Қазақстан Республикасының Су Кодексі

Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 9 шілдедегі N 481 Кодексі.

Қолданушылар назарына!

Қолданушыларға ыңғайлы болу үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

Мазмұны

Ескерту. Мазмұны алып тасталды – ҚР 30.06.2021 № 59-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. Бүкiл мәтiн бойынша "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органның", "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органмен", "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi орган", "жер қойнауын пайдалану мен қорғау жөнiндегi уәкiлеттi орган", "жер қойнауын пайдалану мен қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органның", "жер қойнауын пайдалану мен қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органмен", "жер қойнауын пайдалану мен қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органға" деген сөздер тиiсiнше "жер қойнауын зерделеу мен пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органның", "жер қойнауын зерделеу мен пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органмен", "жер қойнауын зерделеу мен пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi орган", "жер қойнауын зерделеу мен пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органның", "жер қойнауын зерделеу мен пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органмен", "жер қойнауын зерделеу мен пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органға", Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы органымен", "Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы органының", "Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау жөнiндегi орталық атқарушы органы", "Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы органы", "Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы органына" деген сөздер тиiсiнше "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органмен", "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органның", "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган", "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органға" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 2007.01.09 № 213 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), бүкіл мәтін бойынша "су қорын пайдалану және қорғау саласындағы уәкілетті орган", "су қорын пайдалану және қорғау саласындағы уәкілетті органмен", "су қорын пайдалану және қорғау саласындағы уәкілетті органның", "су қорын пайдалану және қорғау саласындағы уәкілетті органға" "су қорын пайдалану және қорғау саласындағы уәкілетті органда" деген сөздер тиісінше "уәкілетті орган", "уәкілетті органмен", "уәкілетті органның", "уәкілетті органға" "уәкілетті органда" деген сөздермен ауыстырылды - 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.
Ескерту. Мазмұнға өзгерту енгізілді - ҚР 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша "жануарлар мен өсімдіктер" деген сөздер "өсімдіктер мен жануарлар" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша "жер қойнауын зерделеу мен пайдалану жөніндегі", "жер қойнауын зерттеу мен пайдалану жөніндегі", "жер қойнауын зерделеу және пайдалану жөніндегі", "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөніндегі" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу жөніндегі" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 27.12.2017 № 126-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша "халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органмен", "халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті орган", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органның", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уәкілетті органмен", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органмен", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уәкілетті орган", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уәкілетті органның", "халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органға" және "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уәкілетті органға" деген сөздер тиісінше "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның", "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органға" және "халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органға" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1-БӨЛIМ. Жалпы ережелер

1-тарау. Негізгі ережелер

1-бап. Осы Кодексте пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

Осы Кодексте пайдаланылатын негізгі ұғымдар:

1) ағын су - ойпаңды жер бетінде ылдиға құлай аққан судың қозғалысымен сипатталатын су объектісі;

2) акватория - табиғи, жасанды немесе шартты шекаралармен шектелген су кеңістігі;

2-1) ауызсу – сапасы бойынша белгіленген ұлттық стандарттарға және гигиеналық нормативтерге сай келетін, халықтың ауызсу және шаруашылық-ауызсу мұқтаждарына арналған табиғи күйіндегі немесе өңделгеннен кейінгі су;

3) ауыз сумен жабдықтаудың баламасыз көздері - су тұтынушылар үшін ауыз сумен жабдықтаудың олардың ауыстырылуы мүмкін емес және мақсатқа сай келмейтін бірден-бір көздері;

3-1) ауызсумен және (немесе) шаруашылық-ауызсумен жабдықтау (бұдан әрі – ауызсумен жабдықтау) – ауызсуды алуды, дайындауды, сақтауды, тасымалдауды және су тұтынушыларға беруді қамтамасыз ететін технологиялық процесс;

3-2) баланстық тиесілікті бөлу шекарасы – сумен жабдықтау және су бұру жүйелерінің элементтерін иеленушілер арасында меншік, шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару белгісі бойынша бөлу орны, бұл схемаларда көрсетіледі;

3-3) балық өсіру объектілері – техникалық персоналдың болуына және уылдырықты инкубациялау жабдықтарына және балық жіберу үшін балық шабақтарын өсіру жабдықтарына, балық өсіру шаруашылығын күзетуге, балық азықтарын, кәсіпшілік және кәсіпшілік емес құрал-сайман түрлерін, сондай-ақ тор қоршамаларды сақтауға арналған күрделі емес құрылысжайлар (мобильді кешен, бір шатыр астындағы немесе жеке тұрған контейнер тәріздес құрылыстар);

4) басқарудың бассейндік принципі - өзендердің, көлдердің және басқа да су объектілерінің бассейндері шегінде су ресурстарын әкімшілік-аумақтық бірліктер арасында бөлу кезінде іске асырылатын су қорын гидрографиялық белгілер бойынша басқару;

4-1) бөгет – судың деңгейін көтеру және (немесе) су қоймасын жасау үшін ағын судағы тежеуiш гидротехникалық құрылыс;

4-2) бөгеттердің қауіпсіздігі саласындағы жұмыстарды жүргізу құқығына ұйымдарды аттестаттау – заңды тұлғаның бөгеттердің қауіпсіздігі саласындағы жұмыстарды орындауға құқықтылығын уәкілетті орган ведомствосының ресми тануы;

4-3) бөгеттің қауіпсіздігі – бөгеттің апаттық бұзылудан қорғалу жай-күйі;

5) гидромелиорациялық жүйе - жерді суаруға, суландыруға және құрғатуға арналған технологиялық жағынан өзара байланысты гидротехникалық құрылыстар, құрылғылар мен жабдықтар кешені;

6) гидромелиорациялық кондоминиумге қатысушылар - ортақ үлестік меншік құқығындағы гидромелиорациялық кондоминиумнің құрамына кіретін бір гидромелиорациялық жүйемен немесе оның элементтерімен суарылатын жеке меншік немесе уақытша өтеулі пайдалану құқығында жер учаскесі бар жеке және (немесе) заңды тұлғалар;

6-1) гидромелиорациялық іс-шаралар – гидромелиорациялық жүйелер, сондай-ақ жеке орналасқан гидротехникалық құрылыстар көмегімен топырақтың су режимін реттеу;

7) гидротехникалық құрылыстар - су ресурстарын басқару, су пайдаланушыларға су беру, сумен жабдықтау және су бұру, судың зиянды әсерінің алдын алу үшін пайдаланылатын инженерлік құрылыстар;

7-1) елді мекендердің ауызсумен жабдықтау жүйесі – су тұтынушыларды ауызсумен қамтамасыз етуге арналған су тарту құрылыстарын, су құбырын тазартқыш құрылыстарды, таза су резервуарларын, су құбырының сорғы стансалары мен желілерін біріктіретін, өзара байланысты су объектілері мен гидротехникалық құрылыстар кешені;

8) жағалау белдеуі - экологиялық талаптарды сақтай отырып, навигациялық белгілер мен жабдықтарды орнатуға арналған су объектілері жағалауының бойындағы жағалау жиегінен ені жиырма метр құрлық белдеуі;

9) жағалау жиегі - су объектісі жағалауының судың барынша көтерілуі (лық толуы) нәтижесінде пайда болатын жиегі;

9-1) жерасты сулары – жер қойнауындағы су шоғырланымдары;

10) жер асты суларының бассейні - жер қойнауында орналасқан су тұтқыш жиектер жиынтығы;

11) жер асты суларының көздері мен учаскелері - шегінде жер асты суларын шығару мен алу үшін қолайлы жағдайлары бар су тұтқыш жиектердің бөліктері;

12) жер асты шаруашылық-ауыз сулары - өзінің табиғи жай-күйіндегі немесе өңделгеннен кейінгі сапасы бойынша нормативтік талаптарға сай келетін және адамның ауыз суға және шаруашылық қажетіне, не ауыз су өнімдерін өндіруге арналған жерасты сулары;

13) жер үсті су объектілері - шекарасы, көлемі мен су режимі бар, құрлық бетінде оның бедері нысанында сулардың тұрақты немесе уақытша жинақталуы;

13-1) зиянды заттардың жол берілетін шоғырлануы – су бұру жүйесіне ағызылатын, су тұтынушының сарқынды суларында болатын зиянды заттардың жол берілетін шамасы;

13-2) коммуналдық шаруашылық саласындағы уәкілетті орган – елді мекендер шегінде сумен жабдықтау және су бұру саласындағы басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

13-3) көпфакторлы зерттеп-қарау – судың зиянды әсерінің алдын алу мақсатында гидротехникалық құрылысжайлар мен негізгі жабдықтың техникалық жай-күйін бағалау, көзбен қарап-тексеру әдісімен және инженерлік (геодезиялық, геофизикалық, геотехникалық, гидрографиялық және басқа да) зерттеулер кешенін жүргізу арқылы олардың элементтерінің қалған ресурсын айқындау;

14) қайтарымды сулар - суармалы аумақтардан ағатын жер асты және жер үсті сулары немесе өнеркәсіп орындары, тұрмыстық сумен жабдықтау құрылғылары және коммуналдық кәсіпорындар ағызатын сулар;

15) құбырлы сүзгіш құдық – су тұтқыш қабаттың үстіңгі бетінің біріншісіне бекітілетін бірқатар тесіктері бар құбыр кесіндісі;

16) мелиорацияланған жерлер - мелиорациялық (агроорман-мелиорациялық, агротехникалық, гидромелиорациялық, химиялық) іс-шаралар жүргізілген жерлер;

17) минералды жерасты сулары - өзінің құрамы және (немесе) кейбір ерекше компоненттерінің мөлшері бойынша оң бальнеологиялық әсер ететін жерасты сулары;

18) өзендерге теңестірілген каналдар - суды бір бассейннен екіншісіне, сондай-ақ бір өзен жүйесінен екіншісіне ауыстыруға арналған жасанды құрылыстар;

18-1) өнеркәсіптік жерасты сулары – құрамындағы пайдалы қазбаларды (сирек кездесетін элементтер, галогендер және басқалар) айырып алу үшін пайдаланылатын жерасты сулары;

19) өндірістік-техникалық жерасты сулары - өзінің сапасы мен физикалық қасиеттері бойынша өндірістік-техникалық сумен жабдықтау үшін пайдаланылатын немесе пайдаланылуы мүмкін жерасты сулары;

19-1) пайдалану жауапкершілігін бөлу шекарасы – тараптардың келісімімен белгіленетін, сумен жабдықтау және су бұру жүйелерінің элементтерін міндеттер (оларды пайдаланғаны үшін жауапкершілік) белгісі бойынша бөлу орны. Мұндай келісім болмаған кезде, пайдалану жауапкершілігінің шекарасы баланстық тиесілікті бөлу шекарасы бойынша белгіленеді;

20) санитарлық қорғау аймағы - су сапасы нашарлауының алдын алу үшін сумен жабдықтау көзін (ашық және жер асты), су құбыры құрылыстарын және оларды қоршаған аумақты қорғау мақсатында белгіленген режим сақталуға тиіс сумен жабдықтау көзі мен су құбыры құрылыстарының төңірегінде арнайы бөлінетін аумақ;

21) сарқынды сулар - адамның шаруашылық қызметі нәтижесінде пайда болатын немесе табиғи немесе жасанды су объектілеріне немесе жер бедеріне ағызып жіберілетін ластанған аумақтағы сулар;

21-1) сарқынды суларды тазартқыш құрылыстар кешендері – сарқынды суларды табиғи биологиялық тазартуға арналған жасанды су объектілерін қоса алғанда, химиялық реагенттерді қолданып немесе қолданбай, елді мекендердің сарқынды суларын механикалық және биологиялық тазарту құрылыстары;

21-2) сарқынды суларды табиғи биологиялық тазартуға арналған жасанды су объектілері – жинағыш тоғандар, буландырғыш тоғандар, биологиялық тоғандар, сүзгі алқаптары, суару алқаптары;

22) суару каналы - суару көздерінен суаруды қажет ететін учаскелерге су тасымалдауға арналған жасанды құрылыс;

23) су бұру - сарқынды суларды жинауды, тасымалдауды, тазартуды және су бұру жүйелері арқылы су объектілеріне және (немесе) жер бедеріне бұруды қамтамасыз ететін іс-шаралардың жиынтығы;

23-1) су бұрудың оқшау тазартқыш құрылыстары – су тұтынушының өзінің сарқынды суларын тазартуға арналған құрылыстары мен құрылғыларының жиынтығы;

24) су бұру жүйесі - сарқынды суларды жинауға, тасымалдауға, тазартуға және бұруға бағытталған инженерлік желілер мен құрылыстардың кешені;

25) су бөлу орны - су пайдаланушы су көзінен су алатын орын, сондай-ақ, су пайдаланушы су тұтынушыға су ресурстарын беретін орындағы гидробекет;

25-1) суды есепке алу аспабы – нормаланған метрологиялық сипаттамалары бар, белгілі бір уақыт аралығы ішінде физикалық шама бірлігін жаңғыртатын және сақтайтын, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен суды коммерциялық есепке алу үшін қолдануға рұқсат етілген, судың (ауызсу, техникалық, сарқынды және сулардың басқа да түрлерінің) көлемін өлшеуге арналған техникалық құрал;

25-2) суды коммерциялық есепке алу – сумен жабдықтауға және (немесе) су бұруға арналған шарт бойынша тараптар арасында өзара есеп айырысу үшін қажетті су көлемін есепке алу;

26) су жинау алаңы - шекарасы шегінде су объектісінің су ресурстары қалыптастырылатын аумақ;

27) су жіберу - ағын судың төменгі учаскесіндегі су шығынын немесе деңгейін немесе су қоймасының өзіндегі судың деңгейін реттеу үшін су қоймасынан суды кезең-кезеңмен немесе мезгіл деп беру;

28) су қорғау аймағы – судың ластануын, қоқыстануын және сарқылуын болғызбау үшін шаруашылық қызметтің арнайы режимі белгіленетін су объектілеріне іргелес аумақ;

29) су қорғау белдеуі - шектеулі шаруашылық қызметі режимі белгіленетін, су объектісіне іргелес жатқан су қорғау аймағы шегіндегі ені кемінде отыз бес метр аумақ;

30) су қорын пайдалану және қорғау, сумен жабдықтау, су бұру саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі - уәкілетті орган) - елді мекендер шегінен тыс жерлерде су қорын пайдалану және қорғау, сумен жабдықтау, су бұру саласындағы басқару мен бақылау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

31) су қорының жерлері:

су объектілері (өзендер және соларға теңестірілген каналдар, көлдер, су қоймалары, тоғандар және басқа да ішкі су айдындары, аумақтық сулар, мұздықтар, батпақтар) және су көздеріндегі ағысты реттеуге арналған су шаруашылығы құрылыстары алып жатқан жерлер;

су объектілерінің су қорғау белдеулеріне бөлініп берілген жерлер;

ауыз сумен жабдықтаудың су тарту жүйелерінің санитарлық қорғау аймақтарына бөлініп берілген жерлер;

31-1) су құбырын енгізу – қосылу нүктесіндегі бекіту арматурасы бар құдықты қоса алғанда, сумен жабдықтаудың тарату желісінен ғимараттағы бірінші ысырмаға дейінгі құбыржол;

32) сулар - су объектілерінде жинақталған барлық сулардың жиынтығы;

33) сулардың зиянды әсері - су тасу, су басу, топан су басу мен табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың туындауына немесе олардың пайда болуы қатеріне негіз болған сулардың өзге де теріс әсер етуі;

34) сулы-батпақты алқап - батпақты, фенді, шымтезекті пайдаланатын жерлер ауданы немесе тереңдігі судың қайтуы кезінде алты метрден аспайтын теңіз акваторияларын қоса алғанда, табиғи немесе жасанды, тұрақты немесе уақытша, ағынсыз немесе ағынды, тұщы, тұздылау немесе тұзды су қоймалары;

35) сумен жабдықтау - суды жинауды, сақтауды, дайындауды, беруді және сумен жабдықтау жүйесі арқылы су тұтынушыларға таратуды қамтамасыз ететін іс-шаралар жиынтығы;

36) сумен жабдықтаудың ерекше маңызды топтық және оқшау жүйелері - басымдылығы мен әлеуметтік маңыздылығы бар және уәкілетті орган сумен жабдықтаудың ерекше маңызды жүйелерінің санаттарына жатқызған ауыз сумен жабдықтаудың топтық және оқшау жүйелері;

36-1) сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйым – елді мекендердегі сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін пайдалануды жүзеге асыратын су шаруашылығы ұйымы;

37) сумен жабдықтау жүйесі - суды жинауға, сақтауға, дайындауға, беруге және оны тұтыну орындарына таратуға арналған инженерлік желілер мен құрылыстар кешені;

38) су объектілерін қорғау - су объектілерін сақтауға, қалпына келтіруге және ұдайы молайтуға, сондай-ақ судың зиянды әсеріне жол бермеуге бағытталған қызмет;

39) су объектілерін пайдалану - жеке және заңды тұлғалардың материалдық немесе өзге де қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін су объектілерінің пайдалы табиғи қасиеттерін алу;

40) су объектісінің бассейні - гидравликалық жағынан байланысты су айдындары мен ағын сулардың су жинау алаңдарын қамтитын аумақ;

41) су пайдалану - жеке және заңды тұлғалардың өз мұқтаждарын және (немесе) коммерциялық мүдделерін қанағаттандыру үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен су ресурстарын пайдалану;

42) су пайдаланушы - өз мұқтаждарын және (немесе) коммерциялық мүдделерін қанағаттандыру үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен су ресурстарын пайдалану құқығы берілген жеке немесе заңды тұлға;

43) су режимі - су объектілері мен топырақ қабатындағы су деңгейінің, шығыстары мен көлемінің уақытқа қарай өзгеруі;

43-1) су сапасының нормативтері – жерүсті су объектілері жай-күйінің нысаналы көрсеткіштеріне қол жеткізу үшін сақталуға тиіс судың шекті гидрохимиялық, микробиологиялық, физикалық сипаттамаларының сандық көрсеткіштері;

44) су сервитуты - су объектісін шектеулі пайдалану құқығы;

45) су тарту құрылысы - су объектілерінен су алуға арналған құрылыстар мен құрылғылар кешені;

46) су торабы - бір тұстамада орналасқан әртүрлі мақсаттағы технологиялық байланысқан гидротехникалық құрылыстар тобы;

46-1) су тұтынудың немесе су бұрудың үлестік нормасы – жеке және заңды тұлғалардың су пайдалануы кезінде өндірілетін өнімнің бір бірлігіне (орындалатын жұмыстың белгілі бір көлеміне) тұтынылатын немесе бөлінетін сарқынды судың белгіленген мөлшері;

46-2) су тұтынудың немесе су бұрудың ірілендірілген нормасы – экономика салалары үшін су тұтынудың немесе су бұрудың үлестік нормасы;

47) су тұтынушы - су объектілерінен су тұтынушы немесе су шаруашылығы ұйымдарының қызметтерін пайдаланушы және сумен жабдықтау жүйелерінен су алушы жеке немесе заңды тұлға;

48) су үнемдеу - су ресурстарының ұтымды және тиімді пайдаланылуын қамтамасыз ететін шаралар жүйесі;

49) су шаруашылығы - су объектілерін пайдалануға, қорғауға және ұдайы молайтуға байланысты экономика саласы;

50) су шаруашылығы жүйесі - өзара байланысты су объектілері мен гидротехникалық құрылыстар кешені;

51) су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздігі - су шаруашылығы жүйелері, құрылыстары элементтерінің адамдардың өмірін, денсаулығын және заңды мүдделерін, қоршаған табиғи орта мен шаруашылық объектілерін қорғауды қамтамасыз ететін өзіндік ерекшеліктері;

52) су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету - су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстары авариялары туындауының алдын алу жөніндегі шараларды әзірлеу және жүзеге асыру;

53) су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстары қауіпсіздігінің өлшемдері - су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстары аварияларының туындау қатерінің жол берілетін деңгейіне сәйкес келетін су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстары жай-күйінің техникалық көрсеткіштерінің және оларды пайдалану шарттарының шекті мәні;

54) су шаруашылығы құрылыстары - су ресурстарының пайдаланылуы мен қорғалуын реттеу, сумен жабдықтау, су бұру және судың зиянды әсерін жою мақсатында жасанды түрде құрылған гидротехникалық құрылыстар мен қондырғылар;

55) су шаруашылығы ұйымдары - қызметі суларды реттеумен, жеткізумен, ұдайы молайтумен, сумен жабдықтаумен, су бұрумен және су объектілерін пайдаланумен байланысты заңды тұлғалар;

56) тау-кен жыныстарының су тұтқыш аймақтары, жиектері мен кешендері - тау-кен жыныстарының жарықтары мен кеуек қуыстарында жинақталған және гидравликалық байланыстағы сулар;

56-1) термалды сулар – температурасы 20⁰С-тан жоғары жерасты сулары;

57) трансшекаралық әсер - табиғи көзі шектес мемлекеттің немесе көршілес мемлекеттердің аумағында толық немесе ішінара орналасқан трансшекаралық сулардың адамның қызметінен туындайтын сандық немесе сапалық жағынан өзгеруі нәтижесінде пайда болатын зиянды зардаптар;

57-1) алып тасталды – ҚР 03.01.2022 № 101-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

58) тұстама - су торабының құрылыстары орналасқан өзен учаскесі;

59) шахта құдығы – су тұтқыш қабаттың үстіңгі бетінің біріншісінен жерасты суларын тарту үшін; сумен жабдықтау, тау-кен жыныстарын құрғату және жер бетінен атмосфералық және жерүсті суларын бұру мақсатында құрылған, тереңдігі көлденең кесігінен үлкенірек тік тау-кен қазындысы;

60) шегендеу құрылысы - табиғи жолмен шығып жатқан жерасты суларының ашылуын және пайдалану мақсатында олардың жер бетіне шығарылуын қамтамасыз ететін инженерлік-техникалық құрылыс.

Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), өзгерістер енгізілді - 2009.07.10. № 180-IV, 2011.07.22 № 479-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.04.2016 № 506-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2017 № 126-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2022 № 101-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының су заңдары

1. Қазақстан Республикасының су заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және осы Кодекс пен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттарда осы Кодекстегiден өзгеше ережелер белгiленген болса, халықаралық шарттардың ережелерi қолданылады.

3-бап. Қазақстан Республикасы су заңдарының мақсаттары мен мiндеттерi

1. Қазақстан Республикасы су заңдарының мақсаттары халықтың және қоршаған ортаның тiршiлiк жағдайларын сақтау мен жақсарту үшiн су пайдалану мен су қорын қорғаудың, сумен жабдықтаудың және су бұрудың экологиялық қауiпсiз және экономикалық оңтайлы деңгейiне қол жеткiзу және қолдау болып табылады.

2. Қазақстан Республикасы су заңдарының мiндеттерi:

1) су қорын пайдалану және қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттiк саясатты жүргізу;

2) су қатынастарын, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы қатынастарды реттеу;

3) тұрақты су пайдалануды және су қорын қорғауды, сумен жабдықтауды және су бұруды қолдау мен дамытудың құқықтық негiздерiн қамтамасыз ету;

4) су қорын пайдаланудың және қорғаудың, сумен жабдықтаудың және су бұрудың негiзгi принциптерi мен бағыттарын айқындау;

5) су ресурстарын зерттеу, барлау, ұтымды және кешенді пайдалану мен қорғау, гидромелиорациялық жүйелер мен су шаруашылығы құрылыстары саласындағы қатынастарды басқару;

6) жерді гидромелиорациялауды дамыту бағыттарын айқындау;

7) халықты және шаруашылық объектілерін су шаруашылығы құрылыстарындағы төтенше жағдайлардан және олардың зардаптарынан қорғау.

Ескерту. 3-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

4-бап. Қазақстан Республикасының су қоры

Қазақстан Республикасының су қоры Қазақстан Республикасының аумағы шегiндегi мемлекеттiк су кадастрына енгiзiлген немесе енгiзiлуге тиiс барлық су объектiлерiнiң жиынтығын қамтиды.

5-бап. Су объектiлерi

Қазақстан Республикасының су объектілеріне шекарасы, көлемі мен су режимі бар, құрлық беті рельефтеріндегі және жер қойнауындағы су шоғырланымдары жатады. Олар: теңіздер, өзендер, оларға теңестірілген каналдар, көлдер, мұздықтар және басқа да жерүсті және жерасты су объектілері болып табылады.

Ескерту. 5-бап жаңа редакцияда - ҚР 27.12.2017 № 126-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

6-бап. Су ресурстары

Қазақстан Республикасының су ресурстары су объектiлерiнде жиналған, пайдаланылатын немесе пайдаланылуы мүмкiн жер үстi және жер асты суларының қорлары болып табылады.

7-бап. Су қорының жерлерi

1. Су қорының жері Қазақстан халқына тиесілі. Қазақстан халқының атынан меншік құқығын мемлекет жүзеге асырады. Бұл ретте мемлекеттің меншік құқығын жүзеге асыруы Қазақстан халқының мүддесі үшін мемлекеттік меншік режимі арқылы іске асырылады.

2. Ауданаралық (облыстық) және шаруашылықаралық (аудандық) маңызы бар су шаруашылығы құрылыстары (cyapу және сорғыту жүйелерi) орналасқан су қорының құрамындағы жер учаскелерi, сондай-ақ бiр шаруашылық жүргiзушi субъектiнiң жер учаскесiне қызмет көрсететiн ирригациялық құрылғылар, аталған құрылыстар жекешелендiрiлген жағдайда, азаматтардың және Қазақстан Республикасының мемлекеттiк емес заңды тұлғаларының жеке меншiгiнде болуы мүмкiн.

3. Осы баптың 2-тармағында аталған екi немесе одан көп жер учаскелерiн меншiктенушiлерге немесе жер пайдаланушыларға қызмет көрсететiн жер учаскелерi оларға ортақ меншiк немесе жалпы жер пайдалану құқығымен табысталады.

4. Су қорының жерiн меншiкке немесе жер пайдалануға беру тәртiбi Қазақстан Республикасының жер заңнамасымен реттеледi.

Ескерту. 7-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2007.01.09. № 213 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Қазақстан Республикасының су қорына меншiк құқығы

1. Қазақстан Республикасының су қорына меншік құқығын Қазақстан халқының мүддесі үшін тек қана мемлекет жүзеге асырады.

2. Қазақстан халқының мүддесі үшін су қорын иелену, пайдалану және оған билік ету құқығын Қазақстан Республикасының Үкіметі жүзеге асырады.

3. Су объектiлерiне мемлекеттiк меншiк құқығын бұзған жеке және заңды тұлғалардың iс-әрекеттерiнiң күшi болмайды және ол Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауапкершiлiкке әкеп соғады.

Ескерту. 8-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 05.11.2022 № 157-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9-бап. Қазақстан Республикасы су заңдарының принциптерi

Қазақстан Республикасының су заңдары мынадай принциптерге негiзделедi:

1) халықтың өмiрi мен қызметiнiң негiзi болып табылатын сулардың мемлекеттiк маңызын мойындау;

2) халықты ауыз судың қажеттi мөлшерiмен және кепiлдi сапасымен бiрiншi кезекте қамтамасыз ету;

3) халықтың суға әдiл және теңдей қол жеткiзуi;

4) су алуды азайтуға және судың зиянды әсерiн кемiтуге мүмкiндiк беретiн қазiргi заманғы технологияларды игерiп, кешендi және ұтымды су пайдалану;

5) су объектiлерiн оларды қорғаумен қоса кешендi пайдалану;

6) арнайы су пайдаланудың ақылылығы;

7) Қазақстан Республикасының су заңдарын бұзудан келтiрiлген залалды өтеу;

8) Қазақстан Республикасының cу заңдарын бұзғандық үшiн жауапкершiлiктiң бұлтартпастығы;

9) су қорын пайдалану мен қорғау жөнiндегi мiндеттердi шешудегi жариялылық және оларға жұртшылықты тарту;

10) Қазақстан Республикасы су қорының жай-күйi туралы ақпараттың қолжетiмдiлiгi;

11) халықаралық нормалар мен Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттардың негiзiнде трансшекаралық суларды пайдалану;

12) жобалау және құрылыс кезінде сумен жабдықтаудың және су бұрудың ажырамастығы мен өзара байланыстылығы;

13) сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың көрсетілетін қызметтерінің ақылы болуы.

Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-бап. Қазақстан Республикасының су және өзге де заңдарымен реттелетiн су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы қатынастар

1. Қазақстан Республикасының су заңнамасы су қорын пайдалану мен қорғау, су қорын және су шаруашылығы жүйелерiн басқару, сумен жабдықтау және су бұру, бөгеттердің қауіпсіздігі, гидромелиорациялық жұмыстарды жүргiзу саласындағы қатынастарды және өзге де су қатынастарын реттейдi.

2. Су объектiлерiн пайдалану мен қорғау кезiнде туындайтын жерге, орманға, өсiмдiк пен жануарлар дүниесiне қатысты қатынастар арнайы заңдармен және осы Кодекспен реттеледi.

3. Су объектiлерiнiң экологиялық, санитарлық-эпидемиологиялық қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мен табиғи су экологиялық жүйелерiне шаруашылық және өзге де қызметтiң зиянды әсерiн болғызбау кезiнде туындайтын қатынастар Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасымен және Қазақстан Республикасының халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы заңнамасымен, сондай-ақ осы Кодекспен реттеледi.

4. Жepасты суларын мемлекеттік геологиялық зерттеу және барлау, жерасты құрылысжайларын судың зиянды әсерінен қорғау саласындағы қатынастар тиісінше "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Кодексімен және Қазақстан Республикасының азаматтық қорғау туралы заңнамасымен реттеледi.

5. Бөгеттердің қауіпсіздігіне байланысты мәселелерді қоспағанда, су объектiлерiндегi табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою мәселелері бойынша туындайтын қатынастар Қазақстан Республикасының азаматтық қорғау туралы заңнамасымен реттеледi.

6. Кеме қатынасы мен теңiзде жүзу саласында туындайтын қатынастар Қазақстан Республикасының су көлiгi саласындағы заңдарымен реттеледi.

7. Теңiз суларын пайдалану саласындағы қатынастар осы Кодекспен және Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттармен реттеледi.

8. Трансшекаралық суларды пайдалану мен қорғауға байланысты қатынастар осы Кодекспен, Қазақстан Республикасының заңдарымен, сондай-ақ Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттармен реттеледi.

Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 11.04.2014 № 189-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 27.12.2017 № 126-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-тарау. Су қатынастары объектілері

11-бап. Су қатынастары объектiлерi

1. Су объектiлерi, су шаруашылығы құрылыстары және су қорының жерлерi су қатынастарының объектiлерi болып табылады.

2. Су объектiлерi:

1) жер үстi су объектiлерi;

2) жер асты су объектiлерi;

3) Қазақстан Республикасының теңiз сулары;

4) трансшекаралық сулар болып бөлiнедi.

3. Пайдалану түрлерiне қарай су объектiлерi:

1) ортақ пайдаланудағы су объектiлерi;

2) бiрлесiп пайдаланудағы су объектiлерi;

3) оқшау пайдаланудағы су объектiлерi;

4) ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың су объектiлерi;

5) ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерi;

6) мемлекеттік орман қорының су объектілері болып бөлінеді.

Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

12-бап. Жер үстi су объектiлерi

1. Жер үстi су объектiлерi:

1) су айдындары - өзендер және соларға теңестiрiлген каналдар, көлдер, су қоймалары, тоғандар және басқа iшкi су айдындары, аумақтық сулар;

2) мұздықтар, батпақтар болып бөлiнедi.

2. Жер үстi су объектiлерi жер үстi суларынан, олардың түбiнен және жағалауынан тұрады.

13-бап. Жерасты су объектiлерi

Жерасты су объектілеріне:

1) жерасты сулары бассейні;

2) жерасты суларының орындары мен учаскелері;

3) су тұтқыш қабаттар және кешендер;

4) жерасты суларының құрлықта табиғи шығуы (бұлақтар) жатады.

Ескерту. 13-бап жаңа редакцияда - ҚР 27.12.2017 № 126-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

14-бап. Теңiз сулары

1. Қазақстан Республикасының теңiз суларына, егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк шекарасы шегiндегi Каспий және Арал теңiздерiнiң сулары жатады.

2. алып тасталды

Ескерту. 14-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

15-бап. Трансшекаралық сулар

1. Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк шекарасын белгiлейтiн және (немесе) қиып өтетiн жер үстi және жер асты сулары трансшекаралық сулар болып табылады.

2. Трансшекаралық суларды пайдалану мен қорғау тәртiбi осы Кодекспен, Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк шекара туралы заңдарымен және Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттармен белгiленедi.

16-бап. Ортақ пайдаланудағы су объектiлерi

1. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, барлық су объектiлерi ортақ пайдаланудағы объектiлер болып табылады.

2. Су объектiлерiнде ортақ су пайдалану осы Кодексте белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.

3. Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда ортақ пайдаланудағы су объектiлерiн пайдалануды шектеуге жол берiледi.

17-бап. Бiрлесiп пайдаланудағы су объектілерi

1. Жеке немесе заңды тұлғаларға толық немесе iшiнара бiрлесiп пайдалануға берiлген су объектiлерi бiрлесiп пайдаланудағы су объектiлерi болып табылады.

2. Бiрлесiп пайдаланудағы су объектiлерiн пайдаланған кезде ағын судың төменгi жағында орналасқан су пайдаланушылардың мүдделерi бiрiншi кезекте қанағаттандырылады.

3. Бiрлесiп пайдаланудағы су объектiлерiн пайдаланатын су пайдаланушылар өзара мүдделерді ескеруге, су пайдалану құқығын жүзеге асыруды қиындатпауға және бiр-бiрiне зиян келтiрмеуге мiндеттi.

4. Бiрлесiп пайдалану үшiн су объектiлерiн облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органдары уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен бередi.

5. Бiрлесiп пайдаланудағы су объектiлерiнде ортақ су пайдалану осы Кодексте белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.

Ескерту. 17-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

18-бап. Оқшау пайдаланудағы су объектiлерi

1. Жеке немесе заңды тұлғаларға толық немесе iшiнара оқшау пайдалануға берiлген су объектiлерi оқшау пайдаланудағы су объектiлерi болып табылады.

2. Оқшау пайдаланудағы су объектiлерi осы Кодексте белгiленген тәртiппен ортақ пайдаланудағы су объектiлерi ретiнде пайдаланылуы мүмкiн.

19-бап. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың су объектiлерi

Ерекше қорғалатын су объектiлерiн құру тәртiбi, қорғау және пайдалану режимi, сондай-ақ оларда қызмет ету жағдайлары Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы заңдарымен белгiленедi.

19-1-бап. Мемлекеттік орман қорының су объектілері

1. Мемлекеттік орман қорының су объектілерін құру тәртібі, күзету режимі, сондай-ақ олардағы қызмет шарттары Қазақстан Республикасының су және орман заңнамасында белгіленеді.

2. Су объектілеріне іргелес мемлекеттік орман қоры аумақтарын күзету режимі Қазақстан Республикасының орман заңнамасына сәйкес су объектілерін санитариялық-гигиеналық және экологиялық талаптарға сәйкес күйде сақтап тұруды қамтамасыз ету мақсатында, сондай-ақ жер үсті суларының ластануын, қоқыстануы мен сарқылуын болдырмау үшін белгіленеді.

3. Мемлекеттік орман қорының су объектілерін пайдалануға беру осы Кодеске сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. Кодекс 19-1-баппен толықтырылды - ҚР 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

20-бап. Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерi

1. Қоршаған орта мен аймақ экономикасына басым ықпал ететiн және шаруашылық қызметтi реттеудiң ерекше құқықтық режимiн талап ететiн жаратылысы табиғи су объектiлерi ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерi деп танылады.

2. Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерiнiң тiзбесiн және олардағы шаруашылық қызметтi реттеудiң құқықтық режимiнiң ерекшелiктерiн Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайды.

21-бап. Су объектiлерiнiң және су қоры жерлерiнiң айналымдық қабiлетi

Осы Кодекстiң 7-бабының 2-тармағында аталған жерлердi қоспағанда, су объектiлерiнiң, су қоры жерлерiнiң айналымына, сондай-ақ олар орналасқан су объектiлерi мен жерлердiң иелiктен шығарылуына әкеп соғатын немесе әкеп соғуы мүмкiн болатын сатып алуға, сатуға, кепiлге беруге және басқа да мәмiлелер жасасуға жол берiлмейдi.

2-Бөлім. Су объектілерін пайдалану құқығы.
Су шаруашылығы құрылыстарына меншік құқығы және
өзге де құқықтар 3-тарау. Су объектілерін пайдалану құқығы

22-бап. Су объектiлерiн пайдалану құқығы

1. Жеке және заңды тұлғаларға су объектілерін пайдалану құқығы Қазақстан Республикасының су заңнамасында белгіленген арнайы, оқшау немесе бірлесіп пайдалану тәртібімен беріледі.

2. Жеке және заңды тұлғаларға су объектiлерi:

1) қысқа мерзiмдi пайдалану;

2) ұзақ мерзiмдi пайдалану құқығымен табысталады.

3. Қысқа мерзiмдi пайдалану құқығы бес жылға дейiнгi мерзiмге, ұзақ мерзiмдi пайдалану құқығы бес жылдан қырық тоғыз жылға дейiнгi мерзiмге табысталады.

4. Су объектiлерi пайдалануына берiлген жеке және заңды тұлғалар су объектiлерiн пайдалану құқығына билiк ете алмайды.

Ескерту. 22-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2009.07.10. № 180-IV Заңдарымен.

23-бап. Су сервитуты

1. Су объектiлерiне су сервитуты қауымдық және жеке су сервитуттары нысандарында болады.

2. Ортақ пайдаланудағы су объектiлерiн әркiм пайдалана алады, бұл жағдайда қауымдық су сервитуты су объектiсiн пайдалану құқығының ажырамас бөлiгi болып табылады.

3. Ортақ пайдаланудағы су объектiсi болып табылмайтын су объектiсiне қауымдық су сервитуты Қазақстан Республикасы заңдарының, облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органы актiсiнiң немесе оны пайдалануға алған жеке немесе заңды тұлғалардың су объектісiн пайдалану тәртiбiн жариялауы негiзiнде туындауы мүмкiн.

4. Су объектiсiн ұзақ мерзiмдi немесе қысқа мерзiмдi пайдалану құқығы өзге де мүдделi тұлғалардың пайдасына (жеке су сервитуты) шектелуi мүмкiн.

5. Жеке су сервитуты қауымдық су сервитуты сияқты негіздерде белгiленедi, сондай-ақ сот шешiмiнiң негiзiнде де белгiленуi мүмкiн.

6. Қауымдық және жеке су сервитуттары:

1) құрылыстарды, техникалық құралдар мен құрылғыларды қолданбай су алу;

2) суат және мал айдау, балық шаруашылығын жүргізу;

3) су объектiлерiн сал, қайық және басқа да шағын көлемдi кемелер үшiн су жолдары ретiнде пайдалану мақсаттарында белгiленуi мүмкiн.

7. Су сервитуттарын жүзеге асыру үшiн арнайы су пайдалануға рұқсат алу талап етiлмейдi.

Ескерту. 23-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2007.01.12 № 222 (жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2010.01.21 № 242-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

4-тарау. Су шаруашылығы құрылыстарына меншік
құқығы және өзге де құқықтар

24-бап. Су шаруашылығы құрылыстарына меншiк құқығы

1. Су шаруашылығы құрылыстары мемлекеттiк не жеке меншiкте болуы мүмкiн.

2. Жеке меншiктегi су шаруашылығы құрылыстарын пайдалануға, иемденуге және оларға билiк етуге байланысты қатынастар, егер осы Кодексте өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарымен реттеледi.

25-бап. Ерекше стратегиялық маңызы бар су шаруашылығы құрылыстары

1. Осы баптың 2-тармағында көзделген ерекше стратегиялық маңызы бар су шаруашылығы құрылыстарын қоспағанда, ерекше стратегиялық маңызы бар су шаруашылығы құрылыстары мемлекеттiк меншiкте болады және жалға, сенiмгерлiк басқаруға берiлмейді және иеліктен шығарылуға жатпайды.

2. Қалаларды сумен жабдықтауды қамтамасыз ететін су тарту құрылыстары, сорғы станциялары, су құбырын тазартқыш құрылыстар мемлекеттік меншікте болады, иеліктен шығарылуға жатпайды және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жалға және сенімгерлік басқаруға берілуі мүмкін.

3. Ерекше стратегиялық маңызы бар, оның ішінде жалға және сенімгерлік басқаруға берілуі мүмкін су шаруашылығы құрылыстарының тiзбесiн Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

Ескерту. 25-бап жаңа редакцияда - ҚР 04.07.2013 № 131-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2017 № 86-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен.

26-бап. Республикалық меншiктегі су шаруашылығы құрылыстары

Республикалық меншiктегi су шаруашылығы құрылыстары мемлекеттiк су шаруашылығы ұйымдарына бекiтiлiп берiледi.

Республикалық меншiктегi су шаруашылығы құрылыстарының тiзбесiн уәкiлеттi органның, сондай-ақ жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкiлеттi органның ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайды.

Республикалық меншiктегi су шаруашылығы құрылыстары Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жалға, сенiмгерлiк басқаруға берiлуi және жекешелендiрiлуi мүмкiн.

27-бап. Коммуналдық меншiктегi су шаруашылығы құрылыстары

1. Коммуналдық меншiктегi су шаруашылығы құрылыстары мемлекеттiк коммуналдық кәсiпорындарға бекiтiлiп берiледi және ерекше стратегиялық маңызы бар су шаруашылығы құрылыстарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жалға, сенiмгерлiк басқаруға, өтеусiз пайдалануға берiлуi мүмкiн.

2. Ерекше стратегиялық маңызы бар су шаруашылығы құрылыстары, атап айтқанда, қалаларды сумен жабдықтауды қамтамасыз ететін, коммуналдық меншіктегі су тарту құрылыстары, сорғы станциялары, су құбырын тазартқыш құрылыстар мемлекеттiк коммуналдық кәсiпорындарға бекiтiлiп берiледi, иеліктен шығарылуға жатпайды және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жалға және сенімгерлік басқаруға берілуі мүмкін.

Ескерту. 27-бап жаңа редакцияда - ҚР 04.07.2013 № 131-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

28-бап. Ауыз сумен жабдықтау жүйелерiне меншiк құқығы

1. Ауыз сумен жабдықтау жүйелерi республикалық, коммуналдық меншiкте, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалардың меншiгiнде болуы мүмкiн.

2. Республикалық меншiктегi ауыз сумен жабдықтау жүйелерiн пайдалануды мемлекеттiк ұйымдар жүзеге асырады.

Коммуналдық меншiктегi ауыз сумен жабдықтау жүйелерiн пайдалануды мемлекеттiк және өзге де ұйымдар жүзеге асырады.

3. Ауыз сумен жабдықтаудың жекелеген жүйелерi тұрғын үй кондоминиумдарының құрамына кiруi мүмкiн.

Ескерту. 28-баптың тақырыбына орыс тіліндегі мәтінге түзету енгізілді, мемлекеттік тілдегі мәтіні өзгермейді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

29-бап. Ауыл шаруашылығы су пайдаланушыларына қызмет көрсетуге арналған су шаруашылығы құрылыстары

1. Ауыл шаруашылығы су пайдаланушыларына қызмет көрсетуге арналған су шаруашылығы құрылыстары мемлекеттiк немесе жеке меншiкте болуы мүмкiн.

2. Мемлекеттiк меншiктегi ауыл шаруашылығы су пайдаланушыларына қызмет көрсетуге арналған су шаруашылығы құрылыстары Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiп пен шарттар бойынша осы құрылыстарға қызмет көрсететiн су пайдаланушыларға немесе олардың бiрлестiктерiне жалға, сенiмгерлiк басқаруға, өтеусiз пайдалануға берiлуi, сондай-ақ сатылуы немесе өтеусiз берiлуi мүмкiн.

30-бап. Су шаруашылығы құрылыстарын уақытша мемлекеттiк басқару

1. Ұлттық қауiпсiздiк мүдделерiне, азаматтардың өмiрi мен денсаулығына қатер төнген жағдайда және республиканың немесе аймақтың экономикасы үшiн маңызды стратегиялық мәнi бар жекелеген су шаруашылығы құрылыстарының тұрақты жұмыс iстеуiн қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының Үкiметi мемлекеттiк мүлiктi басқару жөнiндегi уәкiлеттi органның ұсынысы бойынша осы құрылыстарға қатысты уақытша мемлекеттiк басқаруды енгiзуi мүмкiн.

2. Осы баптың 1-тармағында аталған су шаруашылығы құрылыстарын уақытша мемлекеттiк басқаруды енгiзу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.

31-бап. Су шаруашылығы құрылыстарына құқықтарды мемлекеттiк тiркеу

Ескерту. 31-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Су шаруашылығы құрылыстарына құқықтар Қазақстан Республикасының жылжымайтын мүлiкке және олармен жасалатын мәмілелерге құқықтарды мемлекеттiк тiркеу туралы заңдарына сәйкес мiндеттi түрде мемлекеттiк тiркелуге тиiс.

2. Су шаруашылығы құрылыстарына құқықтарды мемлекеттiк тiркеу құрылысқа уәкiлеттi орган белгiлеген нысандағы паспорты болған жағдайда жүргiзiледi.

Ескерту. 31-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

32-бап. Су шаруашылығы құрылыстары меншiк иелерінің жауапкершiлiгi

1. Су шаруашылығы құрылыстарының меншiк иелері су шаруашылығы құрылыстарының жұмыс режимінің, сондай-ақ бөгеттердің қауіпсіздігі саласындағы нормативтік құқықтық актілерде белгіленген талаптардың сақталуы үшiн жауапты болады.

2. Меншік иелерінің су шаруашылығы құрылыстарының жұмыс режимін, сондай-ақ бөгеттердің қауіпсіздігі саласындағы нормативтік құқықтық актілерде белгіленген талаптарды сақтауын бақылауды уәкілетті органның ведомствосы және су ресурстарын пайдалануды реттеу және қорғау жөніндегі бассейндік инспекциялар жүзеге асырады.

Ескерту. 32-бап жаңа редакцияда көзделген - ҚР 11.04.2014 № 189-V Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3-Бөлім. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттік реттеу 5-тарау. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттік басқару

33-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттiк басқару

Ескерту. 3-бөлімнің, 5-тараудың, 33-баптың тақырыбтарына өзгерту енгізілді - ҚР 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

1. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттiк басқаруды Қазақстан Республикасының Президенті, Қазақстан Республикасының Үкiметі, уәкiлеттi орган, уәкілетті органның ведомствосы, коммуналдық шаруашылық саласындағы уәкілетті орган, облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті өкілді және атқарушы органдары Конституцияда, осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде белгiленген өздерінің құзыреті шегінде жүзеге асырады.

2. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы басқару құрылымы кешендiлiгi мен қоса бағыныстылығы ескерiле отырып, мынадай деңгейлерге бөлiнедi:

1) мемлекетаралық;

2) мемлекеттiк;

3) бассейндiк;

4) аумақтық.

3. Мемлекеттiк органдар су қорын ұтымды пайдалану және қорғау жөнiндегi іс-шараларды жүзеге асыруға азаматтар мен қоғамдық бiрлестiктердi тартуы мүмкін.

Ескерту. 33-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.07.22 № 479-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

34-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттiк басқарудың негiзгi принциптерi

Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк басқару:

1) су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттiк реттеу мен бақылау;

2) тұрақты су пайдалану - суды ұқыпты, ұтымды және кешендi пайдалану мен қорғауды ұштастыру;

3) су пайдаланудың оңтайлы жағдайларын жасау, қоршаған ортаның экологиялық тұрақтылығын және халықтың санитарлық-эпидемиологиялық қауiпсiздiгiн сақтау;

4) бассейндiк басқару;

5) су қорын пайдалану және қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылау мен басқару функцияларын және су ресурстарын шаруашылық пайдалану функцияларын бөлу принциптерiне негiзделедi.

Ескерту. 34-бапқа және тақырыбына өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

35-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттiк басқарудың негiзгi мiндеттерi

Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттiк басқарудың негiзгi мiндеттерi:

1) экономика салаларын сумен қамтамасыз етудi, елді мекендерді сумен жабдықтаудың және су бұрудың жай-күйін талдау және бағалау, кемшiлiктердi анықтау және оларды жою жөнiндегi шараларды айқындау;

2) су ресурстарының қолда бар көлемiн, олардың сапасын және оларды пайдалану құқықтарының болуын айқындау;

3) сумен жабдықтау, су бұру және су қорғау саласындағы технологияларды жетілдірудің, оның ішінде климаттың өзгеруіне бейімделу мақсаттарында жетілдірудің негізгі бағыттарын әзірлеу;

4) қолда бар су ресурстарының көлемiн ұлғайту және су тапшылығын жабу үшiн оларды ұтымды қайта бөлу жөнiндегi iс-шаралардың болжамы және оларды ұйымдастыру;

5) жылдың сулылығына қарай суға қажеттiлiктi қанағаттандыру басымдығы бойынша су ресурстарын бөлiп су пайдалану құрылымын белгiлеу;

6) ғылыми негiзделген нормативтер негiзiнде су пайдалану мен қайтарымды суларды ағызуды лимиттеу;

7) экологиялық талаптарды жоспарлау және сақтау;

8) су объектiлерiнiң сандық және сапалық жай-күйi мен су пайдалану режимiн бақылау;

9) мемлекеттiк меншiктегi су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстарын тиiмдi басқару;

10) су шаруашылығы қызметтерiн көрсету рыногын дамыту;

11) трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласында шекаралас мемлекеттермен бiрлесiп басқару;

12) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

13) су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

14) су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының жай-күйін, сондай-ақ олардың Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкестігін бақылау;

15) сумен жабдықтау және су бұру саласындағы құқықтық қатынастарға қатысушылар мүдделерінің теңгерімін қамтамасыз ету;

16) су тұтынушылардың және сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымдардың құқықтарының, міндеттері мен мүдделерінің теңгерімділігі;

17) энергия үнемдеу және су үнемдеу технологияларын енгізу және басымдықпен дамыту үшін жағдайлар жасау;

18) сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін реконструкциялауды және дамытуды, сумен жабдықтау және су бұру саласында ғылыми зерттеулер жүргізуді, жобалауды мемлекеттік қолдау.

Ескерту. 35-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 401-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-тарау. Мемлекеттік органдардың су қорын пайдалану мен қорғауды, сумен жабдықтауды және су бұруды басқару саласындағы құзыреті

Ескерту. 6-тараудың тақырыбына өзгерту енгізілді – ҚР 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

36-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң құзыретi

Ескерту. 36-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Қазақстан Республикасының Yкiметi:

1) су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттiк саясаттың негiзгi бағыттарын әзiрлейдi;

1-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
1-2) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

2) республикалық меншiктегi су шаруашылығы құрылыстарын басқаруды ұйымдастырады;

3) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
4) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
5) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
6) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
7) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
8) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
8-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
9) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
10) алып тасталды
11) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

12) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен трансшекаралық суларды пайдалану мен қорғау мәселелерi бойынша шет мемлекеттермен және халықаралық ұйымдармен ынтымақтастық жасайды;

12-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

12-2) су ресурстарын кешенді пайдалану мен қорғаудың бас схемасын бекітеді;

13) алып тасталды
14) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
15) алып тасталды - ҚР 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
15-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
16) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
17) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
18) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
19) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
19-1) алып тасталды - ҚР 29.10.2015 № 376-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).
19-2) алып тасталды - ҚР 29.10.2015 № 376-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).
19-3) алып тасталды - ҚР 29.10.2015 № 376-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).
20) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
20-1) алып тасталды - ҚР 29.10.2015 № 376-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).
20-2) алып тасталды – ҚР 03.01.2022 № 101-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
21) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 36-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (2005.01.01 бастап күшіне енеді), 2007.12.19 № 11 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.10 № 180-IV, 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.22 № 479-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.01.2022 № 101-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

37-бап. Уәкiлеттi органның, уәкілетті орган ведомствосының құзыреті

Ескерту. 37-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Уәкiлеттi орган:

1) өз құзыреті шегінде су қорын пайдалану және қорғау, сумен жабдықтау, су бұру саласындағы мемлекеттiк саясатты қалыптастырады және іске асырады;

1-1) елді мекендер шегінен тыс жерлерде су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласында жергілікті атқарушы органдарды үйлестіруді және оларға әдістемелік басшылық жасауды жүзеге асырады;

1-2) климаттың өзгеруіне осалдықты бағалауды өз құзыреті шегінде жүргізеді;

1-3) климаттың өзгеруіне бейімделу жөніндегі басымдықтар мен шараларды өз құзыреті шегінде айқындайды;

1-4) климаттың өзгеруіне бейімделу жөніндегі шараларды өз құзыреті шегінде жүзеге асырады;

1-5) өз құзыреті шегінде айқындалған, климаттың өзгеруіне бейімделу жөніндегі шаралардың тиімділігіне мониторинг пен бағалауды жүзеге асырады және мониторинг пен бағалау нәтижелері негізінде осы шараларды түзетеді;

2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) негiзгi өзендердiң бассейндерi мен тұтас алғанда республика бойынша басқа да су объектiлерi бойынша су ресурстарын кешендi пайдалану және қорғау схемаларын әзiрлейдi;

3-1) су шаруашылығы жүйелері мен құрылысжайлары қауіпсіздігінің өлшемшарттарын, су шаруашылығы жүйелері мен құрылысжайлары қауіпсіздігінің өлшемшарттарын айқындау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

3-2) алынып тасталды - ҚР 2011.07.22 № 479-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
3-3) алынып тасталды - ҚР 2011.07.22 № 479-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
3-4) алынып тасталды - ҚР 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
4) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
4-1) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

4-2) су тұтынудың және су бұрудың үлестік нормаларын келіседі;

4-3) су тұтынудың және су бұрудың үлестік нормаларын әзірлеу жөніндегі әдістемені әзірлейді және бекітеді;

5) ортақ су пайдаланудың үлгiлік қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

5-1) алынып тасталды - ҚР 16.05.2014 № 203-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);
6) алынып тасталды - ҚР 16.05.2014 № 203-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

6-1) арнайы су пайдалануға рұқсат алуға өтініштің нысанын және арнайы су пайдалануға рұқсаттың нысанын әзірлейді және бекітеді;

7) бассейндер және облыстар (республикалық маңызы бар қалалар, астана) деңгейiнде су пайдалану лимиттерiн бекiтедi;

7-1) Қазақстан Республикасының салық заңнамасымен белгіленген жер үсті көздерінің су ресурстарын пайдаланғаны үшін төлемдер есебінің әдістемесін бекітеді;

7-2) су шаруашылығы құрылыстарын жалға және сенiмгерлiк басқаруға беру тәртiбiн айқындайды;

7-3) су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету тәртібін айқындайды;

7-4) су объектілерін оқшау немесе бірлесіп пайдалануға конкурстық негізде берудің тәртібін айқындайды;

7-5) су объектiлерiнде, су қорғау аймақтары мен белдеулерiнде кәсiпорындар мен басқа да құрылыстарды орналастыруды, сондай-ақ құрылыс және басқа да жұмыстар жүргiзу шарттарын келісу тәртiбiн әзірлейді және бекітеді;

7-6) аумақтық суларда жүзу және шаруашылық, зерттеу, іздестіру және кәсіпшілік жұмыстарын жүргізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

7-7) тiкелей су объектiлерiнде орналасқан су шаруашылығы құрылыстарын пайдалану қағидаларын әзірлейді және бекiтедi;

7-8) судың бастапқы есебінің қағидаларын әзірлейді және бекiтедi;

7-9) ауызсумен жабдықтаудың баламасыз көздері болып табылатын сумен жабдықтаудың ерекше маңызды топтық жүйелерінің тізбесін әзірлейді және бекітеді;

7-10) су ресурстарын кешендi пайдалану мен қорғаудың бас және бассейндiк схемаларын және су шаруашылығы баланстарын әзiрлеу мен бекiту тәртiбiн айқындайды;

8) алынып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9) су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асырады;

10) алып тасталды

11) суларды және олардың пайдаланылуын мемлекеттiк есепке алуды, мемлекеттiк су кадастрын және су объектiлерiнiң мемлекеттiк мониторингiн жүргiзу тәртiбiн айқындайды, суларды және олардың пайдаланылуын мемлекеттiк есепке алуды, мемлекеттiк су кадастрын және су объектiлерiнiң мемлекеттiк мониторингiн жүргiзуді жүзеге асырады;

12) су объектiлерi деректерiнiң ақпараттық базасын құрады және оған барлық мүдделi адамдардың қол жеткiзуiн қамтамасыз етедi;

13) су объектiлерiн және ауыз сумен жабдықтау көздерiн пайдалану режимiн бекітеді;

13-1) су шаруашылығы, гидромелиорациялық жүйелер мен құрылысжайларды пайдалану қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

14) елді мекендер шегінен тыс жерлерде су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы жобалау, iзденiс, ғылыми-зерттеу және конструкторлық жұмыстарды ұйымдастырады;

15) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

16) республикалық меншiктегi су объектiлерiн, су шаруашылығы құрылыстарын пайдалануды ұйымдастырады;

17) Қазақстан Республикасының су заңдары саласындағы әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iстердi қарайды;

18) су шаруашылығындағы инвестициялық жобаларды дайындайды және iске асырады;

19) алып тасталды

20) су қорын пайдалану және қорғау саласындағы мемлекетаралық ынтымақтастықтың басым бағыттарын әзiрлеуге қатысады;

20-1) қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесіп, мұнайдың төгілуіне сезімталдық картасын және экологиялық сезімталдық индексін әзірлеуге, айқындауға және келісуге қатысады;

21) су қатынастарын реттеу, трансшекаралық су объектiлерiн ұтымды пайдалану мен қорғау мәселелерi бойынша Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен шектес мемлекеттермен ынтымақтастық жасауды жүзеге асырады;

22) су қорғау аймақтары мен белдеулерiн белгiлеу қағидаларын әзiрлейдi және бекітеді;

23) су ресурстарын кешенді пайдалану мен қорғаудың бас схемасын әзірлейді;

23-1) су ресурстарын кешенді пайдалану мен қорғаудың бассейндік схемаларын және су шаруашылығы баланстарын әзiрлейдi және бекітеді;

24) алынып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
25) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

26) су шаруашылығы ұйымдарының қызметін әдістемелік қамтамасыз етуді жүзеге асырады;

27) гидромелиорациялық жүйелер мен су шаруашылығы құрылыстарының паспорттарын жүргізу тәртібін, сондай-ақ паспорт нысанын белгілейді;

28) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі).

28-1) бөгеттердің қауіпсіздігі саласындағы жұмыстарды жүргізу құқығына аттестатталатын ұйымдарға қойылатын талаптарды әзірлейді және бекітеді;

28-2) ұйымдарды бөгеттердің қауіпсіздігі саласындағы жұмыстарды жүргізу құқығына аттестаттаудан өткізеді;

28-3) бөгеттерді декларацияланатын бөгеттерге жатқызу критерийлерін айқындайтын қағидаларды және бөгеттің қауіпсіздігі декларациясын әзірлеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

28-4) бөгеттердің қауіпсіздігі саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;

28-5) гидротехникалық құрылысжайлар мен негізгі жабдықты көпфакторлы зерттеп-қарауды орындау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

29) осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Уәкілетті органның ведомствосы өз қызметін уәкілетті орган белгілеген құзырет шегінде жүзеге асырады.

1-1. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органның аумақтық органдары су объектiлерiн кешендi пайдалану мен қорғаудың бекiтiлген бас бассейндік схемаларына сәйкес су ресурстарын басқарудың бассейндiк қағидатын іске асыруға қатысады.

2. Уәкілетті органның, уәкілетті орган ведомствосының және су ресурстарын пайдалануды реттеу және қорғау жөніндегі бассейндік инспекциялардың өз құзыреті шегінде қабылдаған шешімдері барлық жеке және заңды тұлғалардың орындауы үшін міндетті болып табылады.

Ескерту. 37-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (2005.01.01 бастап күшіне енеді), 2006.01.10 № 116 (2006.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2007.01.09 № 213 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.01.12 № 222 (жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2008.12.10 № 101-IV (2009.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.17. № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.01.21 № 242-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.03.19 № 258-IV, 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.22 № 479-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.01.2014 № 159-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 07.11.2014 № 248-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.04.2016 № 506-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 401-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.01.2021 № 411-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.02.2021 № 11-VII (2018 жылғы 12 тамызда жасалған Каспий теңізінің құқықтық мәртебесі туралы конвенция күшіне енген күннен бастап қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

37-1-бап. Коммуналдық шаруашылық саласындағы уәкілетті органның құзыреті

Коммуналдық шаруашылық саласындағы уәкілетті орган:

1) елді мекендер шегінде сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастырады және іске асырады;

1-1) елді мекендер шегінде су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласында жергілікті атқарушы органдарды үйлестіруді және оларға әдістемелік басшылық жасауды жүзеге асырады;

2) өз құзыреті шегінде нормативтік-техникалық құжаттаманы әзірлейді және бекітеді;

3) елді мекендер шегінде сумен жабдықтау және су бұру саласында әдістемелік қамтамасыз етуді ұйымдастырады;

4) елді мекендер шегінде сумен жабдықтау және су бұру саласында жобалау, іздестіру, қолданбалы ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар жүргізуді ұйымдастырады;

5) елді мекендердің сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін пайдалану қағидаларын әзiрлейдi және бекітеді;

6) елді мекендердің су бұру жүйелеріне ағынды суларды қабылдау қағидаларын әзiрлейдi және бекітеді;

7) елді мекендердің сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін техникалық пайдалану қағидаларын әзiрлейдi және бекітеді;

8) есепке алу аспаптары жоқ су тұтынушылар үшін сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың коммуналдық көрсетілетін қызметтерін тұтыну нормаларын есептеудің үлгілік қағидаларын әзiрлейдi және бекітеді;

8-1) ауыз сумен жабдықтаудың баламасыз көздерi болып табылатын ерекше маңызды топтық және оқшау сумен жабдықтау жүйелерiнен ауыз су беру жөнiндегi көрсетілетін қызметтер құнын субсидиялау тәртiбiн әзiрлейдi және бекiтедi;

8-2) қалалар мен ауылдық елді мекендерді сумен жабдықтауды қамтамасыз ететін су шаруашылығы құрылыстарын жалға және сенiмгерлiк басқаруға беру тәртiбiн әзiрлейдi және бекітеді;

8-3) сумен жабдықтау және су бұру жүйелеріндегі суды есепке алу аспаптарын таңдау, монтаждау және пайдалану қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

8-4) бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен келісу бойынша сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін салуды, реконструкциялауды және жаңғыртуды кредиттеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

8-5) бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен келісу бойынша сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін салуды, реконструкциялауды және жаңғыртуды субсидиялау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

8-6) сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін салуды, реконструкциялауды және жаңғыртуды кредиттеуді және субсидиялауды жүзеге асырады;

8-7) сумен жабдықтау және су бұру ұйымдарының елді мекендердегі қолда бар активтерді кеңейту, жаңғырту, реконструкциялау, жаңарту, ұстап тұру және жаңа активтерді құру жөніндегі жобаларды іске асыру үшін тартылған халықаралық қаржы ұйымдарының қарыздарын өтеуге және оларға қызмет көрсетуге арналған шығындарын субсидиялау кезінде облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарын үйлестіруді жүзеге асырады;

8-8) сумен жабдықтау және су бұру ұйымдарының елді мекендердегі қолда бар активтерді кеңейту, жаңғырту, реконструкциялау, жаңарту, ұстап тұру және жаңа активтерді құру жөніндегі жобаларды іске асыру үшін тартылған халықаралық қаржы ұйымдарының қарыздарын өтеуге және оларға қызмет көрсетуге арналған шығындарын субсидиялау қағидаларын бекітеді;

8-9) тиісінше уәкілетті орган немесе облыстардың жергілікті атқарушы органдары бекіткен тізбелер бойынша ауызсумен жабдықтаудың баламасыз көздері болып табылатын сумен жабдықтаудың ерекше маңызды топтық және оқшау жүйелерінен халыққа берілген ауызсудың бір текше метрі үшін төлемақы мөлшерін есептеу әдістемесін әзірлейді және табиғи монополиялар салаларында басшылықты жүзеге асыратын уәкілетті органмен келісу бойынша бекітеді;

9) осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 37-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.07.22 № 479-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2019 № 249-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.01.2021 № 411-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

38-бап. Облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi өкiлдi органдарының су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы құзыретi

Ескерту. 38-баптың тақырыбына өзгерту енгізілді - ҚР 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

Облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi өкiлдi органдары:

1) үлгi ережелердiң негiзiнде аймақтық жағдайлардың ерекшелiктерiн ескере отырып, ортақ су пайдалану ережелерiн белгiлейдi;

2) алып тасталды
3) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

4) коммуналдық меншiктегi су шаруашылығы құрылыстарын пайдалануға беру және алып қою тәртiбiн белгiлейдi;

5) жер үстi көздерiндегi су ресурстарын пайдаланғаны үшiн төлемақы ставкаларын бекiтеді;

6) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету жөніндегі өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Облыстардың жергілікті өкілді органдары тиісінше уәкілетті орган немесе облыстардың жергілікті атқарушы органдары бекіткен тізбелер бойынша ауызсумен жабдықтаудың баламасыз көздері болып табылатын сумен жабдықтаудың ерекше маңызды топтық және оқшау жүйелерінен халыққа берілген ауызсудың бір текше метрі үшін төлемақы мөлшерін бекітеді.

Ескерту. 38-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.01.2021 № 411-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

39-бап. Облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарының су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы құзыретi

Ескерту. 39-баптың тақырыбына өзгерту енгізілді - ҚР 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

Облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары:

1) коммуналдық меншiктегi су шаруашылығы құрылыстарын басқарады, оларды қорғау жөнiндегi шараларды жүзеге асырады;

1-1) мемлекеттік меншіктегі су шаруашылығы құрылыстарының есебін жүргізеді, иесіз су шаруашылығы құрылыстары табылған жағдайда Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында көзделген рәсімдерді жүргізеді;

1-2) су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттік саясатты іске асырады;

2) су ресурстарын пайдалануды реттеу және қорғау жөніндегі бассейндік инспекциялармен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен келiсу бойынша ауыз сумен жабдықтау көздерiнiң су қорғау аймақтарын, белдеулерiн және санитарлық қорғау аймақтарын белгiлейдi;

2-1) су ресурстарын пайдалануды реттеу және қорғау жөніндегі бассейндік инспекциялармен келісу бойынша су қорғау аймақтары мен белдеулерін шаруашылық пайдаланудың режимі мен ерекше жағдайларын белгілейді;

3) конкурстық негізде уәкілетті орган айқындаған тәртіппен су объектілерін оқшау немесе бірлесіп пайдалануға береді;

4) бассейндік кеңестердің жұмысына және бассейндік келісімге қатысады, су объектілерін ұтымды пайдалану және қорғау, елді мекендерді сумен жабдықтау, су бұру жөніндегі ұсыныстарды бассейндік кеңестердің қарауына енгізеді, бассейндік кеңестердің ұсынымдарын зерделейді, оларды іске асыру жөнінде шаралар қолданады;

5) су объектілерін ұтымды пайдалану және қорғау, елді мекендерді сумен жабдықтау, су бұру жөніндегі, оның ішінде жерді гидромелиорациялау, су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралардың іске асырылуын қамтамасыз етеді;

5-1) климаттың өзгеруіне осалдықты бағалауды өз құзыреті шегінде жүргізеді;

5-2) климаттың өзгеруіне бейімделу жөніндегі басымдықтар мен шараларды өз құзыреті шегінде айқындайды;

5-3) климаттың өзгеруіне бейімделу жөніндегі шараларды өз құзыреті шегінде жүзеге асырады;

5-4) өз құзыреті шегінде айқындалған, климаттың өзгеруіне бейімделу жөніндегі шаралардың тиімділігіне мониторинг пен бағалауды жүзеге асырады және мониторинг пен бағалау нәтижелері негізінде осы шараларды түзетеді;

6) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
7) алып тасталды - ҚР 29.03.2016 № 479-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

7-1) тиісті аумақтарда су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін шешеді;

7-2) су шаруашылығы құрылыстарындағы авариялардың зардаптарын жою жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады;

8) тиiстi аумақтарда орналасқан су объектiлерiнiң, сумен жабдықтау және су бұру жүйелерінің жай-күйi туралы халықты хабардар етудi жүзеге асырады;

9) жер үстi көздерiндегi су ресурстарын пайдаланғаны үшiн төлемақы ставкаларын әзiрлейді;

10) ауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне су жеткізу бойынша көрсетілетін қызметтер құнын субсидиялау жөніндегі іс-шараларды іске асырады;

10-1) сумен жабдықтау және су бұру ұйымдарының елді мекендердегі қолда бар активтерді кеңейту, жаңғырту, реконструкциялау, жаңарту, ұстап тұру және жаңа активтерді құру жөніндегі жобаларды іске асыру үшін тартылған халықаралық қаржы ұйымдарының қарыздарын өтеуге және оларға қызмет көрсетуге арналған шығындарын субсидиялауды коммуналдық шаруашылық саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырады;

11) алып тасталды - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

12) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Облыстардың жергілікті атқарушы органдары:

1) ауызсумен жабдықтаудың баламасыз көздері болып табылатын сумен жабдықтаудың ерекше маңызды оқшау жүйелерінің тізбесін әзірлейді және бекітеді;

2) тиісінше уәкілетті орган немесе облыстардың жергілікті атқарушы органдары бекіткен тізбелер бойынша ауызсумен жабдықтаудың баламасыз көздері болып табылатын сумен жабдықтаудың ерекше маңызды топтық және оқшау жүйелерінен халыққа берілген ауызсудың бір текше метрі үшін төлемақы мөлшерін әзірлейді және облыстардың жергілікті өкілді органдарына бекітуге ұсынады;

3) тиісінше уәкілетті орган немесе облыстардың жергілікті атқарушы органдары бекіткен тізбелер бойынша ауызсумен жабдықтаудың баламасыз көздері болып табылатын сумен жабдықтаудың ерекше маңызды топтық және оқшау жүйелерінен ауызсу беру жөніндегі көрсетілетін қызметтердің құнын субсидиялау жөніндегі іс-шараларды іске асырады;

4) коммуналдық шаруашылық саласындағы уәкілетті органға ауызсумен жабдықтаудың баламасыз көздері болып табылатын сумен жабдықтаудың ерекше маңызды оқшау жүйелерінің тізбесін, оның ішінде оған өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізген кезде бекіту туралы ақпарат береді.

Ескерту. 39-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2006.01.10 № 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.02.12 № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.10 № 180-IV, 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2019 № 249-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 401-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.01.2021 № 411-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

39-1-бап. Аудандардың, облыстық маңызы бар қаланың жергілікті атқарушы органдарының су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы құзыреті

Ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергілікті атқарушы органдары ауданның, облыстық маңызы бар қаланың аумағы шегінде орналасқан су объектілерін оқшау немесе бірлесіп пайдалануға уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен конкурстық негізде береді.

Ескерту. 6-тарау 39-1-баппен толықтырылды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

7-тарау. Су ресурстарын пайдалануды реттеу және қорғау жөніндегі бассейндік инспекциялар

Ескерту. 7-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

40-бап. Су ресурстарын пайдалануды реттеу және қорғау жөніндегі бассейндік инспекцияның міндеттері мен функциялары

Ескерту. 40-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Су ресурстарын пайдалануды реттеу және қорғау жөніндегі бассейндік инспекциялар (бұдан әрі – бассейндік инспекциялар) – уәкілетті орган ведомствосының облыстарда бөлімдері бар, негізгі міндеті тиісті бассейн аумағында су қорын пайдалану мен қорғау саласында мемлекеттік басқаруды жүзеге асыру болып табылатын (екі және одан көп облыстың аумағында қызметі жүзеге асырылатын және өкілеттіктері қолданылатын) аумақтық бөлімшелері.

2. Бассейндік инспекциялар мынадай функцияларды жүзеге асырады:

1) бассейндiк принцип негiзiнде гидрографиялық бассейннiң су ресурстарын кешендi басқару;

2) оң экономикалық әсерге, орынды, әдiл және экологиялық жағынан тұрақты су пайдалануға қол жеткiзу мақсатында су қатынастары субъектiлерiнiң су ресурстарын пайдалану жөнiндегi қызметiн үйлестiру;

3) тиiстi бассейн шегiнде су объектiлерiн қалпына келтiру мен қорғау туралы бассейндiк келiсiмдерді дайындау және iске асыру;

4) су қорын пайдалану мен қорғауға, жеке және заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының су заңдарын сақтауына мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыру;

5) қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органмен, жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкiлеттi органмен бiрлесiп бассейндер бойынша мемлекеттiк есепке алуды, мемлекеттiк су кадастрын және су объектiлерiнiң мемлекеттiк мониторингін жүргізу;

6) осы Кодексте белгiленген тәртiппен арнайы су пайдалануға рұқсат беру, оның қолданысын тоқтата тұру, оны ұзарту және қайта ресімдеу, сондай-ақ арнайы су пайдалану құқығын тоқтату;

6-1) салық органына ұсынғанға дейін жерүсті көздерінің су ресурстарын пайдаланғаны үшін төлем бойынша салық есептілігін растау;

7) мыналарды:

тиiстi бассейннiң су объектiлерiн ұтымды пайдалану жөнiндегi облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарының жоспарларын;

судың жай-күйiне әсер ететiн кәсiпорындардың және басқа да құрылыстардың құрылыс орнын айқындау жөнiндегi ұсыныстарды;

су объектiлерiнде, су қорғау аймақтары мен белдеулерiнде кәсіпорындар мен басқа да құрылыстарды орналастыруды, сондай-ақ құрылыс және басқа да жұмыстарды жүргізу шарттарын;

су объектiлерiнде, су қорғау белдеулерi мен аймақтарында құрылыс, түбiн тереңдету, пайдалы қазбалар, су өсiмдiктерiн өндiру жөнiндегi жарылыс жұмыстарын, кабельдер, труба құбырларын және басқа да коммуникацияларды төсеу, ағаш кесу, сондай-ақ бұрғылау, ауыл шаруашылығы және басқа да жұмыстарды жүргiзу туралы құжаттарды;

су пайдаланушылардың су объектiлерiн сақтау, олардың жай-күйiн жақсарту жөнiндегi iс-шаралар жоспарларын;

жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган мен қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерімен бірлесіп жиынтық экологиялық пайданы талдау негізінде айқындалатын мұнайдың төгілуін жоюдың оңтайлы әдістерін келісу;

8) табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың басталуы салдарынан туындаған зардаптарды жою жөніндегі жұмыстарға қатысу;

9) облыстар, республикалық маңызы бар қалалар, астана, аудандар және бастапқы су пайдаланушылар бөлінісінде су пайдалану лимиттерін белгілеу;

9-1) су объектілерін оқшау немесе бірлесіп пайдалануға беру жөніндегі конкурстарды ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;

10) алып тасталды - ҚР 27.12.2017 № 126-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

11) бiрлесiп пайдаланылатын су қоймаларының салааралық, облысаралық және мемлекетаралық маңызы бар iрi су қоймаларының жұмыс режимiн бақылауды жүзеге асыру;

11-1) оқшау немесе бірлесіп пайдалануға берілген су объектілерін пайдаланған кезде жеке және заңды тұлғалардың белгіленген су сервитуттарын сақтауын бақылауды жүзеге асыру;

12) облысаралық, аймақаралық, мемлекетаралық су объектiлерi бойынша су алу мен су бөлу жоспарларын әзiрлеу және олардың сақталуын бақылау;

13) тиiстi бассейн суларын кешендi пайдалану мен қорғау схемасын, су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстарын пайдалану ережелерiн келiсу;

14) тиiстi бассейн бойынша су шаруашылығы баланстарын әзiрлеуге қатысу;

15) cу объектiлерiн оқшау және бiрлесiп пайдалануға беру туралы ұсыныстарды және оларда су пайдалану шарттарын келiсу;

16) судың жай-күйiне әсер ететiн, су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласында белгiленген нормалар мен ережелердi бұзып жүзеге асыратын су шаруашылығы объектiлерi мен өзге де объектiлердi қаржыландыруды, жобалауды және салуды тоқтату туралы Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен талаптар қою;

17) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес кiнәлiлердi жауапкершiлiкке тарту үшiн Қазақстан Республикасы су заңдарының бұзылуы туралы материалдарды құқық қорғау органдарына және сотқа беру;

18) Қазақстан Республикасының су заңдары бұзылған жағдайда мемлекетке келтiрiлген залалды өтеу туралы сотқа талап-арыз беру;

19) су қорын ұтымды пайдалану мен қорғау жөнiнде жүргiзiлiп жатқан жұмыс туралы, судың жай-күйi мен сапасын жақсарту жөнiнде қолданылып жатқан шаралар туралы халықты хабардар ету;

20) су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру мәселелерi бойынша облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарымен және басқа да мүдделi мемлекеттiк органдармен өзара iс-қимыл жасау;

21) су қорын ұтымды пайдалану мен қорғау iсiнде халық арасында ағарту және тәрбие жұмыстарын жүргiзу;

22) алып тасталды

23) арнайы су пайдалану құқығын жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалардың суды алу немесе ағызу құрылыстарында немесе құрылғыларында орнатылатын суды есепке алу аспаптарын пломбалайды;

24) бассейндік кеңестің жұмысын ұйымдастыру, бассейндік кеңестің мүшелерімен бассейн аумағындағы су қорын пайдалану және қорғау мәселелері бойынша консультациялар өткізу, бассейндік кеңес дайындаған ұсынымдарды талдау, оларды іске асыру жөнінде шаралар қабылдау, бассейндік кеңестің ұсынымдарын мүдделі мемлекеттік органдар мен су пайдаланушыларға жеткізу.

25) тіркеу шифрларын беру үшін бөгеттердің қауіпсіздігі декларациясын тіркейді.

Ескерту. 40-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2007.01.09. № 213 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.01.12. № 222 (жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.10. № 180-IV, 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.04.2016 № 506-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2017 № 126-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 401-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

41-бап. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органның аумақтық органдарының су ресурстарын басқарудың бассейндiк принципiн iске асыруға қатысуы

Ескерту. 41-бап алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

42-бап. Су объектiлерiн қалпына келтiру мен қорғау туралы бассейндiк келiсiмдер

1. Су объектiлерiн қалпына келтiру мен қорғау туралы бассейндiк келiсiмдер (бұдан әрi - бассейндiк келiсiмдер) бассейндік инспекциялардың, облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарының және су объектiсi бассейнiнiң шегiнде орналасқан басқа да субъектiлердiң арасында олардың қызметiн бiрiктiру және үйлестiру, сондай-ақ су объектiлерiн қалпына келтiру мен қорғау жөнiндегi iс-шараларды iске асыру мақсатында жасалады.

2. Бассейндiк келiсiмдерде тараптардың орындау мерзiмi көрсетiлiп, нақты су қорғау iс-шараларын iске асыру үшiн қажеттi күштер мен құралдарды кооперациялау жөнiндегi мiндеттемелер болады.

3. Бассейндiк келiсiмдердi дайындау су шаруашылығы баланстары, су объектiлерiн кешендi пайдалану және қорғау схемалары, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттары, ғылыми және жобалық әзiрлемелер негiзiнде жүзеге асырылады.

4. Бассейндiк келiсiмдердiң мақсаттары мен мiндеттерiн iске асыру үшiн жеке және заңды тұлғалар, Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген шарттармен және тәртiппен, қаражаты су объектiлерiн қалпына келтiру мен қорғау жөнiндегi iс-шараларды жүзеге асыруға арналған қорлар құруы мүмкін.

Ескерту. 42-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

43-бап. Бассейндiк кеңес

1. Бассейндiк кеңес тиісті бассейн шегінде құрылатын консультациялық-кеңесшi орган болып табылады.

2. Тиiстi бассейндік инспекцияның басшысы басқаратын бассейндiк кеңес облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдарының басшыларынан, мемлекеттiк органдардың аумақтық органдарының басшыларынан және су пайдаланушылардың өкiлдерiнен тұрады. Бассейндiк кеңестiң құрамына қоғамдық бiрлестiктердiң және олардың қауымдастықтарының өкiлдерi де кiруi мүмкiн. Бассейндiк кеңестiң жұмысын ұйымдастыру бассейндік инспекцияға жүктеледi.

3. Бассейндiк кеңес су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы көкейкестi мәселелердi қарайды, бассейндiк келiсiмге қатысушылар үшiн ұсыныстар мен ұсынымдар енгізеді.

Ескерту. 43-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-тарау. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттік жоспарлау

Ескерту. 8-тараудың және 44-баптың тақырыбына өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

44-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттiк жоспарлаудың мiндеттерi

1. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттiк жоспарлаудың мiндеттерi:

халықтың ауыз су мен шаруашылық қажеттерiнiң бiрiншi кезекте қанағаттандырылуын ескере отырып, су пайдаланушылардың арасында суларды ғылыми негiзделген түрде бөлудi қамтамасыз ету;

сулардың қорғалуын және олардың зиянды әсерiнiң алдын алуды қамтамасыз ету болып табылады.

2. Су қорын пайдалану мен қорғауды, сумен жабдықтауды және су бұруды мемлекеттiк жоспарлау үшiн су шаруашылығы баланстары, суларды кешендi пайдалану мен қорғау схемалары жасалады, сондай-ақ өндiргiш күштердi және экономика салаларын дамыту мен орналастыру схемаларының құрамында су ресурстарын пайдалану мен қорғау болжамы әзiрленедi.

Ескерту. 44-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

45-бап. Су шаруашылығы баланстары

1. Су шаруашылығы баланстары су объектiлерiнiң бассейндерi, экономикалық аудандар және тұтас республика бойынша су ресурстарының болуын және оларды пайдалану мүмкiндiгiн бағалауға арналған.

2. Негiзгi өзендердiң бассейндерiне арналған және тұтас республика бойынша су шаруашылығы баланстары уәкілетті орган белгiлеген тәртiппен әзiрленедi.

3. Су шаруашылығы баланстарын әзiрлеуге байланысты шығындар бюджет қаражаты есебiнен жүзеге асырылады.

Ескерту. 45-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

46-бап. Су ресурстарын кешендi пайдалану мен қорғау схемалары

1. Cу ресурстарын кешендi пайдалану мен қорғау схемалары су ресурстарын ықпалдасып басқару мәселелерi бойынша шешiмдер қабылдау мақсатында әзiрленедi.

2. Су ресурстарын кешендi пайдалану мен қорғау схемаларын уәкілетті органның ведомствосы мүдделi мемлекеттiк органдардың қатысуымен ғылыми және мамандандырылған жобалау ұйымдарын тарта отырып әзiрлейдi.

3. Кешендi схемаларда көзделетiн iс-шаралар:

1) өндiрiс технологиясын жетiлдiру негiзiнде су ресурстарын ұтымды әрi үнемдi пайдалануға;

2) суы аз және сусыз процестердi қолдануға;

3) суару жүйелерiнде және сумен жабдықтау жүйелерiнде су ресурстарының қайтарымсыз ысырабын азайтуға;

4) су ресурстарын реттеу, өзен ағындысын бассейнаралық қайта бөлу, тазартылмаған ағынды сулар ағызу көлемiн азайту есебiнен жергiлiктi су ресурстарын мүмкiндiгiнше барынша пайдалануға;

5) қалаларды, елдi мекендердi, ауыл шаруашылығы алқаптары мен басқа да объектiлердi су басуының және топан су басуының алдын алуға бағытталуға тиiс.

4. Су ресурстарын кешендi пайдалану мен қорғау схемалары уәкілетті орган белгiлеген тәртiппен әзiрленедi және бюджет қаражаты есебiнен қаржыландырылады.

Ескерту. 46-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

47-бап. Өндiргiш күштердi және экономика салаларын дамыту мен орналастыру схемаларының құрамында су ресурстарын пайдалану мен қорғау болжамы

1. Өндiргiш күштердi және экономика салаларын дамыту мен орналастыру схемалары құрамында су объектiлерiне экологиялық жағынан жол берiлетiн деңгейде су ресурстарын пайдалану мен қорғау болжамы әзiрленедi.

2. Су ресурстарын өндiргiш күштер мен экономика салаларын дамыту мен орналастыру схемаларының құрамында пайдалану және қорғау болжамын орталық атқарушы органдар әзiрлейдi.

3. Орталық атқарушы органдар әзiрлеген өндiргiш күштердi және экономика салаларын дамыту мен орналастыру схемаларының құрамында су ресурстарын пайдалану және қорғау болжамдары су ресурстарын пайдаланудың жол берiлетiн деңгейi нысанасында уәкiлеттi органда келiсуден өтедi.

Ескерту. 47-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

9-тарау. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы бақылау мен сараптама

48-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы бақылаудың мiндеттерi мен түрлерi

1. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы бақылаудың мiндеттерi:

шаруашылық және өзге де қызметтiң әсерiнен сулардың жай-күйi мен өзгеруiн қадағалау;

су қорғау iс-шараларының орындалуын тексеру болып табылады.

2. Қазақстан Республикасында су қорын пайдалану мен қорғау саласында мемлекеттiк, өндiрiстiк және қоғамдық бақылау жүзеге асырылады.

3. Уәкілетті орган ведомствосының және бассейндік инспекциялардың мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыру кезiндегi басты мiндеттерi:

1) өз құзыретi шегiнде мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыратын барлық министрлiктермен, агенттiктермен, ведомстволармен өзара iс-қимыл жасауды және қызметiн үйлестiрудi;

2) шаруашылық және өзге де қызметтiң әсерiнен судың жай-күйiн және өзгеруiн қадағалауды, сондай-ақ су қорғау iс-шараларының орындалуын тексерудi;

3) су қорын пайдалану мен оны есепке алудың белгiленген тәртiбiн;

4) суларды қорғау жөнiндегi мiндеттердiң орындалуын;

5) су объектiлерiне зиянды әсер етудiң алдын алуды және жоюды;

6) барлық жеке және заңды тұлғалардың, су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздік критерийлерін сақтауын қоса алғанда, Қазақстан Республикасы су заңнамасының талаптарын сақтауын бақылауды қамтамасыз ету болып табылады.

4. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттік бақылау Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес тексеру және мемлекеттік бақылау мен қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау нысанында жүзеге асырылады.

5. Осы Кодексте реттелмеген бөлігінде су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы қоғамдық бақылауды қоғамдық бақылау субъектілері "Қоғамдық бақылау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырады.

Ескерту. 48-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.01.31. № 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.17. № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.10.2023 № 31-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

49-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыратын органдар

1. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды өз құзыретi шегiнде мыналар жүзеге асырады:

1) уәкілетті орган, уәкілетті органның ведомствосы және бассейндік инспекциялар;

2) қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органы;

3) жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкiлеттi орган;

4) азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті орган;

5) халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган;

6) ветеринария саласындағы уәкiлеттi орган;

7) фитосанитарлық қадағалауды жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;

8) облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары.

2. Уәкiлеттi органның ведомствосы мемлекеттiк органдардың су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыру жөнiндегi қызметiн үйлестiредi.

3. Уәкілетті органның ведомствосы және бассейндік инспекциялар:

1) су қорғау аймақтары мен белдеулерi шекараларын, олардағы және ерекше қорғалатын су объектiлерiндегi шаруашылық қызметiнiң белгiленген режимiнiң сақталуын;

2) трансшекаралық сулар туралы халықаралық келiсiмдердiң шарттары мен талаптарының орындалуын;

3) су тұтыну және су бұру лимиттерінің сақталуын;

4) су тарту құрылыстарын, су шаруашылық жүйелерiн және су қоймаларын пайдалану ережелерiнiң сақталуын;

5) су объектiлерiнен алынатын және оларға ағызылатын су мөлшерiнің бастапқы есебін жүргiзудiң дұрыстығын, суды тұтыну мен ағызуды есепке алуға арналған жабдықтар мен аппаратуралардың болуын, жарамды жай-күйiн және мемлекеттiк аттестаттау мерзiмдерiнiң сақталуын, су пайдаланушылардың белгiленген есептiлiк мерзiмдерiн сақтауын;

6) жеке және заңды тұлғалардың арнайы су пайдалануға берiлген рұқсаттарда белгiленген шарттар мен талаптарды, сондай-ақ судың зиянды әсерiне (топан су, су басу, су алу, жағалауларды бұзу және басқа да зиянды құбылыстар) қарсы күрес жөнiндегi iс-шараларды орындауын;

7) су объектiлерiн оқшау және бiрлесiп пайдалануға берудiң Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiбiнiң сақталуын;

8) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

9) белгiленген тәртiппен бекiтiлген құжаттаманың болуын және оның экономика салаларының объектiлерiн салуға, жаңғыртуға, техникалық жағынан қайта жарақтандыруға су объектiлерiн, су қорғау аймақтары мен белдеулерiн пайдалану мен қорғауға байланысты өзге де қызметiне сай келуiн;

10) су объектілерін өз бетімен пайдалануға жол берілмеуін бақылауды жүзеге асырады.

11) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

Қоршаған ортаны қорғау саласындағы, азаматтық қорғау, ветеринария, өсімдіктер карантині саласындағы уәкiлеттi органдар, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық cаламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган және жергiлiктi атқарушы органдар:

1) өз құзыретiне сәйкес су қорын пайдалану мен қорғау саласында мемлекеттiк бақылауды жүзеге асырады;

2) су қорының сапалық және сандық жай-күйiнiң өзгеруiн тексерудi және сараптама жүргiзудi ұйымдастырады;

3) су заңнамасының бұзылуын жою шараларын қабылдайды;

4) су қорын пайдалану және қорғау саласындағы мәселелерге қатысты нормативтiк құқықтық құжаттар дайындауға қатысады;

5) су объектiлерiне белгiленген талаптарды бұза отырып жүргiзiлген ағынды су ағызуды тоқтата тұру және оған тыйым салу туралы, сондай-ақ су объектiлерiнiң жай-күйiне терiс әсер ететiн жекелеген өндiрiс объектiлерiнiң, цехтар мен кәсiпорындардың қызметiне тыйым салу туралы белгiленген тәртiппен ұсыныстар енгiзедi.

Ескерту. 49-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2006.01.31. № 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.01.12. № 222 (жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі); 17.01.2014 № 165-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

49-1-бап. Су қорын пайдалану және қорғау саласында мемлекеттiк бақылауды ұйымдастырудың және жүргiзудiң тәртiбi

Ескерту. 49-1-бап алып тасталды - ҚР 2009.07.17. № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

49-2-бап. Қазақстан Республикасының су заңнамасын бұзушылықтарды жою бойынша шаралар қабылдау

Ескерту. 49-2-бап алып тасталды - ҚР 2009.07.17. № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

49-3-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау саласында мемлекеттiк бақылаудың мерзiмдерi мен кезеңдiлiгi

Ескерту. 49-3-бап алып тасталды - ҚР 2009.07.17. № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

50-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдар

1. Осы Кодекске сәйкес су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыруға уәкiлеттi лауазымды адамдар мыналар болып табылады:

Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану мен қорғау жөнiндегi бас мемлекеттiк инспекторы және оның орынбасары, Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану мен қорғау жөнiндегi аға мемлекеттiк инспекторлары және Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану мен қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлары;

тиiстi бассейннiң су қорын пайдалану мен қорғау жөнiндегi бас мемлекеттiк инспекторлар және олардың орынбасарлары, тиiстi бассейннің су қорын пайдалану мен қорғау жөнiндегi аға мемлекеттiк инспекторлары және мемлекеттiк инспекторлары.

2. (алып тасталды - 2007.07.27. № 315)

3. Осы баптың 1-тармағында аталған лауазымды адамдар cу қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыру үшiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен белгiленген үлгiдегi тиiстi қызметтiк куәлiкпен не сәйкестендіру картасымен, омырауға тағатын белгімен, техникалық құралдармен қамтамасыз етiледi.

Ескерту. 50-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2007.07.27. № 315 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.07.10. № 180-IV; 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

51-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың құқықтары

1. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың:

1) Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес осы Кодекс, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілері талаптарының сақталуын тексеруді жүзеге асыруға, мемлекеттiк органдарға, жеке тұлғаларға, лауазымды адамдарға және заңды тұлғаларға Қазақстан Республикасы су заңнамасының нормаларын орындау туралы олар үшiн мiндеттi талаптар қоюға, су қорын ұтымды пайдалану мен қорғау, Қазақстан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiнде айқындалған көлемдерде коллекторлық-сорғытылған және сарқынды суларды ағызудың жол берiлетiн шектi нормаларын сақтау жөнiндегі тиiстi іс-шараларды жүргiзуге және су ресурстары мен сарқынды сулардың сапасына зертханалық бақылауды ұйымдастыруға;

2) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен арнайы су пайдалануға рұқсаттың қолданысын тоқтата тұру және арнайы су пайдалану құқығын тоқтату туралы ұсыныстар енгізуге;

3) мемлекеттік бақылау жүргізу үшін ұйымдарға және өзге де объектiлерге баруға, су ресурстарын пайдаланудың жай-күйiн бақылауды жүзеге асыруға, су ресурстарын пайдалану мен оларды қорғау ережелерiнiң анықталған заң бұзушылықтарын жою туралы орындалуы мiндеттi нұсқамалар беруге құқығы бар. Су объектiлерiнде өз бетiмен су алу, табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлардың туындауы кезiнде су пайдаланушылардың шаруашылық қызметiн тоқтата тұру туралы ұсыныстар енгiзуге;

3-1) су пайдаланудың белгіленген лимиттерінің, тіреуіш гидротехникалық құрылысжайлар режимінің, тікелей су объектілерінде орналасқан су шаруашылығы құрылысжайларын пайдалану және су шаруашылығы, гидромелиорациялық жүйелер мен құрылысжайларды пайдалану, су қорғау аймақтары мен белдеулерінің шекараларын пайдалану қағидаларының, олардағы шаруашылық қызметтің белгіленген режимінің сақталуына бақылауды жүзеге асыруға;

3-2) анықталған су ресурстарын пайдалану және оларды қорғау қағидаларын бұзушылықтарды жою туралы нұсқама шығаруға;

3-3) әкімшілік жаза қолдану туралы қаулы шығаруға;

3-4) кінәлі тұлғаларға Қазақстан Республикасының су заңнамасын бұзу арқылы келтірілген залалды өтеу туралы талап қоюға;

4) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жеке, лауазымды және заңды тұлғалардан су ресурстарын пайдалану мен қорғаудың жай-күйiн анықтауға қажеттi мәлiметтердi, соның iшiнде зертханалық талдау деректерiн алуға;

5) Қазақстан Республикасының су заңдары саласындағы әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы хаттамалар жасауға;

6) су объектiлерiне белгiленген талаптарды бұза отырып жүргiзiлген ағынды су ағызуды шектеу, тоқтата тұру және оған тыйым салу туралы, сондай-ақ су объектiлерiнiң жай-күйiне терiс әсер ететiн жекелеген өндiрiс объектiлерiнiң, цехтар мен кәсiпорындардың қызметiн тоқтату жөнiнде ұсыныстар енгiзуге;

7) лауазымды адамдарға, ұйымдардың басшыларына су объектiлерiн пайдалану мен қорғаудың белгiленген нормалары мен ережелерiн бұзуға жол берген адамдарды жауапкершiлiкке тарту туралы ұсыныс енгiзуге, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес кiнәлi адамдарды жауапкершiлiкке тарту туралы мәселенi шешу үшiн қажет болған жағдайда материалдарды құқық қорғау органдарына беруге;

7-1) су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы қатынастарды регламенттейтiн заңнамалық және өзге де нормативтiк құқықтық актiлердiң жобаларын әзiрлеу жөнiнде ұсыныстар енгiзуге құқығы бар.

8) алып тасталды

2. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдар өз өкiлеттiгi шегiнде қабылдаған шешiмдердi барлық жеке және заңды тұлғалар орындауға мiндеттi және оларға Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкін.

Ескерту. 51-бапқа өзгерістер енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2006.01.31. № 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.01.12. № 222 (жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2009.07.17. № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

52-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың мiндеттерi

Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдар:

1) Қазақстан Республикасының су заңдары талаптарының сақталуына бақылауды жүзеге асыруға;

2) су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы бақылауды жүзеге асыру кезiнде жеке және заңды тұлғалармен өзара iс-қимыл жасауға;

3) су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы Қазақстан Республикасы заңдарының бұзылу фактiлерi туралы өз құзыретi шегiнде мемлекеттiк органдарды хабардар етуге;

4) су ресурстарын ұтымды пайдалану мен қорғау жөнiндегi iс-шараларды әзiрлеу кезiнде жеке және заңды тұлғаларға жәрдем көрсетуге мiндеттi.

5) алып тасталды

Ескерту. 52-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

53-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы өндiрiстiк бақылау

1. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы өндiрiстiк бақылау суды бастапқы есепке алу қағидалары негiзiнде жүзеге асырылады.

2. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы өндiрiстiк бақылауды арнайы су пайдалану құқығын жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар қамтамасыз етедi.

3. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы өндiрiстiк бақылау "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгiленген тәртiппен типін бекітуден немесе метрологиялық аттестаттаудан өткен суды есепке алу аспаптары негiзiнде жүзеге асырылады.

4. Ауызсудың және тазартылған сарқынды сулардың сапасына өндірістік бақылауды сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымның аккредиттелген зертханалары, сондай-ақ жасасылған шарттарға сәйкес басқа да аккредиттелген зертханалар жүзеге асырады.

Ескерту. 53-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.01.31 № 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.01.09 № 213(қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

54-бап. Су қорын пайдалану және қорғау саласындағы сараптама

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі).

1. Су қорын пайдалану және қорғау саласында мынадай сараптама түрлерi жүзеге асырылады:

1) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі);

2) су объектiлерiнiң жай-күйiне әсер ететiн шаруашылық және басқа да объектiлердi салуға және реконструкциялауға, пайдалануға, консервациялауға және жоюға арналған техникалық-экономикалық негіздемелерге және жобалау-сметалық құжаттамаға ведомстводан тыс кешенді сараптама;

3) жер асты суларының қорларына және жер асты су объектiлерi туралы геологиялық ақпаратқа мемлекеттiк сараптама;

4) алып тасталды - ҚР 11.04.2014 № 189-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

5) мемлекеттiк санитарлық-эпидемиологиялық және экологиялық сараптамалар.

2. Алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі).

3. Су объектiлерiнiң жай-күйiне әсер ететiн шаруашылық және басқа да объектiлердi салуға және реконструкциялауға, пайдалануға, консервациялауға және жоюға арналған техникалық-экономикалық негіздемелерге және жобалау-сметалық құжаттамаға ведомстводан тыс кешенді сараптама оның Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртіппен бекітілген бастапқы деректерге, техникалық шарттар мен талаптарға, сондай-ақ нормативтiк құжаттардың ережелеріне сәйкестiгiн тексеру мақсатында жүзеге асырылады.

4. Жер асты су қорларына және жер асты су объектiлерi туралы геологиялық ақпаратқа мемлекеттiк сараптаманы жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкiлеттi орган жүзеге асырады.

5. Алып тасталды - ҚР 11.04.2014 № 189-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

6. Мемлекеттiк санитарлық-эпидемиологиялық және экологиялық сараптамаларды тиiсiнше халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган және қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органы жүзеге асырады.

7. Жаңа объектілерді салуға, сондай-ақ бұрыннан бар ғимараттар мен құрылыстарды, олардың кешендерін, инженерлік және көлік коммуникацияларын реконструкциялауға (кеңейтуге, техникалық қайта жарақтандыруға, жаңғыртуға) немесе күрделі жөндеуге арналған жобаларға (техникалық-экономикалық негіздемелерге, жобалау-сметалық құжаттамаға) ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртіппен жүзеге асырылады.

Ескерту. 54-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-тарау. Суды ұтымды пайдалануды, қорғауды және оның жай-күйін жақсартуды қамтамасыз ететін талаптар

55-бап. Су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстарын пайдалану кезiндегi экологиялық талаптар

Ескерту. 55-баптың тақырыбына өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

1. Су объектiлерiнiң жай-күйiне әсер ететiн кәсiпорындар мен басқа да объектілерді (ғимараттарды, құрылыстарды, олардың кешендерін, коммуникацияларды) орналастыру экологиялық талаптар, жер қойнауын қорғау, санитарлық-эпидемиологиялық, өнеркәсiп қауiпсiздiгi, су ресурстарын ұдайы молайту және ұтымды пайдалану шарттары мен ережелерi сақтала отырып, сондай-ақ аталған объектiлер қызметiнiң экологиялық салдары ескерiле отырып жүргiзiледi.

2. Су объектiлерiнiң жай-күйiне әсер ететiн объектілерді салу, реконструкциялау (кеңейту, жаңғырту, техникалық қайта жарақтандыру, қайта бейіндеу), пайдалану, консервациялау, жою (кейіннен кәдеге жарату) қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органның, жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкiлеттi органның, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның және азаматтық қорғау саласындағы уәкiлеттi органның оң қорытындысы болған жағдайда жүзеге асырылады.

3. Құрылыс жұмыстарын орындау кезiнде жерлердi қайта өңдеу, су ресурстарын ұдайы молайту мен ұтымды пайдалану, аумақтарды абаттандыру және қоршаған ортаны сауықтыру жөнiнде шаралар қолданылады.

Ескерту. 55-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.07.10 № 180-IV; 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

56-бап. Су объектiлерiне ластаушы заттардың ағызылуын азайту жөнiндегi талаптар

1. Cу ресурстарын пайдалану мен қорғау ластаушы заттарды ағызылу нүктелерiнде нормалауға тиiстi бассейн, ағын су немесе учаске шегiнде барлық ұйымдардың су шаруашылығы қызметiн жинақтап нормалауға негiзделедi.

2. Ағызылатын суды тазарту дәрежесiне және сапасына қойылатын талаптар су объектiсiн ықтимал мақсатты пайдалану бағыттары бойынша айқындалып, есептеулермен негiзделедi және онда су объектiсiнiң нақты жай-күйi, техникалық және экономикалық мүмкiндiгi, жоспарланатын көрсеткiштерге қол жеткiзу мерзiмдерi ескерiлуге тиiс.

3. Уәкілетті органның ведомствосы қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша жерүсті су объектілері үшін уәкілетті органның ведомствосы бекіткен су объектілеріндегі су сапасын жіктеудің бірыңғай жүйесі негізінде олардағы су сапасының нормативтерін әзірлейді және бекітеді.

4. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың қоршаған ортаны қорғау саласындағы жергілікті атқарушы органдары қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органмен бірлесе отырып, уәкілетті орган бекіткен әдістеме негізінде жерүсті су объектілеріндегі су сапасының нысаналы көрсеткіштері мен оларға қол жеткізу жөніндегі іс-шараларды әзірлейді.

Ескерту. 56-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 28.04.2016 № 506-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

57-бап. Экономика салалары және қоршаған ортаны қорғау талаптарын қамтамасыз ету үшiн кешендi су жiберудi негiздеу

1. Кешендi су жiберу санитарлық-эпидемиологиялық және экологиялық талаптарды қамтамасыз ету жағдайларын негiзге алып, сондай-ақ экономика салаларының қажеттерi ескерiле отырып белгiленедi.

2. Табиғат қорғау және санитарлық-эпидемиологиялық су жiберу басым бағыт болып табылады.

3. Табиғат қорғау су жiберуi су объектiсiнiң табиғи жағдайының сақталуын қамтамасыз етуге тиiс. Ең төменгi шығысты сақтаудан басқа, табиғат қорғау су жiберуi су жайылуы мен су тасуы кезiнде су объектiлерiнiң кезеңдiк шайылуын қамтамасыз етуге тиiс.

4. Табиғат қорғау және санитарлық-эпидемиологиялық су жiберудiң көлемiн уәкілетті органның ведомствосы және бассейндік инспекциялар су объектiлерi бассейндерi бойынша белгiлейдi.

5. Авариялық су жiберу су тасыған және су жайылған кезде су объектiсiндегi судың қалыпты деңгейде ұсталуын және су объектiлерi арналарының шайылуын қамтамасыз етуге тиiс.

Ескерту. 57-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-тарау. Жер үсті және жер асты суларын мемлекеттік
есепке алу, мемлекеттік су кадастры, су объектілерінің мемлекеттік мониторингі. Су қорын ұтымды пайдалану мен қорғауды, сумен жабдықтауды және су бұруды ғылыми және инновациялық-ақпараттық қамтамасыз ету

Ескерту. 11-тараудың тақырыбына өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

58-бап. Жер үстi және жер асты суларын мемлекеттiк есепке алу

1. Жер үстi және жер асты суларын мемлекеттiк есепке алу Қазақстан Республикасының аумағындағы су ресурстарының сандық және сапалық көрсеткiштерiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүйелi түрде анықтау және тiркеу болып табылады.

2. Жер үстi және жер асты суларын мемлекеттiк есепке алу деректерi жер үстi және жер асты су объектiлерiнiң сапалық және сандық көрсеткiштерi бойынша, олардың адам өмiрi мен денсаулығы үшiн өнеркәсiптiк және экологиялық қауiпсiздiк дәрежесi, зерттелуi мен пайдаланылуы бойынша жай-күйiн сипаттайды.

3. Жерүсті және жерасты суларын мемлекеттік есепке алуды уәкілетті органның ведомствосы жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органмен және қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен бірлесе отырып жүзеге асырады.

Ескерту. 58-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 27.12.2017 № 126-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

59-бап. Мемлекеттiк су кадастры

1. Мемлекеттiк су кадастры су объектiлерiнiң жай-күйiмен пайдаланылуы туралы, олардың су ресурстары туралы, су пайдаланушылар туралы жүйелендiрiлген ресми деректер жиынтығы болып табылады.

2. Мемлекеттiк су кадастры бiрыңғай жүйе бойынша жүргiзiледi және суларды мемлекеттiк есепке алу деректерiне негiзделедi.

3. Мемлекеттiк су кадастрына енгiзiлген су объектiсiнiң паспорты болады, онда тiркеу нөмiрi, атауы және физикалық-географиялық, геологиялық-гидрологиялық, техникалық, құқықтық және экономикалық көрсеткiштерi қамтылатын кешендi сипаттамасы көрсетiледi.

4. Мемлекеттiк су кадастрын жүргiзудi уәкілетті органның ведомствосы жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкiлеттi органмен, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органмен және гидрометеорологиялық қызметтермен бiрлесiп жүзеге асырады.

5. Су пайдаланушылар бассейндік инспекцияларға және жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкiлеттi органға мемлекеттiк су кадастрына енгiзiлуге тиiс қажеттi деректердiң бәрiн ұсынуға мiндеттi.

6. Уәкілетті органның ведомствосы мемлекеттiк су кадастрында қамтылған ақпаратқа мүдделi жеке және заңды тұлғалардың қол жеткiзуiн қамтамасыз етуге мiндеттi.

Ескерту. 59-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

60-бап. Су объектiлерiнiң мемлекеттiк мониторингi

1. Су объектiлерiнiң мемлекеттiк мониторингi қоршаған ортаның және табиғи ресурстардың мемлекеттiк мониторингi жүйесiнiң құрамдас бөлiгi болып табылады.

2. Су объектiлерiнің мемлекеттік мониторингi теріс процестердi уақтылы анықтау, олардың дамуын бағалау мен болжау, жүзеге асырылатын су шаруашылығы iс-шараларының зиянды салдарларын болғызбау және тиiмдiлiк дәрежесiн айқындау жөнiнде ұсынымдар тұжырымдау мақсатында олардың жай-күйiнің гидрологиялық, гидрогеологиялық, гидрогеохимиялық, санитариялық-химиялық, микробиологиялық, паразитологиялық, радиологиялық және токсикологиялық көрсеткiштерін тұрақты байқаулар жүйесін, алынған ақпаратты жинауды, өңдеуді және беруді, оның ішінде Жерді қашықтан зондтау деректерін пайдалана отырып жүргізуді білдіреді.

3. Су объектiлерiнiң мемлекеттік мониторингiн уәкілетті органның ведомствосы бiрлесiп әзiрленген әдiстеме бойынша қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен, жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органмен, ғарыш қызметі саласындағы уәкілетті органмен бiрлесiп жүзеге асырады.

Ескерту. 60-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 08.04.2016 № 490-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.12.2022 № 167-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

61-бап. Су қорын ұтымды пайдалану мен қорғауды, сумен жабдықтауды және су бұруды ғылыми және инновациялық-ақпараттық қамтамасыз ету

Ескерту. 61-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

1. Су қорын ұтымды пайдалану мен қорғауды, сумен жабдықтауды және су бұруды ғылыми қамтамасыз ету мiндеттерi мыналар болып табылады:

1) су ресурстарын кешендi және ұтымды пайдалануды негiздеу;

2) су шаруашылығы кешенiн дамытуды бағалау мен болжау;

3) су үнемдеудiң ғылыми-әдiстемелiк және технологиялық негiздерiн әзiрлеу;

4) су шаруашылығы жүйесiнiң нормативтiк құқықтық базасын әзiрлеу;

5) басқару шешiмдерiн қабылдау үшiн ұсынымдар әзiрлеу.

2. алып тасталды

3. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы инновациялық қызмет Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес iске асырылады және:

1) ұйымдастыру жағдайларын қалыптастырумен;

2) Қазақстан Республикасы Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттарында көзделген инвестициялық жобаларды іске асыру арқылы мемлекеттiк қолдаумен қамтамасыз етiледi.

4. Су ресурстарын кешендi және ұтымды пайдалану мен қорғауды ұзақ мерзiмдi және орташа мерзiмдi жоспарлау, су шаруашылығы ұйымдары мен су пайдаланушыларды ақпаратпен қамтамасыз ету мақсатында уәкiлеттi орган мүдделi мемлекеттiк органдармен бiрлесiп су ресурстарын пайдаланудың республикалық ақпараттық-талдау жүйесiн құруы мүмкiн.

5. Деректер қорын қалыптастыру үшiн су пайдаланушы жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен бекiтiлген нысандар бойынша қажеттi мәлiметтер бередi.

6. алып тасталды

Ескерту. 61-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-тарау. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы жеке тұлғалардың құқықтары мен міндеттері және қоғамдық бірлестіктердің қызметі

62-бап. Жеке тұлғалардың су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы құқықтары мен мiндеттерi

1. Жеке тұлғалардың:

1) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен су объектiлерiн пайдалануға, оларды қорғау мен ұдайы молайту жөнiндегi шараларды жүзеге асыруға;

2) су объектiлерiн пайдалану мен қорғау мәселелерi бойынша мемлекеттiк органдар мен ұйымдарға сауалдармен, шағымдармен, өтiнiштермен және ұсыныстармен жүгiнуге;

3) су қорын пайдалану мен қорғау саласында қоғамдық экологиялық сараптама жүргiзу туралы ұсыныстар енгiзуге және оған қатысуға;

4) әкiмшiлiк немесе сот тәртiбiмен су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы талаптарға сай келмейтiн кәсiпорындарды және басқа да құрылыстарды орналастыру, салу, қайта жаңғырту және пайдалануға беру туралы, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалардың су объектiлерiне терiс әсер ететiн шаруашылық және өзге қызметiн шектеу мен тоқтату туралы шешiмдердiң күшiн жоюды талап етуге;

5) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы өзге де құқықтарды iске асыруға құқықтары бар.

2. Жеке тұлғалар су қорын пайдалану мен қорғау, сондай-ақ қоршаған ортаны қорғау саласында Қазақстан Республикасының заңдарын сақтауға мiндеттi.

63-бап. Қоғамдық бiрлестiктердiң су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы қызметi

1. Қоғамдық бiрлестiктердiң су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы қызметi Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен олардың жарғыларына сәйкес жүзеге асырылады.

2. Қоғамдық бiрлестiктердiң өкiлдерi бассейндiк кеңестердiң жұмысына қатыса алады.

3. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы қоғамдық бақылауды қоғамдық бiрлестiктер өз бастамасы бойынша жүргiзе алады.

4. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы қоғамдық бақылауды жүргiзу тәртiбiн қоғамдық бiрлестiктер өздерiнiң жарғыларына сәйкес су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыратын уәкiлеттi мемлекеттiк органдармен келiсе отырып айқындайды.

4-Бөлім. Су пайдалану
13-тарау. Су пайдалану құқығы

64-бап. Су пайдалану құқығының түрлерi

1. Субъектілердің тобы бойынша:

1) ортақ су пайдалану құқығы;

2) арнайы су пайдалану құқығы;

3) оқшау су пайдалану құқығы;

4) бірлесіп су пайдалану құқығы болып бөлінеді.

2. Туындау негіздемелері бойынша:

1) бастапқы су пайдалану құқығы;

2) қосалқы су пайдалану құқығы болып бөлінеді.

3. Қолдану мерзімдері бойынша:

1) тұрақты су пайдалану құқығы;

2) уақытша су пайдалану құқығы болып бөлінеді.

4. Азамат үшiн ортақ су пайдалану құқығы ол туған кезден бастап туындайды және ешбір жағдайда да шеттетілуі мүмкін емес.

5. Осы Кодексте белгiленген тәртiппен берiлген рұқсат алынған кезден бастап арнайы су пайдалану құқығы туындайды.

Ескерту. 64-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

65-бап. Ортақ су пайдалану

1. Ортақ су пайдалану халықтың мұқтаждарын қанағаттандыру үшiн су объектiлерi жекелеген жеке немесе заңды тұлғаларға бекiтiлiп берiлмей және судың жай-күйiне әсер ететiн құрылыстар немесе техникалық құрылғылар қолданылмай жүзеге асырылады.

2. Ортақ су пайдалануды жүзеге асыру үшін арнайы рұқсат талап етілмейді.

Осы Кодексте көзделген жағдайларды қоспағанда, жеке және заңды тұлғалардың ортақ су пайдалану объектілеріне халықтың кіруін қоршаулар, күзет пункттерін, тыйым салатын белгілер орнату жолымен шектеуіне тыйым салынады.

3. Экологиялық, техникалық және халықтың санитарлық-эпидемиологиялық қауiпсiздiгi мақсатында ортақ су пайдалану шектелуi немесе оған тыйым салынуы мүмкiн.

4. Ортақ су пайдаланудың шарттары мен ережелерін облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті өкілді органдары белгілейді.

Облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті өкілді органдары азаматтардың өмірі мен денсаулығын сақтау мақсатында өңірдегі жағдайлардың ерекшеліктерін ескере отырып, ортақ су пайдалану ережелерінде тиісті өңірдің аумағында орналасқан су объектілерінде шомылу, ауыз су және шаруашылық қажеттіліктерге су алу, мал суару, шағын кемелерде және басқа да жүзу құралдарында жүзу тыйым салынған жерлерді айқындауы мүмкін.

Ескерту. 65-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2009.07.10. № 180-IV; 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

66-бап. Арнайы су пайдалану

1. Мынадай құрылыстар мен техникалық құрылғыларды:

1) суды жер үсті қабатынан және теңіз суларынан механикалық және өз ағысымен тарту жөніндегі стационарлық, жылжымалы және жүзбелі құрылыстарды;

2) өнеркәсіптік, шаруашылық-тұрмыстық, коллекторлы-сорғыту, жауын-шашынды және басқа да қалдық суларды жер үсті және теңіз суларына ағызуға арналған су бұру құрылыстарын;

3) сарқынды суларды табиғи биологиялық тазартуға арналған жасанды су объектілеріне және жергілікті жер бедеріне сарқынды суларды бұруға арналған құрылыстарды;

4) бөгеттерді және басқа да суды тежейтін және суды реттейтін құрылыстарды (соның ішінде уақытша бөгеу құрылыстарын);

5) гидравликалық электр станцияларын;

6) сумен жабдықтауға, пайдаланылған суды ағызуға, сондай-ақ суды суытуға арналған жылу және атом электр станцияларының су шаруашылығы құрылыстарын;

7) суару, суландыру, суару-суландыру және құрғату жүйелерін;

8) жер асты суларын алу және өзге де мақсаттар, соның ішінде жерасты суларының жай-күйіне әсер ететін құрғату, су деңгейін төмендету және табиғат қорғау іс-шараларын жүргізу үшін сорғы қондырғыларымен және басқа да суды көтеру құралдарымен жабдықталған су тарту құрылыстарын;

9) қалдық суларды және басқа да суды жер қойнауына ағызуға арналған су ағызу құрылыстарын (ұңғымалар, құдықтар, шахталар);

10) шахталардан, карьерлерден, штольнялардан, разрездерден алу үшін пайдаланылатын тау-кен қазындыларының су бұру құрылыстарын;

11) су деңгейін мәжбүрліктен төмендетпей жұмыс істейтін, жер асты суларын алу үшін өздігінен шығатын ұңғымаларды, шахта құдықтарын, бұлақтар шегендеулерін және басқа да шағын құрылыстарды;

12) жер асты су тұтқыш қабаттарға және тау-кен жыныстары қуыстарына өнеркәсіптік, шаруашылық-тұрмыстық, сорғыту және басқа да қалдық суларды, технологиялық ерітінділерді ағызуға арналған сіңіргіш ұңғылар мен құдықтарды;

13) қатты пайдалы қазбалар кен орындарын игеру кезінде көмірсутегі шикізатын әзірлеу және жерасты қабатын шаймалау кезінде жер қыртысы қысымын ұстау үшін қысым айдағыш ұңғымаларды;

14) судың жай-күйіне әсер ететін басқа да техникалық құрылғыларды қолдана отырып, халықтың ауыз су және шаруашылық мұқтаждарын, ауыл шаруашылығының, өнеркәсіптің, энергетиканың, балық шаруашылығының және көліктің суға қажеттіктерін қанағаттандыру, сондай-ақ өнеркәсіптік, шаруашылық-тұрмыстық, сорғытылған және басқа да қалдық суларды ағызу үшін тікелей су объектісінен алып немесе алмай-ақ жер үсті және жер асты су ресурстарын пайдалану арнайы су пайдалануға жатады.

2. Арнайы су пайдалануды жеке және заңды тұлғалар рұқсаттың негізінде, тек қана сонда айқындалған мақсаттар үшін жүзеге асырады және басқа да тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін бұзбауға және экологиялық залал келтірмеуге тиіс.

Халықтың ауызсу мұқтажын қанағаттандыруға байланысты емес мақсаттар үшін ауызсу сапасындағы жерасты суын пайдалануға арналған рұқсат осы Кодекстің 90-бабы 5-тармағының талаптарына сәйкес беріледі.

3. Алып тасталды - ҚР 27.12.2017 № 126-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

4. Арнайы су пайдалану:

1) мынадай су тарту құрылысжайларын: шахталы және құбырлы сүзгіш құдықтарды, сондай-ақ орталықтандырылған сумен жабдықтау үшін пайдаланылмайтын су тұтқыш қабаттың үстіңгі бетінің біріншісінен тәулігіне барлық жағдайда елу текше метрден көп емес су алынып, деңгейі мәжбүрлі төмендетілмей жұмыс істейтін шегендеу құрылысжайларын пайдалану;

2) кеменің және оның технологиялық жабдығының жұмысын қамтамасыз ету үшін су объектілерінен кемелердің су тартуы;

3) пайдалы қатты қазбаларды барлау және (немесе) өндіру кезінде ілеспе алынған жерасты (шахта, карьер, кеніш) суларын алуға (айдап шығаруға) рұқсат талап етілмейді.

5. Арнайы су пайдалануға рұқсатты бассейндік инспекциялар бередi.

6. Арнайы су пайдаланудың мынадай түрлеріне рұқсаттар беріледі:

1) пайдалы қатты қазбаларды барлау және (немесе) өндіру кезінде ілеспе алынған жерасты (шахта, карьер, кеніш) суларын, өнеркәсіптік, шаруашылық-тұрмыстық, сорғытылған, сарқынды және басқа да суларды жерүстi су объектiлеріне, жер қойнауына, су шаруашылығы құрылысжайларына немесе жер бедеріне ағызу;

2) осы баптың 1-тармағында көрсетілген құрылысжайларды немесе техникалық құрылғыларды қолдана отырып, жерасты суларын тарту және (немесе) пайдалану;

3) осы баптың 1-тармағында аталған құрылыстарды немесе техникалық құрылғыларды қолдана отырып, жер үсті суларын тарту және (немесе) пайдалану (бұдан әрі – жер үсті суларын тарту және (немесе) пайдалану).

7. Алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8. Арнайы су пайдалануға рұқсаттар:

1) балансында олардың көмегімен арнайы су пайдалану жүзеге асырылатын, белгіленген талаптар мен стандарттарға сәйкес келетін құрылысжайлары немесе техникалық құрылғылары;

2) суды есепке алу құралдары;

3) сарқынды суларды беруге немесе қабылдауға өтінімдерімен қайталама су пайдаланушылардың тізбесі;

4) шаруашылық-ауыз сумен жабдықтау үшін жерүсті және (немесе) жерасты суларын тарту кезінде санитариялық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкестігі туралы санитариялық-эпидемиологиялық қорытындысы;

5) жерасты суларын тарту және (немесе) пайдалану кезінде жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерімен су пайдалану шарттарына келісімі бар жеке немесе заңды тұлғаларға беріледі. Минералды жерасты суларын қоспағанда, тәулігіне елу текше метрге дейінгі көлемде жерасты суларын тарту және (немесе) пайдалану кезінде келісім талап етілмейді.

9. Алып тастау көзделген - ҚР 27.12.2017 № 126-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10. Арнайы су пайдалануға рұқсатты ресiмдеу үшiн өтiнiш берушi бассейндік инспекцияларға мынадай құжаттарды:

1) уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша арнайы су пайдалануға рұқсат беру туралы өтінішті;

2) заңды тұлғаны мемлекеттiк тiркеу (қайта тіркеу) туралы анықтаманы;

3) су шаруашылығы құрылысының, гидромелиоративтік жүйелердің немесе құрылғылардың паспортын;

4) алып тасталды - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
5) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

6) су тұтыну және су бұру көлемдерінің негіздемесі бойынша есептеулерді ұсынатын ауызсу мұқтаждықтары үшін су ресурстарын су дайындау және (немесе) су тұтынушыларға жеткізу үшін алып қоюды, тежеуіш гидротехникалық құрылысжайлардың көмегімен жер үстіндегі ағын суды реттеу жөніндегі қызметті, су объектiлерiн олардан су ресурстарын алып қоймай пайдалануды, ілеспе алынған жерасты (шахта, карьер, кеніш) суларын ағызуды жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлғаларды қоспағанда, су тұтынудың және су бұрудың үлестік нормаларын есептеулерді;

7) жерүсті және (немесе) жерасты суларын шаруашылық-ауыз сумен жабдықтау үшін алған кезде санитариялық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкестігі туралы санитариялық-эпидемиологиялық қорытындыны;

8) сарқынды суларды беруге немесе қабылдауға өтінімдерімен қайталама су пайдаланушылардың тізбесін;

9) су тартуды есепке алу құралдарының болуы туралы мәліметтер ұсынады.

10-1. Бассейндік инспекциялар минералды жерасты суларын қоспағанда, тәулігіне елу текше метрден бастап алу лимиттерімен жерасты суларын тартуға және (немесе) пайдалануға арнайы су пайдалануға рұқсат беру үшін құжаттарды алғаннан кейін үш жұмыс күні ішінде жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органның тиісті аумақтық бөлімшесіне осы су пайдалану шарттарын келісу үшін сұрау салу жібереді.

Жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органның аумақтық бөлімшелері бес жұмыс күні ішінде бассейндік инспекцияларға оң не теріс қорытынды ұсынуға міндетті.

2018 жылғы 29 маусымға дейін бұрғыланған ұңғымалар бойынша жерасты суларының баланстық қорлары болмаған жағдайда, келісу жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органда жерасты суларының қорларын бағалау және оларға сараптама жасау мақсатында берілген арнайы су пайдалануға рұқсат шеңберінде мониторингтік зерттеулер жүргізу шартымен үш жылға дейінгі мерзімге беріледі.

11. Алып тасталды - ҚР 29.03.2016 № 479-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

12. Гидроэнергетика мақсаттары үшін су объектілерін пайдалануға байланысты арнайы су пайдалануға рұқсат алу үшін осы баптың 10-тармағында аталған құжаттарға қосымша мыналар ұсынылады:

1) гидроэлектр станциясының белгіленген қуаты туралы деректер;

2) энергетикалық, су ағызу және өзге де құрылыстардың өткізу қабілеті туралы мәліметтер;

3) балық қорғау және балық жіберу құрылыстары туралы мәліметтер;

4) алып тасталды - ҚР 29.03.2016 № 479-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

5) гидроэнергетика мұқтаждарына су ресурстарын пайдаланудың мәлім етілген көрсеткіштері туралы деректер.

13. Суды алмастан жер үсті қабатындағы су объектілерін пайдалануға байланысты арнайы су пайдалануға рұқсат алу үшін осы баптың 10-тармағында көрсетілген құжаттарға қосымша мыналар ұсынылады:

1) кеменің техникалық сипаттамалары;

2) кеменің тіркелген порты (тіркелу орны) көрсетіле отырып оны пайдалануға Кеме қатынасы тіркелімінің рұқсаты;

3) кемеде құралатын қалдық сулардың, қалдықтар мен шығарындылардың бүкіл көлемін қабылдау үшін жағалау және жүзбелі құрылғылармен қамтамасыз етілуі туралы деректер;

4) су объектісінің және қоршаған ортаның жай-күйіне келеңсіз әсер ететін немесе әсер етуі мүмкін объектілерді пайдалану және жұмыстарды жүргізу кезінде акватория учаскесіндегі су сапасын бақылау (қадағалау) құралдарының болуы туралы мәліметтер.

14. Арнайы су пайдалануға рұқсатты бассейндік инспекциялар өтiнiш берушi осы Кодекске сәйкес ұсынған барлық қажеттi құжаттармен бірге өтiнiш берген күннен бастап он жұмыс күнінен кешiктiрмей бередi.

14-1. Арнайы су пайдалануға рұқсаттың қолданыс мерзімі осы Кодекстің 70-бабына сәйкес айқындалады.

15. Заңды тұлға атауының өзгеруі және (немесе) оның орналасқан жерінің өзгеруі, жеке тұлға тегінің, атының, әкесінің атының (ол болған кезде) өзгеруі, дара кәсіпкерді қайта тіркеу жеке немесе заңды тұлғаның жазбаша өтінішінің негізінде арнайы су пайдалануға рұқсатты қайта ресімдеуді талап етеді.

Өтініш бассейндік инспекцияға өзгерістер болған кезден бастап күнтізбелік отыз күн ішінде заңды тұлға атауының өзгергені және (немесе) оның орналасқан жерінің өзгергені, жеке тұлға тегінің, атының, әкесінің атының (ол болған кезде) өзгергені, дара кәсіпкердің қайта тіркелгені туралы растайтын құжаттар қоса беріле отырып жіберіледі.

Арнайы су пайдалануға рұқсатты қайта ресімдеу кезінде оның нөмірі, шарттары және қолданыс мерзімі өзгеріссіз қалады. Рұқсат беру құжатының жоғарғы оң жақ бұрышына "Қайта ресімделді" деген белгі соғылады.

Арнайы су пайдалану шарттарының өзгеруі арнайы су пайдалануға жаңа рұқсат алуды талап етеді.

Арнайы су пайдалануға рұқсатты қайта ресімдеуді бассейндік инспекциялар осы Кодекске сәйкес өтініш беруші ұсынған барлық қажетті құжаттармен бірге өтініш берілген күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей жүргізеді.

15-1. Егер су пайдалану шарттары өзгеріссіз қалған жағдайда, арнайы су пайдалануға рұқсаттың қолданыс мерзімі жеке немесе заңды тұлғаның жазбаша өтініші негізінде ұзартылуы мүмкін.

Арнайы су пайдалануға рұқсатты ұзартуды бассейндік инспекциялар осы Кодекске сәйкес өтініш беруші ұсынған барлық қажетті құжаттармен бірге өтініш берілген күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей жүргізеді.

16. Арнайы су пайдалануға рұқсат берген бассейндік инспекция оның қолданысын мынадай:

1) арнайы су пайдалануға рұқсат алу үшін ұсынылған мәліметтердің анық еместігі анықталған;

2) Қазақстан Республикасының су және экологиялық заңнамасының талаптарын бұзушылықтар анықталған;

3) осы Кодекстің 74-бабында көзделген су пайдалану құқығы шектелген жағдайларда, Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен тоқтата тұрады.

Тексеру барысында осы тармақтың бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақшаларында көрсетілген фактілер анықталған кезде бассейндік инспекция мерзімдерін көрсете отырып, оларды жою туралы нұсқама береді. Белгіленген мерзім өткеннен кейін бассейндік инспекция бұзушылықты жою фактісін анықтау тұрғысынан қайталап тексеру жүргізеді.

Нұсқама белгіленген мерзімде орындалмаған жағдайда бассейндік инспекция қайталап тексеруді жүргізген кезден бастап он жұмыс күні ішінде тоқтата тұрудың себебі мен мерзімін көрсете отырып, арнайы су пайдалануға рұқсаттың қолданысын тоқтата тұру туралы хабарлама жібереді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің 3) тармақшасы негізінде арнайы су пайдалануға рұқсаттың қолданысын тоқтата тұрған жағдайда, бассейндік инспекция рұқсаттың қолданысын тоқтата тұрудың себебін көрсете отырып, жеке немесе заңды тұлғаны хабардар етумен ғана шектеледі.

Ескерту. 66-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.01.10 № 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 04.07.2013 № 132-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.11.2014 № 248-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2017 № 126-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 401-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

67-бап. Оқшау су пайдалану

1. Су объектiлерiн немесе олардың бiр бөлiгiн бiр жеке немесе заңды тұлғаға пайдалануға берген кезде оқшау су пайдалану құқығы туындайды.

2. Оқшау су пайдалануға берiлген су объектiлерiнде облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi өкiлдi органдары белгiлеген шарттармен ортақ су пайдалануға рұқсат етiледi.

3. Оқшау су пайдалануды жүзеге асыратын су пайдаланушы, егер облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi өкiлдi органдарының шешiмдерiнде өзгеше белгiленбесе, Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен ортақ су пайдалану жағдайлары немесе оған тыйым салу туралы жариялауға мiндеттi.

Ескерту. 67-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

68-бап. Бiрлесiп су пайдалану

1. Бiрлесiп су пайдалану құқығы су объектiлерiн немесе олардың бiр бөлiгiн бiрнеше жеке және (немесе) заңды тұлғаға пайдалануға берген кезде туындайды.

2. Бiрлесiп су пайдалану кезiнде бiрiншi кезекте халықты ауыз сумен жабдықтаумен айналысатын су пайдаланушылардың мүдделерi, сондай-ақ су аяғында орналасқан су пайдаланушылардың мүдделерi қанағаттандырылады.

3. Бiрлесiп су пайдалануға берiлген су объектiлерiнде облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi өкiлдi органдары белгiлеген жағдайлармен ортақ су пайдалануға рұқсат етiледi.

4. Бiрлесiп су пайдаланатын су пайдаланушылар, егер облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi өкiлдi органдарының шешiмдерiмен өзгеше белгiленбесе, ортақ су пайдалану шарттары немесе оған тыйым салу туралы жариялауға мiндеттi.

Ескерту. 68-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

69-бап. Бастапқы және қайталама су пайдалану

1. Өз мұқтаждықтарын қанағаттандыру және (немесе) қайталама су пайдаланушыларға беру үшін тікелей су объектілерінен су алуды жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалардың су пайдалануы бастапқы су пайдалану болып табылады.

2. Басқа су пайдаланушылармен жасалған шарттардың негізінде олардан су алатын жеке және заңды тұлғалардың су пайдалануы қайталама су пайдалану болып табылады.

3. Қайталама су пайдалануға арналған шартта су пайдалану мақсаты және арнайы су пайдалануға арналған рұқсатта көрсетілген көлемдер ескеріле отырып, оны пайдаланудың негізгі шарттары көрсетіледі.

Қайталама су пайдалануға арналған шартта су ресурстарын пайдаланғаны үшін төлемді жүзеге асыру бойынша қайталама су пайдаланушыға қойылатын талаптар қамтылуға тиіс.

Ескерту. 69-бап жаңа редакцияда - ҚР 28.04.2016 № 506-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

70-бап. Су пайдалану мерзiмдерi

1. Су объектiлерi тұрақты немесе уақытша су пайдалануға бepiледi.

2. Мерзiмi белгiленбеген су пайдалану тұрақты деп танылады.

3. Уақытша су пайдалану қысқа мерзiмдi - бес жылға дейiн және ұзақ мерзiмдi - бес жылдан қырық тоғыз жылға дейiн болуы мүмкiн.

4. Қажет болған жағдайда су пайдалану мерзiмдерi ұзартылуы мүмкiн.

5. Арнайы су пайдалану мерзiмдерi су объектiсiнiң ресурстық әлеуетi мен ағымдағы экологиялық жай-күйiне байланысты болады.

6. Ортақ су пайдалану тұрақты болып табылады.

71-бап. Су пайдаланушылардың құқықтары

Су пайдаланушылардың:

1) Қазақстан Республикасының су заңдарында көзделген шарттар мен талаптарды сақтай отырып, су объектiлерiн берiлген мақсаттарында пайдалануға;

2) су объектiлерiн пайдаланудың өзiне тиесiлi құқығын өз қалауына қарай жүзеге асыруға, бұл ретте, басқа тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерiнiң бұзылуына, су объектiлерiне зиян және экологиялық залал келтiруге жол бермеуге;

3) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен cу қорының жерлерiн пайдалануға;

4) су пайдаланушылардың бiрлестiктерiн, одақтарын (қауымдастықтарын) және басқа да коммерциялық емес ұйымдарын құруға;

5) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен су шаруашылығы қызметiн жүзеге асыру үшiн су объектiлерiнiң жай-күйi туралы ақпарат алуға;

6) берiлетiн судың сапасы мен мөлшерiн тексеруге;

7) су пайдалануға өз құқықтарын қорғауға;

8) белгiленген су беру лимитi мен режимiне сәйкес құқықтардың, соның iшiнде су алу құқықтарының бұзылуынан келтiрiлген зиянды өтеттiруге;

9) Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану және қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы заңдарында көзделген басқа да құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.

Ескерту. 71-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 02.01.2021 № 401-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

72-бап. Су пайдаланушылардың мiндеттерi

Су пайдаланушылар:

1) су ресурстарын ұтымды пайдалануға, судың ысырабын қысқартуға шаралар қолдануға;

2) су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстарына ұқыпты қарауға, оларға зиян келтiрiлуiне жол бермеуге;

3) белгiленген су пайдалану лимиттерін, рұқсат етілген көлемдері мен режимдерiн сақтауға;

4) басқа су пайдаланушылар мен табиғат пайдаланушылардың құқықтары мен мүдделерiнiң бұзылуына жол бepмeугe;

5) судың жай-күйiне әсер ететiн су шаруашылығы құрылыстары мен техникалық құрылғыларды ақаусыз күйiнде ұстауға, олардың пайдаланылу сапасын жақсартуға, су ресурстарын пайдалануды есепке алуға, су шаруашылығы құрылыстарының су тарту, су жіберу мен сарқынды және коллекторлық суларды ағызу құрылыстарын өлшеу құралдарымен және су өлшеу аспаптарымен жабдықтауға;

6) су қорғау iс-шараларын жүзеге асыруға;

7) арнайы су пайдалануға арналған рұқсатта немесе қайталама су пайдалануға арналған шартта айқындалған су пайдалану шарттарын, сондай-ақ бақылаушы органдардың нұсқамаларын белгіленген мерзімдерде толық көлемде орындауға;

8) мұнайдың авариялық төгілуін жою кезінде түсетін ластағыш заттарды қоспағанда, белгiленген нормативтерден асатын зиянды заттардың ағызылуына жол бермеуге;

9) су объектiсiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген нысан бойынша пайдалану туралы анық және толық ақпаратты мемлекеттiк органдарға уақтылы ұсынуға;

10) су үнемдеушi технологияларды, суарудың озық техникасын, сумен жабдықтаудың айналымдық және қайталама жүйелерiн енгiзуге шаралар қолдануға;

11) жер үстi және жер асты суларынан су жинау алаңының ластануына жол бермеуге;

12) су объектiлерiнiң су қорғау аймақтарының аумағында шаруашылық және өзге де қызметтiң белгiленген режимiнiң сақталуын қамтамасыз етуге;

13) егер осы Кодексте өзгеше көзделмесе, ауызсу сапасындағы жерасты суларын ауызсумен жабдықтауға байланысты емес мақсаттар үшін пайдалануға жол бермеуге;

14) су объектiлерiнде және су шаруашылығы құрылыстарында Қазақстан Республикасының азаматтық қорғау туралы заңнамасында белгіленген талаптарды сақтауға;

15) су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстарында жеке тұлғалардың қауіпсiздiгiн қамтамасыз етуге;

16) барлық авариялық жағдайлар мен су пайдаланудың технологиялық режимiнiң бұзылуы туралы азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшелеріне және облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарына дереу хабарлауға, сондай-ақ су объектiлерiне зиян келтiрiлуiн болғызбау жөнiнде шаралар қолдануға;

17) су пайдаланғаны үшiн төлемдердiң уақтылы төленуiн жүзеге асыруға;

17-1) Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексiне сәйкес Қоршаған ортаға эмиссияларды жүзеге асыру кезiнде экологиялық pұқсaт алуға;

18) Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы заңдарында көзделген басқа да мiндеттердi орындауға мiндеттi.

Ескерту. 72-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2007.01.09 № 213 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.01.12 № 222 (жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.04.2016 № 506-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 401-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

73-бап. Су пайдаланушылардың құқықтарын қорғау

1. Су пайдалану құқығы заңмен қорғалады. Осы Кодексте және Қазақстан Республикасының басқа да заңдарында аталған негiздерден өзгеше ешкiмдi де су пайдалану құқығынан айыруға болмайды.

2. Осы Кодексте көзделген жағдайларды қоспағанда, су пайдаланушылардың су пайдалану құқығына қысым көрсетумен байланысты олардың қызметiне мемлекеттiк органдардың тарапынан араласуға тыйым салынады.

74-бап. Су пайдалану құқығын шектеу

1. Мемлекет қауiпсiздiгi мен қорғанысын, халықтың денсаулығын сақтауды, қоршаған ортаны, тарихи-мәдени мұраны, басқа да тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерiн қорғауды қамтамасыз ету мақсатында, сондай-ақ су тапшылығы, табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар кезiнде Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен су пайдалану құқығы шектелуi мүмкiн.

2. Су пайдалану құқығын шектеу халықтың ауыз су және шаруашылық мұқтаждары үшiн су ресурстарын пайдалану жағдайын нашарлатпауға тиiс.

Ескерту. 74-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

75-бап. Арнайы cу пайдалану құқығын тоқтату

1. Арнайы су пайдалану құқығы:

1) су пайдаланушы су пайдалану құқығынан бас тартқан;

2) су пайдалану мерзiмi өтiп кеткен;

3) су пайдаланушы жеке тұлға қайтыс болған;

4) су пайдаланушы заңды тұлға таратылған;

5) су объектiлерi табиғи немесе жасанды түрде жойылып кеткен;

6) су объектілерін пайдалану құқығы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен басқа жеке және заңды тұлғаларға ауысқан жағдайларда тоқтатылуға жатады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің 1), 2), 5) және 6) тармақшаларында көзделген арнайы су пайдалану құқығын тоқтату негіздері туындаған жағдайда бассейндік инспекция жеке немесе заңды тұлғаға арнайы су пайдалануға рұқсаттың қолданысын тоқтату туралы жазбаша хабарлама жібереді.

2. Арнайы су пайдалану құқығы:

1) ауыз сумен жабдықтауға арналған су ресурстары бiр жыл бойы пайдаланылмаған;

2) су ресурстары үш жыл бойы пайдаланылмаған;

3) су ресурстарын мемлекеттiк мұқтаждықтар үшiн пайдалану қажеттiлігi туындаған;

4) арнайы су пайдалануға рұқсаттың қолданысын тоқтата тұруға негіз болған бұзушылықтар жойылмаған жағдайларда, арнайы су пайдалануға рұқсаттан айыру арқылы тоқтатылуға жатады.

3. Арнайы су пайдалануға рұқсаттан айыру үшін осы баптың 2-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген негіздер су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы мемлекеттік бақылау барысында анықталады.

Арнайы су пайдалануға рұқсаттан айыру Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне сәйкес жүзеге асырылады.

4. Арнайы су пайдалану құқығын тоқтату туралы шешім су пайдалану шартын бұзу үшін негіз болып табылады.

Ескерту. 75-бап жаңа редакцияда - ҚР 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

76-бап.

Ескерту. 76-бап алып тасталды - ҚР 2007.01.12 № 222 (жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5-Бөлім. Су шаруашылығын ұйымдастыру
14-тарау. Су шаруашылығы ұйымдары

77-бап. Мемлекеттiк су шаруашылығы ұйымдары

Мемлекеттiк су шаруашылығы ұйымдарын Қазақстан Республикасының Үкiметi мынадай жұмыстарды орындау мақсатында құрады:

1) су объектiлерiнiң мемлекеттiк мониторингiн жүргiзу;

2) мемлекеттiк су кадастрын жасау;

3) су объектiлерiнiң жай-күйiн бақылау әдiснамасын әзiрлеу мен жетiлдiру;

4) су пайдалану технологиясын әзiрлеу мен жетiлдiру және экономиканың әртүрлi салаларында оның тиiмдiлiгiн арттыру;

5) су шаруашылығы нормативтерiн әзiрлеу;

6) республикалық меншiктегi су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарын күтіп-ұстау, пайдалану, сондай-ақ олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

7) республикалық меншiктегi трансшекаралық, мемлекетаралық, облысаралық су объектiлерiнен және су шаруашылығы құрылыстарынан су пайдаланушыларға суды уақтылы және үздiксiз беру;

8) мемлекетаралық су объектiлерiн жөндеуге шектес мемлекеттермен үлес қосып қатысу.

Ескерту. 77-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

78-бап. Коммуналдық су шаруашылығы ұйымдары

Коммуналдық су шаруашылығы ұйымдарын облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары мынадай жұмыстарды орындау мақсатымен құрады:

1) коммуналдық меншiктегi су шаруашылығы құрылыстарын күтіп-ұстау, пайдалану, сондай-ақ олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

2) су объектiлерiнен су пайдаланушыларға суды уақтылы және үздiксiз беру;

3) пайдаланылған, ағынды және сорғыту суларын жинау, тазарту және ұйымдасып ағызу.

Ескерту. 78-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

79-бап. Мемлекеттiк емес су шаруашылығы ұйымдары

1. Мемлекеттiк емес су шаруашылығы ұйымдарын жеке және заңды тұлғалар, соның iшiнде шетелдiк тұлғалар су шаруашылығы құрылыстарына су жеткiзу, техникалық қызмет көрсету және су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы кәсiпкерлiк қызметтi қамтамасыз ету жөнiнде қызмет көрсету үшін құрады.

2. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы кәсiпкерлiк қызмет мынадай бағыттар бойынша жүзеге асырылады:

1) пайдалану үшiн су ресурстарын алып қою;

2) су ресурстарын су дайындау және (немесе) су пайдаланушыларға және (немесе) су тұтынушыларға жеткізу үшін алып қою;

3) пайдаланылған, ағынды және сорғыту суларын жинау, тазарту және ағызу;

4) су объектiлерiн олардан су ресурстарын алмай пайдалану;

5) сулардың сапасын және су объектiлерiнiң жай-күйiн жақсарту жөнiндегi қызмет;

6) су шаруашылығы-экологиялық маркетинг саласында қызметтер көрсету;

7) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге де қызмет түрлерi.

3. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы кәсiпкерлiк қызметтi мемлекеттiк қолдау Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 79-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

80-бап. Су шаруашылығы ұйымдарының қызметiне қойылатын талаптар

1. Су шаруашылығы ұйымдары табиғи монополия субъектiлерi болып табылады және өз қызметiн осы Кодекске, Қазақстан Республикасының заңдарына, ұйымның жарғысына және тараптардың шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

2. Су шаруашылығы ұйымдары:

1) су шаруашылығы жүйелерi мен құрылыстарының тиiстi техникалық жай-күйiн, сондай-ақ олардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге;

2) шартқа сәйкес су пайдаланушыларды белгiленген мерзiмде сумен қамтамасыз етуге;

3) су пайдаланушылармен келiсiм бойынша су бөлетiн орындарда cу өлшеу аспаптарын орнатуға;

4) су объектiлерiнiң ластануын, қоқыстануын және сарқылуын, судың зиянды әсерiн болғызбайтын шаралар қолдануға;

5) гидромелиорациялық жүйенің, су шаруашылығы құрылысының паспортына ие болуға мiндеттi.

Ескерту. 80-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

15-тарау. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттік нормалау

Ескерту. 15-тараудың және 81-баптың тақырыбына өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

81-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы нормалау

1. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы нормативтiк-техникалық, санитарлық-эпидемиологиялық және метрологиялық қамтамасыз етудiң бiрыңғай жүйесi судың сандық және сапалық көрсеткiштерiне, олардың көрсеткiштерiн дәл өлшеу нормаларына қойылатын талаптарды регламенттеу мақсатында белгiленедi әрi өндiрiстiк және өзге қызметтiң су объектiлерiне ықпал ету шегiн реттейдi.

2. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы нормалауды уәкiлеттi орган және басқа да мемлекеттiк органдар өз құзыретi шегiнде жүзеге асырады.

82-бап. Су пайдалану лимиттерi

1. Бассейндер және облыстар, республикалық маңызы бар қалалар, астана бөлігінде су пайдалану лимиттері бассейндік схемаларға сәйкес он жылдық кезеңге белгіленеді және оларды уәкілетті орган бекітеді.

2. Осы баптың 1-тармағына сәйкес белгіленетін су пайдалану лимиттері негізінде бассейндік инспекциялар облыстар, республикалық маңызы бар қалалар, астана, аудандар және бастапқы су пайдаланушылар бөлігінде ағымдағы жылдың сулылығы болжамын, су объектілерінің экологиялық және санитариялық-эпидемиологиялық жай-күйін, сондай-ақ өңірлердің әлеуметтік-экономикалық даму деңгейін ескере отырып, су пайдалану лимиттерін белгілейді.

Суға деген қажеттіліктерді жыл сайын қалыптастыру қайталама су пайдаланушылардың су тұтыну және су бұру көлемдерінің негіздемесі бойынша есеп-қисаптарға негізделген бастапқы су пайдаланушылардың өтінімдері бойынша жүзеге асырылады. Қайталама су пайдаланушылар үшін су беру көлемдері белгіленген су пайдалану лимиттері ескеріле отырып, қайталама су пайдалануға арналған шарттарда айқындалады.

3. Су аз болған жылдары су пайдалануды жедел реттеу мақсатында бассейндік инспекция бастапқы су пайдаланушыларға ресми хабарлама жіберу арқылы су объектісінен су алуды шектеу не тоқтата тұру жөніндегі шараларды қабылдайды. Су аз болған жылдары кепілдікті қамтамасыз етуге есептелген өнеркәсіп кәсіпорындары, су орташа аз болған жылдары кепілдікті қамтамасыз етуге есептелген суармалы егіншілік және сулылығы орташа жылы кепілдікті қамтамасыз етуге есептелген жайылма суару ауызсумен жабдықтаудан және табиғатты қорғау мақсатында су жіберулерден кейін басымдықты болып табылады.

Жедел реттеу шаралары қабылданғаннан кейін су пайдалану лимиті түзетуге жатады.

Ескерту. 82-бап жаңа редакцияда - ҚР 28.04.2016 № 506-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

83-бап. Суды бақылау мен есепке алуды нормативтiк- техникалық, санитарлық-эпидемиологиялық және метрологиялық қамтамасыз ету

1. Суды бақылау мен есепке алуды нормативтiк-техникалық, санитарлық-эпидемиологиялық және метрологиялық қамтамасыз ету жүйесi ұлттық стандарттарды, санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормаларды, Қазақстан Республикасының басқа да нормативтiк құқықтық актiлерiн қамтиды.

2. Суды бақылау мен есепке алуды нормативтiк-техникалық, санитарлық-эпидемиологиялық және метрологиялық қамтамасыз ету талаптары Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттарға сәйкес әзiрленедi.

3. Суды бақылау мен есепке алуды нормативтiк-техникалық, санитариялық-эпидемиологиялық және метрологиялық қамтамасыз ету талаптары уәкілетті орган белгiлеген тәртiппен әзiрленедi, келiсiледi және бекiтiледi.

Ескерту. 83-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

84-бап. Су объектiлерiне жол берiлетiн шектi зиянды әсерлер нормативтерi

1. Жер үстi және жер асты суларын экологиялық және санитариялық-эпидемиологиялық талаптарға сай жағдайда ұстау қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органмен, жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкiлеттi органмен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен және азаматтық қорғау саласындағы уәкiлеттi органмен келiсу бойынша уәкілетті органның ведомствосы белгiлеген су объектiлерiне жол берiлетiн шектi зиянды әсерлер нормативтерiнiң сақталуымен қамтамасыз етiледi.

2. Су объектiлерiне жол берiлетiн шектi зиянды әсерлердiң нормативтерi:

1) ұзақ уақыт ықпал етуi су объектiсiнiң экологиялық жүйесiнiң өзгеруiне әкеп соқтырмайтын антропогендiк жүктеменiң жол берiлетiн шектi мөлшерiне;

2) су объектiсiне және оның су жинау алаңына түсуi мүмкiн зиянды заттардың жол берiлетiн көлемi мен шоғырлануына сүйене отырып белгiленедi.

3. Су объектiлерiне жол берiлетiн шектi зиянды әсерлердiң нормативтерiн әзiрлеу мен бекiту тәртiбiн уәкілетті орган белгiлейдi.

Ескерту. 84-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

85-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы стандарттау және сәйкестікті растау

1. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы ұлттық стандарттар Қазақстан Республикасының стандарттау саласындағы заңнамасында белгіленген тәртіппен әзірленеді және бекітіледі.

2. Суды тазарту мен зарарсыздандырудың жеке тұрмыстық және топтық техникалық құралдарына, сондай-ақ ауызсумен жабдықтау жүйелерінде пайдаланылатын материалдарға, реагенттерге, технологиялық процестерге, жабдықтарға және өзге де құралдарға қатысты ұлттық және мемлекетаралық стандарттардың талаптарына сәйкестікті растау Қазақстан Республикасының техникалық реттеу саласындағы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 85-бап жаңа редакцияда – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

86-бап. Су алу мен пайдалану көлемдерiн қысқарту жөнiндегi талаптар

1. Су алу және пайдалану көлемдерін азайту жөніндегі талаптарға экономиканың барлық салаларында әртүрлі технологиялық процестерге су жұмсау нормативтерін және су тұтыну мен су бұру нормаларын қайта қарау арқылы қол жеткізіледі.

2. Су ресурстарын алу және пайдалану көлемдерiн қысқарту жөнiндегi талаптарға:

1) барлық тасымалдайтын, бөлетiн желiлердегi және су тұтынудың әрбiр нүктесiндегi шығындар мен ысыраптарды қысқарту;

2) су пайдаланудың ұтымды әдiстерi мен технологияларын енгiзу және судың нақты пайдаланылуын барлық жерде бiрдей есепке алуды қамтамасыз ету негiзiнде су үнемдеу есебiнен қол жеткiзiледi.

3. Мемлекеттiк органдар, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергiлiктi атқарушы органдары және су пайдаланушылар cудың жұмсалуын, тасымалдайтын желiлердегi, су тұтыну нүктелерiндегi судың ысырабын есепке алуды ұйымдастыруды және су объектiлерiнен су алу көлемдерiн қысқарту мүмкiндiгiн жыл сайын талдап отыруға мiндеттi.

Уәкілетті орган экономиканың жекелеген салалары үшін су тұтынудың және су бұрудың ірілендірілген нормаларын бес жылда бір реттен сиретпей әзірлейді және бекітеді. Су тұтынудың және су бұрудың ірілендірілген нормалары су ресурстарын кешенді пайдалану және қорғау схемаларын және Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттарын әзірлеу кезінде ескеріледі.

Су пайдаланушылар су тұтынудың және су бұрудың ірілендірілген нормалары негізінде уәкілетті орган бекіткен әдістемеге сәйкес су тұтынудың және су бұрудың үлестік нормаларын бес жылда бір реттен сиретпей әзірлейді.

Су тұтынудың және су бұрудың үлестік нормалары су тұтыну мен су бұру көлемдерінің негіздемесі бойынша есеп-қисаптар кезінде ескеріледі.

Ескерту. 86-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 28.04.2016 № 506-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

87-бап. Ауыз судың сапасын жақсарту жөнiндегi талаптар

Уәкілетті органның ведомствосы басқа мүдделi мемлекеттiк органдармен бiрлесiп ауыз судың сапасын жақсарту жөнiндегi талаптарды әзiрлейдi, олар:

1) су объектiсiнiң белгiлi бiр сапасына сай келетiн құрылыстардың технологиясы мен қуатын жұмысқа қабiлеттi күйiнде ұстауды;

2) сумен жабдықтау және су бұру жүйелерiнiң ақауларын қалпына келтiрудi;

3) құрылыс жұмыстарының жоғары сапасын қамтамасыз ете отырып, сенiмдi жабдықтар мен материалдарды пайдалануды;

4) тұтынылатын судың нормативтерi мен ұлттық стандарттарын мезгiл-мезгiл жетiлдiрiп отыруды қамтиды.

Ескерту. 87-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

88-бап. Су объектiлерiнiң жай-күйiне терiс әсер ететiн құрылыстарды пайдалануға беруге тыйым салу

1. Мыналарды:

1) судың зиянды әсерiн, ластануын және қоқыстануын болғызбайтын құрылыстармен және құрылғылармен қамтамасыз етілмеген, сондай-ақ су тұтынуды және ағынды су ағызуды есепке aлу құралдарымен жабдықталмаған жаңа және қайта жаңғыртылып жатқан объектiлердi;

2) балық қорғау құрылғыларынсыз cу тарту және ағызу құрылыстарын;

3) тазарту құрылыстары мен санитарлық-қорғау аймақтары жоқ мал шаруашылығы фермаларын және басқа да өндiрiстiк кешендердi;

4) жердi су басуды, топан су басуды, олардың батпақтануы мен сортаңдануын және топырақ эрозиясын болғызбайтын, жобаларда көзделген iс-шараларды жүргiзуге дейiн суару, суландыру және құрғату жүйелерiн, су қоймаларын, бөгеттердi, каналдарды және басқа да гидротехникалық құрылыстарды;

5) жер асты суларын оларды су реттеу құрылғыларымен, өлшеу құралдарымен жабдықтамай пайдалануға байланысты су тарту құрылыстарын;

6) санитарлық қорғау аймақтарын және су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстары жай-күйiнiң көрсеткiштерiн қадағалау пункттерiн белгiлемей су тарту және өзге де гидротехникалық құрылыстарды;

7) мұнай, химиялық және басқа да өнiмдердi оларды судың ластануын болғызбайтын құралдармен жабдықтамай тасымалдайтын және сақтайтын құрылыстар мен құрылғыларды пайдалануға беруге тыйым салынады.

2. Су объектiлерi жай-күйiнiң көрсеткiштерiн байқау пункттерiн құрмай ағынды сулармен суару объектiлерiн пайдалануға беруге рұқсат етiлмейдi.

3. Су шаруашылығы объектiлерiн - жердi қайта өңдеу жөнiндегi жұмыстарды аяқтамай, ал су қоймаларында - олардың табанын су басуға әзiрлеу жөнiндегi iс-шараларды жүзеге асырмай пайдалануға беруге рұқсат етiлмейдi.

4. Су объектiлерiнiң жай-күйiне әсер ететiн кәсiпорындарды және басқа да құрылыстарды пайдалануға беруге тыйым салу туралы шешiмдер Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен қабылданады.

89-бап. Жер үстi су объектiлерiн ағынды суды ағызу үшiн пайдалану

1. Осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, жер үстi су объектiлерiн ағынды суды ағызу үшiн пайдалануға тыйым салынады.

2. Сарқынды суларды жерүстi су объектiлерiне ағызуға қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттік орган және халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган белгiлеген шектерге дейiн тазарту шартымен арнайы су пайдалануға рұқсаты болған кезде жол берiледi.

3. Өнеркәсiптiк ластанған ағынды немесе шахталық, карьерлiк кенiш суларын жинағыштары бар ұйымдар оларды тазарту, зарарсыздандыру және кәдеге жарату үшiн қажеттi шаралар қолдануға, сондай-ақ осы жинағыштар орналасқан жерлердi қайта өңдеудi жүзеге асыруға мiндеттi.

Ескерту. 89-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

Ерекше бөлік

6-Бөлім. Су объектілері мен су шаруашылығы құрылыстарын пайдалану 16-тарау. Елді мекендерді ауызсумен, техникалық сумен жабдықтау
және су бұру

Ескерту. 16-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

90-бап. Су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстарын ауызсумен жабдықтау үшiн пайдалану

Ескерту. 90-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Ауызсумен жабдықтау үшiн олардағы судың сапасы белгiленген ұлттық стандарттарға және гигиеналық нормативтерге сәйкес келетiн, ластану мен қоқыстанудан қорғалған жер үстi және жер асты су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстары берiледi.

2. Табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлардың туындау жағдайына арнап халықты ауыз сумен жабдықтауға жарамды сумен қамтамасыз ету үшiн ластану мен қоқыстанудан қорғалған жер асты су объектiлерiнiң негiзiнде ауыз сумен жабдықтау көздерiн резервтеу жүзеге асырылады. Резервтелген сумен жабдықтау көздерiнде Қазақстан Республикасының су заңдары мен өзге де заңдарына сәйкес оларды қорғаудың және жай-күйiн бақылаудың арнайы режимi белгiленедi.

3. Ауызсумен жабдықтауға арналған жер үстi және жер асты суларының қауiпсiздiгiн халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган айқындайды.

4. Су объектiсiн ауыз сумен жабдықтау көздерiне жатқызу халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган белгiлеген тәртiппен оның сенiмдiлiгi және санитариялық қорғау аймақтарын ұйымдастыру мүмкiндігi ескерiле отырып жүзеге асырылады.

5. Ауызсумен жабдықтау үшін жарамды жерасты суларын, сумен жабдықтаудың өзге көздері болмаған және осы жерасты сулары ауызсумен жабдықтаудың баламасыз көзі болып табылмайтын жағдайларды қоспағанда, өзге мақсаттар үшін пайдалануға жол берілмейді.

6. Алып тасталды - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

7. Қаладағы аудандарда, аудандық маңызы бар қалаларда, кенттерде, ауылдарда, ауылдық округтерде сумен жабдықтауды осы аумақтардың әкiмдерi ұйымдастырады.

Қалалық және ауылдық елді мекендердегі ауызсудың сапасына мемлекеттік бақылауды халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесі жүзеге асырады.

Ескерту. 90-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен; 03.07.2013 № 121-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.04.2016 № 506-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2017 № 126-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

91-бап. Халықты орталықтандырылған ауызсумен жабдықтау

Ескерту. 91-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Халықты орталықтандырылған ауызсумен жабдықтауды тиiстi су құбырлары желiсi бар заңды тұлғалар жүзеге асырады.

2. Орталықтандырылған ауызсумен жабдықтауды жүзеге асыратын заңды тұлғалар алынатын суды есепке алуды ұйымдастыруға, сумен жабдықтау көздерi мен жүйелерiндегi судың жай-күйiн үнемi қадағалап отыруға, сумен жабдықтау көздерi мен жүйелерiндегi су сапасының белгiленген ұлттық стандарттар мен гигиеналық нормативтерден ауытқуы туралы облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдарына, уәкілетті органның ведомствосына, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органға, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органға, жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкiлеттi органға дереу хабарлауға мiндеттi.

Ескерту. 91-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

92-бап. Халықты орталықтандырылмаған ауызсумен жабдықтау

Ескерту. 92-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Халықты орталықтандырылмаған ауызсумен жабдықтау кезінде жеке және заңды тұлғалар уәкілетті орган белгілеген тәртіппен облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары су пайдалануды міндетті түрде тіркеп, тұтастай алғанда осы су объектілеріне халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның оң қорытындысы болғанда тікелей жерүсті және жерасты су объектілерінен су алуға құқылы.

Өз мұқтаждықтары үшін орталықтандырылмаған ауызсумен жабдықтауды жүзеге асыратын жеке тұлғалар тіркеуді ерікті негізде жүзеге асырады.

Су объектілерінен тәулігіне елу текше метрге дейінгі көлемде су алу кезінде халықты орталықтандырылмаған ауызсумен жабдықтау арнайы су пайдалануға рұқсат алуды талап етпейді.

2. Халықты орталықтандырылмаған ауызсумен жабдықтау кезiнде жер үстi және жер асты су объектiлерiнен су алу бассейндік инспекциялармен және халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен келісу бойынша облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарының ұсынуымен облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi өкiлдi органдары бекiткен ережелерге сәйкес жүргiзiледi.

Ескерту. 92-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2007.01.12. № 222 (жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.04.2016 № 506-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

92-1-бап. Елді мекендердің сумен жабдықтау және су бұру жүйелерінің құрамы

1. Елді мекендердің сумен жабдықтау және су бұру жүйелері елді мекендердің тіршілігін қамтамасыз ету объектілеріне жатады.

2. Мыналар елді мекеннің сумен жабдықтау жүйесінің құрамдас элементтері болып табылады:

1) су тарту құрылыстары;

2) су құбырын тазартқыш құрылыстар;

3) реттегіш ыдыстар;

4) сорғы станциялары;

5) оқшау сутартқыштар;

6) тарату желілері;

7) ғимараттарға енгізу орындары;

8) ішкі сумен жабдықтау жүйелері;

9) суды есепке алу тораптары.

3. Мыналар елді мекеннің су бұру жүйесінің құрамдас элементтері болып табылады:

1) ғимараттардың ішкі су бұру жүйелері;

2) ғимараттардан шығару орындары;

3) орамішілік және көшелік желілер;

4) коллекторлар;

5) сорғы станциялары;

6) сарқынды суларды тазартқыш құрылыстар кешендері;

7) су объектілеріне тазартылған сарқынды суларды ағызуға арналған құрылыстар (сужібергіштер).

Ескерту. 16-тарау 92-1-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-2-бап. Елді мекендердің ауызсумен жабдықтау жүйелері

1. Елді мекендердің ауызсумен жабдықтау жүйелері сумен жабдықтау көзінің типі мен жүйелерге кіретін элементтердің құрамы бойынша ерекшеленетін орталықтандырылған, орталықтандырылмаған болып бөлінеді.

2. Ауызсуды алуға, дайындауға, сақтауға, тасымалдауға және су тұтынушыларға беруге арналған инженерлік желілер мен құрылыстар кешені орталықтандырылған сумен жабдықтау жүйесі болып табылады.

3. Ауызсуды құбыржолдар арқылы тасымалдамай, оны алуға және дайындауға арналған су тарту құрылыстары мен су тазартқыш құрылыстар орталықтандырылмаған сумен жабдықтау жүйесі болып табылады.

Ескерту. 16-тарау 92-2-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-3-бап. Техникалық сумен жабдықтау жүйелері

1. Техникалық сумен жабдықтау жүйелері технологиялық процестің белгіленген нормалары бойынша дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғалардың өндірістік мұқтаждарын сумен қамтамасыз ету үшін құрылады.

2. Техникалық сумен жабдықтау схемасын таңдау кезінде, суды қайталап пайдалану, айналымдық сумен жабдықтау көзделеді.

Ескерту. 16-тарау 92-3-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-4-бап. Елді мекендердің су бұру жүйелері

1. Елді мекендердің су бұру жүйелері сарқынды суларды бірлесіп және (немесе) бөлек іркіліссіз бұру үшін қызмет етеді.

2. Елді мекендердің су бұру жүйелеріне сарқынды суларды қабылдау шарттары мен тәртібі елді мекендердің су бұру жүйелеріне сарқынды суларды қабылдау қағидаларына сәйкес айқындалады.

3. Елді мекеннің су бұру жүйесіне қосылмаған тұрғын үйлерден (тұрғын ғимараттардан) шыққан сұйық тұрмыстық қалдықтар су өткізбейтін науа-ыдыстарға құйылып, кейіннен арнайы автокөлікпен шығарылып және оларды орналастыру орындарын халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның аумақтық органы және сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйым айқындайтын төгу станцияларында төгілуге тиіс.

4. Дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғалардың сарқынды суларын елді мекендердің су бұру жүйелеріне қабылдау:

1) елді мекендердің су бұру жүйелеріне сарқынды суларды қабылдау қағидаларына сәйкес сарқынды сулар олардағы зиянды заттардың жол берілетін шоғырлануының құрамы бойынша талаптарға сәйкес келген кезде жол беріледі. Сарқынды сулар сәйкес келмеген жағдайда дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар оларды тазартуды өзінің су бұрудың оқшау тазартқыш құрылыстарында жүзеге асыруға міндетті;

2) сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымның техникалық шарттарының талаптарын орындаған кезде жол беріледі.

Ескерту. 16-тарау 92-4-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-5-бап. Халықты ауызсумен және шаруашылық-тұрмыстық сарқынды суларды бұруды қамтамасыз ету кепілдіктері

1. Қазақстан Республикасының аумағында жеке тұлғалар сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың қосылған желілері болған кезде су тұтынудың және шаруашылық-тұрмыстық сарқынды суларды бұрудың белгіленген нормаларына сәйкес ауызсумен қамтамасыз етіледі.

2. Елді мекендердің сумен жабдықтау және су бұру жүйелерінің меншік иесі халықты ауызсумен және шаруашылық-тұрмыстық сарқынды суларды бұруды қамтамасыз етудің кепілі болып табылады.

Ескерту. 16-тарау 92-5-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-6-бап. Ауызсудың сапасын қамтамасыз ету

Ауызсудың сапасы:

1) ауызсумен жабдықтау көзін таңдау;

2) ауызсуды дайындау үшін тиісті технологияны, оларды пайдалану қауіпсіздігін және санитариялық қағидалардың, гигиеналық нормативтер мен техникалық регламенттердің белгіленген талаптарына сәйкестігін растайтын құжаттары бар жабдықты, материалдарды, реагенттерді пайдалану;

3) ауызсумен жабдықтау көздерін қалпына келтіру жөніндегі іс-шараларды іске асыру;

4) елді мекендердің сумен жабдықтау жүйелерін білікті техникалық пайдалану;

5) ауызсумен жабдықтау көздеріндегі және жүйелеріндегі су сапасының санитариялық қағидалар мен гигиеналық нормативтерге сәйкестігіне бақылау жүргізу арқылы қамтамасыз етілуге тиіс.

Ескерту. 16-тарау 92-6-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-7-бап. Елді мекендерді сумен жабдықтау және су бұру саласындағы суды есепке алудың жалпы ережелері

1. Сумен жабдықтау жүйелерінде көздерден алынатын, тарату желісіне және су тұтынушыларға берілген су көлемдерін толық есепке алу ұйымдастырылады.

2. Суды:

1) бірінші, екінші, үшінші және кейінгі көтерілімдердің сорғы стансаларында;

2) су тұтынушының сумен жабдықтау жүйелерімен баланстық тиесілікті немесе пайдалану жауапкершілігін бөлу шекараларында;

3) суды есепке алудың үйге ортақ аспабы арқылы көппәтерлі тұрғын үйлерде (тұрғын ғимараттарда) есепке алу міндетті болып табылады.

3. Суды есепке алу аспаптарына қойылатын талаптар осы Кодексте, техникалық регламенттерде, сумен жабдықтау және су бұру жүйелеріндегі суды есепке алу аспаптарын таңдау, монтаждау және пайдалану қағидаларында белгіленеді.

4. Берілген су үшін су тұтынушылармен есеп айырысулар су тұтынушыда орнатылған және коммерциялық ретінде пайдалануға жол берілген, суды есепке алу аспаптарының көрсетілімдері ескеріле отырып, шарттар негізінде жүзеге асырылады.

5. Сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың көрсетілген қызметтерінің көлемі коммуналдық шаруашылық саласындағы уәкілетті орган бекіткен, елді мекендердегі сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың көрсетілген қызметтерінің көлемдерін есептеу әдістемесіне сәйкес айқындалады.

6. Сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымдар суды есепке алу жөніндегі деректердің негізінде жыл сайын тарату желілеріндегі және су тұтынушыдағы су ысырабына талдау жүргізеді.

Ескерту. 16-тарау 92-7-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-8-бап. Суды коммерциялық есепке алуды ұйымдастыру

1. Көппәтерлі тұрғын үйлерді (тұрғын ғимараттарды) салу, реконструкциялау, техникалық қайта жарақтандыру, жаңғырту, күрделі жөндеу жобаларында суды коммерциялық есепке алуды ұйымдастыру үшін суды есепке алудың үйге ортақ және жеке (пәтер бойынша) аспаптарын міндетті түрде орнату көзделеді.

2. Пайдалануға жаңадан берілетін объектілерде деректерді қашықтықтан беретін, сезімталдық шегі төмен, жоғары метрологиялық сыныпты суды есепке алу аспаптарын орнату көзделеді. Бұл талап жұмыс істемейтін немесе белгіленген пайдалану мерзімі өткен, суды есепке алудың үйге ортақ аспаптары ауыстырылған жағдайда да қолданылады.

3. Жұмыс істемейтін немесе белгіленген пайдалану мерзімі өткен, суды есепке алудың жеке (пәтер бойынша) аспаптары ауыстырылған кезде, сезімталдық шегі төмен, жоғары метрологиялық сыныпты, кейіннен деректерді қашықтықтан беруге мүмкіндік болатын құрылғылармен жарақтандырылған суды есепке алу аспаптарын орнату көзделеді.

4. Елді мекеннің сумен жабдықтау және (немесе) су бұру желілеріне қосылған объектіні суды есепке алу аспаптарынсыз пайдалануға қабылдауға жол берілмейді.

Ескерту. 16-тарау 92-8-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-9-бап. Су тұтынушылардың құқықтары мен міндеттері

1. Елді мекендердегі сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың көрсетілетін қызметтерін пайдаланатын су тұтынушылардың:

1) жасасылған шартқа сәйкес ауызсуды тұтыну үшін санитариялық қағидаларға сай ауызсумен жабдықтау жүйелерінен сумен іркіліссіз қамтамасыз етілуге;

2) сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың көрсетілген қызметтері үшін ақы төлеуге арналған төлем құжатын алуға;

3) ауызсу сапасы және оны берудегі ықтимал іркілістер туралы ақпарат алуға;

4) сотқа талап қоюға;

5) сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың көрсетілетін қызметтеріне арналған тарифтер жобасын талқылау бойынша өткізілетін жария тыңдауларға қатысуға;

6) бір айдан кешіктірмей сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымды бұл жөнінде жазбаша хабардар еткен кезде шартты біржақты тәртіппен бұзуға;

7) егер объектілері тұрғын үй қорына жатқызылса, денсаулық сақтау субъектілері пайдаланса, сондай-ақ тамақ өнімін өндіру үшін пайдаланылса, ауызсумен жабдықтау жүйелерінен бірінші кезектегі тәртіппен ауызсумен қамтамасыз етілуге;

8) көрсетілген қызметке төлемді түзету үшін сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымға өтініш жасауға құқығы бар;

9) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де құқықтары бар.

2. Елді мекендердегі сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың көрсетілетін қызметтерін пайдаланатын су тұтынушылар:

1) сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйыммен сумен жабдықтауға және (немесе) су бұруға арналған шарт жасасуға;

2) меншігіндегі сумен жабдықтау және су бұру жүйелерінің, олардағы басқару тораптарының, суды есепке алу аспаптарының белгіленген талаптарға сәйкес сақталуын және тиісінше санитариялық және техникалық жай-күйін ұстап-тұруға;

3) жасасылған шартқа және белгіленген тарифтерге сәйкес сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың көрсетілген қызметтері үшін уақтылы әрі толық көлемде ақы төлеуге;

4) көппәтерлі тұрғын үйлерде (тұрғын ғимараттарда) тұратын су тұтынушыларды қоспағанда, жеке салынған үйлерде тұратын су тұтынушыларды қоса алғанда, сумен жабдықтау және су бұру жүйелеріне қосылуға техникалық жағдайларының, меншігіндегі сумен жабдықтау және (немесе) су бұру желілерінің атқарушылық түсірілімінің болуы;

5) сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін пайдалану қағидаларын, санитариялық қағидаларды сақтауға, сондай-ақ Қазақстан Республикасының су заңнамасында белгіленген талаптарды орындауға;

6) зиянды заттардың жол берілетін шоғырлануынан асып түсетін ластауыштармен сарқынды суларды ағызуға жол бермеуге;

7) шаруашылық-тұрмыстық сарқынды сулардың су бұру жүйесіне жауын-шашын және сорғыту суларын ағызуға жол бермеуге;

8) сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымның рұқсатынсыз меншігіндегі сумен жабдықтау және (немесе) су бұру желілеріне өзге су тұтынушыларды қоспауға;

9) сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымның техникалық талаптарын орындауға;

10) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өзге де талаптарды орындауға міндетті.

3. Су тұтынушы заңды тұлғалар, осы баптың 2-тармағында көзделген міндеттерден басқа, мыналарды:

1) сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйым өкілдерінің көрсетілімдерді алу және жұмыс қабілеттілігін тексеру үшін суды есепке алу аспаптарына, аумағында орналасқан немесе шаруашылық жүргізуіндегі сумен жабдықтау және су бұру жүйелерінің барлық элементтерінің техникалық жай-күйі мен қауіпсіздігін бақылау үшін, сарқынды сулардың сынамаларын алу үшін, сондай-ақ берешегі болған кезде су тұтынушының желілерін ажырату үшін кедергісіз қол жеткізуін қамтамасыз етуге;

2) су тұтыну және (немесе) су бұру көлемдері шартта белгіленгеннен асқан кезде, сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымның техникалық шарттарын немесе техникалық талаптарын сұратуға міндетті.

Ескерту. 16-тарау 92-9-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-10-бап. Сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымның құқықтары мен міндеттері

1. Сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйым:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың көрсетілген қызметтері үшін ақы алуға;

2) суды есепке алу аспаптарын тексеруді жүргізуге;

3) сотқа талап қоюға;

4) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.

2. Сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйым:

1) гигиеналық нормативтерге сәйкес ауызсуды және оны су тұтынушыларға беруді дайындауды қамтамасыз етуге;

2) елді мекендердегі сумен жабдықтаудың және (немесе) су бұрудың көрсетілетін қызметтерін іркіліссіз ұсынуды қамтамасыз етуге;

3) суды көздерден алуды, оны желіге және су тұтынушыларға беруді есепке алуды қамтамасыз етуге;

4) көздерді санитариялық қорғау аймақтары, сумен жабдықтау жүйелерінің құбыржолдарын санитариялық қорғау белдеулері және су бұру жүйелері элементтерінің санитариялық-қорғау аймақтары үшін белгіленген, шаруашылық және өзге де қызмет режимін сақтауға;

5) елді мекендердің сумен жабдықтау және су бұру жүйелерінің тиісінше пайдаланылуын қамтамасыз етуге;

6) су тұтынушының желілері мен құрылыстары жарамды болған және (немесе) сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымның техникалық шарттары орындалған кезде су тұтынушының объектілерін сумен жабдықтау және су бұру жүйелеріне қосуға рұқсат беруге;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өзге де талаптарды орындауға міндетті.

Ескерту. 16-тарау 92-10-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-11-бап. Тұрғын үй кондоминиумдарының құрамына кіретін сумен жабдықтау және су бұру жүйелері

1. Тұрғын үй кондоминиумдарының құрамына:

1) сумен жабдықтау бойынша – тұрғын үйлердің (тұрғын ғимараттардың) сыртқы қабырғаларының шекарасы шегіндегі ішкі сумен жабдықтау жүйелері, оның ішінде ауызсуды қосымша тазарту бойынша топтық қондырғылар, су тартатын сорғы қондырғылары;

2) су бұру бойынша – елді мекеннің су бұру желісіне қосылатын жердегі бірінші құдыққа дейінгі шығару орындарын қоса алғанда, үй ішіндегі жүйелер кіреді.

2. Тұрғын үйлердің (тұрғын ғимараттардың) ішкі сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін пайдалануды пәтерлер мен үй-жайлардың меншік иелері, кондоминиум объектісін басқару органы жүргізеді, сондай-ақ бұл шарт негізінде жүргізіледі.

Ескерту. 16-тарау 92-11-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-12-бап. Су тұтынушының меншігіндегі сумен жабдықтау және су бұру жүйелері

1. Су тұтынушының баланстық тиесілікті бөлу шекарасынан су бөлу және санитариялық-техникалық аспаптардан су бұру жүйесіне сарқынды суларды шығару нүктелеріне дейінгі сумен жабдықтау және су бұру жүйелерінің элементтері су тұтынушының сумен жабдықтау және су бұру жүйелеріне жатады және оларға өз күшімен, сондай-ақ шарт негізінде қызмет көрсетіледі.

2. Су тұтынушының сумен жабдықтау және су бұру жүйелерінің қондырғысы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкес келуге тиіс.

Ескерту. 16-тарау 92-12-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

92-13-бап. Елді мекеннің сумен жабдықтаудың және су бұрудың иесіз қалған жүйесі және (немесе) оның құрамдас элементтері

1. Елді мекеннің меншiк иесi жоқ немесе меншiк иесi белгiсiз не өзіне берілген меншiк құқығынан меншiк иесi бас тартқан сумен жабдықтау және су бұру жүйесі және (немесе) оның құрамдас элементтері иесіз болып табылады.

2. Республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергілікті атқарушы органы елді мекеннің сумен жабдықтаудың және су бұрудың иесіз қалған жүйесін және (немесе) оның құрамдас элементтерін анықтаған жағдайда Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 242-бабына сәйкес оларды иесіз жылжымайтын заттар ретінде есепке қою жөніндегі рәсімдерді жүргізеді.

3. Елді мекеннің сумен жабдықтау және су бұру жүйесі және (немесе) оның құрамдас элементтері иесіз жылжымайтын заттар ретінде есепте болған уақытта сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі коммуналдық ұйымға пайдалануға беріледі.

4. Сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі коммуналдық ұйым өзіне пайдалануға берілген сумен жабдықтаудың иесіз қалған жүйесі және (немесе) оның құрамдас элементтері арқылы су тұтынушыға берілетін ауызсудың сапасын қамтамасыз етеді.

Ескерту. 16-тарау 92-13-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

17-тарау. Су объектілерін сауықтыру және
рекреациялық мақсаттар үшін пайдалану

93-бап. Сауықтыру мақсатындағы су объектiлерiн пайдалану

1. Ресурстарының табиғи емдiк қасиетi бар, сондай-ақ емдеу-профилактикалық мақсаттар үшiн қолайлы су объектiлерi сауықтыру объектiлерi санатына жатады және Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сауықтыру мақсаттары үшiн пайдаланылады.

2. Денсаулық сақтау, қоршаған ортаны қорғау саласындағы, жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкiлеттi органдардың ұсынуы бойынша:

1) республикалық маңызы бар сауықтыру мақсатындағы су объектiлерiнiң тiзбесiн – уәкілетті орган;

2) жергiлiктi маңызы бар сауықтыру мақсатындағы су объектiлерiнiң тiзбесiн – облыстардың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергiлiктi атқарушы органдары бекiтедi.

3. Сауықтыру мақсатындағы су объектiлерiн пайдалануға беру осы Кодекске және Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 93-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

94-бап. Су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстарын рекреациялық мақсаттар үшін пайдалану

1. Ықтимал сел қаупi бар су объектiлерiн қоспағанда, су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстарын рекреациялық мақсаттар үшiн пайдалануға оған арнаулы рұқсатсыз жол берiледi.

2. Су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстарындағы көпшiлiктiң демалуына, туризм мен спортқа арналған жерлердi экологиялық талаптар мен адам өмірінің қауіпсіздігін сақтай отырып, бассейндік инспекциялармен, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органмен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен келiсiм бойынша облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары белгiлейдi.

3. Алып тасталды - ҚР 15.06.2017 № 73-VI Заңымен (01.01.2018 бастап қолданыста енгізіледі).
Ескерту. 94-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.10. № 180-IV; 15.06.2017 № 73-VI ((01.01.2018 бастап қолданыста енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-тарау. Су объектілері мен су шаруашылығы құрылыстарын
ауыл шаруашылығының мұқтаждары үшін пайдалану

95-бап. Су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстарын ауыл шаруашылығының мұқтаждары үшiн пайдалану

1. Су объектiлерiн ауыл шаруашылығының мұқтаждары үшiн пайдалану ортақ және арнайы су пайдалану тәртiбiмен жүзеге асырылады.

2. Бастапқы су пайдаланушылар қайталама су пайдаланушылардың су пайдалану жоспарларының негiзiнде су көлемдерiн алуға жыл сайынғы өтiнiмдерiн жасайды. Бассейндік инспекция жылдың жоспарланған сулылығын ескере отырып және бастапқы су пайдаланушылардың өтiнiмдерi негiзiнде олар үшiн су пайдалану лимиттерiн белгiлейдi. Қайталама су пайдаланушылар үшiн су жеткiзу көлемдерi белгiленген лимиттер ескерiле отырып, бастапқы және қайталама су пайдаланушылардың арасында жасалған шарттармен айқындалады.

3. Ауыл шаруашылығы мұқтаждары үшiн пайдалану мақсатында ерiген, жауын және тасқын суларды жинауға арналған су шаруашылығы құрылыстары бар жеке және заңды тұлғалардың арнайы су пайдалануға рұқсатының болуы міндетті.

4. Жер үстi және жер асты су объектiлерiн жайылымдарды суландыру үшiн пайдалану арнайы су пайдалану тәртiбiмен жүзеге асырылады.

5. Су объектiлерiн мал суару үшiн пайдалануға санитарлық қорғау аймақтарынан тыс жерде және суат алаңдары мен су объектiлерiнiң ластануы мен қоқыстануын болғызбайтын басқа да құрылғылар болған жағдайда ортақ су пайдалану тәртiбiмен жол берiледi.

6. Жеке қосалқы шаруашылық жүргiзетiн, бағбандықпен және бақша өсiрумен айналысатын жеке тұлғаларға суару үшiн су белгiленген лимиттерге сәйкес арнайы су пайдалану тәртiбiмен бөлiнедi. Жеткiлiктi су ресурстары болмаған жағдайда суару үшiн су басқа су пайдаланушылардың лимиттерiн қайта бөлу есебiнен бөлiнуi мүмкiн.

7. Суару, құрғату, сортаңданған топырақты шаю және басқа да мелиорациялық жұмыстар су объектiлерiн және олардың су жинау алаңдарын қорғауды қамтамасыз ететiн табиғат қорғау iс-шараларымен бiр кешенде жүзеге асырылуға тиiс. Суармалы жерлердiң мелиорациялық жай-күйiнiң мониторингiн және оны бағалауды бюджет қаражаты есебiнен мамандандырылған мемлекеттiк мекемелер жүргiзедi.

8. Ағынды суды суару үшiн пайдалану белгiленген экологиялық және санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес жүргiзiледi.

9. Суармалы аймақта су пайдаланушылар қайталама сулардың көлемi мен сапасына болжам жасайды, су объектiлерiне ағызу көлемдерiн, жинақтағыш су қоймаларын жасауды немесе оларды жасалған жерiнде пайдалануды жоспарлайды.

Ескерту. 95-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (2005.01.01 бастап күшіне енеді), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

95-1-бап. Жерді гидромелиорациялау

1. Жай-күйi судың әсерiне байланысты болатын құрғақшылық, сортаңданған, батпақты, артық ылғалды жерлердiң жай-күйін жақсарту мақсатында жердi гидромелиорациялау жүргізіледі.

2. Жерді гидромелиорациялау түрлеріне жерді суару, құрғату және сортаңданған топырақты шаю жатады.

Ескерту. 95-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

96-бап. Гидромелиорациялық кондоминиум

Гидромелиорациялық кондоминиум - бiртұтас мүлiктiк кешен (бұдан әрi - гидромелиорациялық кондоминиум объектiсi) ретiнде жылжымайтын мүлiкке меншiктiң ерекше нысаны, бұл ретте жер учаскелерiне заттық құқық жеке және заңды тұлғалардың иелiгiнде, ал гидромелиорациялық жүйе немесе оның элементтерi ортақ үлестiк меншiк құқығында олардың иелiгiнде болады.

97-бап. Гидромелиорациялық кондоминиумды құру және тоқтату

1. Гидромелиорациялық кондоминиум екi және одан көп жер пайдаланушыларға немесе жер учаскелерi меншiктенушілерiне тиесiлi бiр суару каналында немесе оның бөлiгiнде орналасқан суармалы алқаптарының жер учаскелерiнде құрылуы мүмкiн.

2. Жер учаскелерiне заттық құқық иелерiнiң әрқайсысы өз қалауы бойынша гидромелиорациялық кондоминиумға өзiнiң қатысу-қатыспауына қарамастан жер учаскесiне өз құқығын iске асыруға құқылы.

Гидромелиорациялық кондоминиумның құрамына кiретiн су шаруашылығы құрылыстары орналасқан жер учаскелерi бұру белдеулерiне жатады және ортақ үлестiк меншiк құқығында гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушыларға тиесiлi болады.

3. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушының ортақ мүлiктегi үлесiнiң мөлшерi осы қатысушы құқығын иеленген суармалы жер учаскесiнiң бүкiл суару алқабының жалпы алаңына қатынасымен айқындалады. Гидромелиорациялық кондоминиум мүлкiндегi мұндай үлестi заттай түрде бөлуге болмайды (мiнсiз үлес).

4. Гидромелиорациялық кондоминиумның барлық қатысушыларының келiсiмiнде ортақ мүлiктегi үлестiң мөлшерi айқындалмауы мүмкiн, бұл жағдайда гидромелиорациялық кондоминиумның мүлкi үлестi бөлiнуге жатпайтын ортақ меншiкте болады.

5. Суармалы жер учаскесiне заттық құқығының (уақытша жер пайдаланудың қайталама құқығының тоқтатылуын қоспағанда) басқа тұлғаға ауысуы гидромелиорациялық кондоминиум мүлкiндегi үлестiң де алушыға ауысуына әкеп соғады.

6. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушы гидромелиорациялық кондоминиум мүлкiндегi өз үлесiн суармалы жер учаскесiне құқығынан бөлек иелiктен айыруға құқылы емес.

7. Гидромелиорациялық кондоминиумның ортақ мүлкi оның барлық қатысушыларының келiсуiмен кепіл ретiнде пайдаланылуы мүмкiн.

8. Бiр гидромелиорациялық кондоминиум қызмет көрсететiн барлық суармалы жер учаскелерiне заттық құқығы (уақытша жер пайдаланудың қайталама құқығын қоспағанда) және гидромелиорациялық кондоминиум мүлкiне меншiк құқығы бiр тұлғаға ауысқан жағдайда гидромелиорациялық кондоминиум жойылуы мүмкін.

98-бап. Гидромелиорациялық кондоминиум объектiсiн тiркеу

1. Гидромелиорациялық кондоминиум объектiсi Қазақстан Республикасының жылжымайтын мүлiкке құқықтарды тiркеу туралы заңдарына сәйкес бiртұтас кешен ретiнде тiркелуге тиiс.

2. Гидромелиорациялық кондоминиум объектiсiн тiркеу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 98-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

99-бап. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушылардың құқықтары

1. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушылардың барлығының ортақ мүлiктi олардың гидромелиорациялық кондоминиумға қатысудағы үлесiне мөлшерлес басқаруға құқығы бар.

2. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушылардың әрқайсысының ортақ мүлiктi пайдалануға құқығы бар. Гидромелиорациялық кондоминиумның ортақ мүлкiн пайдалану тәртiбi қатысушылардың келiсiмiмен айқындалады.

Жер учаскесiн басқа тұлғаларға жалға беру (уақытша жер пайдаланудың қайталама құқығы) жалға берушiнiң гидромелиорациялық кондоминиумға қатысуын тоқтатуға әкеп соқпайды.

3. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушылар Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтiн басқа да құқықтарға ие болуы мүмкiн.

100-бап. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушылардың мiндеттерi

1. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушылар:

1) ортақ мүлiктi ұстауға арналған барлық шығыстарға қатысуға;

2) ортақ мүлiктiң сақталуы мен қауiпсiз пайдаланылуын қамтамасыз етуге мiндеттi.

2. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушылар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген өзге де мiндеттердi атқара алады.

101-бап. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысу ерекшелiктерi

1. Ортақ мүлiктi ұстауға арналған шығыстардың мөлшерi, егер гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушылардың келiсiмiмен өзгеше көзделмесе, қатысушының ортақ мүлiктегi үлесiне мөлшерлес белгiленедi.

2. Егер гидромелиорациялық кондоминиумдағы суармалы жер учаскесiн оған қатысушы пайдаланбаған жағдайда, ол ортақ мүлiктi ұстауға арналған шығыстардан босатылмайды.

3. Суармалы жер учаскелерi жалгерлерiнiң дауыс беру құқығы болмайды және олар гидромелиорациялық кондоминиум объектiсiн басқаруға өзге түрде қатыса алмайды, бiрақ гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушылар үшiн ортақ ережелердi сақтауға мiндеттi.

4. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушылардың кондоминиумның ортақ мүлкiн өз атынан иелiктен айыруға құқығы жоқ.

102-бап. Гидромелиорациялық кондоминиум объектiсiн басқару

1. Гидромелиорациялық кондоминиумға қатысушылар гидромелиорациялық кондоминиум объектi тiркелгеннен кейiн бiр айдың iшiнде оны басқару нысаны туралы мәселенi шешуге мiндеттi.

2. Гидромелиорациялық кондоминиум объектiсiн басқару нысаны Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес оған қатысушылардың келiсiмiмен айқындалады.

19-тарау. Су объектілерін және су шаруашылығы
құрылыстарын өнеркәсіп пен энергетика
үшін пайдалану

103-бап. Су объектiлерiн және су шаруашылығы құрылыстарын өнеркәсiп пен жылу энергетикасы үшiн пайдалану

1. Су объектiлерiн және су шаруашылығы құрылыстарын өнеркәсiптiң және жылу энергетикасының мұқтаждары үшiн пайдалану арнайы су пайдалану тәртiбiмен жүзеге асырылады.

2. Салқындату мақсатында су объектілерінен немесе салқындатқыш тоғандардан сумен жабдықтау жүйелерін пайдаланатын жұмыс істеп тұрған немесе реконструкцияланып жатқан жылу энергетикасы ұйымдарын қоспағанда, өнеркәсiп пен жылу энергетикасы ұйымдарының айналымдық сумен жабдықтауы болуға мiндеттi.

Салқындату мақсатында су объектілерінен немесе салқындатқыш тоғандардан сумен жабдықтау жүйелерін пайдаланатын жұмыс істеп тұрған немесе реконструкцияланып жатқан жылу энергетикасы ұйымдарын қоспағанда, айналымдық сумен жабдықтауы жоқ ұйымдар бассейндік инспекцияға, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органға, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органға нақты мерзiмдерiн көрсете отырып, айналымдық сумен жабдықтауға көшу жоспарын ұсынуға мiндеттi.

3. Ауыз су және минералды су санатына жатқызылмаған жер асты сулары, сондай-ақ басқа да пайдалы қазбалармен ілеспе алынған сулар (шахта, карьер, кеніш сулары) экологиялық талаптар сақтала отырып, арнайы су пайдалану шарттарымен техникалық сумен жабдықтау үшiн және басқа да өндiрiстiк мұқтаждар үшiн пайдаланылуы мүмкiн.

4. Халықтың денсаулығына және қоршаған ортаға қауiп төндiретiн, басқа пайдалы қазбалармен бiрге өндiрiлген жер асты сулары мiндеттi түрде кәдеге жаратылуға тиiс.

5. Технологиялық процеске байланысты ауыз суды пайдалану көзделген кәсiпорындарды қоспағанда, басқа сападағы суды пайдалану мүмкiндiгi бола тұрып, ауыз суды өнеркәсiп үшiн пайдалануға жол берiлмейдi. Табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар кезiнде облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары халықтың ауыз су және шаруашылық-тұрмыстық мұқтаждарын бiрiншi кезекте қанағаттандыруды ескере отырып, ауыз суды өнеркәсiптiк мақсаттар үшiн тұтынуға уақытша рұқсат беруге құқылы. Ауыз суды өнеркәсiптiк мұқтаждар үшiн тұтыну мерзiмдерi бассейндік инспекциямен келісу бойынша белгiленедi.

6. Уәкілетті орган, облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар басталған жағдайларда Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен өнеркәсiп және жылу энергетика кәсiпорындарының су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылысжайларын пайдалануын шектеуге, тоқтата тұруға немесе оған тыйым салуға құқылы.

Ескерту. 103-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2017 № 126-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

104-бап. Су объектiлерiн және су шаруашылығы құрылыстарын гидроэнергетика үшiн пайдалану

1. Су объектiлерiн және су шаруашылығы құрылыстарын гидроэнергетика үшiн пайдалану бассейндік инспекциямен және басқа да мүдделi мемлекеттiк органдармен, ал сел қаупi бар аудандарда - азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша экономиканың басқа салаларының мүдделерiн, суларды кешендi пайдалану және оларды қорғау талаптарының сақталуын ескере отырып, арнайы су пайдалану тәртiбiмен жүзеге асырылады.

2. Су объектiлерiндегi гидроэнергетикалық және гидротехникалық құрылыстарды пайдаланатын ұйымдар:

1) ауызсумен жабдықтау басымдығын сақтай отырып, су қоймаларын толтырудың және босатудың белгiленген режимiн;

2) өзендердiң жайылмалары мен атырауларында балық ресурстарын сақтау және ұдайы молайту үшiн шешушi маңызы бар өзендер мен су қоймаларының учаскелерiндегi балық шаруашылығының қажеттiлiгiн;

3) кемелер мен салдардың кедергiсiз өтiкiзiлуiн;

4) белгiленген табиғат қорғау, санитарлық-эпидемиологиялық және авариялық су жiберулерiнiң жүзеге асырылуын қамтамасыз етуге мiндеттi.

3. Егер су қоймаларын толтыру және босату нәтижесiнде туындаған су объектiлерi табиғи деңгейiнiң өзгеруi салдарынан жеке және (немесе) заңды тұлғаларға зиян келтiрiлсе, кiнәлiлер Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес оны өтеуге мiндеттi.

Ескерту. 104-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-тарау. Су объектілерін және су шаруашылығы құрылыстарын көлік, ағаш ағызу және өртке қарсы мұқтаждар үшін пайдалану

105-бап. Су объектiлерiн және су шаруашылығы құрылыстарын көлiк және ағаш ағызу үшiн пайдалану

1. Кеме қатынасы санатына жатқызылған Қазақстан Республикасының жер үстi су объектiлерi, оларды осы мақсаттарға пайдалануға толық немесе iшiнара тыйым салынған не олар оқшау пайдалануға берiлген жағдайларды қоспағанда, ортақ пайдаланудағы су жолдары болып табылады.

2. Алып тасталды - ҚР 2010.12.28 № 369-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Су объектілерін кеме қатынасы санатына жатқызу тәртібін және кеме қатынасы су жолдарының тізбесін бекітуді су көлігі мәселелері жөніндегі уәкілетті орган жүзеге асырады.

4. Кеме қатынасы үшiн пайдаланылатын су объектiлерiнде кеме жетегiнсiз ағаш ағызуға тыйым салынады. Су объектiлерiнде күйелi ағаш ағызуға тыйым салынады. Ағаш ағызуды жүзеге асыратын ұйымдар су объектiлерiн батып кеткен ағаш сүрегiнен үнемi тазартып отыруға мiндеттi. Ағаш ағызу үшiн пайдаланылатын су объектiлерiнiң тiзбесiн және оларды тазарту тәртiбiн бассейндік инспекциямен және қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органмен келісу бойынша облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары белгiлейдi.

5. Су объектiлерiн шағын көлемдi кемелерде жүзу үшiн, сондай-ақ әуе кемелерiнiң ұшып шығуы (қонуы) үшiн пайдалану Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

6. Кеме қатынасына, ағаш ағызуға, әуе кемелерiнiң ұшып шығуына (қонуына) арналған су объектiлерiн және су шаруашылығы құрылыстарын пайдалану кезiнде су пайдаланушылар:

1) суды ұтымды пайдалану мен қорғауды қамтамасыз етуге;

2) кеме қатынасын реттейтiн органдардың талаптарын орындауға;

3) су объектiлерiне шаруашылық-тұрмыстық қалдықтардың және ластайтын заттардың ағызылуына жол бермеуге;

4) су объектiлерiнiң және су шаруашылығы, гидротехникалық және басқа да құрылыстардың арналары мен жағалауларының бұзылуына жол бермеуге;

5) басқa жеке және заңды тұлғалардың құқықтарын бұзбауға мiндеттi.

Ескерту. 105-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2010.12.28 № 369-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

106-бап. Су объектiлерiн және су шаруашылығы құрылыстарын өртке қарсы мұқтаждар үшiн пайдалану

1. Өртке қарсы мұқтаждар үшiн кез келген су объектiлерiнен арнайы рұқсатсыз cу алуға жол берiледi.

2. Осы баптың 1-тармағында көзделген мақсаттар үшiн су алу орнын таңдауды, оны жайластыруды (пирстер, кіреберістер, жарық нұсқағыштары) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары уәкілетті органның ведомствосы және қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган қоятын шарттарды сақтай отырып, азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерімен келісу бойынша жүзеге асыруға тиiс.

3. Өздерiнiң cу құбырлары желiлерiнде тиiстi өрт сөндiру құрылыстары мен құрылғылары бар заңды тұлғалар оларды ақаусыз күйiнде ұстауға мiндеттi.

4. Арнайы өртке қарсы мұқтаждарға арналған су объектiлерiнен және су шаруашылығы құрылыстарынан суды өзге мaқcaттap үшiн пайдалануға тыйым салынады.

Ескерту. 106-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

21-тарау. Су объектілерін немесе олардың бөліктерін балық және аңшылық шаруашылығын жүргізу үшін пайдалану

Ескерту. 21-тарау жаңа редакцияда - ҚР 15.06.2017 № 73-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

107-бап. Су объектiлерiн немесе олардың бөліктерін балық шаруашылығын жүргiзу және балық ресурстары мен басқа да су жануарларын аулау үшiн пайдалану

1. Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын сақтау, өсімін молайту және аулау үшiн (оның iшiнде кәсiпшілiк балық аулау үшiн) маңызды мәнi бар су объектiлерiнде немесе олардың бөлiктерiнде, балық шаруашылығы технологиялық су айдындарында балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдалану және балық шаруашылығын жүргізу құқығы Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы заңнамасына сәйкес беріледі.

Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланушының осы Кодекске сәйкес су объектілерін немесе олардың бөліктерін пайдалануға алуға құқығы бар.

2. Балық шаруашылығын жүргiзу және балық ресурстары мен басқа да су жануарларын аулау үшiн су объектiлерi немесе олардың бөліктері пайдалануына берiлген жеке және заңды тұлғалар:

1) бассейндік инспекциямен және жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы уәкiлеттi мемлекеттік органмен келiсу бойынша су объектiлерiнің немесе олардың бөліктерінің жай-күйiн жақсартуды қамтамасыз ететiн балық жіберуді және балық шаруашылығы мелиорациясын және балық ресурстары мен басқа су жануарларының өсімін молайтуды жүргiзуге;

2) өздері пайдаланатын жерлерде су объектiлерiнің жағалауларын немесе олардың бөліктерін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген санитариялық-эпидемиологиялық және экологиялық талаптарға сәйкес ұстауға мiндеттi.

3. Мемлекеттік табиғи қорықтар, балық питомниктері, тоған, көл және басқа да балық шаруашылықтары аумағында орналасқандарын, сондай-ақ ауызсумен жабдықтайтын су қоймаларын қоспағанда, су объектiлерiн немесе олардың бөліктерін жеке тұлғалар белгiленген балық аулау қағидаларын сақтай отырып, әуесқойлық (спорттық) балық аулау үшiн пайдалана алады.

Ескерту. 107-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

108-бап. Су объектiлерiн немесе олардың бөліктерін аңшылық шаруашылығын жүргізу үшiн пайдалану

1. Су объектiлерiн немесе олардың бөлiктерiн аңшылық шаруашылығын жүргiзу үшiн жеке және заңды тұлғалардың пайдалануына облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергiлiктi атқарушы органы жергiлiктi өкiлдi органмен, бассейндік инспекциямен және жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы уәкiлеттi мемлекеттік органмен келiсу бойынша бередi.

2. Пайдалану режимi құстар мен су жануарлары жаппай мекендейтiн жерлерге әсер ететiн су қоймаларын, көлдердi және басқа да су объектiлерiн немесе олардың бөліктерін, сондай-ақ су объектілерінің акваториясында орналасқан құрылыстарды пайдалану кезiнде сулы-батпақты алқаптардың қажетті гидрологиялық режимінің сақталуы және аңшылық шаруашылығын жүргiзу мүдделерi ескерiлуге тиiс.

3. Балық шаруашылығы мелиорациясын жүргiзу, жануарлардың бағалы, сирек кездесетiн және жойылып кету қаупi төнген түрлері мекендейтiн жерлерде аңшылық шаруашылығын жүргiзу үшiн пайдалы өсiмдiктерді су объектiлерiнде немесе олардың бөліктерінде өсiру бассейндік инспекциямен және жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы уәкiлеттi мемлекеттік органмен келiсу бойынша жүзеге асырылады.

4. Жануарлардың бағалы, сирек кездесетiн және жойылып кету қаупi төнген түрлері мекендейтiн жерлерде, сондай-ақ фаунаның өсімін молайту және оны қорғау жөнiндегi iс-шаралар жүзеге асырылатын учаскелерде облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергiлiктi атқарушы органдары бассейндік инспекциямен, жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы уәкiлеттi мемлекеттік органмен келiсу бойынша жеке тұлғалардың болуына, әуесқойлық (спорттық) және кәсiпшiлiк аң аулауға, жағалау белдеуiнде құрылыс салуға және су объектiлерiнің немесе олардың бөліктерінің жай-күйiн нашарлататын басқа да әрекеттерге және аңшылық шаруашылығын жүргiзуге шектеу қоюы мүмкін.

Ескерту. 108-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

22-тарау. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың су объектiлерiн пайдалану. Өзендер мен каналдарда су қоймалары мен тежеуіш гидротехникалық құрылыстарды пайдалану

109-бап. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың су объектiлерiн пайдалану

Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың су объектiлерiн пайдалану Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы заңдарында айқындалатын тәртiппен жүзеге асырылады.

110-бап. Су қоймаларын пайдалану

1. Су қоймалары жер үстiндегi ағын суды реттеу және су пайдаланушылардың суға деген қажеттiлiктерiн қанағаттандыру мақсатында жасалады.

2. Cу қоймаларын жобалау, салу және пайдалану қалыптасқан табиғи және шаруашылық кешендерге осындай араласудың барлық ықтимал терiс салдары ескерiле отырып жүзеге асырылады.

3. Су қоймалары гидрогеологиялық және инженерлiк-геологиялық санитарлық-шарттарды және экологиялық тұрақтылықтың, эпидемиологиялық және радиациялық қауiпсiздiктiң сақталуын, халықтың және экономика салалары мүдделерiнiң қанағаттандырылуын қамтамасыз ететiн шарттарды зерттеу талаптары сақталған жағдайда пайдалануға берiледi.

4. Су қоймаларын пайдалану тәртібі осы Кодекстің 37-бабы 1-тармағының 7-7) және 13-1) тармақшаларында көрсетілген қағидаларға сәйкес әзірленген су қоймаларын пайдаланатын ұйымдардың қағидаларында айқындалады.

5. Су қоймаларын, олардағы су құбыры және су өткiзу немесе су тарту құрылыстарын пайдаланатын ұйымдар су қоймалары әсер ететiн аймақтардағы су пайдаланушылар мен жер пайдаланушылардың мүдделерi ескерiле отырып белгiленген су қоймаларын толтыру және ағызу режимiн сақтауға мiндеттi.

6. Су қоймаларын пайдалану қағидаларының сақталуын бақылауды уәкілетті органның ведомствосы және бассейндік инспекциялар жүзеге асырады.

7. Осы баптың ережелерi су қоймалары ретiнде пайдаланылатын көлдер мен басқа су айдындарында да қолданылады.

Ескерту. 110-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

111-бап. Өзендер мен каналдарда тежеуiш гидротехникалық құрылыстарды пайдалану

1. Өзендер мен каналдарда тежеуiш гидротехникалық құрылыстарды пайдалану мен iске қосу олардың мақсатына, осы құрылыстарды жобалау кезiнде әзiрленген шарттар мен нормаларға сәйкес жүргiзiледi.

2. Су пайдаланушылардың тежеуіш гидротехникалық құрылысжайлардың көмегімен жер үстіндегі ағын суды реттеуі кеме қатынасы, осы өзен бассейні су ресурстарының кешенді пайдаланылуы мен қорғалуы ескеріле отырып, арнайы су пайдалануға рұқсат негізінде жүзеге асырылады.

3. Алып тасталды - ҚР 28.04.2016 № 506-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3-1. Уәкілетті орган бекіткен, бөгеттерді декларацияланатын бөгеттерге жатқызу өлшемшарттарына сәйкес келетін тежеуіш гидротехникалық құрылысжайлардың меншік иелері олардың қауіпсіздігін декларациялауды жүргізуге міндетті.

4. Бөгеттің қауіпсіздігі декларациясын (бұдан әрі – декларация) әзірлеуді меншік иесі дербес не оның қаражаты есебінен бөгеттердің қауіпсіздігі саласындағы жұмыстарды жүргізу құқығына аттестатталған бөгде ұйым жүзеге асырады.

5. Декларация бөгеттердің қауіпсіздігі саласындағы жұмыстарды жүргізу құқығына уәкілетті органның ведомствосы аттестаттаған ұйымда өтініш беруші ұйымның қаражаты есебінен сараптамадан өткізілуге тиіс.

6. Декларацияның тіркеу шифрын беру үшін өтініш беруші бассейндік инспекцияға сараптама қорытындысының көшірмесімен бірге өтініш пен декларацияның көшірмесін ұсынады.

Бассейндік инспекция ұсынылған құжаттарды қарап, декларацияны тiркеу туралы шешiм қабылдайды не уәждi бас тартуды бередi.

Бассейндік инспекция тiркеген декларацияның көшірмесі бассейндік инспекцияда сақталады.

7. Бөгеттер және бөгеттердің қауіпсіздігі декларациясын тіркеген ұйымдар тізбесі уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылады.

8. Бөгеттің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге әсер ететін шарттар өзгерген жағдайда декларация өзгертілуге жатады.

Декларацияға өзгерістер енгізілген кезде өзгерістер енгізілгеннен кейін үш айдан кешіктірілмейтін мерзімде оған қайта сараптама жүргізілуге және ол тіркелуге тиіс.

Ескерту. 111-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 11.04.2014 № 189-V Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 28.04.2016 № 506-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-Бөлім. Су объектілерін қорғау және судың зиянды әсеріне қарсы күресу

23-тарау. Су қорғау қызметі

112-бап. Су объектiлерiн қорғау

1. Су объектiлерi:

1) зиянды қауiптi химиялық және уытты заттармен және олардың қоспаларымен табиғи және техногендiк ластанудан, жылу, бактериялық, радиациялық және басқа ластанудан;

2) қатты, ерiмейтiн заттармен, өндiрiстiк, тұрмыстық және өзге де тектегi қалдықтармен қоқыстанудан;

3) сарқылудан қорғалуға тиiс.

2. Су объектiлерi:

1) табиғи жүйелердiң экологиялық тұрақтылығының бұзылуын;

2) халықтың өмiрi мен денсаулығына зиян келтiрiлуiн;

3) балық ресурстары мен басқа да су жануарларының азаюын;

4) сумен жабдықтау жағдайларының нашарлауын;

5) су объектiлерiнiң табиғи молаю және тазару қабiлетiнiң төмендеуiн;

6) су объектiлерi гидрологиялық және гидрогеологиялық режимiнiң нашарлауын;

7) су объектiлерiнiң физикалық, химиялық және биологиялық қасиеттерiне терiс әсер ететiн басқа да қолайсыз құбылыстарды болғызбау мақсатымен қорғалуға тиiс.

3. Су объектiлерiн қорғау:

1) су объектiлерiн пайдаланудың кез келген түрiн жүзеге асыратын барлық су пайдаланушыларға осы объектiлердi қорғау жөнiнде ортақ талаптар қою;

2) шаруашылық қызметiнiң жекелеген түрлерiне арнайы талаптар қою;

3) жаңа техника мен экологиялық, эпидемиологиялық жағынан қауiпсiз технологиялар енгiзе отырып, су қорғау iс-шараларын жетiлдiру және қолдану;

4) су қорғау аймақтарын, су объектiлерiнiң қорғау белдеулерiн, ауыз сумен жабдықтау көздерiн санитарлық қорғау аймақтарын белгiлеу;

5) су объектiлерiн пайдалану мен қорғауды бақылаудың мемлекеттiк және басқа да нысандарын жүргiзу;

6) су объектiлерiн қорғау жөнiндегi талаптардың орындалмағаны үшiн жауапкершiлiк шараларын қолдану арқылы жүзеге асырылады.

4. Орталық органдар және облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес су объектiлерiн сақтау, олардың ластануын, қоқыстануын және сарқылуын болғызбау, сондай-ақ аталған құбылыстардың зардаптарын жою жөнiнде тұрақты даму принципiмен үйлесiмдi шаралар қолданады.

5. Қызметi су объектiлерiнiң жай-күйiне әсер ететiн жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасында белгiленген экологиялық талаптарды сақтауға және ұйымдастырушылық, технологиялық, орман-мелиорациялық, агротехникалық, гидротехникалық, санитарлық-эпидемиологиялық iс-шараларды және су объектiлерiн ластанудан, қоқыстанудан және сарқылудан қорғауды қамтамасыз ететiн басқа да iс-шараларды жүргiзуге мiндеттi.

Ескерту. 112-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2007.01.09. № 213 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.01.21 № 242-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

113-бап. Су объектiлерiн ластанудан қорғау

1. Су объектiлерiнiң сапалық жай-күйiн нашарлататын және пайдаланылуын қиындататын заттардың немесе ластаушы нәрселердiң су объектiлерiне тасталуы немесе өзге де тәсiлмен түсуi су объектiлерiнiң ластануы деп танылады.

2. Су объектiлерiн, диффузиялық ластануды (жер бетi мен ауа арқылы ластану) қоса алғанда, ластанудың барлық түрiнен қорғау жүзеге асырылады.

3. Су объектiлерiн ластанудан қорғау мақсатында:

1) су объектiлерiнiң су қорғау белдеулерінде пестицидтерді, тыңайтқыштарды қолдануға тыйым салынады. Су объектiлерiнiң су жинау алаңы мен санитарлық қорғау аймағында дезинфекциялық, дезинсекциялық және дератизациялық iс-шаралар халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен келiсiм бойынша жүргiзiледi;

2) радиоактивтi және уытты заттарды су объектiлерiне тастауға және көмуге;

3) тазарту құрылыстары жоқ және нормативтерге сәйкес тиiмдi тазартуды қамтамасыз етпейтiн өнеркәсiп, тамақ объектiлерiнiң ағынды суларын су объектiлерiне ағызуға;

4) су объектiлерiнде радиоактивтi және уытты заттар бөлiнуi қоса жүретiн технологиялардың ядролық және өзге де түрлерi пайдаланылатын жарылыс жұмыстарын жүргiзуге;

5) су объектiлерiнде және су шаруашылығы құрылыстарында халықтың денсаулығына және қоршаған ортаға қауiп төндiретiн техника мен технологиялардың қолданылуына тыйым салынады.

Ескерту. 113-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

114-бап. Су объектiлерiн қоқыстанудан қорғау

1. Су объектiсiне қатты, өндiрiстiк, тұрмыстық және басқа да қалдықтардың, сондай-ақ салмақты бөлшектердiң түсуi, соның салдарынан оның гидрологиялық жай-күйi нашарлап, су пайдаланудың қиындауы су объектiлерiнiң қоқыстануы деп танылады.

2. Су объектiлерiне қатты, өндiрiстiк, тұрмыстық және басқа да қалдықтарды тастауға және оларды көмуге тыйым салынады.

3. Су объектiлерiнiң су жинау алаңдарын, су объектiлерiнiң мұз қабатын, мұздықтарды қатты, өндiрiстiк, тұрмыстық және шайылу кезiнде жер үстi және жер асты су объектiлерiнiң сапасын нашарлатуға әкеп соғатын басқа да қалдықтармен қоқыстауға жол берiлмейдi.

115-бап. Су объектiлерiн сарқылудан қорғау

1. Ағындының рұқсат етiлетiн деңгейiнiң ең аз мөлшерiнiң, жер үстi су қорының азаюы немесе жер асты су қорының кемуi су объектiлерiнiң сарқылуы деп танылады.

2. Су объектiлерiнiң сарқылуын болғызбау мақсатында су объектiлерiн пайдаланатын жеке және заңды тұлғалар:

1) су объектiлерiнен лимиттен тыс қайтарымсыз су алуға жол бермеуге;

2) су қорғау аймақтары мен белдеулерi аумағында жер жыртуға, мал тоғыту мен санитарлық дауалауға, құрылыстар салуға және су объектiлерiнiң сарқылуына әкеп соғатын басқа да шаруашылық қызмет түрлерiн жүргiзуге жол бермеуге;

3) су қорғау iс-шараларын жүргiзуге мiндеттi.

3. Жеке және заңды тұлғалар жүргiзетiн су объектiлерiнiң сарқылуын болғызбауға бағытталған су қорғау iс-шаралары бассейндік инспекциялармен, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органмен және жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкiлеттi органмен алдын ала келiсiледi.

Ескерту. 115-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

116-бап. Су объектiлерiнiң су қорғау аймақтары мен белдеулерi

Ескерту. 116-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 28.04.2016 № 506-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жері мен мемлекеттік орман қоры құрамына кіретін су объектілерін қоспағанда, су объектілерін санитарлық-гигиеналық және экологиялық талаптарға сәйкес күйде ұстау, жер үсті суларының ластануын, қоқыстануы мен сарқылуын болғызбау, сондай-ақ өсімдіктер мен жануарлар дүниесiн сақтау үшiн ерекше пайдалану шарттары бар су қорғау аймақтары мен белдеулерi белгiленедi.

2. Су қорғау аймақтарын, белдеулерін және оларды шаруашылықта пайдалану режимін облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары бассейндік инспекциялармен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен, жер қатынастары жөніндегі уәкілетті органмен, ал сел қаупі бар аудандарда – азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органмен келісіліп, бекітілген жобалау құжаттамасы негізінде белгілейді.

Бұл ретте жобалау құжаттамасын әзірлеу он айдан аспайтын мерзімде жүзеге асырылады. Жобалау құжаттамасын қарау, келісу және бекіту мерзімі оны облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарына берген күннен бастап екі айдан аспауға тиіс. Су қорғау аймақтары мен белдеулерін, сондай-ақ оларды шаруашылықта пайдалану режимін белгілеу жобалау құжаттамасы бекітілген күннен бастап бір ай ішінде жүзеге асырылуға тиіс.

Су объектісінің шекаралары табиғи немесе жасанды өзгертілген жағдайларда, су қорғау аймақтары мен белдеулерінің белгіленген шекаралары осы тармақтың бірінші бөлігінде айқындалатын тәртіппен және мерзімдерде нақтылануға жатады.

3. Алып тасталды - ҚР 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
4. Алып тасталды - ҚР 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Су қорғау аймақтары мен белдеулерінің шекараларын белгілеу қағидаларын уәкілетті орган бекітеді.

Ескерту. 116-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (2005.01.01 бастап күшіне енеді), 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.10. № 180-IV, 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.04.2016 № 506-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

117-бап. Суларды санитарлық қорғау аймақтары

1. Ауыз сумен жабдықтау, емдеу, курорттық және халықты сауықтырудың өзге мұқтаждары үшiн пайдаланылатын суларды қорғау мақсатында облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары санитарлық қорғау аймақтарын белгiлейдi.

2. Санитарлық қорғау аймақтары мен санитарлық қорғау белдеулерiн белгiлеу тәртiбiн халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган айқындайды.

Ескерту. 117-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

118-бап. Су объектiлерiндегi төтенше экологиялық жағдай немесе экологиялық апат аймақтары

1. Шаруашылық қызмет немесе табиғи процестер нәтижесiнде халықтың денсаулығына, өсімдіктер мен жануарлар дүниесiне, қоршаған ортаның жай-күйiне қауiп төндiретiн өзгерiстер болатын су объектiлерi төтенше экологиялық жағдай немесе экологиялық апат аймақтары деп жариялануы мүмкiн.

2. Cу объектiлерiндегi немесе өзен бассейндерiндегi және жерасты суларының кен орындарындағы төтенше экологиялық жағдайды уәкілетті орган жариялайды.

Ескерту. 118-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

119-бап. Су қорғау аймақтары мен белдеулеріндегі жер учаскелерін уақытша пайдалануға беру және су қорғау аймақтары мен белдеулеріндегі шаруашылық қызмет режиміне қойылатын талаптардың сақталуын бақылау

Ескерту. 119-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 20.02.2017 № 48-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Су объектiлерiнiң су қорғау белдеулерiндегi жер учаскелерi шаруашылық қызмет режимiне қойылатын белгіленген талаптарды сақтау шартымен, Қазақстан Республикасының жер заңнамасында белгiленген тәртiппен жеке және заңды тұлғаларға уақытша пайдалануға берiлуi мүмкiн.

1-1. Су қорғау аймақтарындағы ауыл шаруашылығы алқаптарын жергілікті атқарушы органдар бассейндік инспекциялармен келісу бойынша Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспарға сәйкес шөп шабу және мал жаю үшін жеке және заңды тұлғаларға жер пайдалануға беруі мүмкін.

2. Су қорғау аймақтары мен белдеулерiндегi шаруашылық қызмет режимiне қойылатын талаптардың сақталуын мемлекеттiк бақылауды уәкілетті органның ведомствосы, бассейндік инспекциялар, қоршаған ортаны қорғау саласындағы орган, жер ресурстарын басқару жөніндегі орталық уәкілетті орган ведомствосының аумақтық бөлімшесі өздерiнiң құзыретi шегiнде жүзеге асырады.

Ескерту. 119-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР-ның 2009.07.10. № 180-IV; 20.02.2017 № 48-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.06.2021 № 59-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

120-бап. Жер асты су объектiлерiн қорғау ерекшелiктерi

1. Өндiрiстiк қызметi жер асты суларының жай-күйiне зиянды әсер етуi мүмкiн болатын жеке және заңды тұлғалар жер асты суларының мониторингiн жүргiзуге және су ресурстарының ластануы мен сарқылуын және сулардың зиянды әсерiн болғызбау жөнiнде уақтылы шаралар қолдануға мiндеттi.

2. Ауыз сумен жабдықтау үшін пайдаланылатын немесе пайдаланылуы мүмкін жерасты суларының орындары мен учаскелерінің контурларында жер қойнауын пайдалану жөніндегі операцияларды жүргізуге, радиоактивті және химиялық қалдықтардың көмінділерін, қоқыстарды, зираттарды, мал қорымдарын (биотермиялық шұңқырларды) және жерасты суларының жай-күйіне әсер ететін басқа да объектілерді орналастыруға тыйым салынады.

3. Егер жер асты суларының жай-күйiне әсер етсе немесе әсер етуi мүмкiн болса, жерлердi ағынды сумен суаруға тыйым салынады.

4. Гидрогеологиялық ұңғымалар, оның ішінде өздігінен ағатын және барлау ұңғымалары, сондай-ақ іске қосуға жарамсыз немесе пайдаланылуы тоқтатылған ұңғымалар консервациялау құрылғылармен жабдықталуға немесе жойылуға жатады.

Гидрологиялық ұңғымаларды жоюды және консервациялауды ұңғымалардың иелері жүзеге асырады.

Иесіз қалған өздігінен ағатын гидрогеологиялық ұңғымаларды жоюды және консервациялауды жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті орган бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырады.

5. Жер қойнауын пайдаланушы жер қойнауын пайдалану жөніндегі операцияларды жүргізген кезде жерасты суларын қорғау жөніндегі шараларды қолдануға міндетті.

6. Жер асты суларының су алу құрылыстарын пайдаланатын жеке және заңды тұлғалар жер асты суларының санитарлық қорғау аймағы мен олардың мониторингiн ұйымдастыруға мiндеттi.

7. Мелиорацияланған жерлерде сорғыту жүйелерiн салу мен пайдалану кезiнде арнайы cу пайдалануға рұқсаты болған жағдайда жер асты суларын сыртқа шығаруға жол берiледi.

8. Жер асты суларын пайдалануға байланысты су тарту құрылыстарын орналастыру, жобалау, салу және пайдалануға беру кезiнде олардың жер үстi су объектiлерi мен қоршаған ортаға зиянды әсерiн болғызбайтын шаралар көзделуге тиiс.

9. Пайдалы қазбаларды өндiруге байланысты емес жер қойнауын геологиялық зерттеу, пайдалы қазбаларды барлау және өндiру, жер асты құрылыстарын салу мен пайдалану кезiнде жер қойнауын пайдаланушылар жер асты суларының ластануы мен сарқылуының алдын алу жөнінде шаралар қолдануға мiндеттi.

Ескерту. 120-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 17.01.2014 № 165-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2017 № 126-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

24-тарау. Шағын су объектілері және оларды қорғау ерекшеліктері

121-бап. Шағын су объектiлерi

1. Шағын су объектiлерiне көлемi мынадай табиғи су объектiлерi:

тұйық су объектiлерi бойынша - су бетiнiң алаңы он гектарға дейiнгi;

өзендер бойынша - ұзындығы екi жүз километрге дейiнгi ағын сулар жатады.

2. Шағын су объектiлерiнiң су ресурстарын пайдалану, әдетте, ортақ су пайдалану тәртiбiмен жүзеге асырылады.

3. Шағын су объектiлерiнiң су ресурстарын арнайы су пайдалану тәртiбiмен пайдалану уәкілетті орган осындай су пайдалану салдарының су ресурстарының жай-күйiне әсерін зерделегеннен кейiн және мемлекеттiк экологиялық сараптаманың оң қорытындысы немесе Қазақстан Республикасының Экология кодексіне сәйкес міндетті экологиялық рұқсат болған кезде мүмкiн болады.

Ескерту. 121-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 401-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

122-бап. Шағын су объектiлерiн қорғау ерекшелiктерi

1. Шағын су объектiлерiнiң су қорғау аймақтары мен белдеулерi шегiнде ортақ су пайдалану режимiн және шаруашылық қызметтi жүзеге асыруды, сондай-ақ олардың ластануының, қоқыстануы мен сарқылуының алдын алу және жою жөнiндегi шараларды облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары бассейндік инспекциялармен, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органмен және халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен, ал сел қаупi бар өңірлерде – азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша белгiлейдi.

2. Шағын су объектiлерiнiң сарқылуын, ластануын және азып-тозуын болғызбау мақсатында облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергiлiктi атқарушы органдары Қазақстан Республикасы Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттарына сәйкес оларды қорғау және қалпына келтiру жөнiндегi iс-шаралар кешенiн жеке көздейдi.

3. Шаруашылық қызметi шағын су объектiлерiнiң жай-күйi мен режимiне әсер ететiн жеке және заңды тұлғалар уәкілетті органның ведомствосымен келiсiлген шағын су объектiлерiнiң су ресурстарын қалпына келтiру және олардағы сулардың тазалығын сақтау жөнiндегi iс-шараларды жүзеге асыруға мiндеттi.

Ескерту. 122-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2008.05.26 № 34-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-тарау. Судың зиянды әсерінің алдын алу және оларды жою

123-бап. Мемлекеттiк органдардың, жеке және заңды тұлғалардың судың зиянды әсерiнiң алдын алу және оларды жою жөнiндегi мiндеттерi

Мемлекеттiк органдар, жеке және заңды тұлғалар судың мынадай зиянды әсерлерiнiң:

су тасу, су басу, топан су басу;

жағалаудың, қорғау бөгеттерiнiң және басқа да құрылыстардың қирауы;

жерлердiң батпақтануы мен сортаңдануы;

топырақ пен су объектiлерiнiң эрозиясы, жыралардың пайда болуы, сырғымалар, сел тасқындары мен басқа да зиянды құбылыстардың алдын алу және оларды жою жөнiнде iс-шаралар жүргiзуге мiндеттi.

124-бап. Судың зиянды әсерiнiң алдын алу және оларды жою жөнiндегi шараларды жүзеге асыру тәртiбi

1. Су шаруашылығы ұйымдары, су пайдаланушылар, жеке және заңды тұлғалар елді мекендерді, өнеркәсіп объектілерін, ауыл шаруашылығы жерлерін, қорғалатын аумақтарды судың зиянды әсерінен қорғау жөніндегі алдын алу іс-шаралары мен ағымдағы іс-шараларды жоспарлауға және жүргізуге міндетті. Судың зиянды әсерінің алдын алу және оларды жою жөніндегі алдын алу іс-шаралары мен ағымдағы іс-шараларды қаржыландыру су пайдаланушылардың қаражаты мен бюджет қаражаты есебінен жүргізіледі.

Жеке және заңды тұлғалар судың зиянды әсерінің алдын алу және оларды жою жөніндегі су шаруашылығы іс-шараларын өткізу кезінде:

1) су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарын салуда, пайдалануға беруде, пайдалануда, жөндеуде, реконструкциялауда, консервациялауда, пайдаланудан шығаруда және жоюда қауіпсіздік нормалары мен ережелерін сақтауға;

2) су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстары қауіпсіздігінің нашарлап кетуінің жай-күйін жүйелі түрде талдауға;

3) су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарына ұдайы тексеру жүргізуге;

4) су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарындағы аварияларды жоюға арналған қаржылық және материалдық резервтерді құруға;

5) су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарындағы төтенше жағдайлар туралы хабарлайтын оқшау жүйелерді үнемі дайындықта ұстауға міндетті.

2. Судың зиянды әсерiнен туындаған табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайларды жою Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 124-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

26-тарау. Су объектілерінде, су қорғау аймақтары мен белдеулерінде жұмыстар жүргізу тәртібі

125-бап. Су объектілерінде, су қорғау аймақтары мен белдеулерінде кәсіпорындарды және басқа да құрылыстарды орналастыру, жобалау, салу, реконструкциялау және пайдалануға беру шарттары

1. Су қорғау белдеулерінің шегінде:

1) су объектілерінің сапалық және гидрологиялық жай-күйін нашарлататын (ластану, қоқыстану, сарқылу) шаруашылық қызметіне немесе өзге де қызметке;

2) су шаруашылығы және су жинайтын құрылысжайлар мен олардың коммуникацияларын, көпірлерді, көпір құрылысжайларын, айлақтарды, порттарды, пирстерді және су көлігі қызметіне байланысты өзге де көліктік инфрақұрылым, кәсіпшілік балық өсіру объектілерін, балық өсіру шаруашылықтары мен олардың коммуникацияларын орналастыруға және қызмет көрсетуге байланысты балық өсіру объектілерін, балық шаруашылығы технологиялық су айдындарын, жаңартылатын энергия көздерін (гидродинамикалық су энергиясын) пайдалану объектілерін, сондай-ақ су объектісіндегі рекреациялық аймақтарды қоспағанда, демалыс және (немесе) сауықтыру мақсатындағы ғимараттар мен құрылысжайларды салмай, ғимараттар мен құрылысжайларды салуға және пайдалануға;

3) бау-бақша егуге және саяжай салуға жер учаскелерін беруге;

4) су объектілерінің және олардың су қорғау аймақтары мен белдеулерінің ластануын болғызбайтын құрылыстармен және құрылғылармен қамтамасыз етілмеген қазіргі бар объектілерді пайдалануға;

5) жекелеген учаскелерді шалғындандыруға, егін егуге және ағаш отырғызуға арналған жерлерді өңдеуді қоспағанда, топырақ және өсімдік қабатын бұзатын жұмыстарды жүргізуге (оның ішінде жер жыртуға, мал жаюға, пайдалы қазбаларды өндіруге);

6) шатыр қалашықтарын, көлік құралдары үшін тұрақты тұрақтарды, малдың жазғы жайылым қостарын орналастыруға;

7) пестицидтер мен тыңайтқыштардың барлық түрлерін қолдануға тыйым салынады.

2. Су қорғау аймақтарының шегінде:

1) су объектілерін және олардың су қорғау аймақтары мен белдеулерінің ластануы мен қоқыстануын болғызбайтын құрылыстармен және құрылғылармен қамтамасыз етілмеген жаңа және реконструкцияланған объектілерді пайдалануға беруге;

2) ғимараттарға, құрылыстарға, коммуникацияларға және басқа да объектілерге реконструкция жүргізуге, сондай-ақ құрылыс, су түбін тереңдету және жарылыс жұмыстарын жүргізуге, пайдалы қазбалар өндіруге, кәбіл, құбыр және басқа да коммуникацияларды төсеуге, белгіленген тәртіппен жергілікті атқарушы органдармен, бассейндік инспекциялармен, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен және басқа да мүдделі органдармен келісілген жобасы жоқ бұрғылау, жер қазу және өзге де жұмыстар жүргізуге;

3) тыңайтқыштар, пестицидтер, мұнай өнімдерін сақтайтын қоймаларды, көлік құралдары мен ауыл шаруашылығы техникасына техникалық қызмет көрсету, оларды жуу пункттерін, механикалық шеберханаларды, тұрмыстық және өнеркәсіп қалдықтарын төгетін құрылғыны, аппаратураларды пестицидтермен толтыратын алаңдарды, авиациялық-химиялық жұмыстар жүргізуге арналған ұшу-қону жолақтарын орналастыруға және салуға, сондай-ақ судың сапасына кері әсер ететін басқа да объектілерді орналастыруға;

4) мал шаруашылығы фермалары мен кешендерін, сарқынды су жинағыштарды, сарқынды сумен суарылатын егістіктерді, зираттарды, мал қорымдарын (биотермиялық шұңқырларды), сондай-ақ жерүсті және жерасты суларының микробпен ластану қаупіне себепші болатын басқа да объектілерді орналастыруға;

5) жүктелім нормасынан асырып мал жаюға, су тоғандарының режимін нашарлататын мал тоғыту мен санитариялық өңдеуге және шаруашылық қызметінің басқа да түрлеріне;

6) су көздеріндегі су кемерінен екі мың метрге жетпейтін қашықтықта орналасқан ауыл шаруашылығы дақылдары мен орман екпелерін пестицидтермен авиациялық өңдеу және авиация арқылы минералдық тыңайтқыштармен қоректендіру тәсілін қолдануға;

7) концентрациясының жол берілетін шегі белгіленбеген пестицидтерді қолдануға, қардың үстіне тыңайтқыш себуге, сондай-ақ залалсыздандырылмаған көң қосылған сарқынды суды және тұрақты хлорорганикалық пестицидтерді тыңайтқыш ретінде пайдалануға тыйым салынады.

Су қорғау аймағында мәжбүрлі санитариялық өңдеу жүргізу қажет болған жағдайда уыттылығы әлсіз және орташа тұрақсыз пестицидтерді қолдануға жол беріледі.

3. Су объектілерінде және (немесе) су қорғау аймақтарында (су қорғау белдеулерінен басқа) жаңа объектілерді (ғимараттарды, құрылыстарды, олардың кешендерін және коммуникацияларды) жобалау, салу және орналастыру, сондай-ақ олар алып жатқан жер учаскелері су қорғау аймақтарына және белдеулерге немесе өзге де ерекше қорғалатын табиғи аумақтарға жатқызылғанға дейін тұрғызылған қолданыстағы объектілерді реконструкциялау (кеңейту, жаңғырту, техникалық қайта жарақтандыру, қайта бейіндеу) бассейндік инспекциялармен, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен, жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органмен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен, ветеринария саласындағы уәкілетті органмен, облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдарымен келісіледі.

Келiсу тәртiбi Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңнамасына сәйкес бекiтiлген, құрылыс саласында құрылыс салуды ұйымдастыру және рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидаларында айқындалады.

Ықтимал сел қаупі бар су объектілеріндегі нақ осындай қызмет - азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органмен, ал су кемелері қатынайтын су жолдарында су көлігі мәселелері жөніндегі уәкілетті органмен келісіледі.

4. Қолданылуы су объектілерінің жай-күйіне теріс әсер етуі мүмкін жаңа объектілердің құрылысын немесе қолданыстағыларын реконструкциялау (кеңейту, жаңғырту, техникалық қайта жарақтандыру, қайта бейіндеу) жобаларында техникалық сумен жабдықтаудың тұйық (ақпайтын) жүйесі көзделуге тиіс.

5. Су объектілерінің жай-күйіне теріс әсер етуі мүмкін қолданыстағы (салынып жатқан) объектілерді консервациялау және жою (кейіннен кәдеге жарату) бассейндік инспекциялармен, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен, жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органмен және өзге де мемлекеттік органдармен келісім бойынша Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүргізіледі.

6. Су объектілерінің аумағы арқылы көліктік немесе инженерлік коммуникациялар салу жобалары тасқын суларды өткізуді, су объектілерін пайдалану режимін, судың ластануын, қоқыстануын және сарқылуын болғызбауды, олардың зиянды әсерінің алдын алуды қамтамасыз ететін іс-шаралардың жүргізілуін көздеуге тиіс.

Көрсетілген жобалар бассейндік инспекциялармен, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органмен, жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органмен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен, энергиямен жабдықтау саласындағы уәкілетті органмен келісілуге жатады.

7. Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен келісілген және салалық сараптамалардың түйіндерін қамтитын, құрылыс жобаларына (техникалық-экономикалық негіздемелерге, жобалау-сметалық құжаттамаға) ведомстводан тыс кешенді сараптаманың оң қорытындысы алынған жобалар болмаса, су қорғау аймақтары мен белдеулерінде кәсіпорындар, ғимараттар, құрылыстар мен коммуникациялар салуға (реконструкциялауға, күрделі жөндеуге) тыйым салынады.

Ескерту. 125-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.07.10 № 180-IV, өзгерістер енгізілді - ҚР 2010.12.28 № 369-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2013 № 128-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.01.2014 № 165-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

126-бап. Су объектiлерiнде және олардың су қорғау аймақтары мен белдеулерiнде жұмыстар жүргiзу

1. Су объектiлерiндегi немесе су қорғау аймақтарындағы су объектiлерiнiң жай-күйiне әсер ететiн құрылыс, түбiн тереңдету және жарылыс жұмыстары, пайдалы қазбаларды және басқа да ресурстарды өндiру, кабельдердi, құбырлар мен басқа да коммуникацияларды төсеу, орман ағаштарын кесу, бұрғылау және өзге де жұмыстар бассейндік инспекциялармен, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органмен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен, облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарымен, кеме қатынасына жатқызылған су объектiлерiнде - қосымша су көлiгi органдарымен де келiсiм бойынша жүргiзiледi.

2. Су объектiлерiнде және олардың су қорғау аймақтарында жұмыстар жүргiзу тәртiбi су объектiлерiнiң жай-күйiн, қоршаған ортаның экологиялық тұрақтылығын сақтау талаптарын ескере отырып, бассейндік инспекциялармен, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органмен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен, облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарымен және өзге де мүдделi мемлекеттiк органдармен келiсiм бойынша әрбiр су объектiсi бойынша жеке-дара айқындалады.

Ескерту. 126-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-Бөлім. Ерекше мемлекеттік маңызы бар су объектілеріндегі шаруашылық қызметті
құқықтық реттеу ерекшеліктері

27-тарау. Ерекше мемлекеттік маңызы бар су объектілері

127-бап. Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерiндегi шаруашылық қызметтiң құқықтық режимi

Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерiндегi шаруашылық қызметтi реттеудiң құқықтық режимiне мыналар кiредi:

1) экономика мүдделерiнiң экологиялық, мәдени және тарихи құрамдас бөлiктермен балансын сақтау негiзiнде аймақтың тұрақты дамуын қамтамасыз ету;

2) табиғи су кешенiнiң су объектiлерiндегi судың деңгейiн белгiленген шектi белгiден төмен болмайтындай деңгейде сақтау;

3) өндiрiстердiң жұмыс iстеуiнiң технологиялық схемалары мен ұйымдастыру-экономикалық нысандарын тұрақты жетiлдiру негiзiнде су ресурстарын тиiмдi пайдалану;

4) су бассейнi мен су объектiсiнiң жай-күйiн жақсарту;

5) аймақтың экономикалық, ресурстық әлеуетiн және оның санитарлық-эпидемиологиялық және экологиялық салауаттылығын сақтауда жұртшылықтың рөлiн арттыру;

6) балық ресурстарын, өсімдіктер мен жануарлар дүниесiн сақтау және ұдайы молайту;

7) рекреациялық кешендi дамыту;

8) заңдылықты және экологиялық құқық тәртiбiн нығайту.

128-бап. Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерiн қорғау ерекшелiктерi

Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерiн қорғаудың ерекшелiктерi мыналар болып табылады:

1) аймаққа бөлу және жеке аймақтар бойынша су және экологиялық нормативтер белгiлеу;

2) су объектiлерiне және олардың экологиялық жүйесiне антропогендiк жүктеме нормалау;

3) аймақтың су объектiлерiн пайдалану ережелерiн белгiлеу кезiнде олардың ерекшелiктерiн облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарының есепке алуы;

4) өндiрiс қалдықтарын кәдеге жарату кезiнде кешендiлiктi қамтамасыз ету;

5) су объектiсi бассейнiнiң аумағын су және жел эрозияларынан, шөлейттенуден, батпақтанудан, қайталама сортаңданудан, өндiрiс және тұтыну қалдықтарымен және басқа да заттармен ластанудан қорғау;

6) бұзылған cy объектiлерiн және cy қорының жерлерiн қайта өңдеу;

7) су объектiлерiнiң арналары бойынша табиғат қорғау және санитарлық-эпидемиологиялық су берудiң шаруашылық су беру алдындағы басымдығы.

Ескерту. 128-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

129-бап. Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерi аймағындағы шаруашылық қызметке қойылатын талаптар

Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерi аймағын қорғау мақсатында оларда шаруашылық қызметтiң ерекше режимi белгiленедi, ол:

1) санитарлық-эпидемиологиялық және экологиялық жағдайды сақтау мен жақсартуға бағытталған қызмет түрлерiнiң басымдығын;

2) су объектiлерiнiң экологиялық жүйесiне шаруашылық қызметтiң әсерiн ұдайы азайтуды;

3) тұрақты даму принциптерiнде әлеуметтiк-экономикалық мiндеттердi шешудiң және ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерiн қорғаудың баланстылығын көздейдi.

130-бап. Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерi аумағында тыйым салынған қызмет түрлерi

Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерiнiң аумағында:

1) бассейннiң табиғи экологиялық жүйелерiнiң бұзылуын, қоршаған ортаның халықтың өмiрi мен денсаулығына қауiптi өзгерiсiн туғызатын шаруашылық және өзге де қызметке;

2) радиоактивтi қалдықтарды және зарарсыздандыруға немесе кәдеге жаратуға келмейтiн өнiмдi ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерi аймақтарына әкелуге, сондай-ақ онда сақтауға немесе көмуге;

3) қамыс шабуға және құрғақ өсiмдiктердi өртеуге, орман ағаштарын тамырымен жұлуға, балық уылдырық шашатын өзендердiң арналарын өңдеуге;

4) мiндеттi санитариялық-эпидемиологиялық сараптамасыз шаруашылық қызметтi және аумақта жұмыстар мен қызмет көрсетулердi жүргiзуге тыйым салынады.

Ескерту. 130-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 02.01.2021 № 401-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

131-бап. Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерi аймағындағы шаруашылық қызметтi реттеуге мемлекеттiң қатысуы

1. Ерекше мемлекеттiк маңызы бар су объектiлерiнiң экологиялық жүйесiн сақтау және қалпына келтiру мақсатында орталық және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергiлiктi атқарушы органдары су объектiлерiн кешендi пайдаланудың және қорғаудың бассейндiк схемаларын жасау кезiнде аймақтың ерекшелiктерiн ескередi.

2. Мемлекеттiк органдардың, қоғамдық бiрлестiктердiң және шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң қызметiн республикалық деңгейде үйлестiру үшiн Қазақстан Республикасының Үкiметi Ұлттық үйлестiру кеңесiн құруы мүмкін.

Ескерту. 131-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-Бөлім. Су қорын пайдалану мен қорғауды, сумен жабдықтауды және су бұруды реттеудің экономикалық тетігі

Ескерту. 9-бөлімнің тақырыбына өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

28-тарау. Су пайдалануды реттеудің
экономикалық әдістері

132-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы экономикалық реттеудiң түрлерi

Ескерту. 132-баптың тақырыбына өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

Экономикалық реттеудiң негiзгi түрлерi:

1) су пайдаланушылардан Қазақстан Республикасының салық заңдарында көзделген төлемдер мен алымдарды алу;

2) су объектiлерiн ұтымды пайдалану және қорғау, елді мекендерді сумен жабдықтау және су бұру мәселелерін көздейтін Қазақстан Республикасы Мемлекеттiк жоспарлау жүйесiнiң құжаттарын әзірлеу;

3) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жеке және заңды тұлғалардың ресурстар сақтау, қалдығы аз технологияларды және энергияның дәстүрден тыс түрлерiн енгiзуi және игеруi, су ресурстарын қорғау мен ұтымды пайдалану, сумен жабдықтау және су бұру жөнiндегi басқа да тиiмдi шараларды жүзеге асыруы кезiнде оларға кредиттiк және өзге де жеңiлдiктер беру;

4) қоғамдық қорлар құру және оларды су объектiлерiн қалпына келтiру мен қорғау үшiн пайдалану болып табылады.

Ескерту. 132-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

133-бап. Су ресурстарын пайдаланғаны үшiн ақы төлеу

1. Қазақстан Республикасында ортақ су пайдалану тегiн жүзеге асырылады.

2. Қазақстан Республикасында арнайы су пайдалану Қазақстан Республикасының салық заңдарына сәйкес ақылы негiзде жүзеге асырылады.

134-бап. Су пайдаланушыларға су беру, сумен жабдықтау, су бұру жөнiнде көрсетiлетiн қызметтерге ақы төлеу

1. Су пайдаланушыларға су беруге, сумен жабдықтауға, су бұруға, жөндеу-қалпына келтiру жұмыстарын және басқа да су шаруашылығы iс-шараларын орындауға байланысты көрсетiлетiн қызметтер ақылы негiзде жүзеге асырылады.

2. Су пайдаланушыларға су беру, сумен жабдықтау және су бұру бойынша көрсетілген қызметтер үшiн тарифтер Қазақстан Республикасының табиғи монополиялар туралы заңнамасына сәйкес бекiтiледi.

3. Су беру жөнiндегi қызметтер үшiн ақы төлеу тәртiбi мен талаптары тараптардың шарттарымен айқындалады.

Ескерту. 134-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.07.07 № 174 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2008.12.29 № 116-IV (01.01.2009 бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 11.07.2017 № 89-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

135-бап. Су шаруашылығын, сумен жабдықтауды және су бұруды мемлекеттiк қолдаудың түрлерi және су қорын ұтымды пайдалану мен қорғау жөнiндегiинвестициялық саясаттың қағидаттары

Ескерту. 135-баптың тақырыбы өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Су шаруашылығын, сумен жабдықтауды және су бұруды мемлекеттiк қолдаудың негiзгi түрлерi:

1) су шаруашылығы жүйесiнiң мемлекеттiк мекемелерiн ұстау;

2) су беруге байланысты емес трансшекаралық су шаруашылығы құрылыстарын және республикалық маңызы бар су шаруашылығы құрылыстарын пайдалану жөнiндегi шығындарды қаржыландыру;

3) ерекше авариялық қаупi бар су шаруашылығы құрылыстары мен гидромелиорациялық жүйелердi қалпына келтiру жөнiндегi iс-шараларды қаржыландыру;

4) су шаруашылығы құрылыстары мен гидромелиорациялық жүйелердiң жаңаларын салуға және қазiр барларын қайта құруға қаржы ресурстарын, оның iшiнде қарыз қаражаттарын тарту;

5) ауыз сумен жабдықтаудың баламасыз көздерi болып табылатын ерекше маңызды топтық және оқшау сумен жабдықтау жүйелерінен ауыз су беру жөнiнде көрсетiлетiн қызметтердiң құнын тиісінше уәкілетті орган немесе облыстардың жергілікті атқарушы органдары бекіткен тізбелер бойынша субсидиялау;

5-1) бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылатын, сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін салуды, реконструкциялауды және жаңғыртуды өтеусіз және қайтарымсыз негізде субсидиялау;

6) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен су шаруашылығы субъектiлерiне, сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөніндегі ұйымдарға жеңiлдiктi және ұзақ мерзiмдi кредиттер мен басқа да артықшылықтар беру;

7) мемлекеттік меншіктегі су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі іс-шараларды қаржыландыру болып табылады.

8) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Су қорын ұтымды пайдалану мен қорғау, суармалы жерлерді гидромелиорациялау, су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздігі жөніндегі инвестициялық саясаттың негiзгi қағидаттары:

1) қайтарымды негiзде орталықтандырылған инвестициялардың есебiнен су саласын дамытуды мемлекеттiк қолдау;

2) инвестициялық су шаруашылығы қызметiнде пайдалану үшiн ұйымдардың өз көздерiнiң рөлiн арттыруды ынталандыру;

3) қарыздарды, оның iшiнде мемлекет кепiлдiктерiн тарту практикасын кеңейту;

4) инвестицияларға бағытталған бюджет қаражатын жұмсауды мемлекеттiк бақылау болып табылады.

3. Су шаруашылығын мемлекеттiк қолдау және су қорын ұтымды пайдалану мен қорғау жөнiндегi, сондай-ақ пайдаланылмайтын және қайта қалпына келтіруге жатпайтын мемлекеттік меншіктегі су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарын жою жөніндегі инвестициялық саясат Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 135-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.01.2021 № 411-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

135-1-бап. Сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін салуды, реконструкциялауды және жаңғыртуды субсидиялау

1. Сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін салуды, реконструкциялауды және жаңғыртуды субсидиялау сумен жабдықтауды және су бұруды дамытуды экономикалық ынталандыру ретінде жүзеге асырылады.

2. Сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін салуды, реконструкциялауды және жаңғыртуды субсидиялау мынадай бағыттар бойынша жүзеге асырылады:

1) жобаларды техникалық қолдау, бұл техникалық негіздемені, жобалау-сметалық құжаттаманы әзірлеуді, техникалық және авторлық қадағалауларды жүзеге асыруды қамтиды;

2) капиталды қажет ететін шығыстар, оның ішінде құрылыс-монтаждау жұмыстарына, жабдықты, материалдарды сатып алуға арналған шығыстар.

Ескерту. 28-тарау 135-1-баппен толықтырылды - ҚР 15.06.2015 № 322-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

136-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы сақтандыру

1. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы сақтандыру су қатынастарының объектiлерiне, басқа адамдардың өмiрiне, денсаулығына және мүлкiне зиян келтiру салдарынан шарттан туындайтын мiндеттемелер бойынша жауапкершiлiк тәуекелi болған кезде жеке және заңды тұлғалардың мүлiктiк мүдделерiн қорғауға байланысты қатынастар кешенi болып табылады.

2. Ерiктi сақтандыруды жеке және заңды тұлғалар өз еркi бойынша жүзеге асырады. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы ерiктi сақтандырудың түрлерi, шарттары мен тәртiбi сақтандырушы мен сақтанушылар арасындағы келiсiмдермен айқындалады.

10-Бөлім. Су даулары және Қазақстан Республикасының
Су заңдарын бұзғаны үшін жауаптылық
29-тарау. Су дауларын шешу

137-бап. Су даулары

1. Су объектiлерiн, су шаруашылығы құрылыстарын пайдалану мен қорғау және суды бөлу мәселелерi бойынша су қатынастары субъектiлерiнiң арасында туындайтын даулар су даулары болып табылады.

2. Су қатынастары субъектiлерiнiң арасындағы су даулары тараптардың келiссөздерi, оларды су пайдаланушылар бiрлестiктерi құрған органдарда, облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарында және уәкiлеттi органда немесе соттарда қарау арқылы шешiледi.

Ескерту. 137-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

138-бап. Өз бетiнше басып алынған су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстарын қайтару

Өз бетiнше басып алынған су объектiлерi мен су шаруашылығы құрылыстары заңсыз пайдаланылған уақыт iшiнде Қазақстан Республикасының су заңдарының бұзылуынан келтiрiлген зиян өтелiп, иесiне қайтарылады. Өз бетiнше басып алынған су объектiлерiн қайтару Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүргiзiледi.

30-тарау. Қазақстан Республикасының
су заңдарын бұзғаны үшін жауаптылық

139-бап. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы заң бұзушылықтар

Ескерту. 139-бап алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

140-бап. Қазақстан Республикасының су заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

Қазақстан Республикасының су заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соғады.

Ескерту. 140-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2009.02.12. № 132-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

11-Бөлім. Трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласындағы халықаралық ынтымақтастық
31-тарау. Трансшекаралық суларды пайдалану
және қорғау

141-бап. Трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың негiзгi бағыттары

Трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың негiзгi бағыттары:

1) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттар жасасу негiзiнде трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласындағы мүдделерiн қорғау;

2) Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттар бойынша Қазақстан Республикасының мiндеттемелерiн орындау;

3) шекаралас елдердiң трансшекаралық сулар бойынша мемлекетаралық қатынастары бөлiгiнде су заңдарын үйлестiру мен жақындастыруға қатысу;

4) трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласындағы ғылыми-техникалық ынтымақтастық, нормаларды, стандарттарды, жобаларды және мониторингтi бiрлесiп әзiрлеу және iске асыру болып табылады.

Ескерту. 141-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

142-бап. Трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың принциптерi

Қазақстан Республикасы трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласындағы өз саясатында мынадай принциптердi басшылыққа алады:

1) экологиялық, санитарлық-эпидемиологиялық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету және халықаралық табиғат қорғау ынтымақтастығын дамыту;

2) халықаралық су құқығының жалпы жұрт таныған принциптерi мен нормаларын ескере отырып, трансшекаралық ағын судың барлық елдерiнiң су ресурстарын әдiл, ақылға қонымды және өзара тиiмдi пайдалану құқығын қамтамасыз ету;

3) болашақ ұрпақтардың қажеттiлiктерiне зиян келтiрмей қазiргi ұрпақтың қажеттiлiктерiн қанағаттандыруды ескере отырып, су ресурстарын басқару;

4) адамның экологиялық құқықтарының, мүдделерiнiң және трансшекаралық өзендер бассейндерiнiң су шаруашылығы жүйелерiнiң экономикалық даму балансын сақтау;

5) трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау проблемаларын шешу кезiнде өзара көмек көрсету және даулы мәселелердi бейбiт түрде реттеу;

6) трансшекаралық сулардың жай-күйiне ықтимал трансшекаралық әсер етудiң алдын алу жөнiндегi сақтық шараларын қамтамасыз ету;

7) халықаралық жауапкершiлiк және трансшекаралық әсер етуден туындаған залалды өтеу.

143-бап. Трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласындағы мемлекетаралық ынтымақтастықтың тетiгi

Трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласындағы мемлекетаралық ынтымақтастықтың тетiгi:

1) трансшекаралық әсер ететiн немесе әсер етуi мүмкiн қызметтi жүзеге acыру кезiнде трансшекаралық суларды олардың трансшекаралық сипатын ескере отырып, ақылға қонымды және әдiл түрде пайдалануды қамтамасыз етудi;

2) трансшекаралық суларды экологиялық жағынан негiзделген түрде және ұтымды басқару, қоршаған ортаны сақтау және қорғау негiзiнде пайдалануды;

3) ластауды қоршаған ортаның басқа құрамдас бөлiктерiне ауысуға әкелмеуге тиiс болатын трансшекаралық суларды ластауды тыю, оны болғызбау, шектеу және қысқарту жөнiндегi шараларды;

4) трансшекаралық әсер етуден бұзылған экологиялық жүйелердi сақтауды және, қажет болған жағдайда, қалпына келтiрудi;

5) ағынды суларды ағызудың шектi нормаларын белгiлеудi, су пайдаланудың қазiргi заманғы техникалық жетiстiктерiне және экономикалық ықтимал жағдайларына сәйкес келетiн су сақтаудың қатаң нормаларына бағдарлауды;

6) трансшекаралық сулар мен су объектiлерiнiң мониторингi бағдарламаларын әзiрлеу мен келiсудi және оларды iске асыруға қатысуды;

7) трансшекаралық суларды басқаруға, реттеуге және қорғауға қаржылық және техникалық жағынан бiрлесiп қатысуды;

8) трансшекаралық өзендердiң бассейндерiндегi су шаруашылығы ахуалы туралы ақпарат алмасуды, төтенше су жағдайлары кезiнде шұғыл хабардар етудi және өзара көмек көрсетудi;

9) нормативтiк-құқықтық базаны бiрегейлендiру, трансшекаралық суларды және оларға байланысты экологиялық жүйелердi қорғау мен қалпына келтiрудiң бiрлескен бағдарламалары мониторингiнiң, оларды әзiрлеудiң және iске асырудың бiрыңғай жүйелерiн құру саласында шекаралас елдермен ынтымақтастықты, осы мақсаттар үшiн халықаралық ұйымдардың қаражатын тартуды;

10) трансшекаралық сулар мен су шаруашылығы құрылыстарын бiрлесiп пайдалану жөнiнде iс-шаралар әзiрлеудi, келiсудi және жүзеге асыруды;

11) Қазақстан Республикасы бекiткен трансшекаралық суларды пайдалану және қopғaу саласындағы мемлекетаралық және үкіметаралық келiсiмдердi бiрлесiп iске асыру үшiн қажет болған жағдайда трансшекаралық суларды басқару жөнiндегi мемлекетаралық орган құруды;

12) трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау жөнiнде аймақтық және ұлттық деректер базасын құруды;

13) су проблемаларын шешу жөнiнде бiрлескен ғылыми-техникалық зерттеулер жүргiзудi;

14) трансшекаралық суларды ұтымды пайдалануға және қорғауға байланысты өзге де қызметтi көздейдi.

144-бап. Трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың экономикалық негiзi

Трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың экономикалық негiзi:

1) осы су объектiсiнде және оған iргелес аумақта биологиялық тепе-теңдiктi ұстап тұру, ұдайы молайту және сақтау мақсатында трансшекаралық суларды тиiмдi және ұтымды пайдалануды;

2) трансшекаралық әсер ету нәтижесiнде кiнәлi тарап келтiрген залал үшiн өтемдiк жауапкершiлiктi;

3) пайдаланылатын су ресурстарына үлес қосып қатысу принципiнде басқа мемлекеттер пайдаланатын трансшекаралық суларды басқару, реттеу және қорғау жөнiндегi су шаруашылығы объектiлерiн бiржақты пайдалануды жүзеге асыратын мемлекетке шығындарын өтеудi;

4) мемлекеттердiң бiрiнiң тиiстi бекiтiлген халықаралық шарттардың негiзiнде белгiленген өзiнiң трансшекаралық сулар үлесiн (үлесiнiң бөлiгiн) өтемдiк негiзде екiншi мемлекетке беруiн көздейдi.

145-бап. Трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау мәселелерi жөнiндегi дауларды реттеу

1. Қазақстан Республикасы мен басқа мемлекеттер арасындағы трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау мәселелерi бойынша даулар ізгi ниет, өзара сыйластық және тату көршiлестiк қатынастар негiзiнде келiссөздер жүргiзу арқылы немесе дауға қатысушы тараптар үшiн қолайлы басқа әдiспен шешiледi.

2. Келiссөздерде өзара қолайлы шешiмдерге қол жеткiзу мүмкiн болмаған жағдайда, егер трансшекаралық суларды пайдалану және қорғау жөнiндегi Қазақстан Республикасы бекiткен тиiстi халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, су дауларын шешудiң төрелiк процесi орынды деп танылады.

32-тарау. Қорытынды және өтпелі ережелер

Ескерту. 32-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР-ның 2009.07.10. № 180-IV Заңымен.

145-1-бап. Өтпелі ережелер

Осы Кодекстің 125-бабының 1-тармағы 2) тармақшасының ережелері су қорғау белдеулері шекараларының шегінде 2009 жылғы 1 шілдеге дейін тұрғызылған ғимараттар мен құрылыстардың пайдаланылуына қолданылмайды. Бұл ретте оларды пайдалануға ұйымдастырылған, орталықтандырылған кәріз, ластанған ағынды суларды бұрып жіберудің және тазалаудың өзге жүйесі немесе ішіндегі заттарды әкетуді қамтамасыз ететін су өтпейтін науалар болған кезде ғана жол беріледі.

Ескерту. 145-1-баппен толықтырылды - ҚР-ның 2009.07.10. № 180-IV Заңымен.

146-бап. Осы Кодекстi қолданысқа енгiзу тәртiбi

1. Осы Кодекс ресми жарияланған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi.

2. Мыналардың күшi жойылды деп танылсын:

1993 жылғы 31 наурыздағы Қазақстан Республикасының Су кодексi (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Жаршысы, 1993 ж., № 7, 149-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1996 ж., № 22, 408-құжат; 1999 ж., № 11, 357-құжат; 2001 ж., № 3, 20-құжат; № 24, 338-құжат);

"Қазақстан Республикасының Су кодексiн күшiне енгiзу туралы" 1993 жылғы 31 наурыздағы Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Қаулысы (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Жаршысы, 1993 ж., № 7, 150-құжaт).

Қазақстан Республикасының

Президентi

Водный кодекс Республики Казахстан

Кодекс Республики Казахстан от 9 июля 2003 года № 481.

Примечание ИЗПИ!
Для удобства пользования ИЗПИ создано Содержание

СОДЕРЖАНИЕ

Сноска. Оглавление исключено Законом РК от 30 июня 2021 года № 59-VII (вводится в действие с 01.01.2022).
Сноска. По всему тексту:
слова "уполномоченного органа по использованию и охране недр", "уполномоченным органом по использованию и охране недр", "уполномоченный орган по использованию и охране недр", "уполномоченному органу по использованию и охране недр" заменены соответственно словами "уполномоченного органа по изучению и использованию недр", "уполномоченным органом по изучению и использованию недр", "уполномоченный орган по изучению и использованию недр", "уполномоченному органу по изучению и использованию недр";
слова "центральным исполнительным органом Республики Казахстан в области охраны окружающей среды", "центрального исполнительного органа Республики Казахстан в области охраны окружающей среды", "центральный исполнительный орган Республики Казахстан в области охраны окружающей среды", "центральному исполнительному органу Республики Казахстан в области охраны окружающей среды" заменены соответственно словами "уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды", "уполномоченного государственного органа в области охраны окружающей среды", "уполномоченный государственный орган в области охраны окружающей среды", "уполномоченному государственному органу в области охраны окружающей среды" - Законом РК от 9 января 2007 г. № 213 (порядок введения в действие смотрите в ст.2);
слова "уполномоченный орган в области использования и охраны водного фонда", "уполномоченным органом в области использования и охраны водного фонда", "уполномоченного органа в области использования и охраны водного фонда", "уполномоченному органу в области использования и охраны водного фонда", "уполномоченном органе в области использования и охраны водного фонда" заменены соответственно словами "уполномоченный орган", "уполномоченным органом", "уполномоченного органа", "уполномоченному органу", "уполномоченном органе" - Законом РК от 12.02.2009 № 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2);
слова "животного и растительного", "животному и растительному" заменены соответственно словами "растительного и животного", "растительному и животному" Законом РК от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
слова "по изучению и использованию недр" заменены словами "по изучению недр" в соответствии с Законом РК от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);
слова "уполномоченным органом в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения", "уполномоченный орган в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения", "уполномоченного органа в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения", "уполномоченному органу в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения" и "уполномоченного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения" заменены соответственно словами "государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения", "государственный орган в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения", "государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения", "государственному органу в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения" и "государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения" в соответствии с Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Общая часть
Раздел 1. Общие положения
Глава 1. Основные положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Кодексе

В настоящем Кодексе используются следующие основные понятия:

1) водоток - водный объект, характеризующийся движением воды в направлении уклона в углублении земной поверхности;

2) акватория - водное пространство, ограниченное естественными, искусственными или условными границами;

2-1) питьевая вода – вода в ее естественном состоянии или после обработки, отвечающая по качеству установленным национальным стандартам и гигиеническим нормативам, предназначенная для питьевых и хозяйственно-питьевых нужд населения;

3) безальтернативные источники питьевого водоснабжения - единственные для водопотребителей источники питьевого водоснабжения, замена которых не возможна и не целесообразна;

3-1) питьевое и (или) хозяйственно-питьевое водоснабжение (далее – питьевое водоснабжение) – технологический процесс, обеспечивающий забор, подготовку, хранение, транспортировку и подачу питьевой воды водопотребителям;

3-2) граница раздела балансовой принадлежности – место раздела элементов систем водоснабжения и водоотведения между владельцами по признаку собственности, хозяйственного ведения или оперативного управления, которое указывается на схемах;

3-3) рыбоводные объекты – некапитальные сооружения (мобильный комплекс, строения контейнерного исполнения, взятые под одну крышу или отдельно стоящие), предназначенные для нахождения технического персонала и оборудований для инкубации икры и подращивания рыбопосадочного материала для зарыбления, охраны рыбоводного хозяйства, хранения кормов для рыб, промысловых и непромысловых видов орудий, а также садков;

4) бассейновый принцип управления - управление водным фондом по гидрографическим признакам, реализуемое при распределении водных ресурсов в пределах бассейнов рек, озер и других водных объектов между административно-территориальными единицами;

4-1) плотина – подпорное гидротехническое сооружение на водотоке для подъема уровня воды и (или) создания водохранилища;

4-2) аттестация организаций на право проведения работ в области безопасности плотин – официальное признание ведомством уполномоченного органа правомочий юридического лица выполнять работы в области безопасности плотин;

4-3) безопасность плотины – состояние защищенности плотины от катастрофического разрушения;

5) гидромелиоративная система - комплекс технологически взаимосвязанных гидротехнических сооружений, устройств и оборудования, предназначенных для орошения, обводнения и осушения земель;

6) участники гидромелиоративного кондоминиума - физические и (или) юридические лица, имеющие на праве частной собственности или временного возмездного пользования земельный участок, орошаемый одной гидромелиоративной системой или ее элементами, входящей в состав гидромелиоративного кондоминиума на праве общей долевой собственности;

6-1) гидромелиоративные мероприятия – регулирование водного режима почв с помощью гидромелиоративных систем, а также отдельно расположенных гидротехнических сооружений;

7) гидротехнические сооружения - инженерные сооружения, используемые для управления водными ресурсами, подачи воды водопользователям, водоснабжения и водоотведения, предупреждения вредного воздействия вод;

7-1) система питьевого водоснабжения населенных пунктов – комплекс взаимосвязанных водных объектов и гидротехнических сооружений, объединяющий водозаборные, водопроводные очистные сооружения, резервуары чистой воды, водопроводные насосные станции и сети для обеспечения водопотребителей питьевой водой;

8) береговая полоса - полоса суши вдоль берегов водных объектов шириной двадцать метров от береговой линии для установки навигационных знаков и оборудования с соблюдением экологических требований;

9) береговая линия - линия берега водного объекта, образующаяся в результате максимального прилива (полной воды);

9-1) подземные воды – сосредоточения вод, находящихся в недрах;

10) бассейн подземных вод - совокупность водоносных горизонтов, расположенных в недрах;

11) месторождения и участки подземных вод - части водоносных горизонтов, в пределах которых имеются благоприятные условия для добычи и извлечения подземных вод;

12) хозяйственно-питьевые подземные воды - подземные воды, по своему качеству в естественном состоянии или после обработки отвечающие нормативным требованиям и предназначенные для питьевых и хозяйственных нужд человека либо для производства питьевой продукции;

13) поверхностные водные объекты - постоянное или временное сосредоточение вод на поверхности суши в формах ее рельефа, имеющих границы, объем и водный режим;

13-1) допустимая концентрация вредных веществ – величина допустимого содержания вредных веществ в сточных водах водопотребителя, сбрасываемых в систему водоотведения;

13-2) уполномоченный орган в области коммунального хозяйства – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство и межотраслевую координацию в области водоснабжения и водоотведения в пределах населенных пунктов;

13-3) многофакторное обследование – оценка технического состояния гидротехнических сооружений и основного оборудования, определение остаточного ресурса их элементов методом визуального осмотра и проведением комплекса инженерных исследований (геодезических, геофизических, геотехнических, гидрографических и других) в целях предупреждения вредного воздействия вод;

14) возвратные воды - подземные и поверхностные воды, стекающие с орошаемых территорий, или воды, сбрасываемые промышленными предприятиями, установками бытового водоснабжения и коммунальными предприятиями;

15) трубчатый фильтровый колодец – отрезок трубы с рядом отверстий, забиваемый в первый от поверхности водоносный горизонт;

16) мелиорированные земли - земли, на которых проведены мелиоративные мероприятия (агролесомелиоративные, агротехнические, гидромелиоративные, химические);

17) минеральные подземные воды - подземные воды, которые по своему составу и (или) содержанию некоторых специфических компонентов оказывают положительные бальнеологические воздействия;

18) каналы, приравненные к рекам, - искусственные сооружения, предназначенные для переброски воды из одного бассейна в другой, а также из одной речной системы в другую;

18-1) промышленные подземные воды – подземные воды, использующиеся для извлечения содержащихся в них полезных ископаемых (редкие элементы, галогены и другие);

19) производственно-технические подземные воды - подземные воды, которые по своему качеству и физическим свойствам используются или могут быть использованы для производственно-технического водоснабжения;

19-1) граница раздела эксплуатационной ответственности – место раздела элементов систем водоснабжения и водоотведения по признаку обязанностей (ответственности за их эксплуатацию), устанавливаемое соглашением сторон. При отсутствии такого соглашения граница эксплуатационной ответственности устанавливается по границе раздела балансовой принадлежности;

20) зона санитарной охраны - специально выделяемая территория вокруг источника водоснабжения и водопроводных сооружений, на которой должен соблюдаться установленный режим с целью охраны источника водоснабжения (открытого и подземного), водопроводных сооружений и окружающей их территории от загрязнения для предупреждения ухудшения качества воды;

21) сточные воды - воды, образующиеся в результате хозяйственной деятельности человека или на загрязненной территории, сбрасываемые в естественные или искусственные водные объекты или на рельеф местности;

21-1) комплексы очистных сооружений сточных вод – сооружения механической и биологической очистки сточных вод населенных пунктов с применением или без применения химических реагентов, включая искусственные водные объекты, предназначенные для естественной биологической очистки сточных вод;

21-2) искусственные водные объекты, предназначенные для естественной биологической очистки сточных вод, – пруды-накопители, пруды-испарители, биологические пруды, поля-фильтрации, поля-орошения;

22) оросительный канал - искусственное сооружение, предназначенное для транспортировки воды от источников орошения к участкам, требующим орошения;

23) водоотведение - совокупность мероприятий, обеспечивающих сбор, транспортировку, очистку и отведение сточных вод через системы водоотведения в водные объекты и (или) на рельефы местности;

23-1) локальные очистные сооружения водоотведения – совокупность сооружений и устройств водопотребителя для очистки собственных сточных вод;

24) система водоотведения - комплекс инженерных сетей и сооружений, предназначенный для сбора, транспортировки, очистки и отведения сточных вод;

25) точка выдела - место забора воды водопользователем из водного источника, а также гидропост в месте передачи водных ресурсов от водопользователя к водопотребителю;

25-1) прибор учета воды – техническое средство для измерения объема воды (питьевой, технической, сточной и других видов вод), имеющее нормированные метрологические характеристики, воспроизводящее и хранящее единицу физической величины в течение определенного интервала времени, разрешенное к применению для коммерческого учета воды в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

25-2) коммерческий учет воды – учет количества воды, необходимый для взаиморасчета между сторонами по договору на водоснабжение и (или) водоотведение;

26) водосборная площадь - территория, в пределах границ которой формируются водные ресурсы водного объекта;

27) попуски - периодическая или эпизодическая подача воды из водохранилища для регулирования расхода или уровня воды на нижележащем участке водотока или уровня воды в самом водохранилище;

28) водоохранная зона – территория, примыкающая к водным объектам, на которой устанавливается специальный режим хозяйственной деятельности для предотвращения загрязнения, засорения и истощения вод;

29) водоохранная полоса - территория шириной не менее тридцати пяти метров в пределах водоохранной зоны, прилегающая к водному объекту, на которой устанавливается режим ограниченной хозяйственной деятельности;

30) уполномоченный орган в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения, водоотведения (далее - уполномоченный орган) - государственный орган, осуществляющий функции управления и контроля в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения, водоотведения за пределами населенных пунктов;

31) земли водного фонда - земли:

занятые водными объектами (реками и приравненными к ним каналами, озерами, водохранилищами, прудами и другими внутренними водоемами, территориальными водами, ледниками, болотами) и водохозяйственными сооружениями для регулирования стока, располагаемыми на водоисточниках;

выделенные под водоохранные полосы водных объектов;

выделенные под зоны санитарной охраны водозаборных систем питьевого водоснабжения;

31-1) ввод водопровода – трубопровод от распределительной сети водоснабжения, включая колодец с запорной арматурой в точке подключения, до первой задвижки в здании;

32) воды - совокупность всех вод, сосредоточенных в водных объектах;

33) вредное воздействие вод - наводнение, затопление, подтопление и иное отрицательное влияние вод, обуславливающие наступление или угрозу возникновения чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера;

34) водно-болотные угодья - районы болот, фенов, торфяных угодий или водоемов: естественных или искусственных, постоянных или временных, стоячих или проточных, пресных, солоноватых или соленых, включая морские акватории, глубина которых при отливе не превышает шесть метров;

35) водоснабжение - совокупность мероприятий, обеспечивающих забор, хранение, подготовку, подачу и распределение воды через системы водоснабжения водопотребителям;

36) особо важные групповые и локальные системы водоснабжения - групповые и локальные системы водоснабжения питьевой воды, имеющие приоритетность и социальную значимость и отнесенные к категории особо важных систем водоснабжения уполномоченным органом;

36-1) организация по водоснабжению и (или) водоотведению – водохозяйственная организация, осуществляющая эксплуатацию систем водоснабжения и водоотведения в населенных пунктах;

37) система водоснабжения - комплекс инженерных сетей и сооружений, предназначенный для забора, хранения, подготовки, подачи и распределения воды к местам ее потребления;

38) охрана водных объектов - деятельность, направленная на сохранение, восстановление и воспроизводство водных объектов, а также на недопущение вредного воздействия вод;

39) использование водных объектов - извлечение полезных естественных свойств водных объектов для удовлетворения материальных или иных потребностей физических и юридических лиц;

40) бассейн водного объекта - территория, включающая водосборные площади гидравлически связанных водоемов и водотоков;

41) водопользование - использование водных ресурсов в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, для удовлетворения собственных нужд и (или) коммерческих интересов физических и юридических лиц;

42) водопользователь - физическое или юридическое лицо, которому в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, предоставлено право использования водных ресурсов для удовлетворения собственных нужд и (или) коммерческих интересов;

43) водный режим - изменение во времени уровней, расходов и объемов воды в водных объектах и почвогрунтах;

43-1) нормативы качества воды – количественные показатели предельных гидрохимической, микробиологической, физической характеристик воды, которые должны быть соблюдены для достижения целевых показателей состояния поверхностных водных объектов;

44) водный сервитут - право ограниченного пользования водным объектом;

45) водозаборное сооружение - комплекс сооружений и устройств для забора воды из водных объектов;

46) гидроузел - группа технологически связанных гидротехнических сооружений различного назначения, расположенных в одном створе;

46-1) удельная норма водопотребления или водоотведения – установленное количество потребляемой или отводимой сточной воды на единицу производимой продукции (на определенный объем выполняемой работы) при водопользовании физических и юридических лиц;

46-2) укрупненная норма водопотребления или водоотведения – удельная норма водопотребления или водоотведения для отрасли экономики;

47) водопотребитель - физическое или юридическое лицо, потребляющее воду из водных объектов или пользующееся услугами водохозяйственных организаций и получающее воду из систем водоснабжения;

48) водосбережение - система мер, обеспечивающая рациональное и эффективное использование водных ресурсов;

49) водное хозяйство - отрасль экономики, связанная с использованием, охраной и воспроизводством водных объектов;

50) водохозяйственная система - комплекс взаимосвязанных водных объектов и гидротехнических сооружений;

51) безопасность водохозяйственных систем и сооружений - свойства элементов водохозяйственных систем, сооружений, позволяющих обеспечивать защиту жизни, здоровья и законных интересов людей, окружающей среды и хозяйственных объектов;

52) обеспечение безопасности водохозяйственных систем и сооружений - разработка и осуществление мер по предупреждению возникновения аварий водохозяйственных систем и сооружений;

53) критерии безопасности водохозяйственных систем и сооружений - предельные значения технических показателей состояния водохозяйственных систем и сооружений, условий их эксплуатации, соответствующие допустимому уровню риска возникновения аварий водохозяйственных систем и сооружений;

54) водохозяйственные сооружения - искусственно созданные гидротехнические сооружения и устройства с целью регулирования использования и охраны водных ресурсов, водоснабжения, водоотведения и устранения вредного воздействия вод;

55) водохозяйственные организации - юридические лица, деятельность которых связана с регулированием, доставкой, воспроизводством вод, водоснабжением, водоотведением и эксплуатацией водных объектов;

56) водоносные зоны, горизонты и комплексы горных пород - воды, сосредоточенные в трещинах и порах горных пород и находящиеся в гидравлической связи;

56-1) термальные воды – подземные воды с температурой свыше 20 С;

57) трансграничное воздействие - вредные последствия, возникающие в результате количественного или качественного изменения трансграничных вод, вызываемого деятельностью человека, физический источник которых расположен полностью или частично на территории сопредельного государства или соседних государств;

57-1) Исключен Законом РК от 03.01.2022 № 101-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

58) створ - участок реки, на котором располагаются сооружения гидроузла;

59) шахтный колодец – вертикальная горная выработка, глубина которой больше поперечного сечения, созданная для забора подземных вод в первом от поверхности водоносном горизонте в целях водоснабжения, осушения горных пород и отвода с поверхности земли атмосферных и поверхностных вод;

60) каптажное сооружение - инженерно-техническое сооружение, обеспечивающее на естественном выходе подземных вод вскрытие и вывод их на поверхность земли с целью использования.

Сноска. Статья 1 в редакции Закона РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 № 180-IV; от 22.07.2011 № 479-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 397-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 03.01.2022 № 101-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 2. Водное законодательство Республики Казахстан

1. Водное законодательство Республики Казахстан основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Кодекса и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

2. Если международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Кодексе, то применяются правила международных договоров.

Статья 3. Цели и задачи водного законодательства Республики Казахстан

1. Целями водного законодательства Республики Казахстан являются достижение и поддержание экологически безопасного и экономически оптимального уровня водопользования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения для сохранения и улучшения жизненных условий населения и окружающей среды.

2. Задачи водного законодательства Республики Казахстан:

1) проведение государственной политики в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения;

2) регулирование водных отношений, отношений в области водоснабжения и водоотведения;

3) обеспечение правовой основы поддержки и развития устойчивого водопользования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения;

4) определение основных принципов и направлений использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения;

5) управление отношениями в области изучения, разведки, рационального и комплексного использования и охраны водных ресурсов, гидромелиоративных систем и водохозяйственных сооружений;

6) определение направлений развития гидромелиорации земель;

7) защита населения и объектов хозяйствования от чрезвычайных ситуаций на водохозяйственных сооружениях и последствий, вызванных ими.

Сноска. Статья 3 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

Статья 4. Водный фонд Республики Казахстан

Водный фонд Республики Казахстан включает в себя совокупность всех водных объектов в пределах территории Республики Казахстан, включенных или подлежащих включению в государственный водный кадастр.

Статья 5. Водные объекты

К водным объектам Республики Казахстан относятся сосредоточения вод в рельефах поверхности суши и недрах земли, имеющие границы, объем и водный режим. Ими являются: моря, реки, приравненные к ним каналы, озера, ледники и другие поверхностные и подземные водные объекты.

Сноска. Статья 5 в редакции Закона РК от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 6. Водные ресурсы

Водные ресурсы Республики Казахстан представляют собой запасы поверхностных и подземных вод, сосредоточенных в водных объектах, которые используются или могут быть использованы.

Статья 7. Земли водного фонда

1. Земли водного фонда принадлежат народу Казахстана. От имени народа Казахстана право собственности осуществляет государство. При этом осуществление права собственности государством реализуется через режим государственной собственности в интересах народа Казахстана.

2. Земельные участки из состава земель водного фонда, занятые водохозяйственными сооружениями (оросительные и дренажные системы) межрайонного (областного) и межхозяйственного (районного) значения, а также ирригационные сооружения, обслуживающие земельный участок одного хозяйствующего субъекта, могут находиться в частной собственности граждан и негосударственных юридических лиц Республики Казахстан в случае приватизации указанных сооружений.

3. Земельные участки, перечисленные в пункте 2 настоящей статьи, обслуживающие двух и более собственников земельных участков или землепользователей, предоставляются им на праве общей собственности или общего землепользования.

4. Порядок предоставления земель водного фонда в собственность или землепользование регулируется земельным законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 7 с изменениями, внесенными законами РК от 09.01.2007 № 213 (порядок введения в действие смотрите в ст. 2); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 8. Право собственности на водный фонд Республики Казахстан

1. Право собственности на водный фонд Республики Казахстан осуществляется исключительно государством в интересах народа Казахстана.

2. В интересах народа Казахстана право владения, пользования и распоряжения водным фондом осуществляет Правительство Республики Казахстан.

3. Действия физических и юридических лиц, нарушающие право государственной собственности на водные объекты, являются недействительными и влекут ответственность, предусмотренную законами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 8 с изменениями, внесенными Законом РК от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 9. Принципы водного законодательства Республики Казахстан

Водное законодательство Республики Казахстан основывается на следующих принципах:

1) признания государственного значения вод, являющихся основой жизни и деятельности населения;

2) первоочередного обеспечения населения питьевой водой в необходимом количестве и гарантированного качества;

3) справедливого и равного доступа населения к воде;

4) комплексного и рационального водопользования с освоением современных технологий, позволяющих сократить забор воды и снизить вредное воздействие вод;

5) использования водных объектов в комплексе с их охраной;

6) платности специального водопользования;

7) возмещения ущерба, причиненного нарушением водного законодательства Республики Казахстан;

8) неотвратимости ответственности за нарушение водного законодательства Республики Казахстан;

9) гласности и привлечения общественности к решению задач по использованию и охране водного фонда;

10) доступности информации о состоянии водного фонда Республики Казахстан;

11) использования трансграничных вод на основе международных норм и международных договоров, ратифицированных Республикой Казахстан;

12) неразрывности и взаимосвязанности водоснабжения и водоотведения при проектировании и строительстве;

13) платности услуг водоснабжения и (или) водоотведения.

Сноска. Статья 9 с изменениями, внесенными Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 10. Отношения в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения, регулируемые водным и иным законодательством Республики Казахстан

Сноска. Заголовок статьи с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

1. Водное законодательство Республики Казахстан регулирует отношения в области использования и охраны водного фонда, управления водным фондом и водохозяйственными системами, водоснабжения и водоотведения, безопасности плотин, проведения гидромелиоративных работ и иные водные отношения.

2. Отношения в части земель, лесов, растительного и животного мира, атмосферного воздуха, возникающие при использовании и охране водных объектов, регулируются специальным законодательством и настоящим Кодексом.

3. Отношения, возникающие при обеспечении экологической, санитарно-эпидемиологической безопасности водных объектов и предотвращении вредного воздействия хозяйственной и иной деятельности на естественные водные экологические системы, регулируются экологическим законодательством Республики Казахстан и законодательством Республики Казахстан о санитарно-эпидемиологическом благополучии населения, а также настоящим Кодексом.

4. Отношения в области государственного геологического изучения и разведки подземных вод, охраны подземных сооружений от вредного воздействия вод регулируются соответственно Кодексом Республики Казахстан "О недрах и недропользовании" и законодательством Республики Казахстан о гражданской защите.

5. Отношения, возникающие по вопросам предупреждения и ликвидации чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера на водных объектах, за исключением вопросов, связанных с безопасностью плотин, регулируются законодательством Республики Казахстан о гражданской защите.

6. Отношения, возникающие в области судоходства и мореплавания, регулируются законодательством Республики Казахстан в сфере водного транспорта.

7. Отношения, возникающие в области использования морских вод, регулируются настоящим Кодексом и международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.

8. Отношения, связанные с использованием и охраной трансграничных вод, регулируются настоящим Кодексом, законодательством Республики Казахстан, а также международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.

Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными законами РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2); от 11.04.2014 № 189-V (порядок введения в действие см. ст. 2); от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Объекты водных отношений

Статья 11. Объекты водных отношений

1. Объектами водных отношений являются водные объекты, водохозяйственные сооружения и земли водного фонда.

2. Водные объекты подразделяются на:

1) поверхностные водные объекты;

2) подземные водные объекты;

3) морские воды Республики Казахстан;

4) трансграничные воды.

3. В зависимости от видов пользования водные объекты подразделяются на:

1) водные объекты общего пользования;

2) водные объекты совместного пользования;

3) водные объекты обособленного пользования;

4) водные объекты особо охраняемых природных территорий;

5) водные объекты особого государственного значения;

6) водные объекты государственного лесного фонда.

Сноска. Статья 11 с изменением, внесенным Законом РК от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 12. Поверхностные водные объекты

1. Поверхностные водные объекты подразделяются на:

1) водоемы - реки и приравненные к ним каналы, озера, водохранилища, пруды и другие внутренние водоемы, территориальные воды;

2) ледники, болота.

2. Поверхностные водные объекты состоят из поверхностных вод, дна и берегов.

Статья 13. Подземные водные объекты

К подземным водным объектам относятся:

1) бассейн подземных вод;

2) месторождения и участки подземных вод;

3) водоносные горизонты и комплексы;

4) естественный выход подземных вод на суше (родники).

Сноска. Статья 13 в редакции Закона РК от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 14. Морские воды

1. К морским водам Республики Казахстан, если иное не предусмотрено международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан, относятся воды Каспийского и Аральского морей в пределах Государственной границы Республики Казахстан.

2. (исключен)
Сноска. Статья 14 с изменениями, внесенными Законом РК от 20.12.2004 N 13.

Статья 15. Трансграничные воды

1. Трансграничными водами являются поверхностные и подземные водные объекты, которые обозначают и (или) пересекают Государственную границу Республики Казахстан.

2. Порядок использования и охраны трансграничных вод устанавливается настоящим Кодексом, законодательством Республики Казахстан о Государственной границе и международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.

Статья 16. Водные объекты общего пользования

1. Все водные объекты являются объектами общего пользования, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан.

2. На водных объектах общее водопользование осуществляется в порядке, установленном настоящим Кодексом.

3. Ограничение пользования водными объектами общего пользования допускается в случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

Статья 17. Водные объекты совместного пользования

1. Водные объекты, предоставленные полностью или частично в совместное пользование физическим или юридическим лицам, являются водными объектами совместного пользования.

2. При использовании водных объектов совместного пользования в первую очередь удовлетворяются интересы нижерасположенных по водотоку водопользователей.

3. Водопользователи, использующие водные объекты совместного пользования, обязаны учитывать взаимные интересы, не затруднять осуществления права водопользования и не причинять вреда друг другу.

4. Водные объекты для совместного пользования предоставляются местными исполнительными органами области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения в порядке, установленном уполномоченным органом.

5. Общее водопользование на водных объектах совместного пользования осуществляется в порядке, установленном настоящим Кодексом.

Сноска. Статья 17 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 18. Водные объекты обособленного пользования

1. Водные объекты, предоставленные полностью или частично в обособленное пользование физическому или юридическому лицу, являются водными объектами обособленного пользования.

2. Водные объекты обособленного пользования могут использоваться как водные объекты общего пользования в порядке, установленном настоящим Кодексом.

Статья 19. Водные объекты особо охраняемых природных территорий

Порядок образования, режим охраны водных объектов особо охраняемых природных территорий и пользования ими, а также условия деятельности в них устанавливаются законодательством Республики Казахстан об особо охраняемых природных территориях.

Статья 19-1. Водные объекты государственного лесного фонда

1. Порядок образования, режим охраны водных объектов государственного лесного фонда, а также условия деятельности в них устанавливаются водным и лесным законодательством Республики Казахстан.

2. Режимы охраны территорий государственного лесного фонда, примыкающих к водным объектам, устанавливаются в целях обеспечения поддержания водных объектов в состоянии, соответствующем санитарно-гигиеническим и экологическим требованиям, а также для предотвращения загрязнения, засорения и истощения поверхностных вод, в соответствии с лесным законодательством Республики Казахстан.

3. Предоставление в пользование водных объектов государственного лесного фонда осуществляется в соответствии с настоящим Кодексом.

Сноска. Глава 2 дополнена статьей 19-1 в соответствии с Законом РК от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 20. Водные объекты особого государственного значения

1. Водными объектами особого государственного значения признаются естественные природные водные объекты, оказывающие доминирующее влияние на окружающую среду и экономику региона и требующие особого правового режима регулирования хозяйственной деятельности.

2. Перечень водных объектов особого государственного значения и особенности правового режима регулирования хозяйственной деятельности на них определяются Правительством Республики Казахстан.

Статья 21. Оборотоспособность водных объектов и земель водного фонда

Оборот водных объектов, земель водного фонда, за исключением земель, указанных в пункте 2 статьи 7 настоящего Кодекса, а также купля, продажа, залог и совершение других сделок, которые влекут или могут повлечь отчуждение водных объектов и земель, занятых ими, не допускаются.

Раздел 2. Право пользования водными объектами.
Право собственности и иные права на водохозяйственные сооружения Глава 3. Право пользования водными объектами

Статья 22. Право пользования водными объектами

1. Право пользования водными объектами предоставляется физическим и юридическим лицам в порядке специального, обособленного или совместного пользования, установленном водным законодательством Республики Казахстан.

2. Физическим и юридическим лицам водные объекты предоставляются на праве:

1) краткосрочного пользования;

2) долгосрочного пользования.

3. Право краткосрочного пользования предоставляется сроком до пяти лет, право долгосрочного пользования предоставляется сроком от пяти до сорока девяти лет.

4. Физические и юридические лица, которым водные объекты предоставлены в пользование, не могут распоряжаться правом пользования водным объектом.

Сноска. Статья 22 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 10.07.2009 № 180-IV.

Статья 23. Водный сервитут

1. Водный сервитут на водные объекты выступает в публичной и частной формах.

2. Каждый может пользоваться водными объектами общего пользования, в этом случае публичный водный сервитут является неотъемлемой частью права пользования водным объектом.

3. Публичный водный сервитут на водный объект, который не является водным объектом общего пользования, может возникнуть на основании законодательства Республики Казахстан, акта местного исполнительного органа области (города республиканского значения, столицы) или объявления порядка пользования водным объектом физическими или юридическими лицами, получившими его в пользование.

4. Право долгосрочного или краткосрочного пользования водным объектом может быть ограничено в пользу иных заинтересованных лиц (частный водный сервитут).

5. Частный водный сервитут устанавливается на тех же основаниях, что и публичный водный сервитут, а также может быть установлен и на основании судебного решения.

6. Публичный и частный водные сервитуты могут устанавливаться в целях:

1) забора воды без применения сооружений, технических средств и устройств;

2) водопоя и прогона скота, ведения рыбного хозяйства;

3) использования водных объектов в качестве водных путей для паромов, лодок и других маломерных судов.

7. Для осуществления водных сервитутов не требуется получения разрешения на специальное водопользование.

Сноска. Статья 23 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 12.01.2007 N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 21.01.2010 № 242-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

Глава 4. Право собственности и иные права
на водохозяйственные сооружения

Статья 24. Право собственности на водохозяйственные сооружения

1. Водохозяйственные сооружения могут находиться в государственной либо в частной собственности.

2. Отношения, связанные с пользованием, владением и распоряжением водохозяйственными сооружениями, находящимися в частной собственности, регулируются гражданским законодательством Республики Казахстан, если иное не предусмотрено настоящим Кодексом.

Статья 25. Водохозяйственные сооружения, имеющие особое стратегическое значение

1. Водохозяйственные сооружения, имеющие особое стратегическое значение, находятся в государственной собственности и не могут быть переданы в аренду, доверительное управление и не подлежат отчуждению, за исключением водохозяйственных сооружений, имеющих особое стратегическое значение, предусмотренных в пункте 2 настоящей статьи.

2. Водозаборные сооружения, насосные станции, водопроводные очистные сооружения, обеспечивающие водоснабжение городов, находятся в государственной собственности, не подлежат отчуждению и могут быть переданы в аренду и доверительное управление в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

3. Перечень водохозяйственных сооружений, имеющих особое стратегическое значение, в том числе которые могут быть переданы в аренду и доверительное управление, определяется Правительством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 25 в редакции Закона РК от 04.07.2013 № 131-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 03.07.2017 № 86-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 26. Водохозяйственные сооружения, находящиеся в республиканской собственности

Водохозяйственные сооружения, находящиеся в республиканской собственности, закрепляются за государственными водохозяйственными организациями.

Перечень водохозяйственных сооружений, находящихся в республиканской собственности, определяется Правительством Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа, а также уполномоченного органа по изучению недр.

Водохозяйственные сооружения, находящиеся в республиканской собственности, могут быть переданы в аренду, доверительное управление и приватизированы в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Статья 27. Водохозяйственные сооружения, находящиеся в коммунальной собственности

1. Водохозяйственные сооружения, находящиеся в коммунальной собственности, закрепляются за государственными коммунальными предприятиями и могут в соответствии с законодательством Республики Казахстан предоставляться в аренду, доверительное управление, безвозмездное пользование, за исключением водохозяйственных сооружений, имеющих особое стратегическое значение.

2. Водохозяйственные сооружения, имеющие особое стратегическое значение, а именно водозаборные сооружения, насосные станции, водопроводные очистные сооружения, обеспечивающие водоснабжение городов, находящиеся в коммунальной собственности, закрепляются за государственными коммунальными предприятиями, не подлежат отчуждению и могут быть переданы в аренду и доверительное управление в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 27 в редакции Закона РК от 04.07.2013 № 131-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 28. Право собственности на системы питьевого водоснабжения

Сноска. Заголовок статьи с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

1. Системы питьевого водоснабжения могут находиться в республиканской, коммунальной собственности, а также собственности физических и юридических лиц.

2. Эксплуатация систем питьевого водоснабжения, находящихся в республиканской собственности, осуществляется государственными организациями.

Эксплуатация систем питьевого водоснабжения, находящихся в коммунальной собственности, осуществляется государственными и иными организациями.

3. Отдельные системы питьевого водоснабжения могут входить в состав жилищных кондоминиумов.

Статья 29. Водохозяйственные сооружения, предназначенные для обслуживания сельскохозяйственных водопользователей

1. Водохозяйственные сооружения, предназначенные для обслуживания сельскохозяйственных водопользователей, могут находиться в государственной или частной собственности.

2. Водохозяйственные сооружения, предназначенные для обслуживания сельскохозяйственных водопользователей, находящиеся в государственной собственности, могут быть переданы в аренду, доверительное управление, безвозмездное пользование, а также проданы или безвозмездно переданы водопользователям или их объединениям, обслуживающим эти сооружения, в порядке и на условиях, установленных законодательством Республики Казахстан.

Статья 30. Временное государственное управление водохозяйственными сооружениями

1. В случае угрозы интересам национальной безопасности, жизни и здоровью граждан и в целях обеспечения стабильности функционирования отдельных водохозяйственных сооружений, имеющих важное стратегическое значение для экономики республики или региона, Правительство Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа по управлению государственным имуществом может ввести временное государственное управление в отношении этих сооружений.

2. Порядок введения временного государственного управления водохозяйственными сооружениями, указанными в пункте 1 настоящей статьи, определяется Правительством Республики Казахстан.

Статья 31. Государственная регистрация прав на водохозяйственные сооружения

Сноска. Заголовок статьи 31 с изменением, внесенным Законом РК от 25.03.2011 № 421-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

1. Права на водохозяйственные сооружения подлежат обязательной государственной регистрации в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственной регистрации прав на недвижимое имущество.

2. Государственная регистрация прав на водохозяйственные сооружения производится при наличии паспорта на сооружение, форма которого устанавливается уполномоченным органом.

Сноска. Статья 31 с изменениями, внесенными Законом РК от 25.03.2011 № 421-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 32. Ответственность собственников водохозяйственных сооружений

1. Собственники водохозяйственных сооружений несут ответственность за соблюдением режима работы водохозяйственных сооружений, а также требований, установленных нормативными правовыми актами в области безопасности плотин.

2. Контроль за соблюдением собственниками режима работы водохозяйственных сооружений, а также требований, установленных нормативными правовыми актами в области безопасности плотин, осуществляют ведомство уполномоченного органа и бассейновые инспекции по регулированию использования и охране водных ресурсов.

Сноска. Статья 32 в редакции Закона РК от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие с 01.01.2015); с изменением, внесенным Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Раздел 3. Государственное регулирование
в области использования и охраны водного фонда,
водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок Раздела 3 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

Глава 5. Государственное управление
в области использования и охраны водного фонда,
водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок Главы 5 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2).

Статья 33. Государственное управление в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок статьи с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2).

1. Государственное управление в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения осуществляют Президент Республики Казахстан, Правительство Республики Казахстан, уполномоченный орган, ведомство уполномоченного органа, уполномоченный орган в области коммунального хозяйства, местные представительные и исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы) в пределах своей компетенции, установленной Конституцией, настоящим Кодексом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

2. Структура управления в области использования и охраны водного фонда с учетом комплексности и соподчиненности подразделяется на следующие уровни:

1) межгосударственный;

2) государственный;

3) бассейновый;

4) территориальный.

3. Государственные органы могут привлекать граждан и общественные объединения для осуществления мероприятий по рациональному использованию и охране водного фонда.

Сноска. Статья 33 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 22.07.2011 № 479-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 34. Основные принципы государственного управления в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок статьи с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2).

Государственное управление в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения основывается на принципах:

1) государственного регулирования и контроля в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения;

2) устойчивого водопользования - сочетания бережного, рационального и комплексного использования и охраны вод;

3) создания оптимальных условий водопользования, сохранения экологической устойчивости окружающей среды и санитарно-эпидемиологической безопасности населения;

4) бассейнового управления;

5) разделения функций государственного контроля и управления в области использования и охраны водного фонда и функций хозяйственного использования водных ресурсов.

Сноска. Статья 33 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

Статья 35. Основные задачи государственного управления в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок статьи с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

Основными задачами государственного управления в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения являются:

1) анализ и оценка водообеспечения отраслей экономики, состояния водоснабжения и водоотведения населенных пунктов, выявление недостатков и определение мер по их устранению;

2) определение располагаемых объемов водных ресурсов, их качества и наличия прав пользования ими;

3) разработка основных направлений совершенствования технологий в области водоснабжения, водоотведения и охраны вод, в том числе в целях адаптации к изменению климата;

4) прогноз и организация мероприятий по увеличению объемов располагаемых водных ресурсов и рациональному перераспределению их для покрытия дефицита воды;

5) установление структуры водопользования с распределением водных ресурсов по приоритетности удовлетворения потребности в воде в зависимости от водности года;

6) лимитирование водопользования и сброса возвратных вод на основе научно обоснованных нормативов;

7) планирование и соблюдение экологических требований;

8) контроль за количественным и качественным состояниями водных объектов и режимом использования вод;

9) эффективное управление водными объектами и водохозяйственными сооружениями, находящимися в государственной собственности;

10) развитие рынка водохозяйственных услуг;

11) совместное с сопредельными государствами управление в области использования и охраны трансграничных вод;

12) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

13) обеспечение безопасности водохозяйственных систем и сооружений;

14) контроль за состоянием водохозяйственных систем и сооружений, а также за их соответствием требованиям законодательства Республики Казахстан;

15) обеспечение баланса интересов участников правоотношений в области водоснабжения и водоотведения;

16) сбалансированность прав, обязанностей и интересов водопотребителей и организаций по водоснабжению и (или) водоотведению;

17) создание условий для внедрения и приоритетного развития энергосберегающих и водосберегающих технологий;

18) государственная поддержка реконструкции и развития систем водоснабжения и водоотведения, проведения научных исследований, проектирования в области водоснабжения и водоотведения.

Сноска. Статья 35 с изменениями, внесенными законами РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 401-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Глава 6. Компетенция государственных органов
в области использования и охраны водного фонда,
водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок Главы 6 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2).

Статья 36. Компетенция Правительства Республики Казахстан

Сноска. Заголовок статьи в редакции Закона РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Правительство Республики Казахстан:

1) разрабатывает основные направления государственной политики в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения, водоотведения;

1-1) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
1-2) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

2) организует управление водохозяйственными сооружениями, находящимися в республиканской собственности;

3) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
4) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
5) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
6) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
7) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
8) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
8-1) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
9) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
10) (исключен)
11) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

12) сотрудничает в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, с иностранными государствами и международными организациями по вопросам использования и охраны трансграничных вод;

12-1) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

12-2) утверждает генеральную схему комплексного использования и охраны водных ресурсов;

13) (исключен);
14) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
15) исключен Законом РК от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
15-1) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
16) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
17) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
18) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
19) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
19-1) исключен Законом РК от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016);
19-2) исключен Законом РК от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016);
19-3) исключен Законом РК от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016);
20) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
20-1) исключен Законом РК от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016);
20-2) исключен Законом РК от 03.01.2022 № 101-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
21) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. Статья 36 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 19.12.2007 N 11 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2); от 10.07.2009 N 180-IV; от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 22.07.2011 № 479-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 03.01.2022 № 101-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 37. Компетенция уполномоченного органа, ведомства уполномоченного органа

Сноска. Заголовок статьи 37 в редакции Закона РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Уполномоченный орган:

1) формирует и реализует государственную политику в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения, водоотведения в пределах своей компетенции;

1-1) осуществляет координацию и методическое руководство местных исполнительных органов в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения вне пределов населенных пунктов;

1-2) проводит в пределах своей компетенции оценку уязвимости к изменению климата;

1-3) определяет в пределах своей компетенции приоритеты и меры по адаптации к изменению климата;

1-4) осуществляет в пределах своей компетенции меры по адаптации к изменению климата;

1-5) осуществляет мониторинг и оценку эффективности мер по адаптации к изменению климата, определенных в пределах своей компетенции, и корректирует эти меры на основе результатов мониторинга и оценки;

2) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

3) разрабатывает схемы комплексного использования и охраны водных ресурсов по бассейнам основных рек и других водных объектов в целом по республике;

3-1) разрабатывает и утверждает критерии безопасности водохозяйственных систем и сооружений, правила определения критериев безопасности водохозяйственных систем и сооружений;

3-2) исключен Законом РК от 22.07.2011 № 479-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
3-3) исключен Законом РК от 22.07.2011 № 479-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
3-4) исключен Законом РК от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011);
4) исключен Законом РК от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
4-1) исключен Законом РК от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

4-2) согласовывает удельные нормы водопотребления и водоотведения;

4-3) разрабатывает и утверждает методику по разработке удельных норм водопотребления и водоотведения;

5) разрабатывает и утверждает типовые правила общего водопользования;

5-1) исключен Законом РК от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);
6) исключен Законом РК от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);

6-1) разрабатывает и утверждает форму заявления на получение разрешения на специальное водопользование и форму разрешения на специальное водопользование;

7) утверждает лимиты водопользования в разрезе бассейнов и областей (городов республиканского значения, столицы);

7-1) утверждает методику расчета платы за пользование водными ресурсами поверхностных источников, установленной налоговым законодательством Республики Казахстан;

7-2) определяет порядок предоставления в аренду и доверительное управление водохозяйственных сооружений;

7-3) определяет порядок обеспечения безопасности водохозяйственных систем и сооружений;

7-4) определяет порядок предоставления водных объектов в обособленное или совместное пользование на конкурсной основе;

7-5) разрабатывает и утверждает порядок согласования размещения предприятий и других сооружений, а также условий производства строительных и других работ на водных объектах, водоохранных зонах и полосах;

7-6) разрабатывает и утверждает правила плавания и производства хозяйственных, исследовательских, изыскательских и промысловых работ в территориальных водах;

7-7) разрабатывает и утверждает правила эксплуатации водохозяйственных сооружений, расположенных непосредственно на водных объектах;

7-8) разрабатывает и утверждает правила первичного учета вод;

7-9) разрабатывает и утверждает перечень особо важных групповых систем водоснабжения, являющихся безальтернативными источниками питьевого водоснабжения;

7-10) определяет порядок разработки и утверждения генеральных и бассейновых схем комплексного использования и охраны водных ресурсов и водохозяйственных балансов;

8) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

9) осуществляет государственный контроль в области использования и охраны водного фонда;

10) (исключен)

11) определяет порядок ведения государственного учета вод и их использования, государственного водного кадастра и государственного мониторинга водных объектов, осуществляет государственный учет вод и их использования, ведение государственного водного кадастра и государственного мониторинга водных объектов;

12) создает информационную базу данных водных объектов и обеспечивает доступ к ней всех заинтересованных лиц;

13) утверждает режим использования водных объектов и источников питьевого водоснабжения;

13-1) разрабатывает и утверждает правила эксплуатации водохозяйственных, гидромелиоративных систем и сооружений;

14) организует проектные, изыскательские, научно-исследовательские и конструкторские работы в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения вне пределов населенных пунктов;

15) исключен Законом РК от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

16) организует эксплуатацию водных объектов, водохозяйственных сооружений, находящихся в республиканской собственности;

17) рассматривает дела об административных правонарушениях в области водного законодательства Республики Казахстан;

18) подготавливает и реализует инвестиционные проекты в водном хозяйстве;

19) (исключен)

20) участвует в выработке приоритетных направлений межгосударственного сотрудничества в области использования и охраны водного фонда;

20-1) участвует в разработке, определении и согласовании карты чувствительности и индекса экологической чувствительности к разливам нефти совместно с заинтересованными государственными органами в порядке, определяемом уполномоченным органом в области охраны окружающей среды;

21) осуществляет сотрудничество с сопредельными государствами по вопросам регулирования водных отношений, рационального использования и охраны трансграничных вод в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

22) разрабатывает и утверждает правила установления водоохранных зон и полос;

23) разрабатывает генеральную схему комплексного использования и охраны водных ресурсов;

23-1) разрабатывает и утверждает бассейновые схемы комплексного использования и охраны водных ресурсов и водохозяйственные балансы;

24) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
25) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

26) осуществляет методическое обеспечение деятельности водохозяйственных организаций;

27) устанавливает порядок проведения паспортизации гидромелиоративных систем и водохозяйственных сооружений, а также форму паспорта;

28) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

28-1) разрабатывает и утверждает требования, предъявляемые к организациям, аттестуемым на право проведения работ в области безопасности плотин;

28-2) проводит аттестацию организаций на право проведения работ в области безопасности плотин;

28-3) разрабатывает и утверждает правила, определяющие критерии отнесения плотин к декларируемым, и правила разработки декларации безопасности плотины;

28-4) разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты в области безопасности плотин;

28-5) разрабатывает и утверждает правила выполнения многофакторного обследования гидротехнических сооружений и основного оборудования;

29) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Кодексом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

Ведомство уполномоченного органа осуществляет свою деятельность в пределах компетенции, установленной уполномоченным органом.

1-1. Территориальные органы уполномоченного государственного органа в области охраны окружающей среды участвуют в реализации бассейнового принципа управления водными ресурсами в соответствии с утвержденными генеральными бассейновыми схемами комплексного использования и охраны водных объектов.

2. Решения уполномоченного органа, ведомства уполномоченного органа и бассейновых инспекций по регулированию использования и охране водных ресурсов, принятые в пределах их компетенции, являются обязательными для исполнения всеми физическими и юридическими лицами.

Сноска. Статья 37 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); от 09.01.2007 N 213 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.01.2007 N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 10.12.2008 N 101-IV (вводится в действие с 01.01.2009); от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2); от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 21.01.2010 № 242-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 19.03.2010 № 258-IV; от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 22.07.2011 № 479-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 07.11.2014 № 248-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 401-VI (вводится в действие с 01.07.2021); от 25.01.2021 № 411-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 23.02.2021 № 11-VII (вводится в действие с даты вступления в силу Конвенции о правовом статусе Каспийского моря, совершенной 12.08.2018); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 37-1. Компетенция уполномоченного органа в области коммунального хозяйства

Уполномоченный орган в области коммунального хозяйства:

1) формирует и реализует государственную политику в области водоснабжения и водоотведения в пределах населенных пунктов;

1-1) осуществляет координацию и методическое руководство местных исполнительных органов в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения в пределах населенных пунктов;

2) в пределах своей компетенции разрабатывает и утверждает нормативно-техническую документацию;

3) организует методическое обеспечение в области водоснабжения и водоотведения в пределах населенных пунктов;

4) организует проведение проектных, изыскательских, прикладных научно-исследовательских и опытно-конструкторских работ в области водоснабжения и водоотведения в пределах населенных пунктов;

5) разрабатывает и утверждает правила пользования системами водоснабжения и водоотведения населенных пунктов;

6) разрабатывает и утверждает правила приема сточных вод в системы водоотведения населенных пунктов;

7) разрабатывает и утверждает правила технической эксплуатации систем водоснабжения и водоотведения населенных пунктов;

8) разрабатывает и утверждает типовые правила расчета норм потребления коммунальных услуг водоснабжения и (или) водоотведения для водопотребителей, не имеющих приборов учета;

8-1) разрабатывает и утверждает порядок субсидирования стоимости услуг по подаче питьевой воды из особо важных групповых и локальных систем водоснабжения, являющихся безальтернативными источниками питьевого водоснабжения;

8-2) разрабатывает и утверждает порядок предоставления в аренду и доверительное управление водохозяйственных сооружений, обеспечивающих водоснабжение городов и сельских населенных пунктов;

8-3) разрабатывает и утверждает правила выбора, монтажа и эксплуатации приборов учета воды в системах водоснабжения и водоотведения;

8-4) разрабатывает и утверждает правила кредитования строительства, реконструкции и модернизации систем водоснабжения и водоотведения по согласованию с центральным уполномоченным органом по бюджетному планированию;

8-5) разрабатывает и утверждает правила субсидирования строительства, реконструкции и модернизации систем водоснабжения и водоотведения по согласованию с центральным уполномоченным органом по бюджетному планированию;

8-6) осуществляет кредитование и субсидирование строительства, реконструкции и модернизации систем водоснабжения и водоотведения;

8-7) осуществляет координацию местных исполнительных органов областей, городов республиканского значения, столицы при субсидировании затрат организаций водоснабжения и водоотведения на погашение и обслуживание займов международных финансовых организаций, привлеченных для реализации проектов по расширению, модернизации, реконструкции, обновлению, поддержанию существующих активов и созданию новых активов в населенных пунктах;

8-8) утверждает правила субсидирования затрат организаций водоснабжения и водоотведения на погашение и обслуживание займов международных финансовых организаций, привлеченных для реализации проектов по расширению, модернизации, реконструкции, обновлению, поддержанию существующих активов и созданию новых активов в населенных пунктах;

8-9) разрабатывает и утверждает методику расчета размера платы за один кубический метр поданной питьевой воды населению из особо важных групповых и локальных систем водоснабжения, являющихся безальтернативными источниками питьевого водоснабжения, по перечням, утвержденным соответственно уполномоченным органом или местными исполнительными органами областей по согласованию с уполномоченным органом, осуществляющим руководство в сферах естественных монополий;

9) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Кодексом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

Сноска. Кодекс дополнен статьей 37-1 в соответствии с Законом РК от 22.07.2011 № 479-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2019 № 249-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 25.01.2021 № 411-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 38. Компетенция местных представительных органов областей (городов республиканского значения, столицы) в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок статьи 38 с изменениями, внесенными законами РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Местные представительные органы областей (городов республиканского значения, столицы):

1) устанавливают правила общего водопользования с учетом особенностей региональных условий на основе типовых правил;

2) (исключен);
3) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

4) устанавливают порядок предоставления в пользование и изъятия водохозяйственных сооружений, находящихся в коммунальной собственности;

5) утверждают ставки платы за пользование водными ресурсами из поверхностных источников;

6) осуществляют в соответствии с законодательством Республики Казахстан иные полномочия по обеспечению прав и законных интересов граждан.

Местные представительные органы областей утверждают размер платы за один кубический метр поданной питьевой воды населению из особо важных групповых и локальных систем водоснабжения, являющихся безальтернативными источниками питьевого водоснабжения, по перечням, утвержденным соответственно уполномоченным органом или местными исполнительными органами областей.

Сноска. Статья 38 с изменениями, внесенными законами РК от 20 декабря 2004 г. N 13; от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 25.01.2021 № 411-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 39. Компетенция местных исполнительных органов областей (городов республиканского значения, столицы) в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок статьи 39 с изменениями, внесенными законами РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Местные исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы):

1) управляют водохозяйственными сооружениями, находящимися в коммунальной собственности, осуществляют меры по их защите;

1-1) ведут учет водохозяйственных сооружений, находящихся в государственной собственности, при обнаружении бесхозяйных водохозяйственных сооружений проводят процедуры, предусмотренные гражданским законодательством Республики Казахстан;

1-2) реализуют государственную политику в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения;

2) устанавливают водоохранные зоны, полосы и зоны санитарной охраны источников питьевого водоснабжения по согласованию с бассейновыми инспекциями по регулированию использования и охране водных ресурсов, государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения;

2-1) устанавливают режим и особые условия хозяйственного использования водоохранных зон и полос по согласованию с бассейновыми инспекциями по регулированию использования и охране водных ресурсов;

3) предоставляют водные объекты в обособленное или совместное пользование на конкурсной основе в порядке, определенном уполномоченным органом;

4) принимают участие в работе бассейновых советов и бассейновом соглашении, вносят на рассмотрение бассейновых советов предложения по рациональному использованию и охране водных объектов, водоснабжению, водоотведению населенных пунктов, изучают рекомендации бассейновых советов, принимают меры по их реализации;

5) обеспечивают реализацию мероприятий по рациональному использованию и охране водных объектов, водоснабжению, водоотведению населенных пунктов, в том числе по гидромелиорации земель, обеспечению безопасности водохозяйственных систем и сооружений;

5-1) проводят в пределах своей компетенции оценку уязвимости к изменению климата;

5-2) определяют в пределах своей компетенции приоритеты и меры по адаптации к изменению климата;

5-3) осуществляют в пределах своей компетенции меры по адаптации к изменению климата;

5-4) осуществляют мониторинг и оценку эффективности мер по адаптации к изменению климата, определенных в пределах своей компетенции, и корректируют эти меры на основе результатов мониторинга и оценки;

6) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
7) исключен Законом РК от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования);

7-1) решают вопросы обеспечения безопасности водохозяйственных систем и сооружений на соответствующих территориях;

7-2) организуют мероприятия по ликвидации последствий аварий водохозяйственных сооружений;

8) осуществляют информирование населения о состоянии водных объектов, систем водоснабжения и водоотведения, находящихся на соответствующей территории;

9) разрабатывают ставки платы за пользование водными ресурсами поверхностных источников;

10) реализуют мероприятия по субсидированию стоимости услуг по доставке воды сельскохозяйственным товаропроизводителям;

10-1) осуществляют субсидирование затрат организаций водоснабжения и водоотведения на погашение и обслуживание займов международных финансовых организаций, привлеченных для реализации проектов по расширению, модернизации, реконструкции, обновлению, поддержанию существующих активов и созданию новых активов в населенных пунктах, в порядке, определяемом уполномоченным органом в области коммунального хозяйства;

11) исключен Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

12) осуществляют в интересах местного государственного управления иные полномочия, возлагаемые на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

Местные исполнительные органы областей:

1) разрабатывают и утверждают перечень особо важных локальных систем водоснабжения, являющихся безальтернативными источниками питьевого водоснабжения;

2) разрабатывают и представляют на утверждение в местные представительные органы областей размер платы за один кубический метр поданной питьевой воды населению из особо важных групповых и локальных систем водоснабжения, являющихся безальтернативными источниками питьевого водоснабжения, по перечням, утвержденным соответственно уполномоченным органом или местными исполнительными органами областей;

3) реализуют мероприятия по субсидированию стоимости услуг по подаче питьевой воды из особо важных групповых и локальных систем водоснабжения, являющихся безальтернативными источниками питьевого водоснабжения, по перечням, утвержденным соответственно уполномоченным органом или местными исполнительными органами областей;

4) предоставляют в уполномоченный орган в области коммунального хозяйства информацию об утверждении перечня особо важных локальных систем водоснабжения, являющихся безальтернативными источниками питьевого водоснабжения, в том числе при внесении в него изменений и (или) дополнений.

Сноска. Статья 39 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2); от 10.07.2009 N 180-IV; от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2019 № 249-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 401-VI (вводится в действие с 01.07.2021); от 25.01.2021 № 411-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 39-1. Компетенция местных исполнительных органов районов, города областного значения в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Местные исполнительные органы района, города областного значения предоставляют водные объекты, расположенные в пределах территории района, города областного значения, в обособленное или совместное пользование на конкурсной основе в порядке, определяемом уполномоченным органом.

Сноска. Глава 6 дополнена статьей 39-1 в соответствии с Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 7. Бассейновые инспекции по регулированию использования и охране водных ресурсов

Сноска. Заголовок главы 7 в редакции Закона РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 40. Задачи и функции бассейновой инспекции по регулированию использования и охране водных ресурсов

Сноска. Заголовок статьи 40 в редакции Закона РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Бассейновые инспекции по регулированию использования и охране водных ресурсов (далее – бассейновые инспекции) – территориальные подразделения (деятельность которых осуществляется и их полномочия распространяются на территорию двух и более областей) ведомства уполномоченного органа, имеющие отделы в областях, основной задачей которых является осуществление государственного управления в области использования и охраны водного фонда на территории соответствующего бассейна.

2. Бассейновые инспекции осуществляют следующие функции:

1) комплексное управление водными ресурсами гидрографического бассейна на основе бассейнового принципа;

2) координацию деятельности субъектов водных отношений по использованию водных ресурсов с целью достижения положительного экономического эффекта, разумного, справедливого и экологически устойчивого водопользования;

3) подготовку и реализацию бассейновых соглашений о восстановлении и охране водных объектов в пределах соответствующего бассейна;

4) осуществление государственного контроля за использованием и охраной водного фонда, соблюдением физическими и юридическими лицами водного законодательства Республики Казахстан;

5) ведение государственного учета, государственного водного кадастра и государственного мониторинга водных объектов по бассейнам совместно с уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, уполномоченным органом по изучению недр;

6) выдачу, приостановление действия, продление и переоформление разрешения на специальное водопользование, а также прекращение права специального водопользования в порядке, установленном настоящим Кодексом;

6-1) заверяют налоговую отчетность по плате за пользование водными ресурсами поверхностных источников до представления в налоговый орган;

7) согласование:

планов местных исполнительных органов областей (городов республиканского значения, столицы) по рациональному использованию водных объектов соответствующего бассейна;

предложений по определению мест строительства предприятий и других сооружений, влияющих на состояние вод;

размещения предприятий и других сооружений, а также условий производства строительных и других работ на водных объектах, водоохранных зонах и полосах;

документов о проведении строительных, дноуглубительных, взрывных работ по добыче полезных ископаемых, водных растений, прокладке кабелей, трубопроводов и других коммуникаций, рубке леса, а также буровых, сельскохозяйственных и других работ на водных объектах, водоохранных полосах и зонах;

планов мероприятий водопользователей по сохранению, улучшению состояния водных объектов;

оптимальных методов ликвидации разлива нефти, определяемых на основе анализа суммарной экологической пользы совместно с территориальными подразделениями уполномоченного государственного органа в области охраны, воспроизводства и использования животного мира и уполномоченного органа в области охраны окружающей среды;

8) участие в работах по ликвидации последствий, возникших в результате наступления чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера;

9) установление лимитов водопользования в разрезе областей, городов республиканского значения, столицы, районов и первичных водопользователей;

9-1) участие в организации и проведении конкурса по предоставлению водных объектов в обособленное или совместное пользование;

10) исключен Законом РК от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);

11) осуществление контроля за режимом работы водохранилищ совместного пользования, крупных водохранилищ межотраслевого, межобластного и межгосударственного значения;

11-1) осуществление контроля за соблюдением физическими и юридическими лицами установленных водных сервитутов при использовании водных объектов, предоставленных в обособленное или совместное пользование;

12) разработку планов забора воды и вододеления по межобластным, межрегиональным, межгосударственным водным объектам и контроль за их соблюдением;

13) согласование схемы комплексного использования и охраны вод соответствующего бассейна, правил эксплуатации водных объектов и водохозяйственных сооружений;

14) участие в разработке водохозяйственных балансов по соответствующему бассейну;

15) согласование предложений о предоставлении водных объектов в обособленное и совместное пользование и условий водопользования в них;

16) предъявление в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, требований о прекращении финансирования, проектирования и строительства водохозяйственных и иных объектов, влияющих на состояние вод, осуществляемых с нарушением установленных норм и правил в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения;

17) передачу материалов о нарушении водного законодательства Республики Казахстан в правоохранительные органы и суд для привлечения виновных к ответственности в соответствии с законами Республики Казахстан;

18) в случае нарушения водного законодательства Республики Казахстан предъявление в суд исков о возмещении ущерба, нанесенного государству;

19) информирование населения о проводимой работе по рациональному использованию и охране водного фонда, о принимаемых мерах по улучшению состояния и качества вод;

20) взаимодействие с местными исполнительными органами областей (городов республиканского значения, столицы) и другими заинтересованными государственными органами по вопросам использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения;

21) проведение работ по просвещению и воспитанию населения в деле рационального использования и охраны водного фонда;

22) (исключен)

23) пломбирует приборы учета вод, устанавливаемые на сооружениях или устройствах по забору или сбросу вод физическими и юридическими лицами, осуществляющими право специального водопользования;

24) организация работы бассейнового совета, проведение консультаций с членами бассейнового совета по вопросам использования и охраны водного фонда на территории бассейна, анализ рекомендаций, подготовленных бассейновым советом, осуществление мер по их реализации, доведение рекомендаций бассейнового совета до заинтересованных государственных органов и водопользователей;

25) регистрирует декларации безопасности плотин для присвоения регистрационных шифров.

Сноска. Статья 40 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 09.01.2007 № 213 (порядок введения в действие смотрите в ст. 2); от 12.01.2007 N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2); от 10.07.2009 N 180-IV; от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 401-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Статья 41. Участие территориальных органов уполномоченного государственного органа в области охраны окружающей среды в реализации бассейнового принципа управления водными ресурсами

Сноска. Статья 41 исключена Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 42. Бассейновые соглашения о восстановлении и охране водных объектов

1. Бассейновые соглашения о восстановлении и охране водных объектов (далее - бассейновые соглашения) заключаются между бассейновыми инспекциями, местными исполнительными органами областей (городов республиканского значения, столицы) и другими субъектами, расположенными в пределах бассейна водного объекта, в целях объединения и координации их деятельности, а также реализации мероприятий по восстановлению и охране водных объектов.

2. Бассейновые соглашения содержат обязательства сторон по кооперации сил и средств, необходимых для реализации конкретных водоохранных мероприятий, с указанием сроков их исполнения.

3. Подготовка бассейновых соглашений осуществляется на основе водохозяйственных балансов, схем комплексного использования и охраны водных объектов, документов Системы государственного планирования Республики Казахстан, научных и проектных разработок.

4. Для реализации целей и задач бассейновых соглашений физические и юридические лица могут создавать фонды на условиях и в порядке, установленных законодательством Республики Казахстан, средства которых предназначены для осуществления мероприятий по восстановлению и охране водных объектов.

Сноска. Статья 42 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 43. Бассейновый совет

1. Бассейновый совет является консультативно-совещательным органом, создаваемым в пределах соответствующего бассейна.

2. Бассейновый совет, возглавляемый руководителем соответствующей бассейновой инспекции, состоит из руководителей местных представительных и исполнительных органов областей (городов республиканского значения, столицы), руководителей территориальных органов государственных органов и представителей водопользователей. В состав бассейнового совета могут также входить представители общественных объединений и их ассоциаций. Организация работы бассейнового совета возлагается на бассейновую инспекцию.

3. Бассейновый совет рассматривает актуальные вопросы в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения, вносит предложения и рекомендации для участников бассейнового соглашения.

Сноска. Статья 43 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 8. Государственное планирование в области
использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок Главы 8 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

Статья 44. Задачи государственного планирования в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок статьи с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

1. Задачами государственного планирования в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения является обеспечение:

научно обоснованного распределения вод между водопользователями с учетом первоочередного удовлетворения питьевых и хозяйственных нужд населения;

охраны вод и предупреждения их вредного воздействия.

2. Для государственного планирования в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения составляются водохозяйственные балансы, схемы комплексного использования и охраны вод, а также разрабатывается прогноз использования и охраны водных ресурсов в составе схем развития и размещения производительных сил и отраслей экономики.

Сноска. Статья 44 с изменениями, внесенными законами РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 45. Водохозяйственные балансы

1. Водохозяйственные балансы предназначены для оценки наличия и возможности использования водных ресурсов по бассейнам водных объектов, экономическим районам и республике в целом.

2. Водохозяйственные балансы для бассейнов основных рек и в целом по республике разрабатываются в порядке, установленном уполномоченным органом.

3. Затраты, связанные с разработкой водохозяйственных балансов, осуществляются за счет бюджетных средств.

Сноска. Статья 45 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 46. Схемы комплексного использования и охраны водных ресурсов

1. Схемы комплексного использования и охраны водных ресурсов разрабатываются в целях принятия решений по вопросам интегрированного управления водными ресурсами.

2. Схемы комплексного использования и охраны водных ресурсов разрабатываются ведомством уполномоченного органа с привлечением научных и специализированных проектных организаций при участии заинтересованных государственных органов.

3. Намечаемые в комплексных схемах мероприятия должны быть направлены на:

1) рациональное и экономное использование водных ресурсов на основе совершенствования технологии производства;

2) применение маловодных и безводных процессов;

3) сокращение безвозвратных потерь водных ресурсов в оросительных системах и системах водоснабжения;

4) максимально возможное использование местных водных ресурсов за счет их регулирования, межбассейнового перераспределения речного стока, сокращения объемов сброса неочищенных сточных вод;

5) предупреждение затопления и подтопления городов, населенных пунктов, сельскохозяйственных угодий и других объектов.

4. Схемы комплексного использования и охраны водных ресурсов разрабатываются в порядке, установленном уполномоченным органом, и финансируются за счет бюджетных средств.

Сноска. Статья 46 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 47. Прогноз использования и охраны водных ресурсов в составе схем развития и размещения производительных сил и отраслей экономики

1. В составе схем развития и размещения производительных сил и отраслей экономики разрабатывается прогноз использования и охраны водных ресурсов с экологически допустимым уровнем нагрузки на водные объекты.

2. Прогноз использования и охраны водных ресурсов в составе схем развития и размещения производительных сил и отраслей экономики разрабатывается центральными исполнительными органами.

3. Разработанные центральными исполнительными органами прогнозы использования и охраны водных ресурсов в составе схем развития и размещения производительных сил и отраслей экономики проходят согласование в уполномоченном органе на предмет допустимого уровня использования водных ресурсов.

Сноска. В статью 47 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13.

Глава 9. Контроль и экспертиза в области использования
и охраны водного фонда

Статья 48. Задачи и виды контроля в области использования и охраны водного фонда

1. Задачами контроля в области использования и охраны водного фонда являются:

наблюдение за состоянием и изменением вод под влиянием хозяйственной и иной деятельности;

проверка выполнения водоохранных мероприятий.

2. В Республике Казахстан осуществляется государственный, производственный и общественный контроль в области использования и охраны водного фонда.

3. Главными задачами ведомства уполномоченного органа и бассейновых инспекций при осуществлении государственного контроля являются обеспечение:

1) взаимодействия и координации деятельности всех министерств, агентств, ведомств, осуществляющих государственный контроль в пределах своей компетенции;

2) наблюдения за состоянием и изменением вод под влиянием хозяйственной или иной деятельности, а также проверки выполнения водоохранных мероприятий;

3) установленного порядка пользования водным фондом и его учета;

4) выполнения обязанностей по охране вод;

5) предупреждения и ликвидации вредного воздействия на водные объекты;

6) контроля по соблюдению всеми физическими и юридическими лицами требований водного законодательства Республики Казахстан, включая соблюдение критериев безопасности водохозяйственных систем и сооружений.

4. Государственный контроль в области использования и охраны водного фонда осуществляется в форме проверки и профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) государственного контроля и надзора в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан.

5. Общественный контроль в области использования и охраны водного фонда в части, не урегулированной настоящим Кодексом, осуществляется субъектами общественного контроля в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об общественном контроле".

Сноска. Статья 48 с изменениями, внесенными законами РК от 31.01.2006 N 125; от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.10.2023 № 31-VIII (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 49. Органы, осуществляющие государственный контроль в области использования и охраны водного фонда

1. Государственный контроль в области использования и охраны водного фонда в пределах своей компетенции осуществляют:

1) уполномоченный орган, ведомство уполномоченного органа и бассейновые инспекции;

2) уполномоченный государственный орган в области охраны окружающей среды;

3) уполномоченный орган по изучению недр;

4) уполномоченный орган в сфере гражданской защиты;

5) государственный орган в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения;

6) уполномоченный орган в области ветеринарии;

7) государственный орган, осуществляющий фитосанитарный надзор;

8) местные исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы).

2. Ведомство уполномоченного органа координирует деятельность государственных органов по осуществлению государственного контроля в области использования и охраны водного фонда.

3. Ведомство уполномоченного органа и бассейновые инспекции осуществляют контроль за:

1) соблюдением границ водоохранных зон и полос, установленного режима хозяйственной деятельности на них и в особо охраняемых водных объектах;

2) выполнением условий и требований международных соглашений о трансграничных водах;

3) соблюдением лимитов водопотребления и водоотведения;

4) соблюдением правил эксплуатации водозаборных сооружений, водохозяйственных систем и водохранилищ;

5) правильностью ведения первичного учета количества забираемых из водных объектов и сбрасываемых в них вод, наличием, исправным состоянием и соблюдением сроков государственной аттестации оборудования и аппаратуры для учета потребления и сброса вод, соблюдением установленных сроков отчетности водопользователями;

6) выполнением физическими и юридическими лицами условий и требований, установленных разрешениями на специальное водопользование, а также мероприятий по борьбе с вредным воздействием вод (наводнения, затопления, подтопления, разрушения берегов и других вредных явлений);

7) соблюдением установленного законодательством Республики Казахстан порядка предоставления в обособленное и совместное пользование водных объектов;

8) исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

9) наличием утвержденной в установленном порядке проектной документации и соответствием ей строительства, реконструкции, технического перевооружения объектов отраслей экономики и иной деятельности, связанной с использованием и охраной водных объектов, их водоохранных зон и полос;

10) недопущением самовольного использования водных объектов.

11) исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Уполномоченные органы в области охраны окружающей среды, в сфере гражданской защиты, ветеринарии, карантина растений, государственный орган в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения и местные исполнительные органы:

1) осуществляют государственный контроль в области использования и охраны водного фонда в соответствии со своей компетенцией;

2) организуют проверку и экспертизу изменения качественного и количественного состояния водного фонда;

3) принимают меры к устранению нарушений водного законодательства;

4) участвуют в подготовке нормативных правовых актов, касающихся вопросов в области использования и охраны водного фонда;

5) вносят в установленном порядке предложения о приостановлении и запрещении сброса сточных вод в водные объекты, производимого с нарушением установленных требований, а также о запрещении деятельности отдельных производственных объектов, цехов и предприятий, отрицательно влияющей на состояние вод.

Сноска. Статья 49 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 31.01.2006 № 125; от 12.01.2007 № 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 17.01.2014 № 165-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 49-1. Порядок организации и проведения государственного контроля в области использования и охраны водного фонда

Сноска. Статья 49-1 исключена Законом РК от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 49-2. Принятие мер по устранению нарушений водного законодательства Республики Казахстан

Сноска. Статья 49-2 исключена Законом РК от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 49-3. Сроки и периодичность государственного контроля в области использования и охраны водного фонда

Сноска. Статья 49-3 исключена Законом РК от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 50. Должностные лица, осуществляющие государственный контроль в области использования и охраны водного фонда

1. Должностными лицами, уполномоченными в соответствии с настоящим Кодексом осуществлять государственный контроль в области использования и охраны водного фонда, являются:

Главный государственный инспектор Республики Казахстан по использованию и охране водного фонда и его заместитель, старшие государственные инспекторы Республики Казахстан по использованию и охране водного фонда и государственные инспекторы Республики Казахстан по использованию и охране водного фонда;

главные государственные инспекторы по использованию и охране водного фонда соответствующего бассейна и их заместители, старшие государственные инспекторы и государственные инспекторы по использованию и охране водного фонда соответствующего бассейна.

2. Исключен - Законом РК от 27 июля 2007 года N 315 (вводится в действие со дня официального опубликования).

3. Должностные лица, указанные в пункте 1 настоящей статьи, для осуществления государственного контроля в области использования и охраны водного фонда обеспечиваются соответствующими служебным удостоверением либо идентификационной картой установленного образца, нагрудным знаком, техническими средствами в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 50 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 180-IV; от 26.11.2019 № 273-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 51. Права должностных лиц, осуществляющих государственный контроль в области использования и охраны водного фонда

1. Должностные лица, осуществляющие государственный контроль в области использования и охраны водного фонда, вправе:

1) в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан осуществлять проверки соблюдения требований настоящего Кодекса, актов Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан, предъявлять государственным органам, физическим, должностным и юридическим лицам обязательные для них требования об исполнении норм водного законодательства Республики Казахстан, проводить соответствующие мероприятия по рациональному использованию и охране водного фонда, соблюдению предельно допустимых норм сбросов коллекторно-дренажных и сточных вод в объемах, определенных нормативными правовыми актами Республики Казахстан, и организовывать лабораторный контроль за качеством водных ресурсов и сточных вод;

2) вносить предложения о приостановлении действия разрешения на специальное водопользование и прекращении права специального водопользования в порядке, установленном законами Республики Казахстан;

3) посещать для проведения государственного контроля организации и иные объекты, осуществлять контроль состояния использования водных ресурсов, давать обязательные для исполнения предписания об устранений выявленных нарушений правил пользования водными ресурсами и их охраны. При самовольном водозаборе, возникновении чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера на водных объектах вносить предложения о приостановлении хозяйственной деятельности водопользователей;

3-1) осуществлять контроль за соблюдением установленных лимитов водопользования, режима подпорных гидротехнических сооружений, правил эксплуатации водохозяйственных сооружений, расположенных непосредственно на водных объектах, и эксплуатации водохозяйственных, гидромелиоративных систем и сооружений, использования границ водоохранных зон и полос, установленного режима хозяйственной деятельности на них;

3-2) выносить предписание об устранении выявленных нарушений правил пользования водными ресурсами и их охране;

3-3) выносить постановление о наложении административного взыскания;

3-4) предъявлять к виновным лицам иск о возмещении ущерба, причиненного нарушением водного законодательства Республики Казахстан;

4) получать в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, от физических, должностных и юридических лиц сведения, необходимые для выяснения состояния использования и охраны водных ресурсов, в том числе данные лабораторных анализов;

5) составлять протоколы об административных правонарушениях в области водного законодательства Республики Казахстан;

6) вносить предложения об ограничении, приостановлении и запрещении сброса сточных вод в водные объекты, производимого с нарушением установленных требований, а также о прекращении деятельности отдельных производственных объектов, цехов и предприятий, отрицательно влияющей на состояние водных объектов;

7) вносить должностным лицам, руководителям организаций предложения о привлечении к ответственности лиц, допустивших нарушение установленных норм и правил использования и охраны водных объектов, а также передавать в необходимых случаях правоохранительным органам материалы для решения вопроса о привлечении виновных лиц к ответственности в соответствии с законами Республики Казахстан;

7-1) вносить предложения по разработке проектов законодательных и иных нормативных правовых актов, регламентирующих отношения в области использования и охраны водного фонда;

8) (исключен).

2. Решения, принятые должностными лицами, осуществляющими государственный контроль в области использования и охраны водного фонда в пределах их полномочий, обязательны для исполнения всеми физическими и юридическими лицами и могут быть обжалованы в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 51 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 31.01.2006 № 125; от 12.01.2007 № 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 28.12.2018 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Статья 52. Обязанности должностных лиц, осуществляющих государственный контроль в области использования и охраны водного фонда

Должностные лица, осуществляющие государственный контроль в области использования и охраны водного фонда, обязаны:

1) осуществлять контроль за соблюдением требований водного законодательства Республики Казахстан;

2) взаимодействовать с физическими и юридическими лицами при осуществлении контроля в области использования и охраны водного фонда;

3) информировать государственные органы о фактах нарушения законодательства Республики Казахстан в области использования и охраны водного фонда в пределах своей компетенции;

4) оказывать содействие физическим и юридическим лицам при разработке мероприятий по рациональному использованию и охране водных ресурсов;

5) (исключен)
Сноска. В статью 52 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13.

Статья 53. Производственный контроль в области использования и охраны водного фонда

1. Производственный контроль в области использования и охраны водного фонда осуществляется на основании правил первичного учета вод.

2. Производственный контроль в области использования и охраны водного фонда обеспечивается физическими и юридическими лицами, осуществляющими право специального водопользования.

3. Производственный контроль в области использования и охраны водного фонда осуществляется на основании приборов учета вод, прошедших утверждение типа или метрологическую аттестацию в порядке, установленном Законом Республики Казахстан "Об обеспечении единства измерений".

4. Производственный контроль за качеством питьевой воды и очищенных сточных вод осуществляется аккредитованными лабораториями организации по водоснабжению и (или) водоотведению, а также другими аккредитованными лабораториями согласно заключенным договорам.

Сноска. Статья 53 с изменениями, внесенными законами РК от 31.01.2006 N 125; от 09.01.2007 N 213 (порядок введения в действие смотрите в ст. 2); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 397-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 54. Экспертиза в области использования и охраны водного фонда

Сноска. Заголовок статьи 54 в редакции Закона РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015).

1. В области использования и охраны водного фонда осуществляются следующие виды экспертизы:

1) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

2) комплексная вневедомственная экспертиза технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации на строительство и реконструкцию, эксплуатацию, консервацию и ликвидацию хозяйственных и других объектов, влияющих на состояние водных объектов;

3) государственная экспертиза запасов подземных вод и геологической информации о подземных водных объектах;

4) исключен Законом РК от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

5) государственные санитарно-эпидемиологическая и экологическая экспертизы.

2. Исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015).

3. Комплексная вневедомственная экспертиза технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации на строительство и реконструкцию, эксплуатацию, консервацию и ликвидацию хозяйственных и других объектов, влияющих на состояние водных объектов, осуществляется с целью проверки ее соответствия исходным данным, техническим условиям и требованиям, а также положениям нормативных документов, утвержденных в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан.

4. Государственная экспертиза запасов подземных вод и геологической информации о подземных водных объектах осуществляется уполномоченным органом по изучению недр.

5. Исключен Законом РК от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6. Государственные санитарно-эпидемиологическая и экологическая экспертизы осуществляются соответственно государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения и уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды.

7. Порядок проведения комплексной вневедомственной экспертизы проектов (технико-экономических обоснований, проектно-сметной документации), предназначенных для строительства новых объектов, а также реконструкции (расширения, технического перевооружения, модернизации) или капитального ремонта существующих зданий и сооружений, их комплексов, инженерных и транспортных коммуникаций, осуществляется в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 54 с изменениями, внесенными законами РК от 26.05.2008 N 34-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015).

Глава 10. Требования, обеспечивающие рациональное
использование, охрану и улучшение состояния вод

Статья 55. Экологические требования при использовании водных объектов и водохозяйственных сооружений

Сноска. Заголовок статьи с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

1. Размещение предприятий и других объектов (зданий, сооружений, их комплексов, коммуникаций), влияющих на состояние водных объектов, производится с соблюдением экологических требований, условий и правил охраны недр, санитарно-эпидемиологической, промышленной безопасности, воспроизводства и рационального использования водных ресурсов, а также с учетом экологических последствий деятельности указанных объектов.

2. Строительство, реконструкция (расширение, модернизация, техническое перевооружение, перепрофилирование), эксплуатация, консервация, ликвидация (постутилизация) объектов, влияющих на состояние водных объектов, осуществляются при наличии положительного заключения уполномоченного государственного органа в области охраны окружающей среды, уполномоченного органа по изучению недр, государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения и уполномоченного органа в сфере гражданской защиты.

3. При выполнении строительных работ принимаются меры по рекультивации земель, воспроизводству и рациональному использованию водных ресурсов, благоустройству территорий и оздоровлению окружающей среды.

Сноска. Статья 55 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 180-IV; от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 56. Требования по сокращению сброса загрязняющих веществ в водные объекты

1. Использование и охрана водных ресурсов основываются на нормировании загрязняющих веществ в точках сброса, на совокупном нормировании водохозяйственной деятельности всех организаций в пределах соответствующего бассейна, водотока или участка.

2. Требования к степени очистки и качеству сбрасываемых вод определяются по направлениям возможного целевого использования водного объекта и обосновываются расчетами, и должны учитывать реальное состояние водного объекта, техническую и экономическую возможности и сроки достижения планируемых показателей.

3. Ведомство уполномоченного органа разрабатывает и утверждает по согласованию с уполномоченным органом в области охраны окружающей среды для поверхностных водных объектов нормативы качества воды в них на основе единой системы классификации качества воды в водных объектах, утвержденной ведомством уполномоченного органа.

4. Местные исполнительные органы областей, городов республиканского значения, столицы в области охраны окружающей среды разрабатывают целевые показатели качества воды в поверхностных водных объектах и мероприятия по их достижению на основе методики, утвержденной уполномоченным органом совместно с уполномоченным органом в области охраны окружающей среды.

Сноска. Статья 56 с изменениями, внесенными законами РК от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 397-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 57. Обоснование комплексных попусков для обеспечения требований отраслей экономики и охраны окружающей среды

1. Комплексный попуск определяется исходя из условия обеспечения санитарно-эпидемиологических и экологических требований, а также с учетом потребности отраслей экономики.

2. Природоохранные и санитарно-эпидемиологические попуски являются приоритетными.

3. Природоохранный попуск должен обеспечивать сохранение естественного состояния водного объекта. Кроме сохранения минимального расхода, природоохранный попуск должен обеспечить периодические промывки водных объектов во время половодий и паводков.

4. Объемы природоохранных и санитарно-эпидемиологических попусков устанавливаются по бассейнам водных объектов ведомством уполномоченного органа и бассейновыми инспекциями.

5. Аварийный попуск должен обеспечивать поддержание нормального уровня воды на водном объекте во время паводков и половодий и промывку русел водных объектов.

Сноска. Статья 57 с изменениями, внесенными законами РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2018 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 11. Государственный учет поверхностных и
подземных вод, государственный водный кадастр,
государственный мониторинг водных объектов.
Научное и инновационно-информационное обеспечение
рационального использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок Главы 11 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

Статья 58. Государственный учет поверхностных и подземных вод

1. Государственный учет поверхностных и подземных вод представляет собой систематическое определение и фиксацию количественных и качественных показателей водных ресурсов, имеющихся на территории Республики Казахстан, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

2. Данные государственного учета поверхностных и подземных вод характеризуют состояние поверхностных и подземных водных объектов по качественным и количественным показателям, степень их промышленной и экологической безопасности для жизни и здоровья человека, изученности и использования.

3. Государственный учет поверхностных и подземных вод осуществляется ведомством уполномоченного органа совместно с уполномоченным органом по изучению недр и уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды.

Сноска. Статья 58 с изменениями, внесенными законами РК от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 59. Государственный водный кадастр

1. Государственный водный кадастр представляет собой свод систематизированных официальных данных о состоянии и использовании водных объектов, об их водных ресурсах, о водопользователях.

2. Государственный водный кадастр ведется по единой системе и основывается на данных государственного учета вод.

3. Водный объект, занесенный в государственный водный кадастр, имеет паспорт, в котором указывается регистрационный номер, наименование и комплексная характеристика, содержащая физико-географические, геолого-гидрологические, технические, правовые и экономические показатели.

4. Ведение государственного водного кадастра осуществляется ведомством уполномоченного органа совместно с уполномоченным органом по изучению недр, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды и гидрометеорологическими службами.

5. Водопользователи обязаны представлять в бассейновые инспекции и уполномоченный орган по изучению недр все необходимые данные, подлежащие включению в государственный водный кадастр.

6. Ведомство уполномоченного органа обязано обеспечить доступ заинтересованных физических и юридических лиц к информации, содержащейся в государственном водном кадастре.

Сноска. Статья 59 с изменениями, внесенными Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 60. Государственный мониторинг водных объектов

1. Государственный мониторинг водных объектов является составной частью системы государственного мониторинга окружающей среды и природных ресурсов.

2. Государственный мониторинг водных объектов представляет собой систему регулярных наблюдений за гидрологическими, гидрогеологическими, гидрогеохимическими, санитарно-химическими, микробиологическими, паразитологическими, радиологическими и токсикологическими показателями их состояния, сбор, обработку и передачу полученной информации, в том числе с использованием данных дистанционного зондирования Земли, в целях своевременного выявления негативных процессов, оценки и прогнозирования их развития, выработки рекомендаций по предотвращению вредных последствий и определения степени эффективности осуществляемых водохозяйственных мероприятий.

3. Государственный мониторинг водных объектов осуществляется ведомством уполномоченного органа совместно с уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, уполномоченным органом по изучению недр, уполномоченным органом в области космической деятельности по совместно выработанной методике.

Сноска. Статья 60 с изменениями, внесенными законами РК от 08.04.2016 № 490-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.12.2022 № 167-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 61. Научное и инновационно-информационное обеспечение рационального использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок статьи с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

1. Задачами научного обеспечения рационального использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения являются:

1) обоснование комплексного и рационального использования водных ресурсов;

2) оценка и прогноз развития водохозяйственного комплекса;

3) разработка научно-методических и технологических основ водосбережения;

4) разработка нормативной правовой базы системы водного хозяйства;

5) выработка рекомендаций для принятия управленческих решений.

2. (исключен)

3. Инновационная деятельность в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения реализуется в соответствии с законодательством Республики Казахстан и обеспечивается:

1) формированием организационных условий;

2) государственной поддержкой путем реализации инвестиционных проектов, предусмотренных документами Системы государственного планирования Республики Казахстан.

4. С целью долгосрочного и среднесрочного планирования комплексного и рационального использования и охраны водных ресурсов, информационного обеспечения водохозяйственных организаций и водопользователей уполномоченный орган совместно с заинтересованными государственными органами может создавать республиканскую информационно-аналитическую систему использования водных ресурсов.

5. Для формирования базы данных физические и юридические лица - водопользователи предоставляют необходимые сведения по утвержденным формам в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

6. (исключен)
Сноска. Статья 61 с изменениями, внесенными законами РК от 20 декабря 2004 г. N 13; от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Глава 12. Права и обязанности физических лиц
и деятельность общественных объединений
в области использования и охраны водного фонда

Статья 62. Права и обязанности физических лиц в области использования и охраны водного фонда

1. Физические лица имеют право:

1) использовать в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, водные объекты, осуществлять меры по их охране и воспроизводству;

2) обращаться в государственные органы и организации с запросами, жалобами, заявлениями и предложениями по вопросам использования и охраны водных объектов и требовать их рассмотрения;

3) вносить предложения о проведении общественной экологической экспертизы в области использования и охраны водного фонда и принимать в ней участие;

4) требовать отмены в административном или судебном порядке решений о размещении, строительстве, реконструкции и вводе в эксплуатацию предприятий и других сооружений, не отвечающих требованиям в области использования и охраны водного фонда, а также об ограничении и прекращении хозяйственной и иной деятельности физических и юридических лиц, оказывающих отрицательное воздействие на водные объекты;

5) реализовать иные права, предусмотренные законами Республики Казахстан в области использования и охраны водного фонда.

2. Физические лица обязаны соблюдать законодательство Республики Казахстан в области использования и охраны водного фонда, а также охраны окружающей среды.

Статья 63. Деятельность общественных объединений в области использования и охраны водного фонда

1. Деятельность общественных объединений в области использования и охраны водного фонда осуществляется в соответствии с их уставами в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

2. Представители общественных объединений могут участвовать в работе бассейновых советов.

3. Общественные объединения по своей инициативе могут проводить общественный контроль в области использования и охраны водного фонда.

4. Порядок проведения общественного контроля в области использования и охраны водного фонда определяется общественными объединениями в соответствии с их уставами по согласованию с уполномоченными государственными органами, осуществляющими государственный контроль в области использования и охраны водного фонда.

Раздел 4. Водопользование Глава 13. Право водопользования

Статья 64. Виды права водопользования

1. По кругу субъектов выделяются:

1) право общего водопользования;

2) право специального водопользования;

3) право обособленного водопользования;

4) право совместного водопользования.

2. По основаниям возникновения выделяются:

1) право первичного водопользования;

2) право вторичного водопользования.

3. По срокам действия выделяются:

1) право постоянного водопользования;

2) право временного водопользования.

4. Право общего водопользования для гражданина возникает с момента его рождения и не может быть отчуждено ни при каких обстоятельствах.

5. Право специального водопользования возникает с момента получения разрешения, выданного в порядке, установленном настоящим Кодексом.

Сноска. Статья 64 в редакции Закона РК от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 65. Общее водопользование

1. Общее водопользование осуществляется для удовлетворения нужд населения без закрепления водных объектов за отдельными физическими или юридическими лицами и без применения сооружений или технических устройств, влияющих на состояние вод.

2. Специального разрешения для осуществления общего водопользования не требуется.

Запрещается ограничение физическими и юридическими лицами доступа населения к водным объектам общего водопользования путем установления заграждений, охранных пунктов, запрещающих знаков, за исключением случаев, предусмотренных настоящим Кодексом.

3. Общее водопользование может быть ограничено или запрещено в целях экологической, технической и санитарно-эпидемиологической безопасности населения.

4. Условия и правила общего водопользования устанавливаются местными представительными органами областей (городов республиканского значения, столицы).

Местные представительные органы областей (городов республиканского значения, столицы) в целях охраны жизни и здоровья граждан, с учетом особенностей региональных условий в правилах общего водопользования могут определить места, где запрещены купание, забор воды для питьевых и хозяйственных нужд, водопой скота, катание на маломерных судах и других плавучих средствах на водных объектах, расположенных на территории соответствующего региона.

Сноска. Статья 65 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 10.07.2009 N 180-IV; от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 66. Специальное водопользование

1. К специальному водопользованию относится пользование поверхностными и подземными водными ресурсами непосредственно из водного объекта с изъятием или без изъятия для удовлетворения питьевых и хозяйственных нужд населения, потребностей в воде сельского хозяйства, промышленности, энергетики, рыбоводства и транспорта, а также для сброса промышленных, хозяйственно-бытовых, дренажных и других сточных вод с применением следующих сооружений и технических устройств:

1) стационарных, передвижных и плавучих сооружений по механическому и самотечному забору воды из поверхностных и морских вод;

2) водоотводящих сооружений, предназначенных для сброса в поверхностные и морские воды промышленных, хозяйственно-бытовых, коллекторно-дренажных, ливневых и других сточных вод;

3) сооружений для отведения сточных вод в искусственные водные объекты, предназначенные для естественной биологической очистки сточных вод, и на рельеф местности;

4) плотин и других водоподпорных и водорегулирующих сооружений (в том числе временных перегораживающих сооружений);

5) гидравлических электростанций;

6) водохозяйственных сооружений тепловых и атомных электростанций, предназначенных для водоснабжения, сброса отработанных вод, а также для охлаждения вод;

7) оросительных, обводнительных, оросительно-обводнительных и осушительных систем;

8) водозаборных сооружений, оборудованных насосными установками и другими водоподъемными средствами для извлечения подземных вод и иных целей, в том числе производства осушительных, водопонизительных и природоохранных мероприятий, оказывающих влияние на состояние подземных вод;

9) водосбросных сооружений (скважин, колодцев, шахт), предназначенных для сброса сточных и других вод в недра;

10) водоотводящих сооружений эксплуатируемых горных выработок, предназначенных для извлечения из шахт, карьеров, штолен, разрезов;

11) самоизливающих скважин, шахтных колодцев, каптажей источников и других малых сооружений для извлечения подземных вод, работающих без принудительного понижения уровня воды;

12) поглощающих скважин и колодцев для сброса промышленных, хозяйственно-бытовых, дренажных и других сточных вод, технологических растворов в подземные водоносные горизонты и пустоты горных пород;

13) нагнетающих скважин для поддержания пластового давления при разработке углеводородного сырья и подземного выщелачивания при добыче месторождений твердых полезных ископаемых;

14) других технических устройств, влияющих на состояние вод.

2. Специальное водопользование осуществляется физическими и юридическими лицами на основании разрешения исключительно для определенных в нем целей и не должно нарушать права и законные интересы других лиц и причинять экологический ущерб.

Разрешение на использование подземных вод питьевого качества для целей, не связанных с удовлетворением питьевых нужд населения, выдается в соответствии с требованиями пункта 5 статьи 90 настоящего Кодекса.

3. Исключен Законом РК от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

4. Не требуются разрешения на специальное водопользование при:

1) использовании следующих водозаборных сооружений: шахтных и трубчатых фильтровых колодцев, а также каптажных сооружений, работающих без принудительного понижения уровня с изъятием воды во всех случаях не более пятидесяти кубических метров в сутки из первого от поверхности водоносного горизонта, не используемого для централизованного водоснабжения;

2) заборе воды судами из водных объектов для обеспечения работы судна и его технологического оборудования;

3) заборе (откачке) подземных вод (шахтных, карьерных, рудничных), попутно забранных при разведке и (или) добыче твердых полезных ископаемых.

5. Разрешение на специальное водопользование выдают бассейновые инспекции.

6. Разрешения выдаются на следующие виды специального водопользования:

1) сброс подземных вод (шахтных, карьерных, рудничных), попутно забранных при разведке и (или) добыче твердых полезных ископаемых, промышленных, хозяйственно-бытовых, дренажных, сточных и других вод в поверхностные водные объекты, недра, водохозяйственные сооружения или рельеф местности;

2) забор и (или) использование подземных вод с применением сооружений или технических устройств, указанных в пункте 1 настоящей статьи;

3) забор и (или) использование поверхностных вод с применением сооружений или технических устройств, указанных в пункте 1 настоящей статьи (далее – забор и (или) использование поверхностных вод).

7. Исключен Законом РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

8. Разрешения на специальное водопользование выдаются физическим или юридическим лицам, имеющим:

1) на балансе соответствующие установленным требованиям и стандартам сооружения или технические устройства, при помощи которых осуществляется специальное водопользование;

2) средства учета воды;

3) перечень вторичных водопользователей с заявками на подачу или прием сточных вод;

4) санитарно-эпидемиологическое заключение о соответствии санитарно-эпидемиологическим требованиям при заборе поверхностных и (или) подземных вод для хозяйственно-питьевого водоснабжения;

5) согласование условий водопользования с территориальными подразделениями уполномоченного органа по изучению недр при заборе и (или) использовании подземных вод. Не требуется согласование при заборе и (или) использовании подземных вод в объеме до пятидесяти кубических метров в сутки, за исключением минеральных подземных вод.

9. Исключен Законом РК от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

10. Для оформления разрешения на специальное водопользование заявитель представляет в бассейновые инспекции следующие документы:

1) заявление о выдаче разрешения на специальное водопользование по форме, установленной уполномоченным органом;

2) справку о государственной регистрации (перерегистрации) юридического лица;

3) паспорт водохозяйственного сооружения, гидромелиоративных систем или устройств;

4) исключен Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
5) исключен Законом РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

6) расчеты удельных норм водопотребления и водоотведения, за исключением физических или юридических лиц, осуществляющих изъятие водных ресурсов для водоподготовки и (или) доставки водопотребителям для питьевых нужд, деятельность по регулированию поверхностного стока при помощи подпорных гидротехнических сооружений, использование водных объектов без изъятия из них водных ресурсов, сброс попутно забранных подземных вод (шахтных, карьерных, рудничных), которые представляют расчеты по обоснованию объемов водопотребления и водоотведения;

7) санитарно-эпидемиологическое заключение о соответствии санитарно-эпидемиологическим требованиям при заборе поверхностных и (или) подземных вод для хозяйственно-питьевого водоснабжения;

8) перечень вторичных водопользователей с заявками на подачу или прием сточных вод;

9) сведения о наличии средств учета забора воды.

10-1. Бассейновые инспекции после получения документов для выдачи разрешения на специальное водопользование на забор и (или) использование подземных вод с лимитами изъятия от пятидесяти кубических метров в сутки, за исключением минеральных подземных вод, в течение трех рабочих дней направляют запрос в соответствующее территориальное подразделение уполномоченного органа по изучению недр для согласования условий данного водопользования.

Территориальные подразделения уполномоченного органа по изучению недр в течение пяти рабочих дней обязаны представить в бассейновые инспекции положительное либо отрицательное заключение.

В случае отсутствия балансовых запасов подземных вод по скважинам, пробуренным до 29 июня 2018 года, согласование выдается сроком до трех лет с условием проведения мониторинговых исследований в рамках выданного разрешения на специальное водопользование с целью оценки и экспертизы запасов подземных вод в уполномоченном органе по изучению недр.

11. Исключен Законом РК от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

12. Для получения разрешения на специальное водопользование, связанное с использованием водных объектов для целей гидроэнергетики, дополнительно к документам, указанным в пункте 10 настоящей статьи, представляются:

1) данные об установленной мощности гидроэлектростанции;

2) сведения о пропускной способности энергетических, сбросных и иных сооружений;

3) сведения о рыбозащитных и рыбопропускных сооружениях;

4) исключен Законом РК от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования);

5) данные о показателях заявленного использования водных ресурсов на нужды гидроэнергетики.

13. Для получения разрешения на специальное водопользование, связанное с использованием поверхностных водных объектов без изъятия воды, дополнительно к документам, указанным в пункте 10 настоящей статьи, представляются:

1) технические характеристики судна;

2) разрешение Регистра судоходства на эксплуатацию судна с указанием порта его приписки (места регистрации);

3) данные об обеспеченности береговыми и плавательными устройствами для приема всего объема сточных вод, отходов и отбросов, образующихся на судне;

4) сведения о наличии средств контроля (наблюдения) за качеством воды на участке акватории при эксплуатации объектов и производстве работ, которые оказывают или могут оказать негативное влияние на состояние водного объекта и окружающей среды.

14. Разрешение на специальное водопользование выдается бассейновыми инспекциями не позднее десяти рабочих дней со дня подачи заявления со всеми необходимыми документами, представленными заявителем в соответствии с настоящим Кодексом.

14-1. Срок действия разрешения на специальное водопользование определяется в соответствии со статьей 70 настоящего Кодекса.

15. Изменение наименования юридического лица и (или) изменение его места нахождения, изменение фамилии, имени, отчества (при его наличии) физического лица, перерегистрация индивидуального предпринимателя требуют переоформления разрешения на специальное водопользование на основании письменного заявления физического или юридического лица.

Заявление в бассейновую инспекцию направляется в течение тридцати календарных дней с момента произошедших изменений с приложением подтверждающих документов об изменении наименования юридического лица и (или) изменении его места нахождения, изменении фамилии, имени, отчества (при его наличии) физического лица, перерегистрации индивидуального предпринимателя.

При переоформлении разрешения на специальное водопользование его номер, условия и срок действия остаются без изменений. В правом верхнем углу разрешительного документа делается отметка "Переоформлено".

Изменение условий специального водопользования требует получения нового разрешения на специальное водопользование.

Переоформление разрешения на специальное водопользование проводится бассейновыми инспекциями не позднее трех рабочих дней со дня подачи заявления со всеми необходимыми документами, представленными заявителем в соответствии с настоящим Кодексом.

15-1. В случае если условия водопользования остаются без изменений, срок действия разрешения на специальное водопользование может быть продлен на основании письменного заявления физического или юридического лица.

Продление разрешения на специальное водопользование проводится бассейновыми инспекциями не позднее трех рабочих дней со дня подачи заявления со всеми необходимыми документами, представленными заявителем в соответствии с настоящим Кодексом.

16. Бассейновая инспекция, выдавшая разрешение на специальное водопользование, приостанавливает его действие в порядке, установленном законами Республики Казахстан, в следующих случаях:

1) установления недостоверности представленных сведений для получения разрешения на специальное водопользование;

2) выявления нарушений требований водного и экологического законодательства Республики Казахстан;

3) ограничения права водопользования, предусмотренного статьей 74 настоящего Кодекса.

При выявлении в ходе проверки фактов, указанных в подпунктах 1) и 2) части первой настоящего пункта, бассейновая инспекция выдает предписание об их устранении с указанием сроков. По истечении установленного срока бассейновая инспекция проводит повторную проверку на предмет установления факта устранения нарушения.

В случае невыполнения предписания в установленный срок бассейновая инспекция в течение десяти рабочих дней с момента проведения повторной проверки направляет уведомление о приостановлении действия разрешения на специальное водопользование с указанием причины и срока приостановления.

В случае приостановления действия разрешения на специальное водопользование на основании подпункта 3) части первой настоящего пункта бассейновая инспекция ограничивается лишь уведомлением физического или юридического лица с указанием причины приостановления действия разрешения.

Сноска. Статья 66 в редакции Закона РК от 10.01.2011 № 383-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 24.12.2012 № 60-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 04.07.2013 № 132-V (вводится в действие с 01.01.2014); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 07.11.2014 № 248-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 401-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Статья 67. Обособленное водопользование

1. Право обособленного водопользования возникает при предоставлении водных объектов или их части в пользование одному физическому или юридическому лицу.

2. На водных объектах, предоставленных в обособленное водопользование, общее водопользование допускается на условиях, установленных местными представительными органами областей (городов республиканского значения, столицы).

3. Водопользователь, осуществляющий обособленное водопользование, обязан в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, объявить об условиях или запрете общего водопользования, если иное не установлено решениями местных представительных органов областей (городов республиканского значения, столицы).

Сноска. Статья 67 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 68. Совместное водопользование

1. Право совместного водопользования возникает при предоставлении водных объектов или их части в пользование нескольким физическим и (или) юридическим лицам.

2. При совместном водопользовании в первую очередь удовлетворяются интересы водопользователей, занимающихся питьевым водоснабжением населения, а также интересы нижерасположенных водопользователей.

3. На водных объектах, предоставленных в совместное водопользование, общее водопользование допускается на условиях, установленных местными представительными органами областей (городов республиканского значения, столицы).

4. Водопользователи, ведущие совместное водопользование, обязаны объявить об условиях или запрете общего водопользования, если иное не установлено решениями местных представительных органов областей (городов республиканского значения, столицы).

Сноска. Статья 68 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 69. Первичное и вторичное водопользование

1. Первичным водопользованием является водопользование физических и юридических лиц, осуществляющих забор воды непосредственно из водных объектов для удовлетворения собственных нужд и (или) поставки ее для вторичных водопользователей.

2. Вторичным водопользованием является водопользование физических и юридических лиц, получающих воду от других водопользователей на основании договоров с ними.

3. В договоре на вторичное водопользование указываются цель водопользования и основные условия ее использования с учетом объемов, указанных в разрешении на специальное водопользование.

В договоре на вторичное водопользование должны содержаться требования к вторичному водопользователю по осуществлению платы за пользование водными ресурсами.

Сноска. Статья 69 в редакции Закона РК от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 70. Сроки водопользования

1. Водные объекты предоставляются в постоянное или временное водопользование.

2. Постоянным признается водопользование без установления срока.

3. Временное водопользование может быть краткосрочным - до пяти лет и долгосрочным - от пяти до сорока девяти лет.

4. При необходимости сроки водопользования могут быть продлены.

5. Сроки специального водопользования зависят от ресурсного потенциала и текущего экологического состояния водного объекта.

6. Общее водопользование является постоянным.

Статья 71. Права водопользователей

Водопользователи имеют право:

1) пользоваться водными объектами в целях, для которых они предоставлены, с соблюдением условий и требований, предусмотренных водным законодательством Республики Казахстан;

2) по своему усмотрению осуществлять принадлежащее им право пользования водными объектами, не допуская при этом нарушения прав и законных интересов других лиц, причинения вреда водным объектам и экологического ущерба;

3) использовать в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, земли водного фонда;

4) создавать объединения, союзы (ассоциации) и другие некоммерческие организации водопользователей;

5) получать в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, информацию о состоянии водных объектов для осуществления водохозяйственной деятельности;

6) проверять качество и количество предоставляемой воды;

7) защищать свои права на водопользование;

8) на возмещение вреда, причиненного нарушениями прав, в том числе прав на получение воды в соответствии с установленными лимитом и режимом подачи;

9) осуществлять другие права, предусмотренные законами Республики Казахстан в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения.

Сноска. Статья 71 с изменениями, внесенными законами РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2); от 02.01.2021 № 401-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Статья 72. Обязанности водопользователей

Водопользователи обязаны:

1) рационально использовать водные ресурсы, принимать меры к сокращению потерь воды;

2) бережно относиться к водным объектам и водохозяйственным сооружениям, не допускать нанесения им вреда;

3) соблюдать установленные лимиты, разрешенные объемы и режим водопользования;

4) не допускать нарушения прав и интересов других водопользователей и природопользователей;

5) содержать в исправном состоянии водохозяйственные сооружения и технические устройства, влияющие на состояние вод, улучшать их эксплуатационные качества, вести учет использования водных ресурсов, оборудовать средствами измерения и водоизмерительными приборами водозаборы, водовыпуски водохозяйственных сооружений и сбросные сооружения сточных и коллекторных вод;

6) осуществлять водоохранные мероприятия;

7) выполнять в установленные сроки в полном объеме условия водопользования, определенные разрешением на специальное водопользование или договором на вторичное водопользование, а также предписания контролирующих органов;

8) не допускать сброса вредных веществ, превышающих установленные нормативы, за исключением загрязняющих веществ, поступающих при ликвидации аварийных разливов нефти;

9) своевременно представлять в государственные органы достоверную и полную информацию об использовании водного объекта по форме, установленной законодательством Республики Казахстан;

10) принимать меры к внедрению водосберегающих технологий, прогрессивной техники полива, оборотных и повторных систем водоснабжения;

11) не допускать загрязнения площади водосбора поверхностных и подземных вод;

12) обеспечивать соблюдение установленного режима хозяйственной и иной деятельности на территории водоохранных зон водных объектов;

13) не допускать использования подземных вод питьевого качества для целей, не связанных с питьевым водоснабжением, если иное не предусмотрено настоящим Кодексом;

14) соблюдать требования, установленные законодательством Республики Казахстан о гражданской защите, на водных объектах и водохозяйственных сооружениях;

15) обеспечивать безопасность физических лиц на водных объектах и водохозяйственных сооружениях;

16) немедленно сообщать в территориальные подразделения уполномоченного органа в сфере гражданской защиты и местные исполнительные органы области (города республиканского значения, столицы) обо всех аварийных ситуациях и нарушениях технологического режима водопользования, а также принимать меры по предотвращению вреда водным объектам;

17) своевременно осуществлять платежи за водопользование;

17-1) получить экологическое разрешение при осуществлении эмиссий в окружающую среду в соответствии с Экологическим кодексом Республики Казахстан;

18) выполнять другие обязанности, предусмотренные законами Республики Казахстан в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения.

Сноска. Статья 72 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 09.01.2007 N 213 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.01.2007 N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 26.05.2008 N 34-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 401-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Статья 73. Охрана прав водопользователей

1. Право водопользования охраняется законом. Никто не может быть лишен права водопользования иначе как по основаниям, указанным в настоящем Кодексе и других законах Республики Казахстан.

2. Вмешательство со стороны государственных органов в деятельность водопользователей, связанное с ущемлением их права водопользования, запрещается, за исключением случаев, предусмотренных настоящим Кодексом.

Статья 74. Ограничение права водопользования

1. Право водопользования может быть ограничено в порядке, установленном законами Республики Казахстан, в целях обеспечения безопасности и обороны государства, охраны здоровья населения, окружающей среды, историко-культурного наследия, прав и законных интересов других лиц, а также при маловодии, чрезвычайных ситуациях природного и техногенного характера.

2. Ограничение права водопользования не должно ухудшать условие пользования водными ресурсами для питьевых и хозяйственных нужд населения.

Сноска. Статья 74 с изменениями, внесенными Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 75. Прекращение права специального водопользования

1. Право специального водопользования подлежит прекращению в случаях:

1) отказа водопользователя от права водопользования;

2) истечения срока водопользования;

3) смерти физического лица-водопользователя;

4) ликвидации юридического лица-водопользователя;

5) естественного или искусственного исчезновения водных объектов;

6) перехода права пользования водными объектами в порядке, установленном законами Республики Казахстан, другим физическим и юридическим лицам.

В случае наступления оснований прекращения права специального водопользования, предусмотренных подпунктами 1), 2), 5) и 6) части первой настоящего пункта, бассейновая инспекция направляет физическому или юридическому лицу письменное извещение о прекращении действия разрешения на специальное водопользование.

2. Право специального водопользования подлежит прекращению путем лишения разрешения на специальное водопользование в случаях:

1) неиспользования в течение одного года водных ресурсов, предназначенных для питьевого водоснабжения;

2) неиспользования водных ресурсов в течение трех лет;

3) возникновения необходимости использования водных ресурсов для государственных нужд;

4) неустранения нарушений, явившихся основанием для приостановления действия разрешения на специальное водопользование.

3. Основания для лишения разрешения на специальное водопользование, предусмотренные подпунктами 1) и 2) пункта 2 настоящей статьи, выявляются в ходе государственного контроля в области использования и охраны водного фонда.

Лишение разрешения на специальное водопользование осуществляется в соответствии с Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях.

4. Решение о прекращении права специального водопользования является основанием для расторжения договора водопользования.

Сноска. Статья 75 в редакции Закона РК от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 76. Исключена Законом РК от 12.01.2007 N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования).

Раздел 5. Организация водного хозяйства

Глава 14. Водохозяйственные организации

Статья 77. Государственные водохозяйственные организации

Государственные водохозяйственные организации создаются Правительством Республики Казахстан с целью выполнения следующих работ:

1) проведения государственного мониторинга водных объектов;

2) составления государственного водного кадастра;

3) разработки и совершенствования методологии контроля за состоянием водных объектов;

4) разработки и совершенствования технологии водопользования и повышения его эффективности в различных отраслях экономики;

5) разработки водохозяйственных нормативов;

6) содержания, эксплуатации, а также обеспечения безопасности водохозяйственных систем и сооружений, находящихся в республиканской собственности;

7) своевременной и бесперебойной подачи воды водопользователям из трансграничных, межгосударственных, межобластных водных объектов и водохозяйственных сооружений, находящихся в республиканской собственности;

8) долевого участия в ремонте межгосударственных водных объектов с сопредельными государствами.

Сноска. Статья 77 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 78. Коммунальные водохозяйственные организации

Коммунальные водохозяйственные организации создаются местными исполнительными органами области (города республиканского значения, столицы) с целью выполнения следующих работ:

1) содержания, эксплуатации, а также обеспечения безопасности водохозяйственных сооружений, находящихся в коммунальной собственности;

2) своевременной и бесперебойной подачи воды водопользователям из водных объектов;

3) сбора, очистки и организованного сброса использованных, сточных и дренажных вод.

Сноска. Статья 78 с изменениями, внесенными Законами РК от 20.12.2004 N 13; от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 79. Негосударственные водохозяйственные организации

1. Негосударственные водохозяйственные организации создаются физическими и юридическими лицами, в том числе иностранными, для оказания услуг по доставке воды, техническому обслуживанию водохозяйственных сооружений и обеспечению предпринимательской деятельности в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения.

2. Предпринимательская деятельность в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения осуществляется по следующим направлениям:

1) изъятию водных ресурсов для использования;

2) изъятию водных ресурсов для водоподготовки и (или) доставки водопользователям и (или) водопотребителям;

3) сбору, очистке и сбросу использованных, сточных и дренажных вод;

4) использованию водных объектов без изъятия из них водных ресурсов;

5) улучшению качества вод и состояния водных объектов;

6) оказанию услуг в области водохозяйственно-экологического маркетинга;

7) иным в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

3. Государственная поддержка предпринимательской деятельности в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 79 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2).

Статья 80. Требования к деятельности водохозяйственных организаций

1. Водохозяйственные организации являются субъектами естественных монополий и осуществляют свою деятельность в соответствии с настоящим Кодексом, законодательством Республики Казахстан, уставом организации и договорами сторон.

2. Водохозяйственные организации обязаны:

1) обеспечивать надлежащее техническое состояние водохозяйственных систем и сооружений, а также их безопасность;

2) в установленные сроки обеспечивать водопользователей водой согласно договору;

3) по согласованию с водопользователями устанавливать в точках выдела водоизмерительные приборы;

4) принимать меры, предотвращающие загрязнение, засорение и истощение водных объектов и вредное воздействие вод;

5) иметь паспорт гидромелиоративной системы, водохозяйственного сооружения.

Сноска. Статья 80 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2).

Глава 15. Государственное нормирование в области
использования и охраны водного фонда,
водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок Главы 15 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

Статья 81. Нормирование в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок статьи 81 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

1. Единая система нормативно-технического, санитарно-эпидемиологического и метрологического обеспечения в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения устанавливается в целях регламентации требований к количеству и качеству вод, нормам точности измерений их показателей и регулирует пределы воздействия производственной и иной деятельности на водные объекты.

2. Нормирование в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения осуществляют уполномоченный орган и другие государственные органы в пределах своей компетенции.

Сноска. Статья 81 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

Статья 82. Лимиты водопользования

1. Лимиты водопользования в разрезе бассейнов и областей, городов республиканского значения, столицы устанавливаются на десятилетний период в соответствии с бассейновыми схемами и утверждаются уполномоченным органом.

2. На основании лимитов водопользования, устанавливаемых в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, бассейновыми инспекциями устанавливаются лимиты водопользования в разрезе областей, городов республиканского значения, столицы, районов и первичных водопользователей с учетом прогноза водности текущего года, экологического и санитарно-эпидемиологического состояния водных объектов, а также уровня социально-экономического развития регионов.

Ежегодное формирование потребностей в воде осуществляется по заявкам первичных водопользователей, основанным на расчетах по обоснованию объемов водопотребления и водоотведения вторичных водопользователей. Объемы поставок воды для вторичных водопользователей определяются договорами на вторичное водопользование с учетом установленных лимитов водопользования.

3. В целях оперативного регулирования водопользованием в маловодные годы бассейновая инспекция принимает меры по ограничению либо приостановлению забора воды из водного объекта путем направления официального уведомления первичным водопользователям. Приоритетными после питьевого водоснабжения и природоохранных попусков являются промышленные предприятия, рассчитанные на гарантированное обеспечение в маловодные годы, орошаемое земледелие, рассчитанное на гарантированное обеспечение в среднемаловодные годы, и лиманное орошение, рассчитанное на гарантированное обеспечение в средний по водности год.

После принятия оперативных мер регулирования лимит водопользования подлежит корректировке.

Сноска. Статья 82 в редакции Закона РК от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 83. Нормативно-техническое, санитарно-эпидемиологическое и метрологическое обеспечение контроля и учета вод

1. Система нормативно-технического, санитарно-эпидемиологического и метрологического обеспечения контроля и учета вод включает национальные стандарты, санитарно-эпидемиологические правила и нормы, другие нормативные правовые акты Республики Казахстан.

2. Требования нормативно-технического, санитарно-эпидемиологического и метрологического обеспечения контроля и учета вод разрабатываются в соответствии с международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.

3. Требования нормативно-технического, санитарно-эпидемиологического и метрологического обеспечения контроля и учета вод разрабатываются, согласовываются и утверждаются в порядке, установленном уполномоченным органом.

Сноска. Статья 83 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2012 № 31-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 84. Нормативы предельно допустимых вредных воздействий на водные объекты

1. Поддержание поверхностных и подземных вод в состоянии, соответствующем экологическим и санитарно-эпидемиологическим требованиям, обеспечивается соблюдением нормативов предельно допустимых вредных воздействий на водные объекты, установленных ведомством уполномоченного органа по согласованию с уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, уполномоченным органом по изучению недр, государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения и уполномоченным органом в сфере гражданской защиты.

2. Нормативы предельно допустимых вредных воздействий на водные объекты устанавливаются исходя из:

1) предельно допустимой величины антропогенной нагрузки, длительное воздействие которой не приведет к изменению экологической системы водного объекта;

2) предельно допустимой массы и концентрации вредных веществ, которые могут поступить в водный объект и на его водосборную площадь.

3. Порядок разработки и утверждения нормативов предельно допустимых вредных воздействий на водные объекты устанавливается уполномоченным органом.

Сноска. Статья 84 с изменениями, внесенными законами РК от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 85. Стандартизация и подтверждение соответствия в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

1. Национальные стандарты в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения разрабатываются и утверждаются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан в сфере стандартизации.

2. Подтверждение соответствия требованиям национальных и межгосударственных стандартов в отношении индивидуальных бытовых и групповых технических средств очистки и обеззараживания воды, а также используемых в системах питьевого водоснабжения материалов, реагентов, технологических процессов, оборудования и иных средств осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области технического регулирования.

Сноска. Статья 85 - в редакции Закона РК от 30.12.2020 № 397-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 86. Требования по сокращению объемов забора и использования воды

1. Требования по сокращению объемов забора и использования воды достигаются путем пересмотра нормативов расхода воды на различные технологические процессы и норм водопотребления и водоотведения во всех отраслях экономики.

2. Требования по сокращению объемов забора и использования водных ресурсов достигаются за счет:

1) сокращения потерь и утечек во всех транспортирующих, разводящих сетях и в каждой точке потребления воды;

2) водосбережения на основе внедрения рациональных методов и технологий водопользования и обеспечения повсеместного учета фактического использования воды.

3. Государственные органы, местные исполнительные органы областей, городов республиканского значения, столицы и водопользователи обязаны ежегодно анализировать организацию учета расхода вод, потери воды в транспортирующих сетях, точках потребления воды и возможность сокращения объемов изъятия воды из водных объектов.

Уполномоченный орган не реже одного раза в пять лет разрабатывает и утверждает укрупненные нормы водопотребления и водоотведения для отдельных отраслей экономики. Укрупненные нормы водопотребления и водоотведения учитываются при разработке схем комплексного использования и охраны водных ресурсов и документов Системы государственного планирования.

Водопользователи на основе укрупненных норм водопотребления и водоотведения не реже одного раза в пять лет разрабатывают удельные нормы водопотребления и водоотведения в соответствии с методикой, утвержденной уполномоченным органом.

Удельные нормы водопотребления и водоотведения учитываются при расчетах по обоснованию объемов водопотребления и водоотведения.

Сноска. Статья 86 с изменениями, внесенными законами РК от 20 декабря 2004 г. N 13; от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 87. Требования по улучшению качества питьевой воды

Ведомство уполномоченного органа совместно с другими заинтересованными государственными органами разрабатывает требования по улучшению качества питьевой воды, которые включают:

1) поддержание в работоспособном состоянии технологии и мощности сооружений, отвечающих определенному качеству водного объекта;

2) восстановление неисправностей систем водоснабжения и водоотведения;

3) использование надежного оборудования и материалов с обеспечением высокого качества строительных работ;

4) периодическое совершенствование нормативов и национальных стандартов потребляемой воды.

Сноска. Статья 87 с изменениями, внесенными законами РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2); от 10.07.2012 № 31-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 88. Запрещение ввода в эксплуатацию сооружений, отрицательно влияющих на состояние водных объектов

1. Запрещается ввод в эксплуатацию:

1) новых и реконструируемых объектов, не обеспеченных сооружениями и устройствами, предотвращающими вредное воздействие, загрязнение и засорение вод, а также не оснащенных приборами учета потребления воды и сброса стоков;

2) водозаборных и сбросных сооружений без рыбозащитных устройств;

3) животноводческих ферм и других производственных комплексов, не имеющих очистных сооружений и санитарно-защитных зон;

4) оросительных, обводнительных и осушительных систем, водохранилищ, плотин, каналов и других гидротехнических сооружений до проведения предусмотренных проектами мероприятий, предотвращающих затопление, подтопление, заболачивание и засоление земель и эрозию почв;

5) водозаборных сооружений, связанных с использованием подземных вод, без оборудования их водорегулирующими устройствами, измерительными приборами;

6) водозаборных и иных гидротехнических сооружений без установления зон санитарной охраны и пунктов наблюдения за показателями состояния водных объектов и водохозяйственных сооружений;

7) сооружений и устройств для транспортирования и хранения нефтяных, химических и других продуктов без оборудования их средствами для предотвращения загрязнения вод.

2. Не допускается ввод в эксплуатацию объектов орошения сточными водами без создания пунктов наблюдения за показателями состояния водных объектов.

3. Не допускается ввод в эксплуатацию водохозяйственных объектов без завершения работ по рекультивации земель, а водохранилищ - без осуществления мероприятий по подготовке их ложа к затоплению.

4. Решения о запрещении ввода в эксплуатацию предприятий и других сооружений, влияющих на состояние водных объектов, принимаются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Статья 89. Использование поверхностных водных объектов для сброса сточных вод

1. Использование поверхностных водных объектов для сброса сточных вод запрещается, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 2 настоящей статьи.

2. Сброс сточных вод в поверхностные водные объекты допускается при наличии разрешения на специальное водопользование с условием их очистки до пределов, установленных уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды и государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

3. Организации, имеющие накопители промышленных загрязненных сточных или шахтных, карьерных рудничных вод, обязаны принимать необходимые меры для их очистки, обезвреживания и утилизации, а также осуществлять рекультивацию земель, занятых этими накопителями.

Сноска. Статья 89 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Особенная часть

Раздел 6. Использование водных объектов и
водохозяйственных сооружений Глава 16. Питьевое, техническое водоснабжение и водоотведение
населенных пунктов

Сноска. Заголовок главы 16 в редакции Закона РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 90. Использование водных объектов и водохозяйственных сооружений для питьевого водоснабжения

Сноска. Заголовок статьи 90 с изменениями, внесенными Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Для питьевого водоснабжения предоставляются защищенные от загрязнения и засорения поверхностные и подземные водные объекты и водохозяйственные сооружения, качество воды в которых соответствует установленным национальным стандартам и гигиеническим нормативам.

2. Для обеспечения населения водой, пригодной для питьевого водоснабжения, на случай возникновения чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера осуществляется резервирование источников питьевого водоснабжения на базе защищенных от загрязнения и засорения подземных водных объектов. На резервированных источниках водоснабжения устанавливается специальный режим охраны и контроля за их состоянием в соответствии с водным и иным законодательством Республики Казахстан.

3. Безопасность поверхностных и подземных вод для питьевого водоснабжения определяется государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

4. Отнесение водного объекта к источникам питьевого водоснабжения осуществляется с учетом его надежности и возможности организации зон санитарной охраны в порядке, установленном государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

5. Использование подземных вод, пригодных для питьевого водоснабжения, для иных целей не допускается, за исключением случаев отсутствия иных источников водоснабжения и когда данные подземные воды не являются безальтернативным источником питьевого водоснабжения.

6. Исключен Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. Водоснабжение в районах города, городах районного значения, поселках, селах, сельского округа организуют акимы данных территорий.

Государственный контроль за качеством питьевой воды в городских и сельских населенных пунктах осуществляется территориальным подразделением государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

Сноска. Статья 90 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 10.07.2012 № 31-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); Конституционным Законом РК от 03.07.2013 № 121-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 91. Централизованное питьевое водоснабжение населения

Сноска. Заголовок статьи 91 с изменениями, внесенными Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Централизованное питьевое водоснабжение населения осуществляется юридическими лицами, имеющими соответствующую сеть водопроводов.

2. Юридические лица, осуществляющие централизованное питьевое водоснабжение, обязаны организовать учет забираемой воды, вести регулярное наблюдение за состоянием воды в источниках и системах водоснабжения, немедленно сообщать местным представительным и исполнительным органам области (города республиканского значения, столицы), ведомству уполномоченного органа, государственному органу в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, уполномоченному государственному органу в области охраны окружающей среды, уполномоченному органу по изучению недр об отклонении качества воды в источниках и системах водоснабжения от установленных национальных стандартов и гигиенических нормативов.

Сноска. Статья 91 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.07.2012 № 31-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92. Нецентрализованное питьевое водоснабжение населения

Сноска. Заголовок статьи 92 с изменениями, внесенными Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. При нецентрализованном питьевом водоснабжении населения физические и юридические лица вправе забирать воду непосредственно из поверхностных и подземных водных объектов при наличии положительного заключения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения в целом на эти водные объекты с обязательной регистрацией водопользования местными исполнительными органами областей, городов республиканского значения, столицы в порядке, установленном уполномоченным органом.

Физические лица, осуществляющие нецентрализованное питьевое водоснабжение для собственных нужд, осуществляют регистрацию на добровольной основе.

Нецентрализованное питьевое водоснабжение населения не требует получения разрешения на специальное водопользование при заборе воды из водных объектов в объеме до пятидесяти кубических метров в сутки.

2. Забор воды из поверхностных и подземных водных объектов при нецентрализованном питьевом водоснабжении населения производится в соответствии с правилами, утвержденными местными представительными органами области (города республиканского значения, столицы), по представлению местных исполнительных органов области (города республиканского значения, столицы), по согласованию с бассейновыми инспекциями и государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

Сноска. Статья 92 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 12.01.2007 N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-1. Состав систем водоснабжения и водоотведения населенных пунктов

1. Системы водоснабжения и водоотведения населенных пунктов относятся к объектам жизнеобеспечения населенных пунктов.

2. Составляющими элементами системы водоснабжения населенного пункта являются:

1) водозаборные сооружения;

2) водопроводные очистные сооружения;

3) регулирующие емкости;

4) насосные станции;

5) локальные водоводы;

6) распределительные сети;

7) вводы в здания;

8) системы внутреннего водоснабжения;

9) узлы учета воды.

3. Составляющими элементами системы водоотведения населенного пункта являются:

1) системы внутреннего водоотведения зданий;

2) выпуски из зданий;

3) внутриквартальные и уличные сети;

4) коллекторы;

5) насосные станции;

6) комплексы очистных сооружений сточных вод;

7) сооружения для сброса очищенных сточных вод в водные объекты (водовыпуски).

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-1 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-2. Системы питьевого водоснабжения населенных пунктов

1. Системы питьевого водоснабжения населенных пунктов подразделяются на централизованные, нецентрализованные, различающиеся по типу источника водоснабжения и составу входящих в системы элементов.

2. Централизованной системой водоснабжения является комплекс инженерных сетей и сооружений, предназначенный для забора, подготовки, хранения, транспортировки и подачи питьевой воды водопотребителям.

3. Нецентрализованной системой водоснабжения являются водозаборные и водоочистные сооружения, предназначенные для забора и подготовки питьевой воды, без транспортировки ее по трубопроводам.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-2 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-3. Системы технического водоснабжения

1. Системы технического водоснабжения создаются для обеспечения водой производственных нужд индивидуальных предпринимателей и юридических лиц по установленным нормам технологического процесса.

2. При выборе схемы технического водоснабжения предусматриваются повторное использование воды, оборотное водоснабжение.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-3 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-4. Системы водоотведения населенных пунктов

1. Системы водоотведения населенных пунктов служат для совместного и (или) раздельного бесперебойного отведения сточных вод.

2. Условия и порядок приема сточных вод в системы водоотведения населенных пунктов определяются в соответствии с правилами приема сточных вод в системы водоотведения населенных пунктов.

3. Жидкие бытовые отходы от жилых домов (жилых зданий), не подключенных к системе водоотведения населенного пункта, должны отводиться в водонепроницаемые емкости-выгребы с последующим вывозом специальным автотранспортом и сливом на сливных станциях, места устройства которых определяются территориальными подразделениями государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, территориальным органом уполномоченного государственного органа в области охраны окружающей среды и организацией по водоснабжению и (или) водоотведению.

4. Прием сточных вод индивидуальных предпринимателей и юридических лиц в системы водоотведения населенных пунктов допускается при условии:

1) соответствия сточных вод требованиям по содержанию в них допустимой концентрации вредных веществ согласно правилам приема сточных вод в системы водоотведения населенных пунктов. В случае несоответствия сточных вод индивидуальные предприниматели и юридические лица обязаны осуществлять их очистку на своих локальных очистных сооружениях водоотведения;

2) выполнения требований технических условий организации по водоснабжению и (или) водоотведению.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-4 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-5. Гарантии обеспечения населения питьевой водой и отвода хозяйственно-бытовых сточных вод

1. Физические лица на территории Республики Казахстан обеспечиваются питьевой водой в соответствии с установленными нормами водопотребления и отвода хозяйственно-бытовых сточных вод при наличии присоединенных сетей водоснабжения и (или) водоотведения.

2. Собственник систем водоснабжения и водоотведения населенных пунктов является гарантом обеспечения населения питьевой водой и отвода хозяйственно-бытовых сточных вод.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-5 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-6. Обеспечение качества питьевой воды

Качество питьевой воды должно обеспечиваться посредством:

1) выбора источника питьевого водоснабжения;

2) использования для подготовки питьевой воды соответствующей технологии, оборудования, материалов, реагентов, имеющих документы, подтверждающие безопасность их использования и соответствие установленным требованиям санитарных правил, гигиенических нормативов и технических регламентов;

3) реализации мероприятий по восстановлению источников питьевого водоснабжения;

4) квалифицированной технической эксплуатации систем водоснабжения населенных пунктов;

5) проведения контроля качества воды в источниках и системах питьевого водоснабжения на соответствие санитарным правилам и гигиеническим нормативам.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-6 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-7. Общие положения учета воды в области водоснабжения и водоотведения населенных пунктов

1. В системах водоснабжения организуется полный учет объемов воды, забираемой из источников, поданной в распределительную сеть и водопотребителям.

2. Обязательным является учет воды:

1) на насосных станциях первого, второго, третьего и последующих подъемов;

2) на границах раздела балансовой принадлежности или эксплуатационной ответственности с системами водоснабжения водопотребителя;

3) в многоквартирных жилых домах (жилых зданиях) посредством общедомового прибора учета воды.

3. Требования к приборам учета воды устанавливаются настоящим Кодексом, техническими регламентами, правилами выбора, монтажа и эксплуатации приборов учета воды в системах водоснабжения и водоотведения.

4. Расчеты с водопотребителями за отпущенную воду осуществляются на основании договоров с учетом показаний приборов учета воды, установленных у водопотребителя и допущенных к эксплуатации в качестве коммерческих.

5. Объем предоставленных услуг водоснабжения и (или) водоотведения определяется согласно методике расчета объемов предоставленных услуг водоснабжения и (или) водоотведения населенных пунктов, утвержденной уполномоченным органом в области коммунального хозяйства.

6. Организации по водоснабжению и (или) водоотведению ежегодно на основе данных по учету воды проводят анализ потерь воды в распределительных сетях и у водопотребителя.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-7 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-8. Организация коммерческого учета воды

1. В проектах строительства, реконструкции, технического перевооружения, модернизации, капитального ремонта многоквартирных жилых домов (жилых зданий) предусматривается обязательная установка общедомовых и индивидуальных (поквартирных) приборов учета воды для организации коммерческого учета воды.

2. Во вновь вводимых в эксплуатацию объектах предусматривается установка приборов учета воды, имеющих высокий метрологический класс с низким порогом чувствительности с дистанционной передачей данных. Данное требование распространяется и в случае замены неработающих или отработавших установленный срок эксплуатации общедомовых приборов учета воды.

3. При замене неработающих или отработавших установленный срок эксплуатации индивидуальных (поквартирных) приборов учета воды предусматривается установка приборов учета воды, имеющих высокий метрологический класс с низким порогом чувствительности, оснащенных устройствами для возможности последующей дистанционной передачи данных.

4. Не допускается приемка в эксплуатацию объекта, присоединенного к сетям водоснабжения и (или) водоотведения населенного пункта, без приборов учета воды.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-8 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-9. Права и обязанности водопотребителей

1. Водопотребители, пользующиеся услугами водоснабжения и (или) водоотведения в населенных пунктах, имеют право на:

1) бесперебойное обеспечение водой из систем питьевого водоснабжения в соответствии с санитарными правилами для питьевого водопотребления согласно заключенному договору;

2) получение платежного документа на оплату за предоставленные услуги водоснабжения и (или) водоотведения;

3) получение информации о качестве питьевой воды и возможных перебоях в ее подаче;

4) предъявление иска в суд;

5) участие в публичных слушаниях, проводимых по обсуждению проекта тарифов на услуги водоснабжения и (или) водоотведения;

6) расторжение договора в одностороннем порядке при условии письменного уведомления об этом организации по водоснабжению и (или) водоотведению не позднее чем за один месяц;

7) обеспечение питьевой водой в первоочередном порядке из систем питьевого водоснабжения, если их объекты отнесены к жилищному фонду, используются субъектами здравоохранения, а также для производства пищевой продукции;

8) обращение в организацию по водоснабжению и (или) водоотведению для корректировки оплаты предоставленной услуги;

9) иные права, предусмотренные законодательством Республики Казахстан.

2. Водопотребители, пользующиеся услугами водоснабжения и (или) водоотведения в населенных пунктах, обязаны:

1) заключить договор на водоснабжение и (или) водоотведение с организацией по водоснабжению и (или) водоотведению;

2) поддерживать сохранность и надлежащее санитарное и техническое состояние собственных систем водоснабжения и водоотведения, узлов управления на них, приборов учета воды в соответствии с установленными требованиями;

3) своевременно и в полном объеме вносить плату за услуги водоснабжения и (или) водоотведения в соответствии с заключенным договором и установленными тарифами;

4) иметь технические условия на подключение к системам водоснабжения и водоотведения, исполнительную съемку собственных сетей водоснабжения и (или) водоотведения, в том числе водопотребители, проживающие в домах индивидуальной застройки, за исключением водопотребителей, проживающих в многоквартирных жилых домах (жилых зданиях);

5) соблюдать правила пользования системами водоснабжения и водоотведения, санитарные правила, а также выполнять требования, установленные водным законодательством Республики Казахстан;

6) не допускать сброс сточных вод с загрязнениями, превышающими допустимые концентрации вредных веществ;

7) не допускать сброс ливневых и дренажных вод в систему водоотведения хозяйственно-бытовых сточных вод;

8) не присоединять иных водопотребителей к собственным сетям водоснабжения и (или) водоотведения без разрешения организации по водоснабжению и (или) водоотведению;

9) выполнять технические требования организации по водоснабжению и (или) водоотведению;

10) выполнять иные требования, установленные законодательством Республики Казахстан.

3. Водопотребители – юридические лица, помимо обязанностей, предусмотренных в пункте 2 настоящей статьи, обязаны:

1) обеспечивать беспрепятственный доступ представителей организации по водоснабжению и (или) водоотведению к приборам учета воды для снятия показаний и проверки работоспособности, контроля технического состояния и безопасности всех элементов систем водоснабжения и водоотведения, расположенных на территории или находящихся в хозяйственном ведении, для отбора проб сточных вод, а также для отключения сетей водопотребителя при наличии задолженности;

2) запрашивать технические условия или технические требования организации по водоснабжению и (или) водоотведению при увеличении объемов водопотребления и (или) водоотведения сверх установленных в договоре.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-9 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-10. Права и обязанности организации по водоснабжению и (или) водоотведению

1. Организация по водоснабжению и (или) водоотведению вправе:

1) взимать плату за предоставленные услуги водоснабжения и (или) водоотведения в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

2) производить проверку приборов учета воды;

3) предъявлять иск в суд;

4) иметь иные права, предусмотренные законодательством Республики Казахстан.

2. Организация по водоснабжению и (или) водоотведению обязана:

1) обеспечивать подготовку питьевой воды и подачу ее водопотребителям в соответствии с гигиеническими нормативами;

2) обеспечивать бесперебойное предоставление услуг водоснабжения и (или) водоотведения в населенных пунктах;

3) обеспечивать учет забора воды из источников, подачи ее в сеть и водопотребителям;

4) соблюдать режим хозяйственной и иной деятельности, установленный для зон санитарной охраны источников, полос санитарной охраны трубопроводов систем водоснабжения и санитарно-защитных зон элементов систем водоотведения;

5) обеспечивать надлежащую эксплуатацию систем водоснабжения и водоотведения населенных пунктов;

6) выдавать разрешение на подключение объектов водопотребителя к системам водоснабжения и водоотведения при условии исправности сетей и сооружений водопотребителя и (или) выполнения технических условий организации по водоснабжению и (или) водоотведению;

7) выполнять иные требования, установленные законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-10 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-11. Системы водоснабжения и водоотведения, входящие в состав жилищных кондоминиумов

1. В состав жилищных кондоминиумов входят:

1) по водоснабжению – системы внутреннего водоснабжения в пределах границ наружных стен жилых домов (жилых зданий), в том числе групповые установки по дополнительной очистке питьевой воды, подкачивающие насосные установки;

2) по водоотведению – внутридомовые системы, включая выпуски до первого колодца в месте подключения к сети водоотведения населенного пункта.

2. Эксплуатация систем внутреннего водоснабжения и водоотведения жилых домов (жилых зданий) производится собственниками квартир и помещений, органом управления объектом кондоминиума, а также на договорной основе.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-11 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-12. Системы водоснабжения и водоотведения, находящиеся в собственности водопотребителя

1. Элементы систем водоснабжения и водоотведения водопотребителя от границы раздела балансовой принадлежности до точек разбора воды и выпуска сточных вод от санитарно-технических приборов в систему водоотведения относятся к системам водоснабжения и водоотведения водопотребителя и обслуживаются собственными силами, а также на договорной основе.

2. Устройство систем водоснабжения и водоотведения водопотребителя должно соответствовать требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-12 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 92-13. Бесхозяйные система водоснабжения и водоотведения населенного пункта и (или) ее составляющие элементы

1. Бесхозяйными являются система водоснабжения и водоотведения населенного пункта и (или) ее составляющие элементы, не имеющие собственника или собственник которых неизвестен либо от права собственности на которые собственник отказался.

2. Местный исполнительный орган города республиканского значения, столицы, района, города областного значения при обнаружении бесхозяйных системы водоснабжения и водоотведения населенного пункта и (или) ее составляющих элементов проводит процедуры по их постановке на учет как бесхозяйные недвижимые вещи в соответствии со статьей 242 Гражданского кодекса Республики Казахстан.

3. На время нахождения на учете как бесхозяйные недвижимые вещи система водоснабжения и водоотведения населенного пункта и (или) ее составляющие элементы передаются в эксплуатацию коммунальной организации по водоснабжению и (или) водоотведению.

4. Коммунальная организация по водоснабжению и (или) водоотведению обеспечивает качество питьевой воды, подаваемой водопотребителю по бесхозяйным системе водоснабжения и (или) ее составляющим элементам, переданным ей в эксплуатацию.

Сноска. Глава 16 дополнена статьей 92-13 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 17. Использование водных объектов
для оздоровительных и рекреационных целей

Статья 93. Использование водных объектов оздоровительного назначения

1. Водные объекты, ресурсы которых обладают природными лечебными свойствами, а также благоприятные для лечебно-профилактических целей, относятся к категории оздоровительных и используются для целей оздоровления в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

2. Перечень водных объектов оздоровительного назначения по представлению уполномоченных органов в области здравоохранения, охраны окружающей среды, по изучению недр утверждается:

1) республиканского значения – уполномоченным органом;

2) местного значения – местными исполнительными органами областей, городов республиканского значения, столицы.

3. Предоставление в пользование водных объектов оздоровительного назначения осуществляется в соответствии с настоящим Кодексом и законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 93 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 94. Использование водных объектов и водохозяйственных сооружений для рекреационных целей

1. Использование водных объектов и водохозяйственных сооружений для рекреационных целей допускается без специального разрешения, за исключением водных объектов, представляющих потенциальную селевую опасность.

2. Места для массового отдыха, туризма и спорта на водных объектах и водохозяйственных сооружениях устанавливаются местными исполнительными органами области (города республиканского значения, столицы) по согласованию с бассейновыми инспекциями, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения с соблюдением экологических требований и безопасности жизни человека.

3. Исключен Законом РК от 15.06.2017 № 73-VI (вводится в действие с 01.01.2018).
Сноска. Статья 94 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.07.2009 N 180-IV; от 15.06.2017 № 73-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 18. Использование водных объектов
и водохозяйственных сооружений для нужд сельского хозяйства

Статья 95. Использование водных объектов и водохозяйственных сооружений для нужд сельского хозяйства

1. Использование водных объектов для нужд сельского хозяйства осуществляется в порядке общего и специального водопользования.

2. Первичные водопользователи на основе планов водопользования вторичных водопользователей составляют ежегодные заявки на получение объемов воды. Бассейновая инспекция с учетом прогнозируемой водности года и на основании заявок первичных водопользователей устанавливает для них лимиты водопользования. Объемы поставок воды для вторичных водопользователей определяются договорами, заключенными между первичными и вторичными водопользователями, с учетом установленных лимитов.

3. Физические и юридические лица, имеющие водохозяйственные сооружения для накопления талых, ливневых и паводковых вод с целью использования их для нужд сельского хозяйства, обязаны иметь разрешение на специальное водопользование.

4. Использование поверхностных и подземных водных объектов для обводнения пастбищ осуществляется в порядке специального водопользования.

5. Использование водных объектов для водопоя скота допускается вне зоны санитарной охраны и при наличии водопойных площадок и других устройств, предотвращающих загрязнение и засорение водных объектов в порядке общего водопользования.

6. Физическим лицам, ведущим личное подсобное хозяйство, занимающимся садоводством и огородничеством, выделяется вода для полива в порядке специального водопользования в соответствии с установленными лимитами. При отсутствии достаточных водных ресурсов вода для полива может быть выделена за счет перераспределения лимитов других водопользователей.

7. Орошение, осушение, промывка засоленных почв и другие мелиоративные работы должны осуществляться в комплексе с природоохранными мероприятиями, обеспечивающими защиту водных объектов и их водосборных площадей. Мониторинг и оценка мелиоративного состояния орошаемых земель проводятся специализированными государственными учреждениями за счет бюджетных средств.

8. Использование сточных вод для орошения проводится в соответствии с установленными экологическими и санитарно-эпидемиологическими требованиями.

9. В орошаемой зоне водопользователями производится прогноз объема и качества возвратных вод, планируются объемы сброса в водные объекты, создание аккумулирующих водоемов или использование их на месте формирования.

Сноска. Статья 95 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.07.2012 № 36-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 95-1. Гидромелиорация земель

1. Гидромелиорация земель производится с целью улучшения состояния засушливых, засоленных, заболоченных, излишне увлажненных земель, состояние которых зависит от воздействия воды.

2. К видам гидромелиорации земель относятся орошение, осушение земель и промывка засоленных почв.

Сноска. Кодекс дополнен статьей 95-1 в соответствии с Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменением, внесенным Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 96. Гидромелиоративный кондоминиум

Гидромелиоративный кондоминиум - особая форма собственности на недвижимость как единый имущественный комплекс (далее - объект гидромелиоративного кондоминиума), при котором вещное право на земельные участки принадлежит физическим и юридическим лицам, а гидромелиоративная система или ее элементы принадлежат им на праве общей долевой собственности.

Статья 97. Образование и прекращение гидромелиоративного кондоминиума

1. Гидромелиоративный кондоминиум может быть образован на земельных участках орошаемых массивов, находящихся под одним оросительным каналом или его выделом, принадлежащих двум и более землепользователям или собственникам земельных участков.

2. Каждый из владельцев вещных прав на земельные участки вправе по своему усмотрению реализовывать свои права на земельный участок независимо от своего участия в гидромелиоративном кондоминиуме.

Земельные участки, занятые водохозяйственными сооружениями, входящими в состав гидромелиоративного кондоминиума, относятся к полосам отвода и принадлежат участникам гидромелиоративного кондоминиума на праве общей долевой собственности.

3. Размер доли участника гидромелиоративного кондоминиума в общем имуществе определяется отношением площади орошаемого земельного участка, правом на которую обладает этот участник, к общей площади всего оросительного массива. Такая доля в имуществе гидромелиоративного кондоминиума не может быть выделена в натуре (идеальная доля).

4. Соглашением всех участников гидромелиоративного кондоминиума размер доли в общем имуществе может не определяться, в этом случае имущество гидромелиоративного кондоминиума находится в общей собственности, которая не подлежит разделу.

5. Переход вещного права на орошаемый земельный участок (за исключением прекращения вторичного права временного землепользования) к другому лицу влечет переход к приобретателю и доли в имуществе гидромелиоративного кондоминиума.

6. Участник гидромелиоративного кондоминиума не вправе отчуждать свою долю в имуществе гидромелиоративного кондоминиума отдельно от права на орошаемый земельный участок.

7. Использование общего имущества гидромелиоративного кондоминиума в качестве залога возможно с согласия всех его участников.

8. Гидромелиоративный кондоминиум может быть ликвидирован при переходе вещного права на все орошаемые земельные участки (за исключением вторичного права временного землепользования), обслуживаемые одним гидромелиоративным кондоминиумом, и права собственности на имущество гидромелиоративного кондоминиума к одному лицу.

Статья 98. Регистрация объекта гидромелиоративного кондоминиума

1. Объект гидромелиоративного кондоминиума должен быть зарегистрирован как единый комплекс в соответствии с законодательством Республики Казахстан о регистрации прав на недвижимое имущество.

2. Регистрация объекта гидромелиоративного кондоминиума осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 98 с изменением, внесенным Законом РК от 25.03.2011 № 421-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 99. Права участников гидромелиоративного кондоминиума

1. Все участники гидромелиоративного кондоминиума имеют право на управление общим имуществом, соразмерное доле их участия в гидромелиоративном кондоминиуме.

2. Каждый участник гидромелиоративного кондоминиума имеет право пользоваться общим имуществом. Порядок пользования общим имуществом гидромелиоративного кондоминиума определяется соглашением участников.

Передача земельного участка в аренду другим лицам (вторичное право временного землепользования) не влечет за собой прекращения участия арендодателя в гидромелиоративном кондоминиуме.

3. Участники гидромелиоративного кондоминиума могут иметь и другие права, не противоречащие законам Республики Казахстан.

Статья 100. Обязанности участников гидромелиоративного кондоминиума

1. Участники гидромелиоративного кондоминиума обязаны:

1) участвовать во всех расходах на содержание общего имущества;

2) обеспечивать сохранность и безопасную эксплуатацию общего имущества.

2. Участники гидромелиоративного кондоминиума могут нести и другие обязанности, установленные законами Республики Казахстан.

Статья 101. Особенности участия в гидромелиоративном кондоминиуме

1. Размеры расходов на содержание общего имущества устанавливаются соразмерно доле участника в общем имуществе, если иное не предусмотрено соглашением участников гидромелиоративного кондоминиума.

2. В случае, если орошаемый земельный участок в гидромелиоративном кондоминиуме не используется его участником, он не освобождается от расходов по содержанию общего имущества.

3. Арендаторы орошаемых земельных участков не имеют права голоса и не могут иным образом участвовать в управлении объектом гидромелиоративного кондоминиума, но обязаны соблюдать правила, общие для участников гидромелиоративного кондоминиума.

4. Участники гидромелиоративного кондоминиума не имеют права от своего имени отчуждать общее имущество кондоминиума.

Статья 102. Управление объектом гидромелиоративного кондоминиума

1. Участники гидромелиоративного кондоминиума обязаны в течение месяца после регистрации объекта гидромелиоративного кондоминиума решить вопрос о форме его управления.

2. Форма управления объектом гидромелиоративного кондоминиума определяется соглашением его участников в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Глава 19. Использование водных объектов и водохозяйственных
сооружений для промышленности и энергетики

Статья 103. Использование водных объектов и водохозяйственных сооружений для промышленности и теплоэнергетики

1. Использование водных объектов и водохозяйственных сооружений для нужд промышленности и теплоэнергетики осуществляется в порядке специального водопользования.

2. Промышленные и теплоэнергетические организации обязаны иметь оборотное водоснабжение, за исключением действующих или реконструируемых теплоэнергетических организаций, использующих системы водоснабжения в целях охлаждения из водных объектов или прудов-охладителей.

Организации, не имеющие оборотного водоснабжения, за исключением действующих или реконструируемых теплоэнергетических организаций, использующих системы водоснабжения в целях охлаждения из водных объектов или прудов-охладителей, обязаны представить в бассейновую инспекцию, уполномоченный государственный орган в области охраны окружающей среды, государственный орган в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения план перехода на оборотное водоснабжение с указанием конкретных сроков.

3. Подземные воды, не отнесенные к категории питьевых и минеральных вод, а также воды, забранные попутно с другими полезными ископаемыми (шахтные, карьерные, рудничные воды), могут использоваться для технического водоснабжения и для других производственных нужд на условиях специального водопользования с соблюдением экологических требований.

4. Добытые попутно с другими полезными ископаемыми подземные воды, представляющие угрозу здоровью населения и окружающей среде, подлежат обязательной утилизации.

5. Использование питьевой воды для промышленности при наличии возможности использовать воду другого качества не допускается, за исключением тех организаций, на которых оно предусмотрено технологическим процессом. При чрезвычайных ситуациях природного и техногенного характера местные исполнительные органы области (города республиканского значения, столицы) вправе временно разрешать потребление для промышленных целей питьевой воды с учетом первоочередного удовлетворения питьевых и хозяйственно-бытовых нужд населения. Сроки потребления питьевой воды для промышленных нужд устанавливаются по согласованию с бассейновой инспекцией.

6. Уполномоченный орган, местные исполнительные органы области (города республиканского значения, столицы) в случаях наступления чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера вправе в порядке, установленном законами Республики Казахстан, ограничивать, приостанавливать или запрещать промышленным и теплоэнергетическим предприятиям использование водных объектов и водохозяйственных сооружений.

Сноска. Статья 103 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 104. Использование водных объектов и водохозяйственных сооружений для гидроэнергетики

1. Использование водных объектов и водохозяйственных сооружений для гидроэнергетики осуществляется в порядке специального водопользования с учетом интересов других отраслей экономики, соблюдения требований комплексного использования вод и их охраны по согласованию с бассейновой инспекцией и другими заинтересованными государственными органами, а в селеопасных районах - с уполномоченным органом в сфере гражданской защиты.

2. Организации, эксплуатирующие гидроэнергетические и гидротехнические сооружения на водных объектах, обязаны обеспечить:

1) установленный режим наполнения и сработки водохранилищ, соблюдая при этом приоритет питьевого водоснабжения;

2) потребность рыбного хозяйства на участках рек и водохранилищ, имеющих важное значение для сохранения и воспроизводства рыбных ресурсов в поймах и дельтах рек;

3) беспрепятственный пропуск судов и плотов;

4) осуществление установленных природоохранных, санитарно-эпидемиологических и аварийных попусков.

3. Если вследствие изменения естественного уровня водных объектов, возникшего в результате наполнения и сработки водохранилищ, нанесен вред физическим и (или) юридическим лицам, виновные обязаны возместить его в соответствии с законами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 104 с изменениями, внесенными законами РК от 26.05.2008 N 34-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 20. Использование водных объектов и водохозяйственных
сооружений для транспорта, лесосплава, противопожарных нужд

Статья 105. Использование водных объектов и водохозяйственных сооружений для транспорта и лесосплава

1. Поверхностные водные объекты Республики Казахстан, отнесенные к категории судоходных, являются водными путями общего пользования, за исключением случаев, если их использование в этих целях полностью или частично запрещено либо они предоставлены в обособленное пользование.

2. Исключен Законом РК от 28.12.2010 № 369-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

3. Утверждение порядка отнесения водных объектов к категории судоходных и перечня судоходных водных путей осуществляется уполномоченным органом по вопросам водного транспорта.

4. Лесосплав на водных объектах, используемых для судоходства, без судовой тяги запрещается. Молевой лесосплав на водных объектах запрещается. Организации, осуществляющие лесосплав, обязаны регулярно проводить очистку водных объектов от затонувшей древесины. Перечень водных объектов, используемых для лесосплава, и порядок проведения их очистки определяются местными исполнительными органами областей (городов республиканского значения, столицы) по согласованию с бассейновой инспекцией и уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды.

5. Использование водных объектов для плавания на маломерных судах, а также для взлета (посадки) воздушных судов осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

6. При использовании водных объектов и водохозяйственных сооружений, предназначенных для судоходства, лесосплава, взлета (посадки) воздушных судов, водопользователи обязаны:

1) обеспечивать рациональное использование и охрану вод;

2) выполнять требования органов, регулирующих судоходство;

3) не допускать сброса в водные объекты хозяйственно-бытовых отходов и загрязняющих веществ;

4) не допускать разрушения русел и берегов водных объектов и водохозяйственных, гидротехнических и других сооружений;

5) не нарушать прав других физических и юридических лиц.

Сноска. Статья 105 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 28.12.2010 № 369-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 106. Использование водных объектов и водохозяйственных сооружений для противопожарных нужд

1. Забор воды для противопожарных нужд допускается из любых водных объектов без специального разрешения.

2. Выбор места забора воды для целей, предусмотренных пунктом 1 настоящей статьи, его обустройство (пирсы, подъезды, световые указатели) должны осуществляться местными исполнительными органами областей, городов республиканского значения, столицы по согласованию с территориальными подразделениями уполномоченного органа в сфере гражданской защиты с соблюдением условий, предъявляемых ведомством уполномоченного органа и уполномоченным органом в области охраны окружающей среды.

3. Юридические лица, имеющие соответствующие сооружения и устройства пожаротушения на своих водопроводных сетях, обязаны содержать их в исправном состоянии.

4. Запрещается использовать для иных целей воду из водных объектов и водохозяйственных сооружений, специально предназначенных для противопожарных нужд.

Сноска. Статья 106 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 21. Использование водных объектов или их частей для ведения рыбного и охотничьего хозяйства

Сноска. Глава 21 в редакции Закона РК от 15.06.2017 № 73-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 107. Использование водных объектов или их частей для ведения рыбного хозяйства и добычи рыбных ресурсов и других водных животных

1. Право пользования рыбными ресурсами и другими водными животными и ведения рыбного хозяйства на водных объектах или их частях, имеющих важное значение для сохранения, воспроизводства и добычи рыбных ресурсов и других водных животных (в том числе для промыслового рыболовства), рыбохозяйственных технологических водоемах предоставляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира.

Пользователь рыбными ресурсами и другими водными животными имеет право получить водные объекты или их части в пользование в соответствии с настоящим Кодексом.

2. Физические и юридические лица, в пользование которым предоставлены водные объекты или их части для ведения рыбного хозяйства и добычи рыбных ресурсов и других водных животных, обязаны:

1) проводить по согласованию с бассейновой инспекцией и уполномоченным государственным органом в области охраны, воспроизводства и использования животного мира зарыбление и рыбохозяйственную мелиорацию, обеспечивающие улучшение состояния водных объектов или их частей, и воспроизводство рыбных ресурсов и других водных животных;

2) содержать берега водных объектов или их части в местах их использования в соответствии с санитарно-эпидемиологическими и экологическими требованиями, установленными законодательством Республики Казахстан.

3. Водные объекты или их части, за исключением расположенных на территории государственных природных заповедников, рыбопитомников, прудовых, озерных и других рыбных хозяйств, а также водохранилищ питьевого водоснабжения, могут использоваться физическими лицами для любительского (спортивного) рыболовства с соблюдением установленных правил рыболовства.

Сноска. Статья 107 с изменениями, внесенными законами РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 108. Использование водных объектов или их частей для ведения охотничьего хозяйства

1. Водные объекты или их части предоставляются в пользование физическим и юридическим лицам для ведения охотничьего хозяйства местным исполнительным органом области, города республиканского значения, столицы по согласованию с местным представительным органом, бассейновой инспекцией и уполномоченным государственным органом в области охраны, воспроизводства и использования животного мира.

2. При эксплуатации водохранилищ, озер и других водных объектов или их частей, а также сооружений, расположенных в акватории водных объектов, режим использования которых влияет на места массового обитания птиц и водных животных, должны учитываться соблюдение необходимого гидрологического режима водно-болотных угодий и интересы ведения охотничьего хозяйства.

3. Проведение рыбохозяйственной мелиорации, культивирование на водных объектах или их частях растений, полезных для ведения охотничьего хозяйства в местах обитания ценных, редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных, осуществляются по согласованию с бассейновой инспекцией и уполномоченным государственным органом в области охраны, воспроизводства и использования животного мира.

4. В местах обитания ценных, редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных, а также на участках, где осуществляются мероприятия по воспроизводству и охране фауны, местными исполнительными органами областей, городов республиканского значения, столицы по согласованию с бассейновой инспекцией, уполномоченным государственным органом в области охраны, воспроизводства и использования животного мира могут быть ограничены пребывание физических лиц, любительская (спортивная) и промысловая охота, застройка береговой полосы и другие действия, ухудшающие состояние водных объектов или их частей, и ведение охотничьего хозяйства.

Сноска. Статья 108 с изменениями, внесенными Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 22. Пользование водными объектами особо охраняемых
природных территорий. Эксплуатация водохранилищ и
подпорных гидротехнических сооружений на реках и каналах

Статья 109. Пользование водными объектами особо охраняемых природных территорий

Пользование водными объектами особо охраняемых природных территорий осуществляется в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан об особо охраняемых природных территориях.

Статья 110. Эксплуатация водохранилищ

1. Водохранилища создаются в целях регулирования поверхностного стока и удовлетворения потребностей водопользователей в воде.

2. Проектирование, строительство и эксплуатация водохранилищ осуществляются с учетом всех возможных отрицательных последствий такого вмешательства в сложившиеся естественные и хозяйственные комплексы.

3. Водохранилища предоставляются в пользование при соблюдении требований изучения гидрогеологических и инженерно-геологических условий и условий, обеспечивающих сохранение экологической устойчивости, санитарно-эпидемиологической и радиационной безопасности, удовлетворение интересов населения и отраслей экономики.

4. Порядок эксплуатации водохранилищ определяется правилами организаций, эксплуатирующих водохранилища, разработанными в соответствии с правилами, указанными в подпунктах 7-7) и 13-1) пункта 1 статьи 37 настоящего Кодекса.

5. Организации, эксплуатирующие водохранилища, водопроводные и водопропускные или водозаборные сооружения на них, обязаны соблюдать режим наполнения и сброса водохранилищ, установленный с учетом интересов водопользователей и землепользователей, находящихся в зонах влияния водохранилищ.

6. Контроль за соблюдением правил эксплуатации водохранилищ осуществляется ведомством уполномоченного органа и бассейновыми инспекциями.

7. Положения настоящей статьи распространяются также на эксплуатацию озер и других водоемов, используемых в качестве водохранилищ.

Сноска. Статья 110 с изменениями, внесенными Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 111. Эксплуатация подпорных гидротехнических сооружений на реках и каналах

1. Эксплуатация подпорных гидротехнических сооружений на реках и каналах производится в соответствии с их назначением, условиями и нормами, разработанными при проектировании этих сооружений.

2. Регулирование водопользователями поверхностного стока при помощи подпорных гидротехнических сооружений осуществляется с учетом судоходства, комплексного использования и охраны водных ресурсов данного речного бассейна на основании разрешения на специальное водопользование.

3. Исключен Законом РК от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3-1. Собственники подпорных гидротехнических сооружений, соответствующих критериям отнесения плотин к декларируемым, утвержденным уполномоченным органом, обязаны провести декларирование их безопасности.

4. Разработка декларации безопасности плотины (далее – декларация) осуществляется собственником самостоятельно, либо за счет его средств сторонней организацией, аттестованной на право проведения работ в области безопасности плотин.

5. Декларация подлежит экспертизе в организации, аттестованной ведомством уполномоченного органа на право проведения работ в области безопасности плотин, за счет средств организации-заявителя.

6. Для присвоения регистрационного шифра декларации заявитель представляет в бассейновую инспекцию заявление и копию декларации вместе с копией экспертного заключения.

Бассейновая инспекция, рассмотрев представленные документы, принимает решение о регистрации декларации либо представляет мотивированный отказ.

Копия декларации, зарегистрированная бассейновой инспекцией, хранится в бассейновой инспекции.

7. Перечень плотин и организаций, зарегистрировавших декларации безопасности плотин, размещается на интернет-ресурсе уполномоченного органа.

8. В случае изменения условий, влияющих на обеспечение безопасности плотины, декларация подлежит изменению.

При внесении изменений в декларацию она подлежит повторной экспертизе и регистрации в срок не позднее трех месяцев после внесения изменений.

Сноска. Статья 111 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.04.2016 № 506-V (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Раздел 7. Охрана водных объектов и борьба с вредными воздействиями вод Глава 23. Водоохранная деятельность

Статья 112. Охрана водных объектов

1. Водные объекты подлежат охране от:

1) природного и техногенного загрязнения вредными опасными химическими и токсическими веществами и их соединениями, теплового, бактериального, радиационного и другого загрязнения;

2) засорения твердыми, нерастворимыми предметами, отходами производственного, бытового и иного происхождения;

3) истощения.

2. Водные объекты подлежат охране с целью предотвращения:

1) нарушения экологической устойчивости природных систем;

2) причинения вреда жизни и здоровью населения;

3) уменьшения рыбных ресурсов и других водных животных;

4) ухудшения условий водоснабжения;

5) снижения способности водных объектов к естественному воспроизводству и очищению;

6) ухудшения гидрологического и гидрогеологического режима водных объектов;

7) других неблагоприятных явлений, отрицательно влияющих на физические, химические и биологические свойства водных объектов.

3. Охрана водных объектов осуществляется путем:

1) предъявления общих требований по охране водных объектов ко всем водопользователям, осуществляющим любые виды пользования ими;

2) предъявления специальных требований к отдельным видам хозяйственной деятельности;

3) совершенствования и применения водоохранных мероприятий с внедрением новой техники и экологически, эпидемиологически безопасных технологий;

4) установления водоохранных зон, защитных полос водных объектов, зон санитарной охраны источников питьевого водоснабжения;

5) проведения государственного и других форм контроля за использованием и охраной водных объектов;

6) применения мер ответственности за невыполнение требований по охране водных объектов.

4. Центральные и местные исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы) в соответствии с законодательством Республики Казахстан принимают совместимые с принципом устойчивого развития меры по сохранению водных объектов, предотвращению их загрязнения, засорения и истощения, а также по ликвидации последствий указанных явлений.

5. Физические и юридические лица, деятельность которых влияет на состояние водных объектов, обязаны соблюдать экологические требования, установленные экологическим законодательством Республики Казахстан, и проводить организационные, технологические, лесомелиоративные, агротехнические, гидротехнические, санитарно-эпидемиологические и другие мероприятия, обеспечивающие охрану водных объектов от загрязнения, засорения и истощения.

Сноска. Статья 112 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 09.01.2007 N 213 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 21.01.2010 № 242-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 113. Охрана водных объектов от загрязнения

1. Загрязнением водных объектов признается сброс или поступление иным способом в водные объекты предметов или загрязняющих веществ, ухудшающих качественное состояние и затрудняющих использование водных объектов.

2. Охрана водных объектов осуществляется от всех видов загрязнения, включая диффузное загрязнение (загрязнение через поверхность земли и воздух).

3. В целях охраны водных объектов от загрязнения запрещаются:

1) применение пестицидов, удобрений на водоохранных полосах водных объектов. Дезинфекционные, дезинсекционные и дератизационные мероприятия на водосборной площади и зоне санитарной охраны водных объектов проводятся по согласованию с государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения;

2) сброс и захоронение радиоактивных и токсичных веществ в водные объекты;

3) сброс в водные объекты сточных вод промышленных, пищевых объектов, не имеющих сооружений очистки и не обеспечивающих в соответствии с нормативами эффективной очистки;

4) проведение на водных объектах взрывных работ, при которых используются ядерные и иные виды технологий, сопровождающиеся выделением радиоактивных и токсичных веществ;

5) применение техники и технологий на водных объектах и водохозяйственных сооружениях, представляющих угрозу здоровью населения и окружающей среде.

Сноска. Статья 113 с изменением, внесенным Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 114. Охрана водных объектов от засорения

1. Засорением водных объектов признается попадание в них твердых, производственных, бытовых и других отходов, а также взвешенных частиц, в результате чего ухудшается гидрологическое состояние водного объекта и затрудняется водопользование.

2. Сброс в водные объекты и захоронение в них твердых, производственных, бытовых и других отходов запрещаются.

3. Не допускается засорение водосборных площадей водных объектов, ледяного покрова водных объектов, ледников твердыми, производственными, бытовыми и другими отходами, смыв которых повлечет ухудшение качества поверхностных и подземных водных объектов.

Статья 115. Охрана водных объектов от истощения

1. Истощенностью водных объектов признается уменьшение минимально допустимого уровня стока, запасов поверхностных вод или сокращение запасов подземных вод.

2. В целях предотвращения истощенности водных объектов физические и юридические лица, пользующиеся водными объектами, обязаны:

1) не допускать сверхлимитного безвозвратного изъятия воды из водных объектов;

2) не допускать на территории водоохранных зон и полос распашки земель, купки и санитарной обработки скота, возведения построек и ведения других видов хозяйственной деятельности, приводящих к истощению водных объектов;

3) проводить водоохранные мероприятия.

3. Водоохранные мероприятия, направленные на предотвращение водных объектов от истощения, проводимые физическими и юридическими лицами, предварительно согласовываются с бассейновыми инспекциями, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды и уполномоченным органом по изучению недр.

Сноска. Статья 115 с изменением, внесенным Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 116. Водоохранные зоны и полосы водных объектов

Сноска. Заголовок статьи 116 с изменением, внесенным Законом РК от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Для поддержания водных объектов в состоянии, соответствующем санитарно-гигиеническим и экологическим требованиям, для предотвращения загрязнения, засорения и истощения поверхностных вод, а также сохранения растительного и животного мира устанавливаются водоохранные зоны и полосы с особыми условиями пользования, за исключением водных объектов, входящих в состав земель особо охраняемых природных территорий и государственного лесного фонда.

2. Водоохранные зоны, полосы и режим их хозяйственного использования устанавливаются местными исполнительными органами областей, городов республиканского значения, столицы на основании утвержденной проектной документации, согласованной с бассейновыми инспекциями, государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, уполномоченным органом по земельным отношениям, а в селеопасных районах – с уполномоченным органом в сфере гражданской защиты.

При этом разработка проектной документации осуществляется в срок, не превышающий десять месяцев. Срок рассмотрения, согласования и утверждения проектной документации не должен превышать двух месяцев с даты ее предоставления в местные исполнительные органы областей, городов республиканского значения, столицы. Установление водоохранных зон и полос, а также режима их хозяйственного использования должно быть осуществлено в течение одного месяца с даты утверждения проектной документации.

В случаях естественного или искусственного изменения границ водного объекта установленные границы водоохранных зон и полос подлежат уточнению в порядке и сроки, определяемые частью первой настоящего пункта.

3. Исключен Законом РК от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
4. Исключен Законом РК от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

5. Правила установления границ водоохранных зон и полос утверждаются уполномоченным органом.

Сноска. Статья 116 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 26.05.2008 N 34-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.07.2009 N 180-IV; от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.04.2016 № 506-V (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 117. Зоны санитарной охраны вод

1. В целях охраны вод, используемых для питьевого водоснабжения, лечебных, курортных и иных оздоровительных нужд населения, местными исполнительными органами областей (городов республиканского значения, столицы) устанавливаются зоны санитарной охраны.

2. Порядок установления зон санитарной охраны и санитарных защитных полос определяется государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

Сноска. Статья 117 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 118. Зоны чрезвычайной экологической ситуации или экологического бедствия на водных объектах

1. Водные объекты, на которых в результате хозяйственной деятельности или природных процессов происходят изменения, угрожающие здоровью населения, растительному и животному миру, состоянию окружающей среды, могут объявляться зонами чрезвычайной экологической ситуации или экологического бедствия.

2. Чрезвычайная экологическая ситуация на водных объектах или бассейнах рек и месторождениях подземных вод объявляется уполномоченным органом.

Сноска. Статья 118 с изменением, внесенным Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 119. Предоставление земельных участков в водоохранных зонах и полосах во временное пользование и контроль за соблюдением требований к режиму хозяйственной деятельности на водоохранных зонах и полосах

Сноска. Заголовок статьи 119 в редакции Закона РК от 20.02.2017 № 48-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Земельные участки в водоохранных полосах водных объектов могут быть предоставлены во временное пользование физическим и юридическим лицам в порядке, установленном земельным законодательством Республики Казахстан, с условием соблюдения установленных требований к режиму хозяйственной деятельности.

1-1. Сельскохозяйственные угодья в водоохранных зонах могут быть предоставлены физическим и юридическим лицам в землепользование для сенокошения и пастьбы скота местными исполнительными органами согласно Плану по управлению пастбищами и их использованию по согласованию с бассейновыми инспекциями.

2. Государственный контроль за соблюдением требований к режиму хозяйственной деятельности на водоохранных зонах и полосах осуществляется ведомством уполномоченного органа, бассейновыми инспекциями, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, территориальным подразделением ведомства центрального уполномоченного органа по управлению земельными ресурсами в пределах их компетенции.

Сноска. Статья 119 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 180-IV; от 20.02.2017 № 48-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30 июня 2021 года № 59-VII (вводится в действие с 01.01.2022).

Статья 120. Особенности охраны подземных водных объектов

1. Физические и юридические лица, производственная деятельность которых может оказать вредное влияние на состояние подземных вод, обязаны вести мониторинг подземных вод и своевременно принимать меры по предотвращению загрязнения и истощения водных ресурсов и вредного воздействия вод.

2. В контурах месторождений и участков подземных вод, которые используются или могут быть использованы для питьевого водоснабжения, запрещаются проведение операций по недропользованию, размещение захоронений радиоактивных и химических отходов, свалок, кладбищ, скотомогильников (биотермических ям) и других объектов, влияющих на состояние подземных вод.

3. Запрещается орошение земель сточными водами, если это влияет или может повлиять на состояние подземных вод.

4. Гидрогеологические скважины, в том числе самоизливающиеся и разведочные, а также скважины, не пригодные к эксплуатации или использование которых прекращено, подлежат оборудованию устройствами консервации или ликвидируются.

Ликвидация и консервация гидрогеологических скважин осуществляются владельцами скважин.

Ликвидация и консервация бесхозных самоизливающихся гидрогеологических скважин осуществляются уполномоченным органом по изучению недр за счет бюджетных средств.

5. При проведении операций по недропользованию недропользователь обязан принимать меры по охране подземных вод.

6. Физические и юридические лица, эксплуатирующие водозаборные сооружения подземных вод, обязаны организовать зоны санитарной охраны и мониторинг подземных вод.

7. Извлечение подземных вод при строительстве и эксплуатации дренажных систем на мелиорированных землях допускается при наличии разрешения на специальное водопользование.

8. При размещении, проектировании, строительстве, вводе в эксплуатацию водозаборных сооружений, связанных с использованием подземных вод, должны быть предусмотрены меры, предотвращающие их вредное влияние на поверхностные водные объекты и окружающую среду.

9. При геологическом изучении недр, разведке и добыче полезных ископаемых, строительстве и эксплуатации подземных сооружений, не связанных с добычей полезных ископаемых, недропользователи обязаны принять меры по предупреждению загрязнения и истощения подземных вод.

Сноска. Статья 120 с изменениями, внесенными законами РК от 17.01.2014 № 165-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2017 № 126-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Глава 24. Малые водные объекты и особенности их охраны

Статья 121. Малые водные объекты

1. К малым водным объектам относятся естественные водные объекты, имеющие следующие размеры:

по замкнутым водным объектам - с площадью водного зеркала до десяти гектаров;

по рекам - водотоки длиной до двухсот километров.

2. Использование водных ресурсов малых водных объектов, как правило, осуществляется в порядке общего водопользования.

3. Использование водных ресурсов малых водных объектов в порядке специального водопользования возможно после изучения уполномоченным органом влияния последствий такого водопользования на состояние водных ресурсов и при наличии положительного заключения государственной экологической экспертизы или экологического разрешения, обязательного в соответствии с Экологическим кодексом Республики Казахстан.

Сноска. Статья 121 с изменениями, внесенными законами РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 401-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Статья 122. Особенности охраны малых водных объектов

1. Режим общего водопользования и осуществления хозяйственной деятельности в пределах водоохранных зон и полос малых водных объектов, а также меры по предупреждению и ликвидации их загрязнения, засорения и истощения устанавливаются местными исполнительными органами областей (городов республиканского значения, столицы) по согласованию с бассейновыми инспекциями, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды и государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, а в селеопасных регионах - с уполномоченным органом в сфере гражданской защиты.

2. В целях предотвращения истощения, загрязнения и деградации малых водных объектов местными исполнительными органами областей, городов республиканского значения, столицы отдельно предусматривается комплекс мероприятий по их защите и восстановлению в соответствии с документами Системы государственного планирования Республики Казахстан.

3. Физические и юридические лица, хозяйственная деятельность которых оказывает влияние на состояние и режим малых водных объектов, обязаны осуществлять согласованные с ведомством уполномоченного органа мероприятия по восстановлению водных ресурсов малых водных объектов и сохранению чистоты их вод.

Сноска. Статья 122 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 26.05.2008 N 34-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 25. Предупреждение и ликвидация
вредного воздействия вод

Статья 123. Обязанности государственных органов, физических и юридических лиц по предупреждению и ликвидации вредного воздействия вод

Государственные органы, физические и юридические лица обязаны проводить мероприятия по предупреждению и ликвидации следующих вредных воздействий вод:

наводнения, затопления, подтопления;

разрушения берегов, защитных дамб и других сооружений;

заболачивания и засоления земель;

эрозии почв и водных объектов, образования оврагов, оползней, селевых потоков и других вредных явлений.

Статья 124. Порядок осуществления мер по предупреждению и ликвидации вредного воздействия вод

1. Водохозяйственные организации, водопользователи, физические и юридические лица обязаны планировать и проводить предупредительные и текущие мероприятия по защите населенных пунктов, промышленных объектов, сельскохозяйственных угодий, охраняемых территорий от вредного воздействия вод. Финансирование предупредительных и текущих мероприятий по предупреждению и ликвидации вредного воздействия вод проводится за счет средств водопользователей и бюджетных средств.

Физические и юридические лица при проведении водохозяйственных мероприятий по предупреждению и ликвидации вредного воздействия вод обязаны:

1) соблюдать нормы и правила безопасности водохозяйственных систем и сооружений при их строительстве, вводе в эксплуатацию, эксплуатации, ремонте, реконструкции, консервации, выводе из эксплуатации и ликвидации;

2) систематически анализировать состояние снижения безопасности водохозяйственных систем и сооружений;

3) проводить регулярные обследования водохозяйственных систем и сооружений;

4) создавать финансовые и материальные резервы, предназначенные для ликвидации аварий водохозяйственных систем и сооружений;

5) поддерживать в постоянной готовности локальные системы оповещения о чрезвычайных ситуациях на водохозяйственных системах и сооружениях.

2. Ликвидация чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера, вызванных вредным воздействием вод, осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 124 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

Глава 26. Порядок производства работ на водных объектах,
водоохранных зонах и полосах

Статья 125. Условия размещения, проектирования, строительства, реконструкции и ввода в эксплуатацию предприятий и других сооружений на водных объектах, водоохранных зонах и полосах

1. В пределах водоохранных полос запрещаются:

1) хозяйственная и иная деятельность, ухудшающая качественное и гидрологическое состояние (загрязнение, засорение, истощение) водных объектов;

2) строительство и эксплуатация зданий и сооружений, за исключением водохозяйственных и водозаборных сооружений и их коммуникаций, мостов, мостовых сооружений, причалов, портов, пирсов и иных объектов транспортной инфраструктуры, связанных с деятельностью водного транспорта, промыслового рыболовства, рыбоводных объектов, связанных с размещением и обслуживанием рыбоводных хозяйств и коммуникаций к ним, рыбохозяйственных технологических водоемов, объектов по использованию возобновляемых источников энергии (гидродинамической энергии воды), а также рекреационных зон на водном объекте, без строительства зданий и сооружений досугового и (или) оздоровительного назначения;

3) предоставление земельных участков под садоводство и дачное строительство;

4) эксплуатация существующих объектов, не обеспеченных сооружениями и устройствами, предотвращающими загрязнение водных объектов и их водоохранных зон и полос;

5) проведение работ, нарушающих почвенный и травяной покров (в том числе распашка земель, выпас скота, добыча полезных ископаемых), за исключением обработки земель для залужения отдельных участков, посева и посадки леса;

6) устройство палаточных городков, постоянных стоянок для транспортных средств, летних лагерей для скота;

7) применение всех видов пестицидов и удобрений.

2. В пределах водоохранных зон запрещаются:

1) ввод в эксплуатацию новых и реконструированных объектов, не обеспеченных сооружениями и устройствами, предотвращающими загрязнение и засорение водных объектов и их водоохранных зон и полос;

2) проведение реконструкции зданий, сооружений, коммуникаций и других объектов, а также производство строительных, дноуглубительных и взрывных работ, добыча полезных ископаемых, прокладка кабелей, трубопроводов и других коммуникаций, буровых, земельных и иных работ без проектов, согласованных в установленном порядке с местными исполнительными органами, бассейновыми инспекциями, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения и другими заинтересованными органами;

3) размещение и строительство складов для хранения удобрений, пестицидов, нефтепродуктов, пунктов технического обслуживания, мойки транспортных средств и сельскохозяйственной техники, механических мастерских, устройство свалок бытовых и промышленных отходов, площадок для заправки аппаратуры пестицидами, взлетно-посадочных полос для проведения авиационно-химических работ, а также размещение других объектов, отрицательно влияющих на качество воды;

4) размещение животноводческих ферм и комплексов, накопителей сточных вод, полей орошения сточными водами, кладбищ, скотомогильников (биотермических ям), а также других объектов, обусловливающих опасность микробного загрязнения поверхностных и подземных вод;

5) выпас скота с превышением нормы нагрузки, купание и санитарная обработка скота и другие виды хозяйственной деятельности, ухудшающие режим водоемов;

6) применение способа авиаобработки пестицидами и авиаподкормки минеральными удобрениями сельскохозяйственных культур и лесонасаждений на расстоянии менее двух тысяч метров от уреза воды в водном источнике;

7) применение пестицидов, на которые не установлены предельно допустимые концентрации, внесение удобрений по снежному покрову, а также использование в качестве удобрений необезвреженных навозосодержащих сточных вод и стойких хлорорганических пестицидов.

При необходимости проведения вынужденной санитарной обработки в водоохранной зоне допускается применение мало- и среднетоксичных нестойких пестицидов.

3. Проектирование, строительство и размещение на водных объектах и (или) водоохранных зонах (кроме водоохранных полос) новых объектов (зданий, сооружений, их комплексов и коммуникаций), а также реконструкция (расширение, модернизация, техническое перевооружение, перепрофилирование) существующих объектов, возведенных до отнесения занимаемых ими земельных участков к водоохранным зонам и полосам или иным особо охраняемым природным территориям, согласовываются с бассейновыми инспекциями, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, уполномоченным органом по изучению недр, государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, уполномоченным органом в области ветеринарии, местными исполнительными органами области (города республиканского значения, столицы).

Порядок согласования определяется правилами организации застройки и прохождения разрешительных процедур в сфере строительства, утвержденными в соответствии с законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

Та же деятельность на водных объектах, представляющих потенциальную селевую опасность, согласовывается с уполномоченным органом в сфере гражданской защиты, а на судоходных водных путях - с уполномоченным органом по вопросам водного транспорта.

4. Проекты строительства новых или реконструкции (расширение, модернизация, техническое перевооружение, перепрофилирование) существующих объектов, применение которых может оказать негативное влияние на состояние водных объектов, должны предусматривать замкнутые (бессточные) системы технического водоснабжения.

5. Консервация и ликвидация (постутилизация) существующих (строящихся) объектов, которые могут оказать негативное влияние на состояние водных объектов, производятся по согласованию с бассейновыми инспекциями, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, уполномоченным органом по изучению недр и иными государственными органами в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

6. Проекты строительства транспортных или инженерных коммуникаций через территорию водных объектов должны предусматривать проведение мероприятий, обеспечивающих пропуск паводковых вод, режим эксплуатации водных объектов, предотвращение загрязнения, засорения и истощения вод, предупреждение их вредного воздействия.

Указанные проекты подлежат согласованию с бассейновыми инспекциями, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, уполномоченным органом по изучению недр, государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, уполномоченным органом в области энергоснабжения.

7. В водоохранных зонах и полосах запрещается строительство (реконструкция, капитальный ремонт) предприятий, зданий, сооружений и коммуникаций без наличия проектов, согласованных в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, и получивших положительное заключение комплексной вневедомственной экспертизы проектов строительства (технико-экономических обоснований, проектно-сметной документации), включающей выводы отраслевых экспертиз.

Сноска. Статья 125 в редакции Закона РК от 10.07.2009 N 180-IV; с изменениями, внесенными законами РК от 28.12.2010 № 369-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 04.07.2013 № 128-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 17.01.2014 № 165-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 126. Производство работ на водных объектах и их водоохранных зонах и полосах

1. Строительные, дноуглубительные и взрывные работы, добыча полезных ископаемых и других ресурсов, прокладка кабелей, трубопроводов и других коммуникаций, рубка леса, буровые и иные работы на водных объектах или водоохранных зонах, влияющие на состояние водных объектов, производятся по согласованию с бассейновыми инспекциями, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, местными исполнительными органами области (города республиканского значения, столицы), на водных объектах, отнесенных к судоходным, - дополнительно и с органами водного транспорта.

2. Порядок производства работ на водных объектах и их водоохранных зонах определяется для каждого водного объекта отдельно с учетом их состояния, требований сохранения экологической устойчивости окружающей среды по согласованию с бассейновыми инспекциями, уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды, государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, местными исполнительными органами области (города республиканского значения, столицы) и иными заинтересованными государственными органами.

Сноска. Статья 126 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 № 13; от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Раздел 8. Особенности правового регулирования
хозяйственной деятельности на водных объектах
особого государственного значения Глава 27. Водные объекты особого государственного значения

Статья 127. Правовой режим хозяйственной деятельности на водных объектах особого государственного значения

В правовой режим регулирования хозяйственной деятельности на водных объектах особого государственного значения входят:

1) обеспечение стабильного развития региона на основе соблюдения баланса интересов экономики с экологическими, культурными и историческими составляющими;

2) сохранение уровня воды на водных объектах естественного природного водного комплекса на уровне не ниже установленной отметки;

3) эффективное использование водных ресурсов на основе постоянного совершенствования технологических схем и организационно-экономических форм функционирования производств;

4) улучшение состояния водного бассейна и водного объекта;

5) повышение роли общественности в сохранении экономического, ресурсного потенциала региона и его санитарно-эпидемиологического и экологического благополучия;

6) сохранение и воспроизводство рыбных ресурсов, растительного и животного мира;

7) развитие рекреационного комплекса;

8) укрепление законности и экологического правопорядка.

Статья 128. Особенности охраны водных объектов особого государственного значения

Особенностями охраны водных объектов особого государственного значения являются:

1) зонирование и установление водных и экологических нормативов отдельно по зонам;

2) нормирование антропогенной нагрузки на водные объекты и их экологическую систему;

3) учет особенностей водных объектов региона местными исполнительными органами при установлении правил пользования ими;

4) обеспечение комплексности при утилизации отходов производства;

5) защита территории бассейна водного объекта от водной и ветровой эрозий, опустынивания, заболачивания, вторичного засоления, загрязнения отходами производства и потребления и другими веществами;

6) рекультивация нарушенных водных объектов и земель водного фонда;

7) приоритетность природоохранных и санитарно-эпидемиологических попусков воды по руслам водных объектов перед хозяйственными.

Сноска. В статью 128 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13.

Статья 129. Требования к хозяйственной деятельности в зоне водных объектов особого государственного значения

В целях охраны зоны водных объектов особого государственного значения в них устанавливается особый режим хозяйственной деятельности, который предусматривает:

1) приоритетность видов деятельности, направленных на сохранение и улучшение санитарно-эпидемиологической и экологической ситуации;

2) постоянное уменьшение воздействия хозяйственной деятельности на экологическую систему водных объектов;

3) сбалансированность решения социально-экономических задач и охраны водных объектов особого государственного значения на принципах устойчивого развития.

Статья 130. Виды деятельности, запрещенные на территории водных объектов особого государственного значения

На территории водных объектов особого государственного значения запрещаются:

1) хозяйственная и иная деятельность, вызывающая разрушение естественных экологических систем бассейна, изменение окружающей среды, которые опасны для жизни и здоровья населения;

2) ввоз в зоны водных объектов особого государственного значения, а также хранение или захоронение радиоактивных отходов и продукции, не поддающихся обезвреживанию или утилизации;

3) выкашивание тростника и выжигание сухой растительности, раскорчевка леса, разработка русел рек, имеющих нерестовое значение;

4) хозяйственная деятельность и производство на территории работ и услуг без обязательной санитарно-эпидемиологической экспертизы.

Сноска. Статья 130 с изменением, внесенным Законом РК от 02.01.2021 № 401-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Статья 131. Участие государства в регулировании хозяйственной деятельности в зоне водных объектов особого государственного значения

1. В целях сохранения и восстановления экологической системы водных объектов особого государственного значения центральные и местные исполнительные органы областей, городов республиканского значения, столицы учитывают особенности зоны при составлении бассейновых схем комплексного использования и охраны водных объектов.

2. Для координации деятельности государственных органов, общественных объединений и хозяйствующих субъектов на республиканском уровне Правительством Республики Казахстан может создаваться Национальный координационный совет.

Сноска. Статья 131 с изменениями, внесенными Законами РК от 20.12.2004 N 13; от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Раздел 9. Экономический механизм регулирования использования и
охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Сноска. Заголовок Раздела 9 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст.2).

Глава 28. Экономические методы регулирования
водопользования

Статья 132. Виды экономического регулирования в области использования и охраны водного фонда, водоснабжения и водоотведения

Основными видами экономического регулирования являются:

1) взимание с водопользователей платежей и сборов, предусмотренных налоговым законодательством Республики Казахстан;

2) разработка документов Системы государственного планирования Республики Казахстан, предусматривающих вопросы рационального использования и охраны водных объектов, водоснабжения и водоотведения населенных пунктов;

3) предоставление физическим и юридическим лицам в соответствии с законодательством Республики Казахстан кредитных и иных льгот при внедрении и освоении ими ресурсосберегающих, малоотходных технологий и нетрадиционных видов энергии, осуществлении других эффективных мер по охране и рациональному использованию водных ресурсов, водоснабжению и водоотведению;

4) создание общественных фондов и использование их для восстановления и охраны водных объектов.

Сноска. Статья 132 с изменениями, внесенными законами РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 133. Плата за пользование водными ресурсами

1. Общее водопользование в Республике Казахстан осуществляется бесплатно.

2. Специальное водопользование в Республике Казахстан осуществляется на платной основе в соответствии с налоговым законодательством Республики Казахстан.

Статья 134. Плата за услуги по подаче воды водопользователям, водоснабжению, водоотведению

1. Услуги, связанные с подачей воды водопользователям, водоснабжением, водоотведением, выполнением ремонтно-восстановительных работ и другими водохозяйственными мероприятиями, осуществляются на платной основе.

2. Тарифы за услуги по подаче воды водопользователям, водоснабжению и водоотведению утверждаются в соответствии с законодательством Республики Казахстан о естественных монополиях.

3. Порядок и условия взимания платы за услуги по подаче воды определяются договорами сторон.

Сноска. Статья 134 с изменениями, внесенными законами РК от 07.07.2006 N 174; от 29.12.2008 N 116-IV (вводится в действие с 01.01.2009); от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2); от 11.07.2017 № 89-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 135. Виды государственной поддержки водного хозяйства, водоснабжения и водоотведения и принципы инвестиционной политики по рациональному использованию и охране водного фонда

Сноска. Заголовок статьи 135 с изменениями, внесенными Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Основными видами государственной поддержки водного хозяйства, водоснабжения и водоотведения являются:

1) содержание государственных учреждений системы водного хозяйства;

2) финансирование затрат по эксплуатации трансграничных водохозяйственных сооружений и водохозяйственных сооружений республиканского значения, не связанных с подачей воды;

3) финансирование мероприятий по восстановлению особо аварийных водохозяйственных сооружений и гидромелиоративных систем;

4) привлечение финансовых ресурсов, в том числе заемных средств, на строительство новых и реконструкцию существующих водохозяйственных сооружений и гидромелиоративных систем;

5) субсидирование стоимости услуг по подаче питьевой воды из особо важных групповых и локальных систем водоснабжения, являющихся безальтернативными источниками питьевого водоснабжения, по перечням, утвержденным соответственно уполномоченным органом или местными исполнительными органами областей;

5-1) субсидирование строительства, реконструкции и модернизации систем водоснабжения и водоотведения на безвозмездной и невозвратной основе, осуществляемое за счет бюджетных средств;

6) предоставление льготных и долгосрочных кредитов и других преференций субъектам водного хозяйства, организациям по водоснабжению и (или) водоотведению в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

7) финансирование мероприятий по обеспечению безопасности водохозяйственных систем и сооружений, находящихся в государственной собственности.

8) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

2. Основными принципами инвестиционной политики по рациональному использованию и охране водного фонда, гидромелиорации орошаемых земель, безопасности водохозяйственных систем и сооружений являются:

1) государственная поддержка развития водной отрасли за счет централизованных инвестиций на возвратной основе;

2) стимулирование повышения роли собственных источников организаций для использования их в инвестиционной водохозяйственной деятельности;

3) расширение практики привлечения займов, в том числе под государственные гарантии;

4) государственный контроль расходования бюджетных средств, направляемых на инвестиции.

3. Государственная поддержка водного хозяйства и инвестиционная политика по рациональному использованию и охране водного фонда, а также по ликвидации не эксплуатируемых и не подлежащих восстановлению водохозяйственных систем и сооружений, находящихся в государственной собственности осуществляются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 135 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действия см. ст. 2); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 25.01.2021 № 411-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 135-1. Субсидирование строительства, реконструкции и модернизации систем водоснабжения и водоотведения

1. Субсидирование строительства, реконструкции и модернизации систем водоснабжения и водоотведения осуществляется в качестве экономического стимулирования развития водоснабжения и водоотведения.

2. Субсидирование строительства, реконструкции и модернизации систем водоснабжения и водоотведения осуществляется по следующим направлениям:

1) техническое сопровождение проектов, которое включает разработку технического обоснования, проектно-сметной документации, осуществление технического и авторского надзоров;

2) капиталоемкие расходы, в том числе расходы на строительно-монтажные работы, приобретение оборудования, материалов.

Сноска. Глава 28 дополнена статьей 135-1 в соответствии Законом РК от 15.06.2015 № 322-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 136. Страхование в области использования и охраны водного фонда

1. Страхование в области использования и охраны водного фонда представляет собой комплекс отношений, связанных с защитой имущественных интересов физических и юридических лиц, при наступлении риска ответственности по обязательствам, возникающим из договора вследствие причинения вреда объектам водных отношений, жизни, здоровью и имуществу других лиц.

2. Добровольное страхование осуществляется физическими и юридическими лицами в силу их волеизъявления. Виды, условия и порядок добровольного страхования в области использования и охраны водного фонда определяются соглашениями между страховщиком и страхователями.

Раздел 10. Водные споры и ответственность за
нарушение водного законодательства Республики Казахстан Глава 29. Разрешение водных споров

Статья 137. Водные споры

1. Водными спорами являются споры, возникающие между субъектами водных отношений по вопросам использования и охраны водных объектов, водохозяйственных сооружений и раздела воды.

2. Водные споры между субъектами водных отношений разрешаются путем переговоров сторон, рассмотрением их в органах, созданных объединениями водопользователей, в местных исполнительных органах области (города республиканского значения, столицы) и уполномоченном органе или в судах.

Сноска. В статью 137 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13.

Статья 138. Возврат самовольно захваченных водных объектов и водохозяйственных сооружений

Самовольно захваченные водные объекты и водохозяйственные сооружения возвращаются по их принадлежности с возмещением вреда, причиненного нарушением водного законодательства Республики Казахстан за время незаконного пользования. Возврат самовольно захваченных водных объектов производится в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

Глава 30. Ответственность за нарушение
водного законодательства Республики Казахстан

Статья 139. Нарушения в области использования и охраны водного фонда

Сноска. Статья исключена Законом РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 140. Ответственность за нарушение водного законодательства Республики Казахстан

Нарушение водного законодательства Республики Казахстан влечет ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 140 в редакции Закона РК от 12.02.2009 N 132-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

Раздел 11. Международное сотрудничество в области
использования и охраны трансграничных вод Глава 31. Использование и охрана трансграничных вод

Статья 141. Основные направления международного сотрудничества в области использования и охраны трансграничных вод

Основными направлениями международного сотрудничества в области использования и охраны трансграничных вод являются:

1) защита интересов Республики Казахстан в области использования и охраны трансграничных вод на основе заключения международных договоров;

2) выполнение обязательств Республики Казахстан по ратифицированным Республикой Казахстан международным договорам;

3) участие в гармонизации и сближении водных законодательств приграничных стран в части межгосударственных отношений по трансграничным водам;

4) научно-техническое сотрудничество, совместная разработка и реализация норм, стандартов, проектов и мониторинга в области использования и охраны трансграничных вод.

Сноска. Статья 141 с изменением, внесенным Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 142. Принципы международного сотрудничества в области использования и охраны трансграничных вод

Республика Казахстан в своей политике в области использования и охраны трансграничных вод руководствуется принципами:

1) обеспечения экологической, санитарно-эпидемиологической безопасности и развития международного природоохранного сотрудничества;

2) обеспечения права всех стран трансграничного водотока на справедливое, разумное и взаимовыгодное использование водных ресурсов с учетом общепризнанных принципов и норм международного водного права;

3) управления водными ресурсами с учетом удовлетворения потребностей нынешнего поколения без ущерба для потребностей будущих поколений;

4) соблюдения баланса экологических прав, интересов человека и потребностей экономического развития водохозяйственных систем бассейнов трансграничных рек;

5) взаимопомощи и мирного урегулирования спорных вопросов при решении проблем использования и охраны трансграничных вод;

6) обеспечения мер предосторожности по предупреждению возможных трансграничных воздействий на состояние трансграничных вод;

7) международной ответственности и компенсации ущерба, вызванного трансграничными воздействиями.

Статья 143. Механизм межгосударственного сотрудничества в области использования и охраны трансграничных вод

Механизм межгосударственного сотрудничества в области использования и охраны трансграничных вод предусматривает:

1) обеспечение использования трансграничных вод разумным и справедливым образом с учетом их трансграничного характера при осуществлении деятельности, которая оказывает или может оказывать трансграничное воздействие;

2) использование трансграничных вод на основе их экологически обоснованного и рационального управления, сохранения и охраны окружающей среды;

3) меры по пресечению, предотвращению, ограничению и сокращению загрязнения трансграничных вод, которые не должны вести к переносу загрязнения на другие компоненты окружающей среды;

4) сохранение и в случае необходимости восстановление экологических систем, нарушенных трансграничным воздействием;

5) установление предельных норм сбросов сточных вод, ориентацию на жесткие нормы водосбережения, соответствующие современным техническим достижениям и экономически возможным условиям водопользования;

6) разработку и согласование программ мониторинга трансграничных вод и водных объектов и участие в их реализации;

7) совместное финансовое и техническое участие в управлении, регулировании и охране трансграничных вод;

8) обмен информацией о водохозяйственной обстановке в бассейнах трансграничных рек, оперативное оповещение и взаимную помощь при чрезвычайных водных ситуациях;

9) сотрудничество с сопредельными странами в области унификации нормативной правовой базы, создания единых систем мониторинга, разработки и реализации совместных программ охраны и восстановления трансграничных вод и связанных с ними экологических систем, привлечение для этих целей средств международных организаций;

10) разработку, согласование и осуществление мероприятий по совместной эксплуатации трансграничных вод и водохозяйственных сооружений;

11) создание при необходимости межгосударственного органа по управлению трансграничными водами для совместной реализации межгосударственных и межправительственных соглашений в области использования и охраны трансграничных вод, ратифицированных Республикой Казахстан;

12) создание региональной и национальной базы данных по использованию и охране трансграничных вод;

13) проведение совместных научно-технических исследований по решению водных проблем;

14) иную деятельность, связанную с использованием и охраной трансграничных вод.

Статья 144. Экономическая основа международного сотрудничества в области использования и охраны трансграничных вод

Экономическая основа международного сотрудничества в области использования и охраны трансграничных вод предусматривает:

1) эффективное и рациональное использование трансграничных вод в целях поддержания, воспроизводства и сохранения биологического равновесия на данном водном объекте и прилегающей к нему территории;

2) компенсационную ответственность за ущерб, нанесенный виновной стороной, в результате трансграничного воздействия;

3) возмещение затрат государству, осуществляющему одностороннюю эксплуатацию водохозяйственных объектов по управлению, регулированию и охране трансграничных вод, используемых другими государствами, на принципе долевого участия в используемых водных ресурсах;

4) предоставление на компенсационной основе одним из государств другому государству своей доли (часть доли) трансграничных вод, установленной на основе соответствующих ратифицированных международных договоров.

Статья 145. Урегулирование споров по вопросам использования и охраны трансграничных вод

1. Споры по вопросам использования и охраны трансграничных вод между Республикой Казахстан и другими государствами решаются на основе доброй воли, взаимоуважения и добрососедских отношений путем переговоров или другим способом, приемлемым для участвующих в споре сторон.

2. При невозможности достижения взаимоприемлемых решений в переговорах признается целесообразным арбитражный процесс решения водных споров, если иное не предусмотрено соответствующими ратифицированными Республикой Казахстан международными договорами по использованию и охране трансграничных вод.

Глава 32. Заключительные и переходные положения

Сноска. Заголовок главы 32 в редакции Закона РК от 10.07.2009 N 180-IV.

Статья 145-1. Переходные положения

Положения подпункта 2) пункта 1 статьи 125 настоящего Кодекса не распространяются на эксплуатацию зданий и сооружений, возведенных в пределах границ водоохранных полос до 1 июля 2009 года. При этом их эксплуатация допускается только при наличии организованной централизованной канализации, иной системы отвода и очистки загрязненных сточных вод или устройства водонепроницаемых выгребов с обеспечением вывоза их содержимого.

Сноска. Кодекс дополнен статьей 145-1 в соответствии с Законом РК от 10.07.2009 N 180-IV.

Статья 146. Порядок введения в действие настоящего Кодекса

1. Настоящий Кодекс вводится в действие со дня его официального опубликования.

2. Признать утратившими силу:

Водный кодекс Республики Казахстан от 31 марта 1993 г. (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1993 г., N 7, ст. 149; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., N 22, ст. 408; 1999 г., N 11, ст. 357; 2001 г., N 3, ст. 20; N 24, ст. 338);

Постановление Верховного Совета Республики Казахстан от 31 марта 1993 г. "О введении в действие Водного кодекса Республики Казахстан" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1993 г., N 7, ст. 150).

Президент Республики Казахстан