

1) өздерінің зейнетақы жинақтарының жай-күйі туралы ақпарат алуға;

1-1) міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарының біржолғы зейнетақы төлемдерін жүзеге асыру және (немесе) инвестициялық портфельді басқарушыға сенімгерлік басқаруға беру үшін қолжетімді сомасы туралы ақпарат алуға;

2) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының шешімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағым жасауға;

3) зейнетақы төлемдерін жүзеге асыру кезіне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан зейнетақы төлемдерін алуға;

4) өздерінің зейнетақы жинақтарын Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мұраға қалдыруға;

4-1) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына өзіне міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған салымшының, жеке тұлғаның зейнетақы жинақтарының нақты сомасы мен өзіне міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған салымшының, жеке тұлғаның зейнетақы жинақтарының ең төмен жеткіліктілік шегі арасындағы айырмадан аспайтын сомада зейнетақы жинақтарын сенімгерлік басқаруға беру үшін инвестициялық портфельді басқарушыны таңдау туралы өтінішті беруге;

4-2) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен өзінің зейнетақы жинақтарын бір инвестициялық портфельді басқарушыдан басқа инвестициялық портфельді басқарушыға сенімгерлік басқаруға беру үшін инвестициялық портфельді басқарушыны өзгерту туралы өтінішті жылына бір реттен жиілетпей ұсынуға;

4-3) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруындағы зейнетақы жинақтарын Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкіне сенімгерлік басқаруына қайтаруға (зейнетақы жинақтарын инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруына алғашқы берілгеннен кейін кемінде екі жыл өткен соң) өтініш ұсынуға;

4-4) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан инвестициялық портфельді басқарушылар туралы ақпаратты және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының ішкі құжаттарында көзделген өзге де ақпаратты алуға;

5) өздерінің зейнетақы жинақтары есебінен сақтандыру ұйымымен зейнетақы аннуитеті шартын жасасуға;

6) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорымен және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорымен ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасуға;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.

2. Міндетті зейнетақы жарналарын төлеу жөніндегі құқықтық қатынастарға қатысуға:

1) алып тасталды - ҚР 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1-1) салық агенттері болып табылмайтын жеке тұлғалармен жасалған, нысанасы жұмыстарды орындау (қызметтерді көрсету) болып табылатын азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша кірістер алатын;

2) Қазақстан Республикасындағы халықаралық ұйымдардың өкілдіктерінде, шет мемлекеттердің Қазақстан Республикасында аккредиттелген дипломатиялық өкілдіктерінде және консулдық мекемелерінде жұмыс істейтін;

3) Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде жұмыс істейтін Қазақстан Республикасының азаматтары құқылы.

3. Жеке тұлғада міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын есепке алу үшін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында ашылған жеке зейнетақы шоты болған жағдайда, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын есепке алуға арналған жеке зейнетақы шотын қайтадан ашу жүзеге асырылмайды.

Бұл ретте, жеке тұлғаның пайдасына міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеген агент бұрын ашылған, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын есепке алуға арналған жеке зейнетақы шотына міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есепке жатқызылған күннен бастап міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартқа қосылған болып есептеледі.

4. 01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен.
5. 01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен.
6. 01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен.

7. Міндетті зейнетақы жарналарының салымшылары, өздері үшін міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары төленген жеке тұлғалар және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан зейнетақы төлемдерін алушылар:

1) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының міндеттемелерін орындауға әсер ететін өзгерістер болған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына осындай барлық өзгерістер туралы хабарлауға;

2) осы Заңның 32-бабы 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген жағдайларда зейнетақы аннуитеті шартын жасасуға;

3) Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасына сәйкес өзге де міндеттемелерді орындауға міндетті.

8. 01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
9-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9. Агенттердің Мемлекеттік корпорациядан қызметкердің жеке зейнетақы шотының бар екендігі туралы растаманы Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен алуға құқығы бар.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
10-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10. "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 774-бабына сәйкес бірыңғай жиынтық төлемді төлеушілер болып табылатын жеке тұлғаларды қоспағанда, агенттер:

1) міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын уақтылы есептеуге, ұстап қалуға (есепке жазуға) және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төлеуге;

2) өздерінің пайдасына міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешек өндіріп алынатын жеке тұлғалардың тізімдерін осы Заңның 28-бабының 4-1-тармағында белгіленген мерзімдерде мемлекеттік кіріс органдарына ұсынуға міндетті.

Ескерту. 39-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 203-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 26.12.2019 № 287-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

40-бап. Салымшының (алушының) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорымен ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарты

1. Ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттарда бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының және салымшылардың (алушылардың) құқықтары, міндеттері, жауапкершілігі және өзге де құқықтық қатынастары белгіленеді.

Ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасу тәртібі мен оның үлгілік нысаны уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

2. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында ерікті зейнетақы жарналарын есепке алуға арналған жеке зейнетақы шотын ашу уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен ерікті зейнетақы жарналарын аудару кезінде агенттер бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына ұсынатын жеке тұлғалардың тізімдері негізінде жүзеге асырылады.

3. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында ерікті зейнетақы жарналарын есепке алуға арналған жеке зейнетақы шотын ашу уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен ерікті зейнетақы жарналарын аудару кезінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына жеке тұлғадан өз пайдасына немесе үшінші тұлғаның пайдасына түскен бастапқы жарнаның негізінде жүзеге асырылады.

4. Салымшы (алушы) ерікті зейнетақы жарнасының сомасы келіп түскен күннен бастап ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартқа қосылды деп есептеледі.

5. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына салымшының (алушының) кепілдік берілетін депозиті бойынша кепілді өтемнің талап етілмеген сомасын аударған жағдайда, ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт "Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры мен депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым арасында жасалған келісімде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым ұсынған кепілдік берілетін депозиттер бойынша кепілді өтемнің талап етілмеген сомалары бар салымшылардың (алушылардың) тізімі негізінде жасалады.

Ескерту. 40-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (01.05.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6-тарау. ЕРІКТІ ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЛАРЫНЫҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ
ЖАҒДАЙЫ

41-бап. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметін ұйымдастыру

1. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры акционерлік қоғам нысанында құрылады.

Ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры қызметін ерікті зейнетақы жарналарын тарту құқығымен инвестициялық портфельді басқаруға уәкілетті орган берген лицензия негізінде жүзеге асырады және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде және ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартта белгіленген тәртіппен және талаптармен ерікті зейнетақы жарналарын тартады.

2. Қазақстан Республикасының резиденттері-жеке тұлғалар, заңды тұлғалар ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының құрылтайшылары және (немесе) акционерлері бола алады.

Ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры басқа ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының құрылтайшысы немесе акционері бола алмайды.

3. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының атауы "ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры" деген сөздерді қамтуға тиіс.

Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының атауында "ЕЖЗҚ" деген аббревиатураны пайдаланып, оның атауын қысқартуға жол беріледі.

Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын қоспағанда, заңды тұлғаларға өзінің атауында "ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры" деген сөздерді қандай тілде болмасын толық және қысқартылған түрінде пайдалануға тыйым салынады.

4. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорлары:

1) ерікті зейнетақы жарналарын тартуға;

2) өзінің қызметі үшін комиссиялық сыйақы алуға;

3) зейнетақымен қамсыздандыруға байланысты мәселелер бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен салымшының (алушының) жазбаша өтініші бойынша сотта оның мүддесін білдіруге;

4) өзінің мұқтажы үшін иемденген мүлікті жалға беруге;

5) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкімен жасалған, активтерді инвестициялық басқаруға арналған шартқа сәйкес бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін басқаруға;

6) уәкiлеттi орган беретін лицензия негiзiнде бағалы қағаздар нарығында номиналды ұстаушы ретінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығынсыз брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті дербес жүзеге асыруға;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасына және ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттың талаптарына сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқылы.

5. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорлары:

1) алушыларға ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартта белгіленген тәртіппен зейнетақы төлемдерін жүргізуге;

2) зейнетақы жинақтары мен төлемдерiн жеке есепке алуды жүзеге асыруға;

3) салымшыға (алушыға) ерікті зейнетақы жарналарының есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартта көзделген тәртіппен оның зейнетақы жинақтарының жай-күйi туралы ақпарат беруге және осы Заңның 57-бабында көзделген ережелерді ескере отырып, оның зейнетақы жинақтары туралы ақпаратқа қол жеткiзуiнiң электронды және өзге де тәсiлдерiн қамтамасыз етуге міндетті.

Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы жинақтарының жай-күйі туралы ақпаратты беру тәсiлi салымшымен (алушымен) келiсу бойынша айқындалады;

4) салымшыларға (алушыларға), сондай-ақ ерікті жинақтаушы зейнетақы қорымен ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасуға ниеттенген тұлғаларға жинақтаушы зейнетақы жүйесінің жұмыс істеуі және инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызмет мәселелері бойынша консультациялық қызметтер көрсетуге;

5) салымшының (алушының) зейнетақы жинақтарының жай-күйi туралы ақпараттың құпиялылығын қамтамасыз етуге;

6) Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасын және ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттың талаптарын бұзғаны үшiн Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болуға;

7) салымшының (алушының) зейнетақы жинақтарын басқа ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына немесе бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына немесе сақтандыру ұйымына осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен аударуға;

8) уәкілетті орган белгiлеген және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы заңнамасында белгіленген тәртiппен және мерзімдерде қаржылық есептілік пен аудиторлық есепті, уәкiлетті орган айқындаған тәртіппен өзге де есептілік пен өзінің қызметi туралы ақпаратты бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға және өзінің интернет-ресурсында орналастыруға мiндеттi. Бұл ретте ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына жарналар бойынша табыстарға кепiлдiктер немесе уәделер қамтылған ақпаратты, сондай-ақ Қазақстан Рecпубликасының заңнамасында тыйым салынған өзге де мәліметтердi жариялауға жол берiлмейдi;

9) Қазақстан Республикасының заңнамасына және ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттың талаптарына сәйкес өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

6. Салымшылардың құқықтары мен мүдделерiн қорғау мақсатында ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына:

1) салдарынан Қазақстан Республикасының заңнамасында немесе инвестициялық декларацияда белгiленген талаптар бұзылатын мәмiлелер жасасуға;

2) осы бапта белгіленген қызмет түрлерін қоспағанда, кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға;

3) зейнетақы активтерін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделмеген мақсаттарға пайдалануға;

4) зейнетақы активтерiн иелiктен өтеусiз шығару жөнiнде инвестициялық шешiмдер қабылдауға;

5) өзінің мiндеттемелерiн немесе үшiншi тұлғалардың зейнетақы портфелін басқару жөнiндегi қызметпен байланысты емес мiндеттемелерiн орындауды қамтамасыз ету үшiн зейнетақы активтерiн пайдалануға;

6) өзiне тиесiлi активтердi зейнетақы активтерiнiң құрамына сатуға (беруге);

7) активтердi кредитке сатуға;

8) инвестициялық декларацияға сәйкес сауда-саттықты ұйымдастырушылардың сауда жүйелерiнде қаржы құралдарымен мәмiлелер жасасу жағдайларын қоспағанда, зейнетақы активтерiнiң есебiнен қайтарылуға жататын ақшаны немесе өзге де мүлiктi қарыз шарттарының талаптарымен алуға;

9) ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартқа және инвестициялық декларацияға сәйкес шығыстардың орнын толтыру мен сыйақы алу жағдайларын қоспағанда, өзi басқаратын зейнетақы активтерiн иемденуге;

10) жарнамада және бұқаралық ақпарат құралдарында ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерінің бір жылға жетпейтін кезең ішіндегі табыстылығы туралы ақпаратты көрсетуге;

11) зейнетақы және (немесе) меншікті активтерді кепiлге беруге;

12) акциялардан басқа, бағалы қағаздарды шығаруға;

13) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының борыштық бағалы қағаздарды иемденуін қоспағанда, кез келген тәсілмен қарыз беруге тыйым салынады.

7. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының қаржылық орнықтылығын және төлем қабілеттілігін қамтамасыз ету мақсатында сақталуы міндетті пруденциялық нормативтер белгіленеді. Пруденциялық нормативтердің тізбесі, олардың нормативтік мәндері, есептеу әдістемесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының пруденциялық нормативтерді орындауы туралы есептіліктің тізбесі, нысандары, оны Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне ұсыну мерзімдері мен тәртібі уәкілетті органмен келісу бойынша Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ескерту. 41-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

42-бап. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорымен салымшының (алушының) ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт

Ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры мен салымшы (алушы) арасында ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы үлгілік шартқа сәйкес жазбаша нысанда жасалады.

Ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартты жасасу тәртібі және оның үлгілік нысаны уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

43-бап. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерiн кастодиан-банкте сақтау және есепке алу

1. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерi кастодиандық шартқа сәйкес ерікті жинақтаушы зейнетақы қорымен үлестес емес кастодиан-банктің шоттарында сақталады және есепке алынады.

2. Кастодиандық шарт кастодиан-банк пен ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры арасында жасалады.

3. Үлгілік кастодиандық шарттың нысанын уәкілетті орган әзірлейді және бекітеді.

4. Кастодиан-банк ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерінің нысаналы орналастырылуын бақылауды жүзеге асырады және уәкiлеттi органды, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын және мәміле қор биржасының сауда жүйесінде жасалса, жасалған мәміленің Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес келмейтіні туралы қор биржасын дереу хабардар етуге міндетті.

5. Кастодиан-банк зейнетақы активтерiн шоғырландыру, оларды орналастыру, инвестициялық табыс алу жөнiндегi барлық операцияларды есепке алуды жүргiзедi және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын оның шоттарының жай-күйi туралы ай сайын хабардар етеді.

6. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының бiр кастодиан-банкi болуға тиiс.

7. Кастодиандық шарт ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры атқарушы органының тиiстi шешiмi негiзiнде шартты бұзудың белгіленген күнiне дейiн күнтізбелік жиырма күн ішінде кастодиан-банкті хабардар ете отырып және зейнетақы активтерiн жаңа кастодиан-банкке беру рәсiмiн аяқтай отырып, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының талабы бойынша бiржақты тәртіппен бұзылады.

8. Жаңа кастодиан-банкпен кастодиандық шарт жасасқан кезден бастап күнтізбелік отыз күн ішінде ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры бұл туралы екi баспасөз басылымында қазақ және орыс тiлдерiнде тиiстi жарияланымдар арқылы өзінің салымшылары мен агенттерiн хабардар етедi.

9. Кастодиандық шарт бұзылған кезден бастап алты айға дейiнгi мерзiмге ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры, бұрынғы және жаңа кастодиан-банктер арасында бұрынғы кастодиан-банктің оған келiп түсетiн зейнетақы жарналарын жаңа кастодиан-банкке аударуы туралы тиiстi шарт жасалады.

Ескерту. 43-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

44-бап. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидалары мен инвестициялық декларациясы

1. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидаларында:

1) ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттарды өзгерту және тоқтату тәртiбi;

2) зейнетақы жарналары мен төлемдерiн жүзеге асыру тәртiбi мен шарттары;

3) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының салымшылар (алушылар) алдындағы мiндеттемелерi бойынша жауапкершiлiгi;

4) зейнетақы жинақтарының жай-күйi туралы хабарлау тәртiбi;

5) салымшыларға (алушыларға) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының және кастодиан-банктің акционерлері туралы мәліметтер ұсыну;

6) ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры мен салымшылар (алушылар) арасындағы құқықтық қатынастардың өзге де ерекшелiктерi қамтылады.

2. Зейнетақы активтерін инвестициялау уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісіне және инвестициялық декларацияға сәйкес дербес жүзеге асырылады.

3. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидаларын және инвестициялық декларацияны, сондай-ақ оларға өзгерістер мен толықтыруларды ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басқару органы бекiтедi.

45-бап. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын қайта ұйымдастыру

1. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын қайта ұйымдастыру уәкiлеттi органның рұқсатымен акционерлердiң жалпы жиналысының шешiмi бойынша қосылу нысанында жүзеге асырылады. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын қайта ұйымдастыруды жүргізуге рұқсат берудің шарттары мен тәртібі уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленедi.

Мемлекеттің, Ұлттық әл-ауқат қорының және (немесе) уәкiлеттi органның қатысуымен ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын қайта ұйымдастыруды жүргiзу ерекшеліктері уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiсiнде айқындалады.

Уәкiлеттi органның қайта ұйымдастыруды жүргiзуге рұқсаты ол берілген күннен бастап тоғыз ай бойы қолданыста болады.

Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын қайта ұйымдастыруды жүргiзуге рұқсат алу туралы өтінішхатқа мынадай құжаттар:

1) ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры акционерлерi жалпы жиналысының оны қайта ұйымдастыру туралы шешiмi;

2) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын қайта ұйымдастыру салдарының қаржылық болжамын, оны қайта ұйымдастырғаннан кейінгі есеп-қисап балансын қоса алғанда, қайта ұйымдастырудың болжамды шарттарын, тәртібі мен мерзімдерін белгілейтін құжат қоса беріледі.

3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

Уәкiлеттi орган ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын қайта ұйымдастыруға рұқсат алу туралы өтінішхатты құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап екі ай iшiнде қарауға тиiс.

2. Қайта ұйымдастырылатын ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры уәкілетті органның қайта ұйымдастыруды жүргізуге рұқсатын алған күннен бастап күнтізбелік он бес күн ішінде екі баспасөз басылымында қазақ және орыс тілдерінде хабарландыру жариялау арқылы өзінің барлық салымшыларын (алушыларын) алдағы өзгерістер туралы хабардар етуге міндетті.

3. Қайта ұйымдастырылған ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры өзіне басқа ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын қосып алған ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының лицензиясы негізінде ерікті зейнетақы жарналарын тартуға және зейнетақы төлемдерiн жүзеге асыруға құқылы.

4. Қосылатын ерiктi жинақтаушы зейнетақы қорының ерiктi зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттар бойынша зейнетақы активтерi мен міндеттемелері қайта ұйымдастырылған ерiктi жинақтаушы зейнетақы қорына уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiсiнде белгiленген тәртiппен берiлуге тиiс.

Ескерту. 45-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

46-бап. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын қайта ұйымдастыруға рұқсат беруден бас тарту

Мынадай негiздердiң кез келгенi:

1) көзделiп отырған қайта ұйымдастырудың салдарынан салымшылар (алушылар) мүдделерiнің бұзылуы;

2) көзделiп отырған қайта ұйымдастырудың салдарынан Қазақстан Республикасының бәсекелестікті қорғау саласындағы заңнамасы талаптарының бұзылуы;

3) уәкiлеттi органның қайта ұйымдастыруға рұқсатын алу үшін ұсынылған құжаттардың Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмеуі бойынша уәкiлеттi органның ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын қайта ұйымдастыруға рұқсат беруден бас тартуы жүргізіледі.

Ескерту. 46-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.10.2015 № 376-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

47-бап. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын тарату

1. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры:

1) уәкiлеттi органның өзі белгiлеген тәртiппен берген рұқсаты болған кезде ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры акционерлерi жалпы жиналысының шешiмi бойынша;

2) Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде көзделген жағдайларда соттың шешiмi бойынша таратылады.

2. Ерікті түрде немесе мәжбүрлеп таратуды жүргізу, сондай-ақ ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттар бойынша зейнетақы активтері мен міндеттемелерін беру қағидалары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен бекітіледі.

48-бап. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын ерiктi түрде тарату

1. Ерiктi жинақтаушы зейнетақы қорының ерiктi түрде таратылуға рұқсат алу туралы өтiнiшхатын уәкiлеттi орган тиiсiнше ресiмделген құжаттарды алған күннен бастап екі ай iшiнде қарауға тиiс.

Өтiнiшхатқа мынадай құжаттар:

1) акционерлердiң жалпы жиналысының ерiктi түрде тарату туралы шешiмi;

2) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
4) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

5) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорында ерікті зейнетақы қорларын тарту құқығымен инвестициялық портфельді басқаруға арналған лицензияның және бағалы қағаздар нарығында басқа да қызмет түрлерін жүзеге асыруға арналған лицензияның негізінде жүзеге асырылатын қызмет бойынша міндеттемелердің және қолданыстағы шарттардың жоқ екендігін растайтын құжаттар қоса берiлуге тиiс. Осы тармақшада көрсетілген құжаттардың тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ерiктi жинақтаушы зейнетақы қорының ерiктi түрде таратылуға рұқсат алу туралы өтiнiшхатына және ерiктi жинақтаушы зейнетақы қорының міндеттемелерінің және бағалы қағаздар нарығындағы лицензияланатын қызмет түрлері бойынша қолданыстағы шарттарының жоқ екенiн растайтын құжаттарға ерiктi жинақтаушы зейнетақы қорының бiрiншi басшысы қол қоюға тиiс.

2. Ерiктi түрде таратылуға рұқсат беруден бас тартылған жағдайда, уәкiлеттi орган өзінің шешiмiн негiздеуге және бас тартуды ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерлерi мен акционерлерiнiң назарына жеткiзуге тиіс.

3. Барлық кредиторлардың талаптарын қанағаттандыру үшiн қаражат жеткiлiксiз болған жағдайда, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры банкроттық негiз бойынша мәжбүрлеп таратылуға жатады.

Ескерту. 48-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

48-1-бап. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын ерікті түрде таратуға рұқсат беруден бас тарту

Уәкілетті органның ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын ерікті түрде таратуға рұқсат беруден бас тартуы мынадай негіздердің кез келгені бойынша жүргізіледі:

1) осы Заңның 48-бабының 1-тармағында көрсетілген құжаттарды ұсынбау;

2) лицензияланатын қызмет түрлері бойынша міндеттемелердің және қолданыстағы шарттардың болуы;

3) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының барлық кредиторларының талаптарын қанағаттандыру үшін қаражатының жеткіліксіздігі.

Ескерту. 48-1-баппен толықтырылды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

49-бап. Ерікті зейнетақы жарналарын тарту құқығымен инвестициялық портфельді басқаруға арналған лицензияның қолданысын тоқтату ерекшеліктері

1. Ерікті зейнетақы жарналарын тарту құқығымен инвестициялық портфельді басқаруға арналған лицензиядан айырылған жағдайда, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры салымшылардың (алушылардың) ерікті зейнетақы жинақтарын бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аударуды уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен жүзеге асырады.

2. Ерікті зейнетақы жарналарын тарту құқығымен инвестициялық портфельді басқаруға арналған лицензияны ерікті түрде қайтару ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының өтініші негізінде жүзеге асырылады және ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры осы қызмет түрі бойынша барлық міндеттемелерін орындағаннан кейін ғана жүргізіледі.

3. Ерікті зейнетақы жарналарын тарту құқығымен инвестициялық портфельді басқаруға арналған лицензияны ерікті түрде қайтару, сондай-ақ ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттар бойынша зейнетақы активтері мен міндеттемелерді беру қағидалары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

7-тарау. БІРЫҢҒАЙ ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЫНЫҢ ЖӘНЕ ЕРІКТІ ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЫНЫҢ ҚЫЗМЕТІН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ТӘРТІБІ

50-бап. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерi

1. Міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары және ерікті зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы активтерi комиссиялық сыйақы шегерiле отырып, зейнетақы жарналарын, инвестициялық кірісті, өсiмпұл және залалдардың орнын толтыру ретінде түскен қаражатты қамтиды.

2. Жеке және заңды тұлғалардың міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары және ерікті зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы активтерiне құқықтары осы Заңда көзделген заттық құқықтар қатарына жатады.

3. Салымшының (алушының), Мемлекеттік корпорацияның, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, кастодиан-банктің және өзіне зейнетақы активтері осы Заңның 35-бабының 2-тармағына және 35-1-бабына сәйкес активтерді инвестициялық басқаруға арналған шарт негізінде берілген инвестициялық портфельді басқарушылардың борыштары бойынша міндетті зейнетақы жарналарына, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарына, өсімпұлдарға, зейнетақы активтеріне және зейнетақы жинақтарына тыйым салуға немесе өндіріп алуды қолдануға, оның ішінде санамаланған субъектілер таратылған және (немесе) банкрот болған жағдайларда, жол берілмейді.

4. Міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары және ерікті зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы активтерi тек қана:

1) тiзбесiн Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі айқындайтын және инвестициялық декларацияда айқындалатын қаржы құралдарына орналастыруға;

1-1) осы Заңның 35-1-бабына сәйкес инвестициялық портфельді басқарушыға сенімгерлік басқаруға берілген зейнетақы активтері есебінен сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарына орналастыруға;

2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес зейнетақы төлемдерін, оның ішінде тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсатында біржолғы зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруға;

3) осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртiппен зейнетақы аннуитетi шарты бойынша зейнетақы жинақтарын сақтандыру ұйымына ауыстыруға;

3-1) осы Заңның 35-1-бабына сәйкес зейнетақы активтерін инвестициялық портфельді басқарушыға сенімгерлік басқаруға беруге;

4) ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарын бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына, сондай-ақ бір ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан басқа ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына ауыстыруға;

5) қате есепке жатқызылған зейнетақы жарналарын және өзге де қате есепке жатқызылған ақшаны қайтаруға;

6) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына осы Заңда белгiленген жағдайларда және мөлшерде комиссиялық сыйақы төлеуге;

7) ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарығында қаржы құралдарын сатып алуға немесе сатуға байланысты брокерлік комиссияларды, биржалық алымдарды және өзге де шығыстарды төлеуге;

8) депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның "Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес ұсынылған хабарламасы негізінде салымшының (алушының) жеке зейнетақы шотынан кепілді өтемнің талап етілмеген сомасын қайтаруға пайдаланылады.

5. Алушы, сондай-ақ бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорында зейнетақы жинақтары бар және осы Заңның 11-бабының 1 - 3-тармақтарына сәйкес зейнеткерлік жасқа толмаған адам қайтыс болған жағдайда, оның отбасына не жерлеуді жүзеге асырған адамға бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің 52,4 еселенген мөлшері шегінде, бірақ жеке зейнетақы шотында бар қаражаттан аспайтын мөлшерде жерлеуге арналған біржолғы төлем төлейді.

Егер жерлеуге арналған біржолғы төлем жүзеге асырылғаннан кейін алушының жеке зейнетақы шотындағы зейнетақы жинақтары қалдығының сомасы тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген ең төмен зейнетақы мөлшерінен аспайтын соманы құраған жағдайда, бұл қалдық жерлеуге арналған төлем ретінде төленеді.

Ескерту. 50-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 31.03.2014 N 180-V (01.04.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
7-тарауды 50-1-баппен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

50-2-бап. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының меншікті қаражаты және (немесе) зейнетақы активтері есебінен есеп айырысу жүзеге асырылатын бас қаржылық келісім

Осы Заңның 49-бабы 1-тармағының, 58-бабы 2, 4-тармақтарының және 8-тармағы 2) тармақшасының ережелері бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының меншікті қаражаты және (немесе) зейнетақы активтері есебінен есеп айырысу жүзеге асырылатын бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) бойынша талаптарды есепке жазуға және (немесе) тарату неттингіне қатысты қолданылмайды.

Бас қаржылық келісімнің тараптары бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) бойынша талаптарды есепке жазуды және (немесе) тарату неттингін бас қаржылық келісімде айқындалған тәртіппен және шарттарда жүзеге асырады (қолданады).

Бас қаржылық келісімде айқындалған тәртіппен және шарттарда жүзеге асырылған (қолданылған) талаптарды есепке жазу және (немесе) тарату неттингі нәтижесінде туындаған (есептелген) нетто-талап осы Заңда және Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген, кредиторлармен есеп айырысу қағидаларына сәйкес жалпы негіздерде қанағаттандырылады.

Ескерту. 50-2-баппен толықтырылды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

51-бап. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорындағы есепке алу және есептiлiк

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бухгалтерлiк есепке алуды жүргiзедi және қаржылық есептілікті жасайды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне:

1) міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары және ерікті зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы активтері;

2) 01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен.

3) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының қаржы-шаруашылық қызметін қамтамасыз етуге арналған меншікті қаражаты бойынша қаржылық пен өзге де есептілікті, бастапқы статистикалық деректерді бөлек-бөлек ұсынады.

Ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры бухгалтерлiк есепке алуды жүргiзедi және қаржылық есептілікті жасайды, сондай-ақ меншікті қаражаты мен ерікті зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы активтерi бойынша қаржылық пен өзге де есептілікті, бастапқы статистикалық деректердi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне бөлек-бөлек ұсынады.

2. Салымшылардың (алушылардың) жеке зейнетақы шоттарындағы мiндеттi зейнетақы жарналары, міндетті кәсiптiк зейнетақы жарналары және ерікті зейнетақы жарналары есебiнен зейнетақы жинақтарын есепке алу уәкiлеттi орган айқындайтын тәртiппен бөлек жүргiзіледi.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
51-бапты 2-1 және 2-2-тармақтармен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

3. Жеке зейнетақы шотында зейнетақы активтері мен жинақтарын есепке алуды жүзеге асыру және ақпараттың сенімділігін, сақталуын және санкцияланбаған қолжетімділіктен қорғалуын қамтамасыз ету үшін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорын, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын бағдарламалық қамтамасыз ету түріндегі автоматтандырылған ақпараттық жүйелер пайдаланылады.

Зейнетақы активтері мен жинақтарын есепке алуға арналған автоматтандырылған ақпараттық жүйелерге қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

4. Салымшылардың (алушылардың) ерікті зейнетақы жарналарының есебінен зейнетақы жинақтарын есепке алуды уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры жүргізеді.

5. Зейнетақы жарналарын есепке алудың дұрыс жүргізілуіне және инвестициялық табыстың салымшылар (алушылар) есебіне жазылуына бақылауды уәкілетті орган жүзеге асырады.

6. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры және ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры бухгалтерлiк есепке алуда және есептілік жасау кезiнде пайдаланылатын құжаттардың есепке алынуын және сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi. Сақталуға жататын құжаттардың тiзбесi мен олардың сақталу мерзiмiн уәкiлеттi орган белгiлейдi.

Ескерту. 51-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

52-бап. Тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесі

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесін құрады, онда:

1) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының директорлар кеңесінің, басқармасының, бөлімшелерінің тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жөніндегі өкілеттіктері және функционалдық міндеттері, олардың жауапкершілігі;

2) тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жөніндегі ішкі саясат пен рәсімдер;

3) тәуекелдердің жол берілетін мөлшеріне лимиттер;

4) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры органдарының тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жөніндегі есептілікті ұсынуының ішкі рәсімдері;

5) тәуекелдерді басқару жүйесінің тиімділігін бағалаудың ішкі критерийлері қамтылуға тиіс.

Тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

53-бап. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, инвестициялық портфельді басқарушының және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының комиссиялық сыйақылары

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының комиссиялық сыйақысының шамасы зейнетақы активтерінің айына 0,01 пайызы мөлшерінде белгіленеді.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің комиссиялық сыйақысының шекті шамасы инвестициялық кірістің 2,0 пайызынан аспайтын шекте белгіленеді.

3. Инвестициялық портфельді басқарушының комиссиялық сыйақысының шекті шамасы инвестициялық кірістің 7,5 пайызынан аспайтын шекте белгіленеді.

4. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының комиссиялық сыйақысының шекті шамасы:

1) инвестициялық кірістің 15 пайызынан аспайтын шекте ;

2) зейнетақы активтерiнiң айына 0,05 пайызынан аспайтын шекте белгiленедi.

Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының комиссиялық сыйақысын өндіріп алу тәртібі және оның шамасы ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартта белгіленеді.

5. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің комиссиялық сыйақысының шамасын Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы жыл сайын бекітеді.

Инвестициялық портфельді басқарушының комиссиялық сыйақысының шамасын осы ұйымның басқарушы органы жыл сайын бекітеді.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, инвестициялық портфельді басқарушының және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының комиссиялық сыйақысының шамасы жылына бiр реттен жиі өзгертiлмейді.

Ескерту. 53-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

54-бап. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының аудитi

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының аудитiн Қазақстан Республикасының аудиторлық қызмет туралы заңнамасына сәйкес аудит жүргiзуге құқығы бар аудиторлық ұйым жүргiзедi.

2. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының қаржылық есептiлiгiнiң аудиторлық есебi коммерциялық құпияны құрамайды.

3. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының міндетті жыл сайынғы аудитінің нәтижелері бойынша аудиторлық ұйым:

1) міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары және ерікті зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы активтері;

2) 01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
3) тармақша жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
3) тармақшаның осы редакциясы осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап 01.01.2024 дейін қолданыста болады - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3) меншікті қаражаты бойынша үш аудиторлық есеп жасайды.

Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының міндетті жыл сайынғы аудитінің нәтижелері бойынша аудиторлық ұйым:

1) қаржылық есептілік;

2) зейнетақы активтері бойынша екі аудиторлық есеп жасайды.

4. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтері бойынша жыл сайынғы аудиторлық есеп бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерiне қатысты бухгалтерлік есепке алуды жүргiзу және қаржылық есептiлiктi жасау тәртiбiнің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестiгі тұрғысынан тексеруді қамтиды.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының жыл сайынғы міндетті аудиті бойынша шығыстар бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының меншікті қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Ескерту. 54-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

55-бап. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерлеріне қойылатын талаптар

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры міндетті түрде ішкі аудит қызметін құрады және мынадай алқалы органдарды қалыптастырады:

1) басқарушы орган – директорлар кеңесі;

2) атқарушы орган – басқарма.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының оқшауланған бөлімшесінің бірінші басшысы мен бас бухгалтерін қоспағанда, басқарушы органның басшысы мен мүшелері, атқарушы органның басшысы мен мүшелері, бас бухгалтері, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының бір немесе бірнеше құрылымдық бөлімшесінің қызметін үйлестіруді және (немесе) бақылауды жүзеге асыратын және уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актілерінде көзделген, уәкілетті органға ұсынылатын құжаттарға қол қою құқығы бар бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының өзге де басшылары бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерлері болып танылады.

1-1. Осы баптың мақсаттары үшін басшы қызметкер лауазымына кандидат деп бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкері лауазымын атқаруға ниеті бар жеке тұлға немесе басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына сайланған, тәуелсіз директор болып табылатын адам түсініледі.

2. Мынадай:

1) жоғары білімі жоқ;

2) осы бапта белгіленген:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін халықаралық қаржы ұйымдарында;

және (немесе) қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау саласында;

және (немесе) қаржылық көрсетілетін қызметтерді ұсыну саласында;

және (немесе) қаржы ұйымдарының аудитін жүргізу бойынша;

және (немесе) экономика және қаржы саласында реттеу мен бақылауды жүзеге асыратын мемлекеттік органдарда;

және (немесе) қаржы ұйымдарының аудитін жүргізу жөніндегі көрсетілетін қызметтерді реттеу саласында;

және (немесе) қаржы ұйымдарының қызметін автоматтандыру үшін пайдаланылатын бағдарламалық қамтылымды әзірлеу саласында;

және (немесе) осы тармақшада санамаланған салаларда қызметін жүзеге асыратын шетелдік заңды тұлғаларда еңбек өтілі жоқ;

3) мінсіз іскерлік беделі жоқ;

4) басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісім кері қайтарып алынған және (немесе) осы және (немесе) өзге қаржы ұйымында, банк, сақтандыру холдингінде, Қазақстан Республикасының бейрезидент-банкінің филиалында, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалында, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалында қызметтік міндеттерін атқарудан шеттетілген адам бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкері лауазымын атқара алмайды (лауазымына тағайындала немесе сайлана алмайды).

Көрсетілген талап уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімін кері қайтарып алу туралы шешім қабылдағаннан кейін қатарынан соңғы он екі ай бойы қолданылады;

5) басшы лауазымына өзін келісу туралы өтінішхат берілген күнге дейін үш жыл ішінде сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған не сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін әкімшілік жазаға тартылған адам бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкері лауазымын атқара алмайды (лауазымына тағайындала немесе сайлана алмайды).

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры басшы қызметкерлерді тағайындау (сайлау) кезінде олардың осы баптың талаптарына сәйкестігін, оның ішінде уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылатын ақпаратты ескере отырып, дербес тексереді.

Басшы қызметкерлер мен басшы қызметкерлер лауазымдарына кандидаттарға қатысты мінсіз іскерлік беделдің болуы не болмауы тұрғысынан іскерлік беделді бағалауды уәкілетті орган, оның ішінде уәжді пайымдауды пайдалана отырып жүзеге асырады.

3. Осы баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген талапқа сәйкес келу үшін:

1) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының атқарушы органының басшысы лауазымына кандидаттар үшін – кемінде бес жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде үш жыл;

2) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басқару органының басшысы лауазымына кандидаттар үшін – кемінде бес жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде екі жыл;

3) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының атқарушы органының мүшесі лауазымына кандидаттар үшін – кемінде үш жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде екі жыл;

4) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басқару органының мүшесі лауазымына кандидаттар үшін – кемінде екі жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде бір жыл;

5) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының бас бухгалтері лауазымына кандидаттар үшін – кемінде үш жыл;

6) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының өзге де басшыларының лауазымына кандидаттар үшін кемінде бір жыл еңбек өтілі болуы қажет.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының атқарушы органының қауіпсіздік мәселелеріне, әкімшілік-шаруашылық мәселелеріне, ақпараттық технологиялар мәселелеріне ғана жетекшілік ететін мүшелері лауазымдарына кандидаттар үшін осы баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген еңбек өтілінің болуы талап етілмейді.

Осы тармақта айқындалған еңбек өтіліне қаржы ұйымының бөлімшелеріндегі оның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, әкімшілік-шаруашылық қызметті жүзеге асыруға, ақпараттық технологияларды дамытуға (ақпараттық технологияларды дамыту бөлімшесінің басшысын қоспағанда) байланысты жұмыс, өзара сақтандыру қоғамындағы және микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдағы жұмыс кірмейді.

Орналастырылған акцияларының елу пайызынан астамы мемлекетке және (немесе) ұлттық басқарушы холдингке тікелей немесе жанама түрде тиесілі бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басқару органы басшысының лауазымына кандидат болып табылатын Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшесі, Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы басшысының орынбасары үшін осы бапта көзделген өтіл талап етілмейді.

3-1. Осы баптың 3-тармағы бірінші бөлігінің 1), 2), 3), 4) тармақшаларының мақсаттары үшін басшы лауазым деп басқару органы басшысының және мүшелерінің, атқарушы орган басшысының және мүшелерінің, осы баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көрсетілген салаларда қызметін жүзеге асыратын ұйымдардың дербес құрылымдық бөлімшесі, сондай-ақ оқшауланған бөлімшесі басшысының, басшысы орынбасарының лауазымдары түсініледі.

3-2. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) келісім алу үшін құжаттарды басшы қызметкер лауазымына кандидат не бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры ұсынуы мүмкін.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) уәкілетті органның келісімі басшы қызметкер лауазымына кандидат осы лауазымдарға қойылатын талаптарға сәйкес келген жағдайда бір не бірнеше лауазымға берілуі мүмкін.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) уәкілетті органның келісімі басшы қызметкер лауазымын қайтадан келіспей атқару құқығын береді және мынадай:

1) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорындағы басшы қызметкер лауазымына келісілген кандидат келісім алынған не басшы қызметкер лауазымынан босатылған (өкілеттіктері тоқтатылған) күннен бастап он екі ай ішінде тағайындалмаған (сайланбаған);

2) уәкілетті орган бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшысы лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімін кері қайтарып алған жағдайларда өз қолданысын тоқтатады.

4. Басшы қызметкер лауазымына кандидат тиісті функцияларды уәкілетті органның келісуінсіз жүзеге асыруға құқылы емес.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген тыйым салу басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына сайланған, тәуелсіз директор болып табылатын, өзі сайланған күннен бастап күнтізбелік алпыс күннен аспайтын мерзім бойы тиісті функцияларды уәкілетті органның келісуінсіз жүзеге асыруға құқылы адамға қолданылмайды.

Уәкілетті орган бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерлерін тағайындауға (сайлауға) келісім беру үшін ұсынылған құжаттарды уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде қарайды.

Басқару органы басшысының міндеттерін атқаруды басқару органының мүшесіне немесе атқарушы орган басшысының міндеттерін атқарушы органның мүшесіне күнтізбелік алпыс күннен аспайтын мерзімге жүктеу жағдайларын қоспағанда, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерінің міндеттерін басшы қызметкері лауазымына тағайындауға (сайлауға) уәкілетті органның келісімі жоқ адамның атқаруына (уақытша болмағанда оны алмастыруына) тыйым салынады.

4-1. Тәуелсіз директор болып табылатын, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына кандидат өзі аталған лауазымға сайланғанға дейін де, одан кейін де келісілуі мүмкін.

Тәуелсіз директор болып табылатын, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басқару органының басшысын немесе мүшесін оны сайлағаннан кейін келіскен кезде құжаттар осы баптың 4-тармағының екінші бөлігінде белгіленген мерзімде уәкілетті органға келісуге ұсынылуға тиіс.

Осы тармақта көрсетілген мерзім өткеннен кейін және құжаттардың толық топтамасы уәкілетті органға келісуге ұсынылмаған не уәкілетті орган келісуден бас тартқан жағдайда, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры осы басшы қызметкердің өкілеттіктерін тоқтату жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.

4-2. Уәкілетті орган "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 13-5-бабына сәйкес басшы қызметкер лауазымына кандидатқа қатысты уәжді пайымдауды пайдаланған кезде уәкілетті орган құжаттарды басшы қызметкер лауазымына кандидатты келісуге ұсынған тұлғаға басшы қызметкер лауазымына кандидатқа қатысты уәжді пайымдауды қалыптастыру туралы хабарлама жібереді.

Уәкілетті орган бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерлері лауазымдарына кандидаттарды тағайындауға (сайлауға) келісім алу үшін ұсынылған құжаттарды қарау мерзімін уәкілетті орган басшы қызметкерлер лауазымдарына осы кандидаттарға қатысты уәжді пайымдауды қалыптастырған кезде тоқтата тұрады. Осы мерзім құжаттарды бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкері лауазымына кандидатты келісуге ұсынған тұлғаға уәжді пайымдаудың жобасы жіберілген күннен бастап уәкілетті органның шешімі уәжді пайымдау пайдаланыла отырып қабылданған күнге дейін тоқтатыла тұрады.

5. Мінсіз іскерлік беделінің болмау өлшемшарттарын қоса алғанда, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) уәкілетті органның келісім беру тәртібі, келісім алу үшін қажетті құжаттар уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актілерінде белгіленеді.

6. Уәкілетті орган бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерлерін тағайындауға (сайлауға) келісім беруден мынадай негіздер бойынша бас тартады:

1) басшы қызметкерлер лауазымдарына кандидаттардың осы бапта, "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабының 20) тармақшасында, 54-бабының 4-тармағында және 59-бабының 2-тармағында және "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабында немесе уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес келмеуі;

2) тестілеудің теріс нәтижесі.

Мыналар тестілеудің теріс нәтижесі болып табылады:

басшы қызметкер лауазымына кандидатты тестілеу нәтижесі дұрыс жауаптардың жетпіс пайызынан аз болуы;

басшы қызметкер лауазымына кандидаттың уәкілетті орган айқындаған тестілеу тәртібін бұзуы;

басшы қызметкер лауазымына кандидаттың уәкілетті органның келісу мерзімі ішінде белгіленген уақытта тестілеуге келмеуі;

3) уәкілетті орган ескертулерінің жойылмауы немесе уәкілетті органның ескертулері ескеріле отырып пысықталған құжаттардың уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген мерзім өткеннен кейін ұсынылуы;

4) тәуелсіз директор болып табылатын, басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына кандидатты сайлаудың (тағайындаудың) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртібінің бұзылуы;

5) құжаттардың тәуелсіз директор болып табылатын, басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына кандидат өз лауазымын уәкілетті органның келісуінсіз атқарып жүрген, осы баптың 4-1-тармағының екінші бөлігінде белгіленген мерзім өткеннен кейін ұсынылуы;

6) уәкілетті органда басшы қызметкер лауазымына кандидаттың бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалған және (немесе) үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтіруге алып келген деп танылған әрекеттерді жасағаны туралы мәліметтердің (фактілердің) болуы.

Осы талап санамаланған оқиғалардың ең алдыңғысы басталған:

уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына кандидаттың әрекеттерін бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп таныған;

уәкілетті орган мұндай әрекеттерді жасау салдарынан үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтірілгенін растайтын фактілерді алған күннен бастап бір жыл бойы қолданылады;

7) уәкілетті органда басшы қызметкер лауазымына кандидаттың өзіне қатысты уәкілетті орган қадағалап ден қою шараларын қолданған және (немесе) оған Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 259-бабында көзделген әкімшілік құқық бұзушылық үшін, бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалды деп танылған әрекеттерді жасағаны үшін әкімшілік жаза қолданылған қаржы ұйымының қызметкері және (немесе) әрекеттері мәмілеге қатысушы қаржы ұйымына және (немесе) үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтіруге алып келген қаржы ұйымының қызметкері екендігі туралы мәліметтердің болуы.

Осы талап санамаланған оқиғалардың ең алдыңғысы басталған:

уәкілетті орган қаржы ұйымының әрекеттерін бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалды деп таныған;

уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына кандидаттың әрекеттері салдарынан қаржы ұйымына және (немесе) үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтірілгенін растайтын фактілерді алған күннен бастап бір жыл бойы қолданылады.

Осы тармақшаның мақсаттары үшін қаржы ұйымының қызметкері деп жоғарыда көрсетілген бұзушылықтарға алып келген мәселелер бойынша шешімдер қабылдау құзыретіне кірген қор биржасының басшы қызметкері не оның міндеттерін атқарған адамы және (немесе) трейдері түсініледі.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің 6) және 7) тармақшаларында көрсетілген мәліметтерге, оның ішінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-қаржы ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органынан уәкілетті орган алған мәліметтер жатады.

7. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры уәкілетті органды бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының тиісті органының шешімі қабылданған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде, тағайындауды (сайлауды), басқа лауазымға ауыстыруды, еңбек шартын бұзуды және (немесе) өкілеттіктерін тоқтатуды қоса алғанда, басшы қызметкерлер құрамында болған барлық өзгерістер туралы, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін басшы қызметкерді әкімшілік жауаптылыққа тарту туралы, сондай-ақ растайтын құжаттардың көшірмелерін қоса бере отырып, басшы қызметкердің тегіндегі, атындағы, әкесінің атындағы (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілсе) өзгерістер туралы хабардар етуге міндетті.

Басшы қызметкер қылмыстық жауаптылыққа тартылған жағдайда, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры уәкілетті органды осы ақпарат бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына белгілі болған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде хабардар етеді.

8. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9. Уәкілетті орган бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкері лауазымына тағайындауға (сайлауға) берген келісімін мынадай негіздер бойынша кері қайтарып алады:

1) келісім беруге негіз болған анық емес мәліметтердің анықталуы;

2) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасында көзделген талаптарды жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан көп рет) бұзуы;

3) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының аталған басшы қызметкерінің (қызметкерлерінің) әрекеттерін (әрекетсіздігін) Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмейді деп тану үшін жеткілікті деректер негізінде уәкілетті органның осы бапта көрсетілген адамдарды қызметтік міндеттерін атқарудан шеттетуі;

4) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының аталған басшы қызметкерінің (қызметкерлерінің) әрекеттерін Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сай келмейді деп тану үшін жеткілікті деректер негізінде уәкілетті органның осы бапта көрсетілген адамдарды қызметтік міндеттерін атқарудан шеттеткенге дейін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры оларды шеттеткен немесе жұмыстан шығарылған жағдайда, уәкілетті органның осы адамдарды қызметтік міндеттерін атқарудан шеттетуі;

5) алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығының болуы.

6) басшы қызметкерлердің осы бапта, "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабының 20) тармақшасында, 54-бабының 4-тармағында, 59-бабының 2-тармағында және "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабында немесе уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес келмеуі.

Уәкілетті органның бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) келісімін кері қайтарып алуы өзге қаржы ұйымдарында, банк, сақтандыру холдингтерінде, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарында, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарында, Қазақстан Республикасының бейрезидент-банктерінің филиалдарында осы басшы қызметкерге бұрын берілген келісімді (келісімдерді) кері қайтарып алуға негіз болып табылады.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры:

1) уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімін кері қайтарып алған;

2) басшы қызметкер лауазымына кандидатты сайлаудың (тағайындаудың) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртібі бұзылған жағдайларда, басшы қызметкермен еңбек шартын бұзуға не еңбек шарты болмаған жағдайда басшы қызметкердің өкілеттіктерін тоқтату жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.

Ескерту. 55-бап жаңа редакцияда - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

56-бап. Шындыққа сай келмейтiн жарнамаға тыйым салу

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына жариялаған күнгi шындыққа сай келмейтiн қызметті жарнамалауға тыйым салынады.

2. Уәкілетті орган бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан шындыққа сай келмейтін жарнамаға өзгерістер енгізуді, оның тоқтатылуын немесе теріске шығарылуын жариялауды талап етуге құқылы.

Бұл талап уәкiлеттi орган белгiлеген мерзiмде орындалмаған жағдайда, уәкiлеттi орган жарнамада қамтылған мәлiметтердiң шындыққа сай келмейтiндiгi туралы ақпарат жариялауға не мұндай жарнаманы жариялаған бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының есебiнен оларды нақтылауға құқылы.

3. Зейнетақы активтерi бойынша табыстылық туралы ақпарат тиiстi инвестициялық табыс алынған кезеңдi көрсетіп қана берілуі мүмкiн.

57-бап. Зейнетақы жинақтарының құпиясы

1. Зейнетақы жинақтарының құпиясы салымшылардың (алушылардың) жеке зейнетақы шоттарындағы ақша қалдықтары туралы және оның қозғалысы туралы мәлiметтердi қамтиды.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорлары және Мемлекеттік корпорация зейнетақы жинақтарының құпиялылығына кепiлдiк бередi.

2. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының, Мемлекеттік корпорацияның лауазымды адамдары, қызметкерлерi және өздерінің қызметтік және функционалдық мiндеттерiн жүзеге асыруға байланысты зейнетақы жинақтарының құпиясын құрайтын мәлiметтерге қолжетімділік алған өзге де адамдар, осы баптың 3-5-тармақтарында көзделген жағдайларды қоспағанда, зейнетақы жинақтарының құпиясын құрайтын мәлiметтердi жария етуге құқылы емес және оларды жария еткені үшiн Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі мен уәкілетті орган арасында ақпарат, оның ішінде зейнетақы жинақтарының құпиясын құрайтын мәліметтер алмасуды жүзеге асыру зейнетақы жинақтарының құпиясын жария ету болып табылмайды.

Мемлекеттік органның лауазымды адамының немесе ұйымда басқарушылық функцияларды орындайтын адамның қылмыстық қудалау органына қылмыстық құқық бұзушылық туралы хабар жіберілген кезде растау құжаттары мен материалдары ретінде зейнетақы жинақтарының құпиясын қамтитын құжаттар мен мәліметтерді ұсынуы зейнетақы жинақтарының құпиясын жария ету болып табылмайды.

3. Зейнетақы жинақтарының құпиясы зейнетақы жарналарын жүзеге асыратын салымшыға, алушыға, салымшының (алушының) Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес ресiмделген жазбаша келiсуi негiзiнде кез келген үшiншi адамға ашылуы мүмкiн.

4. Жеке зейнетақы шоттарындағы ақша қалдықтары мен оның қозғалысы туралы анықтамалар:

1) анықтау және алдын ала тергеу органдарына – олардың жүргiзуіндегі қылмыстық iстер бойынша;

2) соттарға – сот ұйғарымының негiзiнде олардың жүргізуіндегі iстер бойынша;

3) сот орындаушыларына – сот орындаушысының прокурор санкциялаған қаулысы негізінде олардың жүргізуіндегі атқарушылық құжаттар бойынша;

4) мемлекеттік кіріс органдарына – міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын есептеуге, ұстап қалуға (есебіне жазуға) байланысты мәселелер бойынша;

5) уәкілетті органға – салымшының (алушының) өтінішіне байланысты не оның бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының қызметіне тексеруді жүзеге асыруына байланысты туындаған мәселе бойынша;

6) прокурорға – оның қарауындағы материал бойынша өзінің құзыретi шегіндe тексеру жүргiзу туралы қаулы негiзiнде;

7) қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органға – "Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген мақсаттарда және тәртіппен;

8) салымшының (алушының) өкілдеріне – нотариат куәландырған сенiмхат немесе сот шешімінің негiзiнде;

9) Мемлекеттік корпорацияға – салымшылардың (алушылардың) мiндеттi зейнетақы жарналары, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша дерекқорын қалыптастыру және алушының зейнетақы төлемдеріне құқықты алу кезіндегі инфляция деңгейі ескеріле отырып, нақты енгізілген міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары мөлшерінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының сақталуын есептеу үшiн, сондай-ақ салымшының (алушының) өтініші негізінде не оның өкілінің нотариат куәландырған сенімхаты бойынша немесе соттың шешімі бойынша мемлекеттік қызметтер көрсету үшін;

10) орталық атқарушы органға – салымшының (алушының) өтінішіне байланысты туындаған мәселе бойынша;

11) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының жыл сайынғы мiндеттi аудитiн жүргiзетiн аудиторлық ұйымдарға берілуі мүмкін.

12) алып тасталды - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі);

5. Жеке зейнетақы шотының болуы, ондағы ақша қалдықтары мен оның қозғалысы туралы анықтамалар, салымшы (алушы) қайтыс болған жағдайда, заң бойынша мұрагерлікке құқығы туралы куәлікке сәйкес мұрагерлер болып табылатын немесе өсиетте аталған адамдарға жазбаша сұрау салу бойынша не соттарға олардың іс жүргізуіндегі мұрагерлік істер бойынша ұйғарымның негізінде беріледі.

6. Салымшы (алушы) қайтыс болған жағдайда жеке зейнетақы шотының бар-жоғы туралы, ондағы ақшаның қалдықтары мен қозғалысы туралы анықтамалар нотариустарға және шетелдiк консулдық мекемелерге олардың жүргізуіндегі мұрагерлiк iстер бойынша беріледi.

Ескерту. 57-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.11.2014 № 257-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 10-баптың 12) тармақшасынан қараңыз); 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 21.01.2019 № 217-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
7-тарауды 57-1-баппен толықтыру көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

58-бап. Уәкілетті орган қолданатын шектеулі ықпал ету шаралары және санкциялар

1. Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылықты байқаған, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің құқыққа сыйымсыз әрекеттерін немесе әрекетсіздігін анықтаған, сондай-ақ уәкілетті органның осы Заңда көзделген өзге де талаптары орындалмаған жағдайларда, уәкілетті орган бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына мынадай шектеулі ықпал ету шараларының бірін қолдануға:

1) орындалуы міндетті жазбаша нұсқама беруге;

2) жазбаша ескерту шығаруға;

3) жазбаша келісім жасауға құқылы.

2. Анықталған бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды белгіленген мерзімде жоюға бағытталған орындалуы міндетті түзету шараларын қолдануға және (немесе) анықталған бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жою жөніндегі іс-шаралар жоспарын (бұдан әрі – іс-шаралар жоспары) белгіленген мерзімде ұсыну қажеттігіне арналған бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына берілген нұсқау жазбаша нұсқама болып табылады.

Жазбаша нұсқамада белгіленген мерзімде ұсынылған іс-шаралар жоспарында бұзушылықтардың, олардың туындауына алып келген себептердің сипаттамасы, жоспарланған іс-шаралардың тізбесі, оларды жүзеге асыру мерзімдері, сондай-ақ жауапты лауазымды адамдар көрсетіледі.

Уәкілетті органның жазбаша нұсқамасына шағым жасау Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады. Уәкілетті органның жазбаша нұсқамасына шағым жасау оның орындалуын тоқтата тұрмайды.

3. Уәкілетті орган жазбаша ескерту шығарылғаннан кейін бір жыл ішінде осы ескерту шығарылған бұзушылыққа ұқсас Қазақстан Республикасының заңнамасының нормалары қайтадан бұзылғанын анықтаған жағдайда, уәкілетті органның бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына не оның (олардың) басшы қызметкеріне (қызметкерлеріне) осы баптың 7-тармағында көзделген санкцияларды қолдану мүмкіндігі туралы хабарламасы жазбаша ескерту болып табылады.

4. Анықталған бұзушылықтарды жою қажеттігі және осы бұзушылықтарды жою мерзімдерін көрсете отырып, оларды жою жөніндегі шаралар тізбесін және (немесе) анықталған бұзушылықтар жойылғанға дейін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры өзіне алған шектеулердің тізбесін бекіту туралы жазбаша келісім уәкілетті орган мен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры арасында жасалған жазбаша келісім болып табылады.

Жазбаша келісімге бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры тарапы міндетті түрде қол қоюға тиіс.

5. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры уәкілетті органға жазбаша нұсқамада және жазбаша келісімде көрсетілген шаралардың осы құжаттарда көзделген мерзімдерде орындалғаны туралы хабарлауға міндетті.

6. Шектеулі ықпал ету шараларын қолдану тәртібі уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актілерінде айқындалады.

7. Уәкілетті орган бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына бұрын қолданылған ықпал ету шараларына қарамастан, оларға санкциялар қолдануға құқылы.

8. Уәкілетті орган санкциялар ретінде мынадай шаралар қолдануға:

1) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен айыппұлдар салуға және оларды өндіріп алуға;

2) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорлары лицензиясының қолданысын тоқтата тұруға не одан айыруға;

3) осы Заңның 55-бабында аталған адамдарды бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының аталған басшы қызметкерінің (қызметкерлерінің) әрекеттерін (әрекетсіздігін) Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмейді деп тану үшін жеткілікті деректер негізінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының басшы қызметкері (қызметкерлері) лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімін бір мезгілде қайтарып ала отырып, қызметтік міндеттерін орындаудан шеттетуге құқылы. Осы Заңның 55-бабында көрсетілген адамдарды уәкілетті орган қызметтік міндеттерін орындаудан шеттеткенге дейін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры осы адамдарды қызметтік міндеттерін орындаудан шеттеткен немесе жұмыстан босатқан жағдайда, уәкілетті орган осы адамды бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорында тиісті басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімін қайтарып алуды жүргізеді.

9. Уәкілетті орган ерікті зейнетақы жарналарын тарту құқығымен инвестициялық портфельді басқаруға арналған лицензияның қолданысын алты айға дейінгі мерзімге мынадай негіздердің кез келгені бойынша тоқтата тұруға құқылы:

1) лицензия беруге негіз болған ақпараттың анық еместігі анықталуы;

2) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының қызметі басталуының лицензия берілген кезден бастап бір жылдан астам уақытқа кідіруі;

3) ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттар бойынша міндеттемелерді ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан да көп жағдайда) орындамауы немесе тиісінше орындамауы;

4) уәкілетті орган белгілеген нормативтердің және ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры орындауға міндетті басқа да нормалар мен лимиттердің жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан да көп жағдайда) бұзылуы;

5) Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерінің, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидаларында және (немесе) инвестициялық декларациясында көзделген ережелердің жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан да көп жағдайда) бұзылуы;

6) уәкілетті орган қолданған шектеулі ықпал ету шаралары талаптарының орындалмауы;

7) уәкілетті органмен жасалған жазбаша келісімге қол қоюдан бас тарту;

8) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының жүргізілген аудит туралы аудиторлық ұйымның есебінде көрсетілген бұзушылықтарды ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының аудиторлық есепті алған күнінен бастап үш ай ішінде жоймауы;

9) есептілік пен мәліметтерді ұсынбау немесе көрінеу анық емес есептілік пен мәліметтерді ұсыну;

10) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасында көзделген талаптарды жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан да көп жағдайда) бұзуы.

10. Лицензияның қолданысын тоқтата тұру жаңа салымшыларды (алушыларды) тартуға тыйым салуға алып келеді.

11. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының лицензиясының қолданысын тоқтата тұру туралы уәкілетті орган қабылдаған шешімді ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры күнтізбелік он күн ішінде екі баспасөз басылымында қазақ және орыс тілдерінде хабарландыру жариялау және өзінің интернет-ресурсында орналастыру арқылы салымшылардың (алушылардың) назарына жеткізеді.

12. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының лицензияның қолданысын тоқтата тұрудың себептерін белгіленген мерзімде жоймауы уәкілетті органның лицензиядан айыруына негіз болып табылады.

13. Өзіне қатысты уәкілетті орган шектеулі ықпал ету шараларын немесе санкциялар қолданған ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры не тұлға оларға Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқылы. Уәкілетті органның көрсетілген шешімдеріне шағым жасау олардың орындалуын тоқтата тұрмайды.

14. Іс-шаралар жоспарында, жазбаша келісімде не жазбаша нұсқамада белгіленген мерзімдерде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына байланысты емес себептер бойынша бұзушылықтарды жою мүмкіндігі болмаған жағдайда, іс-шаралар жоспарын, жазбаша келісімді не жазбаша нұсқаманы орындау мерзімін уәкілетті орган өзінің нормативтік-құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен ұзартуы мүмкін.

Ескерту. 58-бап жаңа редакцияда - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-тарау. САҚТАНДЫРУ ҰЙЫМДАРЫНАН ТӨЛЕНЕТІН САҚТАНДЫРУ ТӨЛЕМДЕРIН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ТӘРТІБІ

59-бап. Сақтандыру ұйымдарынан төленетін сақтандыру төлемдері

1. Осы Заңның 11-бабының 1-тармағында және 31-бабы 1-тармағының 2) және 3) тармақшаларында және 32-бабы 1-тармағының 2) және 3) тармақшаларында көрсетілген адамдар мiндеттi зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебiнен қалыптастырылған зейнетақы жинақтарын пайдалана отырып, сақтандыру ұйымымен сақтандыру төлемдерiн өмiр бойы жүзеге асыру туралы зейнетақы аннуитетi шартын жасасуға құқылы.

Міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтары жеткіліксіз болған жағдайда, зейнетақы аннуитеті шартын жасасу үшін ерікті зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтары пайдаланылуы мүмкін.

Міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтары жеткіліксіз болған жағдайда, зейнетақы аннуитеті шартын жасасу үшін осы Заңның 32-бабы 1-тармағының 1) тармақшасында аталған адамдардың міндетті зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтарын пайдалануға құқығы бар.

2. Сақтандыру ұйымынан төленетін бір айлық сақтандыру төлемінің мөлшері зейнетақы аннуитетi шартын жасасқан күнге қолданыста болатын ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 70 пайызынан (екі адам зейнетақы аннуитеті шартын жасасқан жағдайда ең төмен күнкөріс деңгейінің 1,4 еселенген мөлшерінен) төмен болмауға тиіс.

Зейнетақы аннуитеті шарты бойынша сақтандырылушылардың біреуі қайтыс болған жағдайда, екінші сақтандырылушы үшін сақтандыру ұйымынан төленетін бір айлық сақтандыру төлемінің мөлшері зейнетақы аннуитеті шарты жасалған күнге қолданыста болатын ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 70 пайызынан төмен болмайды.

3. Сақтандыру ұйымы деректемелері зейнетақы аннуитеті шартында көрсетілетін сақтанушының банк шотына сақтандыру төлемдерін аударады.

Сақтандыру төлемдерінің сомаларын аударуға, есепке жатқызуға және төлеуге байланысты банктік көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу сақтандыру ұйымының меншікті қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

4. Сақтандыру ұйымдары жүргізілген сақтандыру төлемдері туралы ақпаратты орталық атқарушы орган айқындаған тәртіппен Мемлекеттік корпорацияға ай сайын ұсынады.

Ескерту. 59-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

60-бап. Зейнетақы аннуитеті шартын жасасу және сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру тәртібі

1. Зейнетақы аннуитетi шартын жасасу тәртібі мен оның үлгiлік нысанын уәкiлеттi орган әзiрлейдi және бекiтедi.

2. Зейнетақы аннуитетi шарты осы Заңның талаптарында айқындалған мерзiмге жасалады.

3. "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне сәйкес ерлі-зайыптылар немесе жақын туыстар және бір мезгілде сақтандырушылар болып табылатын екі сақтанушы (сақтандырылушы) зейнетақы аннуитеті шартының тарабы бола алады.

4. Зейнетақы аннуитеті шартын жасасатын адам сақтандыру ұйымын таңдауда еркін болады.

5. Зейнетақы аннуитетi шарты жазбаша нысанда жасалады.

Сақтанушының (сақтанушылардың) немесе салымшының (салымшылардың) сақтандыру сыйлықақысын есептеу және сақтанушыны (сақтандырылушыны) сәйкестендіру үшін қажетті деректер қамтылған өтініші зейнетақы аннуитеті шартын жасауға негіз болып табылады.

Өтінішке сақтанушы (сақтанушылар) немесе салымшы (салымшылар) қол қояды.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
5-тармақтың төртінші және бесінші абзацтары 01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 12.07.2022 № 138-VII Заңымен (мәтін алып тасталды).
6. ЗҚАИ-ның ескертпесі!
01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 12.07.2022 № 138-VII Заңымен (мәтін алып тасталды).

7. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым сақтандыру бойынша дерекқорды қалыптастыруды және жүргізуді осы Заңның және "Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының негізінде жүзеге асырады.

8. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры және (немесе) сақтандыру ұйымы сақтандыру сыйлықақысының сомасын сақтандыру ұйымына толық көлемде аударған кезден бастап зейнетақы аннуитетi шарты күшiне енедi және тараптар үшiн мiндеттi болады.

9. Басқа сақтандыру ұйымымен зейнетақы аннуитетi шартын жасасқан жағдайда, бірақ оны жасасқан күннен бастап кемінде екі жыл өткен соң, зейнетақы аннуитетi шарты тек сақтанушының (сақтандырылушылардың – зейнетақы аннуитеті екі тұлғамен жасалған жағдайда) бастамасымен ғана не Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған шығу фактісін растайтын құжаттарды ұсынған шетелдік немесе азаматтығы жоқ адам болып табылатын сақтанушы (сақтандырылушы) Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерге тұрақты тұруға шыққан жағдайда бұзылуы мүмкін.

"Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне сәйкес неке (ерлі-зайыптылық) бұзылған жағдайда, сақтандыру төлемдерінің мөлшері, сондай-ақ зейнетақы аннуитеті шартын бұзу, зейнетақы аннуитеті шартына өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу тәртібі осы баптың 3-тармағына сәйкес жасалған зейнетақы аннуитеті шартында белгіленеді.

Зейнетақы аннуитеті шартын бұзу кезінде:

1) онда көзделген сатып алу сомасы жүзеге асырылған сақтандыру төлемдері мен сақтандыру ұйымының істі жүргізуге жұмсаған шығыстарының сомасы шегеріліп, төленген сақтандыру сыйлықақысының сомасынан кем болмауға тиіс;

2) жаңадан жасалған зейнетақы аннуитеті шарты бойынша сақтандыру ұйымынан төленетін ай сайынғы сақтандыру төлемінің мөлшері жаңа зейнетақы аннуитеті шарты жасалған күнге қолданыста болатын ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 70 пайызынан төмен болмауы керек.

10. Зейнетақы аннуитеті шартын жасасқан салымшының (алушының) зейнетақы аннуитеті шартын жасасқаннан кейін зейнетақы шотында қалған және (немесе) сақтандыру ұйымымен басқа зейнетақы аннуитеті шартын жасау үшін жаңадан қалыптастырылған зейнетақы жинақтарын пайдалануға құқығы бар.

11. Қолданыстағы зейнетақы аннуитеті шартына өзгерістер енгізілген жағдайда:

1) сақтандыру төлемдерінің кезеңділігі осы баптың 13-тармағына сәйкес айқындалады;

2) зейнетақы аннуитеті шарты бойынша сақтандыру ұйымынан төленетін кезеңдік сақтандыру төлемінің мөлшері қолданыстағы зейнетақы аннуитеті шартына өзгерістер енгізілген күнге қолданыста болатын ең төмен күнкөріс деңгейі шамасының 70 пайызынан төмен болмайды.

12. Сақтандыру сыйлықақысын және сақтандыру төлемін есептеуді сақтандыру ұйымы уәкілетті орган белгілеген әдістемеге сәйкес жүзеге асырады.

Сақтандыру ұйымының жасалатын зейнетақы аннуитеті шарттары бойынша іс жүргізуге жұмсайтын шығыстарының жол берілетін деңгейін, сондай-ақ сақтандыру төлемі индекстеу мөлшерлемесін уәкілетті орган белгілейді.

13. Зейнетақы аннуитеті шарты бойынша сақтандыру төлемдері ай сайын жүзеге асырылады.

Сақтандыру ұйымы алғашқы ай сайынғы сақтандыру төлемін зейнетақы аннуитеті шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысының сомасы сақтандыру ұйымына аударылған кезден бастап он жұмыс күнінен кешіктірмей, бірақ сақтанушы:

ерлер – 55 жасқа;

әйелдер:

2021 жылғы 1 қаңтардан бастап – 52 жасқа;

2022 жылғы 1 қаңтардан бастап – 52,5 жасқа;

2023 жылғы 1 қаңтардан бастап – 53 жасқа;

2028 жылғы 1 қаңтардан бастап – 53,5 жасқа;

2029 жылғы 1 қаңтардан бастап – 54 жасқа;

2030 жылғы 1 қаңтардан бастап – 54,5 жасқа;

2031 жылғы 1 қаңтардан бастап – 55 жасқа;

осы Заңның 32-бабы 1-тармағының 1) тармақшасында аталған адамдар 50 жасқа толғаннан кейін жүзеге асырады.

14. Зейнетақы аннуитеті шартын жасасқан тұлғалар оны жасасқан күннен бастап екі жылдан кейін сақтандыру төлемдерінің мөлшерін азайту бөлігінде шарттың талаптарын өзгерту және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына ақшаны қайтару туралы өтінішпен сақтандыру ұйымына жүгінуге құқылы.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына қайтарылуға жататын ақша сомасы зейнетақы аннуитеті шартына өзгерістер енгізілген күнге ол бойынша сатып алу сомасы мен зейнетақы аннуитеті шартына өзгерістер енгізілген күнге осы Заңның 59-бабының 2-тармағында айқындалған төлем мөлшері негізге алына отырып есептелген сақтандыру сыйлықақысының сомасы арасындағы айырмаға тең.

15. Сатып алу сомаларын зейнетақы аннуитеті шартын жасасуға байланысты бір сақтандыру ұйымынан екінші сақтандыру ұйымына аудару тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Ескерту. 60-бап жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 26.12.2022 № 168-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

61-бап. Зейнетақы аннуитетi шарты тараптарының құқықтары мен міндеттері

1. Сақтанушының:

1) сақтандыру ұйымы жүргiзген сақтандыру төлемдерi мөлшерінің есеп-қисабымен танысуға;

2) сақтандыру ұйымымен зейнетақы аннуитеті шартын жасасу кезінде немесе қолданыстағы зейнетақы аннуитеті шартына өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу кезінде сақтандыру сыйлықақысын төлеу үшін зейнетақы жинақтарын пайдалануға;

2-1) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

3) сақтандыру ұйымынан төленетiн сақтандыру төлемдерi мөлшерінің есеп-қисабын жүргiзу үшiн тәуелсiз сарапшыларды тартуға;

4) зейнетақы аннуитеті шартының көшірмесін алуға құқығы бар.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
2-тармақты алып тастау көзделген – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Сақтанушы:

1) зейнетақы аннуитетi шарты жасалған немесе зейнетақы аннуитетi шартына өзгерістер енгізілген күннен бастап күнтiзбелiк он күн iшiнде осындай шарттың түпнұсқасын және (немесе) зейнетақы аннуитетi шартына қосымша келiсiмді ұсына отырып, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорын, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын хабардар етуге;

2) зейнетақы аннуитеті шарты бұзылған кезде зейнетақы аннуитеті шартын бұзу туралы өтінішпен жүгінуге және жаңа зейнетақы аннуитеті шарты жасалған күннен бастап он жұмыс күні ішінде жаңа сақтандыру ұйымымен жасалған шарттың түпнұсқасын беруге міндетті.

3. Сақтандыру ұйымы зейнетақы аннуитетi шартына сәйкес сақтандыру сыйлықақысының сомасын бiр рет және толық көлемде алады.

4. Сақтандыру ұйымы:

1) сақтанушыны сақтандыру ұйымынан төленетін сақтандыру төлемдерi мөлшерінің есеп-қисаптарымен таныстыруға;

2) зейнетақы аннуитетi шартын осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен ресiмдеуге;

3) уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен және мерзімдерде дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйыммен жасалған зейнетақы аннуитеті шарттары бойынша деректер алмасуды жүзеге асыруға;

4) ЗҚАИ-ның ескертпесі!
01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 12.07.2022 № 138-VII Заңымен (мәтін алып тасталды).

5) зейнетақы аннуитетi шартында көзделген, сақтандыру ұйымынан төленетін сақтандыру төлемдерi уақтылы жүзеге асырылмаған кезде құқықтары бұзылған сақтанушыға немесе сақтандырылушыға мерзімін өткізіп алған әрбір күн үшiн төленбей қалған соманың 1,5 пайызы, бірақ төленбей қалған соманың 50 пайызынан аспайтын мөлшерiнде өсiмпұл төлеуге;

6) сақтанушы және (немесе) сақтандырылушы қайтыс болған жағдайда, оның отбасына не жерлеуді жүзеге асырған адамға зейнетақы аннуитеті шартында белгіленген мөлшерде, бірақ республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің кемінде 15 еселенген мөлшерінде жерлеуге арналған біржолғы төлем түрінде сақтандыру төлемін жүзеге асыруға;

7) қайтарылуға жататын ақша сомасын осы Заңның 60-бабының 14-тармағында көзделген өтінішті алған кезден бастап күнтізбелік жиырма күн ішінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аударуға міндетті.

Ескерту. 61-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

62-бап. Зейнетақы жинақтарын сақтандыру ұйымына аудару тәртiбi

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1-тармақ жаңа редакцияда көзделген – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры уәкілеттi органның нормативтiк құқықтық актiсiнде белгiленген талаптарға сәйкес келетін құжаттарды алған күннен бастап он жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде алушының зейнетақы жинақтарын сақтандыру ұйымына аударуға мiндеттi.

2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген мiндеттемелердің орындалу мерзімін өткізіп алған жағдайда, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры алушының алдында Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.

Ескерту. 62-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

63-бап. Зейнетақы аннуитеті шарттары бойынша Сақтандыру сыйлықақысы мен сақтандыру төлемдерінің есеп-қисаптарын жүзеге асыру

Ескерту. 63-бап алып тасталды - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

9-тарау. Азаматтардың жекелеген санаттарын еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақымен қамсыздандыру

Ескерту. 9-тарау тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

64-бап. Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алу құқығы

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Сотының 27.03.2023 № 5 нормативтік қаулысын қараңыз.

1. Мыналар:

1) әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемiнде жиырма бес жыл еңбек сiңiрген және қызметтен босатылған кезде қызметте болудың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген шектi жасына толған;

2) әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтегі қызметте кемiнде жиырма бес жыл еңбек сiңiрген, штаттың қысқартылуына немесе өз еркі бойынша немесе денсаулық жағдайына байланысты не құқық қорғау органы таратылған кезде шығарылған;

3) жиырма бес және одан көп жыл жалпы еңбек өтілі бар, оның кемiнде он екі жыл және алты айын үзіліссiз әскери қызмет, арнаулы мемлекеттік органдардағы және құқық қорғау органдарындағы, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтегі қызмет құрайтын және әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік органдардағы және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте болудың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген шектi жасына толуына не штаттың қысқартылуына немесе денсаулық жағдайына байланысты не құқық қорғау органы таратылған кезде шығарылған әскери қызметшiлердiң (мерзiмдi қызметтегі әскери қызметшiлерден басқа), арнаулы мемлекеттік органдар және құқық қорғау органдары, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерінің еңбек сiңiрген жылдары үшiн зейнетақы төлемдерiн алуға құқығы бар.

2. Мыналар:

1) әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемiнде жиырма бес жыл еңбек сiңiрген және арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу, сондай-ақ нысанды киім киіп жүру құқықтары жойылған кезде тіркелген арнаулы атақ, сыныптық шен бойынша құқық қорғау қызметінде болудың шекті жасына сәйкес келетін жасқа толған;

2) әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтегі қызметте кемiнде жиырма бес жыл еңбек сiңiрген, штаттың қысқартылуына, құқық қорғау органының таратылуына не өз еркі бойынша не жұмысын жалғастыруға кедергі келтіретін денсаулық жағдайы салдарынан атқаратын лауазымына немесе орындайтын жұмысына сәйкес келмеуiне байланысты шығарылған;

3) жиырма бес және одан көп жыл жалпы еңбек өтілі бар, оның кемiнде он екі жыл және алты айын үзіліссiз әскери қызмет, арнаулы мемлекеттік органдардағы және құқық қорғау органдарындағы, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтегі қызмет құрайтын және штаттың қысқартылуына, құқық қорғау органының таратылуына не жұмысын жалғастыруға кедергі келтіретін денсаулық жағдайы салдарынан атқаратын лауазымына немесе орындайтын жұмысына сәйкес келмеуіне байланысты шығарылған не арнаулы атақтарға немесе сыныптық шендерге ие болу, сондай-ақ нысанды киім киіп жүру құқықтары жойылған кезде тіркелген арнаулы атағы немесе сыныптық шені бойынша құқық қорғау қызметінде болудың шекті жасына сәйкес келетін жасқа толған, арнаулы атақтарға және сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдардың еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алуға құқығы бар.

2-1. Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдарға, штаттың қысқартылуына байланысты не денсаулық жағдайы салдарынан, не Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы лауазымы қысқартылған кезде арнаулы атағы бойынша құқық қорғау қызметінде болудың шекті жасына сәйкес келетін жасқа толуына байланысты жұмыстан шығарылған адамдарға еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алу құқығы жалпы еңбек өтілі жиырма бес және одан көп жыл болған, оның кемінде он екі жыл және алты айын үзіліссіз әскери қызмет, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызмет, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет құраған кезде туындайды. Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдарға еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдеріне жеңілдіктерді сақтау қағидаларын, олар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

3. Әскери қызметшiлердің, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдары, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерінің, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған, 1998 жылғы 1 қаңтардан кейін қызметке алғаш рет кірген және 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін қызметтен босатылған, қызметтен босатылған күнге 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін қолданыста болған заңнама нормаларына сәйкес еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері тағайындалу шарттарына сәйкес адамдардың қызметтен босатылған кездегі еңбек сіңірген жылдары және ақшалай қамтылымы ескеріле отырып, еңбек сіңірген жылдары үшін өздеріне зейнетақы төлемдерінің тағайындалуына құқығы бар.

4. Әскери қызметшiлерге, арнаулы мемлекеттік органдардың және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтің қызметкерлерiне, сондай-ақ қызметтен шығарылған күні еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерінің тағайындалуына құқығы болмаған, арнаулы атақтар, сыныптық шендер алу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдарға және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болмаған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдарға жасына байланысты зейнетақы төлемдерi осы Заңға сәйкес тағайындалады.

5. Әскери қызметшiлер, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтің, бұрынғы Мемлекеттiк тергеу комитетiнiң қызметкерлерi, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдар және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдар қатарынан еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алушыларды әскери (арнаулы) атақ, сыныптық шен бере отырып, мемлекеттiк қызметке қабылдау, біліктілік сыныбын белгілеу кезiнде еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері қызметке қабылданған күннен бастап қызмет өткеру кезеңіне тоқтатыла тұрады.

6. Осы баптың 5-тармағында аталған және қайтадан үш жыл қызмет еткен адамдар қызметтен қайта босатылған кезде, қызметтен қайта босатылған кездегі еңбек сіңірген жылдары және ақшалай қамтылымы ескеріле отырып, осы баптың 1-тармағына сәйкес еңбек сіңірген жылдары үшін өздеріне зейнетақы төлемінің тағайындалуына не еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері тоқтатыла тұрған кезеңге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүргізілген арттыруларды ескере отырып, еңбек сіңірген жылдары үшін бұрын тағайындалған зейнетақы төлемдерін қайта төлетуді таңдауға құқығы бар.

Осы тармақтың күші осы баптың 5-тармағында көрсетілген, "Құқық қорғау қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының қабылдануына байланысты 2012 жылғы 1 қаңтар – 2015 жылғы 31 желтоқсан аралығындағы кезеңде прокуратура органдарындағы қызметтен қайтадан шығарылған адамдарға қолданылады.

7. Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің әскери қызметшiлері, ішкі істер органдарының қызметкерлері қатарынан жиырма бес жылдан кем еңбек сіңірген, қызметтен босатылған күніне қызметте болудың шекті жасына толған не штаттың қысқартылуына, денсаулық жағдайына байланысты қызметтен босатылған, Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттерден Қазақстан Республикасына тұрақты тұруға келген, осы мемлекеттердің заңнамасына сәйкес еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері тағайындалған адамдардың еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алуға құқығы бар.

8. Пайдасына 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін бюджет қаражаты есебінен міндетті зейнетақы жарналары аударылған адамдар үшін осы баптың 1-3-тармақтарына сәйкес еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алу құқығы әскери қызметшілердің (мерзімді қызметтегі әскери қызметшілерден басқа), арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтің қызметкерлерінің, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киім киіп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдардың және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдардың пайдасына 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін бюджет қаражаты есебінен аударылған міндетті зейнетақы жарналары сомасының 50 пайызы қайтарылған жағдайда туындайды.

Ескерту. 64-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (01.07.2022 бастап қолданысқа енгізіледі); 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

65-бап. Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін есептеу

1. Әскери қызметшiлерге, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызметтің қызметкерлеріне, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдарға және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдардағы жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдарға еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері ақшалай қамтылымының елу пайызы есебінен белгіленеді.

Әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте жиырма бес жылдан артық еңбек сiңiрген жылдарының әрбір толық жылы үшiн осы Заңның 64-бабы 1-тармағының 1) және 2) тармақшаларына және 2-тармағының 1) және 2) тармақшаларына сәйкес тағайындалған еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерінің мөлшері – ақшалай қамтылымының екі пайызына, қызметтен босатылған күніне жинақталған еңбек өтілінің әрбір толық жылы үшiн бір пайызына ұлғайтылады.

Қызметтен босатылған күніне жинақталған жиырма бес жылдан асатын жалпы еңбек өтілінің әрбір толық жылы үшін осы Заңның 64-бабы 1-тармағының 3) тармақшасына және 2-тармағының 3) тармақшасына, 2-1-тармағына сәйкес тағайындалған зейнетақы төлемдерінің мөлшері ақшалай қамтылымының бір пайызына ұлғайтылады.

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Сотының 27.03.2023 № 5 нормативтік қаулысын қараңыз.

2. Әскери қызметшілерді, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерiн зейнетақымен қамсыздандыру үшін есепке алынатын ақшалай қамтылымның мөлшеріне лауазымдық айлықақысы, әскери (арнаулы) атағы, сыныптық шені, белгіленген біліктілік сыныбы бойынша айлықақысы (қосымша ақы) кіреді.

3. Әскери қызметшілерді, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерiн зейнетақымен қамсыздандыру үшін есепке алынатын ақшалай қамтылымның мөлшері қызметтен босатылған (жеке құрам тізімдерінен алып тасталған) күніне айқындалады және соңғы қызмет орны бойынша тиісті органның белгіленген үлгідегі анықтамасымен расталады.

Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттерден Қазақстан Республикасына тұрақты тұрғылықты жерге келген Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің әскери қызметшiлері, ішкі істер органдарының қызметкерлері қатарынан адамдарды зейнетақымен қамсыздандыру үшін есепке алынатын ақшалай жабдықталымның мөлшері Қазақстан Республикасы әскери қызметшілерінің, ішкі істер органдары қызметкерлерінің ұқсас не теңестірілген лауазымы бойынша қызметтен шығарылған (жеке құрам тізімдерінен алып тасталған) күніне айқындалады.

4. Арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киім киіп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдарды және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдарды зейнетақымен қамсыздандыру үшін есепке алынатын ақшалай қамтылымның мөлшері Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен айқындалады.

5. Осы Заңның 64-бабының 7-тармағында аталған адамдарға еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері еңбек сіңірген жылдарының әрбір толық жылы үшін ақшалай қамтылымның 2 пайызы есебінен белгіленеді.

6. Әскери қызметшілердің, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдары, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерiнің, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киім киіп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдардың және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдардың еңбек сіңірген жылдары үшін айлық зейнетақы төлемдерінің ең жоғары мөлшері осы баптың 2 – 5-тармақтарына сәйкес айқындалатын ақшалай қамтылымның 65 пайызынан және тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген айлық есептік көрсеткіштің 109 еселенген мөлшерінен аспайды.

7. Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Ескерту. 65-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (01.07.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

66-бап. Еңбек сіңірген жылдарды есептеу

Әскери қызметшiлердің, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдары, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерiнің, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдардың және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдардың еңбек сiңiрген жылдарын есептеу Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын тәртiппен жүргізіледі.

Бұл ретте Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жағдайларды қоспағанда, еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тағайындау үшін еңбек сіңірген жылдар күнтізбелік жылдар бойынша есептеледі.

Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекетте есептелген еңбек сіңірген жылдары қайта қарауға жатпайды.

Ескерту. 66-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (01.07.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

67-бап. Зейнетақымен қамсыздандыру үшін есепке алынатын ақшалай қамтылымның мөлшері

Ескерту. 67-бап алып тасталды - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

68-бап. Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тағайындау және жүзеге асыру мерзімдері

1. Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері қызметтен шығарылған (жеке құрам тізімдерінен алып тасталған) күннен бастап, бірақ ақшалай жабдықталым төленген күннен ерте емес және еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тағайындауға өтініш жасалған күнге дейін үш жылдан аспайтын мерзімге тағайындалады және жүзеге асырылады.

Өтініш пен қажетті құжаттар тиісті мемлекеттiк органда тіркелген күн еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тағайындауға өтініш жасалған күн деп есептеледі.

Мүгедектігі бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақыны немесе жасына байланысты зейнетақы төлемдерін алған жағдайда, еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тағайындауға өтініш жасалған күннен бастап, бірақ мүгедектігі бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақыны немесе жасына байланысты зейнетақы төлемдерін төлеу тоқтатылған күннен ерте емес жүзеге асырылады.

2. Осы Заңның 64-бабының 3-тармағында аталған адамдарға еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тағайындатуға өтініш жасаған күннен бастап тағайындалады.

3. Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттерден Қазақстан Республикасына тұрақты тұрғылықты жерге келген адамдарға еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері өтініш жасаған күннен бастап, бірақ Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекетте зейнетақы төленген күннен ерте емес жыл сайынғы индексациялар ескеріле отырып, тағайындалады (қайта басталады).

4. Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері ағымдағы айға төленеді және қайтыс болған немесе Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерге тұрақты тұруға кеткен айды қоса алып, жүзеге асырылады.

5. Медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) стационар жағдайында тұратын және мемлекеттің толық қамсыздандыруындағы адамдарға еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері осы Заңның 65-бабына сәйкес тағайындалған, еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері мөлшерінің 30 пайызы көлемінде, бірақ республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен зейнетақы мөлшерінен кем емес көлемде төленеді.

Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерінің тағайындалған мөлшерінің 70 пайызын аудару жеке банктік шотқа немесе медициналық-әлеуметтік мекемелердің (ұйымдардың) қолма-қол ақшаны бақылау шоттарына жүргізіледі.

Медициналық-әлеуметтік мекемелердің (ұйымдардың) көрсетілген қаражатты пайдалану тәртібін орталық атқарушы орган айқындайды.

Алушы медициналық-әлеуметтік мекемелерден (ұйымдардан) шыққан жағдайда, шыққан айдан кейінгі айдың бірінші күнінен бастап еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемі толық көлемде қайта басталады.

Ескерту. 68-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 06.04.2016 № 483-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

69-бап. Зейнетақыларды төлеу қаражаты және тәртібі

Ескерту. 69-бап алып тасталды - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

70-бап. Әскери қызметшiлер мен арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдары, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерiн зейнетақымен қамсыздандыруды жүзеге асыратын органдар

Әскери қызметшiлерге, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдары, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерiне, сондай-ақ арнаулы атақтар, сыныптық шендер алу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдарға және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарындағы медициналық лауазымдары 2022 жылғы 1 шілдеден және 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қысқартылған, лауазымы қысқартылған кезде еңбек сіңірген жылдары үзіліссіз әскери қызметте, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарындағы қызметте, мемлекеттік фельдъегерлік қызметте кемінде он екі жыл және алты ай болған адамдар қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде орналасқан медициналық ұйымдарда жұмысын жалғастырған жағдайда, осындай адамдарға еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерiн тағайындауды тиiстi мемлекеттiк органдар Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын тәртiппен жүзеге асырады.

Ескерту. 70-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (01.07.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

71-бап. Мүгедектiгi бойынша, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша, жасына байланысты әлеуметтiк зейнетақылар алуға құқығы болған адамдарға мүгедектiгi бойынша, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша және жасына байланысты берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар

1. 1998 жылғы 1 қаңтардан бастап мүгедектiгi бойынша, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша тағайындалған зейнетақылар, әлеуметтiк зейнетақылар мүгедектiгi бойынша, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша және жасына байланысты мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар нысанында бюджет қаражаты есебiнен төленедi.

2. Мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақының мөлшерi 1998 жылғы 1 қаңтарға дейiн алынған зейнетақының мөлшерiнен кем болмауға тиiс.

3. Осы Заңның 11-бабының 1-3-тармақтарында және 64-бабында белгіленген жағдайлар болған кезде мүгедектігі бойынша жәрдемақы азаматтың қалауы бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен жасына байланысты зейнетақы төлемдерімен немесе еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерімен ауыстырылуы мүмкін.

4. Мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақыларды тағайындау шарттары, тәртiбi және олардың мөлшерi Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде айқындалады.

Ескерту. 71-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЖӘНЕ ӨТПЕЛІ ЕРЕЖЕЛЕР

72-бап. Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасын бұзғаны үшiн жауаптылық

Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соғады.

73-бап. Өтпелі ережелер

1. Қазақстан Республикасының Үкіметі осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап бір ай ішінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорын құрады.

2. Зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттар бойынша жинақтаушы зейнетақы қорларының зейнетақы активтері мен міндеттемелерін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына беру уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен кесте бойынша жүзеге асырылады.

Жинақтаушы зейнетақы қорларының зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттар бойынша зейнетақы активтерi мен мiндеттемелерiн беру бiрыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, жинақтаушы зейнетақы қорының, бұрынғы кастодиан-банктің, зейнетақы активтерiн инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымның, Орталықтың және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң уәкiлеттi өкiлдерi қол қойған зейнетақы активтерi мен мiндеттемелердi қабылдау-тапсыру актiлерiмен ресiмделедi.

Осы Заң қолданысқа енгізілген күнге салымшылар (алушылар) алдында зейнетақы активтері бойынша берешегі бар жинақтаушы зейнетақы қорлары зейнетақы активтері мен міндеттемелерді қабылдау-тапсыру актісіне қол қойылатын күнге дейін оны өтеуге міндетті.

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына зейнетақы активтері мен міндеттемелерді беруге байланысты шығыстар жинақтаушы зейнетақы қорларының меншікті қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Жинақтаушы зейнетақы қорының қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттарына сәйкес 2013 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша жасалған жылдық қаржылық есептілігінің аудитін жинақтаушы зейнетақы қоры зейнетақы активтерін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына бергенге дейін уәкілетті органға ұсынады.

Жинақтаушы зейнетақы қорының жыл сайынғы аудиторлық есебінде орындаушы-аудитордың және аудиторлық ұйымның жинақтаушы зейнетақы қорының қаржылық есептілігі туралы тәуелсіз пікірі және аталған жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтеріне қатысты есепке алуды жүргізу және есептілікті жасау тәртібінің Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкестігін тексеру нәтижелері туралы ақпарат қамтылуға тиіс.

3. Осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап және зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттар бойынша зейнетақы активтері мен міндеттемелерді бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына беру аяқталғанға дейін:

1) салымшылардың (алушылардың) зейнетақы жинақтарын жинақтаушы зейнетақы қорларынан сақтандыру ұйымдарына аудару;

2) кестеде айқындалған мерзімдерде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аударуды қоспағанда, салымшылардың (алушылардың) зейнетақы жинақтарын бір жинақтаушы зейнетақы қорынан басқасына ауыстыру тоқтатылады.

4. Жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы жарналарын тартуға және зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруға және зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымның зейнетақы активтерін инвестициялық басқару қызметін жүзеге асыруға уәкілетті орган берген лицензияларының қолданысы зейнетақы активтері мен міндеттемелерді қабылдау-тапсыру актісіне осы баптың 2-тармағында аталған барлық уәкілетті өкілдер қол қойған күннен кейінгі күннен бастап тоқтатылады.

5. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры осы баптың 2-тармағына сәйкес зейнетақы жинақтары бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына берілген салымшылармен (алушылармен) осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін жасалған зейнетақымен қамсыздандыру туралы барлық шарттар бойынша құқық мирасқоры болып табылады.

Осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін салымшылар (алушылар) жинақтаушы зейнетақы қорларымен жасалған зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттар бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы қағидаларына қайшы келмейтін бөлігінде қолданылады.

6. Жинақтаушы зейнетақы қорлары:

1) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарттар бойынша зейнетақы активтері мен міндеттемелерді бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына беруді жүзеге асыруға;

2) зейнетақы жарналарын тартуға және зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруға арналған лицензиялардың қолданысы тоқтатылған күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірмей уәкілетті органға лицензиялардың бланкілерін қайтаруға міндетті.

7. Жинақтаушы зейнетақы қорлары осы бапта көзделген талаптарды орындамаған жағдайда, уәкілетті орган оларға Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген ықпал ету шаралары мен санкцияларды қолдануға құқылы.

8. Осы Заң қолданысқа енгізілген күнге зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыруға лицензиясы бар ұйымдар зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыруға арналған лицензияның бланкін уәкілетті органға қайтарғаннан кейін инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензияны беру туралы уәкілетті органға өтініш жасауға құқылы.

Уәкілетті орган осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген құжаттар келіп түскен кезден бастап отыз жұмыс күні ішінде инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға лицензия береді.

9. Зейнетақы жинақтары осы баптың 2-тармағында көзделген тәртіппен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына берілген салымшыларға осы Заңның 39-бабының 3-тармағында және 40-бабында белгіленген талаптар қолданылмайды.

10. Жинақтаушы зейнетақы қоры (зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйым) тараптардың бірі болып табылатын, жинақтаушы зейнетақы қорынан зейнетақымен қамсыздандыруға, жинақтаушы зейнетақы қорының (зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымның) қызметін ұйымдастыруға, жинақтаушы зейнетақы қорының комиссиялық сыйақысына, жинақтаушы зейнетақы қорының (зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымның) есепке алуы мен есептілігіне, зейнетақы жинақтарының құпиялылығына және жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін басқаруға байланысты құқықтық қатынастар жинақтаушы зейнетақы қоры (зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйым) лицензиясының қолданысы тоқтатылған күнге дейін "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" 1997 жылғы 20 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының ережелеріне сәйкес реттеледі.

"Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" 1997 жылғы 20 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының ерікті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен Қазақстан Республикасында азаматтарды зейнетақымен қамсыздандырудың құқықтық және әлеуметтік негіздерін айқындайтын нормалары 2014 жылғы 1 қаңтарға дейін қолданылады.

2014 жылғы 1 қаңтарға дейін ерікті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтары, егер пайдасына ерікті кәсіптік зейнетақы жарналары енгізілген адамдар өндірістердің, жұмыстардың, пайдасына міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеу жөніндегі агенттер меншікті қаражаты есебінен міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеуді жүзеге асыратын, еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен айналысатын жұмыскерлер кәсіптерінің тізбесіне кірген кәсіптер жұмыскерлері болып табылған жағдайда, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтарына аударылады.

Өзге де барлық жағдайларда 2014 жылғы 1 қаңтарға дейін ерікті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтары ерікті зейнетақы жарналарына аударылады.

11. Зейнетақы жарналарын тартуға және зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруға және зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыруға уәкілетті орган берген лицензияларының қолданысы осы Заңға сәйкес тоқтатылатын, инвестициялық портфельді басқаруға арналған лицензия алмаған жинақтаушы зейнетақы қорлары, сондай-ақ осы Заң қолданысқа енгізілетін күнге мәжбүрлеп тарату процесінде тұрған жинақтаушы зейнетақы қорлары Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес таратылуға жатады.

Мәжбүрлеп тарату процесінде тұрған жинақтаушы зейнетақы қорларының тарату комиссиясын тағайындауды уәкілетті орган жүзеге асырады.

12. 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін толық емес көлемде тағайындалған еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері бюджет қаражаты есебінен аударылған міндетті зейнетақы жарналары сомасының 50 пайызы қайтарылғанда Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен оларды толық көлемге дейін жеткізу ескеріле отырып, қайта есептеледі.

2016 жылғы 1 қаңтарға дейін әскери қызметшiлер (мерзiмдi қызметтегі әскери қызметшiлерден басқа), арнаулы мемлекеттiк және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерi, сондай-ақ арнаулы атақтарға, сыныптық шендерге ие болу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдар зейнетақы аннуитеті шартын жасасқан жағдайда, жеке зейнетақы шотында қалған, бюджет қаражаты есебінен қалыптастырылған міндетті зейнетақы жарналарының сомасы қайтарылуға жатады.

13. 1998 жылғы 1 қаңтарға дейін еңбек сіңірген жылдары үшін тағайындалған, мөлшері 2006 жылғы 1 маусымнан бастап арттырылмаған зейнетақы төлемдері Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен қайта есептеледі.

14. 2018 жылғы 1 шілдеге дейін тағайындалған мемлекеттік базалық зейнетақы төлемінің мөлшері орталық атқарушы орган айқындайтын тәртіппен қайта есептеледі.

15. 2018 жылғы 1 шілдеден бастап жасына байланысты тағайындалған мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі нысанында төленеді.

Ескерту. 73-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2014 N 156-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.08.2015 № 342-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

74-бап. Осы Заңды қолданысқа енгiзу тәртiбi

1. Осы Заң:

1) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры құрылған күннен бастап қолданысқа енгізілетін 34-баптың 1-тармағын;

2) осы Заңның 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен Қазақстан Республикасында азаматтарды зейнетақымен қамсыздандырудың құқықтық және әлеуметтік негіздерін айқындайтын нормаларын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

2. 28-баптың 4-тармағының қолданысы 2014 жылғы 1 қаңтарға дейін тоқтатыла тұрсын. Тоқтата тұру кезеңінде көрсетілген тармақ мынадай редакцияда қолданылады:

"4. Мемлекеттік кіріс органдарының өкімі бойынша, егер агент мiндеттi зейнетақы жарналары бойынша берешек олардың пайдасына өндiрiп алынатын бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры салымшыларының тiзiмдерiн ұсынбаса және мiндеттi зейнетақы жарналары бойынша берешек болса, банктер және банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдар агенттердiң банктік шоттарындағы барлық шығыс операцияларын тоқтата тұруға және мiндеттi зейнетақы жарналарын, әлеуметтік аударымдар мен салық берешегiн аударуға қатысты нұсқауларды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен орындауға мiндеттi.

Банктік шоттар бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру туралы мемлекеттік кіріс органы өкімінің күшiн шығыс операцияларын тоқтата тұру туралы өкім шығарған салық органы банктік шоттар бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұрудың себептерi жойылған күннен кейiнгi бiр жұмыс күнiнен кешiктiрмей жояды.".

2-1. 2023 жылғы 1 қаңтарға дейін осы Заңның 39-бабының тақырыбы мынадай редакцияда қолданылады деп белгіленсін:

"39-бап. Салымшылардың, өздері үшін міндетті зейнетақы жарналары енгізілген, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары аударылған жеке тұлғалардың және агенттердің құқықтары мен міндеттері".

2-2. 25-баптың 4-1-тармағының қолданысы 2020 жылғы 1 маусымнан 2021 жылғы 1 қаңтарға дейін тоқтатыла тұрсын. Тоқтата тұру кезеңінде көрсетілген тармақ мынадай редакцияда қолданылады:

"4-1. Осы Заңның 24-бабы 2-тармағының 5) тармақшасында көзделген жағдайды қоспағанда, нысанасы жұмыстарды орындау (қызметтерді көрсету) болып табылатын азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша кірістер алатын жеке тұлғалар үшін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төленуге жататын міндетті зейнетақы жарналары алынатын кірісінің 5 пайызы мөлшерінде, бірақ республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен жалақының 50 еселенген мөлшерінің 5 пайызынан жоғары емес мөлшерде белгіленеді.".

3. Осы Заңның 73-бабының 10-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" 1997 жылғы 20 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 12, 186-құжат; 1998 ж., № 24, 437-құжат; 1999 ж., № 8, 237-құжат; № 23, 925-құжат; 2001 ж., № 17-18, 245-құжат; № 20, 257-құжат; 2002 ж., № 1, 1-құжат; № 23-24, 198-құжат; 2003 ж., № 1-2, 9-құжат; № 11, 56-құжат; № 15, 139-құжат; № 21-22, 160-құжат; 2004 ж., № 11-12, 66-құжат; № 23, 140, 142-құжаттар; 2005 ж., № 7-8, 19-құжат; № 11, 39-құжат; № 14, 55, 58-құжаттар; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 8, 45-құжат; № 12, 69-құжат; № 23, 141-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 3, 20-құжат; № 4, 28, 30-құжаттар; № 9, 67-құжат; № 10, 69-құжат; № 24, 178-құжат; 2008 ж., № 17-18, 72-құжат; № 20, 88-құжат; № 23, 114, 123-құжаттар; 2009 ж., № 17, 81-құжат; № 19, 88-құжат; № 23, 111-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 7, 28-құжат; № 15, 71-құжат; № 24, 140-құжат; 2011 ж., № 1, 3-құжат; № 6, 49-құжат; № 11, 102-құжат; № 14, 117-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 2, 14, 15-құжаттар; № 3, 26-құжат; № 4, 32-құжат; № 10, 77-құжат; № 13, 91-құжат; № 14, 95-құжат; № 21-22, 124-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 1, 3-құжат; № 3, 15-құжат; 2013 жылғы 20 сәуірде "Егемен Қазақстан" және "Казахстанская правда" газеттерінде жарияланған "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мемлекеттік көрсетілетін қызметтер мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2013 жылғы 15 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңы) күші жойылды деп танылсын.

Ескерту. 74-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 07.11.2014 № 248-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 359-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

Қазақстан Республикасының Президенті

Н.НАЗАРБАЕВ.

On Retirement Insurance in the Republic of Kazakhstan

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 21 June, 2013 № 105-V. It became invalid by the Code of the Republic of Kazakhstan № 224-VII dated April 20, 2023.

Unofficial translation

Footnote. It became invalid by the Code of the Republic of Kazakhstan No. 224-VII dated 20.04.2023 (effective from 01.07.2023).
Footnote. Throughout the text, the words "the affiliated," "by the affiliated," "of the affiliated," "affiliated" as replaced accordingly by the words "the affiliated," "by the affiliated," "of the affiliated," "affiliated" in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

This Law determines the legal and social grounds of retirement insurance of citizens in the Republic of Kazakhstan, regulates participation of the state bodies,, individuals and legal entities in realization of the constitutional right of citizens on retirement insurance.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. The basic concepts, used in this Law

The following basic concepts shall be used in this Law:

1) State corporation "Government for citizens" (hereinafter – State corporation) – a legal entity, created by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan for rendering public service, services on issuance of technical conditions for connection to networks of natural monopolies and services of quasi-public sector entities in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, organization of work on reception of applications for rendering state services on issuance of technical conditions for connection to networks of natural monopolies, services of quasi-public sector entities and issuance of their results to the service-recipient on the principle of "one window", as well as ensuring the provision of state services in electronic form, carrying out state registration of rights to immovable property at the place of its location;

1-1) diversification - placement of pension assets in various financial instruments in order to reduce the risk of their losses in accordance with the requirements established by the National Bank of the Republic of Kazakhstan;

2) print publication - periodical print publication, the list of which is determined by the authorized body;

2-1) lump-sum pension payment - the amount of pension savings formed at the expense of mandatory pension contributions and (or) mandatory occupational pension contributions, withdrawn by the contributor (recipient) from the unified pension savings fund in order to improve housing conditions and (or) pay for medical treatment, in accordance with this Law;

3) a unified pension savings fund - a legal entity carrying out activities to attract pension contributions and pension payments, also other functions defined by this Law;

3-1) organization for the formation and maintenance of a database - a non-profit organization created in the organizational and legal form of a joint-stock company, one hundred percent of the voting shares of which belong to the National Bank of the Republic of Kazakhstan, carrying out activities to form and maintain a unified insurance database in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On insurance activities";

4) minimum pension – minimum amount of pension, established on the relevant financial year by the Law on the republican budget;

5) voluntary pension savings fund - professional participants of the securities market, carrying out an activity on the basis of a license of the authorized body on portfolio management with right of involvement of voluntary pension contributions;

6) voluntary pension contributions - money contributed by contributors on their own initiative to the unified pension savings fund and (or) voluntary pension savings fund in favor of the recipient of pension payments in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan and by the agreement on pension provision at the expense of voluntary pension contributions, and (or) the unclaimed amount of guarantee compensation on a guaranteed deposit, transferred by an organization that provides mandatory guaranteeing of deposits, to the unified pension savings fund in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan On mandatory guarantee of deposits placed with second-tier banks of the Republic of Kazakhstan;

7) an agreement on retirement provision at the expense of voluntary pension contributions - an agreement on the establishment, amendment or termination of legal relations associated with voluntary pension contributions, savings and receipt of pension payments, the terms of which are accepted by the contributor (recipient) solely by joining the proposed agreement as a whole;

8) the rate of voluntary pension contributions - the amount of payment to the unified pension savings fund , which is determined by an individual independently and can be changed at his discretion, and (or) a voluntary pension savings fund, determined by an agreement on pension provision at the expense of voluntary pension contributions;

9) contributor of voluntary pension contributions - an individual or legal entity making voluntary pension contributions at the expense of the unclaimed guarantee compensation amount on a guaranteed deposit in accordance with an agreement on pension provision at the expense of voluntary pension contributions;

10) an individual retirement account – individual account of contributor (recipient of pension payments), on which the compulsory pension contributions or compulsory professional pension contributions, or voluntary pension contributions, investment income, fine and other receipts are considered in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan and from which the pension payments are disbursed;

10-1) a person engaged in private practice – a private notary, a private bailiff, a lawyer, a professional mediator;

11) pension savings fund – a legal entity, carrying out an activity on attraction of pension contributions and pension payments, validity of a license of which is terminated in accordance with paragraph 4 of Article 73 of this Law;

Article 1 is provided to supplement with subparagraphs 11-1) and 11-2) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

12) pension – a set of state basic pension payment and (or) pension payments by age and (or) pension payments for long service and (or) from a unified accumulative pension fund, and (or) voluntary accumulative pension fund;

13) retirement assets – money, securities, other financial instruments, intended for insurance and effecting of pension payments, transmissions, as well as other purposes, provided by this Law;

14) agreement of pension annuity - insurance agreement, according to which one party (insured) shall undertake to transfer the amount of pension contribution (redemption amount) to the insurance organization, and the other party (insurance organization) shall undertake to make insurance payments in favor of the insured and (or) the insured (insured) for life or for a certain period of time;

15) pension savings – money of contributor (recipient of pension payments), considered in its individual pension account, including the compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and voluntary pension contributions, investment income, fine and other receipts in accordance with the agreements, this Law, the legislation of the Republic of Kazakhstan;

15-1) minimum sufficiency threshold of pension savings - the minimum amount of pension savings formed at the expense of mandatory pension contributions and (or) mandatory occupational pension contributions, necessary to ensure a monthly pension not lower than the minimum pension established by the law on the republican budget and effective as of 1 January of the corresponding financial year, determined in accordance with the methodology approved by the Government of the Republic of Kazakhstan;

16) pension payments:

by age - payment of money to individuals, having at least six months’ work experience as of January 1, 1998, realized in proportion to their length of service;

for long service - payment of money to military personnel, employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, as well as persons whose rights to have special ranks, class ranks and wear uniforms were abolished from January 1, 2012, and to persons whose medical positions were reduced in bodies of internal affairs of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, who at the time of reduction of the post had at least twelve years of service and six months of continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service, subject to their continuation work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penitentiary (penal) system, in accordance with this Law;

The fourth paragraph of subparagraph 16) is provided for in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of paragraph four of subparagraph 16) is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (see subparagraph 3) of Article 2) for the procedure of enforcement.

from a unified accumulative pension fund and (or) voluntary accumulative pension fund - payments of pension savings to recipients of pension payments;

from voluntary accumulative pension fund - payment of money to individuals for whom voluntary pension contributions have been paid;

17) the recipient of pension payments (hereinafter – the recipient) – an individual who is assigned the state basic pension payment and (or) pension payments by age, and (or) pension payments for years of service, and (or) pension payments from the unified accumulative pension fund and (or) voluntary accumulative pension fund;

18) investment thesis – a document, determining the list of the investment objects, purposes strategies, conditions and restrictions of investment activity in relation of retirement assets, conditions of hedging and diversification of retirement assets;

19) investment portfolio – a set of financial instruments, including into composition of retirement assets;

19-1) investment portfolio manager - a professional participant in the securities market, carrying out the investment portfolio management activities, on his own behalf and in the interests and at the expense of the client, on the basis of a license in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan "On the securities market" and "On permits and notifications”, and also meeting the requirements of the authorized body for managing pension assets;

20) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020);

21) investment income – money, received (receivable) in the results of investment of retirement assets;

22) custodian bank - the National Bank of the Republic of Kazakhstan or a second-tier bank that has a license from the authorized body for custodial activities;

23) custodian agreement – an agreement of keeping and commission, concluded by the custodian bank and its client, determining procedure of provision of services to the client on custodial service;

23-1) State Social Insurance Fund - a legal entity that accumulates social contributions, assignment and implementation of social payments to participants in the compulsory social insurance system, in respect of whom a case of social risk has occurred, including family members - dependents in case of loss of a breadwinner;

24) state basic pension payment – a monthly monetary payment, provided upon reaching the retirement age, established by paragraph 1 of Article 11 of this Law;

25) compulsory pension contributions – money, contributed to the unified pension savings fund in accordance with this Law according to the procedure, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

Note!
Sub-paragraph 26) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

26) arrears on compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions – calculated, deducted (charged) and not transferred compulsory pension contributions, compulsory pension contributions to a unified accumulative pension fund, within the terms, established by this Law, as well as unpaid penalties;

27) an agreement on pension insurance at the expense of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions – an affiliation agreement, conditions of which are adopted by the contributor (recipient) not otherwise than by accession to the proposed agreement in whole;

Note!
Sub-paragraph 28) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
Note!
This edition of subparagraph 28) is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (see subparagraph 3) of Article. 2 for the procedure of enforcement).

28) an agent on payment of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions (hereinafter - an agent) – an individual or legal entity, including a foreign legal entity, carrying out an activity in the Republic of Kazakhstan through permanent institution, branches, representative offices of foreign legal entities, calculating, deducting (charging) and transferring compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions to a unified accumulative pension fund in the manner, determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Tax agents determined in accordance with Article 776-1 of the Code of the Republic of Kazakhstan "On taxes and other mandatory payments to the budget" (Tax Code) shall be considered as an agent for calculating (calculating) and transferring a unified payment for employees.

The insurance organization shall be considered as an agent;

Tax agents, determined by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan (hereinafter-tax agents) shall be considered as an agent for the payment of compulsory pension contributions for individuals receiving income under the contracts of civil-legal nature, the subject of which is the performance of works (rendering of services);

29) the rate of compulsory pension contributions - an amount of payment to a unified accumulative pension fund, expressed as a percentagewise to the income of the depositor, taken for calculation of compulsory pension contributions, and (or) to insurance payments, carried out as compensation for the damage, associated with the loss of earnings (income);

30) a contributor of compulsory pension contributions – an individual, having an individual pension account in a unified pension savings fund;

31) compulsory professional pension contributions – money, transferred by the agents at the expense of their own funds to a unified accumulative pension fund in favor of employees, engaged in work with hazardous working conditions, the occupations of which are stipulated in the list of industries, jobs, occupations of workers;

32) the rate of compulsory professional pension contributions - the amount of the agent's payment to a unified accumulative pension fund, expressed as a percentagewise to the employee's income, accepted for the calculation of compulsory professional pension contributions;

33) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016);

34) the central executive body - a state body, carrying out management, and also within the limits ,provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan, intersectoral coordination in the field of social protection of population;

35) prudential regulation – established economical requirements by the regulatory legal act of the authorized body for ensuring of financial stability of voluntary pension savings funds;

36) insurance organization – legal entity, carrying out an activity on conclusion and implementation of ensurance agreement in a branch of “life insurance” on the basis of relevant license of the authorized body;

37) redemption amount - the amount of money that, upon early termination of the agreement of pension annuity, the insured shall have the right to use for the transfer under the newly concluded agreement of pension annuity or to receive from the insurance organization if he is a foreigner or stateless person who has left for permanent residence outside the Republic of Kazakhstan, who submitted to the insurance organization documents determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan confirming the fact of departure;

37-1) authorized operator - a legal entity (legal entities) determined by the Government of the Republic of Kazakhstan, opening and maintaining special accounts for lump-sum pension payments from the unified pension savings fund in order to improve housing conditions and (or) pay medical treatment for which the unified pension savings fund transfers lump-sum pension payments from the pension savings formed of mandatory pension contributions and (or) mandatory occupational pension contributions;

38) an authorized body – the state body, carrying out the state regulation, control and supervision of financial market and financial organizations;

39) bodies, assigning the state basic pension payment and pension payments by age, - authorized state bodies;

40) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 No. 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

41) affiliated persons – individuals and legal entities (except of the state bodies, carrying out the control and supervisory functions within the frame of granted to them powers, and national holding administration), having the opportunity to directly and (or) indirectly determine decisions and (or) influence on decisions, adopted with each other (one of the person), as well as by virtue of concluded transaction. Existence of national holding administration in the composition of shareholders of voluntary pension savings fund shall not be the ground for determination of persons, affiliated in relation to each other.

Article 1 is provided to supplement with subparagraphs 42) and 43) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
Footnote. Article 1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017); dated 25.12.2017 No. 122-VI (shall be enforced from 01.01.2018); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.12.2018 № 203-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 26.12.2019 No. 287-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 02.01.2021 No. 399-VI (enforcement, Article 2); dated December 30, 2021 No. 95-VII (shall be enforced from July 1, 2022); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 26.12.2022 № 168-VII (shall enter into force from 01.01.2023).

Article 2. The right of citizens to the retirement insurance

1. Citizens of the Republic of Kazakhstan shall have a right to the retirement insurance according to the procedure, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. Foreigners and persons without citizenship, permanently residing in the territory of the Republic of Kazakhstan, shall be used a right to the retirement insurance equally with the citizens of the Republic of Kazakhstan, unless otherwise provided by the Laws and international treaties.

Article 3. The legislation of the Republic of Kazakhstan on retirement insurance

1. The legislation of the Republic of Kazakhstan on retirement insurance shall be based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and consist of this Law, other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

1-1. For a unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension funds and other legal entities operating within the framework of a special regulatory regime introduced in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On state regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations", the norms of this Law and regulatory legal acts of the authorized body, the National Bank of the Republic of Kazakhstan, adopted in accordance with this Law, are distributed within the limits provided for by the conditions of the special regulatory regime.

1-2. The provisions of the legislation of the Republic of Kazakhstan on pension provision applied to insurance organizations apply to branches of non-resident insurance organizations of the Republic of Kazakhstan engaged in the conclusion and execution of insurance agreement in the "life insurance" industry on the basis of an appropriate license of an authorized body on the territory of the Republic of Kazakhstan.

2. If the international treaty, ratified by the Republic of Kazakhstan establishes the other rules, than those provided by this Law, the rules of international treaty shall be applied.

Footnote. Article 3 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days from the date of its first official publication); dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 4. State guarantees on pension ensuring

1. The state shall guarantee pension ensuring to the citizens, who retired before January 1, 1998, with preserving an established amount of pension payments up to April 1, 1999.

2. State basic pension payment shall be provided to the individuals:

1) pension payments by age, to whom are assigned before July 1, 2018, and pension payments for years of service, to whom are assigned before January 1, 2016;

2) those who have reached retirement age in accordance with paragraph 1 of Article 11 of this Law, with the exception of judges of the Constitutional Court of the Republic of Kazakhstan, whose powers have been terminated due to the expiration of the term of office established by the Constitution of the Republic of Kazakhstan, receiving monthly lifetime maintenance, retired judges receiving monthly lifetime maintenance, military personnel, employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, as well as persons whose rights to have special titles, class ranks and wear uniforms have been abolished from January 1, 2012, and persons whose medical positions have been reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, having at the time of reduction of the post a length of service of at least twelve years and six months of continuous military service, services in special state and law enforcement agencies, state courier service, provided that they continue to work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penal (penitentiary) system that receive long-service pension payments.

The state basic pension payment shall be provided by:

from January 1, 2023 - in the presence of ten or less years of experience in the pension system or its absence in the amount of 60 percent of the subsistence minimum with an increase in its size for each full year of experience in the pension system beyond ten years by 2 percent, but not more than 100 percent of the subsistence minimum established for the corresponding fiscal year by the Law on the republican budget;

from January 1, 2024 - in the presence of ten or less years of experience in the pension system or its absence in the amount of 65 percent of the subsistence minimum with an increase in its size for each full year of experience in the pension system beyond ten years by 2 percent, but not more than 105 percent of the subsistence minimum established for the corresponding fiscal year by the Law on the republican budget;

from January 1, 2025 - in the presence of ten or less years of experience in the pension system or its absence in the amount of 70 percent of the subsistence minimum with an increase in its size for each full year of experience in the pension system beyond ten years by 2 percent, but no more than 110 percent of the subsistence minimum established for the corresponding fiscal year by the law on the republican budget;

from January 1, 2026 - if there are ten or less years of experience in participating in the pension system or its absence in the amount of 70 percent of the subsistence minimum with an increase in its size for each full year of experience in the pension system beyond ten years by 2 percent, but not more than 118 percent of the subsistence minimum established for the corresponding fiscal year by the Law on the republican budget;

from January 1, 2027 - if there are ten or less years of experience in participating in the pension system or its absence in the amount of 70 percent of the subsistence minimum with an increase in its size for each full year of experience in the pension system beyond ten years by 2 percent, but no more than 120 percent of the subsistence minimum established for the corresponding fiscal year by the Law on the republican budget.

The amount of the assigned state basic pension payment shall be recalculated annually in accordance with the second part of this paragraph.

In the service of participation in the pension system upon provision of the state basic pension payments shall be added:

1) work experience, developed for the period till January 1, 1998 calculated in accordance with Article 13 of this Law;

Subparagraph 2) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This version of subparagraph 2) is valid from 01.07.2018 till 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V.

2) the period for which compulsory pension contributions were made;

2-1) during labor, business activity, private practice by type of activity, on which, by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan, an adjustment factor of 0 was applied to the rates of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions;

2-2) periods of implementation activities, the income of which shall be excluded from the income of an individual subject to taxation, in accordance with subparagraph 51) of paragraph 1 of Article 341 of the Code of the Republic of Kazakhstan "On taxes and other mandatory payments to the budget" (Tax Code);

3) the period of care of a non-working mother or a non-working father (in carrying out of actual care by him) for young children, but not more than reaching the age of 3 years by7 each of a child, within 12 years in total;

4) the time of care for a child with a disability under the age of 18;

5) periods of military service, service in special state and law enforcement bodies, state courier service;

6) period of residence abroad of the husband (wife) of the employees of diplomatic services of the Republic of Kazakhstan and international organizations, but not more than 10 years in total;

7) period of residence of spouses of military servicemen (except for compulsory duty military servicemen), employees of special state bodies with spouses in areas where there was no possibility of their employment on the specialty, but not more than 10 years in total;

8) periods of labor activity after January 1, 1998 in the Russian organizations of the Baikonur complex;

8-1) periods of receiving social benefits in case of income loss due to restrictions on activities for the period of the state of emergency, restrictive measures;

9) the time of care for a person with a disability of the first group, a unified person with a disability of the second group and a pensioner by age in need of outside assistance, as well as for the elderly who have reached the age of eighty;

10) the periods of labour activity of the persons specified in subparagraph 2) of paragraph 2 of Article 24 of this Law. From the 1st of January 2005, these periods shall be calculated, subject to making social contributions to the State social insurance fund.

The state basic pension payment shall be provided at the expense of budgetary funds.

The state basic pension payment shall be provided irrespective of receipt of pension payments by age and (or) from the unified accumulative pension fund, and (or) voluntary accumulative pension fund, and also the state social benefit on disability.

2-1. The state basic pension payment shall be suspended for the period of residence of the recipient, being on full state security, in medical and social institutions (organizations) in conditions of a hospital, with the exception of persons, who do not have the right to pension payments by age and state social disability benefit.

In case of leaving of the recipient from medical and social institutions (organizations), the state basic pension payment shall be resumed in full from the first day of the month following the month of leaving.

3. The size of minimum pension shall be the minimum social standard in the sphere of social security in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Minimum Social Standards and their Guarantees".

4. The annual increase in the amount of pension payments by age and pension payments for years of service shall be carried out in the amount, established for the corresponding financial year by the Law on the republican budget.

5. The state shall guarantee pension ensuring to the citizens, having the right to pension payments for the years of service and who have registered this right before 1 January 1998 in the bodies, assigning and (or) carrying out pension payments for the years of service. In this case, pension payments for years of service shall be made from the date of dismissal from service in compliance with the terms of paragraphs 1 and 4 of this Article.

Footnote. Article 4 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 03.12.2015 No. 433-V (see Article 2 for the procedure of enforcement 2); dated 06.04.2016 No. 483-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.12.2018 № 203-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.10.2021 No. 67-VII LRK (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated December 30, 2021 No. 95-VII (shall be enforced from July 1, 2022); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 04.07.2022 № 134-VII (shall enter into force from 01.04.2020); dated 05.11.2022 № 157-VII (shall enter into force from 01.01.2023); dated 26.12.2022 № 168-VII (shall enter into force from 01.01.2023).

Article 5. Safe-conduct of pension savings

1. The state shall guarantee to the recipients the safety of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions in a unified accumulative pension fund in the amount of actually paid compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions, taking into account the inflation rate at the time the persons reach the age, established in paragraph 1 of Article 11 and subparagraphs 1) and 2) of paragraph 1 of Article 32, as well as in the cases, established by subparagraphs 3) and 4) of paragraph 1 of Article 31, subparagraphs 3) and 4) of paragraph 1 of Article 32 of this Law to, in the manner, determined by this Law and other normative legal acts of the Republic of Kazakhstan.

For persons specified in paragraph 1-1 of Article 31 and paragraph 1-1 of Article 32 of this Law, as well as those who transferred pension savings to trust management of the investment portfolio manager in accordance with subparagraph 1) of paragraph 5 of Article 35-1 of this Law, the state shall guarantee the safety of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions in the unified pension savings fund in the amount of actually made mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions, indexed to the inflation rate, made from the pension savings withdrawal date in order to improve housing conditions and (or) pay for medical treatment, or from the date of pension savings transfer to trust management of the investment portfolio manager until reaching the age established by paragraph 1 of Article 11 of this Law.

The state shall guarantee the safety of compulsory pension contributions in a unified accumulative pension fund in the amount of actually paid compulsory contributions taking into account the inflation rate for the period from the moment of signing the annuity pension agreement with the insurance organization until reaching the age, established in paragraph 1 of Article 11 of this Law to the persons, specified in subparagraph 2) of paragraph 1 of Article 31 of this Law.

2. The safety guarantee of pension assets shall also be provided by:

Subparagraph 1) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of subparagraph 1) is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (see subparagraph 3) of Art. 2 for the procedure of enforcement).

1) accumulation of pension savings due to compulsory pension contributions and compulsory professional pension contributions in a unified accumulative pension fund;

1-1) establishing the conditions and procedure for managing the investment portfolio at the pension assets expense;

1-2) establishing requirements for investment portfolio managers to compensate at the expense of own capital the negative difference between the nominal yield of pension assets received by the investment portfolio manager and the minimum value of the profitability of pension assets, calculated in accordance with this Law and the regulatory legal act of the authorized body;

2) implementation of investment management of pension assets of the unified pension savings fund by the National Bank of the Republic of Kazakhstan, with the exception of pension assets transferred to trust management by the investment portfolio manager;

3) regulation of activity of the unified pension savings fund by establishment of relevant requirements in relation of attraction the pension contributions and making the pension payments;

4) regulation of activity of voluntary pension savings funds by establishment of relevant regulations and limits, as well as requirements, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

5) establishment of requirements to the incorporators, shareholders and leading employees of voluntary pension savings funds, as well as to the amount and composition of its charter capital;

6) establishment of requirements to the administrative servants of unified pension savings fund;

7) establishing of the requirement for keeping pension assets of the unified pension savings fund in a custodian bank;

8) establishment of requirement on keeping the financial instruments and money, including in a composition of retirement assets, exclusively in the custodies, not affiliated with the voluntary pension savings funds, by the voluntary pension savings funds;

9) separate record-keeping of own funds and retirement assets of unified pension savings fund and voluntary pension savings fund, as well as establishment of control of their objective placement;

10) establishment of requirements on diversification and reduction of risks upon placement of retirement assets;

11) establishment of amount of commission remuneration, receiving by the unified pension savings fund, voluntary pension savings fund;

12) obligations of annual performance of an audit of unified pension savings fund, voluntary pension savings fund;

13) regular reporting of unified pension savings fund, voluntary pension savings fund before the relevant state bodies in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

14) delivery of information to the contributor (recipient) on condition of its pension savings;

15) offering of opportunity to the contributor (recipient) to transfer their pension savings, formed at the expense of voluntary pension contributions from the unified pension savings fund to the voluntary pension savings fund or from the voluntary pension savings fund to the unified pension savings fund or from one voluntary pension savings fund to another voluntary pension savings fund;

16) voluntary insurance of pension savings in full or partially volume at the choice of contributor (recipient);

17) carrying out of the record and assessment of retirement assets according to the procedure, established by the authorized body.

Footnote. Article 5 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021).

Article 6. The competence of the Government of the Republic of Kazakhstan in the scope of retirement insurance

The Government of the Republic of Kazakhstan in the scope of retirement insurance:

1) develop the basic directions of the state policy in the scope of retirement insurance and organize its implementation;

1-1) approve the list of financial instruments allowed for acquisition at the expense of pension assets of the single pension savings fund held in trust management by the National Bank of the Republic of Kazakhstan;

2) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

3) determine the procedure and terms for calculating, deducting (charging) and transferring compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions to a unified accumulative pension fund and penalties on them;

Article 6 is provided to supplement by subparagraph 3-1) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

4) approve the rules for the withdrawal and transfer to the budget of the amounts of compulsory pension contributions additionally established for judges of the Constitutional Court of the Republic of Kazakhstan, judges, in the event of the release of a judge of the Constitutional Court of the Republic of Kazakhstan, judges from office for negative reasons;

Article 6 is provided to supplement by subparagraph 4-1) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

5) approve the rules for making pension payments, lump-sum pension payments in order to improve housing conditions and (or) pay for medical treatment, formed at the expense of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions from the unified pension savings fund , returning them to the unified pension savings fund , the methodology for making calculation of the pension payments amount, the methodology for determining the replacement rate of the average monthly income of the recipient with pension payments, the methodology for determining the threshold for the minimum sufficiency of pension savings;

5-1) approve the rules for the return of 50 percent of the amount of compulsory pension contributions, transferred at the expense of budgetary funds before January 1, 2016 in favor of military servicemen (except for military servicemen of conscription service), employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, and also persons, whose rights to have special ranks, class ranks and to wear uniforms have been abolished since January 1, 2012;

6) approve the list of productions, works, occupations of employees, engaged in jobs with hazardous working conditions, for the benefit of whom, the compulsory professional pension contributions are made by the agents for the payment of compulsory professional pension contributions at the expense of their own funds;

6-1) approve the rules of carrying out of compulsory professional pension contributions;

6-2) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

6-3) approve the rules of implementation of state guarantees to recipients of pension payments for the safety of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions in a unified accumulative pension fund in the amount of actually paid compulsory contributions, compulsory professional pension contributions, taking into account the rate of inflation;

7) adopt a decision on creation, reorganization or liquidation of a unified pension savings fund according to the procedure, provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan;

8) exercise other functions, imposed on it by the Constitution of the Republic of Kazakhstan, this Law, other Laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 6 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021); dated 05.11.2022 № 157-VII (shall enter into force from 01.01.2023);

Article 7. The competence of the central executive

The central executive body shall:

1) develop a list of productions, jobs, occupations of employees, engaged in jobs with hazardous working conditions, for the benefit of whom, the compulsory professional pension contributions are made by the agents for the payment of compulsory professional pension contributions at the expense of their own funds;

2) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 No. 483-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

3) develop a list of works in organizations, carrying out forensic medical examination and pathologic and anatomical diagnostics, for preferential calculation of the length of service for assigning of pension payments by age in one and a half amount;

4) develop a list of seasonal branches of industry, the work in which during the full season is included in the length of service for the purpose of pension payments by age for the year of work;

Subparagraph 5) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

5) develop and approve the rules of database creation of the contributors (recipients) on the compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and a unified list of individuals, concluded an agreement on retirement insurance at the expense of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions;

6) develop the procedure and terms for calculating, deducting (charging) and transferring compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions to a unified accumulative pension fund and penalties on them;

6-1) determine the procedure for maintaining a personified record of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and (or) penalties;

6-2) develop and approve the rules for access to information systems and databases in the field of pension and social security;

6-3) conduct an audit of the activity of the State Corporation within the limits of its competence;

6-4) develop and approve the rules for the provision of statistical and other reporting information by the State Corporation;

6-5) develop and approve the rules for the maintenance of information systems in the sphere of pension and social security;

7) develop the rules of calculation of compulsory pension contributions, deducted and not transferred from the incomes of former employees, location of which is unknown, by the agents, due to the absence of the social individual code and (or) taxpayer identification number, and (or) pension agreement with pension savings fund on 1 January, 2005;

Article 7 is provided to add subparagraphs 7-1) and 7-2) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-В (entered into force from 01.01.2024).

7-3) develop the rules for the return of 50 percent of the amount of compulsory pension contributions, transferred at the expense of budgetary funds before January 1, 2016 in favor of military servicemen (except for military servicemen of conscription service), employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, and also persons, whose rights to have special ranks, class ranks and to wear uniforms have been abolished since January 1, 2012;

Subparagraph 8) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

8) develops and approve the rules for the information exchange between the information systems of the central executive body and the unified pension savings fund on individual pension accounts activity, and also on the pension payments’ recipients and amounts;

9) develops rules for making pension payments, lump-sum pension payments in order to improve housing conditions and (or) pay for medical treatment, formed at the expense of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions from the unified pension savings fund , returning them to the unified pension savings fund , methodology for calculation of the pension payments amount, methodology for determining the replacement rate of the average monthly income of the recipient with pension payments, methodology for determining the threshold for the pension savings minimum sufficiency;

9-1) develop the rules of effecting the compulsory professional pension contributions;

9-2) develop and approve the rules for subsidizing compulsory pension contributions to recipients of social benefits in case of loss of income in connection with caring for a child upon reaching the age of one and a half years from the State social insurance fund;

9-3) monitor the sum of actually contributed compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions of contributors (recipients) in recognition of the rate of inflation on the relevant financial year;

9-4) develop the rules for implementation of state guarantees to the recipients of pension payments for the safety of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions in a unified accumulative pension fund in the amount of actually paid compulsory contributions, compulsory professional pension contributions, taking into account the rate of inflation;

9-5) organize the preparation and personnel development on issues of retirement insurance;

9-6) develop and approve the rules for the provision of a state basic pension payment at the expense of budgetary funds, as well as assignment and implementation of pension payments by age;

Article 7 is provided for by the addition of subparagraph 9-7) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

10) exercise other powers, provided by this Law, other Laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 7 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 06.04.2016 No. 483-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021); dated 26.12.2022 № 168-VII (shall enter into force from 01.01.2023).

Article 8. The competence of the authorized body

An authorized body shall:

1) develop and approve the rules of carrying out an activity of the unified pension savings fund and (or) voluntary pension savings funds;

1-1) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020);
1-2) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020);

1-3) develops and approves requirements for investment portfolio managers to whom pension assets can be transferred for trust management in accordance with Article 35-1 of this Law, and also a list of financial instruments allowed for acquisition at the expense of these pension assets;

1-4) maintains and places on its Internet resource a register of investment portfolio managers that meet the requirements of the authorized body for managing pension assets;

2) develop and approve the rules of transfer of pension savings from the unified pension savings fund to the voluntary pension savings fund, from the voluntary pension savings fund to the unified pension savings fund, as well as from one voluntary pension savings fund to another voluntary pension savings fund;

3) develop and approve the rules of charging of the commission remuneration by the unified pension savings fund;

4) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 No. 262-VI (effective from 01.01.2020);

4-1) develop and approve a standard pension annuity agreement, establish a methodology for calculating the insurance premium and insurance payment from an insurance organization under a pension annuity agreement;

4-2) develop and approve the rules for concluding a pension annuity agreement with an insurance organization and transferring pension contributions (redemption amount) to an insurance organization, a unified accumulative pension fund under an agreement of pension annuity;

5) exercise other functions, provided by this Law, other Laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

6) develops and approves the rules for the transfer of pension assets to trust management of an investment portfolio manager and the transfer of pension assets from one investment portfolio manager to another investment portfolio manager or the National Bank of the Republic of Kazakhstan;

7) develops and approves the rules for calculating the negative difference between the nominal yield of pension assets received by the investment portfolio manager and the minimum value of the pension assets profitability, as well as the rules and terms for compensating the negative difference by the investment portfolio manager at the expense of own capital.

Footnote. Article 8 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 2. PROCEDURE FOR IMPLEMENTATION OF THE PENSION SECURITY

Footnote. Title of Chapter 2 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016).

Article 9. The right to receive pension payments

Citizens shall be guaranteed the right to receive the state basic pension payment and pension payments upon the occurrence of the conditions, established by this Law.

Persons, having the right at the same time to pension payments by age and pension payments for long service shall be assigned one of these types of pension payments at their request.

Footnote. Article 9 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017).

Article 10. Categories of citizens, having the right for pension payments

Footnote. Title of Article 10 in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016).

1. Pension payments shall be made to the following categories of citizens:

1) receiving a pension until 1 January, 1998;

2) reached retirement in accordance with the paragraphs 1-3 of Article 11 of this Law;

3) military personnel, employees of special state and law enforcement agencies, state courier service who have been assigned special ranks, class ranks and qualification classes, as well as persons whose rights to have special ranks, class ranks and wear uniforms have been abolished since January 1, 2012, and persons whose medical positions were reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, who had at least twelve years of service and six months of continuous military service, service in special state and law enforcement agencies at the time of the reduction of the position, state courier service, provided that they continue to work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penitentiary (penal) system, eligible for retirement benefits.

2. In case of death of the recipient of pension payments by age or the recipient of state basic pension payment, his/her family or the person, carried out burial, shall be paid the lump sum payment for burial in the amount of 15,7-fold monthly calculation index, established for the corresponding financial year by the Law on the republican budget

3. In the event of the death of a pension payments recipient by age who was a veteran of the Great Patriotic War, his family or the person who performed the burial shall be paid a lump-sum for burial in the sum of 36.6 times the monthly calculation index established for the corresponding financial year by the law on the republican budget.

Footnote. Article 10 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 31.03.2014 No. 180-V (shall be enforced from 01.04.2014); dated 23.04.2014 No. 200-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 07.11.2014 No. 248-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 02.07.2018 No. 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 06.05.2020 No. 323-VI (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated December 30, 2021 No. 95-VII (shall be enforced from July 1, 2022).

Article 11. Assignment of pension payments by age

Footnote. Title of Article 11 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016).

1. Assignment of pension payments by age shall be made:

from July 1, 2001 - for men upon reaching the age of 63, women upon reaching the age of 58.

At the same time, the assignment of pension payments for women by age shall be made:

from January 1, 2018 - upon reaching 58.5 years;

from January 1, 2019 - upon reaching 59 years;

from January 1, 2020 - upon reaching 59.5 years;

from January 1, 2021 - upon reaching 60 years;

from January 1, 2022 - upon reaching 60.5 years;

from 1 January 2023 – upon reaching 61 years;

from January 1, 2028 - upon reaching 61.5 years old;

from January 1, 2029 - upon reaching 62 years old;

from January 1, 2030 - upon reaching 62.5 years old;

from January 1, 2031 - upon reaching 63 years old.

2. Citizens, resided in the zones of extreme and maximum radiation risk during the period from August 29, 1949 to July 5, 1963, not less than 5 years, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Social Protection of Citizens Affected by Nuclear Tests at the Semipalatinsk Nuclear Test Site "have the right for assignment of pension payments by age:

1) men – upon reaching the age of 50;

2) women – upon reaching the age of 45.

3. Women, given birth (adopted, adopted) 5 or more children and brought them up to the age of eight, shall have the right to pension payments by age upon reaching 53 years.

4. Pension payments by age in full shall be appointed upon reaching the age, specified in paragraphs 1-3 of this Article to the following categories of citizens:

1) men – upon existence of labour experience not less than twenty-five years on January 1, 1998;

2) women – upon existence of labour experience not less than twenty years on January 1, 1998.

5. Pension payments by age in incomplete amount shall be assigned to the categories of citizens, specified in paragraphs 1-3 of this Article, if they do not have the right to receive pension payments by age in full, depending on their labour experience not less than six months on January 1, 1998.

6. Pension payments by age in incomplete amounts shall be calculated as a share from the pension payment in full by age in proportion to the available labour experience on January 1, 1998.

7. Judges of the Constitutional Court of the Republic of Kazakhstan, whose powers have been terminated due to the expiry of the term of office established by the Constitution of the Republic of Kazakhstan, who receive monthly life maintenance, shall not be appointed to retired judges who receive monthly life maintenance, retirement benefits by age or retirement benefits.

Footnote. Article 11 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); dated 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017); dated 05.11.2022 № 157-VII (shall enter into force from 01.01.2023); dated 26.12.2022 № 168-VII (shall enter into force from 01.01.2023).

Article 12. Period of implementation of the state basic pension payment and pension payments by age

State basic pension payment and pension payments by age shall be assigned for life and be carried out on the month of death or departure for permanent residence outside the Republic of Kazakhstan inclusive.

Footnote. Article 12 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016).

Article 13. Calculation of the labour experience for the assignment of pension payments by age

Footnote. The title of Article 13 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016).

1. When calculating the labour experience for assignment of pension payments by age, the following shall be included:

1) work on a contract, paid by the individuals and legal entities;

2) military service;

3) service in the special state and law enforcement bodies, state courier service;

4) state service;

5) entrepreneurial and other income-generating activity;

6) the time of care for a person with disability of the first group, a unified person with disability of the second group and an age pensioner in need of outside assistance, as well as elderly people who have reached the age of eighty;

7) time of care for a child with a disability under the age of 18;

8) time care of full time mother of minors, but not more than until reaching of every child the age of 3 within 12 years in total;

9) time of detention in custody, serving punishment in places of detention and deportation of citizens, unfoundedly instituted criminal proceedings and repressed, but subsequently rehabilitated;

10) residence time of employable citizens in temporally occupied territory of former USSR and persons (of all ages) in the territory of other states in the period of Great Patriotic War, where they were forcibly evacuated, detention in fascist concentration camps (ghetto and other places of places of forced imprisonment during the war), if in the specified periods these persons did not commit crimes against the Native country;

11) the time spent on disability of non-working persons with disabilities due to injury, shell shock, injury or disease received during the Great Patriotic War, and persons with disabilities equivalent to them;

12) period of residence abroad of spouse (spouse) of employees of former Soviet institutions, institutions of the Republic of Kazakhstan and international organizations, but not less than 10 years in total;

13) the period of residence of the spouses of military servicemen (except for military servicemen of conscription), employees of special state bodies with spouses in the areas, where there was no possibility of their employment in the specialty, but not more than 10 years in total;

14) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016);

15) education in higher education institution, as well as in the preliminary courses, specialized secondary educational establishments, academies, schools and courses on personnel training, raising of qualification and requalification, postgraduate centre, doctorate and clinical residency, as well as spiritual (religious) education organizations in the territory of the Republic of Kazakhstan and abroad;

16) service in paramilitary security services, special communications bodies and mine rescue units independently from departmental affiliation and availability of special or military rank;

17) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

18) labor activity in the country of departure of ethnic Kazakhs, who arrived to the Republic of Kazakhstan for the purpose of permanent residence in the historical homeland.

2. In case of concessional calculation of the labour experience for the assignment of pension payments by age, the following shall also be included:

1) military service in the composition of acting army in the period of military operations, as well as upon performance of military duty, as well as time spent in partisan units and commands in the period of military operations, as well as residence time under treatment in medical treatment facilities due to war injuries according to the procedure, established for calculation of time of this service upon award of pension payments to military servants for age in grade;

2) the work, as well as a civilian employee personnel and service, except of the military service, provided by subparagraph 1) of this paragraph, during the Great Patriotic War – in a double amount;

3) work in the Leningrad city in the period of its blockade during the Great Patriotic War from 8 September, 1941 to 27 January, 1944 – in treble;

4) residence time of citizens at the age of 12 years and older in the Leningrad city in the period of its blockade during the Great Patriotic War from 8 September, 1941 to 27 January, 1944 – in a double amount;

5) residence time of persons in the territory of other states in the period of Great Patriotic War, where they were forcibly evacuated, as well as residence time in fascist concentration camps (ghetto and other places of places of forced imprisonment during the war), if in the specified periods these persons did not commit crimes against the Native country - in a double amount;

6) the time of detention in custody, serving prison sentences, exile, forced labor with restriction of freedom, staying in penal colony and on compulsory treatment in a mental health care medical organization, unlawfully prosecuted and repressed, subsequently rehabilitated - in a triple amount;

7)the work and military service in the districts, adjoining to the Semipalatinsk nuclear test site, during the period from 29 August, 1949 to 5 July, 1963 - in treble, and from 6 July, 1963 to 1 January, 1992 – in a half amount;

8) the work in antiplague institutions, infectious establishments for the treatment of persons, infected with human immunodeficiency virus or AIDS – in a double amount, in organizations, carrying out the medical examination and pathological-anatomical diagnostic, - on the list of works, approved by the Government of the Republic of Kazakhstan – in a half amount;

9) the work on water transport during full navigation period is counted as a year of work;

10) the work during full season in organizations of seasonal sectors of industry independent from their departmental affiliation - on the list approved by the Government of the Republic of Kazakhstan, shall be counted in the length of service as a year of work.

Footnote. Article 13 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 23.04.2014 No. 200-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 26.12.2018 No. 203-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 07.07.2020 No. 361-VI (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 12.10.2021 No. 67-VII LRK (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 14. Proof of work experience

1. The the years of service for calculation of pension payments by age shall be taken into account for the period till January 1, 1998.

2. The the years of service shall be confirmed by the employment book, and in the absence of the employment book or the corresponding records in it, shall be established on the basis of the documents, confirming the data on work, or the court decision.

Footnote. Article 14 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 14-1. The procedure and term of assignment of the state basic pension payment

1. An application for the assignment of the state basic pension payment with the attachment of documents, the list of which is determined by the central executive body, shall be submitted to the State Corporation.

Persons shall have the right to apply for the assignment of the state basic pension payment through the web portal of "electronic government".

2. The term of assignment of the state basic pension payment does not exceed eight working days from the date of registration of the application with the attached documents in the State Corporation.

3. Assignment of state basic pension payment shall be made by the body, that assigns the state basic pension payment and pension payments by age.

4. Assignment of state basic pension payment shall be made from the date of assignment. The day of application for the assignment of state basic pension payment shall be the day of registration of an application and necessary documents in the State corporation.

Footnote. The Law is supplemented by Article 14-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.03.2015 No.293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 15. Calculation of the amount of pension payments by age

1. Calculation of pension payments by age in full shall be made at the rate of 60 percent of the average monthly income determined in accordance with Article 16 of this Law.

2. Calculation of the amount of pension payments by age shall be made on the basis of average monthly income for any three consecutive years, regardless the breaks in work since January 1, 1998.

The average monthly income amount over the period, with the exception of income according to paragraph 3 of this article, shall be established in accordance with the income from which mandatory pension contributions were made to the pension savings funds or the unified pension savings fund as determined by the central executive body.

3. The amount of average monthly income for the period from January 1, 1998 to persons who worked in Russian organizations of the complex "Baikonur," as well as for the period of labor, entrepreneurial activity, private practice by type of activity, to which, by decision of the Government of the Republic of Kazakhstan, an adjustment factor of 0 was applied to the rates of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions, for activities whose income shall be excluded from the income of an individual, subject to taxation, in accordance with subparagraph 51) of paragraph 1 of Article 341 of the Code of the Republic of Kazakhstan "On taxes and other compulsory payments to the budget" (Tax Code), shall be established in accordance with the income confirmed by the statement of income.

Pension payments by age are calculated based on the amount of income paid in the currency of the Russian Federation at the official rate of the national currency of the Republic of Kazakhstan to foreign currencies established by the National Bank of the Republic of Kazakhstan on the day of applying for the appointment of pension payments by age.

4. The amount of pension payments by age for each full worked year up to January 1st 1998 in excess of the required the years of service shall be increased by 1 per cent, but not more than 75 per cent of the income taken into account for the calculation of pension payments by age.

If the calculated amount of pension payments by age in full is below the minimum amount of pension, established for the corresponding financial year by the Law on the republican budget, pension payments by age shall be assigned in the minimum pension amount.

5. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017).
Footnote. Article 15 is in the wording of Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017) ; dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 12.10.2021 No. 67-VII LRK (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 04.07.2022 № 134-VII (shall enter into force from 01.04.2020).

Article 16. Determination of income for calculation of pension payments by age

Footnote. Title of Article 16 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016).
1. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

2. Income for award of pension payments over 3 years of work shall be determined by division of total income by thirty-six for 36 consecutive calendar months.

At the request of the applicant, the months of action in the Republic of Kazakhstan of the state of emergency, restrictive measures shall be excluded when determining the average monthly amount of income and be replaced by other months immediately preceding or following the specified period.

3. Income for calculating retirement payments by age cannot exceed the size of the 55-time monthly calculation indicator established for the corresponding fiscal year by the Law on the republican budget.

Footnote. Article 16 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 31.03.2014 No. 180-V (shall be enforced from 01.04.2014); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017); dated 12.10.2021 No. 67-VII LRK (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 04.07.2022 № 134-VII (shall enter into force from 01.04.2020); dated 26.12.2022 № 168-VII (shall enter into force from 01.01.2023).

Article 17. The procedure application for the assignment of pension payments by age

1. An application for the assignment of pension payments by age shall be submitted to the state Corporation with the application of documents, confirming the labour experience and income, required for the calculation of pension payments.

2. The assignment of pension payments by age shall be made by the body, assigning the state basic pension payment and pension payments by age.

3. The body, assigning the state basic pension payment and pension payments by age shall be obliged to give explanations, concerning the issues of assignment of pension payments and render assistance to citizens in registration of the relevant documents.

Footnote. Article 17 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017).

Article 18. Terms of consideration of documents for assignment of pension payments by age

1. The term of assignment of pension payments by age does not exceed ten working days from the date of registration of the application with the attached documents in the State Corporation.

2. Pension payments by age shall be assigned from the date of application. The day of application for the assignment of pension payments by age shall be the day of registration of an application and necessary documents in the State corporation.

3. In case of refusal in assignment of pension payments by age, the body assigning the state basic pension payment and pension payments by age shall be obliged to motivate the reasons of refusal in written form through the State Corporation and return the submitted documents to the applicant.

4. The decision of the body that assigns the state basic pension payment and pension payments by age may be appealed as prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 18 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.06.2020 No. 351-VI (effective from 01.07.2021).

Article 19. The terms of award of pension payments from the Center

Footnote. Article 19 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 20. Competence of the State Corporation in the field of pension provision

Footnote. Title of Article 20 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016).

1. The state Corporation shall carry out the following types of activity, related to the state monopoly:

1) organization and implementation of the state basic pension payment, pension payments by age, pension payments for the years of service, payments of benefits, lump sum and other payments in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

Subparagraph 2) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of sub-paragraph 2) is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (see subparagraph 3) of Article 2 for the procedure of enforcement).

2) formation of databases of individuals in favor of whom compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions have been paid, and recipients of pension payments from the unified accumulative pension fund;

3) determination of the amount of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions actually paid by the agent, taking into account the predicted rate of inflation for the next financial year;

Subparagraph 4) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of subparagraph 4) is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (see subparagraph 3) of Article 2 for the procedure of enforcement).

4) personified record of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and (or) penalties;

Subparagraph 5) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of subparagraph 5) is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (see subparagraph 3) of Article 2 for the procedure of enforcement).

5) transfer of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and (or) penalties from the agents to the unified accumulative pension fund;

Subparagraph 6) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of subparagraph 6) is valid unti l 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (see subparagraph 3) of Article 2 for the procedure of enforcement).

6) return to the agent of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and (or) penalties of persons, who do not have an individual identification number and (or) pension agreements, and (or) in the requisites of whom mistakes have been made;

Subparagraph 7) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

7) return to the agent and (or) the State Corporation of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and (or) penalties from a unified accumulative pension fund upon his (her) application;

Subparagraph 8) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

8) formation and presentation of registers of payment documents of agents on the amounts of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions, transferred to the account of the State Corporation and returned to the agent from the State Corporation and (or) penalties on them to the authorized body, carrying out management in the sphere of ensuring the receipt of taxes and other compulsory payments to the budget;

9) formation of a mockup of the cases of recipients of the state basic pension payment, pension payments by age, benefits, lump sum and other payments;

10) filling and updating of automated centralized databases and personified record of recipients of the state basic pension payment, pension payments, benefits, lump sum and other payments;

11) interaction with the agents, a unified accumulative pension fund on the issues of accounting, transfer, repayment of pension contributions and (or) penalties on them;

11-1) interaction with the unified pension savings fund on issues of accounting, transfer, return, termination of pension payments;

12) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017);
13) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017);

14) provision of information services to individuals and legal entities by types of activities of the State Corporation, taking into account the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan for securing the secrecy of pension savings;

15) organization and transfer of compulsory pension contributions, deducted from social payments at the expense of the State Social Insurance Fund to the unified accumulative pension fund;

16) transfer to a unified contribution pension fund of additionally established compulsory pension contributions subsidized from budgetary funds to recipients of social benefits in case of loss of income in connection with caring for a child upon reaching the age of one and a half years;

16-1) formation of predicted data on calculation of the need for pension payments, benefits, lump sum and other payments;

16-2) formation of a monthly need, schedules for the implementation of pension payments, benefits, lump sum and other payments, and direction of an application for the need of budgetary funds to the central executive body;

16-3) submission of information from information systems in the sphere of pension provision to the central executive body and its departments;

17) enters into force from 01.01.2023 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V;

18) other types of activity, provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

2. Prices for goods (services) produced and (or) sold by the State Corporation shall be established by the authorized body, determined by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan from among the Central state bodies, in coordination with the Central Executive body and the Antimonopoly authority.

Footnote. Article 20 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017); dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced from 01.07.2018); dated 12.10.2021 No. 67-VII LRK (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 26.12.2022 № 168-VII (shall enter into force from 01.01.2023).

Article 21. Procedure for implementation of the state basic pension payment and pension payments by age

1. The state basic pension payment and pension payments by age shall be paid for the current month.

2. Working pensioners shall have the right to receive pension payments by age or pension payments for long service in full amount, taking into account the limitations, provided for by this Law.

2-1. Persons, residing in medical and social institutions (organizations) in hospital conditions and being on full state security, pension payments by age shall be paid:

1) in the amount, provided by paragraph 5 of Article 11 of this Law, if the amount of the pension payment, calculated in accordance with this standard is below the minimum pension, established for the relevant financial year by the Law on the republican budget;

2) in the amount of 30 percent of the of pension payments by age, calculated in accordance with Article 15 of this Law, but not less than the minimum pension, established for the relevant financial year by the Law on the republican budget.

Transfer of 70 percent of the assigned amount of pension payments by age shall be made to a separate bank account or to a cash control account of medical and social institutions (organizations).

The procedure for the use of these funds by medical and social institutions (organizations) shall be determined by the central executive body.

In case of departure of the recipient from medical and social institutions (organizations), the full pension payment shall be renewed from the first day of the month following the month of departure.

3. The state basic pension payment and pension payments by age may be assigned and paid on a notarized power of attorney.

4. The procedure for the implementation of the state basic pension payment and pension payments by age shall be determined by the central executive body.

Footnote. Article 21 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 03.12.2015 No. 433-V (see Art. 2 for the procedure of enforcement); dated 06.04.2016 No. 483-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017).

Article 22. Receipt of the state basic pension payment, pension payments by age and pension payments for the years of service for the past time

1. The amounts of the state basic pension payment, pension payments by age and pension payments for the years of service, assigned but not claimed by the recipient, shall be paid for the past time, but not more than three years before the date of application for their receipt.

2. The amounts of the state basic pension payment, pension payments by age and pension payments for the years of service not received in due time for the fault of the body, assigning the state basic pension payment and pension payments by age, or the body carrying out pension ensuring for the years of service, and also of the State corporation shall be paid for the past time without limitation of terms.

Footnote. Article 22 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 23. Deduction from pension

1. Deduction from pension may be made in an executable manner, except of the cases of overpaid sums of pensions in consequence of mistakes upon award to pensions, when deductions are made on the basis of application of the recipient, as well as the cases of deductions of incomes of convicted, confined.

2. Deductions from pension shall be made from the sum, due to the payment.

3. More than 50 percent from the sum due to the payment may not be deducted from the pension.

Chapter 3. PAYMENT FROM PENSION CONTRIBUTIONS

The title of Article 24 is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of the title of article 24 is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (the order of enforcement see paragraph 3) of Art. 2).

Article 24. Payment of compulsory pension contributions, compulsory professional

Clause 1 is provided for in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of paragraph 1 is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (see subparagraph 3) of Art.2 for the procedure of enforcement).

1. Compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions to a unified accumulative pension fund shall be payable by agents at rates, determined by this Law.

2. The following persons shall be exempted from payment of compulsory pension contributions to a unified accumulative pension fund:

1) individuals, having reached retirement age in accordance with paragraph 1 of Article 11 of this Law;

2) individuals, having disability of the first and second groups, if the disability is established permanently. Payment of compulsory pension contributions to a unified accumulative pension fund shall be carried out at the request of the persons, specified in this subparagraph;

3) military personnel (except for conscripts), employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, as well as persons whose rights to have special ranks, class ranks and wear uniforms have been abolished since January 1, 2012 , and persons whose medical positions were reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, who at the time of the reduction of their position had at least twelve years of service and six months of continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service, provided their continuation of work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penitentiary (penal) system ;

4) recipients of pension payments for long service;

5) individuals, working under the employment contract, receiving income under the contracts of civil-legal nature, the subject of which is performance of works (rendering services), concluded with individuals who are not tax agents.

3. The agent shall be exempted from the payment of compulsory professional pension contributions to a unified accumulative pension fund, for:

1) individuals, having reached retirement age in accordance with paragraph 1 of Article 11 of this Law;

2) military personnel (except for conscripts), employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, as well as persons whose rights to have special ranks, class ranks and wear uniforms have been abolished since January 1, 2012 , and persons whose medical positions were reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, who at the time of the reduction of their position had at least twelve years of service and six months of continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service, provided their continuation of work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penitentiary (penal) system ;

3) recipients of pension payments for long service.

4. It shall be enforced from 01.01.2024 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V.
Subparagraph 6) of paragraph 4 shall be enforced from 01.01.2018 in accordance with the law of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 No.483-V.

6) the unemployed citizens, directed by the employment center within active measures of assistance of employment on social workplaces, public work and (or) youth practice.

Clause 5 is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 №. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of paragraph 5 is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (see subparagraph. 3) of Article 2 for the procedure of enforcement).

5. Compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions shall be paid in the national currency of the Republic of Kazakhstan.

Clause 6 is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 №. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of paragraph 6 is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (see subparagraph. 3) of Article 2 for the procedure of enforcement).

6. All types of labor remuneration in monetary terms and other incomes shall be included in the income for calculation of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions.

Clause 7 is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 №. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of passage 1 of paragraph 7 is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (see subparagraph 3)of Art.2 for the procedure of enforcement).

7. Deducted (charged) compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions shall be transferred to the State Corporation:

1) individual entrepreneurs and legal entities (except for the persons, specified in subparagraphs 2), 5) and 6) of this paragraph), persons engaged in private practice, from the income paid to the employees, as well as individuals under the contracts of civil-legal nature, the subject of which is the performance of works (rendering of services) – no later than the 25th day of the month following the month of payment of income;

2) individual entrepreneurs (except for individual entrepreneurs specified in subparagraph 5) of this paragraph), persons engaged in private practice in their favor – no later than the 25th day of the month following the reporting one;

3) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2018 № 203-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);
4) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2018 № 203-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

5) by individual entrepreneurs, applying a special tax regime on the basis of a patent - within the term, provided for by the Tax legislation of the Republic of Kazakhstan for payment of the patent value;

6) State Corporation - not later than the 15th day of the month following the month of implementation of social payments;

7) by the insurance organization - not later than the 25th day of the month following the month of the insurance payment as compensation for damage, associated with loss of earnings (income);

Subparagraph 8) is valid till 01.01.2024 in accordance with Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2018 № 203-VI.

8) individuals who are payers of a single aggregate payment in accordance with Article 774 of the Code of the Republic of Kazakhstan "On Taxes and other Compulsory Payments to the Budget" (Tax code) – within the period, provided by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 24 is provided to be supplemented with paragraph 7-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 №. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

7-1. The amounts of withheld compulsory pension contributions included in the unified payment shall be transferred to the State corporation by agents for calculating (calculating), transferring a unified payment within the terms established by paragraph 5 of Article 776-4 of the Code of the Republic of Kazakhstan "On taxes and other compulsory payments to the budget" (Tax Code).

The procedure for payment, transfer and distribution, as well as the return of a unified payment, shall be determined by the central executive body in agreement with the National Bank of the Republic of Kazakhstan, as well as the authorized state body that shall provide leadership in the field of ensuring tax revenues and payments to the budget, and authorized state bodies for state planning, in the field of health and digital development.

Clause 8 is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 №. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

8. Control over the full and timely payment of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and (or) interest accrued in accordance with paragraph 1 of Article 28 of this Law shall be carried out by the state revenue bodies in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, except for the payment of compulsory pension contributions by the persons, specified in subparagraph 8) of paragraph 7 of this Article.

9. Compulsory pension contributions cannot be paid in favor of other persons.

10. Compulsory pension contributions, deducted and not transferred by the agents from the income of former employees, whose place of residence is not known, due to the absence on January 1, 2005 of the social individual code and (or) taxpayer registration number, and (or) the agreement on pension provision with accumulative pension funds, before January 1, 2014 shall be transferred by the agents together with penalties, charged before January 1, 2005, to the budget in the manner, established by the Government of the Republic of Kazakhstan. At the same time, the penalty, charged after January 1, 2005, shall be subject to cancellation.

The amounts of compulsory pension contributions and (or) penalties, transferred to the budget can be claimed by former employees, and in cases of their death, entry into legal force of a court decision on recognition as missing or declaration of deceased by heirs in accordance with the civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

11. By the decision of a resident legal entity, its branches and representative offices may be considered as agents.

Footnote. Article 24 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 № 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); 06.04.2016 No. 483-V (shall be enforced from 01.01.2018); dated 26.12.2018 № 203-VI (the order of enforcement see Article 2); dated December 30, 2021 No. 95-VII (shall be enforced from July 1, 2022); dated 26.12.2022 № 168-VII (shall enter into force from 01.01.2023).

Article 25. The rate and procedure for payment of compulsory pension contributions

1. Compulsory pension contributions, subject to payment to a unified accumulative pension fund, shall be established in the amount of 10 percent of the monthly income taken for calculation of compulsory pension contributions.

At the same time, the monthly income, received for calculation of compulsory pension contributions should not exceed 50 times the minimum wage, established for the corresponding financial year by the Law on republican budget.

At the same time, the maximum aggregate annual income, accepted for calculation of compulsory pension contributions should not exceed twelve times the 50-fold minimum wage, established for the corresponding financial year by the Law on the republican budget.

2. For recipients of social benefits in case of loss of income in connection with caring for a child upon reaching the age of one and a half years, compulsory pension contributions shall be additionally established from the State social insurance fund, which shall be subject to subsidies from budget funds.

The total rate of compulsory pension contributions for the mentioned recipients is 10 percent of the income, recorded as the object of calculating social contributions in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on compulsory social insurance.

At the same time, the total amount of compulsory pension contributions shall consist of the amounts of compulsory pension contributions subject to subsidies from budgetary funds, and the amount of compulsory pension contributions withheld from social benefits in case of loss of income in connection with caring for a child upon reaching the age of one and a half years.

3. Subsidization of additionally established compulsory pension contributions from the budgetary funds shall be suspended on the basis of the decision of the authorized state body under:

1) revealing the fact of transfer by the agent of 10 percent of compulsory pension contributions;

2) identification of the fact of departure of recipients of social benefits in case of loss of income in connection with caring for a child upon reaching the age of one and a half years from the State social insurance fund for permanent residence outside the Republic of Kazakhstan;

3) receipt of information about death, a court decision that entered into legal force, recognition as missing or declaring dead the recipient of social benefits in case of loss of income in connection with caring for a child upon reaching the age of one and a half years from the State social insurance fund;

4) receipt of information on released and removed guardians (trustees), on depriving or restricting parents of parental rights, on canceling or invalidating decisions on adoption.

Renewal of the subsidy for the additionally established compulsory pension contributions shall be made from the first day of the month following the month in which the circumstance, that is the basis for suspension ceased.

Subsidization of additionally established compulsory pension contributions at the expense of budgetary funds shall be terminated on the grounds, stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan on compulsory social insurance.

4. For individuals engaged in private practice, individual entrepreneurs, mandatory pension contributions in their favor, payable to a unified accumulative pension fund, are set at 10 percent of the income received, but not less than 10 percent of the minimum wage and not more than 10 percent 50 times the minimum wage established for the relevant financial year by the law on the republican budget.

For peasant or farm enterprises, compulsory pension contributions in favor of an adult member (participant) and the head of the peasant or farm, subject to payment to the unified accumulative pension fund, calculated for each month of the tax period, shall be established at a rate of not less than 10 percent of the minimum wage and not more than 10 percent of the 50-fold minimum wage, established for the relevant financial year by the Law on the republican budget. Compulsory pension contributions in favor of adult members (participants) of the peasant or farm shall be subject to calculation and payment from the beginning of the calendar year following the year of their reaching the age of adulthood.

The received income shall be the income determined independently by the person engaged in private practice, and also by the individual entrepreneur for calculation of compulsory pension contributions to the unified accumulative pension fund in their own favor.

In the absence of income, persons engaged in private practice, as well as individual entrepreneurs shall have the right to pay compulsory pension contributions to the unified accumulative pension fund in their favor at the rate of 10 percent of the minimum wage, established for the corresponding financial year by the Law on the republican budget.

Passage five of paragraph 4 is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2018 No. 203-VI.

For individuals who are the payers of a single aggregate payment in accordance with Article 774 of the Code of the Republic of Kazakhstan "On Taxes and other Compulsory Payments to the Budget" (Tax Code), compulsory pension contributions in their favor, subject to payment to the unified accumulative pension fund, make 30 percent of the 1-fold amount of the monthly calculation index in the cities of republican and regional significance, the capital city and 0.5-fold amount of the monthly calculation index – in other settlements.

Passage six of paragraph 4 is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2018 No. 203-VI.

At the same time, the size of the monthly calculation index established by the Law on the republican budget and valid for January 1 of the corresponding financial year shall be applied.

For unified payment payers specified in Chapter 89-1 of the Code of the Republic of Kazakhstan "On taxes and other compulsory payments to the budget" (Tax Code), the share of compulsory pension contributions in the unified payment rate shall be:

from January 1, 2023 - 50.0 percent;

from January 1, 2024 - 46.5 percent;

from January 1, 2025 - 42.0 percent;

from January 1, 2026 - 40.3 percent;

from January 1, 2027 - 38.8 percent;

from January 1, 2028 - 38.0 percent.

4-1. For individuals who receive income under civil contracts, the subject of which is the performance of work (provision of services), with the exception of the case provided for in subparagraph 5) of paragraph 2 of Article 24 of this Law, mandatory pension contributions payable to a unified accumulative pension fund, are established in the amount of 5 percent of the income received, but not more than 5 percent of the 50-fold minimum wage established for the corresponding financial year by the law on the republican budget.

5. For the citizens, specified in paragraph 2 of Article 39 of this Law, compulsory pension contributions shall be subject to payment in their favor to a unified accumulative pension fund in the amount of 10 percent of the income received, but not less than 10 percent of the minimum wage, established for the relevant financial year by the Law on the republican budget.

Footnote. Article 25 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.12.2018 № 203-VI (shall be enforced from 01.01.2019); dated 26.12.2019 No. 287-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 26.12.2022 № 168-VII (shall enter into force from 01.01.2023).
Chapter 3 is provided to supplement by Article 25-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

Article 26. The rate and procedure for implementation of compulsory professional pension contributions

1. Compulsory professional pension contributions, subject to payment in a unified accumulative pension fund shall be established at a rate of 5 percent of monthly income of the employee, accepted for calculation of compulsory professional pension contributions.

2. Compulsory professional pension contributions shall be carried out by the agents at the expense of their own funds in favor of employees, engaged in work with hazardous working conditions, the occupations of whom are stipulated in the list of productions, jobs, occupations of workers.

In case of exception of hazardous working conditions, confirmed by the results of certification of production facilities, payment of compulsory professional pension contributions by the agents shall not be made.

Footnote. Article 26 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No.342-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2017 No.76-IV (shall be enforced from 01.07.2017).

Article 27. The rate of voluntary pension contributions

1. The voluntary pension contributions in a unified pension savings fund and (or) voluntary pension savings fund shall be deposited by the contributors – individuals for its own benefit at the expense of its income upon conclusion an agreement by them on retirement insurance at the expense of pension contributions.

2. A contributor of voluntary pension contributions shall have a right to choose a unified pension savings fund and (or) voluntary pension savings fund for the payment of voluntary pension contributions.

3. Individuals and legal entities may be the contributors of voluntary pension contributions for the benefit of recipient.

4. The amount and frequency of voluntary pension contributions payment shall be established by an individual and a legal entity independently.

Footnote. Article 27 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.05.2021).

Article 27-1. Crediting of voluntary pension contributions formed from the unclaimed amount of the guarantee compensation on the guaranteed deposit

The unclaimed amount of the guarantee compensation on a guaranteed deposit shall be credited by the unified pension savings fund to an individual pension account for accounting for voluntary pension contributions based on the list of contributors (beneficiaries) with unclaimed amounts of guarantee compensation on guaranteed deposits, submitted by the organization providing mandatory guarantee of deposits, in the manner and terms, established by the agreement concluded between the unified pension savings fund and the organization providing mandatory guarantee of deposits, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan On mandatory guarantee of deposits placed with second-tier banks of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 3 is supplemented by Article 27-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.05.2021).
Article 28 is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

Article 28. Liability for late withholding and transfer of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions

1. The amounts of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions that were not withheld (not accrued) and (or) not transferred by the agent in a timely manner, subject to the actual payment and receipt of income by the employee, shall be collected by the state revenue bodies or are subject to transfer by the agent in favor of contributors of mandatory pension contributions, employees, in favor of which mandatory occupational pension contributions are paid, with a charged penalty in the amount of 1.25 times the base rate of the National Bank of the Republic of Kazakhstan, for each day of delay (including the day of payment to the State Corporation).

2. Not later than five working days from the date of formation of debt on compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions from the agent, referred in accordance with the risk management system provided by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan, to the category of high or medium risk, the state revenue body shall send a notification to the agent about the amount of debt.

The form of notification shall be approved by the authorized body exercising management in the sphere of ensuring the receipt of taxes and other compulsory payments to the budget.

3. In case of non-payment of debts on compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions, the state revenue body shall suspend expenditure operations on bank accounts and cash desk of:

an agent, classified in accordance with the risk management system provided by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan as a high level of risk – after one working day from the date of receipt of the notification;

an agent, classified in accordance with the risk management system provided by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan as an average risk level – after ten working days from the date of receipt of the notification.

By the order of the state revenue bodies, banks and organizations, carrying out certain types of banking operations shall be obliged to suspend expenditure operations on bank accounts of agents and to execute instructions concerning the transfer of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions, social contributions, deductions and (or) contributions to the social health insurance fund, tax debts and debts on customs payments, taxes and penalties in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

The order of the state revenue body on the suspension of expenditure operations on cash shall be subject to unconditional execution by the agent by transferring the incoming cash to the State Corporation not later than one working day following the day of their receipt.

The form of the order on suspension of expenditure operations on cash desk of the agent shall be approved by the authorized body performing the management in the field of ensuring receipt of taxes and other compulsory payments in the budget.

4. The orders of the state revenue body on the suspension of expenditure operations on bank accounts and the agent's cash desk shall be canceled by the state revenue body, which issued such orders, not later than one working day following the day of repayment of the debt on compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions.

4-1. In case of non-payment of arrears on compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions, lists of individuals in favor of whom arrears of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions are collected, are submitted to the state revenue body that sent the notification:

1) by an agent classified in the high-risk category in accordance with the risk management system provided for by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan - within five working days from the date of delivery of the notification;

2) by an agent classified in accordance with the risk management system provided for by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan to the category of medium risk level - within fifteen working days from the date of delivery of the notification.

5. On the basis of the lists submitted by the agent in accordance with paragraph 4-1 of this article, the state revenue body collects the amount of arrears on mandatory pension contributions, mandatory professional pension contributions compulsorily from the agents' bank accounts no later than five working days from the date of receipt of the lists.

The collection of arrears on compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions from the bank accounts of agents is carried out on the basis of a collection order of the state revenue authority with the attachment of lists submitted by the agent.

If there is no or insufficient money in the bank (bank) account (accounts) to meet all the requirements for the client, the bank withdraws the client's money in the order of priority established by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

If there is no money in the agent's bank account in national currency, debt collection on compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions is made from the agent's bank accounts in foreign currency on the basis of collection orders issued in national currency by the state revenue authorities.

6. Banks and organizations, carrying out certain types of banking operations, shall be obliged to transfer the amounts of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions through the State corporation on the day of writing off these amounts from the bank accounts of the agents.

7. State revenue bodies shall annually publish in the media the lists of agents with debts on compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions, not repaid within more than six months from the date of its occurrence, indicating the identification number of the agent, surname, name, patronymic (if it is specified in the identity document) of the head and the amount of the debt on compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions.

Footnote. Article 28 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.12.2017 № 122-VI (the order of enforcement see Article 11); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 26.12.2019 No. 287-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021).
Article 29 is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

Article 29. Presentation of information on transferred of compulsory pension contributions, compulsory profession pension contributions

1. Agents, with the exception of individuals who are payers of a single aggregate payment in accordance with Article 774 of the Code of the Republic of Kazakhstan "On taxes and other obligatory payments to the budget" (Tax Code), individual entrepreneurs applying a special tax regime using a special mobile application, quarterly, within the period established by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan, shall submit a declaration on individual income tax and social tax, reflecting information on the calculated, withheld (charged) amounts of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions, unless otherwise established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

The form of declaration and order of its drawing up shall be established by the authorized body.

2. Information shall not be expressed in the declaration on individual income tax and social tax in a part of compulsory pension contributions, compulsory profession pension contributions in relation of persons, except from payments of compulsory pension contributions, compulsory profession pension contributions in accordance with paragraphs 2-4 of Article 24 of this Law.

3. The agents shall be obliged to maintain the primary record of calculated, deducted (charged) and transferred compulsory pension contributions, compulsory profession pension contributions on each employee in accordance with the procedure, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. The agent is obliged to provide contributors of compulsory pension contributions and employees, in favor of whom compulsory professional pension contributions are paid, information on the calculated and withheld (accrued) amounts of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions to the unified accumulative pension fund with a monthly notification of the components of wages fees due to them for the relevant period.

Footnote. Article 29 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 05.12.2013 No. 152-V (the order of enforcement see Article 9); dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 26.12.2018 № 203-VI (shall be enforced from 01.01.2019); dated 26.12.2019 No. 287-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 24.06.2021 No. 52-VII (effective from 01.01.2022).

Chapter 4. PENSION PAYMENTS FROM THE UNIFIED PENSION SAVINGS FUND AND (OR) VOLUNTARY PENSION SAVINGS FUND

Article 30. Organization of pension payments from the unified accumulative pension fund

1. Pension payments from the unified pension savings fund shall be made from the pension savings formed at the expense of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions in the form of monthly pension payments according to the established schedule and (or) insurance payments from an insurance organization in accordance with a pension annuity agreement at the expense of pension savings, also in the form of lump-sum pension payments in order to improve housing conditions and (or) pay for medical treatment to the persons referred to in paragraph 1-1 of Article 31, in paragraph 1-1 of Article 32 of this Law.

If the amount of pension contributions of persons specified in subparagraphs 1) and 3) of paragraph 1 of Article 31, subparagraphs 2) and 3) of paragraph 1 of Article 32 of this Law exceeds the amount of the pension annuity agreement concluded with the insurance organization, this difference is paid to the depositor (recipient) from the unified accumulative pension fund in the form of monthly pension payments according to the established schedule.

In the event that the pension savings amount of the persons referred to in subparagraphs 1) and 3) of paragraph 1 of Article 31 of this Law does not exceed twelve times the minimum pension established by the law on the republican budget and effective as of January 1 of the corresponding financial year, this amount shall be paid to the contributor (recipient) from the unified pension savings fund in a lump sum.

In case of removal of disability of the first or second group, established indefinitely for the persons referred to in subparagraph 3) of paragraph 1 of Article 31 and subparagraph 3) of paragraph 1 of Article 32 of this Law, the pension payments from the unified pension savings fund shall be terminated from the month following the month of receipt of information about the disability removal.

The amount of a one-time pension payment at the expense of mandatory pension contributions and (or) mandatory occupational pension contributions to the persons referred to in the second paragraph of paragraph 1-1 of Article 31, in the second paragraph of paragraph 1-1 of Article 32 of this Law may not exceed the amount of the difference between the amount of pension savings at the expense of mandatory pension contributions and (or) mandatory occupational pension contributions of the contributor (recipient) and the threshold of minimum sufficiency of pension savings.

The amount of a one-time payment of pension savings at the expense of mandatory pension contributions and (or) mandatory occupational pension contributions to the persons referred to in the third paragraph of paragraph 1-1 of Article 31, in the third paragraph of paragraph 1-1 of Article 32 of this Law may not exceed 50 percent of the pension savings amount at the expense of mandatory pension contributions and (or) mandatory occupational pension contributions of the contributor (recipient). When calculating the replacement rate of the average monthly income, the income preceding the retirement date, but not more than the average monthly income in the republic, shall be taken into account.

The amount of a lump-sum pension payment at the expense of mandatory pension contributions and (or) mandatory occupational pension contributions to persons referred to in the fourth paragraph of paragraph 1-1 of Article 31, in the fourth paragraph of paragraph 1-1 of Article 32 of this Law may not exceed the amount of pension savings at the expense of mandatory pension contributions and (or) mandatory occupational pension contributions on the individual pension accounts of the contributor (recipient).

Paragraph 2 is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of paragraph 2 is valid from 01.01.2018 to 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V.

2. Pension payments at the expense of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions shall be transferred by a unified accumulative pension fund to the recipient's bank account, the requisites of whom are indicated in the recipient's application for pension payments.

Payment of banking services, related to transfers, assignment and pension payments from compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions, except for the amounts of their conversion, shall be carried out at the expense of own funds of the unified accumulative pension fund.

Footnote. Article 30 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2018); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021); dated 12.10.2021 No. 67-VII LRK (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 31. The right to pension payments from compulsory pension contributions

Footnote. Title is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

1. The persons, having pension savings in the unified accumulative pension fund shall have the right to pension payments from compulsory pension contributions:

1) upon the occurrence of the conditions, provided for by paragraph 1 of Article 11 of this Law;

2) upon reaching the age of 45 by the contributor with sufficient pension savings to conclude a pension annuity agreement to provide at least 70 percent of the subsistence minimum established by the law on the republican budget and effective as of January 1 of the corresponding financial year, in accordance with paragraph 1 of Article 59 this Law;

3) persons with disabilities of the first and second groups, if the disability is established indefinitely;

4) foreigners and persons without citizenship who have left the country for permanent residence outside the Republic of Kazakhstan, and have submitted the documents, determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan, confirming the fact of departure.

1-1. Persons with pension savings in the unified pension savings fund shall have the right to lump-sum pension payments at the expense of mandatory pension contributions in order to improve housing conditions for themselves or their spouse or close relatives, and (or) to pay for medical treatment for themselves or their spouse or close relatives, if one of the following conditions exists:

if the amount of pension savings from mandatory pension contributions available on the individual pension account of the contributor exceeds the minimum sufficiency threshold for pension savings;

if the amount of pension, and for persons specified in paragraph 7 of Article 11 of this Law, the amount of monthly maintenance ensures the replacement rate of the average monthly income of the recipient at the level of at least 40 percent, determined in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan. When calculating the replacement ratio of the average monthly income, the recipient's income preceding the date of retirement is taken into account, but not more than the average monthly income in the republic;

if the depositor has concluded a pension annuity agreement with an insurance organization.

2. In case of the death, the persons, having the pension savings in a unified pension savings fund, shall be inherited according to the procedure, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan at the expense of compulsory pension contributions.

Footnote. Article 31 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).
Chapter 4 is provided to supplement by Article 31-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

Article 32. The right to pension payments from compulsory professional pension contributions

Footnote. Title is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

1. Persons, having pension savings in a unified accumulative pension fund shall have the right to pension payments from compulsory professional pension contributions:

1) those who have reached the age of forty, for whom mandatory occupational pension contributions have been paid in the aggregate for at least sixty calendar months, by concluding a pension annuity agreement with an insurance organization with sufficient pension savings to provide at least 70 percent of the subsistence minimum established for the corresponding financial year by the law on the republican budget;

2) upon the occurrence of the conditions, provided for by paragraph 1 of Article 11 of this Law;

3) persons with disabilities of the first and second groups, if the disability is established indefinitely;

4) foreigners and persons without citizenship who have left the country for permanent residence outside the Republic of Kazakhstan, and have submitted the documents, determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan, confirming the fact of departure.

1-1. Persons with pension savings in the unified pension savings fund shall have the right to lump-sum pension payments from mandatory occupational pension contributions in order to improve housing conditions for themselves or their spouse or close relatives, and (or) to pay for medical treatment for themselves or their spouse or close relatives, if one of the following conditions is met:

if the pension savings amount from mandatory occupational pension contributions available on the individual pension account of the contributor (recipient) exceeds the minimum sufficiency threshold of pension savings;

if the amount of pension, and for persons specified in paragraph 7 of Article 11 of this Law, the amount of monthly maintenance ensures the replacement rate of the average monthly income of the recipient at the level of at least 40 percent, determined in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan. When calculating the replacement ratio of the average monthly income, the recipient's income preceding the date of retirement is taken into account, but not more than the average monthly income in the republic;

if the depositor has concluded a pension annuity agreement with an insurance organization.

2. In case of the death, the persons, having the pension savings in a unified pension savings fund, shall be inherited according to the procedure, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan at the expense of compulsory pension contributions.

Footnote. Article 32 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 33. Pension payments at the expense of voluntary pension contributions

1. The right to the pension payments from the unified pension savings fund and (or) voluntary pension savings fund of the following persons, having the pension savings in a unified pension savings fund and (or) voluntary pension savings fund at the expense of voluntary pension contributions shall arise as follows:

1) reached the age of fifty;

2) persons with disabilities;

3) leaving or left for the permanent place of residence beyond the Republic of Kazakhstan, the foreigners and persons without citizenship, presenting the documents, determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan, approving intendment or the fact of departure.

4) having pension savings within the amounts of voluntary pension contributions and the investment income credited on them, placed with the unified pension savings fund and (or) voluntary accumulative pension fund, for at least five years.

2. In case of the death, the persons, having the pension savings in a unified pension savings fund and (or) voluntary pension savings fund, shall be inherited according to the procedure, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan at the expense of voluntary pension contributions.

3. The procedure for receiving pension payments from voluntary pension contributions shall be determined by the recipient independently in accordance with the pension rules of the unified pension savings fund and (or) voluntary pension savings fund.

Footnote. Article 33 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.05.2021); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.05.2021); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 5. LEGAL STATUS OF THE UNIFIED PENSION SAVINGS FUND

Article 34. Organization of activity of the unified pension savings fund

Paragraph 1 is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of paragraph 1 is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (see subparagraph 3) of Art. 2 for the procedure of enforcement).

1. The unified accumulative pension fund carries out an attraction of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions, voluntary pension contributions and ensures the implementation of pension payments.

Other persons are prohibited from attracting compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions.

2. A unified pension savings fund shall be established in the form of joint-stock society, being a noncommercial organization.

3. The name of the unified pension savings fund shall contain the words “unified pension savings fund”.

Abbreviation of the name of unified pension savings fund shall be allowed with the use in the name the abbreviations “UPSF”.

4. Legal persons, except of the unified pension savings fund, shall be prohibited to use in their name the words “unified pension savings fund” in full and abridgment in any language.

5. The sole shareholder of the unified pension savings fund shall be the Government of the Republic of Kazakhstan.

6. Trust management of actions of the unified pension savings fund, belonging to the Government of the Republic of Kazakhstan shall be exercised by the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

7. Bodies of the unified pension savings fund, their functions and powers, procedure of formation and adoption of decisions by them shall be determined by this Law, the Government of the Republic of Kazakhstan, charter and internal documents of the unified pension savings fund.

The board of directors of the unified accumulative pension fund on a permanent basis with the right to vote includes a representative of the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

8. A unified pension savings fund shall have a right to:

1) attract the voluntary pension contributions;

2) receive a commission for own activity;

3) represents the interests of the contributor (recipient) in a court according to the procedure, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan on issues, linked with the retirement insurance;

4) rent the property, received for own needs;

5) open branches and representative offices;

6) exercise other rights in accordance with agreements on trust management of pension assets, custodial agreements, pension rules of the unified pension savings fund;

9. A unified pension savings fund shall be obliged to:

Subparagraph 1) is provided for in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of subparagraph 1) is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (the order of enforcement see paragraph 3) of Art. 2).

1) attract the compulsory pension contributions, compulsory profession pension contributions;

1-1) to carry out crediting and accounting for voluntary pension contributions formed from the unclaimed amount of guarantee compensation on a guaranteed deposit, transferred by an organization that provides mandatory guarantee of deposits, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan On mandatory guarantee of deposits placed with second-tier banks of the Republic of Kazakhstan;

2) make pension payments to recipients and (or) authorized operator in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan;

3) to carry out individual accounting of pension savings, including those held in trust by the investment portfolio manager, as prescribed by the regulatory legal act of the authorized body, and payments;

Clause 9 is provided to be supplemented by subparagraph 3-1) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
Subparagraph 4) is provided for in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of subparagraph 4) is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (the order of enforcement see paragraph 3) of Art. 2).

4) provide information to the contributor (recipient) on state of its pension savings at least once a year, as well as upon the request on any requested date without recovery of payment and ensure the electronic and other methods of access to information on its pension savings in recognition of regulations, provided by Article 57 of this Law.

The method of transfer the information on state of pension savings by the unified pension savings fund shall be determined by the pension rules of the unified pension savings fund.

A unified pension savings fund shall not direct the information on state of pension savings over the past year to the contributor (recipient) in the cases of lack of money in the individual pension account as of 1 January of the current year or non-notification on change of place of residence by the contributor (recipient) of the unified pension savings fund in accordance with the pension rules of the unified pension savings fund;

4-1) interact with the State Corporation on accounting, transfer, return, termination of pension payments in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan;

4-2) without charging, to submit to individuals specified:

in paragraph 1-1 of Article 31 and paragraph 1-1 of Article 32 of this Law, information on the amount of pension contributions due to compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions available for one-time pension payments;

in paragraph 5 of Article 35-1 of this Law, information on the amount of pension contributions due to compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions available for transfer to the trust management of the investment portfolio manager.

The method of transmission by the unified pension savings fund of information on the state of pension savings is determined by the pension rules of the unified pension savings fund;

4-3) interact with the authorized operator on the accounting, transfer, payment and return of lump sum pension payments in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan;

4-4) to interact with the organization that provides mandatory guarantee of deposits, in the manner prescribed by the agreement concluded between the unified pension savings fund and the organization that provides mandatory guarantee of deposits;

5) publish information in the mass media, as well as in its own web-site, information on investment portfolio profile of the unified pension savings fund at the expense of pension assets according to the procedure and terms, established by the regulatory legal acts of the authorized body;

5-1) disclose information about investment portfolio managers, including the list of investment portfolio managers with whom the unified pension savings fund concluded agreements on trust management of pension assets, in the manner and to the extent established by the regulatory legal act of the authorized body;

5-2) annually, not later than one month before the beginning of the calendar year, place in the media at least two printed publications in Kazakh and Russian, as well as on their own Internet resource, thresholds for the minimum sufficiency of pension savings, calculated and valid for oncoming year;

6) provide gratuitous advisory services to depositors (recipients) on the issues of functioning of the pension system and the management of the investment portfolio;

Subparagraph 7) is provided for in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

7) ensure confidentiality of information on state of pension savings of the contributor (recipient);

8) bear responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on retirement insurance and pension rules of the unified pension savings fund in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan;

9) transfer the pension savings of the contributor (recipient) to the insurance organization according to the procedure, provided by this Law and regulatory legal act of the authorized body;

9-1) transfer pension assets to trust management of the investment portfolio manager upon receipt of an application from a contributor, an individual for whom mandatory occupational pension contributions are listed, about (on) choosing (changing) an investment portfolio manager in accordance with Article 35-1 of this Law, in the absence of grounds for denying such transfer;

Note!
Paragraph 9 is provided to be supplemented with subparagraph 9-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 No. 138-VII (effective from 01.01.2024).

10) conclude an agreement on trust pension assets management with the National Bank of the Republic of Kazakhstan;

10-1) conclude an agreement on trust management of pension assets with an investment portfolio manager, as well as a custody agreement with an investment portfolio manager and a custodian bank;

11) transfer the pension savings of the contributor (recipient) at the expense of voluntary pension contributions to the voluntary pension savings fund according to the procedure, provided by this Law and regulatory legal acts of the authorized body;

12) publish a financial accountability and audit report in the mass media and post on its own web-site according to the procedure and terms, established by the authorized body and the legislation of the Republic of Kazakhstan on book records and financial accountability, other accounts and information on its activity according to the procedure, determined by the authorized body. Upon that publication of information, containing the guarantees and promises of incomes on contributions to the unified pension savings fund, as well as other information, prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan shall not be allowed;

13) submit an annual report on the activities of the unified accumulative pension fund for consideration by the Council for Management of the National Fund of the Republic of Kazakhstan;

14) provide the equal conditions to all its contributors (recipients);

Subparagraph 15) is provided for in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

15) exchange information between the information systems of the central executive body and the unified accumulative pension fund on movements under individual pension accounts in the manner, determined by the central executive body;

16) use the certified hardware and software in its activity;

17) have a reserve center for information storage;

18) carry out an audit of program and technical support, including informative, communications systems and technologies, used by the unified pension savings fund in its activity, at least once every three years;

19) have an internal audit service.

20) transfer pension assets from the trust management of the investment portfolio manager to the trust management of the National Bank of the Republic of Kazakhstan when the depositor, the individual for whom the mandatory occupational pension contributions are listed, reaches the retirement age in accordance with paragraph 1 of Article 11 of this Law;

21) transfer pension assets from the trust management of the investment portfolio manager to the trust management of the National Bank of the Republic of Kazakhstan when the heirs apply to the unified pension savings fund for pension payments in the event of the death of the depositor.

10. In order of protection of rights and interests of the contributors (recipients) a unified pension savings fund shall be prohibited:

1) carrying out of other entrepreneurial activity, except of the types of activity, provided by this Law;

2) use of pension assets for the purposes, not provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) rendering of financial assistance without compensation at the expense of its own assets of the unified pension savings fund, except of the financial assistance to its employees to the amount, not exceeding 100-fold amount of the monthly calculation index, established on the relevant financial year by the Law on republican budget;

4) pledge pension assets, with the exception of cases of making margin or other collateral when concluding transactions with financial instruments on organized and unorganized securities markets;

4-1) pledge of own assets, with the exception of cases of making margin or other collateral when concluding transactions with financial instruments on organized and unorganized securities markets, as well as collateral when participating in tenders and (or) competitions;

5) issue of securities, except of the shares;

6) proceeds from borrowings;

7) provision of loans by any means, with the exception of the acquisition of financial instruments permitted to be acquired at the expense of pension assets of the unified pension savings fund, also carrying out transactions for the provision of loans with secured securities;

8) issue of warranties and guarantees of any kind;

9) attract persons for performing the duties, specified in subparagraph 6) of paragraph 9 of this Article, with whom the labor contract or agreement with the National Postal Operator has not been concluded by the unified accumulative pension fund;

10) participation in creation and activity of legal entities, except of the cases, established by the regulatory legal act of the authorized body.

The requirements of this paragraph shall not apply to "repo" transactions with securities carried out at the expense of pension assets and (or) own assets of the unified pension savings fund.

Footnote. Article 34 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 09.04.2016 No. 499-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017); dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced from 01.07.2018); dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 02.01.2021 No. 399-VI (enforcement, Article 2); dated 12.10.2021 No. 67-VII LRK (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 35. The procedure for managing the pension assets of the unified pension savings fund by the National Bank of the Republic of Kazakhstan. Investment declaration of the unified pension savings fund

Footnote. The heading of Article 35 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021).

1. Trust management of pension assets of the unified pension savings fund shall be carried out by the National Bank of the Republic of Kazakhstan on the basis of agreement on trust management, concluded between the National Bank of the Republic of Kazakhstan and unified pension savings fund.

1-1. The National Bank of the Republic of Kazakhstan develops a list of financial instruments allowed for acquisition at the expense of the pension assets of the unified pension savings fund, and also develops and approves the investment declaration of the unified pension savings fund.

2. National Bank of the Republic of Kazakhstan may instruct to other person to commit actions, necessary for management of trusted him (her) pension assets in accordance with an agreement to investment assets management and this Law. Upon that the trust manager shall be responsible for the actions of chosen by them attorney as for his own.

2-1. The functions of the Council for the management of the National Fund of the Republic of Kazakhstan in the part of managing the pension assets of a unified accumulative pension fund shall be:

1) development of proposals for improving management effectiveness;

2) consideration and development of proposals on the directions of investment;

3) development of proposals for determining the list of financial instruments, allowed to purchase at the expense of pension assets from the unified accumulative pension fund;

4) consideration of the annual report on the activities of the unified accumulative pension fund.

3. The investment declaration is drawn up taking into account the list of financial instruments, allowed to purchase at the expense of pension assets from the unified accumulative pension fund.

Footnote. Article 35 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021).

Article 35-1. The procedure for managing pension assets held in trust with the investment portfolio manager, and also keeping and accounting for pension assets held in trust with the investment portfolio manager

1. Trust management of pension assets by the investment portfolio manager shall be based on the agreement on trust management of pension assets concluded between the unified pension savings fund and the investment portfolio manager (hereinafter -agreement on trust management of pension assets).

2. The unified pension savings fund shall conclude an agreement on trust management of pension assets with the investment portfolio manager and, within one working day after the conclusion of the agreement on trust management of pension assets, place information on its Internet resource on such an investment portfolio manager in accordance with subparagraph 5-1 ) paragraph 9 of Article 34 of this Law.

3. The standard form of the agreement on trust management of pension assets is established by the regulatory legal act of the authorized body.

The agreement on trust management of pension assets shall enter into force from the date of receipt of pension assets to the accounts in the custodian bank referred to in paragraph 11 of this article.

4. In the event of a negative difference between the nominal return on pension assets received by the investment portfolio manager and the minimum value of the return on pension assets calculated in accordance with this Law and the regulatory legal act of the authorized body, the investment portfolio manager shall reimburse the single pension savings fund for this negative difference at the expense of own capital in the manner and terms established by the regulatory legal act of the authorized body, for the subsequent transfer of this amount to depositors, individuals for whom mandatory occupational pension contributions are listed, whose pension savings were in trust management of this investment portfolio manager as of the end of the year, preceding the year in which the reimbursement is made.

5. The unified pension savings fund shall transfer pension assets to trust management of the investment portfolio manager on the following conditions:

1) presence of a written application of the contributor, an individual for whom the mandatory occupational pension contributions are listed, on (for) the choice (change) of the investment portfolio manager in the form and with the attachment of the documents established by the internal documents of the unified pension savings fund;

2) existence of an agreement on trust management of pension assets, as well as a custodial agreement concluded between the unified pension savings fund, the investment portfolio manager and the custodian bank;

3) pension savings of a contributor, an individual for whom mandatory occupational pension contributions are listed, subject to transfer to trust management of an investment portfolio manager:

do not exceed the difference between the actual pension savings amount of a contributor, an individual, for whom mandatory occupational pension contributions are listed, and the minimum sufficiency threshold of pension savings of a contributor, an individual, for whom mandatory occupational pension contributions are transferred;

or

do not exceed the amount of pension savings due to mandatory pension contributions and (or) mandatory occupational pension contributions on their individual pension accounts in the event that a pension annuity agreement has been concluded with an insurance company;

4) the investment portfolio manager, specified in the application of the investor, individual, for whom the mandatory occupational pension contributions are transferred, shall meet the requirements established by the regulatory legal act of the authorized body.

6. The unified pension savings fund shall transfer pension assets to trust management of the investment portfolio manager within thirty calendar days after the date of receipt of the application referred to in subparagraph 1) of paragraph 5 of this article, in the sum corresponding to the amount of pension savings specified in this application, with account of the restriction established by subparagraph 3) of paragraph 5 of this article.

In cases of non-fulfillment of the conditions specified in part one of this paragraph, and (or) presenting of an incomplete package of documents, the unified pension savings fund, within five working days after the date of receipt of the application referred to in subparagraph 1) of paragraph 5 of this article, denies the transfer of pension assets in trust management of the investment portfolio manager.

7. The investment portfolio manager shall not transfer pension assets that are in his trust management to another person for trust management.

8. An agreement on trust management of pension assets shall be terminated in the following cases:

1) non-elimination by the investment portfolio manager of the grounds for applying supervisory response measures within the time frames established by the authorized body;

2) non-compliance of the investment portfolio manager with the requirements established by the authorized body for managing pension assets in accordance with subparagraph 1-3) of Article 8 of this Law (in case of the investment portfolio manager exclusion from the register of investment portfolio managers that meet the requirements of the authorized body for the pension assets management);

3) on the initiative of the investment portfolio manager, provided that he does not have pension assets and liabilities on them in trust management;

4) suspension or revocation of the license of the custodian bank that keeps and accounts for pension assets held in trust by the investment portfolio manager, and failure to conclude a new custodial agreement with another custodian bank within ten calendar days after the date of suspension or revocation of the custodian bank’s license.

9. When terminating the agreement on trust management of pension assets, the investment portfolio manager shall carry out procedures for transferring pension assets to the trust management of the National Bank of the Republic of Kazakhstan in the manner and within the terms established by the regulatory legal act of the authorized body in agreement with the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

10. The legislative norms of the Republic of Kazakhstan on the securities market shall apply to investment portfolio managers in the part that does not contradict this Law.

11. Pension assets held in trust by the investment portfolio manager shall be kept and accounted for in the accounts of the unified pension savings fund in the custodian bank, which is chosen by the investment portfolio manager.

Keeping and accounting of pension assets transferred to investment management by one investment portfolio manager must be carried out by one custodian bank.

The standard form of a custodial agreement concluded between the unified pension savings fund, an investment portfolio manager and a custodian bank is established by the regulatory legal act of the authorized body.

Features of storage and accounting of pension assets held in trust by the investment portfolio manager are established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on the securities market.

Footnote. The Law is supplemented by Article 35-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021).

Article 36. The Council for the management of pension assets of the unified accumulative pension fund

Footnote. Article 36 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020).

Article 37. Agreements on retirement insurance at the expense of compulsory pension contributions, compulsory profession pension contributions of the contributor (recipient) with the unified pension savings fund

Footnote. The title of Article 37 is in the wording of the Lawof the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 № 156-V (shall be enforced from 01.01.2014).

1. Agreements on retirement insurance at the expense of compulsory pension contributions, compulsory profession pension contributions which establish the rights, obligations, responsibility and other legal relations of the unified pension savings fund and contributors (recipients), shall be developed by the unified pension savings fund on the basis of pension rules of the unified pension savings fund, approved by the Government of the Republic of Kazakhstan.

2. Opening of an individual pension account with the unified pension savings fund for bookkeeping of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions shall be carried out on the basis of lists of individuals submitted by agents to the unified pension savings fund when transferring mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions in the manner determined by the Government Republic of Kazakhstan.

2-1. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.10.2021 No. 67-VII LRK (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

3. The unified pension savings fund shall send an electronic notification of the opening of an individual pension account for accounting for mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions to the State Corporation for entering information about the agreement on pension provision at the expense of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions to the unified list of individuals who have concluded an agreement on pension provision at the expense of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions.

A contributor of mandatory pension contributions, an agent and an individual for whom the mandatory occupational pension contributions are transferred shall be considered a party to the pension agreement at the expense of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions from the day the unified pension savings fund receives an electronic notification from the State Corporation of entering information about agreement on pension provision at the expense of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions to the unified list of individuals who have entered into an agreement on pension provision at the expense of mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions.

Footnote. Article 37 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 26.12.2018 № 203-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.10.2021 No. 67-VII LRK (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 38. Storage and recording of pension assets of a pension savings fund

1. Pension assets of the unified pension savings fund shall be stored and considered in the accounts of the National Bank of the Republic of Kazakhstan in accordance with the custodial agreement, concluded between the National Bank of the Republic of Kazakhstan and unified pension savings fund.

2. The National Bank of the Republic of Kazakhstan has the right to open accounts with foreign custodians in order to record and store pension assets of the unified accumulative pension fund.

3. National Bank of the Republic of Kazakhstan shall carry out control of objective placement of pension assets of the unified pension savings fund according to the procedure, established by the regulatory legal acts of the authorized body.

4. National Bank of the Republic of Kazakhstan shall maintain a record of all operations on accumulation of pension assets, their placement, reception of investment income according to the procedure, established by the regulatory legal act of the authorized body, and shall monthly inform a unified pension savings fund on state of its accounts.

Footnote. Article 38 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020).

Article 39. The rights and obligations of depositors, individuals for whom mandatory pension contributions have been made, mandatory employer pension contributions, mandatory occupational pension contributions, and agents are listed

1. Contributors of mandatory pension contributions, individuals for whom mandatory occupational pension contributions, voluntary pension contributions have been listed, recipients from the unified pension savings fund shall have the right to:

1) receive information on the status of their pension savings;

1-1) receive information on the amount of pension contributions due to compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions available for one-time pension payments and (or) transfer to the trust management of the investment portfolio manager;

2) appeal, in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan, the decisions, actions (inaction) of the unified pension savings fund;

3) receive pension payments from a unified accumulative pension fund in the manner, prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan at the time of pension payments;

4) bequeath their pension savings in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

4-1) submit to the unified pension savings fund an application for choosing an investment portfolio manager to transfer pension savings to him for trust management in an amount not exceeding the difference between the actual amount of pension savings of the contributor, an individual for whom mandatory occupational pension contributions are transferred, and the minimum sufficiency threshold of pension savings of a contributor, an individual for whom mandatory occupational pension contributions are listed, in the manner determined by the regulatory legal act of the authorized body;

4-2) no more than once a year, submit an application for changing the investment portfolio manager to transfer their pension savings to trust management from one investment portfolio manager to another investment portfolio manager in the manner determined by the regulatory legal act of the authorized body;

4-3) submit an application to the unified pension savings fund for the return of pension savings held in trust by the investment portfolio manager to trust management of the National Bank of the Republic of Kazakhstan (not earlier than two years after the initial transfer of pension savings to trust management by the investment portfolio manager);

4-4) receive information from the unified pension savings fund on investment portfolio managers and other information provided for by the internal documents of the unified pension savings fund;

5) conclude a pension annuity contract with an insurance company at the expense of own pension savings;

6) conclude a contract on pension provision at the expense of voluntary pension contributions with a unified accumulative pension fund and (or) a voluntary accumulative pension fund;

7) exercise other rights in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. Citizens of the Republic of Kazakhstan shall have the right to participate in legal relations for the payment of compulsory pension contributions:

1) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

1-1) receiving income under the contracts of civil-legal, the subject of which is performance of works (rendering of services), concluded with individuals who are not tax agents;

2) working in the representations of international organizations in the Republic of Kazakhstan, diplomatic missions and consular offices of foreign states, accredited in the Republic of Kazakhstan;

3) working outside the Republic of Kazakhstan.

3. If an individual has an open individual pension account in the unified pension savings fund for accounting for mandatory occupational pension contributions, the re-opening of an individual pension account for accounting for mandatory occupational pension contributions shall not be carried out.

Alongside this, an agent who has paid mandatory occupational pension contributions in favor of an individual shall be considered a party to the pension agreement at the expense of mandatory occupational pension contributions from the day the mandatory occupational pension contributions are credited to a previously opened individual pension account for the bookkeeping of mandatory occupational pension contributions.

4. shall be enforced from 01.01.2024 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 №. 342-V.
5. shall be enforced from 01.01.2024 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 №. 342-V.
6. shall be enforced from 01.01.2024 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 №. 342-V.

7. Contributors of compulsory pension contributions, individuals for whom compulsory professional pension contributions have been paid, and recipients of pension payments from a unified accumulative pension fund shall be obliged to:

1) report to the unified accumulative pension fund all changes, affecting the performance of the obligations of the unified accumulative pension fund within ten calendar days from the date of such changes in the manner, established by the Government of the Republic of Kazakhstan;

2) conclude a pension annuity contract in the cases, provided for by subparagraph 1) of paragraph 1 of Article 32 of this Law;

3) fulfill other obligations in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on pension provision.

8. shall be enforced from 01.01.2024 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 №. 342-V.
Paragraph 9 is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

9. Agents shall have the right to receive confirmation from the State Corporation on the presence at the employee of an individual pension account in the manner, determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

Paragraph 10 is provided as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

10. Agents, with the exception of individuals who are payers of a single aggregate payment in accordance with Article 774 of the Code of the Republic of Kazakhstan "On taxes and other obligatory payments to the budget" (Tax Code), are obliged to:

1) timely calculate, withhold (charge) and pay compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions to a unified accumulative pension fund;

2) submit to the state revenue authorities lists of individuals in favor of whom the debt on compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions is collected, within the time limits established by paragraph 4-1 of Article 28 of this Law.

Footnote. Article 39 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 № 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication) ; dated 26.12.2018 № 203-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.12.2019 No. 287-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 29.06.2020 No. 351-VI (effective from 01.07.2021); dated 02.01.2021 No. 399-VI (enforcement, see Article 2); dated 12.10.2021 No. 67-VII LRK (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 40. Agreement on pension provision at the expense of voluntary pension contributions of the contributor (recipient) with the unified pension savings fund

1. Agreements on pension provision at the expense of voluntary pension contributions establish the rights, obligations, responsibilities and other legal relations of the unified pension savings fund and contributors (beneficiaries).

The procedure for concluding and the standard form of an agreement on pension provision at the expense of voluntary pension contributions are determined by the regulatory legal act of the authorized body.

2. The opening of an individual pension account with the unified pension savings fund for accounting for voluntary pension contributions shall be carried out on the basis of lists of individuals submitted by agents to the unified pension savings fund when transferring voluntary pension contributions in the manner determined by the regulatory legal act of the authorized body.

3. The opening of an individual pension account with the unified pension savings fund for accounting for voluntary pension contributions shall be carried out on the basis of the initial contribution received by the unified pension savings fund from an individual in his favor or in favor of a third person when transferring voluntary pension contributions in the manner prescribed by a regulatory legal act of the authorized body.

4. The contributor (beneficiary) shall be considered a party to the agreement on pension provision at the expense of voluntary pension contributions from the date of receipt of the voluntary pension contribution amount.

5. In case of transfer by an organization carrying out mandatory guarantee of deposits, to the unified pension savings fund of the unclaimed amount of guarantee compensation on the guaranteed deposit of the contributor (recipient), the agreement on pension provision at the expense of voluntary pension contributions shall be concluded on the basis of the list of contributors (beneficiaries) with unclaimed amounts of guarantee compensation on guaranteed deposits, submitted by an organization that provides mandatory guarantee of deposits, in the manner and terms established by the agreement concluded between the unified pension savings fund and the organization that provides mandatory guarantee of deposits, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan On mandatory guarantee of deposits placed with second-tier banks of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 40 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.05.2021).

Chapter 6. LEGAL STATUS OF THE VOLUNTARY PENSION SAVINGS FUNDS

Article 41. Organization of activity of the voluntary pension savings funds

1. A voluntary pension savings fund shall be created in the form of joint-stock society.

A voluntary pension savings fund shall carry out an activity on the basis of a license to portfolio management with the right of attraction of voluntary pension contributions, issued by the authorized body, and shall attract the voluntary pension contributions according to the procedure and on conditions, established by the regulatory legal act of the authorized body and an agreement on retirement insurance at the expense of voluntary pension contributions.

2. The resident individual of the Republic of Kazakhstan, legal entities may be the contributors and (or) shareholders of the voluntary pension savings fund.

A voluntary pension savings fund may be act as the contributor or shareholder of other voluntary pension savings fund.

3. The name of the voluntary pension savings fund shall contain the words “voluntary pension savings funs”.

Abbreviation of the name of the voluntary pension savings fund with the use in the name the abbreviation “VPSF” shall be allowed.

Legal entities, except of the voluntary pension savings fund shall be prohibited to use the words “voluntary pension savings fund” in its name in full or abridgment in any language.

4. Voluntary pension savings fund shall have a right to:

1) attract the voluntary pension contributions;

2) receive commission remuneration for its activity;

3) represent the interests of the contributor (recipient) on issues, linked with the retirement insurance on its written request in a court according to the procedure, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

4) rent the property, received for own needs;

5) manage the pension assets of the unified pension savings fund in accordance with the agreement on investment assets management, concluded with the National Bank of the Republic of Kazakhstan;

6) independently carry out broker and (or) dealing activity on the security market without the right of maintenance the clients’ accounts as the nominee shareholder on the basis of a license, issued by the authorized body;

7) exercise other rights according to the legislation of theRepublic of Kazakhstan and conditions of agreement on retirement insurance at the expense of voluntary pension contributions.

5. Voluntary pension savings fund shall be obliged to:

1) make the pension payments to the recipients according to the procedure, established by the agreement on retirement insurance at the expense of voluntary pension contributions;

2) carry out an individual record of pension savings and payments;

3) provide information to the contributor (recipient) on state of its pension savings according to the procedure, provided by the agreement on retirement insurance at the expense of voluntary pension contributions, and shall provide an electronic and other access methods to information on its pension savings in recognition of regulations, provided by Article 57 of this Law.

Method of transmission of information by the voluntary pension savings fund on state of pension savings shall be determined in agreement with the contributor (recipient);

4) render the consulting services to the contributors (recipients), as well as persons, intended to conclude an agreement on retirement insurance at the expense of voluntary pension contributions with the voluntary pension savings fund, on issues of functioning of the defined contribution pension system and activity on portfolio management;

5) ensure confidentiality of information on state of pension savings of the contributor (recipient);

6) bear responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on retirement insurance and conditions of agreement on retirement insurance at the expense of voluntary pension contributions in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan;

7) transfer the pension savings of the contributor (recipient) to other voluntary pension savings fund or unified pension savings fund, or insurance organization according to the procedure, provided by this Law and regulatory legal acts of the authorized body;

8) publish a financial accountability and audit report in the mass media and post on its own web-site according to the procedure and terms, established by the authorized body and the legislation of the Republic of Kazakhstan on book records and financial accountability, other accounts and information on its activity according to the procedure, determined by the authorized body. Upon that publication of information, containing the guarantees and promises of incomes on contributions to the voluntary pension savings fund, as well as other information, prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan shall not be allowed;

9) exercise other obligations according to the legislation of the Republic of Kazakhstan and conditions of agreement on retirement insurance at the expense of voluntary pension contributions.

6. In order of protection of rights and interests of the contributors, a voluntary pension savings fund shall be prohibited to:

1) make transactions, in the results of which the requirements, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan is violated;

2) carry out an entrepreneurial activity, except of the types of activity, established by this Article;

3) use the pension assets to the purposes, not provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

4) adopt the investment decisions on gratuitous alienation of the pension assets;

5) use the pension assets for ensuring performance of own obligations and obligations of third persons, not related with activity on management of retirement portfolio;

6) sell (transfer) assets, belonging to it, to the composition of pension assets;

7) sell assets on credit;

8) receive money or other returnable property on conditions of loan agreements at the expense of the pension assets, except of the cases of settlement of transactions with financial instruments in the trade systems of organizers of the auctions in accordance with the investment thesis;

9) acquire the pension assets, that it manages, except for the cases of compensation of expenses and reception of compensation in accordance with an agreement on retirement insurance at the expense of voluntary pension contributions and investment thesis;

10) specify information in advertisement and mass media onearning capacity of pension assets of the voluntary pension savings fund for the period of less than one year;

11) pledge the pension and (or) own assets;

12) issue securities, except of the shares;

13) provide loans by any means, except of the acquisition of debt securities by the voluntary pension savings fund.

7. In order to ensure the financial stability and solvency of voluntary accumulative pension funds, prudential standards that are mandatory for compliance are established. The list of prudential standards, their normative values, the calculation methodology are established by the regulatory legal acts of the authorized body.

The list, forms of reporting on the fulfillment of prudential standards by a voluntary accumulative pension fund, the terms and procedure for submitting it to the National Bank of the Republic of Kazakhstan are established by a regulatory legal act of the National Bank of the Republic of Kazakhstan in agreement with the authorized body.

Footnote. Article 41 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020).

Article 42. An agreement on retirement insurance at the expense of voluntary pension contributions of the contributor (recipient) with the voluntary pension savings fund

An agreement on retirement insurance at the expense of voluntary pension contributions shall be concluded between the voluntary pension savings fund and contributor (recipient) in a written form in accordance with the model agreement on retirement insurance at the expense of the voluntary pension contributions.

Procedure of conclusion and model form of agreement on retirement insurance shall be established at the expense of voluntary pension contributions by the regulatory legal act of the authorized body.

Article 43. Storage and recording of pension assets of a voluntary pension savings fund in the custodian bank

1. Pension assets of the voluntary pension savings fund shall be stored and considered on the accounts in the custody, not affiliated with the voluntary pension savings fund in accordance with the custodian agreement.

2. Custodian agreement shall be concluded between the custodian bank and voluntary pension savings fund.

3. The form of custodian model agreement shall be developed and approved by the authorized body.

4. The custodian Bank shall carry out control for the placement of pension assets of voluntary accumulative pension fund and be obliged to immediately notify the authorized body, the voluntary accumulative pension fund and the stock exchange, if the transaction is concluded in its trading system, of the non-compliance of the transaction with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

5. The custodian bank shall maintain a record of all operations on accumulation the pension assets, its placement, reception of investment income and shall monthly inform a voluntary pension savings fund on state of its accounts.

6. A voluntary pension savings fund shall have the one custody.

7. A custodian agreement shall be terminated on the basis of the relevant decision of the executive body of the voluntary pension savings fund in unilateral procedure on request of the voluntary pension savings fund with notification the custodian bank and termination of transfer procedure of the pension assets to the new custodian bank during twenty calendar days until intended date of termination.

8. A voluntary pension savings fund shall inform their contributors and agent by relevant publications in two print publications in Kazakh and Russian languages during thirty calendar days from the moment of conclusion the custodian agreement with the new custody.

9. The relevant agreement on transfer the pension contributions, receiving to it by the former custodian bank to the new custodian bank shall be concluded for the term up to six months from the date of termination of the custodian agreement between the voluntary pension savings fund, former and new custodian bank.

Footnote. Article 43 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 No. 422-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 44. Pension rules and investment thesis of the voluntary pension savings fund

1. Pension rules of the voluntary pension savings fund shall include:

1) procedure of alteration and termination of agreements on retirement insurance at the expense of the voluntary pension contributions;

2) procedure and conditions of making the pension contributions and payments;

3) responsibility on obligations of the voluntary pension savings fund before the contributors (recipients);

4) procedure for informing on state of pension savings;

5) presentation of information to the contributors (recipients) on the shareholders of the voluntary pension savings fund and custodian bank;

6) other peculiarities of legal relations between the voluntary pension savings fund and contributors (recipients).

2. Investment of pension assets shall be independently carried out in accordance with the regulatory legal act of the authorized body and investment thesis.

3. Pension rules of the voluntary pension savings fund and investment thesis, as well as amendments and additions to it shall be approved by the management body of the voluntary pension savings fund.

Article 45. Reorganization of the voluntary pension savings fund

1. Reorganization of the voluntary pension savings fund shall be carried out by the decision of the general meeting of shareholders upon authorization of the authorized body in the form joining. Conditions and procedure of grant of permission to conduct the reorganization of the voluntary pension savings fund shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body.

Peculiarities of conducting the reorganization of the voluntary pension savings fund with participation of the state, National Wealth Fund and (or) the authorized body shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

Permission of the authorized body to conduct the reorganization shall act during nine months from the date of its issuance.

An application on obtaining a permit to conduct the reorganization of the voluntary pension savings fund shall include the following documents:

1) decision of general meeting of shareholders of the voluntary pension savings fund on its reorganization;

2) established the assumed conditions, procedure and terms of reorganization of the voluntary pension savings fund;

3) financial forecast of consequences of reorganization, including an account balance of the voluntary pension savings fund after its reorganization.

An application on obtaining a permit to reorganization of the voluntary pension savings fund shall be considered by the authorized body during three months from the date of presentation of complete package of documents.

2. Reorganized voluntary pension savings fund shall be obliged to inform on coming changes all of their contributors (recipients) by publication of advertisement in two print publications in Kazakh and Russian languages during fifteen calendar days from the date of obtaining a permit of the authorized body to conduct the reorganization.

3. Reorganized voluntary pension savings fund shall have a right to attract the voluntary pension contributions and make the pension payments on the basis of a license of the voluntary pension savings fund, adjoining other voluntary pension savings fund.

4. Pension assets and obligations of adjoined voluntary pension savings fund by agreements on retirement insurance shall subject to transmission to the reorganized voluntary pension savings fund at the expense of the voluntary pension contributions according to the procedure, established by the regulatory legal acts of the authorized body.

Footnote. Article 45 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014).

Article 46. Dismissal of license to reorganization of the voluntary pension savings fund

Dismissal of license of the authorized body to reorganization of the voluntary pension savings fund shall be made on any of the following grounds:

1) violation in the result of supposed reorganization of the interests of the contributors (recipients);

2) violation as a result of the proposed reorganization of the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of competition protection;

3) inconsistency of documents, represented for obtaining a permit of the authorized body to reorganization, to the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 46 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.10.2015 No. 376-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 47. Liquidation of the voluntary pension savings fund

1. A voluntary pension savings fund shall be liquidated:

1) by the decision of the general meeting of the shareholders of the voluntary pension savings fund in existence of permission of the authorized body, issued according to the procedure, established by them;

2) under the court decision in the cases, provided by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

2. Rules for conducting of voluntary or compulsory liquidation, as well as transfer of pension assets and obligations by agreements on retirement insurance shall be approved by the regulatory legal act of the authorized body at the expense of the voluntary pension contributions.

Article 48. Voluntary liquidation of the voluntary pension savings fund

1. An application of the voluntary pension savings fund on obtaining a permit to the voluntary liquidation shall be considered by the authorized body during three months from the date of reception of properly executed documents.

An application shall be attached the following documents:

1) decision of general meeting of shareholders on voluntary liquidation;

2) a documents, approving a lack of obligations of the voluntary pension savings fund, provided by the agreement on retirement insurance at the expense of the voluntary pension contributions;

3) bookkeeping balance sheet and explanatory note to it, certifying a lack of obligations, provided by agreement on retirement insurance at the expense of voluntary pension contributions;

4) an act of acceptance and transfer of pension assets and obligations of the voluntary pension savings fund by agreements on retirement insurance at the expense of the voluntary pension contributions;

5) the documents, approving a lack of obligations of the voluntary pension savings fund and current agreements on activity, carrying out on the basis of a license to portfolio management with the right of attraction the voluntary pension contributions and a license for carrying out other types of activity on the securities market. The list of the documents, specified in this subparagraph, shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body.

The petition of the voluntary accumulative pension fund for obtaining permission to voluntary liquidation and the document, confirming absence at the voluntary accumulative pension fund of obligations provided by the contract on pension ensuring at the expense of voluntary pension contributions, and also obligations on all licenses available at the voluntary accumulative pension fund for carrying out activity in the securities market shall be signed by the first head of the voluntary accumulative pension fund.

2. In case of refusal in giving permission to the voluntary liquidation, an authorized body shall justify its decision and bring a refusal to the notice of leading employees and shareholders of the voluntary pension savings fund.

3. In case of deficiency of means for satisfaction of requirements of all creditors, a voluntary pension savings fund shall subject to the compulsory liquidation on the basis of bankruptcy.

Footnote. Article 48 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 24.05.2018 №. 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 48-1. Refusal to issue a permit for voluntary liquidation of a voluntary accumulative pension fund

Refusal to issue a permit of the authorized body for voluntary liquidation of a voluntary accumulative pension fund shall be made on any of the following grounds:

1) non-submission of documents, specified in paragraph 1 of Article 48 of this Law;

2) existence of liabilities and active contracts on the licensed types of activity;

3) insufficiency of funds for satisfaction of requirements of all creditors of voluntary accumulative pension fund.

Footnote. Chapter 6 is supplemented by Article 48-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 No.422-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 49. Peculiarities of termination of validity of a license to portfolio management with right of attraction of the voluntary pension contributions

1. In case of termination of a license to portfolio management with right of attraction of the voluntary pension contributions, a voluntary pension savings fund shall transfer the voluntary pension savings of the contributors (recipients) in a unified pension savings fund according to the procedure, established by the regulatory legal acts of the authorized body.

2. Voluntary return of the license to portfolio management with right of attraction the voluntary pension contributions shall be carried out on the basis of application of the voluntary pension savings fund and executed only after performance of all obligations under this type of activity by the voluntary pension savings fund.

3. Rules of the voluntary return of the license to portfolio management with right of attraction the voluntary pension contributions, as well as transfer of pension assets and obligations by agreements on retirement insurance shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body at the expense of the voluntary pension contributions.

Chapter 7. PROCEDURE OF CARRYING OUT OF ACTIVITY OF THE UNIFIED PENSION SAVINGS FUND AND THE VOLUNTARY PENSION SAVINGS FUND

Article 50. Pension assets of the unified pension savings fund and the voluntary pension savings fund

1. Pension assets, formed from compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and voluntary pension contributions, include pension contributions, investment income, funds, received as penalties and compensation for losses, minus commission.

2. The rights of individuals and legal entities to pension assets, formed at the expense of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and voluntary pension contributions belong to the category of proprietary rights, provided for by this Law.

3. Seizure or foreclosure on mandatory pension contributions, mandatory occupational pension contributions, penalties, pension assets and pension savings for the debts of the contributor (recipient), the State Corporation, the unified pension savings fund, the custodian bank and managers of the investment portfolio to which the pension assets were transferred on the basis of an agreement for investment asset management in accordance with paragraph 2 of Article 35 and Article 35-1 of this Law, shall not be allowed, including in cases of liquidation and (or) bankruptcy of the listed entities.

4. Pension assets, formed from compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and voluntary pension contributions are used exclusively for:

1) placement in financial instruments, the list of which is determined by the National Bank of the Republic of Kazakhstan and the investment declaration;

1-1) placement in financial instruments permitted for acquisition at the expense of pension assets transferred to trust management by the investment portfolio manager in accordance with Article 35-1 of this Law;

2) making pension payments, including lump-sum pension payments in order to improve housing conditions and (or) pay for medical treatment in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) transfer of pension payments in the insurance organization by agreement of the retirement annuity according to the procedure, provided by this Law and regulatory legal act of the authorized body;

3-1) transfer of pension assets to trust management of the investment portfolio manager in accordance with Article 35-1 of this Law;

4) transfer of pension savings at the expense of the voluntary pension contributions from the unified pension savings fund in the voluntary pension savings fund, from the voluntary pension savings fund in a unified pension savings fund, as well as from one of the voluntary pension savings fund to another voluntary pension savings fund;

5) return of incorrectly credited pension contributions and other credited money;

6) commission payment to the unified pension savings fund, voluntary pension savings fund in the cases and amount, established by this Law;

7) payment of brokerage commissions, exchange fees and other expenses related to the purchase or sale of financial instruments in organized and unorganized securities markets;

8) return of the unclaimed amount of the guarantee compensation from the individual pension account of the contributor (beneficiary) on the basis of a notification from the organization that provides mandatory guarantee of deposits, submitted in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan On mandatory guarantee of deposits placed with second-tier banks of the Republic of Kazakhstan.

5. In case of death of the recipient, as well as a person, having pension savings in a unified accumulative pension fund, a voluntary accumulative pension fund and not reached the retirement age in accordance with paragraphs 1-3 of Article 11 of this Law, his family or the person, who carried out the burial, shall be paid a lump sum payment for burial within the size of a 52.4-fold monthly calculation index, established for the relevant financial year by the Law on the republican budget, but no more than funds available on an individual pension account by a unified accumulative pension fund, a voluntary accumulative pension fund.

If the balance of pension savings on the individual pension account of the recipient after the implementation of a lump sum payment for burial will be an amount not exceeding the minimum pension, established for the relevant financial year by the Law on the republican budget, this balance shall be paid as a payment for burial.

Footnote. Article 50 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 31.03.2014 No. 180-V (shall be enforced from 01.04.2014); dated 31.03.2014 No. 180-V (shall be enforced from 01.04.2014); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); dated 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017); dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 02.01.2021 No. 399-VI (enforcement, Article 2).
Chapter 7 is provided to supplement by Article 50-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

Article 50-2. General financial agreement, settlements under which shall be carried out at the expense of own funds and (or) pension assets of a unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension fund

The provisions of paragraph 1 of Article 49, paragraphs 2, 4 and sub-paragraph 2) of paragraph 8 of Article 58 of this Law shall not apply to offsetting claims and (or) liquidation netting under a transaction (transactions) under a general financial agreement, the settlements under which are carried out at the expense of own funds and (or) pension assets of a unified accumulative pension fund, a voluntary accumulative pension fund.

The Parties to the major financial agreement shall (apply) set-off of requirements and (or) liquidation netting under the transaction (s) under the major financial agreement in the manner and on the terms defined in the major financial agreement.

A net requirement arising (calculated) as a result of the set-off of requirements and (or) liquidation netting carried out (applied) in the manner and on the terms defined in the major financial agreement shall be satisfied on a general basis in accordance with the rules of settlements with creditors established by this Law and the civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 7 as added by Article 50-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 51. Recording and accounting in a unified pension savings fund and voluntary pension savings fund

1. The Unified Accumulative Pension Fund, in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan, maintains accounting records and prepares financial statements, and also submits financial and other statements, primary statistical data to the National Bank of the Republic of Kazakhstan separately for:

1) pension assets, formed from compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and voluntary pension contributions;

2) is enacted from 01.01.2024 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V;

3) own funds, intended for financial and economic activities of the unified accumulative pension fund.

The voluntary accumulative pension fund maintains accounting records and prepares financial statements, as well as submits financial and other statements, primary statistical data separately on own funds and pension assets formed at the expense of voluntary pension contributions to the National Bank of the Republic of Kazakhstan in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan ...

2. A record of pension savings shall be separately kept on the individual pension accounts of the contributors (recipients) at the expense of the compulsory pension contributions, compulsory profession pension contributions and voluntary pension contributions according to the procedure, determined by the authorized body.

Note!
Article 51 is provided to supplement with paragraphs 2-1 and 2-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

3. An automated information system in the form of software of the unified pension savings fund, voluntary pension savings fund shall be used for carrying out of a record of the pension assets and savings on the individual pension account and assurance of reliability, protection and information protection from unauthorized access.

Requirements to the automated information system for recording of pension assets and savings shall be specified by the regulatory legal act of the authorized body.

4. A record of pension savings shall be kept by the voluntary pension savings fund at the expense of the voluntary pension contributions of the contributors (recipients) according to the procedure, determined by the authorized body.

5. Control of correctness of record keeping of pension assets and charging of investment income to the contributors (recipient) shall be carried out by the authorized body.

6. A unified pension savings fund and voluntary pension savings fund shall be obliged to provide a record and documents custody, used in the book records and upon preparation of reporting. The list of the documents, subject to keeping, and terms of its keeping shall be established by the authorized body.

Footnote. Article 51 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020);

Article 52. The system of management of risks and internal control

A unified pension savings fund, voluntary pension savings fund shall form the system of management of risks and internal control, which shall contain:

1) powers and functional obligations on management of risks and internal control of the board of directors, government, subdivisions of the unified pension savings fund, voluntary pension savings fund, its responsibility;

2) internal policy and procedure on management of risks and internal control;

3) limits on the allowable amount of the risks;

4) internal procedure of presentation of accounts on management of risks and internal control of the bodies of unified pension savings fund, voluntary pension savings fund;

5) intrinsic criterion of systems effectiveness evaluation of risks management.

Procedure of formation the system of management of risks and internal control shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

Article 53. Commission fees of the National Bank of the Republic of Kazakhstan, unified pension savings fund, investment portfolio manager and voluntary pension savings fund

1. The amount of the unified pension savings fund’s commission shall be set at 0.01 percent per month of pension assets.

2. The maximum amount of the commission fee of the National Bank of the Republic of Kazakhstan shall be set within no more than 2.0 percent of the investment income.

3. The maximum amount of the investment portfolio manager’s commission fee shall be set within the limits not exceeding 7.5 percent of the investment income.

4. The maximum amount of the voluntary pension savings fund’s commission shall be set within the limits not higher than:

1) 15 percent of investment income;

2) 0.05 percent per month from pension assets.

The procedure for collection and the amount of the commission fee of a voluntary pension savings fund shall be established by an agreement on pension provision at the expense of voluntary pension contributions.

5. The amount of the commission of the National Bank of the Republic of Kazakhstan shall be annually approved by the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

The amount of the investment portfolio manager’s commission shall be annually approved by the management body of this organization.

The commission amount of the National Bank of the Republic of Kazakhstan, the investment portfolio manager and the voluntary pension savings fund may change no more than once a year.

Footnote. Article 53 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021).

Article 54. An audit of the unified pension savings fund or voluntary pension savings fund

1. An audit of the unified pension savings fund or voluntary pension savings fund shall be performed by the audit organization, authorized to performance of an audit in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on auditing activity.

2. An audit report of financial accountability of the unified pension savings fund or voluntary pension savings fund shall not have a commercial secret.

3. According to the results of compulsory annual audit of the unified accumulative pension fund, the audit organization shall draw up three audit reports on:

1) pension assets, formed from compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and voluntary pension contributions;

2) is enacted from 01.01.2024 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V;
Subparagraph 3) is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).
This edition of sub-paragraph 3) is valid until 01.01.2024 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (see subparagraph. 3) of Article 2 for the procedure of enforcement).

3) own funds;

According to the results of the compulsory annual audit of the voluntary accumulative pension fund, the audit organization shall draw up two audit reports on:

1) financial statements;

2) pension assets.

4. Annual audit report on the pension assets of the unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund includes checking the order of conducting accounting record and preparation of financial statements in respect of pension assets of the unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund in compliance with the requirements, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

The expenses for the compulsory annual audit of the unified accumulative pension fund or the voluntary accumulative pension fund shall be carried out at the expense of own funds of the unified accumulative pension fund or the voluntary accumulative pension fund.

Footnote. Article 54 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 55. Requirements for the executive employees of a unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension fund

1. A unified accumulative pension fund, a voluntary accumulative pension fund, compulsorily create an internal audit service and form the following collegiate bodies:

1) Board of Directors - management body;

2) Administrative Board - the executive body.

The head and members of the management body, the head and members of the executive body, the chief accountant, with the exception of the first head and chief accountant of a separate unit of the unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund, other heads of the unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension fund, implementing coordination and (or) control over the activity of one or several structural units of the unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension fund and having the right to sign documents, submitted to the authorized body, provided for by regulatory legal acts of the authorized body, shall be recognized as executive employees of the unified accumulative pension fund and voluntary accumulative pension fund.

1-1. For the purposes of this Article, a candidate for the position of executive officer shall mean an individual who intends to hold the position of executive officer of a unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund, or a person elected to the position of the head or a member of a management body who is an independent director.

2. Cannot hold (cannot be appointed or elected to) the position of a senior executive of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund person:

1) without higher education;

2) without seniority established by this article:

in international financial institutions, the list of which is established by the authorized body;

and (or) in the sphere of regulation, control and supervision of the financial market and financial institutions;

and/or in the provision of financial services;

and/or audit of financial institutions;

and (or) in state bodies that regulate and control in the field of economics and finance;

and (or) in the field of regulating audit services for financial institutions;

and/or in the field of software development used to automate the activities of financial institutions;

and (or) in foreign legal entities operating in the areas listed in this sub-clause;

3) without impeccable business reputation;

4) who withdrew his consent to appoint (elect) to the position of a senior employee and (or) who was removed from official duties in this and (or) in another financial organization, banking, insurance holding, branch of the non-resident bank of the Republic of Kazakhstan, branch of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, branch of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan.

This requirement shall apply within the last twelve consecutive months after the decision of the authorized body to withdraw consent to the appointment (election) to the position of a senior employee;

5) who committed a corruption crime or was subjected to administrative penalties for committing a corruption offense within three years before the date of filing an application for approval for a senior position.

A unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund, when appointing (electing) managers, independently checks them for compliance with the requirements of this Article, including taking into account the information posted on the Internet resource of the authorized body.

Assessment of business reputation for the presence or absence of impeccable business reputation in relation to managers and candidates for positions of managers shall be carried out by the authorized body, including using motivated judgment.

3. In order to comply with the requirement provided for by subparagraph 2) of the first part of paragraph 2 of this Article, it is necessary to have employment experience for candidates for positions:

1) Head of the executive body of a unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund for at least five years, including at least three years in a senior position;

2) head of the management body of a unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund for at least five years, including at least two years in a leadership position;

3) a member of the executive body of a unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund for at least three years, including at least two years in a leadership position;

4) a member of the governing body of a unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund for at least two years, including at least one year in a senior position;

5) chief accountant of a unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund for at least three years;

6) other managers of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund for at least one year.

It shall not be required for candidates for the positions of members of the executive body of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund that supervise exclusively security issues, administrative and economic issues, information technology issues, the presence of work experience provided for in subparagraph 2) of the first part of paragraph 2 of this Article.

The work experience defined in this clause shall not include work in subdivisions of a financial organization related to ensuring its safety, carrying out administrative and economic activities, development of information technologies (with the exception of the head of the information technology development subdivision), work in a mutual insurance company and an organization carrying out microfinance activities.

For a member of the Government of the Republic of Kazakhstan, deputy head of the central executive body of the Republic of Kazakhstan, who shall be a candidate for the position of head of the management body of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund, more than fifty percent of the outstanding shares of which directly or indirectly belong to the state and (or) the national management holding, the length of service provided for in this Article shall not be required.

3-1. For the purposes of subparagraphs 1), 2), 3), 4) of the first part of paragraph 3 of this Article, a management position shall mean the positions of the head and members of the management body, the head and members of the executive body, the head, the deputy head of an independent structural subdivision, as well as a separate subdivision of organizations operating in the areas specified in subparagraph 2) of the first part of paragraph 2 of this Article.

3-2. Documents for obtaining consent to the appointment (election) of a senior employee of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund may be submitted by a candidate for the position of a senior employee or a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund.

The consent of the authorized body to appoint (elect) a senior executive of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund may be issued for one or more positions, provided that the candidate for the position of senior executive meets the requirements for these positions.

The consent of the authorized body for the appointment (election) of a senior employee of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund gives the right to hold the position of a senior employee without re-approval and ceases to be valid in the following cases:

1) nonappointment (non-election) of an agreed candidate for the position of a management employee in a unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund within twelve months from the date of receipt of consent or dismissal from the position (termination of powers) of the management employee;

2) withdrawal by the authorized body of consent to the appointment (election) to the position of the governing unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund.

4. A candidate for the position of a management employee shall not be entitled to perform the relevant functions without the consent of the authorized body.

The prohibition established by the first part of this paragraph shall not apply to a person elected to the position of head or member of a management body, who is an independent director, who is entitled to exercise relevant functions without the consent of the authorized body no more than sixty calendar days from the date of his election.

The authorized body shall consider the documents submitted for the issuance of consent to the appointment (election) of managers of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund within thirty working days from the date of submission of the full package of documents in accordance with the requirements of the regulatory legal act of the authorized body.

It shall be prohibited to perform the duties (replacement of the temporarily absent) of a senior executive of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund by a person who does not have the consent of an authorized body to appoint (elect) a senior executive, except for the cases of appointing the duties of the head of the management body to a member of the management body or the head of the executive body to a member of the executive body for a period of not more than sixty calendar days.

4-1. A candidate for the position of head or member of the management body of a unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund, who is an independent director, may be agreed upon both before and after his election to this position.

Upon approval of the head or member of the management body of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund that is an independent director, after his election, documents for approval must be submitted to the authorized body within the period established by part two of paragraph 4 of this article.

Upon expiry of the period specified in this paragraph and in case of failure to submit a full package of documents for approval to the authorized body or refusal by the authorized body to approve a unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund, it shall be obliged to take measures to terminate the powers of this management employee.

4-2. If the authorized body uses a reasoned judgment in relation to a candidate for the position of a leading employee in accordance with Article 13-5 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On state regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations," the authorized body sends a notification to the person who submitted the documents for approval of the candidate for the position of a leading employee about the formation of a reasoned judgment in relation to the candidate for the position of a leading employee.

The authorized body shall suspend the period of consideration of documents submitted for obtaining consent to the appointment (election) of candidates for the positions of managers of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund, when the authorized body forms a reasoned judgment regarding these candidates for positions of managers. This period shall be suspended from the date of sending the draft reasoned judgment to the person who submitted the documents for approval of the candidate for the position of the head of the unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund until the date of the decision of the authorized body using the reasoned judgment.

5. The procedure for issuing the consent of the authorized body for the appointment (election) of the executive employee of the unified accumulative pension fund or the voluntary accumulative pension fund, including the criteria for the absence of an impeccable business reputation, the documents necessary for obtaining the consent shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body.

6. The authorized body refuses to issue consent to the appointment (election) of managers of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund on the following grounds:

1) non-compliance of candidates for positions of managers with the requirements established by this Article, subparagraph 20) of Article 1, paragraph 4 of Article 54 and paragraph 2 of Article 59 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On joint-stock companies," and Article 9 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On accounting and financial reporting" or a regulatory legal act of the authorized body;

2) negative test result.

The negative test result shall be:

the result of testing a candidate for the position of a management employee shall be less than seventy percent of the correct answers;

violation of the testing procedure determined by the authorized body by the candidate for the position of a senior employee;

failure to appear for testing at the appointed time during the period of approval of the candidate for the position of a leading employee by the authorized body;

3) failure to eliminate the comments of the authorized body or submission of documents finalized taking into account the comments of the authorized body after the expiration of the period established by the regulatory legal act of the authorized body;

4) violation of the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan for the election (appointment) of a candidate for the position of head or member of a management body that is an independent director;

5) submission of documents after the expiration of the period established by the second part of paragraph 4-1 of this Article, during which a candidate for the position of head or member of a management body, who is an independent director, holds his position without the consent of the authorized body;

6) the authorized body shall have the information (facts) on the performance by a candidate for the position of a senior employee of actions recognized as committed in order to manipulate the securities market and (or) resulting in damage to a third party (third parties).

This requirement shall apply within one year from the date of the earliest of the listed events:

recognition by the authorized body of the actions of the candidate for the position of a management employee as committed in order to manipulate the securities market;

receipt by the authorized body of facts confirming the infliction of damage to a third party (third parties) as a result of such actions;

7) the authorized body shall have the information that the candidate for the position of a leading employee was an employee of a financial institution in respect of which supervisory response measures were applied by the authorized body and (or) subject to an administrative penalty for an administrative offence under Article 259 of the Code of Administrative Offences of the Republic of Kazakhstan for the commission of acts recognized as committed in order to manipulate the securities market, and (or) an employee of a financial institution whose actions caused damage to the financial institution and (or) a third party (s) involved in the transaction.

This requirement shall apply within one year from the date of the earliest of the listed events:

recognition by the authorized body of the actions of the financial institution as committed in order to manipulate the securities market;

receipt by the authorized body of facts confirming damage to a financial institution and (or) a third party (third parties) caused as a result of the actions of a candidate for the position of a leading employee.

For the purposes of this subparagraph, an employee of a financial institution shall mean a management employee or a person performing his/her duties and/or a trader of a stock exchange, whose competence was to make decisions on issues that entailed the above violations.

The information specified in subparagraphs 6) and 7) of the first part of this paragraph shall include information received by the authorized body from the financial supervision body of the state, the resident of which shall be a non-resident financial institution of the Republic of Kazakhstan.

7. The unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund shall notify the authorized body within five working days from the date of the decision of the relevant body of the unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund about all changes that have occurred in the management staff, including their appointment (election), transfer to another position, termination of the employment contract and (or) termination of powers, on bringing a senior employee to administrative responsibility for committing a corruption offense, as well as on changes in the surname, name, patronymic (if it is specified in the identity document) of the executive officer with copies of the supporting documents attached.

In the case of bringing a senior employee to criminal liability, a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund shall notify the authorized body within five working days from the day when this information has become known to a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund.

8. It is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

9. The authorized body shall revoke the issued consent for the appointment (election) to the position of senior employee of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund on the following grounds:

1) identification of inaccurate information on the basis of which consent was issued;

2) systematic (three or more times during twelve consecutive calendar months) violation by a unified accumulative pension fund, a voluntary accumulative pension fund of the requirements provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan on countering the legalization (laundering) of proceeds from crime and the financing of terrorism;

3) removal by the authorized body from the performance of official duties of the persons specified in this article, on the basis of sufficient data to recognize the actions (inaction) of the specified management employee (s) of the unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund that do not meet the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan;

4) removal by the authorized body from the performance of official duties of persons specified in this Article, on the basis of sufficient data to recognize the actions of the specified management employee (employees) of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund that shall not meet the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan, if they are removed by a unified accumulative pension fund, a voluntary accumulative pension fund from fulfilling official duties or dismissal until these persons are removed from official duties by an authorized body;

5) the presence of an undisclosed or outstanding criminal record;

6) non-compliance of managers with the requirements established by this Article, subparagraph 20) of Article 1, paragraph 4 of Article 54, paragraph 2 of Article 59 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Joint-Stock Companies" and Article 9 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On accounting and financial reporting" or a regulatory legal act of the authorized body.

The withdrawal by the authorized body of consent to the appointment (election) of a senior employee of a unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund shall be the basis for revoking previously issued (issued) consent (consents) to this senior employee in other financial organizations, bank, insurance holdings, branches of insurance (reinsurance) organizations - non-residents of the Republic of Kazakhstan, branches of insurance brokers - non-residents of the Republic of Kazakhstan, branches of banks - non-residents of the Republic of Kazakhstan.

A unified accumulative pension fund or a voluntary accumulative pension fund shall be obliged to terminate the employment contract with a management employee or, in the absence of an employment contract, take measures to terminate the powers of the management employee in the following cases:

1) withdrawal by the authorized body of consent for the appointment (election) to the position of a leading employee;

2) violation of the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan for the election (appointment) of a candidate for the position of a senior employee.

Footnote. Article 55 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 No. 422-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days from the date of its first official publication); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 56. Ban on advertising, inconsistent to the reality

1. An advertisement of activity, inconsistent to the reality shall be prohibited to the unified pension savings fund, voluntary pension savings fund on the day of its publication.

2. An authorized body shall have a right to require introduction of amendments in advertisement, inconsistent to the reality, its termination or publication of its refutation from the unified pension savings fund, voluntary pension savings fund.

In case of nonfulfillment of this requirement in the term, established by the authorized body, an authorized body shall have a right to publish information on discrepancy with the reality of information, containing in the advertisement, or specify them at the expense of the unified pension savings fund, voluntary pension savings fund, published such advertisement.

3. Information on incomes on pension assets shall be represented only with specification of the period, during of which the relevant investment income is received.

Article 57. The secret of pension savings

1. The secret of pension savings shall involve information on balance and monetary movement in the individual pension accounts of the contributors (recipients).

The unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension funds and the State Corporation shall guarantee the secrecy of pension savings.

2. Officials, employees of the unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension funds, the State Corporation and other persons who, by virtue of exercising their official and functional duties, had an access to information, constituting the secrecy of pension savings, shall not have the right to disclose information, constituting the secrecy of pension savings, and bear responsibility for their disclosure in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan, except for the cases, provided for in paragraphs 3-5 of this Article.

The exchange of information, including information constituting the secret of pension savings, between the National Bank of the Republic of Kazakhstan and the authorized body is not divulging the secret of pension savings.

It is not a disclosure of the secret of pension savings that an official of a state body or a person performing managerial functions in an organization submits documents and information containing the secret of pension savings as supporting documents and materials when sending a message about a criminal offense to the criminal prosecution body.

3. The secret of pension savings may be disclosed to the contributor, making the pension contributions, the recipient, any third party on the basis of the written consent of the contributor (recipient), formed in accordance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. Certificates on balance and monetary movement in the individual pension accounts may be issued to:

1) the inquire bodies and preliminary investigation – on criminal cases, being in their production;

2) the courts - on cases, being in their production on the basis of decision of the court;

3) to judicial executors – on the executive documents which are in their production on the basis of the resolution of the judicial executor authorized by the Prosecutor;

4) state revenue bodies - on issues, related to calculation, deduction (charge) of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions;

5) the authorized body – on issue, arising due to application of the contributor (recipient) or due to carrying out by them the verification of activity of the unified pension savings fund, voluntary pension savings fund;

6) the prosecutor – on the basis of regulation on production of verification within its competence on material, being under consideration;

7) the authorized body on financial monitoring – according to the purposes and procedure, provided by the Law of the Republic of Kazakhstan “On counteracting of legalization (laundering) of incomes, received by illegal means and financing of terrorism”;

8) the representatives of the contributor (recipient) – on the basis of the notarized power of attorney or court decision;

9) State Corporation - for creation of a database of contributors (recipients) on compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions and calculation of the safety of compulsory pension contributions, compulsory professional pension contributions in a unified accumulative pension fund in the amount of actually paid compulsory contributions, compulsory professional pension contributions, taking into account the rate of inflation at the time of acquisition of the right to pension payments by the recipient, as well as for the provision of public services on the basis of an application of the contributor (recipient) or his representative on a notarized power of attorney or a court decision;

10) the central executive body – on issue, arising due to the application of the contributor(recipient);

11) the audit organizations, conducting an annual compulsory audit of the unified pension savings fund, voluntary pension savings fund;

12) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016).

5. Information on the existence of an individual pension account, balances and movement of money on it in the event of death of the contributor (recipient) shall be issued upon written request to the persons, who are heirs in accordance with the certificate of the right to inheritance under the Law or specified in the will, or to the courts on the basis of determination on the hereditary cases in their production.

6. Certificates on existence of an individual pension account, on the balances and movements of money on it in the event of death of the depositor (recipient) shall be issued to the notaries and foreign consular institutions on hereditary cases in their proceedings.

Footnote. Article 57 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.06.2014 No. 206-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 28.11.2014 No. 257 (see. subparagraph. 12 )of Art. 10 for the procedure of enforcement); dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017); dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020).
Chapter 7 is provided to supplement by Article 57-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2024).

Article 58. Limited enforcement actions and sanctions, applied by the authorized body

1. In cases of detection of violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan by the authorized body, revelation of illegal actions or inaction of officials and employees of the unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension fund, as well as non-fulfillment of other requirements of the authorized body, provided by this Law, an authorized body shall have the right to apply to a unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension fund one of the following limited enforcement actions:

1) to give a binding written instruction;

2) to issue a written warning;

3) to make a written agreement.

2. A written instruction shall be a designation to a unified accumulative pension fund, a voluntary accumulative pension fund, to take corrective measures, that are mandatory for implementation, aimed at eliminating of identified violations within a specified time and (or) reasons, as well as the conditions, that contributed to their commission and (or) the need for presenting a plan of measures on elimination of identified violations and (or) causes, as well as conditions, that contributed to their commission (hereinafter - the action plan).

The action plan, submitted on time, established by a written instruction, indicates the description of violations, the reasons that led to their occurrence, the list of planned activities, the terms of their implementation, as well as responsible officials.

An appeal against the authorized body’s writ shall be made in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan. An appeal against the authorized body’s writ shall not suspend its execution.

3. A written warning shall be a notification of the authorized body on the possibility of applying to the unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension fund or to (their) executive (managing) employee (employees) sanctions, provided by paragraph 7 of this Article, in case of detection of repeated violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan, similar to the violation for which a written warning was issued by the authorized body within one year after the issuance of this warning.

4. A written agreement shall be a written agreement, concluded between the authorized body and the unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund on the need to eliminate the identified violations and approve the list of measures to eliminate these violations, specifying the terms of their elimination and (or) the list of restrictions, that the unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund take upon themselves, until the identified violations are eliminated.

The written agreement shall be subject to mandatory signing by the unified accumulative pension fund or voluntary accumulative pension fund.

5. The unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension fund shall be obliged to notify an authorized body on execution of the measures, specified in the written instruction and in the written agreement in the terms, provided by these documents.

6. The procedure for application of enforcement actions shall be determined by normative legal acts of the authorized body.

7. The authorized body shall have the right to apply sanctions to the unified accumulative pension fund, the voluntary accumulative pension fund regardless of enforcement actions, applied to them earlier.

8. As sanctions, the authorized body shall have the right to apply the following measures:

1) to impose and collect fines in accordance with the procedure, established by the laws of the Republic of Kazakhstan;

2) to suspend or revoke the license of voluntary accumulative pension funds;

3) to suspend from the performance of official duties the persons, specified in Article 55 of this Law on the basis of sufficient data to recognize the actions (inaction) of the mentioned executive employee (employees) of the unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension fund not complying with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan with simultaneous recall of the consent on appointment (election) to the position of an executive employee (employees) of a unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension fund. In case of deprivation of persons, specified in Article 55 of this Law from performing official duties or dismissing by a unified accumulative pension fund, a voluntary accumulative pension fund, prior to deprivation from the performance of official duties of these persons, by the authorized body, the authorized body, withdraws the consent on appointment (election) of this person to the relevant position of an executive employee in a unified accumulative pension fund, a voluntary accumulative pension fund.

9. The authorized body shall have the right to suspend the license for managing the investment portfolio with the right to attract voluntary pension contributions up to six months for any of the following reasons:

1) inaccuracy of the information on the basis of which the license was issued;

2) delay in the commencement of the activity of the voluntary accumulative pension fund for more than a year from the moment of issuing the license;

3) systematic (three or more cases during the twelve consecutive calendar months) failure or improper fulfillment by the voluntary accumulative pension fund of obligations under pensions contracts from voluntary pension contributions;

4) systematic violation (three or more cases during the twelve consecutive calendar months) of violations of the norms and limits, prescribed by the authorized body and other mandatory norms and limits for the voluntary accumulative pension fund;

5) systematic (three or more cases during twelve consecutive calendar months) violation of the normative legal acts of the Republic of Kazakhstan, provisions, stipulated by pension rules and (or) investment declaration of voluntary accumulative pension fund;

6) non-fulfillment of the requirement of limited enforcement actions, applied by the authorized body;

7) refusal to sign a written agreement with the authorized body;

8) non-elimination by the voluntary accumulative pension fund of violations, indicated in the report of the audit firm on the audit conducted, within three months from the date of receipt by the voluntary accumulative pension fund of the audit report;

9) non-submission or submission of knowingly unreliable reports and information;

10) systematic (three or more cases during twelve consecutive calendar months) violation by the voluntary accumulative pension fund of the requirements, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan on combating the legalization (laundering) of illicit proceeds and financing of terrorism.

10. Suspension of the license entails a ban on attracting new contributors (recipients).

11. The decision on suspension of validity of the license of voluntary accumulative pension fund taken by the authorized body is brought by voluntary accumulative pension fund to the attention of contributors (recipients) by publication of an announcement in two printed editions in the Kazakh and Russian languages and placement on its Internet resource within ten calendar days.

12. Failure to eliminate the reasons for suspension of the license within the prescribed period by the voluntary accumulative pension fund shall be the basis for deprivation of the license by the authorized body.

13. The voluntary pension savings fund or a person against whom the authorized body has taken limited measures of influence or sanctions shall have the right to appeal against them in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan. Appealing against the said decisions of the authorized body shall not suspend their execution.

14. In case of absence of possibility to eliminate violation in the terms established in the action plan, the written agreement or the written instruction, on the reasons independent of the unified accumulative pension fund, the voluntary accumulative pension fund, the term of execution of the action plan, the written agreement or the written instruction can be prolonged by the authorized body in the manner established by normative legal act of the authorized body.

Footnote. Article 58 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 No. 422-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.06.2020 No. 351-VI (effective from 01.07.2021).

Chapter 8. PROCEDURE OF MAKING OF INSURANCE PAYMENTS FROM THE INSURANCE ORGANIZATIONS

Article 59. Insurance payments from insurance organizations

1. Individuals specified in paragraph 1 of Article 11 and subparagraph 2) and 3) of paragraph 1 of Article 31 and subparagraph 2) and 3) of paragraph 1 of Article 32 of this Law shall be entitled to conclude a pension annuity agreement with an insurance organization on the implementation of insurance payments for life using pension contributions formed from mandatory pension contributions and (or) mandatory professional pension contributions.

In case of insufficient pension contributions formed due to mandatory pension contributions and (or) mandatory professional pension contributions, pension contributions formed due to voluntary pension contributions can be used to conclude a pension annuity agreement.

In case of insufficient pension contributions formed at the expense of mandatory professional pension contributions, to conclude a pension annuity agreement, persons specified in subparagraph 1) of paragraph 1 of Article 32 of this Law have the right to use pension contributions formed at the expense of mandatory pension contributions.

2. The size of the monthly insurance payment from the insurance organization cannot be lower than 70 percent of the subsistence minimum (1.4 times the size of the subsistence minimum in the event of the conclusion of a pension annuity agreement by two persons), valid on the date of the conclusion of the pension annuity agreement.

In the event of the death of one of the pension annuities insured under the agreement, the amount of the monthly insurance payment from the insurance organization for the second insured cannot be less than 70 percent of the subsistence minimum effective on the date of the conclusion of the pension annuity agreement.

3. Insurance payments are transferred by an insurance organization to the bank account of the insured, whose requisites are indicated in the pension annuity contract.

Payment for banking services related to transfers, deposits and payments of insurance payments shall be carried out at the expense of the insurance company's own funds.

4. Insurance organizations submit monthly information to the State Corporation on the insurance payments, made in accordance with the procedure, determined by the central executive body.

Footnote. Article 59 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 02.01.2021 No. 399-VI (effective from 01.01.2021); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 60. Procedure for concluding a pension annuity agreement and making insurance payments

1. The procedure for concluding and the standard form of the pension annuity agreement shall be developed and approved by the authorized body.

2. The pension annuity agreement shall be concluded for the period determined by the requirements of this Law.

3. A party to the pension annuity agreement may be two policyholders (insured) who are spouses or close relatives in accordance with the Code of the Republic of Kazakhstan "On marriage (marriage) and family" and are simultaneously insured.

4. A person entering into a pension annuity agreement shall be free to choose an insurance organization.

5. The pension annuity agreement shall be concluded in writing.

The basis for concluding a pension annuity agreement shall be an application of the insured (s) or depositor (s) containing the data necessary to calculate the insurance premium and identify the insured (insured).

The application shall be signed by the policyholder (policyholders) or the depositor (depositors).

Note!
The fourth and fifth paragraphs shall enter into force from 01.01.2024 by Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (the text excluded).
6. Note!
Paragraph 6 shall enter into force from 01.01.2024 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (the text excluded).

7. The organization for the formation and maintenance of the database shall generate and maintain the insurance database on the basis of this Law and the Law of the Republic of Kazakhstan "On insurance activities."

8. The pension annuity agreement shall enter into force and shall be mandatory for the parties from the moment of transfer of the amount of the insurance premium to the insurance organization in full by the unified accumulative pension fund and (or) voluntary accumulative pension fund, and (or) by the insurance organization.

9. Termination of the pension annuity agreement shall be possible only at the initiative of the insured (insured - in the event of a pension annuity agreement by two persons), subject to the conclusion of a pension annuity agreement with another insurance organization, but not earlier than two years from the date of its conclusion or in the event of a permanent residence outside the Republic of Kazakhstan of the insured (insured), being a foreigner or stateless person who submitted documents determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan confirming the fact of departure.

The amount of insurance payments, as well as the procedure for terminating the pension annuity agreement, making amendments and (or) additions to the pension annuity agreement in the event of divorce (marriage) in accordance with the Code of the Republic of Kazakhstan "On marriage (marriage) and family" shall be established by the pension annuity agreement concluded in accordance with paragraph 3 of this Article.

Upon termination of the pension annuity agreement:

1) the redemption amount provided by him must be at least the amount of the insurance premium paid minus the amount of insurance payments made and the expenses of the insurance organization for conducting business;

2) the size of the monthly insurance payment from the insurance organization under the newly concluded pension annuity agreement cannot be lower than 70 percent of the subsistence minimum effective on the date of the newly concluded pension annuity agreement.

10. The depositor (recipient) who has entered into the pension annuity agreement shall have the right to use the pension contributions remaining in the pension account after the conclusion of the pension annuity agreement and (or) newly formed, to conclude another pension annuity agreement with the insurance organization.

11. In case of amendments to the current pension annuity agreement:

1) the frequency of insurance payments shall be determined in accordance with paragraph 13 of this Article;

2) the size of the periodic insurance payment from the insurance organization under the pension annuity agreement cannot be lower than 70 percent of the subsistence minimum effective on the date of amendments to the current pension annuity agreement.

12. The insurance premium and insurance payment shall be calculated by the insurance company in accordance with the procedure established by the authorized body.

The allowable level of expenses of the insurance organization for conducting business under the concluded pension annuity agreements, as well as the indexation rate of the insurance payment, shall be established by the authorized body.

13. Insurance payments under the pension annuity agreement shall be made monthly.

The first monthly insurance payment shall be made by the insurance company no later than ten working days from the date of transfer of the amount of the insurance premium to the insurance organization under the pension annuity agreement, but not earlier than the insured reaches the age:

men - 55 years old;

women:

from January 1, 2021 - 52 years old;

from January 1, 2022 - 52.5 years old;

from January 1, 2023 - 53 years old;

from January 1, 2028 - 53.5 years old;

from January 1, 2029 - 54 years old;

from January 1, 2030 - 54.5 years old;

from January 1, 2031 - 55 years old;

persons specified in subparagraph 1) of paragraph 1 of Article 32 of this Law - 50 years old.

14. Persons who have entered into a pension annuity agreement have the right not earlier than two years from the date of its conclusion to apply to the insurance organization with an application to change the terms of the agreement in terms of reducing the amount of insurance payments and returning money to a unified accumulative pension fund.

The amount of money to be returned to a unified accumulative pension fund shall be equal to the difference between the redemption amount under the pension annuity agreement as of the date of amendments to it and the amount of the insurance premium calculated based on the amount of payment determined by paragraph 2 of Article 59 of this Law, as of the date of amendments to the pension annuity agreement.

15. The procedure for transferring redemption amounts from one insurance organization to another insurance organization in connection with the conclusion of a pension annuity agreement shall be determined by a regulatory legal act of the authorized body.

Footnote. Article 60 - as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (the procedure to enter into force see Article 2); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2022 № 168-VII (shall enter into force from 01.01.2023).

Article 61. Rights and obligations of the parties of agreement of retirement annuity

1. An insurant shall have a right to:

1) introduction with the calculation of the amounts of insurance payments conducted by the insurance organization;

2) the use of pension contributions to pay the insurance premium when concluding a pension annuity agreement with an insurance organization or when introducing amendments and (or) additions to the pension annuity agreement;

2-1) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

3) attraction of independent experts for performing calculations of the amounts of insurance payment from insurance organization;

4) receipt of a copy of the pension annuity agreement.

Note!
Paragraph 2 as provided to exclude by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall enter into force from 01.01.2024).

2. An insurant shall be obliged to:

1) notify the unified accumulative pension fund, voluntary accumulative pension fund within ten calendar days from the date of conclusion of the pension annuity contract or introducing changes to the pension annuity contract with submission of the original of such contract and (or) additional agreement to the pension annuity contract;

2) upon termination of the pension annuity contract, apply for termination of the pension annuity contract and submit the original of a contract with new insurance company within ten working days from the date of conclusion of a new pension annuity contract.

3. An insurance organization shall receive the sum of insurance premium according to the agreement of retirement annuity simultaneously and in a full volume.

4. The insurance company shall:

1) familiarize the insured with the calculations of the amount of insurance payments from the insurance organization;

2) formalize the pension annuity agreement in accordance with the procedure provided for by this Law and the regulatory legal act of the authorized body;

3) exchange data under the concluded pension annuity agreements with the organization for the formation and maintenance of the database in the procedure and terms determined by the authorized body;

4) Note!
Subparagraph 4) shall enter into force from 01.01.2024 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (the text is excluded).

5) in case of untimely implementation of insurance payments from the insurance organization provided for by the pension annuity agreement, pay to the insured or the insured, whose rights are violated, a penalty in the amount of 1.5 percent of the unpaid amount for each day of delay, but not more than 50 percent of the unpaid amount;

6) in the event of the death of the insured and/or the insured, make an insurance payment in the form of a lump sum payment for burial to his family or to the person who carried out the burial in the amount established by the pension annuity agreement, but not less than 15 times the size of the monthly calculation indicator established for the corresponding fiscal year by the Law on the republican budget;

7) within twenty calendar days from the date of receipt of the application provided for by paragraph 14 of Article 60 of this Law, transfer to a unified accumulative pension fund the amount of money subject to return.

Footnote. Article 61 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII ( the procedure to enter into force see Article 2).

Article 62. Procedure of transfer the pension savings to the insurance organization

1. Within no later than ten working days from the date of receipt of the documents, complying with the requirements, established by normative legal act of the authorized body, the unified accumulative pension fund, the voluntary accumulative pension fund shall be obliged to transfer pension savings of the recipient to an insurance company.

2. A unified pension savings fund shall bear responsibility before the recipient in the case of delay in fulfilling obligations, specified in paragraph 1 of this Article in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 62 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 63. Payments settlement of insurance premium and insurance payments on agreements of retirement annuity

Footnote. Article 63 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Chapter 9. Pension provision for certain categories of citizens for long service

Footnote. The title of Chapter 9 is provided in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No.342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 64. The right to pension payments for long service

1. Military servicemen (except for military servicemen of conscription service), employees of special state and law enforcement agencies, state courier service shall have the right to pension payments for long service:

1) having long service in military service, service in special state and law enforcement bodies, state courier service for at least twenty-five years and having reached the age limit in the service upon dismissal from the service, specified in the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) having a length of service in military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service for at least twenty-five years, dismissed by reduction of staff or of their own free will, or state of health, or during the liquidation of a law enforcement agency;

3) having a total work experience of twenty-five years or more, of which at least twelve years and six months constitute continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service, and dismissed upon reaching the maximum age of the state in military service established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, service in special state and law enforcement agencies, state courier service either to reduce staff or health or during the liquidation of a law enforcement agency.

2. Persons, whose rights to have special ranks, class ranks and to wear uniforms have been abolished since January 1, 2012 shall have the right to pension payments for long service:

1) having long service in military service, service in special state and law enforcement bodies, state courier service for at least twenty-five years and have reached the age corresponding to the age limit for the law enforcement service in accordance with a fixed special rank, the class rank at the time of abolition of the right to hold special ranks and class ranks, as well as to wear uniforms;

2) those who have a length of service in military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service for at least twenty-five years, dismissed by staff reduction, in the liquidation of a law enforcement agency or at their own request or non-compliance with the position or work performed due to a state of health that prevents the continuation of work;

3) having a total work experience of twenty-five years or more, of which at least twelve years and six months constitute continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service, and dismissed for redundancy, in the liquidation of a law enforcement agency or for non-compliance with the position or work performed due to a state of health, preventing the continuation of work, or reaching the age corresponding to the age limit of the state in the law enforcement service in the fixed special rank or class rank at the time of abolition of the right to have special ranks or class ranks, as well as wear uniforms.

2-1. The right to pension payments for long service to persons whose medical positions were reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, provided that they continue to work in medical organizations located in pre-trial detention centers and penitentiary institutions ) of the system, dismissed due to a reduction in staff, either due to a state of health, or upon reaching the age corresponding to the age limit of the state in the law enforcement service at a special rank at the time of the reduction of the position in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan, occurs if there is a total work experience of twenty-five years or more, of which at least twelve years and six months are continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service. Rules for maintaining benefits for pension payments for length of service to persons whose medical positions were reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, who had at least twelve years of service and six months of continuous military service at the time of reduction of the position, services in special state and law enforcement agencies, the state courier service, provided that they continue to work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penitentiary (penal) system, are determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

3. Military servicemen, employees of special state and law enforcement bodies, state courier service, as well as persons, whose rights to have special ranks, class ranks and to wear uniforms have been abolished since January 1, 2012, first entered the service after January 1, 1998 and dismissed before January 1, 2016, having the conditions for the appointment of pension payments for long service on the date of dismissal, in accordance with the norms of the legislation effective before January 1, 2016, shall have the right to assignment of pension payments for long service, taking into account the length of service and monetary maintenance at the time of dismissal from service.

4. Military personnel, employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, as well as persons whose rights to have special ranks, class ranks and wear uniforms have been abolished since January 1, 2012, and persons whose medical positions have been reduced in the internal affairs bodies of the Republic Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, who, at the time of the reduction of their position, had at least twelve years of service and six months of continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service, provided that they continue to work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penitentiary (penal) system, who, as of the date of dismissal, did not have the right to assign pension payments for length of service, pension payments by age are assigned in accordance with this Law.

5. When enrolling recipients of pension payments for long service from among the military, employees of special state and law enforcement agencies, the state courier service, the former State Investigative Committee, as well as persons whose rights to have special ranks, class ranks and wear uniforms are abolished from January 1 2012, and persons whose medical positions were reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, who had at least twelve years of service and six months of continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, the state courier service, provided that they continue to work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penitentiary (penal) system, for the civil service with the assignment of a military (special) rank, class rank, the establishment of a qualification class, pension payments for length of service are suspended for the period of service from the date of enlistment.

6. Persons, specified in paragraph 5 of this Article and re-served for 3 years, with re-dismissal from service shall have the right to choose the assignment of pension payments for long service in accordance with paragraph 1 of this Article, taking into account the length of service and monetary maintenance at the time of re-dismissal from service or to resume the previously assigned pension payments for long service, taking into account increases made in accordance with the procedure, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, for the period, when pension payments for long service were suspended.

This clause applies to the persons specified in clause 5 of this article, re-dismissed from service from the prosecutor's office in the period from January 1, 2012 to December 31, 2015 in connection with the adoption of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Law Enforcement Service".

7. Persons from among the military servicemen, employees of internal Affairs bodies of the member states of the Commonwealth of Independent States, having less than twenty-five years of service, having reached the age limit on the day of dismissal from service, or who have been dismissed for reduction of staff, health state, arrived at a permanent place of residence in the Republic of Kazakhstan from the member states of the Commonwealth of Independent States, who were assigned pension payments for long service, in accordance with the legislation of these states, shall have the right to pension payments for long service.

8. The right to pension payments for long service in accordance with paragraphs 1-3 of this article for persons in favor of which, before January 1, 2016, mandatory pension contributions were transferred at the expense of budgetary funds, arises subject to the return of 50 percent of the amount of mandatory pension contributions, transferred at the expense of budgetary funds until January 1, 2016 in favor of military personnel (except military servicemen), employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, as well as persons whose rights to have special ranks, class ranks and wear uniforms are abolished from 1 January 2012, and persons whose medical positions were reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, who had at least twelve years of service and six months of continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state f courier service, provided that they continue to work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penitentiary (penal) system.

Footnote. Article 64 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); dated 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017); dated 26.12.2019 No. 287-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated December 30, 2021 No. 95-VII (shall be enforced from July 1, 2022); dated 11.07.2022 № 136-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 65. Calculation of pension payments for long service

1. Pension payments for length of service to military personnel, employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, as well as persons whose rights to have special ranks, class ranks and wear uniforms have been abolished since January 1, 2012, and persons whose medical positions have been reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, who, at the time of the reduction of the position, had at least twelve years of service and six months of continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service, subject to continuation they work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penitentiary (penal) system, are established at the rate of fifty percent of the monetary content.

For each full year of long service in military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service for over twenty-five years, the amount of pension payments for long service, assigned in accordance with subparagraphs 1) and 2) of paragraph 1 and subparagraphs 1) and 2 ) of paragraph 2 of Article 64 of this Law, shall be increased by two percent, for each full year of labour experience, worked out on the day of dismissal from service - by one percent from monetary maintenance.

For each full year of the total length of service worked out on the day of dismissal from service, over twenty-five years, the amount of pension payments assigned in accordance with subparagraph 3) of paragraph 1 and subparagraph 3) of paragraph 2 , paragraph 2-1 article 64 of this Law, is increased by one percent of the salary.

2. In the amount of monetary maintenance, considered for pension provision of military servicemen, employees of special state and law enforcement bodies, state courier service, the official salary, salary (extra charge) for military (special) rank, class rank, established qualification class shall be included.

3. The size of monetary maintenance, considered for pension provision of military servicemen, special state and law enforcement officers, state courier service, shall be determined on the day of dismissal (deletion from the lists of staff) from the service and is confirmed by a certificate of the established model of the relevant body at the last place of service.

The amount of the monetary allowance, taken into account for pension ensuring of persons from military servicemen, employees of law-enforcement bodies of the states – participants of the Commonwealth of Independent States, arrived on permanent residence to the Republic of Kazakhstan from the states – participants of the Commonwealth of Independent States, shall be determined on the day of dismissal from service (exceptions from the lists of personnel) on similar or equated position of the military servicemen, employees of law-enforcement bodies of the Republic of Kazakhstan.

4. The amount of the monetary allowance taken into account for the pension provision of persons whose rights to have special ranks, class ranks and wear uniforms have been abolished since January 1, 2012, and persons whose medical positions have been reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan since July 1, 2022 and January 1, 2023, who had at the time of the reduction of their position a length of service of at least twelve years and six months of continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service, provided that they continue to work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions penitentiary (penitentiary) system, determined in the manner established by the Government of the Republic of Kazakhstan.

5. For the persons, specified in paragraph 7 of Article 64 of this Law, pension payments for long service shall be established at the rate of 2 percent from monetary maintenance for each full year of long service.

6. The maximum amount of monthly pension payments for the length of service of military personnel, employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, as well as persons whose rights to have special ranks, class ranks and wear uniforms have been abolished since January 1, 2012, and persons who are medical whose positions were reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, who had, at the time of the reduction of their position, a length of service of at least twelve years and six months of continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service, provided that they continue to work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penitentiary (penal) system, may not exceed 65 percent of the monetary content, determined in accordance with paragraphs 2-5 of this article, and 109 times the amount of the monthly calculation index established for the corresponding financial year by the law on the republican budget.

7. Pension payments for long service shall be carried out at the expense of budgetary funds.

Footnote. Article 65 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated December 30, 2021 No. 95-VII (shall be enforced from July 1, 2022).

Article 66. Calculation of length of service

Calculation of the length of service for military personnel, employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, as well as persons whose rights to have special ranks, class ranks and uniform were abolished from January 1, 2012, and persons whose medical positions have been reduced in the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, having at the time of reduction of the post a length of service of at least twelve years and six months of continuous military service, services in special state and law enforcement agencies, state courier service, provided that they continue to work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penal (penitentiary) system, it is carried out in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

In this case, the length of service for the assignment of pension payments for length of service shall be calculated on a calendar basis, except for the cases, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

The years of service calculated in a member state of the Commonwealth of Independent States shall not be subject to revision, unless otherwise provided by international treaties, ratified by the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 66 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 No. 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall enter into force from 01.07.2022).

Article 67. The amount of monetary pay, considered for retirement insurance

Footnote. Article 67 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 68. Terms of assignment and making of pension payments for long service

1. Pension payments for the years of service shall be assigned and carried out from the date of dismissal from service (exceptions from the list of personnel), but not earlier than the day on which the monetary allowance was paid, and not more than three years before the date of application for assignment of pension payments for the years of service.

The day of application for assignment of pension payments for the years of service shall be the day of registration of the application and necessary documents in the relevant state body.

In case of receipt of the state social allowance on disability or pension payments by age, pension payments for the years of service shall be carried out from the date of address for assignment of pension payments for the years of service, but not earlier than the day of termination of payment of the state social allowance on disability or pension payments by age.

2. Pension payments for long service to persons, specified in paragraph 3 of Article 64 of this Law shall be assigned from the day of applying for the assignment of pension payments for long service.

3. Pension payments for the years of service to the persons, who arrived for permanent residence in the Republic of Kazakhstan from the member states of the Commonwealth of Independent States shall be assigned (renewed) taking into account annual indexations from the date of application, but not earlier than the day on which the pension was paid in the member state of the Commonwealth of Independent States.

4. Pension payments for long service shall be paid for the current month and made on the month of death or departure for permanent residence outside the Republic of Kazakhstan inclusive.

5. Persons, living in medical and social institutions (organizations) in hospital conditions and being on full state security, pension payments for long service shall be paid in the amount of 30 percent from the amount of pension payments for long service, assigned in accordance with article 65 of this Law, but not less than the minimum pension, established for the relevant financial year by the Law on republican budget

Transfer of 70 percent of the assigned amount of pension payments for long service shall be made on the separate bank account or on the control account of cash of medical and social institutions (organizations).

The procedure for the use of these funds by medical and social institutions (organizations) shall be determined by the central executive body.

In case of departure of the recipient from medical and social institutions (organizations), pension payment for long service in full amount is renewed from the first day of the month following the month of departure.

Footnote. Article 68 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 03.12.2015 No. 433-IV (shall be enforced from 01.01.2016); dated 06.04.2016 No. 483-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017); dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 69. Means and procedure of pension payments

Footnote. Article 69 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 № 342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 70. Bodies, carrying out pension provision to military servicemen and employees of special state and law enforcement agencies, the state courier service

Assignment of pension payments for length of service to military personnel, employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, as well as persons whose rights to have special ranks, class ranks and wear uniforms have been abolished since January 1, 2012, and persons whose medical positions have been reduced in bodies of internal affairs of the Republic of Kazakhstan from July 1, 2022 and January 1, 2023, who at the time of reduction of the post had at least twelve years of service and six months of continuous military service, service in special state and law enforcement agencies, state courier service, subject to their continuation work in medical organizations located in pre-trial detention centers and institutions of the penitentiary (penal) system, carried out by the relevant state bodies in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 70 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 165-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated December 30, 2021 No. 95-VII (shall be enforced from July 1, 2022).

Article 71. The state social disablement allowances, on the occasion of loss of breadwinner and at the age of those having the right to receipt the social disability pension, on the occasion of loss of breadwinner and according to the age

1. Awarded disablement pension, on the occasion of loss of breadwinner, social pension shall be paid at the expense of budget means in the form of the state social disablement allowances, on the occasion of loss of breadwinner and according to the age from 1 January, 1998.

2. The amount of state social allowance may not be less than the amount of pension, received until 1 January, 1998.

3. In the presence of conditions, established by paragraphs 1-3 of Article 11 and Article 64 of this Law, the disability benefit at the request of a citizen may be replaced with pension payments by age or pension payments for long service in the manner, determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. Conditions, procedure of award and the amounts of the state social allowances shall be determined by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 71 as amended by the laws of RK dated 17.11.2015 No. 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017).

Chapter 10. FINAL AND TRANSITIONAL PROVISIONS

Article 72. Responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on retirement insurance

Violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on retirement insurance shall entail responsibility in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 73. Transitional provisions

1. The Government of the Republic of Kazakhstan shall create the unified pension savings fund during one month from the date of introduction into effect of this Law.

2. Transfer of pension assets and obligations of pension savings funds by agreement on retirement insurance shall be carried out in a unified pension savings fund on schedule according to the procedure, established by the regulatory legal act of the authorized body.

Transfer of pension assets and obligations of pension savings funds by agreement on retirement insurance shall be formed by the acts of receipt and transfer of pension assets and obligations, signed by the authorized representatives of the unified pension savings fund, pension savings fund, former custodian bank, organization, exercising investment management of pension assets, Center and National Bank of the Republic of Kazakhstan.

Pension savings fund, having a debt to the contributors (recipients) on pension assets at the date of introduction into effect of this Law, shall be obliged to extinguish it up to the date of signing of an act of receipt and transfer of pension assets and obligations.

Expenses, related with the transfer of pension assets and obligations in a unified pension savings fund shall be carried out at the expense of own funds of pension savings funds.

An audit of annual financial accountability of pension savings fund, drawn up in accordance with international financial reporting standards as of 1 January, 2013, shall be represented by the pension savings fund in the authorized body until transfer of pension assets in a unified pension savings fund.

An annual audit report of pension savings fund shall contain independent opinion of auditor – executor and audit organization on financial accountability of the pension savings fund and information on the results of verification for compliance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan of the procedure of maintaining of records and preparation of reporting in relation of pension assets of this pension savings fund.

3. From the date of effect of this Law and until termination of transfer in a unified pension savings fund of pension assets and obligations by agreement on retirement insurance shall be terminated:

1) transmissions of pension savings of contributors (recipients) from the pension savings funds in the insurance organization;

2) transfer of pension savings of contributors (recipients) from one pension savings fund to another, except of the transmission in a unified pension savings fund, in terms, determined by the schedule.

4. Validity of a license of pension savings fund to attraction of pension contributions and making of pension payments and organization, carrying out the investment management of pension assets, carrying out of activity on investment management of pension assets, issued by the authorized body, shall be terminated from the date, following the date of signing of an act of receipt and transfer of pension assets and obligations by all authorized representatives, specified in paragraph 2 of this Article.

5. A unified pension savings fund shall be successor of all agreements on retirement insurance, concluded until introduction into effect of this Law with the contributors (recipients), the pension savings on which were transferred in a unified pension savings fund in accordance with paragraph 2 of this Article.

Agreements on retirement insurance, concluded by the contributors (recipients) with the pension savings fund shall effect in the part, not contradicted to the pension rules of the unified pension savings fund until introduction into effect of this Law.

6. Pension savings funds shall be obliged to:

1) make a transfer of pension assets and obligations in a unified pension savings fund by agreements on retirement insurance according to the procedure and terms, established by the regulatory legal acts of the authorized body;

2) return the forms of licenses to the authorized body not later than ten calendar days from the date of termination of a license to attraction of pension contributions and making of pension payments.

7. In case of non-fulfilment of requirements, provided by this Article by the pension savings funds, an authorized body shall have a right to take enforcement actions and sanction, provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan.

8. Organization, having a license at the date of introduction into effect of this Law to carrying out of investment management of pension assets, shall have a right to apply to the authorized body with application on issuance of a license to carrying out of activity on portfolio management after return of the form of a license to the authorized body to carrying out the investment management of pension assets.

An authorized body shall issue a license to carrying out of activity on portfolio management during thirty business days from the date of reception of documents, specified in the first part of this paragraph.

9. Requirements, established by paragraph 3 of Article 39 and Article 40 of this Law shall not be distributed to the contributors, the pension savings of which were transferred to the unified pension savings fund according to the procedure, provided by paragraph 2 of this Article.

10. Legal relations, one of the party of which shall be the pension savings fund (organization, carrying out investment management of pension assets), related with retirement insurance from the pension savings fund, organization of activity of pension savings fund (organization, carrying out investment management of pension assets), commission remuneration of the pension savings fund, reports and accounts of pension savings fund (organization, carrying out investment management of pension assets), the secret of pension savings and management of pension assets of the pension savings fund, shall be regulated in accordance with provision of the Law of the Republic of Kazakhstan from 20 June, 1997 “On retirement insurance in the Republic of Kazakhstan” to the date of termination of validity of a license of the pension savings fund (organization, carrying out investment management of pension assets).

Regulations of the Law of the Republic of Kazakhstan from 20 June, 1997 “On retirement insurance in the Republic of Kazakhstan”, determining the legal and social grounds of citizens in the Republic of Kazakhstan at the expense of voluntary profession pension contributions, shall effect until 1 January, 2014.

Pension savings, formed from voluntary professional pension contributions before January 1, 2014, shall be transferred to pension savings at the expense of compulsory professional pension contributions in case, that persons in favour of whom, voluntary professional pension contributions were made, are employees of occupations, included in the list of productions, works, occupations of workers, engaged in jobs with hazardous working conditions, in whose favor compulsory professional pension contributions are carried by the agents on payment of compulsory professional pension contributions at the expense of their own funds.

In all other cases, pension savings, formed from voluntary professional pension contributions before January 1, 2014, shall be transferred to voluntary pension contributions.

11. Pension savings funds, validity of licenses of which to attraction of pension contributions and making of pension payments, and carrying out the investment management of pension assets, issued by the authorized body, shall be terminated in accordance with this Law, not receiving a license to portfolio management, as well as the pension savings funds, being in the process of compulsory liquidation on the date of introduction into effect of this Law in accordance with the civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

Assignment of liquidation commission of pension savings funds, being in the process of compulsory liquidation shall be carried out by the authorized body.

12. Pension payments for long service, assigned before January 1, 2016 in an incomplete amount, shall be recalculated, taking into account their completion to the full amount in the manner, determined by the Government of the Republic of Kazakhstan, with the return of 50 percent of the amount of compulsory pension contributions, transferred at the expense of budgetary funds.

In case of conclusion of the pension annuity contract before January 1, 2016 by the military servicemen (except military servicemen of conscription service), employees of special state and law enforcement agencies, state courier service, and also persons, whose rights to have special ranks, class ranks and to wear uniform have been abolished since January 1, 2012, the amount of compulsory pension contributions, formed at the expense of budgetary funds, remaining on the individual pension account is subject to return.

13. Pension payments for long service, assigned before 1 January 1998, the amount of which has not been increased since 1 June 2006, shall be recalculated in the manner, determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 73 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2014 No. 156-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 20.06.2017 No. 76-IV (shall be enforced from 01.07.2017).

Article 74. Procedure of introduction into effect of this Law

1. This Law shall be shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication, except of:

1) paragraph 1 of Article 34, which is enforced from the date of creation the unified pension savings fund;

2) the regulations of this Law, determining the legal and social grounds of retirement insurance of citizens in the Republic of Kazakhstan at the expense of compulsory profession pension contributions, which are enforced from 1 January, 2014.

2. Suspend the effect of paragraph 4 of Article 28 until January 1, 2014. During the suspension period, the specified paragraph shall effect in the following wording:

"4. According to the order of the state revenue bodies, if the agent has not submitted the lists of contributors of the unified accumulative pension fund, in favor of whom the debt on compulsory pension contributions is collected, and if there is a debt on compulsory pension contributions, banks and organizations, engaged in certain types of banking operations, shall be obliged to suspend all expenditure operations on the bank accounts of the agents and perform instructions, relating to the transfer of compulsory pension contributions, social contributions and tax debts, in the manner, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

The order of the state revenue body on suspension of expenditure operations on bank accounts is cancelled by the tax authority, which issued the order on suspension of expenditure operations, no later than one working day following the day of elimination the reasons of suspension of expenditure operations on bank accounts.".

2-1. To establish that until January 1, 2023, the title of Article 39 of this Law shall be valid in the following edition:

"Article 39. The rights and obligations of contributors, individuals for whom compulsory pension contributions have been paid, compulsory professional pension contributions have been transferred, and agents".

2-2. Paragraph 4-1 of Article 25 shall be suspended from June 1, 2020 until January 1, 2021. During the period of suspension, this paragraph shall read as follows:

“4-1. For individuals receiving income under civil law contracts, the subject of which is performance of work (rendering of services), except for the case provided for in subparagraph 5) of paragraph 2 of Article 24 of this Law, mandatory pension contributions payable to the unified pension savings fund, shall be set at 5 percent of the income received, but no more than 5 percent of the 50-fold minimum wage established for the corresponding financial year by the law on the republican budget.”

3. Shall be considered to have lost force the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 June, 1997 “On retirement insurance in the Republic of Kazakhstan” (Bulletin of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, 1997, No. 12, Article 186; 1998, No. 24, Article 437; 1999, No. 8, Article 237; No. 23, Article 925; 2001, No. 17-18, Article 245; No. 20, Article 257; 2002, No. 1, Article 1; No. 23-24, Article 198; 2003, No. 1-2, Article 9; No. 11, Article 56; No. 15, Article 139; No. 21-22, Article 160; 2004, No. 11-12, Article 66; No. 23, Article 140, 142; 2005, No. 7-8, Article 19; No. 11, Article 39; No. 14, Article 55, 58; No. 23, Article 104; 2006, No. 3, Article 22; No. 8, Article 45; No. 12, Article 69; No. 23, Article 141; 2007, No. 2, Article 18; No. 3, Article 20; No. 4, Article 28, 30; No. 9, Article 67; No. 10, Article 69; No. 24, Article 178; 2008, No. 17-18, Article 72; No. 20, Article 88; No. 23, Article 114, 123; 2009, No. 17, Article 81; No. 19, Article 88; No. 23, Article 111; 2010, No. 5, Article 23; No. 7, Article 28; No. 15, Article 71; No. 24, Article 140; 2011, No. 1, Article 3; No. 6, Article 49; No. 11, Article 102; No. 14, Article 117; No. 24, Article 196; 2012, No. 2, Article 14, 15; No. 3, Article 26; No. 4, Article 32; No. 10, Article 77; No. 13, Article 91; No. 14, Article 95; No. 21-22, Article 124; No. 23-24, Article 125; 2013, No. 1, Article 3; No. 3, Article 15; the Law of Republic of Kazakhstan dated 15 April, 2013 “On introduction of amendments and additions to the several legislative acts of the Republic of Kazakhstan on issues of the state services”, published in the newspapers “Egemen Kazakhstan” and “Kazakhstanskaya pravda” 20 April, 2013), except of the cases, provided by paragraph 10 of Article 73 of this Law.

Footnote. Article 74 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2014 No. 248-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017); dated 26.12.2019 No. 287-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 03.07.2020 No. 359-VI (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

The President of the Republic of Kazakhstan

N.Nazarbayev