ИПС "Әділет"

Қазақстан Республикасының iшкi iстер органдары туралы

      Қолданушылар назарына!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.
      МАЗМҰНЫ

Осы Заң Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының қызметі саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары және олардың мақсаты

1. Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары (бұдан әрі – ішкі істер органдары) адамның және азаматтың өмірін, денсаулығын, құқықтары мен бостандықтарын, қоғамның және мемлекеттің мүдделерін құқыққа қарсы қолсұғушылықтан қорғауға, қоғамдық тәртіпті сақтауға және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған құқық қорғау органы болып табылады.

2. Ішкі істер органдары өз өкілеттіктерін жүзеге асыруы кезінде олардың қызметіне араласуға тыйым салынады.

2-бап. Ішкі істер органдары қызметінің құқықтық негізі

1. Ішкі істер органдары қызметінің құқықтық негізін Қазақстан Республикасының Конституциясы, осы Заң және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілері құрайды.

2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылатын қағидалардан өзге қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

3-бап. Ішкі істер органдары қызметінің қағидаттары

Ішкі істер органдарының қызметі Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қызмет қағидаттарына және құқық қорғау қызметінің арнаулы қағидаттарына сәйкес жүзеге асырылады.

2-тарау. ІШКІ ІСТЕР ОРГАНДАРЫНЫҢ МІНДЕТТЕРІ, ҚҰЗЫРЕТІ ЖӘНЕ ӨКІЛЕТТІКТЕРІ

4-бап. Ішкі істер органдарының міндеттері

1. Қазақстан халқына қызмет етуге тиісті ішкі істер органдары қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында мынадай міндеттерді жүзеге асырады:

1) құқық бұзушылықтар профилактикасы;

2) қоғамдық тәртіпті сақтау;

3) қылмыстылықпен күрес;

4) қылмыстық жазаларды және қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларын, сондай-ақ әкімшілік жазалауларды орындау;

5) алып тасталды – ҚР 29.06.2021 № 58-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Қазақстан Республикасының заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен ішкі істер органдарына өзге де міндеттер жүктеледі.

Ескерту. 4-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 18.04.2017 № 58-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2021 № 58-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Ішкі істер органдарының құзыреті

Ішкі істер органдары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өздеріне жүктелген міндеттер шегінде:

1) құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды анықтауға, зерделеуге, жоюға бағытталған шаралар кешенін жүзеге асырады;

2) қоғамдық тәртіпті сақтау жөніндегі шаралар кешенін жүзеге асырады;

3) жол жүрісіне және оның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

4) азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондарының айналымына мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

5) күзет қызметі саласында мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

6) мемлекеттік күзетілуге жататын жеке тұлғалар мен объектілерді күзетуді жүзеге асырады;

7) террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалуының жай-күйін бақылайды;

8) азаматтық және халықтың көші-қоны саласындағы мемлекеттік саясатты іске асырады;

      8-1) алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      8-2) алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      8-3) алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

8-4) Қазақстан Республикасы ратификациялаған реадмиссия туралы халықаралық шарттардан туындайтын міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етеді;

8-5) құзыреті шегінде халықтың көші-қоны саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

9) жеке басты куәландыратын құжаттарды дайындауды, сондай-ақ Жеке сәйкестендіру нөмірлерінің ұлттық тізілімін жүргізуді жүзеге асырады;

10) лицензия және рұқсат беру қызметін жүзеге асырады;

11) әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізуді жүзеге асырады;

12) қылмыстық құқық бұзушылықтарды ашуды және тексеруді жүзеге асырады;

13) жедел-iздестiру қызметiн және жасырын тергеу әрекеттерін жүзеге асырады;

14) зерттеулерді жүзеге асырады;

15) іздестіруді жүзеге асырады;

16) есірткі, психотроптық заттар, прекурсорлар айналымы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды және олардың заңсыз айналымына және оларды теріс пайдалануға қарсы іс-қимылды жүзеге асырады;

17) қылмыстық процеске қатысушы адамдарды мемлекеттік қорғауды жүзеге асырады;

18) қылмыстық-атқару қызметі саласындағы мемлекеттік саясатты іске асырады, адамдарды ішкі істер органдарының арнаулы мекемелерінде ұстауды жүзеге асырады;

19) мемлекеттік қызметтер көрсетеді;

20) халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады;

20-1) алып тасталды – ҚР 29.06.2021 № 58-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

21) Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 16.04.2018 № 147-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.05.2020 № 327-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); орыс тіліндегі мәтінге өзгеріс енгізілді, қазақ тілінде өзгермейді – ҚР 13.05.2020 № 325-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2021 № 58-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2024 № 82-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Ішкі істер органдарының өкілеттіктері

1. Ішкі істер органдары өзінің құзыреті шегінде:

1) адамның және азаматтың өмірін, денсаулығын, құқықтары мен бостандықтарын құқыққа қарсы қолсұғушылықтан қорғауға;

2) оқиға туралы, жасалған немесе дайындалып жатқан қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылық туралы өтініштерді немесе хабарламаларды қабылдауға, тіркеуге және қарауға, заңнамада белгіленген тәртіппен өтініш берушіге қабылданған шешім туралы хабар беруге;

3) құқыққа қарсы қолсұғушылықтан, оқиғалардан және жазатайым жағдайлардан зардап шеккен, сондай-ақ өздерінің өмірі мен денсаулығы үшін қауіпті дәрменсiз не өзге де күйдегі жеке тұлғаларға көмек көрсетуге;

4) құқық бұзушылық профилактикасының жалпы, арнаулы және жеке шараларын жүзеге асыруға;

5) патрульдеуді жүзеге асыруға;

6) жол жүрісі қағидаларының және жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз етуге жататын өзге де нормативтердің сақталуын бақылауды жүзеге асыруға, жол жүрісін реттеуге;

7) жүргізуші куәліктерін беруді, көлік құралдарын сәйкестендіру нөмірі бойынша мемлекеттік тіркеуді және оларды есепке алуды жүзеге асыруға;

8) әкімшілік құқық бұзушылықтарды анықтауға және жолын кесуге, әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізуді жүзеге асыруға;

9) қоғамдық орындарда адамның қадiр-қасиетi мен қоғамдық имандылықты қорлайтын масаң күйде жүрген адамдарды медициналық ұйымдарға немесе ішкі істер органдарына жеткiзуге;

10) сот шешімімен тағайындалған медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларынан жалтарып жүрген адамдарды іздеуді жүзеге асыруға, оларды ұстауға және арнаулы медициналық мекемелерге жеткізуге;

11) үш жастан он сегіз жасқа дейінгі кәмелетке толмаған қадағалаусыз қалған балаларды, сондай-ақ ата-анасының немесе оларды алмастыратын адамдардың қамқорлығынсыз қалған балаларды бейімдеу орталықтарына жеткізуге;

12) көпшілік іс-шараларды өткізу кезінде қоғамдық тәртіп сақтауды қамтамасыз етуге;

13) жаппай тәртіпсіздіктің, топтасып бағынбаушылықтың жолын кесуге;

14) алып тасталды – ҚР 29.06.2021 № 58-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15) күзет қызметімен, күзет дабылы құралдарын монтаждаумен, баптаумен және оларға техникалық қызмет көрсетумен айналысатын субъектілерге және жекеше күзет ұйымында басшы және күзетші лауазымдарын атқаратын қызметкерлерді даярлау және олардың біліктілігін арттыру жөніндегі мамандандырылған оқу орталықтары қызметіне мемлекеттік бақылауды жүзеге асыруға;

16) мемлекеттік күзетілуге жататын жеке тұлғалар мен объектілерді күзетуді жүзеге асыруға;

17) мемлекеттік күзетілуге жататын объектілерде өткізу режимін қамтамасыз ету кезінде адамдарды, олардың заттарын, көлік құралдарын тексеріп қарауды жүргізуге;

18) Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігін және паспортын, шетелдіктің Қазақстан Республикасында тұруына ықтиярхат, азаматтығы жоқ адамның куәлігін беруге, жеке сәйкестендіру нөмірлерін қалыптастыруға және Жеке сәйкестендіру нөмірлерінің ұлттық тізілімін жүргізуге;

19) азаматтық материалдарын ресімдеуді қамтамасыз етуге, Қазақстан Республикасының азаматтығы болуын (болмауын) айқындауға;

20) Қазақстан Республикасының азаматтарын есепке алуды, оларды тұрғылықты жері бойынша тіркеуді және тіркеуден шығаруды, Қазақстан Республикасының шегінен тыс тұрақты тұрғылықты жерге кету құжаттарын ресімдеуді жүзеге асыруға;

21) заңсыз көшіп келудің жолын кесу, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарды есепке алу бойынша шаралар қолдануға, олардың Қазақстан Республикасына келу, кету, болу және Қазақстан Республикасының аумағы арқылы транзитпен жүру қағидаларын сақтауын бақылауға;

22) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес дактилоскопиялық және геномдық тіркеуді жүзеге асыруға;

23) шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға Қазақстан Республикасына келуге және Қазақстан Республикасынан кетуге арналған визаларды, Қазақстан Республикасында уақытша болуға және тұрақты тұруға арналған рұқсаттарды беруге;

24) жол жүру құжатын беруді жүзеге асыруға;

25) жеке және заңды тұлғалардың азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондары, азаматтық пиротехникалық заттар мен олар қолданылып жасалған бұйымдар, есірткі, психотроптық заттар мен прекурсорлар айналымының белгіленген қағидаларын сақтауын бақылауды жүзеге асыруға;

26) мыналарды:

мыналарға:

жеке тұлғаларға азаматтық қару мен оның патрондарының бірлі-жарым данасын Қазақстан Республикасының аумағына әкелуге, Қазақстан Республикасының аумағынан әкетуге, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағы арқылы транзиттеуге;

заңды тұлғаларға:

азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондарының криминалистік талаптарға сәйкес келуіне;

азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондарын Қазақстан Республикасының аумағына әкелуге, Қазақстан Республикасының аумағынан әкетуге және Қазақстан Республикасының аумағы арқылы транзиттеуге қорытындылар;

мыналарға:

жеке тұлғаларға азаматтық қару мен оның патрондарын иемденуге, сақтауға, сақтау мен алып жүруге, тасымалдауға;

заңды тұлғаларға:

азаматтық пиротехникалық заттар мен олар қолданылып жасалған бұйымдарды сатып алуға, сақтауға;

азаматтық қару мен оның патрондарын сатып алуға, сақтауға, сақтау мен алып жүруге, тасымалдауға;

атыс тирлері (атыс орындары) мен стендтерін ашуға және олардың жұмыс істеуіне;

есірткі, психотроптық заттар мен прекурсорларды Қазақстан Республикасының аумағына әкелуге, Қазақстан Республикасының аумағынан әкетуге және Қазақстан Республикасының аумағы арқылы транзиттеуге рұқсаттар беруге;

27) табылған жарылғыш материалдарды, оқ-дәрілерді және жарылғыш құрылғыларды зарарсыздандыру және жою жөнінде шаралар қолдануға;

28) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың әскери бөлімдері мен мекемелерін, Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдарының, ішкі істер органдарының объектілерін, сондай-ақ "Қазақстан Республикасының Мемлекеттік күзет қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 1-3-бабында көрсетілген күзетілетін объектілер (бұдан әрі – күзетілетін объектілер) мен Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелерін қоспағанда, Қазақстан Республикасының терроризмге қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалуын қамтамасыз ету бөлігіндегі талаптарының сақталуына мемлекеттік бақылауды жүзеге асыруға;

28-1) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың әскери бөлімдері мен мекемелерінің, Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары объектілерінің паспорттарын, сондай-ақ күзетілетін объектілер мен Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелерінің паспорттарын қоспағанда, террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалу паспорттарын келісуге, есепке алуды жүргізуге, сақтауға және (немесе) жоюға;

29) терроризмге қарсы операциялар мен күзет іс-шараларын жүргізуге қатысуға;

30) қылмыстық құқық бұзушылықтарды, оның ішінде жедел-iздестiру іс-шараларын жүргізу арқылы анықтауға, алдын алуға, жолын кесуге және ашуға;

31) қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылықтар жасайтын адамдарды ұстауға;

32) қылмыстық құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды анықтауға, оларды жоюға бағытталған шаралар қолдануға;

33) қылмыстық істер бойынша сотқа дейінгі іс жүргізуді жүзеге асыруға;

34) анықтау, тергеу органдарынан және соттан жасырынған, қылмыстық жазаны және қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларын орындаудан және өтеуден, сот шешімін орындаудан жалтарып жүрген, хабарсыз кеткен адамдарды іздестіруді жүргізуге;

35) сот актілерін, судьялардың талаптарын, прокурордың қаулыларын, нұсқамаларын және талаптарын, сондай-ақ қылмыстық істер бойынша сотқа дейінгі іс жүргізу барысында тергеушiнiң, анықтаушының жазбаша тапсырмаларын орындауға;

36) атқарушылық құжаттарды мәжбүрлеп орындатуда сот орындаушыларына көмек көрсетуге;

37) мемлекеттік қорғалуға жататын адамдардың өмірі мен денсаулығын және олардың мүлкін қорғау мақсатында қауіпсіздік шараларын қолдануға;

38) адамдарды ішкі істер органдарының арнаулы мекемелерінде ұстауға, оларды күзету мен айдауылдауды қамтамасыз етуге;

39) сотталғандарға қатысты сот үкімдері мен қаулыларын орындауға, жазаларды өтеу тәртібі мен шарттарының сақталуын, қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерін күзетуді қамтамасыз етуге;

39-1) Жіті байқау жасалатын мамандандырылған типтегі мемлекеттік психиатриялық мекемені күзетуді Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органмен бірлесіп айқындайтын тәртіпке сәйкес қамтамасыз етуге;

40) ішкі істер органдарының қылмыстық-атқару жүйесi мекемелерiнде және арнаулы мекемелерінде ұсталатын адамдардың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығын және денсаулығын сақтауды қамтамасыз етуге;

41) қылмыстық-атқару жүйесi мекемелерiнде ұсталатын, сондай-ақ пробация қызметінің есебінде тұрған адамдардан өздеріне заңмен және сотпен жүктелген міндеттерді орындауды талап етуге;

42) қылмыстық-атқару жүйесi мекемелерiнде заңдылықты, құқықтық тәртіпті қамтамасыз етуге;

43) өз қауіпсіздігін қамтамасыз етуге;

44) мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi қорғауды және құпиялылық режимiнiң сақталуына ведомстволық бақылауды қамтамасыз етуге;

45) ақпараттық қауіпсіздік талаптарын сақтауды қамтамасыз етуге;

46) дербес деректерді қорғауды қамтамасыз етуге;

47) Қазақстан Республикасы Ұлттық мұрағат қоры құжаттарының және ішкі істер органдарының қызметі туралы өзге де деректі материалдардың жинақталуын, сақталуын және есепке алынуын қамтамасыз етуге, жеке және заңды тұлғаларға мұрағаттық анықтамалар беруге;

48) Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасына сәйкес қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органның сұрау салуы бойынша өздерінің ақпараттық жүйелерінен мәліметтер ұсынуға;

49) оңалту және банкроттық саласындағы уәкілетті органның сұрау салулары бойынша заңда белгіленген тәртіппен банкрот деп танылған немесе оларға қатысты оңалту рәсімі қолданылған борышкерлерге қатысты меншікке қарсы қылмыстар бойынша қозғалған, іс жүргізуде жатқан қылмыстық істер жөніндегі мәліметтерді ұсынуға;

50) қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі қызметті ведомствоаралық үйлестіруді жүзеге асыруға;

51) Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асыруға міндетті.

2. Ішкі істер органдарының өз құзыреті шегінде:

1) жеке және заңды тұлғалардан Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтауды, құқыққа қайшы әрекеттерді тоқтатуды талап етуге, сондай-ақ төтенше жағдай жарияланған жерде немесе терроризмге қарсы операция жүргізіліп жатқан аймақта тергеу іс-шараларын жүргізу уақытында ішкі істер органдарының қызметкерлерін өз қызметтік міндеттерін атқаруы кезінде жеке тұлғалардың фотосуретке және бейнежазбаға түсіруіне тыйым салуға, бұл талаптарды орындамаған жағдайда тиісті мәжбүрлеу шараларын қолдануға;

2) жеке тұлғалардың жеке басын куәландыратын құжаттарды, сондай-ақ орындалуын бақылау iшкi iстер органдарына жүктелген, белгiленген қағидалардың сақталуын тексеруге қажеттi басқа да құжаттарды тексеруге;

3) жеке тұлғаларды және заңды тұлғалардың өкілдерін iс жүргізуде жатқан материалдар мен iстер бойынша iшкi iстер органдарына шақыруға, олардан түсінік және айғақтар, құжаттар, олардың көшiрмелерiн алуға, ал, келмеген кезде белгіленген тәртіппен күштеп келтіруге;

4) меншік нысандарына қарамастан, террористік тұрғыдан осал объектілердің басшыларынан немесе өзге де лауазымды адамдарынан олардың "Терроризмге қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген талаптарды орындауы туралы мәліметтер сұратуға;

5) күзет қызметі субъектілерінен олардың "Күзет қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген талаптарды орындауы туралы мәліметтер сұратуға;

6) жеке және заңды тұлғаларға қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететiн себептер мен жағдайларды жою туралы орындалуы міндетті ұйғарымдар, ұсынымдар енгізуге;

7) ішкі істер органдарына жүктелген міндеттерді іске асыру үшін азаматтармен жария және жария емес негізде ынтымақтастық орнатуға;

8) қоғамдық тәртіпті сақтауда ерекше көзге түскен азаматтарды көтермелеуге;

9) қоғамдық, топтық немесе жеке мүдделер мен наразылық танытудың заңсыз нысандарының жолын кесуге;

10) психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтыну фактiсiн және масаң күйде болғанын анықтау үшін адамдарға куәландыру жүргiзуге, ал, мүмкін болмаған жағдайда – куәландыру үшін медициналық мекемелерге жеткізуге;

11) көлік құралдарын тоқтатуға және тексеріп қарауға, адамдарды көлік құралдарын басқарудан шеттетуге, көлік құралдарын пайдалануға тыйым салуға, көлік құралдары мен жаяу жүргіншілердің жүрісін уақытша шектеуге немесе оған тыйым салуға;

12) төтенше жағдайлардың салдарын жою, терроризмге қарсы операцияны, күзету, көпшілік, карантиндік іс-шараларын өткізу, іздеу салуда жүрген адамдарды ұстау, кепілге алынғандарды босату, қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылықтар жасады деп күдік келтірілген адамдардың ізіне түсу, жарылғыш заттар, оқ-дәрілер және жарғыш құрылғылар, улы және радиоактивті заттар табылғандығы туралы мәліметтерді тексеру, жаппай тәртіпсіздіктің және жеке тұлғалардың қауіпсіздігіне, инфрақұрылым объектілерінің тыныс-тiршiлiгіне қауіп төндіретін, қоғамдық тәртіпті бұзатын өзге де топтасқан әрекеттердің жолын кесу кезінде жергілікті жер учаскелерін қоршауға алуды жүргізуге;

13) күзетілетін, көпшілік іс-шаралар өткізілетін орындарға кіру (келу) кезінде жеке тұлғаларды, олардың заттарын, көлік құралдарын және өткізілетін жүктерді тексеріп қарауды, оның ішінде техникалық құралдарды пайдаланып тексеріп қарауды жүргізуге, олар өткізілетін орындарға тыйым салынған нәрселер мен заттары бар адамдар мен көлік құралдарын кіргізбеуге;

14) жедел-профилактикалық, іздестіру және өзге де арнаулы іс-шараларды өткізу кезінде бақылау-өткізу пункттерін орнатуға;

15) карантиндік, санитариялық-эпидемияға қарсы және табиғатты қорғау іс-шараларына қатысуға;

16) алып тасталды – ҚР 29.06.2021 № 58-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

17) қылмыстық құқық бұзушылық жасады деп күдік келтірілген адамның ізіне түсу, оқиға орнына бару, төтенше немесе соғыс жағдайы қолданылған кезеңде, қарулы қақтығыс жағдайында, төтенше жағдайларды жою кезінде, сондай-ақ меншік иелеріне материалдық залал келтірілген жағдайда Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен оның орнын толтыра отырып, егер кiдiрту адамдардың өмірі мен денсаулығына нақты қатер төндіруі мүмкін болатын болса, жедел медициналық көмекке мұқтаж адамдарды медицина ұйымдарына жеткiзу үшiн көліктің кез келген түрін (дипломатиялық иммунитетi бар шет мемлекеттер өкiлдiктерi мен халықаралық ұйымдардың көлік құралдарынан басқа) пайдалануға;

18) азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондарын, олардың негізгі құраушы бөліктерін, азаматтық пиротехникалық заттар мен олар қолданылып жасалған бұйымдарды әзірлейтін, өндіретін, жөндейтін, сақтайтын, пайдаланатын, жоятын, сататын, коллекциялайтын және экспонаттайтын орындарға тексерулер жүргізуге;

19) қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылықтардың жасалу фактілерін және ішкі істер органдары қызметкерлерінің әрекеттерін тіркеу үшін техникалық құралдарды пайдалануға;

20) қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылықтар жасаған, қылмыстық жазаны және қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларын орындаудан және өтеуден жалтарып жүрген адамдарды ұстау жөнінде іс-шаралар жүргізуге;

21) жеке тұлғаларды әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін ішкі істер органдарына жеткізуге;

22) қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылықтар жасаған әскери қызметшілерді ұстауға және оларды әскери полиция органдарына, әскери бөлімдер командирлеріне немесе жергілікті әскери басқару органдарының бастықтарына тапсыруға;

23) қаруды, оқ-дәрілерді, есірткіні, психотроптық заттар мен прекурсорларды, сондай-ақ өзге де тыйым салынған нәрселер мен заттарды алып қоюға;

24) қылмыскерлер мен ауыр және аса ауыр қылмыстар жасаған адамдарды, ұйымдасқан қылмыстық топтар (қауымдастықтар) мүшелерін табу, оқшаулау, залалсыздандыру және ұстау, сондай-ақ кепілге алынғандарды босату жөнінде арнаулы операциялар жүргізуге;

25) жеке адамдардың қауiпсiздiгiне қатер төндiретiн қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылықтар жасаған деп күдік келтірілген, қылмыстық жазаны және қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларын орындаудан және өтеуден жалтарып жүрген адамдардың ізіне түсу кезінде не сол жерде қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылық жасалды немесе жасалуда, жазатайым оқиға болды деп санау үшiн жеткiлiктi мәлiметтер болған кезде, дүлей зілзалалар, апаттар, авариялар, эпидемиялар, эпизоотиялар және жаппай тәртiпсiздiктер кезiнде жеке адамдардың жеке басының қауiпсiздiгi мен қоғамдық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету үшiн тұрғын және өзге де үй-жайларға, аумақтарға және жер учаскелерiне (дипломатиялық иммунитетi бар шет мемлекеттер өкiлдiктерi мен халықаралық ұйымдардан басқа) кедергiсiз кiруге, оларды қарап тексеруге;

25-1) ішкі істер органдарының есебінде тұрған адамдарды байқауды және бақылауды қамтамасыз ету, электрондық бақылау құралдарының болуы мен тұтастығын тексеру мақсатында олар тұратын тұрғын үй-жайларға, аумақтар мен жер учаскелеріне (дипломатиялық иммунитеті бар шет мемлекеттер өкілдіктері мен халықаралық ұйымдардан басқа), олардың жұмыс немесе оқу орны бойынша кез келген меншік нысандарына қарамастан, ұйымдардың өндірістік және өзге де үй-жайларына кедергісіз кіруге;

26) егер жеке тұлғалардың тұрғын жайларда, жергілікті жердің белгілі бір учаскелерінде болуы адамның өмірі мен денсаулығына, меншік объектілеріне қатер төндіретін болса, ұйымдардың жұмысын бұзса, көлік құралдары мен жаяу жүргіншілердің жүрісіне кедергі келтіретін болса, сондай-ақ жедел-іздестіру іс-шараларын, тергеу амалдары мен көпшілік іс-шараларды жүргізген жағдайларда олардың сол жерлерге кіруін немесе онда болуын шектеуге, оған уақытша тыйым салуға;

27) жасырын ұйымдарды, үй-жайларды, көлік құралдарын, қызметкерлердің жеке басын және олардың ведомстволық тиесілігін шифрлау үшін басқа мемлекеттік органдардың және ұйымдардың құжаттарын пайдалануға;

28) ғылыми-техникалық және өзге де зерттеулер жүргізуге;

29) ведомстволық және жедел есептерге алуды құруға, пайдалануға және жетілдіруге;

30) күдіктілерді, айыпталушыларды, қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде жазасын өтеп жатқан, ішкі істер органдарының арнаулы мекемелерінде ұсталатын, профилактикалық есепке алынған адамдарды криминалистік есепке қою үшін суретке түсiруге, дактилоскопия жасауға, дыбыс жазбасын, кино- және бейне түсiрiлiмiн жүргізуге, биологиялық, одорологиялық және басқа да үлгілерді алуға;

31) ақпараттық жүйелерді, ақпараттық-коммуникациялық және телекоммуникациялық желілерді, байланыс желілерін құруға, пайдалануға және жетілдіруге;

32) әкімшілік немесе қылмыстық заңнаманың күші қолданылатын іс-әрекеттер жасаған адамдарды қылмыстық-атқару жүйесi мекемесiне iргелес аумақта ұстауға және iшкi icтep органдарына жеткізуге, оларды жеке тексеріп қарауды жүзеге асыруға;

33) қылмыстық-атқару жүйесі мекемесінің аумағындағы және режимдiк талаптар белгiленген оған iргелес аумақтағы адамдарды, олардың заттарын, көлiк құралдарын тексеріп қарауды жүргiзуге, сондай-ақ тiзбесi Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгiленетiн тыйым салынған заттар мен құжаттарды алып қоюға;

34) қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемелерінде ұсталатын адамдарды психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтыну фактісін және масаң күйде болғанын анықтау тұрғысынан куәландыру үшін медициналық ұйымдарға жеткізуге;

35) көлік құралдарының жүрісін уақытша шектеуге немесе оған тыйым салуға, азаматтарды қылмыстық-атқару жүйесі мекемесінің аумағына және оған iргелес аумаққа кіргізбеуге немесе ерекше жағдайлар режимiн енгiзу кезiнде оларды сонда қалуға не сол жерден кетуге мiндеттеуге;

36) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қоғамдық және діни бірлестіктерді қылмыстық-атқару жүйесі қызметіне тартуға;

37) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік қызметтер көрсетуден бас тартуға;

38) ішкі істер органдарының қызметін жария ету үшін бұқаралық ақпарат құралдарын тартуға;

39) ішкі істер органдарының әуе кемелеріне өтеусіз аэронавигациялық қызмет көрсетуге;

40) дербес деректерді жинауды және өңдеуді жүзеге асыруға;

41) Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.

3. Ішкі істер органдарының қызметкерлері, әскери қызметшілері және жұмыскерлері қызметтік міндеттерін орындау кезінде адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалардың заңды мүдделерін бұзған жағдайда, ішкі істер органдары бұл құқықтарды қалпына келтіруге, келтірілген залалдың орнын толтыруға, Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес кінәлілердің жауаптылыққа тартылуын қамтамасыз етуге міндетті.

Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.08.2015 № 343-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 31.12.2016 № 41-VІ (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 18.04.2017 № 58-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2017 № 84-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 208-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 292-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 13.05.2020 № 325-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2021 № 58-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2024 № 82-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. ІШКІ ІСТЕР ОРГАНДАРЫ ЖҮЙЕСІ ЖӘНЕ ҚЫЗМЕТІНІҢ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛУЫ

7-бап. Ішкі істер органдары жүйесі

1. Ішкi iстер органдарының бірыңғай жүйесiн полиция, қылмыстық-атқару жүйесі, әскери-тергеу органдары, Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы құрайды.

2. Полицияны криминалдық полиция, әкiмшiлiк полициясы, тергеу, анықтау бөлімшелері және өзге де бөлімшелер құрайды.

Криминалдық полиция ұйымдасқан қылмысқа, экстремизмге, есiрткi, психотроптық заттар мен прекурсорлардың заңсыз айналымына қарсы күрес жөніндегі бөлімшелерден, жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын өзге де бөлімшелерден тұрады.

Әкімшілік полиция жергілікті полиция қызметінен, азаматтық және қызметтік қару айналымы саласындағы бақылау бөлімшелерінен, көші-қон полициясынан, айдауылдау қызметінен, арнаулы мекемелерден және қоғамдық тәртіпті сақтауды жүзеге асыратын өзге де бөлімшелерден тұрады.

3. Ішкi iстер органдары Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінен (бұдан әрі – Ішкі істер министрлігі), ведомстволардан, аумақтық полиция органдарынан, сондай-ақ Ішкі істер министрлігіне ведомстволық бағынысты ұйымдардан тұрады.

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, көліктегі полиция департаменттері (ішкі істер департаменттері), қалалық, аудандық, қалалардағы аудандық, желілік полиция органдары (ішкі істер органдары), әскери-тергеу органдары аумақтық полиция органдары болып табылады.

4. Қылмыстық-атқару жүйесін ведомство, оның аумақтық органдары, пробация қызметі және жазаларды орындайтын мекемелер, өзге де ведомстволық бағынысты ұйымдар құрайды.

5. Ұлттық ұланның құрамы мен оның қызметінің ұйымдастырылуы "Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы туралы" Қазақстан Республикасының Заңында айқындалады.

5-1. Алып тасталды – ҚР 29.06.2021 № 58-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6. Ішкі істер министрлігінің құрылымдық бөлімшелерін, ведомстволарды, аумақтық органдарды және Iшкi iстер министрлiгiне ведомстволық бағынысты ұйымдарды құруды, қайта ұйымдастыруды және таратуды Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі (бұдан әрі – Ішкі істер министрі) жүзеге асырады.

Ескерту. 7-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 10.01.2015 № 275-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.11.2015 № 388-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 30.12.2016 № 39-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2018 № 180-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2021 № 58-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Ішкі істер министрлігі

1. Ішкі істер министрлігі iшкi iстер органдарының бiртұтас жүйесiн басқаратын Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы болып табылады.

2. Ішкі істер министрлігінің туы, жалауы және рәмізі болады. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың, көліктегі ішкі істер департаменттерінің, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың қылмыстық-атқару жүйесі департаменттерінің, сондай-ақ Ішкі істер министрлігі жоғары оқу орындарының жалаулары болады.

Ішкі істер министрлігі туының, жалауының және рәмізінің, аумақтық органдар мен жоғары оқу орындары жалауларының сипаттамасын Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

Ескерту. 8-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.06.2021 № 58-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Ішкі істер министрі

1. Ішкі істер министрлігін Қазақстан Республикасының Президенті лауазымға тағайындайтын және лауазымнан босататын Ішкі істер министрі басқарады.

2. Ішкі істер министрі:

1) iшкi iстер органдарының бiртұтас жүйесiне басшылықты жүзеге асырады;

2) Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен штат санының лимиті шегінде ішкі істер органдарының құрылымы мен штат санын белгілейді;

3) Қазақстан Республикасы Үкіметінің қарауына ішкі істер органдарының штат санының лимитін өзгерту туралы ұсыныстар енгізеді;

3-1) Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдары басшылығының президенттік резервінде тұрған полиция қызметкерлерінің қатарынан облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың полиция департаментінің бастығын лауазымға тағайындайды;

4) ішкі істер органдары қызметкерлерін, әскери қызметшілерін және жұмыскерлерін тағайындайды, тәртіптік жазаға тартады және қызметтен шығарады;

5) көтермелейді, оның ішінде ведомстволық наградалармен марапаттайды;

6) Қазақстан Республикасының Президентіне мемлекеттік наградалармен марапаттауға ұсыныс енгізеді;

7) Қазақстан Республикасының Президентіне ішкі істер органдарының қызметкерлері мен әскери қызметшілеріне жоғары әскери және арнаулы атақтар беруге ұсыныс енгізеді;

8) Қазақстан Республикасының Президентіне Ішкі істер министрінің орынбасарлары, Ішкі істер министрінің орынбасары – Ұлттық ұланның Бас қолбасшысы лауазымдарына тағайындауға ұсыну енгізеді;

9) Қазақстан Республикасының Президенті алдында ішкі істер органдарының қызметі туралы есеп береді;

10) Ішкі істер министрлігінің атынан ішкі істер органдарының орындауы үшін міндетті құқықтық актілер, өз құзыреті шегінде өзге де мемлекеттік органдардың, жеке және заңды тұлғалардың орындауы үшін міндетті нормативтік құқықтық актілер шығарады;

11) өзінің орынбасарларына, Ішкі істер министрлігі құрылымдық бөлімшелерінің, ведомстволардың, аумақтық органдар мен ведомстволық бағынысты ұйымдардың басшыларына өкілеттіктер береді;

12) мемлекеттік органдар мен халықаралық ұйымдарда Ішкі істер министрлігі атынан өкілдік етеді;

13) өз құзыреті шегінде халықаралық шарттарға қол қояды;

14) ішкі істер органдарындағы сыбайластық жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі жұмысты ұйымдастырады;

15) өзіне осы Заңмен, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен, Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерімен жүктелген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 9-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 10.01.2015 № 275-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-1-бап. Жергілікті полиция қызметі

1. Жергілікті полиция қызметі учаскелік полиция инспекторлары және олардың көмекшілері, кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі, әйелдерді зорлық-зомбылықтан қорғау жөніндегі, патрульдік полиция, табиғат қорғау полициясы бөлімшелерінен және құқық бұзушылықтар профилактикасы, қоғамдық тәртіпті сақтау, жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі қызметті жүзеге асыратын өзге де бөлімшелерден тұрады.

2. Жергілікті полиция қызметі бөлімшелерінің қызметкерлерін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделмеген міндеттерді орындауға тартуға жол берілмейді.

3. Учаскелік полиция инспекторы тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің аумағындағы әкімшілік учаскеде тұратын халық алдында тоқсанына кемінде бір рет есеп береді.

4. Учаскелік полиция инспекторы бекітіліп берілген әкімшілік учаскеде құқық бұзушылықтарды жасауға ықпал ететін себептерді немесе жағдайларды анықтаған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жеке және заңды тұлғаларға осындай себептер мен жағдайларды жою бойынша шаралар қабылдау туралы ұсыну енгізеді.

Ескерту. 3-тарау 9-1-баппен толықтырылды - ҚР 02.11.2015 № 388-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2018 № 180-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 19.04.2019 № 249-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2021 № 58-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-тарау. ІШКІ ІСТЕР ОРГАНДАРЫНЫҢ ҚЫЗМЕТІ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

10-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті

Қазақстан Республикасының Үкіметі:

1) ішкі істер органдарының қызметі саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлейді;

2) Ішкі істер министрлігі туралы ережені бекітеді;

2-1) алып тасталды – ҚР 12.07.2018 № 180-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

2-2) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

3) алып тасталды - ҚР 18.03.2019 № 237-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

4) алып тасталды – ҚР 24.11.2021 № 75-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

6) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

7) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

8) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

9) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

10) есiрткi, психотроптық заттар мен прекурсорларды әкелу, әкету, транзиттеу қағидаларын бекітеді;

11) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

12) жол жүрісі қағидаларын, көлік құралдарын пайдалануға рұқсат беру жөніндегі негізгі ережелерді, көлігі арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталуға және арнайы түсті-графикалық схемалармен боялуға жататын жедел және арнаулы қызметтердің тізбесін бекітеді;

13) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

14) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

15) жасырын ұйымдарды, үй-жайларды, көлік құралдарын, қызметкерлердің жеке басын және олардың ведомстволық тиесілігін шифрлау үшін басқа мемлекеттік органдар мен ұйымдардың құжаттарын пайдалану қағидаларын бекітеді;

16) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

      16-1) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      17) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.11.2015 № 388-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2018 № 180-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 18.03.2019 № 237-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2021 № 75-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Ішкі істер министрлігінің құзыреті

Ішкі істер министрлігі:

1) Қазақстан Республикасындағы криминогендік ахуалдың жай-күйін және даму үрдістерін талдайды, қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі шараларды әзірлейді және қабылдайды;

2) жол жүрісі қауіпсіздігі саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды қамтамасыз етеді;

3) азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондарының айналымы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды қамтамасыз етеді;

4) есiрткiнің, психотроптық заттар мен прекурсорлардың айналымы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды, олардың заңсыз айналымына және олардың терiс пайдалануына қарсы іс-қимылды қамтамасыз етеді;

5) азаматтық, халықтың көші-қоны саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды қамтамасыз етеді;

5-1) қылмыстық-атқару саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды қамтамасыз етеді;

6) ішкі істер органдары жүйесіндегі біртұтас мемлекеттік кадр саясатын іске асыруды қамтамасыз етеді;

7) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың әскери бөлімдері мен мекемелерін, Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдарының, ішкі істер органдарының объектілерін, сондай-ақ күзетілетін объектілер мен Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелерін қоспағанда, Қазақстан Республикасының терроризмге қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалуын қамтамасыз ету бөлігіндегі талаптарының сақталуына мемлекеттік бақылауды ұйымдастырады;

8) мемлекеттiк күзетілуге жататын жеке тұлғалар мен объектiлердi күзетудi ұйымдастырады;

9) күзет қызметімен, күзет дабылы құралдарын монтаждаумен, баптаумен және оларға техникалық қызмет көрсетумен айналысатын субъектілерді және жекеше күзет ұйымында басшы және күзетші лауазымдарын атқаратын жұмыскерлерді даярлау және олардың біліктілігін арттыру жөніндегі мамандандырылған оқу орталықтарының қызметін мемлекеттік бақылауды ұйымдастырады;

10) арнаулы және әскери тасымалдарды ұйымдастырады;

11) ішкі істер органдарындағы лицензия-рұқсат беру қызметін ұйымдастырады және жүзеге асырады;

12) ішкі істер органдарының арнаулы мекемелерінің, сондай-ақ қылмыстық-атқару жүйесі органдары мен мекемелерінің қызметін бақылауды жүзеге асырады;

13) ұстап алынғандарды, күзетпен ұсталатындарды, қамаққа алынғандарды және сотталғандарды күзетуді және айдауылдауды бақылауды қамтамасыз етеді;

14) iшкi iстер органдарының жүйесi үшiн, оның ішінде халықаралық шарттар негізінде шет елдерде кадрлар даярлауды, олардың біліктілігін арттыруды және қайта даярлауды ұйымдастырады;

15) ішкі істер органдары жүйесінде ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастырады;

16) ішкі істер органдарының өз қауіпсіздігін ұйымдастырады және жүзеге асырады;

17) мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі қызметті ұйымдастырады және ішкі істер органдарында құпиялылық режимiнiң сақталуын ведомстволық бақылауды жүзеге асырады;

18) ішкі істер органдары жүйесінде кинологиялық қызметті дамытуды ұйымдастырады;

19) ішкі істер органдарында іс жүргізудің және мұрағаттық істі ұйымдастырудың біртұтас мемлекеттік жүйесінің жұмыс істеуін қамтамасыз етеді;

20) ішкі істер органдарының қаржылай және материалдық-техникалық қамтамасыз етілуін жүзеге асырады;

21) ішкі істер органдары жүйесін құқықтық қамтамасыз етуді жүзеге асырады, сотта, өзге де мемлекеттік органдарда ішкі істер органдарының мүдделерін қорғауды үйлестіреді және қамтамасыз етеді;

22) ішкі істер органдары қызметін ақпараттық тұрғыдан қолдауды қамтамасыз етеді;

23) ішкі істер органдары жүйесіндегі жұмылдыру даярлығын жоспарлауды, ұйымдастыруды және оған басшылық жасауды жүзеге асырады, жүктелген жұмылдыру тапсырмалары мен тапсырыстарының орындалуын қамтамасыз етеді;

24) мыналарды:

Ішкі істер министрлігі туралы ережені;

жол жүрісі қағидаларын, көлік құралдарын пайдалануға рұқсат беру жөніндегі негізгі ережелерді, көлігі арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталуға және арнайы түсті-графикалық схемалармен боялуға жататын жедел және арнаулы қызметтердің тізбесін;

Мемлекеттік оқ-гильза қоймасын қалыптастыру тәртібін;

есiрткi, психотроптық заттар мен прекурсорларды әкелу, әкету, транзиттеу қағидаларын;

жасырын ұйымдарды, үй-жайларды, көлік құралдарын, қызметкерлердің жеке басын және олардың ведомостволық тиесілігін шифрлау үшін басқа мемлекеттік органдардың және ұйымдардың құжаттарын пайдалану қағидаларын;

25) мыналарды:

құрылымдар мен штаттарды, оның ішінде үлгілік құрылымдар мен штаттарды, штаттық нормативтерді, ішкі істер органдарының қызметкерлері мен жұмыскерлерінің жүктеме нормативтерiн;

лауазымдар номенклатурасын, ішкі істер органдарындағы лауазымдар санаттарына қойылатын біліктілік талаптарын;

Ішкі істер министрлігінің құрылымдық бөлімшелері, ведомстволар, Ішкі істер министрлігіне ведомстволық бағынысты аумақтық органдар мен ұйымдар туралы ережелерді;

азаматтық пиротехникалық заттарды және олар қолданылып жасалған бұйымдарды сатып алу, сақтау, есепке алу, пайдалану, тасымалдау, жою, әкелу, әкету қағидаларын;

атыс тирлері (атыс орындары) мен стендтерін ашу және олардың жұмыс істеу қағидаларын;

есірткі заттарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың айналымы саласындағы объектілерді және үй-жайларды пайдалану қағидаларын;

қылмыстық жазалауды және қылмыстық-құқықтық ықпал ету шараларын орындайтын органдар мен мекемелер қызметіне жәрдемдесу, сондай-ақ қылмыстық жазаларын өтеген адамдарға әлеуметтік және өзге де көмекті ұйымдастыру жөнінде жергілікті атқарушы органдар жанындағы консультациялық-кеңесші орган туралы үлгілік ережені;

жекеше күзет ұйымында басшы және күзетші лауазымын атқаратын жұмыскерлерді даярлау және олардың біліктілігін арттыру бойынша үлгілік оқу бағдарламаларын және үлгілік оқу жоспарларын;

жекеше күзет ұйымының күзетшісі құжатының нысаны мен үлгісін;

жекеше күзет ұйымында күзетші лауазымын атқаратын жұмыскерлерге нысанды киім үлгісі мен оны киіп жүру тәртібін.

аумақтық ішкі істер органдары жанындағы консультативтік-кеңесші органдар туралы үлгілік ережені;

ішкі істер органдарының білім беру ұйымдары қызметінің қағидаларын;

жоғары білімнің кәсіптік бағдарламаларын іске асыратын Ішкі істер министрлігінің білім беру ұйымдарына оқуға қабылдау қағидаларын;

жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік бағдарламаларын іске асыратын Ішкі істер министрлігінің білім беру ұйымдарына оқуға қабылдау қағидаларын;

ішкі істер органдары білім беру ұйымдарының түлектерін бөлу қағидаларын;

ішкі істер органдарының қызметкерлері мен әскери қызметшілерінің сыныптық біліктілігін беру, жоғарылату, растау, төмендету және алып тастау қағидаларын;

ішкі істер органдары жүйесінде ұйымдық-штаттық іс-шаралар жүргізу қағидаларын;

ішкі істер органдарында профилактикалық есепте тұратын адамдарды профилактикалық бақылауды жүзеге асыру қағидаларын;

алып қойылған, ерікті түрде тапсырылған, тауып алынған қаруды, оқ-дәрілерді, жарылғыш материалдарды ішкі істер органдарында қабылдау, есепке алу, сақтау және олардың сақталуын қамтамасыз ету қағидаларын;

учаскелік полиция инспекторларын тағайындау қағидаларын;

ішкі істер органдары мамандандырылған күзет бөлімшелерінің қызмет атқаруын ұйымдастыру қағидаларын;

ішкі істер органдарындағы жедел-криминалистикалық қызметті жүзеге асыру қағидаларын;

ішкі істер органдарының жедел басқару орталықтары мен кезекші бөлімдерінің қызметін ұйымдастыру қағидаларын;

ведомстволық және жедел есепке алуды құру, пайдалану және жетілдіру қағидаларын;

жалпы және арнаулы жедел-іздестіру іс-шараларын ұйымдастыру және жүргізу тактикасы қағидаларын;

ақпараттық жүйелерді, ақпараттық-коммуникациялық және телекоммуникациялық желілерді, байланыс желілерін құру, пайдалану және жетілдіру қағидаларын;

Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексіне сәйкес қылмыстық-атқару қызметі саласындағы қағидаларды және нұсқаулықтарды;

жол жүру құжатының үлгілерін;

Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының террористік тұрғыдан осал объектілерінің терроризмге қарсы қорғалуын ұйымдастыру жөніндегі нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;

Қазақстан Республикасының аумағында жүрген, Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын және өзінің өзге мемлекеттің азаматтығына жататындығына дәлелдемелері жоқ адамдардың құқықтық мәртебесін анықтау жөніндегі қағидаларды;

азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондарын сынаудың криминалистік талаптары мен әдістері, азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондарының, сондай-ақ конструкциясы жағынан қаруға ұқсас бұйымдардың криминалистік талаптарға сәйкестігіне қорытындылар беру қағидалары;

көлік құралының сәйкестендіру нөмірі бойынша көлік құралдарының жекелеген түрлерін мемлекеттік тіркеу және есепке алу, механикалық көлік құралдарының жүргізушілерін даярлау, емтихандар қабылдау және жүргізуші куәліктерін беру қағидаларын;

терроризмге қарсы іс-қимыл саласындағы қызметті үйлестіру жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органмен бірлесіп террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалуының үлгілік паспортын әзірлейді және бекітеді;

26) халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады;

26-1) Қазақстан Республикасы ратификациялаған реадмиссия туралы халықаралық шарттардан туындайтын міндеттемелердің орындалуын ұйымдастырады және қамтамасыз етеді;

27) Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.11.2015 № 388-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 18.04.2017 № 58-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2018 № 180-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 18.03.2019 № 237-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.05.2020 № 325-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.05.2020 № 327-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 405-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2021 № 75-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Жергілікті атқарушы органдардың құзыреті

1. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары:

1) ішкі істер органдарымен бірлесіп, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың аумағында қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуді ұйымдастырады;

2) қылмыстық жазаларды және қылмыстық-құқықтық ықпал ету шараларын орындайтын органдар мен мекемелердiң қызметiне жәрдемдесу жөніндегі, сондай-ақ қылмыстық жазаларын өтеген адамдарға әлеуметтiк және өзге де көмекті ұйымдастыру жөнiндегi консультациялық-кеңесші орган құрады;

3) әкiмшiлiк полицияның штат санын Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiткен лимиттер шегiнде облыстық бюджеттер және республикалық маңызы бар қалалардың, астананың бюджеттерi есебiнен ұстауды қамтамасыз етедi;

4) республикалық бюджеттен қаржыландырылатын аумақтық органдар аппараттары ахуалдық орталықтарының электрондық поштаның, бейне конференциялық байланыс және бейнебақылау жүйесінің көрсетілетін қызметтеріне ақы төлеу жөніндегі шығындарын қоспағанда, жанар-жағармай материалдарын сатып алуды, сондай-ақ аумақтық ішкі істер органдарының коммуналдық көрсетілетін қызметтерге, электр энергиясына, жылуға және көрсетілетін байланыс қызметтеріне ақы төлеу жөніндегі шығындарын қоса алғанда, қызметтік үй-жайларды, радиобайланыс құралдарын, мобильді және портативті бейнетіркегіштерді, көлік құралдарын күтіп-ұстауды, оларға қызмет көрсетуді және жөндеуді қамтамасыз етеді;

5) учаскелiк полиция инспекторлары қызмет көрсететiн учаскелерде оларды жиhазбен, байланыс құралдарымен жабдықталған, жұмысқа арналған үй-жаймен, сондай-ақ көлiк құралдарымен қамтамасыз етедi;

6) жергілікті мемлекеттік басқару мүдделерінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

2. Аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергiлiктi атқарушы органдары:

1) iшкi iстер органдарымен бiрлесiп, тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктiң аумағында қоғамдық қауiпсiздiктi қамтамасыз етудi ұйымдастырады;

2) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағындағы әкiмшiлiк учаске халқының пiкiрiн ескере отырып, учаскелiк полиция инспекторларын тағайындау үшiн iшкi iстер органдарымен бiрлесiп, жергiлiктi қоғамдастықтың жиналысын (жиынын) ұйымдастырады;

3) қылмыстық жазаларды және қылмыстық-құқықтық ықпал ету шараларын орындайтын органдар мен мекемелердiң қызметiне жәрдемдесу жөніндегі, сондай-ақ қылмыстық жазаларын өтеген адамдарға әлеуметтiк және өзге де көмекті ұйымдастыру жөнiндегi консультациялық-кеңесші орган құрады;

4) жергілікті мемлекеттік басқару мүдделерінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 12-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 02.11.2015 № 388-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2018 № 180-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Өзара іс-қимыл, ынтымақтастық және қоғамдық бақылау

1. Ішкі істер органдары өздеріне жүктелген міндеттерді орындау кезінде басқа мемлекеттік органдармен, жеке және заңды тұлғалармен өзара іс-қимылды жүзеге асырады.

2. Мемлекеттік органдар, жеке және заңды тұлғалар ішкі істер органдарына көмек көрсетуге құқылы.

Жекелеген азаматтар өздерінің келісімі бойынша Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес ішкі істер органдарымен жасырын негізде ынтымақтастыққа тартылуы мүмкін. Мәжбүрлеп ынтымақтастыққа тартуға жол берілмейді.

3. Ішкі істер органдарының шет мемлекеттердің тиісті мемлекеттік органдарымен және халықаралық ұйымдармен өзара іс-қимылы Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес жүзеге асырылады.

4. Ішкі істер органдарының қызметіне халықтың сенімін арттыру мақсатында азаматтық қоғам институттарымен өзара іс-қимыл жүзеге асырылады және қоғамдық бақылау жүйесі қолданылады. Қоғамдық бақылауды жүзеге асыру үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қоғамдық байқау комиссиялары және Қоғамдық кеңес құрылады.

Ішкі істер министрлігі және оның аумақтық органдары:

ішкі істер органдары қызметінің ашықтығын қамтамасыз етуде оларға жәрдем көрсету;

Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген қызметтік этика нормаларын бұзатын ішкі істер органдары қызметкерлерінің әрекеттеріне жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау;

және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге мақсаттарда өзге де консультативтік-кеңесші органдарды құрады.

Ескерту. 13-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 02.11.2015 № 388-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5-тарау. ІШКІ ІСТЕР ОРГАНДАРЫ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢ, ӘСКЕРИ ҚЫЗМЕТШІЛЕРІНІҢ ЖӘНЕ ЖҰМЫСКЕРЛЕРІНІҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ЖАҒДАЙЫ

14-бап. Ішкі істер органдарының кадр құрамы

Ішкі істер органдарының кадрларын қызметкерлер, әскери қызметшілер және жұмыскерлер құрайды.

15-бап. Ішкі істер органдары үшін кадрлар даярлау

1. Ішкі істер органдары үшін кадрлар даярлауды Ішкі істер министрлігінің білім беру ұйымдары және өзге де білім беру ұйымдары жүзеге асырады.

2. Ішкі істер органдарының кадр құрамын алғашқы кәсіптік даярлау, кәсіптік қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру Ішкі істер министрлігінің білім беру ұйымдарында, сондай-ақ басқа да білім беру ұйымдарында және мекемелерінде жүзеге асырылады.

3. Қызметкерлер, әскери қызметшілер және жұмыскерлер Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі және қосымша кәсіптік білім ала алады.

Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 27.12.2019 № 292-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

16-бап. Ішкі істер органдары қызметкерлері мен жұмыскерлерінің еңбегін құқықтық реттеу

1. Ішкі істер органдары қызметкерлерінің еңбек қатынастары "Құқық қорғау қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасының Еңбек кодексімен реттеледі.

2. Ішкі істер органдары жұмыскерлерінің еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының Еңбек кодексімен және Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасымен реттеледі.

17-бап. Ішкі істер органдарында қызмет өткеру

1. Ішкі істер органдарында қызмет өткеру тәртібі мен шарттары "Құқық қорғау қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен айқындалады.

2. Соғыс жағдайы немесе төтенше жағдай қолданылған, терроризмге қарсы операция жүргізілген кезеңде, қарулы қақтығыс жағдайында, төтенше жағдайлардың зардаптарын жою кезінде ішкі істер органдарының қызметкерін оған жүктелген міндеттерді орындауға тартуға: қызметтік уақыт режимін өзгертуге, оған қосымша міндеттер жүктеуге, басқа жерге іссапармен жіберуге, қызмет сипатын өзгертпей басқа бөлімшеге уақытша ауыстыруға, сондай-ақ қызметкердің келісімінсіз өзге де ерекше жағдайлар мен қосымша шектеулер белгілеуге жол беріледі. Мұндай жағдайларда ішкі істер органдары қызметкерінің қызмет мерзімінің бір күні үш күн болып есептеледі және үш есе мөлшерде ақшалай қамтылым төленедi.

Ескерту. 17-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

18-бап. Ішкі істер органдарындағы қызметке байланысты шектеулер

Құқық қорғау қызметінің ерекшеліктеріне негізделген ішкі істер органдарының қызметкерлері үшін шектеулер Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.

19-бап. Ішкі істер органдары қызметкерлерінің өкілеттіктері

1. Ішкі істер органдарының қызметкерлері Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында, атқаратын лауазымына, уақытқа қарамастан, оларға қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылық туралы арыз немесе хабар берілген жағдайда не ол тікелей анықталған жағдайда құқыққа қарсы іс-әрекеттердің жолын кесу, жәрдемге мұқтаждарға көмек көрсету, оқиға болған орынды күзету, сондай-ақ жақын жердегі ішкі істер органдарын хабардар ету жөнінде шаралар қолдануға міндетті.

2. Ішкі істер министрлігінің жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі құрылымдық бөлімшесінің басшысы лауазымы бойынша Жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі бас мемлекеттік инспектор болып табылады.

3. Ішкі істер органдары қызметкерлерінің жеке адамдардың құқықтарын уақытша шектейтін әрекеттері "Заң атымен" деген сөздерді айта отырып жасалады. Әрбір адам мұндай жағдайда белсенді әрекетін тоқтатып, ішкі істер органдары қызметкерінің талаптарына мүлтіксіз бағынуға және оның қызметтік міндеттерін атқарумен байланысты нұсқауларын орындауға міндетті.

4. Iшкi iстер органдары қызметкерлерiнің арнаулы құралдарды, атыс қаруын және өзге де қаруды алып жүруге, сақтауға және қолдануға, дене күшін, оның iшiнде жауынгерлiк күрес тәсiлдерiн қолдануға құқығы бар. Арнаулы құралдарды, атыс қаруы мен өзге де қаруды және дене күшін қолдану тәртiбi "Құқық қорғау қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында айқындалады.

5. Қызметкерлер ішкі істер органдарының өкілеттіктерін іске асыру кезінде:

1) жеке адамдармен қарым-қатынас кезінде өзін таныстыруға және қызметтік куәлігін көрсетуге;

2) ұсталғаннан кейін адамға оны ұстау негіздерін хабарлауға, оның өзіне және жақын туыстарына қарсы куәгер болмауға құқығы, бір рет телефон соғуға және қорғаушы алуға құқығы бар екенін түсіндіруге;

3) жеке адамның ұсталғаны туралы оның жақын туыстарына хабарлауға;

4) жеке тұлғалардың құқығы мен заңды мүдделерін сақтауға, азаптауды, зорлық-зомбылықты, қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын, қадір-қасиетін қорлайтын жаза қолданбауға, қасақана тән зардабын және жан азабын тарттырмауға міндетті. Қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылықты жасауға айғақ беруге және өзін кінәлімін деп мойындауға мәжбүрлеуге тыйым салынады.

20-бап. Ішкі істер органдары қызметкерлерінің нысанды киімі

1. Ішкі істер органдарының қызметкерлері нысанды киіммен тегін қамтамасыз етіледі.

2. Тізбесін Ішкі істер министрі айқындайтын бөлімшелердегі лауазымдарда қызмет өткеретін ішкі істер органдарының қызметкерлеріне нысанды киімнің орнына ақшалай өтемақы төленеді.

3. Ішкі істер органдарындағы қызметте он бес және одан да көп жыл еңбек сіңірген, жасына, денсаулық жағдайына немесе штаттың қысқаруына байланысты ішкі істер органдарынан зейнеткерлікке шығарылған, қызметтік міндеттерін орындау кезінде жарақат алған және қызметке жарамсыз деп танылған қызметкерлердің салтанатқа және салтанатқа шығуға арналған нысанды киім киіп жүруге құқығы бар.

6-тарау. ІШКІ ІСТЕР ОРГАНДАРЫ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢ, ОЛАРДЫҢ ОТБАСЫ
МҮШЕЛЕРІНІҢ ӘЛЕУМЕТТІК КЕПІЛДІКТЕРІ

21-бап. Ішкі істер органдары қызметкерлерінің, олардың отбасы мүшелерінің әлеуметтік кепілдіктері

1. Осы Заңда белгіленген ішкі істер органдарында қызмет атқарудың ерекше сипаты мен қызметкерлердің жауапкершілігі қосымша әлеуметтік құқықтармен және жеңілдіктермен өтеледі.

2. Ішкі істер органдары қызметкерінің бiр елді мекеннен елу километрден асатын қашықтықтағы екiншi елді мекенге көшуiне байланысты қызметi ауысқан және жоғарылаған кезде оған қызметкердің өзiне екi айлық ақшалай қамтылым мөлшерінде және онымен бiрге көшкен әрбiр отбасы мүшесiне жарты айлық ақшалай қамтылым мөлшерінде көтерме жәрдемақы төленедi.

Ішкі істер органдары қызметкерінің қызметi ауысқан және жоғарылаған кезде оған он тоннаға дейінгі жеке мүлкінің тасымалы үшін, сондай-ақ онымен бiрге көшкен отбасы мүшелерiн қоса алғанда, теміржол, су, автомобиль көлігінің жолақысы үшін шығындардың мемлекет есебінен орны толтырылады.

Ақшалай ризықты, жәрдемақыларды және өзге де төлемақыларды төлеу тәртібін Ішкі істер министрі белгілейді.

Қызметiн ауыстырған және жоғарылаған кезде көтерме жәрдемақыға, көліктің жолақысы үшін және жеке мүлкін тасымалдағаны үшін шығындардың орнын толтыруға құқығы бар ішкі істер органдары қызметкерлерінің тізбесін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

3. Алып тасталды – ҚР 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4. Жергілікті өкілді және атқарушы органдар ішкі істер органдарының қызметкерлеріне осы Заңда көзделмеген қосымша әлеуметтік қорғау кепілдіктерін белгілеуге құқылы.

Ескертпе. Осы баптың 2-тармағында ішкі істер органдары қызметкерлерінің отбасы мүшелері деп: жұбайы (зайыбы), ортақ немесе ерлі-зайыптылардың біреуінің кәмелетке толмаған балалары (асырап алған, асырауындағы немесе қорғаншылықтағы); білім беру ұйымдарында күндізгі оқу нысанында оқитын жиырма үш жасқа дейінгі балалар (асырап алған, асырауындағы немесе қорғаншылықтағы) және жұбайының (зайыбының) балалары; он сегіз жасқа дейін мүгедектік белгіленген мүгедектігі бар балалар (асырап алған, асырауындағы немесе қорғаншылықтағы) және жұбайының (зайыбының) мүгедектігі бар балалары; қызметкердің асырауындағы ата-аналары және жұбайының (зайыбының) ата-аналары түсініледі.

Ішкі істер органдары қызметкерінің асырауындағы адамдар деп оның кірісі есебінен өмір сүретін және дербес кіріс көзі жоқ отбасы мүшелері танылады.

Ескерту. 21-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

22-бап. Ішкі істер органдары қызметкерлерінің, олардың отбасы мүшелерінің тұрғын үй құқықтары

1. "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 13-1-тарауына сәйкес айқындалған, тұрғынжайға мұқтаж ішкі істер органының қызметкері және оның отбасы мүшелері қызмет өткерген кезеңге мемлекет есебінен тұрғынжаймен қамтамасыз етіледі. Ішкі істер органдарының қызметкеріне қызметтік тұрғынжай берудің орнына арнайы ақшалай қамтамасыз ету түрінде бюджет қаражаты есебінен тұрғын үй төлемдері төленеді.

      2. Алып тасталды – ҚР 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      3. Алып тасталды – ҚР 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      4. Алып тасталды – ҚР 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      Ескерту. 22-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2018 № 180-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.04.2021 № 26-VII (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

23-бап. Ішкі істер органдарын қаржылай және материалдық-техникалық қамтамасыз ету

Ішкі істер органдарын қаржылай және материалдық-техникалық қамтамасыз ету бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

24-бап. Әскери-тергеу органдарын қаржылай және материалдық-техникалық қамтамасыз ету

Әскери-тергеу органдарын қаржылай және материалдық-техникалық қамтамасыз ету Ішкі істер министрлігіне бөлінетін бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады. Қызметтік үй-жайлар және байланыс құралдары орналасқан жері бойынша Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің есебінен беріледі.

25-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

1. Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

2. "Қазақстан Республикасының iшкi iстер органдары туралы" 1995 жылғы 21 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Жаршысы, 1995 ж., № 23, 154-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 7, 79-құжат; № 12, 184-құжат; 1998 ж., № 17-18, 225-құжат; № 23, 416-құжат; № 24, 436-құжат; 1999 ж., № 8, 233, 247-құжаттар; № 23, 920-құжат; 2000 ж., № 3-4, 66-құжат; 2001 ж., № 13-14, 174-құжат; № 17-18, 245-құжат; № 20, 257-құжат; № 23, 309-құжат; 2002 ж., № 17, 155-құжат; 2003 ж., № 12, 82-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; № 24, 154, 155-құжаттар; 2006 ж., № 1, 5-құжат; № 3, 22-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 3, 20-құжат; № 9, 67-құжат; № 10, 69-құжат; 2008 ж., № 15-16, 61-құжат; 2009 ж., № 8, 44-құжат; № 18, 84-құжат; № 19, 88-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 7, 28, 32-құжаттар; № 8, 41-құжат; № 24, 149-құжат; 2011 ж., № 1, 2, 3-құжаттар; № 2, 25-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; 2012 ж., № 3, 26-құжат; № 4, 32-құжат; № 5, 35-құжат; № 8, 64-құжат; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 1, 2, 3-құжаттар; № 2, 8-құжат; № 9, 51-құжат; № 12, 57-құжат; № 14, 75-құжат; № 16, 83-құжат; № 23-24, 116-құжат; 2014 жылғы 15 наурызда "Егемен Қазақстан" және "Казахстанская правда" газеттерінде жарияланған "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне оңалту және банкроттық, салық салу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2014 жылғы 7 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңы) күші жойылды деп танылсын.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Н. Назарбаев

Unofficial translation

The Law regulates public relations in the scope of activity of the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS Article 1. The internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan and their designation

1. Internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan (hereinafter – internal affairs bodies) shall be the law enforcement body designed for protection of life, health, rights and freedoms of human and citizen, interests of community and the state from security incidents, protection of public order and provision of public safety.

2. Interference in the activity of the internal affairs bodies upon carrying out of their powers by them shall be prohibited.

Article 2. Legal basis of the activity of the internal affairs bodies

1. The legal basis of the activity of the internal affairs bodies consists of the Constitution of the Republic of Kazakhstan, this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. If international treaty, ratified by the Republic of Kazakhstan establishes other rules than those contained in this Law, the rules of international treaty shall be applied.

Article 3. Principles of the activity of the internal affairs bodies

The activity of the internal affairs bodies shall be carried out in accordance with the principles of the state service and special principles of the law enforcement service in the Republic of Kazakhstan.

Chapter 2. OBJECTIVES, COMPETENCE AND POWERS OF THE INTERNAL AFFAIRS BODIES Article 4. Objectives of the internal affairs bodies

1. The internal affairs bodies intended to serve to the nationality of Kazakhstan in purpose of provision of public safety shall carry out the following objectives:

1) prevention of infractions;

2) protection of the public order;

3) prevention of crime;

4) execution of criminal penalties and other criminal law measures, as well as administrative penalties;

5) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.06.2021 № 58-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

2. The other objectives shall be imposed on the internal affairs bodies by the Laws of the Republic of Kazakhstan and the acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 4 as amended by Laws of the Republic of Kazakhstan № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); № 58-VI dated 18.04.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 29.06.2021 № 58-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 5. Competence of the internal affairs bodies

The internal affairs bodies in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan within imposed objectives shall:

1) carry out the set of measures directed on detection, research, elimination of the reasons and conditions promoting the commitment of infractions;

2) carry out the set of measures on protection of public order;

3) exercise state control over road traffic and its safety;

4) carry out state control of turnover of the civilian and service weapons and ammunition to it;

5) carry out state control in the scope of security activity;

6) carry out protection of individuals and objects being subject to the state protection;

7) controls the state of anti-terrorist protection of objects vulnerable to terrorism;

8) implement the state policy in the field of citizenship and migration of the population;

      8-1) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);
      8-2) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);
      8-3) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

8-4) ensures the fulfillment of obligations arising from international treaties on readmission ratified by the Republic of Kazakhstan;

8-5) carry out state control in the field of population migration within the competence;

9) carrying out production of identity documents as well as keeping of the National register of unique identification numbers;

10) carrying out of the license and permitting activity;

11) carry out the proceedings on cases on the administrative infractions;

12) carry out detection and investigation of criminal offenses;

13) carry out investigative activities and secret investigative actions;

14) carry out researches;

15) carry out search;

16) carry out realization of the state policy in the scope of turnover of narcotic drugs, psychotropic substances, precursors and countermeasure of their illegal turnover and their abusive acts;

17) carry out state protection of persons participating in the criminal process;

18) realize the state policy in the scope of penal activity, carry out the detention of persons in the special institutes of the internal affairs bodies;

19) render the state services;

20) carry out international cooperation;

20-1) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.06.2021 № 58-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication);

21) carry out the other powers provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 5 as amended by Laws of the Republic of Kazakhstan № 233-V dated 04.07.2014 (shall be enforced from 01.01.2015); № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 16.04.2018 № 147-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 13.05.2020 № 325-VІ (shall be enforced six months after the day of its first official publication); № 327-VІ dated May 13, 2020 (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 29.06.2021 № 58-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 06.04.2024 № 71-VIII of (effective sixty calendar days after the date of its first official publication); dated 16.05.2024 № 82-VIII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after its first official publication).

Article 6. Powers of the internal affairs bodies

1. Internal affairs bodies within their competence shall:

1) protect life, health, rights and freedoms of human and citizen from security incidents;

2) accept, register and consider applications or reports on accidents committed or preparing criminal or administrative infraction, inform an applicant party on made decision in the manner established by the legislation;

3) render assistance to the individuals injured from security incidents, accident and casualties as well as those being in helpless or other status being dangerous to their life and health;

4) carry out general, special and individual measures of prevention of infractions;

5) carry out the patrolling;

6) carry out the control for observance of the road traffic rules and regulations relating to the safety ensuring of the road traffic, regulate the road traffic;

7) to issue driver's licenses, state registration of vehicles by identification number and their records;

8) detect and suppress the administrative infractions, carry out proceedings on cases on the administrative infractions;

9) deliver persons in the medical organizations or the internal affairs bodies being in public places in a state of intoxication, affront to human dignity and the public morality;

10) carry out the search, detain and deliver persons in the special medical institutions avoiding from compulsory medical measures designated by the court decision;

11) deliver minors watchless children in the adaptation centers at the age from three to eighteen years, as well as children left without care of parents or persons substituting them;

12) provide the protection of public order upon performance of public events;

13) suppress mass riots, group insubordinations;

14) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.06.2021 № 58-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication);

15) carry out the state control of subjects engaged in security activity, assemblage, alignment and maintenance operations of facilities of the security alarm system and of the activity of specialized training centers on training and raising of qualification of employees holding positions of the head and guard in private security organization;

16) carry out protection of individuals and objects being subject to the state protection;

17) perform the supervision of persons, their things, and transport vehicles upon provision of the access regime on the objects being subject to the state protection;

18) issue the certificate of identity and passport of citizen of the Republic of Kazakhstan, the residence permit of a foreigner in the Republic of Kazakhstan, the certificate of a stateless person, form the unique identification numbers and keep the National register of the unique identification numbers;

19) ensure formation of the materials of citizenship, determine belonging (non- belonging) to the citizenship of the Republic of Kazakhstan;

20) carry out records of citizens of the Republic of Kazakhstan, their registration and de-registration at the place of residence, execution of documents on departure beyond the Republic of Kazakhstan for permanent place of residence;

21) take measures to suppress illegal immigration, register foreigners and stateless persons, monitor their compliance with the established rules for entry, exit, stay in the Republic of Kazakhstan and transit through the territory of the Republic of Kazakhstan;

22) carry out fingerprint and genomic registration in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

23) issue visas to foreigners and stateless persons to enter the Republic of Kazakhstan and leave the Republic of Kazakhstan, permits for temporary stay and permanent residence in the Republic of Kazakhstan;

24) to issue a travel document;

25) exercise control over the observance by individuals and legal entities of the established rules of circulation of civil and service weapons and ammunition, civil pyrotechnic substances and products with their use, narcotic drugs, psychotropic substances and precursors;

26) issue:

conclusions:

to individuals for import into the territory of the Republic of Kazakhstan, export from the territory of the Republic of Kazakhstan, as well as transit through the territory of the Republic of Kazakhstan, single copies of civilian weapons and cartridges for it;

legal entities for:

compliance of civil and service weapons and ammunition for them with forensic requirements;

import into the territory of the Republic of Kazakhstan, export from the territory of the Republic of Kazakhstan and transit through the territory of the Republic of Kazakhstan of civil and service weapons and cartridges for it;

permissions:

individuals for the purchase, storage, storage and carrying, transportation of civilian weapons and ammunition for them;

legal entities for:

purchase, storage of civilian pyrotechnic substances and products with their use;

acquisition, storage, storage and carrying, transportation of civil and service weapons and cartridges for them;

opening and operation of shooting ranges (shooting ranges) and stands;

27) take measures on the disarmament and elimination of found explosive materials, ammunition and explosive devices;

28) to exercise state control over compliance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on countering terrorism in terms of ensuring anti-terrorist protection of objects vulnerable to terrorism, with the exception of military units and institutions of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, other troops and military formations, objects of special state bodies, internal affairs of the Republic of Kazakhstan, as well as protected objects specified in Article 1-3 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On the State Security Service of the Republic of Kazakhstan" (hereinafter - protected objects), and foreign institutions of the Republic of Kazakhstan;

28-1) to coordinate, keep records, store and (or) destroy passports of anti-terrorist security of objects vulnerable to terrorism, with the exception of passports of military units and institutions of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, other troops and military formations, objects of special state bodies of the Republic of Kazakhstan, as well as passports of protected objects and foreign institutions of the Republic of Kazakhstan;

29) take part in performance of anti-terrorist operations and security measures;

30) detect, prevent, suppress and disclose criminal offenses, as well as by performance of operational investigative measures;

31) detain the persons committing the criminal or administrative infractions;

32) establish the reasons and conditions promoting the commitment of criminal offenses, to take measures directed to their elimination;

33) carry out the pretrial procedure on criminal cases;

34) search for persons who disappeared from the bodies of inquiry, investigation and court evading execution and serving a criminal punishment and other criminal law measures, execution of the court decision, missing persons;

35) execute judicial acts, requirements of judges, regulations, prescriptions and requirements of the prosecutor, as well as written instructions of the crime investigator, the interrogating officer in the course of pretrial proceeding in criminal cases;

36) render assistance to the officers of justice in compulsory execution of the enforcement documents;

37) take security measures in purpose of protection of life and health of the persons being subject to state protection, and their property;

38) detain persons in the special institutions of the internal affairs bodies, to provide their security and convoy;

39) perform judgments and court orders in relation of convicted persons, provide the observance of the order and conditions of serving the punishments, protection of the correctional system facility;

39-1) ensure the protection of a state psychiatric institution of a specialized type with intensive supervision in accordance with the procedure determined by the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan together with the authorized body in the field of healthcare;

40) provide sanitary-epidemiological well-being and health of persons detained in the institutions of correctional system facility and in special institutions of the internal affairs bodies;

41) demand from persons held in correctional system facility, as well as those registered in probation services, performance of the duties assigned to them by the law and the court;

42) provide the legality, legal order in the institutions of correctional system facility;

43) provide own security;

44) provide the protection of details constituting the state secrets, and departmental control over the observance of secrecy order;

45) provide the observance of requirements of the informational safety;

46) provide protection of the personal details;

47) provide accumulation, preservation and record of documents of the National Archival Fund of the Republic of Kazakhstan and other document materials on the activity of the internal affairs bodies, to issue the archival letters to individuals and legal entities;

48) upon the request of the authorized body on financial monitoring to submit information from its own information systems in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on combating legalization (laundering) of proceeds from crime and financing of terrorism;

49) represent the details on criminal cases being in proceedings upon request of the authorized body in the scope of rehabilitation and bankruptcy that are initiated on the crimes against property of relation of debtors, recognized as bankrupts in manner is established by the Law or in relation of which the rehabilitation procedure is applied;

50) carry out the interdepartmental coordination of the activity on provision of public safety;

51) carry out the other obligations provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

2. The internal affairs bodies within their competence shall have a right to:

1) require from individuals and legal entities to comply with the legislation of the Republic of Kazakhstan to stop illegal activities, and also prohibit individuals from taking photographs and videotaping of employees of law enforcement agencies while performing their official duties during investigation in the area where the state of emergency is declared, or in the zone of counter-terrorist operation, in case of non-fulfillment of these requirements to apply appropriate coercive measures;

2) inspect the documents of individuals certifying their identity, as well as other documents being necessary for inspection of observance of the established rules, control for performance of which is imposed on the internal affairs bodies;

3) call individuals and representatives of legal entities in the internal affairs bodies on materials and cases being in proceeding, to receive their explanations and evidences, documents, their copies and upon non-appearance, to subject to bringing in the established manner;

4) request information from heads or other civil servants of objects being vulnerable in terrorist relation, regardless of forms of ownership on the performance of the requirements by them provided by the Law of the Republic of Kazakhstan "On countering terrorism";

5) request information from the subjects of security activity on the performance of the requirements by them provided by the Law of the Republic of Kazakhstan "On security activity";

6) make binding instructions, submissions on elimination of the reasons and conditions contributing commission of criminal or administrative offenses for individuals and legal entities;

7) establish cooperation on the publicly and privately basis with citizens for the implementation of the tasks imposed on the internal affairs bodies;

8) encourage citizens distinguished in the protection of public order;

9) suppress illegal forms of expression of public, group or personal interests and protests;

10) perform examination of persons with respect to establishing the fact of consumption of psychoactive substance and intoxication, and upon impossibility - deliver in medical institutions for the examination;

11) stop and search transport vehicles, suspend persons from driving of transport vehicles, prohibit the operation of transport vehicles, temporarily restrict or prohibit the movement of transport vehicles and pedestrians;

12) perform cordon of the sectors in location upon liquidation of the consequences of emergency situations, performance of the antiterrorist operations, security, mass, quarantine measures, detention of wanted persons, release of hostages, prosecution of persons suspected in commission of criminal or administrative offenses, inspection of details on detection of explosive materials, ammunition and explosive devices, poisonous and radioactive substances, suppression of mass disorders and other group activities threatening the security of individuals, livelihoods of the objects of infrastructure, disturbing public order;

13) perform screening of individuals, their belongings, transport vehicles and carried goods at the entrance (entry) of places of conducting security, public events, as well as with applying technical means, not to allow access for persons and transport vehicles with prohibited items and things to the places of their carrying out;

14) establish checkpoints during upon performance of operative-preventive, investigative and other special measures;

15) participate in quarantine, sanitary and anti-epidemic and environmental activities;

16) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.06.2021 № 58-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication);

17) use any form of transport (except for transport vehicles of the representatives of foreign states and international organizations with diplomatic immunity) for the prosecution of persons being suspected in commission of a criminal offense, the arrival to the place of accident, during the period of emergency or military situation in conditions of armed conflicts, upon liquidation of emergency situations, as well as for delivery of persons being in need of emergency medical care to health care organizations, if delay may pose a real threat to life or health of people, with compensation of material damage to owners in the case of its infliction in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan;

18) to check the places of development, production, repair, storage, use, destruction, trade, collecting and exhibiting of civil and service weapons and cartridges to them, their main components, civil pyrotechnic substances and products with their application;

19) use technical means for recording the facts of committing criminal or administrative offenses and actions of the employees of the internal affairs bodies;

20) to carry out measures to detain persons who have committed criminal or administrative offenses, evading execution and serving a criminal sentence and other criminal law measures;

21) deliver individuals for committing administrative offense to the internal affairs bodies;

22) detain military servants that committed criminal or administrative offenses, and send them to the military police commanders of military units or heads of local military administration;

23) seize weapons, ammunition, narcotic drugs, psychotropic substances and precursors, as well as other prohibited items or substances;

24) conduct special operations on detection, blocking, disposal and detention of criminals and persons committed grave and especially grave crimes, members of organized crime groups (communities), as well as on release of hostages;

25) to enter without hindrance, to examine residential and other premises, territories and land plots (except for representative offices of foreign states and international organizations with diplomatic immunity) while prosecuting suspects in committing criminal or administrative offenses evading execution and serving of criminal punishment and other criminal law measures, threatening the safety of individuals, or if there is sufficient data to believe that a criminal or an administrative offense, an accident has been committed or is committed, to ensure the personal safety of individuals and public safety in natural disasters, incidents, accidents, epidemics, epizootics and mass disorders;

25-1) in order to ensure the monitoring and control of persons registered in the internal affairs agencies, to check the availability and integrity of electronic tracking devices, to enter unhindered the living facilities where they live, on the territory and land plots (except for representative offices of foreign states and international organizations possessing diplomatic immunity), in production and other premises of organizations regardless of the form of ownership at their place of work or study;

26) restrict, temporarily prohibit the access or stay to individuals in dwelling places, in certain parts of place, if their presence poses a threat to human life and health, property objects, disrupts work of organizations, prevents movement of vehicles and pedestrians, as well as in cases of conducting operational-investigative measures, investigative actions and mass events;

27) use the documents of other state bodies and organizations for encrypting conspiratorial organizations, premises, transport vehicles, personality of employees and their departmental subordination;

28) conduct scientific and technical and other researches;

29) develop, use and improve departmental and administrative accountings;

30) take photo, to fingerprint, to produce a sound recording, film and video, to select biological, odor and other samples for registration on criminal records of suspected, accused persons, persons serving a sentence in the institutions of correctional system detained in the special institutions of the internal affairs bodies, registered on preventive record;

31) create, use and improve information systems, information and communication and telecommunication networks, communication networks;

32) detain persons in the territory adjoining to the institution of correctional system that committed the actions falling within the scope of administrative or criminal legislation, to deliver them to the internal affairs bodies and carry out their personal search;

33) inspect persons, their belongings, transport vehicles being in the territory of the institution of correctional system and territory adjoining to it, on which security requirements are established, as well as to seize prohibited items and documents, the list of which shall be established by legislation of the Republic of Kazakhstan;

34) to take to medical organizations for examination of persons held in institutions of the penal enforcement (penitentiary) system, in order to establish the fact of the use of a psychoactive substance and a state of intoxication;

35) temporarily restrict or prohibit movement of transport vehicles, not to allow citizens to the territory of the institution of correctional system and the territory adjoining to it or oblige them to stay or to leave it upon imposition of the regime of special conditions;

36) attract public and religious associations to activities of the correctional system in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

37) deny in rendering of public services in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

38) engage mass media for publicity of activity of the internal affairs bodies;

39) gratuitous air navigation service of aerial vehicles of the internal affairs bodies;

40) carry out collection and processing of personal data;

41) carry out the other rights provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

3. In case of violation of rights and freedoms of human and citizen, as well as legal interests of individuals and legal entities by servants, military servants and employees of the internal affairs bodies, the internal affairs bodies shall be obliged to restore these rights, to compensate inflicted damage, ensure bringing of guilty persons to responsibility in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 6 as amended by Laws of the Republic of Kazakhstan № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 269-V dated 29.12.2014 (shall be enforced from 01.01.2015); № 343-V dated 02.08.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 479-V dated 29.03.2016 (shall be enforced upon expiry of twenty one calendar days after the day of its first official publication); № 58-VI dated 18.04.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 84-VI dated 03.07.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated May 24, 2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 28.12.2018 № 208-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated November 25, 2019 № 272-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated December 27, 2019 № 292-VІ (the order of enforcement see Article 2); dated 30.12.2016 № 41-VI (shall be enforced from 01.01.2021); dated 13.05.2020 № 325-VІ (shall be enforced six months after the day of its first official publication); dated 29.06.2021 № 58-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 06.04.2024 № 71-VIII of (effective sixty calendar days after the date of its first official publication); dated 16.05.2024 № 82-VIII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Chapter 3. SYSTEM AND ORGANIZATION OF ACIVITY OF THE INTERNAL AFFAIRS BODIES Article 7. System of the internal affairs bodies

1. A single system of internal affairs bodies is formed by the police, the penitentiary system, military investigative bodies, the National Guard of the Republic of Kazakhstan.

2. Police is formed by criminal police, administration police subdivisions of investigation, inquiry and other subdivisions.

Criminal police consists of subdivisions on struggle with organized crime, extremism, and illegal turnover of narcotic drugs, psychotropic substances and precursors, other subdivisions carrying out operational-investigative activity.

The administrative police consists of the local police service, divisions for control over the circulation of civilian and service weapons, the migration police, the escort service, special institutions and other divisions that maintain public order.

3. The internal affairs bodies consist of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the Ministry of Internal Affairs), departments, territorial police bodies, as well as organizations subordinate to the Ministry of Internal Affairs.

Territorial police bodies are police departments (departments of internal affairs) of regions, cities of republican significance, the capital, transport, city, district, district in cities, linear police bodies (internal affairs bodies), military investigative bodies.

4. The penitentiary system is formed by the department, its territorial bodies, the probation service and institutions executing punishments, other subordinate organizations.

5. Composition and organization of the activities of the National Guard are determined by the Law of the Republic of Kazakhstan "On the National Guard of the Republic of Kazakhstan".

5-1. excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.06.2021 № 58-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

6. Establishment, reorganization and liquidation of the structural subdivisions of the Ministry of Internal Affairs, departments, territorial bodies and organizations subordinated to the Ministry of the Internal Affairs shall be carried out by the Minister of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan (hereinafter - the Ministry of Internal Affairs).

Footnote. Article 7 as amended by Laws of the Republic of Kazakhstan № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 275-V dated 10.01.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 388-V dated 02.11.2015 (shall be enforced from 01.01.2016); № 39-VI dated 30.12.2016 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 12.07.2018 № 180-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 29.06.2021 № 58-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 8. Ministry of Internal Affairs

1. The Ministry of Internal Affairs is a central executive body of the Republic of Kazakhstan heading the unified system of the internal affairs bodies.

2. The Interior Ministry has a flag, a banner and a symbol. Departments of internal affairs of regions, cities of republican significance and the capital, in transport, departments of the penitentiary system of regions, cities of republican significance and the capital, as well as higher educational institutions of the Ministry of Internal Affairs have banners.

The description of the flag, banner and symbol of the Ministry of Internal Affairs, banners of territorial bodies and higher educational institutions is approved by the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 8 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 29.06.2021 № 58-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 9. The Ministry of Internal Affairs

1. The Ministry of Internal Affairs shall be headed by the Minister of Internal Affairs appointed and dismissed from position by the President of the Republic of Kazakhstan.

2. The Minister of Internal Affairs shall:

1) carry out management of a single system of the internal affairs bodies;

2) establish the structure and staff size of the internal affairs bodies within the limit of staff size, approved by the Government of the Republic of Kazakhstan;

3) submit suggestions on a change of the limit of staff size of the internal affairs bodies for consideration of the Government of the Republic of Kazakhstan;

3-1) appoints to the post of head of the police department of the region, city of republican significance, the capital from among the police officers who are in the Presidential reserve of the leadership of law enforcement agencies of the Republic of Kazakhstan;

4) appoint, impose disciplinary sanctions and dismiss employees, military servants and employees of the internal affairs bodies;

5) encourage, as well as award departmental awards;

6) submit award recommendation for state awards to the President of the Republic of Kazakhstan;

7) submit nomination for the highest military and special ranks for servants and military servants of the internal affairs bodies to the President of the Republic of Kazakhstan;

8) submits a recommendation to the President of the Republic of Kazakhstan for appointment to the posts of Deputy Minister of Internal Affairs, Deputy Minister of Internal Affairs – Commander-in-Chief of the National Guard;

9) be account to the President of the Republic of Kazakhstan on activity of the internal affairs bodies;

10) on behalf of the Ministry of Internal Affairs, issue legal acts binding for the internal affairs bodies, within the competence – regulatory legal acts binding for other state bodies, individuals and legal entities;

11) delegate power to his (her) deputies, heads of structural subdivisions of the Ministry of Internal Affairs, departments, territorial bodies and subordinated organizations;

12) represent the Ministry of Internal Affairs in state bodies and international organizations;

13) sign international treaties within the competence;

14) organize work on anti-corruption in the internal affairs bodies;

15) exercise other powers imposed on it by this Law, other Laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 9 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 275-V dated 10.01.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated November 26, 2019 № 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 11.07.2022 № 136-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 9-1. Local Police Service

1. The local police service consists of divisions of district police inspectors and their assistants, for juvenile affairs, for protection of women from violence, patrol police, environmental police and other divisions that carry out activities in the field of crime prevention, public order, traffic safety.

2. It is not allowed to involve employees of units of the local police service in the performance of tasks not provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. A local police inspector at least once a quarter reports to the population living in an administrative area on the territory of the corresponding administrative-territorial unit.

4. The district police inspector, when identifying causes or conditions conducive to the commission of offenses in the assigned administrative area, submits a recommendation, in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, to individuals and legal entities about taking measures to eliminate such causes and conditions.

Footnote. Chapter 3 is supplemented by Article 9-1 in accordance with Law of the Republic of Kazakhstan № 388-V dated 02.11.2015 (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2018 № 180-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2019 № 249-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 29.06.2021 № 58-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 4. STATE REGULATION IN THE SCOPE OF ACTIVITY OF THE INTERNAL AFFAIRS BODIES Article 10. Competence of the Government the Republic of Kazakhstan

The Government of the Republic of Kazakhstan shall:

1) develop the main directions of state policy in the sphere of activities of the internal affairs bodies;

2) approve the provision of the Ministry of Internal Affairs;

      2-1) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2018 № 180-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);
      2-2) Excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 223-VII dated 19.04.2023 (shall come into effect upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication);
      3) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 18.03.2019 № 237-VI (shall be enforced upon expiry of twenty-one calendar days after the day of its first official publication);
      4) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2021 № 75-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication);
      5) Is excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication);
      6) Is excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);
      7) Is excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);
      8) Is excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);
      9) Is excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 269-V dated 29.12.2014 (shall be enforced from 01.01.2015);

10) approve the rules of import, export, transit of narcotic drugs, psychotropic substances and precursors;

11) Excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 223-VII of 19.04.2023 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);

12) approve the rules of road traffic, the main provisions for admission of transport vehicles for operation, a list of operational and special services, transport of which is subject to equipping by special light and sound signals and painting according to special colour design schemes;

13) Excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 223-VII of 19.04.2023 (shall become effective ten calendar days after the day of its first official publication);
14) Is excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);

15) approve the rules of using documents of other state bodies and organizations for encrypting conspiratorial organizations, premises, transport vehicles, personality of servants and their departmental subordination;

      16) Is excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);
      16-1) excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 223-VII of 19.04.2023 (shall become effective ten calendar days after the day of its first official publication);
      17) Excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 223-VII of 19.04.2023 (shall enter into force ten calendar days after the day of its first official publication).
      Footnote. Article 10 as amended by Laws of the Republic of Kazakhstan № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 269-V dated 29.12.2014 (shall be enforced from 01.01.2015); № 388-V dated 02.11.2015 (shall be enforced from 01.01.2016); dated 12.07.2018 № 180-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 18.03.2019 № 237-VI (shall be enforced upon expiry of twenty-one calendar days after the day of its first official publication); dated 24.11.2021 № 75-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); № 223-VII of 19.04.2023 (shall enter into force ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 11. Competence of the Ministry of the Internal Affairs

The Ministry of Internal Affairs shall:

1) analyze state and tendency of development of criminogenic situation in the Republic of Kazakhstan, develop and take measures on public safety ensuring;

2) ensure realization of state policy in the scope of road traffic safety;

3) ensure realization of state policy in the scope of turnover of civilian and service weapon and ammunition to it;

4) ensure realization of state policy in the scope of turnover of narcotic drugs, psychotropic substances and precursors, countering their illegal turnover and abuse;

5) ensures the implementation of the state policy in the field of citizenship, migration of the population;

5-1) ensure implementation of state policy in penal system;

6) ensure realization of a unified state personnel policy in the system of the internal affairs bodies;

7) organizes state control over compliance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on countering terrorism in terms of ensuring anti-terrorist protection of objects vulnerable to terrorism, with the exception of military units and institutions of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, other troops and military formations, objects of special state bodies, internal affairs of the Republic of Kazakhstan, as well as protected objects and foreign institutions of the Republic of Kazakhstan;

8) organize protection of individuals and objects being subject to state protection;

9) organize the state control of the subjects engaged in security activity, assembling, commissioning and maintenance of security alarm means and of the activities of the specialized training centers on training and raising of qualification of employees holding positions of a head and guard in a private security guard organization;

10) organize special and military transportations;

11) organize and carry out the licensing and permitting activities in the internal affairs bodies;

12) carries out control over activities of special institutions of internal affairs bodies, as well as bodies and institutions of the penal system;

13) controls protection and escort of detainees held in custody, arrested and convicted persons;

14) organize training, raising of qualification and retraining of personnel for the system of the internal affairs bodies, as well as abroad on the basis of international treaties;

15) organize research activities in the system of the internal affairs bodies;

16) organize and carry out its own security in the internal affairs bodies;

17) organize the activity on safety ensuring of details constituting the state secrets, and carry out administrative control of observance of the secrecy regime in the internal affairs bodies;

18 ) organize development of dog service in the system of the internal affairs bodies;

19) ensure the functioning of a unified state system of documentation and organization of archiving in the internal affairs bodies;

20) carry out financial and material and technical support of the internal affairs bodies;

21) carry out legal support of the system of the internal affairs bodies, coordinate and ensure the protection of the interests of the internal affairs bodies in court, other state bodies;

22) ensure informational support of the activities of the internal affairs bodies;

23) carry out planning, organizing mobilization training in the system of the internal affairs bodies and its governance, ensure performance of imposed mobilization tasks and demands;

24) develops:

regulations on the Ministry of Internal Affairs;

traffic rules, basic provisions on the admission of vehicles to operation, a list of operational and special services, the transport of which is subject to equipment with special light and sound signals and coloring according to special color schemes;

the procedure for the formation of the State bullet jacket;

rules for the import, export, transit of narcotic drugs, psychotropic substances and precursors;

rules for the use of documents from other state bodies and organizations to encrypt conspiratorial organizations, premises, vehicles, the identity of employees and their departmental affiliation;

25) develops and approves:

structures and staff, including standard, staff standards, standards for the workload of employees and employees of law enforcement agencies;

the nomenclature of positions, qualification requirements for categories of positions in the internal affairs bodies;

provisions on structural subdivisions of the Ministry of Internal Affairs, departments, territorial bodies and organizations subordinate to the Ministry of Internal Affairs;

the rules for acquisition, storage, record keeping, use, transportation, destruction, import, export of civil pyrotechnic substances and products with their application;

the rules for the opening and operation of shooting ranges and stands;

the rules for the use of facilities and premises in the sphere of circulation of narcotic drugs, psychotropic substances and precursors;

a standard provision on a consultative and advisory body under the local executive bodies to promote the activities of bodies and institutions that execute criminal penalties and criminal law measures, as well as the organization of social and other assistance to persons who have served criminal sentences;

standard curricula and standard training plan for the training and professional development of employees occupying the posts of a head and a guard in a private security organization;

a form and sample of the document of a guard of a private security organization;

samples of uniform for employees holding the position of a security guard in a private security organization, and the procedure for wearing it;

a standard provision on consultative and advisory bodies under the territorial bodies of internal affairs;

the rules of activity of educational organizations of the law-enforcement bodies;

the rules for admission for training in the educational organization of the Ministry of Internal Affairs, implementing professional higher education programs;

the rules for admission to training in the educational organization of the Ministry of Internal Affairs, implementing professional programs of postgraduate education;

the rules for distribution of graduates of educational institutions of law enforcement bodies;

the rules of appropriation, elevation, confirmation, lowering and removal of class qualifications of employees and servicemen of the internal affairs bodies;

the rules of conduct of organizational and staff events in the system of internal affairs bodies;

the rules for implementation of preventive control for persons who are on the preventive registration in the internal affairs bodies;

the rules for reception, registration, storage and security in internal affairs of the seized, voluntarily surrendered, found weapons, ammunition, explosive materials;

the rules for appointing district police inspectors;

the rules for organization of the service of specialized security units of the internal affairs bodies;

the rules for implementation of operational and forensic activities in the internal affairs bodies;

the rules for organization of work of the operational management centers and the duty units of the internal affairs bodies;

the rules for establishment, use and improvement of departmental and operational records;

the rules of organization and tactics of conduct of general and special operational-search activities;

the rules for establishment, use and improvement of information systems, information and communication and telecommunications networks, communication networks;

the rules and instructions in penal activity area in accordance with the Criminal Executive Code of the Republic of Kazakhstan;

samples of a travel document;

rules for determining the legal status of persons located on the territory of the Republic of Kazakhstan, who are not citizens of the Republic of Kazakhstan and do not have evidence of their belonging to the citizenship of another state;

regulatory legal acts on organization of anti-terrorist protection of objects of the bodies of internal affairs of the Republic of Kazakhstan that are vulnerable in relation to terrorism;

criminalistic requirements and methods of testing of civil and service weapons and ammunition, rules for issuing conclusions on compliance with the criminalistic requirements of civil and service weapons and ammunition, as well as devices structurally similar to weapons;

regulations on state registration and registration of certain types of vehicles by vehicle identification number, training of drivers of motor vehicles, taking examinations and issuing driving licences;

jointly with the designated government body for the coordination of activities in the field of counter-terrorism, a model passport of anti-terrorist protection of facilities vulnerable to terrorism;

26) carry out international cooperation;

26-1) organizes and ensures the fulfillment of obligations arising from international treaties on readmission ratified by the Republic of Kazakhstan;

27) carry out the other powers provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 11 as amended by Laws of the Republic of Kazakhstan № 233-V dated 04.07.2014 (shall be enforced from 01.01.2015); № 239-V dated 29.09.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 269-V dated 29.12.2014 (shall be enforced from 01.01.2015); № 388-V dated 02.11.2015 (shall be enforced from 01.01.2016); № 479-V dated 29.03.2016 (shall be enforced upon expiry of twenty one calendar days after the day of its first official publication); № 58-VI dated 18.04.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 12.07.2018 № 180-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 18.03.2019 № 237-VI (shall be enforced upon expiry of twenty-one calendar days after the day of its first official publication); dated 13.05.2020 № 325-VІ (shall be enforced six months after the day of its first official publication); № 327-VІ dated 13.05.2020 (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 02.01.2021 № 405-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 24.11.2021 № 75-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 11.07.2022 № 136-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication); № 223-VII of 19.04.2023 (shall become effective ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 12. Competence of local executive bodies

1. Local executive bodies of oblasts, cities of republican significance, the capital shall:

1) organize provision of public security in the territory of oblasts, cities of republican significance, the capital jointly with the internal affairs bodies;

2) form an advisory body on promoting the activities of bodies and institutions enforcing criminal penalties and measures of Criminal law, as well as on the organization of social and other assistance to persons that served the criminal punishments;

3) provide maintenance of administrative police staff numbers at the expense of regional budgets and the budgets of cities of republican status, the capital within the limits approved by the Government of the Republic of Kazakhstan;

4) ensure the maintenance, maintenance and repair of office premises, radio communication equipment, mobile and portable video recorders, vehicles, including the purchase of fuel and lubricants, as well as the costs of paying for utilities, electricity, heating and communication services of territorial bodies of internal affairs, with the exception of the costs of paying for e-mail services, video conferencing systems and video surveillance of the situational centers of the apparatus of territorial bodies, financed from the republican budget;

5) ensure local police inspectors by premises, equipped by furniture, means of communication for work on the served fields as well as transport vehicles;

6) carry out other powers imposed on local executive bodies by the legislation of the Republic of Kazakhstan in behalf of local state administration;

2. Local executive bodies of districts, cities of oblast significance shall:

1) organize public security in the territory of the relevant administrative-territorial unit jointly with the internal affairs bodies;

2) organize meeting (congregation) of local community for assigning local police inspectors, taking into account the views of population of the administrative portion in the territory of the relevant administrative-territorial unit jointly with the internal affairs bodies;

3) form an advisory body on promoting the activities of bodies and institutions enforcing criminal penalties and measures of Criminal law, as well as on the organization of social and other assistance to persons that served the criminal punishments;

4) carry out other powers imposed on local executive bodies by the legislation of the Republic of Kazakhstan in behalf of the local state administration;

Footnote. Article 12 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 388-V dated 02.11.2015 (shall be enforced from 01.01.2016); dated 12.07.2018 № 180-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 13. Interaction, cooperation and public control

1. The internal affairs bodies shall carry out interaction with other state bodies, individuals and legal entities upon performance of objectives imposed on them.

2. State bodies, individuals and the legal entities shall have the right to render assistance to the internal affairs bodies.

Particular citizens may be involved in cooperation with the internal affairs bodies on a confidential basis in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan upon their agreement. The forced cooperation shall be prohibited.

3. Cooperation of the internal affairs bodies with the relevant state bodies of foreign states and international organizations shall be carried out in accordance with the international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan.

4. In order to increase public confidence in the activities of law enforcement bodies, the interaction with civil society institutions is carried out and a system of public control is applied. To implement the public control in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, the public monitoring commissions and the Public council are established.

The Ministry of Internal Affairs and its territorial bodies set up other consultative and advisory bodies for the purposes of:

rendering assistance to the bodies of internal affairs in ensuring transparency of their activities;

consideration of applications of individuals and legal entities against the actions of employees of internal affairs bodies that violate the norms of official ethics established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

and for other purposes stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 13 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 388-V dated 02.11.2015 (shall be enforced from 01.01.2016).

Chapter 5. LEGAL STATUS OF SERVANTS, MILITARY SERVANTS AND EMPLOYEES OF THE INTERNAL AFFAIRS BODIES Article 14. Personnel of the internal affairs bodies

Personnel of the internal affairs bodies shall be composed of servants, military servants and employees.

Article 15. Personnel training for the internal affairs bodies

1. Training of personnel for the internal affairs bodies shall be carried out by the educational organizations of the Ministry of Internal Affairs and other educational organizations.

2. Initial vocational training, professional retraining and advanced training of the personnel of the internal affairs bodies are carried out in educational organizations of the Ministry of Internal Affairs, as well as in other educational organizations and institutions.

3. Servants, military servants and employees may obtain higher, postgraduate and additional professional education beyond the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 15 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated December 27, 2019 № 292-VІ (the order of enforcement see Article 2).

Article 16. Legal regulation of labour of servants and employees of the internal affairs bodies

1. Labour relations of servants of the internal affairs bodies shall be regulated by the Labour Code of the Republic of Kazakhstan with the special aspects provided by the Law of the Republic of Kazakhstan “On law enforcement service”.

2. Labour relations of employees of the internal affairs bodies shall be regulated by the Labour Code of the Republic of Kazakhstan and the legislation of Republic of Kazakhstan on state service.

Article 17. Record of service in the internal affairs bodies

1. Order and conditions of recording service in the internal affairs bodies shall be determined by the Law of the Republic of Kazakhstan "On law enforcement service".

2. During the period of a military or state of emergency, an anti-terrorist operation, in the conditions of an armed conflict, during the liquidation of the consequences of emergency situations, it is allowed to involve an employee of the internal affairs bodies to perform the duties assigned to him: changing the working time regime, assigning additional duties to him, sending him to another locality, temporary transfer to another unit without changing the nature of the service, as well as the establishment of other special conditions and additional restrictions without the consent of the employee. The term of office of an employee of the internal affairs bodies in these cases is calculated as one day for three and a three-fold salary is paid.

Footnote. Article 17 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2022 № 136-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 18. Restrictions linked with the service in the internal affairs bodies

Restrictions for employees of the internal affairs bodies conditioned by special aspects of law enforcement service shall be established by the Laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 19. Powers of servants of the internal affairs bodies

1. Servants of the internal affairs bodies throughout the territory of the Republic of Kazakhstan, regardless of held position, time in case of appeal to them with the application or report on criminal or administrative infraction or in the case of his (her) direct detection shall be obliged to take measures on suppression of unlawful acts, rendering assistance to those being in need, protection of the place of occurrence, as well as to inform the nearest internal affairs bodies.

2. Head of structural subdivision on provision of the road safety of the Ministry of Internal Affairs is a chief state inspector on provision of the road safety by virtue of position.

3. Actions of servants of the internal affairs bodies that restrict the rights of individuals on a temporary basis shall be accompanied by the words: "In the name of the Law." Each person in this case shall be obliged to terminate dynamic actions, obey the requirements of the servant of the internal affairs bodies unquestionably and to execute his (her) instructions linked with performance of official duties.

4. Servants of the internal affairs bodies shall have the right to carry, keep and use special means, firearms and other weapon, to use physical force, including combat fighting techniques. Order for using special means, firearms and other weapon and physical force shall be determined by the Law of the Republic of Kazakhstan "On law enforcement service".

5. Upon realization of powers of the internal affairs bodies servants shall:

1) introduce themselves and present official identification upon applying to individuals;

2) inform the grounds of detention to a person after the detention, explain that he (she) has the right not to incriminate himself (herself) and close relatives, the right to one phone call and defence counsel;

3) inform close relatives about detention of the individual;

4) respect for the rights and legal interests of individuals, not to apply torture, violence, cruel, inhuman treatment as well as those degrading dignity, intentional infliction of physical pain and mental suffering. Compulsion of testimony and guilty plea in commission of criminal or administrative infraction shall be prohibited.

Article 20. Uniforms of servants of the internal affairs bodies

1. Servants of the internal affairs bodies shall be provided with uniforms on a gratuitous basis.

2. Pecuniary compensation shall be paid instead of uniforms for servants of the internal affairs bodies serving in positions of subdivisions, the list of which is determined by the Ministry of Internal Affairs.

3. Servants with seniority in the service in the internal affairs bodies of fifteen years and more, dismissed from the internal affairs bodies for retirement pension, health condition or personnel reduction, injured during performance of official duties and declared ineligible for service shall have the right to wear parade and dress uniform.

Chapter 6. SOCIAL WARRANTS OF SERVANTS OF THE INTERNAL AFFAIRS BODIES, THEIR FAMILY MEMBERS Article 21. Social warrants of servants of the internal affairs bodies, their family members

1. Special nature of service in the internal affairs bodies and responsibility of servants established by this Law shall be compensated by additional social rights and benefits.

2. Upon transfer and promotion on service of a servant of the internal affairs bodies linked with movement from one inhabited locality to another over a distance more than fifty kilometers, the installation allowance in amount of two month financial allowance shall be paid to a servant himself (herself) and a half of month financial allowance to each family member that moved together with him (her).

Upon transfer and promotion on service of a servant of the internal affairs bodies, he (she) shall be reimbursed for the transportation costs of up to ten tons of own property at the expense of the state, as well as for travel on rail, water, road transport, including family members that moved together with him (her).

Procedure for payment of monetary allowance, benefits and other payments shall be established by the Ministry of Internal Affairs.

The list of positions of servants of the internal affairs bodies having the right to installation allowance upon transfers and promotions on service, reimbursement for travel on transport and for the transportation of own property shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

3. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2022 № 136-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

4. Local representative and executive bodies shall have the right to establish additional guarantees of social protection of servants of the internal affairs bodies not provided by this Law.

Note. In paragraph 2 of this article, family members of employees of internal affairs bodies are understood as: spouse (spouse), children in common or one of the spouse’s minor children (adopted, dependent or under guardianship); children (adopted, dependent or under guardianship) and children of spouse (spouse) studying in full-time educational institutions under the age of twenty-three; children with disabilities (adopted, dependent or under guardianship) and children with disabilities of the spouse (spouse) who have a disability under the age of eighteen; parents and parents of the spouse (spouse) who are dependent on the employee.

Dependent persons are recognized as family members of an employee of the internal affairs bodies who live at the expense of his income and do not have an independent source of income.

Footnote. Article 21 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2022 № 136-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 22. Housing rights of servants of the internal affairs bodies, their family members

1. An employee of the internal affairs body and members of his family who need housing, determined in accordance with Chapter 13-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Housing Relations", are provided with housing for the period of service at the expense of the state. Instead of providing service housing, an employee of the internal affairs bodies receives housing payments in the form of special monetary support at the expense of budgetary funds.

      2. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2022 № 136-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).
      3. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2022 № 136-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).
      4. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2022 № 136-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).
      Footnote. Article 22 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2018 № 180-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 01.04.2021 № 26-VII (shall be enforced from 01.01.2021); dated 27.06.2022 № 129-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 11.07.2022 № 136-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 7. FINAL PROVISIONS Article 23. Financial and material and technical provision of the internal affairs bodies

Financial and material and technical provision of the internal affairs bodies shall be carried out at the expense of budget funds.

Article 24. Financial and material and technical provision of the military and investigation bodies

Financial and material and technical provision of the military and investigation bodies shall be carried out at the expense of budget funds allocated to the Ministry of the Internal Affairs. Service premises and communication means shall be presented at the place of dislocation at the expense of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

Article 25. Order of enforcement of this Law

1. This Law enters into force upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication.

2. The Law of the Republic of Kazakhstan dated 21 December, 1995 “On internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan” shall be considered to have lost force (Bulletin of the Supreme Council of the Republic of Kazakhstan, 1995, № 23, Article 154; Bulletin of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, 1997, № 7, Article 79; № 12, Article 184; 1998, № 17-18, Article 225; № 23, Article 416; № 24, Article 436; 1999, №8 Article 233, 247; № 23, Article 920; 2000, № 3-4, Article 66; 2001, № 13-14, Article 174; № 17-18 Article 245; № 20, Article 257; № 23, Article 309; 2002., № 17, Article 155; 2003, № 12, Article 82; 2004, № 23, Article 142; № 24, Article 154, 155; 2006, № 1, Article 5; № 3, Article 22; 2007, № 2, Article 18; № 3, Article 20; № 9, Article 67; № 10, Article 69; 2008, № 15-16, Article 61; 2009, № 8, Article 44; № 18, Article 84; № 19, Article 88; 2010 № 5, Article 23; № 7, Article 28, 32; № 8, Article 41; № 24, Article 149; 2011, № 1, Article 2, 3; № 2 Article 25, № 11, Article 102; № 12, Article 111; 2012, № 3, Article 26; № 4, Article 32; № 5, Article 35; № 8, Article 64; № 15, Article 97; 2013, № 1, Article 2,3; № 2, Article 8; № 9, Article 51; № 12, Article 57; № 14, Article 75; № 16, Article 83; № 23-24, Article 116; The Law of the Republic of Kazakhstan dated 7 March, 2014 “On amendments and additions in several legislative acts of the Republic of Kazakhstan on issues of rehabilitation and bankruptcy, tax” published in the newspapers "Yegemen Kazakhstan" and " Kazakhstanskaya Pravda" 15 March, 2014).

The President
of the Republic of Kazakhstan	N. Nazarbayev

Қазақстан Республикасының iшкi iстер органдары туралы

On Internal Affairs Bodies of the Republic of Kazakhstan