Об оперативно-розыскной деятельности

Закон Республики Казахстан от 15 сентябpя 1994 года № 154-XIII.

ОГЛАВЛЕНИЕ

Сноска. В тексте после слова "Раздел" цифры "I - VII" заменены соответственно цифрами "1 - 7" - Законом РК от 20 декабря 2004 г. № 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.).

Настоящий Закон определяет содержание оперативно-розыскной деятельности, осуществляемой на территории Республики Казахстан, и закрепляет систему правовых гарантий законности при ее проведении.

Раздел 1. Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

1) опрос лиц - сбор фактической информации, имеющей значение для решения задач оперативно-розыскной деятельности, со слов опрашиваемого лица, которое располагает или может располагать ею;

2) наведение справок - получение фактической информации, имеющей значение для решения задач оперативно-розыскной деятельности, путем направления официального запроса соответствующему физическому или юридическому лицу, располагающему или могущему располагать информацией, представляющей интерес;

3) специальное оперативно-розыскное мероприятие - оперативно-розыскное мероприятие, непосредственно затрагивающее охраняемые законом неприкосновенность частной жизни, тайну переписки, телефонных переговоров, телеграфных сообщений и почтовых отправлений, а также право на неприкосновенность жилища;

4) специальные технические средства – устройства, аппаратура, приспособления, оборудование, имеющие специальные функции, программное обеспечение и конструктивные особенности для добывания и документирования информации в ходе проведения оперативно-розыскных мероприятий и негласных следственных действий;

5) наблюдение - визуальное и иное восприятие и фиксация значимых для решения задач оперативно-розыскной деятельности явлений, деяний, событий, процессов;

6) оперативный поиск на сетях связи - негласные действия по обнаружению признаков противоправной деятельности в информации, передаваемой по сети связи;

7) негласное снятие информации с компьютеров, серверов и других устройств, предназначенных для сбора, обработки, накопления и хранения информации, – негласное снятие специальными техническими средствами и (или) компьютерными программами информации с компьютеров, серверов и других устройств, предназначенных для сбора, обработки, накопления и хранения информации, производимое при необходимости путем негласных проникновения и (или) обследования;

8) контролируемая поставка - способ получения информации о признаках преступной деятельности путем установления контроля за поставкой, покупкой, продажей, перемещением предметов, веществ и продукции, свободная реализация которых запрещена либо оборот которых ограничен, а также являющихся объектами или орудиями преступных посягательств;

9) поиск и отождествление личности по приметам - совокупность организационных и предметно-практических действий, направленных на обнаружение и идентификацию искомого лица по индивидуализирующим его статическим, динамическим и геномным признакам, а равно при помощи словесного портрета и других способов, позволяющих с достаточной степенью вероятности опознать человека;

10) внедрение - негласное внедрение работника органа, осуществляющего оперативно-розыскную деятельность, либо сотрудничающего с ним конфиденциального помощника в окружение объекта оперативного интереса для решения задач оперативно-розыскной деятельности;

11) общее оперативно-розыскное мероприятие - совокупность связанных единым тактическим, стратегическим замыслом действий органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, направленных на решение задач данной деятельности;

12) дело оперативного учета - обособленное производство, ведущееся органом, осуществляющим оперативно-розыскную деятельность;

13) негласные проникновение и (или) обследование места – негласное проникновение в жилые, служебные, производственные помещения, здания, сооружения, хранилище, транспортное средство или участок местности, при необходимости, с их обследованием, а также для решения иных задач оперативно-розыскной деятельности;

14) оперативный закуп - создание ситуации мнимой сделки, в которой с ведома органа, осуществляющего оперативно-розыскную деятельность, и под его контролем возмездно приобретаются без цели потребления или сбыта предметы у изучаемого лица в целях получения информации о вероятной преступной деятельности;

15) оперативно-розыскная деятельность – научно обоснованная система гласных и негласных оперативно-розыскных, организационных и управленческих мероприятий, осуществляемых в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан органами, осуществляющими оперативно-розыскную деятельность, в целях защиты жизни, здоровья, прав, свобод и законных интересов человека и гражданина, собственности, обеспечения безопасности общества и государства от преступных посягательств;

15-1) результаты оперативно-розыскной деятельности – сведения, документы, предметы либо материалы, полученные для решения задач, перечисленных в статье 2 настоящего Закона;

16) обнаружение, негласная фиксация и изъятие следов противоправных деяний, их предварительное исследование - выявление и извлечение из обращения или владения конкретного лица материальных объектов, сохранивших на себе следы преступления или явившихся орудием совершения преступления либо результатом преступной деятельности, и фиксация в установленных законом формах их характерных признаков и свойств;

17) конфиденциальные помощники - физические лица, достигшие восемнадцатилетнего возраста, дееспособные, которые дали согласие сотрудничать на конфиденциальной основе (в том числе и по контракту) с органом, осуществляющим оперативно-розыскную деятельность, а равно сотрудничавшие ранее по своему согласию с данным органом;

18) негласный контроль почтовых и иных отправлений – получение сведений, имеющих значение для дела, путем просмотра и ознакомления с содержанием писем, телеграмм, радиограмм, бандеролей, посылок и других почтово-телеграфных отправлений;

19) негласные аудио- и (или) видеоконтроль лица или места – негласный контроль речевой и иной информации, а также действий лица и (или) событий, происходящих в строго определенном месте, производимый при необходимости путем негласных проникновения и (или) обследования, с использованием видео-, аудиотехники либо иных специальных научно-технических средств с одновременной фиксацией их содержания на материальном носителе;

20) негласное получение информации о соединениях между абонентами и (или) абонентскими устройствами – получение сведений о дате, времени, продолжительности соединений между абонентами и (или) абонентскими устройствами (пользовательским оборудованием);

21) негласный контроль сетей электрической (телекоммуникационной) связи – негласные прослушивание и (или) запись голосовой информации с применением научно-технических средств и (или) компьютерных программ, передающейся по телефону или другим устройствам, позволяющим передавать голосовую информацию, производимые при необходимости путем негласных проникновения и (или) обследования.

Перехват и снятие информации, передаваемой по сетям электрической (телекоммуникационной) связи, – перехват и снятие знаков, сигналов, голосовой информации, письменного текста, изображений, видеоизображений, звуков и другой информации, передающихся по проводной, радио, оптической и другим электромагнитным системам;

22) получение образцов - изъятие и фиксация материальных носителей информации, отображающих свойства живого человека, трупа, животного, вещества, предмета, имеющих значение для решения задач оперативно-розыскной деятельности;

23) штатный негласный сотрудник – работник органа, осуществляющего оперативно-розыскную деятельность, в должностные обязанности которого входит проведение оперативно-розыскных мероприятий и негласных следственных действий в конспиративной форме;

24) розыск - система организационных, процессуальных и оперативно-розыскных мероприятий, направленных на установление местонахождения лиц, скрывшихся от следствия, дознания или суда, уклоняющихся от уголовной ответственности, отбывания наказания или пробационного контроля, без вести пропавших и иных лиц, в случаях, предусмотренных законом, а также утраченных документов и изделий, содержащих сведения, составляющие государственные секреты.

Сноска. Статья 1 в редакции Закона РК от 17.07.2009 N 187-IV; с изменениями, внесенными законами РК от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.12.2016 № 36-VІ (вводится в действие по истечении двух месяцев после дня его первого официального опубликования); от 18.04.2017 № 58-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.12.2017 № 118-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 2. Задачи оперативно-розыскной деятельности

Задачами оперативно-розыскной деятельности являются:

1) защита жизни, здоровья, прав, свобод, законных интересов человека и гражданина, собственности от противоправных посягательств;

2) содействие в обеспечении безопасности общества, государства и укреплении его экономического потенциала и обороноспособности;

3) выявление, предупреждение и пресечение преступлений;

3-1) выявление лиц, совершивших уголовное правонарушение, а также предметов и документов, имеющих значение для уголовного дела;

4) осуществление мер по розыску лиц, скрывающихся от органов дознания, следствия и суда, уклоняющихся от уголовной ответственности, отбывания наказания или пробационного контроля, без вести пропавших граждан и иных лиц в случаях, предусмотренных законом, а также идентификация обнаруженных неопознанных трупов;

5) обеспечение безопасности Президента Республики Казахстан и других охраняемых лиц;

6) обеспечение охраны Государственной границы Республики Казахстан;

7) обеспечение защиты сведений, составляющих государственные секреты или иную охраняемую законом тайну;

8) содействие организациям в защите коммерческой тайны;

9) поддержание в местах содержания под стражей или лишения свободы режима, установленного законодательством Республики Казахстан;

10) обеспечение безопасности подозреваемых, обвиняемых, подсудимых, осужденных, персонала в местах содержания под стражей или лишения свободы и иных лиц;

11) обеспечение безопасности органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность.

Сноска. Статья 2 в редакции Закона РК от 18.04.2017 № 58-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 27.12.2019 № 292-VІ (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 3. Принципы оперативно-розыскной деятельности

Оперативно-розыскная деятельность осуществляется в соответствии с принципами законности, соблюдения прав и свобод, уважения достоинства личности, равенства граждан перед законом, на основе конспирации, сочетания гласных и негласных методов, профессиональной этики.

Статья 4. Правовая основа оперативно-розыскной деятельности

1. Правовую основу оперативно-розыскной деятельности составляют Конституция Республики Казахстан, настоящий Закон и иные нормативные правовые акты Республики Казахстан.

1-1. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора. 2. Органы, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность по согласованию с Генеральным Прокурором Республики, издают в пределах своей компетенции на основании настоящего Закона нормативные правовые акты, регламентирующие организацию и тактику проведения оперативно-розыскных мероприятий.

Сноска. Статья 4 с изменениями, внесенными законами РК от 09.08.2002 N 346; от 17.07.2009 N 187-IV.

Статья 5. Соблюдение прав и свобод личности при осуществлении оперативно-розыскной деятельности

1. Не допускается осуществление оперативно-розыскных мероприятий, а также использование полученной в ходе их проведения информации для достижения целей и задач, не предусмотренных настоящим Законом.

2. Действия органа осуществляющего оперативно-розыскную деятельность, могут быть обжалованы в вышестоящий орган, либо прокуратуру или суд.

3. Лицо, виновность которого в подготовке или совершении преступления не доказана в установленном законом порядке, вправе истребовать от органа, осуществляющего оперативно-розыскную деятельность сведения, послужившие основанием для его проверки и о характере имеющейся в отношении него информации в пределах, исключающих разглашение государственной или иной охраняемой законом тайны.

В случае признания необоснованным решение органа, осуществляющего оперативно-розыскную деятельность, об отказе в предоставлении необходимых сведений заявителю, суд своим мотивированным решением, а прокурор в порядке прокурорского надзора может обязать указанный орган предоставить заявителю сведения, предусмотренные пунктом 3 настоящей статьи.

4. В целях обеспечения полноты и всесторонности рассмотрения жалобы по требованию прокурора предоставляются все оперативно-служебные документы, за исключением сведений о личности конфиденциальных помощников и штатных негласных сотрудников.

По требованию судьи предоставляются оперативно-служебные документы, за исключением сведений об организации оперативно-розыскной деятельности, конкретных оперативно-розыскных мероприятиях, источниках и способах получения информации.

5. Полученные в результате оперативно-розыскной деятельности сведения, касающиеся личной жизни, чести и достоинства личности, если в них не содержится информация о совершении запрещенных законом действий, хранению не подлежат и уничтожаются.

Полученные в результате проведения оперативно-розыскных мероприятий материалы в отношении лиц, виновность которых в совершении преступления не доказана в установленном законом порядке, а также в отношении которых не проводилось досудебное расследование, хранятся один год с момента прекращения соответствующего дела оперативного учета, а затем уничтожаются. Фонограммы и другие материалы, полученные в результате прослушивания телефонных и иных переговоров лиц, в отношении которых не было начато досудебное расследование, уничтожаются в течение шести месяцев с момента прекращения соответствующего дела оперативного учета, о чем составляется протокол. За три месяца до дня уничтожения материалов, отражающих результаты оперативно-розыскных мероприятий, проведенных на основании санкции прокурора, об этом уведомляется соответствующий прокурор.

Порядок и сроки хранения и уничтожения результатов оперативно-розыскных мероприятий, полученных в процессе разведывательной деятельности, а также в сфере противодействия экстремизму и терроризму, устанавливаются ведомственными нормативными правовыми актами.

Сноска. Статья 5 с изменениями, внесенными законами РК от 17.07.2009 N 187-IV; от 27.05.2010 № 279-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 03.11.2014 № 244-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.12.2016 № 36-VІ (вводится в действие по истечении двух месяцев после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2018 № 180-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Раздел 2. Органы, осуществляющие оперативно-розыскную
деятельность, их обязанности и права

Статья 6. Органы, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность

1. На территории Республики Казахстан оперативно-розыскную деятельность осуществляют:

1) органы внутренних дел;

2) органы национальной безопасности;

3) уполномоченный орган в сфере внешней разведки;

4) органы военной разведки Министерства обороны;

5) антикоррупционная служба;

6) Служба государственной охраны Республики Казахстан;

7) служба экономических расследований.

2. Перечень органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, может быть изменен или дополнен только законом.

Сноска. Статья 6 в редакции Закона РК от 18.01.2012 № 547-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 07.11.2014 № 248-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 7. Обязанности органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность

При выполнении определенных настоящим Законом задач оперативно-розыскной деятельности органы, уполномоченные ее осуществлять, обязаны:

а) принимать в соответствии с компетенцией необходимые меры для защиты охраняемых законом прав, свобод и интересов физических и юридических лиц, собственности, безопасности общества, государства и укрепления его экономического и оборонного потенциала;

б) обеспечивать выявление, предупреждение и пресечение преступлений путем осуществления оперативно-розыскных мероприятий и негласных следственных действий, фиксации их результатов для использования в уголовном процессе, исполнять письменные поручения следователя о проведении оперативно-розыскных мероприятий по расследуемым им уголовным делам;

б-1) исполнять письменные указания прокурора, данные в ходе осуществления надзора за законностью оперативно-розыскной деятельности;

б-2) исполнять судебные акты о розыске скрывающегося подсудимого по уголовному и ответчика по гражданскому делам, лица, уклоняющегося от отбывания наказания или пробационного контроля, а также санкционированные прокурором постановления судебных исполнителей о розыске должника по исполнительному производству;

в) своевременно информировать органы государственной власти и управления Республики Казахстан об известных им фактах и данных, свидетельствующих об угрозе безопасности общества и государства;

г) выполнять на основе договоров (соглашений) о правовой помощи запросы соответствующих международных правоохранительных организаций и правоохранительных органов иностранных государств;

д) принимать необходимые меры по обеспечению конспирации при проведении оперативно-розыскных мероприятий и негласных следственных действий, а также при передаче материалов, отражающих результаты проведенных оперативно-розыскных мероприятий и негласных следственных действий, для использования в уголовном процессе и недопущению рассекречивания источников информации.

Сноска. Статья 7 с изменениями, внесенными законами РК от 16.03.2001 N 163; от 17.07.2009 N 187-IV; от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 18.04.2017 № 58-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.06.2020 № 349-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 8. Права органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность

Органы, уполномоченные осуществлять оперативно-розыскную деятельность, имеют право:

1) проводить в пределах своей компетенции гласно и негласно оперативно-розыскные мероприятия, перечисленные в статье 11 настоящего Закона, а также по поручению следователя, дознавателя негласные следственные действия, определенные Уголовно-процессуальным кодексом Республики Казахстан;

2) создавать и использовать оперативные учеты и информационные системы, обеспечивающие решение задач оперативно-розыскной деятельности;

3) использовать в ходе оперативно-розыскных мероприятий и негласных следственных действий по письменному или устному договору жилые и нежилые помещения, транспортные средства, а также иное имущество физических и юридических лиц, воинских частей с возмещением ущерба владельцам в случае его нанесения, а также расходов за счет органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность и негласные следственные действия;

4) в целях создания конспиративных организаций использовать документы, зашифровывающие работников, ведомственную принадлежность подразделений, организаций, помещений и транспортных средств органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность и негласные следственные действия, а также личность конфиденциальных помощников;

4-1) разрабатывать и утверждать правила эксплуатации транспортных средств органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность;

5) использовать помощь должностных лиц и специалистов, обладающих необходимыми научно-техническими или иными специальными познаниями;

6) получать безвозмездно и использовать имеющую значение для решения задач оперативно-розыскной деятельности информацию от других организаций с соблюдением установленных законодательными актами Республики Казахстан требований к разглашению сведений, составляющих коммерческую, банковскую и иную охраняемую законом тайну;

7) привлекать по согласованию с другими органами, имеющими право осуществления оперативно-розыскной деятельности и негласных следственных действий на территории Республики Казахстан, силы и средства этих органов для проведения отдельных мероприятий;

8) беспрепятственно входить в любое время суток на территорию и в помещения организаций, а на территорию воинских частей и других режимных объектов, охрана которых осуществляется в соответствии с воинскими уставами военнослужащими, а также сотрудниками правоохранительных и специальных государственных органов, – по согласованию с их руководителями либо руководителями центральных государственных органов, в составе которых имеются режимные объекты или воинские части, только в целях проведения оперативно-розыскных мероприятий, предусмотренных статьей 11 настоящего Закона, и негласных следственных действий;

9) регистрировать и (или) передавать по подследственности в порядке и сроки, установленные уголовно-процессуальным законодательством Республики Казахстан, сведения о выявленных в ходе оперативно-розыскных мероприятий уголовных правонарушениях с приложением подтверждающих материалов.

Сноска. Статья 8 в редакции Закона РК от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие с 01.01.2015); с изменением, внесенным Законом РК от 03.07.2017 № 84-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 9. Ответственность сотрудников органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность

1. Сотрудники, допустившие противоправные действия при проведении оперативно-розыскных мероприятий, несут ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.

2. Ущерб, причиненный действиями органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, возмещается ими в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 9 с изменениями, внесенными Законом РК от 17.07.2009 N 187-IV.

Раздел 3. Проведение оперативно-розыскных
мероприятий

Статья 10. Основания проведения оперативно-розыскных мероприятий

1. Основаниями для проведения оперативно-розыскных мероприятий являются:

а) наличие материалов досудебного расследования;

б) поступившая в органы, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность, информация о:

- подготавливаемом, совершаемом или совершенном правонарушении;

- лицах, скрывающихся от органов дознания, следствия и суда или уклоняющихся от уголовного наказания;

- безвестном отсутствии граждан и обнаружении неопознанных трупов;

в) письменные поручения следователя по расследуемым им уголовным делам;

в-1) постановления Генерального Прокурора Республики Казахстан, его первого заместителя либо заместителей, прокуроров областей и приравненных к ним прокуроров, а также письменные указания прокурора, данные в ходе осуществления надзора за законностью оперативно-розыскной деятельности;

в-2) судебные акты о розыске подсудимого по уголовному и ответчика по гражданскому делам, лица, уклоняющегося от отбывания наказания или пробационного контроля, а также санкционированные прокурором постановления судебных исполнителей о розыске должника по исполнительному производству;

г) запросы международных правоохранительных организаций и правоохранительных органов иностранных государств в соответствии с договорами (соглашениями) о правовой помощи;

д) необходимость получения разведывательной информации в интересах общества, государства и укрепления его экономического и оборонного потенциала.

е) необходимость обеспечения безопасности защищаемых лиц, в отношении которых вынесены постановления об обеспечении личной безопасности уполномоченными государственными органами, в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

2. Органы, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность, в пределах своей компетенции по собственной инициативе либо инициативе иных государственных органов вправе собирать данные, характеризующие личность, необходимые для принятия решений:

- о приеме на работу или службу в органы, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность;

- о допуске физических и юридических лиц к работам по охране и обслуживанию стратегических и охраняемых объектов, а также в окружении охраняемых лиц. Перечень стратегических и охраняемых объектов, а также охраняемых лиц определяется законодательством Республики Казахстан;

- по вопросам обеспечения безопасности органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность;

- о допуске к работам, связанным с эксплуатацией объектов и сооружений, представляющих повышенную аварийную или экологическую опасность, перечень которых определяется Правительством Республики Казахстан;

- о допуске к участию в оперативно-розыскной деятельности или доступе к материалам, полученным в результате ее осуществления;

- о выдаче лицензий на занятие охранной деятельностью.

3. Указанные основания являются исчерпывающими и могут быть дополнены или изменены только законом.

Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными Указом Президента РК, имеющим силу Закона, от 25.12.1995 N 2725; законами РК от 15.07.1996 N 31; от 16.03.2001 N 163; от 16.07.2001 N 244 (вводится в действие с 01.01.2002); от 10.07.2002 N 338; от 09.08.2002 N 346; от 09.07.2004 N 592; от 12.01.2007 N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 17.07.2009 N 187-IV; от 27.05.2010 № 279-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.12.2016 № 36-VІ (вводится в действие по истечении двух месяцев после дня его первого официального опубликования); от 18.04.2017 № 58-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.06.2020 № 349-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.01.2023 № 188-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 11. Оперативно-розыскные мероприятия

1. Оперативно-розыскные мероприятия подразделяются на общие и специальные.

2. Общими оперативно-розыскными мероприятиями являются:

1) опрос лиц;

2) установление гласных и негласных отношений с гражданами, использование их в оперативно-розыскной деятельности;

3) внедрение;

4) применение модели поведения, имитирующей преступную деятельность;

5) создание конспиративных предприятий и организаций;

6) контролируемая поставка;

7) применение технических средств для получения сведений, не затрагивающих охраняемые законом неприкосновенность частной жизни, жилища, личной и семейной тайны, а также тайну личных вкладов и сбережений, переписки, телефонных переговоров, почтовых, телеграфных и иных сообщений;

8) наведение справок;

9) получение образцов;

10) оперативный закуп;

11) применение служебно-розыскных собак;

12) поиск и отождествление личности по приметам;

13) поиск устройств незаконного снятия информации;

14) обнаружение, негласная фиксация и изъятие следов противоправных деяний, их предварительное исследование;

15) преследование лица, готовящего, совершающего или совершившего преступление, и его задержание;

16) осуществление с участием понятых личного досмотра задержанных лиц, изъятия находящихся при них вещей и документов, могущих относиться к преступной деятельности, а также досмотра жилых помещений, рабочих и иных мест, досмотра транспортных средств.

В ходе осуществления антитеррористической операции личный досмотр и досмотр вещей, находящихся при физическом лице, досмотр транспортных средств, в том числе с применением технических средств, могут производиться без участия понятых;

17) проведение операций по захвату вооруженных преступников;

18) наблюдение.

Организация и тактика проведения общих оперативно-розыскных мероприятий, предусмотренных настоящим пунктом, определяются нормативными правовыми актами первых руководителей органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, по согласованию с Генеральным Прокурором Республики Казахстан.

3. Специальными оперативно-розыскными мероприятиями являются:

1) негласные аудио- и (или) видеоконтроль лица или места;

2) негласные контроль, перехват и снятие информации, передающейся по сетям электрической (телекоммуникационной) связи;

3) негласное получение информации о соединениях между абонентами и (или) абонентскими устройствами;

4) негласное снятие информации с компьютеров, серверов и других устройств, предназначенных для сбора, обработки, накопления и хранения информации;

5) негласный контроль почтовых и иных отправлений;

6) негласные проникновение и (или) обследование места.

Организация и тактика проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий, предусмотренных настоящим пунктом, определяются нормативными правовыми актами первых руководителей органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, по согласованию с Генеральным Прокурором Республики Казахстан.

4. Оперативно-розыскные мероприятия, перечисленные в подпунктах 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9), 11), 12), 13), 14), 15), 16) и 17) пункта 2 настоящей статьи, могут осуществляться в качестве розыскных мер согласно положениям уголовно-процессуального законодательства Республики Казахстан.

Сноска. Статья 11 в редакции Закона РК от 17.07.2009 N 187-IV; с изменениями, внесенными законами РК от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 03.07.2017 № 84-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.12.2017 № 118-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2018 № 180-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 12. Условия проведения оперативно-розыскных мероприятий

1. Гражданство, пол, национальность, место жительства, социальное, должностное и имущественное положение, принадлежность к общественным объединениям, отношение к религии и политические убеждения граждан не являются препятствием для проведения в отношении них оперативно-розыскных мероприятий на территории Республики Казахстан, если иное не оговорено законом.

2. Общие и специальные оперативно-розыскные мероприятия проводятся всеми органами, осуществляющими оперативно-розыскную деятельность, в соответствии с возложенными на них задачами.

Органы, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность, вправе проводить оперативно-розыскные мероприятия в учреждениях уголовно-исполнительной системы Министерства внутренних дел Республики Казахстан во взаимодействии с уполномоченным органом уголовно-исполнительной системы или его территориальными подразделениями.

Оперативно-розыскные мероприятия на объектах оперативного обеспечения Службы государственной охраны Республики Казахстан и в зоне проведения охранных мероприятий осуществляются по согласованию со Службой государственной охраны Республики Казахстан.

3. Перечень служб, подразделений и категорий сотрудников, имеющих право проводить оперативно-розыскные мероприятия, определяется руководителями органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность.

4. Специальные оперативно-розыскные мероприятия проводятся исключительно с санкции прокурора:

1) в целях выявления, предупреждения и пресечения тяжких и особо тяжких преступлений, а также преступлений средней тяжести, предусмотренных статьями 116 (частью первой), 126 (частями первой и второй), 161 (частью первой), 185 (частями первой и второй), 188 (частью второй), 188-1 (частью первой), 189 (частью второй), 190 (частью второй), 194 (частью первой), 195 (частями четвертой и пятой), 197 (частью третьей), 207 (частью второй), 210 (частью первой), 211 (частью второй), 213 (частью третьей), 216 (частями первой и второй), 218 (частями первой и второй), 231 (частью первой), 232 (частью первой), 234 (частью второй), 245 (частями первой и второй), 272 (частью третьей), 283 (частью первой), 286 (частью первой), 287 (частью третьей), 288 (частью первой), 307 (частью второй), 308 (частью первой), 309 (частью первой), 315 (частью первой), 361 (частью третьей), 362 (частью первой), 365 (частью второй), 366 (частью первой), 367 (частью первой), 394 (частью второй), 399 (частью второй), 422 (частями первой и второй) Уголовного кодекса Республики Казахстан, и преступлений, совершенных преступной группой, в отношении проверяемого лица либо третьего лица, если есть сведения, что проверяемое лицо использует телефон или иное переговорное устройство третьего лица, или есть сведения, что третье лицо получает информацию для проверяемого лица либо от проверяемого лица для передачи другим лицам с использованием телефона и других переговорных устройств и фиксация ее содержания на материальном носителе;

2) для осуществления мер по розыску лиц, скрывающихся от следствия, дознания, суда и уклоняющихся от уголовной ответственности за совершение преступлений, указанных в части четвертой статьи 232 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан, а также безвестно исчезнувших.

Санкции на проведение таких мероприятий по постановлению органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, дают Генеральный Прокурор Республики Казахстан, его первый заместитель либо заместители, Главный военный прокурор, прокуроры областей и приравненные к ним прокуроры.

Специальные оперативно-розыскные мероприятия, связанные с использованием сети связи в интересах решения задач всеми органами, перечисленными в статье 6 настоящего Закона, технически осуществляются органами национальной безопасности Республики Казахстан, для чего им выделяются необходимые силы и средства.

Организация и тактика проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий, связанных с использованием сети связи, определяются совместным нормативным правовым актом первых руководителей органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, по согласованию с Генеральным Прокурором Республики Казахстан.

В целях получения разведывательной информации, обеспечения военной безопасности Республики Казахстан и безопасности охраняемых лиц уполномоченный орган в сфере внешней разведки, органы военной разведки Министерства обороны Республики Казахстан и Служба государственной охраны Республики Казахстан вправе осуществлять специальные оперативно-розыскные мероприятия с использованием сетей телекоммуникаций, исключающие подключение к стационарной аппаратуре и линиям связи физических и юридических лиц, предоставляющих услуги и средства связи на территории Республики Казахстан.

5. Исключительно для получения разведывательной информации в целях обеспечения безопасности Республики Казахстан, а также получения информации в целях обеспечения безопасности охраняемых лиц специальные оперативно-розыскные мероприятия могут осуществляться в порядке, согласованном с Генеральным Прокурором Республики Казахстан.

6. В случае возникновения угрозы жизни, здоровью, собственности отдельных лиц по их заявлению или с их письменного согласия разрешается прослушивание и запись разговоров, переговоров, производящихся по их телефонам или другим переговорным устройствам, на основании постановления, утвержденного руководителем органа, осуществляющего оперативно-розыскную деятельность, с обязательным уведомлением прокурора в течение 24 часов с момента вынесения постановления.

7. В случаях, не терпящих отлагательства и могущих привести к совершению тяжких и особо тяжких преступлений, а также преступлений, подготавливаемых и совершаемых преступной группой, на основании мотивированного постановления одного из руководителей соответствующего органа, осуществляющего оперативно-розыскную деятельность, допускается проведение специальных оперативно-розыскных мероприятий с уведомлением прокурора и последующим получением санкции в течение двадцати четырех часов с момента вынесения постановления.

При неполучении санкции прокурора в установленный срок специальное оперативно-розыскное мероприятие подлежит немедленному прекращению.

Специальные оперативно-розыскные мероприятия в отношении судьи Конституционного Суда Республики Казахстан могут быть проведены только с санкции Генерального Прокурора Республики Казахстан.

Специальные оперативно-розыскные мероприятия в отношении судьи могут быть проведены только с санкции Генерального Прокурора Республики Казахстан.

8. При получении санкции на проведение специальных оперативно-розыскных мероприятий прокурору представляются материалы - основания для их проведения, в форме и по содержанию исключающие возможность расшифровки сведений о личности конфиденциальных помощников и штатных негласных сотрудников.

О результатах специального оперативно-розыскного мероприятия уведомляется прокурор, санкционировавший его проведение.

9. Организация и тактика проведения негласных оперативно- розыскных мероприятий могут составлять служебную, военную или государственную тайну в соответствии с Перечнем сведений, подлежащих засекречиванию, утверждаемым Правительством Республики Казахстан на основании Закона Республики Казахстан "О государственных секретах".

Сноска. Статья 12 с изменениями, внесенными Указом Президента РК, имеющим силу Закона, от 25.12.1995 N 2725; законами РК от 15.07.1996 N 31; от 16.03.2001 N 163; от 16.07.2001 N 244 (вводятся в действие с 01.01.2002); от 19.02.2002 N 295; от 10.07.2002 N 338; от 09.08.2002 N 346; от 09.07.2004 N 592; от 29.12.2004 N 25; от 08.07.2005 N 67 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 17.07.2009 N 187-IV; от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 27.05.2010 № 279-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 18.01.2012 № 547-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 08.01.2013 № 63-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 07.04.2014 № 185-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 04.07.2014 № 233-V (порядок введения в действие см. ст. 2); от 03.11.2014 № 244-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 22.12.2016 № 28-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2016 № 36-VІ (вводится в действие по истечении двух месяцев после дня его первого официального опубликования); от 21.12.2017 № 118-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2019 № 292-VІ (порядок введения в действие см. ст.2); от 19.12.2020 № 384-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие с 01.01.2023); от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2023 № 23-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 13. Содействие органам, осуществляющим оперативно-розыскную деятельность

1. Должностные лица и другие работники государственных органов, организаций, войсковых частей, соединений и общественных объединений Республики Казахстан обязаны оказывать содействие органам, осуществляющим оперативно-розыскную деятельность, в решении задач, предусмотренных статьей 2 настоящего Закона и не вправе препятствовать указанным органам осуществлять оперативно-розыскную деятельность в пределах их компетенции.

2. Отдельные граждане могут с их согласия привлекаться к подготовке и проведению оперативно-розыскных мероприятий (в том числе и по контракту) с сохранением по их желанию конфиденциальности сотрудничества с органами, осуществляющими оперативно-розыскную деятельность. Эти лица обязаны сохранять в тайне сведения, ставшие им известными в ходе подготовки или проведения оперативно-розыскных мероприятий, и не представлять заведомо ложной информации указанным органам. За разглашение таких сведений и представление заведомо ложной информации они несут ответственность, установленную законом Республики Казахстан.

3. Органы, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность, могут заключать контракты о сотрудничестве с совершеннолетними дееспособными лицами независимо от их гражданства, национальности, пола, социального, должностного и имущественного положения, образования, принадлежности к общественным объединениям, политических и религиозных убеждений. Форма контракта, условия и сроки его действия определяются ведомственными нормативными актами .

Сноска. Статья 13 с изменениями, внесенными законами РК от 17.07.2009 N 187-IV; от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 14. Использование материалов оперативно-розыскной деятельности

1. Материалы, полученные в процессе оперативно-розыскной деятельности, могут быть использованы для подготовки и осуществления следственных действий и проведения оперативно-розыскных мероприятий по предупреждению, пресечению уголовных правонарушений, а также в процессе доказывания по уголовным делам при условии их проверки в соответствии с положениями уголовно-процессуального законодательства Республики Казахстан, регламентирующими сбор, исследование и оценку доказательств.

Материалы оперативно-розыскной деятельности могут быть использованы при выполнении других задач, предусмотренных статьей 2 настоящего Закона, после их проверки в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, за исключением результатов, полученных в ходе разведывательной деятельности, для которых порядок их использования устанавливается ведомственными нормативными правовыми актами.

2. Материалы, полученные в результате проведения оперативно-розыскных мероприятий, до облечения их в форму, предусмотренную уголовно-процессуальным законодательством Республики Казахстан, либо при отсутствии возможности ввести их в уголовный процесс не являются основанием для ограничения прав, свобод и законных интересов физических и юридических лиц, а также для инициирования дисциплинарного производства в отношении судей.

3. Не подлежат разглашению сведения об организации оперативно-розыскной деятельности, о конкретных оперативно-розыскных мероприятиях, источниках и способах получения информации, составляющей государственную или иную охраняемую законом тайну, за исключением случаев, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, а также сведения, затрагивающие личную жизнь, честь и достоинство человека и гражданина.

4. За разглашение сведений об оперативно-розыскной деятельности лица, которым они стали известны в результате выполнения профессиональных обязанностей, несут ответственность, предусмотренную законами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 14 в редакции Закона РК от 17.07.2009 N 187-IV; с изменениями, внесенными законами РК от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 27.05.2010 № 279-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 03.07.2014 № 227-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.12.2016 № 36-VІ (вводится в действие по истечении двух месяцев после дня его первого официального опубликования); от 21.11.2024 № 136-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 14-1. Информационное обеспечение и документирование оперативно-розыскной деятельности

1. Для решения задач, предусмотренных настоящим Законом, органы, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность, могут создавать и использовать оперативные учеты и информационные системы, а также заводить дела оперативного учета.

2. Накопление сведений в оперативных учетах и информационных системах, а также заведение дел оперативного учета осуществляются при наличии оснований, предусмотренных пунктом 1 статьи 10 настоящего Закона, в целях сбора и систематизации сведений, проверки и оценки результатов оперативно-розыскной деятельности, а также принятия на их основе соответствующих решений органами, осуществляющими оперативно-розыскную деятельность.

3. Порядок формирования и использования оперативных учетов и информационных систем, а также ведения дел оперативного учета определяется нормативными правовыми актами органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность.

Сноска. Раздел 3 дополнен статьей 14-1 в соответствии с Законом РК от 17.07.2009 N 187-IV.

Статья 15. Ограничения в оперативно-розыскной деятельности

При осуществлении оперативно-розыскной деятельности запрещается:

- совершать действия, создающие реальную угрозу жизни, здоровью и имуществу граждан, кроме случаев крайней необходимости и необходимой обороны;

- предпринимать действия в интересах какой-либо политической партии, а также общественных и религиозных объединений;

- склонять и провоцировать граждан к совершению правонарушений;

- использовать насилие, угрозы, шантаж и иные неправомерные действия, ограничивающие права, свободы и законные интересы граждан и должностных лиц;

- фальсифицировать оперативно-розыскные материалы, а равно использовать заведомо недостоверные либо ложные сведения;

- разглашать сведения, которые затрагивают неприкосновенность частной жизни, личную и семейную тайну, честь и достоинство человека и гражданина и которые стали известны в процессе проведения оперативно-розыскных мероприятий, без согласия граждан, за исключением случаев, предусмотренных законом.

Сноска. Статья 15 с изменениями, внесенными Законом РК от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 16. Основания прекращения оперативно-розыскных мероприятий

Оперативно-розыскные мероприятия прекращаются:

- при выполнении задач, для решения которых их проведение было предусмотрено;

- в случае установления обстоятельств, свидетельствующих об объективной невозможности решения поставленных задач;

- по выявлению обстоятельств, исключающих привлечение проверяемого лица к ответственности по основаниям, предусмотренным законодательством Республики Казахстан;

по постановлению вышестоящего органа, осуществляющего оперативно-розыскную деятельность, прокурора либо решению суда в случае выявления нарушений закона, прав человека и гражданина при осуществлении оперативно-розыскной деятельности.

Оперативно-розыскные мероприятия осуществляются, приостанавливаются и прекращаются в сроки, предусмотренные нормативными актами органов , осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, согласованными с Генеральным прокурором Республики Казахстан.

Сноска. Статья 16 с изменениями, внесенными Законом РК от 17.07.2009 N 187-IV.

Раздел 4. Взаимодействие органов, осуществляющих
оперативно-розыскную деятельность

Статья 17. Взаимодействие органов Республики Казахстан, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность

Органы Республики Казахстан, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность:

- решают стоящие перед ними задачи самостоятельно, во взаимодействии между собой, используя возможности государственных, общественных и иных организаций, а также содействие граждан;

- обеспечивают взаимное информирование о ставших известными фактах преступных деяний, относящихся к компетенции этих органов, и оказывают взаимную необходимую помощь.

Статья 18. Взаимодействие с органами иных государств

1. Органы иных государств, которым предоставлено право осуществления оперативно-розыскной деятельности, взаимодействуют и проводят оперативно-розыскные мероприятия на территории Республики Казахстан в порядке и пределах, установленных настоящим Законом и соответствующими договорами и соглашениями.

2. Органы Республики Казахстан, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность, взаимодействуют и проводят оперативно-розыскные мероприятия на территориях иных государств в порядке и пределах, устанавливаемых настоящим Законом, а также законодательством этих государств на основе соответствующих договоров и соглашений.

Статья 19. Взаимодействие органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, с международными правоохранительными организациями

Взаимодействие органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, с международными правоохранительными организациями осуществляется в соответствии с договорами (соглашениями) о правовой помощи и в пределах норм, установленных настоящим Законом.

Раздел 5. Финансовое и материально-техническое обеспечение
оперативно-розыскной деятельности

Статья 20. Финансовое обеспечение оперативно-розыскной деятельности

Финансирование оперативно-розыскной деятельности осуществляется за счет бюджетных средств, направляемых на содержание органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, как в национальной, так и в иностранной валюте.

Сноска. Слова "Кабинетом Министров" заменены "Правительством" - Закон Республики Казахстан от 15 июля 1996 года N 31 "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан". Внесены изменения - Законом РК от 22 декабря 1998 г. N 327 (вводится в действие с 1 января 1999 года); от 20 декабря 2004 г. N 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.).

Статья 21. Материально-техническое обеспечение оперативно-розыскной деятельности

Материально-техническое обеспечение оперативно-розыскной деятельности осуществляется за счет бюджетных средств.

Сноска. Слова "Кабинетом Министров" заменены "Правительством" - Закон Республики Казахстан от 15 июля 1996 года N 31 "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан". Абзацы третий и четвертый исключены - Законом РК от 22 декабря 1998 г. N 327 (вводится в действие с 1 января 1999 года). Новая редакция - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.).

Раздел 6. Социальная и правовая защита субъектов
оперативно-розыскной деятельности

Статья 22. Социальная и правовая защита сотрудников органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность

1. Сотрудники органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, при исполнении служебных обязанностей являются представителями власти и находятся под защитой государства. На них распространяются гарантии правовой и социальной защиты работников министерств и ведомств, в штаты которых они входят. С учетом специфики работы сотрудники органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, могут быть наделены дополнительными льготами.

2. В своей служебной деятельности сотрудники органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, руководствуются требованиями закона и не связаны решениями политических партий и массовых общественных движений, преследующих политические цели.

3. Никто, кроме лиц, прямо уполномоченных на то законом, не вправе вмешиваться в законные действия сотрудников и органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность. При получении приказа или указания, противоречащего законодательству, они обязаны руководствоваться законом.

4. Руководители органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность обязаны обеспечивать личную безопасность, сохранность имущества своих сотрудников, членов их семей и близких родственников.

5. В целях надлежащего выполнения служебных обязанностей сотрудникам органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, создаются условия, необходимые для получения специальной профессиональной подготовки, повышения квалификации и для медицинского обслуживания.

Сноска. Статья 22 с изменениями, внесенными Законом РК от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 23. Социальная и правовая защита конфиденциальных помощников

Сноска. Заголовок статьи 23 с изменениями, внесенными Законом РК от 17.07.2009 N 187-IV.

1. Конфиденциальные помощники находятся под защитой государства.

2. Гражданам, изъявившим согласие содействовать органам, осуществляющим оперативно-розыскную деятельность, государство гарантирует обеспечение их прав и выполнение обязательств, в соответствии с настоящим Законом, другими законами и нормативными актами Республики Казахстан.

3. При возникновении реальной угрозы противоправного посягательства на жизнь, здоровье или имущество граждан в связи с их содействием органам, осуществляющим оперативно-розыскную деятельность, а равно членов их семей и близких родственников, эти органы обязаны принять все необходимые меры по предотвращению противоправных действий, установлению виновных и привлечению их к ответственности, а также по проведению, в случае необходимости, специальных мероприятий по их защите в соответствии с законами Республики Казахстан.

4. Сведения о личности конфиденциальных помощников составляют государственные секреты.

5. Конфиденциальные помощники имеют право на получение вознаграждения.

6. Период сотрудничества граждан по контракту на платной основе в качестве основного рода занятий с органами, осуществляющими оперативно-розыскную деятельность, включается в их общий трудовой стаж. Они имеют право на пенсионное обеспечение, в случае гибели их семьи и иждивенцы - на государственное социальное пособие по случаю потери кормильца в соответствии с законодательством и в порядке, определяемом Правительством Республики Казахстан.

7. В случае гибели конфиденциального помощника в связи с его участием в проведении оперативно-розыскных мероприятий семье погибшего и его иждивенцам выплачивается единовременное пособие:

- в размере десятилетнего денежного содержания погибшего, сотрудничавшего на платной основе;

- в размере 1411-кратного месячного расчетного показателя, установленного законом о республиканском бюджете и действующего на 1 января соответствующего финансового года, при сотрудничестве погибшего на безвозмездной основе.

8. При получении конфиденциальным помощником увечья либо иного повреждения здоровья, полученного в связи с его участием в проведении оперативно-розыскных мероприятий, ему выплачивается единовременное пособие:

- в размере пятилетнего денежного содержания для сотрудничающих на платной основе;

- в размере 706-кратного месячного расчетного показателя, установленного законом о республиканском бюджете и действующего на 1 января соответствующего финансового года, для сотрудничающих на безвозмездной основе.

9. Возмещение ущерба, причиненного гибелью, увечьем либо иным повреждением здоровья, связанных с участием в проведении оперативно-розыскных мероприятий, производится из средств органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, в порядке, определяемом Правительством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 23 с изменениями, внесенными законами РК от 15.07.1996 N 31; от 07.04.2009 N 149-IV; от 17.07.2009 N 187-IV; от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 26.12.2018 № 203-VI (вводится в действие с 01.01.2019); от 20.04.2023 № 226-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Раздел 7. Контроль и надзор за оперативно-розыскной деятельностью

Статья 24. Ведомственный контроль

Руководители органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, обеспечивают контроль за соблюдением законности, организацией, тактикой, методами и средствами, а также мерами по обеспечению конспирации и конфиденциальности этой деятельности.

Вышестоящие ведомственные органы обеспечивают контроль за оперативно-розыскной деятельностью подчиненных им органов.

Сноска. Статья 24 с изменениями, внесенными Законом РК от 17.07.2009 N 187-IV.

Статья 25. Надзор за оперативно-розыскной деятельностью

1. Надзор за соблюдением законности при осуществлении оперативно-розыскной деятельности осуществляют Генеральный Прокурор Республики Казахстан и подчиненные ему прокуроры.

2. При осуществлении надзора за оперативно-розыскной деятельностью прокурор:

1) получает ведомственные нормативные правовые акты, регламентирующие организацию и тактику проведения оперативно-розыскных мероприятий, дела оперативного учета, материалы, документы и другие необходимые сведения о ходе оперативно-розыскной деятельности, кроме сведений о личности конфиденциальных помощников и штатных негласных сотрудников;

1-1) выносит постановление о проведении оперативно-розыскных мероприятий;

1-2) дает письменные указания о проведении оперативно-розыскных мероприятий;

2) проводит проверку законности осуществления специальных оперативно-розыскных мероприятий, в том числе на сети связи;

2-1) выносит постановление о законности проведенного без санкции прокурора специального оперативно-розыскного мероприятия;

3) прекращает своим постановлением оперативно-розыскные мероприятия в случае выявления нарушений закона, прав человека и гражданина при осуществлении оперативно-розыскной деятельности;

3-1) отменяет незаконные решения должностных лиц органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность;

4) рассматривает жалобы и заявления на действия и решения должностных лиц органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность;

5) опротестовывает противоречащие Конституции, законам и актам Президента Республики нормативные правовые акты, регламентирующие организацию и тактику проведения оперативно-розыскных мероприятий, издаваемые органами, осуществляющими оперативно-розыскную деятельность;

6) инициирует в отношении сотрудников, допустивших противоправные действия при проведении оперативно-розыскных мероприятий, досудебное расследование, дисциплинарное производство;

7) выносит другие акты прокурорского надзора по выявленным фактам нарушений при осуществлении надзора за законностью оперативно-розыскной деятельности;

8) своим мотивированным постановлением освобождает незаконно задержанных лиц либо отменяет незаконные постановления о задержании лиц;

9) при необходимости требует от руководителей органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, проведения проверок в подчиненных им органах в целях устранения нарушений закона;

10) в случаях, установленных законом Республики Казахстан, дает санкцию на проведение оперативно-розыскных мероприятий.

3. Генеральный Прокурор в пределах своей компетенции принимает нормативные правовые акты по вопросам применения норм законодательства Республики Казахстан об оперативно-розыскной деятельности, обязательные для исполнения органами, осуществляющими оперативно-розыскную деятельность.

4. В целях выявления нарушений законности со стороны органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность, прокурор вправе привлекать специалистов органов прокуратуры и иных специалистов с использованием специальных технических средств.

Сноска. Статья 25 в редакции Закона РК от 09.08.2002 N 346; с изменениями, внесенными законами РК от 17.07.2009 N 187-IV; от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 26. Взаимодействие с уполномоченным органом по возврату активов

Органы, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность, обязаны в соответствии с Законом Республики Казахстан "О возврате государству незаконно приобретенных активов" представлять уполномоченному органу по возврату активов получаемые ими в ходе оперативно-розыскной деятельности сведения, в том числе составляющие государственные секреты и иную охраняемую законом тайну, за исключением:

1) сведений о личности конфиденциальных помощников и штатных негласных сотрудников;

2) сведений об организации оперативно-розыскной деятельности, о конкретных оперативно-розыскных мероприятиях, об источниках и способах получения информации;

3) сведений, касающихся личной жизни, чести и достоинства личности, если в них не содержится информация о совершении запрещенных законом действий.

Сноска. Раздел 7 дополнен статьей 26 в соответствии с Законом РК от 12.07.2023 № 23-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Президент Республики Казахстан

Жедел-iздестiру қызметi туралы

Қазақстан Республикасының 1994 жылғы 15 қыркүйектегі № 154-XIII Заңы.

МАЗМҰНЫ

Ескерту. Мәтiнде "бөлiм" деген сөздiң алдындағы "I - VII" деген цифрлар тиiсiнше "1 - 7" деген цифрлармен ауыстырылды - ҚР 2004.12.21 № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

Осы Заң Қазақстан Республикасы аумағында жүзеге асырылатын жедел-iздестiру қызметiнiң мазмұнын айқындайды және оны жүргiзу кезiнде заңдылықты құқықтық кепiлдiктерi жүйесiн баянды етедi.

1-бөлiм. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) адамдарға сауал қою - жедел-іздестіру қызметінің міндеттерін шешу үшін маңызы бар нақты ақпаратты осы ақпарат бар немесе болуы мүмкін сауал қойылған адамның сөздерінен жинау;

2) анықтамалар алу - қызығушылық туғызатын ақпарат бар немесе болуы мүмкін тиісті жеке немесе заңды тұлғаға ресми сауал жіберу жолымен жедел-іздестіру қызметінің міндеттерін шешу үшін маңызы бар нақты ақпарат алу;

3) арнаулы жедел-іздестіру іс-шарасы - заңмен қорғалатын адамның жеке өміріне араласпаушылықты, хат жазысу, телефонмен сөйлесу, телеграф хабарламалары мен почта жөнелтілімдері құпиясын, сондай-ақ тұрғын үйге қол сұқпаушылық құқығына тікелей қатысты жедел-іздестіру іс-шарасы;

4) арнаулы техникалық құралдар – жедел-іздестіру іс-шаралары мен жасырын тергеу әрекеттерін жүргізу барысында ақпаратты табу және оны құжаттау үшін арнаулы функциялары, бағдарламалық қамтамасыз етуі мен конструкциялық ерекшеліктері бар құрылғылар, аппаратура, құралдар, жабдық;

5) байқау - жедел-іздестіру қызметінің міндеттерін шешу үшін маңызы бар құбылыстарды, әрекеттерді, оқиғаларды, процестерді көру арқылы әрі өзгеше қабылдау және анықтау;

6) байланыс желілеріндегі жедел іздеу - байланыс желісі арқылы берілетін ақпаратта құқыққа қарсы әрекеттің белгілерін табу жөніндегі жасырын іс-әрекеттер;

7) компьютерлерден, серверлерден және ақпаратты жинауға, өңдеуге, жинақтауға және сақтауға арналған басқа құрылғылардан ақпаратты жасырын алу – компьютерлерден, серверлерден және ақпаратты жинауға, өңдеуге, жинақтауға және сақтауға арналған басқа құрылғылардан ақпаратты арнаулы техникалық құралдармен және (немесе) компьютерлік бағдарламалармен, қажет болған кезде жасырын кіру және (немесе) зерттеп-қарау арқылы жүргізілетін жасырын алу;

8) бақыланатын өнім беру - еркін өткізуге тыйым салынған не айналымы шектелген, сондай-ақ қылмыстық қол сұғу объектілері немесе құралдары болып табылатын нәрселердің, заттардың және өнімдердің берілуіне, сатып алынуына, сатылуына, орын ауыстыруына бақылау орнату жолымен қылмыстық әрекеттің белгілері туралы ақпарат алу тәсілі;

9) жеке адамды белгілері бойынша іздеу және ұқсастыру - іздеудегі адамды даралайтын статистикалық, динамикалық және геномдық белгілері бойынша, сондай-ақ сөзбен сипаттау портреті және адамды жеткілікті ықтимал дәрежеде тануға мүмкіндік беретін басқа да тәсілдер көмегімен табуға және сәйкестендіруге бағытталған ұйымдастырушылық және нысаналық-практикалық іс-әрекеттер жиынтығы;

10) енгізу - жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы органның қызметкерін не онымен бірге қызмет істеп жүрген құпия көмекшіні жедел-іздестіру қызметінің міндеттерін шешу үшін жедел қызмет мүдделі болып отырған объектінің төңірегіне жасырын енгізу;

11) жалпы жедел-іздестіру іс-шарасы - жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы органдардың осы қызметтің міндеттерін шешуге бағытталған, бірыңғай тактикалық, стратегиялық ой-ниетпен байланысқан іс-әрекеттерінің жиынтығы;

12) жедел есепке алу ісі - жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы орган жүргізетін оқшауландырылған іс жүргізу;

13) жасырын кіру және (немесе) орынды жасырын зерттеп-қарау – тұрғын, қызметтік, өндірістік үй-жайларға, ғимараттарға, құрылысжайларға, сақтау қоймаларына, көлік құралына немесе жергілікті жер учаскесіне, қажет болған кезде оларды зерттеп-қарай отырып, сондай-ақ жедел-іздестіру қызметінің өзге де міндеттерін шешу үшін жасырын кіру;

14) жедел сатып алу - ықтимал қылмыстық әрекет туралы ақпарат алу мақсатында, жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы органның хабардар болуымен және оның бақылауымен тексерілетін адамнан тұтыну немесе өткізу мақсатынсыз ақылы түрде заттар сатып алынатын жалған мәміле ахуалын орнату;

15) жедел-іздестіру қызметі – адам мен азаматтың өмірін, денсаулығын, құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін, меншікті қорғау, қылмыстық қол сұғудан қоғам мен мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдар Қазақстан Республикасының Конституциясына, осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асыратын жария және жасырын жедел-іздестіру, ұйымдастыру және басқару іс-шараларының ғылыми негізделген жүйесі;

15-1) жедел-іздестіру қызметінің нәтижелері – осы Заңның 2-бабында тізбеленген міндеттерді шешу үшін алынған мәліметтер, құжаттар, заттар не материалдар;

16) құқыққа қарсы әрекеттердің іздерін табу, жасырын анықтау және алып қою, оларды алдын ала зерттеу - қылмыс іздері сақталған немесе қылмыс жасау құралы не қылмыстық әрекеттің нәтижесі болып табылған материалдық объектілерді анықтау және айналымнан немесе нақты адамның иелігінен алып қою және олардың өздеріне тән белгілері мен ерекшеліктерін заңда белгіленген нысандарда анықтау;

17) құпия көмекшілер - жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы органмен құпия негізде (оның ішінде келісімшарт бойынша) қызмет істеуге келісімін берген, сол сияқты осы органмен бұрын өзінің келісімі бойынша ынтымақтастықта болған, он сегіз жасқа толған, іс-әрекетке қабілетті жеке тұлғалар;

18) пошта жөнелтілімдері мен өзге жөнелтілімдерді жасырын бақылау – хаттарды, жеделхаттарды, радиограммаларды, бандерольдерді, жіберілімдерді және басқа да пошта-телеграф жөнелтілімдерін қарау және олардың мазмұнымен танысу жолымен іс үшін маңызы бар мәліметтерді алу;

19) адамды немесе орынды жасырын аудио- және (немесе) бейнебақылау – айтылған ақпаратты және өзге де ақпаратты, сондай-ақ нақты белгілі бір жерде болған адамның әрекеттерін және (немесе) оқиғаларды бейне-, аудиотехниканы не өзге де арнаулы ғылыми-техникалық құралдарды пайдаланып, олардың мазмұнын бір мезгілде материалдық жеткізгіште тіркей отырып, қажет болған кезде жасырын кіру және (немесе) зерттеп-қарау арқылы жүргізілетін жасырын бақылау;

20) абоненттер және (немесе) абоненттік құрылғылар арасындағы қосылулар туралы ақпаратты жасырын алу – абоненттер және (немесе) абоненттік құрылғылар (пайдалану құрал-жабдығы) арасындағы қосылудың күні, уақыты, ұзақтығы туралы мәліметтер алу;

21) электр (телекоммуникация) байланысының желілерін жасырын бақылау – телефон немесе дауыстық ақпарат беруге мүмкіндік беретін басқа құрылғылар арқылы берілетін дауыстық ақпаратты ғылыми-техникалық құралдарды және (немесе) компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, қажет болған кезде жасырын кіру және (немесе) зерттеп-қарау арқылы жүргізілетін жасырын тыңдау және (немесе) жазып алу;

Электр (телекоммуникация) байланысының желілері арқылы берілетін ақпаратты ұстап алу және алу – сым, радио, оптикалық және басқа да электромагниттік жүйелер арқылы берілетін белгілерді, сигналдарды, дауыстық ақпаратты, жазбаша мәтінді, кескіндерді, бейнекескіндерді, дыбыстарды және басқа да ақпаратты ұстап алу және алу;

22) үлгілерді алу - тірі адамның, мәйіттің, жануардың, заттың, нәрсенің ерекшеліктерін бейнелейтін, жедел-іздестіру қызметінің міндеттерін шешу үшін маңызы бар материалдық ақпарат жеткізгіштерді алып қою және анықтау;

23) штаттағы жасырын қызметкер – лауазымдық міндеттеріне жедел-іздестіру іс-шаралары мен жасырын тергеу әрекеттерін астыртын түрде жүргізу кіретін жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органның жұмыскері;

24) іздестіру - заңда көзделген жағдайларда тергеуден, анықтаудан немесе соттан жасырынған, қылмыстық жауаптылықтан, жазасын өтеуден немесе пробациялық бақылаудан жалтарып жүрген адамдардың, хабарсыз кеткен және өзге де адамдардың орналасқан жерін, сондай-ақ мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтері бар жоғалған құжаттар мен бұйымдарды анықтауға бағытталған ұйымдастырушылық, іс жүргізу және жедел-іздестіру іс-шараларының жүйесі.

Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.07.17 № 187-IV, өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.12.07 № 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) ; 28.12.2016 № 36-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін екі ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 18.04.2017 № 58-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.12.2017 № 118-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Жедел-iздестiру қызметiнiң мiндеттерi

Жедел-iздестiру қызметiнiң мiндеттерi:

1) адам мен азаматтың өмiрiн, денсаулығын, құқықтарын, бостандықтарын, заңды мүдделерiн, меншікті құқыққа қарсы қол сұғушылықтардан қорғау;

2) қоғамның, мемлекеттiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге және оның экономикалық әлеуетi мен қорғаныс қабiлетiн нығайтуға жәрдемдесу;

3) қылмыстарды анықтау, олардың алдын алу және жолын кесу;

3-1) қылмыстық құқық бұзушылық жасаған адамдарды, сондай-ақ қылмыстық іс үшін маңызы бар нәрселер мен құжаттарды анықтау;

4) анықтау, тергеу органдарынан және соттан жасырынып жүрген, қылмыстық жауаптылықтан, жазаны өтеуден немесе пробациялық бақылаудан жалтарып жүрген адамдарды, хабарсыз кеткен азаматтарды және заңмен көзделген жағдайларда өзге де адамдарды iздестiру жөнiндегi шараларды жүзеге асыру, сондай-ақ табылған танылмаған мәйіттерді сәйкестендіру;

5) Қазақстан Республикасы Президентiнiң және басқа да күзетiлетін адамдардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету;

6) Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк шекарасын күзетудi қамтамасыз ету;

7) мемлекеттік құпияларды немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді қорғауды қамтамасыз ету;

8) ұйымдарға коммерциялық құпияны қорғауда жәрдемдесу;

9) күзетпен ұстау немесе бас бостандығынан айыру орындарында Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген режимдi ұстап тұру;

10) күзетпен ұстау немесе бас бостандығынан айыру орындарындағы күдіктілердің, айыпталушылардың, сотталушылардың, сотталғандардың, персоналдың және өзге де адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

11) жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыратын органдардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету болып табылады.

Ескерту. 2-бап жаңа редакцияда - ҚР 18.04.2017 № 58-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 27.12.2019 № 292-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

3-бап. Жедел-iздестiру қызметiнiң қағидаттары

Жедел-iздестiру қызметi заңдылық, жеке адамның құқықтары мен бостандықтарын сақтау, қадiр-қасиетiн құрметтеу, азаматтардың заң алдындағы теңдiгi қағидаттарына сәйкес, астыртын әрекет ету, жария және жария емес әдiстердi ұштастыру, кәсiби әдеп негiзiнде жүзеге асырылады.

4-бап. Жедел-iздестiру қызметiнiң құқықтық негiзi

1. Жедел-iздестiру қызметiнiң құқықтық негiзiн Қазақстан Республикасының Конституциясы, осы Заң және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілері құрайды.

1-1. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

2. Республика Бас Прокурорының келiсiмi бойынша жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыратын органдар өз құзыретi шегiнде осы Заң негiзiнде жедел-iздестiру шараларын ұйымдастыру мен жүргiзу тактикасын реттейтiн нормативтік құқықтық актілер шығарады.

Ескерту. 4-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2002.08.09 N 346, 2009.07.17 N 187-IV Заңдарымен.

5-бап. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыру кезiнде жеке адамның құқықтары мен бостандықтарын сақтау

1. Осы Заңмен көзделмеген мақсаттар мен мiндеттерге қол жеткiзу үшiн жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыруға, сондай-ақ оларды жүргiзу барысында алынған хабарламаларды пайдалануға жол берiлмейдi.

2. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органның iс-әрекетi жөнiнде жоғары тұрған органға, не прокуратураға немесе сотқа шағым жасалуы мүмкiн.

3. Қылмысты әзiрледi немесе жасады деген кiнәсi заңмен белгiленген тәртiпте дәлелденбеген адам жедел-iздестiру қызметiн жүргiзушi органнан мемлекеттiк немесе басқа да заңмен қорғалатын құпияны жария етуге жол бермейтiн шекте өзiн тексеру үшiн негiз болған және өзiне қатысы бар хабарламалардың сипаты туралы мағлұматтарды талап етуге құқылы.

Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органның арызданушыға қажеттi мағлұматтарды беруден бас тартуы туралы шешiмiн негiзсiз деп таныған ретте, сот өзiнiң дәлелдi шешімімен, ал прокурор прокурорлық қадағалау тәртібімен аталған органды осы баптың 3-тармағында көзделген мағлұматтарды арызданушыға беруге мiндеттей алады.

4. Шағымды толық және жан-жақты қарауды қамтамасыз ету мақсатында прокурордың талап етуі бойынша, құпия көмекшілердің және штаттағы жасырын қызметкерлердің жеке басы туралы мәліметтерді қоспағанда, барлық жедел-қызметтiк құжаттар берiледi.

Судьяның талап етуі бойынша, жедел-іздестіру қызметін, нақты жедел-іздестіру іс-шараларын ұйымдастыру, ақпарат көздері және оны алу тәсілдері туралы мәліметтерді қоспағанда, жедел-іздестіру құжаттары беріледі.

5. Жедел-іздестіру қызметі нәтижесінде алынған, адамның жеке өміріне, ар-ожданы мен қадір-қасиетіне қатысты мәліметтер, егер оларда заңмен тыйым салынған іс-әрекеттер жасағаны туралы ақпарат болмаса, сақталуға жатпайды және жойылады.

Қылмыс жасады деген кінәсі заңда белгіленген тәртіппен дәлелденбеген, сондай-ақ өздеріне қатысты сотқа дейінгі тергеп-тексеру жүргізілмеген адамдарға қатысты жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізу нәтижесінде алынған материалдар тиісті жедел есепке алу ісі тоқтатылған кезден бастап бір жыл сақталады, содан соң жойылады. Өздеріне қатысты сотқа дейінгі тергеп-тексеру басталмаған адамдардың телефон арқылы және өзге де сөйлесулерін тыңдау нәтижесінде алынған фонограммалар мен басқа да материалдар тиісті жедел есепке алу ісі тоқтатылған кезден бастап алты ай ішінде жойылады, ол жөнінде хаттама жасалады. Прокурордың санкциясы негізінде жүргізілген жедел-іздестіру іс-шараларының нәтижелерін көрсететін материалдар жойылатын күннен үш ай бұрын ол жөнінде тиісті прокурор хабардар етіледі.

Барлау қызметі процесінде, сондай-ақ экстремизмге және терроризмге қарсы іс-қимыл саласында алынған жедел-іздестіру іс-шараларының нәтижелерін сақтау мен жоюдың тәртібі және мерзімдері ведомстволық нормативтік құқықтық актілерде белгіленеді.

Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.07.17 N 187-IV, 2010.05.27 № 279-IV; 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.11.2014 N 244-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.12.2016 № 36-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін екі ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2018 № 180-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2 бөлiм. Жедел iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдар, олардың мiндеттерi мен құқықтары

6-бап. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыратын органдар

1. Қазақстан Республикасы аумағында жедел-iздестiру қызметiн:

1) ішкi iстер органдары;

2) ұлттық қауiпсiздiк органдары;

3) сыртқы барлау саласындағы уәкілетті орган;

4) Қорғаныс министрлiгiнiң әскери барлау органдары;

5) сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет;

6) Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметі;

7) экономикалық тергеу қызметі жүзеге асырады.

2. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыру органдарының тiзбесi заңмен ғана өзгертiлуi немесе толықтырылуы мүмкiн.

Ескерту. 6-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.01.18 N 547-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен; өзгерістер енгізілді - ҚР 04.07.2014 N 233-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 07.11.2014 № 248-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

7-бап. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдардың мiндеттерi

Жедел-iздестiру қызметiнiң осы Заңмен белгiленген мiндеттерiн орындау кезiнде оны жүзеге асыруға уәкiлдiк берiлген органдар;

а) жеке және заңды тұлғалардың заңмен қорғалатын құқықтарын, бостандықтары мен мүдделерiн, меншiктi, қоғам мен мемлекеттiң қауiпсiздiгiн қорғау, оның экономикалық және қорғаныс әлуетiн нығайту үшiн өз құзыретiне сәйкес қажеттi шараларды қолдануға;

б) жедел-іздестіру іс-шаралары мен жасырын тергеу әрекеттерін жүзеге асыру арқылы қылмыстарды анықтауды, олардың алдын алуды және жолын кесуді, олардың нәтижелерін қылмыстық процесте пайдалану үшін тіркеуді қамтамасыз етуге, тергеушінің өзі тергейтін қылмыстық iстер бойынша жедел-iздестiру іс-шараларын жүргізу туралы жазбаша тапсырмаларын орындауға;

б-1) прокурордың жедел-іздестіру қызметінің заңдылығын қадағалауды жүзеге асыру барысында берген жазбаша нұсқауларын орындауға;

б-2) қылмыстық іс бойынша жасырынған сотталушыны және азаматтық іс бойынша жауапкерді, жазасын өтеуден немесе пробациялық бақылаудан жалтарып жүрген адамды іздестіру туралы сот актілерін, сондай-ақ сот орындаушыларының прокурор санкциялаған атқарушылық іс жүргізу бойынша борышкерді іздестіру туралы қаулыларын орындауға;

в) қоғам мен мемлекет қауiпсiздiгiне қатер төнгенiн дәлелдейтiн өздерiне белгiлi болған жәйттер мен деректердi Қазақстан Республикасының мемлекеттiк өкiмет пен басқару органдарына дер кезiнде хабарлауға;

г) құқықтық көмек туралы шарттар (келiсiмдер) негiзiнде тиiстi халықаралық құқық қорғау ұйымдары мен шет мемлекеттердiң құқық қорғау органдарының тiлектерiн орындауға;

д) жедел-iздестiру іс-шаралары мен жасырын тергеу әрекеттерін жүргiзу кезінде, сондай-ақ жүргізілген жедел-іздестіру іс-шаралары мен жасырын тергеу әрекеттерінің нәтижелерін көрсететін материалдарды қылмыстық процесте пайдалану үшін беру кезінде құпиялылықты қамтамасыз ету және ақпарат көздерiнің құпиясын ашуға жол бермеу жөнiндегi қажеттi шараларды қолдануға мiндеттi.

Ескерту. 7-бапқа өзгерістер енгiзiлдi - ҚР 2001.03.16 N 163, 2009.07.17 N 187-IV; 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 18.04.2017 № 58-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.06.2020 № 349-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың құқықтары

Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыруға уәкілеттік берілген органдардың:

1) өз құзыреті шегінде осы Заңның 11-бабында тізбеленген жедел-іздестіру іс-шараларын жария және жасырын, сондай-ақ сотқа дейінгі тергеп-тексеру органының тапсырмасы бойынша Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексінде айқындалған жасырын тергеу әрекеттерін жүргізуге;

2) жедел-іздестіру қызметінің міндеттерін шешуді қамтамасыз ететін жедел есепке алу мен ақпараттық жүйелерді құруға және пайдалануға;

3) жедел-іздестіру іс-шаралары мен жасырын тергеу әрекеттері барысында жазбаша немесе ауызша шарт бойынша жеке және заңды тұлғалардың, әскери бөлімдердің тұрғын және тұрғын емес үй-жайларын, көлік құралдарын, сондай-ақ өзге де мүлкін, залал келтірілген жағдайда сол залалды, сондай-ақ шығыстарды иелеріне жедел-іздестіру қызметі мен жасырын тергеу әрекеттерін жүзеге асыратын органдардың есебінен өтей отырып пайдалануға;

4) астыртын ұйымдар құру мақсатында, жедел-іздестіру қызметі мен жасырын тергеу әрекеттерін жүзеге асыратын органдардың жұмыскерлерін, бөлімшелерінің, ұйымдарының, үй-жайлары мен көлік құралдарының ведомстволық тиесілігін, сондай-ақ құпия көмекшілердің жеке басын шифрлайтын құжаттарды пайдалануға;

4-1) жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың көлік құралдарын пайдалану қағидаларын әзірлеуге және бекітуге;

5) қажетті ғылыми-техникалық немесе өзге де арнайы білімі бар лауазымды адамдар мен мамандардың көмегін пайдалануға;

6) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген, коммерциялық, банктік және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария етуге қойылатын талаптарды сақтай отырып, басқа ұйымдардан жедел-іздестіру қызметінің міндеттерін шешу үшін маңызы бар ақпаратты өтеусіз алуға және пайдалануға;

7) Қазақстан Республикасының аумағында жедел-іздестіру қызметі мен жасырын тергеу әрекеттерін жүзеге асыруға құқығы бар басқа да органдардың күші мен қаражатын жекелеген іс-шаралар жүргізу үшін осы органдармен келісу бойынша тартуға;

8) осы Заңның 11-бабында көзделген жедел-іздестіру іс-шаралары мен жасырын тергеу әрекеттерін жүргізу мақсатында ғана тәуліктің кез келген уақытында ұйымдардың аумағына және үй-жайларына, ал, күзетуді әскери жарғыларға сәйкес әскери қызметшілер, сондай-ақ, құқық қорғау органдары мен арнаулы мемлекеттік органдардың қызметшілері жүзеге асыратын әскери бөлімдер мен басқа да режимдік объектілердің аумағына – олардың басшыларымен не құрамында режимдік объектілері немесе әскери бөлімдері бар орталық мемлекеттік органдар басшыларымен келісу бойынша кедергісіз кіруге;

9) жедел-іздестіру іс-шаралары барысында анықталған қылмыстық құқық бұзушылықтар туралы мәліметтерді оларды растайтын материалдарды қоса бере отырып, Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасында белгіленген тәртіппен және мерзімдерде тіркеуге және (немесе) тергелуі бойынша беруге құқығы бар.

Ескерту. 8-бап жаңа редакцияда - ҚР 04.07.2014 № 233-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2017 № 84-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9-бап. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдар қызметкерлерiнiң жауапкершiлiгi

1. Жедел-iздестiру шараларын жүргiзу кезiнде құқыққа қарсы әрекеттерге жол берген қызметкерлер Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.

2. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдар iс-әрекеттерiмен келтiрген залалды өздерi Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен өтейдi.

Ескерту. 9-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.07.17 N 187-IV Заңымен.

3 бөлiм. Жедел-iздестiру шараларын жүргiзу

10-бап. Жедел-iздестiру шараларын жүргiзу негiздерi

1. Жедел-iздестiру шараларын жүргiзу үшiн:

а) сотқа дейінгі тергеп-тексеру материалдарының болуы;

б) жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдарға келiп түскен:

- әзiрленiп жатқан, жасалып жатқан немесе жасалған құқық бұзушылық;

- жауап алу, тергеу және сот органдарынан жасырынып немесе қылмыстық жазадан жалтарып жүрген адамдар;

- азаматтардың хабарсыз кетуi және танылмаған мәйiттердiң табылуы туралы ақпарат;

в) тергеушінің өзі тергейтін қылмыстық істер бойынша жазбаша тапсырмалары;

в-1) Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының, оның бірінші орынбасарының не орынбасарларының, облыстар прокурорларының және оларға теңестірілген прокурорлардың қаулылары, сондай-ақ прокурордың жедел-іздестіру қызметінің заңдылығын қадағалауды жүзеге асыру барысында берген жазбаша нұсқаулары;

в-2) қылмыстық іс бойынша сотталушыны және азаматтық іс бойынша жауапкерді, жазасын өтеуден немесе пробациялық бақылаудан жалтарып жүрген адамды іздестіру туралы сот актілері, сондай-ақ сот орындаушыларының прокурор санкциялаған атқарушылық іс жүргізу бойынша борышкерді іздестіру туралы қаулылары;

г) құқықтық көмек туралы шартқа (келiсiмге) сәйкес халықаралық құқық қорғау ұйымдарының және шет мемлекеттердiң құқық қорғау органдарының сауал салулары;

д) қоғам, мемлекет және оның экономикалық және қорғаныстық әлеуетiн нығайту мүддесiнде барлау ақпаратын алу қажеттігі;

е) өздеріне қатысты Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен уәкілетті мемлекеттік органдар жеке қауіпсіздікті қамтамасыз ету туралы қаулылар шығарған қорғалатын адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету қажеттігі негіздер болып табылады.

2. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыратын органдар өз құзыретi шегiнде өзiнiң не өзге мемлекеттiк органдардың бастамасы бойынша азаматтардың жеке басын сипаттайтын және шешiмдер қабылдау үшiн қажеттi:

- жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы органдарға жұмысқа немесе қызметке қабылдау туралы;

- жеке және заңды тұлғалардың стратегиялық және күзетілетін объектілерді күзету және оларға қызмет көрсету жөніндегі, сондай-ақ күзетілетін адамдардың төңірегіндегі жұмыстарды істеуіне рұқсат беру туралы. Стратегиялық және күзетілетін объектілердің, сондай-ақ күзетілетін адамдардың тізбесі Қазақстан Республикасының заңнамасымен айқындалады;

- жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мәселелерi жөнiнде;

- тiзбесiн Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын авариялық немесе экологиялық қауіптілігі жоғары объектiлер мен құрылыстарды пайдаланумен байланысты жұмыстарға рұқсат ету туралы;

- жедел-iздестiру қызметiне қатысуға рұқсат беру немесе оны жүзеге асыру нәтижесiнде алынған материалдарды пайдалануға рұқсат беру туралы;

- күзет қызметімен айналысуға лицензиялар берiлгенi туралы деректер жинауға құқылы.

3. Көрсетiлген негiздер түпкiлiктi болып табылады және тек заңмен ғана толықтырылуы немесе өзгертiлуi мүмкiн.

Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгiзiлдi - ҚР Президентiнiң 1995.12.25 N 2725 жарлығымен, 1996.07.15 N 31-І, 2001.03.16 N 163, 2001.07.16 N 244, 2002.07.10 N 338, 2002.08.09 N 346, 2004.07.09 N 592, 2007.01.12 N 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2009.07.17 N 187-IV, 2010.05.27 № 279-IV; 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2016 № 36-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін екі ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 18.04.2017 № 58-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.06.2020 № 349-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2023 № 188-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Жедел-іздестіру іс-шаралары

1. Жедел-іздестіру іс-шаралары жалпы және арнаулы болып бөлінеді.

2. Жалпы жедел-іздестіру іс-шаралары мыналар болып табылады:

1) адамдарға сауал қою;

2) азаматтармен жария және жасырын қатынастар орнату, оларды жедел-іздестіру қызметіне пайдалану;

3) енгізу;

4) қылмыстық іс-әрекетті имитациялайтын мінез-құлық таныту;

5) астыртын кәсіпорындар мен ұйымдар құру;

6) бақыланатын өнім беру;

7) заңмен қорғалатын жеке өмірге, тұрғын үйге қол сұғылмауын, өзінің және отбасының құпиясын, сондай-ақ жеке салымдары мен жинаған қаражатының, жазысқан хаттарының, телефон арқылы сөйлескен сөздерінің, почта, телеграф арқылы және басқа да жолдармен алысқан хабарларының құпиялылығын қозғамайтын мәліметтер алу үшін техникалық құралдарды қолдану;

8) анықтамалар алу;

9) үлгілерді алу;

10) жедел сатып алу;

11) іздеу-қызмет иттерін пайдалану;

12) жеке адамды белгілері бойынша іздеу және ұқсастыру;

13) ақпаратты заңсыз алып тастау қондырғыларын іздеу;

14) құқыққа қарсы әрекеттер іздерін табу, жасырын орнықтыру және алып қою, оларды алдын ала зерттеу;

15) қылмысты әзірлеуші, жасаушы немесе жасаған адамның ізіне түсу және оны ұстау;

16) ұстап алынған адамдардың жеке басын жете тексеруді, оларда болатын қылмыстық әрекетке қатысты болуы мүмкін заттар мен құжаттарды алып қоюды, сондай-ақ, тұрғын үй-жайларды, жұмыс орындары мен өзге де орындарды жете тексеруді, көлік құралдарын жете тексеруді куәгерлердің қатысуымен жүзеге асыру.

Терроризмге қарсы операцияны жүзеге асыру барысында жеке басты жете тексеру және жеке тұлғаның жанындағы заттарды жете тексеру, көлік құралдарын, оның ішінде техникалық құралдарды қолдана отырып жете тексеру куәгерлердің қатысуынсыз жүргізілуі мүмкін;

17) қарулы қылмыскерлерді қолға түсіру жөніндегі операцияларды жүргізу;

18) байқау.

Осы тармақта көзделген жалпы жедел-іздестіру іс-шараларын ұйымдастыру және оларды жүргізу тактикасы Қазақстан Республикасының Бас Прокурорымен келісу бойынша, жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың бірінші басшыларының нормативтік құқықтық актілерімен айқындалады.

3. Арнаулы жедел-іздестіру іс-шаралары мыналар болып табылады:

1) адамды немесе орынды жасырын аудио- және (немесе) бейнебақылау;

2) электр (телекоммуникация) байланысының желілері арқылы берілетін ақпаратты жасырын бақылау, ұстап алу және алу;

3) абоненттер және (немесе) абоненттік құрылғылар арасындағы қосылулар туралы ақпаратты жасырын алу;

4) компьютерлерден, серверлерден және ақпаратты жинауға, өңдеуге, жинақтауға және сақтауға арналған басқа құрылғылардан ақпаратты жасырын алу;

5) пошта жөнелтілімдері мен өзге жөнелтілімдерді жасырын бақылау;

6) жасырын кіру және (немесе) орынды жасырын зерттеп-қарау.

Осы тармақта көзделген арнаулы жедел-іздестіру іс-шараларын ұйымдастыру және оларды жүргізу тактикасы Қазақстан Республикасының Бас Прокурорымен келісу бойынша, жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың бірінші басшыларының нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

4. Осы баптың 2-тармағының 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9), 11), 12), 13), 14), 15), 16) және 17) тармақшаларында тізбеленген жедел-іздестіру іс-шаралары Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасының ережелеріне сәйкес іздестіру шаралары ретінде жүзеге асырылуы мүмкін.

Ескерту. 11-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.07.17 N 187-IV, өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.12.07 N 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2017 № 84-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.12.2017 № 118-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2018 № 180-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 292-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

12-бап. Жедел-iздестiру шараларын жүргiзу шарттары

1. Адамдардың азаматтығы, жынысы, ұлты, тұрғылықты жерi, әлеуметтiк, лауазымдық және мүлiктiк жағдайы, қандай қоғамдық бiрлестiктерге жататындығы, дiнге қатынасы мен саяси сенiмi, егер заңмен өзгеше белгiленбесе, Қазақстан Республикасының аумағында оларға қатысты жедел-iздестiру шараларын жүргiзуге кедергi бола алмайды.

2. Жалпы және арнаулы жедел-іздестіру іс-шараларын жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы барлық органдар өздеріне жүктелген міндеттерге сәйкес жүргізеді.

Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы органдар Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелерінде жедел-іздестіру іс-шараларын қылмыстық-атқару жүйесінің уәкілетті органымен немесе оның аумақтық бөлімшелерімен өзара іс-қимыл жасаса отырып жүргізуге құқылы.

Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің жедел қамтамасыз ету объектілеріндегі және күзет іс-шараларын жүргізу аймағындағы жедел-іздестіру іс-шаралары Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметімен келісу бойынша жүзеге асырылады.

3. Жедел-iздестiру шараларын жүргiзуге құқығы бар қызметтердiң, бөлiмшелердiң және қызметкерлер санаттарының тiзбесiн жедел-iздестiру қызметiн жүргiзушi органдардың басшылары белгiлейдi.

4. Арнаулы жедел-іздестіру іс-шаралары:

1) ауыр және аса ауыр қылмыстарды, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнің 116 (бірінші бөлігі), 126 (бірінші және екінші бөліктері), 161 (бірінші бөлігі), 185 (бірінші және екінші бөліктері), 188 (екінші бөлігі), 188-1 (бірінші бөлігі), 189 (екінші бөлігі), 190 (екінші бөлігі), 194 (бірінші бөлігі), 195 (төртінші және бесінші бөліктері), 197 (үшінші бөлігі), 207 (екінші бөлігі), 210 (бірінші бөлігі), 211 (екінші бөлігі), 213 (үшінші бөлігі), 216 (бірінші және екінші бөліктері), 218 (бірінші және екінші бөліктері), 231 (бірінші бөлігі), 232 (бірінші бөлігі), 234 (екінші бөлігі), 245 (бірінші және екінші бөліктері), 272 (үшінші бөлігі), 283 (бірінші бөлігі), 286 (бірінші бөлігі), 287 (үшінші бөлігі), 288 (бірінші бөлігі), 307 (екінші бөлігі), 308 (бірінші бөлігі), 309 (бірінші бөлігі), 315 (бірінші бөлігі), 361 (үшінші бөлігі), 362 (бірінші бөлігі), 365 (екінші бөлігі), 366 (бірінші бөлігі), 367 (бірінші бөлігі), 394 (екінші бөлігі), 399 (екінші бөлігі), 422 (бірінші және екінші бөліктері)-баптарында көзделген ауырлығы орташа қылмыстарды және қылмыстық топ жасаған қылмыстарды анықтау, олардың алдын алу және жолын кесу мақсатында, егер тексерілетін адам үшінші тұлғаның телефонын немесе өзге сөйлесу құрылғысын пайдаланады деген мәліметтер болса немесе үшінші тұлға телефонды және басқа сөйлесу құрылғыларын пайдаланып, тексерілетін адам үшін ақпарат алады не тексерілетін адамнан басқа адамдарға беру үшін ақпарат алады деген мәліметтер болса, тексерілетін адамға не үшінші тұлғаға қатысты прокурордың санкциясымен ғана жүргізіледі және олардың мазмұнын материалдық жеткізгіште тіркеп қою;

2) тергеуден, анықтаудан, соттан жасырынып жүрген және Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 232-бабының төртінші бөлігінде көрсетілген қылмыстарды жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан жалтарып жүрген, сондай-ақ хабарсыз кеткен адамдарды іздестіру жөніндегі шараларды жүзеге асыру үшін прокурордың санкциясымен ғана жүргізіледі.

Осындай іс-шараларды жүргізуге санкцияны жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың қаулысы бойынша Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры, оның бірінші орынбасары не орынбасарлары, Бас әскери прокурор, облыстардың прокурорлары мен оларға теңестірілген прокурорлар береді.

Осы Заңның 6-бабында санамаланған барлық органдардың міндеттерді шешуі мүддесінде байланыс желісін пайдалануға байланысты арнаулы жедел-іздестіру іс-шараларын Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдары техникалық жағынан жүзеге асырады, бұл үшін оларға қажетті күш пен қаражат бөлінеді.

Байланыс желісін пайдалануға байланысты арнаулы жедел-іздестіру іс-шараларының ұйымдастырылуы және жүргізілу тактикасы Қазақстан Республикасының Бас Прокурорымен келісу бойынша, жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың бірінші басшыларының бірлескен нормативтік құқықтық актісімен айқындалады.

Барлау ақпаратын алу, Қазақстан Республикасының әскери қауіпсіздігін және күзетілетін адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында сыртқы барлау саласындағы уәкілетті орган, Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің әскери барлау органдары және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік күзет қызметі Қазақстан Республикасының аумағында байланыс қызметтері мен құралдарын ұсынатын жеке және заңды тұлғалардың стационарлық аппаратурасы мен байланыс желілеріне қосылуды болғызбайтын телекоммуникациялар желілерін пайдалана отырып, арнаулы жедел-іздестіру іс-шараларын жүзеге асыруға құқылы.

5. Тек қана Қазақстан Республикасының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мақсатында барлау ақпаратын алу, сондай-ақ күзетілетін адамдардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мақсатында ақпарат алу үшін арнаулы жедел-іздестіру іс-шаралары Қазақстан Республикасының Бас Прокурорымен келiсiлген тәртiппен жүзеге асырылуы мүмкiн.

6. Жекелеген адамдардың өмiрiне, денсаулығына, меншiгiне қауiп төнген жағдайда олардың өтiнiшi немесе жазбаша келiсiмi бойынша жедел-iздестiру қызметiн жүргiзушi орган басшысы бекiткен қаулы негiзiнде, 24 сағаттың iшiнде мiндеттi түрде прокурорды хабардар ете отырып, қаулы шығарылған кезден бастап олардың телефондары немесе басқа да сөйлесу құрылғылары арқылы жүргізілетін сөйлесулердi тыңдауға және жазып алуға рұқсат етiледi.

7. Кейінге қалдыруға болмайтын және ауыр және аса ауыр қылмыстардың, сондай-ақ қылмыстық топ дайындайтын және жасайтын қылмыстардың жасалуына әкеп соғуы мүмкін жағдайларда, жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын тиісті орган басшыларының біреуінің уәжді қаулысы негізінде, прокурорды хабардар ете отырып және кейіннен, қаулы шығарылған кезден бастап жиырма төрт сағат ішінде санкция ала отырып, арнаулы жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізуге жол беріледі.

Белгіленген мерзімде прокурордың санкциясы алынбаған кезде арнаулы жедел-іздестіру іс-шарасы дереу тоқтатылуға жатады.

Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының судьясына қатысты арнаулы жедел-іздестіру іс-шаралары Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының санкциясымен ғана жүргізілуі мүмкін.

Судьяға қатысты арнаулы жедел-іздестіру іс-шаралары Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының санкциясымен ғана жүргізілуі мүмкін.

8. Арнаулы жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізуге санкция алу кезінде прокурорға құпия көмекшілер мен штаттағы жасырын қызметкерлердің жеке басы туралы мәліметтердің құпиясын ашуға мүмкіндік бермейтін нысанда және мазмұнда оларды жүргізу үшін негіздеме материалдар табыс етіледі.

Арнаулы жедел-іздестіру іс-шарасының нәтижесі туралы оны жүргізуге санкция берген прокурор хабардар етіледі.

9. Жасырын жедел-iздестiру шараларын ұйымдастыру және оларды жүргiзу тактикасы "Мемлекеттiк құпиялар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы негiзiнде Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтетiн Құпияландыруға жататын мағлұматтар тiзбесiне сәйкес қызметтiк, әскери және мемлекеттiк құпияны құрауы мүмкiн.

Ескерту. 12-бапқа өзгерістер енгiзiлдi - ҚР Президентiнiң 1995.12.25 N 2725, заң күші бар Жарлықтарымен, ҚР 1996.07.15 N 31-І, 2001.03.16 N 163, 2001.07.16 N 244, 2002.02.19 N 295, 2002.07.10 N 338, 2002.08.09 N 346, 2004.07.09 N 592, 2004.12.29 N 25, 2005.07.08 N 67-ІІІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.17 N 187-IV, 2009.12.07 N 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.05.27 № 279-IV, 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.18 N 547-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2013.01.08 N 63-V (алғашқы ресми жариялағанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.04.2014 N 185-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2014 N 233-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.11.2014 N 244-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 22.12.2016 № 28-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2016 № 36-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін екі ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.12.2017 № 118-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 292-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 19.12.2020 № 384-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2023 № 23-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдарға жәрдемдесу

1. Қазақстан Республикасы мемлекеттiк органдарының, ұйымдарының, әскер бөлiмшелерiнiң, құрамаларының және қоғамдық бiрлестiктерiнiң лауазымды адамдары мен басқа қызметкерлерi осы Заңның 2-бабында көзделген мiндеттердi шешуде жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдарға жәрдемдесуге міндетті және олардың көрсетілген органдарға өз құзыреті шегінде жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыруына кедергі жасауға құқығы жоқ.

2. Жекелеген азаматтар өз қалауы бойынша жедел-iздестiру қызметiн жүргiзу органдарымен қызмет жасау құпиялылығын сақтай отырып, өз келiсiмiмен жедел-iздестiру шараларын әзiрлеуге және жүргiзуге (соның iшiнде келiсiм-шарт бойынша) тартылуы мүмкiн. Бұл адамдар жедел-iздестiру шараларын әзiрлеу немесе жүргiзу барысында өздерiне мәлiм болған мағлұматтарды құпия ұстауға және аталған органдарға көрiнеу жалған хабарлама бермеуге мiндеттi. Осындай мағлұматтарды жария еткенi және көрнеу жалған хабарлама бергенi үшiн олар Қазақстан Республикасының заңымен белгiленген жауапқа тартылады.

3. Жедел-iздестiру қызметiн жүргiзушi органдар кәмелетке толған әрекет қабiлетi бар адамдармен олардың азаматтығына, ұлтына, жынысына, әлеуметтiк, лауазымдық және мүлiктiк жағдайына, бiлiмiне, қандай қоғамдық бiрлестiктерге жататынына, саяси және дiни сенiмiне қарамастан ынтымақтасу туралы келiсiм-шарт жасай алады. Келiсiм-шарттың түрi, оның қолданылу шарты мен мерзiмi ведомстволық қалыптық құжаттармен белгiленедi.

Ескерту. 13-бапқа өзгерту енгiзiлдi - ҚР 2009.07.17 N 187-IV, 2009.12.07 N 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

14-бап. Жедел-іздестіру қызметінің материалдарын пайдалану

1. Жедел-іздестіру қызметі процесінде алынған материалдар тергеу әрекеттерін әзірлеу мен жүзеге асыру және қылмыстық құқық бұзушылықтардың алдын алу, жолын кесу жөніндегі жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізу үшін, сондай-ақ олар Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасының дәлелдемелерді жинауды, зерттеуді және бағалауды регламенттейтін ережелеріне сәйкес тексерілген жағдайда қылмыстық істер бойынша дәлелдеу процесінде пайдаланылуы мүмкін.

Барлау қызметі барысында алынған, оларды пайдалану тәртібі ведомстволық нормативтік құқықтық актілерде белгіленетін нәтижелерді қоспағанда, жедел-іздестіру қызметінің материалдары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тексерілгеннен кейін осы Заңның 2-бабында көзделген басқа да міндеттерді орындау кезінде пайдаланылуы мүмкін.

2. Жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізу нәтижесінде алынған материалдар оларға Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу заңнамасында көзделген сипат берілгенге дейін не оларды қылмыстық процеске енгізуге мүмкіндік болмағанда жеке және заңды тұлғалардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін шектеуге, сондай-ақ судьяларға қатысты тәртіптік іс жүргізуге бастамашылық етуге негіз болып табылмайды.

3. Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларды қоспағанда, жедел-іздестіру қызметін ұйымдастыру туралы, нақты жедел-іздестіру іс-шаралары туралы, мемлекеттік немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын ақпарат көздері және оларды алу тәсілдері туралы мәліметтер, сондай-ақ адам мен азаматтың жеке өміріне, ар-ожданы мен қадір-қасиетіне қатысты мәліметтер жария етуге жатпайды.

4. Кәсіби міндеттерін орындау нәтижесінде жедел-іздестіру қызметі туралы өзіне белгілі болған мәліметтерді жария еткен адамдар Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен жауапты болады.

Ескерту. 14-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.07.17 N 187-IV; өзгерістер енгiзiлдi - ҚР 2009.12.07 N 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.05.27 № 279-IV; 03.07.2014 № 227-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2016 № 36-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін екі ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.11.2024 № 136-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-1-бап. Жедел-іздестіру қызметін ақпараттық қамтамасыз ету және құжаттау

1. Осы Заңда көзделген міндеттерді шешу үшін жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы органдар жедел есепке алулар мен ақпараттық жүйелерді құруы және пайдалануы, сондай-ақ жедел есепке алу істерін ашуы мүмкін.

2. Жедел есепке алулар мен ақпараттық жүйелерде мәліметтер жинақтау, сондай-ақ жедел есепке алу істерін ашу осы Заңның 10-бабының 1-тармағында көзделген негіздер болған кезде, мәліметтерді жинау мен жүйеге келтіру, жедел-іздестіру қызметінің нәтижелерін тексеру және бағалау, сондай-ақ солардың негізінде жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы органдардың тиісті шешімдер қабылдауы мақсатында жүзеге асырылады.

3. Жедел есепке алулар мен ақпараттық жүйелерді қалыптастырудың және пайдаланудың, сондай-ақ жедел есепке алуларды жүргізудің тәртібі жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы органдардың нормативтік құқықтық актілерімен айқындалады.

Ескерту. Заң 14-1-баппен толықтырылды - ҚР 2009.07.17 N 187-IV Заңымен.

15-бап. Жедел-iздестiру қызметiндегi шектеулер

Жедел-iздестiру қызметiн жүргiзу кезiнде:

- аса қажет және қорғаныс қажет болған жағдайда басқа реттерде азаматтардың өмiрiне, денсаулығы мен мүлкiне нақты қатер төндiретiн iс-әрекеттер жасауға;

- қандай да бiр саяси партияның, сондай-ақ қоғамдық және дiни бiрлестiктердiң мүддесi үшiн әрекет етуге;

- азаматтарды құқық бұзушылыққа итермелеуге және арандатуға;

- азаматтар мен лауазымды адамдардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерiн шектейтiн зорлық-зомбылық жасауға, қатер төндiруге, бопсалауға және өзге де заңсыз әрекеттер жасауға;

- жедел-iздестiру материалдарын бұрмалауға, сол сияқты көрiнеу күмәндi не жалған мағлұматтарды пайдалануға;

- адамның және азаматтың жеке өміріне қол сұғылмауын, өзінің және отбасының құпиясын, ар-намысы мен қадір-қасиетін қозғайтын және жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізу процесінде белгілі болған мәліметтерді, заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, азаматтардың келісімінсіз жариялауға тыйым салынады.

Ескерту. 15-бапқа өзгерту енгiзiлдi - ҚР 2009.12.07 N 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

16-бап. Жедел-iздестiру шараларын тоқтату негiздерi

Жедел-iздестiру шаралары:

- жедел-iздестiру қызметiн жүргiзу арқылы шешу көзделген

мiндеттер орындалған ретте;

- алға қойылған мiндеттердiң шешiлуi объективтi түрде мүмкiн еместiгiн растайтын жағдайлар анықталған ретте;

- тексерiлетiн адамды Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негiздер бойынша жауапқа тартуға болмайтын жағдайлар анықталған кезде;

- жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыру кезінде заңның, адам мен азаматтың құқықтары бұзылуы анықталған жағдайда жедел-іздестіру қызметін жүзеге асырушы жоғары тұрған органның, прокурордың қаулысы не соттың шешімі бойынша тоқтатылады.

Жедел-iздестiру шаралары жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдардың қалыптық құжаттарында көзделген мерзiмде Қазақстан Республикасы Бас прокурорының келiсiмiмен жүзеге асырылады, тоқтатыла тұрады, тоқтатылады.

Ескерту. 16-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.07.17 N 187-IV Заңымен.

4-бөлiм. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдардың өзара iс-қимылы

17-бап. Қазақстан Республикасының жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдарының өзара iс-қимылы

Қазақстан Республикасының жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдары:

- өздерiнiң алдарында тұрған мiндеттердi дербес, бiр-бiрiмен өзара iс-қимыл жасап, мемлекеттiк, қоғамдық және өзге ұйымдардың мүмкiндiгiн, сондай-ақ азаматтардың жәрдемiн пайдалана отырып шешедi;

- осы органдардың құзыретiне қатысты қылмыстық әрекеттердiң мәлiм болған деректерi туралы бiрiн-бiрi хабардар етiп отыруды қамтамасыз етедi және өзара қажеттi көмектi көрсетедi.

18-бап. Басқа мемлекеттердiң органдарымен өзара iс-қимыл

1. Басқа мемлекеттердiң жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыруға құқық берiлген органдары Қазақстан Республикасы аумағында өзара iс-қимылды және жедел-iздестiру шараларын осы заңда және тиiстi шарттар мен келiсiмдерде белгiленген тәртiп пен шекте жүргiзедi.

2. Қазақстан Республикасының жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдары басқа мемлекеттердiң аумақтарында өзара iс-қимылды және жедел-iздестiру шараларын осы Заңда, сондай-ақ тиiстi шарттар мен келiсiмдер негiзiнде сол мемлекеттердiң заңдарымен белгiленген тәртiп пен шекте жүргiзедi.

19-бап. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдардың халықаралық құқық қорғау ұйымдарымен өзара iс-қимылы

Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдардың халықаралық құқық қорғау ұйымдарымен өзара iс-қимылы құқықтық көмек туралы шарттарға (келiсiмдерге) сәйкес және осы Заңда белгiленген қалыптар шегiнде жүзеге асырылады.

5 бөлiм. Жедел-iздестiру қызметiн қаржылай және материалдық-техникалық қамтамасыз ету

20-бап. Жедел-iздестiру қызметiн қаржылай қамтамасыз ету

Жедел-iздестiру қызметiн қаржыландыру жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдарды ұстауға ұлттық валюта түрiнде де, шетел валютасы түрiнде де бюджет қаражаты есебiнен жүзеге асырылады.

Ескерту. 20-бапқа өзгерту енгiзiлдi - ҚР 1996.07.15 N 31-І, 1998.12.22 N 327, 2004.12.21 N 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңдарымен.

21-бап. Жедел-iздестiру қызметiн материалдық-техникалық қамтамасыз ету

Жедел-iздестiру қызметiн материалдық-техникалық қамтамасыз ету бюджет қаражаты есебiнен жүзеге асырылады.

Ескерту. 21-бап жаңа редакцияда - 2004.12.21 N 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді) Заңымен.

6 бөлiм. Жедел-iздестiру қызметiнiң субъектiлерiн әлеуметтiк және құқықтық қорғау

22-бап. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдар қызметкерлерiн әлеуметтiк және құқықтық қорғау

1. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдар қызметкерлерi қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде өкiмет өкiлдерi болып саналады және мемлекет қорғауында болады. Оларға өздерi штатына кiретiн министрлiктер мен ведомстволар қызметкерлерiнiң құқықтық және әлеуметтiк қорғау кепiлдiктерi қолданылады. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдар қызметкерлерiнiң жұмыс ерекшелiктерi ескерiле отырып оларға қосымша жеңiлдiктер берiлуi мүмкiн.

2. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдардың қызметкерлерi өздерiнiң қызмет бабында заң талаптарын басшылыққа алады әрi саяси партиялардың және саяси мақсаттарды көздейтiн бұқаралық қоғамдық қозғалыстардың шешiмдерiне байланысты болмайды.

3. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы қызметкерлер мен органдардың заңды iс-қимылына заңмен тiкелей уәкiлдiк берiлген адамнан басқа ешкiмнiң араласуына құқығы жоқ. Заңнамаға қайшы келетiн бұйрық немесе нұсқау алған кезде олар заңды басшылыққа алуға мiндеттi.

4. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдардың басшылары өз қызметкерлерiнiң, олардың отбасы мүшелерiнiң және жақын туыстарының жеке басының қауiпсiздiгiн, мүлкiнiң сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi.

5. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдардың қызметкерлерiне қызмет мiндеттерiн лайықты орындау мақсатында арнаулы кәсiби даярлықтан өтуiне, бiлiктiлiгiн көтеруге және медициналық қызмет көрсетiлуi үшiн қажеттi жағдайлар жасалады.

Ескерту. 22-бапқа өзгерту енгiзiлдi - ҚР 2009.12.07 N 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

23-бап. Құпия көмекшілерді әлеуметтік және құқықтық қорғау

1. Құпия көмекшілер мемлекет қорғауында болады.

2. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдарға жәрдемдесуге келiсiм бiлдiрген азаматтарға мемлекет осы Заңға, Қазақстан Республикасының басқа заңдарына және қалыптық құжаттарына сәйкес олардың құқықтарын қамтамасыз етуге және мiндеттемелердi орындауға кепiлдiк бередi.

3. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыратын органдарға жәрдемдесуiне байланысты азаматтардың өмiрiне, сондай-ақ олардың отбасы мен жақын туыстарының денсаулығына немесе мүлкiне, заңға қайшы қол сұғушылықтың анық қаупi төнген кезде, бұл органдар құқыққа қарсы әрекеттi болдырмау, айыптыларды анықтап, оларды жауапқа тарту, сондай-ақ қажет болған жағдайда Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес оларды қорғау жөнiнде арнаулы жұмыстар жүргiзу үшiн барлық қажеттi шараларды қолдануға мiндеттi.

4. Құпия көмекшілердің жеке басы туралы мәліметтер мемлекеттік құпияларды құрайды.

5. Құпия көмекшілердің сыйақы алуға құқығы бар.

6. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдармен азаматтардың айналысатын қызметiнiң негiзгi түрi ретiнде ақылы негiзде келiсiм-шарт бойынша ынтымақтасып қызмет iстеу кезеңi олардың жалпы еңбек стажына кiредi. Олар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес және Үкiметi белгiлеген тәртiппен зейнетақымен қамтамасыз етiлуге, қаза болған ретте олардың отбасылары мен асырауындағы адамдар асыраушысынан айырылуына байланысты мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақы алуға құқылы.

7. Құпия көмекші жедел-iздестiру шараларын жүргiзуге қатысуына байланысты қаза болған жағдайда оның отбасына және асырауындағы адамдарға:

- ақылы негiзде ынтымақтасып қызмет iстеп, қаза болған адамның он жылдық ақшалай ақысы мөлшерiнде;

- қаза болған адам өтеусіз негізде ынтымақтасып қызмет істеген кезде республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 1 411 еселенген мөлшерінде бiржолғы жәрдемақы төленедi.

8. Құпия көмекші өзiнiң қатысуымен болған жедел-iздестiру шараларын жүргiзген кезде мертiккен не денсаулығына өзге де зақым келген кезде оған:

- ақылы негiзде ынтымақтасып қызмет iстеген адамдар үшiн бес жылдық ақшалай ақысы мөлшерiнде;

- өтеусіз негізде ынтымақтасып қызмет iстеген адамдар үшін республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 706 еселенген мөлшерiнде бiржолғы жәрдемақы төленедi.

9. Жедел-iздестiру шараларын жүргiзуге қатысуға байланысты қаза болуға, мертiгуге не денсаулықтың өзгедей зақымдануына орай келтiрiлген залалдың орнын толтыру Қазақстан Республикасы Үкiметi белгiлеген тәртiппен жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органның қаржысы есебiнен жүргiзiледi.

Ескерту. 23-бапқа өзгерістер енгiзiлдi - ҚР 1996.07.15 N 31-І, 2009.04.07 N 149-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.17 N 187-IV, 2009.12.07 N 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 26.12.2018 № 203-VI (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7 бөлiм. Жедел-iздестiру қызметiн бақылау және қадағалау

24-бап. Ведомстволық бақылау

Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асырушы органдардың басшылары заңдылықтың сақталуына, осы қызметтің ұйымдастырылуына, тактикасына, әдістері мен құралдарына, сондай-ақ астыртын жүргізілуі мен құпиялылығын қамтамасыз ету жөніндегі шараларға бақылауды қамтамасыз етедi.

Жоғары тұрған ведомстволық органдар өздерiне бағынысты органдардың жедел-iздестiру қызметiне бақылау жасауды қамтамасыз етедi.

Ескерту. 24-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.07.17 N 187-IV Заңымен.

25-бап. Жедел-iздестiру қызметiн қадағалау

1. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыру кезiндегi заңдылықтың сақталуын қадағалауды Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры және оған бағынысты прокурорлар жүзеге асырады.

2. Жедел-iздестiру қызметiн қадағалауды жүзеге асыру кезiнде прокурор:

1) құпия көмекшілердің және штаттағы жасырын қызметкерлердің жеке басы туралы мәліметтерден басқа, жедел-іздестіру іс-шараларын ұйымдастыру мен жүргізу тактикасын регламенттейтін ведомстволық нормативтік құқықтық актілерді, жедел есепке алу істерін, жедел-іздестіру қызметінің барысы туралы материалдарды, құжаттарды және басқа да қажетті мәліметтерді алады;

1-1) жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізу туралы қаулы шығарады;

1-2) жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізу туралы жазбаша нұсқаулар береді;

2) арнаулы жедел-іздестіру іс-шараларын, оның ішінде байланыс желісінде жүзеге асырудың заңдылығын тексеруді жүргізеді;

2-1) прокурордың санкциясынсыз жүргізілген арнаулы жедел-іздестіру іс-шарасының заңдылығы туралы қаулы шығарады;

3) жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыру кезiнде заңды, адам мен азамат құқықтарын бұзушылық анықталған жағдайда өз қаулысымен жедел-iздестiру шараларын тоқтатады;

3-1) жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың лауазымды адамдарының заңсыз шешімдерінің күшін жояды;

4) жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыратын органдардың лауазымды адамдарының iс-әрекеттерi мен шешiмдерiне шағымдар мен арыздарды қарайды;

5) Конституцияға, заңдар мен Республика Президентiнiң актiлерiне қайшы келетiн, жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыратын органдар шығаратын жедел-iздестiру шараларын ұйымдастыру мен жүргiзу тактикасын регламенттейтiн нормативтiк құқықтық актiлерге наразылық келтiредi;

6) жедел-iздестiру іс-шараларын жүргізу кезінде құқыққа қарсы әрекеттерге жол берген қызметкерлерге қатысты сотқа дейінгі тергеп-тексеру жүргізуге, тәртіптік іс жүргізуге бастамашылық жасайды;

7) жедел-iздестiру қызметiнiң заңдылығын қадағалауды жүзеге асыру кезiнде анықталған тәртiп бұзушылық фактiлерi бойынша прокурорлық қадағалаудың басқа да актiлерiн шығарады;

8) заңсыз ұсталған адамдарды өзiнiң дәлелдi қаулысымен босатады не адамдарды ұстау туралы заңсыз қаулылардың күшiн жояды;

9) қажет болған жағдайда жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыратын органдардың басшыларынан өздерiне бағынышты органдарда заң бұзушылықты жою мақсатында тексеру жүргiзудi талап етедi;

10) Қазақстан Республикасының заңында белгiленген жағдайларда жедел-iздестiру шараларын жүргiзуге санкция бередi.

3. Бас Прокурор өз құзыретi шегiнде, жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыратын органдардың орындауы үшiн мiндеттi, жедел-iздестiру қызметi туралы Қазақстан Республикасы заңдары нормаларының қолданылу мәселелерi бойынша нормативтiк құқықтық актiлер қабылдайды.

4. Жедел-iздестiру қызметiн жүзеге асыратын органдар тарапынан заңдылықтың бұзылуын анықтау мақсатында прокурор арнаулы техникалық құралдарды пайдалана отырып, прокуратура органдарының мамандары мен өзге де мамандарды тартуға құқылы.

Ескерту. 25-бап жаңа редакцияда - ҚР 2002.08.09 N 346, өзгерту енгізілді - 2009.07.17 N 187-IV, 2009.12.07 N 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

26-бап. Активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органмен өзара іс-қимыл

Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдар жедел-іздестіру қызметі барысында өздері алатын, оның ішінде:

1) құпия көмекшілер мен штаттағы жасырын қызметкерлердің жеке басы туралы мәліметтерді;

2) жедел-іздестіру қызметін ұйымдастыру туралы, нақты жедел-іздестіру іс-шаралары туралы, ақпарат алу көздері мен тәсілдері туралы мәліметтерді;

3) егер заңда тыйым салынған әрекеттерді жасағаны туралы ақпарат болмаса, адамның жеке өміріне, ар-намысы мен қадір-қасиетіне қатысты мәліметтерді қоспағанда, мемлекеттік құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді "Заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

Ескерту. 26-баппен толықтырылды – ҚР 12.07.2023 № 23-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Қазақстан Республикасының Президентi