ИПС "Әділет"

В соответствии со статьей 17-1 Конституционного закона Республики Казахстан "О Президенте Республики Казахстан" постановляю:

1. Утвердить прилагаемые:

1) Положение о Национальном Банке Республики Казахстан;

2) структуру Национального Банка Республики Казахстан.

2. Утвердить общую штатную численность Национального Банка Республики Казахстан, включающую центральный аппарат, его филиалы и представительства, в количестве 2161 единицы.

Сноска. Пункт 2 - в редакции Указа Президента РК от 17.08.2022 № 985.

3. Признать утратившими силу некоторые указы Президента Республики Казахстан согласно прилагаемому перечню.

4. Настоящий Указ вступает в силу с 1 января 2004 года.

Президент
Республики Казахстан

УТВЕРЖДЕНО
Указом Президента
Республики Казахстан
от 31 декабря 2003 года № 1271

ПОЛОЖЕНИЕ
о Национальном Банке Республики Казахстан

Сноска. Положение в редакции Указа Президента РК от 12.12.2018 № 803.

Глава 1. Общие положения

1. Национальный Банк Республики Казахстан (далее – Национальный Банк Казахстана) является государственным органом, непосредственно подчиненным и подотчетным Президенту Республики Казахстан, обеспечивающим разработку и проведение денежно-кредитной политики государства, функционирование платежных систем, содействующим обеспечению стабильности финансовой системы, осуществляющим валютное регулирование и валютный контроль, статистическую деятельность, а также в пределах своей компетенции государственное регулирование, контроль и надзор за финансовым рынком, финансовыми организациями и иными лицами и в области финансового законодательства Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 1 в редакции Указа Президента РК от 11.11.2019 № 203 (вводится в действие с 01.01.2020).

2. Национальный Банк Казахстана вместе со своими филиалами, представительствами и организациями составляет единую централизованную структуру с вертикальной схемой подчинения.

3. Национальный Банк Казахстана является центральным банком Республики Казахстан, представляет собой верхний (первый) уровень банковской системы Республики Казахстан, осуществляет свою деятельность в соответствии с Конституцией и законами Республики Казахстан, актами Президента и Правительства Республики Казахстан, иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан, а также настоящим Положением о Национальном Банке Республики Казахстан (далее – Положение).

4. Национальный Банк Казахстана является юридическим лицом в организационно-правовой форме республиканского государственного учреждения, имеет печать с изображением Государственного Герба Республики Казахстан и своим наименованием на государственном языке, штампы, а также собственную эмблему и бланки установленного образца.

Филиалы Национального Банка Казахстана (далее – филиал) открываются по решению Совета директоров Национального Банка Казахстана, подотчетны ему и осуществляют свою деятельность в пределах полномочий, установленных Национальным Банком Казахстана.

В структуру филиала, утверждаемую Советом директоров Национального Банка Казахстана, могут входить отделения и другие подразделения, правовой статус и полномочия которых определяются положением о филиале Национального Банка Казахстана.

В своей деятельности филиал руководствуется нормативными правовыми актами Республики Казахстан, постановлениями Правления, Комитета по денежно-кредитной политике и Совета директоров Национального Банка Казахстана, приказами, распоряжениями Национального Банка Казахстана, Положением и положением о филиале Национального Банка Казахстана.

Порядок открытия и закрытия филиала, его полномочия, задачи и функции определяются положением о филиале Национального Банка Казахстана и нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Руководство деятельностью филиала осуществляет его директор, назначаемый на должность (освобождаемый от должности) Председателем Национального Банка Казахстана.

Директор филиала осуществляет свою деятельность на основании положения о филиале и доверенности Национального Банка Казахстана.

Представительства Национального Банка Казахстана открываются по решению Совета директоров Национального Банка Казахстана как на территории Республики Казахстан, так и вне ее и осуществляют защиту и представительство интересов Национального Банка Казахстана в пределах полномочий, установленных Национальным Банком Казахстана.

Порядок открытия, закрытия представительств, их полномочия и правовой статус определяются положениями о представительствах Национального Банка Казахстана.

Руководство деятельностью представительства осуществляет глава представительства, назначаемый на должность (освобождаемый от должности) Председателем Национального Банка Казахстана.

Глава представительства осуществляет свою деятельность на основании положения о представительстве и доверенности Национального Банка Казахстана.

Иные вопросы, связанные с внутренней деятельностью Национального Банка Казахстана, устанавливаются регламентом работы Национального Банка Казахстана, положениями о структурных подразделениях и иными правовыми актами Национального Банка Казахстана.

Организации Национального Банка Казахстана являются республиканскими юридическими лицами, создаются в форме республиканских государственных предприятий, подлежат государственной регистрации в установленном законодательством Республики Казахстан порядке и входят в единую централизованную структуру Национального Банка Казахстана.

Национальный Банк Казахстана по отношению к создаваемым им организациям является их учредителем и уполномоченным государственным органом, осуществляющим по отношению к ним функции субъекта права республиканской собственности, включая полномочия по регулированию их деятельности и принятию решений об изменении правового статуса названных организаций.

Национальный Банк Казахстана самостоятельно определяет предмет и цели деятельности создаваемых им организаций, а также их вид (на праве хозяйственного ведения или оперативного управления), утверждает их уставы, изменения и дополнения в них.

Решение о создании, реорганизации, изменении наименования, увеличении либо уменьшении уставного капитала, ликвидации и отчуждении организаций принимается Советом директоров Национального Банка Казахстана.

Порядок создания, реорганизации, ликвидации, предмет и цели деятельности, правовой статус и уставная компетенция организаций и их органов определяются законодательством Республики Казахстан, уставами организаций, Положением и правовыми актами Национального Банка Казахстана.

Устав организации утверждается Советом директоров Национального Банка Казахстана.

Филиалы, представительства и организации Национального Банка Казахстана имеют свою печать и бланки установленного образца.

Сноска. Пункт 4 с изменением, внесенным Указом Президента РК от 18.02.2021 № 514.

5. Национальный Банк Казахстана вступает в гражданско-правовые отношения от собственного имени.

6. Национальный Банк Казахстана имеет право выступать стороной гражданско-правовых отношений от имени государства, если он уполномочен на это в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

7. Национальный Банк Казахстана по вопросам своей компетенции в установленном законодательством Республики Казахстан порядке принимает решения, оформляемые приказами Председателя Национального Банка Казахстана, постановлениями Правления, Комитета по денежно-кредитной политике, Совета директоров Национального Банка Казахстана и другими актами, предусмотренными законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 7 в редакции Указа Президента РК от 18.02.2021 № 514.

8. Структура и общая штатная численность Национального Банка Казахстана утверждаются Президентом Республики Казахстан.

9. Место нахождения центрального аппарата Национального Банка Казахстана: Республика Казахстан, Z05T8F6, город Астана, район "Есиль", проспект Мәңгілік Ел, здание 57А.

Сноска. Пункт 9 - в редакции Указа Президента РК от 06.10.2022 № 1037.

10. Полное наименование государственного органа – республиканское государственное учреждение "Национальный Банк Республики Казахстан".

11. Положение является учредительным документом Национального Банка Казахстана.

12. Финансирование деятельности Национального Банка Казахстана осуществляется из бюджета (сметы расходов) Национального Банка Казахстана.

Вид имущества Национального Банка Казахстана – республиканское государственное имущество.

13. Национальный Банк Казахстана вправе производить на платной основе банковские операции и другие услуги. Виды и размеры платы за предоставляемые им услуги определяются Национальным Банком Казахстана самостоятельно.

Национальный Банк Казахстана не взимает платы за банковские и иные услуги, оказываемые Правительству Республики Казахстан и центральному уполномоченному органу по исполнению бюджета, за исключением услуг по управлению Национальным фондом Республики Казахстан, активами иных фондов и организаций.

Сноска. Пункт 13 с изменением, внесенным Указом Президента РК от 11.11.2019 № 203 (вводится в действие с 01.01.2020).

Глава 2. Миссия, основные задачи, функции, права и обязанности Национального Банка Казахстана

14. Миссия Национального Банка Казахстана:

Обеспечение стабильности цен в Республике Казахстан.

15. Задачи:

1) разработка и проведение денежно-кредитной политики государства;

2) обеспечение функционирования платежных систем;

3) осуществление валютного регулирования и валютного контроля;

4) содействие обеспечению стабильности финансовой системы;

5) осуществление статистической деятельности в области денежно-кредитной статистики, статистики финансового рынка и статистики внешнего сектора;

6) иные задачи в соответствии с законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 15 в редакции Указа Президента РК от 11.11.2019 № 203 (вводится в действие с 01.01.2020).

16. Функции:

Национальный Банк Казахстана:

1) разрабатывает и проводит государственную денежно-кредитную политику Республики Казахстан;

2) эмитирует государственные эмиссионные ценные бумаги;

3) является единственным эмитентом банкнот и монет национальной валюты Республики Казахстан и организует наличное денежное обращение на территории Республики Казахстан;

4) участвует в обеспечении перевозки, хранении и инкассации банкнот, монет и ценностей, создает резервные государственные фонды банкнот, монет и ценностей;

5) осуществляет контроль и надзор за соблюдением требований к устройству помещений юридическими лицами, осуществляющими деятельность исключительно через обменные пункты на основании лицензии Национального Банка Казахстана на обменные операции с наличной иностранной валютой, и юридическими лицами, исключительной деятельностью которых является инкассация банкнот, монет и ценностей;

6) регулирует и осуществляет надзор (оверсайт) за межбанковской системой переводов денег, системой межбанковского клиринга и другими платежными системами, обеспечивающими проведение переводов денег между пользователями в казахстанских тенге;

7) в целях упорядочения платежей и переводов денег устанавливает по согласованию с Правительством Республики Казахстан очередность платежей по банковским счетам, осуществляемых банками, организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, и субъектами предпринимательской деятельности, если иное не предусмотрено законами Республики Казахстан;

8) осуществляет валютное регулирование и валютный контроль в Республике Казахстан;

8-1) устанавливает квалификационные требования, предъявляемые к юридическим лицам, исключительной деятельностью которых является инкассация банкнот, монет и ценностей, которые включают требования к организационно-правовой форме, требования к учредителям (участникам), в том числе раскрытие источников происхождения их вкладов в уставный капитал, требования к размеру и порядку формирования уставного капитала, а также помещению, техническим средствам, оборудованию и работникам юридических лиц, исключительной деятельностью которых является инкассация банкнот, монет и ценностей;

9) обеспечивает управление активами в иностранной валюте и драгоценных металлах;

10) реализует приоритетное право государства на приобретение аффинированного золота для пополнения активов в драгоценных металлах;

11) осуществляет в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, контрольные испытания проб (образцов) драгоценных металлов и сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы;

12) осуществляет хранение и испытание драгоценных металлов, за исключением изделий из них, и проб (образцов) сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, собственниками которых являются финансовые организации, иные лица, имеющие право на осуществление экспортно-импортных операций с драгоценными металлами и сырьевыми товарами, содержащими драгоценные металлы;

13) в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, осуществляет транспортировку, прием, учет, хранение драгоценных металлов, драгоценных камней и изделий из них, обращенных (поступивших) в собственность государства по отдельным основаниям;

14) самостоятельно и (или) совместно с иными государственными органами Республики Казахстан в рамках их компетенции осуществляет регулирование системных рисков;

15) осуществляет взаимодействие с уполномоченным органом по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций:

по вопросам стабильности финансовой системы Республики Казахстан, предоставления Национальным Банком Казахстана банкам второго уровня займов, в том числе займа последней инстанции;

Примечание ИЗПИ!
Абзац третий подпункта 15) действует до 01.01.2026 в соответствии с Указом Президента РК от 07.12.2023 № 407.

по вопросам автоматизации контроля и надзора финансового рынка и финансовых организаций, осуществляемых уполномоченным органом по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций, посредством создания, в том числе за счет средств бюджета (сметы расходов) Национального Банка Казахстана, информационных систем на информационно-коммуникационной инфраструктуре Национального Банка Казахстан и (или) его дочерней организации, их развития и сопровождения;

посредством обмена информацией в рамках установленных законами Республики Казахстан полномочий Национального Банка Казахстана и уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций, в том числе путем взаимного доступа к информационным системам;

16) осуществляет функции рабочего органа Совета по финансовой стабильности Республики Казахстан, формирует в пределах своей компетенции предложения по вопросам, относящимся к функциям Совета по финансовой стабильности Республики Казахстан;

17) в целях содействия обеспечению стабильности финансовой системы:

проводит регулярный мониторинг макроэкономических и макрофинансовых факторов, влияющих на стабильность финансовой системы;

формирует макропруденциальную политику;

предоставляет займы последней инстанции в порядке и на условиях, предусмотренных Законом Республики Казахстан "О Национальном Банке Республики Казахстан" (далее – Закон о Национальном Банке) и совместным нормативным правовым актом Национального Банка Казахстана и уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций;

проводит операции с производными финансовыми инструментами с банками второго уровня в порядке, на условиях и в сроки, установленные Правлением Национального Банка Казахстана;

18) предоставляет займы в порядке и на условиях, предусмотренных Законом о Национальном Банке и правовыми актами Национального Банка Казахстана;

19) участвует в регулировании внешнего долга финансовых организаций;

20) разрабатывает статистическую методологию и определяет перечень, формы, сроки и порядок представления первичных статистических данных по наличному денежному обращению, денежно-кредитной статистике и статистике финансового рынка, платежному балансу, внешнему долгу, международной инвестиционной позиции, обеспечению финансовой стабильности;

21) проводит ведомственные статистические наблюдения в соответствии с планом статистических работ, а также в пределах своей компетенции осуществляет контроль в области государственной статистики;

22) формирует и распространяет статистическую информацию по обзору финансового рынка, денежно-кредитной статистике и статистике финансового рынка, платежному балансу, международной инвестиционной позиции и внешнему долгу, участвует в разработке прогнозных оценок платежного баланса;

23) осуществляет сбор и обработку административных данных по вопросам валютного регулирования, денежно-кредитной статистики и статистики финансового рынка, наличного денежного обращения, платежей и платежных систем, финансовой стабильности, регулирования, контроля и надзора финансовых организаций и их аффилированных лиц, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, кредитных бюро, организаций, осуществляющих микрофинансовую деятельность, и коллекторских агентств;

24) осуществляет в пределах компетенции регулирование финансового рынка и финансовых организаций и иных лиц, а также контроль и надзор за финансовым рынком и финансовыми организациями и в области финансового законодательства Республики Казахстан в соответствии с Законом о Национальном Банке, Законом Республики Казахстан "О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций" и иными законами Республики Казахстан;

25) выдает (отказывает в выдаче), переоформляет, приостанавливает, лишает лицензии:

на обменные операции с наличной иностранной валютой – юридическим лицам, осуществляющим свою деятельность исключительно через обменные пункты;

на инкассацию банкнот, монет и ценностей – юридическим лицам, исключительной деятельностью которых является инкассация банкнот, монет и ценностей;

26) определяет политику и методы бухгалтерского учета для Национального Банка Казахстана с учетом международных стандартов финансовой отчетности;

27) осуществляет контроль и надзор за соблюдением юридическими лицами, осуществляющими деятельность исключительно через обменные пункты на основании лицензии Национального Банка Казахстана на обменные операции с наличной иностранной валютой, требований законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности, правил автоматизации ведения бухгалтерского учета, а также требований законодательства Республики Казахстан о валютном регулировании и валютном контроле;

28) осуществляет контроль за соблюдением юридическими лицами, осуществляющими деятельность исключительно через обменные пункты на основании лицензии Национального Банка Казахстана на обменные операции с наличной иностранной валютой, и платежными организациями требований законодательства Республики Казахстан о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма в части фиксирования, хранения и предоставления информации об операциях с деньгами и (или) иным имуществом, подлежащих финансовому мониторингу, надлежащей проверки клиентов (их представителей) и бенефициарных собственников, приостановления и отказа от проведения операций, подлежащих финансовому мониторингу, защиты документов, полученных в процессе своей деятельности, а также за организацией и реализацией внутреннего контроля в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

29) в пределах компетенции участвует в проверках деятельности проверяемых субъектов, проводимых уполномоченным органом по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций;

30) применяет по вопросам, входящим в его компетенцию, ограниченные меры воздействия к резидентам и нерезидентам, осуществляющим валютные операции и не являющимся финансовыми организациями, операторам платежных систем, операционным центрам платежных систем, а также поставщикам платежных услуг, не являющимся банками и организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, меры надзорного реагирования к юридическим лицам, осуществляющим деятельность исключительно через обменные пункты на основании лицензии Национального Банка Казахстана на обменные операции с наличной иностранной валютой, и юридическим лицам, исключительной деятельностью которых является инкассация банкнот, монет и ценностей, а также санкции и иные меры, предусмотренные законами Республики Казахстан;

31) вводит особый режим регулирования в отношении платежных организаций и (или) иных юридических лиц, не являющихся финансовыми организациями, в целях осуществления деятельности, связанной с платежными услугами, и регулирует их деятельность в пределах компетенции;

32) участвует в обслуживании государственного долга Правительства Республики Казахстан по согласованию с ним и обслуживает государственный долг Национального Банка Казахстана;

33) устанавливает и публикует официальный курс национальной валюты Республики Казахстан к иностранным валютам согласно перечню и порядку, определяемым Правлением Национального Банка Казахстана;

34) осуществляет мониторинг договоров по негосударственным внешним займам;

35) осуществляет мониторинг источников спроса и предложения, а также направлений использования иностранной валюты на внутреннем валютном рынке;

36) осуществляет без получения соответствующих лицензий банковскую деятельность, профессиональную деятельность на рынке ценных бумаг и иную деятельность, определенную законами Республики Казахстан;

37) осуществляет банковское обслуживание клиентов Национального Банка Казахстана;

38) осуществляет доверительное управление Национальным фондом Республики Казахстан на основании договора о доверительном управлении, который заключается между Национальным Банком Казахстана и Правительством Республики Казахстан и публикуется в официальных печатных изданиях;

39) осуществляет доверительное управление активами на основании договоров о доверительном управлении, заключаемых Национальным Банком Казахстана с Правительством Республики Казахстан или юридическими лицами. Договоры о доверительном управлении, заключаемые между Национальным Банком Казахстана и Правительством Республики Казахстан, публикуются в официальных печатных изданиях;

40) осуществляет доверительное управление пенсионными активами единого накопительного пенсионного фонда на основании договора о доверительном управлении, заключаемого между Национальным Банком Казахстана и единым накопительным пенсионным фондом;

41) осуществляет функции кастодиана в отношении пенсионных активов единого накопительного пенсионного фонда;

42) представляет по запросу уполномоченного органа по финансовому мониторингу сведения из собственных информационных систем в соответствии с законодательством Республики Казахстан о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма;

43) участвует в подготовке и переподготовке кадров для государственных органов и финансовых организаций;

44) осуществляет приобретение товаров, работ, услуг в порядке, определяемом нормативными правовыми актами Национального Банка Казахстана;

45) присваивает, аннулирует и определяет использование банковских идентификационных кодов, присваивает и аннулирует коды банков и организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, и коды филиалов банков и организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, устанавливает их структуру, а также формирует и ведет Справочник банков и организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций;

46) создает консультативно-совещательные органы Национального Банка Казахстана;

47) в целях обеспечения полноты информации, содержащейся в базе данных кредитных историй, предоставляет информацию о субъектах кредитной истории кредитному бюро с государственным участием;

48) определяет порядок отчуждения и передачи в пользование имущества, закрепленного за Национальным Банком Казахстана;

49) определяет порядок разработки, утверждения планов развития контролируемых государством акционерных обществ, товариществ с ограниченной ответственностью, акционером (участником, доверительным управляющим) которых является Национальный Банк Казахстана, и созданных им государственных предприятий, мониторинга и оценки их реализации, а также отчетов по их исполнению;

50) определяет размеры и порядок компенсационных выплат при служебных командировках, в том числе в целях обучения, повышения квалификации или переподготовки работника в соответствии с законодательством Республики Казахстан, производимых государственными учреждениями, содержащимися за счет средств бюджета (сметы расходов) Национального Банка Казахстана;

51) осуществляет информационно-разъяснительную работу по основным направлениям деятельности Национального Банка Казахстана;

52) проводит по вопросам, входящим в его компетенцию, мероприятия по повышению качества финансовых услуг;

53) обеспечивает наличие и актуальность системы управления финансовыми и операционными рисками Национального Банка Казахстана;

54) в пределах компетенции сотрудничает с центральными банками, контрольными и надзорными органами других государств, международными и иными организациями и вправе обмениваться с соблюдением конфиденциальности информацией, составляющей коммерческую тайну на рынке ценных бумаг, банковскую тайну, тайну страхования или иную охраняемую законом тайну, необходимой для осуществления контрольных и надзорных функций, на основании и в соответствии с международным договором Республики Казахстан, договором, предусматривающим обмен конфиденциальной информацией.

Под иными организациями, указанными в части первой настоящего подпункта, понимаются объединения центральных банков, контрольных и надзорных органов других государств, созданные с целью выработки единых стандартов регулирования деятельности банковского сектора, рынка ценных бумаг и страхового рынка;

55) осуществляет иные функции, предусмотренные Законом о Национальном Банке, другими законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 16 в редакции Указа Президента РК от 11.11.2019 № 203 (вводится в действие с 01.01.2020); с изменениями, внесенными указами Президента РК от 06.10.2022 № 1037; от 07.12.2023 № 407 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

17. Права и обязанности Национального Банка Казахстана:

Национальный Банк Казахстана при реализации возложенных на него задач и осуществлении своих функций имеет право в установленном законодательством Республики Казахстан порядке:

1) разрабатывать и принимать в пределах своей компетенции нормативные правовые акты, обязательные для исполнения финансовыми организациями, другими физическими и юридическими лицами на территории Республики Казахстан;

2) запрашивать и получать безвозмездно от любых физических и юридических лиц, а также государственных органов необходимую информацию, в том числе сведения, составляющие служебную, коммерческую, банковскую и иную охраняемую законом тайну;

3) проводить проверки и иные формы контроля и надзора в пределах полномочий, установленных законодательством Республики Казахстан;

4) принимать нормативные и ненормативные правовые акты, регулирующие внутреннюю деятельность Национального Банка Казахстана, а также отношения, связанные с осуществлением деятельности юридических лиц, в отношении которых он является учредителем (уполномоченным органом) либо акционером;

5) осуществлять иные права, предусмотренные Законом о Национальном Банке, другими законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Обязанности Национального Банка Казахстана:

1) обеспечение разработки и проведение денежно-кредитной политики государства;

2) содействие обеспечению стабильности финансовой системы;

3) осуществление статистической деятельности в области денежно-кредитной статистики, статистики финансового рынка и статистики внешнего сектора;

4) осуществление внутреннего аудита и проверки деятельности подразделений центрального аппарата, филиалов, представительств и организаций Национального Банка Казахстана, а также акционерных обществ, единственным акционером которых является Национальный Банк Казахстана;

5) иные обязанности, предусмотренные Законом о Национальном Банке, другими законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 17 в редакции Указа Президента РК от 11.11.2019 № 203 (вводится в действие с 01.01.2020).

Глава 3. Организация деятельности Национального Банка Казахстана

18. Руководство Национальным Банком Казахстана осуществляется Председателем, который несет персональную ответственность за выполнение возложенных на Национальный Банк Казахстана задач и осуществление им своих функций.

19. Председатель Национального Банка Казахстана назначается на должность Президентом Республики Казахстан с согласия Сената Парламента Республики Казахстан сроком на 6 лет и освобождается от должности Президентом Республики Казахстан.

20. Председатель Национального Банка Казахстана имеет заместителей, которые назначаются на должности и освобождаются от должностей в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

21. Полномочия Председателя Национального Банка Казахстана:

1) принимает оперативные и исполнительно-распорядительные решения по всем вопросам деятельности Национального Банка Казахстана, за исключением полномочий, оговоренных Законом о Национальном Банке и Положением для Правления Национального Банка Казахстана;

2) представляет для назначения Президентом Республики Казахстан кандидатуры заместителей Председателя Национального Банка Казахстана;

3) назначает и освобождает членов Правления Национального Банка Казахстана от Национального Банка Казахстана;

4) назначает должностных лиц Национального Банка Казахстана согласно утвержденной номенклатуре должностей Национального Банка Казахстана и увольняет их, поощряет отличившихся работников, налагает дисциплинарные взыскания;

5) представляет в пределах своей компетенции Национальный Банк Казахстана в республике и за границей;

6) на основе и (или) во исполнение законодательных актов Республики Казахстан, актов Президента Республики Казахстан, нормативных правовых актов Национального Банка Казахстана, постановлений Правления, Комитета по денежно-кредитной политике и Совета директоров Национального Банка Казахстана издает приказы и распоряжения по вопросам деятельности Национального Банка Казахстана, подписывает постановления Правления, Комитета по денежно-кредитной политике и Совета директоров Национального Банка Казахстана;

7) ведет заседания Правления, Комитета по денежно-кредитной политике и Совета директоров Национального Банка Казахстана;

8) распределяет обязанности между заместителями Председателя Национального Банка Казахстана, устанавливает степень ответственности своих заместителей и руководителей подразделений центрального аппарата, филиалов, представительств и организаций Национального Банка Казахстана за состояние дел на порученном участке работы;

9) утверждает состав Комитета по денежно-кредитной политике и Совета директоров Национального Банка Казахстана;

10) утверждает номенклатуру должностей Национального Банка Казахстана;

11) на основании утвержденной Президентом Республики Казахстан общей штатной численности Национального Банка Казахстана утверждает штатные расписания центрального аппарата, филиалов, представительств Национального Банка Казахстана;

12) утверждает положения о филиалах, представительствах, структурных подразделениях центрального аппарата Национального Банка Казахстана, за исключением положения о подразделении внутреннего аудита;

13) рассматривает ежегодный отчет о проделанной работе подразделения обеспечения внутренней безопасности;

14) Исключен указом Президента РК от 29.12.2021 № 722 (вводится в действие с 01.01.2022).

15) заключает от имени Национального Банка Казахстана договоры (соглашения, контракты);

16) распоряжается в соответствии с законодательством Республики Казахстан всем имуществом и средствами Национального Банка Казахстана, выдает доверенности, устанавливает порядок подписания обязательств и выдачи доверенностей от имени Национального Банка Казахстана;

17) исключен Указом Президента РК от 11.11.2019 № 203 (вводится в действие с 01.01.2020);

18) рассматривает результаты проверок и результаты внутреннего аудита подразделений центрального аппарата, филиалов, представительств и организаций Национального Банка Казахстана, а также акционерных обществ, единственным акционером которых является Национальный Банк Казахстана.

Председатель Национального Банка Казахстана либо заместитель Председателя Национального Банка Казахстана принимает решение о наложении административного взыскания по делам об административных правонарушениях, рассмотрение которых в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан отнесено к компетенции Национального Банка Казахстана.

Председатель Национального Банка Казахстана вправе принимать решение по любому вопросу, не относящемуся к исключительной компетенции Правления, Комитета по денежно-кредитной политике и Совета директоров Национального Банка Казахстана, а также поручать решение отдельных вопросов, входящих в его компетенцию, своим заместителям, руководителям структурных подразделений центрального аппарата, филиалов и представительств Национального Банка Казахстана.

Размеры должностных окладов Председателя Национального Банка Казахстана и его заместителей утверждаются Правлением Национального Банка Казахстана по согласованию с Президентом Республики Казахстан.

Исполнение полномочий Председателя Национального Банка Казахстана в период его отсутствия осуществляется лицом, его замещающим в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Председатель Национального Банка Казахстана обязан принимать меры по противодействию коррупции и несет установленную законом ответственность за неисполнение или ненадлежащее исполнение этой обязанности.

Председатель Национального Банка Казахстана обеспечивает соблюдение гендерного баланса при принятии на работу и продвижении работников Национального Банка Казахстана.

Сноска. Пункт 21 с изменениями, внесенными указами Президента РК от 11.11.2019 № 203 (вводится в действие с 01.01.2020); от 18.02.2021 № 514; от 29.12.2021 № 722 (вводится в действие с 01.01.2022).

22. Председатель Национального Банка Казахстана определяет полномочия своих заместителей в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Заместители Председателя представляют Национальный Банк Казахстана без доверенности, подписывают документы в пределах своей компетенции, выдают в пределах своей компетенции доверенности, в том числе для участия работников Национального Банка Казахстана при рассмотрении дел в судах. Заместители Председателя Национального Банка Казахстана рассматривают вопросы и принимают решения в соответствии с законодательством Республики Казахстан и на основании распределения их функциональных обязанностей.

Руководители подразделений центрального аппарата Национального Банка Казахстана осуществляют свою деятельность на основании положений об этих подразделениях, утверждаемых приказом Председателя Национального Банка Казахстана.

23. Органами Национального Банка Казахстана являются Правление, Комитет по денежно-кредитной политике и Совет директоров.

Высшим органом Национального Банка Казахстана является Правление.

Правление Национального Банка Казахстана помимо функций, предусмотренных статьей 15 Закона о Национальном Банке:

1) дает согласие на увеличение уставного капитала акционерных обществ и увеличение либо уменьшение уставного капитала товариществ с ограниченной ответственностью Национального Банка Казахстана, а также на приобретение либо отчуждение акций акционерных обществ, долей участия в уставном капитале товариществ с ограниченной ответственностью;

2) определяет условия реструктуризации задолженности банков и других организаций перед Национальным Банком Казахстана по займам, предоставленным Национальным Банком Казахстана;

3) рассматривает и принимает решения по вопросам удовлетворения требований Национального Банка Казахстана по займам последней инстанции во внесудебном порядке;

4) на основании утвержденной Президентом Республики Казахстан структуры Национального Банка Казахстана утверждает перечень подразделений центрального аппарата, филиалов и представительств Национального Банка Казахстана с их наименованиями, а также общую штатную численность организаций Национального Банка Казахстана;

5) устанавливает размер нераспределенного чистого дохода, направляемого на формирование уставного и (или) резервного капиталов;

6) ежегодно утверждает величину комиссионного вознаграждения единого накопительного пенсионного фонда;

7) принимает решения по вопросам, отнесенным законодательством Республики Казахстан и уставом единого накопительного пенсионного фонда к компетенции общего собрания акционеров (единственного акционера) единого накопительного пенсионного фонда;

8) принимает решение о принятии в доверительное управление активов на основании договоров о доверительном управлении, заключаемых Национальным Банком Казахстана с юридическими лицами;

9) утверждает правила по обеспечению пропускного и внутриобъектового режимов в зданиях Национального Банка Казахстана и его территориальных филиалах;

9-1) утверждает правила предоставления за счет бюджета (сметы расходов) Национального Банка Казахстана грантов для проведения исследований по приоритетным направлениям деятельности Национального Банка Казахстана;

10) осуществляет иные отнесенные к компетенции Правления Национального Банка Казахстана функции, предусмотренные Законом о Национальном Банке, иными законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Правление Национального Банка Казахстана вправе рассмотреть и принять решение по любому вопросу, входящему в компетенцию Национального Банка Казахстана, определенному Законом о Национальном Банке, иными законами Республики Казахстан и Положением.

Заседания Правления Национального Банка Казахстана проводятся по мере необходимости в соответствии с планом работы, утвержденным Председателем Национального Банка Казахстана. Заседания Правления ведет Председатель Национального Банка Казахстана, а в случае его отсутствия – лицо, его замещающее.

Порядок работы Правления Национального Банка Казахстана определяется его регламентом.

Сноска. Пункт 23 в редакции Указа Президента РК от 11.11.2019 № 203 (вводится в действие с 01.01.2020); с изменениями, внесенными Указом Президента РК от 18.02.2021 № 514.

23-1. Комитет по денежно-кредитной политике Национального Банка Казахстана является органом, принимающим решения по вопросам денежно-кредитной политики.

Комитет по денежно-кредитной политике Национального Банка Казахстана:

1) устанавливает базовую ставку;

2) устанавливает ставки вознаграждения по основным операциям денежно-кредитной политики;

3) принимает решения по иным вопросам денежно-кредитной политики, не относящимся к исключительной компетенции Правления Национального Банка Казахстана.

В состав Комитета по денежно-кредитной политике Национального Банка Казахстана входят Председатель Национального Банка Казахстана, его заместители, курирующие вопросы денежно-кредитной политики, монетарных операций, финансовой стабильности, руководители структурных подразделений Национального Банка Казахстана, в функции которых входят вопросы денежно-кредитной политики, монетарных операций, финансовой стабильности, а также иных подразделений Национального Банка Казахстана по решению Председателя Национального Банка Казахстана.

В состав Комитета по денежно-кредитной политике Национального Банка Казахстана могут быть включены лица, не являющиеся служащими Национального Банка Казахстана, соответствующие требованиям, утверждаемым Правлением Национального Банка Казахстана.

Состав и регламент работы Комитета по денежно-кредитной политике Национального Банка Казахстана утверждаются Председателем Национального Банка Казахстана.

На заседаниях Комитета по денежно-кредитной политике Национального Банка Казахстана председательствует Председатель Национального Банка Казахстана.

Заседания Комитета по денежно-кредитной политике Национального Банка Казахстана проводятся по мере необходимости, но не реже одного раза в квартал.

Комитет по денежно-кредитной политике Национального Банка Казахстана по вопросам, отнесенным к его компетенции, принимает постановления.

Сноска. Положение дополнено пунктом 23-1 в соответствии с Указом Президента РК от 18.02.2021 № 514.

24. Совет директоров Национального Банка Казахстана является органом оперативного управления Национального Банка Казахстана и принимает решения по вопросам, находящимся в ведении Национального Банка Казахстана, за исключением вопросов, входящих в компетенцию Правления и Председателя Национального Банка Казахстана (или его заместителей).

В состав Совета директоров входят Председатель Национального Банка Казахстана, его заместители, руководители структурных подразделений Национального Банка Казахстана. Состав Совета директоров Национального Банка Казахстана утверждается Председателем Национального Банка Казахстана.

Заседания Совета директоров Национального Банка Казахстана проводятся по мере необходимости, но не реже одного раза в месяц. Заседания Совета директоров ведет Председатель Национального Банка Казахстана, а в случае его отсутствия – лицо, его замещающее.

Совет директоров по вопросам, отнесенным к его компетенции, принимает постановления. Порядок работы Совета директоров определяется его регламентом.

Полномочия Совета директоров Национального Банка Казахстана:

1) утверждает структуру подразделений центрального аппарата Национального Банка Казахстана, его филиалов и представительств, а также уставы организаций Национального Банка Казахстана;

2) заслушивает отчеты о проделанной работе подразделений центрального аппарата, филиалов и представительств Национального Банка Казахстана, за исключением отчетов подразделений внутреннего аудита и безопасности;

3) принимает решение о создании, реорганизации, изменении наименования и правового статуса, увеличении либо уменьшении уставного капитала, ликвидации и отчуждении организаций Национального Банка Казахстана;

4) принимает решение об открытии и закрытии филиалов и представительств Национального Банка Казахстана;

5) при необходимости предварительно рассматривает вопросы, выносимые на рассмотрение Правления Национального Банка Казахстана;

6) для дочерних организаций Национального Банка Казахстана утверждает:

порядок представления финансовой отчетности, включая перечень, формы и сроки;

правовые акты по вопросам бухгалтерского учета и финансовой отчетности;

типовой план счетов бухгалтерского учета;

порядок применения дочерними организациями Национального Банка Казахстана единой учетной политики;

порядок инвентаризации имущества дочерних организаций;

иные акты по вопросам, связанным с прозрачностью и достоверностью данных финансовой отчетности дочерних организаций;

7) исключен Указом Президента РК от 11.11.2019 № 203 (вводится в действие с 01.01.2020);

8) осуществляет государственное регулирование системы бухгалтерского учета и финансовой отчетности в Национальном Банке Казахстана;

9) определяет структуру номера банковского счета в Национальном Банке Казахстана;

10) согласовывает или устанавливает цены на товары (работы, услуги), производимые и реализуемые созданными Национальным Банком Казахстана государственными предприятиями;

11) устанавливает:

стоимость чековой книжки Национального Банка Казахстана;

размер платы, взимаемой с пользователя межбанковской системы переводов денег при продлении операционного дня системы и не осуществлении платежей и переводов денег;

12) утверждает:

перечень должностей технических служащих Национального Банка Казахстана;

акты по вопросам внутренней деятельности Национального Банка Казахстана, в том числе связанной с использованием имущества, закрепленного за Национальным Банком Казахстана, составлением и использованием бюджета (сметы расходов), монетарной деятельностью, обслуживанием клиентов, организацией наличного денежного обращения и эмиссионно-кассовых операций, обеспечением сохранности ценностей, трудовыми отношениями и отношениями, непосредственно связанными с трудовыми, и иными вопросами, не отнесенными к исключительной компетенции Правления Национального Банка Казахстана;

порядок ведения бухгалтерского учета и составления отдельной и консолидированной финансовой отчетности Национального Банка Казахстана, в том числе типовой план счетов бухгалтерского учета Национального Банка Казахстана, а также порядок ведения бухгалтерского учета и составления финансовой отчетности Национального фонда Республики Казахстан, в том числе типовой план счетов бухгалтерского учета Национального фонда Республики Казахстан;

акты по вопросам применения Национальным Банком Казахстана платежных и иных документов при осуществлении платежей и переводов денег, организации и управления операционным днем Национального Банка Казахстана, приема и обработки платежных документов в платежных системах Национального Банка Казахстана и (или) его дочерней организации, а также изготовления, учета, хранения и выдачи чековых книжек;

бизнес-планы, планы развития государственных предприятий Национального Банка Казахстана и отчеты об их исполнении, а также годовую финансовую отчетность государственных предприятий Национального Банка Казахстана, подтвержденную аудиторской организацией;

ставки дисконта (вычеты и скидка за качество) к цене аффинированного золота в слитках, приобретаемого в рамках реализации приоритетного права государства на приобретение аффинированного золота для пополнения активов в драгоценных металлах;

виды и размеры платы за предоставляемые Национальным Банком Казахстана услуги;

правила распределения чистого дохода государственных предприятий, созданных Национальным Банком Казахстана;

правила по бизнес-планированию деятельности государственных предприятий, созданных Национальным Банком Казахстана;

правила о служебных командировках работников Национального Банка Казахстана;

размеры дисконта к стоимости активов, предоставляемых в залог в целях обеспечения исполнения обязательств по займу последней инстанции;

13) исключен Указом Президента РК от 11.11.2019 № 203 (вводится в действие с 01.01.2020).

Совет директоров Национального Банка Казахстана вправе рассмотреть и принять решение по любому иному вопросу, не относящемуся к исключительной компетенции Правления Национального Банка Казахстана.

Сноска. Пункт 24 с изменениями, внесенными указами Президента РК от 23.04.2019 № 31; от 11.11.2019 № 203 (вводится в действие с 01.01.2020); от 18.02.2021 № 514; от 15.08.2023 № 305.

Глава 4. Имущество Национального Банка Казахстана

25. Национальный Банк Казахстана самостоятельно осуществляет от имени Республики Казахстан права владения, пользования и распоряжения закрепленным за ним имуществом, находящимся на его балансе, в порядке, определяемом правовыми актами Национального Банка Казахстана.

26. Капитал и резервы Национального Банка Казахстана состоят из уставного и резервного капиталов, счетов переоценки, провизий (резервов). Формирование уставного и резервного капиталов, счетов переоценки, провизий (резервов) осуществляется в соответствии с Законом о Национальном Банке.

Глава 5. Реорганизация и ликвидация Национального Банка Казахстана

27. Реорганизация Национального Банка Казахстана осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

28. Национальный Банк Казахстана может быть ликвидирован путем принятия соответствующего закона Республики Казахстан. В случае ликвидации Национального Банка Казахстана его имущество передается правопреемнику, указанному в соответствующем законе Республики Казахстан.

УТВЕРЖДЕНА
Указом Президента
Республики Казахстан
от 31 декабря 2003 года № 1271

СТРУКТУРА
Национального Банка Республики Казахстана

Сноска. Структура в редакции Указа Президента РК от 23.04.2019 № 31; с изменениями, внесенными указами Президента РК от 06.10.2022 № 1037; от 15.08.2023 № 305.

1. Центральный аппарат:

1) департаменты;

2) управления

2. Филиалы Национального Банка Республики Казахстан:

1) центральный филиал (город Астана);

2) в городах республиканского значения – Алматы и Шымкент;

3) в городах областного значения Республики Казахстан;

4) центр кассовых операций и хранения ценностей в городе Алматы

3. Организации Национального Банка Республики Казахстан:

1) Исключен Указом Президента РК от 15.08.2023 № 305.

2) республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Казахстанский монетный двор Национального Банка Республики Казахстан";

3) республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Банкнотная фабрика Национального Банка Республики Казахстан"

4. Представительства Национального Банка Республики Казахстан

Приложение
к Указу Президента
Республики Казахстан
от 31 декабря 2003 года № 1271

Переченьнекоторых указов Президента Республики Казахстан, признанных утратившими силу

1. Указ Президента Республики Казахстан от 11 августа 1999 года № 188 "Об утверждении Положения и структуры Национального Банка Республики Казахстан".

2. Указ Президента Республики Казахстан от 20 мая 2000 года № 400 "О внесении изменений и дополнений в Указ Президента Республики Казахстана от 11 августа 1999 года № 188".

3. Указ Президента Республики Казахстан от 18 апреля 2001 года № 587 "О внесении изменений и дополнений в Указ Президента Республики Казахстана от 11 августа 1999 года № 188".

4. Пункт 4 Указа Президента Республики Казахстан от 11 июля 2001 года № 654 "О мерах по организации единой системы государственного регулирования финансового рынка".

5. Указ Президента Республики Казахстан от 21 августа 2001 года № 668 "О внесении изменений и дополнений в Указ Президента Республики Казахстана от 11 августа 1999 года № 188".

6. Пункт 3 Указа Президента Республики Казахстан от 17 мая 2002 года № 872 "Вопросы организации единой системы государственного регулирования финансового рынка Республики Казахстан".

7. Указ Президента Республики Казахстан от 15 августа 2002 года № 924 "О внесении дополнений и изменений в Указ Президента Республики Казахстан от 11 августа 1999 года № 188".

8. Указ Президента Республики Казахстан от 29 декабря 2002 года № 1009 "О внесении дополнений и изменений в Указ Президента Республики Казахстан от 11 августа 1999 года № 188".

"Қазақстан Республикасының Президентi туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының 17-1-бабына сәйкес қаулы етемін:

1. Қоса берiлiп отырған:

1) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi туралы ереже;

2) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң құрылымы бекiтiлсiн.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің орталық аппаратын, оның филиалдарын және өкілдігін қоса алғанда жалпы штат саны 2161 бірлік болып бекітілсін.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 17.08.2022 № 985 Жарлығымен.

3. Қоса берiлiп отырған тiзбеге сәйкес Қазақстан Республикасы Президентiнiң кейбiр Жарлықтарының күшi жойылды деп танылсын.

4. Осы Жарлық 2004 жылғы 1 қаңтардан бастап күшiне енедi.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Қазақстан Республикасы
Президентінің
2003 жылғы 31 желтоқсандағы
№ 1271 Жарлығымен
БЕКІТІЛГЕН

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi туралы
ЕРЕЖЕ

Ескерту. Ереже жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 12.12.2018 № 803 Жарлығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі (бұдан әрі – Қазақстан Ұлттық Банкі) Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей бағынатын және есеп беретін, мемлекеттің ақша-кредит саясатын әзірлеуді және жүргізуді, төлем жүйелерінің жұмыс істеуін қамтамасыз ететін, қаржы жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге жәрдемдесетін, валюталық реттеу мен валюталық бақылауды, статистикалық қызметті жүзеге асыратын, сондай-ақ өз құзыреті шегінде қаржы нарығын, қаржы ұйымдарын және өзге де тұлғаларды және Қазақстан Республикасының қаржылық заңнамасы саласындағы мемлекеттік реттеуді, бақылау мен қадағалауды жүзеге асыратын мемлекеттік орган болып табылады.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 11.11.2019 № 203 Жарлығымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

2. Қазақстан Ұлттық Банкі өзінің филиалдарымен, өкілдіктерімен және ұйымдарымен бірге тікелей бағыну схемасындағы біртұтас орталықтандырылған құрылымды құрайды.

3. Қазақстан Ұлттық Банкі Қазақстан Республикасының орталық банкі болып табылады, Қазақстан Республикасы банк жүйесінің жоғарғы (бірінші) деңгейін білдіреді, өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына және заңдарына, Қазақстан Республикасы Президентінің және Үкіметінің актілеріне, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне, сондай-ақ осы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы ережеге (бұдан әрі – Ереже) сәйкес жүзеге асырады.

4. Қазақстан Ұлттық Банкі республикалық мемлекеттік мекеменің ұйымдық-құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы бейнеленген және мемлекеттік тілде өзінің атауы жазылған мөрі, мөртабандары, сондай-ақ өзінің эмблемасы және белгіленген үлгідегі бланкілері болады.

Қазақстан Ұлттық Банкінің филиалдары (бұдан әрі – филиал) Қазақстан Ұлттық Банкінің Директорлар кеңесінің шешімімен ашылады, оған есеп береді және өз қызметін Қазақстан Ұлттық Банкі белгілеген өкілеттіктер шегінде жүзеге асырады.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Директорлар кеңесі бекітетін филиалдың құрылымына құқықтық мәртебесі мен өкілеттіктері Қазақстан Ұлттық Банкінің филиалы туралы ережеде айқындалатын бөлімдер мен басқа да бөлімшелер кіруі мүмкін.

Филиал өз қызметінде Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін, Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының, Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитеті мен Директорлар кеңесінің қаулыларын, Қазақстан Ұлттық Банкінің бұйрықтарын, өкімдерін, Ережені және Қазақстан Ұлттық Банкінің филиалы туралы ережені басшылыққа алады.

Филиалды ашу және жабу тәртібі, оның өкілеттіктері, міндеттері мен функциялары Қазақстан Ұлттық Банкінің филиалы туралы ережеде және Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

Филиалдың қызметіне басшылықты Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы лауазымға тағайындайтын (лауазымнан босататын) оның директоры жүзеге асырады.

Филиалдың директоры өз қызметін филиал туралы ереже және Қазақстан Ұлттық Банкінің сенімхаты негізінде жүзеге асырады.

Қазақстан Ұлттық Банкінің өкілдіктері Қазақстан Ұлттық Банкінің Директорлар кеңесінің шешімімен Қазақстан Республикасының аумағында да, одан тыс жерлерде де ашылады және Қазақстан Ұлттық Банкі белгілеген өкілеттіктер шегінде Қазақстан Ұлттық Банкінің мүдделерін қорғауды және білдіруді жүзеге асырады.

Өкілдіктерді ашу, жабу тәртібі, олардың өкілеттіктері және құқықтық мәртебесі Қазақстан Ұлттық Банкінің өкілдіктері туралы ережелерде айқындалады.

Өкілдіктің қызметіне басшылықты Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы лауазымға тағайындайтын (лауазымнан босататын) өкілдік басшысы жүзеге асырады.

Өкілдік басшысы өз қызметін өкілдік туралы ереже және Қазақстан Ұлттық Банкінің сенімхаты негізінде жүзеге асырады.

Қазақстан Ұлттық Банкінің ішкі қызметіне байланысты өзге мәселелер Қазақстан Ұлттық Банкінің жұмыс регламентінде, құрылымдық бөлімшелер туралы ережелерде және Қазақстан Ұлттық Банкінің өзге де құқықтық актілерінде белгіленеді.

Қазақстан Ұлттық Банкінің ұйымдары республикалық заңды тұлғалар болып табылады, республикалық мемлекеттік кәсіпорындар нысанында құрылады, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркеуге жатады және Қазақстан Ұлттық Банкінің бірыңғай орталықтандырылған құрылымына кіреді.

Қазақстан Ұлттық Банкі өзі құратын ұйымдарға қатысты олардың құрылтайшысы және олардың қызметін реттеу және аталған ұйымдардың құқықтық мәртебесін өзгерту туралы шешімдер қабылдау бойынша өкілеттіктерді қоса алғанда, оларға қатысты республикалық меншік құқығы субъектісі функцияларын жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік орган болып табылады.

Қазақстан Ұлттық Банкі өзі құратын ұйымдардың қызметінің мәнін және мақсаттарын, сондай-ақ олардың түрін (шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару құқығындағы) дербес айқындайды, олардың жарғыларын, оларға өзгерістер мен толықтыруларды бекітеді.

Ұйымдарды құру, қайта ұйымдастыру, атауын өзгерту, жарғылық капиталын ұлғайту не азайту, тарату және иелігінен шығару туралы шешімді Қазақстан Ұлттық Банкінің Директорлар кеңесі қабылдайды.

Ұйымдарды және олардың органдарын құру, қайта ұйымдастыру, тарату тәртібі, олардың қызметінің мәні мен мақсаттары, құқықтық мәртебесі мен жарғылық құзыреті Қазақстан Республикасының заңнамасында, ұйымдардың жарғыларында, Ережеде және Қазақстан Ұлттық Банкінің құқықтық актілерінде айқындалады.

Ұйымның жарғысын Қазақстан Ұлттық Банкінің Директорлар кеңесі бекітеді.

Қазақстан Ұлттық Банкі филиалдарының, өкілдіктерінің және ұйымдарының өз мөрі және белгіленген үлгідегі бланкілері болады.

Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 18.02.2021 № 514 Жарлығымен.

5. Қазақстан Ұлттық Банкі өз атынан азаматтық-құқықтық қатынастар жасайды.

6. Қазақстан Ұлттық Банкінің, егер ол Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес уәкілетті болса, мемлекеттің атынан азаматтық-құқықтық қатынастар жасауға құқығы бар.

7. Қазақстан Ұлттық Банкі өз құзыретінің мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен Қазақстан Ұлттық Банкі Төрағасының бұйрықтарымен, Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының, Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитетінің, Директорлар кеңесінің қаулыларымен және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген басқа актілермен ресімделетін шешімдер қабылдайды.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 18.02.2021 № 514 Жарлығымен.

8. Қазақстан Ұлттық Банкінің құрылымын және жалпы штат санын Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

9. Қазақстан Ұлттық Банкі орталық аппаратының орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Z05T8F6, Астана қаласы, Есіл ауданы, Мәңгілік Ел даңғылы, 57А ғимараты.

Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 06.10.2022 № 1037 Жарлығымен.

10. Мемлекеттік органның толық атауы – "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі" республикалық мемлекеттік мекемесі.

11. Ереже Қазақстан Ұлттық Банкінің құрылтай құжаты болып табылады.

12. Қазақстан Ұлттық Банкінің қызметін қаржыландыру Қазақстан Ұлттық Банкінің бюджетінен (шығыстар сметасынан) жүзеге асырылады.

Қазақстан Ұлттық Банкі мүлкінің түрі – республикалық мемлекеттік мүлік.

13. Қазақстан Ұлттық Банкі ақылы негізде банктік операциялар және басқа да қызметтер жүргізуге құқылы. Көрсететін қызметтерінің түрлері мен ақысының мөлшерлерін Қазақстан Ұлттық Банкі дербес айқындайды.

Қазақстан Ұлттық Банкі Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын, өзге қорлар мен ұйымдардың активтерін басқару бойынша көрсетілетін қызметтерді қоспағанда, Қазақстан Республикасының Үкіметіне және бюджеттің атқарылуы жөніндегі орталық уәкілетті органға көрсетілетін банктік және өзге де қызметтер үшін ақы алмайды.

Ескерту. 13-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 11.11.2019 № 203 Жарлығымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

2-тарау. Қазақстан Ұлттық Банкінің миссиясы, негізгі міндеттері, функциялары, құқықтары мен міндеттері

14. Қазақстан Ұлттық Банкінің миссиясы:

Қазақстан Республикасында баға тұрақтылығын қамтамасыз ету.

15. Міндеттері:

1) мемлекеттің ақша-кредит саясатын әзірлеу және жүргізу;

2) төлем жүйелерінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

3) валюталық реттеуді және валюталық бақылауды жүзеге асыру;

4) қаржы жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге жәрдемдесу;

5) ақша-кредит статистикасы, қаржы нарығы статистикасы және сыртқы сектор статистикасы саласында статистикалық қызметті жүзеге асыру;

6) Қазақстан Республикасының заңдарына және Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне сәйкес өзге де міндеттер.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 11.11.2019 № 203 Жарлығымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

16. Функциялары:

Қазақстан Ұлттық Банкі:

1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік ақша-кредит саясатын әзірлейді және жүргізеді;

2) мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздарды шығарады;

3) Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының жалғыз эмитенті болып табылады және Қазақстан Республикасының аумағында қолма-қол ақша айналысын ұйымдастырады;

4) банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды тасымалдауды, сақтауды және инкассациялауды қамтамасыз етуге қатысады, банкноттардың, монеталардың және құндылықтардың резервтiк мемлекеттік қорларын құрады;

5) қызметін Қазақстан Ұлттық Банкінің қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларына арналған лицензиясы негізінде айырбастау пункттері арқылы ғана жүзеге асыратын заңды тұлғалардың және банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды инкассациялау айрықша қызметі болып табылатын заңды тұлғалардың үй-жайларды орналастыруға қойылатын талаптарды сақтауын бақылауды және қадағалауды жүзеге асырады;

6) банкаралық ақша аударымдары жүйесін, банкаралық клиринг жүйесін және пайдаланушылар арасында Қазақстан теңгесімен ақша аударымдарын жүргізуді қамтамасыз ететін басқа да төлем жүйелерін реттейді және қадағалауды (оверсайт) жүзеге асырады;

7) егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, ақша төлемдерi мен аударымдарын реттеу мақсатында банктер, банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдар және кәсіпкерлік қызмет субъектілері банк шоттары бойынша жүзеге асыратын төлемдердің кезектiлiгiн Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң келiсімі бойынша белгiлейді;

8) Қазақстан Республикасында валюталық реттеуді және валюталық бақылауды жүзеге асырады;

8-1) ұйымдық-құқықтық нысанға қойылатын талаптарды, құрылтайшыларға (қатысушыларға) қойылатын талаптарды, оның ішінде олардың жарғылық капиталға салымдарының шығу көздерін ашуды, жарғылық капиталдың мөлшеріне және оны қалыптастыру тәртібіне, сондай-ақ банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды инкассациялау айрықша қызметі болып табылатын заңды тұлғалардың үй-жайына, техникалық құралдарына, жабдығына және қызметкерлеріне қойылатын талаптарды қамтитын, банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды инкассациялау айрықша қызметі болып табылатын заңды тұлғаларға қойылатын біліктілік талаптарын белгілейді;

9) шетел валютасындағы және бағалы металдардағы активтерді басқаруды қамтамасыз етеді;

10) бағалы металдардағы активтерді толықтыру үшін тазартылған алтынды сатып алуға мемлекеттің басым құқығын іске асырады;

11) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда бағалы металдардың және құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының сынамаларына (үлгілеріне) бақылау сынақтарын жүзеге асырады;

12) меншік иелері қаржы ұйымдары, бағалы металдармен және құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларымен экспорттық-импорттық операцияларды жүзеге асыруға құқығы бар өзге де тұлғалар болып табылатын, олардан жасалған бұйымдарды қоспағанда, бағалы металдарды және құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының сынамаларын (үлгілерін) сақтауды және сынауды жүзеге асырады;

13) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда жекелеген негіздер бойынша мемлекет меншiгiне айналдырылған (келіп түскен) бағалы металдарды, асыл тастарды және олардан жасалған бұйымдарды тасымалдауды, қабылдауды, есепке алуды, сақтауды жүзеге асырады;

14) дербес және (немесе) Қазақстан Республикасының өзге де мемлекеттік органдарымен бірлесіп, олардың құзыреті шеңберінде жүйелік тәуекелдерді реттеуді жүзеге асырады;

15) қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органмен:

Қазақстан Республикасы қаржы жүйесінің тұрақтылығы, Қазақстан Ұлттық Банкінің екінші деңгейдегі банктерге қарыздар, оның ішінде соңғы сатыдағы қарыздар беру мәселелері бойынша;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
15) тармақшаның үшінші абзацы 01.01.2026 дейін қолданылады - ҚР Президентінің 07.12.2023 № 407 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті орган жүзеге асыратын қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын бақылауды және қадағалауды Қазақстан Ұлттық Банкінің және (немесе) оның еншілес ұйымының ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымында, оның ішінде Қазақстан Ұлттық Банкі бюджетінің (шығыстар сметасының) қаражаты есебінен ақпараттық жүйелер құру арқылы автоматтандыру, оларды дамыту және сүйемелдеу мәселелері бойынша;

Қазақстан Ұлттық Банкінің және қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген өкілеттіктері шеңберінде, оның ішінде ақпараттық жүйелерге өзара қол жеткізу жолымен ақпарат алмасу арқылы өзара іс-қимыл жасауды жүзеге асырады;

16) Қазақстан Республикасының қаржылық тұрақтылығы жөніндегі кеңестің жұмыс органының функцияларын жүзеге асырады, өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының қаржылық тұрақтылығы жөніндегі кеңестің функцияларына жататын мәселелер бойынша ұсыныстар қалыптастырады;

17) қаржы жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге жәрдемдесу мақсатында:

қаржы жүйесінің тұрақтылығына әсер ететін макроэкономикалық және макроқаржылық факторларға тұрақты мониторингтеу жүргізеді;

макропруденциялық саясатты қалыптастырады;

"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында (бұдан әрі – Ұлттық Банк туралы заң) және Қазақстан Ұлттық Банкінің және қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау мен қадағалау жөніндегі уәкілетті органның бірлескен нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен және шарттарда соңғы сатыдағы қарыздар береді;

Қазақстан Ұлттық Банкінің Басқармасы белгілеген тәртіппен, шарттарда және мерзімдерде екінші деңгейдегі банктермен туынды қаржы құралдарымен операциялар жүргізеді;

18) Ұлттық Банк туралы заңда және Қазақстан Ұлттық Банкінің құқықтық актілерінде көзделген тәртіппен және шарттарда қарыздар береді;

19) қаржы ұйымдарының сыртқы борышын реттеуге қатысады;

20) статистикалық әдіснама әзірлейді және қолма-қол ақша айналысы, ақша-кредит статистикасы және қаржы нарығы статистикасы, төлем балансы, сыртқы борыш, халықаралық инвестициялық позиция, қаржылық тұрақтылықты қамтамасыз ету жөніндегі бастапқы статистикалық деректердің тізбесін, нысандарын, мерзімдері мен оларды ұсыну тәртібін айқындайды;

21) статистикалық жұмыстар жоспарына сәйкес ведомстволық статистикалық байқаулар жүргізеді, сондай-ақ өз құзыреті шегінде мемлекеттік статистика саласында бақылауды жүзеге асырады;

22) қаржы нарығына шолу жасау, ақша-кредит статистикасы және қаржы нарығы статистикасы, төлем балансы, халықаралық инвестициялық позиция және сыртқы борыш жөніндегі статистикалық ақпаратты қалыптастырады және таратады, төлем балансын болжамдық бағалауды әзірлеуге қатысады;

23) валюталық реттеу, ақша-кредит статистикасы және қаржы нарығы статистикасы, қолма-қол ақша айналысы, төлемдер мен төлем жүйелері, қаржылық тұрақтылық, қаржы ұйымдарын және олардың үлестес тұлғаларын, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымды, кредиттік бюроларды, микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдарды және коллекторлық агенттіктерді реттеу, бақылау және қадағалау мәселелері бойынша әкімшілік деректерді жинауды және өңдеуді жүзеге асырады;

24) құзыреті шегінде қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын және өзге де адамдарды реттеуді, сондай-ақ Ұлттық Банк туралы заңға, "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына сәйкес қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын және Қазақстан Республикасының қаржы заңнамасы саласында бақылауды және қадағалауды жүзеге асырады;

25) мыналарға:

өз қызметін айырбастау пункттері арқылы ғана жүзеге асыратын заңды тұлғаларға – қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларына;

айрықша қызметі банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды инкассациялау болып табылатын заңды тұлғалардың банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды инкассациялауына лицензия береді, (беруден бас тартады), қайта ресімдейді, тоқтата тұрады және лицензиясынан айырады;

26) халықаралық қаржылық есептілік стандарттарын ескере отырып, Қазақстан Ұлттық Банкіне арналған бухгалтерлік есеп саясаты мен әдістерін айқындайды;

27) қызметін Қазақстан Ұлттық Банкінің қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларына арналған лицензиясы негізінде айырбастау пункттері арқылы ғана жүзеге асыратын заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарын, бухгалтерлік есепті жүргізуді автоматтандыру қағидаларын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы заңнамасының талаптарын сақтауын бақылауды және қадағалауды жүзеге асырады;

28) қызметін Қазақстан Ұлттық Банкінің қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларына арналған лицензиясы негізінде айырбастау пункттері арқылы ғана жүзеге асыратын заңды тұлғалардың және төлем ұйымдарының Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының талаптарын қаржы мониторингіне жататын ақшамен және (немесе) өзге мүлікпен операциялар туралы ақпаратты тіркеу, сақтау және беру, клиенттерді (олардың өкілдерін) және бенефициарлық меншік иелерін тиісінше тексеру, қаржы мониторингіне жататын операцияларды тоқтата тұру және оларды жүргізуден бас тарту, өз қызметі процесінде алынған құжаттарды қорғау бөлігінде сақтауын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ішкі бақылауды ұйымдастыруын және іске асыруын бақылауды жүзеге асырады;

29) құзыреті шегінде қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті орган жүргізетін тексерілетін субъектілердің қызметін тексеруге қатысады;

30) өзінің құзыретіне кіретін мәселелер бойынша валюталық операцияларды жүзеге асыратын және қаржы ұйымдары болып табылмайтын резиденттерге және бейрезиденттерге, төлем жүйелері операторларына, төлем жүйелерінің операциялық орталықтарына, сондай-ақ банктер және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар болып табылмайтын көрсетілетін төлем қызметтерін берушілерге шектеулі ықпал ету шараларын, қызметін Қазақстан Ұлттық Банкінің қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларына арналған лицензиясы негізінде айырбастау пункттері арқылы ғана жүзеге асыратын заңды тұлғаларға, айрықша қызметі банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды инкассациялау болып табылатын заңды тұлғаларға қадағалап ден қою шараларын, сол сияқты Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген санкцияларды және өзге де шараларды қолданады;

31) төлем қызметтеріне байланысты қызметті жүзеге асыру мақсатында төлем ұйымдарына және (немесе) қаржы ұйымдары болып табылмайтын өзге де заңды тұлғаларға қатысты ерекше реттеу режимін енгізеді және құзыреті шегінде олардың қызметін реттейді;

32) Қазақстан Республикасының Үкіметімен келісу бойынша оның мемлекетттік борышына қызмет көрсетуге қатысады және Қазақстан Ұлттық Банкінің мемлекеттік борышына қызмет көрсетеді;

33) Қазақстан Ұлттық Банкінің Басқармасы айқындайтын тізбеге және тәртіпке сәйкес Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының шетел валюталарына ресми бағамын белгілейді және жариялайды;

34) мемлекеттік емес сыртқы қарыздар бойынша шарттарға мониторингтеуді жүзеге асырады;

35) сұраныс пен ұсыныс көздерінің, сондай-ақ шетел валютасын ішкі валюта нарығында пайдалану бағыттарына мониторингтеуді жүзеге асырады;

36) банк қызметiн, бағалы қағаздар нарығындағы кәсiптік қызметті және Қазақстан Республикасының заңдарында айқындалған өзге де қызметті тиiстi лицензиялар алмай-ақ жүзеге асырады;

37) Қазақстан Ұлттық Банкiнің клиенттеріне банктік қызмет көрсетуді жүзеге асырады;

38) Қазақстан Ұлттық Банкi мен Қазақстан Республикасының Үкіметі арасында жасалатын және мерзімді баспа басылымдарында жарияланатын сенiмгерлiкпен басқару туралы шарт негiзiнде Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын сенiмгерлiкпен басқаруды жүзеге асырады;

39) Қазақстан Ұлттық Банкi Қазақстан Республикасының Үкiметімен немесе заңды тұлғалармен жасайтын сенiмгерлiкпен басқару туралы шарттар негiзiнде активтердi сенiмгерлiкпен басқаруды жүзеге асырады. Қазақстан Ұлттық Банкi мен Қазақстан Республикасының Үкіметі арасында жасалатын сенiмгерлiкпен басқару туралы шарттар мерзімді баспа басылымдарында жарияланады;

40) Қазақстан Ұлттық Банкі мен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры арасында жасалатын сенімгерлік басқару туралы шарт негізінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін сенімгерлік басқаруды жүзеге асырады;

41) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтеріне қатысты кастодиан функцияларын жүзеге асырады;

42) қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органның сұратуы бойынша Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасына сәйкес өзінің ақпараттық жүйелерінен мәліметтер ұсынады;

43) мемлекеттік органдар мен қаржы ұйымдары үшiн кадрлар даярлауға және қайта даярлауға қатысады;

44) Қазақстан Ұлттық Банкінің нормативтік құқықтық актілерінде айқындалатын тәртіппен тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды жүзеге асырады;

45) банктік сәйкестендіру кодтарын береді, күшін жояды және оның пайдаланылуын айқындайды, банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың кодтарын және банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар филиалдарының кодтарын береді және күшін жояды, олардың құрылымын белгілейді, сондай-ақ Банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың анықтамалығын қалыптастырады және жүргізеді;

46) Қазақстан Ұлттық Банкінің консультативтік-кеңесші органдарын құрады;

47) кредиттік тарихтардың дерекқорында қамтылған ақпараттың толықтығын қамтамасыз ету мақсатында мемлекет қатысатын кредиттік бюроға кредиттік тарих субъектілері туралы ақпарат береді;

48) Қазақстан Ұлттық Банкіне бекітілген мүлікті иеліктен шығару және пайдалануға беру тәртібін айқындайды;

49) Қазақстан Ұлттық Банкі акционері (қатысушысы, сенімгерлік басқарушысы) болып табылатын мемлекеттің бақылауындағы акционерлік қоғамдардың, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің және ол құрған мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларын, сондай-ақ олардың орындалуы жөніндегі есептерді әзірлеуді, бекітуді, оларды іске асыруды мониторингтеу және бағалау тәртібін айқындайды;

50) Қазақстан Ұлттық Банкінің бюджет қаражаты (шығыстар сметасы) есебінен ұсталатын мемлекеттік мекемелер жүргізетін қызметтік, оның ішінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қызметкерді оқыту, біліктілігін арттыру немесе қайта даярлау мақсатындағы іссапарлар кезіндегі өтемақы төлемдерінің мөлшерлерін және тәртібін айқындайды;

51) Қазақстан Ұлттық Банкі қызметінің негізгі бағыттары бойынша ақпараттық-түсіндіру жұмысын жүзеге асырады;

52) өз құзыретіне кіретін мәселелер бойынша қаржылық көрсетілетін қызметтер сапасын арттыру жөніндегі іс-шараларды жүргізеді;

53) Қазақстан Ұлттық Банкінің қаржылық және операциялық тәуекелдерін басқару жүйесінің болуын және өзектілендіруді қамтамасыз етеді;

54) Қазақстан Республикасының халықаралық шарты, құпия ақпарат алмасуды көздейтін шарт негізінде және соларға сәйкес құзыреті шегінде басқа мемлекеттердің орталық банктерімен, бақылау және қадағалау органдарымен, халықаралық және өзге де ұйымдармен ынтымақтастық жасайды және құпиялылықты сақтай отырып, бағалы қағаздар нарығындағы коммерциялық құпияны, банктік құпияны, сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын, бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыру үшін қажет ақпаратпен алмасуға құқылы.

Осы тармақшаның бірінші бөлігінде көрсетілген өзге де ұйымдар деп банктік сектор қызметін, бағалы қағаздар нарығын және сақтандыру нарығын реттеудің бірыңғай стандарттарын әзірлеу мақсатында құрылған басқа мемлекеттер орталық банктерінің, бақылау және қадағалау органдарының бірлестіктері түсініледі;

55) Ұлттық Банк туралы заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады.

Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 11.11.2019 № 203 (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 06.10.2022 № 1037; 07.12.2023 № 407 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Жарлықтарымен.

17. Қазақстан Ұлттық Банкінің құқықтары мен міндеттері:

Қазақстан Ұлттық Банкі өзіне жүктелген міндеттерді іске асыру және өз функцияларын жүзеге асыру кезінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) өз құзыреті шеңберінде Қазақстан Республикасының аумағындағы қаржы ұйымдарының, басқа да жеке және заңды тұлғалардың орындауы үшін міндетті нормативтік құқықтық актілерді әзірлеуге және қабылдауға;

2) кез келген жеке және заңды тұлғалардан, сондай-ақ мемлекеттік органдардан қажетті ақпаратты, оның ішінде қызметтік, коммерциялық, банктік және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді сұратуға және өтеусіз алуға;

3) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өкілеттіктер шегінде тексерулер және бақылау мен қадағалаудың өзге де нысандарын жүргізуге;

4) Қазақстан Ұлттық Банкінің ішкі қызметін, сондай-ақ ол құрылтайшы (уәкілетті орган) не акционер болып табылатын заңды тұлғалардың қызметін жүзеге асыруға байланысты қатынастарды реттейтін нормативтік және нормативтік емес құқықтық актілерді қабылдауға;

5) Ұлттық Банк туралы заңда, Қазақстан Республикасының басқа да заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқылы.

Қазақстан Ұлттық Банкінің міндеттері:

1) мемлекеттің ақша-кредит саясатын әзірлеуді және жүргізуді қамтамасыз ету;

2) қаржы жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге жәрдемдесу;

3) ақша-кредит статистикасы, қаржы нарығының статистикасы және сыртқы сектор статистикасы саласында статистикалық қызметті жүзеге асыру;

4) Қазақстан Ұлттық Банкі орталық аппаратының бөлімшелеріне, филиалдарына, өкілдіктеріне және ұйымдарына, сондай-ақ Қазақстан Ұлттық Банкі жалғыз акционері болып табылатын акционерлік қоғамдарға ішкі аудитті және қызметін тексеруді жүзеге асыру;

5) Ұлттық Банк туралы заңда, Қазақстан Республикасының басқа да заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де міндеттер.

Ескерту. 17-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 11.11.2019 № 203 Жарлығымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

3-тарау. Қазақстан Ұлттық Банкінің қызметін ұйымдастыру

18. Қазақстан Ұлттық Банкін басқаруды Төраға жүзеге асырады, ол Қазақстан Ұлттық Банкіне жүктелген міндеттердің орындалуына және өзінің функцияларын жүзеге асыруы үшін жеке жауапкершілікте болады.

19. Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасын Қазақстан Республикасының Президенті Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының келісуімен 6 жылдық мерзімге лауазымға тағайындайды және оны лауазымынан Қазақстан Республикасының Президенті босатады.

20. Қазақстан Ұлттық Банкі Төрағасының Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес лауазымға тағайындалатын және лауазымнан босатылатын орынбасарлары болады.

21. Қазақстан Ұлттық Банкі Төрағасының өкілеттіктері:

1) Ұлттық Банк туралы заңда және Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Басқармасы үшін Ережеде келісілген өкiлеттiктердi қоспағанда, Қазақстан Ұлттық Банкi қызметiнің барлық мәселелері бойынша жедел және атқарушы-өкiмдік шешімдер қабылдайды;

2) Қазақстан Республикасы Президентінің тағайындауы үшін Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы орынбасарларының кандидатураларын ұсынады;

3) Қазақстан Ұлттық Банкінен сайланған Қазақстан Ұлттық Банкінің Басқарма мүшелерін тағайындайды және босатады;

4) Қазақстан Ұлттық Банкі лауазымдарының бекітілген номенклатурасына сәйкес Қазақстан Ұлттық Банкінің лауазымды тұлғаларын тағайындайды және оларды жұмыстан босатады, көзге түскен қызметкерлерді көтермелейді, тәртіптік жаза қолданады;

5) өз құзыреті шегінде Қазақстан Ұлттық Банкінің атынан республикада және шетелдерде өкілдік етеді;

6) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілері, Қазақстан Республикасы Президентінің актілері, Қазақстан Ұлттық Банкінің нормативтік құқықтық актілері, Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының, Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитетінің және Директорлар кеңесінің қаулылары негізінде және (немесе) оларды орындау үшін Қазақстан Ұлттық Банкі қызметінің мәселелері бойынша бұйрықтар мен өкімдер шығарады, Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының, Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитетінің және Директорлар кеңесінің қаулыларына қол қояды;

7) Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының, Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитетінің және Директорлар кеңесінің отырыстарын жүргізеді;

8) Қазақстан Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасарлары арасында міндеттерді бөледі, өз орынбасарларының және Қазақстан Ұлттық Банкінің орталық аппараты бөлімшелері, филиалдары, өкілдіктері мен ұйымдары басшыларының тапсырылған жұмыс учаскесіндегі істің жай-күйі үшін жауаптылық дәрежесін белгілейді;

9) Қазақстан Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитеті мен Директорлар кеңесінің құрамын бекітеді;

10) Қазақстан Ұлттық Банкі лауазымдарының номенклатурасын бекітеді;

11) Қазақстан Республикасының Президенті бекіткен Қазақстан Ұлттық Банкінің жалпы штат саны негізінде Қазақстан Ұлттық Банкі орталық аппаратының, филиалдарының, өкілдіктерінің штат кестелерін бекітеді;

12) ішкі аудит бөлімшесі туралы ережені қоспағанда, Қазақстан Ұлттық Банкінің филиалдары, өкілдіктері, орталық аппаратының құрылымдық бөлімшелері туралы ережелерді бекітеді;

13) ішкі қауіпсіздікті қамтамасыз ету бөлімшесінің істелген жұмысы туралы жыл сайынғы есебін қарайды;

14) алып тасталды – ҚР Президентінің 29.12.2021 № 722 (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

15) Қазақстан Ұлттық Банкінің атынан шарттар (келісімдер, келісімшарттар) жасасады;

16) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Ұлттық Банкінің барлық мүлкі мен қаражатына билік етеді, Қазақстан Ұлттық Банкі атынан сенімхат береді, міндеттемелерге қол қою және сенімхаттар беру тәртібін белгілейді;

17) алып тасталды - ҚР Президентінің 11.11.2019 № 203 Жарлығымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

18) Қазақстан Ұлттық Банкінің орталық аппараты бөлімшелерін, филиалдарын, өкілдіктерін және ұйымдарын, сондай-ақ жалғыз акционері Қазақстан Ұлттық Банкі болып табылатын акционерлік қоғамдарды тексеру нәтижелерін және ішкі аудит нәтижелерін қарайды.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы не Қазақстан Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары қаралуы Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес Қазақстан Ұлттық Банкінің құзыретіне жатқызылған әкімшілік құқық бұзушылық жөніндегі істер бойынша әкімшілік жаза қолдану туралы шешім қабылдайды.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы Қазақстан Ұлттық Банкінің Басқармасы, Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитеті мен Директорлар кеңесінің айрықша құзыретіне жатпайтын кез келген мәселе бойынша шешім қабылдауға, сондай-ақ өз құзыретіне кіретін жекелеген мәселелерді шешуді өзінің орынбасарларына, Қазақстан Ұлттық Банкінің орталық аппараты құрылымдық бөлімшелерінің, филиалдарының және өкілдіктерінің басшыларына тапсыруға құқылы.

Қазақстан Ұлттық Банкі Төрағасының және оның орынбасарларының лауазымдық жалақыларының мөлшерлерін Қазақстан Республикасы Президентінің келісімі бойынша Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасы бекітеді.

Қазақстан Ұлттық Банкі Төрағасының өкілеттіктерін орындауды ол болмаған кезеңде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оның орнындағы адам жүзеге асырады.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөнінде шаралар қабылдауға міндетті және осы міндетті орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін заңда белгіленген жауаптылықта болады.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы Қазақстан Ұлттық Банкінің қызметкерлерін жұмысқа қабылдаған және лауазымын өсірген кезде гендерлік баланстың сақталуын қамтамасыз етеді.

Ескерту. 21-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 11.11.2019 № 203 (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 18.02.2021 № 514; 29.12.2021 № 722 (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлықтарымен.

22. Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы өзінің орынбасарларының өкілеттіктерін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындайды.

Төрағаның орынбасарлары Қазақстан Ұлттық Банкінің атынан сенімхатсыз өкілдік етеді, өз құзыреті шегінде құжаттарға қол қояды, өз құзыреті шегінде сенімхаттарды береді, оның ішінде соттарда істер қаралған кезде Қазақстан Ұлттық Банкі қызметкерлерінің қатысуы үшін сенімхаттарды береді. Қазақстан Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасарлары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес және өздеріне бөлінген функционалдық міндеттері негізінде мәселелерді қарайды және шешімдер қабылдайды.

Қазақстан Ұлттық Банкінің орталық аппараты бөлімшелерінің басшылары өз қызметін Қазақстан Ұлттық Банкі Төрағасының бұйрығымен бекітілетін осы бөлімшелер туралы ережелер негізінде жүзеге асырады.

23. Басқарма, Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитет және Директорлар кеңесі Қазақстан Ұлттық Банкінің органдары болып табылады.

Басқарма Қазақстан Ұлттық Банкінің жоғары органы болып табылады.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Басқармасы Ұлттық Банк туралы заңның 15-бабында көзделген функциялардан басқа:

1) Қазақстан Ұлттық Банкінің акционерлік қоғамдарының жарғылық капиталын ұлғайтуға және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерінің жарғылық капиталын ұлғайтуға не азайтуға, сондай-ақ акционерлік қоғамдардың акцияларын, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына қатысу үлестерін сатып алуға не иеліктен шығаруға келісім береді;

2) Қазақстан Ұлттық Банкі берген қарыздар бойынша банктердің және басқа ұйымдардың Қазақстан Ұлттық Банкінің алдындағы берешегін қайта құрылымдау шарттарын айқындайды;

3) Қазақстан Ұлттық Банкінің соңғы сатыдағы қарыздар бойынша талаптарын соттан тыс тәртіппен қанағаттандыру мәселелері бойынша шешімдерді қарайды және қабылдайды;

4) Қазақстан Республикасының Президенті бекіткен Қазақстан Ұлттық Банкінің құрылымы негізінде Қазақстан Ұлттық Банкінің орталық аппараты бөлімшелерінің, филиалдарының және өкілдіктерінің атаулары бар тізбесін, сондай-ақ Қазақстан Ұлттық Банкі ұйымдарының жалпы штат санын бекітеді;

5) жарғылық және (немесе) резервтік капиталдарды қалыптастыруға жіберілетін, бөлінбеген таза кіріс мөлшерін белгілейді;

6) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының комиссиялық сыйақы мөлшерін жыл сайын бекітеді;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасымен және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының жарғысымен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры акционерлері (жалғыз акционері) жалпы жиналысының құзыретіне жатқызылатын мәселелер бойынша шешімдер қабылдайды;

8) Қазақстан Ұлттық Банкі заңды тұлғалармен жасайтын сенімгерлік басқару туралы шарттар негізінде активтерді сенімгерлік басқаруға қабылдау туралы шешім қабылдайды;

9) Қазақстан Ұлттық Банкінің және оның аумақтық филиалдарының ғимараттарында өткізу және объектішілік режимдерді қамтамасыз ету жөніндегі қағидаларды бекітеді;

9-1) Қазақстан Ұлттық Банкінің бюджеті (шығыстар сметасы) есебінен Қазақстан Ұлттық Банкі қызметінің басым бағыттары бойынша зерттеулерді жүргізу үшін гранттар ұсыну қағидаларын бекітеді;

10) Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының құзыретіне жатқызылған, Ұлттық Банк туралы заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Басқармасы Ұлттық Банк туралы заңда, Қазақстан Республикасының өзге заңдарында және Ережеде айқындалған Қазақстан Ұлттық Банкінің құзыретіне кіретін кез келген мәселені қарауға және сол бойынша шешім қабылдауға құқылы.

Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының отырыстары Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы бекіткен жұмыс жоспарына сәйкес қажеттілігіне қарай өткізіледі. Басқарма отырыстарын Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы, ол болмаған жағдайда оның орнындағы адам жүргізеді.

Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының жұмыс тәртібі оның регламентінде айқындалады.

Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 11.11.2019 № 203 (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 18.02.2021 № 514 Жарлықтарымен.

23-1. Қазақстан Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитеті ақша-кредит саясаты мәселелері бойынша шешімдер қабылдайтын орган болып табылады.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитеті:

1) базалық мөлшерлемені белгілейді;

2) ақша-кредит саясатының негізгі операциялары бойынша сыйақы мөлшерлемелерін белгілейді;

3) Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының айрықша құзыретіне жатпайтын ақша-кредит саясатының өзге де мәселелері бойынша шешімдер қабылдайды.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитетінің құрамына Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы, оның ақша-кредит саясаты, монетарлық операциялар, қаржылық тұрақтылық мәселелеріне жетекшілік ететін орынбасарлары, функцияларына ақша-кредит саясаты, монетарлық операциялар, қаржылық тұрақтылық мәселелері кіретін Қазақстан Ұлттық Банкінің құрылымдық бөлімшелерінің, сондай-ақ Қазақстан Ұлттық Банкі Төрағасының шешімі бойынша Қазақстан Ұлттық Банкінің өзге де бөлімшелерінің басшылары кіреді.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитетінің құрамына Қазақстан Ұлттық Банкінің қызметшілері болып табылмайтын, Қазақстан Ұлттық Банкінің Басқармасы бекітетін талаптарға сәйкес келетін адамдар енгізілуі мүмкін.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитетінің құрамы мен жұмыс регламентін Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы бекітеді.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитетінің отырыстарында Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы төрағалық етеді.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитетінің отырыстары қажеттілігіне қарай, бірақ тоқсанына кемінде бір рет өткізіледі.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитеті өзінің құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша қаулылар қабылдайды.

Ескерту. 23-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Президентінің 18.02.2021 № 514 Жарлығымен.

24. Қазақстан Ұлттық Банкінің Директорлар кеңесі Қазақстан Ұлттық Банкінің жедел басқару органы болып табылады және Қазақстан Ұлттық Банкінің Басқармасы мен Төрағасының (немесе оның орынбасарларының) құзыретіне кіретін мәселелерді қоспағанда, Қазақстан Ұлттық Банкінің құзырындағы мәселелер бойынша шешімдер қабылдайды.

Директорлар кеңесінің құрамына Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы, оның орынбасарлары, Қазақстан Ұлттық Банкі құрылымдық бөлімшелерінің басшылары кіреді. Қазақстан Ұлттық Банкі Директорлар кеңесінің құрамын Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы бекітеді.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Директорлар кеңесінің отырыстары қажеттілігіне қарай, бірақ айына кемінде бір рет өткізіледі. Директорлар кеңесінің отырыстарын Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрағасы, ал ол болмаған жағдайда, оның орнындағы адам жүргізеді.

Директорлар кеңесі өзінің құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша қаулылар қабылдайды. Директорлар кеңесінің жұмыс тәртібі оның регламентінде айқындалады.

Қазақстан Ұлттық Банкі Директорлар кеңесінің өкілеттіктері:

1) Қазақстан Ұлттық Банкінің орталық аппараты бөлімшелерінің, оның филиалдары мен өкілдіктерінің құрылымын, сондай-ақ Қазақстан Ұлттық Банкі ұйымдарының жарғыларын бекітеді;

2) Қазақстан Ұлттық Банкінің ішкі аудит және қауіпсіздік бөлімшелерінің есептерін қоспағанда, орталық аппараты бөлімшелерінің, филиалдарының және өкілдіктерінің істелген жұмысы туралы есептерін тыңдайды;

3) Қазақстан Ұлттық Банкінің ұйымдарын құру, қайта ұйымдастыру, атауын және құқықтық мәртебесін өзгерту, жарғылық капиталын ұлғайту не азайту, тарату және иеліктен шығару туралы шешім қабылдайды;

4) Қазақстан Ұлттық Банкінің филиалдары мен өкілдіктерін ашу және жабу туралы шешім қабылдайды;

5) Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының қарауына енгізілетін мәселелерді қажеттілігіне қарай алдын ала қарайды;

6) Қазақстан Ұлттық Банкінің еншілес ұйымдары үшін:

тізбесін, нысандарын және мерзімдерін қоса алғанда, қаржылық есептілікті ұсыну тәртібін;

бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік мәселелері жөніндегі құқықтық актілерді;

бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарын;

Қазақстан Ұлттық Банкінің еншілес ұйымдарының бірыңғай есеп саясатын қолдану тәртібін;

еншілес ұйымдардың мүлкін түгендеу тәртібін;

еншілес ұйымдардың қаржылық есептілігі деректерінің айқындығы мен дәйектілігіне байланысты мәселелер жөніндегі өзге де актілерді бекітеді;

7) алып тасталды - ҚР Президентінің 11.11.2019 № 203 Жарлығымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

8) Қазақстан Ұлттық Банкіндегі бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік жүйесін мемлекеттік реттеуді жүзеге асырады;

9) Қазақстан Ұлттық Банкіндегі банктік шот нөмірінің құрылымын айқындайды;

10) Қазақстан Ұлттық Банкі құрған мемлекеттік кәсіпорындар шығаратын және өткізетін тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бағасын келіседі немесе белгілейді;

11) мыналарды:

Қазақстан Ұлттық Банкінің чек кітапшасының құнын;

жүйенің операциялық күнін ұзарту және ақша төлемі мен аударымдары жүзеге асырылмаған кезде банкаралық ақша аударымы жүйесін пайдаланушыдан алынатын төлем мөлшерін;

12) мыналарды:

Қазақстан Ұлттық Банкінің техникалық қызметшілері лауазымдарының тізбесін;

Қазақстан Ұлттық Банкінің ішкі қызметінің, оның ішінде Қазақстан Ұлттық Банкіне бекітілген мүлікті пайдалануға байланысты, бюджетті (шығыстар сметасын) жасау және пайдалану, монетарлық қызмет, клиенттерге қызмет көрсету, қолма-қол ақша айналысын және эмиссиялық-кассалық операцияларды ұйымдастыру, құндылықтардың сақталуын қамтамасыз ету, еңбек қатынастарымен және еңбекке тікелей байланысты қатынастармен және Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының айрықша құзыретіне жатқызылмаған өзге де мәселелерге байланысты мәселелер жөніндегі актілерді;

Қазақстан Ұлттық Банкінің бухгалтерлік есебін жүргізу, жеке және шоғырландырылған қаржылық есептілігін, оның ішінде Қазақстан Ұлттық Банкінің бухгалтерлік есебінің үлгі шот жоспарын жасау тәртібін, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының бухгалтерлік есебін жүргізу және қаржылық есептілігін, оның ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының бухгалтерлік есебінің үлгі шот жоспарын жасау тәртібін;

Қазақстан Ұлттық Банкінің төлемдер мен ақша аударымдарын жүзеге асыру кезінде төлем және өзге де құжаттарды қолдануы, Қазақстан Ұлттық Банкінің операциялық күнін ұйымдастыру және басқару, Қазақстан Ұлттық Банкінің және (немесе) оның еншілес ұйымының төлем жүйелерінде төлем құжаттарын қабылдау және өңдеу, сондай-ақ чек кітапшаларын дайындау, есепке алу, сақтау және беру мәселелері жөніндегі актілерді;

Қазақстан Ұлттық Банкі мемлекеттік кәсіпорындарының бизнес-жоспарларын, даму жоспарларын және олардың орындалуы туралы есептерді, сондай-ақ Қазақстан Ұлттық Банкі мемлекеттік кәсіпорындарының аудиторлық ұйым растаған жылдық қаржылық есептілігін;

бағалы металдардағы активтерді толықтыру үшін мемлекеттің тазартылған алтынды сатып алуға басым құқығын іске асыру шеңберінде сатып алынатын тазартылған құйма алтын бағасына дисконттың мөлшерлемелерін (сапасы үшін шегерімдер және жеңілдік);

Қазақстан Ұлттық Банкі ұсынатын қызметтер үшін ақы түрлерін және мөлшерлерін;

Қазақстан Ұлттық Банкі құрған мемлекеттік кәсіпорындардың таза кірісін бөлу қағидаларын;

Қазақстан Ұлттық Банкі құрған мемлекеттік кәсіпорындардың қызметін бизнес-жоспарлау жөніндегі қағидаларды;

Қазақстан Ұлттық Банкі қызметкерлерінің қызметтік іссапарлары туралы қағидаларды;

соңғы сатыдағы қарыз бойынша міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету мақсатында кепілге берілетін активтердің құнына дисконт мөлшерлерін бекітеді.

13) алып тасталды - ҚР Президентінің 11.11.2019 № 203 Жарлығымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

Қазақстан Ұлттық Банкінің Директорлар кеңесі Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының айрықша құзыретіне жатпайтын кез келген өзге де мәселені қарауға және ол бойынша шешім қабылдауға құқылы.

Ескерту. 24-тармаққа өзгерістер енгізілді – ҚР Президентінің 23.04.2019 № 31; 11.11.2019 № 203 (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 18.02.2021 № 514; 15.08.2023 № 305 Жарлықтарымен.

4-тарау. Қазақстан Ұлттық Банкінің мүлкі

25. Қазақстан Ұлттық Банкі өз балансындағы мүлікті Қазақстан Ұлттық Банкінің құқықтық актілерінде айқындалатын тәртіппен иелену, пайдалану және оған билік ету құқығын Қазақстан Республикасының атынан дербес жүзеге асырады.

26. Қазақстан Ұлттық Банкінің капиталы және резервтері жарғылық және резервтік капиталдардан, қайта бағалау шоттарынан, провизиялардан (резервтерден) тұрады. Жарғылық және резервтік капиталдарды, қайта бағалау шоттарын, провизияларды (резервтерді) қалыптастыру Ұлттық Банк туралы заңға сәйкес жүзеге асырылады.

5-тарау. Қазақстан Ұлттық Банкін қайта ұйымдастыру және тарату

27. Қазақстан Ұлттық Банкін қайта ұйымдастыру Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

28. Қазақстан Ұлттық Банкі Қазақстан Республикасының тиісті заңын қабылдау арқылы таратылуы мүмкін. Қазақстан Ұлттық Банкі таратылған жағдайда, оның мүлкі Қазақстан Республикасының тиісті заңында көрсетілген құқықтық мирасқорына беріледі.

Қазақстан Республикасы
Президентінің
2003 жылғы 31 желтоқсандағы
№ 1271 Жарлығымен
БЕКІТІЛГЕН

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің
ҚҰРЫЛЫМЫ

Ескерту. Құрылым жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 23.04.2019 № 31; өзгерістер енгізілді – ҚР Президентінің 06.10.2022 № 1037; 15.08.2023 № 305 Жарлықтарымен.

1. Орталық аппарат:

1) департаменттер;

2) басқармалар

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің филиалдары:

1) орталық филиал (Астана қаласы);

2) республикалық маңызы бар қалаларда – Алматы мен Шымкент;

3) Қазақстан Республикасының облыстық маңызы бар қалаларында;

4) Алматы қаласындағы кассалық операциялар және құндылықтарды сақтау орталығы

3. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ұйымдары:

1) алып тасталды - ҚР Президентінің 15.08.2023 № 305 Жарлығымен.

2) "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қазақстан теңге сарайы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны;

3) "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Банкнот фабрикасы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны

4. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің өкілдіктері

Қазақстан Республикасы
Президентiнiң
2003 жылғы 31 желтоқсандағы
N 1271 Жарлығымен
БЕКIТIЛГЕН

Қазақстан Республикасы Президентiнiң күшi жойылды деп танылған кейбiр Жарлықтарының тiзбесi

1. "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң ережесiн және құрылымын бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1999 жылғы 11 тамыздағы N 188 Жарлығы .

2. "Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1999 жылғы 11 тамыздағы N 188 Жарлығына өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2000 жылғы 20 мамырдағы N 400 Жарлығы .

3. "Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1999 жылғы 11 тамыздағы N 188 Жарлығына өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2001 жылғы 18 сәуiрдегi N 587 Жарлығы .

4. "Қаржы рыногын мемлекеттiк реттеудiң бiрыңғай жүйесiн ұйымдастыру жөнiндегi шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2001 жылғы 11 шiлдедегi N 654 Жарлығының 4-тармағы.

5. "Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1999 жылғы 11 тамыздағы N 188 Жарлығына өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2001 жылғы 21 тамыздағы N 668 Жарлығы .

6. "Қазақстан Республикасының қаржы нарығын мемлекеттiк реттеудiң бiрыңғай жүйесiн ұйымдастыру мәселелерi" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2002 жылғы 17 мамырдағы N 872 Жарлығының 3-тармағы.

7. "Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1999 жылғы 11 тамыздағы N 188 Жарлығына толықтырулар мен өзгерiстер енгiзу туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2002 жылғы 15 тамыздағы N 924 Жарлығы .

8. "Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1999 жылғы 11 тамыздағы N 188 Жарлығына толықтырулар мен өзгерiстер енгiзу туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2002 жылғы 29 желтоқсандағы N 1009 Жарлығы .

Об утверждении Положения и структуры Национального Банка Республики Казахстан

ПОЛОЖЕНИЕо Национальном Банке Республики Казахстан