Сақтандыру қызметі туралы

Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 18 желтоқсандағы N 126 Заңы.

МАЗМҰНЫ

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

Ескерту. Мәтiндегi "уәкiлеттi мемлекеттiк органның", "уәкiлеттi мемлекеттiк органға", "уәкiлеттi мемлекеттiк орган" деген сөздер тиiсiнше "уәкiлеттi органның", "уәкiлеттi органға", "уәкiлеттi орган" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 2003.07.10 № 483 Заңымен.

1-бап. Қазақстан Республикасының сақтандыру iсi және сақтандыру қызметі туралы заңнамасы

Ескерту. Тақырыпқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

1. Қазақстан Республикасының сақтандыру iсi және сақтандыру қызметі туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделедi және Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінен, осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

2. Осы Заңмен тікелей реттелген қатынастарды қоспағанда, сақтандырудан туындайтын және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық актілерінің қолданылатын аясына жататын қатынастар осы актілермен реттеледі.

2-1. Осы Заңның 9-бабының 8-тармағын қоспағанда, осы Заң Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігінің қызметіне байланысты қатынастарды, сондай-ақ міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға, міндетті әлеуметтік сақтандыруға байланысты қатынастарды реттемейді.

3. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

Ескерту. 1-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 16.11.2015 № 406-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VІ (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 23.01.2024 54-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Осы Заңмен реттелетін қатынастар

1. Осы Заң кәсіпкерлік қызмет түрі ретінде сақтандыруды жүзеге асыру жөніндегі негізгі ережелерді, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын, сақтандыру брокерлерін құру, олардың қызметін лицензиялау, реттеу, тоқтату ерекшеліктерін, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарын, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарын ашу, олардың қызметін лицензиялау, реттеу, тоқтату ерекшеліктерін, өзге де жеке және заңды тұлғалардың сақтандыру нарығында қызмет ету шарттарын, сақтандыру нарығын мемлекеттік реттеу міндеттерін және сақтандыру қызметін бақылау мен қадағалауды қамтамасыз ету қағидаттарын айқындайды.

2. Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның (бұдан әрi – уәкiлеттi орган) және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң (бұдан әрі – Ұлттық Банк) осы Заңға сәйкес қабылданатын нормативтік құқықтық актілерi сақтандыру нарығының барлық қатысушылары үшін мiндеттi болады.

3. "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес енгізілген ерекше реттеу режимі шеңберінде қызметін жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына, сақтандыру брокерлеріне және өзге де заңды тұлғаларға осы Заңның және уәкілетті органның, Ұлттық Банктің осы Заңға сәйкес қабылданатын нормативтік құқықтық актілерінің нормалары ерекше реттеу режимінің шарттарында көзделген шекте қолданылады.

4. Осы Заңның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына, сақтандыру брокерлеріне қатысты қолданылатын ережелері (10-1, 10-2, 10-3, 13, 16-2, 16-3, 21, 24, 25, 25-1, 26, 26-1, 27, 28, 30, 31, 32, 35, 40, 48, 49, 50, 51, 52, 52-3, 53-4, 62, 63, 65, 68, 69, 71, 72, 73, 74-1-баптарды қоспағанда) осы Заңда белгіленген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарына қолданылады.

Осы Заңның 6, 9, 11-1, 12, 15-1, 15-2, 16, 17, 18, 18-1, 19, 20, 31-1, 34, 36-2, 36-3, 37, 37-1, 46, 47, 52-1, 53, 53-1, 54-1, 55-2, 56, 72-1, 75, 75-1, 77, 79, 81, 82-баптарында көзделген, уәкілетті органның және Ұлттық Банктің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына және сақтандыру брокерлеріне байланысты құқықтық қатынастарды реттеу саласындағы өкілеттіктері, оның ішінде осы Заңды іске асыру мақсатында нормативтік құқықтық актілерді қабылдауға өкілеттіктері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарына байланысты құқықтық қатынастарға қолданылады.

Ескерту. 2-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) аджастер - функциясына сақтандыру төлемі бойынша өтінішті қарау және сақтандыру жағдайынан болған залалды бағалау кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкері;

1-1) актуарий – уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген актуарийлерді оқытудың ең төмен міндетті бағдарламасы бойынша емтихан тапсырған жеке тұлға;

1-2) актуарийдің кәсіби пайымы – актуарийдің кәсіби даярлығына, біліміне және актуарлық қызметті жүзеге асыру тәжірибесіне негізделген пайымы;

1-3) актуарийлер бірлестігі – актуарийлердің ерікті мүшелігіне негізделген, өз мүшелерінің мүдделерін қамтамасыз ету және қорғау, кәсіби қызметіне жағдай жасау және өзге де функцияларды орындау үшін құрылған өзін-өзі реттейтін ұйым;

1-4) андеррайтер – функциясына сақтандыруға қабылданатын сақтандыру тәуекелдерін бағалау және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының талаптарын айқындау кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкері;

2) ассистанс – сақтандыру ұйымдарының, заңды тұлғалардың сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) саяхатта не тұрғылықты жерінен алыста жүрген уақытта қиын жағдайға душар болғанда сақтандыру жағдайының басталуы салдарынан оған техникалық, медициналық жәрдемдесу арқылы ақшалай және (немесе) табиғи-заттай нысанда көмек көрсетуі;

3) бақылау – заңды тұлғаның шешімдерін айқындау мүмкіндігі, ол мынадай:

бір тұлға заңды тұлғаның жарғылық капиталына қатысу үлестерінің не орналастырылған (артықшылықты және қоғам сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларының елу процентінен астамын дербес не бір немесе бірнеше тұлғамен бірлесіп тікелей немесе жанама иеленетін не заңды тұлғаның акцияларының елу процентінен астамымен дербес дауыс беру мүмкіндігі болатын;

бір тұлғада заңды тұлғаның басқару органы немесе атқарушы органы құрамының кемінде жартысын дербес сайлау мүмкіндігі болған;

Қазақстан Республикасының жобалық қаржыландыру және секьюритилендiру туралы заңнамасына сәйкес құрылған арнайы қаржы компаниясының қаржылық есептілігін қоспағанда, заңды тұлғаның қаржылық есептілігі аудиторлық есепке сәйкес басқа заңды тұлғаның қаржылық есептілігіне қосылған;

бір тұлғаның дербес не бір немесе бірнеше тұлғалармен бірлесіп, шартқа (растайтын құжаттарға) орай немесе уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген жағдайларда өзгеше түрде заңды тұлғаның шешімдерін айқындау мүмкіндігі болатын жағдайлардың бірі болған кезде туындайды;

4) бас ұйым – басқа заңды тұлғаға бақылау жасайтын заңды тұлға;

5) еншілес ұйым – өзіне қатысты басқа заңды тұлға бақылау жасайтын заңды тұлға;

6) заңды тұлғаның жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін жанама иелену не акцияларын иелену (олармен дауыс беру) – заңды тұлғаның, заңды тұлғаның ірі қатысушысының немесе басқа заңды тұлғалардың акцияларын (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерін) иелену (олармен дауыс беру) арқылы бірлесіп заңды тұлғаның ірі қатысушысы болып табылатын тұлғалардың шешімдерін айқындау мүмкіндігі;

7) заңды тұлғаның ірі қатысушысы – заңды тұлғаның жарғылық капиталындағы қатысу үлестерінің немесе дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан көп процентін тікелей немесе жанама иеленетін (мемлекет немесе ұлттық басқарушы холдинг осындай иелік етуші болып табылатын жағдайларды қоспағанда) жеке немесе заңды тұлға;

7-1) исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы – Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып, уәкілетті органның тиісті лицензиясы негізінде исламдық сақтандыру қызметін жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы;

8) капиталға қомақты қатысу – дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акциялардың (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) жиырма және одан да көп процентін тікелей немесе жанама, дербес немесе, бір немесе бірнеше тұлғамен бірлесіп иелену не акциялардың жиырма және одан да көп процентімен дауыс беру мүмкіндігінің болуы;

8-1) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы – Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан және уәкілетті органның лицензиясы негізінде сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыратын, заңды тұлға болып табылмайтын оқшауланған бөлімшесі;

8-2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы – Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан және уәкілетті органның лицензиясы негізінде сақтандыру қызметін (қайта сақтандыру қызметін) жүзеге асыратын, заңды тұлға болып табылмайтын оқшауланған бөлімшесі;

9) қайта сақтандыру – өздерінің арасында жасалған қайта сақтандыру шартына сәйкес бір жағынан қайта сақтанушының сақтандыру тәуекелдерінің бәрін немесе бір бөлігін қайта сақтандыруға беруіне және екінші жағынан осы тәуекелдерді қайта сақтандыру ұйымының қабылдауына байланысты туындайтын қызмет және соған байланысты қатынастар;

10) қайта сақтандыру ұйымы (қайта сақтандырушы) – уәкілетті органның тиісті лицензиясы негізінде қайта сақтандыру шарттарын жасасу және орындау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға;

11) қайта сақтанушы (цедент) – өзі қабылдаған сақтандыру тәуекелдерін қайта сақтандыруға беруді жүзеге асыратын сақтандыру немесе қайта сақтандыру ұйымы;

12) мiнсiз iскерлiк бедел – кәсiпқойлығын, адалдығын растайтын фактiлердiң болуы, алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығының болмауы, оның ішінде қаржы ұйымының, банк және (немесе) сақтандыру холдингінің басшы қызметкері лауазымын атқару және қаржы ұйымының ірі қатысушысы (ірі акционері) болу құқығынан өмір бойына айыру түрінде қылмыстық жаза қолдану туралы заңды күшіне енген сот шешімінің болмауы;

13) ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) – бiр мезгiлде бiрнеше сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарты бойынша сақтандыру тәуекелдерiн өздерінің арасында жасалған бірлескен қызмет туралы шартқа сәйкес жауапкершіліктерін бөле отырып қабылдауына байланысты туындайтын қызмет және соған байланысты қатынастар;

13-1) ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарты – сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылардың бірлескен қызметі туралы шарт шеңберінде сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылар мен сақтанушы (цедент) арасында жасалатын сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты;

14) өздігінен ұстап қалу – жауаптылық көлемінің бір бөлігі, соның шегінде сақтандырушы немесе қайта сақтанушы (цедент) сақтандыру немесе қайта сақтандыру шартына сәйкес өз есебінен жауапты болады;

15) пруденциялық нормативтер – уәкілетті орган белгілейтін және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтауы үшін міндетті нормативтер;

16) сақтандыру агенті – сақтандыру агенттерінің тізіліміне енген және тапсырыс шарты негізінде бір немесе бірнеше сақтандыру ұйымдарының атынан және олардың тапсыруымен сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға;

17) сақтандыру брокерi – сақтанушының тапсырмасы бойынша сақтандырушымен сақтандыру шарттарын жасасуға және орындауға байланысты қатынастарда сақтанушының атынан өкiлдiк ететiн немесе сақтанушының тапсырмасы бойынша сақтандыру шарттарын және (немесе) қайта сақтанушының (цеденттің) тапсырмасы бойынша қайта сақтандыру шарттарын жасасу бойынша өз атынан делдалдық қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға;

18) сақтандыру ережелері – сақтандыру ұйымының белгілі бір сақтандыру түрі бойынша сақтандыруды жүзеге асыру талаптарын айқындайтын құжаты;

18-1) сақтандыру есебі - дерекқорда бар ақпаратты толық немесе ішінара беру нысаны;

18-2) сақтандыру жөніндегі бірыңғай дерекқор (бұдан әрі - дерекқор) – сақтандырушы, сақтанушы, сақтандырылушы және пайда алушы туралы ақпараттың жиынтығы (оның ішінде электрондық нысанда);

18-3) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы – қатысушылары арасында немесе қатысушылары мен сақтандыру брокері арасында белгілі бір мерзімге жасалған бірлескен қызмет туралы шарт негізінде сақтандырудың жекелеген сыныбы, түрі немесе белгілі бір сақтандыру тәуекелі бойынша сақтандыру қызметін бірлесіп жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының бірлестігі;

19) сақтандыру қызметінің субъектілері – сақтандыру және қайта сақтандыру ұйымдары;

20) сақтандыру нарығына кәсіби қатысушылар – өз қызметін уәкілетті органның тиісті лицензиялары негізінде жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы, актуарий;

21) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

22) сақтандыру портфелі – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтанушылар (сақтандырылушылар, пайда алушылар, қайта сақтандырылушылар) алдында міндеттемелері болатын не міндеттемелері туындауының ықтималдығы бар, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша, оның ішінде қолданылу мерзімдері өткен сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған тәуекелдер бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жиынтық міндеттемелері;

23) сақтандыру резервтері – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша актуарий есептеулері негізінде бағаланатын міндеттемелері;

23-1) сақтандыру тәуекелі – сақтандыру жағдайының басталу ықтималдылығы;

23-2) сақтандыру тобы – банк конгломераты болып табылмайтын, сақтандыру холдингінен (болған кезде) және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан, сондай-ақ сақтандыру холдингінің еншілес ұйымдарынан және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының еншілес ұйымдарынан және (немесе) сақтандыру холдингі және (немесе) оның еншілес ұйымы және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы капиталына қомақты қатысатын ұйымдардан тұратын заңды тұлғалар тобы.

Сақтандыру тобының құрамына ұлттық басқарушы холдинг, Қазақстан Республикасының резидент емес сақтандыру холдингі, сондай-ақ Қазақстан Республикасының резидент емес сақтандыру холдингі капиталына қомақты қатысатын, Қазақстан Республикасының резидент еместері болып табылатын еншілес ұйымдар мен ұйымдар кірмейді;

24) сақтандыру ұйымы (сақтандырушы) – сақтандыру шарттарын жасасу және орындау қызметін уәкілетті органның тиісті лицензиясы негізінде жүзеге асыратын заңды тұлға;

25) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын жанама иелену (олармен дауыс беру) – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының, сақтандыру холдингінің немесе заңды тұлғалардың акцияларын (жарғылық капиталына қатысу үлестерін) иелену арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бірлескен ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі болып табылатын тұлғалардың шешімдерін айқындау мүмкіндігі;

25-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру брокерлерінің бірлестігі - өз мүшелерінің мүддесін қорғауды қамтамасыз ету және олардың кәсіби қызметін үйлестіру үшін қауымдастық (одақ) нысанында құрылған коммерциялық емес ұйым;

26) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы – уәкілетті органның жазбаша келісіміне сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан да көп процентін тікелей немесе жанама иелене алатын немесе:

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан да көп пайызымен тікелей немесе жанама дауыс беру;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қабылдайтын шешімдерге шартқа орай не уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалатын тәртіппен өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігіне ие жеке немесе заңды тұлға (мұндай иеленуші мемлекет немесе ұлттық басқарушы холдинг болып табылатын жағдайларды, сондай-ақ осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда);

26-1) сақтандыру холдингi – уәкiлеттi органның жазбаша келiсiмiне сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларды шегере отырып) жиырма бес немесе одан да көп пайызын тiкелей немесе жанама иелене алатын немесе:

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретiн акцияларының жиырма бес немесе одан да көп пайызымен тiкелей немесе жанама дауыс беру;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қабылдайтын шешiмдердi шартқа орай не өзгеше түрде анықтау немесе бақылау жасау мүмкiндiгiне ие заңды тұлға (мемлекет немесе ұлттық басқарушы холдинг осындай иеленуші болып табылатын жағдайларды, сондай-ақ осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда);

27) сатып алу сомасы – жинақтаушы сақтандыру шартының қолданылу мерзімінен бұрын тоқтатылған кезде сақтанушының алуына құқығы бар ақша сомасы;

28) сюрвейер - функциясына сақтандыруға қабылданатын сақтандыру объектісін алдын ала тексеріп қарау мен бағалау кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкері не ақылы қызмет көрсету шартына сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қызмет көрсететін заңды тұлға;

29) тәуелсіз актуарий – осы Заңның талаптарына сай келетін және актуарийдің есеп-қисаптарына бағалау жүргізу үшін тартылатын жеке тұлға;

29-1) үлестес тұлғалар – шешімді тікелей және (немесе) жанама түрде айқындауға және (немесе) бір-бірінің (тұлғалардың бірінің) қабылдайтын шешімдеріне, оның ішінде жасалған мәмілеге орай әсер етуге мүмкіндігі бар жеке немесе заңды тұлғалар (өздеріне берілген өкілеттіктер шеңберінде бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттік органдарды және ұлттық басқарушы холдингті, сондай-ақ дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) жүз пайызы осындай ұлттық басқарушы холдингке тиесілі заңды тұлғаларды қоспағанда). Ұлттық басқарушы холдинг ірі акционері болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғаларына:

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі акционері болып табылатын ұлттық басқарушы холдинг;

дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) жүз пайызы көрсетілген ұлттық басқарушы холдингке тиесілі заңды тұлғалар;

көрсетілген ұлттық басқарушы холдингтің және дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталына қатысу үлестерінің) жүз пайызы осындай ұлттық басқарушы холдингке тиесілі заңды тұлғалардың лауазымды адамдары жатпайды.

30) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 3-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен, өзгерістер енгізілді - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.12 № 539-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 21.06.2013 № 106-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-бап. Сақтандыру iсi және сақтандыру қызметi

1. Сақтандыру – сақтандыру ұйымы жүзеге асыратын, сақтандыру төлемi арқылы сақтандыру шартында айқындалған сақтандыру жағдайы немесе өзге де оқиға басталған кезде жеке немесе заңды тұлғаның заңды мүліктік мүдделерін қорғау жөніндегі қатынастар кешенiн білдіреді.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға және орындауға байланысты, Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес уәкiлеттi органның лицензиясы негiзiнде жүзеге асырылатын қызметi, сондай-ақ өзара сақтандыру қоғамдарының сақтандыру шарттарын жасасуға және орындауға байланысты, "Өзара сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес лицензиясыз жүзеге асырылатын қызметі сақтандыру қызметi болып табылады.

3. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға және орындауға байланысты, Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес уәкiлеттi органның лицензиясы негiзiнде жүзеге асырылатын қызметi исламдық сақтандыру қызметі болып табылады.

Ескерту. 4-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.07.05 № 164, 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Шетелдiк жеке және заңды тұлғалар мен азаматтығы жоқ адамдарды сақтандыру

1. Шетелдiк азаматтар, азаматтығы жоқ адамдар, шетелдiк заңды тұлғалар, оның iшiнде өз қызметiн Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асыратындар сақтандыру арқылы қорғалу құқығын Қазақстан Республикасының азаматтарымен және заңды тұлғаларымен бiрдей пайдаланады.

2. Алынып тасталды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
Ескерту. 5-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

5-1-бап. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымдарының және "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыруы

Ескерту. 5-1-баптың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Заңды тұлғаның немесе оның оқшауланған бөлімшелерінің Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан мүліктік мүдделерін және Қазақстан Республикасының резиденті болып табылатын жеке тұлғаның мүліктік мүдделерін сақтандыруды Қазақстан Республикасының резидент-сақтандыру ұйымы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы ғана жүзеге асыра алады.

2. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымдарымен және "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарымен мынадай жағдайларда:

1) жұмыс істеу, оқу, емделу немесе демалу мақсатында Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде уақытша болатын Қазақстан Республикасының резидент-жеке тұлғаларына осы тұлғалардың Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерде уақытша болу кезеңіне ғана;

2) Қазақстан Республикасының резиденттеріне теңіз көлігі (каботаж қызметтерін ұсынатын кемелерді қоспағанда), коммерциялық авиация көрсететін қызметтерге, ғарыштық ұшуларды (спутниктерді қоса алғанда) іске қосуды және оның фрахтасы көрсететін қызметтерге және олармен байланысты көрсетілетін қызметтерге (тауарларды тасымалдау, тауарларды тасымалдайтын көлік құралдарының өздерін сақтандыру және осыдан туындайтын кез келген жауапкершілік) байланысты тәуекелдер, апаттық тәуекелдер, климаттық тәуекелдер, кибер тәуекелдер, терроризм тәуекелдері, азаматтық тәртіпсіздіктер және ереуілдер бөлігінде;

3) Қазақстан Республикасының резиденттеріне исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкес тәуекелдерді сақтандыру бөлігінде;

4) Қазақстан Республикасының резиденттеріне осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 15), 17) және 18) тармақшаларында көзделген, ерікті нысанда сақтандыру сыныптары шеңберінде өтелетін тәуекелдер бөлігінде сақтандыру шарттарын жасасуға және оларды орындауға жол беріледі.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының осы тармақтың бірінші бөлігінің 4) тармақшасына сәйкес тәуекелдерді сақтандыруына сақтандыру объектісі Қазақстан Республикасының аумағынан тыс жерде болған кезде ғана жол беріледі.

3. Қазақстан Республикасы банктерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктері филиалдарының және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың, осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының резидент-жеке және заңды тұлғаларынан Қазақстан Республикасы бейрезиденттерінің және "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушылардың пайдасына сақтандыру сыйлықақыларын (жарналарын) төлеуге байланысты төлемдерді және ақша аударымдарын жүзеге асыруына тыйым салынады.

4. Осы баптың 2 және 3-тармақтарының талаптары Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда Қазақстан Республикасы бейрезидент сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарымен шарттар жасасқан жағдайларға қолданылмайды.

Ескерту. 5-1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (16.12.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-тарау. САҚТАНДЫРУ ҚЫЗМЕТIН ҰЙЫМДАСТЫРУ

6-бап. Сақтандыру салалары, сыныптары және түрлерi

1. Сақтандыру қызметiн ұйымдастыру және мемлекеттiк реттеу мен лицензиялауды жүзеге асыру үшiн сақтандыру салаларға, сыныптар мен түрлерге бөлiнедi. Сақтандыру ұйымының сақтандыру қызметi "өмiрдi сақтандыру" саласы және "жалпы сақтандыру" саласы бойынша жүзеге асырылады.

2. "Өмiрдi сақтандыру" саласы қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыруды және ерiктi сақтандыру нысанында мынадай сыныптарды қамтиды:

1) осы тармақтың 3) тармақшасында көрсетілген сыныпты қоспағанда, өмiрдi сақтандыру;

2) осы тармақтың 4) тармақшасында көрсетілген сыныпты қоспағанда, аннуитеттік сақтандыру;

3) мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі шеңберінде өмiрдi сақтандыру;

4) зейнетақы аннуитеттін сақтандыру.

3. "Жалпы сақтандыру" саласы ерiктi сақтандыру нысанында мынадай сыныптарды қамтиды:

1) жазатайым жағдайлардан сақтандыру;

2) ауырған жағдайдан сақтандыру;

3) автомобиль көлiгiн сақтандыру;

4) темiр жол көлiгiн сақтандыру;

5) әуе көлiгiн сақтандыру;

6) су көлiгiн сақтандыру;

6-1) ғарыш объектілерін сақтандыру;

7) жүктердi сақтандыру;

8) осы тармақтың 3)-7) тармақшаларында аталған сыныптарды қоспағанда, мүлiктi залалдан сақтандыру;

9) автомобиль көлiгi иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн сақтандыру;

10) әуе көлiгi иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн сақтандыру;

11) су көлiгi иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн сақтандыру;

11-1) ғарыш объектілері иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;

11-2) кәсіби жауапкершілікті сақтандыру;

12) осы тармақтың 9), 10), 11), 11-1) және 11-2) тармақшаларында көрсетілген сыныптарды қоспағанда, азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру;

13) заңды тұлғалардың қарыздарын сақтандыру;

14) ипотеканы сақтандыру;

15) кепілдіктер мен кепілгерліктерді сақтандыру;

15-1) осы тармақтың 13), 14), 15) және 16) тармақшаларында көрсетілген сыныптарды қоспағанда, қаржы ұйымдарының шығындарын сақтандыру;

16) басқа да қаржы шығындарынан сақтандыру;

17) сот шығыстарынан сақтандыру;

18) титулдық сақтандыру.

4. Сақтандырудың жекелеген сыныбын (түрін) жүргізу шарттары бойынша қосымша талаптар, оның ішінде сақтандырудың жекелеген сыныптары (түрлері) шеңберіндегі пруденциалдық нормативтер уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

5. Сақтандыру түрi, сақтандыру ұйымы сақтанушыға сақтандыру шартын жасау арқылы сақтандырудың бiр немесе бiрнеше сыныбы шегiнде әзiрлейтiн және беретiн сақтандыру өнiмi болып табылады.

6. Мазмұны мен талаптары Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрін реттейтін заңнамалық актісімен айқындалатын міндетті сақтандырудың әрбір түрі сақтандырудың жекелеген сыныбы болып табылады.

7. Жүктелген сақтандыру міндетті сақтандыруды білдіреді, бұл ретте міндетті сақтандыру туралы талап, сақтандырудың түрлері мен ең төмен шарттары (оның ішінде сақтандыру объектісі, сақтандыру тәуекелдері және сақтандыру сомаларының ең төмен мөлшерлері) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді, ал сақтандырудың өзге де шарттары мен тәртібі тараптардың келісімімен айқындалады.

Жүктелген сақтандыру осы баптың 3-тармағында көрсетілген бір немесе бірнеше сақтандыру сыныбы шегінде жүзеге асырылады және сақтандырудың жеке сыныбы болып табылмайды.

Жүктелген сақтандыру жөніндегі үлгілік шарттарға қойылатын ең төмен талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Жүктелген сақтандыру жөніндегі үлгілік шарттарды жүктелген сақтандыруға жататын қызмет түрін реттейтін уәкілетті мемлекеттік орган уәкілетті органмен келісу бойынша әзірлейді және бекітеді.

Тараптардың келісімі бойынша жүктелген сақтандыру жөніндегі үлгілік шарттар Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына қайшы келмейтін ережелермен толықтырылуы мүмкін.

Ескерту. 6-бапқа өзгертулер енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі)Заңдарымен.

7-бап. Сақтандыру сыныптарының мазмұны

1. Өмiрдi сақтандыру, осы баптың 2-3-тармағында көрсетілген сақтандыру түрін қоспағанда, сақтандырылушы қайтыс болған немесе ол сақтандыру мерзiмi аяқталғанға дейiн не сақтандыру шартында айқындалған жасқа дейiн өмiр сүрген жағдайда сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруды көздейтiн сақтандыру түрлерiнiң жиынтығын білдіреді.

2. Аннуитеттiк сақтандыру, осы баптың 2-4-тармағында көрсетілген сақтандыру түрін қоспағанда, шартта белгіленген мерзім ішінде пайда алушының пайдасына мерзімді төлемдер түрiнде мерзімді сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруды көздейтін жинақтаушы сақтандыру түрлерiнiң жиынтығын білдіреді.

2-1. Алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.
2-2. Алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

2-3. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі шеңберінде өмірді сақтандыру сақтанушы қайтыс болған немесе бірінші немесе екінші топтағы мүгедектігіне байланысты еңбекке жарамдылығын жоғалтқан немесе ол сақтандыру мерзімі аяқталғанға дейін өмір сүрген жағдайларда "Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрін білдіреді.

2-4. Зейнетақы аннуитетін сақтандыру Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес мерзімді сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды көздейтін жинақтаушы сақтандыру түрін білдіреді.

3. Жазатайым оқиғадан сақтандыру, ауруға және (немесе) денсаулықтың өзге де бұзылуына байланысты тәуекелдерді сақтандыруды қоспағанда, сақтандырылушы жазатайым оқиға, кәсіби ауру салдарынан қайтыс болған, еңбекке жарамдылығын (жалпы немесе кәсіби) жоғалтқан (толық немесе iшiнара) немесе денсаулығына өзге де зиян келтiрiлген жағдайларда сақтандырылушының шығыстарын тіркелген сомада және (немесе) iшiнара немесе толық өтемақы мөлшерiнде сақтандыру төлемiн жүзеге асыруды көздейтiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығын білдіреді.

Жазатайым жағдай дегеніміз - адамның ерік-жігеріне қарамастан басталған, сақтандырылушының организміне сырттан оның денсаулығына зиян келуіне, мертігуіне не өліміне әкеліп соққан механикалық, электрлік, химиялық немесе термикалық әсер етуі салдарынан кенеттен болған, қысқа мерзімді оқиға (жағдай).

4. Ауырған жағдайда сақтандыру сақтандырылушының ауруына және денсаулығының өзге де бұзылуына байланысты шығыстарын, оның ішінде ауруы және (немесе) денсаулықтың өзге де бұзылуы салдарынан қайтыс болуына байланысты шығыстарды тіркелген сомада және (немесе) iшiнара немесе толық өтемақы мөлшерiнде сақтандыру төлемiн жүзеге асыруды көздейтiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығын білдіреді.

5. Осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 3)-6) тармақшаларында тізбеленген көлiк құралдарын сақтандыру көлiк құралын иеленуге, пайдалануға, оған билiк етуге байланысты тұлғалардың мүлiктiк мүдделерiне айдап әкетуді немесе ұрлауды қоса алғанда, сондай-ақ оның зақымдануы немесе жойылуы салдарынан келтiрiлген залалды iшiнара немесе толық өтемi мөлшерiнде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

5-1. Ғарыш объектілерін сақтандыру ғарыш объектісін иеленуге, пайдалануға, оған билік етуге байланысты тұлғаның мүліктік мүдделеріне оның бүлінуі немесе жойылуы салдарынан келтірілген залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру көзделетін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

6. Жүктердi сақтандыру жүктi, оның ішінде багажды, тауарларды және өнімнің басқа да барлық түрлерін қоса алғанда, иеленуге, пайдалануға, оған билiк етуге байланысты тұлғаның мүлiктiк мүдделерiне тасымалдау әдiсiне қарамастан, оның зақымдануы, жойылуы, жоғалып кетуi салдарынан келтiрiлген залалды iшiнара немесе толық өтемi мөлшерiнде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

7. Мүлiктi сақтандыру мүлiктi иеленуге, пайдалануға, оған билiк етуге байланысты тұлғаның мүлiктiк мүдделерiне осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 3)-7) тармақшаларында тізбеленген мүлiктi қоспағанда, оның зақымдануы немесе жойылуы, ұрлануы салдарынан келтiрiлген залалды iшiнара немесе толық өтемі мөлшерiнде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

8. Осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 9), 10) және 11) тармақшаларында көзделген, көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру тасымалдаушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігін қоса алғанда, залалды өтеуге міндетті тұлға көлік құралын пайдалануы салдарынан келтірген залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде үшінші тұлғаларға сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру көзделетін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

8-1. Ғарыш объектілері иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру ғарыш объектісін пайдалануына байланысты залалды өтеуге міндетті тұлға келтірген залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде үшінші тұлғаларға сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру көзделетін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

8-2. Кәсіби жауапкершілікті сақтандыру арнайы рұқсат (лицензия, хабарлама) негізінде жүргізілетін және (немесе) арнаулы білімді, тәжірибені және (немесе) біліктілікті талап ететін кәсіби қызмет процесіндегі немесе нәтижесіндегі қате әрекеттер (әрекетсіздік) және (немесе) олқылықтар салдарынан үшінші тұлғаларға зиян келтіруге байланысты залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру көзделетін азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру түрін білдіреді.

9. Азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру, осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 9), 10), 11), 11-1) және 11-2) тармақшаларында көрсетілген сақтандыру сыныптарымен өтелетін тәуекелдерді қоспағанда, барлық тәуекелдерді сақтандыру салдарынан, залалды өтеуге міндетті сақтанушы келтірген залалдың орнын ішінара немесе толық толтыру мөлшерінде үшінші тұлғаларға сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

10. Заңды тұлғалардың қарыздарын сақтандыру сақтанушының (қарыз алушы-заңды тұлғаның) кредитор алдындағы міндеттемелерін орындамауы салдарынан кредитордың залалдары туындаған кезде сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

11. Ипотекалық сақтандыру ипотекалық тұрғын үй қарызы бойынша кепіл мүлкін өткізгеннен кейін қарыз алушының ипотекалық тұрғын үй қарызы шарты бойынша міндеттемелерді орындамауы салдарынан кредитордың мүліктік мүдделеріне келтірілген залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру көзделетін сақтандыру түрін білдіреді.

12. Кепілдіктер мен кепілдемелерді сақтандыру берілген кепілдіктер мен кепілдемелерді орындау міндеті салдарынан кепілдік немесе кепілдеме берген тұлғаның мүліктік мүдделеріне келтірілген залалды ішінара немесе толық өтемі мөлшерінде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

13. Басқа да қаржы шығындарынан сақтандыру осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 12)-15) тармақшаларында аталған сақтандыру тәуекелдерін қоспағанда, қаржы-шаруашылық қызметін жүзеге асыру нәтижесінде жұмыстан айырылу, кірісті жоғалту, қолайсыз табиғи құбылыстар, үздіксіз, болжанбаған шығыстар, нарықтық құнын жоғалту және басқа да шығындар салдарынан шығын келтірілу кезінде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

14. Сот шығыстарын сақтандыру сақтанушының (сақтандырылушының) соттың істі қарауына байланысты олардың көтерген шығыстары салдарынан шығындануы кезінде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

15. Осы баптың 11-13-тармақтарында аталған тәуекелдерді сақтандыру шарттары бойынша сақтанушының өзінің ғана тәуекелі және оның пайдасына ғана шешілетін тәуекел сақтандырылуы мүмкін.

16. Қаржы ұйымдарының шығындарын сақтандыру, осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 13), 14), 15) және 16) тармақшаларында көрсетілген сыныптарды қоспағанда, қаржы ұйымдарының қаржылық қызметтер көрсетуі нәтижесіндегі шығындарды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

17. Титулдық сақтандыру мүлікке меншік құқығын тоқтатқан жағдайда, сақтанушының мүліктік мүдделеріне келтірілген залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

Ескерту. 7-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Сақтандыру салалары мен сыныптарын бiрiктiру

1. Қазақстан Республикасының аумағында сақтандыру ұйымының қызметi "өмiрдi сақтандыру" саласы бойынша лицензия немесе "жалпы сақтандыру" саласы бойынша лицензия негiзiнде сақтандырудың лицензияда көрсетiлген тиiстi сыныптары шегiнде жүзеге асырылады.

2. "Жалпы сақтандыру" саласындағы қызметтi:

1) "өмiрдi сақтандыру" саласындағы қызметпен бiрiктiруге;

2) жинақтаушы сақтандыру нысанында жүзеге асыруға болмайды.

3. "Өмірді сақтандыру" саласындағы қызмет:

1) осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көрсетілген сақтандыру сыныптарын қоспағанда, "жалпы сақтандыру" саласындағы қызметпен;

2) туристі міндетті сақтандыруды қоспағанда, "өмірді сақтандыру" саласына жатпайтын міндетті сақтандыру түрлерімен біріктірілмейді.

4. Сақтандыру ұйымы, өзiнде сақтандырудың тиiстi сыныптары көрсетiлген және осы Заңда белгiленетiн сақтандыру сыныптарын бiрiктiру жөнiндегi шектеулер ескерiлген лицензия болған жағдайда, сақтандырудың екi және одан көп сыныптарының белгiлерi мен мазмұнын ұштастыратын сақтандыру түрiн әзiрлеуге құқылы.

5. (алып тасталды)
Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Қайта сақтандыру жөніндегі қызмет

1. Қазақстан Республикасының аумағында қайта сақтандыруды жүзеге асыру жөніндегі қызмет осы Заңда көзделген тәртіппен лицензиялауға жатады.

2. Сақтандыру ұйымы қайта сақтандыру жөніндегі лицензиясыз сақтандыру тәуекелдерін қайта сақтандыруға беруді жүзеге асырады.

3. Сақтандыру ұйымы қайта сақтандыру жөніндегі лицензия болған кезде ғана сақтандыру тәуекелдерін қайта сақтандыруға қабылдауға құқылы.

4. "Жалпы сақтандыру" саласы бойынша лицензиясы бар сақтандыру ұйымы "жалпы сақтандыру" саласы бойынша лицензиясында көрсетілген барлық сақтандыру сыныптары бойынша қайта сақтандыру жөніндегі лицензияны алуға және қызметті жүзеге асыруға құқылы.

5. "Өмірді сақтандыру" саласы бойынша лицензиясы бар сақтандыру ұйымы осы Заңның 8-бабының 3-тармағында көзделген сыныптарды біріктіруді ескере отырып, "өмірді сақтандыру" саласы бойынша оның лицензиясында көрсетілген сақтандырудың барлық сыныбы бойынша қайта сақтандыру жөніндегі лицензияны алуға және қызметті жүзеге асыруға құқылы.

6. Қайта сақтандыру жөніндегі лицензия негізінде қызметтің айрықша түрі ретінде қайта сақтандыруды жүзеге асыратын қайта сақтандыру ұйымы "өмірді сақтандыру" және "жалпы сақтандыру" салаларында барлық сақтандыру сыныптары бойынша қайта сақтандыруды жүзеге асыруға құқылы.

7. Цедент сақтандыру тәуекелдерін қайта сақтандыруға берген кезде цедентте қайта сақтандыру ұйымының қайта сақтандыруға (акцептке) тәуекелдерді қабылдағаны туралы, қайта сақтандыру талаптарының барлығы көрсетілген жазбаша нысандағы растамасының болуы міндетті.

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі сақтандыру тәуекелдерін Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-тыйым салынған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының тізіліміне енгізілген Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына қайта сақтандыруға беруге құқылы емес.

Қазақстан Республикасының бейрезиденттері – тыйым салынған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының тізіліміне енгізу үшін мыналар:

1) Қазақстан Республикасының резиденті – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сот шешімімен қанағаттандырылған (қайта сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тартқан немесе оны толық көлемде жүзеге асырмаған жағдайда) қайта сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы талабын Қазақстан Республикасының бейрезиденті – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орындамау фактісінің болуы;

2) Қазақстан Республикасының бейрезиденті – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уәкілетті органға қабылданған тәуекелдер, сыйлықақылар көлемі және жасалған қайта сақтандыру шартының елеулі талаптары туралы мәліметтерді ұсынбау, сол сияқты анық емес не толық емес мәліметтерді ұсыну фактісінің болуы негіз болып табылады.

Қазақстан Республикасының бейрезиденттері – тыйым салынған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының тізілімі уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылады.

Қазақстан Республикасының бейрезиденттері – тыйым салынған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының тізілімін жүргізу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

8-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру тәуекелдерін Қазақстан Республикасының бейрезиденті болып табылатын қайта сақтандыру ұйымына қайта сақтандыруға тікелей немесе:

1) сақтандыру брокерінің;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің Қазақстан Республикасының аумағында уәкілетті органның лицензиясы негізінде сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыратын еншілес ұйымы болған жағдайда, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының;

4) "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы-сақтандыру брокерінің делдалдығы арқылы беруге құқылы.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру тәуекелдерін "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы болып табылатын қайта сақтандыру ұйымына қайта сақтандыруға тікелей немесе:

1) сақтандыру брокерінің;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің Қазақстан Республикасының аумағында уәкілетті органның лицензиясы негізінде сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыратын еншілес ұйымы болған жағдайда, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының;

4) "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы сақтандыру брокерінің делдалдығы арқылы беруге құқылы.

8-2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру тәуекелдерін Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігіне тікелей немесе:

1) сақтандыру брокерінің;

2) Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің Қазақстан Республикасының аумағында уәкілетті органның лицензиясы негізінде сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыратын еншілес ұйымы болған жағдайда, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің;

3) Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокері филиалының;

4) "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы-сақтандыру брокерінің делдалдығы арқылы қайта сақтандыруға беруге және қабылдауға құқылы.

9. 16.12.2020 дейін қолданыста болды - ҚР 02.07.2018 № 166-VІ Заңымен.

10. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері сақтандыру тәуекелдерін сақтандыру брокерінің (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының) делдалдығы арқылы қайта сақтандыруға беру процесіне қатысқан жағдайда, сақтандыру брокері (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы) уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актісіне сәйкес Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің осы тәуекелдерді Қазақстан Республикасының бейрезидент-қайта сақтандыру ұйымдарына қайта сақтандыруға орналастыру шарттары туралы есепті Ұлттық Банкке ұсынады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыратын еншілес ұйымы уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актісіне сәйкес осы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің делдалдығы арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жасасқан қайта сақтандыру шарттары туралы есепті Ұлттық Банкке ұсынады.

Сақтандыру тәуекелдерін "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы қайта сақтандыру ұйымына, оның ішінде "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы сақтандыру брокерінің делдалдығы арқылы қайта сақтандыруға беру уәкілетті орган мен "Астана" халықаралық қаржы орталығында қаржылық көрсетілетін қызметтерді және олармен байланысты қызметті реттеуді жүзеге асыратын заңды тұлға арасында ақпарат алмасу туралы келісім болған кезде жүзеге асырылады.

11. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

12. Сақтандыру ұйымын құру, оның қызметін лицензиялау, реттеу және тоқтату бөлігіндегі осы Заңның нормалары қайта сақтандыруды қызметтің айрықша түрі ретінде жүзеге асыратын қайта сақтандыру ұйымдарын құру, олардың қызметін лицензиялау, реттеу және тоқтату талаптарына қолданылады.

13. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру тәуекелдерін Қазақстан Республикасының бейрезиденті не "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушылар не Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерлері болып табылатын екі және одан көп сақтандыру брокері қатысқан кезде "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы болып табылатын қайта сақтандыру ұйымына қайта сақтандыруға беруіне тыйым салынады.

Ескерту. 9-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.01.2024 54-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. САҚТАНДЫРУ РЫНОГЫ

10-бап. Сақтандыру рыногының қатысушылары

Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының қатысушылары:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы;

1-1) Қазақстан Республикасының бейрезидент сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы;

2) сақтандыру брокерi;

2-1) Қазақстан Республикасының бейрезидент сақтандыру брокерінің филиалы;

3) сақтандыру агентi;

4) сақтанушы, сақтандырылушы, пайда алушы;

5) актуарий;

6) тәуелсіз актуарий;

7) бағалаушы;

8) андеррайтер;

9) аджастер;

10) сюрвейер;

11) сақтандыру омбудсманы;

11-1) сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым;

11-2) дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым;

12) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің бірлестігі;

13) актуарийлер бірлестігі;

14) сақтандырумен байланысты кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын өзге де жеке және заңды тұлғалар болып табылады.

Ескерту. 10-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 10.01.2018 № 134-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестігінің өкілеттіктері

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестігінің өкілеттіктеріне:

1) сақтандыру нарығында қызметін жүзеге асыру кезінде өз мүшелерінің өзара іс-қимыл жасауын қамтамасыз ету;

2) ішкі құжаттарды әзірлеу;

3) сақтандыру нарығына қатысушыларға оқытуды өткізу, оның ішінде сақтандыру агенттерін оқытудың ең қысқа бағдарламасын білуге емтихан өткізу және емтиханның қорытынды нәтижесін көрсете отырып, сақтандыру агенттерін оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихан тапсырғанын растайтын құжат беру;

4) мүшелерінің арасында туындайтын дауларды қарау;

5) өз мүшелерінің мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету;

6) сақтандыру нарығына кәсіби қатысушылардың Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген талаптарды ықтимал бұзушылықтары туралы мәліметтерді уәкілетті органға жіберу;

7) құрылтай құжаттарында көзделген өзге де функцияларды жүзеге асыру жатады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің бірлестіктері уәкілетті орган беретін, өз мүшелерінің кәсіби қызметі мәселелері жөніндегі ақпаратты өз мүшелерінің назарына жеткізуге міндетті.

Ескерту. Заң 10-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-2-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестігінің ішкі құжаттары

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің бірлестіктері мынадай ішкі құжаттарды:

1) сақтандыру нарығындағы қызмет стандарттарын;

2) кәсіби әдеп кодексін;

3) дауларды шешу тәртібін;

4) жарғыда көзделген өзге де құжаттарды қабылдайды.

Ішкі құжаттарды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестігінің жоғары басқару органы бекітеді және олардың мүшелерінің орындауы үшін міндетті болып табылады.

Ескерту. Заң 10-2-баппен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-3-бап. Актуарийлер бірлестігі

1. Актуарийлер бірлестігі коммерциялық емес ұйым нысанында құрылады, оның қызметі осы Заңмен, "Өзін-өзі реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерімен, актуарийлер бірлестігінің құрылтай құжаттарымен реттеледі.

2. Актуарийлер бірлестігіне мүшелікке қабылдау және мүшелікті тоқтату шарттары мен тәртібі актуарийлер бірлестігінің жарғысында белгіленеді.

Актуарийлер бірлестігі өз мүшелерінің тізбесін жүргізеді және оны өзінің интернет-ресурсында орналастырады.

3. Актуарийлер бірлестігі мынадай функцияларды жүзеге асырады:

1) сақтандыру және сақтандыру қызметі саласында актуарлық зерттеулер, оның ішінде актуарлық бағалауды және мазмұны мен шарттары Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде айқындалатын сақтандыру сыныптары бойынша сақтандыру тарифтеріне сараптама жүргізу;

2) Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексі және "Қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңы шеңберінде жасалған аннуитеттік сақтандыру шарттары бойынша талдау жүргізу және өмір сүру көрсеткіштерін жаңартып отыру;

3) актуарийлерді оқытудың міндетті ең төмен бағдарламасы бойынша оқытуды және емтихандарды өткізу;

4) ішкі құжаттарды әзірлеу;

5) өз қызметін жүзеге асыру кезінде өз мүшелерінің өзара іс-қимыл жасауын қамтамасыз ету;

6) мүшелерінің арасында туындайтын дауларды қарау;

7) өз мүшелерінің мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету;

8) Қазақстан Республикасының өзін-өзі реттеу туралы заңнамасының және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына қайшы келмейтін өзге де функцияларды жүзеге асыру.

4. Актуарийлер бірлестігінің жұмыскерлері мен мүшелері өз функцияларын жүзеге асыру барысында алған қызметтік, коммерциялық құпияны, сақтандыру құпиясын немесе Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария еткені үшін жауапты болады.

5. Ықпал ету шараларын, оларды қолдану тәртібі мен негіздерін, актуарийлер бірлестігі мүшелерінің кәсіби әдеп кодексі мен кәсіби практика стандарттарын, мүшелікке қойылатын біліктілік талаптары мен өзге де талаптарды бұзуы туралы істерді қарау тәртібін әзірлеу және бекіту актуарийлер бірлестігі басқармасының жоғары органының құзыретіне жатады.

Ескерту. 3-тарау 10-3-баппен толықтырылды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметi

1. Сақтандыру қызметi сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жүзеге асыратын кәсiпкерлiк қызметтiң негiзгi түрi болып табылады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру қызметiнен басқа қызметтiң мынадай түрлерiн:

1) осы Заңда белгіленген шектеулерді ескере отырып, инвестициялық қызметтi;

1-1) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда және тәртіппен бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензия негізінде, сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерге қатысты инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті;

2) тиiстi жинақтаушы сақтандыру шартында көзделген сатып алу сомасы шегiнде өзiнiң сақтанушыларына қарыз берудi "өмірді сақтандыру" саласында қызметті жүзеге асыратын (сақтандыру ұйымы үшін);

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қызметiн автоматтандыру үшiн пайдаланылатын арнаулы бағдарламалық қамтамасыз етудi сатуды;

4) ақпарат берiлiмдерiнiң кез келген түрлерiнде сақтандыру iсi және сақтандыру қызметi жөнiнде арнаулы әдебиет сатуды;

5) өз мұқтаждары үшiн сатып алынған (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы үшiн) немесе оның қарамағына сақтандыру шарттарын жасасуға байланысты келiп түскен (сақтандыру ұйымы үшiн) мүлiктi сатуды немесе жалға берудi;

6) сақтандыру қызметiне байланысты мәселелер бойынша консультациялық қызмет көрсетудi;

7) сақтандыру (қайта сақтандыру) саласында мамандардың бiлiктiлiгiн арттыру мақсатында оқытуды ұйымдастыру мен жүргiзудi;

8) сақтандыру агентi ретiнде сақтандыру делдалы болуды;

9) осы Заңның 52-бабының 1-тармағында аталған қызметтi;

10) (алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен);

11) сақтандыру ұйымдары арасындағы не сақтандыру ұйымдары мен ассистанс қызметін көрсететін өзге де заңды тұлғалар арасындағы бірлескен қызмет туралы шарттың негізінде жүзеге асырылатын ассистансты;

12) сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесіне қатысу шеңберінде Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген қызметті жүзеге асыруға құқылы.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының кәсiпкерлiк қызмет ретiнде осы баптың 1 және 2-тармақтарында көзделмеген мәмiлелердi жүзеге асыруы мен операцияларды жүргiзуiне тыйым салынады.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметіне жатпайтын кәсіпкерлік қызмет ретінде мәмілелерді жүзеге асыруына және операцияларды жүргізуіне тыйым салынады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы сақтандыру қызметінен басқа, сақтандыру қызметіне байланысты мәселелер бойынша консультациялық көрсетілетін қызметтерді ұсынуға құқылы.

"Өмірді сақтандыру" саласындағы қызметті жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы сақтандыру қызметінен басқа, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өз сақтанушыларына тиісті жинақтаушы сақтандыру шартында көзделген сатып алу сомасы шегінде қарыздар беруі бойынша көрсетілетін қызметтерді ұсынуға құқылы.

3-1. Сақтандыру ұйымы өзінде ірі қатысушы-жеке тұлға немесе сақтандыру холдингі болмаған кезде "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру түрлері бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыруға құқылы емес.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талабы орналастырылған акцияларының елу пайыздан астамы тікелей немесе жанама түрде мемлекетке немесе ұлттық басқарушы холдингке тиесілі немесе сенімгерлік басқаруға берілген сақтандыру ұйымдарына қолданылмайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы міндетті сақтандыруды жүзеге асыруға құқылы, оның түрлері, шарттары мен тәртібі Қазақстан Республикасының заңдарында айқындалады.

3-2. Сақтандыру ұйымдары бейрезиденттердің жеке басын куәландыратын құжаттардың көшірмелерін осы Заңда көзделген мақсаттар үшін жинауға құқылы.

4. Сақтандыру ұйымдары, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйым құруға құқылы. Сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйымның құрылу тәртiбi мен қызметi Қазақстан Республикасының заңнамасында реттеледi.

Сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйымға сақтандыру ұйымдарының міндетті қатысуы осы Заңда және Қазақстан Республикасының жекелеген заңдарында көзделеді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің ережесі Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарына қолданылмайды.

5. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.06.11 № 436, 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.12.2023 № 44-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырудың жалпы шарттары

Ескерту. 11-1-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру қызметін (қайта сақтандыру жөніндегі қызметті) жүзеге асыру құқығына лицензиясы, сақтандыруды белгілі бір түрі бойынша жүзеге асырудың жалпы талаптарын айқындайтын сақтандыру қағидалары және ішкі қағидалары болғанда ғана сақтандыру қызметін жүзеге асыруға құқылы.

1-1. Алып тасталды - ҚР 29.03.2016 № 479-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1-2. Сақтандыру ұйымы сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензия алған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде сақтандыру омбудсманы өкілдер кеңесінің құрамына кіруге міндетті.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ішкі қағидалары:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы бөлімшелерінің құрылымын, міндеттерін, функциялары мен өкілеттіктерін;

2) ішкі аудит қызметінің және тұрақты жұмыс істейтін басқа да органдардың құрылымын, мүшелерінің санын, міндеттерін, функциялары мен өкілеттіктерін;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының техникалық (сақтандыру), инвестициялық, кредиттік, операциялық, нарықтық және басқа да тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатын ашып көрсететін тәуекелдерді басқару жүйесін;

4) құрылымдық бөлімшелер басшыларының құқықтары мен міндеттерін;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лауазымды адамдары мен қызметкерлері ұйымның атынан және ұйымның есебінен мәмілелерді жүзеге асырған кезде солардың өкілеттіктерін;

6) сақтанушылардың (сақтандырылушылардың), жәбірленушілердің (пайда алушылардың) және олардың өкілдерінің жазбаша және ауызша өтініштерін, сондай-ақ сақтандыру жағдайлары мәселелері бойынша келіп түсетін өтініштер мен құжаттарды тіркеу тәртібін;

7) сақтандыру жағдайларының мәселелері жөніндегі өтініштер мен құжаттар бойынша оларды қарау және сақтанушыларға (сақтандырылушыларға), жәбірленушілерге (пайда алушыларға) және олардың өкілдеріне жауап беру тәртібі мен мерзімдерін;

8) сақтандыру төлемін жүзеге асыру мерзімдерін көрсете отырып, сақтандыру төлемі туралы шешімді қабылдау немесе одан бас тартудың дәлелді негіздемесін ұсыну рәсімін;

9) сақтандыру тәуекелдерін (оның ішінде сақтандыруға қабылданатын мүлікті) және сақтандыру жағдайы бойынша залалдың мөлшерін бағалау тәртібін;

10) андеррайтердің, аджастердің және сюрвейердің өкілеттіктерін;

11) қайта сақтандыруға (қайта сақтандыру қызметін жүзеге асырған жағдайда) сақтандыру тәуекелдерін қабылдаған кезде бағалау тәртібіне қойылатын талаптарды;

11-1) сақтандыру агентінің комиссиялық сыйақысының мөлшерін айқындау тәртібін;

12) қайта сақтандыру (қайта сақтандыру қызметін жүзеге асырған жағдайда) жөнінде шешімдер қабылдау бойынша құжаттар мен рәсімдердің өту тәртібін айқындауға тиіс.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру қағидалары мен ішкі қағидаларын – директорлар кеңесі, ал Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының осы қағидаларын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті басқару органы бекітеді.

Сақтандыру ұйымы сақтандыру шартын электрондық нысанда жасасу мүмкіндігі көзделетін сақтандыру түрлері бойынша сақтандыру қағидаларын сақтандырушының интернет-ресурсында орналастыруға міндетті.

Ерікті сақтандыру шарттарын тиісті келісім негізінде сақтандыру ұйымының әріптестері болып табылатын басқа ұйымдардың интернет-ресурстарын пайдалана отырып электрондық нысанда жасасқан жағдайда, сақтандыру ұйымы сақтандыру қағидаларын олардың интернет-ресурстарында орналастыруды қамтамасыз етуге міндетті.

3-1. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру қағидалары мен ішкі қағидаларын исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің оң қорытындысы болған кезде – директорлар кеңесі, ал Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының осы қағидаларын исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің оң қорытындысы болған кезде Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті басқару органы бекітеді.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өз штатында сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға жарамды лицензиясы бар актуарий болмаса, сақтандыру қызметін жүзеге асыруға құқылы емес.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарий осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) оның акционерінің және (немесе) оның басшы қызметкерінің үлестес тұлғасы болмауға тиіс.

Сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарий, тәуелсіз актуарий ретінде тартылатын жағдайларды қоспағанда, өз қызметін басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарында қоса атқаруға құқылы емес.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарийдің осы Заңда белгіленген қызметін тексеру үшін тәуелсіз актуарийді тартады.

Осы тармақтың талаптары аудиторлық ұйым міндетті аудит жүргізген кезде тәуелсіз актуарийді тартқан жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қолданылмайды.

6. Тәуелсіз актуарий мынадай талаптарға сай келуге:

1) тексерілетін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жұмыскері болмауға;

2) актуарлық қызметте кемінде үш жыл және тексерілетін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қызметін жүзеге асыратын сақтандыру саласында кемінде екі жыл тәжірибесі болуға және актуарийлер бірлестігінің мүшесі болуға;

2-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, оның акционерлерінің және (немесе) басшы қызметкерлерінің үлестес тұлғасы және штаттағы актуарийдің туысы болмауға;

3) осы баптың 5-тармағында көзделген жағдайда, уәкілетті органның актуарлық қызметке арналған жарамды лицензиясы болуға немесе тізбесі мен талаптарын уәкілетті орган белгілейтін актуарийлердің халықаралық қауымдастығының мүшесі болуға тиіс.

7. Тәуелсіз актуарий сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарийдің қызметін тексеру барысында алынған мәліметтерді жария еткені үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.

8. Сақтандыру ұйымының сақтандыру, оның ішінде сақтандыру нарығына қатысушылармен өзара қарым-қатынастағы қызметін жүзеге асыруына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ескерту. 11-1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Өмірді сақтандыру жөнiндегi қызметтi жүзеге асырудың ерекшелiктерi

1. Исламдық сақтандыру ұйымын қоспағанда, жинақтаушы сақтандыру жөніндегі қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру ұйымы уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актілерінiң талаптарын ескере отырып, өзiнiң сақтанушыларына сатып алу сомасы шегiнде қарыз беруге құқылы.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру ұйымының филиалын қоспағанда, жинақтаушы сақтандыру жөніндегі қызметтi жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының филиалы Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымының өз сақтанушыларына уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актілерінiң талаптарын ескере отырып, сатып алу сомасы шегiнде қарыздар беруі бойынша көрсетілетін қызметтерді ұсынуға құқылы.

2. Сақтандыру ұйымы аннуитеттік сақтандыру шартының қолданысы кезеңінде актуарийдiң қорытындысы негiзiнде уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген тәртiппен тұрақты сақтандыру төлемiнiң мөлшерiн ұлғайтуға құқылы.

3. Алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4. Сақтандыру ұйымы сақтанушы инвестицияларға қатысқан, сондай-ақ сақтандырушының пайдасы жағдайында сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруды көздейтін осы Заңның 6-бабының 2-тармағында көрсетілген сақтандыру сыныптары шеңберінде сақтандыру түрлерін әзірлеуге құқылы.

5. Сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысу, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымы филиалының сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысу шарты көзделетін сақтандыру шартын жасасу тәртібі мен ерекшеліктері, сондай-ақ сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысу шарты көзделетін сақтандыру шартының мазмұнына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шартын жасасу кезінде сақтандыру ұйымы сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерді сақтандыру ұйымының бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы болған кезде дербес басқаруға және (немесе) оларды сақтандыру ұйымы болып табылмайтын инвестициялық портфельді басқарушыға инвестициялық басқаруға беруге құқылы.

Сақтандыру ұйымының сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерді сақтандыру ұйымы болып табылмайтын инвестициялық портфельді басқарушыға инвестициялық басқаруға беру шарттары мен тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы филиалының инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерді Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымына инвестициялық басқаруға беру шарттары мен тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттарын жасасуды жүзеге асыратын сақтандыру ұйымдары меншікті қаражаты мен сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтер бойынша бухгалтерлік есепке алуды жүргізеді және қаржылық есептілік пен алғашқы статистикалық деректерді бөлек Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен Ұлттық Банкке ұсынады.

Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарты бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушыдан алынған сақтандыру сыйлықақысының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оны (оларды) инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтер бойынша инвестициялық тәуекелдерді сақтанушы көтереді.

5-1. Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерге сақтандыру ұйымының, кастодиан-банктің және инвестициялық портфельді басқарушының борыштары бойынша тыйым салуды немесе өндіріп алуды қолдануға санамаланған субъектілер таратылған және (немесе) банкрот болған жағдайларда да жол берілмейді.

5-2. Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтердің құнын айқындау уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған шарттарда, әдістеме бойынша және тәртіппен жүзеге асырылады.

5-3. Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерді, сақтандыру ұйымын ерікті түрде, мәжбүрлеп тарату немесе сақтандыру қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастыру жағдайларын қоса алғанда, сақтанушылар арасында бөлу ерекшеліктері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

6. Жинақталған сомаларды есепке ала отырып, сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысуына байланысты төлемдерді жүзеге асыру:

1) сақтандыру төлемі құрамында сақтандыру жағдайы басталған;

2) сақтандыру төлемі құрамында жинақтаушы сақтандыру мерзімі аяқталған;

3) сатып алу сомасы құрамындағы сақтандыру шарты мерзімінен бұрын бұзылған жағдайларда жүргізіледі.

Сақтанушының акционерлермен (жалғыз акционермен) және (немесе) сақтандыру ұйымының аффилиирленген тұлғаларымен сақтандырушының пайдасына қатысу жағдайларын көздейтін сақтандыру шартын жасасуға жол берілмейді.

Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Ортақ сақтандыру және бірлескен қайта сақтандыру жөніндегі қызмет

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) пулын құру арқылы тәуекелдерді сақтандыруды (қайта сақтандыруды) жүзеге асыру кезінде ортақ сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты жетекші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының функциялары мен өкілеттіктерін өзіне қабылдайтын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының талаптарымен жасалуы мүмкін.

2. Бірлескен қызмет туралы шартта мынадай ақпарат:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметінде жетекші болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының не сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметін басқару үшін тартылған сақтандыру брокерінің атауы;

2) сақтандыру сыныптары (түрлері) және сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметінің нысанасы болып табылатын сақтандыру тәуекелдерінің тізбесі;

3) ортақ сақтандырудың (бірлескен қайта сақтандырудың) жекелеген шарты бойынша міндеттемелердің ең жоғары мөлшерін, қабылданатын тәуекелдер бойынша пулға әрбір қатысушы жауапкершілігінің ең жоғары үлесін қоса алғанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы мен оның қатысушыларының жиынтық міндеттемелерінің ең жоғары мөлшері;

4) ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарттарын жасасу және орындау талаптары, тәртібі;

4-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметінің нысанасы болып табылатын сақтандыру сыныбы (түрі) бойынша лицензиядан айырылған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушының міндеттемелерін қайта бөлуді қоса алғанда, қатысушыларды қосу және шығару рәсімдері;

5) шарттың қолданылу мерзімі;

6) тараптардың құқықтары мен міндеттері;

6-1) ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарттарын жасасу жөніндегі өкілеттікті қоса алғанда, жетекші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының функциялары мен өкілеттігі;

6-2) бірлескен қызмет туралы шарттың тараптары арасында ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақылары, сақтандыру төлемдері, сондай-ақ жетекші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сыйақылары бойынша өзара есеп айырысуды жүзеге асыру тәртібі мен мерзімдері;

7) дауларды шешу тәртібі;

8) тараптардың қолтаңбалары қамтылуға тиіс.

Сақтандыру (қайта сақтандыру ұйымы) уәкілетті органды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қатысуымен бірлескен қызмет туралы шарт жасасқан күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде осы шарттың көшірмесін қоса бере отырып, оның жасалғаны туралы хабардар етеді.

3. Ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарты Қазақстан Республикасының заңнамасында сақтандыру (қайта сақтандыру) шартына қойылатын талаптарға сай келуге тиіс.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметінің шеңберінде жасалған ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шартында бірлескен қызмет туралы шарттың нөмірі мен жасалған күні, сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылар туралы мәліметтер, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметінде жетекші болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уәкілетті тұлғасының не сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметін басқару үшін тартылған сақтандыру брокерінің қолтаңбасы қамтылуға тиіс.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының әрбір қатысушысы сақтандыру резервтерін қабылданған міндеттемелердің көлеміне сәйкес қалыптастырады.

6. Лицензиясында сақтандырудың тиісті сыныбы көрсетілмеген сақтандыру ұйымының сақтандыру пулына қатысуына тыйым салынады.

7. Сақтандырудың тиісті саласы бойынша қайта сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы жоқ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қайта сақтандыру пулына қатысуына тыйым салынады.

8. Уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушының пулдың қызметі шеңберінде өзі қабылдаған міндеттемелерді орындаудан бас тартуына жол берілмейді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы өз қатысушыларының пул қызметі шеңберінен тыс туындаған міндеттемелері бойынша жауап бермейді, сол сияқты сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылар да басқа қатысушылардың пул қызметі шеңберінен тыс туындаған міндеттемелері бойынша жауап бермейді.

9. Сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметін басқару үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылар мен сақтандыру брокері арасында шарттары бірлескен қызмет туралы шартта белгіленетін келісім болған кезде уәкілетті органның тиісті лицензиясы бар сақтандыру брокерлері тартылуы мүмкін.

Сақтандыру брокерінің қатысуымен бірлескен қызмет туралы шарт жасасқан кезде сақтандыру брокері жетекші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының осы бапта белгіленген функцияларын жүзеге асырады.

Ескерту. Заң 13-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2024 № 74-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Лицензиясыз қызметке тыйым салу

1. Уәкiлеттi органның тиiстi лицензиясы жоқ бiрде-бiр тұлғаның:

1) сақтандыру, қайта сақтандыру жөніндегі қызметтi өз атынан жүзеге асыруға, осы Заңның 11-1-бабының 4 және 5-тармақтарында көзделген жағдайларда, негiзгi немесе қосымша қызмет түрi ретiнде сақтандыру брокерi, актуарий қызметтерiн көрсетуге;

2) өзiнiң атауында, құжаттарда, хабарландырулар мен жарнамада "сақтандыру", "қайта сақтандыру", "сақтандыру ұйымы", "қайта сақтандыру ұйымы", "сақтандыру брокерi" деген сөздердi немесе оның өз атынан сақтандыру немесе қайта сақтандыру операцияларын жүзеге асыратынын не осы Заңның 11-1-бабының 4 және 5-тармақтарында көзделген жағдайларда сақтандыру брокерi, актуарий ретiнде әрекет ететінін бiлдiретiн туынды сөздердi (сөз тiркестерiн) кез келген тілде пайдалануға құқығы жоқ.

2. Өзара сақтандыру қоғамдарының қызметін қоспағанда, уәкiлеттi органның лицензиясынсыз сақтандыру қызметiн жүзеге асыруға тыйым салынады.

Ескерту. 14-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15-бап. Шекарааралық сақтандыру (қайта сақтандыру)

1. Сақтандыру ұйымының басқа мемлекеттiң аумағында сақтандыру шарттарын жасасу және орындау жөнiндегi қызметтi жүзеге асыруға байланысты сақтандыру трансшекаралық сақтандыру болып табылады.

2. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлерге шығатын автокөлiк құралдары иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн, осы Заңның 5-1-бабы 2-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген тәуекелдерді сақтандыру шарттарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымымен сақтандыру шартын жасасу жөнiндегi делдалдық қызметке жол берiлмейдi.

4. Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымының атынан Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлерге шығатын автокөлiк құралдары иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн, осы Заңның 5-1-бабы 2-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген тәуекелдерді сақтандыру шарттарын жасасу жөнiндегi делдалдық қызметтi тиiстi сақтандыру сыныбы көрсетiлген уәкiлеттi органның лицензиясы бар Қазақстан Республикасының резидент-сақтандыру ұйымдары да және аталған Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымымен жасалған тиiстi шарты болған жағдайда Қазақстан Республикасының резидент-сақтандыру брокерлерi де жүзеге асыра алады.

5. Алынып тасталды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
Ескерту. 15-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларға жеңілдікті жағдайлар беруге тыйым салу

Ескерту. 15-1-баптың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларға жеңілдікті жағдайлар беруіне тыйым салынады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаға жеңілдікті жағдайлар беру мәні, мақсаты, ерекшеліктері мен тәуекелі бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзімен ерекше қатынастар арқылы байланысты емес тұлғамен жасамайтын мәмілені сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен немесе оның мүддесінде жасауды білдіреді, атап айтқанда:

1) басқа сақтанушыларға қарағанда сақтандыру тарифін төмендетіп қолдану не сақтандыру төлемін жоғарылатып жүзеге асыру;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаға сатып алынатын мүлікке және (немесе) көрсетілетін қызметтерге құны уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген мөлшерден асатын мәміле немесе мәмілелер жиынтығы бойынша үшінші тұлғаларға осыған ұқсас сатып алынатын мүлік және (немесе) көрсетілетін қызметтер ақысын төлеуге қарағанда жоғары бағамен ақы төлеу;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаға мүлікті осыған ұқсас мүлікті үшінші тұлғаларға сатқаннан төмен немесе нарықтық құнынан төмен құны не бағалау туралы есепте көрсетілген құны (нарықтық құны болмаған жағдайда) бойынша сату;

4) уәжді пайымдауды пайдалану жолымен бұрын уәкілетті орган жеңілдікті жағдайлары бар мәмілелерге жатқызған мәмілелерді жасау.

Мәмілелерді жеңілдікті жағдайлары бар мәмілелерге жатқызудың қосымша өлшемшарттары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

2-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғалар деп мыналар танылады:

1) осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лауазымды адамы немесе басшы қызметкері, филиалының бірінші басшысы және бас бухгалтері, сондай-ақ олардың жұбайы (зайыбы) және жақын туыстары;

2) осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының iрi қатысушысы болып табылатын жеке немесе заңды тұлға не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының iрi қатысушысының лауазымды адамы, сондай-ақ олардың жұбайы (зайыбы) және жақын туыстары;

3) осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында аталған тұлғалар орналастырылған акциялардың (артықшылықты және сатып алынған акцияларды қоспағанда) немесе жарғылық капиталға қатысу үлестерінің он және одан көп пайызын иеленетін не лауазымды адамдары болып табылатын заңды тұлға;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғалары;

5) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты белгілеріне сәйкес келетін жеке немесе заңды тұлға.

Уәкілетті орган уәжді пайымдауды пайдалану жолымен жеке немесе заңды тұлғаны сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларға жатқызуға құқылы. Бұл жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның қадағалап ден қоюдың тиісті шарасын алған күннен бастап сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осы жеке немесе заңды тұлғаны онымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлға деп таниды.

Тәуелсіз директор, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акционері болып табылатын ұлттық басқарушы холдинг және акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) он және одан көп пайызы осындай ұлттық басқарушы холдингке тиесілі заңды тұлғалар, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тәуелсіз директор болып табылатын лауазымды адамы басқару органдарында тәуелсіз директор болып табылатын заңды тұлғалар, сондай-ақ уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған өзге де тұлғалар осы баптың мақсаттары үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғалар деп танылмайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларды тану мақсаттары үшін:

осы тармақтың бірінші бөлігінің 2) тармақшасында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы деп Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы түсініледі;

осы тармақтың бірінші бөлігінің 4) және 5) тармақшаларында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы деп Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы түсініледі.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының үлестес тұлғалары деп Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің заңнамасына сәйкес осындай деп танылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғалары танылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ұсынатын мәліметтер негізінде өзінің үлестес тұлғаларын есепке алуды жүргізеді.

3. Алып тасталды - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен мәміле осы баптың 1-тармағының талаптары ескеріле отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы директорлар кеңесінің шешімімен ғана жасалады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талабы үлгілік шарттары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесі бұрын бекіткен және үшінші тұлғалармен жасалатын ұқсас мәмілелерге қолданылатын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен жасалатын мәмілелерге қолданылмайды.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларға берiлген (тұлғаларда орналастырылған) активтерге қатысты талап ету құқықтарынан бас тарту акционерлердiң жалпы жиналысын кейiннен хабардар ете отырып жүзеге асырылады.

Осы баптың 2-1-тармағында аталған тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен:

оның өзі;

оның кез келген жақын туысы немесе оның жұбайы (зайыбы);

ол немесе оның жақын туыстарының бірі, оның жұбайы (зайыбы) лауазымды адамы (тәуелсіз директорды қоспағанда) немесе ірі қатысушысы болып табылатын кез келген заңды тұлға арасындағы кез келген мәміле бойынша шешімдерді қарауға және қабылдауға қатыспауға тиіс.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлға арасындағы кез келген мәміле бойынша директорлар кеңесінің шешімі директорлар кеңесі оның барлық шарттарын қарағаннан кейін ғана қабылдануы мүмкін.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына осы тармақтың талаптарын қолдану мақсаттары үшін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесі деп Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті басқару органы түсініледі.

4-1. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Ұлттық Банкке сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғалар туралы, сондай-ақ осы тұлғалармен жасалған барлық мәмілелер туралы ақпаратты уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде көзделген тәртіппен, мерзімдерде және нысандар бойынша беруге міндетті.

5-1. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6. Осы баптың талаптары:

1) мынадай шарттардың бірі:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингінің, сондай-ақ сақтандыру холдингінде, сақтандыру холдингінің белгілерін иеленген тұлғада шыққан елдің қаржылық қадағалау органының аталған Қазақстан Республикасының резиденті емес тұлғалар шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауының болуы;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісімнің, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төменгі талап етілетін рейтингінің болуы орындалған кезде сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілерін иеленген тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының резидент еместерін қоспағанда, сақтандыру холдингтеріне қолданылады. Ең төменгі рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен белгіленеді;

2) банк конгломераттарының құрамына кіретін банк холдингтері болып табылатын сақтандыру холдингтерін қоспағанда, сақтандыру холдингтеріне қолданылады.

Ескерту. Заң 15-1-баппен толықтырылды - ҚР 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), өзгерістер енгізілді - 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.12.26 № 61-V (2012.02.04 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-2-бап. Электрондық ақпараттық ресурстар алмасу арқылы сақтандыру шартын жасасу және сақтандыру жағдайларын реттеу кезінде сақтандыру ұйымына және интернет-ресурстарға қойылатын талаптар

1. Қазақстан Республикасының заңдарында немесе сақтандыру қағидаларында көзделген жағдайларда, электрондық нысанда сақтандыру шарттарын жасасу және сақтандыру жағдайларын реттеу дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым, сақтандырушы мен сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) арасында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу арқылы жүзеге асырылады.

2. Сақтандыру ұйымы мен дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым арасында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу сақтандыру ұйымының интернет-ресурсын және (немесе) ақпараттық жүйесін дерекқормен интеграциялау арқылы жүзеге асырылады.

Сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) мен сақтандырушы арасында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен, сақтандыру ұйымының және тиісті келісім негізінде сақтандыру ұйымының әріптестері болып табылатын басқа да ұйымдардың интернет-ресурстары арқылы жүзеге асырылады.

Сақтандыру ұйымы әріптестерінің электрондық ақпараттық ресурстар алмасу үшін пайдаланылатын интернет-ресурстарына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның интернет-ресурсында сақтандыру ұйымының электрондық нысанда сақтандыру шартын жасасу және сақтандыру жағдайларын реттеу үшін пайдаланылатын интернет-ресурсына сілтеме орналастырылады.

3. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым мен сақтандырушы, сақтандырушы мен сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) арасында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

4. Сақтандыру ұйымы осы баптың 1-тармағына және 2-тармағының екінші бөлігіне сәйкес сақтандырушының интернет-ресурсын және (немесе) басқа ұйымдардың интернет-ресурстарын пайдаланған кезде:

1) сақтанушыға сақтандыру шартын жасасу не оны жасасудан бас тарту (бас тарту себептерін көрсете отырып) туралы электрондық хабар түрінде хабарламаның дереу жөнелтілуін;

2) сақтанушыны (сақтандырылушыны) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен, сақтандыру жағдайын реттеу үшін құжаттарды қабылдаудан бас тартуды (бас тарту себептерін көрсете отырып) қоса алғанда, реттеу процесінің негізгі кезеңдері туралы электрондық хабар түрінде хабардар етуді;

3) сақтанушының (сақтандырылушының) жасалған сақтандыру шарты жөніндегі ақпаратты сақтандыру ұйымының интернет-ресурсында тексеру мүмкіндігін;

4) сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының) сақтандыру жағдайы жөніндегі ақпаратты сақтандыру ұйымының интернет-ресурсында тексеру мүмкіндігін;

5) сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) үшін сақтандыру ұйымының интернет-ресурсына тәулік бойы қолжетімділікті қамтамасыз ете отырып, сақтандыру шартының электрондық нысанда және сақтандыру жағдайы жөніндегі ақпараттың сақталуын;

6) сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының):

сақтандыру шартын жасасуға және өзгертуге;

сақтандыру шартын мерзімінен бұрын тоқтатуға;

сақтандыру жағдайының (сақтандыру жағдайы ретінде қаралатын оқиғаның) басталғаны туралы хабардар етуге;

келтірілген зиян мөлшерін айқындауға;

сақтандыру төлемін алуға;

осы Заңның 86-бабының 1-тармағында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, сақтандыру омбудсманына келіспеушіліктердің бар екендігі туралы ақпарат жіберу үшін сақтандыру шартынан туындайтын дауларды реттеуге қажетті ақпаратты (өтінішті, хабарламаны және (немесе) өзге де құжаттарды, мәліметтерді) электрондық нысанда жасау және сақтандыру ұйымына жөнелту мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

Сақтандыру шартын жасасу және сақтандыру жағдайларын реттеу туралы хабарлама уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымнан жіберіледі;

7) Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау туралы заңнамасына сәйкес дербес деректерді жинау мен өңдеуді жүзеге асыру кезінде дербес деректерді қорғауды;

8) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен сақтандыру шартының қолданылу мерзімінің өтуі туралы сақтанушыны (сақтандырылушыны) алдын ала хабардар етуді қамтамасыз етеді.

5. Сақтандыру шарты электрондық ақпараттық ресурстар алмасу арқылы жасалған кезде, егер сақтандыру шартында өзгеше көзделмесе, сақтанушы сақтандыру сыйлықақысын (сақтандыру сыйлықақысы бөліп төленген жағдайда бірінші сақтандыру жарнасын) төлеген күннен бастап сақтандыру шарты жасалды деп есептеледі.

6. Сақтандыру шарты электрондық ақпараттық ресурстар алмасу арқылы жасалған кезде сақтанушы сақтандыру сыйлықақысын (сақтандыру сыйлықақысы бөліп төленген жағдайда, бірінші сақтандыру жарнасын) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген сақтандырудың үлгілік шарттарымен не сақтандыру қағидаларымен танысқаннан кейін төлейді, осы арқылы сақтандыру шартын өзіне ұсынылған шарттармен жасасуға келісетінін растайды.

7. Міндетті сақтандыру шарттарын жасасу кезінде сақтандыру агенттерінің қызметіне жол берілмейді.

Ескерту. 3-тарау 15-2-баппен толықтырылды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Сақтанушыларға ақпарат беру бойынша сақтандыру ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымға, сақтандыру омбудсманына қойылатын талаптар

Ескерту. 16-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Сақтанушылардың (сақтандырылушылардың, пайда алушылардың), сақтандыру шартын жасасуға ниет білдірген адамдардың назарына өз қызметі туралы ақпаратты жеткізу мақсатында сақтандыру ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның, сақтандыру омбудсманының интернет-ресурсы болуға тиіс.

2. Сақтандыру ұйымының интернет-ресурсында мынадай ақпарат:

1) осы ұйымның, оның ішінде филиалдары мен өкілдіктерінің толық атауы, мекенжайы (тұрған жері), телефон нөмірлері, жұмыс режимі;

2) акционерлер туралы мәліметтер;

3) басшы қызметкерлер туралы мәліметтер;

4) мемлекеттік тіркеу нөмірі және бизнес-сәйкестендіру нөмірі туралы мәліметтер;

5) лицензияның нөмірі, берілген күні туралы мәліметтер;

6) жүзеге асырылатын қызмет түрлері туралы мәліметтер;

7) аудиторлық ұйым растаған, алдыңғы есептік үш жылға жылдық қаржылық есептілік (болған кезде);

8) аудиторлық ұйым растаған, алдыңғы есептік үш жылға жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілік (болған кезде);

9) алдыңғы есептік үш жылдағы қызмет қорытындылары туралы есептер (болған кезде);

10) қауымдастықтарға (одақтарға), оның ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының және сақтандыру брокерлерінің бірлестігіне қатысу туралы мәліметтер (болған кезде);

11) сақтандыру ұйымына рейтингтік агенттіктер берген рейтингтер (берген жағдайда);

12) құрылған сақтандыру (қайта сақтандыру) пулдары туралы мәліметтер (сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметінде жетекші болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы үшін);

13) олар бойынша олардың алдыңғы редакцияларын, енгізілген өзгерістер мен толықтыруларды көру мүмкіндігімен сақтандыру шартын электрондық нысанда жасасу мүмкіндігі көзделетін, ерікті нысандағы сақтандыру түрлері бойынша сақтандыру қағидалары;

14) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісіне сәйкес сақтандыру түрлері бойынша сақтандыру тарифтерінің (сақтандыру сыйлықақыларының, жарналарының) мөлшерлері туралы ақпарат; Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру тарифтерін бағалау әдістеріне және есептеу қағидаттарына қойылатын талаптар жөніндегі нұсқаулық уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен бекітіледі.

15) сақтандыру ұйымы бекіткен сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру агенттерінің комиссиялық сыйақысының ең төмен және ең жоғары мөлшерлері туралы ақпарат орналастырылады.

2-1. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымы филиалының интернет-ресурсында мынадай ақпарат орналастырылады:

1) толық атауы, мекенжайы (орналасқан жері), телефон нөмірлері, жұмыс режимі;

2) есептік тіркеу және бизнес-сәйкестендіру нөмірі туралы мәліметтер;

3) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы туралы ақпарат, оның интернет-ресурсы;

4) өткен есепті үш жыл үшін аудиторлық ұйым растаған, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілігі, ал еншілес ұйым (ұйымдар) болмаған жағдайда – Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шоғырландырылмаған қаржылық есептілігі;

5) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша өткен есепті үш жыл үшін жылдық есептілігі (бар болса);

6) осы баптың 2-тармағының 3), 5), 6), 9), 10), 11), 12), 13), 14) және 15) тармақшаларында көрсетілген ақпарат.

3. Сақтандыру брокерінің интернет-ресурсында мынадай ақпарат:

1) осы баптың 2-тармағының 1), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) және 10) тармақшаларында көрсетілген ақпарат;

2) акционерлер (қатысушылар) туралы мәліметтер;

3) шарттың нөмірі мен жасалған күнін, сақтандырушының атауын, сақтандыру объектісін және шартты жасасу нысанасы болып табылатын тәуекелдер тізбесін, оның қолданылу кезеңін және шарт бойынша сақтандыру сомасын қоса алғанда, сақтандыру брокерінің үшінші тұлғалар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандырудың қолданыстағы шарты туралы мәліметтер орналастырылады.

3-1. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының интернет-ресурсында мынадай ақпарат орналастырылады:

1) толық атауы, мекенжайы (орналасқан жері), телефон нөмірлері, жұмыс режимі;

2) есептік тіркеу және бизнес-сәйкестендіру нөмірі туралы мәліметтер;

3) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері туралы ақпарат, оның интернет-ресурсы;

4) өткен есепті үш жыл үшін аудиторлық ұйым растаған, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілігі, ал еншілес ұйым (ұйымдар) болмаған жағдайда – Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) брокерінің шоғырландырылмаған қаржылық есептілігі;

5) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) брокері филиалының бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша өткен есепті үш жыл үшін жылдық есептілігі (бар болса);

6) осы баптың 2-тармағының 3), 5), 6), 9) және 10) тармақшаларында, 3-тармағының 3) тармақшасында көрсетілген ақпарат.

4. Сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның интернет-ресурсында мынадай ақпарат:

1) осы баптың 2-тармағының 1), 2), 3), 4), 6), 7), 9) және 10) тармақшаларында көрсетілген ақпарат;

2) қатысушы – сақтандыру ұйымдары туралы мәліметтер орналастырылады;

5. Сақтандыру омбудсманының интернет-ресурсында мынадай ақпарат:

1) осы баптың 2-тармағының 6), 9) және 10) тармақшаларында көрсетілген ақпарат;

2) сақтандыру омбудсманы офисінің, оның ішінде оның филиалдары мен өкілдіктерінің толық атауы, мекенжайы (тұрған жері), телефон нөмірлері, жұмыс режимі;

3) сақтандыру омбудсманын сайлау туралы мәліметтер;

4) сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесінің құрамына кіретін сақтандыру ұйымдарының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымдары филиалдарының тізбесі;

5) сақтандыру омбудсманының қызметін, оның ішінде дауларды шешу жөніндегі өтініштерді қарау және шешімдер қабылдау тәртібі мен мерзімдерін регламенттейтін ішкі қағидалар, сондай-ақ сақтандыру нарығының қатысушыларымен жасалған меморандумдар орналастырылады.

6. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның интернет-ресурсында мынадай ақпарат:

1) осы баптың 2-тармағының 1), 4), 6), 9) және 10) тармақшаларында көрсетілген ақпарат;

2) басшылар туралы мәліметтер;

3) акционерлер (қатысушылар) туралы мәліметтер орналастырылады.

7. Сақтандыру ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру омбудсманының, дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның интернет-ресурсында ақпарат орналастыру тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

8. Сақтандыру ұйымы, сақтандыру брокері өзінің тұрақты жұмыс iстейтiн органының орналасқан жерi өзгерген, атауы өзгерген жағдайда, бұл туралы сақтанушыларға қазақ және орыс тілдерінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таралатын екі мерзімді баспасөз басылымдарында бiр ай мерзімнен кешiктiрмей және сақтандырушының интернет-ресурсында он жұмыс күні ішінде хабарландыру жариялау арқылы хабар беруге мiндеттi.

Сақтандыру ұйымы, сақтандыру брокері өзiнiң оқшауланған бөлiмшесiнiң орналасқан жерi өзгерген жағдайда, бұл туралы өзiнiң сақтанушыларына қазақ және орыс тілдерінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таралатын екі мерзімді баспасөз басылымдарында бiр ай мерзімнен кешiктiрмей және өзінің интернет-ресурсында он жұмыс күні ішінде хабарландыру жариялау арқылы хабар беруге мiндеттi.

9. Сақтанушы исламдық сақтандыру шартын жасасқан кезде ислам сақтандыру ұйымынан исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің сақтандыру қағидаларының осы Заңның 6-1-тарауында көрсетілген талаптарға сәйкестігін растайтын қорытындысын сұратуға құқылы.

Ескерту. 16-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-тарау. САҚТАНДЫРУ ДЕЛДАЛДЫҒЫ

16-1-бап. Сақтандыру брокерін құру

1. Сақтандыру брокерінің ұйымдық-құқықтық нысаны жауапкершілігі шектеулі серіктестік не акционерлік қоғам болып табылады.

2. Сақтандыру брокерінің атауы "сақтандыру брокері" деген сөздерден немесе осы сөздерден туындайтын сөздерден құралуға тиіс.

3. Сақтандыру брокеріне өз атауында "ұлттық", "орталық", "бюджеттік", "республикалық" деген сөздерді пайдалануға тыйым салынады.

4. Бұрын құрылған сақтандыру брокерлерінің, соның ішінде Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру брокерлерінің атауларымен аралас дәрежеге дейінгі бірегей немесе ұқсас белгілерді атауы ретінде пайдалануға жол берілмейді. Осы тыйым салу еншілес сақтандыру брокері өзінің бас ұйымының атауын пайдаланған жағдайда қолданылмайды.

5. Сақтандыру брокерін мемлекеттік тіркеу Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен жүргізіледі.

6. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат етіледі.

7. Алып тасталды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. Заң 16-1-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-2-бап. Сақтандыру брокерінің құрылтайшыларына қойылатын талаптар

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе оның қызметкерлерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалы қызметкерлерінің сақтандыру брокерін құруға немесе оның қызметіне, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға немесе оның қызметіне қатысуына тыйым салынады.

2. Сақтандыру брокерінің құрылтайшылары мен қызметкерлері, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының қызметкерлері сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында лауазымдарды атқара алмайды немесе сақтандыру агенті қызметін жүзеге асыра алмайды.

Ескерту. Заң 16-2-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-3-бап. Сақтандыру брокерінің жарғылық капиталын қалыптастыру

1. Сақтандыру брокерінің құрылтайшылары, қатысушылары не акционерлері сатып алынатын қатысу үлестерін не акцияларды ұлттық валютадағы ақшамен ғана төлеуге міндетті.

2. Құрылатын сақтандыру брокерінің жарғылық капиталының ең аз мөлшерін оның құрылтайшылары оны мемлекеттік тіркеу сәтіне дейін толық төлеуге тиіс.

3. Сақтандыру брокерінің жарғылық және меншікті капиталының ең төмен мөлшеріне қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ескерту. Заң 16-3-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-4-бап. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашу

1. Қазақстан Республикасы бейрезиденті-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру туралы қазақ немесе орыс тіліндегі өтініш уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысан бойынша мынадай құжаттармен қоса беріледі:

1) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің Қазақстан Республикасының аумағында филиал ашу туралы шешімі;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы туралы ереженің жобасы;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің құрылтай құжаттарының (салыстырып тексеру үшін түпнұсқаларын ұсынбаған жағдайда нотариат куәландырған) көшірмелері;

4) уәкілетті орган айқындаған нысан бойынша Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері туралы мәліметтер, оның ішінде аяқталған соңғы екі қаржы жылы үшін аудиторлық ұйым растаған қаржылық есептілік (бар болса шоғырландырылған есептілікті қоса алғанда);

5) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының ұйымдық құрылымы және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің үлестес тұлғалары туралы мәліметтер;

6) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкерлеріне қойылатын талаптарға сәйкес Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкерлерінің лауазымдарына ұсынылатын адамдардың құжаттары;

7) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиал ашуына қарсылығының жоқ екендігі туралы жазбаша хабарламасы не Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің заңнамасы бойынша мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні туралы мәлімдемесі;

8) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерінде сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына қолданыстағы лицензиясының бар екені туралы жазбаша растамасы;

9) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің өтініш ұсынудың алдындағы екі жыл ішінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыруды реттейтін заңнамасының талаптарын бұзбағаны туралы жазбаша растамасы;

10) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің уәкілетті органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің құрылтайшысында (құрылтайшыларында) экономикалық және сыбайлас жемқорлық қылмыстар мен құқық бұзушылықтар бойынша сотталғандығының жоқтығы туралы, сондай-ақ құрылтайшының (құрылтайшылардың) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерін заңнамада белгіленген тәртіппен лицензиядан айырған, оны мәжбүрлеп тарату, акцияларын мәжбүрлеп сатып алу туралы шешім қабылданған кезден бастап бір жылдан аспайтын кезеңде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің не Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері мемлекетінің өзге қаржы ұйымының басшы қызметкері ретінде қызметті жүзеге асырмағаны туралы жазбаша растамасы. Көрсетілген талап Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерін лицензиядан айырғаннан, оны мәжбүрлеп тарату, акцияларын мәжбүрлеп сатып алу туралы шешім қабылданған күннен кейін бес жыл бойы қолданылады;

11) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы берген, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің қолданыстағы лицензиясының көшірмесі;

12) "Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6-2-бабында көзделген, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын есептік тіркеу құжаттары;

13) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны бергені үшін алым төленгенін растайтын құжаттың көшірмесі.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру туралы шешім қабылдауға қажетті қосымша ақпаратты немесе құжаттарды сұратуға құқылы.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру туралы өтінішті уәкілетті орган қарап жатқан кез келген сәтте кері қайтарып алуы мүмкін.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

2. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беруден бас тарту мынадай негіздердің кез келгені бойынша жүргізіледі:

1) ұсынылған құжаттардың осы баптың 1-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес келмеуі;

2) уәкілетті органның ұсынылған құжаттар бойынша ескертулерін ол белгілеген мерзімде жоймау;

3) осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 9) тармақшасында белгіленген талаптарды сақтамау;

4) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалы атауының осы баптың 8-тармағының талаптарына сәйкес келмеуі;

5) уәкілетті органға Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокеріне қатысты анық емес ақпарат беру.

Уәкілетті орган осы баптың 5-тармағында көзделген мерзімдерде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беруден бас тарту негіздерін көрсете отырып, одан бас тартылғаны туралы жазбаша нысанда хабардар етеді.

3. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға берілген рұқсаттың күші:

1) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының қызметін тоқтату туралы шешім қабылдаған;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат берілген күннен бастап екі ай ішінде Корпорацияда есептік тіркеуден өтпеген;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы есептік тіркеуден өткен күннен бастап үш ай ішінде сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны алмаған жағдайларда, жойылды деп есептеледі.

4. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының есептік тіркелу кезіне қарай оның резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастырады. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастыру тәртібі және олардың ең төмен мөлшері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

5. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру туралы өтінішті уәкілетті орган өтініш берілген күннен бастап елу жұмыс күні ішінде қарауға тиіс.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру туралы хабарлама Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокеріне және Корпорацияға жіберіледі.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалына сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны беру туралы шешім қабылдағанға дейін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға берілген рұқсаттың заңды күші болады.

6. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын есептік тіркеуді Корпорация Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен, уәкілетті органның Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға берген рұқсаты негізінде жүзеге асырады.

7. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының құқықтық мәртебесі Корпорацияда есептік тіркеумен және сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияның болуымен айқындалады.

8. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы өз атауы ретінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы туралы ережеде көрсетілген атауды пайдаланады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы өз атауында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің атауын, сондай-ақ "филиал" деген сөзді пайдалануға міндетті.

9. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының тұрған жері деп Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы туралы ережеде көрсетілген, Қазақстан Республикасының аумағында тұрған жері танылады.

Ескерту. 16-4-баппен толықтырылды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

17-бап. Сақтандыру брокерінің қызметі және оған қойылатын талаптар

1. Сақтандыру брокерінің қызметі айрықша қызмет түрі болып табылады және уәкілетті органның лицензиялауына жатады.

Сақтандыру брокерінің:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметін басқаруға байланысты қызметті қоспағанда, сақтандыру агентінің қызметін жүзеге асыруына;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметін басқару жөніндегі көрсетілетін қызметтерді ұсынуды қоспағанда, сақтандыру шарттарын жасасуға байланысты көрсетілетін қызметтерді ұсыну бойынша мемлекеттік сатып алуға қатысуына;

3) Қазақстан Республикасының бейрезиденттері не "Астана" халықаралық қаржы орталығының қатысушылары болып табылатын екі және одан көп сақтандыру брокері қатысқан кезде тәуекелдерді қайта сақтандыруға беруіне;

4) қызметкерлер мен үлестес тұлғаларға алғашқы есепке алу құжаттарынсыз ақша беруіне;

5) сақтандыру брокерінің қызметкерлеріне қаржылық көмекті қоспағанда, республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің бір жүз еселенген мөлшерінен аспайтын сомаға өтеусіз негізде қаржылық көмек беруіне тыйым салынады.

2. Сақтандыру брокері мынадай брокерлік қызмет түрлерін:

1) өз атынан және сақтанушының тапсырмасы бойынша сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті;

2) өз атынан және қайта сақтанушының (цеденттің) тапсырмасы бойынша қайта сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асырады.

3. Сақтандыру брокерінің қызметі мынадай қызмет түрлерін жүзеге асыруды:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) мәселелері бойынша консультациялық қызметті;

2) сақтандыруға (қайта сақтандыруға) жеке және заңды тұлғаларды іздестіруді және тартуды;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының және Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігінің көрсететін қызметтеріне және қаржылық жай-күйіне салыстырма талдау жүргізуді;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары және Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі ұсынатын қызметтерге салыстырма талдау жүргізу мақсатында сақтандыру объектілері туралы ақпарат жинауды;

5) клиенттердің тапсырмасы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) талаптарын, сақтандырушыларды (қайта сақтандырушыларды) таңдау өлшемшарттарын әзірлеуді, сақтандыру тәуекелдерін анықтау жөніндегі сараптамалық қызметтер көрсетуді;

6) сақтанушының (цеденттің) тапсырмасы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасу үшін қажетті құжаттарды дайындауды және (немесе) ресімдеуді, сақтандыру мәселелері бойынша ақпарат жинауды;

7) сақтанушының (цеденттің) тапсырмасы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын ресімдеуді;

8) сақтанушымен (цедентпен) тиісті келісім болған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтанушылардан (цеденттерден) сақтандыру сыйлықақыларын кейіннен оларды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына, Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігіне аудару үшін жинауды;

9) клиенттердің тапсырмасы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) немесе ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру тәуекелдерін орналастыруды;

10) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасу, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру, сақтандыру жағдайы басталған кезде наразылықтарды қарау кезінде құжаттардың, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға байланысты басқа да құжаттардың дұрыс және уақтылы ресімделуін қамтамасыз етуді;

11) сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтанушының (цеденттің), пайда алушының сақтандыру төлемін алуына консультациялар жүргізуді және жәрдем көрсетуді;

12) сақтандыру төлемін алу үшін қажетті құжаттарды берілген өкілеттіктерге сәйкес ресімдеуді;

13) сақтанушының (цеденттің) тапсырмасы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарынан және Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігінен сақтандыру төлемдерін кейіннен оларды сақтанушыға (цедентке), пайда алушыға беру үшін жинауды;

14) сақтандыру жағдайы басталған кезде мүдделі тұлғалардың тапсырмасы бойынша шығындарды қарау және реттеу жөніндегі құжаттарды дайындауды;

15) залалды бағалау және сақтандыру төлемінің мөлшерін айқындау бойынша сарапшылар көрсететін қызметтерді ұйымдастыруды;

16) осы Заңның 15-бабының 4-тармағында көрсетілген қызметті;

17) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметін оның қатысушыларымен жасалған келісім негізінде басқаруды қамтуы мүмкін.

4. Сақтандыру брокеріне сақтанушыдан (цеденттен) немесе сақтандырушыдан (қайта сақтандырушыдан) алынған сақтандыру сыйлықақыларының немесе сақтандыру төлемдерінің сомаларын орналастыру жөніндегі инвестициялық қызметті жүзеге асыруға тыйым салынады.

Сақтандыру брокері меншікті қаражатын Қазақстан Республикасының банктеріндегі, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдарындағы депозиттерге орналастыруға құқылы.

5. Сақтандыру брокері өз қызметін жүзеге асыру кезінде сақтандыру (қайта сақтандыру) шартының тарапы болып табылмайды.

6. Сақтандыру брокерінің негізгі құқықтары, міндеттері мен жауапкершілігі оның сақтандыру брокері қызметін жүзеге асырудың ішкі қағидаларында айқындалуға тиіс.

7. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген брокерлік қызметті жүзеге асырғаны үшін сақтандыру брокеріне кез келген сыйақыны сақтанушының (цеденттің) мүдделерінде, осы баптың 8-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, сақтанушы (цедент) ғана төлеуге тиіс.

7-1. Сақтандыру брокерінің осы баптың 3-тармағының 17) тармақшасында көрсетілген қызметті жүзеге асырғаны үшін комиссиялық сыйақысы бірлескен қызмет туралы шартта айқындалады және сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылардың төлеуіне жатады.

8. Егер сақтандыру брокері және (немесе) оның үлестес тұлғасы – сақтандыру брокері (оның ішінде Қазақстан Республикасының бейрезиденті – сақтандыру брокері) бір сақтандыру тәуекелі бойынша сақтандыру және (немесе) қайта сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асырса, онда сақтандыру брокері және оның үлестес тұлғасы – сақтандыру брокері (оның ішінде Қазақстан Республикасының бейрезиденті – сақтандыру брокері) көрсетілген сақтандыру тәуекелі бойынша сыйақыға байланысты өзара есеп айырысуды жүргізеді.

9. Сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыру шарттары мен тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Ескерту. 17-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.01.2024 54-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-бап. Сақтандыру агентiнiң делдалдық қызметi және оған қойылатын талаптар

1. Сақтандыру агентiнiң сақтандыру нарығында делдалдық қызметтi жүзеге асыруға өкiлеттiктерi осы Заңның және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптары ескеріле отырып, тапсырма шартында айқындалады.

Сақтандыру ұйымы мен сақтандыру агентінің арасында жасалатын тапсырма шартына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Сақтандыру агентi сақтандыру ұйымы уәкілеттік берген әрекеттерді жеке өзі жасайды және оларды жасауды өзге тұлғаға қайта сенім білдіріп тапсыруға құқылы емес.

Сақтандыру агентінде өкiлеттiктер болмаған жағдайда оның сақтандыру агентi ретіндегі қызметiне жол берiлмейдi.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1-1-тармақпен толықтыру көзделген – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2025 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Сақтандыру ұйымы өзiнiң атынан және өзінің тапсырысы бойынша сақтандыру агентi жасасқан сақтандыру шарты бойынша мiндеттемелердi орындауға міндетті.

Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентiнің мынадай әрекеттерді жасағаны үшін:

1) сақтандыру шарттарын жасасқаны, сондай-ақ сақтандыру агентінің белгіленген өкілеттіктер шегінен шығатын әрекеттерді жасағаны;

2) сақтандыру ұйымында уәкілетті органның лицензиясы жоқ сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру шарттарын жасасқаны;

3) сақтандыру шартын жасасу талаптары бойынша сақтанушыны әдейі жаңылыстырғаны;

4) сақтандыру шартын және олардың негізінде сақтандыру шарты жасалатын құжаттарды ресімдеу бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген талаптарды сақтамағаны;

5) Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының талаптарын өзге де бұзушылықтары үшін жауапты болады.

Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентiнің Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген делдалдық қызметті оның жүзеге асыруына байланысты емес әрекеттері үшін жауапты болмайды.

3. Сақтандыру агентi сақтауға мiндеттi шарттар, оның iшiнде сақтандыру есептілігінің бланкiлерiн есепке алу және сақтау, қолма-қол ақшамен жұмыс істеу мәселелерi бойынша шарттар Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары ескерiле отырып, сақтандыру ұйымының iшкi құжаттарында белгiленедi.

4. Сақтандыру агентiне сақтандыру ұйымының атынан және оның тапсырмасы бойынша сақтандыру шарттарын жасасу кезінде сақтандыру сыйлықақысын төлеу үшін қолма-қол ақшамен төлемді заңды тұлға болып табылатын сақтанушыдан қабылдауына тыйым салынады.

Сақтандыру агенті алған сақтандыру сыйлықақылары (сақтандыру жарналары) сақтандыру ұйымының банктік шотына немесе кассасына аудару арқылы толық көлемде сақтандыру ұйымына тапсыруға жатады.

Сақтандыру агентіне сақтандыру ұйымының комиссиялық сыйақы төлеуі сақтандыру ұйымы тиісті сақтандыру шарты бойынша сақтанушы төлеген сақтандыру сыйлықақысын (сақтандыру жарнасын) толық көлемде алғаннан кейін ғана жүзеге асырылады.

5. Сақтандыру агентiнің сақтанушылардан алған сақтандыру сыйлықақыларынан тапсырма шарты бойынша өзіне тиесілі сыйақыны ұстап қалуына тыйым салынады.

6. Бір сақтандыру шарты бойынша екі немесе одан көп сақтандыру агентінің осы Заңның 18-2-бабында көзделген өкілеттіктер шегінде сақтандыру агенттерінің делдалдық қызметін жүзеге асыруына жол берілмейді.

Сақтандыру агенттерінің делдалдық қызметін:

Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес жасалатын зейнетақы аннуитеті;

"Мемлекеттік сатып алу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік сатып алу шеңберінде жасалатын сақтандыру;

ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдингтер, ұлттық басқарушы компаниялар, ұлттық компаниялар, Ұлттық Банк сақтанушылар болып табылатын сақтандыру;

мемлекеттік органдар, мемлекеттік мекемелер, мемлекеттік кәсіпорындар, дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) елу және одан көп пайызы мемлекетке тиесілі заңды тұлғалар және олармен үлестес заңды тұлғалар сақтанушылар болып табылатын сақтандыру;

міндетті сақтандыру шарттары бойынша жүзеге асыруға жол берілмейді.

7. Комиссиялық сыйақының құрамына сақтандыру ұйымының сақтандыру шартын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асырған сақтандыру агентіне қатысты шығыстарының барлық түрі, оның ішінде жалға алу ақысын төлеу жөніндегі шығыстар, сыйақылардың кез келген түрі, сондай-ақ кез келген мүлікті немесе материалдық пайданы беру кіреді.

Ескерту. 18-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-1-бап. Сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыратын адамдарға, сондай-ақ олардың есебін жүргізу және оқыту тәртібіне қойылатын талаптар

1. Мыналар:

1) кәмелеттік жасқа толмаған;

2) сот тәртібімен әрекетке қабілетсіз не әрекет қабілеті шектеулі деп танылған;

3) орта білімі жоқ;

4) осы баптың 4-тармағында көзделген талаптарға сәйкес оқытудан өтпеген;

5) еңбек шарты негізінде сақтандыру ұйымының, сақтандыру брокерінің қызметкері болып табылатын;

6) заңда белгіленген тәртіппен өтелмеген немесе алынбаған соттылығы бар;

7) бұрын уәкілетті орган лицензиядан айыру, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мәжбүрлеп тарату туралы шешім қабылдағанға дейін бір жылдан аспайтын кезеңде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, өзге де қаржы ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкі филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының не Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен банкрот деп танылған басқа да заңды тұлғаның басшы қызметкері лауазымын атқарған жеке тұлға сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыруға құқылы емес. Көрсетілген талап уәкілетті орган заңды тұлғаны лицензиядан айыру, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мәжбүрлеп тарату не банкрот деп тану туралы шешім қабылдағаннан кейін бес жыл бойы қолданылады;

8) бұрын біліктілігінің жеткіліксіздігі салдарынан қызметкердің атқарып отырған лауазымына немесе орындайтын жұмысына сай келмеуі себепті сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының, сақтандыру агенті-заңды тұлғаның бастамасы бойынша еңбек шарты бұзылған, сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының, сақтандыру агенті-заңды тұлғаның қызметкері болған жеке тұлға сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыруға құқылы емес. Көрсетілген талап сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының, сақтандыру агенті-заңды тұлғаның бастамасымен еңбек шарты бұзылған күннен бастап екі жыл бойы қолданылады;

9) террористік әрекетке қатысы бар адамдардың тізімінде, сондай-ақ жаппай қырып-жою қаруын таратуды қаржыландыруға байланысты ұйымдар мен адамдардың тізбесінде және (немесе) терроризм мен экстремизмді қаржыландыруға байланысты ұйымдар мен адамдардың тізбесінде аталған жеке тұлға сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыруға құқылы емес.

1-1. Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентінің осы баптың 1-тармағының 2), 6) және 9) тармақшаларының талаптарына сай келуін тексеруге міндетті.

2. Сақтандыру ұйымы сақтандыру агенттерінің тізілімін жүргізуге және оны сақтандыру қызметтерін тұтынушылардың шолу жасауы мен танысуы үшін (интернет-ресурстарды қоса алғанда) қолжетімді жерге орналастыруға міндетті.

Сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыратын адамдардың осы баптың 1-тармағының талаптарына сәйкестігі және оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихандар тапсырғанын растайтын құжаттың болуы сақтандыру агенттерінің тізіліміне енгізуге негіз болып табылады.

Заңды тұлға болып табылатын сақтандыру агенті осы баптың 1-тармағының талаптарына сәйкес сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі мәселелер лауазымдық міндеттеріне кіретін кемінде екі қызметкерді міндетті түрде көрсете отырып және оларда оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихандар тапсырғанын растайтын құжаттары болған кезде сақтандыру агенттерінің тізіліміне енгізілуге жатады.

Заңды тұлға болып табылатын сақтандыру агенті осы баптың 1-тармағының талаптарына сәйкес келетін сақтандыру шарттарын жасасу лауазымдық міндеттеріне кіретін барлық қызметкердің тізімін және оларда оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихандарды тапсырғанын растайтын құжат болған кезде өзі дербес жүргізеді.

Сақтандыру агенті өзін сақтандыру агенттерінің тізіліміне енгізгеннен кейін үш жылда бір реттен сиретпей сақтандыру ұйымы, қаржы ұйымы болып табылатын сақтандыру агенті немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің бірлестігі ұйымдастырған кәсіби қайта даярлаудан өтеді.

3. Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыратын адамдардың тізілімін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен және мерзімде уәкілетті органға табыс етуге міндетті.

4. Оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша оқытуды ұйымдастыруды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің бірлестігі, сақтандыру ұйымы немесе қаржы ұйымы болып табылатын сақтандыру агенті жүзеге асырады.

Оқытудың ең қысқа бағдарламасын және оқытуды жүргізудің тәртібіне қойылатын талаптарды уәкілетті орган белгілейді.

5. Сақтандыру агенттерінің тізілімінен шығаруға:

1) қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шарасын қоспағанда, сақтандыру агенті жасаған, Қазақстан Республикасы заңнамасының анықталған бұзушылықтары бойынша сақтандыру ұйымына уәкілетті орган қолданған қадағалап ден қою шарасы;

2) сақтандыру агентінің Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына қайшы келетін сақтандыру шарттарын жасасуын сақтандыру ұйымының анықтауы;

2-1) тапсырма шартының талаптарынан туындайтын міндеттерді сақтандыру агентінің орындамауын сақтандыру ұйымының анықтауы;

3) сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыратын адамның осы баптың 1-тармағында көзделген талаптарға сәйкес келмеуін уәкілетті органның, сақтандыру ұйымының анықтауы;

4) тараптардың келісуі бойынша тапсырыс шартын тоқтату;

5) сақтандыру агентінің соңғы екі жыл ішінде сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асырмауы негіз болып табылады.

Сақтандыру агенті осы тармақтың бірінші бөлігінің 1), 2), 2-1) және 3) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша сақтандыру агенттерінің тізілімінен алып тасталған жағдайда:

жеке тұлға болып табылатын сақтандыру агентінің алып тасталған кезінен бастап екі жыл бойы;

заңды тұлға болып табылатын сақтандыру агенті қызметкерінің алып тасталған кезінен бастап екі жыл бойы;

заңды тұлға болып табылатын сақтандыру агентінің алып тасталған кезінен бастап бір жыл бойы қызметін жүзеге асыруына тыйым салынады.

Сақтандыру ұйымы мен сақтандыру агенті арасында жасалған тапсырма шарты осы тармақтың бірінші бөлігінің 1), 2), 2-1) және 3) тармақшаларында көзделген мән-жайларға байланысты емес негіздер бойынша тоқтатылған жағдайда, сақтандыру агенті туралы ақпарат тапсырма шарты тоқтатылған күннен бастап бір жыл өткеннен кейін сақтандыру агенттерінің тізілімінен шығарылуға жатады.

Ескерту. 18-1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

18-2-бап. Сақтандыру агентінің құқықтары мен міндеттері

1. Сақтандыру агенті өз қызметінде:

1) осы Заңның 18 және 18-1-баптарында көзделген шектеулер ескеріле отырып, "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын бір сақтандыру ұйымының және (немесе) "жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын бір сақтандыру ұйымының атынан және тапсырмасы бойынша делдалдық қызметті жүзеге асыруға;

2) сақтандыру ұйымынан лицензиясының бар екендігі және қаржылық есептілік деректері туралы дұрыс ақпарат алуға;

3) сақтандыру бойынша консультативтік қызметті жүзеге асыруға;

4) өзінің делдалдық қызметін қолма-қол ақшасыз төлеммен жүзеге асырғаны үшін сақтандыру ұйымынан сыйақы алуға құқылы.

2. Сақтандыру агенті өз қызметінде:

1) сақтанушыға тапсырма шартын, сондай-ақ:

оның жеке басын куәландыратын;

сақтандыру агенттерінің тізілімінде оның деректерінің бар екендігін растайтын құжаттарды көрсетуге;

2) сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған сақтандыру ұйымы лицензиясының көшірмесін қоса алғанда, өзі сақтандыру агенті болып табылатын сақтандыру ұйымы туралы ақпарат беруге;

3) жасасатын сақтандыру шарты бойынша сақтандыру қағидаларымен сақтанушыны таныстыруға және Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 828-бабында көзделген жағдайларда қағидалардың көшірмесін беруге;

4) ақпарат және, бар болса, - жасасатын сақтандыру шарты бойынша барлық қажетті құжаттарды беруге;

5) сақтандыру шартын жасасу кезінде құжаттарды дұрыс және уақтылы ресімдеуді қамтамасыз етуге;

6) делдалдық қызметті жүзеге асыру кезінде алынған ақпараттың жабықтығын қамтамасыз етуге;

7) өзі сақтанушылардан толық көлемде алған сақтандыру сыйлықақыларын (сақтандыру жарналарын) сақтандыру ұйымына тапсыруға міндетті.

Ескерту. 4-тарау 18-2-баппен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-тарау. АКТУАРИЙЛІК ҚЫЗМЕТ ЖӘНЕ АУДИТ

19-бап. Актуарийлiк қызмет

1. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Актуарийлiк қызмет осы Заңға және уәкiлеттi мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес, сондай-ақ актуарийлiк қызметтi жүзеге асырудың халықаралық принциптерi (стандарттары) ескерiле отырып жүзеге асырылуға тиiс.

2-1. Актуарлық қызмет:

1) сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша міндеттемелер мөлшерлерін есептеу;

2) сақтанушыларға жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша берілетін қарыздардың мөлшерлерін айқындау;

3) сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша ірі мәміленің жасалғаны туралы актуарлық қорытынды жасау;

4) сақтандыру тарифтерін есептеу әдіснамасын және олардың экономикалық негіздемесін әзірлеу, сондай-ақ сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларының мөлшерлемелерін есептеу;

5) аннуитеттік сақтандыру және өмірді сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларын және сақтандыру резервтерін бағалау үшін өмір сүру көрсеткіштерін талдау және жаңарту;

6) актуарлық есеп-қисаптар мәселелері бойынша консультациялық қызметтер көрсету және ұсынымдар беру;

7) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық тұрақтылығын және төлем қабілеттілігін бағалауға байланысты мәселелер;

8) тәуекелдерді және (немесе) тәуекелдердің болуына байланысты қаржылық міндеттемелерді талдау және сандық, қаржылық бағалау, сондай-ақ қаржылық тәуекелдерді басқару әдістерін әзірлеу және олардың тиімділігін бағалау бойынша қызметтер ұсынуды қамтиды.

3. Актуарийлiк есептеулер мынадай негiздер бойынша:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бастамасы бойынша - бастамашылық актуарийлiк есептеулер;

2) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда - мiндеттi актуарийлiк есептеулер жүргiзiледi.

4. Актуарийлiк есептеулер жүргiзу кезiнде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мiндеттi актуарийлiк есептеулер мен қорытындыларды жасау және дайындау үшiн қажеттi, актуарий талап еткен қолда бар құжаттар мен мәлiметтердiң бәрiн беруге мiндеттi.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бірінші басшысы актуарийге жүктелген функцияларды орындауға қажетті құжаттар мен мәліметтерге актуарийдің қол жеткізуін қамтамасыз етуге, сондай-ақ актуарийге берілген құжаттар мен мәліметтердің анықтығына және толықтығына жауапты болады.

4-1. Актуарийдің кәсіби пайымдауы негізінде актуарлық есептеулер мәселелері бойынша шешімдер қабылдауда актуарий сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акционерлерінен және (немесе) басшы қызметкерлерінен тәуелсіз болады.

4-2. Актуарий сақтандыру резервтерін есептеген кезде пайдаланылатын ақпараттың толықтығын және анықтығын тексереді.

5. Актуарий өзi жасаған актуарийлiк есептеулер мен қорытындылардың дұрыстығы мен дәлдiгiне Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен жауап бередi.

6. Актуарий сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесіне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру резервтерiн қалыптастыру жөнiндегi талаптарды сақтамағандығы туралы өзi анықтаған фактiлер және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық орнықтылығы мен төлем қабілетілігінің нашарлауына алып келуі мүмкін тәуекелдер жөнінде дереу хабарлауға мiндеттi.

7. Тәуелсіз актуарий сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарий жүргізген есептердің дұрыстығын тексеру нәтижесін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімде уәкілетті органға жібереді.

Ескерту. 19-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.07.26 № 313 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (2012.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-бап. Аудит

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің және сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның аудитін Қазақстан Республикасының аудиторлық қызмет туралы заңнамасына сәйкес аудит жүргізуге құқықты және осы баптың 1-1-тармағының талаптарына сәйкес келетін аудиторлық ұйым жүргізеді.

1-1. Аудиторлық ұйымның:

тексерілетін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, оның акционерлеріне және басшы қызметкерлеріне тәуелсіз екенін;

тексерілетін сақтандыру брокеріне, оның акционерлеріне (қатысушыларына) және басшы қызметкерлеріне тәуелсіз екенін;

тексерілетін сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, оның акционерлеріне және басшы қызметкерлеріне тәуелсіз екенін;

лицензияға сәйкес аудиторлық қызметті жүзеге асыруға уәкілетті және аудиторлық қызмет саласындағы мемлекеттік реттеу мен аудиторлық және кәсіби аудиторлық ұйымдардың қызметіне бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік орган уәкілетті органмен келісу бойынша әзірлеген, қаржы ұйымдарына міндетті аудит жүргізетін аудиторлық ұйымдарға қойылатын ең төмен талаптарға сәйкес келетінін не резиденті болып табылатын мемлекеттің құзыретті органының лицензиясына сәйкес аудиторлық қызметті жүзеге асыруға уәкілетті екенін растайтын құжаттар ұсынылған жағдайда аудиторлық есеп жарамды деп танылады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру холдингінің және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдардың, сондай-ақ сақтандыру тобына кіретін ұйымдар бір аудиторлық ұйымда қатарынан жеті жылдан аса не аудиторлық ұйымда жұмыс істейтін аудиторда қатарынан бес жылдан аса өзінің қызметіне аудит жүргізуге құқығы жоқ.

Осы тармақтың талабы банк конгломератының құрамына кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қолданылмайды.

3. Сақтандыру тобына бас ұйым және Қазақстан Республикасының резиденттері болып табылатын оның еншілес ұйымдары ретінде кіретін ұйымдардың аудитін белгілі бір аудиторлық ұйым жүзеге асырады. Сақтандыру тобының құрамына кіретін бас ұйымның және Қазақстан Республикасының резиденттері емес оның еншілес ұйымдарының аудитін, осындай аудит жүргізу олар резидент болып табылатын ел заңнамасының талаптарына қайшы келмейтін жағдайларда, белгілі бір аудиторлық ұйым жүзеге асыруға тиіс.

4. Аудиторлық ұйым сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының аудитін тәуелсіз актуарийді тарту арқылы жүргізуге құқылы.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының құрамына кіретін басқа да заңды тұлғалардың қаржылық есептілігінің аудиторлық есебі коммерциялық құпияны құрамайды.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өз құрылымында қызметі лицензиялауға жатпайтын ішкі аудит қызметі (аудитор) болуы міндетті.

7. Ішкі аудит жүргізу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптарын ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті ішкі құжаттарында айқындалады.

8. Қаржы жылының қорытындысы бойынша аудит жүргізу сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары (сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына лицензиясынан айырылған немесе мәжбүрлеп тарату процесінде тұрған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын қоспағанда), сақтандыру холдингтері және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдар, сақтандыру брокерлері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым үшін міндетті. Аудиторлық ұйымның аудиторлық есебі мен ұсынымдарының көшірмелерін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, сақтандыру холдингтері, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдар, сақтандыру брокерлері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым уәкілетті органға осы құжаттарды алған немесе олар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына, сақтандыру холдингтеріне және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдарға, сақтандыру брокерлеріне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға ұсынылған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде ұсынуға тиіс.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы аудиторлық есептің көшірмесін алғаннан кейін күнтізбелік он күн ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының капиталында қомақты қатысуы бар басқа заңды тұлғаға табыс етуге міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру холдингінің шоғырландырылған жылдық қаржылық есептілігін аудиторлық ұйым растауға тиіс.

9. Өзі орналасқан елде шоғырландырылған қадағалауға жататын, Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру холдингі аудиторлық есептің көшірмесін және аудиторлық ұйымның ұсынымдарын өзі осы құжаттарды қазақ немесе орыс тілдерінде алған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде уәкілетті органға табыс етеді.

Өзі орналасқан елде шоғырландырылған қадағалауға жататын Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру холдингінің шоғырландырылған жылдық қаржылық есептілігін өзі орналасқан елдегі қаржы ұйымдарына аудит жүргізуге құқылы аудиторлық ұйым растауға тиіс.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйым, сақтандыру брокері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қаржылық жағдайына әсер ететін, аудиторлық есепте көрсетілген кемшіліктерді уәкілетті орган айқындаған мерзім ішінде жоймаған жағдайда, уәкілетті орган кемшіліктер жойылғанға дейін:

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға – қаржылық жағда йды жақсарту және (немесе) тәуекелдерді барынша азайту жөнінде осы Заңның 53-3-бабында көзделген шараларды;

сақтандыру холдингіне, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымға – осы Заңның 53-4-бабының 2-тармағында көзделген қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шараларын қолдануға құқылы.

Сақтандыру холдингі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының қаржылық жағдайына әсер ететін, аудиторлық есепте көрсетілген кемшіліктерді аталған тұлғалар осы есепті алған күннен бастап бір жыл ішінде жоймаған жағдайда, уәкілетті орган кемшіліктер жойылғанға дейін сақтандыру холдингіне осы Заңның 53-4-бабының 3-тармағында көзделген қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шараларын қолдануға құқылы.

11. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру холдингтерінің және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылар болып табылатын ұйымдардың, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның активтерін, міндеттемелерін және шартты міндеттемелерін тану бөлігінде аудиторлық есепте жазылған, қаржылық есептілік және (немесе) қаржылық есептілікке байланысты өзге де ақпарат туралы пікірлер мен тұжырымдардың уәкілетті орган жүргізген тексеру нәтижелерінен ауытқуы анықталған жағдайда, уәкілетті орган аудиторлық ұйымнан осындай ауытқу себептерін түсіндіруді талап етуге құқылы.

11-1. Осы баптың 1, 1-1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10 және 11-тармақтарының ережелері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарына қолданылмайды.

Аудиторлық ұйым Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің қаржы жылының қорытындылары бойынша қаржылық есептілігінің аудиторлық есебінің көшірмесін және аудиторлық ұйымның ұсынымдарын Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокеріне ұсынғаннан кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы оларды уәкілетті органға қазақ немесе орыс тілінде ұсынуға міндетті.

12. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметінде тәуекелдер мен кемшіліктерді анықтаған жағдайда, одан тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін бағалауға, оның ішінде стратегия мен бизнес-модельге қатысты, корпоративтік басқару жүйесін бағалауға, ақпараттық технологиялар тәуекелдерін басқару жүйесін бағалауға, ақпараттық қауіпсіздік жүйесінің тиімділігін, сондай-ақ қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл саласындағы ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін бағалауға қатысты өзге ақпаратқа аудит (бұдан әрі – өзге ақпарат аудиті) жүргізуді тексеруге жататын мәселелер тізбесін, аудиттелетін кезеңді және аудиторлық ұйымның уәкілетті органға өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық қорытынды ұсыну мерзімін көрсете отырып, талап етуге құқылы.

Уәкілетті органның талап етуі бойынша өзге ақпарат аудитін жүргізу сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы үшін міндетті.

Осы баптың 14-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзге ақпарат аудитін жылына бір реттен артық жүргізбейді, бір мәселе бойынша өзге ақпарат аудиті үш жылда бір реттен жиілетпей жүргізіледі.

Өзге ақпарат аудиті шеңберінде тексеруге жататын мәселелердің тізбесі, өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық қорытындының мазмұнына, оны аудиторлық ұйымның ұсыну мерзімдеріне қойылатын талаптар, өзге ақпарат аудитіне тартылатын аудиторлық ұйымның құрамындағы аудиторларға қойылатын талаптар аудиторлық қызмет саласындағы мемлекеттік реттеу мен аудиторлық және кәсіби аудиторлық ұйымдардың қызметіне бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органмен келісу бойынша уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Аудиттің болжамды бағыттары, көлемі, жүргізілу сипаты, аудит жүргізу кезінде пайдаланылатын әдістер мен стандарттардың ерекшеліктері сипатталған өзге ақпарат аудиті бойынша тексеру жоспары аудиторлық ұйымның уәкілетті органмен алдын ала келісуіне жатады.

Аудиторлық ұйым өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық қорытындыны уәкілетті органға ұсынады және ол жариялауға жатпайды.

Өзге ақпарат аудитінің нәтижелерін уәкілетті орган қадағалап ден қою шараларын қолданған кезде ескеруі мүмкін.

13. Аудитті немесе өзге ақпарат аудитін жүзеге асыру үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйым, сақтандыру брокері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым уәкілетті органмен келісу бойынша аудиторлық қызмет саласындағы мемлекеттік реттеу мен аудиторлық және кәсіби аудиторлық ұйымдардың қызметіне бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік орган әзірлеген, қаржы ұйымдарына міндетті аудит жүргізетін аудиторлық ұйымдарға қойылатын ең төмен талаптарға сәйкес келетін аудиторлық ұйымды тартады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйым, сақтандыру брокері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым аудит немесе өзге ақпарат аудитін жүргізуге шарт жасасқаннан кейін он жұмыс күнінен кешіктірмей уәкілетті органды аудиторлық ұйымды таңдағаны туралы хабардар етеді. Өзге ақпарат аудиті жағдайында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның алдында өзге ақпаратқа аудиторлық ұйым болып табылмайтын ұйымның аудиттен басқа өзге тәсілмен тексеру жүргізуі туралы өтінішхат беруге құқылы.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өтінішхатын уәкілетті орган бес жұмыс күні ішінде қарайды.

Өзге ақпарат аудитін жүргізу тәртібіне осы бапта белгіленген талаптар өзге ақпаратқа аудиттен басқа өзге тәсілмен тексеру жүргізу тәртібіне қолданылады.

Уәкілетті орган өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық есепті және (немесе) аудиторлық қорытындыны аудиторлық ұйым шығарғанға дейін аудиторлық ұйымға осы баптың 8-тармағының бірінші бөлігінде аталған тұлғалардың келісімінсіз, құпиялылық жөніндегі талаптарды ескере отырып, осы баптың 8-тармағының бірінші бөлігінде аталған тұлғаларды тексеру нәтижелері бойынша ақпаратты және түсініктемелерді, сондай-ақ сақтандыру құпиясын және (немесе) коммерциялық құпияны құрайтын ақпаратты қоса алғанда, олардың қызметіне байланысты, оның ішінде уәкілетті органның уәжді пайымдауына негізделген өзге де ақпаратты беруге құқылы.

Аудиторлық ұйым осы тармақтың бесінші бөлігіне сәйкес уәкілетті орган жіберген ақпаратқа міндетті бағалау мен талдау жүргізеді. Аудиторлық ұйым жүргізілген бағалау мен талдау нәтижелерін өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық есепте немесе аудиторлық қорытындыда қамтылған пікірлер мен тұжырымдарды білдірген кезде пайдаланады.

14. Сот өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық есепті және (немесе) аудиторлық қорытындыны жарамсыз деп таныған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйым, сақтандыру брокері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым аудитті және (немесе) өзге ақпарат аудитін қайта жүргізуге міндетті.

15. Уәкілетті орган аудиторлық ұйымнан коммерциялық құпияны құрайтын, оның ішінде клиенттер тізбесі жөніндегі мәліметтерді қоса алғанда, ақпаратты талап етуге құқылы. Клиенттер жөніндегі мәліметтер аудиторлық ұйым клиенттерінің келісуімен беріледі.

Ескерту. 20-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-тарау. САҚТАНДЫРУ (ҚАЙТА САҚТАНДЫРУ) ҰЙЫМДАРЫН ҚҰРУ

21-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының құрылтайшылары мен акционерлерi

1. Жеке және заңды тұлғалар - Қазақстан Республикасының резиденттерi мен резидент еместерi осы Заңда және уәкілетті мемлекеттiк органның өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген талаптарды ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының құрылтайшылары және акционерлерi бола алады.

2. Мемлекет Қазақстан Республикасының Үкiметi және уәкілетті орган арқылы ғана сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтайшысы және акционерi бола алады.

Ұлттық басқарушы холдингті қоспағанда, жарғылық капиталға қатысу үлестерiнiң немесе орналастырылған акцияларының елу процентiнен астамы мемлекетке тиесiлi ұйымдар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының құрылтайшылары және акционерлерi бола алмайды.

3. (алып тасталды)

4. Тізбесін уәкілетті орган белгілейтін, оффшорлық аймақтарда тіркелген заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының резиденттері - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының дауыс беретін акцияларын тікелей немесе жанама түрде иелене алмайды және (немесе) пайдалана алмайды және (немесе) оларға билік ете алмайды.

Аталған шектеу рейтингтік агенттіктердің бірінің талап етілетін ең төменгі рейтингі бар Қазақстан Республикасының резиденттері емес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының еншілес ұйымдары болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына қолданылмайды.

Рейтингтік агенттіктердің тізбесі және талап етілетін ең төменгі рейтинг уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

5. Акционерлердің жалпы жиналысына қатысатын акционер (Қазақстан Республикасының резидент банкі болып табылатын акционерді қоспағанда) өтініш табыс етеді, онда, егер сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында мұндай акционерлердің (қатысушылардың) тіркелген елі туралы ақпарат жоқ болған жағдайда, оның акционерлерінің (қатысушыларының) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің талаптарын орындауы туралы көрсетеді.

Аталған өтінішті табыс етпеген акционер акционерлердің жалпы жиналысына қатысуға жіберілмейді.

Өтініште көрсетілген ақпараттың дәйексіз екені анықталған не осы баптың 4-тармағының бірінші бөлігінде көрсетілген талаптарды бұзу анықталған кезде:

1) егер дауыс беретін акциялардың көпшілігі (өтінішті табыс еткен акционердің дауыс беретін акциялары ескерілмей) шешімді жақтап дауыс берсе, онда акционерлердің жалпы жиналысының шешімі осы акционердің дауыстары ескерілмей қабылданған болып есептеледі;

2) егер өтінішті табыс еткен акционердің дауысы шешуші болса, онда бұл мән-жай Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен уәкілетті органның не өзге де мүдделі тұлғалардың талабы бойынша акционерлердің жалпы жиналысының шешімін жарамсыз деп тануға негіз болып табылады.

Ескерту. 21-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2005.07.08 № 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.07.07 № 178, 2007.07.26 № 313 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.02.13 № 135-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-баптан қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

22-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құқықтық мәртебесi

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлiк қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған коммерциялық ұйым болып табылады және өз қызметiн осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес жүзеге асырады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құқықтық мәртебесi заңды тұлғаның Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясында (бұдан әрі – Корпорация) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ретiнде мемлекеттiк тiркелуiмен және сақтандыру қызметiн жүзеге асыру құқығына лицензиясының болуымен айқындалады.

3. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының құқықтық мәртебесі филиалдың Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы ретінде Корпорацияда есептік тіркелуімен және сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияның болуымен айқындалады.

Ескерту. 22-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

23-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауы

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өз жарғысында жазылған атауды өз атауы ретiнде пайдаланады.

2. "Жалпы сақтандыру" саласындағы қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру ұйымының толық атауында мiндеттi түрде "сақтандыру" деген сөз немесе содан туындаған сөз болуға тиiс.

2-1. "Жалпы сақтандыру" саласында қызметті жүзеге асыратын исламдық сақтандыру ұйымының толық атауында міндетті түрде "исламдық сақтандыру" деген сөздер немесе олардан туындайтын сөздер болуға тиіс.

3. "Өмiрдi сақтандыру" саласындағы қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру ұйымының толық атауында мiндеттi түрде "өмiрдi сақтандыру" деген сөздер немесе содан туындаған сөздер болуға тиiс.

3-1. "Өмірді сақтандыру" саласында қызметті жүзеге асыратын исламдық сақтандыру ұйымының толық атауында міндетті түрде "исламдық" және "өмірді сақтандыру" деген сөздер немесе олардан туындайтын сөздер болуға тиіс.

4. Тек қана қайта сақтандыру қызметiн жүзеге асыратын қайта сақтандыру ұйымының толық атауында мiндеттi түрде "қайта сақтандыру" деген сөздер немесе содан туындаған сөз болуға тиiс.

4-1. Тек қана исламдық қайта сақтандыру шарттарын жасасу және орындау бойынша қызметті жүзеге асыратын исламдық қайта сақтандыру ұйымының толық атауында міндетті түрде "исламдық" және "қайта сақтандыру" деген сөздер немесе олардан туындайтын сөздер болуға тиіс.

5. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ұлттық компания мәртебесіне ие сақтандыру ұйымын қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына өз атауында "ұлттық", "орталық", "бюджеттiк", "республикалық" деген сөздердi пайдалануға тыйым салынады.

6. Атау ретiнде бұрынғы құрылған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, оның iшiнде Қазақстан Республикасының резидентi емес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының атауындағы белгiлермен бiрдей немесе онымен араластыру дәрежесiне дейiн соған ұқсас сөздердi белгi атауы ретiнде пайдалануға жол берiлмейдi. Мұндай тыйым салу, еншiлес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары негiзгi ұйымның атауын пайдаланған жағдайда қолданылмайды.

7. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы өз атауы ретінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережеде көрсетілген атауды пайдаланады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы өз атауында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауын, сондай-ақ "филиал" деген сөзді пайдалануға міндетті.

Ескерту. 23-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.04.2019 № 243-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

24-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының органдары

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мiндеттi түрде мынадай алқалық органдар құрады:

1) директорлар кеңесi - басқару органы;

2) басқарма - атқарушы орган;

3) iшкi аудит қызметi - бақылау органы;

4) исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес (исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы үшін ғана).

Жалпы сақтандыру" саласында қызметті жүзеге асыратын жаңадан құрылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уәкілетті органның лицензиясын алған кезден бастап екі жыл ішінде, ал "өмірді сақтандыру" саласында - үш жыл ішінде бір аудиторы болуы мүмкін.

2. Қазақстан Республикасының заңнамасында акционерлiк қоғамның директорлар кеңесiнiң айрықша құзыретiне жатқызылған мәселелерге қосымша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесi мынадай мәселелерді қарауға құзыретi болады:

ішкі аудит қызметі, актуарий, аудиторлық ұйым анықтаған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық орнықтылығы мен төлем қабiлеттілігi бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасы талаптарының бұзылуы;

актуарийді тағайындау және оның өкілеттігін тоқтату, сондай-ақ актуарийдің лауазымдық айлықақысының мөлшерін және сыйақы шарттарын айқындау.

Ескерту. 24-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2005.07.08 № 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.05.05 № 139, 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғылық капиталын қалыптастыру

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылатын қайта ұйымдастыру кезінде оның акцияларына ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, орналастырған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларына ақы тек қана Қазақстан Республикасының ұлттық валютасында ақшамен төленуге тиіс.

2. Алып тасталды - ҚР 21.06.2013 № 106-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. алып тасталды.

4. Құрылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғылық капиталының ең төмен мөлшерiн оның құрылтайшылары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мемлекеттік тiркелгеннен кейін үш жұмыс күнінен кешіктірмей толық төлеуге тиiс.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мәмiле нәтижесiнде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық тұрақтылығы мен төлем қабiлетi мәселелерiне қатысты Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары бұзылмайтын жағдайда, акционерлерден меншiктi акцияларын сатып алуға құқылы.

5-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, егер акциялар бойынша дивиденттерді есепке жазу пруденциялық нормативтерді уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актісінде белгіленген мәннен төмен қарай азаюына алып келетін жағдайда, шығару проспектісімен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атқарушы органының артықшылықты акциялар бойынша дивиденттерді есепке жазбау құқығы көзделетін артықшылықты акцияларды шығаруға құқылы.

Ескерту. 25-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.05.16 № 416, 2003.07.10 № 483, 2005.0708 № 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 21.06.2013 № 106-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-1-бап. Субординарлық борыш

Бір мезгілде мынадай шарттардың болуы қамтамасыз етілмеген міндеттемені субординарлық борышқа жатқызу шарттары болып табылады:

1) қамтамасыз етілмеген міндеттеме шығарылған не алынған мерзім кемінде бес жыл құрайды;

2) кредиторлар қамтамасыз етілмеген міндеттемені өтеу не орындау туралы талапты ол туындаған кезден бастап бес жылдан ерте қоя алмайды;

3) қамтамасыз етілмеген міндеттеме сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бастамасы бойынша мерзімінен бұрын өтелуі не орындалуы пруденциялық нормативтердің уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актісінде белгіленген мәннен төмен қарай азаюына алып келмейтін жағдайда, мерзімінен бұрын өтелуі не орындалуы мүмкін;

4) сақтандыру ұйымы таратылған кезде қамтамасыз етілмеген міндеттеме тоғызыншы кезекте, ал қайта сақтандыру ұйымы таратылған кезде жай акциялардың меншік иелері – акционерлер талап еткенге дейін осы Заңның 72-бабында айқындалған жетінші кезекте қанағаттандырылады.

Ескерту. Заң 25-1-баппен толықтырылды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

26-бап. Сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру)ұйымына ірі қатысушы

1. Бірде-бір тұлға уәкілетті органның алдын ала жазбаша келісімін алмай дербес немесе басқа тұлғамен (тұлғалармен) бірлесіп, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан көп пайызын тікелей немесе жанама түрде иелене, пайдалана және (немесе) оларға билік ете алмайды, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қабылдайтын шешімдерге сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан көп пайызы мөлшерінде бақылау жасай алмайды немесе ықпал ету мүмкіндігі болмайды. Бұл талап мемлекетке немесе ұлттық басқарушы холдингке, сондай-ақ осы Заңда көзделген жағдайларға қолданылмайды.

Қазақстан Республикасының резиденттері емес заңды тұлғалар рейтингтік агенттіктердің бірінің талап етілетін ең төмен рейтингі болған кезде сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге уәкілетті органның келісімін ала алады. Талап етілетін ең төмен рейтинг және рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған акцияларының он немесе одан көп пайызын тікелей иеленетін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының он немесе одан көп пайызымен дауыс беру мүмкіндігі бар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы болып табылатын, талап етілетін ең төмен рейтингі бар Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлғаның акцияларын (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) иелену (олармен дауыс беру) арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған акцияларының он немесе одан көп пайызын жанама түрде иеленуді немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының он немесе одан көп пайызымен жанама түрде дауыс беруді көздейтін Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлғасы үшін аталған рейтингтің болуы талап етілмейді.

Өзінің орналасқан елінде шоғырландырылған қадағалауға жататын Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы ұйымы ғана сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының жиырма бес немесе одан көп пайызын тікелей иеленетін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес немесе одан көп пайызымен тікелей дауыс беру мүмкіндігі бар Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру холдингі болып табылуы мүмкін.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге келісім беру, келісімді кері қайтарып алу қағидаларын, аталған келісімді алу үшін ұсынылатын құжаттарға қойылатын талаптарды уәкілетті орган айқындайды.

2-1. Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін мөлшері мен төлеу тәртібі Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалатын алым төленеді.

3. Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушының мәртебесін алу жөніндегі талаптар аталған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы (сақтандыру холдингі) мәртебесі бар басқа қаржы ұйымы акцияларын иелену (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігінің болуы) арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын жанама түрде иеленуші (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) шарт негізінде немесе қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) деп танылатын тұлғаға қолданылмайды.

Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушының мәртебесін алу жөніндегі талаптар өзінің орналасқан елінде шоғырландырылған қадағалауға жататын және аталған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы (сақтандыру холдингі) мәртебесі бар басқа қаржы ұйымының – Қазақстан Республикасының резидент емесінің акцияларын иелену (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) шарт негізінде немесе өзге де тәсілмен қабылданатын шешімге әсер ету мүмкіндігінің болуы) арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларына жанама түрде иеленуші (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) шарт негізінде немесе өзге де тәсілмен қабылданатын шешімге әсер етуге мүмкіндігі бар) тұлғаға қолданылмайды.

Сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге уәкілетті органның келісім беруі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы үшін айқындалған шарттарда және тәртіппен жүзеге асырылады.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы болғысы келетін тұлға келісім алу үшін уәкілетті органға осы баптың 6, 6-1, 7, 8, 9 және 10-тармақтарында айқындалған құжаттар мен мәліметтерді қоса бере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын, оның ішінде бұрын сатып алынғандарын сатып алу шарттары мен тәртібі туралы мәліметтерді, сондай-ақ акцияларды сатып алу үшін пайдаланылатын көздер мен қаражат сипаттамасын қоса алғанда, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген мәліметтер қамтылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иелену туралы өтінішті ұсынуға міндетті.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушылар – жеке тұлғалар өздеріне меншік құқығында тиесілі мүліктің құнынан аспайтын мөлшерде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларына ақы төлейді. Бұл ретте мүліктің құны (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бұрын иеленген акцияларын шегере отырып) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бұрын иеленген және иеленетін акцияларының жиынтық құнынан кем болмауға тиіс.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін жеке тұлға мынадай құжаттарды:

1) акцияларды сатып алу тәртібі мен шарттарын растайтын құжаттардың көшірмелерін ұсынады.

Мыналар:

кәсіпкерлік, еңбек немесе басқа да ақы төленетін қызметтен алынған кірістер;

өтініш берушінің құжаттамамен расталған ақшалай жинағы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алуға пайдаланылатын ақша көзі болып табылады.

Осы тармақшаның екінші бөлігінде аталған көздерге қосымша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сатып алатын акцияларының құнынан жиырма бес пайыздан аспайтын мөлшердегі сыйға тарту, ұтыс, өтеусіз алынған мүлікті сатудан түскен кіріс түрінде алынған ақша пайдаланылуы мүмкін.

Сыйға тарту түрінде алынған мүлік есебінен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алған жағдайда өтініш беруші сыйға тартушы туралы және сыйға тартушыда аталған мүліктің пайда болу көздері туралы мәліметтерді ұсынады;

1-1) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, келісім бергені үшін алым төленгенін растайтын құжаттың көшірмесін;

2) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген нысан бойынша ірі қатысушысы болып табылатын заңды тұлғалар жөніндегі мәліметтерді;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайының ықтимал нашарлауы жағдайларында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын қайта капиталдандыру жоспарын;

5) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

6) кірістер мен мүлік туралы мәліметтерді, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысанға сәйкес өтініш берушінің барлық міндеттемелері бойынша орын алған берешек туралы ақпаратты, ал Қазақстан Республикасының резидент-жеке тұлғасы сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы мәртебесін иемденіп алу туралы өтінішті уәкілетті органға берген күннің алдындағы күнтізбелік отыз күн ішінде Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген тәртіппен ұсынылған, нотариат куәландырған немесе мемлекеттік кіріс органы растаған активтер мен міндеттемелер туралы декларацияның көшірмесін және Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген тәртіппен және мерзімде ұсынылған, кірістер мен мүлік туралы декларацияның нотариат куәландырған немесе мемлекеттік кіріс органы растаған көшірмесін ұсынады.

Активтер мен міндеттемелер туралы декларациядағы мәліметтер активтер мен міндеттемелер туралы декларация ұсынылатын айдың бірінші күніне көрсетіледі;

7) білімі, еңбек қызметі, мінсіз іскерлік беделі туралы мәліметтерді қоса алғанда, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген нысан бойынша өтініш беруші туралы қысқаша деректерді ұсынады. Бейрезидент-жеке тұлғалар мінсіз іскерлік беделін растау үшін өздері азаматы болып табылатын елдің, ал азаматтығы жоқ адамдар – өздері тұрақты тұратын елдің тиісті мемлекеттік органы берген алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығының жоқ екенін растайтын құжатты ұсынады (көрсетілген құжатты беру күні өтініш берілген күннің алдындағы үш айдан аспауға тиіс);

8) Қазақстан Республикасының резиденті емес жеке тұлғаның тұратын елінің тиісті мемлекеттік органының Қазақстан Республикасының резиденті – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алуға осы ел заңнамасында рұқсат етілгені туралы не мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні туралы жазбаша растамасын ұсынады.

6-1. Егер жеке тұлға уәкілетті органның алдын ала жазбаша келісімін алмай сыйға тарту шарты негізінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сәйкес келген жағдайда, ол осы баптың 14-тармағында белгіленген талапқа сәйкес тиісті мәртебені иелену туралы өтінішті ұсыну кезінде мынадай:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сыйға тарту шарттары мен тәртібін растайтын құжаттардың көшірмелерін;

2) осы баптың 6-тармағының 1-1), 3), 4), 6), 7) және 8) тармақшаларында көзделген құжаттарды;

3) сыйға тарту шартының нысанасы болып табылатын акциялардың Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бағалаушы айқындаған құны туралы мәліметтерді қосымша ұсынады.

Сыйға тарту шарты нәтижесінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын иеленген жеке тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін алу туралы өтініш берген күнге мынадай талаптарды қосымша орындайды:

1) жеке тұлғаға тиесілі мүліктің құны (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бұрын иеленген акцияларының құнын шегере отырып) сыйға тарту шартының нысанасы болып табылатын акциялардың және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзі бұрын иеленген акцияларының жиынтық құнынан кем болмауға тиіс;

2) жеке тұлғаның кәсіпкерлік, еңбек немесе басқа да ақысы төленетін қызметінен алынған кірістер, сондай-ақ оның құжатпен расталған ақшалай жинақтары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сыйға тартылған акцияларының бағалаушы айқындаған құнының кем дегенде жетпіс бес пайызын құрайды.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін Қазақстан Республикасының резидент заңды тұлғасы мынадай құжаттарды:

1) өтініш берушінің тиісті органының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу туралы шешімінің (қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында шешім болмаған жағдайда) көшірмелерін;

2) заңды тұлға акцияларының (жарғылық капиталына қатысу үлестерінің) он немесе одан көп пайызын тікелей немесе жанама иеленетін, сондай-ақ шарттың күшіне қарай не өзгеше түрде осы заңды тұлғаның шешімдерін айқындауға немесе бақылауға алуға мүмкіндігі бар тұлғалар (дербес немесе басқа тұлғалармен бірлесіп) туралы мәліметтер мен растайтын құжаттарды;

3) өтініш берушінің үлестес тұлғаларының тізімін (қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында тізім болмаған жағдайда);

4) осы баптың 6-тармағының 1), 1-1), 3) және 4) тармақшаларында көрсетілген мәліметтер мен құжаттарды;

5) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
6) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

7) білімі, еңбек қызметі, мінсіз іскерлік беделі туралы мәліметтерді қоса алғанда, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген нысан бойынша өтініш берушінің басшы қызметкерлері туралы қысқаша деректерді ұсынады. Бейрезидент-жеке тұлғалар мінсіз іскерлік беделін растау үшін өздері азаматы болып табылатын елдің, ал азаматтығы жоқ адамдар – өздері тұрақты тұратын елдің тиісті мемлекеттік органы берген алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығының жоқ екенін растайтын құжатты ұсынады (көрсетілген құжатты беру күні өтініш берілген күннің алдындағы үш айдан аспауға тиіс);

8) аудиторлық ұйым куәландырған аяқталған соңғы екі қаржы жылына жылдық қаржылық есептілікті, сондай-ақ тиісті өтінішті ұсынар алдында аяқталған соңғы тоқсанға қаржылық есептілікті ұсынады.

Қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында жылдық қаржылық есептілік орналастырған жағдайда, өтініш беруші осы есептілікті ұсынбайды.

9) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлға мынадай құжаттарды:

1) осы баптың 6-тармағының 1), 1-1), 3) және 4) тармақшаларында және 6-тармағының 1), 2), 3), 7) және 8) тармақшаларында көрсетілген мәліметтер мен құжаттарды;

2) осы баптың 1-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, тізбесін уәкілетті орган белгілейтін халықаралық рейтингтік агенттіктердің бірі берген заңды тұлғаның кредиттік рейтингі туралы мәліметтерді ұсынады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы ұйымы осы тармақта аталған құжаттарға қосымша өтініш берушінің орналасқан елінің қаржылық қадағалау органынан өтініш беруші осы елдің заңнамасы шеңберінде қаржылық қызметті жүзеге асыруға уәкілетті екендігі туралы жазбаша растама не өтініш беруші орналасқан елдің қаржылық қадағалау органының мұндай рұқсат осы елдің заңнамасы бойынша талап етілмейтіндігі туралы өтініш береді.

9. Сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге келісім алу үшін Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы ұйымы мынадай құжаттарды:

1) осы баптың 8-тармағында аталған мәліметтер мен құжаттарды;

2) өтініш беруші орналасқан елдің қаржылық қадағалау органынан алынатын, Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы ұйымының шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауды;

3) өтініш беруші орналасқан елдің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы ұйымының сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге жазбаша рұқсатын (келісімін) не тиісті мемлекеттің уәкілетті органының аталған мемлекеттің заңнамасы бойынша осындай рұқсат (келісім) талап етілмейтіні туралы өтініш береді.

9-1. Сақтандыру холдингі болуға ниет білдірген тұлға осы баптың 7, 8, 9 және 10-тармақтарында көзделген құжаттар мен мәліметтерден басқа, егер өтініш берушінің сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуі сақтандыру тобын қалыптастыруға алып келетін болса, сақтандыру тобының пруденциялық нормативтерінің болжамды есеп-қисабын ұсынады.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының жиырма бес немесе одан көп пайызын иелену үлесімен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленгісі келетін жеке тұлғалар, сондай-ақ сақтандыру холдингі мәртебесін иеленгісі келетін заңды тұлғалар осы бапта аталған құжаттар мен мәліметтерге қосымша, уәкілетті орган оған қойылатын талаптарды белгілейтін таяудағы бес жылға арналған бизнес-жоспарды ұсынады.

11. Жиынтығында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған акцияларының (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) он немесе одан көп пайызын иеленетін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларының он немесе одан көп пайызымен тікелей немесе жанама түрде дауыс беруге мүмкіндігі бар және:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шешімдеріне өздерінің арасында жасалған шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде бірлесіп ықпал ететін;

2) жеке алғанда немесе өзара бір-біріне ірі қатысушылар болып табылатын;

3) олардың біреуі лауазымды тұлға немесе басқа тұлғаның өкілі болып табылатын;

4) олардың біреуі өздерінің арасында жасалған шартқа сәйкес басқа тұлғаға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу мүмкіндігін берген;

5) жақын туыстар немесе ерлі-зайыптылар болып келетін;

6) олардың біреуі өзіне сыйға берілген ақша немесе өтеусіз алынған мүлік есебінен басқа тұлғаға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу мүмкіндігін берген тұлғалар бірлесіп сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы болып табылатын тұлғалар деп танылады.

Егер сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасының банк заңнамасының талаптарына сәйкес банк конгломератына кірген жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасының банк заңнамасына сәйкес шоғырландырылған қадағалауға жатады.

12. Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін алу үшін осы баптың талаптарына сәйкес берілген өтініш бойынша шешімді уәкілетті орган өтініш берілгеннен кейін елу жұмыс күні ішінде қабылдауға тиіс.

Уәкілетті орган өз шешімінің нәтижелері туралы өтініш берушіге жазбаша хабарлама беруге міндетті, бұл ретте тиісті мәртебені иеленуге келісімді беруден бас тартқан жағдайда жазбаша хабарламада бас тартудың негіздері көрсетіледі.

Уәкілетті орган банк холдингі немесе банк болып табылмайтын тұлғаға сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге келісім беру кезінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының капиталына қомақты қатысуға не еншілес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға (иеленуге) рұқсатты бір мезгілде береді.

13. Келісім беруге негіз болған анық емес мәліметтер анықталған немесе өтініш беруші ірі қатысушы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін алу нәтижесінде Қазақстан Республикасының бәсекелестікті қорғау саласындағы заңнамасының талаптары бұзылған немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушылары немесе сақтандыру холдингі осы Заңның талаптарын сақтамаған жағдайда уәкілетті орган келісімді кері қайтарып алуға негіз болып табылатын факт анықталған күннен бастап екі ай ішінде осы бапқа сәйкес берілген келісімнің күшін жою туралы шешім қабылдай отырып, оны кері қайтарып алуға құқылы. Бұл жағдайда осындай шара қолданылатын тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акцияларының өзіне тиесілі санын алты ай ішінде осы бапта белгіленгеннен төмен деңгейге дейін азайтуға міндетті.

Осы бапқа сәйкес берілген келісім кері қайтарып алынған тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын үшінші тұлғаға сенімгерлік басқаруға беруге құқылы емес.

Уәкілетті орган оларға қатысты тиісті келісімді қайтарып алу туралы шешім қабылдаған тұлғалар осы тармақтың талаптарын орындамаған жағдайда уәкілетті орган осы тұлғаларға уәкілетті органның талаптарын орындату үшін сотқа жүгінуге құқылы.

14. Егер тұлға уәкілетті органның алдын ала жазбаша келісімін алмай сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сай бола бастаған жағдайда, ол осы баптың ережелеріне сәйкес уәкілетті органның жазбаша келісімін алғанға дейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басшылығына немесе саясатына ықпал етуге бағытталған қандай да бір әрекет жасауға және (немесе) осындай акциялар бойынша дауыс беруге құқылы емес.

Аталған жағдайда сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сай болған тұлға сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сай екені белгілі болған кезден бастап күнтізбелік он күн ішінде уәкілетті органды хабардар етуге міндетті.

Тиісті мәртебені алу туралы өтініш оған өзінің сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сай екені белгілі болған кезден бастап күнтізбелік отыз күн ішінде, егер осы тұлға аталған мерзімде акцияларын иеліктен шығарғысы келмесе ғана, уәкілетті органға беріледі. Акцияларды иеліктен шығару туралы шешім қабылдағаны туралы ақпарат осындай шешім қабылданған күннен бастап дереу уәкілетті органға беріледі.

Уәкілетті орган сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы белгілеріне сәйкес келетін тұлғаға келісім беруден бас тартқан жағдайда, аталған тұлға жазбаша хабарлама алған кезден бастап алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзіне тиесілі акцияларының санын осы бапта белгіленгеннен төмен деңгейге дейін азайтуға міндетті.

14-1. Тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы не сақтандыру холдингі белгілерін уәкілетті органның жазбаша келісімінсіз иеленген кезде уәкілетті орган осы тұлғаға осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шараларын, оның ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын алты айдан аспайтын мерзімде өткізу жөніндегі талаптар бөлігінде осы Заңның 53-4-бабында көзделген мәжбүрлеу шараларын қолдануға құқылы.

15. Жиынтығында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) немесе дауыс беретін акцияларының он немесе одан көп пайызы тиесілі және:

1) акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын шақыру немесе директорлар кеңесі акционерлердің жалпы жиналысын шақырудан бас тартқан жағдайда оны шақыру туралы сотқа талап-арызбен жүгіну;

2) акционерлердің жалпы жиналысының күн тәртібіне қосымша мәселелер енгізу;

3) директорлар кеңесінің отырысын шақыру;

4) өз есебінен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына аудит өткізу мәселелері бойынша акционерлердің шешім қабылдауын көздейтін, олардың арасында жасалған келісім негізінде әрекет ететін акционерлер сақтандыру холдингтері, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушылар болып табылмайды.

16. Жиынтығында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының жиырма бес немесе одан көп пайызын иеленетін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес немесе одан көп пайызымен тікелей немесе жанама түрде дауыс беруге мүмкіндігі бар және:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шешімдеріне өздерінің арасында жасалған шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде бірлесіп ықпал ететін;

2) жеке алғанда немесе өзара бір-біріне ірі қатысушылар болып табылатын;

3) олардың біреуі басқа тұлғаның өкілі болып табылатын;

4) олардың біреуі өздерінің арасында жасалған шартқа сәйкес басқа тұлғаға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу мүмкіндігін берген тұлғалар бірлесіп сақтандыру холдингі болып табылатын тұлғалар деп танылады.

17. Уәкілетті орган осы тұлғаның сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сай екенін көрсететін мәліметтер болған кезде жеке және заңды тұлғалардан ақпарат беруді талап етуге құқылы. Ақпарат оны иеленуші кез келген тұлғадан, сондай-ақ осы тұлғаның бақылауында болатын ұйымдардан талап етілуі мүмкін.

18. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы, сақтандыру холдингі шешім қабылдаған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде растайтын құжаттарды табыс ете отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының оған тиесілі акциялары санының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының санына және (немесе) ол тікелей немесе жанама түрде иеленетін немесе өзінің тікелей немесе жанама түрде дауыс беру мүмкіндігі бар дауыс беретін акцияларының санына пайыздық арақатынасының өзгеруі туралы, мұндай өзгеріс сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру холдингінің меншікті акцияларды өзге акционерлерден сатып алу салдарларынан орын алған жағдайларды қоспағанда, уәкілетті органды хабардар етуге міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акцияларының саны (пайыздық немесе абсолюттік мәнде) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларды шегергенде) акцияларының санына және (немесе) дауыс беретін акцияларының санына қатысты ұлғаю жағына өзгерген жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы, сақтандыру холдингі уәкілетті органға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу үшін пайдаланылатын қаражат көзін растайтын құжаттардың көшірмелерін ұсынуға тиіс. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушылар – жеке тұлғалар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу үшін пайдаланатын қаражат көздері осы баптың 6-тармағының 1) тармақшасында айқындалған.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысының, сақтандыру холдингінің өтініші бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акциялары санының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған акцияларының (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларын шегере отырып) санына және (немесе) дауыс беретін акцияларының санына пайыздық арақатынасы он немесе жиырма бес пайыздан кем болатындай санға дейін өзгерген жағдайда не уәкілетті орган берілген келісімнің күшін жою үшін негіз болып табылатын фактілерді дербес анықтаған жағдайда, уәкілетті органның бұрын берілген жазбаша келісімі уәкілетті орган көрсетілген өтінішті алған не уәкілетті орган берілген келісімнің күшін жою үшін негіз болып табылатын фактілерді анықтаған күннен кейінгі күннен бастап күші жойылды деп есептеледі.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы – жеке тұлға, өзіне тиесілі акциялар саны сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған акцияларының (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы иеленгендерін шегере отырып) жиырма бес немесе одан көп пайызына дейін ұлғайған жағдайда, құжаттарға қосымша және осы тармақта көрсетілген мерзімдерде талаптарын уәкілетті орган белгілейтін таяудағы бес жылға арналған бизнес-жоспарды ұсынады.

19. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

20. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін және (немесе) орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының он немесе одан көп пайызын иеленетін акционерлер құрамының өзгергені туралы өзі осындай фактіні анықтаған күннен бастап күнтізбелік он бес күн ішінде уәкілетті органды хабардар етуге міндетті.

21. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

22. Банктің сақтандыру холдингі, Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен банк бірігу нысанында қайта ұйымдастыру жүргізген кезде акциялары сатып алынған немесе "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 61-2, 61-4, 61-11 және 61-12-баптарында көзделген операцияны жүзеге асырған кезде акциялары берілген сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы мәртебесін сатып алуына уәкілетті органның келісімі бағалы қағаздарды ұстаушылардың тізілімдері (номиналды ұстау) жүйесінде операция тіркелгеннен кейін берілді деп есептеледі.

Ескерту. 26-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 18.11.2015 № 412-V (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); орыс тіліндегі мәтінге өзгеріс енгізілді, қазақ тілінде өзгеріс енгізілмейді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

26-1-бап. Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы болғысы келетін тұлғаларға уәкілетті органның рұқсат беруден бас тарту негіздері

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы болғысы келетін тұлғаларға уәкілетті органның рұқсат беруден бас тартуына:

1) ұсынылған құжаттардың осы Заңның 26-бабында көрсетілген талаптарға сәйкес келмеуі не ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулерін ол белгілеген мерзімде жоймау;

2) осы Заңның 34-бабы 3-тармағының бірінші бөлігі 3), 4) және 5) тармақшаларының талаптарын сақтамауы (жеке тұлғаға немесе өтініш беруші - заңды тұлғаның басшы қызметкерлеріне қатысты);

3) өтініш берушінің қаржылық жағдайының тұрақсыздығы;

3-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жай-күйінің ықтимал нашарлауы жағдайында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ұсынылған қайта капиталдандыру жоспарының тиімсіздігі;

3-2) өтініш беруші - жеке тұлғада, өтініш беруші - заңды тұлғаның басшы қызметкерінде мінсіз іскерлік беделдің болмауы;

4) өтініш беруші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін алу нәтижесінде Қазақстан Республикасының бәсекелестікті қорғау саласындағы заңнамасы талаптарының бұзылуы;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін иелену жөніндегі мәміледе тізбесін уәкілетті орган белгілейтін, оффшорлық аймақтарда тіркелген заңды тұлға (оған ірі қатысушы (ірі акционер) иеленуші тарап болып табылатын жағдайлар;

6) өтініш беруші - қаржы ұйымы өзі орналасқан елде шоғырландырылған негізде қадағалауға жатпайтын жағдайлар;

6-1) Қазақстан Республикасының резиденттері емес сақтандыру тобына қатысушылар орналасқан елдің заңнамасы олардың және сақтандыру тобының осы Заңда көзделген талаптарды орындауына мүмкіндік бермейтіндігіне байланысты сақтандыру тобына шоғырландырылған қадағалау жүргізудің мүмкін болмауы;

7) өтініш берушінің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушыларға және сақтандыру холдингтеріне қойылатын, Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген өзге де талаптарды сақтамауы;

8) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайының нашарлайтынын болжайтын, өтініш берушінің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуінің қаржылық салдарына талдау жасау;

9) өтініш беруші - Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржылық ұйымда шыққан елі заңнамасының шеңберінде қаржы қызметін жүзеге асыру өкілеттігінің болмауы;

10) өтініш беруші - Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлғада осы Заңның 26-бабының 1-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, тізбесін уәкілетті орган айқындайтын халықаралық рейтингтік агенттіктердің бірінің ең аз қажетті рейтингінің болмауы;

11) бұрын уәкілетті орган банкті, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкінің филиалын төлемге қабілетсіз банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдары санатына жатқызу, банктің акцияларын мәжбүрлеп сатып алу, қаржы ұйымын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкінің филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын лицензиядан айыру, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қаржы ұйымын мәжбүрлеп тарату, оны банкрот деп тану немесе Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкі филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін мәжбүрлеп тоқтату туралы шешім қабылдағанға дейін бір жылдан аспайтын кезеңде адам ірі қатысушы-жеке тұлға не ірі қатысушы-заңды тұлғаның бірінші басшысы және (немесе) қаржы ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкі филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкері болып табылған не табылатын жағдайлар негіз болып табылады. Көрсетілген талап уәкілетті орган банкті, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкінің филиалын төлемге қабілетсіз банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдары санатына жатқызу, банктің акцияларын мәжбүрлеп сатып алу, қаржы ұйымын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкінің филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын лицензиядан айыру, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қаржы ұйымын мәжбүрлеп тарату, оны банкрот деп тану немесе Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкі филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін мәжбүрлеп тоқтату туралы шешім қабылдағаннан кейін бес жыл бойы қолданылады;

12) өтініш беруші – заңды тұлға орналасқан елдің қаржы ұйымдарына шоғырландырылған қадағалау саласындағы заңнаманың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шоғырландырылған қадағалау талаптарына сәйкессіздігі;

13) Қазақстан Республикасының резиденттері емес қаржы ұйымдары болып табылатын ірі қатысушылар – заңды тұлғалар және сақтандыру холдингтері бойынша – уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген жағдайларды қоспағанда, уәкілетті орган мен өтініш беруші резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органдары арасында ақпарат алмасуды көздейтін келісімнің болмауы негіз болып табылады.

2. Мына жағдайлардың бірінің болуы:

1) өтініш беруші - заңды тұлға өтініш берген күнге дейін екі жылдан кем уақытта құрылса;

2) өтініш берушінің міндеттемелері басқа заңды тұлғалардың акцияларына және жарғылық капиталдарына қатысу үлестеріне орналастырылған және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алуға көзделген активтер сомасын шегеріп тастағанда өзінің активтерінен асып кетсе;

3) әрбір аяқталған екі қаржы жылының нәтижелері бойынша залал шексе;

4) өтініш беруші міндеттемелерінің мөлшері сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайына айтарлықтай қауіп төндірсе;

5) өтініш берушінің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының алдында мерзімі өткен және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының балансынан тыс жатқызылған берешегі болса;

6) өтініш берушінің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы мәртебесін алуының қаржылық салдарларын талдау өтініш берушінің қаржылық жағдайының нашарлайтынын көздесе;

6-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу үшін өтініш беруші мүлкінің құны (өтініш берушінің міндеттемелерін шегере отырып) жеткіліксіз болса;

7) өтініш берушінің орнықсыз қаржылық жағдайының болуын және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына және (немесе) оның клиенттеріне нұқсан келтіру ықтималдығын куәландыратын өзге де негіздер өтініш берушінің орнықсыз қаржылық жағдайының белгісі болып табылады.

3. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 26-1-баппен толықтырылды, өзгеріс енгізілді - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.02.19 № 230 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) ; 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

27-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беру

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат алу үшiн уәкілетті мемлекеттiк органға мынадай құжаттар табыс етiледi:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат алуға өтiнiш;

2) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құру туралы шешiм қабылданғанын дәлелдейтiн құжаттар;

4) аудиторлық ұйым куәландырған, аяқталған соңғы екi қаржы жылына қаржылық есептiлiк, құжаттарды ұсынар алдындағы соңғы тоқсанның аяғындағы бухгалтерлік баланс және пайдалар мен шығындар туралы есеп қамтылатын құрылтайшы – заңды тұлғалар (мұндай құрылтайшылар болған кезде) туралы мәлiметтер. Қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында аяқталған соңғы екi қаржы жылына қаржылық есептiлiк орналастырылған жағдайда, осы есептілік ұсынылмайды.

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құру үшін пайдаланылатын көздер мен ақша сомасының сипаттамасын қоса алғанда, құрылтайшы – жеке тұлғалар (мұндай құрылтайшылар болған кезде) туралы мәліметтер. Осы Заңның 26-бабы 6-тармағы 1) тармақшасының екінші бөлігінде көрсетілген қаражат сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу үшін пайдаланылатын қаражат көзі болып табылады;

5-1) өтініш берушінің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін, еншілес ұйым құруға немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының капиталына қомақты қатысуға ие болуға рұқсат алуы қажет болған жағдайда, осы Заңның 26 және 32-баптарында көзделген құжаттар мен мәліметтер;

6) бизнес-жоспар.

6-1) алынып тасталды - ҚР 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
7) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).
1-1. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Қазақстан Республикасының резидентi емес болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтайшысы өз мемлекетiнiң тиiстi сақтандыруды қадағалау органының өзiне Қазақстан Республикасы резидентiнiң - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алуға рұқсат етiлгенiн растайтын құжатты не тиiстi мемлекеттiң заңдары бойынша мұндай рұқсат талап етiлмейтiнi туралы мәлiмдеменi табыс етуге мiндеттi.

Қазақстан Республикасының резидентi емес құрылтайшының шетелдiң мемлекеттiк органы берген құжаттары Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен заңдастырылуға тиiс.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беру тәртібі мен шарттары, сондай-ақ осы баптың 1-тармағының 1), 4) - 6) тармақшаларында аталған құжаттардың мазмұнына, соның ішінде сақтандыру тарифтерін есептеу тәртібі мен олардың экономикалық негіздемесіне қойылатын талаптар уәкілетті мемлекеттік органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

4. Уәкiлеттi орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүргізуге лицензия беру туралы шешім қабылдағанға дейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсаттың заңдық күшi болады.

5. Өтініш беруші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат берілген күннен бастап алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алмаған жағдайда, уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға берген рұқсаттың, сондай-ақ еншілес ұйым құруға, ұйымның капиталына қомақты қатысуға рұқсаттардың және сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы мәртебесіне ие болуға келісімнің күші жойылды деп есептеледі.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беру туралы өтiнiштi уәкiлеттi орган өтiнiш берілген күннен бастап елу жұмыс күні iшiнде қарауға тиiс.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беру туралы хабарлама өтініш берушіге және Корпорацияға жіберіледі.

8. Алып тасталды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 27-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2005.07.08 № 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.11 № 185-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VІ (03.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

28-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беруден бас тарту негiздерi

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беруден бас тартуға:

1) ұсынылған құжаттардың осы Заңның 27-бабының 1, 2 және 3-тармақтарында көрсетілген талаптарға сәйкес келмеуі не ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулерін ол белгілеген мерзімде жоймау;

2) құрылтайшының акцияларға төлем жасау үшiн өз қаражатының жеткiлiксiз болуы;

3) уәкiлеттi мемлекеттiк органға құрылатын ұйым мен оның құрылтайшыларына қатысты жалған ақпарат берiлу;

4) құрылтайшының аяқталған соңғы екі қаржы жылындағы залал шеккен қызметі;

5) алынып тасталды - ҚР 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

6) уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін алуға келісім беруден осы Заңның 26-1-бабында көрсетілген негіздемелер бойынша бас тартуы;

6-1) осы Заңның 26-бабында белгіленген шектеулерді сақтамауы;

7) құрылтайшы жеке тұлғалардың, атқарушы органның не құрылтайшы заңды тұлғаның басқару органының бірінші басшысының алынбаған немесе жойылмаған соттылығының болуы негіз болып табылады.

2. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган осы Заңның 27-бабының 6-тармағында көзделген мерзiмде өтiнiш берушiге бас тарту негiзiн көрсете отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беруден бас тартқаны туралы жазбаша түрде хабарлайды.

Ескерту. 28-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

29-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға берiлген рұқсатты қайтарып алу негiздерi

Ескерту. 29-бап алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

30-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мемлекеттiк тiркеу

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мемлекеттiк тiркеудi Корпорация уәкiлеттi органның оны құруға рұқсаты болған кезде жүзеге асырады.

2. Алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. 30-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

30-1-бап. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашу

1. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мынадай шарттар орындалған кезде Қазақстан Республикасының аумағында филиал ашуға рұқсат алу үшін уәкілетті органға жүгінуге құқылы:

1) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жиынтық активтерінің сомасы бес миллиард АҚШ долларына балама сомадан төмен болмауға тиіс;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақтандырудың барлық саласы мен сыныбында сақтандыруды (қайта сақтандыруды) жүзеге асыру бойынша кемінде он жылдық тәжірибесінің болуы;

3) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекет қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастырудың (жылыстатудың) және терроримзді қаржыландырудың алдын алу және оған қарсы іс-қимыл саласындағы халықаралық ынтымақтастыққа қатысушы болып табылады, сондай-ақ Ақшаны жылыстатуға қарсы күрестің қаржылық шараларын әзірлеу тобымен (ФАТФ) ынтымақтастықты жүзеге асырады;

4) уәкілетті орган мен Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы арасында келісімнің болуы.

Уәкілетті орган мен Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы арасындағы келісімде бағалы қағаздар нарығындағы коммерциялық құпияны, банк құпиясын, сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын құпия ақпаратты алмасу тәртібі, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашу, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және оның филиалының қызметін лицензиялау, басшы қызметкерлерін келісу, қызметін реттеу, бақылау мен қадағалау (оның ішінде қызметіне тексерулер жүргізу) және тоқтату мәселелері бойынша ынтымақтасу тәртібі, сондай-ақ бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыру мақсаттары үшін өзара іс-қимылдың өзге де мәселелері қамтылуға тиіс;

5) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға қарсылық білдірмейтіні туралы жазбаша хабарламасының не көрсетілген мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің заңнамасы бойынша мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні туралы мәлімдемесінің болуы;

6) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына қолданыстағы лицензиясының бар екені туралы жазбаша растамасының болуы.

2. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру туралы қазақ немесе орыс тіліндегі өтініш уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысан бойынша мынадай құжаттармен қоса беріледі:

1) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының Қазақстан Республикасының аумағында филиал ашу туралы шешімі;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ереженің жобасы;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтай құжаттарының (салыстырып тексеру үшін түпнұсқаларын ұсынбаған жағдайда нотариат куәландырған) көшірмелері;

4) уәкілетті орган айқындаған нысан бойынша Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы туралы мәліметтер, оның ішінде соңғы аяқталған екі қаржы жылы үшін аудиторлық ұйым растаған қаржылық есептілік (бар болса шоғырландырылған есептілікті қоса алғанда);

5) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының ұйымдық құрылымы және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғалары туралы мәліметтер;

6) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лауазымды адамы не құжаттарға қол қоюға уәкілеттік берілген адам бекіткен, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының актуарийі қол қойған, "жалпы сақтандыру" саласында ашылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін таяудағы үш жылға және "өмірді сақтандыру" саласында ашылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін бес жылға әзірленген Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының бизнес-жоспары;

7) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшы қызметкерлеріне қойылатын талаптарға сәйкес Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшы қызметкерлерінің лауазымдарына ұсынылатын адамдардың құжаттары;

8) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында өтініш берілетін күнге тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленетін рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төмен талап етілетін рейтингінің болуын куәландыратын құжат;

9) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға қарсылығының жоқ екені туралы жазбаша хабарламасы не Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің заңнамасы бойынша мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні туралы мәлімдемесі:

10) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына қолданыстағы лицензияның бар екені туралы жазбаша растамасы;

11) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өтініш ұсынудың алдындағы екі жыл ішінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің заңнамасында белгіленген пруденциялық нормативтер мен сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді бұзбағаны туралы жазбаша растамасы;

12) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының Қазақстан Республикасының аумағында әрекет ететін өз филиалының қызметіне байланысты міндеттемелер филиал тарапынан орындалмаған және (немесе) тиісінше орындалмаған жағдайда оларды осы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сөзсіз, дереу орындайтыны туралы жазбаша міндеттемесі;

13) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы берген Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қолданыстағы лицензиясының көшірмесі;

14) "Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6-2-бабында көзделген, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын есептік тіркеу құжаттары;

15) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны бергені үшін алым төленгенін растайтын құжаттың көшірмесі.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру туралы шешім қабылдауға қажетті қосымша ақпаратты немесе құжаттарды сұратуға құқылы.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру туралы өтінішті уәкілетті орган қарап жатқан кез келген сәтте кері қайтарып алуы мүмкін.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру тәртібі, сондай-ақ осы тармақтың бірінші бөлігінің 6) тармақшасында көрсетілген құжаттың мазмұнына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

3. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беруден бас тарту мынадай негiздердің кез келгені бойынша жүргiзiледi:

1) осы баптың 1-тармағында көрсетілген талаптарға сәйкес келмеуі;

2) ұсынылған құжаттардың осы баптың 2-тармағында көрсетілген талаптарға сәйкес келмеуі;

3) уәкілетті органның ұсынылған құжаттар бойынша ескертулерін ол белгілеген мерзімде жоймау;

4) осы баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 8) және 11) тармақшаларында белгіленген талаптарды сақтамау;

5) осы Заңның 28-бабы 1-тармағының 4) және 7) тармақшаларында көрсетілген негіздер;

6) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы атауының осы Заңның 23-бабы 7-тармағының талаптарына сәйкес келмеуі;

7) уәкілетті органға Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты анық емес ақпарат беру.

Уәкілетті орган осы баптың 5-тармағында көзделген мерзімдерде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беруден бас тарту негіздерін көрсете отырып, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын бас тарту туралы жазбаша хабардар етеді.

4. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға берiлген рұқсаттың күші:

1) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату туралы шешім қабылдаған;

2) уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан айыру туралы шешім қабылдаған;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат берілген күннен бастап екі ай ішінде Корпорацияда есептік тіркеуден өтпеген;

4) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы есептік тіркеуден өткен күннен бастап үш ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны алмаған жағдайларда, жойылды деп есептеледі.

5. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру туралы өтінішті уәкілетті орган өтініш берілген күннен бастап елу жұмыс күні ішінде қарауға тиіс.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру туралы хабарлама Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына және Корпорацияға жіберіледі.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны беру туралы шешім қабылдағанға дейін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсаттың заңды күші болады.

6. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын есептік тіркеуді Корпорация Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен уәкілетті органның Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға берген рұқсаты негізінде жүзеге асырады.

7. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының тұрған жері деп Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережеде көрсетілген, Қазақстан Республикасының аумағында тұрған жері танылады.

Ескерту. 30-1-баппен толықтырылды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

31-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтай құжаттарына өзгерiстер мен толықтырулар

Құрылтай құжаттарына енгiзiлетін, Корпорацияда қайта тiркелудi талап ететiн өзгерiстер және (немесе) толықтырулар мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қайта тiркелу күнінен бастап күнтiзбелiк он төрт күн iшiнде уәкiлеттi органға құрылтай құжаттарына өзгерiстердiң және (немесе) толықтырулардың көшiрмесiн ұсынуға мiндеттi.

Құрылтай құжаттарына қайта тіркеуді талап етпейтін өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізілген жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы құрылтай құжаттарына өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу туралы хабарламаны қабылдау туралы Корпорацияның белгісі қойылған күннен бастап күнтізбелік он төрт күн ішінде уәкілетті органға хабарламаның қабылданғанын растайтын құжатты, құрылтай құжаттарына өзгерістердің және (немесе) толықтырулардың көшірмесін ұсынуға міндетті.

Ескерту. 31-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 14.07.2022 № 141-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

31-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржы өнімдерін бекітуі туралы хабардар ету

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органды қаржы өнімдерін бекітуге уәкілеттік берілген сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы органының қаржы өнімдерін бекітуі туралы олар бекітілген күннен бастап он жұмыс күні ішінде хабардар етеді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы олардың бекітілуі туралы уәкілетті органды хабардар ететін қаржы өнімдерінің тізбесі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржы өнімдерін бекітуі туралы уәкілетті органды хабардар ету тәртібі, сондай-ақ хабарламаға қоса берілетін құжаттардың тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерімен айқындалады.

Ескерту. 6-тарау 31-1-баппен толықтырылды - ҚР 16.05.2014 № 203-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР 29.03.2016 № 479-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

32-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру холдингтерінің еншілес ұйымдары және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру холдингтерінің ұйымдардың капиталдарына қомақты қатысуы

1. Осы Заңның 48-бабында берілген өкілеттіктерді жүзеге асыру мақсатында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және сақтандыру холдингі уәкілетті органның алдын ала рұқсаты болған кезде ғана еншілес ұйымды құра алады немесе иелене алады.

Уәкілетті органның еншілес ұйымды құруға немесе иеленуге арналған рұқсатын алу жөніндегі талап аталған ұйымның акцияларына немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне тікелей иелік ететін (дауыс беруге, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) және уәкілетті органның тиісті рұқсаты бар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы – Қазақстан Республикасы резидентінің акцияларына иелік ету (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігінің болуы) арқылы осы ұйымның акцияларына немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне жанама түрде иелік ететін (дауыс беруге, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) сақтандыру холдингтеріне қолданылмайды.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына немесе сақтандыру холдингіне еншілес ұйымды құруға немесе иеленуге рұқсат беру тәртібі, рұқсат алу үшін қажетті құжаттарға қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Еншілес ұйымды құруға немесе сатып алуға рұқсат бергені үшін мөлшері мен төлеу тәртібі Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалатын алым төленеді.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының еншілес ұйымдары еншілес ұйымдарды құруға және (немесе) иеленуге, сондай-ақ ұйымдардың капиталдарына қомақты қатысуға құқылы емес.

3. Қазақстан Республикасының резиденттері – еншілес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын қоспағанда, сақтандыру холдингтерінің еншілес ұйымдары еншілес ұйымдарды құруға және (немесе) иеленуге құқылы емес.

Бұл талап банк холдингтері болып табылатын сақтандыру холдингтерінің еншілес ұйымдарына қолданылмайды. Бұл ретте аталған тұлғаларға "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптары қолданылады.

4. Еншілес ұйымды құруға, иеленуге рұқсат алу үшін өтінішке мынадай құжаттарды:

1) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

1-1) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, рұқсат бергені үшін алым төленгенін растайтын құжаттың көшірмесін;

2) еншілес ұйымды құрған жағдайда – оны құру туралы шешімді не еншілес ұйымды иеленген жағдайда – оны иелену туралы шешімді (қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында мәліметтер болмаған жағдайда);

3) еншілес ұйымның басшы қызметкерлері (немесе басшы қызметкерлер лауазымына тағайындауға немесе сайлауға ұсынылатын кандидаттар) туралы ақпаратты;

4) өтініш берушінің үлестес тұлғалары туралы мәліметтерді (қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында мәліметтер болмаған жағдайда) қоса беру қажет.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақтандыру холдингі болмаған жағдайда еншілес ұйыммен байланысты ұйымдар туралы:

олардың қызметі осы ұйымдар қауымдастығының меморандумы немесе ережелері шарттарына сәйкес біріктірілген негізде басқарылса;

егер аталған ұйымдардың атқарушы органының, басқару органының (акционерлік қоғамдар үшін), қадағалау кеңесінің (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер үшін) құрамының үштен бірінен астамын сол бір тұлғалар білдірсе;

5) еншілес ұйымның бизнес-жоспарын;

6) Қазақстан Республикасының резиденттері емес сақтандыру тобы қатысушыларының орналасқан елдерінің заңнамасы Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген талаптарды олардың және сақтандыру тобының орындауына мүмкіндік бермеуіне байланысты еншілес ұйымның орналасқан елінің заңнамасын талдау негізінде сақтандыру тобына шоғырландырылған қадағалауды жүргізу мүмкін болмауын болжайтын жағдайлардың жоқ екені туралы ақпаратты;

7) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

8) иеленетін еншілес ұйымның аудиторлық ұйым куәландырған, аяқталған соңғы қаржы жылына қаржылық есептілігін қоса беру қажет.

Қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында жылдық қаржылық есептілік орналастырған жағдайда, өтініш беруші осы есептілікті ұсынбайды;

9) алып тасталды - ҚР 16.05.2014 № 203-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

10) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

11) мыналарды:

заңды тұлғаның атауы мен орналасқан жерін;

құрылтайшысы (қатысушысы) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі болып табылатын заңды тұлғаның жарғылық капиталына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің қатысу үлесінің мөлшері, оны иелену бағасы туралы мәліметтерді;

акционері сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі болып табылатын заңды тұлға акцияларының саны, оларды иелену бағасы, орналастырылған акцияларының (артықшылықты және қоғам сатып алғандарын шегере отырып) жалпы санына пайыздық арақатынасы туралы мәліметтерді;

заңды тұлғаның (құрылтайшысы, қатысушысы, акционері сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі болып табылатын) қатысу үлесінің мөлшері, оның басқа заңды тұлғаның жарғылық капиталындағы сатып алу бағасы туралы мәліметтерді;

акционері (құрылтайшысы, қатысушысы) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі болып табылатын заңды тұлға иеленген акциялардың саны, оларды сатып алу бағасы, олардың орналастырылған акциялардың (артықшылықты және қоғам сатып алғандарын шегере отырып) жалпы санына пайыздық арақатынасы туралы мәліметтерді қамтитын, жарғылық капиталға қатысу үлесін немесе акцияларды сатып алу арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі еншілес ұйымды иеленген заңды тұлға туралы деректерді қоса беріледі.

Бұл талаптар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің бірнеше заңды тұлғалардың жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін немесе акцияларын иелену арқылы еншілес ұйымды иелену жағдайларына қолданылады;

12) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
13) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

14) олардың негізінде еншілес ұйымды бақылауды иелену болжанатын немесе бақылаудың туындау негізін көрсете отырып, бақылауды растайтын өзге де құжаттар қоса беріледі.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі әрбір аяқталған соңғы екі қаржы жылының қорытындылары бойынша шоғырландырылған және шоғырландырылмаған негіздерде шығынсыз қызмет жасау және пруденциялық нормативтерді, оның ішінде уәкілетті органға рұқсат алуға өтініш беру күнінің алдындағы соңғы үш ай ішінде шоғырландырылған негізде уәкілетті орган белгілеген пруденциялық нормативтерді сақтау шартымен еншілес ұйымды құруға құқылы.

6. Еншілес ұйымды құруға, иеленуге рұқсат беруден бас тартудың негіздері:

1) ұсынылған құжаттардың осы бапта көрсетілген талаптарға сәйкес келмеуі не ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулерін ол белгілеген мерзімде жоймау;

2) құрылатын немесе иеленетін еншілес ұйым орналасқан елдің қаржы ұйымдарын шоғырландырылған қадағалау саласындағы заңнамасының Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шоғырландырылған қадағалау жөніндегі талаптарға сай келмеуі;

3) еншілес ұйымның басшы қызметкерлерінің (немесе басшы қызметкер лауазымдарына тағайындауға немесе сайлауға ұсынылатын кандидаттардың) осы Заңның 34-бабы 3-тармағы бірінші бөлігі 3), 4) және 5) тармақшаларының талаптарына сай келмеуі;

4) құрамына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі кіретін сақтандыру тобының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің еншілес ұйымының болжалды болуының нәтижесінде пруденциялық нормативтерді сақтамауы;

5) еншілес ұйым қызметінің немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі жоспарлаған инвестициялардың салдарынан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің немесе сақтандыру тобының қаржылық жағдайының нашарлауы болжанатын қаржылық салдарларды талдау;

6) тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйелерінің, оның ішінде еншілес ұйымның қызметіне байланысты тәуекелдерге қатысты жүйелердің уәкілетті органның тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйелеріне қоятын талаптарына сай келмеуі;

7) еншілес ұйым орналасқан елдің заңнамасында көзделген жағдайларда еншілес ұйымның белгіленген пруденциялық нормативтерді, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің пруденциялық нормативтерді, оның ішінде шоғырландырылған негізде және уәкілетті органға рұқсат алуға өтініш берген күннің алдындағы соңғы үш ай ішінде және (немесе) өтінішті қарау кезеңінде сақталуы міндетті басқа да нормалар мен лимиттерді сақтамауы;

8) өтініш берілген күнге және құжаттарды қарау кезеңінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің және (немесе) ие болу болжанып отырған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері болып табылмайтын еншілес ұйымның қаржылық орнықтылығы мен төлем қабілетін жақсарту бөлігінде қолданыстағы қадағалап ден қою шараларының және (немесе) Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 227, 229, 230-баптарында және 239-бабының төртінші бөлігінде көзделген әкімшілік құқық бұзушылықтар үшін әкімшілік жазаларының болуы;

9) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі еншілес ұйымды – Қазақстан Республикасының резиденттері – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, банкті, инвестициялық портфельді басқарушыны құрған немесе иемденген жағдайда, осы Заңда, Қазақстан Республикасының банктер және банк қызметі және бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасында көзделген Қазақстан Республикасының резиденттері сақтандыру немесе банк холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, банктің, инвестициялық портфельді басқарушының ірі қатысушысы мәртебесін алуға келісім беруге қатысты талаптарды сақтамау болып табылады.

7. Уәкілетті орган өтініш берілгеннен кейін елу жұмыс күні ішінде рұқсат беруге немесе рұқсат беруден бас тартуға міндетті.

Рұқсат беруден бас тартқан жағдайда уәкілетті орган өтініш берушіні бас тартудың негіздері туралы жазбаша хабардар етуге міндетті.

8. Алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

9. Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру холдингінің еншілес ұйымы, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі капиталына қомақты қатысатын Қазақстан Республикасының резиденті емес ұйым уәкілетті органға жүктелген шоғырландырылған қадағалауды жүзеге асыру жөніндегі функцияларды сапалы және уақтылы орындауды қамтамасыз ету мақсатында тиісті сұрау салу негізінде уәкілетті органға қажетті ақпаратты ашуға міндетті. Бұл ретте алынған мәліметтер жария етуге жатпайды.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі уәкілетті органның алдын ала рұқсатын алмай тұрып еншілес ұйымды бақылауды иелену құқығын иеленген жағдайда уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына немесе сақтандыру холдингіне осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шараларын қолданады. Осындай жағдайда уәкілетті орган аталған бұзушылықты анықтағаннан кейін алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі еншілес ұйымның өздеріне тиесілі акцияларын (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) олармен ерекше қатынастар арқылы байланысты емес тұлғаларға иелігінен шығаруға және растайтын құжаттарды уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

11. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің ұйымдардың капиталына қомақты қатысуына уәкілетті органның алдын ала рұқсаты болған кезде ғана жол беріледі.

Ұйымның капиталына қомақты қатысуға уәкілетті органның рұқсатын алу жөніндегі талап аталған ұйымның акцияларына немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне тікелей иелік ететін (дауыс беруге, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) және уәкілетті органның тиісті рұқсаты бар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы – Қазақстан Республикасы резидентінің акцияларына иелік ету (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігінің болуы) арқылы осы ұйымның акцияларына немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне жанама түрде иелік ететін (дауыс беруге, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) сақтандыру холдингтеріне қолданылмайды.

Ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға рұқсат беру уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

Ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға рұқсат бергені үшін мөлшері мен төлеу тәртібі Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалатын алым төленеді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі уәкілетті органның алдын ала келісімін алмай тұрып ұйымның капиталына қомақты қатысуды иеленген жағдайда уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына және (немесе) сақтандыру холдингіне осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шараларын қолданады. Осындай жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі өздерінің капиталында қомақты қатысуы бар ұйымның оларға тиесілі акцияларын (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен және (немесе) сақтандыру холдингімен ерекше қатынастар арқылы байланысты емес тұлғаларға иелігінен шығаруға және растайтын құжаттарды алты ай ішінде уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

12. Мазмұнына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға рұқсат алуға арналған өтініш осы баптың 4-тармағының 1-1), 2), 3), 4), 5), 6) және 11) тармақшаларында көзделген құжаттар қоса беріле отырып ұсынылады.

Ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға рұқсат беруден бас тарту осы баптың 6-тармағында көзделген негіздер бойынша жүргізіледі.

13. Уәкілетті орган еншілес ұйымды құруға, оған ие болуға, ұйымның капиталына қомақты қатысуға берілген рұқсатты:

1) рұқсат беруге негіз болған анық емес мәліметтер;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі капиталына қомақты қатысатын ұйымның еншілес ұйымының қызметі осы Заңның 48-бабы 3-тармағының ережелеріне сәйкес келмеуі анықталған жағдайларда кері қайтарып алады.

Еншілес ұйымды құруға, оған ие болуға, ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға берілген рұқсатты кері қайтарып алу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Еншілес ұйымды құруға, оған ие болуға, ұйымның капиталына қомақты қатысуға берілген рұқсат кері қайтарып алынған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі алты ай ішінде көрсетілген ұйымдардағы өздеріне тиесілі акцияларды (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен және (немесе) сақтандыру холдингімен ерекше қатынастар арқылы байланысты емес тұлғаларға иеліктен шығаруды жүргізуге және растайтын құжаттарды уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

13-1. Уәкілетті орган еншілес ұйымды құруға, оған ие болуға, ұйымның капиталына қомақты қатысуға бұрын берген рұқсаттың күшін жоюға:

1) ұйымның тиесілі акцияларын (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің иеліктен шығаруы;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің еншілес ұйымды бақылау белгілерінің болмауы;

3) еншілес ұйымның таратылуы негіздер болып табылады.

Уәкілетті органнан бұрын берілген рұқсаттың күшін жою туралы хабарлама алынған күннен кейінгі күннен бастап бұрын берілген рұқсаттың күші жойылды деп есептеледі.

14. Осы баптың талаптары:

1) мынадай шарттардың бірі:

сақтандыру холдингінде, сақтандыру холдингінің белгілерін иеленген тұлғада тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингінің, сондай-ақ аталған тұлғалар шыққан елдің қаржылық қадағалау органының олардың шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауының болуы;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісімнің, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төменгі талап етілетін рейтингінің болуы орындалған кезде сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілерін иеленген тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері еместердің еншілес немесе тәуелді ұйымдары болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері еместерге, сондай-ақ олар Қазақстан Республикасының резиденттері емес еншілес және тәуелді ұйымдарды құрған немесе иемденген кезде сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілеріне ие тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері еместерге қолданылмайды. Ең төменгі рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен белгіленеді;

2) банк холдингтері немесе банктер болып табылатын және уәкілетті органның "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес берілген тиісті рұқсаты бар сақтандыру холдингтеріне қолданылмайды.

15. Егер банк холдингі немесе банк болып табылмайтын сақтандыру холдингі Қазақстан Республикасының заңнамасында оларға қатысты капиталға қатысуға тиісті рұқсат беру құжаттарын алу көзделген еншілес қаржы ұйымын құрған немесе сатып алған не қаржы ұйымының капиталына қомақты қатысуды сатып алған жағдайда, уәкілетті орган, рұқсат бергені үшін алымның төленгенін растайтын құжатты қоспағанда, осы бапта көзделген тиісті құжаттар ұсынылмай сақтандыру холдингіне қаржы ұйымының акцияларын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мөлшерлерде иелену, пайдалану және (немесе) оларға билік ету құқығын беретін тиісті құжатты берумен бір мезгілде еншілес ұйымды құруға немесе сатып алуға және (немесе) ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға рұқсат береді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талаптары сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге ниет білдірген тұлғаларға қолданылады.

Ескерту. 32-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2012.12.26 № 61-V (2012.02.04 бастап қолданысқа енгізіледі), 21.06.2013 № 106-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

33-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру брокерінің филиалдары мен өкілдіктерін құру, жабу

1. Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы директорлар кеңесінің шешімі негізінде, Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру брокері, қатысушылардың жалпы жиналысының не акционерлердің жалпы жиналысының шешімі негізінде уәкілетті органның келісімінсіз Қазақстан Республикасының аумағында да, оның шегінен тыс жерде де өзінің оқшауланған бөлімшелерін – филиалдары мен өкілдіктерін ашуға құқылы.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері өзінің филиалы мен өкілдігі Корпорацияда есептік тіркелген күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде:

1) филиал немесе өкілдік туралы ереженің көшірмесін;

2) филиалдың немесе өкілдіктің бірінші басшысына берілген сенімхаттың нотариат куәландырған көшірмесін қоса бере отырып, уәкілетті органға олардың ашылуы туралы хабар беруге міндетті.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атынан сақтандыру қызметін жүзеге асырады және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзіне берген өкілеттіктер шегінде әрекет етеді. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен бірыңғай балансы, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауымен толық сәйкес келетін атауы болады.

4. Сақтандыру брокерінің филиалы өз қызметін сақтандыру брокерінің атынан жүзеге асырады және сақтандыру брокері өзіне берген өкілеттіктер шегінде әрекет етеді. Сақтандыру брокері филиалының сақтандыру брокерімен бірыңғай балансы, сондай-ақ сақтандыру брокерінің атауымен толық сәйкес келетін атауы болады.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өкілдігі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атынан және оның тапсырмасы бойынша жұмыс істейді және сақтандыру қызметін жүзеге асырмайды.

6. Сақтандыру брокерінің өкілдігі сақтандыру брокерінің атынан және оның тапсырмасы бойынша әрекет етеді және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасу бойынша сақтандыру брокерінің делдалдық қызметін жүзеге асырмайды.

7. Осы Заңның 53-5-бабы 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген қолданыстағы санкцияның болмауы, сондай-ақ филиал Корпорацияда есептік тіркелген күннің алдындағы үш ай ішінде Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 227-бабының екінші бөлігінде, 229, 230-баптарында, 239-бабының төртінші бөлігінде көзделген әкімшілік құқық бұзушылықтар үшін әкімшілік жазаларды уәкілетті органның қолданбауы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің филиалдарын ашудың міндетті шарттары болып табылады.

8. Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру брокері аяқталған соңғы қаржы жылының қорытындысы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің қызметі залал шекпеген жағдайда өкілдік ашуға құқылы.

9. Филиал, өкілдік туралы ережелерге Корпорацияда есептік қайта тіркелуді талап ететін өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізілген кезде, Қазақстан Республикасының резиденттері болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері Корпорацияда есептік қайта тіркелу күнінен бастап отыз жұмыс күні ішінде уәкілетті органға филиал, өкілдік туралы ережелерге өзгерістердің және (немесе) толықтырулардың көшірмесін ұсынуға міндетті.

Филиал, өкілдік туралы ережелерге Корпорацияда есептік қайта тіркелуді талап етпейтін өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізілген кезде, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері енгізілген өзгерістер және (немесе) толықтырулар туралы хабарламаны қабылдап алуға уәкілеттік берілген орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің құжаттарын қабылдап алған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде уәкілетті органға олардың қабылдап алынғанын растайтын құжатты, филиал, өкілдік туралы ережелерге өзгерістердің және (немесе) толықтырулардың көшірмесін ұсынуға міндетті.

10. Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру брокері Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде филиалдар мен өкілдіктер ашқан жағдайда, мемлекеттің тиісті органында тіркелген күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде уәкілетті органға мемлекеттің тиісті органында тіркелгенін растайтын құжаттарды қоса бере отырып, олардың ашылғаны туралы жазбаша хабар беруге міндетті.

11. Қазақстан Республикасының бейрезиденттері болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері уәкілетті органның келісімін алмастан өз өкілдігін ашуға құқылы.

12. Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігі Корпорацияда есептік тіркелген күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде:

1) өкілдік туралы ереженің көшірмесін;

2) тиісті мемлекеттің сақтандыруды қадағалау органының Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру қызметіне арналған қолданыстағы лицензиясы бар екені туралы жазбаша растамасын не сақтандыруды қадағалау органының жазбаша растаманы беру Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы шыққан елдің заңнамасында көзделмегені туралы мәлімдемесін;

3) тиісті мемлекеттің сақтандыруды қадағалау органының Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыруға арналған қолданыстағы лицензиясы бар екені туралы жазбаша растамасын немесе егер тиісті мемлекеттегі сақтандыру брокерінің қызметі лицензияланатын қызмет түрі болмаса, тіркеу нөмірін көрсете отырып, электрондық растаманы не сақтандыруды қадағалау органының жазбаша растаманы беру Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокері шыққан елдің заңнамасында көзделмегені туралы мәлімдемесін;

4) тиісті мемлекеттің сақтандыруды қадағалау органының Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігін ашуға қарсы еместігі туралы жазбаша хабарламасын не тиісті мемлекеттің сақтандыруды қадағалау органының немесе беделді заң қызметінің Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокері мемлекетінің заңнамасы бойынша мұндай рұқсат талап етілмейтіндігі туралы мәлімдемесін;

5) Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігі басшысының атына нотариат куәландырған сенімхатты қоса бере отырып, ашылуы туралы уәкілетті органға жазбаша хабар беруге тиіс.

13. Қазақстан Республикасында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарын ашуға осы Заңда көзделген шарттарда рұқсат етіледі.

14. Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігі Корпорацияда есептік тіркелген (қайта тіркелген) күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде уәкілетті органға өкілдік туралы ережеге өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізілгені туралы, осы құжаттардың көшірмелерін қоса бере отырып, хабар беруге міндетті.

Өкілдік туралы ережеге қайта тіркеуді талап етпейтін өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізілген жағдайда, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігі енгізілген өзгерістер және (немесе) толықтырулар туралы хабарламаны қабылдауға уәкілеттік берілген орган Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокері өкілдігінің құжаттарын қабылдаған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде уәкілетті органға олардың қабылданғанын растайтын құжатты, филиал, өкілдік туралы ережеге өзгерістердің және (немесе) толықтырулардың нотариат куәландырған көшірмелерін ұсынуға міндетті.

15. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері өзінің филиалын және (немесе) өкілдігін Корпорацияда (Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде филиалдың немесе өкілдіктің қызметі тоқтатылған кезде – мемлекеттің тиісті тіркеуші органында) есептік тіркеуден шығарған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде уәкілетті органға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері филиалының және (немесе) өкілдігінің есептік тіркеуден шығарылғанын растайтын Корпорация (Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде филиалдың немесе өкілдіктің қызметі тоқтатылған кезде – мемлекеттің тиісті тіркеуші органы) құжатының көшірмесін қоса бере отырып, олардың қызметінің тоқтатылғаны туралы жазбаша хабар беруге тиіс.

16. Уәкілетті орган осы баптың 7, 8, 12 және 14-тармақтарының талаптары орындалмаған жағдайда, Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру брокерінің филиалын және (немесе) өкілдігін және Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігін жабуды талап етеді.

Уәкілетті орган осы баптың 2, 9, 10 және 15-тармақтарының талаптары орындалмаған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне қадағалап ден қою шараларын қолданады.

Ескерту. 33-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

34-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлеріне қойылатын талаптар

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалдары мен өкілдіктерінің басшыларын және олардың бас бухгалтерлерін қоспағанда, басқару органының басшысы мен мүшелері, атқарушы органның басшысы мен мүшелері, бас бухгалтер, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының екі және одан көп құрылымдық бөлімшесінің қызметін үйлестіруді және (немесе) бақылауды жүзеге асыратын және сақтандыру қызметін және (немесе) инвестициялық қызметті жүргізуге негіз болатын құжаттарға қол қою құқығы бар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзге де басшылары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басшы қызметкерлері болып танылады.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1-тармақты екінші бөлікпен толықтыру көзделген – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2025 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Басшы және оның орынбасарлары, бас бухгалтер сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлері болып танылады.

1-1. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының екі және одан көп құрылымдық бөлімшесінің қызметін үйлестіруді және (немесе) бақылауды жүзеге асыратын және солардың негізінде сақтандыру қызметі жүргізілетін құжаттарға қол қою құқығына ие Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшысы және оның орынбасарлары, өзге де басшылары, бас бухгалтер Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшы қызметкерлері болып танылады. Қазақстан Республикасы бейрезидент- сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының кемінде екі басшы қызметкері Қазақстан Республикасының резиденті болуға тиіс.

Басшы және оның орынбасарлары, бас бухгалтер Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкерлері болып танылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшысы және оның орынбасарлары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшысы және оның орынбасарлары заңды тұлғаның атқарушы органы басшысының не атқарушы органының функцияларын жеке-дара жүзеге асыратын адамның, басқа қаржы ұйымдарында және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдарында басшы қызметкер лауазымын атқаруға құқылы емес.

1-2. Осы баптың мақсаттары үшін басшы қызметкер лауазымына кандидат деп сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкері лауазымын атқару ниеті бар жеке тұлға немесе тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына сайланған адам түсініледі.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері қаржы жылы аяқталғаннан кейін күнтізбелік бір жүз жиырма күн ішінде Ұлттық Банкке сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің барлық басшы қызметкерлеріне қаржы жылы ішінде төлеген кірістер туралы мәліметтерді қамтитын есептілікті уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысан бойынша ұсынуға міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлеріне еңбекақы төлеу, ақшалай сыйақы, сондай-ақ оларға материалдық көтермелеудің басқа да түрлерін есептеу бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің ішкі саясатына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актісінде айқындалады.";

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкері лауазымын:

1) жоғары білімі жоқ;

2) мынадай:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін халықаралық қаржы ұйымдарында;

және (немесе) қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау саласында;

және (немесе) қаржылық көрсетілетін қызметтерді ұсыну саласында;

және (немесе) қаржы ұйымдарына аудит жүргізу бойынша;

және (немесе) қаржы ұйымдарына аудит жүргізу жөніндегі көрсетілетін қызметтерді реттеу саласында;

және (немесе) қаржы ұйымдарының қызметін автоматтандыру үшін пайдаланылатын бағдарламалық қамтылымды әзірлеу саласында;

және (немесе) осы тармақшада санамаланған салаларда қызметін жүзеге асыратын шетелдік заңды тұлғаларда осы бапта белгіленген еңбек өтілі жоқ;

3) мінсіз іскерлік беделі жоқ;

4) осы және (немесе) өзге қаржы ұйымында, банк, сақтандыру холдингінде, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкінің осы және (немесе) өзге филиалында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының осы және (немесе) өзге филиалында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің осы және (немесе) өзге филиалында басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімі кері қайтарып алынған және (немесе) қызметтік міндеттерін орындаудан шеттетілген адам атқара алмайды (оған тағайындала немесе сайлана алмайды).

Көрсетілген талап уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімін кері қайтарып алу туралы шешім қабылдағаннан кейін қатарынан соңғы он екі ай бойы қолданылады;

5) басшы лауазымға өзін келісу туралы өтінішхат берілген күнге дейін үш жыл ішінде сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған не сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін әкімшілік жазаға тартылған адам атқара алмайды (оған тағайындала немесе сайлана алмайды).

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері басшы қызметкерлерді тағайындау (сайлау) кезінде олардың осы баптың талаптарына сай келуін, оның ішінде уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылатын ақпаратты ескере отырып, дербес тексереді.

Басшы қызметкерлерге және басшы қызметкер лауазымдарына кандидаттарға қатысты мінсіз іскерлік беделдің болуы не болмауы тұрғысынан іскерлік беделді бағалауды уәкілетті орган, оның ішінде уәжді пайымдауды пайдалана отырып жүзеге асырады.

3-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлға болып табылатын және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесінің мүшесі – тәуелсіз директор лауазымына өзін келісу туралы өтінішхат берілген күннің алдындағы үш жыл бойы осындай тұлға болған адам сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесінің мүшесі – тәуелсіз директоры бола алмайды.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атқарушы органының басшысы лауазымына тағайындала (сайлана) алмайды.

Атқарушы орган мүшелерінің саны кемінде үш адам болуға тиіс.

5. Осы баптың 3-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген талапқа сай келу үшін:

1) бас қаржы ұйымының атқарушы органының мүшесі болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі, атқарушы органның басшысы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшысы лауазымына кандидаттар үшін – кемінде бес жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде үш жыл;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының басшысы лауазымына кандидаттар үшін – кемінде бес жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде екі жыл;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атқарушы органының мүшесі, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы басшысының орынбасары, сақтандыру брокерінің басшысы, оның орынбасары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшысы, оның орынбасары лауазымдарына кандидаттар үшін – кемінде үш жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде екі жыл;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының мүшесі лауазымына кандидаттар үшін – кемінде екі жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде бір жыл;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының бас бухгалтері лауазымына кандидаттар үшін – кемінде үш жыл;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының өзге де басшылары лауазымдарына кандидаттар үшін – кемінде бір жыл еңбек өтілі болуы қажет.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы атқарушы органының тек қауіпсіздік мәселелеріне, әкімшілік-шаруашылық мәселелеріне, ақпараттық технологиялар мәселелеріне ғана жетекшілік ететін мүшесі лауазымына кандидаттар үшін осы баптың 3-тармағының 2) тармақшасында көзделген еңбек өтілінің болуы талап етілмейді.

Осы тармақта айқындалған еңбек өтіліне қаржы ұйымының бөлімшелеріндегі оның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, әкімшілік-шаруашылық қызметті жүзеге асыруға, ақпараттық технологияларды дамытуға (ақпараттық технологияларды дамыту бөлімшесінің басшысын қоспағанда) байланысты жұмыс, өзара сақтандыру қоғамындағы және микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдағы жұмыс кірмейді.

Орналастырылған акцияларының елу пайыздан астамы тікелей немесе жанама түрде мемлекетке және (немесе) ұлттық басқарушы холдингке тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының басшысы лауазымына кандидат болып табылатын Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшесі, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы органы басшысының орынбасары үшін осы бапта көзделген өтіл талап етілмейді.

5-1. Осы баптың 5-тармағы бірінші бөлігінің 1), 2), 3) және 4) тармақшаларының мақсаттары үшін басшы лауазым деп осы баптың 3-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көрсетілген салаларда қызметін жүзеге асыратын ұйымдардың басқару органы басшысы мен мүшелерінің, атқарушы органы басшысы мен мүшелерінің, дербес құрылымдық бөлімшесі, сондай-ақ оқшауланған бөлімшесі басшысының, басшысы орынбасарының лауазымдары түсініледі.

5-2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) келісім алу үшін құжаттарды басшы қызметкер лауазымына кандидат не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері ұсынуы мүмкін.

Уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) келісімі басшы қызметкер лауазымына кандидат осы лауазымдарға қойылатын талаптарға сай келген жағдайда бір не бірнеше лауазымға берілуі мүмкін.

Уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) келісімі басшы қызметкер лауазымын қайта келісусіз атқаруға құқық береді және мынадай жағдайларда өз қолданысын тоқтатады:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалында, сақтандыру брокерінде, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалында басшы қызметкер лауазымына келісілген кандидатты басшы қызметкер лауазымына келісім алынған немесе одан босатылған (өкілеттігі тоқтатылған) күннен бастап он екі ай ішінде тағайындамау (сайламау);

2) уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкері лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді кері қайтарып алуы.

6. Басшы қызметкер лауазымына кандидат тиісті функцияларды уәкілетті органмен келіспей жүзеге асыруға құқылы емес.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген тыйым салу тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына сайланған, тиісті функцияларды сайланған күнінен бастап күнтізбелік алпыс күннен аспайтын мерзім бойы уәкілетті органмен келіспей жүзеге асыруға құқылы адамға қолданылмайды.

Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлерін тағайындауға (сайлауға) келісім беру үшін ұсынылған құжаттарды уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде қарайды.

Басқару органы басшысының міндеттерін атқару басқару органының мүшесіне немесе атқарушы орган басшысының міндеттерін атқару атқарушы органның мүшесіне күнтізбелік алпыс күннен аспайтын мерзімге жүктелген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерінің міндеттерін уәкілетті органның басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімі жоқ адамның атқаруына (уақытша жоқ адамды алмастыруына) тыйым салынады.

6-1. Тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына кандидат өзі аталған лауазымға сайланғанға дейін де, одан кейін де келісілуі мүмкін.

Тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі келісілген кезде сайланғаннан кейін келісуге құжаттар уәкілетті органға осы баптың 6-тармағының екінші бөлігінде белгіленген мерзімде ұсынылуға тиіс.

Осы тармақта көрсетілген мерзім өткеннен кейін және келісуге құжаттардың толық топтамасы уәкілетті органға ұсынылмаған не уәкілетті орган келісуден бас тартқан жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, сақтандыру брокері, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы осы басшы қызметкердің өкілеттігін тоқтату жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.

6-2. Уәкілетті орган "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 13-5-бабына сәйкес басшы қызметкер лауазымына кандидатқа қатысты уәжді пайымдауды пайдаланған кезде уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына кандидатты келісуге құжаттарды ұсынған тұлғаға басшы қызметкер лауазымына кандидатқа қатысты уәжді пайымдауды қалыптастыру туралы хабарлама жібереді.

Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкері лауазымдарына кандидаттарды тағайындауға (сайлауға) келісім алу үшін ұсынылған құжаттарды қарау мерзімін уәкілетті орган осы басшы қызметкер лауазымдарына кандидаттарға қатысты уәжді пайымдауды қалыптастырған кезде тоқтата тұрады. Осы мерзім басшы қызметкер лауазымына кандидатты келісуге құжаттарды ұсынған тұлғаға уәжді пайымдау жобасы жіберілген күннен бастап уәкілетті орган уәжді пайымдауды пайдалана отырып, шешім қабылдаған күнге дейін тоқтатыла тұрады.

7. Мінсіз іскерлік беделдің болмау өлшемшарттарын қоса алғанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және сақтандыру брокерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) уәкілетті органның келісім беру тәртібі, келісім алуға қажетті құжаттар уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актілерінде белгіленеді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және сақтандыру брокерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) келісім бергені үшін мөлшері мен төлеу тәртібі Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалатын алым алынады.

8. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлерін тағайындауға (сайлауға) келісім беруден мынадай негіздер бойынша бас тартады:

1) басшы қызметкер лауазымдарына кандидаттардың осы бапта, осы Заңның 16-2-бабында, "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабының 20) тармақшасында, 54-бабының 4-тармағында және 59-бабының 2-тармағында, "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабында немесе уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сай келмеуі;

2) тестілеудің теріс нәтижесі.

Мыналар тестілеудің теріс нәтижесі болып табылады:

басшы қызметкер лауазымына кандидатты тестілеу нәтижесінің дұрыс жауаптардың жетпіс пайызынан аз болуы;

басшы қызметкер лауазымына кандидаттың уәкілетті орган айқындаған тестілеу тәртібін бұзуы;

келісілген мерзім ішінде басшы қызметкер лауазымына кандидаттың уәкілетті орган белгілеген уақытта тестілеуге келмеуі;

3) уәкілетті орган ескертулерінің жойылмауы немесе уәкілетті органның ескертулері ескеріле отырып пысықталған құжаттардың уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген мерзім өткеннен кейін ұсынылуы;

4) тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына кандидатты сайлаудың (тағайындаудың) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртібінің бұзылуы;

5) тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына кандидат өз лауазымын уәкілетті органмен келіспей атқаратын, осы баптың 6-1-тармағының екінші бөлігінде белгіленген мерзім өткеннен кейін құжаттардың ұсынылуы;

6) уәкілетті органда басшы қызметкер лауазымына кандидаттың бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалды деп танылған және (немесе) үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтіруге алып келген әрекеттер жасағаны туралы мәліметтердің (фактілердің) болуы.

Осы талап санамаланған оқиғалардың ең алдыңғысы басталған:

уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына кандидаттың әрекеттерін бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалды деп таныған;

уәкілетті орган осындай әрекеттерді жасау салдарынан үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтірілгенін растайтын фактілерді алған күннен бастап бір жыл бойы қолданылады;

7) уәкілетті органда басшы қызметкер лауазымына кандидаттың уәкілетті орган бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалды деп танылған әрекеттерді жасағаны үшін қадағалап ден қою шараларын қолданған және (немесе) Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 259-бабында көзделген әкімшілік құқық бұзушылық үшін әкімшілік жаза қолданылған қаржы ұйымының қызметкері және (немесе) әрекеттері мәмілеге қатысушы қаржы ұйымына және (немесе) үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтіруге алып келген қаржы ұйымының қызметкері болып табылатындығы туралы мәліметтердің болуы.

Осы талап санамаланған оқиғалардың ең алдыңғысы басталған:

уәкілетті орган қаржы ұйымының әрекеттерін бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалды деп таныған;

уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына кандидаттың әрекеттері салдарынан қаржы ұйымына және (немесе) үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтірілгенін растайтын фактілерді алған күннен бастап бір жыл бойы қолданылады.

Осы тармақшаның мақсаттары үшін қаржы ұйымының қызметкері деп жоғарыда көрсетілген бұзушылықтарға алып келген мәселелер бойынша шешімдер қабылдау құзыретіне кірген қор биржасының басшы қызметкер не оның міндетін атқарған адам және (немесе) трейдері түсініледі.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің 6) және 7) тармақшаларында көрсетілген мәліметтерге уәкілетті орган Қазақстан Республикасының бейрезидент-қаржы ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органынан алған мәліметтер де жатады.

9. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері уәкілетті органды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің тиісті органы шешім қабылдаған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде басшы қызметкерлер құрамында болған, оларды тағайындауды (сайлауды), басқа лауазымға ауыстыруды, еңбек шартын бұзуды және (немесе) өкілеттіктерін тоқтатуды қоса алғанда, барлық өзгерістер туралы, басшы қызметкерді сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін әкімшілік жауаптылыққа тарту туралы, сондай-ақ растайтын құжаттарының көшірмелерін қоса бере отырып, басшы қызметкердің тегіндегі, атындағы, әкесінің атындағы (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілген болса) өзгерістер туралы хабардар етуге міндетті.

Басшы қызметкер қылмыстық жауаптылыққа тартылған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері уәкілетті органды осы ақпарат сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне белгілі болған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде хабардар етеді.

10. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

11. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкері лауазымына тағайындауға (сайлауға) берген келісімін мынадай негіздер бойынша кері қайтарып алады:

1) келісім беруге негіз болған анық емес мәліметтердің анықталуы;

2) сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға міндетті немесе төтенше жарналарды, сондай-ақ бастапқы біржолғы және қосымша жарналарды соңғы он екі ай ішінде екі және одан көп рет төлемеу, уақтылы төлемеу не толық емес көлемде төлеу;

3) уәкілетті органның осы Заңның 53-3-бабы 1-тармағының 11) тармақшасында көрсетілген қадағалап ден қою шарасын қолдануы;

4) сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды соңғы он екі ай ішінде екі және одан көп рет төлемеуі, уақтылы төлемеуі не толық емес көлемде төлеуі;

5) алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығының болуы;

6) сақтандыру омбудсманының шешімін ол белгілеген мерзімде сақтандыру ұйымының соңғы он екі ай ішінде екі және одан көп рет орындамауы;

7) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дерекқорға ақпарат беру жөніндегі талаптарды соңғы он екі ай ішінде екі және одан көп рет орындамауы немесе тиісінше орындамауы, оның ішінде оны бұрмалауы және (немесе) толық және (немесе) уақтылы ұсынбауы;

8) басшы қызметкерлердің осы бапта, осы Заңның 16-2-бабында, "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабының 20) тармақшасында, 54-бабының 4-тармағында және 59-бабының 2-тармағында, "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабында немесе уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сай келмеуі.

Уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында, сақтандыру холдингінде, сақтандыру брокерінде басшы қызметкерді тағайындауға (сайлауға) келісімді кері қайтарып алуы өзге қаржы ұйымдарында, банк, сақтандыру холдингтерінде, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдарында осы басшы қызметкерге бұрын берілген келісімді (келісімдерді) кері қайтарып алуға негіз болып табылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері:

1) уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді кері қайтарып алған;

2) басшы қызметкер лауазымына кандидатты сайлаудың (тағайындаудың) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртібі бұзылған жағдайларда басшы қызметкермен еңбек шартын бұзуға не еңбек шарты болмаған кезде басшы қызметкердің өкілеттігін тоқтату жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.

12. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
13. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

14. Сақтандыру холдингінің басқару органдарының, атқарушы органның басшысы мен мүшелері, бас бухгалтері, еншілес ұйымның (ұйымдардың) және (немесе) капиталына сақтандыру холдингі қомақты қатысатын ұйымның (ұйымдардың) қызметін үйлестіруді және (немесе) бақылауды жүзеге асыратын өзге де басшылары сақтандыру холдингінің басшы қызметкерлері деп танылады.

15. Осы баптың талаптары:

1) Қазақстан Республикасы бейрезидент сақтандыру холдингтерінің басшы қызметкерлерін қоспағанда, мынадай талаптардың бірі орындалған кезде:

сақтандыру холдингінде тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингілік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингі, сондай-ақ сақтандыру холдингі шыққан елдің қаржылық қадағалау органының оның шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауы бар болғанда;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісім, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің талап етілетін ең төмен рейтингі бар болғанда сақтандыру холдингтерінің басшы қызметкерлеріне қолданылады. Ең төмен рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актісінде белгіленеді.

2) "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес банк конгломераттарының құрамына кіретін банк холдингтері болып табылатын сақтандыру холдингтерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) уәкілетті органның келісімін алған басшы қызметкерлерді қоспағанда, сақтандыру холдингтерінің басшы қызметкерлеріне қолданылады.

Ескерту. 34-бап жаңа редакцияда - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.04.2019 № 243-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

35-бап. Қазақстан Республикасының резидентi еместiң қатысатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қойылатын қосымша талаптар

1. алып тасталды.

2. Дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акциялары жиынтығының жиырма бес проценттен астамы:

1) Қазақстан Республикасының резидентi еместiң;

2) жарғылық капиталға қатысу үлестерiнiң немесе орналастырылған акцияларының елу процентiнен астамы Қазақстан Республикасының резидентi еместердiң меншiгiндегi және (немесе) басқаруындағы Қазақстан Республикасы резидентiнiң - заңды тұлғаның;

3) Қазақстан Республикасының резидентi еместердiң бағалы қағаздарын атаулы ұстаушылар болып табылатын Қазақстан Республикасы резиденттерiнiң меншiгiнде немесе басқаруында болып отырған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасының резидентi еместер қатысатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы болып табылады.

Ескерту. 35-бапқа өзгертулер енгізілді - ҚР 2005.07.08 № 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

36-бап.

Ескерту. 36-бап алынып тасталынды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

6-1-тарау. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын құрудың және олардың қызметінің ерекшеліктері

Ескерту. Заң 6-1-тарау толықтырылды - ҚР 27.04.2015 № 311-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

36-1-бап. Исламдық сақтандыру қағидаттары

Исламдық сақтандыру қағидаттары:

1) сақтанушыларды өзара қорғау және олардың өзара жауапкершілігі;

2) осы Заңның 11-бабы 2-тармағының 1), 1-1) және 2) тармақшаларында көзделген, пайыздармен көрсетілген инвестициялаудан немесе қарыздар беруден түскен кірістерді алуға тыйым салу;

3) темекі, алкоголь өнімінің өндірілуіне және (немесе) саудасына, қару-жарақ пен оқ-дәрілерге, ойын бизнесіне байланысты қызметті, сондай-ақ исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес сақтандыруға (қайта сақтандыруға) немесе қаржыландыруға тыйым салған кәсіпкерлік қызметтің өзге де түрлерін сақтандыруға (қайта сақтандыруға) немесе қаржыландыруға тыйым салу болып табылады.

Ескерту. 36-1-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

36-2-бап. Исламдық сақтандыру қоры

1. Исламдық сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру мақсатында исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорын исламдық сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақылары, сондай-ақ оларды инвестициялау нәтижесінде алынған өзге де кірістер есебінен қалыптастырады.

Исламдық сақтандыру қорын қалыптастыру, есепке алу, пайдалану және бөлу қағидалары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

2. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорын басқаруды жүзеге асырады.

3. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтанушылардың мүддесінде исламдық сақтандыру қорының қаражатын исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес тізбесін белгілейтін активтерге инвестициялайды.

4. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорының қаражаты салынған активтер құнының азаюына байланысты шығындар үшін, мұндай шығындар оның кінәсінен туындаған жағдайларды қоспағанда, жауаптылықта болмайды.

5. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорының қаражатынан өз қаражатының бөлек есебін жүргізеді.

6. Исламдық сақтандыру шарттары бойынша міндеттемелерді орындау үшін исламдық сақтандыру қорының қаражаты жеткіліксіз болған жағдайда, исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ақшаны болашақта исламдық сақтандыру қорына түсетін ақшалай түсімдер есебінен қайтару шартымен, исламдық сақтандыру қорына беруге міндетті. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осындай ақшаны бергені үшін сыйақы алуға құқылы емес.

Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының исламдық сақтандыру қорына ақшаны беру қағидалары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

7. Исламдық сақтандыру қорының қаражатын сақтанушылар арасында бөлу әр сақтанушының исламдық сақтандыру қорындағы үлесіне пропорционалды түрде жүзеге асырылады.

36-3-бап. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сыйақысы

Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорын басқарғаны үшін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен, исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасқан кезде сақтандыру сыйлықақысының бір бөлігі және (немесе) исламдық сақтандыру қорының қаражатын инвестициялаудан алынған кірістердің бір бөлігі түрінде сыйақы алуға құқылы.

36-4-бап. Исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің қызметі

1. Қызметтің, операциялардың және мәмілелердің осы Заңның 36-1-бабында көрсетілген исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкестігін айқындау үшін исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында міндетті түрде исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес құрылады.

2. Исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес директорлар кеңесінің ұсынымы бойынша исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы тағайындайтын тәуелсіз орган болып табылады.

36-5-бап. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметіне қойылатын талаптар

1. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорын басқарғаны үшін, осы Заңның 36-3-бабында көрсетілген сыйақыдан басқа, кез келген түрде сыйақы алуға немесе өзге де кіріс алуға құқылы емес.

2. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғысымен, Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережеде исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңеске исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметіне қойылатын, сақталуы міндетті өзге де талаптарды айқындау құқығы берілуі мүмкін.

Ескерту. 36-5-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

36-6-бап. Исламдық сақтандыру шартын исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкес емес деп танудың салдарлары

1. Исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес жасалу сатысындағы исламдық сақтандыру шартын осы Заңның 36-1-бабында көрсетілген исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкес емес деп таныған жағдайда, мұндай шарт жасалмайды және орындалмайды.

2. Исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес жасалған, бірақ орындалмаған немесе ішінара орындалған исламдық сақтандыру шартын осы Заңның 36-1-бабында көрсетілген исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкес емес деп таныған жағдайда, мұндай шарт исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының талап етуі бойынша Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен мерзімінен бұрын тоқтатылады.

3. Исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес орындалған немесе ішінара орындалған исламдық сақтандыру шартын осы Заңның 36-1-бабында көрсетілген исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкес емес деп таныған жағдайда, исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мұндай шарт бойынша кірісі қайырымдылыққа жіберілуге тиіс.

36-7-бап. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғысына қойылатын қосымша талаптар

Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғысында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережеде Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген мәліметтерден бөлек, мыналар:

1) исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қызметінің мақсаттары;

2) исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тұрақты жұмыс істейтін органының – исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің міндеттері, функциялары мен өкілеттіктері, сондай-ақ оны құру тәртібі және исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің мүшелеріне қойылатын талаптар;

3) исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес мақұлдаған, исламдық сақтандыру қорын басқарғаны үшін сыйақы алудың шарттары және тәртібі қамтылуға тиіс.

Ескерту. 36-7-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7-тарау. ЛИЦЕНЗИЯЛАУ

37-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын және сақтандыру брокерін лицензиялау

1. Алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

1-1. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалына сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны уәкілетті орган Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы берген, мәні бойынша ұқсас қызмет түрлерін жүзеге асыруға қолданыстағы лицензиялар болған кезде береді.

1-2. Өтініш беруші уәкілетті органға сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензия алуға өтініш бергенге дейін:

1) барлық ұйымдастырушылық-техникалық, оның ішінде бухгалтерлік есепке алу және бухгалтерлік есепке алуды жүргізуді автоматтандыру мәселелері жөніндегі іс-шараларды орындауға;

2) тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау, ішкі аудит жүйелерінің болуын қамтамасыз етуге;

3) басшы қызметкерлерді келісу жөніндегі талаптарды орындауға;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырудың ішкі қағидаларының болуын қамтамасыз етуге;

5) штатында сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған жарамды лицензиясы бар актуарийдің болуы;

6) сақтандыру ұйымдары мәжбүрлеп таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға қатысу шартын, егер сақтандыру ұйымының осындай ұйымға міндетті қатысуы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген болса, жасасуға;

7) осы Заңның және Қазақстан Республикасының жекелеген заңдарының талаптарына сәйкес дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйыммен қатысу шартын жасасуға міндетті.

1-3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензия алу үшін өтініш беруші уәкілетті органға мынадай құжаттарды ұсынады:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат алу кезінде ұсынылған бизнес-жоспарда көзделген сақтандыру сыныптары шегінде лицензия беру туралы өтініш;

2) осы баптың 1-2-тармағында көрсетілген талаптардың орындалғанын растайтын құжаттар;

3) бюджетке лицензиялық алымның төленгенін растайтын құжат;

4) жарғылық капиталдың төленгенін растайтын құжаттардың көшірмелері.

2. Сақтандырудың қосымша сыныбы (сыныптары) бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшін сақтандыру ұйымы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы уәкілетті органның талаптарына сәйкес келетін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелерінің болуын қамтамасыз етеді, сондай-ақ уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) өтінішті;

2) сақтандыру ұйымының немесе Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының атқарушы органының басшысы және актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған жарамды лицензиясы бар актуарий қол қойған және сақтандыру ұйымының директорлар кеңесі немесе Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының тиісті басқару органы бекіткен бизнес-жоспарды;

3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
3-1) алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

4) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасау жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесін ұсынады.

5) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
6) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
7) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Бизнес-жоспар сақтандырудың қосымша сыныбы (сыныптары) ескеріле отырып (сақтандыру ұйымының тұтастай алғандағы қызметі бойынша) жасалады және ол:

1) сақтандырудың қосымша сыныбы (сыныптары) бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшін өтініш білдірген күнге осы Заңның 27-бабына сәйкес бұрын ұсынылған бизнес-жоспар жасалған мерзім өткенге дейін екі жылдан аз қалған жағдайда, "жалпы сақтандыру" саласының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін – таяудағы үш жылға және "өмірді сақтандыру" саласының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін бес жылға;

2) сақтандыру ұйымы сақтандырудың қосымша сыныбы (сыныптары) бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшін осы Заңның 27-бабына сәйкес ұсынылған бизнес-жоспар жасалған мерзім өткенге дейін екі жылдан кешіктірмей өтініш білдірген жағдайда, осы Заңның 27-бабына сәйкес ұсынылған бизнес-жоспар жасалған мерзімнің соңына дейінгі кезеңге әзірленуге тиіс.

Осы Заңның 27-бабына сәйкес бизнес-жоспарда талап етілетін ақпаратқа қосымша ретінде бизнес-жоспарда мынадай ақпарат қамтылуға тиіс:

1) мыналардың:

сақтандыру сыныбы бойынша өтелетін тәуекелдердің;

сақтандыру портфелі құрылымындағы сақтандыру сыныбы үлесінің;

сақтандыру сыныбы бойынша көрсетілетін қызметтерді ұсыну нарығы сегментінің (нарық көлемінің, ықтимал сақтанушылардың, географиялық жерінің);

сақтандыру өнімдерін сақтандыру сыныбы шеңберінде өткізу тәсілдерінің негізгі сипаттамалары (сақтандырудың әрбір қосымша сыныбы бойынша);

2) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес келетін, экономикалық негіздемесі бар сақтандыру тарифтерінің есеп-қисабы (сақтандырудың әрбір қосымша сыныбы бойынша);

3) пайда, залал туралы болжам (тұтастай алғанда сақтандыру ұйымының қызметі бойынша);

4) сақтандыру резервтері туралы болжам (тұтастай алғанда сақтандырудың әрбір қосымша сыныбы және сақтандыру портфелі бойынша);

5) залалдылық болжамы, ең нашар және ең жақсы ахуалдағы тәуекелдерді бағалау, пруденциялық нормативтердің сақталу болжамы (тұтастай алғанда сақтандыру ұйымының қызметі бойынша);

6) қайта сақтандыру саясаты (қайта сақтандыру нысандары мен әдістері, қайта сақтандыру ұйымдарын бағалау өлшемшарттары);

7) инвестициялық саясат (тұтастай алғанда сақтандыру ұйымының қызметі бойынша).

4. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі алып тасталған кезде сақтандырудың осы сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастай отырып, сондай-ақ лицензиаттың орналасқан жерінің өзгеруін қоспағанда, Қазақстан Республикасының рұқсаттар және хабарламалар туралы заңнамасында көзделген жағдайларда, лицензия қайта ресімделуге жатады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлері жалпы жиналысының лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастау туралы шешімін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органға шешім қабылданған күннен бастап он жұмыс күні ішінде жібереді.

Акционерлер жалпы жиналысының шешімімен лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі алып тасталған кезде лицензия шешім қабылданған күннен бастап бір жүз сексен күн ішінде қайта ресімделуге жатады.

5-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастау туралы шешім қабылдаған жағдайда, қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйлықақыларын, жауапкершілігінің көлемін ұлғайту көзделетін олардың өзгерісін қоса алғанда, сақтандырудың осы сыныптары және (немесе) қызмет түрі бойынша жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға тыйым салынады. Бұл тыйым салу осы баптың 5-тармағының екінші бөлігіне сәйкес уәкілетті орган хабардар етілген күннен бастап қолданылады.

Сақтандырудың осы сыныптары (қызмет түрі) бойынша бұрын жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы:

1) "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін сақтанушыларды (қайта сақтанушыларды) сақтандыру портфелін қабылдаған сақтандыру ұйымы (ұйымдары) туралы міндетті түрде хабардар ете отырып, басқа сақтандыру ұйымына (ұйымдарына) беруді жүзеге асыруға;

2) сақтанушының (қайта сақтанушының) жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын таңдауға келісімі болған кезде сақтандырудың өзге де сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін басқа сақтандыру ұйымына (ұйымдарына) беруді жүзеге асыруға немесе осы Заңның 37-1-бабы 4-тармағының талабына сәйкес хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде сақтанушының (қайта сақтанушының) сақтандыру портфелін беруге жазбаша қарсылығын алған жағдайда, сақтанушымен (қайта сақтанушымен) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын бұзуға;

3) басқа сақтандыру ұйымында (ұйымдарында) сақтандырудың осы сыныптары (қызмет түрі) бойынша сақтандыру портфелін қабылдауға заңнамалық шектеулер болған кезде сақтанушылармен (қайта сақтанушылармен) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға міндетті.

5-2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастау туралы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы бұрын қабылдаған шешімінің күшін жою туралы шешім қабылдаған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы шешім қабылданған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде уәкілетті органға осы баптың 2-тармағының 2) тармақшасына және 3-тармағына сәйкес бизнес-жоспарды ұсынуға міндетті. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бизнес-жоспарын уәкілетті орган он жұмыс күні ішінде қарайды.

Бұл ретте осы баптың 5-1-тармағының бірінші бөлігінде көрсетілген тыйым салу уәкілетті орган осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген бизнес-жоспарды мақұлдағанға дейін қолданылады.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастау үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органға мынадай құжаттарды ұсынады:

1) өтініш;

2) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесі;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлері жалпы жиналысының лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастау туралы шешімінің көшірмесі;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары мерзімінен бұрын бұзылған және (немесе) сақтандыру портфелі берілген жағдайларда, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының мерзімінен бұрын бұзылғанын және (немесе) осы Заңның 37-1-бабында көзделген тәртіппен сақтандыру портфелінің берілгенін растайтын құжаттар.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талаптары:

1) уәкілетті органның сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі бойынша лицензиядан айыру туралы шешім қабылдау;

2) Қазақстан Республикасы заңнамасының өзгеруіне байланысты лицензияны қайта ресімдеу жағдайларына қолданылмайды.

Осы тармақтың екінші бөлігінің 1) тармақшасында көзделген жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның тиісті шешімінде көрсетілген мерзімде лицензияны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

Осы тармақтың екінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы тиісті нормативтік құқықтық актіде көрсетілген мерзімде не мұндай мерзім болмаған жағдайда, тиісті нормативтік құқықтық акт қолданысқа енгізілген күннен кейін күнтізбелік отыз күн ішінде лицензияны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

6-1. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру ұйымының филиалына қатысты осы баптың 5, 5-1, 5-2 және 6-тармақтарында көзделген шешімдерді Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының басқару органы қабылдайды.

7. Лицензиат қайта сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) өтінішті;

2) сақтандыру ұйымының немесе Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының атқарушы органының басшысы және актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған жарамды лицензиясы бар актуарий қол қойған және сақтандыру ұйымының директорлар кеңесі немесе Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының тиісті басқару органы бекіткен бизнес-жоспарды;

3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

4) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасау жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесін табыс етеді.

7-1. Уәкілетті орган исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ғана береді.

7-2. Уәкілетті орган бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензияны "өмірді сақтандыру" саласында қызметін жүзеге асыратын сақтандыру ұйымына ғана береді.

"Өмірді сақтандыру" саласында қызметті жүзеге асыратын сақтандыру ұйымына берілген, бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензия сақтандыру ұйымының "өмірді сақтандыру" саласында сақтандыру қызметті жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясының қолданысы тоқтатыла тұрған не тоқтатылған жағдайда, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногы туралы заңнамасында көзделген жағдайларды қоспағанда, тиісінше өзінің қолданысын тоқтата тұрады не тоқтатады.

7-3. Сақтандыру ұйымы бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензины алу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) өтінішті;

2) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасауды қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын құжатты;

3) бағалы қағаздар нарығындағы қызметті жүзеге асыру жөніндегі функциялар жүктелетін құрылымдық бөлімшелер туралы ережелерді;

4) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
5) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

6) өтініш берушіде уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес бағалы қағаздар нарығындағы қызметті жүзеге асыру үшін қажетті бағдарламалық-техникалық құралдардың немесе өзге де жабдықтың болуын растайтын құжатты ұсынады.

8. Өтініш беруші сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) брокерлік қызмет түрлерінің шегінде лицензия беру туралы өтінішті;

2) алып тасталды - ҚР 16.05.2014 № 203-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) мемлекеттік тіркеуден өткен жарғының нотариат куәландырған көшірмесін;

4) жарғылық капиталдың толық төленгенін растайтын құжаттарды;

5) осы Заңның 34-бабының талаптарына сәйкес сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлерін келісуге арналған құжаттарды;

6) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
7) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

8) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасау жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесін;

9) мемлекеттік тіркеу туралы құжатты, тиісті мемлекеттің уәкілетті органының (қаржылық ұйымдар үшін - қадағалау органдарының) құрылтайшы - Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлғаға Қазақстан Республикасының резиденті - сақтандыру брокерінің жарғылық капиталына қатысуға рұқсат етілгені жөніндегі жазбаша хабарламасын не тиісті мемлекеттің заңнамасы бойынша мұндай рұқсат талап етілмейтіні туралы мәлімдемесін;

10) тиісті мемлекеттің уәкілетті органының құрылтайшы - Қазақстан Республикасының резиденті емес жеке тұлғада заңнамада белгіленген тәртіппен лицензиясынан айырылған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, сақтандыру брокерін мәжбүрлеп тарату, олардың акцияларын мәжбүрлеп сатып алу туралы шешім қабылданған кезден бастап бір жылдан аспайтын кезеңде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің не өзге де қаржы ұйымының басшы қызметкері ретіндегі қызметінде экономикалық және сыбайлас жемқорлық қылмыстары мен құқық бұзушылықтары бойынша сотталғандығы жоқ екенін айғақтайтын құжатын табыс етеді. Аталған талап лицензиядан айырылған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, сақтандыру брокерін мәжбүрлеп тарату, олардың акцияларын мәжбүрлеп сатып алу туралы шешім қабылданған күннен кейін бес жыл бойы қолданылады.

8-1. Сақтандыру брокері брокерлік қызметтің қосымша түрі бойынша сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны алу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) өтінішті;

2) жарғылық және (немесе) меншікті капитал мөлшерлерінің уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген ең төмен мөлшерлерге сәйкестігін растайтын құжаттарды;

3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
4) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

5) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасау жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесін ұсынады.

Брокерлік қызметтің қосымша түрі бойынша сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны алу үшін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы уәкілетті органға мынадай құжаттарды ұсынады:

1) осы тармақтың бірінші бөлігінің 1) және 5) тармақшаларында белгіленген құжаттар;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының резерв ретінде қабылданатын активтері мөлшерінің уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген ең төмен мөлшерге сәйкестігін растайтын құжаттар.

8-2. Лицензиядан брокерлік қызметтің жекелеген түрі алып тасталған жағдайда, лицензия брокерлік қызметтің осы түрі алып тастала отырып, қайта ресімделуге жатады.

Сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны ерікті түрде қайтару сақтандыру брокерінің брокерлік қызметті жүзеге асыру бойынша қолданыстағы міндеттемелерінің жоқ екенін растайтын құжаттар қоса берілген сақтандыру брокерінің өтініші негізінде жүзеге асырылады.

8-3. Сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан брокерлік қызметтің жекелеген түрін алып тастау үшін уәкілетті органға мынадай құжаттар ұсынылады:

1) өтініш;

2) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесі;

3) сақтандыру брокері қатысушылары жалпы жиналысының не акционерлері жалпы жиналысының (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері басқару органының) сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан брокерлік қызметтің жекелеген түрін алып тастау туралы шешімінің көшірмесі.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талаптары:

1) уәкілетті органның брокерлік қызметтің жекелеген түрі бойынша лицензиядан айыру туралы шешім қабылдау;

2) Қазақстан Республикасы заңнамасының өзгеруіне байланысты лицензияны қайта ресімдеу жағдайларына қолданылмайды.

Осы тармақтың екінші бөлігінің 1) тармақшасында көзделген жағдайда сақтандыру брокері уәкілетті органның тиісті шешімінде көрсетілген мерзімде лицензияны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

Осы тармақтың екінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген жағдайда сақтандыру брокері тиісті нормативтік құқықтық актіде көрсетілген мерзімде не мұндай мерзім болмаған жағдайда, тиісті нормативтік құқықтық акт қолданысқа енгізілген күннен кейін күнтізбелік отыз күн ішінде лицензияны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

9. Уәкілетті органның сақтандыру брокерін брокерлік қызметтің жекелеген түрі бойынша лицензиясынан немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі бойынша лицензиясынан айыру туралы шешім қабылдауын немесе Қазақстан Республикасының заңнамасындағы өзгерістерді қоспағанда, лицензия берілгені (қайта ресімделгені) үшін лицензиялық алым алынады, оның мөлшері мен төлеу тәртібі Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.

10. Уәкілетті орган лицензия беру туралы өтінішті Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде қарауға тиіс.

Осы Заңның 16-4-бабының 1-тармағына және 30-1-бабының 2-тармағына сәйкес, ашылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалына лицензия беру туралы құжаттар ұсынылған кезде уәкілетті орган Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокеріне лицензия беру не беруден бас тарту туралы шешімді филиал есептік тіркелген күннен бастап тоғыз жұмыс күні ішінде жібереді.

Құрылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, ашылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына лицензия беруден бас тартылуына байланысты құжаттар қайта ұсынылған кезде уәкілетті орган құжаттарды осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген мерзімде қарайды.

Өтініш беруші лицензия алу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құжаттардың толық топтамасын ұсынбаған жағдайда, уәкілетті орган құжаттар алынған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде өтінішті одан әрі қараудан уәжді бас тарту береді.

"Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 34-бабында көзделген жағдайларды қоспағанда, лицензияны қайта ресімдеу туралы өтінішті уәкілетті орган Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде қарауға тиіс.

Өтініш беруші лицензияны қайта ресімдеу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құжаттардың толық топтамасын ұсынбаған жағдайда, уәкілетті орган құжаттар алынған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде өтінішті одан әрі қараудан уәжді бас тарту береді.

11. Лицензия беру туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

12. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін және сақтандыру брокерінің қызметін лицензиялау тәртібі, сондай-ақ осы баптың 1-2, 1-3, 2, 3, 6, 7, 7-3, 8, 8-1 және 8-3-тармақтарында көрсетілген құжаттардың мазмұнына, оның ішінде сақтандыру тарифтерін есептеу тәртібі мен олардың экономикалық негіздемесіне қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

13. Осы баптың 7-2, 7-3 және 8-тармақтарының ережелері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолданылмайды.

14. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе сақтандыру брокері лицензия берілген күннен бастап он екі ай ішінде лицензиялық қызметті жүзеге асырмаған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе сақтандыру брокері уәкілетті органның тиісті хабарламасын алған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде лицензияны ерікті түрде қайтаруды жүзеге асыруға міндетті.

15. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны ерікті түрде қайтару сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өтініші негізінде жүзеге асырылады және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелі болмаған кезде ғана жүргізіледі.

16. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензияны ерікті түрде қайтарғаннан кейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға құқылы емес.

17. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны ерікті түрде қайтару қағидалары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде бекітіледі.

Ескерту. 37-бап жаңа редакцияда - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, өзгерістер енгізілді - 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.11 № 185-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.03.19 № 258-IV, 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

37-1-бап. Лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі алып тасталған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласы өзгерген, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензия ерікті түрде қайтарылған және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ерікті түрде таратылған және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастырылған кезде сақтандыру портфелін беру

1. Лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі алып тасталған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласы өзгерген, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензия ерікті түрде қайтарылған және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ерікті түрде таратылған және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастырылған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы:

1) "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін сақтанушыларды (қайта сақтанушыларды) сақтандыру портфелін қабылдаған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (қайта сақтандыру ұйымдары) туралы міндетті түрде хабардар ете отырып, басқа сақтандыру ұйымына (сақтандыру ұйымдарына) беруді жүзеге асыруға;

2) сақтанушының (қайта сақтанушының) жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын таңдауға келісімі болған кезде сақтандырудың өзге де сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына) беруді жүзеге асыруға немесе осы баптың 4-тармағының талабына сәйкес хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде сақтанушының (қайта сақтанушының) сақтандыру портфелін беруге жазбаша қарсылығын алған жағдайда, сақтанушымен (қайта сақтанушымен) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын бұзуға міндетті.

2. Қайта сақтандыру бойынша лицензия ерікті түрде қайтарылған кезде (қайта сақтандыру ұйымы ерікті түрде таратылған және (немесе) қайта сақтандыру қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастырылған кезде) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру портфелін қайта сақтандыру бойынша лицензиясы бар басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (ұйымдарына) қайта сақтанушының (цеденттің) осындай беруге келісімі болған кезде ғана, ол жөнінде қайта сақтанушыны (цедентті) міндетті түрде хабардар ете отырып, беруге міндетті.

3. Сақтандыру портфелін қабылдайтын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы оны қабылдау кезінде, сондай-ақ жаңадан қабылданатын сақтандыру портфелін ескере отырып, барлық пруденциялық нормативтерді және сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді орындауға тиіс.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтанушыларды (сақтандырылушыларды, пайда алушыларды, қайта сақтанушыларды) хабардар ету мақсатында сақтандыру портфелін алдағы беру туралы хабарландыруды сақтандыру портфелін беру туралы шешім қабылданған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын екі мерзімді баспасөз басылымында және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жариялайды.

Хабарландыруда қарсылықтарды ұсыну тәртібі, осы хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күнді құрайтын ұсыну мерзімі және сақтанушылар (қайта сақтанушылар) осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын берумен келіспеген жағдайда олардың қарсылықтары қабылданатын мекенжайлар көрсетіледі.

Сақтанушының (қайта сақтанушының) хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде жазбаша қарсылығының болмауы сақтанушының (қайта сақтанушының) осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген сақтандыру сыныптары бойынша сақтандыру портфелін беруге келісуі ретінде қаралады.

5. Сақтандыру портфелін беру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

6. Осы баптың ережелері осы Заңның 72-1-бабында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалына қолданылады.

Ескерту. 37-1-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

38-бап. Сақтандыру қызметін, қайта сақтандыру жөніндегі қызметті және сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияларды беруден бас тарту

1. Сақтандыру қызметін, қайта сақтандыру жөніндегі қызметті және сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны беруден (қайта ресімдеуден) бас тарту мынадай негіздер бойынша:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптар сақталмаса;

2) құрамына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы кіретін сақтандыру тобы өтініш берілгенге дейін алты ай ішіндегі кезеңде белгіленген пруденциялық нормативтерді және сақталуы міндетті басқа да нормалар мен лимиттерді сақтамаса;

3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

4) ұсынылған құжаттар Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмесе;

5) тағайындауға (сайлауға) ұсынылып отырған кандидаттардың арасынан басшы қызметкерге келісім берілмесе (жаңадан құрылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері, ашылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы үшін);

6) осы Заңның 16-4-бабының 4-тармағына және 46-бабының 12-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастыру жөніндегі талаптар орындамалса;

7) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы берген, мәні бойынша ұқсас қызмет түрлерін жүзеге асыруға қолданыстағы лицензиялары болмаса;

8) осы Заңның 34-бабы 1-1-тармағының бірінші бөлігінде көрсетілген, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшы қызметкерлерінің ішінде кемінде екі Қазақстан Республикасының резидент-басшы қызметкердің болуы жөніндегі талап сақталмаса жүргізіледі.

2. Сақтандырудың қосымша сыныптары бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны немесе қайта сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына не брокерлік қызметтің қосымша түрі бойынша сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны беруден бас тарту, осы баптың 1-тармағында жазылған негіздерден басқа, мынадай:

1) сақтандырудың алынатын қосымша сыныбын және (немесе) қызмет түрін ескере отырып, пруденциялық нормативтердің сақталмауын болжау (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін);

2) пруденциялық нормативтерді өтініш берілген күнге дейін соңғы үш ай ішінде және оны қарау кезеңінде сақтамау (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін);

3) өтініш берілген күні сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына немесе сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияның қолданысын тоқтата тұру түріндегі қолданыстағы санкцияның болуы (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері үшін) негіздері бойынша жүргізіледі.

Ескерту. 38-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

38-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласын өзгерту

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласын өзгертуге сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзінің құрылуына рұқсат беру кезінде ұсынған бизнес-жоспардың мерзімі аяқталғаннан және ол орындалғаннан кейін, оған енгізілген өзгерістер мен толықтырулар ескеріле отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының) акционерлері жалпы жиналысының шешімі негізінде жол беріледі.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласын өзгерту үшін уәкілетті органға өтінішхат мынадай құжаттармен қоса ұсынылады:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымы) акционерлері жалпы жиналысының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауын және сақтандыру саласын өзгерту туралы шешімі (мұндай шешім қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында болмаған жағдайда);

2) іс-шаралар жоспарының әрбір тармағы бойынша орындау мерзімдерін және осы баптың 3-тармағында көзделген рәсімдер бойынша жауапты басшы қызметкерлерді көрсете отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шаралар жоспары.

3. Сақтандыру саласын өзгерту мынадай рәсімдер сақтала отырып жүзеге асырылады:

1) осы Заңның 37-1-бабында көзделген тәртіппен осы Заңның 8 және 9-баптарына сәйкес сақтандырудың жаңа саласымен біріктіруге жатпайтын сақтандыру сыныптары (түрлері) және қызмет түрлері бойынша сақтандыру портфелін беру не тиісті сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын мерзімінен бұрын бұзу;

2) осы Заңның 31-бабына сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтай құжаттарына не осы Заңның 30-1-бабына сәйкес Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережеге өзгерістер енгізу;

3) сақтандырудың жаңа саласы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алуға өтінішті және осы Заңның 37-бабының 2 және 7-тармақтарында көзделген құжаттарды уәкілетті органға ұсыну.

4. Уәкілетті орган сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шаралар жоспарын мақұлдағаннан кейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осы жоспарда көзделген іс-шараларды жүзеге асыруға міндетті.

5. Сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шараларды жүргізу кезеңі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы) акционерлерінің жалпы жиналысы сақтандыру саласын өзгерту туралы шешім қабылдаған күннен бастап алты айдан аспайды.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының іс-шараларды өзіне байланысты емес себептермен сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімдерде орындау мүмкіндігі болмаған жағдайда, уәкілетті орган іс-шаралар жоспарын орындау мерзімін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және (немесе) ірі қатысушының өтінішхаты бойынша ұзартуы мүмкін.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шаралар жоспарын іске асыру кезеңінде, қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру сыйлықақыларын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жауапкершілігінің көлемін ұлғайту көзделетін олардың өзгерісін қоса алғанда, жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға, сондай-ақ сақтандыру агенті ретінде сақтандыру делдалдығын жүзеге асыруға тыйым салынады.

Осы Заңның 8 және 9-баптарына сәйкес біріктіруге жатпайтын сақтандыру сыныптары мен түрлері бойынша бұрын жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осы Заңның 37-1 және 72-1-баптарында көзделген тәртіппен сақтандыру портфелін бергенге дейін не оларды мерзімінен бұрын бұзғанға дейін өзіне қабылдаған міндеттемелерді орындауға міндетті.

Осы Заңның 8 және 9-баптарына сәйкес сақтандырудың жаңа саласымен біріктіруге жататын сақтандыру сыныптары және қызмет түрлері жөніндегі сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы олардың қолданылу мерзімі өткенге дейін не сақтандыру шартының талаптарынан туындайтын міндеттемелерді орындағанға дейін өзіне қабылдаған міндеттемелерді орындауға міндетті.

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласы өзгерген кезде осы Заңның 26, 32 және 34-баптарында көзделген келісімдерді және (немесе) рұқсаттарды алу осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласы өзгергенге дейін тиісті келісімдері және (немесе) рұқсаттары бар жеке және (немесе) заңды тұлғалар үшін талап етілмейді.

9. Сақтандыру саласын өзгертуге мынадай:

1) ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулері ол белгілеген мерзімде жойылмаған;

2) ұсынылған құжаттар Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмеген;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды сақтамаған;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) құрамына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы кіретін сақтандыру тобы осы баптың 2-тармағына сәйкес өтінішхат берілгенге дейін алты ай кезеңінде және оны қарау және іс-шараларды іске асыру кезеңінде белгіленген пруденциялық нормативтерді және сақталуы міндетті басқа да нормалар мен лимиттерді сақтамаған;

5) осы баптың 3-тармағының 3) тармақшасына сәйкес ұсынылған бизнес-жоспарға қарай алынатын сақтандыру сыныптарын және (немесе) қызмет түрлерін ескере отырып, пруденциялық нормативтердің сақталмауы болжанған;

6) осы Заңның 53-3 және 53-4-баптарында көзделген қолданыстағы қадағалап ден қою шаралары және осы Заңның 53-5-бабына сәйкес санкциялар болған;

7) сақтандыру саласының өзгеруі нәтижесінде сақтанушылардың, сақтандырылушылардың, пайда алушылардың құқықтары бұзылған жағдайларда жол берілмейді.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына сақтандырудың жаңа саласы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензия берілген кезден бастап сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға бұрын берілген лицензия өзінің қолданысын тоқтатады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандырудың жаңа саласы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензия алғаннан кейін он жұмыс күні ішінде уәкілетті органға өзіне бұрын берілген лицензияның түпнұсқасын (бар болса) қайтаруға міндетті.

11. Сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шаралар жоспары осы баптың 6-тармағына сәйкес оны ұзарту мерзімдері ескеріле отырып орындалмаған немесе уақтылы орындалмаған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шаралары қолданылады.

Ескерту. 38-1-баппен толықтырылды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

39-бап.

Ескерту. 39-бап алып тасталды - ҚР 2006.05.05 № 139 Заңымен.

40-бап. Сақтандыру нарығында актуарлық қызметті лицензиялау

1. Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығында актуарлық қызметті лицензиялауды уәкілетті орган жүзеге асырады.

2. Өтініш беруші сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны алу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысан бойынша лицензия беру туралы өтінішті;

2) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесін (Қазақстан Республикасының бейрезидент-жеке тұлғалары үшін);

4) жоғары білімі туралы дипломның нотариат куәландырған көшірмесін;

5) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасау жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын құжаттың көшірмесін;

6) лицензия алуға өтініш берушінің уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, актуарийлерді оқытудың ең қысқа міндетті бағдарламасы бойынша оқытудан өткенін және тиісті емтихандарды сәтті тапсырғанын куәландыратын құжаттардың көшірмелерін және (немесе) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес келетін магистр дипломының көшірмесін;

7) Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-жеке тұлғалар үшін – актуарийдің мәртебесін және тізбесі мен талаптарын уәкілетті орган белгілейтін актуарийлердің халықаралық қауымдастықтарына мүшелікті растайтын құжаттардың көшірмелерін;

8) лицензия алуға өтініш берушінің уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес келетін халықаралық емтихандарды тапсырғанын куәландыратын құжаттардың көшірмелерін (болған кезде);

9) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес келетін жұмыс тәжірибесінің болуын растайтын құжаттың көшірмесін ұсынады.

Уәкілетті орган лицензия беру туралы өтінішті Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап жиырма жұмыс күні ішінде қарайды.

Өтініш беруші лицензия алу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құжаттардың толық емес топтамасын ұсынған жағдайда, уәкілетті орган құжаттарды алған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде өтінішті одан әрі қараудан уәжді бас тарту береді.

"Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 34-бабында көзделген жағдайларды қоспағанда, лицензияны қайта ресімдеу туралы өтінішті уәкілетті орган Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде қарауға тиіс.

Өтініш беруші лицензияны қайта ресімдеу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құжаттардың толық емес топтамасын ұсынған жағдайда, уәкілетті орган құжаттарды алған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде өтінішті одан әрі қараудан уәжді бас тарту береді.

3. Сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензия өтініш берушіге ол Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасын білуіне тестілеуден өткеннен кейін беріледі. Тестілеуді өткізу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

4. Сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарий уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiсiнде белгiленген талаптарға сәйкес өзінің біліктілігін әрбір үш жыл сайын растайды.

5. Мынадай:

1) ұсынылған құжаттар Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмеген;

2) осы Заңның 60-бабы 1-тармағының 2), 2-1) және 3) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша лицензиядан айыру туралы деректер болған;

3) уәкілетті орган өткізген тестілеудің нәтижесі теріс болған жағдайлар лицензия беруден бас тарту үшін негіз болып табылады.

6. Лицензия беру туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

Ескерту. 40-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-тарау. Уәкiлеттi орган және сақтандыру қызметін мемлекеттiк реттеу, бақылау мен қадағалау

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

41-бап. Сақтандыру саласындағы мемлекеттiк реттеудiң мiндеттерi

1. Сақтандыру саласындағы мемлекеттiк реттеудiң негiзгi мiндеттерi:

1) Қазақстан Республикасында тұрақты сақтандыру жүйесiн жасау мен қолдау және ұлттық сақтандыру рыногының инфрақұрылымын қалыптастыру;

2) сақтандыру нарығын реттеу, сақтандыру қызметiн бақылау мен қадағалау;

3) сақтандырудың негiздерiн заңдармен баянды ету, мiндетті сақтандыру түрлерiн, халықаралық сақтандыру жүйесiне Қазақстан Республикасының қатысу принциптерiн белгiлеу;

4) сақтанушылардың, сақтандырылушылардың және пайда алушылардың құқықтары мен заңды мүдделерiн қорғау болып табылады.

2. Сақтандыру саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асыруды, сақтандыру рыногындағы iстiң жайына мемлекеттiк бақылау жасауды қамтамасыз етудi қоса, уәкiлеттi мемлекеттiк орган және мемлекеттiң өзге де органдары өз құзыретi шегiнде жүзеге асырады.

Өзге де мемлекеттiк органдардың осы Заңмен реттелмеген өкiлеттiгi Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін тиісті жекелеген заңнамалық актілерінде көзделуi мүмкін.

Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде тiкелей көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiк органдар мен олардың лауазымды адамдарының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру брокерiнiң сақтандыру қызметiне араласуына тыйым салынады.

Ескерту. 41-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

42-бап. Уәкілетті орган

Сақтандыру қызметін мемлекеттік реттеуді, бақылау мен қадағалауды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өкілеттіктерге сәйкес уәкілетті орган жүзеге асырады.

Уәкілетті органның құқықтық мәртебесі Қазақстан Республикасының заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен айқындалады.

Ескерту. 42-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

43-бап. Уәкілетті органның құзыреті

Уәкiлеттi орган:

1) Қазақстан Республикасында сақтандыру жүйесiнiң жұмыс iстеуiн қамтамасыз ету және ұлттық сақтандыру нарығының инфрақұрылымын қалыптастыру, сақтанушылардың және сақтандыру нарығына өзге де қатысушылардың құқықтары мен заңды мүдделерiн қорғау жөніндегі мемлекеттік саясатты жүргiзедi;

2) сақтандыру нарығын реттеу қағидаттары мен әдiстерiн, сақтандыру қызметiн бақылау мен қадағалауды ұйымдастыру тәртiбiн айқындайды;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын құруға, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат бередi;

4) осы Заңның талаптарын ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына немесе сақтандыру холдингіне ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім беру және оны кері қайтарып алу тәртібін айқындайды, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына немесе сақтандыру холдингіне ірі қатысушы мәртебесін иеленуге рұқсат береді, ірі қатысушының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру холдингінің дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегергенде) акцияларын тікелей және (немесе) жанама иелену үлесін белгілейді;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде қайта ұйымдастыруға және таратуға, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға келісім береді;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының еншілес ұйымын құруға, сақтандыру холдингіне заңды тұлғалардың жарғылық капиталына елеулі қатысуға рұқсат береді;

7) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары және сақтандыру топтары үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру тәртібін айқындайды;

8) осы Заңның талаптарын ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметiн, сақтандыру брокерiнiң қызметiн, сақтандыру нарығында актуарлық қызметтi жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны беру тәртібін айқындайды және оны береді;

9) сақтандыру портфелін беру тәртібін айқындайды;

10) жарғылық капиталдың, кепілдік беру қорының, төлем қабілеттілігі маржасының ең төмен мөлшерлерiн қоса алғанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру тобы үшiн пруденциялық нормативтердi және сақталуы мiндеттi өзге де нормалар мен лимиттердi белгiлейдi және олардың сақталуын бақылауды қамтамасыз етедi;

11) сақтандыру брокерінің жарғылық және меншікті капиталының ең төмен мөлшеріне қойылатын талаптарды белгілейді, олардың сақталуын бақылауды қамтамасыз етедi;

12) сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру шарттары мен тәртібін айқындайды;

12-1) сақтандыру омбудсманын сайлау және оның қызметін жүзеге асыру тәртібін айқындайды;

13) таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының тарату комиссияларының қызметiне бақылауды жүзеге асырады;

14) осы Заңның 54-бабы 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген негіздер бойынша лицензияның қолданысы тоқтатыла тұрған жағдайда, шығыстардың, оның ішінде әкімшілік шығыстардың, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы шығыстарының ұлғаюын шектеуге құқылы;

15) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру холдингтерінің және сақтандыру брокерлерiнің басшы қызметкерлерiн тағайындауға (сайлауға) келісім бередi;

16) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық тұрақтылығы мен төлем қабiлеттілігін талдауды, бағалауды және бақылауды жүзеге асырады;

17) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру (сақтандыру полистерiн) және қайта сақтандыру шарттарын есепке алу тәртібін белгiлейдi;

18) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру тарифтерін бағалау әдістеріне және есептеу қағидаттарына талаптар қояды;

18-1) көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру бойынша сақтандыру сыйлықақысын есептеу үшін көлік құралы тіркелген аумақ бойынша коэффициенттерге түзету коэффициенттерін есептеу тәртібін айқындайды;

18-2) көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру жөніндегі сақтандыру сыйлықақысын есептеу үшін "бонус-малус" жүйесі бойынша коэффициентті есептеу және қолдану тәртібін айқындайды;

18-3) сақтандыру жағдайларын реттеу тәртібін, реттеудің оңайлатылған тәртібінің шарттары мен мерзімдерін, әрбір жекелеген сақтандыру жағдайы бойынша сақтандыру сомасының шекті мөлшерін, сондай-ақ сақтандыру жағдайын реттеудің оңайлатылған тәртібі туралы декларация нысанын және құжаттарды ресімдеуге қойылатын талаптар мен оған қоса берілетін мәліметтерді айқындайды;

19) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шығындылығын сипаттайтын коэффициенттерді (шығындылық коэффициентін, шығындар коэффициентін, аралас коэффициентті) есептеу тәртібін айқындайды;

20) сатып алу сомасын есептеу тәртібін белгілейді;

20-1) жинақтаушы сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының өз сақтанушыларына қарыздар беруі бойынша көрсетілетін қызметтерді ұсыну тәртібі мен шарттарын айқындайды;

21) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерiнiң филиалдары мен өкілдіктерінің, актуарийлердiң тiзiлiмiн жүргiзедi;

21-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру брокерлерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлері филиалдарының, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры" акционерлік қоғамының басшы қызметкерлерін тағайындауға (сайлауға) қолданыстағы келісімдердің тізілімін жүргізеді;

22) алып тасталды - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

23) мыналарға:

ақпараттық процеске;

қауіпсіздік жүйесін қалыптастыруға және электрондық жабдыққа ең төмен талаптарды белгілеуге;

дерекқордың сақталуына;

үй-жайларға қойылатын талаптарды қоса алғанда, дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның қызметіне қойылатын талаптарды белгілейді;

24) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру шарттарын жасасуды, сақтанушы мен сақтандырушы арасында электрондық ақпараттық ресурстармен алмасуды қамтамасыз ететін бағдарламалық-техникалық құралдары мен интернет-ресурстарына қойылатын талаптарды белгілейді;

25) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақталатын деректерге санкцияланбаған қол жеткізуден ақпараттың сақталуын және қорғалуын қамтамасыз ететін қауіпсіз жұмысты ұйымдастыруға, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының киберқауіпсіздігіне қойылатын талаптарды белгілейді;

26) қайта сақтандыру жөніндегі қызметті, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметін жүзеге асыру тәртібі мен ерекшеліктерін айқындайды;

27) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру нарығына басқа да қатысушылар орындауға мiндеттi нормативтiк құқықтық актiлерді қабылдайды;

28) сақтандыру қызметi субъектiлерiне, сақтандыру брокерлеріне, сақтандыру қызметі субъектілері мен сақтандыру брокерлерінің оқшауланған бөлімшелеріне, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, сондай-ақ сақтандыру холдингтеріне, сақтандыру топтарына және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына тексеру жүргізеді;

29) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының және сақтандыру брокерлерінің Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасында көзделген талаптарды сақтауын бақылауды жүзеге асырады;

30) сақтандыру нарығына кәсiби қатысушыларға, сақтандыру холдингіне, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға және оның лауазымды адамдарына санкциялар қолданады;

31) сақтандыру нарығына кәсiби қатысушыларға берiлген лицензиялардың қолданысын тоқтата тұру және лицензиялардан айыру туралы шешiмдер қабылдайды;

32) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған жағдайда уақытша әкімшіліктің сақтандыру портфелін беру туралы шешімін келіседі;

33) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметiн Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негiздер бойынша тоқтату туралы талап арызбен сотқа жүгiну туралы шешiм қабылдайды;

34) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметi, оның құрылтайшыларының құқықтық мәртебесi мен қаржылық жай-күйi, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты еншiлес ұйымдар немесе оқшауланған бөлiмшелер болып табылатын тұлғалар және оның құрылтайшылары туралы мәлiметтер алуға құқылы;

35) сақтандыру нарығына кәсіби қатысушылардан және олардың бірлестіктерінен, сақтандыру агенттерінен осы Заңға сәйкес өздерінің бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыру үшін қажетті мәліметтерді алуға құқылы;

36) мемлекеттік органдар мен ұйымдардан өздерiнiң бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыру үшiн қажеттi мәлiметтердi, оның iшiнде қызметтiк немесе коммерциялық құпияны құрайтын мәлiметтердi алуға құқылы;

37) сақтандыру полистерінің мазмұнына және ресімделу тәртібіне қойылатын талаптарды белгілейді;

38) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

39) дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым мен сақтандырушы, сақтандырушы мен сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) арасында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу тәртібін айқындайды;

40) сақтандыру нарығының кәсіби қатысушыларына, сақтандыру холдингіне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, олардың басшы қызметкерлеріне, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаларға орындалуы міндетті қадағалап ден қою шарасын қолдануға құқылы;

41) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

42) Қазақстан Республикасы қаржы нарығының субъектiлерiн қадағалайтын басқа да уәкiлеттi органдармен ынтымақтастықты және қажеттi ақпарат алмасуды жүзеге асырады;

43) сақтандыру нарығын реттеу және сақтандыру қызметiн қадағалау мәселелерi бойынша басқа мемлекеттердiң сақтандыруды қадағалау органдарымен, сондай-ақ халықаралық ұйымдармен қатынастарда Қазақстан Республикасының мүдделерiн бiлдiредi;

44) сақтандыру ұйымының, сақтандыру брокерінің, дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның және сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру омбудсманының интернет-ресурсында ақпарат орналастыру тәртібін айқындайды;

45) тәуелсіз актуарийлердің актуарлық есеп-қисаптарды тағайындау шарттарын және оларды жүргізу тәртібін белгілейді;

46) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері анық емес (толық емес) есептілік ұсынған жағдайда, олардың қаржылық және өзге есептілікті түзетуін талап етуге құқылы;

46-1) жүктелген сақтандыру жөніндегі үлгілік шарттарға қойылатын ең төмен талаптарды айқындайды;

46-2) міндетті жарналардың мөлшерін есептеу әдістемесін, сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды төлеу тәртібі мен мерзімдерін бекітеді;

46-3) сақтандыру омбудсманы лауазымына сақтандыру омбудсманы өкілдерінің кеңесі сайлауға ұсынған, осы Заңның 88-бабында белгіленген талаптарға сай келетін кемінде үш кандидаттың арасынан сайлайды;

46-4) өзінің қызметінде Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының және (немесе) сақтандыру омбудсманының ішкі қағидаларының талаптарын жүйелі түрде (соңғы он екі ай ішінде үш және одан көп рет) бұзған жағдайда сақтандыру омбудсманының өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтатады;

47) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады.

Ескерту. 43-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

44-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ірі қатысушыларының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру холдингтерінің, сақтандыру топтарының, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлердің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметін тексеру

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ірі қатысушыларының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру холдингтерінің, сақтандыру топтарының, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлердің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметін тексеруді уәкілетті орган дербес не басқа да мемлекеттік органдарды және (немесе) ұйымдарды тарта отырып жүргізеді.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының ірі қатысушылары, сақтандыру брокерлері, сақтандыру холдингтері, сақтандыру топтары, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлер, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым, сондай-ақ олардың үлестес тұлғалары тексеруші органға уәкілетті органның тексеру тапсырмасында көрсетілген мәселелер бойынша жәрдем көрсетуге, сондай-ақ кез келген лауазымды адамдарға және қызметкерлерге сауал қою мүмкiндiгiн және ақпаратты тексеру үшін қажет кез келген дереккөздерге қолжетімділікті қамтамасыз етуге мiндеттi.

3. Тексеруді жүзеге асыратын тұлғалар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ірі қатысушыларының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру холдингтерінің, сақтандыру топтарының, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлердің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметін тексеру барысында алынған, сақтандыру құпиясын не коммерциялық құпияны құрайтын мәлiметтердi жария еткені үшін жауапты болады.

4. Уәкілетті органның қызметкерлеріне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ірі қатысушыларының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру холдингтерінің, сақтандыру топтарының, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлердің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметін тексеру барысында алынған мәліметтерді жария етуге не үшінші тұлғаларға беруге тыйым салынады.

5. Өздеріне Қазақстан Республикасының заңнамасында берілген өкілеттіктер шегінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ірі қатысушыларының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру брокерлерінің оқшауланған бөлімшелерінің, сақтандыру холдингтерінің, сақтандыру топтарының, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлердің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметін тексеруді жүзеге асыратын мемлекеттік органдар уәкілетті органға Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының анықталған бұзушылықтары туралы хабарлауға міндетті.

6. Осы баптың 1 және 2-тармақтарының талаптары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы – заңды тұлға, сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне мынадай шарттардың бірі орындалған кезде қолданылмайды:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингі, сондай-ақ сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілері бар тұлға шыққан елдің қаржылық қадағалау органынан аталған Қазақстан Республикасының бейрезидент-тұлғаларының шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауының болуы;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісімнің, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төмен талап етілетін рейтингінің болуы. Ең төмен рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

7. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметіне тексеру жүргізу кезінде уәкілетті орган Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органынан осы Заңның 30-1-бабы 1-тармағының 4) тармақшасында көрсетілген келісім шеңберінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі туралы ақпарат алуға құқылы.

Ескерту. 44-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

44-1-бап. Уәкілетті органның халықаралық шарттар және құпия ақпарат алмасуды көздейтін өзге де шарттар шеңберінде ақпаратты ашуы

Уәкілетті орган "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабының 4-тармағында көрсетілген ұйымдарға сақтандыру құпиясын құрайтын мәліметтерді көрсетілген бапта көзделген шарттармен береді.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына, құпия ақпарат алмасуды көздейтін шарттарға сәйкес алынған ақпаратты Қазақстан Республикасының басқа мемлекеттік органдарына осындай ақпаратты ұсынған тараптың келісімімен ғана береді.

Ескерту. Заң 44-1-баппен толықтырылды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9-тарау. САҚТАНДЫРУ (ҚАЙТА САҚТАНДЫРУ) ҰЙЫМДАРЫНЫҢ ҚЫЗМЕТIН РЕТТЕУ

45-бап.

Ескерту. 45-бап алынып тасталды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

46-бап. Пруденциялық нормативтер және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттер

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және оларға қатысты шоғырландырылған негізде қадағалау жүзеге асырылатын тұлғалардың төлем қабiлеттiлiгi мен қаржылық тұрақтылығын бақылау және қадағалау уәкілетті орган белгілеген пруденциялық нормативтердің және (немесе) сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің орындалуын немесе сақталуын бақылау мен қадағалау арқылы жүргізіледі.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына арналған пруденциялық нормативтер:

жарғылық капиталдың ең төмен мөлшерін;

төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативін;

өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілігі нормативін;

активтерді әртараптандыру нормативтерін қамтиды.

Сақтандыру топтарына арналған пруденциялық норматив төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі болып табылады.

Уәкiлеттi орган қосымша пруденциялық нормативтер, оның ішінде аннуитеттік сақтандыру бойынша сақтандыру резервтерінің орнын толтыратын активтерді инвестициялау бойынша қосымша нормативтер белгілеуге құқылы.

Уәкілетті орган бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар сақтандыру ұйымдары үшін қосымша пруденциялық нормативтерді белгілеуге құқылы.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының пруденциялық нормативтерді және (немесе) сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді бұзғаны үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын және (немесе) сақтандыру холдингтерін не олардың лауазымды тұлғаларын және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына ірі қатысушыларды немесе сақтандыру холдингтерін жауапкершілікке тарту жөнінде шаралар қолданады.

3. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің жай және (немесе) артықшылықты акциялары (жарғылық капиталындағы қатысу үлестері) бойынша дивидендтер төлеуге мынадай:

1) егер осындай төлеу:

уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру тобының бір не бірнеше пруденциялық нормативінің бұзылуына;

уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру тобының қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін фактордың (факторлардың) пайда болуына алып келетін;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру тобы пруденциялық нормативтерді бұзған, сондай-ақ осы баптың 4-тармағына сәйкес шаралар қолданбаған;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру тобының қаржылық жағдайының нашарлауына және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын арттыру, оның қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру қызметіне және сақтандыру тобының қызметіне байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу жөніндегі ерте ден қою шаралары көзделетін, осы Заңның 53-бабының 3 және 4-тармақтарына сәйкес уәкілетті органға ұсынылған іс-шаралар жоспарының орындалмауына әсер ететін фактор (факторлар) болған жағдайларда жол берілмейді.

4. Сақтандыру холдингі, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушылары – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының (артықшылықты акцияларды шегере отырып) жиырма бес пайыздан астамын тікелей немесе жанама иеленетін жеке тұлғалар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген, пруденциялық нормативтерді белгіленген деңгейден төмен емес деңгейде ұстап тұру бойынша шаралар қолдануға міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының қаржылық жағдайы нашарлаған жағдайда сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, оның ішінде уәкілетті органның талап етуі бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының қаржылық жағдайын жақсарту жөнінде, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз етуге жеткілікті мөлшерде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының меншікті капиталын ұлғайту жөнінде шаралар қолдануға міндетті.

Уәкілетті орган осы тармақта көзделген талаптар орындалмаған кезде сақтандыру холдингіне, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына осы Заңның 53-4-бабында көзделген қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шараларын қолдануға құқылы.

4-1. Осы бапта келтірілген шаралар, егер уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушылардың үлестес тұлғаларының, олардың лауазымды адамдарының немесе қызметкерлерінің заң бұзушылықтары, құқыққа сыйымсыз әрекеті немесе әрекетсіздігі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайын нашарлатқанын анықтаса, осы тұлғаларға да қатысты қолданылуы мүмкін.

5. Төлем қабілеттігі маржасы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының міндеттемелерінен активтердің асып түсуін білдіреді.

6. Кепілдік қоры сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық тұрақтылығын және төлем қабілеттігін қамтамасыз ету мақсатында төлем қабілеттігі маржасының белгіленген ең аз мөлшерден төмендеуі нәтижесінде құрылады.

7. Сақтандыру, қайта сақтандыру, ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарты (шарттары) бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншікті ұстап қалуының мөлшерін есептеуге қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

8. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қаржылық есептілікке кірмейтін туынды қаржы құралдарының болуы және оларды пайдалануды шектеу туралы мәліметтерді уәкілетті органға береді.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру тобының пруденциялық нормативтерінің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндері және оларды есептеу әдістемелері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру топтарының пруденциялық нормативтерді орындауы туралы есептіліктің тізбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзімдері мен тәртібі уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

10-1. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының пруденциялық нормативтерінің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндері және оларды есептеу әдістемелері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының осы Заңда көзделген исламдық сақтандыру қызметін жүзеге асыру ерекшеліктері ескеріле отырып белгіленеді.

Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының пруденциялық нормативтерді орындауы туралы есептіліктің тізбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзімдері мен тәртібі уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

10-2. Пруденциялық нормативтерді есептеу кезінде ескерілетін активтердің құнын айқындау мақсатында уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан, сақтандыру холдингінен олардың құнын бағалаушыдан не бағалаушылар палатасы арқылы бағалауды жүргізуді талап етуге құқылы.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі уәкілетті органның осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген талаптарын орындамаған жағдайда, тиісті актив пруденциялық нормативтердің келесі есебінен алынады.

11. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру тобына қатысушы уәкілетті органның жазбаша нұсқамасында көрсетілген, қаржылық және (немесе) өзге де есептіліктегі деректерді түзету жөніндегі талаптарын орындамаған кезде пруденциялық нормативтерді және басқа да міндетті нормалар мен лимиттерді есептеуді уәкілетті орган өзі түзеткен есептілік негізінде жүзеге асырады.

11-1. Осы баптың талаптары акционерлердің жалпы жиналысы (Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы) осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде тарату (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату), осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын сақтандыру қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастыру, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясын ерікті түрде тапсыру туралы шешім қабылдаған, сондай-ақ акционерлердің жалпы жиналысы (Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде тарату (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату), сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын сақтандыру қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастыру, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясын ерікті түрде тапсыру туралы шешім қабылдаған күннен бастап алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелінің жоқ екенін растайтын құжаттар болған жағдайларда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қолданылмайды.

12. Уәкілетті орган қаржы жүйесінің тұтастығы мен тұрақтылығын қамтамасыз ету, инвесторларды, сақтанушыларды (сақтандырылушыларды, пайда алушыларды) қорғау мақсатында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін пруденциялық нормативтерді және сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді белгілейді.

Уәкiлеттi орган қосымша пруденциялық нормативтерді, оның ішінде аннуитеттік сақтандыру бойынша сақтандыру резервтерінің орнын толтыратын активтерді инвестициялау бойынша қосымша нормативтерді белгілеуге құқылы.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы есептік тіркелгеннен кейін үш жұмыс күнінен кешіктірмей Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастырады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының пруденциялық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндері және оларды есептеу әдістемелері, оның ішінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастыру тәртібі және олардың ең төмен мөлшері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының пруденциялық нормативтерді және (немесе) сақталуы міндетті өзге де нормалар мен міндеттерді бұзғаны үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру ұйымдарының филиалдарын жауаптылыққа тарту жөнінде шаралар қабылдайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының пруденциялық нормативтерді орындауы туралы есептіліктің тізбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзімдері мен тәртібі уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының пруденциалдық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндері мен оларды есептеу әдістемелері, оның ішінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастыру тәртібі және олардың ең төмен мөлшері Қазақстан Республикасының бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының осы Заңда көзделген исламдық сақтандыру қызметін жүзеге асыру ерекшеліктері ескеріле отырып, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының пруденциалдық нормативтерді орындауы туралы есептіліктің тізбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзімдері мен тәртібі уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Филиалы Қазақстан Республикасының аумағында ашылған Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының пруденциялық нормативтерін белгіленген деңгейден төмен емес деңгейде ұстап тұру жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық жағдайы нашарлаған жағдайда, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, оның ішінде уәкілетті органның талап етуі бойынша Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық жағдайын жақсарту бойынша, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданатын, осы тармақтың үшінші бөлігінде көзделген активтерін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз етуге жеткілікті мөлшерде ұлғайту бойынша шаралар қабылдауға міндетті.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қабылдайтын, осы тармақтың оныншы бөлігінде көрсетілген шаралар жеткізіліксіз болған кезде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы орындамаған және (немесе) тиісінше орындамаған міндеттемелерді бұрын уәкілетті органға осы Заңның 30-1-бабы 2-тармағы бірінші бөлігінің 12) тармақшасына сәйкес ұсынылған жазбаша міндеттемеге сәйкес орындайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы уәкілетті органның жазбаша нұсқамада көрсетілген бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша есептіліктегі және (немесе) өзге де есептіліктегі деректерді түзету жөніндегі талаптарын орындамаған кезде пруденциялық нормативтерді және басқа да міндетті нормалар мен лимиттерді есептеуді уәкілетті орган өзі түзеткен есептілік негізінде жүзеге асырады.

Осы баптың 5, 6 және 10-2-тармақтарының ережелері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолданылады.

Ескерту. 46-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

46-1-бап. Ірі қатысушылардың міндеттері

Ескерту. 46-1-бап алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

47-бап. Сақтандыру резервтерi

1. Сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша қабылданған мiндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету үшiн сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарий есептеген көлемде қалыптастырылған сақтандыру резервтерiнiң болуы мiндеттi.

2. Сақтандыру резервтерiнiң қаражаты сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша өз мiндеттемелерiн орындауына байланысты сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға ғана арналған.

3. Сақтандыру резервтерiн қалыптастыруға, есептеу әдiстемесiне және олардың құрылымына қойылатын талаптар уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актілерінде белгiленедi.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қалыптастырған сақтандыру резервтерінің жеткіліктілігін бағалауды уәкілетті орган, оның ішінде уәжді пайымдауды пайдалана отырып жүзеге асырады.

Ескерту. 47-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

48-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары және сақтандыру холдингтері үшін тыйым салынған немесе шектелген қызмет

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына мүшелікті, сондай-ақ осы Заңда белгiленген жағдайларды қоспағанда, заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарына қатысу үлестерiн немесе акцияларын иемденуге, коммерциялық емес ұйымдарды құруға және олардың қызметiне қатысуға және осы баптың 4-тармағында көзделген жағдайларда бағалы қағаздармен жасалатын мәмiлелердi жүзеге асыруға тыйым салынады.

2. Сақтандыру холдингтерiне, Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына мүшелікті, сондай-ақ осы Заңда белгiленген жағдайларды қоспағанда, операциялар мен мәмiлелердi кәсiпкерлiк қызмет ретiнде жүзеге асыруға, сондай-ақ заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарына қатысу үлестерiн немесе акцияларын иемденуге, коммерциялық емес ұйымдарды құруға және олардың қызметiне қатысуға және осы баптың 4-тармағында көзделген жағдайларда бағалы қағаздармен жасалатын мәмiлелердi жүзеге асыруға тыйым салынады.

3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарында белгіленген тыйым салу:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының:

деректер базасын қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымды;

қызметтің ерекше түрі ретінде сақтандыру агентінің қызметін жүзеге асыратын заңды тұлғаларды;

сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымды;

сатып алынатын акциялары (жарғылық капиталдағы қатысу үлестері) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес келуі шартымен орналастырылған (артықшылықты және қоғам сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерінің) он пайыздан аз мөлшерінде заңды тұлғаларды;

қаржы ұйымдарын, сондай-ақ банктер, сақтандыру ұйымдары, зейнетақы қорлары, бағалы қағаздар рыногына кәсіби қатысушылар мәртебесі бар, өзінде сақтандыру холдингі бар болған кезде орналастырылған (артықшылықты және қоғам сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерінің) он немесе одан көп пайызы мөлшерінде Қазақстан Республикасының резиденттері емес заңды тұлғаларды. Бұл ретте, сақтандыру холдингінің болуы жөніндегі талап дауыс беретін акцияларының елу пайыздан астамы мемлекетке немесе ұлттық басқарушы холдингке тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына қолданылмайды;

2) сақтандыру холдингтерінің:

қаржы ұйымдарын;

банктер, сақтандыру ұйымдары, зейнетақы қорлары, бағалы қағаздар нарығына кәсіби қатысушылар мәртебесі бар Қазақстан Республикасының резиденттері емес заңды тұлғаларды құру, сондай-ақ акцияларды немесе жарғылық капиталдарға қатысу үлестерін сатып алу жағдайларына қолданылмайды.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының осы тармақтың бірінші бөлігінің 1) тармақшасында көрсетілген заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысу үлестерін не акцияларын сатып алуы бір заңды тұлға үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншікті капиталының он пайызынан аспауы тиіс. Бұл шектеу сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының аталған заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысу үлестерін не акцияларын иеленуіне, оның ішінде оларды құрған кезде қолданылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысу үлестерінің не акцияларының жиынтық құны сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншікті капиталының елу пайызынан аспауға тиіс.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының еншілес ұйымдары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес келетін заңды тұлғалардың акцияларын немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін ғана сатып алуға құқылы. Бұл талап Қазақстан Республикасының резиденті-еншілес банктеріне қолданылмайды.

Сақтандыру холдингінің еншілес ұйымдары заңды тұлғалардың уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес келетін акцияларын немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін ғана сатып алуға құқылы. Бұл талап:

Қазақстан Республикасының резиденттері-еншілес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына;

Қазақстан Республикасының резиденттері-еншілес банктерге;

сақтандыру холдингі аталған заңды тұлғалардың акцияларына немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне тікелей иелік ететін (дауыс беруге, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе Қазақстан Республикасының резиденттері банктің акцияларына иелік ету арқылы (дауыс беру, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігінің болуы) бас ұйым болып табылатын заңды тұлғаларға;

сақтандыру холдингі болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері емес еншілес ұйымдары болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденті еместерге мынадай талаптардың біреуін орындаған кезде:

сақтандыру холдингінде тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингі, сондай-ақ аталған тұлғалардың шыққан елінің қаржылық қадағалау органынан олардың шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауы бар болғанда;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісім, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төменгі талап етілетін рейтингі болған кезде қолданылмайды. Ең төменгі рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен белгіленеді.

4. Осы баптың 1 және 2-тармақтарында белгіленген тыйым салу меншігіне мынадай:

1) сақтандыру холдингтерінің:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін халықаралық қаржы ұйымдарының облигацияларын;

талап етілетін ең төмен рейтингі бар облигацияларды сатып алуы жағдайларына қолданылмайды. Талап етілетін ең төмен рейтинг және рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының:

тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленетін қаржы құралдарын (акциялар мен жарғылық капиталына қатысу үлестерін қоспағанда) сатып алуы жағдайларына қолданылмайды.

Осы тармақта белгіленген шектеулер бұрын шығарылған облигациялар бойынша міндеттемелерді осы ұйымның қайта құрылымданатын міндеттемелері тізбесіне енгізу шартымен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің бұдан бұрын сатып алынғандардың орнына қайта құрылымдау процесіндегі ұйымдардың облигацияларын сатып алуы жағдайларына қолданылмайды.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына:

1) акциялардан, сондай-ақ осы Заңның 25-1-бабында көзделген шарттарға сәйкес келетін қамтамасыз етілмеген облигациялардан басқа, бағалы қағаздардың өзге түрлерін шығаруға;

2) осы Заңның 25-1-бабында көзделген шарттарға сәйкес келетін қамтамасыз етілмеген қарыз тартуды қоспағанда, банктерден, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдарынан меншікті капиталының мөлшерінен асатын мөлшерде қарыз қаражатын үш айдан астам мерзімге тартуға;

2-1) осы Заңның 25-1-бабында көзделген шарттарға сәйкес келетін қамтамасыз етусіз қарыздарды тартуды қоспағанда, жеке және заңды тұлғалардан қарыз қаражатын тартуға;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лауазымды тұлғаларына және қызметкерлеріне бір жүз еселенген айлық есептік көрсеткіштен аспайтын сомаға қаржылық көмекті қоспағанда, өтеусіз негізде қаржылық көмек көрсетуге;

4) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жағдайларды қоспағанда, кез келген тәсілдермен қарыз беруге;

5) егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше көзделмесе, сақтанушыларға, оның ішінде үшінші тұлғалар арқылы сыйақылардың кез келген түрін төлеуге;

5-1) сақтандыру агенті – екінші деңгейдегі банк немесе микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйым делдал болған кезде комиссиялық сыйақысының мөлшерін көрсетпей сақтандыру шартын жасасуға;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкерлері мен үлестес тұлғаларына бастапқы есепке алу құжаттарынсыз ақша беруге тыйым салынады.

6. Сақтандыру холдингтері осы баптың 2-тармағында көрсетілген қызметтен басқа мынадай қызмет түрлерімен:

1) сақтандыру холдингінің үлестес тұлғасы болып табылмайтын тұлғадан өз мұқтажына сатып алынған мүлікті сатып алумен;

2) қаржылық қызметімен байланысты мәселелер бойынша консультациялық қызметтер көрсетумен;

3) сақтандыру холдингінің үлестес тұлғасы болып табылмайтын тұлғаға меншікті мүлкін сатумен айналысуға құқылы.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына және сақтандыру холдингтеріне, тәуекелдерді хеджирлеу мақсатында жасалған операцияларды қоспағанда, туынды қаржы құралдарымен жасалатын операцияларды жүзеге асыруға тыйым салынады.

7-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары және (немесе) сақтандыру холдингтері тәуекелдерді хеджирлеу мақсатында жасайтын туынды қаржы құралдарымен операциялар бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) түрінде жасалуы мүмкін.

Осы Заңның 53-3-бабы 1-тармағы 2), 4), 7) және 8) тармақшаларының, 53-4-бабы 2-тармағы 2), 3) және 5) тармақшаларының, 53-5-бабы 1-тармағының, 54-1-бабы 5-тармағының, 55-бабы 3-тармағының, 55-1-бабы 1-тармағының, 55-4-бабы 1-тармағы 4) тармақшасының және 2-тармағы 7) тармақшасының, 69-бабы 2-тармағының және 71-бабы 2-тармағының ережелері бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) бойынша талаптарды есепке жатқызуға және (немесе) тарату неттингіне қатысты қолданылмайды.

Бас қаржылық келісімнің тараптары бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) бойынша талаптарды есепке жатқызуды және (немесе) тарату неттингін бас қаржылық келісімде айқындалған тәртіппен және шарттарда жүзеге асырады (қолданады).

Бас қаржылық келісімде айқындалған тәртіппен және шарттарда жүзеге асырылған (қолданылған) талаптарды есепке жатқызу және (немесе) тарату неттингі нәтижесінде туындаған (есептелген) нетто-талап осы Заңда және Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген кредиторлармен есеп айырысу қағидаларына сәйкес жалпы негіздерде қанағаттандырылады.

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының не сақтандыру холдингінің еншілес ұйымдарына, капиталында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының не сақтандыру холдингінің қомақты қатысуы бар ұйымдарға тиесілі сақтандыру тобының бас ұйымының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру холдингінің акцияларының (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерінің) жиынтық үлесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалатын лимиттерден аспауға тиіс.

9. Осы баптың талаптары:

1) мынадай талаптардың бірін:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингі, сондай-ақ сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілеріне иеленген тұлға шыққан елдің қаржылық қадағалау органының аталған Қазақстан Республикасының резиденттері емес тұлғалардың шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауының болуын;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісім, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төменгі талап етілетін рейтингі бар болғанда сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілерін иеленген тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері еместерге қолданылмайды. Ең төменгі рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен белгіленеді.

2) банк конгломераттарының құрамына кіретін банк холдингтері болып табылатын сақтандыру холдингтеріне;

3) аталған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларына тікелей иелік ететін (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігі бар) Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру холдингінің акцияларын немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін иелену (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігінің болуы) арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларына жанама түрде ие (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігі бар) сақтандыру холдингтеріне;

4) қаржы ұйымдары болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері – сақтандыру холдингтеріне қолданылмайды.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғаларынан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзіндік ұстап қалуының мөлшерінен асатын, өзі қабылдап алған сақтандыру тәуекелдерінің бір бөлігін Қазақстан Республикасының тәуелсіз рейтингінен төмен емес халықаралық кредиттік рейтингі бар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына беруге міндетті. Рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

11. Осы баптың талаптары сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерді инвестициялауға қолданылмайды.

Ескерту. 48-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.12.26 № 61-V (2012.02.04 бастап қолданысқа енгізіледі); 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

49-бап. Сақтандыру бойынша iрi мәмiлелер жасау

1. Егер жасалған жекелеген сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сомасы (қабылданатын міндеттемелер көлемі) не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жекелеген қайта сақтандыру шарты бойынша қабылданатын міндеттемелерінің көлемі уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiсiнде белгiленген нормативтен асатын болса, сақтандыру (қайта сақтандыру) бойынша мәмiле iрi мәмiле деп танылады.

2. Iрi мәмiле жасау туралы шешiм сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарийдiң қорытындысы негiзiнде "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес қабылданады.

Ескерту. 49-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

50-бап. Бағалы қағаздармен және вексельдермен мәмiлелер жасау

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларымен жасалған мәмiлелер Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес осы Заңда көзделген ерекшелiктердi ескере отырып тiркеледi.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының алтын акция шығаруға құқығы жоқ.

Ескерту. 50-бапқа өзгертулер енгізілді - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

51-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларымен жасалған мәмiлелердi бақылау

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретiн (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының жалпы санының бес процентiнен астам дауыс беретiн (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларын меншiк құқығына немесе басқару құқығына алатын тұлға растайтын құжаттарды табыс ете отырып күнтiзбелiк он күн iшiнде уәкiлеттi органға көрсетiлген мәмiленiң жасалғандығы туралы жазбаша хабарлама табыс етуге мiндеттi.

2. (алып тасталды)

3. Алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

4. Осы баптың талаптары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының акцияларымен және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының акцияларына шығарылған депозитарийлiк қолхаттармен жасалған мәмiлелердiң барлық түрiне қолданылады.

Ескерту. 51-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

52-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бiрлескен қызметке қатысуы

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осы Заңның 13-бабында белгіленген талаптарға сәйкес консорциум немесе жай серiктестiк құруға қатысуға құқылы.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, онымен және оның құрылтайшыларымен үлестес тұлғалардың және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары қатысатын консорциумдар мен жай серіктестіктерге қатысушы ұйымдардың қызметін қадағалау шоғырландырылған негiзде жүзеге асырылуы мүмкін. Шоғырландырылған қадағалау қағидаларын уәкiлеттi орган бекітеді.

Ескерту. 52-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

52-1-бап. Тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесі

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы директорлар кеңесінің, басқармасының, бөлімшелерінің (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті басқару органының) тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жөніндегі өкілеттіктері мен функционалдық міндеттерін, олардың жауапкершілігін;

2) тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жөніндегі ішкі саясат пен рәсімдерді;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қызметінің түрлері бойынша тәуекелдердің рұқсат етілетін мөлшеріне жеке-жеке лимиттерді;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының органдарына тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жөніндегі есептілікті ұсынудың ішкі рәсімдерін;

5) тәуекелдерді басқару жүйесінің тиімділігін бағалаудың ішкі критерийлерін қамтуға тиіс тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесін қалыптастырады.

Тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар сақтандыру ұйымдарының тәуекелдерді басқару жүйесін қалыптастыру ерекшеліктері уәкілетті органның осы тармақта көзделген нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

1-1. Активтерді инвестициялық басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыратын сақтандыру ұйымдары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастырады.

2. Сақтандыру тобында уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес келетін тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесі болуға тиіс.

Сақтандыру тобының бас ұйымы тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесіне қойылатын талаптарды шоғырландырылған негізде сақтауды қамтамасыз етеді.

Сақтандыру тобының бас ұйымы сақтандыру тобына қатысушылардың тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесіне қойылатын талаптарды сақтауы үшін жауапты болады.

2-1. Сақтандыру холдингі тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелерінің болуын, оның ішінде еншілес ұйымның немесе сақтандыру холдингі қомақты қатысатын ұйымдардың қызметіне байланысты тәуекелдерге қатысты болуын қамтамасыз етеді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талаптары сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге ниет білдірген тұлғаларға қолданылады.

3. Уәкілетті орган тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесінің осы бапта белгіленген талаптарға сәйкестігін бағалауды жүзеге асырады.

Ескерту. 9-тарау 52-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

52-2-бап. Шындыққа сай келмейтін жарнамаға тыйым салу

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына жариялану күні олардың қызметі шындыққа сай келмейтін жарнама жасауға тыйым салынады.

2. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан шындыққа сай келмейтін жарнамаға өзгерістер енгізуді, оны тоқтатуды немесе оны теріске шығарып жариялауды талап етуге құқылы.

Бұл талап уәкілетті орган белгілеген мерзімде орындалмаған жағдайда уәкілетті орган жарнамадағы мәліметтердің шындыққа сай келмейтіндігі туралы ақпаратты жариялауға не оларды мұндай жарнаманы жариялаған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының есебінен нақтылауға құқылы.

3. Мынадай тұлғаларға:

"өмірді сақтандыру" немесе "жалпы сақтандыру" салалары бойынша, сондай-ақ қайта сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыруға уәкілетті органның лицензиясы жоқ заңды тұлғаларға;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қызметкерлері болып табылмайтын және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары уәкілеттік бермеген жеке тұлғаларға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ұсынатын қызметтерге жарнама беруші ретінде әрекет етуге тыйым салынады.

Ескерту. 9-тарау 52-2-баппен толықтырылды - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

52-3-бап. Бухгалтерлік есепке алуды жүргізу және қаржылық есептілікті жасау

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру брокерінің бухгалтерлік есепке алуды жүргізуі және қаржылық есептілікті жасауы, бухгалтерлік есепке алуды жүргізуді автоматтандыруы Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдары бухгалтерлік есепке алуды жүргізуді және бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша есептілік жасауды халықаралық стандарттарға және Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырады.

Ескерту. 9-тарау 52-3-баппен толықтырылды - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз).

52-4-бап. Сақтандыру шартын жасасу кезінде, сақтандыру арқылы қорғаудың қолданылу және сақтандыру жағдайын реттеу кезеңінде жосықсыз әрекетке тыйым салу

1. Сақтандыру шартын жасасу кезінде, сақтандыру арқылы қорғаудың қолданылу және сақтандыру жағдайын реттеу кезеңінде сақтандыру шарты тараптарының анық емес мәліметтер ұсынуына және сақтандыру шартының елеулі талаптарының орындалуына әсер ететін ақпаратты жасыруына тыйым салынады.

2. Сақтандыру шартын жасасу кезінде, сақтандыру арқылы қорғаудың қолданылу және сақтандыру жағдайын реттеу кезеңінде:

1) сақтандыру шартын жасасу кезінде оның елеулі талаптарына әсер ететін ақпаратты жасыру немесе бұрмалау;

2) сақтандыру шартын жасасу кезінде сақтандырылған мүліктің сақтандыру құнын негізсіз көтеріп жіберу;

3) сақтандыру жағдайының басталу мән-жайлары туралы ақпаратты жасыру және бұрмалау;

4) оқиғаға қандай да бір жолмен сақтандыру жағдайының көрінісін беру;

5) сақтандыру жағдайы басталғаннан кейін сақтандыру шартын жасасу;

6) сақтандыру шартында сақтандыру агенті және оның сыйақысы туралы ақпаратты бұрмалау;

7) сақтандыру төлемдерінің сомасы нақты залал сомасынан асып кеткен жағдайда, сол бір сақтандырылған мүлік бойынша бірнеше сақтандырушыға сақтандыру төлеміне жүгіну жосықсыз әрекет белгілері болып табылады.

3. Сақтандырушы осы баптың 2-тармағында көзделген жосықсыз әрекет белгілерін анықтаған кезде сақтандыру төлемінің Қазақстан Республикасының заңдарында не сақтандыру шартында көзделген мерзімі өткенге дейін сақтандырушы сақтандыру төлемін жүзеге асыруды күнтізбелік отыз күнге дейінгі мерзімге тоқтата тұруға құқылы.

Сақтандыру төлемін тоқтата тұру туралы хабарлама сақтанушыға (пайда алушыға) тиісті тексеру жүргізілетіндігі көрсетіле отырып, тоқтатыла тұрған күннен кейінгі күннен кешіктірмей жіберілуге тиіс.

Сақтандыру төлемін тоқтата тұру мерзімі өткенге дейін сақтандырушы сақтандыру төлемінен уәжді бас тартуды жіберуге не сақтандыру төлемінің Қазақстан Республикасының заңдарында не сақтандыру шартында көзделген мерзімінен асқан әрбір күн үшін, сақтандыру төлемін жүзеге асыру күніне Ұлттық Банктің базалық мөлшерлемесіне сүйене отырып есептелетін тұрақсыздық айыбын ескере отырып сақтандыру төлемін жүзеге асыруға міндетті.

4. Сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) не уәкілетті орган сақтандырушы тарапынан жосықсыз әрекет фактілерін анықтаған кезде уәкілетті орган сақтандырушыға қатысты осы Заңның 53-1-бабында көзделген шараларды қолданады.

Ескерту. 9-тарау 52-4-баппен толықтырылды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-тарау. Қадағалап ден қою шаралары, санкциялар және өзге де ықпал ету шаралары

Ескерту. 10-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

53-бап. Ерте ден қою шаралары

1. Сақтанушылардың (сақтандырылушылардың, пайда алушылардың) заңды мүдделерін қорғау, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету, олардың қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру қызметімен байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу мақсатында уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қызметін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау үшін талдауды жүзеге асырады.

2. Сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету, оның қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру тобының қызметімен байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу мақсатында уәкілетті орган сақтандыру тобының қызметін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген сақтандыру тобының қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау үшін талдауды жүзеге асырады.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайын талдау нәтижесінде және (немесе) оны тексеру қорытындысы бойынша осы баптың 1-тармағында көрсетілген факторлар анықталған жағдайда, уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына және (немесе) оның акционерлеріне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық орнықтылығын арттыру, оның қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру қызметімен байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу жөнінде ерте ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарын ұсыну бойынша жазбаша нысанда талап жібереді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) оның акционерлері көрсетілген талапты алған күннен бастап бес жұмыс күнінен аспайтын мерзімде әрбір тармағы бойынша орындау мерзімдері мен жауапты басшы қызметкерлерді көрсете отырып, іс-шаралар жоспарын әзірлеуге және уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

Уәкілетті орган іс-шаралар жоспарын мақұлдаған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) оның акционерлері жоспарда белгіленген мерзімдерде оны орындау нәтижелері туралы уәкілетті органды хабардар ете отырып, оны іске асыруға кіріседі.

Іс-шаралар жоспары мақұлданбаған кезде уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына және (немесе) оның ірі қатысушыларына (сақтандыру холдингтеріне) осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шараларын қолданады.

4. Сақтандыру тобының қаржылық жағдайын талдау нәтижесінде және (немесе) сақтандыру холдингін не сақтандыру тобының қатысушыларын тексеру қорытындысы бойынша осы баптың 2-тармағында көрсетілген факторлар анықталған жағдайда, уәкілетті орган сақтандыру холдингіне және (немесе) оның ірі қатысушысына сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын арттыру, оның қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру тобының қызметімен байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу жөнінде ерте ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарын ұсыну бойынша жазбаша түрде талап жібереді.

Сақтандыру холдингі және (немесе) оның ірі қатысушылары көрсетілген талапты алған күннен бастап бес жұмыс күнінен аспайтын мерзімде әрбір тармағы бойынша орындалу мерзімдері мен жауапты басшы қызметкерлерді көрсете отырып, іс-шаралар жоспарын әзірлеуге және уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

Іс-шаралар жоспарын мақұлдаған кезде уәкілетті орган сақтандыру холдингі және (немесе) оның ірі қатысушылары жоспарда белгіленген мерзімдерде оны орындау нәтижелері туралы уәкілетті органды хабардар ете отырып, оны іске асыруға кіріседі.

Уәкілетті орган іс-шаралар жоспары мақұлданбаған кезде сақтандыру холдингіне және (немесе) оның ірі қатысушыларына осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шараларын қолданады.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру тобының) қаржылық орнықтылығын арттыруға бағытталған іс-шаралар жоспары осы баптың 3 және 4-тармақтарында белгіленген мерзімдерде ұсынылмаған, осы жоспардың іс-шаралары орындалмаған немесе уақтылы орындалмаған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру холдингіне) және (немесе) оның ірі қатысушыларына осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шаралары қолданылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру тобының) қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін фактор (факторлар) тиісті жоспардың (жоспарлардың) мерзімдері және іс-шаралары аяқталғаннан кейін жойылмаған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру холдингіне) және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) басшы қызметкерлеріне осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шаралары қолданылады.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және (немесе) ірі қатысушының іс-шараларды өздеріне байланысты емес себептермен іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімде орындау мүмкіндігі болмаған жағдайда, уәкілетті орган іс-шаралар жоспарын орындау мерзімін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және (немесе) ірі қатысушының өтінішхаты бойынша ұзартуы мүмкін.

7. Ерте ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарын мақұлдау тәртібі және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру тобының) қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторларды айқындау әдістемесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ескерту. 53-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

53-1-бап. Қадағалап ден қою шаралары

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтанушыларының (сақтандырылушыларының, пайда алушыларының) заңды мүдделерін қорғау, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету, олардың қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру қызметіне байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу мақсатында уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру холдингіне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, олардың басшы қызметкерлеріне, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының iрі қатысушыларына, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаларға, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийге қадағалап ден қою шараларын қолданады.

2. Қадағалап ден қою шараларын қолдануға мыналар негіз болып табылады:

1) уәкілетті органның құзыретіне кіретін мәселелер бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасын бұзу;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру холдингінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийдің қызметінде уәкілетті орган бақылау және қадағалау жөніндегі функцияларды жүзеге асыру шеңберінде, оның ішінде уәжді пайымдауды пайдалана отырып анықтаған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тұрақты жұмыс істеуіне және (немесе) оның сақтанушыларының (сақтандырылушыларының, пайда алушыларының) мүдделеріне және (немесе) Қазақстан Республикасы сақтандыру жүйесінің тұрақтылығына қатер төндіретін жағдайдың жасалуына әкелуі мүмкін кемшіліктер және (немесе) тәуекелдер;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру холдингінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның басшы қызметкерлерінің олардың тұрақты жұмыс істеуіне және (немесе) сақтанушылардың (сақтандырылушылардың, пайда алушылардың) мүдделеріне қатер төндіруі мүмкін құқыққа сыйымсыз әрекеттерін немесе әрекетсіздігін анықтау;

4) басшы қызметкердің, лауазымды адамның (басшы қызметкерлердің, лауазымды адамдардың) әрекеттерін (әрекетсіздігін) уәкілетті органның құзыретіне кіретін мәселелер бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмейді және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға және (немесе) сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) залал келтіргенін куәландырады деп тану үшін жеткілікті деректер;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаның, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының (оның ішінде ірі қатысушы бақылау жасайтын ұйымдардың), сақтандыру холдингінің немесе сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың нәтижесінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына залал келтірген немесе келтірілуі мүмкін әрекеттерді жасауы;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғалардың, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушыларының (оның ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы бақылау жасайтын ұйымдардың), сақтандыру холдингінің немесе сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың орнықсыз қаржылық жағдайы;

7) осы Заңға сәйкес бұрын қолданылған қадағалап ден қою шараларын орындамау;

8) уәкiлеттi органға немесе Ұлттық Банкке есептілікті немесе мәліметтерді, сондай-ақ уәкілетті орган немесе Ұлттық Банк сұрататын өзге ақпаратты ұсынбау не оларды анық емес ұсыну;

9) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру холдингінің, сақтандыру тобының, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушыларының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғалардың, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийдің тексеру жүргізуге, оны белгіленген мерзімдерде жүргізу мүмкіндігін бермей кедергі келтіруі;

10) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымның, сақтандыру брокерінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның аудиторлық есепте көрсетілген, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қаржылық жағдайына әсер ететін кемшіліктерді осы Заңның 20-бабының 10-тармағында көзделген мерзімдерде жоймауы;

11) сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға міндетті немесе төтенше жарналарды, сондай-ақ бастапқы біржолғы және қосымша жарналарды төлемеу, уақтылы төлемеу не толық емес көлемде төлеу;

12) уәкілетті орган бекіткен, міндетті жарналардың мөлшерін есептеу әдістемесінде, сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды төлеу тәртібінде және мерзімдерінде белгіленген мерзімде сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды төлемеуі, уақтылы төлемеуі не толық емес көлемде төлеуі;

13) сақтандыру ұйымының сақтандыру омбудсманының шешімін ол белгілеген мерзімде орындамауы;

14) дерекқорға ақпарат беру жөніндегі талаптарды орындамау немесе тиісінше орындамау, оның ішінде оны бұрмалау және (немесе) толық және (немесе) уақтылы ұсынбау;

15) осы Заңның 53-бабының 3 және 4-тармақтарында көзделген іс-шаралар жоспарын белгіленген мерзімдерде ұсынбау, оны уәкілетті органның мақұлдамауы, осы жоспардың іс-шараларын орындамау немесе уақтылы орындамау, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру тобының) қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторды (факторларды) іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімдерде жоймау;

16) осы Заңның 38-1-бабы 2-тармағының 2) тармақшасында көзделген жоспардың іс-шараларын орындамау немесе уақтылы орындамау.

3. Қадағалап ден қою шараларын қолданудың орындылығын айқындау және қадағалап ден қою шарасын таңдау кезінде мыналар ескеріледі:

1) тәуекел деңгейі, бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің және олардың салдарларының сипаты;

2) жол берілген бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің және олардың салдарларының ауқымы мен маңыздылығы;

3) бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің жүйелілігі мен ұзақтығы;

4) жол берілген бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің қаржылық жағдайға әсері;

5) таңдап алынған қадағалап ден қою шарасын қолдану нәтижесінде жағдайды түзету қабілеті;

6) бұрын қолданылған қадағалап ден қою шараларының болуы және тиімділігі (нәтижелілігі);

7) қолданылатын қадағалап ден қою шарасының оны қолдану негіздеріне барабарлығы;

8) анықталған бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің және (немесе) тәуекелдердің туындауына негіз болған себептер;

9) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру холдингінің, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаның, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарийдің қызметте анықталған бұзушылықтарды, тәуекелдерді және (немесе) кемшіліктерді жоюға бағытталған дербес шараларды қабылдауға, осындай шаралардың тиімділігі және (немесе) оларды қабылдау әзірлігі.

4. Уәкілетті орган мынадай қадағалап ден қою шараларын қолданады:

1) осы Заңның 53-2-бабына сәйкес қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шаралары;

2) осы Заңның 53-3-бабына сәйкес қаржылық жағдайды жақсарту және (немесе) тәуекелдерді барынша азайту жөніндегі шаралар;

3) осы Заңның 53-4-бабына сәйкес қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шаралары.

5. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру холдингіне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаларға, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарийге бұрын оларға қолданылған қадағалап ден қою шараларына қарамастан, осы баптың 4-тармағында айқындалған қадағалап ден қою шараларының кез келгенін қолдануға құқылы.

6. Қадағалап ден қою шараларын қолдану тәртібі уәкiлеттi органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ескерту. 53-1-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

53-2-бап. Қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шаралары

1. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру тобының және (немесе) сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың, сақтандыру холдингінің, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаның, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарийдің қызметінде, оның ішінде уәжді пайымдауды пайдалана отырып анықталған кемшіліктер, тәуекелдер немесе бұзушылықтар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығына елеулі әсер етпейтін, олардың қаржылық жағдайына және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтанушыларының (сақтандырылушыларының, пайда алушыларының) мүдделеріне қатер төндірмейтін жағдайларда қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шараларын қолданады.

2. Қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шаралары мыналарды қамтиды:

1) анықталған кемшіліктер, тәуекелдер немесе бұзушылықтар туралы, осы ақпаратты (қажет болған кезде уәкілетті орган айқындайтын) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымның, сақтандыру холдингінің, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаның, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның жекелеген органдарының назарына жеткізе отырып хабардар ету;

2) уәкілетті органның анықталған кемшіліктерді, тәуекелдерді немесе бұзушылықтарды жою жөніндегі ұсынымдарын беру;

3) уәкілетті орган кемшіліктерді, тәуекелдерді немесе бұзушылықтарды қайта анықтаған, сондай-ақ қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шаралары орындалмаған жағдайда, қадағалап ден қоюдың өзге шараларын қолдану ықтималдығы туралы ескерту.

3. Қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шарасы уәкілетті органның хатымен ресімделеді.

Ескерту. 53-2-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

53-3-бап. Қаржылық жағдайды жақсарту және (немесе) тәуекелдерді барынша азайту жөніндегі шаралар

1. Уәкілетті орган анықталған, оның ішінде уәжді пайымдауды пайдалана отырып анықталған кемшіліктерді, тәуекелдерді немесе бұзушылықтарды жою мақсатында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру холдингінің, сақтандыру тобының және (немесе) сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийдің қаржылық жағдайын жақсарту және (немесе) тәуекелдерін барынша азайту жөніндегі шараларды:

1) төлеу қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативін және (немесе) өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативін уәкілетті орган белгілеген ең төмен мәндерден жоғары ұстап тұру;

1-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру тобының) қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторды (факторларды) жою;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын қоса алғанда, жекелеген мәміле түрлерін жасауды тоқтата тұру және (немесе) шектеу не оларды жүзеге асырудың ерекше тәртібін белгілеу;

3) шығыстарды қысқарту, оның ішінде жұмыскерлерді қосымша жалдауды тоқтату немесе шектеу, жекелеген филиалдар мен өкілдіктерді, еншілес ұйымдарды жабу, басшы қызметкерлердің ақшалай сыйақыларын және басқа да материалдық көтермелеу түрлерін шектеу арқылы қысқарту;

4) белгілі бір актив түрлеріне инвестицияларды тоқтата тұру және (немесе) шектеу не оларды жүзеге асырудың ерекше тәртібін белгілеу;

5) сақтандыру резервтерін қосымша қалыптастыру;

6) жеке және (немесе) заңды тұлғаны сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен, сақтандыру холдингімен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлға деп тану;

7) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен, сақтандыру холдингімен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен жеңілдікті шарттарда жасалған мәмілелердің шарттарын жеңілдікті шарттармен мәміле жасалған күні үшінші тұлғалармен жасалған осыған ұқсас мәмілелер шарттарына өзгерту;

8) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен, сақтандыру холдингімен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен операцияларды шектеу;

9) жай және (немесе) артықшылықты акциялар бойынша дивидендтерді есепке жазуды және (немесе) төлеуді тоқтату;

10) ішкі саясаттар мен рәсімдерді, тәуекелдердің жол берілетін мөлшеріне лимиттерді, тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін бағалау рәсімін қайта қарау;

11) басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді бір мезгілде кері қайтарып ала отырып, осы Заңның 34-бабында аталған адамдарды қызметтік міндеттерін орындаудан шеттету жөніндегі талаптарды қою арқылы қолданады. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі, сақтандыру брокері осы Заңның 34-бабында аталған адамдарды уәкілетті орган осы адамдарды қызметтік міндеттерін орындаудан шеттеткенге дейін қызметтік міндеттерін орындаудан шеттеткен немесе жұмыстан босатқан жағдайда, уәкілетті орган осы адамды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің, сақтандыру брокерінің тиісті басшы қызметкері лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді кері қайтарып алуды жүргізеді;

11-1) басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді бір мезгілде кері қайтарып ала отырып, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның басшы қызметкерін қызметтік міндеттерін орындаудан шеттету жөніндегі талаптарды қою арқылы қолданады. Сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым осы басшы қызметкерді уәкілетті орган оны қызметтік міндеттерін орындаудан шеттеткенге дейін қызметтік міндеттерін орындаудан шеттеткен немесе жұмыстан босатқан жағдайда, уәкілетті орган осы адамды сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның басшы қызметкері лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді кері қайтарып алуды жүргізеді;

12) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымның ірі қатысушысына және (немесе) сақтандыру холдингіне тиесілі мүліктің құнына бағалау жүргізу;

13) уәкілетті органның құзыретіне кіретін мәселелер бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасы талаптарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары сақтанушыларының (сақтандырылушыларының, пайда алушыларының) құқықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуына ықпал ететін себептерді және (немесе) жағдайларды жою;

14) сақтандыру агенттерінің тізілімінен сақтандыру агентін алып тастау;

15) олардың қызметінің Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкестігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды қою арқылы қолданады.

2. Осы баптың 1-тармағында көзделген шаралар жазбаша нұсқама немесе жазбаша келісім нысанында қолданылады.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийге, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру холдингіне, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына осы баптың 1-тармағында белгіленген орындалуы міндетті шараларды қолдануға және (немесе) оларды орындау жөніндегі іс-шаралар жоспарын (бұдан әрі – іс-шаралар жоспары) белгіленген мерзімде ұсыну қажеттігіне нұсқау жазбаша нұсқама болып табылады.

Іс-шаралар жоспарында кемшіліктердің, тәуекелдердің немесе бұзушылықтардың, олардың туындауына алып келген себептердің сипаттамасы, жоспарланған іс-шаралардың тізбесі, оларды жүзеге асыру мерзімдері, сондай-ақ жауапты басшы қызметкерлер көрсетіледі.

4. Уәкілетті орган мен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе сақтандыру холдингі немесе сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдар немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру брокері немесе сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым арасында жасалған жазбаша келісім осы баптың 1-тармағында белгіленген шараларды орындау туралы жазбаша келісім болып табылады, онда анықталған кемшіліктерді, тәуекелдерді немесе бұзушылықтарды жою мерзімдерін және (немесе) анықталған кемшіліктер, тәуекелдер немесе бұзушылықтар жойылғанға дейін аталған тұлғалар өздеріне қабылдайтын шектеулердің тізбесі көрсетіледі.

Жазбаша келісім сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе сақтандыру холдингі немесе сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдар немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру брокері немесе сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым тарапынан міндетті түрде қол қоюға жатады.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйым, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру брокері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарий уәкілетті органды жазбаша нұсқамада және жазбаша келісімде көрсетілген шаралардың осы құжаттарда көзделген мерзімдерде орындалғаны туралы хабардар етуге міндетті.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру холдингіне, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийге байланысты емес себептермен жазбаша нұсқамада және (немесе) іс-шаралар жоспарында, жазбаша келісімде белгіленген мерзімдерде бұзушылықтарды жою мүмкін болмаған жағдайда, жазбаша нұсқаманы және (немесе) іс-шаралар жоспарын, жазбаша келісімді орындау бойынша мерзім уәкілетті орган белгілеген күнге дейін ұзартылуы мүмкін.

7. Филиалына уәкілетті орган осы баптың 1-тармағында көрсетілген талаптарды қойған Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық жағдайын жақсарту бойынша, оның ішінде резерв ретінде қабылданатын, осы Заңның 46-бабының 12-тармағында көзделген активтердің мөлшерін ұлғайту, оның қызметін Қазақстан Республикасының заңнамасына және уәкілетті органның талаптарына сәйкес келтіру арқылы тәуекелдерді барынша азайту бойынша шаралар қабылдауға міндетті.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қабылдайтын, осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген шаралар жеткіліксіз болған кезде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы орындамаған және (немесе) тиісінше орындамаған міндеттемелерді бұрын уәкілетті органға осы Заңның 30-1-бабының 2-тармағы бірінші бөлігінің 12) тармақшасына сәйкес ұсынылған жазбаша міндеттемеге сәйкес орындайды.

Ескерту. 53-3-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

53-4-бап. Қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шаралары

1. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаларға, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына, сақтандыру холдингіне, сақтандыру холдингінің ірі қатысушыларына және сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдарға:

1) осы Заңның 20-бабының 10-тармағында, 26-бабының 14-1-тармағында және 46-бабының 4-тармағында көзделген;

2) егер өзге де қадағалап ден қою шараларын қолдану сақтанушылардың (сақтандырылушылардың, пайда алушылардың) заңды мүдделерін қорғауды, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметіне байланысты тәуекелдерді барынша азайтуды қамтамасыз ете алмаған;

3) егер сақтандыру холдингінің және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушысының және (немесе) сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымның және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаның әрекеттері (әрекетсіздігі) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайын одан әрі нашарлатуға әкелуі мүмкін жағдайларда қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шараларын қолданады.

2. Осы баптың 1-тармағында көзделген жағдайлар орын алған кезде уәкілетті орган:

1) ірі қатысушы белгілері бар тұлғадан, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысынан оның тікелей немесе жанама иелену үлесін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының он пайызынан төмен деңгейге дейін азайтуды талап етуге;

2) сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғадан, сондай-ақ сақтандыру холдингінен оның тікелей немесе жанама иелену үлесін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес пайызынан төмен деңгейге дейін азайтуды және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тәуекелге ұшырататын өзі мен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы арасындағы операциялардың (тікелей және жанама) жүзеге асырылуын тоқтата тұруды талап етуге;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан және сақтандыру холдингінен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе сақтандыру холдингі акционері (қатысушысы) болып табылатын ұйымдарға, сондай-ақ сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарға қатысты сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын және (немесе) сақтандыру холдингін не сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарды тәуекелге ұшырататын өздерінің арасындағы операциялардың (тікелей және жанама) жүзеге асырылуын тоқтата тұруды талап етуге;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғадан, сондай-ақ сақтандыру холдингінен өзінің еншілес ұйымын немесе капиталында өздерінің қомақты қатысуы бар ұйымдарды иелену немесе бақылау үлесін иеліктен шығаруды талап етуге;

5) сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдардан сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарды тәуекелге ұшырататын өздері мен үлестес тұлғалары арасындағы операциялардың (тікелей және жанама) жүзеге асырылуын тоқтата тұруды талап етуге;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының меншікті капиталын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету үшін жеткілікті мөлшерде ұлғайту мақсатында сақтандыру холдингінен, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысынан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын немесе сақтандыру тобын қосымша капиталдандыру жөнінде шаралар қолдануды талап етуге құқылы.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлға осы баптың 2-тармағында, сондай-ақ осы Заңның 20-бабы 10-тармағының екінші бөлігінде көзделген талаптарды орындамаған жағдайда, уәкілетті органның шешімі негізінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сенімгерлік басқару бекітіледі. Бұл акциялар уәкілетті органға сенімгерлік басқаруға үш айға дейінгі мерзімге беріледі.

Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын ұлттық басқарушы холдингке сенімгерлік басқаруға беру туралы шешім қабылдауға құқылы.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акциялары ұлттық басқарушы холдингке сенімгерлік басқаруға берілген жағдайда, акцияларды сенімгерлік басқару бекітілетін мерзім уәкілетті органның сенімгерлік басқаруды бекіту туралы шешімінде айқындалады.

Уәкілетті органның не ұлттық басқарушы холдингтің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сенімгерлік басқаруды жүзеге асыру кезеңінде акциялардың меншік иесі сенімгерлік басқарудағы акцияларға қатысты қандай да бір әрекеттерді жүзеге асыруға құқылы емес.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлға уәкілетті орган алдында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өздеріне тиесілі барлық акцияларын өтінішхатта көрсетілген тұлғаларға сату туралы өтінішхат беруге құқылы.

Өтінішхатта көрсетілген акцияларды сатып алушылар Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінің талаптарын орындаған жағдайда, уәкілетті орган өтінішхатты қанағаттандырады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сенімгерлік басқару бекітілген мерзім өткенге дейін сенімгерлік басқаруға беру негіздері жойылмаған кезде уәкілетті орган не ұлттық басқарушы холдинг акцияларды өткізу туралы шешім қабылданған күнге қалыптасқан нарықтық құн бойынша ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында оларды өткізу жолымен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сенімгерлік басқарудағы акцияларын иеліктен шығарады. Акциялардың нарықтық құны туралы ақпарат болмаған жағдайда, акцияларды өткізу бағасын бағалаушы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындауы мүмкін. Көрсетілген акцияларды сатудан түскен ақша акциялары сенімгерлік басқаруға берілген тұлғаларға аударылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сату жөніндегі іс-шаралар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сенімгерлік басқаруды, сондай-ақ сенімгерлік басқару кезеңінде уәкілетті органның не ұлттық басқарушы холдингтің әрекеттерді жүзеге асыру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ескерту. Заң 53-4-баппен толықтырылды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

53-5-бап. Санкциялар

1. Уәкiлеттi орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийге бұрын оларға қолданылған қадағалап ден қою шараларына қарамастан, мынадай санкцияларды қолдануға құқылы:

1) осы Заңның 54 және 59-баптарында белгiленген негiздер бойынша лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру;

2) осы Заңның 55 және 60-баптарында көзделген негіздер бойынша лицензиясынан айыру;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген бір немесе бірнеше пруденциялық нормативті және (немесе) сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді бірнеше рет (қатарынан күнтізбелік алты ай ішінде екі және одан көп) бұзған және сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын қосымша капиталдандыру жөнінде шаралар қолданбаған жағдайда "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін мәжбүрлеп беру туралы шешім қабылдау.

1-1. Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалына бұрын оларға қолданылған қадағалап ден қою шараларына қарамастан, мынадай санкцияларды қолдануға құқылы:

1) осы Заңның 54-бабының 1-2-тармағында көзделген негіздер бойынша лицензияның қолданысын тоқтата тұру;

2) осы Заңның 55-бабының 1-2-тармағында көзделген негіздер бойынша лицензиядан айыру.

2. Санкцияларды қолданудың орындылығын айқындау және лицензияның қолданылуын тоқтата тұру не одан айыру түрінде санкцияларды таңдау кезінде мыналар ескеріледі:

1) тәуекел деңгейі, бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің және олардың салдарларының сипаты;

2) жол берілген бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің және олардың салдарларының ауқымы мен маңыздылығы;

3) бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің жүйелілігі мен ұзақтығы;

4) жол берілген бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің қаржылық жағдайға әсері;

5) анықталған бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің туындауына негіз болған себептер;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарийдің қызметте анықталған кемшіліктерді, тәуекелдерді немесе бұзушылықтарды жоюға бағытталған дербес шараларды қабылдауы, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лицензияны ерікті түрде қайтару (ерікті түрде қайта ұйымдастыру немесе тарату) туралы шешім қабылдауы.

Ескерту. Заң 53-5-баппен толықтырылды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгерістер енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

54-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру брокерi лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру

1. Мынадай негiздердiң бiрi бойынша:

1) уәкілетті орган қолданған қадағалап ден қою шараларының талаптарын орындамаған;

1-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында өзге сақтандыру холдингі немесе ірі қатысушы-жеке тұлға болмаған кезде сақтандыру холдингі, ірі қатысушы-жеке тұлға мәртебесі кері қайтарып алынған;

2) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген пруденциялық нормативтердiң талаптарын және өзге де сақталуға мiндеттi нормалар мен лимиттердi сақтамаған;

2-1) сақтандыру сыйлықақысының негізделмеген мөлшерін қолданудан, сақтандыру төлемін жүзеге асырудан негізсіз бас тартудан, сақтандыру төлемін уақтылы жүзеге асырмаудан, сақтандырудың міндетті түрлерін жүргізудің талаптары мен тәртібінен туындайтын міндеттерді орындамаудан немесе тиісінше орындамаудан көрінетін сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерін бұзу фактісі анықталған;

2-2) осы Заңның 15-1-бабында белгіленген, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларға жеңілдікті жағдайлар жасауға тыйым салуды бұзған;

2-3) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

2-4) осы Заңның 17-бабының 4-тармағында белгіленген тыйым салуды бұзғанда;

2-5) сақтандыру брокері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген меншікті капиталдың ең төмен мөлшеріне қойылатын талаптарды сақтамағанда;

2-6) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметін басқару жөніндегі көрсетілетін қызметтерді ұсынуды қоспағанда, сақтандыру шартын жасасуға байланысты көрсетілетін қызметтерді ұсыну бойынша мемлекеттік сатып алуға сақтандыру брокерінің қатысу фактісі анықталғанда;

2-7) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру шарттары мен тәртібін сақтамағанда;

3) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

4) сақтандыру қызметiн және сақтандыру брокерінің қызметін тексеруге байланысты уәкiлеттi мемлекеттiк органның өз құзыретi шегiнде талап еткен құжаттар мен ақпаратты беруден бас тартқан;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, басшы қызметкерлерін, сақтандыру брокерін келісуге байланысты талаптарды бұзған;

6) алып тасталды;

7) бухгалтерлiк есепте сақтандыру (қайта сақтандыру) жөнiндегi қаржы операцияларын тиiсiнше көрсетпеуге, сондай-ақ есепке алудың өзге де мiндеттi нысандарын жүргiзуге байланысты Қазақстан Республикасының заңдарын бұзу фактiсi анықталған;

8) лицензия беруге негiз болған құжаттарда жалған ақпарат беру фактiсi анықталған;

8-1) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
9) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

10) сақтандыру брокері сақтандыру агентінің қызметін жүзеге асырған;

10-1) сақтандыру брокері сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті сақтандыру брокерінің кәсіби жауапкершілігіне байланысты тәуекелдер объектісі болып табылатын үшінші тұлғалар алдындағы өзінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандырудың қолданыстағы шартынсыз жүзеге асырғанда;

11) Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасында көзделген талаптарды жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан да көп рет) бұзған;

12) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында осы Заңда көзделген жағдайларда дерекқорға қатысу шарты болмаған;

13) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында Қазақстан Республикасының заңдарында болуы көзделген, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйымға қатысу шарты болмаған;

13-1) осы Заңның 11-бабы 3-1-тармағының екінші бөлігінде көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақтандырудың міндетті түрлерін жүзеге асыру кезінде ірі қатысушы-жеке тұлға немесе сақтандыру холдингі болмаған;

14) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15) сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншікті капиталын ұлғайту жөніндегі талаптарын, сондай-ақ осы Заңның 53-4-бабының 2-тармағына сәйкес қойылатын талаптарды орындамағанда;

16) тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесі уәкілетті органның талаптарына сәйкес келмегенде, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары және сақтандыру брокері лицензиясының қолданылуы алты айға дейінгі мерзімге тоқтатыла тұруы мүмкін.

1-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясының қолданылуы барлық сақтандыру сыныптары және (немесе) қызмет түрлері бойынша да, сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі бойынша да тоқтатыла тұруы мүмкін.

1-2. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы лицензиясының қолданысы мынадай негіздердің бірі бойынша алты айға дейінгі мерзімге тоқтатыла тұруы мүмкін:

1) осы баптың 1-тармағының 1), 2), 2-1), 2-2), 2-4), 2-6), 2-7), 4), 5), 7), 8), 10), 10-1), 11), 12), 13) және 16) тармақшаларында көзделген негіздер;

2) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының осы Заңның 16-4-бабының 4-тармағына және 46-бабының 12-тармағына сәйкес уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, резерв ретінде қабылданатын активтердің мөлшеріне қойылатын талаптарды сақтамауы;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уәкілетті органның осы Заңның 46-бабының 12-тармағына және 53-3-бабының 7-тармағына сәйкес қойылатын талаптарын орындамауы;

4) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы үшін осы Заңның 11-бабының 3-тармағына сәйкес тыйым салынған қызметті жүзеге асыру;

5) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының қызметі процесінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкерлеріне қойылатын талаптарды сақтамау;

6) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының немесе сотының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерінің сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыруға лицензиясының қолданысын тоқтата тұруы.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру қолданылып жүрген сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру сыйлықақыларын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жауапкершілігінің көлемін арттыруды көздейтін өзгертуді қоса алғанда, оның жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуына, сондай-ақ сақтандыру агенті ретінде сақтандыру делдалдығын жүзеге асыруына тыйым салуға әкеп соғады. Бұрын жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзi қабылдаған мiндеттемелердi орындауға мiндеттi.

3. Лицензияның қолданылуын тоқтата тұру туралы шешiмде лицензияның қолданылуын тоқтата тұрудың негiздерi мен мерзiмi көрсетiлуге тиiс.

Мұндай шешiм лицензиаттың атқарушы органының назарына жеткiзiлген күннен бастап лицензияның қолданылуы тоқтатыла тұрған болып есептеледi.

Лицензияның қолданылуын тоқтата тұру жөнінде қабылданған шешім туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

4. Осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасындағы талаптар сақтандыру брокерiне қатысты қолданылмайды.

Ескерту. 54-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.06.11 № 436, 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) , 2007.02.19 № 230 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.08.28 № 192-IV (2010.03.08 бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2024 № 74-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

54-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған жағдайда сақтандыру портфелін беру

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған жағдайда лицензиядан айырылған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде уақытша әкімшілік "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдіктер берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына) беруді жүзеге асыруға тиіс.

Уақытша әкімшіліктің өтінішхаты бойынша осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзімді уәкілетті орган өзінің шешімінде көрсетілген мерзімге ұзартуы мүмкін.

Егер "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының бірде-біреуі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сай келмесе не "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының бірде-біреуі мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін қабылдау ниеті туралы мәлімдемесе, сақтандыру портфелін мемлекет қатысатын, "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына беру жүзеге асырылады.

2. Сақтандыру портфелін беру сақтанушының (қайта сақтанушының) келісімінсіз жүзеге асырылады.

3. Сақтандыру портфелін беру сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның есебінен жүзеге асырылады.

4. Уақытша әкімшілік сақтандыру портфелін беру үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын) таңдау туралы қабылданған шешімді осындай шешім қабылданған күннен кейінгі алғашқы жұмыс күнінен кешіктірмей, уәкілетті органға келісуге жібереді, сондай-ақ сақтандыру портфелін берудің аяқталғандығы туралы осындай беру аяқталған күннен кейінгі алғашқы жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар етеді.

Уәкілетті орган уақытша әкімшіліктің осы шешімін алған күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде қарайды.

Сақтандыру портфелін қабылдайтын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сай келмеуі, оның ішінде оны қабылдау кезіне, сондай-ақ жаңадан қабылданатын сақтандыру портфелін ескере отырып, пруденциялық нормативтердің және сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің орындалмауы уәкілетті органның уақытша әкімшілік қабылдаған шешімді келісуден бас тартуына негіз болып табылады.

5. Уақытша әкімшілік сақтандыру портфелін беру туралы хабарландыруды Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын екі мерзімді баспасөз басылымында және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жариялайды.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған жағдайда сақтандыру портфелін берудің тәртібі мен ерекшеліктері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

7. Осы баптың ережелері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалына осы Заңның 72-1-бабында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып қолданылады.

Ескерту. Заң 54-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

55-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру брокерін лицензиясынан айыру

1. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган мынадай негiздердiң бiрi бойынша:

1) лицензияның қолданылуын тоқтата тұруға негiз болған мән-жайлар белгiленген мерзiмде жойылмаған;

2) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

2-1) уәкiлеттi орган қолданған қадағалап ден қою шараларын бiрнеше рет (қатарынан күнтiзбелiк он екi ай iшiнде екi және одан көп рет) орындамаған;

2-2) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін заңнамалық актілерін бірнеше рет (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде екі және одан да көп рет) бұзған;

2-3) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген пруденциялық нормативтердiң талаптарын және сақталуға мiндеттi өзге де нормалар мен лимиттерді бiрнеше рет (қатарынан күнтiзбелiк он екi ай iшiнде екi және одан да көп рет) сақтамаған;

3) сот сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру брокерiнiң қызметiн тоқтату туралы шешiм қабылдаған;

4) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
5) алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен;
6) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

7) осы Заңның 54-бабы 1-тармағының 11) тармақшасында көзделген негіздер бойынша лицензияны тоқтата тұру түрінде санкция қолданылған, Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасында көзделген талаптар соңғы он екі ай ішінде қайтадан бұзылған;

8) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері ақшаны жылыстатумен немесе терроризмді қаржыландырумен байланысты мәмілелерге қатысқан жағдайларда лицензиядан айыру туралы шешім шығаруға құқылы.

1-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы барлық сақтандыру сыныптары және (немесе) қызмет түрлері бойынша да, сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі бойынша да лицензиясынан айырылуы мүмкін.

1-2. Уәкілетті орган мынадай негіздердің бірі бойынша Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезиденті-сақтандыру брокерінің филиалын лицензиядан айыру туралы шешім шығаруға құқылы:

1) осы баптың 1-тармағының 1), 2-1), 2-2), 2-3), 7) және 8) тармақшаларында көзделген негіздер;

2) осы Заңның 54-бабы 1-2-тармағының 2), 3), 4), 5) және 6) тармақшаларында көзделген бірнеше рет (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде екі және одан да көп рет) бұзушылық;

3) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденттері болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының немесе сотының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерін сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан айыруы;

4) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекет сотының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерін мәжбүрлеп тарату (қызметін тоқтату) туралы шешім қабылдауы;

5) осы Заңның 72-1-бабы 5-тармағының екінші бөлігінде көзделген жағдайларда соттың Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін тоқтату туралы шешім қабылдауы.

1-3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру портфелі болған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензиясынан айырылуы мүмкін. Сақтандыру портфелі болмаған жағдайда осындай лицензияны ерікті түрде қайтару жүзеге асырылады.

2. Лицензиядан айыру туралы шешiмде одан айырудың негiздемесi көрсетiлуге тиiс.

3. Лицензиясынан айырылған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру немесе өзге де қызметті жүзеге асыруға құқылы емес, тізбесін уәкілетті орган айқындайтын операцияларды қоспағанда, қолда бар банк шоттары бойынша барлық операцияларды тоқтатуға міндетті.

4. Лицензиясынан айырылған сақтандыру брокері өз қызметін жүзеге асыруға құқылы емес, ол өзін ұстауға арналған ағымдағы шығыстарға, сақтандыру брокеріне келіп түсетін ақшаны есепке алуға байланысты жағдайларды қоспағанда, қолда бар банк шоттары бойынша барлық операцияларды тоқтатуға міндетті.

5. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын лицензиядан айыру туралы шешім оны уәкілетті орган қабылдаған күннен бастап күшіне енеді. Лицензиядан айыру туралы қабылданған шешім туралы ақпарат уәкілетті органның интернет ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалын сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан айыру туралы шешімге шағым жасауға құқылы.

Ескерту. 55-бапқа өзгертулер енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.08.28 № 192-IV (2010.03.08 бастап қолданысқа енгізіледі), 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

55-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау

Ескерту. 55-1-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

55-2-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын басқару жөніндегі уақытша әкімшілік

1. Уақытша әкімшілікті уәкілетті орган оның қызметкерлері не осы Заңның 34-бабының 3-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес келетін өзге де адамдар қатарынан тағайындайды.

Уақытша әкімшіліктің құрамына сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметкерлері міндетті түрде кіреді.

2. Уақытша әкімшіліктің басшысы мен мүшелерінің (уәкілетті органның қызметкерлерін қоспағанда) құқықтары мен міндеттері, сондай-ақ еңбегіне ақы төлеу жағдайлары уәкілетті орган мен уақытша әкімшіліктің арасында жасалған жеке шартпен белгіленеді.

3. Уақытша әкімшілік өз қызметінде осы Заңды, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерін және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасын басшылыққа алады.

4. Уәкілетті орган уақытша әкімшіліктің мүшелерін кез келген сәтте ауыстыруға құқылы.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы келтірген залал үшін уақытша әкімшіліктің басшысы мен мүшелері Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады. Қалыпты өндірістік тәуекел санатына жатқызылуы мүмкін залал үшін жауапкершілікті уақытша әкімшіліктің басшысы мен мүшелеріне жүктеуге жол беруге болмайды.

6. Осы баптың ережелері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалына осы Заңның 72-1-бабында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, қолданылады.

Ескерту. Заң 55-2-баппен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі)Заңдарымен.

55-3-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялауды жүргізу туралы шешім

Ескерту. 55-3-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

55-4-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау кезеңінде басқару ерекшеліктері. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын басқару жөніндегі уақытша әкімшіліктің өкілеттіктері

Ескерту. 55-4-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

55-5-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уақытша әкімшілігінің (уақытша басқарушысының) қызметін бақылау

Ескерту. 55-5-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

55-6-бап. Консервациялауды тоқтату

Ескерту. 55-6-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

56-бап. Сақтандыру қызметi субъектiлерi мен сақтандыру брокерін лицензиясынан айырудың зардаптары

1. Сақтандыру қызметi субъектiлерiн және сақтандыру брокерін лицензияларынан айыру туралы шешiм уәкілетті орган оны қабылдаған күннен бастап күшiне енедi. Лицензиядан айыру жөнінде қабылданған шешім туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

2. Лицензиядан айырған күннен бастап он бес күн iшiнде уәкiлеттi мемлекеттiк орган сотқа заңдарда белгiленген тәртiппен сақтандыру брокерiнiң қызметiн мәжбүрлеп тоқтату (тарату) туралы өтiнiшпен жүгiнуге мiндеттi.

3. Лицензиядан айыру туралы шешiм күшiне енген күннен бастап уәкiлеттi мемлекеттiк орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкiмшiлiгiн тағайындайды, оған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының барлық органдарының өкiлеттiгi көшедi.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бұрын жұмыс iстеп келген органдарының өкiлеттiгi тоқтатыла тұрады. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерiнiң лицензиядан айыру туралы шешiмге Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқығы бар.

3-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкімшілігі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған жағдайда:

1) "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін осы Заңның 54-1-бабында және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен береді;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның дерекқорынан таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы шарттарының тізілімдерін қалыптастырады және сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға береді;

3) сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша кепілдікті төлемдерді жүзеге асыратыны туралы хабарландыру жариялайды. Бұл кепілдікті төлемдерді жүзеге асыру туралы хабарландыру Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын екі мерзімді баспасөз басылымында және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

Уәкілетті орган сақтандыру портфелі берілген күннен бастап он жұмыс күні ішінде сотқа Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметін мәжбүрлеп тоқтату (тарату) туралы өтінішпен жүгінеді.

4. Уақытша әкiмшiлiк өз қызметiн уәкiлеттi орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясын тағайындағанға дейiнгi кезеңде жүзеге асырады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкiмшiлiгiнiң қызметiне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясы тағайындалғанға дейiн бақылауды уәкiлеттi орган жүзеге асырады.

Уәкілетті орган уақытша әкiмшiлiктің қызметіне бақылауды жүзеге асыру мақсатында уақытша әкiмшiлiктің қызметінде Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын, кредиторлардың құқықтары мен заңды мүдделерін бұзушылықты анықтаған кезде, анықталған бұзушылықтарды және (немесе) олардың жасалуына ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды белгiленген мерзiмде жою және (немесе) белгiленген мерзiмде іс-шаралар жоспарын ұсыну туралы уақытша әкiмшiлiктер орындауға міндетті жазбаша нұсқамалар шығаруға құқылы.

Жазбаша нұсқамада белгiленген мерзiмде ұсынылған іс-шаралар жоспарында бұзушылықтардың, олардың туындауына алып келген себептердің сипаттамасы, жоспарланған іс-шаралар тізбесі, оларды жүзеге асыру мерзімдері, сондай-ақ жауапты лауазымды адамдар көрсетіледі.

Уәкілетті органның жазбаша нұсқамасына шағым жасау Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады. Уәкілетті органның жазбаша нұсқамасына шағым жасау оның орындалуын тоқтата тұрмайды.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкiмшiлiгінің (уақытша әкімшісінің) орындалған жұмыс туралы есебі бекітілу үшін уәкiлеттi органға ұсынылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құжаттары мен мүлкін уақытша әкімшіліктен тарату комиссиясының төрағасына қабылдап алу-беру актісімен ресімделеді, ол төрт данада жасалады. Қабылдап алу-беру актісінің бір данасы – уәкілетті органға, екіншісі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату туралы шешімді қабылдаған сотқа жіберіледі.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкiмшiлiгiнiң өз қызметi кезеңiнде, осы Заңның 55-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, шығыс операцияларын жүзеге асыруға құқығы жоқ.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жұмыс істеу, оның уақытша әкiмшiлiгін (уақытша әкімшісін) тағайындау тәртiбi, уақытша әкiмшiлiктің (уақытша әкімшінің) өкiлеттiктерi, сондай-ақ уақытша әкiмшiлiктiң (уақытша әкімшінің) уәкілетті органға есептілікті және өзге де ақпаратты ұсыну тәртібі, нысандары мен мерзімдері уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде айқындалады.

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және тарату комиссиясының уақытша әкімшілігінің (уақытша әкімшісінің) құрамына кірген уәкілетті орган қызметкерлеріне еңбекақы төлеуге байланысты шығыстарды, сондай-ақ орталық әділет органының ресми баспасөз басылымдарында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот қабылдаған шешім туралы ақпаратты жариялау жөніндегі шығыстарды және Корпорацияның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату негіздемесі бойынша және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мүлкі болмаған жағдайда не оның құны осы шығыстарды жабуға жеткіліксіз болса, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату аяқталған соң құжаттарды мұрағатқа сақтауға тапсыру жөніндегі қызметтің тоқтатылуын мемлекеттік тіркеуге байланысты шығыстарды қоспағанда уәкілетті органның мәжбүрлеп тарату негіздемесі бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметін тоқтату жөніндегі шығыстарды қаржыландыруына тыйым салынады.

9. Осы баптың ережелері осы Заңның 72-1-бабында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалына қолданылады.

Ескерту. 56-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

57-бап.

Ескерту. 57-бап алынып тасталды - ҚР 2006.05.05 № 139 Заңымен.

58-бап.

Ескерту. 58-бап алынып тасталды - ҚР 2006.05.05 № 139 Заңымен.

59-бап. Актуарий лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру

1. Актуарий лицензиясының қолданылуын уәкiлеттi орган мынадай негiздердiң бiрi бойынша:

1) уәкiлеттi орган өз құзыретi шегiнде талап еткен актуарий қорытындысы және өзге де құжаттар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген немесе уәкілетті орган белгілеген мерзімде ұсынылмаған;

1-1) уәкілетті орган қолданған қадағалап ден қою шараларының талаптарын және уәкілетті органның өзге де талаптарын орындамаған;

1-2) осы Заңның 40-бабы 4-тармағының талаптарын орындамаған;

2) актуарлық қызметті Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының талаптарын бұза отырып жүзеге асырған;

3) уәкілетті органға жіберілген, оның ішінде лицензия беруге негiз болған құжаттарда анық емес ақпарат ұсыну фактiсi анықталған жағдайда, үш айға дейінгі мерзімге тоқтата тұра алады.

4) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
5) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
6) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Лицензияның қолданылуын тоқтата тұру туралы шешiмде лицензияның қолданылуын тоқтата тұрудың негiздемесi мен мерзiмi көрсетiлуге тиiс. Мұндай шешiм лицензиаттың назарына жеткiзiлген күннен бастап лицензияның қолданылуы тоқтатыла тұрған болып есептеледi.

Актуарий лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру жөнінде қабылданған шешім туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

Ескерту. 59-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.02.19 № 230 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (2012.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

60-бап. Актуарийдi лицензиясынан айыру

1. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган мынадай негiздердiң бiрi бойынша:

1) лицензияның қолданылуын тоқтата тұруға негiз болған мән-жайлар белгiленген мерзiмде жойылмаған;

2) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

2-1) сақтандыру ұйымының пруденциялық нормативтердің талаптарын және (немесе) сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан көп рет) орындамауына алып келген, актуарий Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасын бұзған;

2-2) көрінеу жалған актуарий қорытындысы берілген;

3) актуарий есептеулерiн жүргiзу, сондай-ақ тәуелсіз актуарий ретіндегі қызметті жүзеге асыру барысында алынған және сақтандыру құпиясы немесе коммерциялық құпия болып табылатын мәлiметтер жария етiлген немесе үшiншi тұлғаға (уәкiлеттi мемлекеттiк органнан басқасына) берiлген;

4) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

5) сот актуарийдiң кәсiпкерлiк қызметiн тоқтату туралы шешiм қабылдаған жағдайларда лицензиядан айыру туралы шешiм шығаруға құқылы.

2. Лицензиядан айыру туралы шешiмде одан айырудың негiздемесi көрсетiлуге тиiс. Мұндай шешiм лицензиаттың назарына жеткiзiлген күннен бастап лицензиат лицензиясынан айырылған болып есептеледi.

Актуарийді лицензиясынан айыру жөнінде қабылданған шешім туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

Ескерту. 60-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2010.07.15 № 338-IV (2012.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

61-бап. Акцияларды мәжбүрлеп сатып алу

Ескерту. 61-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

11-тарау. ҚАЙТА ҚҰРУ

62-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру холдингінің өз еркімен қайта ұйымдастырылуы

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта ұйымдастырылуы (бірігуі, қосылуы, бөлінуі, бөлініп шығуы, қайта құрылуы) осы Заңда және уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленген ерекшелiктер ескерiле отырып, Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде көзделген тәртiппен жүргізіледі.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта ұйымдастырылуы уәкiлеттi органның рұқсаты болған кезде жүзеге асырылуы мүмкін.

Өз еркімен қайта ұйымдастырылуға рұқсат алған жағдайда сақтандыру қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға бұрын берілген барлық лицензияларды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы бір апта ішінде уәкілетті органға қайтарып беруге міндетті.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) ерікті түрде қайта ұйымдастырылуын жүргізу үшін рұқсат алуға өтінішхат беру үшін осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (сақтандыру холдингі) акционерлерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы шешімінің болуы негіз болып табылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (сақтандыру холдингі) акционерлері (қатысушылары) жалпы жиналысының оны ерікті түрде қайта ұйымдастыру туралы шешімін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (сақтандыру холдингі) уәкілетті органға осындай шешім қабылданған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде жібереді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы оны сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастыру туралы шешім қабылдаған жағдайда, қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру сыйлықақыларын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жауапкершілігінің көлемін ұлғайту көзделетін олардың өзгерісін қоса алғанда, жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға тыйым салынады. Бұл тыйым салу осы тармақтың екінші бөлігіне сәйкес уәкілетті органды хабардар еткен күннен бастап қолданылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы оны сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастыру туралы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы бұрын қабылдаған шешімінің күшін жою туралы шешім қабылдаған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлер жалпы жиналысының хаттамасына қол қойылған күннен бастап күнтізбелік бес күн ішінде уәкілетті органға осы Заңның 37-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына және 3-тармағына сәйкес бизнес-жоспарды ұсынуға міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бизнес-жоспарын уәкілетті орган он жұмыс күні ішінде қарайды.

Бұл ретте осы тармақтың үшінші бөлігінде көрсетілген тыйым салу уәкілетті орган осы тармақтың төртінші бөлігінде көрсетілген бизнес-жоспарды мақұлдағанға дейін қолданылады.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта ұйымдастырылуын жүргізуге уәкілетті органның рұқсатын алу туралы өтінішке мынадай құжаттар қоса берілуге тиіс:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) жоғары органының оны өз еркімен қайта ұйымдастыру туралы шешімі (қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында мәліметтер болмаған жағдайда);

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) қайта ұйымдастырылуын жүргізу жөніндегі іс-шаралар жоспары.

3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта ұйымдастырылуын жүргiзуге рұқсат алуға арналған өтiнiштi уәкiлеттi орган құжаттардың толық топтамасы табыс етiлген күннен бастап отыз бес жұмыс күні iшiнде қарауға тиiс.

6. Қайта ұйымдастырылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (сақтандыру холдингі) уәкілетті органның қайта ұйымдастыруды жүргізуге рұқсатын алған күннен бастап екі апта ішінде өздерінің барлық сақтанушысына алдағы өзгерістер туралы тікелей хабардар ету және тиісті хабарландыруды қазақ және орыс тілдерінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таралатын кемінде екі мерзімді баспасөз басылымында және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының интернет-ресурсында жариялау арқылы хабар беруге міндетті.

7. Қайта ұйымдастырылу нәтижесінде құрылған заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу немесе қайта тіркеу Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес жүргізіледі.

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта ұйымдастырылуына рұқсат беру не аталған рұқсатты беруден бас тарту тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

9. Осы баптың талаптары:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингінің, сондай-ақ сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингі белгілерін иеленуші тұлға шыққан елдің қаржылық қадағалау органының аталған Қазақстан Республикасының резиденті емес тұлғалар шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауының болуы;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісімнің, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төменгі талап етілетін рейтингінің болу шарттарының бірі орындалған кезде сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингі белгілерін иеленуші тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденті еместерге қолданылмайды. Ең төменгі рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен белгіленеді.

Ескерту. 62-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.12.26 № 61-V (2012.02.04 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

63-бап. Өз еркiмен қайта құрылуға рұқсат беруден бас тарту

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта құрылуына рұқсат беруден уәкiлеттi мемлекеттiк орган мынадай негiздер бойынша:

1) көзделiп отырған өз еркiмен қайта құрылу нәтижесiнде сақтанушылардың және өзге де кредиторлардың заңды мүдделерi бұзылатын;

2) көзделiп отырған қайта құру нәтижесiнде қаржылық тұрақтылықты қамтамасыз етудiң ең төменгi талаптары, сақталуы мiндеттi нормалар мен лимиттер және осы Заң мен уәкiлеттi мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленген өзге де талаптар бұзылатын;

2-1) қайта ұйымдастырылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының (сақтандыру холдингтерінің) жоғары органдарының тиісті шешімдері болмаған;

2-2) болжалды қайта ұйымдастыру нәтижесінде Қазақстан Республикасының бәсекелестікті қорғау саласындағы заңнамасының талаптары бұзылатын;

3) ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулері ол белгілеген мерзімде жойылмаған;

4) табыс етiлген құжаттар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес келмеген жағдайларда бас тартады.

2. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган өтiнiш берушiге өз еркiмен қайта құрылуына рұқсат беруден бас тартқаны туралы бас тартудың негiздемесiн көрсете отырып жазбаша хабарлайды.

Ескерту. 63-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

64-бап.

Ескерту. 64-бап алынып тасталды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

12-тарау. ТАРАТУ

65-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату түрлері және негiздерi

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, оның iшiнде банкроттық негiзі бойынша тарату осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актiлерiне сәйкес жүзеге асырылады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы:

1) уәкiлеттi органның рұқсаты болған кезде өз акционерлерiнiң шешiмi бойынша (ерікті таратылуы);

2) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда сот шешiмi бойынша (мәжбүрлеп таратылуы) таратылуы мүмкiн.

Ескерту. 65-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

66-бап. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының кредиторлар комитетi

Ескерту. 66-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Кредиторлар мүдделерiн қамтамасыз ету және олардың сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын мәжбүрлеп тарату рәсiмiне қатысуымен шешiмдер қабылдау мақсатында кредиторлар комитетi құрылады.

Таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы кредиторлар комитетiнiң құрамын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының ұсынысы бойынша уәкiлеттi мемлекеттiк орган бекiтедi.

2. Кредиторлар комитетiнiң құрылуы мен қызметiнiң ерекшелiктерi уәкiлеттi мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленедi.

Ескерту. 66-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483; 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

67-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде тарату ерекшеліктері

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы оны ерікті түрде тарату туралы шешім қабылдағаннан кейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы:

1) уәкілетті органға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлері жалпы жиналысының хаттамасы жасалған және оған қол қойылған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде осындай шешімнің көшірмесін жіберуге міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлері жалпы жиналысының оны ерікті түрде тарату туралы шешімі осы тармақшаға сәйкес уәкілетті органды хабардар еткен күннен бастап, қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру сыйлықақыларын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жауапкершілігінің көлемін ұлғайту көзделетін олардың өзгерісін қоса алғанда, жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға тыйым салуға алып келеді, бұл уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде таратуға рұқсат беруден бас тартқан жағдайда, осындай бас тартуға дейін қолданылады;

2) сақтандыру портфелін сақтандырудың берілетін сыныптары (түрлері) бойынша лицензиясы (лицензиялары) бар және сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесінің қатысушысы (қатысушылары) болып табылатын басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына) беруге міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын ерікті түрде таратуға рұқсат беру не көрсетілген рұқсатты беруден бас тарту тәртібі, сондай-ақ сақтандыру портфелін беру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Сақтандыру портфелі осы Заңның 37-1-бабында және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен берілгеннен кейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органға өзін ерікті түрде таратуға рұқсат беру туралы өтінішхатпен жүгінуге міндетті.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы оны ерікті түрде тарату туралы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы бұрын қабылдаған шешімінің күшін жою туралы шешім қабылдаған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлері жалпы жиналысының хаттамасы жасалған және оған қол қойылған күннен бастап күнтізбелік үш күн ішінде уәкілетті органға осы Заңның 37-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына және 3-тармағына сәйкес бизнес-жоспарды ұсынуға міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бизнес-жоспарын уәкілетті орган он жұмыс күні ішінде қарайды.

Бұл ретте осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 1) тармақшасында көрсетілген тыйым салу уәкілетті орган осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген бизнес-жоспарды мақұлдағанға дейін қолданылады.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде таратуды жүргізуге рұқсат беру туралы өтінішхатқа тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленетін құжаттар қоса берілуге тиіс.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде таратуды жүргізуге рұқсат алуға өтінішхатты уәкілетті орган барлық қажетті құжат келіп түскен күннен бастап екі ай ішінде қарауға тиіс.

5. Ерікті түрде таратуға рұқсат алғаннан кейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы он жұмыс күні ішінде лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

6. Уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде таратуға рұқсаты алынғаннан кейін таратуды оның акционерлері (жалғыз акционері) немесе Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен олар (ол) уәкілеттік берген адамдар жүзеге асырады.

Ескерту. 67-бап жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

68-бап. Өз еркiмен таратылуға рұқсат беруден бас тарту

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өз еркiмен таратылуына рұқсат беруден уәкiлеттi мемлекеттiк орган мынадай негiздер бойынша:

1) көзделiп отырған өз еркiмен таратылу нәтижесiнде сақтанушылар мен өзге де кредиторлардың заңды мүдделерi бұзылған;

2) ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулері ол белгілеген мерзімде жойылмаған;

3) табыс етiлген құжаттар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес болмаған;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының міндеттемелері бойынша есеп айырысу үшін оның қаражаты жетпеген;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша міндеттемелері болған жағдайларда бас тартады.

2. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган өтiнiш берушiге оның өз еркiмен таратылуына рұқсат беруден бас тартқаны туралы бас тартудың негiздемесiн көрсете отырып жазбаша хабарлайды.

Ескерту. 68-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

69-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату ерекшелiктерi

1. Сот сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешім қабылдағаннан және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген рәсімдер аяқталғаннан кейін уақытша әкімшілік өз өкілеттігін доғарады және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құжаттары мен мүлкін тарату комиссиясының төрағасына береді.

1-1. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының төрағасы мен мүшелерін уәкілетті орган тағайындайды, олар:

1) уәкілетті органның қызметкерлері;

2) сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметкерлері;

3) оның акционерлері (жалғыз акционері) немесе Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен олар (ол) уәкілеттік берген адамдар арасынан тағайындалуы мүмкін.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күннен бастап:

1) мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының төрағасы оның акционерлері (жалғыз акционері) немесе Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен олар (ол) уәкілеттік берген адамдар арасынан тағайындалған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын таратуды жүзеге асыруды және оның кредиторларымен есеп айырысуды қамтамасыз етуді қоспағанда, оның акционерлері (жалғыз акционері) немесе Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен олар (ол) уәкілеттік берген адамдар, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының органдары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мүлкіне билік етуге құқылы емес;

2) "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым жүргізетін, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру төлемін (сақтандыру төлемдерін) жүзеге асыру туралы соттардың шешімдерін қоспағанда, соттардың таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты бұрын қабылдаған шешімдерін орындау тоқтатыла тұрады;

3) осы Заңның 55-бабының 3-тармағында көзделген шығыстарға, сондай-ақ "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша төлемдерге байланысты талаптарды қоспағанда, таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына кредиторлардың талаптары тарату ісін жүргізуге қойылуы мүмкін;

4) кредиторлардың, мемлекеттік кірістер органдарының, оның ішінде даусыз (акцептісіз) тәртіппен қанағаттандырылуға жататын талаптары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының банктік шоттарынан ақша өндіріп алуға, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мүлкіне және сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерге өндіріп алуды қолдануға жол берілмейді;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акционерлеріне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өздеріне тиесілі акцияларын иеліктен шығаруға тыйым салынады;

6) басшы, ал қажет болған кезде өзге қызметкерлер де Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жұмыстан шеттетіледі.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мәжбүрлеп таратылған жағдайда, сот уәкілетті органды және сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымды хабардар етеді және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешім шығарылған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оларға осындай шешімнің көшірмесін жібереді.

3-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бұрын жұмыс істеп тұрған органдарының өкілеттіктері тоқтатылады, басшы, ал қажет болған кезде өзге де қызметкерлері Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында белгіленген тәртіппен жұмыстан босатылады.

3-2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап осы баптың 2-тармағының 1) – 5) тармақшаларында көзделген салдарлар туындайды.

3-3. Соттың сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешімі заңды күшіне енген күннен бастап, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген кепілдік берілетін сақтандыру түрлері (сыныптары) бойынша шарттарды қоспағанда, мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен қолданысын мерзімінен бұрын тоқтатады.

4. Сот сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешім қабылдаған жағдайда, уәкілетті органның лицензиядан айырумен байланысты емес негіздер бойынша, уәкілетті орган оны лицензиядан айыру туралы мәселені Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қарайды.

5. Алып тасталды - ҚР 07.03.2014 № 177-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. 69-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.03.2014 № 177-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.11.2014 № 248-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.11.2014 № 257-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 10-баптың 12) тармақшасынан қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

69-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап сақтандыру портфелін беру

Ескерту. 69-1-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

70-бап. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясы

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, оның iшiнде банкроттық негiз бойынша тарату туралы шешiм қабылданғаннан кейiн сот тарату жөнiнде iс қозғайды және оның филиалдары мен өкiлдiктерiн ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясын құру жөнiнде уәкiлеттi органға мiндеттер жүктейдi.

Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссияларын тағайындау мен босату тәртiбi және тарату комиссиясының төрағасы мен мүшелерiне қойылатын талап уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде айқындалады.

Тарату комиссиясы төрағасының және мүшесінің құқықтары мен міндеттері, оның ішінде сыйақыға құқығы, мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының істері мен мүлкін басқару жөніндегі өкілеттіктердің көлемі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерімен және кредиторлар комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды ескере отырып, олармен жасасатын келісіммен реттеледі.

1-1. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ол лицензиясынан айырылғанға дейін бір жыл ішінде жасалған мәмілені мынадай негіздер:

1) басқа тараптың:

егер мәміленің бағасы және (немесе) оның өзге талаптары салыстырмалы жағдайларда осыған ұқсас мәмілелер жасалатын бағадан және (немесе) өзге де талаптардан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы үшін нашар жағына қарай елеулі түрде ерекшеленетін болса;

егер сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы берген мүліктің немесе ол жүзеге асырған міндеттемелерді өзге де орындаудың нарықтық құны алынған міндеттемелерді қарсы орындаудың міндеттемелерді осындай қарсы орындаудың шарттары мен мән-жайлары ескеріле отырып айқындалған құнынан елеулі түрде асатын болса;

егер мәміле өтеусіз немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаға қатысты Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары бұзыла отырып жасалса, міндеттемелерді теңдей емес қарсы орындауы;

2) егер мәміле басқа кредиторлар алдында белгіленген мерзімде орындалмаған міндеттемелері болған кезде мәмілені жасаған кезде орындалу мерзімі басталмаған, кредиторлардың бірінің талаптарын қанағаттандыруға әкелген жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының талаптарды қанағаттандыру кезінде кредиторлардың біріне басқа кредиторлардың алдында басымдық беруге алып келген, жекелеген кредиторға немесе өзге де тұлғаға қатысты есеп айырысуды жасауы бойынша соттың жарамсыз деп тануы туралы талап қоя алады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзін лицензиядан айырғанға дейін бір жыл ішінде жасасқан мәмілелердің жарамсыздығына байланысты даулар бойынша талап қоюдың ескіру мерзімі олар анықталған күннен бастап бес жылды құрайды.

Мәміле жарамсыз деп танылған кезде мәміле жарамсыздығының Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде (Жалпы бөлім) белгіленген салдары қолданылады.

1-2. Осы баптың 1-1-тармағының ережелері мынадай:

1) бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалғаннан кейін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге дейін бір ай ішінде жасалған;

2) бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін бір ай ішінде жасалған;

3) бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен немесе оның мүддесінде жасалған;

4) бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайының орнықсыздығы белгілері туралы білген (немесе білуге тиіс) тұлғамен жасалған;

5) бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) бойынша мынадай жағдайлардың бірінде:

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалғаннан кейін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге дейін бір ай ішінде;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін бір ай ішінде;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайының орнықсыздығы белгілері туралы білген (немесе білуге тиіс) тұлғамен тараптардың ауысуы (әмбебап құқықтық мирасқорлық нәтижесінде тараптардың ауысуын қоспағанда) жүзеге асырылған жағдайларды қоспағанда, бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәмілеге (мәмілелерге) қолданылмайды.

1-3. Бас қаржылық келісім шеңберіндегі бір немесе бірнеше мәміленің жарамсыз болуы, егер бас қаржылық келісімге және қалған мәмілелерге қатысты оларды жарамсыз деп тану үшін негіздер болмаса, бас қаржылық келісімнің өзінің және бас қаржылық келісім шеңберіндегі қалған мәмілелердің жарамсыз болуына алып келмейді.

Бас қаржылық келісім шеңберіндегі бір немесе бірнеше мәміле нетто-міндеттемелер (нетто-талаптар) анықталғаннан кейін жарамсыз деп танылған жағдайда, нетто-міндеттеме (нетто-талап) одан жарамсыз деп танылған мәміленің немесе мәмілелердің нәтижелерін алып тастау арқылы нетто-міндеттемені (нетто-талапты) айқындаған мәміле тарапының қайта есептеуіне жатады.

2. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының аралық тарату балансы мен кредиторлары талаптарының тізілімін уәкілетті орган бекітеді.

3. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясы уәкілетті органға атқарылған жұмыс туралы есептерді және оның жазбаша сұрау салуы бойынша өз қызметі туралы қосымша мәліметтер мен мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты деректерді ұсынуға міндетті.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату конкурстық массасы осы Заңда белгіленген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қалыптастырылады.

Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтер сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының конкурстық (тарату) массасына енгізілмейді.

Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының төрағасына, мүшелеріне және өзге де тартылған қызметкерлерге төленетін сыйақының ай сайынғы мөлшері олардың әрқайсысына республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен жалақының он еселенген мөлшерінен аспауға тиіс.

Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мүлкін өткізуді тарату комиссиясы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалған тәртіппен жүргізеді.

Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының қызметін бақылауды уәкілетті орган жүзеге асырады.

5. Тарату комиссиясы уәкiлеттi органмен келiсiлген тарату туралы есептi және тарату балансын cотқа табыс етедi.

Сот тарату туралы есептi және тарату балансын бекiтедi және тарату жөнiндегi iстi аяқтау туралы ұйғарым шығарады.

Тарату комиссиясы сот ұйғарымының көшiрмесiн Корпорацияға, сондай-ақ уәкiлеттi органға жiбередi.

Тарату комиссиясы тарату балансы мен тарату туралы есеп бекітілгеннен кейін күнтізбелік отыз күн ішінде оларды – Корпорацияға, ал көрсетілген құжаттардың көшірмелерін уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату тәртібі және оның тарату комиссиясының жұмысына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату аяқталған кезде тарату комиссиясы құжаттарды белгiленген тәртiппен мұрағатқа сақтау үшiн өткiзуге және бұл туралы уәкiлеттi органды хабардар етуге мiндеттi.

6. Алып тасталды.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметін тоқтатуды тіркегеннен кейін тарату комиссиясы бес жұмыс күні ішінде уәкілетті органға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметін тоқтатуды тіркеу туралы бұйрықтың көшірмесін ұсынады.

Ескерту. 70-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

71-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын банкрот деп тану

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының төлем қабiлетсiздiгi уәкiлеттi органның пруденциалдық нормативтердi және сақталуға мiндеттi өзге де нормалар мен лимиттердi есептеу әдiстемелерiн, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы капиталының мөлшерiн, оның ішінде орындау мерзімі басталған кезден бастап үш және одан да көп ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы орындамаған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымындағы ақшалай міндеттемелер мен ақшалай сипаттағы өзге де талаптардың бар-жоғын ескере отырып жасаған, сотқа берген қорытындысы ескеріле отырып анықталады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ақшалай міндеттемелерді және ақшалай сипаттағы өзге де талаптарды оларды орындау мерзімі басталған кезден бастап үш айдың ішінде орындауға қабілетсіз болған кезде төлемге қабілетсіз болып табылады.

2. Уәкiлеттi мемлекеттiк органның тиiстi қорытындысы болған жағдайда сот сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жөнiнде оңалту рәсiмдерiн тағайындауы мүмкiн.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты оңалту рәсiмдерi санация нысанында немесе сақтандыру мiндеттемелерi мен соларға сәйкес активтер сомасын Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүргiзiлетiн жария саудаға салу арқылы мүдделi сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына беру нысанында жүргiзiлуi мүмкін.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы заңдарда белгiленген тәртiппен сот шешiмi бойынша ғана банкрот деп танылады. Дәрменсiз сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын оның кредиторларының және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзiнiң шешiмi бойынша соттан тыс тарату рәсiмiне жол берiлмейдi.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының банкроттығы туралы iс бойынша тараптардың бiтiм келiсiмiн жасасуына жол берiлмейдi.

Ескерту. 71-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 07.03.2014 № 177-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

72-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы кредиторларының талаптарын қанағаттандыру кезектiлiгi

1. Сақтандыру ұйымы кредиторларының заңдарда белгiленген тәртiппен танылған талаптары мынадай кезектiлiк пен қанағаттандырылуға тиiс:

1) бiрiншi кезекте, кредиторлардың сақтандыру ұйымын тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енгенге дейін басталған сақтандыру жағдайлары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі талаптары қанағаттандырылады;

1-1) екінші кезекте, жалақыдан және (немесе) өзге де кірістерден алименттерге ұсталған төлемдерді төлеу жөніндегі талаптар, сондай-ақ таратылатын сақтандыру ұйымы азаматтардың өмiрiне немесе денсаулығына зиян келтiргенi үшiн жауапты болатын жағдайда, ол азаматтардың талаптары сақтандыру шарттары бойынша жауапкершiлiкпен байланысты емес негiздер бойынша тиiстi мерзiмдiк төлемдердi капиталдандыру арқылы қанағаттандырылады;

2) үшінші кезекте, еңбек шарты бойынша жұмыс iстейтiн адамдармен еңбекке ақы төлеу және өтемақы төлеу жөнінде, Әлеуметтік сақтандыру мемлекеттік қорына әлеуметтік аударымдар бойынша, жалақыдан ұсталған міндетті зейнетақы жарналарын төлеу, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеу жөнiндегі берешектер, сондай-ақ авторлық шарттар бойынша сыйақылар төлеу жөнiнде есеп айырысу жүргiзiледi;

3) төртiншi кезекте, сақтандырылушының жеке өзiне байланысты жасалған сақтандыру шарттары бойынша кредиторлардың талаптары қанағаттандырылады;

4) бесiншi кезекте, кредиторлардың - жеке тұлғалардың өздерi жасалған мүлiктiк сақтандыру шарттары және сақтандырылушының жеке өзiне байланысты емес сақтандырудың басқа да түрлерi бойынша талаптары қанағаттандырылады;

5) алтыншы кезекте кредиторлардың осы тармақтың 3) және 4) тармақшаларында көрсетілгеннен өзге жасалған сақтандыру шарттары бойынша талаптары, сондай-ақ сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның сақтандыру шарттары бойынша, жүзеге асырылған кепілдікті төлемдер, Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген тәртіппен және шарттарда басқа сақтандыру ұйымына берілетін, таратылатын сақтандыру ұйымының сақтандыру портфеліне ақы төлеуге байланысты шығыстар және оларды жүзеге асыруға байланысты өзге де шығыстар бойынша талаптары қанағаттандырылады;

6) жетiншi кезекте, таратылатын сақтандыру ұйымының мүлкiн қамтамасыз етiлу сомасы шегiнде кепiлге салумен қамтамасыз етiлген мiндеттемелер бойынша кредиторлардың талаптары қанағаттандырылады;

7) сегiзiншi кезекте, салықтар, алымдар және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер бойынша, сондай-ақ республикалық бюджеттен берiлген кредиттердi қайтару бойынша берешек өтеледi;

8) тоғызыншы кезекте, Қазақстан Республикасының заң актiлерiне сәйкес басқа кредиторлармен есеп айырысу жүзеге асырылады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату ісіне байланысты шығыстар кезектен тыс жүргізіледі.

3. Қайта сақтандыру ұйымы кредиторларының заңдарда белгiленген тәртiппен танылған талаптары мынадай кезектiлiкпен қанағаттандырылуға тиiс:

1) бiрiншi кезекте, жалақыдан және (немесе) өзге де кірістерден алименттерге ұсталған төлемдерді төлеу жөніндегі талаптар, сондай-ақ таратылатын қайта сақтандыру ұйымы азаматтардың өмiрiне немесе денсаулығына зиян келтiргенi үшiн жауапты болатын жағдайда, ол азаматтардың талаптары қайта сақтандыру шарттары бойынша жауапкершiлiкпен байланысты емес негiздер бойынша тиiстi мерзiмдiк төлемдердi капиталдандыру арқылы қанағаттандырылады;

2) екінші кезекте, еңбек шарты бойынша жұмыс iстейтiн адамдармен еңбекке ақы төлеу және өтемақы төлеу жөнінде, Әлеуметтік сақтандыру мемлекеттік қорына әлеуметтік аударымдар бойынша, жалақыдан ұсталған міндетті зейнетақы жарналарын төлеу жөнiндегі берешектер, сондай-ақ авторлық шарттар бойынша сыйақылар төлеу жөнiнде есеп айырысу жүргiзiледi;

3) үшiншi кезекте, цеденттердiң "өмiрдi сақтандыру" саласы бойынша шарттардан туындайтын талаптары қанағаттандырылады;

4) төртiншi кезекте, цеденттердiң "жалпы сақтандыру" саласы бойынша шарттардан туындайтын талаптары қанағаттандырылады;

5) бесiншi кезекте, таратылатын қайта сақтандыру ұйымының мүлкiн қамтамасыз етiлу сомасы шегiнде кепiлге салумен қамтамасыз етiлген мiндеттемелер бойынша кредиторлардың талаптары қанағаттандырылады;

6) алтыншы кезекте, салықтар, алымдар және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер бойынша, сондай-ақ республикалық бюджеттен берiлген кредиттердi қайтару бойынша берешек өтеледi;

7) жетiншi кезекте, Қазақстан Республикасының заң актiлерiне сәйкес басқа кредиторлармен есеп айырысу жүзеге асырылады.

4. Әрбiр келесi кезектегi талаптар одан алдыңғы кезектегi талаптар толық орындалғаннан кейiн қанағаттандырылады.

Бiр кезектегi кредиторлардың талаптарын қанағаттандырған кезде қаражат олардың арасында қанағаттандырылуға жататын талаптар сомасына бара-бар бөлiнедi.

5. Тиiстi кезегi келгенде кредитордың талабы оның келiсiмiмен Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтiн әдiстермен, оның iшiнде есеп айырысудың бара-барлық принципiн сақтай отырып, ақшалай нысанда және (немесе) мүлiктi заттай күйiнде беру арқылы қанағаттандырылуы мүмкiн.

6. Кредиторлардың шетел валютасында көрсетілген талаптары Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі соттың сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешімі заңды күшіне енген күні белгілеген бағам бойынша теңгемен қанағаттандырылады.

Ескерту. 72-бапқа өзгертулер енгізілді - ҚР 2003.06.11 № 436, 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

72-1-бап. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін тоқтату

1. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін тоқтату осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін тоқтату:

1) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының рұқсаты не тиісті мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының заңнамасы бойынша мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні жөніндегі мәлімдемесі (қызметті ерікті түрде тоқтату) негізінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шешімі бойынша;

2) уәкілетті органның лицензиядан айыру туралы шешімі (қызметті мәжбүрлеп тоқтату) негізінде жүзеге асырылуы мүмкін.

2. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату туралы шешім қабылдағаннан кейін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы:

1) уәкілетті органға Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының хаттамасы жасалған және оған қол қойылған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде осындай шешімнің көшірмесін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының рұқсатын не тиісті мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының заңнамасы бойынша мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні жөніндегі мәлімдемесін қоса бере отырып жіберуге міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату туралы шешімі осы тармақшаға сәйкес уәкілетті органды хабардар еткен күннен бастап, қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру сыйлықақыларын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы жауапкершілігінің көлемін ұлғайту көзделетін олардың өзгерісін қоса алғанда, жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға тыйым салуға алып келеді, бұл уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға рұқсат беруден бас тартқан жағдайда, осындай бас тартуға дейін қолданылады;

2) сақтандыру портфелін сақтандырудың берілетін сыныптары (түрлері) бойынша лицензиясы (лицензиялары) бар және сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесінің қатысушысы (қатысушылары) болып табылатын басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына), Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқа филиалына (филиалдарына) беруге міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға рұқсат беру не көрсетілген рұқсатты беруден бас тарту тәртібі, сондай-ақ сақтандыру портфелін беру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Сақтандыру портфелі осы Заңның 37-1-бабында және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен берілгеннен кейін, сондай-ақ барлық міндеттемелер өтелгеннен кейін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы уәкілетті органға Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға рұқсат беру туралы өтінішхатпен жүгінуге міндетті.

3. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату туралы Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы бұрын қабылдаған шешімінің күшін жою туралы шешім қабылдаған кезде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының хаттамасы жасалған және оған қол қойылған күннен бастап күнтізбелік үш күн ішінде уәкілетті органға осы Заңның 37-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына және 3-тармағына сәйкес бизнес-жоспарды ұсынуға міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының бизнес-жоспарын уәкілетті орган он жұмыс күні ішінде қарайды.

Бұл ретте осы баптың 2-тармағы 1) тармақшасының екінші бөлігініңде көрсетілген тыйым салу уәкілетті орган осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген бизнес-жоспарды мақұлдағанға дейін қолданылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуды жүргізуге рұқсат беру туралы өтінішхатқа тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленетін құжаттар қоса берілуге тиіс.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуды жүргізуге рұқсат алуға өтінішхатты уәкілетті орган барлық қажетті құжаттар келіп түскен күннен бастап екі ай ішінде қарауға тиіс.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға рұқсат алғаннан кейін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы он жұмыс күні ішінде лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданған активтері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға уәкілетті органның рұқсатын алғаннан және лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны уәкілетті органға қайтарғаннан кейін Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қайтарылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға уәкілетті органның рұқсатын алғаннан кейін қызметті тоқтатуды Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен олар (ол) уәкілеттік берген адамдар жүзеге асырады.

4. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға рұқсат беруден бас тартуды уәкілетті орган мынадай негіздер бойынша жүргізеді:

1) осы Заңның 68-бабы 1-тармағының 2), 3) және 5) тармақшаларында көзделген негіздер;

2) болжанып отырған Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату нәтижесінде сақтанушылардың және өзге де кредиторлардың заңды мүдделерінің бұзылуы;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының міндеттемелері бойынша есеп айырысу үшін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қаражатының жеткіліксіз болуы.

5. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін мәжбүрлеп тоқтату уәкілетті органның Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген негіздер бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясынан айыруына байланысты, оның ішінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің құзыретті органының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына лицензиясынан айыру және (немесе) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату (оның қызметін тоқтату) туралы шешіміне байланысты жүргізіледі.

Сот Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін мәжбүрлеп тоқтату туралы шешімді уәкілетті органның оны лицензиясынан айыруына байланысты емес негіз бойынша қабылдаған жағдайда, уәкілетті орган Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен оны лицензиясынан айыру туралы мәселені қарайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылған кезде уәкілетті орган сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымды хабардар етеді және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін мәжбүрлеп тоқтату туралы шешім шығарылған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оған осындай шешімнің көшірмесін жібереді.

6. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясынан айырылған күннен бастап уәкілетті орган уақытша әкімшілікті тағайындайды, ол осы Заңның 55-2-бабында белгіленген функциялар мен өкілеттіктерді жүзеге асырады және осы баптың ерекшеліктерін ескере отырып, осы Заңның 54-1-бабында көзделген тәртіппен және мерзімдерде сақтандыру портфелін береді.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын лицензиясынан айыру туралы шешім қабылданған күннен бастап Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалымен жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген кепілдік берілетін сақтандыру түрлері (сыныптары) бойынша шарттарды қоспағанда, қолданысын мерзімінен бұрын тоқтатады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалының сақтандыру портфелін беру Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданған активтері және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін жүзеге асыру үшін ашылған банктік шоттардағы ақша есебінен ғана жүргізіледі.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданған активтері және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін жүзеге асыру үшін ашылған банктік шоттардағы ақша жеткіліксіз болған кезде кепілдік берілетін сақтандыру түрлері (сыныптары) бойынша сақтандыру портфелін беру сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Уақытша әкімшілік сақтандыру портфелін беру рәсімін аяқтағаннан кейін және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бұзылғаннан кейін уақытша әкімшілік өз өкілеттігін тоқтатады және сақтандыру портфелін беруге және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты құжаттарды Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтайшыларына (қатысушыларына) және (немесе) органына және (немесе) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалының басшы қызметкерлеріне береді. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтайшылары (қатысушылары), органдары Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалы кредиторларының талаптарын қанағаттандыруды қоса алғанда, филиалдың қызметін мәжбүрлеп тоқтату процесін аяқтауға міндетті.

Уәкілетті орган мен Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы арасында Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату рәсімінің барысы және нәтижелері туралы ақпарат алмасу осы Заңның 30-1-бабы 1-тармағының 4) тармақшасында көрсетілген келісімде көзделген негізде және тәртіппен жүзеге асырылады.

Ескерту. 72-1-баппен толықтырылды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

73-бап. Уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату процесіндегі бақылау өкілеттігі

1. Мәжбүрлеп, оның ішінде банкроттық негіз бойынша таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының қызметіне бақылауды жүзеге асыру мақсатында уәкілетті орган:

1) тарату комиссиясынан атқарылған жұмыс туралы есептерді, ал қажет болған кезде қосымша ақпаратты да алуға;

2) тарату комиссиясының есептер мен қосымша ақпаратты беру нысанын, мерзімдерін және кезеңділігін белгілеуге;

3) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен тарату комиссиясының қызметіне тексеру жүргізуге;

4) тарату комиссиясының қызметінде сақтанушылардың (пайда алушылардың) және (немесе) өзге кредиторлардың мүдделеріне қатер төндіретін жағдайдың туындауына алып келуі мүмкін кемшіліктер және (немесе) тәуекелдер, Қазақстан Республикасының заңнамасын, кредиторлардың құқықтары мен заңды мүдделерін бұзушылықтар анықталған кезде анықталған бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды белгіленген мерзімде жою және (немесе) белгіленген мерзімде іс-шаралар жоспарын ұсыну туралы тарату комиссиясы орындауға міндетті жазбаша нұсқамалар шығаруға құқылы.

Жазбаша нұсқамада белгіленген мерзімде ұсынылған іс-шаралар жоспарында бұзушылықтардың, олардың туындауына алып келген себептердің сипаттамасы, жоспарланған іс-шаралар тізбесі, оларды жүзеге асыру мерзімдері, сондай-ақ жауапты лауазымды адамдар көрсетіледі.

Уәкілетті органның жазбаша нұсқамасына сотқа шағым жасау оны орындауды тоқтата тұрмайды;

5) тарату комиссиясы жазбаша нұсқаманы белгіленген мерзімде орындамаған жағдайда тарату комиссиясының мүшелерін ауыстыруға, Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шараларды қолдануға, сондай-ақ кредиторлардың құқықтарын және заңмен қорғалатын мүдделерін қорғау үшін сотқа не прокуратура органдарына жүгінуге;

6) тарату шығыстарының сметасын қалыптастыру мен бекіту ерекшеліктерін және тәртібін белгілеуге;

7) тарату комиссиясының кассадағы қолма-қол ақшаны сақтау, қолма-қол ақшамен кіріс және шығыс операцияларын жасау, кассалық құжаттарды жүргізу қағидаларын орындауы, қолма-қол ақшаның жұмсалуын, касса қалдықтарының лимиттерін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды, сондай-ақ тарату комиссиясының ағымдағы шотына қолма-қол ақшаны тапсыру мерзімдерін айқындауға құқылы.

2. Тарату комиссиясы Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзған жағдайда тарату комиссиясының төрағасы, бөлімше басшысы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

Ескерту. 73-бап жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

13-тарау. ЕСЕП БЕРУ ЖӘНЕ ӨЗГЕ ДЕ МӘСЕЛЕЛЕР

74-бап. Қаржылық және өзге де есеп беру

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру брокерi өздерi жүргiзген операциялардың есебiн қаржылық есептiлiктiң халықаралық стандарттарына, Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есеп пен қаржылық есептiлiк туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырады.

1-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және сақтандыру брокері Ұлттық Банкке анық және толық қаржылық және өзге де есептілікті уақтылы ұсынуға міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы Ұлттық Банкке бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша анық әрі толық есептілікті және өзге де есептілікті уақтылы ұсынуға міндетті.

2. Шоғырландырылған негiздегі қаржылық және өзге де есептіліктi қоса алғанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру брокерiнiң қаржылық және өзге де есептiлігінің тiзбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзiмдерi мен тәртiбi уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленедi.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша есептілігінің және өзге де есептiлігінің тiзбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзiмдерi мен тәртiбi уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленедi.

2-1. Алып тасталды - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және сақтандыру брокері уәкiлеттi мемлекеттiк органның сұратуы бойынша оған өзiнiң мүлкi туралы, оның iшiнде Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлердегi мүлкi туралы, қабылданған тәуекелдердiң мөлшерi, берiлген кепiлдiктер мен кепiлгерлiктер туралы, жасалған және жасалатын сақтандыру және қайта сақтандыру мәмiлелерi туралы мәлiметтердi, заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарына қатысу туралы мәлiметтердi, өзiнiң бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыру мақсатында сақтандыру құпиясы бар мәлiметтердi табыс етуге мiндеттi.

3-1. Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы анық емес (толық емес) есептілікті ұсынған жағдайда, олардың бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша есептілігін және өзге де есептiлігін түзетуді талап етуге құқылы.

4. Алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.
Ескерту. 74-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.06.11 № 562, 2005.07.08 № 69, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.05.05 № 139, 2007.02.28 № 235 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.03.19 № 258-IV, 2010.07.15 № 338-IV(қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

74-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының және сақтандыру холдингтерінің есептілігі

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы мен сақтандыру холдингтерінің қаржылық және өзге де есептілігінің тізбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзімдері мен тәртібі уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

2. Қазақстан Республикасының резидент-жеке тұлғасы болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы осы баптың 1-тармағында көзделген есептіліктен басқа салық органына кірістер мен мүлік туралы декларацияны ұсынған күннен кейін бес жұмыс күні ішінде салық органына декларацияны ұсынғаны туралы растаумен бірге уәкілетті органға оның көшірмесін ұсынуға тиіс.

Ескерту. 74-1-баппен толықтырылды - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 18.11.2015 № 412-V (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

75-бап. Мiндеттi актуарий қорытындысы

1. Сақтандыру резервтерi бойынша мiндеттi актуарий қорытындысы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жылдық қаржылық есептілігiнiң, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша жылдық есептілігінің ажырамас бөлiгi болып табылады және уәкiлеттi органға ұсынылуға жатады.

2. Мiндеттi актуарий қорытындысының мазмұнына және табыс етiлу тәртiбiне қойылатын талаптар уәкiлеттi мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленедi.

Ескерту. 75-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

75-1-бап. Шығындылықты сипаттайтын коэффициенттер

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары сақтандырудың барлық не жекелеген сыныптарын (түрлерін) жүргізу кезінде өз қызметіне талдау жасау мақсатында шығындылықты сипаттайтын коэффициенттерді (шығындылық коэффициентін, жұмсалған қаражат

коэффициентін, аралас коэффициентті) есептейді.

2. Шығындылықты сипаттайтын коэффициенттер (шығындылық коэффициенті, жұмсалған қаражат коэффициенті, аралас коэффициент) - сақтандырудың барлық не жекелеген сыныптарын (түрлерін) жүзеге асыру кезінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қызметінің

шығындылығын көрсететін салыстырмалы көрсеткіштер.

Шығындылықты сипаттайтын коэффициенттерді (шығындылық коэффициентін, жұмсалған қаражат коэффициентін, аралас коэффициентті) есептеу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Ескерту. 75-1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

76-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері және сақтандыру холдингі қызметінің негізгі көрсеткіштерін жариялау

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және сақтандыру брокері жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілікті, ал еншілес ұйымы (ұйымдары) болмаған жағдайда – жылдық шоғырландырылмаған қаржылық есептілікті және аудиторлық есепті оларда ұсынылған мәліметтердің анықтығы тәуелсіз аудиторлық расталғаннан кейін және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жылдық жиналысы жылдық қаржылық есептілікті бекіткеннен кейін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгілеген тәртіппен және мерзімдерде жариялайды.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес келетін бухгалтерлік балансты, пайдалар мен шығындар туралы есепті аудиторлық растаусыз уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгілеген тәртіппен және мерзімдерде тоқсан сайын жариялайды.

Сақтандыру холдингтері жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілікті, ал еншілес ұйымы (ұйымдары) болмаған жағдайда – шоғырландырылмаған қаржылық есептілікті, сондай-ақ аудиторлық есепті уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгілеген тәртіппен және мерзімдерде жариялайды.

Осы тармақтың талаптары сақтандыру холдингтері болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне қолданылмайды.

2. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы:

бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша жылдық есептілікті;

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілігін, ал еншілес ұйымы (ұйымдары) болмаған жағдайда – Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің шоғырландырылмаған жылдық қаржылық есептілігін және онда ұсынылған мәліметтердің анықтығы аудиторлық расталғаннан және Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері бекіткеннен кейін аудиторлық есепті уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде жариялайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес келетін активтер мен міндеттемелер туралы есепті, кірістер мен шығыстар туралы есепті аудиторлық растаусыз, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде тоқсан сайын жариялайды.

Ескерту. 76-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

77-бап. Құжаттарды сақтау тәртiбi және мерзiмi

1. Кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру нарығының кәсiби қатысушылары, сақтандыру агенттерi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен сақтандыру (қайта сақтандыру), сақтандыру делдалдығы жөнiндегi деректердi қалыптастыруға және өз қызметiне байланысты құжаттардың есебiн жүргiзу мен сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкiлеттi органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының тізілімін жүргізуге міндетті. Сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты ол жасалған сәттен бастап бір жұмыс күні ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының тізіліміне енгізілуге тиіс.

Сақтандыру шарттарының тізілімінде және дерекқорда қамтылатын сақтанушы (сақтандырылушы) туралы ақпарат (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде) немесе заңды тұлғаның атауы, сақтандыру шартының нөмірі, оның жасалған, сақтандыру шартының күшіне енген және қолданылуы аяқталған күндері, жеке сәйкестендіру нөмірі немесе бизнес-сәйкестендіру нөмірі) бір-біріне сәйкес келуге тиіс.

2. Мiндеттi түрде сақталуға жататын құжаттардың тiзбесiн және кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру нарығының кәсiби қатысушыларының, сақтандыру агенттерiнiң оларды сақтау тәртiбi мен мерзiмiн уәкiлеттi орган мұрағаттар мен құжаттаманы басқарудың уәкiлеттi органымен келiсе отырып белгiлейдi.

Ескерту. 77-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

78-бап. Уәкiлеттi мемлекеттiк органның шешiмiне шағым жасау

1. Мүдделi тұлға уәкiлеттi мемлекеттiк органның шешiмiне ол күшiне енген күннен бастап он күн мерзiмде Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде белгiленген тәртiппен шағым жасай алады.

2. Уәкілетті органның қадағалап ден қою шараларын (қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шараларынан басқа) және (немесе) санкцияларды қолдану туралы шешіміне, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкімшілігінің (уақытша әкімшісінің) әрекеттеріне соттың сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешімі заңды күшіне енгенге дейін шағым жасау шағым жасалып отырған шешімді немесе әрекеттерді (әрекетсіздікті) орындауды тоқтата тұрмайды.

Уәкілетті органның шешімі негізінде жасалған және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкімшілігі (уақытша әкімшісі) тарапы болып табылатын мәміле соттың сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешімі заңды күшіне енгенге дейін жарамсыз деп танылған жағдайда тараптардың осы мәміле бойынша алғанның барлығын қайтаруына жол берілмейді.

Ескерту. 78-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-тарау. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі қызмет

Ескерту. Заң 14-тараумен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

79-бап. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның құрылу тәртібі мен негізгі функциялары

1. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым (бұдан әрі – ұйым) дауыс беретін акцияларының жүз пайызы Ұлттық Банкке тиесілі, акционерлік қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған коммерциялық емес ұйым болып табылады.

Ұйым осы Заңның және міндетті сақтандыру түрлерін реттейтін Қазақстан Республикасының жекелеген заңдарының негізінде міндетті және ерікті сақтандыру түрлері, қайта сақтандыру, ортақ сақтандыру, бірлескен қайта сақтандыру бойынша дерекқорды қалыптастыруды және жүргізуді жүзеге асырады.

Ұйым дерекқорды дамыту жоспарын әзірлейді, уәкілетті органмен келіседі және оны бекітеді.

Ұйым сақтандыру агенттерінің бірыңғай тізілімін жүргізуді жүзеге асырады.

1-1. 01.07.2017 дейін қолданыста болды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
1-2. 01.07.2017 дейін қолданыста болды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
1-3. 01.07.2017 дейін қолданыста болды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1-4. Ұйымның директорлар кеңесінің құзыретіне Қазақстан Республикасының акционерлік қоғамдар туралы заңнамасында айқындалған мәселелерден басқа мынадай мәселелер жатады:

1) осы Заңның 80-бабы 4-тармағы бірінші бөлігінің 3) тармақшасында көрсетілген сақтандыру есептерін алушылардың ұйымға төлеуіне жататын жарналар мөлшерлемесін бекіту;

2) дерекқорды дамытудың алдағы күнтізбелік жылға арналған жоспарын бекіту.

2. Алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
3. Алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
4. Алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша дерекқорды енгізу тәртібі:

1) алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

2) дерекқорды басқару жүйесін пайдалануға беру;

3) дерекқорды қалыптастыру жөніндегі ақпараттық процесті ұйымдастыру;

4) олармен ақпарат беру туралы шарт жасасқан ақпарат берушілермен осы тармақтың 3) тармақшасында көрсетілген ақпараттық процесті тестілеу кезеңдерінен тұрады.

Ұйым қызметінің тәртібін белгілейтін ішкі ережелердің мазмұнына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады. Уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісі олардың дерекқорды құруға және қорғауға қатысуы жөнінде ақпарат берушілер ретіндегі қызметіне қатысты бөлігінде осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілердің орындауы үшін міндетті.

6. Ұйым өз қызметінде:

1) ақпараттық жүйелерді, дерекқорды қауіпсіз орналастыру және пайдалану үшін онда техникалық және өзге де үй-жайлардың болуы;

2) дерекқорды және ақпараттық жүйелерді қорғау құралдарын орналастыру үшін көрсетілген ақпараттық жүйелерді қалыптастыру және пайдалану кезінде сертификатталған жабдық пен бағдарламалық қамтылымды қолдануға;

3) ұйым өз қызметінде пайдаланатын ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қоса алғанда, ұйымның бағдарламалық-техникалық қамтылымына үш жылда бір реттен сиретпей аудит жүргізуге;

4) Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес дерекқор субъектілеріне мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органдарға осы Заңның 80-бабының 2-тармағында санамаланған ақпаратқа "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарының талаптарына сәйкес нақты уақыт режимінде тәулік бойы қолжетімділік беруге;

4-1) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен, өзінің интернет-ресурсында сақтандыру сыныптары бойынша статистикалық ақпаратты сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны ашып көрсетпей жариялауды қамтамасыз етуге;

5) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда сақтандыру шартын электрондық нысанда жасасу және ол бойынша сақтандыру жағдайларын реттеу туралы хабарламаны дереу жіберуді қамтамасыз етуге;

5-1) осы Заңның 80-бабы 4-тармағы бірінші бөлігінің 3) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылардың дерекқорға қолжетімділігін олардың жаңа сақтандыру шарттарын жасаспауы мақсатында осындай қолжетімділікті шектеу туралы уәкілетті органның хабарламасында көрсетілген мерзімге шектеуге;

6) сақтандыру шарттары бойынша ақпараттың, оның ішінде сақтандыру жағдайлары (сақтандыру жағдайлары ретінде қаралатын оқиғалар) және сақтандыру төлемдері туралы ақпараттың электрондық нысанда сақталуын қамтамасыз етуге;

7) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда, сақтанушыға (сақтандырылушыға, пайда алушыға) осы сақтанушымен жасалған электрондық нысандағы сақтандыру шарттары бойынша ақпаратты қарау үшін ұйымның интернет-ресурсына тұрақты түрде қолжетімділік беруге;

7-1) ұйым орналасқан елді мекеннің шекарасынан тыс жерде болатын, бірыңғай сақтандыру дерекқорының субъектілері туралы ақпараттың көшірмелерін сақтау үшін резервтік сервердің болуын қамтамасыз етуге;

8) Қазақстан Республикасының заңнамасында және (немесе) ақпарат ұсыну және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттарда белгіленген өзге де талаптарды сақтауға міндетті.

7. Ұйымның негізгі функциялары:

1) осы Заңның 81-бабының 1 және 2-тармақтарында көзделген ақпаратты жинау;

2) мазмұнына қойылатын талаптар осы Заңда және Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін жекелеген заңнамалық актілерінде белгіленген сақтандыру есептерін қалыптастыру және беру;

3) сақтандыру статистикасын, оның ішінде сақтандыру және сақтандыру қызметі саласында актуарлық зерттеулер жүргізу үшін қажетті статистиканы қалыптастыру;

4) осы Заңда белгіленген тәртіппен сақтандыру нарығы жөніндегі деректерді статистикалық есепке алу, талдау және қорыту үшін ақпараттық-талдамалық жүйені құру мен жүргізу және оларды ақпараттандыру объектілерінде, оның ішінде ұйымның интернет-ресурсында орналастыру, сондай-ақ осы Заңның 80-бабының 4-тармағында аталған тұлғаларға ұсыну;

4-1) осы Заңның 80-бабының 4-тармағында аталған тұлғаларға талдамалық және өзге де ақпараттық көрсетілетін қызметтерді ұсыну мақсатында мемлекеттік дерекқормен өзара іс-қимыл жасау болып табылады.

Талдамалық және өзге де ақпараттық көрсетілетін қызметтерді ұсыну тәртібін ұйым осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген шектеулерді ескере отырып дербес айқындайды;

5) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін жекелеген заңнамалық актілеріне сәйкес міндетті сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларын автоматты түрде есептеу;

6) сақтандыру, қайта сақтандыру, ортақ сақтандыру және бірлескен қайта сақтандыру шарттары бойынша электрондық дерекқорды олар бойынша әрбір сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) бойынша электрондық нысанда ақпаратты, оның ішінде сақтандыру жағдайлары (сақтандыру жағдайлары ретінде қаралатын оқиғалар) және сақтандыру төлемдері туралы ақпаратты сақтау үшін жүргізу;

7) өзінің интернет-ресурсында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу арқылы сақтандыру шарттарын электрондық нысанда жасасу және олар бойынша сақтандыру жағдайларын реттеу үшін пайдаланылатын сақтандыру ұйымдарының интернет-ресурстарының тізбесін орналастыру;

8) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде және (немесе) ұйымның жарғысында көзделген өзге де функциялар болып табылады.

8. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде және осы Заңда көзделген талаптарды іске асыру жөніндегі функциялардың сапалы және уақтылы орындалуын қамтамасыз ету мақсатында ұйым жеке және заңды тұлғалардан, сондай-ақ мемлекеттік органдардан ақпаратты, оның ішінде сақтандыру құпиясын құрайтын ақпаратты алуға құқылы.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасы талаптарының орындалуын қамтамасыз ету мақсатында ұйым мемлекеттік органдардың тиісті ақпараттық жүйелері мен дерекқорына "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарының талаптарына сәйкес қолжетімділік алуға құқылы.

Ұйым қызметкерлері өз функцияларын жүзеге асыруы барысында алынған, қызметтік, коммерциялық құпияны, сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария еткені үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.

Ескерту. 79-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 24.11.2015 № 419-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

80-бап. Дерекқор

1. Ұйым дерекқордың құрылымын осы Заңда белгіленген талаптарды ескере отырып айқындайды.

2. Сақтандыру есебі мынадай түрлерге бөлінеді:

1) қолжетімділігі шектеулі сақтандыру есебі – қосарланған сақтандыру, сақтандыру төлемдері, төленген сақтандыру сыйлықақылары, сақтандыру сомасының мөлшерлері және сақтанушының, сақтандырылушының немесе пайда алушының жеке басына қатысты өзге де мәліметтер туралы мәліметті қамтитын сақтандыру есебі;

2) қолжетімділігі стандартты сақтандыру есебі – сақтандыру жағдайлары, сақтандыру объектісі, сақтандыру агенттері, сақтандыру құпиясына немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияға жатпайтын өзге де мәліметтер туралы ақпаратты қамтитын сақтандыру есебі;

3) жиынтық сақтандыру есебі – сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны ашпайтын, сан түрінде, оның ішінде жасалған сақтандыру шарттары, сақтандыру сыйлықақыларының, сақтандыру төлемдерінің көлемі, сақтандыру жағдайларының саны және сақтандырудың өзге де параметрлері бөлігінде деректердің жиынтық көлемін қамтитын сақтандыру есебі.

3. Мыналар:

1) ұйыммен жасалған ақпарат беру туралы шарттар негізінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, оның ішінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары;

1-1) ұйыммен жасалған ақпарат беру туралы шарт негізінде, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым;

1-2) ұйыммен жасалған ақпарат беру туралы шарттар негізінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры;

2) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін жекелеген заңнамалық актілерінің талаптарына сәйкес дерекқор субъектілерін мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органдар;

3) уәкілетті орган;

4) ақпарат беру туралы шарттар негізінде өзге де тұлғалар дерекқорды қалыптастыру үшін ақпарат берушілер болып табылады.

4. Мыналар:

1) уәкілетті орган;

1-1) Ұлттық Банк;

2) Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес дерекқор субъектілеріне мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органдар;

2-1) құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік және өзге де органдардың ақпарат алмасу жүйесі арқылы уәкілетті мемлекеттік органдарға көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру шарттарына қатысты ақпарат беру мақсатында құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы статистикалық қызметті өз құзыреті шегінде жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

3) ұйыммен сақтандыру есептерін алу туралы жасалған шарттар негізінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, оның ішінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары;

3-1) ұйыммен жасалған сақтандыру есептерін алу туралы шарт негізінде, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым;

3-2) ұйыммен жасалған сақтандыру есептерін алу туралы шарттар негізінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры;

4) дерекқор субъектілері (сақтанушы, сақтандырылушы, пайда алушы);

5) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

6) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген тәртіппен өзге де тұлғалар;

7) сақтандыру омбудсманы;

8) Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің (Ерекше бөлім) 830-бабы 5-тармағының 1), 2), 3), 4) және 4-4) тармақшаларында аталған тұлғалар;

9) ұйыммен жасалған ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттың және дерекқор субъектісі келісімінің негізінде банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдары, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар, микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдар;

10) уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында жасалған ақпарат алмасу туралы келісім негізінде шетелдік ұйымдар;

11) дерекқор субъектісінің келісімі болған кезде өзге де тұлғалар сақтандыру есебін алушылар болып табылады.

Осы баптың 2-тармағының 3) тармақшасында көзделген жиынтық сақтандыру есебін беруді қоспағанда, осы тармақта аталмаған өзге тұлғаларға ақпарат беруге жол берілмейді.

5. Осы баптың 2-тармағының 3) тармақшасында көзделген жиынтық сақтандыру есебін беруді қоспағанда, осы баптың 4-тармағында аталған сақтандыру есебін алушыларға дерекқордан сақтандыру есептерін беру сақтандыру есептерінің қолжетімділік деңгейлеріне және түріне қарай жүзеге асырылады:

1) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 1) және 1-1) тармақшаларында аталған сақтандыру есебін алушылар барлық дерекқор субъектілері туралы сақтандыру есептерінің барлық түрін алуға құқылы;

2) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 2) және 2-1) тармақшаларында аталған сақтандыру есебін алушылар осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген шектеулерді ескере отырып, барлық дерекқор субъектілері туралы сақтандыру есептерінің барлық түрін алуға құқылы;

3) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 3) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушы Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес осы алушымен жасалған сақтандыру шарттары бойынша дерекқор субъектісі туралы сақтандыру есептерінің барлық түрін, ал қалған субъектілер бойынша тек дерекқор субъектісінің келісімі болған кезде алуға құқылы;

4) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 3-1) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушы сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесіне енгізілген кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) шеңберінде барлық дерекқор субъектілері туралы сақтандыру есептерінің барлық түрін алуға құқылы;

5) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 3-2) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушы "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңы шеңберінде жасалған зейнетақы аннуитеті шарттары бойынша барлық дерекқор субъектілері туралы сақтандыру есептерінің барлық түрін алуға құқылы;

6) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 4) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылар өзі туралы ғана қолжетімділігі шектеулі және стандартты сақтандыру есебін алуға құқылы;

7) сақтанушы (сақтандырылушы) Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 924-бабының талаптарын орындау мақсатында пайда алушы туралы қолжетімділігі шектеулі сақтандыру есебін алуға құқылы;

8) пайда алушы өзінің жәбірленуші құқықтарын іске асыру мақсатында сақтанушы (сақтандырылушы) туралы қолжетімділігі шектеулі сақтандыру есебін алуға құқылы;

9) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 6) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылар Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген ақпаратты қамтитын сақтандыру есептерін алуға құқылы;

10) сақтандыру омбудсманы Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен мәселелерді реттеу кезінде дерекқор субъектілері туралы қолжетімділігі шектеулі және стандартты сақтандыру есептерін алуға құқылы;

11) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 9) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылар ұйыммен ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарт жасасқан жағдайда, сондай-ақ дербес деректерді қоса алғанда, сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны қамтитын ақпаратты әрбір алатын кезде дерекқор субъектісінің келісімі болған жағдайда дерекқор субъектілері туралы қолжетімділігі шектеулі және стандартты сақтандыру есептерін алуға құқылы;

12) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 10) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылар қолжетімділігі стандартты сақтандыру есептерін алуға құқылы;

13) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 11) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылар дерекқор субъектісінің жазбаша келісімі болған кезде қолжетімділігі стандартты және шектеулі сақтандыру есептерін алуға құқылы.

Осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 1), 1-1), 2), 2-1), 3), 3-1), 3-2), 6), 7), 8), 9) және 11) тармақшаларында аталған сақтандыру есебін алушылар қызметтік, коммерциялық құпияны, сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария еткені үшін жауапты болады.

6. Ұйым осы баптың 4-тармағының бірінші бөлігінде аталған алушыларға сақтандыру есебін ұсынуды олардың сұрау салуы негізінде жазбаша нысанда жүзеге асырады.

Сұрау салуды өзі туралы ақпарат дерекқор алушылардың тізілімінде қамтылатын, ұйымға сұрау салу беруге жауапты уәкілетті тұлға осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 3-1), 3-2), 4), 7), 9), 10) және 11) тармақшаларында көрсетілген, қолжетімділігі стандартты және (немесе) шектеулі сақтандыру есептерін алушылардың атынан жазбаша нысанда береді.

6-1. Қазақстан Республикасы заңнамалық актілерінің талаптарына сәйкес дерекқор субъектілерін мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органдар осы баптың 1 және 2-тармақтарында санамаланған ақпаратты "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарының талаптарына сәйкес тиісті бағдарламалық қамтылыммен біріктірілген ақпараттық жүйелерді пайдалана отырып, нақты уақыт режимінде тәулік бойы алуға құқылы.

7. Ақпарат берушілерден алынған ақпаратты бұрмалағаны, осы Заңның 82-бабының 1-тармағында көзделген міндеттерді орындамағаны және (немесе) уақтылы орындамағаны үшін ұйым Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген жауаптылықта болады.

Ескерту. 80-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.01.2021 № 407-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

81-бап. Дерекқорды қалыптастыру үшін берілетін ақпарат

1. Осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында аталған ақпарат берушілер әрбір жасалған сақтандыру, қайта сақтандыру, ортақ сақтандыру және бірлескен қайта сақтандыру шарты бойынша, оның ішінде оларға енгізілген өзгерістер мен толықтырулар туралы, оларды мерзімінен бұрын бұзу, сақтандыру (қайта сақтандыру) сыйлықақыларының көлемдері, сақтандыру жағдайлары (сақтандыру жағдайлары ретінде қаралатын оқиғалар), сақтандыру агенттері және сақтандыру брокерлері, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) төлемдерінің сомалары туралы ақпаратты осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген талаптарды ескере отырып, ақпаратты беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартта көзделген тәртіппен, мерзімдерде және көлемде ұсынуға міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген ақпаратты лицензиясында көрсетілген барлық сақтандыру (қайта сақтандыру) сыныптары бойынша ұсынады.

1-1. Осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1-1) тармақшасында аталған ақпарат беруші әрбір сақтандыру жағдайы бойынша, сондай-ақ сақтандыру төлемдерінің сомалары туралы ақпаратты осы Заңда, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген талаптарды ескере отырып, ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартта көзделген тәртіппен, мерзімдерде және көлемде береді.

1-2. Осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1-2) тармақшасында аталған ақпарат берушілер Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес жасалған зейнетақы аннуитеті шарттары бойынша ақпаратты осы Заңда, Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексінде және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген талаптарды ескере отырып, ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартта көзделген тәртіппен, мерзімдерде және көлемде береді.

2. Уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1), 1-1) және 1-2) тармақшаларында аталған ақпарат берушілер дерекқорға беретін ақпараттың мазмұнына қойылатын қосымша талаптар белгіленуі мүмкін.

3. Осы баптың 1, 1-1, 1-2 және 2-тармақтарында санамаланған ақпаратты осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1), 1-1) және 1-2) тармақшаларында аталған ақпарат берушілер тиісті бағдарламалық қамтылыммен біріктірілген ақпараттық жүйелерді пайдалана отырып, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген мерзімдерде электрондық түрде береді.

4. Осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) және 3) тармақшаларында аталған ақпарат берушілер дерекқорға ақпаратты берген кезде оны бұрмалағаны, осы Заңның 82-бабының 3-тармағында көзделген міндеттерді орындамағаны және (немесе) уақтылы орындамағаны үшін Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген жауаптылықта болады.

Ескерту. 81-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

82-бап. Дерекқорды қалыптастыруға және жүргізуге қатысушы тұлғалардың құқықтары мен міндеттері

1. Ұйым:

1) сақтандыру есептерін қалыптастыруды жүзеге асыруға;

2) осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген тәртіппен сақтандыру есептерін беруге;

3) осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру есептерінде қамтылған ақпараттың ашылуына жол бермеуге;

4) егер алушыға берілген сақтандыру есебінде ұйым қызметкерлерінің әрекеті немесе әрекетсіздігі салдарынан ақпарат берушілердің ұйымға берген ақпаратына сәйкес келмейтін ақпаратты қамтыған жағдайда, аталған сәйкессіздік анықталған сәттен бастап бес жұмыс күні ішінде сақтандыру есебін алушыға және дерекқор субъектісіне түзетілген сақтандыру есебін беруге міндетті.

Ақпарат берушінің ұйым берген сақтандыру есебінің сәйкес келмеу фактісін растауы қажет болған жағдайда, сақтандыру есебін алушыға және дерекқор субъектісіне түзетілген сақтандыру есебін беру мерзімін есептеу ұйымның ақпарат берушіден тиісті ақпаратты алған сәтінен бастап осы баптың 3-тармағының 7) тармақшасында белгіленген мерзімде жүзеге асырылады;

5) дерекқор субъектісінің өтініші бойынша дерекқор субъектісі дауласатын ақпаратты берген ақпарат беруші туралы мәліметтерді беруге;

6) сақтандыру есебін беру туралы сауал салу Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды бұза отырып жасалса, оны беруден бас тартуға;

7) сақтандыру есептерін беру және берілген сақтандыру есептерінің есебін жүргізу туралы сауал салудың есебін жүргізуге;

8) қайта ресімдеуге немесе нақтылауға жататын тиісті негіздер болған кезде түскен ақпаратты түзету, толықтыру туралы талаппен ақпарат берушіге өтініш жасауға;

9) электрондық ақпараттық ресурстар мен ақпараттық жүйелерді Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес пайдалануға;

10) осы Заңның 80-бабының 3-тармағында көрсетілген ақпарат берушілердің дерекқордың ақпараттық ресурстарын құруға және қол жеткізуге қатысуының тең жағдайларын қамтамасыз етуге;

11) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзінің өкілеттіктерін іске асыру мақсатында уәкілетті органның сұратқан ақпаратын, оның ішінде:

берілуі осы Заңмен, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен және ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттармен талап етілетін осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілердің ақпарат бермеуі, уақтылы бермеуі не толық көлемде бермеуі туралы ақпаратты;

Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінің талаптарын бұза отырып, осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілер есептеген сақтандыру сыйлықақыларының мөлшерлері туралы ақпаратты беруге;

12) уәкілетті органға дерекқордың қол жеткізуіне рұқсат беруге;

13) дерекқор субъектісі өтініш жасаған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде сақтанушы сақтандыру шарты бойынша дерекқорға мәліметтер енгізу міндетіне кіретін сақтандырушымен (ақпарат берушімен) жасасқан сақтандыру шарты туралы мәліметтердің дерекқорда бар екендігі туралы ақпаратты оған беруге;

14) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларда, жәбірленушінің немесе Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жәбірленушінің өліміне байланысты зиянның өтеміне құқығы бар адамның жазбаша өтініші алынған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде сақтандыру полисінің бар не жоқ екендігі туралы жазбаша мәліметтер беруге;

15) Қазақстан Республикасының заңнамасында және (немесе) ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттарда белгіленген өзге де талаптарды сақтауға;

16) сақтандыру агенттерінің бірыңғай тізілімін жүргізуге, оның ішінде:

сақтандырушыға сақтандыру агентінің бірыңғай тізілімде бар екендігі туралы ақпаратты ұсынуға және сақтандыру шарттарын жасасқан кезде делдалдық қызметтер көрсетуге сақтандыру агенттерінің өкілеттіктерін растауға;

осы Заңда көзделген негіздер бойынша сақтандыру агенттерін бірыңғай тізілімнен алып тастауға міндетті.

16) сақтандыру агенттерінің бірыңғай тізілімін жүргізуге, оның ішінде:

сақтандырушыға сақтандыру агентінің бірыңғай тізілімде бар екендігі туралы ақпаратты ұсынуға және сақтандыру шарттарын жасасқан кезде делдалдық қызметтер көрсетуге сақтандыру агенттерінің өкілеттіктерін растауға;

осы Заңда көзделген негіздер бойынша сақтандыру агенттерін бірыңғай тізілімнен алып тастауға міндетті.

2. Ұйым:

1) ақпарат берушілермен ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алушылармен сақтандыру есептерін алу туралы шарттар жасасуға;

2) ақпаратты берушілерден дерекқорды қалыптастыру үшін берілетін толық және дұрыс ақпаратты талап етуге;

3) ақпарат берушінің ұсынған ақпаратын оның дұрыс немесе толық ресімделмеуіне, ақпарат беруші, сақтандыру есебін алушы, дерекқор субъекті деректерінің ақпараттық жүйеде пайдаланылатын талаптарға сай келмеуіне байланысты оны дерекқорда пайдаланбай қайтаруға;

3-1) кәсіпкерлік қызметке байланысты ақпараттық материалдарды өзін-өзі реттейтін ұйымнн сатып алуды жүзеге асыруға;

3-2) дерекқорды қалыптастыру және пайдалану үшін ақпаратты мемлекеттік органдар мен ұйымдардың дерекқорлары мен ақпараттық жүйелерінен алуға;

3-3) сақтандыру есептерін алушыларға сақтандырылған көлік құралының тарихы жөнінде ақпаратты беруге;

4) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде және осы Заңға сәйкес жасалған шарттарда көзделген өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.

3. Ақпарат берушілер:

1) ұйыммен ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттар жасасуға;

2) ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттарда айқындалған көлемде, тәртіппен және мерзімде оны қалыптастыру үшін дерекқорға ақпарат беруге;

3) дерекқор субъектісінің талабы бойынша ұйымға берілген ақпаратқа түзетулер енгізуге;

4) ұйымға дерекқор субъекті туралы қолда бар мәліметтерге дәл сәйкес келетін ақпарат беруге;

5) электрондық ақпараттық ресурстар мен ақпараттық жүйелерді Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес пайдалануға;

6) өз қаражаты есебінен ақпаратты алу мен өңдеудің тиісті талаптарын қамтамасыз етуге;

7) осы баптың 1-тармағының 4) тармақшасында көзделген жағдайларда ұйымға үш жұмыс күні ішінде ақпарат беруге міндетті.

4. Ақпарат беруші:

1) берілетін ақпаратты осы Заңға сәйкес пайдалануды ұйымнан талап етуге;

2) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне және (немесе) ақпарат беру және (немесе) ақпарат алу туралы шартқа сәйкес өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.

5. Осы Заңның 80-бабы 4-тармағының бірінші бөлігінің 3) тармақшасында көрсетілген сақтандыру есебін алушы:

1) ақпарат алушы ретінде тіркеу кезінде өздері берген мәліметтердің өзгергені туралы хабарлауға;

2) алынған ақпаратқа қатысты оның жабықтығын сақтауға және оны үшінші тұлғаларға жария етпеуге;

3) алынған ақпаратты осы Заңда көзделген мақсаттар үшін ғана пайдалануға;

4) дерекқор субъектісін оның талабы бойынша ақпараттың мазмұнымен таныстыруға не оған ішкі құжаттарға сәйкес осы ақпараттың көшірмесін беруге;

5) дерекқордан ақпарат беру жөніндегі қызметке сақтандыру есептерін беру және (немесе) алу туралы шартта айқындалған тәртіппен, мөлшерде және мерзімде ақы төлеуге;

6) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне және (немесе) ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартқа сәйкес өзге де міндеттерді мойнына алуға міндетті.

6. Ақпарат алушы сақтандыру есебін алуға және Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.

7. Дерекқор субъектісі:

1) осы Заңда белгіленген талаптарға сәйкес өзі туралы сақтандыру есебін алуға;

2) сақтандыру шартын жасасу кезінде осы Заңның 80–бабы 4-тармағының 3) тармақшасында көрсетілген сақтандыру есебін алушыдан сақтандыру есебімен таныстыруды не осы алушының дерекқордан алған сақтандыру есебінің көшірмесін беруді талап етуге;

3) ақпарат беруші туралы ақпаратты алысымен сақтандыру есебінде қамтылған ақпаратпен келіспеушілігін мәлімдеуге;

4) ақпарат берушіге және ұйымға дұрыс емес ақпаратты түзету туралы талаппен өтініш жасауға;

5) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.

Ескерту. 82-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 419-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

83-бап. Ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттың міндетті талаптары

Ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарт:

1) тараптардың толық атауын, олардың орналасқан жері мен банк деректемелері туралы мәліметтерді;

2) шарттың осы Заңға сәйкес келетін нысанасы туралы нұсқаманы;

3) дерекқордан берілетін сақтандыру есептерінің тізбесі мен нысанын;

4) тараптардың осы Заңға сәйкес келетін құқықтары мен міндеттерін;

5) дерекқордан ақпарат беру жөніндегі қызметтерге ақы төлеу тәртібін;

6) дерекқорды қалыптастыру үшін ақпараттың түрлерін, көлемін, мерзімін (кезеңділігін), оны беру тәртібін;

7) сақтандыру есептерінде қамтылатын ақпараттың түрлерін, мерзімін (кезеңділігін), көлемін және сақтандыру есептерін алу тәртібін;

8) шарттың қолданыс мерзімін, осы Заңда көзделген жағдайларда шартты орындаудан біржақты бас тарту кезінде оны өзгертудің, бұзудың негізі мен тәртібін, сондай-ақ шарт бойынша міндеттемелерді орындамағандығы немесе тиісінше орындағандығы үшін тұрақсыздық төлемінің мөлшерлерін;

9) ұйымға жіберілетін барлық ақпаратқа қатысты оның жабықтығы режимін сақтау туралы ақпарат берушінің міндеттемесін;

10) алынатын барлық ақпаратқа қатысты оның жабықтығы режимін сақтау туралы ұйымның міндеттемесін;

11) шартты бұзғаны үшін тараптардың жауапкершілігі туралы талаптарды қамтуға тиіс.

Ақпарат беру туралы шартты орындаудан біржақты бас тарту өз еркімен қайтарған, сондай-ақ сақтандыру ұйымын сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығы лицензиясынан айырған жағдайларда ғана мүмкін болады. Бұл ретте сақтандыру ұйымы осы Заңның 81-бабында көзделген қолданыстағы сақтандыру шарттарының мерзімі аяқталғанға дейін ұйымға ақпарат беруге міндетті.

Осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілермен ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарт жасасу кезінде ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартқа:

1) осы Заңның 81-бабының 2-тармағында көзделген ақпараттың тізбесі мен нысандары;

2) дерекқорды құру және аталған ақпараттық жүйелерді қорғау құралдары үшін пайдаланылатын ақпараттық жүйелерді қалыптастыру және пайдалану кезінде қолданылатын бағдарламалық қамтамасыз етуді қорғау жөніндегі ұйымдық, техникалық іс-шаралар мен технологиялық талаптарды бірлесіп іске асырудың міндеттілігі туралы талаптар міндетті түрде енгізілуге жатады.

84-бап. Ұйымға тіркелу

Осы Заңның 80-бабының 3-тармағында көрсетілген ақпарат берушілер ұйымға тіркелу үшін мынадай құжаттарды:

1) ұйымға тіркеу туралы өтінішті;

2) заңды тұлғаны мемлекеттiк тiркеу (қайта тіркеу) туралы анықтаманы;

2-1) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының филиалын есептік тіркеу туралы анықтаманы;

3) ұйым белгілеген тәртіппен дерекқорға сауал салуды жүзеге асыруға уәкілеттік берілген лауазымды адамдардың тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болған кезде) туралы ақпаратты табыс етеді.

Қажет кезінде көрсетілген ақпарат аталған адамдардың электрондық цифрлық қолтаңбасымен куәландырылады.

Ескерту. 84-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

85-бап. Ұйымды қайта ұйымдастыру және тарату

Ескерту. 85-бап алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

15-тарау. Сақтандыру омбудсманы

Ескерту. 15-тараумен толықтырылды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

86-бап. Сақтандыру омбудсманы, оның мәртебесі, қызмет қағидаттары, оны сайлау тәртібі және оның өкілеттіктерін мерзімінен бұрын тоқтату

1. Мынадай:

1) сақтандыру ұйымдары арасында міндетті және ерікті сақтандыру мәселелері бойынша туындайтын;

2) сақтанушылар (сақтандырылушылар, пайда алушылар) мен сақтандыру ұйымдары арасында сақтандыру шарттарынан туындайтын келіспеушіліктерді реттеуді жүзеге асыратын, өз қызметінде тәуелсіз жеке тұлға сақтандыру омбудсманы болып табылады.

Cақтанушылар (сақтандырылушылар, пайда алушылар) болып табылатын жеке тұлғалар және (немесе) шағын кәсіпкерлік субъектілері барлық сақтандыру түрлері бойынша келіспеушіліктерді реттеу үшін сақтандыру омбудсманына жүгінуге құқылы. Өзге заңды тұлғалар сақтандыру омбудсманына көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру сыныбы (түрі) бойынша ғана жүгіне алады.

Осы тармақтың екінші бөлігінде аталған тұлғалардың келіспеушіліктері бойынша талаптар сомасы айлық есептік көрсеткіштің он мың еселенген мөлшерінен аспауға тиіс.

2. Сақтандыру омбудсманы өз қызметінде мынадай қағидаттарды басшылыққа алады:

1) тараптардың теңқұқықтылығы;

2) сақтандыру омбудсманы шешім қабылдаған кезде объективтілік және бейтараптық;

3) сақтандыру құпиясын және заңмен қорғалатын өзге де құпияны сақтау;

4) тараптардың құқықтарын сақтау және заңмен қорғалатын мүдделерін құрметтеу;

5) шешім қабылдау рәсімінің ашықтығы және негізділігі.

3. Сақтандыру омбудсманын уәкілетті орган үш жыл мерзімге сайлайды.

3-1. Сақтандыру омбудсманын сайлау және қызметін жүзеге асыру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

4. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Егер сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесінің отырысына қатысатын сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесінің мүшелері жиынтығында дауыстардың жалпы санының кемінде үштен екісін иеленсе, осы отырыс – заңды, ал кворум талаптары сақталды деп танылады.

6. Сақтандыру омбудсманының өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтатуды уәкілетті орган, оның ішінде сақтандыру омбудсманының өкілдері кеңесінің өтінішхаты бойынша жүзеге асырады.

7. Сол бір адам қатарынан екі реттен астам сақтандыру омбудсманы болып сайлана алмайды.

8. Сақтандыру омбудсманының өкілеттігін оның бастамасы бойынша мерзімнен бұрын тоқтату өкілеттік тоқтатылғанға дейін бір ай бұрын сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесін және уәкілетті органды жазбаша хабардар ету негізінде жүзеге асырылады.

Ескерту. 86-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

87-бап. Сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесі және оның құзыреті

1. Сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесі:

1) сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясы бар әрбір сақтандыру ұйымынан;

2) уәкілетті органнан бір-бір өкілден қалыптастырылады.

2. Өкілдер кеңесінің құзыреті:

1) осы Заңның 88-бабында белгіленген талаптарға сай келетін, сақтандыру омбудсманы лауазымына кемінде үш кандидат бар кандидаттардың тізімін бекіту;

2) құрылымы мен штатын (сақтандыру омбудсманының офисін) бекіту;

3) сақтандыру омбудсманының жылдық бюджетін, қызметінің қорытындысы туралы есепті бекіту және уәкілетті орган бекіткен міндетті жарналардың мөлшерін есептеу әдістемесі, сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды төлеу тәртібі мен мерзімдері негізінде міндетті жылдық жарнаның мөлшерін айқындау;

4) уәкілетті органмен келісу бойынша сақтандыру омбудсманының ішкі қағидаларын бекіту;

4-1) сақтандыру омбудсманына сақтандыру көрсетілетін қызметтерін тұтынушылардың сақтандыру омбудсманының әрекеттеріне шағымдарын талдау және сақтандыру омбудсманының есептерін қарау қорытындысы бойынша оның қызметін жетілдіру жөнінде ұсынымдар беру;

5) уәкілетті органға сақтандыру омбудсманының өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтату туралы өтінішхат жіберу;

6) осы Заңға сәйкес сақтандыру омбудсманының қызметін жүзеге асыруға байланысты өзге де мәселелер.

Ескерту. 87-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

88-бап. Сақтандыру омбудсманына қойылатын талаптар

1. Сақтандыру омбудсманы ретінде сайлау үшін:

1) жоғары заң білімі бар;

2) мінсіз іскерлік беделі бар;

3) сақтандыру саласында бес жылдан астам жұмыс өтілі бар;

4) бұрын уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын лицензиядан айыру, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын немесе басқа заңды тұлғаны мәжбүрлеп тарату немесе оларды банкрот деп тану туралы шешім қабылдағанға дейін бір жылдан аспайтын кезеңде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе басқа заңды тұлғаның басшы қызметкері болып табылмаған адам ұсынылуы мүмкін.

Сот Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп таныған адам, сондай-ақ өзіне қатысты қылмыстық қудалау жүзеге асырылатын адам сақтандыру омбудсманы болуға ұсынылмайды.

2. Сақтандыру омбудсманы қаржы ұйымдарында лауазымдардың кез келгенін атқаруға және (немесе) сақтандыру ұйымдарының үлестес тұлғасы болуға құқылы емес.

Ескерту. 88-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

89-бап. Сақтандыру омбудсманының құқықтары мен міндеттері

1. Сақтандыру омбудсманының:

1) өтініш берушінің өтінішін қарау үшін қажетті мәліметтерді сақтандыру ұйымдарынан сұратуға;

2) осы баптың 2-тармағының 2) тармақшасының талаптарын сақтай отырып, бұқаралық ақпарат құралдарында сақтандыру омбудсманының қызметі туралы материалдарды жариялауға;

3) штат (сақтандыру омбудсманының офисін) құруға құқығы бар.

2. Сақтандыру омбудсманы:

1) өз қызметінде осы Заңның 86-бабының 2-тармағында көзделген қағидаттарды басшылыққа алуға;

2) дауларды шешу барысында алынған ақпаратқа қатысты құпиялылықты сақтауға және оны үшінші тұлғаларға жария етпеуге;

3) сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесінің алдында өзінің қызметі туралы жыл сайын есеп беруге;

4) ақпарат пен мәліметтердің толықтығын, анықтығын және өзінің интернет-ресурсында уақтылы орналастырылуын қамтамасыз етуге міндетті.

Ескерту. 89-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

90-бап. Сақтандыру омбудсманының шешімдер қабылдау тәртібі

1. Сақтандыру омбудсманы шешімді жеке-дара қабылдайды және оны дауға қатысушы тараптардың назарына жазбаша нысанда жеткізеді.

2. Сақтандыру омбудсманы шешімдер қабылдаған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасын және жасалған шарттардың талаптарын басшылыққа алады.

3. Сақтандыру ұйымдарының арасындағы келіспеушіліктер бойынша сақтандыру омбудсманының шешімі сақтандыру ұйымдары үшін міндетті болып табылады.

Сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) мен сақтандыру ұйымының арасындағы келіспеушіліктер бойынша сақтандыру омбудсманының шешімі оны сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) қабылдаған жағдайда сақтандыру ұйымы үшін міндетті болады.

4. Сақтандыру ұйымы сақтандыру омбудсманының шешімін ол белгілеген мерзімде орындамаған жағдайда, сақтандыру омбудсманы осы Заңның және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптарын бұзушылық фактісін растайтын құжаттарды қоса бере отырып, бұл туралы уәкілетті органға үш жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар етуге міндетті.

5. Сақтанушылар (сақтандырылушылар, пайда алушылар) болып табылатын, осы Заңның 86-бабы 1-тармағының екінші бөлігінде аталған тұлғалар, сондай-ақ сақтандырушы сақтандыру омбудсманының шешімін алғаннан кейін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сотқа жүгінуге құқылы. Бұл ретте сақтандыру омбудсманының шешімін орындау сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) үшін міндетті болып табылмайды.

Ескерту. 90-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

91-бап. Сақтандыру омбудсманының қызметі

1. Сақтандыру омбудсманының қызметі, оның ішінде келіспеушіліктерді реттеу жөніндегі өтініштерді қарау және шешімдер қабылдау тәртібі мен мерзімдері уәкілетті орган бекіткен сақтандыру омбудсманын сайлау және қызметін жүзеге асыру тәртібі және сақтандыру омбудсманының ішкі қағидалары негізінде жүзеге асырылады.

2. Жүктелген функцияларды тиісінше орындау мақсатында сақтандыру омбудсманының қызметі сақтандыру ұйымдарының жарналары есебінен қаржыландырылады. Міндетті жарналардың мөлшерін есептеу әдістемесі, сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды төлеу тәртібі мен мерзімдері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

3. Осы Заңның 86-бабының 1-тармағында көзделген жағдайларда келіспеушіліктерді реттеуді сақтандыру омбудсманы өтеусіз жүзеге асырады.

4. Міндетті жарналар төленбеген, уақтылы төленбеген не толық емес көлемде төленген жағдайда, сақтандыру омбудсманы жеті жұмыс күні ішінде уәкілетті органды сақтандыру ұйымының осы Заң бойынша өз міндеттемелерін тиісінше орындамағаны туралы хабардар етуге міндетті.

5. Сақтандыру омбудсманының офисі сақтандыру омбудсманы өкілдерінің кеңесі бекіткен сақтандыру омбудсманының шешімі негізінде ақпараттық технологиялар, заңтану, бухгалтерлік есепке алу және қаржылық есептілік жөніндегі, бағалау саласындағы, өтініш берушілердің жолданымдарымен жұмыс жөніндегі қызметтер мен мамандарды және өзге де қызметтерді (мамандарды) ұстауға тиіс.

Ескерту. 91-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

92-бап. Міндетті сақтандыру шарттарынан туындайтын дауларды реттеу ерекшеліктері

Міндетті сақтандыру шарттарынан туындайтын дауларды реттеу ерекшеліктері Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін жекелеген заңнамалық актілерінде белгіленеді.

Қазақстан Республикасының Президентi

О страховой деятельности

Закон Республики Казахстан от 18 декабря 2000 года № 126.

Вниманию пользователей!
Для удобства пользования РЦПИ создано ОГЛАВЛЕНИЕ
Сноска. В тексте слова "уполномоченного государственного органа", "уполномоченным государственным органом", "уполномоченный государственный орган", "уполномоченному государственному органу" заменены словами "уполномоченного органа", "уполномоченным органом", "уполномоченный орган", "уполномоченному органу" - Законом Республики Казахстан от 10 июля 2003 года № 483 (вводится в действие с 1 января 2004 года).

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Законодательство Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности

Сноска. Заголовок с изменением, внесенным Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV.

1. Законодательство Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из Гражданского кодекса Республики Казахстан, настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

2. Отношения, возникающие из страхования и относящиеся к сфере действия иных законодательных актов Республики Казахстан, регулируются этими актами, за исключением отношений, прямо урегулированных настоящим Законом.

2-1. Настоящий Закон не регулирует отношения, связанные с деятельностью Экспортно-кредитного агентства Казахстана, за исключением пункта 8 статьи 9 настоящего Закона, а также отношения, связанные с обязательным социальным медицинским страхованием, обязательным социальным страхованием.

3. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

Сноска. Статья 1 с изменениями, внесенными законами РК от 20.02.2006 № 128 (порядок введения в действие см. ст.2); от 30.12.2009 № 234-IV; от 16.11.2015 № 406-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 26.12.2019 № 287-VІ (вводится в действие с 01.01.2020); от 23.01.2024 № 54-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 2. Отношения, регулируемые настоящим Законом

1. Настоящий Закон определяет основные положения по осуществлению страхования как вида предпринимательской деятельности, особенности создания, лицензирования, регулирования, прекращения деятельности страховых (перестраховочных) организаций, страховых брокеров, особенности открытия, лицензирования, регулирования, прекращения деятельности филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан, филиалов страховых брокеров-нерезидентов Республики Казахстан, условия деятельности на страховом рынке иных физических и юридических лиц, задачи государственного регулирования страхового рынка и принципы обеспечения контроля и надзора за страховой деятельностью.

2. Нормативные правовые акты уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций (далее – уполномоченный орган) и Национального Банка Республики Казахстан (далее – Национальный Банк), принимаемые в соответствии с настоящим Законом, обязательны для всех участников страхового рынка.

3. На страховые (перестраховочные) организации, страховых брокеров и иные юридические лица, осуществляющие деятельность в рамках введенного в соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций" особого режима регулирования, нормы настоящего Закона и нормативных правовых актов уполномоченного органа, Национального Банка, принимаемых в соответствии с настоящим Законом, распространяются в пределах, предусмотренных условиями особого режима регулирования.

4. Положения настоящего Закона, применяемые по отношению к страховым (перестраховочным) организациям, страховым брокерам (за исключением статей 10-1, 10-2, 10-3, 13, 16-2, 16-3, 21, 24, 25, 25-1, 26, 26-1, 27, 28, 30, 31, 32, 35, 40, 48, 49, 50, 51, 52, 52-3, 53-4, 62, 63, 65, 68, 69, 71, 72, 73, 74-1), распространяются на филиалы страховых (перестраховочных) организаций – нерезидентов Республики Казахстан, филиалы страховых брокеров – нерезидентов Республики Казахстан с учетом особенностей, установленных настоящим Законом.

Полномочия уполномоченного органа и Национального Банка в сфере регулирования правоотношений, связанных со страховыми (перестраховочными) организациями и страховыми брокерами, в том числе полномочия на принятие нормативных правовых актов в целях реализации настоящего Закона, предусмотренных статьями 6, 9, 11-1, 12, 15-1, 15-2, 16, 17, 18, 18-1, 19, 20, 31-1, 34, 36-2, 36-3, 37, 37-1, 46, 47, 52-1, 53, 53-1, 54-1, 55-2, 56, 72-1, 75, 75-1, 77, 79, 81, 82 настоящего Закона, распространяются на правоотношения, связанные с филиалами страховых (перестраховочных) организаций – нерезидентов Республики Казахстан, филиалами страховых брокеров – нерезидентов Республики Казахстан.

Сноска. Статья 2 в редакции Закона РК от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 16.12.2020); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 3. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

1) аджастер - работник страховой (перестраховочной) организации, в функции которого входят рассмотрение заявления по страховой выплате и оценка ущерба от страхового случая;

1-1) актуарий – физическое лицо, сдавшее экзамены по минимальной обязательной программе обучения актуариев, установленной нормативным правовым актом уполномоченного органа;

1-2) профессиональное суждение актуария – суждение актуария, основанное на его профессиональной подготовке, знаниях и опыте осуществления актуарной деятельности;

1-3) объединение актуариев – саморегулируемая организация, основанная на добровольном членстве актуариев, созданная для обеспечения и защиты интересов своих членов, создания условий профессиональной деятельности и выполнения иных функций;

1-4) андеррайтер – работник страховой (перестраховочной) организации, в функции которого входят оценка страховых рисков, принимаемых на страхование, и определение условий договоров страхования (перестрахования);

2) ассистанс - предоставление страховыми организациями, юридическими лицами помощи страхователю (застрахованному, выгодоприобретателю), попавшему в затруднительное положение во время его путешествия либо его нахождения вдалеке от места жительства, в виде денег и (или) в натурально-вещественной форме через техническое, медицинское содействие вследствие наступления страхового случая;

3) контроль - возможность определять решения юридического лица, возникающая при наличии одного из следующих условий:

прямое или косвенное владение одним лицом самостоятельно либо совместно с одним или несколькими лицами более пятьюдесятью процентами долей участия в уставном капитале либо размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных обществом) акций юридического лица либо наличие возможности самостоятельно голосовать более пятьюдесятью процентами акций юридического лица;

наличие возможности у одного лица самостоятельно избирать не менее половины состава органа управления или исполнительного органа юридического лица;

включение финансовой отчетности юридического лица, за исключением финансовой отчетности специальной финансовой компании, созданной в соответствии с законодательством Республики Казахстан о проектном финансировании и секьюритизации, в финансовую отчетность другого юридического лица в соответствии с аудиторским отчетом;

наличие возможности одного лица самостоятельно либо совместно с одним или несколькими лицами определять решения юридического лица в силу договора (подтверждающих документов) или иным образом в случаях, предусмотренных нормативным правовым актом уполномоченного органа;

4) родительская организация - юридическое лицо, которое имеет контроль над другим юридическим лицом;

5) дочерняя организация - юридическое лицо, по отношению к которому другое юридическое лицо имеет контроль;

6) косвенное владение долями участия в уставном капитале либо владение (голосование) акциями юридического лица - возможность определять решения юридического лица, крупного участника юридического лица или лиц, совместно являющихся крупным участником юридического лица, через владение (голосование) акциями (долями участия в уставном капитале) других юридических лиц;

7) крупный участник юридического лица - физическое или юридическое лицо, которое владеет прямо или косвенно десятью или более процентами долей участия в уставном капитале или голосующих (за вычетом привилегированных) акций юридического лица (за исключением случаев, когда таким владельцем является государство или национальный управляющий холдинг);

7-1) исламская страховая (перестраховочная) организация – страховая (перестраховочная) организация, осуществляющая исламскую страховую деятельность с учетом особенностей, установленных законодательством Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности, на основании соответствующей лицензии уполномоченного органа;

8) значительное участие в капитале - владение прямо или косвенно, самостоятельно или совместно с одним или несколькими лицами двадцатью и более процентами голосующих (за вычетом привилегированных) акций (долей участия в уставном капитале) либо наличие возможности голосовать двадцатью и более процентами акций;

8-1) филиал страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан – обособленное подразделение страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, не являющееся юридическим лицом, расположенное на территории Республики Казахстан и осуществляющее деятельность страхового брокера на основании лицензии уполномоченного органа;

8-2) филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан – обособленное подразделение страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, не являющееся юридическим лицом, расположенное на территории Республики Казахстан и осуществляющее страховую деятельность (деятельность по перестрахованию) на основании лицензии уполномоченного органа;

9) перестрахование - деятельность и связанные с ней отношения, возникающие в связи с передачей перестрахователем всех или части страховых рисков в перестрахование, с одной стороны, и принятием этих рисков перестраховочной организацией, с другой стороны, в соответствии с заключенным между ними договором перестрахования;

10) перестраховочная организация (перестраховщик) - юридическое лицо, осуществляющее деятельность по заключению и исполнению договоров перестрахования на основании соответствующей лицензии уполномоченного органа;

11) перестрахователь (цедент) - страховая или перестраховочная организация, осуществляющая передачу принятых ею страховых рисков в перестрахование;

12) безупречная деловая репутация – наличие фактов, подтверждающих профессионализм, добросовестность, отсутствие неснятой или непогашенной судимости, в том числе отсутствие вступившего в законную силу решения суда о применении уголовного наказания в виде лишения права занимать должность руководящего работника финансовой организации, банковского и (или) страхового холдинга и являться крупным участником (крупным акционером) финансовой организации пожизненно;

13) сострахование (совместное перестрахование) – деятельность и связанные с ней отношения, возникающие в связи с принятием страховых рисков по договору сострахования (совместного перестрахования) одновременно несколькими страховыми (перестраховочными) организациями с распределением их ответственности в соответствии с заключенным между ними договором о совместной деятельности;

13-1) договор сострахования (совместного перестрахования) – договор страхования (перестрахования), заключаемый между участниками страхового (перестраховочного) пула и страхователем (цедентом) в рамках договора о совместной деятельности участников страхового (перестраховочного) пула;

14) собственное удержание - часть объема ответственности, в пределах которой страховщик или перестрахователь (цедент) несет ответственность за собственный счет в соответствии с договором страхования или перестрахования;

15) пруденциальные нормативы - нормативы, устанавливаемые уполномоченным органом и обязательные для соблюдения страховыми (перестраховочными) организациями;

16) страховой агент - физическое или юридическое лицо, включенное в реестр страховых агентов и осуществляющее посредническую деятельность по заключению договоров страхования от имени и по поручению одной или нескольких страховых организаций на основании договора поручения;

17) страховой брокер – юридическое лицо, представляющее страхователя в отношениях, связанных с заключением и исполнением договоров страхования со страховщиком по поручению страхователя, или осуществляющее от своего имени посредническую деятельность по заключению договоров страхования по поручению страхователя и (или) договоров перестрахования по поручению перестрахователя (цедента);

18) правила страхования - документ страховой организации, определяющий условия осуществления страхования по определенному виду страхования;

18-1) страховой отчет - форма полной или частичной выдачи информации, содержащейся в базе данных;

18-2) единая база данных по страхованию (далее - база данных) - совокупность информации (в том числе в электронной форме) о страховщике, страхователе, застрахованном и выгодоприобретателе;

18-3) страховой (перестраховочный) пул – объединение страховых (перестраховочных) организаций, совместно осуществляющих страховую деятельность по отдельному классу, виду страхования или определенному страховому риску на основании договора о совместной деятельности, заключенного на определенный срок между его участниками или между его участниками и страховым брокером;

19) субъекты страховой деятельности - страховая и перестраховочная организации;

20) профессиональные участники страхового рынка – страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер, филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиал страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, актуарий, осуществляющие свою деятельность на основании соответствующих лицензий уполномоченного органа;

21) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

22) страховой портфель – совокупные обязательства страховой (перестраховочной) организации по рискам, принятым по договорам страхования (перестрахования), в том числе по договорам страхования (перестрахования), сроки действия которых истекли, по которым страховая (перестраховочная) организация несет обязательства либо имеется вероятность возникновения обязательств перед страхователями (застрахованными, выгодоприобретателями, перестрахователями);

23) страховые резервы - обязательства страховой (перестраховочной) организации по договорам страхования (перестрахования), оцениваемые на основе актуарных расчетов;

23-1) страховой риск - вероятность наступления страхового случая;

23-2) страховая группа – группа юридических лиц, не являющихся банковским конгломератом, состоящая из страхового холдинга (при наличии) и страховой (перестраховочной) организации, а также дочерних организаций страхового холдинга и (или) дочерних организаций страховой (перестраховочной) организации и (или) организаций, в которых страховой холдинг и (или) его дочерние организации и (или) страховая (перестраховочная) организация имеют значительное участие в капитале.

В состав страховой группы не входят национальный управляющий холдинг, страховой холдинг-нерезидент Республики Казахстан, а также дочерние организации и организации, в которых страховой холдинг-нерезидент Республики Казахстан имеет значительное участие в капитале, являющиеся нерезидентами Республики Казахстан;

24) страховая организация (страховщик) - юридическое лицо, осуществляющее деятельность по заключению и исполнению договоров страхования на основании соответствующей лицензии уполномоченного органа;

25) косвенное владение (голосование) акциями страховой (перестраховочной) организации - возможность определять решения страховой (перестраховочной) организации, крупного участника страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга или лиц, совместно являющихся крупным участником страховой (перестраховочной) организации, страховым холдингом, через владение акциями (долями участия в уставном капитале) юридических лиц;

25-1) объединение страховых (перестраховочных) организаций, страховых брокеров - некоммерческая организация, созданная в форме ассоциации (союза) для обеспечения защиты интересов своих членов и координации их профессиональной деятельности;

26) крупный участник страховой (перестраховочной) организации - физическое или юридическое лицо (за исключением случаев, когда таким владельцем является государство или национальный управляющий холдинг, а также случаев, предусмотренных настоящим Законом), которое в соответствии с письменным согласием уполномоченного органа может владеть прямо или косвенно десятью или более процентами размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций страховой (перестраховочной) организации или иметь возможность:

голосовать прямо или косвенно десятью или более процентами голосующих (за вычетом привилегированных) акций страховой (перестраховочной) организации;

оказывать влияние на принимаемые страховой (перестраховочной) организацией решения в силу договора либо иным образом в порядке, определяемом нормативными правовыми актами уполномоченного органа;

26-1) страховой холдинг – юридическое лицо (за исключением случаев, когда таким владельцем является государство или национальный управляющий холдинг, а также случаев, предусмотренных настоящим Законом), которое в соответствии с письменным согласием уполномоченного органа может владеть прямо или косвенно двадцатью пятью или более процентами размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций страховой (перестраховочной) организации или иметь возможность:

голосовать прямо или косвенно двадцатью пятью или более процентами голосующих акций страховой (перестраховочной) организации;

определять решения, принимаемые страховой (перестраховочной) организацией, в силу договора либо иным образом или иметь контроль;

27) выкупная сумма - сумма денег, которую страхователь имеет право получить при досрочном прекращении действия договора накопительного страхования;

28) сюрвейер - работник страховой (перестраховочной) организации либо юридическое лицо, предоставляющее услуги страховой (перестраховочной) организации в соответствии с договором возмездного оказания услуг, в функции которого входят предварительный осмотр и оценка объекта страхования, принимаемого на страхование;

29) независимый актуарий – физическое лицо, соответствующее требованиям настоящего Закона и привлекаемое для проведения оценки расчетов актуария;

29-1) аффилированные лица – физические или юридические лица (за исключением государственных органов, осуществляющих контрольные и надзорные функции в рамках предоставленных им полномочий, и национального управляющего холдинга, а также юридических лиц, сто процентов голосующих акций (долей участия в уставном капитале) которых принадлежат такому национальному управляющему холдингу), имеющие возможность прямо и (или) косвенно определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые друг другом (одним из лиц) решения, в том числе в силу заключенной сделки. К аффилированным лицам страховой (перестраховочной) организации, крупным акционером которой является национальный управляющий холдинг, не относятся:

национальный управляющий холдинг, являющийся крупным акционером страховой (перестраховочной) организации;

юридические лица, сто процентов голосующих акций (долей участия в уставном капитале) которых принадлежат указанному национальному управляющему холдингу;

должностные лица указанного национального управляющего холдинга и юридических лиц, сто процентов голосующих акций (долей участия в уставном капитале) которых принадлежат такому национальному управляющему холдингу.

30) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. Статья 3 в редакции Закона РК от 30.12.2009 № 234-IV; с изменениями, внесенными законами РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 12.01.2012 № 539-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 21.06.2013 № 106-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 4. Страхование и страховая деятельность

1. Страхование представляет собой комплекс отношений по защите законных имущественных интересов физического или юридического лица при наступлении страхового случая или иного события, определенного договором страхования, посредством страховой выплаты, осуществляемой страховой организацией.

2. Страховой деятельностью является деятельность страховой (перестраховочной) организации, филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, связанная с заключением и исполнением договоров страхования (перестрахования), осуществляемая на основании лицензии уполномоченного органа в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан, а также деятельность обществ взаимного страхования, связанная с заключением и исполнением договоров страхования, осуществляемая без лицензии в соответствии с Законом Республики Казахстан "О взаимном страховании".

3. Исламской страховой деятельностью является деятельность исламской страховой (перестраховочной) организации, филиала исламской страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, связанная с заключением и исполнением договоров исламского страхования (перестрахования), осуществляемая на основании лицензии уполномоченного органа в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан.

Сноска. Статья 4 с изменениями, внесенными законами РК от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 05.07.2006 N 164 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 30.12.2009 № 234-IV; от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 5. Страхование иностранных физических и юридических лиц и лиц без гражданства

1. Иностранные граждане, лица без гражданства, иностранные юридические лица, в том числе осуществляющие свою деятельность на территории Республики Казахстан, пользуются правом на страховую защиту наравне с гражданами и юридическими лицами Республики Казахстан.

2. (Исключен - от 20 февраля 2006 года N 128 (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 5-1. Страхование страховыми организациями – нерезидентами Республики Казахстан и страховыми (перестраховочными) организациями – участниками Международного финансового центра "Астана"

Сноска. Заголовок статьи 5-1 - в редакции Закона РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Страхование расположенных на территории Республики Казахстан имущественных интересов юридического лица или его обособленных подразделений и имущественных интересов физического лица, являющегося резидентом Республики Казахстан, может осуществляться только страховой организацией – резидентом Республики Казахстан, филиалом страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан.

2. Допускаются заключение и исполнение договоров страхования со страховыми организациями – нерезидентами Республики Казахстан и страховыми (перестраховочными) организациями – участниками Международного финансового центра "Астана" в следующих случаях:

1) физическими лицами – резидентами Республики Казахстан, временно находящимися за пределами Республики Казахстан в целях работы, учебы, лечения или отдыха, только на период временного пребывания этих лиц за пределами Республики Казахстан;

2) резидентами Республики Казахстан в части рисков, связанных с услугами морского транспорта (за исключением судов, предоставляющих услуги каботажа), коммерческой авиации, услугами запуска и фрахта космических полетов (включая спутники), и связанными с ними услугами (перевозка товаров, страхование самих транспортных средств, перевозящих товары, и любой вытекающей из этого ответственности), катастрофических рисков, климатических рисков, киберрисков, рисков терроризма, гражданских беспорядков и забастовок;

3) резидентами Республики Казахстан в части страхования рисков в соответствии с принципами исламского страхования;

4) резидентами Республики Казахстан в части рисков, покрываемых в рамках классов страхования в добровольной форме, предусмотренных подпунктами 15), 17) и 18) пункта 3 статьи 6 настоящего Закона.

Страхование рисков в соответствии с подпунктом 4) части первой настоящего пункта страховой организацией – нерезидентом Республики Казахстан допускается только при нахождении объекта страхования за пределами территории Республики Казахстан.

3. Банкам Республики Казахстан, филиалам банков – нерезидентов Республики Казахстан и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, запрещается осуществлять платежи и переводы денег, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 2 настоящей статьи, связанные с оплатой страховых премий (взносов) в пользу нерезидентов Республики Казахстан и участников Международного финансового центра "Астана" от физических и юридических лиц – резидентов Республики Казахстан.

4. Требования пунктов 2 и 3 настоящей статьи не распространяются на случаи заключения договоров с филиалами страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан в случаях, установленных законами Республики Казахстан.

Сноска. Глава 1 дополнена статьей 5-1 в соответствии с Законом РК от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 16.12.2020); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 16.12.2018); от 02.04.2019 № 241-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Организация страховой деятельности

Статья 6. Отрасли, классы и виды страхования

1. Для организации и осуществления государственного регулирования и лицензирования страховой деятельности страхование подразделяется на отрасли, классы и виды. Страховая деятельность страховой организации осуществляется по отрасли "страхование жизни" и отрасли "общее страхование".

2. Отрасль "страхование жизни" включает обязательное страхование работника от несчастных случаев при исполнении им трудовых (служебных) обязанностей и следующие классы в добровольной форме страхования:

1) страхование жизни, за исключением класса, указанного в подпункте 3) настоящего пункта;

2) аннуитетное страхование, за исключением класса, указанного в подпункте 4) настоящего пункта;

3) страхование жизни в рамках государственной образовательной накопительной системы;

4) пенсионное аннуитетное страхование.

3. Отрасль "общее страхование" включает следующие классы в добровольной форме страхования:

1) страхование от несчастных случаев;

2) страхование на случай болезни;

3) страхование автомобильного транспорта;

4) страхование железнодорожного транспорта;

5) страхование воздушного транспорта;

6) страхование водного транспорта;

6-1) страхование космических объектов;

7) страхование грузов;

8) страхование имущества от ущерба, за исключением классов, указанных в подпунктах 3) - 7) настоящего пункта;

9) страхование гражданско-правовой ответственности владельцев автомобильного транспорта;

10) страхование гражданско-правовой ответственности владельцев воздушного транспорта;

11) страхование гражданско-правовой ответственности владельцев водного транспорта;

11-1) страхование гражданско-правовой ответственности владельцев космических объектов;

11-2) страхование профессиональной ответственности;

12) страхование гражданско-правовой ответственности, за исключением классов, указанных в подпунктах 9), 10), 11), 11-1) и 11-2) настоящего пункта;

13) страхование займов юридических лиц;

14) ипотечное страхование;

15) страхование гарантий и поручительств;

15-1) страхование убытков финансовых организаций, за исключением классов, указанных в подпунктах 13), 14), 15) и 16) настоящего пункта;

16) страхование от прочих финансовых убытков;

17) страхование судебных расходов;

18) титульное страхование.

4. Дополнительные требования по условиям проведения отдельного класса (вида) страхования, в том числе пруденциальные нормативы в рамках отдельных классов (видов) страхования, устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

5. Вид страхования представляет собой страховой продукт, разрабатываемый и предоставляемый страховой организацией страхователю в пределах одного или нескольких классов страхования посредством заключения договора страхования.

6. Каждый вид обязательного страхования, содержание и условия которого определяются законодательным актом Республики Казахстан, регулирующим обязательный вид страхования, является отдельным классом страхования.

7. Вмененное страхование представляет собой обязательное страхование, при котором требование об обязательном страховании, виды и минимальные условия страхования (в том числе объект страхования, страховые риски и минимальные размеры страховых сумм) устанавливаются законами Республики Казахстан, а иные условия и порядок страхования определяются соглашением сторон.

Вмененное страхование осуществляется в пределах одного или нескольких классов страхования, указанных в пункте 3 настоящей статьи, и не является отдельным классом страхования.

Минимальные требования к типовым договорам по вмененному страхованию устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Типовые договоры по вмененному страхованию разрабатываются и утверждаются уполномоченным государственным органом, регулирующим вид деятельности, который подлежит вмененному страхованию, по согласованию с уполномоченным органом.

По соглашению сторон типовые договоры по вмененному страхованию могут быть дополнены положениями, не противоречащими требованиям законодательства Республики Казахстан.

Сноска. Статья 6 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2003 N 483 (вводится в действие с 01.01.2004); от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 07.05.2007 N 244; от 30.12.2009 № 234-IV; от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 02.07.2018 № 166-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 7. Содержание классов страхования

1. Страхование жизни представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат в случаях смерти застрахованного или дожития им до окончания срока страхования либо определенного договором страхования возраста, за исключением вида страхования, указанного в пункте 2-3 настоящей статьи.

2. Аннуитетное страхование представляет собой совокупность видов накопительного страхования, предусматривающих осуществление периодических страховых выплат в виде периодических платежей в пользу выгодоприобретателя в течение установленного договором срока, за исключением вида страхования, указанного в пункте 2-4 настоящей статьи.

2-1. Исключен Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).
2-2. Исключен Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

2-3. Страхование жизни в рамках государственной образовательной накопительной системы представляет собой вид страхования, предусматривающий осуществление страховой выплаты в случаях смерти страхователя или утраты трудоспособности по инвалидности первой или второй группы или дожития им до окончания срока страхования в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Государственной образовательной накопительной системе".

2-4. Пенсионное аннуитетное страхование представляет собой вид накопительного страхования, предусматривающий осуществление периодических страховых выплат в соответствии с Социальным кодексом Республики Казахстан.

3. Страхование от несчастного случая представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховой выплаты в фиксированной сумме и (или) в размере частичной или полной компенсации расходов застрахованного в случаях смерти, утраты (полной или частичной) трудоспособности (общей или профессиональной) или иного причинения вреда здоровью застрахованного в результате несчастного случая, профессионального заболевания, за исключением страхования рисков, связанных с заболеванием и (или) иным расстройством здоровья.

Под несчастным случаем понимается наступившее вопреки воле человека внезапное, кратковременное событие (происшествие) в результате внешнего механического, электрического, химического или термического воздействия на организм застрахованного, повлекшее за собой вред здоровью, увечье либо смерть.

4. Страхование на случай болезни представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховой выплаты в фиксированной сумме и (или) в размере частичной или полной компенсации расходов застрахованного в связи с заболеванием и иным расстройством здоровья, в том числе расходов, связанных со смертью, наступившей в результате заболевания и (или) иного расстройства здоровья.

5. Страхование средств транспорта, перечисленных в подпунктах 3) - 6) пункта 3 статьи 6 настоящего Закона, представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат в размере частичной или полной компенсации ущерба, нанесенного имущественным интересам лица, связанным с владением, пользованием, распоряжением средством транспорта, включая угон или кражу, а также вследствие его повреждения или уничтожения.

5-1. Страхование космических объектов представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат в размере частичной или полной компенсации ущерба, нанесенного имущественным интересам лица, связанным с владением, пользованием, распоряжением космическим объектом, вследствие его повреждения или уничтожения.

6. Страхование грузов представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат в размере частичной или полной компенсации ущерба, нанесенного имущественным интересам лица, связанным с владением, пользованием, распоряжением грузом, в том числе включая багаж, товары и все прочие виды продукции вследствие их повреждения, уничтожения, пропажи независимо от способа транспортировки.

7. Страхование имущества представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат в размере частичной или полной компенсации ущерба, нанесенного имущественным интересам лица, связанным с владением, пользованием, распоряжением имуществом вследствие его повреждения или уничтожения, кражи, за исключением имущества, перечисленного в подпунктах 3) - 7) пункта 3 статьи 6 настоящего Закона.

8. Страхование гражданско-правовой ответственности владельцев средств транспорта, предусмотренное подпунктами 9), 10) и 11) пункта 3 статьи 6 настоящего Закона, представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат третьим лицам в размере частичной или полной компенсации ущерба, нанесенного лицом, обязанным его возместить, вследствие использования им транспортного средства, включая гражданско-правовую ответственность перевозчика.

8-1. Страхование гражданско-правовой ответственности владельцев космических объектов представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат третьим лицам в размере частичной или полной компенсации ущерба, нанесенного лицом, обязанным его возместить, в связи с использованием им космического объекта.

8-2. Страхование профессиональной ответственности представляет собой вид страхования гражданско-правовой ответственности, предусматривающий осуществление страховых выплат в размере частичной или полной компенсации ущерба, в связи с причинением вреда третьим лицам вследствие ошибочных действий (бездействия) и (или) упущений в процессе или в результате профессиональной деятельности, проводимой на основании специального разрешения (лицензии, уведомления) и (или) требующей специальных знаний, опыта и (или) квалификации.

9. Страхование гражданско-правовой ответственности представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат третьим лицам в размере частичной или полной компенсации ущерба, нанесенного страхователем, обязанным его возместить, вследствие страхования всех рисков, за исключением рисков, покрываемых классами страхования, указанными в подпунктах 9), 10), 11), 11-1) и 11-2) пункта 3 статьи 6 настоящего Закона.

10. Страхование займов юридических лиц представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат при возникновении убытков кредитора в результате неисполнения страхователем (заемщиком-юридическим лицом) обязательств перед кредитором.

11. Ипотечное страхование представляет собой вид страхования, предусматривающий осуществление страховых выплат в размере частичной или полной компенсации ущерба, нанесенного имущественным интересам кредитора в результате неисполнения заемщиком обязательств по договору ипотечного жилищного займа, после реализации залогового имущества по ипотечному жилищному займу.

12. Страхование гарантий и поручительств представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат в размере частичной или полной компенсации ущерба, нанесенного имущественным интересам лица, выдавшего гарантию или поручительство, в результате его обязанности исполнить выданную гарантию или поручительство.

13. Страхование от прочих финансовых убытков представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат при возникновении убытков в результате потери работы, потери дохода, неблагоприятных природных явлений, непрерывных, непредвиденных расходов, потери рыночной стоимости и других убытков в результате осуществления финансово-хозяйственной деятельности, за исключением страхования рисков, указанных в подпунктах 12) - 15) пункта 3 статьи 6 настоящего Закона.

14. Страхование судебных расходов представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховых выплат при потерях страхователя (застрахованного) в результате понесенных им расходов в связи с судебным разбирательством.

15. По договорам страхования рисков, указанных в пунктах 11 - 13 настоящей статьи, может быть застрахован риск только самого страхователя и только в его пользу.

16. Страхование убытков финансовых организаций представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховой выплаты в размере частичной или полной компенсации убытков, в результате оказания финансовой организацией финансовых услуг, за исключением классов, указанных в подпунктах 13), 14), 15) и 16) пункта 3 статьи 6 настоящего Закона.

17. Титульное страхование представляет собой совокупность видов страхования, предусматривающих осуществление страховой выплаты в размере частичной или полной компенсации ущерба, нанесенного имущественным интересам страхователя в случае прекращения права собственности на имущество.

Сноска. Статья 7 с изменениями, внесенными законами РК от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 02.07.2018 № 166-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.04.2023 № 226-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Статья 8. Совмещение отраслей и классов страхования

1. Деятельность страховой организации на территории Республики Казахстан осуществляется на основании лицензии по отрасли "страхование жизни" или лицензии по отрасли "общее страхование" в пределах соответствующих классов страхования, указанных в лицензии.

2. Деятельность в отрасли "общее страхование" не может:

1) совмещаться с деятельностью в отрасли "страхование жизни";

2) осуществляться в форме накопительного страхования.

3. Деятельность в отрасли "страхование жизни" не может совмещаться с:

1) деятельностью в отрасли "общее страхование", за исключением классов страхования, указанных в подпунктах 1) и 2) пункта 3 статьи 6 настоящего Закона;

2) обязательными видами страхования, не относящимися к отрасли "страхование жизни", за исключением обязательного страхования туриста.

4. Страховая организация вправе разработать вид страхования, сочетающий признаки и содержание двух и более классов страхования, при условии наличия у нее лицензии с указанием соответствующих классов страхования и с учетом ограничений по совмещению классов страхования, устанавливаемых настоящим Законом.

5. (Пункт исключен - Законом РК от 10.07.2003 N 483 (вводится в действие с 01.01.2004).
Сноска. Статья 8 с изменениями, внесенными законами РК от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.04.2019 № 241-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 9. Деятельность по перестрахованию

1. Деятельность по осуществлению перестрахования на территории Республики Казахстан подлежит лицензированию в порядке, предусмотренном настоящим Законом.

2. Страховая организация осуществляет передачу страховых рисков на перестрахование без наличия лицензии по перестрахованию.

3. Страховая организация вправе принимать страховые риски на перестрахование только при наличии лицензии по перестрахованию.

4. Страховая организация, имеющая лицензию по отрасли "общее страхование", вправе получить лицензию и осуществлять деятельность по перестрахованию по всем классам страхования, указанным в ее лицензии по отрасли "общее страхование".

5. Страховая организация, имеющая лицензию по отрасли "страхование жизни", вправе получить лицензию и осуществлять деятельность по перестрахованию по всем классам страхования, указанным в ее лицензии по отрасли "страхование жизни", с учетом совмещения классов, предусмотренных пунктом 3 статьи 8 настоящего Закона.

6. Перестраховочная организация, осуществляющая перестрахование как исключительный вид деятельности на основании лицензии по перестрахованию, вправе осуществлять перестрахование по всем классам страхования в отраслях "страхование жизни" и "общее страхование".

7. При передаче цедентом страховых рисков в перестрахование обязательно наличие у цедента подтверждения перестраховочной организации в письменной форме о принятии последней рисков на перестрахование (акцепта) с указанием всех условий перестрахования.

8. Страховая (перестраховочная) организация, Экспортно-кредитное агентство Казахстана не вправе передавать страховые риски в перестрахование страховым (перестраховочным) организациям – нерезидентам Республики Казахстан, включенным в реестр запрещенных страховых (перестраховочных) организаций – нерезидентов Республики Казахстан.

Основаниями включения в реестр запрещенных страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан являются:

1) наличие факта неисполнения страховой (перестраховочной) организацией-нерезидентом Республики Казахстан требования страховой (перестраховочной) организации-резидента Республики Казахстан об осуществлении перестраховочной выплаты, удовлетворенного решением суда (в случае отказа в осуществлении перестраховочной выплаты или осуществления ее не в полном объеме);

2) наличие факта непредставления, а равно представления страховой (перестраховочной) организацией-нерезидентом Республики Казахстан уполномоченному органу недостоверных либо неполных сведений об объеме принятых рисков, премий и существенных условиях заключенного договора перестрахования.

Реестр запрещенных страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан размещается на интернет-ресурсе уполномоченного органа.

Порядок ведения реестра запрещенных страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан определяется нормативным правовым актом уполномоченного органа.

8-1. Страховая (перестраховочная) организация вправе передавать страховые риски на перестрахование перестраховочной организации, являющейся нерезидентом Республики Казахстан, напрямую или через посредничество:

1) страхового брокера;

2) страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан при условии, что страховой брокер – нерезидент Республики Казахстан имеет на территории Республики Казахстан дочернюю организацию, осуществляющую деятельность страхового брокера на основании лицензии уполномоченного органа;

3) филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан;

4) страхового брокера – участника Международного финансового центра "Астана".

Страховая (перестраховочная) организация вправе передавать страховые риски на перестрахование перестраховочной организации, являющейся участником Международного финансового центра "Астана" напрямую или через посредничество:

1) страхового брокера;

2) страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан при условии, что страховой брокер – нерезидент Республики Казахстан имеет на территории Республики Казахстан дочернюю организацию, осуществляющую деятельность страхового брокера на основании лицензии уполномоченного органа;

3) филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан;

4) страхового брокера – участника Международного финансового центра "Астана".

8-2. Страховая (перестраховочная) организация вправе передавать и принимать страховые риски на перестрахование Экспортно-кредитному агентству Казахстана напрямую или через посредничество:

1) страхового брокера;

2) страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан при условии, что страховой брокер – нерезидент Республики Казахстан имеет на территории Республики Казахстан дочернюю организацию, осуществляющую деятельность страхового брокера на основании лицензии уполномоченного органа;

3) филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан;

4) страхового брокера – участника Международного финансового центра "Астана".

9. Действовал до 16.12.2020 в соответствии с Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI.

10. В случае участия страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан в процессе передачи страховых рисков в перестрахование через посредничество страхового брокера (филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан) страховой брокер (филиал страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан) представляет в Национальный Банк отчет об условиях размещения страховым брокером – нерезидентом Республики Казахстан данных рисков на перестрахование перестраховочным организациям – нерезидентам Республики Казахстан в соответствии с нормативным правовым актом Национального Банка по согласованию с уполномоченным органом.

Дочерняя организация страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан, осуществляющая деятельность страхового брокера, представляет в Национальный Банк отчет о договорах перестрахования, заключенных страховой (перестраховочной) организацией через посредничество данного страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан, в соответствии с нормативным правовым актом Национального Банка по согласованию с уполномоченным органом.

Передача страховых рисков в перестрахование перестраховочной организации – участнику Международного финансового центра "Астана", в том числе через посредничество страхового брокера – участника Международного финансового центра "Астана", осуществляется при условии наличия соглашения об обмене информацией между уполномоченным органом и юридическим лицом, осуществляющим регулирование финансовых услуг и связанной с ними деятельности в Международном финансовом центре "Астана".

11. Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

12. Нормы настоящего Закона в части создания, лицензирования, регулирования и прекращения деятельности страховой организации применяются к условиям создания лицензирования, регулирования и прекращения деятельности перестраховочных организаций, осуществляющих перестрахование как исключительный вид деятельности.

13. Страховой (перестраховочной) организации запрещается передавать страховые риски на перестрахование перестраховочной организации, являющейся нерезидентом Республики Казахстан либо участником Международного финансового центра "Астана", при участии двух и более страховых брокеров, являющихся участниками Международного финансового центра "Астана" либо страховыми брокерами – нерезидентами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 9 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 23.01.2024 № 54-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 3. Страховой рынок

Статья 10. Участники страхового рынка

Участниками страхового рынка Республики Казахстан являются:

1) страховая (перестраховочная) организация;

1-1) филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

2) страховой брокер;

2-1) филиал страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан;

3) страховой агент;

4) страхователь, застрахованный, выгодоприобретатель;

5) актуарий;

6) независимый актуарий;

7) оценщик;

8) андеррайтер;

9) аджастер;

10) сюрвейер;

11) страховой омбудсман;

11-1) организация, гарантирующая осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций;

11-2) организация по формированию и ведению базы данных;

12) объединение страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров;

13) объединение актуариев;

14) иные физические и юридические лица, осуществляющие предпринимательскую деятельность, связанную со страхованием.

Сноска. Статья 10 в редакции Закона РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 16.12.2020); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 10.01.2018 № 134-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 10-1. Полномочия объединения страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров

1. К полномочиям объединения страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров относятся:

1) обеспечение взаимодействия своих членов при осуществлении ими деятельности на страховом рынке;

2) разработка внутренних документов;

3) проведение обучения участников страхового рынка, в том числе проведение экзамена на знание минимальной программы обучения страховых агентов и выдача документа, подтверждающего сдачу экзамена по минимальной программе обучения страховых агентов, с указанием итогового результата экзамена;

4) рассмотрение споров, возникающих между членами;

5) обеспечение защиты интересов своих членов;

6) направление уполномоченному органу сведений о возможных нарушениях профессиональными участниками страхового рынка требований, установленных законодательными актами Республики Казахстан;

7) осуществление иных функций, предусмотренных учредительными документами.

2. Объединения страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров обязаны доводить до сведения своих членов информацию, предоставляемую уполномоченным органом, по вопросам профессиональной деятельности их членов.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-1 в соответствии с Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие с 01.01.2023).

Статья 10-2. Внутренние документы объединения страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров

Объединения страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров принимают следующие внутренние документы:

1) стандарты деятельности на страховом рынке;

2) кодекс профессиональной этики;

3) порядок разрешения споров;

4) иные документы, предусмотренные уставом.

Внутренние документы утверждаются высшим органом управления объединения страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров и являются обязательными для исполнения их членами.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-2 в соответствии с Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 10-3. Объединение актуариев

1. Объединение актуариев создается в форме некоммерческой организации, деятельность которой регулируется настоящим Законом, Законом Республики Казахстан "О саморегулировании" и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан, учредительными документами объединения актуариев.

2. Условия и порядок приема в члены и прекращения членства в объединении актуариев устанавливаются уставом объединения актуариев.

Объединение актуариев ведет перечень своих членов и размещает его на своем интернет-ресурсе.

3. Объединение актуариев осуществляет следующие функции:

1) проведение актуарных исследований в области страхования и страховой деятельности, в том числе актуарной оценки и экспертизы страховых тарифов по классам страхования, содержание и условия которых определяются законодательными актами Республики Казахстан;

2) проведение анализа и обновление показателей дожития по договорам аннуитетного страхования, заключенным в рамках Социального кодекса Республики Казахстан и Закона Республики Казахстан "Об обязательном страховании работника от несчастных случаев при исполнении им трудовых (служебных) обязанностей";

3) проведение обучения и экзаменов по минимальной обязательной программе обучения актуариев;

4) разработка внутренних документов;

5) обеспечение взаимодействия своих членов при осуществлении своей деятельности;

6) рассмотрение споров, возникающих между членами;

7) обеспечение защиты интересов своих членов;

8) осуществление иных функций, не противоречащих требованиям законодательства Республики Казахстан о саморегулировании и нормативного правового акта уполномоченного органа.

4. Работники и члены объединения актуариев несут ответственность за разглашение сведений, полученных в ходе осуществления ими своих функций, составляющих служебную, коммерческую тайны, тайну страхования или иную охраняемую законом тайну, в соответствии с законами Республики Казахстан.

5. Разработка и утверждение мер воздействия, порядка и оснований их применения, порядка рассмотрения дел о нарушении членами объединения актуариев кодекса профессиональной этики и стандартов профессиональной практики, квалификационных и иных требований к членству относятся к компетенции высшего органа управления объединения актуариев.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-3 в соответствии с Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 20.04.2023 № 226-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Статья 11. Деятельность страховой (перестраховочной) организации

1. Страховая деятельность является основным видом предпринимательской деятельности, осуществляемой страховой (перестраховочной) организацией.

2. Страховая (перестраховочная) организация, кроме страховой деятельности, вправе осуществлять следующие виды деятельности:

1) инвестиционную деятельность с учетом ограничений, установленных настоящим Законом;

1-1) деятельность по управлению инвестиционным портфелем в отношении активов, сформированных за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях, на основании лицензии на осуществление деятельности по управлению инвестиционным портфелем на рынке ценных бумаг в случаях и порядке, предусмотренных законодательством Республики Казахстан;

2) выдачу своим страхователям займов в пределах выкупной суммы, предусмотренной соответствующим договором накопительного страхования (для страховой организации, осуществляющей деятельность в отрасли "страхование жизни");

3) продажу специализированного программного обеспечения, используемого для автоматизации деятельности страховых (перестраховочных) организаций;

4) продажу специальной литературы по страхованию и страховой деятельности на любых видах носителей информации;

5) продажу или сдачу в аренду имущества, приобретенного для собственных нужд (для страховой (перестраховочной) организации) или поступившего в ее распоряжение в связи с заключением договоров страхования (для страховой организации);

6) предоставление консультационных услуг по вопросам, связанным со страховой деятельностью;

7) организацию и проведение обучения в целях повышения квалификации специалистов в области страхования (перестрахования);

8) страховое посредничество в качестве страхового агента;

9) деятельность, указанную в пункте 1 статьи 52 настоящего Закона;

10) исключен Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2);

11) ассистанс, осуществляемый на основании договора о совместной деятельности между страховыми организациями либо между страховыми организациями и иными юридическими лицами, оказывающими услуги ассистанса;

12) деятельность предусмотренная законодательными актами Республики Казахстан, в рамках участия в системе гарантирования страховых выплат.

3. Страховой (перестраховочной) организации запрещается осуществление сделок и проведение операций в качестве предпринимательской деятельности, не предусмотренных пунктами 1 и 2 настоящей статьи.

Филиалу страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан запрещаются осуществление сделок и проведение операций в качестве предпринимательской деятельности, не относящейся к страховой (перестраховочной) деятельности.

Филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, кроме страховой деятельности, вправе предоставлять консультационные услуги по вопросам, связанным со страховой деятельностью.

Филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, осуществляющий деятельность в отрасли "страхование жизни", кроме страховой деятельности, вправе предоставлять услуги по выдаче страховой организацией-нерезидентом Республики Казахстан своим страхователям займов в пределах выкупной суммы, предусмотренной соответствующим договором накопительного страхования.

3-1. Страховая организация не вправе осуществлять страховую деятельность по гарантируемым в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат" видам страхования при отсутствии у нее крупного участника-физического лица или страхового холдинга.

Требование части первой настоящего пункта не распространяется на страховые организации, более пятидесяти процентов размещенных акций которых прямо или косвенно принадлежат или переданы в доверительное управление государству или национальному управляющему холдингу.

Филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан вправе осуществлять обязательное страхование, виды, условия и порядок которого определяются законами Республики Казахстан.

3-2. Страховые организации вправе собирать копии документов, удостоверяющих личность нерезидентов, для целей, предусмотренных настоящим Законом.

4. Страховые организации вправе создать организацию, гарантирующую осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций. Порядок создания и деятельность организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, регулируются законодательством Республики Казахстан.

Обязательное участие страховых организаций в организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, предусматривается настоящим Законом и отдельными законами Республики Казахстан.

Положение части первой настоящего пункта не распространяется на филиалы страховых (перестраховочных) организаций – нерезидентов Республики Казахстан.

5. Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. Статья 11 с изменениями, внесенными законами РК от 11.06.2003 N 436; от 10.07.2003 N 483 (вводится в действие с 01.01.2004); от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 30.12.2009 № 234-IV; от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 11.12.2023 № 44-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 11-1. Общие условия осуществления страховой (перестраховочной) деятельности

Сноска. Заголовок статьи 11-1 в редакции Закона РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Страховая (перестраховочная) организация вправе осуществлять страховую деятельность только при наличии лицензии на право осуществления страховой деятельности (деятельности по перестрахованию), правил страхования, определяющих общие условия осуществления страхования по определенному виду, и внутренних правил.

1-1. Исключен Законом РК от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

1-2. Страховая организация в течение тридцати календарных дней с даты получения лицензии на право осуществления страховой деятельности обязана войти в состав совета представителей страхового омбудсмана.

2. Внутренние правила страховой (перестраховочной) организации должны определять:

1) структуру, задачи, функции и полномочия подразделений страховой (перестраховочной) организации;

2) структуру, количество членов, задачи, функции и полномочия службы внутреннего аудита и других постоянно действующих органов;

3) систему управления рисками, раскрывающую политику страховой (перестраховочной) организации по управлению техническими (страховыми), инвестиционными, кредитными, операционными, рыночными и другими рисками;

4) права и обязанности руководителей структурных подразделений;

5) полномочия должностных лиц и работников страховой (перестраховочной) организации при осуществлении ими сделок от ее имени и за ее счет;

6) порядок регистрации письменных и устных обращений страхователей (застрахованных), потерпевших (выгодоприобретателей) и их представителей, а также поступающих заявлений и документов по вопросам страховых случаев;

7) порядок и сроки рассмотрения и представления ответов страхователям (застрахованным), потерпевшим (выгодоприобретателям) и их представителям по заявлениям и документам по вопросам страховых случаев;

8) процедуру принятия решения о страховой выплате с указанием сроков ее осуществления или представления мотивированного обоснования причин отказа в страховой выплате;

9) порядок оценки страховых рисков (в том числе имущества, принимаемого в страхование) и размера ущерба по страховому случаю;

10) полномочия андеррайтера, аджастера и сюрвейера;

11) требования к порядку оценки при принятии страховых рисков на перестрахование (в случае осуществления перестраховочной деятельности);

11-1) порядок определения размера комиссионного вознаграждения страхового агента;

12) порядок прохождения документов и процедуры по принятию решений по перестрахованию (в случае осуществления перестраховочной деятельности).

3. Правила страхования и внутренние правила страховой (перестраховочной) организации утверждаются советом директоров, а филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан – соответствующим органом управления страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.

Страховая организация обязана разместить правила страхования по видам страхования, по которым предусматривается возможность заключения договора страхования в электронной форме, на интернет-ресурсе страховщика.

В случае заключения договоров добровольного страхования в электронной форме с использованием интернет-ресурсов других организаций, являющихся партнерами страховой организации на основании соответствующего соглашения, страховая организация обязана обеспечить размещение правил страхования на их интернет-ресурсах.

3-1. Правила страхования и внутренние правила исламской страховой (перестраховочной) организации утверждаются советом директоров при наличии положительного заключения совета по принципам исламского финансирования, а филиала исламской страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан – соответствующим органом управления исламской страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан при наличии положительного заключения совета по принципам исламского финансирования.

4. Страховая (перестраховочная) организация не вправе осуществлять страховую деятельность без наличия в своем штате актуария, имеющего действительную лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке.

Актуарий, состоящий в штате страховой (перестраховочной) организации, не должен быть аффилированным лицом данной страховой (перестраховочной) организации и (или) ее акционера, и (или) ее руководящего работника.

Актуарий, имеющий лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, не вправе совмещать свою деятельность в других страховых (перестраховочных) организациях, за исключением случаев привлечения в качестве независимого актуария.

5. Страховая (перестраховочная) организация привлекает независимого актуария для проверки установленной настоящим Законом деятельности актуария, состоящего в штате страховой (перестраховочной) организации, в порядке и сроки, установленные нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Требования настоящего пункта не распространяются на страховую (перестраховочную) организацию в случае привлечения независимого актуария аудиторской организацией при проведении обязательного аудита.

6. Независимый актуарий должен соответствовать следующим требованиям:

1) не являться работником проверяемой страховой (перестраховочной) организации;

2) иметь опыт актуарной деятельности не менее трех лет и не менее двух лет в отрасли страхования, в которой осуществляет деятельность проверяемая страховая (перестраховочная) организация, и являться членом объединения актуариев;

2-1) не являться аффилированным лицом страховой (перестраховочной) организации, ее акционеров и (или) руководящих работников и родственником штатного актуария;

3) иметь действительную лицензию уполномоченного органа на актуарную деятельность или являться членом международных ассоциаций актуариев, перечень и требования к которым устанавливаются уполномоченным органом, в случае, предусмотренном пунктом 5 настоящей статьи.

7. Независимый актуарий несет ответственность за разглашение сведений, полученных в ходе проверки деятельности актуария, состоящего в штате страховой (перестраховочной) организации, в соответствии с законами Республики Казахстан.

8. Требования к осуществлению страховой организацией страховой деятельности, в том числе во взаимоотношениях с участниками страхового рынка, устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Сноска. Глава дополнена статьей 11-1 в соответствии с Законом РК от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.03.2016 № 479-V(вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 12. Особенности осуществления деятельности по страхованию жизни

1. Страховая организация, осуществляющая деятельность по накопительному страхованию, за исключением исламской страховой организации, вправе в пределах выкупной суммы предоставлять займы своим страхователям с учетом требований нормативных правовых актов уполномоченного органа.

Филиал страховой организации-нерезидента Республики Казахстан, осуществляющий деятельность по накопительному страхованию, за исключением филиала исламской страховой организации-нерезидента Республики Казахстан, вправе предоставлять услуги по предоставлению страховой организацией-нерезидентом Республики Казахстан займов своим страхователям в пределах выкупной суммы с учетом требований нормативных правовых актов уполномоченного органа.

2. Страховая организация вправе увеличить размер регулярных страховых выплат в период действия договора аннуитетного страхования на основании заключения актуария в порядке, предусмотренном нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

3. Исключен Законом РК от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. Страховая организация вправе разработать виды страхования в рамках классов страхования, указанных в пункте 2 статьи 6 настоящего Закона, предусматривающие осуществление страховой выплаты в случае участия страхователя в инвестициях, а также прибыли страховщика.

5. Порядок и особенности участия страхователя в инвестициях или прибыли страховщика, заключения филиалом страховой организации – нерезидента Республики Казахстан договора страхования, предусматривающего условие участия страхователя в инвестициях или прибыли страховщика, а также требования к содержанию договора страхования, предусматривающего условие участия страхователя в инвестициях или прибыли страховщика, определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

При заключении договора страхования, предусматривающего условие участия страхователя в инвестициях, страховая организация вправе управлять активами, сформированными за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях, самостоятельно при наличии у страховой организации лицензии на осуществление деятельности по управлению инвестиционным портфелем на рынке ценных бумаг и (или) передать их в инвестиционное управление управляющему инвестиционным портфелем, не являющемуся страховой организацией.

Условия и порядок передачи страховой организацией активов, сформированных за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях, в инвестиционное управление управляющему инвестиционным портфелем, не являющемуся страховой организацией, определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Условия и порядок передачи филиалом страховой организации – нерезидента Республики Казахстан активов, сформированных за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от их инвестирования, в инвестиционное управление страховой организации – нерезиденту Республики Казахстан, имеющей лицензию на осуществление деятельности по управлению инвестиционным портфелем на рынке ценных бумаг государства, резидентом которого является страховая организация – нерезидент Республики Казахстан, определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Страховые организации, осуществляющие заключение договоров страхования, предусматривающих условие участия страхователя в инвестициях, ведут бухгалтерский учет и представляют финансовую отчетность и первичные статистические данные раздельно по собственным средствам и активам, сформированным за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях, в Национальный Банк в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Инвестиционные риски по активам, сформированным за счет части страховой премии (страховых взносов), полученной (полученных) от страхователя для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от ее (их) инвестирования, по договору страхования, предусматривающему условие участия страхователя в инвестициях, несет страхователь.

5-1. Наложение ареста или обращение взысканий на активы, сформированные за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях, по долгам страховой организации, банка-кастодиана и управляющего инвестиционным портфелем не допускаются, в том числе в случаях ликвидации и (или) банкротства перечисленных субъектов.

5-2. Определение стоимости активов, сформированных за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях, осуществляется на условиях, по методике и в порядке, определенных нормативным правовым актом уполномоченного органа.

5-3. Особенности распределения активов, сформированных за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях, между страхователями, включая случаи добровольной, принудительной ликвидации или добровольной реорганизации страховой организации в юридическое лицо, не осуществляющее страховую деятельность, устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

6. Осуществление выплаты в связи с участием страхователя в инвестициях или прибыли страховщика с учетом накопленных сумм производится в следующих случаях:

1) наступления страхового случая в составе страховой выплаты;

2) окончания срока накопительного страхования в составе страховой выплаты;

3) досрочного расторжения договора страхования в составе выкупной суммы.

Не допускается заключение договора страхования, предусматривающего условие участия страхователя в прибыли страховщика, с акционерами (единственным акционером) и (или) аффилированными лицами страховой организации.

Сноска. Статья 12 в редакции Закона РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 13. Деятельность по сострахованию и совместному перестрахованию

1. При осуществлении страхования (перестрахования) рисков посредством создания страхового (перестраховочного) пула договор сострахования (перестрахования) может заключаться на условиях страховой (перестраховочной) организации, принимающей на себя функции и полномочия ведущей страховой (перестраховочной) организации.

2. Договор о совместной деятельности должен содержать следующую информацию:

1) наименование страховой (перестраховочной) организации, являющейся ведущей в деятельности страхового (перестраховочного) пула, либо страхового брокера, привлеченного для управления деятельностью страхового (перестраховочного) пула;

2) классы (виды) страхования и перечень страховых рисков, являющихся предметом деятельности страхового (перестраховочного) пула;

3) максимальный размер совокупных обязательств страхового (перестраховочного) пула и его участников, включая максимальный размер обязательств по отдельному договору сострахования (совместного перестрахования), максимальную долю ответственности каждого участника пула по принимаемым рискам;

4) условия, порядок заключения и исполнения договоров сострахования (совместного перестрахования);

4-1) процедуры присоединения и исключения участников, включая перераспределение обязательств участника страхового (перестраховочного) пула в случае лишения лицензии по классу (виду) страхования, являющемуся предметом деятельности страхового (перестраховочного) пула;

5) срок действия договора;

6) права и обязанности сторон;

6-1) функции и полномочия ведущей страховой (перестраховочной) организации, включая полномочия по заключению договоров сострахования (совместного перестрахования);

6-2) порядок и сроки осуществления взаиморасчетов между сторонами договора о совместной деятельности по страховым премиям, страховым выплатам по договорам сострахования (совместного перестрахования), а также вознаграждениям ведущей страховой (перестраховочной) организации;

7) порядок разрешения споров;

8) подписи сторон.

Страховая (перестраховочная) организация в течение десяти календарных дней со дня заключения договора о совместной деятельности с участием страховой (перестраховочной) организации уведомляет уполномоченный орган о его заключении с приложением копии данного договора.

3. Договор сострахования (совместного перестрахования) должен отвечать требованиям, предъявляемым законодательством Республики Казахстан к договору страхования (перестрахования).

4. Договор сострахования (совместного перестрахования), заключенный в рамках деятельности страхового (перестраховочного) пула, должен содержать номер и дату заключения договора о совместной деятельности, сведения об участниках страхового (перестраховочного) пула, а также подпись уполномоченного лица страховой (перестраховочной) организации, являющейся ведущей в деятельности страхового (перестраховочного) пула, либо страхового брокера, привлеченного для управления деятельностью страхового (перестраховочного) пула.

5. Страховые резервы формируются каждым участником страхового (перестраховочного) пула в соответствии с объемами принятых обязательств.

6. Запрещается участвовать в страховом пуле страховой организации, в лицензии которой не указан соответствующий класс страхования.

7. Запрещается участвовать в перестраховочном пуле страховой (перестраховочной) организации, не имеющей лицензию на осуществление деятельности по перестрахованию по соответствующей отрасли страхования.

8. Не допускается отказ участником страхового (перестраховочного) пула от исполнения принятых им обязательств в рамках деятельности пула, за исключением случаев, предусмотренных нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Страховой (перестраховочный) пул не отвечает по обязательствам его участников, возникшим вне рамок деятельности пула, равно как и участники страхового (перестраховочного) пула не отвечают по обязательствам других участников, возникшим вне рамок деятельности пула.

9. Для управления деятельностью страхового (перестраховочного) пула могут привлекаться страховые брокеры, имеющие соответствующую лицензию уполномоченного органа, при наличии соглашения между участниками страхового (перестраховочного) пула и страховым брокером, условия которого устанавливаются договором о совместной деятельности.

При заключении договора о совместной деятельности с участием страхового брокера страховой брокер осуществляет функции ведущей страховой (перестраховочной) организации, установленные настоящей статьей.

Сноска. Статья 13 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2024 № 74-VIII (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 14. Запрет на безлицензионную деятельность

1. Ни одно лицо, не имеющее соответствующую лицензию уполномоченного органа, не имеет права:

1) осуществлять от своего имени деятельность по страхованию, перестрахованию, оказывать услуги страхового брокера, актуария в случаях, предусмотренных пунктами 4 и 5 статьи 11-1 настоящего Закона, в качестве основного или дополнительного вида деятельности;

2) использовать на любом языке в своем наименовании, документах, объявлениях и рекламе слова "страхование", "перестрахование", "страховая организация", "перестраховочная организация", "страховой брокер" или производные от них слова (выражения), подразумевающие, что оно осуществляет от своего имени страховые или перестраховочные операции либо выступает в качестве страхового брокера, актуария в случаях, предусмотренных пунктами 4 и 5 статьи 11-1 настоящего Закона.

2. Запрещается осуществление страховой деятельности без лицензии уполномоченного органа, за исключением деятельности обществ взаимного страхования.

Сноска. Статья 14 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 15. Трансграничное страхование и перестрахование

1. Страхование, связанное с осуществлением страховой организацией деятельности по заключению и исполнению договоров страхования на территории другого государства, является трансграничным.

2. Исключен Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Посредническая деятельность по заключению договора страхования со страховой организацией – нерезидентом Республики Казахстан, за исключением договоров страхования гражданско-правовой ответственности владельцев автотранспортных средств, выезжающих за пределы Республики Казахстан, рисков, указанных в подпункте 2) пункта 2 статьи 5-1 настоящего Закона, на территории Республики Казахстан не допускается, если международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан, не предусмотрено иное.

4. Посредническую деятельность по заключению на территории Республики Казахстан от имени страховой организации – нерезидента Республики Казахстан договоров страхования гражданско-правовой ответственности владельцев автотранспортных средств, выезжающих за пределы Республики Казахстан, рисков, указанных в подпункте 2) пункта 2 статьи 5-1 настоящего Закона, также могут осуществлять страховые организации резиденты Республики Казахстан, имеющие лицензию уполномоченного органа с указанием соответствующего класса страхования, и страховые брокеры – резиденты Республики Казахстан при наличии соответствующего договора, заключенного с названной страховой организацией – нерезидентом Республики Казахстан.

5. Исключен Законом РК от 20.02.2006 № 128 (порядок введения в действие см. ст.2).
Сноска. Статья 15 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2003 № 483 (вводится в действие с 01.01.2004); от 20.02.2006 № 128 (порядок введения в действие см. ст.2); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.04.2019 № 241-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 15-1. Запрет на предоставление льготных условий лицам, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями

Сноска. Заголовок статьи 15-1 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019).

1. Страховой (перестраховочной) организации запрещается предоставление льготных условий лицам, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями.

2. Предоставление льготных условий лицу, связанному со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, означает совершение сделки с лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, или в его интересах, которую по ее природе, цели, особенностям и риску страховая (перестраховочная) организация не совершила бы с лицом, не связанным с ней особыми отношениями, а именно:

1) применение страхового тарифа ниже либо осуществление страховой выплаты выше, чем для других страхователей;

2) оплата приобретаемого имущества и (или) услуг лицу, связанному со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, по цене выше, чем оплата аналогичных приобретаемого имущества и (или) услуг третьим лицам, по сделке или совокупности сделок, стоимость которых превышает размер, установленный нормативным правовым актом уполномоченного органа;

3) продажа лицу, связанному со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, имущества по стоимости ниже, чем продажа аналогичного имущества третьим лицам или ниже рыночной стоимости либо стоимости, указанной в отчете об оценке (в случае отсутствия рыночной стоимости);

4) совершение сделок, ранее отнесенных уполномоченным органом к сделкам с льготными условиями путем использования мотивированного суждения.

Дополнительные критерии отнесения сделок к сделкам с льготными условиями устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

2-1. Лицами, связанными со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, признаются:

1) должностное лицо или руководящий работник, первый руководитель и главный бухгалтер филиала данной страховой (перестраховочной) организации, а также их супруги и близкие родственники;

2) физическое или юридическое лицо, являющееся крупным участником данной страховой (перестраховочной) организации, либо должностное лицо крупного участника страховой (перестраховочной) организации, а также их супруги и близкие родственники;

3) юридическое лицо, в котором лица, указанные в подпунктах 1) и 2) настоящего пункта, владеют десятью и более процентами размещенных акций (за вычетом привилегированных и выкупленных акций) или долей участия в уставном капитале либо являются должностными лицами;

4) аффилированные лица страховой (перестраховочной) организации;

5) физическое или юридическое лицо, соответствующее признакам связанности со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, установленным нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Уполномоченный орган вправе отнести физическое или юридическое лицо к лицам, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, путем использования мотивированного суждения. В этом случае данное физическое или юридическое лицо признается страховой (перестраховочной) организацией лицом, связанным с ней особыми отношениями, с даты получения страховой (перестраховочной) организацией соответствующей меры надзорного реагирования уполномоченного органа.

В целях настоящей статьи лицами, связанными со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, не признаются независимый директор, национальный управляющий холдинг, являющийся акционером страховой (перестраховочной) организации, и юридические лица, десять и более процентов акций (долей участия в уставном капитале) которых принадлежат такому национальному управляющему холдингу, а также юридические лица, в которых должностное лицо страховой (перестраховочной) организации, являющееся независимым директором, является в органах управления независимым директором, а также иные лица, определенные нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Для целей признания лиц, связанных с филиалом страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан особыми отношениями:

под страховой (перестраховочной) организацией в подпункте 2) части первой настоящего пункта понимается страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан;

под страховой (перестраховочной) организацией в подпунктах 4) и 5) части первой настоящего пункта понимается филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.

Аффилированными лицами филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан признаются аффилированные лица страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, признаваемые таковыми в соответствии с законодательством государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан.

Филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан ведет учет своих аффилированных лиц на основании сведений, представляемых страховой (перестраховочной) организацией-нерезидентом Республики Казахстан.

3. Исключен Законом РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

4. Сделка с лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, совершается с учетом требований пункта 1 настоящей статьи только по решению совета директоров страховой (перестраховочной) организации.

Требование части первой настоящего пункта не распространяется на сделки с лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, типовые условия которых установлены законодательством Республики Казахстан и (или) ранее были утверждены советом директоров страховой (перестраховочной) организации и применяются к аналогичным сделкам с третьими лицами.

Отказ от прав требований в отношении активов, предоставленных (размещенных) лицам (у лиц), связанным (связанных) со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, осуществляется с последующим уведомлением общего собрания акционеров.

Лицо, указанное в пункте 2-1 настоящей статьи, не должно принимать участие в рассмотрении и принятии решений по любой сделке между страховой (перестраховочной) организацией и:

им самим;

любым из его близких родственников или его супругом (супругой);

любым юридическим лицом, в котором он или кто-либо из его близких родственников, его супруг (супруга) является должностным лицом (за исключением независимого директора) или крупным участником.

Решение совета директоров по любой сделке между страховой (перестраховочной) организацией и лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, может быть принято только после рассмотрения советом директоров всех ее условий.

Для целей применения требований настоящего пункта к филиалу страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан под советом директоров страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан понимается соответствующий орган управления страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.

4-1. Исключен Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019).

5. Страховая (перестраховочная) организация обязана предоставлять в Национальный Банк информацию о лицах, связанных со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, а также обо всех сделках, заключенных с данными лицами, в порядке, сроки и по формам, которые предусмотрены нормативными правовыми актами Национального Банка по согласованию с уполномоченным органом.

5-1. Исключен Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019).

6. Требования настоящей статьи распространяются на страховые холдинги, за исключением:

1) нерезидентов Республики Казахстан, являющихся страховым холдингом, лицом, обладающим признаками страхового холдинга, при выполнении одного из следующих условий:

наличие индивидуального кредитного рейтинга не ниже рейтинга А одного из рейтинговых агентств, перечень которых устанавливается уполномоченным органом, а также письменного подтверждения от органа финансового надзора страны происхождения страхового холдинга, лица, обладающего признаками страхового холдинга, о том, что указанные лица-нерезиденты Республики Казахстан подлежат консолидированному надзору;

наличие соглашения между уполномоченным органом и соответствующим надзорным органом иностранного государства об обмене информацией, а также минимального требуемого рейтинга одного из рейтинговых агентств. Минимальный рейтинг и перечень рейтинговых агентств устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа;

2) страховых холдингов, являющихся банковскими холдингами, входящими в состав банковских конгломератов.

Сноска. Глава 3 дополнена статьей 15-1 в соответствии с Законом РК от 23.10.2008 N 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 26.12.2012 № 61-V (вводится в действие с 04.02.2012); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 15-2. Требования к страховой организации и интернет-ресурсам при заключении договора страхования и урегулировании страховых случаев путем обмена электронными информационными ресурсами

1. В случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан или правилами страхования, заключение договоров страхования и урегулирование страховых случаев в электронной форме осуществляется путем обмена электронными информационными ресурсами между организацией по формированию и ведению базы данных, страховщиком и страхователем (застрахованным, выгодоприобретателем).

2. Обмен электронными информационными ресурсами между страховой организацией и организацией по формированию и ведению базы данных осуществляется посредством интеграции интернет-ресурса и (или) информационной системы страховой организации с базой данных.

Обмен электронными информационными ресурсами между страхователем (застрахованным, выгодоприобретателем) и страховщиком осуществляется посредством интернет-ресурсов страховой организации и других организаций, являющихся партнерами страховой организации на основании соответствующего соглашения, в порядке, определенном нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Требования к интернет-ресурсам партнеров страховой организации, используемым для обмена электронными информационными ресурсами, устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

На интернет-ресурсе организации по формированию и ведению базы данных размещается ссылка на интернет-ресурс страховой организации, используемый для заключения договора страхования и урегулирования страховых случаев в электронной форме.

3. Порядок обмена электронными информационными ресурсами между организацией по формированию и ведению базы данных и страховщиком, страховщиком и страхователем (застрахованным, выгодоприобретателем) определяется нормативным правовым актом уполномоченного органа.

4. Страховая организация при использовании интернет-ресурса страховщика и (или) интернет-ресурсов других организаций в соответствии с пунктом 1 и частью второй пункта 2 настоящей статьи обеспечивает:

1) незамедлительное отправление страхователю уведомления о заключении договора страхования либо отказе в его заключении (с указанием причин отказа) в виде электронного сообщения;

2) уведомление страхователя (застрахованного) об основных этапах процесса урегулирования страхового случая, включая отказ в приеме документов для урегулирования (с указанием причин отказа), в виде электронного сообщения в порядке, определенном нормативным правовым актом уполномоченного органа;

3) возможность проверки страхователем (застрахованным) информации по заключенному договору страхования на интернет-ресурсе страховой организации;

4) возможность проверки страхователем (застрахованным, выгодоприобретателем) информации по страховому случаю на интернет-ресурсе страховой организации;

5) хранение договора страхования в электронной форме и информации по страховому случаю с обеспечением круглосуточного доступа для страхователя (застрахованного, выгодоприобретателя) на интернет-ресурс страховой организации;

6) возможность страхователю (застрахованному, выгодоприобретателю) создания и отправки страховой организации информации в электронной форме (заявления, уведомления и (или) иные документы, сведения), необходимой для:

заключения и изменения договора страхования;

досрочного прекращения договора страхования;

уведомления о наступлении страхового случая (события, рассматриваемого в качестве страхового случая);

определения размера причиненного вреда;

получения страховой выплаты;

урегулирования споров, возникающих из договора страхования, для направления информации о наличии разногласий страховому омбудсману с учетом особенностей, предусмотренных пунктом 1 статьи 86 настоящего Закона.

Уведомление о заключении договора страхования и урегулировании страховых случаев направляется от организации по формированию и ведению базы данных в порядке, определенном нормативным правовым актом уполномоченного органа;

7) защиту персональных данных при осуществлении сбора и обработки персональных данных в соответствии с законодательством Республики Казахстан о персональных данных и их защите;

8) предварительное уведомление страхователя (застрахованного) об истечении срока действия договора страхования в порядке, определенном нормативным правовым актом уполномоченного органа.

5. При заключении договора страхования путем обмена электронными информационными ресурсами договор страхования считается заключенным с даты уплаты страхователем страховой премии (первого страхового взноса в случае уплаты страховой премии в рассрочку), если иное не предусмотрено договором страхования.

6. При заключении договора страхования путем обмена электронными информационными ресурсами страхователь уплачивает страховую премию (первый страховой взнос в случае уплаты страховой премии в рассрочку) после ознакомления с типовыми условиями страхования, предусмотренными законами Республики Казахстан, либо с правилами страхования, подтверждая тем самым свое согласие заключить договор страхования на предложенных ему условиях.

7. Не допускается деятельность страховых агентов при заключении договоров обязательного страхования.

Сноска. Глава 3 дополнена статьей 15-2 в соответствии с Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие с 01.01.2019); в редакции Закона РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие с 01.01.2024).

Статья 16. Требования, предъявляемые к страховой организации, страховому брокеру, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, организации по формированию и ведению базы данных, страховому омбудсману по информированию страхователей

Сноска. Заголовок статьи 16 с изменением, внесенным Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. В целях доведения до страхователей (застрахованных, выгодоприобретателей), лиц, имеющих намерение заключить договор страхования, информации о своей деятельности страховая организация, страховой брокер, организация, гарантирующая осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, организация по формированию и ведению базы данных, страховой омбудсман должны иметь интернет-ресурс.

2. На интернет-ресурсе страховой организации размещается следующая информация:

1) полное наименование, адрес (место нахождения), номера телефонов, режим работы, в том числе филиалов и представительств;

2) сведения об акционерах;

3) сведения о руководящих работниках;

4) сведения о государственном регистрационном номере и
бизнес-идентификационном номере;

5) сведения о номере, дате выдачи лицензии;

6) сведения об осуществляемых видах деятельности;

7) годовая финансовая отчетность, подтвержденная аудиторской организацией, за три предыдущих отчетных года;

8) годовая консолидированная финансовая отчетность, подтвержденная аудиторской организацией, за три предыдущих отчетных года (при наличии);

9) отчеты об итогах деятельности за три предыдущих отчетных года (при наличии);

10) сведения об участии в ассоциациях (союзах), в том числе в объединении страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров (при наличии);

11) присвоенные страховой организации рейтинговыми агентствами рейтинги (в случае присвоения);

12) сведения о созданных страховых (перестраховочных) пулах (для страховой (перестраховочной) организации, являющейся ведущей в деятельности страхового (перестраховочного) пула);

13) правила страхования по видам страхования в добровольной форме, по которым предусматривается возможность заключения договора страхования в электронной форме, с возможностью просмотра их предыдущих редакций, внесенных в них изменений и дополнений;

14) информация о размерах страховых тарифов (страховых премий, взносов) по видам страхования в соответствии с нормативным правовым актом уполномоченного органа. Инструкция по требованиям к методам оценки и принципам расчета страховых тарифов по классам (видам) страхования страховых (перестраховочных) организаций утверждается нормативным правовым актом уполномоченного органа;

15) информация об утвержденных страховой организацией минимальных и максимальных размерах комиссионного вознаграждения страховых агентов по классам (видам) страхования.

2-1. На интернет-ресурсе филиала страховой организации-нерезидента Республики Казахстан размещается следующая информация:

1) полное наименование, адрес (место нахождения), номера телефонов, режим работы;

2) сведения об учетной регистрации и бизнес-идентификационном номере;

3) информация о страховой организации-нерезиденте Республики Казахстан, ее интернет-ресурс;

4) годовая консолидированная финансовая отчетность страховой организации-нерезидента Республики Казахстан, а в случае отсутствия дочерней (дочерних) организации (организаций) – неконсолидированная финансовая отчетность страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, подтвержденная аудиторской организацией, за три предыдущих отчетных года;

5) годовая отчетность по данным бухгалтерского учета филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан за три предыдущих отчетных года (при наличии);

6) информация, указанная в подпунктах 3), 5), 6), 9), 10), 11), 12), 13), 14) и 15) пункта 2 настоящей статьи;

3. На интернет-ресурсе страхового брокера размещается следующая информация:

1) информация, указанная в подпунктах 1), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) и 10) пункта 2 настоящей статьи;

2) сведения об акционерах (участниках);

3) сведения о действующем договоре страхования
гражданско-правовой ответственности страхового брокера перед третьими лицами, включая номер и дату заключения договора, наименование страховщика, объект страхования и перечень рисков, являющихся предметом заключения договора, период его действия и страховую сумму по договору.

3-1. На интернет-ресурсе филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан размещается следующая информация:

1) полное наименование, адрес (место нахождения), номера телефонов, режим работы;

2) сведения об учетной регистрации и бизнес-идентификационном номере;

3) информация о страховом брокере-нерезиденте Республики Казахстан, его интернет-ресурс;

4) годовая консолидированная финансовая отчетность страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, а в случае отсутствия дочерней (дочерних) организации (организаций) – неконсолидированная финансовая отчетность страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, подтвержденная аудиторской организацией, за три предыдущих отчетных года;

5) годовая отчетность по данным бухгалтерского учета филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан за три предыдущих отчетных года (при наличии);

6) информация, указанная в подпунктах 3), 5), 6), 9) и 10) пункта 2, подпункте 3) пункта 3 настоящей статьи.

4. На интернет-ресурсе организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, размещается следующая информация:

1) информация, указанная в подпунктах 1), 2), 3), 4), 6), 7), 9) и 10) пункта 2 настоящей статьи;

2) сведения о страховых организациях-участниках.

5. На интернет-ресурсе страхового омбудсмана размещается следующая информация:

1) информация, указанная в подпунктах 6), 9) и 10) пункта 2 настоящей статьи;

2) полное наименование, адрес (место нахождения), номера телефонов, режим работы офиса страхового омбудсмана, в том числе его филиалов и представительств;

3) сведения об избрании страхового омбудсмана;

4) перечень страховых организаций, филиалов страховых организаций-нерезидентов Республики Казахстан, входящих в состав совета представителей страхового омбудсмана;

5) внутренние правила, регламентирующие деятельность страхового омбудсмана, в том числе порядок и сроки рассмотрения заявлений по разрешению споров и принятия решений, а также меморандумы, заключенные с участниками страхового рынка.

6. На интернет-ресурсе организации по формированию и ведению базы данных размещается следующая информация:

1) информация, указанная в подпунктах 1), 4), 6), 9) и 10) пункта 2 настоящей статьи;

2) сведения о руководителях;

3) сведения об акционерах (участниках).

7. Порядок размещения информации на интернет-ресурсе страховой организации, страхового брокера, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, страхового омбудсмана, организации по формированию и ведению базы данных определяется уполномоченным органом.

8. В случае изменения места нахождения своего постоянно действующего органа, изменения наименования страховая организация, страховой брокер обязаны известить об этом страхователей посредством опубликования объявления в двух периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан, на казахском и русском языках не позднее месячного срока и на интернет-ресурсе страховщика в течение десяти рабочих дней.

В случае изменения места нахождения своего обособленного подразделения страховая организация, страховой брокер обязаны известить об этом своих страхователей посредством опубликования объявления в двух периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан, на казахском и русском языках не позднее месячного срока и на своем интернет-ресурсе в течение десяти рабочих дней.

9. При заключении договора исламского страхования страхователь вправе запросить у исламской страховой организации заключение совета по принципам исламского финансирования, подтверждающее соответствие правил страхования требованиям, указанным в главе 6-1 настоящего Закона.

Сноска. Статья 16 - в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие с 01.01.2019); с изменениями, внесенными законами РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 4. Страховое посредничество

Статья 16-1. Создание страхового брокера

1. Организационно-правовой формой страхового брокера является товарищество с ограниченной ответственностью либо акционерное общество.

2. Наименование страхового брокера должно содержать слова "страховой брокер" или производные от них слова.

3. Страховому брокеру запрещается использовать в своем наименовании слова "национальный", "центральный", "бюджетный", "республиканский".

4. Не допускается использование в качестве наименования обозначений, тождественных или сходных до степени его смешения с наименованием ранее созданных страховых брокеров, в том числе страховых брокеров-нерезидентов Республики Казахстан. Настоящий запрет не распространяется на дочернего страхового брокера в случае использования им наименования родительской организации.

5. Государственная регистрация страхового брокера производится в порядке, определенном законодательством Республики Казахстан.

6. Разрешается открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан.

7. Исключен Законом РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).
Сноска. Глава дополнена статьей 16-1 в соответствии с Законом РК от 20.02.2006 № 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 16.12.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 16-2. Требования к учредителям страхового брокера

1. Запрещается участие страховой (перестраховочной) организации или ее работников, работников филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан в создании или деятельности страхового брокера, открытии или деятельности филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан.

2. Учредители и работники страхового брокера, работники филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан не могут занимать должности в страховой (перестраховочной) организации или осуществлять деятельность страхового агента.

Сноска. Глава дополнена статьей 16-2 в соответствии с Законом РК от 20.02.2006 № 128 (порядок введения в действие см. ст.2); в редакции Закона РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); с изменением, внесенным Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 16-3. Формирование уставного капитала страхового брокера

1. Учредители, участники либо акционеры страхового брокера обязаны оплачивать приобретаемые доли участия либо акции исключительно деньгами в национальной валюте.

2. Минимальный размер уставного капитала создаваемого страхового брокера должен быть полностью оплачен его учредителями к моменту его государственной регистрации.

3. Требования к минимальному размеру уставного и собственного капитала страхового брокера устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Сноска. Глава дополнена статьей 16-3 в соответствии с Законом РК от 20.02.2006 № 128 (порядок введения в действие см. ст.2); с изменением, внесенным Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 16-4. Открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан

1. Заявление о выдаче разрешения на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан на казахском или русском языке подается по форме, установленной нормативным правовым актом уполномоченного органа, с приложением следующих документов:

1) решения страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан об открытии филиала на территории Республики Казахстан;

2) проекта положения о филиале страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан;

3) копий учредительных документов страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан (нотариально засвидетельствованные в случае непредставления оригиналов для сверки);

4) сведений о страховом брокере-нерезиденте Республики Казахстан по форме, определенной уполномоченным органом, в том числе финансовой отчетности за последние два завершенных финансовых года (включая консолидированную при наличии), заверенной аудиторской организацией;

5) организационной структуры филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан и сведений об аффилированных лицах страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан;

6) документов лиц, предлагаемых на должности руководящих работников филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан в соответствии с требованиями, предъявляемыми к руководящим работникам филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, установленными нормативным правовым актом уполномоченного органа;

7) письменного уведомления органа финансового надзора государства, резидентом которого является страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан, об отсутствии возражений против открытия страховым брокером-нерезидентом Республики Казахстан филиала на территории Республики Казахстан либо заявления о том, что такое разрешение по законодательству государства, резидентом которого является страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан, не требуется;

8) письменного подтверждения органа финансового надзора государства, резидентом которого является страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан, о наличии у страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан действующей лицензии на право осуществления деятельности страхового брокера;

9) письменного подтверждения органа финансового надзора государства, резидентом которого является страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан, об отсутствии у страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан нарушений требований законодательства, регулирующего осуществление деятельности страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, государства, резидентом которого является страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан, в течение двух лет, предшествующих представлению заявления;

10) письменного подтверждения уполномоченного органа государства, резидентом которого является страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан, об отсутствии у учредителя (учредителей) страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан судимости по экономическим и коррупционным преступлениям и правонарушениям, а также о том, что учредитель (учредители) не осуществляли деятельность в качестве руководящего работника страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан либо иной финансовой организации государства страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан в период не более чем за один год с момента лишения лицензии в установленном законодательством порядке, принятия решения о принудительной ликвидации, принудительном выкупе акций страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан. Указанное требование применяется в течение пяти лет после лишения лицензии, даты принятия решения о принудительной ликвидации, принудительном выкупе акций страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан;

11) копии действующей лицензии страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, выданной органом финансового надзора государства, резидентом которого является страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан;

12) документов на учетную регистрацию филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, предусмотренных статьей 6-2 Закона Республики Казахстан "О государственной регистрации юридических лиц и учетной регистрации филиалов и представительств";

13) копии документа, подтверждающего оплату сбора за выдачу лицензии на право осуществления деятельности страхового брокера, за исключением случаев оплаты через платежный шлюз "электронного правительства".

Уполномоченный орган вправе запросить дополнительную информацию или документы, необходимые для принятия решения о выдаче разрешения на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан.

Заявление о выдаче разрешения на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан может быть отозвано страховым брокером-нерезидентом Республики Казахстан в любой момент его рассмотрения уполномоченным органом.

Порядок выдачи разрешения на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан определяется нормативным правовым актом уполномоченного органа.

2. Отказ в выдаче разрешения на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан производится по любому из следующих оснований:

1) несоответствие представленных документов требованиям, установленным пунктом 1 настоящей статьи;

2) неустранение замечаний уполномоченного органа по представленным документам в установленный им срок;

3) несоблюдение требований, установленных подпунктом 9) части первой пункта 1 настоящей статьи;

4) несоответствие наименования филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан требованиям пункта 8 настоящей статьи;

5) представление уполномоченному органу недостоверной информации, касающейся страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан.

Уполномоченный орган в сроки, предусмотренные пунктом 5 настоящей статьи, уведомляет страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан об отказе в выдаче разрешения на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан в письменной форме с указанием основания отказа.

3. Выданное разрешение на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан считается отмененным в случаях:

1) принятия страховым брокером-нерезидентом Республики Казахстан решения о прекращении деятельности филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан;

2) непрохождения в Корпорации учетной регистрации в течение двух месяцев со дня выдачи разрешения на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан;

3) неполучения лицензии на право осуществления деятельности страхового брокера в течение трех месяцев со дня прохождения учетной регистрации филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан.

4. Страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан формирует активы филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, принимаемые в качестве резерва, к моменту его учетной регистрации. Порядок формирования активов филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, принимаемых в качестве резерва, и их минимальный размер определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

5. Заявление о выдаче разрешения на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан должно быть рассмотрено уполномоченным органом в течение пятидесяти рабочих дней со дня подачи заявления.

Уведомление о выдаче разрешения на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан направляется страховому брокеру-нерезиденту Республики Казахстан и в Корпорацию.

Разрешение на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан имеет юридическую силу до принятия уполномоченным органом решения о выдаче филиалу страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан лицензии на право осуществления деятельности страхового брокера.

6. Учетная регистрация филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан осуществляется Корпорацией на основании разрешения уполномоченного органа на открытие филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан в порядке, определенном законодательством Республики Казахстан.

7. Правовой статус филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан определяется учетной регистрацией в Корпорации и наличием лицензии на право осуществления деятельности страхового брокера.

8. Филиал страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан использует в качестве своего наименования то, которое указано в положении о филиале страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан.

Филиал страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан в своем наименовании обязан использовать наименование страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, а также слово "филиал".

9. Местом нахождения филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан признается место нахождения на территории Республики Казахстан, указанное в положении о филиале страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан.

Сноска. Закон дополнен статьей 16-4 в соответствии с Законом РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 17. Деятельность страхового брокера и требования, предъявляемые к ней

1. Деятельность страхового брокера является исключительным видом деятельности и подлежит лицензированию уполномоченным органом.

Страховому брокеру запрещается:

1) осуществлять деятельность страхового агента, за исключением деятельности, связанной с управлением деятельностью страхового (перестраховочного) пула;

2) участвовать в государственных закупках по предоставлению услуг, связанных с заключением договоров страхования, за исключением предоставления услуг по управлению деятельностью страхового (перестраховочного) пула;

3) передавать риски в перестрахование при участии двух и более страховых брокеров, являющихся нерезидентами Республики Казахстан либо участниками Международного финансового центра "Астана";

4) выдавать работникам и аффилированным лицам деньги без первичных учетных документов;

5) предоставлять финансовую помощь на безвозмездной основе, за исключением финансовой помощи работникам страхового брокера, на сумму, не превышающую стократный размер месячного расчетного показателя, установленного законом о республиканском бюджете и действующего на 1 января соответствующего финансового года.

2. Страховой брокер осуществляет следующие виды брокерской деятельности:

1) посредническую деятельность по заключению договоров страхования от своего имени и по поручению страхователя;

2) посредническую деятельность по заключению договоров перестрахования от своего имени и по поручению перестрахователя (цедента).

3. Деятельность страхового брокера может включать в себя осуществление следующих видов деятельности:

1) консультационную деятельность по вопросам страхования (перестрахования);

2) поиск и привлечение физических и юридических лиц к страхованию (перестрахованию);

3) проведение сравнительного анализа услуг и финансового состояния страховых (перестраховочных) организаций и Экспортно-кредитного агентства Казахстана;

4) сбор информации об объектах страхования в целях проведения сравнительного анализа услуг, предоставляемых страховыми (перестраховочными) организациями и Экспортно-кредитным агентством Казахстана;

5) разработку по поручению клиентов условий страхования (перестрахования), критериев выбора страховщиков (перестраховщиков), оказание экспертных услуг по выявлению страховых рисков;

6) подготовку и (или) оформление по поручению страхователя (цедента) необходимых для заключения договора страхования (перестрахования) документов, сбор информации по вопросам страхования;

7) оформление по поручению страхователя (цедента) договора страхования (перестрахования);

8) сбор страховых премий от страхователей (цедентов) по договорам страхования (перестрахования) для их последующего перевода страховым (перестраховочным) организациям, Экспортно-кредитному агентству Казахстана при наличии соответствующего соглашения со страхователем (цедентом);

9) размещение страховых рисков по договорам страхования (перестрахования) или сострахования (совместного перестрахования) по поручению клиентов;

10) обеспечение правильного и своевременного оформления документов при заключении договора страхования (перестрахования), осуществлении страховой выплаты, рассмотрении претензий при наступлении страхового случая, а также других документов, связанных с заключенными договорами страхования (перестрахования);

11) проведение консультаций и оказание содействия в получении страхователем (цедентом), выгодоприобретателем страховой выплаты при наступлении страхового случая;

12) оформление в соответствии с предоставленными полномочиями необходимых документов для получения страховой выплаты;

13) сбор по поручению страхователя (цедента) страховых выплат от страховых (перестраховочных) организаций и Экспортно-кредитного агентства Казахстана для их последующей передачи страхователю (цеденту), выгодоприобретателю;

14) подготовку документов по рассмотрению и урегулированию убытков при наступлении страхового случая по поручению заинтересованных лиц;

15) организацию услуг экспертов по оценке ущерба и определению размера страховой выплаты;

16) деятельность, указанную в пункте 4 статьи 15 настоящего Закона;

17) управление деятельностью страхового (перестраховочного) пула на основании соглашения с его участниками.

4. Страховому брокеру запрещается осуществление инвестиционной деятельности по размещению сумм страховых премий или страховых выплат, полученных от страхователя (цедента) или страховщика (перестраховщика).

Страховой брокер вправе размещать собственные средства на депозитах в банках Республики Казахстан, филиалах банков-нерезидентов Республики Казахстан.

5. Страховой брокер при осуществлении своей деятельности не является стороной договора страхования (перестрахования).

6. Основные права, обязанности и ответственность страхового брокера должны быть определены в его внутренних правилах осуществления деятельности страхового брокера.

7. Любое вознаграждение страховому брокеру за осуществление им брокерской деятельности, указанной в пункте 2 настоящей статьи, в интересах страхователя (цедента) подлежит уплате только страхователем (цедентом), за исключением случая, предусмотренного пунктом 8 настоящей статьи.

7-1. Комиссионное вознаграждение страхового брокера за осуществление им деятельности, указанной в подпункте 17) пункта 3 настоящей статьи, определяется договором о совместной деятельности и подлежит уплате участниками страхового (перестраховочного) пула.

8. Если страховой брокер и (или) его аффилированное лицо – страховой брокер (в том числе страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан) осуществляли посредническую деятельность по заключению договоров страхования и (или) перестрахования по одному страховому риску, то страховой брокер и его аффилированное лицо – страховой брокер (в том числе страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан) производят взаиморасчеты между собой, связанные с вознаграждением по указанному страховому риску.

9. Условия и порядок осуществления деятельности страхового брокера определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Сноска. Статья 17 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 23.01.2024 № 54-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 18. Посредническая деятельность страхового агента и требования, предъявляемые к ней

1. Полномочия страхового агента на осуществление посреднической деятельности на страховом рынке определяются договором поручения с учетом требований настоящего Закона и нормативных правовых актов уполномоченного органа.

Требования к договору поручения, заключаемому между страховой организацией и страховым агентом, устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Страховой агент лично совершает действия, на которые уполномочен страховой организацией, и не вправе передоверять их совершение иному лицу.

Деятельность в качестве страхового агента в случае отсутствия у него полномочий не допускается.

Примечание ИЗПИ!
Статью 18 предусмотрено дополнить пунктом 1-1 в соответствии с Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие с 01.01.2025).

2. Страховая организация обязана исполнять обязательства по договору страхования, заключенному страховым агентом от ее имени и по ее поручению.

Страховая организация несет ответственность за совершение страховым агентом следующих действий:

1) заключение договоров страхования, а также совершение действий страхового агента, выходящих за пределы установленных полномочий;

2) заключение договоров страхования по классам (видам) страхования, по которым у страховой организации отсутствует лицензия уполномоченного органа;

3) намеренное введение в заблуждение страхователя по условиям заключения договора страхования;

4) несоблюдение требований, предусмотренных законодательством Республики Казахстан по оформлению договора страхования и документов, на основании которых заключается договор страхования;

5) иные нарушения требований законодательства Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности.

Страховая организация не несет ответственности за действия страхового агента, не связанные с осуществлением им посреднической деятельности, предусмотренной законодательством Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности.

3. Условия, обязательные к соблюдению страховым агентом, в том числе по вопросам учета и хранения бланков страховой отчетности, работы с наличными деньгами, устанавливаются внутренними документами страховой организации с учетом требований законодательства Республики Казахстан.

4. Страховому агенту запрещается принятие от страхователя, являющегося юридическим лицом, платежа наличными деньгами в уплату страховой премии при заключении договоров страхования от имени и по поручению страховой организации.

Полученные страховым агентом страховые премии (страховые взносы) подлежат сдаче страховой организации в полном объеме путем перевода на банковский счет или в кассу страховой организации.

Выплата комиссионного вознаграждения страховому агенту страховой организацией осуществляется только после получения страховой организацией страховой премии (страхового взноса) в полном объеме, уплаченном страхователем по соответствующему договору страхования.

5. Страховому агенту запрещается удерживать с полученных им от страхователей страховых премий причитающееся ему вознаграждение по договору поручения.

6. Не допускается осуществление посреднической деятельности страховых агентов в пределах полномочий, предусмотренных статьей 18-2 настоящего Закона, по одному договору страхования двумя или более страховыми агентами.

Не допускается осуществление посреднической деятельности страховых агентов по договорам:

пенсионного аннуитета, заключаемым в соответствии Социальным кодексом Республики Казахстан;

страхования, заключаемым в рамках государственных закупок в соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственных закупках";

страхования, по которым страхователями являются национальный управляющий холдинг, национальные холдинги, национальные управляющие компании, национальные компании, Национальный Банк;

страхования, по которым страхователями являются государственные органы, государственные учреждения, государственные предприятия, юридические лица, пятьдесят и более процентов голосующих акций (долей участия в уставном капитале) которых принадлежат государству, и аффилированные с ними юридические лица;

обязательного страхования.

7. В состав комиссионного вознаграждения включаются все виды расходов страховой организации в отношении страхового агента, осуществившего посредническую деятельность по заключению договора страхования, в том числе расходы по оплате аренды, любые виды вознаграждений, а также предоставление любого имущества или материальной выгоды.

Сноска. Статья 18 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 12.07.2022 № 138-VII (порядок введения в действие см. ст. 2); от 20.04.2023 № 226-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Статья 18-1. Требования к лицам, осуществляющим посредническую деятельность страхового агента, а также к порядку их учета и обучения

1. Посредническую деятельность страхового агента не вправе осуществлять физическое лицо:

1) не достигшее совершеннолетия;

2) признанное в судебном порядке недееспособным либо ограниченно дееспособным;

3) не имеющее среднего образования;

4) не прошедшее обучение в соответствии с требованиями, предусмотренными пунктом 4 настоящей статьи;

5) являющееся работником страховой организации, страхового брокера на основании трудового договора;

6) при наличии не погашенной или не снятой в установленном законом порядке судимости;

7) ранее занимавшее должность руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, иной финансовой организации, филиала банка – нерезидента Республики Казахстан, филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан в период не более чем за один год до принятия решения уполномоченным органом о лишении лицензии, принудительной ликвидации в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, либо другого юридического лица, признанного банкротом в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан. Указанное требование применяется в течение пяти лет после принятия уполномоченным органом решения о лишении лицензии, принудительной ликвидации либо признании юридического лица банкротом в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

8) ранее являвшееся работником страхового брокера, филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан, страхового агента-юридического лица, с которым был расторгнут трудовой договор по инициативе страхового брокера, филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан, страхового агента-юридического лица по причине несоответствия работника занимаемой должности или выполняемой работе вследствие недостаточной квалификации. Указанное требование применяется в течение двух лет со дня расторжения по инициативе страхового брокера, филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан, страхового агента-юридического лица трудового договора;

9) указанное в списке лиц, причастных к террористической деятельности, а также перечне организаций и лиц, связанных с финансированием распространения оружия массового уничтожения, и (или) в перечне организаций и лиц, связанных с финансированием терроризма и экстремизма.

1-1. Страховая организация обязана проверять соответствие страхового агента требованиям подпунктов 2), 6) и 9) пункта 1 настоящей статьи.

2. Страховая организация обязана вести реестр страховых агентов и размещать его в месте, доступном для обозрения и ознакомления (включая интернет-ресурсы) потребителями страховых услуг.

Основанием для включения в реестр страховых агентов является соответствие лиц, осуществляющих посредническую деятельность страхового агента, требованиям пункта 1 настоящей статьи, и наличие документа, подтверждающего сдачу экзаменов по минимальной программе обучения.

Страховой агент, являющийся юридическим лицом, подлежит включению в реестр страховых агентов с обязательным указанием не менее двух работников, в должностные обязанности которых входят вопросы по заключению договоров страхования, соответствующих требованиям пункта 1 настоящей статьи, и при наличии у них документа, подтверждающего сдачу экзаменов по минимальной программе обучения.

Страховой агент, являющийся юридическим лицом, самостоятельно ведет список всех работников, в должностные обязанности которых входит заключение договоров страхования, соответствующих требованиям пункта 1 настоящей статьи, и при наличии у них документа, подтверждающего сдачу экзаменов по минимальной программе обучения.

Страховой агент не реже одного раза в три года после его включения в реестр страховых агентов проходит профессиональную переподготовку, организованную страховой организацией, страховым агентом, являющимся финансовой организацией, или объединением страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров.

3. Страховая организация обязана представить в уполномоченный орган реестр лиц, осуществляющих посредническую деятельность страхового агента, в порядке и сроки, предусмотренные нормативным правовым актом уполномоченного органа.

4. Организацию обучения по минимальной программе обучения осуществляют объединение страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров, страховая организация или страховой агент, являющийся финансовой организацией.

Минимальная программа обучения и требования к порядку проведения обучения устанавливаются уполномоченным органом.

5. Основаниями исключения из реестра страховых агентов являются:

1) мера надзорного реагирования, за исключением рекомендательной меры надзорного реагирования, примененная уполномоченным органом к страховой организации по выявленным нарушениям законодательства Республики Казахстан, совершенным страховым агентом;

2) выявление страховой организацией заключения страховым агентом договоров страхования, противоречащих требованиям законодательства Республики Казахстан;

2-1) выявление страховой организацией неисполнения страховым агентом обязанностей, вытекающих из условий договора поручения;

3) выявление уполномоченным органом, страховой организацией несоответствия лица, осуществляющего посредническую деятельность страхового агента, требованиям, предусмотренным пунктом 1 настоящей статьи;

4) прекращение договора поручения по соглашению сторон;

5) неосуществление страховым агентом посреднической деятельности по заключению договоров страхования в течение последних двух лет.

В случае исключения страхового агента из реестра страховых агентов по основаниям, предусмотренным подпунктами 1), 2), 2-1) и 3) части первой настоящего пункта, запрещается осуществление деятельности:

страховому агенту, являющемуся физическим лицом, в течение двух лет с момента его исключения;

работнику страхового агента, являющегося юридическим лицом, в течение двух лет с момента его исключения;

страховому агенту, являющемуся юридическим лицом, в течение одного года с момента его исключения.

В случае прекращения договора поручения, заключенного между страховой организацией и страховым агентом, по основаниям, не связанным с обстоятельствами, предусмотренными подпунктами 1), 2), 2-1) и 3) части первой настоящего пункта, информация о страховом агенте подлежит удалению из реестра страховых агентов по истечении одного года со дня прекращения договора поручения.

Сноска. Глава 4 дополнена статьей 18-1 в соответствии с Законом РК от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 12.07.2022 № 138-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 18-2. Права и обязанности страхового агента

1. В своей деятельности страховой агент вправе:

1) осуществлять посредническую деятельность от имени и по поручению одной страховой организации, осуществляющей деятельность по отрасли "страхование жизни", и (или) одной страховой организации, осуществляющей деятельность по отрасли "общее страхование", с учетом ограничений, предусмотренных статьями 18 и 18-1 настоящего Закона;

2) получать достоверную информацию от страховой организации о наличии лицензий и данных финансовой отчетности;

3) осуществлять консультационную деятельность по страхованию;

4) получать вознаграждение от страховой организации за осуществление своей посреднической деятельности безналичным платежом.

2. В своей деятельности страховой агент обязан:

1) предъявлять страхователю договор поручения, а также документы:

удостоверяющий его личность;

подтверждающий наличие его данных в реестре страховых агентов;

2) предоставить информацию о страховой организации, страховым агентом которой он является, включая копию лицензии страховой организации на право осуществления страховой деятельности;

3) ознакомить страхователя с правилами страхования по заключаемому договору страхования и представить копию правил в случаях, предусмотренных статьей 828 Гражданского кодекса Республики Казахстан;

4) предоставить информацию и, при наличии, все необходимые документы по заключаемому договору страхования;

5) обеспечить правильное и своевременное оформление документов при заключении договора страхования;

6) обеспечить конфиденциальность полученной при осуществлении посреднической деятельности информации;

7) сдавать страховой организации полученные им в полном объеме страховые премии (страховые взносы) от страхователей.

Сноска. Глава 4 дополнена статьей 18-2 в соответствии с Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 5. Актуарная деятельность и аудит

Статья 19. Актуарная деятельность

1. Исключен Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Актуарная деятельность должна осуществляться в соответствии с настоящим Законом и нормативными правовыми актами уполномоченного органа, а также с учетом международных принципов (стандартов) осуществления актуарной деятельности.

2-1. Актуарная деятельность включает в себя предоставление услуг по:

1) расчету размеров обязательств по договорам страхования и перестрахования;

2) определению размеров займов, предоставляемых страхователям по договорам накопительного страхования;

3) составлению актуарного заключения о совершении крупной сделки по договорам страхования и перестрахования;

4) разработке методологии исчисления и экономического обоснования страховых тарифов, а также расчету ставок страховых премий по договорам страхования и перестрахования;

5) анализу и обновлению показателей дожития для оценки страховых премий и страховых резервов по договорам аннуитетного страхования и страхования жизни;

6) оказанию консультационных услуг и предоставлению рекомендаций по вопросам актуарных расчетов;

7) вопросам, связанным с оценкой финансовой устойчивости и платежеспособности страховой (перестраховочной) организации;

8) анализу и количественной, финансовой оценке рисков и (или) обусловленных наличием рисков финансовых обязательств, а также разработке и оценке эффективности методов управления финансовыми рисками.

3. Актуарные расчеты производятся по следующим основаниям:

1) по инициативе страховой (перестраховочной) организации - инициативные актуарные расчеты;

2) в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, - обязательные актуарные расчеты.

4. При производстве актуарных расчетов страховая (перестраховочная) организация обязана предоставить все имеющиеся документы и сведения, необходимые для производства и подготовки обязательных актуарных расчетов и заключений, затребованные актуарием.

Первый руководитель страховой (перестраховочной) организации несет ответственность за обеспечение актуарию доступа к документам и сведениям, необходимым для выполнения возложенных на актуария функций, а также достоверность и полноту предоставленных актуарию документов и сведений.

4-1. Актуарий независим от акционеров и (или) руководящих работников страховой (перестраховочной) организации в принятии решений по вопросам актуарных расчетов на основе профессионального суждения актуария.

4-2. Актуарий проверяет полноту и достоверность информации, используемой при расчете страховых резервов.

5. Актуарий несет ответственность за правильность и точность произведенных им актуарных расчетов и заключений в порядке, предусмотренном законами Республики Казахстан.

6. Актуарий обязан незамедлительно известить совет директоров страховой (перестраховочной) организации об установленных им фактах несоблюдения страховой (перестраховочной) организацией требований по формированию страховых резервов и рисках, которые могут привести к ухудшению финансовой устойчивости и платежеспособности страховой (перестраховочной) организации.

7. Независимый актуарий направляет в уполномоченный орган результаты проверки достоверности расчетов, проведенных актуарием, состоящим в штате страховой (перестраховочной) организации, в порядке и сроки, установленные нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Сноска. Статья 19 с изменениями, внесенными законами РК от 07.05.2007 N 244; от 26.07.2007 N 313 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 15.07.2010 № 338-IV (вводится в действие с 01.01.2012); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 20. Аудит

1. Аудит страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера и организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, производится аудиторской организацией, правомочной на проведение аудита в соответствии с законодательством Республики Казахстан об аудиторской деятельности и соответствующей требованиям пункта 1-1 настоящей статьи.

1-1. Аудиторский отчет признается действительным при условии представления документов, подтверждающих, что аудиторская организация:

независима от проверяемой страховой (перестраховочной) организации, ее акционеров и руководящих работников;

независима от проверяемого страхового брокера, его акционеров (участников) и руководящих работников;

независима от проверяемой организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, ее акционеров и руководящих работников;

уполномочена на осуществление аудиторской деятельности в соответствии с лицензией и соответствует минимальным требованиям к аудиторским организациям, которые проводят обязательный аудит финансовых организаций, разработанным уполномоченным государственным органом, осуществляющим государственное регулирование в области аудиторской деятельности и контроль за деятельностью аудиторских и профессиональных аудиторских организаций, по согласованию с уполномоченным органом, либо уполномочена на осуществление аудиторской деятельности в соответствии с лицензией компетентного органа государства, резидентом которого является.

2. Страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер, организация, гарантирующая осуществление страховых выплат, страховой холдинг и организации, в которых страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг являются крупными участниками, а также организации, входящие в страховую группу, не вправе производить аудит своей деятельности более семи лет подряд в одной аудиторской организации либо более пяти лет подряд у аудитора, работающего в аудиторской организации.

Требование настоящего пункта не распространяется на страховую (перестраховочную) организацию, входящую в состав банковского конгломерата.

3. Аудит организаций, входящих в страховую группу в качестве родительской организации и ее дочерних организаций, являющихся резидентами Республики Казахстан, осуществляется одной и той же аудиторской организацией. Аудит родительской организации и ее дочерних организаций-нерезидентов Республики Казахстан, входящих в состав страховой группы, должен осуществляться одной и той же аудиторской организацией в случаях, когда проведение такого аудита не противоречит требованиям законодательства страны их резидентства.

4. Аудиторская организация вправе проводить аудит страховой (перестраховочной) организации путем привлечения независимого актуария.

5. Аудиторский отчет финансовой отчетности страховой (перестраховочной) организации или других юридических лиц, входящих в состав страховой группы, не составляет коммерческой тайны.

6. Страховая (перестраховочная) организация обязана иметь в своей структуре службу внутреннего аудита (аудитора), деятельность которой лицензированию не подлежит.

7. Порядок проведения внутреннего аудита определяется соответствующими внутренними документами страховой (перестраховочной) организации с учетом требований нормативных правовых актов уполномоченного органа.

8. Проведение аудита по итогам финансового года обязательно для страховых (перестраховочных) организаций (за исключением страховой (перестраховочной) организации, лишенной лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности или находящейся в процессе принудительной ликвидации), страховых холдингов и организаций, в которых страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг являются крупными участниками, страховых брокеров, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат. Копии аудиторского отчета и рекомендаций аудиторской организации должны быть представлены страховыми (перестраховочными) организациями, страховыми холдингами, организациями, в которых страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг являются крупными участниками, страховыми брокерами, организацией, гарантирующей осуществление страховых выплат, в уполномоченный орган в течение тридцати календарных дней со дня получения данных документов или их представления страховым (перестраховочным) организациям, страховым холдингам и организациям, в которых страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг являются крупными участниками, страховым брокерам, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат.

Страховая (перестраховочная) организация обязана представить копию аудиторского отчета в течение десяти календарных дней после его получения другим юридическим лицом, в котором страховая (перестраховочная) организация имеет значительное участие в капитале.

Консолидированная годовая финансовая отчетность страховой (перестраховочной) организации и страхового холдинга должна быть заверена аудиторской организацией.

9. Страховой холдинг - нерезидент Республики Казахстан, который подлежит консолидированному надзору в стране своего места нахождения, представляет в уполномоченный орган копию аудиторского отчета и рекомендации аудиторской организации в течение тридцати календарных дней со дня получения им данных документов на казахском или русском языках.

Консолидированная годовая финансовая отчетность страхового холдинга - нерезидента Республики Казахстан, который подлежит консолидированному надзору в стране своего места нахождения, должна быть заверена аудиторской организацией, правомочной на проведение аудита финансовых организаций в стране своего места нахождения.

10. В случае неустранения страховой (перестраховочной) организацией, страховым холдингом, организацией, входящей в состав страховой группы, страховым брокером, организацией, гарантирующей осуществление страховых выплат, недостатков, которые влияют на финансовое состояние страховой (перестраховочной) организации или страховой группы, страхового брокера, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, указанных в аудиторском отчете, в течение срока, определенного уполномоченным органом, уполномоченный орган до устранения недостатков вправе применить:

к страховой (перестраховочной) организации, страховому брокеру, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат – меры по улучшению финансового состояния и (или) минимизации рисков, предусмотренные статьей 53-3 настоящего Закона;

к страховому холдингу, организации, входящей в состав страховой группы, – принудительные меры надзорного реагирования, предусмотренные пунктом 2 статьи 53-4 настоящего Закона.

В случае неустранения страховым холдингом недостатков, которые влияют на финансовое состояние страховой (перестраховочной) организации или страховой группы, указанных в аудиторском отчете, в течение одного года со дня получения указанными лицами данного отчета уполномоченный орган до устранения недостатков вправе применить к страховому холдингу принудительные меры надзорного реагирования, предусмотренные пунктом 3 статьи 53-4 настоящего Закона.

11. В случае выявления отклонения мнения и выводов о финансовой отчетности и (или) прочей информации, связанной с финансовой отчетностью, в части признания активов, обязательств и условных обязательств страховых (перестраховочных) организаций, страховых холдингов и организаций, в которых страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг являются крупными участниками, страховых брокеров, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, изложенных в аудиторском отчете, от результатов проверки, проведенной уполномоченным органом, уполномоченный орган вправе потребовать от аудиторской организации разъяснений причин такого отклонения.

11-1. Положения пунктов 1, 1-1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10 и 11 настоящей статьи не распространяются на филиалы страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан, филиалы страховых брокеров-нерезидентов Республики Казахстан.

Филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиал страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан обязаны представить в уполномоченный орган копию аудиторского отчета финансовой отчетности страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан по итогам финансового года и рекомендации аудиторской организации на казахском или русском языке в течение десяти рабочих дней после их представления аудиторской организацией страховой (перестраховочной) организации-нерезиденту Республики Казахстан, страховому брокеру-нерезиденту Республики Казахстан.

12. Уполномоченный орган в случае выявления рисков и недостатков в деятельности страховой (перестраховочной) организации вправе потребовать от нее проведения аудита иной информации в отношении оценки системы управления рисками и внутреннего контроля, в том числе в отношении стратегии и бизнес-модели, оценки системы корпоративного управления, оценки системы управления рисками информационных технологий, оценки эффективности системы информационной безопасности, а также эффективности системы внутреннего контроля в сфере противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма (далее – аудит иной информации) с указанием перечня вопросов, подлежащих проверке, аудируемого периода и срока представления аудиторской организацией аудиторского заключения по аудиту иной информации в уполномоченный орган.

Проведение аудита иной информации по требованию уполномоченного органа обязательно для страховой (перестраховочной) организации.

Страховая (перестраховочная) организация проводит аудит иной информации не более одного раза в год, по одному вопросу аудит иной информации проводится не чаще одного раза в три года, за исключением случая, предусмотренного пунктом 14 настоящей статьи.

Перечень вопросов, подлежащих проверке в рамках аудита иной информации, требования к содержанию, срокам представления аудиторской организацией аудиторского заключения по аудиту иной информации, требования к аудиторам в составе аудиторской организации, привлекаемой к аудиту иной информации, устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа по согласованию с уполномоченным государственным органом, осуществляющим государственное регулирование в области аудиторской деятельности и контроль за деятельностью аудиторских и профессиональных аудиторских организаций.

План проверки по аудиту иной информации с описанием предполагаемых направлений, объема, характера проведения аудита, особенностей используемых при проведении аудита методов и стандартов подлежит предварительному согласованию аудиторской организацией с уполномоченным органом.

Аудиторское заключение по аудиту иной информации представляется в уполномоченный орган аудиторской организацией и не подлежит опубликованию.

Результаты аудита иной информации могут быть учтены уполномоченным органом при применении мер надзорного реагирования.

13. Для осуществления аудита или аудита иной информации страховая (перестраховочная) организация, страховой холдинг и организация, в которой страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг являются крупными участниками, страховой брокер, организация, гарантирующая осуществление страховых выплат, привлекают аудиторскую организацию, соответствующую минимальным требованиям к аудиторским организациям, которые проводят обязательный аудит финансовых организаций, разработанным уполномоченным государственным органом, осуществляющим государственное регулирование в области аудиторской деятельности и контроль за деятельностью аудиторских и профессиональных аудиторских организаций, по согласованию с уполномоченным органом.

Страховая (перестраховочная) организация, страховой холдинг и организация, в которой страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг являются крупными участниками, страховой брокер, организация, гарантирующая осуществление страховых выплат, не позднее десяти рабочих дней после заключения договора на проведение аудита или аудита иной информации уведомляют уполномоченный орган о выборе аудиторской организации. В случае аудита иной информации страховая (перестраховочная) организация вправе ходатайствовать перед уполномоченным органом о проведении проверки иной информации организацией, не являющейся аудиторской, иным способом, чем аудит.

Ходатайство страховой (перестраховочной) организации рассматривается уполномоченным органом в течение пяти рабочих дней.

Требования к порядку проведения аудита иной информации, установленные настоящей статьей, распространяются на порядок проведения проверки иной информации иным способом, чем аудит.

Уполномоченный орган вправе до выпуска аудиторской организацией аудиторского отчета и (или) аудиторского заключения по аудиту иной информации предоставить аудиторской организации с учетом требований по конфиденциальности информацию и комментарии по результатам проверок лиц, указанных в части первой пункта 8 настоящей статьи, а также иную информацию, связанную с их деятельностью, в том числе основанную на мотивированном суждении уполномоченного органа, включая информацию, составляющую тайну страхования и (или) коммерческую тайну, без согласия лиц, указанных в части первой пункта 8 настоящей статьи.

Аудиторская организация проводит обязательную оценку и анализ информации, направленной уполномоченным органом в соответствии с частью пятой настоящего пункта. Результаты проведенной оценки и анализа используются аудиторской организацией при выражении мнения и выводов, содержащихся в аудиторском отчете или аудиторском заключении по аудиту иной информации.

14. В случае признания судом аудиторского отчета и (или) аудиторского заключения по аудиту иной информации недействительными страховая (перестраховочная) организация, страховой холдинг и организация, в которой страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг являются крупными участниками, страховой брокер, организация, гарантирующая осуществление страховых выплат, обязаны провести аудит и (или) аудит иной информации повторно.

15. Уполномоченный орган вправе затребовать от аудиторской организации информацию, включая сведения, составляющие коммерческую тайну, в том числе по перечню клиентов. Сведения по клиентам предоставляются с согласия клиентов аудиторской организации.

Сноска. Статья 20 в редакции Закона РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 02.07.2018 № 168-VІ (порядок введения в действие см. ст. 2); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 6. Создание страховой (перестраховочной) организации

Статья 21. Учредители и акционеры страховой (перестраховочной) организации

1. Учредителями и акционерами страховой (перестраховочной) организации могут быть физические и юридические лица - резиденты и нерезиденты Республики Казахстан с учетом требований, предусмотренных настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

2. Государство может быть учредителем и акционером страховой (перестраховочной) организации только в лице Правительства Республики Казахстан и уполномоченного органа.

Организации, более пятидесяти процентов долей участия в уставном капитале или размещенных акций которых принадлежит государству, за исключением национального управляющего холдинга, не могут выступать учредителями и акционерами страховой (перестраховочной) организации.

3. (исключен - N 72 от 8.07.2005 г.)

4. Юридические лица, зарегистрированные в оффшорных зонах, перечень которых устанавливается уполномоченным органом, не могут прямо или косвенно владеть и (или) пользоваться, и (или) распоряжаться голосующими акциями страховых (перестраховочных) организаций-резидентов Республики Казахстан.

Указанное ограничение не распространяется на страховые (перестраховочные) организации, являющиеся дочерними организациями страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан, имеющих минимальный требуемый рейтинг одного из рейтинговых агентств.

Перечень рейтинговых агентств и минимальный требуемый рейтинг устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

5. Акционер, принимающий участие на общем собрании акционеров (за исключением акционера, являющегося банком - резидентом Республики Казахстан), представляет заявление, в котором указывает о выполнении требования части первой пункта 4 настоящей статьи его акционерами (участниками), в случае если информация о стране регистрации таких акционеров (участников) отсутствует в страховой (перестраховочной) организации.

Акционер, не представивший указанное заявление, не допускается к участию в общем собрании акционеров.

При выявлении недостоверности информации, указанной в заявлении, либо выявлении нарушения требования, указанного в части первой пункта 4 настоящей статьи:

1) в случае если за решение проголосовало большинство голосующих акций (без учета голосующих акций акционера, представившего заявление), то решение общего собрания акционеров считается принятым без учета голосов данного акционера;

2) в случае если голос акционера, представившего заявление, был решающим, то данное обстоятельство является основанием для признания недействительным решения общего собрания акционеров по требованию уполномоченного органа либо иных заинтересованных лиц в установленном законодательством Республики Казахстан порядке.

Сноска. Статья 21 с изменениями, внесенными законами РК от 08.07.2005 N 72 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 07.07.2006 N 178 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 26.07.2007 N 313 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 23.10.2008 N 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2 ); от 13.02.2009 N 135-IV (порядок введения в действие см. ст. 3); от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие с 01.01.2010); от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 22. Правовой статус страховой (перестраховочной) организации

1. Страховая (перестраховочная) организация является коммерческой организацией, созданной в организационно-правовой форме акционерного общества, и осуществляет свою деятельность в соответствии с настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

2. Правовой статус страховой (перестраховочной) организации определяется государственной регистрацией юридического лица в качестве страховой (перестраховочной) организации в Государственной корпорации "Правительство для граждан" (далее – Корпорация) и наличием лицензии на право осуществления страховой деятельности.

3. Правовой статус филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан определяется учетной регистрацией филиала в качестве филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан в Корпорации и наличием лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности.

Сноска. Статья 22 в редакции Закона РК от 30.12.2009 № 234-IV; с изменениями, внесенными законами РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 16.12.2020); от 02.04.2019 № 241-VI (вводится в действие с 01.07.2019); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 23. Наименование страховой (перестраховочной) организации

1. Страховая (перестраховочная) организация использует в качестве своего наименования то, которое записано в ее уставе.

2. Полное наименование страховой организации, осуществляющей деятельность в отрасли "общее страхование", должно в обязательном порядке содержать слово "страховая" или производное от него слово.

2-1. Полное наименование исламской страховой организации, осуществляющей деятельность в отрасли "общее страхование", должно в обязательном порядке содержать слова "исламская страховая" или производные от них слова.

3. Полное наименование страховой организации, осуществляющей деятельность в отрасли "страхование жизни", должно в обязательном порядке содержать слова "страхование жизни" или производные от них слова.

3-1. Полное наименование исламской страховой организации, осуществляющей деятельность в отрасли "страхование жизни", должно в обязательном порядке содержать слова "исламская" и "страхование жизни" или производные от них слова.

4. Полное наименование перестраховочной организации, осуществляющей деятельность исключительно по перестрахованию, должно в обязательном порядке содержать слово "перестраховочная" или производное от него слово.

4-1. Полное наименование исламской перестраховочной организации, осуществляющей деятельность исключительно по заключению и исполнению договоров исламского перестрахования, должно в обязательном порядке содержать слова "исламская" и "перестраховочная" или производные от них слова.

5. Страховой (перестраховочной) организации запрещается использовать в своем наименовании слова "национальная", "центральная", "бюджетная", "республиканская", за исключением страховой организации, которая в соответствии с законодательством Республики Казахстан обладает статусом национальной компании.

6. Не допускается использование в качестве наименования обозначений, тождественных или сходных до степени его смешения с наименованием ранее созданных страховых (перестраховочных) организаций, в том числе страховых (перестраховочных) организаций - нерезидентов Республики Казахстан. Настоящий запрет не распространяется на дочернюю страховую (перестраховочную) организацию в случае использования ею наименования родительской организации.

7. Филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан использует в качестве своего наименования то, которое указано в положении о филиале страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.

Филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан в своем наименовании обязан использовать наименование страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, а также слово "филиал".

Сноска. Статья 23 с изменениями, внесенными законами РК от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.04.2019 № 243-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 24. Органы страховой (перестраховочной) организации

1. Страховая (перестраховочная) организация в обязательном порядке формирует следующие коллегиальные органы:

1) совет директоров - орган управления;

2) правление - исполнительный орган;

3) служба внутреннего аудита - контрольный орган;

4) совет по принципам исламского финансирования (только для исламской страховой (перестраховочной) организации).

Вновь создаваемая страховая (перестраховочная) организация, осуществляющая деятельность в отрасли "общее страхование" может иметь одного аудитора в течение двух лет с момента получения лицензии уполномоченного органа в отрасли "страхование жизни" - в течение трех лет.

2. Дополнительно к вопросам, отнесенным законодательством Республики Казахстан к исключительной компетенции совета директоров акционерного общества, совет директоров страховой (перестраховочной) организации компетентен рассматривать следующие вопросы:

нарушения требований законодательства Республики Казахстан по финансовой устойчивости и платежеспособности страховой (перестраховочной) организации, установленные службой внутреннего аудита, актуарием, аудиторской организацией;

назначение и прекращение полномочий актуария, а также определение размера должностного оклада и условий вознаграждения актуария.

Сноска. Статья 24 с изменениями, внесенными законами РК от 8 июля 2005 г. № 72 (порядок введения в действие см. ст.2); от 20 февраля 2006 года № 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 5 мая 2006 года № 139 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона РК № 139); от 23.10.2008 № 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 25. Формирование уставного капитала страховой (перестраховочной) организации

1. Акции страховой (перестраховочной) организации при размещении должны быть оплачены исключительно деньгами в национальной валюте Республики Казахстан, за исключением случаев оплаты акций страховой (перестраховочной) организации при ее реорганизации, осуществляемой в порядке, установленном Законом Республики Казахстан "Об акционерных обществах".

2. Исключен Законом РК от 21.06.2013 № 106-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
3. Исключен Законом РК от 23.12.2005 № 107 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона № 107).

4. Минимальный размер уставного капитала создаваемой страховой (перестраховочной) организации должен быть оплачен ее учредителями полностью не позднее трех рабочих дней после государственной регистрации страховой (перестраховочной) организации.

5. Страховая (перестраховочная) организация вправе выкупить собственные акции у акционеров при условии, что в результате сделки не будут нарушены требования законодательства Республики Казахстан, относящиеся к вопросам финансовой устойчивости и платежеспособности страховой (перестраховочной) организации.

5-1. Страховая (перестраховочная) организация вправе выпускать привилегированные акции, проспектом выпуска которых предусматривается право исполнительного органа страховой (перестраховочной) организации не начислять дивиденды по привилегированным акциям в случае, если начисление дивидендов по акциям приведет к снижению пруденциальных нормативов ниже значений, установленных нормативным правовым актом уполномоченного органа.

6. Исключен Законом РК от 10.07.2003 № 483 (вводится в действие с 01.01.2004).
Сноска. Статья 25 с изменениями, внесенными законами РК от 16.05.2003 № 416; от 08.07.2005 № 72 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 23.12.2005 № 107 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона № 107); от 20.02.2006 № 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 21.06.2013 № 106-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020).

Статья 25-1. Субординированный долг

Условиями отнесения необеспеченного обязательства к субординированному долгу является одновременное наличие следующих условий:

1) срок, на который выпущено либо получено необеспеченное обязательство, составляет не менее пяти лет;

2) кредиторы не могут предъявить требование о погашении либо исполнении необеспеченного обязательства ранее пяти лет с момента его возникновения;

3) необеспеченное обязательство может быть досрочно погашено либо исполнено по инициативе страховой (перестраховочной) организации при условии, что данное не приведет к снижению пруденциальных нормативов ниже значений, установленных нормативным правовым актом уполномоченного органа;

4) при ликвидации страховой организации необеспеченное обязательство удовлетворяется в девятой очереди, а при ликвидации перестраховочной организации – в седьмой очереди, определенных статьей 72 настоящего Закона, до требований акционеров – собственников простых акций.

Сноска. Глава 6 дополнена статьей 25-1 в соответствии с Законом РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 26. Страховой холдинг, крупный участник страховой (перестраховочной) организации

1. Ни одно лицо самостоятельно или совместно с другим (другими) лицом (лицами) не может (не могут) прямо или косвенно владеть, пользоваться и (или) распоряжаться десятью или более процентами размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций страховой (перестраховочной) организации, а также иметь контроль или возможность оказывать влияние на принимаемые страховой (перестраховочной) организацией решения в размере десяти или более процентов от размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций страховой (перестраховочной) организации без получения предварительного письменного согласия уполномоченного органа. Данное требование не распространяется на государство или национальный управляющий холдинг, а также на случаи, предусмотренные настоящим Законом.

Юридические лица-нерезиденты Республики Казахстан могут получить согласие уполномоченного органа на приобретение статуса страхового холдинга или крупного участника страховой (перестраховочной) организации при наличии минимального требуемого рейтинга одного из рейтинговых агентств. Минимальный требуемый рейтинг и перечень рейтинговых агентств устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Наличие указанного рейтинга не требуется для юридического лица-нерезидента Республики Казахстан, предполагающего косвенно владеть десятью или более процентами размещенных акций страховой (перестраховочной) организации или голосовать косвенно десятью или более процентами голосующих акций страховой (перестраховочной) организации через владение (голосование) акциями (долями участия в уставном капитале) юридического лица-нерезидента Республики Казахстан, являющегося крупным участником страховой (перестраховочной) организации, прямо владеющего десятью или более процентами размещенных акций страховой (перестраховочной) организации или имеющего возможность голосовать десятью или более процентами голосующих акций страховой (перестраховочной) организации, имеющего минимальный требуемый рейтинг.

Страховым холдингом-нерезидентом Республики Казахстан, прямо владеющим двадцатью пятью или более процентами размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций страховой (перестраховочной) организации или имеющим возможность голосовать прямо двадцатью пятью или более процентами голосующих акций страховой (перестраховочной) организации, может являться только финансовая организация-нерезидент Республики Казахстан, подлежащая консолидированному надзору в стране своего места нахождения.

2. Правила выдачи, отзыва согласия на приобретение статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, требования к документам, представляемым для получения указанного согласия, определяются уполномоченным органом.

2-1. Для получения согласия на приобретение статуса страхового холдинга или крупного участника страховой (перестраховочной) организации оплачивается сбор, размер и порядок уплаты которого определяются налоговым законодательством Республики Казахстан.

3. Требования по получению статуса страхового холдинга или крупного участника страховой (перестраховочной) организации не распространяются на лицо, признаваемое косвенно владеющим (имеющим возможность голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями страховой (перестраховочной) организации через владение (наличие возможности голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями другой финансовой организации, имеющей статус крупного участника (страхового холдинга) указанной страховой (перестраховочной) организации.

Требования по получению статуса страхового холдинга или крупного участника страховой (перестраховочной) организации не распространяются на лицо-нерезидента Республики Казахстан, косвенно владеющего (имеющего возможность голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями страховой (перестраховочной) организации через владение (наличие возможности голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями другой финансовой организации-нерезидента Республики Казахстан, которая подлежит консолидированному надзору в стране своего места нахождения и имеет статус крупного участника (страхового холдинга) указанной страховой (перестраховочной) организации.

Выдача согласия уполномоченного органа на приобретение статуса страхового холдинга осуществляется на условиях и в порядке, которые определены для крупного участника страховой (перестраховочной) организации.

4. Для получения согласия лицо, желающее стать крупным участником страховой (перестраховочной) организации, обязано представить в уполномоченный орган заявление о приобретении статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации, содержащее сведения, установленные нормативным правовым актом уполномоченного органа, включая сведения об условиях и порядке приобретения акций страховой (перестраховочной) организации, в том числе ранее приобретенных, а также описание источников и средств, используемых для приобретения акций, с приложением документов и сведений, определенных пунктами 6, 6-1, 7, 8, 9 и 10 настоящей статьи.

5. Крупные участники страховой (перестраховочной) организации – физические лица оплачивают акции страховой (перестраховочной) организации в размере, не превышающем стоимости имущества, принадлежащего им на праве собственности. При этом стоимость имущества (за вычетом ранее приобретенных акций страховой (перестраховочной) организации) должна быть не меньше совокупной стоимости ранее приобретенных и приобретаемых акций страховой (перестраховочной) организации.

6. Для получения согласия на приобретение статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации физическое лицо представляет следующие документы:

1) копии документов, подтверждающих порядок и условия приобретения акций.

Источником, используемым для приобретения акций страховой (перестраховочной) организации, являются:

доходы, полученные от предпринимательской, трудовой или другой оплачиваемой деятельности;

денежные накопления заявителя, подтвержденные документально.

Дополнительно к источникам, указанным в части второй настоящего подпункта, для приобретения акций страховой (перестраховочной) организации могут быть использованы деньги, полученные в виде дарения, выигрышей, дохода от продажи безвозмездно полученного имущества, в размере, не превышающем двадцати пяти процентов стоимости приобретаемых акций страховой (перестраховочной) организации.

При приобретении акций страховой (перестраховочной) организации за счет имущества, полученного в виде дарения, заявитель представляет сведения о дарителе и источниках происхождения указанного имущества у дарителя;

1-1) копию документа, подтверждающего оплату сбора за выдачу согласия, за исключением случаев оплаты через платежный шлюз "электронного правительства";

2) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

3) сведения по юридическим лицам, в которых оно является крупным участником, по форме, предусмотренной нормативным правовым актом уполномоченного органа;

4) план рекапитализации страховой (перестраховочной) организации в случаях возможного ухудшения финансового положения страховой (перестраховочной) организации;

5) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

6) сведения о доходах и имуществе, информацию об имеющейся задолженности по всем обязательствам заявителя согласно форме, установленной нормативным правовым актом уполномоченного органа, а физическое лицо – резидент Республики Казахстан также нотариально засвидетельствованную или заверенную органом государственных доходов копию декларации об активах и обязательствах, представленную в порядке, установленном налоговым законодательством Республики Казахстан, – в течение тридцати календарных дней, предшествующих дате подачи в уполномоченный орган заявления о приобретении статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации, и нотариально засвидетельствованную или заверенную органом государственных доходов копию декларации о доходах и имуществе, представленную в порядке и сроки, установленные налоговым законодательством Республики Казахстан.

Сведения в декларации об активах и обязательствах указываются по состоянию на первое число месяца представления декларации об активах и обязательствах;

7) краткие данные о заявителе по форме, предусмотренной нормативными правовыми актами уполномоченного органа, включая сведения об образовании, о трудовой деятельности, безупречной деловой репутации. Физические лица-нерезиденты в подтверждение безупречной деловой репутации представляют документ, подтверждающий отсутствие неснятой или непогашенной судимости, выданный соответствующим государственным органом страны их гражданства, а лица без гражданства – страны их постоянного проживания (дата выдачи указанного документа не может быть более трех месяцев, предшествующих дате подачи заявления);

8) письменное подтверждение соответствующего государственного органа страны проживания физического лица-нерезидента Республики Казахстан о том, что приобретение акций страховой (перестраховочной) организации-резидента Республики Казахстан разрешено законодательством данной страны, либо о том, что такое разрешение не требуется.

6-1. В случае, если физическое лицо стало соответствовать признакам крупного участника страховой (перестраховочной) организации без получения предварительного письменного согласия уполномоченного органа на основании договора дарения, при представлении им заявления о приобретении соответствующего статуса в соответствии с требованием, установленным пунктом 14 настоящей статьи, дополнительно представляются:

1) копии документов, подтверждающих условия и порядок дарения акций страховой (перестраховочной) организации;

2) документы, предусмотренные подпунктами 1-1), 3), 4), 6), 7) и 8) пункта 6 настоящей статьи;

3) сведения о стоимости акций, являющихся предметом договора дарения, определенной оценщиком в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Для получения согласия на приобретение статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации дополнительно физическим лицом, приобретшим акции страховой (перестраховочной) организации в результате договора дарения, выполняются следующие условия на дату представления заявления о приобретении статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации:

1) стоимость имущества (за вычетом стоимости ранее приобретенных акций страховой (перестраховочной) организации), принадлежащего физическому лицу, должна быть не меньше совокупной стоимости акций, являющихся предметом договора дарения, и ранее приобретенных им акций страховой (перестраховочной) организации;

2) доходы, полученные от предпринимательской, трудовой или другой оплачиваемой деятельности физического лица, а также его денежные накопления, подтвержденные документально, составляют не менее семидесяти пяти процентов от стоимости подаренных акций страховой (перестраховочной) организации, определенной оценщиком.

7. Для получения согласия на приобретение статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации юридическое лицо–резидент Республики Казахстан представляет следующие документы:

1) копии решения соответствующего органа заявителя о приобретении акций страховой (перестраховочной) организации (в случае отсутствия решения на интернет-ресурсе депозитария финансовой отчетности);

2) сведения и подтверждающие документы о лицах (самостоятельно или совместно с другими лицами), владеющих прямо или косвенно десятью или более процентами акций (долей участия в уставном капитале) юридического лица, а также имеющих возможность определять решения данного юридического лица в силу договора либо иным образом или иметь контроль;

3) список аффилированных лиц заявителя (в случае отсутствия списка на интернет-ресурсе депозитария финансовой отчетности);

4) сведения и документы, указанные в подпунктах 1), 1-1), 3) и 4) пункта 6 настоящей статьи;

5) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
6) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

7) краткие данные о руководящих работниках заявителя по форме, предусмотренной нормативными правовыми актами уполномоченного органа, включая сведения об образовании, о трудовой деятельности, безупречной деловой репутации. Физические лица-нерезиденты в подтверждение безупречной деловой репутации представляют документ, подтверждающий отсутствие неснятой или непогашенной судимости, выданный соответствующим государственным органом страны их гражданства, а лица без гражданства – страны их постоянного проживания (дата выдачи указанного документа не может быть более трех месяцев, предшествующих дате подачи заявления);

8) годовую финансовую отчетность за последние два завершенных финансовых года, заверенную аудиторской организацией, а также финансовую отчетность за последний завершенный квартал перед представлением соответствующего заявления.

Годовая финансовая отчетность не представляется заявителем в случае размещения данной отчетности на интернет-ресурсе депозитария финансовой отчетности;

9) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

8. Для получения согласия на приобретение статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации юридическое лицо-нерезидент Республики Казахстан представляет следующие документы:

1) сведения и документы, указанные в подпунктах 1), 1-1), 3) и 4) пункта 6 и подпунктах 1), 2), 3), 7) и 8) пункта 7 настоящей статьи;

2) сведения о кредитном рейтинге юридического лица, присвоенном одним из международных рейтинговых агентств, перечень которых устанавливается уполномоченным органом, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 1 настоящей статьи.

Для получения согласия на приобретение статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации финансовая организация-нерезидент Республики Казахстан дополнительно к документам, указанным в настоящем пункте, представляет письменное подтверждение от органа финансового надзора страны места нахождения заявителя о том, что заявитель уполномочен осуществлять финансовую деятельность в рамках законодательства данной страны, либо заявление органа финансового надзора страны места нахождения заявителя о том, что такое разрешение по законодательству данной страны не требуется.

9. Для получения согласия на приобретение статуса страхового холдинга финансовая организация-нерезидент Республики Казахстан представляет следующие документы:

1) сведения и документы, указанные в пункте 8 настоящей статьи;

2) письменное подтверждение от органа финансового надзора страны места нахождения заявителя о том, что финансовая организация-нерезидент Республики Казахстан подлежит консолидированному надзору;

3) письменное разрешение (согласие) органа финансового надзора страны места нахождения заявителя на приобретение финансовой организацией-нерезидентом Республики Казахстан статуса страхового холдинга либо заявление уполномоченного органа соответствующего государства о том, что такое разрешение (согласие) по законодательству указанного государства не требуется.

9-1. Лицо, желающее стать страховым холдингом, помимо документов и сведений, предусмотренных пунктами 7, 8, 9 и 10 настоящей статьи, представляет предполагаемый расчет пруденциальных нормативов страховой группы в случае, если приобретение заявителем статуса страхового холдинга приведет к формированию страховой группы.

10. Физические лица, желающие приобрести статус крупного участника страховой (перестраховочной) организации с долей владения двадцать пять или более процентов размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций, а также юридические лица, желающие приобрести статус страхового холдинга, в дополнение к документам и сведениям, указанным в настоящей статье, представляют бизнес-план, требования к которому устанавливаются уполномоченным органом, на ближайшие пять лет.

11. Лицами, совместно являющимися крупным участником страховой (перестраховочной) организации, признаются лица, в сумме владеющие десятью или более процентами размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) или имеющие возможность прямо или косвенно голосовать десятью или более процентами акций страховой (перестраховочной) организации и:

1) совместно влияющие на решения страховой (перестраховочной) организации в силу договора между ними или иным образом;

2) являющиеся в отдельности или взаимно крупными участниками друг друга;

3) одно из них является должностным лицом или представителем другого лица;

4) одно из них предоставило другому лицу возможность покупки акций страховой (перестраховочной) организации в соответствии с заключенным между ними договором;

5) являющиеся близкими родственниками или супругами;

6) одно из них предоставило другому лицу возможность приобретения акций страховой (перестраховочной) организации за счет подаренных им денег или безвозмездно полученного имущества.

В случае, если страховая (перестраховочная) организация входит в банковский конгломерат в соответствии с требованиями банковского законодательства Республики Казахстан, страховая (перестраховочная) организация подлежит консолидированному надзору в соответствии с банковским законодательством Республики Казахстан.

12. Решение по заявлению, поданному для получения статуса страхового холдинга или крупного участника страховой (перестраховочной) организации в соответствии с требованиями настоящей статьи, должно быть принято уполномоченным органом в течение пятидесяти рабочих дней после подачи заявления.

Уполномоченный орган обязан письменно уведомить заявителя о результатах своего решения, при этом в случае отказа в выдаче согласия на приобретение соответствующего статуса в письменном уведомлении указываются основания отказа.

Уполномоченный орган при выдаче согласия лицу, не являющемуся банковским холдингом или банком, на приобретение статуса страхового холдинга одновременно выдает разрешение на значительное участие в капитале страховой (перестраховочной) организации либо создание (приобретение) дочерней страховой (перестраховочной) организации.

13. Уполномоченный орган вправе отозвать согласие, выданное в соответствии с настоящей статьей, приняв решение о его отмене в течение двух месяцев со дня обнаружения факта, являющегося основанием для отзыва согласия, в случае выявления недостоверных сведений, на основании которых было выдано согласие, или нарушения в результате приобретения заявителем статуса крупного участника или страхового холдинга требований законодательства Республики Казахстан в области защиты конкуренции, или несоблюдения крупными участниками страховой (перестраховочной) организации или страховым холдингом требований настоящего Закона. В этом случае лицо, к которому применяется такая мера, обязано в течение шести месяцев уменьшить количество принадлежащих ему акций страховой (перестраховочной) организации до уровня ниже установленного настоящей статьей.

Лицо, у которого было отозвано согласие, выданное в соответствии с настоящей статьей, не вправе передавать в доверительное управление акции страховой (перестраховочной) организации третьему лицу.

В случае неисполнения лицами, в отношении которых уполномоченным органом было принято решение об отзыве соответствующего согласия, требований настоящего пункта уполномоченный орган вправе обратиться в суд для исполнения данными лицами требований уполномоченного органа.

14. В случае, если лицо стало соответствовать признакам страхового холдинга, крупного участника страховой (перестраховочной) организации без получения предварительного письменного согласия уполномоченного органа, оно не вправе предпринимать никаких действий, направленных на оказание влияния на руководство или политику страховой (перестраховочной) организации, и (или) голосовать по таким акциям до тех пор, пока оно не получит письменного согласия уполномоченного органа в соответствии с положениями настоящей статьи.

В указанном случае лицо, соответствующее признакам страхового холдинга, крупного участника страховой (перестраховочной) организации, обязано уведомить уполномоченный орган в течение десяти календарных дней с момента, когда ему стало известно, что оно соответствует признакам страхового холдинга, крупного участника страховой (перестраховочной) организации.

Заявление о приобретении соответствующего статуса представляется в уполномоченный орган в течение тридцати календарных дней с момента, когда ему стало известно, что оно соответствует признакам страхового холдинга, крупного участника страховой (перестраховочной) организации, если только это лицо не собирается произвести отчуждение акций в указанный срок. Информация о принятии решения об отчуждении акций предоставляется в уполномоченный орган немедленно с даты принятия такого решения.

В случае отказа в выдаче уполномоченным органом согласия лицу, соответствующему признакам страхового холдинга, крупного участника страховой (перестраховочной) организации, указанное лицо обязано в течение шести месяцев с момента получения письменного уведомления уменьшить количество принадлежащих ему акций страховой (перестраховочной) организации до уровня, ниже установленного настоящей статьей.

14-1. При приобретении лицом признаков крупного участника страховой (перестраховочной) организации либо страхового холдинга без письменного согласия уполномоченного органа уполномоченный орган вправе применить к данному лицу меры надзорного реагирования, предусмотренные настоящим Законом, в том числе принудительные меры, предусмотренные статьей 53-4 настоящего Закона, в части требований по реализации акций страховой (перестраховочной) организации в срок не более шести месяцев.

15. Не являются страховыми холдингами, крупными участниками страховой (перестраховочной) организации акционеры, которым в совокупности принадлежат десять или более процентов размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) или голосующих акций страховой (перестраховочной) организации и действующие на основании заключенного между ними соглашения, предусматривающего принятие ими решений по следующим вопросам:

1) созыв внеочередного общего собрания акционеров или обращение в суд с иском о его созыве в случае отказа совета директоров в созыве общего собрания акционеров;

2) включение дополнительных вопросов в повестку дня общего собрания акционеров;

3) созыв заседания совета директоров;

4) проведение аудита страховой (перестраховочной) организации за свой счет.

16. Лицами, совместно являющимися страховым холдингом, признаются лица, в сумме владеющие двадцатью пятью или более процентами размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций страховой (перестраховочной) организации или имеющие возможность прямо или косвенно голосовать двадцатью пятью или более процентами голосующих акций страховой (перестраховочной) организации и:

1) совместно влияющие на решения страховой (перестраховочной) организации в силу договора между ними или иным образом;

2) являющиеся в отдельности или взаимно крупными участниками друг друга;

3) одно из них является представителем другого лица;

4) одно из них предоставило другому лицу возможность покупки акций страховой (перестраховочной) организации в соответствии с заключенным между ними договором.

17. Уполномоченный орган вправе требовать предоставления информации у физических и юридических лиц при наличии сведений, указывающих на то, что это лицо соответствует признакам страхового холдинга или крупного участника страховой (перестраховочной) организации. Информация может быть истребована от любого лица, обладающего ею, а также от организаций, находящихся под контролем этого лица.

18. Крупный участник страховой (перестраховочной) организации, страховой холдинг обязаны в течение тридцати календарных дней со дня принятия решения уведомить уполномоченный орган об изменении процентного соотношения количества принадлежащих ему акций страховой (перестраховочной) организации к количеству размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций и (или) к количеству голосующих акций страховой (перестраховочной) организации, которыми он владеет прямо или косвенно или имеет возможность голосовать прямо или косвенно с представлением подтверждающих документов, за исключением случаев, когда такое изменение происходит вследствие выкупа собственных акций страховой (перестраховочной) организацией или страховым холдингом у иных акционеров.

В случае изменения количества акций страховой (перестраховочной) организации (в процентном или абсолютном значении), принадлежащих крупному участнику страховой (перестраховочной) организации, страховому холдингу, к количеству размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций и (или) количеству голосующих акций страховой (перестраховочной) организации в сторону увеличения крупный участник страховой (перестраховочной) организации, страховой холдинг должны представить в уполномоченный орган копии документов, подтверждающих источник средств, используемых для приобретения акций страховой (перестраховочной) организации. Источники средств, используемых для приобретения акций страховой (перестраховочной) организации крупными участниками страховой (перестраховочной) организации – физическими лицами, определены в подпункте 1) пункта 6 настоящей статьи.

В случае изменения процентного соотношения количества акций страховой (перестраховочной) организации до количества менее десяти или двадцати пяти процентов, принадлежащих крупному участнику страховой (перестраховочной) организации, страховому холдингу, к количеству размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций и (или) к количеству голосующих акций страховой (перестраховочной) организации по заявлению крупного участника страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга либо в случае самостоятельного обнаружения уполномоченным органом фактов, являющихся основанием для отмены выданного согласия, ранее выданное письменное согласие уполномоченного органа считается отмененным со дня, следующего за днем получения уполномоченным органом указанного заявления либо обнаружения уполномоченным органом фактов, являющихся основанием для отмены выданного согласия.

Крупный участник страховой (перестраховочной) организации – физическое лицо, в случае увеличения количества принадлежащих ему акций до двадцати пяти или более процентов размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций страховой (перестраховочной) организации, в дополнение к документам и в сроки, указанные в настоящем пункте, представляет бизнес-план, требования к которому устанавливаются уполномоченным органом, на ближайшие пять лет.

19. Исключен Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

20. Страховая (перестраховочная) организация обязана уведомить уполномоченный орган об изменении состава акционеров, владеющих десятью или более процентами голосующих и (или) размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных страховой (перестраховочной) организацией) акций страховой (перестраховочной) организации, в течение пятнадцати календарных дней со дня установления ею данного факта.

21. Исключен Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

22. Согласие уполномоченного органа на приобретение банком статуса страхового холдинга, крупного участника страховой (перестраховочной) организации, акции которой были приобретены при проведении банком реорганизации в форме присоединения в порядке, определенном законодательством Республики Казахстан, или переданы при осуществлении операции, предусмотренной статьями 61-2, 61-4, 61-11 и 61-12 Закона Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан", считается выданным после регистрации операции в системе реестров держателей ценных бумаг (номинального держания).

Сноска. Статья 26 в редакции Закона РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 18.11.2015 № 412-V (вводится в действие с 01.01.2021); от 24.11.2015 № 422-V (порядок введения в действие см. ст. 2); от 27.02.2017 № 49-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 25.12.2017 № 122-VI (вводится в действие с 01.01.2018); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (порядок введения в действие см. ст. 2); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 26-1. Основания отказа в выдаче уполномоченным органом согласия лицам, желающим стать страховым холдингом или крупным участником страховой (перестраховочной) организации

Сноска. Заголовок с изменением, внесенным Законом РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

1. Основаниями отказа в выдаче уполномоченным органом согласия лицам, желающим стать страховым холдингом или крупным участником страховой (перестраховочной) организации, являются:

1) несоответствие представленных документов требованиям, указанным в статье 26 настоящего Закона, либо неустранение замечаний уполномоченного органа по представленным документам в установленный им срок;

2) несоблюдение требований подпунктов 3), 4) и 5) части первой пункта 3 статьи 34 настоящего Закона (в отношении физического лица или руководящих работников заявителя – юридического лица);

3) неустойчивое финансовое положение заявителя;

3-1) неэффективность представленного плана рекапитализации страховой (перестраховочной) организации в случае возможного ухудшения финансового состояния страховой (перестраховочной) организации;

3-2) отсутствие у заявителя - физического лица, у руководящего работника заявителя - юридического лица безупречной деловой репутации;

4) нарушение в результате приобретения заявителем статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга требований законодательства Республики Казахстан в области защиты конкуренции;

5) случаи, когда в сделке по приобретению статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга приобретающей стороной является юридическое лицо (его крупный участник (крупный акционер), зарегистрированное в оффшорных зонах, перечень которых устанавливается уполномоченным органом;

6) случаи, когда заявитель - финансовая организация не подлежит надзору на консолидированной основе в стране своего местонахождения;

6-1) невозможность проведения консолидированного надзора за страховой группой в связи с тем, что законодательство стран места нахождения участников страховой группы – нерезидентов Республики Казахстан делает невозможным выполнение ими и страховой группой предусмотренных настоящим Законом требований;

7) несоблюдение заявителем иных требований, установленных законодательными актами Республики Казахстан, к крупным участникам страховой (перестраховочной) организации и страховым холдингам;

8) анализ финансовых последствий приобретения заявителем статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, предполагающий ухудшение финансового состояния страховой (перестраховочной) организации;

9) отсутствие у заявителя - финансовой организации-нерезидента Республики Казахстан полномочий по осуществлению финансовой деятельности в рамках законодательства страны происхождения;

10) отсутствие у заявителя - юридического лица-нерезидента Республики Казахстан минимально необходимого рейтинга одного из международных рейтинговых агентств, перечень которых определяется уполномоченным органом, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 1 статьи 26 настоящего Закона;

11) случаи, когда лицо ранее являлось либо является крупным участником-физическим лицом либо первым руководителем крупного участника-юридического лица и (или) руководящим работником финансовой организации, филиала банка – нерезидента Республики Казахстан, филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан в период не более чем за один год до принятия уполномоченным органом решения об отнесении банка, филиала банка – нерезидента Республики Казахстан к категории неплатежеспособных банков, филиалов банков – нерезидентов Республики Казахстан, принудительном выкупе акций банка, лишении лицензии финансовой организации, филиала банка – нерезидента Республики Казахстан, филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан, а также принудительной ликвидации финансовой организации, признании ее банкротом в установленном законодательством Республики Казахстан порядке или принудительном прекращении деятельности филиала банка – нерезидента Республики Казахстан, филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан. Указанное требование применяется в течение пяти лет после принятия уполномоченным органом решения об отнесении банка, филиала банка – нерезидента Республики Казахстан к категории неплатежеспособных банков, филиалов банков – нерезидентов Республики Казахстан, принудительном выкупе акций банка, лишении лицензии финансовой организации, филиала банка – нерезидента Республики Казахстан, филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан, а также принудительной ликвидации финансовой организации, признании ее банкротом в установленном законодательством Республики Казахстан порядке или принудительном прекращении деятельности филиала банка – нерезидента Республики Казахстан, филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан в случаях, установленных законами Республики Казахстан;

12) несоответствие законодательства в области консолидированного надзора за финансовыми организациями страны места нахождения заявителя–юридического лица требованиям по консолидированному надзору, установленным законодательством Республики Казахстан;

13) по крупным участникам–юридическим лицам и страховым холдингам, являющимся финансовыми организациями-нерезидентами Республики Казахстан – отсутствие соглашения между уполномоченным органом и органами финансового надзора государства, резидентом которого является заявитель, предусматривающего обмен информацией, за исключением случаев, установленных нормативным правовым актом уполномоченного органа.

2. Признаком неустойчивого финансового положения заявителя является наличие одного из следующих условий:

1) юридическое лицо - заявитель создано менее чем за два года до дня подачи заявления;

2) обязательства заявителя превышают его активы за вычетом суммы активов, размещенных в акции и доли участия в уставном капитале других юридических лиц, и предполагаемых к приобретению акций страховой (перестраховочной) организации;

3) убытки по результатам каждого из двух завершенных финансовых лет;

4) размер обязательств заявителя представляет значительный риск для финансового состояния страховой (перестраховочной) организации;

5) наличие просроченной и (или) отнесенной за баланс страховой (перестраховочной) организации задолженности заявителя перед страховой (перестраховочной) организацией;

6) анализ финансовых последствий приобретения заявителем статуса крупного участника предполагает ухудшение финансового состояния заявителя;

6-1) стоимость имущества заявителя (за вычетом обязательств заявителя) недостаточна для приобретения акций страховой (перестраховочной) организации;

7) иные основания, свидетельствующие о наличии неустойчивого финансового положения заявителя и (или) возможности нанесения ущерба страховой (перестраховочной) организации и (или) ее клиентам.

3. Исключен Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019).
Сноска. Глава дополнена статьей 26-1 в соответствии с Законом РК от 23.12.2005 N 107 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 107); с изменениями, внесенными законами РК от 19.02.2007 N 230 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 07.05.2007 N 244; от 23.10.2008 N 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 27. Разрешение на создание страховой (перестраховочной) организации

1. Для получения разрешения на создание страховой (перестраховочной) организации в уполномоченный орган предоставляются следующие документы:

1) заявление на получение разрешения на создание страховой (перестраховочной) организации;

2) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);

3) документы, свидетельствующие о принятии решения о создании страховой (перестраховочной) организации;

4) сведения об учредителях – юридических лицах (при наличии таких учредителей), включающие финансовую отчетность за последние два завершенных финансовых года, заверенную аудиторской организацией, бухгалтерский баланс и отчет о прибылях и убытках на конец последнего квартала перед представлением документов. Финансовая отчетность за последние два завершенных финансовых года не представляется в случае размещения данной отчетности на интернет-ресурсе депозитария финансовой отчетности;

5) сведения об учредителях – физических лицах (при наличии таких учредителей), включая описание источников и сумм денег, используемых для создания страховой (перестраховочной) организации. Источником, используемым для приобретения акций страховой (перестраховочной) организации, являются средства, указанные в части второй подпункта 1) пункта 6 статьи 26 настоящего Закона;

5-1) документы и сведения, предусмотренные статьями 26 и 32 настоящего Закона, в случае необходимости получения заявителем статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, разрешения на создание дочерней организации или приобретение значительного участия в капитале страховой (перестраховочной) организации;

6) бизнес-план;

6-1) (исключен - от 23.10.2008 N 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2);
7) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020).
1-1. Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Учредитель страховой (перестраховочной) организации, являющийся нерезидентом Республики Казахстан, обязан предоставить документ соответствующего органа страхового надзора своего государства, подтверждающий, что ему разрешено приобретение акций страховой (перестраховочной) организации - резидента Республики Казахстан, либо заявление о том, что по законодательству соответствующего государства такое разрешение не требуется.

Документы учредителя - нерезидента Республики Казахстан, выданные иностранным государственным органом, подлежат легализации в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

3. Порядок и условия выдачи разрешения на создание страховой (перестраховочной) организации, а также требования к содержанию документов, указанных в подпунктах 1), 4) - 6 пункта 1 настоящей статьи, в том числе к порядку расчета страховых тарифов и их экономическому обоснованию, определяются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

4. Разрешение на создание страховой (перестраховочной) организации имеет юридическую силу до принятия уполномоченным органом решения о выдаче страховой (перестраховочной) организации лицензии на проведение страховой (перестраховочной) деятельности.

5. В случае неполучения заявителем лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности в течение шести месяцев со дня выдачи разрешения на создание страховой (перестраховочной) организации выданное уполномоченным органом разрешение на создание страховой (перестраховочной) организации, а также разрешения на создание дочерней организации, значительное участие в капитале организации и согласие на приобретение статуса страхового холдинга, крупного участника страховой (перестраховочной) организации считаются отмененными.

6. Заявление о выдаче разрешения на создание страховой (перестраховочной) организации должно быть рассмотрено уполномоченным органом в течение пятидесяти рабочих дней со дня подачи заявления.

7. Уведомление о выдаче разрешения на создание страховой (перестраховочной) организации направляется заявителю и в Корпорацию.

8. Исключен Законом РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).
Сноска. Статья 27 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2003 N 483 (вводится в действие с 01.01.2004); от 08.07.2005 N 72 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 23.12.2005 N 107 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 107); от 23.10.2008 N 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 11.07.2009 N 185-IV (вводится в действие с 30.08.2009); от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 24.12.2012 № 60-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 16.12.2020); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020); от 26.12.2019 № 287-VІ (вводится в действие с 03.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 28. Основания отказа в выдаче разрешения на создание страховой (перестраховочной) организации

1. Основаниями отказа в выдаче разрешения на создание страховой (перестраховочной) организации являются:

1) несоответствие представленных документов требованиям, указанным в пунктах 1, 2 и 3 статьи 27 настоящего Закона, либо неустранение замечаний уполномоченного органа по представленным документам в установленный им срок;

2) недостаточность собственных средств учредителя для оплаты акций;

3) предоставление уполномоченному органу недостоверной информации, касающейся создаваемой организации и ее учредителей;

4) убыточная деятельность учредителя за два последних завершенных финансовых года;

5) (исключен - Законом РК от 23.10.2008 N 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2);

6) отказ в выдаче согласия уполномоченным органом на приобретение статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга по основаниям, указанным в статье 26-1 настоящего Закона;

6-1) несоблюдение ограничений, установленных статьей 26 настоящего Закона;

7) наличие у учредителей - физических лиц, первого руководителя исполнительного органа либо органа управления учредителя - юридического лица неснятой или непогашенной судимости.

2. Уполномоченный орган в сроки, предусмотренные пунктом 6 статьи 27 настоящего Закона, уведомляет заявителя об отказе в выдаче разрешения на создание страховой (перестраховочной) организации в письменной форме с указанием основания отказа.

Сноска. Статья 28 с изменениями, внесенными законами РК от 23.12.2005 N 107 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 107); от 23.10.2008 N 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 29. Основания отзыва разрешения на создание страховой (перестраховочной) организации

Сноска. Статья 29 исключена Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020).

Статья 30. Государственная регистрация страховой (перестраховочной) организации

1. Государственная регистрация страховой (перестраховочной) организации осуществляется Корпорацией при наличии разрешения уполномоченного органа на ее создание.

2. Исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020).
Сноска. Статья 30 с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 02.04.2019 № 241-VI (вводится в действие с 01.07.2019); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020).

Статья 30-1. Открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан

1. Страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан вправе обратиться в уполномоченный орган для получения разрешения на открытие филиала на территории Республики Казахстан при выполнении следующих условий:

1) сумма совокупных активов страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан должна быть не ниже суммы, эквивалентной пяти миллиардам долларов США;

2) наличие у страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан не менее десятилетнего опыта по осуществлению страхования (перестрахования) во всех отраслях и классах страхования;

3) государство, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, является участником международного сотрудничества в сфере предотвращения и противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма, а также осуществляет сотрудничество с Группой разработки финансовых мер борьбы с отмыванием денег (ФАТФ);

4) наличие соглашения между уполномоченным органом и органом финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан.

Соглашение между уполномоченным органом и органом финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, должно содержать порядок обмена конфиденциальной информацией, составляющей коммерческую тайну на рынке ценных бумаг, банковскую тайну, тайну страхования или иную охраняемую законом тайну, порядок сотрудничества по вопросам открытия филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, лицензирования, согласования руководящих работников, регулирования, контроля и надзора (в том числе проведения проверок деятельности) и прекращения деятельности страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан и ее филиала, а также иные вопросы взаимодействия для целей осуществления контрольных и надзорных функций;

5) наличие письменного уведомления органа финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, о том, что он не возражает против открытия филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан на территории Республики Казахстан, либо заявления органа финансового надзора указанного государства о том, что такое разрешение по законодательству государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, не требуется;

6) наличие письменного подтверждения органа финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, о том, что страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан обладает действующей лицензией на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности.

2. Заявление о выдаче разрешения на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан на казахском или русском языке подается по форме, установленной нормативным правовым актом уполномоченного органа, с приложением следующих документов:

1) решения страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан об открытии филиала на территории Республики Казахстан;

2) проекта положения о филиале страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

3) копий учредительных документов страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан (нотариально засвидетельствованные в случае непредставления оригиналов для сверки);

4) сведений о страховой (перестраховочной) организации-нерезиденте Республики Казахстан по форме, определенной уполномоченным органом, в том числе финансовой отчетности за последние два завершенных финансовых года (включая консолидированную при наличии), заверенной аудиторской организацией;

5) организационной структуры филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан и сведений об аффилированных лицах страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

6) бизнес-плана филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, утвержденного должностным лицом страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан либо лицом, уполномоченным на подписание документов, завизированного актуарием страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, разработанного на ближайшие три года для филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан, открываемых в отрасли "общее страхование", и на пять лет для филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан, открываемых в отрасли "страхование жизни";

7) документов лиц, предлагаемых на должности руководящих работников филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан в соответствии с требованиями, предъявляемыми к руководящим работникам филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, установленными нормативным правовым актом уполномоченного органа;

8) документа, удостоверяющего наличие у страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан минимально требуемого рейтинга одного из рейтинговых агентств, перечень которых устанавливается нормативным правовым актом уполномоченного органа, на день представления заявления;

9) письменного уведомления органа финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, об отсутствии возражений против открытия филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан на территории Республики Казахстан либо заявления о том, что такое разрешение по законодательству государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, не требуется;

10) письменного подтверждения органа финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, о наличии у страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан действующей лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности;

11) письменного подтверждения органа финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, об отсутствии у страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан нарушений пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, установленных законодательством государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, в течение двух лет, предшествующих представлению заявления;

12) письменного обязательства страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан о безусловном, незамедлительном исполнении данной страховой (перестраховочной) организацией-нерезидентом Республики Казахстан обязательств, связанных с деятельностью ее филиала, действующего на территории Республики Казахстан, в случае их неисполнения и (или) ненадлежащего исполнения со стороны филиала;

13) копии действующей лицензии страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, выданной органом финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан;

14) документов на учетную регистрацию филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, предусмотренных статьей 6-2 Закона Республики Казахстан "О государственной регистрации юридических лиц и учетной регистрации филиалов и представительств";

15) копии документа, подтверждающего оплату сбора за выдачу лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности, за исключением случаев оплаты через платежный шлюз "электронного правительства".

Уполномоченный орган вправе запросить дополнительную информацию или документы, необходимые для принятия решения о выдаче разрешения на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.

Заявление о выдаче разрешения на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан может быть отозвано страховой (перестраховочной) организацией-нерезидентом Республики Казахстан в любой момент его рассмотрения уполномоченным органом.

Порядок выдачи разрешения на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, а также требования к содержанию документа, указанного в подпункте 6) части первой настоящего пункта, устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

3. Отказ в выдаче разрешения на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан производится по любому из следующих оснований:

1) несоответствие требованиям, указанным в пункте 1 настоящей статьи;

2) несоответствие представленных документов требованиям, указанным в пункте 2 настоящей статьи;

3) неустранение замечаний уполномоченного органа по представленным документам в установленный им срок;

4) несоблюдение требований, установленных подпунктами 8) и 11) части первой пункта 2 настоящей статьи;

5) основания, указанные в подпунктах 4) и 7) пункта 1 пункт 8 настоящего Закона;

6) несоответствие наименования филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан требованиям пункта 7 статьи 23 настоящего Закона;

7) предоставление уполномоченному органу недостоверной информации, касающейся страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.

Уполномоченный орган в сроки, предусмотренные пунктом 5 настоящей статьи, уведомляет страховую (перестраховочную) организацию-нерезидента Республики Казахстан об отказе в выдаче разрешения на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан в письменной форме с указанием основания отказа.

4. Выданное разрешение на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан считается отмененным в случаях:

1) принятия страховой (перестраховочной) организацией-нерезидентом Республики Казахстан решения о добровольном прекращении деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

2) принятия уполномоченным органом решения о лишении филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности;

3) непрохождения в Корпорации учетной регистрации в течение двух месяцев со дня выдачи разрешения на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

4) неполучения лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности в течение трех месяцев со дня прохождения учетной регистрации филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.

5. Заявление о выдаче разрешения на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан должно быть рассмотрено уполномоченным органом в течение пятидесяти рабочих дней со дня подачи заявления.

Уведомление о выдаче разрешения на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан направляется страховой (перестраховочной) организации-нерезиденту Республики Казахстан и в Корпорацию.

Разрешение на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан имеет юридическую силу до принятия уполномоченным органом решения о выдаче филиалу страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности.

6. Учетная регистрация филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан осуществляется Корпорацией на основании разрешения уполномоченного органа на открытие филиала страховой (перестраховочной) организации Республики Казахстан в порядке, определенном законодательством Республики Казахстан.

7. Местом нахождения филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан признается место нахождения на территории Республики Казахстан, указанное в положении о филиале страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.

Сноска. Закон дополнен статьей 30-1 в соответствии с Законом РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 31. Изменения и дополнения в учредительные документы страховой (перестраховочной) организации

После государственной регистрации изменений и (или) дополнений, вносимых в учредительные документы, требующих перерегистрации в Корпорации, страховая (перестраховочная) организация в течение четырнадцати календарных дней с даты перерегистрации обязана представить в уполномоченный орган копию изменений и (или) дополнений в учредительные документы.

В случае внесения изменений и (или) дополнений в учредительные документы, не требующих перерегистрации, страховая (перестраховочная) организация обязана в течение четырнадцати календарных дней с даты отметки Корпорации о приеме уведомления о внесении изменений и (или) дополнений в учредительные документы представить в уполномоченный орган документ, подтверждающий принятие уведомления, копию изменений и (или) дополнений в учредительные документы.

Сноска. Статья 31 - в редакции Закона РК от 02.04.2019 № 241-VІ (вводится в действие с 01.07.2019); с изменениями, внесенными Законом РК от 14.07.2022 № 141-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 31-1. Уведомление об утверждении финансовых продуктов страховой (перестраховочной) организацией

Страховая (перестраховочная) организация уведомляет уполномоченный орган об утверждении финансовых продуктов органом страховой (перестраховочной) организации, уполномоченным на утверждение финансовых продуктов, в течение десяти рабочих дней со дня их утверждения.

Перечень финансовых продуктов, об утверждении которых страховая (перестраховочная) организация уведомляет уполномоченный орган, порядок уведомления уполномоченного органа об утверждении финансовых продуктов страховой (перестраховочной) организацией, а также перечень документов, прилагаемых к уведомлению, определяются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

Сноска. Глава 6 дополнена статьей 31-1 в соответствии с Законом РК от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); в редакции Закона РК от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

Статья 32. Дочерние организации страховой (перестраховочной) организации и страховых холдингов и значительное участие страховой (перестраховочной) организации и страховых холдингов в капиталах организаций

1. Страховая (перестраховочная) организация и страховой холдинг в целях осуществления полномочий, предоставленных им статье 48 настоящего Закона, могут создать или иметь дочернюю организацию только при наличии предварительного разрешения уполномоченного органа.

Требование по получению разрешения уполномоченного органа на создание или приобретение дочерней организации не распространяется на страховые холдинги, косвенно владеющие (имеющие возможность голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями или долями участия в уставном капитале данной организации через владение (наличие возможности голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями страховой (перестраховочной) организации-резидента Республики Казахстан, прямо владеющей (имеющей возможность голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями или долями участия в уставном капитале указанной организации и имеющей соответствующее разрешение уполномоченного органа.

Порядок выдачи страховой (перестраховочной) организации или страховому холдингу разрешения на создание или приобретение дочерней организации, требования к документам, необходимым для получения разрешения, определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

За выдачу разрешения на создание или приобретение дочерней организации уплачивается сбор, размер и порядок уплаты которого определяются налоговым законодательством Республики Казахстан.

2. Дочерние организации страховой (перестраховочной) организации не вправе создавать и (или) иметь дочерние организации, а также иметь значительное участие в капиталах организаций.

3. Дочерние организации страховых холдингов, за исключением дочерних страховых (перестраховочных) организаций – резидентов Республики Казахстан, не вправе создавать и (или) иметь дочерние организации.

Данное требование не распространяется на дочерние организации страховых холдингов, являющихся банковскими холдингами. При этом на указанные лица распространяются требования Закона Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан".

4. К заявлению на получение разрешения на создание, приобретение дочерней организации необходимо приложить следующие документы:

1) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

1-1) копию документа, подтверждающего оплату сбора за выдачу разрешения, за исключением случаев оплаты через платежный шлюз "электронного правительства";

2) решение об учреждении дочерней организации – в случае ее создания либо решение о приобретении дочерней организации – в случае ее приобретения (в случае отсутствия сведений на интернет-ресурсе депозитария финансовой отчетности);

3) информацию о руководящих работниках дочерней организации (или кандидатах, рекомендуемых для назначения или избрания на должности руководящих работников);

4) сведения об аффилированных лицах заявителя (в случае отсутствия сведений на интернет-ресурсе депозитария финансовой отчетности).

В случае отсутствия у страховой (перестраховочной) организации страхового холдинга дополнительно предоставляется информация об организациях, связанных с дочерней организацией:

управлением их деятельностью на объединенной основе в соответствии с условиями меморандума или положений ассоциации этих организаций;

если состав исполнительного органа, органа управления (для акционерных обществ), наблюдательного совета (для товариществ с ограниченной ответственностью) указанных организаций более чем на одну треть представлен одними и теми же лицами;

5) бизнес-план дочерней организации;

6) информацию, на основании анализа законодательства страны места нахождения дочерней организации, об отсутствии обстоятельств, предполагающих невозможность проведения консолидированного надзора за страховой группой в связи с тем, что законодательство стран места нахождения участников страховой группы – нерезидентов Республики Казахстан делает невозможным выполнение ими и страховой группой предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан требований;

7) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

8) финансовую отчетность приобретаемой дочерней организации, заверенную аудиторской организацией, за последний завершенный финансовый год.

Годовая финансовая отчетность не представляется заявителем в случае размещения данной отчетности на интернет-ресурсе депозитария финансовой отчетности;

9) исключен Законом РК от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);
10) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

11) данные о юридическом лице, посредством приобретения доли участия в уставном капитале или акций которого страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг приобретает дочернюю организацию, включающие:

наименование и место нахождения юридического лица;

сведения о размере доли участия страховой (перестраховочной) организации и (или) страхового холдинга в уставном капитале юридического лица, цене ее приобретения, учредителем (участником) которого является страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг;

сведения о количестве акций, цене приобретения, их процентном соотношении к общему количеству размещенных акций (за вычетом привилегированных и выкупленных обществом) юридического лица, акционером которого является страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг;

сведения о размере доли участия юридического лица (учредителем, участником, акционером которого является страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг), цене ее приобретения в уставном капитале другого юридического лица;

сведения о количестве акций, цене приобретения, их процентном соотношении к общему количеству размещенных акций (за вычетом привилегированных и выкупленных обществом), приобретенных юридическим лицом, акционером (учредителем, участником) которого является страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг.

Данные требования распространяются на случаи приобретения дочерней организации страховой (перестраховочной) организацией и (или) страховым холдингом посредством приобретения долей участия в уставном капитале или акций нескольких юридических лиц;

12) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019);
13) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

14) иные документы, на основании которых предполагается приобрести контроль или подтверждающие контроль над дочерней организацией с указанием основания возникновения контроля.

5. Страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг вправе создать дочернюю организацию при условии безубыточной деятельности на консолидированной и неконсолидированной основах по итогам каждого из последних двух завершенных финансовых лет и соблюдения пруденциальных нормативов, в том числе на консолидированной основе, установленных уполномоченным органом, в течение последних трех месяцев, предшествующих дате подачи заявления в уполномоченный орган на получение разрешения.

6. Основаниями для отказа в выдаче разрешения на создание, приобретение дочерней организации являются:

1) несоответствие представленных документов требованиям, указанным в настоящей статье, либо неустранение замечаний уполномоченного органа по представленным документам в установленный им срок;

2) несоответствие законодательства в области консолидированного надзора за финансовыми организациями страны места нахождения создаваемой или приобретаемой дочерней организации требованиям по консолидированному надзору, установленным законодательными актами Республики Казахстан;

3) несоответствие руководящих работников дочерней организации (или кандидатов, рекомендуемых для назначения или избрания на должности руководящих работников) требованиям подпунктов 3), 4) и 5) части первой пункта 3 статьи 34 настоящего Закона;

4) несоблюдение пруденциальных нормативов страховой группой, в состав которой входит страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг, в результате предполагаемого наличия дочерней организации страховой (перестраховочной) организации и (или) страхового холдинга;

5) анализ финансовых последствий, предполагающий ухудшение финансового состояния страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга или страховой группы вследствие деятельности дочерней организации или планируемых страховой (перестраховочной) организацией и (или) страховым холдингом инвестиций;

6) несоответствие систем управления рисками и внутреннего контроля, в том числе в отношении рисков, связанных с деятельностью дочерней организации, требованиям уполномоченного органа к системам управления рисками и внутреннего контроля;

7) несоблюдение дочерней организацией установленных пруденциальных нормативов в случаях, предусмотренных законодательством страны места нахождения дочерней организации, а также страховой (перестраховочной) организацией и (или) страховым холдингом пруденциальных нормативов, в том числе на консолидированной основе, и других обязательных к соблюдению норм и лимитов в течение последних трех месяцев, предшествующих дате подачи заявления в уполномоченный орган на получение разрешения и (или) в период рассмотрения заявления;

8) наличие у страховой (перестраховочной) организации и (или) страхового холдинга и (или) предполагаемой к приобретению дочерней организации, не являющейся страховой (перестраховочной) организацией, страховым брокером, действующих мер надзорного реагирования в части улучшения финансовой устойчивости и платежеспособности и (или) административных взысканий за административные правонарушения, предусмотренные статьями 227, 229, 230 и частью четвертой статьи 239 Кодекса Республики Казахстан об административных правонарушениях, на дату подачи заявления и в период рассмотрения документов;

9) в случае создания или приобретения страховой (перестраховочной) организацией и (или) страховым холдингом дочерней организации – страховой (перестраховочной) организации, банка, управляющего инвестиционным портфелем – резидентов Республики Казахстан – несоблюдение требований, предусмотренных настоящим Законом, законодательством Республики Казахстан о банках и банковской деятельности и рынке ценных бумаг касательно выдачи согласия на получение статуса страхового или банковского холдинга, крупного участника страховой (перестраховочной) организации, банка, управляющего инвестиционным портфелем – резидентов Республики Казахстан.

7. Уполномоченный орган обязан выдать разрешение или отказать в выдаче разрешения в течение пятидесяти рабочих дней после подачи заявления.

В случае отказа в выдаче разрешения уполномоченный орган обязан письменно уведомить заявителя об основаниях отказа.

8. Исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

9. Дочерняя организация страховой (перестраховочной) организации и (или) страхового холдинга – нерезидент Республики Казахстан, а также организация-нерезидент Республики Казахстан, в которой страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг имеют значительное участие в капитале, обязаны раскрывать уполномоченному органу на основании соответствующего запроса необходимую информацию в целях обеспечения качественного и своевременного выполнения возложенных на уполномоченный орган функций по осуществлению консолидированного надзора. При этом полученные сведения не подлежат разглашению.

10. В случае приобретения страховой (перестраховочной) организацией и (или) страховым холдингом права контроля над дочерней организацией без получения предварительного разрешения уполномоченного органа уполномоченный орган применяет к страховой (перестраховочной) организации или страховому холдингу меры надзорного реагирования, предусмотренные настоящим Законом. В данном случае в течение шести месяцев после выявления указанного нарушения уполномоченным органом страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг обязаны произвести отчуждение принадлежащих им акций (долей участия в уставном капитале) дочерней организации лицам, не связанным с ними особыми отношениями, и представить подтверждающие документы в уполномоченный орган.

11. Значительное участие страховой (перестраховочной) организации и (или) страхового холдинга в капитале организаций допускается только при наличии предварительного разрешения уполномоченного органа.

Требование по получению разрешения уполномоченного органа на значительное участие в капитале организации не распространяется на страховые холдинги, косвенно владеющие (имеющие возможность голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями или долями участия в уставном капитале данной организации через владение (наличие возможности голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями страховой (перестраховочной) организации-резидента Республики Казахстан, прямо владеющей (имеющей возможность голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями или долями участия в уставном капитале указанной организации и имеющей соответствующее разрешение уполномоченного органа.

Выдача разрешения на значительное участие в капитале организаций осуществляется в порядке, определенном нормативным правовым актом уполномоченного органа.

За выдачу разрешения на значительное участие в капитале организаций уплачивается сбор, размер и порядок уплаты которого определяются налоговым законодательством Республики Казахстан.

В случае приобретения страховой (перестраховочной) организацией и (или) страховым холдингом значительного участия в капитале организации без получения предварительного согласия уполномоченного органа уполномоченный орган применяет к страховой (перестраховочной) организации и (или) страховому холдингу меры надзорного реагирования, предусмотренные настоящим Законом. В данном случае страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг обязаны произвести отчуждение принадлежащих им акций (долей участия в уставном капитале) организации, в капитале которой они имеют значительное участие, лицам, не связанным со страховой (перестраховочной) организацией и (или) страховым холдингом особыми отношениями, и представить подтверждающие документы в уполномоченный орган в течение шести месяцев.

12. Заявление на получение разрешения на значительное участие в капитале организаций, требования к содержанию которого установлены нормативным правовым актом уполномоченного органа, представляется с приложением документов, предусмотренных подпунктами 1-1), 2), 3), 4), 5), 6) и 11) пункта 4 настоящей статьи.

Отказ в выдаче разрешения на значительное участие в капитале организаций производится по основаниям, предусмотренным пунктом 6 настоящей статьи.

13. Уполномоченный орган отзывает разрешение на создание, приобретение дочерней организации, значительное участие в капитале организации в случаях выявления:

1) недостоверных сведений, на основании которых было выдано разрешение;

2) несоответствия деятельности дочерней организации страховой (перестраховочной) организации и (или) страхового холдинга, а также организации, в которой страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг имеют значительное участие в капитале, положениям пункта 3 статьи 48 настоящего Закона.

Порядок отзыва разрешения на создание, приобретение дочерней организации, значительное участие в капитале организаций определяется нормативным правовым актом уполномоченного органа.

В случае отзыва разрешения на создание, приобретение дочерней организации, значительное участие в капитале организации страховая (перестраховочная) организация и (или) страховой холдинг обязаны в течение шести месяцев произвести отчуждение принадлежащих им акций (долей участия в уставном капитале) в указанных организациях лицам, не связанным с данной страховой (перестраховочной) организацией и (или) страховым холдингом особыми отношениями, и представить подтверждающие документы в уполномоченный орган.

13-1. Основаниями для отмены ранее выданного уполномоченным органом разрешения на создание, приобретение дочерней организации, значительное участие в капитале организации являются:

1) отчуждение страховой (перестраховочной) организацией и (или) страховым холдингом принадлежащих акций (долей участия в уставном капитале) организации;

2) отсутствие признаков контроля над дочерней организацией у страховой (перестраховочной) организации и (или) страхового холдинга;

3) ликвидация дочерней организации.

Ранее выданное разрешение считается отмененным со дня, следующего за днем получения от уполномоченного органа уведомления об отмене ранее выданного разрешения.

14. Требования настоящей статьи не распространяются на:

1) нерезидентов Республики Казахстан, которые являются дочерними или зависимыми организациями нерезидентов Республики Казахстан, являющихся страховым холдингом, лицом, обладающим признаками страхового холдинга, а также нерезидентов Республики Казахстан, являющихся страховым холдингом, лицом, обладающим признаками страхового холдинга, при создании или приобретении ими дочерних и зависимых организаций – нерезидентов Республики Казахстан при выполнении одного из следующих условий:

наличие у страхового холдинга, лица, обладающего признаками страхового холдинга, индивидуального кредитного рейтинга не ниже рейтинга А одного из рейтинговых агентств, перечень которых устанавливается уполномоченным органом, а также письменного подтверждения от органа финансового надзора страны происхождения указанных лиц о том, что они подлежат консолидированному надзору;

наличие соглашения между уполномоченным органом и соответствующим надзорным органом иностранного государства об обмене информацией, а также минимального требуемого рейтинга одного из рейтинговых агентств. Минимальный рейтинг и перечень рейтинговых агентств устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа;

2) страховые холдинги, являющиеся банковскими холдингами или банками и имеющие соответствующее разрешение уполномоченного органа, выданное в соответствии с Законом Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан".

15. В случае, если страховой холдинг, не являющийся банковским холдингом или банком, создает или приобретает дочернюю финансовую организацию либо приобретает значительное участие в капитале финансовой организации, в отношении которых законодательством Республики Казахстан предусмотрено получение соответствующих разрешительных документов на участие в капитале, разрешение на создание или приобретение дочерней организации и (или) значительное участие в капитале организаций выдается уполномоченным органом страховому холдингу одновременно с выдачей соответствующего документа, предоставляющего право владеть, пользоваться и (или) распоряжаться акциями финансовой организации в установленных законодательством Республики Казахстан размерах, без представления соответствующих документов, предусмотренных настоящей статьей, за исключением документа, подтверждающего уплату сбора за выдачу разрешения.

Требования части первой настоящего пункта распространяются на лиц, желающих приобрести статус страхового холдинга.

Сноска. Статья 32 в редакции Закона РК от 28.12.2011 № 524-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 24.12.2012 № 60-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 26.12.2012 № 61-V (вводится в действие с 04.02.2012); от 21.06.2013 № 106-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 25.12.2017 № 122-VI (вводится в действие с 01.01.2018); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 33. Создание, закрытие филиалов и представительств страховой (перестраховочной) организации и страхового брокера

1. Страховая (перестраховочная) организация-резидент Республики Казахстан на основании решения совета директоров страховой (перестраховочной) организации, страховой брокер-резидент Республики Казахстан на основании решения общего собрания участников либо общего собрания акционеров без согласия уполномоченного органа вправе открывать свои обособленные подразделения – филиалы и представительства как на территории Республики Казахстан, так и за ее пределами.

2. Страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер в течение тридцати рабочих дней с даты учетной регистрации своего филиала и представительства в Корпорации обязаны информировать уполномоченный орган об их открытии с приложением:

1) копии положения о филиале или представительстве;

2) нотариально засвидетельствованной копии доверенности, выданной первому руководителю филиала или представительства.

3. Филиал страховой (перестраховочной) организации осуществляет страховую деятельность от имени страховой (перестраховочной) организации и действует в пределах полномочий, предоставленных ему страховой (перестраховочной) организацией. Филиал страховой (перестраховочной) организации имеет единые со страховой (перестраховочной) организацией баланс, а также наименование, полностью совпадающее с наименованием страховой (перестраховочной) организации.

4. Филиал страхового брокера осуществляет свою деятельность от имени страхового брокера и действует в пределах полномочий, предоставленных ему страховым брокером. Филиал страхового брокера имеет единые со страховым брокером баланс, а также наименование, полностью совпадающее с наименованием страхового брокера.

5. Представительство страховой (перестраховочной) организации действует от имени и по поручению страховой (перестраховочной) организации и не осуществляет страховую деятельность.

6. Представительство страхового брокера действует от имени и по поручению страхового брокера и не осуществляет посредническую деятельность страхового брокера по заключению договоров страхования (перестрахования).

7. Обязательными условиями открытия филиалов страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера являются отсутствие действующей санкции, предусмотренной подпунктом 1) пункта 1 статьи 53-5 настоящего Закона, а также неприменение уполномоченным органом в течение трех месяцев, предшествующих дате учетной регистрации филиала в Корпорации, административных взысканий за административные правонарушения, предусмотренные частью второй статьи 227, статьями 229, 230, частью четвертой статьи 239 Кодекса Республики Казахстан об административных правонарушениях.

8. Страховая (перестраховочная) организация-резидент Республики Казахстан, страховой брокер-резидент Республики Казахстан вправе открыть представительства при условии безубыточной деятельности страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера по итогам последнего завершенного финансового года.

9. При внесении изменений и (или) дополнений в положения о филиале, представительстве, требующих учетной перерегистрации в Корпорации, страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер, являющиеся резидентами Республики Казахстан, обязаны в течение тридцати рабочих дней с даты учетной перерегистрации в Корпорации представить в уполномоченный орган копию изменений и (или) дополнений в положения о филиале, представительстве.

При внесении изменений и (или) дополнений в положения о филиале, представительстве, не требующих учетной перерегистрации в Корпорации, страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер обязаны в течение тридцати рабочих дней с даты приема органом, уполномоченным на прием уведомления о внесенных изменениях и (или) дополнениях, документов страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, представить в уполномоченный орган документ, подтверждающий их принятие, копии изменений и (или) дополнений в положения о филиале, представительстве.

10. Страховая (перестраховочная) организация-резидент Республики Казахстан, страховой брокер-резидент Республики Казахстан в случае открытия филиалов и представительств за пределами Республики Казахстан обязаны в течение тридцати календарных дней с даты регистрации в соответствующем органе государства письменно информировать уполномоченный орган об их открытии с приложением документов, подтверждающих регистрацию в соответствующем органе государства.

11. Страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер, являющиеся нерезидентами Республики Казахстан, вправе открыть свое представительство без получения согласия уполномоченного органа.

12. Представительство страховой (перестраховочной организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан в течение тридцати рабочих дней с даты учетной регистрации в Корпорации должно письменно информировать уполномоченный орган об открытии с приложением:

1) копии положения о представительстве;

2) письменного подтверждения органа страхового надзора соответствующего государства о том, что страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан обладает действующей лицензией на страховую деятельность, либо заявления органа страхового надзора о том, что выдача письменного подтверждения не предусмотрена законодательством страны происхождения страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

3) письменного подтверждения органа страхового надзора соответствующего государства о том, что страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан обладает действующей лицензией на осуществление деятельности страхового брокера, или электронного подтверждения с указанием регистрационного номера в случае, если деятельность страхового брокера в соответствующем государстве не является лицензируемым видом деятельности, либо заявления органа страхового надзора о том, что выдача письменного подтверждения не предусмотрена законодательством страны происхождения страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан;

4) письменного уведомления органа страхового надзора соответствующего государства о том, что он не возражает против открытия представительства страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан на территории Республики Казахстан, либо заявления органа страхового надзора или авторитетной юридической службы соответствующего государства о том, что такое разрешение по законодательству государства страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан не требуется;

5) нотариально засвидетельствованной доверенности на имя руководителя представительства страховой организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан.

13. Открытие филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан в Республике Казахстан разрешено на условиях, предусмотренных настоящим Законом.

14. Представительство страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан обязано в течение тридцати рабочих дней с даты учетной регистрации (перерегистрации) в Корпорации информировать уполномоченный орган о внесении изменений и (или) дополнений в положение о представительстве с приложением копий этих документов.

В случае внесения изменений и (или) дополнений в положение о представительстве, не требующих перерегистрации, представительство страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан обязано в течение тридцати рабочих дней с даты приема органом, уполномоченным на прием уведомления о внесенных изменениях и (или) дополнениях, документов представительства страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан представить в уполномоченный орган документ, подтверждающий их принятие, нотариально засвидетельствованные копии изменений и (или) дополнений в положение о филиале, представительстве.

15. Страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер в течение тридцати рабочих дней с даты снятия с учетной регистрации своего филиала и (или) представительства в Корпорации (соответствующего регистрирующего органа государства при прекращении деятельности филиала или представительства за пределами Республики Казахстан) должны письменно информировать уполномоченный орган о прекращении их деятельности с приложением копии документа Корпорации (соответствующего регистрирующего органа государства при прекращении деятельности филиала или представительства за пределами Республики Казахстан), подтверждающего снятие с учетной регистрации филиала и (или) представительства страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера.

16. Уполномоченный орган требует закрытия филиала и (или) представительства страховой (перестраховочной) организации-резидента Республики Казахстан, страхового брокера-резидента Республики Казахстан и представительства страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан в случае невыполнения требований пунктов 7, 8, 12 и 14 настоящей статьи.

Уполномоченный орган применяет к страховой (перестраховочной) организации, страховому брокеру меры надзорного реагирования в случае невыполнения требований пунктов 2, 9, 10 и 15 настоящей статьи.

Сноска. Статья 33 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 16.12.2020); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 02.04.2019 № 241-VI (вводится в действие с 01.07.2019); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 34. Требования, предъявляемые к руководящим работникам страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга и страхового брокера

1. Руководящими работниками страховой (перестраховочной) организации признаются руководитель и члены органа управления, руководитель и члены исполнительного органа, главный бухгалтер и иные руководители страховой (перестраховочной) организации, осуществляющие координацию и (или) контроль за деятельностью двух и более структурных подразделений страховой (перестраховочной) организации и обладающие правом подписи документов, на основании которых проводится страховая и (или) инвестиционная деятельность, за исключением руководителей филиалов и представительств страховой (перестраховочной) организации и их главных бухгалтеров.

Примечание ИЗПИ!
Пункт 1 предусмотрено дополнить частью второй в соответствии с Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие с 01.01.2025).

Руководящими работниками страхового брокера признаются руководитель и его заместители, главный бухгалтер.

1-1. Руководящими работниками филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан признаются руководитель и его заместители, иные руководители филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, осуществляющие координацию и (или) контроль за деятельностью двух или более структурных подразделений филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан и обладающие правом подписи документов, на основании которых проводится страховая деятельность, главный бухгалтер. Не менее двух руководящих работников филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан должны быть резидентами Республики Казахстан.

Руководящими работниками филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан признаются руководитель и его заместители, главный бухгалтер.

Руководитель филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан и его заместители, руководитель филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан и его заместители не вправе занимать должность руководителя исполнительного органа либо лица, единолично осуществляющего функции исполнительного органа, юридического лица, руководящего работника в других финансовых организациях и филиалах страховых (перестраховочных) организаций – нерезидентов Республики Казахстан, филиалах страховых брокеров – нерезидентов Республики Казахстан, филиалах банков – нерезидентов Республики Казахстан.

1-2. Для целей настоящей статьи под кандидатом на должность руководящего работника понимается физическое лицо, имеющее намерение занимать должность руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера, филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан, или лицо, избранное на должность руководителя или члена органа управления, являющееся независимым директором.

2. Страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер обязаны в течение ста двадцати календарных дней по окончании финансового года представлять в Национальный Банк отчетность, включающую сведения о доходах, выплаченных страховой (перестраховочной) организацией, страховым брокером всем руководящим работникам страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера в течение финансового года, по форме, установленной нормативным правовым актом Национального Банка по согласованию с уполномоченным органом.

Требования к внутренней политике страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера по оплате труда, начислению денежных вознаграждений, а также других видов материального поощрения руководящих работников страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

3. Не может занимать (не может быть назначено или избрано на) должность руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера лицо:

1) не имеющее высшего образования;

2) не имеющее установленного настоящей статьей трудового стажа:

в международных финансовых организациях, перечень которых устанавливается уполномоченным органом;

и (или) в сфере регулирования, контроля и надзора финансового рынка и финансовых организаций;

и (или) в сфере предоставления финансовых услуг;

и (или) по проведению аудита финансовых организаций;

и (или) в сфере регулирования услуг по проведению аудита финансовых организаций;

и (или) в сфере разработки программного обеспечения, используемого для автоматизации деятельности финансовых организаций;

и (или) в иностранных юридических лицах, осуществляющих деятельность в сферах, перечисленных в настоящем подпункте;

3) не имеющее безупречной деловой репутации;

4) у которого было отозвано согласие на назначение (избрание) на должность руководящего работника и (или) которое было отстранено от выполнения служебных обязанностей в данной и (или) в иной финансовой организации, банковском, страховом холдинге, данном и (или) ином филиале банка – нерезидента Республики Казахстан, филиале страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, филиале страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан.

Указанное требование применяется в течение последних двенадцати последовательных месяцев после принятия уполномоченным органом решения об отзыве согласия на назначение (избрание) на должность руководящего работника;

5) совершившее коррупционное преступление либо подвергнутое административному взысканию за совершение коррупционного правонарушения в течение трех лет до даты подачи ходатайства о его согласовании на руководящую должность.

Страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер при назначении (избрании) руководящих работников самостоятельно проверяют их на соответствие требованиям настоящей статьи, в том числе с учетом информации, размещаемой на интернет-ресурсе уполномоченного органа.

Оценка деловой репутации на предмет наличия либо отсутствия безупречной деловой репутации в отношении руководящих работников и кандидатов на должности руководящих работников осуществляется уполномоченным органом, в том числе с использованием мотивированного суждения.

3-1. Не может являться членом совета директоров – независимым директором страховой (перестраховочной) организации лицо, которое является лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями и (или) являлось им в течение трех лет, предшествовавших дате подачи ходатайства о его согласовании на должность члена совета директоров – независимого директора страховой (перестраховочной) организации.

4. Крупный участник страховой (перестраховочной) организации не может быть назначен (избран) на должность руководителя исполнительного органа страховой (перестраховочной) организации.

Число членов исполнительного органа должно составлять не менее трех человек.

5. Для соответствия требованию, предусмотренному подпунктом 2) части первой пункта 3 настоящей статьи, необходимо наличие трудового стажа для кандидатов на должности:

1) руководителя или члена органа управления, являющегося членом исполнительного органа родительской финансовой организации, руководителя исполнительного органа, руководителя филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан не менее пяти лет, в том числе не менее трех лет на руководящей должности;

2) руководителя органа управления страховой (перестраховочной) организации не менее пяти лет, в том числе не менее двух лет на руководящей должности;

3) члена исполнительного органа страховой (перестраховочной) организации, заместителя руководителя филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, руководителя страхового брокера, его заместителя, руководителя филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан, его заместителя не менее трех лет, в том числе не менее двух лет на руководящей должности;

4) члена органа управления страховой (перестраховочной) организации не менее двух лет, в том числе не менее одного года на руководящей должности;

5) главного бухгалтера страховой (перестраховочной) организации, филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера, филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан не менее трех лет;

6) иных руководителей страховой (перестраховочной) организации, филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан не менее одного года.

Для кандидатов на должности членов исполнительного органа страховой (перестраховочной) организации, курирующих исключительно вопросы безопасности, административно-хозяйственные вопросы, вопросы информационных технологий, наличие трудового стажа, предусмотренного подпунктом 2) пункта 3 настоящей статьи, не требуется.

В трудовой стаж, определенный настоящим пунктом, не включается работа в подразделениях финансовой организации, связанная с обеспечением ее безопасности, осуществлением административно-хозяйственной деятельности, развитием информационных технологий (за исключением руководителя подразделения развития информационных технологий), работа в обществе взаимного страхования и организации, осуществляющей микрофинансовую деятельность.

Для члена Правительства Республики Казахстан, заместителя руководителя центрального исполнительного органа Республики Казахстан являющегося кандидатом на должность руководителя органа управления страховой (перестраховочной) организации, более пятидесяти процентов размещенных акций которой прямо или косвенно принадлежат государству и (или) национальному управляющему холдингу, стаж, предусмотренный настоящей статьей, не требуется.

5-1. Для целей подпунктов 1), 2), 3) и 4) части первой пункта 5 настоящей статьи под руководящей должностью понимаются должности руководителя и членов органа управления, руководителя и членов исполнительного органа, руководителя, заместителя руководителя самостоятельного структурного подразделения, а также обособленного подразделения организаций, осуществляющих деятельность в сферах, указанных в подпункте 2) части первой пункта 3 настоящей статьи.

5-2. Документы для получения согласия на назначение (избрание) руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, могут быть предоставлены кандидатом на должность руководящего работника либо страховой (перестраховочной) организацией, страховым брокером.

Согласие уполномоченного органа на назначение (избрание) руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера может быть выдано на одну либо несколько должностей при условии соответствия кандидата на должность руководящего работника требованиям, предъявляемым к данным должностям.

Согласие уполномоченного органа на назначение (избрание) руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, дает право занимать должность руководящего работника без повторного согласования и прекращает свое действие в следующих случаях:

1) неназначения (неизбрания) согласованного кандидата на должность руководящего работника в страховой (перестраховочной) организации, филиале страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, страховом брокере, филиале страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан в течение двенадцати месяцев с даты получения согласия или увольнения с должности (прекращения полномочий) руководящего работника;

2) отзыва уполномоченным органом согласия на назначение (избрание) на должность руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера, филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан.

6. Кандидат на должность руководящего работника не вправе осуществлять соответствующие функции без согласования с уполномоченным органом.

Запрет, установленный частью первой настоящего пункта, не распространяется на лицо, избранное на должность руководителя или члена органа управления, являющееся независимым директором, которое вправе осуществлять соответствующие функции без согласования с уполномоченным органом не более шестидесяти календарных дней со дня его избрания.

Уполномоченный орган рассматривает документы, представленные для выдачи согласия на назначение (избрание) руководящих работников страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, в течение тридцати рабочих дней с даты представления полного пакета документов в соответствии с требованиями нормативного правового акта уполномоченного органа.

Запрещается исполнение обязанностей (замещение временно отсутствующего) руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера не имеющим согласие уполномоченного органа на назначение (избрание) на должность руководящего работника, за исключением случаев возложения исполнения обязанностей руководителя органа управления на члена органа управления или руководителя исполнительного органа на члена исполнительного органа на срок не более шестидесяти календарных дней.

6-1. Кандидат на должность руководителя или члена органа управления, являющийся независимым директором, может быть согласован как до избрания его на указанную должность, так и после.

При согласовании руководителя или члена органа управления, являющегося независимым директором, после его избрания документы на согласование должны быть представлены в уполномоченный орган в срок, установленный частью второй пункта 6 настоящей статьи.

По истечении срока, указанного в настоящем пункте, и в случае непредставления полного пакета документов на согласование в уполномоченный орган либо отказа уполномоченным органом в согласовании, страховая (перестраховочная) организация, филиал страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, страховой брокер, филиал страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан обязаны принять меры по прекращению полномочий данного руководящего работника.

6-2. При использовании уполномоченным органом мотивированного суждения в отношении кандидата на должность руководящего работника в соответствии со статьей 13-5 Закона Республики Казахстан "О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций" уполномоченный орган направляет лицу, представившему документы на согласование кандидата на должность руководящего работника, уведомление о формировании в отношении кандидата на должность руководящего работника мотивированного суждения.

Уполномоченный орган приостанавливает срок рассмотрения документов, представленных для получения согласия на назначение (избрание) кандидатов на должности руководящих работников страховой (перестраховочной) организации, филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера, филиала страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан, при формировании уполномоченным органом мотивированного суждения в отношении данных кандидатов на должности руководящих работников. Данный срок приостанавливается с даты направления проекта мотивированного суждения лицу, представившему документы на согласование кандидата на должность руководящего работника, до даты принятия решения уполномоченного органа с использованием мотивированного суждения.

7. Порядок выдачи согласия уполномоченного органа на назначение (избрание) руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга и страхового брокера, включая критерии отсутствия безупречной деловой репутации, документы, необходимые для получения согласия, устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

За выдачу согласия на назначение (избрание) руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга и страхового брокера взимается сбор, размер и порядок уплаты которого определяются налоговым законодательством Республики Казахстан.

8. Уполномоченный орган отказывает в выдаче согласия на назначение (избрание) руководящих работников страховой (перестраховочной) организации и страхового брокера по следующим основаниям:

1) несоответствие кандидатов на должности руководящих работников требованиям, установленным настоящей статьей, статьей 16-2 настоящего Закона, подпунктом 20) статьи 1, пунктом 4 статьи 54 и пунктом 2 статьи 59 Закона Республики Казахстан "Об акционерных обществах", статьей 9 Закона Республики Казахстан "О бухгалтерском учете и финансовой отчетности" или нормативным правовым актом уполномоченного органа;

2) отрицательный результат тестирования.

Отрицательным результатом тестирования являются:

результат тестирования кандидата на должность руководящего работника составляет менее семидесяти процентов правильных ответов;

нарушение кандидатом на должность руководящего работника порядка тестирования, определенного уполномоченным органом;

неявка на тестирование в назначенное время в течение срока согласования кандидата на должность руководящего работника уполномоченным органом;

3) неустранение замечаний уполномоченного органа или представление доработанных с учетом замечаний уполномоченного органа документов по истечении срока, установленного нормативным правовым актом уполномоченного органа;

4) нарушение установленного законодательством Республики Казахстан порядка избрания (назначения) кандидата на должность руководителя или члена органа управления, являющегося независимым директором;

5) представление документов по истечении установленного частью второй пункта 6-1 настоящей статьи срока, в течение которого кандидат на должность руководителя или члена органа управления, являющийся независимым директором, занимает свою должность без согласования с уполномоченным органом;

6) наличие у уполномоченного органа сведений (фактов) о совершении кандидатом на должность руководящего работника действий, признанных как совершенных в целях манипулирования на рынке ценных бумаг и (или) повлекших причинение ущерба третьему лицу (третьим лицам).

Данное требование применяется в течение одного года со дня наступления наиболее раннего из перечисленных событий:

признания уполномоченным органом действий кандидата на должность руководящего работника как совершенных в целях манипулирования на рынке ценных бумаг;

получения уполномоченным органом фактов, подтверждающих причинение в результате совершения таких действий ущерба третьему лицу (третьим лицам);

7) наличие у уполномоченного органа сведений о том, что кандидат на должность руководящего работника являлся работником финансовой организации, в отношении которой уполномоченным органом были применены меры надзорного реагирования и (или) на которую наложено административное взыскание за административное правонарушение, предусмотренное статьей 259 Кодекса Республики Казахстан об административных правонарушениях, за совершение действий, признанных как совершенных в целях манипулирования на рынке ценных бумаг, и (или) работником финансовой организации, действия которого повлекли причинение ущерба финансовой организации и (или) третьему лицу (третьим лицам), участвующим в сделке.

Данное требование применяется в течение одного года со дня наступления наиболее раннего из перечисленных событий:

признания уполномоченным органом действий финансовой организации как совершенных в целях манипулирования на рынке ценных бумаг;

получения уполномоченным органом фактов, подтверждающих причинение в результате действий кандидата на должность руководящего работника ущерба финансовой организации и (или) третьему лицу (третьим лицам).

Для целей настоящего подпункта под работником финансовой организации понимается руководящий работник либо лицо, исполнявшее его обязанности, и (или) трейдер фондовой биржи, в компетенцию которого входило принятие решений по вопросам, повлекших за собой вышеуказанные нарушения.

К сведениям, указанным в подпунктах 6) и 7) части первой настоящего пункта, в том числе относятся сведения, полученные уполномоченным органом от органа финансового надзора государства, резидентом которого является финансовая организация – нерезидент Республики Казахстан.

9. Страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер обязаны уведомить уполномоченный орган в течение пяти рабочих дней с даты принятия решения соответствующего органа страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера обо всех изменениях, произошедших в составе руководящих работников, включая их назначение (избрание), перевод на другую должность, расторжение трудового договора и (или) прекращение полномочий, о привлечении руководящего работника к административной ответственности за совершение коррупционного правонарушения, а также об изменениях в фамилии, имени, отчестве (если оно указано в документе, удостоверяющем личность) руководящего работника с приложением копий подтверждающих документов.

В случае привлечения руководящего работника к уголовной ответственности страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер уведомляют уполномоченный орган в течение пяти рабочих дней со дня, когда данная информация стала известна страховой (перестраховочной) организации, страховому брокеру.

10. Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

11. Уполномоченный орган отзывает выданное согласие на назначение (избрание) на должность руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера по следующим основаниям:

1) выявление недостоверных сведений, на основании которых было выдано согласие;

2) неуплата, несвоевременная уплата либо уплата обязательных или чрезвычайных взносов, а также первоначальных разовых и дополнительных взносов в неполном объеме два и более раза в течение последних двенадцати месяцев в организацию, гарантирующую осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций;

3) применение уполномоченным органом меры надзорного реагирования, указанной в подпункте 11) пункта 1 статьи 53-3 настоящего Закона;

4) неуплата, несвоевременная уплата либо уплата обязательных взносов в неполном объеме два и более раза в течение последних двенадцати месяцев страховыми организациями в офис страхового омбудсмана;

5) наличие неснятой или непогашенной судимости;

6) неисполнение страховой организацией два и более раза в течение последних двенадцати месяцев решения страхового омбудсмана в установленный им срок;

7) неисполнение или ненадлежащее исполнение страховой (перестраховочной) организацией два и более раза в течение последних двенадцати месяцев требований по предоставлению информации в базу данных, в том числе ее искажение и (или) неполное и (или) несвоевременное представление;

8) несоответствие руководящих работников требованиям, установленным настоящей статьей, статьей 16-2 настоящего Закона, подпунктом 20) статьи 1, пунктом 4 статьи 54 и пунктом 2 статьи 59 Закона Республики Казахстан "Об акционерных обществах", статьей 9 Закона Республики Казахстан "О бухгалтерском учете и финансовой отчетности" или нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Отзыв уполномоченным органом согласия на назначение (избрание) руководящего работника в страховой (перестраховочной) организации, страховом холдинге, страховом брокере является основанием для отзыва ранее выданного (выданных) согласия (согласий) данному руководящему работнику в иных финансовых организациях, банковских, страховых холдингах, филиалах страховых (перестраховочных) организаций – нерезидентов Республики Казахстан, филиалах страховых брокеров – нерезидентов Республики Казахстан, филиалах банков – нерезидентов Республики Казахстан.

Страховая (перестраховочная) организация, страховой брокер обязаны расторгнуть трудовой договор с руководящим работником либо в случае отсутствия трудового договора принять меры по прекращению полномочий руководящего работника в случаях:

1) отзыва уполномоченным органом согласия на назначение (избрание) на должность руководящего работника;

2) нарушения установленного законодательством Республики Казахстан порядка избрания (назначения) кандидата на должность руководящего работника.

12. Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
13. Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

14. Руководящими работниками страхового холдинга признаются руководитель и члены органов управления, исполнительного органа, главный бухгалтер, иные руководители страхового холдинга, осуществляющие координацию и (или) контроль за деятельностью дочерней (дочерних) организации (организаций) и (или) организации (организаций), в которой (которых) страховой холдинг имеет значительное участие в капитале.

15. Требования настоящей статьи распространяются на руководящих работников страховых холдингов, за исключением:

1) руководящих работников страховых холдингов-нерезидентов Республики Казахстан, при выполнении одного из следующих условий:

наличие у страхового холдинга индивидуального кредитного рейтинга не ниже рейтинга А одного из рейтинговых агентств, перечень которых устанавливается уполномоченным органом, а также письменного подтверждения от органа финансового надзора страны происхождения страхового холдинга о том, что он подлежит консолидированному надзору;

наличие соглашения между уполномоченным органом и соответствующим надзорным органом иностранного государства об обмене информацией, а также минимального требуемого рейтинга одного из рейтинговых агентств. Минимальный рейтинг и перечень рейтинговых агентств устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа;

2) руководящих работников, получивших согласие уполномоченного органа на назначение (избрание) руководящего работника в соответствии с Законом Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан", страховых холдингов, являющихся банковскими холдингами, входящими в состав банковских конгломератов.

Сноска. Статья 34 в редакции Закона РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); с изменениями, внесенными законами РК от 25.12.2017 № 122-VI (вводится в действие с 01.01.2018); от 02.07.2018 № 168-VІ (порядок введения в действие см. ст. 2); от 03.04.2019 № 243-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 35. Дополнительные требования к страховой (перестраховочной) организации с участием нерезидента Республики Казахстан

1. Исключен Законом РК от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2).

2. Страховой (перестраховочной) организацией с участием нерезидентов Республики Казахстан является страховая (перестраховочная) организация, более двадцати пяти процентов голосующих (за вычетом привилегированных) акций которой в совокупности находятся в собственности или управлении:

1) нерезидента Республики Казахстан;

2) юридического лица - резидента Республики Казахстан, более пятидесяти процентов долей участия в уставном капитале или размещенных акций которого находятся в собственности и (или) управлении нерезидентов Республики Казахстан;

3) резидентов Республики Казахстан, являющихся номинальными держателями ценных бумаг нерезидентов Республики Казахстан.

Сноска. Статья 35 с изменениями, внесенными законами РК от 08.07.2005 N 72 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 36. Страховой брокер

Сноска. Статья 36 исключена Законом РК от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2).

Глава 6-1. Особенности создания и деятельности исламских
страховых (перестраховочных) организаций

Сноска. Закон дополнен главой 6-1 в соответствии с Законом РК от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 36-1. Принципы исламского страхования

Принципами исламского страхования являются:

1) взаимная защита и взаимная ответственность страхователей;

2) запрет на получение доходов от инвестирования или предоставления займов, выраженных в процентах, предусмотренных подпунктами 1), 1-1) и 2) пункта 2 статьи 11 настоящего Закона;

3) запрет на страхование (перестрахование) или финансирование деятельности, связанной с производством и (или) торговлей табачной, алкогольной продукцией, оружием и боеприпасами, игорным бизнесом, а также иных видов предпринимательской деятельности, страхование (перестрахование) или финансирование которых запрещено советом по принципам исламского финансирования.

Сноска. Статья 36-1 с изменением, внесенным Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 36-2. Исламский страховой фонд

1. Исламский страховой фонд формируется исламской страховой (перестраховочной) организацией за счет страховых премий по договорам исламского страхования, а также иных доходов, полученных в результате их инвестирования, в целях осуществления страховых выплат по договорам исламского страхования.

Правила формирования, учета, использования и распределения исламского страхового фонда устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

2. Исламская страховая (перестраховочная) организация осуществляет управление исламским страховым фондом.

3. Исламская страховая (перестраховочная) организация инвестирует средства исламского страхового фонда в активы, перечень которых устанавливается советом по принципам исламского финансирования, в интересах страхователей.

4. Исламская страховая (перестраховочная) организация не несет ответственности за убытки, связанные с уменьшением стоимости активов, в которые были вложены средства исламского страхового фонда, за исключением случаев, когда такие убытки возникли по ее вине.

5. Исламская страховая (перестраховочная) организация ведет раздельный учет собственных средств от средств исламского страхового фонда.

6. В случае недостаточности средств исламского страхового фонда для исполнения обязательств по договорам исламского страхования исламская страховая (перестраховочная) организация обязана передать в исламский страховой фонд деньги с условием их возврата в будущем за счет денежных поступлений в исламский страховой фонд. Исламская страховая (перестраховочная) организация не вправе взимать вознаграждение за передачу таких денег.

Правила передачи исламской страховой (перестраховочной) организацией денег в исламский страховой фонд устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

7. Распределение средств исламского страхового фонда между страхователями осуществляется пропорционально доле каждого страхователя в исламском страховом фонде.

Статья 36-3. Вознаграждение исламской страховой (перестраховочной) организации

Исламская страховая (перестраховочная) организация вправе получать вознаграждение за управление исламским страховым фондом в виде части страховой премии при заключении договора исламского страхования (перестрахования) и (или) части доходов, полученных от инвестирования средств исламского страхового фонда, в порядке, определенном нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Статья 36-4. Деятельность совета по принципам исламского финансирования

1. Для определения соответствия деятельности, операций и сделок принципам исламского страхования, указанным в статье 36-1 настоящего Закона, в исламской страховой (перестраховочной) организации в обязательном порядке создается совет по принципам исламского финансирования.

2. Совет по принципам исламского финансирования является независимым органом, назначаемым общим собранием акционеров исламской страховой (перестраховочной) организации по рекомендации совета директоров.

Статья 36-5. Требования к деятельности исламской страховой (перестраховочной) организации

1. Исламская страховая (перестраховочная) организация не вправе взимать вознаграждение или получать иной доход за управление исламским страховым фондом в любом виде, помимо вознаграждения, указанного в статье 36-3 настоящего Закона.

2. Уставом исламской страховой (перестраховочной) организации, положением о филиале исламской страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан совету по принципам исламского финансирования может быть предоставлено право определения иных требований к деятельности исламской страховой (перестраховочной) организации, обязательных для ее соблюдения.

Сноска. Статья 36-5 с изменениями, внесенными Законом РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 36-6. Последствия признания договора исламского страхования не соответствующим принципам исламского страхования

1. В случае признания советом по принципам исламского финансирования договора исламского страхования, находящегося на стадии заключения, не соответствующим принципам исламского страхования, указанным в статье 36-1 настоящего Закона, такой договор не может быть заключен и исполнен.

2. В случае признания советом по принципам исламского финансирования заключенного, но не исполненного или частично исполненного договора исламского страхования не соответствующим принципам исламского страхования, указанным в статье 36-1 настоящего Закона, такой договор по требованию исламской страховой (перестраховочной) организации досрочно прекращается в порядке, установленном гражданским законодательством Республики Казахстан.

3. В случае признания советом по принципам исламского финансирования исполненного или частично исполненного договора исламского страхования не соответствующим принципам исламского страхования, указанным в статье 36-1 настоящего Закона, доход исламской страховой (перестраховочной) организации по такому договору должен быть направлен на благотворительность.

Статья 36-7. Дополнительные требования к уставу исламской страховой (перестраховочной) организации

Устав исламской страховой (перестраховочной) организации, положение о филиале исламской страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан помимо сведений, предусмотренных законами Республики Казахстан, должны содержать:

1) цели деятельности исламской страховой (перестраховочной) организации;

2) задачи, функции и полномочия постоянно действующего органа исламской страховой (перестраховочной) организации – совета по принципам исламского финансирования, а также порядок его создания и требования к членам совета по принципам исламского финансирования;

3) условия и порядок получения вознаграждения за управление исламским страховым фондом, одобренные советом по принципам исламского финансирования.

Сноска. Статья 36-7 – в редакции Закона РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Глава 7. Лицензирование

Статья 37. Лицензирование страховой (перестраховочной) организации и страхового брокера

1. Исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020).

1-1. Лицензия филиалу страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности, филиалу страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан на право осуществления деятельности страхового брокера выдается уполномоченным органом при наличии у страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан действующих лицензий на осуществление аналогичных по существу видов деятельности, выданных органом финансового надзора государства, резидентом которого являются страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан.

1-2. Заявитель до обращения в уполномоченный орган с заявлением на получение лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности обязан:

1) выполнить все организационно-технические мероприятия, в том числе по вопросам бухгалтерского учета и автоматизации ведения бухгалтерского учета;

2) обеспечить наличие систем управления рисками и внутреннего контроля, внутреннего аудита;

3) выполнить требования по согласованию руководящих работников;

4) обеспечить наличие внутренних правил осуществления страховой (перестраховочной) деятельности;

5) иметь в штате актуария, имеющего действительную лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке;

6) заключить договор участия в организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае принудительной ликвидации страховых организаций, если обязательное участие страховой организации в такой организации установлено законами Республики Казахстан;

7) заключить договор участия с организацией по формированию и ведению базы данных в соответствии с требованиями настоящего Закона и отдельных законов Республики Казахстан.

1-3. Для получения лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности заявитель представляет в уполномоченный орган следующие документы:

1) заявление о выдаче лицензии в пределах классов страхования, предусмотренных в бизнес-плане, представленном при получении разрешения на создание страховой (перестраховочной) организации;

2) документы, подтверждающие выполнение требований, указанных в пункте 1-2 настоящей статьи;

3) документ, подтверждающий уплату в бюджет лицензионного сбора;

4) копии документов, подтверждающих оплату уставного капитала.

2. Для получения лицензии на право осуществления страховой деятельности по дополнительному (дополнительным) классу (классам) страхования страховая организация, филиал страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан обеспечивают наличие систем управления рисками и внутреннего контроля, соответствующих требованиям уполномоченного органа, а также представляет в уполномоченный орган следующие документы:

1) заявление;

2) бизнес-план, подписанный руководителем исполнительного органа страховой организации или страховой организации – нерезидента Республики Казахстан и актуарием, имеющим действительную лицензию на осуществление актуарной деятельности, и утвержденный советом директоров страховой организации или соответствующим органом управления страховой организации – нерезидента Республики Казахстан;

3) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);
3-1) исключен Законом РК от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

4) копию платежного документа, подтверждающего оплату лицензионного сбора, за исключением случаев оплаты через платежный шлюз "электронного правительства;

5) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);
6) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);
7) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019).

3. Бизнес-план составляется с учетом дополнительного (дополнительных) класса (классов) страхования (по деятельности страховой организации в целом) и должен быть разработан:

1) на ближайшие три года для страховых (перестраховочных) организаций отрасли "общее страхование" и на пять лет для страховых (перестраховочных) организаций отрасли "страхование жизни" – в случае, если на дату обращения за получением лицензии на право осуществления страховой деятельности по дополнительному (дополнительным) классу (классам) страхования до истечения срока, на который был составлен бизнес-план, ранее представленный в соответствии со статьей 27 настоящего Закона, осталось менее двух лет;

2) на период до конца срока, на который был составлен бизнес-план, представленный в соответствии со статьей 27 настоящего Закона, – в случае, если страховая организация обратилась за получением лицензии на право осуществления страховой деятельности по дополнительному (дополнительным) классу (классам) страхования, не позднее двух лет до истечения срока, на который был составлен бизнес-план, представленный в соответствии со статьей 27 настоящего Закона.

В дополнение к информации, требуемой в бизнес-плане в соответствии со статьей 27 настоящего Закона, бизнес-план должен содержать следующую информацию:

1) основные характеристики (по каждому дополнительному классу страхования):

покрываемых рисков по классу страхования;

доли класса страхования в структуре страхового портфеля;

сегмента рынка предоставления услуг по классу страхования (объема рынка, потенциальных страхователей, географической местности);

способов реализации страховых продуктов в рамках класса страхования;

2) расчет страховых тарифов с экономическим обоснованием, соответствующий требованиям, установленным нормативным правовым актом уполномоченного органа (по каждому дополнительному классу страхования);

3) прогноз о прибылях, убытках (по деятельности страховой организации в целом);

4) прогноз о страховых резервах (по каждому дополнительному классу страхования и страховому портфелю в целом);

5) прогноз убыточности, оценка рисков в наихудшей и наилучшей ситуации, прогноз соблюдения пруденциальных нормативов (по деятельности страховой организации в целом);

6) политику перестрахования (формы и методы перестрахования, критерии оценки перестраховочных организаций);

7) инвестиционную политику (по деятельности страховой организации в целом).

4. Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Лицензия подлежит переоформлению при исключении из лицензии отдельных классов страхования и (или) вида деятельности с исключением данных классов страхования и (или) вида деятельности, а также в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан о разрешениях и уведомлениях, за исключением изменения места нахождения лицензиата.

Решение общего собрания акционеров страховой (перестраховочной) организации об исключении из лицензии отдельных классов страхования и (или) вида деятельности направляется страховой (перестраховочной) организацией уполномоченному органу в течение десяти рабочих дней со дня принятия решения.

Лицензия подлежит переоформлению при исключении из лицензии отдельных классов страхования и (или) вида деятельности по решению общего собрания акционеров в течение ста восьмидесяти дней со дня принятия решения.

5-1. В случае принятия решения общим собранием акционеров страховой (перестраховочной) организации об исключении из лицензии отдельных классов страхования и (или) вида деятельности запрещается заключение новых договоров страхования (перестрахования) по данным классам страхования и (или) виду деятельности, включая продление действующих договоров страхования (перестрахования) и их изменение, предусматривающее увеличение страховых премий, объема ответственности страховой (перестраховочной) организации. Данный запрет действует со дня уведомления уполномоченного органа согласно части второй пункта 5 настоящей статьи.

По ранее заключенным договорам страхования (перестрахования) по данным классам страхования (виду деятельности) страховая (перестраховочная) организация обязана:

1) по классам (видам) страхования, по которым предоставляется гарантия в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат", осуществить передачу страхового портфеля другой (другим) страховой (страховым) организации (организациям) с обязательным уведомлением страхователей (перестрахователей) о страховой (страховых) организации (организациях), принявшей (принявших) страховой портфель;

2) по иным классам (видам) страхования при наличии согласия страхователя (перестрахователя) на выбор новой страховой (перестраховочной) организации осуществить передачу страхового портфеля другой (другим) страховой (страховым) организации (организациям) или в случае получения письменного возражения страхователя (перестрахователя) на передачу страхового портфеля в течение десяти календарных дней со дня публикации объявления в соответствии с требованием пункта 4 статьи 37-1 настоящего Закона расторгнуть со страхователем (перестрахователем) договор страхования (перестрахования);

3) расторгнуть со страхователями (перестрахователями) договоры страхования (перестрахования) при наличии у другой (других) страховой (страховых) организации (организаций) законодательных ограничений на принятие страхового портфеля по данным классам страхования (виду деятельности).

5-2. При принятии решения общим собранием акционеров страховой (перестраховочной) организации об отмене ранее принятого решения общего собрания акционеров страховой (перестраховочной) организации об исключении из лицензии отдельных классов страхования и (или) вида деятельности страховая (перестраховочная) организация обязана в течение десяти календарных дней со дня принятия решения представить в уполномоченный орган бизнес-план в соответствии с подпунктом 2) пункта 2 и пунктом 3 настоящей статьи. Бизнес-план страховой (перестраховочной) организации рассматривается уполномоченным органом в течение десяти рабочих дней.

При этом запрет, указанный в части первой пункта 5-1 настоящей статьи, действует до одобрения уполномоченным органом бизнес-плана, указанного в части первой настоящего пункта.

6. Для исключения из лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности отдельных классов страхования и (или) вида деятельности страховая (перестраховочная) организация представляет в уполномоченный орган следующие документы:

1) заявление;

2) копию платежного документа, подтверждающего оплату лицензионного сбора, за исключением случаев оплаты через платежный шлюз "электронного правительства";

3) копию решения общего собрания акционеров страховой (перестраховочной) организации об исключении из лицензии отдельных классов страхования и (или) вида деятельности;

4) документы, подтверждающие досрочное расторжение договоров страхования (перестрахования) и (или) передачу страхового портфеля в порядке, предусмотренном статьей 37-1 настоящего Закона, в случаях досрочного расторжения договоров страхования (перестрахования) и (или) передачи страхового портфеля.

Требования части первой настоящего пункта не распространяются на случаи:

1) принятия уполномоченным органом решения о лишении лицензии по отдельным классам страхования и (или) виду деятельности;

2) переоформления лицензии в связи с изменением законодательства Республики Казахстан.

В случае, предусмотренном подпунктом 1) части второй настоящего пункта, страховая (перестраховочная) организация обязана вернуть лицензию в уполномоченный орган в срок, указанный в соответствующем решении уполномоченного органа.

В случае, предусмотренном подпунктом 2) части второй настоящего пункта, страховая (перестраховочная) организация обязана вернуть лицензию в уполномоченный орган в срок, указанный в соответствующем нормативном правовом акте, либо в случае отсутствия такого срока в течение тридцати календарных дней после дня введения в действие соответствующего нормативного правового акта.

6-1. Решения, предусмотренные пунктами 5, 5-1, 5-2 и 6 настоящей статьи в отношении филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, принимаются органом управления страховой организации – нерезидента Республики Казахстан.

7. Для получения лицензии на право осуществления деятельности по перестрахованию лицензиат представляет в уполномоченный орган следующие документы:

1) заявление;

2) бизнес-план, подписанный руководителем исполнительного органа страховой организации или страховой организации – нерезидента Республики Казахстан и актуарием, имеющим действительную лицензию на осуществление актуарной деятельности, и утвержденный советом директоров страховой организации или соответствующим органом управления страховой организации – нерезидента Республики Казахстан;

3) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);

4) копию платежного документа, подтверждающего оплату лицензионного сбора, за исключением случаев оплаты через платежный шлюз "электронного правительства.

7-1. Лицензия на право осуществления исламской страховой (перестраховочной) деятельности выдается уполномоченным органом только исламской страховой (перестраховочной) организации.

7-2. Лицензия на осуществление деятельности по управлению инвестиционным портфелем на рынке ценных бумаг выдается уполномоченным органом исключительно страховой организации, осуществляющей деятельность в отрасли "страхование жизни".

Лицензия на осуществление деятельности по управлению инвестиционным портфелем на рынке ценных бумаг, выданная страховой организации, осуществляющей деятельность в отрасли "страхование жизни", приостанавливает либо прекращает свое действие, помимо случаев, предусмотренных законодательством Республики Казахстан о рынке ценных бумаг, в случае приостановления либо прекращения, соответственно, действия лицензии страховой организации на право осуществления страховой деятельности в отрасли "страхование жизни".

7-3. Для получения лицензии на осуществление деятельности по управлению инвестиционным портфелем на рынке ценных бумаг страховая организация представляет в уполномоченный орган следующие документы:

1) заявление;

2) документ, подтверждающий уплату лицензионного сбора, за исключением оплаты через платежный шлюз "электронного правительства";

3) положения о структурных подразделениях, на которые будут возложены функции по осуществлению деятельности на рынке ценных бумаг;

4) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);
5) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);

6) документ, подтверждающий наличие у заявителя
программно-технических средств и иного оборудования, необходимых для осуществления деятельности на рынке ценных бумаг, в соответствии с требованиями нормативного правового акта уполномоченного органа.

8. Для получения лицензии на право осуществления деятельности страхового брокера заявитель представляет в уполномоченный орган следующие документы:

1) заявление о выдаче лицензии в пределах видов брокерской деятельности;

2) исключен Законом РК от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);

3) нотариально засвидетельствованную копию устава, прошедшего государственную регистрацию;

4) документы, подтверждающие полную оплату уставного капитала;

5) документы на согласование руководящих работников страхового брокера в соответствии с требованиями статьи 34 настоящего Закона;

6) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);
7) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);

8) копию платежного документа, подтверждающего оплату лицензионного сбора, за исключением случаев оплаты через платежный шлюз "электронного правительства";

9) документ о государственной регистрации, письменное уведомление уполномоченного органа (для финансовых организаций - органов надзора) соответствующего государства о том, что учредителю - юридическому лицу-нерезиденту Республики Казахстан разрешается участие в уставном капитале страхового брокера-резидента Республики Казахстан, либо заявление о том, что по законодательству соответствующего государства такое разрешение не требуется;

10) документ уполномоченного органа соответствующего государства, свидетельствующий об отсутствии у учредителя - физического лица-нерезидента Республики Казахстан судимости по экономическим и коррупционным преступлениям и правонарушениям, деятельности в качестве руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера либо иной финансовой организации в период не более чем за один год с момента лишения лицензии в установленном законодательством порядке, принятия решения о принудительной ликвидации, принудительном выкупе акций страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера.

Указанное требование применяется в течение пяти лет после лишения лицензии, даты принятия решения о принудительной ликвидации, принудительном выкупе акций страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера.

8-1. Для получения лицензии на право осуществления деятельности страхового брокера по дополнительному виду брокерской деятельности страховой брокер представляет в уполномоченный орган следующие документы:

1) заявление;

2) документы, подтверждающие соответствие размеров уставного и (или) собственного капитала минимальным размерам, установленным нормативным правовым актом уполномоченного органа;

3) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);
4) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);

5) копию платежного документа, подтверждающего оплату лицензионного сбора, за исключением случаев оплаты через платежный шлюз "электронного правительства".

Для получения лицензии на право осуществления деятельности страхового брокера по дополнительному виду брокерской деятельности филиал страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан представляет в уполномоченный орган следующие документы:

1) документы, установленные в подпунктах 1) и 5) части первой настоящего пункта;

2) документы, подтверждающие соответствие размера активов филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, принимаемых в качестве резерва, минимальному размеру, установленному нормативным правовым актом уполномоченного органа.

8-2. В случае исключения из лицензии отдельного вида брокерской деятельности лицензия подлежит переоформлению с исключением данного вида брокерской деятельности.

Добровольный возврат лицензии на право осуществления деятельности страхового брокера осуществляется на основании заявления страхового брокера с приложением документов, подтверждающих отсутствие у страхового брокера действующих обязательств по осуществлению брокерской деятельности.

8-3. Для исключения из лицензии на право осуществления деятельности страхового брокера отдельного вида брокерской деятельности в уполномоченный орган представляются следующие документы:

1) заявление;

2) копия платежного документа, подтверждающего оплату лицензионного сбора, за исключением случаев оплаты через платежный шлюз "электронного правительства";

3) копия решения общего собрания участников либо общего собрания акционеров страхового брокера (органа управления страхового брокера – нерезидента Республики Казахстан) об исключении из лицензии на право осуществления деятельности страхового брокера отдельного вида брокерской деятельности.

Требования части первой настоящего пункта не распространяются на случаи:

1) принятия уполномоченным органом решения о лишении лицензии по отдельному виду брокерской деятельности;

2) переоформления лицензии в связи с изменением законодательства Республики Казахстан.

В случае, предусмотренном подпунктом 1) части второй настоящего пункта, страховой брокер обязан вернуть лицензию в уполномоченный орган в срок, указанный в соответствующем решении уполномоченного органа.

В случае, предусмотренном подпунктом 2) части второй настоящего пункта, страховой брокер обязан вернуть лицензию в уполномоченный орган в срок, указанный в соответствующем нормативном правовом акте, либо в случае отсутствия такого срока в течение тридцати календарных дней после дня введения в действие соответствующего нормативного правового акта.

9. За выдачу (переоформление) лицензии взимается лицензионный сбор, размер и порядок уплаты которого определяются законодательством Республики Казахстан, за исключением принятия уполномоченным органом решения о лишении страхового брокера лицензии по отдельному виду брокерской деятельности или страховой (перестраховочной) организации лицензии по отдельным классам страхования и (или) виду деятельности или изменений в законодательстве Республики Казахстан.

10. Заявление о выдаче лицензии должно быть рассмотрено уполномоченным органом в течение тридцати рабочих дней со дня представления полного пакета документов, соответствующих требованиям законодательства Республики Казахстан.

При представлении документов о выдаче лицензии открываемому филиалу страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиалу страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан в соответствии с пунктом 1 статьи 16-4 и пунктом 2 статьи 30-1 настоящего Закона уполномоченный орган направляет страховой (перестраховочной) организации-нерезиденту Республики Казахстан, страховому брокеру-нерезиденту Республики Казахстан решение о выдаче либо отказе в выдаче лицензии в течение девяти рабочих дней со дня учетной регистрации филиала.

При повторном представлении документов в связи с отказом в выдаче лицензии создаваемой страховой (перестраховочной) организации, открываемому филиалу страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан документы рассматриваются уполномоченным органом в срок, предусмотренный частью первой настоящего пункта.

В случае представления заявителем неполного пакета документов, предусмотренных законодательством Республики Казахстан для получения лицензии, уполномоченный орган дает мотивированный отказ в дальнейшем рассмотрении заявления в течение двух рабочих дней с момента получения документов.

Заявление о переоформлении лицензии, за исключением случаев, предусмотренных статьей 34 Закона Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях", должно быть рассмотрено уполномоченным органом в течение пятнадцати рабочих дней со дня представления полного пакета документов, соответствующих требованиям законодательства Республики Казахстан.

В случае представления заявителем неполного пакета документов, предусмотренных законодательством Республики Казахстан для переоформления лицензии, уполномоченный орган дает мотивированный отказ в дальнейшем рассмотрении заявления в течение двух рабочих дней с момента получения документов.

11. Информация о выдаче лицензии публикуется на интернет-ресурсе уполномоченного органа на казахском и русском языках.

12. Порядок лицензирования страховой (перестраховочной) деятельности и деятельности страхового брокера, а также требования к содержанию документов, указанных в пунктах 1-2, 1-3, 2, 3, 6, 7, 7-3, 8, 8-1 и 8-3 настоящей статьи, в том числе к порядку расчета страховых тарифов и их экономическому обоснованию, определяются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

13. Положения пунктов 7-2, 7-3 и 8 настоящей статьи не распространяются на филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиал исламской страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.

14. При неосуществлении страховой (перестраховочной) организацией или страховым брокером лицензионной деятельности в течение двенадцати месяцев с даты выдачи лицензии страховая (перестраховочная) организация или страховой брокер обязаны осуществить добровольный возврат лицензии в течение тридцати календарных дней с даты получения соответствующего уведомления уполномоченного органа.

15. Добровольный возврат лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности осуществляется на основании заявления страховой (перестраховочной) организации и производится только при отсутствии у страховой (перестраховочной) организации страхового портфеля.

16. После добровольного возврата лицензии на осуществление страховой (перестраховочной) деятельности страховая (перестраховочная) организация не вправе осуществлять страховую (перестраховочную) деятельность.

17. Правила добровольного возврата лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности утверждаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Сноска. Статья 37 с изменениями, внесенными законами РК от 12.01.2007 N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 07.05.2007 N 244; от 23.10.2008 N 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 11.07.2009 N 185-IV (вводится в действие с 30.08.2009); от 30.12.2009 № 234-IV; от 19.03.2010 № 258-IV; от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 24.12.2012 № 60-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 02.04.2019 № 241-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 37-1. Передача страхового портфеля при исключении из лицензии отдельных классов страхования и (или) вида деятельности, изменении отрасли страхования страховой (перестраховочной) организации, добровольном возврате лицензии на осуществление страховой (перестраховочной) деятельности и (или) добровольной ликвидации страховой (перестраховочной) организации, и (или) добровольной реорганизации страховой (перестраховочной) организации в юридическое лицо, не осуществляющее страховую (перестраховочную) деятельность

1. При исключении из лицензии отдельных классов страхования и (или) вида деятельности, изменении отрасли страхования страховой (перестраховочной) организации, добровольном возврате лицензии на осуществление страховой (перестраховочной) деятельности и (или) добровольной ликвидации страховой (перестраховочной) организации и (или) добровольной реорганизации страховой (перестраховочной) организации в юридическое лицо, не осуществляющее страховую (перестраховочную) деятельность, страховая (перестраховочная) организация обязана:

1) по классам (видам) страхования, по которым предоставляется гарантия в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат", осуществить передачу страхового портфеля другой (другим) страховой (перестраховочной) (страховым (перестраховочным) организации (организациям) с обязательным уведомлением страхователей (перестрахователей) о страховой (перестраховочной) (страховых (перестраховочных) организации (организациях), принявшей (принявших) страховой портфель;

2) по иным классам (видам) страхования при наличии согласия страхователя (перестрахователя) на выбор новой страховой (перестраховочной) организации осуществить передачу страхового портфеля другой (другим) страховой (перестраховочной) (страховым (перестраховочным) организации (организациям) или в случае получения письменного возражения страхователя (перестрахователя) на передачу страхового портфеля в течение десяти календарных дней со дня публикации объявления в соответствии с требованием пункта 4 настоящей статьи расторгнуть со страхователем (перестрахователем) договор страхования (перестрахования).

2. При добровольном возврате лицензии по перестрахованию (при добровольной ликвидации и (или) добровольной реорганизации перестраховочной организации в юридическое лицо, не осуществляющее перестраховочную деятельность) страховая (перестраховочная) организация обязана передать страховой портфель другой (другим) страховой (перестраховочной) (страховым (перестраховочным) организации (организациям), имеющей (имеющим) лицензию по перестрахованию, только при наличии согласия перестрахователя (цедента) на такую передачу, с обязательным уведомлением о ней перестрахователя (цедента).

3. Страховая (перестраховочная) организация, принимающая страховой портфель, должна выполнять все пруденциальные нормативы и иные обязательные к соблюдению нормы и лимиты на момент его принятия, а также с учетом вновь принимаемого страхового портфеля.

4. В целях уведомления страхователей (застрахованных, выгодоприобретателей, перестрахователей) страховая (перестраховочная) организация публикует на казахском и русском языках объявление о предстоящей передаче страхового портфеля в двух периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан, и на интернет-ресурсе страховой (перестраховочной) организации в течение пяти рабочих дней с даты принятия решения о передаче страхового портфеля.

В объявлении указываются порядок, срок представления возражений, составляющий десять календарных дней со дня публикации данного объявления, и адреса, по которым принимаются возражения страхователей (перестрахователей) в случае их несогласия с передачей договоров страхования (перестрахования) по классам (видам) страхования, указанным в подпункте 2) пункта 1 настоящей статьи.

Отсутствие письменного возражения страхователя (перестрахователя) в течение десяти календарных дней со дня публикации объявления рассматривается как согласие страхователя (перестрахователя) на передачу страхового портфеля по классам страхования, указанным в подпункте 2) пункта 1 настоящей статьи.

5. Порядок передачи страхового портфеля определяется нормативным правовым актом уполномоченного органа.

6. Положения настоящей статьи распространяются на принудительно прекращающий деятельность филиал страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан с учетом особенностей, предусмотренных статьей 72-1 настоящего Закона.

Сноска. Глава 7 дополнена статьей 37-1 - Законом РК от 20 февраля 2006 года N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 38. Отказ в выдаче лицензий на право осуществления страховой деятельности, деятельности по перестрахованию и деятельности страхового брокера

1. Отказ в выдаче (переоформлении) лицензий на право осуществления страховой деятельности, деятельности по перестрахованию и деятельности страхового брокера производится по следующим основаниям:

1) несоблюдение требований, установленных законодательством Республики Казахстан;

2) несоблюдение страховой группой, в состав которой входит страховая (перестраховочная) организация, установленных пруденциальных нормативов и других обязательных к соблюдению норм и лимитов в период за шесть месяцев до подачи заявления;

3) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020);

4) несоответствие представленных документов требованиям законодательства Республики Казахстан;

5) несогласование руководящего работника из числа кандидатов, предлагаемых к назначению (избранию) (для вновь создаваемой страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, открываемого филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан);

6) невыполнение требования по формированию активов филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, принимаемых в качестве резерва, в соответствии с пунктом 4 статьи 16-4 и пунктом 12 статьи 46 настоящего Закона;

7) отсутствие у страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан действующих лицензий на осуществление аналогичных по существу видов деятельности, выданных органом финансового надзора государства, резидентом которого являются страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан;

8) несоблюдение требования, указанного в части первой пункта 1-1 статьи 34 настоящего Закона, по наличию в числе руководящих работников филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан не менее двух руководящих работников-резидентов Республики Казахстан.

2. Отказ в выдаче лицензии на право осуществления страховой деятельности по дополнительным классам страхования или лицензии на право осуществления деятельности по перестрахованию либо на право осуществления деятельности страхового брокера по дополнительному виду брокерской деятельности, помимо оснований, изложенных в пункте 1 настоящей статьи, производится по следующим основаниям:

1) прогноз несоблюдения пруденциальных нормативов с учетом получаемого дополнительного класса страхования и (или) вида деятельности (для страховых (перестраховочных) организаций);

2) несоблюдение пруденциальных нормативов в течение последних трех месяцев до даты подачи заявления и в период его рассмотрения (для страховых (перестраховочных) организаций);

3) наличие действующей санкции в виде приостановления действия лицензии на право осуществления страховой деятельности или на право осуществления деятельности страхового брокера на дату подачи заявления (для страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров).

Сноска. Статья 38 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 38-1. Изменение отрасли страхования страховой (перестраховочной) организации

1. Изменение отрасли страхования страховой (перестраховочной) организации допускается после завершения срока и исполнения бизнес-плана, представленного страховой (перестраховочной) организацией при выдаче разрешения на ее создание, с учетом внесенных изменений и дополнений в него, на основании решения общего собрания акционеров страховой (перестраховочной) организации (страховой организации – нерезидента Республики Казахстан).

2. Для изменения отрасли страхования страховой (перестраховочной) организации в уполномоченный орган представляется ходатайство с приложением следующих документов:

1) решения общего собрания акционеров страховой (перестраховочной) организации (страховой организации – нерезидента Республики Казахстан) об изменении наименования страховой (перестраховочной) организации и отрасли страхования (в случае отсутствия такого решения на интернет-ресурсе депозитария финансовой отчетности);

2) плана мероприятий по изменению отрасли страхования страховой (перестраховочной) организации с указанием сроков исполнения по каждому пункту плана мероприятий и ответственных руководящих работников по процедурам, предусмотренным пунктом 3 настоящей статьи.

3. Изменение отрасли страхования осуществляется с соблюдением следующих процедур:

1) передача страхового портфеля по классам (видам) страхования и видам деятельности, не подлежащим совмещению с новой отраслью страхования согласно статьям 8 и 9 настоящего Закона, либо досрочное расторжение соответствующих договоров страхования (перестрахования) в порядке, предусмотренном статьей 37-1 настоящего Закона;

2) внесение изменений в учредительные документы страховой (перестраховочной) организации согласно статье 31 настоящего Закона либо положение о филиале страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан согласно статье 30-1 настоящего Закона;

3) представление в уполномоченный орган заявления на получение лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности по новой отрасли страхования и документов, предусмотренных пунктами 2 и 7 статьи 37 настоящего Закона.

4. После одобрения уполномоченным органом плана мероприятий по изменению отрасли страхования страховая (перестраховочная) организация обязана осуществить мероприятия, предусмотренные данным планом.

5. Период проведения мероприятий по изменению отрасли страхования не может превышать шести месяцев с даты принятия общим собранием акционеров страховой (перестраховочной) организации (страховой организацией – нерезидентом Республики Казахстан) решения об изменении отрасли страхования.

6. В случае отсутствия возможности исполнения страховой (перестраховочной) организацией мероприятий в сроки, установленные в плане мероприятий по изменению отрасли страхования, по независящим от нее причинам, срок исполнения плана мероприятий может быть продлен уполномоченным органом по ходатайству страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга и (или) крупного участника.

7. Страховой (перестраховочной) организации в период реализации плана мероприятий по изменению отрасли страхования запрещается заключение новых договоров страхования (перестрахования), включая продление действующих договоров страхования (перестрахования) и их изменение, предусматривающие увеличение страховых премий, объема ответственности страховой (перестраховочной) организации, а также осуществление страхового посредничества в качестве страхового агента.

По ранее заключенным договорам страхования (перестрахования) по классам и видам страхования, не подлежащим совмещению согласно статьям 8 и 9 настоящего Закона, страховая (перестраховочная) организация обязана выполнять принятые на себя обязательства до передачи страхового портфеля либо досрочного их расторжения в порядке, предусмотренном статьями 37-1 и 72-1 настоящего Закона.

По договорам страхования по классам страхования и видам деятельности, подлежащим совмещению с новой отраслью страхования согласно статьям 8 и 9 настоящего Закона, страховая (перестраховочная) организация обязана выполнять принятые на себя обязательства до истечения срока их действия либо исполнения обязательств, вытекающих из условий договора страхования.

8. При изменении отрасли страхования страховой (перестраховочной) организации получение согласий и (или) разрешений, предусмотренных статьями 26, 32 и 34 настоящего Закона, не требуется для физических и (или) юридических лиц, имеющих соответствующие согласия и (или) разрешения до изменения отрасли страхования данной страховой (перестраховочной) организации.

9. Изменение отрасли страхования не допускается в следующих случаях:

1) неустранение замечаний уполномоченного органа по представленным документам в установленный им срок;

2) несоответствие представленных документов требованиям законодательства Республики Казахстан;

3) несоблюдение страховой (перестраховочной) организацией требований, установленных законодательством Республики Казахстан;

4) несоблюдение страховой (перестраховочной) организацией и (или) страховой группой, в состав которой входит страховая (перестраховочная) организация, установленных пруденциальных нормативов и других обязательных к соблюдению норм и лимитов в период за шесть месяцев до подачи ходатайства согласно пункту 2 настоящей статьи и период его рассмотрения и реализации плана мероприятий;

5) прогноз несоблюдения пруденциальных нормативов с учетом получаемых классов страхования и (или) видов деятельности согласно бизнес-плану, представленному в соответствии с подпунктом 3) пункта 3 настоящей статьи;

6) наличие действующих мер надзорного реагирования, предусмотренных статьями 53-3 и 53-4 настоящего Закона, и санкций согласно статье 53-5 настоящего Закона;

7) нарушение прав страхователей, застрахованных, выгодоприобретателей в результате изменения отрасли страхования.

10. С момента выдачи страховой (перестраховочной) организации лицензии на осуществление страховой (перестраховочной) деятельности по новой отрасли страхования ранее выданная лицензия на осуществление страховой (перестраховочной) деятельности прекращает свое действие.

Страховая (перестраховочная) организация в течение десяти рабочих дней после получения лицензии на осуществление страховой (перестраховочной) деятельности по новой отрасли страхования обязана вернуть в уполномоченный орган оригинал ранее выданной ей лицензии (при наличии).

11. В случае неисполнения или несвоевременного исполнения плана мероприятий по изменению отрасли страхования, с учетом сроков его продления согласно пункту 6 настоящей статьи, к страховой (перестраховочной) организации применяются меры надзорного реагирования, предусмотренные настоящим Законом.

Сноска. Глава 7 дополнена статьей 38-1 в соответствии с Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 39. Лицензирование деятельности уполномоченного аудитора

(Статья исключена Законом РК от 5 мая 2006 года № 139 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона РК № 139)

Статья 40. Лицензирование актуарной деятельности на страховом рынке

1. Лицензирование актуарной деятельности на страховом рынке Республики Казахстан осуществляется уполномоченным органом.

2. Для получения лицензии на право осуществления актуарной деятельности на страховом рынке заявитель представляет в уполномоченный орган следующие документы:

1) заявление о выдаче лицензии по форме, установленной нормативным правовым актом уполномоченного органа;

2) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

3) копию документа, удостоверяющего личность (для физических лиц – нерезидентов Республики Казахстан);

4) нотариально засвидетельствованную копию диплома о высшем образовании;

5) копию документа, подтверждающего уплату лицензионного сбора, за исключением случаев оплаты через платежный шлюз "электронного правительства";

6) копии документов, свидетельствующих о том, что заявитель на получение лицензии прошел обучение и успешно сдал соответствующие экзамены по минимальной обязательной программе обучения актуариев, установленной нормативным правовым актом уполномоченного органа, и (или) копию диплома магистра, соответствующего требованиям нормативного правового акта уполномоченного органа;

7) для физических лиц-нерезидентов Республики Казахстан – копии документов, подтверждающих статус актуария и членство в международных ассоциациях актуариев, перечень и требования к которым устанавливаются уполномоченным органом;

8) копии документов, свидетельствующих о том, что заявитель на получение лицензии сдал международные экзамены, соответствующие требованиям нормативного правового акта уполномоченного органа (при наличии);

9) копию документа, подтверждающего наличие опыта работы, соответствующего требованиям нормативного правового акта уполномоченного органа.

Заявление о выдаче лицензии рассматривается уполномоченным органом в течение двадцати рабочих дней со дня представления полного пакета документов, соответствующих требованиям законодательства Республики Казахстан.

В случае представления заявителем неполного пакета документов, предусмотренного законодательством Республики Казахстан для получения лицензии, уполномоченный орган дает мотивированный отказ в дальнейшем рассмотрении заявления в течение двух рабочих дней с момента получения документов.

Заявление о переоформлении лицензии, за исключением случаев, предусмотренных статьей 34 Закона Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях", должно быть рассмотрено уполномоченным органом в течение пятнадцати рабочих дней со дня представления полного пакета документов, соответствующего требованиям законодательства Республики Казахстан.

В случае представления заявителем неполного пакета документов, предусмотренного законодательством Республики Казахстан для переоформления лицензии, уполномоченный орган дает мотивированный отказ в дальнейшем рассмотрении заявления в течение двух рабочих дней с момента получения документов.

3. Лицензия на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке выдается заявителю после прохождения им тестирования на знание законодательства Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности. Порядок проведения тестирования устанавливается нормативным правовым актом уполномоченного органа.

4. Каждые три года актуарий, имеющий лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, подтверждает свою квалификацию в соответствии с требованиями, установленными нормативным правовым актом уполномоченного органа.

5. Основаниями для отказа в выдаче лицензии являются случаи:

1) несоответствия представленных документов требованиям законодательства Республики Казахстан;

2) наличия данных о лишении лицензии по основаниям, предусмотренным подпунктами 2-1), 2-2) и 3) пункта 1 статьи 60 настоящего Закона;

3) отрицательного результата тестирования, проведенного уполномоченным органом.

6. Информация о выдаче лицензии публикуется на интернет-ресурсе уполномоченного органа на казахском и русском языках.

Сноска. Статья 40 - в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 8. Уполномоченный орган и государственное регулирование, контроль и надзор за страховой деятельностью

Сноска. Заголовок главы 8 в редакции Закона РК от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 41. Задачи государственного регулирования в сфере страхования

1. Основными задачами государственного регулирования в сфере страхования являются:

1) создание и поддержание стабильной страховой системы в Республике Казахстан и формирование инфраструктуры национального страхового рынка;

2) регулирование страхового рынка, контроль и надзор за страховой деятельностью;

3) законодательное закрепление основ страхования, установление видов обязательного страхования, принципов участия Республики Казахстан в системе международного страхования;

4) защита прав и законных интересов страхователей, застрахованных и выгодоприобретателей.

2. Реализация государственной политики в сфере страхования, включая обеспечение государственного контроля за положением дел на страховом рынке, осуществляется уполномоченным органом и иными органами государства в пределах их компетенции.

Полномочия иных государственных органов, не урегулированные настоящим Законом, могут быть предусмотрены соответствующими отдельными законодательными актами Республики Казахстан, регулирующими обязательные виды страхования.

Запрещается вмешательство государственных органов и их должностных лиц в деятельность страховой (перестраховочной) организации и страхового брокера, кроме случаев, прямо предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 41 с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 42. Уполномоченный орган

Государственное регулирование, контроль и надзор за страховой деятельностью осуществляются уполномоченным органом в соответствии с полномочиями, установленными законодательством Республики Казахстан.

Правовой статус уполномоченного органа определяется законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Сноска. Статья 42 в редакции Закона РК от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 43. Компетенция уполномоченного органа

Уполномоченный орган:

1) проводит государственную политику по обеспечению функционирования страховой системы в Республике Казахстан и формированию инфраструктуры национального страхового рынка, защите прав и законных интересов страхователей и иных участников страхового рынка;

2) определяет принципы и методы регулирования страхового рынка, порядок организации контроля и надзора за страховой деятельностью;

3) выдает разрешения на создание страховых (перестраховочных) организаций, открытие филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан;

4) определяет с учетом требований настоящего Закона порядок выдачи и отзыва согласия на приобретение статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, выдает разрешение на приобретение статуса крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, устанавливает доли прямого и (или) косвенного владения крупным участником голосующими (за вычетом привилегированных) акциями страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга;

5) дает согласие на добровольную реорганизацию и ликвидацию страховой (перестраховочной) организации, добровольное прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

6) выдает разрешение на создание дочерней организации страховой (перестраховочной) организации, страховому холдингу на значительное участие в уставном капитале юридических лиц;

7) определяет порядок формирования системы управления рисками и внутреннего контроля для страховых (перестраховочных) организаций и страховых групп;

8) определяет с учетом требований настоящего Закона порядок выдачи и выдает лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности, деятельности страхового брокера, актуарной деятельности на страховом рынке;

9) определяет порядок передачи страхового портфеля;

10) устанавливает пруденциальные нормативы и иные обязательные к соблюдению нормы и лимиты для страховой (перестраховочной) организации и страховой группы, включая минимальные размеры уставного капитала, гарантийного фонда, маржи платежеспособности и обеспечивает контроль за их соблюдением;

11) устанавливает требования к минимальному размеру уставного и собственного капитала страхового брокера, обеспечивает контроль за их соблюдением;

12) определяет условия и порядок осуществления деятельности страхового брокера;

12-1) определяет порядок избрания и осуществления деятельности страхового омбудсмана;

13) осуществляет контроль за деятельностью ликвидационных комиссий ликвидируемых страховых (перестраховочных) организаций, принудительно прекращающих деятельность филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан;

14) в случае приостановления действия лицензии по основаниям, предусмотренным подпунктом 2) пункта 1 статьи 54 настоящего Закона, вправе ограничить увеличение расходов, в том числе административных, страховой (перестраховочной) организации;

15) выдает согласие на назначение (избрание) руководящих работников страховых (перестраховочных) организаций, страховых холдингов и страховых брокеров;

16) осуществляет анализ, оценку и контроль финансовой устойчивости и платежеспособности страховой (перестраховочной) организации;

17) устанавливает порядок учета страховой (перестраховочной) организацией договоров страхования (страховых полисов) и перестрахования;

18) предъявляет требования к методам оценки и принципам расчета страховых тарифов по классам (видам) страхования страховых (перестраховочных) организаций;

18-1) определяет порядок расчета поправочных коэффициентов к коэффициентам по территории регистрации транспортного средства для расчета страховой премии по обязательному страхованию гражданско-правовой ответственности владельцев транспортных средств;

18-2) определяет порядок расчета и применения коэффициента по системе "бонус-малус" для расчета страховой премии по обязательному страхованию гражданско-правовой ответственности владельцев транспортных средств;

18-3) определяет порядок, условия и сроки упрощенного порядка урегулирования страховых случаев, предельный размер страховой суммы по каждому отдельному страховому случаю, а также форму декларации об упрощенном порядке урегулирования страхового случая и требования к оформлению документов и сведений, прилагаемых к ней;

19) определяет порядок расчета коэффициентов, характеризующих убыточность (коэффициент убыточности, коэффициент затрат, комбинированный коэффициент) страховой (перестраховочной) организации;

20) устанавливает порядок расчета выкупной суммы;

20-1) определяет порядок и условия предоставления услуг филиалом страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, осуществляющим деятельность по накопительному страхованию, по выдаче страховой организацией-нерезидентом Республики Казахстан займов своим страхователям;

21) ведет реестр страховых (перестраховочных) организаций, страховых брокеров, филиалов и представительств страховых (перестраховочных) организаций и страховых брокеров, актуариев;

21-1) ведет реестр действующих согласий на назначение (избрание) руководящих работников страховых (перестраховочных) организаций, страховых брокеров, филиалов страховых (перестраховочных) организаций – нерезидентов Республики Казахстан, филиалов страховых брокеров – нерезидентов Республики Казахстан, акционерного общества "Фонд гарантирования страховых выплат";

22) исключен Законом РК от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020);

23) устанавливает требования к деятельности организации по формированию и ведению базы данных, включая требования к:

информационному процессу;

формированию системы безопасности и установлению минимальных требований к электронному оборудованию;

сохранности базы данных;

помещениям;

24) устанавливает требования к программно-техническим средствам и интернет-ресурсам страховой (перестраховочной) организации, обеспечивающим заключение договоров страхования, обмен электронными информационными ресурсами между страхователем и страховщиком;

25) устанавливает требования к организации безопасной работы, обеспечивающей сохранность и защиту информации от несанкционированного доступа к данным, хранящимся в страховой (перестраховочной) организации, а также кибербезопасности страховой (перестраховочной) организации;

26) определяет порядок и особенности осуществления деятельности по перестрахованию, а также страхового (перестраховочного) пула;

27) принимает обязательные к исполнению страховыми (перестраховочными) организациями и другими участниками страхового рынка нормативные правовые акты;

28) проводит проверки субъектов страховой деятельности, страховых брокеров, обособленных подразделений субъектов страховой деятельности и страховых брокеров, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, а также страховых холдингов, страховых групп и крупных участников страховой (перестраховочной) организации;

29) осуществляет контроль за соблюдением страховыми (перестраховочными) организациями и страховыми брокерами требований, предусмотренных законодательством Республики Казахстан о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма;

30) налагает санкции на профессиональных участников страхового рынка, страховой холдинг, организации, входящие в состав страховой группы, крупных участников страховой (перестраховочной) организации, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, и ее должностных лиц;

31) принимает решения о приостановлении действия лицензий и лишении лицензий, выданных профессиональным участникам страхового рынка;

32) согласовывает решение временной администрации о передаче страхового портфеля в случае лишения лицензии страховой (перестраховочной) организации;

33) принимает решение об обращении в суд с иском о прекращении деятельности страховой (перестраховочной) организации по основаниям, предусмотренным законами Республики Казахстан;

34) вправе получать сведения о деятельности страховой (перестраховочной) организации, правовом статусе и финансовом состоянии ее учредителей, а также лицах, являющихся дочерними организациями или обособленными подразделениями по отношению к страховой (перестраховочной) организации, и ее учредителей;

35) вправе получать от профессиональных участников страхового рынка и их объединений, страховых агентов необходимые сведения для осуществления своих контрольных и надзорных функций в соответствии с настоящим Законом;

36) вправе получать от государственных органов и организаций сведения, необходимые для осуществления своих контрольных и надзорных функций, в том числе сведения, составляющие служебную или коммерческую тайну;

37) устанавливает требования к содержанию и порядку оформления страховых полисов;

38) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019);

39) определяет порядок обмена электронными информационными ресурсами между организацией по формированию и ведению базы данных и страховщиком, страховщиком и страхователем (застрахованным, выгодоприобретателем);

40) вправе применять меры надзорного реагирования, обязательные для исполнения, к профессиональным участникам страхового рынка, страховому холдингу, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, их руководящим работникам, организациям, входящим в состав страховой группы, крупным участникам страховой (перестраховочной) организации, лицам, обладающим признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга;

41) Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

42) осуществляет сотрудничество и необходимый обмен информацией с другими уполномоченными органами надзора за субъектами финансового рынка Республики Казахстан;

43) представляет интересы Республики Казахстан в отношениях с органами страхового надзора других государств, а также международными организациями по вопросам регулирования страхового рынка и надзора за страховой деятельностью;

44) определяет порядок размещения информации на интернет-ресурсе страховой организации, страхового брокера, организации по формированию и ведению базы данных и организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, страхового омбудсмана;

45) устанавливает условия назначения и порядок проведения актуарных расчетов независимыми актуариями;

46) вправе требовать корректировку финансовой и иной отчетности страховой (перестраховочной) организацией, страховым брокером в случае представления ими недостоверной (неполной) отчетности;

46-1) определяет минимальные требования к типовым договорам по вмененному страхованию;

46-2) утверждает методику расчета размера обязательных взносов, порядок и сроки уплаты обязательных взносов страховыми организациями в офис страхового омбудсмана;

46-3) избирает на должность страхового омбудсмана из числа не менее трех кандидатов, рекомендованных к избранию советом представителей страхового омбудсмана, соответствующих требованиям, установленным статьей 88 настоящего Закона;

46-4) досрочно прекращает полномочия страхового омбудсмана в случае систематического (три и более раза в течение последних двенадцати месяцев) нарушения в своей деятельности требований законодательства Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности и (или) внутренних правил страхового омбудсмана;

47) осуществляет иные функции, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Сноска. Статья 43 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 44. Проверка деятельности страховых (перестраховочных)организаций, крупных участников страховых (перестраховочных) организаций, страховых брокеров, страховых холдингов, страховых групп, актуариев, имеющих лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат

1. Проверка деятельности страховых (перестраховочных) организаций, крупных участников страховых (перестраховочных) организаций, страховых брокеров, страховых холдингов, страховых групп, актуариев, имеющих лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, производится уполномоченным органом самостоятельно либо с привлечением других государственных органов и (или) организаций.

2. Страховые (перестраховочные) организации, крупные участники страховых (перестраховочных) организаций, страховые брокеры, страховые холдинги, страховые группы, актуарии, имеющие лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, организация, гарантирующая осуществление страховых выплат, а также их аффилированные лица обязаны оказывать содействие проверяющему органу по вопросам, указанным в задании уполномоченного органа на проверку, а также обеспечивать возможность опроса любых должностных лиц и работников и доступ к любым источникам необходимой для проверки информации.

3. Лица, осуществляющие проверку, несут ответственность за разглашение сведений, полученных в ходе проверки деятельности страховых (перестраховочных) организаций, крупных участников страховых (перестраховочных) организаций, страховых брокеров, страховых холдингов, страховых групп, актуариев, имеющих лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, составляющих тайну страхования либо коммерческую тайну.

4. Работникам уполномоченного органа запрещаются разглашение либо передача третьим лицам сведений, полученных в ходе проверки деятельности страховых (перестраховочных) организаций, крупных участников страховых (перестраховочных) организаций, страховых брокеров, страховых холдингов, страховых групп, актуариев, имеющих лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат.

5. Государственные органы, осуществляющие проверку деятельности страховых (перестраховочных) организаций, крупных участников страховых (перестраховочных) организаций, страховых брокеров, обособленных подразделений страховых (перестраховочных) организаций, страховых брокеров, страховых холдингов, страховых групп, актуариев, имеющих лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, в пределах полномочий, предоставленных им законодательством Республики Казахстан, обязаны сообщить уполномоченному органу о выявленных нарушениях законодательства Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности.

6. Требования пунктов 1 и 2 настоящей статьи не распространяются на нерезидентов Республики Казахстан, являющихся крупным участником страховой (перестраховочной) организации – юридическим лицом, страховым холдингом, лицом, обладающим признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, при выполнении одного из следующих условий:

наличие индивидуального кредитного рейтинга не ниже рейтинга А одного из рейтинговых агентств, перечень которых устанавливается уполномоченным органом, а также письменного подтверждения от органа финансового надзора страны происхождения страхового холдинга, лица, обладающего признаками страхового холдинга, о том, что указанные лица – нерезиденты Республики Казахстан подлежат консолидированному надзору;

наличие соглашения между уполномоченным органом и соответствующим надзорным органом иностранного государства об обмене информацией, а также минимального требуемого рейтинга одного из рейтинговых агентств. Минимальный рейтинг и перечень рейтинговых агентств устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

7. При проведении проверки деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан уполномоченный орган вправе получать информацию о деятельности страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан у органа финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан в рамках соглашения, указанного в подпункте 4) пункта 1 статьи 30-1 настоящего Закона.

Сноска. Статья 44 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 44-1. Раскрытие информации уполномоченным органом в рамках международных договоров и иных договоров, предусматривающих обмен конфиденциальной информацией

Уполномоченный орган предоставляет сведения, составляющие тайну страхования, организациям, указанным в пункте 4 статьи 15 Закона Республики Казахстан "О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций", на условиях, предусмотренных указанной статьей.

Уполномоченный орган представляет информацию, полученную в соответствии с международными договорами Республики Казахстан, договорами, предусматривающими обмен конфиденциальной информацией, другим государственным органам Республики Казахстан только с согласия стороны, предоставившей ему такую информацию.

Сноска. Глава 8 дополнена статьей 44-1 в соответствии с Законом РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); с изменением, внесенным Законом РК от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020).

Глава 9. Регулирование деятельности страховой
(перестраховочной) организации

Статья 45. Платежеспособность и финансовая устойчивость страховой (перестраховочной) организации

Сноска. Статья 45 исключена Законом РК от 20.02.2006 № 128 (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 46. Пруденциальные нормативы и иные обязательные к соблюдению нормы и лимиты

1. Контроль и надзор за платежеспособностью и финансовой устойчивостью страховой (перестраховочной) организации и лиц, в отношении которых осуществляется надзор на консолидированной основе, производятся посредством контроля и надзора за исполнением или соблюдением установленных уполномоченным органом пруденциальных нормативов и (или) иных обязательных к соблюдению норм и лимитов.

2. Пруденциальные нормативы для страховых (перестраховочных) организаций включают:

минимальный размер уставного капитала;

норматив достаточности маржи платежеспособности;

норматив достаточности высоколиквидных активов;

нормативы диверсификации активов.

Пруденциальным нормативом для страховых групп является норматив достаточности маржи платежеспособности.

Уполномоченный орган вправе устанавливать дополнительные пруденциальные нормативы, в том числе по инвестированию активов, покрывающих страховые резервы по аннуитетному страхованию.

Уполномоченный орган вправе устанавливать дополнительные пруденциальные нормативы для страховых организаций, имеющих лицензию на осуществление деятельности по управлению инвестиционным портфелем на рынке ценных бумаг.

Уполномоченный орган в соответствии с законодательством Республики Казахстан принимает меры по привлечению к ответственности страховых (перестраховочных) организаций и (или) страховых холдингов либо их должностных лиц и (или) крупных участников страховых (перестраховочных) организаций или страховых холдингов за нарушение страховой (перестраховочной) организацией пруденциальных нормативов и (или) иных обязательных к соблюдению норм и лимитов.

3. Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3-1. Не допускается выплата дивидендов по простым и (или) привилегированным акциям (долям участия в уставном капитале) страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга в следующих случаях:

1) если такая выплата приведет:

к нарушению одного либо нескольких пруденциальных нормативов страховой (перестраховочной) организации, страховой группы, установленных нормативным правовым актом уполномоченного органа;

к появлению фактора (факторов), влияющего (влияющих) на ухудшение финансового положения страховой (перестраховочной) организации, страховой группы, установленного нормативным правовым актом уполномоченного органа;

2) наличия нарушения страховой (перестраховочной) организацией, страховой группой пруденциальных нормативов, а также непринятия мер в соответствии с пунктом 4 настоящей статьи;

3) наличия фактора (факторов), влияющего (влияющих) на ухудшение финансового положения страховой (перестраховочной) организации, страховой группы и (или) невыполнение плана мероприятий, предусматривающего меры раннего реагирования по повышению финансовой устойчивости страховой (перестраховочной) организации, страховой группы, недопущению ухудшения ее финансового положения и увеличения рисков, связанных со страховой деятельностью и с деятельностью страховой группы, представленного в уполномоченный орган в соответствии с пунктами 3 и 4 статьи 53 настоящего Закона.

4. Страховой холдинг, а также крупные участники страховой (перестраховочной) организации – физические лица, владеющие прямо или косвенно более двадцатью пятью процентами голосующих (за вычетом привилегированных) акций страховой (перестраховочной) организации, обязаны принимать меры, предусмотренные нормативными правовыми актами уполномоченного органа, по поддержанию пруденциальных нормативов на уровне, не ниже установленного.

В случае ухудшения финансового положения страховой (перестраховочной) организации или страховой группы, страховой холдинг, крупный участник страховой (перестраховочной) организации обязаны, в том числе по требованию уполномоченного органа, принять меры по улучшению финансового положения страховой (перестраховочной) организации или страховой группы, по увеличению собственного капитала страховой (перестраховочной) организации или страховой группы в размере, достаточном для обеспечения финансовой устойчивости страховой (перестраховочной) организации или страховой группы.

При невыполнении требований, предусмотренных настоящим пунктом, уполномоченный орган вправе применить к страховому холдингу, крупному участнику страховой (перестраховочной) организации принудительные меры надзорного реагирования, предусмотренные статьей 53-4 настоящего Закона.

4-1. Меры, приведенные в настоящей статье, могут также применяться в отношении аффилированных лиц крупных участников страховой (перестраховочной) организации, если уполномоченный орган установит, что нарушения, неправомерное действие или бездействие данных лиц, их должностных лиц или работников ухудшили финансовое состояние страховой (перестраховочной) организации.

5. Маржа платежеспособности представляет собой превышение активов над обязательствами страховой (перестраховочной) организации.

6. Гарантийный фонд создается в целях обеспечения финансовой устойчивости и платежеспособности страховой (перестраховочной) организации в результате снижения маржи платежеспособности ниже минимально установленного размера.

7. Требования к расчету размера собственного удержания страховой (перестраховочной) организации по договору (договорам) страхования, перестрахования, сострахования (совместного перестрахования) устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

8. Исключен Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

9. Страховая (перестраховочная) организация представляет в уполномоченный орган сведения о наличии и ограничении использования производных финансовых инструментов, не входящих в финансовую отчетность.

10. Нормативные значения и методики расчетов пруденциальных нормативов страховой (перестраховочной) организации и страховой группы и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

Перечень, формы отчетности о выполнении пруденциальных нормативов страховыми (перестраховочными) организациями и страховыми группами, сроки и порядок ее представления в Национальный Банк устанавливаются нормативными правовыми актами Национального Банка по согласованию с уполномоченным органом.

10-1. Нормативные значения и методики расчетов пруденциальных нормативов исламской страховой (перестраховочной) организации и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа с учетом особенностей осуществления исламскими страховыми (перестраховочными) организациями исламской страховой деятельности, предусмотренных настоящим Законом.

Перечень, формы отчетности о выполнении пруденциальных нормативов исламскими страховыми (перестраховочными) организациями, сроки и порядок ее представления в Национальный Банк устанавливаются нормативным правовым актом Национального Банка по согласованию с уполномоченным органом.

10-2. В целях определения стоимости активов, учитываемых при расчете пруденциальных нормативов, уполномоченный орган вправе требовать от страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга проведения оценки их стоимости у оценщика либо через палату оценщиков.

В случае невыполнения страховой (перестраховочной) организацией, страховым холдингом требований уполномоченного органа, установленных частью первой настоящего пункта, соответствующий актив исключается из последующего расчета пруденциальных нормативов.

11. При неисполнении страховой (перестраховочной) организацией, участником страховой группы требований уполномоченного органа, указанных в письменном предписании, по корректировке данных в финансовой и (или) иной отчетности расчет пруденциальных нормативов и других обязательных норм и лимитов осуществляется уполномоченным органом на основании откорректированной им отчетности.

11-1. Требования настоящей статьи не распространяются на страховую (перестраховочную) организацию в случаях принятия общим собранием акционеров (страховой организацией – нерезидентом Республики Казахстан) решения о добровольной ликвидации (добровольном прекращении деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан) данной страховой (перестраховочной) организации, добровольной реорганизации данной страховой (перестраховочной) организации в юридическое лицо, не осуществляющее страховую деятельность, добровольной сдаче лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности, а также наличия документов, подтверждающих отсутствие у страховой (перестраховочной) организации страхового портфеля, в течение шести месяцев с даты принятия общим собранием акционеров (страховой организацией – нерезидентом Республики Казахстан) решения о добровольной ликвидации страховой (перестраховочной) организации (добровольном прекращении деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан), добровольной реорганизации страховой (перестраховочной) организации в юридическое лицо, не осуществляющее страховую деятельность, добровольной сдаче лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности.

12. Уполномоченный орган в целях обеспечения целостности и стабильности финансовой системы, защиты инвесторов, страхователей (застрахованных, выгодоприобретателей) устанавливает пруденциальные нормативы и иные обязательные к соблюдению нормы и лимиты для филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан.

Уполномоченный орган вправе устанавливать дополнительные пруденциальные нормативы, в том числе по инвестированию активов, покрывающих страховые резервы по аннуитетному страхованию.

В целях обеспечения финансовой устойчивости филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан не позднее трех рабочих дней после учетной регистрации филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан формирует активы филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, принимаемые в качестве резерва.

Нормативные значения и методики расчетов пруденциальных нормативов филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, в том числе порядок формирования активов филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, принимаемых в качестве резерва, и их минимальный размер устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

Уполномоченный орган в соответствии с законодательством Республики Казахстан принимает меры по привлечению к ответственности филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан за нарушение филиалом страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан пруденциальных нормативов и (или) иных обязательных к соблюдению норм и лимитов.

Перечень, формы отчетности о выполнении пруденциальных нормативов филиалами страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан, сроки и порядок ее представления в Национальный Банк устанавливаются нормативными правовыми актами Национального Банка по согласованию с уполномоченным органом.

Нормативные значения и методики расчетов пруденциальных нормативов филиала исламской страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, в том числе порядок формирования активов филиала исламской страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, принимаемых в качестве резерва, и их минимальный размер устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа с учетом особенностей осуществления филиалами исламских страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан исламской страховой деятельности, предусмотренных настоящим Законом.

Перечень, формы отчетности о выполнении пруденциальных нормативов филиалами исламских страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан, сроки и порядок ее представления в Национальный Банк устанавливаются нормативным правовым актом Национального Банка по согласованию с уполномоченным органом.

Страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, филиал которой открыт на территории Республики Казахстан, обязана принимать меры, предусмотренные нормативными правовыми актами уполномоченного органа, по поддержанию пруденциальных нормативов филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан на уровне, не ниже установленного.

В случае ухудшения финансового положения филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан обязана, в том числе по требованию уполномоченного органа, принять меры по улучшению финансового положения филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, по увеличению активов филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, принимаемых в качестве резерва, предусмотренных частью третьей настоящего пункта, в размере, достаточном для обеспечения финансовой устойчивости филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.

При недостаточности принимаемых страховой (перестраховочной) организацией-нерезидентом Республики Казахстан мер, указанных в части десятой настоящего пункта, страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан исполняет неисполненные и (или) ненадлежаще исполненные филиалом страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан обязательства в соответствии с письменным обязательством, ранее представленным в уполномоченный орган в соответствии с подпунктом 12) части первой пункта 2 статьи 30-1 настоящего Закона.

При неисполнении филиалом страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан требований уполномоченного органа, указанных в письменном предписании, по корректировке данных в отчетности по данным бухгалтерского учета и (или) иной отчетности расчет пруденциальных нормативов и других обязательных норм и лимитов осуществляется уполномоченным органом на основании откорректированной им отчетности.

Положения пунктов 5, 6 и 10-2 настоящей статьи распространяются на филиал страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан.

Сноска. Статья 46 в редакции Закона РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2012 № 30-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 16.12.2020); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (порядок введения в действие см. ст. 2); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 46-1. Обязанность крупных участников

Сноска. Глава дополнена статьей 46-1 в соответствии с Законом РК от 23.12.2005 N 107 (порядок введения в действие см. ст. 2); исключена Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 47. Страховые резервы

1. Для обеспечения исполнения принятых обязательств по договорам страхования и перестрахования страховая (перестраховочная) организация обязана иметь сформированные страховые резервы в объеме, рассчитанном актуарием, имеющим лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке.

2. Средства страховых резервов предназначены исключительно для осуществления страховой (перестраховочной) организацией страховых выплат, связанных с исполнением своих обязательств по договорам страхования и перестрахования.

3. Требования к формированию, методике расчета страховых резервов и их структуре устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

4. Оценка достаточности сформированных страховой (перестраховочной) организацией страховых резервов осуществляется уполномоченным органом, в том числе с использованием мотивированного суждения.

Сноска. Статья 47 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019).

Статья 48. Деятельность, запрещенная или ограниченная для страховых (перестраховочных) организаций и страховых холдингов

1. Страховой (перестраховочной) организации запрещаются приобретение долей участия в уставных капиталах или акций юридических лиц, создание и участие в деятельности некоммерческих организаций, за исключением членства в Национальной палате предпринимателей Республики Казахстан, а также случаев, установленных настоящим Законом, и осуществления сделок с ценными бумагами в случаях, предусмотренных пунктом 4 настоящей статьи.

2. Страховым холдингам запрещаются осуществление операций и сделок в качестве предпринимательской деятельности, а также приобретение долей участия в уставных капиталах или акций юридических лиц, создание и участие в деятельности некоммерческих организаций, за исключением членства в Национальной палате предпринимателей Республики Казахстан, а также случаев, установленных настоящим Законом, и осуществления сделок с ценными бумагами в случаях, предусмотренных пунктом 4 настоящей статьи.

3. Запрет, установленный пунктами 1 и 2 настоящей статьи, не распространяется на следующие случаи создания, а также приобретения акций или долей участия в уставных капиталах:

1) страховыми (перестраховочными) организациями:

организации по формированию и ведению базы данных;

юридических лиц, осуществляющих деятельность страхового агента как исключительный вид деятельности;

организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций;

юридических лиц в размере менее десяти процентов от размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных обществом) акций (долей участия в уставном капитале) при условии соответствия приобретаемых акций (долей участия в уставном капитале) требованиям нормативного правового акта уполномоченного органа;

финансовых организаций, а также юридических лиц-нерезидентов Республики Казахстан, имеющих статус банков, страховых организаций, пенсионных фондов, профессиональных участников рынка ценных бумаг, в размере десяти или более процентов от размещенных (за вычетом привилегированных и выкупленных обществом) акций (долей участия в уставном капитале) при наличии у нее страхового холдинга. При этом требование по наличию страхового холдинга не распространяется на страховые (перестраховочные) организации, более пятидесяти процентов голосующих акций которых принадлежат государству или национальному управляющему холдингу;

2) страховыми холдингами:

финансовых организаций;

юридических лиц-нерезидентов Республики Казахстан, имеющих статус банков, страховых организаций, пенсионных фондов, профессиональных участников рынка ценных бумаг.

Приобретение страховой (перестраховочной) организацией долей участия в уставном капитале либо акций юридических лиц, указанных в подпункте 1) части первой настоящего пункта, не должно превышать на одно юридическое лицо десять процентов собственного капитала страховой (перестраховочной) организации. Данное ограничение распространяется на владение страховой (перестраховочной) организацией долями участия в уставном капитале либо акциями указанных юридических лиц, в том числе в случаях их создания.

Совокупная стоимость долей участия страховой (перестраховочной) организации в уставном капитале юридических лиц либо акций не должна превышать пятидесяти процентов собственного капитала страховой (перестраховочной) организации.

Дочерние организации страховых (перестраховочных) организаций вправе приобретать только акции или доли участия в уставном капитале юридических лиц, соответствующих требованиям, установленным нормативным правовым актом уполномоченного органа. Данное требование не распространяется на дочерние банки-резиденты Республики Казахстан.

Дочерние организации страхового холдинга вправе приобретать только акции или доли участия в уставном капитале юридических лиц, соответствующих требованиям, установленным нормативным правовым актом уполномоченного органа. Данное требование не распространяется на:

дочерние страховые (перестраховочные) организации-резиденты Республики Казахстан;

дочерние банки-резиденты Республики Казахстан;

юридические лица, в которых страховой холдинг является родительской организацией через владение (наличие возможности голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями страховой (перестраховочной) организации или банка-резидентов Республики Казахстан, прямо владеющих (имеющих возможность голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями или долями участия в уставном капитале указанных юридических лиц;

нерезидентов Республики Казахстан, которые являются дочерними организациями нерезидентов Республики Казахстан, являющихся страховым холдингом, при выполнении одного из следующих условий:

наличие у страхового холдинга индивидуального кредитного рейтинга не ниже рейтинга А одного из рейтинговых агентств, перечень которых устанавливается уполномоченным органом, а также письменного подтверждения от органа финансового надзора страны происхождения указанных лиц о том, что они подлежат консолидированному надзору;

наличие соглашения между уполномоченным органом и соответствующим надзорным органом иностранного государства об обмене информацией, а также минимального требуемого рейтинга одного из рейтинговых агентств. Минимальный рейтинг и перечень рейтинговых агентств устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

4. Запрет, установленный пунктами 1 и 2 настоящей статьи, не распространяется на случаи приобретения в собственность:

1) страховыми холдингами:

облигаций международных финансовых организаций, перечень которых устанавливается уполномоченным органом;

облигаций, имеющих минимальный требуемый рейтинг. Минимальный требуемый рейтинг и перечень рейтинговых агентств устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа;

2) страховыми (перестраховочными) организациями:

финансовых инструментов (за исключением акций и долей участия в уставном капитале), перечень которых устанавливается нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

Ограничения, установленные настоящей статьей, не распространяются на случаи приобретения страховой (перестраховочной) организацией, страховым холдингом облигаций, взамен ранее приобретенных, организаций, находящихся в процессе реструктуризации, при условии включения обязательств по ранее выпущенным облигациям в перечень реструктурируемых обязательств данной организации.

5. Страховой (перестраховочной) организации запрещается:

1) выпускать иные виды ценных бумаг, кроме акций, а также не обеспеченных облигаций, соответствующих условиям, предусмотренным статьей 25-1 настоящего Закона;

2) привлекать заемные средства от банков, филиалов банков-нерезидентов Республики Казахстан на срок, превышающий три месяца, в размере, превышающем размер собственного капитала, за исключением привлечения займа без обеспечения, соответствующего условиям, предусмотренным статьей 25-1 настоящего Закона;

2-1) привлекать заемные средства от физических и юридических лиц, за исключением привлечения займов без обеспечения, соответствующих условиям, предусмотренным статьей 25-1 настоящего Закона;

3) предоставлять финансовую помощь на безвозмездной основе, за исключением финансовой помощи должностным лицам и работникам страховой (перестраховочной) организации на сумму, не превышающую стократный размер месячного расчетного показателя;

4) предоставлять займы любыми способами, за исключением случаев, установленных законодательством Республики Казахстан;

5) выплата любых видов вознаграждений страхователям, в том числе через третьих лиц, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан;

5-1) заключать при посредничестве страхового агента – банка второго уровня или организации, осуществляющей микрофинансовую деятельность, договор страхования без указания в нем размера его комиссионного вознаграждения;

6) выдавать работникам и аффилированным лицам страховой (перестраховочной) организации деньги без первичных учетных документов.

6. Помимо деятельности, указанной в пункте 2 настоящей статьи, страховые холдинги вправе заниматься следующими видами деятельности:

1) покупкой имущества у лица, не являющегося аффилированным лицом страхового холдинга, приобретенного для собственных нужд;

2) предоставлением консультационных услуг по вопросам, связанным с финансовой деятельностью;

3) продажей собственного имущества лицу, не являющемуся аффилированным лицом страхового холдинга.

7. Страховым (перестраховочным) организациям и страховым холдингам запрещается осуществление операций с производными финансовыми инструментами, за исключением операций, совершенных в целях хеджирования рисков.

7-1. Операции с производными финансовыми инструментами, совершаемые страховыми (перестраховочными) организациями и (или) страховыми холдингами в целях хеджирования рисков, могут совершаться в виде сделки (сделок) в рамках генерального финансового соглашения.

Положения подпунктов 2), 4), 7) и 8) пункта 1 статьи 53-3, подпунктов 2), 3) и 5) пункта 2 статьи 53-4, пункта 1 статьи 53-5, пункта 5 статьи 54-1, пункта 3 статьи 55, пункта 1 статьи 55-1, подпункта 4) пункта 1 и подпункта 7) пункта 2 статьи 55-4, пункта 2 статьи 69 и пункта 2 статьи 71 настоящего Закона не применяются в отношении зачета требований и (или) ликвидационного неттинга по сделке (сделкам) в рамках генерального финансового соглашения.

Стороны генерального финансового соглашения осуществляют (применяют) зачет требований и (или) ликвидационный неттинг по сделке (сделкам) в рамках генерального финансового соглашения в порядке и на условиях, определенных в генеральном финансовом соглашении.

Нетто-требование, возникшее (рассчитанное) в результате зачета требований и (или) ликвидационного неттинга, осуществленного (примененного) в порядке и на условиях, определенных в генеральном финансовом соглашении, удовлетворяется на общих основаниях в соответствии с правилами расчетов с кредиторами, установленными настоящим Законом и гражданским законодательством Республики Казахстан.

8. Совокупная доля акций (долей участия в уставном капитале) родительской организации страховой группы, страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, принадлежащих дочерним организациям страховой (перестраховочной) организации либо страхового холдинга, организациям, в которых страховая (перестраховочная) организация либо страховой холдинг имеют значительное участие в капитале, не должна превышать лимитов, определяемых нормативным правовым актом уполномоченного органа.

9. Требования настоящей статьи не распространяются:

1) на нерезидентов Республики Казахстан, являющихся страховым холдингом, лицом, обладающим признаками страхового холдинга, при выполнении одного из следующих условий:

наличие индивидуального кредитного рейтинга не ниже рейтинга А одного из рейтинговых агентств, перечень которых устанавливается уполномоченным органом, а также письменного подтверждения от органа финансового надзора страны происхождения страхового холдинга, лица, обладающего признаками страхового холдинга, о том, что указанные лица-нерезиденты Республики Казахстан подлежат консолидированному надзору;

наличие соглашения между уполномоченным органом и соответствующим надзорным органом иностранного государства об обмене информацией, а также минимального требуемого рейтинга одного из рейтинговых агентств. Минимальный рейтинг и перечень рейтинговых агентств устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа;

2) на страховые холдинги, являющиеся банковскими холдингами, входящими в состав банковских конгломератов;

3) на страховые холдинги, косвенно владеющие (имеющие возможность голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями страховой (перестраховочной) организации через владение (наличие возможности голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями или долями участия в уставном капитале страхового холдинга-резидента Республики Казахстан, прямо владеющего (имеющего возможность голосовать, определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые решения в силу договора или иным образом) акциями указанной страховой (перестраховочной) организации;

4) на страховые холдинги – резидентов Республики Казахстан, являющихся финансовыми организациями.

10. Страховая (перестраховочная) организация обязана передавать часть принятых ею страховых рисков от аффилированных лиц страховой (перестраховочной) организации, превышающую размер собственного удержания страховой (перестраховочной) организации, страховым (перестраховочным) организациям, имеющим международный кредитный рейтинг не ниже суверенного рейтинга Республики Казахстан. Перечень рейтинговых агентств устанавливается нормативным правовым актом уполномоченного органа.

11. Требования настоящей статьи не распространяются на инвестирование активов, сформированных за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях.

Сноска. Статья 48 в редакции Закона РК от 28.12.2011 № 524-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 26.12.2012 № 61-V (вводится в действие с 04.02.2012); от 10.06.2014 № 206-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 49. Совершение крупных сделок по страхованию

1. Сделка по страхованию (перестрахованию) признается крупной, если страховая сумма (принимаемый объем обязательств) по отдельному заключенному договору страхования либо принимаемый объем обязательств по отдельному договору перестрахования страховой (перестраховочной) организации превышают норматив, установленный нормативным правовым актом уполномоченного органа.

2. Решение о совершении крупной сделки принимается в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об акционерных обществах" на основании заключения актуария, имеющего лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке.

Сноска. Статья 49 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 50. Сделки с ценными бумагами и векселями

1. Сделки, совершенные с акциями страховой (перестраховочной) организации, регистрируются согласно требованиям законодательства Республики Казахстан с учетом особенностей, предусмотренных настоящим Законом.

2. Страховая (перестраховочная) организация не вправе выпускать золотую акцию.

Сноска. Статья 50 с изменениями, внесенными законами РК от 23.12.2005 № 107 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 107); от 20.02.2006 № 128 (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 51. Контроль над сделками с акциями страховой (перестраховочной) организации

1. Лицо, получающее право собственности или право управления голосующими (за вычетом привилегированных) акциями страховой (перестраховочной) организации в количестве более пяти процентов от общего числа голосующих (за вычетом привилегированных) акций, обязано представить в течение десяти календарных дней письменное уведомление в уполномоченный орган о совершении указанной сделки с представлением подтверждающих документов.

2. Исключен Законом РК от 10.07.2003 N 483 (вводится в действие с 01.01.2004).
3. Исключен Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

4. Требования настоящей статьи распространяются на все виды сделок с акциями страховых (перестраховочных) организаций и депозитарными расписками, выпущенными на акции страховых (перестраховочных) организаций.

Сноска. Статья 51 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2003 N 483 (вводится в действие с 01.01.2004); от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 52. Участие страховой (перестраховочной) организации в совместной деятельности

1. Страховая (перестраховочная) организация вправе участвовать в создании консорциума или простого товарищества в соответствии с требованиями, установленными статьей 13 настоящего Закона.

2. Надзор за деятельностью страховой (перестраховочной) организации, аффилированных с ней и ее учредителями лиц и организаций, участвующих в консорциумах и простых товариществах с участием страховых (перестраховочных) организаций, может осуществляться на консолидированной основе. Правила консолидированного надзора утверждаются уполномоченным органом.

Сноска. Статья 52 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 52-1. Система управления рисками и внутреннего контроля

1. Страховые (перестраховочные) организации формируют систему управления рисками и внутреннего контроля, которая должна содержать:

1) полномочия и функциональные обязанности по управлению рисками и внутреннему контролю совета директоров, правления, подразделений страховой (перестраховочной) организации (соответствующего органа управления страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан), их ответственность;

2) внутренние политики и процедуры по управлению рисками и внутреннему контролю;

3) лимиты на допустимый размер рисков в отдельности по видам деятельности страховой (перестраховочной) организации;

4) внутренние процедуры представления отчетности по управлению рисками и внутреннему контролю органам страховой (перестраховочной) организации;

5) внутренние критерии оценки эффективности системы управления рисками.

Порядок формирования системы управления рисками и внутреннего контроля устанавливается нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Особенности формирования системы управления рисками страховыми организациями, обладающими лицензией на осуществление деятельности по управлению инвестиционным портфелем на рынке ценных бумаг, определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа, предусмотренным в настоящем пункте.

1-1. Страховые организации, осуществляющие деятельность по инвестиционному управлению активами, формируют систему управления рисками и внутреннего контроля в порядке, установленном нормативным правовым актом уполномоченного органа.

2. Страховая группа должна иметь систему управления рисками и внутреннего контроля, соответствующую требованиям, установленным нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Родительская организация страховой группы обеспечивает соблюдение требований к системе управления рисками и внутреннего контроля на консолидированной основе.

Родительская организация страховой группы несет ответственность за соблюдение участниками страховой группы требований к системе управления рисками и внутреннего контроля.

2-1. Страховой холдинг обеспечивает наличие систем управления рисками и внутреннего контроля, в том числе в отношении рисков, связанных с деятельностью дочерней организации или организаций, в которых страховой холдинг имеет значительное участие.

Требования части первой настоящего пункта распространяются на лиц, желающих приобрести статус страхового холдинга.

3. Уполномоченный орган осуществляет оценку соответствия системы управления рисками и внутреннего контроля требованиям, установленным настоящей статьей.

Сноска. Глава 9 дополнена статьей 52-1 в соответствии с Законом РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 52-2. Запрет на рекламу, не соответствующую действительности

1. Страховым (перестраховочным) организациям запрещается реклама их деятельности, не соответствующая действительности на день ее опубликования.

2. Уполномоченный орган вправе потребовать от страховой (перестраховочной) организации внесения изменений в рекламу, не соответствующую действительности, ее прекращения или публикации ее опровержения.

В случае невыполнения данного требования в установленный уполномоченным органом срок уполномоченный орган вправе опубликовать информацию о несоответствии действительности сведений, содержащихся в рекламе, либо уточнить их за счет страховой (перестраховочной) организации, опубликовавшей такую рекламу.

3. Запрещается выступать в качестве рекламодателя услуг, предоставляемых страховыми (перестраховочными) организациями, следующим лицам:

юридическим лицам, не имеющим лицензии уполномоченного органа по отраслям "страхование жизни" или "общее страхование", а также на осуществление деятельности по перестрахованию;

физическим лицам, не являющимся работниками страховых (перестраховочных) организаций и не уполномоченным страховыми (перестраховочными) организациями.

Сноска. Глава 9 дополнена статьей 52-2 в соответствии с Законом РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 52-3. Ведение бухгалтерского учета и составление финансовой отчетности

Ведение бухгалтерского учета и составление финансовой отчетности, автоматизация ведения бухгалтерского учета страховой (перестраховочной) организацией, исламской страховой (перестраховочной) организацией и страховым брокером осуществляются в соответствии с нормативными правовыми актами Национального Банка.

Филиалы страховых (перестраховочных) организаций – нерезидентов Республики Казахстан, филиалы страховых брокеров – нерезидентов Республики Казахстан осуществляют ведение бухгалтерского учета и составление отчетности по данным бухгалтерского учета в соответствии c международными стандартами и нормативными правовыми актами Национального Банка.

Сноска. Глава 9 дополнена статьей 52-3 в соответствии с Законом РК от 03.07.2019 № 262-VI (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 52-4. Запрет на недобросовестное поведение при заключении договора страхования, в период действия страховой защиты и урегулирования страхового случая

1. При заключении договора страхования, в период действия страховой защиты и урегулирования страхового случая сторонам договора страхования запрещается представлять недостоверные сведения и скрывать информацию, влияющую на исполнение существенных условий договора страхования.

2. Признаками недобросовестного поведения при заключении договора страхования, в период действия страховой защиты и урегулирования страхового случая являются:

1) сокрытие или искажение информации, влияющей на существенные условия договора страхования при его заключении;

2) необоснованное завышение страховой стоимости застрахованного имущества при заключении договора страхования;

3) сокрытие и искажение информации об обстоятельствах наступления страхового случая;

4) придание событию тем или иным путем видимости страхового случая;

5) заключение договора страхования после наступления страхового случая;

6) искажение в договоре страхования информации о страховом агенте и его вознаграждении;

7) обращение за страховой выплатой к нескольким страховщикам по одному и тому же застрахованному имуществу в случае превышения суммы страховых выплат над суммой реального ущерба.

3. При установлении страховщиком признаков недобросовестного поведения, предусмотренных пунктом 2 настоящей статьи, до истечения срока страховой выплаты, предусмотренного законами Республики Казахстан либо договором страхования, страховщик вправе приостановить осуществление страховой выплаты на срок до тридцати календарных дней.

Уведомление о приостановлении страховой выплаты должно быть направлено страхователю (выгодоприобретателю) с указанием о проведении соответствующей проверки не позднее дня, следующего за днем приостановления.

До истечения срока приостановления страховой выплаты страховщик обязан направить мотивированный отказ в страховой выплате либо осуществить страховую выплату с учетом неустойки, исчисляемой исходя из базовой ставки Национального Банка на день осуществления страховой выплаты, за каждый день свыше срока страховой выплаты, предусмотренного законами Республики Казахстан либо договором страхования.

4. При установлении страхователем (застрахованным, выгодоприобретателем) либо уполномоченным органом фактов недобросовестного поведения со стороны страховщика уполномоченный орган применяет в отношении страховщика меры, предусмотренные статьей 53-1 настоящего Закона.

Сноска. Глава 9 дополнена статьей 52-4 в соответствии с Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 10. Меры надзорного реагирования, санкции и иные меры воздействия

Сноска. Заголовок главы 10 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019).

Статья 53. Меры раннего реагирования

1. В целях защиты законных интересов страхователей (застрахованных, выгодоприобретателей), обеспечения финансовой устойчивости страховых (перестраховочных) организаций, недопущения ухудшения их финансового положения и увеличения рисков, связанных со страховой деятельностью, уполномоченный орган осуществляет анализ деятельности страховых (перестраховочных) организаций для выявления факторов, влияющих на ухудшение финансового положения страховых (перестраховочных) организаций, установленных нормативным правовым актом уполномоченного органа.

2. В целях обеспечения финансовой устойчивости страховой группы, недопущения ухудшения ее финансового положения и увеличения рисков, связанных с деятельностью страховой группы, уполномоченный орган осуществляет анализ деятельности страховой группы для выявления факторов, влияющих на ухудшение финансового положения страховой группы, установленных нормативным правовым актом уполномоченного органа.

3. В случае выявления факторов, указанных в пункте 1 настоящей статьи, в результате анализа финансового положения страховой (перестраховочной) организации и (или) по итогам ее проверки уполномоченный орган направляет в страховую (перестраховочную) организацию и (или) ее акционерам требование в письменной форме по представлению плана мероприятий, предусматривающего меры раннего реагирования по повышению финансовой устойчивости страховой (перестраховочной) организации, недопущению ухудшения ее финансового положения и увеличения рисков, связанных со страховой деятельностью.

Страховая (перестраховочная) организация и (или) ее акционеры обязаны в срок не более пяти рабочих дней со дня получения указанного требования разработать и представить в уполномоченный орган план мероприятий с указанием сроков исполнения по каждому пункту и ответственных руководящих работников.

При одобрении уполномоченным органом плана мероприятий страховая (перестраховочная) организация и (или) ее акционеры приступают к его реализации, уведомляя уполномоченный орган о результатах его исполнения в установленные планом сроки.

При неодобрении плана мероприятий уполномоченный орган применяет к страховой (перестраховочной) организации и (или) ее крупным участникам (страховым холдингам) меры надзорного реагирования, предусмотренные настоящим Законом.

4. В случае выявления факторов, указанных в пункте 2 настоящей статьи, в результате анализа финансового положения страховой группы и (или) по итогам проверки страхового холдинга либо участников страховой группы уполномоченный орган направляет в страховой холдинг и (или) его крупному участнику требование в письменной форме по представлению плана мероприятий, предусматривающего меры раннего реагирования по повышению финансовой устойчивости страховой группы, недопущению ухудшения ее финансового положения и увеличения рисков, связанных с деятельностью страховой группы.

Страховой холдинг и (или) его крупные участники обязаны в срок не более пяти рабочих дней со дня получения указанного требования разработать и представить в уполномоченный орган план мероприятий с указанием сроков исполнения по каждому пункту и ответственных руководящих работников.

При одобрении уполномоченным органом плана мероприятий страховой холдинг и (или) его крупные участники приступают к его реализации, уведомляя уполномоченный орган о результатах его исполнения в установленные планом сроки.

При неодобрении плана мероприятий уполномоченный орган применяет к страховому холдингу и (или) его крупным участникам меры надзорного реагирования, предусмотренные настоящим Законом.

5. В случае непредставления в сроки, установленные пунктами 3 и 4 настоящей статьи, плана мероприятий, направленного на повышение финансовой устойчивости страховой (перестраховочной) организации (страховой группы), неисполнения или несвоевременного исполнения мероприятий этого плана к страховой (перестраховочной) организации (страховому холдингу) и (или) ее (его) крупным участникам применяются меры надзорного реагирования, предусмотренные настоящим Законом.

В случае неустранения фактора (факторов), влияющего (влияющих) на ухудшение финансового положения страховой (перестраховочной) организации (страховой группы), после завершения сроков и мероприятий соответствующего (соответствующих) плана (планов) к страховой (перестраховочной) организации (страховому холдингу) и (или) руководящим работникам страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга) применяются меры надзорного реагирования, предусмотренные настоящим Законом.

6. В случае отсутствия возможности исполнения страховой (перестраховочной) организацией, страховым холдингом и (или) крупным участником мероприятий в сроки, установленные в плане мероприятий, по независящим от них причинам срок исполнения плана мероприятий может быть продлен уполномоченным органом по ходатайству страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга и (или) крупного участника.

7. Порядок одобрения плана мероприятий, предусматривающего меры раннего реагирования, и методика определения факторов, влияющих на ухудшение финансового положения страховой (перестраховочной) организации (страховой группы), устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Сноска. Статья 53 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); с изменением, внесенным Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 53-1. Меры надзорного реагирования

1. В целях защиты законных интересов страхователей (застрахованных, выгодоприобретателей) страховой (перестраховочной) организации, обеспечения финансовой устойчивости страховой (перестраховочной) организации и страховой группы, недопущения ухудшения их финансового положения и увеличения рисков, связанных со страховой деятельностью, уполномоченный орган применяет к страховой (перестраховочной) организации, страховому брокеру, страховому холдингу, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, их руководящим работникам, организациям, входящим в состав страховой группы, крупным участникам страховой (перестраховочной) организации, лицам, обладающим признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, актуарию, имеющему лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, меры надзорного реагирования.

2. Основаниями применения мер надзорного реагирования являются:

1) нарушение законодательства Республики Казахстан по вопросам, входящим в компетенцию уполномоченного органа;

2) недостатки и (или) риски в деятельности страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, страхового холдинга, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, организаций, входящих в состав страховой группы, актуария, имеющего лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, выявленные уполномоченным органом в рамках осуществления функций по контролю и надзору, в том числе с использованием мотивированного суждения, которые могут привести к созданию положения, угрожающего стабильному функционированию страховой (перестраховочной) организации, и (или) интересам ее страхователей (застрахованных, выгодоприобретателей), и (или) стабильности страховой системы Республики Казахстан;

3) выявление неправомерных действий или бездействия руководящих работников страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, страхового холдинга, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, которые могут угрожать их стабильному функционированию и (или) интересам страхователей (застрахованных, выгодоприобретателей);

4) достаточные данные для признания действий (бездействия) руководящего работника, должностного лица (руководящих работников, должностных лиц) не соответствующими требованиям законодательства Республики Казахстан по вопросам, входящим в компетенцию уполномоченного органа, и (или) свидетельствующими о нанесении ущерба страховой (перестраховочной) организации, страховому брокеру, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, и (или) страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям);

5) совершение действий лицом, обладающим признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, а также крупным участником страховой (перестраховочной) организации (в том числе организациями, над которыми крупный участник имеет контроль), страховым холдингом или организациями, входящими в состав страховой группы, в результате которых страховой (перестраховочной) организации причинен или может быть причинен ущерб;

6) неустойчивое финансовое положение лиц, обладающих признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, а также крупных участников страховой (перестраховочной) организации (в том числе организаций, над которыми крупный участник страховой (перестраховочной) организации имеет контроль), страхового холдинга или организаций, входящих в состав страховой группы;

7) невыполнение мер надзорного реагирования, ранее примененных в соответствии с настоящим Законом;

8) непредставление уполномоченному органу или Национальному Банку либо представление недостоверных отчетности или сведений, а также иной запрашиваемой уполномоченным органом или Национальным Банком информации;

9) воспрепятствование страховой (перестраховочной) организацией, страховым брокером, страховым холдингом, страховой группой, организациями, входящими в состав страховой группы, крупными участниками страховой (перестраховочной) организации, лицами, обладающими признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, организацией, гарантирующей осуществление страховых выплат, актуарием, имеющим лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, проведению проверки, вызвавшее невозможность ее проведения в установленные сроки;

10) неустранение страховой (перестраховочной) организацией, страховым холдингом, организацией, входящей в состав страховой группы, страховым брокером, организацией, гарантирующей осуществление страховых выплат, недостатков, которые влияют на финансовое состояние страховой (перестраховочной) организации или страховой группы, страхового брокера, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, указанных в аудиторском отчете, в сроки, предусмотренные пунктом 10 статьи 20 настоящего Закона;

11) неуплата, несвоевременная уплата либо уплата обязательных или чрезвычайных взносов, а также первоначальных разовых и дополнительных взносов в неполном объеме в организацию, гарантирующую осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций;

12) неуплата, несвоевременная уплата либо уплата обязательных взносов в неполном объеме страховыми организациями в офис страхового омбудсмана в срок, установленный методикой расчета размера обязательных взносов, порядком и сроками уплаты обязательных взносов страховыми организациями в офис страхового омбудсмана, утвержденными уполномоченным органом;

13) неисполнение страховой организацией решения страхового омбудсмана в установленный им срок;

14) неисполнение или ненадлежащее исполнение требований по предоставлению информации в базу данных, в том числе ее искажение и (или) неполное и (или) несвоевременное предоставление;

15) непредставление в установленные сроки плана мероприятий, предусмотренного пунктами 3 и 4 статьи 53 настоящего Закона, неодобрение его уполномоченным органом, неисполнение или несвоевременное исполнение мероприятий этого плана, неустранение фактора (факторов), влияющего (влияющих) на ухудшение финансового положения страховой (перестраховочной) организации (страховой группы), в сроки, установленные планом мероприятий;

16) неисполнение или несвоевременное исполнение мероприятий плана, предусмотренного подпунктом 2) пункта 2 статьи 38-1 настоящего Закона.

3. При определении целесообразности применения мер надзорного реагирования и выборе меры надзорного реагирования учитываются:

1) уровень риска, характер нарушений и (или) недостатков и их последствий;

2) масштаб и значительность допущенных нарушений и (или) недостатков и их последствий;

3) систематичность и продолжительность нарушений и (или) недостатков;

4) влияние допущенных нарушений и (или) недостатков на финансовое состояние;

5) способность скорректировать ситуацию в результате применения выбранной меры надзорного реагирования;

6) наличие и эффективность (результативность) ранее примененных мер надзорного реагирования;

7) адекватность применяемой меры надзорного реагирования основаниям ее применения;

8) причины, обусловившие возникновение выявленных нарушений и (или) недостатков и (или) рисков;

9) принятие страховой (перестраховочной) организацией, страховым брокером, страховым холдингом, организациями, входящими в состав страховой группы, крупным участником страховой (перестраховочной) организации, лицом, обладающим признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, организацией, гарантирующей осуществление страховых выплат, актуарием, имеющим лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, самостоятельных мер, направленных на устранение нарушений, рисков и (или) недостатков, выявленных в деятельности, эффективность таких мер и (или) готовность их принятия.

4. Уполномоченный орган применяет следующие меры надзорного реагирования:

1) рекомендательные меры надзорного реагирования в соответствии со статьей 53-2 настоящего Закона;

2) меры по улучшению финансового состояния и (или) минимизации рисков в соответствии со статьей 53-3 настоящего Закона;

3) принудительные меры надзорного реагирования в соответствии со статьей 53-4 настоящего Закона.

5. Уполномоченный орган вправе применить к страховой (перестраховочной) организации, страховому брокеру, страховому холдингу, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, организациям, входящим в состав страховой группы, крупным участникам страховой (перестраховочной) организации, лицам, обладающим признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, актуарию, имеющему лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, любую из мер надзорного реагирования, определенных пунктом 4 настоящей статьи, вне зависимости от примененных ранее к ним мер надзорного реагирования.

6. Порядок применения мер надзорного реагирования устанавливается нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Сноска. Статья 53-1 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); с изменениями, внесенными законами РК от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 53-2. Рекомендательные меры надзорного реагирования

1. Уполномоченный орган применяет рекомендательные меры надзорного реагирования в случаях, когда недостатки, риски или нарушения, выявленные в деятельности страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, страховой группы и (или) организаций, входящих в состав страховой группы, страхового холдинга, крупного участника страховой (перестраховочной) организации, лица, обладающего признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, актуария, имеющего лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, в том числе с использованием мотивированного суждения, не оказывают существенного влияния на финансовую устойчивость страховой (перестраховочной) организации и (или) страховой группы, не создают угрозу их финансовому положению и (или) интересам страхователей (застрахованным, выгодоприобретателей) страховой (перестраховочной) организации.

2. Рекомендательные меры надзорного реагирования включают:

1) уведомление о выявленных недостатках, рисках или нарушениях с доведением (при необходимости, определяемой уполномоченным органом) данной информации до сведения отдельных органов страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, организации, входящей в состав страховой группы, страхового холдинга, крупного участника страховой (перестраховочной) организации, лица, обладающего признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат;

2) предоставление рекомендаций уполномоченного органа по устранению выявленных недостатков, рисков или нарушений;

3) предупреждение о возможности применения иных мер надзорного реагирования в случае повторного выявления уполномоченным органом недостатков, рисков или нарушений, а также невыполнения рекомендательных мер надзорного реагирования.

3. Рекомендательная мера надзорного реагирования оформляется письмом уполномоченного органа.

Сноска. Глава дополнена статьей 53-2 в соответствии с Законом РК от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); с изменениями, внесенными Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 53-3. Меры по улучшению финансового состояния и (или) минимизации рисков

1. Уполномоченный орган в целях устранения недостатков, рисков или нарушений, в том числе выявленных с использованием мотивированного суждения, применяет меры по улучшению финансового состояния и (или) минимизации рисков страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, страхового холдинга, страховой группы и (или) организаций, входящих в состав страховой группы, крупного участника страховой (перестраховочной) организации, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, актуария, имеющего лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, посредством предъявления требований по:

1) поддержанию норматива достаточности маржи платежеспособности и (или) норматива достаточности высоколиквидных активов выше минимальных значений, установленных уполномоченным органом;

1-1) устранению фактора (факторов), влияющего (влияющих) на ухудшение финансового положения страховой (перестраховочной) организации (страховой группы);

2) приостановлению и (или) ограничению совершения отдельных видов сделок, включая договоры страхования (перестрахования), либо установлению особого порядка их осуществления;

3) сокращению расходов, в том числе посредством прекращения или ограничения дополнительного найма работников, закрытия отдельных филиалов и представительств, дочерних организаций, ограничения денежных вознаграждений и других видов материальных поощрений руководящих работников;

4) приостановлению и (или) ограничению инвестиций в определенные виды активов либо установлению их особого порядка осуществления;

5) дополнительному формированию страховых резервов;

6) признанию физического и (или) юридического лица лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией, страховым холдингом особыми отношениями;

7) изменению условий сделки, совершенной на льготных условиях с лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией, страховым холдингом особыми отношениями, на условия по аналогичным сделкам с третьими лицами, заключенным на дату совершения сделки с льготными условиями;

8) ограничению операций с лицами, связанными со страховой (перестраховочной) организацией, страховым холдингом особыми отношениями;

9) прекращению начисления и (или) выплаты дивидендов по простым и (или) привилегированным акциям;

10) пересмотру внутренних политик и процедур, лимитов на допустимый размер рисков, процедуры оценки эффективности системы управления рисками и внутреннего контроля;

11) отстранению от выполнения служебных обязанностей лиц, указанных в статье 34 настоящего Закона, с одновременным отзывом согласия на назначение (избрание) на должность руководящего работника. В случае отстранения страховой (перестраховочной) организацией, страховым холдингом, страховым брокером от выполнения служебных обязанностей или увольнения лиц, указанных в статье 34 настоящего Закона, до отстранения уполномоченным органом от выполнения служебных обязанностей данных лиц уполномоченным органом производится отзыв согласия на назначение (избрание) данного лица на соответствующую должность руководящего работника страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга, страхового брокера;

11-1) отстранению от выполнения служебных обязанностей руководящего работника организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, с одновременным отзывом согласия на назначение (избрание) на должность руководящего работника. В случае отстранения организацией, гарантирующей осуществление страховых выплат, от выполнения служебных обязанностей или увольнения данного руководящего работника до отстранения уполномоченным органом его от выполнения служебных обязанностей уполномоченным органом производится отзыв согласия на назначение (избрание) данного лица на должность руководящего работника организации, гарантирующей осуществление страховых выплат;

12) проведению оценки стоимости имущества, принадлежащего крупному участнику страховой (перестраховочной) организации и (или) страховому холдингу;

13) устранению причин и (или) условий, способствовавших нарушению требований законодательства Республики Казахстан по вопросам, входящим в компетенцию уполномоченного органа, прав и законных интересов страхователей (застрахованных, выгодоприобретателей) страховых (перестраховочных) организаций;

14) исключению страхового агента из реестра страховых агентов;

15) обеспечению соответствия их деятельности законодательству Республики Казахстан.

2. Меры, предусмотренные пунктом 1 настоящей статьи, применяются в форме письменного предписания или письменного соглашения.

3. Письменным предписанием является указание страховой (перестраховочной) организации, страховому брокеру, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, актуарию, имеющему лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, организациям, входящим в состав страховой группы, страховому холдингу, крупному участнику страховой (перестраховочной) организации на принятие обязательных к исполнению мер, установленных пунктом 1 настоящей статьи, и (или) на необходимость представления в установленный срок плана мероприятий по их исполнению (далее - план мероприятий).

В плане мероприятий указываются описание недостатков, рисков или нарушений, причин, приведших к их возникновению, перечень запланированных мероприятий, сроки их осуществления, а также ответственные руководящие работники.

4. Письменным соглашением является заключенное между уполномоченным органом и страховой (перестраховочной) организацией, или страховым холдингом, или организациями, входящими в состав страховой группы, или крупным участником страховой (перестраховочной) организации, или страховым брокером, или организацией, гарантирующей осуществление страховых выплат, письменное соглашение об исполнении мер, установленных пунктом 1 настоящей статьи, с указанием сроков устранения выявленных недостатков, рисков или нарушений и (или) перечня ограничений, которые на себя принимают указанные лица до устранения выявленных недостатков, рисков или нарушений.

Письменное соглашение подлежит обязательному подписанию со стороны страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, или организаций, входящих в состав страховой группы, или крупного участника страховой (перестраховочной) организации, или страхового брокера, или организации, гарантирующей осуществление страховых выплат.

5. Страховая (перестраховочная) организация, страховой холдинг, организация, входящая в состав страховой группы, крупный участник страховой (перестраховочной) организации, страховой брокер, организация, гарантирующая осуществление страховых выплат, актуарий, имеющий лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, обязаны уведомить уполномоченный орган об исполнении мер, указанных в письменном предписании и письменном соглашении, в сроки, предусмотренные данными документами.

6. В случае отсутствия возможности устранения нарушения в сроки, установленные в письменном предписании и (или) плане мероприятий, письменном соглашении, по причинам, независящим от страховой (перестраховочной) организации, страхового холдинга, организаций, входящих в состав страховой группы, крупного участника страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера, организации, гарантирующей осуществление страховых выплат, актуария, имеющего лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, срок по исполнению письменного предписания и (или) плана мероприятий, письменного соглашения может быть продлен до даты, установленной уполномоченным органом.

7. Страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, к филиалу которой предъявлены уполномоченным органом требования, указанные в пункте 1 настоящей статьи, обязана принять меры по улучшению финансового состояния филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, в том числе по увеличению размера активов, принимаемых в качестве резерва, предусмотренных пунктом 12 статьи 46 настоящего Закона, минимизации рисков посредством приведения его деятельности в соответствие с законодательством Республики Казахстан и требованиями уполномоченного органа.

При недостаточности принимаемых страховой (перестраховочной) организацией-нерезидентом Республики Казахстан мер, указанных в части первой настоящего пункта, страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан исполняет неисполненные и (или) ненадлежаще исполненные филиалом страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан обязательства в соответствии с письменным обязательством, ранее представленным в уполномоченный орган в соответствии с подпунктом 12) части первой пункта 2 статьи 30-1 настоящего Закона.

Сноска. Глава дополнена статьей 53-3 в соответствии с Законом РК от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); с изменениями, внесенными законами РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020);от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 53-4. Принудительные меры надзорного реагирования

1. Уполномоченный орган применяет принудительные меры надзорного реагирования к лицам, обладающим признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, а также крупным участникам страховой (перестраховочной) организации, страховому холдингу, крупным участникам страхового холдинга и организациям, входящим в состав страховой группы, в случаях:

1) предусмотренных пунктом 10 статьи 20, пунктом 14-1 статьи 26 и пунктом 4 статьи 46 настоящего Закона;

2) если применение иных мер надзорного реагирования не может обеспечить защиту законных интересов страхователей (застрахованных, выгодоприобретателей), финансовую устойчивость страховой (перестраховочной) организации и (или) страховой группы, минимизацию рисков, связанных со страховой (перестраховочной) деятельностью;

3) если действия (бездействие) страхового холдинга и (или) крупного участника страховой (перестраховочной) организации, и (или) крупного участника страхового холдинга, и (или) организации, входящей в состав страховой группы, и (или) лица, обладающего признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, могут привести к дальнейшему ухудшению финансового положения страховой (перестраховочной) организации.

2. При наличии случаев, предусмотренных пунктом 1 настоящей статьи, уполномоченный орган вправе:

1) требовать от лица, обладающего признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации, а также от крупного участника страховой (перестраховочной) организации уменьшения доли его прямого или косвенного владения до уровня ниже десяти процентов голосующих акций страховой (перестраховочной) организации;

2) требовать от лица, обладающего признаками страхового холдинга, а также от страхового холдинга уменьшения доли его прямого или косвенного владения до уровня ниже двадцати пяти процентов голосующих акций страховой (перестраховочной) организации и приостановить осуществление операций (прямых и косвенных) между ним и страховой (перестраховочной) организацией, подвергающих страховую (перестраховочную) организацию риску;

3) требовать от страховой (перестраховочной) организации и страхового холдинга в отношении организаций, в которых страховая (перестраховочная) организация или страховой холдинг является акционером (участником), а также организаций, входящих в состав страховой группы, приостановить осуществление операций (прямых и косвенных) между ними, подвергающих страховую (перестраховочную) организацию и (или) страховой холдинг либо организации, входящие в состав страховой группы, риску;

4) требовать от страховой (перестраховочной) организации или лица, обладающего признаками страхового холдинга, а также страхового холдинга отчуждения своей доли владения или контроля над дочерней организацией или организациями, в капитале которых они имеют значительное участие;

5) требовать от организаций, входящих в состав страховой группы, приостановить осуществление операций (прямых и косвенных) между ними и их аффилированными лицами, подвергающих организации, входящие в состав страховой группы, риску;

6) в целях увеличения собственного капитала страховой (перестраховочной) организации или страховой группы в размере, достаточном для обеспечения финансовой устойчивости страховой (перестраховочной) организации или страховой группы, требовать от страхового холдинга, крупного участника страховой (перестраховочной) организации принятия мер по дополнительной капитализации страховой (перестраховочной) организации или страховой группы.

3. В случае невыполнения крупным участником страховой (перестраховочной) организации, страховым холдингом либо лицом, обладающим признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, требований, предусмотренных пунктом 2 настоящей статьи, а также частью второй пункта 10 статьи 20 настоящего Закона, на основании решения уполномоченного органа учреждается доверительное управление акциями страховой (перестраховочной) организации, принадлежащими крупному участнику страховой (перестраховочной) организации, страховому холдингу либо лицу, обладающему признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга. Данные акции передаются в доверительное управление уполномоченному органу сроком до трех месяцев.

Уполномоченный орган вправе принять решение о передаче акций страховой (перестраховочной) организации, принадлежащих крупному участнику страховой (перестраховочной) организации, страховому холдингу либо лицу, обладающему признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, в доверительное управление национальному управляющему холдингу.

В случае передачи акций страховой (перестраховочной) организации, принадлежащих крупному участнику страховой (перестраховочной) организации, страховому холдингу либо лицу, обладающему признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, в доверительное управление национальному управляющему холдингу срок, на который учреждается доверительное управление акциями, определяется в решении уполномоченного органа об учреждении доверительного управления.

В период осуществления уполномоченным органом либо национальным управляющим холдингом доверительного управления акциями страховой (перестраховочной) организации собственник акций не вправе осуществлять какие-либо действия в отношении акций, находящихся в доверительном управлении.

Крупный участник страховой (перестраховочной) организации, страховой холдинг либо лицо, обладающее признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, вправе ходатайствовать перед уполномоченным органом о продаже всех принадлежащих им акций страховой (перестраховочной) организации лицам, указанным в ходатайстве.

Ходатайство удовлетворяется уполномоченным органом в случае выполнения приобретателями акций, указанными в ходатайстве, требований законодательных актов Республики Казахстан.

При неустранении оснований для передачи акций страховой (перестраховочной) организации, принадлежащих крупному участнику страховой (перестраховочной) организации, страховому холдингу либо лицу, обладающему признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, в доверительное управление до истечения срока, на который было учреждено доверительное управление, уполномоченный орган либо национальный управляющий холдинг отчуждает акции страховой (перестраховочной) организации, находящиеся в доверительном управлении, путем их реализации на организованном рынке ценных бумаг по рыночной стоимости, сложившейся на дату принятия решения о реализации акций. В случае отсутствия информации о рыночной стоимости акций цена реализации акций может быть определена оценщиком в соответствии с законодательством Республики Казахстан. Вырученные от продажи указанных акций деньги перечисляются лицам, чьи акции были переданы в доверительное управление.

Мероприятия по продаже акций страховой (перестраховочной) организации, принадлежащих крупному участнику страховой (перестраховочной) организации, страховому холдингу либо лицу, обладающему признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, осуществляются за счет средств страховой (перестраховочной) организации.

Порядок осуществления доверительного управления акциями страховой (перестраховочной) организации, принадлежащими крупному участнику страховой (перестраховочной) организации, страховому холдингу либо лицу, обладающему признаками крупного участника страховой (перестраховочной) организации или страхового холдинга, а также действий уполномоченного органа либо национального управляющего холдинга в период доверительного управления устанавливается нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Сноска. Глава 10 дополнена статьей 53-4 в соответствии с Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); с изменением, внесенным Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 53-5. Санкции

1. Уполномоченный орган вправе применить к страховой (перестраховочной) организации, страховому брокеру, актуарию, имеющему лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, вне зависимости от примененных ранее к ним мер надзорного реагирования следующие санкции:

1) приостановление действия лицензии по основаниям, установленным статьями 54 и 59 настоящего Закона;

2) лишение лицензии по основаниям, предусмотренным статьями 55 и 60 настоящего Закона;

3) принятие решения о принудительной передаче страхового портфеля по классам (видам) страхования, по которым предоставляется гарантия в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат", в случае неоднократного (два и более раза в течение шести последовательных календарных месяцев) нарушения страховой (перестраховочной) организацией одного или нескольких пруденциальных нормативов и (или) иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, установленных нормативным правовым актом уполномоченного органа, и непринятия страховым холдингом, крупным участником страховой (перестраховочной) организации мер по дополнительной капитализации страховой (перестраховочной) организации.

1-1. Уполномоченный орган вправе применить к филиалу страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиалу страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, вне зависимости от примененных ранее к ним мер надзорного реагирования, следующие санкции:

1) приостановление действия лицензии по основаниям, предусмотренным пунктом 1-2 статьи 54 настоящего Закона;

2) лишение лицензии по основаниям, предусмотренным пунктом 1-2 статьи 55 настоящего Закона.

2. При определении целесообразности применения санкций и выборе санкции в виде приостановления действия либо лишения лицензии учитываются:

1) уровень риска, характер нарушений и (или) недостатков и их последствий;

2) масштаб и значительность допущенных нарушений и (или) недостатков и их последствий;

3) систематичность и продолжительность нарушений и (или) недостатков;

4) влияние допущенных нарушений и (или) недостатков на финансовое состояние;

5) причины, обусловившие возникновение выявленных нарушений и (или) недостатков;

6) принятие страховой (перестраховочной) организацией, страховым брокером, актуарием, имеющим лицензию на осуществление актуарной деятельности на страховом рынке, самостоятельных мер, направленных на устранение недостатков, рисков или нарушений, выявленных в деятельности, а также принятие страховой (перестраховочной) организацией решения о добровольном возврате лицензии (добровольной реорганизации или ликвидации).

Сноска. Глава 10 дополнена статьей 53-5 в соответствии с Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); с изменениями, внесенными законами РК от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие с 02.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 54. Приостановление действия лицензии страховой (перестраховочной) организации и страхового брокера

1. Действие лицензии страховой (перестраховочной) организации и страхового брокера может быть приостановлено сроком до шести месяцев по одному из следующих оснований:

1) невыполнение требований мер надзорного реагирования, примененных уполномоченным органом;

1-1) отзыв статуса страхового холдинга, крупного участника-физического лица при отсутствии у страховой (перестраховочной) организации иного страхового холдинга или крупного участника-физического лица;

2) несоблюдение требований пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, установленных законодательством Республики Казахстан;

2-1) выявление факта нарушения законодательных актов Республики Казахстан, регулирующих обязательные виды страхования, выразившегося в применении необоснованных размеров страховой премии, необоснованном отказе в осуществлении страховой выплаты, несвоевременном осуществлении страховой выплаты, неисполнении или ненадлежащем исполнении обязанностей, вытекающих из условий и порядка проведения обязательных видов страхования;

2-2) нарушение запрета, установленного статьей 15-1 настоящего Закона, на предоставление льготных условий лицам, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями;

2-3) Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2-4) нарушение запрета, установленного пунктом 4 статьи 17 настоящего Закона;

2-5) несоблюдение страховым брокером требований к минимальному размеру собственного капитала, установленных нормативным правовым актом уполномоченного органа;

2-6) выявление факта участия страхового брокера в государственных закупках по предоставлению услуг, связанных с заключением договора страхования, за исключением предоставления услуг по управлению деятельностью страхового (перестраховочного) пула;

2-7) несоблюдение условий и порядка осуществления деятельности страхового брокера, определенных нормативным правовым актом уполномоченного органа;

3) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019);

4) отказ в предоставлении документов и информации, затребованных уполномоченным органом в пределах его компетенции в связи с проверкой страховой деятельности и деятельности страхового брокера;

5) нарушение требований, связанных с согласованием руководящих работников страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера;

6) (исключен - от 20 февраля 2006 года N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2);

7) выявление факта нарушения законодательства, связанного с ненадлежащим отражением в бухгалтерском учете финансовых операций по страхованию (перестрахованию), а также ведением иных обязательных форм учета;

8) установление факта предоставления недостоверной информации в документах, явившихся основанием для выдачи лицензии;

8-1) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019);
9) Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

10) осуществление страховым брокером деятельности страхового агента;

10-1) осуществление страховым брокером посреднической деятельности по заключению договоров страхования (перестрахования) без наличия действующего договора страхования своей гражданско-правовой ответственности перед третьими лицами, объектом которого являются риски, связанные с профессиональной ответственностью страхового брокера;

11) систематическое (три и более раза в течение двенадцати последовательных календарных месяцев) нарушение требований, предусмотренных законодательством Республики Казахстан о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма;

12) отсутствие у страховой (перестраховочной) организации договора участия в базе данных в случаях, предусмотренных настоящим Законом;

13) отсутствие у страховой (перестраховочной) организации договора участия в организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, наличие которого предусмотрено законами Республики Казахстан;

13-1) отсутствие у страховой (перестраховочной) организации крупного участника-физического лица или страхового холдинга при осуществлении обязательных видов страхования, за исключением случаев, предусмотренных частью второй пункта 3-1 статьи 11 настоящего Закона;

14) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

15) невыполнение страховым холдингом, крупным участником страховой (перестраховочной) организации требований уполномоченного органа по увеличению собственного капитала страховой (перестраховочной) организации, а также требований, предъявляемых в соответствии с пунктом 2 статьи 53-4 настоящего Закона;

16) несоответствие системы управления рисками и внутреннего контроля требованиям уполномоченного органа.

1-1. Действие лицензии страховой (перестраховочной) организации может быть приостановлено как по всем классам страхования и (или) видам деятельности, так и по отдельным классам страхования и (или) виду деятельности.

1-2. Действие лицензии филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан и филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан может быть приостановлено сроком до шести месяцев по одному из следующих оснований:

1) основаниям, предусмотренным подпунктами 1), 2), 2-1), 2-2), 2-4), 2-6), 2-7), 4), 5), 7), 8), 10), 10-1), 11), 12), 13) и 16) пункта 1 настоящей статьи;

2) несоблюдение филиалом страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиалом страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан требований к размеру активов, принимаемых в качестве резерва, установленному нормативным правовым актом уполномоченного органа в соответствии с пунктом 4 статьи 16-4 и пунктом 12 статьи 46 настоящего Закона;

3) невыполнение страховой (перестраховочной) организацией – нерезидентом Республики Казахстан требований уполномоченного органа, предъявляемых в соответствии с пунктом 12 статьи 46 и пунктом 7 статьи 53-3 настоящего Закона;

4) осуществление деятельности, запрещенной для филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан в соответствии с пунктом 3 статьи 11 настоящего Закона;

5) несоблюдение в процессе деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан требований, предъявляемых к руководящим работникам филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан;

6) приостановление действия лицензии страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан на осуществление деятельности страхового брокера органом финансового надзора или судом государства, резидентом которого являются страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан.

2. Приостановление действия лицензии страховой (перестраховочной) организации влечет запрет на заключение ею новых договоров страхования (перестрахования), включая продление действующих договоров страхования (перестрахования) и их изменение, предусматривающее увеличение страховых премий, объема ответственности страховой (перестраховочной) организации, а также на осуществление страхового посредничества в качестве страхового агента. По ранее заключенным договорам страхования (перестрахования) страховая (перестраховочная) организация обязана выполнить принятые на себя обязательства.

3. В решении о приостановлении действия лицензии должны быть указаны основания и срок приостановления действия лицензии.

Действие лицензии считается приостановленным со дня доведения такого решения до сведения исполнительного органа лицензиата.

Информация о принятом решении о приостановлении действия лицензии публикуется на интернет-ресурсе уполномоченного органа на казахском и русском языках.

4. Требования подпункта 2) пункта 1 настоящей статьи не применяются в отношении страхового брокера.

Сноска. Статья 54 с изменениями, внесенными законами РК от 11 июня 2003 г. N 436; от 23 декабря 2005 года N 107 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 107); от 20 февраля 2006 года N 128 (порядок введения в действие см. ст.2); от 19 февраля 2007 года N 230 (порядок введения в действие см. ст.2); от 7 мая 2007 г. N 244; от 23.10.2008 N 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.08.2009 N 192-IV (вводится в действие с 08.03.2010); от 30.12.2009 № 234-IV; от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.06.2014 № 206-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2024 № 74-VIII (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 54-1. Передача страхового портфеля в случае лишения лицензии страховой (перестраховочной) организации

1. В случае лишения лицензии страховой (перестраховочной) организации временной администрацией в течение тридцати рабочих дней с даты лишения лицензии должна быть осуществлена передача страхового портфеля по классам (видам) страхования, по которым предоставляется гарантия в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат", другой (другим) страховой (перестраховочной) организации (страховым (перестраховочным) организациям).

По ходатайству временной администрации срок, указанный в части первой настоящего пункта, может быть продлен уполномоченным органом на срок, указанный в его решении.

В случае, если ни одна из страховых (перестраховочных) организаций, осуществляющих деятельность по отрасли "страхование жизни", не соответствует требованиям, установленным нормативным правовым актом уполномоченного органа, либо ни одна из страховых (перестраховочных) организаций, осуществляющих деятельность по отрасли "страхование жизни", не заявила о намерениях принять страховой портфель принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации, передача страхового портфеля осуществляется страховой (перестраховочной) организации, осуществляющей деятельность по отрасли "страхование жизни", с участием государства.

2. Передача страхового портфеля осуществляется без согласия страхователя (перестрахователя).

3. Передача страхового портфеля осуществляется за счет организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций.

4. Временная администрация направляет на согласование в уполномоченный орган принятое решение о выборе страховой (перестраховочной) организации (страховых (перестраховочных) организаций) для передачи страхового портфеля не позднее первого рабочего дня, следующего за днем принятия такого решения, а также уведомляет о завершении передачи страхового портфеля не позднее первого рабочего дня, следующего за днем завершения такой передачи.

Уполномоченный орган рассматривает данное решение временной администрации в течение пяти рабочих дней со дня его получения.

Основаниями отказа уполномоченного органа в согласовании принятого решения временной администрации являются несоответствие страховой (перестраховочной) организации, принимающей страховой портфель, требованиям, установленным нормативным правовым актом уполномоченного органа, в том числе невыполнение пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов на момент его принятия, а также с учетом вновь принимаемого страхового портфеля.

5. Временная администрация публикует на казахском и русском языках объявление о передаче страхового портфеля в двух периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан, и на интернет-ресурсе страховой (перестраховочной) организации.

6. Порядок и особенности передачи страхового портфеля в случае лишения лицензии страховой (перестраховочной) организации определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

7. Положения настоящей статьи распространяются на принудительно прекращающий деятельность филиал страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан с учетом особенностей, предусмотренных статьей 72-1 настоящего Закона.

Сноска. Закон дополнен статьей 54-1 в соответствии с Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 55. Лишение лицензии страховой (перестраховочной) организации и страхового брокера

1. Уполномоченный орган вправе вынести решение о лишении лицензии по одному из следующих оснований:

1) неустранение в установленные сроки обстоятельств, послуживших основанием для приостановления действия лицензии;

2) Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2-1) неоднократное (два и более раза в течение двенадцати последовательных календарных месяцев) невыполнение мер надзорного реагирования, примененных уполномоченным органом;

2-2) неоднократное (два и более раза в течение двенадцати последовательных календарных месяцев) нарушение законодательных актов Республики Казахстан, регулирующих обязательные виды страхования;

2-3) неоднократное (два и более раза в течение двенадцати последовательных календарных месяцев) несоблюдение требований пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, установленных законодательством Республики Казахстан;

3) принятие судом решения о прекращении деятельности страховой (перестраховочной) организации или страхового брокера;

4) Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
5) исключен Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2);
6) Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7) повторное в течение последних двенадцати месяцев нарушение требований, предусмотренных законодательством Республики Казахстан о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма, за которое была применена санкция в виде приостановления лицензии по основаниям, предусмотренным подпунктом 11) пункта 1 статьи 54 настоящего Закона;

8) участие страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера в сделках, связанных с отмыванием денег или финансированием терроризма.

1-1. Страховая (перестраховочная) организация может быть лишена лицензии как по всем классам страхования и (или) видам деятельности, так и по отдельным классам страхования и (или) виду деятельности.

1-2. Уполномоченный орган вправе вынести решение о лишении филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан лицензии по одному из следующих оснований:

1) основаниям, предусмотренным подпунктами 1), 2-1), 2-2), 2-3), 7) и 8) пункта 1 настоящей статьи;

2) неоднократное (два и более раза в течение двенадцати последовательных календарных месяцев) нарушение, предусмотренное подпунктами 2), 3), 4), 5) и 6) пункта 1-2 статьи 54 настоящего Закона;

3) лишение лицензии страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан на право осуществления деятельности страхового брокера органом финансового надзора или суда государства, резидентами которого являются страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан;

4) принятие судом государства, резидентом которого являются страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан, страховой брокер-нерезидент Республики Казахстан, решения о принудительной ликвидации (прекращении деятельности) страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан;

5) принятие судом решения о прекращении деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан в случаях, предусмотренных частью второй пункта 5 статьи 72-1 настоящего Закона.

1-3. Страховая (перестраховочная) организация может быть лишена лицензии на осуществление страховой (перестраховочной) деятельности при наличии страхового портфеля. В случае отсутствия страхового портфеля осуществляется добровольный возврат такой лицензии.

2. В решении о лишении лицензии должно быть указано основание ее лишения.

3. Страховая (перестраховочная) организация, которая лишена лицензии, не вправе осуществлять страховую или иную деятельность, обязана прекратить все операции по имеющимся банковским счетам, за исключением операций, перечень которых определяется уполномоченным органом.

4. Страховой брокер, который лишен лицензии, не вправе осуществлять свою деятельность, обязан прекратить все операции по имеющимся банковским счетам, за исключением случаев, связанных с текущими расходами на его содержание, зачислением денег, поступающих страховому брокеру.

5. Решение о лишении лицензий филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан и филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан вступает в силу с даты его принятия уполномоченным органом. Информация о принятом решении о лишении лицензии публикуется на интернет-ресурсе уполномоченного органа на казахском и русском языках.

Страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан вправе обжаловать решение о лишении лицензии филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности.

Сноска. Статья 55 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2003 N 483 (вводится в действие с 01.01.2004); от 23.12.2005 N 107 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 107); от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.01.2007 N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 07.05.2007 N 244; от 28.08.2009 N 192-IV (вводится в действие с 08.03.2010); от 30.12.2009 № 234-IV; от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.06.2014 № 206-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 02.04.2019 № 241-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 55-1. Консервация страховой (перестраховочной) организации

Сноска. Статья 55-1 исключена Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 55-2. Временная администрация по управлению страховой (перестраховочной) организацией

1. Временная администрация назначается уполномоченным органом из числа его работников либо иных лиц, соответствующих требованиям, установленным пунктом 3 статьи 34 настоящего Закона.

В состав временной администрации в обязательном порядке включаются работники организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций.

2. Права и обязанности, а также условия оплаты труда руководителя и членов временной администрации (за исключением работников уполномоченного органа) устанавливаются отдельным договором, заключаемым между уполномоченным органом и временной администрацией.

3. Временная администрация в своей деятельности руководствуется настоящим Законом, нормативными правовыми актами уполномоченного органа и иным законодательством Республики Казахстан.

4. Уполномоченный орган вправе в любой момент заменить членов временной администрации.

5. За ущерб, причиненный страховой (перестраховочной) организации, руководитель и члены временной администрации несут ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан. Недопустимо возложение на руководителя и членов временной администрации ответственности за ущерб, который может быть отнесен к категории нормального производственного риска.

6. Положения настоящей статьи распространяются на принудительно прекращающий деятельность филиал страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан с учетом особенностей, предусмотренных статьей 72-1 настоящего Закона.

Сноска. Закон дополнен статьей 55-2 в соответствии с Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 55-3. Решение о проведении консервации страховой (перестраховочной) организации

Сноска. Статья 55-3 исключена Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 55-4. Особенности управления страховой (перестраховочной) организацией в период консервации. Полномочия временной администрации по управлению страховой (перестраховочной) организацией

Сноска. Статья 55-4 исключена Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 55-5. Контроль за деятельностью временной администрации (временного управляющего)страховой (перестраховочной) организации

Сноска. Статья 55-5 исключена Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 55-6. Прекращение консервации

Сноска. Статья 55-6 исключена Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 56. Последствия лишения лицензии субъектов страховой деятельности и страхового брокера

1. Решение о лишении лицензий субъектов страховой деятельности и страхового брокера вступает в силу с даты его принятия уполномоченным органом. Информация о принятом решении о лишении лицензии публикуется на интернет-ресурсе уполномоченного органа на казахском и русском языках.

2. В течение пятнадцати дней со дня лишения лицензии уполномоченный орган обязан обратиться в суд с заявлением о принудительном прекращении деятельности (ликвидации) страхового брокера в установленном законодательством порядке.

3. С даты вступления в силу решения о лишении лицензии уполномоченный орган назначает временную администрацию страховой (перестраховочной) организации, к которой переходят полномочия всех органов страховой (перестраховочной) организации.

Полномочия ранее действовавших органов страховой (перестраховочной) организации приостанавливаются. Акционеры страховой (перестраховочной) организации имеют право на обжалование решения о лишении лицензии в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

3-1. Временная администрация страховой (перестраховочной) организации в случае лишения лицензии страховой (перестраховочной) организации:

1) передает страховой портфель по классам (видам) страхования, по которым предоставляется гарантия в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат", в порядке, предусмотренном статьей 54-1 настоящего Закона и нормативным правовым актом уполномоченного органа;

2) в течение двух рабочих дней с даты лишения лицензии страховой (перестраховочной) организации формирует и передает в организацию, гарантирующую осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, реестры договоров ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации из баз данных организации по формированию и ведению базы данных и ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации по классам (видам) страхования, по которым предоставляется гарантия в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат";

3) публикует объявление об осуществлении организацией, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, гарантийных выплат по классам (видам) страхования, по которым предоставляется гарантия в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат". Данное объявление об осуществлении гарантийных выплат публикуется на казахском и русском языках в двух периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан, и интернет-ресурсе страховой (перестраховочной) организации.

Уполномоченный орган в течение десяти рабочих дней со дня передачи страхового портфеля обращается в суд с заявлением о принудительном прекращении деятельности (ликвидации) страховой (перестраховочной) организации в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

4. Временная администрация осуществляет свою деятельность в период до назначения уполномоченным органом ликвидационной комиссии страховой (перестраховочной) организации.

Контроль за деятельностью временной администрации страховой (перестраховочной) организации до назначения ликвидационной комиссии страховой (перестраховочной) организации осуществляет уполномоченный орган.

В целях осуществления контроля за деятельностью временной администрации уполномоченный орган вправе при выявлении в деятельности временной администрации нарушений требований законодательства Республики Казахстан, прав и законных интересов кредиторов выносить обязательные для исполнения временными администрациями письменные предписания об устранении выявленных нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, в установленный срок и (или) представлении в установленный срок плана мероприятий.

В плане мероприятий, представленном в срок, установленный письменным предписанием, указываются описания нарушений, причин, приведших к их возникновению, перечень запланированных мероприятий, сроки их осуществления, а также ответственные должностные лица.

Обжалование письменного предписания уполномоченного органа осуществляется в порядке, установленном законами Республики Казахстан. Обжалование письменного предписания уполномоченного органа не приостанавливает его исполнения.

5. Отчет временной администрации (временного администратора) страховой (перестраховочной) организации о выполненной работе представляется в уполномоченный орган для утверждения.

Прием-передача документов и имущества страховой (перестраховочной) организации от временной администрации председателю ликвидационной комиссии оформляется актом, который составляется в четырех экземплярах. Один экземпляр акта приема-передачи направляется в уполномоченный орган, другой – в суд, принявший решение о ликвидации страховой (перестраховочной) организации.

6. В период своей деятельности временная администрация страховой (перестраховочной) организации не вправе осуществлять расходные операции, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 3 статьи 55 настоящего Закона.

7. Порядок работы страховой (перестраховочной) организации, назначения ее временной администрации (временного администратора), полномочия временной администрации (временного администратора), а также порядок, формы и сроки предоставления временной администрацией (временным администратором) отчетности и иной информации в уполномоченный орган определяются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

8. Запрещается финансирование уполномоченным органом расходов по прекращению деятельности страховых (перестраховочных) организаций по основанию принудительной ликвидации, за исключением расходов, связанных с оплатой труда работников уполномоченного органа, включенных в состав временной администрации (временного администратора) страховой (перестраховочной) организации и ликвидационной комиссии, а также расходов по опубликованию в официальных печатных изданиях центрального органа юстиции информации о принятом судом решении о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации и расходов, связанных с государственной регистрацией прекращения деятельности страховой (перестраховочной) организации по основанию принудительной ликвидации Корпорацией, и сдаче документов для хранения в архив после завершения ликвидации страховой (перестраховочной) организации в случаях отсутствия имущества страховой (перестраховочной) организации либо если его стоимость недостаточна для покрытия данных расходов.

9. Положения настоящей статьи распространяются на принудительно прекращающий деятельность филиал страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан с учетом особенностей, предусмотренных статьей 72-1 настоящего Закона.

Сноска. Статья 56 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2003 N 483 (вводится в действие с 01.01.2004); от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.01.2007 N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 02.04.2019 № 241-VI (вводится в действие с 01.07.2019); от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 57. Приостановление действия лицензии уполномоченного аудитора

(Исключена Законом РК от 5 мая 2006 года N 139 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона РК N 139)

Статья 58. Отзыв лицензии уполномоченного аудитора

(Исключена Законом РК от 5 мая 2006 года N 139 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона РК N 139)

Статья 59. Приостановление действия лицензии актуария

1. Действие лицензии актуария может быть приостановлено уполномоченным органом сроком до трех месяцев по одному из следующих оснований:

1) непредставление актуарного заключения и иных документов, затребованных уполномоченным органом в пределах его компетенции, в установленный законодательством Республики Казахстан или уполномоченным органом срок;

1-1) невыполнение требований мер надзорного реагирования, примененных уполномоченным органом, и иных требований уполномоченного органа;

1-2) невыполнение требования пункта 4 статьи 40 настоящего Закона;

2) осуществление актуарной деятельности с нарушением требований законодательства Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности;

3) установление факта предоставления недостоверной информации в документах, направленных в уполномоченный орган, в том числе явившихся основанием для выдачи лицензии;

4) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
5) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
6) Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. В решении о приостановлении действия лицензии должны быть указаны основание и срок приостановления действия лицензии. Действие лицензии считается приостановленным со дня доведения такого решения до сведения лицензиата.

Информация о принятом решении о приостановлении действия лицензии актуария публикуется на интернет-ресурсе уполномоченного органа на казахском и русском языках.

Сноска. Статья 59 с изменениями, внесенными законами РК от 23.12.2005 № 107 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона № 107); от 20.02.2006 № 128 (порядок введения в действие см. ст.2); от 19.02.2007 № 230 (порядок введения в действие см. ст.2); от 30.12.2009 № 234-IV (вводится в действие с 01.01.2012); от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 60. Лишение лицензии актуария

1. Уполномоченный орган вправе вынести решение о лишении лицензии по одному из следующих оснований:

1) неустранение в установленные сроки обстоятельств, послуживших основанием для приостановления действия лицензии;

2) Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2-1) нарушение актуарием законодательства Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности, повлекшее систематическое (три и более раза в течение двенадцати последовательных календарных месяцев) невыполнение страховой организацией требований пруденциальных нормативов и (или) иных обязательных к соблюдению норм и лимитов;

2-2) предоставление заведомо ложного актуарного заключения;

3) разглашение или передача третьим лицам (за исключением уполномоченного органа) сведений, полученных в ходе проведения актуарных расчетов, а также осуществления деятельности в качестве независимого актуария и составляющих предмет тайны страхования или коммерческой тайны;

4) Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5) принятие решения судом о прекращении предпринимательской деятельности актуария.

2. В решении о лишении лицензии должно быть указано основание ее лишения. Лицензиат считается лишенным лицензии со дня доведения такого решения до сведения лицензиата.

Информация о принятом решении о лишении лицензии актуария публикуется на интернет-ресурсе уполномоченного органа на казахском и русском языках.

Сноска. Статья 60 с изменениями, внесенными законами РК от 12 января 2007 года N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 15.07.2010 № 338-IV (вводится в действие с 01.01.2012); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 61. Принудительный выкуп акций

Сноска. Статья 61 исключена Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 11. Реорганизация

Статья 62. Добровольная реорганизация страховой (перестраховочной) организации и страхового холдинга

1. Добровольная реорганизация (слияние, присоединение, разделение, выделение, преобразование) страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга) проводится в порядке, предусмотренном законодательными актами Республики Казахстан, с учетом особенностей, установленных настоящим Законом и нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

2. Добровольная реорганизация страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга) может быть осуществлена при наличии разрешения уполномоченного органа.

При получении разрешения на добровольную реорганизацию в юридическое лицо, не осуществляющее страховую деятельность, страховая (перестраховочная) организация обязана в недельный срок вернуть все ранее выданные лицензии в уполномоченный орган.

3. Основанием для подачи ходатайства на получение разрешения на проведение добровольной реорганизации страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга) является наличие решения общего собрания акционеров (участников) данной страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга).

Решение общего собрания акционеров (участников) страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга) о ее (его) добровольной реорганизации направляется страховой (перестраховочной) организацией (страховым холдингом) в уполномоченный орган в течение пяти рабочих дней со дня принятия такого решения.

В случае принятия общим собранием акционеров страховой (перестраховочной) организации решения о ее добровольной реорганизации в юридическое лицо, не осуществляющее страховую (перестраховочную) деятельность, запрещается заключение новых договоров страхования (перестрахования), включая продление действующих договоров страхования (перестрахования) и их изменение, предусматривающее увеличение страховых премий, объема ответственности страховой (перестраховочной) организации. Данный запрет действует со дня уведомления уполномоченного органа согласно части второй настоящего пункта.

При принятии решения общим собранием акционеров страховой (перестраховочной) организации об отмене ранее принятого решения общего собрания акционеров страховой (перестраховочной) организации о ее добровольной реорганизации в юридическое лицо, не осуществляющее страховую (перестраховочную) деятельность, страховая (перестраховочная) организация обязана в течение пяти календарных дней со дня подписания протокола общего собрания акционеров представить в уполномоченный орган бизнес-план в соответствии с подпунктом 2) пункта 2 и пунктом 3 статьи 37 настоящего Закона.

Бизнес-план страховой (перестраховочной) организации рассматривается уполномоченным органом в течение десяти рабочих дней.

При этом запрет, указанный в части третьей настоящего пункта, действует до одобрения уполномоченным органом бизнес-плана, указанного в части четвертой настоящего пункта.

4. К ходатайству о получении разрешения уполномоченного органа на проведение добровольной реорганизации страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга) должны прилагаться следующие документы:

1) решение высшего органа страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга) о его добровольной реорганизации (в случае отсутствия сведений на интернет-ресурсе депозитария финансовой отчетности);

2) план мероприятий по проведению реорганизации страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга).

3) исключен Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Ходатайство на получение разрешения на проведение добровольной реорганизации страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга) должно быть рассмотрено уполномоченным органом в течение тридцати пяти рабочих дней со дня представления полного пакета документов.

6. Реорганизуемая страховая (перестраховочная) организация (страховой холдинг) в течение двух недель со дня получения разрешения уполномоченного органа на проведение реорганизации обязана проинформировать о предстоящих изменениях всех своих страхователей путем непосредственного уведомления и публикации соответствующего объявления не менее чем в двух периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан, на казахском и русском языках и на интернет-ресурсе страховой (перестраховочной) организации.

7. Государственная регистрация или перерегистрация образующихся в результате реорганизации юридических лиц производится в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.

8. Порядок выдачи разрешения на добровольную реорганизацию страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга) либо отказа в выдаче указанного разрешения определяется нормативным правовым актом уполномоченного органа.

9. Требования настоящей статьи не распространяются на нерезидентов Республики Казахстан, являющихся страховым холдингом, лицом, обладающим признаками страхового холдинга, при выполнении одного из следующих условий:

наличие индивидуального кредитного рейтинга не ниже рейтинга А одного из рейтинговых агентств, перечень которых устанавливается уполномоченным органом, а также письменного подтверждения от органа финансового надзора страны происхождения страхового холдинга, лица, обладающего признаками страхового холдинга, о том, что указанные лица-нерезиденты Республики Казахстан подлежат консолидированному надзору;

наличие соглашения между уполномоченным органом и соответствующим надзорным органом иностранного государства об обмене информацией, а также минимального требуемого рейтинга одного из рейтинговых агентств. Минимальный рейтинг и перечень рейтинговых агентств устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Сноска. Статья 62 в редакции Закона РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 26.12.2012 № 61-V (вводится в действие с 04.02.2012); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 63. Отказ в выдаче разрешения на добровольную реорганизацию

1. Отказ в выдаче разрешения на добровольную реорганизацию страховой (перестраховочной) организации (страхового холдинга) производится уполномоченным органом по следующим основаниям:

1) нарушение в результате предполагаемой добровольной реорганизации законных интересов страхователей и иных кредиторов;

2) нарушение в результате предполагаемой реорганизации минимальных условий обеспечения финансовой устойчивости, других обязательных к соблюдению норм и лимитов и иных требований, установленных настоящим Законом и нормативными правовыми актами уполномоченного органа;

2-1) отсутствие соответствующих решений высших органов реорганизуемых страховых (перестраховочных) организаций (страховых холдингов);

2-2) нарушение в результате предполагаемой реорганизации требований законодательства Республики Казахстан в области защиты конкуренции;

3) неустранение замечаний уполномоченного органа по представленным документам в установленный им срок;

4) несоответствие предоставленных документов законодательству Республики Казахстан.

2. Уполномоченный орган письменно уведомляет заявителя об отказе в выдаче разрешения на его добровольную реорганизацию с указанием оснований отказа.

Сноска. Статья 63 с изменениями, внесенными законами РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 64. Особенности принудительной реорганизации страховой (перестраховочной) организации

Сноска. Статья исключена Законом РК от 20 февраля 2006 года N 128 (порядок введения в действие см. ст.2).

Глава 12. Ликвидация

Статья 65. Виды и основания ликвидации страховой (перестраховочной) организации

1. Ликвидация страховой (перестраховочной) организации, в том числе по основанию банкротства, осуществляется в соответствии с настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

2. Страховая (перестраховочная) организация может быть ликвидирована:

1) по решению ее акционеров при наличии разрешения уполномоченного органа (добровольная ликвидация);

2) по решению суда в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан (принудительная ликвидация).

Сноска. Статья 65 в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 66. Комитет кредиторов принудительно ликвидируемых страховых (перестраховочных) организаций

Сноска. Заголовок статьи 66 с изменением, внесенным Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. В целях обеспечения интересов кредиторов и принятия решений с их участием в процедуре принудительной ликвидации страховых (перестраховочных) организаций создается комитет кредиторов.

Состав комитета кредиторов ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации утверждается уполномоченным органом по представлению ликвидационной комиссии страховой (перестраховочной) организации.

2. Особенности формирования и деятельности комитета кредиторов устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

Сноска. Статья 66 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2003 № 483 (вводится в действие с 01.01.2004); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 67. Особенности добровольной ликвидации страховой (перестраховочной) организации

1. После принятия общим собранием акционеров страховой (перестраховочной) организации решения о ее добровольной ликвидации страховая (перестраховочная) организация обязана:

1) направить в уполномоченный орган копию такого решения в течение трех рабочих дней со дня составления и подписания протокола общего собрания акционеров страховой (перестраховочной) организации.

Решение общего собрания акционеров страховой (перестраховочной) организации о ее добровольной ликвидации влечет запрет на заключение новых договоров страхования (перестрахования), включая продление действующих договоров страхования (перестрахования) и их изменение, предусматривающее увеличение страховых премий, объема ответственности страховой (перестраховочной) организации, со дня уведомления уполномоченного органа согласно настоящему подпункту, который в случае отказа уполномоченным органом в выдаче разрешения на добровольную ликвидацию страховой (перестраховочной) организации действует до такого отказа;

2) передать страховой портфель в другую (другие) страховую (перестраховочную) организацию (страховые (перестраховочные) организации), имеющую (имеющие) лицензию (лицензии) по передаваемым классам (видам) страхования и являющуюся (являющиеся) участником (участниками) системы гарантирования страховых выплат.

Порядок выдачи разрешения на добровольную ликвидацию страховых (перестраховочных) организаций либо отказа в выдаче указанного разрешения, а также порядок передачи страхового портфеля определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

После передачи страхового портфеля в порядке, предусмотренном статьей 37-1 настоящего Закона и нормативным правовым актом уполномоченного органа, страховая (перестраховочная) организация обязана обратиться в уполномоченный орган с ходатайством о выдаче разрешения на ее добровольную ликвидацию.

2. При принятии решения общим собранием акционеров страховой (перестраховочной) организации об отмене ранее принятого решения общего собрания акционеров страховой (перестраховочной) организации о ее добровольной ликвидации страховая (перестраховочная) организация обязана в течение трех календарных дней со дня составления и подписания протокола общего собрания акционеров страховой (перестраховочной) организации представить в уполномоченный орган бизнес-план в соответствии с подпунктом 2) пункта 2 и пунктом 3 статьи 37 настоящего Закона.

Бизнес-план страховой (перестраховочной) организации рассматривается уполномоченным органом в течение десяти рабочих дней.

При этом запрет, указанный в подпункте 1) части первой пункта 1 настоящей статьи, действует до одобрения уполномоченным органом бизнес-плана, указанного в части первой настоящего пункта.

3. К ходатайству о выдаче разрешения на проведение добровольной ликвидации страховой (перестраховочной) организации должны прилагаться документы, перечень которых устанавливается нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

4. Ходатайство на получение разрешения на проведение добровольной ликвидации страховой (перестраховочной) организации должно быть рассмотрено уполномоченным органом в течение двух месяцев со дня поступления всех необходимых документов.

5. После получения разрешения на добровольную ликвидацию страховая (перестраховочная) организация обязана в течение десяти рабочих дней вернуть лицензию и (или) приложение к лицензии в уполномоченный орган.

6. После получения разрешения уполномоченного органа на добровольную ликвидацию страховой (перестраховочной) организации ликвидация осуществляется ее акционерами (единственным акционером) или лицами, уполномоченными ими (им), в порядке, определенном Гражданским кодексом Республики Казахстан.

Сноска. Статья 67 - в редакции Закона РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 68. Отказ в выдаче разрешения на добровольную ликвидацию

1. Отказ в выдаче разрешения на добровольную ликвидацию страховой (перестраховочной) организации производится уполномоченным органом по следующим основаниям:

1) нарушение в результате предполагаемой добровольной ликвидации законных интересов страхователей и иных кредиторов;

2) неустранение замечаний уполномоченного органа по представленным документам в установленный им срок;

3) несоответствие предоставленных документов законодательству Республики Казахстан;

4) недостаточность средств страховой (перестраховочной) организации для расчета по ее обязательствам;

5) наличие обязательств по договорам страхования (перестрахования).

2. Уполномоченный орган письменно уведомляет заявителя об отказе в выдаче разрешения на его добровольную ликвидацию с указанием оснований отказа.

Сноска. Статья 68 с изменениями, внесенными законами РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 69. Особенности принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации

1. Временная администрация складывает свои полномочия и передает документы и имущество страховой (перестраховочной) организации председателю ликвидационной комиссии после принятия судом решения о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации и завершения процедур, предусмотренных нормативным правовым актом уполномоченного органа.

1-1. Председатель и члены ликвидационной комиссии принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации назначаются уполномоченным органом, которые могут быть назначены из числа:

1) работников уполномоченного органа;

2) работников организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций;

3) ее акционеров (единственного акционера) или лиц, уполномоченных ими (им) в порядке, определенном Гражданским кодексом Республики Казахстан.

2. С даты лишения страховой (перестраховочной) организации лицензии:

1) ее акционеры (единственный акционер) или лица, уполномоченные ими (им), в порядке, определенном Гражданским кодексом Республики Казахстан, органы страховой (перестраховочной) организации не вправе распоряжаться имуществом страховой (перестраховочной) организации, за исключением осуществления ликвидации страховой (перестраховочной) организации и обеспечения расчетов с ее кредиторами, в случае назначения председателя ликвидационной комиссии принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации из числа ее акционеров (единственного акционера) или лиц, уполномоченных ими (им), в порядке, определенном Гражданским кодексом Республики Казахстан;

2) исполнение ранее принятых решений судов в отношении ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации приостанавливается, за исключением решений судов об осуществлении страховой выплаты (страховых выплат) по гарантируемым классам (видам) страхования, предусмотренным Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат", которая (которые) производится (производятся) организацией, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат";

3) требования кредиторов к ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации могут быть предъявлены в ликвидационном производстве, за исключением требований, связанных с расходами, предусмотренными пунктом 3 статьи 55 настоящего Закона, а также с выплатами по гарантируемым классам (видам) страхования, предусмотренным Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат";

4) не допускаются взыскание денег с банковских счетов страховой (перестраховочной) организации по требованиям кредиторов, органов государственных доходов, в том числе подлежащим удовлетворению в бесспорном (безакцептном) порядке, а также обращение взыскания на имущество страховой (перестраховочной) организации и на активы, сформированные за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях;

5) акционерам страховой (перестраховочной) организации запрещается отчуждение принадлежащих им акций страховой (перестраховочной) организации;

6) руководящие, а при необходимости и иные работники отстраняются от работы в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан.

3. В случае принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации суд оповещает уполномоченный орган и организацию, гарантирующую осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, и в течение десяти календарных дней со дня вынесения решения о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации направляет им копию такого решения.

3-1. С даты вступления в законную силу решения суда о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации полномочия ранее действовавших органов страховой (перестраховочной) организации прекращаются, руководящие, а при необходимости и иные работники увольняются в порядке, установленном трудовым законодательством Республики Казахстан.

3-2. С даты вступления в силу решения суда о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации наступают последствия, предусмотренные подпунктами 1)-5) пункта 2 настоящей статьи.

3-3. С даты вступления в законную силу решения суда о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации договоры страхования (перестрахования), заключенные с принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организацией, досрочно прекращают действие в порядке, определенном Гражданским кодексом Республики Казахстан, за исключением договоров по гарантируемым видам (классам) страхования, предусмотренным Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат".

4. В случае принятия судом решения о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации по основанию, не связанному с лишением лицензии уполномоченным органом, уполномоченный орган рассматривает в установленном законодательством Республики Казахстан порядке вопрос о лишении ее лицензии.

5. Исключен Законом РК от 07.03.2014 № 177-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. Статья 69 в редакции Закона РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 07.03.2014 № 177-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 07.11.2014 № 248-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.11.2014 № 257 (порядок введения в действие см. пп. 12) ст. 10); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 69-1. Передача страхового портфеля со дня вступления в законную силу решения суда о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации

Сноска. Статья 69-1 исключена Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 70. Ликвидационная комиссия принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации

1. После принятия решения о ликвидации страховой (перестраховочной) организации, в том числе по основанию банкротства, суд возбуждает ликвидационное производство и возлагает на уполномоченный орган обязанности по созданию ликвидационной комиссии страховой (перестраховочной) организации с учетом ее филиалов и представительств.

Порядок назначения и освобождения ликвидационных комиссий принудительно ликвидируемых страховых (перестраховочных) организаций и требования, предъявляемые к председателю и членам ликвидационной комиссии, определяются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

Права и обязанности председателя и члена ликвидационной комиссии, в том числе право на вознаграждение, объем полномочий по управлению делами и имуществом принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации регулируются нормативными правовыми актами уполномоченного органа и соглашением, заключаемым с ними комитетом кредиторов с учетом требований, установленных законодательством Республики Казахстан.

1-1. Ликвидационной комиссией принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации может быть предъявлено требование о признании сделки, заключенной страховой (перестраховочной) организацией в течение одного года до лишения ее лицензии, недействительной судом по следующим основаниям:

1) неравноценного встречного исполнения обязательств другой стороной:

если цена сделки и (или) ее иные условия отличаются существенно в худшую для страховой (перестраховочной) организации сторону от цены и (или) иных условий, при которых в сравнимых обстоятельствах совершаются аналогичные сделки;

если рыночная стоимость переданного страховой (перестраховочной) организацией имущества или осуществленного ею иного исполнения обязательств существенно превышает стоимость полученного встречного исполнения обязательств, определенную с учетом условий и обстоятельств такого встречного исполнения обязательств;

если сделка была совершена безвозмездно или в отношении лица, связанного со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, с нарушением требований законодательства Республики Казахстан;

2) совершения страховой (перестраховочной) организацией расчетов в отношении отдельного кредитора или иного лица, которые повлекли за собой оказание предпочтения одному из кредиторов перед другими кредиторами при удовлетворении требований, в случае, если сделка привела к удовлетворению требований одних кредиторов, срок исполнения которых к моменту совершения сделки не наступил, при наличии не исполненных в установленный срок обязательств перед другими кредиторами.

Срок исковой давности по спорам, связанным с недействительностью сделок, заключенных страховой (перестраховочной) организацией в течение одного года до лишения ее лицензии, составляет пять лет со дня их обнаружения.

При признании сделки недействительной применяются последствия недействительности сделки, установленные Гражданским кодексом Республики Казахстан (Общая часть).

1-2. Положения пункта 1-1 настоящей статьи не применяются к сделке (сделкам) в рамках генерального финансового соглашения, за исключением следующих случаев:

1) сделка (сделки) в рамках генерального финансового соглашения совершена (совершены) после возбуждения дела о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации или в течение одного месяца до даты возбуждения дела о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации;

2) сделка (сделки) в рамках генерального финансового соглашения совершена (совершены) в течение одного месяца до даты лишения страховой (перестраховочной) организации лицензии;

3) сделка (сделки) в рамках генерального финансового соглашения совершена (совершены) в течение шести месяцев до даты возбуждения дела о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации или даты лишения страховой (перестраховочной) организации лицензии с лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, или в его интересе;

4) сделка (сделки) в рамках генерального финансового соглашения совершена (совершены) в течение шести месяцев до даты возбуждения дела о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации или даты лишения страховой (перестраховочной) организации лицензии с лицом, которое знало (или должно было знать) о признаках неустойчивого финансового положения страховой (перестраховочной) организации;

5) по сделке (сделкам) в рамках генерального финансового соглашения осуществлена перемена сторон (за исключением перемены сторон в результате универсального правопреемства) в одном из следующих случаев:

после возбуждения дела о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации или в течение одного месяца до даты возбуждения дела о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации;

в течение одного месяца до даты лишения страховой (перестраховочной) организации лицензии;

в течение шести месяцев до даты возбуждения дела о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации или даты лишения страховой (перестраховочной) организации лицензии с лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями;

в течение шести месяцев до даты возбуждения дела о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации или даты лишения страховой (перестраховочной) организации лицензии с лицом, которое знало (или должно было знать) о признаках неустойчивого финансового положения страховой (перестраховочной) организации.

1-3. Недействительность одной или нескольких сделок в рамках генерального финансового соглашения не влечет недействительность самого генерального финансового соглашения и остальных сделок в рамках генерального финансового соглашения, если в отношении генерального финансового соглашения и остальных сделок отсутствуют основания для признания их недействительными.

В случае признания одной или нескольких сделок в рамках генерального финансового соглашения недействительными после определения нетто-обязательства (нетто-требования) нетто-обязательство (нетто-требование) подлежит перерасчету стороной сделки, которой было определено нетто-обязательство (нетто-требование), путем исключения из него результатов сделки или сделок, признанных недействительными.

2. Промежуточный ликвидационный баланс и реестр требований кредиторов принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации утверждаются уполномоченным органом.

3. Ликвидационная комиссия принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации обязана представлять в уполномоченный орган отчеты о проделанной работе и по его письменному запросу дополнительные сведения о своей деятельности и данные, касающиеся принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации.

4. Ликвидационная конкурсная масса страховой (перестраховочной) организации формируется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, с учетом особенностей, установленных настоящим Законом.

Активы, сформированные за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (расходов), полученных (понесенных) от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях, в конкурсную (ликвидационную) массу страховой (перестраховочной) организации не включаются.

Ежемесячный размер вознаграждения, выплачиваемого председателю, членам ликвидационной комиссии принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации и иным привлеченным работникам, не должен превышать на каждого из них размер десятикратной минимальной заработной платы, установленный на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете.

Реализация имущества принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации производится ликвидационной комиссией в порядке, определенном нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

Контроль за деятельностью ликвидационной комиссии принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации осуществляет уполномоченный орган.

5. Ликвидационная комиссия представляет в суд согласованный с уполномоченным органом отчет о ликвидации и ликвидационный баланс.

Суд утверждает отчет о ликвидации и ликвидационный баланс и выносит определение о завершении ликвидационного производства.

Ликвидационная комиссия направляет копию определения суда в Корпорацию, а также уполномоченный орган.

Ликвидационная комиссия обязана в течение тридцати календарных дней после утверждения ликвидационного баланса и отчета о ликвидации представить их в Корпорацию, а копии указанных документов – в уполномоченный орган.

Порядок ликвидации и требования к работе ликвидационной комиссии принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации определяются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

При завершении ликвидации страховой (перестраховочной) организации ликвидационная комиссия обязана в установленном порядке сдать документы для хранения в архив и уведомить об этом уполномоченный орган.

6. Исключен Законом РК от 10.07.2003 N 483 (вводится в действие с 01.01.2004).

7. После регистрации прекращения деятельности страховой (перестраховочной) организации ликвидационная комиссия в течение пяти рабочих дней представляет в уполномоченный орган копию приказа о регистрации прекращения деятельности страховой (перестраховочной) организации.

Сноска. Статья 70 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2003 N 483 (вводится в действие с 01.01.2004); от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2012 № 30-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.04.2019 № 241-VI (вводится в действие с 01.07.2019); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 71. Признание страховой (перестраховочной) организации банкротом

1. Неплатежеспособность страховой (перестраховочной) организации устанавливается с учетом заключения уполномоченного органа, представляемого в суд, составленного с учетом методики расчета пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, размера капитала страховой (перестраховочной) организации, в том числе наличия у страховой (перестраховочной) организации денежных обязательств и иных требований денежного характера, не исполненных страховой (перестраховочной) организацией в течение трех и более месяцев с момента наступления срока их исполнения.

Страховая (перестраховочная) организация является неплатежеспособной при ее неспособности выполнить денежные обязательства и иные требования денежного характера в течение трех месяцев с момента наступления срока их исполнения.

2. Реабилитационные процедуры в отношении страховой (перестраховочной) организации могут быть назначены судом при наличии соответствующего заключения уполномоченного органа.

3. Реабилитационные процедуры в отношении страховой (перестраховочной) организации могут производиться в форме санации или в форме передачи страховых обязательств и соответствующей им суммы активов заинтересованным страховым (перестраховочным) организациям посредством публичных торгов, проводимых в порядке, определенном законодательством Республики Казахстан.

4. Страховая (перестраховочная) организация может быть признана банкротом только по решению суда в установленном законодательством порядке. Внесудебная процедура ликвидации несостоятельной страховой (перестраховочной) организации по решению ее кредиторов и самой страховой (перестраховочной) организации не допускается.

5. Заключение мирового соглашения сторонами по делу о банкротстве страховой (перестраховочной) организации не допускается.

Сноска. Статья 71 с изменением, внесенным Законом РК от 07.03.2014 № 177-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 72. Очередность удовлетворения требований кредиторов страховой (перестраховочной) организации

1. Требования кредиторов страховой организации, признанные в установленном законодательством порядке, должны быть удовлетворены в следующей очередности:

1) в первую очередь удовлетворяются требования кредиторов по осуществлению страховых выплат по страховым случаям, наступившим до вступления в законную силу решения суда о ликвидации страховой организации;

1-1) во вторую очередь удовлетворяются требования по уплате удержанных из заработной платы и (или) иного дохода алиментов, а также требования граждан, перед которыми ликвидируемая страховая организация несет ответственность за причинение вреда жизни или здоровью, путем капитализации соответствующих повременных платежей по основаниям, не связанным с ответственностью по договорам страхования;

2) в третью очередь производятся расчеты по оплате труда и выплате компенсаций лицам, работающим по трудовому договору, задолженностей по социальным отчислениям в Государственный фонд социального страхования, уплате удержанных из заработной платы обязательных пенсионных взносов, а также вознаграждений по авторским договорам;

3) в четвертую очередь удовлетворяются требования кредиторов по заключенным договорам страхования, связанным с личностью застрахованного;

4) в пятую очередь удовлетворяются требования кредиторов - физических лиц по заключенным ими договорам имущественного страхования и другим видам страхования, не связанным с личностью застрахованного;

5) в шестую очередь удовлетворяются требования кредиторов по заключенным договорам страхования иным, чем указаны в подпунктах 3) и 4) настоящего пункта, а также требования организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, по договорам страхования, по осуществленным гарантийным выплатам, расходам, связанным с оплатой страхового портфеля ликвидируемой страховой организации, передаваемого другой страховой организации в порядке и на условиях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности, и иным расходам, связанным с их осуществлением;

6) в седьмую очередь удовлетворяются требования кредиторов по обязательствам, обеспеченным залогом имущества ликвидируемой страховой организации в пределах суммы обеспечения;

7) в восьмую очередь погашается задолженность по налогам, сборам и другим обязательным платежам в бюджет, а также по возврату кредитов, выданных из республиканского бюджета;

8) в девятую очередь осуществляются расчеты с другими кредиторами в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.

2. Расходы, связанные с ликвидационным производством страховой (перестраховочной) организации, производятся вне очереди.

3. Требования кредиторов перестраховочной организации, признанные в установленном законодательством порядке, должны быть удовлетворены в следующей очередности:

1) в первую очередь удовлетворяются требования по уплате удержанных из заработной платы и (или) иного дохода алиментов, а также требования граждан, перед которыми ликвидируемая перестраховочная организация несет ответственность за причинение вреда жизни или здоровью, путем капитализации соответствующих повременных платежей по основаниям, не связанным с ответственностью по договорам перестрахования;

2) во вторую очередь производятся расчеты по оплате труда и выплате компенсаций лицам, работающим по трудовому договору, задолженностей по социальным отчислениям в Государственный фонд социального страхования, уплате удержанных из заработной платы обязательных пенсионных взносов, а также вознаграждений по авторским договорам;

3) в третью очередь удовлетворяются требования цедентов, возникающие из договоров по отрасли "страхование жизни";

4) в четвертую очередь удовлетворяются требования цедентов, возникающих из договоров по отрасли "общее страхование";

5) в пятую очередь удовлетворяются требования кредиторов по обязательствам, обеспеченным залогом имущества ликвидируемой перестраховочной организации в пределах суммы обеспечения;

6) в шестую очередь погашается задолженность по налогам, сборам и другим обязательным платежам в бюджет, а также по возврату кредитов, выданных из республиканского бюджета;

7) в седьмую очередь осуществляются расчеты с другими кредиторами в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.

4. Требования каждой последующей очереди удовлетворяются после полного удовлетворения требований предыдущей очереди.

При удовлетворении требований кредиторов одной очереди средства распределяются между ними пропорционально суммам требований, подлежащих удовлетворению.

5. При наступлении соответствующей очереди требование кредитора с его согласия может быть удовлетворено способами, не противоречащими законодательству Республики Казахстан, в том числе в денежной форме и (или) посредством передачи имущества в натуральной форме с соблюдением принципа пропорциональности расчетов.

6. Требования кредиторов, выраженные в иностранной валюте, удовлетворяются в тенге по курсу, установленному Национальным Банком Республики Казахстан, на дату вступления в законную силу решения суда о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации.

Сноска. Статья 72 с изменениями, внесенными законами РК от 11.06.2003 N 436; от 10.07.2003 N 483 (вводится в действие с 01.01.2004); от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 72-1. Прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан

1. Прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан осуществляется в соответствии с настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан может осуществляться:

1) по решению страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан на основании разрешения органа финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация – нерезидент Республики Казахстан, либо заявления органа финансового надзора соответствующего государства о том, что такое разрешение по законодательству страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан не требуется (добровольное прекращение деятельности);

2) на основании решения уполномоченного органа о лишении лицензии (принудительное прекращение деятельности).

2. После принятия страховой (перестраховочной) организацией – нерезидентом Республики Казахстан решения о добровольном прекращении деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан филиал страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан обязан:

1) направить в уполномоченный орган копию такого решения в течение трех рабочих дней со дня составления и подписания протокола страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан с приложением разрешения органа финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация – нерезидент Республики Казахстан, либо заявления органа финансового надзора соответствующего государства о том, что такое разрешение по законодательству страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан не требуется.

Решение страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан о добровольном прекращении деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан влечет запрет на заключение новых договоров страхования (перестрахования), включая продление действующих договоров страхования (перестрахования) и их изменение, предусматривающее увеличение страховых премий, объема ответственности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, со дня уведомления уполномоченного органа согласно настоящему подпункту, который в случае отказа уполномоченным органом в выдаче разрешения на добровольное прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан действует до такого отказа;

2) передать страховой портфель в другую (другие) страховую (перестраховочную) организацию (страховые (перестраховочные) организации), другой (другие) филиал (филиалы) страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, имеющую (имеющий, имеющие) лицензию (лицензии) по передаваемым классам (видам) страхования и являющуюся (являющийся, являющиеся) участником (участниками) системы гарантирования страховых выплат.

Порядок выдачи разрешения на добровольное прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан либо отказа в выдаче указанного разрешения, а также порядок передачи страхового портфеля определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

После передачи страхового портфеля в порядке, предусмотренном статьей 37-1 настоящего Закона и нормативным правовым актом уполномоченного органа, а также погашения всех обязательств филиал страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан обязан обратиться в уполномоченный орган с ходатайством о выдаче разрешения на добровольное прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан.

3. При принятии решения страховой (перестраховочной) организацией – нерезидентом Республики Казахстан об отмене ранее принятого решения страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан о добровольном прекращении деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан филиал страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан обязан в течение трех календарных дней со дня составления и подписания протокола страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан представить в уполномоченный орган бизнес-план в соответствии с подпунктом 2) пункта 2 и пунктом 3 статьи 37 настоящего Закона.

Бизнес-план филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан рассматривается уполномоченным органом в течение десяти рабочих дней.

При этом запрет, указанный в части второй подпункта 1) пункта 2 настоящей статьи, действует до одобрения уполномоченным органом бизнес-плана, указанного в части первой настоящего пункта.

К ходатайству о выдаче разрешения на проведение добровольного прекращения деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан должны прилагаться документы, перечень которых устанавливается нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

Ходатайство на получение разрешения на проведение добровольного прекращения деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан должно быть рассмотрено уполномоченным органом в течение двух месяцев со дня поступления всех необходимых документов.

После получения разрешения на добровольное прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан филиал страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан обязан в течение десяти рабочих дней вернуть лицензию и (или) приложение к лицензии в уполномоченный орган.

Активы филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, принятые в качестве резерва, возвращаются страховой (перестраховочной) организации – нерезиденту Республики Казахстан после получения разрешения уполномоченного органа на добровольное прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан и возврата лицензии и (или) приложения к лицензии уполномоченному органу.

После получения разрешения уполномоченного органа на добровольное прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан прекращение деятельности осуществляется страховой (перестраховочной) организацией – нерезидентом Республики Казахстан или лицами, уполномоченными ими (им), в порядке, определенном Гражданским кодексом Республики Казахстан.

4. Отказ в выдаче разрешения на добровольное прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан производится уполномоченным органом по следующим основаниям:

1) предусмотренным подпунктами 2), 3) и 5) пункта 1 статьи 68 настоящего Закона;

2) нарушение в результате предполагаемого добровольного прекращения деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан законных интересов страхователей и иных кредиторов;

3) недостаточность средств страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан для расчета по обязательствам филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан.

5. Принудительное прекращение деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан производится в связи с лишением филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан уполномоченным органом лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности по основаниям, предусмотренным законодательством Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности, в том числе в связи с решением компетентного органа государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация – нерезидент Республики Казахстан, о лишении страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан лицензии на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности и (или) принудительной ликвидации (прекращении деятельности) страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан.

В случае принятия судом решения о принудительном прекращении деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан по основанию, не связанному с лишением уполномоченным органом его лицензии, уполномоченный орган рассматривает в установленном законодательством Республики Казахстан порядке вопрос о лишении его лицензии.

При принудительном прекращении деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан уполномоченный орган оповещает организацию, гарантирующую осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, и в течение десяти календарных дней со дня вынесения решения о принудительном прекращении деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан направляет ей копию такого решения.

6. С даты лишения лицензии филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан на право осуществления страховой (перестраховочной) деятельности уполномоченным органом назначается временная администрация, которая осуществляет функции и полномочия, установленные статьей 55-2 настоящего Закона, и передает страховой портфель в порядке и сроки, предусмотренные статьей 54-1 настоящего Закона, с учетом особенностей настоящей статьи.

С даты принятия решения о лишении лицензии филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан договоры страхования (перестрахования), заключенные с принудительно прекращающим деятельность филиалом страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, досрочно прекращают действие, за исключением договоров по гарантируемым видам (классам) страхования, предусмотренным Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат".

Передача страхового портфеля принудительно прекращающего деятельность филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан производится только за счет активов филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, принятых в качестве резерва, и денег на банковских счетах, открытых для осуществления деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан.

При недостаточности активов филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, принятых в качестве резерва, и денег на банковских счетах, открытых для осуществления деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, передача страхового портфеля по гарантируемым видам (классам) страхования осуществляется за счет средств организации, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям), в случае ликвидации страховых организаций.

После завершения временной администрацией процедуры передачи страхового портфеля и расторжения договоров (перестрахования) страхования временная администрация прекращает свои полномочия и передает документы, связанные с передачей страхового портфеля и расторжением договоров страхования (перестрахования), учредителям (участникам) и (или) органу страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан и (или) руководящим работникам принудительно прекращающего деятельность филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан. Учредители (участники), органы страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан обязаны завершить процесс принудительного прекращения деятельности филиала, включая удовлетворение требований кредиторов принудительно прекращающего деятельность филиала страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, в соответствии с гражданским законодательством Республики Казахстан.

Обмен информацией между уполномоченным органом и органом финансового надзора государства, резидентом которого является страховая (перестраховочная) организация – нерезидент Республики Казахстан, о ходе и результатах процедуры ликвидации страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан осуществляется на основании и в порядке, предусмотренных соглашением, указанным в подпункте 4) пункта 1 статьи 30-1 настоящего Закона.

Сноска. Закон дополнен статьей 72-1 в соответствии с Законом РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); в редакции Закона РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 73. Контрольные полномочия уполномоченного органа в ликвидационном процессе страховой (перестраховочной) организации

1. В целях осуществления контроля за деятельностью ликвидационной комиссии принудительно ликвидируемой страховой (перестраховочной) организации, в том числе по основанию банкротства, уполномоченный орган вправе:

1) получать от ликвидационной комиссии отчеты о проделанной работе, а при необходимости и дополнительную информацию;

2) устанавливать форму, сроки и периодичность предоставления ликвидационной комиссией отчетов и дополнительной информации;

3) проводить проверки деятельности ликвидационной комиссии в порядке, установленном законами Республики Казахстан;

4) при выявлении в деятельности ликвидационной комиссии недостатков и (или) рисков, которые могут привести к созданию положения, угрожающего интересам страхователей (выгодоприобретателей) и (или) иных кредиторов, нарушений законодательства Республики Казахстан, прав и законных интересов кредиторов выносить обязательные для исполнения ликвидационной комиссией письменные предписания об устранении выявленных нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, в установленный срок и (или) представлении в установленный срок плана мероприятий.

В плане мероприятий, представленном в срок, установленный письменным предписанием, указываются описания нарушений, причин, приведших к их возникновению, перечень запланированных мероприятий, сроки их осуществления, а также ответственные должностные лица.

Обжалование письменного предписания уполномоченного органа в суде не приостанавливает его исполнения;

5) в случае неисполнения ликвидационной комиссией в установленный срок письменного предписания заменять членов ликвидационной комиссии, применять меры, предусмотренные законодательством Республики Казахстан, а также обращаться в суд либо органы прокуратуры за защитой прав и охраняемых законом интересов кредиторов;

6) устанавливать особенности и порядок формирования и утверждения сметы ликвидационных расходов;

7) определять требования по выполнению ликвидационной комиссией правил хранения наличных денег в кассе, совершения приходных и расходных операций с наличными деньгами, ведения кассовых документов, по обеспечению расходования наличных денег, лимитов остатков кассы, а также сроков сдачи наличных денег на текущий счет ликвидационной комиссии.

2. В случае нарушения ликвидационной комиссией законодательства Республики Казахстан председатель, руководитель подразделения ликвидационной комиссии несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 73 - в редакции Закона РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 13. Отчетность и иные вопросы

Статья 74. Финансовая и иная отчетность

1. Страховая (перестраховочная) организация и страховой брокер осуществляют учет проводимых ими операций в соответствии с международными стандартами финансовой отчетности, законодательством Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности.

1-1. Страховая (перестраховочная) организация и страховой брокер обязаны своевременно представлять в Национальный Банк достоверную и полную финансовую и иную отчетность.

Филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан и филиал страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан обязаны своевременно представлять в Национальный Банк достоверную и полную отчетность по данным бухгалтерского учета и иную отчетность.

2. Перечень, формы финансовой и иной отчетности страховой (перестраховочной) организации и страхового брокера, включая финансовую и иную отчетность на консолидированной основе, сроки и порядок ее представления в Национальный Банк устанавливаются нормативными правовыми актами Национального Банка по согласованию с уполномоченным органом.

Перечень, формы отчетности по данным бухгалтерского учета и иной отчетности филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан и филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, сроки и порядок ее представления в Национальный Банк устанавливаются нормативными правовыми актами Национального Банка по согласованию с уполномоченным органом.

2-1. Исключен Законом РК от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

3. Страховая (перестраховочная) организация и страховой брокер обязаны предоставлять уполномоченному органу по его запросу сведения о своем имуществе, в том числе находящемся за пределами Республики Казахстан, о размерах принятых рисков, предоставленных гарантий и поручительств, о произведенных и производимых сделках по страхованию и перестрахованию, сведения об участии в уставных капиталах юридических лиц, включая сведения, составляющие тайну страхования, в целях осуществления им контрольных и надзорных функций.

3-1. Уполномоченный орган вправе требовать корректировку отчетности по данным бухгалтерского учета и иной отчетности филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан в случае представления ими недостоверной (неполной) отчетности.

4. Исключен Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).
Сноска. Статья 74 с изменениями, внесенными законами РК от 11.06.2004 N 562; от 08.07.2005 N 69; от 20.02.2006 N 128 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 05.05.2006 N 139 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона РК N 139); от 28.02.2007 N 235 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 19.03.2010 № 258-IV; от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 05.07.2012 № 30-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 74-1. Отчетность крупного участника страховой (перестраховочной) организации и страховых холдингов

1. Перечень, формы финансовой и иной отчетности крупного участника страховой (перестраховочной) организации и страховых холдингов, сроки и порядок ее представления в Национальный Банк устанавливаются нормативными правовыми актами Национального Банка по согласованию с уполномоченным органом.

2. Крупный участник страховой (перестраховочной) организации, являющийся физическим лицом – резидентом Республики Казахстан, помимо отчетности, предусмотренной пунктом 1 настоящей статьи, должен в течение пяти рабочих дней после даты представления в налоговый орган декларации о доходах и имуществе представлять в уполномоченный орган ее копию с подтверждением о представлении декларации в налоговый орган.

Сноска. Глава дополнена статьей 74-1 в соответствии с Законом РК от 23.12.2005 N 107 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 107); в редакции Закона РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 18.11.2015 № 412-V (вводится в действие с 01.01.2021); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020).

Статья 75. Обязательное актуарное заключение

1. Обязательное актуарное заключение по страховым резервам является неотъемлемой частью годовой финансовой отчетности страховой (перестраховочной) организации, годовой отчетности по данным бухгалтерского учета филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан и подлежит представлению в уполномоченный орган.

2. Требования к содержанию и порядку предоставления обязательного актуарного заключения устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

Сноска. Статья 75 с изменениями, внесенными Законом РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 75-1. Коэффициенты, характеризующие убыточность

1. Страховые (перестраховочные) организации в целях анализа своей деятельности при проведении всех либо отдельных классов (видов) страхования производят расчет коэффициентов, характеризующих убыточность (коэффициент убыточности, коэффициент затрат, комбинированный коэффициент).

2. Коэффициенты, характеризующие убыточность (коэффициент убыточности, коэффициент затрат, комбинированный коэффициент), - относительные показатели, отражающие убыточность деятельности страховой (перестраховочной) организации при осуществлении всех либо отдельных классов (видов) страхования.

Порядок расчета коэффициентов, характеризующих убыточность (коэффициент убыточности, коэффициент затрат, комбинированный коэффициент), устанавливается нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

Сноска. Глава дополнена статьей 75-1 в соответствии с Законом РК от 20.02.2006 № 128 (порядок введения в действие см. ст.2); в редакции Закона РК от 07.05.2007№ 244.

Статья 76. Публикация основных показателей деятельности страховой (перестраховочной) организации, страхового брокера и страхового холдинга

1. Страховая (перестраховочная) организация и страховой брокер публикуют консолидированную годовую финансовую отчетность, а в случае отсутствия дочерней (дочерних) организации (организаций) – неконсолидированную годовую финансовую отчетность и аудиторский отчет в порядке и сроки, установленные нормативным правовым актом уполномоченного органа, после независимого аудиторского подтверждения достоверности представленных в них сведений и утверждения годовой финансовой отчетности годовым собранием акционеров страховой (перестраховочной) организации.

Страховые (перестраховочные) организации ежеквартально публикуют бухгалтерский баланс, отчет о прибылях и убытках, соответствующие международным стандартам финансовой отчетности, в порядке и сроки, установленные нормативным правовым актом уполномоченного органа, без их аудиторского подтверждения.

Страховые холдинги публикуют годовую консолидированную финансовую отчетность, а в случае отсутствия дочерней (дочерних) организации (организаций) – неконсолидированную финансовую отчетность, а также аудиторский отчет в порядке и сроки, установленные нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Требования настоящего пункта не распространяются на нерезидентов Республики Казахстан, являющихся страховыми холдингами.

2. Филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиал страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан публикуют в порядке и сроки, установленные нормативным правовым актом уполномоченного органа:

годовую отчетность по данным бухгалтерского учета;

годовую консолидированную финансовую отчетность страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан, а в случае отсутствия дочерней (дочерних) организации (организаций) – неконсолидированную годовую финансовую отчетность страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан и аудиторский отчет после аудиторского подтверждения достоверности представленных в них сведений и утверждения страховой (перестраховочной) организацией-нерезидентом Республики Казахстан, страховым брокером-нерезидентом Республики Казахстан.

Филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, филиал страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан ежеквартально публикуют отчет об активах и обязательствах, отчет о доходах и расходах, соответствующие международным стандартам финансовой отчетности, в порядке и сроки, установленные нормативным правовым актом уполномоченного органа, без их аудиторского подтверждения..

Сноска. Статья 76 - в редакции Закона РК от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 77. Порядок и сроки хранения документов

1. Профессиональные участники страхового рынка, страховые агенты, осуществляющие предпринимательскую деятельность, обязаны формировать данные по страхованию (перестрахованию), страховому посредничеству и обеспечивать учет и хранение документов, связанных с их деятельностью, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Страховая (перестраховочная) организация обязана вести реестр договоров страхования (перестрахования) в порядке, установленном нормативным правовым актом уполномоченного органа. Договор страхования (перестрахования) должен быть внесен в реестр договоров страхования (перестрахования) в течение одного рабочего дня с момента его заключения.

Информация о страхователе (застрахованном) (фамилия, имя, отчество (при его наличии) или наименование юридического лица, номер договора страхования, даты его заключения, вступления в силу договора страхования и окончания действия, индивидуальный идентификационный номер или бизнес-идентификационный номер), содержащаяся в реестре договоров страхования и в базе данных, должна соответствовать друг другу.

2. Перечень документов, подлежащих обязательному хранению, порядок и сроки их хранения профессиональными участниками страхового рынка, страховыми агентами, осуществляющими предпринимательскую деятельность, устанавливаются уполномоченным органом по согласованию с уполномоченным органом управления архивами и документацией.

Сноска. Статья 77 в редакции Закона РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 78. Обжалование решения уполномоченного органа

1. Решение уполномоченного органа может быть обжаловано заинтересованным лицом в десятидневный срок со дня вступления его в силу в порядке, установленном законодательными актами Республики Казахстан.

2. Обжалование решения уполномоченного органа о применении мер надзорного реагирования (кроме рекомендательных мер надзорного реагирования) и (или) санкций, а также действий временной администрации (временного администратора) страховой (перестраховочной) организации до вступления в законную силу решения суда о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации не приостанавливает исполнение обжалуемых решения или действий (бездействия).

В случае признания недействительной сделки, заключенной на основании решения уполномоченного органа и (или) стороной которой является временная администрация (временный администратор) страховой (перестраховочной) организации до вступления в законную силу решения суда о принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации, возврат сторонами всего полученного по этой сделке не допускается.

Сноска. Статья 78 с изменениями, внесенными законами РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 14. Деятельность по формированию и ведению базы данных

Сноска. Закон дополнен главой 14 в соответствии с Законом РК от 15.07.2010 № 338-IV (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 79. Порядок создания и основные функции организации по формированию и ведению базы данных

1. Организация по формированию и ведению базы данных (далее – организация) является некоммерческой организацией, созданной в организационно-правовой форме акционерного общества, сто процентов голосующих акций которой принадлежат Национальному Банку.

Организация осуществляет формирование и ведение базы данных по обязательным и добровольным видам страхования, перестрахованию, сострахованию, совместному перестрахованию на основании настоящего Закона и отдельных законов Республики Казахстан, регулирующих обязательные виды страхования

Организация разрабатывает, согласовывает с уполномоченным органом и утверждает план развития базы данных.

Организация осуществляет ведение единого реестра страховых агентов.

1-1. Действовал до 01.07.2017 в соответствии с Законом РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016).
1-2. Действовал до 01.07.2017 в соответствии с Законом РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016).
1-3. Действовал до 01.07.2017 в соответствии с Законом РК от 24.11.2015 № 422-V (вводится в действие с 01.01.2016).

1-4. К компетенции совета директоров организации, помимо определенных законодательством Республики Казахстан об акционерных обществах вопросов, относятся следующие вопросы:

1) утверждение ставки взносов, подлежащих уплате в организацию получателями страховых отчетов, указанных в подпункте 3) части первой пункта 4 статьи 80 настоящего Закона;

2) утверждение плана развития базы данных на предстоящий календарный год.

2. Исключен Законом РК от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
3. Исключен Законом РК от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
4. Исключен Законом РК от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Порядок ввода базы данных по классам (видам) страхования состоит из следующих этапов:

1) исключен Законом РК от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

2) ввода в эксплуатацию системы управления базы данных;

3) организации информационного процесса по формированию базы данных;

4) тестирования информационного процесса, указанного в подпункте 3) настоящего пункта, с поставщиками информации, заключившими договор о предоставлении информации с ними.

Требования к содержанию внутренних правил, устанавливающих порядок деятельности организации, определяется нормативным правовым актом уполномоченного органа. Нормативный правовой акт уполномоченного органа обязателен для исполнения поставщиками информации, указанными в подпункте 1) пункта 3 статьи 80 настоящего Закона, в части, касающейся их деятельности в качестве поставщиков информации по участию в создании и защите базы данных.

6. Организация в своей деятельности обязана:

1) иметь технические и иные помещения для безопасного размещения и эксплуатации информационных систем, базы данных;

2) при формировании и использовании информационных систем для размещения базы данных и средств защиты указанных информационных систем применять сертифицированные оборудование и программное обеспечение;

3) проводить не реже одного раза в три года аудит программно-технического обеспечения организации, включая информационно-коммуникационные технологии, используемые организацией в своей деятельности;

4) предоставить уполномоченным государственным органам, осуществляющим государственный контроль за субъектами базы данных в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан, круглосуточный доступ к информации, перечисленной в пункте 2 статьи 80 настоящего Закона, в режиме реального времени в соответствии с требованиями Закона Республики Казахстан "Об информатизации" и иных законов Республики Казахстан;

4-1) обеспечить опубликование на своем интернет-ресурсе статистической информации по классам страхования, без раскрытия тайны страхования или иной охраняемой законом тайны, в порядке, определенном нормативным правовым актом уполномоченного органа;

5) обеспечить незамедлительное направление уведомления о заключении договора страхования в электронной форме и урегулировании страховых случаев по нему в случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан;

5-1) ограничить доступ к базе данных получателям страхового отчета, указанным в подпункте 3) части первой пункта 4 статьи 80 настоящего Закона, в целях незаключения ими новых договоров страхования на срок, указанный в уведомлении уполномоченного органа об ограничении такого доступа;

6) обеспечить хранение информации по договорам страхования, в том числе информации о страховых случаях (событиях, рассматриваемых в качестве страховых случаев) и страховых выплатах, в электронной форме;

7) предоставить страхователю (застрахованному, выгодоприобретателю) постоянный доступ к интернет-ресурсу организации для просмотра информации по договорам страхования в электронной форме, заключенным с данным страхователем, в случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан;

7-1) обеспечить наличие резервного сервера для хранения копий информации о субъектах единой страховой базы данных, находящегося вне границ населенного пункта, в котором расположена организация;

8) соблюдать иные требования, установленные законодательством Республики Казахстан и (или) договорами о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов.

7. Основными функциями организации являются:

1) сбор информации, предусмотренной пунктами 1 и 2 статьи 81 настоящего Закона;

2) формирование и выдача страховых отчетов, требования к содержанию которых установлены настоящим Законом и отдельными законодательными актами Республики Казахстан, регулирующими обязательные виды страхования;

3) формирование страховой статистики, в том числе необходимой для проведения актуарных исследований в области страхования и страховой деятельности;

4) создание и ведение информационной аналитической системы для статистического учета, анализа и обобщения данных по страховому рынку и размещение их на объектах информатизации, в том числе на интернет-ресурсе организации, а также представление лицам, указанным в пункте 4 статьи 80 настоящего Закона, в порядке, установленном настоящим Законом;

4-1) взаимодействие с государственными базами данных в целях предоставления аналитических и иных информационных услуг лицам, указанным в пункте 4 статьи 80 настоящего Закона.

Порядок предоставления аналитических и иных информационных услуг определяется организацией самостоятельно с учетом ограничений, установленных настоящим Законом и иными законами Республики Казахстан;

5) автоматический расчет страховых премий по договорам обязательного страхования в соответствии с отдельными законодательными актами Республики Казахстан, регулирующими обязательные виды страхования;

6) ведение электронной базы данных по договорам страхования, перестрахования, сострахования и совместного перестрахования для хранения информации по ним, в том числе информации о страховых случаях (событиях, рассматриваемых в качестве страховых случаев) и страховых выплатах, в электронной форме по каждому страхователю (застрахованному, выгодоприобретателю);

7) размещение на своем интернет-ресурсе перечня интернет-ресурсов страховых организаций, используемых для заключения договоров страхования в электронной форме и урегулирования страховых случаев по ним путем обмена электронными информационными ресурсами;

8) иные функции, предусмотренные нормативным правовым актом уполномоченного органа и (или) уставом организации.

8. В целях обеспечения качественного и своевременного выполнения функций по реализации требований, предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан и настоящим Законом, организация вправе получать от физических и юридических лиц, а также государственных органов информацию, в том числе составляющую тайну страхования.

В целях обеспечения для страховых (перестраховочных) организаций исполнения требований законодательства Республики Казахстан о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма организация вправе получить доступ к соответствующим информационным системам и базам данных государственных органов в соответствии с требованиями Закона Республики Казахстан "Об информатизации" и иных законов Республики Казахстан.

Работники организации несут ответственность за разглашение сведений, полученных в ходе осуществления ими своих функций, составляющих служебную, коммерческую тайны, тайну страхования или иную охраняемую законом тайну, в соответствии с законами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 79 с изменениями, внесенными законами РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2012 № 30-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 27.04.2015 № 311-V (порядок введения в действие см. ст. 2); от 24.11.2015 № 419-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 24.11.2015 № 422-V (порядок введения в действие см. ст. 2); от 02.07.2018 № 166-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.07.2022 № 138-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 80. База данных

1. Структура базы данных определяется организацией с учетом требований, установленных настоящим Законом.

2. Страховой отчет подразделяется на следующие виды:

1) страховой отчет ограниченного доступа – страховой отчет, содержащий сведения о двойном страховании, страховых выплатах, уплаченных страховых премиях, размерах страховой суммы и иных сведениях, относящихся к личности страхователя, застрахованного или выгодоприобретателя;

2) страховой отчет стандартного доступа – страховой отчет, содержащий информацию о страховых случаях, объекте страхования, страховых агентах, иных сведениях, не относящихся к тайне страхования или иной охраняемой законом тайне;

3) сводный страховой отчет – страховой отчет, не раскрывающий тайну страхования или иную охраняемую законом тайну, содержащий сводный объем данных в количественном виде, в том числе в разрезе заключенных договоров страхования, объема страховых премий, страховых выплат, количества страховых случаев и иных параметров страхования.

3. Поставщиками информации для формирования базы данных являются:

1) страховые (перестраховочные) организации, в том числе филиалы страховых (перестраховочных) организаций – нерезидентов Республики Казахстан, на основании заключенных с организацией договоров о предоставлении информации;

1-1) организация, гарантирующая осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, на основании заключенного с организацией договора о предоставлении информации;

1-2) единый накопительный пенсионный фонд, добровольный накопительный пенсионный фонд на основании заключенных с организацией договоров о предоставлении информации;

2) уполномоченные государственные органы, осуществляющие государственный контроль за субъектами базы данных, в соответствии с требованиями отдельных законодательных актов Республики Казахстан, регулирующих обязательные виды страхования;

3) уполномоченный орган;

4) иные лица на основании договоров о предоставлении информации.

4. Получателями страхового отчета являются:

1) уполномоченный орган;

1-1) Национальный Банк;

2) уполномоченные государственные органы, осуществляющие государственный контроль за субъектами базы данных, в соответствии с требованиями законов Республики Казахстан;

2-1) государственный орган, осуществляющий в пределах своей компетенции статистическую деятельность в области правовой статистики и специальных учетов, в целях предоставления информации в отношении договоров обязательного страхования гражданско-правовой ответственности владельцев транспортных средств уполномоченным государственным органам посредством системы информационного обмена правоохранительных, специальных государственных и иных органов;

3) страховые (перестраховочные) организации, в том числе филиалы страховых (перестраховочных) организаций – нерезидентов Республики Казахстан, на основании заключенных с организацией договоров о получении страховых отчетов;

3-1) организация, гарантирующая осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, на основании заключенного с организацией договора о получении страховых отчетов;

3-2) единый накопительный пенсионный фонд, добровольный накопительный пенсионный фонд на основании заключенных с организацией договоров о получении страховых отчетов;

4) субъекты базы данных (страхователь, застрахованный, выгодоприобретатель);

5) Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6) иные лица в порядке, предусмотренном законодательными актами Республики Казахстан;

7) страховой омбудсман;

8) лица, указанные в подпунктах 1), 2), 3), 4) и 4-4) пункта 5 статьи 830 Гражданского кодекса Республики Казахстан (Особенная часть);

9) банки, филиалы банков-нерезидентов Республики Казахстан, организации, осуществляющие отдельные виды банковских операций, организации, осуществляющие микрофинансовую деятельность, на основании заключенного с организацией договора о представлении информации и (или) получении страховых отчетов и согласия субъекта базы данных.

10) иностранные организации на основании заключенного соглашения об обмене информацией между уполномоченным органом и соответствующим надзорным органом иностранного государства;

11) иные лица при наличии согласия субъекта базы данных.

Не допускается предоставление информации лицам, не указанным в настоящем пункте, за исключением представления сводного страхового отчета, предусмотренного подпунктом 3) пункта 2 настоящей статьи.

5. Выдача страховых отчетов из базы данных получателям страхового отчета, указанным в пункте 4 настоящей статьи, осуществляется в зависимости от уровней доступа и вида страховых отчетов, за исключением представления сводного страхового отчета, предусмотренного подпунктом 3) пункта 2 настоящей статьи:

1) получатели страхового отчета, указанные в подпунктах 1) и 1-1) части первой пункта 4 настоящей статьи, вправе получать все виды страховых отчетов обо всех субъектах базы данных;

2) получатели страхового отчета, указанные в подпунктах 2) и 2-1) части первой пункта 4 настоящей статьи, вправе получать все виды страховых отчетов обо всех субъектах базы данных с учетом ограничений, установленных настоящим Законом и иными законами Республики Казахстан;

3) получатель страхового отчета, указанный в подпункте 3) части первой пункта 4 настоящей статьи, вправе получать все виды страховых отчетов о субъекте базы данных по заключенным с данным получателем договорам страхования в соответствии с требованиями законов Республики Казахстан, а по остальным субъектам исключительно при наличии согласия субъекта базы данных;

4) получатель страхового отчета, указанный в подпункте 3-1) части первой пункта 4 настоящей статьи, вправе получать все виды страховых отчетов обо всех субъектах базы данных в рамках гарантируемых классов (видов) страхования, включенных в систему гарантирования страховых выплат;

5) получатель страхового отчета, указанный в подпункте 3-2) части первой пункта 4 настоящей статьи, вправе получать все виды страховых отчетов обо всех субъектах базы данных по договорам пенсионного аннуитета, заключенным в рамках Закона Республики Казахстан "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан";

6) получатели страхового отчета, указанные в подпункте 4) части первой пункта 4 настоящей статьи, вправе получать страховой отчет ограниченного и стандартного доступа только о себе;

7) страхователь (застрахованный) вправе получать страховой отчет ограниченного доступа о выгодоприобретателе в целях исполнения требования статьи 924 Гражданского кодекса Республики Казахстан;

8) выгодоприобретатель вправе получать страховой отчет ограниченного доступа о страхователе (застрахованном) в целях реализации своих прав потерпевшего;

9) получатели страхового отчета, указанные в подпункте 6) части первой пункта 4 настоящей статьи, вправе получать страховые отчеты, содержащие информацию, предусмотренную законами Республики Казахстан;

10) страховой омбудсман вправе получать страховые отчеты ограниченного и стандартного доступа о субъектах базы данных при урегулировании вопросов в порядке, предусмотренном законами Республики Казахстан;

11) получатели страхового отчета, указанные в подпункте 9) части первой пункта 4 настоящей статьи, вправе получать страховые отчеты ограниченного и стандартного доступа о субъектах базы данных при условии заключения с организацией договора о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов, а также при наличии согласия субъекта базы данных при каждом получении информации, содержащей тайну страхования или иную охраняемую законом тайну, включая персональные данные;

12) получатели страхового отчета, указанные в подпункте 10) части первой пункта 4 настоящей статьи, вправе получать страховые отчеты стандартного доступа;

13) получатели страхового отчета, указанные в подпункте 11) части первой пункта 4 настоящей статьи, вправе получать страховые отчеты стандартного и ограниченного доступа при наличии письменного согласия субъекта базы данных.

Получатели страхового отчета, указанные в подпунктах 1), 1-1), 2), 2-1), 3), 3-1), 3-2), 6), 7), 8), 9) и 11) части первой пункта 4 настоящей статьи, несут ответственность за разглашение сведений, составляющих служебную, коммерческую тайны, тайну страхования или иную охраняемую законом тайну.

6. Представление организацией страхового отчета получателям, указанным в части первой пункта 4 настоящей статьи, осуществляется в письменной форме на основании их запроса.

Запрос подается в письменной форме от имени получателей страховых отчетов стандартного и (или) ограниченного доступа, указанных в подпунктах 3-1), 3-2), 4), 7), 9), 10) и 11) части первой пункта 4 настоящей статьи, уполномоченным лицом, ответственным за подачу запроса в организацию, информация о котором содержится в реестре получателей базы данных.

6-1. Уполномоченные государственные органы, осуществляющие государственный контроль за субъектами базы данных в соответствии с требованиями законодательных актов Республики Казахстан, вправе получать информацию, перечисленную в пунктах 1 и 2 настоящей статьи, круглосуточно в режиме реального времени с использованием информационных систем, объединенных соответствующим программным обеспечением, в соответствии с требованиями Закона Республики Казахстан "Об информатизации" и иных законов Республики Казахстан.

7. За искажение информации, полученной от поставщиков информации, невыполнение и (или) несвоевременное выполнение обязанностей, предусмотренных в пункте 1 статьи 82 настоящего Закона, организация несет ответственность, установленную Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях.

Сноска. Статья 80 с изменениями, внесенными законами РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 05.01.2021 № 407-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.07.2022 № 138-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 81. Информация, предоставляемая для формирования базы данных

1. Поставщики информации, указанные в подпункте 1) пункта 3 статьи 80 настоящего Закона, обязаны представлять информацию по каждому заключенному договору страхования, перестрахования, сострахования и совместного перестрахования, в том числе о внесенных изменениях и дополнениях в них, о досрочном их расторжении, объемах страховых (перестраховочных) премий, страховых случаях (событиях, рассматриваемых в качестве страховых случаев), страховых агентах и страховых брокерах, а также суммах страховых (перестраховочных) выплат в порядке, сроки и объеме, которые предусмотрены договором о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов, с учетом требований, предусмотренных настоящим Законом и нормативным правовым актом уполномоченного органа.

Филиалы страховых (перестраховочных) организаций – нерезидентов Республики Казахстан представляют информацию, указанную в части первой настоящего пункта, по всем классам страхования (перестрахования), указанным в лицензии.

1-1. Поставщик информации, указанный в подпункте 1-1) пункта 3 статьи 80 настоящего Закона, предоставляет информацию по каждому страховому случаю, а также о суммах страховых выплат в порядке, сроки и объеме, которые предусмотрены договором о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов, с учетом требований, предусмотренных настоящим Законом, Законом Республики Казахстан "О Фонде гарантирования страховых выплат" и нормативным правовым актом уполномоченного органа.

1-2. Поставщики информации, указанные в подпункте 1-2) пункта 3 статьи 80 настоящего Закона, предоставляют информацию по договорам пенсионного аннуитета, заключенным в соответствии с Социальным кодексом Республики Казахстан, в порядке, сроки и объеме, которые предусмотрены договором о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов, с учетом требований, предусмотренных настоящим Законом, Социальным кодексом Республики Казахстан и нормативным правовым актом уполномоченного органа.

2. Нормативным правовым актом уполномоченного органа могут быть установлены дополнительные требования к содержанию информации, предоставляемой поставщиками информации, указанными в подпунктах 1), 1-1) и 1-2) пункта 3 статьи 80 настоящего Закона, в базу данных.

3. Информация, перечисленная в пунктах 1, 1-1, 1-2 и 2 настоящей статьи, предоставляется поставщиками информации, указанными в подпунктах 1), 1-1) и 1-2) пункта 3 статьи 80 настоящего Закона, в электронном виде с использованием информационных систем, объединенных соответствующим программным обеспечением, в сроки, установленные нормативным правовым актом уполномоченного органа.

4. Поставщики информации, указанные в подпунктах 1) и 3) пункта 3 статьи 80 настоящего Закона, несут ответственность, установленную Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях, за искажение информации при ее предоставлении в базу данных, невыполнение и (или) несвоевременное выполнение обязанностей, предусмотренных в пункте 3 статьи 82 настоящего Закона.

Сноска. Статья 81 с изменениями, внесенными законами РК от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020); от 12.07.2022 № 138-VII (порядок введения в действие см. ст. 2); от 20.04.2023 № 226-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Статья 82. Права и обязанности лиц, участвующих в формировании и ведении базы данных

1. Организация обязана:

1) осуществлять формирование страховых отчетов;

2) предоставлять страховые отчеты в порядке, предусмотренном настоящим Законом и нормативными правовыми актами уполномоченного органа;

3) не допускать раскрытия информации, содержащейся в страховых отчетах, за исключением случаев, предусмотренных настоящим Законом;

4) предоставлять получателю страхового отчета и субъекту базы данных исправленный страховой отчет в случае, если представленный получателю страховой отчет вследствие действия или бездействия сотрудников организации содержал информацию, не соответствующую информации, предоставленной в организацию поставщиками информации, в течение пяти рабочих дней с момента обнаружения указанного несоответствия.

В случае необходимости подтверждения поставщиком информации факта несоответствия выданного организацией страхового отчета исчисление срока предоставления получателю страхового отчета и субъекту базы данных исправленного страхового отчета осуществляется с момента получения организацией соответствующей информации от поставщика информации в срок, установленный подпунктом 7) пункта 3 настоящей статьи;

5) по заявлению субъекта базы данных представить ему сведения о поставщике информации, предоставившем информацию, оспариваемую субъектом базы данных;

6) отказывать в представлении страхового отчета, если запрос о его представлении составлен с нарушением требований, установленных законодательством Республики Казахстан;

7) вести учет запросов о представлении страховых отчетов и учет представленных страховых отчетов;

8) обращаться к поставщику информации с требованием о корректировке, дополнении поступившей информации, подлежащей при наличии соответствующих оснований переоформлению или уточнению;

9) использовать электронные информационные ресурсы и информационные системы в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

10) обеспечивать равные условия участия поставщиков информации, указанных в пункте 3 статьи 80 настоящего Закона, в создании и доступе к информационным ресурсам базы данных;

11) предоставлять информацию, запрашиваемую уполномоченным органом в целях реализации им своих полномочий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, в том числе:

информацию о непредоставлении, несвоевременном предоставлении либо предоставлении информации в неполном объеме поставщиками информации, указанными в подпункте 1) пункта 3 статьи 80 настоящего Закона, предоставление которой требуется настоящим Законом, нормативным правовым актом уполномоченного органа и договорами о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов;

информацию о размерах страховых премий, рассчитанных поставщиками информации, указанными в подпункте 1) пункта 3 статьи 80 настоящего Закона, с нарушением требований законодательных актов Республики Казахстан по обязательным видам страхования;

12) предоставлять уполномоченному органу доступ к базе данных;

13) в течение двух рабочих дней с даты обращения субъекта базы данных предоставить ему информацию о наличии в базе данных сведений о договоре страхования, заключенном страхователем со страховщиком (поставщиком информации), в обязанности которого входит внесение сведений в базу данных по договору страхования;

14) в течение трех рабочих дней с даты получения письменного обращения потерпевшего или лица, имеющего согласно законам Республики Казахстан право на возмещение вреда в связи со смертью потерпевшего, письменно представить сведения о наличии либо отсутствии страхового полиса в случаях, предусмотренных законодательным актом Республики Казахстан по обязательным видам страхования;

15) соблюдать иные требования, установленные законодательством Республики Казахстан и (или) договорами о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов;

16) вести единый реестр страховых агентов, в том числе:

предоставлять информацию страховщику о наличии страхового агента в едином реестре и подтверждать полномочия страховых агентов на оказание посреднических услуг при заключении договоров страхования;

исключать из единого реестра страховых агентов по основаниям, предусмотренным настоящим Законом.

2. Организация вправе:

1) заключать договоры о предоставлении информации с поставщиками информации и (или) получении страховых отчетов с получателями страховых отчетов;

2) требовать от поставщиков информации полной и достоверной информации, предоставляемой для формирования базы данных;

3) возвратить информацию, предоставленную поставщиком информации без ее использования в базе данных, в связи с ее неправильным или неполным оформлением, несоответствием данных поставщика информации, получателя страхового отчета, субъекта базы данных требованиям в используемой информационной системе;

3-1) осуществлять покупку информационных материалов, связанных с предпринимательской деятельностью, у саморегулируемой организации;

3-2) для формирования и использования базы данных получать информацию из баз данных и информационных систем государственных органов и организаций;

3-3) предоставлять получателям страховых отчетов информацию по истории застрахованного транспортного средства;

4) иметь иные права, предусмотренные законодательными актами Республики Казахстан и договорами, заключенными в соответствии с настоящим Законом.

3. Поставщики информации обязаны:

1) заключить с организацией договор о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов;

2) предоставлять информацию в базу данных для ее формирования в объеме, порядке и сроки, которые определены договорами о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов;

3) вносить корректировки в информацию, переданную в организацию, по требованию субъекта базы данных;

4) предоставлять информацию в организацию в точном соответствии с имеющимися сведениями о субъекте базы данных;

5) использовать электронные информационные ресурсы и информационные системы в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

6) обеспечивать надлежащие условия получения и обработки информации за счет собственных средств;

7) предоставить в течение трех рабочих дней информацию в организацию в случаях, предусмотренных подпунктом 4) пункта 1 настоящей статьи.

4. Поставщик информации вправе:

1) требовать от организации использования предоставляемой информации в соответствии с настоящим Законом;

2) иметь иные права в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан и (или) договором о предоставлении информации и (или) получении информации.

5. Получатель страхового отчета, указанный в подпункте 3) части первой пункта 4 статьи 80 настоящего Закона, обязаны:

1) сообщать об изменении сведений, представленных ими при регистрации в качестве получателя информации;

2) соблюдать конфиденциальность в отношении полученной информации и не разглашать ее третьим лицам;

3) использовать полученную информацию только для целей, предусмотренных настоящим Законом;

4) ознакомить субъекта базы данных по его требованию с содержанием информации либо выдать ему копию данной информации в соответствии с внутренними документами;

5) оплатить услуги по предоставлению информации из базы данных в порядке, размере и сроки, которые определены договором о представлении и (или) получении страховых отчетов;

6) иметь иные обязанности в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан и (или) договором о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов.

6. Получатель информации вправе получать страховой отчет и иметь иные права в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.

7. Субъект базы данных вправе:

1) получить в соответствии с требованиями, установленными настоящим Законом, страховой отчет о себе;

2) при заключении договора страхования требовать от получателя страхового отчета, указанного в подпункте 3) пункта 4 статьи 80 настоящего Закона, ознакомления со страховым отчетом либо выдачи ему копии страхового отчета, полученного данным получателем из базы данных;

3) заявлять несогласие с информацией, содержащейся в страховом отчете, с получением информации о поставщике информации;

4) обращаться к поставщику информации и организации с требованием об исправлении недостоверной информации;

5) иметь иные права в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.

Сноска. Статья 82 с изменениями, внесенными законами РК от 24.11.2015 № 419-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 02.07.2018 № 166-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 83. Обязательные условия договора о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов

Договор о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов должен содержать:

1) полное наименование сторон, сведения об их месте нахождения и банковских реквизитах;

2) указание о предмете договора, соответствующем настоящему Закону;

3) перечень и формы страховых отчетов, представляемых из базы данных;

4) права и обязанности сторон, соответствующие настоящему Закону;

5) порядок оплаты услуг по предоставлению информации из базы данных;

6) виды, объем, сроки (периодичность), порядок предоставления информации для формирования базы данных;

7) виды, сроки (периодичность), объем информации, содержащейся в страховых отчетах, и порядок получения страховых отчетов;

8) срок действия договора, основания и порядок его изменения, расторжения при одностороннем отказе от исполнения договора в случаях, предусмотренных настоящим Законом, а также размеры неустойки за неисполнение или ненадлежащее исполнение обязательств по договору;

9) обязательство поставщика информации о соблюдении режима конфиденциальности в отношении всей информации, направляемой в организацию;

10) обязательство организации о соблюдении режима конфиденциальности в отношении всей получаемой информации;

11) условия об ответственности сторон за нарушение договора.

Односторонний отказ от исполнения договора о предоставлении информации возможен только в случаях добровольного возврата, а также лишения страховой организации лицензии на право осуществления страховой деятельности. При этом страховая организация обязана до истечения срока действующих договоров страхования предоставлять в организацию информацию, предусмотренную статьей 81 настоящего Закона.

При заключении договора о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов с поставщиками информации, указанными в подпункте 1) пункта 3 статьи 80 настоящего Закона, подлежат обязательному включению в договор о предоставлении информации и (или) получении страховых отчетов следующие условия:

1) о перечне и формах информации, предусмотренной пунктом 2 статьи 81 настоящего Закона;

2) об обязательности совместной реализации организационных, технических мер и технологических требований по защите программного обеспечения, применяемых при формировании и эксплуатации информационных систем, используемых для создания базы данных и средств защиты указанных информационных систем.

Статья 84. Регистрация в организации

Для регистрации в организации поставщики информации, указанные в пункте 3 статьи 80 настоящего Закона, представляют следующие документы:

1) заявление о регистрации в организации;

2) справку о государственной регистрации (перерегистрации) юридического лица;

2-1) справку об учетной регистрации филиала страховой организации-нерезидента Республики Казахстан;

3) информацию о фамилии, имени, отчестве (при его наличии), должности лиц, уполномоченных осуществлять запросы в базу данных в установленном организацией порядке.

При необходимости указанная информация удостоверяется электронной цифровой подписью этих лиц.

Сноска. Статья 84 с изменениями, внесенными законами РК от 24.12.2012 № 60-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие с 16.12.2020).

Статья 85. Реорганизация и ликвидация организации

Сноска. Статья 85 исключена Законом РК от 27.04.2015 № 311-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 15. Страховой омбудсман

Сноска. Закон дополнен главой 15 в соответствии с Законом РК от 02.07.2018 № 166-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 86. Страховой омбудсман, его статус, принципы деятельности, порядок избрания и досрочное прекращение его полномочий

1. Страховым омбудсманом является независимое в своей деятельности физическое лицо, осуществляющее урегулирование разногласий:

1) между страховыми организациями, возникающих по вопросам обязательного и добровольного страхования;

2) между страхователями (застрахованными, выгодоприобретателями) и страховыми организациями, возникающих из договоров страхования.

Физические лица и (или) субъекты малого предпринимательства, являющиеся страхователями (застрахованными, выгодоприобретателями), вправе обратиться к страховому омбудсману для урегулирования разногласий по всем видам страхования. Иные юридические лица могут обратиться к страховому омбудсману только по классу (виду) обязательного страхования гражданско-правовой ответственности владельцев транспортных средств.

Сумма требований по разногласиям лиц, указанных в части второй настоящего пункта, не должна превышать десятитысячекратный размер месячного расчетного показателя.

2. Страховой омбудсман руководствуется в своей деятельности следующими принципами:

1) равноправие сторон;

2) объективность и беспристрастность при принятии решения страховым омбудсманом;

3) соблюдение тайны страхования и иной охраняемой законом тайны;

4) соблюдение прав и уважение охраняемых законом интересов сторон;

5) прозрачность и обоснованность процедуры принятия решения.

3. Страховой омбудсман избирается уполномоченным органом сроком на три года.

3-1. Порядок избрания и осуществления деятельности страхового омбудсмана определяется нормативным правовым актом уполномоченного органа.

4. Исключен Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Заседание совета представителей страхового омбудсмана признается правомочным, а условия кворума соблюденными, если присутствующие на нем члены совета представителей страхового омбудсмана обладают в совокупности не менее чем двумя третями от общего числа голосов.

6. Досрочное прекращение полномочий страхового омбудсмана осуществляется уполномоченным органом, в том числе по ходатайству совета представителей страхового омбудсмана.

7. Одно и тоже лицо не может быть избрано страховым омбудсманом более двух раз подряд.

8. Досрочное прекращение полномочий страхового омбудсмана по его инициативе осуществляется на основании письменного уведомления совета представителей страхового омбудсмана и уполномоченного органа за один месяц до прекращения полномочий.

Сноска. Статья 86 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 87. Совет представителей страхового омбудсмана и его компетенция

1. Совет представителей страхового омбудсмана формируется по одному представителю от:

1) каждой страховой организации, имеющей лицензию на право осуществления страховой деятельности;

2) уполномоченного органа.

2. Компетенция совета представителей:

1) утверждение списка кандидатов в количестве не менее трех кандидатов на должность страхового омбудсмана, соответствующих требованиям, установленным статьей 88 настоящего Закона;

2) утверждение структуры и штата (офиса страхового омбудсмана);

3) утверждение годового бюджета, отчета об итогах деятельности страхового омбудсмана и определение размера обязательного годового взноса на основании методики расчета размера обязательных взносов, порядка и сроков уплаты обязательных взносов страховыми организациями в офис страхового омбудсмана, утвержденных уполномоченным органом;

4) утверждение внутренних правил страхового омбудсмана по согласованию с уполномоченным органом;

4-1) предоставление рекомендаций страховому омбудсману по совершенствованию его деятельности по итогам анализа жалоб потребителей страховых услуг на действия страхового омбудсмана и рассмотрения отчетов страхового омбудсмана;

5) направление ходатайства в уполномоченный орган о досрочном прекращении полномочий страхового омбудсмана;

6) иные вопросы, связанные с осуществлением деятельности страхового омбудсмана, в соответствии с настоящим Законом.

Сноска. Статья 87 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 88. Требования к страховому омбудсману

1. Для избрания страховым омбудсманом может быть рекомендовано лицо:

1) имеющее высшее юридическое образование;

2) имеющее безупречную деловую репутацию;

3) имеющее стаж работы в области страхования более пяти лет;

4) ранее не являвшееся руководящим работником страховой (перестраховочной) организации или другого юридического лица в период не более чем за один год до принятия уполномоченным органом решения о лишении лицензии страховой (перестраховочной) организации, а также принудительной ликвидации страховой (перестраховочной) организации или другого юридического лица или признании их банкротом в установленном законодательством Республики Казахстан порядке.

Страховым омбудсманом не может быть рекомендовано лицо, признанное судом в установленном законом Республики Казахстан порядке недееспособным или ограниченно дееспособным, а также лицо, в отношении которого осуществляется уголовное преследование.

2. Страховой омбудсман не вправе занимать любую из должностей в финансовых организациях и (или) быть аффилированным лицом страховых организаций.

Сноска. Статья 88 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 89. Права и обязанности страхового омбудсмана

1. Страховой омбудсман имеет право:

1) запрашивать от страховых организаций сведения, необходимые для рассмотрения заявления заявителя;

2) публиковать в средствах массовой информации материалы о деятельности страхового омбудсмана с соблюдением требований подпункта 2) пункта 2 настоящей статьи;

3) на образование штата (офиса страхового омбудсмана).

2. Страховой омбудсман обязан:

1) руководствоваться в своей деятельности принципами, предусмотренными пунктом 2 статьи 86 настоящего Закона;

2) соблюдать конфиденциальность в отношении информации, полученной в ходе разрешения споров, и не разглашать ее третьим лицам;

3) ежегодно отчитываться перед советом представителей страхового омбудсмана о своей деятельности;

4) обеспечивать полноту, достоверность и своевременность размещения информации и сведений на своем интернет-ресурсе.

Сноска. Статья 89 с изменением, внесенным Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 90. Порядок принятия решений страховым омбудсманом

1. Решение принимается страховым омбудсманом единолично и в письменной форме доводится до сведения сторон, участвующих в споре.

2. При принятии решений страховой омбудсман руководствуется законодательством Республики Казахстан и условиями заключенных договоров.

3. Решение страхового омбудсмана по разногласиям между страховыми организациями является обязательным для страховых организаций.

Решение страхового омбудсмана по разногласиям между страхователем (застрахованным, выгодоприобретателем) и страховой организацией обязательно для страховой организации в случае принятия его страхователем (застрахованным, выгодоприобретателем).

4. В случае неисполнения страховой организацией решения страхового омбудсмана в установленный им срок страховой омбудсман обязан не позднее трех рабочих дней информировать об этом уполномоченный орган с приложением документов, подтверждающих факт нарушения требований настоящего Закона и нормативных правовых актов уполномоченного органа.

5. Лица, указанные в части второй пункта 1 статьи 86 настоящего Закона, являющиеся страхователями (застрахованными, выгодоприобретателями), а также страховщик вправе обратиться в суд в соответствии с законодательством Республики Казахстан после получения решения страхового омбудсмана. При этом исполнение решения страхового омбудсмана для страхователя (застрахованного, выгодоприобретателя) не является обязательным.

Сноска. Статья 90 с изменением, внесенным Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (вводится в действие с 01.01.2024).

Статья 91. Деятельность страхового омбудсмана

1. Деятельность страхового омбудсмана, в том числе порядок и сроки рассмотрения заявлений по урегулированию разногласий и принятия решений, осуществляются на основании порядка избрания и осуществления деятельности страхового омбудсмана, утвержденного уполномоченным органом, и внутренних правил страхового омбудсмана.

2. В целях надлежащего исполнения возложенных функций деятельность страхового омбудсмана финансируется за счет взносов страховых организаций. Методика расчета размера обязательных взносов, порядок и сроки уплаты обязательных взносов страховыми организациями в офис страхового омбудсмана устанавливаются нормативным правовым актом уполномоченного органа.

3. Урегулирование разногласий в случаях, предусмотренных пунктом 1 статьи 86 настоящего Закона, осуществляется страховым омбудсманом безвозмездно.

4. В случае неуплаты, несвоевременной уплаты либо уплаты обязательных взносов в неполном объеме, страховой омбудсман в течение семи рабочих дней обязан уведомить уполномоченный орган о ненадлежащем исполнении страховой организацией своих обязательств по настоящему Закону.

5. Офис страхового омбудсмана должен содержать службы и специалистов по информационным технологиям, юриспруденции, бухгалтерскому учету и финансовой отчетности, в области оценки, по работе с обращениями заявителей и прочие (прочих) службы (специалистов) на основании решения страхового омбудсмана, утвержденного советом представителей страхового омбудсмана.

Сноска. Статья 91 с изменениями, внесенными Законом РК от 12.07.2022 № 138-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 92. Особенности урегулирования споров, вытекающих из договоров обязательного страхования

Особенности урегулирования споров, вытекающих из договоров обязательного страхования, устанавливаются отдельными законодательными актами Республики Казахстан, регулирующими обязательные виды страхования.

Президент Республики Казахстан